Mbo

[0:00:00] De voor van de vaste commissie voor onderwijs, cultuur en wetenschap. We hebben het deze ochtend commissiedebat over het mbo heeft alle leden van harte welkom. De minister en alle geïnteresseerden op de tribune. Veel belangstelling voor heel mooi. Meneer van der molen goed in mij. Of wilde u direct iets.

[0:00:19] Bij groet u graag. Voorzitter, maar ik zou graag verzoek willen doen om ietsje meer spreektijd te doen van één minuut. Ik weet dat we strak in de tijd zitten. Maar ik verwachtte ook dat er redelijk wat overlap ook in inbreng kan zitten, waardoor de beantwoording van de minister ook kort kan zijn en ik heb even als ik de suggestie links en rechts van mij deed heb ik alleen maar instemmend geknik gezien. Dus vandaar het voorstel om ons iets meer.

[0:00:44] We geven bijvoorbeeld een minuut.

[0:00:46] Ja zo gaat het altijd in leven zijn altijd zeer met elkaar eens dat er spreektijd verlengd moeten worden en daar zadelen ze dan de voorzitter mee op. We moeten dit debat om één uur eindigen. Ik wil toezeggen om iets coulanter te zijn. Maximaal vijf minuten. Tegelijkertijd wil ik dan voorstellen om dan twee interrupties en dan gaat we zeggen twee in tweeën. Maar we moeten echt echt twee vragen doen dan is het volgens mij haalbaar. Nou dit gezegd hebben.

[0:01:17] Ik deed ook inwisselen voor interrupties. Ik kan ik kan ik kan best een vier minuten klaar zijn. Maar ik denk dat ik wel wat vragen aan de collega´s.

[0:01:26] Goed zo. Meneer quint ze dutch spirit. We gaan direct van start en ik geef het woord aan mevrouw spreekt namens d zesenzestig.

[0:01:34] Bankvoorzitter

[0:01:36] voorzitter, een ode aan al die geweldige docenten die alle studenten en zichzelf niet te vergeten op alle mogelijke manieren door de kroon naar periode hebben gesleept. Docenten die een lans breken voor elke student begrijpen dat leerprestaties altijd verbonden zijn aan hoe je als student voelt. Het zijn docenten die ervoor zorgen dat studenten zich voelen. Een odus en een diepe buiging voor jullie keiharde werk elke dag opnieuw

[0:02:01] voorzitter, zoon bevlogen docent op het mbo vertelde dat hij vol enthousiasme een talentklas starten. Maar dat na oprichting geen van de studenten zich inschreef toen hij vroeg aan een student waarom hij zich niet had opgegeven, was het antwoord talentklas meneer, dan moet u mij niet hebben. Ik zit op het mbo. Ik heb geen talenten.

[0:02:20] Ik vind dit beeld hartverscheurend. Het legt een duidelijke uitkomst van ons onderwijssysteem en samenleving bloot waarin we praktische vaardigheden onderwaarderen en academische vaardigheden voor iedereen het beste vinden.

[0:02:33] Minister dijkgraaf denkt er gelukkig precies zo over een waaier van mogelijkheden waar elk kind een student kiest voor zijn talent sprak hij over de toekomst van het praktisch en wetenschappelijk onderwijs. Mijn complimenten,

[0:02:45] voorzitters, voorzitter, werkgevers schreeuwen om mensen tegelijkertijd ervaart een kwart van de mbo studenten stage discriminatie. Het gevoel dat je niet bij een samenleving hoort geknakt in de dop. Terwijl je zoveel te brengen hebt. Het gaat om macht en vooroordelen over bewust en onbewust racisme.

[0:03:03] De inzet van de minister is scherp betere stagebegeleiding verplicht anti discriminatie beleid en stage matching in het eerste jaar als studenten willen hoe denkt de minister erover om niet alleen in het eerste jaar, maar gericht op de eerste stage te matchen.

[0:03:18] Een gerichte aanpak vraagt een eerlijke observatie. Hoe zorgt de minister dat instellingen een meldpunt stage discriminatie inrichten. Laat de minister dit landen in de werkagenda studenten maken zich zorgen over het meldpunt bij de svb. Ik deel die zorgen hoe staat de minister ertegenover om een centraal georganiseerd onafhankelijk meldpunt met expertise over stage, stage discriminatie te organiseren.

[0:03:43] Voorzitter, studenten vragen tijd aandacht en vertrouwen voor d zesenzestig staat voorop dat er daarom het bindend studieadvies afschaffen. Kan de minister aangegeven hoe het staat met de evaluatie van het bindend studieadvies in het mbo

[0:03:56] diploma rendementen negatief bindende adviezen staan lijnrecht tegenover het geven van tijd en vertrouwen aan studenten twee vragen hierover.

[0:04:04] Welke mogelijkheden ziet de minister om de intake van de doorstroom binnen het mbo verder te verbeteren?

[0:04:10] Bent u het met ons eens dat de ondersteuningsbehoefte van studenten geen reden mag zijn voor afwijzing.

[0:04:16] Voorzitter, als juf zie ik het niveau van rekenvaardigheid met een zwaar gemoed steeds verder dalen als leerlingen uit het basisonderwijs met een lage taal rekenvaardigheid doorstromen naar het vwo en vervolgens naar het mbo is de uitdaging om deze studenten nog beter nederlandse rekenen te leren, des te groter.

[0:04:35] Dit vraagt een enorme dosis didactiek en pedagogiek van de docent reikt verder dan slechts een onderhoudsplicht. Hoe kijkt de minister naar de taak van het mbo op het gebied van basisvaardigheden. Welke afspraken gaat de minister maken in de werkagenda over de dertig miljoen is hij bereid om in te zetten op een kwalitatieve verantwoording van instellingen op niveau tijdens de overgang van het opleiden van docenten.

[0:04:59] Voorzitter, de talentklas is inmiddels gevuld en het bewijst eens op.

[0:05:05] Een interruptie van de heer der hoop,

[0:05:08] Voorzitter, ik herken het belang van van de basisvaardigheden en het feit dat het op peil moet zijn op de scholen. Daar ligt ook een grote verantwoordelijkheid voor docenten zelf en de partij van de arbeid vindt dat de bevoegdheden in het mbo ook op aangescherpt moeten worden, zodat niet elk docent zomaar kan geven. Ik ben benieuwd hoe d zesenzestig duidelijkheid.

[0:05:32] Voorzitter, zoals met aangaf, willen wij bevoegde docenten voor in ieder geval de basisvaardigheden. Op dit moment is het zo dat het college van bestuur mag bepalen of een docent wel of niet bevoegd is. Terwijl ik mezelf op opgeleid. Als ik vind dat er wel wat meer nodig is om een vak te geven. Daarom ook die dosis die didactiek en pedagogiek. Dat is hartstikke hard nodig. Zeker als je een achterstand hebt juist bij rekenen en nederlands en ik doe hier de handreiking dat we er zit een overgangsperiode in en er is een leraren tekort. Dus moeten zo creatief mogelijk hier naar kijken. Maar voor mij staat wel voorop dat die docenten bevoegd.

[0:06:11] Die vogel betaald,

[0:06:13] Voorzitter, afrondend de talentklas is inmiddels gefilmd en het bewijst eens te meer dat de plek van jouw wieg niet hoeft te bepalen wanneer het leven eindigt dat het leven je volop kansen biedt en je staat bent deze aan te pakken en dat begint altijd bij de kansen die je krijgt in en door het onderwijs.

[0:06:33] Dankuwel.

[0:06:36] Heer hulp

[0:06:38] administratie bijna op orde. En dan geef ik hem het woord derde hoopt hij spreekt namens de pvda.

[0:06:45] Voorzitter, voorzitter te lang hebben, niet de keerzijde gezien van het grote belang. Dat werd gehecht aan hoger onderwijs meer mensen aanmoedigen om te gaan studeren is op zich goed en het universitair onderwijs toegankelijker maken voor mensen met bescheiden middelen zelfs nog beter, maar het heeft een schadelijk effect. De gestage uitholling van de maatschappelijke stages voor mensen die niet gestudeerd hebben.

[0:07:07] Onderwijs behoort te fungeren als de emancipatiemonitor en het fundament te zijn voor de vanzelfsprekende route naar vooruitgang voor een ieder

[0:07:15] maar voorzitter vooruitgang betekent niet dat elk kind naar het vmbo gaat. Het betekent dat ieder kind zijn vaardigheden kan ontwikkelen en een opleiding van wereldklasse krijgt. Ze moeten plezier voldoening waardering uit hun werk kunnen halen en daar goed voor beloond worden. En toch wordt het vmbo en mbo door velen nog steeds als minderwaardig gezien en het wordt tijd voor een volwaardige emancipatie van het mbo herwaardering voor onmisbaar werken in het onderwijs dat mensen daarop voorbereid. En als het gaat over mbo hebben we het altijd over de belang voor de banen van de arbeidsmarkt en dat doe ik nu ook

[0:07:48] en dat is terecht, want die banen zijn noodzakelijk om fijn te kunnen wonen om de zorg overeind te houden om de infrastructuur te behouden waarop onze economie gestoeld is, en ik ben ervan overtuigd dat het milieu gebaat is bij investeringen in windmolens en zonnepanelen, maar vooral ook bij investeringen in het onderwijs, want deze generatie mbo studenten die gaat technieken verzinnen. Voorzitter, waar wij allemaal met onze knappe koppen niet op kunnen komen, maar we doen deze studenten ook tekort als we waarde hechten aan beroepen, maar niet aan hem afgelopen tijd hebben met veel mbo studenten gesproken. Ik heb ook een aantal mbo studenten uitgenodigd. Samen met mevrouw bush, charlie van groenlinks. Hier zullen we weer.

[0:08:23] Meer heel even schorsen, want dit is de minuut.

[0:09:24] De heer help vervolgt zijn betoog.

[0:09:27] Voorzitter, de afgelopen periode heb ik ook samen met mevrouw boucherie van groenlinks hier zelfs in deze zaal mbo studenten ontvangen en een van hen zei ook ja, als het over mijn opleiding gaat gaat het over de baan die ik moet worden. Maar ik ben veel meer dan dat. Ik wil me ook ontwikkelen, net als een ieder die op het op de universiteit en het hbo zit en ik vond dat zij dat heel treffend woorden dat wij ons ook aan moeten trekken.

[0:09:48] Voorzitter, om voor een volwaardige emancipatie van het mbo zorgen is er naast erkenning en waardering ook meer nodig. Ik denk bijvoorbeeld aan de schoolkosten op het mbo zuur maar al te vaak het goede bedoelingen als regelingen subsidies beurzen niet landen in dus nauwelijks gebruikt worden. Dit werkt ongelijkheid nog verder in de hand. Studenten kiezen namelijk zelfs op dit moment studies met lagere school en dat is echt onwenselijk. Zie je ook alleen al naar die terugkopen regeling voor ongebruikte studieboeken maar liefst negenentachtig procent van de studenten is die niet van op de hoogte. En terwijl drieënnegentig procent van hen aangeeft boeken aangeschaft hebben die ze niet gebruiken. Uit onderzoek komt naar voren dat studenten gemiddeld tweehonderd drieënzeventig jaar. Driehonderdzeventig, drieënzeventig, tweehonderd drieënzeventig euro per jaar uitgeeft aan lesmateriaal dat ze niet gebruiken. Nou dat lijkt me zeer onwenselijk. Ik vind dat die prikkel, boeken en andere materialen betaalbaar en efficiënt te maken bij de instelling moet liggen. Dus haal die prikkel om te kiezen voor een studie met lagere kosten ook weg. Dus ik zou graag willen dat de minister actie onderneemt en ik ben ook benieuwd naar de uitvoering van de moties elias cynisch quint en nieuwkuijk die in tweeduizend negentien zijn ingediend. De financiële problemen bij mbo studenten die zwellen ook aan organisaties zoals het jeugd, educatie fonds en stichting leergeld krijgt steeds meer aanvragen van meerderjarige mbo studenten, maar juist die groep van achttien plus die kan eigenlijk nergens terecht. Daar vinden dat er meer aandacht voor moet komen. Dus ik ben ook benijdt

[0:11:12] ik benijd. Ik doet weer in het fries. Meneer van der molen is benieuwd wat de minister daarvoor wil doen en hoe hij kijkt naar aanvullende maatregelen. De positie van studenten vind ik ook ontzettend belangrijk blij dat die functie mixen niet breder wordt getrokken, maar er moeten harde afspraken komen over wat we verwachten met vierhonderd tweeënveertig miljoen. Want die randstad gelden hebben ook niet altijd geleid tot meer docenten in een hogere schaal. Ik wilde ook een maximum aan het percentages student docent in de l b schaal en een minimum percentage aan docenten in l zeeschaal is de minister daar bereid toe bereid is hij met de partij van de arbeid eens dat het belangrijk is voor de kwaliteit van het onderwijs. Ook vinden dat die bevoegdheden scherpe moeten aanmoedigen, beschermd moeten worden gesteld en ik zou willen streven naar een baan garantie voor mbo is en scholing terecht omdat dat echt belangen van belang is om voor de toekomst perspectief op de arbeidsmarkt en ook om door te leren. Juist met die bijvoorbeeld die transitie op het gebied van duurzaamheid bankvoorzitter.

[0:12:07] Dankuwel heeft me interruptie van de beer.

[0:12:12] Zover ik vind het goed dat de pvda hier nog even benoemt dat eeuwige dat probleem van die van die studiematerialen die aangeschaft worden en waar nooit iets mee wordt gedaan. Ik zeg net tegen meneer vermalen huren al fluisterend. Dat probleem is al zo verschrikkelijk oud en negentien, zesenzeventig. Ik ben heel oud in duizend zesenzeventig, toen ik begon op het albeda college of op de voorganger daarvan in rotterdam zuid was dit al elk jaar een probleem in de lerarenvergadering op de een of andere manier was. Mijn vraag is of de pvda misschien een motie in gedachten heeft of een systeem in gedachten heeft omdat vervelende kostbaar het probleem voor die studenten nou eindelijk eens op te lossen.

[0:12:57] Heer help!

[0:12:58] Dank u. Voorzitter, ik ben iets minder oud dan de heer beertema zeg het even. Maar ik herken dit probleem. Vroeger had je in de tijd van de heer beertema. Volgens mij zelfs de schoolboeken fondsen. Misschien moet je daar naar kijken. Maar we hebben een aantal moties gezien de afgelopen periode ook voordat ik in de kamer gezeten. Die zijn ingediend. Die noemde ik ook elias niet klimt en cuijk samen met deal van groenlinks. Ik ben benieuwd hoe het met die uitvoering schiet want ik zie er nog veel te weinig van terug. Mocht ik van de minister horen dat daar eigenlijk aan die uitvoering niet iets is gedaan. Ja, dan zou ik hem misschien een nieuwe motie met de verschillende inwoners van toen over willen indienen, zodat we echt die prikkel minder bij die studenten zelf hebben wanneer de verantwoordelijkheid bij scholen leggen want ik vond het heel belangrijk.

[0:13:45] Akkoord, en daarmee geef ik het woord aan de volgende spreker in dit debat. Het is mevrouw van der plas spreekt namens bmw

[0:13:53] dankuwel. Voorzitter, inwoners van nederland en speciaal de embryo s. Ouders en docenten.

[0:14:00] Deze tekst spreek ik namens mijn vrouw. Paul verweij van eenentwintig, die vanwege het debat. Acute zorg hier niet bij kon zijn daar ook weer namens mij gaat spreken. Ik heb het al meerdere malen genoemd. Maar ik blijf het herhalen. Nederland kan niet zonder onze vakmensen nederlandse draait op vakmensen, maar helaas is het volop in het nieuws komen deze vakmensen tekort met de daling van het jaarlijkse aantal mbo studenten lijkt het probleem voorlopig niet opgelost. Www. Een jaar eenentwintig betreft, begint de versteviging van de positie van het vmbo en het mbo bij de ouders van nu.

[0:14:36] Zij die hun kinderen op de basisschool zitten en waarbij van elk kind verwacht wordt dat hij of zij het hoogst haalbare moet en zal bereiken. Maar waarom

[0:14:45] waarom willen zoveel ouders tegenwoordig dat hun kind naar het haar naar de havo of het vwo gaat. Waarom is het vmbo en het mbo niet voldoende. Ik maak me grote zorgen over en niet alleen over de problemen die het oplevert op de arbeidsmarkt, maar juist ook de mentale situatie van mensen en zeker jongeren in het algemeen. Tegenwoordig moet alles sneller beter mooier zijn er in de hedendaagse maatschappij en prestatiedrang ontstaan die je niet uit te sluiten is dan zullen hiervoor vele oorzaken zijn, maar het baart me wel zorgen. Zeker in tijden van nu. Met de sociale media waarin iedereen zijn of haar perfecte leven laat zien

[0:15:22] het primair onderwijs. De basisscholen kunnen wat www een jaar eenentwintig betreft hier een oog voor verandering zorgen. Ik noem de laatste het voorbeeld van een onderwijzeres die tegen een vervelend jongetje in de klas van als jij zo doorgaat dan word jij metselaar

[0:15:36] en het jongetje als gelukkig heel ad rem. Want die zei mijn vader is metselaar en die verdient meer dan de vader was namelijk aannemer geworden. Intussen was begonnen als metselaar. Maar dat geeft wel aan dat het beeld ook in het onderwijzend personeel ook iets zit van dit is slecht. Dan word jij bent slechter. Dan word jij maar metselaar of loodgieter. Voorzitter, ik vindt het echt niet kunnen juffen en meesters die al op de basisschool minderwaardig praten over vmbo mbo en dan denk ik. Deze vrouw woont niet in een huis ofzo huizen ze bij toverslag ineens in de straat verschenen is haar huis zelf gebouwd. Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat binnen de basisschool. Het vmbo en het mbo beter wordt gepositioneerd spreekt de minister basisscholen daarop aan is er op de pabo opleidingen genoeg aandacht voor het mbo en de vakmensen die het voortbrengt. Of moeten we straks echt alle vakmensen uit het buitenland gaan halen omdat wij ons te min voelen.

[0:16:31] Mevrouw van der plas heeft een interruptie op het punt van mevrouw hagen.

[0:16:36] Voorzitter, even een oproep. Want ik hoor hier hoe erover juffen en docenten gegeneraliseerd wordt. We weten allemaal dat we een keihard tekort hebben aan leraren in het basisonderwijs. Dus ik heb echter wel aan dat we die generalisatie hier niets doen.

[0:16:55] Gewoon een warm hart onder de riem

[0:16:58] deke.

[0:16:59] Oké, dit is persoonlijk feit neem ik aan mevrouw mevrouw van der plas toch vertelt vervolgt betoog dus geen vragen.

[0:17:06] Ik wil best wel op reageren. Kijk het is natuurlijk het is natuurlijk een heel raar om te veronderstellen dat als je iemand ergens op aanspreekt dat je dan gelijk ervan uitgaat dat je die groep helemaal niks vindt. Zeg me niet waar ik waar ik juich alle docenten, leraren en juffen en meesters een warm hart toe. Maar als ons deze signalen bereiken dan vind ik wel dat we daar wat over mogen zeggen en ik ken de naam niet van de juf die metselaar opmerkingen maakte. Dus ik zeg in het algemeen juffen en meesters op scholen op basisscholen.

[0:17:37] Die hebben wel hun taak om zeg maar dit soort dingen niet zeggen want dit je ook weer een groep. Dus we kunnen door blijven gaan u vervalst heeft niks met generalisatie te maken. Maar ik wil wel een probleem aan de orde kunnen stellen en dat wil ik niet zeggen dat alle juffen en meesters doden niet. Dat doen niet alle juffen en meesters. Maar het gebeurt is kennelijk wel.

[0:17:59] Waar was ik gebleven kunnen de techniek zorg en andere specialistische vakken veel meer aandacht krijgen in het basisonderwijs kunnen kinderen in die lessen leren hoe belangrijk het is dat wij vakmensen houden. In nederland kunnen kinderen worden geleerd dat bijna alles waar zij in het dagelijks leven mee te maken hebben zijn. Dankzij onze vakmensen vraag ik de minister dat ook bij de onderwijzers het besef komt dat nederland niet zonder mbo ers de vakmensen kan want we kunnen allemaal wel willen dat je kind arts of advocaat wordt, maar ook zij moeten eten.

[0:18:29] De koks.

[0:18:30] Ook zij willen een goede auto rijden automonteurs. Ook zij willen netjes kapot kapsel. De kappers ook zij willen een goed werkende computer ict ers heb je daarvoor nodig. Ook zij willen dat hun oude moeder goede zorg krijgt. Heb je weer verpleegkundige thuiszorgmedewerkers voor nodig.

[0:18:46] Ook zij willen graag bediend worden in de horeca en ook artsen en advocaten willen met de bus of de trein en ga zo maar door en kunnen we voor het mbo alsjeblieft. Een andere benaming vinden een mbo student vroeg dit aan mij. Het wordt nu middelbaar beroepsonderwijs genoemd en dat geeft ons een stempel van ach het is maar middelbaar. Minister wiersma zei in het debat arbeidsmarkt mark beleid dat daar al over wordt gesproken en ik vraag deze minister hoever staat het ermee?

[0:19:14] Voorzitter, ik wil mijn laatste woord uitspreken voor alle jongens en meisjes die op het mbo zitten en al die volwassenen die een mbo opleiding hebben gedaan en hun vak uitoefenen. De kappers. De verpleegkundige het winkelpersoneel. De ict ers de buschauffeurs conducteurs en machinisten de lassers. De metaalbewerkers de vrachtwagenchauffeurs de tapijtlegger, de clusters. De automonteurs de hoveniers. De mensen van de plantsoenendienst de straatvegers de vuilnismannen en vrouwen. De mensen bij de stort, zoals in deventer waar ik regelmatig komt en als die altijd behulpzaam en hartelijk zijn de koks, serveersters en obers de barmannen en de barvrouwen de schoonmakers schilders de bouwvakkers. En ja, de metselaars. Ik ben trots op jullie. Jullie zorgen ervoor dat onze maatschappij blijft draaien en stel je eens voor dat alle mbo opgeleide een dag niks zouden doen dan zou heel nederland tot stilstand komen en dan piper al die mensen die neerkijken op. Het is maar vmbo of het is maar mbo wel anders laat je niets aanpraten. Wees en blijf trots op jezelf. En watje doet. Die waardering horen jullie wellicht veel te weinig. En dat is zeer onterecht. Nederland kan geen dag zonder jullie allemaal

[0:20:28] vroeger had je een gezegde vakmanschap is meesterschap en jullie zijn niet alleen vakmensen. Jullie zijn de meesters dankuwel. Voorzitter,

[0:20:36] dank u wel, mevrouw hage met een vraag voor u.

[0:20:41] Voorzitter, dank. We hebben geleerd dat zeg maar een kwart van de mbo studenten die wordt gediscrimineerd bij hun eerste stage. Als we daar naar op zoek gaan. Ik heb mevrouw van er niet over gehoord. Wat vindt u van de plannen van de minister om met matthew aan de slag te gaan.

[0:20:57] Mevrouw van der plas.

[0:21:00] Heel goed plan hebben in ons verkiezings op het programma staan dat wij discriminatie afwijzen voor iedereen. Dus

[0:21:10] ik werd niet genoemd. Maar je hebt andere dingen genoemd. Een keuze gemaakt voor andere dingen. Maar zoveel minuten.

[0:21:17] Wie heeft vijf minuten zelfs ook volledig benut, ook van de heer elijah. Simon voor u een vraag moet gaan,

[0:21:23] Ja. Dank u wel. Voorzitter, want ik hoor nu net het antwoord van mevrouw van der plas. Ik hoor dat mevrouw van der plas de bijdrage doet namens jou eenentwintig en er wordt een vraag gesteld door mevrouw hagen over matching en mevrouw van der plas zegt dat ze daar dat ze het een goed idee vindt.

[0:21:36] Kunt u dan uitleggen waarom dan? Eenentwintig daar veel kritischer hardin zit je kamer schriftelijke vragen gesteld over matching.

[0:21:44] Plaats. Deze vragen

[0:21:46] die me haar stelde, stel ze aan mij en niet aan mevrouw paul verweij en verhagen vroeg me wat vinden mevrouw van der plas daarvan en ik ben geen mooi. Dat wilde ik even zou dat zou een ja eenentwintig moet vragen en soms zijn we het eens met twintig en soms hebben weer wat minder. Op dit punt waren ze heel erg angeles zou zijn gevraagd aan mevrouw zit hier. Zeiltje verderop.

[0:22:08] Ik loop zo naar de toeval is.

[0:22:10] Dank, mevrouw van der plas voor uw bijdrage. We gaan naar mevrouw bruce lee zei spreekt namens de fractie van groenlinks.

[0:22:18] Dankuwel. Voorzitter.

