Ontwikkelingen rondom het coronavirus

[0:00:00] Allemaal mensen op de tribune. Mensen die via een afstand industrie meekijken

[0:00:06] bij deze technische briefing met de mooie titel ontwikkelingen rondom het coronavirus ik heet onze gasten van harte welkom. Heer van diesel,

[0:00:15] directeur van het centrum infectieziekten bestrijding van het rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu, en mevrouw sap, voorzitter van de maatschappelijke impact team ook mijn collega kamerleden die er vandaag aan mevrouw paulusma namens d zesenzestig, mevrouw van den berg, namens het cda meneer van houwelingen, namens forum en mevrouw agema en mevrouw curran hebben zich afgemeld en mevrouw westerveld van groenlinks zal zich later bijeenvoegen en ik ben nu jouw hoe noem je dat surrogaat. Voorzitter, vandaag en wellicht permitteer. Ik heb nog een vraag te stellen als het nodig is, maar waarschijnlijk worden er zoveel goede vragen gesteld als niet nodig zal zijn. Wat we gaan doen is bekend denk ik. We gaan de heer van diesel vragen om eerst zijn ontwikkelingen rondom het coronavirus toe te lichten. En dan mevrouw sap. Datzelfde vanuit haar rol en vervolgens krijgen de kamerleden de gelegenheid om vragen te stellen is een technische briefing, dat wil zeggen dat wij hier als kamerleden zijn om informatie op te halen en genieten ruimte is voor een politiek debat. Dat hebben we namelijk donderdag

[0:01:23] meneer van diesel uw woord geven wordt nog even geknutseld aan de presentatie.

[0:01:30] Ja. Aan de andere kant. Iedereen heeft volgens mij ook in een print van de presentatie voor de mensen in ieder geval die hier zijn. We gaan even gewoon beginnen en dan hopen we dat de techniek ons ondersteunt. Meneer van diesel.

[0:01:46] Goede middag.

[0:01:47] Ik zal u meenemen.

[0:01:51] Huidige epidemiologische situatie. En wat duiding daarvan geven nog even weer de achtergrond hebben een strategie om het virus in te dammen. Om meer uitbraken te voorkomen en te bestrijden. Vaccinaties spelen een belangrijke rol

[0:02:06] inmiddels doorgemaakt de infectie om een brede immuniteit te bewerkstelligen, want dat is uiteindelijk bevolking breed de beste manier om bescherming te bieden.

[0:02:15] Nou dan zijn er een aantal maatschappelijke afwegingen dit jaar. Die zullen straks besproken worden door vanuit het mit.

[0:02:24] Vanuit het oog houden ons bezig met epidemiologisch medische problematiek. Dat zijn eigenlijk drie belangrijke punten zicht houden op het virus en de verspreiding. We hebben een aantal instrumenten voor je zal aflopen en de huidige stand geven

[0:02:41] de zorgketen intact houden. Dat stuk een afgeleide maten ook van de ziekte belasting wat geld voor ziekenhuizen voor isis. Maar natuurlijk ook voor verpleeghuizen en de huisartsenzorg

[0:02:53] en verder wil je natuurlijk ook dat de reguliere zorg. Alles kan doen en zelfs inhaal zorg mogelijk zou zijn. En tenslotte is een specifieke groep van kwetsbare die meer dan andere risico s lopen bij het doormaken van co fit en ook op die doelgroepen voor specifieke acties gepland. Nou wat voor instrument te hebben. Ik wilde met naam met één of ander truc laten zien vanuit de vs.

[0:03:19] We hebben de rioolwater surveillance en dan ga ik van als het ware onder naar boven de infectie piramide rioolwater vervelends geef natuurlijk indruk over de circulatie van het virus zoals het wordt uitgescheiden met ontlasting in de rioolwaterzuiveringen komt is tussen maat voor de infectiedruk in nederland. Infectie. Radar is een

[0:03:42] een internet beest systeem van rapporteren. Daar doen zo n vijftien duizend nederlanders aan mij rapporteren elke vijf dagen tot een week of ze klachten hebben gehad. Ik zal je de resultaten laten zien.

[0:03:54] We hebben meldingen van ziekte.

[0:03:57] We hebben het nivel zijn huisartsen peilstations, waarvan een honderdveertig tal bijhoudt. Hoeveel patiënte met komeetachtige meer algemeen griepachtige klachten komen en nemen daarbij een aantal daarvan ook bemonstering af van die bemonstering wordt bepaald.

[0:04:16] Daar krijgt u zo resultaten van te zien. We hebben het systeem bij de ggd waar je kan

[0:04:21] laat de bemonsterd. Dan wordt er een pcr test verricht en eventueel bronnen een contactonderzoek.

[0:04:26] Dat stuk ietwat de laatste tijd waar gewoon minder van gebruik wordt gemaakt van ziekenhuisopnames dat stuk wel een hele harde maat zweem van zorgmedewerkers die ziek worden in veel ziekenhuizen sterfte statistiek en tenslotte ook het internationaal beeld dus, zowel vanuit de rioolwater vervelend dat mijn hele algemene indruk van nederland geeft tot hele specifieke getallen over een oversterfte. Geef ons informatie wordt momenteel met het

[0:04:57] straks kost twee, vier, zes. Volgende sluit

[0:05:00] dan laat ik u eerst de harde getallen maar zien van het ziekenhuis en de iss verlopende tijd rechts weergegeven in de staaf grafieken bovenste zijn de ziekenhuisopnames ondersteunt de c opnames en wat u ziet dat de naam piek die we in het najaar hebben gehad

[0:05:18] eigenlijk een vrij stabiele situatie is c tot die net de afgelopen weken weer wat gestegen is. Maar de getallen zijn natuurlijk zeker vergeleken bij wat we in eerdere golf hebben gehad. Heel erg laag.

[0:05:30] Dus we zitten in week negenenveertig hem tot en met off tot vandaag eigenlijk de getallen. Driehonderd tweeëntachtig ziekenhuisopnames niet allemaal

[0:05:39] ten gevolge van kovic ziekte zelf. Soms definieert het ook een onderliggend ziektebeeld.

[0:05:45] Dus door comfitt wordt gescoord. Driehonderd vierendertig en de ic. Ziet u zesentwintig, respectievelijk eenentwintig,

[0:05:51] een geringe toename dus ten opzichte van vorige week. Maar eigenlijk ziet u aan de rechterzijde dat er de afgelopen weken min of meer stabiel beeld is met enige golfbeweging in de twee grafiekjes van nederland tonen de verspreiding over het land.

[0:06:10] Daar is eigenlijk uit duidelijk dat er in heel nederland wat ziekteactiviteit is

[0:06:15] en dat er niet hele grote althans regionale verschillen zijn.

[0:06:19] Vandaag ga, wil ik graag iets iets beter begrijpen. Prima.

[0:06:23] Ja. De i c opnames die stegen met acht procent.

[0:06:27] Dat is van vierentwintig naar zesentwintig. Als je kijkt naar de opnames ten gevolge van fit blijft het te vergelijken met eenentwintig.

[0:06:36] Maar die data op die metingen worden gedaan. Het is zes december voor de eerste dertien december voor de tweede is geeft dat niet een vertekend beeld. Want als op dezelfde moment zou zijn gebeurd, is allebei op

[0:06:51] op een ander moment zou je dan niet gewoon een stabilisering krijgen.

[0:06:55] Ik denk dat het stabiel is. Dat heb ik ook net aangegeven natuurlijk als je het deze keer gewoon min of meer arbitrair afgesproken dat op een moment in de week we het ophalen en rapporteren die dat moment is altijd dinsdag en u kunt op de rivm website

[0:07:14] het wekelijkse epidemiologisch beeld ook downloaden en daar zijn dit is de laatste week getallen van uiteraard. Als je morgen kijkt of na het weekend in het weekend.

[0:07:24] Er zijn er vaak wat minder opnames. Dat is klassiek.

[0:07:28] Dus er zal altijd de enige spreiding zijn door de week en dat ziet u aan de rechterzijde weergegeven in de hoogte van de blauwe staaf.

[0:07:36] Het is niet

[0:07:38] er zit gewoon altijd enige spreiding ik maar zeggen. Maar overal zou ik denken. Het ziet er redelijk stabiel uit zei dat voor de ziekenhuisopname geld dat er wel wat toename is.

[0:07:48] Nou dan. Volgende sluit

[0:07:51] dan kunt u zich afvragen wie worden dan in het ziekenhuis opgenomen en dan ziet u hiervoor verschillende leeftijdsgroepen weergegeven ook weer in de loop van de tijd. Het aantal ziekenhuisopnames.

[0:08:02] Nou daar is duidelijk als je links boven kijkt nul tot negentien jarige dat ziekenhuisopname zeldzaam zijn aan de andere kant rechts onder de tachtig plus

[0:08:12] ziet u eigenlijk samen met de vijfenzestig, zeventig plus die even van zestig tot tachtig zijn samengenomen. U ziet dat daar de eigenlijk de opnames vandaan komen. Veertig tot zestig

[0:08:26] ook wel wat maar die vergelijkingen een stuk minder en de jongere leeftijdsgroepen die worden eigenlijk nauwelijks in het ziekenhuis opgenomen.

[0:08:35] De stad even ter invulling degene in het ziekenhuis en vooral de alleroudste en eigenlijk begint dat zo bij vijfenzestig, maar met name bij zeventig plus.

[0:08:44] Dus dat is het beeld vanuit de ziekenhuizen. Dan heb je het beeld vanuit rioolwater cv s opnieuw aan de linkerzijde een kaartje met de absolute aantallen virussen die in de driehonderd, driehonderdveertig rioolwaterzuiveringsinstallatie worden bemonsterd ziet eigenlijk dat de kleur over heel nederland relatief

[0:09:05] behoorlijk egaal is ook daar dus geen grote verschillen tussen de regio s. Het kleine kaartje toont van rood naar groen of er de afgelopen weken een toename was nodig was in sommige regio s of een afname van zogenaamd regio s dus ook de rioolwater cv geeft het beeld dat over heel nederland ziekteactiviteit is zonder grote regionale verschillen

[0:09:27] aan de rechterzijde. Ziet u de rode lijn weergegeven het in dit geval gemiddeld aantal virusdeeltjes en personeel miljard.

[0:09:37] Nou u ziet daar de de golven die we recent hebben gehad en de heer golf van de omicron. Begin dit jaar ziet dat de dalende was omdat ook daar de laatste week weer wat toename is maar dat we nog lang niet bij de piek zijn die we eerder in het najaar hadden aan de onderzijde. Ziet u in het zwart weergegeven weer het aantal ziekenhuisopnames rioolwater loopt altijd weer een week achter want het moet allemaal betaald worden. Dus hier ziet u in ziekenhuisopnames nog niet te kleine toename die ik u net laten zien als je op de getallen van vandaag kijkt.

[0:10:09] Maar u ziet natuurlijk wel heel mooi denk ik over een langere periode hoe vrij die rioolwater vervelend eigenlijk toch overeenkomt met het aantal ziekenhuisopnames. Dus dat het ook voor ons een mooie maand is om zicht te houden op het virus. Terwijl daar natuurlijk niks voor nodig is. Want je kan het zo monster uit het rioolwater.

[0:10:30] Dus ook hier het beeld van een toename weer afgelopen week maar nog relatief minder dan eerder in het najaar.

[0:10:38] Dan ga ik met de volgende games instrument door. Dat is infectie radar.

[0:10:43] Dit is op vrijwilligheid hebben dus zo n vijftienduizend personen zich aangemeld om hieraan mee te doen. Die rapporteren elke vijf tot zeven dagen of subcoal visachtige klachten hebben gehad

[0:10:55] die klachten situeer gegevens. Volgens de institutie, de definitie koorts en of hoesten verlies van smaak of benauwdheid en dat zijn de belangrijkste klachten die het meest specifiek zijn voor nadat u dan weer ziet weergegeven opnieuw per leeftijd scoort is het aantal personen dat in de afgelopen weken rapporteren. Nou dan is bijvoorbeeld duidelijk dat in de groep twintig tot dertig, dat bijna tien procent is dus tien procent geeft aan dat ze hoestte een verlies van smaak hebben of benauwdheidsklachten al of niet. Daarbij. Tegelijkertijd ziet u rechts onder de tachtigplussers dat het daar ook voorkomt, maar ongeveer bij vijf procent van degenen die meedoen. De groep van nul tot vijfentwintig is nogal klein. Dus dat zijn de getallen gewoon minder robuust, maar met name het verschil tussen jongeren tien procent, ouderen, vijf procent kunt u mooi inzien.

