Vermogensverdeling

[0:00:01] Goedemiddag. Welkom allemaal. Bij deze vergadering commissiedebat noemen we dat van de vaste commissie voor financiën.

[0:00:11] Ik heet de minister van financiën, mevrouw kraag en de staatssecretaris van fiscaliteit. Meneer van rij van harte welkom in ons midden.

[0:00:20] Want we gaan het hebben over de vermogensverdeling in dit commissiedebat. De aanwezige kamerleden zijn meneer eppink, namens eenentwintig meneer nijboer namens de partij van de arbeid de vries namens de groep van haga meneer van wijnbergen namens d zesenzestig mevrouw van dijk namens het cda idsinga namens de vvd meneer van der lee namens groenlinks en meneer dekker namens het forum voor democratie.

[0:00:43] Wellicht dat er nog één of twee sprekers aan zullen sluiten.

[0:00:46] Wij hebben in onze agenda gepland tot vijf uur, gezien het aantal sprekers en het onderwerpen wordt. Dat denk ik een uitdaging. Maar dan gaan we wel proberen te behalen. Dat betekent dat ik in de eerste termijn vier interrupties toesta eerste termijn van de zijde van de kamer bedoel ik dan welkom. Meneer kaya namens de sp ook

[0:01:08] en ik ga heel streng zijn op de kort. De korte interrupties dus geen hele betogen. Daar heeft hier vier minuten spreektijd voor gewoon korte interrupties en ik wil de kamercommissie vragen om toestemming of de heer dekker namens het forum mee kan doen, aangezien er geen officieel lid is van deze kamercommissie.

[0:01:31] Ik zie daar geen bezwaren tegen. Dus meneer dekker mag gewoon het woord voeren. Dan gaan wij niet langer dralen. Maar meneer eppink het woord geven voor zijn bijdrage namens

[0:01:42] in twintig

[0:01:43] dankuwel. Voorzitter, ik hoor veelvuldig de oproep om lasten te verhogen voor bedrijven en voor vermogen.

[0:01:48] Volgens.

[0:01:49] De rijken, zoals de linkerzijde dat noemt en de rijke pakken. Ik noem dat georganiseerde jaloezie,

[0:01:55] want de vermogensongelijkheid is in nederland juist vrij beperkt.

[0:02:01] Volgens de world in de coalitie database. Een van de medewerkers. De heer piketty,

[0:02:07] bezit de top tien vermogenden in nederland zon negenentwintig procent van het totale vermogen in frankrijk dus negenentwintig procent in frankrijk is dat negenendertig procent in zweden tweeëndertig procent in italië, zevenendertig procent in duitsland achtendertig procent. Geen enkel europees land is zo gelijk als nederland. Dus waar is het probleem wie de rijke wil pakken in europa moet elders zijn. Ik vind het werkelijk verbazingwekkend dat de minister de oproep tot lastenverzwaring steunt en bijbehorende voorstellen wil doorvoeren. Naast het feit dat het ongelijkheid probleem fictief is. Fictief is zijn er twee aanvullende redenen waarom het onverstandig is. De eerste reden is dat er een ongunstig vestigingsklimaat wordt gecreëerd voor ondernemers en investeerders een lasten worden namelijk over de hele linie verhoogd.

[0:02:57] Ik noem de verhoging van de winstbelasting en de verlaging van de zelfstandigenaftrek van zesduizend, drie, honderd en tien euro in tweeduizend, tweeëntwintig naar negenhonderd euro in tweeduizend zeven.

[0:03:08] Vierentwintig,

[0:03:09] Ik krijg diverse e-mails van zzpers die zich afvragen hoe het nu verder moet.

[0:03:13] Verder benoem ik het hoge box drie tarief, waarbij er uitgegaan wordt van een zes komma zeventien procent rendement op beleggingen fictief wederom een vorm van diefstal zouden de advocaat generaal van de hoge raad te noemen met een opstapeling van lastenverzwaringen jaren we de kip met de gouden eieren de grenzen over. Zo heeft shell een recordwinst geboekt van orde. Achtendertig miljard euro. Echter. De nederlandse staat kan hier geen belasting opheffen, zoals de zogenoemde fusiepartij groenlinks pvda meende omdat shell is vertrokken is shell is wegjaagt. En wie profiteert er de britse schatkist?

[0:03:53] Voorzitter,

[0:03:54] Ik heb twee vragen heeft het ministerie dergelijk onderzoek verricht naar de gevolgen van de plannen

[0:04:01] voor het vestigingsklimaat voor ondernemers. En hoe reageert de minister op diverse oproepen vanuit het bedrijfsleven dat voorgenomen lastenverzwaringen. Het nederlandse vestigingsklimaat schade toebrengen.

[0:04:12] Als u wilt stoppen meneer eppink, dan geef ik meneer van de ledig ruimte om een interruptie te doen. Dan is het handig als u uw microfoon even uit het meneer.

[0:04:21] Vooral voor een feitelijke correctie.

[0:04:25] De solidariteitsheffing of over winstbelasting. Die is ingevoerd, heeft vier keer meer opgeleverd in de europese unie dan in het verenigd koninkrijk werd komt om nog nog dat nog geen vijf van procent van de activiteiten van shell zich in het vk bevinden. Je betaalt in het land waar je economische activiteit is geplaatst vinden en in nederland israel nog groot. Dus het is heel goed mogelijk om negenenveertig een half procent te heffen op de overwinst. Zoals pvda en groenlinks hebben voorgesteld, realiseert.

[0:04:54] Ik zie gedacht een lange interruptie meneer van alleen volgende keer korter wanneer eppink.

[0:04:59] Ik ik heb gehoord inderdaad dat dat zal ertoe leiden dat shell nog sneller zal weggaan en meer bedrijven zullen zeggen moeten we daar blijven en hun vestigingsplaats elders zullen zullen neerzetten. Het vestigings klimaat staat onder druk. Er werd de heer van der lee open hebben. De heer van de de president, directeur van boskalis hebben we hier gehad via de videode heeft er allemaal uiteengezet. En als we hier met deze politiek doorgaan met lastenverzwaringen. Zullen we nog meer bedrijven wegjagen? Mag ik even doorgaan? Het prima om ben ik door mijn tijd heen.

[0:05:37] De tweede reden is dat met behulp van hogere belastingen wordt genivelleerd in.

[0:05:41] Van gestimuleerd,

[0:05:42] Met kabinet zet in op herverdeling via overheidsuitgaven. Dit blijkt uit de kabinetsreactie op het cpb-rapport

[0:05:50] ongelijkheid en herverdeling van vorig jaar zomer.

[0:05:53] Deze reactie impliceert dat de nieuwe en belastingopbrengsten circuleren in het pompen. Inmiddels weten we uit onderzoek dat door deze inkomenspolitiek en toeslagen carrousel is opgetuigd die arbeid juist ontmoedigd ook oud cpb directeur coen teulings zei onlangs in de telegraaf.

[0:06:13] Er is een grens aan de mate waarin je kunt u nivelleren en die grens is in nederland

[0:06:18] verrijkt.

[0:06:20] Voorzitter, mag ik eraan toevoegen dat de heer teulings behoort tot de partij van de arbeid. Voor zover ik weet. Ik kijk even naar mijn buurman.

[0:06:28] Hij zegt niks.

[0:06:30] Ik heb geen lidmaatschap,

[0:06:32] Meneer nijboer, meneer eppink.

[0:06:38] Dan ga ik verder. Voorzitter, het is onduidelijk. De twee vragen

[0:06:43] waar we zullen het nazoeken

[0:06:45] gaat de minister door werden herverdeling van de toeslagen politiek en ziet zij eindelijk in dat juist het rondpompen van geld zorgt voor problemen inzake de armoede val.

[0:06:55] Voorzitter, ik weet niet hoeveel tijd

[0:06:57] nog tien seconden,

[0:07:00] dan zal ik het hier zo ongeveer bij laten. Ik wil alleen nog zeggen dat de collectieve lastendruk in nederland gedurende de kabinetten. Rutte is gestegen van vijfendertig procent in tweeduizend tien naar negenendertig procent in tweeduizend, tweeëntwintig en dat juist de uitkomst moet zijn lasten. Verlaging is nodig. Dank u

[0:07:18] dankuwel meneer eppink. Inmiddels is ook meneer stoffer namens de sgp bij ons aan ge sloten, maar het woord aan de heer nijboer die spreekt namens fractie van de partij van de arbeid.

[0:07:27] Dankuwel. Voorzitter, ik wil graag met drie feiten beginnen. Allereerst de achtduizend rijkste families in nederland betalen de minste belasting

[0:07:36] gemiddelde belastingdruk ongeveer twintig procent, terwijl het voor de rest van nederland honderd veertig procent ligt. Ons belastingstelsel lijkt progressieve vinden de inkomstenbelasting tarieven kijkt. Maar als je alles bij elkaar neemt en het belastingstelsel zou eigenlijk moeten herverdelen. Als je dat zou willen dan is dat het niet. Het komt voornamelijk doordat de btw regressief is. Voorzitter, tweede feit driekwart

[0:08:00] van het totale aanmerkelijk belang in nederland in box twee ongeveer driehonderd miljard iets meer dan driehonderd miljard euro is in het bezit van de één procent rijkste nederlanders

[0:08:11] en die box twee waar dat in zit. Dat wordt door experts commissie van weeghel destijds al fiscale pret box genoemd en dat is niet voor niks. Feit. Drie, voorzitter

[0:08:22] van tweeduizend zes tot tweeduizend twintig is het vermogen van de rijkste procent gegroeid van vier miljoen en zes miljoen euro, met twee miljoen euro en de rijkste nul komma één procent van tien miljoen na twintig miljoen euro.

[0:08:34] Voorzitter, als je die rapporten van het cpb en van van laura van geest die commissie leest dan gaan alle alarmbellen af tenminste bij de pvda en het zou eigenlijk bij het kabinet ook zou moeten zijn.

[0:08:46] Maar ik krijg geen reactie ik even voor de voor de voor de minister en de staatssecretaris op vraag b zesendertig van enerzijds anderzijds. Het is nou één keer zo. We zijn wel redelijk gelijk verdeeld qua inkomens, maar niet want ik had verwacht. Voorzitter, moet echt wat gebeuren.

[0:09:02] De belastingen op vermogens, zeker op grote vermogens moeten fors omhoog.

[0:09:07] De moeder miljonairs belasting komen.

[0:09:10] Er moet een progressieve vermogensbelasting komen

[0:09:13] en de boer de bedrijfsopvolgingsregeling moet worden afgeschaft. Voorzitter,

[0:09:18] Ik hoor je ademhalen. Dat betekent dat even gelegenheid gegeven voor interrupties te beginnen met meneer eppink.

[0:09:23] Voorzitter, hier wil ik toch even wat opzeggen.

[0:09:27] Eigenlijk zien we hier het beeld dat die groep van de rijke wordt gebracht. Geschoten op achtduizend personen of families. En dan komt komt mijn collega met allerlei maatregelen denkt hij niet dat hij daarmee een enorme belastingvlucht teweeg brengt en die mensen zeggen nou we gaan niet meer in nederland wonen in belgië wonen. Kan u vertellen. Ik heb in van gewoond hele streken wonen alleen maar nederlanders maar met het verschil dat ze niet meer in nederland belasting hoeven te betalen. Ze zijn ervan af.

[0:09:59] Meneer de voorzitter. Ik.

[0:10:02] Het is zeker zo dat er bepaalde figuren zijn die belastingontwijkende gedrag vertonen. Dat moet je ook dichter en mijn collega ed groot heeft in de tijd kun je inderdaad heel makkelijk naar belgië verhuizen in de tijd dat de heer eppink daar ook woonde. Overigens altijd daarvoor zijn werk mening niet vanwege de belastingen. Tenminste dat hoop ik dat hoop ik maar voorzitter, die heeft die belasting gaat een deels gegroeid en we moeten ook een exit heffing organiseren als mensen vanwege de belastingvlucht weggaan. Deze groenlinks heeft er eerder voorstellen voor gedaan. Collega's, groot heeft dat gedaan, want anders loop je het risico. Maar ik vind niet dat om reden dat mensen geen moraal hebben of dat mensen niet willen betalen niet een fatsoenlijke bijdrage willen leveren. De belastingdruk is twintig procent over de rijkste twintig procent. De droomt. Iedereen vallen die gewoon werkt of gepensioneerd is dat je daarom niet moet doen.

[0:10:50] Ook meneer van wijnbergen heeft een interruptie.

[0:10:53] Ja voorzitter, ik ben ben het eens dat er nog een hele wereld te winnen is bijvoorbeeld miljonairs belasting en op de bedrijfsopvolgingsregeling is volgens mij de staatssecretaris precies bezig om daar geld terecht wat aan de uitwassen te doen en design geef ik ook helemaal

[0:11:09] wat ik alleen wel de heer nijboer begon werd er gebeurt niks en ik heb gewoon eventjes de maatregelen opgeteld die de laatste anderhalf jaar zijn genomen. En dan kom ik tot acht miljard euro hogere belastingen op vermogen en kapitaal en terecht.

[0:11:22] Dus ik ben graag samen met de heer nijboer natuurlijk altijd strijden om nog meer constructies aan te pakken. Maar het beeld dat er niks met het eenmaal gebeurd is. Lijkt me gewoon niet. Ook in strijd met de feiten. Ik snap dat het past in een lichtelijk leeg opzichtig campagne debatje tussen de heer nijboer en de vvd hoor dat gun ik iedereen, hoewel ik denk dat te kiezen er wel doorheen prikt.

[0:11:43] Maar de realiteit is wel dat we gewoon een acht miljard te doen. Dat is toch ook een feit. En dan ga ik den haag graag verder met die wil kijken waar nog meer moet ook dat ben ik met hem eens. Maar dat er niets met het eenmaal gebeurd lijkt me gewoon is gewoon niet wat de feiten zijn.

[0:11:55] Interruptie is dat lang. Meneer van wijnbergen. Meneer nijboer,

[0:11:58] Wat politiek. Voorzitter, maar er zitten we hiervoor. Voorzitter, ik ben het met de heer van wijnbergen eens dat er wel wat gebeurt. De de heer bottom wordt afgeschaft worden wat andere maatregelen genomen, maar er substantiële schuif van meer belasting op vermogen, vervuilers, belasten en niet subsidiëren klimaatfonds, vijfendertig miljard euro, nota bene kunst, stikstof vijfentwintig miljard euro. Je kunt belasten. Dan krijg ik geld binnen op veel economisch efficiënte

[0:12:24] een hoger toptarief een hogere vermogensbelasting niet een laag tarief in de vermogen in de in de winstbelasting, voorzitter, die keuzes worden niet gemaakt en daarmee kun je ook substantieel als je de campagne van de vvd wil aanhangen. Daarmee kun je substantieel de middenklasse en de lagere inkomens steunen, maar niet met een beetje lapwerk. Dus voorzitter,

[0:12:43] Die gebeurt wel wat maar volstrekt onvoldoende.

[0:12:45] De korte vervolgvraag van meneer van mij. Voorzitter,

[0:12:47] Woorden klinken me toch een beetje rol in alle eerlijkheid acht tot negen miljard euro op vermogen winst world is een beetje flauw om naar rutte twee te verwijzen. Maar toen ging het minimumloon niet omhoog. Toen ging de winstbelasting omlaag niet omhoog. Toen werd er niets gedaan naar vermogensongelijkheid. Dus ik denk dat de heer nijboer kan pleiten voor meer respecteer. Ik vind d zesenzestig ook maar dat we tegelijkertijd moeten constateren dat negen miljard wel een substantiële trendbreuk is ten opzichte van eerdere kabinetten. Laat ik het dan proberen.

[0:13:15] De vriendelijk te zeggen meneer nijboer.

[0:13:19] Ja voorzitter, ik ben het niet met de heer van wijnbergen eens dat dat voldoende is of dat er een geweldige trendbreuk is. Ik vind dat het echt onvoldoende is en ik denk als je mensen vraagt en ook de cijfers ziet wat de belastingdruk is in de marginale belastingdruk. Voor sommige groepen ligt op vijfentachtig procent. Elke euro die mensen verdienen houden ze vijftien cent aan over. Daar moet gebeuren en ik heb een tegenbegroting gemaakt bij de met samen met groenlinks bij de begroting. We hebben een verkiezingsprogramma doorrekening gemaakt. Maar dan zie je tientallen miljarden schuiven en dat is anders dan dat dit kabinet doet dus een fundamentele politieke keuze bij de coalitie niet uitkomt

[0:13:52] en daarmee dus te weinig doet.

[0:13:54] Derde vervolgvraag van meneer van wijnbergen.

[0:13:56] Ja. Voorzitter, de realiteit is natuurlijk dat de heer nijboer mooie plannen presenteert in de oppositie. Maar in de coalitie helemaal niet. D dan nu een coalitie wel negen miljard doet verwijt dat het niet genoeg is. En nogmaals dat mag mag meer willen, wil ik ook alleen. Ik heb liever dat ik een trendbreuk echt realiseren. In plaats van stoere tegenbegroting maakt negen miljard euro vind ik substantieel geld. Daar ben ik niet tevreden mee maar ik heb liever negen miljard euro echt verhogen dan partijen die in de oppositie grootste plannen doen om nul euro te doen als ze zelf aan de knoppen zitten.

[0:14:27] In haar buurt.

[0:14:28] Ja. Voorzitter, de de negen miljard euro die de heer van wijnbergen. Ik denk ik er even omheen. Wat zijn de maatregelen. Als je die hele tabel zelf zelf gefabriceerd. Voorzitter, ik wil de leugens en statistieken. Maar als je gewoon kijkt macro waar nederland staat wat de belastingdruk op winst is wat de belastingdruk op kapitaal is en wat de belastingdruk op inkomen is dan staat nederland in alle verkeerde rijtjes. De belastingdruk op vermogen op kapitaal op winsten is dalende. Er is onvoldoende en schreef en dan moet gebeuren en strijden voor hypotheekrenteaftrek is bijvoorbeeld nog niet afgeschaft.

[0:15:06] Eens kijken hoeveel dat is

[0:15:07] meneer idsinga heeft ook een interruptie voor u.

[0:15:10] Ja ik heb goed naar de plannen van de heer nijboer en de heer van der lee. Hiernaast naast mij geluisterd en gekeken de afgelopen dagen en

[0:15:19] ik wat mij opviel is dat er een gigantische grote rekening wordt neergelegd bij de gewone nederlanders, waaronder ook de ondernemers. Een van de maatregelen die hij noemt, is het afschaffen van de board met een botte bijl. De boer afschaffen. De behoren is een regeling die gericht is op de lange termijn continuïteit van familiebedrijven. Ik vind het echt een. Ik vind het echt heel belangrijk dat we die familiebedrijven in stand houden en dat we die dat we die ook in enige mate dat we die ook de ruimte geven om te kunnen groeien en ook van generatie op generatie door kunnen geven. Familiebedrijven staan erom bekend dat ze gericht zijn op de lange termijn continuïteit, niet op korte termijn winstbejag, maar op lange termijn. Dat zou de heer nijboer toch moeten aanspreken zijn. De grootste werkgevers van van nederland wil de heer nijboer met het afschaffen van de board dan ervoor zorgen dat straks die familiebedrijven in handen komen van buitenlandse.

[0:16:13] Partijen.

[0:16:15] Nee, voorzitter, dat wil ik niet maar ik vind het volstrekt onverdedigbaar dat de bedrijfsopvolgingsregeling voor grote vermogen in nederland op grote schaal wordt misbruikt om gewoon geen erfenis belasting te betalen want dat is waar hiervoor gebruikt wordt. En natuurlijk kan het zo zijn dat je een familiebedrijf een slagerij of een groenteboer zijn met groenlinks als die wordt overgedragen en dat je die belasting niet kunt afrekenen dat je daarvoor wat voor moet regelen. Dan kun je best liquiditeit regelingen voor treffen met de belastingdienst of anderszins met mijn armen over.

[0:16:47] Verlaten.

[0:16:47] Maar nu wordt deze regeling voor meer dan negentig procent aan wat die kost wordt gebruikt voor belastingontwijking en daar wil ik wens u gewoon niet aan mee te werken. Er zijn veel te veel van dit soort regelen in de fiscaliteit.

[0:16:59] Meneer idsinga, vervolgvraag.

[0:17:03] Ja. Voor zover het gaat om misbruik van bepaalde regeling en daar vinden wij elkaar de heer nijboer en ik maar voor zover het gaat om het primaire doel de continuïteit van het mkb en familiebedrijven behouden voor nederland. Daar vinden wij elkaar niet en dat is geen vraag. Maar dat is dat is een opmerking van mijn kant.

[0:17:22] Meneer nijboer voorzitter, dat.

[0:17:24] De onderliggende punt is natuurlijk dat als je allemaal fiscale regelingen mogelijk maakt voor bedrijven dat mensen uiteindelijk de rekening betalen dat de hele campagne van de vvd die zegt van

[0:17:36] mensen komen om in de lastendruk. We hebben we hebben hoeveel jaar rutte twaalf jaar inmiddels waarvan wij een kleine periode. Inmiddels hebben hebben deelgenomen, betekent niet dat mensen sowieso zo weinig lastendruk hebben gehad dat mensen zo veel van hun inkomen overhouden en dat komt mede doordat de vvd niet durft te kiezen voor grote vermogende belasting voor bedrijven hun netten aandeel laten betalen voor vervuiler laten betalen in plaats van subsidiëren. Eerder draaide windmolens op subsidie. Nu krijgen ze belastingvoordelen dubbel zo duur. Dat zijn de keuzes die de vvd maakt in de pvda niet maakt. Voorzitter,

[0:18:10] Er is wat te kiezen. Ik stel voor dat u uw betoog. Meneer idsinga we nog een derde vervolgvraag

[0:18:15] de kort.

[0:18:16] Ja meneer nijboer die heeft het over de lastendruk dat hij zo zou zijn gestegen. Ik heb die cijfers van eurostat en oeso. En u laat heel duidelijk zien dat de afgelopen jaren vanaf tweeduizend zeven tot en met tweeduizend, eenentwintig de lastendruk in nederland. Als het gaat om werkende dat die is afgenomen. Zelfs meer dan de europese gemiddelde. Dat wilde ik alleen nog even kort memoreren.

[0:18:40] Nijboer voorzitter kijk.

[0:18:43] We hebben hier een enorme debat in de kamer over de marginale lastendruk en die is best lastig. Ik zeg helemaal niet dat het makkelijk is. Die is best lastig terug te dringen. Voor sommige groepen is het vijfentachtig procent.

[0:18:54] Andere groepen zeventig, vijfenzeventig zijn gewoon een middeninkomens. Als je daaraan wat wil doen. Voorzitter,

[0:19:01] Dan moet je andere keuzes maken.

[0:19:02] Dan moet je vermogen zijn winsten en vervuilers meer belasten en arbeid. Een inkomen minder. Dat is de enige fundamentele keuze.

[0:19:08] Die kan de andere die kan.

[0:19:09] Is de hele sociale zekerheid over het onderwijs afbreken en fors bezuinigen. Dat zegt de meneer. Dan moeten we zouden zeggen niet waarop dat zijn de enige keuze die voorliggen en die maakt de vvd niet en daarmee blijft die lastendruk voor mensen enorm hoog en houden mensen weinig geld. Overal summier.

[0:19:23] Wij werken. Gaat u verder met uw betoog? Meneer slechte keuze. Voorzitter,

[0:19:27] Voorzitter, naast hogere belasting op vermogen. Het optuigen van die regelingen hebben wij ook een werd gemaakt, samen met groenlinks en andere partijen om een progressieve vermogensbelasting in te voeren en die wil ik nog eens onder de aandacht brengen. De raad van state is geloof ik zo'n beetje klaar met het advies is komt snel naar de naar de kamer toe. Dat is een simpele en rechtvaardige belastingen die wordt nog eens extra

[0:19:47] de onderstreept door de analyses die hier liggen dat de grootste vermogen steeds meer meerdere inkomens hebben niet veel simpeler dan de voorstellen die het kabinet doet en die ook al vertraging opliepen. Voorzitter dan tweede winsten meer belasten.

[0:20:00] Het is een politieke keuze welke belastingtarieven je neemt zowel in de inkomstenbelasting, maar ook in de vennootschapsbelasting en wij vinden de vennootschapsbelasting internationaal te laag.

[0:20:10] Wij zijn voorstander van dertig procent vennootschapsbelasting inkomstenbelasting van bijna vijftig procent in toptarief voor bedrijven dertig procent en we zijn ook voorstander van het afschaffen van het lage tarief. Ook omdat enorme arbitrage met zich meebrengt en belastingontwijking. Dat levert fors geld op. Voorzitter, en dan gaat er niet over acht miljard euro zeg ik ook richting d zesenzestig. Maar dat gaat ver over de tien miljard heen. Alleen die maatregelen.

[0:20:33] Daar kun je dat zet zoden aan de dijk is het kabinet daartoe bereid en voorzitter, de derde en laatste punt hoofdpunt belast vervuilers over de hele linie.

[0:20:45] En.

[0:20:46] Subsidie is er minder. Dat levert aan twee kanten geld op.

[0:20:49] Het levert belastinginkomsten

[0:20:51] het zo veel minder uitgaven en die substantiële keuze voorstellen. Die fundamentele keuze in het belastingstelsel zou er ook toe leiden dat de inkomensverdeling en de vermogensverdeling eerlijker is. In ons land.

[0:21:02] Dat is waar de pvda zich.

[0:21:04] Voor inzet dankuwel

[0:21:07] dankuwel meneer nijboer ook meneer grinwis is inmiddels bij ons aangesloten van de christenunie. Maar het woord aan de heer een vreemde die spreekt namens de groep van haga.

