Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Elektriciteitsnet

[0:00:00] Bij de hoorzitting van de vaste commissie voor economische zaken en klimaat over het elektriciteitsnet, en daarvoor hebben wij twee gasten vandaag, ceo van tennet de heer abbenhuis en de cito van de nexus, de heer sanders, beide heren zullen eerst een korte introductie geven ze ruimte voor de leden om vragen te stellen. Wie kan ik als eerste het woord geven.

[0:00:25] Voorzitter, dankuwel. Mijn naam is maarten mijn huis en ik vertegenwoordig tennet vandaag inderdaad. Dank u wel voor deze gelegenheid om wat dieper in te gaan op wat er in juli is aangekondigd dat het congestieproblemen in brabant limburg en de onrust die dat ze met met zich meegebracht heeft. Die begrijpen wij echt volledig. Als onderneming voelen wij echt die urgentie om dat zo snel mogelijk op te lossen.

[0:00:49] Want als er één ding is wat we in die periode geleerd hebben is dat vooral het op slot zetten van een wachtrij voor vraag economische ontwikkeling, vergroening en verduurzaming met zich meebrengt. Dat dat echt heel veel impact heeft op de samenleving. Nou het goede nieuws is dat er in de laatste maanden van onderzoek hebben uitgevoerd, samen met de markt en met een nexus. Mijn collega neer zal zo meteen ook nog wel iets over zeggen dat wij

[0:01:16] mogelijkheden hebben gevonden om die wachtrijen weer open te gooien. Voor vraag hem helemaal opengooien en voor aanbod is het produceren van roebels bijna geheel. Maar ik wil toch nog even ingaan op de oorzaken en de energietransitie is dynamisch en daarom investeert al meer dan vijftien jaar fors in het versterken van de hoofden infrastructuur binnen nederland. Het tempo daarvan en de ambities vooral ook met wind op zee klimaatakkoord die groeien nog steeds elk jaar en ons in ons investeringsplan houden wij daar ook al jaren rekening mee. Alleen door de energie onzekerheid en extreem hoge gasprijzen en daarmee ook spijzen die we de laatste maanden hebben gezien. Dat heeft een momentum gecreëerd waar vooral in brabant en limburg heel veel aanvragen binnen kwamen en zoveel dat we dat niet in één keer op konden vangen en daardoor moesten wij dat onderzoek aankondigen

[0:02:09] een verduurzaming project binnen een bedrijf binnen hun gemeente duurt gemiddeld twee tot vier jaar en onze invasie om te realiseren. Dat kost al gauw tien tot veertien jaar, waarvan de laatste twee ongeveer bautista en die mix en die mismatch die zorgt ervoor dat vooral voor de klanten die inmiddels aansluiting waren het soms overkomt en waarom duurt het. Zolang

[0:02:31] daar zijn we ons bewust van

[0:02:33] op lange termijn gaat tennent scherper aan de wind varen betekent dat we ons net meer gaan belasten om op die manier ook proberen niet voor de piek te hoeven bouwen, maar juist voor die gewoon een belasting die we elke dag nodig hebben. Daarnaast gaan we samen met de markt heel diep investeren en onderzoeken of flexibiliteit een rol kan spelen om te voorkomen dat we onnodig veel investeren moeten realiseren. Dat laatste is toch wel belangrijk, want de energietransitie gaat niet zonder infrastructuur tennet investeert daarom dertien miljard tien jaar in nederland op het land

[0:03:07] waarvan twee miljard gereserveerd is voor een dertigtal project in brabant en limburg, zodat we als we daarmee klaar zijn. De capaciteit in brabant verdrievoudigd is in limburg verdubbeld, zodat deze tijdelijke maatregelen om congestie maatregelen gewoon opgeheven kunnen worden.

[0:03:22] Ik moet er wel bij zeggen dat we niet alleen kunnen. Dat doen we samen en een pragmatische aanpak om alles gestructureerd in de tijd te realiseren is echt de sleutel. En dan moeten we allemaal onze schouders eronder zetten.

[0:03:36] Wel.

[0:03:39] Dankuwel. Dan geef ik graag het woord aan de heer sanders.

[0:03:41] Dankuwel. Voorzitter, goed om hier te zijn. Dank voor de uitnodiging en ook goed denken om iets te zeggen vanuit het perspectief van de regionale netbeheerder. Enexis

[0:03:52] injecties vormt de verbinding tussen de hoogspanningsnetten van tennet waar op negen juni congestie grootschalig is uitgeroepen in brabant en limburg en aan de andere kant. De bedrijven die daar jammerlijk door zijn getroffen. We hebben de afgelopen periode veel bedrijven gesproken en die zijn oprecht

[0:04:11] enerzijds verrast door de snelheid waarmee dit bericht kwam in de manier waarop en anderzijds ook de grootte van de maatregel, want daardoor kunnen ze niet uitbreiden niet verduurzamen en er zijn ook een aantal bedrijven die hebben gezegd, dan kunnen wij ons niet vestigen.

[0:04:28] Daarom is injecties ook echt verheugd dat tennet met behulp van een aantal partijen, waaronder een is een oplossing heb.

[0:04:34] Vonden.

[0:04:35] Inmiddels enerzijds congestie management en anderzijds ook de het anders omgaan met de marije batterijen in de loods berekeningen. Dat is goed nieuws, met name voor onze klanten.

[0:04:46] Aan de andere kant wil ik dat toch ook wel een kanttekening bij plaatsen. Want ik denk dat het nog steeds code oranje is in brabant en limburg voor wat betreft de elektriciteitsnetten

[0:04:56] en misschien niet alleen in brabant en limburg. Maar in heel nederland. Wat wij zien is dat.

[0:05:02] En groei is een grote groei is van aanvragen tot toegang op het net en capaciteit op dat net.

[0:05:09] En dat gaat nu inderdaad, zoals de heer abbenhuis als hij in een keer met een grotere golf dan wij hebben verwacht. Het bedrijf, aldus hebben verwachten. Een grote golf vanuit werd een tsunami. Het afgelopen halfjaar en verwachten dat die golven blijven komen en niet altijd even voorspelbaar

[0:05:26] en daarom blijft het van groot belang dat we samen met de overheid kijken hoe we sneller kunnen bijbouwen uit te breiden.

[0:05:34] Het blijft van groot belang dat we nog beter gaan kijken met elkaar hoe we de grote hoeveelheid ruimte die er in de netten zit tussen de pieken beter gaan gebruiken. Het efficiënter net gebruikt en dat blijft van groot belang dat we ook met het bedrijfsleven en de overheid gaan kijken of er andere innovatieve oplossingen zijn.

[0:05:52] De samenvattend zou ik willen zeggen.

[0:05:55] Het was een groot probleem. Dat is nu voor dit moment echt opgelost. Zijn we blij mee, maar tegelijkertijd blijft het code oranje en alle hens aan dek om in de toekomst hier beter mee om te gaan.

[0:06:05] Dankuwel.