[0:11:50] Dan staat aan de rechterzijde weergegeven

[0:11:53] hoeveel van die personen die klachten hebben zelf te doen dat ze ongeveer zestig procent. En hoe vaak ze dan positief zijn en dan ziet u doorgerekend dat waarvan de hele groep vijf procent klachten hebben die passen bij fit heeft één procent positieve zelf testen dus een op de vijf met klachten

[0:12:13] uit dit onderzoek heeft dan op dit moment confit klachten bij anderen hebben rhinovirus racevirus meter bruin of virus zou zijn te vervelen. Circulerende virus momenteel en dat verklaart verschil van vier procent en de tests is natuurlijk ook niet. Honderd procent betrouwbaar. Dan ziet u rechtsboven nog even maar dan moeten we echt lezen denk ik op de shit zelf dat behalve klachten van de of smaakverlies of hoesten ook neusverkoudheid wordt gerapporteerd, maar u kunt

[0:12:42] alle klachten gerelateerd aan de bovenste luchtwegen daar aflezen. Een heleboel mensen hebben er dus ook neusverkoudheid. Bij hem komt het meest voor u ziet dat smaakverlies,

[0:12:53] maar een paar procent eigenlijk is.

[0:12:55] Dus dit is infectie radar ook daar zien we dus een toename afgelopen week en ook een geringe toename van co fit. Wat misschien nog interessanter is even aan deze grafiek te illustreren. Als je kijkt naar de grafiek met percentages positief van rechtsonder in rood. Ziet u eigenlijk vrij recent dat we een piek hebben gehad in het aantal zak of twee positieve dat het gedaald is

[0:13:19] en dat het nu opnieuw wat stijgt. Maar u ziet dat de toename beduidend minder is dan de toename die we zagen in het najaar. En dat betekent dus dat het najaar meer piek door cockpit werd veroorzaakt door de huidige klachten die ook door alle andere luchtdruk virus wordt veroorzaakt en dat verschil in die pieken maakt dat meteen

[0:13:38] duidelijk. Ik ga het volgende slide door. Dan is altijd nog even de vraag hoeveel van die infecties zijn al herseninfecties. Met andere woorden hebben ze eerder een kogel gehad. Dat ziet u hier eigenlijk in de zwarte lijn weergegeven

[0:13:53] als nu iemand zich meldt bij de ggd voor een test.

[0:13:56] Dan wordt duidelijk dat ongeveer veertig mogelijk wat hoger natuurlijk een geselecteerde groep

[0:14:02] van die mensen zich al eerder bij de ggd hebben gemeld dat er ook een positieve test hadden en die periode tussen de vorige infectie en nu is de mediaan is daar ongeveer dertig tot vijfendertig weken en dus ongeveer twee derde jaar geleden hebben die personen dan eerder ook al een test gehad en dit is een beetje het beeld wat we momenteel zien we zien dat een heleboel mensen een infectie krijgen. Maar dat die mild verloopt en die infectie in dit geval ten opzicht van het voorjaar is natuurlijk beiden met omicron varianten geweest.

[0:14:36] Volgende slide.

[0:14:37] Dan hebben de zelfde rapportage weer bij verpleeghuizen en woonzorgcentra.

[0:14:44] Ook daar weer het aantal positieve locaties en het aantal bewoners dat in totaal positief is en dat zie je ook in de tabel weergegeven. Ook daar eigenlijk een vrij sterke toename plots in de afgelopen week van het aantal verpleeghuizen voor de duidelijkheid nog steeds veel lager dan bij eerdere golf hebben gehad, maar het is wel een toename en u ziet dat ook het aantal besmette personen absolument, met name het aantal besmette personen toeneemt en het aantal locaties ook maar minder. Dus dat betekent dat er wat verspreiding in verpleeghuizen is over weten we dat de sterfte door cofi in een verpleeghuis een stuk lager is momenteel dat niet eerder geweest is.

[0:15:24] Volgens light

[0:15:26] dan het huisartsen pijl systeem. Er zijn zo n honderdveertig huisartsen die rapporteren of patiënte die zich bij hen melden.

[0:15:38] Cofi achtige klachten hebben of eigenlijk griepachtige klachten en vervolgens een monster insturen

[0:15:44] in die monsters bepaald. Het rivm het type virus als dat geïsoleerd kan worden.

[0:15:49] Wat dan. Die klachten veroorzaakt. Ziet u aan de rechterzijde weergegeven met kleurtjes ook in de staaf grafiek

[0:15:57] en ziet u eigenlijk dat er momenteel veel circulatie is van het zogenaamde meter of virus is een virus wat eigenlijk gelijkt op het influenzavirus soms longontstekingen ook kan geven. Kan iemand redelijk ziek van zijn en zeker in twee weken hoesten. U ziet tegelijkertijd dat het aantal zak of twee isolaten laag is. Maar dat komt natuurlijk omdat iemand die klachten krijgen doet eerst een zelftest als die positief is dan zal die over het algemeen niet naar de huisarts gaan en zeker niet opnieuw laten bomonste dus de zak of twee is hier ondervertegenwoordigd. Maar ik tonen met name even om te laten zien dat er momenteel ook veel activiteit is van mee te pluimen van rino van ms virus. En dat verklaart

[0:16:43] dat een heleboel personen momenteel klachten hebben, maar lang niet allemaal ten gevolge van covent volgende slide. Waarom is dat van belang?

[0:16:52] Dat is omdat ik ook wat wilde laten zien over het ziekteverzuim.

[0:16:56] Dat is overigens een project in wording. Maar ik toon hier een aantal dingen. Allereerst toont deze grafiek met met de kruisjes op de plusjes eigenlijk het actuele wekelijks gemiddeld aantal nieuwe ziekten meldingen. Dus het is een incidentie maten. Het is niet een prevalentie van hoeveel mensen zijn er momenteel ziek.

[0:17:17] Dan ziet u dat je eigenlijk de afgelopen weken rond de één procent komt.

[0:17:21] Dat vertaalt zich dan direct naar een prevalentie maat van ongeveer vijf, zes procent hem want dat is wat we nu hebben en dat betekent dus dat de mensen over het algemeen een dag of vijf, zes ziek zich ziek melden. Dus dat klopt dan wat hier gedaan is. Nogmaals, dit is work in progress is dat er ook modelmatig gekeken wordt wat van die hoeveel van die ziekte meldingen veroorzaakt wordt door respiratoire virus waardoor luchtweginfecties. En hoeveel daarvan door comfitt hier weergegeven. Want de kleuren waarmee de grafiek wordt ingevuld geven een aantal jaarlijks terugkerende paramour weer, zoals bijvoorbeeld het seizoenseffect. Wat een deel van de ziekmeldingen verklaard. Dus ook wat men noemt een grootschalige trends die daardoorheen speelt. Maar in het donkerblauwe ziet u weer gegeven wat ik u net liet zien, namelijk de infectie radar resultaten en wat je eigenlijk ziet is als we die infectie radar resultaten volgt dus die donkerblauwe inkleuring ziet u eigenlijk dat dat heel mooi overeenkomt met de golfbeweging in de daadwerkelijke meldingen. Met andere woorden een deel van die golfbewegingen van die meldingen komt. Door luchtwegklachten van luchtwegklachten weten we dat nu één op de vijf door kovic komt maar lang niet alle

[0:18:37] en dus op deze manier kunnen we met gegevens van verzuim de komende periode hopelijk

[0:18:43] en ook naar het mit team beter weergeven wat de gevolgen zijn voor de maatschappij, zonder dat je alleen maar naar ziekenhuisopnames naar volgende sluit geeft het dan even nog weer rechts hetzelfde plaatje. Wat ik net iets.

[0:18:56] U dat het gaat uitleggen waarom mevrouw van den berge die vorige sluit nog een beetje beter begrijpen

[0:19:00] welke. Voorzitter. Ik weet niet wat ik moet staan onder een auto

[0:19:05] defect.

[0:19:06] Wat als ik het.

[0:19:08] Moeilijk woord. Meneer van diefstal.

[0:19:10] Dat weet ik. Kijk in alle eerlijkheid net zo min als u wat ik maar wat ik net zei. Het is werk in wording en het is een term die die modelleur gebruiken om bepaalde effecten te verklaren. Bedoel zullen in de toekomst ongetwijfeld op terugkomen. Maar hij kan zich voorstellen dat het ziekteverzuim zitten chronische effect zij of of ook een effect op jaarlijks teruggekeerd zoals het opgebouwd en dat de motoren gesierd perfect is blijkbaar een defect wat ze nodig hebben om die modellering sluitend te maken. Het punt wat ik eigenlijk wil maken is dat u ziet dat de variatie in die kruisjes dat het heel mooi dat die infectie radar reportage volgt en dat is dus aan elkaar geassocieerd en dat betekent afgeleid weer dat je moet verwachten. En dan ziet u het aandeel met de hoogte van die blauwe invulling weergegeven dat welk deel komt door luchtwegklachten van dat verzuim en dat is eigenlijk waar we naartoe willen want we willen weten hoeveel die luchtweginfecties uiteindelijk maatschappelijke impact hebben door verzakking.

[0:20:16] Mag ik dan concluderen dat de grootschalige seizoenseffect.

[0:20:22] Dat is voor alle andere jaren.

[0:20:27] Oké. Het lijkt een beetje op hoe kom ik straks nog op terug te sterft te rapporteren en die wordt ook geprojecteerd over de sterfte gemiddeld van de afgelopen zoveel jaar en dat is hier ook het geval. Dus je kijkt eigenlijk naar als je met alleen maar de getallen van de afgelopen jaren. Zo ken ik hem dan zie je dat je dus een deel mist.

[0:20:47] Dat kan je niet verklaren. En u ziet dat de infectie radar getallen een belangrijk deel van wat je mist invullen

[0:20:55] en nadat dat stan. De suggestie dat dat duidelijk effect heeft op het verzuim en op het volgende slide.

[0:21:02] Laat ik helemaal rechts weer deze grafiek terugzien. Maar u ziet hier ook specifiek voor de beroepsgroep onderwijs en voor de beroepsgroep die in de gezondheidszorg werkt ook weergegeven hoe de invloed van de luchtwegen klachten is en je ziet u dat dat voor die twee groepen eigenlijk hoger uitpakt dan voor gemiddeld nederland. Dus je kan ook per beroepsgroepen en dat zal in de toekomst natuurlijk interessant kunnen worden. Ook onder de impact

[0:21:27] beter te begrijpen. Kan je als het ware kijken hoeveel van het ziekteverzuim komt door luchtwegklachten en indirect. Vanwege de andere cv s kunnen we het dan weer ophangen aan al of niet. Comfitt. Maar dat kan ook heel goed voorbeeld. Dus nu dat mee te promoveren zijn.

[0:21:43] Het is in wording. Dus ze komt nog terug op die auto depressie van u. Waarschijnlijk wordt die heel belangrijk. De volgende slide.

[0:21:50] Nou dan is dit zijn de sterfte getallen die zijn net de afgelopen week heeft met pijltje weergegeven komen ze weer uit

[0:21:59] dat betrouwbaarheid ze in de val wat opgebouwd is vanuit voorafgaande jaren. Dat betekent dat er momenteel weer enige oversterfte is aan de rechterzijde. Ziet u de getallen weergegeven voor verschillende leeftijdsgroepen en of ze al of niet. Nee, dit zijn de leeftijdsgroepen. Ziet u weigert dat in de alleroudste dat momenteel nog net binnenvalt en de groep die er net onder zit.

[0:22:23] Dat had zich net buiten dat betrouwbaarheid in de val begeeft.

[0:22:27] Dus de sterfte die we enige tijd terug was binnen het betrouwbaarheids interval van de afgelopen jaren. Die is nu in het erbuiten.

[0:22:37] Volgens light

[0:22:39] toont dan het bekende reproductiegetal het getal wat weergeeft als het over de n is tot een uitbreiding van de uitbraak is een onder de één neemt het wat af. Maar we kunnen alleen maar met enige tijd terug vaststellen. En u ziet kortgeleden zat hij eigenlijk precies rond de één zal er nu dan misschien net iets boven zitten. Maar eigenlijk ziet u dat zedd te piek in het najaar die continu rond de één heeft geschommeld

[0:23:06] aan de rechterzijde. Ziet u de invulling voor de verschillende types ziet ook dat aan de onderzijde dat de verschillende types

[0:23:15] meestal opkomen en dan weer wat dalen en dan komt de volgende. Dat geeft een soort

[0:23:20] ja voor de personen met migraine bijna flikkers scott boom achter het beeld. Dus dat haal ik snelweg en ga naar de volgende slide. Want daar staat eigenlijk hetzelfde weergegeven. Maar dan even

[0:23:31] denk ik wat herkenbaarder. Als je begint aan de linkerzijde ziet u weergeven. De alfa variant vervolgens verdrongen door de delta variant. Die wordt dan weer verdrongen door de berta vervolgens door de omicron varianten en wat je eigenlijk momenteel ziet en het ziet er helemaal rechts

[0:23:51] dat er meerdere varianten door elkaar spelen. Wat in onze interpretatie over eigenlijk best gunstig iets is en dat zijn allemaal steeds afgeleide van de omicron variant. Dus

[0:24:04] ik denk nu net ruim een jaar hebben behalve de overkomt variant geen nieuwe varianten meer gehad.

