Het niet handhaven door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit op exportverzamelplaatsen

[0:00:04] Goede morgen.

[0:00:06] Ik opende vergadering van de vaste Kamercommissie van en NV en ik heet iedereen welkom bij het commissiedebat over het niet handhaven door de Nederlandse voedsel en Warenautoriteit op export verzamelplaatsen Kate uiteraard de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit en haar ondersteuning van harte welkom, net als de aanwezige Kamerleden die ik aan u voorstel stellen. Als ik ze het woord geef, ikzelf voor om de spreektijd voor dit debat op drie minuten te zetten en ik stel voor om twee interrupties in tweeën toe te staan.

[0:00:42] Tenslotte wijs ik erop dat dit debat echt heel specifiek gaat over de problematiek rond handhaving bij verzamel centra spelen heel veel zaken bij de NVWA bij de Commissie kan die met de minister bespreken in een apart commissiedebat over de NVWA, dat later dit jaar zal worden ingepland en om met het oog op de beperkte duur van dit debat verzoek ik de sprekers om zoveel mogelijk bij het onderwerp te blijven

[0:01:09] en dan wil ik als eerste het woord geven aan mevrouw vestiging. De fractie van de partij voor de dieren die heeft drie minuten en ik wacht heel even tot de koffie is uitgedeeld

[0:01:22] aan het woord. Mevrouw vestiging.

[0:01:25] Dankuwel. Voorzitter voorzitter, afgelopen maart stuitte eis van en ons per toeval op een geparkeerde veewagen waar geschreeuw van varkens uitkwam.

[0:01:36] Een van hen had een grote bloedende open wond over haar hele rug en een ander had een grote slecht geheel rond waar ze zonder twijfel al een lange tijd mee moet hebben rondgelopen.

[0:01:46] Deze veewagen stond bij een export verzamelplaats een plaats waar dieren van verschillende bedrijven bij elkaar worden gebracht om van daaruit naar het buitenland op transport te worden gezet.

[0:01:57] Dieren met zulke ernstige verwondingen zouden nooit vervoerd mogen worden en haalde dus nooit op zo'n export verzamelplaats mogen zijn, maar toch waren ze daar en ze zijn niet alleen want ook andere dieren die we zagen tijdens ons werkbezoek van afgelopen week op een export verzamelplaats van koeien hadden nooit vervoerd mogen worden, maar stonden er toch

[0:02:19] Nederland exporteert maar liefst tweehonderd dertig miljoen dieren per jaar en een flink aantal van deze dieren zijn einde carrière dieren zoals dit sussend heet. In werkelijkheid zijn ze uitgemolken. De laatste centen worden nog uit geperst

[0:02:37] en voorzitter, dit zijn onvergetelijke werkbezoeken en het is goed om op te merken dat de dieren die we hebben gezien tijdens het werkbezoek of op de beelden van ijssel en ons het beeld is wat je te zien krijgt als je op zo'n grote schalen dieren fokt gebruikt, exploiteert en slacht. Er zijn te veel dieren om te controleren en te weinig inspecteurs.

[0:02:59] De minister gaf vorig jaar toe dat de druk op het slachtproces te groot is geworden om dierenwelzijn te borgen en om goed toezicht te kunnen houden,

[0:03:07] erkent de minister dat dit niet alleen geldt voor het slachtproces, maar voor de gehele veehouderij.

[0:03:13] In de afgelopen twee jaar hebben Duitse en Belgische instanties honderd elf keer een melding gedaan omdat in Nederland dieren tegen de regels op transport waren gezet.

[0:03:23] Bij tweeënzestig meldingen was er sprake van mishandeling of verwaarlozing en in al deze gevallen heeft een NVWA toezichthouder dus een krulletjes gezet voor een transport van dieren die zo ziek of gewond waren dat ze nooit vervoerd hadden mogen worden.

[0:03:38] Hier kun je herprioriteren wat je wil extra uren bij andere taken weghalen. Maar bij welke taken de NVWA kan al tweederde van haar taken niet goed uitvoeren extra toezichthouders aanstellen,

[0:03:53] maar al jaren kunnen er niet genoeg dierenartsen worden gevonden.

[0:03:57] De druk is te hoog. Het aantal dieren is te hoog en de productie die van een dier wordt geëist is te hoog.

[0:04:05] Voorzitter, ik sluit af met twee vragen hoe gaat de minister voorkomen dat dieren door heel Nederland worden gesleept omdat wij een bepaald slachthuis meer wordt betaald. Nu zagen we vorige week bijvoorbeeld dat dieren uit heel Nederland worden vervoerd zijn export verzamelplaats in de grensstreek en ook dat een dier daar niet meer naar België mocht worden vervoerd, maar wel naar een slachthuis in Nederland dat verder weg is gelegen

[0:04:29] is de minister bereid om een harde grenzen te stellen aan het transport. Tijd voor deze dieren. En hier riep de kamer in tweeduizend dertien al op toen zij een motie aannam van Marianne Thieme

[0:04:41] en het tweede vraag. Voorzitter, gaat de minister bij de inrichting van het nieuwe retributies stelsel een einde maken aan de absurde situatie dat de sector zelf mag bepalen hoeveel of hoe weinig tijd er is voor keuringen Dankuwel,

[0:04:55] Dankuwel mevrouw vestiging namens de fractie van de partij voor de dieren en dan geef ik nu het woord aan de hier de grootste fractie van D zesenzestig.

[0:05:04] Dank u. Voorzitter, de aanleiding voor dit debat is het niet handhaven door de NVWA op export verzamelplaats

[0:05:12] en weer waren er externen die LHV hierop moesten wijzen, terwijl interne de feiten al bekend waren.

[0:05:19] Eerder deze week voerde een debat met de minister van VWS over wat er gebeurt als je niet handhaaft op volksgezondheid,

[0:05:27] doden en

[0:05:29] miskramen tot gevolg als gevolg van het niet handhaven op listeria

[0:05:35] en we spraken hier ook al te vaak over het aanbieden van wrak vee bij noordelijke slachthuis. Het gerommel met de mobiele doding unit

[0:05:43] en het kabinet gaf ook toe in het vragenuur dat het hier niet meer over incident hebben maar dat het structureel is

[0:05:49] en dan kunnen we als kamer ook niet blijven hangen in deze incidenten en moeten we nadenken over een structurele oplossing en dan ga ik even terug in de geschiedenis.

[0:05:57] Want bij de voor de oprichting van de NV van de vwa was er een Rijksdienst voor de keuring van vee en vlees en je had de AED en de keuringsdienst van waarde die daarop toezagen. Dus het keuren ten behoeve van het bedrijfsleven en het publieke toezicht waren gescheiden

[0:06:16] met de vorming van vwa is dat toen samengevoegd

[0:06:20] waarbij het bedrijfsleven betaalt voor die keuring en dan is het zo dat de bedrijfsleven natuurlijk zeggen van wie betaalt bepaalt

[0:06:27] en dit veroorzaakt natuurlijk een spanning in de inspecteur daar op de werkvloer en het veroorzaakt een spanning tussen inspecteurs die wel willen en kunnen handhaven en inspecteurs die daar minder toe in de gelegenheid zijn.

[0:06:41] En als kamer moeten we ook naar onszelf kijken was een voortdurende discussie over de tarieven bij keuren vanuit de VVD vanuit andere partijen dat het NVWA te duur was. Maar wat krijg je dan dat uiteindelijk nog maar zeventig procent van die tarieven voor het keuren door het bedrijfsleven worden betaald en die dertig procent moet uit de lengte of breedte die wordt dan over het overige budget en die gaat ten koste van het toezicht

[0:07:05] en we hebben deze week en eerder steeds moet ervaren wat dat betekent

[0:07:10] keuren moest naartoe gaan en vrat het toezicht op

[0:07:13] en zo ontstond een cultuur van niet handhaven. En dan zegt deze minister schrijft deze minister een paar keer dat een cultuur van handhaven. De norm is,

[0:07:21] maar ik zie haar in de praktijk precies het tegenovergestelde doen en dan heb ik het over het rapport van de interim manager over de positioneren van de dierenwelzijnstaken. We hebben het hierover gehad

[0:07:31] dat rapport veroorzaakte gevoel van onveiligheid. De gevoel van intimidatie bij medewerkers bij inspecteurs die willen handhaven.

[0:07:39] We moeten ons niet vergeten dat er een

[0:07:41] klopjacht plaatsvond op klokkenluiders.

[0:07:44] De minister die handhaaft dat rapport de minister mensen voelen zich onveilig

[0:07:49] D zesenzestig wil een structurele oplossing. Dat betekent dat je leren vanuit de geschiedenis moet gaan kijken naar scheiding van keuring en toezicht en het is goed dat de minister daar nu over nadenkt.

[0:08:02] Graag een stand van zaken. We moeten ons ook realiseren dat

[0:08:05] dan het bedrijfsleven veel meer verantwoordelijkheid krijgen

[0:08:08] en ik rond af. Voorzitter,

[0:08:10] de

[0:08:11] heb te maken met een bedrijfsleven hier dat op dit moment weinig verantwoordelijkheid neemt, geen verantwoordelijkheid neemt en ook over een gebrekkige moraal beschikt. Dus is de minister bereid om op export verzamelplaatsen ook slimme cameratoezicht te introduceren. En om het interventiebeleid dus veel eerder te gaan. Boete beboeten op de verzamel plaatsen

[0:08:33] graag reactie.

[0:08:37] Dit is een optimistisch vak. Dus er is hoop, maar de laatste vier jaar waren niet erg hoopgevend. Maar misschien is die aanpak organisatorische scheiden van keurig toezicht

[0:08:47] geeft. Dat hoop dat inspecteurs weer hun werk kunnen doen voor dierenwelzijn en voor het veiligheid van ons voedsel. Dank u,

[0:08:53] Voorzitter, Dankuwel. De heer de groot naam is fractie van D zesenzestig. Dan ga ik naar de heer valstar. En die spreekt namens de fractie van de VVD nu het woord.

[0:09:02] Dagvoorzitter. Voorzitter, ik heb de heer in het genoegen mijn collega's om kamp te vervangen. Die staat momenteel plenair of over een kwartier begint u plenair aan een ander debat? Voorzitter, wij waren vorige week met een aantal leden van deze Commissie op bezoek bij een grote vak slachterij. Dat was wat mij betreft niet schokkend. Het was goed om gezien te hebben

[0:09:20] ook om te merken dat de Nederlandse maatstaven hoog zijn. Gaat er dan niks mis. Daar gaat nog een hoop mis.

[0:09:27] Helaas hebben dat recent ook kunnen constateren bij Gosschalk.

[0:09:31] Het is goed dat er hard ingegrepen door die slachterij dichtgooien en het is wat de VVD betreft ook goed

[0:09:36] dat er ook cameratoezicht komt maar kijken dan ook uit naar het wetsvoorstel dat de minister komend jaar naar de tweede kamer op te sturen.

[0:09:43] Wel blijft voor de VVD onduidelijk of nu ook de bedoeling is dat de NVWA live gaat meekijken vanuit ons hoofdkantoor

[0:09:49] graag een reactie erop van de minister

[0:09:52] dat het vervoer van dieren naar slachterij of naar het buitenland.

[0:09:56] Het is goed dat de NVWA stappen blijft zetten om nieuwe misstanden te voorkomen. Het is daarbij van belang dat deze stappen wel goed overleg gaan met sector

[0:10:03] aanvullende maatregelen moeten haalbaar en effectief zijn, waarbij de sector uiteraard de eigen verantwoordelijkheid moet nemen.

[0:10:09] De VVD vindt dat de Europese eisen de u richtsnoeren voor veetransporten het uitgangspunt moeten zijn.

[0:10:15] Er moet door Nederland niet nog een extra strengere kop bovenop worden gezet.

[0:10:19] Helaas van hem wel dat de NVWA dat sinds augustus sinds één augustus met een nultolerantie is gaan doen.

[0:10:25] Maar voor transport, waardige dieren nu op aangeboren schoonheidsfoutjes worden afgekeurd.

[0:10:30] De minister schrijft dat hij komt omdat er nog geen protocol is uitgewerkt door de sector. Maar is wel een protocol nodig als de richtsnoeren eigenlijk kleiner zouden moeten zijn.

[0:10:40] Er wordt ons inziens onnodig druk uitgevoerd op de sector en ongelijk Europese speelveld gecreëerd

[0:10:46] graag reactie van de minister

[0:10:48] dan de rustplaatsen voor fokvee in derde landen vorig jaar juni tweeduizend twintig kwamen deze rustplaats in het nieuws omdat ze niet voldeden aan hygiëne en veiligheidseisen. Daarop is een plan van aanpak gemaakt door de sector. Om deze misstanden in de toekomst te voorkomen zijn inmiddels ruim een jaar verder. Het plan is ingeleverd, maar het lijkt vooralsnog de stok op het ministerie.

