Raad Algemene Zaken d.d. 13 december 2022

[0:00:00] Weer verder met de

[0:00:02] het commissiedebat over de van de vaste commissie voor europese zaken. Welkom aan de minister. Ik stel voor dat we in verband met de tijdsdruk in de eerste termijn allemaal twee.

[0:00:12] Interrupties doen.

[0:00:14] Kunnen we in de tweede kamer met de minister misschien wat meer interrupties toestaan en het eerst wil ik het woord geven aan de eer van der lee van groenlinks.

[0:00:22] Dank u. Voorzitter, we hebben weinig tijd dus heel snel.

[0:00:27] Rusland staatssponsor van theo is met de minister heeft aangegeven dat hij daarover in gesprek zal gaan met andere leden van de europese unie in noord amerika. Ik hoor graag of er voortgang is en welke mogelijkheden bieden extra juridisch argument om voorstellen die de commissie heeft ontwikkeld om in beslag genomen russische tegoeden te gaan beleggen te gebruiken of zelfs eventueel over te gaan tot confiscatie om daarmee mogelijk steun aan oekraine verlaten wederopbouw te kunnen financieren. Ook ben ik benieuwd of het mogelijk is om de een groep wellicht ook de munitie van een cardioloog op de lijst van terroristische organisaties uit elkaar graag hun voortgang zagen een bericht in de standaard dat de betrokken was bij diamanthandel.

[0:01:19] Ook daar heb ik voor gepleit. Leg die diamant handel met rusland. De russische partijen aan banden. Daar hoop ik dat er wat progressie kan worden geboekt, hongarije, heel veel zorgen besluitvorming lijkt

[0:01:34] gefrustreerd te worden op oekraïne steun op pijlen twee als het gaat om minimum belasting winstbelasting wereldwijd, maar ook maak ik me zorgen over wat er gebeurt in maart als unaniem moeten instemmen met een verlenging van de sancties tegen rusland. Dat is de strategie van de regering zorgen ervoor dat de verdeeldheid die er nu is opgelost, maar ook dat we vasthouden aan de rechtstaat en aan het toekennen van die middelen ook onrust in die onrust. Maar dat ook de hongaarse centrale bank nu in het geweer komen tegen het bewind van opa zijn daar mogelijkheden. Ik hoor graag hoe het kabinet gaat de komende dagen, want deze kwestie moet echt om vele redenen snel worden opgelost dan de discussie over schengen toetreding, met andere zeer verbaasd over de uitlatingen van de minister president voor vijf tientjes zo bulgarije binnen zou komen. Waarom wordt er op deze manier olie op het vuur gegooid. Waarom worden de adviezen van de europese commissie op dit punt niet opgevolgd. Waarom ligt nederland dwars als het gaat om deze toetreding en juist in dit tijdsgewricht waarin de geopolitiek zoveel speelt speelgoedwinkel conflict hebben. Een oorlog hebben op ons continent gaan wij nu weer op deze kwestie de verdeeldheid alleen maar uitvergroten. Wat is het nut van behalve misschien binnenlands electorale overwegingen. Ik snap het niet. En wat vindt de minister van buitenlandse zaken van dit is niet de manier waarop nederland op dit moment zich zou moeten positioneren als het gaat om de samenwerking, de benodigde samenwerking in en krachtig optreden die de europese unie deze dagen zou ik moeten uitstralen. Dus ik hoop dat de minister daar op in wil gaan, is het waar dat de besluitvorming nu weer voor ons uitgeschoven gaat worden. Of is er wel degelijk de verwachting dat hij snel het besluit valt om deze landen toe te laten tot schengen moet ik het laat.

[0:03:40] Ja hartstikke goed. Binnen de drie minuten vergeten te zeggen we hebben drie minuten spreektijd

[0:03:45] dankuwel is dan is het woord anarchie van cda.

[0:03:49] Dank u. Voorzitter paarpuntjes en laat die drie minuten boodschappen mee te geven. Eerste steun bij het kabinet richting oekraïne. Om de steun voort te zetten, maar ook op de europese raad, en dit is natuurlijk een aanloop daarnaartoe zal ook gesproken worden over internationale misdaden en daardoor vragende de minister via de voorzitter, welke bijdrage doet nederland nu. Maar wat zijn ook de internationale wegen naar een mogelijk tribunaal of een ander

[0:04:18] rechts mechanisme. Om die misdaden kunnen aan te pakken dan natuurlijk de positie rondom orban van hongarije die echt met gestrekt been erin gaat en de veto kaart trekt daarom even cda geeft wel vaker aan we terughoudend moeten zijn met veto s in europa, maar kan de minister hier in de deal met deal juist niet met hongarije even op reflecteren hoe dit nu verder gaat lopen.

[0:04:44] Voorzitter, de gas, gas, maar mark correctiemechanisme en de prijs plafond is cda heel terughoudend en we hebben hele grote vraagtekens of dat wel willen. Eigenlijk willen we niet maar begin al zeer grote stappen te maken met de gezamenlijke inkoop en daardoor vragen aan de minister. Hoever zijn we daarmee kunnen we daar inderdaad in de zesde versnelling vooruit. Want die zorgen worden alleen maar groter,

[0:05:19] maar dragen lidstaten ook een veer zeer bij vrij aan de minister en dan wil ik ook een bruggetje slaan naar de versterking van de europese defensie industrie, de eurocommissaris die daarover gaat ie gezegd. Een sterk en concurrerende defensie industrie vond de ruggengraat van het defensie capaciteit van een lamp. En blijkbaar is de positie kon dood gaat

[0:05:39] met economie. Het mechanisme hoeveel gemeenschappelijke aanbestedingen het een hele mond vol. Wij vinden dat een goede ontwikkeling dat totdat defensie industrie in europa versterken en de vraag aan de minister. Hoe ver staat het ermee en hoe is de positie van nederland in deze

[0:05:56] voorzitter. Je kunt de afgelopen dagen geen krant openslaan en we hebben het over de de amerikanen die met een flesje reduction zijn gekomen

[0:06:07] en dit geeft nogmaals aan en vraag ik me af hoe volwassen is europa nu geopolitiek? Wij worden elke keer in het defensief

[0:06:15] geduwd, en ik zou graag willen dat europa twee passen voor uitmaken in het bijziende die industrialisatie van europa hebben te maken met dure energieprijzen amerikanen hebben een goedkope energieprijs. De amerikanen gooiden er veel subsidies tegenaan. Wat wij moeilijk kunnen.

[0:06:32] De amerikanen hebben hun eigen aanbestedingsbeleid. Dus er zijn heel veel plussen aan de amerikaanse zijde en ze gooide de ira erop. Dus ik zou niet alleen maar even in mijn eigen woorden gerommel in de marge dat we gaan zeggen van ja waar kunnen we uitzonderingen maken. Nee. Wat is de strategische stip op de horizon de positie van europa. We weten dat amerika een bondgenoot is ook een economische bondgenoot. Maar we moeten wel hun eigen strategische.

[0:06:56] Justitie,

[0:06:57] Kiezen, kocht puntje over het laatste over over schengen. Wij zitten er constructief in de woorden van de minister president helpen daar niet bij. En als we er zeker van zijn er nu nog niet aan toe. Dan moeten we perspectief bieden en zeggen wat zowel moeten doen, zullen we op korte termijn wel die stap kunnen maken, want het is toch een europese lidstaat en de navo bondgenoten.

[0:07:20] Dankuwel.

[0:07:21] Een interruptie van mevrouw meijer.

[0:07:24] Ik zou graag de positie van het cda willen weten op het toekennen van het kandidaat lidmaatschap aan bosnië herzegovina.

[0:07:33] Ze hebben gezegd dat ik aan de lijn van het kabinet en we hebben een positieve grondhouding in ingenomen

[0:07:41] en wij zijn daar ook voorstander van, maar wel alles via de regels. We hebben maar dit hebben. Ik ook bij oekraïne, moldavië gezegd ik wil er één ding over zeggen hoe zit het cda robin. Wij zitten en de eer van de leeftijd ook zegt geopolitiek heel kwetsbaar als europa ten opzichte van amerika en china, maar alle alle andere kerel krachten. Dus we moeten

[0:08:01] in plaats van zeke. Dit mag niet. Dat mag niet niks. Nee, tenzij naar een ja, mits daar moeten we naartoe. En als state de intentie hebben oprecht om kandidaat lidmaatschap te worden of lid willen worden, dan moeten we ze daarbij helpen, moeten ze niet van ons vervreemden en dat is de positie die het cda noemt. Dus we zullen het streng beoordelen of kritisch beoordeeld inhoud, maar we zullen ook willen helpen daarbij nodig.

[0:08:25] Dankuwel.

[0:08:27] Als we dat kritisch beoordelen op de inhoud, dan zien we in die voortgangsrapportage van de europese commissie dat er geen significante stappen zijn gezet, dat er geen vooruitgang is geboekt in de strijd tegen corruptie en georganiseerde misdaad en het kabinet zegt daarover dat op basis van de van die uitbreidings methodologie zoals dat noemen dat het niet in de rede ligt onder bosnië en herzegovina het kandidaat lidmaatschap toe te kennen.

[0:08:52] Dus wat is dan vervolgens de conclusie van het cda. Als we het dan op de waardebeoordeling.

[0:08:56] Dat is precies waar ik naar streef als als de rapportages aanwijzen daar waar dingen niet goed zijn. Dan gaan we hem daarop aanspreken. Maar gaan we ook kijken waar we hem kunnen helpen.

[0:09:04] Dat hebben we ook gezien bij oekraïne. Pak even voordat oekraine was in een andere context was dat misschien niet zo snel aan hebben wel gezegd. Er zijn ook andere belangen die belangrijk zijn in deze van europa, de samenwerking en de binding van europa aan. Als we zeggen mocht kandidaat lid ben je nog geen lid. Je zult door al die stappen heen moeten gaan en we op die technische briefing. Wat. Maar ga nou niet zeggen tegen die landen allemaal. Jullie zijn er niet klaar voor. Trek jullie hok in nee jullie huiswerk maken en daar waar het nodig is, kunnen wij willen helpen.

[0:09:36] Dankuwel. Dan is nu het woord aan mevrouw meijer van de pvv.

[0:09:40] Voorzitter, dankuwel. Voorzitter, enkele weken geleden sprak de vrouw van de leider volgende woorden en ik citeer een wind van verandering plaatsvinden. Europa en we moeten dit moment grijpen en dat deed ze want ze stelde vervolgens voor om bosnië herzegovina het kandidaat lidmaatschap van de europese unie te geven. Oekraïne en moldavië moest nu ook dit land versneld deze felbegeerde status krijgen en dat is toch wel opmerkelijk, want het laat zat op de gedeelde honderd en tiende plek op de corruptie, corruptieindex index onder landen als china, sri lanka en burkina faso, de politicus en chaotisch. Het land zal ongetwijfeld later nettobetaler worden, geen nettobetaler worden, maar ontvangen en daarnaast heeft het land amper vooruitgang geboekt als we dan die eigen voortgangsrapportage van de europese commissie zien wat op al die punten die de europese unie altijd zegt. De monitoren zijn er geen significante stappen gezegd dat zeggen ze ook letterlijk geen vooruitgang geboekt in de strijd tegen corruptie en georganiseerde misdaad en daar staat die aanbeveling van de europese commissie toch wel haaks op haar eigen systeem en is hij ook puur geopolitiek en ik zei net al tegen de eer om house. Het kabinet schrijft in de brief dat het op basis van en ik citeer dan de uitbreidings meteorologie niet in de rede ligt onder bosnië en herzegovina de status van kandidaat lid toe te kennen.

[0:12:53] Dankuwel. Dan is nu het woord aan de heer jasper van dijk van de sp.

[0:12:57] Dankuwel. Voorzitter. Ja. Als je kijkt naar de toetreding van nieuwe lidstaten. Dan zie je dat.

[0:13:05] De europese unie,

[0:13:08] Heel dynamisch is. Laat ik het zo zeggen.

[0:13:11] Vroeger werd stevig vastgehouden aan de europese toetredingscriteria. De kopenhagen criteria. Maar tegenwoordig zie je dat er toch wat

[0:13:20] flexibeler mee om wordt gegaan. Mevrouw meijer die lichten dat ook scherp bloot en dat heeft te maken met geopolitiek. Het kabinet lijkt dat ook te erkennen. Er wordt gezegd jij zijn bosnië en heeft geen significante stappen gemaakt inzake kopenhagen. Aan de andere kant is er ook een geopolitieke realiteit. Dus je ziet die worsteling die wordt openlijk toegegeven. Een soort jekyll en hyde. Dus

[0:13:49] gisteren hadden we een interessante bijeenkomst met hiv met de heer koenders en die hebben het ook over dit punt gehad. Andy pleiten eigenlijk voor een soort derde weg

[0:14:01] en daar kwam de europese politieke gemeenschap voorbij van de heer macron. Ik noem ook de raad van europa als een soort platform alternatief platform waarmee europa aan de slag zou kunnen gaan als je zegt van asscher erkent dat landen in feite helemaal niet voldoen aan criteria en ook niks opschieten rondom kopenhagen kun je ze dan op een andere manier tot europa binnen europa verbinden. Hoe kijkt de minister daarnaar? Voorzitter, hongarije? We zien een harde strijd tussen tussen brussel en hongarije. Hongarije geeft een veto aan het steunpakket voor oekraïne omdat brussel de steun voor hongarije blokkeert. Nu is de vraag wie buigt voor wie buigt de europese commissie voor de chantage van orban? Dat zou een enorm zwaktebod zijn chantage werkt dan blijkbaar doen ze dat niet. Dan loopt oekraine de steun mis. Een duivels dilemma of komt er een typisch europese compromis, oftewel uitstel graag een update en uiteraard ook graag het oordeel van de minister.

[0:15:07] Voor dit over deze discussie,

[0:15:10] Hieronder zit natuurlijk een grote vraagstuk, namelijk dat de europese unie wel heel groot is geworden met veel verschillende opvattingen. Het probleem is niet beperkt tot hongarije. Er zijn meer lidstaten die een loopje nemen met de rechtsstaat. Dat is vervelend, maar ook een gevolg van de gretigheid van brussel. Nu weer allerlei lidstaten toelaten, zal die problemen niet verkleinen erkent de minister dat

[0:15:32] voorzitter, jij het valt een beetje onder de staatssecretaris van asiel. Maar vanochtend in trouw was toch tamelijk schokkend over de excessen aan de europese grenzen kooien kerkers en gevangenissen om migranten in op te sluiten betaald met hun geld. Wellicht kan de minister al iets over zeggen.