[0:22:20] Mogen wij ook naar de tweede kamer dat hij een student verbaasd toen ik tijdens een werkbezoek op een mbo instelling vroeg of ik langs wilde komen bij het parlement. Deze vraag is mij sindsdien ontzettend bijgebleven. Het laat zien dat we nog een lange weg te gaan hebben om de kloof tussen de politiek en mbo studenten te dichten.

[0:22:37] Ik hoop dat we hier stappen in blijven zetten. Voorzitter, niet onder de arbeidskracht op dit moment zo ontzettend nodig is, maar vanuit principe van gelijkwaardigheid. Ook de mbo studenten moeten zich welkom voelen bij de politiek en de politiek is ook voor hen.

[0:22:50] Voorzitter, ik hoor de laatste tijd vaak dit soort signalen. We zijn trots op het mbo. Want het is de ruggengraat van onze samenleving.

[0:22:56] Maar waar is de waardering geweest toen we geen tekorten op de arbeidsmarkt. Waarom spreken we soms nog steeds van harmonisatie met hbo onderwijs, terwijl we in principe alles gelijk al recht hadden moeten trekken.

[0:23:07] We tekorten hebben is ook het gevolg van bewust beleid. Laten we dat alsjeblieft niet vergeten. Zo stond in tweeduizendvijf als doelstelling opgeschreven in het beleid van de toenmalige staatssecretaris. Ik ziet hier de overheid streeft naar meer hoger opgeleiden. We zijn op dit moment bezig met het opruimen van de gevolgen van bewust beleid. Laten we die fout alsjeblieft niet meemaken. Gelukkig zien we dat deze minister op een andere manier naar kijken. Ik zou wel graag zien dat de minister haast maakt met de brief die is aangekondigd anderhalf jaar geleden al

[0:23:37] heeft mijn collega westerveld gevraagd om een lange termijn visie waarin er meer waardering is voor de beroepsonderwijs. En jij ziet er ook meer geïnvesteerd wordt in het mbo is het belangrijk om concreet te hebben welke doelstellingen hebben met dit geld? Wanneer kunnen wij deze visie brief ontvangen? Voorzitter, stagevergoeding, als we stagiaires niet goed behandelen, dan is het niet vreemd dat zij later niet mee willen werken in bepaalde sectoren. We zagen gisteren ook al op tv dat de afwijzing ook heel erg veel doet met het gevoel dat mensen hebben in hoeverre zij behoren bij de samenleving en passende stagevergoeding is onderdeel van goed omgaan met stagiaires. Ik lees dat de minister hierover nog in gesprek is met vno, ncw en mkb nederland zijn de bezwaren die er nog zijn als die er nog zijn en kan mijn fractie ervan uitgaan dat de minister zowel het coalitieakkoord als de motie die wij hierover hebben ingediend op dit moment zal uitvoeren.

[0:24:26] Voorzitter, stage matthew werd net ook al even benoemd. We praten al jarenlang over stage discriminatie. We hebben onderzoek na onderzoek gezien over hoe erg het allemaal gesteld is en dat we eindelijk stevig moeten.

[0:24:38] Aanpak op dit.

[0:24:40] En eindelijk is er sprake van woord bij daad te voegen en voorzitter, wij denken niet dat het probleem van discriminatie wordt opgelost, maar er moet veel meer gebeuren om het probleem aan te pakken, maar we vinden het wel een belangrijke stap in de goede richting en daarom heb ik deze vragen waarom is ze nog onderzoek nodig naar de verschillende varianten van stage matthew. Het kennisplatform, integratie en samenleving heeft vorig jaar al de verschillende varianten voorgelegd in een rapport. Wat is er nog nodig. Qua onderzoek? Voorzitter, wanneer presentation matching ingevoerd. Heel concreet zou ik graag willen weten en voorzitter blijft stage matching voor eerstejaars of de minister voornemens om bij positieve ervaringen staan ze matching uitbreiden naar de rest van onderwijs lager voor docenten bij het opstellen van de werkagenda zijn docenten niet betrokken geweest. Dat begrijp ik van de grote vertegenwoordigers, zoals de algemene onderwijs bond. Ik zou graag van de minister horen waarom daarvoor gekozen en wat de afweging is geweest, want dit betreft en voorzitter tekorten van docent op het mbo. De minister investeert honderd tweeënveertig miljoen euro. Om het mbo carriereperspectief te verbeteren. Mijn fractie maakt zich wel zorgen over de vrijheid die bestuurder hebben bij deze besteding. We zien in de praktijk dat dit proces met alleen bestuurders zonder harde landelijke afspraken en beperkte inspraak van docenten enigszins risicovol kan zijn en de vraag is waarom is er gekozen voor dit proces. En wat zijn alternatieve manier om het anders aan te pakken. Want wij vinden die inspraak van docenten ook echt belangrijk in deze en kan de minister toezeggen dat dit in het vervolg anders zal gaan

[0:26:13] en is hij bereid om houden landelijke afspraken te maken wat dit punt betreft of de middelen te oormerken. Voorzitter, burgerschap, ik zou graag willen horen van de minister hoe hij docenten beter kan ondersteunen bij burgerschapsonderwijs zo n veertig procent van de docenten geeft aan behoefte te hebben aan scholing op dit gebied. Hoe kan de minister die voldoen aan deze behoeften dankuwel.

[0:26:35] Dankuwel mislukte heeft een interruptie van een vrouw van plaats

[0:26:41] dankuwel. Ja ik hoorde mevrouw bosley iets zeggen over hoogopgeleiden en we moeten meer richting hoogopgeleiden. Gaan ze me uit het hart gegrepen. Bbp wil namelijk graag dat de overheid ook in ons verkiezingsprogramma staan. Willen we ook uitvoeren dat de overheid ook meer embryo s gaat aannemen als je gaat solliciteren bij de overheid. Dan heb je heel vaak staan hbo werk en denkniveau academisch zelfs terwijl de overheid zeker de overheids wil ik even zeggen heel erg gebaat is bij praktisch denken mensen vandaag korte klappen kunnen maken. Sorry

[0:27:18] ik ging helemaal in vervoering aan uw lippen.

[0:27:23] Nee sorry. Mijn vraag is van hoe staat groenlinks in het meer toelaat van embryo s bij de overheid samen daar samen kunnen optrekken. En hoe ziet mevrouw bush.

[0:27:36] Gabrielli,

[0:27:37] Voorzitter, ik ben echt heel blij met deze vraag, want zoals de dope aankondigde. Eerder hebben wij mbo studenten hier uitgenodigd en een van hen zei letterlijk. Ik wilde een stage bij de overheid

[0:27:46] en ik kon gewoon niet binnenkomen en uiteindelijk heeft deze persoon via bemiddeling van de docenten wel een staartje kunnen krijgen. Dus ik had ook te weinig spreektekst. Dus ik ben heel benieuwd. Dit was niet gecoördineerd. Maar het is echt een heel fijn punt is als we daarin kunnen optrekken. Heel graag en ik hoop dat de minister misschien zelfs daar initiatief kan nemen

[0:28:05] reageren.

[0:28:05] Mijn ingefluisterd. Goed,

[0:28:09] goed. Ik geef graag het woord en heer van der molen voor zijn bijdrage. Hij spreekt namens het cda.

[0:28:15] Voorzitter, goed nieuws, want het mbo staat gewoon goed voor de kwaliteit van opleiding is over het algemeen heel goed. Studenten zijn veelal tevreden en de vraag naar mbo afgestudeerde is nog nooit zo groot geweest op de arbeidsmarkt. En toch zijn er behoorlijk wat uitdagingen.

[0:28:33] Van der molen bij uw inleiding direct een interruptie van de heer probeert maar.

[0:28:39] Ja. Voor al die tevredenheid. Het cda nu over spreekt. Het staat mij bij tot dat ze scoren op de lijst tussen de zes komma zes en de zes komt.

[0:28:50] Maar acht.

[0:28:52] En daar wordt de minister is ook al heel juichend over vonden helemaal conform de verwachtingspatroon enzo. Maar kom op zes komma zes komma zes komma acht. Dat zijn toch geen ambitieuze cijfers zou ik zeggen. Dat mag wel een tandje bij.

[0:29:07] Van der molen zes komma zes.

[0:29:09] Voorzitter, met dat soort cijfers ben ik mijn mbo opleiding doorgekomen. Dus ik denk dat je daar best nog wel.

[0:29:16] Politicus.

[0:29:20] Nee. Alle gekkigheid kijk weet je. Het is het een of het ander. Ik heb ik heb hier straks ook zorgen staat in mijn tekst verklap ik alvast. Dus we komen echt op dingen die nog wel beter kunnen.

[0:29:31] Maar er zit ook wel een beetje een samenhang tussen hoe we over het mbo praten en hoe mensen naar het mbo kijken en ik ben dus juist.

[0:29:38] We begonnen met ook iets positiefs te zeggen want we kunnen hier echt weer beginnen over waar het nog aan schort en dat kan op plekken zeker beter zijn ook opleidingen die niet eens aan de kwaliteit voldoende hard aan wordt gewerkt om ze te verbeteren.

[0:29:50] Maar als we als we mensen echt positiever naar het mbo willen laten kijken wat geheel terecht is. Dan moet de feestjes vieren

[0:29:58] en dit en dit zijn feestjes en daar begin ik mee.

[0:30:02] Heer van der molen vervolgd. Uw betoog.

[0:30:04] Voorzitter, toch zijn er uitdagingen.

[0:30:13] Gaat.

[0:30:14] Allemaal van mijn tijd iets

[0:30:19] en ik stond er echt altijd wantrouwen van de pvda

[0:30:25] en een van de grootste zorgen. Voorzitter, dat is de instroom in het mbo. Want die is behoorlijk aan het afnemen. Dat zal ook nog wel even zo blijven en dat vind ik echt zorgelijk en die zorgelijke ontwikkeling en de anderen hebben dat ook gezegd hebben er onder andere mee te maken dat cognitief talenten. En watje watje allemaal maar in theorie kunnen bedenken dat dat de gouden standaard is geworden

[0:30:44] voor wanneer je maatschappelijk succesvol bent

[0:30:47] en daar heeft de overheid een collega van groenlinks zei het al ook zelf aan bijgedragen. Alleen het hoofd telt nog en de handen en het hart voor mensen in de zorg. Dat telt veel minder.

[0:30:58] Geen wonder dat ouders hun kinderen massaal poesje naar theoretische opleidingen

[0:31:03] leren lijkt een beetje een wedstrijd te zijn geworden en daar zijn heel veel jongeren helaas de dupe van

[0:31:08] voorzitter, de minister wil terecht mbo studenten gelijk behandelen als studenten in het hoger onderwijs en ik noem graag vijf punten waarop het cda betreft nog een stap moet worden genomen en ik vraag een reactie van de minister op die vijf punt één.

[0:31:21] Geef alle mbo studenten nou eens een collegekaart zodat ze kunnen aantonen dat ze student zijn en dat ze dan ook makkelijker bijvoorbeeld van kortings acties gebruik kunnen maken. Twee

[0:31:33] voor mbo studenten gelden strengere voorwaarden en een kortere periode waarin zijn lesgeld terug kunnen vragen ten opzichte van haar studenten in het hbo trek die voorwaarden gelijk zou ik zeggen.

[0:31:44] Murray.

[0:31:45] Studenten in het mbo kunnen geen aanspraak maken op de gemeentelijke studietoeslag. Indien ze door een beperking bijvoorbeeld geen baantje ernaast kunnen hebben. Trek die voorwaarden gelijk. Want waarom een hbo er wel een embryo niet vier in de medezeggenschapsraad van de minister hebben alleen maar aandacht voor medezeggenschap in het hoger onderwijs en breidt het nu uit naar mbo, zodat ook mbo ers die medezeggenschap doen de erkenning krijgen die ze nodig hebben. En als laatste voorzitter mbo s die op zichzelf willen gaan wonen, komen vaak niet eens in aanmerking voor de studentenkamer. Dan moet je hbo of universiteit doen. Maakt daar in goed overleg een einde aan vraag ik de minister dus graag een reactie.

[0:32:24] Voorzitter, de krimp waar het embryo mee te maken heeft. Die wordt in sommige regio s nog harder gevoeld dan in andere en we steunen dan ook het voorstel om een verkenning te doen naar een adequaat regionaal aanbod aan mbo opleidingen, opleidingen om in stand te houden. Daarvoor is negentig miljoen beschikbaar. Heel goed. Maar ik hoor wel graag van de minister hoe hij ervoor gaat zorgen dat er geen adequaat, adequate opleidingen en opleidingen waar we niet zonder kunnen stop worden gezet.

[0:32:47] Als cda steunen we ook de investering in mbo niveau twee. De minister wil vijfentwintig miljoen extra per jaar investeren in de begeleiding van kwetsbare studenten om ze te helpen in de overstap naar werk.

[0:32:58] Hoeveel studenten help je daarmee vraag ik de minister. En wat gaat er precies gebeuren.

[0:33:03] Gaan we nog wat doen aan nazorg als die mbo studenten aan het werk zijn gegaan en moet er ook niet grondig worden nagedacht over de inhoud van de opleidingen, omdat we in de praktijk zien dat je met een mbo niveau twee opleiding wat moeilijker aan het werk komt.

[0:33:18] Voorzitter, we maakten ons enorme zorgen over de afnemende vaardigheden op het gebied van rekenen, nederlands en burgerschap. Het is belangrijk dat het ontwikkelen van deze vaardigheden serieus wordt genomen.

[0:33:28] Ik steun het voornemen van de minister om te gaan werken met bevoegde docenten die goed weten wat er moet gebeuren en ervoor zorgen dat docenten zich hier verantwoordelijk voor voelen.

[0:33:37] Hoe gaat de minister hier voor zorgen dat mogen we in de komende jaren verwachten. En wanneer hebben we de afnemende vaardigheden in het mbo goed in beeld. Want daar schort het nog aan

[0:33:47] dan de stages. De minister heeft een aantal voornemens om stages te verbeteren als eerste drie verplichte gesprekken percentage

[0:33:55] is die norm niet onlogisch. Vraagt de minister om de stages. Heel lang of heel kort kunnen duren. En wat zeggen dan drie gesprekken zouden dan niet aan wat andere norm moeten komen. Graag een reactie.

[0:34:05] En dan voorzitter over stage matching.

[0:34:07] De minister wil aan de slag met stage discriminatie door stage mensen sing voor de stage van eerstejaars te verplichten en die aanpak van stage discriminatie steunen,

[0:34:16] maar dit plan roept nog wel vragen bij het cda fractie op de bal wordt neergelegd bij onderwijsinstellingen. Maar hoe gaat de minister dan het bedrijfsleven meekrijgen want it takes to to tango

[0:34:28] ondernemers kunnen die matching straks gewoon ook weigeren en dat levert dan weer minder stages op en heeft nog niks aan stage discriminatie gedaan.

[0:34:35] Hoe gaan we dat regelen en over de problemen van mbo niveau. Twee studenten om überhaupt een stageplek te vinden, lees ik niets in de brief graag een toelichting van de minister

[0:34:45] en een klik tussen een bedrijf en student. Dat klinkt abstract. Maar als je soms een jaar lang af en aan met mensen moet gaan optrekken. Kun je daar gewoon niet heel makkelijk overheen stappen. Komt het tot een afronding laatste zinnen zou de ondernemers niet moeten kunnen kiezen uit een aantal door instellingen aangeboden studenten bijvoorbeeld twee of drie vraagt de minister helder te maken wat we gaan doen. Specifiek met stage matthew voordat de cda fractie kan kijken of dit definitief de goede richting is. Dank je. Voorzitter.

[0:35:15] Dank u wel. U heeft een vraag van de heer quint.

[0:35:19] Hoe zou het cda dat willen doen want je hebt allemaal embryo s. Die moeten allemaal ongeveer op hetzelfde tijdstip

[0:35:25] een stage gevonden hebben.

[0:35:28] Maar als ik dan een van de twee aangedragen embryo is ben op een stageplek. Dan weet ik niet of ik die stageplek eindelijk gaan krijgen. Dat betekent dat er heel veel mbo ers zijn die wel een stage nodig hebben. Maar die niet weten of ze die op tijd krijgen of een ander soort ronde systeem worden ingebouwd ofzo.

[0:35:45] Mijn leven benieuwd naar hoe het cda dit voor zich ziet hoe het klinkt.

[0:35:48] Voor mij wel ingewikkeld, heer van der molen.

[0:35:52] Dat heeft ook wel met de ingewikkeldheid van de stasi matching te maken. Als je ik ik vind het een goed idee dat je studenten die worden geweigerd op basis van een achternaam gewoon een eerlijke kans biedt en dat begint ermee dat voor elke student en stageplek garanderen. Dansafspraak één

[0:36:08] en dan speelt daar achter nog meer verplaatst maeve in de ondernemen. Als je op een langere periode met een student wil optrekken.

[0:36:15] Dan dan is een klikken ook belangrijk als je een meester gezel constructie waar je echt intensief met elkaar optrekt over een wat langere periode in wat langere stage moet die klik goed zijn, niet alleen voor de ondernemer. Maar als je als student halverwege je stage erachter komt dat het niets is dan heb je gewoon heb je gewoon geen tweede kans. Dat heeft automatisch vertraging voor je opleiding en ik vind stage matching op zich een prima idee als ondernemers ook actief meedoen, maar we moeten in die uitvoering daar praktisch naar kijken.

[0:36:42] De laatste is een bijeenkomst geweest van een grote groep ondernemers waar die vraag is neergelegd

[0:36:46] en die groep ondernemers waren tachtig bij elkaar. Die zeiden nou misschien moeten we een tussenweg doen.

[0:36:51] Geef ons nou gewoon twee studenten die niet aan de bak komen vanwege een achternaam.

[0:36:58] Ik kreeg ze allebei kans. Maar ik kan nog wel naar de klok kijken. Ik kan nog altijd kijken wie het beste bij me past en ik weet zeker dat die ander dan ook een stageplek krijgt. Misschien is dat wel een tussenweg.

[0:37:09] Dankuwel ook leerde hoop heeft een vraag voor u hoop.

[0:37:12] Bankvoorzitter en ook dan kan het cda voor de betogen. Ik ik sloeg op één punt aan die studentenkaart vond het een goed punt en ik moest zelf gelijk denken aan die studenten in utrecht die uit werden gesloten bij bij een café en een kroeg om daar naar binnen te gaan en het nare daarvoor vond ik was dat het mocht een café en een kroegbaas mag dat doen en ik wil het cda vragen en dan speel ik me ook meteen door naar de minister zou het niet goed zijn om opleidingsniveau ook op te nemen in de algemene wet gelijke behandeling, zodat we dit kunnen voorkomen want werden in utrecht acties gevoerd toen ook door de wethouder dennis de vries van de partij van arbeid. Hartstikke goed. Maar je wilde het eigenlijk voorkomen, zouden we dan niet naar die algemene wet gelijke behandeling moeten kijken naar het opleidingsniveau in moeten.

[0:37:52] De heer van der molen,

[0:37:56] Ik vind ik vind dit gewoon achterstelling en dit is een onderscheiden dat je maakt me geen basis voor is. Ik bedoel embryo toelaat het dan een café is geen gerecht onderscheid gerechtvaardigd onderscheid. Je kunt weleens onderscheid maken maar dan dan moet er een goede reden voor zijn. Dat is het niet. Dus als hier regels voor moeten worden opgesteld om daar op te kunnen ingrijpen. Dan ben ik daar voer ik was heel blij met de reactie van de minister eigenlijk met iedereen. Want als de hele samenleving zegt dat dit onzin is. Dan gaan we de norm veranderen.

[0:38:23] Dankuwel. Geef het woord. Meneer quint. Hij spreekt namens de sp.

[0:38:27] Dat klopt. Voorzitter, er is iets geks aan de hand. We hebben in nederland middelbaar beroepsonderwijs en hoger beroepsonderwijs hebben geen lage beroepsonderwijs.

[0:38:36] We hebben wel wetenschappelijk onderwijs, maar steeds meer wetenschappelijk onderwijs is de facto eigenlijk gewoon een beroepsonderwijs waar je een vak leert. Maar als je beroepsonderwijs aan de universiteit gaat volgen dan zijn je ouders dolblij en ze krijgen ongeveer een halve tia. Als je aankondigt om beroepsonderwijs via het mbo te gaan volgen. De heer van der molen zijn net het maakt uit hoe wij over mbo praten. Natuurlijk ben ik het ermee eens. Aan de andere kant ben ik al zes of zeven jaar mbo woordvoerder en kan ik ondertussen mijn muur behangen met alle lof uitingen die gedaan worden aan het mbo hier in een kamerdebat. Dat is hartstikke fijn maar schijnbaar is het dus niet zo dat dat direct tot gevolg heeft dat er allerlei problemen worden opgelost en waarin je mooie woorden gebruiken.

[0:39:16] Dus daar gaat nog altijd iets ontzettend fout. Wanneer de reactie bij zoveel mensen nog altijd zo negatief is iemand naar het mbo gaan en is de minister met het met de sp eens dat hoe het onderwijsstelsel nu functioneert en hoe hoger lager middelbaar

[0:39:31] hoe dat door elkaar heen lopen we eigenlijk een soort houtje touwtje gevolg is van hoe het onderwijssysteem vroeger in elkaar zat met hier en daar een modernisering of een aanpassing. Ik blijf niet voor het hele onderwijsstelsel overhoop te trekken.

[0:39:42] Maar als ik lees dat de minister brede verkenning gaat doen naar hoe je kunt gaan werken met termen als hoger en lager praktisch of theoretisch lijkt me handig om iets te verbreden. Ook te kijken naar hoe sowieso de verschillende vormen van onderwijs in ons land op elkaar aansluiten en ook te kijken naar wat nou precies de onderliggende redenen zijn waarom er zoveel mensen een negatieve associatie hebben met het embryo. Dat lijkt mij namelijk niet terecht. Maar ik kan me ook voorstellen dat daar een deel argumenten bijzitten die niet zozeer met imago. Maar bijvoorbeeld met schaalgrootte of met latere arbeidsomstandigheden op met salariëring te maken hebben en dat er dus ook in die hoek dingen zijn die wij kunnen doen. Behalve natuurlijk onze steun uitspreken voor het mbo en zeggen dat wij het fantastisch vinden om ook in de werkelijkheid zaken te verbeteren, waardoor dat imago van het mbo meer overeenkomt met wat het wat mij betreft zou moeten zijn. Je moet in nederlander startkwalificatie hadden het er net al even over en dat is maar goed ook.

[0:40:37] Behalve via havo en vwo die gratis zijn, kan dat ook via het mbo minimaal niveau twee. Maar dan betaal je lesgeld en studiemateriaal

[0:40:46] is het eigenlijk niet gek dat de groep die het meest belang heeft bij zijn startkwalificatie bij mbo niveau twee zonder discussie het geval is. Ook de enige groep is die er uiteindelijk voor moet betalen. Doet dat nou recht en al die mooie woorden die wij hier hebben over het mbo. Ik snap best dat het niet zomaar afgeschaft is. Maar ik vind gek

[0:41:06] binnen in een ver politiek verleden diende een motie in bij toenmalig groenlinks kamerlid özdil. Aanleiding was een werkbezoek waarbij we hoorden van het fantastische werk van stagebegeleiders op de entree opleiding en bij niveau twee stagebegeleiders die soms letterlijk hun studenten thuis uit bed halen om ervoor te zorgen dat ze op tijd op hun stage terechtkwamen. Maar als stagiair dan uiteindelijk met heel veel bloed, zweet en tranen zijn diploma halen en dan was er geen enkele begeleiding meer over zeke bij de jongens vaak jongens bij voor wie het werkritme niet automatisch kwam leidde dat er vaak doordat dat na hele lange investeringen en heel veel moeite alsnog na een paar maanden iemand afviel. Ik kwam een voorstel kwam een motie kwam een pilot

[0:41:48] en uiteindelijk heeft het kabinet besloten vijfentwintig miljoen vrij te maken voor betere begeleiding en daar ben ik echt ontzettend blij mee en dat gaat een hoop jongeren een beslissend duwtje de goede kant opgeven wat minder goed gaat is. Maar de uitvoering van het voorstel dat ik met je cindy deed drie en half jaar geleden alweer om ervoor te zorgen dat onderwijsinstellingen verplicht worden om ongebruikte schoolboeken. Het ging net al even terug te kopen.

[0:42:12] Nu zijn er regelingen. Maar die woede soms weggestopt. Sommige instellingen hebben er niet. Sommige instellingen hanteren onrealistische voorwaarden. Waarom regelen we dit nou niet gewoon via de wet. Als we willen dat bij elke onderwijsinstelling hetzelfde is. Regel het dan gewoon. En sowieso die hele markt voor studieboeken is gek. Dat is echt gekkenwerk. Als je erover nadenkt de concurrentie die je zou zijn, bestaat eruit dat onderwijsinstellingen dus schijnbaar tussen concurrerende aanbieders van boeken moeten kiezen. Maar onderwijsinstellingen betalen niet de embryo betaald en die heeft niks te kiezen die helemaal niet dezelfde belangen te hebben. En als de boeken dan niet geleverd worden.