[0:24:11] Dat betekent dat er wel nieuwe subtype ontstaan dat ze soms ook met elkaar recombineren zoals dat dan heet dus niet alleen

[0:24:19] soms muteren. Maar ze kunnen ook recombineren en dat zijn eigenlijk de varianten die momenteel

[0:24:24] rondgaan, bijvoorbeeld de xp baby uit in singapore ook een forse uitbraak heeft veroorzaakt. Die komt nu in nederland op. Maar het zijn allemaal varianten van de omicron variant dan verwacht je dat doorgemaakte infectie of vaccinatie daar bescherming tegen biedt. Dat doet het ook toon ik u zo maar wat die varianten dus doen is eigenlijk weer batterij te zoeken waar het kan omdat de immuniteit immers afneemt. En dan geven ze een klein piekje en komt de volgende wereld en dat is het beeld wat we nu zien is dat het beeld is wat zich verder naar de toekomst voortzet denk ik dat dat niet een ongunstige scenario is volgende sluiten

[0:25:04] dan.

[0:25:05] Wat wilt u nog begrijpen, mevrouw.

[0:25:08] Nou meneer dancer net tussen neus en lippen door ook al even van al die varianten lopen nu door elkaar en dat dat dus niet ongunstig zou zijn. Ik kom er zo.

[0:25:19] Dat lijkt me een vraag voor de ronde is niet echt een verhelderende voor.

[0:25:23] Laat ons even de scenario s zien dan kan ik het misschien nog wat beter illustreren dan nog even wat is nou het effect van vaccinatie hebben we hebben een najaar ronde gehad. Maar na bijna vier miljoen nederlanders nog een vaccinatie hebben gehaald tussen de zestig en zeventig procent van vijfenzestig jaar heeft dat effect gehad. Ja. Dat heeft zeker effect gehad. Dat ziet u op deze grafiek weergegeven. En wat tentoon opnieuw voor de verschillende leeftijdsgroepen hem. Dat zijn die kleine die vijf grafiekjes in het midden wat het aantal opnames is wat uit die groep ontstaat.

[0:26:02] Nou dan ziet u dat niet gevaccineerd. Momenteel nog steeds de meeste opnames tot gevolg heeft en hoe dat voor de duidelijkheid die groep is natuurlijk inmiddels klein geworden. Maar uit die kleine groep ontstaan. Dat kunt u hier zien relatief nog de meeste ziekenhuisopnames omgekeerd.

[0:26:19] De groep die de herhaalt heeft gehaald. Afgelopen paar maanden. Dat ziet u in het midden aan de onderzijde en je ziet dat daar momenteel de minste personen naar het ziekenhuis komen.

[0:26:32] Meneer voormalig. Wat ik niet goed begrijp.

[0:26:34] Deze grafiek niet de absolute aantal worden gegeven aan de linker. De linker maar rekent op de grafieken die niet juist toelichten waarom dat geen absolute aantallen zijn.

[0:26:44] Dan kan je namelijk niet rekenen. Het gaat erom dat je wilt weten

[0:26:51] even later uitleggen. Het gaat erom dat je wil weten hoeveel bijvoorbeeld uit de groep die gevaccineerd is ziek worden en naar het ziekenhuis gaan.

[0:27:00] Absoluut gezien dat kunt u ook in de staafdiagrammen zien is dat natuurlijk niet de grootste groep. Dat is logisch omdat er inmiddels nog maar weinig niet gevaccineerd zijn. Maar als je kijkt per groep en je vergelijk ze dus per groep die recent wel het vaccin gehad en dan ziet u dat de aantal opnames wat uit de groep niet gevaccineerd resulteert verreweg het hoogst is

[0:27:23] en dat staat er ook naast.

[0:27:25] Heel heel kort de onze voor ons een groot plezier. Als je de volgende presentatie ook de absolute aantallen kan maar die ziet aan de link hebben dat zijn dat zij de leeftijdsgroepen. De rechter in absolute aantallen.

[0:27:37] Met kleurtjes. Meneer, u wilt de cijfertjes.

[0:27:42] Dus wat terecht dat zij schattingen met betrouwbare darkside.

[0:27:46] Dat zijn gewoon een aantallen die worden gemeld in het ziekenhuis en waarvan we de vaccinatie staatsbreed.

[0:27:52] Er bestaat als ik begrijp toelichting over. Waar staat het dan de betrouwbaarste in te vallen bij de rechter grafiek.

[0:27:59] Dat rex. Ik zeg het hem.

[0:28:01] Wilde getallen zien en die staan links.

[0:28:04] Dat zijn de getallen van de mensen van mijn leeftijd.

[0:28:07] Ik zou graag de kleur. Als je kijkt naar de legenda. De grafiek links is een kolom grafiek die inderdaad kolommen per leeftijd scoort. Maar die kolommen zijn opgebouwd uit kleurtjes. In die kleurtjes zijn staan we voor de verschillende maten van vaccinatie

[0:28:21] die zijn geweldig.

[0:28:23] Ik trek alles. Ik zit. Ik ben er heel blij mee maar ik zie het nu. Ik zie het dankuwel. Ik ben heel blij voor deze toelichting.

[0:28:32] Evenveel. U bent niet flauw bedoeld. Maar je bent niet kleurenblind of wel.

[0:28:37] Dat kan

[0:28:39] jury van dinsdag. Gaat u verder.

[0:28:41] Mijn kleur winst voor rood. Dat wordt geëist te staan met een rode juist uitgelaten.

[0:28:48] Dus zowel absolute getallen nogmaals als incidentie mate want dat is natuurlijk waardoor je kan berekenen hoe effectief de volgende sluit heb ik toch nog even berekent of ik het is berekend. Laat ik het zo zeggen. En dan ziet u dat de toevoeging van de laatste vaccinatie zoon vierenzestig procent minder kans geeft en naar de ic tweeënzesti procent minder kans en dat is eigenlijk wat er volgde uit de vorige grafiek, zij het en het ziet u hier ook weergegeven in tekst

[0:29:18] dat de referentie groep net wat anders gekozen is.

[0:29:21] Ik wil u nog wel even zeggen dat het steeds moeilijker wordt voor ons om een groep ongevaccineerde te identificeren.

[0:29:28] Ze zijn onzeker niet gevaccineerd. Maar ze kunnen wel natuurlijk infectie hebben gehad. Inmiddels omdat het zoveel rondgaat. Dus dat maakt dat het steeds ingewikkelder wordt om die getallen te leveren, maar tot nu toe lukt het nog volgende slide.

[0:29:42] Dan wil ik u even te internationale beeld tonen

[0:29:46] van oude world in detail te downloaden en te combineren aan de linkerzijde. Het aantal personen of een aantal gevallen per miljoen inwoners.

[0:29:56] Nou ziet u dat nederland helemaal onderaan staat op zich natuurlijk prachtig. Je moet je wel realiseren dat dit afhankelijk is van de officiële meldingen aan de ggd in veel minder melding mensen gaan naar de ggd zelf zelftest doen dus met andere woorden dit zegt lang niet alles maar je ziet toch dat een aantal andere europese landen veel hoger zitten aan de rechterzijde het aantal patiënten in het ziekenhuis als totaalaantal. Ook daar bungelt nederland onderaan. Ziet u bijvoorbeeld dat in frankrijk. Het aantal patiënte met vindt dat opgenomen is tien, twintig keer hoger is dan in nederland en u ziet verder dat ook daar weer de laatste week de trend een beetje omhoog is. Volgende slide.

[0:30:38] Geef dan nog even de zogenaamde screenshots die index met andere woorden dat is een index voor de aantal interventie stad nog geld in de verschillende landen. Nou eigenlijk zie je dat

[0:30:52] nederland net als alle landen eigenlijk zo goed als alle maatregelen. Natuurlijk heeft losgelaten.

[0:30:58] U ziet dat frankrijk en italië dat wat trager hebben gedaan dan nederland. Terwijl zweden en verenigd koninkrijk weer wat eerder waren. Maar momenteel is dat eigenlijk allemaal redelijk op hetzelfde niveau en voor alle momenteel laag volgende sluit geeft dan nog even die scenarios weer en dan kom ik terug op wat ik net zei over de circulatie van de verschillende types. De wetenschappelijke raad voor het regeringsbeleid heeft al een aantal maanden terug die verschillende scenario s benoemd

[0:31:30] variërend van alles is voorbij. Kovitch is weg. Tot with geeft de ene na de andere uitbraken en de verschillende tussen groepen. Eerder is al geconcludeerd dat het mild het meest nu neigt naar een griep plus scenario. Er zijn natuurlijk ook nog wel wat risico s internationaal daar is ook china afgelopen week in genoemd, omdat de verwachting is dat daar behoorlijk wat meer infecties gaan optreden en afstaan door dat het meer de mogelijkheid krijgt

[0:32:03] onder de bevolking. De verspreiden ook weer nieuwe varianten zouden ontstaan, dan zou natuurlijk wel zuur zijn. Dus maar dat is een beetje de externe dreiging. Dat hebben we gewoon als nederland alleen niet in de hand. Het griep plus scenario past dus meer dat het gebruik maakt van het seizoenseffect om op te komen net zo goed als de meeste andere luchtweginfecties die in de winterperiode heftiger zijn griep. Weet u, heeft het virus manier van recombineren door het gesegmenteerde manier waarop het erfelijk materiaal opgebouwd kan dat wat makkelijker uitwisselen en kan ook mutaties daar een ondergaan komt jaarlijks terug kan je tegen vaccineren en het helpt gelukkig in een belangrijk deel van de gevallen bij corona zien we nu dat het beeld natuurlijk nog niet rustig is er nog steeds in het rioolwater in de ziekenhuizen is bepaald niet lul.

[0:32:58] Maar het feit dat er nu verschillende door elkaar lopen is op zich niet ongunstig en ook niet het feit dat het allemaal nakomelingen zijn van die omicron subtype of type die inmiddels in verschillende subtypen dus rondgaat en wat je eigenlijk verwacht dat de situatie is dat men een infectie doormaakt. We weten dat de immuniteit langzaam daalt en op gegeven moment heeft al een nieuw subtype. Toch weer de kans om weer een infectie over het algemeen mild te veroorzaken. En dan door de infectie bij weer gekoesterd pwn tijd beschermt maar eens iemand anders weergevoelig en dus op die manier gaat het rondgaan. Ook de anderen

[0:33:34] coronavirus rond die alleen maar neusverkoudheid geven en als dat zich verder voortzetten en niet meer tot een grote uitbraak leidt, dan zou dat ertoe leidde dat het virus langzaam wat wij dan zeggen endemisch wordt van de epidemische naar de endemische situatie gaat en dan wordt het gelukkig nog rustiger dan

[0:33:55] momenteel is. Maar ik wil wel benadrukken dat ze een beetje in de kristallen bol kijken want we kunnen dat we hebben dat nooit kunnen voorzien en dat dat is toch iets vooral wat zich moed tonen en de kleine lettertjes dat

[0:34:12] dat de resultaten kunnen tegenvallen geld ook hier helaas volgende slide. En dan ben ik er bijna want ik wil dit even samenvatten hebben zien dus meerdere omicron varianten.

[0:34:22] Wij vinden het beeld nog niet stabiel. Ofschoon het wel de prelude. Nu zou kunnen zijn van meer en diversiteit. We zien verschillende types opkomen en ondergaan die dan ook niet meer zoals delta de hele uitbraak veroorzaken, maar het zijn er verschillende die het samen doen. Immuniteit blijft natuurlijk een beetje een vraagteken hoe lang dat blijft bestaan na vaccinatie of doorgemaakt infectie. We zien een toename die past bij een winterperiode rioolwater stabiel verhoogt infectie, radar ziekenhuizen en verpleeghuizen wat toename. Maar dat is natuurlijk eerder geweest en nogmaals veel minder toename dan we eerder hebben gezien en we hebben de vaccinatieronde min of meer achter de rug en waarbij bijna vier miljoen mensen zich te laten vaccineren thermometer stand een. Dat betekent dat we weinig adviseren om weinig interventie te doen. Behalve de basale en die tolk u zo volgende slide.

