Voortgang/evaluatie missies en operaties.

[0:00:02] Goede middag. Allemaal welkom bij dit commissiedebat van de vaste Kamercommissie voor defensie. We gaan het hebben over voortgang en evaluatie van de missies en operaties. Welkom aan de beide ministers van buitenlandse zaken en van defensie hier en daar zullen af en toe het Kamerleden nog binnen komen druppelen en misschien wat eerder weggaan in verband met allerlei plenaire afronding van debatten en het indienen van moties voor het zomerreces. We hebben afgesproken dat we vijf minuten spreektijd hebben per partij en ik wilde voorstellen. Vier vragen en of u dat mag ik weten hoe je dat indeelt in de eerste termijn. Dat is zowel de eerste termijn van de kamer onderling als bij de ministers en dan geef ik het woord aan de heer stoffen van de SGP.

[0:00:51] Dankuwel. Voorzitter,

[0:00:53] de tweeduizend twintig was een veelbewogen jaar

[0:00:57] ook in dat jaar deden we een groot beroep op mensen en materieel en Nederland leverde waardevolle bijdrage tot ver buiten Europa, waaronder Afghanistan en Irak. Maar het was allesbehalve business as usual, coronabesmettingen, dichte grenzen en afstand. De regels hadden invloed op de operaties,

[0:01:14] maar toch maakte de beroemde can do mentaliteit wederom veel mogelijk en de SGP is zeer erkentelijk voor de grote defensie inzet binnen en buiten onze eigen landsgrenzen.

[0:01:26] Maar toch stemt het totaalplaatje ons bezorgd. Voorzitter, buitengewoon bezorgd. Er is gewoonweg te weinig geld voor de krijgsmacht om alle taken goed uit te voeren en dat is niet voor het eerst. Dat is al jaren zo

[0:01:38] extra inzet in het kader van de tweede hoofdtaak heeft daardoor gelijk nadelige gevolgen voor de eerste en derde hoofdtaak. Het herstel van de gereedheid. Neem bijvoorbeeld het budget internationale veiligheid.

[0:01:49] De technische aanpassing daarvan zijn goed, maar de omvang blijft te beperkt en ik vraag me af hoe smal mogelijk de paar puntjes puntjes worden voordat een kabinet denkt jongens die tijd. Die moet gewoon groter en mijn vraag aan minister van defensie is dan ook zijn er voorbeelden van veiligheid inzetten die eigenlijk nodig en wenselijk waren. Maar puur vanwege geldgebrek niet door konden gaan en kansen toelichten hoe hoog het BV budget in de toekomst feitelijk zou moeten zijn.

[0:02:16] Voorzitter, voor Afghanistan is het de komende tijd erop of eronder op het land in chaos of ontwikkelde zich tot een land van vrije vliegers en de SGP hoopt vurig op dat laatste.

[0:02:28] Het is daarom goed dat de minister voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking ons nader zal informeren overblijvende financiële steun aan het National cultureel aquicultuur. De crèche en collega's coach en a B C.

[0:02:42] En die gewoon Nederlands. De Afghaanse landbouw hogeschool die nauw samenwerkt met onze Wageningen universiteit. Zo kunnen Hopelijk hongerige Afghaanse monden ook in de toekomst gevoed blijven worden.

[0:02:53] Een andere vraag aan beide ministers zijn er naast tolken nog andere burgers of groepen die persoonlijk gevaar lopen vanwege hun samenwerking met onder andere Nederland en zo ja, hoe worden ook zij beschermd.

[0:03:06] Voorzitter, dan naar Litouwen een blijvende Nederlandse aanwezigheid in Litouwen in het kader van de juf. Juf pie vindt de SGP van groot belang en het draagt namelijk rechtstreeks bij aan afschrikking richting de Russische dreigingen. Maar het kan ook kennis en inzicht geven in Russische troepenbewegingen en werkwijze.

[0:03:24] Ik kan de minister van defensie toezeggen dat er alvast serieuze voorbereidingen worden getroffen voor blijvende aanwezigheid, voor het geval er niet tijdig een nieuw kabinet is en dat daarbij voldoende aandacht en middelen uitgaan naar inrichtingen vergadering.

[0:03:38] Voorzitter, tot eind dit jaar stuurt Nederland Leonard gevecht tanks naar Litouwen en dat voor het eerst in zeventien jaar de SGP hoort graag wat deze opschaling die om een extra vijandige Russische redactie kan stuiten betekent voor de status van de missie. En als laatste vraag wil de minister alsnog overwegen om en Litouwen actieve militaire na afloop te danken inmiddels erkenning van de federale status. En dan laat ik het bij Dankuwel.

[0:04:04] Dankuwel. Dan is wordt dan hiervan wijngaarden van de VVD.

[0:04:07] Voorzitter, om te beginnen nog even terugkomen op de tolken. Want we hebben hier tijdens een eerder debat over gehad. En toen

[0:04:17] hebben beide ministers ook aangegeven van najaar de officiële vertaling. Dat was een eis van de Afghaanse overheid.

[0:04:26] Dat bleek achteraf toch niet zo te zijn, hebben de ministers ook aangegeven dat net even anders

[0:04:33] kijken. De ministers. Nou ja als je daar nou als hij daar nou op terugkijken, is het dan niet zo dat we daardoor onnodig vertraging. Een tijd lang hebben ingebouwd in het systeem als Nederland omdat het toch

[0:04:47] wel degelijk een Nederlandse ijs bleek te zijn. Dan hebben we een brief ontvangen met vragen met antwoorden op vragen van enkele collega's die Perry pro met Jasper van dijk, Kuzu en ceder

[0:05:00] en voor zover aanwezig zullen zij daar ook op ingaan en riepen mij wel een vraag op een stond

[0:05:06] het in extremis zinnetje.

[0:05:09] Er staat in de brief mocht in extremis de ambassade gesloten worden. Dan zal de documenten check geheel worden uitgevoerd door een externe organisatie. U zult begrijpen. Voorzitter, dat dat nog even wat vragen bij mij oproep van waar moeten we dan aan wat voor externe organisatie moeten we dan denken zeker ook omdat we nu als kamer heeft op zomerreces gaan toch wel even benieuwd naar of daar een tip van de sluier kan worden opgelicht. Hoe zo'n constructie eruit zou zien.

[0:05:38] Totdat we in die er in extreme situatie terechtkomen. Wat Hopelijk niet gaat gebeuren. De vraag welke Nederlanders blijven nou achter daar in Afghanistan en welke steun kunnen zij concreet nog blijven verbieden?

[0:05:52] Dan.

[0:05:54] Voorzitter, wil ik gewoon ook even benadrukken hoe trots wij als VVD zijn op de prestaties van de krijgsmacht tijdens missie missies zeker de uitzending naar Afghanistan was de grootste naoorlogse operatie van de krijgsmacht met bijna dertigduizend militairen die twintig jaar lang tot in het hoogste geweldsspectrum hebben gevochten voor het bevorderen van de internationale rechtsorde conform de grondwettelijke tweede hoofdtaak.

[0:06:17] Wel moet vinden het belangrijk dat we als politiek en als land, klip en klaar zijn over de risico's en onzekerheden van missies. Als het veilig was, zouden we wel diplomaten en hulporganisaties sturen. Het leger stuur je alleen als het onveilig is en onveiligheid betekent onzekerheid.