[0:42:45] Dan zit je je kunt je krijgt geen korting

[0:42:48] die boeken aanbieders zijn schijnbaar ook niet genegen om gewoon het online gratis aan te bieden.

[0:42:54] Dat is toch

[0:42:56] geen markt is er een waardeloos systeem. Hoe ziet de minister dit de functie mix? Al jarenlang is het mij een doorn in het oog dat er afspraken gemaakt worden over dat er meer mbo docenten beter salaris zouden moeten krijgen en dat we elke keer constateren s weer niet gelukt. Zou je zeggen zeggenschap die functie mixen af. Maar dan zijn de voorganger van deze minister elke keer. Ja. Geef het nog een kans.

[0:43:16] Dat hebben ik drie jaar gedaan en ik ben benieuwd hoe deze minister.

[0:43:19] Tot slot,

[0:43:20] Ik had gezegd dat ik korter zou zijn.

[0:43:23] Iets over zoë.

[0:43:27] Tenslotte de rente op studieschulden.

[0:43:30] Er is een emancipatiestrijd gaande voor de positie van mbo is en dat is echt goed. Het gaat echt de goede kant op het mbo wordt gezien en erkend. Maar dan is het wel wat pijnlijk om te zien dat mbo ers meer rente over hun studieschuld gaan betalen dan hbo s. En als de minister gezien heeft wat erkent heeft dat onderstreept. Maar als het ons met zijn allen mee eens.

[0:43:49] Sorry. U bent echt over vijf minuten. M n laatste.

[0:43:51] Dat gewoon gelijk trekken en moeten ze allebei minimaal dezelfde lage rente betalen. Maar het liefst natuurlijk helemaal niet.

[0:43:58] Dank u wel. Dank voor de heer quint voor zijn bijdrage die hij had beloofd in vier minuten te kunnen doen. Andy nu het meest ook nog over de tijd van de vijf minuutjes. Zo gaat het. Maar dat doet niets af aan. Ook de de gravitas van uw betoog en de heer elijah simon.

[0:44:18] Voorzitter, en dat is ook wel logisch want als je kijkt naar de onderwerp en de verschillende punten die we allemaal ook hebben, dan zou je over elk onderwerp een aparte commissiedebat kunnen voeren. Gaat hebben straks over de beroeps begeleide leerweg over voortijdig schoolverlaters, over ongebruikte schoolmiddelen, schoolboeken over loopbaanoriëntatie en begeleiding en stage discriminatie en dat kunnen allemaal aparte commissiedebat te zijn en de laatste keer dat we echt een commissiedebat hebben gehad over het embryo was vorig jaar was deze minister dit jaar gewoon überhaupt nog niet meegemaakt als hem over de waardering van het mbo zo veel mooie dingen gesproken. Ik wilde nog eentje er bovenop zit en dat is dat we als kamer al vaker bij elkaar moeten komen over om over dat mbo te praten over mbo studenten, bijvoorbeeld met een beperking in het onderwijs. Hoe gaan we daarmee om en de juiste dingen gedaan? Gaat het om voortijdig school verlaten loopbaanoriëntatie et cetera. Dus dat ga ik het komend jaar doen en de minister zal mij dus vaker in debat zien over het mbo. Dus gaan we ook gewoon aanpakken.

[0:45:11] Ik zeg ik zeg volg mij al sinds ik mbo woordvoerder ben al zes jaar geleden embryo s ruggengraat van de samenleving werd al eerder vernoemd als embryo s. Morgen zouden staken dan was het gisteren vastgelopen. Dus het is cruciaal dat deze mensen dusdanig gewaardeerd worden voor de mensen die ze zijn niet alleen de beroepen die ze doen maar dat ze elke dag opstaan knippen hard hun best doen. Alles geven wat ze hebben en ervoor zorgen dat dit land ook gewoon de vrijheid, de veiligheid en welvaart heeft waar we met zen allen van kunnen genieten. Dus ik zal de mbo ers dat dat heb ik gedaan. Dat doe ik en dat zal ik altijd doen voetstuk zetten. Want wat mij betreft zijn die embryo s die dat zijn de hardwerkende nederlanders.

[0:45:49] Ik wil toch even snel de verschillende punten doorlopen. Want ik heb nog maar drie en halve minuut baby offensief. Ja. Het is echt bizar bij bill offensief. Ik wil dat deze minister heeft gezegd dat hij met een offensief komt. Ik wil het verduidelijkt hebben. Ik wil het smart hebben want dat zie ik niet wat behelst die baby offensief. De vvd wil graag dat de percentages bill studenten vanaf vijfendertig procent gaat nu vijfentwintig, tien procent bovenop komen. Het zou betekenen dat je tien procent meer studenten hebt die op de werkvloer leren van een funkmeester van een vak krachten een expert en tegelijkertijd ook zesenveertigduizend mensen op de arbeidsmarkt gewoon aan de slag kan krijgen, terwijl ze werken onder die bomen krijgen de aanvalsplan van de technische sectoren. Ik ben ook benieuwd hoe de minister daarop geen gaat ondervangen. Want die heb ik nu ook gewoon het ambitie dat ze zestigduizend vacatures willen vervullen. Maar dat gaat natuurlijk niet op het moment dat de overheid en de mbo scholen niet in dat stramien ook willen of kunnen passen

[0:46:41] dan voorzitter voortijdig school verlaten dus nog niet over gesproken, maar elk jaar hebben we ongeveer vijfentwintigduizend jongeren die van school gaan zonder diploma. Dat is voor mij onacceptabel als de gemeente haaksbergen elk jaar weer. Dat is teveel.

[0:46:55] We zijn teruggegaan richting de twintigduizend het loopt weer op. Ik wil van de minister weten wat gaan we doen bij bill offensief kan daar een belangrijke rol in spelen. Maar ik wil ook dat deze minister contact legt met bijvoorbeeld zijn collega staatssecretaris van der maat bij defensie. Om te kijken hoe vs vs gekoppeld kunnen worden aan defensie jaar, zodat ze zelf ook achter kunnen komen. Wat vind ik leuk.

[0:47:14] Ongebruikte schoolboeken hebben we heel veel vragen over gesteld. Peter kwint en nick vanuit de vvd hebben die terugkomt leger geregeld en het is voor ons cruciaal geweest cruciaal geweest dat ongebruikte schoolboeken dat die terug gekocht worden. En daar horen we uit dit veld dat als het folietje de is dat de school. Dan zeg jij. Die kopen we dan niet terug. Ik vind het bizar. We hebben het hier over gemiddeld tweehonderd veertig euro per jaar. Wat de student uitgeeft dan boeken die niet gebruikt worden op jaarbasis geschat ongeveer honderd dertig miljoen. Ik vind het onacceptabel schot voor de boeg richting de mbo scholen fixit en fikse het snel want anders gaan we inderdaad met landelijke regels komen en die zijn veel veel strenger en veel strikter dan als scholen het gewoon fikse voor mbo studenten.

[0:47:56] Meer serieus. Dan interruptie, van een garage.

[0:48:00] Voorzitter, begrijp ik het goed dat het vvd voorstel dat we vroegtijdige schoolverlaters het leger in gaan.

[0:48:06] Nou ja in.

[0:48:09] Ja. Het is altijd grappig. D zesenzestig. Die hoort vaak wat ze willen horen. Want dat is echt gewoon uit de bocht vliegen.

[0:48:15] Bekijk me mevrouw haag heeft misschien niet mijn vragen weet misschien niet helemaal wat de problematiek is voor het vroegtijdig school verlaten. We hebben vijfentwintigduizend.

[0:48:25] Sorry. Mag ik hier alsjeblieft op reageren, want dit gaat natuurlijk. Dit is persoonlijk op mij gericht.

[0:48:29] Kom op.

[0:48:30] Ik hoeft niet te vragen wil ik wil. Ik wil de heer vragen om inhoudelijk antwoord te geven op deze absoluut geen kwalificaties. Als ik ben. Evan heeft kwalificaties aan collega´s te geven. En laten we vooral de beperkte tijd die we hebben ons focussen op de inhoud van dit debat graag antwoord van vragen.

[0:48:52] De voorzitter en op het moment dat ik hem vraag krijg. Wilt u nou jongeren uit school, defensie insturen de dit kabinet komt met een defensie jaar. Dat geeft ook jongeren de mogelijkheid om zelf ook te achterhalen wat vind ik leuk. Binnen defensie zijn er verschillende sectoren hebben het vanuit de techniek. We hebben het vanuit de infanterie. We hebben het vanuit mobilisatie

[0:49:11] mobiliteit bedoel ik. Dat zijn allemaal verschillende aspecten die in de samenleving ook terugkomen dat je op geen met achterkomt dat je als monteur handig ben en dat je dan zegt ik ga een technische opleiding doen nadat ik het defensie hebt gedaan. Het defensie kan helpen om jongeren die uit school komen zonder startkwalificatie die op zoek zijn naar van wat vind ik leuk om wat past bij mij die mogelijkheid te geven om dat uiterlijk weer terug te gaan naar school en dat is volgens mij het belangrijkste doel dat we de jongeren niet tussen wal en schip laten vallen en dat voortbestaan en dat is waarom. Ik vind dat deze minister in gesprek moet gaan met zijn collega vanuit defensie. Om te kijken hoe past defensie jaar waar defensie mee komt ook gewoon om die op te vangen te helpen en ze ook een blik te geven. Vond ze leuk vinden wat hun toekomst kan zijn, zowel binnen als buiten defensie,

[0:49:53] Volg me vervolgens heeft nog anderhalf anderhalve minuut.

[0:49:57] Dan ga ik er als vliegensvlug doorheen ellerbee loopbaanoriëntatie en begeleiding. Het aanvalsplan. Waar ik het net over sprak, ben ik benieuwd naar de minister die daar naar kijkt, maar het is ook de animo van techniek tekort beroepen daalt met absolute getallen constant non stop. Ik wil ook weten wat de minister tot nu toe heeft gedaan en wat hij gaat doen om ervoor te zorgen dat die technische beroepen die we nodig hebben voor de klimaat transitie die we nodig hebben voor onze huizen die we nodig hebben. Onze infra dat we opgeven met ook jongeren enthousiasmeren om uiteindelijk die beroep te doen en in sommige gebieden heb je bijna geen technische opleidingen meer.

[0:50:30] Tot slot stage discriminatie. Ik vind en daarom heb ik sinds ik in de kamer zit keihard voor gestreden. Elk persoon gelijke kansen krijgen. Je hoort nooit afgewezen te worden op je afkomst je geslacht je etniciteit je leeftijd en daar blijf ik voor strijden.

[0:50:44] Tegelijkertijd komt deze minister met m n plannen en heb ik twee punten bij de eerste die ik wil benoemen is.

[0:50:51] Ik mis studenten met een beperking.

[0:50:54] Als we het hebben over discriminatie. Waarom worden die studenten ook niet meegenomen in het plan.

[0:50:59] Als jij opgeeft met een beperking hebt dan ben je niet de beperkingen die heb je maar je kan heel veel doen en leerbedrijven zijn bereid om een plek open te gooien voor stagiaires om aan de slag te gaan. Dus ik verwacht van deze minister dat hij daar wat mee gaan doen en tot slot. Voorzitter, de matching.

[0:51:15] De mbo raad is tegen de svb tegen job mbo is tegen het bedrijfsleven is tegen.

[0:51:22] Eigenlijk is iedereen die in de polder bezig is om het embryo veld op schouders te dragen is iedereen is tegen waarom gaan we in godsnaam door met matching. Terwijl we weten dat het uiteindelijk gaat zorgen dat er minder stageplekken zijn en uiteindelijk ook gewoon leerbedrijf zeggen als ik niet kan kiezen wie ik over de werkvloer heb. Hoe kan ik dan vuiligheid van de hele omgeving garanderen sowieso in de zorg. Maar bijvoorbeeld in de bouw en daarom zich tegen de voorzitter deze minister stop met dat plan. Laten we focussen op hoeveel discriminatie echt kunnen aanpakken. Ja. Dank u.

[0:51:52] U heeft vijf minuten spreektijd gebruikt, begrijp ik de beer van baarle heeft een vraag die van beide met een interruptie op

[0:52:02] het betoog van meer alias jimmy.

[0:52:04] Voorzitter dankuwel met jou. Cindy namens de vvd sloot aan bijdragen af met dat hij in de kamer zo hard strijd voor gelijke behandeling en dat hij een vuist wil maken tegen stage discriminatie

[0:52:17] en vervolgens horen we langverhaal van de vvd alleen maar dat de vvd niet wil

[0:52:23] en voorzitter. Wat hebben al die studenten. De jongeren in nederland eraan

[0:52:28] dat elijah cindy namens de vvd een verhaaltje houd negatief in de richting van de minister. Wilt u allemaal niet wil, want er moet veel meer gebeuren. Dus wat hebben die mensen nou.

[0:52:40] De vvd je.

[0:52:43] Dit is zo heerlijk. Dit is precies waar ik op had gerekend. We hebben maar vijf minuten en ik had gehoopt dat verbale. Deze vraag zou stellen want dan kan ik vertellen wat we wel kunnen doen met die extra tijd. Dat vind ik wel heel mooi. Laten we snel beginnen met het convenant wat deze minister wil laten tekenen met het met het met de leerbedrijven vanuit het ministerie van szw is er een plan op veertien juli uitgekomen voor de aanpak van van discriminatie op de arbeidsmarkt. Discriminatie. Waarom moeten er nu twee aparte convenant te worden getekend vanuit szw een van ocw. Waarom sluitend ocw niet dichtbij szw tweede punt is. We zien opgeven dat de inspectie szw bijvoorbeeld constateert dat er mensen op de werkvloer gediscrimineerd worden. Er komt nul nul signaal vanuit de inspectie szw

[0:53:27] naar de spd. Want wat ik wil namelijk wil ik wil dat signaal komt van de inspectie szw naar de svb, zodat hij de leerbedrijf onder de loep kunnen nemen, de erkenning kunnen afpakken en vervolgens wil ik ook nog eens dat de minister gaat kijken en verkennen of hij een vijfjarige erkennings verbod wil creëren voor bedrijven bevat geconstateerd is dat ze op de werkvloer hebben gediscrimineerd of met werving en selectie of binnen de werkvloer dat als je discrimineert als leerbedrijf dat je vijf jaar lang nooit meer erkenning krijgt om een mbo stagiair te kunnen krijgen en nog veel meer. Maar ik denk dat de voorzitter weinig geduld heeft met ben zo blij met deze vraag dankuwel. Want we hebben namelijk tien keer meer dingen die we wel voor elkaar willen boksen dan wat we niet willen. En dan gaan we ook in de volgende debatten commissiedebat. De arbeidsmarkt discriminatie gaan we volop inzet en hoop u daar te zien.

[0:54:11] Dankuwel. De heer van baalen spreekt namens denk ik.

[0:54:15] Vervolgvraag. Voorzitter,

[0:54:17] Akkoord heeft nog een vervolgvraag. Vervolgvraag.

[0:54:20] Voorzitter, kijk het is leuk dat elias cindy namens de vvd een lijst geven van dingen die je wel wil en dan vraag ik me af waarom hij ze bijdragen dan beperkt tot iets wat ie niet wil, terwijl de dus blijkbaar wel voorstellen zijn van de van de vvd. Dus is een stukje prioriteiten kiezen dan begin je met zoiets zocht zoals een convenant en daarna gaat het om handhaven

[0:54:42] en een erkenningsbod en voorzitter, ik vraag dan waarom in het verleden de vvd steeds niet thuis gaf. Als wij dat soort voorstellen indienen als wij bijvoorbeeld deze minister vroegen om mystery guest onderzoek uit te voeren om

[0:54:56] stage bedrijven die discrimineren te signaleren omdat gewoon periodiek te doen, stemde de vvd tegen motie verworpen als wij zeiden zorg voor meer capaciteit bij de inspectie szw om te handhaven tegen onder andere stage discriminatie stemde de vvd tegen voorstel verworpen. Dus ik vind dat u hier in dit debat nu met heel veel mooie woorden konden maar heeft in het verleden gewoon niks laten zien.

[0:55:19] Gaat u dat in de toekomst wel doen neer.

[0:55:22] Dankuwel. Voorzitter, kijk,

[0:55:24] wij willen het aanpakken. Maar dat betekent niet dat wij pas de good guys zijn in jullie ogen of niet. Voor de ogen van denk sorry klopt. Patrick fey, voorzitter, op het moment dat we alles doen wat will. We hebben zelf ook ons eigen ideeën. We hebben zelf ook ons eigen emoties die we indienden en daarom vind ik het wel van belang dat we het prima vinden. De discussie hebben. Maar u moet niet van mij verwachten dat ik ga proberen om een wit voetje bij de kamerlid van denk meneer van baarden te halen op het moment dat al zijn plannetjes worden verworpen als het gaat om de mystery guest. Dat is gewoon uitlokking betekent ook dat het juridisch stand moet houden bij de rechter. U kunt wel nee schudden. Maar dat is wel dat het kabinet officieel richting ons hebben gezegd onder de noemer van staatssecretaris van van ark hebben een debat over gehad als het commissiedebat arbeidsmarkt discriminatie. Ze zijn nog veel meer punten waarbij je ook gewoon nadenkt hoe kun je het effectief aanpakken als het gaat om waar begin ik dan over wat ik niet teveel in plaats van wat ik wel vind ik prioritering. Dat komt ook omdat het plan wat het ministerie heeft waar echt in de polder gewoon geen draagvlak voor is en effect kan hebben, niet alleen voor die paar studenten die die groep studenten die gediscrimineerd worden, maar het heeft een effect op alle mbo studenten omdat dan de mogelijkheid is dat leerbedrijf zeggen dan hoeft het voor mij niet, dan is het dan is het dan is het de consequentie van van het middel is zwaarder dan het probleem dat we proberen op te lossen, omdat we dan ook zien dat het aantal stageplekken hard naar beneden dondert omdat het draagvlak weggehaald en dat vind ik een cruciaal punt om te benoemen en de verantwoordelijkheid te leggen op de schouders van de minister door te zeggen kijk uit met wat u doet. Zorg er wel voor dat alle oplossingen gedragen worden. Ook in het mbo veld bij leerbedrijf bij de mbo raad bij job om te komen tot uiteindelijk gewoon goede zaken die ervoor zorgen dat jongeren gelijke kansen krijgen en daadwerkelijk ook gewoon een mooie start kunnen maken van een prachtig leven.

[0:57:05] Dankuwel.

[0:57:07] Ja. Meneer van baalen. Kijk dat is u u heeft nog niet bewezen dat u maar vier minuten spreekt en we willen nu al de derde vraag stellen. Dus dat is ingewikkeld en u krijgt zo het woord in eigen emile eigen termijn wellicht dat u daar niets over kan zeggen. Mevrouw bush khalid had ook een vraag aan de heer elijah zien.

[0:57:26] Dankuwel. Voorzitter, ik sloeg haar op het laatste punt van de vvd maakt dat de oplossing gedragen zullen moeten zijn door het maatschappelijk middenveld voor het bespreken van stage discriminatie. Mensen worden in een grondrecht en beperkt worden niet gezien voor wie ze zijn om kenmerken waar ze niks aan kunnen doen en wat mij betreft zou het niet moeten gaan om het draagvlak om daar iets aan te doen, maar juist om middelen te organiseren vanuit de kamer beleid, vanuit de minister om bedrijven ertoe te zetten deze grond terecht respecteren niet te discrimineren. Laten we daar dan niet uitgaan van de goede wil van hen die al uitsluiten. Hier is de vvd bereid om stappen te zetten om de bedrijven te bewegen in plaats van constant te kijken naar hoe moeilijk zeg dan wel niet.

[0:58:08] Vinden. Simon.

[0:58:10] De voorzitter, als het alleen ging om de leerbedrijven. Dan hadden we een ander gesprek. Want dan is het inderdaad van ja, we zien dat deze voor deze voor deze voicemail leerbedrijf zei tegen dan heb ik een pittig gesprek met leerbedrijven en daarnaast ook van nou dan moeten we dat gaan doen als het werkt.

[0:58:26] Maar dit gaat niet alleen om de leerbedrijf. Het gaat om de mbo raad, het gaat om de samenwerkingsorganisaties voor de beroepsgroep opleidingen en het bedrijfsleven. Het gaat om de job mbo die hier ook tegen is. Ik hoor vanuit hoeken van studio van organisatie opkomen voor studenten met een beperking die zeggen als studenten worden geplaatst. Hoe weten we dan dat ze dan op geen met ook gewoon gematcht worden, zodat ze met een beperking wel gewoon fantastisch thuis kunnen lopen. Dus het zijn al die verschillende groepen in de samenleving waarvan ik vind dat discriminatie keihard aanpakken, dan moeten we elkaar steunen, helpen en samen de schouders eronder zetten als iemand met een plan komt. Want uiteindelijk niet vliegt omdat er draagvlak is in de samenleving. Dan gaan we racisme, discriminatie nooit volledig de kop indrukken en daarom pleit ervoor. Laten we dingen doen die samen met de hele polder echt werken aanpakken zodat jongeren een kans krijgen, ongeacht hun afkomst. Hun achternaam ziet er helder uit vind ik.

[0:59:19] De heer van der moolen. Ook vragen op dit punt.

[0:59:23] Voorzitter, ik zie in ieder geval een paar mensen van job op de tribune zijn hoofd een hoofd schudden als de heer sidney aangeeft dat er geen draagvlak is, maar er zijn wel veel vragen.

[0:59:35] Ik hoor heel veel mensen die zeggen ik ben niet zozeer tegen maar ik probeer me een voorstelling van maken want het gaat oplossen en dan zie ik nog wel haken en ogen.

[0:59:43] Ik wil op één van die oplossingen van de scene. Heb je even terug komen. Naast de rol van de ecb. U wilt de svb een politieagent maken die op basis van signalen dan bovenop werkgevers gaan zitten.

[0:59:57] Terwijl we nu al zien dat de svb maar heel weinig geïntervenieerd naar aanleiding van klachten en ik stelde je de vraag moeten we van de ecb wel in een politieagent maken is dat niet veel meer. Het gesprek wat ertussen de het bedrijf. De student en de school opgelost moet worden gewoon aan de basis in de dagelijkse praktijk en niet zo ver weg politieagent die wel eens ingrijpt, terwijl de rest van nederland kan laten lopen.

[1:00:21] De heer zin in.

[1:00:23] Voorzitter, de s bewezen niet ver weg politieagenten, maar het is een van de taak is om de erkenning die leerbedrijven aanvragen om te beoordelen. Er zijn een aantal voorwaarden en regels voor en daar zijn ook gewoon speciale coördinatoren die letterlijk langsgaan bij leerbedrijven om te kijken of je hebt hem. Je bent een erkend leerbedrijf voldoen nog steeds aan de voorwaarden. Dus het is niet in verweggistan. Het is echt gewoon dichtbij bij de leerbedrijf en ik vind juist daar als ik de signalen van de ecb zelf zich zich. We hebben tweehonderdzestigduizend leerbedrijven in nederland. We hebben veel contact met ze. Als we de signalen vanuit de inspectie szw krijgen dat de geconstateerd is dat bijvoorbeeld bij een bedrijf gediscrimineerd wordt, dan kunnen we dat wel één op één overnemen. Dat is wat anders dan als er een melding van discriminatie binnenkomt dan is het een proces om te kijken is hier sprake van discriminatie en zo ja, dan kunnen we gewoon stap nemen om herkenning te verwijderen. Maar er zit nog een stap voor. Maar als de inspectie szw al concludeert dat er wel sprake is van discriminatie. Dan is het in feite een signaal naar de svb en die kunnen versneld procedure inzetten om die herkenning weg te halen en dat vind ik dan de geijkte persoon om ervoor te zorgen dat dan op hem leerbedrijf en kennen kwijtraakt.

[1:01:34] Akkoord. Dan gaan we nu de eer van baarle. Ik kondigde al eerder aan weer van berlijn spreekt namens de fractie van denken.

[1:01:42] Voorzitter, onze embryo s die worden opgeleid om de ruggengraat te vormen van onze samenleving.

[1:01:48] De mensen op de arbeidsmarkt die ons land draaiende houden en daarom verdienen embryo is ook zo veel waardering.

[1:01:55] Maar toch voelen heel veel mbo is die waardering niet en ze voelen dat ze van de samenleving onvoldoende die waardering krijgen

[1:02:03] en in mijn gesprek met mbo hoor ik dat ze dat vaak ervaren en dat ze bijvoorbeeld ook zouden willen dat ze net zoals studenten aan het hbo en aan de universiteit zouden kunnen nemen aan dat studenten leven en voorzitter, ik lees in de werkagenda dat de minister dit onderschrijft en hij noemt het terecht. De emancipatie van de mbo student. Maar als we dan kijken wat de minister concreet doet dan zien we dat het nog blijft bij hem.