[0:35:20] O ja, de commandant zo nog even op terug. Ik wil nog even zeggen dat we een deskundige beraad hebben gehad ook ingegeven door de vraag van ziekenhuizen of er niet iets konden verzinnen, waardoor de absentie door het coronavirus minder invloed zou hebben op

[0:35:37] op de zorg hebben een advies over uitgebracht die inhoudt dat we eigenlijk vinden dat als iemand zich niet fit voelt natuurlijk altijd thuis blijft. Maar mensen die fit zijn ondanks corona in bepaalde situaties kunnen worden ingezet en dat we eigenlijk

[0:35:53] veel liever zouden zien dat meer generaal gebruik wordt gemaakt van neus maskers bij alle luchtweginfecties. Eigenlijk was dat altijd totdat het beleid. Maar dat werd onvoldoende toegepast. En als u bedenkt hoeveel dino mee te of virus. Een andere virus ook circuleren. Wil je ook niet het ziekenhuis inkrijgen dus algemeen generiek mondneusmaskers gebruikt door zorgverleners, zeker als ze klachten hebben om te voorkomen dat er verspreiding plaatsvindt.

[0:36:24] Buiten het ziekenhuis zullen we testbeleid binnenkort ook gaan evalueren.

[0:36:29] Maar dat vinden we het momenteel nog net te vroeg voor. Maar als het virus

[0:36:33] verder meer tekenen van zon en diversiteit vertoont en ook in het buitenland rustig blijft. Dan doe je natuurlijk op gegeven moment ook uitspraken doen over wanneer testen en dergelijke testbeleid kan worden kan worden veranderd. Laatste sluit dan nu.

[0:36:51] En wat is en blijft dan verandert belangrijk dat zijn toch realiseert dat je kronen kan hebben door dezelfde test en vooralsnog blijft thuis als je positief test gedurende die vijf dagen of eventueel eerder. Maar dan moet je een dag klachtenvrij zijn

[0:37:07] vaccinatie is een belangrijk onderdeel van het beleid en gelukkig hebben een groter aantal vijfenzestig plussers daar ook gebruik van gemaakt en er zijn een aantal maatregelen zoals je klachten hebt

[0:37:20] hoest en liefst in je elleboog handen wassen en ventileren allemaal onderdelen. Het laatste van een gezond binnen klaar klimaat die we nog steeds hoog houden. Dat was het.

[0:37:33] Dankuwel en we begrijpen. Alles sluit in ieder geval maar ik ga straks de andere vragen ophalen. Maar ik geef eerst het woord aan mevrouw sap, die vanuit de maatschappelijke impact team en de ontwikkelingen zal samen met ons zal delen.

[0:37:47] Dankuwel. Voorzitter en geachte commissieleden, de voorzitter, het is me een groot genoegen om wederom hier in uw kamer te zijn voor een technische briefing over naar de tweede, maar het maatschappelijke impact team erbij aanwezig is

[0:38:01] en tijdens de vorige briefing op achtentwintig september waren we nog ongewis over hoe de pandemie zich in het najaar zal gaan ontwikkelen en het eerst advies van het maatschappelijke impact team wat we een paar dagen naar die briefing hebben uitgebracht benadrukt dat het kabinet op alles zijn voorbereid op de zwaardere scenarios.

[0:38:21] Inmiddels staan er anders voor de corona. Thermometer van liet dat cindy is weer terug gezet. Opstand. Een andere maatregelen nam de basis adviezen lijken voorlopig niet nodig.

[0:38:33] We verlangen allemaal naar corona endemisch mogen noemen en in dat geval en ik sluit me daarbij aan wat je net zei als de tijd er rijp voor is en we hopen dat dat na de kerst toch ergens zal zijn, zouden we graag samen met dat response team en advies geven over de afschaling van de laatste basis adviezen, waaronder het test en het isolatie advies.

[0:38:55] Maar begrijp ook dat het nu nog niet stabiel is,

[0:39:01] vooral omdat de nog niet voorbij is, omdat de gevolgen nog niet helemaal te overzien zijn als china uitlokt. Dan komt mede gelet op de lage vaccinatiegraad aldaar. Het gaat goed met de shit wordt dadelijk komt de tweede.

[0:39:13] In mijn toelichting wil ik

[0:39:16] pauzeer meneer van dissel. Om de microfoon uit te zetten. Dat maakt maakt voor ons niet zoveel uit. Maar voor de mensen die meekijken.

[0:39:23] Mevrouw stapt gaat u verder dankuwel vorsten. In mijn toelichting wil ik graag met u stilstaan bij het huidige maatschappelijke beeld en de impact die de corona, pandemie en de pandemie aanpak nog steeds hebben op de samenleving en aan het eind van mijn presentatie geef ik er ook graag kort inzicht als het tijd dat nog toelaat in de werkzaamheden van hun maatschappelijke impact team.

[0:39:43] En dan graag de volgende shit. Hier laat ik u een plaatje zien wat eigenlijk een beetje een schets geeft van hoe we er nu half december voorstaan eerder dan verwacht raakt corona uit onze gedachten

[0:39:54] en zijn nog andere crisissen en ontwikkelingen die meer aandacht vragen

[0:39:59] s vandaag de dag slechts één van de problemen van burgers en de overheid en er is sprake van een opeenstapeling van problemen wat u in dit plaatje ziet gevolgen van de oorlog in oekraïne, de energiecrisis asielcrisis, toenemende krapte op de arbeidsmarkt stikstof klimaat maar allemaal in uw kamer welbekend.

[0:40:18] En wat we ook zien is dat het vertrouwen van burgers in de overheid aan de politiek laag is en ook het vertrouwen in het corona beleid van de overheid gestaag gedaald is in de afgelopen periode de volgende chief. Graag.

[0:40:30] Het is dan ook geen wonder dat de urgentie voor corona verdwijnt bij de burger en deze shit laat zien. Vanaf meetmoment september tweeduizend twintig tot nu laatste meetmoment november tweeëntwintig.

[0:40:41] Hoeveel mensen zich zorgen maken over dat virus en dat burgers zich niet meer zo veel zorgen over maken. Is ook wel logisch maar dat betekent voor maatschappelijke impact team nog niet dat we als overheid achterover kunnen leunen en als politiek. We moeten ons ervan bewust blijven dat de corona pandemie ons nog een tijdje kan blijven bezighouden en we moeten goed voorbereid zijn en blijven op volgende pandemieën of andersoortige crisis met maatschappelijke ontwrichting. De gevolgen.

[0:41:10] Graag de volgende shit.

[0:41:14] Graag de volgende chief.

[0:41:21] Nadat de pandemie op dit moment minder heftige betekende elk dat er geen acute maatregelen nodig zijn en dat de samenleving open kan blijven. Maar het betekent niet dat we klaar zijn met caroline de pandemie zo constateren heeft diepe sporen achtergelaten in de samenleving en de eerder geschetste zorgelijke ontwikkelingen hebben. Dat versterkt

[0:41:40] bepaalde groepen in de samenleving zijn hard geraakt en komen dit niet zomaar te boven.

[0:41:45] Ik wil graag met u inzoomen en deze presentatie op een aantal onderwerpen en groepen waarvan wij denken dat die echt centraal moeten staan in onze aandacht. En als eerste wil ik dan met u kijken naar long coevert. Wat we daar nu over weten.

[0:42:00] Neem nog even terug naar de voorgrond als tweede naar de uitgestelde. Wij moeten nog een beetje ingespeeld. Graag, maar hem gaat dat net zo goed als bij de heer van dis. Als tweede wil ik graag met u kijken naar de uitgestelde zorg als dingen aan een jongeren

[0:42:13] vier mensen in kwetsbare posities dan kort even naar de arbeidsmarkt. En tenslotte de economische effecten.

[0:42:20] En dan nu graag door naar de long kovitch ziet. En op deze shit. Ziet u een aantal resultaten samengevat van een groot onderzoek uit het verenigd koninkrijk

[0:42:31] in nederland weten we niet precies hoeveel longkankerpatiënte. Er zijn en wat de dagelijkse gevolgen zijn voor de mensen die het betreft voor de kwaliteit van hun leven voor hun deelname aan de maatschappij en voor een arbeidsinzet.

[0:42:44] Het rivm onderzoek naar de groep. De patiënte loopt sinds mei tweeduizend, eenentwintig en intussen publicatie worden klachten gerapporteerd die sterk overeenkomen met dat grote onderzoek uit te verenigen uit het verenigd koninkrijk op deze shit. En dan gaat het om klachten als vermoeidheid, kortademigheid en concentratieproblemen. Uit het onderzoek en het verenigd koninkrijk blijkt dat ruim twee komma twee miljoen britten met long kalveren te kampen hebben gehad of dat nog steeds hebben.

[0:43:12] Dat is drie komma vier procent van de bevolking en dat zijn eigenlijk wel adembenemende cijfers tweederde van hen ondervindt klachten die hen in het dagelijks leven belemmeren.

[0:43:23] En ik kan me indenken dat dit niet heel anders is voor nederland en stelde zich thomas voor en natuurlijk met het nodige voorbehoud. Maar als we dit soort percentages zou omrekenen naar de nederlandse verhoudingen. Dan zal je het hebben over een groep mensen van zes, honderd duizend in aantal

[0:43:40] volgens een groot onderzoek in de verenigde staten kunnen tussen twee en vier miljoen mensen niet meewerken door een coevert. En als je dat omrekent naar nederlandse verhoudingen heeft een gezondheidseconoom. Onlangs gedaan zou je het hebben over zijn honderdtwintig tot tweehonderd veertigduizend mensen en nogmaals dit zegt dus niets over actuele aantallen in nederland. Want dat weten we niet. En de vergelijking gaat ook mogelijk niet helemaal op omdat er in het verenigd koninkrijk en de verenigde staten niet altijd dezelfde maatregelen zijn getroffen als in nederland maar ook in nederland zal het waarschijnlijk om aanzienlijke aantallen. Mensen gaan uw kamer heeft in het verleden al vaker aandacht voor gevraagd en waar onze zorg zit is dat dat nu niet goed dat we dat nu niet goed in beeld hebben

[0:44:21] en dat we nu eigenlijk niet goed weten wie er dan vanwege die redenen niet aan de samenleving kan deelnemen en dat is voor de mensen zelf vaak echt een hard gelag.

[0:44:30] Wat ons betreft verdient deze groep dan ook meer aandacht.

[0:44:34] Dat brengt me naar de volgende shift over uitgestelde zorg en dit zijn cijfers die een beetje lijkt op de shirts van de heer van dissel. Dus dat komt u misschien vertrouwen ervoor kabinet en politiek hebben zich in een lange termijnbeleid van corona ten doel gesteld de samenleving zo lang mogelijk open te houden zonder dat de toegankelijkheid van de zorg onder te lijden heeft

[0:44:55] en de cijfers die we nu kennen uit tweeduizend twintig en tweeduizend, eenentwintig. Die geven aan dat er in de corona jaren helaas sprake is geweest van veel uitgestelde zorg op die shit. Ziet u boven dat dat geleid heeft tot uitstel van ingrepen en onderin in het geel. Dat dat geleid heeft tot afbreuk van gezonde levensjaren, wat men zogenaamde kwali noemt

[0:45:18] in tweeduizend twintig en tweeduizend, eenentwintig bij elkaar opgeteld zijn maar liefst vierhonderd vijfduizend operaties uitgesteld en dat heeft geleid tot een verlies van driehonderd twintigduizend gezonde levensjaren,

[0:45:30] zoals de wrr en ook de raad voor volksgezondheid en samenleving eerder hebben aangegeven, is de acute zorg voor corona versus de uitgestelde zorg voor andere aandoeningen. Een van de grootste dilemma´s. En in ons eerste advies vet. Voor het najaar hebben wij ook geadviseerd om hier echt een fundamenteel maatschappelijk debat over te voeren, zodat we gewoon met elkaar goed weten hoe het daar bij een volgende pandemieën mee om willen gaan en wat ons betreft liefst in de vorm van een goede burger dialoog

[0:46:01] volgende show graag.

