Tuinbouw en visserij

[0:00:00] Morgen allemaal.

[0:00:01] Ik open het commissiedebat

[0:00:04] van de commissie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit.

[0:00:08] Ik heet alle mensen op de publieke tribune van harte welkom. Ook de mensen die thuis kijken luisteren. Vliet digitale kanaal. De minister van vws een team en ook de leden der staten generaal. Het gaat vandaag over tuinbouw en visserij. En dan zullen ook veel tuinders een visserman ook zelfs vanaf het water meeluisteren en

[0:00:28] ik stel voor een spreektijd van vier minuten per fractie en vier losse interrupties.

[0:00:33] Ik zie geen bezwaar dan lekker.

[0:00:36] Dan geef ik graag als eerste het woord aan de heer boswijk. Namens het christendemocratisch appel.

[0:00:41] Ja. Dankuwel. Voorzitter voorzitter, vier minuten spreektijd is wat kort voor de twee hele belangrijke onderwerp. Dus ik ga het als volgt doen. Ik heb de afgelopen maanden meerdere werkbezoek gehad bij verschillende met verschillende vissen mannen bij verschillende complexen ook en ik heb een inventarisatie gemaakt van de knelpunten die er zijn en ook de kansen die er zijn als het heel specifiek gaat om de visafslagen en ik zou heel graag via de bode die nu nog het koffie loopt

[0:01:10] en en notitie aan willen bieden aan de minister en een verzoek of dat hij hierop zou kunnen reageren. Ik ben heel benieuwd wanneer die ongeveer wacht verwacht om te kunnen reageren.

[0:01:20] We hebben een zeggen verboden of dat is trouwens.

[0:01:23] Dit.

[0:01:25] En die gaat er nu bij deze regeling.

[0:01:27] Dank. Voorzitter voorzitter, wat het cda betreft hoort de visserij van oudsher bij nederland en blijft dat in de toekomst ook zo. Dat geldt wat ons betreft ook voor de vissers in het noordzeegebied in de brief van zeven februari schetsen minister in grote lijnen de visie voor de voor deze vissers. We vinden het goed om te lezen dat er wordt gekeken naar welke visgronden waardevol zijn, zodat deze lange termijn beschikbaar blijven voor de actieve visserij.

[0:01:50] Dat is eigenlijk vergelijkbaar met onze motie over het beschermen van hoogwaardige landbouwgronden. Wat

[0:01:55] wel vind ik het van belang om op te merken dat de visserij geen sluitstuk mag zijn. Een discussie over de ruimte, net als remkes in zijn visie zei dat het bij de landbouw ook niet het geval mag zijn, moeten volgens mij volkomen dat als we dat we eerst gaan kijken naar alle andere opgaven en dan pas gaan kijken wat er overblijft voor de visserij kan de minister aangeven hoe hij die belangenafweging tussen die verschillende functies maakt

[0:02:15] dan voorzitter garnalen visserij die wachten al heel erg lang op toekomstperspectief dat in beloofd is. Er was een aangegeven dat de perspectiefnota eind vorig jaar klaar zou zijn, maar doordat de stuurgroep garnalen visie prioriteit heeft gegeven aan bespreken van zaken die spelen rond de nieuwe wet natuurbescherming vergunning is dit proces met in ieder geval driekwart jaar vertraagd.

[0:02:33] Daarnaast kregen we dit pas op drie december te horen in het kader van een zorgvuldige gedragen proces vinden we dit toch wel slordig. Graag een reactie van de minister en een toezegging dat als er een mogelijkheid is om eerder dan dit najaar twintig, drieëntwintig af te hebben daar ook gebruik van te maken.

[0:02:47] Voorzitter, daan een andere zeer waardevolle sector, namelijk de glastuinbouw tuinders zijn ook echte ondernemers en wordt in uw bedrijfsvoering altijd rekening gehouden met financiële tegenvallers echter, dat de jaarlijkse lasten bijna vervijfvoudigen. Dat had niemand kunnen bedenken en dat valt volgens mij betreft ook niet onder het ondernemersrisico.

[0:03:06] Zelfs.

[0:03:07] De extra opbrengsten als gevolg van twee fiscale maatregelen wegen niet op tegen deze extreem hoge lasten.

[0:03:14] Desalniettemin min zorgen deze fiscale maatregelen wel voor een lichte financiële ondersteuning en moet dan ook worden voorkomen dat deze extra inkomsten niet als zodanig worden ingeboekt dat het later misschien wel een korting van de sd plus plus subsidie tot gevolg kan hebben, is tenminste bereid om hierover met minister jetten op korte termijn in gesprek te gaan. Daarnaast moeten we deze fiscale maatregelen volgens mij zo snel mogelijk worden ge implementeert wachten tot de besluitvorming over het belastingplan. Twintig, vierentwintig gaat het wat het cda betreft te lang duren. Op welke manier kan de minister dit traject maximaal versnellen?

[0:03:44] Voorzitter, in de brief van dertig januari wordt gezegd

[0:03:47] of en hoe tuinen zich hierop kunnen aanpassen is onzeker begrijpelijk, want ik stel mijzelf telkens de vraag als ik weer nieuws horen over hogere lasten. Ik vraag me regelmatig af wat als een groot deel van de tuinders failliet gaat. Deze innovatieve vooruitstrevende en duurzame sector is van groot belang voor nederland,

[0:04:04] niet alleen voor de werkgelegenheid op de voedselproductie, maar ook voor de energietransitie die sector moeten wij toch koesteren. Wat gaat de minister naast het implementeren van de fiscale maatregelen nog meer doen om de tuin dus echt financieel te helpen op korte termijn. Wat er nu gedaan wordt, blijkt niet voldoende

[0:04:19] en ziet de minister in hoe belangrijk het is om deze sector in nederland te behouden. Ik lees namelijk in de brief dat de tuinen die tot de conclusie komen dat de energietransitie op hun bedrijf onvoldoende vormgegeven kan worden, en ik, citeer een huidige productie zullen moeten afbouwen of moeten omvormen.

[0:04:33] Einde citaat daarnaast op deze analyse alinea. Dat lijkt me toch wel een ongenuanceerde. En wat om behulpzame conclusie kan de minister aangeven op welke manier deze tuin de tuin dus begeleid kunnen worden of ondersteund kunnen worden in de transitie die mogelijk is. Dankuwel.

[0:04:48] Dankuwel aan een boswijk. Ook voor uw inbreng namens het cda en er zijn meteen een paar huishoudelijke mededelingen. Want met thijssen van de pvda die voegt zich dalingen op brons. Die komt iets later dan wassenberg van de partij voor de dieren schriftelijke en meneer boswijk helemaal een valstar van de vvd die moeten zich dadelijk verontschuldigen wegens andere debat verplicht je niet.

[0:05:09] Ik wel.

[0:05:09] Daaromheen een debat. Dus ik hoop dat u voor die tijd.

[0:05:12] Al kijken. Prima is. Maar de gymles.

[0:05:14] Volgens mij wel. Ik zal na een uurtje dit dit deze zaal verlaten en dan naar een debat over woningbouw gaan zeggen.

