Personeel Defensie

[0:00:00] Enorm belangrijk en ze vullen daarom ook een enorm belangrijke taak.

[0:00:04] Maar hoe gepassioneerd al die militairen ook zijn op dit moment kunnen ze gewoon niet aan alle taken die we wensen te stellen aan defensie voldoen vanwege de negen duizend vacatures die open staan en verwacht wordt dat we een totale instroom behoefte hebben van twintigduizend vijfhonderd mensen. Er is werk aan de winkel en voorzitter van de zaken waarmee we dat willen bewerkstelligen. Dat is een betere beloning. Voorzitter, de vraag aan de staatssecretaris is of het onderhandelingsresultaat van eenendertig mei nog wel voldoet. Gezien de enorme inflatie die we op dit moment hebben met salarisverhogingen van acht en een half procent over drie jaar en een eenmalige uitkering van zevenhonderd vijftig euro.

[0:00:49] Zou je bijna zeggen zou je zeggen dat die ontwikkeling als achterhaald door de inflatie met het voorgestelde minimum loon van veertien euro per uur blijft er door de enorme inflatie bar weinig over van die salaris verhoging kan de staatssecretarissen op de vraag reflecteren of hij die twintigduizend vijfhonderd mensen wel kan werven. Gezien de ontwikkelingen in het land met het akkoord

[0:01:16] een voorzitter kan de staatssecretarissen ook helder aantonen of hij wel op een goede wijze invulling geeft aan de motie die is ingediend door collega goudswaard, waarbij niet alleen gevraagd wordt naar een substantiële loonsverhoging, maar ook aantoonbaar een loonsverhoging die ervoor zorgt dat defensie dat het loon van soldaten aansluit bij beroepen die vergelijkbaar zijn beroep in andere sectoren kan de staatssecretarissen aantonen dat met dit akkoord dit gebeurt.

[0:01:46] Voorzitter, ik wil graag stilstaan bij het korps commandotroepen ook wel bekend als de door kikkers. De mensen die als eerste door de deur gaan zonder te weten wat er aan de andere kant van die deur gebeurt. Eigenlijk spreken we over.

[0:02:03] Misschien wel het gevaarlijkste beroep

[0:02:05] in nederland. Voorzitter, mijn fractie heeft gesproken met deze militairen en wij hoorden schrijnende verhalen van mensen die soms geen geld hadden om te eten. Altijd maar aan moeten staan in de omgeving moeten wonen van de leveringen en hier onvoldoende vergoeding voor krijgen en voorzitter, mijn vraag aan de staatssecretarissen is of wij onze special forces onze commandotroepen een eerlijke beloning geven, ook als het internationaal vergelijken waarbij we in andere landen zien dat ze aantoonbaar meer betaald krijgen en ook hogere premies krijgen en ook hogere vergoedingen krijgen is dat wel eerlijk, vraag ik aan de staatssecretaris en moeten we voor deze groep. Mensen die een enorme risico vak beoefenen niet wat extra s doen.

[0:02:54] Voorzitter, dan de oefent toelage.

[0:02:57] Mijn oefent toelage waarbij je personeel eigenlijk vierentwintig uur laat werken voor een tegemoetkoming van vijftig euro netto per dag voor officieren en voor manschappen ongeveer dertig tot veertig euro netto per dag.

[0:03:12] Voorzitter, dit soort vergoedingen doen het imago van defensie geen goed want in de praktijk werken militaire tijdens een tactische scenario. Het klokje rond

[0:03:23] en als we kijken naar andere landen zoals belgië waar de militaire twee of drievoudige krijgen en de noren zeker het vijf voudige zou ik aan de staatssecretarissen willen vragen of dit toelage

[0:03:37] wel eerlijk zijn in nederland die we in onze aan onze militairen geven is de staatssecretarissen bereid om de oefent toelage die we uitbetalen

[0:03:46] minimaal op europees niveau te trekken, waarbij onze militairen niet meer ondergewaardeerd worden en waar jij en zo. Ja, wanneer kunnen we je uitsluitsel over verwachten en welk niveau moeten wij dan denken aan bijvoorbeeld dat van belgië aan dat van noorwegen tot landen waar we onszelf altijd graag mee vergelijken op veel vlakken.

[0:04:06] Voorzitter, dan de legerdingen en de kazernes. Ook hier heeft mijn fractie met mensen over gesproken en ook daar horen wij schrijnende verhalen over verouderde legerings kamers in onder andere het harde woorden verhalen over militairen die aangeven dat ze op die locaties legionella oplopen,

[0:04:26] maar ook lastig ervaren van het slechtwerkende elektriciteitsnetwerk. Zo slecht werkend elektriciteitsnetwerk waardoor ze geen airco mogen aansluiten of in hun vrije tijd die ze hebben playstation© spelen, bijvoorbeeld omdat simpelweg het stroomnetwerk op de kazernes het niet aankan en voorzitter, mijn vraag aan de secretaris is op welke andere plek zouden wij dit soort leefomstandigheden voor mensen die zo belangrijk werk doen accepteren, kan de staatssecretarissen toezeggen dat op korte termijn, want dit is ook essentieel om mensen te behouden. Deze omstandigheden verbeteren en hebben we hierbij niet de luxe van een twintig jarenplan. Want als we twintig jaar wachten dan zijn de huidige militaire hem misschien al gepeerd.

[0:05:15] Voorzitter, ik zie dat ik gemaand wordt om af te ronden. Dan heb ik graag nog een punt dat ik met uw welnemen wil maken.

[0:05:23] Dat is dat de fractie van denk tevreden is dat deze staatsssecretaris in zijn brief aan diversiteit het belang van diversiteit in de organisatie erg belangrijk om alle vacatures te vervullen en om defensie een afspiegeling te laten zijn en de vraag aan de staatssecretarissen is hoe hij dit in de uitvoering. Dit thema op een hoger plan gaat tillen.

[0:05:44] Voorzitter, dank het zou toch zonde zijn als een compliment,

[0:05:48] maar we moeten onthouden voor de staatssecretarissen. Dan geef ik het woord aan heer boswijk namens de cda fractie.

[0:05:53] Dankuwel. Voorzitter, gisteren al uitgebreid gesproken over defensie en ook een klein beetje over het personeel. Maar vandaag is dat het belangrijkste onderdeel het personeel centraal personeel is het goud van defensie organisatie. De mannen en vrouwen die zich vierentwintig, zeven, zeven dagen per week. Driehonderdvijfenzestig dagen per jaar voor onze veiligheid inzetten. Ze verdienen waardering de beste spullen en bovenal ons vertrouwen de nieuwe arbeidsvoorwaarden nieuwe loopbaan. Een grote stap vooruit naar het cda blij mee want de afgelopen jaren hebben we steevast gepleit voor meer geld en betere voorwaarden voor onze mannen en vrouwen toch nog een aantal opmerkingen. Een collega refereerde van oefent en een toelage naar die daar sluit ik me bij aan. Plus dat het had ik de vraag aan de staatssecretaris dat het klopt dat oefent toelage soms zelfs hoger is. Ondanks dat hij een laag is als bijvoorbeeld een toelage die men krijgt een uitzending kan de staatssecretaris er iets meer over vertellen.

[0:06:45] Voorzitter, ondanks de betere cao zijn we er nog lang niet zijn bijna negen duizend militairen vacatures en met de voorzienig groei van de krijgsmacht zijn er gemiddeld achtenzestig, honderd nieuwe militaire per jaar nodig.

[0:06:55] Dat is een forse uitdaging omdat we ook nog eens het leven in tijden van grote krapte op de arbeidsmarkt, maar niet alles draait om meer salaris om geld. Een van de voornaamste vertrekken redenen is de wijze waarop de organisatie wordt gestuurd. Wat gaat de staatssecretaris hieraan doen. Ik heb gisteren een opmerking gemaakt over de hoeveelheid regels die ervoor zorgen dat oefenen soms niets stimulerend werk, maar zelfs demo demotiverend werkt,

[0:07:18] maar ook bijvoorbeeld de punten waar je niet snel over nadenkt bijvoorbeeld de nabijheid van kinderopvang bij kazernes kijkt de staatssecretaris ook zo breed

[0:07:26] voorganger had het er even over de levering. Dus ik niet verder op ingaan. Maar pas een aantal maanden geleden bij de leger in litouwen en ik weet dat er ook wordt gekeken of misschien militaire daarheen te sturen. Ook die levering zat tegen de rand aan en capaciteit was al meer dan beschikbaar in gebruik graag een reactie van de staatssecretaris.

