Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.
Gesubsidieerde rechtsbijstand
[0:00:00] Goede morgen. Ik heet u van harte welkom.
[0:00:05] Collega´s. De minister voor rechtsbescherming en zijn ondersteuning. Mensen op de publieke tribune kijkers thuis en alle andere geïnteresseerden.
[0:00:15] We
[0:00:17] hebben het commissiedebat gesubsidieerde rechtsbijstand.
[0:00:22] Spreektijd is vier minuten. Ik verwacht nog wel enkele andere colega die zo aanschuift. Maar het komt goed. Ik stel voor dat we gewoon gaan beginnen en de interrupties hoeven we nu niet te beperken. En dan geef ik graag als eerste het woord aan dave van nispen namens de sp.
[0:00:39] Dankuwel. Voorzitter, allereerst vanuit ons over de stelselherziening rechtsbijstand en dan wil ik de minister een compliment maken ten opzichte van het werk van zijn voorganger. Het is goed om te lezen dat de grootschalige aanbestedingen van tafel zijn en dat het complex systeem van de hogere eigen bijdrage niet doorgaat.
[0:00:55] De commissie van een wordt uitgevoerd en de belkosten bij het juridisch loket worden afgeschaft. Dat vind ik allemaal heel erg goed ik voorstellen die wij hebben gedaan,
[0:01:03] maar ik ben wel benieuwd wat gaat er gebeuren met de rechtshulp pakketten kan de minister hier al een tipje van de sluier op te lichten. Het zou goed zijn als hier duidelijkheid over komt.
[0:01:12] En om beter te leren wat werk zijn er tientallen pilots op allerlei plekken. Sommigen lopen nog anderen zijn alweer gestopt. Veel daarvan heb ik ook heb ik ook bezocht.
[0:01:21] Ik heb enkele vragen woorden eerdere vergelijkbare pilots ook bekeken en ik denk dan aan de spreekuurrechter de regelrechte en de wijk rechter en komt er ook een evaluatie
[0:01:31] samenvattend naast die individuele evaluaties van al die pilots.
[0:01:35] Ik maak me ook zorgen over de planning heb ik het nou goed begrepen dat alle pilots komend jaar al voor de gewond en daarna worden geevolueerd
[0:01:43] woorden pilots stopgezet tot er een besluit ligt over alles of voor de succesvolle pilot voortgezet. En wat gebeurt er. Daarna komt er dan bijvoorbeeld een bed wel cross voor de kamer voorzien. Hoe houden we de snelheid erin?
[0:01:54] Nogmaals, ik ben voorstander van die pilot zijn experimenten en ik heb zelf natuurlijk ook het initiatief genomen met het voorstel voor huizen van het recht, want we moeten volgens mij voor ogen houden waar we naar toe gaan op de langere termijn.
[0:02:04] Uiteindelijk gaat het erom dat mensen met een probleem ergens heen kunnen.
[0:02:08] In de buurt.
[0:02:08] Mijn verhaal kunnen doen en geholpen worden in het hele land de toegang tot het recht voor iedereen als fundament in onze rechtsstaat. Dus we vragen de minister. Hoe houden we de vaart erin. En hoe houden we die visie voor ogen.
[0:02:20] En hoe zit het nou bijvoorbeeld als een gemeente of een lokaal initiatief aan de slag wil, bijvoorbeeld met een huis van het recht. Waar kunnen ze dan aankloppen. Dus wat kunnen we nu al mogelijk maken als die lokale bereidheid aanwezig is en het enthousiasme volg mij moeten we dan niet zeggen. Kan niet wachten. Gaan we niet doen
[0:02:38] dan over het juridisch loket dat een mooie nieuwe visie heeft opgesteld. Zo wil het juridisch loket onder andere haar rol in de regio versterken.
[0:02:46] Dat is natuurlijk prachtig om te lezen en ik neem aan dat de minister dat ook vind, maar het moet wel mogelijk gemaakt worden. Het juridisch loket moet financiering krijgen om uit te kunnen breiden in meer regio s dichter bij mensen actief te worden.
[0:02:59] Daarom wil de sp de minister vragen wat hij van de nieuwe visie van het juridisch loket vindt en wat hij gaat doen om deze nieuwe visie en rol en de regio te faciliteren.
[0:03:08] Kan de minister hebben aangeven welke rol hij ziet voor bibliotheken in nederland. Daar loopt namelijk het programma informatiepunt digitale overheid en ik weet dat de bibliotheek ook graag bereid zijn om hier een rol te vervullen.
[0:03:21] Dan wil ik de minister ook vragen hoe hij de statutaire positie van het juridisch loket ziet, moet het juridisch loket niet gewoon onafhankelijk worden van de raad voor rechtsbijstand.
[0:03:31] Tenslotte, voorzitter, over de sociaal advocatuur.
[0:03:34] De politiek is daar in het verleden dramatisch mee omgegaan en alleen scenario. Één van de commissie van der meer uitvoeren is onvoldoende. Gisteren is onze motie aangenomen die uitspreekt dat behoudt en versterking van de sociaal advocatuur een overheidstaak is
[0:03:49] en dat er een plan moet komen met maatregelen ook op korte termijn
[0:03:52] en ik vraag me af of de minister de acute nood en de tekorten scherp ziet
[0:03:57] want op een rekenfout lijkt het misschien of er nu nog voldoende advocaten zijn. Mijn probleem is dat een grote groep op het punt staat uit te stromen en dat is dubbel erg want die ervaring gaat ook verloren om nieuwe mensen op te leiden en bovendien dreigt het vak onaantrekkelijk te worden. Je moet dus ook nu wat doen
[0:04:13] en er is toch beloofd in het regeerakkoord dat de tarieven van de sociaal advocaten omhoog gaan.
[0:04:18] Kijk eens naar de tarieven, de vergoedingen en de pensioenopbouw, zoals allemaal in het rapport van partijen, aldus voorgesteld. Wanneer kunnen we een plan verwachten komt voor de motie die gisteren is aangenomen. Ik bedoel niet dat hier al moeten liggen. Ik bedoel wanneer wanneer kunnen we verwachten dat het plan er gaat komen
[0:04:35] als je naar een afgelegen penitentiaire inrichting moet rijden. Dan stelt die onkostenvergoeding er niets voor om het huidige benzineprijs en de inflatie gaat totaal door het dak. Waarom interesseert de minister dat de tarieven niet
[0:04:46] met hetzelfde percentage de inflatie van nu en kan de kilometervergoeding worden verhoogd
[0:04:51] en helemaal tenslotte. We moeten ook naar andere zaken kijken om de toekomst zeker te stellen. Ik stelde eerder al schriftelijke vragen over de rechtenopleiding moet daar niet veel meer aandacht komen voor de sociaal advocatuur komen. Hoe gaat de minister dat voor elkaar krijgen
[0:05:03] en ook over de beroepsopleiding ben ik bezorgd
[0:05:05] is er niets meer nodig dan de huidige aanwas regeling om een deel van de kosten van deze beroepsopleiding te dragen, zoals een ruimere vergoeding.
[0:05:13] Wat gaat de minister doen om geinteresseerde op deze vergoeding te wijzen en ziet de minister ook dat het met name voor een pittige kleine kantoren moeilijk is om stageplekken aan te bieden vanwege dragen van loonkosten en omdat de patroon veel tijd moet investeren,
[0:05:26] is de minister bereid daarover in gesprek te gaan met advocatuur.
[0:05:29] Wat kan de mis betekent om de instroom te verhogen en ik vind het namelijk echt een publieke taak eigenlijk niet iets wat we aan de markt de commercieel advocatenkantoren over moeten laten want dat is hoe het nu gaat.
[0:05:41] Dankuwel
[0:05:42] minuutje coulance heeft gekregen. Maar vooruit.
[0:05:46] Meneer van meneer sneller namens d zesenzestig.
[0:05:48] Dankuwel. Voorzitter en die minuut wordt heer vergeef ik weet niet zo goed wat ik er nog aan toe moet voegen. Maar voorzitter, omdat regeren een feest is. Maar je moet zelf de slingers ophangen, wil ik wel zeggen dat ik blij ben met de keuzes die we gemaakt hebben in het coalitieakkoord dat we niet hier met tien fracties zitten. Zoals vorige periode soms het geval was, is denk ik ook een teken ervan dat we niet dit debat voeren onder het zwaard van damocles dat de minister nog negentig miljoen moet gaan vinden omdat hij cijferreeks afloopt en dat geeft ook de rust die nodig is om goed naar die pilots te kijken in het debat ook inhoudelijk te voeren en het biedt ook de ruimte om bijvoorbeeld goede maatregelen te nemen, zoals het gratis maken van het bellen van het juridisch loket. Dat zijn gewoon de dingen die daardoor wel mogelijk zijn en tegelijkertijd ben ik het eens met collega van nispen dat die toegang tot het recht en de rechtsstaat een onrustig bezit is en steeds meer onderhoud nodig heeft. Daarom hebben we gisteren ook voor de motie gestemd om te zorgen dat het ook structureel op orde blijft.
[0:06:55] Een aantal van de dingen die we daar voor nodig hebben. Die hebben we al vaker besproken. Ook bij een fors debat waar het pand rapport aan de orde is gekomen om te zorgen dat er voldoende aanwas blijft en dat de opleidingen meer aandacht aan gaan besteden dat de advocatenopleiding, maar ook de universitaire opleidingen daar iets aan gaan bijdragen.
[0:07:16] Voorzitter, een paar specifieke punten. Allereerst de maatschappelijke effectieve rechtspraak. Een aantal van de mooie voorbeelden daarvan werden al genoemd en arbeidsrechter in de wijk rechtspraak op zuid bijvoorbeeld komt in de evaluatie van de pilot is ook heel specifiek. De extra inspanningen die daarbij nodig zijn van sociaal advocaten in beeld, want er wordt wel in een van de brieven geschreven dat bij grote wetgevingstraject. Er wordt gekeken naar de impact op sociaal advocaten, maar juist deze categorie kan daar ook wel weer een extra inspanning van vragen. Dus wordt daar ook op die positie ingegaan dan het juridisch loket. Ik heb de laatste werkbezoek gebracht bij één van de gesprekken mogen zitten en ook sowieso onder de indruk van hoe dat gaat en hoe mensen op een laagdrempelige manier worden geholpen en ook blij te zien. Dit was in den haag dat de openingstijden weer worden verruimd nadat hij ten tijden van bezuinigingen werden beperkt. Een van de dingen waar ik wel benieuwd naar ben is hoe we die aansluiting met de sociaal advocatuur. Want sommige dingen zijn gewoon te moeilijk om daar op te lossen.
[0:08:25] En hoe wordt die aansluiting goed geregeld. Je wil niet zo bureaucratisch diagnose document meer en je wil ook niet haal het briefje maar even en een check. U bent bij het juridisch loket geweest dan krijg je korting bij de sociaal advocaat en tegelijkertijd wil je wel als poortwachter en ook als daar veel werk al gedaan is dat dat ook die doorvoerleiding goed is. Dus hoe gaat de minister dat wegen en daarvoor zorgen dat ik kilometer vergoed.
[0:08:56] Een interruptie van meneer van nispen.
[0:09:00] Ik heb een korte vraag over het juridisch loket. Dat is recent met een nieuwe visie gekomen. Het juridisch loket vindt ook dat het eigenlijk actief moet zijn in meer regio s betekent volg mij op meer plekken
[0:09:11] volg mij een goed omdat het goed is om dichtbij mensen te zitten, maar ook omdat het goed is om de lokale sociale kaarten kennen, te weten wie bij welke hulpverlener mensen naartoe kunnen worden gewezen. Ook om problemen op te lossen. Ben benieuwd of de heer sneller dat dat ook zo ziet en of hij het er mee eens is dat de minister vragen wat ervoor nodig is om uiteindelijk totdat totdat doel te komen.
[0:09:32] Dus ik vond het ook goed. Hè doorverwijzen naar sociaal advocaten waar het nodig is, maar het is ook zo dat oplossen in de eerste lijn daar waar het kan dan moet je dat wel mogelijk maken en regionaal geworteld zijn.
[0:09:44] Meneer stellig.
[0:10:14] Daar ben ik vraag me erfenis vergeten.
[0:10:20] Het is altijd goed om aan de minister te vragen en lokale anker is denk ik heel belangrijk voor een juridisch loket, niet alleen voor doorverwijzing naar een tweede lijn, maar ook voor contact met de nuldelijn en zorgen dat je het contact met degene waar de woningbouwcorporatie in jouw gemeente dat je dat contact ook goed weet te leggen.
[0:10:39] Tegelijkertijd en met een aantal van die huizen van het recht op een huis van het recht dat juridisch loket ook of de front office de voordeur wiet of daar in ieder geval heel nauw bij betrokken is. Dus ik denk dat het heel belangrijk is dat die sociale juridisch kaart op lokaal niveau ook beschikbaar en bekend is. Ik denk dat je per locatie moet kijken welke rol het juridisch loket er dan vervolgens in vervuld. Want dat was ook vond ik een van de mooie dingen van de initiatiefnota. Je moet ook kijken hoe je ook kan aansluiten bij wat erop staat hoe je het vervolgens op de beste manier daarop voortbouwt en vormgeeft. Maar volgens mij delen we het doel en delen we de vraag aan de minister. Maar weet ik niet of je de blauwdruk denken waarde hiervan nispen zelf toen heel erg afstand van nam vervolgens mij in de beantwoording bij de initiatiefnota debat dat we dat niet via het sociaal of via het juridisch loket vervolgens wel weer introduceren
[0:11:37] dan. Voorzitter, de kilometervergoeding die de eer van nispen ook al noemde. Die hadden het vorige debat ook aan de orde. En toen zei de minister. Ik ga ernaar kijken en ik snap het probleem. Ik kwam hem alleen niet tegen in deze voortgangsrapportage en ik vroeg me af wat de minister hier mee heeft gedaan en gaat doen want hij ging in ieder geval inspanning verrichten stond er toen droomde de feedback loop, zal ik maar zeggen. We hadden een paar keer de discussie over de buikpijn dossiers van de raad voor de rechtspraak. Maar hier komen een aantal keer aan de orde dat je juist door vooraf te investeren kan voorkomen dat je achteraf moet repareren omdat je ook gewoon ziet bij zowel de rechtsbijstandsverzekeraars. Beide sociaal advocaten, maar ook bij het juridisch loket dat zij vaak nog veel eerder dan de rechtspraak weten waar mensen tegenaan lopen en welke regelgeving in de praktijk knelt. Dus wie wordt er nou gezorgd dat we dat deel van de signalen worden opgepakt. Ook goed bij de regering of bij de lokale overheid onder de aandacht brengen. Want ik was zowel bij de werkbezoek bij het verbond van verzekeraars. Als bij het juridisch loket vond ik dat ook wel een potentieel winstpunt waar we nog meer gebruik van kunnen maken.