[1:02:31] Verkenning.

[1:02:33] En een oproep aan bedrijven en voorzitter, dat vind ik nog weinig concreet als het gaat om de positie van mbo studenten in het studentenleven. Waarom is die bijvoorbeeld niet een bedrag voor gereserveerd vragen aan de minister. Hoe gaat de minister in de toekomst concrete afspraken over maken.

[1:02:51] Voorzitter, de minister komt in zijn brief uitgebreid terug op stage

[1:02:56] discriminatie

[1:02:58] en denk vindt het een van de grootste onrechtvaardigheden dat onze jongeren heel veel jongeren geen stage kunnen vinden, omdat ze worden afgerekend op hun achternaam of op hun huidskleur vanwege racisme en discriminatie.

[1:03:12] Dat jongeren worden gediscrimineerd op de huizenmarkt. Dat moeten we uit bannen en dan niet meer met pappen en nathouden beleid maar aanpakken

[1:03:21] en voorzitter, de minister zegt zelf dat hij stage discriminatie wil gaan uitbreiden en mijn eerste vraag is hoe gaat de minister dat meten. Hoe gaan we ervoor zorgen dat we ook weten dat we dat gaan uitbannen. En hoe relateert de minister de brief die u heeft geschreven aan mijn aangenomen motie waarin ik vraag om een nieuw plan tegen stage discriminatie met afrekenbare doelen komt dat plannen nog of is dit het plan van de minister.

[1:03:48] Voorzitter

[1:03:50] denk heeft altijd gepleit voor een stage garantie en de minister wil dit gaan uitvoeren in de vorm van chantage.

[1:03:57] Matching,

[1:03:58] Indien jongeren willen dat hun school een stage voor ze vind of dit door discriminatie niet zelf kunnen. Dan moet de onderwijsinstelling. Ze matchen met hun bedrijf zodat ze een stage krijgen een voorzitter tank roept dit al heel lang en denk is blij dat de minister hier een begin mee wil gaan maken. Maar waarom moeten we tot tweeduizend, vierentwintig wachten om dit uit te gaan zoeken. Om dit uit te gaan rollen. Waarom wil de minister dit alleen voor eerstejaars studenten gaat doen. En hoewel de minister onderwijsinstellingen gaan ondersteunen. Om deze rol ook op te kunnen pakken in de praktijk.

[1:04:33] Voorzitter, het is goed dat de minister de motie uitvoert om anti discriminatie in de erkenning eisen voor stage bedrijven aan te gaan scheppen.

[1:04:44] Want als je als bedrijf geen beleid heb tegen discriminatie. Dan moest je wat tank betreft je erkenning kwijtraken. Dan moet je gewoon uitgeknikkerd worden.

[1:04:52] Voorzitter, wanneer gaat de minister deze aanscherping doorvoeren? Hoe gaat de minister hier ook strenger op handhaven. Hoeveel stage bedrijven hebben in de afgelopen tijd uberhaupt eigenlijk een erkenning verloren omdat ze gediscrimineerd hebben en voorzitter, dit is iets wat denk echt mist in de brief van de minister het handhaven. Dus niet een stagebegeleider van een school erop afsturen voor stom sorry gesprek. Maar zijn bedrijf ook echt aanpakken. Niet de bal alleen leggen bij scholen door te gaan plaatsen, maar ook gaan aan te handhaven en aanpakken en voorzitter denk blijft daarom ook vragen voor periodiek mystery guest onderzoek om discriminatie op de stage markt te signaleren en die bedrijven die dat doen ook aantoonbaar aan te pakken

[1:05:38] en ik heb nog een paragraaf over handhaving. Mag ik die afmaken voordat de heer sidney zijn vraag gesteld?

[1:05:44] Wat mij betreft maak ik hem af.

[1:05:47] Voorzitter, is de minister bereid om de arbeidsinspectie dit periodiek te laten doen die mystery guest onderzoeken en ook als gevolg te trekken dat

[1:05:57] bedrijven een sanctie krijgen en een erkenning vrij maken. Hoeveel capaciteit heeft deze minister eigenlijk op dit moment op de handhaving tegen stage discriminatie is de minister bereid om een handhavings stage discriminatie in te richten bij de inspectie sz w en is de minister bereid om naming and shaming toe te passen op bedrijven die discrimineren bij stagiaires, zodat deze bedrijven ook weten dat ze aan de schandpaal genageld worden.

[1:06:28] Dank u wel. U heeft een vraag van zien.

[1:06:33] Ga even oefenen

[1:06:35] praktische uitvoerbaarheid van die van die discriminatie plan onderdeel maken van die erkenning hebben tweehonderdzestigduizend leerbedrijven,

[1:06:44] dan zouden we van alle tweehonderdzestigduizend leerbedrijven alles opnieuw die erkenning door moeten lopen,

[1:06:50] is de heer van baalen niets met mij eens, want er komt binnenkort een nieuwe wet naar de kamer gelijke kansen waarin wordt verplicht voor alle bedrijven boven een aantal f.

[1:06:59] Om daar gewoon.

[1:07:00] Immigratieplan op te hebben is die van baalen niet met mij eens dat het verstandiger is om het via via dat trajecten via die wetswijziging te laten lopen in plaats van de scpd eigenlijk op te zadelen om alle tweehonderdzestigduizend leerbedrijf in heel nederland allemaal opnieuw die erkenning door te lopen, namelijk onuitvoerbaar.

[1:07:17] Vindt u ervan balen? Van de heer?

[1:07:19] Voorzitter, de heer van baalen vindt discriminatie en dusdanig probleem in nederland een probleem dat we al te lang accepteren dat mensen op hun afkomst en hun huidskleur worden afgerekend tot we daar dan maar de capaciteit voor vrij moeten maken.

[1:07:30] Onder.

[1:07:32] We gaan herbeoordelen of bedrijven die erkenning dan wel recht hebben op de herkenning en voorzitter, we hebben in de afgelopen tijd heel vaak gezien dat we met elkaar zijde van nou dat kan in de uitvoering wringen. Maar als we met elkaar zeiden vanuit dit is zo n groot maatschappelijk probleem dat we echt willen aanpakken. Dan hebben we dat met elkaar toch besloten en hebben een plan gemaakt om het ook daadwerkelijk uit te voeren en voorzitter, het klopt inderdaad dat we een wet gaan invoeren. De wet gelijke kansen bij werving en selectie. Er zitten ook verplichtingen in voor stagiaires voor stage bedrijven, bedrijven die hun stage plek willen aanbieden. En wat mij betreft kan het dus prima parallel lopen dat je dat gaat aanscherpen door het in die erkenning als leerbedrijf op te nemen en als je zegt je hebt dat beleid niet tegen discriminatie. Dat je dan ook geen geen leerbedrijf bent.

[1:08:17] Dankuwel. Ik begreep ook dat hij betogen als afgerond. Het betogen nog niet hoeveel tijd ook nog vijftien seconden.

[1:08:26] Ik heb nog vijftien seconden en dan ga ik twee ruikt twee punten maken. Voorzitter,

[1:08:31] denk eens tevreden dat deze minister de fysieke meldpunt gaat inrichten tegen stage discriminatie. Wanneer gaan die fysieke meldpunt te komen en tot slot

[1:08:40] dertig miljoen gaat deze minister uitgeven aan het nieuwe stage pakt hoeveel van die dertig miljoen gaat deze minister uitgegeven aan het onderwerp voorkomen van stage discriminatie. Dat lees ik niet in de brief dankuwel. Voorzitter,

[1:08:52] Dankuwel geef ik het woord aan heer beertema spreekt namens de fractie van de pvv.

[1:08:57] Dankuwel voor uw naam meteen de kern op pagina één van de brief van vijftien juli stelt de minister de vraag

[1:09:04] of mbo leerlingen op het mbo leerlingen opleiden voor de arbeidsmarkt of persoonlijke ontwikkeling. Na wat ons betreft gaat het onderwijs teveel over persoonlijke ontwikkeling en te weinig over de overdracht van kennis en vaardigheden. Persoonlijke ontwikkeling komt voort uit het verwerven van kennis en opdoen van vaardigheden. Ze liggen in elkaars verlengde.

[1:09:26] Maar het onderwijs trekt een te grote broek aan als het gaat over die persoonlijke ontwikkeling die je hoort voornamelijk bij de ouders te liggen en natuurlijk houd persoonlijke ontwikkeling bij onder hoort het bij onderwijs, maar niet expliciet in het basis en voortgezet onderwijs in ieder geval meer dan mbo. Daar zou het geen prioriteit moeten zijn. Misschien kunnen mijn buurman ook even iets minder hard praten. Gaat dat niet van mijn tijd of het gaat niet vreemd.

[1:09:54] Misschien dat de buurman een klein glaasje water voor u kan inschenken voor.

[1:09:58] Nou ik heb al twee staan.

[1:10:00] Oh. U heeft nog je betoog wil stoppen met praten. U heeft goed.

[1:10:05] Dankuwel dankuwel.

[1:10:12] Ik ben ik ben altijd gewoon voor de voor de minister verliest zich ook in zijn brief weer in algemeenheden zoals dat elke student die goed geïnformeerd en onderwezen wordt vaardigheden opdoet die relevant zijn voor de arbeidsmarkt en dat dit zal leiden tot het maken van verstandige keuzes waar ze willen werken.

[1:10:32] Voorzitter, het zijn clichés en het onderwijs grossiert daarin de minister presenteert als voorwaarde voor persoonlijke ontwikkeling. Maar wat ons betreft horen ze bij het abc van goed onderwijs en zijn ze nu niet ineens nieuw in deze ambtsperiode van de minister persoonlijke groei hoort bij het onderwijs sinds het onderwijs is uitgevonden.

[1:10:52] Wij zouden liever zien dat de minister met praktische handreikingen handreiking komt om het onderwijs te verbeteren in plaats van paginas te vullen met me met dat wollige taalgebruik ook weer die twentieth century skills komen betekent. Dat klinkt allemaal heel gewichtig. Het klinkt heel progressief. Maar voorzitter,

[1:11:10] het is nog steeds een cliché matige legen en ook nog eens engelse term waarvan niemand weet wat het betekent iedere definitie die wel probeert betekenis te geven. Die maakt duidelijk dat het gaat om vaardigheden die belangrijk waren vanaf het absolute nulpunt van het onderwijs nieuwsgierigheid. Het vermogen om de werkelijkheid te objectiveren. Het vermogen om toegang te vinden en te geven tot mensen om je heen tot het bouwen van een netwerk tot tot het maken van creatieve combinaties tot te durven denken. Voorzitter, tot het peren ouder, de twentieth century skills verschillen niet van de achttiende eeuwse skills op de vijftiende of de skills in het jaar van onze heer en zelfs daar ver daarvoor is parmantigheid. Voorzitter, het is een absolute overschatting van het speciale van onze moderne tijd. Laten we stoppen met die semantische gewichtigdoenerij. We moeten vaststellen dat de demografische ontwikkelingen ervoor zorgt dat de instroom het vmbo daalt, maar is de minister het eens dat niet alleen de demografische ontwikkelingen een rol speelt, maar ook die opwaartse sociale druk die vooral speelt in wijken waar d zesenzestig en groenlinks dominant zijn de zogenaamde bakfietswijken. En juist daar speelt die havo is hierin een grote rol. Ouders doen er alles aan om kinderen vooral niet naar het vmbo te laten gaan bijles druk op leraren uitoefenen omdat advies hoog te laten uitvallen om zich vooral niet over te leveren aan de chaotische en soms regelrecht gevaarlijke omgeving van roc is. Wij willen toch nog een keer gezegd hebben graag een reactie van de minister. Als we de havo isering willen tegengaan is heel belangrijk zal de minister veel meer werk moeten maken om roc scholen te maken waarin sociale veiligheid de overdracht van kennis en vaardigheden in klassen verband weer een rol spelen. Kortom, maakt er echter scholen van nou graag een reactie erop dan die beheersing van rekenen en taal in het voorgezet onderwijs

[1:13:05] hebben we cijfers in het op stelsel niveau van mbo niet. Nou wij vinden dat te gek voor woorden. Het grootste deel van die vierentwintig procent functioneel analfabeet. De vijftien jarige namelijk die komt terecht op de roc s al die prachtige woorden van de minister met al die vergezichten bijvoorbeeld als u zegt embryo s gaan oplossingen bedenken voor de maatschappelijke uitdagingen vanmorgen via de voorzitter, zeg ik dan stop alstublieft met die hoogdravende taal excellentie. Het brengt de embryo is geen centimeter verder op de sociale ladder leerssen alsnog lezen, schrijven en rekenen in inhaalprogramma voor leerlingen die gediagnosticeerd zijn als functioneel analfabeet veel belangrijker ook veel belangrijker dan ze toegang te laten krijgen tot studenten cafés of het bedenken van semantische oplossingen voor de termen hoog hoger en lager opgeleid leerssen lezen dat emancipeert. Dat verheft.

[1:14:00] Nou dan toch weer dat hele verhaal over discriminatie. Ook deze minister spreekt

[1:14:07] infame beschuldigingen naar het bedrijfsleven uit. Net als veel van mijn collega´s. Wat ons betreft moet iemand die zulke zware beschuldigingen uiten van het bedrijfsleven zich schuldig maakt aan aan structurele discriminatie op afkomst, ras, religie en cultuur. Als je dat zegt ik vind het best maar dan moet het wel bewezen worden. Dus vandaar onze vraag hoeveel aangiftes liggen er tegen bedrijven wegens discriminatie, zwaar misdrijf tegen de grondwet. Hoeveel bedrijven zijn veroordeeld. Dat moeten er heel veel zijn als er sprake is van systematische structureel discriminatie de moeten stroom van veroordelingen zijn, want de minister stelt zelfs dat hij open staat voor een gesprek over radicale maatregelen radicale maatregelen. Zoals dankuwel. Voorzitter, de laatste alinea bijgelovig.

[1:14:53] Te meneer de laatste zin.

[1:14:55] Even de laatste zin. Dan zal ik mijn tweede termijn wat korter even laten zien. Ziek van deze voorzitter. We geloven niet dat er sprake is van systematisch discriminatie, maar dat mismatch is ontstaan door een vaak ernstig tekort, tekortschietende integratie. We kunnen bedrijven niet aandoen om ze te dwingen stagiaires aan te nemen die alleen maar beschikken over straat sculptuur, straattaal, straat normen, straatwaarde stoppen met werkgevers discriminatie verwijderen verwijten in plaats daarvan keihard inzetten op integratie op.

[1:15:25] De opvoeding,

[1:15:26] In wade, die nu eenmaal dominant zijn in onze bedrijfscultuur, dankuwel dankuwel.

[1:15:30] Dat was een mooie lange laatste zin dankuwel. Ik geef het woord aan mevrouw van der graaf spreekt namens de christenunie.

[1:15:42] Dank u wel, mevrouw de voorzitter, wat ga je hierna doen. Dat is de vraag die heel veel mbo studenten krijgen en als ik met hen spreken en zij vertellen mij daarover. Dan zie ik die vraag door hun ziel snijdt en dat raakt me want in die vraag ligt precies besloten hoe we in onze samenleving naar mbo studenten kijken.

[1:16:09] Voorzitter, onze samenleving heeft juist heel veel behoefte aan hen en aan vakmensen en ook mijn voorganger eppo bruins heeft hier veel aandacht voor gevraagd. En ik ben keurig blij om te horen hoe de collega´s hierin staan en dat dit een warm hart heeft. Ook in de kamer. Ik zie dat onze ideeën geland zijn in het coalitieakkoord en dat de minister nu met een heel mooie agenda is gekomen voor het mbo en ik vraag hem ook om er voor hem het belangrijkste punt eruit naar voren te halen dat hieraan tegemoet komt. Deze waarderings vraag.

[1:16:48] Ik zie mooie punten. De christenunie is heel blij met de vijf ton structureel vanaf tweeduizend, drieëntwintig voor het expertise punt specialistische vakmanschap dat essentieel is voor de vuurwerkmaker. De glazen. De goudsmeden. De lijstenmakers blij met deze inzet ook dat er structureel extra geld komt voor betere begeleiding en loopbaanoriëntatie van studenten, zodat ze het een plek kunnen landen waar ze echt tot bloei komen en ook de negentig miljoen voor het behoud en het versterkt van sterk regionaal beroepsonderwijs en de opleidingen dichtbij huis belangrijke punten in de agenda van de minister zitten dan vraag ik aandacht voor de mentale gezondheid

[1:17:26] in de corona tijd hebben we gezien dat hij er zwaar ingehakt. En als ik nu op werkbezoeken breng dan hoor ik daar studenten elkaar voor het eerst ontmoeten in het derde jaar nadat ze twee jaar lang achter een scherm met vaak de camera uit elkaar. Misschien hebben gesproken en dit leidt ook tot sociale problemen in de school. Veel studenten met mentale zorg en ik vraag de minister of hij bereid is om iedere student mogelijkheid gegeven om met de mensen in gesprek te gaan. Ik zie op onderwijsinstellingen als ik er op bezoek ben dat daar juist in de begeleiding te weinig aandacht voor is. Ik zie ook goede voorbeelden je het alfa college in groningen waar ik was hebben ze school haters zoals ze zichzelf noemen. Geestelijk verzorgers die op de school rondlopen en die een luisterend oor bieden en ik gun iedere student dat luisterend oor is de minister bereid om daar met de staatssecretarissen van vws aan te werken.

[1:18:25] Voorzitter, mbo studenten hebben nauwelijks toegang tot studenten vereniging of sportverenigingen. De minister start en verkenning naar hoe mbo scholen financieel studenten kunnen helpen bij deelname aan studentenvereniging en sportverenigingen is hij bereid om in die verkenning de optie mee te nemen om het profileringsfonds uit te breiden naar de wet educatie en beroepsonderwijs hbo studenten studenten die hebben hier al recht op via de wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Graag een reactie van de minister daarop. Voorzitter, het wetsvoorstel met voor de herinvoering van de basisbeurs. Daarmee wordt de rente tussen mbo studenten, studenten op het hbo who gelijkgetrokken en dat is belangrijk, maar dat gaat volgend jaar pas in en we zien nu dat er een groep is die tussen wal en schip valt. Want voor hen start het afbetalen per één januari tweeduizend, drieëntwintig en die rente wordt meteen voor vijf jaar vastgesteld. Wat vindt de minister daarvan en is hij bereid om het moment van het vaststellen van het rentepercentage uit te stellen tot de wet. Er is, zodat die ongelijkheid niet ontstaat die er in dit wal en schip jaar wel lijkt te ontstaan. Graag een reactie. Voorzitter, goede voorbeelden van plekken waar onderwijs en ondernemers samenkomen waar studenten ook goede voorbeelden tegengekomen. Dat zijn de campus twente en ook de beroepskappers in middelharnis waar studenten vanaf het eerste jaar vmbo tot mbo vier kunnen leren en doen leerlingen, studenten, bedrijven en scholen uit de regio samenkomen. De christenunie is groot voorstander van het hybride docentschap en om dat te stimuleren, bijvoorbeeld door een wet bevordering technisch onderwijs, een fiscale tegemoetkoming voor bedrijven om meer docenten in te zetten, zoals we dat kennen bij de baby. Zo is de minister bereid om hier aan te werken en in het departementale beleidsonderzoek dat hij van plan is te doen dit mee te nemen als actiepunt. We zitten weer wachten met smart op het rapport van de taskforce asscher over hoe het onderwijs zo goed mogelijk kan opleiden voor de beroepen waarbij de mensen zo hard nodig hebben. Energietransitie en in deze klimaatwet heeft het veel aandacht dat we daar mensen voor nodig hebben digitalisering, de uitdagingen in de zorg. Denk ook aan het tekort in de spoorsector waar we van de ns weten en ook van andere vervoerders dat een groot tekort is aan machinisten hebben we voldoende opleidingsplekken voor de machinist railvervoer bijvoorbeeld. Voorzitter, wanneer komt die agenda en wanneer gaan we hier echt werk van maken om echt op te leiden voor de tekort sectoren. Waar zitten de vragen over over de instroom en het verhogen van de instroom. Die beginnen al op het voortgezet onderwijs en ik wil vragen of de minister bereid is om met minister voor voortgezet onderwijs een aanpak hier op op in te zetten en samen op te trekken.

[1:21:33] Dan kijk ik of ik nog een laatste punt heb. Ja, zeker als ik uit die ruimte korte benzine in deze tijd van krapte dat het aantal inschrijvingen bij de baby wel toeneemt bij de theoretische bij de boel opleidingen juist afneemt, maar zouden we niet moeten kijken naar ook de werk begeleidende leerweg want bij baby s wordt alles tot in vier dagen werk en één dag school. Maar zou je niet kunnen kijken naar een variant waarbij twee dagen naar school gaat en drie dagen werkt graag een reactie daarop van de minister en daar houd ik het even bij.

[1:22:08] Dank u wel, mevrouw van der graaf. Geef ik het woord laatste spreker. Deze eerste termijn, de heer bisschop. Hij spreekt namens de sgp.

[1:22:16] Voorzitter, dankuwel en ik sluit me graag aan bij alle collega´s

[1:22:22] waardering hebben uitgesproken voor de mbo ers. En hun inbreng in de aandeel in de samenleving en de economie,

[1:22:31] ook al ben je niet onhandige doe het zelver? Er komt een moment. Dan heb je embryo s nodig

[1:22:38] en dat alleen al zou onderstrepen moet onderstrepen dat waardering voor hen op zijn plek is

[1:22:46] en die waardering is er bij de minister. Dat dat is duidelijk zichtbaar in de werkagenda en daardoor wil ik graag ook de complimenten voor geven het ook nodig en het is ook mooi dat er extra geld beschikbaar wordt gesteld.

[1:23:00] Wij zijn vanuit de sgp altijd wel behoorlijk alert op de verantwoordingsplicht en een concreet. De eerste vraag aan de minister is dan ook.

[1:23:09] Klopt het dat er geen afzonderlijke verantwoordingsplicht van de instellingen meer komt over de werkagenda. De gelden vanuit de werken. Dat maakt onderdeel uit van

[1:23:19] gewoon het hele pakket aan verantwoording waar scholen toe verplicht zijn.

[1:23:25] Klopt dat.

[1:23:27] De voeding van het mbo begint in het voortgezet onderwijs en terecht te leggen de collega´s, de vingers erbij. En ook de minister dat er wel enige zorgen zijn en mijn vraag aan de minister is dan ook zijn leerwegen in het vmbo toereikend om te zorgen dat meer leerlingen naar het mbo gaan in plaats van naar de havo

[1:23:45] dat overstijgt de de grenzen

[1:23:50] van de taakstelling van van de bewindspersonen van de taken van de bewindspersoon. Maar ik zou hier graag een beetje onterecht. Graag een reflectie van deze minister willen is er ook in de aan de toeleiding niet nodig om daar iets aan te doen

[1:24:32] over de kwaliteit van de burger. Onbeschaafd onderwijs bestaat best wat ontevredenheid. Een belangrijk probleem is het gebrek aan specifieke scholingsmogelijkheden voor docent concrete vraag

[1:24:42] is de minister bereid in gesprek te gaan met opleiders om te stimuleren dat er meer scholingsaanbod beschikbaar komt.

[1:24:48] En dan de kwalificatiedossiers onderwijsaanbod van het mbo bestaat uit ongeveer honderd negentig kwalificatiedossiers en vijfhonderd kwalificaties. Hoe kijk je minister daartegenaan dient dit aantal? Deze aantallen dienen die het belang van de beroemdste praktijk of zou het meer gestructureerd. En wat aangeharkte kunnen

[1:25:10] graag de reflectie van de minister

[1:25:14] de minister wil de verantwoordelijkheid van instellingen voor het vinden van stages vergroten. Op zich prima, maar

[1:25:20] we moeten daarbij ook wel de verantwoordelijkheid van bedrijven en studenten maximaal benutten. Het kan niet zo zijn dat het op de instellingen geloof volledig gelegd. Neem een platform als job sophie kunnen erg helpen bij het leidde tot en tot tevredenheid leider van instellingen bedrijven, studenten en mijn concrete vragen aan de minister is. Hoe worden dergelijke platforms dergelijke instrumenten in zijn plannen ingepast

[1:25:49] en dan de betrokkenheid van studenten en ouders in het hoger onderwijs bleken student in veel gevallen niet of niet goed betrokken te worden bij besluiten over het verdelen van de middelen die beschikbaar kwamen als gevolg van de van het leenstelsel.