[0:15:50] Zelfde vraag als mevrouw meijer over het europese vredesfondsen. Wat is het standpunt van het kabinet en tot slot, cheng en de steunende lijn van de regering bulgarije, geen toegang, vooralsnog geen toegang tot schengen en klopte tot oostenrijk ook roemenië gaat veto

[0:16:06] dankuwel.

[0:16:07] Dankuwel. Dan is het woord en sjoerdsma van d zesenzestig.

[0:16:11] Dank voorzitter orban probeert opnieuw de raad te chanteren met zijn veto en blokkeert. Het europese fonds voor oekraine heeft blokkeert de minimum belasting voor grote bedrijven een hoop zogenoemde druk te zetten op lidstaten om ervoor te zorgen dat hij zijn cohesiefonds en zijn herstel fondsgelden krijgt natuurlijk een absolute schande en we moeten voorkomen dat het werkt om ook te voorkomen dat de les. Straks is dreigt met een veto en dan krijg je je geld vraagt deze minister hoe hij aankijkt tegen het frans duitse verzoek van een assessment van de commissie,

[0:16:39] waarvan de commissie heeft gezegd dat is onzin.

[0:16:41] Je vraagt de minister of hij met ons van mening is dat we geen knieval mogen doen richting op orban dat hij zich ervoor gaat inspannen dat het percentage van de kooij cohesiefondsen bevroren wordt richting hongarije niet verlaagd zal worden in aanloop naar de europese raad erop zelf en of het inderdaad klopt dat nederland nu meer zal moeten bijdragen aan oekraine fonds. Nu hoeft hij zich zo opstelt en of we dat dan weer kunnen verhalen op hongarije zelf door middel van tekorten van cohesie.

[0:17:05] Monster,

[0:17:06] Voorzitter, ik sluit me aan bij colega die zeiden dat de uitspraak van de premier over vijf tientjes kost om de bulgaarse grens over te komen dat dat een geopolitieke blunder is die onze belangen en onze waarden gaat, en ik vraag deze minister welke op welke europese kwestie is hij nu nadelige opstellingen van bulgarije en andere landen verwacht die onze belangen weer gaan raken en onze kwesties weer geraakt. Graag een uitgebreide opsomming daarvan. Voorzitter, dan de en redactie in de verenigde staten investeren driehonderd zeventig miljard dollar aan de eigen industrie.

[0:17:51] Wat is het antwoord wat deze man wilt deze minister betreft zijn van europa op de immense in investering van de verenigde staten hoeven komen wij een handelsoorlog met de vs, met de bijbehorende inflatie, maar zorgde er wel voor dat onze industrie beschermen dat de groene industrie niet in gevaar komt.

[0:18:07] En dan wordt het niet tijd om toch dat goede en groene handelsverdrag dat we met de verenigde staten zouden besluiten uit de koelkast te halen

[0:18:14] om onredelijke staatssteun aan dit soort handelsoorlog te voorkomen wordt er überhaupt nog over gesproken. En wat is daar de positie van de nederlandse regering.

[0:18:22] Er is een interruptie van hier van dijk.

[0:18:26] Ja. Voorzitter, begrijp ik nou dat die shows manier pleit voor een herrijzenis van het omstreden ttip verdrag wat juist begraven was

[0:18:35] en hij legt de discussie bloot tussen de vs en europa en vs kiest voor staatssteun aan bedrijven groene bedrijven

[0:18:43] is het pleidooi van george maar dat moet je aanpakken, aldus valse concurrentie of zegt u zegt hij. Nee, europa moet dat ook gaan doen. Groene industrie gaan gaan steunen.

[0:18:54] Voorzitter, misschien allereerst over dat handelsverdrag. Met mijn fractie zou het grootste handelsverdrag ooit bepleitte en niet noodzakelijkerwijs, zoals de sp. Dat noemt een herrijzenis van eerdere gedacht. Dit zijn tijden. Bedoel ook komt om.

[0:19:08] Ik neem aan dat hij doelt op die chip. Daar waren ook al serieuze ingewikkelde bezwaren over wat er toen op tafel lag.

[0:19:15] Maar wat ongetwijfeld en wafels mij bijna niemand aan deze kant van de tafel ook maar enige twijfel over heeft, is de noodzaak dat wij met onze amerikaanse vrienden komen tot een vrijhandelsverdrag

[0:19:26] dat ervoor zorgt dat de standaarden die wij wederzijds hebben dat die niet omlaag maar omhoog gaan. Dat ervoor zorgt dat de industrie niet van de ene kant van de trans atlantische oceaan naar de andere kant vertrekt want dat is eigenlijk een soort van nodeloos concurrentie en dat we tegelijkertijd ervoor zorgen dat we de klimaatdoelstellingen die ons dierbaar zijn, maar die ook echt levens die van levensbelang zijn dat we die gaan halen.

[0:19:51] Dankuwel.

[0:19:52] Voorzitter, dank dan kom ik bij mijn volgende punt. En dat is uitbreiding. En daar sluit ik me graag aan bij collega´s. Die hebben gezegd dat we met servië een groot probleem hebben dat we met de rusland oriëntatie van servië een groot probleem hebben

[0:20:08] dat dat land niet. Net zoals hongarije overigens van twee walletjes kan eten. Je moet in deze tijd kiezen waar je bij wil horen aan de russische zijde of aan de europese zijde.

[0:20:19] En om dat te versterken. Slijmen ook graag aan bij die oproep.

[0:20:23] Ik elders.

[0:20:25] We moeten kijken of het mogelijk is om bijvoorbeeld servië uit de visumliberalisatie rondom servië terug te draaien.

[0:20:32] Ik vraag de minister graag daarin aan wordt s vragen wat de mogelijkheden zijn. Maar ik vraag me af.

[0:20:36] Omgekeerd,

[0:20:38] Om meer te doen richting de kandidaat lidstaten dan we nu doen want hij spreekt een ver van is vaak strikt en omver. En nu is het belangrijk dat er ook wat genereuze gaan worden en dat betekent niet criteria onderuit halen, maar wel kijken wat er buiten kitty kunnen doen. Om deze doet deze kandidaat lidstaten maximaal naar ons toe te halen. Graag een reactie van de minister dankuwel.

[0:20:56] Dankuwel. Dan is het woord aan de eer van wijngaarden van de vvd.

[0:21:03] Goede.

[0:21:04] Morgen. Voorzitter, de grootste landoorlog op ons continent sinds de tweede wereldoorlog gaat in alle hevigheid door op twee uur vliegen vechten mannen, vrouwen en kinderen voor hun leven. De schaduw van de oorlog hangt ook over dit debat landen in de e. U en landen die tot de e u willen horen, moeten kiezen aan welke kant van de geschiedenis staan. Dat roept ten aanzien van het uitbreidingsproces. Allereerst de vraag op of de commissie niet te soft is tegenover landen die zich bij de unie te willen horen, maar in een buitenlandbeleid steeds verder afwijken van dat van de oeso is de compliance van servië gedaald op het gebied

[0:21:36] van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid van vierenzestig naar vijfenveertig procent keert dit land zich openlijk tegen uitspraken van de hoge vertegenwoordiger van de europese commissie

[0:21:46] en doet niet mee aan sancties tegen rusland. Het land zit praktisch bij poetin op schoot. Ik maak me ernstig zorgen over de beperking van fundamentele rechten in servië, specifiek, specifiek die van de l en l b. L h beter i q plus gemeenschap.

[0:22:54] De hongaarse premier orban die niet kiest voor bokito die diplomatie door te dreigen achttien miljard aan steun aan een buurland in nood te blokkeren. Is dit een teken aan de wand een teken dat vooral berekenend opportunisme laat zien. En een democratische terugval.

[0:23:09] Het dilemma. Andere collega´s refereerde daar ook aan. Is hoe we de regering de hongaarse regering weer in ons kamp krijgen, want het gaat niet om de hongaarse bevolking. Het gaat om hongaarse regering,

[0:23:20] het gaat niet om hongarije als landen. Het gaat om de hongaarse regime

[0:23:23] hoe we die regering weer onder ons kan krijgen. Zonder met hen faustiaans pakt aan te gaan

[0:23:29] met de rechtsstaat. Willen we niet marchanderen. Maar hoe ziet de minister dit dilemma dan het werkprogramma? Tot slot? Voorzitter, het grootste gemis in het werkprogramma van de europese commissie is wat de vvd betreft het gebrek aan extra plannen op het gebied van het tegengaan van illegale immigratie naar eu lidstaten dat er al twee jaar en al een twee jaar oude plan ligt ontslaat de commissie toch niet van het nadenken over nieuwe manieren om illegale migratie te stoppen hoe het kabinet dit aan.

[0:23:57] Dankuwel. Er is een interruptie zijn diverse interrupties al wist hiervan.

[0:24:02] Ik moet toegeven getriggerd door niet zozeer de inhoudelijke kritiek op oorbel. Het woord bokito diplomatie.

[0:24:10] Het moet zeggen roept bij mij op meerdere associaties op.

[0:24:14] Ik moest denken aan een voormalig minister van financiën die met een opmerking over geld uitgeven aan drank en vrouwen diplomatiek nogal wat losmaakt als het gaat om de relatie tussen nederland en de zuidelijke landen muziek ook dat onze premier een uitspraak heeft gedaan

[0:24:31] die misschien ook in die categorie valt en ik vraag me af of de vvd vindt dat het verstandig is in deze tijden om dit type uitspraken te doen

[0:24:41] die de europese verdeeldheid etaleren

[0:24:45] in een zeer woelige ook geopolitiek gevaarlijke situaties is het niet heel onverstandig geweest dat de premier deze uitspraak heeft gedaan.

[0:24:57] Nou voorzitter, ik denk dat het belangrijk is om sowieso uitspraken altijd gewoon in een context te blijven zien. Volgens mij is dat ook strikt en fair

[0:25:05] en als het gaat om de buitengrensbewaking en de uitdagingen daarvoor in het belang om de migratiedruk op die buitengrens. Om die onder controle te krijgen.

[0:25:17] Dan snap ik de uitspraak. Heel goed want bij de sessie die we hebben gehad met de hongaarse regering. Het bulgaarse regering bleek ook

[0:25:26] dat migratiedruk op die buitengrens in het laatste gemeten jaar meer was dan de zes jaren daarvoor bij elkaar en dat was alleen nog maar de grens met turkije. Dan heb ik het niet eens over de grens met servië. Dus wat wij willen is dat er buiten buiten kijf staat dat er geen enkele twijfel over is dat die grens potdicht zit en dat de integriteit van iedereen die daar werkt dat die gewaarborgd is en in dat licht plaatsen ik die uitspraken in in het kader van die wens en dat is dat komt voort uit de behoefte om illegale migratie naar europa en zeker naar nederland te stoppen.

[0:26:04] Tweede interruptie, van hiervan,

[0:26:06] Dat is bizar vriend want die migratiedruk. Die is hoog langs de hele grens.

[0:26:13] Niet alleen,

[0:26:15] En je ziet ook dat bulgarije stappen heeft gezet. Zeker als het gaat om het tegengaan van migratie zelfs stappen doet die zelfs in strijd lijken te zijn met wat geoorloofd achter in europa.

[0:26:27] En dan nog.

[0:26:29] Meent de premier. Deze uitspraak olie op het vuur te gooien. Hoe brengt dit

[0:26:36] europa verder? Dit is toch gewoon compleet contraproductief, en wel of niet in context. Zulke dingen moet je gewoon niet zeggen waarom neemt de vvd en met klem afstand van.

[0:26:49] Voorzitter, de premier gaat over zijn eigen uitspraken. Het is verder. Ik ben niet zijn woordvoerder is verder aan hem om. Daar weet dat.

[0:26:57] De uitleg over te geven.

[0:26:59] Van de leden wens en er komt volgende week weer een debat

[0:27:02] en voor het overige ook qua terug naar de inhoud gaf de heer van der leeuw aan dat bulgarije inderdaad stappen heeft gezet en dat is ook zo. Dat is ook belangrijk om dat wel te blijven benoemen. Alleen de vraag gelet op de uitdagingen waar we voor staan met illegale immigratie. We hebben al een westelijke balkanroute moet oppassen dat er niet een oostelijke balkanroute bijkomt,

[0:27:22] moeten we zorgen, moeten we zeker weten moet de regering zeker weten dat die grens potdicht zit, maar het is zeker zo dat.

[0:27:28] Droeg hij je op belangrijke stappen heeft gezet,

[0:27:31] Die sjoerdsma.

[0:27:34] Voorzitter, ik wil nog even doorgaan, ook omdat ik mijn fractie is het oneens met het besluit van het kabinet om bulgarije te weren uit zingen. Wij denken dat dat de migratie zal doen toenemen.

[0:27:46] Wij denken ook dat het raar is om te zeggen dat je strikt en ver bent en dat als dan al bulgarije aan alle criteria voldoet dat je dan vervolgens nog weer nieuwe dingen eraan vastplakt.

[0:27:55] Maar de uitspraak van de premier. Daar moeten we wel degelijk over hebben.

[0:27:58] Dat is echt dat is hem niet alleen een diplomatieke blunder, maar het is ook echt een serieuze schoffering. Als je bedenkt lijkt dat er nog even dat dan even aan de eer van wijngaarden vragen dat een maand geleden de bulgaarse grenswacht aan de buitengrens is doodgeschoten bij het uitoefenen van zijn werk om dan vervolgens te zeggen er is iemand die probeert hier reguliere migratie te stoppen om dan vervolgens te zeggen

[0:28:20] dat je met vijf tientjes wel de langskomt. Dus ik vraag ook de eer van wijngaarden om hier gewoon te zeggen. Even los van wat je vindt van toetreding van begrijpt tot schengen dat dit op zijn minst onhandig was en dat daarvoor excuses moeten komen.

[0:28:35] Voorzitter, ik heb dat fragment ook gezien

[0:28:38] en ik wilde nog wel dit over zeggen die de premier heeft er ook bij gezegd

[0:28:44] ik zeg niet dat het zo is, maar ik wil zeker weten dat het niet gebeurd en ik ja maar dat vind ik wel en dat vermeld de heer sjoerdsma niet dus dat vind ik belangrijk. Verder is het zo dat de rutte hier niet aanwezig is. Dus ik stel voor dat we dat debat dat u dat george me dat debat met hem voert op het moment dat hij weer aanwezig is. Meer dan ik daarnet over heb gezegd, heb ik daar niet aan toe te voegen.