[0:05:21] Er is ingevuld, grinwis en mevrouw van der plas. Dat is de laatste mededeling en die moet ons ook tijdelijk verlaten van tweeminutendebat in de plenaire zaal. Dus, mevrouw van der plas gaat veel succes mee.

[0:05:35] Dat verduidelijken, want dit klinkt een beetje alsof wij dit debat totaal niet serieus nemen want die moet hiernaartoe. Die moet daarnaartoe. Dat is absoluut niet zo. Ik wil aangeven dat je het debat agenda gewoon ram vol wordt gepland. Sommige mensen ook in een kleine fractie zitten en dan meerdere debatten die belangrijk zijn waar je bij te wonen. Maar ik ben heel even weg van twee minuten debat en daarna kom ik direct weer terug. Maar hij heeft totaal niets te maken want dat dit niet belangrijk is dat is gewoon de druk op de kamer agenda dus bij voorbaat excuses daarvoor.

[0:06:06] Waarvan akte. Maar dat geldt voor meerdere leden en zeker voor u als als super klein. Daar ben ik helemaal eens. Met de tuinders en vissers hebben er alle begrip voor mevrouw van der plas geloven, maar het is meteen aan u het woord, mevrouw van der plas. In vier minuten lopen. Hoi meneer bisschop nog een huishoudelijke mededeling.

[0:06:24] Nee gewoon een interruptie. Dat hoort bij debat.

[0:06:27] Als het nou meneer boswijk toe bedoelde die we al vrij lang mee.

[0:06:35] Ik zit dat woeste zwaaien voordat de voorzitter met een huishoudelijke mededeling, zeg ik. U laat mij het lijkt van de europese besluit.

[0:06:42] Worden.

[0:06:44] Alstublieft de beste.

[0:06:47] Voorzitter, dank voor uw begrip.

[0:06:51] Toch een vraag aan de heer boswijk. Ik ik deel volledig zijn benadering van de glastuinbouw die zit in ongelooflijk zwaar weer. Maar ik lees in het coalitieakkoord of een coalitieplannen plannen voor de afschaffing van de verlaagde energieheffing, belastingtarief

[0:07:10] en de wk vrijstelling

[0:07:13] en is de heer boswijk van mening dat,

[0:07:17] Op.

[0:07:18] Dat punt.

[0:07:20] Vrij

[0:07:21] op vrij korte termijn ook meer duidelijkheid en meer perspectief voor de glastuinbouw gegevens zo.

[0:07:27] Worden, met een boswijk.

[0:07:29] Dank. Voorzitter voorzitter. Allereerst dank voor uw poging om anderen te sensibiliseren en dat ik zonder interrupties die kon weggaan hem. Nee, het terecht terechte opmerking ook van van die bisschop en zijn alleen twee punten waar we rekening mee moeten houden of naar allereerst ben ik het eens en sluit me daarbij aan. Tegelijkertijd moeten ons ook realiseren dat coalitieakkoord toch ook werd gesloten in een tijd dat er nog helemaal geen sprake was van een conflict en gasprijzen enzovoort. Dus we zijn ook wel echt ingehaald door de realiteit en ik weet niet van mijn collega's henri bontenbal als het over energie gaat over de sd e-plus plus en over de wk dat hij daar scherp bovenop zitten. We zitten redelijk op één lijn hierin. En in mijn pleidooi heb ik ook gevraagd treedt in contact met onder andere minister jet om hier zo snel mogelijk ook in op te trekken. Dus ik deel die die.

[0:08:15] De analyse,

[0:08:16] De wetenschap. Maar dat dat stel ik op prijs. Alleen het gaat

[0:08:25] te langzaam om dat te zeggen. De bedrijven gaan omvallen. Voor zover ze nog niet al in de gevarenzone zitten en op dit punt is er een actief gewoon iets te doen en mijn vraag is is cda bereid om daar in ieder geval voor te gaan.

[0:08:43] Dan zult u begrijpt me liggen.

[0:08:45] Voorzitter,

[0:08:47] zoals de heer bisschop weet, delen wij dezelfde frustratie hierover. Sterker nog, we hebben hier voor de zomer. Ik dacht samen met de christenunie. Ik meen ook zelfs met een sgp en met de vvd en misschien ook met mevrouw van der plas die meerdere ik hier ook moties over ingediend en ook meerdere keren oproepen overgedaan dat wij inderdaad zien dat wij het teveel blijven verzanden in bureaucratie en, sterker nog, ik wel geregeld. Ook met met de staatssecretaris van fiscaliteit hierover yoga als de brandweer ermee aan de gang

[0:09:16] die bedrijven hebben soms gewoon niet de tijd om daarop op onze bureaucratie te wachten. Dus ik deel die frustratie en wij zullen aan hetzelfde eind van het touw blijven trekken om hier zo snel mogelijk.

[0:09:27] Daar perspectief te bieden.

[0:09:31] Mevrouw van der plas, gaat er nog een interruptie, mevrouw van der plas, alstublieft,

[0:09:36] Dankuwel. Want ik hoor de heer boswijk zeggen van ja toen het coalitieakkoord werd gesloten. Er was geen sprake van al die hoge prijzen die hoge prijzen die zijn in tweeduizend, eenentwintig al begonnen met de corona crisis te maken was gewoon veel meer vraag naar energie. De dreiging van rusland richting oekraïne.

[0:09:54] Dat was al ver voor februari tweeduizend, tweeëntwintig en vorige jaren zijn er in oktober en november zijn al debatten geweest over de hoge energieprijzen. Dus dan heeft cda denk ik wel wat gemist in het coalitieakkoord.

[0:10:10] Die vraag.

[0:10:11] Is najaar realiseert heer boswijk zich dat en waarom is het dan toch in het coalitieakkoord terechtgekomen, want het is gewoon totaal geen sprake van dat er geen sprake was van hoge energieprijzen. Dat was.

[0:10:22] Dan ook al boswijk. Ja. Voorzitter, mevrouw van der plas heeft gelijk dat inderdaad in in de loop van tweeduizend, eenentwintig de energieprijzen al een stuk tegen de bedoel ik ben daartoe meerdere werkbezoeken geweest. Maar het is wel zo dat het sinds februari wel explosief is gegaan en ook snel en voor de rest denk ik. De frustratie dat ik ook vind en dat daarom zeg ik ook vragen aan de minister. Wat is wat is er nodig om nog bedoel het is duidelijk dat bij het cda het ongeduld. Ook zit. En net zoals bij u ook zit. Dus laten we vooral daarin samen optrekken en ik ben vooral bereid benieuwd of dat de minister ook bereid is om in gesprek te gaan met diëten hierover en desnoods met collega van rij.

[0:11:06] Mevrouw van der plas,

[0:11:09] Dan sorry maar dan mist het cda echt wel een vooruitziende blik in oktober tweeduizend, eenentwintig november zijn hier gewoon debatten geweest is hierdoor oppositie al gewaarschuwd voor explosieve stijgingen en dat heeft niets te maken met een oekraïne toen oekraïne werd binnengevallen met rusland jaar. Toen werd het nog allemaal even een beetje erger, maar ook die dreiging is hier in de kamer door de oppositie al maanden van tevoren zijn daar vragen over gesteld. Dus ja ik vind het jammer dat de heer boswijk na het cda in ieder geval daar dan te laat mee geweest is. En dan vraag ik voor de toekomst een iets meer vooruitziende blik en ik vraag voor in de toekomst om iets beter te luisteren naar de oppositie die al ver van tevoren voor heeft gewaarschuwd.