[0:21:16] Dank u wel, voorzitter

[0:21:18] ja vermogensongelijkheid of vermogens voor ongelijkheid,

[0:21:23] inkomens en vermogensverschillen ontstaan door diverse factoren, aanleg en talent hard werken afkomst, erfenis, risicobereidheid karakter, opvoeding en domweg geluk.

[0:21:35] Feitelijk is de ideologische vragen of een euro maatschappelijk beter rendeert en particuliere dan in publieke handen

[0:21:40] pvda in het eerste hard werken en succes mag lonen.

[0:21:44] We moeten niet vergeten over opgebouwd vermogen reeds vele malen belasting is betaald,

[0:21:49] voor zover zakelijke. Waar zijn de afgelopen jaren inderdaad in prijs gestegen. Met dank aan de ecb. Maar dat wil niet zeggen. De bus naar huizenmarkt zo positief blijven.

[0:21:57] Dus die winsten op vermogen worden belast moeten verliezen worden gecompenseerd en daar andere economische tijden. De schatkist nog eens bitter tegenvallen.

[0:22:04] Voor u verder gaat. Meneer ging. Heeft mevrouw van dijk voor u? Een vraag.

[0:22:08] Dankjewel. Voorzitter, ik was benieuwd of collega's van haga. De collega's van geluk zou willen definiëren,

[0:22:17] want heer een heel mooi rijtje, waardoor ongelijkheid in onze benoemde onder andere geluk.

[0:22:24] Nou dat ze kan ik heel simpel uitleg. Ik wil de lente valt het nummer twaalf, die genoeg keer valt heb ik gelukt.

[0:22:31] Dus volgens mijn collega heeft niet te maken met het gezin waar je vandaan komt of de kansen die je krijgt vanaf je geboorte.

[0:22:38] Ja maar, mevrouw van dijk. Vergeet ik al had gezegd, aanleg en talent afkomst.

[0:22:43] Opvoeding,

[0:22:45] Dat heeft toch allemaal te maken met geboorte gezinnen. Alles

[0:22:48] ik gezegd,

[0:22:50] maar er is want anders ongeluk.

[0:22:52] Ook meneer grinwis heeft nog een vraag voor u.

[0:22:56] Voorzitter, collega's, ephraim begon met een hele riedel aan mogelijke factoren die kunnen verklaren waarom je meer of minder vermogend bent.

[0:23:06] Tussendoor noemde even een bijzinnetje van de euro kan ook wordt soms al veel te vaak belast. Maar dat is dat is vanuit de ontvangen gezien niet interessant. En als ik met mijn euro gaat denken dan heb ik een inkomstenbelasting betaald en btw en accijnzen en weet ik het allemaal. Dus dat dat is dat is niet onderscheidend. Wat is de visie van de groep van haga van collega's ephraim op het belasten van verdient versus onverdiend vermogen.

[0:23:34] Ik wil er nu best beantwoorden. Maar ik denk als ik mijn verhaal afmaken. Kom ik denk ik ook op.

[0:23:39] Luister ik vol spanning voorzitter.

[0:23:41] Dan misschien alstublieft terug dan ik

[0:23:45] de tijd dat altijd

[0:23:49] de schokkende uitkomst dat tien procent van de nederlanders eenenzestig procent van de bezittingen heeft en de rijkste één procent zelfs zesentwintig procent maakt een leuke kop in de krant en het fraaie spandoeken immers, het klinkt immers behoorlijk ongelijk verdeeld en onrechtvaardig, maar er zijn belangrijke kanttekeningen bij te plaatsen.

[0:24:06] Veel vermogen zit vast in kleine en grote ondernemingen die door het werkkapitaal in going concern dus in stand houden van het bedrijf en werkgelegenheid op lange termijn nastreven

[0:24:14] familiebedrijf hebben baat bij de borden. Idsinga zei het al en kunt niet zomaar geld liquide maken en als ik me niet vergis, is het ook door nederland onderzoek naar gedaan.

[0:24:24] De groep van tien procent een zeer gemêleerd. Er zit een miljardair zin en mensen met relatief geringe vermogen. Ilse oudedagsvoorziening dienen

[0:24:33] de hoofdmoot de pensioenen in pijler twee met vijftien, honderd eenenzestig miljard bijna de helft van de totale nederlandse vermogen van drieëndertig, honderd drieëndertig, vijfentwintig miljard worden niet in de analyses meegenomen.

[0:24:46] Als men de helft van de bezittingen niet meeweegt, kan eenvoudigweg niets anders ontstaan dan een vertekend beeld.

[0:24:51] Het argument van van geest is dat pensioenen immers geen vrije besteding mogelijkheden bieden en dus geen vrij besteedbaar vermogen zijn.

[0:24:58] Dat is op zichzelf niet onjuist.

[0:25:00] Echter mutatis mutandis gelden deze beperkingen ook voor belegging spande van de opbrengsten pensioen vormen voor bijvoorbeeld een extra ondernemen.

[0:25:08] Zeker. Het mkb kunt vaak deze vorm van oudedagsvoorziening om zelfstandig ondernemer nu eenmaal geen pijler twee bedrijfspensioen heeft hij alles op in eigen beheer spelen. Drie

[0:25:18] een. Aanmerkelijk belang, bijvoorbeeld in een bv waarin statutair verplicht als de aandelen uitsluitend te verkopen aan zittende aandeelhouders is niet zonder meer overdraagbaar of tevreden bezitten beschikking.

[0:25:27] Veel vermogen zit vast in onderneming. De onderneming verkopen kan me een economische of juridische niet eenvoudig zijn.

[0:25:33] Ook een woonhuis is niet vrij opnemen rentevrije beschikking. Immers een woning kan onder water staan we door het verlies bij verkoop de groot is om te dragen.

[0:25:42] De vraag doet zich vooral om een rapport de pensioenpijler twee niet zijn meegenomen en de pensioenvoorziening in eigen beheer spelen. Drie wel,

[0:25:48] want beiden dienen om van een onbezorgde financiële oude dag te kunnen genieten.

[0:25:52] Men kan naar mijn smaak geen sluit analyses maken over vermogensongelijkheid. Als men de pensioenen buiten beschouwing laat hoe zien de bewindspersonen dit

[0:26:01] in het rapport staat op pagina negenentwintig uitgedrukt in een gini-coëfficiënt en als aandacht van de top vermogen. Het lijkt pensioenen de groot tegelijk maken.

[0:26:08] We kunnen discussie over molens ongelijkheid niet los zien van de discussie over pensioenen en met name ook box drie

[0:26:14] nog even over de erfbelasting en ik hoop dat ik de heer grinwis adresseer vierenveertig een erfenis wordt gezien als een windfall profit waar geen risico ondernemerschap of arbeid mee is gemoeid.

[0:26:25] Ook de jovd dat diverse malen heeft betoogd dat ze graag

[0:26:29] kan het misschien beamen

[0:26:30] klaarblijkelijk nog een individu. De vruchten van een risico ondernemerschap of arbeid niet als hun kinderen overdragen, want het is oneerlijk

[0:26:37] onteigenen en allemaal weg belast ligt voor de hand.

[0:26:39] Het idee dat feitelijk alleen arbeid waarde toevoegt is overigens in lijn met de klassieke.

[0:26:44] Heb.

[0:26:44] Economische theorie van niemand minder dan karl marx

[0:26:49] en wellicht wat badinerend wanneer men geërfd voordelen niet mag gebruiken.

[0:26:53] We hadden danny blind, max verstappen en andre hazes junior verplicht. Een ander beroep moeten kiezen.

[0:26:58] Dankuwel.

[0:27:00] Sorry.

[0:27:03] We kijken even naar meneer grinwis of die nog een vraag heeft en dat heeft hij meneer grinwis.

[0:27:08] Voorzitter, dit geeft wel

[0:27:10] in. Dit geeft wel een beetje inkijkje in natuurlijk in uw collega grimm denkt over over vermogen wat je toevalt. Maar het geeft nog geen antwoord op hoe hij vindt hoe het belast moet worden. Ik kan er natuurlijk van alles bij bedenken. Maar je kunt natuurlijk de stelling aan aan van het maakt niet uit hoe je je inkomen verwerft of het nou via arbeid is via een erfenis of via waardestijging van je pand. Hoe dan ook elke euro die die je toevalt als inkomen moet op dezelfde wijze fiscaal worden behandeld. Dat zou mijn stelling kunnen zijn. Hoe ziet de heer ephraim dat.

[0:27:42] Nou ik heb vaak gehoord dat sommige wat linksere partijen, arbeid en kapitaal gelijke mate willen belasten.

[0:27:49] Daar ben ik het mee eens. Maar gewoon verlaagde belastingen op arbeid.

[0:27:53] Maar dat is een beetje flauw. Ik vind dat geld wat verdiend is is ook vaak heeft een risico gelopen ondernemersrisico.

[0:28:02] Het is niet zomaar in for profit.

[0:28:04] Dit kan namelijk ook verlies lijden. Dat weten we ook allemaal. Maar in principe vind ik dat wat eenmaal verdient is warm genoeg belasting over is betaald.

[0:28:12] Ik zal helaas niet door de kamer krijgen ter vrije beschikking behoort te staan van degene die verworven heeft.

[0:28:18] Nou ik begrijp ook dat een nul procent vermogensbelasting zal het helaas politiek niet halen. Dus dan moeten water bij de wijn doen en

[0:28:27] wat mij betreft zo laag mogelijk, maar erfbelasting. Ik vind het onzin want dan moet ik kennelijk verplicht alle nederlandse en mijn testament zetten in plaats van mijn eigen kinderen en dat gaat maar hoe liefdevol ik het nederlandse volk ook beschouw toch echt wat te ver.

[0:28:44] We zijn aangekomen bij de bijdrage van de heer van wijnbergen namens d zesenzestig.

[0:28:49] Dankuwel. Voorzitter, we praten vandaag over een eerlijke vermogensverdeling

[0:28:54] en dat is cruciaal voor rechtvaardigheid. Maar wat d zesenzestig betreft ook voor een eerlijke economie voor gelijke kansen voor het tegengaan van polarisatie en daarmee ook voor ons democratisch draagvlak.

[0:29:05] Grote vermogensongelijkheid gaat. De economische groei leidt tot concentratie van macht bij een kleine groep en het rapport vandaag over plaatsen waar ik de opstellers zeer hartelijk voor. Dank dit ook precies zien dat er in nederland werk aan de winkel is

[0:29:19] en voorzitter, dat is extra belangrijk omdat je met de opbrengsten van het eerlijker belasten van grote winst en grote vermogens. Ook het geld kunt krijgen om bijvoorbeeld, zoals is gebeurd het minimumloon te verhogen.

[0:29:30] Om te zorgen dat je zorg en onderwijs kunnen betalen

[0:29:33] en om te zorgen dat je ook in tijden van grote energiecrisis hun koopkracht pakket kunt maken wat de juiste mensen met een minder hoge inkomens het meeste financieel ondersteund.

[0:29:44] Dan dragen de sterkste schouders ook echt de zwaarste lasten dragen zij op hun eerlijke aandeel bij. Voorzitter, het kabinet is wat buiten het voortvarend aan de slag gegaan met dat rapport. Ik zei het net al in totaal is het laatste anderhalf jaar acht miljard euro extra belasting. Niet omdat ik per saldo voor hogere belastingen ben ben wel voor eerlijke belastingen dus meer belasten van vervuiling, meer belasten van grote vermogens en het meer belasten van winsten en met die opbrengst kun je dan inderdaad zorgen dat mensen die werken dat die minder belasting betalen

[0:30:17] en dat je het op die manier eerder gemaakt en ook werken meer gaat lonen en voorzitter. Dat betekent niet dat ik nu al tevreden bent. Ik vind die acht miljard hartstikke mooi, maar er staat nog een aantal zaken open en voorzitter, ik realiseer me dat die in een coalitie natuurlijk nooit honderd procent zin krijgt in die kiezen liever voor om zestig procent te realiseren dat vanaf de zijlijn mijn honderd procent gelijk te blijven uitdragen, maar voorstel op een aantal punten is er nog werk aan de winkel dat ook beloofd. De eerste is pijnlijk.

[0:30:45] De twee.

[0:30:45] Daar staat een miljard voor in de boeken. Wat niet wordt opgebracht. En wat is nu zou moeten worden opgebracht door hogere winstbelasting. Wanneer kunnen we dat voorstel tegemoet zien? Zo vraag ik de minister en de staatssecretaris denk ik vooral dan is er nog die envelop van vijf, honderd vijftig miljoen om iets te doen aan belastingconstructies, waarbij we ook kijken naar de bedrijfsopvolgingsregeling. Er zijn gewoon excessen. Laten we daar eerlijk in zijn. Dat is gewoon niet rechtvaardig oneerlijk tegen mensen die zelf een bedrijf starten en een voorzitter. Het kabinet is daarmee bezig. Wanneer komt de nadere invulling?

[0:31:17] Voorzitter, tot slot, er is een aangenomen motie van mijn collega romke de jong die ziek is. Dus daarom vervang ik hem ook vandaag. Voorzitter en mijzelf om te onderzoeken hoe je een miljonair belasting met bijvoorbeeld een vermogensbelasting van één procent op box die vermogen boven de miljoen kan vormgeven en ik vraag aan de staatssecretaris. Wanneer wij de uitwerking van die beter in de kamer gesteunde motie kunnen ontvangen.

[0:31:39] Voorzitter, kaya heeft een vraag.

[0:31:44] Voorzitter, een vraag aan d zesenzestig over bij de tweede. Het gaat over het eerlijk belasten van van winst van van de grote ondernemingen, vooral hoe kijkt de heer van weyenberg terug op dat proces waarin onze belastingdienst er klaar voor was om dit jaar al te beginnen. Dus om dit jaar al een miljard extra op te halen.

[0:32:03] Maar er vanwege de europese besluitvorming is gewacht en we op z'n vroegst pas volgend jaar en misschien zelfs het jaar daarop te mee kunnen beginnen dus belastingontwijking langer is toegestaan. Terwijl nederland al klaver was.

[0:32:17] Voorzitter, dat is inderdaad heel frustrerend omdat een land in europa hier een veto over uitsprak. Dus als de een conclusie is dat wat mij echt af moeten van de veto bij de aanpak van belastingconstructies en ik hoop daar nog steeds de sp ooit aan mijn zijde te vinden.

[0:32:31] Voorstellen. Dat klopt. Het probleem kun je op twee manieren oplossen. Één is door het gewoon.

[0:32:36] Als lidstaat zelf te doen.

[0:32:38] Twee is door het op te dringen aan lidstaten die tegenligger namelijk door een vetorecht en hun soevereiniteit aanpak.

[0:32:44] Ik ben inderdaad niet voor het voordat laatste voor het afpakken van de soevereiniteit en dat vetorecht, maar kunnen we dan ook constateren dat als het

[0:32:55] aankomt op dat eerste namelijk kiezen of je als nationale lidstaat waar we gewoon klaar voorwaarde om belastingontwijking door multinationals aan te pakken of dus gezamenlijk optrekken in europese unie

[0:33:05] dat d zesenzestig dan juist voor die andere kant kiest. Dus dat het aanpak van vermogensongelijkheid helemaal niet bovenaan staat als het op de u aankomt

[0:33:12] dan liever de europese unie de kant van de europese unie kiezen dan vermogensongelijkheid aan te pakken in ons eigen land.

[0:33:20] Voorzitter, wel een hele bizarre omkering van de realiteit. De realiteit is dat er dus een land. Dit kan veto we er zijn die afspraken over internationaal. Het is grote winst. Als u met tien jaar geleden had gevraagd had ik niet gedacht dat het ons zal lukken dit soort afspraken in te snel te maken. Dan ligt hongarije, dwars en dan is het opeens de schuld van hoe ik in de wedstrijd zit dat er hongarije dwarsligt, terwijl de heer alkaya zelf niet wil meedenken over het voorkomen van het veto. Ik heb het dan niet over de inkomstenbelasting tarieven, maar laten we gewoon zeggen dat bij dit soort belastingconstructie op multinationals landen dat niet meer mogen veto en het feit dat de sp daartegen is. En sorry dan is dus blijkbaar de blinde haat groter dan de wens. Om ongelijkheid aan te pakken, vind ik jammer. Ik hoop echter ik verwacht u binnenkort die echt aan de zijde van de partijen die hier internationaal meer meters willen maken te kunnen vinden.

[0:34:07] Meneer elkaar heen. Derde instantie,

[0:34:09] Voorzitter, het is dus wel belangrijk om voor de toekomst vast te stellen, want ik ben gewoon eerlijk over. Ik loop helemaal niet voor weg. Ik ben voor behoud van soevereiniteit op het gebied van belastingen. Maar aan de andere kant lijkt de d d zesenzestig woordvoerder van weyenberg toch een beetje ambivalent en niet echt duidelijk als in de toekomst weer voorstellen op tafel komen te liggen die nederland in zijn eentje zou kunnen treffen om belastingontwijking aan te pakken. Dan staat bijvoorbeeld de vvd al klaar om dat dwars te bomen, want het zeggen. Nee, moet alleen in internationaal verband en anders niet alleen in europees verband en anders niet die voorbeelden komen die daar regelmatig mee te maken, kan ik dan op de heer van wijnbergen rekenen om dan wel als lidstaat als nederland voorop te lopen in het aanpak van de van dit soort mogelijkheden en om dus de vermogensongelijkheid in ons land aan te pakken in plaats van te wachten totdat alle lidstaten op één op één lijn zitten of zegt de heer van wijnbergen. Ik hoop dat er ooit in nederland een meerderheid zich forum fattal nu op dit moment niet eens omdat vetorecht af te pakken en dat zie ik gewoon niet gebeuren. Dat zie ik mijn partij niet doen. Dat zie ik andere partijen niet doen. Veel mensen hechten er toch belang aan om zelf over een belastingheffing te gaan.

[0:35:15] Meneer van wijnbergen,

[0:35:17] Volgens mij de realiteit is natuurlijk dat als je dit internationaal doet dat je veel meer impact hebben een grote winst van de afgelopen jaren is dat ze sofia de oeso en via de u we nu een hele serie maatregelen nemen. Ook werd hier hebben behandeld en aangenomen die zorgen dat we dit wereld. Wij doen en op die manier zorgen dat bedrijven niet meer op zoek kunnen naar het laatste puntje en overigens. We hebben tegelijkertijd als bedoeld om de zuid als gaat wel degelijk ook allerlei nationale maatregelen genomen, maar een minimum tarief. Dat heeft veel meer impact als je het samen doet. Dus ik ben voor een hoge winstbelasting tarief hebben we ook afspraken over gemaakt. Ook in deze coalitie. Maar als je de constructies wil aanpak is internationaal veel effectiever vind ik het echt nog steeds heel jammer dat dat we niet meer met elkaar zorgen dat een land als hongarije uiteindelijk gelukkig wel gewoon is het allemaal is. Dat is het goed gekomen. Dat heeft te lang geduurd. Dat is er eentje kan dwarsbomen met allemaal oneigenlijke argumenten, maar de grote winst is dat we nu in de in de oeso in de eu echt meters maken op die aanpak van belastingontwijking en ik loop helemaal niet voor weg om dingen nationaal te doen. Maar we weten ook allemaal dat als je het samen doet dat je veel meer impact hebben dan kunnen bedrijven gewoon niet op zoek naar het laagste punt in europa en dat zijn we nu echt aan het dichtgroeien en dat is grote.

[0:36:29] Vervolgt uw betoog.

[0:36:31] Dank. Voorzitter. Ik ik vroeg dus hoe het stond met de uitvoering van de motie over de bnrs tak van collega's romke de jong en mijzelf. Mijn laatste vraag is dat ik eigenlijk aan de staatssecretaris zou willen vragen of hij het met d zesenzestig eens is dat we niet klaar zijn. Zolang er nog sprake is van een fiscaal onevenwicht in de behandeling van belasting op arbeid

[0:36:52] en ook op bijvoorbeeld kapitaal en op bvs en dat op dit moment het fiscaal evenwicht nog steeds niet eens bereikt. Het stappen in de goede richting. Die geef ik ogenblikkelijk toe en daar ben ik trots op. Maar we zijn er nog niet. En dat het uitgangspunt moet zijn. Een fiscaal evenwicht tussen de boxen is de staatssecretaris dat met mij eens en zouden zou het kabinet ook bereid zijn om ook standaard te rapporteren aan de kamer. Hoe het nou zit met de verdeling tussen arbeid en kapitaal, waarbij ik dan graag ook een definitie willen hanteren dat het belasten van bv is gewoon goed in beeld wordt gebracht. Dankuwel. Voorzitter.

[0:37:22] Dankuwel voor we naar de volgende spreker gaan. Heeft u een aantal interrupties? Eerst meneer ephraim.

[0:37:27] Ja. Dank u. Voorzitter,

[0:37:29] de heer van wijnbergen streeft naar gelijke belasting op winst uit bedrijven bv is en zo en op arbeid. Maar vindt u dat ondernemers die ondernemers vermogen inzetten daar risico oplopen. Gewoon volgens de normale financiële theorie voordat risico beloond mogen worden en daardoor misschien wat minder belasting hoeven te betalen want dan gaat er ook een hoop dingen mis en zijn toch ook mensen die gewoon hun nek uitsteken en werkgelegenheid creëren.

[0:37:54] Visser. Voorzitter, en daarom vind ik het ook dat het ook het in dienst nemen van werknemers bijvoorbeeld dat dat goedkoper moet worden. Dat kun je juist doen als je de winsten op kapitaal en vermogen beter durft te belasten. Dan wordt het in dienst nemen van mensen ook juist financieel aantrekkelijker. Dus in die zin is er ook kunnen we juist op die manier juist ondernemers helpen. Maar nee ik vind het feit dat bijvoorbeeld box twee in de praktijk toch een pret box was waar je heel veel belasting konden uitstellen. Dat vind ik niet rechtvaardig. Nee

[0:38:19] nou weet ik dat met de met de partij van de heer grimm ontdekte. Ik zag dat zij zelfs de enige partij waar die tegen de huurverlaging had gestemd vastgoed. Dus volgens mij wij ook gewoon een iets andere afdronk van wat rechtvaardigt vinden.

[0:38:32] Meneer vriend,

[0:38:33] Vervolg heel kort. Kijk

[0:38:35] als mijn netto nettowinst als ondernemer lager wordt kijken wel uit op de veel personeelsleden in dienst te nemen want kost archiefstukken. We hebben natuurlijk gelukkig goede rechtsbescherming voor werknemers, maar is de heer meijer werd dan toch niet bang dat simpelweg naar de winst te laag is om al die mensen in dienst te nemen gezien risico's.

[0:38:52] Volgens mij als ik me voor. Voorzitter, ik ben heel lang wordt voor de arbeidsmarkt geweest en dan hoor ik allerlei zorgen bijvoorbeeld over het in dienst nemen van werknemers en waar ze tegenaan lopen. Maar het argument. U moet mij vooral eerst heel veel winst laten maken en daarna ga ik dan wel mensen aannemen. Sterker nog, met bijvoorbeeld de zuidas gezien dat er vaak heel veel winst werd gemaakt op dingen die heel weinig werkgelegenheid opleveren en ik ben ontzettend voor het stimuleren van innovatieve ondernemen subsidies op innovatieve onderzoek bijvoorbeeld vind ik allemaal buitengewoon verstandig zorgen dat het in dienst nemen van personeel goedkoop wordt ook voor onderwerp ik hartstikke voor. Maar het argument dat we daardoor maar mensen met rust moeten laten als de winst maken die koppeling die leg ik niet.

[0:39:31] De heer nijboer,

[0:39:32] Voorzitter, ik hoorde de heer van wijnbergen veel over uitwerking van het regeerakkoord vragen. Dat snap ik. Maar er moet meer gebeuren, hoor ik op het eind zeggen en ik hoor de vvd in deze campagne zeggen voor wat het waard is. Read my lips no mooi texas. Dat is eigenlijk wat ik hoor ik zie je die iets. Ik weet niet wie het geloof me. Ze zeggen het in ieder geval wel. Hoe gaat het nou verder? D zesenzestig wil veel meer

[0:39:55] het coalitieakkoord ligt. Gaat er dan nog wat meer gebeuren.

[0:39:59] Voorzitter, coalitieakkoord ligt alles wat ik net benoemde bijna op vermogen is voor een heel groot deel niet het regeerakkoord.

[0:40:06] Dat is voor meer dan vijf miljard voorjaarsnota en daarna afgelopen prinsjesdag. Wat we daarbovenop hebben gedaan om vermogen en winst meer te belasten en zeg ik dan ook met een schuin naar de heer idsinga daarmee juist de belastingen voor zoals hij dat graag noemt hardwerkende nederlanders te verlagen. Het is wel opmerkelijk dat een partij die altijd zegt daarvoor op te komen altijd het meeste moeite heeft om dan het geld om dat te kunnen betalen. Ook op te halen bij mensen die vervuilen of grote winst te maken. Dat verbaast me altijd een klein beetje maar dan moet je te gaan zelf maar uitleggen. Maar ik denk dat weinig mensen dat geloven, maar alle vragen die ik net heb gesteld, ging niet over het regeerakkoord. Die gingen over een pik er twee uit de voorjaarsnota niet regeerakkoord. Die ging over de vijf, honderd vijftig miljoen die nog openstaat. De belastingconstructies niet het regeerakkoord gingen over de motie mayonaise belastingen die komen alle drie niet uit het regeerakkoord conclusie.