[0:29:07] Tissues,

[0:29:07] Je hebt voorzitter, maar ik wel.

[0:29:09] En het verbaast me eerlijk gezegd doe uw voormalige collega han ten broeke die durft daar gewoon wel afstand van te nemen omdat die ziet wat voor schade. Dit soort dingen kunnen aan.

[0:29:17] Dat gaat echt heel erg ver.

[0:29:18] Dus ik snap dat u misschien geen behoefte om afstand te creëren tot de premier, maar ook zinnetje. Als ik zeg niet dat het zo is. We kunnen ook constateert dat de premier niet wil weten hoe het is omdat hij zich niet wilde aansluiten bij onderzoeksmissie naar bulgarije gingen dus het gooit alleen maar meer olie op het vuur. Het maakte tegen tegen de tegenstem van neemt alleen maar kwetsbaarder ook waar moeten deze mensen hebt gevraagd welke gevolgen hebben voor andere dossiers en ik denk dat het goed zou zijn voor nederland in ons landsbelang als de vvd ook zou zeggen dat was misschien niet zo handig.

[0:29:50] Die van wijngaarden,

[0:29:52] Ik ga ook even in het beeld dat dat de heer sjoerdsma schetst naar nederland wilde niet mee op onderzoekscommissies naar bulgarije. Dat was

[0:30:00] omdat nederland de scope van die onderzoeksmissie te beperkt vond om goed te kunnen valideren dat die grens inderdaad potdicht zit en om ook die illegale migratie en immigratie druk op europa, die ons gewoon echt ons absorptievermogen te boven gaat om daar wat aan te kunnen doen. Dus dat was dat. Dat is de reden van dat dat verhaal achter dat niet meegaan met die onderzoeksmissie vindt dat ook wel belangrijk om die context hier even

[0:30:28] hem genoemd hebben. In reactie op heer sjoerdsma en, mevrouw de voorzitter,

[0:30:31] Voorzitter, dankuwel dan een laatste interruptie van van dijk.

[0:30:36] Voorzitter, wilde ik nog een vraag stellen over het voorstel van de vvd

[0:30:40] om de kandidatuur van servië in de ijskast te stoppen

[0:30:44] omdat ze in mijn woorden te pro russisch zijn.

[0:30:48] Dat roept wel vragen op. Ten eerste, hoe kijk je dan naar een land als hongarije. Dat is natuurlijk al eu lid. Dus als een ander verhaal. Maar ik maak me toch nieuwsgierig moet die ook in de ijskast.

[0:30:58] En hoe gaat u om met een land als bosnië waar ook een substantieel deel van de bevolking pro russisch is, is dit nou een voorstel expliciet voor servië of geld voor meer lidstaten en kandidaten.

[0:31:13] Voorzitter, dank voor de vragen en de heer van dijk zou zijn. Een aantal vraag tegelijk. Maar ik ga het gewoon kort proberen

[0:31:19] achterloopt. Ten eerst even wat waar de heer van dijk mee eindigde namelijk bosnië. Als je kijkt naar bosnië dan voldoet het voor eenentachtig procent aan het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid. Dat is een belangrijk feit. Daar kunnen best mogen pest. De bevolking mag zich best verbonden voelen met met rusland. Dat is niet het probleem, maar het gaat er wel om dat je meedoet aan de sancties dat je niet een shirt hup wordt voor illegale migratie en dat soort elementen.

[0:31:47] Daar moeten we denken kritischer worden ze een beetje de les ook van van zowel hongarije als van servië moeten kritischer worden en wat ik graag zou willen wat ik wil wat ik wil voorstellen. Samen met mevrouw perry en ik hoop dat ik van dijk dan aan onze zijde vindt,

[0:32:03] is dat wij in het toetredingsproces waar we terecht heel erg letten op de op de rechtsstaat. Maar dat we daar ook zwaarder gaan letten via hoe zit dat land. Nou in de wedstrijd als het gaat om deze discussies dus sancties ten opzichte van rusland

[0:32:19] niet vormen van een van een illegale immigratie is het conformeren van je vieze beleid van servië niet doet

[0:32:25] en dat in reactie op de op te vragen.

[0:32:30] Dankuwel. Ik ga door naar de heer amar.

[0:32:34] Terug. Het voorgaande van mij hoeft de vrouw van wijngaarden geen afstand te nemen van de woorden van zijn premier. Maar ik geef het wel aan dat hij de opmerkingen begrijpt

[0:32:43] en ik wil herhalen dat die niet begrijpt. De premier is een van de langstzittende in europa wordt in deze context te en in de situatie waar europa zit wordt ook een bepaalde leiderschap verwacht dat we niet gaan polariseren binnen europa. En je kunt wel op de inhoud ook het cda is voorstander van het flink terugdringen van migratie dat we maatregelen moeten nemen en dat de anderen dat we aanpassingen moeten doen in het beleid daarvoor

[0:33:08] en er staan ook nog zelfs het kabinet zelf zegt dat de grens tussen turkije en bulgarije geen specifieke getallen zijn

[0:33:16] over het aantal passanten. Er staat in de beantwoording.

[0:33:19] Dan vind ik de opmerkingen en de toon van de minister, maar ook het omdraaien van de bewijslast is is gevoelig. Dan moeten we gewoon zeggen wat we willen het terugdringen van migratie en dat is heel belangrijk. Ook voor toetreding tot schengen, maar ook er is ook vind ikzelf een gezamenlijke verantwoordelijkheid dat fonds steeds zoals bulgarije of ander landen die echt frontaal in de frontlinie zitten ook helpen en is de vvd ook met mij eens dat die landen die in de frontlinie staan met de buitengrenzen dat we die vanuit europa of vanuit nederland. Maar meestal vanuit europa ook samen helpen om die grenzen beter controleerbaar te maken.

[0:33:55] Voorzitter, dat laatste kan alleen maar bevestigen en ik denk ook dat het heel waardevol is dat het het cda en ook andere partijen hier in de kamer ook ook onder ogen zien dat wij inderdaad een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van de buitengrenzen. Maar dat betekent ook die verantwoordelijkheid brengt ook met zich mee dat we op het moment dat er dus een versoepeling gaat plaatsvinden. Schengen is natuurlijk een versoepeling is meer meer vrijheid dat er ook meer verantwoordelijkheid bij komt kijken voor die buitengrens en dat die verantwoordelijkheid houdt niet alleen maar in mensen en middelen sturen. Maar die houdt ook in dat we heel kritisch durven zijn op dat proces. En wat daar en de migratiedruk die daar ontstaat ten aanzien van de cijfers. Tot slot, voorzitter, reactie heeft de hongaarse regering hier in een openbare meeting was niet in deze zaal naar een andere zaal hele duidelijke cijfers met ons gedeeld die die er niet om liegen waar je erg van schrikt. Wat ik net aangaf. Het laatst gemeten jaar was het net zo veel als de zes jaren daarvoor en dat is zonder dat ze in schengen zitten dus laten we daar niet naïef zijn.

[0:35:02] Dank u. Allen interrupties zijn op het spijt me mevrouw meijer. Maar de minister wil meteen doorgaan in de beantwoording. Dus dat gaan we ook doen en dan kunnen we vier interrupties voor de minister toestaan.

[0:35:17] Een forse pardon.

[0:35:19] Eén minuutje schorsing.

[0:36:04] We gaan verder met de beantwoording van de ministers koenders en minister stilte alstublieft, dames heren, heren en dame, mevrouw mayer. We gaan beginnen.

[0:36:17] Families te danken. Nogmaals, ook via de microfoon excuses.

[0:36:21] Ik verlaat hier binnenkwam, dacht ik dan proberen deels compenseren door direct doodgaan

[0:36:27] en ik dank u zeer voor de gemaakte opmerkingen over verschillende onderwerpen. Ik wilde het als volgt doen. Ik wilde beginnen, hoewel het voor een deel natuurlijk overlapt met budget

[0:36:37] toch een aantal opmerkingen over rusland en ook de scharnieren met hongarije. Daar wil ik mee beginnen

[0:36:42] dan als tweede alles wat raakt aan niet alleen schengen, maar ook uitbreiding breder dat dat het ging ook over bosnië. Het ging ook over seizoensmatige over wat doen we nou om de kandidaat lidstaten erbuiten houden dat iedereen vrij veel verschillende onderdelen in en dan nog een categorie over wilde ik het met uw goedvinden voor ze te doen. Qua indeling.

[0:37:06] Dan

[0:37:08] begin ik met rusland

[0:37:11] ongetwijfeld ten overvloede. Maar daar ook nog eens een keer uitspreken hoe volstrekt schandalig ook de meest recente berichten weerzien zijn van van het front. En wat er gebeurt.

[0:37:23] Volg me heel breed in de kamer maar zeker ook bij het kabinet

[0:37:27] alleen maar de de motivatie om ten volle door te gaan op alle onderdelen die van ons gevraagd worden. Dus dat betekent militaire steun. Dat betekent meer sancties. Dat betekent doorgaan met humanitaire steun en dat betekent dat hele ingewikkelde pad

[0:37:41] van accountability m een woord wat de lading niet helemaal dekt gerechtigheid dat helemaal aflopen.

[0:37:50] Dus door die lens zullen we dat zullen we dat echt blijven bekijken.

[0:37:54] Ik heb eerder al een eind mee geleund inrichting van de eer van mijn leven.

[0:38:00] Volg mij ook richting de heer ceder als het ging over wat kun je verder nog doen als het gaat over het kwalificeren van landen, maar ook bijvoorbeeld van eenheden. We hebben toen in bij de begrotingsbehandeling hebben het gehad over rusland hebben het gehad. Over wagner werd het ook gehad over de republikeinse garde en over nog meer individuen.

[0:38:18] En toen heb ik ook een discussie gehad over een dialoog had moet ik misschien zeggen over

[0:38:25] in hoeverre moet je moet je nou nog deel instituties die die bijvoorbeeld in het geval van iran zich schuldig maken aan bepaalde zaken ook nog van m n terrorisme kwalificatie voorzien.

[0:38:37] Ik heb toen aangeven dat ik dat even heel secuur wil uitzoeken omdat ik op zichzelf de grondgedachte echt begrijp

[0:38:44] dat ik tegelijkertijd wil weten waar ons dat juridisch brengt en ik heel graag ook andere landen daar dan in mee wil nemen.

[0:38:51] Wat wat voor lui heeft gezegd moreel zeer mee eens. Maar ik wil dan zou ik jou willen kijken of en hoe kunnen we dat nou als als europese unie handen en voeten geven

[0:39:02] en ik

[0:39:03] hoop dat ik nog voor het kerstreces daar ook richting van de lee en c in de kamer meer informatie over kan geven. Misschien wordt het kort. Daarna hangt ervan van af hoeveel we aan coördinatie kunnen doen.

[0:39:14] Dus voorstellen dat daarover.

[0:39:17] Daarom wilde ik ook nog zeggen dat

[0:39:20] het tweede punt van van der lee en andere hoe kan je nou verder. Match met corsica confiscatie en goederen. Daar zijn we met elkaar iets opgeschoven hebben denk ik meer handvatten gevonden maar is ook tegelijkertijd voor nederland en volg mij ook heel breed in de kamer staat als een paal boven water

[0:39:38] dat alleen maar als er geen juridische titel is

[0:39:41] wij als als nederland en als europese unie en het geld ook in noord amerika dat we over zullen gaan tot de daadwerkelijk afpakken van zaken. Waarom. Omdat wij anders dan rusland en veel andere staten waar we juist heel veel op aan te merken hebben het eigendomsrecht en de en het recht in de volle breedte wel heel hoog in het vaandel hebben staan. Dus ik ben zeer bereid om daar ook steeds te kijken wat kan er wel wat kan je ook aan. Wat kan je aan titels verzinnen. Maar wat we niet gaan doen dat tot zegt van leeuwen was ook helemaal niet. Voorzitter marc is

[0:40:16] omdat het ons politiek bevalt het recht aan de kant schuiven en volgens mij is dat ook precies de balans

[0:40:21] zoals we die

[0:40:23] als als nederland zouden moeten hanteren.

[0:40:27] Interruptie, van heer vanwege.

[0:40:29] Voor korte vragen aan de minister. Om te voorkomen dat we

[0:40:33] hierin roomser dan de paus worden. Kan de minister daar dan wel in meenemen in die analyse. De vraag of er andere gelijkgezinde landen in de coalitie tegen rusland achter oekraïne moet ik zeggen staan die wel middelen zeg maar confisqueren liquideren en ten goede laten komen van van oekraine.

[0:40:59] Het zijn eigenlijk twee verschillende dingen wil ik graag doen want ook daar toch ook even wat is onze grondhouding onze grondhouding is daar ook om te kijken wat je juist wel zou kunnen doen.

[0:41:08] Green star straks. Ik denk echt honderden miljarden nodig om alleen maar weer op het niveau te komen van het begin van dit jaar qua qua staat van ontwikkeling die de economie is met

[0:41:19] de schattingen lopen uiteen. Maar vermoedelijk toch niet met meer dan vijftig procent gekrompen enorme gevolgen ongelooflijk grote schade nogal los van alle

[0:41:29] mentale en fysieke schade voor voor mensen zelf en dat gaat ons allemaal als wereldgemeenschap dus ook honderden miljarden kosten om dat allemaal weer te repareren. Dus daar wordt wel kan, wil ik het heel graag doen.

[0:41:40] Ik zal wel voor ze de de toezegging willen splitsen. De ene toezegging van de een hele specifieke. Dan gaan we dat uitzoeken. De ander is eigenlijk een toezegging. Die heb ik eerder aan sjoerdsma overal kan brekelmans en andere gedaan dat daar waar we

[0:41:54] titels weten forsythe weten te verzinnen. Daar waar we meer kunnen doen op het gebied van sancties, en wel kunnen communiceren kunnen bevriezen of kunnen kunnen komen. Gaan we sowieso doen.

[0:42:04] Dus die wil die wil die twee dingen niet koppelen want het andere dat tweede ding wordt bijt. Ik zou bijna zeggen doorlopende huiswerk

[0:42:10] dan nog richting van de lee over wagner specifiek daar wil ik nog zeggen. Die staan al gewist onder het mensenrechtensancties gezien

[0:42:20] wat niets afdoet aan wat ik net zei. Want als we verder kunnen gaan dan zullen we dat doen.

[0:42:25] Een vraag van hiervan leeg.