[0:11:53] Meneer boswijk.

[0:11:56] Voorzitter, ja wat moet ik hier nou op reageren ik. U kunt mij veel verwijten, maar niet dat in mijn kop in het zand steken. Wij hebben een motie is ingediend, samen met oppositiepartijen en ik ben altijd bereid om samen te kijken hoe we zo zo om politiek mogelijk iets kunnen betekenen voor de samenleving en dat zal ik ook blijven doen. Dus bij deze handreiking ook naar mevrouw vos.

[0:12:19] Dankuwel.

[0:12:20] Dan is nu het woord aan mevrouw van der plas namens de boer burger beweging.

[0:12:25] Dankuwel en dank voor de handreiking.

[0:12:28] Voorzitter, vandaag op de agenda. De tuinbouw en visserij en twee sectoren die dit ministerie door de vingers laat glippen

[0:12:36] of liever ga of liever gezegd daar waar het gaat om de visserij kunnen we misschien wel spreken van laten vallen.

[0:12:42] Want wat voelen zij zich in de steek gelaten door dit ministerie een complete sector die door dit kabinet wordt weggevaagd. Elke dag zien we beelden in de media en op sociale media van koster die naar de sloop worden gevaren.

[0:12:55] En terwijl de mega zeecontainers uit zuid amerika en azië ongestoord stikstof uitstoot het over onze noordzee varen tussen de kotters van onze helder van der zee naar de sloophamer met vissers en hun familie in tranen in de kajuit en sommige partijen in deze kamer later er helemaal geen traan om

[0:13:13] personeel van vissers die ontslag nemen omdat ze de onzekere toekomst niet meer trekken. Vissers die noodgedwongen aan de kant komen te liggen. Daardoor generaties vissers families die na eeuwen in een paar maanden kapot worden gemaakt. Den helder aanvankelijk een vissersdorp waar visserij al honderden jaren centraal stond, de complete vloot weggesaneerd. De visafslag gesloten en verpatsen. Een deel van onze geschiedenis. Voorzitter, de visserij is een sector die doet aan voedsel winning en er staan mooie woorden in de brief van de minister. Ik citeer dat zeker, gezien het groeiend belang van voedselzekerheid, de voedselproductie dichtbij huis meer aandacht vereist en ik kan deze minister waarschuwen die aandacht is straks niet meer nodig want de sector is er straks niet meer

[0:13:54] de subsidieregeling voor innovatie. Veel te lang op zich wachten en onderdelen zijn nauwelijks leverbaar. En nu eigenlijk de minister,

[0:14:02] voorzitter, in de startnotitie voor de visie van voedsel uit zee. Een grote water staat tot visserij, aquacultuur en plantaardige voedselproductie moeten plaatsvinden binnen de draagkracht van het ecosysteem en rekening houden met ander menselijk gebruik.

[0:14:17] Hoe kan de minister met droge ogen spreken van rekening houden met ander menselijk gebruik. Als het juist de vissers zijn die al honderden jaren door weer en wind gebruik maken van de zee en daar bijdragen aan de voor ons zo belangrijke voedselvoorziening. Zij waren er altijd al hebben er alle belang bij dat het gebied in stand blijft. Het is de basis voor een broodvoorziening. Het idee wordt nu doorgedrukt dat economische activiteiten zoveel mogelijk uit een natura twee duizend gebieden verdreven moeten worden en de visserij lijkt lijkt daarvoor het gemakkelijkst te slachtofferen, omdat het maar een kleine sector is een verbod in natura twee duizend gebieden is compleet ridicuul. Er wordt ook niet in andere lidstaten toegepast en ik vraag de minister, wat voor zekerheid de vissers kan bieden die graag door willen gaan over hun toekomst, zodat zij de grote investeringen die vereist worden voor een nieuwe vergunning ook daadwerkelijk durven te doen.

[0:15:09] De minister zegt blij te zijn dat een aantal vissers de stap naar voren willen maken. Dat hebben ze al gedaan met de pulsvisserij bijvoorbeeld, maar ook dat is de nek omgedraaid ook bodem beroering is ineens een heet hangijzer. Hier wordt gedaan alsof dat het compleet door roeren van de zeebodem is, terwijl dit bij voorbeeld bij een cross op is echt wel met beleid gaat het net sleept dan ook niet over de over de bodem. Want dan zou het stuk gaan hebben ze niks aan.

[0:15:33] En voorzitter, niemand zet met ogen ook open ogen stap het ravijn in. Maar zo voelt het. Maar je moet er wel voor de vissers. Ze worden in rap tempo volledig kapotgemaakt en mede door de ngos die veel geld ontvangen van de postcodeloterij, die nu ook nog de gedogen vergunning van garnalenvissers gaan aanvechten. Om een einde te maken aan een sector keihard werkende mensen die al honderden jaren ons van voedsel voorzien en van de ene op de andere dag door groenlinks bewegingen ongewenst verklaard worden.

[0:16:00] Dit is niet wat de meeste mensen in nederland willen en het is een schande dat dergelijke partijen zoveel schade kunnen aanrichten aan onze belangrijkste sectoren en daar waar de natuur altijd weer verder ontwikkeld is dit helaas wel definitief en lekker op weg naar andere landen waar ze wel om voedsel producenten geven, maar minder om milieuregels. Dus wat dit wereldwijd allemaal oplossen aan stikstof en klimaatproblemen is mij een raadsel, een grote geopolitieke misser. Tot slot de tuinders.

[0:16:29] Nog nog ingeregeld, die door voor uw tijd heen, mevrouw van der plannen,

[0:16:32] Waar ik de tuinen zijn voor mijn interrupties

[0:16:34] dat ik mijn vraag gedaan

[0:16:37] dankuwel. Dan hou ik het hierbij

[0:16:39] wel.

[0:16:41] Dames, de btw

[0:16:42] meneer valstar volkspartij voor vrijheid en democratie,

[0:16:46] Dank. Voorzitter, afgelopen vrijdag was ik met collega's bromet bij twee westlandse tuinbouwbedrijven en ik heb het al tegen haar gezegd. Maar ik wil het hier ook nog een keer benadrukken. Het is jammer dat ze er niet bij is. Maar dat wordt zeer gewaardeerd door de tuinbouw sector en domein. Want vaak besluiten we hier in den haag moties in te dienen zonder in de gaten te hebben wat dat doet met de ondernemers en de mensen die in die sector werken. Zolang er vorige week nog een motie vorm garnalenvissers. Het laatste zetje richting de uitgang te geven. De motie haalde het net niet maar dat zorgt opnieuw voor extra onrust bij het toch al hard getroffen vissers

[0:17:13] en vorig jaar lagen de verschillende moties voor om glastuinbouwbedrijven van het gas af te sluiten. Ook die haalde het niet maar zorgt voor angst en versterkende beeld van de overheid waar ze niet op kunnen bouwen, terwijl de wil om te verduurzamen. Er is en bij velen al in gang is gezet.