[0:06:06] Dankuwel. Dan geef ik graag met weinig. Helaas moet ik zeggen als voorzitter. Ik zou graag die er ergens ruimte geven om twee vragen te stellen en dan gelijk reactie neerbuigend.

[0:06:21] Dank u, voorzitter en dank aan alle huizen sanders voor hun aanwezigheid voor een verhaal met een introductie

[0:06:27] en laat ik vooropstellen. Blij ben dat die ruimte gevonden is om de ontwikkelingen in limburg en brabant weer door te laten gaan. Tegelijkertijd ben ik ook kritisch op het proces waar we met elkaar doorheen zijn gegaan. Er is veel paniek ontstaan. Een aantal maanden geleden

[0:06:42] tunnelprojecten waarschijnlijk afgezegd mensen ermee gestopt in de stress geraakt

[0:06:47] wel een aantal vragen terugkijken misschien voor deze eerste ronde naar het verleden van welke lessen uit kunnen trekken met elkaar op in de volgende rondes. Misschien is opgelost en gericht naar de toekomst kijken

[0:06:56] hoe is het mogelijk dat toch zo. N grote delen van het net troost in dit geval als vol bestempeld zijn geraakt. Een aantal maanden geleden toen u toch zoveel ruimte gevonden hebben

[0:07:08] en de tweede vraagt aan is ook van welke les trek jullie allebei uit hoe dit aangepakt is niet mogelijk om die paniek wil beperkt te houden als ze alsnog oplossingen zijn om te vinden. En hoe gaat het in de toekomst anders aanpakken.

[0:07:26] Ja. Dankjewel.

[0:07:28] Voorzitter

[0:07:30] goede vragen en belangrijk is dat we in de processen die in de wet zijn opgenomen. Staat dat op het moment dat je je bestaande net als daar een aardappel nieuwe aanvragen binnenkomen je bereikt de grens van je

[0:07:45] van aanwezig capaciteit dat je dan een congestie onderzoek moet doen om te kijken of je dat met operationele maatregelen kan oplossen of dat je moet investeren tijdens dat congres onderzoek

[0:07:58] kunnen we geen nieuwe aanvragen aannemen. Dat is een pauzeknop die in juni is ingedrukt.

[0:08:04] Dat betekent niet dat het net echt helemaal vol zit. Maar dat betekent dat het aantal aanvragen de grens van net heeft bereikt.

[0:08:12] Voor ons was dat de eerste keer dat het aan de vraagkant plaatsvond. Wat kunnen we daaruit leren en dat was ook wat ik in mijn pitch probeerde aan te geven is dat de impact voor de vraagkant. Zeker in deze periode waar we allemaal nu dat moment te vinden om te elektrificeren en om te verduurzamen. Die is echt enorm. Wat moeten we daar nou van leren is dat we veel eerder met elkaar en met alle steken ons in gesprek gaan want wij verwachten dat op basis van de trends die we nu zien. Andere regels mogelijk ook weer op slot gaan en daarvoor hebben we samen met de regionale netbeheerder

[0:08:44] een monitoring stoel ingericht, zodat we veel eerder

[0:08:47] dat gesprek konden voeren. Want nu overkwam het ons en we kregen in twee maanden tijd ongeveer het vermogen van vier keer

[0:08:55] de stad den bosch binnen.

[0:08:57] Dat is echt heel veel

[0:08:59] dat dwongen ons gewoon om volgens de wet dit congres onderzoek af te roepen

[0:09:05] in de toekomst gaan dus veel eerder als we de trend hoe deze regio wordt krap. Deze regio wordt spannend. En dan gaan we veel eerder met elkaar gesprekken prioritering is ook van belang. Dus er zitten ook in ons portfolio nog steeds een aantal aanvragen waarvan we denken, maar we moeten ze opnemen en sommige partijen vragen op vijftien of meer plekken

[0:09:25] capaciteit en dat soort dingen moeten we met elkaar kunnen bespreken, zodat we veel eerder kijken of we de grens echt bereikt want dan hoeven we zo n onderzoek niet uitkomen.

[0:09:32] Daarmee wil ik niet gezegd hebben dat er nooit meer een congestie melding gaat komen en die kans bestaat.

[0:09:40] Maar dat is dus wel een duidelijke les die wij hebben geleerd. Hoe krijgen we nou zo snel weer open. Maar dat is ook wel een terechte vraag speler twee hele belangrijke zaken een is dat wij de behandeling van batterijen

[0:09:51] die we normaal gesproken als verbruik moeten modulaire die verbrak. Die hebben we nu gemoduleerd als systemen die ons net helpen. Dus op het moment dat het krap zit op het net of dat er heel veel ruimte is dan gaan die batterijen ons helpen dat ze vooruitlopend op de wat onmogelijk nieuwe flexibele manier van aansluitingen een nonfarm matroos noemen,

[0:10:13] hebben wij gedacht dat we zonder risico toe te kunnen voegen aan leveringszekerheid die moet die batterij op een ander manier kunnen moduleren. Dat was bijna vijf, honderd megawatt zelfs iets meer als een significante stap tweede is dat er in de regio brabant en limburg zitten gewoon ook nog best wel wat conventionele centrales die zijn goed regelbaar en daar hebben we een contract hebben afgesloten voor de toekomst. Dat is ook het appel dat we doen, hopen we natuurlijk dat veel meer van die flexibiliteit ook uit het bedrijfsleven komt, zodat we veel verspreiden over het net dus met veel rust in het net

[0:10:48] die stabiliteit kunnen garanderen.

[0:10:56] Goeie vraag. Inderdaad.

[0:10:58] Ik denk even als we het hebben over de manier waarop dit is gegaan, zou hij in de toekomst en dat hebben we ook afgesproken met kenneth veel eerder geïnformeerd willen worden als het dreigende congestie is

[0:11:07] en we hebben binnen netbeheer nederland met alle netbeheerders ook en daar zijn we al mee begonnen. We zijn bezig met een soort early warning systeem te implementeren, waarbij we veel eerder aanvragen met elkaar delen, maar ook de beschikbare capaciteit.

[0:11:24] Want even concreet injecties is eenendertig mei geïnformeerd en we hadden dus negen dagen om onze klanten en de lokale overheden te informeren en ik denk dat we daar echt van geleerd hebben.

[0:11:36] Het tweede wat ik ook belangrijk vind is. Ik zei in mijn inleiding hebben we verwachten een golf, maar het werd een tsunami

[0:11:42] en dat is niet overdreven. Het waren echt veel meer aanvragen. En wat mij verbaast is dat er een aantal jaren in de cluster energiestrategie met de industrie praten om juist te voorspellen waar en wanneer welke vraag komt

[0:11:56] en ik denk dat we met elkaar moeten kijken met met de industrie met de overheid hoe inderdaad die voorspelling beter kunnen doen

[0:12:04] want op het moment dat je dat eerder weet dan kan je ook beter prioriteren, zoals de eerbare heer abbenhuis zegt en kunnen we ook anticiperen. Nu is het bijna een verrassing.