[0:06:34] Nederland en de tweede kamer moet zich dan ook mentaal eerder voorbereiden op meer dan op minder militaire inzet ver van huis in een omgeving die nu eenmaal risico's met zich meebrengt

[0:06:44] en dat zeg ik omdat de Amerikanen ook steeds vaker tegen Europa zeggen jongens los. Ook jullie eigen problemen op in in jullie eigen omgeving. En wat dat betreft denk ik ook dat het essentieel is dat we van voordat we op missie gaan helder zijn over de risico's die verbonden zitten aan de missie. Ik hoop dat beide bewindspersonen. Dat delen dan tot slot. Voorzitter, de minister geeft aan dat de planning van de reis van zijne Majesteits evertse op de inzet in de in de Pacifische regio wordt aangepast als gevolg van de covid negentien D variant en de hieraan gekoppelde beperkende maatregelen van diverse landen. In deze reden,

[0:07:22] Michael.

[0:07:23] De minister geeft ook aan de kamer aan de kamer verder te informeren. Zodra de planning voor dit gedeelte van de reis verder is uitgewerkt kan zijn indicatie geven van wanneer dat moment is want dat heeft onze bovengemiddelde interesse.

[0:07:37] Dankuwel. Voorzitter

[0:07:39] Dankuwel. Dan is het woord aan mevrouw Piri van de pvda

[0:07:43] Dankuwel. Voorzitter,

[0:07:45] mijn vier vragen zullen zich toespitsen. Eerste blokje over de uitvoering van de motie, tweede blokje over het inkorten van proces derde over wat andere bondgenoten doen en vierde over de specifieke procedure waar het gaat om de Afghaanse tolken. Voorzitter, we hadden een stevige kamermotie met een grote meerderheid die hier een paar weken geleden is aangenomen als het gaat om zorg dragen bescherming bieden voor de Afghaanse tolken die onze troepen hebben bijgestaan en die motie was ook overgenomen door de minister van defensie

[0:08:22] en inmiddels weten we dat de Nederlandse militairen veilig terug zijn gelukkig in Nederland maar helaas blijkt dat veel van onze tolken nog steeds in Afghanistan zitten veel Dank in ieder geval aan de minister voor beantwoording van Kamervragen, terwijl de motie erom vroeg om voor einde Nederlandse aanwezigheid alle mogelijkheden te benutten om ervoor te zorgen dat de Afghaanse tolken en hun gezinnen in Nederland zijn moet ik concluderen dat dat tot op heden niet gelukt is.

[0:08:51] Er zijn nog vierentachtig aanvragers plus een gezinnen in Afghanistan

[0:08:56] en allereerst heb ik een vraag over de cijfers.

[0:09:00] Als ik hier optel negentig aangekomen. Vier mensen onderweg honderd dertien afgewezen. Vierentachtig actieve aanvragen. Kom ik uit op driehonderd zeventien mensen in brief wordt gesproken over driehonderd veertig aanvragen. Mijn vraag is wat zie ik daar verkeerd en ook de vraag wat is alles wel op alles gezet. We lezen in de brief dat er een veteraan is toegevoegd aan het team van defensie. Een extra consulaire medewerker

[0:09:27] geen gelegaliseerde documenten meer hoeven te worden overhandigd en men niet meer naar Kabul hof voor controle van documenten ben ik blij mee. Maar toch nog ook veel vragen over de eerdere toezeggingen die ook in die motie staan de tolken regeling zou online komen te staan heb ik nog heb zou aan mij liggen. Ik heb het nergens online kunnen vinden. Er zou een evacuatieplan worden opgesteld. Ook daar heb ik nog niks over kunnen vinden. Ook niet in de Kamerbrief en het verzoek in de motie was ook om actief alle tolken, ongeacht Hoelang voor defensie hebben gewerkt, actief te benaderen en actief te ondersteunen en ook daarvan zag ik geen uitleg in de Kamerbrief dus hoorde ik graag van de minister. Hoe dat is opgepakt. Tweede blok proces in korte

[0:10:17] als aanvragen complete aanvraag indient, kan deze binnen twee tot vier weken worden goedgekeurd?

[0:10:23] Ik heb twee voorbeelden van mensen een iemand die de ambassade heeft gemaild krijgt meteen een mailtje terug. Maar vervolgens duurt het wel drie weken voordat ze de kwestie en er krijgen toegestuurd. Hoe kan daar drie weken tussen zitten?

[0:10:37] Een ander voorbeeld. Iemand heeft de complete aanvraag op tien juni ingediend op twintig juni een mail ontvangen van de ambassade dat het dossier compleet is en het is vandaag acht juli en die persoon heeft nog steeds niks gehoord van ons derde blokje andere bondgenoten. We zaten in Marcel als tarief met de Duitsers en vanuit de beantwoording van Duitse ministerie van defensie zien wij dat de Duitsers. Vierhonderd zesenveertig lokale werknemers en hun gezinnen op de dag voor vertrek visa hebben uitgedeeld. In totaal zijn er tweeëntwintig, honderdvijftig visa verstrekt aan mensen die voor de Duitse troepen hebben gewerkt. Waarom hebben wij dat niet gedaan. En waarom doen we dat niet alsnog nu het mogelijk is nu de ambassade nog open is voor de mensen waarvan we natuurlijk weten wie het zijn en of ze voor ons gewerkt hebben. Dat spreekt voor zich. En tenslotte, voorzitter, voor de tolken geldt natuurlijk een aparte regeling, maar andere individuen die voor Nederland hebben gewerkt, kunnen natuurlijk als ze kunnen aantonen dat ze in gevaar zijn geweest ook aanvragen indienen. Ik heb hier een voorbeeld van een Afghaanse beveiliger die voor Nederland heeft gewerkt. Maar ik kreeg als reactie you have not worked for the Dutch Armed Forces voor substantial een maand of time in the high profile position. Wat zijn nou de criteria is het criterium

[0:12:04] dat je voor een bepaalde duur voor Nederland hebt moeten werken. Of is het criterium dat je leven in gevaar is en dat is nog een vraag die ik heb aan de twee ministers Dankuwel

[0:12:14] Dankuwel. De rest wordt dan de heer Jasper van dijk van de SP.

[0:12:17] Dagvoorzitter nog even hoeveel spreektijd hebben.

[0:12:20] Vijf minuten. Dank u.

[0:12:23] Voorzitter, om te beginnen. Ik sluit me volledig aan bij alle vragen van mevrouw Piri inzake de Afghaanse tolken.

[0:12:30] Het is echt te gek voor woorden als hier steken

[0:12:34] vallen. We hebben daar een intens debat over gehad. Dat weet de minister van defensie als geen ander. En toch krijgen we veel berichten dat het niet goed gaat dus graag opheldering.

[0:12:45] En dan kom je automatisch bij Afghanistan, waarvan iedereen nu dagelijks in het nieuws kan lezen dat dat helemaal fout gaat. De Taliban rukt op en dat is gewoon heel erg tragisch en slecht nieuws.

[0:12:59] Wat zijn de laatste ontwikkelingen vraag ik de aan de regering. Klopt het dat Uruzgan waar Nederland jaren actief is geweest weer grotendeels in handen van de Taliban is hoe kijkt de minister tegen deze achtergrond naar de Nederlandse inspanningen in de provincie en de grote offers die daar zijn gebracht en de kosten niet te vergeten buitengewoon pijnlijk.