[0:07:47] De inspecteur generaal adviseert in een jaarverslag twintig, eenentwintig het vereenvoudigen van het verwerkingsproces.

[0:07:53] Ik heb gisteren ook een opmerking over gemaakt over meer flexibiliteit en meer vertrouwen geven hun commandant naar de bevoegdheid. De mandaten om zelf die contracten af te sluiten en ook cel vaste contracten aan te bieden. U heeft al een reactie gegeven, maar ik zou graag nog een keer

[0:08:10] ook steun voor de maatregelen. De stappen die de staatssecretaris aankondigt. Mijn intenties zijn goed, zoals een gesloten naar een meer open personeel systeem, waardoor het werken bij defensie. Het tijdelijk verlaten van defensie en terug kunnen makkelijker wordt in verschillende levensfasen. Het is in het verleden echter al vaker met de mond belijden. Het komt nu aan op de uitvoering en ik krijg best wel veel opmerkingen ook toevallig vandaag nog van zij instromers die bijvoorbeeld heel veel civiele capaciteit hebben, maar alleen man kunnen solliciteren op hun oorspronkelijke functie of een opsporen oorspronkelijke krijgsmachtonderdelen wel dat ze misschien juist een andere specialiteiten hebben of een hogere specialiteiten hebben of reservisten die heel erg lang wachten op keuringen en veiligheidsonderzoeker en daardoor weer afhaken.

[0:08:50] De staatssecretaris spreekt de ambitie uit. Om meer reservisten te binden, kan hij ook ons meedelen hoeveel precies

[0:08:57] hulde ook voor de inzet van hun maatschappelijke diensttijd. Het cda zich jarenlang hiervoor had gemaakt en tot nu toe hebben hier vijfhonderd jongeren aan meegedaan. Mooi dat het bereik de komende jaren wordt vergroot naar drieduizend jongeren hulde ook voor de inzet van tien jaar. Minister kamp hield ons voorstel vorig jaar nog af. Het is mooi dat de staatssecretaris die voortvarend mee omgaat zijn daarom ook zeer benieuwd naar het plan van aanpak en zijn ook benieuwd wanneer die precies komt komt dat nog voor de begrotingsbehandeling dit jaar dankuwel.

[0:09:23] Heer boswijk, geef ik het woord aan de heer eppink. Namens cia eenentwintig.

[0:09:27] Dankuwel. Voorzitter, jij eenentwintig is in het algemeen genomen

[0:09:33] blij en verheugd met de plannen die we voor ons zien. We zien ook dat de uitvoering is gegeven aan de motie goudswaard je bijna kamerbreed werd gesteund klom op een stem. Als ik me niet vergis. De stem van mevrouw simons. Het kabinet besluit dat het salarisverhoging van acht komma vijf procent over drie jaar te realiseren met een eenmalige uitkering van jim honderdzeventien, honderdvijftig euro en daarnaast een basissalaris van vier euro per uur en een nieuw loongebouw dat vorige stamt nog uit negentien, honderd zeventien.

[0:10:06] In dit opzicht is het van belang en zeker aangezien het feit dat een groot gedeelte van de defensiebegroting bestaat uit personeel en het betalen van salarissen. Hoe gaat het verder met de voortschrijdende inflatie wilde ze invloed van de inflatie. De huidige inflatie stand op op de defensiebegroting is. Aangezien een groot gedeelte bestaat uit salarissen.

[0:10:29] Vrij.

[0:10:30] Vrijwillig tien jaar na zweedse model nederlandse krijgsmacht heeft een groot personeelstekort bijna negenduizend militaire posities zijn niet ingevuld en defensie wil in tweeduizend, zesentwintig circa vierenvijftigduizend of vijfenvijftigduizend banen hebben ingevuld. En nou in israël is er een dienstplicht. Zoals u weet ook waarom. In zweden is er een lichtere variant? Zweedse jongeren zijn dienstplichtigen en bood vrijwillig. Elf maanden dienen nederland wil ook een vrijwillig tien jaar om jongeren aan te trekken, vooral binnen techniek en de gezondheidszorg ter kennismaking voor jongeren met een militaire wereld defensie verstrekte deze rekruten een studie deels lijkt me een goed idee betaling van de studie door defensie en de staatssecretaris komt dit jaar nog met een plan van aanpak. Het is een goed initiatief om rekruten aan te trekken. Het aspect vrijwilligheid is essentieel. Het personeelstekort binnen defensie in deze tijden is eigenlijk ook hoogst gevaarlijk. Ons leger moet op drie hoofdtaken kunnen uitvoeren, waaronder het eigen grondgebied en dat van bondgenoten kunnen verdedigen. Daarvoor is een professioneel leger nodig. Echte zou ik willen opmerken dat een vrijwillige dienstplicht moet niet betekenen dat onze krijgsmacht wordt gevuld met kennismakings militairen die een soort van snuffel cursus doen een goede verdediging van de navo bond genootschap behoefte een professionele militairen.

[0:11:55] Vraag is de zeer staatsssecretaris het hier met het hiermee eens. Een andere vraag is nog de status van dutch je van de kazerne in assen. We hebben de vorige keer dat je erover gesproken. Hoe staat het daar mee want er is veel om de onrust in assen over de toekomstplannen. Misschien kan de staatssecretaris er meer over vertellen. De staartsecretaris schrijft ook defensie heeft meer mensen nodig. Waar heeft deze niet altijd nodig. We gaan daarom meer mensen flexibel in onze organisatie laten werken. De vraag is hoe wordt dit precies benaderd. Want die aanpak heeft natuurlijk ook zwakke punten. Defensie moet altijd haar drie hoofdtaken kunnen uitvoeren. Defensiepersoneel is dus altijd nodig. Het is een soort situatie van een draaimolen gaan ontstaan. Vredestijd betekent betekent niet meteen dat er geen dreiging is van de van van de veiligheid van het land en van die van de bondgenoten.

[0:12:55] Als je dus de krijgsmacht. Als je er een concept hebt van komen en gaan van mensen. Ja dan heb je ook het aspect dat je altijd op volle toeren paraat voorbereid moet zijn op op slechte situaties. Een worst case scenario is met een volle bezetting

[0:13:14] bij vraag aan de staatssecretarissen betekenen de woorden van de staats secretaris dat hij niet dreigende periodes, zoals voor de oorlog in oekraïne. Het personeelsbestand van de krijgsmacht weer kan afschalen. Andy die kan opschalen al z n dreiging terugkeert. Dank u.

[0:13:31] Dank geef ik het woord aan. Heer hammelburg namens d zesenzestig.

[0:13:35] Dankuwel voorzitter en voorzitter, laat ik beginnen met te zeggen dat in de tijd dat ik woordvoerder defensie en dat is nog niet zo heel erg lang een aantal fantastische werkbezoek hebben mogen afleggen en het personeel hebben leren kennen als ontzettend betrokken harde inzet fantastisch werk leveren om niet al te makkelijk omstandigheden. Ook in de context van jarenlange kraken en piepen van de organisatie en de voorbeelden van de leger zijn er natuurlijk een voorbeeld van en ik vind dan ook dat als wij beginnen met het ombuigen naar groei, strategische groei dan begin je bij t personeel en ik denk dat we dat vandaag hier ook mogen vieren. Dat dat middels de afspraken die er zijn gemaakt. Gedaan is. Dus complimenten daarvoor en begin gelijk met dit zoet. Kom zo bij het vuur complimenten lees staatsssecretaris dat het na lange tijd toch echt gelukt is. Ik deel daarbij wel de zorgen die door andere colega zal zijn. Geuit. Dit is natuurlijk in het voorjaar besloten beklonken en inmiddels zijn we zover dat we weten dat de context en de prijsniveaus zijn veranderd dat het ook alweer zorgen met zich meebrengt. In de andere sectoren wordt er ook over gesproken. Dus mijn vraag ook aan de staatssecretaris of hij kan reflecteren. Wat dat betekent voor voor het onderhandelingsresultaat, maar voorop staat dat ik ontzettend blij ben dat dat we hier nu zijn en dat ons militair personeel. Dit verdient, want zij houden deze organisatie draaiende en we willen ook veel meer personeel om de taken van de toekomst te kunnen uitvoeren.

