Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.
Interpellatie-Wilders over de hoge inflatie en de compensatie daarvan
[0:00:00] De vergadering. Aan de orde is de interpellatie van de heer wilders over de hoge inflatie en de compensatie daarvan voordat we starten interpellatie komt niet vaak voor in deze kamer. Dus ik leg even heel kort uit wat de spelregels zijn voor de mensen die dit pad volgen en natuurlijk hartelijk welkom aan de minister van sociale zaken en werkgelegenheid. De woordvoerders, de mensen op de publieke tribune. De aanvrager heeft voorafgaand aan het interpellatiedebat een set vragen ingediend en die vragen zijn doorgeleid richting kabinet deze woorden niet vooraf schriftelijk beantwoord. Tijdens het debat krijgt in land als enige het woord in de eerste termijn voor een inleiding op die vragen en spreektijd bedraagt dit formulier wilders vier minuten interrupties worden niet toegestaan. In antwoord op de eerste termijn gaat de minister in op de gestelde vragen en de gemaakte opmerkingen. Ook daar worden geen interrupties toegestaan. Vervolgens krijgen de tweede termijn waarin eventuele moties ingediend kunnen worden. Dan start de heer wilders ook wederom voor vier minuten en dan krijgen de andere kamerleden ook de gelegenheid om hun inbreng te geven en tot slot krijgt de minister de mogelijkheid om te reageren op de vragen opmerkingen de eventuele moties in tweede termijn.
[0:01:15] We gaan van start. En dan geef ik als eerste het woord aan de heer wilders van de pvv heerst leerstof jou.
[0:01:21] Voorzitter, het punt van orde willen maken.
[0:01:25] Dus is uiteraard niet bij. Dat maakt me niet zoveel uit. Maar de vragen die ik straks gestel. Een tweede termijn zijn, met name financieel van aard gaat. Over inflatie
[0:01:33] kan ik ervan uitgaan dat de minister van szw, aldus financiële vraagt waar rekening neemt of moeten we hier ook niet. Minister kaag uitnodigen.
[0:01:41] Ik hoorde.
[0:01:41] Ministers zeggen dat zij die vragen ook voor haar rekening nemen. Zij is minister koopkracht ook zeg ik maar even verantwoordelijk voor dat onderwerp. Dus ga ervan uit dat de minister die vragen kan beantwoorden.
[0:01:53] Het gaat niet alleen om koopkracht en het gaat ook om zaken rond de europese centrale bank het net lijken bang directe relatie is komt de inflatie dus op dat soort vragen kunnen we allemaal beantwoord krijgt door de minister van szw.
[0:02:07] Dat gaan we met elkaar ontdekken, afhankelijk van de vragen.
[0:02:12] Nee nee dat was te makkelijk. Ik wil een jaar op dat echt iedere vier jaar de vraag ook gesteld worden we een antwoord krijgen dat dus namens het kabinet is minister antwoordt dat anders wil dat de minister van financien er gewoon bij.
[0:02:25] Hij zit even een punt verloren. Want we weten natuurlijk niet wat u gaat vragen. De minister kan niet aangeven of zij alle vragen kan beantwoorden. Maar ik kan me wel voorstellen dat de minister ook een achtervang heeft en ook eventuele vragen alsnog kan kan beantwoorden. Maar anders zou worden voorstel moeten doen. Net zoals de heer wilders heeft vanmiddag gevraagd om de minister president erbij zou je dat nu moeten doen als het gaat over aanwezigheid van minister van financiën.
[0:02:47] Dan doe ik dat voorzitter van mijn vragen zijn financieel van aard is, doe ik met de orde voorstelt dat ook de minister van financien uitnodigen.
[0:02:54] Dan kijk ik even naar de collega´s of er draagvlak is weer van weijenberg d zesenzestig.
[0:03:00] Voorzitter, geen steun volgens bij de minister van sociale zaken komt. Dat weten we ook al de hele dag. Sterker nog, wilders heeft geprobeerd dat te veranderen naar de premier en de heer. De heer stoffen, is buitengewoon welkom bij het maandelijkse debat over de ecofin raad, waarbij elke maand uitgebreid over het ecb beleid praten, en ik begrijp dat zijn fractie niet overal tegelijk. Michael zijn gegevens, zijn belangstelling die daarbij extra welkom. Deze week.
[0:03:22] Dan kan de heer wilders.
[0:03:24] Voorzitter, ik vind het prima als het debat maar niet dusdanig veel wordt dat het vandaag niet door kan gaan want dan liever zo.
[0:03:31] Hierheen en vvd.
[0:03:33] Ja, ik zou zeggen we zijn hier nu toch dus laten we het debat voeren als er financiële vraag zijn weet ik niet welke gesteld gaan worden als dusdanig technisch van aard zijn die op het terrein van de minister van financiën. Dan is er donderdag een debat ecofin waar natuurlijk ook weer inflatie. Het hoofdthema zal zijn.
[0:03:49] Mevrouw marijnissen sp,
[0:03:51] Het kabinet heeft er zelf voor gekozen om niet de minister ministerpresident te sturen. Ik heb zeker ook vragen onder andere over de uitspraak van mevr elkaar over het prijsplafond. Ik ga er van uit dat deze minister alles kan beantwoorden. Anders zou het kabinet haar niet sturen en zo niet. Lijkt me heel verstandig. Minister van financiën er wel degelijk.
[0:04:07] Wij zouden steunen,
[0:04:09] mevrouw inge van dijk, cda,
[0:04:11] Ik wil het debat ook vandaag door laten gaan.
[0:04:14] Je treft geen steun, mevrouw van der plas b.
[0:04:19] Ik steun het verzoek ook, maar ik sluit ook aan bij de woorden van de heer wilders het debat wel vandaag kan plaatsvinden.
[0:04:26] Dankuwel geen christenunie.
[0:04:30] Voorzitter debat moet gewoon plaatsvinden. Dus ik denk niet dat het minstens proberen piste kracht daarbuiten.
[0:04:36] Roepen evering.
[0:04:38] Ik sluit me daarbij aan kunnen. Donderdag in ecofin weer de degens kruisen met de minister kaag en ik ben benieuwd of deze minister.
[0:04:44] Over onderwerpen te zeggen? Heeft de heer baudet forum voor democratie.
[0:04:48] De steun voor de heer wilders,
[0:04:51] Dat is niet het voorstel die noteer ik als neutraal. Dus dat is geen steun, maar ook geen niets te bieden heb als jij.
[0:05:00] Sorry voor het debat laten starten.
[0:05:02] Er is geen meerderheid voor uw verzoeken. Meneer stoffer. En dan stel ik voor dat de heer wilders gaat beginnen
[0:05:08] ze interpellatiedebat.
[0:05:23] Volgens dat er heel veel mensen in nederland trekken het niet meer. De inflatie. De prijs van energie. De peperdure boodschappen zorgde ervoor dat ze moeten leven van ongelooflijk weinig geld. Mensen met een baan. Mensen met een uitkering, mensen met een minimum inkomen, mensen met een modaal inkomen hardwerkende nederlanders die tot verkocht. Het hoofd nog net boven water kon behouden gaan nu massaal kopje onder
[0:05:47] er is vandaag een november en het financieel dagblad kopt vanmorgen dat er nog veel meer prijsverhogingen in de supermarkten op komst zijn de gifbeker is nog lang niet leeg. Mensen hebben echt veel meer financiële hulp nodig dan ze nu krijgen en niet over n paar maanden. Maar nu dit jaar nog voorzitter, ik heb de afgelopen weken mensen bezocht en een beetje proberen te helpen met wat boodschappen. Mensen die soms maar dertig euro per week te besteden hebben die hun haar wassen met afwasmiddel omdat ze geen geld hebben voor shampoo die naar het ziekenhuis moeten van nazorg naar een hersenbloeding maakt geen geld hebben voor het openbaar vervoer die vier keer per week alleen maar brood eten of soms helemaal niets, zodat hun kinderen wel kunnen eten die de verwarming niet meer aan durven zetten die maar één keer per week drie minuten douchen. N mevrouw zei meneer wilders. Zo heeft het leven voor mij geen enkele zin meer. Ik hoef helemaal geen luxe. Maar ik wil normaal boodschappen kunnen doen. Voorzet al wat hun leed wat hun verdriet kwam ik tegen hem respect heb ik voor die mensen die het toch maar volhouden onder zulke mensonwaardige omstandigheden. Hoe sterk moet je zijn om dit allemaal te doorstaan. Een alleenstaande vrouw die jarenlang in de ouderenzorg werkte en de pech had ook nog vreselijk ziek te worden had geen rooie cent meer te makken
[0:07:16] en een andere vrouw die ik in zeeland bezocht, hadden het zo mogelijk nog veel moeilijker. Ze zat in zak en as kwam nauwelijks nauwelijks nog het huis uit. Want wat moet je als je maar een paar tientjes per week hebt om van te leven. Gelukkig had ze een geweldige vriendin die zelf ook maar weinig geld had. Maar toch hielp als het kon en soms een tientje leende.
[0:07:38] Voorzitter, ik schamen om m n land te wonen waar mensen zo moeten leven waar zoveel mensen financieel klem zetten. Ik zou ze allemaal persoonlijk welk willen helpen. Maar dat kan natuurlijk niet maar het kabinet kan dat wel. Althans kan veel meer doen dan ze nu doet en zeker voor dit jaar doen ze volstrekt te weinig. En dat is onvergeeflijk. Ze helpen liever asielzoekers. Het is toch schandalig voorzetten dat asielzoekers en het land behalve gratis zorg zonder eigen risico ook gratis onderdak krijgen zelfs op luxe cruiseschepen met gratis verwarming met drie maaltijden per dag met keuze uit verschillende soorten vlees, groenten aardappelen een halve appeltaart per persoon naar binnen werken als de zegt en ze mogen voorzetten als ze mogen blijven. Nederland ook nog met voorrang een sociale huurwoning krijgen ten koste van de nederlanders. Hoe ziek is dit land. Als we asielzoekers alles gratis geven en nederlanders die er hun hele leven lang hebben gewoond en gewerkt laten stikken. Hoe ziek is ze dit land als onze eigen mensen tot op het bot worden vernederd en gediscrimineerd en het veld vaak zelfs slechter hebben dan alle asielzoekers. Hoe ziek is dit land als zelfs chronisch zieken met hoge energiekosten vanwege de elektrische stoel of een thuisdialyse. Niks elektrische rolstoel of een thuisdialyse niks extra s krijgen van dit kabinet. Voorzitter, de pvv wil nog dit jaar extra financiële steun maatregelen zet de btw op boodschappen en op energie, maar op nul procent geeft de mensen en november en december twee keer vijf, honderd euro korting op hun energierekening. In plaats van honderdnegentig euro schat het eigen risico af. Voorzitter, dat is wel het minste wat er moet gebeuren. Mensen moeten uit de armoede worden gehaald. Het is een schande dat terwijl het energie plafond nog niet eens is ingevoerd. Minister kaag nu al bij rtl nieuws vanmorgen voorsorteert op het afschaffen ervan. Er moet niet minder maar meer gebeuren voor de mensen in financiële problemen en nederland is de minister met me eens. En wat gaan wij daaraan doen.
[0:09:42] Dankuwel meneer wilders en dan geef ik het woord aan de minister.
[0:09:55] Dankuwel. Voorzitter.
[0:09:58] Ja. Het zijn zware tijden voor heel veel mensen in nederland. Andy toenemende inflatie die toenemende energieprijzen die raakt ons allemaal
[0:10:09] in het bijzonder de kwetsbare groepen, in het bijzonder de mensen met de laagste inkomens, maar ook de heer wilders aan refereerde mensen met schulden. Mensen in armoede.
[0:10:18] Maar inmiddels ook middeninkomens die voorheen gewoon rondkwamen en niet te maken hadden met schulden komen steeds vaker in de problemen en wachten steeds vaker die eenentwintig, tweeëntwintig van de maand af als ze een salaris of een uitkering binnenkrijgen om rond te kunnen komen.
[0:10:36] We kennen de verhalen van kinderen die zonder eten naar school gaan van mensen die boodschappen terugleggen bij de supermarkt van mensen die hun energierekening niet betalen van werkgevers steeds vaker loonbeslag zien
[0:10:49] betalingsachterstanden. Mensen die niet naar een verjaardag gaan omdat ze een cadeautje niet kunnen betalen.
[0:10:54] Die verhalen die raken ons allemaal raken mij die raken mijn collega´s in het kabinet hiraku. Ook daar hebben we al een aantal keer over gesproken. Dat maakt de verhalen niet minder. En die verhalen en wat er aan de hand is in nederland. Die zijn ook precies de reden dat we als kabinet een uitzonderlijk groot pakket aan maatregelen hebben getroffen.
[0:11:15] Twaalf miljard. Het was zeventien, vijf minuutjes naar prijsplafond. Twaalf miljard. Plus de lastenverlichting die we hadden afgesproken dat prijsplafond waarvan we schatten dat het eenentwintig miljard kosten, mede dankzij de inzet van groenlinks en de pvda
[0:11:31] bovenop de zeven miljard die dit jaar al hadden ingezet. Dus dan heb je het over een inzet op koopkracht van zeker veertig miljard, waarbij de overheid het risico neemt van die volatieler energieprijzen
[0:11:43] en zo uitzonderlijk groot koopkracht pakket. We hadden het er gisteren over over het belastingplan is nodig, want er is echt wat aan de hand in nederland uitzonderlijke tijden uitzonderlijk hoge inflatie. Dat vraagt ook om uitzonderlijke maatregelen.
[0:11:58] Het prijsplafond geeft de huishoudens de voorspelbaarheid zodat ze weten waar ze het komende jaar met een energierekening aan toe zijn, zodat ze niet elke maand of zijn flop of een mail openen
[0:12:09] steeds weer verrast worden door wat we energierekening zal zijn. Maar dat ze weten wat ze de komende maanden over jaar heen gaan betalen en dat betekent dat we daarmee tachtig tot negentig procent van het huishoudelijke energieverbruik onder het prijsplafond hebben gebracht.
[0:12:26] Daarnaast had koopkracht pakket uit augustus zowel structureel als incidenteel structureel onder de lage en middeninkomens een betere uitgangspositie te geven, zodat ze bij een volgende tegenvaller er beter voorstaan. Daar hoort ook bij de hervorming van de arbeidsmarkt waar we later deze week verder over praten.
[0:12:45] Verhoging van het minimumloon met tien procent. Eerste schijf naar beneden arbeidskorting allemaal zaken om te zorgen dat werken loont, maar ook om te zorgen dat mensen echt een betere uitgangspositie krijgen.
[0:12:57] Daarnaast het incidentele pakket voor het komende jaar om te zorgen dat we die kwetsbare groepen goed ondersteunen en dat gaat vooral over een verhoging van toeslagen zorgtoeslag een deel van het kindgebondenbudget bitch budget de huurtoeslag of structureel
[0:13:13] om te zorgen dat we de kwetsbare groepen beschermen. De middeninkomens ondersteunen en zorgen dat werken en meer werken loont
[0:13:24] dus voorzitter, het kabinet z n uitzonderlijk groot pakket in in uitzonderlijke omstandigheden.
[0:13:32] Dan vroeg de heer wilders dat hij zei niet dat het mooi voor tweeduizend, drieëntwintig. Ik hoop dat hij dat wel met me eens is dat dit een uitzonderlijk groot pakket is. Waarom doen we niet meer in tweeduizend, tweeëntwintig.
[0:13:44] U kent de cijfers van die zeven miljard in tweeduizend, tweeëntwintig doen
[0:13:48] in aanvulling daarop hebben we besloten om vijf, honderd miljoen van het budget voor de energietoeslag in tweeduizend, drieëntwintig naar voren te halen beschikbaar te stellen in tweeduizend, tweeëntwintig,
[0:14:01] zodat mensen nu al met vijf, honderd euro gecompenseerd kunnen worden.
[0:14:05] Daarnaast honderdnegentig euro per maand vooruitlopend onder het plafond en de aldi verhoogde toeslagen van januari al in december en worden over net voor de kerstdagen uitbetaald.
[0:14:17] Dus er gebeurt in de komende twee maanden en nog wat om ook mensen in tweeduizend, tweeëntwintig te ondersteunen.
[0:14:27] Wij nemen niet alleen maatregelen die gericht zijn op energie. Het prijsplafond is de grootste drijver om de inflatie te bestrijden en de energie is ook de grootste drijver van inflatie,
[0:14:40] maar daarnaast via dat dus dat is het prijsplafond accijnsverlaging energietoeslag. Maar daarnaast fiat koopkracht pakket dus ook maatregelen waardoor mensen beter hun boodschappen hun huur of hun ov kunnen betalen.
[0:14:53] Heer wilders vroeg specifiek naar nul procent btw op boodschappen
[0:14:58] misschien even wat technische antwoorden op grond van europese regels is het niet toegestaan om de btw op alle boodschappen te verlagen. Het mag wel voor voedingsmiddelen, maar niet voor niet voedingsmiddelen, zoals shampoo of keukenpapier. Op dit moment is voor voedingsmiddelen btw overlaat het verlaagde tarief van negen procent in plaats van eenentwintig procent
[0:15:19] en wij hebben in onze keuze in augustus onder pakket samen te niet voor het btw tarief van nul procent voor uitsluitend voedingsmiddelen gekozen.
[0:15:28] Waarom een hele dure maatregel.
[0:15:31] Hij is erg ongericht. Ook u en ik profiteer ervan. Dat geldt ook voor andere maatregelen, maar energie en het plafond maakt een veel groter deel uit van de uitgaven die mensen moeten doen aan de onderkant van het loongebouw dan boodschappen. En tenslotte dat is een hele belangrijke bij het plafond weten we zeker dat het direct bij de mensen terechtkomt bij een btw verlaging dat niet werken want die moet wel door de winkeliers doorgegeven worden
[0:16:00] en daarom hebben we niet voor deze maatregelen gekozen voor het plafond.
[0:16:11] De heer wilders refereerde aan het eigen risico afgeschaft moet worden. Daarover geldt ook voor dat een ongericht de maatregel zijn. We hebben de zorgtoeslag verhoogt ook weer om de groep die nu recht heeft op zorgtoeslag te bereiken en niet voor het eigen risico gekozen.
[0:16:40] U vroeg ook naar wat wij doen met onze visie op de langere termijn. Eigenlijk zei u. Hoezo spreekt vandaag over het afschaffen van eventuele maatregelen of afschaffen van maatregelen.
[0:16:53] Waar het om gaat is dat wij een structureel pakket hebben en een incidenteel pakket hebben dat incidenteel pakket is enorm groot is er om mensen het komende jaar te helpen.
[0:17:04] De kwetsbare groepen beschermen. Daar zullen we nooit van wegstappen willen staan. Naast de mensen die ze het meest nodig hebben.
[0:17:10] Maar als je zou overwegen om iets te doen dan moet het gericht zijn veel gerichter moet het veel kleiner zijn dan u. Daar hebben we gisteren over gedebatteerd en we moeten ons er ook van bewust zijn dat tijdelijke maatregelen inderdaad een tijdelijk zijn, zeker voor mensen zoals u en ik die gewoon in een andere inkomensklassen zitten dan die kwetsbare huishoudens die het hard nodig hebben.
[0:17:36] En dan tenslotte. U noemde. Waarom doen we niets extras voor chronisch zieken? Er zijn allerlei maatregelen via de ww en de woz, waardoor mensen hun energiekosten vergoed kunnen krijgen via de zorgverzekeraars. Er lopen vanuit mijn collega van vws gesprekken met zorgverzekeraars nederland om te kijken of dat voldoende is en dat zal net als alle andere onderdelen van het pakket. De komende weken anderhalve maand duidelijk worden.
[0:18:08] En ten slotte forse zit er mensen die huis en haard huis en haard verlaten uit een ander land om hiernaartoe te vluchten. Niet voor niks.
[0:18:18] Dat zijn moeilijke keuzes in het leven van mensen. Hele moeilijke keuzes en op het moment dat zij hier op de vlucht een huis en onderdak en bescherming zoeken dan hebben wij dat te bieden.
[0:18:32] We hebben wel verder
[0:18:33] dankuwel. De heer wilders.
[0:18:35] Voor zover één ding is helder. De mensen thuis hebben hier helemaal niets aan. Ik heb het over tweeduizend, tweeëntwintig. De mensen hebben nu financiële problemen. De minister heeft al veel maatregelen voor tweeduizend, drieëntwintig en ze heeft werkelijk geen idee hoe armoedig veel mensen nu moeten leven. Ze leeft in n parallelle wereld. Ze snapt niets van de werkelijkheid van heel veel nederlanders. Dus ik vraag u nogmaals waarom helpt u en ditjaar de hele wereld van afrika tot de oekraine van afghanistan tot syrië tot tienduizenden asielzoekers, terwijl onze eigen mensen en tweeduizend, tweeëntwintig van u een habbekrats of helemaal niets krijgen. Wat zegt u, mevrouw de minister tegen die mevrouw die tegen mij zei dat ze dringend naar de tandarts moet maar niet durft omdat ze geen geld meer heeft of tegen het gezin dat al weken nu vandaag geen fruit meer heeft kunnen kopen of tegen de moeder die me mailt dat de oudste dochter dringend een nieuwe winterjas nodig heeft. Maar dat ze daar geen geld voor heeft of tegen de meneer die in armoede moeten leven in een achterstandswijk en veertien jaar wacht op een andere betaalbare woning en boos is omdat de status hadden voorrang krijgt. Wat zegt u tegen al die mensen wacht maar even tot volgend jaar komt die jas. Maar voor je dochter als de winter voorbij is. Voorzitter, die mensen hebben helemaal niets aan dit soort dooddoeners helemaal niets. Ze hebben nu financiële hulp nodig en ik vraag aan de minister opnieuw wat ze voor die mensen kunnen doen, zodat ze hun jas kunnen kopen voor die doctor voor de wind of zo. Concreet is dat mevrouw de minister zo concreet is het zo praat misschien niet in de ministerraad praat praten mensen wel tegen mij die in de problemen zitten en help ook het energie intensieve mkb, zoals de bakas en onze tuinders. Ze komen nu heel moeilijk voor financiële steun en aanmerking en ik vind dat hij dat makkelijker moeten maken. Ons hele land gaat kapot aan die hoge energie. Voorzitter, de pvv wil dat de mensen die het financieel moeilijk hebben en die niet maanden kunnen wachten op extra steun dat die nu worden geholpen vandaag dat ik een aantal moties heb om wat concrete voorstellen te doen. De eerste is als volgt de kamer gehoord. Beraadslaging verzoekt het kabinet de btw op boodschappen energie op nul procent te zetten. De korting op de energierekening in november en december te verhogen van honderdnegentig euro na vijf, honderd euro per maand en het eigen risico in de zorg af te schaffen en gaat over tot de orde van de dag. Voorzitter, mijn tweede motie, de kamer beraadslagingen verzoekt het kabinet de voorwaarden voor in aanmerking komen voor de tegemoetkomingsregeling energie intensieve mkb, de zogenaamde dek te versoepelen, zodat de veel te hoge drempel dat bedrijven twaalf een half procent van de omzet aan energiekosten hebben, zodat meer bakkers en andere mkb bedrijven toch in aanmerking komen voor de regeling en gaat over tot de orde van de dag. Dan zetten wij kunnen als kamerlid zelf ook wat doen wij hebben heel veel geld krijgen heel veel geld en we hebben dat veel minder nodig dan de mensen die het moeilijk hebben vandaag de volgende motie. De kamer. God beraadslaging verzoekt de leden van de tweede kamer hun bruto eenmalige uitkering van twee keer bruto vierhonderdvijftig euro in december dit jaar en april volgend jaar te storten op de rekening van de voedselbank. Een voedselbank verzoekt ook de leden van het kabinet een zelfde bedrag van hun eigen geld te storten op de rekening van een voedselbank en gaat over tot de orde van de dag. Voorzitter, de volgende motie de kamer grote beraadslaging constateren dat het kabinet het energieprijs plafond van chronisch zieken niet oprekken, waardoor mensen die door hun ziekte extra energiekosten maken, zoals bijvoorbeeld voor een elektrische rolstoel of een zuurstof of dialyse apparaat onvoldoende financieel worden gecompenseerd, verzoekt het kabinet deze kwetsbare groep alsnog op zeer korte termijn financieel tegemoet te komen voor een extra gemaakte energiekosten en gaat over tot de orde van de dag. En tenslotte, voorzitter, de kamer grote beraadslaging verzoekt het kabinet te stoppen met het bevoordelen van asielzoekers en nederlanders op een te zetten en gaat over tot de orde van de dag. Voorzitter, ik sluit af met een keurig en deze minister minister kom een keer los van het papier. Kom een keer los van het beleids proza. Desnoods ga je een keer met mij of een andere collega hier mee of ga zelf op werkbezoek naar de mensen die vandaag zeggen ik kan geen shampoo en kan geen brood kan geen jas van me van mijn kind. Ik kan dat niet kopen en die niets hebben aan een verhaal dat misschien goed bedoeld is. Maar wat van de mensen vandaag de dag niet helpt daarmee wraak blijft want die mensen luisteren nu mee. Wat doet u voor die mensen.