[0:40:54] Ja, er is nog werk aan de winkel. Dat ben ik volledig met de heer nijboer eens. Daar werken we elke dag in de coalitie.

[0:41:01] Ik geef mevrouw van dijk het woord. Het cda

[0:41:06] dankuwel. Voorzitter, voorzitter, we vinden het goed om te zien dat het kabinet een grote stap heeft gezet en het evenwichtige belasten van arbeid en vermogen, en ook om de prikkel tot oneigenlijk gebruik van fiscale regelingen weg te nemen en de ambitie om die nog verder weg te nemen, want ons wat ons betreft mag dat nooit normaal zijn, maar wij willen ook niet uit het oog verliezen dat een bepaalde scheefheid ook belangrijk is en samenleving. We moeten voldoende stimulans bieden en het kabinet gaf het ook aan om te werken talenten te benutten of als ondernemer je nek uit te steken en werkgelegenheid te creëren of voor een bedrijf om in nederland te willen vestigen en volgens de staatsssecretaris is die positieve scheefheid niet concreet te maken, maar er is met ons eens dat dit een belangrijk element is om ook mee te wegen bij mogelijke maatregelen. Wij hebben overigens al eerder gepleit voor rust, reinheid en regelmaat in het fiscaal stelsel voor ondernemers, want het is vooral de onvoorspelbaar onvoorspelbaarheid van het fiscaal beleid, waardoor nederland voor veel bedrijven niet meer de meest logische keuze is. Wij zijn geen voorstander van op korte termijn om budgettaire redenen de lasten voor bedrijven drastisch te gaan verloren.

[0:42:09] Dat neemt niet weg dat de oneven, onevenredige onevenwichtigheden zijn en een van de meest in het oog springende is substantieel lagere belastingdruk voor de hoogste en procent inkomens aan de andere samenstelling hiervan minder arbeidsinkomen, maar des te meer van maurice componenten van een box twee en drie, maar ook in box in aan je hoort roep tot zwaarder belasten van deze groep van veel kanten tot aan de rijkste zelf toe. Voorzitter, ebu moeten we dan denken aan een brede vermogensbelasting over box één, twee en drie en zoiets klinkt sympathiek, mits we daar een voldoende hoge drempel inbouwen om het ook echt de belasting van de impuls aan het rijkste gaat, maar we lezen ook over de uitdagingen. Want hoe uitvoerbaar is en volgens de staatsssecretaris en is het verenigbaar met het heer v an en passend bijvoorbeeld bij de nieuwe box drie systematiek op werkelijk amendement of kunnen we beter kijken naar maatregelen en de afzonderlijke boxen zoals manieren om beleggings vermogen in box twee zwaar te belasten en we weten dat het ingewikkeld is, maar de staatsssecretaris lijkt hier wel een poging te willen ondernemen in het kader van der borg aan mijn vraag is hoe staat het met deze zoektocht.

[0:43:12] En hoe kijkt de staatssecretaris naar verhuurder woningen van box i naar box inhalen. En als inkomen te belasten, bijvoorbeeld vanaf een x-aantal drie vijf panden

[0:43:21] aan de overweegt. Een andere gerichte opties voor de graag een reflectie. Voorzitter, we vinden het belangrijk dat extra maatregelen niet worden ingezet onder begrotingsgaten te dichten. Structurele voorstellen. Aan de ene kant moeten ook structurele voorstellen aan de andere kant leidde aan. Dat kan wat ons betreft vooral de verlaging van belasting op arbeid. Want de hele discussie die we hier vandaag voeren kan niet los gezien worden van bestaanszekerheid en dan kom je weer bij het gesprek over werken moet lonen, maar ook over het opbouwen van buffers en pensioen en die aandacht voor buffels is essentieel, want de verzorgingsstaat zou kunnen pretenderen dat het niet zo nodig is, maar het is wel degelijk aan nodig en ook belangrijk dat mensen zich hier bewust van zijn en dat we zich gaan helpen. En hoe kijkt tenminste bijvoorbeeld naar maatregelen? Drieënvijftig in het woord, namelijk het sparen door kwetsbare groepen bevorderen en voor het fiscalisering van het opbouwen van buffers is het cda voorstander van de vrijstellingen in box drie en de erf en schenkbelasting. Dat wil niet zeggen dat zwaardere belasting om een goed evenwicht te bereiken onbespreekbaar is, maar een zware erfenis schenkbelasting bijvoorbeeld moet er ook niet toe leiden dat mensen dusdanige prikkels krijgen dat ze alles bij leven doorgeven aan daardoor op hun oude dag zelf in de problemen komen als een voorbeeld aan het einde extra zorg nodig hebben die ze zelf moeten betalen aan wat is volgens de staatssecretaris zeer eventueel een goede balans. Tot slot pensioenvoorzieningen. Het ipo maakt een onderscheid tussen de pensioenpot voor mensen in loondienst aan zelf opgebouwde pensioenen van ondernemers die tot het vermogen worden gerekend en vindt de staatsssecretaris terecht op pensioenaanspraken niet worden meegenomen bij het bepalen van het vermogen aan vindt de staatssecretaris dat er bij het zwaarder belasten van vermogens rekening moet worden gehouden met dat pensioenen element ofwel en meer stimuleren tot formele pensioenopbouw, zeker als we weten dat ook niet iedereen daadwerkelijk pensioen opbouwt. Dankjewel. Voorzitter,

[0:45:07] dankuwel mevrouw van dijk. Dan geef ik het woord aan de heer idsinga die spreekt namens de vvd.

[0:45:12] Dankuwel. Voorzitter.

[0:45:14] Ik zou het vandaag.

[0:45:15] Met. We hebben over ondernemers

[0:45:17] hele normale hardwerkende mensen die in het kader van de ebu analyse iets meer aandacht verdienen.

[0:45:23] Ik spreek met velen van hen en zal voor vandaag hun situatie wat abstract eerder tot het verhaal van hans en anneke

[0:45:31] hans is een winkelier van midden zestig.

[0:45:34] Hij is in de jaren tachtig samen met zijn echtgenote anneke een klein gordijnen winkeltje begonnen

[0:45:40] veertig jaar lang hebben ze samen keihard gewerkt zonder op vakantie te gaan en iedere verdiende euro. Die ging terug in de zaak. En wat er dan eventueel nog overbleef werd apart gezet

[0:45:52] buffers voor moeilijke tijden of bij gebrek aan een pensioenregeling zelf sparen voor later

[0:46:00] eerste een kleine winkelruimte gehuurd en later konden ze het zich veroorloven om iets groots te kopen en daar zitten ze nog steeds

[0:46:07] inmiddels met een paar personeelsleden.

[0:46:10] Binnenkort gaan ze met pensioen. Ze hebben hard gespaard voor de oude dag

[0:46:14] en met een beetje geluk zal de verkoop van de zaak hopelijk ook nog wat opleveren.

[0:46:18] Al met al zullen ze dan zo'n drie a vierhonderd duizend euro bezitten.

[0:46:22] Dat is best veel geld ze op het eerste gezicht.

[0:46:25] Maar als je dan gaat rekenen en dan neem ik de hoge inflatie nog niet eens mee. Dan is dat als je ervan uitgaat dat het stel daar nog samen gemiddeld twintig tot dertig jaar vermoed leven bruto. Maar zo'n tien tot twintigduizend euro per jaar.

[0:46:39] En ja. Na inflatie zal dit straks veel minder zijn

[0:46:44] op papier lijken deze mensen die misschien rijk. Maar het verhaal daarachter ligt veel genuanceerder en gevoelige

[0:46:51] en dit brengt mij bij mijn eerste punt. De eenmaal analyse gaat uit van een vrij besteedbaar vermogen

[0:46:57] en neemt om die reden niet de pensioenfondsen.

[0:46:59] Volgens van werknemers mee.

[0:47:02] Dus best opmerkelijk, want het is zo'n vijftig procent van het totale nederlandse vermogen. Maar ze tellen wel mee. De spaarpot voor de oude dag van ondernemers zoals die van hans en anneke.

[0:47:14] Is dat vermogen dan wel vrij besteedbaar.

[0:47:17] Lijkt me niet.

[0:47:18] Vraag aan de minister

[0:47:20] is zij het met de vvd eens dat de toekomstige analyses op dit punt verfijning verdienen. Meten is immers weten.

[0:47:28] Voorzitter vermogens of inkomensverschillen zijn niet per definitie iets. Slechts

[0:47:34] verschillen hebben ook een positief effect op de samenleving zoals het rapport terecht zegt. Het biedt een prikkel door dat het een stimulans is om te werken om talenten te benutten en te investeren in je eigen ontwikkeling. Op dit punt is de vvd het van harte eens. Wij vinden het belangrijk dat mensen de vruchten moeten kunnen plukken van hun harde werk. Denk daarbij ook aan de leerling verpleegkundige die zichzelf uitdaagt om hoofdverpleegkundige te worden of een ideeën met een creatieve ideeën die besluit om een startup te beginnen ook ondernemers zoals hans en anneke, die voor eigen rekening en risico hun nek uitsteken om voor zichzelf en anderen werk en welvaart te scheppen. Die moeten in staat zijn om buffers op te bouwen voor toekomstige investeringen voor moeilijke tijden of.

[0:48:20] De oude dag.

[0:48:21] Verschillen mogen bestaan, omdat mensen bepaalde levensduur keuzes maken, zoals sparen of investeren in plaats van dure auto's of vakanties.

[0:48:32] Voorzitter. Dit betekent dat de vvd.

[0:48:36] Ik ga u vragen om even de microfoon uitzetten. Dan geef gelegenheid aan eerst van meneer van der lee. Om een interruptie te doen.

[0:48:43] In de retoriek is het gevaarlijk om in den vreemde van een tegenstander te stappen. Maar ik wil het toch even doen. Hardwerkende nederlanders. Dat zijn ook mensen in nood in loondienst. De meeste mensen die hard werken in nederland zijn in loondienst.

[0:48:57] Als je kijkt naar de afgelopen twintig jaar is de lastendruk voor mensen in loondienst het één komma acht procent van het bbp gegroeid

[0:49:06] op kapitaal zijn de lasten met drie tiende procent van het bbp verlaagd.

[0:49:13] Er wordt door rechtse partijen de vvd voorop in enorm groot onderscheid gemaakt tussen de behandeling van mensen die in loondienst zijn en mensen die ondernemen erkent de vvd dat.

[0:49:25] Meneer zeggen.

[0:49:26] Ik wilde er eigenlijk net op net op ingaan, want zoals de heer van der lee terecht aanhaalt zijnde en ik breng het even terug naar het systeem van onze belastingheffing zijnde tarief, met name de tarief verschillen

[0:49:43] tussen inkomsten uit te werken

[0:49:46] en inkomsten uit vermogen design sinds tweeduizend één, toen het nieuwe systeem werd ontworpen. Toen zaten ze nog relatief dicht bij elkaar en die zijn uiteindelijk steeds iets verder uit elkaar gaan lopen. Nou. Het kabinet heeft daar afgelopen najaar terecht op geacteerd. Die heeft die balans die nodig was om te herstellen hersteld wat ik overigens waar ik het overigens niet mee eens bent. Maar goed dat was net ook al dat plaatje. Wat ik net ook in een eerdere interruptie heb laten zien. Het is niet zo dat de lastendruk voor werkenden de afgelopen jaren tussen tweeduizend zeven en tweeduizend, eenentwintig is een plaatje. Wat ik die is afgenomen en die is meer afgenomen dan het dan het europese gemiddelde.

[0:50:34] Toch een paar feiten dan voorzitter, als dit zo'n groot probleem was, had het in het regeerakkoord geadresseerd moeten worden. Partijen. Sommige partijen hadden maatregelen kijken naar de heer van wijnbergen.

[0:50:47] Om deze kwestie aan te pakken, is niet gebeurd in het regeerakkoord. Er zijn afgelopen jaren stappen gezet. Maar waarom vanwege een uitspraak van de hoge raad

[0:50:56] als het gaat om het repareren van de bestaande belasting, maar vooral ook vanwege de oorlog, de energieprijs crisis, de noodzaak om extra financiering te zoeken.

[0:51:07] Ik vind het goed dat die stappen zijn gezet,

[0:51:10] maar ik snap niet dat het zolang heeft moeten duren voordat erkend werd dat de behandeling van mensen in loondienst ten opzichte van mensen die ondernemen gigantisch uit de hand is gelopen erkend.

[0:51:22] De heer gaat zeggen.

[0:51:25] Ik vind ik vind in z'n algemeenheid dat dat belastingtarieven in principe niet te ver uiteen moeten lopen. Ik heb er zelfs een motie over ingediend tijdens het belastingplan. Die is overigens niet door uw partij gesteund en ook niet door de door de andere linkse partijen en die motie die zag op hoe zien wij die toekomst van het belastingsysteem voor ons en we hebben daar een aantal principes op tafel gelegd. We hebben daar het principe op tafel gelegd werken moet lonen. We hebben daar het principe op tafel gelegd. Meer werken moet meer lonen. We hebben daar het principe op tafel gelegd en ik denk dat het daar een beetje wringt dat ook jaar ondernemerschap moet ook lonen want ondernemers zijn mensen die risico's.

[0:52:06] Wij nemen.

[0:52:07] Die wel vraag creëeren voor zichzelf en voor voor andere dus dat er

[0:52:12] dat er een iets lagere tariefstelling tegenover staat dat dat vind ik opzich. Dat vind ik op zich te billijken en die motie is overigens breed door door de kamer aangenomen waar ik wat ik heel blij mee ben.

[0:52:27] Mevrouw van dijk had ook een vraag.

[0:52:28] Dankjewel. Voorzitter, die gaat inderdaad over principes. De heer g geeft aan verschillen mogen zijn. Dat vinden wij ook. Maar ik was wel benieuwd hoe de vvd aankijkt naar hoe groot die verschillen zouden mogen zijn. Wat hem betreft

[0:52:41] meneer zeggen

[0:52:44] en.

[0:52:46] Ik ik ga ik daar geen uitspraken over doen. Hoe groot die verschillen zouden zouden mogen zijn waar ik wil een uitspraak over kan doen is dat ik in ieder geval vindt en volgens mij zijn mevrouw van dijk en ik het daarover eens dat het systeem die verschillen niet

[0:53:02] moet moet aan wakkeren of aanjagen. Anders dan wat ik net zei anders dan niet principes die ik net zei dat werken moet lonen ondernemerschap moet lonen et cetera, et cetera. Maar binnen die bandbreedte vindt u mijn vindt u mijn antwoord.

[0:53:20] U heeft nog een halve minuut voor de rest van uw betoog.

[0:53:23] Voorzitter, dit betekent niet dat de vvd doof en blind is voor de maatschappelijke discussie rondom vermogen. Een fiscaal systeem mag wat de vvd betreft niet teveel uitwassen veroorzaken.

[0:53:34] Dat was ook mijn antwoord aan mevrouw van dijk. Er moet zoveel mogelijk op een evenwichtige manier belasting heffen. Dat was in tweeduizend één ook de opzet van de van het huidige systeem. De tarieven ten aanzien van inkomen uit werk en vermogens en in die tijd uiteen gaan lopen en het is goed te zien dat het kabinet de afgelopen jaren stappen heeft gezet om deze verschillen te verkleinen. Voorzitter, wij steunen dat het kabinet de uitwassen van het systeem namelijk belastingconstructies even vooruitkijkend kritisch tegen het licht gaat houden. De komende tijd

[0:54:05] hierbij is het zaak zorgvuldig te zijn en regelingen niet zomaar af te schrijven, want ook maar ook te kijken waar deze verbeterd kunnen worden zonder dat we het kind met het badwater.

[0:54:14] Weggooien. Wilt u afronden. Wat de vvd betreft.

[0:54:17] Deze discussie dan ook nog niet klaar. De stip op de horizon is het toewerken naar een nieuw systeem, een nieuw belastingsysteem waarbij niet iedere prikkel uit het systeem wordt gesloopt. Ik was dan ook blij te zien dat mijn motie daarover. Ik heb net al gezegd breed is.

[0:54:32] Eerst meneer van der ree voor zijn laatste interruptie.

[0:54:38] Ja ik heb dan toch een vraag want het einde van het betoog van de heer idsinga is dat die voor een grote hervorming is. Het zijn we allemaal. Maar hoe verhoudt zich dat dan tot een pleidooi dat er geen enkele belasting meer verhoogd mag worden als we weten uit onderzoek.

[0:54:53] Dat ons.

[0:54:55] Fiscale en premiestelsel eigenlijk niet herverdeeld. Dat gebeurt via de toeslagen en collectieve uitgaven. Dat willen we anders dat daar toch alleen maar door nieuwe fiscale ingrepen en dus ook sommige belastingen het liefst op vermogen, winst en vervuilend te verhogen.

[0:55:10] Meneer zeggen.

[0:55:13] Waar het mij om gaat is en daar verschillende heer van der lee en ik denk ik hoe we tegen de wereld aankijken. Ik wil geen heksenjacht in de fiscaliteit.

[0:55:23] Ik.

[0:55:24] Wij zullen altijd doen als vvd. Dat heb ook altijd gaan. We zullen altijd doen wat nodig is

[0:55:31] en een maatregel die we ook in het coalitieakkoord hebben afgesproken. Dat is iets meer. De lange termijn is het is het afschaffen of het herzien. Moet ik eigenlijk zeggen van het van het belastingen en toeslagen stelsel. Daar heb ik een motie over ingediend. Om de staatssecretaris van financiën daar nog om dat nog eens extra onder de aandacht te brengen. Daar krijgen we binnenkort een brief over. Die heb ik ook in mijn motie afgedwongen. Ik wilde gewoon snel mee verder. Ik wil weten waar we daar waar we daar staan

[0:56:01] en in de tussentijd. Het gaat het mij om die gewone nederlander. Ik heb ze net. Ik heb ze net al genoemd. Het gaat mij niet om een heksenjacht. Ik wil niet doorschieten. Ik wil niet met de botte bijl allemaal regelingen. Nu gaan afschaffen om allerlei korte termijn maatregelen te treffen. Ik denk als we als we stappen willen maken met z'n allen. Dan moeten we daar rustig de tijd voor nemen en dat en dat daar sta ik.

[0:56:23] De achter. Ook de antwoorden op

[0:56:25] interrupties mogen kort en compact meneer nijboer,

[0:56:29] Voorzitter, de de vvd op een grote boog om de hete brij heen hans en anneke gaat over met de hele rapport gaat over hans en connie of charles michel of hoe die mensen ook mogen heten. Het gaat om de grootste vermogende in nederland die met twintig procent belastingbetaler en de vraag is het cda heeft gezegd te willen wat aan doen met mitsen en maren. D zesenzestig heeft gezegd, is de vvd bereid om ook die mensen gewoon netjes een bijdrage te laten betalen in nederland.

[0:56:56] Voorzitter, iedere nederlander rijk of arm zal zijn. Fair share moeten bijdragen. Ik denk dat het daar dat we het daarover eens zijn.

[0:57:07] Ik zit hier niet. Ik zit hier voor die gewone nederlander. Ik zit hier niet om met en ik heb het gevoel dat mijn collega's van groenlinks en de pvda daar wel meer op uit zijn die zijn bezig met een heksenjacht die zijn bezig met het verhogen van belastingen als een soort doel op zich. Daar ben ik nu mee bezig. Daar ben ik niet mee bezig.

[0:57:29] Meneer nijboer. En.

[0:57:30] Ja. Voorzitter, kijk dit jaar andere politieke keuzes maakt omdat je bijvoorbeeld minimumloon naar veertien euro wil verhogen. Om de mensen niet meer kunnen rondkomen en daarbij dit netjes betalen ergens.

[0:57:39] Daaruit.

[0:57:40] Er kan de vvd als grootste partij van het land afdoen als heksenjacht. Maar ik vind het gewoon serieuze inhoudelijke voorstellen. Maar ik wilde hier idsinga. Want daar gaat het debat vandaag over echt vragen vindt hij nou redelijk als je alle rijks punt van nederland meeste inkomen en het meeste vermogen hebt dat je dat allerminst belastingbetaler in het huidige belastingstelsel is de vvd bereid daar wat aan te doen en dat gelijk te trekken.

[0:58:04] Voorzitter, ik val in herhaling. Ik vind dat iedereen in dit land op een eerlijke manier

[0:58:09] zijn belasting moet betalen. Rijk, arm, midden inkomens en gelukkig doen heel veel mensen dat ook heel keurig wil ik daarin doorschieten met allerlei extreme maatregelen, zoals uw partij, zoals de partij van de heer nijboer voorgesteld die ook uiteindelijk de gewone man gaan raken. De gewone de gewone nederlander geraken spaargeld zwaarder belasten wonen zwaarder belasten ondernemers zwaarder belasten familiebedrijven zware belasting nemen meneer nijboer daar pas ik voor.

[0:58:38] Meneer nijboer. Laatste interruptie,

[0:58:40] Dat is heel duidelijk wat de vvd allemaal niet wil.

[0:58:45] Maar als de vvd zegt ik wil dat ze eerlijk deel betalen. Daar verschillen wij van mening over. Ik vind een hoger tarief eerlijker dan de vvd. Maar ik denk dat het wel eens kunnen zijn als de allerrijksten alle vermogens.

[0:58:56] Structureel.

[0:58:57] De helft betalen van wat de middeninkomens betalen dat dat niet eerlijk is en dat dat geen verdere bijdrage is

[0:59:04] en heeft niets met ontwijking te maken heeft met ons belastingstelsel te maken. Dat mag gewoon en ik vind dat het aangepast moet worden. Misschien verder gaan dan de vvd is de vvd bereid tot aanpassingen, zodat de aller rijksten in het land

[0:59:17] in ieder geval net zoveel betalen als de lagere en de middeninkomens waar de vvd zo voor zicht op.

[0:59:22] Wij zeggen.

[0:59:24] Voorzitter, het systeem is zo weer is zo ingevuld in nederland dat mensen die meer verdienen of dat nou het arbeid is of het vermogen die betalen meer belasting.

[0:59:34] Dat is dat is gewoon een feit die betalen meer belasting. Het systeem is voor een deel is het ook nog eens progressieve dus mensen die meer verdienen om met wat voor inkomensbron dan ook liever dingen meer die die betalen meer belasting. Ik vind dat we oog moeten houden voor ondernemers voor de gewone nederlanders. Ik ben niet voor een pakket waar volgens mij de heer nijboer wel een voorstander van is want die wil die die willen een bepaalde groep wil hij raken dan zou ik graag voorstellen van hem willen zien die alleen die groepen raken, maar de voorstellen die ik tot nu toe van de van de partij van de arbeid heb gezien. Die raken alle nederlanders en dat gaat mij te ver.

[1:00:13] De heer van wijnbergen laatste interruptie. Voorzitter,

[1:00:16] Ik iets zeggen horen praten. Hoe meer ik toch blij ben dat we met cda en christenunie samen de acht tot negen miljard hogere vermogens op winst en vermogen hebben gedaan. Kijk want de heer. Het is het zal wel een beetje campagnetaal zijn mensen gezien die acht miljard hogere lasten doen we om juist die hardwerkende nederlanders of mensen die in de problemen zitten te kunnen helpen. Dus ik zou ik de heer graag willen vragen om met vanuit de inhoud te blijven doen en niet vanuit een campagne retoriek van de woordvoering afdeling van de vvd. Wat hij dreigt nu echt te doen of je robin hoed is.

[1:00:47] Maar in feite de sheriff van nottingham te zijn door te verdedigen dingen waar mensen niet hun eerlijke aandeel betalen. Die grote vermogens hebben die geld oppotten inbox twee omdat ze een bv hebben en heb ik van quote vijf, honderd mensen door het niet durven belasten van vervuiling. Juist. Daardoor hebben we straks niet het geld om de lasten van die hardwerkende nederlanders in zijn eigen woorden te verlagen. Dus kom op de idsinga meer robin hoed minder scherp van dat ik.

[1:01:11] Ik graag meneer zeggen.

[1:01:13] Ik ik heb geen vraag gehoord, maar ik wil alleen tegen de heer van wijnbergen zeggen die beticht mij van campagne retoriek.

[1:01:23] Ik vind het ook echt. Ik vind het ook echt ik vind echt de mensen die ik noemde in mijn bijdrage gewone hardwerkende ondernemers veertig jaar keihard gewerkt. Ja dan hebben ze misschien inderdaad

[1:01:34] aan het einde van hun leven. Ze hebben geen pensioen. Maar ze hebben wel drie, vier ton op de bank staan, moeten we die mensen dan kapot gaan belasten. Ik vind het oprecht dat we dat niet moeten doen.

[1:01:45] Mevrouw van dijk.

[1:01:47] Dankjewel. Voorzitter, ik heb goed geluisterd. Maar dan zal het wel lukt om maatregelen te bedenken die alleen die één procent raakt.

[1:01:54] Mijn eerste vragen staat de vvd daar dan wel achter en mijn tweede vraag is vindt hij dat dan niet ook een heel positief signaal naar die gewone hardwerkende inwoner.

[1:02:07] Voorzitter,

[1:02:10] Ik heb het gevoel dat ik.

[1:02:12] En ik snap het wel. Ik heb want volgens mij is dat juist campagne retoriek. Ik heb het gevoel dat men mij hier in een vreemd produceren.