[0:11:08] Hierdoor kan de export van fokvee niet worden hervat.

[0:11:12] Waar hangt dit nu precies

[0:11:16] de nog? Een laatste punt? Mijn collega's kampen heeft er al eerder aan gememoreerd. Een Three strikes out systeem. De minister schrijft dit systeem. Wat ons betreft wel iets te makkelijk af omdat er volgens haar verschillende gradaties in overtredingen zijn.

[0:11:28] Dat klopt, net als dat de verschillende systemen zijn te bedenken of er al zijn

[0:11:33] als een ondernemer door de NVWA wordt betrapt op het verkopen van sigaretten geldt er ook een Three strikes out principe

[0:11:39] of bijvoorbeeld in een niet nader te noemen. Sport waar men strafpunten krijgen als er een fout wordt gemaakt, hoe zwaarder de fout, hoe groter het aantal strafpunten tikje binnen een jaar twaalf strafpunten aan de wordt geschorst.

[0:11:49] Er zijn tal van varianten te bedenken.

[0:11:51] Dus ik wil graag van de minister de toezegging dat zij hier opnieuw naar gaat kijken en de kamer over de uitkomst hiervan informeert.

[0:11:59] Dankuwel en er zijn twee vragen voor u. Allereerst een vraag van mevrouw vestiging partij voor de dieren.

[0:12:05] Voorzitter, ook wij zijn inderdaad naar het slachthuis geweest wat ik overigens wel wil aangeven dat dit wat mij betreft niet de standaard is wat een goed voorbeeld zou zijn voor andere landen. Laat dat eerst gezegd zijn

[0:12:18] wat ik zojuist de VVD hoor zeggen is de dieren die niet meer getransporteerd zouden mogen worden op het moment dat er een de richtlijnen wordt nageleefd. Dat dat schoonheidsfoutjes zou betreffen. Mag ik u dan even helpen herinneren wat die schoonheidsfoutjes zijn. We hebben het hier over de richtlijnen waar heel nadrukkelijk

[0:12:36] foto's beschikbaar zijn wanneer een dier niet getransporteerd mag worden.

[0:12:42] Volgens de VVD een school.

[0:12:44] Wat is uw

[0:12:44] inziens dan

[0:12:46] een verwonding bij een dier, waardoor een dier wel degelijk op transport gezet zou mogen worden.

[0:12:51] Dit zijn hele lange bel. Dus als u even wilt wachten met uw antwoord

[0:13:36] Dankuwel. En dan is nu het woord voor reactie aan heer valstar.

[0:13:39] Moge duidelijk zijn dat dat geen schoonheidsfoutjes. Dat is gewoon een verwonding en dat die is niet transport waren.

[0:13:47] Is dat voldoende voor u, mevrouw.

[0:13:49] Nee want ik wil heel graag weten wat dan. De heer valstar van de VVD bedoelt met een schoonheidsfoutje.

[0:13:55] Vast.

[0:13:55] Er zijn aangeboren afwijkingen zoals een kreupele oor. De zijn kleine tumoren van bijvoorbeeld vijf centimeter groot. Dat vind ik schoonheidsfoutjes.

[0:14:07] En dan ga ik voor de tweede interruptie naar de heer de groot

[0:14:11] dirigent.

[0:14:14] De tweede op een rij.

[0:14:18] Dank u. Voorzitter,

[0:14:21] ik heb

[0:14:23] met belangstelling naar de VVD geluisterd en ik vraag me af of de VVD nu eigenlijk die incidenten zoals u die beschrijft ook als structureel ziet

[0:14:35] en de tweede vraag die ik heb voorzitter is, is de VVD met D zesenzestig eens dat je veel eerder moeten gaan beboeten en niet alleen maar waarschuwingen uitdelen.

[0:14:47] Ik bedoel als ik verkeerd parkeren krijg ik ook meteen een boete. Maar ik hoor dat deze week ook weer een verhaal dat als je een eend op camera tegen de muur slaat bij de dat je dan alleen maar een waarschuwing krijgt van NVWA.

[0:15:00] Daar zit wel wat spanning is tijdelijk weer vast.

[0:15:04] Vandaar ook dat wij pleiten voor de triest straks oud systeem dat je met een puntensysteem bijvoorbeeld kan gaan werken, waardoor ondernemers ook wel echt de druk voelen dat ze gesloten kunnen worden.

[0:15:16] En ik zie dat voldoende.

[0:15:17] Nou dat is dat is fijn om te horen en en dat idee van de VVD vindt D zesenzestig ook interessant. Zeker als je bedenkt dat als het gaat om rijbewijzen en de Duitsers hebben dat ook met beroemde Vlaams blok de punten. Het moet kunnen om dat op een slimme creatieve manier te doen en dat betekent dus ook een aanscherping van je interventiebeleid en dat je inderdaad eerder gaan.

[0:15:41] Maar dit is geen interruptie. Dus ik denk dat die je vasthouden was aan het einde van uw betoog Dankuwel. Dan ga ik naar mevrouw van der plas fractie van de pp aan het woord,

[0:15:51] Dankuwel. Ik wil even beginnen om de NVWA te bedanken voor de twee werkbezoeken die wij hebben mogen afleggen voor de gastvrijheid voor uitstekend georganiseerd.

[0:16:03] We mochten alles vragen mochten alles zien en dus daarvoor. Dank

[0:16:10] voorzitter. Afgelopen vrijdag was ik zoals gezegd, samen met de NVWA op werkbezoek bij een export verzamelplaats van achttien fracties in de tweede kamer waren er maar twee en dat was ik en dat was mevrouw vestiging.

[0:16:24] De aanwezig mensen van. Ah NVWA gaven uitleg over de manier waarop het venu gekeurd wordt. Ze vertelde dat als gevolg van de uitspraak van het veterinair beroeps college van vier juni jongstleden er geen enkel risico meer wordt genomen met het keuren van dieren, dat wil zeggen dat elk smetje of vlekje op een dier elke afwijking leidt tot het afkeuren van een voor een dier van voor export.

[0:16:47] Anders loopt de NVWA immers het risico dat een actiegroep een rechtszaak start.

[0:16:51] Zou willen pauzeren. Er is een vraag voor u van de fractie.

[0:16:55] Het is geen geen vraag meer eigenlijk een punt van hoor. Ik wil wel aangegeven hebben dat wij vorige week maandag met meerdere Kamerleden op werkbezoek waren en het bezoek wat vrijdag gepland stond dat voor veel fracties gold

[0:17:08] dat wij andere afspraken hadden, anders hadden wij daar gewoon graag bij aanwezig geweest.

[0:17:13] Een persoonlijk feit en dan ga ik terug naar mevrouw van der plas van de bbp.

[0:17:19] Ja goed, ik wil niet flauw doen. Maar de VVD fractie uitje en het bezoek was om zes uur s ochtends. Ik ga ervan uit dat je niet om zes uur s ochtends op fractie uit. Je bent met vijfendertig mensen. Maar goed dat maakt niet uit als uw keuze. Dat is prima.

[0:17:35] Ik ga eventjes heel klein stukje terug. Ik hoop niet dat het van mijn tijd af gaat, dat wil zeggen dat elk smetje of vlekje op een dier elke afwijking leidt tot het afkeuren van een dier voor export. Anders loopt de NVWA immers het risico dat een actiegroep een rechtszaak start, wat zelfs tot gevolg kan hebben dat dierenartsen uit het ambt worden gezet.

[0:17:54] Voorzitter, ik kan deze reactie begrijpen, maar ik vind de uitwerking desastreus en averechts werken.

[0:17:59] Volgens mij gaat het hier om dierenwelzijn. Het gaat erom of een dier transport waardig is een met een smetje op het oor is gewoon transport waardig en lijdt daar niet onder

[0:18:08] zelfs aangeboren uiterlijke afwijkingen leiden tot afkeuring.

[0:18:12] Zo gaan we ook niet om met mensen een hazenlip of een rare neus. Maak je niet minder als mens

[0:18:17] een dier met een afwijking wordt nu echter afgekeurd voor transport. Voorzitter, ik weet niet of mensen wel beseffen wat hier het gevolg van is. Ik snap dat het dat de NVWA hiermee risicomijdend werkt, maar het gevolg is dat deze dieren worden doodgeschoten. Deze dieren kunnen niet meer dienen als voedsel, terwijl er qua voedselveiligheid niets met deze dieren aan de hand is dat. Voorzitter is pure voedselverspilling.

[0:18:41] Ik hoorde de minister afgelopen week nog vertellen hoe belangrijk zij het vindt om voedselverspilling tegen te gaan.

[0:18:47] Het is niet voor niets nu de verspilling vrije week naar voorzitter, dan ligt hier een mooie taak. Dezelfde minister die de verspilling is vrije week promoot stuurt honderden dieren ten onrechte naar de rendac.

[0:18:58] De NVWA en de minister verschuilen zich achter de Europese richtsnoeren en ook vinden zij dat de sector zelf met allerlei plannen moet komen. Maar voorzitter, de sector ondersteunt de Europese richtsnoeren snor en wil juist dat de minister deze uitvoert. De richtsnoer schrijft echter geen nultolerantie voor de richtsnoer kent vier categorieën waarbij categorie vier staat voor afkeuren, maar de NVWA keurt nu ook de gevallen uit de eerste drie categorieën af.

[0:19:24] De NVWA voldoet dus juist niet aan de richtsnoer.

[0:19:27] Ik hoor graag van de minister of zijn meent dat de richtsnoer goed wordt uitgevoerd. En waarom dan ook ben ik benieuwd hoe de minister vindt dat dierenwelzijn hiervoor geborgd wordt. Wat voegt het afkeuren van een dier met een plekje op de vacht toe aan dierenwelzijn.

[0:19:40] Uiteindelijk krijgt veehouder ook nog eens de zwarte piet omdat er veel meer dieren dood zullen gaan op het bedrijf dieren die eerder mee konden op export. En nu niet meer goed genoeg zijn en dat alles uit angst voor rechtszaken, maar niet vanwege doel de dierenwelzijn. Voorzitter, ik vind echt dat we helemaal door en slaan zijn. Ik wil voorkomen dat veehouders straks weer de boeman zijn. Hoe gaat de minister daarvoor zorgen. Hoe zorgt de minister, bijvoorbeeld voor dat een melkveehouder bij Friesland Campina geen korting krijgt op zijn melkprijs vanwege meer dode koeien op het bedrijf. Want dat is wat er gaat gebeuren. De boer betaalt de rekening van het beleid driedubbel.

[0:20:16] Tot slot over rekeningen gesproken. Er ligt ook nog een motie uit tweeduizend achttien van Lodders en Geurts over het kosten efficiënt werken van de NVWA. Deze motie is nog steeds niet uitgevoerd en ik vraag de minister hierbij wanneer zij denkt dat ze gaan doen. De nieuwe werkwijze van de NVWA vraagt nog meer tijd en deze kosten worden weer bij de veehouder neergelegd. Ik zie de kosten dus alleen maar toenemen en F F efficiency prikkel is nodig en het zou logisch zijn om qua tarieven aan te sluiten bij de dierenartsen. Ik hoor graag hoe de minister hier invulling aan geeft en voorzitter als dan als er dan meer die niet op transport kunnen acht ik het van belang dat in ieder geval de mobiele doding seizoen het ingezet kan worden. Ik verneem graag van de minister.

[0:20:58] Bij een afronding

[0:21:01] Dankuwel. Hartstikke mooi. En kijk heel even naar de minister of zij meteen kan beantwoorden. Graag eventueel schorsen.

[0:21:10] Ja. Ik schors de vergadering tot half elf.

[0:29:41] Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het commissiedebat over niet handhaven door de Nederlandse voedsel en Warenautoriteit op export verzamelplaatsen en de Kamerleden hebben een inbreng geleverd en dan is het nu het moment om naar de antwoorden in eerste termijn te luisteren van de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit en u het woord.

[0:30:02] Dank u wel. Voorzitter en ook Dank aan de leden hier aanwezig, maar ook Dank voor degenen die ook aanwezig waren. Vorige week inderdaad bij twee werkbezoeken die zijn geweest. Eentje bij slachterijen en eentje bij export verzamel centra

[0:30:14] en ik heb begrepen dat het inderdaad voor sommigen best vroeg op was om daar naar toe te gaan.