[0:12:51] Dan ben je over vier minuten zelfs maar een interrupties nog van meneer van.
[0:12:58] Dank voor zitten want ik wil ook een compliment maken voor de dingen die opgeschreven zijn. Het regeerakkoord voor de inspanningen van deze zestig uit het verleden. Ik ben het helemaal eens met de inleiding van van de heer sneller mij nog heel veel goede dingen en ook terechte vragen onder andere over de reiskostenvergoeding. Maar ik ben een punt heb ik gemist en dat gaat natuurlijk over de vergoedingen aan de sociaal advocaten en ik snap alles wat geld kost. Dat is natuurlijk hartstikke lastig. Maar waar ik bang voor ben met de huidige torenhoge inflatie
[0:13:27] ben ik zo bang dat we de inspanningen van het doorvoeren van scenario, één van de commissie van der meeren dat we dat weer een beetje niet dat we de acties hebben gedaan. Maar dat dat teniet is gedaan
[0:13:37] en ik ben benieuwd hoe de heer sneller. Dat ziet en of we niet aan de minister
[0:13:41] op zijn minst moeten vragen om daar ook heel nadrukkelijk naar te kijken.
[0:13:45] Nee laat ik neem lading. Laat ik nu gewoon de vraag. En hier sneller stellen zonder het meteen door te spelen aan de minister heb ik zelf al gedaan. Ziet hij ook dat we nu iets moeten doen om die inflatie die torenhoog is, omdat ook door te laten werken in de tarieven van sociaal advocaten.
[0:14:02] Keer sneller.
[0:14:03] Yeah.
[0:14:05] Dat is volgens mij ook systematiek en ik heb de defect ziet van de nederlandse orde van advocaten en misschien mag ik dan de vraag doorspelen ik volgens mij werkt het anders dan hier beschreven staat. Maar ik hoor er graag een vette cheque van zowel collega van nispen als de minister. Want hier staat dat de sociaal advocaten zullen hiervoor op zijn vroegst per één januari twintig, vijfentwintig worden gecompenseerd en tegelijkertijd wordt er gezegd voor de indexatie per één januari twintig, drieëntwintig wordt gekeken naar het jaargemiddelde van tweeduizend, eenentwintig. Dus volgens mij als je naar het jaar van twintig, tweeëntwintig, waar de inflatie hoger was dan is het niet één januari twintig, vijfentwintig maar twintig, vierentwintig dat die tarieven zullen worden geïndexeerd en zullen worden verhoogd en dat is in principe de systematiek die we altijd hebben vind ik het niet reëel om het gemiddelde twintig, tweeëntwintig. Wat we nu nog niet kennen bij het opstellen van de begroting voor volgend jaar te nemen als gemiddelde en zou ik twintig, vijfentwintig inderdaad ruim plaatsvinden. Maar volgens mij is dat dan ook niet hoe de regels werken.
[0:15:07] Meneer van nispen.
[0:15:08] Ik ben blij dat dit sneller dat ingewikkelde verhaaltechnisch heeft uitgedeeld en ik vond dat ik vond dat erg ingewikkeld is het. Dat is het volgens mij ook
[0:15:15] maar volg mij we even terug naar de kern en maakt het weer iets eenvoudiger. Er is op dit moment torenhoge, inflatie die tarieven die waren te laag, te laag. Die hebben we andere tijden commissie van de meer achterstallig onderhoud twintig jaar niks aan gedaan
[0:15:30] en toen zei die punten weer bij de tijd gebracht scenario één doorgevoerd. Maar als we dat nu als we nu dus niks doen en ons vasthouden aan die technische systematiek die hartstikke ingewikkeld is dan heb je het risico dat pas weer over een jaar of over twee jaar die tarieven verhoogd worden, terwijl we allemaal weten dat als we nu niet aan sociaal advocaten laten zien. Je moet nu het vak aantrekkelijk houden voor de instroom om mensen daar te houden. Dan ben ik bang dat we achter de feiten aan blijven lopen en dan missen we toch iets om haar vast te blijven houden aan de systematiek omdat we dat altijd doen vind ik niet per se verstandig. Als je kijkt naar de acute sociale nood die er op dit moment is. Onderzoek ponteigenaar. Goed. Ik hoef dit sneller niet uit te leggen. Die weet dat volg me prima.
[0:16:10] Sneller. Dan moeten dan ga ik ook richting van nispen spiegelen. Hij moet niet doen alsof er niets in de toekomst gewoon alvast staat dat die correctie komt en dat die ook structureel doorwerkt. Want daarmee geeft hij het signaal af alsof de lonen op de langere termijn worden ondermijnd als gevolg van inflatie in reële termen, terwijl dat niet het geval is. Want ze zullen worden gecompenseerd. Ditjaar gemiddelde staat zo meteen vast en het staat vast dat die tarieven zullen worden verhoogd en daarna dat daarmee voor het woord voor doorgerekend en dat ze dus gewoon op de langere termijn prijs vast zijn en dus gewoon aantrekkelijk blijven. Daarnaast zijn we volgens mij al eens een dame bij die motie gesteund dat je moet kijken hoe je op langere termijn structureel die tarieven blijkt blijft herijken en daarmee waarschijnlijk ook verhogen. Maar dat nu is het een jaar waarin de inflatie hoog was en zo meteen is het krijg je dan het geld een jaar later structurele verhoging. Maar als de inflatie komend jaar lager is dan krijg je volgend jaar erna al wel weer een hoger loon. Dus zo loop je hem ook weer in.
[0:17:16] Tot slot, meneer, ik heb helemaal niet geprobeerd een werkelijkheid anders voelt spiegelen van die is. Ik zie alleen dat er nu gewoon een groot probleem is dat we nu wat moeten doen om het vak aantrekkelijk te houden en dat ik vraag of er niet nu iets extra s kunnen doen dat ze deels op de kilometervergoeding dat ze deels in de opleidingen voor de langere termijn en dat ze deels op de vergoedingen per één januari. Dus ik vraag wel degelijk om een stap extra te zetten. En als het geld er niet is, dan zou dan zou ik de minister de opdracht mee wil geven vanuit de kamer. Ik hoop dat dit sneller dat steunt om te kijken wat je straks bij voorjaarsnota kan doen en dat ze in de tussentijd niveau niet stilzitten en kijken hoe dat bij voorjaarsnota kunnen fixen. Dat is de dat is het volgende wat ik hier neerleg en daarbij hoopt op steun van heer sneller.
[0:17:52] Die erfenis heeft het over het imago en over het imago over het imago en vervolgens is het toch vooral veel zeggen dat het op langere termijn niet in orde is en dat het vak niet aantrekkelijk is en dat doet afbreuk aan het imago van het vak omdat het niet waar is en daarom ook gevraagd om wat extras te doen, zoals de kilometervergoeding en ik heb ook gezegd dat er op die andere dingen dat er werk van moet worden gemaakt. Alleen op dit punt zeg ik. Dat kon en als je dan bij voorjaarsnota halverwege een jaar en de uitvoering door de raad voor de rechtsbijstand en al die dingen weten we ook van commissie van de meer. Dat ging pas één januari in omdat het gewoon een ingewikkelde systematiek is en dan denk ik dat het onverstandig is om daar doorheen te fietsen en vind ik het ook wel ver om gewoon de voorstelling van zaken te geven zoals die is, maar laten we kijken want dat is volgens mij onze gezamenlijke agenda en ook de gezamenlijke wens om te zorgen dat deel wat wel gewoon verhoogd moet worden en niet door een systematiek heen fietst dat we die gewoon vragen aan de minister. Om die te verhogen.
[0:18:53] Nou vooruit allerlaatste.
[0:18:55] Goed. Ik zal het niet opnieuw als een soort politieke aanval of een of een vraag stellen. Ik wil alleen wel het beeld rechtzetten dat het dat ik hier nou de oorzaak zou zijn alsof het vak niet aantrekkelijk is. Zo zit het natuurlijk niet. Ik beroep me op het rapport partijen. Ik maak me grote zorgen over de sociaal advocatuur en vanuit die oprechte zorgen. Stel je vragen en vragen aan de minister om iets extra te doen. Dus ik zit hier niet het imago van het vak naar beneden te praten en zo valt de reactie van heer snel een beetje op een vink wel kwalijk.
[0:19:20] In reactie van de en dan gaan we over naar mijn vrouw.
[0:19:24] Ik bedoel als iemand die er de afgelopen jaren meer dan wij drieën bij elkaar debat heeft gevoerd om de tarieven te verhogen, dan is het uur van nispen. Alleen door niet een door niet de hele verhaal te vertellen over wat er op de langere termijn gebeurt met die tarieven en te doen alsof we door inflatie dat het loonde in reële termen omlaag zou gaan op de langere termijn. Dat is gewoon niet waar. En laten we die suggestie dan ook niet dekken. Dat was mijn enige opmerking.
[0:19:50] We gaan over naar mevrouw.
[0:19:53] Voorzitter, toen ik hiernaartoe ray en in de files kwam. Toen dacht ik hoe zal dit debat te gaan.
[0:19:59] Gelet op het feit dat we pas tegen de kerst met een nieuwe voortgangsrapportage of een nieuwe voortgangsrapportage krijgen over de stelsel voor vernieuwing rechtsbijstand. Als ik dit debat zie dan denk ik. Het is best levendig.
[0:20:11] Wat heel goed is.
[0:20:14] Maar ik kan niet anders dan me nu even baseren op de inhoud van deze voortgangsrapportage wat in mijn beleving deels achterhaald is.
[0:20:24] Maar ik moet wel het een en ander aan te stippen en ik heb een drietal vragen daar nog voorzitter, de minister komt in de voorliggende brief van zes juli op een paar uitgangspunten van de contouren brief voor de vernieuwing van het stelsel terug want de wereld is sinds tweeduizend achttien nogal wat veranderd. De palus hebben vertraging opgenomen opgelopen door corona de kindertoeslag affaire en de gedupeerden van groningen hebben terecht rechtsbijstand gekregen. Ik wil zeggen dat ik in ieder geval blij ben dat de minister afstapt van het grootschalige inkoop van rechtshulp pakketten. Dat zou goedkoper zijn en wij zagen dat altijd met argusogen aan omdat het niet bepaald een garantie is voor kwaliteit en we zagen al gebeuren dat die rechtshulp, aanbieders en advocaten, maar ook commerciële rechtsbijstandverzekeraars tegen elkaar voor de laagste prijs zouden gaan opbieden waar ik ook blij mee ben. Dat noem ik ook is het feit dat de oude systematiek met betrekking tot de vaste eigen bijdrage, afhankelijk van de inkomenscategorie dat die blijft afstoffen was natuurlijk best wel risicovol. Het zou mensen met een dunne portemonnee door hen als een drempel worden ervaren en ook zou het betekenen dat mensen die complexe juridische problematiek hebben meer moeten betalen. Terwijl dat ook buiten hun schuld kan liggen.
[0:21:39] Dus minister deze aanpassing via de voorzitter. En dan kom ik bij de vragen die ik wel heb want namelijk
[0:21:46] kan de minister mij vertellen wat de stand van zaken is van de pro deo zaken die buiten de gespecialiseerde sociale advocatuur door de commerciële kantoren worden gedaan.
[0:21:54] En wat denkt de minister over de bijdrage die commerciële kantoren om hem moverende redenen weigeren. In dit geval gaat het om mezelf rechtshulp, sociale rechtshulp verlenen dan wel geld in een fonds storten van waaruit sociaal advocatuur bekostigd gaat worden.
[0:22:10] Er hebben rond de zomer gesprekken plaatsgevonden met de nova en de advocatuur over de te leveren maatschappelijke bijdrage en mijn vragen aan de minister is. Wat hebben die gesprekken opgeleverd. Wat ikzelf in al mijn gesprekken met advocaten merk is voorzitter, dat zij aangeven met een hele met een hele andere incident in dan jij dus een tekort in de begroting en jullie moeten een dichter daarmee door de minister wordt gekomen en dat snap ik. Enerzijds wel anderzijds vind ik ook dat commerciële kantoor echt wel een maatschappelijke verantwoordelijkheid dragen en op de vraag of ze dat op dit moment voldoende oppakken moet ik met de kennis die ik nu heb
[0:22:54] dit met nee beantwoorden en hoe de minister daar tegenaan. Waarom zeg ik dit als ik namelijk de in tweeduizend elf verscheen het slow index of pro bono. Ik kende hem niet moest waarschijnlijk de minister wel lees dan zou de commerciële kantoren per jaar gemiddeld twaalf uur besteden per jaar aan pro deo zaken met een uitschieter van enkele grote kantoren van tweeëntwintig uur per jaar. Wat ik heel nobel vindt maar gewoon niet genoeg.
[0:23:22] Als wij het uitgangspunt.
[0:23:23] Momentje mevrouw en meneer van nispen bevalt me sneller valt bijna vast. Interruptie.
[0:23:28] Van minister per kantoor zijn deze uren of is dit per medewerker per kantoor want per kantoor is het toch niet echt.
[0:23:37] Mijn niveau in. Maar mevrouw nucleair kijkt op.
[0:23:39] Ik heb opgeschreven
[0:23:42] per jaar gemiddeld twaalf uur besteden
[0:23:45] dan moeten we
[0:23:45] wacht even nachecken.
[0:23:47] Kan voor straks
[0:23:50] gaat u verder? Mevrouw met rust.