[1:02:19] De heer te duwen,

[1:02:22] Dat u vertellen. Ik trap er niet in. Voorzitter, ik trap er niet in. Ik sta hier om. Ik zit hier om die

[1:02:32] om het op te nemen voor die hele gewone mensen en die hele gewone mensen die worden keihard geraakt met lastenverzwaringen. Als we die nu doorvoeren op de manier waarop de linkse partijen dat dat voorstellen die schieten door die die maatregelen die richten zich niet alleen op een bepaalde groep die zijn generiek die richten zich op iedereen boven de ton die spaargeld heeft

[1:02:55] die richten zich op alle mensen in nederland die een huis hebben en dat verkopen en de verkoop winst mogen aftikken. Volgens de heer nijboer. Dat zijn de mensen met een familiebedrijf. Dat zijn ondernemers de afschaffing. De linkse wil het afschaffen van de bedrijfsopvolgingsregeling. Wat wat voor nederland creëer daarmee. Ik maak me daar grote zorgen over en dan mag u dat verkiezings of campagne retoriek noemen. Nee ik vind het ook oprecht. We moeten niet doorschieten.

[1:03:23] Meneer grinwis.

[1:03:26] Iedereen kiest voor iedereen heeft dezelfde aantallen interrupties. Iedereen heeft dezelfde ruimte. Meneer grinwis.

[1:03:34] Voorzitter dankuwel. Ja ik heb ook een vraag aan de heer idsinga. Want hij tekent hier een beetje een vierkante cirkel. Hij wil graag een belastinghervorming eenvoudig,

[1:03:47] rechtvaardig. Maar dan komt met wel de juiste prikkels.

[1:03:51] En als ik dan terugdenk aan het verleden een kent de vvd als een partij die als er maar lastenverlaging moest worden. Zeker de laatste jaren alles in de arbeidskorting, alles in de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Grappig. Genoeg

[1:04:03] was de vvd daarin een bondgenoot van de linkse wolk. Maar dat terzijde

[1:04:09] maar nooit werd een poging gedaan om het echt te vereenvoudigen en u zegt de heer idsinga moet echt eenvoudiger, maar door het zijn voorwaarden zo te formuleren van de prikkel moet zus en zo zijn dan creëer je een soort ontsnappingsroute naar toch weer allerlei kortingen of lagere belastingpercentages voor inderdaad ondernemen.

[1:04:28] Dus hoe zit het nou moet niet het uitgangspunt zijn dat elke

[1:04:31] vooral hoe ook verdiend, hoe ook verkregen

[1:04:33] dezelfde manier belast moet worden.

[1:04:36] Meneer gaan.

[1:04:39] Dat is dat is dat is het uitgangspunt. Dat stond ook in mijn motie waar u ook. Volgens mij was u zelfs mede-indiener. Als ik 't als ik me goed herinner voor iedereen in ieder geval voorgestemd wil ik tegen de via de voorzitter, tegen de heer grinwis zeggen

[1:04:54] het uitgangspunt. Er zijn drie uitgangspunten die die uitgangspunten die zijn dat werken moet lonen meer werken moet meer lonen en tot slot ondernemerschap moet ook lonen. Daar moeten prikkels voor blijven en ik denk dat het om die reden te rechtvaardigen is dat mensen die risico's nemen mensen die niet gebruik kunnen maken van iedere vorm van sociale zekerheid. Die werkende wel hebben die zelf hun pensioen moeten opbouwen. Ik vind het niet vreemd dat er een dat daar in het belasting stelsel rekening mee wordt gehouden en volgens mij is de heer grinwis of hij was het althans daarmee eens.

[1:05:32] De laatste interruptie van meneer grinwis.

[1:05:35] De laatste voorzitter naja ik kunnen we een hele boom over opzetten. Maar laat ik even aangeven bij de woorden van de heer iets uit zijn bijdrage, namelijk dat hij eigenlijk een beetje reikhalzend terug verlang naar de tijd

[1:05:47] toen het huidige boxen stelsel werd geïntroduceerd waarin de tarieven nog heel weinig uiteen liepen er ongeveer. Als we kijken op pagina tien van de reactie van het kabinet. Wat zal het zijn geweest. Een procentje of één twee.

[1:06:02] De max

[1:06:03] tussen het toptarief voor een werknemer en het toptarief voor een voor een ondernemer tegen tarief

[1:06:09] de wga.

[1:06:11] Dat is dat is pijlsnel opgelopen daar een top van elf komma zes. Dit kabinet zegt forse stappen en de kloof wordt nu ruim vijf procent. Vijf komma vier.

[1:06:20] Mijn vraag is de ambitie

[1:06:23] is de ambitie van de heer idsinga om terug te keren naar toen we dit stelsel introduceren zeer de in tweeduizend één en de kloof maximaal één twee procent was want dan hebben we ook een beetje een gevoel bij wat hier idsinga bedoeld dat er wel verschil mag zijn.

[1:06:36] Dat blijft een beetje kwalitatief. Wat is het kwantitatieve meneer zeggen.

[1:06:41] Nou ik ga ik ga geen kwam kwam kwantitatieve uitspraken zo even uit mijn blote hoofd te doen. Ik denk dat het terugwerken naar wat het nu is het kabinet nu zorgvuldig naar gekeken heeft en de keuzes die ze gemaakt hebben dat dat verstandige keuzes zijn zijn geweest en zullen we zullen altijd moeten kijken of dat

[1:07:03] of dat redelijk is.

[1:07:07] We zijn aangekomen bij de bijdrage van de heer van der lely spreekt

[1:07:10] dames de groenlinks-fractie.

[1:07:11] Dank. Voorzitter,

[1:07:14] ik wil toch even zeggen dat de heer idsinga reageert als die vanuit de linkse wolk door de bliksem wordt getroffen, terwijl zijn collega's in de coalitie wel zien

[1:07:25] wat alle werkende nederlanders in loondienst ook zien

[1:07:28] en dat is dat zij mede dankzij de vvd

[1:07:33] veel slechter af zijn dan die zeer vermogende in nederland. De getallen zijn genoemd. Rijkste één procent is in het afgelopen decennium de twee miljoen euro gemiddelde op vooruitgegaan. De rijkste tien procent bijna tien miljoen.

[1:07:47] Ik heb net ook de enorme verschillen gezien genoemd als het gaat om de lastendruk op arbeid die gestegen is in op kapitaal gedaald. Het is economisch onrechtvaardig

[1:08:00] en ook onverstandig dat we zo'n grote

[1:08:04] vermogensongelijkheid hebben.

[1:08:06] Het is dus niet alleen een morele kwestie, maar ook vanuit economische optiek heel onverstandig. Als je niet grotere stappen zetten in het wegnemen van die ongelijkheid

[1:08:18] ik een partij als de vvd gelooft, geloof ik dat het beste voor nederland is dat iedere nederlander probeert om tot de rijkste één procent te behoren.

[1:08:26] Ik denk ten principale dat dat niet zo is

[1:08:31] dat het belangrijk is voor onze samenleving ook voor een goed gezond en gelukkig leven dat iedereen betekenis haalt uit

[1:08:40] werk betaald werk erkenning voor krijgt een goede beloning, maar niet wordt gedreven in met prikkels boom in extreme jaar privé-kapitaal op te bouwen en dat is wel dat we gedaan hebben. De afgelopen jaren.

[1:08:55] Voor u verder gaat. Meneer van mijn leven. Meneer eppink een interruptie.

[1:08:58] Ja. Voorzitter dankuwel. Ja ik heb gezien dat groenlinks heeft een wetsontwerp in de maken eerlijke afrekening. Dat betekent dat bedrijven die nederland verlaten. Die moeten een soort van exit premie betalen. De pvda wil bij belastingvlucht. Een soort van heffing. Ik vind toch dat die één procent zogenoemde rijke dat hier gecriminaliseerd worden in economisch opzicht zou worden neergezet als mensen die geld wil graag rare als boeven zijn terwijl dat juist de architecten van onze welvaartstaat zijn en ik vraag me wel af hoe wil de heer van der lee allerlei grote plannen in nederland betalen als bedrijven weggaan en als je ziet dat unilever en shell is weg. Boskalis er ermee. Andere bedrijven ook. Dat maakt u van dit land een arm land.

[1:09:45] Meneer van der lee?

[1:09:46] Nou,

[1:09:47] We weten allemaal dat de dubbele aandelenstructuur. De aanleiding was voor zowel shell als unilever nederland te verlaten. Dat had niets te maken met

[1:09:55] voorstellen vanuit de linkse wolk.

[1:09:58] Daar komt bij dat dit soort bedrijven. Dat zien we nu ook recent enorme winst te maken.

[1:10:05] Shell achtendertig miljard euro. Ditjaar. Wat doet het bedrijf. Het koopt eigen aandelen op nota bene vandaag ook abn amro

[1:10:14] grote winst. Wat gebeurt er met dat geld aandelen opkopen?

[1:10:19] Niet.

[1:10:20] Die stoppen in reële economische investeringen in noodzakelijke transities die we nodig hebben.

[1:10:25] Maar mensen met geld met aandelen het nog rijker maken.

[1:10:30] Dat is wat er gaande is

[1:10:32] en wij moeten ervoor zorgen dat die bedrijven in nederland investeren.

[1:10:37] Dat wil niet zeggen dat we alles weg belasten. Maar de prikkels anders moeten richten. Dan zijn nu gericht zijn.

[1:10:44] Vervolgt u uw betoog?

[1:10:49] Ik wil niet. Dat wil ik ook wel duidelijk maken van de staat een grote autoritaire gelijkheid machine maken.

[1:10:56] Dat is niet waar wij naartoe willen.

[1:10:59] Maar wat we wel willen is dat belasting op kapitaal en op arbeid meer naar elkaar toegroeien.

[1:11:05] Want nu.

[1:11:06] Loont het

[1:11:07] meer om te beleggen

[1:11:08] dan te werken in loondienst en dat zijn de verkeerde prikkels.

[1:11:12] Ik denk dat het voor onze samenleving echt hoognodig is dat we die grote belastingherziening mogelijk maken

[1:11:19] en dat kan alleen maar als je bereid zijn om vermogen, maar ook winst, maar

[1:11:24] ook vervuiling meer te belasten dan we nu doen en ik zie dat sommige coalitiepartijen daar stapjes in die richting willen zetten. Ik vraag aan de staatssecretaris en de minister.

[1:11:36] Wat mogen we nu van het kabinet verwachten. Er ligt een fantastisch rapport. Er is heel veel werk verzet en meten is weten dat dat erken ik. Maar er staan zesenvijftig potentiële maatregelen in.

[1:11:49] Er zijn er nu misschien drie,

[1:11:51] waaraan gewerkt wordt om die in te voeren.

[1:11:54] Dat moet heel snel naar de dubbele cijfers. Wat mogen verwachten en in welk tempo

[1:12:04] voorts zou en dan kan ik me gemakkelijk aansluiten bij het pleidooi van collega's nijboer

[1:12:10] graag zien dat

[1:12:13] dit kabinet haast maakt met aanpak van de bedrijfsopvolgingsregeling. Ook daar ligt een initiatiefwet die gaan we natuurlijk ook in behandeling brengen. Maar ik denk dat het cruciaal is dat we ook op dit terrein snel een aantal stappen zetten.

[1:12:29] Het feit dat nu zo veel mensen de erfenis belasting lopen via die box. Twee

[1:12:35] is ondermijnend voor de belastingmoraal

[1:12:39] maakt ook dat er minder binnenkrijgen in onze schatkist, terwijl best wel een aantal urgente problemen zijn die we met elkaar moeten oplossen en ik hoor ook hier graag van het kabinet welke stap men bereid is zelf.

[1:12:53] Te zetten,

[1:12:56] Wilt u gaan afronden?

[1:12:57] Het kabinet heeft in haar reactie op het cpb onderzoek aangegeven dat een serieuze stappen nodig zijn om arbeid en vermogen gelijke te belasten en dat daarna ging kijken in de aanloop naar prinsjesdag.

[1:13:08] Dat is nu al lang geweest. Dus welke andere concrete stappen

[1:13:13] gaat het kabinet te zetten en krijgen we niet mondeling als schriftelijk een uitvoerig inzicht in welke route gevolgd gaat worden.

[1:13:21] Dankuwel dankuwel meneer van der leeuw. Maar voor ik het woord doorgeef is er nog een interruptie van meneer in vreemd.

[1:13:29] Ja. Dank u. Voorzitter, ik waardeer van de lee zeggen

[1:13:32] je niet meer met beleggen dan met werken

[1:13:36] als ik in werknemer in loondienst. Dan heb ik een vast contract over het algemeen misschien een flexibel contract wordt ontslagen zijn als voorzieningen. Als ik het puur in mijn eigen levensonderhoud moet voorzien met beleggen. Dan kan ook de verkeerde kant op gaan. Dan heb ik

[1:13:49] toch heel wat minder. En dat risico natuurlijk ook meegewogen worden.

[1:13:55] Tweede korte vraag. De heer van deze verjaardag die winst van shell wordt gebruikt om eigen aandelen in te kopen. Klopt. Dat kan maar een hele hoop van die dan.

[1:14:05] Dat komt niet alleen bij rijke mensen. Het merendeel gaat naar pensioenfondsen die daardoor zorgen dat de pensioenfondsen van werknemers van de gewone werknemers betaalbaar blijven want ze moeten toch een zekere winst genereren. Hoe kijkt de heer van der lee daartegenaan.

[1:14:20] Deze wel eens twee interrupties. Meer van meneer ging. Meneer van der leen

[1:14:27] ik.

[1:14:27] Daar nou opzeggen. De ik pleit hier niet voor een socialistisch systeem. Ik weet hoe de economie werkt.

[1:14:34] Dit is dus helemaal geen breuk.

[1:14:37] In en de socialistische systeem in de zin, zoals sommige landen die hebben geprobeerd in het verleden op aarde te stichten. Dat is niet wat ik hier bepleit.

[1:14:48] Natuurlijk mag er gewone economische activiteit zijn. Natuurlijk worden er risico's genomen, maar het gaat erom dat de verschillen tussen de wijze waarop we nu belasten geen enorm uit de hand zijn gelopen zo groot zijn geworden dat er niet meer loont

[1:15:04] om in loondienst te gaan en dat is iets.

[1:15:07] Wat.

[1:15:10] Zou willen veranderen,

[1:15:13] Meneer zich heeft nog een vraag voor u uw microfoon knopje te gaan.

[1:15:18] Ja. Dankuwel. Voorzitter. Ja ik lees dat groenlinks de verkoop op de verkoop winst van koopwoningen wil gaan belasten in box drie en verbouw werkzaamheden. Werkzaamheden mogen pas vanaf vijftigduizend euro worden afgetrokken.

[1:15:31] En hoe hoe kijkt groenlinks naam tegen mensen die in een huis hebben geïnvesteerd om bijvoorbeeld te verduurzamen hoe groen is groenlinks nog.

[1:15:44] Er zijn,

[1:15:44] Wij zijn nog steeds heel erg groen en zijn allerlei voorzieningen gecreëerd die juist mensen die hun eigen huis hebben, helpt in de vergroening stappen die nodig zijn. Probleem is dat dat veel minder het geval is voor mensen die een huurwoning zitten

[1:15:59] en ook dat is een onrechtvaardigheid die wij graag willen aanpakken

[1:16:03] en vandaar ook dat wij bijvoorbeeld pleiten voor een grote programma als het gaat om zonder dak voor mensen die huren.

[1:16:12] Ja,

[1:16:14] we zijn aanbeland bij de bijdrage van de heer dekker namens het forum voor democratie.

[1:16:19] Dankuwel. Voorzitter voorzitter,

[1:16:21] onder de kabinetten. Rutte zijn de overheidstaken uitgaven en ook de collectieve lasten sterk gestegen.

[1:16:27] Steeds meer nederlanders kunnen we is lasten slechts moeite dragen

[1:16:31] voor democratie staat juist een kleine overheid voor en heeft daarom zijn de algemene afgelopen algemene financiële beschouwingen voorstellen gedaan om de uitgaven de groei van de overheid in de hand te houden.

[1:16:42] Via horizon bepalingen en trendmatig begrotingsbeleid bijvoorbeeld kunnen overheidstaken en uitgaven structureel worden verkleind voor de langere termijn.

[1:16:51] De reactie van de minister van financiën. Op dit voorstel sprak boekdelen. De beperking van de omvang van de overheid is helemaal geen doelstelling van dit kabinet.

[1:16:58] Dat is in ieder geval duidelijk.

[1:17:01] De regering is nu vastbesloten om ook de vermogens van nederlandse burgers extra te belasten, om zo haar onbetaalbare plannen te kunnen financieren. Mijn vraag aan minister is gaat het om het ophalen van belastinggeld om de steeds duurdere overheidsuitgaven te financieren. Of is het verdelen van vermogen? Een doel op zichzelf.

[1:17:20] Vandaag spreken we onder andere over het uitgebreide rapport. Dit leest als een poging om te rechtvaardigen dat vermogensverschillen in nederland moeten worden verkleind

[1:17:30] u erop inkomsten gebied steeds minder. Het nivelleren valt zijn er vermogen aan de beurt.

[1:17:34] Daar bestaan nota bene een grote verschillen. Dat kan minder lijkt de gedachte.

[1:17:39] Hier wil ik allereerst een gedachten ontzenuwen die vaak ongemerkt aan de basis ligt van dit soort nivellering drang.

[1:17:46] Dat is het zero sum game principe

[1:17:49] nulsomspel zodat nederlandse vertaling zijn. Maar die is niet zo in zwang. Voor zover ik weet het. Ziel sum game principe gaat ervan uit dat rijkdom voor de een alleen kan worden verkregen door het arme maken van andere

[1:18:01] het voordeel worden. Een is gelijk het nadeel van andere.

[1:18:04] De optelsom van beide is nul.

[1:18:07] U kunt zelfs zeggen wij zijn arm doordat die ellendige rijke niet eerlijk delen.

[1:18:11] De koek wordt niet eerlijk verdeeld. We moeten de rijken een beetje armer maken. Dat is eerlijker.

[1:18:17] Dit voorzitter is een belangrijke misvatting die vergiftiging. Het werkt op de economie en samenleving

[1:18:24] in plaats van andere een succes en financiële vervoerders vergroten. De economie door een bedrijvigheid en consumptie.

[1:18:29] Een succes en rijkdom werkt versterkend voor de economie

[1:18:33] vergroot de koek als het ware.

[1:18:35] Daar profiteert iedereen van

[1:18:36] en dat zou moeten worden gestimuleerd

[1:18:39] forum voor democratie het wel met lede ogen aan dat bedrijvigheid in onze contreien steeds grootschaliger wordt opgekocht wordt door private expertise om te worden doorverkocht opgeslokt wordt door multinationals en steeds meer gaat samenwerken met overheden in publiekprivate constructies rondom thema's als klimaat, duurzaamheid, energie, gezondheid en testcentra, migrantenopvang.

[1:19:02] Deze vorm van grootschalige bedrijvigheid in innige verstrengeling met overheden en veelal profiteren van belastinggeld ze niet wat we hier bedoelen. Die zouden we zoveel mogelijk willen beperken.

[1:19:12] Waar we wel een lans voor willen breken is voor familiebedrijven met een lokale verbondenheid die essentieel zijn voor maatschappelijke betrokkenheid, economie en verdien vermogen om de continuïteit van deze familiebedrijf te ondersteunen en reële bedrijfs opvolging mogelijk te houden, zijn de borden en de zeer essentieel gedachte om deze regeling te wijzigen of er sobere wijze forum voor democratie dan ook van de hand.

[1:19:34] Volgende regie wil de overheid verkleinen en lastenverlichting. Als we stoppen met bijvoorbeeld het onbetaalbare klimaat stikstof van migratiebeleid kan het ook gewoon

[1:19:44] willen verstrengeling van overheid en grote bedrijven, terugdringen en mkb de ruimte geven om echt te ondernemen.

[1:19:49] Dankuwel

[1:19:51] dankuwel meneer dekker. En als u de microfoon uit zetten. Dan vraag ik meneer alkaya om de zijne aan te zetten voor zijn bijdrage namens de sp-fractie.

[1:20:01] Dankuwel. Voorzitter, er is gigantisch veel vermogen in ons land, maar het is veel te scheef verdeeld. Heel wat problemen zouden plots een stuk minder groot worden als wij hier zouden besluiten en vervolgens ook in zouden slagen dat vermogen iets eerlijker te verdelen. Op de eerste plaats zou natuurlijk armoede afnemen. Wat sowieso in een rijk land als nederland vooral onder kinderen een doorn in ons andere ogen zouden moeten zijn.

[1:20:31] Maar bijvoorbeeld ook de miljard toeslagen en de complexiteit aan problemen die dit met zich meebrengt voor de uitvoeringsdiensten zou de flink kunnen afnemen.

[1:20:40] De sp zou graag zien dat de regering zich richt op de één procent allerrijksten die zesentwintig procent van al het vermogen in ons land bezit en een

[1:20:49] en dus ook het overgrote deel van de economie en daar ook de vruchten van.

[1:20:54] Maar de maatregelen die het kabinet na jaren van oneerlijk beleid nu eindelijk neemt blijken onvoldoende gericht op die groep aller rijkste denk bijvoorbeeld aan het verhogen van het box drie tarief, wat natuurlijk goed is.

[1:21:05] Maar de miljonairs belasting laat al jaren op zich wachten terwijl er al meerdere moties over zijn aangenomen. Er is gewoon een parlementaire meerderheid voor waarom. Tijdens de regering terug als het gaat om het eerlijk belasten van de aller rijkste elite van die één procent in ons land en is een miljonairs belasting in voorbereiding.

[1:21:23] Voorzitter, als wij niet oppassen dreigt straks hetzelfde gebeuren met de hypotheekrenteaftrek om als regering op andere manieren de eigen woning wil gaan belasten.

[1:21:32] Er is wat de sp betreft niets mis met het helpen van mensen met een laag of middeninkomen bij het kopen van een

[1:21:38] eigen huis om zelf in te wonen.

[1:21:41] Maar waarom zou je ook villa's van miljonair subsidiëren zoals we op dit moment doen

[1:21:45] een aftopping van het bedrag waarover hypotheekrente kan worden afgetrokken, is bijvoorbeeld de mogelijkheid om dit gericht aan te pakken.

[1:21:52] Uit onderzoeken blijkt dat de top één procent allerrijksten veel vermogen heeft in en daardoor ook veel inkomen haalt uit aanmerkelijke belangen in bedrijven en dat de kosten van een eigen woning voor hen verwaarloosbaar zijn. Dit, in tegenstelling tot de brede groep. De middengroepen

[1:22:09] kan de regering daarom toezeggen dat, als zij zich in de toekomst ga gaat richten op het belasten van de eigen woning en daar lijkt het helaas wel op

[1:22:18] dat zich zal richten op die groep allerrijkste die daar dus vrijwel niets van zullen merken in plaats van de middeninkomens

[1:22:25] die

[1:22:26] daar wel door geraakt zouden kunnen worden.

[1:22:28] Ik wil de regering ook vragen hoe zij het inkomen uit. Aanmerkelijk belang dus eerlijke gaat belasten, zodat die groep alle rijk zijn evenredig gaat bijdragen aan de staatsfinanciën en kapitaal zich niet oneindig en ongezond kan accu, accumuleren bij een enkeling.

[1:22:44] Ondanks alle maatregelen blijft het marginaal toptarief voor hen achter bij andere vormen van inkomen, zoals bijvoorbeeld inkomstenbelasting uit arbeid. Wat de meeste mensen gewoon betalen. Ik ben het dan ook oneens met andere rechtse partijen die vandaag hebben gezegd dat daar een extra lage belasting tegenover zou moeten staan omdat ondernemers risico's zouden nemen.

[1:23:03] Natuurlijk nemen die risico. Maar als je werkloos raakt dan neem je dan word je daardoor ook geraakt. Je bent ook als werknemer niet gevrijwaard van risico's. Dus er is helemaal geen argument om de anders mee om te gaan.

[1:23:15] Beide zijn ook bovendien nodig om economische activiteit voor elkaar te krijgen. Kapitaal en arbeid.

[1:23:21] Dus om de ene de hemel in te prijzen en de andere te doen alsof die allemaal profiteren van toch de inzet van die andere groep. Dat is volgens mij veel te kort door de bocht. Dus we moeten gewoon accepteren dat op dit moment kapitaal veel te licht belast wordt en kapitaal veel zwaarder belast zou kunnen worden, zodat de belasting op inkomen inkomen omlaag kan.

[1:23:40] Voorzitter, tot slot,

[1:23:41] Het wordt steeds duidelijker dat het belasten van consumptie bijzonder onrechtvaardig uitpakt, omdat mensen met een laag inkomen oneven rode om onevenredig hard geraakt worden door de stijgende prijzen. De sp vanaf het begin al tegenstander geweest van dit soort lastenverhoging, bijvoorbeeld in de vorm van de verhoging van btw tarieven deelt de regering de mening dat de schuift die de komende jaren. Daarom moet plaatsvinden van arbeid naar kapitaal is als het gaat om belastingen en veel minder of zelfs helemaal niet naar.

[1:24:07] Interruptie dankuwel

[1:24:10] dankuwel meneer alkaya. Dat brengt ons bij de bijdrage van de heer stoffen die spreekt namens de sgp.

[1:24:17] Dagvoorzitter.

[1:24:19] Ja. Ze zijn aanpak langsgekomen. Ook mijn bijdrage gaat over de gewone man. De gewone vrouw.

[1:24:25] Want het lijkt de laatste tijd wel alsof het onderwerp vermogen niet zo goed bij hen past. Het gaat eigenlijk altijd over de rijke over de mensen met heel veel vermogen

[1:24:35] en zeker ook de sgp is voor een rechtvaardiger vermogensverdeling en daar valt met ons best te praten over een hogere belastingdruk voor de allerrijksten, mits staat een belastingverlaging voor andere tegenoverstaat,

[1:24:46] maar ook dat onderwerp vermogen. Voorzitter gaat juist die gewone man en vrouw aan

[1:24:52] afgelopen tijd zijn veel maatregelen getroffen om vermogen zwaarder te belasten. Maatregelen die ook vaker slecht uitpakken voor die gewone man of vrouw en ik noem een paar voorbeelden.