[0:15:07] Voorzitter, ik heb een vraag over een stukje reflectie in het proces, want het heeft heel lang geduurd en onze mensen hebben heel lang op moeten wachten op dit resultaat. Deze staatsssecretaris was toen nog niet zat toen nog niet in het zadel. Maar mijn vraag is wel of de staatssecretaris dorp kan reflecteren en welke lessen te leren vallen uit de afgelopen drie jaar dat hij onder landbouw dingen hebben plaatsgevonden welke lessen uit kunnen trekken om dit in de toekomst te voorkomen dat het in de toekomst veel sneller gaat en onze mensen niet zo lang hoeven te wachten.

[0:15:37] Toon. Voorzitter, de aanpak van het personeelstekort en het keuken en de contouren privé. Ik zie daar een aantal behoorlijk onorthodoxe maatregelen, waarbij de staatssecretaris ook wel wat risico neemt en dat is ik vind dat daar daar verlof.

[0:15:52] Je moet van alles proberen om het personeelstekort aan te pakken, want we hebben ambities uitgebreide ambities en we hebben de mensen keihard nodig en daarvoor moet je alles uit de kast trekken. Ik heb wel een vraag over de meetbaarheid van wat er gaat gebeuren. Gaan we ook kijken wat voor hoe de maatregelen die worden getroffen, effectief zijn tegen afgewogen tegenover de kosten komen evaluatiemoment leek me ontzettend belangrijk. Want je wil zorgen dat je je geld verstandig inzet. Zeker omdat ze ondanks enorme investeringen die wij als coalitie doen er toch ook schaarste nog steeds is ook als het gaat over de uitgaven voor defensie dan voorzitter ik er even doorheen

[0:16:33] valt het mij op dat als het gaat over het binden van mensen dat er wordt ingezet op bijvoorbeeld hbo en mbo studenten in de defensief die colin collins. Er word geen woord gerept over embryo s en het verbaast me heel erg en ik wil heel graag weten waarom waarom dat zo is dan voorzitter. Tot slot. En hier komt wat mij betreft toch echt een zuur en het gaat over diversiteit en impressie. Ik vind het fantastisch dat deze staatssecretarissen ontzettend radicale inzetten op gender gelijkheid.

[0:17:05] Dat is hard nodig. Het is veel te laat vast hartstikke nodig. Dus dus daarvoor lof maar diversiteit in inclusie gaat veel verder dan wat gaat veel verder dan alleen gender, gelijkheid en een kwart van de nederlandse bevolking is van allochtone afkomst om het maar te gebruiken. Een op de zes nederlanders van een niet westerse achtergrond en er werd geen woord over gerept. Geen woord over gerept in deze in deze kantoren en dat verbaast me gigantisch met een enorm tekort aan personeel.

[0:17:34] Ook de morele verplichting om te zorgen dat we defensie diverse organisatie is, zie ik hier geen woord over terug. Dat stoort me. Het verbaast me en ik maak me daar vreselijk veel zorgen over. Dus ik overweeg ook een motie op twee minuten debat.

[0:17:52] Waarvan akte dank dan zou ik nu graag het woord willen voeren als woordvoerder namens de vvd gaat het voorzitterschap overdragen aan de boswijk.

[0:18:02] Wil ik de staatssecretaris het woord te geven aan van de vvd.

[0:18:08] Dank u. Voorzitter de krijgsmacht is een van de grootste werkgevers van nederland en zonder de personele bezuinigingsrondes van zo n tien jaar geleden had de krijgsmacht erop personeel vlak misschien iets rooskleuriger voortbestaan.

[0:18:21] Wat hadden wij de twaalfduizend mannen en vrouwen niet afgezwaaid. En dan zouden wij misschien wel de grootste werkgever zijn geweest van nederland.

[0:18:28] Maar die achtentachtig, honderd negen vacatures die er nu zijn gewoon gevuld, maar laten we het positief bekijken. Het aantal vacatures is hoger geweest en wordt voorzichtig aan ingelopen, althans het afgelopen jaar. Ik hoor graag wat de huidige stand van zaken is van de staatssecretaris

[0:18:45] realiteit is wel dat meer mensen nodig zijn in de toekomst extra investeringen betekenen meer materieel betekent meer mensen die er mee moeten werken en ook moeten onderhouden en dat op een redelijk overspannen arbeidsmarkt, maar ook van andere organisaties en het bedrijfsleven hard aan jongeren wordt getrokken.

[0:19:02] Gelukkig wordt er aan alle kanten ook geprobeerd de krijgsmacht aantrekkelijker te maken als werkgever en werknemers vast te houden, niet alleen door het vastgoed en de onderkomens onderkomens drastisch te verbeteren, maar ook door te investeren in de beste spullen.

[0:19:14] Bovendien is een belangrijke stap gezet met het arbeidsvoorwaarden akkoord, lagere rangen en schalen kunnen in het akkoord, zoals op twintig procent vooruitgang, en daarnaast is er ook een begin gemaakt met de herziening van het loongebouw. Althans ik ga ervan uit dat het het begin is want in de defensie nota wordt gesproken over een nieuw loongebouw

[0:19:31] kan de staatssecretarissen aangeven of dat wat hem betreft ook de definitieve status is van het loongebouw of is deze nog steeds aan een grondige herziening toe

[0:19:40] in voorbereiding op het debat over de defensie nota. Want waar hij gisteren hadden zag ik een interview uit tweeduizend achttien afghanistan veteraan recrute

[0:19:49] of erik rutten excuus vol trots liet hij zijn dagelijks te zien met de bijbehorende onderscheidingen. Eric heeft met trots gewerkt bij de baas had veel mars. En dat bleek ook toen de voormalig commandant landstrijdkrachten mart de kruif vol lof over hem sprak in diezelfde uitzending van nieuwsuur.

[0:20:05] Eric wilde verder bij defensie wilde bevorderd worden wilden verder groeien binnen de organisatie. Maar hij kreeg geen vast contract en de bevordering werd gefrustreerd door meerdere en voorzitter, dit is helaas iets wat nog steeds te vaak gehoord wordt binnen de krijgsmacht die signalen ons bereiken,

[0:20:20] niet alleen bij de landmacht, maar ook bij andere defensieonderdelen, militairen die bij de baas willen blijven, maar vertrekken door te weinig perspectief of anderen die perspectief of een carrière in de weg zitten.

[0:20:31] Voorzitter, ook afgelopen maandag tijdens het werkbezoek om het aan de orde gaan met vastcontract te werken. Ook de staatssecretarissen stipter het gisteren in het debat tekort aan zou toch willen vragen wat zand het verstrekken van vaste contracten aan de weg en ontvangt de staatssecretaris diezelfde signalen dat doorgroei nog steeds kan worden belemmerd. Als je even niet goed ben met je meerderen of hij of zij het je gewoon niet gunt.

[0:20:51] Graag een reactie. Het zijn de grootste frusterende factoren die we nog te vaak terug horen komen. Maar nu terug zien komen in het behouden binden en inspireerde brief van de staatssecretaris

[0:21:02] daarnaast ook nog een ander aspect willen aanstippen. Het opleidings rendement staatsssecretaris schrijft dat hij de opbrengst van werven keuren en opleider wil verhogen, maar op welke wijze er wordt gewag gemaakt van het intiem intensiveren van de coachende rol van instructeurs,

[0:21:15] terwijl uit de beantwoording op de feitelijke vragen blijkt dat vijftig procent van de rekruten uitvalt tijdens de aanval. De algemene militairenopleiding eenenveertig procent stopt vanwege blessures en het onderzoek van dokter iris dijksma van het ministerie van defensie blijkt dat één op de vier rekruten bij de luchtmobiele brigade in het korps mariniers uitvalt vanwege blessures. Zij raadt dan ook aan om de trainingsprogramma s om te vormen om blessures te voorkomen en uitval drastisch te verminderen.

[0:21:42] Hem is de staatssecretarissen met me eens dat er te weinig aandacht is voor de uitvallende opleidingen dat wij eigenlijk ook nog veel te weinig weten over de motivatie en vooral ook wat er kan worden aan kan worden gedaan om kwetsuren te voorkomen. Wat wordt bijvoorbeeld gedaan met zijn onderzoek wat dokter dijksma deed

[0:21:58] en wat ziet de staatssecretarissen aan mogelijkheden om daar al een om daar al een eerste slag te slaan,

[0:22:04] want de eerste resultaten van de in juli jongstleden gestart, onderzoeken die ook naar voren kwamen uit antwoorden op de feitelijke vragen worden pas in tweeduizend, vierentwintig verwacht

[0:22:13] en over de rapportages gesproken wordt ook de personeels rapportage opgenomen in de gisteren aangekondigde integrale rapportage. Mag ik aannemen dat ook uitvalt daar een belangrijk onderdeel van gods.

