Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.
Participatiewet
[0:00:00] Vertraging. Welkom bij de vaste kamercommissie voor sociale zaken en werkgelegenheid aan de orde een commissiedebat over het onderwerp participatiewet. Ik heet kamerleden van harte welkom, mevrouw, maar toch, de heer en mevrouw simons, mevrouw pot, de herder kort, mevrouw balans, mevrouw.
[0:00:20] Ja, mevrouw simons staat er inderdaad maar test mevrouw cartman,
[0:00:26] de eer van kent en de heer van baarle van harte welkom. Mijn systeem was een beetje in de war. Ik heb de minister voor armoedebeleid participatie en pensioenen. Van harte welkom. De kijkers op de publieke tribune en de kijkers thuis veel kijkplezier en zonder al te veel wordt te wijten aan verdere introducties wil ik nog even aangeven dat spreektijd hanteerde van vijf minuten. Ik stel voor vier vragen in de eerste termijn onderling. En als er ruimte is en tijd is, kunnen we kijken of er zes vragen kunnen stellen aan de minister. Als daar geen tijd voor is. Dan houden we het op vier vragen, mevrouw maar toe aan u het woord.
[0:01:07] De bankvoorzitter en ook namens mij welkom aan iedereen leek me leuk om een zich aan het begin van het debat en ik zie een best wel veel de publieke tribune en ik weet dat veel mensen dit debat volgen. Het gaat over een belangrijk onderwerp waar we te lang niet met elkaar gesproken hebben.
[0:01:21] Vandaag is ook een belangrijk debat. Voorzitter,
[0:01:23] vandaag is het moment dat we met elkaar gaan kijken naar de fundamentele wijzigingen van de participatiewet en wat daarvan terecht is gekomen.
[0:01:31] Voorzitter, een maand geleden deze minister de hannie van leeuwen lezing.
[0:01:36] Een mooi verhaal was dat goed betoogt over solidariteit bestaanszekerheid en vertrouwen.
[0:01:43] Ze zei onder andere dat herstel van vertrouwen vraagt om een consistente en structurele inzet en fundamenteler kijken naar onze sociale zekerheid,
[0:01:52] ook naar de participatiewet
[0:01:54] die volgens de minister fundamenteel moet worden bereikt en ook in eerdere debatten en interviews heeft hij benadrukt en daar is groenlinks het helemaal mee eens. Maar voorzitter,
[0:02:05] ik heb grote twijfels of de herziening
[0:02:08] heb er echt gaat komen.
[0:02:10] Er is een reeks wijzigingen aangekondigd en de meeste best een verbetering. Maar als we dan in de brief uitkomen bij spoor twee.
[0:02:18] Dan is het opeens een en al vaagheid
[0:02:21] en in de laatste brief die we van de minister gekregen komt het woord fundamenteel niet meer terug.
[0:02:28] Wat is daar gebeurd? Voorzitter, vraag ik via u aan de minister. Wat is er gebeurd met die fundamentele herziening
[0:02:35] is dit het
[0:02:38] moeten we het hiermee doen
[0:02:41] en zo. Nee, kan de minister concreet maken hoe die tweede spoor eruit gaat zien en wanneer de camera resultaten kan verwachten. En wat de concrete ambities zijn,
[0:02:50] want voorzitter, laat ik heel duidelijk zijn die fundamentele herziening is belangrijk omdat de participatiewet op dit moment is gebaseerd op een verkeerd mensbeeld. Het mensbeeld dat mensen sancties en financiële prikkels nodig hebben om aan het werk te gaan,
[0:03:07] terwijl inmiddels uit allerlei onderzoeken blijkt dat dat niet helpt dat mensen bijna nooit doelbewust een fout maken.
[0:03:15] Een fundamentele herziening betekent dus ook dat we dat mensbeeld achter ons laten.
[0:03:22] Mijn vraag aan de minister is, is de minister dat met groenlinks eens
[0:03:25] is zij ook met ons eens. Dat bestaanszekerheid. Het allereerste kernprincipe is van de bijstand dat het nooit zo mag zijn dat mensen in armoede moeten leven omdat dat een prikkel is om te werken
[0:03:37] en kan de minister bevestigen dat zij vanuit dat uitgangspunt gaat werken aan een veranda verder herziening van de participatiewet,
[0:03:44] de voorzitter wil benadrukken. Ik zeg het als groenlinks woordvoerder. Maar dit is niet en groenlinks wings
[0:03:49] of een wens van groenlinks, wethouders, maar ook de foosa, de vng, het scp meerdere beleidsrapport pleit hier al langere tijd voor. Zo ook de ombudsman onlangs.
[0:04:02] Voorzitter, laat ik met een metafoor spreken
[0:04:07] deze minister die zei ik ga
[0:04:09] fundamenteel verbouwen.
[0:04:10] Dat zei ze in het vorige debat. Dat zei ze in die geweldige hannie van leeuwen speech en dan kijken we naar de plannen
[0:04:18] en dan zien we een likje verf gipsplaat je dit ziet en mijn vraag
[0:04:24] waar blijft die fundamentele verbouwing of is daar om politieke redenen van. Afgezien. Voorzitter, ik had een hele waslijst kunnen hebben van punten die eruit haal en hoe snel ik ook praten. Die tijd heb ik niet. Dus ik pak drie voorbeelden
[0:04:36] over de voorgestelde wijzigingen. Alles als allereerste bijverdienen. De vrijlating regeling wordt verlengd van zes maanden na een jaar.
[0:04:46] Maar hij gaat van vijfentwintig naar vijftien procent en mijn vraag is waarom. Want dat betekent dat de mensen die nu vijfentwintig procent verdiende die gaan erop achteruit kan de minister toelichten hoe dit een verruiming is en waarom het niet een versobering is waarom er niet voor iets anders gekozen is dan het buffet budget. Het is goed om iets te doen aan de ingewikkelde berekeningen. We zien ook veel rechtszaken gemeentes die fouten maken, bijvoorbeeld bij tweeënnegenti procent van de mensen met een arbeidsbeperking die werken vanuit de participatiewet. Maar dat buffer budget biedt geen enkele oplossing voor die onduidelijkheden in de wet het los daarmee het probleem niet op. Kan de minister toelichten hoe de wet aangepast worden, zodat daadwerkelijk duidelijker wordt in plaats van weer zo een pleister via de buitenkant dan de participatie plicht. Voorzitter,
[0:05:31] we gaan meer vertrouwen geven. We zetten een stap in de goede richting. We gaan met een ander mensbeeld. En dan opeens een nieuwe verplichting in de wet.
[0:05:39] Ik kan dat. Hoe spreekt het vertrouwen uit wat de minister zegt zo belangrijk te vinden. Wat is precies het verschil met de huidige tegenprestatie? Behalve de naam vraag ik u, voorzitter en tot slot, als we werken vanuit vertrouwen. Voorzitter,
[0:05:52] dan bieden we gemeente ook ruimte om te experimenteren is echt een gemiste kans dat er niet geëxperimenteerd mag worden met inkomen. Ik wilde minister nogmaals vragen het heroverweeg te heroverwegen en vrijheid vertrouwen te werken tegen gemeenten zeggen blijf proberen blijf experimenteren.
[0:06:08] Dingen. Kort.
[0:06:11] Dankuwel. Voorzitter, ik hoor uit de bijdrage van mevrouw me toch dat ze veel moeite heeft met die participatie plicht vanuit groenlinks kan ik dat op zich nog wel volgen, maar geen enkele verplichting tegenover m n uitkering staan. Of we hebben natuurlijk ook om het draagvlak te behouden voor bestaanszekerheid en de wederkerigheid als uitgangspunt te nemen, rechten en plichten. Mijn vraag aan mevrouw retouradres.
[0:06:38] Wat is dan wel reëel om te vragen.
[0:06:41] Sta me toe.
[0:06:44] Ik heb nu gebeurt er iets interessants. Voorzitter, ik ben enorm blij met deze vraag. Ik kijk heel erg uit naar het debat met de antwoorden van de minister. Maar ook naar de bijdrage van mijn collega´s. Want ik zie eigenlijk allemaal partijen die hun verkiezingsprogramma´s die inbrengen. De vorige keer hebben gezegd wij gaan anders beredeneren. Dus die wederkerigheid een benadrukken verplichtingen gaan vanaf want we zien in de praktijk. Jij het vertrouwen je terug aan het werk beter voor mensen. Er gaan mensen van bloeien gaan ze meer van participeren
[0:07:15] en het is niet toevallig dat de collega van de vvd deze vragen stelt
[0:07:19] en mijn wedervraag zou zijn. Waarom zo hard vast zullen houden aan de verplichtingen. Want als dat de grens is dan snap ik nu opeens waarom die brief is zoals die is want dan is het antwoord. Het mocht niet meer van de vvd
[0:07:32] en ik ben heel simpel mensen. Voorzitter, ik hou van tellen. Dan hoop ik dat wij met meer collega´s gaan tellen. En dan zeggen wij gaan wel vanuit vertrouw werken dus inderdaad groenlinks en de vvd zijn het fundamenteel oneens. Want als je verplichtingen oplegt dat het werkt en wetenschappelijk bewijs laat zien gemeentes laten zien ook gemengd is met vvd wethouders. Voorzitter,
[0:07:52] Ik wil nog even opmerken dat het zo werkt dat wanneer de op korte termijn heeft tot u vragen kunt stellen aan de kort heeft eerder kort nog een vervolgvraag.
[0:08:02] Toch wel dankuwel. Voorzitter, ik denk dat die verschillen minder groot zijn dan mevrouw matuggia de indruk wil wekken, want ook de vvd vindt dat vanuit vertrouwen geredeneerd moet worden. Maar dat er dat het uitgangspunt albert en re integratie wanneer dat mogelijk is dat een mooi uitgangspunt is. Dus ik herhaal mijn vraag nog een keer wat even los van het verhaal van vertrouwen. Wat vindt groenlinks dan wel realistisch of reëel om om te vragen.
[0:08:31] Mevrouw, toch,
[0:08:34] Ik ben echt blij met deze cadeautjes. Voorzitter, doet dat ziet u danken voor deze deze vragen nog een keer en laat ik het meningsverschil gewoon even heren,
[0:08:45] het uitgangspunt van de vvd en ik ga nu interpreteren als ik dat niet goed zeggen, hoorden we dat zo n termijn is als je de verplichting niet stelt
[0:08:55] dan zullen mensen niet werken.
[0:08:57] Wat laat wetenschappelijk psychologisch onderzoek zien wat laat onderzoek van de arbeidsmarkt arbeidsmarkt experts zien wat laat scp zien als je mensen toegaat en zegt wat heb jij nodig.
[0:09:08] Er zitten mensen op de tribune die enorm graag mee willen doen die vastzit in al die regels en wat we zien is deze wet is gebaseerd en dat was mijn betoog op de fundamentele gedachten dat die wederkerigheid er in moet zitten. Want anders zullen mensen frauderen of anders gaat het wel mis. Terwijl als je dat mensbeeld fundamenteel wijzigt dan heb je geen verplichting nodig. Dan begin je met wat heeft hij nodig? Wij hebben vertrouwen in u kunnen en laten de experimenten zien laten gemeentes die ermee uitproberen zien dat mensen zich lekkerder voelen
[0:09:39] het goed met ze gaan in welbevinden en dat ze ook vaker gaan werken. Dus het punt is dat is niet realistisch.
[0:09:47] De onzinnig dat je vasthoudt aan dat verschrikkelijke mensbeeld waar we al die ongelukken mee hebben gezien en ik snap eigenlijk niet aan de les van de coalitie zich laat gijzelen door dit vvd standpunt. Voorzitter, maar dat is de groenlinks mening.
[0:10:00] Dat is een cadeautje van mevrouw pot.
[0:10:02] Ik ga mijn best doen. Voorzitter,
[0:10:04] ik ben eigenlijk een beetje teleurgesteld in deze start. Want ik ken mevrouw toe als een als een positief persoon. En nou heb ik net de brief nog heel even de bijgepakt en ik heb even geteld.
[0:10:18] Ik tel zeventien maatregelen die ook weer uiteenvallen in allerlei andere maatregelen zeventien maatregelen
[0:10:25] waar ik nog vragen bij orde komen we zo nog op, waaronder meerdere vier weken wachten mij niet. Ziet de giften dingen. Dit zijn dingen waar we soms al jaren over praten.
[0:10:36] Dan komt er bovendien is portway. Daar gaan we de samenhangt. Met andere wetten gaan we veel beter doen. We gaan de positie van chronisch zieken wordt daar in aanmerking genomen. De focus op dat bestaansminimum niet meer zomaar wat doen
[0:10:48] inderdaad tot uitgaan van vertrouwen. Dat staat er volgens mij wel vijf keer in.
[0:10:52] Dus ik vraag me af. Vond vond mevrouw. Maar toch haar eigen kwalificatie van deze brief toch niet.
[0:10:59] Mevrouw toe,
[0:11:03] Twee antwoorden, voorzitter van de twee lagen deze vraag allereerst over de maatregelen die erin staan. Laat ik er een paar pakken. Ik had net in mijn bijdrage die giften vrijstelling.
[0:11:12] Dat kan op heel veel plekken wordt nu ook in de wet geregeld laptop is voor heel veel mensen geen magie verbetering. Hele mooie vind ikzelf die kostendelersnorm.
[0:11:22] De boom boeten
[0:11:23] wat we zien is voor jongeren.
[0:11:26] Ik heb gezichten begon ik meer goede stap. Dan gaan we ook bij mantelzorgers doen
[0:11:30] wat niet wordt gedaan is. We gaan ook zich gemeentes mogen allemaal dingen uit zonder uitzondering, een uitzondering, een uitzondering. Wat ze niet zeggen is gewoon een fundamentele afweging in deze woningmarkt met zo veel krapte waar we willen dat mensen voor elkaar zorgen dat we de kostendelersnorm afschaffen.
[0:11:45] Ik pak er nog geen voorzitter, neem de laatste cijfer een waslijst. Maar ik had vijf minuten die de jongeren norm die bijzondere bijstand voor jongeren van achttien tot eenentwintig. Ook daar. Dus wat we zien is heel veel kan bepalingen wat we zien is nog meer uitzonderingen. Wat we zien dat voor gemeentes die dat al kunnen zien we een legalisatie in de wet en sommige punten
[0:12:05] inperking.
[0:12:06] Dan kom ik op spoor. Twee voorzitter van was vragen. Dat was mijn betoog. Waar is de fundamentelers zien en die zien we niet en we zien daar ook geen schets. We zien geen concrete maatregelen en ik hoop dat exact het antwoord krijgen en dat is inderdaad mevrouw droeg. U was een beetje positiever gekund. En dan krijg ik straks te horen van de minister. Dit zijn de vijf dingen gaan doen en dan zult u mij horen applaudisseren, maar tot dat punt. Op dat punt zijn we nog niet. Misschien we nog een hele mooie motie maken met mevrouw bot dat we dit voor elkaar krijgen. Maar dat heb ik in de brief nog niet gelezen.
[0:12:40] Voorzitter, maar dat was wel positief, toch, mevrouw.
[0:12:42] Er was een stukje positiever. Voorzitter, ik bedoel ik ben het helemaal met mevrouw toe eens zijn dat we in deze brief echt nog een aantal dingen zijn waar ik ook vragen mij hebt absoluut. Maar ik denk toch dat het goed is om te kwalificeren dat we met elkaar een enorme stap maken dat er dat er heel erg veel dingen. Hierin staan waar we al heel heel erg lang over praten.
[0:13:04] Ik ben van zins of laten we zeggen d zesenzestig is van zins, want dit is voorlopig heeft mijn laatste participatiewet debat. Maar d zesenzestig is van zins onzichtbaar alle stappen die de minister gaat maken.
[0:13:15] De twee om die ook nauwlettend te volgen, want ik ben het zeer eens met mevrouw toe dat het daarheen moet. Maar laten we ook met elkaar markeren dat we dat we gewoon een aantal grote stappen maken zijn.
[0:13:28] Mevrouw toe,
[0:13:30] De voorzitter, en ik sta in mijn eigen bijdrage. Ik snap bedoel je hoeft het niet van mij aan te nemen. Maar als de foosa. De vng scp allemaal zeggen wat nodig is, is dit. We hebben een vorige commissiedebat gehad waarin we ernaar gevraagd hebben. En dan snap ik dat je daar heel positief over kunt zijn en ik heb een hele positieve import. Voorzitter, maar ik ben ook iemand. Ik lees die brief en dan kijk ik naar het materieel op spoor. Twee stellen. Teleur
[0:13:55] en misschien weet collega pot van d zesenzestig meer dan ik. Maar ik heb in die brief niet kunnen lezen, hoor ik dat graag van de minister en dat was mijn vraag waar is die fundamentele herziening. Want wij zien hem niet
[0:14:06] en twee en dan ga ik toch eindigen met iets minder positief. De eerste vraag die je kreeg in het debat is waar is de realistische realistische tegenprestatie? Als dat is hoe we dit debat beginnen met die afweging snap ik dat je annie fundamentele zingen niet toekomt. En dan snap ik dat je elk ministapje gaat hij te juichen. Want zo werkt politiek in het huis soms ook maar dan zeg ik. En dat is misschien wat zuinig. Maar dat is dan de zuinige realiteit. Wat je doet is kleine stappen. Ik ben ermee begonnen en ik heb gezegd die kleine stappen zijn goed, maar de fundamentele herziening die blijft uit en dat is een gigantische gemiste kans voor deze eerste minister van armoede participatie en pensioenen,
[0:14:47] We gaan luisteren naar de bijdrage van weerszijden.
[0:14:51] Ik heb enorm genoten van de discussie die spullen fundamenteler.
[0:14:56] Wat de brief nu uitstippelt van de vvd die vroeg
[0:15:02] een hele belangrijke vraag en mevrouw. Maar toch die reageerde daarop met een belangrijke vraag en volgens mij kan ik ons zo samenvatten. Wat is dit die vol te houden? Houding de standaard houding van de overheid richting haar burger,
[0:15:15] penarie die met vertrouwen op mijn aarde die met wantrouwen. Dat heeft alles te maken met je mensbeeld heeft er alles mee te maken hoe je naar de persoon kijkt is de mens geneigd tot kwaad of tot goed en in hoeverre kan je alles tot in de details regelen dichtschroeien en zorgen dat elke cent waar dan ook terug moet vloeien of terecht moet komen. Maar dat dat zou moeten.
[0:15:34] Voorzitter, hoe staan wij erin. Ik denk dat voor ons belangrijk is dat ik de afgelopen jaren heb kunnen zien dat als wantrouwen geeft wantrouwen sites als overheid ook wantrouwen van de overheid oogst. Daarmee geloof ik dat als je vertrouwen site vertrouwen geeft daarmee ook vertrouwen gaat oogsten en ik denk dat we daarom deze brief ook een hele belangrijke stap zetten richting de omslag van een overheid die zegt wij gaan de burgers meer vertrouwen. Wij gaan vanuit vertrouwen werken en niet alleen burgers
[0:16:03] ook juist de medewerkers. Dus daar ben ik het voor een gedeelte eens met mevrouw. Maar toch, maar ook oneens. Want juist
[0:16:09] in de maatwerk kunnen bieden. Zeg je ook. Ik vertrouw medewerkers. Ik vertrouw ambtenaren dat ze ook juist daar in de eerste lijn in staat om te zien wat er speelt en daarin ook een juiste afweging te kunnen maken. Aldus voorzitter, dat is mijn introductie. Voorzitter, met de aangekondigde maatregelen werkte ernaartoe dat de mens in essentie situatie gezien en geholpen wordt in plaats van dat ie kopje ondergaat in het safe aan regels en mijn complimenten dan ook voor de voortvarende aanpak van de minister
[0:16:38] brief ziet er goed uit. Zoals mevrouw pot aangaf. Het gaat om het gaat om heel veel maatregelen. Dit is echt wel een grootste aanpassing. Daar ben ik ook blij om moeten wat mevrouw pot ook aangaf, betekent dat maakt dat er nog vragen zijn omdat het nu juist hebben over de meest kwetsbare en dat kan vaak niet met een pennenstreek regelen en is zojuist ook maatwerk nodig. Daarom kom ik samen met een aantal partijen hier ook zitten. Begin volgend jaar met de uitwerking van ons in initiatiefwet wetsvoorstel om maatwerk te kunnen bieden bij terugvorderingen, juist omdat het zo belangrijk is. Juist als je over de meest kwetsbare spreekt voor zich. Maar dat maakt ook dat ondanks
[0:17:12] de bevelen punten die erin staan en die wil ook nog een paar vragen heb die ik ook graag aan de minister zou willen delen. En allereerst is een paar keer erover gaan de afgelopen maanden. Maar de medische uren beperkingen. Want wat we zien is dat zij niet voltijds kunnen kunnen werken met de structurele vrijlating geen perspectief hebben op het inkomen vergelijking met minimumloon en ik zou graag willen weten welk deel van de bijstandsgerechtigde een medische urenbeperking. Hoe groot is die groep. Nou daar ben ik nog niet achter kunnen komen, heeft vandaag cijfers over de die grenzen worden in het plan van de minister geharmoniseerd. De inkomens vrijlating wordt langer. Dat is mooi. Één jaar en voor gemeenten wordt het mogelijk om deze fles ook dat is mooi. Deze groep echter met de medische urenbeperking gaat er niet op vooruit. Kan de minister ook toelichten. Want daar daar heb ik ook nog wat duidelijk nodig waarom deze cursus zo zijn gemaakt voor sam de meest fundamentele vraag.
[0:18:04] In het kader van de participatiewet het wel passend voor mensen met chronische ziekten die niet of nauwelijks kunnen werken om wel om ook in dit regime van de participatiewet deze susan een paar keer op tafel gekomen. Uit eerder onderzoek bleek dat zestig procent van de mensen in de doelgroep van de participatiewet zichzelf nog niet
[0:18:20] al of niet in staat acht om te werken. De reden daarvoor zijn divers. Dat weet ik maar voor me. Voorzitter ziekte is daar ook een een van hoe ziet de minister de verhouding tussen de participatiewet, de wajong en de andere arbeidsongeschiktheidsregelingen voor ze dan nog vragen over de terugwerkende kracht van het toekennen van bijstand in de plannen wordt de mogelijk ontbijt met terugwerkende kracht toe te kennen. Dat kan voorkomen dat mensen wegzakken in probeer problematisch voelde ben ik erg blij mee.
[0:18:46] Nog een paar vragen de termijn voor toucan toekenning met terugwerkende kracht van maximaal drie maanden is wat ons betreft nog vrij kort lijkt het ook gezien de tijd die het kost om de aanvragen te verwerken. Hoe ziet de minister. Dit is een verlenging van haar naar bijvoorbeeld zes maanden niet meer passend. Dat is een vraag die bij ons als fractie leeft per minuut naar de antwoorden daarop toe en de toekenning is slechts een schrijnende situaties toegestaan. Haar gemeente en scp een discretionaire bevoegdheid voor krijgen. Voor deze vrij strikte formulier kunnen medewerkers mogelijk handelingsverlegenheid ervaren en mijn vraag is is hiervoor aandacht in sport. Drie, voor zover en dan een aspect wat wat ons betreft nog. Noch wij nog weinig dood dan nog te terug te weinig terugkomt in de brief. Dat is de ayoob. Want hij wordt uitgevoerd door de ecb. Maar is ook onderdeel van de participatiewet.
[0:19:33] Dat is heel goed.
[0:19:33] De svb en het uwv zich met een pilot actief inzetten om niet gebruik van de ayu tegen te gaan. Kijk dan ook uit naar de resultaten hebben, is het mogelijk om gegevensuitwisseling en een proactieve benadering bij meer regelingen in te zetten om niet gebruikt tegen te gaan.
[0:19:47] Ik heb het eerder gezegd en ik zeg het opnieuw. Voorzitter, de avg werd en privacy is een zegen voor ze te laat het ook geen vloek zijn voor kwetsbare mensen omdat omdat ministeries en omdat ambtenaren gegevens niet kunnen uit uiterste, terwijl we daarmee de mensen kunnen helpen.
[0:20:03] Meneer, u bent al over de vijf minuten heen. Het was wel
[0:20:08] denk ik. Ben er overheen. Mevrouw salomé.
[0:20:14] Dank u. Voorzitter, voorzitter de participatiewet is voor bijeen.
[0:20:18] Sorry dat ik u onderbreek mag straks opnieuw beginnen. Maar mevrouw toegeeft nog aan dat ze vragen voor de herfst.
[0:20:24] Vraag me toch.
[0:20:27] Dank voor de bijdrage van van een collega en ook voor de mooie introductie over de fundamentele debat. Ik had daar een vraag over omdat het voorbeeld wat ik graag zou willen gebruiken, is de zoek termijn.
[0:20:40] Er kan bepaling toegevoegd en ik vond het heel mooi. Zij collega ceder.
[0:20:46] Je moet ook ruimte geven aan de uitvoering is uitzonderingen zijn ook belangrijk je maatwerk leveren en de vraag die ik daarbij zou willen stellen is bijvoorbeeld bij die zoekt termijn hebben we een uitzondering op uitzondering, een uitzondering. Dus heel veel kan bepalingen. Wanneer komt het punt dat je dan zegt
[0:21:01] misschien is de regel niet goed.
[0:21:05] Eerst eten voorzitter, rond onderzoek termijn is het is een lange tijd gaat al een lange tijd ook. Ik vind dat die in te streng is geweest en ook de redenering daarachter twijfelachtig was. Ik denk dat daar ook aandacht is besteed aan door de minister door juist aan te geven dat het beter kan. Maar dan ook beter moet.
[0:21:27] Ik lees ook in in de brief dat de minister daar verderop ingaat en ook wel duidelijk maakt dat het juist nodig is om deze uitwerking
[0:21:36] toen toe te kunnen passen. Ik gaf het in mijn introductie aan en daar verschillen wij misschien met mevrouw, maar toch van van mening, maar ik.
[0:21:45] Maar ik zie.
[0:21:46] De ruimte bieden en dat ook bij de bij de ambtenaar laat degenen die de aanvragen doet,
[0:21:51] zie ik niet zozeer als
[0:21:52] eindeloos uitzonderingen op uit creëren. Ik zie het veel meer als de mogelijkheid om niet alleen vertrouwen richting burgers uitspreken, maar ook richting een ambtenaar, omdat de ambtenaar ook heel goed kan zien wanneer dit nodig is, betekent niet dat het veiligst is? Nee. Betekent dit dat hier dat wij niet meer aandacht moeten gaan besteden aan hoe dit in de praktijk gaat werken. Ook dat vind ik een belangrijke. Daarom refereerde naar de handelingsverlegenheid die kan ontstaan,
[0:22:20] maar ik zie met de mogelijkheid om dingen te kunnen vooral ook hun vertrouwen richting de ambtenaren en dat zou ik ook. Hierin willen benadrukken dat juist jongeren die in de knel dreigen te raken jullie hierdoor ook geholpen geholpen worden en dat en dat vind ik een mooie en goede ontwikkeling.
[0:22:36] Mevrouw, toch,
[0:22:38] Dank vanuit groenlinks heel veel appreciatie en steun en vertrouwen in dat apparaat en dat is precies waarom ik die vraag. Stel
[0:22:47] bijvoorbeeld bij zoekt termijn zeggen gemeentes en ambtenaren. We hebben nu zoveel uitzonderingen.
[0:22:53] Wij hebben behoefte aan een betere regel. In den haag
[0:22:57] is er soms een smaakverschil. Soms zeg je. Ik denk dat ik het nu beter met maatwerk waarbij die zoekt termijn zeggen wethouders van allerlei kleuren zeggen
[0:23:05] we zien gewoon dat het beter werkt. We hebben nu zoveel uitzondering. Dat maakt de uitvoering voor ons moeilijker den haag. Alsjeblieft,
[0:23:12] luister naar de uitvoering en maak een betere regels en mijn vraag is is het dan dat dat u het daarmee oneens bent of is het dan dat er politieke ruimte is om dat te doen.
[0:23:24] Welke van die twee antwoord is.
[0:23:26] Meneer de voorzitter, wat ik niet deel is als specifiek over de termijn gaan dat een uitzending op uitzendingen op uit, zonder uitzondering is dat dat deel ik oprecht niet met mevrouw, maar toch. Er is een standaard regel die geldt voor jongeren denkt dat er ook goede reden is om een iets ander regime te hebben voor jongeren,
[0:23:48] omdat het in de praktijk ook anders gaat. Alleen moet er ook zijn voor maatwerk. Er moet oog zijn voor de menselijke maat. En wat je hier ziet is dat als je als we naar de maatregel kijken is dat het juist mogelijk wordt om daarvan af te wijken.
[0:24:02] Dus ik ben niet eens van van naartoe zei is dat de roep is dat er nu uitvoering op uit rommel op uitzending gecreëerd wordt. Nu zou dat in de bredere linie zou je daar iets over kunnen zeggen, maar juist daarom is deze brief er juist. Daarom gaan we op meer dan vijftien onderdelen gaan wij de participatiewet aanpakken. Maar volg me in de bijbel specifiek gaat over de zoekterm termijn. Dan zie ik niet dat hier een uitvoering op een uitzending op de uitzending gecreëerd wordt. Wat ik zie is dat wij als overheid zeggen beste ambtenaar.
[0:24:31] U heeft daarin de vrijheid.
[0:24:33] Om. Eh.
[0:24:35] Aan de persoon die tegenover elkaar staan en dat zal je altijd goed gaan. Daar ben ik het mee eens, maar daarom denk je dat wij ook als kamer, maar ook als ministerie kunnen kijken hoe voor kunnen zorgen dat zo n ambtenaren ook in scene gezet wordt.
[0:24:47] Dankuwel. Meneer cetera. In tussentijd wil ik u melden dat de heer de jong van de fractie van de pvv zich heeft gemeld met het oog op het pensioendebat morgen.
[0:24:55] Daarmee geef ik het woord aan mevrouw simons. Namens de fractie van mij.
[0:25:00] Dank u. Voorzitter, ik zei al bijeen ziet in de participatiewet niet de reikende hand een schouder om op te leunen als het nodig is misschien een hardvochtige werd die veel oplegt aan de burgers hier een beroep op moeten doen, maar weinig steun geeft en zeker geen oog heeft voor de menselijke maat en we zijn ook ontzettend blij dat deze minister de eerste stap heeft gezet in het veranderen van deze wet en ik gebruik het woord fundamenteel in deze niet, want om deze wet effectief en fundamenteel te veranderen, is nog het een en ander nodig.