[0:23:56] Weinig. Vandaar ook mijn concreet vragen aan de minister. Want ik vind dat als wij het uitgangspunt onderschrijven dat het recht toegankelijk moet blijven, dan moeten we dat samen mogelijk maken en ik vind niet dat het alleen op de schouders van de sociale advocatuur moet kopen komen
[0:24:11] ook grote kantoren hebben een verantwoordelijkheid en wij zien gewoon dat sociale advocatuur al jaren structureel overwerkt is. Dus wat ons betreft brengen we datgene wat commerciale commerciële kantoren zegt te doen aan pro deo zaken in beeld, zodat we weten wat gebeurt er in de praktijk anno tweeduizend, tweeëntwintig en bereiden we het een en ander uit en ik kan me best voorstellen dat je daar echt wel goede afspraken over maakt. Daarom ben ik erg benieuwd naar de mening van de minister. Want je zal uiteindelijk wellicht toch dat stok achter de deur moet je moeten hebben, zodat dat geld wellicht gestort kan worden in een fonds omdat sociale advocatuur verder te ontwikkelen, dus graag een reactie en mijn tweede punt. Voorzitter,
[0:24:54] Dan bent u ook op vier en een halve minuut. Dus je gaat heel snel die ander. Maar eerst een interruptie van meneer.
[0:25:00] Wanneer bankvoorzitter hebben wij zitten wij zitten hier echt wel wat anders. Maar dat weet, mevrouw moeten we dat dat geeft ook verder niet maar ik vraag me wel af. Vind jij nou dat commercieel advocatenkantoren bijvoorbeeld de bibliotheek moeten delen mee moeten betalen. Literatuur en al dat soort zaken dat vast heel goed is of moet ik die commercieel advocaten een soort solidariteitsbijdrage gaan betalen om de sociaal advocatuur overeind te houden. Ik vind dat dat een overheidstaak is of vind jij dat commercieel advocatenkantoren meer pro deo zaken moeten gaan doen. Wat volg mij onverstandig is omdat je dan juist die bevlogen idealisten die nu sociaal advocaat zijn het nog moeilijker gemaakt in mijn ogen.
[0:25:38] Moet van ria.
[0:25:40] Veel vragen ineen. En inderdaad, we zijn hier met elkaar niet helemaal over eens. Kijk ik ik vind niet dat je tegen commerciële kantoren kan zeggen nou we hebben een dat zei ik ook iemand bijdrage. We hebben een enorme gat in onze begroting en mag u mag die dichte. Dat vind ik ook het gesprek met hen niet ten goede komen. Maar dat zijn een sociaal maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben en dat zij ook moeten bijdragen om ervoor te zorgen dat het recht toegankelijker wordt. Daar ben ik groot voorstander van en of dat met geld plaatsvindt door het storten van een solidariteitsbijdrage plaatsvindt, zodat wij hem in ieder geval onze sociale advocaten nog beter kunnen ondersteunen, dan wel pro deo zaken uit te breiden. Uiteindelijk gaat het mij om het doel en het doel is mensen helpen mensen die op dit moment niet altijd de financiële middelen hebben om naar een advocaat stappen dus in die zin kijk ik daar misschien wat veel pragmatischer naar en is voor mij het doel.
[0:26:48] Heilig,
[0:26:50] En er zijn inderdaad meerdere wegen om dat doel te bereiken.
[0:26:56] Vervolgt u wilt.
[0:26:58] Dan hou ik het de derde vraag. Laat ik dan
[0:27:02] achterwege.
[0:27:05] Mijn tweede punt gaat inderdaad over de in en uitstroom van sociale advocatuur, want het zou funest zijn als hij een bepaalde regio s weinig sociaal advocaten actief zouden zijn. Dus er moet een plan komen. Je moet ze waarderen. Je moet ze erkennen. Je moet ze ondersteunen voor het werk dat ze doen met het bijstellen van de vergoeding die net werd genoemd met het komen van die vergoeding voor de kilometer en met het compenseren voor de hoge inflatie. Het komende jaar nova trekt aan de bel. Ondanks de systematiek. Ik ga ervan uit dat de minister ook met nova hierover over de inflatie heeft gesproken en wat hij van hun zorgen vindt want ik vind het echt ernstig dat anders. De sociaal advocaten hier veels te veel op achteruit gaan. Dat is niet ver. Dus graag een reactie. Dan laat ik mijn dertig punten even achterwege. Voorzitter,
[0:27:55] Dan neem ik het tijdelijk voorzitterschap over en dan ga ik zo het woord geven aan heer elyan. Die zal spreken namens de vvd.
[0:28:03] Dankuwel.
[0:28:07] Ik vind dit altijd dat ik mag meedoen aan dit commissiedebat vind ik altijd bijzonder en mijn gedachten dwalen af naar de zogeheten zaak codes en ik zat met stiekem even snel te kijken en ik zag dat ze weer veranderd zijn, want kennelijk is verbintenissen nu al dertig en dat was in mijn tijd iets anders. Maar dat geeft aan dat vinden sommige grappig ontvangen vvd te horen. Maar door de positie van
[0:28:31] de sociaal advocatuur gaat mij aan het hart. Nee. Kijk meteen schuin naar meneer van nispen betekent niet dat ik allerlei sp motie is niet meteen gaan steunen. Maar het gaat me aan het hart. Voorzitter, er is echt veel gezegd, oh, oh, do door collega´s. Ik beperk me tot drie, drie hoofdpunten. Waarvan de ene
[0:28:49] wat meer ook ziet op de rol van de kamer in dit geheel. Mevrouw moeten refereerde aan de brief van jelui lange brief dertig pagina s hebben bijlage gekregen waarvoor dank met met al die pilots. Ik ben ook bij sommige geweest maar ik moet u zeggen om mijn controlerende rol, maar ook cadeaus stervende rol. Goed goed te vervullen. Is wel een beetje lastig geworden. Het is best een grote zoekplaat. Ik zou willen vragen om een om een een vernieuwde kantoren brief dat we even scherp hebben waar waar wil deze minister namens deze regering naar naar toe. En bijvoorbeeld het punt van de rechtshulp pakket is dan wel illustratief. Daar staat een grote inkoop. Daar ben ik voornemens van af te zien. Was echt wel een koerswijziging. Maar in de brief staat op andere plekken wordt rechtshulp pakketten komt wel weer terug en dat kan verwarring opleveren en het is misschien goed en misschien ook juist zelfs prettig voor de voor de minister. Om even gewoon gewoon even op hoofdlijnen de kantoren te beschrijven langs waar de minister de komende jaren verder. Er was mijn eerste punt. Mijn tweede punt. Dat heb ik al eerder gemaakt zie ik nog niet niet heel veel reflectie op de rechtsbijstandverzekering. Een beetje gek dat ik dat doe bij het commissiedebat gefinancierde rechtsbijstand, maar eenderde in nederland gefinancierde rechtsbijstand. Andere derde wordt betaald door mijzelf en eenderde de premies en de verzekeraars geef je ook voor ons is dit niet meer. Op deze manier zijn de kosten niet meer te dragen en ik vind ook dat sociale advocatuur is van belang om ook die andere kant is van belang en ik vind dat toch mooi passen bij de drie eenheid om daar reflexen te vragen.
[0:30:29] Minister
[0:30:32] en dan voorzitter,
[0:30:36] een punt dat ik al herhaaldelijk heb gemaakt en je eigenlijk not done om meteen eerste termijn een motie aan te kondigen. Mike ik zeg maar gewoon een meneer van nispen als eerste dus die mag als eerste konden twee minuten debataanvragen, maar we hebben vaker gesproken over de beroepsopleiding en de positie van de sociale advocatuur en
[0:30:58] je kunt aandacht vragen en ik ben erover gesteggel in de rechten studie al aandacht te vragen voor de rechtenstudies, gericht op materiële kennis van van het recht, maar in de beroepsopleiding. Ik blijf het gek vinden. Ik dacht dat je daar eigenlijk nauwelijks in aanraking komt met dit hele belangrijke werk van advocaten.
[0:31:17] Ik denk toch dat ik gewoon een motie gaga indienen die die kant opgaat dat ik vind dat elke advocaat stagiaire tenminste één keer zo n zaak moet hebben gedaan. Als je tenminste asscher tien, twintig, vijftig jaar advocaat bent wel ik heb gezien wat die andere kant is wat wat voor type werk is en volgens mij kan de beroepsopleiding dat prima met de orde regelen en dat kun je heel zorgvuldig doen is iemand die op mr zit in in amsterdam moet je natuurlijk niet in limburg een zaak laten doen maar dat kan je allemaal prima bedenken maar ik vind als je het hebt over het aantrekkelijk maken van het onderstrepen. Dan vind ik dat we dit gewoon moeten doen en dan ja om het goede voorbeeld geeft, ben ik in vier minuten.
[0:32:05] Dat is jammer. Ik dacht dat hij ook over de tijd zou gaan. Dank voor uw bijdrage. Geef het voorzitterschap weer terug.
[0:32:14] Zullen we gaan
[0:32:15] dan schorsen?
[0:32:17] Ik wilde suggereren. Twaalf minuutjes maakt een grapje. Hoeveel heeft u nodig?
[0:32:21] Ik let op de complexiteit van de vragen die ik zou willen voorstellen om het even naar boven en naar beneden. Oké. Geef mij vijfentwintig kunnen we elf uur afspreken. Minister dat we beginnen fantasie.
[0:32:32] We beginnen om elf uur vergaderen.
[0:56:49] Dames en heren, wij gaan de vergadering hervatten geef ik graag het woord aan de minister voor rechtsbescherming voor zijn eerste termijn.
[0:56:58] Hoe zit het dankuwel?
[0:57:00] Ik bedank ook de commissieleden voor de complimenten opmerkingen die ze gemaakt hebben, en ik besefte terdege dat u een voortgangsrapportage heeft gehad van juli tweeduizend, tweeëntwintig en natuurlijk een grote afwachting bent van de voortgangsrapportage acht
[0:57:15] in december
[0:57:16] vind ik ook van belang, want daar ga ik dan ook veel antwoorden geven op je vraag uitwerking op je vragen.
[0:57:24] Voorzitter, een rechtstaat is geen echte rechtstaat zonder toegang tot het recht voor iedere nederlander
[0:57:31] en samen met de colega spinnen, justitie en veiligheid, ambtelijke functionarissen, maar ook als minister mag ik me daar iedere dag voor inzetten voor het behouden, maar ook het verbeteren van de toegang tot het recht en dan toegang in de breedste zin
[0:57:44] van het woord. Ik praat dan over alle mensen, ongeacht hun persoonlijke situatie.
[0:57:51] Ook de vernieuwing van het stelsel van rechtsbijstand start in het licht van het vergroten
[0:57:55] van de toegang tot het recht.
[0:57:58] Dit kabinet.
[0:57:59] Ze heeft dan ook gesteld. Er is een lijn ingezet in tweeduizend achttien en we zetten die vernieuwing ford.
[0:58:05] Ik wil rust en helderheid geven.
[0:58:08] Tegelijkertijd heeft hij ook verwezen naar de aanpassing verschillen. Ik heb aangebracht in de voor vinden en die heb ik ook genoemd in de voortgangsrapportage zeven vind ik ook van belang.
[0:58:18] Sorry, bijvoorbeeld. Afgezien van het voornemen om rechtshulp pakketten via aanbestedingstrajecten grootschalige in te kopen,
[0:58:26] maar ook ga ik wel door met de ingezette maatregelen voor juist het versterken van de eerste en tweede lijn rechtshulp.
[0:58:33] En dan praat ik over de burger gerichte overheid.
[0:58:35] Ik laat me continu informeren en u heeft ongetwijfeld dit document ook ontvangen beschikking fabriek
[0:58:43] die komt bij vgz acht en ik doe al een tipje van de sluier gegeven
[0:58:48] juist die inventarisatie over die burger die burger het gevoel geven dat hij of zij wordt gezien dat hij of zij wordt gehoord dat hij of zij wordt begrepen en dat problemen die de burger daadwerkelijk ondervinden die duurzaam worden opgelost, dat niet tasten we het vertrouwen van de burger in de overheid slaat terug op de democratische rechtsstaat
[0:59:10] en daar aan de deelprogramma burgergericht. De overheid voor een onderdeel is van het programma stelt stelselherziening rechtsbijstand
[0:59:16] in het rapport wat u van mij ook krijgt.
[0:59:18] Lees die ook van god wat is dat procedeer gedrag na pro structuur gedrag van de overheid en de burger. Wat zeggen over die relatie. Hoe gaat het. Hoe kan het anders. Wat kunnen we ervan leren. Wat is onnodig.
[0:59:31] Een echt als ik je zie wie er allemaal geïnterviewd zijn hiervoor van de cliëntenraad van uitvoeringsorganisaties van beleidsambtenaren van gemeente in de breedste zin des woords geef deze mag ik het bloemlezing noemen. Een goed beeld van waar we nu staan en dan constateer ik concludeer ik dat we niet zijn dat we door moeten blijven pakken en dat dit onderwerp hoog op de agenda staat. Velen van u hebben daarna verwezen. Ik kom aan dat als zodanig. Ik beloof je dat ik het beschikkingen fabriek komt uw kantoor bij de voortgangsrapportage acht.
[1:00:02] Maar af en toe wil ik een tipje van de sluier oplichten
[1:00:05] hoe werken we nou. Want tegelijkertijd mag ik u verklappen toen ik in januari starten met deze portefeuille en ik kreeg die vierendertig pilots in experimenten zijn allerlei onderzoeken om die onderbouwing van nieuw beleid inzake rechtsbijstand probeerde ik te begrijpen hoe verhoudt dat zich allemaal tot elkaar? Hoe moet ik het nu zien?
[1:00:22] Goed. We hebben een overzicht gegeven bij voortgangsrapportages zeven. Maar het is een lerende. Het is een stapsgewijze aanpak waarin je per pilot ook kijkt van wat zijn nou en natuurlijk worden jullie allemaal individueel geevalueerd, maar tegelijkertijd gaat het ook om dat je ziet welke elementen zijn al echt
[1:00:40] van toepassing op
[1:00:42] de essentie. Wat je wilt realisering die toegang tot
[1:00:46] en daar waar nodig moet je dan ook durven om de koers bij te stellen. Kent mij. Ik ben niet in beton gegoten.