[0:30:20] Maar mevrouw vestiging, mevrouw van plassen, maar ook de heer Thijssen van kampen valstar. Die waren aanwezig bij die werkbezoeken.

[0:30:26] Ik denk dat dat ook een manier is om een team. Ja daar ook echt te kunnen zien. Wat gebeurt er in de praktijk ook wat zijn de dilemmas. Want het is allemaal niet zo zwartwit vaak zoals het voorstellen hier als je daar staat als dierenarts om ook keuzes te maken, dan is dat ook niet altijd eenvoudig

[0:30:41] en goed om daar ook zelf dan kennis van te nemen

[0:30:44] en de NVWA heb ik begrepen ook met veel plezier gedaan en vonden het ook fijn dat er echt oprechte belangstelling was vanuit de kamer voor het werk.

[0:30:53] Maar dan de aanleiding voor dit algemeen overleg. Dat waren de misstanden bij de export verzameld centrum

[0:30:59] en de vragen van de leden die liggen ook in het verlengde daarvan gaat ook wat beter

[0:31:05] en er speelt veel op dit gebied hebben dat we ook hebben afgelopen vrijdag ook diverse brief naar de kamer gestuurd op veel terreinen

[0:31:13] die spelen bij slachthuizen bij de export lange afstand transporten voeren dieren de zaken rondom de export verzamel centra de ook de mogen maar twee mensen zitten tussen beginnen

[0:31:32] de het hele stelsel van keuren en toezicht. Alles wat we daarmee doen en ik denk dat het ook goed is om op een later moment ook wat meer fundamenteel op een aantal van die punten in te gaan, bijvoorbeeld rondom keuren en toezicht. Want het zijn natuurlijk wel grote bewegingen die daar ook voorgesteld worden.

[0:31:51] Ik constateer ook in de kamer dat de een vindt dat ik niks gedaan hebt afstand afgelopen vier jaar een ander vindt dat ik teveel te streng ben op dit moment.

[0:32:02] Nou dan wens ik ze veel succes om daar ook op één lijn te komen dat ik het zomaar zeggen want dat schets denk ik ongeveer het beeld van van de zaken hoe in in deze kamer ook verschillend naar het vraagstuk wordt gekeken.

[0:32:14] Ik ga gewoon de vraag af van de leden die gesteld hebben. Het zijn de. Het is vrij overzichtelijk qua hoeveelheid. Dus ik ga gewoon op.

[0:32:20] De interruptie heel even die voor laat gaan en dat is een interruptie van heer de groot fractie van D zesenzestig.

[0:32:28] Ja voorzitter, ik vind het toch een beetje een politiek trucje dat tenminste vaker doet waar het om gaat dus de een vindt het te streng en het gaat niet over streng of minder streng.

[0:32:40] Het gaat erom dat de minister verantwoordelijk is om de NVWA zo te organiseren dat mensen veilige werkplek hebben dat zich niet geïntimideerd voelen

[0:32:50] dat ze hun werk kunnen doen.

[0:32:52] Vervolgens kun je dan de vraag stellen hoe streng

[0:32:55] voor minder streng.

[0:32:57] Dus u maakt een beetje karikatuur van de inbreng van de kamer en dat vind ik geen goede zaak en ik hoef er geen reactie.

[0:33:03] Ik vind het echt niet kunnen. Zo. Deze meneer.

[0:33:07] Het zijn de

[0:33:09] wel of niet op te reageren en ik geef het woord weer terug.

[0:33:12] Is de dan neem ik kennis van die opmerking van de heer de groot en tegelijkertijd kan ik me ook verzekeren dat ik echt elke dag bezig ben om te zorgen dat de mensen bij de NVWA ook hun werk goed kunnen doen en ik heb

[0:33:24] vernomen dat de grotere anders tegenaan kijkt. Dat is dan weer zijn goed recht. Mevrouw vestiging die vraag meer in het algemeen over of ik vind dat de druk op het gehele veehouderijsystemen te groot

[0:33:37] is.

[0:33:39] Bij de slachthuis hebben we gezegd van de druk juist ook op op de snelheid op de toeleveranciers. Dat legt druk op het systeem druk op de toezichthouders op degene die aan de band staat ook bij de NVWA ook bij medewerkers is dat is dat ook al een steunt en dat heeft

[0:33:58] ertoe geleid dat ik ook heb gezegd mag sowieso geen standaard verhoging. Nu komen, maar we gaan ook kijken wat nou eigenlijk een goede maat is van wat je nou kunt doen wat verantwoord is dat onderzoek loopt

[0:34:12] en ik denk dat het een verantwoordelijkheid is voor de hele keten om te zorgen dat naar de dieren die gehouden worden en de dieren die getransporteerd worden. De dieren die aangeboden worden bij slachthuis om ook de manier waarop ze geslacht worden dat dat gebeurt op een manier die ook recht doet aan het dierenwelzijn

[0:34:29] en dat hangt niet altijd samen met hoeveelheden zeg ik ook helaas door de zijn ook bedrijven die niet goed met hun dieren omgaan, terwijl daar bijvoorbeeld helemaal niet veel dieren aanwezig zijn

[0:34:39] en omgekeerd zijn. De grote bedrijven die ook heel goed met hun dieren omgaan en daar ook dat echt heel netjes doen

[0:34:46] dus zo'n algemene uitspraak als mevrouw vestiging vraagt. Dat zie ik niet. Ik denk wel dat het gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van alle ketens in de sector is om te zorgen dat het dierenwelzijn wel voldoende geborgd is en dat is volgens mij

[0:34:59] het punt waar waarbij de maatregelen op aan het nemen zijn. En dan kom ik zo nog specifiek op een aantal vragen van de leden verderop.

[0:35:07] Maar het roept wel meteen een vragen op van mevrouw vestiging van de partij voor de dieren. En nu het woord,

[0:35:13] Dankuwel. De voorzitter, Dank aan de minister voor de beantwoording. Tot zover.

[0:35:19] Ik denk dat het wel goed is om helder te krijgen of in ieder geval kunnen

[0:35:25] van mening onze mening delen en dat het wel degelijk zo is dat we nu zo veel dieren hebben en dat de te weinig inspecteurs hebben zeshonderd ruim zeshonderd miljoen dieren die worden gefokt, gebruikt en geslacht jaarlijks en tweederde van de taken door de NVWA kunnen niet worden uitgevoerd. Wat mij betreft zou het in ieder geval helpen op het moment dat het aantal dieren afneemt en de controles kan toenemen of die van dat het gelijk wordt gesteld. Dan wordt het makkelijker om de controles goed en juist te kunnen uitvoeren, is de minister dat met de partij voor de.

[0:35:55] Die eens de minister.

[0:35:57] Voorzitter, ik heb in het algemeen even los van deze casus over de druk op de veehouderij heb ik natuurlijk al ook juist laten onderzoeken van hoe is nou de verhouding tussen de taak en middelen en het onderzoek heb ik juist bewust zelf ook gecontroleerd om ook dat inzicht te krijgen omdat we elke keer tegen het vraagstukken aanliepen en dat heb ik ook met enige urgentie ook wel bij het kantoor van van informateur neergelegd. Ook om te laten zien van hier moet ook echt wel nadere financiële keuzes in gemaakt gaan worden.

[0:36:27] Want de druk in het algemeen op de NVWA is echt heel erg groot

[0:36:33] aan de andere kant is ook de realiteit en dat dat die discussie hebben ook vaker dat hoeveel inspecteurs je ook hebt op wat voor de dan ook zal het nooit allemaal in de gaten kunnen hebben.

[0:36:43] Dat is ook de illusie dat je ook met toezicht alles regelt.

[0:36:46] Dat lukt niet hoe graag ik dat ook zou willen

[0:36:49] en daarom vind ik dat wij daar dus niet alleen maar naar de toezichthouder moeten kijken, maar juist ook naar alle schakels in zogeheten en die elkaar ook scherp houden want ja het kan zijn dat de een last krijgt op het moment dat een een een een slachthuis een dier aangevoerd krijgt

[0:37:04] dat dat eigenlijk niet getransporteerd moeten worden. Dan verschuif je eigenlijk het probleem verderop naar de keten. Dat is niet ver. Dat is niet ok. Dus het is ook een verantwoordelijkheid voor al die schakelen om te zorgen dat dat soort zaken niet gebeuren.

[0:37:17] Daar voel ik die gesprekken ook over. Daar ben ik ook neem ik ook maatregelen voor.

[0:37:24] Maar het is

[0:37:27] de druk is groot op de NVWA en aan de andere kant.

[0:37:29] Het is een illusie om te denken dat je met heel veel inspecteurs al dat soort zaken zomaar kunt uitbannen. Het heeft ook echt te maken met een cultuur in de breedte over hoe je bijvoorbeeld dit punt met dieren omgaat.

[0:37:41] Mevrouw vestiging,

[0:37:43] Voorzitter, Dankuwel dat de druk groot is. Ik denk dat we daar in ieder geval over eens zijn.

[0:37:50] Echter ben ik ook van mening dat de druk inmiddels te groot is en daar zou ik graag een reactie van de minister op willen hebben.

[0:37:57] Minister voorstellen voor smijten met beantwoorden proberen te geven. Alleen ik denk niet dat het antwoord is dat mevrouw vestiging helemaal wil horen.

[0:38:04] Zoals u dit ziet dan wel uw derde vraag en ik wilde thee en trips in tweeën dus vier vragen in totaal. Voorzitter,

[0:38:10] Ik zou vooral willen weten of de minister van mij met mij eens is en dat is nog steeds mijn tweede vraag of de druk te groot is en een ja of nee antwoord volstaat ermee.

[0:38:19] De minister en ik heb gezegd, voorzitter, dat het allemaal niet zo zwartwit is als mevrouw vestiging voorstelt, omdat het ook te maken heeft met hoe de dan bijvoorbeeld met dieren omgegaan wordt. Het kan ook bij kleine bedrijven zijn,

[0:38:30] maar niet zoveel dieren zijn versus grote bedrijven die het wel goed doet

[0:38:33] in het algemeen. Iedereen heeft hier een verantwoordelijkheid in en dat is geen één partij uitgezonden

[0:38:39] vervroegd Jupiter. Ja, mevrouw vessem vraagt of ik bereid ben een maximale transport tijd aan te houden voor dieren binnen Nederland. Want als je bij de grens zit dan moet je een export vergunning aanvragen met grensovergang. Als je helemaal naar Nederland gaat dan zou het wel kunnen. De maximale transporttijd is Europees geregeld. En dat kan ik dus niet eenzijdig even veranderen of zomaar instellen. Zoals u wel weet, pleit ik ook al langer in het kader van herziening van de transport verordeningen voor kortere transporttijden.

[0:39:09] Dat is het moment waarop je dit soort zaken ook kunt aanscherpen en op dit moment werkte ze ook aan een advies hierover

[0:39:15] omdat ook te betrekken bij de discussie over die transport verordering, maar ik kan dat zelf nog niet aanpassen

[0:39:23] dan de vraag over het retributies stelsel

[0:39:30] is het zo dat

[0:39:32] en nu een de de de bedrijven moeten af van het stelsel, zegt mevrouw vestiging dat we zelf bepalen hoeveel tijd er bedrijven kunnen in zetten voor keuringen.

[0:39:45] Voorzitter, ik heb ook het een en ander naar de kamer gestuurd bij dat wij bezig zijn om te kijken naar de kostprijs en het resolutie stelsel

[0:39:53] en dit is een van de punten ook. Dat had natuurlijk ook te maken met de uitspraak

[0:40:00] over de dierenartsen bij de NVWA dat die hun werk goed moeten kunnen doen en dat hangt ook samen met de tijd die ze soms nodig hebben om dat werk te kunnen doen.

[0:40:10] Ja, dan is het dan helpt het niet om om te zeggen dat de sector zelf kan bepalen hoeveel tijd er ingeruimd wordt voor een bepaalde keuren of inspectie. Want dan komt die dierenarts eigenlijk in de knel daar een begrip. Daar gaat om te klemmen ontstaan. Dus dit is een van de onderdelen die wij nadrukkelijk ook betrekken bij de herziening van het retributies en het kostprijs systeem.

[0:40:33] De heer de groot, die wil weten wat de stand van zaken is bij keuren en toezicht.

[0:40:40] Ik heb daar ook een brief over gestuurd en we hebben een Raad van advies die die is ook actief en ik ben daar dankbaar voor actief bezig ook goed te kijken van wat is nou een

[0:40:52] een model waarin je je taken goed kunt uitvoeren en laat ik zeggen dat als je begint bij een systeem discussie.