[0:13:19] In het debat over het vertrek van de Nederlandse troepen heb ik een motie ingediend voor een breed en onafhankelijk onderzoek. De motie is aangenomen over lessen die we kunnen leren, niet alleen vanuit de voor de NAVO, maar ook voor Nederland specifiek

[0:13:38] Nederland

[0:13:39] de rol die Nederland heeft gespeeld. Hoe staat het met de uitvoering van deze motie? Er is geen enkele reden om met uitvoering te wachten. Wat mij betreft graag een update. Voorzitter, dan heb ik nog een punt over de zogenaamde slag om chora zoals die is gaan heten in juni tweeduizend zeven, toen Nederlandse militairen honderden slachtoffers maakt ruim drie maanden heb ik moeten wachten op antwoorden op mijn vragen hierover. Die kwamen pas na enig aandringen. Dat mag wel beter. Volgende keer

[0:14:13] de antwoorden zijn reden tot zorg en roepen allerlei nieuwe vragen op toegegeven wordt dat de pantser iets in de nacht van zestien op zeventien juni heeft gevuurd zonder waarneming op het doel

[0:14:26] en dat is in strijd met de Richmond. Bovendien wordt toegegeven dat mortier en van de pantser how it die meer dan dertig kilometer ver werden afgeschoten vrijwel altijd. Daar komt het gewoon op neer. Een doel mist miste. Ze hebben immers behoorlijke foutmarges.

[0:14:42] Mijn vraag aan de minister. Hoe kan dit wapen in hemelsnaam door de minister van defensie van Middelkoop in juni tweeduizend zeven een precisie wapen zijn genoemd. Dat is toch onbestaanbaar noemt de minister dat terugkijkend een fout.

[0:14:56] Verder vind ik het niet acceptabel dat de minister zich verschuilt achter een NAVO, rubricering of bondgenoten, zoals de Australiers om belangrijke informatie of documenten niet vrij te geven. Ik vraag de minister bijvoorbeeld of het klopt dat Australische militairen herhaaldelijk niet in staat bleken te bevestigen dat er überhaupt vijandige strijders aanwezig waren op plaatsen waar Nederlandse militairen hebben gevochten. Dat kan de minister toch gewoon checken bij haar collega in Australië wil de minister dat alsnog doen of vindt zij dat ongemakkelijk graag opheldering? Voorzitter, er zijn gewoon heel veel vragen om deze slag. Bij chora is een indrukwekkende documentaire over gemaakt door Simon Jan en ik wil de onderste steen boven en ik zal dan ook voorstellen om daar een hoorzitting over te houden. Maar dat zal na het reces moeten plaatsvinden. Aangezien dit de laatste dag is. Voorzitter, Harry Tja, daarover vindt een onderzoek plaats. Ik vraag kan de regering zeggen wanneer wordt het onderzoek van de Commissie zorgdrager afgerond in de schriftelijke vragenronde over de Nederlandse inzet tegen islamitische staat heb ik opheldering gevraagd over aantallen en type munitie die gebruikt zijn door Nederland. De minister wil dat niet geven want het zou operationeel gevoelig zijn. Dat is vreemd, want in het verleden is het ministerie van defensie hier veel opener over geweest. Toen is wel gemeld hoeveel bomen er zijn gebruikt en welk type het past niet bij de transparantie die tegenwoordig hoog in het vaandel wordt gehouden. Ik vraag de regering dit alsnog te geven deze informatie. Tot slot, voorzitter, een vraag over het incident onlangs bij de krimp waar een Brits marineschip het door Rusland geannexeerde schiereiland tot dichtbij naderde

[0:16:43] uit geheime stukken blijkt nu dat dit een bewuste provocatie van het verenigd koninkrijk was. Hoe kijkt de minister hier naar is dat ook de reden dat een Nederlands schip dat met de Britten mee vaart niet zo dichtbij de kust is gevaren. Dat blijft nog onduidelijk in de brief die we van de minister hierover hebben gekregen.

[0:17:01] Dankuwel een interruptie van heer van wijngaarden co Jasper Sneek heeft wel erg opgerekt wat de onderwerpen van dit debat zijn. De heer van wijngaarden voor de interruptie.

[0:17:13] Riep bij mij wel de vragen op met name de wat aanmatigende toon en inhoud richting de krijgsmacht in hoeverre

[0:17:23] de SP eigenlijk gewoon de mensen op de grond

[0:17:26] vertrouwd en de inschattingen die zij maken want wordt hier ongeveer per het projectiel. Dat wordt afgevuurd wordt hier verantwoording afgelegd.

[0:17:38] Maar er is ook nog zoiets als iets overlaten aan mensen in de uitvoering en vertrouwt de SP die mensen nog wel als het op deze manier moet.

[0:17:46] De Jasper van dijk.

[0:17:47] Voorzitter, wat een vreemde vraag. Ik ben tweede Kamerlid. Ik ben controleur van de regering en de regering heeft ervoor gekozen om een buitengewoon omstreden missie te houden in Afghanistan zoals geweten. Ze zit nog steeds in Irak heb ik ook grote vragen bij. Vervolgens krijgen we alle onthullingen in de media te lezen over de zogenaamde slag bij chora waar tientallen doden zijn gevallen. Hetzelfde geldt voor haar bh en ik ben verplicht om de regering te controleren en ik zou eerlijk gezegd van de WD hetzelfde verwachten.

[0:18:17] Maar dat ligt anders zo te horen en dat stelt.

[0:18:19] De heer van wijngaarden,

[0:18:23] Helemaal eens met heer van dijk. Natuurlijk zijn wij de om de regering te controleren, maar het controleren. Dat gebeurt er zeker op hoofdlijn op hoofdlijnen en toch niet op per projectiel. Wat is afgevuurd is. Het gaat mij vooral om het detailniveau waar heer van dijk het hierover heeft dat die wil die ook hoorzittingen over gaan houden. Waar zijn we hoe gaat hij in vredesnaam het het overzicht op die manier denken te houden.

[0:18:49] Jasper.

[0:18:50] Detailniveau. Het gaat over honderden slachtoffers die zijn gevallen en en mogelijk buiten het mandaat zijn gekomen. Ik ben verplicht om dat na te gaan. Wat is hier gebeurd en de minister van defensie zou daar volledig achter moeten staan. Zij beslist over leven en dood. Het is een enorm belangrijke positie. En als er wordt wordt missies worden uitgevoerd en achteraf blijkt dat die missies buitengewoon omstreden zijn geweest. De slag bij haar dit jaar zeventig doden, dan moeten we tot tot op de bodem uitzoeken en ik verwacht steun van de VVD in plaats van dat in twijfel trekken.

[0:19:24] Dankuwel. Dan is het woord aan de heer van voelt.

[0:19:28] In de voortgangsrapportage Nederlandse bijdrage aan de vooruitgeschoven NAVO aanwezigheid. In Litouwen wordt het dreigingsbeeld van de situatie rondom de Baltische staten geschetst en de uitwerking hiervan op de Nederlandse missie beschreven. Rusland komt hierbij naar voren als de grootste bedreiging en is actief met cyberaanval en desinformatiecampagnes in de Baltische staten.

[0:19:46] In het verleden zijn deze ook gericht geweest tegen coalitietroepen en de formulering van de zin sluit niet uit dat de Nederlandse missie ook doelwit is geweest, kan de minister uitsluiten dat de Nederlandse missie afgelopen jaar doelwit is geweest van Russische cyberaanval en desinformatiecampagnes. Het is opvallend dat de een in het gehele stuk niet genoemd wordt, ondanks dat de missie plaatsvindt op hun grondgebied in het e. U gemeenschappelijk veiligheids en defensiebeleid wordt het strategische kompas gebruikt om te bepalen waar de u op het gebied van veiligheid of defensie de komende vijf tot tien jaar in staat moet zijn en hoe dat gerealiseerd moet worden, zou het een idee zijn om te onderzoeken of de vooruitgeschoven NAVO aanwezigheid op termijn meer ook een EU aangelegenheid kan worden.

[0:20:25] Dit sluit aan bij de verschuiving, de focus van de VS naar Azië en de toenemende mondialisering van de NAVO en een volwassen wordende EU.