[0:25:30] Voorzitter, dat vraagt een fundamentele discussie over hoe we tegen ons stelsel van sociale zekerheid aankijken, want het probleem zit hem niet alleen in de participatiewet. Het zit ook in toeslagen in de financiering systematiek en de complexiteit van regelgeving. En ik had natuurlijk het liefst gezien dat de minister samen met collega´s van financiën en vws en meer integrale aanpak had gepresenteerd. Want waarom maken we onze burgers zo moeilijk. De bijstand en rot stelsel van toeslagen ingewikkelde regelingen, belastingen en kwijtscheldingen die ook nog eens per gemeente verschillen en mens wordt daar gewoon tureluurs van
[0:26:04] laten we het hebben over de vrijblijvendheid. Gemeenten mogen zelf besluiten hoe menselijk ze de wet willen toepassen en dat lijkt heel sympathiek getuigen wat mijn buurman ceder inbreng. Maar de nationale ombudsman wees al op de risico s voor willekeurig rechtsongelijkheid. Want hoe garandeert de minister dat het fundamentele principe van vertrouwen door alle gemeenten wordt gehanteerd dat gemeenten inzet op het bieden van perspectief zodat gewerkt kan worden aan persoonlijke ontwikkeling en iemand weer mee kan doen aan de maatschappij na vermogen met de bezielende hulp van professionals die geschoold zijn in het leveren van maatwerk
[0:26:37] professionals die de mens herkent achter de cliënt.
[0:26:41] Voorzitter, in zware tijden. Mensen snakken naar een herijking van het bestaansminimum voor veel gezinnen in nederland geldt als voor de economische crisis al moeilijk hadden. En nu horen we dagelijks dat voedselbanken het werk niet meer aankunnen mensen letterlijk letterlijk in de kou zitten steeds meer mensen buiten slapen in nederland.
[0:27:00] Verschillende partijen hier in ons parlement ook daarbuiten. Die pleit al jaren voor een verhoging van het minimumloon pleisters plakken zoals nu gebeurt, heeft geen zin
[0:27:08] wat we nodig hebben voor mensen is de zekerheid van een warm huis
[0:27:12] een warme maaltijd en een zinvolle dagbesteding of betaald werk in een warme omgeving. En als dat niet mogelijk is voor dan moeten we zorgen dat die mensen hun inkomen hebben dat genoeg is om van rond te komen.
[0:27:24] De minister geeft gemeenten de vrijheid om de vier weken zoek termijn voor jongeren tussen de achttien en eenentwintig op maat toe te passen, maar het zou echt veel simpeler zijn om die zoek termijn volledig uit de wet.
[0:27:34] Halen,
[0:27:35] Nu verliezen we deze jongeren. Ze raken uit beeld en vinden andere manieren om aan geld te komen
[0:27:40] en voor jongeren die niet op steun van ouders kunnen rekenen. De bijzondere bijstand harmoniseren. Wat verstaat de minister daaronder? Waarom zegt hij niet gewoon.
[0:27:48] Het moet aangevuld worden tot het bestaansminimum.
[0:27:51] De afgelopen jaren zijn veel jongeren dakloos geworden door die vreselijke kostendelersnorm en we zijn heel blij dat hij dan tot zevenentwintig jaar uit de wet gehaald en dat vinden we een goed begin, maar niet genoeg voor zitten want de minister geeft nu aan dat bij tijdelijk verblijf geen kostendelersnorm moet worden gehanteerd, een maatwerk voor deze norm toegepast kan worden wanneer het tot onaanvaardbare uitkomsten leidt, maar dat is allemaal onnodig moeilijk. Wanneer is verblijft tijdelijk? Welke uitkomsten zijn dan onaanvaardbaar.
[0:28:17] In deze tijden van crisis schaf je zo norm gewoon helemaal af.
[0:28:22] Voorzitter, bij een zegt als ik even mag onderbreken. De heer cesar heeft een vraag.
[0:28:27] Daarvoor zijn ook hier de vraag want ik snap de worsteling over over dat willekeur kan ontstaan als als ambtenaar de ruimte geeft om afweging te maken. Dat is ook de worsteling die die ik ken mee. De indiërs hebben moeten maken als het gaat om het initiatiefwetsvoorstel om maatwerk toe te passen, maar leidend principe wat bij ons toch ook wel naar voren kwam is dat vertrouwen in burgers ook betekent dat wij naar de naar de participatiewet me ook breder ook veel meer vertrouwen in ambtenaar moet gaan stellen, maar ook mogelijk gaan maken moeten organiseren dat ambtenaren ook de ruimte hebben geen handelingsverlegenheid of in een oude regime of in oud denken werken en ik vroeg me af
[0:29:08] hoe mevrouw simons kijkt naar dat aspect en ook ambtenaren kunnen helpen voor voor vooral zit ook vanuit uitvoeringskant te kijken hoe ambtenaren kunnen de kleuren kunnen helpen om geen niet vanuit willekeurig te handelen, maar vooral ook vanuit de oprechte vraag wat is terecht als iemand tegenover mij staat. Hoe kunnen wij daar ook als kamer de ander de ambtelijke organisatie.
[0:29:28] We helpen mevrouw simons.
[0:29:30] Voorzitter, ik zou willen zeggen dat ik zijn worsteling waardeer, want het is een terechte worsteling. Iedereen het woord. Maatwerk
[0:29:40] is m n woord geworden dat in dit huis regelmatig valt de laatste tijd. Want we zien allemaal dat een gebrek aan maatwerk voor enorm veel problemen heeft gezorgd in allerlei verschillende dossiers. Dus die worsteling die is terecht en die snap ik heel goed.
[0:29:57] In antwoord op de vraag van de heer segers zou ik willen zeggen dat helaas
[0:30:02] resultaten uit het verleden ons nope om voorzichtig te zijn.
[0:30:08] We hebben gezien in verschillende dossiers dat daar waar
[0:30:13] uitvoeringsinstanties de ruimte hebben genomen naar eigen inzicht te handelen dat heel vaak voor de burger niet goed afloopt,
[0:30:21] dat wil niet zeggen dat we niets, zoals de heer segers zegt, ook aan de ambtenaar het vertrouwen moeten geven om de menselijke maat toe te passen betekent denk ik dat we ambtenaren daar eerst goed toe moeten equiperen.
[0:30:34] Ik zou willen zeggen ook maatwerk kun je definieren. Ook aan maatwerk kun je kaders stellen die voor een ieder duidelijk zijn, zowel voor de burger
[0:30:43] als voor de ambtenaar die dat maatwerk dan mag toepassen en ik zou in ieder geval beginnen
[0:30:49] met die ambtenaren equiperen en te investeren
[0:30:53] in de ambtenaren apparaat, opdat men weet van de eigen bajes, opdat men weet met welke vooroordelen al dan niet bewust met de beste bedoelingen. Het werk probeert te doen. Dus ik denk dat
[0:31:08] dat ik die worsteling waardeer van de christenunie dat hij terecht is, maar dat er concrete antwoorden op zijn.
[0:31:15] Ook aan u denkend. Dit is de stemming spel. En u heeft nog één minuut veertig seconden. Dus ik weet niet of u het aandurft om het af te maken. Maar ik denk dat als u naar de stembus moeten begrijpen dat dan kunnen we dan kunt u verhaal na afloop nog hervat. Als u dat wil. Voorzitter,
[0:31:30] Ik waardeer het ontzettend dat u met mij meedenkt. Ik denk dat het goed is als ik eerst even gaan stemmen en de bijdrage afmaken.
[0:31:38] Uitstekend. Dank u wel we dat zo afgesproken. Dus die één minuut veertig noteren mevrouw pot aan u het woord.
[0:31:45] Dank u. Voorzitter,
[0:31:48] voorzitter,
[0:31:49] een aantal weken geleden publiceerde het scp rapport over mensbeeld en beleid. De onderzoekers adviseerde ons om goed na te denken over welke mensenbeelden hanteren en welke veronderstellingen maken over hoe mensen denken en handelen.
[0:32:03] De participatiewet is gebaseerd op juist dit soort veronderstellingen. Die veronderstelling is dat mensen uit de doelgroep kunnen en willen werken.
[0:32:11] Een andere is dat verplichtingen en financiële prikkels stimulerend werken.
[0:32:16] Dat klopt dat. Ruim de helft van de doelgroep wil heel graag werken maar niet iedereen kan dat. En het onderzoek onder gemeenten blijkt niet eenduidig dat het opleggen van verplichtingen en sancties leidt tot meer uitstroom naar werk.
[0:32:28] De minister van de brief van de minister geeft blijk van een andere manier van kijken naar mensen met meer vertrouwen en maatwerk en minder strenge regels en ik vraag de minister kan zei dat mensbeeld en de veronderstellingen die daarbij horen expliciet maken, zodat we dit kunnen betrekken bij de discussie over de wijzigingen.
[0:32:43] In het tweede spoor,
[0:32:45] Voorzitter, over het eerste spoor.
[0:32:48] De minister wilde vrijlatings regelingen voorbij. Wij verdienen in de bijstand harmoniseren op vijftien procent.
[0:32:54] Ik snap de wentelt harmonisatie, maar slechts voor een periode van een jaar. Waarom zeggen we niet iemand die werkt vanuit een uitkering moet er altijd iets aan overhouden.
[0:33:03] En waar is dat percentage van die vijftien procent daarop gebaseerd. Wat ik mis een uitleg waarom er niet voor gekozen is om aan te sluiten bij de huidige generieke vrijstelling van vijfentwintig procent.
[0:33:13] De minister gaat ook de giften regeling harmoniseren met ruimte voor maatwerk. Mensen hoeven giften tot twaalf, honderd euro niets te melden.
[0:33:20] Ik zie wel een risico dat je aan het einde van het jaar erachter komt dat er misschien meer is ontvangen. Hoe moet de gemeente daar dan mee omgaan.
[0:33:28] In het eerste spoor wordt ook het verruimen van het experimenteren meegenomen. Ik heb dit ooit opgebracht naar aanleiding van het project paul depot in eindhoven werd onwijs goed werk gedaan met jongeren. Maar dat dreigde spaak te lopen op de grenzen van de wet
[0:33:41] gaat deze verruiming voldoende ruimte bieden voor projecten als het touw depot
[0:33:46] en een vierde punt betreft mantelzorg. Ik lees wat er in de brief dat de intensiteit van de mantelzorg meespeelt in de overweging of mantelzorg en voldoende invulling van de tegenprestatie. In mijn ogen zou hierbij ook rekening gehouden moeten worden met de persoon die de mantelzorg verleend. Wat de hem als relatief lichte zorg ervoor zorg ervaart kan voor de ander een behoorlijke en tegelijkertijd heel zinvolle bezig zijn bezigheid zijn,
[0:34:11] erkent de minister dat en zo ja. Op welke wijze wil zij dat dan terug laten komen in de nieuwe formuleren
[0:34:17] en het laatste punt hierover betreft de mogelijkheid voor gemeenten om de bijstand niet geheel stop te zetten bij een kortdurende opname,
[0:34:23] vooral voor kwetsbare jongvolwassenen is het van belang de bijstand ook bij een kort verblijf in bijvoorbeeld de ggz niet stop te zetten, zodat doorlopende kosten zoals woonlasten betaald kunnen worden en mensen niet naar terugkomst ineens dakloos zijn.
[0:34:36] Ik kan de minister aangeven waarom deze relatief eenvoudige stap nog niet eens meegenomen.
[0:34:44] Eerst eten,
[0:34:45] Voor zover als het gaat over een man man toch wil voorleggen aan mevrouw pot waar ik mee memo waar ik mee worstel gaat over
[0:34:54] je kan ook je kan het mantelzorger in het buitenland mogelijk hebben verandert mensen met een migratieachtergrond ook ouderen en dan zie je dat ook voorbij de ayu mensen maximaal dertien weken in buitenlandse mogen blijven. Behalve schrijnende situaties
[0:35:11] dat mogelijk is dat dat mantelzorg in het buitenland. Juist omdat je daar omdat je een aanval op een bepaald jaar naar nederland gekomen ook tot de mogelijkheden behoort. Ik ben benieuwd hoe u hoe beoordeelt of daar ook ruimte voor moet zijn. Want ik worstel. Daarmee ben ik benieuwd hoe mevrouw pot als de casus.
[0:35:31] De heer ceder doet, doet veel moeite om mij dit goed uit te leggen. Voor mij is dit een nieuw nieuwe problematiek. Ik herken dit niet. Ik wil er graag naar kijken. Maar ik vind het lastig om daar nu op dit moment iets over te zeggen. Dus laten we daar vooral.
[0:35:44] Verder naar kijken. Dan kunt u.
[0:35:46] Dat is natuurlijk wat mensen natuurlijk helpt om op een goede manier om mantelzorg te geven. Ook binnen de kaders van de van de participatiewet lijkt me uitstekend. Dus
[0:35:57] voorzitter, een paar weken terug was ik bij de beroep zijn hier in den haag. En daar worden mensen opgeleid om te werken in de energietransitie zonnepanelen leggen laadpalen installeren. Dat soort werk. Want daar is grote behoefte aan onze klimaatdoelstellingen te bereiken.
[0:36:11] D zesenzestig zou graag willen dat deze initiatieven breder opgepakt kunnen worden, is de minister het met d zesenzestig eens dat er grote kansen liggen om mensen vanuit een uitkering aan de slag te helpen in de energietransitie en is de minister bereid om met haar collega´s van ez. K expliciet de aandacht te geven aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in het actieplan groene en digitale banen en te zorgen dat alle partners die hieraan werken op één lijn komen.
[0:36:36] Voorzitter, tot slot, er is vijfendertig miljoen beschikbaar om studenten met een hogere energierekening tegemoet te komen via de bijzondere bijstand en ik moet hem toegankelijk alternatief zijn voor de energietoeslag en in de zomer heeft d zesenzestig gevraagd om dat goed te monitoren. Mijn benieuwd naar de resultaten daarvan. We merken ondertussen dat sommige steden eisen dat studenten hun eigen energiecontract hebben, terwijl ook studenten die inclusief huren een flink hogere flink hogere energielasten kunnen hebben, erkent de minister. Dat is het met d zesenzestig eens wat juist ook hier weer maatwerk in de bijzondere bijstand zou moeten zorgen dat dit geen rol speelt.
[0:37:08] Dankuwel.
[0:37:10] Dank u wel, mevrouw god, de heer van banen en daarna, mevrouw.
[0:37:14] Voorzitter, dankuwel. Mevrouw pot had het over het t mensbeeld dat onder de participatiewet moet liggen
[0:37:22] dat mijn brief van de minister ook getuigt van een ander mens
[0:37:26] en voorzitter, ik vraag me af hoe mevrouw pot daarop komt. Want als ik de brief van de minister lees
[0:37:31] dan zie ik een aantal goede dingen.
[0:37:34] Wanneer zie ik toch ook een aantal dingen die je gewoon in de praktijk een versoepeling zou noemen. Een toename van wantrouwen aanscherping mensen mogen minder bijverdienen. Vijfentwintig procent naar vijftien procent is gewoon een versobering.
[0:37:47] We gaan een participatie plicht invoeren gaat uit van wantrouwen. Dus je gaat nauw omschrijven wat mensen in ruil voor een bijstandsuitkering moeten doen en er zitten ook heel veel gemiste kansen in
[0:37:58] het rapport van de minister geven aan. We kunnen die zoekt en mijn zus voor jongeren gewoon afschaffen. Minister kiest er niet voor
[0:38:04] het rapport van de minister geven aan. We kunnen giften dat mensen uit hun eigen netwerk krijgen krijgen gewoon helemaal niet aanmerken als middelen doet de minister niet.
[0:38:14] Voorzitter kan mevrouw pot dan tot de conclusie komen dat dit allemaal uitgaat van een positief mensbeeld en vertrouwen.
[0:38:20] Mevrouw pot,
[0:38:21] Voorzitter van baalen noemt een heleboel dingen voor mij om op te reageren. Maar ik zal dat misschien als ik naar u kijk niet helemaal doen.
[0:38:30] Kijk volgens mij gaat het erom dat we het hier hebben over een participatiewet die we nu zeven jaar hebben en waar volgens mij een heel groot deel van deze kamer van vindt dat er heel wat te verspijkerde aan is. Maar dat we ook met elkaar weten ook meerdere debatten met elkaar vastgesteld dat we dat op een zorgvuldige manier moeten doen om te zorgen dat de mensen die in die participatiewet zitten en die mensen die het moeten uitvoeren. Daar wel op een goede manier uit komen want we kunnen ook heel veel dingen doen namelijk om mensen nog veel moeilijker te maken.
[0:39:11] Ja heel erg lang over praten en waar we nu eindelijk stappen gaan zetten. Ik vind dat uitgesproken positief ook de ambities die de minister uitspreekt. Ten aanzien van spoor twee vind ik heel positief betekent dat dat er niets in deze brief staat waar ik het niet mee eens ben. Nee, u heeft mijn bijdrage net gehoord. Ik heb daar ook een aantal kritische vragen over gesteld. Daar hoor ik graag van de minister meer over en ik denk laat laten we even eerlijk zijn met elkaar dat natuurlijk niet als je zegt we vinden een goed mensbeeld belangrijk dat dat alleen maar de doorslaggevende factor op alles is. Ik denk namelijk ook dat het heel belangrijk is dat een participatiewet bijvoorbeeld ook begrijpelijk is voor mensen die er in zitten. Dus ik ben kritisch. Heeft u net ook gehoord op die op die dingen over die harmonisatie van de bijverdien regels. Tegelijkertijd snap ik ook wel, zoals ook in de brief geschreven wordt dat het op dit moment vreselijk ingewikkeld is en dat we daar ook mensen met problemen in helpen. Dus volgens mij moeten we het niet zo plat slaan dat we zeggen na alles wat melk wilt dan doen we dat en dan is het allemaal oké. Ik denk dat we heel veel verschillende afwegingen te maken hebben om te zorgen dat die wet gaat werken voor de mensen die er afhankelijk van zijn.
[0:40:19] De heer van baarle,
[0:40:21] Voorzitter, met de kern van het verhaal is dat zowel de brief van de minister en de bijdrage van mevrouw pot
[0:40:27] echt prat gaat op dat veranderende mensbeeld.
[0:40:30] Maar aan de andere kant maatregelen genomen worden die totaal contrair zijn naam mensbeeld en dat vertrouwen. Want als je in de wet en participatie plicht gaat opnemen waarin je gaat omschrijven wat er in ruil moest staan
[0:40:42] voor een uitkering. Dan is dat niet vertrouwen
[0:40:45] dus contrair omdat vertrouwen asscher in de wet gaat versoberen wat mensen kunnen bijverdienen. Dan is dat niet vertrouwen. Dan is dat mensen afknijpen en voorzitter, ik zou aan mevrouw pot willen vragen hoe een lofzang op menselijke maat en vertrouwen van de minister, maar ook van u van mevrouw potus coalitiepartij geloofwaardig is
[0:41:06] als je allemaal maatregelen neemt die dag
[0:41:09] direct tegenin gaan.
[0:41:11] Mevrouw pot,
[0:41:12] Nou, voorzitter nogmaals, en ik heb dat net in het interrupties wat je ook gedaan. Volgens mij staan er heel erg veel dingen in die juist hiermee te maken hebben en die beschrijving van hoe gaan we nou zorgen dat die samenhangen met die andere wetten die vaak dus inderdaad uitgaan van dat andere mensbeeld en wmo heeft een heel ander mens mensbeeld van de participatiewet op het moment dat je die twee dingen met elkaar gaan vergaat verknopen dan kom je dan kom je daartoe de positie van chronisch zieken bijvoorbeeld. Dat is ook zoiets dat hier heel veel mee samenhangt. Dat zijn allemaal dingen die nu in die uitwerking worden meegenomen.
[0:41:42] Dat zeggen datje dus helemaal verder geen afwegingen maakt mij dus, zoals net gezegd op het moment dat je het hebt over zijn harmonisatie. Dan zitten daar voordelen aan, namelijk dat het eenvoudiger wordt en er zitten ook nadelen aan, namelijk. Het is aan de andere kant.
[0:41:57] Die afwijking,
[0:41:58] Ik denk dat we allemaal met elkaar op een eerlijke manier moeten maken en ik vind het ook niet helemaal fair om gewoon te zeggen dat dan is het gelijk helemaal een puinhoop. Dus laten we die vraag ook even bij de minister neerleggen. Wat is nou de afweging daarvan in al die verschillende dingen. En hoe zorgen we met elkaar dat die bijstand gewoon beter wordt voor al die mensen die ermee te maken. Mevrouw.
[0:42:17] Toe.
[0:42:19] Dat waren gewoon hele goede interrupties van baarle. Dus ik ben even aan denken hoe ik doorga was nog beter dan de vraag die ik had willen stellen. Dus dank colega in de scherpte om die afweging gaat het. Laten we wat bijverdienen pakken
[0:42:36] want je kan die afweging had je ook kunnen zeggen ik verruimend naar een jaar
[0:42:41] in dat in die tweede verhuizen
[0:42:44] doe ik een lager percentage. Dat doe je niet. Mensen mogen nu vijfentwintig procent bijverdienen en het verlaagt je voor iedereen daar beneden. Dat is een achteruitgang. Dat kan je plat noemen. Ik noem dat gewoon feiten benoemen en mijn vraag aan deze zestig. Waarom is dat in de in de afweging rechtvaardig.
[0:43:03] Ik wil mezelf nog een keertje herhalen.
[0:43:06] Volgens mij is mijn punt niet van is. Het is het een rechtvaardige of is het nog gaat het nog meer uit van nog meer vertrouwen in mensen.
[0:43:15] Ik heb ik heb aangegeven dat dat speelt voor mij heel belangrijk is, maar er zijn andere dingen die ook voor mij belangrijk is zijn namelijk is het een begrijpelijke uitleg baren werd.
[0:43:24] Voorbeeld,
[0:43:25] Dat is volgens mij ook voor veel gemeenten en heel veel mensen die er gebruik van maken. Heel erg belangrijk en dan maak je er een afweging. Ik ben eerlijk gezegd nog niet uit wat wat belangrijk is. Ik hoor heel graag. De minister ook. Ik heb hier geen snode plannen mee. Mevrouw toe geleid tot de hele tijd te insinueren dat dit een soort dacht ik dat ik niks mag van mijn buurman hier dus zo zit het niet maar ik denk wel dat we met elkaar wordt.
[0:43:51] Verdomme,
[0:43:54] We moeten onderkennen. En vandaar vandaar het woord plat net even bij mij dat ik het wel plat vind om te zeggen we hebben één ding waar we dit waar we dit allemaal aan houden en dat is het. En volgens mij weet, mevrouw droeg net zo goed als ik dat dat het zo simpel niet is.
[0:44:10] Mevrouw morton,
[0:44:13] Voordat ik moet mijn derde kopje koffie vandaag nog doen. Dus misschien ben ik in een simpele bui. Ik dacht dat ik de vraag had gesteld. Kunt u die afweging exploiteren bij dat bijverdienen.
[0:44:23] Oh. X.
[0:44:25] Ik zal even opnieuw beginnen. Voorzitter, dat is voor mevrouw potter.
[0:44:30] Dan hoef ik allen inleidende ons insuline ook niet nog keer te halen. Dus dat scheelt. U heeft niks gemist. Wat ik wel zei ik mis terwijl het antwoord. Mijn vraag want ik had namelijk heel expliciet gevraagd over de afweging over de bijverdienen. En waar ik ook zei van waarom dan niet zo. En dan toch over dat mensbeeld. Voorzitter,
[0:44:46] voordat het beeld ontstaat hier nu voor het eerst over spreken,
[0:44:51] want er zijn al jaren bezig. Een van de redenen dat ik denk dat en dan ga ik ook gelijk in geven. Het was nog veel erger want tot voor kort mochten we dit debat konden we dat niet hebben. Want was er geen enkele ruimte
[0:45:04] en daar zitten er vragen komen daar uit voort want er wordt wel geschetst. En nu wordt het allemaal beter
[0:45:12] en heel veel mensen die denken nou nu gaat de politiek eindelijk wat doen het gaat helemaal veranderen en dan zijn er mensen die gaan er die oude straks minder over ten opzichte van de situatie nu en daarom vraag ik zo door op die expliciet afweging. Want ik snap die afweging niet. Ik snap niet waarom je daar zo verkiest. Want je kan daar ook een andere keuze maken. Voorzitter,
[0:45:34] Mevrouw pot. Voorzitter, maar ik blijf mezelf verhalen en dan misschien even terug naar wat wat mevrouw droeg al eerder zei we zijn hier al jaren mee bezig en dat is nu precies mijn punt, want we zijn er jaren mee bezig. Enerzijds natuurlijk omdat de politieke ruimte een stukje minder was dan dat hij nu is, maar we zijn er ook al jaren mee bezig omdat het ingewikkeld is en omdat we een wet hebben opgetuigd. Kun je van alles van vinden wat er destijds is gebeurd. Maar die bepaalt zeg maar mensen niet altijd heeft geholpen, denkt dat dat een understatement is en daar proberen we nu op een goede manier wat aan te veranderen en dat betekent dus niet gelijk dat je in één keer zeg maar al die dingen in één keer goed doet en dat er
[0:46:12] wij gingen te maken zijn in hoe je dat op een goede manier doet. Dus ja als mevrouw me toch van mij vraagt geef nu eens eventjes keihard aan wat je daar dan precies mee. Dat ga ik dus niet doen.
[0:46:25] Die leek op een goede manier kunnen maken en dat betekent
[0:46:27] dat ik een afweging maken tussen al die verschillende dingen.
[0:46:32] Dave kent.
[0:46:34] Bedankt. Voorzitter, tussen tweeduizend negentien en nu zijn er stapels moties aangenomen in de kamer.
[0:46:39] Dit zijn alleen maar de sp moties samen met andere allerlei wensen alle jsoc richting de regering om zaken aan te passen en de wet en ik zag deze van die vrijlatings percentage van vijftig procent zul je het daar niet tussen zitten
[0:46:53] en de afweging die de minister. Ik heb gewoon even opgezocht meegeeft in de brief is dat ze dat minister bang is dat er anders te weinig uitstroom is volledig uit stroom is naar betaald werk dat daarom dat percentage na vijftien procent zou moeten
[0:47:09] vindt. Mevrouw pot vindt d zesenzestig niet dat daar andere maatregelen nodig zijn om het voor mensen aantrekkelijk te maken om te gaan werken, namelijk het afscheid nemen van het hele circus aan toeslagen en regelingen. Wat er alleen maar is om te vermommen dat de inkomens in nederland te laag zijn, zodat niet te veel beter idee zijn om het voor mensen aantrekkelijk te maken om volledig te gaan werken in plaats van die vrijlatings regeling van vijfentwintig en vijftien procent terug te brengen.
[0:47:37] Mevrouw pot,
[0:47:38] Voorzitter, volgens mij is het is geen geheim hoe d zesenzestig denkt over de toeslagen. Dat is een van de redenen dat we natuurlijk in deze coalitie hebben afgesproken om naar mars te beginnen met kinderopvang.
[0:47:51] Dus om naar mijn richting meneer van kent. Ik denk dat er heel veel dingen nodig zijn om mensen te laten uitstromen naar werk.
[0:48:02] Dat was niet voor mij dat er heel veel dingen nodig zijn om mensen laten uitstralen stromen naar werk en kijk wat er volgens mij vooral is en ik ik moet eerlijk zeggen ik weet niet of een bepaald percentage meer motiverend is dan dan ander percentage. Volgens mij zijn heel veel mensen het er wel over eens dat het feit dat mensen wat kunnen bijverdienen in de bijstand. Dat dat gewoon gaat helpen. Dus laten we dat gesprek vooral met elkaar.
[0:48:30] Van kent.
[0:48:31] Voor het decor. Mevrouw pot, niet overtuigend beargumenteren waarom het nodig is om nu te gaan naar een verlaging van het vrijlatings. Percentage van vijfentwintig naar vijftien procent komt alleen aangeven dat
[0:48:45] dat deze zestig ook iets wil met met toeslagen, maar laten we dan op de juiste manier het voor mensen mogelijk maken om te gaan werken in plaats van door rechten van mensen in te perken en het juist voor die vijfentwintig procent die vrijlating in de in de participatiewet, maar juist geen afscheid van te nemen want dat juist. Dat maakt het aantrekkelijk wordt voor mensen om te gaan werken en dat d zesenzestig het compromis. Wat is een zes gaf aan dat heeft niks met mijn buurman te maken. Maar ik lees hier toch echt een terug dat dit gewoon een compromis is met de vvd.
[0:49:24] Mevrouw voorzitter, kijk dit dit is heel lastig, want nu worden er alle insinuaties gedaan die ik natuurlijk op geen enkele manier kan ontkrachten. Ik denk dat ik mee. Want hoe moet ik.
[0:49:33] Dat doen.
[0:49:33] Daar niet bij. Dus ik ja als ik als ik zometeen met de kort koffie koffie gaan drinken. Dan bent u daar niet mij wat ik daar verder afspreken. Volgens mij en ik denk dat u ook mijn debatten bijvoorbeeld op asiel daarop kunt nakijken, ben ik over het algemeen vrij heer
[0:49:48] daar waar het gaat kijken. De voorzitter ziet er nu wat anders wat anders in. Maar ik denk dat hij dat hij dat hij ook kan zeggen dat ik over het algemeen vrij eerlijk ben daar waar ik concessies gedaan in een coalitie. Dit hoort daar niet bij
[0:50:02] en ik wil nog wel een keertje mijn vraag herhalen die ik aan de minister net heb gesteld over de vijftien en vijfentwintig procent. Ik heb hier ook vragen bij. Daarom heb ik die vraag.
[0:50:11] Is ingesteld.
[0:50:15] We gaan luisteren naar deel twee van het betoog van mevrouw simons.
[0:50:20] Dankuwel. Voorzitter en nogmaals dank voor het begrip het meedenken. De coulance. Voorzitter, ik was gebleven bij de tegenprestatie. Bijeen hoopt van harte dat die tegenprestatie wordt afgeschaft, zien het als een instrument dat uitgaat van wantrouwen en de minister gaf eerder dit jaar aan bewust te zijn van de knelpunten en de hardheid. Maar laat dit dan toch zo in de wet staan en het is fijn dat mensen die niet meer zelf kunnen werken zelf voor mogen geven aan een participatie. Maar dat laat ze aan gemeenten over. Het zou willekeur kunnen uitlokken. Blij zijn dat het makkelijker wordt om bij te verdienen zonder de ingewikkelde berekeningen die nu plaatsvinden om hulp te krijgen van je netwerk en om bijvoorbeeld de kleine kleren van de kids op het internet te kunnen verkopen zonder daarvoor gestraft te worden. Voorzitter, wil ik hier nog een lans breken voor de groep, mensen met een beperking of chronische ziekte en de wajonger die niet meer instromen via de wsw. De participatiewet is niet op deze groep toegerust en zij zijn dringend toe aan een wsw twee punt nul. Voorzitter, tenslotte, zowel de vng als de wethouders uit de g vier geven aan dat ze me dat ze genoeg met genoegen mee willen werken aan de herziening van de participatiewet, maar dat kunnen zij alleen met de juiste middelen en ik verzoek de minister deze verandering een eerlijke kans te geven door niet alleen ideeën over de schutting van gemeenten te gooien. Maar directives te zijn en de juiste hoeveelheid geld aan deze doelstelling te koppelen. Dank u, voorzitter,
[0:51:44] Dank u wel, mevrouw simons.
[0:51:46] We gaan naar de heer de kort van de vvd.