[0:17:27] Zoals ik onlangs bij de gebroeders janssen in kwintsheul hun vierenhalve hectaren groot bedrijf plan is wordt gedreven op aardwarmte. Een dertien, honderd zonnepanelen. Er staat geen wk in de schuur en ze stootte geen c o twee uit maar hebben dat wel nodig. Gelukkig is daar de ook met rest c o twee vanuit de maasvlakte. Maar zolang het aantrekkelijk blijft om c o twee op te slaan onder de noordzee maak ik mij zorgen over de continuïteit en de verduurzaming.

[0:17:49] Want als tuinder heb je elementen warmte elektriciteit en c o twee nodig

[0:17:53] want anders val je toch weer terug op die pkk. De minister schrijft in een reactie op mijn motie dat er nul komma vier meegaat om beschikbaar is voor de glastuinbouw maar komt nog één komma zes megaton tekort. Maar de minister meent en ik citeer dat additionele inzet op dit moment niet nodig lijkt op lijkt, kunnen we niet bouwen. Voorzitter,

[0:18:09] dus graag meer duidelijkheid van de minister. Waarom dit niet nodig is en wanneer haar extra maatregelen wel noodzakelijk. Acht

[0:18:15] een energievoorziening zoals plinten. Genius is iets waar iedere tuinen van de rand. Maar is door verschillen in gewassen en til technieken nu niet voor iedereen mogelijk, maar er wordt wel naar toe gewerkt, want de sector hebben afgesproken in tweeduizendveertig klimaatneutraal te zullen zijn

[0:18:28] en dat is iets waar we de sector mogen houden. Maar dan moeten we de sector wel die tijd geven en de politiek als betrouwbare partner optreden en met de sd. Een oude epe wijze we daar helaas tot op heden het tegendeel mee.

[0:18:40] Daarbovenop komende maatregelen om de input vrijstelling rekenkamer en het verlaagde energietarief af te schaffen. Logische maatregelen omdat we het gas, gas, gasverbruik van de glastuinbouw willen verminderen, maar als er geen helpende hand tegenover staat. Om te verduurzamen, ben ik bang dat we deze topsector kopje onder duwen.

[0:18:57] De minister schrijft dat hij in gesprek zal treden met de collega's uit het kabinet en ik zou hem willen vragen wat zijn denkrichting. Daarbij zijn

[0:19:03] steekt het kabinet een helemaal geen helpende hand toe. Nou zijn generieke maatregelen zoals te trekken en er komt een borgstelling regeling.

[0:19:10] Tegelijkertijd werd vorig jaar de regeling opgave van vijfentwintig naar zestig miljoen.

[0:19:15] Alleen was het in de toch al korte openstelling tijd direct overvraagd. We plukken inmiddels ook de vruchten van. Want overal waar ik kom zie ik led verlichting. Wat een besparing besparingen van veertig procent oplevert ten opzichte van de klassieke tv verlichting.

[0:19:27] Maar voor het komende jaar is er geen regeling gewoon vierentwintig miljoen en wordt de subsidiepercentages ook nog eens verlaagd naar twintig procent.

[0:19:34] Ik zou de minister willen vragen of hij weer mogelijkheden ziet om dit op te hogen.

[0:19:38] Voorzitter, vier minuut is vier minuten spreektijd is verre van genoeg om zowel de tuinbouw als visserijsector voldoende te bespreken, en ik geef alvast een voorwaarschuwing dat ik dit debat opnieuw zal aanvragen, maar dan los van elkaar,

[0:19:49] hoewel ook in de inleiding op kort over de garnalen vissen sprak, wil ik nog twee andere punten aanhalen, te beginnen bij de bar gelden, want het is goed mogelijk dat er geld overblijft en ik zou het zonde vinden als dit niet aan de verduurzaming van de visserijsector ten goede komt.

[0:20:02] Wat gebeurt er met de over? Met het overgebleven geld er bijvoorbeeld de saneringsregeling. Zo vraagt de minister en daar minister een update geven over het aantal vissen stad zich hebben aangemeld voor de sanering toch wel heeft teruggetrokken,

[0:20:12] en tot slot wil ik ook naar de toekomst van de visserijsector kijken want er ligt een terechte focus op kottervissers.

[0:20:17] Maar ik vind ook dat we moeten blijven kijken naar wat er mogelijk is en daar ligt mijns inziens een grote kans voor de die de sector. Maar dan moeten ze wel de ruimte krijgen in de noordzee dichtbij de kust. Want binnen de windmolenparken is het gewoonweg niet rendabel te maken. Nog los van de kweek technische uitdagingen. Voorzitter, ik hoef het vast niet uit te leggen dat dit een van de schoonste, zo niet. De schoonste manieren van eiwitrijke voedselproductie is de britten tuigen niet voor niets. Deze vormt op, zoals bijvoorbeeld de bliksem.

[0:20:42] Ik zou dan ook graag de toezegging van de minister willen hebben dat hij in overleg met de sector nog ditjaar een pilot gebied van zo'n vijftien vierkante kilometer aanwijst waar zo'n vorm kan worden opgetuigd. En als de minister daartoe niet bereid is dan vraag ik bij deze alvast een twee minuten debatten.

[0:20:55] Dankuwel. Meneer balster voor uw inbreng namens de vvd hadden het over de kort te spreken. Maar dan gaan de leden zelf over van de ontmoet ik zes komma zetten. Ik wil dat graag van jullie. Maar ik ga niet eens dat kaag die jullie allemaal zelf over terwijl ik mijn vader buiten houden. Ik ben waren een bewaken alleen maar de orde. Er zijn een paar interrupties. Allereerst meneer thijssen ook van harte welkom. Pvda.

[0:21:15] Dankuwel. Ik had inderdaad wat vertraging. Maar ik heb het betoog helemaal gehoord via het debat direct dus dat is fijn en ik heb ook de verhalen gehoord van mijn collega's laura bromet die inderdaad met de heer valstar op bezoek was afgelopen vrijdag en mijn en de doelstelling die nu wordt gezet met de glastuinbouw. Een klimaatneutraal in tweeduizend veertig is hartstikke goed. En dat er weer een convenant komt dus ook hartstikke goed. Maar het vorige convenant constaterende is niet gehaald

[0:21:38] en we constateren ook dat de afgelopen jaren de c o twee uitstoot van deze sector is gestegen.

[0:21:44] Ja. Ik voel me niet helemaal senang of niet helemaal zeker dat als er nu weer een convenant wordt afgesloten dat we de doelen wel gaan halen

[0:21:50] en moeten we niet wat meer sloten op de deur zetten, wilde ik vragen aan de heer valstar.

[0:21:54] Meneer valstar.

[0:21:55] Dat lijkt mij dat er al genoeg sloten op de deur zitten. Ik zou bijna tegen de heer thijssen willen zeggen. Ga ook eens mee naar het westland. Daar is gisteren is er vijf, honderd meter pijplijn geopend warmte. Daar gaat warmte doorheen komt binnenkort veertig kilometer door het westland te liggen. Er zijn ontzettend veel goede initiatieven. Alleen het verschil tussen waar de vvd en de pvda staat is dat de pvda dus inderdaad het liefst het definitieve slot op de deur hangen en bij de sector van de tijd willen geven om te verduurzamen en die verduurzaming is in gang gezet. De tweeduizendveertig. Daar ben ik van overtuigd dat ze dat gaan halen en wij willen hen die kans geven.