[0:20:34] Voorzitter, dan Afghanistan, de voortgangsrapportages zijn nuttig, maar het ontbreekt naar het oordeel van voelt. Aan een totaal beeld is het de bedoeling om in de evaluatie die wordt genoemd op bladzijde drie eerste alinea ook de bredere vraag te behandelen wat na het oordeel van de regering. De twintig jaar Nederlandse inzet in Afghanistan met opgeleverd en zo niet zijn de ministers dan bereid deze evaluatie uit te voeren en deze evaluatie met de kamer te delen.

[0:20:58] De Taliban heeft zich sinds de ondertekening van het akkoord met de VS onthouden van grote aanslagen op coalitietroepen. Zo staat op bladzijde vier. De aanslagen tegen autoriteiten en burgerdoelen zijn onverminderd doorgegaan. Nederland en andere landen hebben weliswaar opgeroepen tot een staakt het vuren. Maar hoeveel waarde heeft deze oproep in het licht van de snel terugtrekkende coalitietroepen en is er een of aan de stok achter de deur.

[0:21:20] Gezien uw onderkenning van de snel verslechterende situatie. In Afghanistan is de missie doelstelling van de resolutie poort komen tot een professioneel en zelfredzaam Afghaanse veiligheidsapparaat dat ook op lange termijn de staat de veiligheid in Afghanistan, Afghanistan tal van te handhaven. Daarmee niet teniet gedaan en verwacht die nog dat de veiligheidssituatie daarin zal veranderen.

[0:21:41] Voorzitter, vooral het programma waar Nederland zich sterk voor heeft gemaakt. De assistentie van de Afghaanse nationale politie verliep volgens de Kamerbrief moeizaam. Er was geen sprake van een eveneens beest voortgang controle op de vorderingen die de ANP maakt.

[0:21:55] Dit is een teleurstellende conclusie en is er door de NAVO een trainingsprogramma in Afghanistan. Er is door de NAVO een trainingsprogramma in Afghanistan opgezet zonder de effecten en doelstellingen te bepalen en zichtbaar te maken

[0:22:06] had Nederland in de twintig jaar dat we bij Afghanistan betrokken was. Deze fundamentele vraag nooit in navo-verband kunnen opbrengen.

[0:22:13] Afghaanse troepen vluchten inmiddels

[0:22:15] voor de Taliban richting Tadzjikistan en de president fantasie Kazan belt regeringsleiders af met de vraag om hulp

[0:22:21] Poetin heeft militaire ondersteuning beloofd. Wat is hierop het Europese antwoord?

[0:22:27] En graag? Tot slot wil ik me nog aansluiten bij de vragen die mevrouw Piri al gesteld heeft over de Afghaanse tolken.

[0:22:35] Dankuwel. Tot slot het woord aan mevrouw Belhaj van D zesenzestig.

[0:22:40] Voorzitter, mijn excuses dat ik wat later was. Ik moest nog iets met stemmingen doen en ik ga ook alvast aankondigen dat ik straks naar de plenaire zaal weer terug moet voor een debat wat ikzelf

[0:22:49] het aangevraagd. Maar desalniettemin ben ik hier nu en heb ik dus ook de gelegenheid om een aantal vragen te stellen, want dit is een heel belangrijk moment is wel gebleken ook naar een vele vele gesprekken die we hebben voert naar aanleiding van Dutch dream. Maar dan zal ik straks nog iets over zeggen waarom dit zo belangrijk is. Voorzitter, en met het eerste punt te beginnen.

[0:23:11] Ik wil dit debat ook graag aangrijpen om met de minister van defensie verder te praten over de manier waarop defensie communiceert met de kamer tijdens militaire missies en zei vorig jaar met name door het habitat dossier veel lessen geleerd en afspraken gemaakt over hoe dat beter moet. De afgelopen maanden zijn er ook met sessies geweest met een aantal maatschappelijke organisaties over hoe dit in het vervolg beter moet en daar zijn een aantal aanbevelingen uitgekomen die voornaam voornamelijk voornamelijk gaan over de informatievoorziening tijdens de missies en het opnemen van mogelijk civiel leed in de analyses kan er een miste reflecteren op dit proces en de aanbevelingen die er nu liggen en hoe gaat zij invulling geven aan deze aanbevelingen kansen de kamer de alvast over informeren. Voorzitter, aansluitend op dit punt de motie Bosman. Daarin werd verzocht dat aan de regering om standaard een onafhankelijke partij te betrekken bij de uitvoering van eind de evaluaties van artikel honderd missies. Ik neem aan dat deze motie bij de aanstaande evaluatie van resoluut support missie wordt nageleefd. Welke organisatie gaat doen en wanneer starten evaluatie graag een reactie

[0:24:16] met Veteranendag en het budget drie debat nog vers in het geheugen wil ik graag opmerken dat het mij een goed idee lijkt om ook te zijn. De tijd als kamer in gesprek te gaan met Afghanistan veteranen om deze aan staande uitnodiging te accepteren, hebben de veteranen als ze nog actief zijn. De toestemming van de minister nodig. Daarom vraag ik haar of zij daar welwillend tegenover staat, zodat we na het reces wellicht al in het de al in werking kunnen stellen en dus ook het gesprekken kunnen kunnen aangaan. Naar aanleiding van ook het gevoel van soms veteranen dat wij als politiek niet weten wat ze hebben gedaan en soms alleen al doordat gesprek aan te gaan zij in ieder geval kunnen aangeven hoe ze dingen zien en bij om omgekeerd ook voorzitter dan terug naar het hele terug naar Afghanistan.

[0:25:00] Ik had graag een besloten bijeenkomst willen hebben meer uit een soort noodzaak als het gaat over de tolken om te voorkomen dat we niet alle informatie zouden kunnen krijgen. Maar misschien valt dat hartstikke mee. Ik zie dat er een hoop tolken naar Nederland zijn gekomen, maken ons nog wel zorgen en ik vertrouw op de bruine ogen van mevrouw Piri die mij net app de dat ze echt vijf minuten over de tolken heeft gesproken. Dus ik sluit mij aan bij haar vragen in de veronderstelling dat ze inderdaad goed zijn en een beantwoording zal ik dan daarover verder meedenken? Over de missie heb ik nog twee punten. Ten eerste over de terugtrekking in de laatste periodieke update op zeventien juni schreef je dat alle militairen voor eind juni terug zouden zijn. Mijn vraag is dan ook is de daadwerkelijk gelukt en betekent dit dat de missie. Wat betreft het Nederlandse gedeelte nu officieel afgerond. Ten tweede over de veiligheidssituatie die is zorgwekkend. De druk van de Talibaan op de Afghaanse troepen is hoog en reeds voor de terugtrekking van de coalitie voltooid is, zijn er al die grote gebieden in handen van de Taliban klopte dat Amerikanen de luchtondersteuning voor het Afghaanse leger hebben afgebouwd. Zo ja. Wat voor consequenties heeft dit voor de veiligheid, voorzitter over een oorlog in Irak, ook een oorlog die al jaren duurt. Voorzitter, na het lezen van de brief bleef ik vooral zitten met de grondoorzaken van de opkomst van van Isis. Deze zouden nog niet voldoende geadresseerd zijn en ik wilde eigenlijk de minister vragen hoe zij ernaar kijkt. Wat is de strategie daar nu eigenlijk. En waar is deze op gebaseerd. Hoe wordt deze geëvalueerd en bijgesteld? Graag reactie dan over

[0:26:32] de burgerslachtoffers van hiv. Tja, het is goed om te lezen dat het project in mei is gestart. Ik zou alleen graag willen weten van de minister over het contract met het ivm en het Dp. Wat wat is wat voor soort projecten moet de kamer denken en ook ben ik benieuwd naar het tijdspad van de Commissie zorg dragen. Dat is weer even een andere element. Maar ik merk wel dat moet zorgvuldig gebeuren. Maar dat ik heel erg nieuwsgierig ben. Wat wat wat de tijds beeld is

[0:27:07] en helemaal tot slot kunt u het voorval met de Russische aanvallen voor de kust van het krimp met de zijnde hare majesteit evertzen toelichten en is daar bemanning in gevaar geweest.