[0:51:50] Dankuwel. Voorzitter, iedereen op de publieke tribune natuurlijk van harte welkom. Een bijzonder welkom heten aan de taskforce arbeid die ook op de publieke tribune zit vandaag mevrouw toegaf het ook al even aan hebben allerlei mails ontvangen berichten van van belangenorganisatie natuurlijk hartstikke goed dat die er zijn, wordt het mooie sanitas fors arbeid is dat mensen met een beperking in dit geval drie blinde personen en een loopbaanbegeleider opstaan en laten zien naar welke talenten hebben en zij kijken naar de participatiewet en ook geleidehond storm natuurlijk ook van harte welkom dan de participatiewet
[0:52:32] de brief van mevrouw schouten die die sprak die gaat uit van een ander mensbeeld. Ook de vvd. Zeg het maar even richting mevrouw droeg kan dat ondersteunen. We vinden het belangrijk om meer vanuit vertrouwen te redeneren. De vvd ziet de bijstand als een vangnet voor zij die om welke reden dan ook duidelijk of of soms langdurig niet in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Daarbij is het wel belangrijk voor wie dat wel mogelijk is dat er nog steeds dat het nog steeds direct op participatie op arbeid op re integratie
[0:53:08] en daarom wil ik ook even stilstaan bij het intakegesprekken zijn
[0:53:11] veel verschillen tussen gemeenten hoe zij omgaan met wanneer iemand een nieuwe bijstandsuitkering aanvraagt.
[0:53:19] De ene gemeente heeft heel veel persoonlijke aandacht en begeleiding kijkt in het gesprek ook naar welke mogelijkheden liggen voor niet iedereen is even duidelijk wat er nog mogelijk is. En juist met die krappe arbeidsmarkt vinden wij het belangrijk dat er ook een participatie plan komt waardoor mensen weer na als dat kan gericht aan het werk kunnen krijgen. Dus mijn vragen aan het kabinet is ook is hij bekend met die verschillende werkwijzen. En hoe kijkt zij aan tegen een intakegesprek bij het aanvragen van een bijstandsuitkering.
[0:53:52] Tweede punt waar ik graag bij stil staan en die heb ik het al eerder over gehad in het vorige commissiedebat zijn de jobcoaches. Want als ik ben vandaag inschrijven bij de kamer van koophandel kan ik morgen een coach zijn, terwijl een jobcoach. Een hele belangrijke rol heeft als het gaat om mensen met een arbeidsbeperking naar werk te begeleiden. Die hebben ook een bijzondere uitdaging en er zijn geen duidelijke kwaliteitseisen of kwaliteitsrichtlijnen voor. Toen is aangegeven dat het kabinet het belangrijk vindt hoe vng naar kijkt. Ik heb begrepen dat dat vng begin volgend jaar met een reactie komt en ik zou graag wanneer vng aangeeft hoe zij denken over het vormgeven van jobcoaching of door een brief van het kabinet kan komen hoe zij dit gaat vormgeven of hoe jij hoe de minister taxeert oefeningen je naar kijkt.
[0:54:46] Verder vind ik het ook belangrijk dat we als overheid het goede voorbeeld geven. Daarvoor heb ik ook eerder een motie ingediend en geen woorden maar daden. De minister woont in rotterdam en ook onze commissievoorzitter woont in die mooie stad blijft. Ja. Ik blijf het bijzonder vinden dat we als overheid achterlopen en ook niet het goede voorbeeld geven om mensen de kans te geven om uit te gaan van die talenten die zij onlangs een beperking hebben en met de juiste begeleiding en de juiste ondersteuning wel degelijk aan het werk kunnen krijgen. De verschillen zijn groot tussen de verschillende departementen. Zeven oktober hebben we een brief ontvangen. Dit jaar waarin duidelijk wordt hoe het gaat met die banenafspraak ook per ministerie. Ja, ik zou bijna willen vragen kan er niet één keer per maand in de ministerraad een soort van ranking komen dat ministerie het wel goed doet of niet, want de verschillen zijn groot en dan kan de bewindspersonen elkaar daarop scherp houden en overigens zijn er ook vvd bewindspersoon die nog een stuk beter kunnen doen. Wat mij betreft
[0:55:54] en dat waren drie punt waarbij stil willen staan. Voorzitter.
[0:55:57] Heel erg bedankt tekort.
[0:56:00] Mevrouw palland.
[0:56:05] Voorzitter, u ik aan de brief over de participatiewet en de drie sporen kon wilde ik eerst nog twee andere onderwerpen voorleggen met eerst een dankwoord aan de minister in onze kamer worden deur die hiervan kent heeft die meegenomen natuurlijk ontzettend veel met alle goede bedoelingen vanuit de kamer moties ingediend en dat vraagt natuurlijk ook allemaal op opvolging bij de stukken van vandaag zien we ook reacties op moties van de zijde van de kamer onder andere een aantal moties van onze kant. Daar is ook echt werk van gemaakt en voor verzet
[0:56:37] een kleine winstwaarschuwing. We zijn niet op alle punten altijd dol enthousiast over de uitkomsten erbij. Maar er is echt serieus werk van gemaakt. En toch dank daarvoor. Een ervan was de motie vereenvoudiging van de loonwaarde metingen eventueel toepassen van van de ik heb kennis genomen van het onderzoek wat daarover heeft plaatsgevonden en dat er ook een vervolgonderzoek komt.
[0:56:58] Dat dacht ik al maar voorzichtigheidshalve af,
[0:57:02] maar ook een aantal moties die gekoppeld zijn aan de sociale werkbedrijven, al dan niet de ontwikkeling naar sociaal ontwikkeld. Bedrijven onder andere motie van kent de productie opbrengst en re integratie, maar ook moties van mijn hand en de heer ceder over een verkenning over hoe speciaal ontwikkeld bedrijven een grotere rol kunnen spelen bij het aan het werk helpen van mensen die nu nog aan die nu niet tussenkomen onder andere vanuit destijds corona steunpakketten.
[0:57:30] Er is een enquete gehouden verdieping interviews en dergelijke. Uit de bevindingen maak ik op tot veertig procent van de sociaal ontwikkeld bedrijven nog niet zijn aangehaakt of betrokken bij de regionale,
[0:57:42] de mts
[0:57:44] en dat bij ontwikkeld. Bedrijven zorgen bestaan over de toekomst van hun infrastructuur en de financiën voor de middellange en lange termijn. Veelal hebben gemeenten en sociaal ontwikkeld bedrijven een proces lopen stelt de minister dan zijn ze in voorbereiding daarop en dat zou een soort van geruststelling moeten zijn en dat is primair aan de gemeentes.
[0:58:05] Maar daar heb ik een paar aarzelingen bij de ook.
[0:58:10] Er wordt bij geconstateerd. Een en ander is opmaat naar verdere gesprekken over de toekomst na een zorgde veelvuldig over tafel is gegaan. Ook vanuit meerdere partijen.
[0:58:20] Er wordt aangegeven in reactie op een motie van collega maar toe dat de regelgeving wordt voorbereid, zodat aanvullend de dienstverlening van de ret is voor alle doelgroepen kan worden ingezet. Toen ik dat las dacht ik hey. Daar ligt wat mij betreft een brug naar de positie van de cia ontwikkelde druiven van het is mooi dat de aanvullende dienstverlening. Dat dat voor alle doelgroepen straks via de ret gaat lopen. Maar wat mij betreft dan ook des te meer reden om met een soort visie te komen op de positie van de speciaalontwikkeld bedrijven erin en hen daarin mee te nemen en ik zou het mooi vinden om een reactie van de minister op te krijgen.
[0:58:55] Ik ook. Als tweede punt dan een paar aanvullende vragen over de financiering systematiek van de loonkostensubsidie en de systematiek
[0:59:03] met ingang van tweeduizend, tweeëntwintig is betalen naar realisatie ingevoerd. Op zich een goede zaak, maar wij krijgen alsnog signalen dat de wijze waarop dit nu gaat alsnog een aantal perverse prikkels in zich zou hebben en geen beloning of daadwerkelijke stimulering zou zijn van loonkostensubsidie inzetten naar realisatie.
[0:59:25] Er is onder andere een brief van een aantal wethouders en bedrijven uit het zuiden voor aan de commissie gestuurd. Ik weet niet of die het ministerie heeft bereikt, maar overal wordt daarin aangegeven dat het niet inzetten dat het wel of niet inzetten van loonkostensubsidie als gemeente maar beperkt verschilt in de toebedeelde buigt budget
[0:59:45] is de minister bekend met deze praktijk geluiden. De minister heeft aangegeven bij de brief die we over het budget voor komend jaar hebben gehad dat ze vervolg onderzoek doet naar het verdeelmodel.
[0:59:56] Er wordt worden deze signalen daarin meegenomen, zou niet het uitgangspunt voor het verdeelmodel moeten zijn dat gemeenten bij gelijke inzet van de loonkostensubsidie evenredig financieel worden behandeld
[1:00:06] dat de beloning als gemeenten kwetsbare werkzoekenden met loonkostensubsidie inzet na werkbegeleider dat dat beloond moet worden voor voor gemeenten.
[1:00:15] Voorzitter, dan kom ik bij de participatiewet en de drie sporen
[1:00:21] van wantrouwen naar vertrouwen de burger centraal weg met de knellende wetgeving. Dat is een goede beweging waar we vanuit de kamer al lang op met elkaar van gedachten wisselen vanuit cda zou ik zeggen hebben, moeten retweets naar een relatie met met mensen.
[1:00:39] Een eerste vraag betreft de tijdspad voor wetgeving. Misschien kan de minister iets over zeggen
[1:00:44] ten aanzien van spoor één een aantal concrete verbeteringen komen. Ook bij het punt dat de participatiewet blijft uiteraard gericht op arbeid inschakeling die generieke verplichting tot participatie en vervolgens het recht op eigenstandig vormgeven van de participatie. Dat klinkt mooi eigenstandig vormgeven maatwerk wat daarin doorklinkt. Maar wat moeten we daar precies onder verstaan.
[1:01:10] Het cda en de sp hebben in een initiatief een nota over sociaal ontwikkeld, bedrijven, gepleit voor een soort recht op initiatief dat werkzoekenden zelf een integratieplan kunnen indienen bij de gemeente met de daarvoor noodzakelijke loonkostensubsidie, jobcoaching en werkweek.
[1:01:23] De aanpassing, mevrouw palland, we moeten naar een afronding toe,
[1:01:28] Ik was de laatste.
[1:01:30] Twee zinnen. Heel goed.
[1:01:35] Bedoelt de minister min of meer hetzelfde met haar recht op het eigenstandig vormgeven van de participatie en niveaus. Fnv hebben hun zorgen uitgedrukt over de ontoereikendheid van het budget, maar ook de menskracht hiervoor en dat leidt tot mijn laatste vraag. Er is een spoor. Drie nu opgevoerd. De vakkundigheid van professionals. Maar hij is niet precies duidelijk wat nou precies de aanleiding of de achtergrond is van dit spoor. Drie. Tot zover voorzitter,
[1:02:01] Dank u wel, mevrouw palland heeft nog een vraag van van kent daarna de eer van pa.
[1:02:07] Bankvoorzitter veel
[1:02:09] terechte opmerking over het sociaal ontwikkeld bedrijf mike sloeg aan bij de red reef naar relatie
[1:02:16] en toen moest ik toch enorm denken aan de kostendelersnorm en in het bijzonder de kostendelersnorm van zevenentwintig jaar
[1:02:22] jarige ouder
[1:02:24] en ik ben heel benieuwd gezien alle argumenten die al vaker gewisseld zijn. Hoe het cda erin staat of het cda bereid is om mee te denken of van de kostendelersnorm in zijn geheel af scheid kunnen nemen.
[1:02:38] Mevrouw palland,
[1:02:40] Voorzitter, in het verleden ook aandacht voor gevraagd voor de mogelijke effecten om in beeld te brengen van de kostendelersnorm en dat heeft ertoe geleid dat het voor de zevenentwintigjarige wordt wordt afgeschaft, omdat het leidde ook tot dakloosheid onder jongeren
[1:02:59] en ik ben ook blij met de punt van broadway snel relatie natuurlijk ook over de punten rondom mantelzorg dat er meer ruimte wordt geboden.
[1:03:13] Dus daar ben ik blij mee en ik heb niet direct aanleiding om te veronderstellen dat er aanvullende stappen op dat punt nodig zijn als dat wel zo is, dan moeten we dat misschien of misschien moeten we dat nog eens aanvullend in kaart brengen, maar het feit dat je niets stapelt en ook voordelen hebt van het feit dat je een dag met elkaar deelt, kan ik goed volgen dat we dat nu nog laten doorklinken.
[1:03:43] Hiervan. Kent.
[1:03:44] Ik probeer heel goed te luisteren. Voorzitter, en ik hoorde een beetje in terug.
[1:03:50] Maar misschien is dat ook omdat ik dat graag wil horen dat we de minister samen wraak zouden kunnen stellen om eens in beeld te brengen wat de voordelen zouden kunnen zijn
[1:04:00] van t voor meer groepen
[1:04:03] schrappen van de kostendelersnorm.
[1:04:08] Mevrouw toebehoorde, dat ook even kijken of mijn vrouw palland. Dat kan bevestigen.
[1:04:13] Dan zou ik terug moeten gaan, want er is in het verleden al één en ander in beeld gebracht en ik heb niet helemaal scherp wat uit naar voren is gekomen. Behalve die concrete punten voor de jongeren. Wat leidde tot tot de dakloosheid.
[1:04:28] Het heeft.
[1:04:30] Er zijn voor en nadelen hieromtrent dat de grootste knelpunten rondom de jongeren zat en dat vind ik heel terecht dat we dat aanpassen.
[1:04:41] Dus ik zal nog even in de archieven graven alvorens ik dan hier tot hem
[1:04:47] en dan contact opnemen met hiervan kent of ik het met hem eens ben of niet,
[1:04:51] Zo goed procedure voorstel, de heer van baarle.
[1:04:55] Voorzitter, ik heb ook een vraag aan mevrouw palland over de brief van de minister over de participatiewet in in balans. Voorzitter, in het coalitieakkoord staat heel erg stellig. We verruimende bijverdien grenzen in de participatiewet
[1:05:10] en voorzitter deze minister die wil
[1:05:14] een stukje verruimen, namelijk van een halfjaar het kunnen toepassen op een jaar.
[1:05:21] Maar aan de andere kant ook flink versoberen namelijk van het mogelijke bijverdienen van vijfentwintig procent naar vijftien procent
[1:05:29] vindt mevrouw palland namens het cda
[1:05:32] aan de ene kant een klein beetje verruimen, maar aan de andere kant
[1:05:36] geld van mensen afpakken in lijn met de stellige
[1:05:40] uiting van het coalitieakkoord waarin staat
[1:05:42] verruimen. Dus betekent verruimen voor het cda een stukje verruimen en aan de andere kant geld van mensen afpakken.
[1:05:50] Mevrouw palland,
[1:05:52] Ja. Afpakken natuurlijk niet dat dat is wat anders. Ik kan dit niet goed overzien. Ik had deze vraag over het overgeslagen in mijn mijn inbreng. Maar ik had hem ook diverse collega´s hebben hun oog stelt. Het was niet echt denken dat ik hem heb geslagen vanuit de brief opmaken is dat die vijftig procent
[1:06:14] aangegeven. Dat heeft geen effect op op de toeslagen en dan is mijn vraag is is dat nou is dat dan de reden dat we voor die vijftig procent specifiek kiezen
[1:06:24] en ik ben het ermee eens dat als je mensen in beweging krijgen en je wilde wat ruimte in bieden. En dan is er ook nog onderscheid tussen de aantal collega ook al vragen over gesteld. Mensen die min of meer vastzitten in de participatiewet met een beperking of een medische urenbeperking
[1:06:44] ten opzichte van mensen die dat niet hebben
[1:06:48] hoe we daar dan specifiek mee mee omgaan en de stap naar werk zou moeten lonen. Maar dat moet in samenhang met andere maatregelen die we hebben de marginale druk die er is de ingewikkeldheid van regelingen die op elkaar inwerken,
[1:07:05] maar mijn concrete vragen rondom de vijftien procent zou zijn is dat omdat het anders een effect heeft op de toeslagen en materieel geen effect zou hebben.
[1:07:17] Die van baarle laatste vraag. Ja. Voorzitter,
[1:07:23] daar heeft overigens de gemeente utrecht heeft er al een antwoord op gegeven. Die geven aan dit is voor cliënten in veel gevallen een versobering van de vrijlatings regeling. Dus mensen gaan er dan op achteruit hebben minder mogelijkheden. Maar voorzitter, de kernvraag is eigenlijk want ik spreek
[1:07:42] mevrouw palland in dit kader als oppositielid eigenlijk aan op haar discipline om het coalitieakkoord goed te lezen.
[1:07:49] Dus het gaat mij niet om de gevolgen gaat mij niet om de om de gevolgen voor toeslagen. Et cetera heb ik helemaal niet naar gevraagd
[1:07:58] is het blijkbaar zo dat als er een soort compromis wordt gesloten in de coalitie, dat een zin. We verruimen de grenzen in de praktijk betekent omdat de vvd niet wil meebewegen of er gebeurt iets anders dat dat dan politiek wonderlijk ineens wordt opgevoerd van verruimen naar een klein stukje verruimen. Maar aan de andere kant gewoon versoberen afpakken afstralen. Want dan weet ik waar ik aan toe ben dan weet ik dat het blijkbaar niks meer waard is en dat ik het coalitieakkoord heel erg creatief moet gaan lezen op die elementen die ik wel goed vind.
[1:08:30] Mevrouw ballant,
[1:08:31] Ik verheug me als eerste op. Voorzitter, dat de oppositie zo enthousiast kijkt en nauwgezet het coalitieakkoord probeert te volgen. Maar terecht natuurlijk de bedoeling is dat mensen dat het beter gaat met mensen en dat het dat de participatiewet beter gaat werken. Dus stond op spoor één en de professional meer ruimte werden uitkeringsgerechtigden ook meer zekerheid krijgen krijgt
[1:08:56] maar dat kunnen we ons niet te beperken om alleen naar een maatregel te krijgen als het materieel effect door andere regels die we hebben negatief zou uitpakken of bijvoorbeeld de stap naar werk moet ook zichtbaar blijven lonen.
[1:09:13] Als we die buiten beschouwing laten. Dus is het is het coalitieakkoord niets waard en gaan we alleen maar dingen afpakken? Nee, helemaal niet. Het coalitieakkoord geeft het kader. Dit is onze insteek. Dit willen we bereiken
[1:09:29] en dan vragen aan de minister. Waarom is hier dan specifiek voor gekozen. En hoe kunnen we bewerkstelligen dat in verschillende situaties. Want sommige mensen zitten vast in de participatiewet. Maar andere mensen.
[1:09:44] We kunnen ook weer de stap maken naar naar werk
[1:09:48] en dat willen we ook graag faciliteren en dat moet ook blijven lonen.
[1:09:53] Bedankt, mevrouw balans. We gaan luisteren naar de bijdrage van mevrouw cartman namens de partij van de arbeid.
[1:09:59] Dank u, voorzitter.
[1:10:01] Één komma twee miljoen mensen hebben naar schatting een afstand tot de arbeidsmarkt één komma twee miljoen waarvan het overgrote deel wil werken en toch niet werkt en dat in een overhitte arbeidsmarkt, waar de arbeidskrachten niet aan te slepen zijn. Waarom. Sommige hebben een arbeidsbeperking
[1:10:19] waardoor ze niet zomaar aan de slag kunnen in de reguliere baan.
[1:10:22] Maar ze komen niet in aanmerking voor loon subsidieregelingen of beschut werk, omdat ze niet in het doelgroepregister staan. Deze mensen zijn zoals ze het zelf mooi zeggen niet beperkt genoeg omdat ze na hun achttiende arbeidsbeperking hebben opgelopen of omdat ze geen wsw indicatie hebben. We zijn zo godsallemachtig streng in wie we toelaten tot de doelgroepenregister dat honderdduizenden mensen ongewild aan de kant staan
[1:10:44] want werken. Dat willen ze, zoals een melden van niet beperkt genoeg. Het verwoord iedere dag niet gewerkt is er een te veel.
[1:10:51] Deze situatie is om gillend gek van te worden
[1:10:55] en de minister die eigenlijk geen oplossing voor deze groep,
[1:10:59] zoals ook de commissie borstlap al zei. De mensen staan niet op afstand van de arbeidsmarkt. De arbeidsmarkt staat op afstand van de mensen
[1:11:07] en daarom vindt de partij van de arbeid tot we naartoe moeten naar basisbanen, zoals ook de wrr aanraadt. Dit kunnen reguliere banen zijn het ondersteuning, maar ook maatschappelijk belangrijk werk. Dat blijft liegen zoals toezichthouder een speeltuin zodat speelt dan open blijft een conciërge, maar ook mensen in de zorg en welzijn.
[1:11:28] Er zijn hier meerdere succesvolle lokale pilots in groningen in tilburg in rotterdam in de pilots waarin bijvoorbeeld het uitkeringsbedrag naar de instantie gaat waar de voormalig bijstandsgerechten gaat werken. Die organisatie vult de uitkering aan tot in ieder geval het minimumloon en zo gaat iedereen er op vooruit en de kosten zijn om en nabij hetzelfde als gewoon de kosten van een bijstandsuitkering
[1:11:50] om basisbanen uit te rollen, moeten we wel eerst goed doelgroep in beeld krijgen, want de werkzoekenden arbeidsbeperkten waarvan een aanzienlijk deel geen uitkering krijgt en niet. Dit is dus niet in beeld op basis van cbs gegevens wordt geschat dat er een miljoen mensen ongewenst aan de kant staan. Wie zijn deze mensen is de minister bereid een onderzoek in te stellen om deze doelgroep beter in beeld te krijgen
[1:12:11] en daarnaast moet de lokale initiatieven de ruimte krijgen. Nu wordt soms de financiële kraan dichtgedraaid wanneer mensen via hun basis baan aan het werk gaan.
[1:12:19] Dan kan de gemeente niet meer bijdragen aan het loon en mag de persoon in kwestie. Hoepa zo weer terug de bijstand in
[1:12:25] in haar brief geeft de minister aan experimenten de ruimte te geven. Valt daar financiële ruimte om dit soort experimenten aan te gaan verlangen.
[1:12:32] De periode,
[1:12:33] En dan de vrijlating waar we al veel over gesproken hebben.
[1:12:37] We hebben het erover gehad over die verlenging van zes naar twaalf maanden. Maar toen ook gelijk over die verlaging van vijfentwintig naar vijftien procent.
[1:12:45] Dat is echt nergens voor nodig.
[1:12:47] De uitstroom is drie keer hoger bij mensen in de bijstand die beginnen met parttime werk.
[1:12:54] Dus wat draagt zo n verlaging van de percentages bij en ik zou ook heel graag van de minister willen weten waar is dit percentage op gebaseerd en ik zou ook graag een concrete onderbouwing willen krijgen waar dit goed voor is, aldus drie keer sneller uitgestroomd wordt als je al een part time baan hebt. Ook komt de minister met een nieuwe uitzondering op de kostendelersnorm en een aanpassing in de zoeklicht voor jongeren al veelbesproken vandaag
[1:13:21] als een regeling zoveel uitzondering behoefte deugt die regel dan wel de partij van de arbeid is dus voor het afschaffen van de verplichte zoek termijn van de kostendelersnorm,
[1:13:31] en tenslotte de bijzondere bijstand voor uitwonende jongeren, waarvan de minister wil dat het tenminste vijfennegentig procent is van het minimumjeugdloon.
[1:13:38] Dat klinkt als een mooie eerste stap. Maar het probleem hierbij is de minister koepel ter hoogte van de bijstand aan een minimumloon dat al te laag is om van rond te komen voor een uitwonende achttien jarigen is dat achthonderdzestig euro per maand. En daarom wil de partij van de arbeid afschaffing van het jeugdminimumloon en tot die tijd tot een bijzondere bijkomt bijstand van honderd procent van het minimum jeugdloon.
[1:14:04] Beheerder kort.
[1:14:07] Dankuwel voorzitter van cartman heeft het over mensen met een beperking om het arbeidspotentieel. Maar dan dan vindt hij mij aan uw zijde te liggen. Volgens mij nog veel meer mogelijkheden baas. Waar moeten we dan maar een andere keer over hebben. Maar ik zie vooral kansen in die jobcoaching en een job coach heeft een belangrijke rol als het gaat om mensen met een uitdaging naar werk te begeleiden,
[1:14:30] is de pvda met de vvd eens dat want er zijn gemeenten die geen job coach gebruiken externe dat daar dat dat meer moet gestimuleerd moet worden
[1:14:39] en dat er wellicht kwaliteitseisen of een richtlijn voor moet komen.
[1:14:43] Mevrouw cartman,
[1:14:46] Dan kan ik eigenlijk voor deze vraag. Maar onze cadeautje ik. Het is alleen bijna gek dat die gesteld wordt. Want volgens mij weten we al decennialang en ik zeker als sociaaldemocraat dat als we gewoon iedereen die aan de kant staat. Die wil werken goede jobcoach geven dat dat mensen dan bijna honderd procent kans hebben om aan het werk te gaan. Dat is alleen maar steeds afgeroomd afgeroomd wegbezuinigd en noem allemaal maar op. Dus alsjeblieft niet alleen mensen met een beperking. Maar geef gewoon iedereen een fatsoenlijke jobcoach werk in kleine groepjes van tien mensen op maat en iedereen heeft een baan, niet alleen mensen met een beperking. Dat gun ik iedereen en ja iedere jobcoaches die op mensen af stuurt zo gekwalificeerd moeten zijn, want anders is het helemaal zonde.
[1:15:29] Mevrouw ballard,
[1:15:31] Ik wou dat mijn buurman het nu even hebben over de basis kwamen die mevrouw cartman mooi opvoeren en de verschillende experimenten erin die er zijn in het land de ervaringen die zijn opgedaan. Ik vroeg me af of het zal u moet in ieder geval op wnl worden gewaardeerd. Ik kan me dat voorstellen want werk moet je gewoon voor werk krijg je minimumloon. Maar ervaring leert dat mensen als ze een afstand tot de arbeidsmarkt hebben opgelopen of net andersom. Zoals u het zo mooi formuleert dat de stap naar veertig uur werken dat die vaak te groot is en dat dat dan eerder stapsgewijs zou moeten worden opgebouwd en staat mevrouw cartman er dan ook voor open. Dat je zegt van je kan naast je bijstand krijg je bijvoorbeeld voor twintig uur in de week. En om twintig uur wmo en dan ga je zo langzamerhand weer ervaring op en ritme
[1:16:29] en dan wordt die kloof van de arbeidsmarkt tot de persoon overbrugd. Zo zou openstaan voor een dergelijke constructie.
[1:16:36] Mevrouw cartman,
[1:16:38] Ja, laten we wel wezen. Sowieso verdient iedereen natuurlijk om gewoon een wettelijk minimum te krijgen waar je je leven kan betalen op de eerste plaats waar het aan schort die basisbanen werkt twee kanten op. Aan de ene kant zijn er heel veel mensen die ongelooflijk nuttig en veel werk doen voor de maatschappij. Ik ken zelfs ook mensen die doen dat al op fulltime basis voorbeeld is bijvoorbeeld een speeltuin die publiek toegankelijk is. Maar waar ook het schoolplein van mijn kinderen aan grenst. Daar is een medewerker die werkt daar gewoon als vrijwilliger veertig uur in de week zonder hem zijn die kinderen niet veilig. Zonder hem leren ze veel minder sociale vaardigheden. Noem het allemaal op
[1:17:16] die mensen zou je me gewoon sowieso moeten aanvullen tot vierhonderd euro zult schone fatsoens. Het is gewoon een fatsoenlijke baan. Dus die kant werkt stop en aan de andere kant zie je nu al in de pilots dat er heel veel mensen zijn die zo een baan in het in het in het welzijnswerk aankunnen en het lijkt me mooi als we als mensen zelf aangeven. Ik kan dat voor dertig uur doen of voor twintig uur doen dat dat toch een beetje op time basis is maar dat is het dus wel voor nodig dat je gewoon lekker mag bijverdienen.
[1:17:49] Mevrouw palland,
[1:17:53] Ik heb hier eerder naar aanleiding van het rapport van borstlap nog een discussie gehad met de voorganger van mevrouw koopman die asscher. We hebben ze allebei moties ingediend over de basis baan en die hebben allebei aangehouden zijn inmiddels vervallen zone. Twee jaar later en terechtstelt mevrouw koopman van mensen hebben recht op een fatsoenlijk minimum hebben bijstand als vangnet voor. We gaan het sociaal minimum herijken werk minimum het minimumloon voor, maar ik zou toch niet. Regulier vrijwilligerswerk nu op minimumloon willen gaan zitten. Dus ik zou willen vragen aan mevrouw cartman of zij zei dat ziet krijg je ook onderscheid tussen vrijwilligers. Als er een als er werk te doen is en wat nuttig is en waar ook gewoon een werkgever voor wil betalen. Prachtig. Laten we de basis banen voor inzetten waarin mensen met begeleiding die die stappen kunnen zetten. Maar ergens vrijwilligerswerk op minimumloon gaan zitten. Dan ben ik bang dat we melkert banen vervallen. Dat eindigde ergens weer.
[1:19:03] De subsidie, bijvoorbeeld, mevrouw cartman,
[1:19:05] Daarin hier kom dan gelijk weer die aap uit had gelijk over melkertbanen hebben en dan krijgt iedereen een nare bijsmaak. We hebben het hier over banen die mensen nu al doen wat gewoon helemaal niet over vrijwilligerswerk gaat dat zijn ongelooflijk zinvolle banen die veel maatschappelijke problemen oplossen zijn heel veel banen die bijdragen aan veiligheid aan eenzaamheid bestrijding van ouderen aan noem maar op in allerlei sectoren waar we schreeuwen om handen. Dus dat gaat niet om regulier vrijwilligerswerk. Dat gaat gewoon om echt werk die echte problemen oplossen en dan kunnen mensen dat gesubsidieerde banen vinden of geen echte banen. Het klotst wel gewoon echte probleem op. En precies dan zou ik er niet voor kiezen. Dat was de zin die gebruikt werd de voorzitter politiek is keuzes maken en ik kies er wel voor om eigenlijk die banen te verheffen te zeggen dimensie die doen eenmaal niet vrijwilligers klusje doen ongelooflijk belangrijk werk voor onze maatschappij en beloont haar gewoon voor.
[1:20:02] Was ik klaar met uw bijdrage. Mevrouw cartman. Want hij heeft nog
[1:20:06] u was klaar met uw bijdrage. Oké dan gaan we luisteren naar de van kent.
[1:20:11] Dank u daarvoor. Voorzitter ook aan al die mensen die denken ook in veel gevallen. Dit debat. Nu volgen hierbij aanwezig zijn, maar ook in het verleden bij ons aan de mouwen hebben getrokken online of hier nog voor de deuren bij de kamer die de drijvende kracht zijn achter die verandering in de participatiewet die nu wel gaat gebeuren,
[1:20:31] want laten we wel positief zijn met elkaar. Er gebeuren wel een aantal zaken en daar ben ik namens de sp ongelooflijk blij mee. De de giften vrijstelling voor twaalf, honderd euro is een lang gekoesterde wens ook al een motie die lang geleden van mijn voorganger jasper van dijk
[1:20:49] van de sp nog eens is aangenomen, dus laten we met het positieve beginnen
[1:20:55] en dit was het dan ook wel
[1:20:58] want forum zien we in dezelfde brief ook een aantal achteruitgangen worden aangekondigd. De ging net al even over die vrijlatings regeling
[1:21:07] die vijfentwintig procent, die naar vijftien procent gaat, vinden we echt onredelijk.