[0:22:58] Dankuwel meneer wilders en we gaan verder met de anderen
[0:23:03] collega´s. Allereerst mevrouw kathmann van de pvda
[0:23:17] dankuwel. Voorzitter,
[0:23:18] In nog geen twintig minuten geleden kreeg ik een mail van een gezin.
[0:23:22] Hier komen rond van hun salaris. En normaal gaat het goed. Ze komen niet in aanmerking voor de voedselbank. Maar doen. Normaal boodschappen met de rekenmachine. En dan lukt het hem lukt.
[0:23:31] Is het niet meer.
[0:23:33] En die ouders die eet havermout aangelengd met water melk kunnen ze niet betalen. En het voedsel zoals de heer wilders aangaf, gaat naar de kinderen.
[0:23:42] Soms is er een warm plekje van de buurvrouw, maar ook dat gaat vaak naar de kinderen en de tweeling was vandaag jarig
[0:23:49] en ze hebben oude slingers ophangen. Maar u kunt zich voorstellen dat het verre van feestwas. Ik ben heel erg blij, bijvoorbeeld met
[0:23:59] mensen als de ombudsvrouw in rotterdam. Marianne van den anker zijn opgestaan, zei vorige week in energiewet georganiseerd eigenlijk precies voor dit gezin heeft gewoon een algehele oproep gedaan samen met de regionale zender rtv rijnmond mensen. Meld u iedereen die het niet redt die door de bodem zak die het gewoon niet meer weten die hulp krijgt, maar de tegen de bureaucratie aanloopt die niet weet waar je moet zoeken. Meld u en hebben ze massaal gedaan die rotterdammers
[0:24:27] en ze had een aantal belangrijke praktische bevindingen eigenlijk.
[0:24:31] Want wie in aanmerking wil komen voor de bijzondere bijstand die moet laten zien dat je wat gespaard hebt. Maar dat geld is natuurlijk allang op. Dan was ik allang op. Dus stop daarmee veel ouderen die staan huilend bij het gemeenteloket omdat ze per se met een paspoort die energietoeslag moeten aanvragen.
[0:24:48] Hou ermee op. Laat het gewoon met de id kaartje of met een rijbewijs. Dat moet toch ook gewoon voldoende zijn en haar hartenkreet was stijl per direct een boete stop in op schulden en zo heeft ze nog veel meer praktische oplossingen voor mensen in nood en mijn vraag aan de minister is dan ook eigenlijk. Bent u bereid om zo snel mogelijk in gesprek te gaan met de rotterdamse ombudsvrouw marianne van den anker, zodat al haar praktische oplossingen die we misschien wel breed.
[0:25:36] Dat hebben de afgelopen jaren gewoon niet gedaan want de winsten bleven stijgen. Maar die mensen hebben er niks van gemerkt want die moeten wel elke keer maar weer kijken welke rekening ze wel of niet betalen. En daar hoort bij dat je zo snel mogelijk het minimum loon verhoogd. Dat je die mensen met blokverwarming gaat helpen en daarom ook de volgende moties. De kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat woningisolatie de beste manier is om de energierekening structureel te verlagen, overwegende dat reeds voor de energiecrisis ruim vijfhonderd duizend huishoudens moeite hadden om de energierekening te betalen. Overwegende dat de isolatie van woningen met label e f en g achterblijft. Bij de ambities verzoekt de regering aanvullende voorstellen te doen om de komende jaren voeding te geven aan de isolatie van de meest slecht geïsoleerd woningen ook in de particuliere sector gericht op de wijken en buurten waar veel mensen kampen met energie, armoede en gaat over tot de orde van de dag medeondertekend. Door de heer van der lee
[0:26:30] nam de volgende motie de kamer gehoord. Beraadslaging overwegende dat de voorgenomen stijging van het minimumloon per twintig, drieëntwintig tegemoet komt aan de inflatie, maar per saldo niet leidt tot een koopkrachtverbetering van mening dat alle lonen minimaal toereikend moeten zijn om een fatsoenlijk bestaan te kunnen leiden, verzoekt de regering het minimumloon te verhogen naar tenminste veertien euro per uur, vanaf twintig, drieëntwintig en dit te dekken via een hogere belasting op vermogen en gaat over tot de orde van de dag medeondertekend door de heer van mijn leven.
[0:26:58] Dank u wel, mevrouw koopman. Dan geef ik het woord aan mevrouw marijnissen sp.
[0:27:12] Voorzitter, ik was afgelopen week bij mij in oss waar ik woon ook hier in den haag op de markt om daar aan mensen zelf te vragen wat betekenen de gestegen kosten voor u. En wat me is bijgebleven was een vrouw die zei dat ze de boekjes uitplozen en alle aanbiedingen bij elkaar gezocht en zodoende zijn.
[0:27:33] Zo red ik het nog net. Maar er was ook een meneer die zei ja ik eet bijna alleen nog maar ongezond eten want groente en fruit is gewoon super duur dus bijna niet meer te betalen. Een andere mevrouw zei ik red het nu nog net. Ik probeer echt supergoed alles op te letten. Maar mijn energierekening is nog niet gestegen en op het moment dat dat wel gaat gebeuren dan weet ik het gewoon echt niet meer. Dan ga ik het echt niet meer redden en zo gaat het maar door. Voorzitter zijn de verhalen uit de praktijk. De week daarvoor was ik in rotterdam hoogvliet bij de stichting villa vonk en stichting die helpt mensen die in de knel zitten met het aanvragen van toeslagen inkomensondersteuning. Dat soort zaken meer mensen die er zelf niet uitkomen. Die stichting was altijd twee ochtenden in de week was die open en nu zijn ze al een hele periode vijf dagen in de week fulltime open en is er ook druk en dat geeft dus aan hoe groot het aantal mensen is in nederland. Wat hoe snel dat ook groeit het aantal mensen in nederland dat in armoede leeft
[0:28:38] en is dat dan nodig
[0:28:40] is. De vraag en ik denk dat het niet nodig is. Sterker nog, ik denk dat wij ons kapot moeten schamen bij allemaal dat we in zo n rijk land leven waarin de winsten door het dak gaan van grote bedrijven waarin rijke konden we vandaag lezen in het nieuws alleen maar rijker worden. Er zijn meer miljardairs in ons land dan ooit in onze geschiedenis
[0:29:03] en tegelijkertijd hebben we dan een kabinet minister van financiën mevrouw kaag, minister president rutte en die zeggen dan ja mensen. We moeten beseffen. We worden allemaal collectief een stukje armen
[0:29:18] ex. Voorzitter, ik kan me er zo kwaad opmaken. Wat een totaal
[0:29:23] bullshit is dat. Het is van een wereldvreemdheid om zoiets te zeggen maar het is ook gewoon zo n onzin want zij worden niet arm. Andy aandeelhouders die worden niet armen en de rijken die woorden niet arme hebben we vandaag nog meer.
[0:29:38] In de nieuw.
[0:29:38] De quote vijfhonderd kunnen zien. De rijken worden alleen maar rijker. Dus het is ook nog eens nietwaar en ik vraag daarom ook aan deze minister. Waar blijft die miljonairsbelasting. En waarom kunnen we dat geld niet inzet om de kosten voor mensen te verlagen. Waar blijft een fatsoenlijke belasting op de grote winsten. Want dat geld wat we daar mee ophalen, kunnen we inzetten om de kosten voor mensen te verlagen, want de kosten moeten omlaag of het nou is het verlagen van de huren. De btw de accijnzen het schrappen van het eigen risico. Dat is wat mensen nu zal helpen en wat ook nu nodig is
[0:30:12] en als we dan zien afgelopen weken nog grote bedrijven wederom bekendmaken dat hun winsten door het dak gaan. Shell maakt bekend dat afgelopen kwartaal het
[0:30:24] de beste kwartaal in hun historie.
[0:30:26] Drie is als het gaat om het maken van winst. Zo
[0:30:29] wordt hoog zijn die winsten die worden gemaakt. Vattenfall. U weet wel dat zweedse staatsbedrijf wat hier in nederland onze energieverzorging nota bene dat bedrijf maakt winst de afgelopen twee jaar acht, honderd miljoen euro, maar ook dit kwartaal maken ze nog steeds
[0:30:45] dat bedrijf is wat de energierekeningen van ons verhoogd. Terwijl dat onder andere het bedrijf is wat dadelijk van dit kabinet in het kader van het prijsplafond mail jaar dunne drieëntwintig miljard misschien wel veertig miljard gaat krijgen. Het ontvangen zonder dat we daar zeggenschap voor terug krijgen. Dat betekent dus gewoon publiek geld ons belastinggeld naar private winst walnotenpap
[0:31:09] je bedrijf. Terwijl we hier staan maakt nog steeds winst
[0:31:13] voor. Waarom zette die bedrijven niet eerst hun winsten in voordat ze ook maar één cent krijgen van de belastingbetaler.
[0:31:19] Waarom zetten ze niet eerst hun winsten in voordat ze de energierekening van ons gaan verhogen. Dat wil ik van de minister weten en daarom blijft wijde voor als we dan toch al die miljarden gaan overmaken die commerciële buitenlandse energiebedrijven. Laten we er dan voor kiezen om onze energie om dat te privatiseren of soorten nationaliseren om juist die privatisering. Om dat te erkennen. Partijen die daarvoor waren dat dat een fout was om ervoor te zorgen dat onze energie dat we daar zelf zeggenschap over hebben dat we dat nationaliseren en de meest gehoorde reactie voorzitter daarop als we het voorstel is dat mensen zeggen ja hartstikke goed nationaliseren die energie en dan nu ook de zorg. Het openbaar vervoer en de post. Laten we het vandaag nog doen. Voorzitter, dankjewel, mevrouw.
[0:32:02] Marijnissen geeft aan heroïne.
[0:32:22] De voorzitter levert door prijsstijgingen van met name energie en boodschappen steeds duurder
[0:32:27] belang van nederland is voor ruim een tijdelijke koopkracht compensatie, maar dit is symptoombestrijding.
[0:32:32] Immers. Inflatiebestrijder moet het hoofddoel zijn.
[0:32:35] Inflatie is voor de economie. Als de hoge bloeddruk voor het lichaam een sluipmoordenaar.
[0:32:39] Momenteel worden geplaagd door een gevaarlijke cocktail van inflatie, door externe en interne factoren.
[0:32:45] Het lijkt soms of de oliecrisis negentien, drieënzeventig hand in hand gaat met het monetair beleid in de weimar republiek. Honderd jaar geleden
[0:32:52] externe factoren zijn energiekracht door de oorlog in oekraine en de gevolgen van het monetaire beleid van de ecb die schulden opkocht en defacto monetaire financiering in een wanhopige poging de rente, laag en zuid europese schulden betaalbaar te houden.
[0:33:07] Interne hebben te maken met schaars op de woningmarkt en hoge belastingen die een opwaartse druk op de prijzen veroorzaken.
[0:33:13] De grote bevolkingsgroei helpt ook niet om de prijzen laag te houden, want alle mensen willen wonen. Toegang tot zorg en onderwijs.
[0:33:20] Maar zoals gezegd, hoe nodig ook tijdelijke steun is symptoombestrijding.
[0:33:24] De inflatie wordt er niet minder door kan zelfs door de goedbedoelde maatregelen worden aangewakkerd.
[0:33:29] Derhalve de volgende vragen aan het kabinet
[0:33:31] eén is het kabinet bereid om via de ecb de grootst mogelijke druk uitoefenen om een verdere verhoging van de rente. Sinds het einde van paul volcker het middel tegen inflatie het anti aan te meren er takes. En ja ik weet dat de ecb een politiek onafhankelijk is. Het kabinet bereid om nogmaals grondig te onderzoeken hoe vanuit het groninger gasveld veilig door geproduceerd kan worden op een realistisch niveau waarbij de getroffen groningers ruimhartig gecompenseerd moeten worden.
[0:33:58] Eerst kabinet bereid om de vraag factor van een groeiende bevolking te adresseren door de instroom van asielzoekers zoveel mogelijk te beperken. Het liefst met opvang in de regio of een spreiding over europa, met inachtneming van de bevolkingsdichtheid van de diverse landen.
[0:34:11] Vier.
[0:34:12] Het kabinet bereid om het ingrijpen op de woningmarkt met betrekking tot de prijsvorming, dat wil zeggen sociale huurgrens, zoals door minister die jongen pleit kritisch te evalueren.
[0:34:20] Vijf is het kabinet bereid om pas op de plaats te maken met grote uitgaven ten behoeve van bijvoorbeeld het klimaat, teneinde de vraag naar onder meer arbeid niet nog verder op te drijven. Tenslotte de voorzitter, de economische situatie is buitengewoon ernstig en leent zich niet voor retorische burpo politiek met een kleine p
[0:34:37] die luxe hebben we niet. Er moet iets gebeuren in het belang van nederland.
[0:34:41] Dankuwel vrienden. Dan geef ik het woord aan lee. Groenlinks.
[0:34:57] Dank u. Voorzitter,
[0:35:01] de verleiding is groot om historisch gelijk te halen.
[0:35:06] De minister roept de omvang van het incidentele pakket. Maar waarom is dat zo omvangrijk? Omdat we structureel hebben nagelaten de bestaanszekerheid in nederland goed op orde te brengen.
[0:35:17] Dat is al jaren een groot probleem. We zijn ook weggelopen van de enorme vermogensongelijkheid in nederland de grootste in de wereld naar de verenigde staten.
[0:35:27] Ook hebben we oogluikend en met kamer meerderheden voortdurend de belasting op winsten naar beneden gebracht. De afgelopen decennia beginnen we nu wat aan te doen
[0:35:37] door die structurele ingrepen na te laten in gigantisch incidenteel pakket nodig.
[0:35:43] Het is ook enorm groot omdat het veel te generiek is en waarom is het generiek omdat we niet gewerkt hebben aan een instrument waarmee we de mensen kunnen bereiken die het hardst nodig hebben
[0:35:55] en die mensen vinden jezelf niet meer de weg naar de overheid omdat we door jarenlang beleid gevoerd door wantrouwen die mensen kopschuw hebben gemaakt. Ze zijn bang,
[0:36:05] terwijl de overheid nu ook voorzieningen getroffen om hen te helpen, maar een groot deel van de groep die het nodig hebben, bereiken we niet. Daar gaat mijn eerste vraag over.
[0:36:14] Is er een crisisaanpak mogelijk waardoor je voorbijgaat aan de normale procedures om ook die mensen toch op korte termijn de middelen te geven waar ze recht op hebben. Die middelen zijn vrijgemaakt.
[0:36:27] Mijn tweede punt is dat ik echt wel enorm balen van het feit dat we nu al veertien maanden deze discussie voeren generiek verse specifiek zelfs nog voor de oorlog startte omdat we te maken hadden met enorme prijsstijging vanwege het snelle herstel maar corona. Toen hadden we al de discussie.
[0:36:43] Het kabinet heeft nagelaten een nieuw specifiek instrument te ontwikkelen
[0:36:48] met hulp van oppositiepartijen ligt nu in energieprijs plafond.
[0:36:53] Dat is een noodmaatregel
[0:36:56] en ik vind het echt niet een ideale maatregel. Want heel veel mensen die het echt nodig hebben, krijgen nu geld terwijl je wil. Dat geld juist het liefste geven aan degenen die het hardste nodig hebben.
[0:37:07] En dan breekt mijn klomp dat het kabinet dan wel aankondigt. Via deze maatregel gaan we niet doen in tweeduizendvierentwintig.
[0:37:14] Dan krijgen we te horen wat niet gaat gebeuren in plaats van dat we te horen krijgen welke stappen worden gezet om te zorgen dat als die compensatie in vierentwintig ook meer nodig is. Want die oorlog is nog lang niet voorbij welk specifiek instrument het kabinet heeft klaargezet
[0:37:29] en daarom wil ik ook dat het kabinet voor één april duidelijk maakt met welke instrumenten structurele dan wel nieuwe incidentele instrumenten zei in die situatie kan optreden, zodat ze de grote woorden van vandaag. Dan hoeven we het niet generiek te doen. Hoe kan waarmaken op het moment dat de keuzes moeten worden gemaakt in de zomer voorafgaand aan de miljoenennota van het jaar erop en daarom ik de volgende motie de kamer gehoord te beraadslagen constateren dat het prijsplafond voor energie noodzakelijk is, omdat anders veel huishoudens door het ijs zakken en hun rekening niet kunnen betalen overwegen. Het kabinet heeft aangegeven dat het huidige prijsplafond twintig, vierentwintig niet meer zal gelden, overwegende dat er nog grote stappen gezet moeten worden om structureel de bestaanszekerheid van iedereen in nederland te waarborgen, verzoekt het kabinet voor één april tweeduizend, drieëntwintig aan de kamer laten weten met welke al dan niet nieuwe instrumenten. Zij beoogt te bereiken dat als er extra compensatie verhogen energieprijzen nodig mocht zijn in twintig, vierentwintig deze niet generiek zal zijn, maar specifiek gericht zal worden op die nederlanders die het echt nodig hebben en gaat over tot de orde van de dag en deze motie is mede ondertekend door het lid cartman
[0:38:40] en dan nog een ander opmerking. Want die discussie heb ik nu geen tijd meer voor, maar over de ecb die maakt nu ongekende stap in de renteverhoging partijen die nu roepen. Het moet nog veel harder die leggen ze houden absoluut niet rekening welke schokeffecten dit kan veroorzaken, waardoor de mensen die nu al zwaar in de problemen zitten en nog veel slechter af zullen zijn. Dus pas daarna alsjeblieft een beetje mee op.
[0:39:02] Dankuwel. Dankuwel. Meneer heb ik voortaan hier eerdmans via eenentwintig.
[0:39:20] Voorzitter, goedenavond.
[0:39:23] Ja, grote bezorgde stress. Veel mensen overkomt op dit moment al tijden aan de gang en ik kan de schaamte van de heer wilders ook ten dele. Goed goed voorstellen.
[0:39:34] Die is ook mijn mijn schaamte.
[0:39:37] Ik gaf het aan bij de algemene beschouwingen. Voorzitter, dit gaat zeker niet alleen over de laagste inkomens. Ik ben blij dat de minister dat ook zij. Het gaat juist om die middenklasse. Mensen die een a twee keer modaal verdienen die in een rijtjeshuis wonen een auto voor de deur ook veel mkb ers de ruggengraat van nederland hebben dat genoemd. De werkenden gaan en die hebben een klap gehad en die zitten in de nerri. Begin dit jaar vroeg de voltallige oppositie en het maakt niet uit aan welke kant je staat links of rechts. Maar de voltallige oppositie. Er moet wat gebeuren. Dat was de urgente oproep vanuit vanuit de kamer. Toen kregen we eerste rituele dans van minister kaag met premier langs de velden. Toen kwam de voorjaarsnota waarin werd opgedrukt wat er nou niet kon ditjaar. Toen kregen augustus besluitvorming waarin ook geen ruimte meer voor tweeduizend, tweeëntwintig, tweeduizend, drieëntwintig. En toen ineens m n dag voor de algemene beschouwingen. Voorzitter kwam dan dat prijsplafond eruit voor tweeduizend, drieëntwintig en daarna honderdnegentig euro korting november december en dat is goed. Dat is goed, maar het was wel heel erg laat.
[0:40:47] Dat maakt ook nogal wat uit wie je bent als jij woont in een woonhuis met zonnepanelen op het dak. Ga je in de plus en zit jij bij een gezin in een huurhuis. Dan heb je heb je problemen dus ook ongelijk verdeeld.
[0:41:02] De oorlog in oekraine was zeker een troebel maken, maar moeten wel vaststellen dat daarvoor de inflatie al gaande was. Voorzitter, dat kwam ook door het massaal geld bijdrukken door de ecb, waardoor zwakke eurolanden overeind konden blijven.
[0:41:17] Onze energievoorziening was en is nog steeds kwetsbaar omdat wij onze eigen gaswinning hebben teruggeschroefd en de kolen in de ban gedaan hebben. Getrouwd met kernenergie nog steeds en we maken ons veel te afhankelijk van instabiele energiebronnen. Zoals de zon en de wind
[0:41:32] brandstof betalen we de hoogste prijs ervoor. Dankzij hogere accijnzen en de eenentwintig procent btw en ik heb het al vaker gezegd, ook al voor de inval in oekraïne betaaltermijn op hong kong hier de duurste benzine literprijs van de wereld. Dus kortom, voor een groot deel zijn de maatregel die u noemt, met in antwoord op de heer wilders vooral symptoom maatregelen zijn lapmiddelen die misschien wel helpen voor de korte termijn om het leed te verzachten, maar niet de echte problemen oplossen, zoals de ecb terug in zulk inzicht op een nieuw rationeel energiebeleid dus grootscheeps inzet op kernenergie en gaswinning op eigen bodem en vooral fundamenteel voorzitter, fundamenteel kiezen voor echte lastenverlichting, want dat is de logica en ik snap niet de logica om met het invoeren van energie, plafond toch weer de btw te gaan verhogen naar eenentwintig procent en de energiebelasting o d e weer te verhogen. Waarom gaan de brandstofaccijnzen nu halverwege volgend jaar weer omhoog. Terwijl diesel al onbetaalbaar is. Waarom worden zoveel mkb´ers met de rigide voorwaarden uitgesloten van de tec en zal het kabinet wel de veb met miljarden verhoogd en het boksen. Twee tarieven ook weer wil verhogen. Graag een reactie voorzitter
[0:42:45] van werken tot boodschap van tanken tot stoken. Het wordt al jaren steeds meer belast en dat leidt dus bij miljoenen nederlanders tot het wegvreten van de financiële buffers die zou hebben en in nederland van eenentwintig maken wij dus hele andere keuzes fors lagere inkomstenbelasting, lagere btw, lagere accijns. Ze stoppen met doden en geen tientallen miljarden, miljarden naar klimaat en stikstof fondsen en voorstellen dat is een kwestie van kiezen maakt daarin de juiste keuze. Voorzitter is.
[0:43:16] Dankuwel, dankuwel. Meneer evans is een interruptie van de heer stof. Sgp.
[0:43:23] Voorzitter, mooi bijdragen toch al die vraag. Kijk want de heer eerdmans geeft aan van in het jaar in nederland via eenentwintig. Daar worden alle belastingen verlaagd en ik hoor dan aan de andere kant dat we geen geld meer stoppen in klimaatfonds sectorfondsen. Maar dat laatste is eenmalig geld en dat eerste structureel. Dus
[0:43:44] ik ben er helemaal voor. Maar waar gaan we dan met elkaar en die mindere structurele overheidsuitgaven.