[0:41:03] Het kan het ook een zwaktebod zijn dat dat als het ligt allemaal aan het systeem. En als het maar gaat veranderen dan komt alles goed.

[0:41:09] Maar hier zie ik ook echt wel de de knel die erin zit tussen aan de ene kant de de wettelijke taken die we hebben met keuren en de andere kant toezicht en ook hoe die twee zielen eigenlijk in een organisatie bij elkaar worden gebracht en dat had ook best wel ingewikkeld is op het moment al is het maar ook wat is vragen oproept van ja, is het nauwkeurig is het toezicht. Hoe zit het met de retributies. Wie gaat nou over wat ook de de dilemmas die er onder zitten over van hoe hoe hoe ga je om als als collega's elkaar moeten gaan aanspreken op op wie heb je je werk wel goed gedaan of niet.

[0:41:48] Dus daar zitten veel spanningen in dat systeem en dat is ook een van de redenen geweest dat ik ook aan de Raad van advies heb gevraagd geeft. Kijk daar nou eens goed na. Hoe zou je dit ook

[0:41:56] beter kunnen doen. Nou dat heb ik naar uw kamer gestuurd en ik heb ook gezegd dat ik dat advies

[0:42:02] voornemens ben om dat ook ook over te nemen. Zolang het mij ook is gegeven door de ik weet niet Hoelang ik hier nog zit. Maar in ieder geval zal ik beginnen om de aanbevelingen die de Raad van advies geeft om om die in gang te zetten.

[0:42:17] Dat moeten we wel zorgvuldig doen want dit gaat ook over de werkplek van mensen. Dit gaat ook over hoe zij gewend zijn om om te werken. Dus dat is ook echt een traject waar je gewoon met stappen zult moeten gaan werken waar ook nog best wel veel keuzes onder vandaan komen. Zeg maar

[0:42:32] hoe organiseer je het Hoelang je het organisatie achter op dat soort zaken. Dus daar zijn we ook nog allemaal niet even de

[0:42:41] ook weer de verwachtingen managen.

[0:42:43] Maar het advies neem ik ter harte en langs die lijn zal ik ook verder gaan werken. Zolang het dus mij gegeven is om om deze richting ook ook verder in te slaan.

[0:42:53] Dus dat is de stand van zaken tot nu toe dat advies. Dat ligt er nog maar net dus heel veel meer op dit moment dan. Dat is niet gebeurd. Behalve dat we ook

[0:43:02] ook intern de gesprekken hebben gevoerd met met de mensen die het betreft ook bij de is heb ik begrepen dat de gesprekken zijn gevoerd, want dit raakt ook gewoon de werkplek van mensen.

[0:43:12] Daar moet zorgvuldig doen.

[0:43:14] En dat is een vraag van de heer de grote fracties van D zesenzestig,

[0:43:18] Ja dat is heel fijn dat de minister daar dat rapport in deze zin omarmt en daar ook mee doorgaat, zou het mogelijk zijn om voor het al en of nee. Het commissiedebat over de NVWA dat we nog moeten inplannen om hierover nog wat meer informatie te krijgen en stand van zaken.

[0:43:37] De minister.

[0:43:38] Ik weet dus niet wanneer het daar al is. Maar ik hoor de het verzoek om een soort voortgangsbrief en die kan ik wel toezeggen.

[0:43:45] Wordt hier ingefluisterd dat het Commissie, wat in waarschijnlijk in november zal plaatsvinden,

[0:43:52] Oké. Wat we hebben melden. Dus dat dat kan ik toezeggen.

[0:43:57] Dan kunt u beantwoording vervolgen.

[0:44:01] Dan het punt van het slim cameratoezicht en ik heb u ook al toegestuurd dat ik voornemens ben een wetsvoorstel ook te gaan opstellen

[0:44:12] om met cameratoezicht te gaan verplichten en daarbij ook de het slim cameratoezicht te betrekken en dan ook nog en

[0:44:20] ik moet mevrouw vestiging even excuseren want ik heb per ongeluk haar motie niet genoemd in de brief over het cameratoezicht.

[0:44:29] Dat had wel gemoeten. Maar dat ging over de vraag van van wie zijn de beelden het eigendomsrecht eigenlijk van de beelden rondom de slachthuizen.

[0:44:36] Het is voor mij belangrijk dat de NVWA gewoon de beelden kan inzien die ze nodig heeft om hun werk te kunnen doen

[0:44:42] en hoe dat precies juridisch moeten verankeren. Dus of dat dan een eigendom. Vraag is ja of nee. Dat moet ik echt nog goed bekijken. Maar het uitgangspunt dat als de NVWA zegt ik wil gewoon graag bijvoorbeeld bepaalde beelden van het slim cameratoezicht gewoon zien

[0:44:57] dat ze daar ook toe in staat worden gesteld. Dat is mijn mijn inzet bij het wetsvoorstel.

[0:45:02] Daar komen nog wat vraagstukken achterlangs over privacy en dat soort punten. Dus dat moet ook echt wel heel goed morgen. Dat dat op dat punt niet de plank misslaan.

[0:45:14] Maar ik wil graag dat de NVWA die beelden kan zien, zodat ze zelf kunnen vaststellen of iets goed is gegaan of niet.

[0:45:20] Ik zie dat er een vraag is wanneer valstar fractie VVD.

[0:45:25] Maar als ik goed begrijp is dat bekijken van die beelden gebeurt dat achteraf. Dus. Kortom, als er iets is geconstateerd wat de NVWA denkt dat er iets mis is, dan kunnen ze daar naar toe en dan kunnen ze daar op locatie kunnen ze de beelden inzien. Bij vraag is of het ook real time ingezien kan worden maar vond er zit een NVWA merken. Ik weet niet waar

[0:45:46] maar dat diegene op dat moment kan zoenen op een bepaalde camera en ook kan meekijken

[0:45:51] of wordt dat ook onderdeel van het wet.

[0:45:53] Een minister.

[0:45:55] We hebben de grote slachthuis dat er al mensen gewoon fysiek aanwezig moeten zijn. Dus die moeten ook letterlijk aan de band staan zeg maar om te kijken hoe het gaat en wat daar gebeurt

[0:46:05] dat cameratoezicht die camera's die hangen daar. Je hebt een en hoewel voor Officer die dan moet bekijken vanuit het bedrijf

[0:46:14] gaat dat ook goed zijn dat moment dat ik daar moet ingrijpen.

[0:46:18] Maar het kan bijvoorbeeld ook zo zijn dat de NVWA zegt ik weet niet helemaal of dat betwijfel of dat iets goed gaat of wat dan ook dan is het mijn inzet. Dat kan nu nog niet. Maar als mijn inzet dat de NVWA. Dan kan zeggen ik wil die beelden eigenlijk terugzien

[0:46:32] die je vast aan refereert aan een motie die ook eerder door mevrouw Lodders en de heer Geurts geloof ik is ingediend over kan je dan het toezicht eigenlijk gaan vervangen door te kijken naar die camera's zeg maar dat kan niet

[0:46:44] want ik kan niet op basis van de Europese richtlijnen het fysieke toezicht vervangen door cameratoezicht.

[0:46:52] Dus het is een extra middel bovenop het fysieke toezicht wat je hebt

[0:46:56] waardoor natuurlijk wel de druk groter wordt op het bedrijf van wordt in de. Het klinkt wat negatief. Maar we kijken mee. Laten we het zo zeggen.

[0:47:04] En ook op basis daarvan dat je dan ook rapport van bevindingen zou kunnen schrijven waar ook eventueel sancties uit voortkomen.

[0:47:15] Af toen de je vast

[0:47:17] dan kan de minister haar ook de is nog een vraag wanneer de groot fractie D zesenzestig.

[0:47:23] Ik weet niet of de minister al aan de eigenlijke vraag is toegekomen en de vraag was van gaat tenminste in dat wetsvoorstel ook op cameratoezicht op die export verzamelplaatsen toch bezig bent.

[0:47:35] De minister haar beantwoorden.

[0:47:37] Het was nog mijn lange inleiding op op even het aanloopje naar het cameratoezicht en dat is voor de kijken misschien thuis ook nog wel aardig om te weten waar we mee bezig zijn en waar we staan

[0:47:47] maar het het is nu niets. Ik heb nu niet het voornemen om met op de export verzamel centra ook mee te nemen. Ik weet, kan het niet helemaal overzien wat aan te haken en ogen van zijn zeg ik gewoon eerlijk op dit moment

[0:48:02] bij de slachthuis. Weet je gewoon een goede lijn is waar de waar de punten zijn waar je die camera's goed kunt ophangen

[0:48:09] bij export verzamel centra kan dat weer verschillen. Dus ja dan is ook even de vraag van waar hang je dan die camera's neer zodat je goed ziet

[0:48:17] als het allemaal goed gaat.

[0:48:20] Het is een een onderdeel wat ik echt nog wel even wil bekijken in het kader van het wetsvoorstel, maar ik kan het op dit moment gewoon niet overzien. Het is niet zo

[0:48:30] dat wij dat wij het niet bekijken. Ik maar ik kan nu nog niet beloven of dat het al gaat gebeuren of niet. Dan moet ik echt nog even een slag dieper op.

[0:48:39] Maar we nemen het wel mee in het punt van de voorbereiding op het wetsvoorstel

[0:48:43] dat een toezegging waardeer de grootste mee kan

[0:48:46] die de gooit.

[0:48:48] Als dat ook inderdaad echt een toezegging is en dat we dan.

[0:48:52] Ik kan dus niet beloven dat het gaat gebeuren. Maar daarvoor moet ik echt nog een slag dieper. Dat is even mijn punt. Ik kan niet te overzien. Nu wat de praktische consequenties van die aanbeveling of van de van het punt is,

[0:49:04] maar ik wil wel toezeggen dat ik het bekijk. En dan ook de conclusie ja of nee trekken met motivatie en dan kan u kwamen daar kennis van.

[0:49:13] Ja heel graag.

[0:49:14] Is dit een toezegging. Want dan hoef ik geen motie in te dienen. Dat zou heel fijn zijn.

[0:49:22] Het is een toezegging wordt door de griffie ingefluisterd dat het slechts stelt als toezegging als de minister ook daar nog per brief op terugkomt.

[0:49:32] Ja,

[0:49:34] je niks meer toezeggen in een debat. Daar ga ik niks meer toezeggen doe ik allemaal brieven als

[0:49:37] duren.

[0:49:42] Nee jij de ik ik ik zeg het hierbij toe dat ik dat ga doen. Ik wilde ergens nog een keertje in een brief dat nog een keer herhalen. Maar ik ga niet apart een brief sturen op deze toezegging. Dat lijkt me wat overdreven.

[0:49:54] Dat er net eerder ook een soort verzamelbrief

[0:49:59] waar dit dan in meegenomen kan worden.

[0:50:02] Het is hopeloos. Maar het zal een haakje slaan. Maar als ik het vergeten. Neem het me niet kwalijk. Maar ik heb mensen hier zitten die het allemaal goed noteren. Dus

[0:50:10] maar de toezegging staat een Dankuwel gewikkeld aan de vervlochten

[0:50:13] de beantwoording.

[0:50:15] Goed

[0:50:17] dan ook kunt van de hogere boetes. Want dat vraagt de heer de groot ook van zou je dan ook niet eigenlijk gelijk een waarschuwing moeten geven. Maar dan door. Dus eigenlijk het inderdaad zoals hij zelf ook al noemde het interventiebeleid strakker trekken zeg maar interventiebeleid

[0:50:37] bekijken wij natuurlijk ook elke keer opnieuw. Dus ze zijn op dit moment ook weer interventie ladders die gewoon weer herzien worden.

[0:50:46] Maar als er een fout wordt gemaakt. Dan vind ik ook wel dat je iemand in staat moet stellen om die fout ook te herstellen.

[0:50:55] Ik kom zo bij het Three strikes out principe van de heer Costa. Want die heeft ook nog nadere vragen over gesteld.

[0:51:01] Maar nu zeggen van sowieso moet je gelijk een boete geven op een overtreding die wordt begaan.

[0:51:06] Dat is wel heel generiek, want er zit natuurlijk wel heel veel verschil tussen de verschillende overtredingen die begaan worden en

[0:51:15] op het moment dat het echt extreem is dan kan de NVWA sowieso overgaan tot gewoon boetes uitschrijven. Maar in het algemeen zeggen gelijk een boete geven. En eigenlijk geen waarschuwing meer geven.

[0:51:27] Ja dan kom je ook op de proportionaliteit vragen uit. Dus ik zou daar gewoon ook wel gewoon de NVWA en zijn deskundigheid en ook wel ruimte willen geven.