[0:12:14] Raam.

[0:12:16] Ja. Ik denk dat dat de belangrijkste aanvullingen zijn op de buis.

[0:12:20] Ik wil dat mijn begrip uitspreken voor de industrie en wat we zien.

[0:12:27] Sorry. De heer sanders moet even de microfoon uitzetten. Anders gaat het mis met de regie en stel voor dat sprekers één voor één vragen beantwoorden. Maar als er nu nog aanvulling van de gaat uw gang.

[0:12:42] Dankuwel. Voorzitter, ik wilde ook mijn begrip uit.

[0:12:46] Wij spreken voor de industrie, want we zien inderdaad in die zes en die klus henry strategie dat we met elkaar de volumes hebben afgesproken die we in twintig, dertig gerealiseerd willen hebben.

[0:12:58] Ik kan me heel goed voorstellen dat onder deze prijzen in deze marktomstandigheden onzekerheden die aanvragen nu naar voren zijn geteld

[0:13:04] en die versnelling dat naar voren trekken van elektrische aansluiting. Dat heeft hij volgens de partner. Als we dus iets meer een planmatige aanpak met elkaar kunnen overeenkomen dat wanneer heeft hij hem echt nodig. En hoeveel heeft u dan nodig en dan kunnen we die oude uitbouw die al lang in ons goedgekeurde investeringsplannen zit gewoon doorgaan zodat zodat we op tijd iedereen aan kunnen sluiten.

[0:13:27] Dank u wel heel graag. De bouw voor zijn twee vragen.

[0:13:31] Ja. Dankjewel. Voorzitter en dank aan de heer sanders voor een introductie en dat jullie hier zijn

[0:13:41] eigenlijk een van mijn vragen ging over waar jullie net antwoord opgaven. De de mismatch eigenlijk tussen de ontwikkelingen op de markt en en de net versterking en er komt nog van alles aan want dit kabinet is nog maar net begonnen. Ook met de verduurzaming van de industrieel gaan maatwerk afspraken gemaakt worden. Wat zal jullie aanbeveling zijn aan het kabinet van ons als kamer in dat opzicht. Hoe kunnen we die afspraak die we moeten maken en het is mijn opvatting dat we moeten gaan versnellen. Ook gezien de energiecrisis. Jawel. Wat voor aanbeveling geeft hij ons mee in dat opzicht en een tweede vraag is wat concrete in het position pepers schrijft tennet dat met september dit nu het eerste beeld van de resterende capaciteit bij de overige provincies is kan worden gezegd hoe ja hoe dat gaat verlopen. De komende maanden dankuwel.

[0:14:46] Die zal je eerst op antwoorden.

[0:14:52] Ik denk dat er een aanbeveling zal ik wat over zeggen en het netbeheer. Nederland hebben wij onlangs ook een aantal aanbevelingen gedaan in sneller het net op.

[0:15:02] Ik denk dat dat

[0:15:04] met name gaat over het bijbouwen en uitbreiden van hun netten en dat zit in de sfeer

[0:15:08] van hoe kunnen we nou met elkaar. Daar wordt wel eens gezegd meneer inmiddels een crisis en herstelwet, maar in ieder geval middels een wet

[0:15:16] de ruimtelijke inpassing van nette veel sneller voor elkaar krijgen merken dat dat een hele grote doorlooptijd factor is. Dus dat is een

[0:15:27] ik denk ook ik heb al iets gezegd over de voorspelbaarheid van ontwikkelingen. Dat is erg belangrijk op het moment dat wij, ondanks wat hier al naar huis net zeg dan wat ik onderschrijf. Je kan niet alles voorspellen.

[0:15:38] Maar toch is het goed om iets meer programmatisch met elkaar te kijken wat komt waar was een tweede element. Een derde element is het element van systeem efficiëncy en daar pleiten de netbeheerders al lange tijd voor. Dat staat overigens op gespannen voet met hoe bewoners bijvoorbeeld tegen de plek van van zonnepark en windparken staan maar systeem efficiency zegt iets hoe kunnen we de zon en wind zoveel mogelijk combineren met afname bij industrieterreinen bijvoorbeeld of hoe kunnen we zon en wind bij elkaar combineren dat je minder zwaardere kabels nodig hebt.

[0:16:12] Dat zit in de aanleg sfeer en in het systeem efficiency zeer last but not least zou ik willen zeggen dat we

[0:16:19] op dit moment interessante experimenten aan het doen zijn hoe we de capaciteit die we tussen de pieken ziet zitten

[0:16:27] vergeleken met de wegen tussen de files. Hoe die capaciteit beter kunnen uitputten.

[0:16:32] We doen dat met wondvorm atoz tijdgebonden contracten congestie management is om concreet voorbeeld en zoals de heer habba in zijn inleiding zei. Zij is het belangrijk dat we daar nu ook het bedrijfsleven bij gaan betrekken dat ze veel flexibeler omgaan met een vraag. Het kan niet voor de b sloten. Dat weten we maar wel voor heleboel vragen naar boven. En als we dat gezamenlijk kunnen oppakken, denk ik dat teveel ruimte beschikbaar komt.

[0:17:00] Dankuwel voor de aanbeveling. Los van de bekende pepers die net in nederland in samenwerking met ons allemaal heeft gepubliceerd, denkt dat heel belangrijk is

[0:17:12] echt werk te maken van die programmatische aanpak bij een wind op zee hebben we gezien dat dat echt werkt en hebben van tevoren goed nagedacht. Wanneer hebben we nodig waar komende landingspunten? Hoe gaat verantwoordelijkheid verdeeld worden. En wie heeft welke rol en vervolgens rollen met hoge snelheid uit

[0:17:31] voor de tweede fase die additionele tien gigawatt hebben wij condities als het aangekoppeld. Zo god er moet ook vragen stimulans komen en dat ze eigenlijk de aanbeveling die op land eigenlijk ook geld is zorg. Nou, dat het aanbod van elektriciteit vraagt naar je leeftijd ongeveer in gelijke tred

[0:17:49] met elkaar gegroeid terecht dertig en twintig, vijfenveertig naar een volledig c o twee vrij systeem. Wat doen wij daarvoor is dat wij het netwerk van twintig, vijfenveertig voor duitsland en nederland aan het ontwerpen zijn, zodat ook terug kunnen rekenen dat we nu de juiste investeringsbeslissingen kunnen nemen want dat ligt toch ver weg lijkt het maar voor een groot hoogspanningsstation of zelfs voor een nieuwe verbindingen die internationaal zijn. Heb je gewoon die tijd simpelweg nodig. Dus geef ons de ruimte, maar ook de markten ruimte om die investeringen tijdig aan te kunnen pakken.

[0:18:22] Die hebben we nu ook. We moeten het alleen

[0:18:25] verzilveren.