[1:21:13] En dat gaat mensen treffen en ik vind het beargumentatie ook bijzonder zwak
[1:21:18] en ik zou de minister willen uitdagen om met meer en betere argumenten te komen dan in de brief tot nu toe is aangereikt. Om zo n ingreep te doen moet je wel met een goed verhaal komen.
[1:21:31] Volgende punt gaat over die participatie plicht.
[1:21:34] Nou dan zullen we als de wet. Er is nog heel veel overkomt te spreken over hoe dat ingevuld gaat worden. Wat het gaat betekenen.
[1:21:40] Maar de sp fractie heeft daar grote moeite mee. Zeker gezien. De groep mensen die afhankelijk is van de participatiewet op dit moment.
[1:21:48] Voorzitter, sp is van mening dat die die keiharde een echt mens. Het heeft echt mensen mensenlevens geruïneerd
[1:21:59] die keiharde participatiewet van klijnsma dat die van tafel moet. Ik denk dat die fundamentele herziening alleen maar die conclusie kan hebben, zodat je als die wet van tafel is weer opnieuw kan gaan bouwen aan een gewoon een basis uitkering die in nederland moeten organiseren voor mensen die door omstandigheden niet kunnen werken en geen aanspraak kunnen maken op een andere uitkering.
[1:22:23] Als we terugkijken naar de participatiewet en wat de minister heeft aangekondigd. De twee punten die ik net heb gemaakt. Dan kunnen we niet anders dan met elkaar kijken of we binnen de participatiewet. Zolang je niet van tafel is nog een aantal stappen verder kunnen zetten. Ik had palland net ook al probeert te verleiden om rond die kostendelersnorm een volgende stap te zetten. Ik wil de minister ook echt vragen om met de kamer mee te kijken van hoe kunnen we daar naartoe gaat. Die die onredelijke boete op samenleven. Hoe kunnen we daar voor iedereen afscheid van nemen.
[1:22:57] En als het gaat om een aantal maatregelen waar wij op zich ook wel blij mee zijn, maar ook weer niet helemaal blij omdat het een bepaling in zijn gemeente kan bijvoorbeeld jongeren norm die aanvulling betalen zou de minister willen oproepen om net dat stapje extra te zetten om jongeren net wat meer die net die meer zekerheid te geven dat ze dat ook af kunnen dwingen bij gemeenten dat ze ook echt gewoon ervan op aan kunnen dat ze bij de gemeente zeggen ik heb dit nodig want ik heb geen ouders die mij dat inkomen kunnen kunnen geven of die aanvulling kunnen geven dat jongeren weten dat ze daar altijd op kunnen rekenen, ongeacht of ze in een gemeente wonen met heel veel sp raadslid in de gemeenteraad.
[1:23:38] Hoe zit het dan? Die zoekt termijn van vier weken. Anderen hebben het ook genoemd. Daar geldt hetzelfde voor.
[1:23:44] Laten we laten we gewoon afspreken dat we daarmee stoppen. En natuurlijk easter en dat is nu ook al zo binnen de binnen de wet als er echt een onredelijke situatie is of als iemand weigert om moeite te doen om te gaan solliciteren.
[1:24:00] Het traject zeg maar traineert dan kan er ingegrepen worden. En daar hebben die zoek termijn echt niet voor nodig. Die op termijn zorgt alleen maar voor schulden voor het uit beeld raken van jonge mensen in de die al in de problemen zitten bestaat vandaag gewoon helemaal van afstappen. Wil de minister vragen
[1:24:19] de groep die eigenlijk helemaal niet in de participatiewet hoort mensen die chronisch ziek zijn. Mensen met een beperking en mensen die door ziekte niet kunnen werken. Maar
[1:24:30] geen aanspraak hebben omdat ze geen werknemer zijn. Maar zzp´er zijn of om andere redenen. Omdat de wia keuring niet voorziet in een uitkering voor mensen die minder dan vijfendertig procent arbeidsongeschikt zijn of omdat de ziekte niet of onvoldoende wordt erkend.
[1:24:44] Deze mensen horen niet in de bijstand is de minister het eens met dat uitgangspunt. En als minister het daarmee eens is, is de minister bereid om te kijken daar een nieuwe regeling voor getroffen worden daar een nieuwe een nieuwe uitkeringen voor worden georganiseerd of
[1:25:01] ik kan de minister en dat is een discussie die we met de collega van gennep natuurlijk ook uitgebreid voeren ook aangeven dat de regering ook echt die die aanpassing in de wiardus in de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen zoveel vormgeven dat deze mensen daardoor niet meer langer in de participatiewet komen of de minister bereid ook in een eventuele overgangsperiode naar die termijn toe om bijvoorbeeld voor deze groep mensen te zeggen we schrappen sowieso de tegenprestatie we soepeler om met een partner toets en de vermogenstoets. Laten we ook deels buiten beschouwing of geheel buiten beschouwing. Daar moeten we dan nog verder denken. Het gesprek over aangaan. Voorzitter, meneer frank.
[1:25:41] Bijna. Tot slot bijna tot slot. Nee nee. Ik geef je nog de mogelijkheid om eenzaamheid te spreken met heel weinig bij zinnetjes.
[1:25:50] Voorzitter smartengeld in de bijstand is tenminste bereid om ervoor te zorgen dat mensen smartengeld krijgen dat dat niet in mindering worden gebracht op de uitkering en foods. Voorzitter, zijn wij van mening dat er een sociaal ontwikkeld bedrijf moet komen met een landelijk dekkend netwerk waarbij iedereen recht heeft op een baan of op begeleiding dankuwel.
[1:26:08] Dankuwel meneer van kent en als laatste vanuit de zijde van de commissie het woord aan neer van baarle namens de fractie van denken.
[1:26:14] Je dankuwel. Voorzitter, de minister schrijft in haar brief dat ze wil toewerken naar een participatiewet die een toereikend
[1:26:22] bestaansminimum biedt
[1:26:24] en voorzitter, mijn eerste vraag aan de minister is wat bedoelt hij daar eigenlijk?
[1:26:27] Nee. Wat is dat een toereikend bestaansminimum. En hoe gaat de minister dat
[1:26:32] toetsen en voorzitter betekent het feit dat de minister zegt dat zij wil werken naar een toereikend bestaansminimum
[1:26:40] dat ze eigenlijk zegt dat het op dit moment niet zo is, onderschrijft daarmee de nationale ombudsman stelt dat het bestaansminimum in nederland te laag is
[1:26:48] en dat we door de bodem zijn gezakt onderschrijft daarmee de eerdere hartenkreet van het nibud die aangeeft dat de bijstands uitkeringen in nederland te laag is om van te kunnen leven. Of laat ik de vraag nog plat te stellen aan de minister is een bijstandsuitkering van duizendeen honderd vijfennegentig euro per maand die een alleenstaande volgend jaar krijgt voldoende om te kunnen leven en mee te kunnen doen in de samenleving. Volgens deze minister,
[1:27:14] voorzitter, naar aanleiding van de toeslagen misdaad kijken we terecht of wetten en regels bij de overheid niet te hard uitwerken in de praktijk en voorzitter, de brief van de minister die getuigt eigenlijk van een soort mengelmoes van aan de ene kant stappen in de richting van een mensbeeld van vertrouwen. Maar aan de andere kant stappen die eerder wantrouwen en versobering lijken uit te stralen en voorzitter, mijn eerste vraag aan de minister is hoe komt dat mensbeeld tot positieve mensbeeld. Nou, terug in die brief ook stappen die van wantrouwen getuigen en die van zijn verzekering getuige terug te vinden zijn.
[1:27:51] Voorzitter, want laten we beginnen bij dat punt over die bijverdien grenzen en daarbij sluit zich aan bij de eerdere sprekers die hun vragen over hebben gesteld. Hoe kan het nou zo zijn dat je dat versoberd naar vijftien procent, terwijl het eerder vijfentwintig procent was.
[1:28:05] Voorzitter, die zoekt termijn voor jongeren. Waarom niet gewoon zoals uw eigen ministerie in een rapport aangeeft gewoon die zoekt mijn afschaffen. Het kan leidt niet tot negatieve effecten staat in uw eigen rapport. Waarom doen we dat niet gewoon. Voorzitter.
[1:28:20] We lezen ook dat de minister om af te wijken van het principe aanvangsdatum is ingangs datum
[1:28:27] bij onwenselijke situaties kan de minister bevestigen dat dit ook gaat gelden voor de ayu
[1:28:33] en voorzitter, wat zijn die echt onwenselijke situaties
[1:28:37] die van toepassing kunnen zijn. Hiervoor. En wat vindt de minister van de kritiek van de gemeente utrecht dat deze formulering niet uitgaat van vertrouwen in de praktijk vanwege handelingsverlegenheid een minimaal effect zou hebben.
[1:28:51] Voorzitter,
[1:28:52] dan wil de minister ook het systeem van verlaging wettelijk gaan differentiëren, zodat
[1:28:57] honderd procent korten niet meer het uitgangspunt is, kan de minister aangeven hoe zij dit precies voor wil gaan geven in de praktijk. En waarom zijn de andere suggesties die in het rapport staan van het ministerie van sociale zaken om over te gaan tot een principe korte, tenzij
[1:29:16] of meer te gaan werken met waarschuwingen niet zijn overgenomen. Waarom is daar niet voor gekozen. En waarom kiest de minister voor een systeem van differentiëren van de kortingen. Voorzitter, in de hele brief over de participatiewet in balans brengen miste fractie van denken aandacht voor de bijzondere positie van de ayu.
[1:29:35] We weten dat heel veel ouderen en in het bijzonder ouderen met een migratie achtergrond onder de armoedegrens leven en een deel daarvan heeft te maken met de eisen die in de ayu gelden en dat werd ook door uitvoeringsorganisaties in de afgelopen rond de tafel over knelpunten bevestigt de vermogens grenzen. Ayo is laag en er is absoluut geen ruimte voor maatwerk een bescheiden huis dat in familiebezit is in het buitenland dat niet geïncasseerd wordt, kan worden wordt meegeteld betekent geen hajo. Iemand die bijvoorbeeld een auto heeft die iets duurder is vanwege medische aanpassing wordt meegeteld geen ajo. Voorzitter, waarom heeft de minister niet naar de vermogenseis in de ayu gekeken als hardheid is de minister bereid dat alsnog te doen,
[1:30:25] terwijl dit wel door de uitvoeringsorganisaties en uit onderzoek blijkt dat het een hardheid is in de praktijk een voorzitter eerste minister ook bereid te kijken naar de maximering van het verblijf in het buitenland, in de ayu of dit als hardheid in de praktijk geld. Kortom, voorzitter, de fractie van denken is erin teleurgesteld dat
[1:30:47] wat heel veel ouderen die heel erg hard hebben gewerkt. Een bleven, maar onder welke omstandigheid dan ook geen volledige aow hebben in de praktijk als hardheid ervaren dat dat niet wordt meegenomen in dit hele traject. Waarom is dat het geval
[1:31:01] voor ze. Tot slot de gvr heeft een brief geschreven en die hebben bezwaren geuit ten aanzien van de nieuwe verdeeld systematiek. Sterker nog,
[1:31:11] ze zijn het er niet mee eens dat ze erop achteruit gaan en vragen zich af waarom er niets is gedaan met het onderzoek
[1:31:17] naar nieuwe verdeelsysteem ik met matty waar jullie ze er niet op achteruit zouden kunnen gaan zouden gaan. Kan de minister daar een reactie op geven.
[1:31:24] Dan kamervoorzitter dankuwel meneer van baalen heeft me gevraagd van de dr.
[1:31:28] We worstelen nog even aanhaken op het punt van de eieren moet inderdaad van baalen heeft daar inderdaad in het verleden ook aandacht voor vragen. Ik ik hoop dat er ook wel wat gevolg van gezien heb, voel ik me afvragen of er daar meer recht doet aan de persoon met twee punten waar ik maar ook van de svb terug gekregen hebben van hey. Dit dit knelt. Het gaat over max van verblijf in het buitenland, maar ook de vermogens grens
[1:31:53] tegelijkertijd. Ik heb ook maar even mijn huiswerk gedaan van is er echt niets mogelijk. Volg mij binnen de huidige wettelijke kaas is er wel wat mogelijk als het gaat om wettelijk verblijven
[1:32:03] die maximaal dertien weken zouden in een acute noodsituatie zou dat zou daar maatwerk opgeleverd kunnen worden als het gaat om de vermogenseisen als het vermogen kan een woning zijn auto als die niet te gelde gemaakt kan worden, dan zouden er ook een uitzondering opgeheven kunnen worden. Alleen dat ik van baalen dat ook ziet dat de huidige kaart binnen de wetgeving die biedt die mogelijkheid, maar ergens is het toch handelingsverlegenheid en ik heb met kaas voor met name mensen met een migratie achtergrond. Mijn eigen achtergrond is is een suriname en ik heb als advocaat, met name met surinaamse ouders te maken gehad.
[1:32:39] Maar ik ben echt benieuwd of die van baalen kan schetsen van hoe alsnog binnen de kaders van die bieb na het werk. Hoewel hoe alsnog zie dat we daar een probleem mee heeft daar wat voorbeelden van om dat beeld kan ontstaan dat dat hier een voorkeursbehandeling gegeven worden aan een bepaalde groep of iemand die in het buitenland zit dan wel. Terwijl terwijl het volgens mij wel gaat om het uitleggen van sorry het toepassen van de maatwerk die nu al is en dat we daar dus de ruimte in zou het onderzoek, maar heeft daar wat voorbeelden van hoe het er in de praktijk kan knellen.
[1:33:08] Dit jaar voorzitter deed. Het klopt inderdaad. Eerst ook ondergetekende hebben onszelf hier hiermee bezighouden en debatten je aandacht voor gevraagd en ik hoop ook dat de en de fractie van elkaar kunnen vinden op dit onderwerp om te kijken of we iets kunnen kunnen doen. Voorzitter, een aantal antwoorden in de richting van de heer eden,
[1:33:27] die mogelijkheden tot tot maatwerk in in de in de ronde tafel kwamen eigenlijk twee dingen naar boven. Als het dan gaat om die vermogens ijs
[1:33:36] die werd en dat dat duinen men als een gekwalificeerd antwoord vanuit de uitvoeringsorganisatie. Maar die weet laag genoemd.
[1:33:44] De fractie van denk vindt hem ook laag en geen geen recht doen aan de specifieke categorie mensen, namelijk. Het zijn ouderen die hebben hun leven gewerkt. De participatiewet die gaat uit van een groep die eigenlijk weer zou willen activeren op de arbeidsmarkt ook maar dat geldt niet voor die categorieën met zijn oudere pensioengerechtigde leeftijd. Dus we vinden hem in dat kader gewoon laag. Maar er werd ook gezegd er is geen maatwerk mogelijk.
[1:34:08] Er werd gezegd iemand die een aanpassing doet op zijn auto
[1:34:13] vanwege medische redenen komt boven de vermogens grenzen en dient dan
[1:34:18] valt dan binnen die vermogens vermogenseis
[1:34:19] dus voorzitter, de heer die kan gelijk hebben als het als het echt zo is dat juridisch gezien die mogelijkheden er zijn
[1:34:25] dan moeten we kijken naar wegen hoe die benut worden. Alleen ik kreeg een ander beeld uit het rondetafelgesprek. Dus ik vind het een interessante vraag om aan de minister te stellen. Laat onverlet dat de fractie van denkt de eisen die we stellen ten aanzien van een bijzondere categorie mensen, namelijk ouderen,
[1:34:40] de vermogenseis en de eis van verblijven het uit buitenland eigenlijk uberhaupt te hoog vinden dat we ook zouden moeten kijken naar manieren om, zodat we die kunnen versoepelen.
[1:34:51] De kort,
[1:34:53] En tot slot nog aanvullend want ik hoor van baalen aangeven dat
[1:34:59] en dat hij het vertrouwen belangrijk vindt en de participatiewet mensbeeld en het maatwerk. En juist in die brief met die zeventien maatregelen zie ik veel kan bepalingen kan bepaling biedt ook de gemeente die als eerste overheid het dichtst bij inwoners staat de ruimte voor maatwerk en ze verbaasd van de kritiek die de kritiek die hij heeft op al die bepalingen die verbaast me dan toch.
[1:35:24] De heer van baalen,
[1:35:26] Ja eigenlijk twee dingen als het gaat om de bepalingen gaat het over de zoek termijn bijvoorbeeld. Er wordt een kant en mijn voorgesteld.
[1:35:33] Kijk wat mij verbaast is is dat over die kant termijn het ministerie van sociale zaken zelf aangeeft, kan prima afschaffen.
[1:35:42] Er worden drie varianten gegeven variant één is je kan een prima afschaffen. Er zijn andere manieren om aandacht hebben voor die groep jongeren. Dus mijn vraag is waarom gaf je me dan niet gewoon af.
[1:35:52] Twee. Als het gaat om zoon kan bepaling klinkt leuk
[1:35:55] maar dan is het wel de vraag van hoe voel je je minder praktijk in als je die kan bepaling wettelijk helemaal gaat inkaderen met omstandigheden, waaronder het wel kan en niet kan,
[1:36:04] is het dan de praktijk geen kan bepaling meer maar een dictaat.
[1:36:07] Dus als we dan die kan bepaling doen, zou mijn voorkeur zijn en dat is ook mijn oproep in de richting van de minister laat de gemeente daar zo vrij mogelijk kinderen lokaal beleid uit te stippelen
[1:36:17] en ik hoop dat ik dan op dat punt als het kan bepaling wordt de vvd fractie aan mijn zijde krijgen want u bent voor maatwerk de coach formaat maatwerk om die kan bepaling zo te formuleren dat het college de vrijheid heeft om zelf te bepalen of ze die zoekt termijn wel of niet toepassen.
[1:36:36] Dankuwel meneer van banen. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van de eerste termijn. De minister heeft bewezen in het verleden dat ze direct te antwoorden. Maar ik merk maar ik merk bij de kamerleden dat er behoefte is aan een schorsing. Dus ik stel voor dat we tot kwart over drie gaan schorsen.
[1:59:58] Het woord aan de minister voor armoedebeleid participatie en pensioenen voor de beantwoording van de vragen die door de commissie leden zijn gesteld in de eerste termijn
[2:00:12] de minister
[2:00:14] dankuwel. Voorzitter, en ik ben een klein beetje verkouden. Dus als ik een beetje zou klinken, dan is dat de reden dat je moet weten. Niets van kunnen weerhouden om antwoord te geven op de vragen.
[2:00:27] Ik zie dat hiervan kent al grote hoop is dat morgen niet doorgaat, maar verkent. Zoals ik vandaag ben, zal ik er morgen staan.
[2:00:37] Een aantal leden hebben een aantal specifieke vragen gesteld over de brief die wij hebben gestuurd en een aantal andere zaken die wij ook naar de kamer hebben gestuurd onder andere bijvoorbeeld over de banenafspraak. Ik kom zo meteen op in een aantal van uw leden ook meer principiële vraag gesteld en daar wil ik dan ook mee beginnen
[2:00:57] want een aantal van uw leden vraag wat is nou eigenlijk het mensbeeld
[2:01:06] en ik ben blij dat mijn vrouw me toch mijn lezingen leest dan kan ze ook nelson mens wilde uithalen want daar had ik het over. Opdat in die lezing.
[2:01:13] Maar we zien eigenlijk dat we in de afgelopen jaren vooral wetten hebben gemaakt die mensen benaderen
[2:01:21] als hele rationele wezens die alles kunnen overzien die aan de wetten en regels snappen
[2:01:28] en als daar dus dingen fout gaan dat daar ook vaak dingen fout gaan omdat ze daardoor ook een keuze in maken
[2:01:36] en ik denk dat juist
[2:01:40] heel hard hebben gemerkt waar dit toe kan leiden. Anders raakte. Maar het
[2:01:45] ik denk dat er echt rechtsboven. We weten allemaal voorbeelden waarin
[2:01:49] die veronderstellingen onder de wet en regelgeving ertoe hebben geleid dat er heel hard waren het alleen werd alleen als hardware ervaren, maar ook daadwerkelijk hard uitpakt in de praktijk.
[2:02:00] En waar er dus ook eigenlijk geen ruimte was om rekening te houden met
[2:02:07] de omstandigheden waar mensen in verkeren waarin ze ook
[2:02:12] niet altijd die weloverwogen keuzes en alles helemaal kunnen overzien wat wij in onze complexiteit hebben opgesteld.
[2:02:21] Wat voor mens speelt er dan wel over achter? Ik geloof heel erg in dat wij relationele wezen staan. Wij staan in verhouding tot elkaar. Wij hebben ook daarmee een verhouding tot de kamer ook zorg voor elkaar en ik hoop dat de leden.
[2:02:38] Dat kunnen we ook zien in de brief een aantal maatregelen die we daar in aankondigt ten aanzien van mantelzorg. Juist om het mogelijk te maken dat mensen wel in staat worden gesteld om voor elkaar te zorgen en niet
[2:02:48] dat dat eigenlijk bijna wordt tegengewerkt.
[2:02:52] Daarnaast geloof ik ook in dat mensen initieel wel
[2:02:57] zoeken naar de goede dingen. Tuurlijk is er ook fraude, zeg ik er ook bij broeder moeten we niet naïef zijn
[2:03:03] en we moeten niet denken dat dat ook nooit gebeurt,
[2:03:06] maar het is niet zo dat mensen per definitie te wantrouwen zijn. Integendeel, ik zeg het ook. Maar inderdaad als je wantrouwen site dan ook wantrouwen
[2:03:14] en is het dus een hele grote opgave voor de overheid op dit moment in een breed is niet alleen hier bij de participatiewet, maar ook laten zien
[2:03:22] dat we onze burgers vertrouwen en dat we ook de wetten en regels op dat vertrouwen ook toetsen en aanpassen als dat niet gelijk het eruit voortvloeit.
[2:03:31] Dat is ook een communist brede aanpak, zeg ik ook. Maar we behandelen nu alleen de participatiewet hier. Maar dit geld veel breder. Ook voor het kabinet bijvoorbeeld de algemene wet bestuursrecht wordt er ook op aangepast. Dat zit ook met de collega´s van bzk jnv.
[2:03:46] Maar ook op andere onderwerpen. En onder andere mijn collega van gennep heeft natuurlijk ten aanzien van de wie je ook een commissie ingesteld die ook nadat die hard heden dan gaat kijken hoe die ook
[2:03:58] mogelijk weg te nemen zijn. Dus het put vindt op meerdere plekken plaatsen en we hebben ook nog onlangs een betere reactie geschreven vanuit het kabinet op het rapport van
[2:04:09] weet je onderzoeks verbroken
[2:04:13] de motie omtzigt. Weet je die. Nee nee dat was m n onderzoek van partijen. Sorry hart heden dus danteille onderzoek over de hart heden waar wij ook als kabinet een bredere reactie opgestuurd. Maar vandaag hebben we het over de participatiewet en
[2:04:31] een aantal van uw leden die zeggen van wat nu hiervoor ligt is dit nou genoeg. Ik parafraseer even dat zo vrij
[2:04:41] en dan zeg ik nee dat is niet genoeg want we hebben juist ook aangekondigd dat we echt wel wat fundamenteler, zeg ik tegen mijn vrouw me toch naar deze wet moeten gaan kijken en dat vind ik nog steeds. Dus daar is niks in veranderd. Als hij denkt dat een andere wending is gekomen. Integendeel,
[2:04:59] we moeten juist ook kijken hoe bijvoorbeeld die mens speelde in de verschillende wetten ook van elkaar verschillen.
[2:05:07] Oh. Bijvoorbeeld de wmo. Daar heb je dat mevrouw ballard dat zij voor geldpot die zij van daar zit eigenlijk een heel ander mens speelt in van hoe hoe kunt u geholpen worden. Plaats van de participatiewet? Van
[2:05:19] hoe kunnen we ervoor zorgen voorkomen dat u spreken een regeling misbruik maakt van regelingen, maar het zit hem ook in in de regels zelf die we soms stemmen en die gewoon ook in individuele situaties tegen elkaar in kunnen werken en dan moet je als als mensen daarmee te maken krijgen dan snap ik heel goed dat zij denken
[2:05:40] maar wat betekent dit nou wat moet ik nou moet ik nou b en ik heb met twee misschien wel meer met ze te maken die ook op onderdelen gewoon niet synchroon zijn met elkaar,
[2:05:50] maar ook een aantal zaken in dat bed waarin je ook wat breder moet gaan kijken bijvoorbeeld ook en dat heb ik ook in de brief aangekondigd als verhouding met wmo en jeugdwet, maar ook
[2:06:01] de positie van de chronisch zieken en gehandicapten in in de wet
[2:06:06] en dan kom ik ook gelijk weer op
[2:06:08] aanpalende terreinen, zeg ik ook tegen van kent inderdaad collega van gennep heeft een onderzoek aangekondigd
[2:06:14] en we zien ook de daders bij de vijfendertig minnaars en vind dat een beetje een rot voelt dan het lijkt ons via een software mensen tot een soort percentages reduceren. Maar mensen die minder dan vijfendertig procent arbeidsongeschikt worden in de participatiewet terechtkomen, terwijl zij wel ook te maken met een arbeidshandicap. En wat betekent dat dan precies.
[2:06:34] Dus dat geeft al aan dat er een aantal zaken goed op elkaar moeten aansluiten sluiten niet alleen wat ik aan het doen ben. Maar ook wat collega´s in het kabinet breed aan het doen zijn.
[2:06:43] En dat is ook een van de zaken die we in dat spoor twee dus echt veel meer bij elkaar proberen te brengen en daar ook gewoon de wat meer fundamentele stappen te kunnen zetten. Ook in
[2:06:52] de wet en regelgeving.
[2:06:54] En als u vraagt wat is uw ideaal. Mijn ideaal is altijd dat we gewoon veel meer gaan kijken naar iemand in de situatie. Wat heeft hij nodig
[2:07:02] in plaats van met welke wet of met welke regel heeft u te maken,
[2:07:07] want veel mensen weten dat niet en snappen dat ook niet. En dat begrijp ik heel goed want we hebben onze regels niet heel makkelijk gemaakt. Soms weten we het zelf amper waar ze recht op hebben
[2:07:17] en ik zou zo graag willen dat als iemand gewoon bij loket komt en zijn situatie verteld dat we gaan denken wat heeft u nodig en wat kunnen wij vanuit de verschillende wetten en regels misschien bieden om de situatie ook echt gaan verbeteren.
[2:07:32] Voordat ik het woord geef aan mevrouw simons wil ik, in tegenstelling tot wat ik aan het begin van de vergadering hebt vermeld in de vragen beperken tot vier. Gezien de tijd
[2:07:42] dat gezegd hebbende mevrouw simons.
[2:07:45] Dankuwel. Voorzitter, ik hoorde minister eigenlijk hier iets heel moois zeggen iets waar ik naar gevraagd hebt in mijn bijdrage, namelijk de de samenwerking met andere departementen en ik ben heel blij te horen dat hij er wel degelijk is omdat ik, zoals ik in mijn bijdrage al stelde ervan overtuigd ben dat zowel problematiek als oplossing schotten overstijgen. Ik wil de minister vragen of dat deze samenwerking ook geconcretiseerd wordt. Of wij een integraal beleidsplan kunnen verwachten, want het is natuurlijk voor ons als kramer best moeilijk om in te schatten op welke specifieke gebieden die dat overleg en die samen dat samenspel plaatsvindt en wat we mogen verwachten. Ik zeg dat ook de minister weet het omdat ik soms nogal eens worstelen met waar dien ik een specifieke motie in met betrekking tot welk onderwerp en ik zou het ontzettend waarderen als daar.
[2:08:39] Wat meer inzicht in zou komen.
[2:08:42] De minister en voorzitter, in de brief heb ik ook gezegd hebben nu dit spoor hem eerst aangepakt en dat zijn we nu bezig om dat om te zetten in wet en regelgeving
[2:08:52] op de vragen van uw leden, ook wanneer kunnen we dat verwachten? Wij verwachten in het begin van volgend jaar ook een confrontatie te kunnen doen is proberen we voor elkaar te krijgen.
[2:09:01] Alles erop gericht om het uiterlijk één januari twintig, vierentwintig allemaal. Als uw kamer het er mee eens is uiteraard in werking te laten treden
[2:09:09] en dat spoor twee pakken we dan tegelijkertijd op. Ik kan u toezeggen dat ik u meer kon informeren hoe dat spoor twee ook verder willen inrichten.
[2:09:19] Ik zeg er wel bij. Het is niet alleen ik zeg het maar even. Want er zitten ook andere trajecten die ook bij andere collega´s lopen.
[2:09:29] Maar ik zal u meer inzicht geven in hoe we dat spoor twee verder denken vorm te geven.
[2:09:34] Mevrouw simon had er nog een specifiek punt bijzijn noemde de toeslagen
[2:09:38] en ik zeg ga daar gelijk. Maar mijn dilemma maar even delen, want het is ook echt wel een van de lastigste die er is. Ik kom zo bij de regeling op
[2:09:46] want we zien dat rondom toeslagen juist bedoeld zijn om de bestaanszekerheid van mensen te vergroten.
[2:09:53] Helemaal in deze tijd dat die nodig is voor de mensen om te zorgen dat ze rond kunnen komen
[2:10:00] dat dat tegelijkertijd heel veel heel erg veel interactie heeft met andere regelingen
[2:10:07] en dat is echt een wat breder vraagstuk van toeslagen marginale druk. Wat betekent het voor mensen die gaan werken, maar ook voor mensen die in een uitkering zitten wat bij willen verdienen en wat het door dat ik dat niet vanuit mijzelf gewoon even kan oplossen, zeg ik. Maar dat is echt eentje die ook
[2:10:25] breder in het kabinet en ook sowieso bij de staatssecretaris die over toeslagen gaat.
[2:10:32] Ik wil daar ook de verwachtingen een beetje manager dat dat denk ik nou niet gelijk helemaal opgelost kan worden in zo n korte tijd.
[2:10:40] Mevrouw simons,
[2:10:42] Voorzitter en de minister voor haar eerlijke en oprechte beantwoording. Want ik heb toch in deze commissie vaak het idee dat ik te maken heb met de minister die absoluut van goede zin is die heel goed ziet waar de knelpunten zitten en dat er ontzettend veel nodig is op verschillende vlakken onder de bestaanszekerheid voor elke nederlander omhoog te krikken en ik spreek graag mijn waardering voor voorzitter,
[2:11:10] in dat kader zou de minister willen vragen want dit is waar we iets met elkaar gemeen hebben.
[2:11:17] Ik val voor ons als kamergeld eigenlijk hetzelfde en dat is precies de reden dat we zo op zoek dat ik in ieder geval ze opzoek ben naar welk bewindspersoon moet ik op welk moment aanspreken dan wel triggeren om op een ander beleid vlak iets voor elkaar te krijgen. Dus ik ben heel blij met de toezegging van de minister zou willen weten wanneer dat ongeveer komt als ze daar al iets over kan zeggen. En eigenlijk willen aanbieden. De minister dat als er.