[0:22:25] En wat kunnen we leren van andere landen? Zoals duitsland of het verenigd koninkrijk zijn de uitvalspercentage taart hetzelfde. En wat gebeurt er

[0:22:32] om iemand die uitvalt met blessures bij de mariniers op mobiel te verplaatsen naar een andere eenheid waar wellicht minder fysieke belasting wordt gevraagd.

[0:22:40] Voorzitter, dan het tien jaar en de maatschappelijke diensttijd. Laat ik bij het laatste beginnen in de defensiekrant van begin dit jaar staat n mooi stuk over vierenvijftig jongeren die vrijwillig op bivak gaan in drenthe,

[0:22:51] vierenvijftig jongeren die de moeite nemen om kennis te maken met de krijgsmacht met misschien wel zicht op meer

[0:22:56] alleen kwam er ook iets anders uit een stuk naar voren, iets waar we eigenlijk ook vaak horen dat werving niet het doel is maar begrip creëren voor de krijgsmacht is dat niet een beetje zonder vraagt staatssecretarissen als ze van die vierenvijftig misschien vijf zijn die willen blijven. Waarom wordt hij dan niet de helpende hand geboden?

[0:23:10] Graag reactie.

[0:23:12] En dan tien jaar of laat ik ook gelijk. Defensie collins meepak of een cap hier want het lijkt eigenlijk allemaal erg op elkaar is dat ook niet een beetje manco van al deze plannen. En wat zijn de maximumleeftijd die ermee gemoeid zijn. Want ik lees overal terug jongeren. Maar wat als die drieëndertigjarige christendemocraat denk ik wil stoppen met mijn werk in de tweede kamer en voor het vrijwillige tien jaar gaan kan hij zich dan melden.

[0:23:35] Voorzitter, tot slot weer een signaal. Wat ik ook te vaak horen en ik hoor het vanmiddag zelfs nog in een gesprek wat ik had in de tweede kamer

[0:23:45] en enthousiast enthousiaste achttienjarige. Heeft u mij dit jaar gesolliciteerd bij de luchtmobiele brigade wil dolgraag die rode baret halen en is gemotiveerd om aan de slag te gaan want we minder motiverend is is dat hij nog steeds geen reactie heeft gekregen op zijn sollicitatie dat er ongetwijfeld begrijpelijke redenen zijn, zoals de zomervakantie in het verlof van allerhande verwerven. Maar is de staatssecretaris met me eens dat naast die rode baret eigenlijk de rode loper. Ook zou moeten worden uitgelegd voor dit soort jongeren die bij de krijgsmacht willen beginnen

[0:24:18] dat we deze jongeren niet moeten motiveren door ze nog eens de hele zomer te laten bungelen zoon jongeren daar twee maanden geen reactie ook bedenken. Weet je wat ik ga lekker studeren of er moet geld verdient worden. En dan ga ik naar een andere werkgever zoeken die wel een contract biedt. Want zoals ik al in het begin van mijn betoog zijn de arbeidsmarkt is zeer overspannen zijn bijvoorbeeld mogelijkheden om jongeren met belangstelling tijdens een overbruggingsperiode al te binden op de een of andere manier. Want als je in de huidige arbeidsmarkt een kandidaat een paar maanden laat wachten dan is hij of zij waarschijnlijk weggekaapt.

[0:24:51] Dankuwel. Dan geef ik dit voorzitterschap toegang colega volstaan.

[0:24:55] Frank en daarmee is er een einde gekomen aan de inbreng van de zijde van de kamer. Dan ga ik naar de staatssecretarissen wens een kwartier die gaan wij hem gunnen en dan zien wij elkaar

[0:25:06] laten we er iets meer van maken. Laten we uh. We gaan gewoon zes uur geef ik bijna twintig minuten schorsing. Het debat.

[0:45:00] Ik open deze vergadering en ik ga de staatssecretaris ervoor te geven voor de beantwoording om te vragen gesteld in eerste termijn de staatssecretaris.

[0:45:08] Dank u. Voorzitter en dank aan de leden van de kamer voor een inbreng op dit belangrijke dossier eerlijk zijn. Ik denk dat dit gewoon een allerbelangrijkste dossiers de komende periode voor mijn kiezen

[0:45:19] aanschaf van materieel. Heel erg belangrijk zijn er heel veel andere dingen heel erg belangrijk, maar het valt of staat hammelburg begonnen volgens mij mij en anderen ook

[0:45:27] bij ons personeel en vooral met defensie kan alleen maar groeien op het moment dat ons personeel meegaat, groei. Ik ben nu acht maanden binnen als staatssecretaris, net als jullie hele mooie werkbezoeken mogen afleggen en ik ging jullie nog heel veel mooie werkbezoek, net als mezelf enorm inspirerend en uit al die bezoeken en al die gesprekken die honderden mensen die ik inmiddels heb gesproken was heel duidelijk wat mijn opdracht was één zorgt dat er een arbeidsvoorwaarden akkoord komt. Twee regel meer collegas en drie zorgt dat dan ook de randvoorwaarden in termen van munitie, zodat we kunnen oefenen. Het vastgoed waar uzelf ook al over spreekt en modern materieel dat het gewoon een gefixte wordt door het hoogst haalbare tempo. Want dat is waarom we bij de krijgsmacht zijn omdat we daar mee aan de gang willen. Met de drie prioriteiten ben ik dan ook aan de slag gegaan. Ik zal zo meteen ook nog reflecteren op uw verzoek hoe ik kijk tegen het arbeidsvoorwaarden akkoord. Wat wat gesloten heeft er vragen over gesteld en de overige opmerkingen die u uiteraard heeft gemaakt en één ding één vraag. Laat ik die maar meteen even centraal stellen is van de valstar.

[0:46:28] Wat ziet hij nou eindelijk terug in de cijfers. Want de opdracht is groot

[0:46:32] en laat ik aangeven dat de opdracht alleen nog maar groter wordt. Want volgende week krijgt u uiteraard weer de nieuwste cijfers van ons en daar gaan er een paar extra alarmbellen af kunnen incidentele verklaringen voor zijn. Gelet op corona, onder andere omdat we weten dat mensen misschien wel langer bij ons zijn gebleven en tijd van corona, defensie dan toch een nog mooiere en betere werkgever is als dat hij had die al was. U zult begrijpen waarom ook omdat we een boek vol vallen in de opleidingen. Dat kunnen incidentele verklaringen zijn, maar de instroom die is wat naar beneden gegaan en uitstroom was wat omhoog gegaan. Dus dat is twee keer gewoon een red vlek die mij alleen nog maar meer aanspoort. Samen met de organisatie om volle bak aan de slag te gaan. Ook in een periode waarbij we weten natuurlijk dat de arbeidsmarkt gewoon uitermate krabbers met die motivatie gaan we de komende periode aan de slag met die motivatie hebben wij ook de brief gestuurd waar u vandaag ook allerlei vragen over heeft gesteld. Ik heb een aantal categorieën begint met arbeidsvoorwaarden. Volgens mij komt alles wel aan bod. Komt wel goed mee geschreven zal laag op uw verzoek kunnen ze ook begrepen op hoog tempo op doorheen gaan te beginnen bij de vraag vanuit denk maar eigenlijk ook wel andere. Hij vroeg van nou eens zeven op dat resultaat arbeidsvoorwaarden, want het is zo dat wij inderdaad tot wel meer dan twintig procent ophoging vooral aan de lagere rangen bieden. Tegelijkertijd hebben natuurlijk te maken met een situatie die ongekend is qua inflatie. Dus ik zou er graag twee dingen willen zeggen. In de eerste plaats dat ik denk dat we een hele goede stap voorwaarts hebben gemaakt en het is ook vooral te danken aan de politiek die na jaren heeft gezegd in dit coalitieakkoord. We reserveren een enorme smak met geld om er voor te zorgen dat er een goede arbeidsvoorwaarden akkoord wordt gesloten met daarbij ook natuurlijk duidelijk aangegeven waar de extra stappen gezet moeten worden. Maar er was ook een reden voor, want er was gewoon een achterstand.