[0:51:37] Daar kunnen de mensen gewoon beoordelen of ze echt van zo'n aard is dat zij daar gewoon direct een boete voor moeten uitschrijven of niet.

[0:51:45] Dat roept vragen op van heer de groot heer de grote.

[0:51:50] Eerder proportionaliteit vraag kijk het gaat erom voorzitter, dat we als kamer elke keer constateren dat als het gaat om de omgang met dieren export verzamelplaats slachthuizen dat daar structureel iets mis mee is

[0:52:09] daar. Dat heeft gevolgen voor het interventiebeleid is goed dat de minister daar naar kijkt als de minister dan zegt ja je moet ook kunnen waarschuwt moet proportioneel zijn als ik als burger verkeerd parkeren zonder dat ik iemand in gevaar brengen. Maar gewoon omdat ik het vergeet

[0:52:24] dan betaal ik zesenzestig euro. Ik vind dat buiten proportie

[0:52:29] natuurlijk natuurlijk.

[0:52:34] Dus maar als je kijkt naar de structurele omgang met dieren dan

[0:52:39] pleit dat ervoor om veel eerder strafrecht in te zetten

[0:52:43] en

[0:52:44] meteen te boeten. Want dan weet ook

[0:52:47] iemand waar hij aan toe is. Dus het geeft ook duidelijkheid. Dus ik zie daar toch wel licht tussen wat de minister zegt interventiebeleid aanscherpen maar vanuit die proportionaliteit toch buitengewoon voorzichtig is.

[0:53:01] Klopt dat.

[0:53:03] De minister en daarna is er nog een andere interruptie.

[0:53:08] Wat ik al zei. Wij zijn aan het kijken naar hoe de interventie ladder, zoals het heet dan ook goed bekeken kan worden. Ik wil alleen in het algemeen. Ik hoorde de uitspraak van de heer de grote eigenlijk algemeen van de moet gelijk overgegaan worden tot beboeting.

[0:53:22] Ja dan krijg je gewoon ook te maken met de aard van wat er dan gebeurt versus of dat gelijk een boete rechtvaardigt

[0:53:29] en dat is niet omdat ik dat heel bang voor ben of wat dan ook alleen. Het is natuurlijk ook zoals je steeds gelijk boetes oplegt

[0:53:38] voor vergrijpen die die ook te herstellen zijn op dat moment en waar je gelijk ook echt wat op kunt doen dan kan het zijn dat het gewoon in als als bedrijven hem zeggen dit is een beetje too much en ik ga naar de rechter dat de rechter had toen het is inderdaad even een waarschuwing kunnen geven. Dus daar zit een weging in van de aard van de overtreding versus gerechtvaardigd dat meteen een boete. Daar zijn we al na een aan het kijken in die in die hele aanpak van die interventie ladder maar generiek zeggen u moet gelijk een boete opleggen. Ja dat vind ik te ver gaan omdat je dan ook punten hebt die mogelijk niet met opzet of wat dan ook gebeuren niet goed zijn,

[0:54:16] maar wel een waarschuwing rechtvaardigen. En als ze dan niet aangepakt wordt dat je dan kunt zeggen beste

[0:54:21] hier hadden we voor gewaarschuwd.

[0:54:24] Dus de oproep is iets te generiek, maar we werken wel aan de verbetering van de interventie.

[0:54:31] Is er nog een interruptie van mevrouw van der plas van btw.

[0:54:37] Dankuwel. Want ik vraag me af met die boetes. Kijk als je uiteindelijk het dier gaat op transport en onderweg kan er ook altijd nog wat gebeuren en dan komt hij op het slachthuis komt het dier aan en dan is er alsnog een en dan wordt ie alsnog afgekeurd,

[0:54:56] dan lijkt het mij raar om dan een boete te geven. Ja dat kun je dan niet. Wie krijgt dan de boete. Want die vraag heb ik ook tijdens het werkbezoek gesteld wat ik ook vreemd vind. Misschien kan de minister daar antwoord op geven.

[0:55:09] Kijk als de keuringsarts op de verzamelplaats een die je goedkeurt

[0:55:15] en het dier gaat op transport en er gebeurt wat onderweg of

[0:55:19] hoe dan ook in de slachterij wordt de je alsnog afgekeurd.

[0:55:23] Wie krijgt de boete want dan de keuringsarts die heeft een goedgekeurd

[0:55:29] en maar de boete die gaat naar de handelaar of naar de veehouder of maar denk dat dat vind ik een heel krom systeem. Maar hoe kunnen we dat anders doen.

[0:55:39] Dat er een bepaald de minister.

[0:55:41] En dan komen we precies op het vraagstuk over. Wij noemden een zegt u bent de streng en de ander zegt u bent u moet strenger zijn. Dat gaat over het werken van de dierenartsen bij het goedkeuren van een transport.

[0:55:55] De sector heeft bij een aantal van u aangegeven dat ze niet dat wij moeten streng zijn. Ook de controles die vanuit de dieren die op transport gaan dat wij daar te streng aan het keuren zijn en dat er geen protocol gevraagd mag worden.

[0:56:08] Ik wilde toch ook via de kamer even de sector wijzen dat het een eigen sectororganisaties zijn geweest

[0:56:15] die als invulling van de Europese richtlijn en Europese richtsnoeren hebben opgesteld met medewerking van de Europese sectororganisaties

[0:56:23] waarin duidelijk wordt aangegeven dat als dieren zijn die

[0:56:27] nee. Hoe wordt het genoemd met een vlekje wordt ook vermist is mijn in ieder geval het transport waardig zijn, maar wel een een al dan niet aangeboren afwijking hebben dat die best aangeboden kunnen worden. Maar dat die apart aangeboden moeten worden. Dus die moeten gewoon apart gezet worden, zodat het voor de dierenarts van NVWA helder is hier is iets mee aan de hand. Maar kijk dan nog even goed naar. In principe zouden ze en transport waardig kunnen zijn. Dan krijg je daar verschillende categorieën van ligt middel zwaar

[0:56:55] en als je dat doet dan kunnen die dieren gewoon op transport en we hebben gevraagd aan de sector handel, nauw forum, hetgeen wat er in die rechtsboven staat.

[0:57:04] Dat maakt de controles ook effectiever en efficiënter

[0:57:09] voorkomt een discussie zoals mevrouw van der plas zegt ja had die dierenarts dat nou wel of niet moeten zien op dat moment

[0:57:16] het leven van uw dierenarts is niet altijd eenvoudig als je daar staat en er moeten veel dieren langs je heen en dat is allemaal niet goed neergezet. Dan kan dat ingewikkelder worden. Maar het voorkomt ook dat je dus een discussies achteraf krijg. Wie heeft hier nou de schuld.

[0:57:28] Dus het is in het belang van iedereen dat men gewoon handelt. Volgens hetgeen wat in die richtsnoer staat. Het kan gewoon. Het is niet heel ingewikkeld. En als dat gebeurt dan kan je ook gewoon goed kijken van is dit transport aardig.

[0:57:41] Die nog een vervolgvraag. Dat is het geval, mevrouw van de plassen.

[0:57:46] Kijk, we zeiden ze allemaal over eens dat dieren die gewoon echt niet transport waardig zijn dat je gewoon niet op transport mogen uit. Dat vind ik ook.

[0:57:57] Maar wat mijn vraag is en of ik begrijp het antwoord niets of u begrijpt vraag niet wat we dat weet ik niet. Maar kijk wat mijn vraag is. Ik vind het dus heel lastig om te bepalen. Ik verwijt de cursus op de verzamelplaats niks als je zegt van luisteren. Dit dier kan gewoon op transport. Dan ga ik ervan uit dat hij daarvoor opgeleid is dat hij dat gewoon ziet. Maar als die op transport gaat dat zeg ik. Tijdens het transport kan er nogal wat gebeuren,

[0:58:22] waardoor een die bij aankomst in het slachthuis alsnog een kwetsuur heeft of een wond of

[0:58:29] waardoor de artsen in slachthuizen worden ze nog keer gekeurd voor de slaagt en wanneer dan wordt

[0:58:35] dus daar alsnog het dier afgekeurd. Maar dat komt het boek als een overtreding

[0:58:41] terwijl die je wel transport waardig op transport ging en dus dat vind ik dus een kromme. Ja. Kom iets van want dan wordt er een boete uitgedeeld aan bijvoorbeeld de handelaar of aan bij het verzamel centrum of aan veehouder van wie dan ook,

[0:58:57] terwijl de keuringsarts gewoon heeft geconstateerd dat het de je transport waardig is.

[0:59:02] Soms vraagt het. Ja maar dan dan probeer ik de want het is een soort casuïstiek. Dan is er iets gebeurd tijdens het transport van is eigenlijk wat u zegt

[0:59:13] ja maar dat is wel een cruciale. Er zijn op het moment dat het dier op transport wordt gezet is, zeg ik nog een keer

[0:59:22] zorg ervoor dat die dieren goed aangeboden worden als dat gebeurt dan kan dat toezicht ook gewoon goed vormgegeven worden. En dan is het ook helder of dat hier wel of niet weg kan

[0:59:33] dat voorkomt allerlei van dit soort discussies. Als je dan tijdens het transport de hij is goedgekeurd. Gegrond gaat die de de wagen tijdens het transport gebeurt er iets

[0:59:43] en dat wordt geconstateerd bij het slachthuis en dan wordt inderdaad de vraag aan de transporteur gesteld. Wat is er gebeurd onderweg.

[0:59:52] Dan wordt er natuurlijk gekeken naar is er iets verwijtbaar gebeurd. Ja of nee.

[0:59:56] En wordt er ook als er een boete wordt gegeven. Kan iemand ook altijd in bezwaar gaan doen. Is ook niet zo dat daar allemaal dat allemaal keihard is, maar het is echt casuïstiek.

[1:00:05] Ik constateer nu alleen dat dit soort diffuse discussies gevoerd worden. Waar is het begonnen? Het is toch goedgekeurd door de dierenarts en de dierenarts die moet nu werken niet volgens de de de de

[1:00:19] richtsnoeren zoals die ook zelf door de eigen sector zijn mede opgesteld om de richtlijn invulling te geven.

[1:00:26] Dat zijn we nu wel gaan doen om dit soort discussies ook te voorkomen om het ook helder te krijgen, kan het dier weg. Ja of nee.

[1:00:33] En nu is het een probleem voor de sector. Dan denk ik ga het gewoon doen want dan hoeft ook helemaal niet. En dan hoeven er geen dieren geautoriseerd worden op het bedrijf.

[1:00:41] Dan is het gewoon helder. Als ik het gewoon netjes uitwerking toepast

[1:00:45] dat die heel veel van die dieren gewoon op transport kunnen.

[1:00:48] Een derde vraag van mevrouw van der plas,

[1:00:53] De sector wil zeggen juist houden aan de Europese richtsnoeren.

[1:00:57] Dat is juist heel belangrijk voor de sector en die die richtsnoer is ook opgesteld ook mede met zes dierenorganisaties. Het is helemaal niet zo dat de sector zich daar niet aan wil houden. Maar wat er nu gebeurt is dat eigenlijk aan de de boer op het bedrijf wordt gevraagd om al die selectie te maken. Dus eigenlijk moet een boer die dieren gaan keuren als waar hij of zij een dierenarts wat die niet eerst niet voor opgeleid.

[1:01:24] En dan moeten die dieren apart gezet worden. Dus eigenlijk doet, moet de boer het werk doen van de arts op het bedrijf om die dieren apart te zetten om de de inspecteur of de dierenarts werk uit handen te nemen. Of zie ik dat verkeerd.

[1:01:39] De minister sowieso. Voorzitter, ik wil echt benadrukken want nu wordt het net gedaan alsof het alleen maar dan de NVWA ligt of dat een dier gezond op transport kan en een boel kentson dieren. Heel goed.

[1:01:49] Dat weet mevrouw van plassen ook en die weet ook als ze wat aan de hand is

[1:01:54] en wat wij vragen is. Maak nou met z'n allen een protocol waarin je gewoon aangeeft hoe die dieren. Volgens de richtsnoer ook aanbiedt

[1:02:02] niet meer en niet minder

[1:02:04] en dan als daar gewoon een zichtbaar gebrek is en als je dat bij het slachthuis constateert dan kun je dat ook onze constateren op het moment dat het dier de wagen opgaat

[1:02:13] dan zet je dat dier apart en meld je dat ook bij degene die langskomt om het goedkeuren van de NVWA

[1:02:24] op het moment dat je daarover twijfelt. Leg het gewoon voor degene die daar langskomt om dat te bespreken. Want dat kan ook.