[0:42:27] Dank voor de toezegging en ik zou nog iets meer precisie in de brief die er waarschijnlijk naar de kamer komt.

[0:42:38] Nou volgens mij was het kroatië die in beslag genomen schip gaat veilig,

[0:42:43] maar er zit een verschil juridisch tussen in beslag nemen van tegoeden die te koppelen zijn aan russische personen die op de sanctielijst staan en goederen die gelieerd zijn rechtstreeks aan de staart misschien staats immuniteit speelt en dat is een juridische kwestie en ik zou graag op beide punten dan in die brief nadere informatie willen over wat er mogelijk is en nodig is.

[0:43:09] Voor zover dat dat zeg ik graag toe wat ik ook zou willen doen. Ook omdat we wel weer verder zijn in discussie. Ik zal ook

[0:43:18] kan ik hier op brede steun rekenen. Ik zal ook dit punt nog weer agenderen. Komende maandag dood over meer bij de bezit dan bij de ras. Maar ik zal daar nog een keer aan te dringen op want het onderzoek wat van wijngaarden denkt terecht zegt ja, we willen, zou ik ook graag willen weten wat wat leren we nou van andere landen. Elke keer dat wij een krantenbericht zien of bilateraal wat meekrijgen. Dan is mijn vraag ook altijd een officier die glenn op het ministerie ook bovenop hey interessant. Hoe zit het precies kunnen we dat ook doen. Kan je dat dan met met heel noord amerika en europa doen. Dus laat ik dat maandag ook inbrengen

[0:43:52] en daar ook nog bij de kamer op terug komen. Welke mogelijkheden er wellicht toch nog weer extra zijn. Volg mij is dat gewoon verstandig.

[0:44:00] Hier geldt echt meer is beter.

[0:44:03] Dankuwel volgt u dat.

[0:44:07] Dat heb ik ook de vragen over wagner en communicatie en zo benoemd dan misschien nog. Het hoort echt bij de bezit. Maar doe ik dan toch hier op het gevaar af dat het s middags nog een keer langskomen. Dat is volgens mij niet erg daar van de lady vroeg specifiek naar

[0:44:27] diamanten

[0:44:28] en ik begrijp dat ik denk tegelijkertijd dat het slim is, hebben we je ook vaker met elkaar besproken.

[0:44:35] Ik neem alle onderwerpen die besproken worden, neem ik neem ik serieus en probeer ik in brussel verkennen. Maar hoe harder ik ja zeg op bepaalde categorieën en zegt dat we die gaan inbrengen, hoe groter je potentieel verdwijnen effecten hebt en dat geldt ook voor individuen.

[0:44:52] Ik vind het heel goed dat er nu gesproken wordt over wie er volgens sanctiepakket. Als je kijkt naar de inhoud van het pakket. Dan zie je ook dat we weer een heleboel extra mensen geleased worden. Ik moet heel eerlijk zeggen dat ik mezelf wilde vragen gesteld de afgelopen dagen.

[0:45:04] Hoeveel honderden mensen je misschien ook nog op die lui willen hebben.

[0:45:08] Het kan niet zo zijn dat er niet nog honderden mensen zijn

[0:45:12] die ook

[0:45:13] rechtstreeks of indirect bloed aan hun handen hebben of dit mede faciliteren. Dus wat ik wil verkennen. Wat ik maandag ook zo inbrengen is

[0:45:22] moet je niet nog twee drie stappen verder denken in het uitwerpen van dat net als het gaat om individuen en aan die individuele verbonden entiteiten.

[0:45:34] Maar ik kan niet meer toezeggen dat ik daar pas dat zo inbrengen. Maar dat dat was mijn eigen impliciete reactie op op de aantallen waar nu over gesproken wordt. Hartstikke goed.

[0:45:44] Maar daar moet je niet een nog grotere stap naar voren maken en waar breng je dat dan

[0:45:51] in de categorie rusland.

[0:45:54] Daar voegt hieraan mouth die vroeg naar het tribunaal.

[0:45:58] Daar hebben we eerder met elkaar besproken en volg mij wordt ook zeer breed door de kamer gesteund dat er drie wegen zijn die we als nederland willen bewandelen en ik heb regelmatig contact met hem gehad. Wat kan de procureur generaal zelf doen in oekraine. Als het gaat om het vervolgen van misdaden. Dat is aan hem en waar mogelijk richard uw bereidheid om te ondersteunen.

[0:46:21] De route van het van het archie. En daar doet de krim gaan uitstekend werk hebben we allemaal teruggelezen. Wat ons eigen team

[0:46:31] om het buitengewoon lastig omstandigheden daar recent gedaan heeft hem echt petje af voor wat

[0:46:38] wat angelo. Een andere daar gedaan hebben. Allemaal recent weer in de krant gelezen. Ik was ook erg diep onder de indruk van wat ik heb gezien

[0:46:44] en dan is drie.

[0:46:46] Hoe kan je nou in goed nederlands. De van ook

[0:46:51] bericht krijgen dan kom je bij de vragen over het aparte tribunaal. Daar zitten wij als nederland zitten we daar ook echt aan de voorkant in. Daar hebben we gezegd laten we kijken hoe dat wel kan ondersteunen. Wij zijn ook onderdeel van het groepje landen die daar oekraine proberen te helpen.

[0:47:09] Daar zijn we nu druk aan het verkennen. Welke juridische weg. Het meest kansrijk is.

[0:47:14] Het is evident dat de route via de veiligheidsraad zou proberen dat je dan op een veto stuit.

[0:47:20] Maar voor elk van die wegen geldt dat je goed moet bedenken wat voor soort hoe succes eruit ziet en hoe je daar zo groot mogelijke steun voor krijgt. Maar dat is waar we waar we staan en de kamer uiteraard over op de hoogte houden.

[0:47:33] Voorzitter,

[0:47:34] ik denk laatste lood aan de stam als het gaat over rusland en dat is de discussie over het geld wat oekraïne heel hard nodig heeft

[0:47:42] en wat nu door hongarije geblokkeerd wordt

[0:47:49] heel eerlijk. Minister kaag heeft soortgelijke dingen gezegd een stuk zeer teleurstellend en ook ten diepste problematisch dat dat gebeurt. Want sjoerdsma zou het andere volg mij ook anderen zeiden dat hier oekraine heeft dat geld nodig.

[0:48:04] Oekraïne

[0:48:05] is verwikkeld in een gevecht op leven en dood. We zien wat het verschil is alleen al in nederland qua temperatuur. Maar stel je voor dat je er nog tien of twintig graden vanaf trekt en je zit in een schuttersputje en je moet daar vechten voor het leven van jezelf en je dorp

[0:48:21] en je bent afhankelijk van uitrusting gewoon persoonlijke uitrusting, maar ook van wapens die ergens anders vandaan moeten komen. Nog een heleboel dingen meer

[0:48:29] dan realiseer je je dat hij die dat dat geld miljarden. Dat is niet een soort to have. Dat is essentieel voor het het voortzetting vermogen van de oorlog en vond het moreel van de bevolking. Dus dat moet gebeuren. Ik kan het niet helder. Dat moet gebeuren en wij zullen ook als europa linksom of rechtsom moeten zorgen dat dat gebeurt.

[0:48:50] Het kan niet zo zijn dat we dat dat we dat opschorten en tegelijkertijd ben ik matthews maar eens gaan ook niets.

[0:48:57] Vervolgens de juridische principes die we hebben en waar we ook op aandringen van nederland nu juist een heleboel slagen gemaakt hebben de afgelopen twee jaar

[0:49:07] dat dan toch maar weer eventjes buiten havenplaatsen vanwege de korte termijn opportuniteit.

[0:49:13] Dus.

[0:49:14] Ik kan nu niet articuleren hoeven dat is precies gaan regelen. Maar het moet allebei.

[0:49:19] Het moet echt allebei. En daar zal de inzet van het kabinet ook op gericht zijn,

[0:49:26] breacher dat dat raakt aan schengen en daar was ik het eens met matthew wat er gezegd wordt in congo in het blok zingen. Het gaat bij deze dingen ook over essentiële wederkerigheid. Als je kiest voor als je hebt gekozen voor de europese unie of als je wil kiezen voor de europese unie, dan is dat geen supermarkt waar een aantal dingen uit kan halen die wel of niet bevallen. Dan neem je en de economische conferentie. Dan neem je de de plichten die erbij horen als het gaat om bepaalde uitgaven. Voor sommige landen als net de ontvangers komen er ook specifieke lust erbij voor alle landen komen naar de lust erbij van de gemeenschappelijke markt, maar er komen ook verplichtingen bij. Niet in de laatste plaats ten aanzien van de rechtsstaat

[0:50:08] en je kan niets zeggen en daarom ben ik vind ik de ontwikkeling van de laatste jaren vanuit europa echt een positieve. Je kan niet zeggen hoe weet je wat doe mij het economische pakket

[0:50:18] en die rechtsstaat doe ik dan even op mijn eigen manier.

[0:50:20] Dat is iets wat we juist juist een been hebben bijgetrokken. Daar zijn we nog niet.

[0:50:25] En nog meer opdoen. Maar dat is essentieel om de geloofwaardigheid van de unie voor al die honderden miljoenen burgers overeind te houden.

[0:50:34] Die crediteur ga ik naar het tweede blok en dat gaat over cher.

[0:50:38] Tenzij je nog vragen over bekijken.

[0:50:42] Dit was het blokje rusland.

[0:50:45] En hongarije gedaan.

[0:50:48] George.

[0:50:50] Voorzitter, heb ik een paar vragen openstaan op hongarije. Dus even los van interrupties

[0:50:57] en dat waren de vraag of we een knieval moeten doen zeker geen hiervan moeten doen. Die heeft de minister denk ik overtuigend en duidelijk beantwoord.

[0:51:06] Maar ik had hem ook gevraagd of we voorkomen dat het percentage van de cohesiefonds dat ervoor wordt dat niet verlaagd gaat worden richting hongarije

[0:51:14] en de vraag gesteld of het klopt dat nu, hongarije, het gemeenschappelijke financiering van oekraine blokkeert dat het wellicht betekent dat nederland meer moet gaan betalen en of hij bereid is om dat geld dat meerdere geld dan vier cohesiefondsen weer richting op richting hongarije te verhalen.

[0:51:29] De minister.

[0:51:31] Dat dat even in de in de in de specificiteit van de van de vraag van die die van zijn kant goed begrijp dat dat vraagt echt brengen overleg ook met met de minister van financiën. Wat ik waar ik het mee eens ben en daarom was ik ook zo expliciet over. Ik vind echt dat we ons niet moeten laten manoeuvreren in een of of positie.

[0:51:51] Het moet zijn.

[0:51:52] Dus dat geld dat moet naar oekraine, linksom of rechtsom. Want men is daar hoeft niet te herhalen wat ik net zei men. Men is daar verwikkeld in een in een in een in hun doodsstrijd,

[0:52:02] maar we hebben te vaak hebben we vanwege politieke opportuniteit

[0:52:08] ook gedacht. Nou ja dan gaan we die lastige rechtszaak discussie

[0:52:12] die vroege vanmorgen en ik vind juist

[0:52:15] heel goed

[0:52:16] heeft nederland zich in de zomer van twintig, twintig bij monde van de minister president voor ingezet met brede steun in de kamer.

[0:52:23] Ik vind juist heel goed dat als europa nadrukkelijker de route zijn ingeslagen waarin we zeggen ja. Het is geen supermarkt. Je hebt ook de rechtstaat te respecteren, zoals een veel langere nederlandse wens. Maar het was eigenlijk zelden tot nooit was er een koppeling met het economische met het geld.

[0:52:40] Nederland zou er voor zijn. Ik zou er voor zijn als we dat nog nadrukkelijker zodat werden kerel uit principe nog nadrukkelijker zouden kunnen voor anker in de unie. Waarom omdat dat

[0:52:50] omdat dat redelijk is en uiteindelijk in het belang is van alle lidstaten en alle inwoners van de lidstaten.

[0:52:56] Dat zou ik richting george maar willen zeggen ik ben voor allebei ben ik ben ik graag beschikbaar. Ik zou het ook daar volgt dus ook uit dat ik er niet voor dat

[0:53:04] de uiteindelijk alsnog een

[0:53:07] een bonus in het in het verschiet komt omdat je processen hebt geblokkeerd. Maar hoe dat precies structureren en welke

[0:53:18] welke workaround saddam dan dan wel of niet gevonden moet worden, wil ik ook even mijn kruit droog houden en omdat ik dat vind ik dat met de minister van financiën zou moeten bespreken, maar ook omdat ik vind dat we in europa moeten puzzelen. Hoe hoe krijg je dat nou geregeld.

[0:53:33] Vraag is.

[0:53:34] Voorzichtig nog een vraag die nog niet beantwoord en dat was de vraag hoe deze minister aankijkt tegen het assessment dat door duitsland en frankrijk is gevraagd aan de europese commissie, waarvan de europese commissie heeft gezegd dat kunnen we niet beter is niks veranderd. Essay. Dit is dus zinloos.

[0:53:49] Nou volg mij de zoemer nou elke uitspraak van elke lidstaat te willen kwalificeren heb ik net helder aangegeven dat ik vind dat heeft minister kaag over rookmelder gezegd. Eerder deze week dat ik vind dat de commissie duidelijk is geweest over hoe de kaarten juridisch op tafel liggen en dat dat ook dat dat ik vind dat nederland dat ook zou moeten willen steunen.

[0:54:14] Er is ook een vraag van mijn leven,

[0:54:16] Ja met waardering voor de positie van de minister hoekstra uit elkaar vroeg. Het kabinet ziet wat dat betreft ik op een goede lijn als het gaat om de rechtspraak en combinatie

[0:54:27] met het belang ook omar die andere punten te regelen, is het altijd wel weer mogelijk om geld via een andere route naar oekraine te krijgen.

[0:54:35] Ik denk dat je meteen naar huis corporation op het punt van belastingen ook nog iets zou kunnen. Maar waar ik me echt veel zorgen over maken is wat gebeurt er straks in maart?

[0:54:43] Als er unaniem moet worden beslist over vervolg van het sanctiepakket

[0:54:48] en ik snap dat de minister niet allemaal kan articuleren nu misschien niet verstandig, maar wordt er al wel geanticipeerd erop en gewerkt aan een scenario. Wat dan.

[0:54:59] Je moet ze altijd. Dat doet doen wij niet alleen maar dat gebeurt ook in europa moet je natuurlijk met met dit type worden is rekening houden waarbij je niet precies weet hoe die er dan uit zouden zien.