[0:43:50] Vinden dat als je zestien miljard mensen denken dat je heel wat structureels kan doen in die zin. Wij vinden ook dat je structurele andere uitgaven moet doen. Dus dat geldt voor de hele begroting waarin wij vinden dat er teveel miljarden weggaan naar stikstof en klimaat. Dat staat al jaren in de boeken. Dus dat kun je ook op jaren op jaren weg op een andere manier invullen. Dus ik denk dat wij het probleem is niet het koffertje.
[0:44:18] Dat denk ik niet het probleem. Meneer stoffen. Het gaat er meer om hoe je die bijdrage teruggeeft. Doe je dat in een fondsen voor klimaat stikstof of je weer in het verlagen van belastingen en accijnzen en dat is een structurele opgave, maar.
[0:44:31] Daar moeten we voor staan. Dankuwel.
[0:44:33] Geef aan baudet forum voor democratie.
[0:44:55] Dank u wel, mevrouw de voorzitter.
[0:44:58] Het leven is bijna niet meer te betalen als hij veertig jaar geleden. En nu een normaal gezin
[0:45:06] eenverdieners of misschien anderhalf verdieners kon gewoon een huis kopen. Een auto voor de deur. Dat soort dingen.
[0:45:16] De grote vraag is hoe komt dat hier allerlei partijen en mensen
[0:45:21] die rotzooi ter linkerzijde. Het moet allemaal. Het komt allemaal door de goot door het grootkapitaal.
[0:45:28] We moeten de overheid moet allerlei cadeautjes gaan geven.
[0:45:32] Hij moet de mensen moeten twee, honderd euro per maand meer. Driehonderd euro. Vijf, honderd euro, twintigduizend euro per maand erbij. Voor iedereen. Kalme kan de overheid besluiten, maar lost dat het probleem op. Waarom is er inflatie.
[0:45:47] Wat is er nou eigenlijk aan de hand
[0:45:51] en het antwoord op die vraag is dat ons geldsysteem niet deugt.
[0:45:55] We zijn allemaal opgegroeid met
[0:45:59] het idee van de trias politica. Dat wil zeggen je hebt de rechterlijke macht de uitvoerende macht
[0:46:06] wetgevende macht, controlerende macht.
[0:46:12] Dat is belangrijk. Dat is mooi is goed dat we dat scheiden. Maar eigenlijk zou je ook n scheiding hebben tussen het geld. Het bewaken van het geld
[0:46:22] en de politieke macht. Je zou eigenlijk een dualiteit moeten hebben tussen aan de ene kant degene die de macht hebben over het bepalen van de geldhoeveelheid en aan de andere kant degene die macht hebben over de politiek en van oudsher was het ook best wel een beetje het geval in nederland en duitsland. Wij hadden zoon soort systeem is niet ideaal is nog steeds op niets op lucht op schuld gebaseerd. Het beste is natuurlijk gewoon een goudstandaard of een ander soort harde standaard van het financieel systeem. Maar we hadden min of meer autonoom functionerende centrale bank
[0:46:59] en dat is verloren gegaan. Toen dr
[0:47:04] duitse en de nederlandse centrale bank opgingen in de europese centrale bank. En toen hebben wij een zuid europese monetaire discipline gekregen, dat wil zeggen geen monetaire discipline,
[0:47:18] dat wil zeggen dus geld bijdrukken om allerlei politieke projecten te financieren
[0:47:24] en dat hebben we heel lang gehad. Heel veel jaar een heel jaar ging dat. Ja dat dat merkt hij niet zo in het democratische politiek. Helaas gaat over wat je van dag tot dag merkt
[0:47:36] en niemand merkte het zal niet in de voorpagina s van de kranten
[0:47:42] middelbaar begaafde journalisten van het tv programma s zou hij ze niet op zat niet door. Maar het gebeurde wel werden zestig miljard per maand in de economie gepompt
[0:47:55] en dit gaat dus dit gaat altijd gebeuren als je dus politici de macht geeft over het geld na met alles wat je gehoord hebt. Dat gaat alleen maar die spiraal van inflatie versterken. Als je nu dus zo veel geld weer gaat geven aan de mensen je pompt weer drie, honderd euro per maand per huishouden. De samenleving in gaat dus weer de huizenprijzen gaan stijgen
[0:48:23] prijzen van brood gaan weer stijgen. Het gaat allemaal tegen de spiraal van de inflatie en de enige manier waarop ik dit kan oplossen, is naar een gezond monetair systeem toe en dat kan niet met de zuidelijke landen en dus gaan we dit probleem nooit oplossen. Zolang wij in de euro zitten. In algemene zin wil ik in ieder geval een motie hebben ingediend.
[0:48:45] Er is een motie die waarschijnlijk over de hoofden van de meeste mensen hier in de kamer heengaat omdat een abstracte filosofische principiele motie is dus dat boven jullie niveau. Maar ik ga toch indienen. De kamer gehoord. De beraadslaging spreekt uit dat inflatie altijd en overal een monetair fenomeen is in de zin dat het alleen kan ontstaan door een snellere toeneming van de geldhoeveelheid dan van de economische productiviteit en gaat over tot de orde van de dag.
[0:49:13] Dankuwel meneer baudet dan
[0:49:18] dat roept een filosofische vraag terug van de heer meneer
[0:49:27] u dankuwel,
[0:49:30] Ik heb niet zoveel met files.
[0:49:31] Maar volgens mij is dit gewoon een verkeerde vergelijking van fiche nv is.
[0:49:35] Of vergis ik me nou
[0:49:38] en gaat eraan.
[0:49:41] Voordat de sheriff frame met een soort zelfstandige poging tot een partij begon is hij natuurlijk in een interne opleiding bij mij geweest. Dus.
[0:49:51] Dit is dit is feilloos. Dit is feilloos.
[0:49:56] Dank je
[0:49:58] leert. Maar ja,
[0:50:00] we gaan naar de stoffen van de sgp
[0:50:20] jacob.
[0:50:21] Voorzitter.
[0:50:23] Ik heb straks op emotie. Die gaat volgens mij niet over de hoofden heen. Tenminste dat hoop ik maar voor de mensen in het land.
[0:50:29] Goed. Voorzitter en inflatie vanavond over en dat is geen natuurverschijnsel.
[0:50:36] Het is niet iets wat de overheid overkomt en zeker niet iets waar de overheid niets aan kan doen.
[0:50:41] We kunnen natuurlijk zeggen dat een aantrekkende economie naar corona ons overkomen is dat drijft de prijzen op
[0:50:47] en ook de stijging van de gasprijzen zuinig kunnen zeggen dat overkomt ons
[0:50:51] maar ook al ruim voor de oorlog in oekraine lag de inflatie hoog
[0:50:56] niet zo vreemd, want de europese centrale bank heeft jarenlang de geldpersen onverantwoord hard laten draaien.
[0:51:04] We kunnen concluderen dat we daar de wrange vruchten van plukken,
[0:51:07] maar ook de uitgaven van de overheid stuwen de inflatie vaak verderop. Dan doe ik niet alleen op de steunmaatregelen die zijn vaak wel nodig. Daar zijn we met elkaar wel grotendeels overeind. Maar om tijdens een periode van hoge inflatie een coalitieakkoord te presenteren waarin ze ongeveer alle begrotingsregels overboord gezet worden. Ja dat kun je wel stellen dat dat de inflatie niet kent. Maar dat het de inflatie verder opjaagt en dat brengt me bij mijn eerste vragen
[0:51:36] wat gaat het kabinet hier doen?
[0:51:38] Welke druk zet het kabinet op de ecb om de inflatie te beteugelen. Want voorzitter inflatie is nu ontzettend hoog dubbele cijfers kunnen we in de krant lezen
[0:51:48] en ik denk dat we kunnen stellen dat de kans groot is dat deze in de komende tijd weer gaan zakken.
[0:51:54] Maar de kans blijft wel aanwezig dat de inflatie structureel te hoog blijft ook een inflatie van drie a vier procent structureel is nog steeds heel desastreus en mijn vraag is dan ook of het kabinet dat met me eens is
[0:52:07] en vooral wat hier in het langetermijnbeleid van het kabinet is.
[0:52:12] Er zitten nog twee groepen waar ik kort op in wil gaan en dat betreft allereerst de middeninkomens. Want als voor n groep de inflatie hard aankomt dan zijn het de middeninkomens de schoolmeesters. De verpleegsters de timmerman en ga zo maar door hogere inkomens vaak de prijsstijging op kunnen vangen en lage inkomens wellicht door de overheid gecompenseerd kunnen worden, zijn het veelal de middeninkomens die aan het kortste eind trekken. Zeker als die inflatie langer gaat aanhouden. Dan gaat het gewoon hele grote gevolgen hebben loonstijgingen verdampen, maar ook werkt de hogere inflatie cijfers van dit jaar nog heel lang door waardoor middeninkomens heel lang achter de feiten aan blijven lopen. We kunnen stellen dat inflatie een extra belasting is
[0:52:56] en mijn vraag. Het kabinet zijn op dit gebied ook hoe het kabinet de middeninkomens gaat beschermen tegen een langdurige
[0:53:03] te hoge inflatie en welke structurele maatregelen het kabinet neemt om de middeninkomens
[0:53:09] ik tril te helpen en te ondersteunen voordat er een andere groep zijn de ondernemers daar wel vaker over
[0:53:17] want die hebben ook last van die inflatie en met name de kosten inflatie van energie. Prijsstijgingen van honderden procenten zijn in sommige bedrijfstakken meer regel dan uitzondering
[0:53:27] en volgens mij gaan we daar nog een apart debat over hebben. We hebben vanmiddag in een.
[0:54:36] Dankuwel dankuwel meneer stoffer en dan geef ik het nog vragen van de heer van der lee
[0:54:43] groenlinks.
[0:54:46] Volgens dijkstra twijfelde. Ik wil niet de hele discussie over de invoering van de euro in
[0:54:52] had ook een politieke unie moeten zijn en u krijgt de ecb de schuld voor een weeffout. Maar goed. Mijn andere vraag gaat over iets heel simpels de motie ik hem gehoord.
[0:55:01] Wat is de dekking?
[0:55:03] Vraag ik aan de heer stoffen op de centen.
[0:55:07] Als we dit gaan doen. Gaat het weer heel veel geld kosten. Wie gaat dat betalen. Op welke manier moet dat gefinancierd worden.
[0:55:14] Christopher voorstellen. Ik heb volgens mij nog niet een concreet voorstel wordt exact invullen. Ik vraag informatie aan het kabinet voor het debat te gaan voeren over de tec. Zoals ik nu uit ga op tien november aanstaande hebben cijfers boven tafel. Want we moeten eerst weten waar we het over hebben. En pas dan kunnen we zeggen dat dan ook financieel dekken en dus volgens mij is dit n informatie.
[0:55:35] Ik vraag geen christenunie.
[0:55:38] Nou even doorgaan tot een collega van de leeuw een punt neer en stop kortste stoppen heeft net de man eerdmans geinterumpeerd op incidenteel structureel. De heer stoffen vraagt hier opties. Als we dit geheim. Als we dit verhogen, zou de motie niet worden uitgevoerd, moeten worden uitgebreid met de suggestie van en als dit gebeurt dan te dekken.
[0:56:01] Op opzich is dat een vraag die natuurlijk vol krijgen. Maar volg mij niet. Vanavond mag wel die informatie erbij. Ik vind prima als kabinet dat nu al zou doen. Maar er ligt volgens mij nog een vraag uberhaupt en voor het dekken van het hele pakket wat aan steun ligt. Dus ik zou zeggen eerst informatie op tafel. Dan gaan we daar tien juni het debat over aan kijken waar we ongeveer uit moeten komen en gaan volgens hem over de dekking hebben. Dus ik ben het helemaal eens over de dekking moeten hebben over het incidenteel is dit voor incidenteel maar een dankuwel. Ja. Ik ben wees maar nog niet. Nu.
[0:56:36] Van weijenberg. D zesenzestig.
[0:56:48] Dankuwel. Voorzitter, er is een boel veranderd sinds de heer wilders in april van dit jaar de vragen stelde waar ik vandaag over praten.
[0:56:57] De gassen energieprijzen zijn verder geëxplodeerd en tegelijk heeft ook het kabinet niet stilgezeten voor dit jaar en al helemaal niet met alle aankondigingen voor volgend jaar daarbij ook gebruik maken van het plan van groenlinks en partij van de arbeid rond het energie, plafond en voorzitter over de exacte invulling van het plafond, zowel voor huishoudens als voor het energie intensief in mkb wordt voor volgende week in meer detail gepraat. Maar ik heb wel een aantal vragen aan het kabinet. De eerste is dat wij tijdens de politieke beschouwingen ook aandacht hebben gevraagd. Hij breekt in de kamer voor een aantal maatschappelijke instellingen, scholen, ziekenhuizen, culturele instellingen. Het kabinet heeft nog een aantal weken om daar met een voorstel te komen. Maar ik zou wel willen vragen hoe staat het ermee en de d zesenzestig fractie kijkt met grote belangstelling naar uit. Want ook daar is een probleem met de inflatie en met de hoge energieprijzen
[0:57:49] en voorzitter de de tweede vraag die ik heb is dat we echt iets heel bijzonders doen we dat energie, plafond
[0:57:55] en dat we eigenlijk daarmee het risico van de portemonnee van mensen naar de portemonnee van de overheid de schatkist hebben verplaatst als de prijzen verder stijgen is dat risico voor een groot deel van de energierekening niet voor de hele voor me wel voor heel veel mensen voor het overgrote deel van de energierekening ligt bij de overheid en dan weten we nog niet precies wat het gaat kosten.
[0:58:16] Dat is een risico wat we heel bewust nemen van ongekende maatregelen al tijden vragen om ongekende tijden vragen om ongekende maatregelen, maar ik heb ook al eerder bij de financiële beschouwingen gezegd dat ik vind dat was kamer wel moeten weten hoe dat nu gaat zoals dat bij corleone ook deden.
[0:58:30] Dus krijgen wij straks inzichten in de voorschotten. Die worden gegeven aan energiebedrijven. Die is overigens één op één moeten doorgeven in lagere prijzen voor huishoudens. Dat staat in de regeling. Hoeveel dat is en hoe verder uiteindelijk ook wordt afgerekend vinden het ook extra relevant. Nu. We lezen dat de wereldmarktprijs voor gas is op dit moment een derde van wat hij in augustus was dat ook laat zien dat het ontzettend beweeglijk is. Dus ik wil daar gewoon de vinger aan de pols houden ook vanuit een budget rol van de kamer dan voorzitter is de derde van natuurlijk. Doe je dit wel eerlijk,
[0:59:04] want energie. Wat was nederland importeerde wordt duurder, maar een belangrijk onderdeel van ons van de afspraken in in augustus en ook in de last minute geef ik meteen toe op de dag van prinsjesdag kwam geprijsd plafond is dat maximaal steun gegeven aan de meest kwetsbare huishoudens. En inderdaad daarvoor worden ook heel veel middeninkomens bij met deze prijzen en inflatie, maar ook een bijdrage vragen van vermogende en zeker ook van de overwinst. Mevrouw marijnissen noemt een aantal voorbeelden en we kregen vandaag een voorstel van staatssecretaris van financiën dat we nu drie komma twee miljard gaan ophalen met die over winsten, maar dit blijft wel voor de d zesenzestig fractie wil een leitmotiv. We gaan alles op alles zetten om mensen in een kwetsbare situatie te helpen,
[0:59:47] kunnen we dat doen we nu tijdelijk met inderdaad verder van ideale instrument heeft van der lee van groenlinks volledig gelijk in. Maar denkt het kabinet er nu ook na hoe in de toekomst naartoe. Na gedichten instrumentarium kunnen om ook gericht juist het meest kwetsbaar huishoudens te helpen. Dat wordt altijd een toetssteen voor mijn fractie. De tweede zal worden zetten. Nou echt vol gas met verduurzaming van dat is goed voor de portemonnee, maar ook onmisbaar voor het klimaat zeg ik ook vandaag. Wanneer blijkt dat we stappen zetten, maar ook nog sprongen moeten nemen als het gaat om het bereiken van onze klimaat ambities ook minder afhankelijk te worden van russisch, gas en drie van eerlijkheid en dus ook die bedrijven die profiteren van die prijzen. Daar gaan we ook meer steun aanvragen. Mijn laatste oproep vandaag in mijn laatste achtentwintig seconden is een herhaling van het interruptie. De badje met die stoffen tijdens de financiële beschouwingen die twee keer honderdnegentig euro is. Voor sommige mensen dringend nodig in november en december. Maar voor mensen met een vast contract, met een lagere prijs of met een hoog inkomen. Zoals wij niet. Wij hebben samen gezegd kun je het missen? Maakt het over een goed doel. Mevrouw cartman had het weer vandaag terecht, bijvoorbeeld over mensen die hun verjaardag van hun kinderen niet kunnen vieren. Ik heb toen gezegd er was kat nog niet bij dat mijn driehonderd tachtig euro naar de stichting jarige job gaat dus ze raakte daarmee iets wat mij ook na aan het hart ligt dankuwel. Voorzitter,
[1:01:06] Interruptie van heer van groenlinks,
[1:01:13] Ja ik had nog een vraag en heer van wijnbergen omdat hij terecht benadrukt. Het belang van zekerheid geven aan mensen en het risico van collectiviteit is voor een groot deel bij de overheid neergelegd. Tegelijkertijd roept het kabinet op om na te denken over de toekomst kan heel goed. Maar wat vindt hij ervan dat het kabinet ervoor kiest om de onzekerheid te creëren door een uitspraak te doen over wat we niet gaan doen in plaats van te laten zien waar we denken na over wat we gaan doen als het echt nodig is. Was dat nou verstandig.
[1:01:45] Van wijnbergen.
[1:01:46] Voorzitter, om te beginnen denk ik dat ik ook hoor dat reviews. Dit is iets heel bijzonders. Dat kun je niet eindeloos chinese ongerichte vorm volhouden en die van de leeza. Dat moet je niet willen dat dat ben ik met hem eens. Tegelijkertijd doen we die deels wilt u de instrumenten niet hebben. Dus ik heb het kabinet precies hierom gevraagd hoe gaan we om in de toekomst? Met die situatie regelen we dat we altijd de meest kwetsbare niet in de steek kunnen laten vallen. Dat is de rol van de overheid. Zo zou ik het interview gelezen waarbij offers aan de ander kant op dit moment heel veel economen zeggen ze allemaal veel te veel wat er nu gebeurt. Daar ben ik het mee oneens wil iets ongekends en we zullen moeten kijken hoe de prijzen zich ontwikkelen. De komende tijd en moeten zoeken gerichte instrument en dat vind ik een dure plicht een opgave voor het kabinet en voor ons als kamer en dat is ook exact de oproep die het kabinet heb gedaan.
[1:02:39] Dankuwel hiervan.
[1:02:42] Dat is een deel een antwoord op mijn vraag. Maar was het nou echt nodig om vandaag
[1:02:47] als kabinet naar buiten te brengen dat wat we nu hebben gedaan. Sowieso niet gaan doen in twintig, vierentwintig zonder enig concreet nieuw inzicht te bieden in wat we als het nodig is dan wel gaan doen.
[1:03:00] Nou ik bekijk het kabinet pakket dat er nu ligt inlicht voor een jaar. Dus als we niet iets anders besluiten stopt het najaar. En wat mij betreft is zullen we moeten kijken wat nodig. Hulp kunnen we dat gedicht mogelijk doen daarbij ook wat mij betreft weer een bijdrage vragen en die partijen die juist profiteren van hoge vermogens en dat is wat mij betreft de opdracht. De glazen bol heb ik heb ik ook niet maar ik werd ook wel heel ver van mij allemaal economen die ik heb hoorde zeggen het kabinet dat dit allemaal uberhaupt niet moeten doen. Daar ben ik het volledig mee oneens.
[1:03:28] Mevrouw marijnissen sp,
[1:03:30] Van wijnbergen heeft het over de risico s die weg moesten worden gehaald, is hij het er mee eens dat op dit moment met het prijsplafond vooral ook veel risico´s bij de energiebedrijven weg worden gehaald. Aangezien die nou drieëntwintig misschien wel veertig miljard euro van de belastingbetaler gaat krijgen.
[1:03:46] Voorzitter, dit debat je met al qaeda van mevrouw marijnissen gehad tijdens de financiële beschouwingen en ik ben het daar volledig mee oneens en dat is omdat er in die regeling één ding heel helder staat
[1:03:56] elke euro die via energiebedrijf vergaat, moet door lage rekeningen voor huishoudens. Dat is goed voor de energierekening van mensen gaat omlaag gaat heel fors omlaag voor een hele grote groep mensen wordt er beperkt op het niveau van het energie, plafond en energiebedrijven mogen. Dat geldt dus niet in eigen zak steken dat iedereen klip en klaar over geweest. Dus nee ik ben niet met.
[1:04:22] Van wijnbergen geeft dus toe dat inderdaad dat geld. Het is natuurlijk gewoon geld van de belastingbetaler. Dat gaat naar de energiebedrijven en dat moet dan ingezet worden voor een lager rekening. Maar er is natuurlijk gewoon het geld van ons allemaal. Daarom ook mijn vraag aan heer van wijnbergen is hij dan ook niet met mij van mening dat als de overheid er dan voor kies om een ongekend bedrag, want het is een gigantisch bedrag over te maken aan commerciële en of buitenlandse energiebedrijven dat we daar dan niemand
[1:04:51] wat zeggenschap voor terug zouden moeten eisen, zodat we ook meer over onze eigen energievoorziening.
[1:04:57] Daarvoor zijn er twee dingen. Om te beginnen hebben we die zeggenschap. Wat in de regeling gaat staan. Staat dat elke euro een op een terug moet in een lagere rekening is geen geld. Maar die energiebedrijven blij van worden. Dat is geld wat ze linea recta in inkorting moeten brengen. Dat vind ik echt te zeggenschap. Twee hebben we ook nog een motie van uw collega al qaeda aangenomen dat het niet mag worden gebruikt voor winsten en dan uw plan tot nationalisatie. Dat vind ik eerlijk gezegd een bijzonder plan de overheden in nederland. Gemeenten provincies hebben voor tientallen miljarden hun aandelen verkocht. Dat is mijn vrouw marijnissen heel duidelijk en haar partij dat vonnis hij onverstandig.
[1:05:35] Wat denkt u dat? Er gaat gebeuren als we die bedrijfje de genationaliseerde dan gaat de rekening niet omlaag noemden het overschatten van een staatsbedrijf. Nee dan wordt de rekening omlaag. Dan gaan wij nog eens tientallen miljarden euro van belastingbetalers nodig hebben, niet om de energierekening naar beneden te hebben om de aandeelhouders uit te kopen. Daar is d zesenzestig en voorstellen.
[1:05:55] Tot slot,
[1:05:55] Mevrouw mares. Voorzitter, nu wel helemaal mooi nota bene die aandeelhouders die er al jaren met de winst vandoor zijn gegaan dat inderdaad de partij van de heer van wijnbergen er onder andere voor heeft gekozen om dat van ons allemaal is, namelijk onze energievoorziening omdat het privatiseren om het in commerciële handen te leggen. En inderdaad in buitenlandse handen te leggen. Want hoe bizar is het dat heer van wijnbergen heel rare idee vindt om een nederlands staatsbedrijf op te richten.
[1:06:21] Prima vind dat m n zweet staatsbedrijf in nederland hebben die onze energie verzorgd, met als uitkomst dat de nederlandse belastingbetaler miljarden gaat overmaken aan een zweeds stadsbedrijf, wat in de zweedse staatskas terecht. Hoe bizar wilt u het hebben?