[1:26:05] Welke lessen trekt de minister uit de ervaringen in het hoger onderwijs. Om herhaling bij de werkagenda in het mbo te voorkomen en klopte dat studenten instemmingsrecht hebben

[1:26:17] over de scheve ouders terecht aan dat de instellingen ook meer ogen hem mogen hebben voor hun inbreng, zeker als het gaat over de niveaus één en twee erbij extra ondersteuning en wil de minister hierover in gesprek gaan met ouders en onderwijs en de mbo raad en tot slot, voorzitter, toezicht de positie van het mbo zien we steeds gelijkwaardig geworden aan die van het hoger onderwijs

[1:26:42] en misschien is het goed. Dat hoeft niet nu al geregeld te worden op deze ochtend. Maar misschien is het goed om ook eens te kijken naar de inrichting van het toezicht

[1:26:54] is het niet tijd om te kijken of het huidige toezicht een vorm van visitatie

[1:27:00] kan worden in plaats daarvan een vorm van visitatie door de sector zelf dat zo het

[1:27:07] gevoel van volwassenheid alleen maar stimuleren, denk ik. Voorzitter, ik wilde die we later. Dank u zeer.

[1:27:12] Dankuwel. U heeft een vraag. Meneer bisschop van mevrouw van der gaat trouwen.

[1:27:17] Voorzitter, de heer bisschop vraagt terecht aandacht voor de groep die in mbo niveau twee worden opgeleid en de extra aandacht voor de begeleiding die daar ook nodig is. De heer bisschop heeft ook aandacht gevraagd voor de extra bemiddeling vanuit de onderwijsinstelling om stages te vinden is die heer bisschop het met christenunie eens dat het goed zou zijn om daar ook specifieke aandacht te hebben voor deze groep studenten in npo één en twee

[1:27:55] is hij bereid om de minister te vragen.

[1:27:58] Mijn heer bisschop,

[1:28:00] Zeker een treffende vraag en ik deel dat van harte. Ik zou de vraag zal willen formulieren ziet de minister mogelijkheden om voor de zomer de kwetsbaarste groepen in extra ondersteuning ten aanzien van stage, begeleiding, enzovoorts te onderzoeken.

[1:28:25] Ik hoop dat dat een antwoord te vragen kijkt met met dwangmaatregelen.

[1:28:32] Weet je het nooit?

[1:28:33] Je hebt een samenspel nodig tussen bedrijfsleven, opleiding en student en je hebt daar allemaal een maatschappelijke verantwoordelijkheid in en daaraan moet je appelleren. En als dat gestimuleerd kan worden, met name met groepen die wat minder zelfredzaam zijn. Zal ik maar even zeggen dan dan is dat waardevol alleen al klinkt dat vreselijk economisch, maar ik bedoel het vooral sociaal alleen al als een vorm van van investering. Het is voor het welzijn. Juist van die mensen en ik ben ervan forum daar

[1:29:06] goed overleg goede vorm voor te vinden en dat gaat ook lukken natuurlijk.

[1:29:10] Dankuwel vervolgvraag van een vrachtwagen.

[1:29:13] Eerder een reactie. We merken we willen allemaal veel punten gemaakt spreekt deze schort maar denkt dat hij bisschop mijn zorg op de juiste manier heeft heeft aangevoeld heeft die vraag ook doorgeleid naar de ministers. Ik kijk heel erg uit naar de beantwoording van de minister ook op dit punt om juist voor deze groep ook specifieke aandacht te hebben. Juist als het gaat om bemiddeling tussen de onderwijsinstelling en de stageplekken.

[1:29:40] Via de reactie deze interruptie aan heer bisschop vraagt mevrouw van der graaf reactie. De minister is geen vraag aan nu nog wanneer jij wilt.

[1:29:52] U mag natuurlijk altijd even reageren en ik wil mevrouw van der graaf.

[1:29:56] Ik wil mijn vrouw graag bedanken voor haar constatering. Ik weet niet precies of ik nou fijngevoelig bent of.

[1:30:06] Heel goed. Ik dank de leden voor hun inbreng een eerste termijn. We schorsen even voor vijftien minuten, zodat de minister zijn beantwoording op orde kan maken, is dit. We gaan verder met de beantwoording eerste termijn om kwart voor twaalf.

[1:46:36] Ik wilde

[1:46:37] dit debat weer vervolgen. Als u allen veel aan de leden vragen om te gaan zitten mensen op de publieke tribune. Kunt u uw gesprek staken

[1:46:49] microfoon?

[1:46:53] Wij willen starten

[1:46:55] mensen op de publieke tribune. Mag ik u vragen uw gesprekken te staken. Gaat gewoon door.

[1:47:03] Zo. Ja.

[1:47:08] D. Dat heb je natuurlijk altijd al een keer willen doen.

[1:47:13] Misschien mag ik hem meenemen naar huis.

[1:47:17] Dank u wel. We gaan starten hebben zitten krap in de tijd tussen en er zijn veel vragen gesteld door de leden. Ik ga de minister direct het woord geven voor zijn eerste termijn en ik wil mijn leden vragen om hun vragen te beperken tot twee per persoon. De minister.

[1:47:33] Voorzitter, het is een groot genoegen om hier eigenlijk eerste officiële gesprek aan mijn kant met u te hebben over het mbo ook mooi om de vele mooie woorden warme woorden voor het mbo te horen over de volle breedte van de kamer. Ik onderschrijft direct de opmerkingen van de heer elliot cindy dat we eigenlijk vaker en uitgebreider over al deze onderwerpen moeten moeten spreken en ik ik verloor krijgt van nou dus waarschijnlijk meer meer vrijgesteld dan ik hier in deze korte tijd kan beantwoorden. Ik er wel even een algemeen punt maken

[1:48:09] dat u zegt allemaal van we moeten dat mbo op een andere manier positioneren. Dat probeer ik ook bij iedere gelegenheid te doen. Er zit nog steeds een hiërarchisch model in ons onderwijs eigenlijk een soort restant van het negentiende eeuwse model. Dat zie je trouwens ook. U heeft een aantal keer geweest hoe het mbo anders dan het hao wordt behandeld, komt ook met een hele andere geschiedenis heeft

[1:48:34] als er een moment is om dat beeld te kantelen en die waar je over te gaan die ik graag noem, dan is het volgens mij ook nu

[1:48:41] gedreven door inderdaad, zoals velen van u zei dat de wens de arbeidsmarkt krapte de maatschappij die vraagt om embryo s. Maar eerlijk gezegd ook een grote punt dat we een streep moeten zetten. Achter al die na die geschiedenis. En nu eindelijk eens. En voor altijd het vervolgonderwijs in de volle breedte te zien, niet alleen maar zoals velen van u zijde omdat dat de mensen zijn die als vakkrachten werken maar dat je ook in al die verschillende richtingen heel ver kan doorlopen. Ik spreek ook vaak zeer succesvolle ondernemers die een mbo opleiding hebben en absoluut niet gestopt zijn met metselaar te zijn, maar uiteindelijk in de aldi richting kan je doorlopen

[1:49:26] en en dus ook denk ik. De discussie die we hadden van gaat dat nou eigenlijk over die algemene ontwikkeling of gaat dit over die beroepsmatige oriëntatie. Dan denk ik ook in de volledige waar je moet altijd die beide gesprekken tegelijkertijd hebben

[1:49:40] er zit ook iets zien wat u heeft genoemd en dat begint veel vroeger een stuk treffend. Als we kijken hoe wij onze kinderen

[1:49:48] in het in het primair onderwijs en het fort geweest onderwijs voortgezet onderwijs selecteren doen we dat via eigenlijk cognitieve vaardigheden.

[1:49:58] Als je daar niet goed in ben dan wordt aangenomen dat je dan praktische vaardigheden op dat je daarvoor gemotiveerd dat ik denkt dat het veel meer ook een positieve keuze moeten laten zijn. Er zijn heel veel dingen die mensen kunnen ze kunnen praktisch kunnen theoretisch zijn. Ze kunnen creatief zijn. Ze kunnen sociaal zijn. Er zijn heel veel elementen die wij in de mens waarderen

[1:50:19] en als we het een positief kunnen de keuze kunnen maken om de richting binnen de waarheid te kiezen die je wil dan heb ik een grote stap genomen. Nou ik voel zelf dat kantelen van de publieke opinie. Die is er wel heel fijn om te zien dat de kamer het land spreekt toch wie u dat uitspreekt. Maar ik zeg altijd emanciperen kan je niet zelf. Je moet ook in de ogen van de ander die waardering krijgen. Dat betekent ook ouders ook docenten ook de boodschappen die kinderen van jongs af aan meekrijgen moeten op gegeven moment de juiste boodschapper zijn

[1:50:53] en is er ook een handelingsperspectief en dat is denk ik. Ik denk deze plannen van het kabinet onze inzet in de werkagenda is om het allemaal ook handen en voeten te geven en u heeft op een heleboel concrete punten. Heeft u goede suggesties gemaakt en ik ik denk er ook van dat we nu een aantal elementen kunnen adresseer met dit beleid, met de inzet voor de werkagenda, maar ook een aantal vragen gesteld die wat verder gaan

[1:51:23] en daarom, zoals u weet, is dit moment een toekomstverkenning gaande, zowel voor het mbo als het hbo. Ik heb zoiets goed een toekomstverkenning voor het vervolgonderwijs en ik kunnen een aantal van die fundamentele vragen stellen. Hier gaat onder andere ook hoe wij vanuit het coalitieakkoord. De extra middelen gaan inzetten.

[1:51:41] Maar ik zou zeggen dat zijn ze mooi slagroom op de taart moet de taart zelf ligt er ook nog en dan moeten we denk ik een principiële discussie over gaan voeren. Dan doe ik graag met u ook naar aanleiding van die toekomstverkenning die die nu loopt. Nu ga ik proberen

[1:51:56] met die woorden zo goed mogelijk en zo snel mogelijk door de vraag heen te gaan. Misschien nog een punt

[1:52:02] van waarom ben je nou zo trots op mbo? Ik spreek veel buitenlandse collega´s die maken een studie van de nederlandsche

[1:52:10] en zeggen hoe doe je dat nou met die aansluiting tussen scholen en de arbeidsmarkt kunnen we auto sprak onlangs spaanse collega en zij was heel trots zal nu honderd duizend studenten in deze leergang. Nou ik heb er vijfhonderd duizend en we zijn een stuk kleiner land en dus daar soms ook wel zo van dat van buitenaf met een beter perspectief heeft. Dus dus niet alleen maar ook ons mbo is goed. Ik keer op keer benadrukken wat er in deze richting gebeurt, heeft zijn eigen kwaliteiten. Er zijn een aantal elementen die mbo heel bijzonder maken die ik ook

[1:52:43] in de andere richting zou willen als het gaat over de manier hoe we staartjes denken de aansluiting met het bedrijfsleven. Dat komt voor in mijn optiek ook hogescholen, universiteiten iets van leren. Goed

[1:52:56] dan heel veel vragen. Ik probeer ze ik heb ze een beetje thematisch begin even wat wat algemenere punten rondom het embryo. Dan ga ik door naar probeer ik ze even per blokjes te doen. Bent u de blokjes heeft het eerste blokjes eigenlijk algemeen de positionering van het mbo.

[1:53:16] Mevrouw van der plas vroeg ook failliet gegaan.

[1:53:18] We doen om het mardon minister kunt u de titels van de blokjes noemen want dan hebben de leden een beeld van wat er gaat wat u gaat.

[1:53:24] Dit blokje. De algemene positionering van het mbo en die andere blokjes. Hoe heet ja dan krijg ik een blokje blokje. Twee is kwaliteit en innovatie. Derde is carriere perspectief.

[1:53:41] Dan ga ik denk ik naar het stage pakt

[1:53:44] donna kansengelijkheid naar school kosten. En tenslotte eindigt bij de aansluiting op de arbeidsmarkt en op geen enkele manier in deze volgorde een volgorde van belangrijkheid heel redelijk toeval ronald blokje over.

[1:54:10] Het zit hier allemaal flauwe grapjes niet ook niet voor de mensen thuis en de minister.

[1:54:15] De vraag van mevrouw plas over de positionering dus ook in het vmbo. Daar zijn we hard mee bezig. Ben ook aan het werk. Dat waren ook een aantal vragen over van hoe hoe doen we dat. Hoe doet u dat samen met uw collega wiersma zijn bezig met een doorlopende lijn in het beroepsonderwijs. En dus dat is een van de manieren hoe er dus veel eerder zowel binnen het basis onderwijs als in het voortgezet onderwijs meer aandacht eigenlijk willen hebben voor deze beroeps. Daar ligt het best een aantal fundamentele vragen ook weer. Ik zei net al hoe selecteren et cetera. Maar dat is iets wat we samen samen gelijk optrekken met die doorlopende lijn.

[1:54:57] De heer van der molen vroeg

[1:55:05] hoe gaan we eigenlijk om dat de ja. Onder andere eigenlijk ook. Ik zou zeggen ook met de krimp. Het punt is van waar waar is de essentiële infrastructuur die in nederland willen hebben. U zei van ja, wij hebben daar middelen voor gepositioneerd voor een aantal jaren om zou zeggen als een soort brug naar een meer fundamentele discussie over hoe we met het opleidingsaanbod in de regio omgaan. Eigenlijk wel parallel wat we ook bij de hogescholen hebben gedaan. Er zijn op dit moment nog geen concrete signalen dingen omvallen nog nogal mogelijkheden in termen van samenwerking tussen mbo scholen. Maar het is denk ik heel erg belangrijk dat we daar ook de de strategische kracht die de regio zijn en men weet ook echt wel wat men daar wil hebben

[1:55:51] dat we die weten te behouden. Dus ik ik wil ook uiteindelijk komt er ook nog een kamerbrief overmaken. Doelmatigheid dat ik daar verder op ingaan, zeker absoluut ook een element in onze toekomstverkenning en dat wil ik ook echt weer

[1:56:07] in parallel doen met de discussie die we in het

[1:56:09] hbo hebben want dat is een parallelle discussie en er is ook veel teams ching waar bijvoorbeeld mbo en hbo samenwerken.

[1:56:19] Er werd ook gevraagd om mevrouw bush league de krijg de visie brief op het beroepsonderwijs komt voor de zomer van tweeduizend, drieëntwintig

[1:56:30] met de koe toekomstverkenning. Want als is onderdeel van de versterking van het van het beroepsonderwijs.

[1:56:38] Mevrouw van der plas, u aangehouden motie over de aanpassing van de benaming mbo. Ik ondersteun die gedachte volledig

[1:56:48] middelbaar is denk ik niet de juiste wijze want dat lijkt te suggereren dat alleen maar een stap op weg is naar het hbo, terwijl het een eigenstandig richting is met zijn eigen kwaliteiten.

[1:57:01] We zijn dat al het cbs heeft alles nagekeken.

[1:57:06] Ik verwacht dat we eigenlijk in het eerste kwartaal van tweeduizend, drieëntwintig, met wat concrete voorstellen kunnen komen. Maar ik onderschrijf de gedachte volledig

[1:57:14] en ik zie was bij bijeenkomsten dat het embryo was het mega belangrijke onderwijs wordt gepositioneerd. Dat is een beetje speelse wijze om daar invulling aan te geven. Maar ik denk dat het goed is om daar. Het is de sticker

[1:57:32] bepaald natuurlijk niet hoe we erover denken. Maar op een gegeven moment kunnen

[1:57:36] kan het wel zo zijn dat de benaming. Het is volgens tenslotte nu al uiterlijk achterloopt bij de visie die we daarover hebben, dan moeten we dat moeten gewoon adresseren

[1:57:44] dan

[1:57:47] dat is een algemeen gesprek hier geweest over de positionering van de studenten zijn ze volwaardige studenten betekent ook dat je recht hebt op korting op mede meedoen in het studentenleven.

[1:57:59] Laten we eerlijk zijn dat mbo studenten hebben al een ander type studenten zullen we een andere vraag hebben we hebben er trouwens al een keer gedaan. We hebben al toen we min of meer hbo en who gelijkelijk gingen behandelen, zagen we ook dat met studievoorlichting met ons zeg maar introductiedagen met studentenverenigingen. De enige aarzeling was voor studenten van hogeschool. Dat loopt nu eigenlijk heel erg goed. Dus we hebben die stap per keer genomen. Twee van die richtingen waaier veel geleidelijker behandeld. Dus ik ben absoluut vertrouwen in dat er voor een aantal studenten dit dit een hele belangrijke stap is.

[1:58:39] Ik sprak laatst nog een student die zei van ja

[1:58:42] ik mocht als student

[1:58:44] mbo

[1:58:45] bij een aantal gelegenheden die naar binnen. Nu ben ik doorgestroomd naar het hbo in precies dezelfde persoon. Mag ik wel naar binnen. Dat raakt me nu pas eigenlijk nu nu ik het wel mag doen.

[1:58:56] De heer van der molen had een aantal concrete en ik denk allemaal hele goede suggesties. De collegekaart die dief zijn op dit moment aan het aan het verkennen samen trouwens in gesprek met job die ook vertegenwoordig is voor mij ook een gelegenheid om een compliment te maken aan de studentenorganisatie die niet alleen heel ter zake deskundig is, maar zeer geëngageerd en dus toch angus, angus. Je bent van studenten is vind ik wel goed te worden in het mbo de toegankelijkheid voor de studentenhuisvesting. Dat is ook zoiets. Waarvoor mag je gewoon niet. Daar dat bespreken op dit moment met de brancheorganisaties en nogmaals uitgangspunt is weer die gelijkwaardigheid. Dat is eigenlijk heel simpel principe

[1:59:44] de gemeentelijke studies toeslag voor studenten met een beperking die geld lees ik hier voor scholen studenten vanaf vijftien jaar die niet minimumloon hebben.

[1:59:55] Maar is een door een wettelijk minimum bedrag bepaald.

[2:00:02] Dus de vraag is zijn kop van die voorwaarden kunnen intrekken.

[2:00:08] Dus is aan gemeenten. Oké. Misschien moet ik hier nog even op terugkomen. Ik vind het sowieso al een hele goede punten

[2:00:13] dan die monitor uitbrengen voor de medezeggenschap naar mbo. We zijn

[2:00:20] weer met de studentenorganisatie job in gesprek

[2:00:24] en we willen dat zeker zo goed mogelijk gelijk trekken. We doen voor vervolgonderzoek naar mogelijk. Maar nogmaals, mijn insteek is omdat gelijkwaardig te behandelen. Ik zie geen enkele reden om dat niet te doen. Dus ik ga het graag verder onderzoeken.

[2:00:40] En tenslotte even kijken hoor. Dus de studentenkamer die hadden we al

[2:00:47] beantwoord.

[2:00:49] We gaan even kijken hoe we dat gelijk kunnen trekken

[2:00:52] en dan tenslotte de studenten gelden.

[2:00:56] Ik sliep niet voor.

[2:01:00] Ik moet eerlijk gezegd zeggen heeft een zeer gedetailleerd allemaal goede suggesties. Ik ga die eigenlijk ook wel meenemen en ik wil die misschien toch op. Misschien ook wat schriftelijk op terugkomen.

[2:01:12] Dus waar we om geven.

[2:01:13] Meer geld voor gereserveerd is. Dat vroeg de heer van baarle. Ik denk dat het eerlijk gezegd niet een vraag is die in eerste instantie opgelost moet worden met extra geld. Ik voel veel interesse en ook inzet bij de scholen. Om te kijken wat ze aan kunnen bijdragen heeft ook trouwens ook met gemeenten te maken. Vond het mooi dat vanochtend ook bericht kwam dat naar utrecht die ook amsterdam introductiedagen ook gaat opstellen openstellen voor mbo eerlijk zeggen de eerste keer dat een utrecht hebben gedaan zijn die aantallen ook zeer bescheiden geweest want we moeten er even aan wennen. Dus volg mij is het eerlijk gezegd het gaat hier niet om wilde geen geld voor is. Het gaat erom dat je het gewoon moet gaan organiseren. Dat je er ruchtbaarheid aan moet geven en dat we met elkaar gewoon al die gesprekken moeten gaan voeren.

[2:02:02] Nog even naar de heer bisschop over de administratieve verantwoording van de werkagenda. Nou we gaan dat met een aantal partijen gaan we dat opstellen. We gaan daar komt tot hele middenveld komt bij elkaar. We gaan ook regionale plannen opstellen voor uitwerking voor de werkagenda. Die gaan natuurlijk stevig toetsen gaan we monitoren wilde echt succes van maken en voor de verantwoording voor deze middelen geld niet apart gezien, maar we gaan wel aan de mbo scholen om nu vragen om hun jaarverslag daar op een adequate manier natuurlijk verslag op te doen

[2:02:37] en u vroeg ook naar de betrokkenheid van de studenten. Wat heb je geleerd. Wat heb ik geleerd in het hoger onderwijs. Voorzitter, nou ik moet zeggen bij monde van het jobs zijn studenten van het allereerste

[2:02:52] betrokken geweest bij de gesprekken over de inhoud van de landelijke werkagenda ook heel goed geluisterd naar hen in mijn eigen inzet daarvoor.

[2:03:00] Ze worden ook betrokken bij die uitwerking die we gaan maken.

[2:03:05] Nogmaals, wordt een integrale kwaliteitsagenda met ambities, maatregelen en begrotingen per school, en dan zal de commissie kwaliteiten afspraken ook de beoordeling van de school en zoals dat dan binnen de school beleefd woord

[2:03:20] daar docenten en studenten moeten ze beiden bij betrekken gaan aanvragen en dan hebben ze daar

[2:03:29] hebben ze instemmingsrecht

[2:03:33] dan vroeg ie er beertema nog even naar dit soort demografische ontwikkeling. U noemde de opwaartse druk. Heel fijn dat wilt noemt die is natuurlijk dat is op alle mogelijke manieren denken verkeerd verschijnsel.

[2:03:47] Want dat doen twee dingen.

[2:03:50] Het leidt tot een een onderwaardering van het mbo. Ik moet zeggen het lijkt ook aan de andere kant tot studenten die in het harold universiteit zitten die er niet thuishoren die zich niet gelukkig voelen

[2:04:02] en uiteindelijk is het een race waar uiteindelijk alleen maar verliezers zijn en ik zie soms ook de druk aan de andere kant van de waaier hoger oplopen. Juist om vanwege dienst dezelfde opwaartse druk. Dus als we dat verticale beeld kunnen loslaten.

[2:04:16] Zink. Een heel belangrijk punt. Dat gaat ook over het punt dat velen van u heeft genoemd. Open studenten welzijn. Dat heeft ook te maken met de druk die wij als maatschappij bij allerlei wonden op de op deze groep jongeren uitoefenen die eerlijk gezegd in hun beleving van de wereld alleen maar eigenlijk druk druk oefenen die druk zet zich voort, soms via de scholen en eerlijk gezegd ook gif in je eigen hoofd

[2:04:40] en dat geeft alleen problemen ernstige problemen als we kijken naar studenten welzijn cijfers mentale druk zien van al die studenten oplopen. Eerlijk gezegd in het mbo nog iets minder. Dat vind ik dan een groot goed.

[2:04:55] Misschien ook wel wat meer praktische concrete aanpak die daar wordt benadrukt. Maar u heeft totaal gelijk dat we dat is een verschijnsel dat we wat we moeten proberen te stoppen en ik eerlijk gezegd door gewoon die het mbo de aandacht te geven.

[2:05:14] Concrete maatregelen concrete middelen is dat een manier hoe we dat dat kunnen tegengaan.

[2:05:23] Ja ik ga ook even naar die vent hier rijk goede ook opmerkingen gemaakt heeft over van dat we een beetje naar noemde houtje touwtje is dat is het trouwens niet helemaal denk ik. Als we kijken naar het vervolgonderwijs. Ik zeg het de drie categorieën die we hebben

[2:05:37] die dat is op zich best wel overzichtelijk.

[2:05:41] Ik denk dat we in onze toekomst verkenning daar wel iets moeten gaan kijken.

[2:05:46] Het gaat denk ik om binnen die waaier zit er enorme verscheidenheid. Mijn ervaring is trouwens dat je misschien het mbo nog een grotere biodiversiteit aantreft dan in de andere elementen van der waaij omdat er zoveel noemde allemaal naar de enorme verscheidenheid aan opleidingen ook aan

[2:06:05] de capaciteiten waarvan waar wordt wordt gevraagd. Dus we gaan het zeker toekomstverkenning gaan we dat verder verkennen. Ik denk zelf dat het eindelijk eigenlijk naar hem.

[2:06:16] We moeten een beeld hebben van het vervolgonderwijs, maar eerlijk gezegd ook het onderscheid maken tussen deze verschillende richtingen. De waaien kan ook erg helpen en er zit een identieke vraag van hoe onderscheiden door universiteiten en hogescholen en denk ook de eigenheid benoemen. Uiteindelijk geef dan toch die die reikwijdte. Het is interessant om te zien dat ruwweg een derde van onze studenten binnen het mbo hebben een derde hogescholen en universiteiten. Dus

[2:06:44] daar ben ik eigenlijk minder ongelukkig mee dan de de ongelijke waardering die u allemaal tegenspreekt.