[2:11:47] Juist.
[2:11:48] Binnen deze moeilijke constructies behoeften,
[2:11:51] Is aan eindigen.
[2:11:54] Sturing vanuit de kamer dat wij daar natuurlijk hartstikke.
[2:11:57] Daartoe bereid zijn. Voorzitter,
[2:11:59] Het is bijna een offer you can voor views als het ik kan toezeggen dat wij het eerste kwartaal van volgend jaar ook een soort van richting over hoe we dat spoor twee verdergaan gaan vormgeven. Weet nog niet of ik het een beleidsplan om gewoon in ieder geval van hoe gaan we dat spoor twee. Dus dat doe ik in het eerste kwartaal en
[2:12:19] en als u mij kunt helpen, dan zal ik u een hint geven dat u mij kunt helpen
[2:12:27] ze
[2:12:30] de eer van negen. Ik dacht dat het zo was. Dan kan de minister doorgaan met de band
[2:12:37] dankuwel. Dan ga ik nu even specifiek in op wat vragen die wat meer concreet zijn gesteld door aantal van leven.
[2:12:44] Even kijken hoor. En ik heb eigenlijk twee blokjes blokje in balans en overdag. Want er zijn niet zo heel veel vragen gesteld, maar een paar waren
[2:12:53] die gingen iets breder dan alleen de participatiewet
[2:12:59] even zien
[2:13:02] me. Toch heeft vragen gesteld en andere leden van u ook over het verruimen van de pijp verdienen grenzen.
[2:13:09] Dat is denk ik wel goed om even uiteen te zetten wat wij daar nu precies beogen.
[2:13:14] Op dit moment is het zo dat iedereen ouder dan zevenentwintig,
[2:13:20] vijfentwintig procent mag bijverdienen voor maximaal zes maanden.
[2:13:24] Daarna is het klaar.
[2:13:26] Dan mag het niet meer.
[2:13:27] Dan is het stop.
[2:13:28] Je moet ook nog ouder dan zevenentwintig zijn
[2:13:31] mensen met een medische urenbeperking en dat krijg je op het advies van uwv. Als dat zo is.
[2:13:37] Die mogen structureel nu vijftien procent bijverdienen.
[2:13:42] Daarnaast heb je alleenstaande ouders die twaalf een half procent vermogen verdienen. Dus dat is ook lager.
[2:13:50] Waar gaan we naar toe
[2:13:52] en dan wil ik dat u ook even reflecteert op dat dat nou een achteruitgang is voor vooruitgang. Want dat heb ik van de heer van baalen u. Ik lok het niet uit. Maar ik zal je zeggen mijn overweging
[2:14:03] deze eigenlijk. Het is een beetje een ratjetoe een percentages als ik zo vrij mag zijn en ook in duur. Dus ik wilde in ieder geval dat we het gingen harmoniseren, zodat het ook veel duidelijker is minder complex wordt voor mensen van welke regeling van der knaap in.
[2:14:18] Daarnaast willen we ook dat de mensen bijvoorbeeld met een medische urenbeperking. Die hebben nu vijftien procent bijverdienen dat ook
[2:14:28] als je gewoon een hele korte tijd meer mag bijverdienen en daarna helemaal niks.
[2:14:33] Dat is eigenlijk voor iedereen. Behalve de mensen die er werken want die ze tegelijk op vijftien procent en dat is ook een raar onderscheid die je hebt
[2:14:43] vijfentwintig procent was dus voor een halfjaar en wij hebben eigenlijk steeds ook reacties terug gehad dat het met name de lengte was
[2:14:51] die veel bepalende was ook of dat mensen ook echt vanuit het bijverdienen een stap zetten naar werk
[2:14:59] en bijna andersom. Als je eerst een tijdje vijfentwintig procent. En dan naar nul gaat dat het eigenlijk of tekort was of het verschil gewoon weer tussen het werken met bijverdienen en de stap naar een baan die misschien net meldt niveau verdiende ofzo. Dat dat eigenlijk een hele kleine stap werd. Dus
[2:15:15] dat was een beetje dilemma waar ik in zat zeg ik maak schetsen. Maar de opties die we hadden
[2:15:21] plus
[2:15:23] we zien dat als je geen effect zal hebben op de toeslagen. Een aantal leden raymond memoreerde eraan
[2:15:28] dat je dan eigenlijk max vijftien procent moet bijverdienen,
[2:15:32] met name bij de huurtoeslag gaat hij heel hard. Als je daar hoger bij verdient, dan is het effect op de huurtoeslag omdat hij n best
[2:15:40] steile afbouw pad heeft gaat ie best hard als je dan dus meer verdiend. En wat je dan aan de andere kant net op de huurtoeslag ook een overhoudt
[2:15:48] en bij de grens van vijftien procent heeft dat geen effect op de toeslagen.
[2:15:52] Dat was ook een overweging.
[2:15:55] Straks krijgt dus iedereen
[2:15:58] ook de mensen die jonger zijn dan zevenentwintig jaar. Wat niet het geval is
[2:16:04] tenminste een jaar mogen bijverdienen voor vijftien procent.
[2:16:08] Daarna is de mogelijkheid voor verlenging.
[2:16:11] Dat is bij die zes maanden termijn die we nu hebben ook niet het geval. Dus daar zit een verruiming in
[2:16:16] de mensen met een medisch urenbeperking blijft, zoals het nu is vijftien procent structureel.
[2:16:22] De alleenstaande ouder gaat ook naar vijftien procent was twaalf
[2:16:27] en dat gegeven dat dan ook daarmee duidelijk mogelijkheden worden verlengd
[2:16:32] dat eigenlijk voor sommige groepen ook nog verhogen, met name de alleenstaande ouders met kinderen jonger dan vijf jaar
[2:16:38] en dat we ook zien dat het dan op deze manier geen effect heeft op de toeslagen vond ik dit een verantwoorde vormgeving en daarom hebben we ook op deze manier gedaan, waarbij ook de harmonisatie maakt dat je niet allerlei discussies krijgt om welke doelgroep te vallen en ook welke verschillende regimes daar weer konden vallen.
[2:16:59] Dit geld moet ik ook nog even zeggen. Ook voor de mensen die bijvoorbeeld met mentale problematiek te maken hebben
[2:17:05] want wij mensen urenbeperking is het heel vaak ook dat je niet altijd mensen zijn die met met mentale problematiek te maken hebben. Die zouden nu in het regime van de van vijfendertig procent mogen bijverdienen en daarna helemaal niks meer.
[2:17:17] Terwijl we ook zien dat deze mensen juist soms ook wel heel veel baat kunnen hebben bij werken bij verdienen. Maar dat dat niet zomaar in een halfjaar allemaal opgelost is en dat deze ook gewoon
[2:17:29] nu tegemoet kunnen gaan komen.
[2:17:31] De weging is aan uw kamer. Maar ik vond dit al met al ook een invulling. Wat ik echt wat met recht kan spreken over hem
[2:17:38] verbreding en verbetering van de bijverdiende regelen.
[2:17:41] Mevrouw de voorzitter, ik snap de afwegingen van de minister wel. Ik zoek nog een beetje want we willen natuurlijk volg mij als ik een beetje collega´s ook hoorde willen natuurlijk niet dat mensen erop achteruit gaan,
[2:17:55] is het nou zo dat op het moment dat mensen die al in dit proces zitten die die vijfentwintig procent verdienen die in dat halve jaar zitten die wet gaat in gaan zij terug naar vijftien procent of lopen we hem dan uit voor de periode die zij hebben want dan heb je effectief voor die mensen in ieder geval geen achteruitgang.
[2:18:14] De minister. Dat laatste klopt. Hiervoor geldt het overgangsrecht. Dus als je er al bent begonnen en je zit in die vijfendertig procent. Dan is dat niet opeens als de wet is aangenomen. Dat dat opeens wegvalt.
[2:18:26] Mevrouw cartman.
[2:18:28] Ik had er specifiek nog de vraag voor de onderbouwing van het percentage.
[2:18:32] Wat is er gekozen voor vijftien procent, omdat sommige dingen op vijftien procent zijn en omdat het waarschijnlijk op vijftien ergens rond de vijftien procent al een beetje gaat schuren met de huurtoeslag of zou ook een percentage te bedenken zijn van zeventien procent. Of zitten dichter op de zestien of zeventien komma zes. Dat kan ook verschil maken. Dus ik zou heel graag willen weten wat waar waar zit die onderbouwing van vijftien procent en is het dan ook exact vijftien procent zou dat ook voor alle groepen zou zijn want ja logisch en fijn dat het eenduidig is voor iedereen hetzelfde. Maar ja als je bepaalde groepen nog zou kunnen verhogen, dan zou ik liever een paar bepaalde groepen willen verhogen, dan niet.
[2:19:19] De minister,
[2:19:20] de politieke wens van mevrouw cartman, maar ik heb volgens mij net probeer ik wilde graag harmoniseren nogmaals klachten echt vaak en dat snap ik heel goed dat er zo veel regels zijn dat mensen niet meer weten waarvoor ze in aanmerking komen. Dan vind ik eigenlijk belangrijk om te kijken hoe we dat kunnen gaan harmoniseren.
[2:19:35] We wilden een verlengen omdat we hoorden dat daar gewoon echt te grote leidt tot grote last zat voordat je goed er wel een baan hebt bijverdiende bent dan stopt alles weer
[2:19:45] en ik wilde hem graag langer hebben met ook nog een mogelijkheid voor verlenging. Als dat volgens het college ook passend is
[2:19:52] en we wilden ook kijken of dat we niet bijvoorbeeld netto mensen slechter uitkomen omdat ze hun toeslagen gingen verliezen, maar ook bijvoorbeeld omdat het verschil wat ik noemde het verschil met
[2:20:04] de stap naar een baan, bijvoorbeeld op wereldniveau dat die ook weer onaantrekkelijk wordt. Want daar zit natuurlijk ook. Je moet als je gaat en uitkering hebt met een bepaald percentage voorbij verdienen en het verschil wordt eigenlijk te klein ten opzichte van werken
[2:20:19] we niveau. Dan kan het zijn dat het voor mensen ook niet meer interessant is om die stap te zetten naar de arbeidsmarkt
[2:20:25] en dat wil je natuurlijk uiteindelijk wel. Uiteindelijk is het ook een middel om mensen gewoon weer, maar ook dieren die dat kunnen
[2:20:32] om die ook de mogelijkheid te geven hoe die stap op naar de arbeidsmarkt te zetten.
[2:20:35] Dus dat zijn allemaal overwegingen geweest
[2:20:39] en met name rondom de toeslagen hebben wij ook gekeken naar de percentages en dat strookt natuurlijk ook al met percentages van de medische urenbeperking van mensen die dat wel hebben op vijftien procent
[2:20:49] en die hebben dat structureel
[2:20:52] vervolg vraag van mevrouw kerstman.
[2:20:55] De vervolgvraag. Mijn vraag was waar is die vijftien procent opgestuurd is dat extra neem ik bedoel ik snap de onderbouwing. Maar exact
[2:21:03] is het vijftien procent dat het gaat schuren meteen want het ging eerst niet over toeslagen. Maar voorzitter, de minister gaf aan in eerste instantie met de huurtoeslag al snel
[2:21:17] is het zo dat bij dat percentage van vijftien is dat exact vijftien procent waarop het dan
[2:21:23] met de huurtoeslag gaat schuren of en is het zo dat voor andere toeslagen andere percentages gelden. Dus ik snap heel goed. De onderbouwing van de minister ook dank voor de voor de beantwoording. Voorzitter, maar ik ben nog iets meer naar verdieping slag op zoek want er is geen geld. Dus andere percentages voor voor toeslagen wanneer het gaat schuren.
[2:21:44] Andy vijftien procent is dat ook precies het percentage op. Het gaat schuren of ligt dat eigenlijk op zeventien op negentien op.
[2:21:53] De minister het verschil
[2:21:54] met toeslagen. Want de ene toeslag kent bijvoorbeeld een hele hoge inkomens grens ten opzicht van andere toeslag ook een andere vermogens grens.
[2:22:02] Dus die zijn ook niet geharmoniseerd zorgt verslaggever voelt die bereikt veel meer mensen en is het ook veel naar de aftrap waar een dergelijke te maken,
[2:22:12] maar met name bij de huurtoeslag zagen. Ik zal eventjes kijken ook nog naar de exacte percentages. Maar ik heb bepaalde cursus gezien waarin dat echt vrij snel dat we elkaar gingen raken
[2:22:21] en dat willen wij voorkomen. Dus dat is ook een van de redenen geweest omdat je dan met alle goede bedoelingen van dean ervoor kan zorgen dat uiteindelijk mensen onder de streep gewoon slecht eruit zijn.
[2:22:32] Beseft u zich, mevrouw cartman, dat dit de derde vraag is.
[2:22:37] Inderdaad ja, dan zou ik de voorzitter minister willen vragen of we die onderbouwing kunnen krijgen
[2:22:44] dat we gewoon even wat dieper de materie in kunnen. Dat zou ik gewoon heel prettig.
[2:22:47] Vinden.
[2:22:50] De minister.
[2:22:51] Dus ja, ik zal even kijken want volgens mij zit die ook bij de beide beslist nodig want we hebben daar ook.
[2:22:57] Desnoods gespecificeerd. Per toeslag. Volgende.
[2:22:59] Maar niet niet gespecificeerd. Lach maar wel volgens mij.
[2:23:07] Ik weet niet of hij een toeslag hebben gekeken naar de toeslag waar het het snel.
[2:23:11] De geraakt worden dan zou perfect of om het exacte percentages weet zou fijn zijn eigenlijk het liefst.
[2:23:17] Specificeert toeslag. Dat laatste weet ik niet of dat ik dat aan kan kan nagaan. Dat heeft te maken met wanneer komen de inkomensgrenzen in beeld bij bepaalde toeslagen.
[2:23:28] Er is een berekening gemaakt waarop dit vijftien procent is en ik zou graag gewoon die berekening willen zien.
[2:23:33] Ik ga even kijken wat het is maar het is met name bekeken op de toeslag die het snelste aangeraakt wordt, is de huurtoeslag. En waar het effect ook meteen het hardste is.
[2:23:44] Maar de minister komt zo terug. Mevrouw cartman.
[2:23:47] De laatste twee interventies rekenen ik niet mee.
[2:23:51] Dus heeft hij geen vragen te gaan.
[2:23:53] Vandaar.
[2:23:55] Ja, te danken naast
[2:23:57] dat mevrouw cartman vroeg om de cursus te krijgen, lees ik ook dat er
[2:24:03] verschillende varianten zijn doorberekend in de beslis nota s. Alleen
[2:24:08] de verschillende varianten van die bijverdiende regeling. Die zie ik niet terug in de beslist nota zie op verschillende bedragen erbij.
[2:24:16] Dus die die zou ik dan ook graag zien om als camera te kunnen reconstrueren op basis waarvan deze minister overwegingen heeft
[2:24:24] gemaakt en voorzitter, mijn vraag is
[2:24:28] als het gaat van vijfentwintig procent naar vijftien procent denkt de minister dat het onaantrekkelijker is,
[2:24:35] zowel voor werkgevers als werknemers om
[2:24:38] dat werk te gaan doen in de in de in in de bijstand en is er nou ook overwogen die anton om ernaar te kijken
[2:24:45] om in regelgeving mogelijk te maken om bijvoorbeeld de beslissing aan gemeenten te laten of je bijvoorbeeld voor een periode die vijfentwintig procent hanteert of niet of
[2:24:56] naar wetgeving te kijken onmogelijk te maken dat je wel gewoon vijfentwintig procent kan hanteren zonder dat het invloed heeft op andere regelingen.
[2:25:04] De minister van dat laatste kan sowieso niet. Je kunt niet zomaar voor een groep iets zonder uitzondering voordat het effect heeft op andere regelingen.
[2:25:11] En dan zou ook de vraag op tafel komen. Wat is de rechtvaardiging van dat je voor een bepaalde groep bel gaat uitsluiten dat het effect heeft op hun toeslagen en voor andere mensen die gewoon.
[2:25:21] Wij spreken op hun niveau werken dat dat wel geld.
[2:25:26] Wat zal ik niet goed kunnen rechtvaardigen, zeg ik. Maar eerlijk gezegd
[2:25:30] is het overgelaten aan de gemeenten nemen wilde gewoon zelf een uniformen bijverdienen regeling zodat ik juist helder is voor mensen waar ze aan toe zijn ze vooral langere zekerheid geven voor dat bijverdienen. Dus daarom ook die verlenging.
[2:25:46] Ik heb niet overwogen om het aan de gemeente te laten.
[2:25:48] Ik zal even kijken naar de verschillende berekeningen. We hebben gewoon vooral naar de verschillende varianten gekeken als je gewoon de doelen wil wil bereiken
[2:25:57] meer uniform, harmonisering en andere zaken die net allemaal genoemd hebt. Wat wat is dan een logische regeling en die heb ik volgens mij net ook toegelicht,
[2:26:09] maar over exacte berekeningen zijn geweest. Dat zal dan
[2:26:12] dat moet ik even nagaan. Check. Ik dacht dat het bijna bij de nota zat. Maar dat is dus niet zo.
[2:26:18] Dat is niet het geval. Mevrouw.
[2:26:21] Maar.
[2:26:24] Dit is een belangrijk debat en de minister bedanken voor het exploiteren van die afweging zo want daar zijn commissiedebat ervoor. Dus dat dat waardeer ik enorm
[2:26:33] van het hart moet. Maar dit is wat we altijd doen. Dit soort dingen. Je loopt tegen de grenzen van huurtoeslag. Dus kan het niet.
[2:26:39] En even politiek. Je zou ook kunnen zeggen dat afbouwplan de huurtoeslag. Dat is zo steil. Er is geen afbouw pad van een toeslag die zo snel is. Hoezo. Is dat eigenlijk dat papa van huurtoeslag moet anders
[2:26:52] zeker als met elkaar bestaanszekerheid en volgens mij is het ook wel een rapport opgeschreven en hier lopend op clem. We willen ook ons geld
[2:27:01] is ook een overweging doen we niet. Dus er is een andere mogelijkheid, namelijk dat je zegt ik ga aan de slag. De vraag die ik aan de minister heb in die hele expliciete afweging afwegingen. Dank voor detail. Voorzitter, ik kom met mijn vraag is dat je zegt er zijn mensen die klem lopen en ik vind het onrechtvaardig om verschil te laten ontstaan. Dus
[2:27:22] kom op percentages. Mevrouw cartman heeft gevraagd. Even excuseren. Waar komt het percentage voornaam. Wat ik daar moeilijk aan vind is. We zien dat ze dat bijverdienen voor heel veel verschillende dingen gebruiken want er zijn mensen die dat waarvan we weten die een paar maanden bijverdienen en die doen dat nu op vijfentwintig procent, omdat het de beste manier naar werk is. Die worden afgekneld. Er zijn mensen die een heel jaar lang en die bijvoorbeeld geen huurtoeslag hebben en mijn vraag is
[2:27:49] waarom dan niet zoals die van baalen zegt zoals je dat bij veel van de maatregelen met die bepalingen doet wat je zegt dit is het totale budget wat je per individu kunt geven.
[2:27:59] Dat kan je over een jaar verdelen over een halfjaar een bijverdienen. Kom je niet in de knel. Het is aan de gemeenten om dat in te delen is het totaalbedrag voor iedereen hetzelfde. Ik zou zeggen dat is eerlijk. Maar dan kun je wel maatwerk leveren is dat overwogen. En waarom is daar niet voor gekozen.
[2:28:15] De minister.
[2:28:19] Het punt van de toeslagen heb ik denk ik al bij mevrouw simons gemeld dat dat mijn moeilijkste is omdat dat juist vaak zo beperkend en invloedrijk is op wat mensen ook overhouden.
[2:28:29] Want als ze ook over het bestaansminimum is. Dat gaat niet alleen over de bijstandsuitkering was ook een vraag. Levering gaat het om andere regelingen waar men ook recht op heeft om die bij elkaar op te tellen.
[2:28:41] De bus kan het asfalt pad op de huurtoeslag veranderd worden. Technisch kan het altijd veranderd worden. Alleen dat doe je niet weer voor één groep. Dan doe je dat ook weer voor iedereen en kost dat ook heel veel geld, zeg ik tegen mevrouw. Maar toch.
[2:28:52] En dat zijn de dilemma s. Ga je dat daar in de hele groep steken of doe je dat dan specifieke groepen waarin je vind dat hij beter ondersteund worden. Maar dat zijn de dilemma s en afwegingen die wij moeten maken.
[2:29:04] Kan je een totaal budget per individu geven waarin het bijverdienen mogelijk is.
[2:29:14] Theoretisch zou het kunnen denk ik. Maar ik zit te denken of dat het uitvoeringstechnische allemaal makkelijker wordt ook niet iedereen gaat bijverdienen in de bijstand. Dit is een veronderstelling dat dat voor iedereen geldt.
[2:29:26] Daar zien we natuurlijk ook weer steeds verschillen in hoe je dat doet
[2:29:30] en ik noem de alpen bijvoorbeeld mensen met medische urenbeperking. Die hebben een structurele blijven die mogelijkheid. Dus dat is niet alleen maar een budget voor één jaar. Maar dat is gewoon voor altijd.
[2:29:42] Maar er zijn ook mogelijkheden waarin mensen noemden open voor mensen met mentale problemen die nu ook die helemaal niet in deze regeling file en u straks wel de mogelijkheid hebben
[2:29:50] die ook nog eens een keer verlengd kan worden als naar oordeel van het college het zo is
[2:29:55] dat ze daar dus ook meer recht op hebben en dat het ook goed voor zou zijn
[2:30:00] dan zou ik die mensen beperken met met één jaar budget dat je verschillend in kan zetten.
[2:30:05] Dus theoretisch kan het
[2:30:08] maar ik zie ook het ook hier zitten weer haken en ogen aan. In elk voorstel dat je presenteert zit altijd dilemma´s.
[2:30:14] Ik heb proberen uit te leggen welke afwegingen en keuzes. Ik heb gemaakt en waarom we hier uit zijn gekomen
[2:30:21] me toe.
[2:30:24] Dank voor het eerlijke antwoord en volgens mij in die kamer zijn wij zoekende en snappen we de afweging en ik hoor mevrouw cartman die zegt jo laat hem even zien wat die percentage precies zitten waar ze het geval die van baalen zicht kan dat niet anders kun je t verlengen naar deze optie gekeken. Mevrouw pot zelf, maar ook de vraag van hoe maak je die afwegingen. Mijn vraag aan u is als u ons nog een briefje gaat sturen, zoals mevrouw cartman heeft verzocht met informatie van de van balen. Zou u deze optie dan ook mee kunnen nemen en ook bij een aantal gemeenten kunnen toetsen waarin je die andere groepen ook meeneemt. Want ik zag er namelijk niet in de stukken als overwogen optie, zodat we mee kunnen nemen in die weging.
[2:31:07] De minister,
[2:31:09] voorzitter, wordt nu net gedaan alsof of iets heel erg anders aan het doen zijn dan dat we al deden. Ik wil nog even terug naar de situatie op dit moment. Op dit moment hebben we gewoon eigenlijk verbeteren voor iedereen. De situatie behalve voor de mensen die in de eerste half jaar of vijfentwintig procent zitten en die krijgen straks nog vijftien procent voor tenminste één jaar met de mogelijkheid van verlenging wat ze niet hebben. Het is nu gewoon keihard lul na zes maanden.
[2:31:34] Als we nu allerlei varianten er nog toegang voegen dan denk ik dat we echt nog wel eventjes langer bezig zijn voordat we deze regeling hebben en tegelijkertijd hoorde ik uw kamer zeggen maakt het mogelijk dat het verlengd wordt
[2:31:47] en ik snap de zoektocht van uw kamer hammond. Dit is er eentje voor mij ook geweest waarin ik heb gekeken naar wat wat is nou logisch.
[2:31:54] Maar ik zou er ook echt voor willen pleiten om te zorgen dat dit ook sneller, wet en regelgeving kunnen omzetten. Dan kun je ook echt die stad maken
[2:32:03] en waarin we eigenlijk zoveel mogelijk aansluiten bij situaties die er zijn en er bijna altijd nog verbeteringen op aanbrengen,
[2:32:10] behalve voor de zes maanden termijn waar de meeste mensen nog last van hebben als ze eruit vallen.
[2:32:18] Dus nee ik ga niet nu nog allerlei varianten uitwerken en vragen en dat soort zaken die dit mogelijk zouden moeten zijn. Ik wil eigenlijk gewoon nu gewoon stappen gaan zetten, zodat er minder wetgeving kunnen vast gaan leggen
[2:32:30] want dat is denk ik waar de mensen echt wat aan hebben.
[2:32:35] Dat wordt de laatste vraag, mevrouw cartman.
[2:32:39] Ik vind het heel erg jammer want ik heb echt.
[2:32:40] Vraag maar dit is ook een beetje van de orde, want de minister die geeft ons argumenten die wij allemaal snappen. Dat wordt ook aangegeven. Alleen achter onder onder de argumenten zitten onderbouwingen die wij niet hebben gezien en het enige wat we willen is, zodat wij een betere afweging kunnen maken. Voor pot heeft ook al aangegeven. Ik kan die afweging nog niet maken
[2:33:00] en we gaan heel ver met de minister mee van dat we snappen waar het allemaal vandaan komt, maar we kunnen wel beter ons werk doen als we net iets meer diepgang hebben en daar is de vraag om dus ook de vraag het ons niet variant uitwerken. Dat is gewoon heeft in uw afweging gezeten. Dus daar is.
[2:33:17] Daar zijn papieren van.
[2:33:19] Het is niet de vraag van verzinnen nieuwe variant. Het is de vraag kunnen we die afweging van die variant even meekrijgen.
[2:33:27] De minister.
[2:33:28] Voorzitter, ik heb volgens mij de afwegingen allemaal in beslist punten noten neergelegd en ik heb ze hier ook nog eens een keertje herhaalt. Ik heb toegezegd en dat ik nog even kijken naar die berekening van de varianten. Want dan kunt u dat ook nog bekijken,
[2:33:40] maar er werd hier gevraagd om nog echt een hele andere variant met een soort budget per individu of iets dergelijks.
[2:33:46] En dan als ik dat niet overwogen, zeg ik ook eerlijk bij want ik heb gewoon exact overwogen wat ik genoemd heb.
[2:33:54] Maar dat ik hier ook allerlei haken en ogen zie opdoemen en sterker nog, als ik dat helemaal zou moeten gaan invoeren. Dan duurt het nog wel even dat mevrouw cartman die bevingen meenemen.
[2:34:04] Het kan zijn dat de kamer daarop uitkomt. Maar dat vind ik ook dat we het eerlijke verhaal moeten vertellen dat omdat we weer een hele nieuwe variant gaan kijken er ook geen
[2:34:12] korte termijn niet in wet en regelgeving kunnen maken,
[2:34:16] want deze hebben wij verder niet uitgewerkt omdat ik juist een variant wilde die we ook snel konden gaan implementeren
[2:34:24] van baalen. Tweede vraag.
[2:34:26] Voorzitter, ik vraag me af waarom waarom de minister niet bereid is om een simpele vraag. Kijk nou naar een variant waarin je zegt
[2:34:36] dus de mogelijkheid om te kiezen uit twee smaken, namelijk zes maanden vijftien procent
[2:34:42] en één jaar lang vijfentwintig procent. Dat je daar de vrijheid in hebt om die sorry hoor dat je de mogelijkheid hebt om dit te kiezen
[2:34:50] waarom de minister nauru
[2:34:52] niet bereidt is om dat gewoon even
[2:34:55] uit te zoeken om even te polsen. En dat aan de kamer te doen toekomen of het wellicht mogelijk zou kunnen zijn. We we proberen mee te denken. De minister te verbeteren in haar brief.
[2:35:05] Dus waarom
[2:35:06] is de minister niet bereid om dat te doen en mijn tweede element is van is de uberhaupt wel wat te wijzigen aan het beleid van de minister ten aanzien van die brief. Want als ik in de beslis lood noodtas lees
[2:35:19] op twintig april start project sonderen coalitie
[2:35:23] vraag me af waarom ben ik niet gesondeerd. Al in de coalitie.
[2:35:27] En dat ten dienste daarvan ook een sanderink memo is opgesteld voor de coalitie waarin stond maatregelen en de toon van de brief staat echt in beslis nota sanderink memo voor het project om de coalitie mee te nemen denk van is het al beklonken.
[2:35:45] Mag ik nog wat wijzigen. En waarom heb ik geen sanderink memo gekregen en waarom is ze niet met mij gesondeerd fik. Een beetje vreemd. Dus kan de minister daarop ingaan.
[2:35:56] De minister.
[2:35:58] Voorzitter, eerste eerste vraag over de vijfentwintig procent. En waarom ik die keuze niet geef. Ik noem net ook al.
[2:36:05] Dan heb je dus een situatie dat iemand zegt ik ik zou eigenlijk die vijfentwintig procent wel willen maar dan loopt ie ook die jaren mis. Dat is de verlenging die er nu in zitten
[2:36:16] want je kan het niet allebei hebben. Het kan niet zo zijn dat je zegt vijfentwintig procent. Doe daarna nog maar eventjes vijftien procent. Want het is de patiënt. Ik was nog eigenlijk nog langer bezig. Ik wilde nog hebben.
[2:36:28] Wij willen juist ervoor zorgen dat mensen langer de tijd krijgen om hun bijverdiende mogelijk maken want daar kregen wij vaak de opmerking over. Dat is veel te kort was veel te rigide dat je gewoon in één keer naar nul gaat.
[2:36:42] Dus als je die optie er ingaat zetten dan krijg je dus ook weer twee verschillende regimes waar ik ook de complexiteit wilde reduceren.
[2:36:50] Plus dat je ook best wel veel van mensen vraagt want iedereen zou eigenlijk zou ik denk ik. Doe maar die vent procent. Maar want het komt toch wel wat leuker,
[2:36:59] terwijl het uiteindelijk gewoon in je eigen voet schieten kan zijn, bijvoorbeeld omdat het invloed heeft op de op de toeslagen. Maar bijvoorbeeld ook omdat je na zes maanden doorheb dat je meer tijd nodig hebt
[2:37:09] en dan is die optie afgesneden.
[2:37:11] Dus dan vind ik het eigenlijk meer ver om te zorgen dat wij aan de voorkant duidelijkheid geven dat mensen waar ze aan toe zijn
[2:37:18] en dat er ook niet echt best wel lastig afwegingen worden neergelegd met misschien wel teleurstellingen, daarna van dean
[2:37:24] en dat wordt ook gewoon harmoniseren voor de hele groep. Want ik vind het ook best ingewikkeld om mensen met remedies urenbeperking te zeggen.
[2:37:31] U mag maar vijftien procent hebben we iemand die dat niet heeft vijfentwintig procent voor een halfjaar heeft dat vond ik ook een ingewikkelde.