[1:06:36] Voorzitter, om te beginnen denken dat mevrouw marijnissen het debat en de zorgen van mensen een stuk serieuzer zou nemen als om te beginnen gewoon zou erkennen wat hij de regeling staat. Er gaat geen geld naar bedrijven die daar blij en rijk mee worden. Het gaat allemaal terug naar lagere rekening mag niet worden gebruikt van winsten. Uw idee over zijn overgenomen door het kabinet en twee. Kijk, tenzij mevrouw marijnissen zegt ik wil net als sommige landen in zuid amerika gewoon het allemaal onteigenen. Daar ben ik inderdaad niet voor. Dat mag niet in nederland gelukkig maar is de vraag hoe gemeenten en provincies hebben willens en wetens in allerlei plekken gekozen om hun aandelen bijvoorbeeld eneco te verkopen hebben we daar heel veel geld voor gekregen als je nu zegt die moeten allemaal terug naar de overheid. Jullie komen niet gratis. Onze kant op. Dankuwel moeten er tientallen miljarden worden opgehaald bij de belastingbetaler om de aandeelhouder uit de koper. Dat vind ik onverstandig. En daar help je niemand mee aan een lagere energierekening in tweeduizend drie.
[1:07:30] En we doen echt interrupties in. Anders wordt het een interpellatiedebat en er komt ook nog de minister. Nee, we doen echt interrupties in drieën.
[1:07:37] In mijn werk zit ernaast die energiebedrijven die zijn inderdaad verkocht voor minder dan twintig miljard euro heeft opgeleverd. Dat is minder dan dat u in een winter gaat uitgeven aan het praten.
[1:07:51] Mijn neef voorzitter, ja. Dit is allemaal met alle respect. Ik vind het ook gewoon niet. Dit volg mij helpen hier niemand mee. De realiteit is dat dat geld wat wij doen is om die rekening naar beneden brengen met hele hoge prijzen. Het geld dat mevrouw marijnissen daarnaast nodig heeft, is geld om blijkbaar aandeelhouders uit te kopen van vattenfall eneco andere bedrijven. Ik vind dat zonde van het belastinggeld om op die manier aandeelhouders.
[1:08:15] Dankuwel dankuwel. Meneer van wijnbergen, geef ik het woord aan mevrouw van der plas bbp
[1:08:38] dankuwel mooi dat de heer wilders dit debat heeft aangevraagd, want zo blijven hier toch over praten. Anders zal het allemaal een beetje dan. We kijken welk debat. Het weer in orde komt een begrotingsdebat dus complimenten daarvoor en ook voor de leden die steun hebben gegeven.
[1:08:59] Ja. Voorzitter, de bakkers en slagers en snackbars
[1:09:04] op drieëntwintig augustus heb ik hier voor de eerste keer gesproken over grote stille ramp die plaats ging vinden in nederlands ruim twee maanden geleden
[1:09:15] en sommige mensen keek hier naar mij en keek naar ons als als konijnen in de koplampen van een auto van hun
[1:09:23] magnus.
[1:09:24] Heb je nou over. Maar we zien nu wat gebeurt. Voorzitter, zevenenveertig bakkers zijn inmiddels gesloten. Tweehonderdvijfennegentig. Mensen zijn inmiddels op straat komen te staan.
[1:09:37] We hebben de tec regeling.
[1:09:39] De regeling die in het leven is geroepen om energie, tenzij intensieve mkb bedrijven te ondersteunen.
[1:09:48] Een regeling van maximaal honderd zestigduizend euro, maar alleen wanneer zij twaalf een half procent van hun omzet kwijt zijn aan energiekosten.
[1:09:55] En dan vraag ik me af in welke leefwereld leefde het kabinet
[1:10:00] mkb mkb´ers die van drie naar tien procent gaan gaan krijgen. Dus niks. Een voorbeeld is een pak op op de veluwe zijn kosten stijgen van tweeëndertigduizend naar honderd duizend euro
[1:10:11] en het is maar negen komma zes procent van zijn omzet. Dus hij kan geen aanspraak maken op de regeling.
[1:10:16] Dat is de werkelijkheid
[1:10:20] vijfentachtig procent van het brood in nederland wordt verkocht in de supermarkt
[1:10:25] een gemiddelde middelgrote bakkerij is driehonderd zestigduizend euro kwijt aan hun energierekening
[1:10:32] een maximale norm voor staatssteun is twee komma drie miljoen per bedrijf.
[1:10:38] Dus het ligt dus niet aan of dat wel of niet mag
[1:10:41] de e. U staat het toe.
[1:10:43] En volgens minister micha volgens minister adriaansens
[1:10:46] voldoet vier op te voldoen. Vier op de vijf bakkers aan de voorwaarden.
[1:10:51] Dat zou gaan over vierentachtig procent van de bakkers.
[1:10:55] Die zou er aan voldoen. Mij is volstrekt onduidelijk hoe dat is vastgesteld,
[1:11:00] want de bakker verenigingen bakkers organisaties te zeggen, namelijk dat bijna geen bakker eraan voldoet. Ik zou graag willen weten hoe is dat vastgesteld.
[1:11:09] Fort worth uiterlijk tweede kwartaal een loket geopend waar ondernemers zich kunnen inschrijven. Maar ik vraag me af
[1:11:15] hoeveel ondernemers zijn er nog over in het tweede kwartaal van volgend jaar.
[1:11:20] Voorzitter, ik gebruik de rest van mijn tijd voor twee moties heb ze veel meer. Maar ik heb geen tijd meer
[1:11:27] de kamer gehoor te beraadslagen en constateerde dat de tegemoetkoming alleen geldt voor mkb ers die minimaal twaalf procent van hun omzet kwijt zijn aan energiekosten constateren dat de zogenoemde jack regeling met een maximale vergoeding van honderd zestigduizend euro voor energie intensieve me mkb bedrijven volstrekt ontoereikend is overwegend dat er bij het kabinet totaal geen realistisch beeld is van de benarde situatie van veel ondernemers overwegen dat mkb de kurk is op onze economie drijft
[1:11:54] overwegend dat de maximale in een norm voor staatssteun twee komma drie miljoen per bedrijf is, verzoekt het kabinet te onderzoeken of de regeling zodanig ingericht kan worden dat energie intensieve mkb ers zoals bakken, slaags lek bars, restaurants en andere intussen intensieve bedrijven in aanmerking kunnen komen voor de regeling als een energiekosten ten opzichte van tweeduizend, eenentwintig zijn verdubbeld. Echt over tot de orde van de dag
[1:12:20] een andere motie. Ik heb het er niet over gehad. Maar die wel in de kamer gehoord beraadslaging overwegend dat een economische recessie in het aankomende jaar aannemelijk wordt geacht
[1:12:29] en gepaard kan gaan met een monetaire crisis in de eurozone constateren dat britse pensioenfondsen in grote problemen kwamen in de afgelopen weken door een bij zoals verplichting en renteaftrek in omdat de rente zeer hard steeg en monetaire problemen voor pond waren, verzoekt de regering aan te geven hoe essentiële belangen van nederland, zoals de bescherming van de kapitale van pensioenfondsen en het eigen vermogen van de nederlandsche bank gewaarborgd kunnen worden bij een monetaire crisis en verzoekt de regering kamer hierover binnen een maand te informeren en gaat over tot de orde van de dag en deze motie die samen met omtzigt
[1:13:02] dankuwel mevrouw van der plas
[1:13:04] en gezondheid, mevrouw marijnissen, dan geef ik het woord aan mevrouw inge van dijk van het cda.
[1:13:18] Voorzichtig waren een half jaar geleden nog gedacht werd onder huishoudens op vooruit te kunnen laten gaan met enkele miljarden aan koopkracht ondersteuning zien we nu dat hij enkele miljarden tientallen miljarden zijn geworden en dat zelfs daarmee een deel van onze inwoners door het ijs zakken en we horen vanavond de verhalen hier aan behoren ze iedere dag op straat. Mensen die met trots vertellen dat ze het redden. Toch nog vijf dagen in de week een warme maaltijd op tafel kunnen zetten omdat ze een warme maaltijd van drie dagen nog slimmer beter te verdelen over de week
[1:13:48] drie zorgen die ik nogmaals willen adresseren. Voorzitter, allereerste dag van morgen beroepen massaal een oplossing en kijkt naar de overheid om de koopkracht te repareren. Maar de overheid kan niet alleen alles blijven compenseren. Voor economische schokken is het niet logisch om deze crisis samen het hoofd te bieden. De regering deed al eerder een oproep aan werkgevers om lonen te verhogen en dat is hier ook gebeurd, maar helaas zien we ook dat loon en sommige gevallen sterk achterblijven bij hogere bedrijfswinsten. De werkgevers, werknemers, vakbonden en de overheid die samen een plan maken of het nu gaat over loonstijgingen of meer uren werken of hoeveel gericht ter ondersteuning van bedrijven die het nu zwaar hebben, maar die wel economische activiteiten uitoefenen die we toekomst willen behouden. En daar hoort ook een gezamenlijk plan bij hoe ondernemers en werknemers die niet in deze categorie vallen kan helpen naar een nieuwe toekomst. Hoe kijkt de minister hier tegenaan? En is ze bereid hiertoe met haar collega s initiatief te nemen, want voorzitter, ik vreest namelijk dat het ook na tweeduizend, drieëntwintig financieel zwaar blijft voor veel mensen en bedrijven en het beleid van structureel compenseren als overheid zeker op de ongerichte manier waar we nu voor gekozen hebben, is op lange termijn niet houdbaar.
[1:14:54] Ik wil niet dat er over een tijd mensen alsnog niet meer helpen, omdat het financieel niet meer verantwoord is om te blijven compenseren.
[1:15:01] Voorzichtig. Mijn tweede punt zijn zorgen over onze vereniging en maatschappelijke instellingen, want deze groep speelt een grote rol in het bij elkaar houden van de samenleving en is vaak onbedoeld, maar wel heel belangrijk. Een vangnet voor mensen wat extra belangrijk is onzekere tijden zoals nu en deze groep doet al veel om overeind te blijven. Maar de energie steken ze nu voor hun kiezen krijgen zijn financieel niet op te brengen voor instanties die niet op aarde zijn minst te maken. Maar om de samenleving te ondersteunen
[1:15:29] en hoe we deze kunnen ondersteunen. Daarover komt in december duidelijkheid maar gemeentes maakt in november hun begrotingen en aangezien de financiële problemen bij deze vrijwilligersorganisaties echt goed antwoorden zijn kloppen ze massaal aan bij raadsleden en colleges om hulp en ik wil nogmaals pleiten om vaart te maken met compensatie aan gemeentes forum verenigingen wacht niet tot december want begrotingen gaan gierend uit de pas lopen en de gemeente de tekorten gaan op oplopen raken daarmee al direct onze inwoners van lokale overheden laten een stok sloeg sociale structureel structuur niet zomaar kapot gaan omdat het stil is vanuit den haag. Tenslotte in tijden van krapte en onzekerheid hebben mensen houvast nodig, zowel erop kunnen vertrouwen dat de overheid opvangt als ze echt gaan vallen en er gebeurt veel door de overheid door een vangnet van ruim veertig miljard te bouwen. Maar er zitten gaten in waardoor mensen alsnog over het randje kunnen gaan en dat financiële fijn dreigen te vallen en dan hoe voorkomen dat ze echt vallen. Hoe zorgen we dat we deze mensen voldoende in beeld hebben, zijn onze vroeg en vroeg signaleren op orde worden. Mensen die betalingsachterstanden bij het energiebedrijf hebben proactief nagebeld en niet om de druk op te voeren. Maar om te vragen kunnen we je ergens mee helpen
[1:16:41] als mijn mensen willen hem als mensen zichzelf willen helpen faciliteren dan voldoende. Zo zou bijvoorbeeld dat de online koopkracht berekenaar op dit moment niet beschikbaar. Is er een tool die laat zien hoe je koopkracht veranderd en hoeveel je er op voor of achteruit gaat door de hoge inflatie is de berekenen berekenaar niet meer actueel staat er op de site. Dus zelfs onze inwoners inzicht geven daar slagen op dit moment.
[1:17:05] Voldoende dankjewel.
[1:17:07] Dankuwel. Dan geef ik het woord aan. Heer heine wd.
[1:17:28] Lager.
[1:17:36] Ja. Dankjewel.
[1:17:37] Ik ben nog jong. Dus van mij mogen die afstand van letters groot zijn. Voorzitter, de inflatie breekt record na record en misschien cijfers die we sinds de jaren zeventig niet meer kennen en ze blijft maar oplopen. Gisteren zagen we die cijfers.
[1:17:50] Dit is ontwrichtend en dit is onhoudbaar. De inflatie holt in de eerste plaats koopkracht uit vaak juist van die mensen die het minst hebben.
[1:17:59] Het holt spaartegoeden uit. Juist voor mensen die hard hebben gewerkt.
[1:18:03] Het maakt ouderen kwetsbaar. Hun pensioenen worden minder waard zonder de mogelijkheid om wat bij te verdienen
[1:18:08] en ondernemers die hun rekeningen oplopen. Ze hebben personeel begrijpelijk vragen om hogere lonen. Vaak kunnen ze niks anders dan jou of de prijzen verhogen of de tent sluiten en zo werkt inflatie als een sloopkogel door je hele economie koopkracht daalt investeringen dalen, economische groei daalt en uiteindelijk daalt ook de werkgelegenheid. Kortom, uiteindelijk is iedereen de pineut
[1:18:29] en voorzitter, het bestrijden van inflatie moeten top prioriteit zijn,
[1:18:33] maar ik heb niet het gevoel dat dit. Het is
[1:18:36] het kabinet verleend wel eerste hulp bij ongelukken. Maar het kruispunt waarop we nu staan wordt niet vaardiger gemaakt.
[1:18:43] Wat betreft die eerste hulp is het kabinet met ongekende steunpakket gekomen, waaronder een energietoeslag via gemeenten lagere belasting op de energierekening lagere btw en accijnzen aan de pomp tijdelijk hogere toeslagen aan hogere minimumlonen, gekoppeld aow uitkeringen.
[1:18:58] Dit jaar zou ik nog een prijsplafond bijgekomen ergens een aparte regeling voor het mkb komende tegemoetkoming energiekosten. De tec werd al eerder aan gerefereerd zijn echt uitzonderlijke steunpakketten, maar ook voor uitzonderlijke tijden,
[1:19:12] maar voorzitter, eerlijke verhaal ook dat we niet elk jaar kunnen blijven compenseren. We moeten het probleem uiteindelijk bij de bron aanpakken, moeten de inflatie zelf aanpakken.
[1:19:22] Maar wat is nou de strategie van het kabinet op dit punt en eerst stof. Er vroeg erom en ik sluit me aan bij zijn vragen
[1:19:27] want we weten dat structureel hogere begrotingstekorten extra olie op het inflatie vuur gooien,
[1:19:32] maar we zien nog geen beleid om het begrotingstekort terug te brengen. We weten dat de europese centrale bank nog steeds een verruimend monetair beleid voert,
[1:19:40] maar we weten ook waarom door te hoge schulden in zuidelijke landen.
[1:19:46] Zij kunnen de renteverhoging en het stopzetten van het opkoopprogramma simpelweg niet aan.
[1:19:51] Maar ik zie geen beleid om die schuld in europa. Volgens terug te brengen, zodat de ecb wel steviger kan ingrijpen. Voorzitter, zo bestrijd je geen inflatie. Zo.
[1:19:58] Wakker, je hem aan.
[1:20:00] En zo staan we hier elk jaar een debat te voeren over compensatie
[1:20:04] en op voorzitter, op dit punt zullen mij vragen aan de minister. Want hoe moet ik in dit licht haar eerdere oproep zien dat ondernemers hun lonen extra moeten verhogen als compensatie voor de inflatie op zichtbaar. Hogere lonen helpen de koopkracht op korte termijn, maar het leidt ook tot hogere prijzen. Dus wat is nou het bredere plan van de minister achter die achter die oproep pizza ondernemers dan bijvoorbeeld ook uitzicht op lastenverlichting, zodat zij volgens de prijs niet hoeven te verhogen en zo loonprijsspiraal wordt voorkomen. En ik vond mevrouw van dijk laten interessante punt maken over de polder deal. Want hier zou toch een baas van een bredere die de polder moeten kunnen liggen.
[1:20:41] En als zat er niet achter zit. Hoe moet ik dan de oproep dans zien want dan vraag ik ziet de minister dan wel de parallelle in de jaren zeventig met een energiecrisis met automatische compensatie prijs compensatie van de lonen. Maar de lijn weldon loonprijsspiraal tot structureel hogere inflatie, een stagnerende economie tot gevolg en dat kan niet de bedoeling zijn graag een reactie op dit punt.
[1:21:04] Van wijnbergen.
[1:21:05] Voorzitter boer loonprijsspiraal wilde ik helemaal niemand hier. Tegelijkertijd hebben natuurlijk eerder al heel veel jaren gezien dat er een groot tekort is aan personeel en de lonen ontzettend achterblijven is het dus niet los van de inflatie puur door de krapte op de arbeidsmarkt in het verleden zijn lonen achtergebleven. Ik denk mede omdat we de verhouding tussen vaste en flexibele contracten in nederland niet op orde hebben. Dus wat ik wel zou willen voorkomen is dat gerechtvaardigde noodzakelijke loonstijgingen op het moment dat de mensen eigenlijk dat in het verleden te weinig hebben gehad en een groot tekort is aan mensen in heel veel sectoren dat nu onder het mom van loonprijsspiraal. Dat dat niet zou gebeuren. Dat is neem ik aan niet de.
[1:21:46] Vond hij me weer hierheen?
[1:21:48] Nee ik ben helemaal niet tegen loonstijgingen. Sterker nog, ik denk dat goed dat ze je omhoog gaan. Ik vind het alleen te makkelijk als de politiek tegen bedrijfsrecht verhoogt u de lonen. Maar ik vind dat de overheid ook een bredere visie moet geven op hoe de loonontwikkeling zit, maar ook de lasten ontwikkeling bijvoorbeeld ziet eruit moet zien. En wat ik vaak zie ik ontsla mezelf daar ook niets van die verantwoordelijkheid. Maar in de politiek zijn heel makkelijk geneigd om de belastingen te verhogen om hogere lonen, maar tegelijk zien we ook een bedrijfsleven die uit een kronen tijd komt hij ook schulden te maken heeft. Die worstelt. Mevrouw van der plas zal naar de bakkers bijvoorbeeld en ik snap heel goed. De medewerker bij de bakker die een hoger loon. Want hij heeft ook te maken met een hogere energierekening met de eigenaar van die bakker en dan vind ik de oproep te makkelijk om te zeggen verhoogde lonen. Maar dan moeten we ook kijken naar de lasten en het bredere plaatje en dat is eigenlijk mijn vraag aan de minister. Om de minister die haar oproep voor hogere lonen op zichzelf kan begrijpen wat haar bredere visie daarop.
[1:22:44] Van wijnbergen.
[1:22:45] Voorzitter, hij weet dat d zesenzestig had dan altijd zou zeggen belast dan juist winsten wat extra belast, belastingconstructies wat extra verbaasd vermogen wat extra en maak je het in dienst hebben van mensen goedkoper door de belasting op arbeid te verlagen. Dat kan ook door de werkgeverslasten maar los, los daarvan. Wat ik alleen zou willen voorkomen in als dat het pleidooi van der heijden wordt opgevat als de lonen kunnen niet omhoog want we willen geen loonprijsspiraal. En nee, dat wil helemaal niemand hier. Maar dat dat eigenlijk heel veel werknemers zitten deels nog te wachten op loonstijging waarvan wij allemaal hier niet begrijpen omdat de laatste jaren weinig was, hebben corona gehad, maar ook los van corona, grote tekorten en lonen die weinig tegen mede door nogmaals onevenwichtigheden op de arbeidsmarkt voor deze minister allerlei voorstellen heeft, dus laten we wel oppassen op nu gerechtvaardigde loonstijgingen jaren waarin dat achterbleef
[1:23:37] nu zeg maar dat dat straks niet gebeurt. Uit angst voor loonprijsspiraal zijn we wel een beetje de naja niet te paard achter de wagen, maar wel de werknemer.
[1:23:44] De winst aan het zetten.
[1:23:47] Maar nogmaals, dit is ook niet wat ik hier betoogt en ik hoop dat ik dat in mijn antwoord op de eerste vraag duidelijk heb kunnen maken.
[1:23:53] Dankuwel. De heer van der lee. Groenlinks.
[1:23:58] Ik sluit me aan bij feinberg heeft gezegd, maar ik wou nog even terug op een ander element.
[1:24:03] Ja. Structurele oorzaken aanpakken
[1:24:06] op bestaanszekerheid wd dat nagelaten. Maar nu even specifiek over wat de structurele oorzaken achter de hoge inflatie. Want als ik hoor had kritiek op de ecb, die nu twee maanden achter elkaar historisch ongekend grote stappen heeft genomen. Nul komma vijfenzeventig procent. Twee keer
[1:24:25] ook tegen een transferunie is terwijl je die instabiliteit in de eurozone op één of andere manier moet rechttrekken en je kunt niet alleen maar roepen. Ja, dan moeten de mensen in het zuiden. Maar de broekriem aanhalen.
[1:24:36] Wat ligt daar aan de oorzaak van de hoge inflatie of is hij met mij van mening dat hij van buiten de e? U komt de combinatie van corona herstel en de oorlog hebben de prijsschok en de inflatie veroorzaakt die andere problemen.
[1:24:49] Waren er dankuwel. De herhinner.
[1:24:52] Dankuwel. De heer bedoeld. Ik was zelf wilt u hebben.
[1:24:58] Dankuwel is nu aan het woord.
[1:25:01] Ik kijk weer van lady diefstal er twee vragen wat de oorzaken van inflatie zijn en wat u bestrijdt en dat zijn wel twee aparte vraagstukken wil namelijk laat ik eerst beginnen bij zijn. Laatste vraag hoe bestrijd
[1:25:16] uiteindelijk veelkoppig monster die we nu moeten bestrijden. Als je de prijsschok in de toekomst te voorkomen. Zoals we die nu zien. Zal je meer moeten investeren in energie, onafhankelijkheid en dat is een ongemakkelijke waarheid voor de heer van der lee. Maar daar hoort kernenergie bij want je kan niet een land alleen maar op windmolens laten draaien. Belangrijk onderdeel van de energiemix zijn maar niet honderd procent. De stad zou dat is een van de manieren om de huidige prijsschok het te bestrijden. Maar als je kijkt naar inflatie zoals die nu zit en zit voornamelijk ook als je kijkt naar de kerninflatie loopt enorm op in europa loopt op naar vijf procent in nederland zes procent inmiddels zelfs in nederland naar zeven procent en kerninflatie. Voorzitter, inflatie, gemeenten zonder energie en zonder voedsel die loopt op en als je dat ziet gebeuren, dan is er maar één autoriteit die dan moet ingrijpen. Dat is de monetaire autoriteit. Dat is onze centrale bank en dat gaat pinkosten. Maar ik heb een nieuws voor de heer van der lee de rente. Er zijn veel economen die stijgt flink. Nou die is nog bij ferdi waar hij moet zijn om neutraal te zijn, om een monetair beleid niet verruimen te laten zijn. Ze zijn er nog lang niet. En ik zie twee dingen gebeuren, zowel in amerika ziet gebeuren op de fed. De amerikaanse centrale bank als nederland in europa van leeftijd al zijn ogen het geschut begin net in te grijpen. Net die inflatie die zoveel mensen raakt beginnen te bestrijden en politie trappen op de rem zich niet snel de rente verhogen. We zijn er nog lang niet. Het is een lange strijd die rente zal naar mijn mening moeten stijgen.