[2:06:54] Ook werd mij gevraagd van

[2:06:57] of ik dus in bereidt bent om in gesprek te gaan met mijn collega van minister wiebes. Maar over

[2:07:05] het verhogen van de instroom. Zeker als we gaan kijken van hoe kunnen we nou studenten meer verleiden om het mbo te gaan trouwens niet alleen maar uit het vmbo. Ik heb vorige week ook een brief gestuurd

[2:07:18] na alle studenten of alle scholieren die het havo en vwo diploma afronden heel nadrukkelijk wijzen dat mbo ook een mogelijkheid is. Er zijn ongeveer tweeduizend studenten die uiteindelijk in het mbo uit valt uit het vwo komen. Het is niet ongebruikelijk. Sterker nog, ik heb een aantal studenten gesproken die zelfs een universiteit of een hogeschool opleiding af hebben alsnog een mbo opleiding gaan doen omdat ze daar iets kunnen leren wat ze nergens anders leren.

[2:07:47] Dus ik ga zeker in gesprek met collega wiebes maanden meer toen dit allemaal gelijk dat als we uiteindelijk meer studenten op hun plek wil laten brengen, dan moeten we dat eerlijk gezegd ook eerder in het primair en voortgezet onderwijs moeten we het aankaarten. Dus mijn eerste boek.

[2:08:03] Op de eerste blokjes hebben een aantal vragen. Mevrouw van der plas als eerste single beheerde hoop en nam de heer quint vierde weer bird maar vrouw van der plas

[2:08:14] dankuwel voor antwoorden. Ik wil graag terugkomen op helemaal in het begin over de positionering van het vmbo en het mbo. Maar dat ging met name over hoe positioneren dat beter in het basisonderwijs. Want daar begint het daar. Het is niet zozeer dat we het mbo moeten positioneren in het vmbo. Maar in het basisonderwijs. De antwoorden van de minister vond ik wel een beetje vaag. Eerlijk gezegd jij gore dingen over een doorlopende lijn doorlopende lijn denk ik dan altijd bij van. Oh ja, je dat doen we altijd al en dat zie je wel hoe dat gaat. Dat is voor mij een doorlopende lijn. Dus zou ik graag wat smeer. Ik zou daar graag een specifieke antwoord op willen hebben. En als de minister zegt van ja dat hebben we nu nog niet heel scherp in beeld. En dat moet later. Dat is ook een antwoord.

[2:09:02] Maar wat er specifiek over gezegd kan worden van hoe gaan we dat dan doen. Dat zal toch wel iets meer verduidelijking op willen hebben. De minister.

[2:09:10] Voorzitter, de eerste onderschreven ik al het punt dat veel vroeger aandacht voor na het beroep spat of the practice oriëntatie moet worden gevonden. Ook erg bewust dat dit niet in mijn eigen portefeuille zit zit van collega wiersma. Ik probeerde aan te geven. We hebben dat gesprek over hoe we het beroeps onderwijs in de langs de volle lengte kunnen kunnen versterken. Dus ik kom nog op terug omdat het voor gedeelte ook in zijn portefeuille zit. Maar ik ben het volstrekt eens met een principieel punt dat vrij vroeg op een positieve manier aandacht moet worden gegeven bij de ontwikkeling van kinderen dat ze deze kwaliteiten hebben die nodig zijn om een succesvolle beroepsopleiding af te maken.

[2:09:54] Wat specifieker zou mevrouw van me vroeg.

[2:09:58] Jij denkt dat het in m n gezicht denkt dat in het kader van die zeker visie die jij divisie die komt toekomstige jaar naar de toekomst kijken.

[2:10:09] Ja die heb ik inderdaad. Die zal het op dag kreeg ik een lijstje. Dat kom ik bij de heer de hoop voor zijn. Vraag

[2:10:18] wilt u de microfoon.

[2:10:19] Dank u, voorzitter en ook danken voor het algemene verhaal dat de minister houdt als het over algemene dingen hebben is ook wel te zien als je naar die hele leercurve de waaier, zoals de minister het noemt kijkt hoeveel geld gaat dan eigenlijk naar n mbo studenten door die ene leercurve.

[2:10:36] Ik heb ook feitelijke vragen bij het ministerie negen neergelegd en daaruit blijkt dat honderd achtenzestigduizend euro naar gemiddelde mbo student gaat honderd zevenenzeventigduizend euro door die hele leercurve naar gemiddelde hbo student en honderd negenentachtigduizend naar de gemiddelde woz. Dat was best wel een groot gat. Er zijn argumenten voor. Maar dat gat kan best wel s groter worden door de herinvoering van de basisbeurs waar ik voor ben, maar waar daardoor nog meer geld naar het hoger onderwijs gaat ten opzichte van het middelbaar beroepsonderwijs en ik ben benieuwd of de minister ook nadenkt hoe je die ongelijkheid kunt verkleinen en ook hoe we misschien wat extra s kunnen doen. Juist voor die mbo studenten.

[2:11:13] Minister.

[2:11:15] Voorzitter, zijn hele fundamentele vragen die de senaat over de taart zelf gaan en die wil ik graag meenemen in die in die toekomstverkenning. Want dat gaan we over de volle breedte kijken van wat is nou de inrichting van het vervolgonderwijs.

[2:11:30] Wilt u een de laatste vraag stellen?

[2:11:33] Ja, zeker? We hebben twee vragen.

[2:11:38] De heer quinton.

[2:11:43] Volg mij columniste gewoon korte antwoorden gewoon zeggen ja dat ga ik doen. Maar als ik t goed begrepen.

[2:11:49] In die die ondertussen.

[2:11:51] Mythische verkenning die er die eraan zit te komen dat die ook samen met minister wiersma gebeurt omdat ik denk dat dat moet volgens mij wel echt een ding worden want het gaat nu over het vervolgonderwijs en de denk ik van ja dat kan maar juist ook al bijvoorbeeld vanaf het vmbo. Wat een samenvoegsel is van twee onderwijsvormen. Waar is al die hele brede waaier aan leerlingen met verschillende behoeften ziet sarah meegenomen moeten worden, omdat ik denk dat als je dat doortrekt naar het mbo. Het verschil tussen een leerling praktijkonderwijs en student niveau vier hier doe het zelf ook. Student praktijkonderwijs en student niveau vier of entree opleiding dat het groter is dan dan niveau vier en universiteit dus ook of op welke manier dan ook voldoende recht gedaan kan worden aan de specifieke behoeften van elke mbo studenten niet de mbo student ook binnen die waaier de verschillen.

[2:12:38] Mijn eerste was het antwoord. Ja, we kijken naar.

[2:12:42] De heer serieus,

[2:12:44] Niet zozeer een interruptie. Want ik heb een aantal vragen stelt over instroom animo et cetera different blokjes te kijken en ik vraag me af of dat dit blokje was onder positionering mbo dat het later terugkomt.

[2:12:57] Laten we niet tenminste de aldi. U krijgt later uw antwoord minister.

[2:13:03] Zo niet dan over.

[2:13:05] Dan komt mijn vader zijn tweede boek.

[2:13:10] Eigenlijk een blokje. Wat mij betreft vooral over de docenten gaat.

[2:13:17] Er is zijn vragen geweest over bijzondere over de de rol van de basisvaardigheden. Door velen van u vragen gesteld over basisvaardigheden, bijzonder over rekenen en taal.

[2:13:32] In de werkagenda is er dertig miljoen structureel beschikbaar voor scholen om te zorgen dat docenten zich op deze kwaliteiten gaan professionaliseren.

[2:13:44] Dat is op niveau van de individuele docent en op het niveau van onderwijs, teams en dat is een dat zal een soort scholen zullen ze aan die veranderende bekwaam hij eisen moeten voldoen en ziet het als een eerste stap naar een soort landelijk vastgesteld bekwaamheids profiel dit met name voor burgerschap studenten

[2:14:05] docenten. Ja nou dat betekent ook dat de scholen voldoende tijd moeten bieden aan de docenten voor het volgen van de opleiding.

[2:14:15] En ja de

[2:14:18] alle mbo scholen geven in hun plannen ook aan hoe zij hun aandeel van die dertig miljoen gaan inzetten met het verhogen van de kwaliteit op deze basis vaardigheden naast het maas masterplan basisvaardigheden. Wat gaat over kennis delen stimuleren professionaliseren. Daar zit ook een keer een extra twee miljoen van coalitieakkoord gelden in

[2:14:43] ja, u heeft allemaal helemaal gelijk dat

[2:14:47] bij de opleiding adequaat niveau van rekenen en taal en burgerschap absoluut essentieel is, werd ook aangegeven dat bepaalt voor een grote maten ook weer hoe je je weg in het werk en de samenleving weet te vinden. Dus ik ga daar ik ga me daar hard voor inzetten. Ik denk eerlijk gezegd zit wel een eigenheid in het mbo.

[2:15:11] Het is toch op een andere manier hoe je daar die die lessen moet forum geven, maar het bekijken. Dus in het mbo niet anders dan zodat we dat doen in in het funderend onderwijs naar de kwaliteiten van deze belangrijke

[2:15:31] kwaliteiten.

[2:15:32] We gaan zo cool zijn het bindend studieadvies dat misschien eventjes.

[2:15:43] Je hoeft eigenlijk niet hier misschien bij de houden gewoon even weg zeg maar. Dankjewel

[2:15:51] basisvaardigheden we eigenlijk al gehad zeg maar. Dus, mevrouw van der plas vroeger ook van lichte al bij de pabo genoeg aandacht voor het mbo. Ja dat is eigenlijk ook een beetje terug terugkoppelen komen op de eerdere vraag die zij van het zijn dan praten we even iets andere rol van de docenten, docenten in het funderend onderwijs of die genoeg aandacht hebben voor voor het mbo.

[2:16:14] Dat is. Ik zei denk ik onderdeel voor deze grotere langere discussie.

[2:16:23] Dus ik zou zelfs zeggen dat een specifieke prioriteit voor beroepsonderwijs niet maar het is wel belangrijk dat ze daar een goed gevoel krijgen van wat er precies voor gevraagd wordt.

[2:16:32] En daar zit ook een bredere discussie trouwens achterover naar de aandacht ook voor. Nou even koppelend aan de basisvaardigheid rekenen en taal wat we daar precies

[2:16:42] gaan gaan vragen voor voor onze docenten. Dan kom ik samen met mijn collega wiersma nog een andere gelegenheid op terug

[2:16:51] of ik hen mevrouw boezem vroeg of ik docenten te ondersteunen in het in het burgerschapsonderwijs. En hoe kan ik daar invulling aan geven.

[2:17:03] We zijn

[2:17:05] we zijn eigenlijk een verkenning aan het doen

[2:17:08] en ook bleek uit onderzoek dat de vraag was van korte scholings borduurders.

[2:17:14] Ik ben in gesprek met expertise punt burgerschap en de lerarenopleiding te zorgen dat deze korter modules ontwikkeld worden.

[2:17:23] Het is mijn intentie om deze vanaf volgend schooljaar beschikbaar te stellen aan ik al zei van die dertig miljoen voor de professionalisering van docenten moeten ook op gericht zijn

[2:17:35] en daarmee hopelijk ook in het voorjaar van tweeduizend, drieëntwintig uw kamer te informeren over de vorderingen op dat onderwerp.

[2:17:44] Er waren een aantal vragen over inschaling, onderwijspersoneel, de functie mix, onder andere de heer hoop vroeg ernaar

[2:17:52] ik de manier hoe dat hebben georganiseerd, is dat we dat eigenlijk worden middelen voor beschikbaar. Dat heb ik ook in mijn brief heb ik dat geformuleerd

[2:18:01] dat die afspraken willen gaan maken. Maar gaan maken in de in de werkagenda en moet uiteindelijk toch dat zwoer dat mijn insteek is in het mbo door de ceo partners geregeld worden.

[2:18:16] Ik ik ga, hoop ik de voor de juiste randvoorwaarden zorgen met mijn inzet van het budget om honderd tweeënveertig komma twee miljoen euro voor heel nederland wordt ingezet kan worden vergoed carrière perspectief voor onderwijspersoneel.

[2:18:35] Daar gaat dan uiteindelijk ik ik wilde zeker stimulerende rol hebben, maar uiteindelijk zal aan de cao onderhandelingstafels tussen scholen en docenten en bonden die afspraken moeten worden gemaakt.

[2:18:50] De heer van der molen vroeg ook wat er de komende jaren op bevoegdheden van docenten kunnen verwachten.

[2:18:55] Cal zei van ik hoop in het eerste kwartaal van tweeduizend, drieëntwintig te rapporteren.

[2:19:01] Wat wat de opleidingsachtergronden is van de huidige docenten dat zij een nulmeting.

[2:19:07] En dan wil ik dan een reactie daarop uiteen gaan zetten hoe die bevoegdheden meer vorm kunnen geven. Want ik denk dat heel belangrijk is, zijn het allemaal met elkaar eens

[2:19:15] dat die afnemende dat beeld van die afnemende vaardigheden is verontrustend. Ik ben het gesprek met nro onder hen ook een rol te gaan geven in kennis opbouwen, monitoren rondom taal rekenen burgerschap. De drie basisvaardigheden en die wordt in tweeduizend, drieëntwintig ontwikkeld.

[2:19:35] De heer bisschop even vroeg over toezicht. Dat is best wel een interessante vraag. Daar komt ook weer die mythische toekomstverkenning denk ik aan bod. Want dat is echt zal een vraag die verder gaat dan alleen maar wat we nu met met de inzet van de coalitie middelen coalitieakkoord middelen willen vormgeven van de graaf vroeg naar het hybride docentschap. Velen van u eigenlijk.

[2:20:03] Er zijn al trouwens bijna de kern van de kracht van het mbo dat je een truc hebt

[2:20:10] die vooral ingezet kan worden als gastdocent of op basis van de opleiding tot docent

[2:20:17] op dit moment is de groep die het best in beeld hebben, zijn de docenten die een aanstelling het onderwijs hebben en een aanstelling. Het bedrijf is ongeveer elf procent van de docenten.

[2:20:27] Daarnaast komt ook vaak voor dat er detacheringen zijn.

[2:20:32] Ik zie dat zelf als een blanke kracht wil kijken wat er daar meer aan kunnen doen dat ze ook zeggen we hebben het over het leraren tekort vaak over po en vwo en mbo is er ook een docent tekort

[2:20:44] en dus alles wat we kunnen doen natuurlijk om mensen uit bedrijfsleven zover te krijgen om ook dat docentschap op te pikken is natuurlijk een hele belangrijke rol wil ik ook nog een keer de werkers en de extra aandacht voor vragen

[2:20:59] en ook daar er soms wel een soort kip en ei kwestie en want dat zijn ze vaak hebben, lijkt het het hardst nodig in de plekken waar de arbeidsmarkttekorten zijn. Daar zijn ook de arbeidsmarkt tekorten. Dus is het ook lastig om weer werknemers beschikbaar te maken. Maar ik wil echt dat gesprek gaan voeren met met de bedrijven om daar echt stevig op in te zetten want dat is wel de kracht denk ik van het mbo. Dus dat was mijn blokje kwaliteit.

[2:21:29] Eerder liet ook

[2:21:33] mevrouw hage neerhaalt.

[2:21:36] En voorzien. Ik vind eigenlijk dat ik niet goed antwoorden heb gekregen op de vragen die ik hierover gesteld heb. Ik hoorde ministers zeggen over de de kwaliteit in die functie mickey. We gaan afspraken maken in de werkagenda. Ik hoop dat we de ruis juist de randvoorwaarden stellen in de cao douane onderhandelingstafel. Dat weet ik en ik hoop ook dat de minister de juiste randvoorwaarden stelt, maar ik heb een aantal concrete vragen over gesteld, namelijk zouden we niet moeten werken naar een maximaal aantal percentages docenten in de bezighouden. Een minimum percentages zeeschaal. Wat gaat u concreet extra meer bevoegde student. Dus ik zei ik zou daar iets concreter beantwoording op nederland is nu nog wat algemeen.

[2:22:11] De minister.

[2:22:12] Voorzitter trekken het mijn volgende blokje daar verder op ingaan. Dus dat is dus in die zin heb ik ook een beetje in de war gebracht, terwijl een voorschot op te nemen. Ik heb hier nog een aantal vervolg antwoorden. Rond deze vragen ons carriereperspectief.

[2:22:35] Mevrouw kan,

[2:22:37] Dank u. Voorzitter, als ik studentes spreekt over een burgerschapsonderwijs, dan zegt zij dat heel erg afhangt van de docent mij vraagt daarover en ik hoorde minister zeggen dat de modules beschikbaar worden gesteld en er wordt gewerkt aan een professionaliseringsslag in het voorjaar van tweeduizend, drieëntwintig meer info krijgen. Mijn vraag die daarop aanvult is. Hoe kan de minister dat die professionaliseringsslag uiteindelijk ook ten behoeve van die student die dan niet

[2:23:03] is van die ene docent die al dan niet verder aan de slag gaat. Zijn daar manieren voor al dan niet in samenspraak met de instellingen. Want ik zie daar een lacune als het gaat om waar de studenten terecht kunnen.

[2:23:14] De minister en voorzitter dus een van de dingen die we zien is dat natuurlijk toch eigenlijk in het mbo redelijk slecht zicht hebt op die bevoegdheden willen versterken. Dat gaan we afspreken in werkagenda. Dat willen we ook gaan monitor dat we ook daar succes kunnen meten en willen ook heel nadrukkelijk. De studenten bij betrekken op de instellingsniveau, maar ook gewoon via de organisatie op op centraal niveau.

[2:23:41] Oké ik ga door met de volgende.

[2:23:43] Volgende blokje wat eigenlijk doorloopt op het carrièreperspectieven onderwijspersoneel. Dus kon ik kijk terug op de vragen van de hoop of we daar duidelijke afspraken over kunnen maken.

[2:23:58] Ik kom nog terug. Ik

[2:24:00] ik heb het vertrouwen dat de sociale partners hier samen uit gaan komen

[2:24:07] carriereperspectief is meer dan alleen salaris gaat om beheersen van de werkdruk ontwikkelingsmogelijkheden,

[2:24:13] goede begeleiding van zwarte docenten. Dat is cruciaal voor de kwaliteit van het onderwijs. Dus ik

[2:24:21] dat zijn de dingen die aan mijn kant wordt het budget beschikbaar gesteld hebben die honderd tweeënveertig miljoen.

[2:24:27] Het kan ingezet worden in heel nederland voor de betere carrière perspectieven. Ik heb er vertrouwen in dat het aan de cao tafels

[2:24:36] kan kan worden.

[2:24:39] Ja, dat we daar op een goede manier met elkaar uit weet te komen.

[2:24:45] Zie op dit moment dus niet de neiging om daar vanuit mijn perspectief nog hardere eisen aan op te leggen.

[2:24:53] Ja, de heer van der molen vroeg of er niet grondiger moest worden nagedacht over de inhoud van de opleidingen op niveau twee

[2:25:01] om dat we zien in praktijk dat werk aan het werk komen met dieven niveau twee lastig is.

[2:25:10] Mijn gevoel is de arbeiders perspectief van andy o twee niveau mbo twee opleidingen zeer divers

[2:25:18] vele stromen door naar niveau drie en verder willen we ook truc aanmoedigen is een belangrijke functie van het embryo. De inhoud van de opleiding is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van onderwijs en bedrijfsleven zoals dat de svb doen.

[2:25:32] We hebben er heel veel aandacht voor ga zo nog iets zeggen over wat we specifiek gaan doen in de inzet op mbo niveau twee en dat dat ook de plek is waar heel veel studenten zogezegd uit de boot vallen. Daarom gaan we ook honderd vijfenzeventig miljoen daarop inzetten. Dat is gewoon omdat ik voel van als we ergens de groeiende ongelijkheid in de samenleving kunnen tegengaan. De stad. Één van de momenten waar we echt hele scherpe in te interventies kunnen doen.

[2:26:00] Dus jij en grondige herpositionering. Daar denk ik ze goede suggestie is niet iets wat we dit op dit moment in de werkagenda voor ogen hebben, maar wel iets wat we kunnen meenemen in de langere termijn perspectief.

[2:26:17] Mevrouw. Ik vroeg waarom heeft minister gekozen voor het niet betrekken van docenten bij de werkagenda zou zijn wel duidelijk betrokken geweest. Zowel de vakbonden als de beroepsverenigingen zijn nauw betrokken geweest bij het proces van de werkagenda. We hebben die en ook de lijnen die uitgesteld zijn uitgezet zijn

[2:26:36] met name op de thema kansen kansengelijkheid aansluiting van onderwijs. De arbeidsmarkt is ook een sessie georganiseerd met de vakbonden en de beroepsverenigingen voor de lijn kwaliteit en innovatie, waar we nu over praten.

[2:26:49] De beroepsvereniging het vmbo mbo heeft daarnaast zitting in de strategische begeleidingscommissie die het hele proces van de vorming van de werkagenda overziet,

[2:27:00] en ik denk dat zo ook de stem van de docent geborgd is geweest en is nog steeds.

[2:27:06] Ook bij de uitwerking van de werkagenda zal de docent betrokken worden. Natuurlijk vinden ondernemingsraad van de school. Je moet namelijk goedkeuring verlenen aan het concept van de werkagenda voordat deze ingediend kan worden bij ocw.

[2:27:19] Dus en nogmaals, de inzet van de vakbonden

[2:27:24] en vmbo.

[2:27:25] Ziet u ook terug want ik denk eerlijk gezegd die stevige inzet die u in mijn brief heeft gelezen van de honderd tweeënveertig miljoen voor carriereperspectief. Dat is echt nadrukkelijk ook gehoord. De stemmen, zoals dat ook uit docenten zijn voortgekomen,

[2:27:43] kan ik in het vervolg. Ook zij is de inspraak van docenten bij deze middelen

[2:27:51] ik al zei ze zijn dus volgt betrokken. Ik heb een aantal thema s al genoemd

[2:27:55] en de sociale partners kunnen dat trouwens op landelijk niveau ook nog verder uitwerken en n regelen ook op schoolniveau in de uitwerking van de kwaliteit gaan.

[2:28:05] Je kunt voertuig. Hoe kijk nou eens naar die afschaffing van die functie. Of kijk ik naar de functie mix. Nou die salarissen mix is gestart in tweeduizend acht en is eigenlijk nooit geactualiseerd

[2:28:17] met hem en dat schrijf ik ook in mijn brief dat er eigenlijk een verschil is tussen de randstad en niet randstad. Eigenlijk zijn die verschillen niet meer te verantwoorden. In zekere zin zijn een aantal vragen aantal problemen zoals voelt de tekorten zijn landelijke verschijnselen geworden.

[2:28:33] Daarnaast is die regeling ook geevalueerd als eigenlijk niet doelmatig

[2:28:38] en moet sowieso ge update worden. Dus vandaar dat we ook voelen dat met nu. Dus deze nieuwe inzet onderhandelingen. Nu gaan plaatsvinden. Maar eigenlijk zo tegelijkertijd een soort update doen,

[2:28:51] maar het ook denken op een andere manier hoopt op een verstandige manier gaan inzetten dat waarmee

[2:28:58] dat is mijn afronding van dit blok.

[2:29:01] Daar zie ik de de hoop op. Kijk even andere leden. Alleen de leerde hoop

[2:29:06] van een man die single en beheer van de markt.

[2:29:12] Dat elke voorzitter, voorzitter, ik vind deze beantwoording met betrekking tot de functie mix niet bevredigend. Waarom niet. De minister die heeft die honderd tweeënveertig komma twee miljoen uitgetrokken en hij zegt ja ik ik heb het vertrouwen dat de sociale partners eruit gaan komen met betrekking tot die ontwikkeling heel eerlijk gezegd ik heb dat vertrouwen niet per sé want we hebben bij de eerdere functie mix ook gezien dat het niet per se leiden tot die hogere schade. Dus ik vind dat daar randvoorwaarde aangesteld moeten worden en dat is niet aan de polder. Dat is aan deze minister moet de minister is de minister van onderwijs. En als je al specifiek kijk naar die polder waar het gesprek gevoerd moet worden. Daar zitten de werknemers bijvoorbeeld niet aan tafel. Dus hoe kunnen we nou juist dat goed waarborgen en ik vind dat de minister daar randvoorwaarden aan moet stellen. Dus ik hoor graag of je dat gaat doen en aan welke randvoorwaarden hij dan denkt, want dit is het moment dat wij als kamer daarvoor in het volgende twee minuten debat wat van kunnen vinden. Dus ik verwacht een beantwoording van minister van waar iets meer.

[2:30:07] Duidelijkheid is de minister.

[2:30:10] Hij ik ik begrijp de vragen eigenlijk. En ik. Het is natuurlijk zo dat er in die onderhandeling. De werkgevers wel een tafel zitten. Werknemers de werkgevers niet ik.

[2:30:27] Aan tafel zitten.

[2:30:28] De bonden en de scholen, maar niet de bedrijven. Dat zegt wat hij bedoelt.