[0:46:04] De uitgestelde zorg heeft ook tot gevolg dat de wachtlijsten in de medische zorg blijven bestaan. En nu ziet dat deze shit op de y. Als het aantal weken dat de wachttijd voor de specialistische medische zorg droeg en op de x te weken van het jaar. Einde tweeduizendeenentwintig en tweeduizend, tweeëntwintig en we zien dat die wachten tijden echt zelfs nog licht toenemen maar onveranderd hoog blijven wachttijden hebben mogelijk ook te maken met het hogere percentage ziekteverzuim en het hogere aantal vacatures in de zorg waarover later meer

[0:46:36] en ook in de geestelijke gezondheidszorg zijn de wachttijden nog steeds hoog door het toenemend aantal verwijzingen. Sinds de corona crisis en de consequenties zijn ingrijpend, onder andere voor de behandeling van psychische aandoeningen van jongeren.

[0:46:49] Volgende show graag

[0:46:52] als we kijken naar jongeren, dan is het duidelijk dat jongeren tijdens de corona crisis grote onderwijsachterstanden hebben opgelopen.

[0:46:59] De norm voor de startkwalificatie is twee achtereenvolgende jaar naar beneden bijgesteld en in het basisonderwijs is in tweeduizend twintig de cito toets overgeslagen met een negatieve bijstelling voor het vervolgonderwijs tot gevolg, want vooral meisjes heeft geraakt omdat onderwijzers toch meisjes gemiddeld genomen een lager advies geven dan ze volgens de cito toets verdienen.

[0:47:21] Zoals u ziet op deze shit zijn onderwijsachterstanden opgelopen in het voortgezet onderwijs, met name voor de kernvakken nederlands en wiskunde.

[0:47:30] De engels gaat het juist relatief goed

[0:47:32] en dat zou ermee te maken kunnen hebben dat jongeren thuis veel tijd hebben kunnen besteden aan series aan social media gaming

[0:47:40] volgende chief. Graag

[0:47:43] met de mentale gezondheid van jongeren gaat het nog steeds niet goed. De corona jaren hebben de negatieve ontwikkelingen die al gaande waren versterkt

[0:47:52] een tram was heeft onlangs terecht aangegeven dat de negatieve trend al was ingezet voor corona. Die ziet de cijfers vanaf tweeduizend vijf. Maar het percentage jongeren met een psychische aandoening is tijdens de komende jaren wel stevig verder door gestegen

[0:48:07] en op deze shit. Ziet u hoeveel leerlingen in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs, mentale problemen hebben

[0:48:14] en u zit naast de stijgende trend ook heel opvallend dat er een groot verschil is met name het voortgezet onderwijs tussen jongens en meisjes

[0:48:21] en dat met name bij meisjes de trend echt heel zorgwekkend is

[0:48:27] volgende show graag

[0:48:30] op de volgende shift. Ziet u dat in een trimbos onderzoek onder de achttien plussers. De stijging van psychische problemen onder jong volwassenen is de bovenste lijn. Het grootst is van tweeëntwintig procent in tweeduizend zeven tot tweeduizend negen naar zesendertig procent in tweeduizend negentien tot tweeduizend, tweeëntwintig

[0:48:48] en dat zijn dan mensen die last hebben van enige vorm van psychische aandoening.

[0:48:53] De precieze oorzaken die moeten nog nader onderzocht worden. Maar er wordt wel vaak een verband gelegd. Naast corona voor die laatste jaren met de prestatiedruk in de samenleving die ook door de aanpak van onderwijsachterstanden bij de jeugd was sterk de nadruk op heeft geleerd gelegen om die natuurlijk sneller in te halen jou ook een belangrijke oorzaak kunnen zijn dat er psychisch welbevinden onder jongeren zo onder druk staat om deze tijd.

[0:49:20] Volgende show graag

[0:49:22] dan naar mensen in kwetsbare positie.

[0:49:25] Kijk voor jongeren weten we dat de sociaal maatschappelijke impact groot is geweest, maar er zijn meer groepen die door de corona pandemie en door de corona aanpak extra hard zijn geraakt.

[0:49:35] Zo is er een onderzoek gedaan door cbs en umc amsterdam naar de sterfte aan kalveren. Negentien in de eerste lockdown en de gegevens u bovenaan op deze shit. En daaruit is gebleken dat er twee keer zoveel sterft is voorgekomen onder de twintig procent laagste inkomens bij de twintig procent hoogste inkomens.

[0:49:54] En als je bij deze oversterfte onder de laagste inkomens nog verder inzoomt dan blijkt dat onder de bevolking tot zeventig jaar dus juist onder de jongere bevolking. Dit verschil nog groter was dan zijn drie keer zoveel mensen met twintig laagste inkomens. Twintig procent laagste inkomens overleden dan met twintig procent hoogste inkomen

[0:50:15] over de oorzaken.

[0:50:18] We zijn eigenlijk naar jou verschillende zaken en verschillende onderzoeken onder de aandacht gebracht. Maar die onderzoeken zijn vaak wel wat versnipperd. En wat we daaruit afleiden is dat de krappe behuizing en het feit dat mensen meer praktisch en fysieke beroepen uitoefenen en dus niet in isolatie kunnen thuiswerken en onderliggend lijden vaker een rol spelen bij onderliggend leiden spelen dan ook ziektes zoals diabetes, hart en vaatziekten die op hun beurt weer vaak te maken hebben met overgewicht of men een ongezonde leefstijl, een gezonde leefomgeving en ook hiervan is bekend dat deze vaker voorkomt bij mensen met een kwetsbare sociaal, economische positie of mensen met een lager inkomen.

[0:51:00] Ook er ook in economisch opzicht zijn kwetsbare groepen aan te wijzen jongeren, arbeidsmigranten met nul urencontracten tijdelijke contracten zzp ers die geen gebruik konden maken van de steunmaatregelen

[0:51:13] en in veel gevallen is er een stapeling waarneembaar voor mensen die kwetsbaar zijn voor het virus en voor de getroffen maatregelen die nu ook worden getroffen door de andere crisis waarmee we te maken hebben.

[0:51:25] Wij hebben in ons eerste advies van het najaar dan ook geadviseerd om mensen in kwetsbare posities veel beter dan veel systematischer in kaart te brengen en om daar eigenlijk gewoon een apart herstelplan voor te maken.

[0:51:39] Dat brengt me bij de volgende shift over de arbeidsmarkt.

[0:51:43] De arbeidsmarkt staat duidelijk onder druk, zowel door het ziekteverzuim als door het grote aantal openstaande vacatures en op deze shit. Ziet u een langere tijdsperiode dan de eer van dissel heeft laten zien, maar wel met met veel minder inzoomen. Maar over een langere tijdsperiode zie je dat het ziekteverzuim structureel toeneemt

[0:52:03] en dat korte termijn ziekteverzuim nu. Dat is mede het gevolg van het coronavirus zijn we ook zeer benieuwd aan de nader uitgesplitste cijfers en de naderen analyses. Want wij zouden ook wel heel graag als maatschappelijke impact team willen weten

[0:52:18] welk deel van dat aan corona gerelateerde verzuim nu echt is omdat mensen ziek zijn van het coronavirus en welk deel is omdat mensen thuis moeten blijven, terwijl ze geen klachten hebben en dat zou echt kunnen bijdragen aan verstandig advies over hoe door te gaan met die basis adviezen

[0:52:35] volgens ziet graag.

[0:52:37] Daarnaast wordt het ziekteverzuim ook beïnvloed door lange termijn ziekteverzuim

[0:52:42] long fit is hierin nog niet zichtbaar meegenomen

[0:52:45] uit een groot onderzoek van nationale nederlanden.

[0:52:49] Denk dat dit nog niet de volgende shift is goed. Ik ga toch eventjes door

[0:52:54] thc. Dank u

[0:52:57] wacht geef ik check even helemaal niet of dit klopt.

[0:53:06] Ik mis er eentje kunnen we eventjes twee shits terug gaan moeder denk ik goed komen

[0:53:12] toch teruggeven bij deze.

[0:53:14] U merkt ook ik moet ook nog eventjes wennen. Een goed ervaring krijgen met zijn verhalen zal elke keer beter gaan en tegelijkertijd hopen we natuurlijk dat we hier niet te vaak hoeven te zitten. Daarnaast wordt het ziekteverzuim ook beïnvloed is door de lange termijn ziekteverzuim en long boven is hierin nog niet zichtbaar meegenomen.

[0:53:32] Uit een groot onderzoek van nationale nederlanden blijkt dat op lange termijn ziekteverzuim vooral te maken heeft met mentale werkgerelateerde klachten en deze klachten hangen weer samen met onevenredige werkdruk die op zijn beurt weer het gevolg is van krapte in de arbeidsmarkt. Maar het zou ons niet verbazen als dat lange termijn verzuim dus ook voor een deel rond over het gerelateerde zijn, zouden we echt graag meer zicht op willen krijgen

[0:53:57] dan door naar de krapte op de arbeidsmarkt en de volgende shit.

[0:54:01] En hier ziet u dat tijdens en na de corona crisis die krab in een aantal sectoren sterk gegroeid. Dus waarom juist in de zorg.

[0:54:09] U ziet op deze site dat het ziekteverzuim en de vacatures in de zorg echt de pan uitrijzen. Een nader onderzoek is nodig om het verband met de corona te verduidelijken, zowel waar het de fysieke als de mentale gezondheid van de zorgprofessionals betreft

[0:54:23] de krabt in de zorg heeft op zijn beurt ongetwijfeld ook weer gevolgen voor de toegankelijkheid van de zorg.

[0:54:30] Dat brengt me bij de economische effecten volgende chief graag

[0:54:38] nog eentje verder.

[0:54:42] Tijdens de corona pandemie is er op verschillende manieren steun verleend aan bedrijven en organisaties waarmee de economische effecten van de maatregelen verregaand zijn gedempt.

[0:54:53] Bedrijven hebben tijdens de crisis soms een grote schuldenlast opgelopen onder andere de belastingdienst die nog moet worden terugbetaald. We zien op deze shit. Aan de rechterkant grafiekje dat de faillissementen onder bedrijven inmiddels iets oplopen. Maar hoe ziet ook op deze shit. Dat de faillissementen historisch gezien nog steeds lager zijn nog steeds lager dan voor de crisis.

[0:55:16] Ook de huidige inflatie weergegeven aan de linkerkant van de shit komt door een combinatie van de energiecrisis en de gevolgen van de corona crisis,

[0:55:25] want door kronen zijn internationale handelsketen tot voor kort ernstig verstoord geweest en ook de lockdowns in china zorgen nog steeds voor een behoorlijke verstoring van de wereldeconomie,

[0:55:36] maar op langere termijn zal de economische structuur zich moeten aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Een uitfasering, een aflossing van steunpakket hoort hierbij en dat zal onvermijdelijk ermee samengaan dat het aantal faillissementen zal toenemen en er eindelijk op dat oude tranen niveau zal gaan terugkomen. Wordt die aan je rechterkant aan het begin van de grafiek ziet. Dat brengt mij bij een aantal conclusies volgende show graag

[0:56:01] de conclusie van een maatschappelijke impact team is dat de lange termijneffecten van de corona crisis een weerslag hebben op mensen en maatschappij, zowel economisch als sociaal, maatschappelijk,

[0:56:12] de weerbaarheid van de bevolking en de veerkracht van de samenleving staan onder druk

[0:56:16] en daar komen de maatschappelijke gevolgen van andere crisis nog bij de toegankelijkheid van de zorg paard zorgen.

[0:56:24] Er is nu eerst aan vooral aandacht nodig, vinden wij voor herstel en voor de langere termijn, en dan niet alleen het economisch herstel, maar voor in de crisisjaren relatief veel aandacht is geweest, maar ook het sociaal maatschappelijk herstel

[0:56:38] en daarbij zijn er drie groepen waar volgens ons echt extra aandacht naar uit moet gaan en dat zijn allereerste jongeren. Ten tweede de longkankerpatiënte en ten derde de mensen in kwetsbare posities.

[0:56:52] Dat brengt me tot de allerlaatste punten ga ik nog even iets vertellen over het maatschappelijke impact team en waar wij nu staan wat we doen.

[0:56:59] Het maatschappelijk team is opgericht om te adviseren over de impact van de pandemie van pandemische maatregelen omdat acute maatregelen nu niet aan de orde zijn focust maatschappelijke impact team zich nu op kennissen opbouw over de maatschappelijke impact van pandemieën en van specifieke maatregelen

[0:57:18] en wij worden daarmee niet het zoveelste kennisinstituut. Dat wil ik heel uitdrukkelijk zeggen we zijn echt klein en we werken samen met alle advies gaan met alle planbureau zijn met andere kennisinstellingen en proberen de kennis die al beschikbaar is en dat is een hele hoop zo goed mogelijk te integreren. Want daar zit volgens ons de kern op dit terrein. Het ontbreekt aan focus en integratie van de brede kennis.