[1:26:42] Dankuwel. Tot slot.
[1:26:44] Over dat ze aan de centrale.
[1:26:46] De heer van der lee,
[1:26:48] Dit uitpraten. Maar even iedereen weet die hier vaker mee te maken heeft gehad dat dit soort renteverhogingen tijd nodig hebben om door te werken kost drie, vier kwartalen.
[1:26:58] Ik zeg ook helemaal niet dat die rente stappen moeten worden gezet. Maar ik hoor u en sommige andere partijen pleiten voor nog veel grotere schat stappen in korte termijn als iets een schok veroorzaakt, dan is het dat het is niet voor niks dat de banken al veel langer voor waarschuwen trouwens in samenhang met de noodzaak om ons minder afhankelijk te maken op energie en klimaatbeleid serieus te nemen. Uit angst voor financiële schokken die waarschuwing hebben we al lang gaat ook voor de oorlog in oekraïne dat poetin de wd toch.
[1:27:27] Doorhebben, hierheen.
[1:27:29] Ik ben blij voor deze vervolgvraag. Het stelt minder gelegenheid om twee dingen te zeggen. In eerste plaats politici ga niet over de rente van centrale banken, centrale bank onafhankelijk. Maar u kunt er gif op innemen dat de rente nog verder omhoog zou moeten om de rente te bestrijden. Maar nogmaals, het is aan de centrale bank om dat te besluiten. En ja dat gaat pijn opleveren en er is een mogelijkheid dat het ook leidt tot een recessie, maar de enige manier om inflatie te voorkomen dat het verder verspreid en je economie is om de vraag te remmen en dat moet doen. Centrale banken bij kritiek op de centrale banken zit niet zozeer op het rentebeleid te laag is. Maar nogmaals, als politicus ga ik daar niet over waar ik wel problemen met die enorme opkoopprogramma s van staatsschulden van landen daarmee dat de centrale bank zag een politieke rol aanmeet dat dat niet moeten mijn kritiek in de afgelopen jaar, zoals u mij leren.
[1:28:16] De kennis zit op dat punt. Dankjewel, mevrouw marijnissen sp.
[1:28:19] Dan vindt hij zelf ook niet een beetje gênant dat hij hier een pleidooi te houden dat iedereen geraakt wordt door de hoge prijzen op nota bene de dag dat bekend wordt dat nederland in haar complete historie nog nooit zoveel miljardairs had heeft gehad als nu de rijken rijker worden en de grote bedrijven die mkb grote bedrijven gigantische winst te maken.
[1:28:42] Er is er is. Ik denk dat inflatie ontzettend veel normale mensen raakten ze in eerste plaats lage inkomens die die het minste hebben die worden hartzorg raad. Ik denk dat middeninkomens ook veel harder worden geraakt dat mensen zich beseffen. Bedrijven worden daardoor geraakt die ik al zei, personeel hebben die ze graag extra willen beloning dat vaak ook niet kunnen veroorloven te maken met grotere inkoop van hoge inkoopprijs en dergelijke. Maar is dat erken ik directer is een club die je niet door geraakt wordt en ik hoorde de mevrouw marijnissen, aldus de quote vijf, honderd. Tuurlijk worden die niet geraakt. Ga ik eerst zei ik je niet te verdedigen en er zijn grote bedrijven die winst te maken. Maar mevrouw marijnissen moet ook de plannen van het kabinet zien waarin ook de te worden belast en die winst worden teruggehaald en wordt gegeven om om de energierekening.
[1:29:31] Verlagen,
[1:29:32] Mevrouw morens. Ja tuurlijk tuurlijk wordt niet iedereen geraakt ammehoela zou ik willen zeggen dat het geen natuurverschijnsel. Dat is gewoon beleid. U kunt ervoor kiezen om hun miljonairsbelasting in te voeren en ervoor zorgen dat de de allerrijksten super rijkste in nederland dat hij een eerlijke deel gaan bijdragen die over winstbelasting heb ik het goed begrepen uit het bericht van het kabinet vandaag dat dat inderdaad gaat over bedrijven die nog steeds hun winsten mogen maken. Dus als je bizar hoge winsten maakt dan mag dat van u nog steeds. Daar mag nog twintig procent bovenop dat oke. En daarboven ga je dan drieëndertig procent betalen.
[1:30:07] Waarom zorg je er niet voor dat van die belachelijk hoge winsten dat daar gewoon alles naar de winstbelasting gaat als je het zo erg vindt dat de middeninkomens en de lage inkomens hard geraakt worden hierheen.
[1:30:18] Ik denk dat dit een vraag die veel mensen thuis. Ook hebben alle winst. Dat is het verschil tussen de sp en de vvd de de vvd vindt winst op zichzelf niet erg omdat wiens taak het is niet in de visie van mijn vrouw marijnissen dat het in zakken verdwijnt van managers die hun winsten wordt weer gebruikt om te investeren. Ik was gisteren nog eergisteren bij een mkb´ers. Een jongen die zijn eigen bedrijf opgericht. Die maakt winst. Nu. Wat doe ik ermee apparatuur. Ik probeer mijn bedrijf uitbreiden we extra personeel aan te brengen. Dat is economische groei, waardoor meer mensen een baan vinden meer mensen hun inkomen hebben we met zen allen een gelukkige land leveren winst die zijn nodig om te investeren in die koek groter te maken is het klassieke verhaal ze het klassieke onderscheid tussen socialisten en liberalen dat de winst op zichzelf niet fout is. Maar als je ziet dat er over winsten worden gemaakt dat bedrijven rijk worden van een crisis. Dan vind ik het dus goed dat een kabinet zegt dat we tijdelijk een solidariteitsheffing op onweert. Diezelfde winsten gebruiken om de energierekening te vragen, vindt dat verstandig beleid.
[1:31:17] Dank u. Heer eerdmans.
[1:31:20] Voorzitter vragen over de energiekosten tegemoetkoming erop daarop. De tekst is gevallen en dat is de nieuwe maatregel. Wij krijgen berichten bij ons binnen dat er niet voornaam en kamp dat ze buiten de vrij rigide voorwaarden vallen. Helaas om een hoge energierekening te kunnen blussen te kunnen te kunnen verminderen. Dus geld erbij kunnen krijgen. Dat is wat wij horen en ik vraag me af hoort de vvd die geluiden ook en wat vindt u ervan dat dus blijkbaar een heel groot probleem is als bedrijven omvallen omdat ze gewoon net niet of niet voldoende.
[1:31:57] Dus heb ik hem bereiken signalen. En ik vind het verwarrend omdat je enerzijds heb ik een brief van de minister van economische zaken zegt ja. Vier op de vijf bakkers gaat onder hightech vallen. Tegelijkertijd zie ik nieuwsbericht bakkers die zeggen ik sluit de deur en het gaat niet alleen om bak natuurlijk veel meer mkb bedrijven die zeggen ja ik kom je niet voor in aanmerking. Ik zou ook graag willen weten wat de feiten zijn. Ik vind het goed dat de stoffer heeft gevraagd is. Volgende week is er een apart debat over als ik goed heb begrepen. Regio sander mensen thuis niet direct weten wat het is maar het is een uitgebreide langer debat waren we vele uren over gaan praten of prijsplafond en de tec en dan moeten we ook echt kijken welke bedrijfje of überhaupt gebruik van wordt gemaakt, maar het kan niet zo zijn dat er een regeling is die op papier drie miljard kosten die het eigenlijk niet wordt gebruikt en nul euro kost drie miljard verstaat moet die drie miljard naar de mkb´ers?
[1:32:56] Weer eerdmans. Ja precies keek want daar ging het net met mevrouw marijnissen worden record winsten geboekt door shell of vattenfal en dat is bijzonder zuur. Als je dat vergelijkt met deze bakkerij. Het gaat ook om kwekers. Wij wonen vlakbij de grens met zuidplas aan bij nieuwerkerk aan de ijssel wordt de kassa leeg gehaald die mensen stop er gewoon mee verdwijnen en dat gaat dus wel wat betekenen en wat die paprika wat er ook maar binnen gekweekt wordt. Die gaan wij straks allemaal betalen. De prijs gaat omhoog. Die wordt uiteindelijk op het bordje bij de consument gelegd
[1:33:26] wijs kunnen doorberekenen, maar er zijn ook bedrijven die regeling voor bedoeld om die prijzen kunnen ze niet doorberekenen. Die staan echt met lege handen kunnen niks met de rug tegen de muur. Wilt u ziet dat er volgende week over doorgepraat wordt. Maar het lijkt me wel verstandig om nu al beantwoord. Het verlangen van het kabinet of de regeling niet te rigide is voor veel mkb ers.
[1:33:49] Ik vraag me af of deze minister al die antwoorden kan geven want ik denk echt volgende week zitten we met de vakministers en kunnen we de gegevens die kan een camera beter informeren over deze regeling. We moeten daarbij wel knip maakt tussen enerzijds intensieve mkb bedrijven, zoals de heer eerdmans, zoals de kwekerij, de echte grote gebruikers hebben. Eerder stadium hebben de eer om zich daar een motie over ingediend van de algemene financiële beschouwingen ook een betoog hebt gehouden, ook industrie soms moet beschermen om te voorkomen dat naar het buitenland gaat.
[1:34:20] Dan geef ik het woord aan. Heer is ook excuses. De heer wilders pvv.
[1:34:27] Er twee vragen van mijn collega van de vvd een aanvulling van college eerdmans.
[1:34:33] Ik denk dat we ons allemaal zorgen maken over die bakas die tuinders.
[1:34:38] Maar de regeling die er nu ligt die zegt ook dat mensen als we het allemaal over eens zijn dat die regels zouden worden kunnen worden versoepeld dat ze dat geld snel krijgen. Maar dat dat pas volgend jaar is en met terugwerkende kracht
[1:34:49] en daar heb ik moeite mee en ik vroeg me af wat je ervan vond. Mijn vader het althans de collega van de vvd. Ja. Één april. Kijk als je dat niet redt
[1:35:00] dan heb je niks aan je vier bent. Stel dat je het niet redt. Je komt niet aan die twaalfenhalf procent van je omzet energie gebruiken of die andere regels. Dus bent u het niet met me eens dat we het kabinet zouden moeten vragen om op zijn minst met een voorschot te regelen of iets voor bedrijven die het niet redden. Wat één april is te laat en dan heb je niks aan die regeling.
[1:35:20] Dit terecht? De eerste vraag. Meneer wilders was. Wat vindt u ervan? Ik vind het ongelooflijk zuur want je zou maar je bedrijf hebben waar je je ziel en zaligheid in zitten al je spaarcenten zitten. Je hebt je verdorie net kronen achter de rug en dan krijg je deze klap te verduren. De tranen op je wangen ik dat het is gewoon ontzettend klote voor die bedrijven.
[1:35:41] Tegelijkertijd is het kabinet vindt dat ook onze ernaar. Maar die beleid maken en ik heb zelf ooit in een oud verleden zelf beleid mogen maken op een ministerie. Het is zo ontzettend complex loopt tegen zo ontzettend veel vragen aan. Dat kost tijd en het kan vaak niet zo snel als we zouden willen. Ik vind wel dat wij altijd moeten eisen dat het snel gaat. Maar ik vraag ook enige coulance voor een kabinet waarbij het niet altijd lukt dat in de eerste plaats en wat ik begrepen heb van de heer van rijn is dat hij zocht naar een oplossing om in de tussenliggende periode te overbruggen en dat zat volgens mij belastingbetalingen in eerlijkheid. Ik weet niet wat nu de stand van zaken is het belastingplan niet behandeld. Ik weet niet of daar aan de orde is geweest, maar wellicht kan de minister daarop in ingaan.
[1:36:26] Ik zal mijn vraag was concreet of hij met mij zou willen pleiten voor een voorschot. Als dat nodig is dat inderdaad via de belastingen. Normaal. Dat hebben we eerder gezien met regelingen rond de corona. Dat je kan werken met met voorschotregeling laten verrekenen liever dat die bedrijven niet omvallen.
[1:36:44] Ik denk dat je ernaar moet kijken. Dus laten we dit betrekken bij het debat. Volgende week wordt gevoerd. Denk dat ik daarbij wel ook weer lastig is. Je moet wel weten of hun bedrijf ook volgens de regels daar recht op heeft. En als de regeling nog niet af is. Weet je dat niets kan niet niet voor het voorschot al uitkeren. Maar ik denk dat de heer wilders op zoek is naar als regeling hebt en je weet dat je er onder valt. Maar je moet dan nog wachten. Hoe ga ik dan al die tussenliggende periode overbruggen. Ik heb het kabinet had begrepen dat ze daar naar kijken. En als dat nog niet. Als we daar samen druk op kunnen zetten. Dan vind je mij bescheiden.
[1:37:20] Dat is winst voor iets heel anders in mijn termijn. Een voorstel gedaan dat wij als kamerleden hadden het net mijn collega´s over salarisverhogingen dat wij misschien ook een deel van ons geld verdienen daaraan hadden kunnen besteden. Ik vind het zelfvoorzienend zijn. Allemaal publieke cijfers maximum is gelden voor ons allemaal op het moment dat wij zien dat de mensen in nederland moeilijk hebben. We verdienden op één januari van dit jaar bruto en heb ik het alleen over de schadeloosstelling heb ineens die belastingvrije regelingen betalen verdienen wij een acht en een half duizend euro per maand. En vanaf volgend jaar gaan we over de magische grens van negenduizend euro verdienen we negenduizend, honderd vijftig vanaf één januari tweeduizend, vierentwintig zelfs negenduizend, driehonderd ongeveer een goed oke. Dat is veel geld. Normale mensen krijgen dat niet. En we krijgen daarnaast de volgende ceo binnenlandse zaken zet dat allemaal in krijg nog twee keer een bonus van vierhonderdvijftig euro bruto in december en april.
[1:38:21] Zou u het met me eens zijn dat wij als fractie en ook het kabinet eigenlijk op zijn minst die eenmalige bonussen. Negenhonderd euro bruto die wij, net zoals die honderdnegentig euro november en december krijgen met ons salaris niet nodig hebben
[1:38:36] dat we dat eigenlijk gewoon aan aan de mensen zouden moeten geven die het nodig hebben. Ik heb voorstel de voedselbanken gedaan. Misschien heeft u een beter voorstel, maar zou dat steunen. Het idee.
[1:38:44] Vanuit de fractie hierheen,
[1:38:47] Ik heb ik heb gezien wat de wilders als voorstellen heeft gedaan en ook de boodschappen doen voor mensen. Ik vond het bijzonder sympathiek en ook de verhalen die u daarachter vertelde dat ik werd er stil van. Ik vond dat indrukwekkend. Laat ik het zo zeggen.
[1:39:01] Ik vind wel dat ieder met zijn geld doet. Dat vind ik wel een individuele keuze. Ik ga het niet aan mensen vragen wat ze van hun geld doen. U kunt ervan uit. Ik geef thuis aan goede doelen. Welke dat zijn. Dat vind ik een privé kwestie. Maar je kunt ervan uitgaan dat ik daarmee doorga. Maar ik vind niet dat ik het andere kan opleggen wat ze ermee moeten doen.
[1:39:20] Wilders was tenslotte mijn vragen. Nogmaals, we kunnen het ook niet afdwingen, want iedereen gaat over zijn eigen geld, maar mijn vraag zou zijn of u het idee zou steunen dat kamerleden en het kabinet dat hij hiervoor in overweging nemen om de bonussen van vierhonderdvijftig euro bruto die we niet nodig hebben om die te geven aan mensen die het wel nodig hebben. Niet niet om ze te dwingen niet te vragen. Doe jij het wel? Doe jij het niet. Maar ik heb het gedaan. Ik heb het gevraagd. Maar ze hebben gezegd dat ze wel of niet doen. Ik heb het gecontroleerd. Maar dat zou natuurlijk een mooi signaal zijn dat wij die duidelijk meer dan negenduizend euro verdienen, zeggen die bonussen die hebben we niet nodig. Die geven we aan de voedselbank en we hebben nog steeds een heel dik salaris.
[1:40:01] Ik ga ervan uit dat iedereen die die een inkomen heeft en geld ontvangt die hij niet nodig heeft dat hij daar ook goede dingen mee doet en laat het daarbij.
[1:40:10] Van der plas www
[1:40:12] dankuwel begrijp ik. Nou goed dat hij er ook verbaasd was over dat bericht van vier of vijf bakkers. Ja ik vind dat zo n wonderlijk bericht.
[1:40:21] Wat denk van poef komt ineens uit de lucht vallen.
[1:40:25] Ik heb geen enkele echte boom of een gedegen onderzoek, de bovag en de vereniging van van ambachtelijke bakkers die zegt gewoon
[1:40:34] het is gewoon bijna geen bakker die daarvoor in aanmerking komt
[1:40:37] en dus ik vind het goed dat er even van tevoren zeggen god in hen dit ook nog.
[1:40:41] Maar eventjes.
[1:40:42] Goed neerzetten. Want ik denk dat dat ook wel een belangrijke vraag is meteen beantwoord krijgen. Waar komt dit ineens vandaan. Want ik heb zo een beest idee van ja dat is een beetje bij elkaar geraapt. En dan naar margot sluit die conclusie even voor mij laten.
[1:40:59] Maar ik hoorde dat hij erover want we hebben een grote naam. Hij zei het niet letterlijk maar een beetje de energieslurper zijn, zoals de glastuinbouw verbruikt veel
[1:41:08] maar ik stond er toch een beetje aan wilde ik zeggen maar vragen om zo voorzitter van de consument vraag
[1:41:15] ik me wel een beetje aan want dat is een vreemd dat constant op de glastuinbouw wordt gelegd, zijn energieslurper zijn geascendeerd dat
[1:41:22] maar de glastuinbouwers die wekken stroom op tien procent van het energieverbruik in nederland wordt de glastuinbouw opgewekt en zelfs tandarts heeft laatst hen eenvandaag aangegeven en gewaarschuwd. Ook
[1:41:37] dat er wel mee op moeten passen om zomaar die glastuinbouw weg te halen of dat ze failliet gaan, want het kan gevolgen hebben voor het fort stroom in nederland in de huiskamers.
[1:41:49] Dan ga ik wel onderbreken graag gevraagd.
[1:41:52] Mijn vraag is is concreet zou vvd samen met bmw s wat vaker en harder willen optrekken. Om ook deze sector en ook de visserij heb ik nog niet eens over gehad
[1:42:06] om die toch wat harder te ondersteunen. Want nogmaals ik stomme vaak aan het frame van artsen energieslurper. Die hebben we niet nodig en zijn orta mijn bloemen of het zijn maar een paar bekrast kunnen spanje halen. Maar dat ze mijn concreet vragen wilde je daar met mij over hebben om daar toch eens wat beter op te letten. Want alles wat verdwijnt, inclusief ambachtelijke bakkers, maar ook gas en het komt gewoon niet meer terug en dat is wel zorgelijk.
[1:42:34] Eerst plaatsen energieslurper heeft mij niet horen noemen, moeten kijken naar een betere correcte term misschien grootverbruikers denkt dat dat een wat neutralere thermisch. Ik denk specifiek op de glastuinbouw de boete ongelooflijk trots zijn. Wat die lui hier voor elkaar boksen komt, zoals in spanje, waar veel groente en fruit vandaan komt. Als je daardoor de helderheid en ziet hoe daar wordt gekweekt, doen wij dat hier doen dat baan zinnig de technologie, de productie, maar ook als je kijkt puur klimatologisch met weinig water en energie. Hoeveel we produceren. Het zou eeuwig zonde zijn voor nederland als de industrie verdwijnt en het zou zonde zijn voor de wereld als geheel, omdat wij hier gewoon goed kunnen produceren. Veel monden voeden het gevecht wat ik hier strijd namens mijn fractie is in de eerste plaats. Het ging om de energierekening en hebben eigenlijk al mee begonnen bij de algemene financiële beschouwingen vorig jaar ben blij dat we samen kunnen optrekken was uberhaupt compensatie. Mijn volgende strijd was om die compensatie ook te zorgen dat middeninkomens daarvan kunnen profiteren. Middeninkomens worden zo vaak vergeten hier in dit parlement. De strijd daarna was om de mkb ers mee te laten profiteren. De mkb regeling en ik denk dat we nu bij die laatste strijd zijn aangekomen. Ook deze mensen het kop boven het water kunnen laten houden. Denk wel dat het allermoeilijkste strijd is omdat de energierekening van deze bedrijven ongelofelijk hoog is en we kunnen niet alles compenseren erbij. Maar ik heb niet voor niets een motie gesteund. De heer dassen en de heer omtzigt die ook pas passen op dat cruciale industrie hier niet verdwijnt. Want daar die strijd die duidelijk ontzet.
[1:44:08] De toevoer van der plas.
[1:44:14] Dan heb ik nog een vraag want ik vraag me altijd af en ik snap het niet zo goed
[1:44:20] toen kronen tijd zaten kon echt binnen no time regelingen worden opgetuigd ging ook via de belastingdienst systemen
[1:44:27] en nu horen toeslagen kunnen niet worden uitbetaald. De vergoeding voor watersnoodramp in zuid nederland. Dat wordt niet allemaal hebt. De aardbeving schade kan niet worden uitbetaald horen frankie uit het ligt aan de uitvoering. Nu kan ook vertrekregeling de mkb regeling voor energie intensieve ondernemers. Er kwam ook een manier kan ook pas in april, want het zal lastiger moeilijk.
[1:44:49] Maar hoe kan het misschien beter daar? Het antwoord zal dat zijn de kroon dat hij het echt
[1:44:56] zo regeling komen opdagen
[1:44:59] en dat het nu niet kan.
[1:45:01] Hierheen. Ja. Dit zijn uitvoerings vraag. Ik weet het niet. Ik ben geen geen baas van de uitvoeringsorganisaties. Ik denk dat we misschien wel een beetje trots moeten zijn dat überhaupt in de kronen tijd gedaan. Ik denk dat de situatie waarin we nu vaak tegenaan lopen is lastig. Het kost tijd dat de normale situatie is dat krona eigenlijk ook de uitvoeringsdiensten boven een zeldzaam aan zijn uiterste uitgestegen om in die tijd een enorme paniek dat we echt industrie hebben stilgelegd die ik zou moeten sluiten om ons net ontzettend snel iets hebben om op te tuigen. Ik denk ook echt een compliment aan de voorganger van minister koolmees en de heer wiebes die toen op op ez zal het ministerie van economische zaken die met ze tweeën uit zonder hebben gedaan, maar ik vind het terecht gevraagd waarom zou dat eigenlijk niet altijd kunnen. Ik weet wel dat ze daar op zijn achterste benen lopen dat ze er eenmaal doorheen zitten.
[1:45:52] De vraagstukken zijn ook steeds complexer wellicht wat dat ermee te maken heeft. Maar daar ga ik echt griekse gissen. Dit is een uitvoeringsvraagstukken bij de minister.
[1:46:00] Klinkt best watched. Tot slot, mevrouw van ja nou ik twijfel zeker aan het harde werken of ministeries. Absoluut. Dan zul je mij niets over horen.
[1:46:11] Maar het blijft wel raar. En ik ben blij dat u zich dat ook afvraagt wanneer hij je vragen om via de geheime wil ik de vraag voorleggen of er straks wel anders was op kunnen krijgen want dat blijft voor mij
[1:46:23] wel een raadsel de minister te vragen. Volgens mij gehoord bij deze dan wil ik hen bedanken
[1:46:30] verklaringen.
[1:46:32] Dan geef ik het woord aan de heer gitarist van de christenunie.
[1:46:48] Voorzitter, tijdens de algemene financiële beschouwingen begon ik ermee koers die we nu kiezen met het schip van de overheidsfinanciën is cruciaal.