[2:30:35] Nogmaals ik heb ik heb er vertrouwen in dat ze eruit gaan komen. Ik. We gaan de werkagenda gaan we ook stevige dingen opschrijven

[2:30:44] en ik ga zeker een stimulerende rol. Maar ik ga niet. Daar ben ik ga dat niet tripartite. Dat is niet meer insteken.

[2:30:52] Heel concreet vraag stelt u randvoorwaarden?

[2:30:55] Heeft u randvoorwaarden mee?

[2:31:02] Ja, themas en kaders. Maar de vraag is hoe die hoe hard hij als hoe hard je die beleefd.

[2:31:10] De heer van der molen,

[2:31:13] Voorzitter hier even op aansluiting was daar in mijn.

[2:31:15] Ik breng ik niet.

[2:31:17] Gerefereerd, omdat.

[2:31:18] De tijd tekort was.

[2:31:21] Maar even hierop aanvullend die middelen die beschikbaar zijn voor die functie mix daarvan is een deel in het verleden.

[2:31:26] Als ik goed geïnformeerd bent al op.

[2:31:28] De mbo instellingen in de randstad ingezet.

[2:31:32] Daar zijn mensen op aangenomen en ik denk niet dat die instellingen van deze mensen afscheid willen nemen. Dus die zullen ze moeten blijven betalen, terwijl de reikwijdte van de middelen wordt groter. Dus voor heel nederland. Ik denk dat dat op zich een goede keuze is. Maar hoe gaan we nou in de praktijk om met die situatie dat de hogere kosten bij deze instellingen blijven in de financiering met meer worden

[2:31:51] kijkt de minister daartegenaan of heb ik het verkeerd begrepen en is die uitwerking in de praktijk. Hè.

[2:31:55] Anders,

[2:31:56] Voorstellen. Dank voor deze vraag. U heeft gelijk uw schets voor deze middelen deze specifieke middelen eigenlijk op een andere manier worden ingezet. Daarbovenop komen heel veel andere middelen heb ik noemde net al de honderd vijfenzeventig miljoen, die op niveau twee gaan inzetten. Dus in al onze berekeningen gaat eigenlijk iedere school erop vooruit en zal er dus niet een soort najaar ongemakkelijke situatie moeten ontstaan, waarbij er dan geen ruimte is voor de verdere ontwikkeling van docenten.

[2:32:28] Oké, mevrouw hage.

[2:32:31] Bankvoorzitter nog even over de collectieve verantwoording van instellingen om op niveau te bekijken naar de bevoegdheden van docenten. Ik vroeg specifiek om dat als haar leraren worden opgeleid docent worden opgeleid die voor de klas moeten staan in een wereld waarin een leraren tekort is, is gericht plan nodig en een overgangsfase. Dus mijn vraag is of het op kwalitatieve basis op niveau die overgang gepresenteerd kan worden door instellingen.

[2:33:00] Kijk ik zie heel vragend gezicht is misschien.

[2:33:03] Minister. Ik denk voorzitter dat dat kan door instellingen op het schoolplan op op het niveau van de instelling moet dat moet kunnen denk ik dat een goed punt te sturen.

[2:33:15] De heer quint,

[2:33:17] Je hebt toch nog even terug naar die functie mix. Want de minister zegt hij sinds tweeduizend acht nooit nooit geactualiseerd het ook nooit echt gewerkt en volg mij is de vraag wel degelijk wat er nu veertien jaar later waarom we niet gewoon zeggen dat je schrapt op een bepaalde manier. Je laat ten goede komen aan.

[2:33:33] Allen,

[2:33:34] Docenten doen dit nu kunnen we wel gaan proberen om regeling waarvan al jarenlang wordt geprobeerd om beter te laten werken te actualiseren of de update, maar zou het niet handiger zijn om gewoon

[2:33:45] te zeggen we gaan het op een andere manier moeten worden afspraken gemaakt. We willen meer mbo docenten in een hogere schaal.

[2:33:51] Maar het komt er nooit van.

[2:33:52] De voorzitter is eigenlijk precies wat je kunt suggereert is precies wat we gaan doen. Dus we gaan eigenlijk van die sla. Ik smeek naar carriereperspectief en we nemen niet de middelen toen de andere middelen bij de kwaliteit afspraken maakt het voor heel nederland beschikbaar.

[2:34:06] Dan komen als ik het als ik het goed heb bij het blokjes stage pakken.

[2:34:17] Voorzitter, over stage pakt stage, discriminatie. Stage matching is veel gezegd misschien even voor de aftrap.

[2:34:29] Het is een serieus probleem. Onderzoek laat zien dat een kwart van de studenten zegt daar mee te maken te hebben. Ander onderzoek leert dat studenten met een andere achternaam andere achtergrond twee tot drie keer vaker langdurig moeten solliciteren en ik spreek heel veel student die zegt van ja ik ik moet tien keer solliciteren en mijn collega is in één keer. Dus het is een. Het is een diepgaand probleem. We kunnen straks ook even hebben van een hoeverre zien we nu concreet concrete meldingen werd ook gevraagd hoeveel bedrijven zijn daarmee m n aanstelling als als leerbedrijf kwijtgeraakt. Ja dat is met heel veel sociale problemen ligt enorme druk om je te melden en uiteindelijk die die allerlaatste stap die wordt vaak hetzelfde gemaakt betekent niet dat het verschijnsel niet bestaat.

[2:35:29] We praten er al heel lang over. Ik voel dat heel veel partijen staan toch een beetje het klappen op de kant van het zwembad en niemand durft eigenlijk in het diepe te springen en ik voel van met wat wij hier voorstellen

[2:35:42] wat een heel bescheiden voorstel is namelijk stage matching waar je uitdrukkelijk gaat kijken wat zijn de kwaliteiten? Wat zijn de wensen van de studenten? Wat zijn de kwaliteit. En wat zijn de wensen van de leerbedrijf kan de school een rol spelen om dat te doen. Alleen in het eerste jaar alleen bij de eerste stage en alleen als je als ook student. Dat wil

[2:36:03] volg mij toch trouwens niet eens echt dat ik helemaal hier in het diepe springen ook wat vragen van wat zijn de vervolgstappen.

[2:36:10] Ik snap ook wel dat ik soms spreek ik ook

[2:36:16] sommige van onze hoogst gekwalificeerde leerbedrijven die echt een gouden medaille winnen. Die hebben trouwens precies deze instincten zeggen van ja als iemand opbelt en ik stel een vraag. Ik kon maar ik werk vanuit vertrouwen. Dus ik denk ook dat dat we dat we met elkaar die stap moeten maken en dat op een gegeven moment ook de maatschappij gaat vragen jou. Wat doet die nu aan? Dan voel ik van dat we hier met stage matching

[2:36:42] met alle vragen die erover gesteld zijn. Dat zijn terechte vragen op een of de manier werd ook fargo. Waarom gaat u niet gewoon doenbaar voorlopig nog onderzoek.

[2:36:50] Ed. Wat is één ding het hoe is een andere en daar moeten denk ik ook heel heel precies nakijken. Er zijn allemaal haken en ogen aan. Dan moeten we heel precies naar kijken. Het is trouwens niet zo dat je al je screensaver. Ook de studenten zijn tegen ons niet tegen hebben gezegd dit is niet het enige pad moet worden gebeuren, maar hebben ook in het verleden job mbo heel veel vorige gelegenheden gezegd dat dit een ingrediënten moet zijn in het instrumentarium wat we hebben ontdekt

[2:37:22] het grote probleem van stasi discriminatie aan te pakken. Ik denk dat dat

[2:37:26] wat ik al eerder zei als er een plek is waar we groeiende ongelijkheden, groeiende onrechtvaardigheden in de samenleving kunnen adresseren. Dan is het in het mbo. Dat gaat niet alleen maar om achtergrond aantal van u ook gezegd gewoon studenten met een beperking. Een derde van de studenten in het mbo heeft een beperking of chronische ziekte kan adhd zijn. Dat kan alleen alle plekken zijn met ze op één of andere manier misschien wat minder makkelijk door de opleiding gaan. Dat mag niet een reden zijn waarom ze uiteindelijk niet die die stageplek krijgen. Dus vandaar dat ik het zelf achter deze maatregel sta ook voel dat we deze eerste stap moeten maken. Juist bij het begin ook een het leven in het algemeen, maar zeker je loopbaan is ook wel zoiets als een rolletje plakband het begin vinden is het moeilijkst. Als je dat eenmaal hebt dan kan je verder onderschrijven allemaal hoe belangrijk het is om te leren te solliciteren om uiteindelijk op de langere termijn. Als het over langere stages gaat dat die klikker is, maar laten we nou eens kijken of een aantal van deze

[2:38:31] studenten kunnen helpen het begin van hun plakbank rolletje te vinden.

[2:38:35] Goed. Dus daarom.

[2:38:39] Er waren vragen van bevolkt van hagel.

[2:38:42] Hoe denkt u erover om dit uit te breiden naar van het eerste jaar naar de eerste etage naar beneden. Ik denk zelf van laten we hier nu beginnen. Laten we het goed monitoren. Laten we kijken hoe het forum kunnen gevens heel makkelijk om dit onderwerp te problematiseren en hebben jullie een goede reden om het niet te doen. Maar ik denk dat we heel veel van je kunnen leren en laten we eerlijk zijn als als dit een instrument is. Wat werkt dan zeker vrijwillig instrument is, dan zouden we uiteindelijk kunnen kijken of dat ook nog een vervolg heeft, maar ook voor het ontwikkeling van dit instrument denk ik dat het lastigste is om er mee te beginnen

[2:39:19] wat ik al zei, meneer, mevrouw moest ik vroeg van meneer gaat u dat invoeren? Dus ik wil een stage pact sluiten na de werkagenda. Als het goed is nog dit jaar dit kalenderjaar. Om daar afspraken te maken over objectieve stage matching en mijn inzet is dan dat het het schooljaar drieëntwintig, vierentwintig kan worden geimplementeerd

[2:39:45] dan rond dat punt. Dus het heeft te maken met stage discriminatie een vaag gevoel komt er een meldpunt.

[2:39:54] Dat bestaat al een centraal meldpunt bij de svb. Maar het is voor mij niet genoeg om. Het is stage discriminatie uit te bannen staat in ons coalitieakkoord.

[2:40:05] Zeg heel vaak van ja, we hebben alleen ambities uitbannen is een hele hoge ambitie zegt op nul procent terugbrengen. Laten we eerlijk met elkaar zijn dat er een hele lange weg zal worden. Want dan zitten toch echt gewoon fundamentele dingen niet goed in onze samenleving. Maar

[2:40:19] we beginnen datum adresseren.

[2:40:22] Dus ik wil gaan afspreken dat op iedere school en toegankelijk meldpunt komt en dat moet dan aansluiten bij de gemeentelijke meldpunten die de uberhaupt zijn voor discriminatie.

[2:40:38] Dat gaan we zeker ook de studenten en job nadrukkelijk bij benadrukken. Ik denk eerlijk gezegd zoon een landelijk meldpunt dat het in eerste instantie weer heel ver gaat afstaan. Ik denk dat belangrijkste is dat ze gewoon in hun scholen terecht kunnen

[2:40:57] de heer van baarle vroeg een punt. Dat heeft hij al vaker gemaakt. En hoeverre moet dat nou een rol zijn bij de erkenning zou eisen.

[2:41:07] Nou we willen die sowieso in het volgend schooljaar drieëntwintig. We gaan aanscherpen

[2:41:13] dat en de spd adviseurs in gesprek met de leerbedrijven bij een erkenning en waardering bord gewoon een belangrijk element bij kijken of of leerbedrijf een veilige omgeving

[2:41:26] bieden beter maar vroeg hoeveel aangiftes zijn gedaan.

[2:41:30] Die zijn dat zijn voorouders geweest lage aantallen zal ik direct zeggen. Het aantal echte meldingen zit misschien in de honderd en het aantal stage erkenningen die zijn ingetrokken zijn naar mijn weten drie,

[2:41:43] maar tegelijkertijd ben ik ook heel bewust als je een zestien jarige bent en je overkomt dat je niet je eerste instantie is misschien die weg weet te vinden. Wij moeten met elkaar zijn dat heel veel problemen die wij vinden

[2:41:54] rondom discriminatie rondom sociale veiligheid zijn soms de topjes van een ijsberg. En als we er meer aandacht aan gegeven komen er ook soms ook meer. Dus

[2:42:04] ik ik herken dat onmiddellijk.

[2:42:08] Ik denk eerlijk gezegd ook en dat de werk gevers zegt dat keer op keer dat het aantal bedrijven wat bewust

[2:42:17] discrimineert waarschijnlijk heel erg klein is dus een groot aantal bedrijf wat het onbewust doet en die moeten we daarbij helpen. En omdat men gewoon dat zich niet maar de andere kant. Er zijn genoeg verhalen

[2:42:31] van de studenten die echt heel concreet. Wat hebben meegemaakt en dus

[2:42:37] dat is het

[2:42:42] nadat de wet werd ook meer naar gevraagd.

[2:42:46] Dus ik aan de heer alias zien hoe ik zeggen. Ja. Studenten met beperkingen worden nadrukkelijk ook meegenomen. Dus als je gaat matchen. Ga ik ook kijken van ja wat zijn jouw specifieke wat zijn speciale speaker vragen als we praten over discriminatie praten we over discriminatie op welke grond en nogmaals is een heel relevant thema met een beperking binnen het binnen het mbo. Ik heb alleen dit jaar al postma bij drie gelegenheden met studenten met een beperking spoken landelijk congres gesproken en het gaat hier niet over kleine aantal nogmaals ongeveer een derde van zijn.

[2:43:22] Hoe ga ik het het uitbannen van stacey discriminatie meter.

[2:43:29] We moeten

[2:43:31] die monitor moeten we nog vormgevende vroeg de heer van banana.

[2:43:36] We zijn van plan dat dus ook weer in het stage pak daar afspraken over te gaan maken. Dus de vormgeving. Deze monitor en het geld gaan ze op een aantal elementen van stage pakt heel belangrijk om elkaar hier een succes van gaan maken van deze maatregelen.

[2:43:49] Dus de precieze vormgeving van die monitor die is nog niet afgerond. Daar kom ik nog op terug. Ik denk

[2:43:55] ja dat is een goed monitor van de werkagenda meneer gaan dienen in het voorjaar een brede vraag hoe gaan we alle elementen in de bergen agenten werkagenda monitoren. Dan kom ik in het voorjaar kom ik bij u terug.

[2:44:13] Ben ik in gesprek met de koelkast

[2:44:19] mevrouw league vroeger ook blijft het bij stage mes erin voor eerstejaars sta ik heb al gezegd van laten we daarmee beginnen. Laten we kijken wat voor ervaringen opdoen. En nogmaals

[2:44:29] bij sommige van de beeldvorming. Hier is van ja dit zijn studenten die echt over hele lange tijd in hele gevoelige functies gaan werken en is dat allemaal wel veilig.

[2:44:40] We hebben het hier over zestien jarige die voor het eerst een stage gaan doen. Dus laten we daar ook gewoon met elkaar ook realistisch zijn van

[2:44:50] dat het echt om die allereerste stap gaat.

[2:44:52] Waarom is er dan nog onderzoek nodig. Maar ik denk dat het is makkelijk om te problematiseren.

[2:44:59] Het is de vraag gesteld hoe gaat het met kleine bedrijven? Hoe gaat het met bepaalde sectoren? Waar moeten we aan film zijn de valkuilen in kunnen vallen. Daarvoor zijn we ook het onderzoek wat loopt

[2:45:13] en ik denk dat ze het eerlijk gezegd ook eerlijk moeten zijn. Het is in zekere zin een kleine stap, maar we gaan het water in. Als we dit gaan doen. Gaan we iets doen waar rené zijn

[2:45:24] m n dwang achter zit

[2:45:27] of een mogelijke dwang achter kan zitten en dat is best wel een grote wijziging. Dus ik denk dat we ook heel voorzichtig moeten zijn om dit goed te laten landen

[2:45:36] dan de vraag van de heer van der molen

[2:45:40] moeten we niet een aanbieding een of twee of twee of drie studenten aanbieden.

[2:45:48] Ja ik. Dat heeft niet mijn eerste voorkeur.

[2:45:53] Ik denk dat we wel moeten omdat mijn

[2:45:57] optiek wallball moeten zijn op basis van die objectieve profielen.

[2:46:02] Want ja als je dan uiteindelijk moet gaan kiezen en dat ze dan toch even de achternaam

[2:46:06] en dan hoorde gisteren weer een voorbeeld op televisie een prachtige documentaire van nieuwsuur van ja dan wordt het direct toch even nagebeld van de olie die vacature was er toch niet. En dat willen we voorkomen. Dus

[2:46:21] wat mij betreft niet mijn eerste voorkeur en het deed me heel belangrijk is dat er allerlei persoonsgegevens waren er nou precies op gediscrimineerd wordt niet onderdeel worden van deze keuze van één a twee.

[2:46:35] Hoe ga ik bedrijfsleven meekrijgen?

[2:46:38] Dat is een goede vraag ongetwijfeld koudwatervrees zijn.

[2:46:42] Maar ik heb al zo vaak ondernemers gesproken die echt zeggen gaan we gewoon doen. Ik en collega´s moeten niet zeuren. Soort can do mentaliteit. Die er ook heel erg in het bedrijfsleven is is er ook op deze domeinen. Dus ik snap ook wel dat na werkgeversverenigingen zeggen ja. Zijn we daar collectief zijn we in staat om met elkaar daar in dat diepe water te springen. Er zijn heel veel ondernemers die dat wel willen en ik hoop ook aan boord te krijgen en ik vertrouw erop dat we gewoon daar gezamenlijke. Ik zeg heel vaak als je een type inspringt is het best eng als je elkaars handen vasthouden, is het een stuk minder eng. Dus dat hoop ik ook dat we dat we dat met elkaar kunnen doen.

[2:47:29] Nee dat is het water is helemaal niet koud trouwens zo te zien en eerlijk gezegd is het nog het kinderbadje waar wij inspringen. Dus

[2:47:41] zo diep zal ongetwijfeld iets zijn. In mijn ogen de vraag van de heer van baarle ben ik bereid ben de arbeidsinspectie nadat mystery guest onderzoek te doen. Ik ik handhaaf in mijn ogen via de svb.

[2:47:59] Die is daarvoor staat het toezicht op stage discriminatie discriminatie op de werkvloer is voor mij toch iets anders.

[2:48:09] En dat heeft mij bij colega van sociale zaken en natuurlijk zijn met elkaar daarover in gesprek. Maar ik wil die twee paden wel even gescheiden houden.

[2:48:21] Ja, u vragen ook naar eigenlijk naming and shaming. Ik denk dat het goed is om met elkaar in gesprek. Ik zou eerlijk gezegd

[2:48:30] de naming and shaming dus het goede gedrag willen bevorderen. En nogmaals de die leerbedrijven die ondernemers die dat echt dit goed doorhebben en het goede voorbeeld geven. Die kunnen ook op een hele hele scherpe manier manier zeggen en die worden ook uitgekozen. Dus je kijkt van waar wij de best functionerende leerbedrijven die wij ook zeg maar zogezegd in de uitlichten die die zijn hier ook ook op een hele goede manier mee bezig.

[2:49:03] Ik heb de meldpunten al genoemd

[2:49:07] zijn van dertig miljoen van onze middelen gaat naar het stage pak toe.

[2:49:13] De stage pakt heeft een aantal elementen.

[2:49:16] Ik krijg van voldoende stageplekken

[2:49:19] tegengaan van discriminatie. De goede manier van begeleiden. Dat dat zit allemaal in die in die dertig miljoen. Dus hoe precies die mix gaat uitpakken. Heb ik echt gezegd op dit moment ook geen inzichten.

[2:49:35] Even kijken. Wat hebben we nog meer?

[2:49:39] Volg mij beantwoordt

[2:49:42] de verantwoordelijkheid van de instellingen die wordt vergroot percentage discriminatie

[2:49:47] platformen. De heer bisschop vroeg op het platform job surfing.

[2:49:52] Daarbij gaat helpen.

[2:50:01] Ik denk dat het zou kunnen zeg maar. Dus ik denk dat we het mee moeten nemen in in onze gesprekken richting de stage pakt

[2:50:13] nogmaals ik volg heb ik de eer al machines zijn punt van iedereen is tegen al iets hebt weten te nuanceren denkt iedereen stelt de vragen bij. Dat denk ik terecht voor mij geen reden om het te doen en nogmaals naar de lichaamstaal van de vertegenwoordigers van job op de tribune little iets zien dat zij daar zeker niet tegen zijn dan de heer van der molen. Ja. Dus de problemen op niveau. Twee.

[2:50:47] Ja. Het gaat dat dat heb ik volgens mij al beantwoord. De stage bemiddeling

[2:50:56] begint nogal hetzelfde blokje. Er zijn heel veel vragen over gesteld.

[2:51:02] Die hebben al beantwoord hybride docenten hebben al beantwoord.

[2:51:09] Volgens mij zijn er wel. Misschien dat kom ik zo nog op terug waar het ook wel iets gezegd over

[2:51:15] de maya. We gaan zo praten over kansen gelijkheid niveau twee en ook de vragen die gesteld zijn rondom het naar de betrokkenheid van de school op moment dat studenten zijn afgestudeerd aan de kook. Maar misschien moet ik even dit moment even de vragen rondom het stage boksen stage matchen.

[2:51:35] Er zit nog geen antwoord op het. Even kijken.

[2:51:40] Even zien. De gesprekken we stagevergoedingen. Ja precies. Daar werd een vrouw mevrouw league vroeg eraan toe. Nou dat ze een van de dingen dus een passende vergoeding belangrijk punt wat mijn inzet gaat worden met het stage pakt wat we over korte tijd binnen korte tijd met de scholen studenten hun werkgevers gaan afsluiten.

[2:52:01] Voor mij betreft moet geen enkele student extra kosten hebben om stage te lopen, de alle onkosten worden vergoed. En daarbovenop ik dat voor de studenten stagevergoeding komt. Ik ga dan de sociale partners ook vragen. Lijkt me niet meer dan logisch. Zeker. De arm krappe arbeidsmarkt is er geen enkele reden om dat niet te doen.

[2:52:20] Ik ga daar ook voor pleiten dat die vergoedingen trouwens zowel het mbo in het mbo havo gelijk zijn.

[2:52:27] Ik gezegd hebben daar hele structuur constructieve gesprekken over. Ik kan toch niet op de uitkomsten vooruitlopen. Maar ik voel heel veel goodwill. Beide partijen om tot een overeenkomst te komen

[2:52:41] en dan misschien als laatste vragen over de rol van de rijksoverheid dat heel belangrijk.

[2:52:47] Ik heb al eerder gelegenheid gezien dat ik gezegd dat ik het interessant vond

[2:52:52] om de eerste

[2:52:54] hbo twee toe te spreken in dit jaar bij de rijksoverheid een grote vraag had waarom moest pas in tweeduizend, tweeëntwintig.

[2:53:03] Ik denk dat we daar wil ik ook echt wel op in gaan zetten. Omdat zeker bij mijn collega´s te stimuleren. Maar ook ingezet bij het ministerie van ocw denkt dat er alle reden voor zijn dus ministerie van bzk is verantwoordelijk voor het personeelsbeleid

[2:53:19] rijks breed. Maar dan ga ik ook zeker. Er zijn gesprekken gestart om het vergroten van stagemogelijkheden bij het rijk.

[2:53:29] Dus ook in beeld gebracht bij welke organisatie daarvoor de kansen het grootst zijn

[2:53:35] en defensie, die ook werd genoemd. Eerder is het belangrijk. Ook daar als als element genoemd. Maar ik vind ikzelf ook weer een aanmoediging om ook binnen onze eigen ministerie keer die vragen plaatsen ook nog gesteld, kunnen we niet gewoon gewoon bij onszelf beginnen. Dat waren mijn punt.

[2:53:53] Minister, ik xl. Ik zou willen voorstellen om op dit blokje microfoon uitzetten op dit blokje even de vragen van de leden te beantwoorden en daarna moeten we even een plan verzinnen hoe verder. Maar dus dat doen we ook daarna dus ook richting de leden geen paniek. We hebben komen met een plan. Ik heb hier de heer alias jimmy, de heer beertema, mevrouw hagen, weer van baarle en mevrouw bush khalid, en tot slot, mevrouw van der plas, die wil ik de gelegenheid geven om op dit blokje de vraag te stellen. Alias.

[2:54:28] Voorzitter, probeer zo kort en bondig te houden. We hebben maar twee vragen is ongelofelijk moeilijk want er is veel voorbijgekomen

[2:54:38] in eerste instantie de matching. Maar waar te beginnen. Laat ik het anders beginnen. Ik heb een aantal punten opgegooid. In ieder geval de matchen maar tegen hem heb ook via de interruptie een gesprek gehad met kamerlid van baalen over wat ik wil en hoe de samengewerkt wordt in szw. Ik heb totaal geen antwoorden gekregen of reacties gekregen van de minister op die punten ben ik hoop dat hij daar in ieder geval het nog ns wil wilt bedenken. Doen we later tot die matching.