[0:57:42] Om de focus aan te gaan brengen. Gaan wij drie hoofdproduct te ontwikkelen. Allereerst een test over de maatschappelijke impact met de meest relevante economisch en sociaal maatschappelijke indicatoren. Daarnaast willen we eigenlijk voor maatregelen en maatregelen pakketten factsheet gaan ophangen, zodat we de beschikbare kennis zo goed mogelijk bundelen en daarmee natuurlijk ook in het oog houden niet alleen corona, maar ook dat het toegespitst op wat er wellicht in de toekomst op ons af komt en tot slot willen wij heel graag een afweging schade ontwikkelen waarmee de crisis besluitvorming beter kan worden onderbouwd

[0:58:20] en dat deels kunnen gaan voeden met inzichten van burgers daarbij ook een inzichten uit burger beraden, zodat we bij toekomstige grote crisis eigenlijk altijd oog hebben voor die verschillende sociaal, maatschappelijke en economische factoren. Binnenkort zult u via de minister van sociale zaken ons werkprogramma ontvangen en wij houden ons in de komende tijd uiteraard graag paraat als dat nodig is om kabinet en politiek adviseur dankuwel.

[0:58:48] Dank u wel, mevrouw sap ook inmiddels is ook een vrouw van de christenunie bij ons heeft zich bij ons vervoegt. Ik wou even in twee rondes vragen want ze zijn met zijn zessen met zijn vijven. Dus plus meisjes. Dus ik ga eerst de eerste drie mensen vragen om dames. We hebben een half uur nog twee vragen te stellen. Even gewoon zo concreet mogelijk aan wie en wat hij wil weten.

[0:59:15] Meneer vandaag.

[0:59:17] Wel twee vragen de eerste gaat over shit. Drie, waar ik net een verhelderende vragen over stelde. Daar wordt gezegd. Een week achtenveertig zijn er vierentwintig se opnames in een week negenenveertig, zesentwintig opnames niet worden onder zes en dertien december

[0:59:31] verkregen.

[0:59:33] Maar als je nu in de database van nuys kijkt je je kijkt naar het totaal aantal opnames zie je de getallen vijfendertig en zevenentwintig staan en dat is een daling van tweeëntwintig procent in plaats van een stijging van acht procent. Dus door het kiezen van die bepaalde datum op dat moment

[0:59:51] krijg je een ander beeld is dat is mijn eerste vraag

[0:59:54] is dat terecht en zou het beter zijn om die totale te nemen. De tweede vraag gaat over.

[0:59:59] Dus hier is zijn manier van dissel.

[1:00:01] En dingen van dichtbij. Sorry. De tweede vraag ook alweer van dissel.

[1:00:05] Die gaat over shit. Vijftien was de verhoudingen het ook over begon. Als ik naar die het aantal ziekenhuisopnames per honderd duizend persoons dagen kijk, kan ik daar dan de conclusie trekken dat eigenlijk alleen voor de leeftijds korte tachtig tot negenentachtig, negentig plus

[1:00:25] er verschil is in ziekenhuisopnames tussen gevaccineerde niet gevaccineerde. Met andere woorden, als het omgekeerd redeneert maakt het dus eigenlijk voor mensen die jonger zijn dan tachtig niet uit of je gevaccineerd bent of niet.

[1:00:41] Mevrouw barnes,

[1:00:45] ik heb twee vragen manier van diesel. Dan hoop ik dat ik in het volgende blok mevrouw schrappen, wat vragen mag stellen.

[1:00:54] Ik heb gezien dat ik niet de bladzijden hebben opgeschreven. Op een gegeven moment maakt een verschil gaf u aan wat het verschil was tussen de verschillende landen in europa qua ziekenhuisopnames naar de steeg frankrijk, skyhigh en wij stonden onderaan en toen vroeg ik mij af heeft dat nou te maken met de manier waarop wij de zorg georganiseerd ook veel meer doen in de ketel aanpakken en het behandelen van patiënten thuis

[1:01:16] en vraag hem. En meneer van u verwezen ook even kort naar china en daar maak ik mij ook zorgen over. We hebben geen invloed op wat men daar doet, maar wel we hebben geen invloed op de mutaties. Maar ik ben wel benieuwd of u er iets meer over zou kunnen zeggen vraagt via de voorzitter over waar we ons op zouden moeten kunnen voorbereiden.

[1:01:40] Nee. Vraagteken en mevrouw van den berg

[1:01:43] dankuwel de voorzitter, jij ook maar eens te vragen van dissel en de eerste is van pagina drie van de fiets. Dan steeg het aantal ziekenhuisopnames nederland kaartje en daarnaast het kaartje met de opnames. En wat ik me afvroeg of meneer van dissel kan aangeven waar er toch redelijk grote verschillen tussen de regio s in zitten

[1:02:05] en waar het dan weer kan komen door bijvoorbeeld zeeland is echt wel road ten aanzien van het aantal opnemers op ziekenhuisopnames geheel wit ten aanzien van het aantal i en je zou eigelijk verwachten dat dat ongeveer in dezelfde percentages lijn is

[1:02:22] en de tweede conducteur op de voorzitter op mijn vraag terug manier van wisselt tussen neus en lippen door zei van dat die varianten allemaal door elkaar recombineren. Dat dat niet ongunstig is en dat wilde ik graag weten begrijpen dankuwel.

[1:02:39] Meneer van diesel heeft de naam te vragen.

[1:02:45] Ik zal de vragen op dezelfde wijze als gesteld beantwoorden. Zit wel enige overlap in

[1:02:53] met betrekking tot de data kijkt wat de heer haga oproept geheel terecht hoor. Bedoel ik begrijp de vraag. Heel goed

[1:03:01] is. De variatie die er is in de week tussen weken die is er gewoon die is er niet alleen

[1:03:09] voor ziekenhuizen, maar ook voor de opnames. Waar hangt dat mee samen. Nou als de aantallen zo gering zijn in feite als we zijn in tegenstelling tot

[1:03:19] bij de eerste golf hadden, wil top tot honderdvijfentwintig i c opnames per dag.

[1:03:25] Dan is de variatie vaak tussen de dagen veel minder groot dan het is als de aantallen klein zijn als er dan variaties soms ook dan is het weer zes.

[1:03:35] En waar dat bijvoorbeeld mee samenhangt, is de database die we gebruiken want er zijn twee belangrijke databases die gebruikt kunnen worden.

[1:03:43] Dat is de s ziekenhuis rapportage waarmee ook de uitwisselingen tussen de ziekenhuizen. Eerst werden gedaan, maar we hebben ook de zogenaamde btw is

[1:03:53] nou die rapporteren bijvoorbeeld al op verschillende tijdstippen op de dag en niemand kan s ochtends nog opgenomen liggen en s middags ontslagen of van de ic naar de afdeling van de afdeling naar de i c.

[1:04:04] Dus de verschillen die u benoemd en ik kan me voorstellen dat soms verwarring geeft die komen door dat soort zaken. We hebben voor de hele uitbraak

[1:04:15] ook wel eens de verschillende databases naast elkaar gelegd tegen elkaar geplot. En dan zie je eigenlijk dat de overall genomen uiteindelijk al die allemaal op hetzelfde neerkomen gewoon uit dove die verschillen maar per dagen kunnen die er wel degelijk zijn. En dan kan het dus ook uitmaken of je op dinsdag rapporteert of op vrijdag. Wij doen ook het ene op soms voor voor het weekend en andere juist weer. Dinsdag. Dat komt ook of de data beschikbaar komen of bijvoorbeeld, zoals bij de rioolwater dat de bepalingen moeten worden gedaan en je kan het niet allemaal

[1:04:51] exact op hetzelfde moment doen bij de is, weten we dat dat ook actie vraagt van de behandelend artsen moeten opgeven. Dat doe je de ene dag ook misschien sneller dan de andere dag of je rapporteert een andere dag na en door dat soort zaken komen die verschillen tussen de databases. Maar nogmaals op de lange termijn nivelleert had helemaal uit en is dat gewoon gelijk

[1:05:17] dan.

[1:05:20] Kort aanvullende vragen.

[1:05:23] Toch. Als je dan dat getal van die zes december, laat staan blijven tot vierentwintig. Als je nu in die database kijkt dan is het al vijfendertig, zou het beter zijn om totale getal te gebruiken.

[1:05:35] Maar ik wil ook benadrukken dat ze ook de grafieken die ik tonen. Die worden niet hiermee in beton gebeiteld of in marmer bij de grafieken. Ziet u zou natuurlijk niet laat zien op pagina drie bijvoorbeeld ook dat verticale stippellijntje aangegeven. Dat doen we juist om te om daarmee op te wijzen dat de getallen die de nakomen gewoon nog niet betaalbaar zijn is altijd na rapportage om maar wat te noemen. Dus er zit er zitten ook enige dynamiek zelfs in een grafiek van een week terug omdat er soms nog iemand wordt gerapporteerd.

[1:06:08] Dus ja, er zitten verschillen tussen die databases. Dat kan wel eens verwarrend zijn, met name de aantallen gelijk ze klein zijn, maar op den duur wordt dat dus allemaal ja. Gaat dat allemaal naar een cartoon die verschillende rapportages.

[1:06:23] Dan had u de vraag met betrekking tot vaccineren en die heb ik niet helemaal opgeven. Maar dat

[1:06:29] wilt u ongetwijfeld heel kort nog even.

[1:06:32] Kijk op pagina vijftien

[1:06:35] is er eigenlijk alleen een verschil te zien dat je onder de tachtig jaar. Dus eigenlijk geen verschil ziet tussen gevaccineerd ongevaccineerde lisa.

[1:06:48] Als u de microfoon aan zijn.

[1:06:53] Daar is het antwoord eigenlijk op pagina vier te zien want als je kijkt naar de verschillende leeftijd scoort die momenteel nog worden opgenomen. Dan ziet u daar dat tot zeg maar de eerste geroepen tot een jaar of vijftig dat er eigenlijk nauwelijks momenteel opnames uit volgen en dat betekent per definitie

[1:07:13] dat als u daar een defect wil gaan zoeken van vaccins dan ja dan is dat als het ware niet waar te nemen. Dus de de groep die momenteel natuurlijk nog naar het ziekenhuis komt. Dat zijn toch vooral de zeventig en tachtig plussers en dat ziet u ook in deze grafiek terug en daar heb je dan voldoende aantallen om die berekeningen te doen. Daar daar is overigens ook van die vier miljoen vaccins die natuurlijk gezet zijn in de afgelopen periode en dat was ook vooral bij de vijfenzestig plus en die ongeveer zestig, zeventig procent die vaccinatie hebben gehaald en beide groepen daaronder was de opkomst natuurlijk veel lager

[1:07:50] en dus de verklaring daarvoor vind je terug in gewoon de opname incidentie die stuk lager liggen bij de jongeren.

[1:07:58] En dan moet je dus veel meer verzamelen natuurlijk of over een langere periode om uiteindelijk time berekeningen op te kunnen doen.

[1:08:05] Maar die hebben in het verleden voor de duidelijkheid wel gedaan toen de opnames nog hoger lagen. Dan

[1:08:10] komt het beschermt effect van vaccineren. Ook in die groep eigenlijk op dezelfde wijze naar voren als bij de ouderen

[1:08:19] en dan was er de vraag met betrekking tot ziekenhuizen en frankrijk of dat te maken had met nou ja, of het te maken had met verschillen

[1:08:29] in bijvoorbeeld opname beleid. Het antwoord is ongetwijfeld in frankrijk is het aantal bedden wat beschikbaar is in ziekenhuizen vele malen hoger

[1:08:38] en dat betekent dus dat je al heel snel natuurlijk ook de opname beleid daar deels aan aanpast en opnames die in nederland bijvoorbeeld met zuurstof thuis worden behandeld, zullen naar alle waarschijnlijkheid in in frankrijk veel eerder worden opgenomen en net zo goed als in china tot voor kort het beleid was om eigenlijk iedereen met een klacht op te nemen ons ook af te schermen. Dus uiteraard is het zo dat het opname beleid dus door die getallen heen gaat en dat je altijd die getallen moet duiden

[1:09:11] en dat noem ik ook al gewoon voor het aantal personen wat ziek is want dat hangt er van af hoeveel je het vaststelt. En als ze in nederland iedereen een zelftest gebruikt en frankrijk misschien tot nog meer naar de straat gaat dan geeft dat ook verschillen betekent niet dat er daadwerkelijk verschillen zijn, maar wel dat hij zich tonen in de grafiek. Er is ook een reden dat wij natuurlijk niet voor niks stereo watersnoodmuseum zijn gestart. Want dat is nou echt een meetmethode. Ja dat dat kan je maar zolang beïnvloeden. Maar op gegeven moment komt het eruit. Letterlijk

[1:09:43] en komt het dan ook terug in de in de bepalingen die we doen. Dus vandaar het belang ook van rioolwaterverwerking en zweer weer even te noemen

[1:09:51] omdat dat eigenlijk een onafhankelijke mathis van het menselijk gedrag

[1:09:58] dan vragen over de kaartjes. Eerlijk gezegd. Volgende keer laat ik ze weg of wat.