[0:55:12] De de constatering is dat het

[0:55:16] voor de zomer veroordeeld tot onze eigen verrassing met alle landen, inclusief dit ene land steeds goed is gegaan, want in ultimo

[0:55:25] soms vijf minuten voor twaalf, waar we met zen allen eens overwegen een volgend pakket

[0:55:30] energie hebben een specifieke car fout gemaakt voor landen, voor wie dat de consequenties potentieel heel groot zouden zijn, worden dit land ook bij

[0:55:39] en dit is de eerste keer dat er gewoon echt echt m n hart veto wordt uitgesproken over zulk en de consequenties enorm zijn.

[0:55:47] Dus dat

[0:55:49] geef te denken en dat betekent dus ook dat de wortel door. Er wordt altijd gekeken naar dit soort scenario s. Maar als de heer van der leeuw vraagt betekent dat dat nederland de komende maanden ook actief moet doen. Ja. Vanzelfsprekend.

[0:56:04] We vochten.

[0:56:06] Voorstellen en dan ben ik met het beantwoorden van de intelligente manier van interumperen vergeten vragen

[0:56:17] en al die vergelijking brengt me dat bij het tweede blokken, voorzitter over

[0:56:23] schengen, maar ook breder over hoe om te gaan met

[0:56:28] uitbreiding enzovoort

[0:56:31] daar misschien

[0:56:32] een algemene opmerkingen over en dan naar de naar de specifieke vragen

[0:56:36] wat we volgens mij allemaal zien is dat aan de ene kant de criteria zoals we die hadden en de logica zoals die toch relatief bridge in europa onderschreven werd ook in nederland dat dat verstandig is zeker bij normale economische normaal geopolitiek weer

[0:56:57] dat tegelijkertijd er zo veel in beweging is dat je ook niet kan doen

[0:57:02] alsof het nog januari twintig, tweeëntwintig is. Dat is ook onderdeel van die realiteit zal die geopolitieke realiteit. Die zal je ook moeten aanvaarden.

[0:57:10] Dat brengt veel meer dilemma s met zich meebrengt dat ook heel eerlijk zeggen ik kom zo meteen nog een aantal specifieke landen is het. Dat is vergeven van de dilemma´s. Ook in de keuzes die als nederland maakt

[0:57:22] en je ziet dat we als land het hele palet kijkt

[0:57:25] aanzienlijk meer voorziening zijn dan misschien twee, drie jaar geleden

[0:57:29] betekent dat dat je omwille van de geopolitiek dan opeens altijd op alles. Ja, zegt nee dat zou gek zijn want dan weet je dat anker helemaal niet meer. Maar je ziet wel degelijk een belangrijke verschuiving dat lijstje. Dan ga ik dan op een aantal landen in.

[0:57:42] We hebben alleen al dit jaar hebben tegen oekraïne, moldavië en georgië gezegd ja tegenkandidaat status visumliberalisatie kosovo hebben we ja tegen gezegd. Kroatië en cheng hebben we ja tegen gezegd roemenië schengen hebben we ja tegen gezegd tegen bulgarije gezegd nog niet

[0:58:00] als je dat vergelijkt met twee drie jaar geleden kun je

[0:58:03] niet in redelijkheid volhouden dat nederland

[0:58:07] allerlei zaken zal blokkeren. Ik denk eerlijk zegt integendeel, zeker bij oekraïne en moldavië

[0:58:13] oekraine verreweg het meest hebben we ook nog buitengewoon veel gedaan in het juist helpen. We willen helpen van het land

[0:58:21] misschien meteen die vraag van sjoerdsma sjoerdsma aan te koppelen. Ik ben met hem eens. Het is niet alleen schrikt en verder kom ik niet

[0:58:28] doen we met maximale op het gebied van van oekraine. Maar bijvoorbeeld ook op gebied van moldavië. Het is

[0:58:35] miss president en ik waren zeer onder de indruk toen we bij popescu en maya sander op bezoek waren nog voor het uitbreken van de oorlog

[0:58:44] en ik heb heel veel contact over hoe kunnen we nog helpen. Kan dat niet allemaal in je eentje als nederland. Maar dat het land verdient ook onze steun in deze regering verdienen onze steun. Dat is ook precies de dat is ook een van de redenen waarom we eerder gezegd. Maar volgens mij is dat ook een van de stukken eerder met de kamer gedeeld.

[0:59:03] Laten we in het justino een ambassade openen want dat is een teken van commitment en teken van betrokkenheid en geeft ons nog meer kans om daarop te helpen.

[0:59:16] Voorzitter, dan

[0:59:20] nog een aantal specifieke vragen over hongarije heb ik net beantwoord. Maar ik heb zijn naam niet genoemd maakt dan bij deze

[0:59:30] dan vroeg

[0:59:38] van de lady vroeg nog naar.

[0:59:41] Nee sorry die hij had gevraagd naar naar hoe kon ik dat nou. Ik hoop dat ik daar net een paar voorbeelden van heb gegeven en ik vind ook dat we moeten blijven doen. Ik vind ook dat je

[0:59:54] wat je niet moet doen is je moet uiteindelijk die die lat van de toetreding die moet je niet verlagen, vindt het terecht dat wij veel openen houding hebben genomen, hebben aangenomen ten aanzien van kandidaat status

[1:00:05] tegelijkertijd en dat laat dit debat ook voorzien als je de lat bijvoorbeeld de rechtsstaat of op gebied van corruptie zou verlagen als het gaat om het kunnen toetreden van de unie.

[1:00:16] Dan ben ik bang dat je achteruitboert. Want dan heb je vervolgens een groot probleem, want de lethbridge dat herkennen we denken allemaal zit toch echt aan de voorkant.

[1:00:24] Dus ja. Eens met sjoerdsma wel helpen en ook niet de liefde die die lat verlagen

[1:00:33] dan vroeg mijn vrouw

[1:00:37] mayer die vroeg specifiek naar bosnië en dat is nou precies om dilemma.

[1:00:43] Ik wil gewoon heel eerlijk over zijn als je kijk naar die criteria. Dan denk je nou is evident

[1:00:50] en ik denk ook dat we met elkaar met steun van een brede kamermeerderheid op die conclusie zouden zijn uitgekomen in januari van dit jaar.

[1:00:58] Ik vind ook dat geld bree voor de regio dat ja, we hebben als europa een verantwoordelijkheid aan landen hebben in de eerste plaats zelf een verantwoordelijkheid om zich te ontwikkelen

[1:01:09] en tegelijkertijd zie je wel dat de geopolitiek

[1:01:14] zeer nadrukkelijk drukt op de landen in de balkan.

[1:01:19] Dus dat je dat ook in weg vind ik wel echt valideren

[1:01:23] en dat je dan daarvan zegt oké nou als we allebei die dingen waar zijn dan zijn wij nog steeds niet enthousiast omdat we denken dat je misschien meer van t land gedaan krijgt voordat je deze stap zet, maar tegelijkertijd zijn die dingen niet. Absoluut. Zit je ergens op dat continue gaan we dit dus niet zeggen. Nou ja dan gaan we dat als enige blokkeren. Ik vind dat een afgewogen standpunt

[1:01:43] en dat past ook in dat breder palet. Wat ik wat ik net schetste

[1:01:49] voor mij vroeger ook nog naar visumliberalisatie kosovo.

[1:01:56] Eerlijk gezegd vond ik die van het hele lijstje ook een van de van de meest evidente.

[1:02:01] Het is dus waar ik onmiddellijk erkent dat het bij bosnië bijvoorbeeld een dilemma is en dat je ook op een andere conclusie zou hebben kunnen uitkomen en dat onder ander geopolitiek gesternte ook gedaan zou hebben. Vermoed ik

[1:02:12] vind ik bij kosovo. Als je gewoon kijkt naar het voortgangsrapport naar de feiten zoals we die hebben aangeleverd gekregen vond vond ik die vond ik dat

[1:02:25] een casus wat veel minder een dubbeltje op zijn kant was.

[1:02:28] Er is een vraag van die van dijk.

[1:02:30] Voorzitter van de minister zit alweer bij kosovo. Maar ik wou nog even naar bosnië. Want hij geeft hier heel goed. De dilemma´s weer geopolitiek toetredingscriteria

[1:02:45] afweging. Maar wat is nou het standpunt is hij het met me eens dat ie als je die toetredingscriteria serieus nemen dat bosnië dan niet voldoet. Sterker nog, dat erkent de regering ook. En wat vind je dan van de zogenaamde derde weg optie. Om die verder uit te verkennen.

[1:03:04] Het is terecht dat hier vandaag. Die had ik nog wel in de shit zitten maar die had ik beter kunnen meepakken noemde specifiek daar.

[1:03:13] Ik herken dat sowieso volg mij. Er is brede interesse in

[1:03:19] het het plan zoals dat door macron op tafel gelegd en zo zat ook een nieuw eerste keer uitvoering is gegeven.

[1:03:26] Zeker met de huidige president van de raad van europa kan ie zich in de warme belangstelling van de sp verheugen.

[1:03:36] Dat is een langere lijn geef ik onmiddellijk geef ik onmiddellijk toe.

[1:03:39] Ik ben met de eer van dijk en andere een stoot

[1:03:43] landen op die manier betrekken bij het continent en zeker de landen die er nog lang geen uitzicht hebben op het lid worden van de unie en die dat misschien sommige gevallen niet eens willen dat het verstandig is om de wegen te bewandelen.

[1:03:58] Ik moet tegelijkertijd moet ik ook eerlijk zijn om te zeggen dat in dat is één ding wat ik van al die landen die wel lid willen worden.

[1:04:07] Die hebben allemaal gezegd, zowel van de raad van europa als van dat nogmaals het uitstekende idee van macron.

[1:04:14] Dat beschouwen wij als landen

[1:04:16] niet als een zoethoudertje en als een alternatief voor lidmaatschap van de europese unie

[1:04:21] en dat is ook een van de dilemma s die ik zie in de gedachte dat je misschien een europese unie met verschillende

[1:04:28] van verschillende snelheden op verschillende verdiepingen in het huis of welke beeldspraak je ook wel aanhangen.

[1:04:35] Ik ben ook zichzelf vind ik dat vind ik dat een aantrekkelijke gedachte omdat het recht zal doen aan de diversiteit van europa.

[1:04:41] De realiteit is alleen

[1:04:43] dat iedereen vervolgens zegt, maar ik wil in de hoogste verdieping van het huis slapen

[1:04:47] of zijn

[1:04:49] wat je met andere doet zoek je maar uit. Maar wij willen en schengen

[1:04:54] en de euro en wij willen het volledige pakket. Dat is onderdeel van van de realiteit,

[1:05:03] hoewel ik de gedachte is conceptueel heel goed begrijp van verschillende snelheden verschillende verdiepingen, verschillende

[1:05:10] arrangementen of hoe je het ook wilt noemen, snap ik heel goed waarom landen zeggen ja, maar uiteindelijk doe ik alles.

[1:05:20] Meneer van dijk.

[1:05:23] Hopelijk telt u dit niet mee want mijn vraag was en wat betekent dat nou voor het standpunt over bosnië.

[1:05:30] Voorstellen dat wij dat ik heb net volg me uitgelegd hoe we daar die naar die andere twee dingen kijken. Dus dus dat vind ik goede ideeën. Maar ik denk dat je gewoon realistisch moet zijn dat dat gaat bosnië en andere niet beschouwen als een volwaardig alternatief, hoezeer het ook kan helpen.

[1:05:44] Wij hebben over bosnië gezegd we zijn er eerlijk gezegd niet erg enthousiast over gegeven hoe de hoe het totale palet eruitziet.

[1:05:52] We erkennen wel met de voorstanders. De geopolitiek en wij vinden niet dat juist omdat dit een dilemma is nederland. Dit zou zou moeten willen blokkeren. We gaan dus ook niet voorop lopen met het zoeken van zoveel mogelijk potentiële tegenstanders om dat toch te kunnen blokkeren. Maar als je ons diep in ons hart kijkt en je kijkt naar die criteria zeggen we ja dat is wel meer dan een steen in je schoen. Ik vind het gewoon eerlijk omdat dilemma ook zo je te schetsen.

[1:06:25] Meyer heeft een vraag.

[1:06:28] Je hebt toch nog iets specifieker dan concluderen dat nederland gaat instemmen.

[1:06:35] Ik heb het net. Ik heb het net juist in met met alle dilemma´s en en alle onderdelen geschetst.

[1:06:42] Wij zijn als je kijkt naar de criteria zijn wij niet enthousiast en wij vinden eigenlijk dat het

[1:06:48] dat die snel komt

[1:06:50] en we zien ook het geopolitieke argument wat andere inbrengen en dat betekent dat wij niets vinden dat wij degenen zouden moeten zijn die dat als enige blokkeren en daarmee verschillen we ook echt van van de posities als meyer die net heeft gearticuleerd.

[1:07:05] Mevrouw may,

[1:07:06] Voorzitter, maar in de kabinetsbrief staat dat een overgroot deel van de lidstaten voorstander is, kan de minister misschien iets neerzetten over het krachtenveld zijn er dan nog meer tegenstanders. Want als nederland niet alleen stom kan je makkelijk blokkeren als de lijn van de minister.

[1:07:21] Nee, we dus volg mij wat in de kabinetsbrief staat zou pijnlijk zijn als het anders was. Maar dat sluit volg mij nou juist helemaal aan bij het betoog wat ik net heb gehouden en je ziet dat,

[1:07:31] hoewel ik heb ik heb geen geen collega gesproken die niet erkent dat er grote inhoudelijke zorgen zijn. Er is niemand die zegt dat het rapport van de commissie. Dat klopt eigenlijk niet. Sterker nog, iedereen die die aanvaard had

[1:07:44] en erkent ook dat bij normaal geopolitiek weer dat op

[1:07:48] een blokkade zou betekenen voor deze discussie,

[1:07:52] maar dat

[1:07:53] maar dat die geopolitiek door veel landen zeker. De landen die meer in de nabijheid liggen heel zwaar wordt meegewogen. Dat betekent dat een groot aantal landen de evident voorstander van is

[1:08:03] en een aantal andere landen misschien meer dilemma ziet, maar tegelijkertijd zegt nou ja zo moet het maar

[1:08:09] ben ik gewoon eerlijk over.