[0:22:28] Dat thijssen die mee naar het westland.

[0:22:30] Valstar lijkt me heerlijk om mee te gaan naar het westen westland. Laten we dat ook een keer doen en er worden mij woorden in de mond gelegd die ik niet gezegd heb

[0:22:39] dat ik geen toekomst zien voor de glastuinbouw dat ik een slot op de deur wil dat ik wil dat ze allemaal sluiten. Dat heb ik nooit gezegd en dat zeg ik hier ook niet

[0:22:46] want ik wel zeg is dat we aanlopen tegen allerlei grenzen

[0:22:50] klimaat grenzen, natuur grenzen en dat de sector daarbinnen moet komen en ik constateer dat het afgelopen convenant dat niet voor elkaar heeft gekregen. Want die doelen van het convenant niet gehaald.

[0:22:59] Dus blijkbaar is er iets misgegaan bij de sector bij de overheid. Ik weet het niet precies maar daarom wil ik wel. Nu zou ik willen kijken, kunnen we niet afspraken maken, zodat we zeker weten

[0:23:08] dat de voorlopers geholpen worden en verduurzamen en dat die sector nu ook echt de doelen gaat halen.

[0:23:13] Valstar.

[0:23:14] Volgens mij is er een heel groot verschil met het vorige convenant is dat er nu zeer hoge gasprijs zijn en dat dat

[0:23:21] je mag dat niet zeggen maar oekraïne is in die zin gewoon een week op goal geweest voor deze sector waar in het als het voor tweeduizend twintig waren de gasprijzen nog vijf tot vijf tot tien cent per kuub

[0:23:36] vorig jaar ging de prijs naar zo'n drieënhalve euro per kuub week op goal voor de tuinbouw sector is wel degelijk geweest en onderschat ondertussen ook niet. En die we die warmte leidingen waar ik het net over had. Dat kost gewoon zeven tot tien jaar om dat gerealiseerd te krijgen. Dat is onderzoek dat de vergunningaanvraag tot de uiteindelijke realisatie. Dat gaat ook niet binnen een aantal jaar. Ik heb echt wel de goede hoop dat het voor tweeduizendveertig gaat lukken en ik zou oprecht niet weten wat voor afspraken we nog meer zouden moeten maken om om dat doel van tweeduizendveertig te halen.

[0:24:08] Thijssen. Je hebt vast ook via debat direct zorgt dat ik vier interrupties voorgesteld.

[0:24:14] Alstublieft.

[0:24:19] Dat is natuurlijk zo dat dat de gasprijzen nu al hoog zijn. Dat betekent niet zozeer dat het convenant zijn werk heeft gedaan, maar dat de markt zijn werk doet en dat de vvd het overlaten aan de markt en aan de oorlog in oekraïne en ik denk dat de tuindorp wat dat betreft beter verdienen,

[0:24:32] want de gasprijs zullen ook wanneer beneden gaan en wie weet dat de voorlopers dan wel weer worden ingehaald door de achterblijvers die dan toch weer kunnen profiteren van goedkope gas. Dus ik denk toch dat het verstandig is om

[0:24:43] als er afspraken worden gemaakt met deze met deze met de glastuinbouw sector dat de sloten op de deur komen, zodat wat die gasprijs gaat doen we zeker weten dat we de voorlopers helpen we zeker weten dat er dat we de tuindorp helpen die de goede kant op willen en die vraag maar dat de doelen nu wel een keer gehaald worden. Dus toch nog een keer dient overlaten aan de markt of aan een oorlog in oekraïne

[0:25:01] zullen we gewoon goede afrekenbare harde afspraken maken met.

[0:25:04] De sector valt. Het antwoord mag korte vraag.

[0:25:08] Ja voorzitter, ik vind echt dat de heer tijdens een verkeerd beeld van de sector hebt. Dus ik ga graag met hem naar het westland en kan die ook zien welke verduurzaming projecten er lopen en waar de tuinen zich daadwerkelijk tegenaan lopen.

[0:25:18] Er wordt vast super gezellig met een grinwis van de christenunie.

[0:25:22] Aanvullend op collega's. Thijssen, of eigenlijk meer daartegen ingaand

[0:25:26] is de heer valstar het met mij eens dat er op dit moment wel heel verschillende prikkels aan die aan die glastuinders wordt gegeven. Enerzijds zegt de heer thijssen

[0:25:35] ze over. Ze gaan en c o twee plafond over de afgelopen jaren. Maar anderzijds de spark spread tussen gas en elektriciteit maakt het heel aantrekkelijk om de rekenkamer te zetten en tegelijkertijd hebben we allemaal prikkels waarmee we restwarmte en duurzame warmte op dit moment wegdrukken en moties van de kamer liggen er correctie regeling. Het scp et cetera. Ze worden niet.

[0:25:55] Voordat uw betoog, maar.

[0:25:57] Vraag en op die manier nodig waar de sector ook uit om c o twee plafonds te overschrijden, is de heer valstar dat met mij eens.

[0:26:05] Valstar.

[0:26:05] Dan kan ik heel kort over zijn. Zeker voor de volgende.

[0:26:07] De procent een vlucht verder wanneer bisschop.

[0:26:10] Van de sgp voor voorzitter, er ook aan collega's van de vraag en in het coalitieakkoord zijn afspraken gemaakt over de afschaffing van het verlaagde energiebelasting, tarieven en weken kan vrijstelling en is de heer valstar bereid om mee te denken over een bijstelling op dit punt en dan wijs ik ook alvast van financieel hoeft dat geen probleem te zijn, dan wijs ik ook alvast op de geraamde opbrengsten van deze afschaffing en en de nu geprognotiseerde opbrengsten. Dus daar zit financieel.

[0:26:43] De speelruimte, de valstar,

[0:26:45] De heer bisschop denk ik mijn betoog goed gehoord dat er ook actief te verwijzingen zat naar het afschaffen van het verlaagde energietarief en input verhuizing pkk. Sterker nog, de impact analyse zoals die er nu ligt. Dat was een motie die

[0:26:57] maar volgens mij enkele weken na het coalitieakkoord werd ingediend door mij en door een aantal andere collega's. Om dit juist te laten zien. Alleen moeten we wel even teruggaan naar waarom die maatregelen zijn genomen. We hebben allemaal en ik denk met een met een groot aantal van deze tweede kamer hebben we wel een doelstelling en dat heeft de glastuinbouw zichzelf opgelegd, namelijk. Wij willen uiteindelijk van het gas af. Daar kunnen deze twee maatregelen bij helpen. Maar zolang je daar niets tegenover zet. Zodra je daar niet een betrouwbare overheid tegenover zet die ook helpt met het verduurzamen. Dan gaan die twee uiteenlopen. Dus ik heb ook de vraag in mijn tekst aan de minister gesteld. Ik ben benieuwd was een denkrichting en daarin zijn.

[0:27:34] We moeten de vragen en antwoorden iets beknopter houden ze me toestaat gewoon pingpongen pink vraag antwoord pingpong kort meneer de groot democraten zesenzestig thailand.