[2:37:38] Dus dat is echte afweging geweest fobieën zijn gekomen. En natuurlijk kan de heer van balen als ze daar ook een meerderheid in deze kamer heeft
[2:37:45] altijd weer wijzigingen aanbrengen. Zo werkt het ook in onze parlementaire democratie
[2:37:50] en als u over het sonderen van de coalitie. We hebben een afspraak in het coalitieakkoord
[2:37:57] en dan moet ik ook af en toe eventjes gaan vertellen en dat is ook heel goed wat ik aan het doen ben om te zorgen dat wij de afspraak in het coalitieakkoord uitwerken.
[2:38:07] Dat gebeurt
[2:38:08] en dat is volgens mij geen geheim.
[2:38:11] En als die hiervan waren er de volgende keer ook bijgepraat te worden. Dan ben ik altijd bereid om dat te doen. Maar sommige dingen zijn ook echt gewoon voor de voor de coalitie omdat zij ook gewoon willen weten hoe ben ik bezig om een afspraak het coalitieakkoord in te vullen en het coalitieakkoord is van de coalities, zoals de naam al zegt
[2:38:28] het lijkt me dat op zich ook niet gek.
[2:38:33] De minister kan doorgaan met haar beantwoording.
[2:38:36] Even kijken. De verruiming van de vijftien grenzen hebben we al gehad.
[2:38:44] We kijken
[2:38:46] mevrouw naartoe gaat ook een vraag over het buffer budget
[2:38:50] zeg. Dat biedt geen oplossing voor de onduidelijkheden in de wet lost het probleem niet op.
[2:38:54] Dan kan ik nog toelichten hoe de wet wordt aangepast, zodat het geen pleister is in haven worden
[2:39:01] in spoor ook maar zeggen. Werken we niet alleen het buffet budgetten uit. Maar we maken ook het verrekenen simpeler onder andere door automatisch verrekenen mogelijk te maken. Nu zie je dat vaak mensen in de problemen komen omdat de zaken verrekend moeten worden, bijvoorbeeld in de maand waarin ze
[2:39:15] dat net iets verdiend hebben. Maar later weer een verrekening krijgen en waardoor ze ook weer onder onder het sociaal minimum schieten
[2:39:23] en dat maakt dat mensen juist zo vaak in de problemen gaan komen. Dus binnen dat in zijn totaliteit
[2:39:28] verbeteren.
[2:39:30] Het budget is daar eentje van de dc maakte ook dat op het moment dat je schommelingen hebt in je inkomen dat het juist opgevangen kan worden met het budget dat je niet bang hoeft te zijn dat er elke keer verschillen zijn in inkomen met alle gevolgen van dien.
[2:39:47] Ga maar ze elke keer toeslagen daarop aanpassen. Dat valt nou ook weer niet mee. Dus dat brengt juist rust en stabiliteit in de situatie
[2:39:55] als ze zegt van der wet en regelgeving als zodanig moet beter
[2:39:59] en dan kom ik weer op het gesprekje net uit wat we proberen het echt zo snel mogelijk te doen. Maar als ik het nu.
[2:40:05] We moeten wachten tot we al die wetten en regels op elkaar hebben aangesloten, mis ik nu kansen om echte zaken te verbeteren en ik wil die kans nu in ieder geval afpakken en dan ook in spoor twee fundamentele kijken zaken
[2:40:17] sta me toe. Vraag drie.
[2:40:19] Dank u, voorzitter voor het meetellen dat zijn familie. Dit was oprecht op een uitspraak van dank. Ik snap het antwoord niet helemaal. Want wat wij zien we zien best wel veel rechterlijke uitspraken van fouten die gemeentes die fouten maken en ook uitspraak van de centrale raad van beroep noemt twee voorbeelden zijn nog steeds gemeenten die fictief rekenen,
[2:40:43] dat wil zeggen inkomsten schatten en op basis daarvan de hoogte van de bijstand bepalen. Dat is in strijd met artikel achtenvijftig van de participatiewet. De geboorte gebeurt het nog steeds
[2:40:52] wat we zien tweede voorbeeld. Er zijn nog steeds gemeenten die bij het inkomsten uit eigen onderneming rekenen met omzet in plaats van de nettoresultaat. Ook dat is in strijd met de participatiewet artikel eenendertig, een, artikel tweeëndertig. De minister past niks aan.
[2:41:07] De rechter zet zegt dit is in strijd met de wet. Het is voor gemeenten schijnbaar zo moeilijk om dit goed te doen en in plaats van dat we dat oplossen, is het antwoord. We doen een buffer budget. Ja waarschijnlijk snap ik het niet. Voorzitter. Want dat is toch geen oplossing voor dat probleem. Voorzitter,
[2:41:22] De minister. Nee dat klopt. Dat is ook geen oplossing voor het probleem. Dat is een oplossing voor een probleem dat de wet en regelgeving niet goed wordt toegepast en dat zit me dan niet per sé in de wet en regelgeving zelf van die klopt dan wel. Maar hoe die dan in de praktijk wordt toegepast.
[2:41:35] Het buffer budget zit niet per se op dit soort situaties. Het buffet budget zit op situaties dat het inkomen
[2:41:42] door omstandigheden kan verschillen waardoor je eigenlijk vrij snel te maken hebt met
[2:41:47] met allerlei schommelingen in je inkomen en maar voor nodig is dat je dat voor een tijdje ook gewoon wat meer kan stabiliseren, noem ik het maar eventjes via dat buffer budget
[2:41:57] zodat mensen niet elke keer gewoon in de problemen komen doordat bepaalde verrekeningen plaatsvinden. Die zitten niet alleen in wat gemeenten verrekenen. Dat zit hem ook gewoon in
[2:42:09] in sommige betalingen die je laten doet dan in de maand dan dat je ze krijgt
[2:42:15] de effecten daarvan ook weer op je inkomen
[2:42:18] bezwaar regels niet goed worden toegepast, moeten we zorgen dat die regels gewoon juist wel goed worden toegepast
[2:42:27] als de meeste gemeenten het wel goed kunnen doen en een aantal niet. Dan denk ik niet per se dat de complexiteit van de wet en regelgeving zit, maar meerdere gemeenten daar zelf mee omgaan.
[2:42:36] Maar waar we de wetten en regels moeten aanpassen. Ook niet alleen ook maar waar we verbeteren, maar ook als ze bijvoorbeeld uitspraken zijn van de rechter. Dan doen we dat natuurlijk ook
[2:42:47] een vervolg. Mevrouw. Maar toch.
[2:42:52] Jij voorzitter, omdat het voorbeeld dat de minister het graf in bij mijn oorspronkelijke vraag, namelijk bijvoorbeeld met die extra bij vakantiegeld of dat ziet er me niet verrekend systematiek en dat zien we dus heel vaak mis gaan en ik snap heel goed dat de minister zich. Je moet gewoon de wet uitvoeren. Dat vind ik ook. Maar als je de wet uitvoert. Heb je t hele budget niet nodig dus schijnbaar is er een stokje. En dat is niet alleen maar omdat het over over de jager niet goed gaat en het is niet dat we je bij een gemeente zien we zien het op veel plekken. We zien ook dat de rekentoets niet altijd kloppen en dat komt, zegt de minister ook heel terecht omdat het omdat het enorm ingewikkeld is, maar daarom snap ik die oplossing niet omdat dan is het of dit is helemaal geen probleem ligt. Lig je één keer de wet uit en is het klaar. En dan blijft mijn vraag waarom heb je dan dat buffer budget nodig.
[2:43:42] De minister.
[2:43:44] Maar als ie als ie schommelingen zich niet meer voordoen ten diepste dan zou je dat burgerbezit niet nodig hebben. Maar dat kunnen we natuurlijk altijd redenen zijn waarom die schommelingen wel voordoen
[2:43:54] en het is niet alleen gelegen altijd bij omstandigheden vanuit de gemeente
[2:43:59] en daar geeft dit budget juist wel meer de rust en stabiliteit noem ik het maar mevrouw me toegenomen nu twee voorbeelden. Maar je kunt natuurlijk ook gewoon andere voorbeelden zijn beroemde schommelingen opeens plaatsvinden
[2:44:12] en het betekent dat mensen opeens wel heel erg onder het sociaal minimum schieten en gewoon in armoede terecht komen en daar heb je dat ook voor bedoeld.
[2:44:23] Wij werken deze nog verder uit. Dat doen we overigens ook op verzoek van niveaus en vng. Want die die hechtingen juist aan om te zorgen dat het niet elke keer te maken hebben met mensen die die
[2:44:36] toen door externe omstandigheden gewoon onder het sociaal minimum schieten
[2:44:41] en in die vormgeving kunnen we denk ik ook gewoon aardig met elkaar naar kijken of dat is ook wat, mevrouw me toch beoogt
[2:44:49] het ideaal geen schommelingen inkomen. Dat bestaat. Dat zou mijn ideale ook zijn. Ik zie alleen dat de biopoorten gewild wat ingewikkelder is en nogmaals, dan kan ik wachtte totdat het helemaal opgelost is of ik kan nu wel kijken wat er ook
[2:45:02] een optie is om dat te verbeteren en ik kies voor het laatste.
[2:45:06] De minister kan haar beantwoording hervatten.
[2:45:11] Ook een aantal van u hebben nog een vraag gesteld over de zogenaamde participatie verplichting die vroeger ook van wat is nou het verschil met tegenprestatie.
[2:45:22] Laat ik zeggen dat ik het misschien wel het ergste vind als mensen in de bijstand zitten. We hebben nu een groep van ongeveer tweehonderd negentigduizend mensen in de bijstand
[2:45:30] en dat we eigenlijk niet goed weten wie die mensen zijn en wat zij kunnen en hun talenten liggen.
[2:45:40] Wil je voor mij samenleving altijd herkennen ook wat mensen kunnen en dat is niet vanuit een soort productiviteits gedachten.
[2:45:48] Juist omdat ik geloof en dan heb je het mensbeeld elk mens talenten en gaven heeft en dat we daar ook
[2:45:53] oog moeten hebben en recht aan moeten doen
[2:45:57] en wat we hier
[2:45:58] eigenlijk willen bewerkstelligen is dat het niet zomaar kan dat je zomaar twee jaar of langer in de bijstand terecht gaat komen zonder dat iemand weet hoe het met je gaat
[2:46:09] wat je waar je talenten liggen en dat mensen daar gewoon eigenlijk bijna vergeten worden en dat vind ik echt het allerergste wat er is
[2:46:20] en dat kun je doen door te zorgen dat je met zon participatie plicht en ik voerde het woord plicht trigget mendel. Maar misschien zit die veel meer op de plicht van bijvoorbeeld gemeenten om te zorgen dat de mensen in beeld houdt
[2:46:34] dat je ook kan zien of je bijvoorbeeld andere vormen van maatschappelijke participatie kunt doen
[2:46:40] en dat is een breed brede term. Dat is een term. Daar mogen ze ook zelf gewoon invulling aan geven en zelf ook gewoon zeggen waar zij dat zouden kunnen gaan doen.
[2:46:51] En nadat dat we daarmee ook ervoor zorgen dat het niet meer plek wordt waar mensen zomaar vergeten worden dat we altijd oog voor de mensen die daar gewoon zitten en ook om te zien wat ze nog wel kunnen gaan doen
[2:47:05] en als dat ook niet mogelijk is dat we daar ook de erkenning voor hebben dat het dus ook verschillende situatie niet meer kan,
[2:47:13] maar wel dat ze daar met elkaar
[2:47:15] ook verblijf houden.
[2:47:17] Twee leden die aangeeft dat een vraag willen stellen. Eerste van kent daarna weer tekort.
[2:47:23] Ik maak me wel zorgen over dit voornemen van de minister
[2:47:27] krijg ik nog precies hoe dat allemaal uitgewerkt gaat worden. Maar dit verhaal doet me sterk denken aan de verhalen die ik in de loop der jaren van de verschillende wethouders en de gemeenteraad in den haag, maar ook in eindhoven hebt gehoord
[2:47:39] die dan uit wat er dan uiteindelijk uitmonden in mensen met een dwarslaesie die werden verplicht om naar een sollicitatietraining te komen of naar kansloze bijeenkomsten in grote hallen waar mensen verplicht werden naar toe te komen, terwijl het op geen enkele manier een bijdrage leveren aan het welzijn van mensen dan wel het vergroten van hun kans op het vinden van van werk.
[2:48:00] Dus ik zou de minister willen waarschuwen. Om hier heel voorzichtig mee te zijn, omdat dit soort vage taal die goed bedoeld klinkt
[2:48:09] in het verleden tot hele nare situaties begeleid en voordat de minister verder gaat. Op dit pad
[2:48:15] zou ik haar. Toch zou ik tenminste toch willen vragen om om dit om dit voornemen alleen verder uit te werken als de minister kan garanderen dat het ook echt
[2:48:29] dat gaat leiden tot het verbeteren van het welzijn van mensen dan wel het het vinden van van begeleiding of van van een baan. Want als je dit naar de gemeente stuurt wat de minister nu zegt gaat het mis.
[2:48:44] De minister
[2:48:46] bent eerlijk gezegd doe ik dat wel. Als we het over vertrouwen hebben een wantrouwen richting de gemeenten ook uit het doorklinken.
[2:48:56] Ik kom toch ook best veel bedoel je krijgt ook allerlei brieven van
[2:49:02] lobbyorganisaties en vertegenwoordigers van gemeenten en dat soort zaken die volgens mij toch iets anders uitstralen
[2:49:09] en die ook echt de vraag. Juist bijvoorbeeld ook vanuit vng vanuit de foosa is.
[2:49:15] Laat ons ook meer dat maatwerk te kunnen toepassen en niet gewoon om mensen alleen maar ergens naar
[2:49:21] de dwingende of iets dergelijks waar we effectief niet zo veel tegenover staat. Want dat is ook niet wat ik wil,
[2:49:28] maar we zullen deze nog verder uitwerken in de wet. Dus dan kunt u zelf nog ook over hebben hoe we het willen gaan doen. Maar nogmaals mijn motivaties terecht ingelegen dat ik echt niet wil dat mensen gewoon vergeten worden in de bijstand en dat dat vind ik dat gruwelijkste ongeveer wat er is
[2:49:45] omdat je als samenleving kun je niet maken dat je mensen dan gewoon in die zin bijna opgeeft. Misschien wel een soort bijna een kosten baten analyse wordt van of het goedkoper is om mensen in situaties te laten zitten dan gewoon te helpen om verder te komen.
[2:50:02] Ik denk dat we juist het laatste rondje zouden winnen
[2:50:05] bereiken
[2:50:07] de tekort.
[2:50:10] Dank u. Voorzitter,
[2:50:13] ik deel de mening van de minister dat mensen niet moeten vergeten en dat het echt
[2:50:18] heel triest is dat wanneer mensen niet meer in beeld zijn en ik zeg tegen de heer van kent of mensen een zware handicap hebben of niet. Ik geloof oprecht dat iedereen talent heeft en van hem zal dat vrijwilligerswerk zijn en uiteindelijk leiden tot werk en daar moet het omgaan. De sorry interpreteer ik die participatie en dan mijn vraag aan de minister naast de participatie die we willen vanuit mensen die in de participatiewet vallen
[2:50:43] ook participatie plicht juist vanuit gemeenten. Want er zijn gemeenten die onvoldoende in beeld hebben wie er in die kaartenbak zit wie er in de bijstand zit. Dus is het een tweeledige participatie plicht ook echt dat die gemeenten. Ik had een intakegesprek, maar ook later en wanneer ze in de bijstand zitten of kennismakingsgesprek in ieder geval de plicht hebben om in contact te staan en in gesprek te zijn
[2:51:08] en ook een participatie plan te bieden aan de mensen in de bijstand.
[2:51:13] Voordat de minister daar antwoord op gaat geven. Eerder kort de helft van kent gaat nu tegen mij zeggen ja. Ik word uitgezet
[2:51:20] door de heer der kortom, een antwoord te geven op de stelling van leerde kort dus bij interrupties is de afspraak niet op elkaar reageren. De vraag stellen aan de minister.
[2:51:30] Daarmee geef ik het woord aan de minister.
[2:51:32] Ik had inderdaad het voorbeeld gegeven van iemand met een dwarslaesie. Precies precies wat ik bedoel dus dat is nieuw dus niet een handicap zoals dit.
[2:51:40] Je bedoelt
[2:51:42] de minister, voorzitter is juist ook bedoeld om de plicht te hebben om je mensen te kennen om de mensen in je in je in je gemeente te kennen en om te zorgen dat je ziet
[2:51:52] wat ze wel en niet kunnen doen. Het lijkt mij tamelijk zinloos om iemand die gewoon
[2:51:58] bepaalde beperkingen iets niet kan om die dan te vragen om een bepaald werk te gaan doen
[2:52:05] maar dat wil niet zeggen dat zo iemand helemaal niet meer in beeld hoeft te zijn en dat die ook gewoon geen andere mogelijkheden heeft en dat lijkt mij juist in die we hiermee moeten realiseren. Maar nogmaals ook in de uitwerking komt dat ik verder aan de orde
[2:52:19] beantwoord. Dan was ook nog een vraag over de experimenten. Een aantal van uw leden hadden gevraagd. Mevrouw potten, mevrouw me toch. En wat breder. Mevrouw cartman die had het ook over de basisbanen.
[2:52:32] We hebben onlangs ook aangegeven in de brief voer het experimenteren artikel bewogen aan te passen en ook waarom.
[2:52:40] En dat we dat ook echt willen inzetten op het gerichte van re integratie en verdere stappen van participatie.
[2:52:47] Ik ben wat terughoudend in omdat ook op inkomensbeleid te doen, zeg ik eerlijk en dat komt ook omdat de raad van state zegt
[2:52:54] dat je bij experimenten feitelijk wordt afgeweken van de wet en dat het ook steeds een zorgvuldige afweging vraagt.
[2:53:02] En juist als het dan bij inkomen kuddes dus enorme verschillen gaan krijgen in bepaalde situatie die je ook niet goed mee kunt gaan uitleggen aan de mensen die verschillen bestaan.
[2:53:13] Vandaar dat we die dat experimenteren artikel gewoon richten op juist op tot meer mogelijkheden voor participatie re integratie
[2:53:23] waar ie daar wel wat breder is hoe je die op vorm kan geven. Maar eigenlijk het mij inkomens beleid
[2:53:31] om het experiment te brengen is heeft ook best wel wat nadelen en dat vinden we
[2:53:37] daar kiezen we ook niet voor.
[2:53:40] Dan vraagt kijken mevrouw pot ook nog van hoe moet ik nou
[2:53:46] spoor? Drie zien in het licht van de participatiewet. We hebben gezegd spoor één is eigenlijk was mevrouw pot niet dat
[2:53:56] of de hersenen vernietigd.
[2:53:59] Maar voor we ergens romans. Want u heeft nu wel antwoord geven op de vraag van mevrouw toe, maar nog niet op mij vragen over de experimenteer artikel.
[2:54:09] Ik dacht dat ik hem wel want zij vroeg wat ze noemt het voorbeeld van het depot
[2:54:16] en dat is heeft een project waarbij dertig kwetsbare jongeren tussen achttien en eenentwintig jaar in eindhoven jaar een uitkering vanuit vertrouwen krijgen.
[2:54:29] Nou sowieso maakt de participatiewet het nu onmogelijk om op individueel niveau de bijstandsuitkering zonder verplichtingen toe te kennen
[2:54:36] en dat moet altijd een individuele afweging zijn zonder ook niet zonder meer een beoordeling voor een hele groep. Dus dan moet ook echt per individu bekijken
[2:54:47] en dan is het beter bouwde produceert. De vraag van is dat gewoon als groep of wordt per individu gekeken of dat zich verhoudt tot de mogelijkheden die de participatiewet zich nu geeft.
[2:55:00] Maar nogmaals als je gewoon meer generiek op inkomensbeleid. Het het helemaal bij in de experimenten gaat trekken. Dan krijg je ook weer heel veel onderscheid wat ook echt lastig toe te passen is. Maar
[2:55:10] de bodem po als zodanig.
[2:55:14] Dit kan ik nu even lastig inschatten omdat ik niet helemaal weet hoe die me hoe ze me hebben opgebouwd is vormgegeven.
[2:55:21] Dat zou nu kunnen vanuit de individuele afweging die gemaakt kan worden op dit gebied.
[2:55:29] Even zien. Ik was bij spoor drie vroeg. Ik dacht mevrouw pot, maar het is kennelijk mevrouw niet vroeg. Mevrouw palmer vroeg dat ok sorry dan.
[2:55:41] Daarom doe je vast eventjes want ik zit ook bij en nog wat andere vragen maar sport drie ligt ons juist op de vakkundigheid van de professionals die de participatiewet uitvoeren
[2:55:53] en, zoals gezegd we hebben die professor zal een grote verantwoordelijkheid.
[2:55:58] Wij zijn ook degene die ook echt de situatie op moeten beoordelen en dat valt niet altijd mee. Dan moet je soms ook echt wel de ruimte krijgen vanuit je eigen organisatie omdat ook goed te kunnen doen.
[2:56:08] Zeker omdat voorbij. Nu de beweging die we maken van laat ik maar zeggen we wantrouwen naar vertrouwen, maar ook naar meer ruimte voor afwegingen op het persoons niveau vraagt dat ook wat van de deskundigheid van de professionals.
[2:56:24] Daarom kijken we in dat spoor drie, wat onder deze beroepsgroep was er behoefte hebt om die stap zelf ook mee te kunnen gaan maken in het hele traject
[2:56:32] daarvoor organiseren een serie bijeenkomsten.
[2:56:35] En dan gaat het bijvoorbeeld over naar maatwerk. Hoe doe je dat nou professionele ruimte menselijke me voor bejegening. Hoe kan je het verschil maken.
[2:56:42] Dus is echt gericht op mensen die aan de balie zit als ik marcel
[2:56:47] praktisch willen maken.
[2:56:49] Even kijken.
[2:56:56] Deze heb ik ook gehad.
[2:57:01] Mevrouw vraagt of ik kan aangeven waarom de relatief eenvoudige stappen om het mogelijk te maken dat gemeenten erbij zal niet geheel stop hoeven te zetten bij de kortdurende opname waarom die nog niet eens opgenomen.
[2:57:12] We hebben per één januari van dit jaar in de participatiewet opgenomen
[2:57:18] dat mensen die al dan niet gedwongen worden opgenomen in een ggz instelling recht houden op algemene bijstand.
[2:57:25] Dus dat is onmogelijk.
[2:57:29] Die gozer heeft op verzoek van szw ook een handtekening voor gemeenten gemaakt om de aansluitend jeugdzorg en ggz instellingen in detentie met mij stond te verbeteren. Dus daar zijn de mogelijkheden ook aanwezig en daarom is daar
[2:57:42] de ruimte niet expliciet opgenomen in deze brief.
[2:57:45] Michael pot,
[2:57:46] Verzekerde hem dat ik een goed hoor, zei de minister al dan niet gedwongen omdat ik mijn indruk was in eerste instantie dat dat alleen om gedwongen opname en ik wil even zeker weten dat op het moment dat iemand zelfbesluit om kortdurend
[2:58:01] ergens heen te gaan dat hij dan ook niet na afloop op straat staat.
[2:58:05] De minister naar mijn weten is dat is dat het kan dat de situatie. Maar check het nog even voor de zekerheid in voor de tweede termijn
[2:58:17] gezien
[2:58:21] dan had mijn vrouw ook nog een vraag over mantelzorg. Als dat beide hoe moet ik alex lezers bracht zij als hoe de zwaarte van de mantelzorg kan mee. Wegen in de beoordeling. Wat voor een licht is kan veranderen zwaar zijn en vice versa.
[2:58:37] Nou dit is echt zo n persoons afhankelijke elementen ook en dat is ook moeilijk in een strakke definitie te vangen.
[2:58:45] De afgelopen periode hebben we ook met met een aantal partijen hierover gesproken onder andere met vws met mantelzorger en met gemeenten
[2:58:54] en uit die gesprekken kwam juist naar voordat een te strakke definiëring juist niet wenselijk is omdat je dan ook
[2:59:01] die eigenlijk de voor individuele beoordeling juist weer kwijtraakt
[2:59:05] en je dan ook de professionals in de uitvoering eigenlijk ook niet veel ruimte laat om te beoordelen wat de intensiteit van mantelzorg is,
[2:59:15] maar we werken met onder andere met vws, mantelzorg en nell en gemeenten dit principe ook verder uit waarin we hier dus een beetje de balans probeerde te zoeken naar ruimte om de ene kant,
[2:59:26] maar ook helderheid aan de andere kant.
[2:59:30] Even kijken. Dan vraag mevrouw moet ik omgaan met situaties waarin blijkt dat het eind van het jaar meer giften ontvangen dan twaalf, honderd euro.
[2:59:40] Hij is net weggelopen had moeten van kent inderdaad even ere wie ere toekomt. De motie van dijk mag natuurlijk al breder langer aan ten grondslag
[2:59:48] en hebben we sowieso een grens gesteld dat er buiten beschouwing gelaten kan worden
[2:59:54] als daarboven ook nog een gift is of dat dat wordt overschreden.
[3:00:26] Mevrouw pot vraag inmiddels. Ja dat was de dag dat de meneer.
[3:00:31] Dat ook nog even helder maakt. Dat was inderdaad emotie die we eerder hadden ingediend natuurlijk. Maar waar het vooral om ging is
[3:00:40] want dat schetst de minister zelf ook in de brief van mensen moeten nu worden nu zelf verantwoordelijk om dat te gaan bijhouden. Nou ik vind dat ook wel spannend want bedoelt is een heel jaar twaalf, honderd euro. Het is dus de vraag is natuurlijk een beetje op moment dat mensen dat dan toch niet helemaal goed doen.
[3:00:58] Jij gaat dat dan toch uiteindelijk verkeerd lopen en krijgen we toch weer allerlei mensen die na afloop allerlei dingen moeten gaan terugbetalen en in de schuldenlanden.
[3:01:07] Wij zorgen ook nog. Dus.
[3:01:09] Enerzijds is dit prachtig dat dat het dat het niet onder de informatieplicht valt dan weer de andere kant.
[3:01:16] De minister.
[3:01:56] Dus we denken dat juist nu twaalf, honderd euro. Ook omdat die ook aansluit bij het bedrijf die gemeenten al langer nu hanteren zelf dat daar juist een goede norm hebben gesteld
[3:02:06] en dat we in die bepaling dat het ook aan het college is om te kijken of dat wat daarboven zit ook nog verantwoord is dat ook een beetje het ventiel nog erop hebben zitten op het moment dat dat niet helemaal meer binnen die twaalf, honderd euro past.
[3:02:21] Mevrouw simons.
[3:02:23] Dank u. Voorzitter even doorgaan op dit punt. We leven op dit moment in een zware recessie zijn moeilijke tijden voor mensen. De plannen van de minister, zoals ik ze nu lees zijn richtte zich op twintig, vierentwintig
[3:02:35] en dit is nou juist zo eentje die mensen op dit moment al zo ontzettend goed kunnen gebruiken. We denken aan de vergoeding waarvan een aantal nederlanders die heb ik niet nodig en ik ken mensen die het nodig hebben, zouden dat even stiekem kunnen gaan pinnen en dan cash overgeven. Maar hoe zou het zijn als we dat mogen overmaken, omdat het nu nog geen omdat het geen consequenties heeft. Mijn vraag is op welk moment deze regel in zou kunnen gaan. Zo vroeg.
[3:03:04] Mogelijk
[3:03:06] de minister. Hij loopt gewoon niet mee in dit wetsvoorstel. Wat ik heb gezegd we zijn nu bezig met een wet tekst om te zetten om in begin volgend jaar een consultatie te doen
[3:03:16] maar dat dat ja dan moet u gaan behandelen. Dus dat ik de eerlijkheid gebiedt te zeggen voordat we zo formeel hebben gemaakt,
[3:03:23] zal dat denk ik nog wel een jaar duren. Maar zeg me gelijk bij. Op dit moment is natuurlijk ook mogelijk bij gemeenten dat zij zelf ook gewoon beslissen dat een bepaald geval afgezien kan worden voor het het strikt hanteren van de giften regeling
[3:03:39] ook dan is het weer niet als groep. Maar als individu moet er dus een soort onderbouwing voor leveren. Waarom dat dan voor die persoon ook rechtvaardig is. Maar dan kan je dus ook ruimte op dit moment bieden aan mensen die al wat extra geld krijgen, bijvoorbeeld van iemand die energietoeslag of
[3:03:54] de honderdnegentig euro niet nodig heeft,
[3:03:58] Mevrouw simons, voorzitter, dat brengt me bij een vervolgvraag eigenlijk twee mike. Ik hou het zo kort mogelijk houden. Dit is belangrijke informatie voor burgers.
[3:04:08] Als je nu in de regeling zit dan ben je hier niet van bewust. Dan denk je dit mag niet en dan ga ik het of stiekem doen of ik doe het niet. Dat kan ook natuurlijk. Dus denk dat het heel belangrijk is dat mensen te horen krijgen dat het kan dat dit mag. Welke stappen kan de minister daarin zetten
[3:04:28] gaan deze voorwaarden dan eenentwintig, vierentwintig
[3:04:33] ook gelden, wordt het dan ook een opdracht aan de ontvanger aan de burger om het initiatief te nemen om tot die vrijstelling te komen.
[3:04:41] De minister was precies te omdraaien die we beogen. Dus op dit moment moet je het wel zelf melden dat je een gift krijgt bij de gemeente kan de gemeente daar dus coulant mee omgaan.
[3:04:50] Ik weet van een aantal gemeentes dat ze gewoon zelf hebt gezegd dat ze daar dus ook coulant mee om zullen gaan.
[3:04:56] Ik heb zelf ook wel in eerdere. Wij hebben ook wel eens gremia. We hebben dingen met de gemeente bespreken en ik zeg van nou ik kan me voorstellen dat dat gemeenten daar nu coulant mee omgaan.
[3:05:08] Dus dat je ook daar gewoon de ruimte eigenlijk zelf dat ik niet degene ben als de grote vrouw die die zegt van als u dat gaat doen dan dan krijgt u mij per dag.
[3:05:18] Wat we hier nu willen regelen. Dat is juist omdraaien. Dus dat die twaalfhonderd sowieso niets gemeld hoeft te worden en dat daarboven hetgene is dat mensen wel moeten melden in het kader van inlichtingen plicht. Dus dat is echt het fundamentele verschil.
[3:05:31] De ruimte is ze nu al wel maar dan zullen mensen het wel door moeten geven bij de gemeente dat ze gift ontvangen.
[3:05:39] Nou, mevrouw simons. Als ik hem eerst oké.
[3:05:45] Het ging me even over voorlichten over deze mogelijkheden.
[3:05:49] Dat doen wij door gewoon ook aan gemeentes te laten zeggen van je hebt hier ruimte en dan hoop ik dat de gemeentes dat zelf ook gewoon doorgeven aan hun eigen mensen.
[3:05:58] Want uiteindelijk is het wel aan het aan de gemeenten om de ruimte te bieden als de gemeente zegt nou dankuwel dat u de ruimte krijgt. Maar
[3:06:05] wij willen daar toch geen gebruik van maken. Dan is die mogelijkheid op dit moment ook bij sommige gemeenten als hij gelukkig geweldig steeds meer gemeenten ook oog hebben voor bepaalde situaties
[3:06:16] de eer van kent zijn tweede vragen.