[1:46:55] Het is manoeuvreren tussen de skylla van teveel doen en de inflatie verder aanjagen en de charibdis van te weinig doen de mensen in de kou te laten zitten.
[1:47:03] Dat is reëel delen dilemma want er zijn veel gezinnen bij wie het water aan de lippen staat, wat te denken van bakkers vissers, tuinders.
[1:47:11] Veel collega s hebben daar terecht al aandacht voor gevraagd. Vanavond en christenunie fractie heeft met die mensen in het achterhoofd geknokt voor een omvangrijk en ruimhartig pakket aan koopkracht maatregelen voor mensen met een lage middeninkomens grotendeels in tweeduizend, drieëntwintig en deels ook al ditjaar
[1:47:25] dat de nood hoog is. Voorzitter, betekent echter niet dat economische wetmatigheden niet meer gelden kijken naar de overkant van de noordzee onverstandig beleid. Het ongedekt geld uit te geven aan hen die de energierekening nog prima kunnen betalen,
[1:47:37] heeft zeer nadelige gevolgen. Dat wakkert inflatie alleen maar verder aan en de rente, waardoor veel mensen in het vk onder de streep alleen maar minder te besteden krijgen als gevolg van overheidsgeld ingrijpen en voorzover ik weet dat het kabinet iets op het netvlies heeft, maar tegelijkertijd het huidige koopkracht pakket is zo omvangrijk dat het zeer de vraag is hoeveel houdbaar beleid is, zeker als de energieprijzen zo hoog blijven
[1:48:00] we mogelijk in een recessie glijden richting tweeduizend, vierentwintig heel moeilijk wordt om dit te herhalen. Voorzitter, heeft het kabinet bij het instellen van het plafond wel kritisch genoeg uit totaal en incidentele maatregelen voor tweeduizend twintig gekeken met een schuin oog op tweeduizend, vierentwintig
[1:48:17] ook voor de christenunie staat een ding als een paal boven water in ons land mag koken of.
[1:48:22] De token.
[1:48:23] Nooit een dilemma worden en daarom hebben we ons hard gemaakt voor maatregelen als een verhoging van het minimumloon met tien procent, inclusief uitkering en aow, waardoor de bestaand bodem in ons land wordt opgetild
[1:48:32] en voor een fors hogere kindgebonden budget voor gezinnen. Echt een steun in de rug is hierdoor leven komend jaar niets meer aan minder kinderen in armoede en voor extra middelen voor het nationaal isolatie programma, waarmee we meer dan met welke koopkracht maatregel dan ook het probleem bij de wortel aanpakken.
[1:48:48] Het isolatie tempo. Dat moet echt omhoog. Want in hun energie zuinig huis betaal je je blauw aan de energierekening.
[1:48:55] Voorzitter, tegelijk heb ik nog wel wat zorgen. Er zitten nog haken en ogen.
[1:48:59] Denk aan de blok aansluiting en we wachten nog steeds op de uitwerking. Maar het kabinet is gekomen met een prijsplafond voor huishoudens. Er is nog wat af te dingen, maar er is een regeling voor het mkb en volgende week uitgebreid debat over
[1:49:13] maar voorzitter loopt het kabinet net zo hard voor chronisch zieken die veel energiekosten maken voor patiënte die elke dag vijftien kilowattuur gebruikt om een onmisbare nierdialyse apparaat te laten draaien. Tot nu toe zie ik vooral veel procedurele brieven vanuit vws naar ons toe komen, maar geen concrete oplossingen, terwijl hun zorgverzekeraar. Eenvoudigweg de dagvergoeding voor dialyse kan verhogen.
[1:49:35] En wat doet het kabinet voor de voetbalvereniging die nu de dagen korter worden niet meer kan betalen om de velden te verlichten. Hier liggen stuk voor stuk door deze kamer aangenomen moties die nog immer op uitvoering wachten en wat het kabinet deze moties snel uitvoeren. Tot zover voorzitter,
[1:49:50] Dankuwel meneer stemmers het komende tweede termijn aan de kant van de kamer. De minister heeft aangegeven ongeveer een half uur nodig te hebben om zich voor te bereiden. Ik schors de vergadering ietsje korter. Sorry. Minister tot elf.
[2:16:08] Ik heropende vergadering de leden aangeven dat ze volgende week is de behandeling van het belastingplan plenair. Dan hebben we nog tweeëntwintig en vierentwintig november is het k begroting en er is een commissiedebat, wat een nota overleg is geworden op tien november over het energie plafond en we hebben ook nog een keer de begroting van szw in ieder geval.
[2:16:31] We komen elkaar nog vaker tegen over dit thema aan de leden. Daarom ook vragen. Max vier vragen of opmerkingen, want het is tweede termijn nu een interpellatie, dus laten we het kort en bondig houden. Maar ik geef eerst het woord aan de minister.
[2:16:48] Dankuwel. Voorzitter,
[2:16:50] alles.
[2:16:51] Er zijn een heleboel vragen gesteld. Dus ik ga eerst uw vragen beantwoorden dan appreciatie van emoties geven. En wie weet wat er dan nog achtergebleven vragen langskomen die er nog achteraan moeten.
[2:17:06] Maar ik begin maar bij het begin.
[2:17:11] De heer wilders had het over tweeduizend, tweeëntwintig. En wat wij ditjaar doen.
[2:17:17] Ik ben niet met de heer wilders eens dat wij niets in tweeduizend tweeëntwintig doen.
[2:17:21] Ik heb het net ook aangegeven. Vijfhonderd euro van de duizenddrie. Honderd euro. Energietoeslag. Voor volgend jaar halen we ditjaar bovenop de honderd euro, die al is die gemeentes nog dit jaar uitkeren.
[2:17:36] Dan is er twee keer honderdnegentig euro. Daarbij is ook de afspraak dat huishoudens van energie worden als gesloten als een energierekening niet kunnen betalen en die verhoogde toeslagen voor tweeduizend, drieëntwintig. Die worden in december natuurlijk al uitbetaald. Als mensen desondanks hadden we het gisteren ook over toch in de problemen komen dan kunnen zich wenden tot de bijzondere bijstand in de gemeente ook die is verhoogd en die is juist bedoeld voor de vergoeding van specifieke kosten die mensen zelf niet kunnen betalen, zoals bijvoorbeeld voor de kinderen waar de heer wilders ook op wees.
[2:18:13] Is het handig? Tenminste eerst uw vragen beantwoord?
[2:18:17] Minister, de heer wilders en mevrouw marijnissen vroegen naar het zwaarder belasten van winsten van miljonairs dus eigenlijk vermogens en winstbelasting en we hebben in de voorjaarsnota en in de miljoenennota besloten om een schuif in lasten van arbeid naar vermogen te realiseren hebben in de miljoenennota de eerst stappen gezet. We hebben een karwei in de kabinetsreactie op het ibo vermogensverdeling aangeeft dat ze blijven kijken naar de fiscale belastingconstructies naar ondoelmatig fiscale regelingen. We zijn nog niet klaar met het aanpakken van de fiscale oneven wichtig heden
[2:18:57] en daarnaast
[2:19:00] hebt u ook vandaag gehoord dat wij een tijdelijke solidariteitsbijdrage voor over winsten in de fossiele sector gaan invoeren. Colega van rij van fiscaliteit zal uw deur nog of heeft u daar natuurlijk uitgebreid over geïnformeerd, maar zal er nog uitgebreid met u over spreken en dat gaat er precies onder zeg ik tegen mevrouw marijnissen en tegen de heer wilders dat wij het ook niet wenselijk vinden dat de extreem hoge overwinst te zijn bij energiebedrijven, terwijl de energie voor consumenten heel duur is
[2:19:33] dat is waarom we aan die heffing werken voor bedrijven, zodat die overwinst kunnen worden afgeroomd en die wordt ingevoerd met terugwerkende kracht over het jaar tweeduizend, tweeëntwintig,
[2:19:44] zodat we die overwinst aanvullend belastend komt dus bovenop de bestaande belasting en de opbrengst is naar verwachting meer dan drie miljard. En die gaan we gebruiken ter dekking van het plafond voor de huishoudens.
[2:19:59] Wilt u heer wilders reageren op het eerste wat u zei of heeft u nog iets op het stapeltje van de heer wilders specifiek.
[2:20:06] Nou ik heb een aantal gecombineerde worden uiteraard.
[2:20:09] Dan wordt het denk ik wat verwarrend dan dan geef ik het woord aan heer wilders.
[2:20:13] Dank u, voorzitter, maar ik krijg het antwoord niet ook niet mijn eerste termijn en de eerste antwoord van de regering in haar eerste termijn.
[2:20:22] Want zo werkt de werkelijkheid niet. De werkelijkheid is dat die mensen die honderdnegentig euro nog niet hebben. En als ze dat krijgen dan krijgen ze het geld ook niet want dat wordt afgetrokken van hem
[2:20:35] een rekening zeg maar wat zij bestaan bij de energie bedrijf. Dus dat geld hebben ze niet cash. Die vijfhonderd euro is er nog niet.
[2:20:44] Mensen hebben nu vaak dat roepen we al een jager of een halfjaar als kamer hebben vaak een probleem. Dus mijn vraag blijft staan. Mevrouw de voorzitter, ik heb nog steeds geen antwoord op gekregen en die mensen die hadden u zei die soms dertig euro in de week hebben die niet dat geld hebben voor die jas van dat kind waar ze geen bijzonder krijgen in nederland geen bijzondere bijstand voor een jas van me kent kan je misschien een koelkast of er dingen maar niet voor een jas van een kind die weinig geld hebben die die niet eens als ze hem naar het ziekenhuis moeten voor de nazorg van een hersenbloeding de taxi of of openbaar vervoer kunnen betalen. En mijn vraag is nogmaals, ik heb al mijn collega´s. Ik ben niet uniek en hebben dat ook gedaan. Misschien wel al langer gedaan, wil ik niets aan afdoen. Maar ik ben bij die mensen geweest de afgelopen week een aantal van die mensen en ik blijf dat doen en ik zie gewoon aan huis tafel aan de keukentafel bij die mensen dat ze dat niet krijgen van de bijzondere bijstand dat ze niks hebben aan vijf, honderd euro nog niet hebben gekregen dat ze dat ze vier dagen in de week brood eten dat hun kinderen geen jas krijgen. Dus ik vraag aan u concreet en als ie niks kan dat zeggen zeggen ik kan niks doen. Maar komt niet met macro verhalen aan wat daar hebben ze niks aan. Ik zeg het nogmaals, ik probeer u niet te zieken. Ik probeer die mensen een oplossing te vinden.
[2:22:02] De minister. Voorzitter, ik ik begrijp de heer wilders en ik begrijp ook zijn passie hiervoor en die van ovens van veel kamerleden en ook die van kabinetsleden.
[2:22:12] Het was een heel concreet antwoord wat ik gaf
[2:22:15] over specifiek vijfhonderd euro, honderdnegentig euro. Twee keer een loket bij de gemeente. Dat zijn specifieke regelingen voor individuele mensen. Dat is geen macro economisch verhaal.
[2:22:27] Voorzitter, ik heb dat aan die mensen gevraagd die zeggen tegen mij welke honderdnegentig euro. Dat is eind oktober. We hebben nog geen cent gezien. Die vijfhonderd euro hebben ze ook nog niet gezien. De varkens die honderdnegentig euro op hun bankrekening gestort. Ze zijn wel naar de bijzondere bijstand geweest voor de jas van een dochter hebben ze niet gekregen. Zonder bewijs gaat niet voor jassen van kinderen. Ze eten brothers hebben dertig euro per week en ze kunnen niet openbaar vervoer betalen om naar het ziekenhuis te gaan. Dus dat was het was het was mijn middelburg. Die had een hersenbloeding gehad. Dat was in middelburg. De hoofdstad van zeeland niet eens een ziekenhuis waar je dat kon nabehandelen. Die moest daarvoor marcouch kon zij niets aan doen en gewoon het geld niet kon gewoon niet om die reden daarnaartoe was een vriendin hamid bracht. Dus dat zijn hele concrete zaken en het is misschien niet macro economie antwoord. Maar ik heb naar aanleiding van ons vorige debat ook met u die vragen die dingen aan haar voorgelegd en het is niet de werkelijkheid. Ze zijn dan niet meer geholpen. Dus dit is een geval zijn er honderden duizenden misschien wel honderdduizenden. Wat heeft u die mensen te bieden?
[2:23:31] Minister, voorzitter, we hebben in het afgelopen jaar. Deze mevrouw en ik en al je vooroordelen. Ik ken de individuele gevallen niet maar die hebben die dertien, honderd euro via de gemeente geboden.
[2:23:45] Die hebben kunnen profiteren van al die verschillende maatregelen die we die we hebben genomen. Waar het om gaat is dat we met dit pakket en dat is een macro economisch antwoord hebben getracht zo veel mogelijk mensen te bereiken. Tweeduizend, drieëntwintig is het pakket nog veel en veel groter vooruitlopend daarop. De komende twee maanden gaat deze mevrouw twee keer honderdnegentig euro krijgen en kansen vijfhonderd euro bij de gemeente aanvragen en van vijf, honderd euro kun je die jas kopen.
[2:24:15] Hier wilde ik geef het niet op. Maar het is wel een antwoord alsof je niet hebt gehoord wat ik zeg wanneer ik die honderdnegentig euro krijgt, zijn niet cash in plaats van dat ze zes, honderd euro schuld heeft bij het energiebedrijf heeft ze dan vierhonderd tien euro schuld. Dus dat dat is mooi, maar dat levert geen geld op om iets mee te doen en zo zijn er heel veel gevallen. Mevrouw de voorzitter, tenslotte op dat punt kan de minister zich voorstellen dat er wel degelijk wat mee te maken dat zo. Mevrouw die op tv een filmpje ziet van wat asielzoekers zelf hebben geschoten op een op een asielboot op samsom luxe asielboot ding schip dat ze daar zien dat mensen daar een korte broek zetten dat het lekker warm is dat ze aan tafel. Drie soorten vlees en aardappelen kunnen kiezen dat ze daar filmpjes van maken naar huizen die gewoon zelf postte. Ik heb het nagaat dat hebben ze zelf gedaan en dat die mensen. Ik denk hoe is het in hemelsnaam mogelijk voor wie zit dat kabinet zetten ze voor ons. Ik heb dertig jaar in de zorg gewerkt ben ziek geworden. Ik heb niet dertig euro per week of ze die mensen die naar nederland komen wat hij van die vent die daar zo extreem luxe worden behandeld op zijn boot of op zijn schip met nogmaals eten verwarming noem maar op. En voor wie is de regering. Dat zijn ze voor mij of zijn ze voor de asielzoekers. Snapt u wat hij ook van mij politiek vent? Snapt u dat die mensen daar helemaal gek van worden.
[2:25:44] De minister. Voorzitter, deze regering is er voor allebei die groepen. Deze regering is er voor mevrouw. Mevrouw hebben we een aantal hele specifieke regeling een aantal algemene regelingen, maar deze regering is er ook voor de mensen die hier asiel komen zoeken.
[2:26:01] Dan hou ik op voorzitter. André moeten ook aan de beurt komen. Maar dat snap ik. Maar u zou er in eerste instantie voor die nederlander moeten zijn dat dat is nummer één. De nederlanders zouden er voor moeten gaan. Me dunkt dit soort gevallen en twee. Mevrouw de voorzitter, het kan toch niet zo zijn dat de nederlander die jaren en de zorg heeft gewerkt. Drie tientjes te maken heeft en dat die asielzoeker die net is binnengekomen. Om wat voor reden dan ook wat je er ook van vindt dat ie kan kiezen uit drie soorten vlees, aardappelen en groente. Dat is toch scheef? Dat kun je niet uitleggen. Daar moet je toch s regering zeggen kies in eerste instantie van mijn eigen mensen dat u vindt dat ook die asielzoekers fatsoenlijk moeten worden verzorgd. Prima. Ik snap dat zelfs maar toch niet met een dusdanig luxe dat de mensen die het moeilijk hebben daar watertandend naar zitten te kijken. Ik was bij mevrouw mevrouw de voorzitter, die haar huis tochten van alle kanten een bijstands mevrouw drie deuren. Verder kwam een asielzoeker die kreeg inrichtingskosten. De mensen kwamen meubels brengen van de gemeente en die zei dat deed ik niet gehad en ik geef haar gelijk waar zijn we in hemelsnaam mee bezig. Waarom stellen we onze eigen mensen achter met de mensen die zomaar naar nederland komen.
[2:27:08] Dit toch niet doen de minister.
[2:27:10] Voorzitter, dit is wel een overdrijving van de vergelijking van de situatie. We hebben helaas ook asielzoekers die buis in ter apel hebben geslapen. We hebben helaas ook asielzoekers met grote trauma´s hier arriveren. En ik vind dat we die mensen ook een huis moeten bieden. En wat betreft de mensen die in de problemen zijn door de hoge inflatie door de koopkracht hebben we het grote pakket voor volgend jaar hebben we een pakket voor dit jaar en ik begrijp heel goed. Ik begrijp heel goed dat er mensen zijn die nu in de problemen zitten. Ik begrijp heel goed dat er mensen zijn die moeite hebben om rond te komen en dat is waarom we dat grote pakket voor volgend jaar en dat is waarom we nu nog vijfhonderd euro doen en die is wel gewoon direct uit. Maar door de gemeenten moeten de mensen wel aanvragen om te zorgen dat mensen rond kunnen komen en hebben gezorgd dat ze niet worden afgesloten van energie.
[2:28:00] Mevrouw marijnissen sp,
[2:28:01] Dankuwel. Waarom accepteer deze minister in een tijd dat de economie draait als een tierelier in een tijd dat er meer miljardairs zijn dan ooit in ons land in een tijd dat de winst van grote bedrijven de hoogste zijn en drieëntwintig jaar tijd in een tijd dat de rijken rijker worden dat het aantal kinderen dat in armoede leven in nederland tot het groeit.
[2:28:21] De minister.
[2:28:22] Voorzitter, dat is het aantal kinderen dat in armoede aan het groeien was was aan het stijgen dit jaar mede door de inflatie door de hoge kosten ook mede want dat zagen we veel kinderen die in armoede opgroeien zijn. Kinderen van ouders die geen werk hebben of die in die flex baantjes zitten die oproepcontracten en daarom is de hervorming van de arbeidsmarkt enorm belangrijk dat die mensen, want kinderarmoede komt vaak voort omdat ouders in armoede leven. Daarom is de arbeidsmarkt hervormd zo ontzettend belangrijk.
[2:28:56] Marijnissen wat we excuses.
[2:28:58] Wat we hebben gedaan met het pakket in augustus is het zo gericht op de kwetsbare huishoudens en de mensen met kinderen, zodat we bij gelijkblijvende macro cijfers. We weten niet wat zijn volgend jaar het aantal kinderen in kinderarmoede weer terugbrengen naar het niveau van het jaar ervoor
[2:29:17] en dat betekent dus dat het beleid werkt wat er het komende jaar gaat gebeuren, waardoor er misschien weer meer kinderen in armoede komen, kan ik niet voorspellen. Maar we zitten erbovenop want kinderarmoede is een van de ergste dingen die er zijn.
[2:29:31] Mevrouw marijnissen. Dit klopt niet want de cijfers waar het kabinet mee rekende die zijn allang weer achterhaald omdat de inflatie veel hoger is dan waar het kabinet van uitging en het pijnlijke is dat er dus zoveel geld is. Ik vergat nog te zeggen dat de overheid op dit moment ook nog miljarden aan extra inkomsten heeft vanwege de hoge prijzen dus nog een keer mijn vragen aan de minister in de wetenschap. Dat dat dus zo ontzettend veel rijkdom is in nederland dat het zo goed gaat met let wel de grote bedrijven dat de winsten historisch hoog zijn. De hoogste in drieëntwintig jaar dat de rijken rijker worden. Waarom accepteert de minister dan dat het aantal kinderen in armoede.
[2:30:09] De minister.
[2:30:10] En voorzitter, dat accepteren we niet en daarom hebben we zowel dat grote koopkracht pakket neergezet voor volgend jaar dat direct ingrijpt op kinderen op grote gezinnen op kinderen met risico op kinderarmoede en hebben het prijsplafond ingezet. En als je kijkt naar wat we met het pakket in augustus doen dan zie je dus dat het aantal kinderen in armoede aan het groeien was doordat pakket weer gestabiliseerd is op het oude niveau dan zeggen van nou we weten niet of volgend jaar de inflatie hoog gaat zijn waarmee mee gerekend hebben het daar hebt u gelijk in. Daar komt bovenop het prijsplafond nog een keer twintig miljard wat juist gericht is om te zorgen dat mensen weten wat hun energierekening is en dat hij ook beperkt is, zodat je nog een keer helpt die kwetsbare groepen om het komende jaar door te komen
[2:30:58] en wat dan kinderarmoede gaat zijn, kan ik nu nog niet voorspellen.
[2:31:03] En dat neem ik de minister kwalijk
[2:31:05] omdat het niet nodig is, omdat dit kabinet er ook voor kunnen kiezen om een miljonairsbelasting in te voeren, omdat het kabinet er ook voor kunnen kiezen om een fatsoenlijke winstbelasting in te voeren, omdat het kabinet er ook voor kunnen kiezen om de prijzen van mensen direct te verlagen en daar kiest het kabinet niet voor. Daarmee laat dit kabinet mensen in de steek het allerergste inderdaad kinderen in een gezin met armoede opgroeien omdat we allemaal weten dat armoede is zo veel meer dan dat hebben te weinig geld zeker dat dat veel impact heeft op kinderen dan in de wetenschap dat het zo goed gaat met onze economie neem ik dat dit kabinet.
[2:31:45] En voorzitter bij pakken die overwint staan. Dat heb ik net al aangegeven en ik heb net ook al aangegeven dat we nog aan het kijken zijn wat we verder met die ibo over het vermogen gaan doen en daarnaast het pakket voor volgend jaar koopkracht plus energie plafond is veertig miljard. Dat is een enorm bedrag om mensen te helpen te steunen, zowel structureel als incidenteel en dat zetten we in.
[2:32:09] De laatste vraag zeven over de overwinst. De voorzitter, want de minister heeft dat nu een aantal keer gezegd. Maar wat er nu voorligt en het minister presenteert dat als we pakken de overwinst aan
[2:32:20] is dat de winsten helemaal niet worden aangepakt, want de torenhoge winsten die de bedrijven grote bedrijven afgelopen vier jaar hebben gemaakt. Die motor van dit kabinet nog steeds maken.
[2:32:31] Sterker nog, dan mogen ze nog meer winst boven opmaken. Mag twintig procent extra bij het klopte
[2:32:37] en pas daarna
[2:32:39] ga ze drieëndertig procent belasting betalen. Met andere woorden de rest van die winst kunnen ze ook nog gewoon in de zakken van de aandeelhouders steken. Dat is toch niet te geloven in een tijd waarin we hier praten in de tweede kamer over kinderen die op school flauwvallen omdat ze gewoon te weinig te eten hebben. Hoe kan de minister dan hier zeggen nou we hebben het over winstbelasting gepresenteerd dat marina nog niet eens dragen. Minister.
[2:33:01] Voorzitter, volgens mij is het wel een overwinst is het ook een significante overwinst gebaseerd op de europese discussies die daarover zijn geweest in september om te zorgen dat niet alleen in nederland maar in een aantal europese landen allemaal van deze op dezelfde manier overwinst kunnen worden afgerond en dat is vrij uitzonderlijk dat we dat doen en nodig. Ook dit jaar want die zijn heel erg groot en dat gaan we goed gebruiken voor de financiering van energie plafond
[2:33:28] volgens betoog.
[2:33:32] Kijken.