[0:27:21] Dankuwel zijn we daarmee gekomen. Het einde van de eerste termijn van de kant van de kamer. Ik kijk even naar de bewindspersoon. Hoelang die nodig hebben voor de voorbereiding van de beantwoording

[0:27:31] zullen we tot kwart voor drie schorsen? La? Schorsen tot kwart voor drie.

[0:46:47] Even kijken.

[0:47:04] Ik heropende vergadering en we hebben afgesproken dat het eerst de minister van defensie aan het woord is de minister van defensie.

[0:47:12] Jawel. Voorzitter inderdaad,

[0:47:14] in tegenstelling tot wat normaal gebruikelijk is bij deze overleg van de meeste vragen waren

[0:47:19] aan mij gerichte met mijn collega's van BZ afgesproken dat ik zal beginnen met antwoorden.

[0:47:26] Ik zal een. Ik wil een pagina algemeen zeggen dan zal ik het blokje F P Carrier strike tolken

[0:47:33] en dan een aantal losse vragen voor mijn rekening nemen.

[0:47:40] Ik denk dit jaar bij de jaarlijkse overleg met ik toch graag beginnen met het complimenteren van onze mannen en vrouwen die van wijngaarden deed het ook meer stoffen die vaak onder moeilijke omstandigheden op allerlei plekken in de wereld het bijdragen aan vrede en veiligheid en ook aan het beschermen van van dingen die wij in Nederland heel belangrijk vinden die ons heel dierbaar zijn, zeggen we dan in in defensie te tegen me. En als je kijkt naar bijvoorbeeld de is. Ik zal straks wat meer over de strike groep zeggen maar de recente onverantwoorde Russische intimidaties in de zwarte zee tonen maar weer eens aan hoe moeilijke omstandigheden ook kunnen zijn als je daar naar kijkt.

[0:48:23] Dus het is belangrijk om ons te realiseren dat ook al kijken we van tevoren naar een een oefeningen missie als binnen bepaalde mate van veiligheid te brengen. De veiligheid altijd in elkaar. Het kan ook heel snel wisselen in in opties en dat is denk ik van belang om ons te realiseren. Wij hebben op op eigen en bondgenootschappelijk grondgebied bijgedragen aan de bescherming van de internationale rechtsorde en ik wil om te beginnen wel zeggen dat ik was blij dat die van wijngaarden u vertegenwoordigde voorzitter,

[0:48:58] bij het bij het defect down ceremonie van van de Afghanistan missie die die we hadden ik denk dat het ook belangrijk was dat er een vertegenwoordiging van uw kamer was toen nog in kleine vorm bij aanwezig was. Mijn collega Kaag en ik waren daar waren allebei

[0:49:17] en die twintig jaar dat we daar hebben gewerkt is heel belangrijk geweest. Ook voor de ontwikkeling van van defensie en op verschillende manieren daarbij de vlaggen overdracht aandacht aan besteed kunnen zullen straks nog wat meer zeggen over de veiligheidssituatie maken van het belangrijk om te zeggen dat ik het in ieder geval of wij vonden het heel erg mooi dat de vertegenwoordiging van de kamer daar ook bij aanwezig was

[0:49:41] dan de vraag. Meneer stoffen begon bij de e. F P blokje ben ik dom en handvol wordt kussens in Litouwen

[0:49:50] en die stoffer die

[0:49:54] wil ik u bedanken voor het feit dat hij zeer erkentelijk was. Onze militairen. Daar ben ik mee begonnen voor een voldoen voor hun inzet. Hij begon daarna te zeggen dat totaalplaatje dat hij daar best bezorgd over is als je kijkt naar de inzet voor defensie. Hij heeft een punten aangehaald. Wat we allemaal kennen. Wat we in vorige debat ook hebben besproken. De financiële middelen. Als je kijkt naar een F P. Dan denk ik dat we daar heel serieus met de partners iets op de been brengen die zich zichtbare aanwezigheid van de NAVO, strijdkrachten in de Baltische staten

[0:50:28] en Polen brengt daar echt bondgenootschappelijke solidariteit tot uitdrukking en stelt ook de lokale bevolking echt gerust. Ik was vorige week nog in Helsinki met de joint Expedition expeditie fors waar de Baltische staten aan deelnemen. We hebben daar een aantal scenario's geoefend waar ik u verder niet iets over kan zeggen in een tijd de top extra sites. Maar wat je merkt is hoe belangrijk het gevonden wordt door de Baltische landen dat we daar zijn en de NAVO straalt ook

[0:50:58] een geeft een duidelijk signaal af dat een schending op het van het verdragsgebied leidt tot onmiddellijke betrokkenheid van van het gehele bondgenootschap en Rusland begrijpt ook dat het niet mogelijk is zonder consequenties de integriteit van het verdragsgebied te schenden en dat komt doordat we daar ook zo nadrukkelijk aanwezig zijn. U vroeg toen naar de verlenging situatie en in in deze fase waar het kabinet is en als er nog geen kabinet is.

[0:51:32] Het is zo dat wij altijd voorbereidingen treffen op op dat terrein is. Er wordt gezamenlijk met

[0:51:39] buitenlandse zaken aan aan gewerkt. Het is belangrijk voor de inzet van de troepen om tijdig een knoop door te hakken voor de verlenging van van even bij

[0:51:48] september zullen we dat hernemen om te kijken hoe het er dan voor staat en indien het nodig en noodzakelijk is, zullen neem ik aan collega k k k gaan ik dat in welke welke ook als we demissionair zijn aan u voor omdat we hier afspraken met elkaar over over hebben. Dat komt gewoon uit toe.

[0:52:10] Daarom werd er gezegd sinds de NAVO.

[0:52:14] Hoe kijkt u naar de provocaties van van Rusland. Die die de daar zijn

[0:52:21] en is het omgekeerd. Zo dat dat de ECB een soort provocatie van van Rusland is naar de NAVO. Wilders Rusland zeker niet provoceren. Maar wat je ziet is dat het heel belangrijk is dat we met elkaar in gesprek blijven om om risico's te verminderen en de transparantie te verhogen

[0:52:39] op de navo-top in Warschau. In tweeduizend zestien is besloten dat de NAVO relatie met Rusland moet bestaan uit geloofwaardige afschrikking en dialoog. Het is altijd die twee kanten bij hecht als Nederland heel erg aan het dubbelspoor ook van van deze deze bijdrage en daarom voeren wij als Nederland een beleid van selectieve druk van van druk en selectieve samenwerking en eigenlijk is F P een hele beheerste maatregel die de bondgenootschappelijke solidariteit tot uitdrukking brengt en en strategische afwegingen van Russische zijde ook beïnvloed. Het is beperkt van omvang. Het is defensief, maar het doet wel degelijk wat maar die Litouwse collega die die geeft ook aan. Wij voelen hier de dreiging aan den lijve. Wij weten wat het is als er als nepnieuws wordt verspreid als cyberaanval zijn, waardeer het over had.