[0:18:26] Daarnaast ook nog het stimulerend flexibiliteit als niks nieuws en we praten nu wel heel veel over. Maar in twintig, twintig heeft tv een rapport gepubliceerd dat we vooral aan de vraagkant zelfs drieenhalve gigawatt

[0:18:39] en dat is echt heel veel en nog twee keer zoveel als wat we nu met het congres onderzoek gevonden hebben beschikbaar is bij de industrie. Maar om een of andere reden wordt dat nog niet ontsloten.

[0:18:49] Dan zullen we met elkaar het gesprek moet hoe dat dan wel ander moet een gezonde markt voor ontstaan, want er moet ook waarde in flexibiliteit zitten. Het kan niet zo zijn dat iemand het systeem helpt en vos

[0:18:58] geen compensatie voor krijgt of dat het zonder markt principes van de baas van liefdadigheid krijgen we dit niet van de grond en we moeten een gezonde markt ontstaan

[0:19:07] dat die flexibiliteit ook vanuit het systeem, maar ook voor degene die daar is ambitieus en moderne meedoen dat er komt

[0:19:16] de tweede vraag die.

[0:19:18] Dick.

[0:19:19] Die kan ik nog niet in detail beantwoorden. Maar we zien nu in de volumes die we binnenkrijgen van onze direct aangesloten klanten, maar ook van alle netbeheerders dat wij verwachten dat er ook op andere plekken congres die gaat plaatsvinden.

[0:19:34] Dus daar kan ik niet specifieker zijn waar dat is

[0:19:39] je kan het op je klompen aanvoelen dat in de gebieden zijn waar veel industrie zit die nu echt die verduurzamingsslag gaan maken. Dus daar zullen we goed met de regels, maar met alle stakeholders

[0:19:49] en overheden in gesprek gaan we dat

[0:19:52] op kunnen vangen.

[0:19:55] Dankuwel ging wist ik kwam iets later binnen hiervan eraan ook. We hebben afgesproken elkaar twee vraag die dan direct beantwoord.

[0:20:07] Dankuwel meneer een cordova met excuses. Want ik vertrek weer voor een ander debat. Dus het is een beetje passen en meten maar iets eerder. Dus mijn vraag bedank. Ik had dezelfde vragen als collega ergens even op het congres management aan tennissen. Dat is nu ingezet als een soort tijdelijke oplossing. Maar ik kan me zo voorstellen dat goed congres die management ook een onderdeel is van een structurele oplossing. Dus mijn eerste vraag is welke potentie heeft congestie management en welk onderdeel jullie strategie voor meneer sanders is heb ik de vraag aan gekoppeld. Een beetje en dan specifiek voor het mkb. Wat nu geconfronteerd energie intensieve in de mkb van de banken tot de papierfabriek die geconfronteerd met de gasprijs stijging en heel snel

[0:20:59] wil verduurzamen. Maar dan ook tot op capaciteitsproblemen stuit. In hoeverre kunt u deze mkb is proactief naderen en toch ruimte bieden vervolgens met behulp van congestie management. Want het is heel frustrerend als je klaarstaat om je gas over te vangen voor een elektrische oven. Maar het kan niet want er is te weinig.

[0:21:20] Maar sluit capaciteit, capaciteit,

[0:21:24] Dank u als eerste neer.

[0:21:28] Voorzitter, dankuwel

[0:21:31] congestie management is een van de gereedschappen die wij in onze kist hebben.

[0:21:38] De lange termijn oplossing is natuurlijk meer netwerk. Maar ik wil wel bijgezegd hebben. Het is voor niemand prettig om teveel infrastructuur te realiseren en behalve dat impasse is. Technisch is het onhandig wordt daarmee ook heel duur.

[0:21:53] Hoe zit dat nou in onze strategie en wij zijn van mening dat we een betrouwbare en duurzame en betaalbaar energiesystemen moeten creëren met elkaar en dat betekent dat je op sommige plekken in het netwerk wellicht geen investering doet omdat je die paar keer per jaar

[0:22:09] ook prima met marktgericht gedreven oplossingen kan

[0:22:13] kan opvangen. Dus het is een tol die wij zullen blijven gebruiken. Maar als het gaat over leveringszekerheid. En dan zullen we nog steeds echt veel moeten investeren in ons netwerk.

[0:22:24] Maar we blijven het gebruiken.

[0:22:29] De vraag over hoe kunnen we proactief omgaan met mkb die wil verduurzamen. Ik zou even antwoord in twee delen is brabant en limburg duizenden mkb natuurlijk erg geschrokken.

[0:22:40] En wat wij hebben gedaan toen hij wist dat deze oplossing had gevonden, hebben wij de afgelopen week naar elke klant die een aanvraag heeft een brief gestuurd en hebben wij gezegd we gaan nu de komende twee maanden rekenen hoe die stroom die beschikbaar is gekomen van tennet wordt geaccumuleerd te ontsmetten

[0:23:00] en wij zien door onze ogen dat wij dat kunnen accommoderen op één of twee plekken na rond eindhoven, waarbij al eerder aangekondigd hebben dat de dreigende schaarste is en daar moeten we kijken hoe er een mouw aan kunnen passen en begin november wordt elke klant persoonlijk ons benadert hem om te vragen of er nog steeds die aanvraag is te zien was wat veranderingen in en twee. Als dat zo is, dan zullen wij gelijke nog uitbrengen en hem duidelijk maken wanneer ze worden aangesloten.

[0:23:26] Het andere deel van mijn antwoord is

[0:23:28] dat wij natuurlijk niet elke klant in ons gebied proactief kunnen gaan vragen wat gaan jullie doen want dat zou onduidelijk zijn,

[0:23:35] gezien de hoeveelheid schoot zakelijke klanten. Wat we doen is zoveel mogelijk proactief via websites via informatiesessies vertellen wat het betekent om een nieuwe aansluiting te vragen waar eventueel problemen zouden kunnen verrijzen. Dat valt vooralsnog mee. Maar het kan uw toekomst inderdaad gebeuren

[0:23:53] en we hebben accountmanagers die ook als er meer indringende verdieping vragen zijn over kunnen praten.

[0:24:00] Dus op die manier proberen we dat noemen ze tegenwoordig met een modern woord kusten. Mijn intermissie is een zo goed mogelijke relatie met die klanten op te bouwen.

[0:24:11] Wij leren

[0:24:15] twee vragen.

[0:24:24] Voor elk excuus dat ik wat later ben ook kamerleden kennen congestie zullen we zeggen ik heb twee vragen aan anna huis van tennet ik heb begrepen dat een van de problemen is dat je in het netwerk zelf een overcapaciteit niet mag opslaan dat het een wettelijke beperking is. Herkent u dat. En ik zou je met opslag in het netwerk

[0:24:49] kunnen helpen als het ware en twee. Ik heb begrepen. Maar misschien verkeerd begrepen dat die gebieden die nu meer stroom kunnen krijgen. Brabant en limburg. Dat dat gerealiseerd is door redundantie of overcapaciteit. Wat te verminderen of backup. De backup lijnen beschikbaarheid time normen wat te verlagen.