[1:10:05] Oh sorry. Sheila dat waar u u vroeg of daar zorgen over zijn. Nou wat

[1:10:12] kijk wat we recent hebben gezien en dan lees ik natuurlijk ook in de media.

[1:10:17] Wat een commentaar daarop. Maar in china stuk een verandering

[1:10:23] een verandering ingezet. Met betrekking tot het beleid is heel duidelijk. Dus

[1:10:28] de zware. Er heerst een strenge isolatie was roman daar nu van terug komen. Je kan je eigenlijk niet anders voorstellen want dat zijn natuurlijk situaties die we in europa ook hebben gehad en we hebben tuurlijk recente eigenlijk ook nog een golf gehad. Toch niet zo groot als de eerdere, maar

[1:10:44] wel een toename en dat is dus wat moet je eigenlijk ook zou moeten verwachten in china. Dan is het aantal besmettingen natuurlijk altijd afhankelijk van de duur van de besmettelijkheid van de van de contacten. Dus de opportunity. Dan heb je de transmissie die kan verschillen. Dus de wijze waarop het worden overgedragen. En dan gaat het hier om de gevoeligheid van de gastheer. Nou in nederland

[1:11:08] is dat met name het laatste natuurlijk inmiddels door de infecties en ook de vaccinaties natuurlijk totaal anders dan toen we met het eerste virus werden geconfronteerd in china weten we natuurlijk dat de vaccinatie opname een stuk lager ligt dat van een ander vaccin gebruik wordt gemaakt. Waarvan is ingeschat dat het minder effectief is en dat met name de alleroudste in china. Om wat voor reden dan ook maar in zon veertig procent uiteindelijk gekoesterd zijn. Dat betekent dat op de totale bevolking. De de groep die in onze ogen dus toch gevoelig is voor ook omicron infectie zelf heel erg groot is dan kunt u eigenlijk zelf daar de gevolgen uit uit trekken wat mogelijk zou kunnen gebeuren als een vingers natuurlijk veel rondgaat. Dat betekent per persoon is een bepaalde kans op het optreden van nieuwe mutaties en doorgifte daarvan ook dat

[1:12:07] zijn sommige virologen toch wel somber over wat daar eventueel kan gebeuren en dat ja dat dat zullen we zien de komende tijd. Misschien dat er toch nog allerlei tussenvormen in ontstaan. En nogmaals details. Precies het beleid. Daar is natuurlijk ook niet een hele grote land.

[1:12:26] Maar dat zien we wel enigszins als een risico natuurlijk.

[1:12:32] Dan

[1:12:34] voor de handelingen. Ik vroeg meneer van diesel natuurlijk niets of dit beleid in china wilde.

[1:12:41] Klinkt

[1:12:43] omdat natuurlijk ook weer meer interactie is en de scenario. Twee en drie is natuurlijk het grootste verschil. Twee is drie plus drie is met potentiële introductie van buiten en dat is iets wat we dan nauwlettend zullen volgen.

[1:12:59] De volgende vraag ging over de kaartjes bij die drie kijk toegevoegd omdat ik vond dat er weinig verschillen waren en ik zie dat

[1:13:10] dat u dat interpreteert juist dat het er meerdere zijn. Ik denk ook in rioolwater en zie je dat terug

[1:13:17] dat de relatief geringe verschillen zijn dan eerder. Maar die zijn er natuurlijk wel zeker ook met betrekking tot ziekenhuis en opnames,

[1:13:26] maar ook daar even benadrukken dat de aantallen laag zijn. Dus ja dan dan zeggen die verschillen ook minder want het is niet zo dat in

[1:13:36] friesland er honderd ic opnames zijn elders maar twee ofzo.

[1:13:41] Dus de kaartjes geven naar mijn idee aan dat er relatief

[1:13:46] juist relatief weinig verschillen zijn tussen de verschillende

[1:13:51] regio s in nederland dan de vraag met betrekking tot varianten.

[1:13:56] Nou allereerst is het opmerkelijk dat waar we eerst echt andere types hadden van alpha helemaal afgedaald tot de omicron,

[1:14:04] waarbij we eigenlijk zagen dat elke paar maanden deur ergens op de aardbol gewoon weer een heel nieuw type opkwam, zoals de omicron in zuid afrika, die zich dan vervolgens wereldwijd verspreiden.

[1:14:17] Dat stuk toch een heel ander beeld dan een beeld dat we zien c wordt pakweg een jaar geleden dat we eigenlijk alleen nog maar afstammelingen van die omicron zien die wel wat verschillen. Maar die eigenlijk wat betreft biologische karakteristieken. Dus hoe ziekmakend ze zijn juist niet verschillen, misschien zelfs nog wat minder ziekmakend zijn zich misschien wel makkelijker verspreiden en dat stuk op zich niet ongunstig trent hem want we hebben natuurlijk met de alpha en ook de delta.

[1:14:49] Ja. Types gehaald die gewoon maakte dat er een heleboel personen ernstig ziek werden veel naar het ziekenhuis moesten en dat je dus

[1:14:56] ook maatregelen moet nemen om dat in stand te houden dat stuk met de omicron inmiddels een hele andere situatie. Het feit dat er steeds nieuwe subtype ontstaan die deels dan ook weer samen weer een nieuw subtype maken

[1:15:10] is dat op zich niet ongunstig. Zolang we niet zien dat er een ontstaat die zich weer heel anders gedraagt en dat is tot nu toe niet het geval en ook niet. Elders en voor zover we voor zover dat bepaald wordt in andere landen.

[1:15:23] Dus ja eigenlijk is dat een gunstig beeld en hoop je dat het op den duur naar de vier andere corona types gaan die we al hebben die eigenlijk milde neusverkoudheid veroorzaken. Want die hebben ook in nederland al jaren misschien ook zo ooit gestart. Maar dat hebben wij nog niet meegemaakt.

[1:15:41] Dus nadat een beetje met tot varianten.

[1:15:44] Dan ga ik een tweede rondje vragen ophalen. Meneer van houweling. Als hij de microfoon meneer.

[1:15:50] Dank u. Voorzitter ze allebei de vragen zijn voor de eer van diesel en ik ben heel blij dat mevrouw zat ook bij zijn bijzonder blij en hopelijk kan ik u nog een korte vraag in tweede onderstellen de allereerste ontzettend veel dank dat u hier ziet vijfde. Ook de absolute aantal heeft toegevoegd. Mocht u de volgende keer wellicht nog twee getallen kunnen toevoegen, namelijk het aantal mensen van de ziekenhuisopnames. Dus dat nooit gevaccineerd is geweest. Fez aantal mensen dat minstens één keer gevaccineerd is geweest en twee simpele getallen denk ik. Dan doet ons een groot plezier mee. Nou mee. Vraag als ik de woorden truc steeds meer bekend over de werking van de vaccins en begrijp ik het goed dat recent ook het alle autopsie onderzoek en ik heb de pepers net links naast gelegd wierp een blik op zag. Ik

[1:16:34] begrijp ik het goed dat dat spijt proteine van het eiwit dat het ook met autopsies overal inmiddels in het lichaam is aangetroffen in de hersenen in het hart en begrijp ik het ook goed als ik die pepers leest dat myocarditis is een bekende bijwerking van stemmen dat van het vaccin. Maar dat het er ook voor kan zorgen dat dat binnen drie weken na over na vaccinatie dat die myocarditis kan eindigen. India en plotseling overlijden. Dat is die andere peper die andere autopsies. Dus klopt dat zien we dat goede zaak te vragen. Dank u.

[1:17:06] Waarbij meneer van diesel ze misschien nog meer lawaai. Maak het rondje af wanneer je een microfoon even uit handen geven. Mevrouw baker worden,

[1:17:16] Voorzitter, dankuwel voor beide presentaties een digitaal gevochten.

[1:17:23] Mijn vraag gaat naar mevrouw sap. Ik ben heel blij met wat u in kaart brengt en ook nog vervolgonderzoek op nodig is en op twee thema s waar ik toch wel mijn mijn grootste zorg hebt daarom een ten aanzien van longo fit en het ziekteverzuim dat u analyseert met name in de zorg is daarvan meer beeld te geven wat voortkomt uit die eerste golf toen naar onbeschermd gewerkt werd en wat nu nog steeds zich voordoet en dan heb ik het niet over de twee weken dat je ziek bent zoals je dat ook van een griep, maar vooral ook de langdurige arbeidsongeschiktheid. Dus hoe weten we dat ook naar de naar de toekomst toe voor de impact van deze ziekte en mijn tweede vraag die gaat over de mentale gezondheid van jongeren. De trend is niet goed. Maar ik zie eigenlijk een trend die met name onder meisjes zich inzet voor de corona tijd

[1:18:21] en dat maakt dat ik me afvroeg ook als een internationaal perspectief kijkt,

[1:18:26] zijn er nou is er een correlatie te leggen met de corona tijd

[1:18:30] of is er iets anders aan de hand. Want ook zou kunnen dat er al mentale druk met alle gevolgen van dien onder jongeren is die los staat van de koran uit. Wat kunt u daarover zeggen ofwel op welke manier wordt dat nader onderzocht?

[1:18:45] Een permitteer ik me nog twee vragen eentje aan meneer van dissel. Want u zei een paar keer vier miljoen nederlanders hebben die laatste herhaalt prik gehad kan ik ergens een overzichtje zien van eigenlijk zeg maar wat u met de ziekenhuisopnames heeft gemaakt er per fase van vaccins per leeftijd scoort. Hoe hoe groot de vaccinatiegraad. Eigenlijk is. Tenzij u zegt ja, het gaat er meer om immuniteit gratis. Dat maakt niet uit. Dan ben ik benieuwd naar hun vragen. Mevrouw sap. U zei het vertrouwen in het beleid is gedaald in de bevolking is ook speciaal onderzoek onder meer medewerkers in de zorg over het vertrouwen in het corona beleid of wordt daar iets op gepland?

[1:19:36] We beginnen even bij meneer van diesel.

[1:19:40] Dankuwel.

[1:19:42] Ik wilde je houding even goed begrijp met de toevoeging. Want als je naar de grafiek kijkt waar we het al eerder over hebben gehad. En nu telt alle kleurtjes op. Behalve dr

[1:19:52] oranje kleurtjes. Dan heeft u dacht ik al de vergelijking die u wilde want alle anderen hebben of een keer een vaccin gehad of inmiddels vier keer.

[1:20:03] Ja. Als dat als ik die grafiek zo goed begrijp morgan alleen dat is alles al twee getallen van mensen die dus nooit gevaccineerd. Als ik u goed begrijp is dat dus niet gevaccineerd. Nooit gevaccineerd en de rest minstens één keer gevaccineerd zijn. Opgeteld is precies wat die getallen in kunnen staan. De volgende keer. Oké. Dat is alles.

[1:20:19] Voor corona of tegen corona is nooit hoe bedoelt u zich nooit gevaccineerd. Maar je bedoelt.

[1:20:26] Uiteraard. Oké. Dat zal volgende keer zal ik die apart toevoegen. Ik hoop niet dat het te snel is, maar

[1:20:35] dan zouden snel weer bij elkaar moeten komen. Na. We gunnen ons een kerstvakantie denk ik even tweede punt wat u brengt er dus over de over de vaccinatie in wezen en potentiële risico s en gunstige effecten van vaccinatie.

[1:20:53] Kijk na na vaccinatie gebeurde altijd dingen die lang niet altijd causaal ermee verbonden hoeven te zijn. Maar soms wel kunnen zijn

[1:21:03] en hoe kan je dat nou onderzoeken want individuele kees historisch en zoals u neerlegt en ik zal ze bestuderen

[1:21:11] en die die geven geen indruk voor over hoe vaak iets snel optreedt. Dus je moet altijd vervolg. Ik heb zoveel mensen gevaccineerd en ik heb zoveel mensen niet gevaccineerd en komt daar een verschil uit, bijvoorbeeld in het aantal dat myocarditis ontwikkeld en komt er een verschil uit want daar gaan deze is kiesdistrict zijn kalveren in de myocarditis die tot overlijden.