[0:53:38] En dan is het belangrijk dat je daar permanent ook aanwezig bent met gevechtseenheden

[0:53:46] een

[0:53:49] dan vroeg vroeger ook nog naar de tanks die aan het eind van de laatste rotatie dat voor het eerst dat het dat het een het echt een geintegreerde Duits Nederlandse bijdrage is

[0:54:04] en dat is wel heel heel relevant dat we dat ook ook ook doen

[0:54:11] en wij zijn ook en ik heb daar ook met de Duitse collega's over gesproken. Het is echt relevant dat we dat ook gezamenlijk kunnen laten zien

[0:54:23] en

[0:54:26] ik denk dat dat er dat er nu over over te zeggen is dan de Carrier strike.

[0:54:33] Er waren verschillende vragen over. Maar meneer van dijk

[0:54:38] zij daar en lier van wijngaarden had het daar ook over als je kijkt naar de Gary strike groep. En wat er bij de met de evertse is gebeurd in de of een paar weken geleden hebben. Ik heb daar ook een

[0:54:53] wat over gezegd over geschreven zonder aanleiding dat er aanleiding toe was vlogen er

[0:54:59] bewapende Russische gevechtsvliegtuigen echt urenlang laag echt laag

[0:55:04] dichtbij over en langs de evertse.

[0:55:09] Dat was geen had geenszins te maken met een normale escorte of een normale nadering. Maar was gewoon een schijn aanval. Mevrouw Bell had het ook over. Het was een agressieve benadering van een marineschip dat gewoon dat schip heeft gewoon volledig in overeenstemming met VN v recht recht geopereerd.

[0:55:33] Ik heb het gekwalificeerd als onverantwoord en onveilig. Dat heeft u gezien zijn overtreding van het verdrag hebben ze daar ook op aangesproken.

[0:55:44] Dan had de juf vroeg de heer van dijk jaar

[0:55:50] eigenlijk heeft hij zelf iets gedaan wat verkeerd is. Daar komt het op neer met de evertse. Dan dacht ik dat u dat vroeg

[0:55:58] inhuldiging van de heer Jasper vandaag.

[0:56:01] Nee hoor. Ik heb daar geen oordeel over uitgesproken. Maar ik heb een vraag over gesteld hebben de constateren dat het Britse schip veel dichter bij de kust varen en Nederlandse schip niet en ik vroeg me af hoe komt dat verschil tussen.

[0:56:12] Twee routes de wij hebben wij hebben wij hebben van begin af aan gezegd dat wij daar niet in door Rusland in in wateren. Wij zou die alleen in de in de vrije wateren varen en dat hebben we ook gedaan en dat is anders dan de de Engelse deden wij bevonden ons op volle zee in de internationale wateren en dat is wat mag en wat daar hebben we ook voortdurend rekening mee gehouden. Wij houden ons helemaal het VNC recht,

[0:56:45] de unclos en andere internationale regelen geven die ook ook in de zwarte zee en het montreux verdrag.

[0:56:54] Dus wij bevonden ons gewoon daar.

[0:57:00] Het is natuurlijk is het zo dat wij als Nederland niet de claim van Rusland op de Krim. Ik weet niet of collega k gaat er misschien nog iets over erkennen.

[0:57:08] Dat zijn Oekraïense wateren. Maar

[0:57:13] het is net zoals een als een Russisch en welk ander marineschip de Noordzee aandoet. Dan hebben ze ook het volste recht om daar te varen en dan sturen wij als Nederland ook geen zestien of in de toekomst vijfendertig

[0:57:25] om heel laag over vliegend. Dat zou een gevaarlijke situatie opleveren. Dus het is volstrekt in strijd met met de afspraken die we hebben

[0:57:38] er werd wel gevraagd had had te maken met wat

[0:57:44] meisjes die de heeft gedaan. Dat zal best voorstelbaar voorstelbaar kunnen zijn, net als wat daarmee te maken had, omdat beide schepen behoren tot de Carrier strijk groep naar over over de de overwegingen van de van de van de bondgenoot kan ik geen nadere uitspraken doen maar ik kan me best voorstellen dat dat het daarmee te maken. Wat dan nog is het onaanvaardbaar is, is het onverantwoord en had het niet moeten gebeuren. Dat betekent ook dat wij

[0:58:15] daar de Russische ambassade op hebben aangesproken,

[0:58:19] interruptie van leden van.

[0:58:21] Mag ik toch een verduidelijking hierop doen?

[0:58:24] U mag geen interruptie plegen,

[0:58:27] Op dit punt omdat het.

[0:58:29] Jasper van dijk van terugzien.

[0:58:32] Het punt was. Ik heb de minister gewezen op gelekte stukken

[0:58:38] waaruit blijkt dat de actie van de Britten een bewuste provocatie was en ik vroeg of de minister. Dat wist.

[0:58:46] De stukken aan de minister. Dat is aan de Britten daar. Ja dat is. Wij doen dat niet. Ik kan alleen ik ga hierover over wat wij wij doen als we hebben dat expliciet. Ik heb uitgelegd wat wij deden.

[0:59:03] Het is ook zo dat die Carrier strike roept die vergaart niet continu in dezelfde formatie dat die in wisselende formaties varen die zijn niet altijd ook bij elkaar in de buurt. Ze hebben soms een eigen programma. Zo hebben we het ook ook afgesproken voor ons is klip en klaar dat wij ons gewoon aan deze regels houden en hebben gehouden

[0:59:27] dat onder het doen. Ja daar hoef ik geen verantwoording over af te leggen, zou ik willen zeggen.

[0:59:33] Daar hebben we andere parlementen voor de van wijngaarden volgt nog wel dat we inderdaad hebben dat aangegeven hoe moet het als ze naar de in in de Pacific wordt wordt er iets over geschreven. Ik zal de kamer zo snel mogelijk informeren na de zomer. Als we dat weten.

[0:59:53] Nog voor de start van het onderdeel van de reis zal ik u laten weten hoe die beperkende maatregelen zijn er. Ik denk dat het zelf dat ik u zelfs na half augustus al over kan berichten. Maar voordat uw kamer weer terug van reces. Weet u daar iets over hoe dat zo

[1:00:11] zal gebeuren voordat je verder

[1:00:12] de interruptie van de heer van wijngaarden.

[1:00:15] Ja.

[1:00:15] Voorzitter, half augustus gaan we bij de brievenbus zitten voor dat andere punt. Maar ik kom nog even terug op dat die situatie

[1:00:24] met die Russische jachtvliegtuig. Want ik mis je denk ik terecht een een onaanvaardbare agressieve benadering van een Nederlands marineschip.

[1:00:35] Maar in hoeverre is ze daarmee man en werd heel dichtbij gevlogen. En hoeverre is er nou sprake geweest van toch een

[1:00:42] riskante een gevaarlijke situatie ter plaatse. Daar zou ik toch graag een een taxatie van krijgen en eentje voor zover daar iets over te zeggen is een koopt dat geval is. Welke tactiek is nou daar op zee gevolgd. Hoe gaat zoiets want urenlang wordt zo'n schip dan gevolgd door jachtvliegtuigen. Ja. De doet het schip dan alsof de neus bloed en varen ze gewoon stug door is er enig contact over en weer. Ik ben gewoon benieuwd hoe dat operationeel is gegaan en ook een vraag. Maar ik neem aan dat de minister van buitenlandse zaken er zo terugkomt of de diplomatieke escalatie nog iets heeft opgeleverd, dan wel of die nog wordt.

[1:01:21] Doorgezet Dankuwel zowel willen vragen om interrupties tot een vraag te willen beperken, want dit is bijna een hele lijst. De meeste.