[0:48:30] De inflatie zoals die nu is die krijg je niet op alle terreinen gecompenseerd met het specifieke loonbod over arbeidsvoorwaarden akkoord dat we dat we hebben gesloten. Maar dat kan ook bijna niet. Tegelijkertijd is het wel zo. Dat was ook de motie goudswaard waarna gevraagd wat zijn we dan lopen we dan nu gelijk op ten opzichte van andere. We hebben daar gewoon uitvoerig onderzoek naar gedaan en het antwoord is daar gewoon ja op. Dus we zijn concurrerend in het veiligheids domein. Het is. We hebben allerlei persoon. Als u kunt ook allemaal online vinden dus gewoon vergelijking gemaakt van wat verdien je wat ga je verdienen en dan blijkt het gewoon dat we nu echt op dat punt in de pas lopen dus inflatie. Helaas. Nee dat kunnen we niet helemaal bijpassen hebben we een hele goede stappen voorwaarts gezet antwoord daarop is. Ja. Vraag ook vanuit denk de oefent toelage. Wat ik daarop kan zeggen is dat men het akkoord hebben het basissalaris op orde gebracht, maar ook de inzet toelage. Met vijfentwintig procent verhoogt. De toelage voor varen oefenen is met tien procent verhoogd plus. We hebben nog een gedeelte van de middelen die zijn gereserveerd en coalitieakkoord voor het arbeidsvoorwaarden akkoord die liggen op de plank in samenspraak met de vakbonden. Om nog naar een aantal toelage te kijken. Onderdanig iets langere tijd voor nodig was, omdat ook goed in de benen te helpen. Overigens is het ook zo dat we toch vanuit denk gesteld. Dat maakt de vergelijking met de belgen en de noren. Ja dat moet je dus niet op één aspect doen. Dat kun je niet alleen op de toelage. Dan moet je op het op het geheel doen dus de vergelijking gaat mank van trekt de toelage gelijk en dan is alles koek en ei. Nee dan moet je het totale plaatje ook naast elkaar leggen want anders krijg je echt appels met peren en die exercitie is dan gewoon razend ingewikkeld om te doen. De heer hammelburg vroeg reflecterende even over het proces, want het was tijdrovend zich wel apart want mijn idee was juist het duurde honderd jaar en nu is het een

[0:50:27] vier, vijf maanden geregeld. Dus ik kijk zelf eigenlijk heel erg positief terug op dat dat resultaat. Waarom duurde het lang zult u zeggen dat is omdat ze niet alleen maar geld hebben bijgeplust in de systematiek die er was

[0:50:40] andere vragen was. Wat kunnen we nog verwachten op op de loongebouw. Het hele punt is juist dat er dus enorm integratie slag heeft plaatsgevonden en dat er dus ook tussen de systematiek als zodanig

[0:50:51] gewoon helemaal eens doorontwikkeld en een van de goede dingen is denk ik dat we wel een paar kalkoen met elkaar hebben samengewerkt, waarbij ik op dag één. Ook hebben aangegeven. Eerst het coalitieakkoord gelezen. Dat is het bedrag wat op tafel ligt en daar gaan we het dus ook gezamenlijk met elkaar over hebben, inclusief de loonruimte want is natuurlijk ook nog een vraag vanuit eppink van stijgt dat nou nog mee. De loonruimte die er is die is beschikbaar en op die manier gaan wij een goed gesprek met de onderkant.

[0:51:15] Er is een interruptie van de heer hand,

[0:51:17] Meer een opmerking ter verheldering. Eerlijk gezegd. Voorzitter, want dat was mijn opmerkingen. Mijn vraag niet deelt met een compliment uit en de staatsssecretaris voor het sinds hij aan de macht is om het maar even zo te zeggen dat het allemaal heel snel ging. Ik vroeg hem om reflectie op het op de tijd daarvoor en de lessen die we daaruit kunnen trekken. En wat is er nu anders gegaan. En want daarvoor heeft het allemaal wel heel lang moeten duren. En daar wil ik graag de leer van leren. Daar ging mijn vragen over niets over de afgelopen vier, vijf maanden.

[0:51:46] De staatssecretaris.

[0:51:47] Dank na wat er een enorm verschillend was. Natuurlijk is dat u mij in positie heeft gebracht om ook daadwerkelijk met met een bedrag op tafel te komen. Waar waar de bonden ook vanaf dag één al meteen van dachten waarvan de bonden ook gewoon meteen wat gevoel hadden van ja nu moeten we ook echt met elkaar uitkomen. Ik vind het proces wat hiervoor te lopen is met veel minder budgettaire mogelijkheden dat je dan toch tot een maximaal haalbare uitkomst bent gekomen waarbij dus ook een soort van munt hebt op. We snappen dat dit van nu het maximale is aan laat nou de achterban maar spreken. Dat was op zichzelf ook een goed proces. Alleen tijdelijk gaat het compliment vooral denk ik naar naar de politiek naar naar de partijen die het coalitieakkoord gesteund hebben, want zij hebben gewoon de randvoorwaarden gesteld waarbinnen de mogelijk was om een succes te maken, iets wat ik wel merk en dat is iets vooral waarvan ik het proces heeft mij misschien ook wel geholpen om in no time natuurlijk ook op op persoonlijk niveau inhoudelijk niveau op hoe ga je met elkaar om goed in gesprek te komen met de voorzitters van de bonden. Dus ik heb dat persoonlijk ook echt echt gewoon tijd in gestoken. Maar daaraan gecommitteerd en die manier van werken want er staan dus enorm veel te doen ook als het gaat over bijvoorbeeld de discussie over de schaalbaar van de krijgsmacht moderne arbeidsvoorwaarden die daarbij horen. Iets als een operationele pauze. Dus het is heel gebruikelijk en arbeidsmarkt van dat je een keer een jaar zegt van nou weet je ik heb het super druk thuis met mijn kinderen en ik wilde gewoon even een time out. Dat dat zon manier van werken. Dat dat kan.

[0:53:25] Dus we hebben een akkoord gesloten dat niet alleen maar gaat over extra geld. Het gaat ook als het een aanzet en over hoe we gezamenlijk de vakbonden wij natuurlijk ook dezelfde gesprekken interne met de vertegenwoordigers over hoe wij de organisatie nog meer bij de tijd willen gang gaan brengen en ik hoopte dat ook weer versnellend werk naar de toekomst. Want u heeft ook weer een aantal vragen gesteld, bijvoorbeeld over was gisteren over of deeltijd.

[0:53:49] Denkt u dat dat zijn zaken die die vragen gewoon gesprek aan vertrouwen over en weer naar elkaar toe.

[0:53:57] Voorzitter, als u me toestaat ga ik door met de volgende vraag waarom geen vaste contracten. Voorzitter, als een lid van star stelde op die vraag

[0:54:09] wat wat staat hem in de weg. Zoals gisteren en boswijk voegt er ook herbevestiging. We hebben in hetzelfde akkoord afgesloten met de vakbonden dat we daar eens naar gaan kijken. Stad ligt op tafel stelde ook van me vraagt hem waarom zou het dan geen goed idee zijn.

[0:54:33] Die kon omgeven met een bepaalde leeftijd. En hoe doe je dat dan. Dus het probleem zit hem niet zozeer in dat het zou kunnen helpen om mensen binnen te helpen, maar

[0:54:41] de uitdaging is en daarom hebben we dadelijk een onderzoek over ingesteld. Want we moeten ook met de vakbonden over in gesprek. Hoe zorg je er dan voor dat dat dus ook een dermate randvoorwaarde voor elkaar komt dat je ook echt een lange termijn ontwikkelingen hebt die goed is voor de desbetreffende medewerker en voor de krijgsmacht

[0:54:57] en dat vraagt waarschijnlijk weer vernieuwing van het type vast contract. Want het is niet het type vastcontract op de baan op je binnenkomt. Het moeten typen vast contract zijn op een leven lang ontwikkelen. Ook binnen de krijgsmacht of misschien wel eens een paar jaar bij ing gaan werken of een paar jaar ergens anders gaan werken. Ja. En die modules wil je natuurlijk wel gewoon meteen inpakken en die tools. Die hebben wij op dit moment

[0:55:17] mijn weten in ieder geval nog niet definitief staat sloom gebouwde deel val straks terecht voor mij net aangegeven. Ja dat is

[0:55:25] en laat een heel eind klaag. Dat zal echt en seizoenen zijn, maar niet meer de fundamentele discussie zoals we die

[0:55:31] hebben gehad. Dan ga ik over naar vragen over instroom en uitstroom.