[1:08:11] Niet tot de meest enthousiaste. Maar ik vind niet dat als nou als dit gaat over kandidaat status

[1:08:16] en jezelf. Ook heb ik zelf ook gedaan. Steeds betoogt dat je geopolitiek zwaar meewegen in in het in het type tijdsgewricht waarin wij leven dan dan

[1:08:28] is dit de afweging. Alleen ik ga dat niet plat slaan als een dubbeltje. Want dat doet geen recht aan de situatie vind ik ook dat naar de kamer gewoon open en eerlijk moet zijn naar de dilemma s die ik zie de plussen en minnen

[1:08:39] zoals we die in het kabinet besproken en die ook naar voren hebben gebracht in europa.

[1:08:46] Tot slot iemand.

[1:08:48] Dat open en eerlijk naar de kamer zijn ten aanzien van dilemma´s. Die hebben nu wel gehoord. Alleen dat open en eerlijk naar de positie die nederland dan echt in die raad zal innemen. Dat vind ik toch wel heel onduidelijk dan misschien niet maar het is wel echt halfslachtig, want er zaten. We zijn niet enthousiast. We zijn voorzichtig. We gaan het ook niet blokkeren.

[1:09:07] Dus als u daardoor minister daar de vraag krijgt. Bent u voor of tegen.

[1:09:12] We moeten toch hun positie worden ingenomen zeg dan? Nee,

[1:09:16] Op het gevaar af dat ik dat betoog van zonet nog in uniform gaan herhalen. Maar dat is dat is precies hoe het zit ik daar nog aan toevoegen.

[1:09:26] Dat is misschien wel goed om om nog te zeggen dat dat krachtenveld is al helemaal uitgestippeld.

[1:09:31] Dus ik weet niet precies waar elk van die lidstaten land,

[1:09:34] maar van dijk had gelijk en dat geldt nog steeds tony citeerde dat het

[1:09:38] dit blijkt dat het overgrote deel van de lidstaten zegt alles afwegend.

[1:09:43] Laat mij maar doen

[1:09:46] voordat ik ga

[1:09:49] een poging doen om dat stukje van de discussie af te ronden.

[1:09:57] De vraag van de heer aan mijn huis over hoe helpen we nou verder dat die heb ik volgens mij al beantwoord via de opmerkingen aan die had volg mijn soortgelijke vraag, waarbij we ook echt zien dat we op het rechtsstatelijke. We kunnen helder en soms zijn het ook hele praktische dingen komen uit mijn voorgevoel herinneren dat er bijvoorbeeld heel veel behoefte was aan samenwerking met de belastingdienst die die jarenlang ervaring heeft van het helpen van landen ook helemaal buiten het

[1:10:28] buiten europa met met expertise, maar ook tot andere dingen zijn uiteraard graag rijdt. Maar dan moet natuurlijk idealiter moet het gelinkt zijn aan de aan de aan de woorden die mensen nemen heeft en aan expertise die nederland

[1:10:41] ter beschikking heeft.

[1:10:44] Voorzitter

[1:10:46] aantal leden kritisch en ik denk er echt over servië.

[1:10:54] Nederland is het gewoon ronduit. Een smid. De commissie dat de

[1:10:59] echt beperkte voortgang is geboekt, juist als het gaat over de rechtsstaat

[1:11:03] en dat dat gewoon ronduit teleurstellend is

[1:11:06] dat.

[1:11:07] Daarnaast. En dat was voor mij het scharnierpunt. Ik heb het artikel nog niet kunnen lezen. Mike. Ik heb ik heb gehoord over het artikel.

[1:11:14] Ik vermoed zomaar dat ik de partij ervan dat ik het daarmee eens ben dat als je kijkt naar het gemeenschappelijk buitenlandbeleid,

[1:11:22] maar ook gewoon de stemming die er die er heerst in de verschillende lidstaten ten aanzien wat er aan de hand is

[1:11:28] dat dat daar wel een waterscheiding lijkt plaats te vinden zijn die dingen nooit definitief moet je ook altijd proberen ook de krachten die juist wel op europa georienteerd zijn om die te versterken, maar laten we heel eerlijk zijn met alle moeite en middelen die we in het land geïnvesteerd hebben. Als europa de afgelopen jaren

[1:11:48] vond ik het ook wel een ruw wakker worden

[1:11:52] om in maart en april te merken dat dat niet betekent dat men deze oorlog

[1:11:59] net zo beziet als als een aantal andere landen daar in de regio. Dat is dat is doodzonde.

[1:12:07] Er zijn voor servië lijkt dat zeggen. Er zijn geen stappen voorzien in het toetredings traject.

[1:12:15] Even kijken forster dan nog

[1:12:26] het meeste dingen heb ik gedaan

[1:12:30] in de categorie uitbreiding. Ik

[1:12:34] volg mij aan aan bulgarije zelf. Daar waren geen roemenië zelf waren er geen vragen meer over. Wat doen we was volg mij een vraag van allemaal. Wat doen we dan nog op het gebied van ondersteuning van bulgarije.

[1:12:47] Dat doen we bilateraal. Het gebied van de rechtsstaat

[1:12:51] zijn projecten die we financieren. Het trainen van rechters het tegengaan van corruptie en we dragen ook bij aan frontex

[1:13:01] dan vroeg volg mij hiervan alleen nog over de specifieke besluitvorming. Die vindt vandaag plaats in bezet

[1:13:08] met de staatssecretaris van jnv en ik dacht dat de heer van dijk. Maar het kan ook sjoerdsma zijn geweest die vroegtijdig naar het krachtenveld. Daar is mijn waarneming dat

[1:13:23] de brede steun is, maar geen consensus ook los van nederland.

[1:13:29] En verder vind ik het ingewikkeld hiëratisch nu gaande om vooruit te lopen. Op specifieke posities van lidstaten heb ik het zo

[1:13:36] gezicht op een manier die zich gedraagt met de diplomatie voorstellen.

[1:13:43] Exacte. Dat was mij ook opgevallen. Ze leest niet alleen de krant maar schrijven in de krant. Dus dat

[1:13:49] en dat brengt me bij de derde laatste blok.

[1:13:53] De openstaande vragen.

[1:13:55] Er zijn een aantal vragen, eerst de heer sjoerdsma.

[1:13:59] Jij voorzitter, want ik had gevraagd naar datgene wat zich niet zo goed kan houden met de diplomatie en dat waren de uitspraken van de premier en ik had de minister daar specifiek gevraagd. Ik zal mijn eigen kwalificaties daarvan niet helemaal herhalen,

[1:14:11] maar ik had hem gevraagd wat de verwachtingen zijn van deze minister van buitenlandse zaken voor de gevolgen op andere europese dossiers. Nu nederland niet alleen veto, maar ook de wijze waarop de premier zich heeft uitgelaten. Dus waar verwachten zijn ambtenaren diplomaten dat we daar de gevolgen van zullen ondervinden op andere europese dossiers.

[1:14:30] Waarvoor ze even op de op de eerste plaats. De de mijn waarneming is echt de de kabinet zijn is helder. Die heeft de president ook tot

[1:14:41] tot uitdrukking gebracht. Ik vind verder niets

[1:14:44] toen we uberhaupt nooit in het kabinet om dan vervolgens weer

[1:14:47] ga rechercheren of hoe iemand bepaalde uitspraken heeft gedaan. Dus dus dat ga ik ook in dit geval ga ik dat niet doen. Ik vind dat je je moet altijd maar dat doen we altijd je moet altijd bij bepaalde stellingnames moet je kijken wat daar

[1:15:04] wat daar de gevolgen van zijn

[1:15:09] in het europese krachtveld. Maar ik heb verder geen aanleiding om aan te nemen dat onze stellingname hier of de bewoordingen die wij kiezen dat hij op zichzelf

[1:15:21] daar iets aan zouden doen die die consequentie die sjoerdsma

[1:15:27] hiervoor in zijn vraag maakte.

[1:15:29] Daar heb ik geen aanleiding voor om daar ervan uitgaan dat dat zo zal zijn.

[1:15:34] George.

[1:15:35] Daar komen we dan toch bij de interrupties.

[1:15:39] Voorzitter, er is dus even voor de duidelijkheid s dus vanuit geen enkele nederlandse ambassade in europa gewaarschuwd voor de consequenties van een nederlands net op de toetreding van bulgarije tot schengen en de wijze waarop die woorden zijn gebruikt. Die hebben tot nu toe ook nog niet geleid tot een rapportage euro reportage uit de europese hoofdsteden dat dat wellicht consequenties gaat hebben voor andere europese dossiers. Ik begrijp tenminste goed.

[1:16:08] Nu maakt ie nog veel groter, zegt hij. Ja maar ze is er helemaal nergens en we hebben allemaal gezien dat er dat er ook mee. Laat me mijn zin afmaken. Hij is er helemaal nergens teleurstelling over de nederlandse opstelling.

[1:16:23] Natuurlijk is die er want dat heeft kamer zelf de kamer. Ikzelf volg mij vorige week in gesprek gegaan met vertegenwoordigers van bulgarije en vanzelfsprekend

[1:16:33] hadden die op hem jagen hoopt wat ik ook begrijp en andersom is het ook zo dat

[1:16:37] ik heb zelf natuurlijk daar intensief contact gehad met met die of waarnemend minister van buitenlandse zaken. Ik heb met adres koe van van roemenië zeer uitgebreid contact gehad ook nog vorige week ook deze week weer. Daar is men vanzelfsprekend zeer tevreden. Dus natuurlijk is het zo dat asscher dat dat bij een de grote tevredenheid is en bij de ander dat tot teleurstelling luidt. Dat is evident. Alleen die maakt een koppeling of vraagt zich af of er een koppeling is aan alle anderen voor nederland relevante dossiers en daar heb ik geen indicaties van.

[1:17:13] Van der lee heeft ook een vraag. Uw interrupties.

[1:17:16] Voorzitter, ik heb tot nu toe één interruptie gesteld en ik heb een volg mij vier.

[1:17:20] Vragen zijn ook interrupties.

[1:17:23] Mevrouw de voorzitter, openstaande de niet beantwoord zijn. Dat kun je niet als interruptie gaan tellen. Dan wordt het wel een beetje vreemd.

[1:17:29] Nou vooruit krijg je nog één vraag en ik heb er nog drie

[1:17:32] in een interruptie graag.

[1:17:34] Voorzitter, ik vraag dit niet voor niets de gevolgen van destijds ook gememoreerd door een andere collega. De uitspraak van minister dijsselbloem over het drank en vrouwen die op heel veel dossiers nederland geraakt heeft tot veel weerstand geleidt, hebben we jarenlang last van gehad.

[1:17:53] Dus ik vraag deze minister nogmaals of hij zeker weet dat hij niet gewaarschuwd is dat niet alleen het neef van nederland tot gevolg kan hebben op andere europese dossiers. Maar dat ook de wijze waarop dat vrijdag is gebeurd door de premier nog meer nare gevolgen heeft als niet alleen voor de bilateraal uit bilaterale relatie met bulgarije, maar ook inderdaad voor andere dossiers.

[1:18:13] En toch eerst even over die over die eerste. Ik heb ik ben niet voor niets begonnen met de schetsen. Hoe wat mij betreft mary beest, maar toch ook voortleven in nederland. Het afgelopen jaar is geweest in in alles wat geraakt aan uitbreiding, schengen enzovoort en zo verder. En nogmaals als je naar het lijstje kijkt

[1:18:35] oekraine, oekraïne, moldavië en georgië volstrekt anders dan de klassieke nederlandse positie en ik denk terecht en volg mij was er ook.

[1:18:44] Het was daar zeker naar een apparaat was ook in de kamer was was daar brede steun voor

[1:18:51] visumliberalisatie kosovo,

[1:18:54] kroatië wel doen.

[1:18:56] Roemenië wel doen en dat zijn dossiers waar nederland jarenlang een andere positie op heeft gehad en we hebben die relaties, maar uiteraard ook in de relatie met bulgarije uitvoerig geïnvesteerd en wij zeggen u nu niet vanwege de van vanwege hoe wij

[1:19:13] het de de criteria tegen

[1:19:18] nogmaals dat dat op zichzelf in bulgarije tot teleurstelling leidt. Dat begrijpen we allemaal. Dat hebben we ook hebben we ook kennis van kunnen nemen. Maar als ik nou zo n assessment zou moeten maken naar die brede nederlandse positie. Dan denk ik dat er breed gezien wordt dat dat

[1:19:37] als we dat niet alleen strikt en ver doen maar dat we dat ook om mee te doen en dat we daar de geopolitieke context wel degelijk in hebben meegewogen als je naar dit hele pakket een hele paleis kijkt en ik denk dat dat in brussel gezien wordt.

[1:19:48] Dankuwel hiervan heeft gevraagd.

[1:19:50] Ja toch even doorgaan. Want ik vind het niet zo heel bevredigende antwoorden

[1:19:56] en kijk vooropgesteld. Mijn ik spreek namens de pvda moet nog even zeggen begin vergeten.

[1:20:04] Vrouw,

[1:20:06] Voordat de minister met die vraagt naar huis gaat in het weekend niet kan slapen met dat opgelost. Maar mijn vraag is een andere

[1:20:16] vooropgesteld dat we de inhoudelijk anders inzetten. Dat is waar. Wij zouden gewoon willen instemmen met de toetreding van bulgarije tot gingen zelfs als je een andere mening toegedaan

[1:20:28] is het heel onverstandig om zoveel olie op het vuur te geloven gooien en te

[1:20:34] en misschien was dat niet vooropgestelde bedoeling van de premier. Maar het effect is er wel

[1:20:40] en we zijn volwassen mensen ook in de politiek en op andere terreinen worden ook gezegd ik had het misschien beter anders kunnen zeggen

[1:20:49] waarom kan dat niet op dit punt en moeten we dan weer wachten tot bijvoorbeeld het debat. Volgende week met de premier. Om dit weer uitvechten. Het kan tegelijk worden rechtgezet.

[1:20:59] Waarom gebeurt t niet.

[1:21:01] De minister.

[1:21:02] Maken met de derde kom ik bij de eerste is nu is inderdaad eindelijk opgehelderd in in welke vorm mevrouw hier vertegenwoordigd is. Dat is voor mijn gemoedsrust is dat belangrijk. Het tweede gaat over de over de over de volgorde. Maar had in één ding gelijk. Ik was zijn vraag vergeten. Dus hoe dat verder uitvechten. Dat is aan u. Maar dat ik had een stapeltje gelegd.