[1:01:30] Het was inderdaad veel vragen. De diplomatieke kant is ook door defensie in dit geval afgewikkeld. Daar moet nog op gereageerd worden. We hebben een nood verbaal overhandigd en daar krijgen wij nog reactie op. Natuurlijk is het zo dat

[1:01:47] dat zo'n schip waarschuwt als want als je zo dichtbij en loon vaart dan dan heeft dat inherent risico's in zich. Er kunnen ook gewoon ongelukken gebeuren omdat het zo dichtbij is omdat je niet precies weten hoe het beweegt. Dus het is in die zin heb ik het als onverantwoord en onveilig ook gekwalificeerd

[1:02:11] en

[1:02:16] de de het schip heeft hij vind ikzelf heel beheerst op gereageerd. Ze zijn natuurlijk opgewerkt om aan dit met dit soort situaties te kunnen omgaan. De Evers heeft gewaarschuwd, maar hebben geen reactie gekregen.

[1:02:31] Dat is dat is de werkelijkheid en dat is ook de reden waarom wij uiteindelijk hier met elkaar hebben besloten om de Russen daarop aan te spreken, want het is gewoon een

[1:02:40] in de rente overtreding van wat we in het verdrag hebben afgesproken

[1:02:43] of in de industrie en de daar. Maar goed daar hebben we de is een gesprek geweest nooit verbaasd uitgereikt.

[1:02:53] We wachten de verdere reactie daarop af. Dat is denk ik heel goed dat we hebben gedaan.

[1:03:00] Een laatste vragen.

[1:03:04] Ja, mevrouw Belhaj van D zesenzestig.

[1:03:08] Voorzitter, ik proef dat de de minister een soort voorzichtigheid heeft om maar misschien vertel ik het verkeerd in om te vertellen wat er nou precies is gebeurd en ook hoe er is gereageerd. Dat kan ik me ook voorstellen. Misschien hoor ik het verkeerd. Maar ik hoor

[1:03:24] het is best wel ernstig als dit gebeurt. Dus wat ik eigenlijk nauwelijks hoor. Maar misschien is dat wel op een andere manier overgebracht dat dit onacceptabel is of dat dat er ook met de vuist op tafel geslagen is dat dit misschien een keer was. Maar daarna nooit weer zonder escalatie ofzo te stimuleren, maar wel belangrijk. Ook voor onze militairen om daar heel duidelijk stelling in te nemen en misschien kan de minister daar niets over zeggen.

[1:03:50] Minister

[1:03:52] voorzitter

[1:03:54] de

[1:03:55] ik ben ik ben niet terughoudend in geweest, hoor. Ik heb het van het begin af aan hebben wij het echt gewoon als onverantwoord in die zin onacceptabel verklaard als onveilig. Wat niet zomaar. Wat is dan hebben we ook.

[1:04:09] We hebben ook een aparte brief nog over aan uw kamer gestuurd.

[1:04:12] De Russen in die zin gevraagd om er maar eens naar het toe te lichten. Er is gewaarschuwd, er is niet gereageerd de kan gewoon niet.

[1:04:20] Het is. Wij hebben die ik zie afspraken. Er zijn gewoon schijn aanvallen uitgevoerd en dat mag niet. Dus. Dus daar is wel degelijk vind ikzelf snel en adequaat op gereageerd.

[1:04:32] Het schip heeft beheerst gereageerd. Maar natuurlijk in hoogste staat van paraatheid geweest en dat is belangrijk, maar het gaat om de veiligheid van onze mannen en vrouwen en die is gewoon dom. Dus daar is geen misverstand bij mij over. Als u dat dochter van de minister gaat verder met beantwoorden. Ja. Dit was het laatste puntje over de C is gij. Dan wilde ik de vragen over de tolken.

[1:04:55] Ik zie dat mevrouw. Mevrouw Belhaj krijgt de antwoorden ongetwijfeld

[1:04:59] weldoorvoede meegeluisterd worden.

[1:05:03] De vragen over de tolken waar mevrouw Piri haar vijf minuten aanbesteed heeft. Ik vond het eigenlijk wel maar ik wil tegen mevrouw Piri zeggen eigenlijk staan we aan dezelfde kant in dit dossier. Dat hebben we ook in de debatten die we erover hebben gehad gedaan. We willen allemaal de Afghaanse tolk die voor ons hebben gewekt en die dat willen snel naar Nederland terugbrengen en in die zin hebben we emotie ook over breed gesteund overgenomen en zijn we daarmee aan het werk gegaan en heeft vorige week daar vragen over gesteld had gevraagd of die nog beantwoord konden worden voor een debat met de collega's van bijzetten en JOVD aan gewerkt omdat gelukkig ook vanmorgen nog in die richting te kunnen doen toekomen.

[1:05:49] Dat is ook belangrijk. Binnen een week hebben we dat gedaan.

[1:05:53] Het proces van het om de tolken naar Nederland over te brengen is in de in de loop van twintig en eenentwintig. Dat moet gezegd worden steeds meer gestroomlijnd en doen we nog steeds. We proberen het steeds ook aan te passen en meer snelheid te maken

[1:06:08] wij hier hebben. Ik heb dat al een keer eerder gezegd de nu richting wij spreken hier vaak over over aantallen en niet in u richting mijn berichten van uw kamer bedoel ik in dit geval. Voorzitter, wij spreken over aantallen, maar het gaat voortdurend om mensen in moeilijke situaties met een gezinnen die erbij zitten en ik denk dat we ons dat allemaal realiseren zoals we hier bij elkaar zijn.

[1:06:31] Het gaat om verhalen en om mensen die uiteindelijk individuele afweging maken. We werken op volle snelheid op dit moment bijgeplust aan alle kanten. Elke week komen er gezinnen naar Nederland gisteren nog vier. Vandaag komen ook weer vier gezinnen.

[1:06:47] Er komen nog best veel nieuwe aanvragen binnen. We behandelen de aanvragen in hoog tempo zal zoiets over de cijfers zeggen waar u het over had. We maken gebruik van kennis van toenmalige militaire commandanten en veteranen om ze te identificeren. Ook duivel van mensen tijdelijk neer gezet. Die helpen. We blijven wel zorgvuldig werken met z'n allen met z'n drieën dat ze ook van belang omdat nu we nu zien bij meerdere aanvragen zijn er twijfels of de verklaringen op waarheid berusten

[1:07:15] en over de echtheid van de bewijsvoering. Dat is natuurlijk de IND. De tot de uiteindelijk moeten beoordelen. We willen zeker weten dat de top voor ons gewerkt heeft en dat er daadwerkelijk is wie hij of hij zijn het meestal zegt dat ze dat hij zou zijn

[1:07:32] in antwoord op Kamervragen. Heeft u een overzicht gegeven. U ziet daar aantallen staan.

[1:07:42] U gaf aan dat u dacht dat er een aantal mensen zouden missen in de optelling tot drieënveertig. Maar het aantal aanvragen ze drieënveertig

[1:07:53] de optel som klopt wel onder meer omdat het aantal aanvragen die niet meer reageren op berichten van de ambassade. Dat zijn er drieëndertig en die moeten er dan nog bij opstellen en dan komt u aan die drieënveertig

[1:08:06] tolken in Nederland zijn er negentig, vier gezinnen nog onderweg die dan morgen aankomen

[1:08:12] aanvragen die niet meer reageren op berichten van de ambassade. In dit geval zijn er drieëndertig afgewezen zijn er honderd drieëndertig nog in het proces zijn er

[1:08:23] vierentachtig

[1:08:25] recent aangevraagd en sinds twee juni zijn de dat achtenvijftig. Dus u moet die mensen erbij optellen

[1:08:32] op de ambassades extra capaciteit ingezet om de identiteit documenten te controleren. De vragenlijst is, zoals u weet, ingekort aanvragen. Ze hoeven niet meer naar Kabul te reizen. Voor het inleveren van de documenten worden minder identiteitsdocumenten gevraagd

[1:08:50] geen task, Iris meer en aanvragen was wordt geadviseerd. Mocht dat kunnen zich te vaccineren tegen negentien om een positieve test te hebben als ze op de vlucht moeten. Soms hebben we daarmee te maken dat ze anders niet mee negatieve hoop ik toch al is echter een negatieve test hebben omdat ze anders niet op de vluchten mee mogen. Dus we proberen ook echt alles aan te doen en dan zetten we ze even in quarantaine, zodat ze Hopelijk zo snel mogelijk kunnen.