[0:25:16] Klopt dat. En is daarmee ook zeggen

[0:25:20] leveringszekerheid, theoretisch en misschien ook wel in de praktijk niet veel theoretisch wat naar beneden gegaan.

[0:25:26] Dat ze beide vragen haar huis.

[0:25:32] Dank u, voorzitter, dan laat ik met die tweede vraag beginnen

[0:25:38] ze leven tennet heeft drie wettelijke taken transport diensten. Dus alles transporteren van a naar b systeem diensten zorgen dat de balans altijd gehandhaafd is en dus vraag moet precies hetzelfde zijn als opec en mark facilitering en dat doen we geen concessies die leveringszekerheid die negenennegentig komma negen, negen

[0:26:01] en nog meer negers die blijft gegarandeerd.

[0:26:06] Dus we hebben nu oplossingen gevonden door contracten aan te gaan met leveranciers die flexibiliteit of iets meer of iets minder gebruiken internet aan ons kunnen leveren en we zijn op een andere manier omgaan met het moduleren van batterij omdat dat heb ik in het begin gezegd omdat wij ervan overtuigd zijn dat dat zij het systeem op een goede manier kunnen helpen, zodat we niet altijd als gebruik moeten moduleren. Dus dansje wordt niet minder en de leveringszekerheid komt hij er niet in gevaar

[0:26:39] en opslag in het hoogspanningsnetwerk.

[0:26:43] Ik ga er in het beantwoorden van mijn vragen vanuit dat u daarmee bedoelt. Opslagfaciliteit, zoals grote batterijen of conversie,

[0:26:52] iets anders zijn moleculen.

[0:26:57] Wij geloven dat opslagfaciliteiten dus ook de batterij waar ik zojuist had echt een goede en een positieve bijdrage kunnen leveren aan de stabiliteit van het net, maar ook het betaalbaar houden van het net echter

[0:27:11] binnen de nederlandse wet kunnen wij daar zelf niet in investeren. Dus wij laten het aan de markt over. Maar als zij met een aanvraag komen dan wel rechtstreeks op ons net of via de regionale netbeheerder zal sluiten wij aan.

[0:27:27] De heer vergaan,

[0:27:29] Vraagt erop. Inderdaad, want u beschrijft de situatie met die opslag die mij vraag besloten schat, maar mijn eigenlijke vraag was wat inderdaad een wettelijke

[0:27:38] voorziening is geen natuurwet ofzo. Het is geen zou het helpen als de wet op dat punt wordt aangepast. Gaat u dat meer flexibiliteit bieden of helpen in in het aanbod.

[0:27:50] Verloopt. Bellons.

[0:27:53] Dat gaat zeker helpen, vooral als je het combineert. Dus we hebben al wat langer geleden publicaties gedaan maar even zeggen dat bijvoorbeeld de zon zich uitstekend leent om dat te combineren met lokale opslag hem daarmee die piekbelasting van het net eraf te halen, zodat wij ook niet op die piek hoeven te investeren. Dat geld voor veel meer dingen dus op moment dat de prijs heel laag is door bijvoorbeeld een groot aanbod van wind of zonne of juist interconnectie. Want we hebben nog verbindingen naar bijvoorbeeld waterkracht in het noorden van europa. Dan kan je natuurlijk in op momenten dat er hele lage stroomprijs zijn perfect die opslagen vullen om op het moment dat het

[0:28:31] wat kritischer is net om ze daar leeg te halen bij de hoge prijzen. Dus.

[0:28:35] Ja dat gaat ons helpen.

[0:28:38] Ik geef het woord aan erkens om als voorzitter op te treden.

[0:28:43] Ik zet mijn pet af van de andere pet op mevrouw kreuger krijg voor twee vragen.

[0:28:48] Dankuwel. Voorzitter, en ik heb ook twee vragen aan de heer huis. Één vraag vooruitkijkend als je kijkt naar de ambities die was als nederland hebben om vijfenvijftig en eigenlijk zestig procent c o twee reductie te halen. Dan gaat het om tweehonderd dertig uur een electriciteitsvraag waar zon en wind een aanzienlijk deel van zullen zijn, zijn de investeringen die nu gepland zijn die investeringsagenda is die in lijn met die electriciteitsvraag en zo. Nee, waarom niet. Wat is daar voor nodig en de tweede vraag is eigenlijk over batterijen. Ik hoor eigenlijk veel enthousiasme over de inzet van meer batterijen en opslagcapaciteit. Om om net congestie tegen te gaan is er niet ook ruimte dan binnen de tarieven juist eigenlijk op te sturen voor fortnight.

[0:29:45] Jabbar is

[0:29:48] kunt u de tweede vraag nog een keer herhalen zat heel hard na te denken over de eerste.

[0:29:54] Dankuwel voor het harde werk. Mijn vraag was als batterij een belangrijk onderdeel zijn van de oplossing en volgens mij denken we dat wellicht wel met zen allen is dan niet ook in hoe we onze tarieven inrichten is het niet mogelijk om batterijen te stimuleren.

[0:30:12] Dus lagere tarieven, et cetera.

[0:30:21] Dankuwel. Voorzitter,

[0:30:25] de twee, honderd euro huur vragen wij werken met diverse scenario s.

[0:30:30] Goede vraag zijn op lange termijn zal ontwikkelen.

[0:30:35] De uiterste van die scenario heb ik niet paraat. Op dit moment. Maar die kan ik wel met u delen.

[0:30:44] Want dat zou feitelijk een verdubbeling zijn op dit moment.

[0:30:49] Dat zit volgens mij binnen de hoeken van een snaren. Maar dat wil ik even zeker weten. Dus die gegevens kan ik nog met u delen.

[0:30:59] De tweede vraag. Dat is niet aan tennet om te bepalen hoe de tariefstructuur,

[0:31:07] productiemiddelen voor opslag, middelen of consumptie

[0:31:12] stimuleert dan wel afremt. Ik denk wel dat we daar met elkaar in gesprek over moeten aangaan. Om te zien dat in het huidige tarief stelsel zien we dat bijvoorbeeld het helpen van het systeem niet altijd gunstig is voor je aansluit tarief en je ziet ook dat bepaalde vormen van aansluitingen wat minder op het net drukken qua tarief of minder betalen voor de tarieven en ik denk als je wil dat je naar volledig flexibel systeem gaat waar iedereen een bijdrage kan spelen op basis van mark principes. Dan zul je ook die tarifering wat uniformen moeten maken. Dus daar denken we graag mee.

[0:31:50] U heeft ook een korte vervolg aan gegeven, krijgt u die ook, mevrouw.

[0:31:56] Voorzitter, ik ben om heel eerlijk te zijn een beetje verbaasd in het zoekende antwoord op mijn eerste vraag. Laat ik het dan anders vragen. Ik bedoel die vijfenvijftig procent is gewoon een doel en dat weten we met zijn allen. Dus als tweehonderd terawattuur uur in de uiterste hoeken van de diverse scenario s. Shit. Wat is dan gewone electriciteitsvraag wordt tennent op afkoerst. En hoe verhoudt dat zich tot die c o? Twee reductie doelstelling.