[1:02:31] Ik zie alleen dat het nu gewoon eigenlijk niet gebeurt,

[1:02:34] waardoor het voor de dierenarts ongelooflijk lastig is om daar allemaal goed. Zeker ook binnen het tijdsbestek. Want er is om daar goed naar te kijken

[1:02:42] en vervolgens komen we in een hele diffuse discussie terecht. Wie verantwoordelijk is voor wat

[1:02:46] werk gewoon volgens het richtsnoer. Dat is voor de voor degene die de je transport regelen. Handig.

[1:02:54] Dat is voor de dierenarts. Goed want die kan er goed naar kijken en uiteindelijk is het toch voor de dieren het beste want zo voorkomen we dat bier dieren op transport gaan die dat niet kunnen.

[1:03:03] Dan ga ik naar die valstar zullen zien of mevrouw van der plas nog een laatste vraag stellen.

[1:03:14] Mij lijkt het het handigste dat

[1:03:17] de boer eigenlijk dit alleen maar dieren aanbiedt die transport waardig zijn en wat u wat de minister ook zegt een boer kent zijn dieren. Goed en de twijfelgevallen aan dierenarts voorleggen op het bedrijf en dan

[1:03:31] ja de die op transport en de twijfelgevallen als die auto. Uiteindelijk worden afgekeurd worden die afgekeurd.

[1:03:40] Ik zie dat is precies wat ik vraag van van maak zelf die selectie. Kijk gewoon wat hoe je dieren is en en legt dat voor en op dit moment hebben we een enorme principiële discussie over wel of niet koppen op Europese richtlijnen,

[1:03:54] terwijl je op die manier gewoon het richtsnoer uitvoert.

[1:03:57] De dieren dus ook niet geautoriseerd hoeven te worden op het bedrijf van mevrouw van der plas op wijst,

[1:04:07] hoe ingewikkeld is het om zo'n protocol op te stellen en dat het voor iedereen beter is om dat gewoon op die manier uit te voeren.

[1:04:15] Ik zie het niet.

[1:04:16] Dit gaat van plas. U bent wel echt door uw aantallen interrupties heen.

[1:04:21] Echt. Tot slot. Want dan is er denk ik dan is er een spraakverwarring of een misverstand.

[1:04:28] Want zoals ik het zie wordt aan boeren gevraagd om die dieren allemaal te categoriseren in categorie een en categorie twee en categorie drie in categorie vier. Dat gaat wel even iets verder dan te zeggen van nou een beetje ken mijn dieren. Goed. Deze koeien die kan ik aanbieden. Ja. Die twijfel ik een beetje over weet het niet zeker. Meneer de dierenarts of mevrouw de dierenarts. Kunt u daar nog even naar kijken? Dat vind ik wel een groot verschil. Dus misschien bedoelen we hetzelfde. Maar dat klopt. Wat mij betreft dan niet uit want het categoriseren. Dat gaat echt wel een stap verder dan ben je echt bezig met dierenarts materiaal dingen doen.

[1:05:06] Dankzij het categoriseren is gewoon een onderdeel ook van het richtsnoer dat voortvloeit uit de richtlijn.

[1:05:15] Dus in die zin hebben daar gewoon ook de brancheorganisatie of de sector die erbij betrokken waren, weten daarvan en weten ook dat dat gewoon hetgeen is wat zij met elkaar hebben afgesproken.

[1:05:26] En natuurlijk is het niet zo dat je nu gelijk een bewijs spreken een boete krijgt als je zegt moet die nou in categorie middel of en categorie zwaar. Dan kun je echt wel een discussie even over hebben met met die dierenartsen. Bedoel

[1:05:39] zo rigide is het nou ook weer allemaal niet. Het gaat er meer om.

[1:05:45] Dat is voor die dierenarts helder is hier is iets mee aan de hand

[1:05:49] en dat is misschien echt wel te heftig ook om op transport te gaan. Ja of nee

[1:05:53] dat ze sowieso een verantwoordelijkheid. Want mevrouw van der plas terecht

[1:05:57] voor de veehouder zelf. Je kan geen dier op transport zetten die niet transport waardig zijn.

[1:06:02] En als je daar over twijfelt dan ga je dat ook gewoon netjes melden en zeggen hier vraag ik me af of dat dit goed gaat. Ja of nee.

[1:06:11] En dan heb je echt wel gewoon een inhoudelijk gesprek met die dierenarts

[1:06:15] dit it.

[1:06:17] En dan is er een vraag van mevrouw vestiging partij voor de dieren.

[1:06:21] Voorzitter, nu wordt er gezegd door de minister bij twijfel is er een inhoudelijk gesprek met de dierenarts. Maar mag ik dan toch wijzen op het richtsnoer? Die zegt bij twijfel dier niet vervoeren.

[1:06:33] Over de categorisering van in de groep twijfelt in welke categorie dat dier thuishoort.

[1:06:39] Daar daar ging het over. En daarvan zei daar heb je een gesprek te voeren.

[1:06:45] Dan

[1:06:47] denk ik dat u beantwoording kunt vervolgen.

[1:06:50] Ja want ik ben nu wel door een aantal vragen al een beetje schuin heen gegaan. Dan kom ik bij

[1:06:59] de hier valstar. Want die vraagt in in het algemeen over het NVWA toezicht van de camera's. Ik denk dat ik dat net heb toegelicht hoe we daarmee omgaan met het wetsvoorstel

[1:07:12] dat we ook die beelden gewoon kunnen inzien en interruptie. Heeft u daar vragen over gesteld

[1:07:17] of het een richtsnoer uitgangspunt. Ja dat heb ik net onder de discussie gehad met mevrouw van der plas en ik denk dat dat ook helder is hoe dat is.

[1:07:24] Hij vraagt is het protocol nodig. Nou dat maakt het wel overzichtelijk hoe we dat gaan doen. Hoe dat gewoon dat richtsnoer gewoon praktisch wordt uitgewerkt.

[1:07:34] Het wordt een hele. Het lijkt een hele semantische discussie te worden of of het protocol nu wel of niet nodig is. Protocollen gewoon de operationalisering van het richtsnoer.

[1:07:42] Dit zit en dan als we dat hebben dan kunnen we daar gewoon ook met z'n allen naar werken en dat is hetgene wat ik vraag van de sector en ik meen dat het daarmee niet over vraag

[1:07:52] dan de lange afstand transporter dan vraagt de heer valstar. Waar hangt dat nou want er is toch een plan van aanpak opgesteld door

[1:08:03] door de logistieke kant van lange afstand. Als dat klopt.

[1:08:07] En daar wil ik ook voor bedanken, zeg ik allereerst eventjes want ik vind het goed dat de sector zelf ook verantwoordelijkheid neemt

[1:08:14] hoe zij met dit soort zaken om moet gaan

[1:08:17] dat in dat protocol wordt aangegeven hoe zij zelf dus gaan waarborgen.

[1:08:26] Dat die rustplaatsen ook daadwerkelijk aan de voorwaarden voldoen en dat die ook bestaan was al uberhaupt de vraag of ze bestonden. Dat was de reden waarom katoen ook stopgezet heb

[1:08:36] en voor mij is het belangrijk dat we ook met elkaar kijken, niet alleen de sector, maar zijn er ook andere objectieve manieren waarin ik ook kan zelf kan vaststellen of dat daar ook daadwerkelijk aan die eisen wordt voldaan.

[1:08:51] Dat is niet eenvoudig want dat zit in

[1:08:54] Rusland ver weg et cetera

[1:08:57] dus ook een van de redenen

[1:08:58] waarom ik in Europees verband er ook voor pleiten om die lange afstand transport en niet meer toe te staan. Alleen dat is nu nog steeds wel het uitgangspunt. Dus kan dat niet verbieden.

[1:09:08] Maar het is niet denk ik vind ik zelf de manier waarop je met dieren zolang op transport zou moeten zetten naar andere delen van

[1:09:15] van de wereld.

[1:09:18] Maar zolang dat wel mag, moet ik zorgen dat dat gebeurt op een manier waarop dat ook echt goed gaat

[1:09:23] en ik ben zelf nu nog aan het kijken of dat er ook dat heet de e

[1:09:30] functionaliteit en ik zal even kijken. Een goede

[1:09:32] wordt, moet ik er even bij zoeken. Een excuus.

[1:09:36] Heb jij me hier bij de grondgebied term is?

[1:09:39] Even kijken, hoor. Het zijn Ow Ow is een ook een. Die kijk ook naar de dierenwelzijn et cetera

[1:09:46] en die kijken. Ik ben nu aan het zien of dat we met collega's uit Europa, want er zijn meer landen die hier tegenaan lopen

[1:09:54] of hij daar de Ow ook kunnen inschakelen in die landen om te zien of dat die rustplaatsen ook daadwerkelijk voldoen aan de eisen die daaraan gesteld worden

[1:10:02] en dat is waarom ik nog niet heb gereageerd op dat plan. Dat wil ik een één keer meenemen

[1:10:09] maar dan een beetje inhoudelijk alle reden

[1:10:11] wat we aan het doen zijn. Dus naast het protocol. Wat het wat de sector zelf heeft opgesteld en wat ik ook goed vind dat ze hebben gedaan dat we zelf met een aantal lidstaten nog aan het kijken zijn. Hoe kunnen we daar zelf ook een rol in spelen om vast te stellen of dat die plekken voldoen.

[1:10:28] Die vast heeft een interruptie.

[1:10:32] Dank,

[1:10:34] maar deze sector ligt nu wel al een jaar stil.

[1:10:38] Het plan van plan van aanpak is ingediend. Ik snap dat ik nog wil kijken hoe je in Europa tot een gezamenlijke aanpak kan komen.

[1:10:49] Maar is het dan niet die idee om de deze de binnen de sector dat het fokvee het export van bevoegdheden tot weer tot stand kan komen en dat je tegelijkertijd ook met de Europese collega's gaan kijken of je het nog verder kunt verbeteren.

[1:11:08] De minister in. Ja maar laat ook even weten waar we vandaan kwamen

[1:11:12] vandaan van de situatie waarin

[1:11:14] de sector, zij het gaat om goed

[1:11:17] en constatering was dat er gewoon geen rustplaats was of een een hooiberg geloof ik als rustplaats.

[1:11:23] Dus dan moet u mij ook niet kwalijk nemen dat ik even scherp gaan kijken of dat het allemaal klopt wat er wordt gezegd en gedaan.

[1:11:29] Hier vast,

[1:11:30] Zeker alle begrip voor de Hoelang wilt u nog tijd voor nemen?

[1:11:36] Moet wel via de voorzitter praten.

[1:11:38] De voorzitter, de voorzitter,

[1:11:42] ik weet het het juiste woord is het. O. I focal Point, het excuses. Dat was dat was het woord wat ik zocht een die

[1:11:53] die die bestaan dus en die kunnen die proberen we ook met andere lidstaten in te zetten om om die export van de rustplaatsen ook buiten de EU goed in beeld te krijgen.

[1:12:04] Ik ik kijken of ik wat ik daar nu al binnenkort over kan melden en hoop ik daar ook tegelijkertijd de kamer over te informeren. Hoe hoe ik ook tegen het plan aankijken wat de sector heeft ingediend en dat zal ik niet

[1:12:15] te lang laten duren. Dus dat komt binnenkort naar uw kamer.

[1:12:20] Die noteren we natuurlijk als

[1:12:22] toezegging.

[1:12:24] Durft te zeggen

[1:12:28] dus

[1:12:30] heel goed en en als als ik daar als het te lang duurt voordat ik zicht krijgen op de. Oh. Jee voor ik op fokker Portugal zal ik de kamer natuurlijk ook

[1:12:39] de informeren hierover

[1:12:43] even zien. Dan kom ik bij de Three strikes out. Want daar zijn de je valt zei ik vind het eigenlijk toch wel te mager om de en of voel ik dat mijn omgegaan met een motie die daar om vraagt en

[1:12:55] ik snap heel goed wat die van kampen. Want hij heeft een motie ingediend, maar via hem ook de je valstar bedoeld als ze zeggen van wees daar nou gewoon scherp op en

[1:13:07] dat ligt een beetje in het verlengde van de vraag van de heer de groot van hoe ziet zo'n interventie model de nou precies uit. Wanneer ga je nou over tot echt harde maatregelen en dat is nog in de categorie waarschuwing. Nou zie hier ook de al de discussie van voor welke overtredingen zou dat dan moeten gelden.

