Meer documenten
Commissie start eerste jaarlijkse migratiebeheercyclus in het kader van het migratie- en asielpact
Vandaag zet de Europese Commissie een nieuwe stap in de uitvoering van het migratie- en asielpact door de eerste jaarlijkse migratiebeheercyclus te starten.
De jaarlijkse cyclus biedt een uitgebreid overzicht van de asiel- en migratiesituatie in de EU, identificeert de migratiesituaties waarmee de lidstaten worden geconfronteerd en stelt een jaarlijkse solidariteitspool voor, die door de Raad moet worden goedgekeurd. De start van de jaarlijkse cyclus is een belangrijke mijlpaal om ervoor te zorgen dat het pact vanaf juni 2026 doeltreffend wordt uitgevoerd.
Eerste Europees jaarverslag over asiel en migratie
Het jaarlijkse asiel- en migratieverslag van de EU geeft een uitgebreid beeld van de asiel-, migratie- en opvangsituatie in de EU en identificeert mogelijke trends en ontwikkelingen voor het komende jaar. Het laat een voortdurende verbetering zien van de migratiesituatie tijdens de verslagperiode (juli 2024-juni 2025), waarbij het aantal illegale grensoverschrijdingen met 35 % is gedaald, mede als gevolg van nauwere samenwerking met partnerlanden. Tegelijkertijd blijven er uitdagingen bestaan, zoals de aanhoudende druk van irreguliere aankomsten en niet-toegestane verplaatsingen binnen de EU, de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, de inzet van migratie als wapen door Rusland en Belarus aan de buitengrenzen, en samenwerking op het gebied van terugkeer en overname.
De lidstaten blijven vooruitgang boeken bij de uitvoering van het pact en ervoor zorgen dat hun nationale asiel-, opvang- en migratiestelsels uiterlijk in juni 2026 klaar zijn. Er is echter een algemene noodzaak om het tempo van deze hervormingen te versnellen.
Gestage vooruitgang bij de uitvoering van alle onderdelen van het pact, de neerwaartse trend van irreguliere binnenkomsten en de prognose voor het komende jaar, samen met de bemoedigende resultaten van de brede samenwerking met partnerlanden, vormen een solide basis voor een doeltreffend migratie- en asielbeheer.
Besluit van de Commissie tot vaststelling van het niveau van migratiedruk van de lidstaten
Op basis van de informatie en het bewijsmateriaal uit het Europees Jaarverslag over asiel en migratie stelt de Commissie vast dat de lidstaten in de hele Unie met verschillende migratiesituaties en -druk worden geconfronteerd. Op basis van de kwantitatieve en kwalitatieve criteria die in de pactwetgeving zijn vastgesteld, stelt de Commissie met name het volgende vast:
Griekenland en Cyprus staan onder migratiedruk vanwege het onevenredige aantal aankomsten in het afgelopen jaar. Spanje en Italië staan ook onder migratiedruk vanwege een onevenredig aantal aankomsten na opsporing en redding op zee in dezelfde periode. Deze vier lidstaten komen derhalve in aanmerking voor toegang tot de solidariteitspool, het solidariteitsinstrument van de EU voor lidstaten die onder migratiedruk staan, wanneer het pact medio 2026 in werking treedt.
België, Bulgarije, Duitsland, Estland, Ierland, Frankrijk, Kroatië, Letland, Litouwen, Nederland, Polen en Finland lopen het risico op migratiedruk, hetzij vanwege het grote aantal aankomsten in het voorgaande jaar, de aanhoudende druk op hun opvangstelsels of de dreiging van het inzetten van migratie als wapen, die het komende jaar tot onevenredige verplichtingen zou kunnen leiden. Zij krijgen prioritaire toegang tot de EU-toolbox voor migratieondersteuning en hun situatie zal snel opnieuw worden geëvalueerd, afhankelijk van de veranderingen in hun situatie. Daarnaast zal de Commissie, om lidstaten te helpen die te maken hebben met hybride dreigingen en toenemende drone-invallen, binnenkort een aanbesteding van 250 miljoen euro uitschrijven ter ondersteuning van de aankoop van drone- en antidronecapaciteiten.
Bulgarije, Tsjechië, Estland, Kroatië, Oostenrijk en Polen worden geconfronteerd met een aanzienlijke migratiesituatie als gevolg van de cumulatieve druk van de afgelopen vijf jaar. Zij zullen de Raad kunnen verzoeken hun bijdragen aan de solidariteitspool voor het komende jaar geheel of gedeeltelijk in mindering te brengen.
Om het evenwicht tussen solidariteit en verantwoordelijkheid te bewaren, zorgt het pact ervoor dat de lidstaten die bijdragen aan de solidariteitspool niet worden verplicht hun solidariteitstoezeggingen ten aanzien van een lidstaat onder migratiedruk na te komen indien de Commissie systemische tekortkomingen in die lidstaat met betrekking tot de nieuwe verantwoordelijkheidsregels heeft vastgesteld. De Commissie zal deze situatie in juli 2026 en opnieuw in oktober 2026 beoordelen.
Voorstel voor een solidariteitspool
De Commissie stelt vandaag ook de oprichting voor van de eerste solidariteitspool om tegemoet te komen aan de behoeften van lidstaten die onder migratiedruk staan. Overeenkomstig de regels van het pact is dit voorstel niet openbaar.
Het is nu aan de Raad om het voorstel van de Commissie goed te keuren en overeenstemming te bereiken over de omvang van de solidariteitspool en over de wijze waarop elke lidstaat een bijdrage zal leveren overeenkomstig zijn billijk aandeel. Zodra de Raad het besluit over de solidariteitspool heeft aangenomen, zullen de solidariteitsbijdragen van de lidstaten openbaar en juridisch bindend zijn.
Het staat de lidstaten vrij de vorm van hun solidariteitsbijdragen te kiezen tussen solidariteit tussen mensen (verplaatsings- of verantwoordelijkheidscompensaties indien van toepassing), financiële steun en alternatieve maatregelen of een combinatie van deze maatregelen.
Achtergrond
Het jaarlijkse asiel- en migratieverslag van de EU is gebaseerd op informatie die is verstrekt door de lidstaten, de statistische dienst van de EU (Eurostat), de EU-agentschappen en de Europese Dienst voor extern optreden. Het in het verslag verzamelde bewijsmateriaal ondersteunt de vaststelling van de migratiesituatie in de lidstaten en het voorstel voor de jaarlijkse solidariteitspool om deze migratiesituatie aan te pakken.
De Commissie zal elk jaar de algemene migratiesituatie in de EU beoordelen. Dit zorgt ervoor dat het bij het pact ingestelde permanente solidariteitsmechanisme een evenwicht biedt tussen de uitdagingen en de verantwoordelijkheden van de verschillende lidstaten.
Het jaarverslag bevat de tweede stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van het migratie- en asielpact (bijlage I).
Voor meer informatie
Vragen en antwoorden over de eerste jaarlijkse cyclus voor migratiebeheer
Eerste jaarlijkse cyclus voor migratiebeheer
Eerste stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van het migratie- en asielpact – juni 2025
Gemeenschappelijk uitvoeringsplan voor het migratie- en asielpact - Migratie en binnenlandse zaken