[2:33:33] Dan ben ik
[2:33:36] bij mevrouw cartman. Mevrouw cartman gaf de voorbeelden een aantal voorbeelden van de rotterdamse ombudsvrouw marianne van den anker en vroeg of ik bereid ben om met haar in gesprek te gaan. Uiteraard.
[2:33:49] Ik vond de voorbeelden die zij gaf. Ik heb er een aantal meeschreef. U sprak zou zodat ik ze niet allemaal heb.
[2:33:57] Ja. Intrigerend een aantal daarvan ken ik natuurlijk een aantal daarvan nog niet. Dus ik ga zeer graag dat gesprek aan. En daarnaast hadden we het maandag ook over is relevant dat we als kabinetscommissie sociaal minimum hebben ingesteld, die ook echt aan het kijken is naar wat het bestaansminimum en vooral wat de systematiek van sociaal minimum moet zijn en daar aanbevelingen gaat doen.
[2:34:20] Daarnaast had u nog een aantal vragen. Die zal ik moties beantwoorden. Want die gingen over de twee dingen die we ook in moties hebt ge vat
[2:34:29] misschien nog even die discussie was. We zijn gisteren ook begonnen op het moment dat je het over een verhoging van het minimumloon hebt en over bestaansminimum moet je ook bereid zijn de discussie over toeslagen stelsel te beginnen, want ons sociaal minimum en ons inkomen stuk gebaseerd op inkomen. Plus al die toeslagen en soms zijn die toeslagen bij elkaar wel evenveel netto. Als je overhoudt van je loon. Dus we moeten daar de discussie aandurven gaan en dan heb je ook veel meer ruimte om een discussie te hebben over verhoging van het minimumloon. Als je bereid bent om iets aan die toeslagen te doen maar dat is een hele ingewikkelde discussie met allerlei communicerende vaten die we in de tweede helft van het kabinet met u gaan voeren. Maar natuurlijk wel beginnen met de voorbereiding.
[2:35:15] Dan
[2:35:19] vroegen
[2:35:21] zowel de heer iemand als de heer stoffer als die hierheen had het over wat wij vinden of willen doen met de ecb en of we bereid zijn om druk uit te oefenen op de ecb om de inflatie te bestrijden.
[2:35:40] U gaf zelf de heer zelf. Het antwoord al. De ecb is onafhankelijk. De heer hij dat ook in het bepalen van het monetaire beleid. Dat betekent dat ik als politicus en regeringen terughoudend moeten zijn in onze beoordeling van het ecb beleid, want als onzin te sterke bewoordingen uitlaten.
[2:35:58] Dan kan het worden opgevat als het indirect beïnvloeden pleit dat weet u ook
[2:36:03] namens nederland heeft de president, directeur van dnb directeur van dnb zitting in de raad van bestuur van dsw. De heer knot.
[2:36:11] U kent die u hebt ongetwijfeld ook de buitenhof uitzending van afgelopen zondag gezien en daar hebt u gehoord wat hij verwacht dat de volgende rentestijging gaat zijn en wat hij verwacht of waarvan hij zegt dat overwogen wordt wat er met opkoopprogramma moet gebeuren
[2:36:28] en ik ben het met de heer van der lee eens dat we een te grote renteverhoging tot schokken kan leiden dat het zomaar twaalf, achttien maanden duurt voordat een renteverhoging van u die terugziet in de reële economie. In watje dagdagelijks ziet.
[2:36:45] De wijsheid die de ecb moet hebben om een balans te vinden tussen het verhogen van de rente om de inflatie te bestrijden tegelijkertijd een eventuele recessie niet te versterken. Tegelijk een opkoopprogramma. En watje met de schulden van de verschillende landen wilt doen, is een enorme puzzel. Daar hoort wijsheid beider wordt terughoudendheid van mijn kant bij. Ook ook al jeuken, zoals bij u ook mijn handen om daar wat van te vinden en om ook echt en dat is heel erg moeilijk vanuit europees perspectief die balans tussen noord en zuid vinden.
[2:37:22] Hier heijne vvd.
[2:37:24] Ik wou deel van het betoog van de minister zeer onderstrepen een centrale bank onafhankelijk. Het zou zeer ongepast zijn als politici druk gaan uitoefenen, want er zijn net zo veel landen. Ik denk zelfs in meerderheid die de druk juist de andere kant op doen is daar ben ik het mee eens. Ik wou alleen hier wel benadrukken. Dat zijn meerdere manieren om het beleid te beïnvloeden en dat is eigenlijk een debat met de minister van financiën wil voeren, omdat het nu aan de orde hecht ik er wel aan dit te benadrukken want nederland heeft wel een rol onder schuldenposities in zuidelijke landen aan te pakken, loopt hij een andere route voor het stabiliteit en groeipact en strengere afspraken, waardoor een ecb beleid kan voeren en dat is de verantwoordelijkheid waar het kabinet op wijs. Maar nogmaals, ik zal dit oppak in de commissie financiën. Met de minister van financiën sta hier tegenover de minister van szw. Maar ik wil afkomen dat kabinetslijn is überhaupt niet over en het is in de wijsheid van de ecb. Want ecb, soms niet even wijs als altijd denken.
[2:38:20] En er voorzitter, de heer. Hij heeft gelijk dat een discussie over de rente nog iets anders is dan discussie over de problematiek.
[2:38:28] Voor zover ik weet komt er ook. Ik weet niet precies wanneer een fysieke kant op om de nederlandse inzet op de schulden problematiek duidelijk te maken dat zijn zaken waar we in het kabinet over praten en vervolgens moeder in uw kantoor. Ben even overvraagd wanneer dat uw kant op komt. Maar dat gesprek wordt in het kabinet gevoerd. Dat zijn ook gesprekken die we met dnb voeren omdat wij belangrijk vinden om het macro econoom gesprek met elkaar te voeren. Alleen doen we dat niet altijd in de openbaarheid totdat er een visie is dan kan het gesprek met uw plaatsvinden en soms zal dat een openbaar gesprek zijn, soms altijd meer in besloten kring zijn
[2:39:08] die rivm en de heer eerdmans vroeger allebei naar. Onder andere kunnen we geld halen uit het klimaatfonds naar de btw naar de accijnzen,
[2:39:19] oftewel bent u bereid de belastingen te verlagen
[2:39:22] door de fondsen in te zetten
[2:39:25] bij het coalitieakkoord hebben afgesproken. Dat weet u om een klimaat en transitiefonds van vijfendertig miljard zetten voor de komende tien jaar
[2:39:34] en juist in de huidige context van de afhankelijkheid van rusland en verschillende van u refereerde er ook aan als ze willen verminderen, dan hebben we een ambitieuze en een tijdige klimaatverandering echt nodig en een verduurzaming van de economie.
[2:39:49] We willen ook dat geld uit het klimaatfonds blijven gebruiken om te zorgen dat we die verduurzaming die onafhankelijkheid voor elkaar krijgen en niet om de belastingen te verlagen
[2:40:03] over onze energiemix. Het coalitieakkoord kort is helder over kernenergie en voor u staat een natuurkundige.
[2:40:10] Dus u kunt wel raden wat ik van kernenergie zou vinden. Kernenergie kan dat ze ons kabinetsstandpunt in de energiemix een goede aanvulling zijn op zon, wind en geothermie kan worden ingezet voor de productie van waterstof.
[2:40:26] Het maakt ons ook minder afhankelijk van de import van gas en kan bijdragen aan het halen van klimaatdoelen
[2:40:33] en daarom hebben we in het coalitieakkoord ook aangekondigd dat ze de kerncentrale borssele langer open blijft met oog voor de veiligheid natuurlijk en bezetten de benodigd stap ter voorbereiding van de bouw van twee nieuwe kerncentrales
[2:40:45] het winnen van gas in groningen. Daar kent u het kabinet standpunt ook meer gas winnen in groningen is niet veilig.
[2:40:55] Er moet nog heel veel huizen verstevigd worden en de toezichthouder heeft duidelijk aangeeft dat de enige veilige gaswinningsniveau nul is.
[2:41:04] Hij vroeg ook of we gaan ingrijpen op de huurmarkt, de sociale huurgrens. Of we die kunnen evalueren. Kritisch evalueren.
[2:41:13] Elk beleid evalueren we sowieso op gezette tijden zal specifiek aan mijn collega die jongen vragen om een kamer te informeren hoe hij dat voor de huurmarkt en de sociale huurgrens gaat doen. Dus dat komt uw kant op.
[2:41:32] Dan zeg ik tegen de heer van der lee. Want u had helemaal geen moties maar emotie kon ik dadelijk op pardon.
[2:41:41] Maar
[2:41:43] u had wel ik vond het een bijzonder verhaal.
[2:41:47] Ik was niet met alles eens. Dat hoeven we niet uit te discussiëren.
[2:41:53] Maar ik kan wel een tipje van de sluier opwerpen dat ik elke emotie heel goed begrijpt. Dus daar komen we dadelijk op.
[2:42:03] Kijk waar het om gaat is hebben mensen nog afgezien van de vraag wat een sociaal minimum is. Wat bestaanszekerheid is hebben voldoende mensen in nederland de juiste bestaanszekerheid
[2:42:15] die vraag kunnen we op dit moment niet volmondig met ja beantwoorden. Daarom hebben we ook die commissie sociaal minimum ingesteld.
[2:42:22] Er is vermogensongelijkheid, er is een discussie over winsten van bedrijven. Vers loonontwikkeling komen ongetwijfeld dadelijk op een discussie over de lonen die bij de winst zijn achtergebleven. De afgelopen tien jaar waardoor je dus eigenlijk een soort inhaalslag van loon. U ziet wat iets anders is dan loonprijsspiraal niet voor alle sectoren en alle bedrijven mogelijk is, maar voor een heel groot gedeelte wel
[2:42:46] en daarom zitten we nu in een situatie waardoor er een heel groot generiek pakket moeten neerzetten met een energieprijs plafond en het is een tijdelijk prijsplafond. Dat zit in de definitie van dame heeft collega kaag vandaag ook zogezegd. Maar dat betekent niet dat we ons moeten voorbereiden op wat er eventueel volgende winter nodig is. Dat zal gerichter moeten zijn. Dat zou kleiner moeten zijn. Het zal meer moeten zijn voor die kwetsbare huishoudens in plaats van voor u en voor ik maar dat betekent ook ons dat we ons moeten voorbereiden. Dan kom ik dadelijk op emotie. Maar kunt u alvast wel aanvoelen dat ik die motie
[2:43:26] positief gaat beoordelen. Duidelijkheid komt naar voren. Ik ben benieuwd. Maar nu moet ik naar mijn stadje moties. Want daar moest ik anders zeggen.
[2:43:32] Dat is bijna de helft van de lego.
[2:43:35] Fijn dat u allen positief lijkt te bewegen op die motie. Maar er gaat me vragen wie dove. Want ik had toch nog een ander punt gemaakt.
[2:43:43] Kijk plannen maken is cruciaal.
[2:43:46] Het plan is om de implementatie is een hallucinatie.
[2:43:49] Het gaat ook om hoe voeren we het uit nu over de maatregelen die we al hebben genomen, bereiken niet de mensen
[2:43:57] of alle mensen die daar recht op hebben.
[2:44:00] Dit is niet mijn terrein. Ik ben niet de woordvoerder op dit terrein. Maar ik weet wel dat er ontzettend veel nederlanders zijn die vrijwillig actief zijn op dit terrein bij schuldhulpverlening in voedselbanken, in allerlei kleinschalige particuliere of maatschappelijke initiatieven om mensen bij te staan. Tegelijkertijd hebben we natuurlijk ambtenaren in uitvoeringsorganisaties die ook met de handen in het haar zitten, want dit is ontzettend veel werk om dit soort extra regelingen ten uitvoer te brengen
[2:44:31] en ik vraag me af zijn, wordt er voldoende gepoogd om die twee werelden bij elkaar te brengen en de kennis te benutten van mensen die daar dagelijks mee te maken hebben die ook allemaal gevallen kennen kiezers kennen
[2:44:42] en ook al toegang hebben tot die mensen die om allerlei redenen vaak bang zijn voor de overheid
[2:44:49] gebeurt daar echt wel voldoende
[2:44:51] kan daar niet een schep bovenop en waarschijnlijk nog meer nodig als ze straks weer een instrument wat bedacht dat specifieker is dan die we nu hebben.
[2:45:00] Dus zou u daar nog wat meer over kunnen zeggen. Minister,
[2:45:02] Voorzitter,
[2:45:06] het is ontzettend lastig als mensen omdat zij de overheid niet zouden vertrouwen, niet gebruik maken van de regelingen die wij voor hen juist in het leven hebben geroepen. Een aantal mensen doen dat niet omdat ze de regels niet kennen. Een aantal mensen dat niet omdat ze niet bereikt wordt door ons of door de gemeentes
[2:45:26] maar een aantal mensen dat geeft u aan omdat ze kopschuw zijn geworden.
[2:45:31] Wij zijn op dit moment aan het voorbereiden en dat wordt onder leiding van collega van toeslagen. Want het gaat allemaal over toeslagen hoe we kunnen zorgen dat we via de vereniging nederlandse gemeenten met een handvat komen hoe campagnes kunnen doen om te zorgen dat we dat niet gebruikt. Verder beperken. Dat verschilt nogal per regeling, omdat sommige regelingen heel erg ambtshalve uitgekeerd worden en sommige je echt zelf moet aanvragen. Er is best een grote groep mensen die opnieuw of voor het eerst recht krijgt op een toeslag omdat we in dat pakket. De de groep hebben vergroot. Dus die mensen moeten vinden en en ja dat is de manier om deze mensen te helpen. Dus u hebt gelijk. Daar moeten we extra actie opzetten. Dat gaan we ook doen.
[2:46:21] Maar de bredere vraag die u stelt is eigenlijk hoe de vertrouwensrelatie tussen de burger en de overheid is en dat is een hele moeilijke
[2:46:31] want de burger u en ik als burger. De eerste keer dat je de overheid meemaakt. Dus eigenlijk aan het loket van de gemeente of aan de telefoon met de belastingdienst op het moment dat je iets van een uitvoeringsinstantie nodig hebt
[2:46:45] en als dat niet goed loopt en je verliest het vertrouwen in de overheid. Dan gaat dat hartstikke fout in onze samenleving en dat is iets waar we met elkaar elke dag aan moeten werken, maar ook veel reparatiewerk te doen hebben vanuit het verleden.
[2:46:59] Kijk nog eens naar de heer van der lee.
[2:47:06] Het gaat toch wel voorbij. Het punt dat ik maak af want het gaat er juist om dat wat de minister zegt herhaling is ook noodzakelijk, maar van de manier waarop de overheid werkt de overheid processen inricht.
[2:47:20] Welke criteria moeten zijn en hoe dat allemaal in de uitvoering netjes moet worden nageleefd van het rechtsgelijkheid. Al die al die regels kunnen we wel dromen. Maar dat gaat voor een belangrijk deel voorbij aan de werkelijkheid, omdat een deel van de samenleving daarop is afgehaakt en er is een ander deel van de samenleving dat die mensen wel bereikt en worden de mensen die die verbinding kunnen zijn
[2:47:44] ingeschakeld bij het snel bereiken van die mensen en dat gebeurt niet. Mijn privacyregels die dezelfde argumenten om het niet te doen. Maar als er een crisis is. Dan moetje voorbijgaan. Moet je die mensen die dit dagelijks doen betrekken bij de opgaven. De grote opgave van de overheid en dat is wat ik vraag.
[2:48:04] Voorzitter, ik begrijp uw vraag nu beter. Ik ging in op het moeizame vertrouwen tussen sommige burgers en de overheid. Er zijn ontzettend veel maatschappelijke organisatie die mensen wil bereiken. Dat weet ik zelf ook uit eigen ervaring en dan is het ook voor degenen die dat kunnen doen als vrijwilliger altijd mooi om die mensen te bereiken. Maar ik wou twee dingen tegen je zeggen. De eerste is. Ik realiseer me nu ik dit gesprek met u hebt dat we dat de oekraieners eigenlijk heel goed in orde hebben en daar werken wij ook met al onze oekraine regelingen enorm veel samen met alle stichting vluchtelingenwerk nederland noem maar op die met oekraieners bezig zijn.
[2:48:47] Ik denk dat wij naar aanleiding van dit dessert menu nog een keer moeten gaan kijken wat we kunnen leren van die samenwerking met al die verenigingen stichtingen rond die oekraïners hoe we dat ook beter in alle andere onderdelen kunnen inzetten. We werken veel samen met de voedselbanken. De de in veel gemeentes werkt veel samen met allerlei stichtingen en verenigingen die in hun gemeente actief zijn. Maar daar beter van elkaar leren en vooral hoe we de mensen bereiken. Dat neem ik mee
[2:49:25] hier. Eerdmans heb ik zojuist beantwoord. Samen met de heer eva
[2:49:30] over onder andere kernenergie en belastingen en de ecb.
[2:49:37] Ik hoorde ook de heer eerdmans iets zeggen van begin dit jaar hebben wij een aantal zaken gevraagd en het heeft wel even geduurd voordat uw maatregelen genomen en hier eerdmans zei ook dat hij dat goede maatregelen vond.
[2:49:53] Ja dat klopt. Dat is ook de reden waarom ik dadelijk op de motie van de heer van der lee in zal gaan. Ja, we moeten ons voor het komende jaar beter voorbereiden
[2:50:03] en ik deel de frustratie van velen van ons dat toen we halverwege het jaar van alles wilde dat het uitvoeringstechnische gewoon niet kon
[2:50:13] vanwege ict vanwege risico s in de uitvoering terugbetaling en dat moeten we beter gaan voorbereiden voor het komende jaar. Dus ik neem uw opmerkingen daar net zo hard mee als die van de heer van der lee.
[2:50:31] De heer stoffer had het over de middeninkomens en het is inderdaad apart. We praatten vaak over de kwetsbaarheid en dat moet ook want dat zijn degenen die het hardste nodig hebben. Maar als we de middeninkomens niet ook goed meenemen in wat we aan het doen zijn. Dan gaan we inderdaad peuteren aan de ruggengraat van de samenleving. Want dat zijn de mensen nog wel een beetje spaargeld hebben. Maar dat langzaam maar zeker gaan opmaken. Dat zijn die mkb´ers die elke dag ploegen om een bedrijf draaiende te houden.
[2:51:03] Dan kom je bij de vraag van hoe kun je dan die midden inkomens en betere uitgangspositie geven want daar gaat het om. We kunnen natuurlijk doen we de last op arbeid verlagen en dat hebben we in de voorjaarsnota en de miljoenennota ook aangegeven last op arbeid omlaag last op vermogen omhoog.
[2:51:26] We hebben de toeslagen voor verhoog die natuurlijk voor een aantal toeslagen ook nog in de middeninkomens doorwerken.
[2:51:34] Huishoudens kunt ook zelf stappen zetten om de inflatie het hoofd te bieden. Zeker huishoudens middeninkomens niet kunnen kunnen. Die verduurzaming aanpakken, kunnen wellicht energiebesparen. Maar wat ook belangrijk is
[2:51:49] is uiteindelijk de tarieven eerste schijf verlagen, arbeidskorting noem maar op. Is uiteindelijk ook het loon wat iemand krijgt.
[2:51:57] En vandaar de oproep van mijzelf en andere leden van het kabinet eerder dit jaar aan werkgevers om de lonen te verhogen
[2:52:06] en dat kan niet in elke sector kan niet bij elk bedrijf maar dat kan op een heleboel plekken wel degelijk en we zien ook inmiddels natuurlijk een aantal cao s die met hoge stijgingspercentage worden afgesloten. De contract loonstijgingen zijn inmiddels rond de vier procent in de nieuwe cao zie ze ook steeds hoger worden en op het moment dat je rond de kerninflatie uitkomt. Vijf tot zeven procent. Dan ben je eigenlijk die achterblijvende loonstijging aan het inhalen en dan kom je op een gegeven moment heer van wijnbergen verwees naar een soort evenwicht en hierheen ook van je ingehaald wat je de afgelopen tien jaar al had moeten doen. Qua krapte qua over winsten
[2:52:47] en dan heb je dus eigenlijk die die loonprijsspiraal dat risico zie ik op dit moment nog niet zo wel als we dubbel dit groei van loon krijgen
[2:52:58] en dan kom ik toch weer een keer terug bij het debat van donderdag gaan hebben over de lagere middeninkomens. Ook bij de lagere middeninkomens zijn nog steeds heel veel mensen die geen vast contract hebben en die moeten rondkomen van oproepcontracten van twee of drie banen van onzekerheid en onzekerheid leidt tot minder makkelijk een huis kunnen financieren. Minder makkelijk langertermijn uitgaven kunnen doen en gewoon onzekerheid in het leven leidt uiteindelijk tot minder goede beslissing om je op de korte termijn moet focussen. Dus daar is de arbeidsmarkt hervorming van groot belang.
[2:53:36] De eer van wijnbergen, mevrouw van dijk, de heer gym is vroeger allemaal hoe het staat met de maatschappelijke instellingen.
[2:53:46] Nou, op dit moment worden door de verschillende beleids departementen bezien waar de energiekosten problemen opleveren, wat ervoor de oplossing is want dat is eigenlijk over de hele breedte. Dat zijn sportverenigingen. Dat zijn kerk. Dat zijn maatschappelijke instanties kinderopvangorganisaties noem maar op en bij de najaarsnota uiterlijk één december wordt uw kamer hierover nader geïnformeerd.
[2:54:13] We hebben op dit moment als kabinet geen signalen ontvangen van gemeentes dat dit leidt tot problemen, want het komt vaker voor dat er gedurende het jaar bijstellingen zijn. Sterker nog, dat hebben wij als rijksoverheid ook dit jaar gedaan.
[2:54:28] Het punt van de chronisch zieken van heer gin wist en ik ga nogmaals overbrengen aan mijn collega kuipers of aan mijn collega van langdurige zorg. Ik denk aan allebei. Ik weet dat ze er serieus mee bezig zijn. Ook hier krijgt u de komende week een antwoord op. Ik weet dat er een gesprek is met de zorgverzekeraars. Want in principe moet dat via de zorgverzekeraars lopen maar dan moet er ook iets geinteresseerd worden, moet er ook voldoende ruimte voor zijn dat gesprek loopt en u hoort er echter komende week over over al deze zaken die met dat prijsplafond en energiedirect te maken hebben, moeten de komende weken duidelijkheid komen zelden voor blokverwarming als gisteren uitgebreid aan de orde vandaag minder, maar dat zijn allemaal zaken die worden op dit moment uitgewerkt, moeten de komende weken duidelijk worden
[2:55:14] wat ik
[2:55:16] daar houdt. Het ging deed het gisteren halen. Maar we hebben ervoor gekozen om het prijsplafond aan te kondigen. Eind september half september, omdat we mensen duidelijkheid geven over de energierekening en we waren ons ervan bewust dat er een aantal zaken onduidelijk zouden zijn dat er een aantal groepen misschien nog buiten ervan dat ze moesten uitwerken. Maar het alternatief. Alles honderd procent uitwerken. En dan pas naar uw kamer komen pas in december naar een kamer gekomen en dan hadden mensen nog steeds geen duidelijkheid gehad over wat het komende jaar voor het overgrote gedeelte van de mensen die energierekening.
[2:55:50] We zijn allemaal vrienden van dijk, cda.
[2:55:53] Dankjewel voor met betrekking tot de signalen vanuit de gemeente. Want ik heb zo n mooie app groep dat er veel raadsleden die sporten en portefeuille hebben die app groep meiden vragen en emoties die ze binnen hun gemeente indienen om de oren met de oproep aan een college om actie te ondernemen richting die verenigingen en mijn vraag zou zijn om echt bij de geen goede toetsen of die signaal niet inderdaad over het hoofd gezien. Maar ik krijg zo massaal en ik kan me niet voorstellen dat ze er niet zijn.