[0:27:48] Dank u. Voorzitter allereerst over de visserij. Garnalenvisserij heeft toch een gedogen vergunning gekregen. Maar vissers worden ook gesteund om katalysatoren aan te schaffen

[0:28:06] en de vraag is eigenlijk van ja. Gaat de minister daar niet toch handelen in valse hoop omdat uiteindelijk zal die natuurvergunning

[0:28:18] een breder kader hebben dan alleen stikstof en dan gaat het ook over het effect op de bodem op zeegras enzovoort van de garnalen visserij. Dus hoe gaat de minister dit nu doen en hoe gaat die voorkomen dat hij een beetje zelf in de vuist bent met deze subsidie

[0:28:37] dan

[0:28:42] over het fusieplan. Voorzitter,

[0:28:45] ik vind het dat is een heel mooi plan. Daar zitten hele mooie dingen in. Het is een beetje laat gestuurd. Dus dat dat mag. Maar goed. Het is in ieder geval een startnotitie over de visie voedsel uit zee en de grote wateren. Dat vind ik echt goed om na te denken over welke alternatieven zijn er nou voor vissers hebben als d zesenzestig ook een aantal jaren geleden noordzee visie neergelegd

[0:29:07] uiteindelijk ook bijgedragen aan de noordzee akkoord en daar is ook een belangrijke notie uit van zorgt dat er alternatieven zijn voor vissers dat je van de actieve naar de passieve visserij kan gaan en die lijnen onderschrijft het ministerie en ik zie ook mooie bewegingen om daar ook iets van te maken, zodat je die windmolenparken breder kan benutten.

[0:29:30] Het is echter wel dan weer heel vreemd dat de minister dan toch ook weer die actieve visserij gaat onderzoeken daarmee ook weer valse hoop creëren. Wanneer stopt de minister daar een keer mee.

[0:29:43] Dan hoort ook toch erbij en dat mis ik eigenlijk in dat plan is toch de handhaving.

[0:29:51] De nvwa. Die heeft gezien geconcludeerd dat de nederlandse visserij in zijn huidige vorm ernstige risico's voor natuur en milieu veroorzaakt

[0:30:01] en dat het dus echt een issue is met de de handhaving en dat de nvwa onvoldoende meerwaarde kan bieden om risico's te verminderen. Wat gaat de minister daaraan doen

[0:30:11] want dit is natuurlijk al een dertig, veertig jaar oud probleem zelfs een keer minister op gevallen is de braks die onvoldoende controleerde op de naleving van de quota verplichtingen eind jaren tachtig.

[0:30:30] Dus hoe gaat de minister zorgen dat deze duidelijke conclusie dat er iets mee gebeurt om ofzo. Op die manier ook een eerlijk speelveld te creëren, een eerlijk speelveld tussen de natuur en de visser.

[0:30:43] In dat verband. Voorzitter, hoe gaat de minister ervoor zorgen dat de europese bepalingen uit de biodiversiteit strategie natuurherstel verordeningen, namelijk dertig procent beschermde natuur ook onder water en nu gaan we uiteindelijk naar vijftien procent met het noordzeeakkoord. Het moet verdubbelen. Hoe gaat gaat de minister? Dat doen ook voor de waddenzee

[0:31:08] dan

[0:31:09] voorzitter.

[0:31:11] De.

[0:31:12] Vis vrije zones. Dat is nogal een gevecht geweest hier vanuit de kamer.

[0:31:18] Hoe loopt het met de invoering daarvan

[0:31:21] en bij het haringvliet en ook hoe voorkomt de minister dat er nog vergunningen worden afgegeven voor bijvoorbeeld de spiering visserij rondom rondom de afsluitdijk. Wat betreft plastic. Voorzitter, de microplastics en is het goed dat er nu strategie komt, maar zorgt dat u ook normeren, want er zijn alternatieven voor vispaleis. Dus gaat u zorgen dat dat ook gewoon gebruikt gaat worden. Het was geloof ik vier cent per kilo vis duurder en daarmee gaan we toch een hoop plastic afval in de noordzee te verminderen.

[0:31:57] Een groot deel van het plastic afval dat we vinden op de stranden is afkomstig van dat vispaleis. Dankjewel. Ik ben ik ben er doorheen. Dan was.

[0:32:06] Dankuwel namens d zesenzestig.

[0:32:09] Ik denk dat een bisschop alleen maar iets met het katholieke geloof te maken heeft. Die heeft het mis

[0:32:14] want het bisschop namens de staatkundig gereformeerde partij. De mannen.

[0:32:18] Zeker. Voorzitter dankuwel. Voorzitter, als de minister zijn visie en voedsel uit zee serieus neemt en dat zal hij ongetwijfeld doen. Dan moet hij ervoor zorgen dat de vissers niet steeds aan het kortste eind kortste eind trekken, zoals dat nu al maanden achterin gebeurt. Garnalenvisserij is al even genoemd. Ik trek heeft een vergelijking schiphol gebruikt. Het vroegere aantal vluchten als referentie voor zijn natuurvergunning visserijbedrijven mogen dat mutatis mutandis. Want die vlieger natuurlijk niet. Maar voor hun vangsten niet doen.

[0:32:50] De landsadvocaat heeft daarover geadviseerd en ik zou het op prijs stellen als de minister bereid is om dat advies van de landsadvocaat op dit punt van meten met twee maten naar de kamer zou willen sturen

[0:33:03] en een een volgende vraag wordt de subsidieregeling voor katalysator deze maand nog opengesteld en maakt de minister ook een gedegen werk van daadwerkelijke impact op beschermde natuur, waarde

[0:33:19] natuurorganisaties, wraken. De gevolgen voor de zwarte eens, bijvoorbeeld, terwijl de praktijk leert dat door de garnalenvisserij juist andere schelpdieren beter tot hun recht komen die juist voedselbron voor de zwarte eens zijn. Dus als die natuurorganisaties consequent zijn dan stimuleren ze

[0:33:38] en het ondersteunen ze de garnalenvisserij

[0:33:42] veelzeggend is het dat zoveel kottervissers meedoen aan de saneringsregeling en dat is voor fonds ons voorzitter, een zorgelijke stad start voor de visie voedsel uit zee.

[0:33:54] Europeanen eten tien miljoen ton vis, waarvan er maar een vier miljoen zelf wordt gevangen. Dus in de europese context. Waar blijft het perspectief voor vissers om door te gaan? Waar blijft de uitbetaling van de financiële regelingen voor innovatie zoals diesel electrisch aangedreven contact overbrugging en liquiditeit

[0:34:14] gaat de minister de onwerkbare aanlandplicht van tafel krijgen. Voorzitter, het wordt tijd dat er echt

[0:34:21] daadwerkelijk ondersteuning richting deze sector wordt.

[0:34:25] Gegeven,

[0:34:27] Zogenaamde tracker kost geven vissers het recht om in een bepaald gebied te vissen. Daarbij zit de schotten tussen boomkor en trouwen of borden visserij in de norris zone

[0:34:38] geld een boomkor verbod het zo'n visser zelf als je het wel met de bodemvisserij terechtkunnen

[0:34:44] met de borden wil de minister snel de schotten tussen deze vistuigen weghalen

[0:34:49] en is de minister bereid zich sterk maken voor meer ruimte voor visserij op de noordzee

[0:34:55] werken aan mogelijkheden voor de kotter visserij in windparken

[0:34:59] en combineer die windparken met natura twee duizend.