[1:21:34] Nou dat dat type onderzoeken die zijn gedaan en die zijn gedaan in los van dat bevalt het lareb geïntensiveerd kijkt hoe veilig te vaccins in nederland is nederland zijn zijn die studies die je wil, met name in amerika ook uitgevoerd omdat er gewoon de aantallen vele malen hoger zijn

[1:21:54] en hun studie

[1:21:56] antwoord geeft op de vragen die u stelt is een onderzoek wat het cdc heeft uitgevoerd en ik kan het aan u toe sturen als u het wilt lezen

[1:22:05] onder elf miljoen persoon in amerika die dat hebben gedaan op de wijze die je moet doen, namelijk een deel vaccineren. Een deel niet vaccineren en dan keek je naar de niet kovitch gerelateerde martin tijd want we weten natuurlijk dat vaccin scoofie voorkomen en dan doe je t al heel snel in met de vaccin groep. Maar dat heeft men gedaan naar sterft gekeken op allerlei complicaties. En wat daar uitkwam totale groep dus elf miljoen zes komma vier gevaccineerd. Zoiets. En vier komma zes niet gevaccineerd vervolgd.

[1:22:41] Daar komt uit dat degene die gevaccineerd zijn. Iets van vijftig procent minder kans om te overlijden dan de groep die niet gevaccineerd zijn. Met andere woorden daar komt overall zoon probleem niet naar voren. Het tegendeel zelfs. Nou ben ik ook meteen

[1:22:59] natuurlijk genegen om toe te lichten dat als je laat vaccineren. Dat heeft mevrouw sappen ook wel denk ik. Indirect gezegd dan ben je misschien een groep die wat meer op je gezondheid letten. Dus je kan dit niet meteen interpreteerde dat

[1:23:13] kovitch vaccinatie plotseling ook helpt tegen niet cool vindt en dat ik op geen enkele manier suggereren, maar hiervoor komt uit deze onderzoeken en dat is niet het enige onderzoek wat gebeurt geen enkele signaal, want haar schedel naar opzoek of dit een belangrijk probleem vormt het tweede stad

[1:23:32] kovitch vaccinatie voorkomt en dat dit soort zaken ook aan cofi zelf zijn geassocieerd en dat maakt het ook wel weer ingewikkeld. Maar de overall conclusie tot nu toe is uit zowel onderzoekers van het lareb totaal onafhankelijk van een van de overheid of van het rivm of van vaccinatie geven ook onderzoek uit het buitenland en het is ook in engeland onderzocht dat er gewoon geen negatieve associaties zijn in deze zin met het vaccineren en dat het antwoord wat ik u kan geven.

[1:24:07] Van harlingen en ik weet dat het geen batterij is gewoon.

[1:24:10] Ik weet dat dit het punt is die studies die cup dat zij de autopsies. Dus ze kunnen het hele lichaam kunnen andere oorzaken uitsluiten en ik laat het daar maar even gezien de tijd bijvoorbeeld een van die onderzoeken wijzen uit dat spike proteine dat vetbolletjes overal in het lichaam is ook in de hersens aangetroffen. Dat zien ze zich onder de microscoop. Dus als dat klopt dat klopt. Het lijkt.

[1:24:32] Ik zal deze moeten bestuderen. De stad. Dus daar kan de andere keer antwoord opgeven. Maar bij personen die te hebben gehad. Vind je natuurlijk soortgelijke dingen wel terug

[1:24:43] en dan komt het door kalfjes. En als je

[1:24:49] nee ik zeg niet dat dit in geval van overtuigen, maar uiteindelijk zult u toch met me eens zijn dat als fit en ik noem mijn even willekeurig een kans van één procent geeft een vaccinatie. Een kans van één op de tien miljoen. Ben je nog altijd veel beter uit met vaccineren omdat je al die kovitch voorkomt. Dus de broertjes niet simpelweg zoeken naar een geval waarbij de misschien een associatie kan worden gelegd met vaccineren. Het gaat uiteindelijk om de afweging werkzaamheid schadelijkheid die je altijd moet maken waar de hema voor is in wezen de persoon is om dat te doen.

[1:25:29] Dan had ik nog één vraag dacht ik.

[1:25:31] En dat ging met betrekking tot of ik iets kon zeggen over de als uw vraag vaccinatiegraad hem immuniteit.

[1:25:40] Nou ik denk dat daar moeten we de antwoorden halen uit ciro immuniteitsonderzoek, met andere woorden bevolkingsonderzoek, wat we doen waarin we bepalen of antistoffen zijn en soms ook geactiveerde immuuncellen tegen het kalfje. Het virus die zijn gaande. Die doet onder andere van queen b bloed donoren het rivm in het zogenaamde pienter piccolo onderzoek doen dat ook

[1:26:02] onder nederlanders

[1:26:04] en dan zie je uit dat inmiddels het overgrote deel antistoffen heeft waarvan een belangrijk deel natuurlijk door vaccinatie, maar ook door doorgemaakte infectie

[1:26:14] en dan zit je echt heb je het over vijfennegentig procent plus.

[1:26:17] Zijn die cijfers per leeftijdsgroep ergens.

[1:26:20] Vinden dus die zal ik dan de vorige volgende keer ook tonen.

[1:26:24] Dank u wel, mevrouw stapt. U had ook een aantal vragen

[1:26:27] dankuwel. Voorzitter, allereerste vraag van mevrouw bikker over lonk over ziekteverzuim in de zorg. Wat we nu over weten en of er ook iets te zeggen is over verschil. Eerste golven. En nu

[1:26:40] op dit moment weten we dat nog niet maar het inzicht in de verzuimcijfers voor de eer van dissel al een tipje van de sluier oplichten net dat gaat ons wellicht helpen, moeten we nog verder in kijken of daar ook goed onderscheid te maken is naar verzuimduur en bijenkorf in negentien gerelateerde klachten naar hoelang dan. Maar dit zijn wel het soort gedetailleerde verzuimcijfers waar je in principe inzicht uit zou moeten kunnen halen. Dus die pakken we graag op een dag zullen we graag ook in conclaaf met rivm kijken wat voor inzicht in te geven is als het gaat om mentale gezondheid van jongeren en die structureel stijgende trend en is dan ook een structurele impact van corona of niet. Trimbos zelf gaf daar inderdaad over aan dat het echt een structurele trend is niet direct corona gerelateerd verder gestegen dan in gewone tijd. Als je kijkt naar de onderzoeken van het rivm waar ze ook echt regelmatige metingen hebben gedaan en ook relatie kunnen laten zien tussen de stringente van de maatregelen en het mentale welbevinden van verschillende leeftijdsgroepen. Dan zie je dat bij jongeren yahoo hoe strikt door de maatregelen. Hoe meer dat mentale welbevinden onder druk stond. Maar je ziet ook dat het weer terugveert toen nadat nalaten maatregelen versoepeld zijn. De stad lijkt aan te geven dat er geen structurele impact van corona is maar dat weten we eigenlijk nog niet precies genoeg incidenteel bewijs.

[1:28:07] Vandaar mijn vraag ook of hij daar ook internationaal nakijken. Want ik kan me voorstellen dat als we naar scandinavische landen kijken of naar omliggende landen dat je dan iets meer kan gaan kan gaan ontdekken.

[1:28:20] En wij gaan ook zeker internationaal kijken. Maar die gegevens hebben we nog niet paraat. Maar echt dat dat internet die internationale scan staat ook hoog op ons lijstje.

[1:28:31] En dan de vraag van eu voorzitter, vertrouwen van corona beleid en of er ook specifiek onderzoek is naar medewerkers in de zorg, maar ook dit dit onderzoek naar vertrouwen in corona beleid waar wij naar gekeken hebben ook met name van de gedrags. Het rivm dat differentieert daarin wel naar leeftijdsgroepen maar niet naar sector waar mensen werken meestal op dit moment niet bekend of er specifiek onderzoek in de zorg is. Ik vermoed van niet

[1:28:59] dankuwel.

[1:29:01] Ze zijn bijna precies onder achttienhonderd klaar met deze technische briefing. Dus laat ik die maar af gaan sluiten met grote dank aan onze gasten voor een toelichting op de verschillende onderzoeken die we allemaal kunnen gaan gebruiken en ik zijn nou eenmaal nog wat. Mevrouw bruinsma zie ik uw vinger, mevrouw

[1:29:19] de paus paulusma

[1:29:20] een wens.

[1:29:22] Ja. Het is wel wensen maand natuurlijk

[1:29:26] kort mevrouw

[1:29:28] mijn wens voor het, mits ik mis de context en dat is misschien ook wel de vraag die mevrouw baker stelt heel praktisch als voorbeeld uitgestelde zorg. We hebben een kamer in het debat over wat is dat nou eigenlijk. Er staan mensen op een wachtlijst die al lang geen zorg nodig hebben. Maar er nou eenmaal staan voor de duiding zou me heel erg helpen als hij wat meer in de context gerelateerd wordt in tijd, maar ook bijvoorbeeld als het gaat om begrippen als uitgestelde zorg dat ze een diepe wens. Mevrouw de voorzitter,

[1:29:58] maar niet kort. Maar ik kijk even naar mijn fruitsap of ze daar iets mee kan doen.

[1:30:02] Daar wil ik zeker. Kijk wat wij in ieder geval goed doen is de bronnen aangeven waarop we baseren. Ik heb uw wens goed gehoord. Dus bij een volgende briefing zullen we gewoon iets uitgebreider stilstaan bij die bronnen en bij die achtergronden. Dat doen we met plezier en dan voorspel ik misschien ietsje meer tijd nodig hebben. Maar als u dat graag hoort dan doen wij dat

[1:30:27] wat is er nog wat meneer van nee, we gaan gewoon stoppen want we hadden tot achttienhonderd ingepland. Zo doen we dat met onze agenda s en wij moeten ook allemaal weer verder. Dus dus nee ja nee. Ja. Een punt van orde in een technische briefing een novum voor mij meneer vandaag.

[1:30:49] Kunnen we dan volgend jaar of meer tijd in ruime of de presentaties ietsje korter houden, zodat we wat meer vragen kunnen stellen. Want ik heb nog een vraag en die had ik graag willen stellen,

[1:31:00] Dan kunnen we de volgende keer naar kijken. Kijk als ik u nu de ruimte geven om wil iedereen weer zijn we zo kwartier verder en ik vind dat we ook gewoon realistisch moeten inschatten en ook naleven. Dus ik ga gewoon heel streng zijn maar zenuwen meneer van dissel wil ook een punt van orde maken.

[1:31:18] Zeker kijken.

[1:31:20] Het helpt ons natuurlijk ook als ze vragen van tevoren krijgen. Dat wilde ik alleen maar benadrukken. Dus nu krijg alleen uitnodiging verscheen dan dan prima. Maar als uw hele specifieke vragen heeft, zoals over het hart. Dan weet je daar moeten wij natuurlijk ook gewoon onze research kunnen doen.

[1:31:36] Daar wil ik me graag bij aansluiten bij zijn flexibel. Wij zijn gisteravond nog aan het voorbereiden geweest. Dus als we die vragen van u vannacht nog dus als we die vragen. We krijgen dan kunnen wij ook veel specifieke ingaan op haar behoeften.

[1:31:48] Mevrouw baker,

[1:31:49] Voorzitter, dat is misschien wat ik zat er over na te trekken. Ik kreeg de presentatie iets van tevoren. Dus kijk je aldoor van waar ga ik met extra interesse naar kijken. Misschien dat we de griffie kunnen kijken hoe we dat nog mooier kunnen richten dat we helemaal de diepte ingaan waar de kamer met name geinteresseerd is.

[1:32:04] Ik stel voor dat we, als wij als procedurevergadering weer een nieuwe technische briefing dat we dan ook een soort. Ik ben maar ik ben niet zo. N raadvoorzitter het dus maar goed dat we in ieder geval tijdens de procedurevergadering. Iedereen die dolan is dat we eventjes een e mail inventarisatie ofzo opzetten, zodat u heel gericht informatie kan verzamelen. De context kan hij nu inderdaad van tevoren ook aan kan geven waar u nieuwsgierig naar bent. Tot zover dank aan iedereen. Aanstaande donderdag wordt hierover gedebatteerd met minister van volksgezondheid, welzijn en sport. Vanaf één uur iedereen welkom om mee te kijken en mijn collega´s om erbij aanwezig te zijn natuurlijk. Ik wens u een plezierige avond.