[1:25:01] De eerste box drie

[1:25:02] voor ditjaar rekenen we met een fictief rendement op overige bezittingen van zes komma zeventien procent.

[1:25:08] Maar ik ben vorige week nog aangesproken door iemand die heel zijn leven gespaard had nu rondkomt van hun aow en dat geld dat hij gespaard had uitleent aan de kerken hun kinderen tegen een lage rente.

[1:25:20] Maar de overheid rekenen wel een fictief rendement van zes komma zeventien procent toe. Wat gewoon niet haalbaar is forum

[1:25:27] en zo zijn er heel veel mensen. Ik zou bijvoorbeeld kunnen noemen. Ik heb de tijd niet voor wie zes komma zeventien procent onhaalbaar is en mijn vraag aan de staatssecretaris is hoe hij dit recht gaat zetten. Wanneer krijgen we ook de uitwerking van mijn motie hierover?

[1:25:41] Het tweede voorbeeld. Voorzitter, hogere overdrachtsbelasting. Want daarmee raak je ook kleine spaarders met een tweede woning die ze gebruiken voor hen pensioen

[1:25:48] en dit soort maatregelen zetten een extra rem op de huurmarkt en mijn vraag is hoe de staatsssecretaris die negatieve aspecten meeweegt.

[1:25:56] En dan de derde plaats. De belastingen voor kleine ondernemers

[1:25:59] om vermogensongelijkheid aan te pakken moeten kleine ondernemers meer belasting afdragen, maar dat lijkt me niet bepaald doeltreffend beleid en bovendien slecht voor het vestigingsklimaat en heb ik het nog niet eens over de verlaging van de zelfstandigenaftrek of de beperking van de giftenaftrek. Dat laatste onderdeel is de wens van het kabinet om vijf, honderd vijftig miljoen euro per jaar op te halen om opmerkelijke belastingconstructies en oneigenlijk gebruik van fiscale regelingen aan te pakken.

[1:26:24] Mijn vraag aan de staatssecretaris is hoe voorkom je generieke maatregelen, met name de gewone man of vrouw hard raken.

[1:26:32] Voorzitter, het cpb onderzoek naar ongelijkheid en herverdeling laat zien dat de hoogste één procent van de inkomens de laagste belastingdruk hebben en dan hebben we het over ongeveer tachtigduizend huishoudens

[1:26:42] tot negenennegentig procent is deze bijna gelijk en binnen die één procent zit dan nog weer eigenlijk het meeste vermogen bij de kwart allerrijksten

[1:26:50] laat dat niet zien dat we vooral moeten inzetten op de top één procent en dat we die gewone man en vrouw met een beetje vermogen met rust moeten laten,

[1:26:58] is de minister staatssecretaris.

[1:27:00] Met bereid om te onderzoeken heel gericht.

[1:27:02] Deze één procent bereikt kan worden. Heel graag een reactie op

[1:27:06] de politieke wind die steeds meer opsteekt, lijkt een winter zijn die zoveel mogelijk herverdeling wenst

[1:27:12] en die ongelijkheid als een vies woord ziet en ik las dat de minister terecht vind dat een beperkte ongelijkheid werd een normale werking van de economie hoort.

[1:27:20] Mijn vraag is hoe de minister voorkomt dat bij het verkleinen van vermogensongelijkheid steeds en de reflex geschoten wordt van generieke hogere belastingen.

[1:27:30] Voorzitter dan die gewone man en vrouw die ook wel eens een onderneming hebben of een familiebedrijf. Ik sprak nog met fb net de belangenorganisatie van familiebedrijven vooral ook over dat die onderneming soms doorgegeven moet worden en daarvoor hebben de bor bedrijfsopvolgingsregeling. Sgp is groot voorstander van die regeling en mijn vragen zijn dan ook of de staatssecretaris het eens is dat een goed vestigingsklimaat ook vraagt om een goedwerkende boer.

[1:27:54] En hoe voorkomt de staatssecretaris dat aanpassingen in de boer leiden tot een vlucht naar het buitenland of dat bedrijven worden overgenomen door buitenlandse investeerders.

[1:28:03] En hoe wordt dit soort neveneffecten meegenomen in het onderzoek naar verbeteringen van de boer. Dit voorjaar uitgevoerd gaat worden. Dat was 't. Voorzitter dankuwel.

[1:28:13] Dankuwel meneer stoffer en tot slot van de zijde van de kamer. De heer grinwis namens de christenunie.

[1:28:17] Voorzitter, dankuwel.

[1:28:19] Vandaag staan het langverwachte debat over de eens langverwachte ipo vermogensverdeling

[1:28:25] en daarmee is natuurlijk leuk om meteen en de commissie details van vermogen statistiek of belastingsysteem systematiek in te duiken. Maar in zo'n eerste debat over zo'n.

[1:28:34] Kloek rapport.

[1:28:36] Dan is beter om eerst eens even uiteen te zetten. Wat is wat belangrijk is vanuit in mijn geval de christelijk sociale visie op vermogen en vermogensongelijkheid. Want we gaan nog vaak met elkaar de degens kruisen kruisen over de specifieke maatregelen

[1:28:50] vermogen en daarmee ongelijkheid gaat verder dan de oppervlakte van materie en materiële welvaart. Iedereen maakt deel uit van een

[1:28:55] van sociale verbanden van een familie van hun buurt van de gemeenschap met de bijbehorende bezielende verbanden

[1:29:01] van kerk tot sportvereniging

[1:29:03] en rijkdom staat in de context van die verbanden en in die context brengt rijkdom de verantwoordelijkheid met zich mee omdat vermogen op een maatschappelijk verantwoorde manier in te zetten

[1:29:12] en dat zie ik dan ook vaak bij vermogende die ik ken die op eigen kosten gevluchte oekraïense te hulp schoten de noodgebouwen uit de grond te stampen of en om zo te voorzien in onderdak, generatoren naar oekraïne stuurde of anderszins hun bezit deelde

[1:29:27] vermogen en enige vermogensongelijkheid vindt mijn fractie dus niet problematisch wel eens te grote ongelijkheid problematisch. In dat punt is bereid

[1:29:36] bereikt wanneer het meritocratische ideaal onder druk komt te staan. Windfall profit de groot worden

[1:29:41] en rijkdom via vererving er steeds meer samen blond. Het bij enkele

[1:29:45] en bij gezinnen van tien kinderen is dat risico natuurlijk dan bij gezinnen van gemiddeld één komma zes kind

[1:29:52] in dat licht. Maak me echt zorgen over het rendement van geld en stenen. De huizenprijzen zijn zo hard gestegen en daar valt niet tegenop te werken en dat is onrechtvaardig. Het vergrote ongelijkheid profeten uit het oude testament was waarschuwde daartegen daar al tegen wee degene die huis aan huis trekken akker aan akker brengen

[1:30:10] bovendien door ons boksen stelsel met verschillende grondslagen. Kortingen en belastingpercentages wordt niet elke verdiende of onverdiende euro op dezelfde wijze belast

[1:30:18] en dat zou wel moeten of die euro naar uit loon of rendementen of wat niet, al bestaat wat iemand daadwerkelijk aan de rente op de spaarrekening krijgen verdiend met aandelen of met een tweede huis. Dat moet belast worden en dat mag ook best meer zijn als iemand veel verdient met z'n vermogen of een hoog loon heeft dat punt gaat het fundamenteel mis in ons stelsel laat ook dit zien. Ons stelsel is stuk. Onze economie dreigde vooral de afgelopen jaren steeds meer af te glijden naar een rente niet eens economie.

[1:30:45] Op de middellange termijn hebben we dus het volgende te doen. We moeten de belastingdruk tussen de boxen zo snel mogelijk gelijktrekken. De arbitrage beperken en op langere termijn moeten vraag beantwoord worden of het boksen stelsel nog wel volstaat staatssecretaris heeft toegezegd werk te willen maken van een denk exercitie voor een nieuw boxen stelsel. Mijn vraag hoe staat het ermee en hoe wil de staatssecretaris zal op kortere termijn tot meer evenwicht tussen die boxen komen

[1:31:07] de tweede de mogelijkheden voor de absolute top één procent of nul komma één procent van vermogens van een vermogensverdeling om belasting te ontwijken natuurlijk beperkt worden. Welke concrete mogelijkheden ziet de staatssecretaris en wat zijn zijn voornemens op dit punt ook in relatie tot vijfhonderd vijftig miljoen opgave om belastingconstructies en slechte fiscale regelingen af te schaffen.

[1:31:27] Ik heb er allemaal een aantal toegeven met een motie om de buitenlandse partiële belastingplicht af te schaffen om daar gehakt van te maken. Maar denkt hij ook aan regelingen als het tonnage regeling of haar grondslagen honderd premies, volksverzekeringen. Waar denkt hij aan. Waar gaat ermee komen en het diezelfde vragen over de gemiste zeshonderd miljoen inkomsten uit pilar twee

[1:31:51] dan ten derde fiscale voordelen voor de hogere middenklasse en bovenklasse financieel economisch gezien die zullen we toch echt wel moeten gaan afbouwen en gebruiken voor verlaging van belasting op arbeid voor iedereen. Nederland is het enige europese land dat vermogen netto op subsidies en de belastingdruk op alle vermogens inkomsten ongeveer dertig procent brengen, betekent dat alle tarieven op de arbeid met ongeveer tien procent omlaag zouden kunnen.

[1:32:15] Dat gaat natuurlijk ver want dat gaat niet alleen maar meer over de eigen woning op dat moment gewoon in voor ver

[1:32:22] hypotheekrenteaftrek en of box drie. Het gaat dan ook over de pensioenopbouw dat voelt misschien wat ver. Maar ik ben wel benieuwd hoe de staatsssecretaris hier tegenaan kijkt om uiteindelijk toe te werken naar een eenvoudiger stelsel het brede grondslagen en voorspelbare stabiele tarieven die gelijk zijn en gemiddeld genomen dus ook wat lager.

[1:32:42] Wilt u afronden. Ja, dan nog even in dat ik in het kader van die belastingconstructies verwijs. Ik ook nog een motie samen met die ik samen met collega maatoug hebben ingediend

[1:32:52] en in relatie tot die fiscale regeling. De vraag. De evaluatie door externe partijen zijn van wisselende kwaliteit en soms vrijblijvend

[1:33:00] is de staatssecretaris het met mij eens dat er een beter framework moet komen. Voor die evaluaties is het misschien een idee om fiscale evaluatie aansluitend bij één partij te beleggen, bijvoorbeeld ons planbureau cpb.

[1:33:11] Tot zover dankuwel meneer grinwis. Goed dat u de laatste woorden nog even aan toe voegde. Want bij ons dacht ik even aan die van de christenunie omdat die partij zijn die laatste zin. Maar dat was een goede verhelderende afsluiting

[1:33:27] dat we aan het eind zijn gekomen van de eerste termijn, maar niet voordat ik meneer alkaya nog gelegenheid voor zijn laatste interruptie op. U hebt gegeven. Meneer alkaya.

[1:33:38] Voorzitter, mijn vrees is dat het erop uit kan draaien dat inderdaad

[1:33:44] de eigen woning van die hele brede middengroep zwaar belast gaat worden, terwijl we die één procent allerrijksten die zo'n beetje de hele economie bezitten, waarbij de eigen woning helemaal niet zo belangrijk is. Maar wat vooral in aanmerkelijk belang en bedrijven die ze bezitten dat het vooral daarin zit dat vermogen dat we die dat het kabinet die gaat vergeet

[1:34:01] is de christenunie het met mij eens dat de nadruk moet liggen op het belasten van die één procent rijkste en dus op dat aanmerkelijk belang en dus op een herverdeling in de economie en niet zozeer op die eigen woning van mensen want daar maak ik me wel zorgen over als ik ook

[1:34:14] christenunie zo hoor, maar ook andere partijen zo hoor dat daar een slag geslagen lijkt te kunnen worden en daar zou ik niet per se voorstander van zijn direct als die één procent verder ongemoeid.

[1:34:28] Gelaten wordt meneer grinwis.

[1:34:32] Voorzitter, ik zie daar geen tegenstelling in kijk ik heb een aantal punten op de wat langere termijn

[1:34:38] wat stip op de horizon gezet en uiteindelijk streeft de christenunie naar een eenvoudiger belastingstelsel begrijpelijk

[1:34:46] rechtvaardig en dat betekent eigenlijk dat alle vormen van inkomen hoe ook verworven op dezelfde manier belast moeten worden en dat heeft consequenties voor tal van heffingskortingen

[1:34:58] aftrekposten fiscale regelingen ook voor hoe de rijkste één procent wordt belast. Dus ik zie daar niet bepaald een tegenstelling in. Ik denk dat je dan als je als je die stelling betrekt van en brede grondslag. Een een voorspelbaar en niet al te hoog tarief,

[1:35:18] maar wel rekening houden met als je heel veel verdient

[1:35:22] enige progressie in in de in die tarieven.

[1:35:25] Dan moet je daar niet voor weglopen dat het zowel consequenties heeft voor belastingconstructies en grote bedrijven en zeer vermogende.

[1:35:34] De één procent nul komma één procent. Maar dat het ook consequenties heeft voor allerlei aftrekposten

[1:35:39] die nu overigens ook als het gaat om de eigen woning overmatig terechtkomen bij de hoogste de zielen aan inkomens niets bij de brede middenklasse tussen de tussen de laat me zeggen. Derde en het zevende ziel, maar vooral toch wel bij acht, negen en tien

[1:35:56] dankuwel. Dan zijn we nu echt aan het einde van de eerste termijn van de zijde van de kamer gekomen. Om vijf voor vier gaan wij verder met de eerste termijn van de zijde van het kabinet. Tot straks.

[1:56:17] Welkom terug allemaal bij het commissiedebat met de titel vermogensverdeling. Wij zijn toegekomen aan de eerste termijn van de zijde van het kabinet. Dat betekent dat ik zou eerst het woord gegeven aan de minister van financiën en daarna het woord aan de staatssecretaris van fiscaliteit en u heeft vier interrupties voor de tweede voor de eerste termijn van de zijde van het kabinet minister kaag.

[1:56:38] Dank, mevrouw de voorzitter, dank ook aan de kamerleden voor hun inbreng. Ik heb eigenlijk niet zoveel vragen. Ik heb maar ik heb een paar blokjes korte

[1:56:47] inleidende woorden. Dan is er een blokje. Wat hebben we al gedaan? Is het blok, blokje met een paar vragen onderkant vermogensverdeling een aantal vragen over het voorjaar vooruitblik en hoe nu verder in feite een vragen over het ambitieniveau nog het blokje overige met een paar specifieke vragen. De staatssecretaris zal uiteraard al aan hem gerichte vragen en de details van

[1:57:11] de verschillende maatregelen verder toelichten en er ook zijn visie op geven

[1:57:16] dan misschien ter introductie. Het is natuurlijk blijkt ook uit dit debat dat de verdeling van vermogen een onderwerp is dat breed in de schijnwerpers staat niet alleen in nederland maar ook echt wereldwijd en het heeft ook nadrukkelijk de aandacht van de staatsssecretaris en mijzelf. Want uiteindelijk als je kijkt door de lens van vermogensongelijkheid zie je dus de groeiende ongelijkheid in de samenleving, maar ook hoe we met de gevolgen daarvan hoe mensen daar mee hebben te leven en die ipo het ipo heeft laten zien dat een scheve vermogensverdeling de negatieve effecten op kansen ongelijkheid in onze samenleving in ons land dus ook nog kan versterken. De omvang van iemands vermogen is meer bepalend geworden voor het wel of niet mee kunnen doen in onze samenleving

[1:57:58] en in een maatschappij waarin kansen gelijkheid een belangrijk uitgangspunt is, is het moeilijk te verantwoorden dat verschillen in vermogen zich doorvertalen op allerlei andere gebieden. De voorbeelden zijn te over. Maar ik noem er toch een want het is altijd heel illustratief kinderen met ouders met meer vermogen hebben een betere kans op een betere uitgangspositie op school, betere kansen ten gevolge op de arbeidsmarkt en dus ook een hoger inkomen een hoger inkomen verbeterd weer de mogelijkheid om meer vermogen op te bouwen en een huis te kopen. De vicieuze cirkel voor diegene die voortzetten, net zoals het heet genoeg zijn om bij de vermogen een te horen die versterkt zich en degenen die daarbuiten vallen zien juist vaak de andere kant van de medaille hoger opgeleiden gaan vaker relatie aan met iemand die hoger opgeleid is de kans op een hoger inkomen neemt toe en de vermogens opbouw

[1:58:48] binnen dit huishouden gaat ook sneller. Het is dus de cirkel en de top van de vermogensverdeling heeft de afgelopen jaren het meeste voordeel gehad bij een prijsopdrijvend effect van lagere rente op aandelenkoersen, huizenprijzen en waardering van vermogensbestanddelen, het algemeen en hiermee wordt dus de vermogens ongelijkheid tussen de top

[1:59:09] zeker de ultieme top en de rest van de verdeling groter dus al voor het uitkomen van deze inbreng hebben we als kabinet onder andere het voorjaarsnota debat toegezegd om de uitkomsten van het eenmaal mee te nemen in besluitvorming de voorstellen te nemen we uiteraard zeer serieus en worden ook consequent meegenomen. Maar dit is niet

[1:59:28] en een besluit wat we in zijn integraliteit in één keer kunnen nemen. Er worden heel veel observaties gedeeld. Veel voorstellen gedaan

[1:59:37] en ik zou ook willen benadrukken dat het kabinet. Het is een door een paar leden van uw kamer benoemd. Het afgelopen jaar in totaal met betrekking tot het belasten van vermogen meer dan vijf miljard structureel

[1:59:50] aan maatregelen heeft genomen. Dit hebben we bijvoorbeeld gedaan door verschillende belastingconstructies aan te pakken en verschillende soorten werkende de categorieën gelijk te belasten. En hier staat ook lastenverlichting op arbeid voor zowel werkgevers als werknemers tegenover en daarnaast wordt er hard gewerkt aan een stelsel van werkelijk rendement voor de vermogensbelasting, wat ervoor zorgt dat mensen die veel geld verdienen aan hun vermogen ook eerlijker worden belast, maar we zetten natuurlijk ook breder in als kabinet op kansen gelijkheid, want de twee pijlers die moeten we wel in samenhang zien. We geven veel geld uit als we veel geld uitgeven als een overheid voor aan inkomensverdeling en kansen gelijkheid in de toekomst zie je dat terug, bijvoorbeeld in de verbetering van de kwaliteit van onderwijs. De ondersteuning voor docenten en in een hele in en de keten van onderwijs, zoals het verzorgd wordt, maar ook bijvoorbeeld op ophoging van kinderopvangtoeslag en natuurlijk de wettelijke ophoging van het minimumloon wettelijk minimumloon met tien procent dat deze dit soort maatregelen grijpen natuurlijk ook in rechtstreeks als het gaat om de ongelijkheid in inkomens en met het doel op herverdeling. Dus wij wij kijken uit naar de open discussie met. We hebben al veel suggesties en opmerkingen van uw kant gehoord. Ik heb een paar vragen wil ik nu meteen op doorgaan. De heer eppink één kant van natuurlijk van het perspectief vraagt. Waarom zijn worden het kabinet de rijk en wil pakken, terwijl de vermogensongelijkheid in nederland beperkt is. Het rapport

[2:01:20] geeft aan dat er een op dat er geen eigenlijk lastig is om een optimaal getal voor vermogen of vermogensverdeling economisch aan te geven. Het is natuurlijk. We willen natuurlijk niet hier met elkaar verder denk ik een moreel debat aangaan, maar een internationale vergelijking daardoor op vermogensongelijkheid is best complex, maar één ding is duidelijk wij bungelen als tweede in feite achter de vs als het gaat om de internationale vergelijkingen in oeso-verband. Dat is niet iets waarbij denk ik. De gemiddelde nederlander zou denken als je weet hoe de ongelijkheid in de vs is dat wij daar toch heel strak achteraan zitten want het laat zien dat vermogen in nederland internationaal gezien laag belast wordt en dat vermogen in in nederland veel lager belast wordt dan arbeid. Dus die vergelijking is daar een ongelukkige voor wat betreft nederland als je kijkt naar een structurele verbetering op het terrein van vermogensongelijkheid en dat is ook een van de vele redenen waarom het kabinet maatregelen neemt en heeft genomen. De heer dekker vroeg of het belasten van vermogen een doel op zichzelf is. Nee, het laat zien dat vermogen in nederland veel lager wordt belast dan arbeid en het is daarom natuurlijk vanuit een keuze van kansengelijkheid en vermogensongelijkheid of vermogens. Gelijkheid, indirecte bevorderen hebben ervoor gekozen om vermogen zwaarder te belasten en de opbrengst wordt gebruikt om lasten op arbeid te verlagen, zodat vermogen en arbeid meer met elkaar in balans komen of even zwaar belast worden en dat brengt evenwicht in het stelsel. Het doel is een evenwicht in het stelsel, wat natuurlijk ook weer de gelijkheid. Uiteindelijk wil bevorderen. Wat hebben we al gedaan. Dat is dat vroeg naar vroeg een aantal van u naar naar de heer eppink vraagt of met hogere belastingen wordt genivelleerd in plaats van gestimuleerd. En wat en wat of de wat. Als we doorgaan met de herverdeling in dit kabinet of door dit kabinet. Het is belangrijk dat dat weet dat weet u ook van de verschillende debatten met verschillende bewindspersonen, mevrouw adriaansens, denk ik ook een andere van economische zaken dat we in nederland werken en ondernemen willen blijven stimuleren. Dat doen we ook door middel van een eerlijke herverdeling die er voor zorgt dat we een goede verzorgingsstaat hebben, maar we moeten er wel voor zorgen dat het stelsel evenwichtiger wordt, waarbij we dus inkomen uit arbeid een inkomen uit vermogen gelijk belasten en op die manier dat iedereen zijn bijdrage levert aan de verzorgingsstaat. Verder heb ik net al gezegd en de staatsssecretaris zal dat toelichten zijn er natuurlijk tal van maatregelen genomen die vermogens zwaarder belast zijn. De arbeid lichter. Dus we hebben ervoor gekozen om arbeid meer te stimuleren en daarnaast blijft natuurlijk altijd kijken naar de randvoorwaarden voor een goed ondernemersklimaat met een goede infrastructuur en een goede beroeps bevolking, want u vroeg ook naar mijn mijn koppeling naar het vestigingsklimaat. U vroeg naar het effect van de maatregelen uit het belastingplan op het vestigingsklimaat en u noemt hier met name het verhogen van de winstbelasting en de zelfstandigenaftrek. De kabinetsmaatregelen betreft het verhogen van het lage btw tarief en het verlagen van de zelfstandigenaftrek en deze zorgen voor een gelijk gelijke belasting van verschillende werkenden en het is nodig voor het evenwicht, maar het vestigingsklimaat. Zoals u weet, is een heel breed onderwerp. Het gaat niet alleen over fiscaliteit, maar ook rechtsstaat betrouwbaar, een betrouwbare overheid, betrouwbare instellingen, goede infrastructuur en natuurlijk ook de beschikbaarheid tot een goede opgeleide beroepsbevolking en wij zetten ons daar met man en man vooral een alle macht voor in door andere investeringen ook mogelijk te maken in het onderwijs in onderzoek, infrastructuur, maar ook bijvoorbeeld door de beschikbaarheid van groene subsidies en wij doen dat in nederland nog steeds goed en we staan nog steeds hoog op de internationale ranglijsten en met betrekking tot het fiscale vestigingsklimaat is het algemene vvd het tarief van belang het lage cpb tarieven tarief dat we hebben verhoogd

[2:05:10] is niet

[2:05:11] direct van belang voor het nederlandse vestigingsklimaat en het algemeen cpb tarief is nu vijfentwintig komma acht procent.

[2:05:18] Dat is relatief hoog ten opzichte van het gemiddelde van eenentwintig komma twee procent. Maar het effectieve tarief in de cpb ligt weer wat lager dan naar het bbc gewogen gemiddelde voor verdere inhoudelijke reacties verwijs ik u met heel veel plezier door de staatsssecretaris.

[2:05:36] Maar er was ook nog een vraag. Een reactie op de heer van der lee onder dit kopje. U vroeg u zei u stelde eigenlijk. Er is nog veel te weinig gebeurt met het ebu. Gaat u nog meer doen en zo. Ja, wanneer. In de eerste plaats wil ik eigenlijk de heer van der lee op één punt tegenspreken. We hebben eigenlijk een historische breuk gemaakt. Er wordt structureel vijf miljard is er door dit kabinet wordt de belast. Dat is voor het eerst in heel veel jaren. We hebben natuurlijk ook de goede adviezen van het ebu op een aantal terreinen al overgenomen en ik denk dat die belangrijke eerste stappen van het kabinet. Die staan er verder is het kabinet aan de slag gegaan met het voortzetten van de lijst met opmerkelijke belastingconstructies die wordt jaarlijks opgesteld. Er staat een taakstelling, zoals u weet voor in de boeken van structureel vijfhonderd vijftig miljoen en die wordt in het voorjaar ingevuld en daarop vooruitlopend hebben we per twintig, drieëntwintig de periodieke giftenaftrek in de inkomstenbelasting ook afgetopt op tweehonderd vijftigduizend euro per huishouden. We nemen de andere aanbevelingen ter harte. We gaan onderzoek doen naar vermogen van huishoudens en stichtingen en hebben toegezegd om een herziening van het boksen stelsel te onderzoeken. De planning voor dit onderzoek is nog niet bekend. Maar de staatssecretaris zal verder ingaan op de specifieke aanbevelingen. Ik kan ook nog verder geen toezeggingen doen. Dat zult u begrijpen dat het kabinet zijn eerst

[2:06:58] intern met elkaar in beraad over het of

[2:07:01] of er nog meer zal volgen op welke wijze welke keuzes worden gemaakt. Wanneer. Maar als je bijvoorbeeld kijkt naar prinsjesdag. Er komt ook altijd weer een discussie over natuurlijk niet alleen koopkracht, maar ook mogelijkerwijs de lasten kan. Wij zijn een coalitie van via een kabinet van vier verschillende coalitiepartijen. Maar ik ga niet vooruitlopen op de politieke discussie die we eerst intern in het kabinet moeten voeren en ik vraag daarvoor uw coulance in deze

[2:07:29] meneer van der een vraag.