[2:55:09] Er zijn zo veel punten. Ik denk dat we gewoon een debat moeten hebben om hier verder over te praten want er zijn nog veel onderwerpen veel punten. Dan ga ik met deze interruptie echt niet aan toe komen. Maar er zijn wel flinke consequenties als je gaat matchen voor eerstejaars. En wat voor effect dat heeft voor stageplekken en andere zaken. Maar daar moeten we dan maar eens een keer laten moment verder over hebben.

[2:55:29] U heeft geen vragen.

[2:55:34] Ik heb geen vrouw heeft.

[2:55:35] Vragen. Voorzitter, dat was over mijn interruptie. Het debat met van baalen heb ik richting de minister aangegeven waarom neemt hij contact op met szw. Waarom sluit zich niet aan bij het aanpak plannen. En dan heb ik in de behoren beantwoording van de minister hemel niets over gehoord ook waarom je twee convenant te tekent. Eentje van ocw en ze weet dat zijn allemaal vragen die allemaal meespelen.

[2:55:56] De minister.

[2:55:57] Voorzitter, we we sluiten aan bij deze initiatieven. Maar denk ook heel belangrijk dat we gewoon voor het mbo specifiek dit convenant tekenen want dat is gewoon iets wat wat wij gewoon met de scholen en de leerbedrijven. De officiële leerbedrijven met elkaar moeten afspreken.

[2:56:17] Dus we sluiten zeker aan bij deze. Maar we gaan het niet allemaal tot een groot ego pak maken.

[2:56:25] De heer beertema.

[2:56:27] Voor veel punt verloren. Ik vind een beetje onbevredigend worden, want er blijft zo veel liggen. Op deze manier minuten hamert u het debat af.

[2:56:36] De heer, maar ik heb u net voordat we de vragen aan vragen om zei we doen de vraag op dit blokje en dan moeten we tot een proces voorstel komen omdat we niet af gaan maken vandaag en we willen allemaal een debat is. Daar heb ik ook een idee over. Maar ik wilde je in de gelegenheid. U wilde een vraag stellen over de blokje. Die gelegenheid wil ik u graag geven.

[2:56:55] De tweede termijn zit er niet meer in.

[2:56:56] Die zit er vandaag niet in. Maar wellicht wel.

[2:56:58] Moment kon ik zelf goed. Heel kort heb ik ook niet zoveel antwoord op wil wel antwoord gekregen op mijn vraag hoeveel aangiftes veroordelingen. En nu liggen nodig. Minister zegt dat dat die zijn er niet. En toch gaat de minister en veel van mijn collega s over tot enorme ingrepen waarbij voortdurend alleen maar naar het bedrijfsleven wordt gewezen. Discriminatie dit en zus en zo waar ik het over gehad heb is dat er een mismatch is kijk die die enkele gevallen van discriminatie die ik in mijn eigen carrière ook meegemaakt moet keihard aanpakken. Wanneer deugt niet. Maar veel van die zogenaamde discriminatie is een mismatch omdat die bedrijven te maken krijgen met leerlingen die over die niet over de de zichtbaar middenklasse cultuur beschikken op tijd komen enzovoort. En dat die eigenlijk alleen maar beschikken over straat.

[2:57:54] Wat is je vraag.

[2:57:55] Laten we ophouden. Over dit soort belangrijke dingen kunnen we op geen enkele manier tot verdieping komen. Dan moet er een apart debat. Dit heeft geen enkele zin. Geef.

[2:58:05] Mooie gelegenheid om vragen te stellen. Man heeft een.

[2:58:09] De opvatting van een vraag is drie woorden die beantwoord kan worden met ja nee ik doe daar niet aan mee. Ik heb geen zin om hier.

[2:58:16] Jij mag meneer beer terug.

[2:58:18] Jullie jullie de zaal te verlaten.

[2:58:21] Ik een vraag stellen met lange zinnen, maar er moet eigenlijk een vraagteken achter.

[2:58:25] In uw zinnig vindt dit totaal nutteloos. Ik ga wel wachten tot er een nieuw debat komt.

[2:58:33] Dat staat u vrij. Maar dat heeft niets te maken met met de gelegenheid die ik u geef een vraag stellen. Dat wil ik wel gezegd hebben.

[2:58:40] Die gelegenheid is niet genoeg. Er is een verkeerde planning gemaakt voor dit debat. Dit is een razend belangrijk onderwerp, waarbij het hele bedrijfsleven een enorme beschuldiging met zich meekrijgt dat ze voortdurend systematisch institutioneel rassendiscriminatie plegen. Ik vind dat veel te veel alarm. Alle maatregelen die genomen worden bij labour dat het bedrijfsleven de hele straat cultuur en die opvoeding en migratie van meer macht te geven.

[2:59:08] Uitspreken me meneer. Maar nu heeft u het over dat debat te weinig tijd is. En dan begint u betoog te herhalen wij en nu loopt hij weg. Dat is uw meneer beertema. Dit is uw eigen. Dit is uw keuze. Dat vind ik heel jammer. En wij gaan zo een afspraak maken hoe we verder gaan met dit debat. En dan hoop ik ook dat de heer beertema daar weer is en welke zijn vraag gesteld op dit punt. Mevrouw hagen, een vraag het. We hebben het over het station.

[2:59:40] Ja en stage discriminatie. Voorzitter, gelukkig zie ik veel overeenkomsten tussen de partijen. Volgens mij komen we een heel eind met elkaar. Mij vraagt specifiek gaat nog even over de inrichting van het meldpunt. Ik hoor het ene moment scholen en instellingen. Als we bijvoorbeeld kijken naar de gilde opleidingen. Maar ik laat die hebben vijftien vakscholen over zeven gemeenten heen. Dus mijn vraag vooral praktisch een plek krijgen. Misschien is het niet haalbaar op elke school en wilt u er ook een dag wil de minister ook indachtig daarbij meenemen dat de drempel voor de student vooral zo laag.

[3:00:15] Mogelijk

[3:00:16] de minister.

[3:00:17] Voorzitter, kort antwoord. Ja. Het moet de drempel moet zo laag mogelijk zijn. Het moet vindbaar zijn voor de student te zeggen laten we het gewoon zo inrichten dat het dat het aan die condities voldoet

[3:00:29] dan zeker denk ik bij instelling met heel veel scholen dan lijkt mij dat het wel op zo lokaal mogelijk niveau zou moeten zijn,

[3:00:38] want het grootste probleem hier is niet dat er geen klachten zijn. Maar dat mensen gewoon de weg. Tot zo. N meldpunt niet weten te vinden.

[3:00:46] De heer van baarle. Op dit blokje,

[3:00:48] Dankuwel. Voorzitter, ik zou graag een vraag willen stellen aan de minister over de over de handhaving. Want voorzitter, als we

[3:00:56] lees en horen van de minister dat er slechts drie erkenningen zijn ingetrokken vanwege discriminatie.

[3:01:02] Ja, natuurlijk. Mensen melden.

[3:01:04] Voldoende omdat die bekendheid het weinig is, maar het zegt ook iets over de handhaving dat daar onvoldoende capaciteit voor is onvoldoende prioriteit is. Dus hoe gaat de minister dat vergroten en twee. Waarom is de minister niet bereid. Net zoals op de woningmarkt doen met die praktijk testen te gaan werken. De svb zou dat kunnen doen.

[3:01:23] Mystery guest onderzoek laten uitvoeren. En dan bijvoorbeeld die bedrijven aanspreken. Als blijkt dat ze discrimineren. Waarom is de minister niet bereid omdat.

[3:01:30] We doen de minister.

[3:01:33] Voorzitter, de arbeidsinspectie handhaaft natuurlijk naar het voorkomen van discriminatie op de werkvloer. Hier gaat het om de rol van b en welzijn van met stevige afspraken maken een moment dat ze daar de volgende ronde van erkennen van de leer wordt wordt dat meegenomen. Dus volgens mij gaan we daar echt wel stevige toezicht op houden. Maar doen we dat via via de rol van svb.

[3:02:03] Ja, maar een vervolgvraag hier graag voorzitter.

[3:02:06] Jammer. Voorzitter, waar blijkt nou uit

[3:02:09] dat daar ook meer prioriteit voor van wordt gemaakt en dat daar meer capaciteit voor wordt vrijgemaakt en dat we ook gewoon inhoudelijk mee gaan doen en dat er ook budget voor wordt vrijgemaakt vanuit de dertig miljoen die beschikbaar heeft voor het tasje pakken want de minister die komt eerlijk gezegd

[3:02:25] met een hoop open deuren van ja, we gaan daar meer prioriteit aan geven. Ja, ik wil daar werk van maken. Maar wat gaat u concreet doen om ervoor te zorgen dat we beter gaan handhaven.

[3:02:36] We gaan voorstellen we gaan daar stevige afspraken maken met svb. Wat mij betreft is die middelen die beschikbaar maken is echt moet echt naar die studenten gaan naar een betere begeleiding, betere, betere matching en ik heb er vertrouwen in dat als we gewoon stevige toezicht als svb stevige toezicht gaat houden dat we langs die weg. Dit kunnen aanpakken.

[3:03:01] Dan als laatste op dit blokje mevrouw bush en liked, en ik begrijp dat ik gecorrigeerd dat ik net uw naam niet goed uitsprak en mijn excuses daarvoor. Ik doe ik doe mijn best om charlie.

[3:03:14] U wel.

[3:03:16] Mijn vraag gaat over de stagevergoeding. De minister gaf aan dat ze eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn, maar dat is het helaas niet. Daarom moesten wij een motie indienen en daarom staat gelukkig in het coalitieakkoord. Ook de minister zeggen dat hij niet wil vooruitlopen en uitgaat van goodwill. Ik ben eerlijk gezegd iets minder optimistisch. Want ik zie ook heel veel misbruik. Dus mensen die worden ingezet als voltallige medewerkers, terwijl ze nog dossiers zijn en ik zou willen vragen wat kan de minister doen. Mocht de goodwill niet genoeg zijn om te zeggen van hey. Dit is het minimale waar ik voor sta en wat is dat minimale. Want dan kunnen we in ieder geval dat.

[3:03:49] Misschien zijn nummer niet.

[3:03:51] Voorzitter, we gaan het coalitieakkoord uitvoeren dat de afspraken die met de coalitie hebben gemaakt. Dus ik heb veel vertrouwen dat we in het

[3:04:00] afsluiten van stage pakt tot deze afspraken kunnen komen als dat niet lukt dan gaat natuurlijk beraden. Want ik blijf hier wel

[3:04:09] me stevig voor inzetten

[3:04:12] en dan dan moeten we vervolgstappen bekijken. Transfers. Als ik even mag nog even terug naar de vraag van heer van baarle s in deze plannen kreeg de svb van ons een half miljoen per jaar fors verder inzet stage discriminatie. Dus dat kunnen ze weer een aantal ft extra personeel voor inzetten. Dus we doen een klein deel gaat naar deze activiteit van spd.

[3:04:39] En op dit blokje. Tot slot hiervan hormonen met een vraag,

[3:04:45] mevrouw van der plas,

[3:04:47] Als mijn vrouw van een plastic eerder want die heeft wel genoemd in het rijtje dat toch even.

[3:04:52] De specifieke aanpak onderzoek ik nog wel. Nou, ook met de deel antwoorden die er zijn hoe je dat gewoon planmatig in de tijd wil uitzetten. Want ik vermoed namelijk dat je gewoon echt meer praktijkervaring op moet doen op die varianten die de minister voor voor ogen heeft en die ik misschien ook hebt en dat moet allemaal binnen een jaar

[3:05:09] en ik kan me best voorstellen dat u iets kan zeggen over die twee pijlers die nu lopen maar dat zegt echt heel weinig om het hele land uit te rollen. En als je een serieuze kans wil geven. Voorzitter, vraagt de minister

[3:05:21] kunnen we dan niet beter om wat grotere schaal gewoon praktisch uitproberen en misschien desnoods nog een jaar langer wachten. Als we het allemaal maar goed gefixt hebben want als als het in één jaar niet goed lukt dan zijn we hem ook.

[3:05:33] De minister.

[3:05:35] En mijn insteek is om hier volgend jaar mee te beginnen. Nogmaals ik me nog die werkagenda gaan afronden. Ik wil ook echt horen nog meer van scholen studenten

[3:05:45] werkgevers we op een op een slimme manier kunnen doen. Maar uw punt van ja, doe het voorzichtig en ga niet schade aanrichten door een onvoldragen idee dat deden natuurlijk maar ik wilde je toch even ambitie hebben

[3:06:00] om te streven om dat gewoon volgend schooljaar daarmee te beginnen in welke vormen waar en hoe dat moeten we natuurlijk ook gedeeltelijk af laten hangen van zeker van de zorgvuldigheid van proces. Want ik denk dat we allemaal met elkaar delen is best wel een grote stap. Je moet wel zorgvuldig doen moeten kijken wat de verschillende varianten zijn.

[3:06:18] Wat gaat me nu even om

[3:06:20] dat ik wel mijn insteek althans is om hier mee te beginnen

[3:06:26] en dan komen er vragen over het hoe komen dan achter en dan kunnen die de uitkomsten van die pilot is natuurlijk daar ons heel erg gaan helpen.

[3:06:35] Mevrouw van der plas met een vraag

[3:06:38] dankuwel nog even over die matching. Want

[3:06:43] je kan match worden. Maar als de matching zeg maar discriminatie op de werkvloer plaatsvindt en wat gebeurt er dan de minister zei er is een hoge drempel om het te melden.

[3:06:57] Hoe kunnen we dat verbeteren. Hoe kan dat beter dat dat dan wel gemeld wordt en dat het dan niet gebeurt want anders is dat matchen natuurlijk gewoon leuk voor de bühne. Maar dan blijft het op de werkvloer misschien in stand gehouden worden en hoe kunnen we dat dan zorgen dat dat niet gebeurt.

[3:07:13] Voorzitter wilson een terecht punt ook nu zijn genoeg studenten die een stage plaatsvinden. Maar dan gewoon wel discriminatie ervaren. Het is onderdeel van onze plannen is ook die die gesprekken die drie gesprekken tussen begeleiders student en de docent

[3:07:33] om die op zijn minst al heeft minstens drie gesprekken te hebben, werd ook gevraagd waarom de drie. Ik denk het begin en het einde in het midden op zijn minst mogen er meer zijn.

[3:07:42] Dus die begeleiding moet beter moeten meer gelegenheden zijn dat te zeggen die meldpunt moeten zijn moeten namelijk ook dik met elkaar eerlijk zijn dat die matching gaat natuurlijk niet het verschijnsel discriminatie. De werelduithelpen, maar het zorgt er wel voor dat je althans daar aan kan gaan beginnen en en uiteindelijk hopen natuurlijk ook. Dat kom ik ook weer terug op de rol van de bedrijven.

[3:08:09] Het is mijn volgens de overtuiging dat de allergrootste deel van de bedrijven dat helemaal niet op mijn bewuste manier doet met een bepaalde cultuur die daar is en misschien is dat voor de eerste keer dat ze een student van bepaalde achtergrond hebben een werknemer van een bepaalde achtergrond. Dan moeten ze ook mee leren omgaan. Dus vandaar denk ik dat die begeleiding

[3:08:29] betere goed gestructureerde gesprekken heldere meldpunten dat die ons gaan helpen. En nogmaals, het is een tijdprobleem. Dat zijn wel concrete stappen heeft totaal gelijk dat dat bij matching niet daarmee het probleem uit de wereld is.

[3:08:42] Dankuwel minister en leden. Het is tien over één. We hadden tot één uur. Volg. Mij is iedereen het erover eens en geeft aan uw snelheid niet gelegen willekeurig maar meegeven, maar we hebben sinds lange tijd dit belangrijke onderwerp op de agenda hadden veel sprekers smalle, veel spreektijd, veel interrupties en dat moet ook kunnen in een goed debat op zo een belangrijk thema, maar het is gewoon niet af.

[3:09:10] En ik wil even met de leden overleggen hoe.

[3:09:12] Wel verder.

[3:09:13] Want de heer elijah cindy heeft een vooraankondiging gedaan voor twee minuten debat z s m in te plannen. Dat klonk conflicteert met een ander voorstel. Want ik zou willen doen en dat is namelijk om de eerste termijn minister af te maken. Even specifiek zal de blokjes noemen, zodat we dat wel onszelf daar even in disciplineren maakte de eerste termijn van de minister af en we doen een tweede termijn. Dat kan volgende week woensdagochtend plaatsvinden van tien tot twaalf. Dan heeft de minister nog vier blokjes namelijk kansen gelijkheid schoolkosten aansluiting arbeidsmarkt en overig en dan is er voor de leden. Een tweede termijn zou ik denken van maximaal twee minuten

[3:09:57] dan kunt u natuurlijk daarna twee minuten debat hier op aanvragen dan wel de begroting. Want die komt dan de week daarna die emoties in de begroting doen. Dat zou mijn voorstel zijn om ook wel recht te doen aan dit debat, en ik zie er hier al in chili en de heer der hoop en mevrouw van der graaf met een opmerking op de heer zien,

[3:10:21] Voorzitter, en ik zal hem wel even vertellen aan de commissie wat de reden was om die vooraankondigingen te doen van gisteren. Dat heeft te maken met het feit dat de minister ministerie natuurlijk ook gewoon in gesprek gaat met het werkveld en met onder andere de svb de mbo raad om te komen tot die kwaliteit zal en wat ik niet wil is dat in een situatie terechtkomen dat we straks in twee minuten debat doen en misschien moties indienen dat we dan tenminste horen zal met de polder afgetikt. Dus er kan verder niks meer aan doen. Dus dat is mijn vrezen, zoals de minister kan aangeven van joe. De signalen van de kamer ook met die motie neem ik ook serieus. Die worden meegenomen. Niet dat we gewoon eigenlijk gewoon pas zal worden gesneden. Dan vind ik het niet logisch dat er deze week niet in twee minuten debat gaan doen maar dat ziet er termijn dan eventueel volgende week afmaken.

[3:11:04] De heer der hoop,

[3:11:05] Ik deel dat en dank dat u de mogelijkheid biedt. Voorzitter, ik heb alleen twee verzoeken die bij u neer zou willen leggen voordat debat wat we volgende week gaan voeren. Ik zou heel graag omdat ik denk dat het helpt van de minister een brief krijgen over de moties elias schmidt quinten die quint over de uitvoering daarvan om echt naar voren gekomen in het debat over de school.

[3:11:26] Oh kijk ik denk dat het helpt als we daar even een brief van het ministerie over krijgen hoe die moties zijn uitgevoerd. Tweede verzoek is die zijn heel veel vragen over de functie mix geweest en het blokje hebben we al gehad of de minister daar ook een brief over sturen en met name op wat voor kaas hij dan aan wil stellen en het was of hij daar even toelichten hoe die die functie mix voor zich ziet en ook hoe dat traject lopend. Daar waren verschillende antwoorden op en ook niet helemaal duidelijk ook dingen die elkaar conflicteerde. Dus ik denk dat het helpt als we dadelijk nog een brief over krijgen.

[3:11:59] En mevrouw van der graaf.

[3:12:02] Ik wou het procedure voorstel ondersteunen dat u doet goed om volgende week verder te gaan. Ik zou wel graag voor pleiten om een apart twee minuten debat hierover te organiseren voor fracties die minder spreektijd hebben bij begrotingen is dat denk ik ook wenselijk en dan kunnen we ook het onderwerp recht doen want er is heel veel aan.

[3:12:22] De orde geweest. Die heer quint.

[3:12:24] Ja volg mij. Aqualike en ook voor de twee minuten debat gewoon door aan het eind van het commissiedebat. Ik denk dat het verstandig is om het op deze manier te doen want anders krijg je morgen. N twee minuten debat met zestig moties honderd dertig worden aangenomen, maar er geen enkele mbo student ooit een verschil gaat maken van die man.

[3:12:42] Scherpe

[3:12:43] de reflectie van leer quint die ook geheel voor zijn eigen rekening is. Maar nu nu even even samenvattend, want de heer de hoop die die doet wel iets bijzonders want die vraagt een brief over op antwoorden die die gewend waren die niet tevreden over hoe goed die antwoorden heeft gekregen en dat blokje is afgesloten. Dat vind ik ingewikkeld want zo zullen er allerlei allen meer leden zijn die zeggen ja op mijn vragen vind ik de antwoorden niet zo scherp als ik had verwacht. Dus ik heb ik heb ik kan me ik kijk ook even missen. Ik kan me voorstellen dat op die uitvoering moties dat u daar op terug komt. Maar ik vind het ingewikkeld om een brief over die functie mixt vragen wat het blokje is afgerond en er zijn beantwoorden over gewisseld.

[3:13:33] Harry sorry weer van der molen.

[3:13:41] Het hoeft ook niet ongebruikelijk te zijn om de minister te vragen om.

[3:13:44] De antwoorden te geven voor het volgende commissiedebat.

[3:13:48] Dus om ook even tijd te winnen. Ik heb er persoonlijk geen bezwaar tegen dat heel veel vragen die er nog liggen. Maar nu ambtelijk in allerijl antwoorden moeten worden geformuleerd dat dat we daar gewoon ook even schriftelijke reactie op krijgen richting de volgende ronde. En dan kunnen we daar eventueel op voortborduren. Het lijkt me goed om al die vragen te beantwoorden. Want dan gaan we daar weer zitten en dan gaan we het eerst drie kwartier weer doen met met vragen. Laten we.

[3:14:13] Tijd tijdwinden.

[3:14:15] Meneer van der molen. We hebben ook het. We hebben ook een schriftelijk overleg. Dat kunnen we ook doen dan doen we gewoon schriftelijke vragen. Maar dit is met elkaar in debat en stelt vragen en dan krijgt u dan antwoord op van de minister.

[3:14:26] Prima. De volgende keer ik alles wil horen uitleggen en dat we dan weer vaststellen dat we heel erg krap in de tijd zitten. Ik probeer alleen maar eve tijdwinst boeken, zodat dit niet nog in de reprise gaan doen

[3:14:37] want we gaan de tweede ronde ook nog met heel wat vragen doen. Dus ik denk alleen maar mee. Hoe gaan we de volgende keer niet weer vaststellen dat we een kwartier overtuigen.

[3:14:45] Dat wordt zeer gewaardeerd. Ook dat je meedenkt. Ik stel voor dat we in ieder geval op die vier blokjes. Daar hebben we volgende week de antwoorden op die vragen horen van de minister en ik kijk even naar uw vooral de uitvoering moties andy functie mix. Eigenlijk kunt u reageren op het verzoek van de heer hoop.

[3:15:07] Voorzitter, ik denk dat het prima is. Dat kunnen we ook schriftelijk doen over de stand van zaken. Wat betreft de uitvoering.

[3:15:15] De vraag over de functie mix waar volg mij ik heb mijn ogen gezegd heb. Wat ik erover kan zeggen.

[3:15:23] Misschien. Dat begrijp ook dat de ogen van sommige graag het antwoord verder hadden zien gaan. Maar ik geen enkel bezwaar om bij als we dan ook ik nog een week bedenktijd hebt omdat bij het begin van het vervolg van dit debat daar nog even kort om terug te komen.

[3:15:42] De de hoop zie ik knikken. Ik kan hier mee leven. Want jij en ik. We vragen ook aan de leden. We moeten ook even onze eigen discipline daarin hoog houden. Anders wordt het

[3:15:53] chaos neer. Cindy.

[3:15:56] Dat namelijk wel even een vraag gesteld. Vier uur richting de minister met betrekking tot onderhandelen met het werkveld waar ik nog geen antwoord op gehad.

[3:16:03] De minister kunt u de gerust geruststellen dat er geen onomkeerbare besluiten voordat we dat twee minuten zijn genomen met het veld voor twee minuten.

[3:16:13] Voorzitter, kan ik toezeggen.

[3:16:16] Dan.

[3:16:17] Ook de heer elijah in. Dus dan zien we elkaar volgende week weer voor een afronding. Wat ik zei eerste termijn minister en de tweede termijn kamer. Ik wil nog even richting de leden aangeven. De toezeggingen die vandaag zijn gedaan die zijn leven per mail. En nu ook vandaag worden gewisseld. Want dan ronden we de blokjes die we hebben gehad. Ronden we daarmee ook af en emil zullen nog een keer die vier blokjes die we nog te doen die ons nog te doen staat nog even weer worden opgenomen. Dan weten we ook volgende week waar we aan toe zijn. Ik dank de minister en al zijn ondersteuning. Hartelijk natuurlijk ook de leden voor dit goede debat en alle geïnteresseerden op het op de publieke tribune en die anderszins ook dit debat volgde en het wordt dus vervolgd. Fijne dag voor nu.