[0:32:29] Nou dankuwel. Voorzitter, jij nogmaals ik vind het ik vind het een beetje riskant om nu een speciaal specifiek terawattuur getal te noemen, maar de vijfenvijftig procent reductie van c o twee. Die zit in onze scenario s en dat is ook de reden waarom we de target met elkaar in antwerpen zeiden ze dat we terug.

[0:32:48] Je bent.

[0:32:49] Daar nu de juiste beslissing kunnen nemen. Daarmee moeten wij voldoen aan die aandelen destijds van die benodigd is om een c o twee vrij

[0:32:58] energiesysteem te runnen.

[0:33:00] Het deel daarvan dat elektrisch. Dat gaat over het elektriciteitsnetwerk is natuurlijk iets lager dus niet die hele vijfenvijftig procent wordt gerealiseerd door het elektriciteitsnetwerk. Daarom twijfel ik over het antwoord,

[0:33:13] maar het deel wat we in het klimaatakkoord met elkaar afgesproken en dan daarbovenop dus de fifty fifty five doelstellingen die absorberen wij met het netwerk van de toekomst.

[0:33:26] Dank om het voorzitterschap weer terug te krijgen. Er is nog tijd voor een extra vraag. Dus die hier ergens woont.

[0:33:35] Dank u. Voorzitter, net over de vraagkant gehad en congestie management net op het moment dat het gesloten was die aan te maken. Theoretisch vol natuurlijk door de aanvragen en enkel door de piekbelasting die er is

[0:33:50] hoe aanbod komt om het aansluiten van zon en wind op grote schaal op een aantal momenten dat er een enorme piek kan plaatsvinden ze veel waarheid zien te krijgen tot de zon schijnt en in hoeverre is het niet verstandig om die enorme pieken misschien ook niet volledig aan te sluiten bijvoorbeeld ervan uit te gaan dat het gebruikelijke gemiddelde profiel van minder zon dat die ruimte gereserveerd.

[0:34:16] Daar zijn zelfs al afspraken over gemaakt met vooral de sola sector die denken daar goed mee om dat te kunnen doen. Maar aan de andere kant. We hebben niet voor niks jarenlang geïnvesteerd in een geharmoniseerde noordwest europese energiemarkt.

[0:34:31] Dat betekent dat op het moment dat er dus meer zon. Hoe meer wind hebben dan uberhaupt zelf gebruiken en dus

[0:34:38] in het

[0:34:40] systeem theoretisch. Want nu hebben we hele hoge prijzen van de maatschappijen zeer lage prijs ervaren dat we dat ook distribueren over europa en daarom hebben we jarenlang geïnvesteerd in al die buitenlandse verbindingen die we hebben en ze hebben naar engeland, noorwegen, denemarken, duitsland, belgië en in onze duisternis en nog veel meer landen. Dat willen we graag over europa verdelen onder dagen socio economisch wel ver dus welvaart voor heel europa te creëren. Dus ja

[0:35:11] dan drink ik dat je zoveel mogelijk van die elektriciteit opinie moet blijven transporteren. Maar als je die pik eraf kan halen door wat even tijdelijk op te slaan of even tijdelijk wat meer te gebruiken om het probleem op te lossen. Dan hoef je dan hoef je niet alles.

[0:35:26] De overplanten noemen. Hoef je niet teveel te bouwen om een stabiele en dus ik zou zoveel mogelijk willen als ze weer. Ik wil het ook goed kunnen distribueren over heel europa.

[0:35:38] Meneer sanders heeft hij op een aanvulling?

[0:35:40] Ik denk dat het goed is om te zeggen dat we dit al doen met zonneparken. We hebben goede afspraken dat wij zonneparken om niet meer dan zeventig procent van de capaciteit aansluiten. Soms gaan we zelfs nog eens lager en het mooie is dat kost me drie procent van de opbrengst van die zonnepark omdat het maar een paar keer per jaar zo verzonnen is dus zo zijn we al aan het kijken hoe we dat kunnen doen. Even aansluiten op het antwoord van de heer.

[0:36:05] Dan herbouwen,

[0:36:06] Ja. Een kwelt. Voorzitter, ik wil nog heel even terugkomen op de antwoorden op me. Eerder gestelde vraag werd gezegd de doorlooptijden de voorspelbaarheid van de ontwikkeling meer programmatisch werken. Ik zou

[0:36:23] zag je concrete willen worden. Welke wat moeten wij als als wetgever als medewetgever doen dit de komende zes maanden bijvoorbeeld hoe kunnen we de doorlooptijden versnellen? Of hoe kunnen we invulling geven aan die voorspelbaarheid

[0:36:39] dankuwel.

[0:36:41] Dat was aan beide heren.

[0:36:47] Slag concreter. Ik denk als we het hebben over de doorlooptijden.

[0:36:53] Ik zou concreet zijn door even toch een container begrip noemen. Er wordt veel gesproken over de crisis en herstelwet, waarbij veel

[0:37:00] tijd aanbesteden op dit moment is aan inspraakprocedures, soms ook vergunningen, ruimtelijke inpassing

[0:37:07] en heel eerlijk. Ik denk dat het belangrijker is is dat dat die inspraken blijft aan de ene kant aan de andere kant is ook het belang dat hebben gemerkt aan brabant en limburg van het inpassen van de infrastructuur. Belangrijk.

[0:37:19] Dus daar zouden we concreet naar moeten kijken denk ik. Daar wordt ook over gesproken met provincie gemeenten en een aantal ministeries.

[0:37:28] Als we het hebben over flexibiliteit.

[0:37:31] Wat we daar zien is dat op dit moment en dan praten we met de acm over is het best van een ingewikkelde discussie aan de hand kunnen we bijvoorbeeld even daarmee te beginnen batterijsystemen eerder aansluiten. Want dat zou toch prachtig zijn want die ontlastende het net.

[0:37:47] Maar dat mag niet. Volgens first kon first principe. Dus dat iets waar we concreet naar kunnen kijken. Ik denk dat we concreet zouden kunnen kijken naar die non matroos tijdsgebonden contracten

[0:37:59] kunnen we daar niet een forum voor vinden. Tijdelijk of op termijn dat dat wel mogelijk is.

[0:38:07] Non formaat. Als dat betekent dat je niet altijd de hoeveelheid capaciteit krijgt die je zou willen hebben als klant en dat is mijn naja. Dat is absoluut fors voor zakelijke klanten zou ik willen zeggen en wat wij zien is dat wij industrie, maar het is een bredere groep excuses en keek wat we wat we zien is dat we daar toch al snel in grote belangen discussies ervaren

[0:38:37] komen tussen bestaande klanten, nieuwe klanten juridische discussies. Het is een vrij juridisch complex onderwerp

[0:38:43] maar heel concreet. Als we daar stappen zouden kunnen zetten, met als hoge liggende doel die infrastructuur capaciteit te verhogen en dus ook onze ambities op groei en verduurzaming waar te maken. Denkt dat het heel veel waard is.