[0:55:36] De heren hammel burg vroeg terecht personeelstekort effectiviteit van maatregelen. Gaat u daar dan ook op meten? Absoluut. Sterker nog, daar wordt nu ook aan gewerkt. Dus het lukte gewoon niet omdat nu al helemaal in daglicht was. Vraagt valstar volgens mij ook

[0:55:55] mogen dan verwachten dat het individu rapportage terugkomt antwoord daarop is dus ja en mij viel op. Ook als staatssecretarissen ik van nou ik stuur je op iedere ieder kwartaal weer allemaal nieuwe rapportages. Maar de behoefte die ik heb kan me voorstellen dat u die behoefte. Oké. Dat je dat gewoon wat meer integraal wil bekijken en ook iets meer wil bekijken. Niet alleen maar waar staan we nu maar waar gaan we nog een prognose toe over een jaar twee à drie en vier jaar later komt die groei die defensie gaat doormaken. Dus we zijn nu aan het kijken hoe we dat voor elkaar boksen. Eerste is, zoals mevrouw ongeruster aangaf en die willen we bij de begroting ook aan u geven. Dat is geen complete set. Maar dat is wel dat zijn in ieder geval no bruine indicatoren van zeggen. Ja die die moeten we altijd met elkaar het gesprek hebben.

[0:56:41] Wat gaat de staatssecretarissen doen aan de sturing van de organisatie en kinderopvang. Dat was ook een vraag van de boswijk. Ik dacht ook want ik hoorde je uit de organisatie te komen en dan moeten we ook nog proberen hebben we al geprobeerd het zeker. Ja, we hebben het al geprobeerd.

[0:57:01] Ik sluit niet uit dat dat er een moment komt dat je er opnieuw over gaat nadenken. Mama is echt verzekerd dat daar tot op heden gewoon geen animo voor was

[0:57:11] en dat dat het gewoon rondgedraaid kregen dus in de categorie goede ideeën was ik ook meteen enthousiast maar een categorie operationeel hebben geprobeerd. De resultaten waren onvoldoende

[0:57:21] heb ik dat wel op die manier teruggekregen.

[0:57:25] Er is een interruptie van de heer boswell.

[0:57:28] U voor zodra ik krijg die ik heb die signalen hebben de afgelopen maanden van meerdere kanten gekregen, namelijk. Dus ik ben eigenlijk benieuwd geen behoefte aan is. Dat betekent dat er gewoon te weinig ouders zijn met te weinig kinderen waardoor er te weinig bezetting hebt of is het van we kunnen niemand vinden om zoon kinderopvang op op te zetten.

[0:57:48] Dat we niet rendabel staatsssecretaris excuus. Voor zover dat dat niet rendabel kregen. Dus daar daar zit je dan in een jaar en als we het zouden doen. Jij kent ook de brief van van de minister, collega, minister als het gaat over het korten in de kinderopvang.

[0:58:03] Dus ja dan gaan op dat punt ook weer concurreren. Dus ik maar ik snap al de gedachte dat want de gedachte erachter is. We weten uit onderzoek dat bij de uitstroom dat te werk privé balans. Een van de redenen is waarom mensen de defensie verlaten. Dus dat was precies ook het eerste waar ik aan dacht van nou dan moeten we kijken of we daar een plus kunnen zetten. Dus de gedachte erachter ondersteun. Ik ik moet alleen nog even verder doorzoeken over welke andere mogelijkheden hebben om op dat punt misschien nog wat plezier kunnen zetten.

[0:58:32] U volgde uw betoog.

[0:58:35] Zeker. Voorzitter, want u stelde mij de vraag hoe kunnen we de uitval en de vooropleiding zo klein mogelijk maken.

[0:58:43] Wat is er ingewikkeld aan vind is dat het overkomt mijzelf ook ik hoor u vertelde net een verhaal van vandaag nog

[0:58:51] van van rode loper voor de rode baretten. Als ik het zo mag samenvatten. Achttienjarige persoon. Ik hoor ook letterlijk in mijn privé omgeving voor de zomer op een bruiloft en er kwam iemand trots naar me toe en zei men. Men dochter wilde de krijgsmacht en dit was haar ervaring is dat de ervaring. Dus ik inderdaad de meteen bellen en niet van deze dame enzovoort. Maar wel van hey. Hoe zit dat nou.

[0:59:18] En die die verhalen die die sterke mij om iedere keer scherp te blijven op cijfers die ik zie en op de doorontwikkeling die we te maken hebben, maar tegelijkertijd krijg ik ook terug uit de organisatie

[0:59:34] dat wij enorm enorme verbeterslagen aan het aan het maken zijn. Dus in beginsel kun je gewoon m n proces nu en twee weken doorlopen. Je kunt nu gewoon zelf aangeven zelfs boeken in je agenda wanneer je wanneer het jou uitkomt in plaats van op dat tijdstip moet je maar melden in amsterdam bijvoorbeeld voor de bekeuring. Ja dat dat kan straks ook gewoon regionaal. Dus die stappen worden gezet. Tegelijkertijd hoor ik van u en van andere inderdaad

[1:00:04] dat het nog beter moet. Daar blijven ons natuurlijk voor inspannen. Maar beide verhalen zijn wel waard. Dus ik krijg vertrouwen uit dat me echt in de goede de goede dingen aan het doen zijn. We zijn er dus nog niet maar we blijven daar natuurlijk wel inzet opleveren streven ook nadat alle goedgekeurde cursussen. Want dat was uw andere vraag van ja als iemand het niet haalt, is het dan tot ziens nooit meer. Nee, we kijken dus ook in bijvoorbeeld hoe kunnen we ervoor zorgen dat iemand niet haalt hoe dit over een jawel haalt ze kijken ook voor als iemand uitvalt het de opleiding voor een specifieke taak zijn er dan andere plekken waar het wel kan gaan er ook aan pulling doen.

[1:00:43] Ze zijn ons heel erg doordrongen dat wij alles uit de kast moeten halen om te kijken van als iemand heeft bedacht. Ik wil een plek aan bij defensie aan de gang omdat zo n welke reden dan ook niet lukken. Is het dan niet een plek b of c. En hoe kunnen wij om hoe kunnen wij dan helpen om die meneer of mevrouw ook op die op die plek te krijgen.

[1:01:03] Even kijken.

[1:01:06] U stelde dat ook de vraag nu vast wel sollicitatieprocedures nog een heel proces gestuurd naar wat ik al aangaf, solist tante die kunnen hun eigen selectie en keuzemomenten nu al plannen.

[1:01:16] Het proces kan er verder gestroomlijnd worden door meer aansluiten bij de wensen van de sollicitant

[1:01:21] is bijvoorbeeld dat regionaal keuren inderdaad. Dat gaan we in gang zetten en een vertragende factor waar we onszelf ook bewust van zijn is bijvoorbeeld dat zien we dus in in onze eigen data dat de veb nog niet nog niet helemaal rond gekomen dat de mivd daar dan zo veel aanvragen heeft dat dat soms wel langer kan duren. Daar is al capaciteit bijgezet en ook dan kijken we oké, maar betekent het dan dat je nog niet kunt starten of kun je bijvoorbeeld onder voorwaarden als starten. Dus op die manier proberen we ook gewoon

[1:01:50] de keten of de procesgang op stoom te houden waar vragen over een levering vanuit denk werden die vraag ook gesteld of ik even wilde gaan op de huidige stand van zaken rond leger. Realiseer me

[1:02:07] dat we nu nog niet overal hem ook eerder over gesproken. De omgeving en de leefomgeving kunnen bieden die noot die past bij aantrekkelijk werkgeverschap. Nou daar gaan we binnenkort ook over spreken als ik over enkele weken het strategisch vastgoed plan stuur, maar tegelijkertijd gebeurt er ook heel veel ook al ingezet door mijn voorganger veel gebouwen die zijn aangepast in het kader van de maatregelen brandveiligheid van de lege gebouw uiteraard dividend en loopt op dit moment ook een programma verbeteren van defensie ligging en de kamer is over dit project geinformeerd. Vierentwintig maart via een brief specifiek ten aanzien van het harde. Dat vond ik wel interessant want die dat even uitgelegd dat we daniel twee gebouwen hebben aangepakt en een derde is ook onderhandelen. Dus er zijn heel veel te doen. Maar gelukkig zijn we ook in beweging ging vroeg naar mij rondom assen. Dan krijgt u een update van het strategisch vastgoedplannen s speak. Deze week zelfs zijn de gesprekken ook met asher gevoerd

[1:03:05] lang verhaal. Kort. We zijn dus aan het kijken samen met assen. Wat de toekomstperspectief zou kunnen zijn, inclusief nieuwe functionaliteiten ook vanuit defensie. En als ze bijvoorbeeld ingepast in de gedachten van een rijks campus omdat er ook andere werkgelegenheid vanuit het rijk nog in die regio zou kunnen worden toegevoegd die gesprekken lopen nu en zodra daar. Welke kleur dan ook over is, zal ik u daar over informeren

[1:03:31] dan reservisten?