[2:56:21] Voorzitter, voor de duidelijkheid ik dit ging over de timing. Mevrouw van dijk, had een punt over de timing dat dat mevrouw van dijck zei ik wil het snel weten want het is een probleem voor de gemeentes als ze het niet op tijd weten één december uiterlijk. Dan komt die najaarsnota dan staat het daar dus dan is het voor de gemeente ook duidelijk wat er vanuit de rijksoverheid kunnen doen wat de gemeentes moeten doen wat misschien verenigingen wel of niet zelf moeten doen. Want ook daar zal een balans gevonden moeten worden. Maar het ging over de timing dat er sportverenigingen in groten getale zijn, zoals andere maatschappelijke verenigingen ook die hier om vragen. Dat is duidelijk
[2:56:59] van wijnbergen vroeg om het prijsplafond. Wat we in hoe wij wat u gaat doen om inzicht te krijgen in de inkoop.
[2:57:08] Om te voorkomen dat ze over winst te maken door het plafond.
[2:57:12] Mevrouw marijnissen had er ook zorgen over die vraag staat heel scherp op het netvlies heeft volg mij was mevrouw marijnissen die de vraag stelde niet hiervan wijnberg, maar we hebben die vraag scherp op het netvlies en misschien voor alle vragen die te maken hebben met die uitwerking van het prijsplafond. En wat we met de energiemaatschappij gaan doen. De ministers van bzk en voorkamer. Nee. Die informeren uw kamer nog voordat debat van volgende week in een brief naar aanloop in dat commissiedebat, zodat u zich op dat debat goed kunt voorbereiden en wij zullen zorgen dat u opmerken en uw vraag van vanavond uiteraard worden doorgegeven aan de collega´s. Ze luisteren mee natuurlijk. Zodat die brief ook volledig genoeg kan zijn.
[2:57:58] Mike is zelfs een aantal van die vragen kan ik wel.
[2:58:02] Niveau antwoord geven. Helemaal goed
[2:58:03] van wijnbergen.
[2:58:05] Voorzichtig met die brieven vind ik prima maar even voordat mijn vraag van mij hebben mevrouw ik deels dezelfde mocktails andere vragen gesteld. Mij gaat het echt omdat ik graag wil weten, zoals we dat met corona ook deden bij de rdw bijvoorbeeld. Wat wordt er volgend maand voorschot en op het moment dat dat aan de orde is een paar maanden later. Wat zullen de eindafrekening want we weten niet ook gedurende de rit hoe die prijzen zich ontwikkelen en ik wil een gevoel krijgen ook om te kijken hoe dat nou ook in de praktijk werkt om wat voor bedragen hebben we het nu beter zicht denk ik. Wereldprijzen die al dale. Wat dat betekent voor de doorgerekende prijzen in de energierekening ze ik gewoon op die manier proberen vinger aan de pols te houden. Zowel de voorschotten als de eindafrekening omdat we dan denk ik veel beter zicht krijgen op hoe het werkt en ook vanuit onze budget roze kamer.
[2:58:55] Voorzitter, ik zal zal die vraag van wijnbergen heel duidelijk doorgeven aan de collega´s. Ik begrijp ook waarom hij dat wil weten. En ik begrijp heel goed wat hij in zijn inbreng zei namelijk op het moment dat je iets uitkeert aan een energiemaatschappij keren we dat uit om het door te geven aan de consument. Om die prijs te verlagen. Om die rekening. De prijs van die vraagt om de rekening te verlagen en dat is enorm belangrijk dat we zich daarop houdt dat dat ook gebeurt. Er zijn nog een aantal dingen die er spelen. Dat is de inkoopprijs van de energiemaatschappij dat ze daar wel scherp blijven dat de kosten verdeelsleutel in orde is. Wat rekenen ze toe aan vaste kosten aan het ene variabele kosten aan het ander. Dat zijn allemaal zaken die we in de gaten moeten houden. Maar dan kunt u het uitgebreid met mijn collega´s jatten en adriaanse.
[2:59:41] We hebben weer geen west christenunie.
[3:00:28] Voorzitter, die zal ik ook meenemen. Het noodfonds weet ik niet of u die ook in die brief krijgt want die is van mijn collega schouten en dit is de brief van adriaanse en jesse. Maar u hebt een heel terecht punt en dat is het moment dat je ingrijpt in de markt. Dan haal je bepaalde prikkels weg en waar een prikkel voor een energiebedrijf of een zorgverzekeraar noem maar op is om te zorgen dat je je debiteuren bestand goed in de gaten houdt dat mensen op tijd of een bank belt als ze betalingsachterstanden hebben moet dat nu ook nog steeds gebeuren want anders dan nou ja, we hebben toch een noodfonds en het wordt gecorrigeerd door de overheid. Dat werkt niet meer.
[3:01:08] Dus daar moeten we een oplossing voor vinden.
[3:01:16] Mevrouw van dijk vroeg
[3:01:21] daar eigenlijk de gesprekken met de sociale partners, maar wij staan in nauw contact met alle verschillende sociale partners, en daar spreken we over de economische situatie over de ontwikkeling van de koopkracht over de arbeidsmarkt, over de zorgen van ondernemers, maar ook over de zorg van werknemers.
[3:01:40] Terwijl wij hier zitten zag ik al meerdere appjes binnenkomen. Dus ik vroeg me af wie van u heeft gezegd of ik wat ertoe leidt. Maar dat zal ik straks checken. Maar waar het om gaat is dat die discussie er continu is
[3:01:52] en op het moment dat je het hebt over lonen en de discussie over loon kunnen faciliteren. Maar is dat uiteindelijk iets tussen werkgevers en werknemers
[3:02:03] die hebben primair. De verantwoordelijkheid voor die onderhandelingen over lonen
[3:02:08] en je ziet nu dat er met stakingen dat er best veel spanning op de lijn zit.
[3:02:15] Wat belangrijk is is dat wat mij betreft een gesprek over onze sociaal economische situatie over meer gaat dan over lonen. Alleen dat gaat ook over duurzame inzetbaarheid
[3:02:29] dus levenlang ontwikkelen. Wat zijn de vaardigheden van de toekomst tekort sectoren en de sectoren of functies die misschien minder gaan worden. Dat gaat ook over deeltijdwerk. En hoeveel uur werken mensen bereid te zijn.
[3:02:44] Dat gaat ook over de waarde van arbeid. En dan hebben we het soms over arbeidsmigranten of over de flexbanen, zodat ze zorgen dat die waarden van arbeid weer echt is. Wat moet zijn. Dat gaat over de hervorming van de arbeidsmarkt. Dus wat mij betreft gaat de discussie over de sociaaleconomische situatie verneemt over veel breder dan dat als ik het aan combineer met de verantwoordelijkheid van mijn collega adriaanse gaat het ook over wat voor soort economie willen zijn. Wat voor sectoren wil je in nederland stimuleren? Je wilt er niks wegjagen. Maar welke wil je stimuleren? Dat zijn allemaal vragen die erbij horen.
[3:03:23] We hebben matt. Daar vroeg hij ook naar
[3:03:28] enorm pakket aan maatregelen genomen. Ook voor het energie intensieve mkb een aantal van u vroeger daarbij naar
[3:03:36] dat is eentje komen dadelijk op de details van waarover in gesprek zijn en blijven natuurlijk. Mevrouw van dijk vroeg ook naar vroeg signalering ging net over en over mensen met betalingsachterstanden bij een energiebedrijf wordt die proactief gebeld. Dat is eigenlijk ook de interventie van heer grimm is.
[3:03:55] Er gebeurt al veel afvroeg signalering door de energiebedrijven. Blijf aandacht is zeker nodig. Gemeentes hebben ook extra middelen gekregen om de vroegsignalering van schulden te intensiveren en die gaan ook meer mensen bellen gaan bij mensen langs de deur zelfs zodra zijn signaal krijgen van een energiebedrijf of van een verhuurder of van de zorgverzekeraar van een drinkwaterbedrijf
[3:04:16] en ik weet ook dat sommige gemeentes ook echt convenanten met een aantal van die spelers hebben om te zorgen dat mensen in de schulden komen
[3:04:24] en energiebedrijf specifiek en gemeentes hebben opnieuw een commitment uitgesproken om samen te werken naar aanleiding van alle discussies deze zomer
[3:04:33] eerder eind tweeduizend twintig hebben de gemeente en leveranciers van vastlassen landen convenant vroeg signalering afgesloten
[3:04:43] waarin staat dat de klanten proactief gebeld moeten worden.
[3:04:47] De heer heijne
[3:04:50] vroeger naar het europese schuldenbeleid. Daar heb ik u net over geantwoord. U wordt geïnformeerd via een fiche
[3:04:58] de tec regeling.
[3:05:01] Mevrouw van der plas vroeg daarover en de heer heijne. Hoe gaan de heer wilders? Als je recht hebt op een tec regeling. Hoe moeten we dan bedrijf in de tussenliggende periode overbruggen
[3:05:14] uitbetaling van tek regeling wordt inderdaad pas verwacht in de eerste helft van tweeduizend, drieëntwintig. Want die regeling moet doelmatig, doeltreffend en uitvoerbaar zijn. In de tussentijd willen we dat energie intensieve mkb helpen.
[3:05:30] Dus we kijken ook naar maatregelen om de maan tot de openstelling te overbruggen
[3:05:35] en daar hoort wel bij op het moment dat duidelijk is wat de regeling is dat je kwalificeert. Maar dan moet er een overbrugging komen
[3:05:42] ook deze komt terug in de brief die u nog in aanloop naar het debat met de collega´s van ez k en k krijgt
[3:05:53] bier. Gin wist vroeg of wij bij het instellen van het tijdelijke prijsplafond wel genoeg hebben gekeken naar alle maatregelen met het oog op tweeduizend, vierentwintig het aflopen van het pakket.
[3:06:07] Het klopt dat een aanzienlijk deel van de maatregelen tijdelijk is.
[3:06:11] Dat is bewust zo gedaan dat ze structureel gedeelte om lage en middeninkomens en betere uitgangspositie te geven en deze incidenteel gedeelte onder de kwetsbare groepen en de middeninkomens te ondersteunen. Het komende jaar en tegelijkertijd derde uitgangspositie was werken moet lonen
[3:06:29] prioriteit is nu dat die huishoudens het komende jaar het h het hoofd boven water kunnen houden. Maar we hebben net de discussie gehad. Een tijdelijke maatregel is een tijdelijke maatregel. Het plafond is of een tijdelijke verhoging van één van de toeslagen
[3:06:45] maar kwetsbare groepen hou natuurlijk extra goed in de gaten. De reden koopkrachtontwikkeling houden in de gaten. Het cpb komt eind van dit jaar weer met de grote doorrekening met een aantal alternatieve scenario, zodat we weten wat op dat moment de voorspellingen zullen zijn.
[3:07:04] En dan houden in de gaten of er extra maatregelen nodig zijn met de hele discussie met collega van der lee in gedachten dat je voorbereid moet zijn als er iets nodigs zou moeten zijn. Maar dan moet het wel echt gerichter kleiner en veel meer op die kwetsbare huishoudens
[3:07:22] parallel daaraan is minder afhankelijk worden van russisch gas op europees niveau echter must, want uiteindelijk hebben we onszelf nu ruim een jaar gegeven om te zorgen dat we iets aan die energie inflatie kunnen doen en dat betekent van het gas afbouwen. Dat betekent verduurzaming gedragsverandering. Want anders stelde dat die gasprijzen zo hoog blijven dan blijf op zo n hoog niveau zit. Dus we moeten van die gas afhankelijkheid af.
[3:07:50] Dat geldt voor de overheid het geld voor burgers, het geld voor bedrijven acties van alle geledingen.
[3:07:56] Vervuild, met die bijnaam.
[3:07:59] Voordat ik mijn vraag heen ben.
[3:08:03] Dan gaan we nu de moties doen voor middernacht
[3:08:09] net op tijd emotie nummer één van de heer wilders de btw op boodschappen en energie op nul procent. Die moet ik ontraden niet alleen omdat er geen dekking in zit, maar ook omdat we een breed scala aan maatregelen hebben overwogen en voor andere maatregelen hebben gekozen. Dus allerlei opties lagen daarbij op tafel heeft geresulteerd in dit pakket vanuit augustus en dit pakket is voor ons de beste manier om huishoudens te helpen.
[3:08:36] Ook gegeven de noodzaak om het snel te doen. Uitvoerbaarheid, gerichtheid.
[3:08:42] De tweede motie van de heer wilders verzoekt het kabinet om de voorwaarden te versoepelen voor de tec. Ik zou u vragen om die aan te houden totdat u het debat met de collega´s van energie hebt gehad.
[3:08:58] Kijk even naar de heer wilders of hij ertoe bereid is motie twee aan te houden.
[3:09:03] Denk erover na en mocht de heer wilders de motie niet aan.
[3:09:06] We houden dan moet ik een ontraden
[3:09:11] motie. Drie is aan de kamer. Motie vier.
[3:09:15] Maar het is ook een verzoek aan het kabinet.
[3:09:20] Dus beide aan de kamer en aan het.
[3:09:24] Zonder meer sympathiek oproep. Ik vind het heel mooi als mensen hun bijdrage leveren aan goede doelen. Ik heb zelf in alle besturen van goede doelen. Al die jaren gezeten en zeker voor de mensen die wat extra s kunnen missen. Tegelijkertijd is het een persoonlijke keuze als een aantal van u ook hebben aangegeven en dat wil ik graag zo houden. Laat onverlet dat het heel erg mooi, maar daarmee ontgaat ik deze motie
[3:09:51] het energie plafond voor chronisch zieken motie vier van de heer wilders.
[3:09:58] Ook dit jaar vraag ik de motie om aan te houden. Ik heb zojuist het antwoord geven op de vragen dat bij collega´s van vws in gesprek zijn met de zorgverzekeraars en over enkele weken bij je terug zullen komen met wat de uitkomst daarvan is.
[3:10:13] Kijk eens naar die wilders over nadenken
[3:10:16] en als de motie niet aan houdt.
[3:10:20] Ja dan moet ik een ontraden.
[3:10:21] Dag mevrouw van der plas.
[3:10:23] Ja. Het is misschien een beetje gek want er is een verzoek aan de heer wilders. Want ik had ook een soortgelijke motie willen indienen en ik wilde eigenlijk vragen of deze magneet tekenen, ben ik vergeten te zeggen toen je me indiende motie vier motiveren.
[3:10:37] We zorgen dat u naar mij komt.
[3:10:41] Dus het antwoord op de motie zegt het zelfde als het antwoord op de vragen van de heer grinwis. Ik heb het duidelijk. Ah! Ik zal het duidelijk aan mijn persoonlijk aan mijn collega´s van vws overbrengen.
[3:10:54] Vijf ontraadt ik. Dat kon u aanraden
[3:10:59] motie zes van de heer emotie. Zes, mevrouw cartman, en de heer van lee heeft een medeondertekend. Dat is bordeelkamer. Deze motie. Want dat is de kern van de aanpak van colega. De jongen in de prestatie afspraken met woningcorporaties. Ook in de lokale aanpak van nationaal isolatie. Programma is de aandacht gericht op het zo spoedig mogelijk uitfaseren van de slechte labels. Dus collega de jong ziet het als een aansporing en daarmee als oordeelt kamer.
[3:11:33] De voorgenomen stijging van het minimumloon en naar veertien euro te brengen. Mevrouw cartman, u weet wel dat ik die ontraadt deze motie. Maar ik zou wel in gedachten mee willen geven. Jij gaat naar meer dan tien procent discussie die we eerder hadden we de komende anderhalf jaar moeten voeren over toeslagen stelsel en op welke manier om willen gaan met het sociaal minimum in nederland en de balans tussen wat je verdient watje aan toeslagen krijgt.
[3:12:01] Want dan komt er meer ruimte voor deze vraag van u.
[3:12:04] Motie wordt ontruimd raden.
[3:12:09] De motie van de heer van der lee en ik zeiden net al even wat over één april zowel hartstikke snel zeg ik tegen u. Dus ik wil deze motie graag bordeelkamer geven als u ons een klein beetje ruimte in de tijd kunt geven, maar we gaan echt ervoor zorgen dat we beter voorbereid zijn en dat we die keuzes die we moeten maken. Helder hebben. Dus ik zie deze motie echt als een aansporing om wat anders doen dan het afgelopen jaar.
[3:12:41] Nu suggestie, één april.
[3:12:44] Dat wordt echt heel erg krap.
[3:12:47] Wat een suggestie om de datum te veranderen in.
[3:12:51] Net als bij twee maanden meer kunt geven,
[3:12:55] Hoewel er niets over zeggen. Kijk een maand ging prima als het twee maanden wordt dan zitten we in de besluitvorming over de voorjaarsnota en dat vind ik oké,
[3:13:02] Weer te laat voor voor de voorjaarsnota wil vooraf.
[3:13:06] De voorjaarsnota zekerheid hebben dat specifieke instrumenten.
[3:13:10] Zijn voorbereid. Je hebt haar twee maanden brengt ons in de voorjaarsnota. Dus voor de voorjaarsnota.
[3:13:17] Ja zeggen voor mij.
[3:13:21] Ja laat zeggen voor de voorjaarsnota. Maar voor één mij.
[3:13:25] Wil je mij vind ik echt beter.
[3:13:28] Van wijnbergen hoeft van alles op de achtergrond mij. Ik weet niet precies wanneer de vs, enzovoort.
[3:13:33] Ik krijg toevoegen fluistert voor één juni of juli uiterlijk één juni is de voorjaarsnota.
[3:13:40] Voor de voorjaarsnota.
[3:13:42] Ik kijk even naar de heer van der lee of hij voornemens is om de datum te veranderen. Zou je mij willen veranderen?
[3:13:49] Mij anders wordt de voorjaarsnota en.
[3:13:52] Voor dacht we doen en we doen om één mei. Ja.
[3:13:58] Wat een mijnenveld aan de eer van de leef vragen om de gewijzigde motie in te dienen. Dan krijgt hij oordeelt kamerlid vvd.
[3:14:07] Omdat deze motie orkaan krijgt. Dus het is een vraag aan de minister, maar ook via de minister aan de eer van mijn leven die ik niet meer kan bevragen. In de motie staat ook dit lijkt ook voor te sorteren op een ander type beleid, namelijk niet generiek, maar specifiek zijn ook generieke maatregelen als btw of een lagere energiebelasting ik als dan nu het kabinet daar al oordeel kamer opgeeft dan sorteren ze eigenlijk voor besluitvorming en dat vind ik eigenlijk. Daar heb ik zelfs moeite mee. Dus ik zit het inventariseren van maatregelen altijd goed altijd prima te doen en kan ik van harte ondersteunen. Maar ik zie ook in de motie beleid voorsorteren op beleid wat gerichter moet zijn en daar ben ik wel benieuwd naar hoe het kabinet.
[3:14:48] De minister.
[3:14:49] Nou voorzitter, ik denk dat we het erover eens zijn dat het beleid echt gerichter zou moeten.
[3:14:56] De vraag is dan hoe gericht ik even. Het is een beetje flauw. Maar op het moment dat wij zeggen wij willen autorijders ondersteunen, is dat ook gericht beleid. Ik maak hem nu even heel plat en flauw. Maar waar het om gaat is dat we het huidige pakket van veertig miljard. Maar iedereen op allerlei manieren van profiteert dat gaan we niet op deze manier herhalen.
[3:15:17] Dat is eigenlijk de partij hiervan op de partij van wat hij van het leven en dat is volgens mij ook wat u ook heer zijn.
[3:15:24] Jij hoort de besluitvorming hierover moet nog plaatsvinden. Dus ik vind wel dat hier een vrij groot voorschot genomen op de voorjaarsnota. Ik begrijp richting ligt een enorm pakket. Dat kunnen we niet structureel blijven volhouden. Dus je moet gaan kijken hoe je dat vorm geven. Hoe het gaat financieren vindt alleen als we hier s avonds om twaalf uur, jij mijn biologische klok één uur s nachts zeg je. Het hele beleid moet anders vormgegeven kan worden. Volgend jaar gaan we echt even snel dat als het kabinet nu eens oorlogskamer te geven.
[3:15:53] Voorzitter, mijn u leest een strenger dan ik hem heb gelezen.
[3:16:00] Mijn oordeel kamer gaat vooral over dat we beter voorbereid moeten zijn. Dankbaar dat we echt moeten kijken in de komende maanden a halfjaar hoe we kunnen zorgen dat er ook instrumenten klaar hebben staan of dat nabestaanden zijn of nieuwe waarmee we aan de slag kunnen.
[3:16:17] Dat was de frustratie van ons allemaal wilde iets in in de zomer konden niks. En dat is eigenlijk volg mij. Want mevrouw senna. De collega van de heer heeft hij ook al een paar keer op gewezen dat wij ons beter moeten voorbereiden.
[3:16:31] We gaan de motie team wat motie. Negen is een spreektijd motie, motie tien minister.
[3:16:43] De emotie van de stoffer en dat gaat over de voorbereiding van het debat. Volgende week en inzicht geven in allerlei opties die geef ik oordeel kamer en zei ik zeg u gelijk bij. Ook deze geleide wij door aan de minister van economische zaken en klimaat en een minister voor klimaat en energie. Om te zorgen dat dit meegaat in de voorbereiding van het debat.
[3:17:12] Dus hij is orde kamer. Maar hij wordt nu doorgegeven. Samen met de andere vragen omdat dit echt nodig is om dit debat te kunnen voeren.
[3:17:23] Mevrouw van der plas motie, nummer elf
[3:17:27] daarvan vraag ik u om de motie aan te houden tot het debat hebt gehad.
[3:17:33] Ik geef naar mevrouw van der plas of volgende week rijdt is aan te houden. Tot volgende week. Als we de batatius uitgebreid.
[3:17:38] Dat over het dek hebt gehad.
[3:17:44] Denk er even over na uw vragen over de bakkers bijvoorbeeld en hij had nog een aantal andere vragen en die komen allemaal terug in die brief en in het debat natuurlijk wat u wat u gaat krijgen.
[3:17:54] Motie niet wordt aangehouden. Dan is ontruimd.
[3:17:57] Dat we moeten regelen.
[3:17:58] Formeel even horen.
[3:18:04] En dan tenslotte motie nummer twaalf.
[3:18:08] Ik begrijp waarom mevrouw van der plas naartoe wil
[3:18:11] en dat is een belangrijke discussie. Maar ik wil je twee dingen zeggen en laten we niet met elkaar speculeren over monetaire crisis.
[3:18:21] De situatie in het verenigd koninkrijk onderstreept hoe precair het is als je op die manier over praat
[3:18:28] en ik begrijp dat de minister van financien heeft toegezegd in het commissiedebat ecofin dat zij u op vertrouwelijke basis hierover zal informeren.
[3:18:39] Dus ik zou u willen vragen om dit mee te nemen naar dat debat en de motie hier of aan te raden of of ik moet een manier van ontraden of aan te houden.
[3:18:48] Niet doen.
[3:18:50] Er komt binnenkort een brief.
[3:18:51] Er komt er komt een ja maar daar komt ze.
[3:18:54] Inhoudelijke gesprekken. Kijk eens naar mevrouw van der plas als zij bereid is om motie twaalf aan te houden.
[3:19:01] Dus mocht dat niet. Dan wordt die ontraden. Dan wil ik de minister bedankt. Hiermee zijn aan het einde gekomen van deze beraadslaging is woensdag voor de uitvoerige beantwoord. Ik dank de heer wilders voor interpellatiedebat is toch wel weer een ander type debat. Best leuk. Iets sneller en compacter. De woordvoerders. We gaan volgende week dinsdag stemmen over de ingediende moties en ik sluit de vergadering.