[1:09:25] Net als u voelen we wel de urgentie om de tolken die voor Nederland hebben gewerkt zo snel mogelijk op te halen.

[1:09:35] Sinds tweeduizend veertien moet dit al. Maar eind twintig en eenentwintig de hebben ook met elkaar over gesproken hebben we tolken proces verbeterd met elkaar. Dat doen we nog steeds want keer alles wat we kunnen leren, vinden wij dat moeten we veranderen

[1:09:55] als het gaat om de op stelsel. Het is een je moet het zo zien. Het is een optelsom van acties waardoor mensen hiernaartoe kunnen versneld naar toe kunnen komen. We hebben proces versnellingen. We hebben extra capaciteit op de ambassade. Extra personeel bij defensie veteranen hebben ingeschakeld, zoals ook een suggestie was om de check te doen.

[1:10:16] Er wordt snel reageert dus in die zin wordt er in in de breedte gewerkt.

[1:10:25] De de de de Engelse of de de de beëdigde vertaling was een eis van de Afghanen. Maar daar hebben we van afgesproken dat we net zoals andere landen creatief mee omgaan.

[1:10:42] Wij hebben nooit gezegd dat de tolk hier zouden zijn als de militaire eenheden weg zouden zijn. We hebben gezegd dat was uw vraag als we als Nederlanders weg zijn. Maar Nederland is er nog met een ambassade

[1:10:54] aanwezig en tolken kunnen zich nog steeds melden op de ambassade om een aanvraag in te dienen. Er komen elke week meerdere Afghaanse tolken

[1:11:06] hiernaartoe.

[1:11:09] Wat nog meespeelt is dat

[1:11:14] dat er de de de zijn een aantal die hiernaartoe kwamen waar die in een post of een positief getest zijn die die staan in de wacht

[1:11:24] paspoort moeten ze hebben, zoals u weet. Daar proberen we te helpen omdat er versnellen

[1:11:31] en de achtenvijftig aanvragen van de laatste maand die zitten in procedure

[1:11:37] en niet elke tolk

[1:11:41] die bij ons heeft gewerkt, dient een aanvraag in de de individuele gevallen die u noemde de vorige keer hebben we daar ook naar gekeken. Toen zijn er vier gevallen van u aangeleverd. Alle vier daarvan heb ik ook in bredere zin inrichten van uw kamer geweest aangegeven als u individuele gevallen heeft, meldt die bij ons aan. We hebben een exacte lijst van mensen en bekijken er dan meteen naar u noemde. Twee gevallen daarvan zou ik willen zeggen leveren die aan. Dan kunnen we kijken of ze bekend zijn en of ze in procedure zitten wat we daaraan kunnen doen.

[1:12:21] De tolken, de tol. De de aanvragers die vorige keer genoemd zijn van de van uw kamer. Voorzitter daarvan weet ik dat al die vier die gevallen inmiddels in in Nederland zijn. Dat is denk ik wat we nu over kunnen zeggen we blijven het proces

[1:12:38] voortdurend, voortdurend aanjagen en volgen met elkaar

[1:12:45] mochten er gevallen zijn waarvan u denkt nou die

[1:12:50] die die van

[1:12:52] denken wij daarvan denken wij dat ze tussen de wal en schip vallen of dat ze niet bekend zijn bij ons leveren ze meteen aan want we gaan er meteen naar kijken mee aan

[1:13:00] aan het werk voor u verder gaat. Interruptie van mevrouw Perry.

[1:13:04] Ik ga ervan uit dat de minister. Dus het deel over de tolk heeft afgerond.

[1:13:09] Klopt dat. Minister. Ja dat klopt.

[1:13:11] Frank pin.

[1:13:12] Dank u wel. Voorzitter. Nou ik weet niet eens eigenlijk waar ik moet beginnen want ik heb niet echt de antwoord gehoord op mijn vragen. Maar eigenlijk een vraag is beantwoord, namelijk de niet op een aantal drieëndertig mensen die niet meer reageren. Dat was niet benoemd in de brief voor de rest heb ik eigenlijk niks gehoord wat niet in de brief stond en zijn geen van mijn vragen, ook al waren ze vijf minuten lang over de tolken beantwoord. Ik wil ze best nog een keer herhalen,

[1:13:40] maar geen van die vragen zijn beantwoord. Voorzitter, en daarnaast. Ik denk misschien wel waar mijn grootste boosheid eigenlijk zit is dat de minister nu net doet

[1:13:53] alsof er iets anders in de motie staat dan wij allemaal weten wat daarmee bedoeld werd een hele grote Kamermeerderheid. De hele discussie ging erover dat de situatie in Afghanistan ernstig verslechterd zodra de westerse troepen weg zijn en de Nederlandse militairen. We hebben inderdaad de motie zo geformuleerd voor einde Nederlandse aanwezigheid. Maar als u de hele overweging het hele debat meekijkt, was de wens van de kamer om alles op alles te zetten om de tolken voor die tijd in Nederland te halen en hoor ik nu een interpretatie Nederlandse aanwezigheid. De ambassade is er nog. Dat is absoluut niet hoe die motie bedoeld was. Maar alsnog voorzitter, ik hoor graag een antwoord op mijn vragen en als het nodig is, wil ik ze graag nog een keer herhalen.

[1:14:41] Dank u wel. De minister.

[1:14:43] Wij hebben steeds ze ook bij de bij het antwoord op de motie. Het ging over Nederlandse aanwezigheid en Nederlandse aanwezigheid is de aan ambassade. De meeste tolken die er die de waren zaten niet in mazar-i-sharif de komen ook niet uit. Maar zegt Sharif heel veel tolken komen uit andere regio's waar we eerder al gewerkt hebben. Wij hebben geen regio, geen regeling die eindig is, zoals u weet wat andere landen wel wel hadden

[1:15:10] en de Nederlandse aanwezigheid in mes is die wel. Die is geëindigd. Maar heel veel van de tolken ook die nu aanvragen komen niet uit met uit de regio komen uit

[1:15:21] de grijpen, want dit geeft mij geen antwoord op de vraag van mevrouw.

[1:15:25] Ja.

[1:15:26] Dit was wel dat is een dit is wel in die zin een ontroerd omdat die die de eindigen. We zaten verder nergens anders meer. We zijn weggegaan maar zeggen alsjeblieft en de tolken komen uit het hele land en komen via de Afghaanse via de ambassade in Kabul kunnen die een aanvraag doen en we zien dat ook dat ze uit het hele land komen

[1:15:48] de we zijn nog aanwezig in in Afghanistan en we hebben ook wel degelijk maken we plannen. We zetten alles op alles rond heeft helemaal gelijk. De veiligheidssituatie is niet goed gaat,

[1:16:02] zal ik wou wilde over Afghanistan aan het eind wat over over zeggen,

[1:16:08] maar ook op op op ingaan op de de de aanwezigheid van de van de ambassade. En wat daarna.