[1:00:52] Ik keek naar de praktijk van en naar de toekomst toe.
[1:00:56] Niet alleen maar vluchten zijn een goede basis schreef een stuk rechtszekerheid.
[1:01:01] Dan moet je durven bouwen aan de toekomst en voortzetten de pilot helpen want daarmee zie je iets wat in de praktijk werkt functioneert en dan kan je nog verder uitbouwen en ook uitrollen over het hele land
[1:01:14] in de achtste voortgangsrapportage krijgt een fort kerstmis s zet ik nauwgezet uiteen welke aanvullende koerswijziging aanbrengen tot een sterke eerste en tweedelijns, maar ook door die berg ligt eroverheen te komen,
[1:01:27] doe ik dat alleen. Nee dat kan ik ook niet.
[1:01:30] Ik doe dat nou in samenspraak met alle partners en ik kan alleen maar mijn waardering uitspreken voor juist die in z n betrokkenheid van
[1:01:38] dames en heren
[1:01:40] commissieleden
[1:01:42] ook het werken aan het vernieuwde stelsel van rechtsbijstand is onderhevig aan actualiteit
[1:01:47] column van hitler ook aangegeven dat de thematiek groningen de kinderopvangtoeslag affaire heeft ons het nodige lessen geleerd over zelfredzaamheid. De zelfredzaamheid van de burger die je mag verwachten,
[1:01:59] maar ook daar lering uit trekken en kijken hoe kan je dat nou. Duurzaam voor anker in het nieuwe stelsel. Maar daarin kijk ik ook naar de stand van de sociale advocatuur,
[1:02:08] de betrokkenheid van de gehele beroepsgroep bij het stelsel
[1:02:12] of een stap voorwaarts zetten. Ik zeg ja, we zijn in gesprek en we blijven in gesprek
[1:02:18] dat we er nog zijn. Moet ik concluderen.
[1:02:20] Voorzitter, pieter geleiding, ik wilde hem kort houden.
[1:02:24] Voorzitter, u vroeg mij
[1:02:27] waar ik heen wil met dit stelsel vernieuwing. Ik vroeg me af of ik nu kwam met een nieuwe contourennota
[1:02:32] de refereerde net aan die laatste voortgangsrapportage rechtsbijstand kapitein geïnformeerd over de ingezette stelsel. Vernieuwing is helemaal in lijn met het coalitieakkoord tweeëntwintig, vijfentwintig die wordt voortgezet
[1:02:43] en ik heb daar gemeld. Verder gaan met die verbreding en die versterking van de eerste lijn ook wilt voorkomen van onnodige procedures in het bestuursrecht.
[1:02:53] Wat doe ik in die volgende voortgangsrapportage wil ik jou sturen informeren welke problemen zie ik komt hij weer om de hoek kijken. Twee, tweeëntwintig.
[1:03:01] Wat is nog aan de orde?
[1:03:03] Hoe zet je daarop in om die te verbeteren
[1:03:07] dichtbij de praktijk blijven.
[1:03:10] U mag dan ook concludeerde dat de achtste voortgangsrapportage een soort van contouren geven van het vervolg van de stadsdeel vernieuwing
[1:03:18] of uw wens
[1:03:20] de pilot zulke vragen stelt het programma bevindt zich in het slot van de pilot fase dan een pijnlijk meteen rigoureus stoppen. Sommige pijlers lopen tot indirect twaalf ander loop iets door omdat later begonnen zijn die helderheid. Er zijn ook meerdere factoren betrokken bij die pilot lijkt dat ook heel heldere stellen en ik gaf je net een inleidende woorden aan die foto erbij betrok. De raad voor de rechtsbijstand is betrokken en je wil alleen maar die samenwerking tussen het sociale juridisch termijn versterken verbeteren verdiepen daar waar mogelijk is
[1:03:52] en daar is tijd voor nodig om die goede brede evaluatie te laten plaatsvinden. Dat betekent niet dat ik pilots ga beëindigen stopzetten. De goede elementen die pilots die ga je continueren die zet door ook al ben je aan het evalueren
[1:04:06] en vervolgens in de komende voortgangsrapportage laat ik zien hoe we dat proces inrichten, zodat u een handleiding hebt goed en scherp naar de toekomst toe
[1:04:19] dat implementatie inburgerings.
[1:04:21] Minister.
[1:04:25] Aan het eind van procedurele blokje. Over het programma zou ik graag.
[1:04:29] Wat zijn laten we niet doen wat we hebben betoogd industrie.
[1:04:34] Staat op een gegeven moment. Ik heb daarom besloten om de looptijd van het programma met een jaar tot één januari twintig, zesentwintig te verlengen, maar vervolgens het wetsvoorstel niet eind twintig, tweeëntwintig aan het einde van de looptijd van het programma en consultatie te brengen. Dus het programma wordt een jaar verlengd, maar het moment dat wetsvoorstel in consultatie gaat lijkt opeens vier jaar of drie jaar te worden verlengd en dat snap ik nog even niets. Ook in aansluiting op de vraag van de erfenis.
[1:05:00] De minister. Kom er zo dik op.
[1:05:03] Zeg het mijn hoofd wetsvoorstellen zo. N twee, vijfentwintig kwam uit beginnen zodra de diepte
[1:05:07] op die vraag
[1:05:08] toch even terug. Hoe ziet dit jaar twee, drieëntwintig eruit, zegt u. Maar dat dat is een soort van implementatie en borgens fase van de pilot
[1:05:17] waarin je echt elementen die goed zijn plek krijgen in het nieuwe stelsel die overkoepelende evaluatie van het onderzoek. Die pak ik op. Daar kom ik dan ook mee en dat zou niet eerder zijn de overkoepelende brede evaluatie eerder in het derde kwartaal tweeduizend, drieëntwintig dan in het tweede kwartaal. Dus houd zich vast aan derde kwartaal twee, drieëntwintig
[1:05:39] rechtsbijstand bij rijk rechtspraak en de vraag was is er aandacht voor extra inzet. Advocaten
[1:05:47] dacht dat de vraag kwam van d zesenzestig kijkt het programma stadsvernieuwing rechtsbijstand financiert de rechtsbijstand met twee pilots wegtrekken feitelijk rechtspraak concreet eindhoven, rotterdam zuid
[1:05:58] in beide plaatsen wordt wijk rechtspraak niet door lokale ketenpartners geborgd. De reguliere werk processen en ook in andere plaatsen wordt plannen uitgewerkt ontwijken rechtspraak te gaan.
[1:06:09] Gelet hierop wil ik dan ook verkennen hoe duurzame uniforme landelijke regeling voor rechtsbijstand bij week rechtspraak vorm kan krijgen.
[1:06:17] Ik doe dat onder meer door de evaluatie uit te voeren bij de rechtsbijstand, bij de wijk rechtbanken in eindhoven en rotterdam
[1:06:25] rol en adequate financiering van de sociale advocatuur staat hier centraal
[1:06:31] en voor andere initiatieven, zoals de buurt worden advocaten vergoed met de reguliere toevoegingen. Overigens die vergoeding waar ik net over sprak, is al sinds twee, negentien en die ben ik voornemens ook door te laten lopen. In ieder geval tot medio twee, drieëntwintig
[1:06:46] en aan de hand van de uitkomsten van de inflatie zal ik in gesprek gaan met alle betrokken partijen
[1:06:51] juist om te komen tot de toekomstbestendig gefinancierd van de rechtsbijstand rechtspraak.
[1:06:59] Mij is gevraagd, voorzitter, om over de raad juridisch of de raad voor de rechtsbijstand en over het juridisch loket. Hoe ik dacht over de statutaire positie van het loket.
[1:07:11] Voorzitter, sir.
[1:07:13] Dingen gebeuren in mijn ogen. Misschien kunnen we verder.
[1:07:16] Ik excuses. Ik ik wilde ook goed. Volgens dit is een belangrijke vraag dat ik hangt aan de lippen van de minister om toch even over die over die pallets is dit nu alles wat beantwoord is over de pilot of komt dat dan later ook weer ook weer terug.
[1:07:28] Bent u klaar? Met blokje pilots had hij geen blokjes?
[1:07:31] Verzuimd te vertellen hoe ik mijn betoog opbouw. Ik ga zo direct in op de eerste lijn pak ik heel diep. Het juridisch loket en daarna op de tweede lijn. En tenslotte ga ik in de financiën.
[1:07:41] Ik wilde hier eigenlijk bij laaddokken.
[1:07:43] Graag meneer heel graag. Dus ik begrijp het zo erg komt naast de evaluaties van de individuele pilots ook een globale evoluren overkoepelende evaluatie derde kwartaal tweeduizend, drieëntwintig.
[1:07:57] Ik begrijp nog niet helemaal hoe de implementatie en bogeys fase eruitziet van het komend jaar. Wat houdt dat nou in. En hoe zorgen we ervoor dat de zaken die goed werken niet gestopt hoeven te worden. Maar door kunnen gaan. Dat zou ik toch iets meer over willen horen en ik had een vraag stelt wat gebeurt er nu als een gemeente of
[1:08:14] een lokale vestiging van de juridisch loket, samen met betrokken rechtspraak, lokaal sociaal domein als die zeggen wij willen eigenlijk wel iets dachten wij wij zien het voor ons dat wij een mooi initiatief een huis van het recht noemt dan toch maar weer willen willen oprichten. Is er dan niets mogelijk of kan er op dit moment even niks.
[1:08:36] De minister.
[1:08:38] Ik ga je zo gelukkig maken
[1:08:42] als er nieuwe initiatieven zijn.
[1:08:44] Je moet je juist die willen omarmen. De gemeente hebben hier via bijvoorbeeld de bouw
[1:08:49] nadrukkelijk en via de algemene uitkering geld voor gekregen om die te omarmen. Ik ga, zodat de diepte in
[1:08:56] wat u net aangeeft dat een individuele partner hebt en er zijn elementen die paar die gewoon goed zijn. Moest je niet beëindigen stilleggen moet je juist mee doorgaan.
[1:09:04] Maar die brede evaluatie net over sprak campagne kan de pijnlijkste samen en kijken wat past bij divisie die we hebben en hoe kan je dat goed morgen.
[1:09:13] Ik ga ervan uit. Voorzitter vraagt niet voldoende beantwoord is.
[1:09:16] Jij helikopter vervolgvraag, oftewel de
[1:09:19] mensen die een initiatief willen nemen. Die moeten naar de gemeente en die hebben daar geld voor. Dus die horen dat daar ook aan te besteden.
[1:09:27] Wij hebben ons rijksoverheid februari hebben geld beschikbaar gesteld en daar kunnen ze zeker bij aankloppen
[1:09:34] en ik vind ook dat de lokale overheid is een partner in deze zo ziek.
[1:09:38] Gaat hij verder.
[1:09:41] Dank u. Voorzitter, zeven. Kijk ik heb over de rechtspraak gesproken heb gesproken ervan. Ik ben pas bij het samenvoegen van de staat en het juridisch loket in het vorige regeerakkoord was expliciet opgenomen dat beide organisaties worden samengevoegd.
[1:09:58] Aan het begin van stilte vernieuwing is voor gekozen om een besluit over de organisatievorm het nieuwe stelsel ook de inhoud te laten volgen. Heel goed
[1:10:06] inhoud.
[1:10:07] Je gaat voor structuur en het zou plaats moeten vinden aan het einde van het programma.
[1:10:13] Maar dan ga je goed. Ook in gesprek met beide organisaties
[1:10:16] dat die het perspectief van de rechtzoekende centraal stellen en mij te kennen hebben gegeven hebben gezegd het is niet wenselijk
[1:10:23] om ons samen te. Volgens organisatie vind ik heel bepalend
[1:10:27] en uitgaande hiervan zich inmiddels zover vergaande mate aftekenen van rollen en verantwoordelijkheden van beide organisaties. In het nieuwe stelsel
[1:10:35] heb ik dan ook nu een externe traject ingang laten zetten om mij te adviseren over passende organisatievorm voor het juridisch loket en laat ik één ding zeggen of het juridisch loket.
[1:10:44] Ik geloof dat maart was of april dat ik in utrecht kennismaakte met nieuwe bestuurder.
[1:10:48] Ze werkte enorm veel vertrouwen
[1:10:51] en vervolgens hebben ze de visie ook een kort tijdsbestek gerealiseerd.
[1:10:55] Dat vind ik een staaltje van goed werk.
[1:10:58] En net als u
[1:10:59] ben ik geweest bij het juridisch loket ook om gesprekken te volgen. Dus een rechtzoekende een van de functionarissen van het juridisch loket.
[1:11:06] Dat deed mij ook
[1:11:08] ik op cobra staat dat wanneer men het juridisch loket telefonisch wilde bereiken,
[1:11:13] komt het geld kost en dat het niet voor iedereen mogelijk was. We hebben het er eerder over gesproken heeft gezien hoe wij daar mee zijn omgegaan. Minder groot mee
[1:11:22] ik prijs het juridisch loket prijs ook de ontwikkeling die sommige doormaken en de groei die ze doormaken en omarm hem initiatieven.
[1:11:30] Voorzitter, ten aanzien van hoe ga je om met het juridisch loket vormt hoe je het in één van de volgende voortgangsrapportages hou ik u hierover geïnformeerd, want ik wil wel in gesprek moeten blijven om welke stappen het juridisch loket maakt en past
[1:11:43] niets zeggen in de hartstikke niet. Zevenennegentig komt erop terug
[1:11:48] en voor de beloftes niet waar kan maken. Voorzitter,
[1:11:51] dus ik ga naar de eerste lijn
[1:11:54] wil ik niet op ingaan.
[1:11:57] Ik gaf net aan hoe trots ik ben op het juridisch loket. Ik vind ook knap. En ze zeggen ook heel nadrukkelijk de keuzes die ze maakt de prioriteiten stellen door zich nu meer gericht op de gerechtigde. Daar leggen ze hun focus op mensen die hulp het hardst nodig hebben. Ik kan die keuze volgen past ook bij de uitgangspunten van het stelsel.
[1:12:14] Daarnaast heb ik met hem gesproken over de versterking van de signalerende rol van het juridisch loket.