[0:38:59] Ja. Aanvullend erop. Ik denk

[0:39:03] hoe kunt u ons dan helpen

[0:39:06] wat het belangrijkste is is wat we in het begin al een keer genoemd is de programmatische aanpak. Want wat we merken is op moment dat je de doelen op elkaar legt. En als iedereen het ermee eens is

[0:39:17] dat we die energietransitie echt vooruit willen sturen met elkaar

[0:39:20] en dan kan je veel gemakkelijker met elkaar route bepalen hoe gaan we dat dan in de tijd wegzetten. En wat hebben we daarvoor nodig want we moeten niet vergeten dat we ook schaarste in arbeidskrachten hebben. De wereldmarkt grondstoffen is complex antwoorden en er zit veel technologie die we met elkaar moeten blijven ontwikkelen. Dus dat is een sadist die programmatische aanpak samen met de industrie, maar ook met de overheden centraal en decentraal die gaat ons echt helpen. Daar ben ik van overtuigd.

[0:39:52] Een tweede is de energiewet en die ligt al

[0:39:56] tijd dat zowel prettig als we daar met elkaar ook vooruitgang kunnen boeken, zodat die op een gegeven moment ook echt van kracht wordt en op een iets lager niveau code voorstellen die bijvoorbeeld flexibiliteit benutten of die tijdelijke maatregelen mogelijk maken. Dat zou prettig zijn als we daar met elkaar eerst over het doel kunnen spreken. Wat willen we bereiken en dan vervolgens de implementatie

[0:40:45] en de ontwikkeling van de vraag en ik denk dat we daar met elkaar het gesprek aan moeten warm moet dan hard geïnvesteerd worden om het gaat uiteindelijk niet om het realiseren van infrastructuur. Maar om het reduceren van c o twee in de breedte. Dat is de achterliggende gedachte wezen bij bijvoorbeeld het myk. Ik neem aan bekend dat dat werkt. Wat mij betreft heel goed gaan kijken wat heeft echt een bijdrage. Nou dat wordt irrelevant geacht.

[0:41:17] Ik zou graag door willen gaan over die schade die prioriteiten en ook in het licht van uw eigen scenarios. Ik begrijp dat u inderdaad vijfenvijftig reductie doe aan aanhoudt

[0:41:31] en mijn vraag is eigenlijk als volgt. We weten allemaal dat dat een een politiek doel is wat als je de wetenschap volgt volstrekt niet voldoende is om op termijn gevoel van klimaat verandering te beteugelen.

[0:41:47] Dus je leeft in een soort van schijnwereld met zen allen. Als je denkt van met vijfenvijftig is het hout en mijn vraag is eigenlijk houdt u rekening met

[0:41:58] met andere scenario s waarin je eigenlijk zegt als je als je de kans

[0:42:03] op anderhalve graad stijging zo groot mogelijk zo klein mogelijk te maken. Moet je energieneutraal zijn klimaatneutraal zijn in twintig, dertig,

[0:42:10] dat een enorme

[0:42:12] versnelling houdt brengt met dat type scenarios en zo. Nee gaat bent u van plan dat te doen.

[0:42:20] Dus hoe gaat het met die

[0:42:24] met die met die plannen.

[0:42:26] Voordeur. Abbenhuis denk ik.

[0:42:30] Prima lopen.

[0:42:34] Laat ik beginnen met te zeggen dat ik ik ben ook echt zorgen maken over klimaatdoelstellingen juist ook de effecten die het heeft op de wereld. En dat is ook de reden waarom nu bijna zevenduizend collega´s met tennet zich dag en nacht inzetten om het systeem echt heel hard te laten veranderen.

[0:42:52] Dan nog niet eens zo heel lang geleden. In tweeduizend tien hebben we het erover zijn. We begonnen met een afdeling met vier medewerkers. Om na te denken over offshore.

[0:43:01] Als je me toen gevraagd had

[0:43:03] hoeveel infrastructuur heeft hij in tweeduizend tweeëntwintig gerealiseerd had ik wat er nu staat nooit genoemd.

[0:43:10] Dat maakt me ook enigszins optimistisch over de komende twaalf jaar.

[0:43:15] Maar het is in twintig, dertig niet afgelopen. En voor wat betreft een energiesysteem. Daar zullen we heel hard moeten investeren, want het gaat natuurlijk niet zonder infrastructuur.

[0:43:25] Ik denk alleen wel dat ze op de juiste plekken moeten investeren om te voorkomen dat we dadelijk alleen maar versturen hebben gerealiseerd en je mag ook nadenken over efficiency. Je mag daar over minder verbruik en je mag nadenken of op andere momenten van de dag gebruikt en dat speelt allemaal mee om die om die balans in in leefomgeving, maar ook de benodigde infrastructuur goed te houden.

[0:43:50] En mijn vraag daarop is misschien ook ter voorbereiding van anders. Dat was mijn betoog herhaalt hij dat. Maar mijn vader heeft die ook scenarios in de kast liggen of over na denken dat ie omdat we weten eigenlijk al diep in ons hart die vijfenvijftig. Dat is niet hoe je moet zelfs naar negatieve uitstoot liggen

[0:44:10] plannen klaar of zijn arsenaal.

[0:44:13] Dat is aan te vragen.

[0:44:16] Ik ben er trots op dat we dat we nog niet zo heel lang geleden in een vrij korte tijd tien gigawatt additioneel met elkaar overeengekomen. Dat is echt wel even een verdubbeling van het doel dat we al hadden en dat gaat natuurlijk onder een aantal condities. Maar dat dat is dat is ongekend en heel de wereld kijkt naar ons wou daar moeten we toch ook wel trots zijn. Maar om nou te zeggen dat het in twintig, dertig allemaal voor elkaar hebben. Dan wil ik toch wel een reëel beeld schetsen. Ik denk dat wij echt nog veel verder dan twintig, dertig met elkaar aan te investeren zijn in het systeem van de toekomst.

[0:44:48] Ja, ik sluit me daarbij aan en ik zal je toch geen valse verwachtingen willen werken. We hebben op verzoek van ez k hebben we doorgerekend door de kabinetsplannen. Wat dat betekent voor twee duizend dertig was vanaf vijfenvijftig zelfs zestig procent gaan

[0:45:01] en twee weken geleden hier in de hoorzitting is door colega hans peter oskam ook uitgelegd dat dat al geen sinecure is

[0:45:10] los van het feit dat ik begrijp dat dat af en toe buikpijn veroorzaakt in het licht van de klimaat crisis waar we inzitten.

[0:45:17] Ik zie aan herbouwen dat hij een korte aanvullende vragen op dit specifieke thema.