[1:13:25] Maar ik hoor de je vast ook wel zeggen van nou ja dat dat die daar ook wel begrip voor heeft dat je niet gelijk voor een kleinste overtreding zegt als dat drie keer gebeurt, dan ben je helemaal klaar slachthuis dat je dat waarschijnlijk juridisch en voor de rechter ook niet stand houdt.

[1:13:38] Maar als hij gewoon zwaardere overtredingen zijn dat je daar dus dat middel wel achter de hand kunt houden.

[1:13:44] Ik ga kijken hoe ik daar ook wat meer naar wat de modaliteiten zijn hoe dat zou kunnen invullen. Dus geef me even de ruimte om ook te kijken

[1:13:54] bij wat voor soort overtredingen. Zoiets dan zou kunnen worden toegepast.

[1:13:58] Maar ik zeg al wel vast. Dat moet wel echt substantiele overtredingen zijn want het is niet zo dat je bij de kleinste overtreding kunt zeggen je moet je

[1:14:05] je slachthuis gelijk dichtgooien want dan kom ik ook

[1:14:10] denk niet dat we daar bij de rechter lang stand houden.

[1:14:14] Die een valstar,

[1:14:16] Verheldering. Dat was ook absoluut niet onze intentie. Maar als de kleine overtreding is en je zou bijvoorbeeld een punt voor op je

[1:14:24] nou laat het geen rijbewijs noemen krijgen. Je kan op jaarbasis twaalf maximaal twaalf strafpunten krijgen. Dat zijn

[1:14:32] mobiliteit waar je naar kunt kijken wat mij betreft. Volgens mij was het geen motie van mijn collega's kampen. Maar was het vraaggesprek met jullie in het vorige tweede of wat de minister met mijn collega van kampen had in het vorige Kamergebouw.

[1:14:45] Dan dat de ik dacht dat de motie was. Maar ik herinner mij de discussie nog levendig. Laat ik het zo zeggen. Het voelt. Het voelt het zomerreces

[1:14:52] ook een puntensysteem. Zoals de valstar noemt, vind ik ook interessant. Dus dat zal ik ook echt bekijken.

[1:14:59] Weer een toezegging durven bijna te zeggen maar ik zie dat maar eens het verlengde gewoon van de discussie die we toen hadden over de fiets rijks oud dan mevrouw van der plas. Jij denkt dat wij in ons interruptiedebatje al het een en ander gewisseld hebben over hoe we met die protocollen om te gaan

[1:15:19] dat het dus ook echt totaal niet. Zo is dat. Ik wil dat dieren ook geïntimideerd worden op het bedrijf als dat ook niet hoeft dat we dat ook echt niets willen doen

[1:15:28] maar dat het ook aan de sector zelf is om gewoon netjes invulling te geven aan het richtsnoeren en dan kunnen we dan ook dat gaan toepassen.

[1:15:35] U vroeg nog of mevrouw van der plas vroeg nog over de wanneer de mobiele doding unit. Nou eigenlijk operationeel wordt.

[1:15:43] Vandaag is de wetgeving van kracht geworden waarmee structurele inzet van de een de u

[1:15:50] is toegestaan. Ik had abusievelijk gezegd dat die datum twaalf april was in een brief aan de kamer. Maar het was vandaag dat die wetgeving van kracht is geworden.

[1:15:58] Eerder heb ik met u ook erover gehad dat wij per één januari tweeduizend, tweeëntwintig

[1:16:03] bij de de NVWA capaciteit zal worden ingezet voor de keurings werkzaamheden met de inzet van de een en de u

[1:16:11] en dat ik daarvoor dat ook eigenlijk niet de capaciteit kan verschuiven omdat we ook nog met Brexit zitten op dit moment een aantal grote wijzigingen ook nog in het najaar gaan komen.

[1:16:22] Maar één januari blijft staan.

[1:16:26] U heeft. We hadden vier afgesproken. Heeft u vijf gehad. Dus ik zou echt willen vragen. Laten we even in de tweede termijn doen want anders lopen alsnog uit en we hebben maar twee uur gereserveerd.

[1:16:35] De minister. Voorzitter, volg mij heb ik daarmee alle vragen van de leden ook beantwoord.

[1:16:40] Nou ik mij kan herinneren. Ik zie dat met.

[1:16:43] Vestiging het gevoel heeft dat ze nog vrij is blijven liggen. Mevrouw vestiging,

[1:16:47] Voorzitter, met name ook wat moeten we nou aan met de situatie die we de vorige week ook zagen waarin dieren die eigenlijk niet geschikt zijn voor en export dus naar het buitenland, maar wel op een verzamel locatie op een grensgebied terecht zijn gekomen, soms zelfs betreft de dieren die vanuit het noorden van het land naar het zuiden worden vervoerd, vervolgens niet transport waardig zijn om geëxploiteerd te mogen worden. Maar dus wel naar een slachthuis mogen in Nederland dat verder weg ligt. U gaf daarbij aan dat die te maken heeft met met een regelgeving maakt me is toch nog de reflectie van de minister op de mogelijkheden die de minister ziet om daar toch iets mee te kunnen doen.

[1:17:26] De minister op dit moment dus niet zoveel want ik heb te maken met de Europese richtlijnen op dit punt

[1:17:32] en dan gaat het echt om wanneer er gekeurd gaat worden. Dat is echt een situaties waar de expert plaatsvindt.

[1:17:39] Het is wel zo dat dat je gewoon in het algemeen en dat dat als dieren transport waardig niet transport waardig zijn. We hebben net de discussieer al gehad dat je later in de keten dat mogelijk tegenkomt en dat je daar dus ook

[1:17:53] en dan boetes gaat krijgen of wat dan ook, waarbij degene zegt. Maar ik kom er niet zoveel aan doen want het was degene voor mij die dat niet netjes heeft gedaan.

[1:18:03] Dat geeft nog maar eens het belang aan dat dat niet in de ketel ook niet iedereen naar elkaar kan blijven wijzen dat het ook gezamenlijke verantwoordelijkheid is

[1:18:11] om te zorgen dat er niet straks een slachthuis pas hoeft te zeggen. HEMA. Dit dier kan niet geslacht worden

[1:18:17] dat daarvoor al een aantal keuzes zijn gemaakt waar het slachtoffer dan uiteindelijk mee te maken heeft. Dus dat vind ik ook het gesprek wat ik wel met de sector heb. Maar het is niet zo dat ik nu allemaal heel veel handige tools in handen heb om die transport opeens allemaal te verbieden.

[1:18:35] En daarmee rond ik de eerste termijn af en ik kijk naar de leden of er behoefte is aan een tweede termijn en voordat we beginnen. De tweede termijn wil ik u vast meedelen dat de en twee minuten debat is aangevraagd.

[1:18:52] Ik zie toch weer twijfel. Ik zet heel even mijn microfoon uit om te overleggen met de collega's of er behoefte is aan een tweede termijn een tweeminutendebat.

[1:19:11] Ik zie dat er behoefte is aan een tweede termijn en dat er een tweeminutendebat zal worden aangevraagd. Dan geef ik als eerste weer het woord aan mevrouw vestiging van de partij voor de dieren. Het tweede termijn is altijd eenderde van de spreekt van de eerste termijn. Dat betekent dat u één minuut spreektijd heeft mevrouw vestiging.

[1:19:28] Dankuwel. Voorzitter, allereerst wil ik nog even refereren aan de brief die we vorige week hebben ontvangen over onder andere het vier ogen principe. Wat nu geld op de export verzamel centra en eerdere belofte die is gedaan nadat RTL nieuws ook afschuwelijke beelden beelden naar buiten bracht over dat de NVWA tientallen transport goedkeurde van ernstig ernstig zieke dieren naar België naar Duitsland. En toen is bij vijf export centra is toegezegd dat er een vier ogen principe zou plaatsvinden. Uit de brief is mij niet duidelijk of dat nu geldt voor alle export verzamel centra.

[1:20:02] Voorzitter, ik denk ook dat we elkaar niet voor de gek moeten houden dat de dieren die op transport worden gezet. Vanaf het begin af aan al dat ze gezond zijn en dat ze vrolijk huppelen en de veewagen ingaan. Het gaat voor een groot deel ook om dieren die echt uitgemolken zijn. Dus het einde van hun carrière zijn zoals dat wordt genoemd, uitgemolken uitgelegd en dat zijn zeer zwakke dieren. Dus daar moeten we echt echt heel voorzichtig mee omspringen

[1:20:27] en voorzitter, ik wil ook nog even verwijzen naar to solve rapport uit tweeduizend negentien.

[1:20:33] Wel door de minuut heen dus graag heel kort.

[1:20:34] Ik ga ik hou het kort en daarin werd opgemerkt dat er nooit structureel onderzoek is uitgevoerd naar de België route voor het afvoeren van zogenaamd wrak vee, ondanks alle signalen en de meldingen die hebben plaatsgevonden dat dieren met bijvoorbeeld behulp van paracetamol naar het buitenland werden geëxploiteerd en is er wel structureel onderzoek gedaan en naar die België route bijvoorbeeld over het gebruik van van pijnstillers en ik wilde afsluiten met de compliment met zou toch jammer zijn. De tijd zou vallen. U bent.

[1:21:04] Heel erg buiten de tijd is.

[1:21:06] Voor het compliment. Die ging over de beantwoording rondom de reply retributies stelsel ik. Het is wel iets wat we dertien jaar geleden hebben geconstateerd dat probleem.

[1:21:18] Heel mooi compliment Dankuwel. We gaan naar de heer de groot fractie van D zesenzestig.

[1:21:24] Dank u. Voorzitter, Dank voor de beantwoording door de minister. Fijn dat de minister doorgaat met het scheiden van keurig toezicht en daar ook op terugkomt voor het debat ook fijn dat de minister gaat onderzoeken of slim cameratoezicht op die export verzamelplaats ook onderdeel kan zijn van de wet en dat zou fijn zijn om dan de volgende keer dat al te horen.

[1:21:48] Ik zat nog even te kijken naar die discussie over puntensysteem dan wel die dat interventiebeleid zou het mogelijk zijn ook want dan zijn helemaal geen moties meer te doen dat de minister er toch wat duidelijker over is hoe ze strafrecht gaat toepassen hoe ze eerder gaat beboeten dan wel een puntensysteem gaat invoeren. Ook in die brief voorafgaand aan het volgende NVWA debat

[1:22:13] en nog een vraag. Voorzitter, als het mag. Ik maakte gewag van een organisatorisch rapport van de interim manager over de positionering van de taken voor de afdeling dierenwelzijn. Dat heeft ongelooflijk veel onrust veroorzaakt bij inspecteurs die dat aangaat.

[1:22:35] Het is ook algemeen vastgesteld dat het een slecht rapport is en op een manier tot stand is gekomen die niet wetenschappelijk is en niet onafhankelijk is. Dus toch verzoek aan de minister. Als u wilt laten zien dat handhaven. De norm is haal dat rapport van tafel.

[1:22:49] Dankuwel Dankuwel en dan ga ik naar de heer valstar fractie VVD.

[1:22:54] Voorzitter, ik Dank de minister voor de toezegging. Ook de toezegging dat het transport van fokvee naar het buitenland tot als ik het goed heb begrepen dat dat ook haard en seizoen dat weer

[1:23:06] op gang te krijgen. Maar dat er ook nog wel goed naar gekeken moet worden om alle genomen maatregelen ook adequaat zijn. Ik hoop dat we voor het volgende NVWA debat wat volgens mij in november is

[1:23:20] waarschijnlijk in november is dat het dan allemaal weer van start is gegaan.

[1:23:26] Hetzelfde geldt voor de toezegging op het Three strikes out systeem of we zijn het zo gaan noemen. Maar hoe we het uiteindelijk gaan invullen. Ik hoop dat dat ook voor het volgende debat dat er iets

[1:23:38] van een beeld bij gevormd kan worden.

[1:23:41] Dat was een Dank.

[1:23:43] Dankuwel keurig binnen de tijd. Het kan wel en dan ga ik naar mevrouw van der plas fractie van bbp.

[1:23:51] Dankuwel.

[1:23:53] Ik begon mijn betoogt straks met bedanken van de NVWA. Maar daarbij noemde ik niet slachterij, Westervoort en veehandel dame.

[1:24:02] Want die hebben hun nek uitgestoken. Die hebben ons zeer open ontvangen

[1:24:08] ook mocht alles vragen en ik vind het ook een compliment waard omdat er natuurlijk ook fracties bij zijn die sowieso al tegen geslacht zijn en zich daardoor heel erg kwetsbaar opstellen.

[1:24:22] Ja. En ook het risico nemen. Dat is toch in een soort van kwaad daglicht worden gezet of toe.