[2:07:31] Dank dank ook dat de minister dit al naar beantwoording aangeeft. Kijk ik heb niet gezegd dat er niets is gebeurd. Ik heb gezegd er is nog te weinig gebeurt en dat wat is gebeurd is door i fans afgedwongen en was niet voorzien in het regeerakkoord

[2:07:45] en er zullen opnieuw op korte termijn een aantal ingrepen mogelijk volgen. Dat snap ik ook. Maar we hebben meer fundamentele discussie over de toekomst van ons stelsel. En dan heb ik daar een vraag over want arbeid en kapitaal of arbeid en vermogen gelijk behandelen of gelijk behandelen. Dat maakt nogal wat uit

[2:08:06] en wat is nou de stip op de horizon als het gaat om een toekomstige stelsel. Dan heb ik het dus niet over de besluitvorming op prinsjesdag in september. Maar voor de lange termijn streeft de minister of dit kabinet na om inkomen en vermogen in fiscale zin gelijk te behandelen.

[2:08:24] De minister.

[2:08:27] Nou ik

[2:08:29] de gelijk. Daar kan ik nou even niet direct zo stante pede op antwoorden. Ik begrijp uw richting. U zoekt een zo progressief mogelijke naar uw vanuit uw perspectief zo rechtvaardig mogelijke inrichting van een nieuw stelsel belastingplan. Ik zeg meteen even kijken we naar de staatsssecretaris die nog die gestart is met de discussie daarover. Het vraagt uiteindelijk ook een politieke weging. Dus ik daar niet op vooruitlopen. Dat doen we dat doen we eerst binnen het kabinet.

[2:08:58] U kunt vrijelijk spreken vanuit campagnestand en daar verwijs ik u voor naar naar anderen die dezelfde applicatie hebben, maar vanuit het kabinet is er geen geen besluit genomen zijn vier verschillende partijen. We kijken er wellicht anders naar

[2:09:14] meneer van mijn leveren.

[2:09:14] Vervolgvraag wordt. Ik zal niet ontkennen dat er een campagne is, maar wel voor de statenverkiezingen, maar dit pleidooi doen wij al sinds onze oprichting is al dertig jaar en in mijn vraag is kabinet is bezig met besluitvorming voor te bereiden voor de voorjaarsnota en prinsjesdag. Dat snap ik allemaal wel maar krijgen we nou ook als kamer duidelijkheid over wat de stip op de horizon van dit kabinet wordt voor het stelsel op lange termijn. Dat is een andere discussie en ik vind ook dat dit kabinet

[2:09:45] er niet alleen met bouwstenen moet komen. Maar echt een visie moet komen en dat

[2:09:51] wil ik graag weten komt dat er in het najaar bij de.

[2:09:54] De brief duidelijk

[2:09:57] de minister.

[2:09:59] Nee, er zijn loopt natuurlijk twee sporen. De staatssecretaris inderdaad, zoals u weet is nog bezig met de invulling van box drie. Dat is een een bouwsteen van een nieuwe invulling van een belastingplan. Er wordt gewerkt aan een nieuw belastingplan. Als u vraagt naar de visie van dit kabinet op

[2:10:18] de de uiteindelijke keuzes die gemaakt worden als het als je kijkt naar vermogensverdeling of vermogensongelijkheid om gelijkheid, ongelijkheid, dan zullen wij dat denk ik stapsgewijs moeten doen door de keuzes die wij maken wat u wel weet is dat we forse investeringen doen in het tegengaan van kansen ongelijkheid om kansengelijkheid te bevorderen. Een evenredige vermogensverdeling hoort daar ook bij dat er al verschoven is tussen de boxen dat arbeid ligt minder wordt belast dat vermogen meer wordt belast zijn allemaal stappen in inrichting. Ik begrijp dat u een eindpunt wilt weten. Maar op dit moment hebben we daar als kabinet niet een eenduidige keuze in gemaakt. Dus ik kan ik u niet geven. De staatssecretaris kan wel aan de hand van de andere maatregelen waarover gesproken wordt. Kan u in het tijdspad schetsen welke andere keuze momenten er komen. Maar u vraagt om een integrale afweging en die kan ik u op dit moment nog niet geven.

[2:11:13] Meneer idsinga

[2:11:15] dankuwel voorzitter. Ja ik had de minister.

[2:11:17] Welke vragen gesteld over meten is weten dan kan het zijn dat de staatssecretaris die gaat beantwoorden.

[2:11:24] Ja dat is zo oké dan hou ik nog even vast.

[2:11:27] Hopelijk deelt u mijn interruptie niet mee?

[2:11:29] Dat is moeilijk. Meneer nijboer.

[2:11:32] Ja. Voorzitter, wij hameren, net als groenlinks al sinds jaar en dag op een eerlijke belasting van vermogen en tenzij het kabinet steeds vorig jaar van nou wacht maar totdat de ebu komt dan komen we ermee en toen was dat er en er zijn wel een half jaar verder. Er was de eerste week van juli

[2:11:48] zegt het kabinet wacht we weer op de voorjaarsnota.

[2:11:50] En ik ik.

[2:11:51] Dit zijn wel een aantal reactie. De heer van weyenberg zijn echt een aantal maatregelen de tong schenkingsvrijstelling en wat andere zaken, maar van de ruim vijftig zaken die echt fundamenteel zijn, zijn er. Ik geloof het heer van leden drie telde. Ik ben echt op zoek naar een hoe gaat het kabinet naar het belastingstelsel werken te maken. Toeslagen afschaffen eerlijke belasting, vervuilers, belasten en niet niet een paar knopjes. Een beetje aan sleutelen omdat het echt niet anders meer houdbaar is.

[2:12:18] Dat doen.

[2:12:19] En dat had ik eigenlijk verwacht na juli en dat is er niets en ik vraag het kabinet komt het nou wel bij.

[2:12:25] De minister.

[2:12:27] Volgens mij vraagt de hier nijboer en dat is wel consistent natuurlijk op een andere manier hetzelfde als de heer van der lee en mijn antwoord blijft hetzelfde.

[2:12:39] Meneer nijboer der hoeven wij niet gelukkig mee te zijn. Dus ik probeer probeerde toch een ze toch ook deze minister. Want die heeft best deze minister kenmerkt zich juist door wat fundamentele opvatting over de inrichting van de economie. Die is duidelijk geweest vermogen onder meer belast arbeid minder. Er is een richting die ik steun alleen ik proef bij de vvd daar weinig animo voor en bij andere partijen weer meer. Dus ik probeer de minister toch te verleiden om gezien de problemen bij de belastingdienst en in het belastingstelsel zelf die we allemaal onderkennen. Gezien het belang dat

[2:13:08] we echt naar een nieuw ander fundamenteel andere belastingstelsel toe moeten om daar toch mee te komen. Uw vraag niet niet zichtbaar knopjes te schuiven. Wat dan allemaal gaat gebeuren en wat de kamers wordt gelijk.

[2:13:21] Meneer nijboer dankuwel. De minister.

[2:13:24] Ik heb eigenlijk de oproep goed gehoord. Ik kan het ook heel goed begrepen want uiteindelijk als je weet wat de stip op de horizon is kun je ook een betere appreciatie geven van de verschillende

[2:13:35] interim keuzes die gemaakt worden. Anders kan het het risico hebben dat het stuurloos wordt of zonder de richting die je wilt hebben. Maar nogmaals ik daar niet in zijn integraliteit nu een antwoord op geven. Het is duidelijk dat we nog een aantal gesprekken binnen dit kabinet gaan voeren dat we een paar belangrijke stappen hebben gezet dat we natuurlijk de ebu is uiteindelijk niet voor niets opgevraagd. De vragen niet een eenmaal op met aanbevelingen om er niets mee te doen om daarin nog intern binnen het kabinet een politieke weging aan te geven. Daarnaast komt er nog die eenmaal klimaat waarin nou ook al een aantal maatregelen wellicht op tafel komen waarin juist gericht wordt gekeken naar beprijzing en normering. Dat is ook veel verder weg van de subsidiëring van in feite schadelijk gedrag als het gaat om klimaat of of andere zaken die uiteindelijk ook waarschijnlijk niet goed zijn voor de economie, maar we moeten dat ook meenemen en dat is ook een moment juist voor de voorjaarsnota. Ik begrijp precies wat u zegt maar ik kan u helaas niet geven wat u zoekt

[2:14:37] meneer nijboer. Een derde instantie.

[2:14:39] Ja voorzitter, dat betreur ik vanzelfsprekend daarover het ebu zelf wat de minister zegt dat moeten wij wegen in het kabinet. Maar dat ligt er natuurlijk al sinds de eerste week van juli.

[2:14:49] Dus ik had eigenlijk wel gehoopt en verwacht. Gezien de enorme urgentie die ook uit het bos spreekt dat daar die keuzes nu wel voor dit debat voor zouden leren. Waarom is het kabinet daar niet uitgekomen voor deze tijd.

[2:15:01] De minister.

[2:15:03] Nou ik moet u teleurstellen spreken niet elke dag over het ebu vermogensongelijkheid. Dat is zeer teleurstellend. We hebben een aantal grote andere keuzes gemaakt als je bijvoorbeeld kijkt natuurlijk op prinsjesdag niet alleen het historische koopkracht pakket spreekt dan alleen even vanuit financiën en natuurlijk ook nogmaals, ere wie ere toekomst groenlinks, pvda. Als je kijkt naar de inrichting van het tijdelijk prijsplafond en de discussie die we natuurlijk nog ook voeren hoe dit gedekt zal worden. We hebben ook nogmaals een aantal structurele keuzes gemaakt als het gaat om om de de verschuiving tussen de belasting van arbeid naar vermogen

[2:15:43] dat de route nog niet eens afgelopen. Dat is een discussie die we intern binnen het kabinet moeten voeren dat sommigen van u de haast bij voelen, begrijp ik dat anderen van u zeggen. Het is al veel te ver gegaan dat noteer ik en tegelijkertijd moeten wij nog steeds verder en de staatsssecretaris gaat natuurlijk ook door met de uitwerking van tal van andere maatregelen die ook zijn aangekondigd, bijvoorbeeld na de evaluatie van de borg en en een aantal andere voorbeelden die hij hier zo zal noemen, maar wij zijn wij zijn niet ijdel gebleven ijdele in de zin van

[2:16:17] en en er wordt stapsgewijs aan gewerkt en uiteindelijk kunt u ons inderdaad politieke afrekenen op de keuzes die gemaakt worden door dit kabinet

[2:16:26] meneer eppink.

[2:16:28] Ja voorzitter, ik wil nog even terugkomen

[2:16:31] op die internet.

[2:16:32] De vergelijking. De minister zegt van nederland doet juist slecht zit in de buurt van de verenigde staten. Ja. Kijk, het oeso onderzoek neemt neemt het pensioenvermogen niet meegerekend dat niet mee en dan kom je in de nederlandse situatie natuurlijk een hele andere gebied uit. Het geldt ook voor denemarken. Dus kijken het bij de verenigde staten kunnen brengen. Staten gewoonten geloof ik. Meen de minister ook

[2:16:59] waar wereld

[2:17:02] deze ook. Maar als je als je maar ook maar een paar kilometer door staten is dan zie je enorme verschillen en vermogens verschillen tussen mensen op straat. Zelfs al de stad is ook heel vreemd dat nederland in het in de buurt van de vs zou zitten. Die studie. Klopt gewoon niet. Ik wil u aanbevelen. De studie world in de coalitie database waarvan de heer piketty de coauteur is dat is een naam die waarschijnlijk vertrouwen.

[2:17:29] De reeks.

[2:17:31] Het was niet echt een vraag. Maar aan aanbeveling

[2:17:34] ik de adaptatie over piketty die noteren die de die neem ik ter harte en die is voor de rekening van de heer eppink en verder zijn er heel veel in de en studies gedaan. Maar dit is ook ook een voorbeeld. En inderdaad, het feit dat we een goede pensioenregeling hebben voor velen niet voor iedereen in nederland is natuurlijk een belangrijk onderdeel, maar er wordt ook naar gekeken door door het cpb. Om te kijken hoe ze in de toekomst pensioen element wel kunnen laten wegen omdat nu eenmaal is. Maar er staatssecretaris zal je ook nog verdere toelichting op geven. Dan heb ik nog een paar vragen

[2:18:07] maar ik kan nog een interruptie van ik ga ik dacht dat mevrouw van een vraag als die zegt ik stel ik nog even uit. Dus de minister,

[2:18:15] mevrouw van dijk had een vraag over spaarregelingen. Wellicht is

[2:18:19] dit ook een onderdeel van een interruptie. Mevrouw van dijk, vroeg hoe we kijken naar maatregelen. Drieënvijftig uit het bomen sparen door kwetsbare groepen te bevorderen. Ik denk dat ik de we delen de zorg voor wat betreft het de kans op de mogelijkheden voor kwetsbare groepen aan de onderkant van de vermogensverdeling om uberhaupt in staat te zijn om te kunnen sparen en het ipo en de evaluatie van overheidsmaatregelen blijkt dat deze groep zeer moeilijk te bereiken is met allerlei spaarregelingen. In het verleden stond bijvoorbeeld het spaarloon als een optie stond dat om fiscaal voordelig te kunnen sparen en bij al dit soort regelingen bleek al snel dat we juist mensen hielp die de fiscale regeling op voordelen eigenlijk helemaal niet nodig hadden.

[2:19:03] Het blijkt heel moeilijk maar dat betekent niet dat we er moet opgeven en uiteraard de inzet verminderen en dus wij wij zoeken nu naar andere opties. Tegelijkertijd moet je ook structureel natuurlijk altijd aanvliegen zorgen dat toegang tot goed onderwijs wordt bevorderd. Dat daar een vangnet voor is dat goede zorg. Een optie is de wettelijke verhoging van het wettelijk minimumloon met tien procent. Zo bereik je uiteindelijk op een structurele manier zoals ook aanbevolen door het cpb mensen in kwetsbare groepen op een andere manier zonder de ingewikkelde spaarregelingen. Tegelijkertijd als we het hebben over financiële weerbaarheid, moeten we nog nog meer denk ik beschouwen hoe op de een of andere manier sparen een optie kan worden. Maar in eerste instantie moet je wel genoeg geld overhouden om uberhaupt te kunnen sparen en ik denk dat startpunt is genoeg verdienen genoeg kunnen ophouden rond kunnen komen om nog wat geld opzij te kunnen zetten. Als je te weinig verdient spaar je niet.

[2:20:03] Mevrouw van leiden.

[2:20:04] Voorzitter, en ik weet dat het niet makkelijk is en ik weet dat in ieder geval voldoende loon naar werken een belangrijke basis is om überhaupt te kunnen sparen. Ik ben wel blij dat we met elkaar uitspreken. We gaan niet opgeven. Dus ik ben ook heel erg benieuwd naar wanneer wel andere opties eventueel tegemoet kunnen zien, zodat we er met elkaar over kunnen doorpraten.

[2:20:23] De minister.

[2:20:24] Ik ga het even in de tweede termijn bespreken met de staatssecretarissen. Ik wil geen beloftes doen die uiteindelijk op hetzelfde resultaat

[2:20:32] de uitkomen.

[2:20:34] Gaat u verder.

[2:20:37] We hebben kort gesproken over de stip op de horizon en

[2:20:42] andere variaties. Op die vraag van de heer van der lee en andere heb ik nog

[2:20:46] een vraag. Even kijken.

[2:20:51] Dat was. Ik ben door mijn vragen heen.

[2:20:55] Ik kijk even of de kamerleden dat herkennen

[2:20:58] meneer alkaya heb wel een vraag

[2:21:01] btw.

[2:21:06] Nog een laatste dat volgens mij was dat de vraag van de heer elkaar deelt. Het kabinet de mening dat btw niet verder verhoogd moet worden en dat er een schuiven van arbeid naar kapitaal gemaakt moet worden. Lagere inkomens worden nu even onevenredig aangepakt.

[2:21:19] Nou ik heb net al gezegd dat weet u ook uit onze schriftelijke reactie of appreciatie dat we een start hebben gemaakt met maatregelen die een evenwicht of balans willen brengen in de belasting tussen de belasting op arbeid en vermogen. Dat vinden we ook een belangrijke aanbevelingen uit het onderzoek en we zoeken ook naar een evenwichtiger belastingstelsel maar btw gehoord, niet wordt binnen dit thema niet binnen het de kwestie evenwicht in het belastingstelsel. Maar ik begrijp wel wat u zegt van. Het is ook duidelijk dat het gebleken dat degene die eigenlijk het het minst kunnen missen. Disproportioneel een bijdrage leveren via de indirecte heffing de btw. Dus ik wil daar misschien nog even graag met de staatssecretaris overleggen wat er nog

[2:22:00] eventueel mogelijkheden zouden zijn. Maar dat het een terechte observatie is dat is dat is

[2:22:06] met elkaar.

[2:22:08] Voorzitter, het is fijn om te horen in algemene zin zoek ik ook naar wat geruststelling want ik zag ook bij een aantal andere partijen wel dat de belasting op consumptie niet meer terugkomen. Een aantal jaar geleden natuurlijk wel wel anders. En ik ben blij dat niet meer genoemd wordt dat er ook meer belasting op consumptie moet komen voor bijvoorbeeld vanuit milieuoverwegingen en dergelijke. Ik bedoel kun je allerlei ideeën bij hebben. Maar dat het in ieder geval voor de verdeling niet goed uitpakt. Dus dit biedt enigszins comfort zou iets meer over gezegd kan worden. Graag. Ik heb ook nog een ander punt genoemd.

[2:22:38] Misschien kan de minister ook daarover voor het comfort bieden zijn eigen woning. Dat dat ook niet op tafel ligt dat mensen ook niet hoeven te vrezen dat de belasting op de eigen woning straks omhoog gaan niet heb ik niet over huurinkomsten of iets dergelijks. Maar gewoon een woning waarin waarin ze wonen bijvoorbeeld omdat hypotheek rente volledig wordt afgeschaft. Ligt dat ook op tafel of kunnen we toch mensen enigszins comfort bieden dat dat daar niet aan wordt gedacht.

[2:23:02] De minister.

[2:23:04] Nou ik ik kijk even naar de staatsssecretaris maken.

[2:23:08] Ja, ik zal deze vraag beantwoorden. Maar ik ik zie dan het risico en wat u wat u nu vraagt. Het is

[2:23:18] dusdanig open einde geformuleerd. Het is heel lastig om uit te sluiten dat er niet op een gepast moment onder bepaalde omstandigheden niet aan opties wordt gedacht om dat te bekijken. Dat kan ik niet uitsluiten.

[2:23:34] Meneer alkaya zal ik uw vinger wel of niet. Ja. Meneer elkaar in tweede instantie.

[2:23:39] Voorzitter, ik ben dan ook benieuwd wat de staatssecretaris daarover verder over te melden heeft keek

[2:23:44] als ik even kijk naar wat de centrumlinkse wolk wil dan zit daar ook de eigen woning bij de eigen woning belasten. Daar denk ik dus echt anders over. En als de minister van financiën het op dit moment niet uitsluitend vrees ik toch echt het ergste

[2:23:58] vindt zij niet dat als we het hebben over een scheve vermogen is de vermogensverdeling in nederland. Als we zien dat die één procent zo disproportioneel veel aandelen bezit aanmerkelijk belang heeft in de hele economie profiteert van dividenduitkeringen en dergelijke beleggingen bv is dat daar vooral de focus moet zitten

[2:24:17] en niet op die heie brede middengroep die wellicht wat overwaarde heeft en ik kan me ook voorstellen dat dat makkelijker is om dat te belasten. Maar dat we daarmee niet de kern van het probleem waar we het vandaag over hebben aanpakken.

[2:24:33] U was zou duidelijk over in uw inbreng. De minister.

[2:24:36] Ja ik vind het heel komisch. We hebben het in nederland. We zijn al veel te.

[2:24:40] Ik heb best last van het bewolkte

[2:24:43] gebied in nederland. Ik mis nog heel erg zonnigere oorden waar ik gewoond heb. Dus ik vind het, zodat we verdeeld maar over wolken hebben en als je ooit een een wolkenkrabber heeft gewoond. Dan weet u dat het heel veel mist kan veroorzaken. Maar uiteindelijk klaart het weer weer en dan komt er ook de zon weer naar voren. Ik richt me een beetje op de zon. Dat is misschien een stip op de horizon. Ik heb wolken links en rechts zijn niet zo interessant voor onze keuzes. Wat belangrijker is dat we inderdaad de vragen van de heer kun je op een gezet moment wel kunnen beantwoorden. Ik kan nu niet op vooruitlopen omdat er nog binnen het kabinet over heel veel van de maatregelen zullen moeten zeggen dit gaan we sowieso niet doen in deze constellatie of we gaan ernaar kijken of op een ander moment. Dus ik begrijp uw vraag. Maar ik wil voorzichtig zijn dat ik niet op een later moment geconfronteerd wordt met een aardige uitwisseling dat u zegt nee maar heeft toen gezegd ik kan dat naar eer en geweten niet uitsluiten, maar niet per se omdat er op gekoerst wordt. Daar wil ik wel een een vorm van geruststelling aan geven.

[2:25:40] Meneer alkaya klikken. Ik zag ik meneer dekker ook met een wens voor een.

[2:25:44] Ik zie je eigenlijk is het ongeveer dezelfde vraag. Ik ben als de dood dat we serieus gaan kijken naar het belasten van waardestijging van woningen. Dat zou een enorme

[2:25:54] enorme onrust teweeg brengen. Maar dat kan tenminste daar heb ik niet veel over zeggen.

[2:26:00] Nu niet begreep ik ook. Dus laten we dat er even bij en gaan we naar de staatssecretaris van fiscaliteit voor zijn inbreng in de eerste termijn.

[2:26:09] Dankuwel. Voorzitter,

[2:26:11] ik zou ik willen beginnen met die boven vermogensverdeling en ook de meest recente cijfers. Want het voordeel van het rapport is dat nu eens een keer een kaart gebracht is waar het vermogen in nederland uit bestaat hoe het samengesteld is en wie het zit

[2:26:29] dat dat hebben we uiteraard gedaan over het jaar tweeduizend twintig. Inmiddels zijn de cijfers tweeduizend, eenentwintig bekend gewoon cbs en de nederlandsche bank. Dat is publieke informatie

[2:26:42] pensioenvermogen is bijna zeventien, honderd miljard.

[2:26:47] Dan hebben we de eigen woning. Negenhonderd vierenzeventig miljard dat dat is miljoen. Dat is bijna één miljard.

[2:26:56] Dat is dus het verschil tussen de waarde en de hypotheek. Dan hebben we het financieel vermogen netto in box drie zonder vastgoed. Driehonderd tweeëntachtig miljoen plus vastgoed erbij. Dat is nog eens honderd zesenzestig miljoen. Dat is vijf, vijfhonderd vijftig miljoen s. Sorry sorry ik miljard.

[2:27:18] Ik word ik.

[2:27:21] Ik ben eva. Ik ben inderdaad even abuis. Maar dat zijn de miljarden. Maar dat is aanzienlijk meer alweer dan de andere cijfers dus zeventien, honderd miljard bijna één miljard eigen woning vijfhonderd vijftig miljard één biljoen een biljoen. Dus dat dan vijf, honderd vijftig miljard in inbox inbox drie en dan aanmerkelijk belang. Vierhonderd vijfendertig miljard. En dan ondernemingsvermogen vierentachtig miljard inbox zijn dat zijn dat zijn de grootheden en daar gaat de discussie over het pensioenvermogen.

[2:28:00] Daar heeft overigens rapport behoorlijk genuanceerd op gereflecteerd in tabel of hoofdstuk twee punt twee, twee

[2:28:11] en ze hebben eigenlijk daar de definitie van cbs overgenomen. Dus hebben gezegd dat dat deel van het vermogen wat op korte termijn op middellange termijn beschikbaar is in liquide zin en voor consumptie. Daar hebben ze zich in een verdere analyse op gericht, terwijl het pensioenvermogen natuurlijk uitgesteld inkomen is die zeventienhonderd miljard. Als je die wel meeneemt. Die zeventienhonderd miljard. Dan kom je natuurlijk op inderdaad. De cijfers van de world inequality index

[2:28:48] dat gezegd hebbende ook als je pensioenvermogen wel meetelt. Zie je dat de hoogst verdienen in dit land nog steeds ook hogere pensioenvermogens hebben. Dus die verhouding blijft nog steeds één één staat tot in staat tot drie

[2:29:03] het eindelijk gaat de discussie met name ook in de beleidsrichtingen die het niveau aangeeft en waar wij meteen mee aan de slag gegaan zijn. Dat is in d. In de eerste plaats pakket nummer één en pakket nummer één en drie van de vier maatregelen overgenomen. Niet in de volle omvang zeg ik want we hebben bijvoorbeeld voorgesteld om het opstaptarief in de vennootschapsbelasting te verhogen. Naar vijfentwintig procent hebben wij naar negentien procent gedaan, maar de andere wel de doelmatigheid marge hebben we gedaan afgeschaft. We hebben ook een gesplitst ab tarief tarieven op één januari aanstaande wordt ingevoerd. En waarom hebben we dat gedaan om ook een globaal evenwicht weer terug te krijgen. Toen boksen stelsel starten het nieuwe stelsel.