[1:12:19] Ik denk dat die ook cruciaal is
[1:12:22] organisaties als juridisch raket. Die heb je nodig om vanuit de praktijk juist de vinger op de zere plek te leggen, maar ook om scherp te houden,
[1:12:30] hoort aan mij gemerkte mij dat ik gewoon continu dialoog opa met juridisch loket
[1:12:35] vanuit de praktijk ter ere van kind.
[1:12:40] Vraag of de lokale initiatieven. Ik ben net op ingegaan. Toch even misschien de iets dieper. Ik noemde net al die wou geld liggen bij de minister van binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties van departement.
[1:12:51] De middelen die worden gemeenten beschikbaar gesteld, juist voordat het programma robuuste rechtsbescherming en binnen het programma worden. Respect is lokaal of regionaal geimplementeerd en uitgerold
[1:13:02] en de stelsel vernieuwingen. De lokale versterking van de rechtsbescherming zijn mijns inziens dan complementair aan elkaar. Ik kan inzoomen op de pilot in feijenoord. Dat is een concreet voorbeeld van een lokaal initiatief wordt op zo n manier is opgepakt. En verder wordt gefinancierd.
[1:13:16] Dan maak ik huizen van het recht
[1:13:22] over dat goede initiatiefnota van een van u
[1:13:25] was het ook aanleiding voor mij om af te reizen naar heerlen
[1:13:29] en de pilot is dan wel eens afgerond in juli tweeduizend, tweeëntwintig en die evaluatie van de parlement is in volle gang.
[1:13:35] Ik ben ook heel geinteresseerd in de resultaten die we naar verwachting het eerste kwartaal van tweeduizend twintig zal ontvangen.
[1:13:42] De werkwijze, de pilot
[1:13:44] en daar gaat het om is bestendigd permanent onderdeel van de lokale aanpak.
[1:13:49] De afgelopen jaren hebben we in een breed scala aan partners lessen geleerd inzichten opgedaan over hoe die toegang tot het recht daadwerkelijk verbeterd kan worden.
[1:13:57] Ik zie het huis van het recht als een waardevol initiatief
[1:14:01] voor mij,
[1:14:03] maar ook voor de collega´s en deskundige. Maar de pilot in heerlen zien hoe door samenwerking tussen verschillende partijen problemen in een vroeg stadium kunnen worden opgelost. De mens staat centraal. Er is zoekende staat centraal.
[1:14:17] Kijk, we zijn nu op het punt beland dat we de lessen uit de individuele paniek samenbrengen en vertaling toekomstige stelsel.
[1:14:23] De de pilot in heerlen uit de initiatiefnota van de heer van nispen, maar ook uw opmerking geplaatst in dit debat, maar ook eerdere debatten zal ik nadrukkelijk ook meenemen in die bredere evaluatie waar ik net over sprak derde kwartaal twee, drieëntwintig.
[1:14:37] Dan is er gesproken over de
[1:14:40] afschaffing van diagnose instrument. En hoe ga ik aan de voorkant goed wegen kernvraag die mij stad
[1:14:47] goede diagnose advies voor de beste aanpak van het probleem
[1:14:50] zijn een belangrijk onderdeel van het stelsel wel aan de voorkant zitten. Maar hoe ga je nou om met de vraagstukken die komen
[1:14:59] op die manier wordt gekeken. Wat is nou de achterliggende problematiek van die rechtzoekende
[1:15:04] dan kan je de juiste hulpverleners betrekken.
[1:15:06] Mij is geleerd. Ik ben ook in den bosch geweest vanuit dc foster was daar ook een van de pilots. Daar zag ik hoe het sociale domein juridisch domein intensief samenwerken waarin de weg. Zoek een echt wordt afgepakt. Wat is je vraag. En hoe kunnen we je vragen naar de juiste hulpverlening brengen dat vijftig gesprek.
[1:15:23] Eén ding heb ik geleerd als je geen aandacht hebt voor de rechtzoekende niet doorvragen en ook niet deskundig
[1:15:30] en ook niet weet op lokaal of regionaal niveau. Wat de hulpverlenings infrastructuur is
[1:15:38] niet goed je functie vervullen
[1:15:40] die logisch redeneren en hou vast in de praktijk. Ik ben een minder bossen tegenkomen met een eerder tegengekomen in ander politiek bezocht
[1:15:47] zo keken naar zo wordt er niet gewerkt
[1:15:50] en ik wil u donders gaat meenemen in voortgangsrapportage om te laten zien hoe we de eerste lijn verder inhoud geven in het nieuwe stelsel, maar dit zijn de uitgangspunten die daarbij hanteer. Ik wil het zo concreet mogelijk maken het dicht mogelijk bij de mensen.
[1:16:03] En vraag van de sneller.
[1:16:06] Ja. En waar dan ook in die voortgangsrapportage benieuwd naar zijn zijn idee van de minister. Hoe de stap tussen eerste en tweede lijn vorm wil geven. Want aan de ene kant zou je kunnen zeggen. Er is veel werk door juridisch loket gedaan heeft. Sociaal advocaat minder werk. Dan was er vroeger kortingsregeling. En hoe wil de minister daar nou mee verder gaan.
[1:16:27] De minister dit een hele belangrijke vraag hoe geef je het oog van eerste naar de tweedelijns. En hoe zorg je ervoor dat het niet verzandt in bureaucratie of in welke administratieve procedures dan ook,
[1:16:37] en om dit zorgvuldig uit te doen, ben ik dat nu aan het uitwerken. Dus ik ga geen antwoord geven. Geef antwoord in een voortgangsrapportage.
[1:16:48] Ik ben ingegaan. Voorzitter, eigenlijk op een vraag van van nispen heb ik geen een ander graag met stelde hoe je kijkt naar het oplossen in de eerste lijn en brede kijk ik daarbij niet alleen maar sec juridisch keken ook sociaal.
[1:17:04] Zelf is ze helder minister. We gaan we gaan even die die contouren en andy diepgang afwachten namens de vvd zou ik het volgende willen meegeven.
[1:17:17] Wel zaak om er voor te waken dat we niet een soort
[1:17:22] strenger poortwachter maken van het juridisch loket. Want dat zou weer een ongewenste ontwikkeling vindt. Ik ben er ook geweest.
[1:17:30] Erg onder de indruk. Ik zie dat er veel progressie is geboekt de afgelopen jaren. Maar ik zou het jammer vinden als het juridisch loket wordt opgetuigd. Als daar moet je eerst naartoe en dat bepaalt of je vervolgens recht op rechtsbijstand hebt. Dat zou het jammer vinden. Dus ik wil alleen die die waarschuwing meegeven.
[1:17:49] Waarschuwing neem ik ter harte gaan we nadrukkelijk op.
[1:17:53] Van nispen nog een vraag.
[1:17:55] Naast de de terechte warme woorden over het juridisch loket waar ik het ermee eens ben en we wachten af hoe het juridisch loket echt statutaire zo onafhankelijk wordt van de raad voor rechtsbijstand ben ik wel benieuwd hoe de minister. Dan ziet dat de versterking van de rol van het juridisch loket in alle regio s plaats gaat vinden en daar is het juridisch loket natuurlijk mee bezig wil het aantal vestigingen ook uitbreiden. Het hoeft niet per se stenen te gaan zitten maar kan ook een dag in de week dat dat beter. Minister allemaal bijvoorbeeld in een buurthuis of in een bibliotheek. Maar dat moet dan wel mogelijk gemaakt worden. Ook in het budget. Ik vraag je niet om per één januari van alles te organiseren. Zal ik even richting de sneller, maar op termijn zal dat hoort dat er wel bij denk ik. Toekijk de minister daarna.
[1:18:41] De minister. Ik ben blij met van nispen dat hij die opmerking niet plaats. Alleen in middelen. Maar dat mag ook vraag van gebruik intelligentie en keek. Hoe kun je het effectiever en efficiënter doen en hoe kun je gebruik maken van aanwezige, lokale infrastructuur en om positioneerde in cyprus loket en dat is nou net onderwerp van gesprek tussen het juridisch loket en ons
[1:19:01] oké. Mooi. Fysische vergezicht ben ik heel blij mee als een visie ligt dan weet je ongeveer waar willen we naartoe. Maar dan moet je de slag. Ook maken in de strategie van gaan uitwerken
[1:19:11] dan kolen tactisch een operationeel niveau
[1:19:13] en daarin zie ik ze als goede partner
[1:19:16] die ik ook in contact brengt met het veld bij de andere partners ook met de gemeente om te kijken hoe landen ook een zorgvuldig doen
[1:19:24] alle nederlanders te bereiken. Wat ik in mijn inleiding mensen.
[1:19:27] Meneer van essen.
[1:19:29] Vind ik het zeer mee eens. Ik vind dan als de minister. Dit gaat uitwerken. Samen met juridisch loket dat we niet moeten uitsluiten dat het op termijn wel gepast zou kunnen gaan met een iets ruimere budget. Dus laten we niet op voorhand zeggen het moet alleen maar binnen het huidige budget en we gaan alleen maar slimmer en efficiënter en kijken hoe we met bestaande.
[1:19:47] We moeten ook de ook de ogen open houden en kunnen kijken dat als hij op termijn meer budget voor nodig is om op meer regionaal niveau goed actief te zijn dat we dat die optie nadrukkelijk erbij betrekken,
[1:19:59] De minister.
[1:20:02] Je kunt daag je me maar één keer uitgeven. Maar ik niet. Ik ben niet middelen gestuurd ik mijn rechtzoekende gestuurd. Dat is hem dus. Daarin kan het zijn dat het juridisch loket een coördinerende functie vervullen, een goede signaleringsfunctie kan vervullen. Niet eens fysiek aanwezig hoeft te zijn. Hoe dat gaat doen. Dat laat ik even over de gesprekken. Maar ik heb duidelijk gehoord hoe de sp erin zit. Mocht ik ooit middelen nodig hebben. Om dit verder uit te rollen. Weet ik dat de heer van nispen daar een goed oor naar geeft. Als ik het goed beluisterd.
[1:20:31] Vervolgt u uw betoog?
[1:20:36] Eens even kijken. Ik vind ik antwoord. Jij de bibliotheek.
[1:20:41] De vraag van van nispen.
[1:20:44] We vragen hoezo. Sorry voor die laagdrempelig toegang. De bibliotheek was een bibliotheek in het dichterbij brengen van de eerste lijn
[1:20:50] hoorde me continu de woorden laagdrempelig gebruiken
[1:20:53] en ik ben zo trots op samenlegt vinden de samenlegt vinden bussen in zeeland laagdrempelig. Wil je het hebben
[1:21:01] en die bibliotheken hebben lokale functie
[1:21:04] is goed dat nu ook de paarden gekeken wordt hoe rol er concreet uit kan zien.
[1:21:09] Alle goede ervaring zich nogmaals worden juist meegenomen. De pilot
[1:21:13] en ook in de lokale inrichting wordt daarbij gekeken of de rook zijn voor bibliotheken, maar ook de informatie punten gitaar overheid.
[1:21:19] Dus nee ik zie je niet over t hoofd wat er al is goed benutten.
[1:21:26] Voorzitter, tot zover het
[1:21:29] eerste lijn
[1:21:30] dat kopje
[1:21:38] is een vraag die gesteld is op de rechtshulp pakketten
[1:21:41] in mijn zeventig voortgangsrapportage
[1:21:44] heb aangegeven dat bezien momenteel of de invoering van rechtshulp pakketten voortzetten of dat ik op andere wijze inzet op de verbetering van de kwaliteit. De doelmatigheid van de rechtsbijstand passend houden van vergoedingen,
[1:21:54] en daarbij overweeg ik om de huidige toevoeging systematiek in stand te laten en om binnen die systematiek stevig in te zetten op verbetering van kwaliteit,
[1:22:04] vergoedingen en doelmatigheid,
[1:22:07] en die afweging maken nadrukkelijk op basis van gesprekken met betrokken partijen en ervaringen uit de praktijk.
[1:22:14] Volgende voortgangsrapportage ik je dieper op in.
[1:22:18] Mevrouw kleur,
[1:22:20] Het was een onderdeel die ik ook even aankaarten dat ik aangaf dat ik er blij mee was. Maar om het goed te snappen, begrijp ik goed. Totdat
[1:22:28] voordeel van de efficiency winst van rechtsbijstands pakketten waar u het over had in de praktijk zou gaan wegvallen tegen de kosten van een aanbesteding en dat dat ook heeft meegespeeld.
[1:22:43] De minister.
[1:22:49] Bent u nog steeds spijt dat ik niet middelen gestuurd ben in deze dat ik binnen begrotingen, werk en budget te werk. Maar als ik niet vanuit de mensen er meer ben dan voor bestuurder. Daar begint het mee en u vraagt mij van wat is je ratio geweest om ja of nee te zeggen tegen die rechtshulp pakket heeft de aanbesteding daar rol gespeeld. Kijk financiën moet ik ook mee wegen anders zijn er sommige aan deze tafel die mij daarop zullen kapittelen en ook terecht
[1:23:15] gedraag je moeder bezig neuro kan ik maar één keer uitgeven. Tegelijkertijd vind ik die zorgvuldigheid ook steeds behandelen door eerst uitgaan. Wat betekent voor de rechtzoekende
[1:23:24] en dan te kijken hoe kan ik het laten landen in nederland en dan vraag ik me afvraag en passen binnen de financiële kaders.
[1:23:33] Dat lijkt me een uitstekende lijnen. Dus dank.
[1:23:36] Gaat hij verder.
[1:23:40] De sociale advocatuur. Voorzitter, wil ik nu op inzoomen
[1:23:46] in eerdere debatten ik heel nadrukkelijk gesteld dat ik het belang van sociale advocatuur
[1:23:52] onderstreep
[1:23:54] en de boodschap uit het rapport
[1:23:56] is zorgelijk. Deel het met vele van hen.
[1:24:00] We zijn in gesprek met noah aan de raad voor de rechtspraak, met alle actoren juist te kijken van concrete beleid, synthetische intensivering ten aanzien van de toekomst en de aanwas van de sociale advocatuur inhoud geven verder vormgeven.
[1:24:13] U weet wat ik gezegd heb bij de begrotings het debat. Daarom heb ik u aangegeven van ja, we hebben een toekomstig probleem. Ik heb een debat gehad met eer van nispen die zei en wat ga je nu doen aan het probleem of wat doe je nu al het probleem.