[1:03:34] Hoeveel reservisten gaan we aan ons binden. Belangrijk daarbij is om te zeggen dat dat we juist veel meer van

[1:03:44] quantitative naar een kwalitatieve benadering ga dus we zien wel dat we rondom het reservisten steeds meer in de fase. Juist vanuit de schaal waarheid en het was ook wraak van eppink.

[1:03:54] De kern de kern club van defensie. Die is nog niet gevuld. Dus zien gewoon bij de landmacht op andere plekken dat om de in alle scenario s noodzakelijke krijgsmacht te hebben.

[1:04:07] Daarvoor zijn we gewoon onderbezet. Dus dan dat dat punt gaf dacht ik even dat van wordt het dan zo duiventil. Iedereen kan een keertje komen kijken en leuke opleidingsinstituut voor iedereen, maar kunnen we ook nog een oorlog winnen. Nee dat daar moeten we absoluut nog nog stappen opzetten. Maar wat we ook zien ten aanzien van reservisten boswijk vroeg dan

[1:04:27] is dat we ze ook spee steeds specifieker juist vanuit die schaal baarheid aan het redeneren zijn. Maar welke expertise hebben we dan nodig.

[1:04:35] Dus daarom is daar nu niet zomaar een getal op te binden. Maar de aanpak ten aanzien van reservisten aan het belang en ook de erkenning van het belang van reservist in de samenleving. Daar blijven we werk van maken. En u vroeg voicemail op het toezegging. Die kan ik ook geven op dat punt tot winkelen taal

[1:04:51] een twintig, drieëntwintig

[1:04:54] smart formuleren. Volgens mij dat u daar een brief over krijgt over hoe wij breed aankijken tegen reservisten. En wat op dat punt allemaal aan het doen zijn.

[1:05:03] Dan ben ik inmiddels bij maatschappelijke diensttijd tien jaar defensie, collins eppink. Nou dank voor uw complimenten nemen ontvangst of niet willen aanmoediging was, zou ik het ervaren als een compliment

[1:05:17] over dat we toch echt wel de goede dingen aan het doen zijn rondom tien jaar enzovoort. Maar u vroeg dus ook even van hema. De controle van de schiet ook niet door. Nou volgens mij heb ik daarnet op op geantwoord op uw vraag ten aanzien van indexatie hebben volgens mij in het begin ook al antwoord gegeven

[1:05:37] die boswijk wanneer ze het plan van aanpak gereed voor de uitvoering van het tienjarig herhaling van de eerder gedane toezegging dat het plan van aanpak voor de begrotingsbehandeling naar hem toe komt.

[1:05:48] De begrotingsbehandeling zat ergens in november dus voor die tijd zal bij u zijn, werken we nu hard aan die hammelburg en valstar design waar wagenziek nou embryo terug en in relatie tot defensie collins onder andere

[1:06:06] dat is een terechte vraag. Defensie decolletés. Dat is een bijbaan. Naast de studie focus ligt daar nu inderdaad op hbo niveau. Dat heeft ook gewoon pragmatische redenen omdat dat vanuit de opleiding die zij doen en de de grootste baarheid dat de focus op ligt, maar tegelijkertijd is het zo. Misschien hadden we die opmerking zelfs zal moeten opnemen dat heel specifiek want voor mbo hebben bijvoorbeeld kpn voor mbo hebben we stages voor mbo hebben allerlei allerlei programma s hadden misschien wat nadrukkelijker in een brief kunnen opnemen en er is en de vraag is ook wel of dat nog meer deeltijd opties zijn nadat je je pootje embryo. Maar dan kom je bij de reservisten. Dus we hebben niet onder het label mbo eigenlijk inzichtelijk gemaakt. Maar laat mij klip en klaar zijn als ik kijk naar technici. Als ik kijk naar zorg

[1:06:57] dat daar gaan we zo enorm veel mensen nodig en alle echter alle goede ideeën op het punt van dat dat we daar nog meer verbinding kunnen maken met de opleidingen met het bedrijfsleven neem ik ze natuurlijk met twee handen tegelijk aan. Maar specifiek ten aanzien van defensie collins is het meer een pragmatische insteek. Waarom nu dus echt de focus leggen op op hbo en wo

[1:07:19] de valstar vroeg is het niet gek dat dit een maatschappelijke diensttijd dat we daar niet mee zouden mogen werven. Graag reactie. Ja, ik zal het gesprek aangaan.

[1:07:33] Ik vind het enkel terecht terechte opmerking. Ik denk overigens ook dat de signalen die ik terugkrijgen overhemden de maatschappelijke diensttijd hoe mensen bij defensie ervaren

[1:07:43] dat het effect daarvan wel degelijk er een s van jeetje. Wat een mooie club. Ik blijf hier dus ja het is misschien een beetje semantisch dat het misschien niet zo in gestoken mag worden en niet wordt. Maar het effect is volgens mij wel inspiratie en ik wil bij defensie blijven. Maar ik had het nog niet zo scherp. Dus ik zal er eens achteraan gaan of we dat niet op gewoon formeel dan nog iets anders moeten gaan uitleggen.

[1:08:06] Tien jaar en defensie decolletés maximum leeftijden defensie collages dus wel gekoppeld aan studeer je nog tien jaar heeft is vooral een concept.

[1:08:18] Dus m n concept van een jaar meedoen. En ja dan kun je ook heel erg richten op de mensen die net uit uit achttien jarige leeftijd halen of vanuit uit studiebanken komen, maar ook

[1:08:30] ik heb heel ik werk nu heel heel lang in de zorg en zou heel graag gewoon eens een jaartje mee willen draaien bij defensie of ik zit in de techniek en ik ben een hele goede automonteur en ik zou heel graag eens een jaartje bij. Dus is vooral een concept

[1:08:43] toegepast op de de groepen waarvan wij denken dat we daar nog het verschil kunnen maken en we gaan dus ook niet tien jaar overal maar opengooien en strooien. Want dan eventueel hammelburg terechte vraag je me bijna waar je capaciteiten op de juiste plekken aan het inzetten en dean. Je moet vooral ook

[1:09:01] voor defensie. Het is niet een kom er gezellig een jaartje meedraaide moet gewoon geleverd worden en je moet ook gewoon echt van toegevoegde waarde zijn voor de operaties die te draaien hebben en tegelijkertijd moet het een unieke ervaring voor jezelf zijn niet alleen maar als persoon, maar ook voor je carrière en ook voor uw bijdrage aan de samenleving leveren.

[1:09:21] Dan ben ik bijna doorheen diversiteit inclusiviteit vanuit hamburg en vanuit denkend aan vragen over gesteld nadat wat er misschien actieve nog hadden moeten doen. Hammelburg is de verbinding leggen met de de diversiteit en depressiviteit brief binnen aparte brief voor deze brief er al aan gewend aan u toe gestuurd en wat we daaraan onder andere hebben aangegeven is dat wij als het gaat over niet westerse achtergrond of people be culturele achtergrond. Ik ben even kwijt welke precieze definitie in de brief hebben opgeschreven. Maar dat we daar nu kijken ook dat we onderzoek doen wat op dat punt kunnen doen maar dat we ook weten dat dat we dat er geen beperkingen zijn. We mogen allerlei zaken niet registreren. Maar daar wordt eens nagekeken en daar komen dus volgend jaar kom ik daar graag bij je terug. Want over één ding zijn we het sowieso een stad breed samengestelde teams de beste teams voor defensie zijn en dat wij ook om een aantrekkelijke werkgever te zijn voor iedereen jong oud waar je ook vandaan komt. Welke plekken in nederland of welke plekken ter wereld daarvoor dat defensie voor jou ook een herkenbare plek moet kunnen zijn waar je je veilig voelt waar je moet kunnen ontwikkelen. Dus dat maar die die verbinding hadden we misschien nog wat actiever kunnen maken. Dus dank voor uw scherp totdat punt.

[1:10:45] Er is een vraag van de heer.