[0:35:01] De gebieden,

[0:35:02] Natuurorganisaties nemen nu de visserij op de bruine bank op de korrel

[0:35:06] gaat de minister ervoor zorgen dat de visserij hier mogelijk blijft. U weet profiteren jonge scholen en tongetjes juist van het los woelen van de zeebodem, zoals waarschijnlijk ook in de scholbox,

[0:35:18] en dan noem ik hier ook nog de schelpdiervisserij. De minister kijken naar mogelijkheden in windpark. Maar de vraag is hoe de kleine boten. Daar moeten komen.

[0:35:28] De minister ook inzetten op pallets dichtbij de kust. Voorzitter, en dan naar de glastuinbouw. Tot slot. Ik heb al in bij interruptie een aantal punten benoemd. Dan sla ik nu even over

[0:35:39] en ik onderstreep alleen nog maar dat het verlaagde tarief er niet voor niets is glastuinbouwbedrijven zijn geen multinationals. Het reguliere tarief zo onevenredig zwaar op de schouders van deze gezinsbedrijven.

[0:35:51] Verdrukken,

[0:35:52] De het c o twee sector systeem worden aangescherpt. De energieprijzen zijn hoog. De exploderende belasting heffen van belangen belemmert juist grote investeringen in bijvoorbeeld aardwarmte projecten of c o twee voorzieningen.

[0:36:06] Kortom, gaat de minister deze misrekening voorkomen. Hoe gaat de minister doen? De gretigheid met de energiebelasting contrasteert

[0:36:13] komt. Als constateer ik me met het uitblijven van de broodnodige correctie factor voor duurzame warmte in de sde regeling dankuwel. En wanneer komt die. Voorzitter, dank u zeer dankuwel.

[0:36:26] Best namens de sgp.

[0:36:28] Geachte afgevaardigde grinwis, namens de christenunie.

[0:36:32] Voorzitter dankuwel. Vandaag hebben we het over twee belangrijke duurzame sectoren binnen de voedselproductie, tuinbouw en visserij. Beide voor een groot deel in crisis en we beiden. Kom bij mij wel eens de vraag naar boven hebben het ons gevoel voor verhoudingen nog wel scherp.

[0:36:44] De situatie van met name garnalen vissers nodigt uit het stevig polariserende teksten. Maar ik weet het. Dat lost weinig op zullen verbinden om verder te komen

[0:36:52] zullen moeten verbinden om verder te komen. Maar voorzitter, als je een klein garnalen kotter in de waddenzee voorziet of in de voordelta dat aan de stikstof normen moet voldoen versus enorme containerschepen schepen met zoveel meer stikstof uitstoot die inmiddels al onherstelbare milieuschade aan hebben gericht, zoals de msc zoe

[0:37:09] destijds, en wel ongehinderd, vervuilend, en wel door mogen staan en dan denk je toch waar zijn we mee in vredesnaam mee bezig of voorzitter neemt de voorgenomen afschaffing van vrijstelling voor de tuinbouw sector waar het coalitieakkoord inzet op drie op stuk drieëndertig miljoen voor het afschaffen van het verlaagde tarief voor de glastuinbouw en de energiebelasting en op stuk honderd miljoen

[0:37:28] door het beperken van de input vrijstelling voor kaas klinken opeens bedragen als zevenhonderd eenenzestig miljoen in tweeduizend vijfentwintig in totaal aan lastenverzwaring en acht, honderdveertig miljoen in twintig, dertig in het onderzoek van de wur veel en veel meer als is afgesproken in het coalitieakkoord. Dat kan toch niet waar zijn. Het gemiddelde bedrijfsresultaat per vierkante meter betaald nota bene alleen al hierdoor van dik zes euro in de plus na bijna vier euro in de min. Nogmaals, dit kan niet waar zijn bij zo'n klap kun je investeringen in energietransitie in deze sector op je buik schrijven. Ik neem aan dat de bedragen in het coalitieakkoord leidend zijn en ook de inspiratie erbij, namelijk de voorstellen uit het rapport van laura van geest en niet zo zijn doorgerekend vervolgens wat gaat het kabinet doen aan de maatvoering van de beperkingen van de input vrijstellingen en of wanneer komt het kabinet met een correctie regeling in de sde plus plus om juist nu de warmte transitie niet verder te frustreren, maar aan te jagen motie die ik samen met de vvd heb ingediend.

[0:38:21] Op dit moment geldt voor de veel glastuinbouwbedrijven investeren in verduurzaming is te risicovol, mede vanwege de de steun van nul of het gedrag van leveranciers van restwarmte. De gasprijzen crisis voorzitter, trekt diepe sporen. Tegelijk blijft de tuinbouw sector innovatieve en adaptief ondernemers houden zich bijvoorbeeld staande met seizoens productie vanuit duurzaamheids perspectief top. Maar we moeten wel de consument meekrijgen. Ook in de toekomst zal meer eten. Volgens het seizoen. Het verschil betekenen voor met name solitaire glas bedrijven. Dat kan de minister te doen, bijvoorbeeld in het landbouwakkoord dan wel een verplichting aan supermarkten onder meer consumenten vaker aan een seizoens groente, fruit en bloemen te krijgen.

[0:38:57] Dan spreek ik nu weer naar de visserij waar na alle tegenslagen van de afgelopen periode nu opeens onzekerheid is over de bodem behorende visserij. Wat weet de minister van de europese plan om alle bodem behorende visserij in europa op termijn te willen verbieden voor natura twee duizend gebieden. Dit zou het einde van de garnalen visserij in nederland betekenen. Wat bedoelt de minister. Om dit te voorkomen? De natuurvergunning voor gaan naar de vissers blijft onzeker. Eerst door stikstof uitstoot. Maar inmiddels ook door rijkswaterstaat noord nederland

[0:39:22] die de wadden academie om advies is gevraagd of het effect van garnalen vissen. Op de waddenzee kan de minister bevestigen dat de originele beoordeling van de vergunning staat en niet verder wordt aangepast, was immers voor de stikstofcrisis en vruchtbare situatie en nu wordt de vergunning op heel andere gronden onzeker wanneer of waarom heeft rijkswaterstaat noord nederland uberhaupt een extra onderzoek gevraagd is de minister het met mij eens dat dit leidt tot rechtsonzekerheid over de stikstof afspraken en minister ziet er ook dat negen maanden best krap is. Hoe ziet de minister dat in de praktijk voor zich zijn. Maar enkele scheepswerven we al die korreltjes langs moeten voor katalysatoren, wat niet al.

[0:39:56] En waar blijft tussen stikstofbeleid voor de rest van de scheepvaart. Als in de toekomst goede keuzes willen maken, hebben we onderzoek nodig. Hoe erg is zo'n cluster pays bijvoorbeeld nu echt precies voor de bode.

[0:40:06] Ik kom ook hier weer terug op het gevoel voor verhoudingen. Sinds negentien, negentig brengt rijkswaterstaat jaarlijks minstens twaalf minstens twaalf miljoen kuub zand op de kust staan om deze op z'n plaats te houden en dat stijgt na twintig miljoen kuub ten minste.