[1:24:27] Ik heb er ook op gewezen dat ik de aanbevelingen uit het rapport wel degelijk meenemen in een toekomstig advies van mijn kant moet hiermee omgaan. Nu noemt het plan van aanpak of welke titel u het ook mag geven. Maar ik heb ook gezegd ik wil ook weten wat betekent voor de verschillende rechtsgebieden en wat betekent dit voor de verschillende regio s en sociaal advocaten dat in kan nemen. Plus de aanbeveling van het rapport. Dat is mijn expliciet gevraagd
[1:24:53] en ik heb ook aangegeven dat het eerste kwartaal uiterlijk één april zit drieëntwintig ik daar nadrukkelijk op terug terugkom aan de hand van een brief in uw richting.
[1:25:04] Doe nogmaals gestalte deze uitspraak die eerder gedaan hebt,
[1:25:07] maar er zijn ook suggesties gedaan en zelfs een motie. Voorzitter, toen hij aangekondigd
[1:25:13] over die beroepsopleiding, sociale laat voor cultuur. Hoe zorgt de minister ervoor dat er meer aandacht komt voor de opleiding, sociaal advocatuur. Hoe zorgen dat er aandacht is voor de eenpitters als patroon even zo benoemen.
[1:25:26] Allereerst betrek ik dit vraagstuk bij dat plan voor de toekomst en de aanwas van sociale advocatuur. Er is één twee.
[1:25:33] Er worden met de nova de raad voor de rechtspraak gesprekken gevoerd, maar ook door hen met de hogescholen en universiteiten.
[1:25:40] Ik heb jullie het debat aangegeven dat pa ik juist met de
[1:25:45] dames en heren, moet ik ze noemen.
[1:25:48] De leidinggevende universiteiten en hogescholen spreekt dat ik dit punt ook onder de aandacht brengen.
[1:25:54] Dus als ik met een hoop van de faculteit rechtsgeleerdheid universiteit leiden aan tafel zit, vraag ik ook. Hoe is hij sociaal advocatuur in het curriculum meegenomen
[1:26:03] doet goed juist de ander de belangenorganisatie te koepelorganisaties dit ook op de agenda houden.
[1:26:11] In het begin van mijn ambtsperiode maakte kennis met niet westerveld
[1:26:16] professor fout heeft gemaakt met iets hoogleraar heeft een leerstoel bij de universiteit van amsterdam had zijn voor juist voor de sociale cultuur.
[1:26:26] Ze heeft mij haar plaats gegeven bij het intreden, het innemen van die leerstoel. Ik vind die leerstoel ook van belang.
[1:26:33] Ik heb ook begrepen
[1:26:35] dat er juist nu ook wordt nagedacht over juist de invoering van die leerstoel sociale rechtshulp.
[1:26:40] Ik vind het van belang
[1:26:41] en zo n bastion te hebben binnen de universitaire wereld. Ik hoop dat hij daadwerkelijk komt, zal het ondersteunen waar mogelijk.
[1:26:49] Kijk wat betreft het patronaat door een putters
[1:26:52] zie ik daar ook een rol
[1:26:55] voor de maatschappelijke bijdrage van de gehele advocatuur.
[1:26:59] Daar ga ik in twee, drieëntwintig kan ik u toezeggen.
[1:27:02] Niet dit jaar is het gelukt. Bijzonder in gesprek
[1:27:06] met de commerciële advocatuur om puur te kijken en men is er al mee bezig. Ik kom er zo dadelijk terug met beantwoording hoe daar inhoudt
[1:27:14] vorm aan te geven.
[1:27:17] Maar toch de subsidieregeling beroepsopleiding sociale advocatuur.
[1:27:23] Hij heeft toch twee, eenentwintig en tweeëntwintig, tweeëntwintig.
[1:27:26] Dus stop nu geleid tot de aanwas van maar liefst tweehonderd twee advocaat stagiaires dat ook benoemen
[1:27:33] en het laat ook zien als je een evalueert dat deze haar was goed verspreid is over regio s, maar ook over de rechtsgebieden,
[1:27:40] en ik wil dan ook deze regeling voor het komende jaar verlengen
[1:27:45] het vervolg toe en bekijken hoe de maatschappelijke bijdrage van de advocatuur hier ook een rol in kan spelen.
[1:27:52] Dus u hoort mij zeggen het is niet alleen een publieke taak. Ik zie het ook als een private tak.
[1:28:01] Ik dacht werkte
[1:28:03] mijn schoonmoeder, mevrouw dwergen.
[1:28:05] Was. Dank u wel voorstellen. Ik had iets meer verwacht. Maar volgens mij was dit uw bijdrage of komt ie nog terug op mijn vraag.
[1:28:12] U heeft een specifieke vraag gesteld over de zeg maar de substantiele maatschappelijke bijdrage verwacht vacature hoe dit in de praktijk om te zien en dan ga ik ook een antwoord op geven.
[1:28:21] Daar komt nog een omver. Dan wacht ik even voorzitter daarop.
[1:28:25] En van essen.
[1:28:27] Voorzitter, toch over wie zijn taak is dat nou eigenlijk om advocaten op te leiden dat de minister zegt ik zie het niet alleen als een publieke taak, maar ook als een private taak. Maar volgens mij is het op dit moment uitsluitend
[1:28:39] en private taak. Tuurlijk complimenten voor de aanwas regeling, maar we zijn toch heel erg afhankelijk van de commerciële advocatenkantoor. En dan met name de grote kantoren
[1:28:48] om advocaat stagiaires op te leiden,
[1:28:51] omdat het nu zo ingewikkeld is voor die eenpitter of het sociaal advocatenkantoor, gelet op alle toestanden. Ik zal er niet negatief over praten want het is een prachtig vak. Maar dat is heel ingewikkeld en nog nog. Afgezien van het geringe de geringe aandacht op de universiteiten voor de sociaal advocatuur ook een probleem vindt dus volgens mij is het nu vooral een private taak om de sociaal advocaat van de toekomst op te leiden. Dat vind ik problematisch. En daar heb ik de minister aandacht voor gevraagd.
[1:29:19] De minister.
[1:29:20] Voorzitter
[1:29:22] van nispen goed begrijp, zegt hij wordt nu privaat opgepakt en geregeld
[1:29:26] een student een afgestudeerde rechtsgeleerdheid. Die maakt een keuze voor de sociale advocatuur
[1:29:32] en de overheid doet daar gering aan dat dat hoor ik nu eigenlijk opmerken
[1:29:37] en ik zit mee in dit debat. Heeft u een voorgaande debatten van in mijn tijd, maar ook voor mijn tijd en nadrukkelijk aandacht voor gevraagd.
[1:29:45] Juist het rapport hoe je het draait of keert heeft een noodkar kan voor de toekomst.
[1:29:50] U heeft mij hoorde zeggen ik vind het rapport goed helder zorgwekkend, maar niet voldoende. Ik wil weten welke rechtsgebieden en in welke regio s
[1:29:58] hebben we een probleem naar de toekomst toe nu en naar de toekomst toe dat er een. U sprak over vergrijzing. In het debat begrotingsdebat. Ik quote u slechts. Daarin heb ik gezegd die uitwerking van de partijen rapport.
[1:30:11] Dat is voor mij van belang om te kijken hoe ik mijn publieke rol daarin kan pakken, maar ook geef ik aan van wat ik dan van de private sector verwacht in deze dus het is en en ik ga me niet uit de weg wijst ons erop
[1:30:24] dat ik vind dat we een publieke rol. Hierin hebben.
[1:30:29] Van nispen. Ja. De dagvoorzitter. Daar ben ik het natuurlijk mee eens. Maar ik had het nu specifiek over de opleidingen. Dus bij de opleidingen zijn we nu toch eigenlijk vooral afhankelijk van de commerciële advocatenkantoor om advocaat stagiair op te leiden
[1:30:44] en ik heb daar niet direct een pascal alternatief voor hoe je dat anders zou kunnen organiseren. Maar ik vind het wel een probleem omdat ik het een publieke taak vind om en dat ziet de minister gelukkig ook zo om voor de toekomst te zorgen dat het de sociaal advocatuur toekomstbestendig is dat het een aantrekkelijk aantrekkelijk vak wordt of blijft
[1:31:03] en dat zit dan deels in die die dus ik wil eigenlijk deze vraag bij de minister neerleggen om erover na te denken had ik verwacht daar nu niet een pasklaar antwoord op hoe je dat publiek zou kunnen organiseren. Dat is echt ingewikkeld. Maar hoe het nu is vind ik het te riskant omdat alles uitsluitend de taak van die commercieel advocatenkantoren te laten. Daar wil ik de minister over aan het denken zetten. Dus dat is mijn mijn oproep. En dan nog over het partijen gepocht want dat zegt op pagina negenenzestig en zeventig nadrukkelijk dat de sociaal advocatuur weinig tot geen specifiek aandacht krijgt in het wetenschappelijk onderwijs en dat de structurele optie zou kunnen zijn om sociaal advocatuur als afzonderlijke studierichting, zoals vroeger bestond
[1:31:44] bij de universiteit aan te bieden en ook dat vind ik een heel erg goed idee en zou ik de minister ook nadrukkelijk voor willen vragen,
[1:31:51] niet alleen dat
[1:31:52] we gaan vragen aan de universiteiten in gesprek. Maar wat kan de minister hier nou echt in betekenen om dit goede idee in de praktijk te laten landen.
[1:32:00] De minister voor ze. Ik ga niet vooruit lopen op conclusies die ik aanbevelingen uit het rapport bestuderen antwoord op geef hem de eer van inspecteur u als commissieleden beloofd dat ik erop terugkom
[1:32:14] en u mag ook van mij verwachten
[1:32:16] dat ik die paar maanden in mijn best om zo n belangwekkend rapport te behandelen te bespreken, wil ik ook kijken hoe ik het veld bij kan betrekken als ik met iets kon ook een stuk draagvlak hebben. Dus het rapport goed bestuderen. Een pagina s achtenzestig, negenenzestig en met uw ik er ook mee. Hoe ga je het concreet vertalen. Want het moet niet een eendagsvlieg zijn. Dat moet leiden tot een structurele verbetering. Zeker naar de toekomst toe. Daar vinden we elkaar weer.
[1:32:41] Dan kijkt er geen
[1:32:44] waar bent u inmiddels
[1:32:46] belandt?
[1:32:47] Mijn vraag van mevrouw miller heb ik van haar een kop. Voorzitter,
[1:32:53] onder de noemer samenwerking binnen de balie is de nederlandse orde van advocaten gestart met meerdere initiatieven. Noem bijvoorbeeld de ambassadeurs werkgroep drieëntwintig vertegenwoordigers van commerciële sociale advieskantoor advocatenkantoren is bezig met het uitwerken van ideeën en ook het bezoeken van financiering.
[1:33:09] De ideeën wel een prioriteit wordt gegeven binnen deze groep.
[1:33:12] Zij detacheerde van advocaat stagiaires bij grote kantoren, maar ook het ontwikkelen van een online platform onderlinge samenwerking te bevorderen
[1:33:25] voor de sociale advocatuur en expertise inzetten bij bijvoorbeeld moeilijker, vleugels toeslagen affaire of afwikkeling van de aardbevingsschade in groningen, maar ook het opzetten van een cassatie.
[1:33:36] Doorlopend vinden er gesprekken van het departement plaats met de nederlandse orde van advocaten, maar ook met jongeren, advocaten
[1:33:43] en ook weer. Ik ga ik ga dit ook weer laten landen. Want ik merk dat dit thema leeft onder u. Dus ik wil in de komende voortgangsrapportages die volgt nummer acht was dat. Maar ook na nieuwjaar toe neem ik er graag mee. Periodiek. Om te laten weten waar staan we.
[1:33:59] Ik wil in ieder geval samen met hem over onderzoeken hoe meer commerciële hoe kon uren van commerciële kantoren. Nu besteden een pro deo zaak. Ik heb daar geen antwoord op uw noemde een indrukwekkend rapport. Wat ik niet ken
[1:34:12] en laat ik duidelijk zijn documentaire porter gebruikt bij die conclusies.
[1:34:18] Mevrouw dankuwel foerster naar aanleiding van de motie die wij destijds hebben ingediend om te kijken of commerciële kantoor of een bijdrage kunnen leveren, dan wel hun geld geld kunnen storten in een bepaalde fonds. Dat heeft veel reuring gebracht. Voorzitter, ik ben uitgenodigd voor een bijeenkomst via teams van veel commerciële kantoren. Ze hebben mij gelaten. Maar dat zeg ik eerlijk waren allemaal partners zijn advocaten, maar die hadden er wel een mening over demotie de commerciële kant worden sommige waren heel streng en die zeiden en daar willen we niets aan doen want het is een publieke taak. Anderen zeiden we doen al veel en sommige waren ook wat genuanceerder aan de andere kant heb je ook de sociale advocatuur die vandaag nog mijn mailen met. Wij doen aan gespecialiseerde rechtsbijstand. En wat doe je als niet gespecialiseerde advocaten allerlei werkzaamheden verrichten. Ik wil de minister via de voorzitter meegeven dat er op dit vlak dus echt in de praktijk heel veel leeft en ik hoop dat u die verschillen van inzicht meeneemt en ik ben in ieder geval blij dat u gaat kijken. Ik zou zeggen ik stuurde zometeen even dat rapport door naar de pro deo zaken wat in tweeëntwintig is uitgevoerd in eenentwintig is verschenen, waarin per vier uur. Men laat zien hoeveel uren besteden aan pro deo zaken. Neem dat alstublieft mee en tenminste via de voorzitter, maar ik hoop echt dat u die emoties goed
[1:35:53] bekijkt
[1:35:55] met verschillende advocaten spreekt en daar bij ons terugkomt.
[1:35:59] De minister.
[1:36:02] Ik zal nooit spreken over me af te spreken mensen. Ik heb net aangegeven dat twee, drieëntwintig staat dit thema bij mij hoog op de agenda te bespreken met de commerciële kantoren, maar ook met de sociale advocatuur.