[3:06:19] Dank u. Voorzitter, voorzitter was vijfentwintig februari tweeduizend, eenentwintig, dat een grote meerderheid in deze kamer een motie aannam die de regering verzocht om dit mogelijk te maken die gift regeling van twaalf, honderd euro
[3:06:32] tweeduizend, vierentwintig is erg ver weg
[3:06:36] en ik zou de minister willen vragen om te kijken of dit ook bijvoorbeeld omdat er zoveel steun voor is in een verzamelwet op een of andere manier eerder ingevoerd kan worden. Dat is één en twee is of de minister bereid is om de wethouders in nederland
[3:06:52] op te roepen
[3:06:54] om die ruimte
[3:06:57] te bieden dan die twaalf, honderd euro. En om uit te dragen naar de inwoners van de gemeente dat
[3:07:04] het college ook die ruimte biedt en dat mensen ook bij de gemeente aan kunnen kloppen om in overlegd en ervoor te zorgen dat ze die giften aan kunnen nemen, is de minister bereid om die oproep omdat de kamer in zo een grote meerderheid al heeft gezegd van ik ga dit organiseren om die oproep aan burgemeesters wethouders me wellicht ook raadsleden te doen om alsjeblieft die ruimte te bieden en ook uit te dragen. Actief naar de inwoners.
[3:07:32] De minister.
[3:07:36] Ze was net uit de zaal dat we hiervan zou dan heb ik ook even ere wie ere toekomt. De heer van dijk die deze motie heeft ingediend.
[3:07:44] Nou het is echt waar. Meneer.
[3:07:55] Dat is toch een uitzonderlijk commissiedebat geworden, waarbij de heffing kent die bijdrage uitgebreid complimenten.
[3:08:01] Ik weet dat jasper van dijk koninklijke onderscheiding geaccepteerd. Dus dat is.
[3:08:06] De minister.
[3:08:07] Laat ik zo zeggen dingen moeten doen voor een koninklijke onderscheiding. Maar omdat je hoopt dat je beter de wereld een beetje beter te maken. Dus ik denk dat hij dat wel accepteren.
[3:08:17] Nee dat denk je opeens op een pad van dijk terecht. Dat is ook niet de bedoeling.
[3:08:23] Maar ik heb het al eerder gezegd tegen gemeentes dat ik dat als er geen mogelijkheden zijn om giften op dat op individueel niveau coulant mee om te gaan. Ik zal dat ook
[3:08:34] meenemen. Ik heb altijd een
[3:08:37] een regeling voor de gemeente nieuws. Dat krijgt u ook altijd als een afschrift
[3:08:42] en ik zal toezeggen dat ik hem daar ook in zal ontnemen om daar ook gewoon aan te geven dat ik de ruimte daarvoor zal bieden, maar krijgt wel gewoon ook een goede wetsbehandeling ook waar deze onderdelen deel van uitmaken. Dus ik wil deze gewoon mee laten lopen. Maar op dit moment ruimte te bieden die de wet biedt, namelijk op individueel niveau te kunnen
[3:09:01] afwijken van een bepaalde regelingen en de gemeenten er nog een keer op attenderen.
[3:09:07] Want dat kan ik wel toezeggen.
[3:09:10] Dat staat genoteerd.
[3:09:12] U kunt doorgaan met de beantwoording.
[3:09:15] Even kijken. Mevrouw simmons zal het vertrouwen. Maar dat heb ik ook een begin over gehad.
[3:09:22] De zoektermen voor jongeren uit de wet had ze nog vragen over een andere ook nog.
[3:09:27] Ze moeten die niet gewoon helemaal uit de wet halen.
[3:09:32] Nou op zich vind ik niet verkeerd dat je van hem tegen jongeren zegt van als hij bijvoorbeeld net van school komt of als er als ie maar het begin van zijn frans
[3:09:44] leven staat en ook van zijn loopbaan van joe proberen ook echt eerst betaald werk te zoeken en te zorgen dat je
[3:09:53] of als dat niet zo is ook nog bijvoorbeeld onderwijs te volgen, want het is in sommige gevallen ook zo. En dat je jongeren daar ook naar toe
[3:10:00] verwijst als ze zich melden bij de gemeente.
[3:10:07] We zijn echter ook jongeren voor wie dat volgen van de opleiding of het verkrijgen van werk, gezien de omstandigheden geen reële optie is.
[3:10:15] Daarom wil ik juist die vier weken zoek termijn buiten toepassing verklaren voor die gevallen dat gemeenten daar op de keuze kunnen hebben
[3:10:24] als je me gewoon generiek maakt dan zou die echt voor iedereen gelden denkt dat dat gewoon niet nodig is, omdat veel jongeren zelf ook een mogelijkheid hebben om een baan of een opleiding te kunnen volgen
[3:10:35] mij juist wel te zorgen dat we ruimte krijgen aan de jongeren waar het echte probleem is en dat ze gewoon vaak onder andere omstandigheden.
[3:10:46] Meestal is er wel wat meer aan de hand als ze zich dan melden bij de gemeente dat we daar dan wel de ruimte hebben om maatwerk toe te passen.
[3:10:55] De eer van kent.
[3:10:57] Voorzitter, hier waarschuwt echt vriend en vijand voor bedoelde van de ombudsman tot tot wethouders tot fnv iedereen zegt en je raakt hier mensen jongeren door uit het oog. Hier komen jongeren door in de schulden. Dit is nou juist het punt waarop mensen dan net nog in een huisvesting gaan verliezen omdat ze net over de grens gaan en hun huis worden uitgezet of worden afgesloten of dit is net die die vier weken zoektijd die jongeren juist dat ene zetje geeft
[3:11:26] en ik begrijp werkelijk niet waarom de minister hier zegt ja dat generiek afschaffen. Dat is niet nodig en kiest voor maatwerk. Want voor mij is evident duidelijk dat dit tot veel hogere kosten voor deze jongeren zelf leidt
[3:11:44] voor hun leven en voor hun gezondheid,
[3:11:47] maar ook tot hoge kosten voor de samenleving.
[3:11:50] Volgens mij is er op geen enkele manier te beargumenteren dat het verstandig is om die zoekt termijn uberhaupt in stand te laten. Dus ik wil de minister vragen om nog even in de fundering is brief met de andere coalitiepartijen te kijken of er ruimte te vinden is om die die zoekt termijn van die vier weken gewoon helemaal te schrappen.
[3:12:11] De minister en voorzitter hier verschillen van mening. Ik zie ook gewoon veel jongeren die wel zelf in staat zijn om onderwijs te volgen om een baan te zoeken. En als je het generiek gewoon zegt voor jongeren is het nu al mogelijk
[3:12:26] dan zou echt elke jongere daar ook voor in aanmerking komen waar de gemeentes op ze aanslaan en terecht is dat ze bijna geen ruimte hebben om in de juiste jelle schrijnende situaties om daar wel gelijk de hulp te bieden en dan centje iemand weg van je inderdaad denkt hema. Die kan gelijk zich melden. Het volgende loket bij de schulden of die dreigt nu zijn huis kwijt te raken.
[3:12:48] Deze bepaling biedt nu juist wel de mogelijkheid om de gemeente daar wel wat aan te doen zonder dat je gelijk generiek van alle jongeren toepast, want het is niet echt voor alle jongeren nodig, maar in sommige situaties wel die mogelijkheid bieden.
[3:13:01] Zo ook in het kader van de minister willen vragen.
[3:13:04] Sinds vaak even kijken, mevrouw simon s rechts ervan zijn er nog genoeg middelen bij de herziening van de p werd want dat vragen ook de gemeente.
[3:13:14] Als wij een aantal maatregelen nemen die ook leiden tot tot hogere bijstands uitgaven,
[3:13:20] dan moeten wij daar ook de dekking voor zorg voor voor zorgen en dat zullen we dus ook doen. Alleen ik heb ook geen oneindige financiële middelen zeg ik ook maar bij. Dus daar moeten we ook steeds wegen. Jullie maken over wat we kunnen financieren. En wat niet
[3:13:37] de kostendelersnorm zegt ze van een ander van moeten niet die norm gewoon helemaal afschaffen.
[3:13:43] Wij hebben het ook tegen mijn vrouw palm. We hebben inderdaad een onderzoek gedaan. Het vorige kabinet naar de verschillende vormen van de kostendelersnorm. Hoe je daar mee om zou kunnen gaan.
[3:13:53] Daar zat ook de variant bij dat je me helemaal afschaft.
[3:13:55] Dat kost ongeveer vierhonderd miljoen euro. Als je dat zou doen.
[3:14:00] Maar los van de budgettaire consequenties. Dan kan het ook zijn dat je natuurlijk gewoon in een huishouden met een aantal volwassenen. Als je daar woont en dat je ook allemaal een uitkering hebt dat je ook weer op een hoger niveau uitkomt dan mensen die op elkaar wonen en met zijn tweeën een baan hebben of iets dergelijks.
[3:14:16] Dus daarmee is die weging ook gemaakt, vooral voor de jongeren het nu af te schaffen en ik ben blij dat dat ook per één januari gelijk gaat gebeuren,
[3:14:25] want daarmee zagen we dat nadat het echt wel consequenties had bijvoorbeeld
[3:14:29] met
[3:14:31] bijvoorbeeld jongeren die het huis gingen terwijl ze geen vervangende woonruimte hadden met alle problemen van dien.
[3:14:37] Even kijken. Bijzondere bijstand harmoniseren. Wat bedoel ik daarmee? Door de jongeren normen te harmoniseren, wil ik met name de jongeren ook meer rechtszekerheid geven.
[3:14:48] Peter jongeren de zekerheid dat hij als ie geen ouderlijk ondersteuning meer heeft of niet mogelijk is aanspraak kan maken op een geharmoniseerde norm
[3:14:57] en daarbij ontslaat die norm. De gemeente niet van de plicht om na te gaan of de jongeren te maken heeft met hogere noodzakelijke kosten
[3:15:06] die alsnog vragen om een extra ophoog industrie ruimte blijft erop zitten
[3:15:10] dan joden waren nog een aantal vragen over die mercedes van banen.
[3:15:17] De svb en uwv zijn nu bezig met een pilot om juist mensen die geen asiel hebben aangevraagd, maar wel mogelijk recht op hebben om proactief te benaderen.
[3:15:28] Bij die pilot wordt ook gelijk ook gevraagd naar de reden als iemand recht op heeft waarom hij het niet heeft aangevraagd
[3:15:36] en op die wijze proberen we ook meer inzicht te krijgen in de redenen waarom iemand geen asiel heeft aangevraagd om het mogelijke belemmeringen daar ook in zijn,
[3:15:46] zodat we daar ook later bij de begroting maakt toegezegd met de kamer over kunnen spreken.
[3:15:54] Overigens is het wel zo dat een aantal verbeteringen verruiming die ik voorstel ook bij de p werd dat hij ook gewoon gelden voor de mensen in ahold was voor de giften aftrek giften ruimte die er is
[3:16:05] en andere zaken en de jl heeft ook een wat ten opzichte van de participatiewet op een iets lichter vermogens en inkomens regime
[3:16:17] dan de mensen in de participatiewet zitten maar ik denk dat we dit gesprek ook goed kunnen gaan voeren. Als we meer zicht hebben op de redenen van het niet gebruiken.
[3:16:25] Mercedes.
[3:16:26] Bedankt fossielen even over het dank twee vragen het regime of de verlichting daarvan geldt ook voor de ik voor beroemd aanziend van
[3:16:38] van de combinatie mantelzorg mogelijk buitenland. En dat binnen de wettelijke kaders ook iets is waar waarnaar gekeken is en ik weet niet of als misdaad niet gelijk weet is mijn vragen of dat evenement de svb zou kunnen checken omdat wij ook in in gesprekken met de svb doet dit gewoon op tafel is gebracht als knelpunt hetzelfde gat ook over juist over die vermogens jsoc in gevallen waarin je vermogen op papier hebt. Maar in de praktijk helemaal niets het niet ten gelde kan maken
[3:17:09] en je dus in nederland onder het minimum beleefd met alle gevolgen van dien.
[3:17:13] De minister.
[3:17:15] Sowieso kan je binnen de ayu. Dertien weken in t buitenland zijn. Dus dat is ook een mogelijkheid. Er is ook een mogelijkheid. Volgens mij want ik moet heel even uit mijn hoofd doen
[3:17:25] dat je dat nog verlengd.
[3:17:27] Ik weet niet of dat specifiek is bij mantelzorg als generieke bepaling. Volgens mij zegt dat in de in de persoon gelegen omstandigheden.
[3:17:34] Ik kan me voorstellen als ze overlijden zijn of ook zaken dat dat meespeelt.
[3:17:40] Ik weet niet of mantelzorg daar nou per se m n uitsluitende bepaald fris. Maar dat ga ik even naar mrs verbetering.
[3:17:48] Ik check up bij de svb terug
[3:17:52] die van barlow.
[3:17:54] Voorzitter vraag eigenlijk twee vragen
[3:17:58] de minister geeft aan dat onderzoek te willen afwachten is het
[3:18:02] is het naar aanleiding van dat onderzoek dan voor de minister bespreekbaar om de show op te nemen in het traject van participatiewet in balans te brengen. Dus ook naar het heden te kijken
[3:18:14] en voorzitter is
[3:18:16] het voorbeeld dat ik noem wat bij het rondetafelgesprek naar voren kwam
[3:18:20] dat iemand een auto heeft en die auto medisch heeft aangepast en op grond daarvan boven die vermogens grenzen terecht komt
[3:18:29] en de uitvoeringsorganisaties die zelf aangeven dat er is eigenlijk geen maatwerk mogelijk is dat dit eigenlijk al voldoende om gewoon nu al te zoeken naar wegen
[3:18:39] hoe je daar meer maatwerk mogelijk zou kunnen maken voor dat soort situaties.
[3:18:43] De minister.
[3:18:45] Voorzitter, voor zover ik weet is dat maatwerk mogelijk. Dus het is niet zo dat dat ook weer een hele harde grens daarin zitten maar dat je ook op dit soort omstandigheden het maatwerk kunnen bieden.
[3:19:01] Dus ik neem juist het het voorbeeld wat je van baalen aanhaalt. Als je dat kunt onderbouwen
[3:19:07] dat je daar kunt vragen waarom dat nodig is in jouw situatie om om ook
[3:19:14] te kunnen meedoen. Dus naar mijn weten is die mogelijkheid wel
[3:19:20] van baarle.
[3:19:22] Voorzitter, ik kreeg wat ik kreeg wat anders terug in de ronde tafel gesprek in het verlengde van wat heer vroeg denkt dat het goed is om dat in ieder geval te checken en dan ook nog even te zien wat er precies qua maatwerk mogelijk wordt is maar dan maar dan even nog het eerste onderdeel van mijn vraag. Dus is het wel de intentie van de minister. Om met dat onderzoek in de hand ook te kijken en als die aanleiding is
[3:19:52] om de bijzondere positie van de ayu ook te betrekken bij dat traject wegnemen hard, reden en participatiewet in balans brengen als die aanleiding uit het onderzoek is ook gewoon komt.
[3:20:05] De minister. Voorzitter, ik wil gewoon nu gewoon doorgaan met het traject. Want we hebben nogmaals ook komen er een aantal aantal zaken die voor de rechter natuurlijk ook gewoon soelaas bieden.
[3:20:16] Bij de io zelf heb ik nu gezegd. Daar wil ik gewoon kijken wat er uit de pilot komt bij svb en uwv om wat redenen voor niets gebruikt zijn en dat ze daar dan weer vervolgens ook het gesprek over kunnen hebben. Wat vinden we daar nou van maar ik ga me niet. Nu nog inschieten op op een traject wat ik nu echt wel een paar maanden hebt lopen hier bijna n jaar
[3:20:37] want dan kan er ook allerlei vertragingen optreden, maar we komen nog apart spreken over de naar aanleiding van de pilot. De resultaten daarvan.
[3:20:47] Ze gaat door met haar beantwoorden.
[3:20:49] Eens even kijken. Deze hebt
[3:20:54] gehad.
[3:20:58] Slim ook.
[3:21:09] Dit heb ik allemaal omdat ik probeer even snel gaan. Voorzitter moeten vragen die er nog over zijn.
[3:21:16] De heer en mevrouw cartman die vraag nog van wie zijn al die miljoenen mensen die aan mijn kant staan op basis van de cbs gegevens
[3:21:23] dokter onderzoek naar wil laten doen.
[3:21:27] Het cbs doet hier jaarlijks onderzoek naar de rest daardoor ook best wel bekend en het potentieel gaat optreden dat mensen onder de participatiewet.
[3:21:35] Daarnaast hebben het uwv en het cbs ook op ons verzoek nader onderzoek gedaan dat onderzoek naar de samenstelling heb ik in juni met de monitoren. Please participatiewet aan uw kamer gestuurd.
[3:21:47] Het cbs heeft onlangs ook een tweede rapport gepubliceerd over de kenmerken die de afstand tot de arbeidsmarkt beïnvloeden en ik kijk even dat wij die naar de kamer hebben gestuurd. Wij sturen niet zomaar een rapport van het cbs toe.
[3:21:58] Ik kan wel even kijken of dat die ook gewoon aan de kamer te kunnen doen toekomen, zodat u ook
[3:22:03] die naderen uitsplitsing van het cbs ook kunt kennis van kan nemen.
[3:22:09] Mevrouw cartman, u kunt bewaren voor uw tweede termijn.
[3:22:13] Ja maar zo gaat u moeten bewaren voor uw tweede termijn.
[3:22:18] Nee ik ga het is
[3:22:20] ik heb andere vragen.
[3:22:22] Maar mevrouw koopman. U snapt natuurlijk ook heel goed dat als ik het. U gaat toestaan. Dan vraagt mijn vrouw me vroeg of ik haar wil toestaan.
[3:22:28] Mevrouw simons ook dus
[3:22:31] zo gaan we niet doen. De minister heeft t woord.
[3:22:34] Ik had naar mijn beste weten heb ik de vragen beantwoord. Ze vroeg kunt u daar onderzoek naar doen en ik heb gezegd dat dat oké.
[3:22:43] Voorzitter, ik zal er niets van aan.
[3:22:45] Vergeet gewoon een misverstand.
[3:22:49] Even kijken. De de pvda vraagt ook nog mevrouw koopman over de afschaffing van het jeugdminimumloon en de bijzondere bijstand ook op honderd procent zetten totdat je als zodanig ook hoger is.
[3:23:09] Dat gaan we niet doen en we hebben gewoon echt een onderverdeling tussen het jeugdminimumloon en het wettelijk minimumloon voor alle mensen
[3:23:17] en daarmee is ook de bijstand daarvan afgeleid. Overigens gaat ook het jeugdminimumloon meteen omhoog. Dus die stijgt ook wel mee. Ook met de verhoging van het minimumloon zoals we ook met elkaar hebben besloten.
[3:23:30] Even kijken.
[3:23:33] De kostendelersnorm intelligent ook al op ingegaan.
[3:23:37] Want je kent vroeger ook namelijk ook bij mevrouw simons vroeg daarna heb ik ook vragen over de kostendelersnorm al onder andere beantwoord.
[3:23:47] Sorry
[3:23:54] dat heb ik ook wel
[3:23:59] even kijken.
[3:24:00] Zoekt termijn chronisch zieken en daar heb ik ook gezegd dat we ook met het onderzoek van collega van gennep ook naar de vormgeving et cetera kijken. Dat kan ook weer invloed hebben op de participatiewet, maar dit is ook een spoor. Twee thema
[3:24:16] smartengeld. Dat vraagt hiervan kent. Ook ben ik bereid om dat niet te laten korten op de uitkering
[3:24:30] en dat daarmee wordt het kader ook aangeboden om smartengeld buiten beschouwing te laten
[3:24:37] en daar zit het oordeel van dr
[3:24:39] gemeenten
[3:24:42] dan
[3:24:45] van kent. Laatste vraag.
[3:24:47] Ik had hem hiervoor bewaard.
[3:24:50] Voorzitter, want we zien dat het per gemeente verschilt hoe er wordt omgegaan met smartengeld te zien. Ook afspraken die zijn gemaakt bij de q koorts had het nooit mee telt. Maar zou het niet in de rede liggen nu dokter participatiewet op een aantal punten gaan wijzigen. Om ook hier een aanpassing te doen want veel mensen zitten in onzekerheid voorbeeld van de limburger. Twee weken terug van vrouwen die zijn uitgebuit smartengeld krijgen, waarbij het nog onduidelijk is of een uitkering teruggevorderd gaat worden,
[3:25:19] zouden we niet in de wet op kunnen nemen dat smartengeld en dat zal je ook verder nog juridisch kader. Maar dat in principe smartengeld niet wordt gezien als inkomen of vermogen in de zin van de participatiewet want zou toch heel erg pijnlijk zijn als voelt na een auto ongeluk of zijn uitbuitingssituaties. Het geld wat mensen dan krijgen consequenties heeft.
[3:25:41] De minister, voorzitter, als m n inderdaad een soort van vrijstelling is voor om het mee te laten tellen. Dan gaat het niet alleen om uitkeringen en gaat het ook bijvoorbeeld over vermogen in boxtel of dat soort zaken
[3:25:53] wordt het meestal aangegrepen bij de regeling zelf dus bij de q koorts is dat gewoon. Ook vanuit de rijksoverheid besloten dat dat daarvan vrijgesteld is,
[3:26:03] maar er zijn natuurlijk heel veel vormen van smartengeld. Het maakt wel uit waar die door ontstaan zijn en billy uitkeert en dat is niet altijd ook een regeling tussen het rijk en hun burgers kan toch ook tussen burgers onderling via de verzekeraars dat dan meestal gebeuren.
[3:26:18] Ik zou hem toch wel meer het maatwerk kunnen laten gelden hier want anders als als we het hier doen dan krijg je ook een veel grotere vraagstuk ook bijvoorbeeld wat betekent het voor boksen. Wat betekent voor allerlei andere regelingen
[3:26:29] en dat overstijgt echt dit debat. Laat ik het zo maar zeggen. Dit overstijgt echt dat het kader van de participatiewet
[3:26:36] en heeft het ook echt best wel veel gevolgen. Ook bijvoorbeeld bij de fiscaliteit.
[3:26:41] Dus ik zou juist wel willen aangrijpen bij de ruimte die er is
[3:26:46] in de wet nu al waardoor het college er ook gewoon mee om kan gaan.
[3:26:54] Even denken. Dan zegt de hiervan kent nog van wat vind ik nou ontoereikend bestaansminimum en hoe gek dat toetsen, maar we hebben de commissie sociaal minimum ingesteld die dat nu ook veel meer gaat vaststellen
[3:27:06] en die komt ook voor de zomer nog met een rapport
[3:27:12] en vraagt van is is een bijstandsuitkering van elf, honderd vijfendertig euro per maand van alleenstande voldoende.
[3:27:19] Het is natuurlijk ook zo dat die bijstandsgerechtigden ook nog wel meer regelingen heeft waar hij of zij gebruik van kan maken.
[3:27:27] We hadden er al de discussie over de toeslagen, maar ook allerlei extra regelingen die we nu ook hebben neergezet.
[3:27:35] Juist om te zorgen dat we die mensen ook tegemoet kunnen komen.
[3:27:39] De ayu vragen van de hiervandaan had ik ook op antwoord in de interruptie die heeft gezegd
[3:27:45] even zien.
[3:27:49] Ja dat vond ik inderdaad terug in een paar overgedragen nog.
[3:27:55] Oh ja de de vraag van kent mogen over het differentiëren van de boetes.
[3:28:01] Dat zit in het handhavingsinstrumenten liam dat wij ook aan het aanpassen zijn. Dat doe ik ook samen met collega van gennep.
[3:28:09] Dus dat zit niet zozeer hier in deze wet, maar veel meer in de handhaving aanpak in de breedte
[3:28:16] en zodat ook de vorm van schending dat hij ook op zijn merites kan worden beoordeeld en dat ook daar voldoende ruimte geeft om matig van verwijtbaarheid, ernst van de gedraging en omstandigheden van het geval mee kunnen worden genomen in haar beoordeling.
[3:28:33] Ik heb nog een paar
[3:28:37] ze vroeg hoeveel sleutels zijn er met de medische urenbeperking.
[3:28:42] Ik heb niet de exacte cijfers bij het totaal aantal bijstandsgerechtigden met medische urenbeperking.
[3:28:47] Maar volgens uwv zijn de afgelopen jaren tussen de tweehonderd en vierhonderd vijfentwintig adviezen medische urenbeperking aan gemeenten verstrekt
[3:28:56] kijken
[3:28:59] de beroemde tuin in den haag. Mevrouw pot vroeg er, naar
[3:29:04] ik zie zeker mogelijkheden voor dit soort initiatieven, ook in het kader van de energietransitie.
[3:29:10] Er komt nog een actieplan groene digitale banen naar de kamer toe en ik kan wel een tipje van de sluier oplichten dat daar ook hier aandacht voor zal zijn.
[3:29:19] Maar ik kan ook toezeggen dat we met partners daar ook naar kijken wat succesvolle aanpakken zijn
[3:29:24] en die ook breder kunnen gaan inzetten.
[3:29:28] Even kijken. Mevrouw pot vraagt ook de resultaten van de monitoren van het inzetten van de bijzondere bijstand.
[3:29:37] Ik heb niet exact de cijfers over hoeveel studenten nu het aanvragen.
[3:29:42] Wij hebben wel signalen is immers heel algemeen signalen van gemeenten
[3:29:51] dat het nog niet zo is dat er ongelooflijk veel aanvragen gebeuren.
[3:29:56] Maar ik heb niet de exacte aantallen op dit moment over hoeveel aanvragen te zijn geweest.
[3:30:02] Dat is ook iets wat ze natuurlijk dat gemeenten niet perse. Lekker mee hoeft te rapporteren. Maar ik zal kijken of ik daar nog een later stadium nog wat meer cijfers overkant
[3:30:10] beschikbaar stellen, want het was wel toegezegd. Inderdaad. Dus dat moet ik ook
[3:30:15] nakomen.
[3:30:17] Even kijken ze vrachtdok van het eigen energiecontract herken ik dat
[3:30:23] de bij de individuele bijzondere bijstand wordt de gemeente gekeken naar de individuele situatie van de student
[3:30:32] in de voorwaarden die gemeenten stellen hebben zij best veel beleidsvrijheid ze daar dan ook eigen afwegingen maken
[3:30:42] en ik denk dat we op die manier ook maar dat het ook aansluit bij de gemeente zelf ook willen dat ze ook naast terecht komen daar waar het echt nodig is.
[3:30:52] De stad ligt ook bij de gemeentes hoe ze ermee kunnen omgaan.
[3:30:57] Het intakegesprek van de koorts.
[3:31:00] Mevrouw bot.
[3:31:02] Mij had ik nog een vraag. Voorzitter, plots dan misschien toch nog heel even over die monitor. Iemand die monitoring gaat twee kanten op. Enerzijds hoeveel aanvragen komen er nou precies, maar anderzijds ook het bekijken van die steden, met name ook de steden die een grote studentenpopulatie hebben redde die het een beetje met dat budget wat er dan is uitgetrokken.
[3:31:24] De minister. Voorzitter, ik heb om de twee weken bijpraten met de vng en de commissie ook sociale zaken, dus die daar ook zich mee bezighouden.
[3:31:35] Ik heb ook gezegd laten we daar ook weten als het ook echt niet uitkomt of als er moeilijkheden zijn. Ik heb nog niet de signalen goed dat dat zegt niet alles maar dat het nu gelijk smaak smaken bij de gemeente
[3:31:49] even zien. Kort hadden we het over het intakegesprek hebben interruptie over gehad. En jobcoach vraagt hij ook nog na.
[3:31:59] En de moetje nou niet echt wat meer kwaliteitseisen. Wie is nou de jobcoach kun je dat ook nog wat vorm geven
[3:32:11] in de wet breed offensief en die is ook net aangenomen in de eerste kamer is aangenomen dat een
[3:32:17] er staat dat een veroordeling verplicht voor gemeenten is om regels te stellen voor de kwaliteitseisen, voor de coach
[3:32:23] en de vng werkt nu aan die model verordeningen
[3:32:26] en die denkt dat hij zeer binnenkort ook wordt gepubliceerd
[3:32:29] en ik heb begrepen dat er een tekort aan mijn appreciatie op die model verordeningen wil.
[3:32:35] Dat kan ik opzich doen dan is het wel ook echt aan gemeenten die opnieuw vorm te geven en we hebben daar ook gewoon echt ook vaak is dat ook wel een soort coproductie dat ze ook vragen. Ons show is dit ongeveer wat wat binnen de kaders van de wet aan kan.
[3:32:47] Dus ik zal pasmodel verordering drie aan kamer doen toezenden. Dat kan toezeggen
[3:32:52] en naast hij dingen die dit gaat helemaal verkeerd en hoopt dat eerst met vng op te lossen en niet dat via uw kamer te doen
[3:33:01] maar dat ik dat op die manier veroordeling kunnen sturen die ook
[3:33:04] klopt met de doelen van de wet.
[3:33:08] Even kijken. De ranking van de ministeries die het niet goed doen op de baan afspraak.
[3:33:15] Dertien,
[3:33:24] Lekker.
[3:33:25] Ik weet niet of dat nou de ministerraad. Het gremium is. We hebben wel gewoon dat we in een eerder stadium al gedaan opgeroepen in de ministerraad ook echte zorg dat je gewoon je steentje bijdraagt als minister ook in het realiseren van voldoende banen
[3:33:39] en dit wordt ook verder opgepakt door de geest van de verschillende ministeries onder die ze uiteindelijk ook de werkgevers van de van de verschillende departementen.
[3:33:47] Dus daar is dat ook echt om een onderwerp van gesprek. Want ik ben kort eens
[3:33:52] dat wij
[3:33:53] minstens het goede voorbeeld moeten geven
[3:33:56] dan nog de sociaal ontwikkel. Bedrijven had mevrouw panor nog een aantal vragen over.
[3:34:02] Ze zegt bij die regionaler mobiliteits teams die er een tees. Eigenlijk is er nog weinig aangehaakt se is aangehaakt bij ook.
[3:34:15] Dat is de stuurgroep. Maar hoe heet dat moet mij even de stuurgroep die ook met die erop deze
[3:34:22] zich bezighoudt
[3:34:24] en ik zie ook echt wel voorbeelden van gemeenten die juist heel goed daar ook met die zal kijken van nou we kunnen daar ook mensen bijvoorbeeld die wat grotere afstand tot de arbeidsmarkt hebben ook gewoon fulltime een kans bieden op activering op werk.
[3:34:41] Maar ik denk dat er inderdaad nog wel wat te winnen is en dan kom ik weer op het volgende punt wat zij heeft gevraagd over de buigt systematiek ook in verband met loonkostensubsidies financiering is de financiering naar realisatie
[3:34:57] en ze zegt zou je niet dat verdeelmodel zo moeten vormgeven dat bij gelijke inzet van de loonkostensubsidie ook evenredig financieel. De gemeente worden behandeld.