[1:24:27] Dus de ik wil bij deze ook die twee firma's hartelijk danken.

[1:24:34] Nog een vraag aan de minister en dat is over de mobiele dode units per één januari tweeduizend, tweeëntwintig wordt capaciteit vrijgemaakt. Kan de minister nu al aardig aangeven van wat de capaciteit zal worden en hoe dat er straks in de praktijk uit gaat zien als die mobiele dode unit wordt ingezet. Dankuwel.

[1:24:56] Ook u Bedankt. Slechts drie seconden over de tijd is keurig allemaal. En dan kijk ik

[1:25:03] de hebben we alle vertrouwen in mevrouw van der plas dat die het kunt. Ik kijk even naar de minister en haar ondersteuning kunt u direct vragen in tweede termijn beantwoorden? Of moeten we even.

[1:25:14] Heel jammer. Twee dingen.

[1:25:16] Wij schorsen de vergadering voor enkele ogenblikken.

[1:28:22] Ik heropen de vergadering en de minister gaat antwoord geven in tweede termijn en ik kijk heel even met schuin oog naar de Kamerleden en een interruptie in tweeën is wel het maximale. Want we moeten om twaalf uur klaar zijn.

[1:28:38] Dan geef ik het woord aan de minister. Goed.

[1:28:41] Is vraag mevrouw vestiging is het vier ogen principe nu voor alle export verzamel centra en van had. Ik heb begrepen is dat nu het geval.

[1:28:48] Dan wordt er onder structureel onderzoek gedaan naar de België route. Nou sowieso hebben we natuurlijk in het to solv onderzoek ook al die pelgrimsroute onder de loep genomen en op dit moment loopt er ook nog een onderzoek van de I D. Deze Belgie route. Dus dat dat wordt nagekeken.

[1:29:05] Dan.

[1:29:12] Laten we heel even een minister wat ruimte geven voor antwoorden en dan wat interrupties toestellen.

[1:29:17] Dan de vraag van de heer de groot over het puntensysteem en een strenger interventiebeleid. Nou we hebben dus al. We zijn al bezig om dat interventiebeleid goed onder de loep te nemen en te kijken wat voor verbeteringen in worden, kunnen we aangebracht. Ik zal ook kijken of, en zoja, hoe een suggestie van zo'n puntensysteem daar ook in meegenomen kan worden. Ik kan dat nu nog niet toezeggen want ik bedoel ik ik weet gewoon nog niet wat de voors en tegens daarvan zijn. Ik heb wel gezegd dat ik daar serieus naar zal kijken of dat een optie is.

[1:29:47] Het is overigens de de NVWA heeft even meerdere middelen. Dus het is ook echt als ze gewoon ook suggesties dat er helemaal geen strafrecht kan worden toegepast. Dat is natuurlijk ook niet het geval.

[1:30:00] NVWA heeft de bestuursrechtelijke bevoegdheden en dat zijn er ook nog best wel. Wat is ook niet alleen maar één onderdeel.

[1:30:07] Maar als men ziet dat er ook echt strafrechtelijke thema s spelen. Dan moet er natuurlijk ook gewoon doorgespeeld aan het om. Dus het is niet zo dat

[1:30:14] geen mogelijkheden zijn,

[1:30:17] maar zoals gezegd, dan toezegging van de heer valstrik zal er serieus naar kijken hoe dat of zoiets dergelijks is mee te nemen in in het interventiebeleid

[1:30:27] dan het dierenwelzijn Steam en het onderzoek en na na na dat rapport is natuurlijk veel gebeurd en

[1:30:37] er is ook echt wel een weg ingeslagen dat er gewoon met met veel mensen gewoon ook wordt gesproken

[1:30:44] om ook echt goed te luisteren naar wat er allemaal leeft in de organisatie

[1:30:49] hoe we ook kunnen zorgen dat mensen zich aan de ene kant ook echt veilig voelen in de organisatie van het is ongelooflijk belangrijk, maar ook dat de dilemmas ten aanzien van het werk op tafel komen want daar is dat natuurlijk ook gewoon vaak zit er zit daar ook zaken om. Ik denk dat daar nu echt wel de goede weg is ingeslagen en ik niet uit betrouwbare bron dat de nieuwe ING daar ook gewoon ook echt nauw naar kijkt en erbij betrokken is.

[1:31:20] Dus dat wat betreft de dierenwelzijn teams dan de je valstar.

[1:31:26] De transport voor de lange afstanden forum volgend debat. Ik heb u zeker geïnformeerd voordat er een volgend debat is en dus triest straks oud gaan we dus ook meenemen en dan

[1:31:35] heb ik zomaar het gevoel dat er inderdaad een verzamelbrief NVWA komt waar we dit soort dingen allemaal mee gaan nemen voor het debat

[1:31:41] dan mevrouw van der plas. Wat is de capaciteit van de een de u straks na de mobiele doding seizoen is hoeveel mensen daar precies. Nou zitten dat flink lastig in te schatten op dit moment.

[1:31:50] Maar de bedoeling is dat je daar vijf bedrijven per dag mee zou kunnen bezoeken.

[1:31:56] Tot zover zitten.

[1:31:57] Dankuwel en dan kijk ik nog een keer naar de Kamerleden of er nog interrupties zijn

[1:32:03] vrouw vestiging had als eerste met uw hand opgestoken.

[1:32:07] Voorzitter, ik wil toch nog even terugkomen op de toe Self rapport over die routes van dieren die dus met pijnstillers naar het buitenland naar België worden getransporteerd.

[1:32:16] Uit dat rapport waar u naar verwijst, wordt daardoor in wordt geschreven dat de signalen over dat de dieren dus naar België worden vervoerd met humane pijnstilling sinds medio tweeduizendzeventien bekend zijn bij het management van de NVWA. En hoewel ik in de brede vorm van pilots wel aandacht voor is geweest, heeft het niet geleid tot een structurele beleidsmatige NVWA brede aanpak. Dus het is fijn dat het is opgemerkt in het toezicht rapport. Maar daar zijn we natuurlijk nog niet mee. Klaar. Dus mijn vraag aan de minister is. Wat hebben we nu gedaan met deze aanbeveling vanuit het rapport om dus wel degelijk tot een.

[1:32:50] De aanpak te komen. De minister.

[1:32:52] Dit was een conclusie uit het rapport. Daar werd geconstateerd dat er wel signalen waren daar is toen ook in de vorm van pijnlijk nagekeken

[1:33:02] en toen maar doe dit nu even uit mijn hoofd van de toestel reporters alweer even geleden

[1:33:08] uit die pilots kwam ook weer niet. Een grootschalig beeld naar voren over van dat dat of van dat het heel lastig vast te stellen was. Laat ik het zo zeggen of hiervan sprake was.

[1:33:18] Dat is de reden dat nu ook bij de IND kijken wat is hier nou gaande. En wat zit je nou precies onder

[1:33:26] dat heb ik wel nodig om dan vast te kunnen stellen wat er eventueel moet gebeuren. Dus daarom loopt het onderzoek en moeten we toch echt wel scherp hebben wat er precies speelt.

[1:33:39] De heer de groot had nog een vraag.

[1:33:43] Je hebt twee vraag zelfs. Dus het interventiebeleid en natuurlijk het strafrecht. Ja. Weten allemaal hoe het gegaan is met de noordelijke slachthuis het symbool van het om. Het gaat over je interventiebeleid dat je dat aanscherpt en het het is me onduidelijk waar de minister precies heen wil, is het mogelijk om daar een brief over te krijgen. Volg voor het volgende NVWA commissiedebat

[1:34:07] en de andere vraag gaat over het dierenwelzijn rapport. Het is goed dat de nieuwe ING daar met de frisse blik naar kijkt en

[1:34:15] wenst de minister dan ook veel succes daarbij of die geef via de minister moet ik het zeggen.

[1:34:24] Maar het gaat soms ook om dat dat rapport zelf.

[1:34:29] Je laat ook zien. Dus een concrete handeling dat je zeggen van nou we zien dat dat er wat dat rapport heeft veroorzaakt en we betrekken het gewoon niet verder bij de verder de discussie. Want dan laat je ook meteen heel concreet zien aan de mensen dat het menens is suggestie.

[1:34:51] Ik denk op het laatste punt. I G zeg maar. Ik heb het goed gehoord. Dus ik wil er ook op wijzen dat de voormalige interim ING ook al heeft aangegeven in de organisatie. Dit had niet gemoeten. En daar heeft hij ook zijn excuses voor aangeboden. Dus dat wil ik ook nog wel even memoreren.

[1:35:08] Maar het de opmerkingen is gehoord dan over het strenger interventiebeleid.

[1:35:14] Ik ging al de de de het fietsvrij oud bij de je valstar meenemen. Dit is hier ook gewoon. Dat zie ik hier ook gewoon als een onderdeel van zeg maar. Dus ik had al gezegd ik ga kijken hoe zo'n puntensysteem versterkt. En dan zal ik ook even schetsen van waar zijn we nou precies mee bezig want ik heb de indruk dat die de groot daarna een beetje naar zoekt.

[1:35:32] Het wordt een mooie brief, denk ik. Voorzitter, tot zover.

[1:35:37] Ik zie geen vragen meer van de je volgens mij nog wel al kijk dan zijn we toch echt aan het einde gekomen van dit debat, maar niet voordat ik nog even aan memoreert dat er een tweeminutendebat is aangevraagd door mevrouw vestiging partij voor de dieren en voor. Dat betekent dus dat er een plenair moment wordt ingepland om moties in te dienen en is een groot aantal toezeggingen gedaan en die ga ik nog even bij langslopen aan de heer de groot want toezeggingen gaan op dit moment op naam aan de heer de groot is toegezegd dat voorafgaand aan het commissiedebat NVWA stuurt de minister een voortgangsbericht over de aanbevelingen van de Raad van advies over het keurings en toezicht stellen.

[1:36:20] Ja.

[1:36:22] Aan de heer de groot is ook toegezegd dat de minister zal bekijken of slim cameratoezicht op export verzamelplaatsen kan worden meegenomen in het wetsvoorstel over cameratoezicht

[1:36:33] dat in de maak is en de kamer daarover te informeren

[1:36:38] natuurlijk.

[1:36:39] Want dat ik ga dat gewoon bekijken in het traject van de wetsvoorstel. Dan hoef ik toch niet apart nog iets over communiceren dan.

[1:36:46] Ja oké. Dat is.

[1:36:48] Aan de heer valstar is toegezegd. Binnenkort informeert de minister over de mogelijke inzet van het O e focal Point. Ik hoop dat daar ook een mooi Nederlandse naam voor kan zijn met betrekking tot de rustplaatsen en reageert ze op het protocol van de sector voor langeafstands transporten. Dat is akkoord aan de je vast. Hij is ook toegezegd dat de minister de kamer nader zal informeren over modaliteiten voor een Three strikes out ofwel een puntensysteem.

[1:37:19] Nou dat daarmee waren we als het goed is door de toezeggingen heen volledig groot. Dat was tevens toegezegd aan heer de groot

[1:37:30] akkoord, zeer uit.

[1:37:32] Het voordeel van toezeggingen. Maar daar heb ik ook geen moties indienen. Kijk, ik zou toch graag.

[1:37:39] Dus wat de minister zegt ik betrek dat cameratoezicht bij het wetsvoorstel. Dan zie ik het al voor me. Dan krijgen we die wet en de toelichten van ik heb er naar gekeken en wel hier en daarom is niet gelukt. En dan net als kamer eigenlijk. Dan moet je meteen naar naar de amendering. Als je daar niet mee eens bent. Ik zou het prettig vinden als de minister zeg maar voordat volgende commissiedebat al inzicht kan geven of ze het kansrijk. Acht met argumentatie en dan kunnen we er nog over hebben, zodat het dan ook dat als kamer daar nog gelegenheid voor voor hebben.

[1:38:10] De minister wil dat proberen. Voorzitter, maar ik zit hier gewoon ook even in november en dit vereist echt nog wel even een goede door thinking. Dus dan is het meer dat het misschien gewoon qua tijd nog een beetje krap komt te zitten omdat ik het echt al de de voors en tegens goed heb kunnen wegen.

[1:38:25] Wellicht kunnen ze ook een heel wat dilemmas schetsen want is dat een.

[1:38:31] Werkwijze bij de HEMA. Dan doe ik dat. Want anders dan ben ik bang dat gewoon qua tijd het gewoon niet redt in plaats van dat dat het onderdeel is of iets dergelijks.

[1:38:39] Akkoord en daarmee zijn we helemaal aan het einde gekomen en sluit ik deze vergadering en wens ik iedereen nog een hele fijne dag.