[1:10:47] Voorzitter, bedanken. Dank voor het antwoord. Ook de staatssecretaris. Het gaat ook over cultuur en consistentie en volhoudendheid en diversiteit in inclusief staat heel duidelijk ook in de controle brief en gaat vervolgens alleen maar over gender gelijkheid om het maar even zo te zeggen en niet over diverse achtergronden en migratieachtergrond. Het gaat over een op de zes nederlanders gewoon nederlanders die niet direct wordt aangesproken. Diversiteitsbeleid wordt rijksbeleid er wel rekening mee houdt en ook specifiek deze groepen worden genoemd. In het rijksbeleid zijn we onderdeel van het rijk als defensie, of u bent onderdeel van het rijk als defensie en het verbaasde me dat het dan niet terugkomt. En dan maak ik me wel zorgen als ik heel eerlijk ben en dan hoor ik nu zie ik heel duidelijk en dat vind ik fantastisch een vrouwenquotum duidelijke maatregelen, gekoppelde maatregelen hun beleid eraan en het verbaast me dat er dan op al die andere terreinen binnen. Danny niet gebeurd. Dus voor mij is dat een teken dat we er nog lang niet zijn en dat het echt volstrekt onvoldoende is op dit onderwerp.

[1:11:46] Dus dus ja, ik wilde ik wilde echt iets meer comfort. En nu de staatssecretarissen. We komen er volgend jaar dan nog op terug en dan denk ik. Waarom staat het nu niet heel duidelijk in die brief daar wind ik me dan echt over op het verbaast me dan ook echt.

[1:12:00] Dus ik verwacht eigenlijk wel iets duidelijker reden van de staatssecretaris waarom het dan niet terugkomt in de contouren zoals het vrouwenquotum in terugkomt, en terecht zeg ik een prestatie.

[1:12:09] Trouwens.

[1:12:11] Wat wat terug had kunnen komen in de brief is het herhalen van de actie dat we daar onderzoek naar doen en dat er ook gewoon beperkingen zijn en in wat en wat we kunnen doen en waarom de acties ten aanzien van van het vrouwen streefcijfer. Er staan is omdat in de eerdere brief hebben aangegeven dat het beleid is en dat we daar opsturen en dat hij dus ook gewoon terug gaan komen en de is dus in feite had de verwijzing de samenvatting, de up van de eerdere brief die we op dit thema naar u hebben gestuurd. Die had hier misschien actiever en terug kunnen komen. Maar het is niet zo dat we daar niks aan doen. De thematiek staat staat helder overeind datgene wat we nu kunnen doen ten aanzien van vrouwen. Dat dat heb ik hierheen gehaald en in de scherpte had inderdaad heeft misschien gelijk en de opmerking die we al eerder hebben gemaakt van het onderzoek ten aanzien van

[1:13:07] dat we daar mee bezig zijn. Die had gehaald kunnen worden. Maar het is niet zo dat we hier niks niks doen op dit punt.

[1:13:13] Die hammelburg voorzitter, ja dat dat ik heb daar grote twijfels bij als ik heel eerlijk ben en ik heb hier een rapport van het ministerie van defensie nota bene in oktober tweeduizendzeventien, publicatie van de faciliteiten van de faculteit militaire wetenschap en daar staat heel helder. Ook in de demografische ontwikkeling van nederland een goede afspiegeling om verschillende redenen waarom dat belangrijk is voor defensie en en de maatregelen die mogelijk kunnen worden genomen. Dat gaat over gelijke behandeling tussen mannen en vrouwen. Dit gaat over diverse migratieachtergrond gaat over allerlei verschillende soorten demografische ontwikkelingen vier, vijf jaar oud. Dit rapport. En dus dus het komt eraan en volgend jaar vind ik echt heel erg ongemakkelijk. Ik ga er ook nog over nadenken wat ik wat ik hier zelf mee zou willen en ik hoop dat staatssecretaris dat ook

[1:13:57] de heer hammelburg aan over twee minuten.

[1:14:00] Voorzitter,

[1:14:05] Daar gaan we nog een tweede termijn meer hammelburg een nadenkende staatsssecretaris vervolgt zijn betoog.

[1:14:11] Dan had ik nog van die kan staatsssecretaris personeelsbestand op een afschalen in geval van dreiging,

[1:14:19] in geval van dreiging om te zien welke capaciteiten nodig zijn om effectief te zijn, opschalen. Ja. Afschalen de aanvulling. De aanvullingen weer terug te laten keren naar een reguliere taken. Maar wat ik vooral wil zeggen is dat de opdracht er vooral ligt onder de de kern die in alle scenario s nodig is

[1:14:37] dat die nog niet gevuld is

[1:14:40] en dat dat was volgens mij ook even waar u naar op zoek was van ga gaat u dan maar los van iedere vijf jaar weer een beetje op straat. Een beetje afschalen. Neem de eerste opdracht is de meest moeilijke is dat die kern verder aangevuld moet worden en dat we afhankelijk van het dreigingsbeeld. Inderdaad. Dat is ook de reden waarom er bijvoorbeeld nu ten aanzien van de logistiek, maar ook als het gaat over de zorg met gesprekken met ziekenhuizen voeren dat we die zin van. We hebben niet iedereen altijd nodig, maar we moeten er over kunnen beschikken dat we de arrangementen. Dus nu moeten gaan bouwen om naargelang de opschaling die zien als die nodig is dat we er ook over dat we er ook op op kunnen rekenen en dat is een van de redenen waarom ten aanzien van reservisten bijvoorbeeld ook kijken, moeten we daar niet wat wat meer zekerheid gaan organiseren dat timmermans dat we ze nodig hebben in geval van nood dat er ook op kunnen rekenen, net als dat we bijvoorbeeld want het gaat niet alleen over reservisten ten aanzien van de persoon, maar ook ten aanzien van diensten bijvoorbeeld. Dus kun je priority organiseren richting de logistieke sector kun je priority organiseren als bijvoorbeeld over energiesysteem of dat dat soort dingen gaat.

[1:15:44] Dat is ook een van de redenen waarom we de defensie nooit hebben al aangegeven dat wij ten aanzien van de crisis, crisis en de crisisplannen eigenlijk ook indachtig corona en hoe je daar ook tussen opschaling in de zorg hebt gezien dat dat diezelfde principes moeten opnieuw te denken voor onze eigen bedrijfsvoering.

[1:16:03] Tot slot was nog een vraag vanuit denk ten aanzien van de door tikkers door tikkers. De militairen van de sovjet eenheden die lopen mee met alle aanpassingen nieuwe loongebouw. Dus dat de zij zitten ook in die stijging. En ja ze doen gevaarlijk en heel belangrijk werk. De militaire software eenheden die binnen nederland worden ingezet.

[1:16:27] Die zijn gedetacheerd bij de dienst speciale interventies hier en ontvangen dus ook de daisy toelage en die toelage die is weer gebaseerd op het speciale werk wat ze doen en ik was even afgeleid door iets wat hier stond doortikkend is niet van kloppen veilig eventjes braaf aan. Maar dat is gewoon door kikkers. Want door wat gewoon kettingen ramp. Dus dat nog even herstel voordat iemand denkt van

[1:16:53] we komen met een met fluwelen handschoentjes binnen. Tot zover voorzitter,

[1:16:57] Lijkt me een goede correctie. Dank aan de staatssecretarissen. Ik ga mijn linkerzijde kijken of er een behoefte aan een tweede termijn. Ik hoef niet eens te kijken want ik weet dat er hemel hammelburg een behoefte heeft aan een tweede termijn om hem twee minuten debat aan te vragen. Ik ga wel kijken of de andere heren, hier heb ik niet de eer. Boswijk.

[1:17:13] Dank aan de van de heldere antwoorden en kom snel laten we er doorheen fietste.

[1:17:18] Graag het woord aan de heer hammelburg geven en dan hoeft hij maar een paar woorden uitspreken.

[1:17:22] Voorzitter, ook de staatssecretaris voor alle andere antwoorden. Een onderdeel wil ik echt meer en meer zekerheid. Dus twee minuten.

[1:17:31] Dank dingen. Hammelburg heeft hem twee minuten debat bij deze aangevraagd. Dan ga ik dit debat sluiten, maar niet voordat ik hem toezeggingen voorgelezen.

[1:17:40] De staatssecretaris zich toe in het eerste kwartaal tweeduizend, drieëntwintig een brief aan de tweede kamer te sturen inzake de integrale visie van defensie op reservisten en de staatssecretaris knikte. Het is een toezegging aan de heer boswijk en daarmee zijn we aan het einde van dit pad gekomen. Ik dank de staatssecretarissen ethan te ondersteunen en ik dank de tweede kamerleden en ik wens een ieder een zalig

[1:18:04] een zalige donderdagavond hadden nog geen weekend zeggen.