[0:45:23] Dankuwel. Voorzitter, eigenlijk zei de heer sanders. Het is een laatste betoog even de kabinetsplannen gaan uit van maatregelen pakket. Dat optelt tot zestig procent en niet vijfenvijftig. Dus ik ja. Voordat er een misverstand ontstaat dat tot grote gevolgen kan leiden. Zestig procent. Daar gaan we voor.

[0:45:43] Dank je.

[0:45:45] Het was meer mededeling namens het kabinet kennelijk.

[0:45:50] Moet zo excuses.

[0:45:56] De voorzitter zit voor wie gaat weer.

[0:46:01] Ik geef,

[0:46:02] Het wordt er hier ergens nog vragen.

[0:46:04] We kennen een bij voorzitter

[0:46:07] misschien heel korte vragen hebben we de oh. Oh nee ik had zelf ook een vraag maar dan mevrouw kreupele uw vragen en dan kan ik mezelf nog een vraag als dat pasta.

[0:46:17] Zeker. Ja ik heb nog een vraag over die over die nettarieven. Want ik vroeg net eigenlijk moeten we niet die tarieven structuur aanpassen voor zaken zoals batterijen die die net congestie tegengaan. En toen was het antwoord van de heer abbenhuis. Daar ga ik niet over, maar op zich. De netbeheerders hebben heel veel ruimte om binnen de europese regels en met het toezicht van het acm tarieven vast te stellen.

[0:46:42] Dus waar is je niet de ruimte om toch in die tarieviering naar oplossingen te zoeken.

[0:46:53] Ik weet niet wat die al de huisarts zegt ten aanzien van de ruimte formeel gaat de acm over de tarieven natuurlijk en de structuur. Wat wij op dit moment wel hebben gezegd is, gezien de uitdaging waar staan zou het heel goed zijn om tarieven, prikkels voor zowel de kleinverbruikers als grootverbruik aangesloten te implementeren. Dat zou kunnen betekenen, bijvoorbeeld voor kleinverbruikers dat je in woonwijken kijkt dat als hij de auto s nachts opladen en daarom minder pieken veroorzaken als het druk is dat ze minder hoeven te betalen.

[0:47:24] Hetzelfde zijn vergroot zakelijke klanten kunnen doen. Daar wordt over gesproken hoeveel ruimte we daar precies vanuit europa hebben dat dat is me niet altijd duidelijk zijn best wel juridische lastige discussies, maar we praten wel over met acm inmiddels ook met het bedrijfsleven of vertegenwoordigers van het bedrijfsleven.

[0:47:49] Ben je al naar huis dankuwel. Wat ik nog even regelen.

[0:47:55] We zien nu in het huidige tarief stelsel dat bijvoorbeeld voor zakelijke voor grootverbruikers. Als je even het systeem zou willen helpen dat je veel gebruikt

[0:48:07] dat je dan

[0:48:08] een paar maanden later van de netbeheerders een verhoogde rekening krijgt omdat je boven je maximale capaciteit hebt gezeten en dat ze

[0:48:15] dat soort systemen die dingen moeten er natuurlijk uit. Want als wij zelf willen ten gunste van een stabiel net dat iedereen meer of minder kan verbruiken op basis van de beschikbaarheid van elektriciteit. Dan zul je dat soort dingen nooit in het nadeel van een groot gebruiken moeten werken. Dus daar moeten we echt met elkaar het gesprek aan. En zoals sanders ook aangeeft dat doen we samen met de acm.

[0:48:35] Mevrouw kreuger heeft een korte vraag.

[0:48:38] Maar specifiek over batterij opslag.

[0:48:41] Dus in hoeverre voor batterij opslag tarieven voor aan kan passen.

[0:48:48] Daar wordt op dit moment al dat dat zou een oplossing zijn. Ik denk dat opent je zou dat in de tarifering kunnen doen op het moment dat een batterij help zien dat de druk op het net te verminderen zelfs te ontlasten

[0:48:58] dat je daar tariefs weer wat voordoet en niet in het tarief sfeer. Maar wat ook interessant is is dat we hier dus ook kijken naar de volgorde in het kader van first comfort surf. Maar dat je batterij naar voren haalt en daarmee

[0:49:11] inderdaad mogelijkheden creëert.

[0:49:17] Het complex is van een batterij. Het is zowel consument als producent is dus

[0:49:22] en sommigen hebben korting in nederland en sommige niet. Dus dat is nog niet zo heel eenvoudigs moeten we echt even goed gesprek over voeren.

[0:49:30] Nauwkeurig benoemen, we deze witte voorzitter.

[0:49:33] Ja. En ik zie dat wij nog twee minuten hebben hier ergens gaf aan een prangende vraag te hebben. Is dat goed? Vraag ik aan de collega´s hier ergens nog een laatste vraag.

[0:49:43] Dan collega´s mijn kolossen vanmiddag

[0:49:48] uren eerder versnellingen. Dus dus moet prioriteren. De crisis en herstelwet van alles kwam langs en als je nu kijkt naar de energiecrisis waarin bezit kan ik me voorgesteld een aantal dingen echt kunnen versnellen. Om dat aardgas gebruikt en niet over acht jaar omlaag te krijgen of drie of vier jaar.

[0:50:04] In hoeverre is het mogelijk voor u om binnen de plannen die u heeft een aantal zaken misschien naar voren te trekken en te prioriteren ten opzichte van de normale manier waarop gewoon problematisch werk kan zomaar voorstel en deze crisis dat er misschien nog een aantal dingen anders doen.

[0:50:19] Wie kan ik het woord geven? Meneer sanders,

[0:50:24] Wij zouden als netbeheerder denk ik, hebben wij wel een mening

[0:50:29] over wat naar voren zouden willen halen. Maar het zit inderdaad echt in kunnen sfeer en dat heeft twee aspecten. Allereerst juridisch hebben wij bijzonder weinig mogelijkheden om te prioriteren of een andere prioritering toe te passen first kon surfen

[0:50:43] en ten tweede je kijken wij toch ook heel sterk naar de overheid. Wij kunnen als netbeheerders niet bepalen of een supermarkt voor een casino moet gaan of een zonnepark voor een windpark.

[0:50:54] Dat klinkt wat flauw. Maar dat is heel serieus. We zijn hier nu al anderhalf jaar met veel partijen over praten en we lopen toch snel vast in dit soort discussies. Dus wij hopen ook dat we met de overheid hier optimale maatschappelijke keuzes kunnen gaan maken.

[0:51:09] Maar op het moment dat dat kader is, kunnen wij als netbeheerders dat invullen en zo optimaal mogelijk laten uitwerken.

[0:51:18] Nog een slotwoord,

[0:51:24] Nee hoor. Dankuwel dankuwel voor verzint.

[0:51:32] Nee ik heb er niks aan toe te voegen. Behalve in herhaling te vallen.

[0:51:36] Dan wil ik beide heren danken voor deze hoorzitting en dank aan de leden en dan sluit ik de vergadering.

[0:51:43] Ga gedaan.