[1:36:14] Het begint allemaal in het eerste kwartaal waarbij ik kijk naar partijen rapport
[1:36:18] en met een reactie komt in uw richting afwijst dan krijgt zeg het even heel plat. Het spel op de wagen begin ermee.
[1:36:25] Dat zou ik zelf graag ook een duit in het zakje willen doen, want minister ook. Ik ben wel de mening toegedaan dat
[1:36:35] het in stand houden van het systeem van gefinancierde rechtsbijstand.
[1:36:42] Een fundamenteel onderdeel van onze rechtsstaat is.
[1:36:45] Dat kan niet alleen op de schouders van de overheid rust en is inmiddels toch ook mijn conclusie hoe je dat dan zou moeten doen. Dat is een tweede. Ik verkeerde in de veronderstelling dat de gesprekken al best een eind waren. Een van de duit in het zakje zou willen doen is
[1:37:04] de commerciële kantoor is een vrij breed begrip. Maar goed die van de commerciële rechtspraktijk. Je zou natuurlijk. Je kunt je afvragen of er niet in
[1:37:15] welvarend rechtsstatelijk land als nederland gewoon heel normaal zou moeten zijn dat elk advocatenkantoor in nederland een x aantal uren aan gefinancierde rechtsbijstand besteed en je zou kunnen redeneren. Dat is een verantwoordelijkheid die op ons allerbest. En dan om tegemoet te komen aan de terechte bezwaren. Je kan niet iemand van muntjes en aquisitions. En wie zaak in limburg laten doen en er zijn grote kantoren die nul komma nul zin hebben hierin super. Dan koop je die vijf of tien uur af waar dat geld dan naartoe zou moeten. Dat laat ik wil graag bij bij de minister. Maar die denk richting. Iedereen doet een bepaald aantal uren. Als je niet wil. Even goede vrienden. Maar dan doe je een duit in het zakje. En dan praten we er niet over gigantische grootheden, maar daarmee wordt het wel wat beter. Maar dat is mijn duit in het zakje.
[1:38:02] De minister.
[1:38:04] Voorzitter,
[1:38:06] wat de huidige nieuwe voorzitter website
[1:38:10] dat strookt met de woorden dat het niet alleen maar een publiek vraagstuk is, maar ook een klimaatvraagstuk. Dus ik zie dit die woorden als een enorme steunen.
[1:38:20] We wachten in spanning af.
[1:38:21] Dan heeft u een vraag gesteld. Tenminste komt een mogelijke wijze motie over die elke stagiaire pro deo zaak.
[1:38:29] Ik hoor u dat zeggen. Nogmaals, ik kan de consequenties niet overzien. Dus ik hoef daar nog niet op te reageren op de motie af. Maar ik vind ook ik ga ook richting de wat denk je ervan.
[1:38:41] Ik kreeg het nadrukkelijker mee. Ik hoor uw suggestie.
[1:38:48] Even kijken. Ja, er is mij een vraag gesteld om een reflectie te geven op de rechtsbijstandsverzekeringen en de premies ten opzichte van de kosten van de rechtsbijstand.
[1:38:59] We zijn al in gesprek met verbond van verzekeraars dat niet. Die voeren we sowieso en premies zijn afhankelijk van vraag en aanbod. Laten we daar ook helder over zijn.
[1:39:08] Ik zoek naar woorden. Maar ik wil geen reflectie geef ik niet passend. Ik vind dat ik iets meer materie kennis heb en ik wil ook met betrokkenen daarover spreken voordat ik daar op kan reageren.
[1:39:19] Kunnen we iets afspreken dat we oefening binnen een maand maken,
[1:39:25] Ik keek even naar west. Maar ik denk dat we in het eerste kwartaal kunnen een brief sturen om te laten weten waar we staan.
[1:39:35] Ik hoorde gefluister samen met de brief over het plan. Wanneer krijgen we het antwoord?
[1:39:39] De eerste kwartaal.
[1:39:40] Drie. Uitstekend.
[1:39:45] Goed gebeuren voorstellen dat je toe gesouffleerd worden.
[1:39:53] Ja dan hebben we een hele discussie gevoerd over sociale advocatuur en de financiering daarvan en de opmerkingen over de inflatiecorrectie.
[1:40:04] U kent mijn standpunt heb ik ook het begrotingstekort gebezigd. Vervolgens is er een debat ontstaan tussen de heren van nispen sneller en sneller omdat hij duidelijk hoeft het niet te herhalen is correct
[1:40:15] dus gepraat in de jaren die hij opgenoemde is. Juist
[1:40:18] dan heeft u mij ook verschillende keren net gesproken dacht ik, voorzitter, over de opleiding
[1:40:24] van de sociale advocatuur zal ik ook niet op ingaan, maar er komen op de kilometervergoeding.
[1:40:30] En inderdaad, ik heb me erover gebogen.
[1:40:33] Het zou heel fijn zijn om nu te zeggen tegen van ik kom terug in de eerste voortgangsrapportage acht.
[1:40:40] Maar de huidige vergoeding
[1:40:42] van negen eurocent per kilometer is dan ook in het besluit vergoedingen rechtsbijstand is dan ook aangesloten bij ceo van het rijk.
[1:40:50] Ik heb beloofd dat ik zou gaan onderzoeken. Hoe kan ik het verhogen, wil ik het verhogen.
[1:40:56] Dames en heren, ik ga aan
[1:40:58] kom gaan wat ik eigenlijk heb opgeschreven. Mijn voortgangsrapportage
[1:41:03] de koppeling met een cao rijk doorbreken en ik wil komen tot een uniform tarief
[1:41:09] en de reiskostenvergoeding gaat koppelen aan de belastingvrije vergoeding openbaar vervoer.
[1:41:14] Dat is m n eekhoorn zit u maakt het raam
[1:41:22] negentien eurocent per kilometer.
[1:41:24] Dit bedrag gaat waarschijnlijk in twee, drieëntwintig ook na twee naar eenentwintig procent en in twee, vierentwintig, tweeëntwintig eurocent.
[1:41:32] Ik informeer u daarover nogmaals in de voortgangsrapportage acht.
[1:41:40] Je gaat de maar gaat volgend jaar joy.
[1:41:46] Dan hebben we het fenomeen algemene maatregel van bestuur en termijnen daaromtrent een kleine negen maanden kost dat dus voor die is ingegaan oktober.
[1:41:57] Ik hoor dat hij een hangt voorrang handvast. Ik ben niet echt heel scherp in dit soort procedure gangen. Mij is duidelijk gemaakt voordat hij dan ingaan. Zeg maar zo n twaalf maanden na
[1:42:11] dus dan zou je praten ligt bij de raad maar één januari tweeduizend, vierentwintig.
[1:42:17] Dat leidt tot gefronste is.
[1:42:21] Sinds het reclameverbod vergok reclames weet ik alles van algemene maatregel van bestuur en wat we kunnen doen om die te bespoedigen. Als dat nodig is. Dus volg mij.
[1:42:33] Ik zal het namens mezelf zeggen maar ik denk dat heel het daar mee eens zijn. Alles wat nodig is vanuit de kamer om dit te bespoedigen. Dus om eerder tot een hogere kilometervergoeding te komen van harte steun en dan gaan we als kamer daarvoor niet in de weg liggen. Sterker nog, we hebben daar.
[1:42:47] Wel om gevraagd.
[1:42:48] Dat hebben we al eerder gedaan. Dus we kunnen zeggen nou het is hartstikke goed dat hier komt en we wachten geduldig af. Maar ik ben meer van de lijn. Laten we kijken wat we kunnen doen om deze sneller voor elkaar te krijgen is hartstikke en het is en het is hartstikke goed dat we dat we dit gaan doen. Maar volg mij moeten we wel kijken wat we nu per één januari al zouden kunnen betekenen en niet pas negen maanden later of.
[1:43:08] Of nog erger.
[1:43:11] U moet weten dat ik ook respecteer. De uitvoerbaarheid van zaken die we beslissen, want anders hou ik iets voor wat we niet kunnen realiseren. Dus je moet ook kijken wat betekent ict technisch kan de raad ook aan al die elementen moet ik meeweegt, maar ik ben blij dat u zes van bagage steunen. Daar waar we kunnen om dit te versnellen en ik hoorde een geluid van hosanna over die verhoging.
[1:43:41] Voorzitter, mag ik continu.
[1:43:44] Zeker. Ondertussen dwalen mijn gedachten af hoe ik toevoegen moest moest monteren en declareren omdat die zei dat de ict. Laten we de uitvoering inderdaad in het oog houden. Meneer.
[1:43:57] Daar ben ik het zeker mee eens natuurlijk. We kunnen niet het onmogelijke vragen,
[1:44:01] maar ik wil tegelijkertijd ook niet dat de uitkomst van dit debat is. Het gaat omhoog en het duurt lang nog afgezien van de discussie over de indexatie van de tarieven waar hij waar de minister zei dat dit sneller gelijk. Het is niet zo. Ik had gelijk namelijk dat we moeten kijken wat er per één januari toch zouden kunnen doen om die tarieven te verhogen. Dat is volg mij wenselijk en dat geldt ook voor de reiskostenvergoeding. Dus wat kunnen we daar nou over afspreken. Wat kan de kamer doen om te kijken hoe we het proces van de minister kunnen bespoedigen. Om toch eerder tot een verhoging te komen.
[1:44:28] Een beetje een gekke vraag. Want wij gaan zelf over wat wij willen doen.
[1:44:32] Maar met voorzitter. Ik zou de minister.
[1:44:36] Het is dan heb ik mijn vraag misschien gek gesteld. Maar ik bedoelde niet dragen, namelijk als de minister zegt ja, we moeten kijken hoe dat gaat met de algemene maatregel van bestuur en hebben termijnen te respecteren. Et cetera en volg mij wil de kamer dit heel graag. Dus moeten we samen kijken, zoals een ander gezamenlijke verantwoordelijkheid. Hoe en wat we erover kunnen afspreken. Wanneer komt de minister daarop terug hoe we dit nou zo snel mogelijk voor elkaar gaan krijgen. Sneller dan wat de minister zojuist zijn want dat is volgens mij wat ze niet wil.
[1:45:04] Eerste voortgangsrapportage twee, drieëntwintig is voor de zomer
[1:45:08] ik informeer je erover. Maar ik ga nu ook ik zit vast aan die algemene maatregel van bestuur heeft het allemaal uitgezocht. Het andere dossier weet van die negen maanden weet dat ik de uitvoerbaarheid ook mee weeg. Ik zou me het liefst veel sneller willen invoeren. Maar ik hou me even vast aan touwtjes. Wat kan en wat niet kan en wat mogelijk is.
[1:45:26] Dat vraag ik u ook kan ik versnellen. Want dat is de oproep van deze commissie,
[1:45:32] maar laten we ook even respecteren dat dit zijn eigen weg
[1:45:36] in de tijd
[1:45:37] en ik heb je duidelijk gehoord. Versnel waar ik kan hem helpen je hulp nodig van ons als kamerleden. Daar staan we er klaar voor.
[1:45:46] Dan gaat hij verder.
[1:45:48] Daar bent u voorzitter in de in de voortgangsrapportage arts schetsen de planning. Maar ik ging naar meegeven.
[1:45:56] Waar is de minister inmiddels.
[1:45:58] Bij de laatste vraag
[1:46:00] die indexering bent ingegaan. Is daar niet overeenkomst van mening over heb ik geconstateerd van het wetsvoorstel
[1:46:10] meer rust en ruimte
[1:46:12] gaat inderdaad lopen vanaf eind tweeduizend, vijfentwintig en naar verwachting zal niet heel veel in de wet hoeven worden opgenomen in de organisatievorm bijvoorbeeld van het loket,
[1:46:24] maar tot die tijd en ook daarna implementeer ik wat ik kan bijvoorbeeld zo pijnloos die goed lopen net haar aangezicht gewoon doen
[1:46:32] en de looptijd van programma s inderdaad met een jaar verlengd en het wetsvoorstel moet die dan ook zien als sluitstuk van een consultatie.
[1:46:41] Decelle, sneller,
[1:46:43] Ik probeer alleen te snappen waarom wordt het programma met een jaar verlengd als gevolg van vertraging martin consultatie brengen van het wetsvoorstel wordt met drie jaar verlengd als gevolg van de vertraging.
[1:46:54] Ik snap het. Ik snap de logica niet
[1:46:56] de logica,
[1:46:58] Oh zitten die logica zit een natuur in al die ervaringen gewoon goed verwerken en een plek geven die ik gewoon papier toevertrouwen. Ik ga een heel nederland nederlands proberen te omschrijven en dan probeer dan wil ik later lang die voortgangsrapportage.
[1:47:14] Kocht.
[1:47:16] Voorziening, aan het eind van van alle vragen.
[1:47:18] Het is leeg. Mappen zijn leeg. Dacht ik neem aan dat er behoefte is aan een tweede termijn. We hebben wat ruimte, maar met de waarschuwing dat we niet vijf minuten betoog gehouden. Graag het woord aan meneer van essen.
[1:47:31] Dat zegt u zeker. Speciaal tegen mij. Voorzitter,
[1:47:36] ik bedank de minister van zijn van zijn antwoorden. De minister zei heel heel elegant bezetten de stelselherziening voegt.
[1:47:43] Maar toen dacht ik ik lees hier toch wat anders. Volgens mij heeft hij bepaalde slechte plannen van zijn voorganger beste rigoureus de nek omgedraaid. Maar goed ik snap dat de minister dat zo niet niet kan zeggen. Ik ben ik ben complimenteus over geweest en dat dat houd ik sta maar dat is echt goed. De goede zaak uit de stelselherziening die worden doorgezet, en ik ben ook blij met de warme woorden van de minister over het juridisch loket. Het lijkt me heel goed wat in die visie is opgeschreven dat we dat ook gezamenlijk mogelijk gaan maken wat daar staat en mark respecteer ook dat de pilots die nu lopen dat die geëvolueerd moeten worden. In totaal. Je kunt inderdaad dat dat deel misschien niet versnellen. Daar daar heb ik begrip voor.