[2:29:46] Hoewel.

[2:29:47] Dé grote belastingherziening was dat eerlijk gezegd ook niet per één januari tweeduizend een, met name inkomsten uit vermogen is toen anders belast in box drie.

[2:29:58] En verder is er een box gezet om in de inkomsten uit arbeid en winst onderneming en uit de wind zetten aanmerkelijk belang.

[2:30:05] Maar toen lagen die doe lag die belastingdruk. Die lag dichter bij elkaar bij boksen ene bij box twee. Dat dat die grafiek die kent u dat is uitgegroeid tot een verschil. En dan hebben we dus over hoe inkomen belast werd in boxen één en in inbox twee gecumuleerd dus zowel in box twee de vennootschapsbelasting als inkomstenbelasting. Dat verschil was inmiddels tot elf procent opgelopen. Dat hebben we door die cumulatie van die maatregelen weer teruggebracht tot vijf procent was het aanvankelijk ook was dan natuurlijk nog de gradaties. Je kan winst uit onderneming in in die sfeer. Daar hebben we overigens dat is ook misvatting alsof ondernemers nu opeens heel zwaar belast worden in box één door dit kabinet. Dat is niet zo want wij die die ondernemers in box één die die eenmanszaak hebben die hebben profijt van de arbeidskorting die we verhoogd hebben. Die hebben profijt van de verlaging van het tarief in de eerste schijf. Het enige wat er in de loop der tijd een effect zal hebben, is de zelfstandigenaftrek

[2:31:09] de mkb winst vrijstelling dat het rapport wel wat de aanbevolen om daar iets aan te doen in pakket een hebben we niet gedaan.

[2:31:16] Wel in box twee en box twee ligt die belastingdruk nu eigenlijk bijna gelijk zeker bij degenen die veel winst te hebben boven de twee ton.

[2:31:27] Die gaan uiteindelijk bijna ook negenenveertig procent belastingdruk hebben. Daarom zijn ook een aantal die aanmerkelijk belang ouders hier iets minder tevreden mee. Tegelijkertijd

[2:31:42] is dit ook precies de discussie als het over de één procent hebben. Dan zit het grootste deel. Voorzitter, zoals de heer nijboer ook zij zit in dat box twee

[2:31:53] en niet in box drie. Daarmee geef ik ook meteen antwoord. We komen erop terug hoor. Op de moties. Voorzitter, zeg ik tegen de heer van rijsbergen

[2:32:02] voor wat betreft box drie de miljonairsheffing. Maar als je het miljonairsheffing in box drie doet dan raak je eigenlijk niet die het grootste deel van die één procent en die één procent overigens. Er wordt nu van gezegd dat is twintig procent belastingdruk. Daar gaat centraal planbureau nog een keer naar kijken

[2:32:20] want het is maar net hoe je het berekent berekening dat op jaarbasis wat er daadwerkelijk aan dividend is uitgekeerd door die aanmerken aanhouden of zijn als de aandelen verkocht zijn. Of hou je rekening met een attentie.

[2:32:35] Want dat is natuurlijk het punt bij box twee vroeg of laat wordt er betaald. Kan u wel discussiëren wanneer en hoe ga je contant maken. Maar dat zit nog niet goed in die in die twintig procent je die twintig procent. Die zou weleens wat een hoger kunnen zijn dan dat belangrijkste is dat die claim daarop ligt afstand iemand naar het buitenland gaat, is de vraag want kapitaalvlucht naar het buitenland staat al een hek om nederland. Dus als je als aanmerkelijk belang houden en buitenland gaat dan word je gewoon in de heffing in toe betroffen voor wat betreft die claim die in nederland hebt opgebouwd. Dat is al onderkend door vorige kabinetten. Dus wij denken dat we

[2:33:16] eigenlijk sneller bijna nog dan het rapport. Want de eerste stap deden we al in het voorjaar

[2:33:22] al uit pakket nummer één hebben wij een evenwichtige balans proberen te vinden om die tussen boxen een box twee. Daarnaast hebben niet stilgezeten voor boksen. Drie. Voorzitter, de heer van der lee, had het over ivens na. Het is deels onjuist en deels niet deels is het juist vanwege het hoge raad arrest moesten wij natuurlijk iets doen met betrekking tot box drie meer dan bekend, maar ook in de budgettaire sfeer. Vandaar ook dat we tarief ter ter dekking van vandaar dat ook gradueel optrekken van tweeëndertig, drieëndertig naar vierendertig procent

[2:34:02] is dit het einde van het verhaal van ebu? Nou nee is alleen iets voor dit kabinet. Nee de deze discussie zal tot ver na dit kabinet voortgezet worden en ook meten is weten ieder jaar worden die cijfers weer opnieuw herijkt en ook als er bepaalde

[2:34:25] verkeerde grondslagen of nuance zitten. Zoals ik net zei met die attentie. Dan zal dat ongetwijfeld ook wel aangepast worden. Wat gaan wij doen als pakket twee. De bedrijfsopvolgingsregeling hebben op negen december een brief over gestuurd. Voorzitter, als u het mij toestaat ga ik daar nu niet heel erg inhoudelijk op in. Want wij komen daar hebben, zoals we toegezegd hebben met de kamer met een uitwerking. De boer blijft, want dit kabinet betreft gehandhaafd. Maar we pakken oneigenlijk gebruik aan en we pakken de knelpunten aan en daar komen we nog op terug hoe we dat gaan doen.

[2:35:03] Daar zullen we bij de voorjaarsnota besluitvorming ongetwijfeld de definitieve althans voornemen van het kabinet om de definitieve besluiten over te nemen, zodat we dat ook in het belastingplan tweeduizend, vierentwintig kunnen verwerken. Het derde pakket van het rapport gaat over de schenk en erfbelasting. Maar daar hebben wij als kabinet nog niet initiatief over ontwikkeld. Maar dat is natuurlijk ook een discussie die gevoerd zou moeten worden. Want de laatste keer dat de schenk en erfbelasting gewijzigd, zoals op één januari tweeduizend tien en het vierde is de eigen woning en daar heb ik al toegezegd dat ik met een notitie zou komen waarin nog een keer actualiseer. Wat een van mijn ambtsvoorgangers gedaan heeft. Dat is menno snel geweest die ook op verzoek van tweede en eerste kamer zeg maar de hele fiscale regeling van de eigen woning in kaart gebracht heeft. Want in die twintig jaar is die volledig verwoorden.

[2:36:10] Den duur is natuurlijk al beperkt in dertig jaar. Maar we hebben een peiling regeling. We hadden een hun eigen als je je schuldig dat voor verlost sophie geen eigen woningforfait dat voor het weer afgebouwd. We hebben twee stelsels, zoals we al eerder hebben besproken. Degene die vanaf tweeduizend twaalf een hypotheek hebben op basis van annuïtaire basis en de hypotheekrenteaftrek is natuurlijk vanaf tweeduizendzeventien beperkt tot de tarief in de eerste schijf en woningen boven boven één miljoen voor het gedeelte boven één miljoen worden als een belegging

[2:36:44] belast. Dat is al zo. Dat was een maatregel van het kabinet balkenende vier. Maar het is daardoor een enorme wirwar geworden. Ik heb niet alles genoemd en dat vraagt toch wel weer een analyse en dan heb ik niet zozeer over dat dit kabinet van de minister gezegd heeft. Daar sluit ik me uiteraard volledig bij aan. Wij hebben in politieke zin nog helemaal niet over gehad wat we wel of niet met die eigen woning zouden moeten doen

[2:37:12] maar je kan niet op voorhand uitsluiten dat misschien een vereenvoudiging van de eigen woning regeling ook nog weleens ten gunste kan zijn van degenen die een eigen woning hebben, want het is nu een wirwar en veel mensen realiseren het zich eigenlijk niet wat de effecten is van de cumulatie van al deze maatregelen.

[2:37:36] En dan als laatste. Voorzitter, wat betreft de belastingconstructies. Nou daar hebben de eerste hebben we ter hand genomen. Dat was de beperking van de periodieke giftenaftrek. Daar liggen over twee moties vanuit de eerste kamer waarmee we aan de slag gaan.

[2:37:56] Een mogelijk alternatief om toch te kijken of je in ieder geval het schenken van uit een vennootschap zonder fiscaal voordeel zou kunnen bevorderen. Dus geen aftrek in de in in de winstbelasting en ook een andere motie die heeft gezegd wil met die wereld van de ambities in contact gaan en dat gaan we doen wat de effecten daarvan zijn

[2:38:24] de belastingconstructies hebben wij een internet uitvraag gedaan. We zijn er zijn ook een aantal beroepsorganisaties geweest die zichzelf bij ons gemeld hebben.

[2:38:34] Dat zijn we nu aan te inventariseren en ook op weg naar voorjaars, besluitvorming en augustus besluitvorming komen wij met nadere voorstellen, want we hebben een taakstellend bedrag voor volgend jaar honderd vierenzestig miljoen. En dat loopt in de loop der jaren op naar vijf, honderd vijftig miljoen. Ik kan nu al zeggen dat dat we daar gewoon goed mee bezig zijn en vooralsnog lijkt het er ook op dat wij inderdaad echter belastingconstructies ook en dan heb ik het niet alleen over klein bier dat we dat toch dat we daar met nadere voorstellen zullen komen.

[2:39:14] Was het nou een punt meneer

[2:39:18] ten opzichte.

[2:39:19] Ik heel even mag afmaken. Wel bij de belasting constructies hebben wij ook de fiscale regelingen genoemd en daar hebben wij natuurlijk een heel kader voor aan de kamer gestuurd in de brief van twintig september en iedereen fiscale regeling die geevalueerd wordt. Voorzitter, was er een van de vragen moet dat niet alleen bij het centraal planbureau zal altijd door een derde

[2:39:43] onafhankelijk deskundige worden gedaan. Daar zullen we een kabinet z'n appreciatie opgeheven zoals bij de bedrijfsopvolger faciliteiten.

[2:39:53] Dankuwel. Als u even de microfoon uitzetten, geef ik als eerste de gelegenheid aan meneer ephraim. Om een vraag te stellen.

[2:40:00] Dank u voor het dank aan de staatssecretaris die ingewikkelde materie toch altijd redelijk duidelijk weet te verwoorden. Ik moet de band eventjes terugspoelen naar pensioenen

[2:40:09] als mijn vermogen heeft opgebouwd, kan dienen om te consumeren of voor een onbezorgde oude dag te zorgen.

[2:40:15] Dat lijkt me redelijk duidelijk is het misschien een idee om te kijken. De staatssecretarissen naar om voortaan analyses doen enerzijds zonder de pensioenen in pijler tweede bij te betrekken en anderzijds wel op die manier plaatje toch ietsje anders in te vullen, maar nog steeds ben ik van mening dat pensioenvermogen in bedrijfspensioenen pijler twee gewoon moet worden meegenomen in misschien een idee om die analyse gewoon tegelijkertijd te laten doen.

[2:40:40] De staatssecretaris.

[2:40:42] Ja. Voorzitter zitten alleen het rapport zoals ik zei alleen voorzitter ik begrijp niet precies wat de heer bedoelt. Want als je het erbij betrekt. Ik neem niet aan dat u gaat pleiten voor een heffing bij de pensioenfondsen om op die manier ook nog geen inkomsten binnen te gaan halen, zodat je een idee onder de. Ik geloof lubbers twee geweest.

[2:41:02] Ja

[2:41:03] meneer grimm.

[2:41:04] Nee, het gaat er mij om dat qua vermogensverdeling. De één procent hebben zo procent en tien procent dat we daar ook naar gaan kijken hoe is die verdeling of hoe scheef die verdeling voor scheveningen niet als we daar de pensioenen gaan meerekenen had inmiddels zeventien, honderd miljard.

[2:41:21] Staatssecretaris voorzitter.

[2:41:23] Ik ben niet duidelijk geweest net. Maar wat ik heb aangegeven als je meeneemt. Het geloof ik. In plaats van zesentwintig procent misschien veertien procent. Wat ook in die in die internationale index staat.

[2:41:37] Maar dat laat onverlet dat er ook bij de pensioenen. De hogere inkomens meer pensioenen hebben en uiteindelijk denk dat dat het rapport ook wel goed is uitgelegd dat je je op die andere vermogensbestanddelen moeten richten ook om dat dat ook vermogensbestanddelen zijn waar je in de directe belasting sfeer. Als je dat al zou willen iets mee kan doen. En nogmaals pensioenvermogen in pijler twee is is uitgesteld inkomen en ook belast in de toekomst. Dus ik denk dat we in die sfeer niet zo gek veel

[2:42:11] kunnen doen en

[2:42:14] ook de conclusie blijft staan of u wel meeneemt of niet meeneemt dat het grootste deel van het vermogen zit in box twee.

[2:42:23] Voor zover bij een de kleinst denkbare groep. Zo moet ik het dan wel zeggen dus naar de één procent kijkt die zesentwintig procent. Daar zit een cumulatie van vermogen in en relatief kleine groep van aandeelhouders.

[2:42:40] Meneer alkaya.

[2:42:43] Voorzitter, als wij buitengewoon vertellen dat wij vermogensongelijkheid gaan aanpakken, kan ik me niet voorstellen dat mensen daarbij in beeld hebben van mensen met een appartement of rijtjeswoningen van drieënhalve ton ofzo. Dat die meer belasting gaan betalen. Ik denk niet dat we dan op de juiste weg zitten. Dus als de staatsssecretaris heeft over dat de eigen woning ook anders belast gaat worden. Dan vraag me toch echt af of hij het dan wat het doel daarbij is of zijn doel. Daarbij is versimpeling vereenvoudiging en dan kan ik me voorstellen dat die lastendruk gewoon gelijk kan blijven dat dat tot doel is versimpeling bij gelijke lastendruk of is het toch echt ook dat het een bijdrage moet leveren aan het verkleinen van de vermogensongelijkheid en zo ja, hoe dan moet de waarde bijvoorbeeld omlaag van de eigen woning of moet moet het grotendeels belegging worden gezien? Wat is het doel dan nabij?

[2:43:32] Staatssecretaris. Ja. Voorzitter, eerst dacht ik dat de heer kaya mij al een een meningen in in toedichten, maar vervolgens komt die met twee vragen ik wij hebben nogmaals, als kabinet hebben wij er helemaal nog niet over gehad. Wat ik net zei is niks anders dan de exercitie die één van mijn ambtsvoorgangers heeft gedaan en dat heeft veel meer te maken met vereenvoudiging. Dat staat ook in dit coalitieakkoord belastingstelsel moet vereenvoudigd worden,

[2:44:06] maar dat is dus niet bedoeld. Deze opmerking als of er al rijkelijk geput kan worden uit allerlei instrumenten om eigen woningbezitters zwaarder te gaan belasten. Ik heb ook aangegeven dat eigen woningbezit van meer dan een miljoen worden al vanaf

[2:44:25] tweeduizend zeven is het geloof ik of acht zwaarder belast.

[2:44:30] Dus ja. Punt.

[2:44:34] Meneer van der lee. Meneer elkaar.

[2:44:38] Tot slot, voorzitter, dit stelt ook enigszins gerust dat in ieder geval niet de doelstelling is als wij het hebben over we gaan vermogensongelijkheid aanpakken dat het kabinet dan denkt aan mensen met een eigen woning van drieënhalve ton onder de nhg grens. Dat dat in ieder geval niet één van de de doelen is dat stilte enigszins gerust. Ik vraag me alleen af wanneer krijgen we daar duidelijkheid over? Is dat bij de voorjaars besluitvorming of komt dat nog daarna.

[2:45:04] De voorzitter. Ik had vorig jaar al toegezegd dat we eerst met een notitie zullen komen en dat is dus niet. En al met voorstellen puttend uit het rapport en dat is meer die bijna probleemstelling de notitie dat het uitvoerings techniek dermate ingewikkeld is geworden dat nog belastingdienst belastingplichtigen uit weet hoe het echt zit en die komt eraan maar niet al bij het voorjaar. We hebben zoveel huiswerk.

[2:45:33] Helder meneer van d.

[2:45:35] Toch nog een vraag over het huiswerk.

[2:45:39] Staatssecretaris geeft aan dat de brief over de boer nog gaat komen. De bedrijfsopvolgingsregeling

[2:45:46] is het nou in zijn visie wel zo dat omdat er vijfenzeventig procent van het aanmerkelijk belang bij die die rijkste één procent die voorstellen die hij gaat doen,

[2:45:58] kunnen die ook per één januari vierentwintig worden ingevoerd. Als het aan hem ligt.

[2:46:05] Ja. Voorzitter, we hebben een brief over geschreven op negen december

[2:46:09] kort samengevat. We gaan de boer niet afschaffen als kabinet het voorstel. We gaan ook niet met een betalingsregeling komen. Maar ik herhaal het maar even omdat er uiteraard anders over gedacht kan worden en wordt gedacht.

[2:46:23] We gaan de knelpunten die zijn er in totaal tien. We gaan het oneigenlijk gebruik. We hebben al bij de bij op prinsjesdag aangekondigd dat we belegging vastgoed wat in een vennootschap zit dat daar zal de boer niet meer van toepassing zijn. Het is ons voornemen om als kabinet daar met de voorjaarsnota beslissingen over te nemen. Nadat we het nader onderzoek is afgerond, zodat we ook met voorstellen kunnen komen die in het belastingplan tweeduizend, vierentwintig neerslaan. Dat is ons voornemen.

[2:46:57] Ik zie meneer van der ree klikken, maar heeft toch nog een vraag.

[2:47:00] Ook gewoon jaar kunnen zijn, maar het is fijn dat het zo wordt toegelicht, maar het antwoord is dus ja dat vind ik positief. Wij gaan nog zeker discussiëren want we hebben er zelf ook nog ideeën over dan ditjaar. De andere vraag ligt in het verlengde van de vraag die ik aan.

[2:47:15] Daar heb gesteld omdat.

[2:47:17] De staatssecretaris heeft beschreven hoe die gaat werken aan die vier pakketten die oordeelsvorming, maar wordt dat nou ook met ons gedeeld in het licht van waar werken we naartoe als het gaat om de toekomstige stelsel in relatie tot het afschaffen van de toeslagen of zijn zijn er twee separate operaties.

[2:47:40] De staatssecretaris.

[2:47:41] Ja. Voorzitter, het rapport gaat over de vermogensverdeling. De vraag van de heer van der lee. Die gaat verder dan dat.

[2:47:49] Want hij vraagt eigenlijk wat is jullie visie op een nieuw belastingstelsel in deze kabinetsperiode hoop met u met de kamer en dat is ook een zorgvuldige project

[2:48:03] hoe het nieuwe box drie vorm gaat krijgen. Daar hebben we ook contourennota over gestuurd. U krijgt binnenkort antwoorden op de schriftelijke vragen op de brief van negenentwintig september.

[2:48:13] Dat is een behoorlijke majeure wetgeving zo operatie. Dat is nog niet de door u gewenste stelselwijziging. Daarnaast is collega's de vries natuurlijk bezig, samen met collega's van sociale zaken als het om de kinderopvangtoeslag gaat om als het om toeslagen stelsel gaat en met de collega's van

[2:48:37] de minister voor volkshuisvesting en ruimtelijke ordening als het om de huurtoeslag gaat. Dus dat is ook uitvoering coalitieakkoord.

[2:48:49] Dus dat betekent niet dat dit kabinet met een een zeg maar en een hele grote voorstellen gaat komen hoe het stelsel er na tweeduizendvijfentwintig, zesentwintig zou moeten uitzien, maar deze worden natuurlijk wel meegenomen. Dat zijn meer dan belangrijke bouwstenen en ik heb al eerder toegezegd dat we wel met een schets zullen komen hoe dat eruit kan zien en zo nodig met het oog op de verkiezingen in vijfentwintig en het maken van verkiezingsprogramma's.

[2:49:17] De heer van wijnbergen,

[2:49:19] Precieze voorzitter, want het volgens mij ook bij de financiële beschouwingen gewisseld. Ook met college de vries, waarbij volgens mij over de huurtoeslag en de hypotheekrenteaftrek in gezamenlijkheid. En dan een veel bij de heffingskorting. Maar dat heb ik eerder een pleidooi voor gehouden. Maar ik wacht ik wacht ik af. Mijn vraag gaat over de mayonaise belasting. De staatssecretaris zei terecht.

[2:49:38] Dat schrijft ook het bode alleen naar box drie kijken niet werkt dat je box twee ongemoeid. Laten wij de grootste vermogens zitten.

[2:49:45] Ik heb hij gaf aan net dat ie nog bezig is natuurlijk met de uitvoering van die motie van collega de jong mijzelf. Ik was nieuwsgierig. Ik heb een paar vragen mij zelfs voor te doen of hij iets van een tijdpad aan kunnen geven. Als dat nu niet kan, zou ik dat graag op enig moment wel even in een eerstvolgende brief op meegenomen willen hebben wanneer we iets.

[2:50:00] Mogen verwachten.

[2:50:04] Ja, er komt een brief aan. Ik weet alleen nu even niet uit mijn hoofd die daar heeft hij om gevraagd als kamer. Wat de planning is van de voorstellen zo zowel van de minister als van de staatssecretarissen van financiën. Daar hoort natuurlijk ook de

[2:50:18] de moties bij als het niet in die brief staat volgende week neem ik weer alle uitstaande moties door dus dan kom ik er op een ander moment op terug. Maar we willen daar wel uiteraard uiterlijk voor de zomer. Kijk als wij de fiscale wetgeving en beleidsagenda bespreken. Dan zal dat hopelijk begin juni zijn nadat de voorjaarsnota uitgekomen. Dat zou dat zou misschien een goed moment zijn om het daarover te hebben. Ik wil over de verwachtingen wel een beetje manager naar beneden.

[2:50:51] Die daartoe.

[2:50:54] Wijnberg,

[2:50:55] Ik zie weer uit naar de altijd erbij gewaardeerde debatten met de staatssecretaris over dit punt de mijn mijn tweede vraag gaat over de box. Twee van dat vond ik een terechte aan daarvan zei de staatssecretaris en daarvoor van grote vermogens lijkt wel richting fiscaal evenwicht. Ik zou het wel fijn vinden om een keer in een uberhaupt om reguliere vroeger kolom het onderscheid tussen arbeid en kapitaal wat meer standaard terug te zien in de rapportages,

[2:51:20] waarbij ik overigens tegen jaar zo ook wel zou willen meenemen bij kapitaal waar ze geloof ik niet hebben beninati definitie niet altijd zitten

[2:51:28] en ik zou wel graag zouden wij dan een keer een overzicht kunnen krijgen wat er dan nog nodig zou zijn om tot de totale fiscale evenwicht te kopen. Hoe groot is nu naast het pakketten? Nogmaals heeft deze staatssecretaris vind ik echt actief opgepakt. Wat is er nou nog wat is nog het beleidstekort stichting fiscaal evenwicht en hoe zij dat kunnen doen als dat een keer zou kunnen worden meegenomen, zou ik dat waarderen, zodat we ook preciezer met de als we als we dus alle dingen meenemen die nu al zijn opgenomen in de miljoenennota.

[2:51:55] De staatsssecretaris,

[2:51:57] Ja ja voorzitter, ik begrijp de vraag. Heel goed en ik denk dat

[2:52:03] dat we dat er ook dat we dat ook precies moeten doen

[2:52:08] omdat de eigenlijk het probleem bij box twee naast meerdere malen met deze commissie gedeeld. Er ligt ook nog een motie idsinga van dijk die ook gevraagd maakt nou eens in kaart. Wat is ondernemingsvermogen ze beleggings vermogen. Tegelijkertijd weten we allemaal hier dat we dat op jaarbasis niet kunnen aangeven uit de systemen kunnen halen want dat.

[2:52:27] Dat.

[2:52:29] Kun je niet uit de aangiftes vennootschapsbelasting halen

[2:52:32] maar ik denk dat het een hele goede vraag is omdat er gewoon veel misvattingen is en door het pakket. Wat we al hebben genomen,

[2:52:38] is dat evenwicht behoorlijk groot. Nogmaals niet voor niks dat dat ook geconstateerd wordt door directeur aanmerkelijk belang ouders.

[2:52:48] Dus ik denk dat wij dat wij bij het belastingplan kunnen wij daar uiteraard op ingaan, nader op ingaan. Het helpt wel in de discussie.

[2:52:58] Meneer van wijn. Voorzitter, waarbij ik dan het zelfs fijn zou vinden als het zou lukken om dat feitelijke overzicht misschien alleen als we er voor rondom de voorjaarsnota gewoon ik ben ook dan kunnen we ons allemaal weer voorbereiden op het belastingplan en op onze plannen daar. Dat zou ik waarderen. En om mijn slotvraag. Voorzitter, wat ikzelf ingewikkeld vind het naar de site.

[2:53:16] Dus kijk.

[2:53:18] Is de staatssecretaris zich terecht de kleinste groep met de allergrootste vermogen zit te vallen in box twee.