[1:21:27] Deze deze laatste kabinetslijn is helder. Mijn president is iemand die buitengewoon eloquent is en vaak op een hele knappe manier formuleert. Ik heb vaker gezegd ik ben er niet om andere kabinetsleden vervolgens weer te rechercheren. Om te zeggen welke uitspraak ik nou

[1:21:46] buitengewoon spitsvondig vond of ik het een of het ander verwonderd. Dat dat niet aan mij. Ik vind dat hij dat hij op verschillende momenten op een goede manier kabinetslijn tot uitdrukking gebracht

[1:22:00] en daar wil ik bij watervoorziening.

[1:22:04] Dankjewel. Vervoegen.

[1:22:06] Ik had m n eerste termijn geteld trouwens. Maar goed.

[1:22:10] Er is een zeer eenvoudige manier om een recensie.

[1:22:14] Het gaat me niet om het rechercheren van de premier. Het gaat erom dat de premier nader namens de nederlandse regering woorden gebruikt die internationaal tot onnodig veel commotie leiden met welke voor ons nog onbekende gevolgen van dien. Als dat het beoogde effect is dan hoor ik dat graag

[1:22:34] als die beoogd was dan is het heel verstandig om aan te geven

[1:22:39] op die manier niet bedoeld en dat is niet de recensie geven dan gewoon duidelijk maken over hoe geinterpreteerd moet worden. Wat er is gezegd.

[1:22:47] Voor als je in de krant schrijft wat je vindt van een boek dan noem je dat een recensie als je

[1:22:53] je zegt wat je vindt van mijn uitspraak dan rechercheur je die uitspraak. Ik ik vind dat het kabinet spreekt met één mond en dat kies vervolgens elk lid van het kabinet kiest zijn eigen woorden bij en dat is hoe we het doen en ik vind het niet aan mij om dat nog een persconferentie van de minister president opnieuw te moeten doen.

[1:23:17] Ik heb

[1:23:19] een groot gedeelte van deze vergadering ook geprobeerd onder woorden te brengen het waarom en het hoe van het kabinet standpunt.

[1:23:28] Daar zou ik willen verwijzen.

[1:23:31] Dankuwel vochten.

[1:23:33] Ik ben een heel eind met uw goedvinden

[1:23:36] en ik heb nog een paar dingen over in de in de categorie overige

[1:23:44] misschien eerst even over de vraag van de heer aan huis die vroeg naar dr

[1:23:49] defensie industrie.

[1:23:55] Vooral de moeder moet uitspreken idioot

[1:24:01] die deur moet ik zeggen want het zijn formeel is dan is het een engelse afkorting.

[1:24:06] Dat is bedoeld om onder gezamenlijke aanschaf van defensiematerieel te stimuleren gaat om een bedrag van ongeveer een half miljard. Daar gaat het juist om materieel dat voorziening is. Dat voorziet op de meest dringende en kritieke behoefte. Volg mij is er vorige week een rechtspositie naar buiten gekomen. Dan is de volgende stap doorgeleiden naar de trialoog

[1:24:30] dat even specifiek over dit onderwerp meer in generieke zin. Maar dat kan ik niet zo veel detail hier handen en voeten geven ben ik het wel eens met wat hij zegt dat geldt voor nederland zelf maar geld ook voor voor europa. Hoe zorg je er nou voor dat je

[1:24:47] in die beweging waarin we heel veel extra geld gaan uitgeven aan defensie je ook zorgt dat je je eigen defensie industrie versterkt dat dat zeker voor een land van onze grootte

[1:24:56] vind ik het belangrijk dat wij niets positie verliezen in dat geweld en tegelijkertijd zal me zal iedereen zeggen ook erkennen. Ook de krijgsmacht altijd uitrusten met de best mogelijk spullen.

[1:25:08] Dat moet je ook meewerken. Dat moesten dat moet vermoedelijk op de eerste plaats staan,

[1:25:12] maar het belang van defensie, industrie voor europa en zeker ook voor nederland zou ik van harte willen omschrijven.

[1:25:22] Die van wijngaarden,

[1:25:27] de anders.

[1:25:29] Ja want we zijn er heel blij mee mee te verordeningen, maar dit gaat natuurlijk over vijf, honderd miljoen. Dat is een relatief klein bedrag. Als je ziet wat de europese lidstaten gaan investeren in defensie en de komende jaren gaat over tientallen

[1:25:43] miljarden en ik zie ook mooie initiatieven naar bijvoorbeeld frankrijk, spanje, duitsland dan samen als drie landen

[1:25:51] een nieuwe straaljager gaan ontwikkelen. Maar zit nederland ook in die positie en een datum ook met andere landen stappen te zetten. Want als zij over tientallen miljarden en we pakken we gaan beleid ontwikkelen voor een half miljard.

[1:26:04] Dan voelt de minister denk ik wel aan

[1:26:06] van dat dat niet het verschil gaat maken. Maar de richting. Ik ben blij dat hij richting nu gekozen wordt.

[1:26:13] Voor zover ik weet niet hoe dit smith dit specifieke mechanisme afloopt. Maar mijn patroonherkenning is dat vaak dit soort dingen niet eenmalig zijn. Dus dat zou mogelijk enig comfort kunnen geven aan de aandeelhouders

[1:26:26] breder. Maar ik ga voorzichtig formuleren. Want anders dan ga ik echt met begeven op het terrein van de staatssecretaris van defensie breder wordt er inderdaad wordt er door het kabinet gekeken hoe doe je hoe zorg je dat je onze eigen krijgsmacht met het extra geld dat er is zo goed mogelijk equiperen. Dat moet bovenaan staan en dus niet maar maar heb je ook zicht op breder. De europese defensie, industrie en vanzelfsprekend dan ook heel nadrukkelijk. De nederlandse en er zijn nou eenmaal landen gewoon vanwege hun omvang en mede vanwege hun historie die veel uitgebreidere defensie industrie hebben en in dat geweld is het verkeerde woord hier misschien maar in dat krachtenveld wil je niet ten ondergaan. En wat nederland dus vaker doet weet ik ook vanuit mijn vorige hoedanigheid is juist te kijken naar je onbepaalde

[1:27:15] dossiers kan je daar partnerschap aangaan.

[1:27:19] Dat dat gebeurt bij hele grote categorieën denken aan de categorie grote categorieën voor voor land, lucht en zeestrijdkrachten maar gebeuren gebeurde ook voor hele specifieke technologie denken aan alles waar nederland staat nog steeds één procent

[1:27:36] aandeelhouder is en wat een geweldig bedrijf is wat wat hele bijzondere dingen doet.

[1:27:42] Dankuwel van wijngaarden,

[1:27:44] Nog even heel kort, ook in relatie tot de defensie industrie en ook de discussie nu met amerikanen loopt waar je heel erg. Het verhaal hebt bij american zit nu bij een eu debat. Maar is de minister van buitenlandse zaken met me eens dat het devies eigenlijk zou moeten zijn. By neto.

[1:28:04] Ik ik wil echt even want ik ik snap heel goed dat label en ik volg heb ik net beleden waarom ik zo geporteerd bent van onze eigen defensie industrie die die over zeer goede boek staat in de wereld en ook voor de hand ligt om te kijken naar viel van de partners die dan inderdaad onderdeel zijn van de e u en de navo.

[1:28:27] Gelukkig ziet het ernaar uit dat we die groep overlap alleen maar verder gaan uitbreiden. Dus als ik zeg europa heb je het ook heel vaak ook over over navo, landen en dat dat gaat alleen maar toenemen. Dus op zichzelf ben ik het ermee eens waarom ik enigszins voorzichtig formuleren. Voorzitter is omdat ik niet zeker weet of de staatssecretaris van defensie daar niet nog één of twee uitzonderingen op de formuleren.

[1:28:49] Dus daar daar zit mijn enige terughoudendheid.

[1:28:52] Hoe vochten.

[1:28:55] Voorzitter dan

[1:28:58] deze heb ik ook gehad.

[1:29:04] Dan vroeg de anna die vroeg nog naar energie gezamenlijk gas inkoop volg mij op de vorige energieraad is daar een principe akkoord bereikt. Ik durf een voorspelling hij aan dat dat die discussie graag nog een enorme staart en dan zijn we echt toch nog lang niet van af omdat we twee dingen willen met elkaar willen

[1:29:26] significant vergroenen

[1:29:28] en dat betekent ook van allerlei voor onze energiemix en we willen zo snel mogelijk af van de ieder van russisch gas. Maar reken maar dat de discussie over strategische afhankelijkheid of onafhankelijkheid dat die zal doorgaan.

[1:29:41] Dus goede stap genomen is. Maar daar gaan we zeker mee door.

[1:29:47] Mama heeft me gevraagd.

[1:29:49] Jij doen inderdaad dat die stap genomen is. Maar dan dan krijg je wel grote zorgen is alles waar europa weer inderdaad met onze zevenentwintig lidstaten hier weer over. Ook hier in mijn eigen woorden gaan bakkeleien, terwijl juist in die discussie met amerika, bijvoorbeeld op, maar ook china, waar ze nauwelijks een discussie of geen discussie hebben over energie,

[1:30:12] terwijl we eigenlijk gelukkig wel tot een compromis komen op dit moment gezamenlijk inkopen heeft de prioriteit boven alle andere eventuele maatregelen

[1:30:22] dat we juist daar ook inderdaad. Ik heb net gezegd mijn dubbel tempo moeten schakelen. En als ik de minister hoor

[1:30:29] heeft hij daar wel aarzelingen bij kan de minister daar toch nog kocht op reflecteren van mijn zorgen wegnemen.

[1:30:35] Nee ik heb helemaal geen aarzeling bij. Sterker nog ik heb aangegeven dat ik ervan overtuigd ben dat die discussies verder.

[1:30:40] Verlopen,

[1:30:41] Waarbij je wel bij elke interventie die je doet heel goed moet kijken wat de effecten zijn niet alleen voor nederland zelf, maar ook voor andere landen.

[1:30:51] Dat zie die die discussie die we gehad hebben over maximaal zestig dollar per vat.

[1:30:58] Volgens mij zijn we het er allemaal over eens

[1:31:00] dat je conceptueel en principieel zijn we het allemaal over eens dat je het liefste zo snel mogelijk

[1:31:07] van elk type russische energie af wil dat je idealiter. De russische economie zo hard mogelijk wil raken moet je wel heel goed nadenken over wat de consequenties daarvan zijn in de energiemarkt waarbij gas over ze echt een heel ander product is want het zit gewoon aan een pijplijn aan een ander landvast dan bijvoorbeeld olie hele liquide markt waarin allerlei bewegingen op de wereldmarkt gaat gaat veroorzaken. Dan moet je wel doordenken. Dus dat was meer mijn mijn opmerkingen.

[1:31:38] Dankuwel zijn er nog.

[1:31:39] Ik ben nog een paar dingen want anders dan

[1:31:42] heeft u zo meteen iemand die zegt hoe zijn ze wat vergeten? Dit is geen interruptie.

[1:31:49] Daar is de tweede termijn heel geschikt voor.

[1:31:51] Maar jij dacht dat ik het toch proberen.

[1:31:53] De op te lossen. Wat ik wat ik wat ik nog heb.

[1:31:58] Ik wilde nog richting de heer van dijk zeggen die verwees naar een artikel wat in trouw heeft gestaan. Nou volg mij onmiddellijk met de mensen zei het niet. Maar dit was wel de vraag altijd moet grensbewaking in lijn zijn met fundamentele rechten. Dat is dat gaat ons allemaal aan want het zijn onze gezamenlijke buitengrens. Dus dat wilde ik in zijn richting zeggen

[1:32:21] met die van wijngaarden met de vvd eens dat migratie een grote prioriteit is

[1:32:28] dat daar is de vroeg kaart. Het kabinet aan. Dat is ook precies wat van de brug volg mij deze week weer opnieuw aan het doen is en die zit er echt bovenop werd werkt zich

[1:32:40] drie slagen in de rondte. Om daar te komen tot betere afspraken en we zien allemaal dat

[1:32:45] dat heel erg nodig is

[1:32:47] dan

[1:32:49] omwille van de tijd dacht ik de duwt marcel nog een hele grote vraag en en lijkt daar een paar dingen over zeggen. Maar misschien is dat ook iets waar die toch een bredere bespiegeling nog over doe ik dan ook best nog schriftelijk doen omdat het niet alleen aan mijn portefeuille raakt maar breder. Hij vroeg namelijk die in flesje redactie act wat zij allen

[1:33:10] eigenlijk alle verschillende aspecten daarvan. Mijn indruk is dat de verenigde staten een essentiële partner voor nederland dat niet heeft verzonnen om europa te schaden. Integendeel, en men heeft dat gedaan om in dit tijdsgewricht ook juist de eigen economie te stutten.

[1:33:27] Er zijn nog een heleboel moeten doen op het gebied van analyse en mijn grondhouding zal altijd zijn om te kijken hoe je met

[1:33:37] juist zoveel mogelijk gezamenlijke vrijhandel en zo min mogelijk onnodig protectionisme samen daarin verder kan en dat is volgens mij dat maar ook in de nederlandse traditie. Daar zie je wel bij dat daar maakt sjoerdsma denk ik terecht punt van

[1:33:51] dat

[1:33:54] het beschermen van soms essentiële industrie,

[1:33:58] omdat er anders naar gekeken wordt dan het totale vrijheid zoals we die misschien een jaar of tien, twintig geleden nog beleefde.

[1:34:08] Dus ik vind

[1:34:09] dat vind ik wel een belangrijke kanttekening om nog mee te nemen in die analyse van uit nederland.

[1:34:15] Ook daar is volgens mij ook duidelijk raakvlakken tussen wat europa aan het doen is en wat de verenigde staten.

[1:34:21] Je wil juist investeren in die vergroening en ervoor te zoeken er juist voor zorgen dat je die vergoeding wel kan doorzetten. En als je daar als overheid niet

[1:34:30] nog meer een team bent bovendien ook in investeert dan is de kans groot dat industrie er niet toe overgaat zijn conclusie die we volg mijn europa al gedronken hadden. Dat zit ook in allerlei elementen van greendeal versleuteld was nederland

[1:34:42] grotendeels omarmt hebben. Maar is in de verenigde staten liep dat debat de afgelopen jaren net wat anders. Mag ik het zo formuleren.

[1:34:50] Dus dat men als amerika ook daar hiernaar kijkt vind ik op zichzelf begrijpelijk en ook verstandig lijkt dat er nou hierover zeggen en laat ik dan de heer sjoerdsma van dijk had dan ook weer vragen want die dachten haar zien

[1:35:03] haakje om mijn mijn ttip hobby nog eens van stal te halen lijkt nou midden, midden wat uitvoerige analyse nog komen die denken afstemming met ieder van economische zaken, maar ook andere vraagt het voorstel met uw goedvinden ga ik dat zou doen.