[1:48:21] Maar dan over de sociaal advocatuur. Als je toch nog een keer. Kijk naar die cijfers. Het aantal actieve advocaten wat gewoon drastisch aan het dalen is in het stelsel. De instroom van advocaten wat aan het dalen is de uitstroom die juist aan het aan het stijgen is. Ik maak me daar echt hele grote zorgen over. Dat doet de minister ook. En inderdaad als je dan toch dat veelbesproken partijen rapport leest wat er allemaal nou eigenlijk geen rooskleurige toekomst. Maar daar zijn we het over eens. Maar die motie die we hebben ingediend en gisteren hebben aangenomen. Die zegt dus maatregelen voor de langere termijn en voor de korte termijn. Ik ben erg tevreden over de houding van de minister ook wat er op de langere termijn gaat gebeuren met de opleidingen. Het lijkt mij heel goed dat we het opleiden en de toekomst van de sociaal advocatuur ook echt als publieke taak zien mijn suggestie en afzonderlijke studierichting aan de universiteit voor sociaal advocatuur. Ik hoop dat de minister. Dat kan omarmen en ik ben het eens wat hier snel wat hier ellian zei over de over de beroepsopleiding. Daar komt de minister allemaal op terug. Dat heeft iets minder haast. Maar dan tot slot. Wat heeft volgens mij welhaast dat we ook kunnen laten zien aan de sector. Wat kunnen we al per één januari doen
[1:49:26] en dan vind ik het toch jammer dat de minister niet. Kijk wat er nu al mogelijk is aan het indexeren van die tarieven. Ik weet dat we met de huidige systematiek. Als je daaraan vasthoudt dan komt dat later. Maar volgens mij moeten we uitstralen naar de sociaal advocatuur. We zien de problemen en bekijken hoe we nu al recht kunnen doen aan wat er onder andere in juli regeerakkoord staat, namelijk de tarieven van de sociaal advocatuur gaan omhoog door de inflatie dreigt dat toch een beetje in het water te vallen en dat zou wel jammer zijn als ik wil toch de minister vragen om daarnaar te kijken en met de reiskostenvergoeding. Tot slot weet heel goed dat ie omhoog gaat, maar moet dat nou echt ook langs de raad van state moet dat nou echt op de manier zoals we dat altijd doen bij een algemene maatregel van bestuur. Als we als kamer allemaal over eens zijn. Dus toch nog een keer wat kunnen de minister en kamer doen? Zeg ik dan ook tegen de collega´s om dat te bespoedigen. Dankuwel.
[1:50:15] De raad van state gaat niet blij zijn als ze horen wat ie zegt, zeg ik met een knipoog. Meneer sneller uw tweede termijn.
[1:50:22] Ik dankte de minister voor zijn beantwoording en ik sluit me wederom in deze termijn in grote lijnen aan bij de erfenis denkt dat het heel belangrijk is en ik proefde het breed in deze commissie dat we nu handelen om te voorkomen dat we later een probleem hebben. De eerste signalen zijn er natuurlijk wel dat als je nu niets doet dat er een probleem ontstaat en ik ben blij met de houding van de minister en ook dat hij de daad bij het woord voegen van de kilometervergoeding te gaan verhogen. Denk dat het passend is en verder geen vragen. Voorzitter,
[1:50:56] Dankuwel. Mijn vrouw moet weg voor uw tweede termijn.
[1:50:58] Dankuwel. Voorzitter, ik zie gewoon een minister die van goede wil is en elke keer weer ben ik daar erg blij mee en dat mag zelfs door mij.
[1:51:09] Ja, zo vaak als mogelijk genoemd worden, want het is goed dat u probeert om het sociale advocatuur te erkennen te waarderen. Maar je ziet hier ook een ongeduldige kamer ongeduldige kamerleden die u vragen om die waardering misschien veel eerder te laten zien en dat geldt ook voor indexering van de inflatie. Ik stelde hem net heel concrete vraag van hen nova heeft ook een aantal kamerleden aan de bel getrokken. Heeft hij daar gesprekken over gevoerd en welke mogelijkheden ziet u daarbij. Dus hoop ik hoop, voorzitter, dat de minister daar nog even op in wil gaan. Ik ben overigens erg blij dat de minister de gesprekken gaat voeren met de commerciële kantoren met het sociale advocatuur om te kijken naar de bijdrages om recht toegankelijk te maken en ik moet zeggen dat ik blij ben met de steun van mijn collega elyan die daar in diezelfde lijn over nadenken en tot slot ben ik erg nieuwsgierig naar
[1:52:13] beschikkingen fabriek. Volgens mij heb ik daar zelf ook aan hun bijdrage aan geleverd als kamerlid
[1:52:18] vroeg ze me. Het is denk ik heel goed dat overheden zelf minder met burgers gaan procederen. Dat kan namelijk ook een groot deel van de vraag naar gesubsidieerde bijstand wegnemen. Maar uiteindelijk willen we straks wel zien wat dat in de praktijk oplevert, want dit is wel een onderwerp waar we heel lang over hebben. Maar goed. Misschien moeten we die discussie later voer. Dat kan ook niet anders want ik moet wachten op de voortgangsrapportage.
[1:52:42] Dankuwel. Dan geef ik het woord aan ellian van de vvd.
[1:52:46] Het dak dan de minister voor de beantwoording ook voor zijn altitude prettige dude vindt ook dat het debat hier prettig gevoel. Toen ik net kamerlid was, was dit een van mijn eerste commissiedebat. Er was toch iets. Andere sfeer. Zeg het maar
[1:53:05] misschien goed om. Ik zag het volgende willen zeggen. We kunnen veel praten over waardering en belang van de sociale advocatuur, maar ik zou toch ook graag van deze plek
[1:53:18] ook willen benadrukken dat de omvang van de zaken die je behandelt niet niet zeg maar
[1:53:25] dat maakt niet of je een goede of slechte advocaat bent of dat je het algemeen belang wel of niet minder dient. Ik heb zaken gedaan met de geldwaarde van twee duizend euro kapotte auto, duw en trekwerk en schade, maar ook schending zorgplicht waar tientallen uren in zaten, maar wel veel leed. Maar het waren wel mooie zaak. Ik heb ervan genoten. Dat was juridisch vakwerk. Dus ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken om voor diegene die luisteren om te benadrukken toevoeging. Zij is niet minder werk. Je bent er geen beter of slechter advocaat door. Het is modeweek. Het is gewoon vakinhoudelijk mooi om te doen. Ik heb een duit in het zakje gedaan ten aanzien van de gesprekken tussen commerciële advocatuur en de sociale advocatuur. Ik wacht met belangstelling de volgende voortgangsrapportage af met met wat kantoren en inderdaad, ik vraag het twee minuten
[1:54:23] debat aan met een motie waarvan ik hoop dat natuurlijk
[1:54:28] zowel de minister als de orde daar positief naar zullen kijken want het is wel mijn stellige overtuiging op eigen ervaring als mensen je wereldvreemd aankijken toevoeging dan echt nog nooit gezien. Dan kunnen we heel veel onderzoeken maar dan wel gewoon een moeilijke wedstrijd te spelen.
[1:54:46] Dat was van mij zijn
[1:54:49] dan
[1:54:51] heeft die schoft nodig.
[1:54:53] Voorzitter, ik steek gaan meteen reageren op de woorden die sociale advocatuur dat de instroom daalt en dat de uitstroom stijgt dat het geen rooskleurige toekomst speelt is en dat is nadrukkelijk afstand. Pak de maatregelen niet alleen voor de lange termijn met korte termijn te tillen.
[1:55:12] Volgens mij zitten we samen op dezelfde pagina mooi dat u voorzitter ook aangaf, kijkt naar een publieke taak. Misschien ook private rol. In uw betoog kan ik alleen maar onderstrepen
[1:55:22] en ik begrijp die oproep van wat doen we nou per één één, drieëntwintig ik begrijpen
[1:55:28] en u heeft mij net hoorde zeggen van ik moet dit regelen
[1:55:30] via een algemene maatregel van bestuur.
[1:55:33] Geef mij nu even de ruimte om te kijken of er andere wegen zijn. Ik weet niet of er een weg is wat men net genoemd is de bijzondere voorschotregeling. Ik weet niet of ik daarmee kan versnellen en of die mogelijkheid is. Ik moet dan ook met actoren overleg. Want je hebt me ook horen zeggen dat ik het accent ook. Leg dat het ook uitvoerbaar. Daar moet zijn.
[1:55:52] Dus u hoort mij nu ook worstelen. U hoort mij ook met het lumineuze idee komen met dit instrument. Als de toepasbaar is, doe ik dat om duidelijk te laten zien aan de sociale advocatuur in nederland doet er toe.
[1:56:04] Wij waarderen u
[1:56:06] en de kamer, maar ook deze minister willen dat ook daadwerkelijk laten zien we hem het laten zien vind ik per één januari twee, tweeëntwintig.
[1:56:14] Dat is dan geregeld hebt dat ook laten zien. Door heel nadrukkelijk steunt hebben iedere werd wetswijziging leidt tot een dikke herijking van de bedragen. Dat hebben ingevoerd. Dat is een regel niet anders dan hebben we het ook ingevoerd. Was het de wet ggz het goed. Wij hebben het ook laten zien
[1:56:33] en nu naar de toekomst toe om die inflatiecorrectie naar voren aan de consequentie die zijn dermate groot
[1:56:38] dat ik dat niet kan
[1:56:41] en de systematiek is net geduid door de snelle achter geschaard hebben
[1:56:45] dan de opleidingen heeft er aandacht voor gevraagd.
[1:56:49] Nog even mijn erfenis.
[1:56:51] Voorzitter, ik waardeer deze stellingname van de minister. Hij zegt hier eigenlijk. Nou het doorbreken van de systematiek. Dat heeft ongewenste consequenties het al te snel doorvoeren om de reiskostenvergoeding verhoging. Dat kan misschien ook niet maar ik ga wel degelijk kijken wat ik wel kan doen per één januari tweeduizend, drieëntwintig en geef me even de tijd om dat te doen. Dan wil ik dat graag doen want ik ik nogmaals
[1:57:15] ik waardeer dit.
[1:57:16] Maar hoe komen we daar op terug en op welke. Ja, we weten niet op welk moment de twee minuten debat is gepland. Maar welke concrete afspraken hierover maken het denkproces van de minister. Wat wel kan per één januari tweeduizend drie.
[1:57:28] De minister.
[1:57:31] Heel helder zijn in de ik heb toegezegde in de voortgangsrapportage aan de planning van hoe kan ik omgaan met de reiskostenvergoeding. Hoe kan ik dat nou in de tijd plaatsen. Dan bekijk ik welke instrumenten er zijn op dit moment weet ik dat de hoofdmoot is dat ik het moet doen via het middel. Aivd zijn er andere middelen ga ik me over buigen zijn die een passie die toe
[1:57:49] ten aanzien van de hele thematiek rondom de sociale advocatuur. Daar ga ik kijken wat kan ik daarvoor inzetten om dat thema te versnellen en op de agenda te houden.
[1:57:59] De voortgangsrapportage nummer acht geef ik u de planning. Hoe om te gaan met het implementeren van de reiskostenvergoeding frank mogelijk is en niet mogelijk.
[1:58:08] Dat is over een paar weken heeft hij dat
[1:58:11] voor de kerst
[1:58:12] dan
[1:58:14] je heel even. Ja inderdaad. We hebben twee kamerleden meegewerkt aan de beschikking. Een fabriek. Dus het is goed mogelijk dat u daaraan heeft meegewerkt, zeg ik via de voorzitter.
[1:58:24] De contouren heb ik toegezegd. In de voortgangsrapportage acht antwoorden komt heer ellian emotie heel erg graag tegemoet. Want dan kan ik me ook goed wegen en ook bespreken eventueel met het veld.
[1:58:35] Voorzitter, is mijn reactie op de tweede termijn van de kamer.
[1:58:38] Dankuwel minister? Ik kijk even naar de collega´s. Volgens mij zijn uitvoeren geweest met elkaar de toezeggingen met u wel vinden even doornemen en de eerste toezegging tenminste minister voor rechtsbescherming zegt toe en de achtste voortgangsrapportage in te gaan om nieuwe kantoren van het stelsel. De opzet van de evaluatie van de is de overdracht van eerste naar tweede lijn. De rechtshulp pakketten en de planning voor het aanpassen van de kilometervergoeding en mogelijkheden voor versnellen,
[1:59:06] helder uitsteken tweede toezegging de minister voor rechtsbescherming zich toen de kamer in het derde kwartaal van tweeduizend, drieëntwintig de overkoepelende evaluatie van de pilot te doen toekomen,
[1:59:16] ook correct corrupt de minister voor rechtsbescherming zich toe in tweeduizend, drieëntwintig met de commerciële advocatuur in gesprek te gaan over vorm en inhoud van de bijdrage aan de sociale structuur eens informeert de kamer over de uitkomsten daarvan. Maar wanneer moeten we nog even termijn.
[1:59:32] Totdat totdat in de loop van het jaar beginnen mee en ik ga ervan uit dat een reeks van gesprekken zou worden. Zijn er niet heel snel. Dus ik wil u halverwege het jaar informeren, maar ook aan aan het einde van het jaar dus continu vierde voortgangsrapportages even op de hoogte houden.
[1:59:48] Zullen we dan informeert de kamer over de uitkomsten? Daarvan.
[1:59:51] Judy, intussentijd. Oké.
[1:59:54] Dat betekent dat ze dan de vierde toezegging de minister voor rechtsbescherming zich toe. De kamer in het eerste kwartaal van tweeduizend, drieëntwintig en reflectie te doen toekomen op de kosten voor het rechtsbijstandsverzekering daarbij in te gaan op de uitkomsten van gesprekken met het verbond van verzekeraars spreekt uitstekend. Dan hebben we alle toezeggingen doorgenomen is in twee minuten debat aangevraagd door collega´s voor hun aanwezigheid en de inbreng van de minister voor rechtsbescherming en zijn ondersteuning. De mensen op de publieke tribune kijkers thuis en natuurlijk de ondersteuning van de tweede kamer ook dank, sluit ik deze vergadering.
[2:00:27] Is iedereen, voorzitter, excuses nog een vijfde toezegging plan van de sociale advocatuur. Daarmee zou komen. Grofweg voor één april twee, drieëntwintig.
[2:00:38] Oké, helder. Die hebben wij schep dankuwel en sluit ik de vergaan.