[2:53:23] Ik blijf op zoek of met alle dingen die nu gebeuren. Nogmaals dat zij stappen die echt de goede richting zijn, missen we nog iets voor die nul komma één op één procent waar volgens mij zelfs de heer idsinga vandaag positief heb gehoord dat hij dat echt vindt dat er wel heel veel vermogen zit wat geconcentreerd zit

[2:53:41] en ik blijf zoeken of bij alles wat we doen we nou.

[2:53:44] Aldaar.

[2:53:45] Ook op een rechtvaardige manier de vinger achter leggen en ik ben gewoon een open vraag op zoek hoe we dat hoe ik dat beeld voor mezelf kan versterken. Het college het wel hebben. Kom ik graag kopje koffie met mensen drinken want hier zit echt een heel breed gevoeld politiek ongemak en veel dingen die we doen helpen. Maar ik blijf zoeken hebben we het nu genoeg getarget. Sorry voor deze lange formulier vragen.

[2:54:05] Voorzitter, de staatssecretaris,

[2:54:08] Ja. Voorzitter komt ook terug op het antwoord wat ik net heb gegeven en dat is natuurlijk ook al door meerdere commissies commissie van weeghel is hier genoemd. Commissie dijkhuizen hebben allemaal pogingen gedaan

[2:54:21] een precies antwoord te krijgen op die vraag en dat heeft eigenlijk strikt genomen te maken met de vraag.

[2:54:28] Wil je voor het beleggings vermogen in box twee uitstel dulden, zoals ik het net heb uitgelegd of niet, want het is uitstel omdat het een realisatie beginsel is, zowel op het niveau van de vennootschap als op het niveau van de aandeelhouders. Ik denk dat we

[2:54:43] ook snel daarover eens zijn, daar waar het om. Het ondernemingsvermogen betreft het echter ondernemingsvermogen dat werkzaam is voor de onderneming dat gebruikt wordt voor investeringen.

[2:54:51] Ringen. Wat de oeso wel het groot.

[2:54:53] De deel is van het vermogen in inbox twee. Dat je dat niet

[2:54:58] op prive niveau moet gaan belasten. Want dat zijn ingehouden. Winsten die worden geherinvesteerd in de onderneming. We gaan ons best doen en voorzitter die vraag. Het is wel inderdaad over de bedoeling van het kabinet hebben vorig jaar ook al gecommuniceerd dat met het uitkomen van de voorjaarsnota wij ook al onze plannen duidelijk maken fiscaal die we in het belastingplan willen hebben. Dus we gaan inderdaad ons best doen om die informatie ook dan geven met het oog op het maken van het definitieve belastingplan in de zomer zijn we dat pasta.

[2:55:35] De laatste meneer van me. Voorzitter,

[2:55:38] Ik snap ook goed. Het onderscheid maakte. Ik hoor ook wel heel veel over heel veel over grote vermogens bv zijn. Dat zijn volgens mij veel van de type vermogens en bv die weer die nul komma één procent zitten waar we hier allemaal natuurlijk ook op zijn aangeslagen en terecht en dan hoor ik wel bijvoorbeeld wel eens het voorstel. Daar moet je misschien toch maar eens wat voor vertrek gaan voor heffen. En nu op een instrument willen vooruitlopen, zie ik dus heel erg uit naar die analyse. Maar als hoe meer hoe beter. Ik weet dat de kamer een onverzadigbare vraag gesteld op informatie. Maar hier zit volgens mij de hele kamer te zoeken. Dus dank voor die toezegging. Voorzitter,

[2:56:10] Daar hoeft geen reactie op de oorspronkelijke eindtijd van dit debat is al in zicht. En toch zijn we nog niet klaar. Want we zijn nog niet eens klaar met de eerste termijn. Dus ik wil iedereen oproepen om toch echt compacte te zijn. Zowel de kamerleden als kabinet en meneer van der ree heeft een andere afspraken moeten voor laten gaan. Maar ik wil eigenlijk half zes uiterlijk gewoon met dit debat klaar zijn. Meneer is gegaan.

[2:56:36] Ja. Dankuwel. Voor zover ik denk dat een ik had nog een vraag openstaan en ik denk dat een deel van het politieke ongemak. Wat de heer van wijnbergen benoemde ook te maken heeft met het feit

[2:56:47] dat dat ze meter op de manier waarop gemeten is en ik had ook dus ik had eigenlijk aan de minister gevraagd. Maar ik leg me nu bij de staatssecretaris neer is, is het mogelijk om die rapportages van de ebu om die we iets verfijnder te maken. Dus dat je ook kijkt naar

[2:57:07] ondernemers die gespaard hebben voor hun oude dag. Formeel is dat geen pensioenpot maar informeel materieel is het dat natuurlijk wel want ja die die mensen ook in het voorbeeld van van mijn bijdrage die mensen moeten er misschien nog twintig tot dertig jaar van van zien te leven. Dus ik zou het wel prettig vinden als we op dat punt toch een verfijning zouden kunnen aanbrengen in in de analyses.

[2:57:33] De staatssecretaris.

[2:57:35] Ik ga voorzitter

[2:57:39] een ondernemer.

[2:57:41] Uw voorbeeld. Dat is iemand die

[2:57:44] winst onderneming heeft gaat en die die gespaard heeft. Die zit met dat sparen in box drie.

[2:57:55] Dat kunnen wij wij kunnen niet uit onze systemen halen dat henk en ingrid ondernemers zijn geweest. En nu een box drie zitten. Dat kunnen we niet.

[2:58:07] We kunnen wel we wisten wat de fiscale oudedagsreserve. Dat hebben met u gedeeld hebben afgeschaft.

[2:58:18] Najaar uw ik keek ik de verkeerde naam in mijn hoofd.

[2:58:22] De hans en anneke.

[2:58:24] Hans anders en ik hoop dat hans en anneke gebruik gemaakt hebben van de lijfrente faciliteiten. Om te sparen. Dat zou kunnen en dat hebben ze dat wordt wel een enorm detailniveau. Het gaat om die tweeëntachtig miljard. Ik denk dat we veel beter bij de besluiten die we nemen dat we daar rekenschap van geven. Dus in die zin vraag die er terecht aandacht voor nu de deeg jaar. Die hebben geen pensioen in eigen beheer meer ze afgeschaft

[2:58:50] en degene die dat in één keer gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheid om dat af te kopen tegen een lager tarief. Dat zit in waarschijnlijk dat ze ook ik of ze hebben het misschien in hun eigen woning belegd of wat dan ook,

[2:59:03] en de degenen die niet hebben afgekocht. Die hebben de oude dag vrijstelling. Dat hebben we wel een beeld dat kunnen we geven. Maar gaat niet om grote de grote bedragen.

[2:59:14] Ik denk dat meer het de de grote vraag is dat we voor dit soort groepen bij het vormgeven van het nieuwe box. Drie, dat we daar ook rekening mee houden en dat kan ook in in voorzitter, in het voorbeeld van de heer idsinga is natuurlijk ook iemand die jarenlang veertig jaar lang een eenmanszaak heeft gehad en misschien twee of drie beleggings pandjes heeft en dat is het pensioen. Hoe ga je dat belasten en er komen nog uitgebreid over te spreken.

[2:59:43] Meneer grinwis.

[2:59:45] Ja.

[2:59:46] Voorzitter dankuwel. Er zijn nog wat vragen beantwoord door de staatssecretaris van het voorgaande interrupties. Mijn vraag

[2:59:54] die nog resteert, is dan toch in aanvulling op collega alkaya

[2:59:57] namelijk over de spaghetti als het gaat om de eigen woning

[3:00:01] tweeduizend, eenendertig is niet alleen interessant jaar vanwege de salderingsregeling nieuwe hier onlangs in dit huis hebben besproken, maar ook een interessant jaar omdat de dertigjarige termijn gaat gaat aflopen voor de eerste hypotheek houders die in tweeduizend een onder die regeling zijn komen te vallen van maximaal dertig jaar mag je hypotheek rente in rekening brengen

[3:00:19] bij de inkomstenbelasting en mijn vraag aan de staatssecretaris is

[3:00:24] of hij dan ook bij die nota die hij ons gaat doen toekomen. Heel goed dat uitvoerings perspectief bij de belastingdienst in de smiezen willen hebben.

[3:00:31] Maar ook de klap,

[3:00:32] Waarvan heel veel mensen

[3:00:34] zich niet bewustzijn die inderdaad aanstonds gaat komen. Daaraan gekoppeld mijn vragen om toch een toezegging

[3:00:40] dat hij niet al te lang gaat doen over de notitie voor de voorjaarsnota gaat dus niet gebeuren, maar kan het dan alsjeblieft wel voor de belastingplan behandeling. Dit najaar. Want anders gaat de tijd zomaar voorbij en zijn we straks weer een kabinet verder niets gebeurt en dan is tweeduizend, eenendertig, een in één keer toch wel heel dichtbij.

[3:01:01] Ja. Voorzitter, dank voor de oogsten. Heel goed. Dat heer grinwis nog zeventien, dertig jaar en woont één januari tweeduizend, één januari tweeduizend, eenendertig. Maar dat wordt iedere belastingplichtige of zijn adviseur of een bank of wie dan ook. Die moet dat zeggen. Dat worden ook bij een stukje eigen verantwoordelijkheid van burgers. Ik denk ik. Voorzitter, ik hoor hier niet de heer grinwis pleiten maak er maar een onbeperkte van die notitie. Nou ik die dieren die had ik al eerder toegezegd. Ik ga nu niet toezeggen dat hij dat hij in juni komt want we hebben een enorme ambitieuze agenda. Maar ik ik zie het punten. En nou ook in de in het overzicht van de fiscale wetgeving en beleidsnota zal ik aangeven wanneer die gaat komen.

[3:01:52] Niet nu.

[3:01:54] Meneer nijboer gaat zijn laatste interruptie doen.

[3:01:57] Ik wou me ergens anders over doen we nu de heer grinwis hierover begint de verwachtingen naar beneden manager was ik niet zo gelukkig mee. Maar die laat ik even.

[3:02:04] Het is.

[3:02:05] Meent staatssecretaris dat de belastingdienst informatie heeft van tweeduizend één tot tweeduizend, eenendertig. Straks om te controleren welk deel van hypotheken mensen nog kunnen aftrekken. Ik heb altijd begrepen dat het

[3:02:16] van de wetgever een goedbedoelde theoretische exercitie is, maar dat dit in de uitvoering voor die tijd hypotheekrenteaftrek wordt afgeschaft moet worden, want anders dan dat daar in de praktijk niet uitgevoerd worden.

[3:02:27] Helemaal verkeerd begrepen,

[3:02:29] Nou, voorzitter op z'n zachtst gezegd ligt daar een enorme uitdaging.

[3:02:41] Goed.

[3:02:42] Ik heb de indruk dat iedereen hier nog steeds hetzelfde debat zit met dezelfde taal. Ik zie de staatssecretaris met een heel stapeltje antwoorden zit daar nog een

[3:02:51] de structuur in die jazeker.

[3:02:54] Vormen structuren, maar er zijn ook rijp en groen. De vragen. Ik heb er inmiddels al behoorlijk wat beantwoord. En als dat niet zo is dan word ik wel mee aan mijn jasje getrokken. Dus ik ga nu echt even heel snel.

[3:03:05] Door. Dan stel ik voor dat u gewoon al die vragen die er nog liggen afmaakt. En dan voor de mensen die nog interrupties over hebben. Zijn er niet zo heel veel maar dan is daar nog.

[3:03:14] Van precies. Voorzitter, minister heeft al iets gezegd over het rapport klimaat dat naar aanleiding van de vraag van de heer nijboer. Ook daar gaat het kabinet zich dan natuurlijk over buigen, net als bij die ivo vermogensverdeling dat naar aanleiding van de vragen over c o twee

[3:03:33] en het het de de beprijzing als het gaat om de verduurzaming. Nou winst zwaarder belasten. Voorzitter, ook al iets over gezegd kabinet heeft gekozen voor die vijftien en negentien procent en het verlagen naar die tweehonderd duizend.

[3:03:51] Voorts is wat in nijboer. Daar heeft voorgesteld. Dat is niet onderkend natuurlijk van de kant van de partij van de arbeid. Maar daar daar heeft het kabinet vorig jaar zeg maar is een keuzes gemaakt. Maar bij de voorjaarsnota. Dan neem ik ook meteen de vraag van de heer

[3:04:08] van de ijsberg medio verspiller twee begon en de dekking. Dat was die die één miljard die aanvankelijk stond en daar hebben we nog een extra dekking opgave. Dat gaan we actualiseren daarvan kan ik wel aangeven dat hij in het zelfde domein gevonden zou moeten worden. Was het uitgangspunt voor dit kabinet over de één procent. Voorzitter vraag van mevrouw van dijk hebben het gehad en miljonairs belasting ook

[3:04:38] dan ben ik denk ik redelijk snel door mijn lijstje heen. De rapportages, belasting en kapitaal en arbeid hebben er ook over gehad van de heer rijsbergen.

[3:04:51] De minister heeft geantwoord op de vraag van mevrouw van dijk. De overbrugging zweth. Het laatste de eerst. Mevrouw de voorzitter, de heer stoffer heeft gevraagd over de overbrugging zweth en ik kwam moet met een voorbeeld het voorbeeld was als ik me goed herinneren dat hij zei iemand heeft me aangesproken. Die heeft geld aan zijn kinderen geleend en die wordt nu op zes, een, zeventien procent forfaitair rendement aangeslagen. Ik heb al eerder toegezegd bij ook bij de motie stoffer dat we naar verfijning aan het kijken zijn voor de overbrugging en we hebben het niet over het sparen gedeelte. Ik denk dat de spaarders redelijk tevreden zijn want die worden in de belastingheffing betrokken toch. Op basis van het de rente die ze ook hebben ontvangen is niet veel. Het wordt wel iets iets meer. Maar het gaat om die andere categorie. Dus daar komen we ook op terug, zodat ze voorzitter hetzelfde antwoord. Wat ik gegeven heb aan de de heer weisberg als het gaat om de moties van meersbergen van de diensten redactie.

[3:05:54] Inderdaad fijn als wij een.

[3:05:57] Voorzitter, het is met de negenhonderd miljoen negenhonderd miljard aan fout gegaan. Dus het gaat nu met de name ook fout.

[3:06:03] Maar is.

[3:06:05] Dat dat hebben we weer kunnen herstellen. Maar excuses daarvoor.

[3:06:10] Ik zie u het hele stapeltje opzij leggen. Dat betekent dat de minister of er nog de gelegenheid geeft voor een interruptie.

[3:06:15] De hele korte voorzitter, ik ben alleen benieuwd of de staatsssecretaris wel scherp hebben welke datum hij erop terugkomt.

[3:06:21] Ja dat heb ik net ook gezegd op vraag van de heer van wijnbergen en dat is dus echt dat is toch echt is dan echt het streven om dat te doen op het moment dat wij met de voorjaarsnota komen plus dan de fiscale plannen voor het belastingplan en want anders dan dus die discussie voeren we liever voor de zomer dan na de zomer. Maar de echte definitieve besluitvorming kan natuurlijk pas na de augustus besluitvorming bij de plannen zat, maar we kunnen wel aangegeven waar we ongeveer aan denken.

[3:06:58] Betekent dat we aan het einde gekomen van de eerste termijn van de zijde van het kabinet en daarmee aan de eerste termijn van dit commissiedebat gaan wij rap over naar een tweede termijn, voor zover dat uiteraard nodig is. Meneer

[3:07:11] de boer.

[3:07:12] Ik wil graag een twee minuten debat aanvragen. Ik heb wel wat moties die het kabinet de goede kant op. Willen we kunnen sturen en het liefst zou ik dan ook volgende week of de week erop. En als er geen tweede termijn nodig.

[3:07:25] Maar dan heb ik een aantal moties.

[3:07:27] Die een aantal moties en die liggen allemaal in het verlengde van de vragen die u heeft gesteld, neem ik aan. Dus dat is voor iedereen dan voorspelbaar. Ik kijk even voert

[3:07:39] mevrouw van dijk

[3:07:41] nauwelijks aan een tweede termijn. Een antwoord krijgen we de vraag met betrekking tot stimuleren van

[3:07:45] mogelijk in

[3:07:46] heel scherp. We gaan kijken of dat de antwoord ook kan komen.

[3:07:49] Maar ik ga

[3:07:50] voor

[3:07:53] nee, dat betekent dat dit alweer wel meneer grinwis

[3:07:56] voor zit er nog even ter aanvulling op collega nijboer. Ik ben ook altijd wel van uitgaan dat er een enorme uitvoerings paniek is eigenlijk in tweeduizend, honderd jaar tweeduizend, eenendertig. Dat wijzen op de verantwoordelijkheid niet genoeg is. Dus ik ik neem heel erg genoegen met het antwoord van de staatssecretaris nu maar zien wel uit naar zijn toezegging en hoop dat die ditjaar gestand doet als het gaat over de hypotheekrenteaftrek en alles wat met de eigen woning spaghetti samenhangt

[3:08:24] duidelijk en de bel gaat ook kijken of er inderdaad een vraag die nog lag vanuit de eerste termijn of die nog ligt of er ook een antwoord op ligt voor het kabinet de staatsssecretaris.

[3:08:39] Ja. Voorzitter, de vraag van mevrouw van dijk die vroeg om nog terug te komen op de mogelijke sparen regelingen voor kwetsbare groepen.

[3:08:50] Dat zouden wij dan toch wel iets gepreciseerd willen hebben want kwetsbare groepen zijn dat dan zijn dat de laagste inkomens. Want kijk we hebben natuurlijk in het verleden wel faciliteiten gehad die overigens vaak niet werkte uiteindelijk weer afgeschaft zijn of spaarloon regeling is of levensloopregeling. Dus wij willen hebben even wat meer richting daarbij nodig. Wij zijn niet voornemens om het systeem ingewikkelder te gaan maken dan dat. Het is maar de vraag is natuurlijk met met de wijziging in box drie,

[3:09:27] waarbij we als er spaargeld is. We hebben de vrijstelling verhoogd. Dat is één en twee. Je word je betaald belasting ook over de rente die je hebt en dat is ook voor de kwetsbare groepen die wel sparen is dat denk ik toch wel een hele vooruitgang met het oude box. Drie.

[3:09:48] Mevrouw van dijk

[3:09:51] dan leden antwoorden van de bewindspersonen een beetje uit elkaar. Want ik begreep van mevrouw kaag dat ze aangaf, vergeef hem niet ophangen dan zeker op zoek naar andere mogelijkheden en daar ben ik naar op zoek naar wanneer die andere mogelijkheden die opties naar ons toe kunnen komen, zodat we erover kunnen.

[3:10:08] De staatssecretaris heeft uitgelegd hoe het in de praktijk al de verbetering is opgetreden. Ik heb ook gezegd dat we uiteindelijk de kwetsbaarheid de kwetsbare positie van vele structureel moeten aanpakken en dat dat het eerst begint met een hoger minimumloon goede zorg toegang tot beter onderwijs, zodat je ook inderdaad beter kunnen concurreren. Dat uberhaupt je op een op een systematische manier je positie kunt verbeteren. Het probleem is, zoals mevrouw van dijk weet. Er zijn heel veel methodes geprobeerd en het heeft niet gewerkt. Dan kom je weer terug bij het punt heb je uberhaupt geld over om te sparen. Dat laatste jaar hebben ook gezien dat veel mensen meer mensen nog dreigen kopje onder te gaan. We weten gewoon het antwoord niet want we ga ik ga ook niet. De methode zijn hier toepassen. Hetzelfde weer proberen aan een ander resultaat verwachten

[3:10:51] is geen simpele eenvoudige oplossing. Dus ik denk dat de staatssecretaris terecht heeft gezegd er is al een verbetering opgetreden. We staan open voor suggesties als u iets heeft waarvan u denkt dat gaat nog wel werken kabinet. U heeft er nooit aan gedacht samen er open voor. Absoluut. Dat is de houding die we aangeven maar een een magische stok hebben we helaas niet.

[3:11:11] Mevrouw van dijken laatste,

[3:11:13] maar ik heb in eerste termijn het echt heel anders geinterpreteerd. Dus voelt toch een beetje vervelend, maar we nemen de handschoen aan en we zullen komen

[3:11:21] voorstel

[3:11:24] de staatssecretaris om op reageren. Ik hoorde geen vraag,

[3:11:27] De heel kort ook het rapport laat zien dat de vijfentwintig procent die geen vermogen heeft en dat zijn de kwetsbare groepen die moeten het juist hebben van de overdracht uitgaven.

[3:11:42] Want dat dat is de herverdeling die we in gelukkig in dit land doen

[3:11:46] waarom de belastingbetaler. Dus wij daar zit geen verschil tussen de minister en ik zeggen. Alleen we hebben even wat meer richting nodig.

[3:11:55] Ja.

[3:11:58] Duidelijk tenminste voor voor nu duidelijk voor nu en dat betekent dat we aan het einde gekomen van dit commissie debat vermogensverdeling. Er is een tweetal toezeggingen gedaan die ik zal voorlezen, zodat we kunnen kijken of er allemaal nog steeds in dezelfde taal spreken. De eerste is van de staatssecretaris die de kamer een brief zal sturen met een overzicht. Wat nog nodig is als het gaat om het beleidstekort voor een fiscaal evenwicht en het onderscheid tussen arbeid en kapitaal ook daarbij ook meenemen. De wga s en dat zal voor de voorjaarsnota berichtgeving naar de kamer komen.

[3:12:42] Ik zie de staatssecretaris nog een beetje fronsen. Maar ik denk dat de jager te zeggen.

[3:12:47] Ik ben even

[3:12:49] ik wat ik heb wat ik heb toegezegd. Althans zo heb ik het zo bedoelt. Ja. Voorzitter, je voorzichtig zijn op de vraag van de heer van wijnbergen was

[3:13:01] want die zei ja, kunnen wij dan toch niet op tijd inzicht krijgen of het evenwicht inderdaad bereikt wordt of wat we eventueel extra moeten doen. Dus hoe belasting arbeid kapitaal en met name toegespitst op box twee. Dat wil ik dat wil ik wel doen

[3:13:21] bij de voorjaarsnota. Maar dat is dat is eigenlijk wat ik wat ik heb toen.

[3:13:27] De gezegd.

[3:13:28] Meneer voorzitter, voor het eerste deel was dit volgens mij het exact de tweede vraag die ik had gesteld is om te kijken hoe je reguliere kunt wat meer kunt rapporteren over de belasting, arbeid en kapitaal in stukken. Dat hoeft niet bij voor zit. Ben dat ik zit dus dat is meer een soort hoe kan dit een plek krijgen in reguliere rapportages. Daar heb ik de staatssecretaris zo begrepen. Maar dan moet ik ook op. Ik zijn woorden niet interpreteert

[3:13:51] dat ik in een brief de komende tijd een keer horen of ze daar ofzo of en hoe ze dat kunnen doen.

[3:13:57] Ja voorzitter. Nou, wat het heel fijn dat die toezeggingen worden samengevat. Daar hebben we ook zeg ik heel eerlijk in hebben natuurlijk ook bij het centraal planbureau voor nodig en ik kan nu niet toezeggen dat wij dat zelf doen in een brief. Wij gaan uiteraard met centraal planbureau opnemen en ik heb ook gezegd ik begrijp de vraag ook heel goed. En net zo goed als het centraal planbureau ook nog wel wat andere vragen op het bord heeft gekregen en we zullen ook op bepaalde momenten aangeven wat wel kan en wat niet kan.

[3:14:26] En dat is volgens mij nu wat ook de verwachting is dat u aangeeft niet dat u dat gaat doen maar dat u aangeeft of en hoe dat gedaan kan worden. Nee dan zitten we

[3:14:36] de precies nog in dezelfde film de

[3:14:39] is dat de kamer en om brief zal ontvangen over de vervolgstappen met betrekking tot de hypotheekrenteaftrek en het tijdspad richting tweeduizend, eenendertig. Als ik het goed heb begrepen en of dat samen met de voorjaarsnota deze kant opkomt of een.

[3:14:56] De ander moment. Ja. Voorzitter, dat was wat heer grinwis heel graag wilde. Ik heb al ik heb al gezegd dat wij ik heb vorig jaar toegezegd dat die notitie kwam. Ik heb nu toegezegd dat die bij de voorjaarsnota kwam er komt echt heel veel op ons af. Maar we gaan ons best doen en ik ik communiceren zo snel mogelijk heb ik begrepen.

[3:15:17] Ja volgens mij heb ik wel horen zeggen dat het richting. De behandeling van het belastingplan zeker wel eens toch.

[3:15:24] We zullen ons best doen.

[3:15:25] Want het heeft geen zin om met een nota te komen die half af is op dat punt.

[3:15:31] Dat zijn we allemaal met elkaar eens. Ik zie meneer dekker ook nog iets.

[3:15:35] Ja. Ter aanvulling. Voorzitter, het ging in bredere zin over het eigen woningbezit, niet alleen maar.

[3:15:40] Dat betekent afscheid

[3:15:44] dat we zullen dat juist de correcter noteren. Verder heeft meneer nijboer gevraagd om een tweeminutendebat over als vervolg op dit commissiedebat te hebben en dat het voor het kokos reces kan worden ingepland. Dus dat zullen wij doorgeleiden naar de plenaire griffie en dat betekent dat. Ik dank zeggen aan de beide kabinet personen. De minister, minister kaag en staatssecretaris van rijn aan de aanwezige kamerleden en iedereen die heeft gezorgd dat we dit debat.

[3:16:13] Ik kon voeren.

[3:16:15] Dag mensen thuis tot ziens.