[3:35:07] Met de nieuwe loonkostensubsidie financiering wordt een negatieve prikkel om in te zetten op loonkosten beperkt.
[3:35:17] Het uitgangspunt is dat de kosten van elke eens toereikend worden vergoed.
[3:35:22] Die vergoeding die ze voorziet in een extra bloom mag bovenop de vergoeding van de kosten
[3:35:27] en de effecten van de wijzigende financiering zal ik ook monitoren eenentwintig, vijfentwintig evolueren. Dat staat los van het onderzoek waar ik nu mee bezig ben naar het objectief verdeelmodel,
[3:35:38] omdat de middelen voor elke s juist niet langer via dit model worden verdeeld. Dus dat zijn twee
[3:35:43] verschillende stromen. De ene is via de participatie vergoeding van portefeuille budget en het gemeentefonds. Een andere vierenvijftig budget tussen zijn twee verschillende
[3:35:53] stromen.
[3:35:55] Even kijken.
[3:36:02] Ja, mevrouw verlagen.
[3:36:06] Mij was de minister gaat kijken of er nog andere onderwerpen moest adresseren. Maar dan helder dat het een ander onderzoek is dan ook niet mee wordt genomen. Over de elk s systematic volgt een evaluatie in tweeduizendvijfentwintig en de minister geeft aan juist punt gemaakt dat er een perverse prikkel uit is gehaald. Maar het signaal die pijn krijgen is dat er op het punt van de uitkeringsgerechtigden eruit is gehaald. Maar dat het niet loont dat het verschil zit in het aan het werk helpen van mensen met een hoge bijstands kans en mensen die een beperkt aantal uren kunnen werken om aan de slag te helpen en dat er ook verschillen zijn in.
[3:36:50] Ik heb ergens gelezen dat u ook regionale verschillen keek of dat er verschil zit tussen stedelijk gebied in landelijk gebied en dat was dat was in ieder geval signaal wat wij kregen dat dat het wel tot verdere optimalisatie zou lopen. Dus mijn vraag is eerste minister bekend met bijvoorbeeld het signaal vanuit het zuiden van het land meerdere wethouders en dsw bedrijven die daarover aan de bel hebben getrokken
[3:37:18] en loopt er al iets of niets. Want dan kunnen we overwegen of er een vervolgactie aan zou doen.
[3:37:24] De minister.
[3:37:24] Voorzitter, ik ben bekend met dat signaal van aantal wethouders in het zuiden van het land moet wat gerucht
[3:37:30] en hier het natuurlijk ook gewoon echt keuzes van gemeenten achter want ben je bereid om ook gewoon mensen die juist wat minder uren kunnen werken om die ook met de loonkostensubsidie aan de slag te gaan. Ik zie een aantal gemeenten die het heel goed doen.
[3:37:43] Ik zie er ook een aantal dingen zeggen ja weet je doe maar gewoon degene die bewijs spreken de kleinste elke s nodig heeft.
[3:37:52] Dus hier zit ook echt wel de keus van gemeentes zien. Maar wij zijn natuurlijk aan het kijken naar de toekomst van de speciaalontwikkeld bedrijven. Dat was ook een van de motie zebra toegeven uit mijn hoofd en andere mensen ook allemaal. En hier. Ik ben namelijk ook echt wel benieuwd waarom dat in bepaalde gebieden wel goed gaat en in andere weer niet. Ik vind het soms lastig te verklaren. Dus ik zal toezeggen dat ik hier nog kijken of dat we hier of er een van de elementen is die opmaken dat de infrastructuur. Als je die wilt behouden voor de toekomst van de infrastructuur
[3:38:26] of hierop goede voorbeelden zijn die ook wat meer gepromoot kunnen worden.
[3:38:31] Daarmee zijn we aan het einde gekomen van de eerste termijn
[3:38:35] ga over op de tweede termijn.
[3:38:37] Ik stel voor dat we dat doen in ongeveer een minuutje niet langer,
[3:38:41] mevrouw toch.
[3:38:44] Dank u, voorzitter en de minister voor de beantwoording in deze tweede termijn zou drie dingen willen zeggen. Het eerste is dan praat ik gewoon de ombudsman na
[3:38:54] maatwerk is geen oplossing voor slecht beleid en soms beter over dingen oneens. Soms maak je andere afwegingen hebben we het over gehad in het debat. Maar specifiek op zoek termijn uitzondering, op uitzondering, op uitzondering. De argumentatie. Je kunt over de weging oneens zijn. Maar de argumentatie. Maar dan komen er allemaal jongeren. Als je je meldt je mag je vanaf dag één melden. Dat weet de gemeente precies wie er aan het werk kan die niet. Dus mensen die geen recht hebben op bijstand krijg je dat niet. Ook als je zoekt gaan de jongen niet opeens allemaal zoek bijstand krijgen. Dus daar hebben we niet alleen een andere afweging, maar vinden we de argumentatie van de minister niet vaak bij deze minister zeg ik gewoon zwak. Voorzitter, tweede en tot slot
[3:39:36] deze minister die was onze aannemer die dat fundament op orde brengen en er was niemand anders waarvan we dachten dat ze waren heel blij met deze aannemen.
[3:39:46] En toch in dit debat hebben we het antwoord gekregen. De gipsplaat gaat voor want die kan sneller, maar het probleem was dat fundament. Voorzitter en me laten zien dat ik me niet afvraag.
[3:39:59] Dankuwel. Mijn vrouw me toch weer verder.
[3:40:02] Dank u wel fors is er ook bij
[3:40:05] met de antwoorden op vele vragen. Voorzitter, ik heb t ook gevraagd aan mevrouw simon s zou ik ook nog aan de minister willen stellen als als wij meer maatwerk gaan toepassen, dan vraag het ook iets
[3:40:19] van toerusting richting de ambtenaren, zodat je in plaats van willekeurig vooral ook maatwerk kunnen leveren en mensen ook echt terecht kan doen, vraag. Ik vraag me af hoe de mensen dat ziet en hoe hij de verschillende gremia van gemeente tot s verbeterd
[3:40:37] dat daarin ook kunnen gaan helpen, omdat ik ook wel s niets zinnigs zorg daar een uitdaging om mensen daar ook mee te nemen op een andere manier gaan opereren dan dat wij in wetgeving hebben neergelegd.
[3:40:50] We zagen de voorzitter. Dank u wel. Meneer en mevrouw simmons.
[3:40:54] Dank u. Voorzitter en natuurlijk bedankt. De minister voor haar beantwoording tot nu toe in de tweede termijn zou ik graag nog een aantal dingen willen aanstippen. Dat is.
[3:41:01] Toch die.
[3:41:02] Vier weken zoek termijn voor jongeren, vooral omdat de minister aangaf. Dat zou lastig zijn want jongeren die er geen gebruik van maken, zouden er dan wel.
[3:41:13] Recht op hebben.
[3:41:15] Maar
[3:41:16] mijn motivatie is wie er geen gebruik van maakt, maakte geen gebruik van. Ook al heeft hij daar recht op die het niet nodig heeft, zal het niet aanspreken en ik denk dat we een hoop problemen mee kunnen oplossen. Ik sluit me volledig aan wijden,
[3:41:31] Ik zou haast willen zeggen hartenkreet.
[3:41:33] Van de heer van kent op dit onderwerp, omdat we nou eenmaal aldus signalen hebben met name van de ombudsman. Dus dat is een signaal dat ik altijd erg serieus neemt. Doe dit anders.
[3:41:45] Ik blijf me zorgen maken en ook na de beantwoording van de minister over de ruimte die gemeenten krijgen. Ik waardeer ontzettend dat er gestreefd wordt naar maatwerk, zodat iedereen de juiste hulp krijgt. Maar voorzitter, met teveel ruimte en geen oormerken. Als het om financiën gaat dan denk ik dat we eerder problemen veroorzaken dan op.
[3:42:06] Verlossen.
[3:42:07] Dank u wel, mevrouw simon mag.
[3:42:08] Nog een opmerking maken die ik speciaal voor de tweede termijn bewaard had omdat ik hem niet kon maken en dat is de kostendelersnorm. We leven in een tijd van grote woningnood waar mensen tot op hogere leeftijd dertig jaar nog bij hun ouders wonen. Zij deden niet per se het financiële huishouden. Het zijn volwassenen die bij andere volwassenen wonen. Dus de argumentatie van dan hebben we misschien op een adres wel uiteindelijk een hoog inkomen. Maar het zijn nog altijd drie individueel die toevallig een woonplek delen en niet zozeer een
[3:42:40] traditioneel gezin vormen.
[3:42:43] Meegeven, mevrouw bot.
[3:42:45] Voorzitter, ik ga het heel kort houden. Dank aan de minister voor de uitgebreide beantwoording blij met haar stappen over de duurzame banen. Ik ga er toch nog heel eventjes op koude want ik ben echt enorm geïnspireerd geraakt door wat ik heb gezien.
[3:43:01] Ik meen het
[3:43:02] volgens de minister zelf ook nog gaat dus veel plezier.
[3:43:06] Ik was natuurlijk.
[3:43:07] Ik ben nog heel even op de beantwoording van de vraag over de mensen die naar de ggz gaan omdat ik echt hoop dat we het mensen die die belangrijke stap zetten om aan hun eigen psychische welzijn te werken dat we die niet moeilijker maken om weer terug te keren in de maatschappij dankuwel.
[3:43:24] Dank u wel, mevrouw pot. De heer tekort.
[3:43:27] Dank aan de minister voor de beantwoording drie punten. Ten eerste blij om te horen dat de minister deelt dat het contact persoonlijke aandacht en begeleiding vanuit gemeenten heel belangrijk is nu een intakegesprek noemt of een kennismaking, ook omdat contact blijvend te laten zijn. Ten tweede de jobcoaching. Want ik begrijp heel goed dat de minister wil afwachten waar vng mee komt. Maar waar het mij om gaat is dat er nog te veel gemeenten zijn die die het intern inzetten waardoor mensen het maar een beetje erbij gaan doen. Daar zit mijn zorg. De kwaliteitseisen. Want iemand kan het erbij doen. Maar het moet wel een bepaalde kwaliteit voldoende vind ik uwv heeft daar een hele goede verandering voor. En tot slot jij heel teleurstellend dat hier in de zaal en scoren.
[3:44:11] De bocht.
[3:44:12] Geen lijstje komen desnoods zoals in de eerste divisie met periode kampioenen. Maar goed ik begrijp dat het veel aandacht is het allerbelangrijkste en dat het ook bij de s geest. Een belangrijk punt van aandacht is dus wellicht canada wordt periode kampioen komen.
[3:44:26] Dank. Dank u wel. Meneer de koorts. Mevrouw palm.
[3:44:29] Voorzitter van mijn dank aan de minister voor voor de beantwoording en de achtergronden ook bij de overwegingen die ten grondslag liggen aan de keuzes die voorliggen in de keuze die gemaakt zijn in in de brief college me toe had het over een verbouwing jaren als arbeidsrechtjurist, bouwprojecten, oorlogen mogen voorbereiders. Dat sprak me enorm aan die gipsplaat. Volgens mij is dat de oplossing voor de korte termijn wordt ondertussen ook gewerkt aan een programma van eisen en het definitieve ontwerp voor de voor de fundamentelere renovatie van de wet. Dus ik kijk ernaar uit. Ik denk dat we daar ook nog een hoop werk in discussie met elkaar in de tussentijd hebben de verhapstukken hoe het straks precies gaat landen in een aanpassing van de wetgeving er dan hoop ik dat we de wet wees naar relatie goed vorm kunnen geven. Voorzitter,
[3:45:23] Wordt vervolgd. Dank u wel, mevrouw balans, mevrouw cartman.
[3:45:27] Jij bankvoorzitter. Want ik zit hier met gemengde gevoelens eigenlijk een beetje hetzelfde als een debat wat we hiervoor hebben. Daarmee wil de tweede termijn mee beginnen. Toen zei ik ook van ik zie welwillende ministers. Maar ik zie steeds te lopen naar de zee. Je doet je voeten in de branding en dan loop je weer weg en die echte duik die doe je niet en dat is dat fundament waar mijn vrouw me naartoe gaat over had begin van wantrouwen naar ver trouwen en we gingen naar een systeem waar mensen niet tussen wal en schip raken in die systeemwereld mensen leven in een echte wereld en mensenleven
[3:45:58] hele nare wereld. Als we het hebben over de mensen die in de participatiewet zitten
[3:46:03] daarvoor zijn bedragen als vijf euro per maand. Vijftig euro per maand. Honderd euro per maand astronomisch.
[3:46:10] En ik moet heel erg denken aan het boek. Ze hebben mijn vader vermoord van eduard louis gaat iedereen aan om het te lezen en beschrijft dan. Op een gegeven moment is er een beleidsmaatregel en dan krijgt het gezin vijftig euro meer gaan ze vieren want ze gaan naar zee. Maar ze wonen een paar kilometer van zee. Maar ze komen er nooit want ze hebben er geen ruimte voor financiële ruimte en geen tijd om dat ze te hard moeten werken. En.
[3:46:32] Dat.
[3:46:33] Je gevoel daarvoor en het is eigenlijk een aanklacht tegen dat er heel veel elitair geleuterd wordt over een paar procentjes of wat. Terwijl we hebben het hier gewoon over mensenlevens. Dat mis ik en daar sluit ik me aan bij die afschaffing van van die vond ik zoek termijn en en die kostendelersnorm en mijn concrete vragen over het onderzoek. Dat ging over de mensen die we niet op het vizier hebben. Die krijgen geen bijstand. Maar ze staan langs de kant. Bijvoorbeeld omdat hun partner geld verdiend. Maar daar gaan die onderzoek moet over en die mensen zou fijn zijn als we die in beeld hebben want die willen ook heel vaak gewoon door.
[3:47:05] Graag werken dankuwel van kent.
[3:47:09] Erg goed boek is dat indrukwekkend.
[3:47:13] De minister heeft toegezegd dat via de gemeente nieuws er aandacht wordt gevraagd voor die twaalf, honderd euro. Ik weet dat de communicatie afdeling van het ministerie effectief te werk kan gaan.
[3:47:24] Dus ik zou kunnen vragen om ook andere kanalen daarvoor in te zetten en ik zou de minister willen vragen over in een verzamelwet of in een andere op andere wegen nog sneller hier in wetgeving iets aangepast kan worden
[3:47:37] dan die vier weken zoekt termijn. Ik heb erover gezegd wat ik daar over wilde zeggen en ik zeg het vrouw me toch na de nationale ombudsman zegt met maatwerk is geen oplossing voor slecht beleid. Dan hoop ik dat de minister dat ook ter harte neemt
[3:47:52] en dan een ander regime in de participatiewet voor de chronisch zieken en mensen met een beperking had ik een eerste termijn een aantal vragen over gesteld.
[3:47:59] Minister in de afwachting van wat er rond de wia en op andere plekken gaat gebeuren daar bijvoorbeeld ruim achtige kan zijn in het verlenen van vrijstellingen
[3:48:10] dan over het smartengeld. Tot slot, voorzitter, ik zou de minister willen vragen om daar serieus naar te kijken. Ik begrijp dat ik werd dat hij erop dat de minister niet direct kan zeggen van nou dat is een goed idee. Maar om nou te zeggen van nee dat kan allemaal niet. Dat is ook weer zo wat. Dus ik zou de minister willen vragen om te kijken of er niet categorieën van smartengeld te onderscheiden zijn.
[3:48:32] De isoleren zijn die opgenomen kunnen worden in het wetsartikel. Wat nu dankuwel smartengeld bestaat dankuwel voor.
[3:48:42] De van barlow,
[3:48:43] Je dankuwel. Voorzitter, ik dank de minister. Uiteraard vraag beantwoorden mijn eerste termijn
[3:48:49] ten aanzien van de ayu overweegt de fractie van denk een motie
[3:48:55] en is de vraag aan de minister. Wanneer wij de informatie tegemoet kunnen zien over de maatwerk mogelijkheden binnen de. Dan kunnen we onze motie betrekken ten aanzien van de zoektermen van zevenentwintig
[3:49:09] vraag aan de minister of ze nog iets meer zou kunnen verhelderen hoe zij specifiek die kan bepaling. Nou, wil invullen op basis waarvan dat gebaseerd wordt
[3:49:20] ten aanzien van de vrijlating in de participatiewet, is ook de vraag op welke termijn de varianten en de berekeningen kunnen zien of ik ook die sanderink memo mag hebben, wil ik heel graag zien.
[3:49:36] Dankuwel meneer van baalen. Ik geef het woord aan de minister voor de band.
[3:49:41] Voorzitter, ik zal gelijk proberen om de antwoorden te geven. Mevrouw me toegezegd, maatwerk is geen oplossing. Slechte wetgeving zei overigens
[3:49:50] ombudsman.
[3:49:54] Dus dat deed ik ook met hem. Alleen ik geef juist aan dat op een aantal punten juist wel die ruimte wil geven, denkt dat de eerste kamer hier ook zelf op gerekruteerd heeft ook na aanleiding van een aantal zaken die we hebben gespeeld dat je soms ook vrijheid moet geven voor die individuele afweging. Want als je dat niet doet, krijg je misschien de hele strikte wetgeving waar je je dan niet meer van af kunt wijken
[3:50:17] en dat ik alleen maar gipsplaten aan het aan het verspijkerd ben
[3:50:22] en voor zover iedereen mag een oordeel hiphop wat we aan het doen zijn. Maar ik geloof toch echt dat ik heb aangegeven dat mijn spoor twee. Ik wil nu heel snel een aantal zaken regelen waar mensen snel tegenaan lopen.
[3:50:33] Als ik hem wat fundamentele pak dan duurt het veel langer. Ik wil niet wachten op die tijd en tegelijkertijd pakken we dat spoor. Twee jaar kijken we wel veel breder. Dan hoeft mijn vrouw me toch al niet genoeg te vinden. Maar als dat als het als in de indruk is van het is allemaal niks.
[3:50:49] Dan is de kwalificatie. Ik denk dat ze wel wat bezig zijn.
[3:50:55] De heer vraagt die betere ambtenaren. Dat doen we nou precies een sport. Drie. Dat is echt gericht op de
[3:51:02] mogelijkheden en de inzichten voor ambtenaren.
[3:51:06] Mevrouw simons, en ik blijf denk ik van mening verschillen over vier weken zoekt bij een aantal andere
[3:51:13] en hij vraagt ook bij de kostendelersnorm. Dat zijn drie individuen geen gezin. Dat klopt. Daar gaat het dan ook om die kunnen natuurlijk wel de kosten met elkaar delen. Dat was mijn vergelijking en dat is bij bijvoorbeeld een gezin waar gewoon een iemand of iets dergelijks is dat niet het geval. Dan kun je daar dan ook op een hele ongelijke situatie uitkomen. Dus dat onderdeel wordt dat ook meegewogen.
[3:51:35] Mevrouw pot bij de ggz alleen zo ben gedwongen opname bij vrijwillig, ook bij vrijwillig allebei vrijwilliger gedwongen
[3:51:46] de beroep het daar had ik al langs willem kunnen zijn geweest, ware het niet dat ik elke keer naar de kamer moet komen voor wat andere debatten me al twee keer geschrapt vanwege een pensioendebat. Maar ik blijf de poging wagen om weer naar toe te geven.
[3:52:04] De koorts die vraagt om de kwaliteit van de jobcoaches. Nou dat is nu precies wat wat gemeente in die moeten vastleggen. Ik kan mij voorstellen dat ze ook nog eens even gaan buurten bij het uwv hoe die dat hebben gedaan, maar het is onderdeel van de wet en dat moet dus ook vertalen in de frontlinie. Maar u krijgt hem dus op het moment
[3:52:21] dat is opgesteld.
[3:52:24] Mevrouw palland had niet echt met een vraag meer concreet wat bespiegelingen.
[3:52:30] Mevrouw cartman. Nu begrijp ik hem, want ze hadden het over de wat wij noemen de niet uitkeringsgerechtigden. De nummers. Dus die zijn dus niet in beeld
[3:52:37] bij de gemeente of bij uwv, bijvoorbeeld omdat ze ook geen uitkering hebben, maar wel willen werken. Hier is aandacht aan besteed. Ook in de arbeidsmarkt krapte brief van colega van gennep.
[3:52:48] Het is afgelopen
[3:52:51] rond de zomer is die verstuurd
[3:52:53] en daar hebben we een vrij uitgebreide analyse ook volg mij gegeven over deze groep. Dus ik zou verwijzen om daar naar te kijken maar excuses. Want ik had gewoon de vragen niet goed hoor.
[3:53:02] De eer van kent vraagt nog andere kanalen van de giften. Maar ik krijg er wel aan dat het ook echt via de gemeente gaat omdat we ook gebruik maken van de uitzondering die de gemeente zelf kan bieden. En daar zou ik ook echt dat het gemeente nieuws kanaal gebruiken ook echt bijna voor alle zaken die spelen dus het wordt echt wel goed genezen en ook nog goed te zien waar de afweging ligt ook echt op gemeentelijk niveau. Ik wil aangeven dat ik er niet moeilijk over zal doen. Dat is de boodschap die ik aan hem meegeven
[3:53:32] dan de vrijstellingen heb ik al toegezegd dat wij ook laten zien. Even wat berekeningen die die we nog naar een percentage van zeventien procent gaat of iets dergelijks. Wat dat dan betekent.
[3:53:43] Ik had nog wat andere percentages
[3:53:45] die moeten wij gewoon echt even nog opduiken. Dus die moet ik gewoon naar die die moet gewoon nog naar uw kamer sturen
[3:53:53] wanneer dat doen we sowieso ruim voordat we de wetsbehandeling hier hebben want ik denk dat u hier iets van vindt op het moment dat de wetsbehandeling plaatsvindt,
[3:54:01] maar ik kan niet beloven dat het voor de kerst is. Laat ik het zo zeggen dat het tekort aan vleselijke
[3:54:08] dan het smartengeld of ik ernaar wil kijken daar wel categorie hem aan te wijzen. Ook hier weer even een dilemma. Ik wilde er niet makkelijk van af maken op het moment dat ik categorieën ga aanwijzen.
[3:54:20] Dan is dat weer een bijnaam per inperking van de vrijheid die gemeentes hebben onder andere categorieën weer toe te staan.
[3:54:28] Daarom als je me gewoon wat meer open formulier invullen. Dan wordt hij juist weer heel beperkend voor situaties waar hij weer anders is. Dus
[3:54:36] ik denk juist dat we op deze manier wel ruimte geven aan gemeenten om die afweging te kunnen maken.
[3:54:41] En nogmaals op het moment dat het rijksregeling betreffen qua smartengeld dan grijpen we aan bij de regeling zelf. Dus ligt het niet aan de vraag of de gemeente wel of niet
[3:54:49] hoe je daarmee omgaat. Maar dan proberen we daar gewoon de duidelijkheid over te geven.
[3:54:55] Excuses
[3:54:56] de maatwerk mogelijkheden ayu.
[3:54:59] Ik moest dat inderdaad toch eventjes nagaan als we de kamer informeren over het punt van mevrouw cartman. Dan stel ik voor dat we dit punt ook gelijk even meenemen over
[3:55:09] excuses
[3:55:11] over die maatwerk mogelijkheden waar we het net over hadden
[3:55:15] en de betaling. Even kijken.
[3:55:20] Dat ging over de bepaling beiden
[3:55:23] wilt u mij nog één keer helpen? Meneer van baalen of welke kan bepalen? Het ging hem even kwijt.
[3:55:28] Ja. Voorzitter, dat ging over die bepaling in de in de zoek termijn. Wat wil de minister daar
[3:55:36] in vastleggen in hoe gemeenten daarmee aan de slag kunnen gaan.
[3:55:42] Ze was een bepaling ook zegt dat een gemeente kan naar het oordeel van het college besluiten dat hij zoekt mij niet van toepassing wordt verklaard.
[3:55:53] Dus dat je gewoon een jongere die je meldt gelijk vanaf. Dag één kind kan geven. Dat is de bedoeling van kan bepalen.
[3:56:01] Ik hoop dat ik daarmee ander antwoord hebben gegeven.
[3:56:03] Dankuwel minister voor de antwoorden die u heeft gegeven. Ik neem met uw welbevinden de administratie door. We hebben een aantal toezeggingen van de minister mogen noteren.
[3:56:13] Daar zal ik ook een aantal vragen over stellen aan de minister en aan de kamerleden.
[3:56:17] De kamer de minister zegt toe de kamer te informeren over de verderop vormgeving en inrichting van sport
[3:56:24] zet erbij aangeven dat ze dat gaat doen in het eerste kwartaal van tweeduizend, drieëntwintig,
[3:56:30] twee. De minister heeft de kamer toegezegd dat ze via het gemeente niels gemeenten gaat attenderen op de mogelijkheid om op individueel niveau te kunnen afwijken van de norm. Wat betreft giften aan mensen in de participatiewet en de vraag van ons is wanneer is de volgende editie van het gemeente niles
[3:56:49] denk dat ik december bijna mijn tassen
[3:56:54] nog niet gezien.
[3:56:55] Kijk nog even of dat daar nog niet kunnen opnemen in december
[3:56:58] dus noteerden dan december. Als dat niet lukt. De editie. Daarna de minister heeft ook toegezegd schriftelijk terug te komen op de vraag van de heer dr over de mantelzorg in het kader van de ayu.
[3:57:16] Volgens mij was dit ook het rijtje nog wat ayu vragen die nog bij die van banen en andy cito. Dus die pak ik even mee in dezelfde tent
[3:57:26] ik daar dan direct aan toe. De informatie over maatwerk mogelijkheden in de aanloop naar de kamer te zenden. Maar de vraag is op welke termijn kunt u dat doen.
[3:57:33] Minister.
[3:57:34] Ik moet het even checken bij de svb. Maar als ik de vragen. Ik had bijna bij mevrouw koopman gezegend gaat die me voor de kerst zal meer voor de kerst worden. Dus dat sandra in januari.
[3:57:44] Dat wordt genoteerd. De volgende toezegging de minister zegt door de model verordeningen in verband met de jobcoach die wordt opgesteld door de vng naar de kamer te sturen.
[3:57:58] Ik heb vanochtend overleg gehad met ing en ze zijn nu bezig met die met die grote ring. Om die op te stellen, ben ik afhankelijk van deze maatregelen van één juli twintig, drieëntwintig in.
[3:58:10] Ze kreeg niet helemaal stil. Maar zodra ik hem heb zal ik aan sturen want het hangt ervan af. Het tempo van de gemeente af hoe snel ze hebben in ieder geval voor één juli twintig, drieëntwintig.
[3:58:20] Oké. En dan hebben we laatste de berekeningen. De minister zegt toe de berekeningen in verband met het vrijstelling spectrum percentages naar de kamer te zenden en dat gaat ze doen voor de wetsbehandeling. Ja zeker ja ik heb wel eens een aanhangen gezien.
[3:58:37] Nee. Neem maar deze zullen we gewoon gewoon even nagaan hoe snel we dat kunnen doen want het lijkt net of god zal niet voor de kerstmis lukken maar dat zal gewoon kwartaal. Een jaar.
[3:58:47] Direct kwartaal.
[3:58:49] Dan is mijn laatste punt dat er een minuten debat is aangevraagd, met als eerste spreken, mevrouw droeg van groenlinks, kunt u, mevrouw me toch enigszins een indicatie geven in een aantal woorden over waar die motie dan over zou moeten gaan.
[3:59:02] We best wel wat afweging gesprekken gehad over sturing en bijsturen voor de wetgeving komt die op zoek termijn en ik denk ook over de
[3:59:12] bijverdienen en kostendelersnorm is een bijsturen op het pakket van de brief vanuit de kamer richtinggevende uitspraken te kunnen doen.
[3:59:20] Dan dankuwel
[3:59:23] vanuit kimmy vanuit griffith plenair is ons verzocht om
[3:59:29] als het geen haast heeft om dat over het kerstreces te lezen dat mogelijk.
[3:59:33] Dat hangt af van de plannen. Ik verstond de minister even gipsplaat me enorm belangrijk. Dus wilde ik niet ondermijnen. Dus ook dat gezegd hebbende hangt ook van de plannen van de minister. Ik begrijp tenminste heeft veel haatte was dat zo is en wij willen richtinggevende uitspraak die de wetgeving aanpassen. Dan moet ik daarvoor dus dat hangt ervan af.
[3:59:52] Ik heb gezegd dat we het eerste kwartaal de wetgeving in consultatie willen doen. Hartstikke is wel wat rekbaar begrip. Maar dat is niet voor de kerst nog
[4:00:01] dus als we gewoon ook daarna de wetgeving is sowieso komt hier nog langs. Maar voordat het in mijn concentratie gaat kunt u daar ook een video of een witte tegenwoordig twee minuten twee minuten debat aanvragen. Dus dan wie dan ook in het begin van volgend jaar.
[4:00:16] Dan zal ik voor mevrouw, maar totdat we dat gewoon doen in de eerste week van januari.
[4:00:20] Want als we een motie voor de kerst aannemen, is de wet anders die een confrontatie gaat.
[4:00:24] We zijn nog bezig met de wet. We zijn nog aan het opstellen. Alleen als hij dan als hij dan klaar is. Dan gaat hij het streven naar eerste kwartaal
[4:00:33] mevrouw de minister, en ik zit nu op één lijn doen het in de eerste weken van januari in de eerste weken van januari wanneer dat mogelijk is.
[4:00:46] Ik begin ook niet. Op twee januari maakt u zich geen zorgen. Meneer van baarle.
[4:00:52] Jouw voorzitter, als we dan twee minuten debat in de eerste week na het reces doen dan wel de oproep in de richting van de minister of het mogelijk is om dan ook de gevraagde informatie voordat twee minuten debat aan te leveren en dan met name de informatie over die varianten en maatwerk in de ayu zeg ik dan heel egoïstisch. Dan kan ik dat nog betrekken bij een eventuele motie. Anders is het zo onderzocht.
[4:01:13] De minister geeft aan dat ze dat dat ze haar best gaat doen maar niet kan beloven dat dat kan redden.
[4:01:19] Ik snap het dilemma van de kamer nogmaals die wet is echt nog in progress. Dus dus wees niet bevreesd was de eerste week na het reces dat als u de motie gemist heeft dat er niets meer aan te doen is sowieso komen er nog heel veel momenten waarop u wat kon doen. Ik ga ervan overtuigd dat sowieso niet nodig is om er iets aan te doen maar dat is tweede. Dus ik zou ik doe echt mijn best. Alleen als dat laat me daarnet even op op laten volgen hoe snel ik ben gewoon even van extra informatie die ik niet snel weten hoe je dat
[4:01:56] dan hebben we weer bij de administratie afgerond. Dan wil ik de minister en ondersteuning enorm bedanken voor het beantwoorden de kamerleden voor hun inbreng voor vragen de kijkers op de publieke tribune. Heel erg bedankt. Ik hoop dat vandaag heeft geholpen om meer inzicht te krijgen in de participatiewet en het onderwerp. De kijkers thuis. Een fijne avond uiteraard onze bode die ons altijd goed verzorgen en onze ondersteuning vanuit de griffier. Heel erg bedankt. Ik wens u allen een bijna fijne avond. Ik sluit hierbij.
[4:02:26] Vergadering,