[1:35:19] Dan heb ik nog één vraag over.

[1:35:24] Dat is de vraag over het ophogen van de defensiefaciliteit was van meijer volg mij ook van de heer van dijk. Er is voor die beide opties iets te zeggen maar dat vraagt in het kabinet en dat zou morgen moeten plaatsvinden. Dus vandaar dat ik daar nog een slag om de arm houden. Dat is de volgorde om dat te doen. Ik zal zorgen dat dat de kamer er dan ook over geïnformeerd wordt.

[1:35:48] Dankuwel. Dan is er nog ruimte voor een vraag of nabranden van de kamerleden nu even in deze termijn voordat we overstappen naar de tweede termijn geen behoefte aan dan de tweede termijn. Één minuut hiervan.

[1:36:01] Dank u. Minister voor de beantwoording. Fijn dat die brief laten komen voor de kerst of vlak na het begin van het nieuwe jaar. Dan zie ik naar uit over wat de minister zei in een reactie op de vraag van sjoerdsma zie ik ook wel uit naar een bredere analyse van die andy een vleessnacks en ik zou er nog twee elementen willen toevoegen. Wat je ook heel duidelijk een rol speelt, is de volgende verkiezingen in amerika

[1:36:29] de beide wil ook proberen te zorgen dat de democraten winnen en ik denk dat we alle redenen als nederland veel belang bij hebben dus ook dat perspectief is denk ik belangrijk als goed gekeken wordt naar hoe we dit moeten waarderen. En daarnaast zei de minister al wel iets over nederland ondersteunt natuurlijk zelf in vergaande mate ook haar bedrijfsleven in de transitie met een groot klimaatfonds n stikstof fonds. Dus daar moeten we niet te snel anders oorlog taal vervangen. Maar ik proefde al dat dat wel goed zat bij de minister. Tot slot wilde ik aan bulgarije nog wel doorgaan. Maar ik stel voor dat we twee minuten de boot ook echt laten plaatsvinden. Dan kan ik daar in de vorm van een kamer uitspraak ook nog iets mee doen. Dus dat laat ik dan even voor straks in de zaal.

[1:37:22] Die staat in de agenda allemaal.

[1:37:25] Hiervoor te danken dat we dit gesprek hebben kunnen laten plaatsvinden speelt heel veel. Ondanks de spreektijd crew maar een paar punten aan tippen.

[1:37:35] Maar het belangrijkste vond ik eigenlijk in de houding die de minister aangaf in het geopolitiek handelen in het europees belang handelen dat het inderdaad niet meer januari tweeëntwintig is dus niet zo dat alle dossiers of daar nou uitbreiding is kandidaat, lidstaat of schengen is. We stoppen alles in een computer en systems snow schade niet. Dus dat je altijd de context meeneemt, zeker in de positie waar europa nu in zit met rusland, maar ook geopolitiek met de economie daar ook steun voor voor die lijn en de minister ook opgenoemd op welke dossiers bij die positieve grondhouding hebben gehad.

[1:38:13] Wat betreft bulgarije is belangrijk perspectief blijven bieden. Als er vandaag niet kan, dan moeten we wel aangeven aan bulgarije. Wanneer het wel kan dan wat we daarvoor nodig hebben, want het is natuurlijk altijd nog een lidstaat meer dan vijftien jaar europese lidstaten, maar ook nog veel belangrijker of niet veel belangen ook belangrijk. Het is ook een navo, lid aan de zwarte zee, samen met roemenen. We moeten ook voor ogen houden in de positie zoals we nu zitten,

[1:38:36] hongarije eens

[1:38:38] triest dat dit plaatsvindt in deze dit met de winters voor voor de voor de boeg voor de inwoners van hongarije orban die joker trekt.

[1:38:48] Daarom geef ik ook soms aan dat wij ook soms

[1:38:51] niet soms terughoudend moeten zijn met veto s. Ik ben bang dat europa duidelijk en in een of ander veto gevecht terecht komt en een kaartspel heeft maar twee jokers. Dus wat dat betreft en ik zou graag zien op de laatste de de grote vraag van de heer sjoerdsma over de samenwerking tussen amerika, europa, maar wat wrijving oplevert. Daar moeten we echt met een strategische agenda komen, een europees amerikaanse agenda komen, want daar zijn essentieel. De strategische agenda op energie en grondstoffen. Wil je die economieën van amerika en europa niet tegen elkaar uitspelen versterken naar de toekomst toe.

[1:39:26] Dank u wel, mevrouw meijer.

[1:39:30] Voorzitter. Ik had ook een vooraankondiging. Twee minuten tot kloppen op de deur van de regel bevestigt de minister vandaag je eerste termijn een lijstje op trots waar nederland mee in heeft gestemd of gaat instemmen. Het kandidaat lidmaatschap van oekraïne, moldavië,

[1:39:45] kroatië toetreden tot channel roemenië bij schengen roept de minister op. Ik word eerlijk gezegd niet heel vrolijk van wordt gepakt om een flinke stap voorwaarts en ik zou het op mijn oproep willen bestendig om dan in ieder geval niet in te stemmen met.

[1:40:39] Beverwijk.

[1:40:40] Voorzitter, dank. Ja ik hoor de worsteling van het kabinet rondom de toetreding van nieuwe landen tot de europese unie enerzijds vast willen houden aan de criteria anderzijds de geopolitieke situatie, maar als dat ertoe leidt dat in de per saldo dat er steeds meer landen richting de e. U gaan dan zou ik zeggen. Dan is het bijna onvermijdelijk om na te gaan denken om nog meer na te gaan denken over een europa van verschillende snelheden, over geopolitieke, gemeenschap of excuses en politieke gemeenschap, dan wel de raad van europa, want anders dan kom je met een steeds grotere u die steeds minder voldoet aan zijn eigen eisen.

[1:41:18] Wat betreft hongarije is het niet mogelijk dat zesentwintig lidstaten oekraïne steunen. Volgens mij zijn research, maar dat ook het geld weghalen bij hongarije, die cohesiefondsen en tot slot ttip

[1:41:31] voorzitter was van tafel gaat niet weer naar boven halen. Het was heel verstandig dat verdrag hadden begraven.

[1:41:39] Dankuwel sjoerdsma bedanken.

[1:41:41] Minister voor zijn beantwoording en op zich eens met de conclusie van collega amro is dat

[1:42:04] eigenstandige criteria heeft toegevoegd.

[1:42:07] Ik was zelf ook verbaasd om te horen van deze zodat dat hij er niet is gewaarschuwd voor consequenties op andere dossiers en dat is ook niet verwacht.

[1:42:13] Ik ben tenslotte hier een vraag op of het veto van nederland op bulgarije. Ook zou kunnen betekenen dat roemenië niet gaat krijgen. Gezien de koppeling die nu nog bestaat.

[1:42:23] De tweede vraag is gaat over in vlees en redactie en elk daarvan zegt de minister. Ja, we moeten een analyse maken. Maar dit is wel een rtl een half jaar bestaat en ik zou willen vragen en dat antwoord in die brief niet alleen in te gaan op de analyse, maar ook op welke wijze het kabinet hier nu mee om wil gaan willen we daar zelf geld tegenaan zetten vanuit europa. Zo ja. Op welke manier ze handelsverdrag daarvan de oplossing graag

[1:42:44] concrete richting wijzen vanuit het kabinet dankuwel.

[1:42:48] Dankuwel. God heer van wijngaarden.

[1:42:51] Voorzitter, dank en ik kom nog even terug op die opmerking van de minister ten aanzien van die sanctielijst en zo moet je daar naar kijken. Ik moest er ook aan denken. Op één december kwam er een bericht dat rusland plaatst oekraïense kinderen in pleeggezinnen nog een miss oorlogsmisdaad op de nos.

[1:43:07] Ik heb het.

[1:43:07] Even gecheckt inderdaad de vorst naar die vrouw kan ik ze beter een heks kunnen noemen. Maria love. Oh beloven die staat inderdaad op die lijst.

[1:43:18] Maar hoe zit de minister daar. Nou moet je niet ook eigenlijk gewoon van van dorne tot directeur die mensen op die lijst hebben. Dus welke wat is daar het criterium. Want wat de minister betreft moet gelden. Want hij bleef daar nog wat vaag over. Dat is geen verwijt maar constatering.

[1:43:37] Dankuwel. De minister in vijf minuten. De antwoorden.

[1:43:41] Want er waren ook een aantal vervolg opmerkingen en instemmende opmerking en nog een paar vragen. Volg mij

[1:43:48] de naam van de laatste twee sprekers op die laatste is echt wat er gebeurd is echter ronduit verschrikkelijk. Ik heb dat vorige week ook gezegd bij gezegd in

[1:44:03] in polen,

[1:44:05] waar we met de oostzee met bij elkaar waren. Daar was dat was ook in aanwezigheid van een russische vertegenwoordiger en echt verschrikkelijk. Die berichten over hele families die worden gedeporteerd, dan wel alleen maar kinderen die worden gedeporteerd

[1:44:17] en die dan daar op een plek waar ze helemaal niet moeten zijn,

[1:44:21] worden opgevoed. Wat dat gaat betekenen echt ronduit verschrikkelijk

[1:44:27] heel erg ingewikkeld goede. Ook daar nog wat aan kan doen want dat dat we weten hoe lastig het is met al onze inspanningen om te zorgen dat we dat oekraïne rechtstreeks zo goed mogelijk helpen. Maar ik ben er echt op gebrand. Om te kijken of we daar ook wat of daartoe handelingsperspectief is gewoon omdat het zo volstrekt walgelijk is.

[1:44:46] Ik heb in de eerste termijn al aangegeven dat ikzelf heel graag wil kijken zonder dat ik dat nu hier allemaal aan de voorkant ga disclose. Hoe je nog uitbreidingen van de groep gesanctioneerde die toch al op stapel staan dat er nog een extra viper zou kunnen geven

[1:45:01] en ik die van wijngaarden vroeg wat zou logica die we daarbij aanhouden. Wat europa doet

[1:45:08] en noord amerika ook is. Je probeert en dat vind ik goed. Je probeert juist bovenaan te beginnen zodat je niet in discussie verzeild raakt. Je pak misschien een paar van van de lagere officieren aan. Je probeert juist degene met het meeste vermogen die het meeste te verwijten is die probeert te raken, maar de gedachte dat je daar veel beweging kan gaan. Die heb ik al omarmd en ik wil. Ik ben graag bereid om te kijken of je ook naar degene die dit faciliteren en die die deze deze absolute misdaad faciliteren die ook kan raken. Ik weet niet zeker of het mogelijk is om

[1:45:44] hoeveel ik dat anders formuleren. Ik betwijfel of wij voldoende informatie hebben om ook te kunnen achterhalen waar die kinderen dan terechtkomen en welke families daar dus ook mede voor verantwoordelijk moet houden want dat

[1:45:59] gewoon maar heel beperkt zicht op hebben. Maar ik wil graag het ook in deze kunnen in deze richting uitbreiden.

[1:46:04] En sowieso zouden we ze trekken we volgens mij kamer en kabinet echt aan dezelfde kant van het touw als het gaat over sancties breder, maar ook kijken wie er nog extra gewist moeten worden, want het is een veelkoppig monster en er zijn heel veel mensen die zich hieraan schuldig maken,

[1:46:21] voorzover dat richting van wijngaarden die sjoerdsma had nog twee vragen hem was. Hij zei canada op die analyse ook een perspectief volgen, wil ik graag doen.

[1:46:31] Ik ga even in overleg met de minister van economische zaken of dat wellicht ook moet in haar bredere industrie brief en hoe zij en ik dat samen op pakken want zij is aldaar uberhaupt met dingen bezig en hiervoor komt haar moeder denk een integraal antwoord komen van het kabinet op de eerste.

[1:46:48] Daarnaast vroeg de issues. Maar hoe zit het nou met die koppeling van roemenië en bulgarije. Die vergadering is op dit moment aan de gang is. Daar durf ik geen uitspraken over te doen hoe dat hoe dat krachtveld zich daar voltrekt dat dat weet ik. Vermoed aan het einde van vandaag. Maar dat dat daar durf ik nu geen uitspraak over doen.

[1:47:06] Dan wil ik voorstellen nog als

[1:47:10] laatste zeggen. Dat was een vraag van mevrouw mayer. We hebben dus over die defensiefaciliteit hebben we steeds gezegd dat wij voorstander zijn van die faciliteit en ook positief kijken naar wat er tot nu toe steeds heeft plaatsgevonden, namelijk dat gebruiken voor vervanging voor de oorlog en die houding die blijft op zichzelf bestaan alleen de vork in de weg waarin hij twee mogelijke manieren zijn om daarmee verder te gaan. Daarvan hebben we gezegd nou nog even wegen in het kabinet morgen omdat ik ook niet alleen overgaan dat vanzelfsprekend gaat ook minister van defensie over, maar ook de minister van financiën. Dus dat vraagt kabinetsberaad en dan zullen we de kamer ook nog voor maandag laten weten. Dus dat zou ik haar daarmee de kamer willen.

[1:47:51] De toezeggen,

[1:47:52] Dan denk ik hiervoor gemaakt.

[1:47:56] Dan zijn er verschillende toezeggingen gedaan die ik ga voorlezen.

[1:48:01] De minister zegt toe de kamer voor het kerstreces een brief te doen toekomen over de sancties betreffende rusland.

[1:48:07] De ministers zeggen ze maar één ding nog aan toevoegen. Dat werd me ingefluisterd.

[1:48:11] De kabinetspositie die is vervat in een fiche van jnv.

[1:48:17] Ik ga eens even met jnv in de slag om het vervolg voor te bereiden richting de vraag van van der lee en dan dan laat ik even aan de kamer weten of het een brief wordt voor mij in anders laat ik aan deze commissie weten dat dat j v is want we weten kamer waar dat te vinden is.

[1:48:31] Dankuwel.

[1:48:33] De volgende toezegging de minister zegt toe naar de set terug te komen op de mogelijkheid voor wat betreft naleving van de sancties en de minister zich toe een uitvoeringen analyse over de vlees en reduction act en de verschillende aspecten daarvan naar de kamer toe te sturen en daarmee zijn we één minuut voor twaalf aan het einde gekomen van deze vergadering. Dank aan de ondersteuning. Dan kunnen mijn nicht miss dan kan ik komen en tot de volgende keer.