[0:40:17] Over boer bodem behoren gesproken.

[0:40:20] Hoe wordt deze bodem beroering afgewogen tegen geringe bodem beroering door bijvoorbeeld garnalen vissers. En hoe komt de minister tot eenduidige wetenschappelijke onderbouwing? Welke onderzoeken lopen er op dit moment die de basis gaan vormen voor de toekomstvisie visserij in het verlengen van vergunningen dankuwel dan in de voordelta ook nog de vraag hoe dat nou gaat en hoe na of doorbroken kan worden dat de huidige vergunningen stoppen zijn in het verleden afspraken gemaakt met de gemeente die daar liggen met de vissers.

[0:40:46] Dankuwel. Meneer gymles

[0:40:48] register.

[0:40:50] Er zijn geen bisschop uw laatste interruptie alstublieft.

[0:40:54] Mijn laatste vraag bewaard voor

[0:40:57] mijn collega's van de christenunie en ook in de lijn met de vragen die ik al eerder heb gesteld aan een paar collega's

[0:41:06] ook terecht de vinger gelegd bij de enorm hogere geraamde belastingopbrengst en terechte vraag aan de minister van is de minister bereid om de in het coalitieakkoord genoemde dragen als leidend te zien in plaats van

[0:41:22] en de onderliggende uitgangspunten maar gewoon door te rekenen en daar honderden miljoenen extra binnen te halen

[0:41:32] en

[0:41:33] is de christenunie bereid om daar de minister in te ondersteunen. Even afhankelijk van de van van de reactie van de minister als die toezegging van.

[0:41:42] Dit gaan we doen.

[0:41:44] Dan komt er geen motie van ons. Maar is de christenunie eventueel bereid om samen met ons een motie in te dienen of die motie te steunen om

[0:41:52] in die richting te denken.

[0:41:54] Wat is daarop uw antwoord? Voorzitter,

[0:41:57] Ik ga even even de juiste volgorde.

[0:42:01] Er is op verzoek van een motie van de kamer van inderdaad, onder andere collega's valstar nog een aantal en een aantal collega's en mij gevraagd om een impact analyse die is aan u nu aan het kabinet om te reageren en gebruik is dat bedragen uit het coalitieakkoord

[0:42:15] zoals opgenomen in de stad nota leidend zijn voor voor de maatvoering van maatregelen en niet andersom. Dus ik ga ervan uit dat voor dit kabinet de bedragen leidend zijn en niet de de maatregelen zoals ze zijn onderzocht royal haskoning. Want daar vind ik echt een discrepantie zitten ze hoe ruim zij die maatregelen hebben geinterpreteerd en hoe ze in het coalitieakkoord stonden en hoe ze ook in het rapport met bestemming parijs van laura van geest stonden. Er zit een discrepantie tussen. Dus daar moet een correctie plaatsvinden.

[0:42:44] Wij hebben.

[0:42:45] We in deze minister in het kabinet dat ze die correctie gaan toepassen. Dus ik weet niet of daar op dit moment de motie voor nodig is. Dan gaan we ook verder met de beantwoording van de minister luisteren, maar de bedragen zijn leidend en niet de bedragen die nu in die impact analyse tot ons zijn gekomen. De bedragen uit het coalitieakkoord zijn niet anders.

[0:43:03] Meneer bisschop heeft geen interruptie meer. Jullie zitten als er kaders vijftig, waaronder de ouders iets te vragen van mevrouw vestiging partij voor de dieren.

[0:43:11] Dankuwel. Voorzitter, en de heer grinwis heeft een aantal verstandige dingen gezegd over seizoens groenten eten. Daar ben ik heel blij mee. Ik wilde ook vragen hoe de christenunie denkt over de sierteelt. En dan met name naar de verwarmde teelt daarvan is dat volgens de heer grinwis dan ook een essentiële sector.

[0:43:29] Meneer gymles,

[0:43:32] Zoals je voedsel nodig hebt voor je fysieke gezondheid. Zo zou een bloemetje in deze zaal niet misstaan om de mentale gezondheid wat op te fleuren.

[0:43:41] Dus dus ik ik ga niet zomaar mee in de

[0:43:46] mogelijke suggestie die onder de vraag zou kunnen liggen dat bloemen niet belangrijk zouden zijn.

[0:43:54] Wel zou ik willen ondersteunen van kijk hoe kunnen wij zo zoveel mogelijk gebruik maken van de natuurlijke elementen, zoals de zon onder de de bloem van het seizoen en de groenten van het seizoen te bevorderen. Dus dat is de partij van mijn opmerking. Er zit geen moreel oordeel in dat een bloem uit een verwarmde kas op voorhand fout zou zijn. Helemaal niet. Wel zou ik zeggen. Deze glastuinbouw sector. En trouwens onze hele nederlandse industrie is na de tweede wereldoorlog of na de vondst van de gasbel in slochteren gebouwd op goedkope fossiele fossiele brandstoffen fossiel gas. Daar moeten we zo snel mogelijk van af. Dus mijn vragen zagen er ook in toe om dat snel om te turnen. Niet.

[0:44:36] Om de bloem. Bloem,

[0:44:37] De kwaad daglicht te stellen. Dank u wel voor het mini college. Maar de gymles voor vestigingen aan u het woord.

[0:44:44] Meneer wassenberg. Die zit hier samen namens de partij van de samen. Vier minuten is alles wat ik teveel praat gaat ten koste van de lasten en dan dus niet dat hij dadelijk voor spek en bonen bij heeft gezeten. Dan valt die bomen vallen nog mee. Maar dat spa kunt u me echt niet doen. Mevrouw vestiging.

[0:44:59] Voorzitter, we gaan zien of ik die vier minuten dan inderdaad gaan volmaken. Maar ik ga gauw beginnen want het wordt inderdaad een duo presentatie wordt dat op de timers knop gedrukt door mijn collega's die het gaat hebben over de visserij en ik ga me focussen op de tuinbouw.

[0:45:13] Want er is een belangrijke sector die zorgt voor ons groente en fruit. Maar van de verwarmde glastuinbouw ben ik minder fan met gebruik van veel energieproducerende rozen voor de wereldmarkt en tomaten voor in de winter in tweeduizend, eenentwintig stoten. De sector zes komma vijf megaton c o twee uit. Dat is meer uitstoot dan een derde van alle woningen in nederland en zelfs al zouden we alle benodigde energie en warmte duurzaam kunnen opwekken. Dan hebben we die energie keihard nodig voor huishoudens en andere essentiële sectoren verwarmde kassen zijn geen essentiële sector deelt de minister dat inzicht erkent hij dat het tijdperk van goedkoop gas waarschijnlijk voorgoed voorbij en onhoudbaar is en herkent hij dat alternatieven zoals geothermie en aquathermie duur zijn en dat daarbij ook risico's kleven, erkent hij dat het vanwege de klimaat crisis en een schone en veilige leefomgeving noodzaak is dat de glastuinbouw sector afgebouwd gaat worden

[0:46:05] en zo. Nee, waarom niet. Heeft hij laten berekenen hoeveel duurzame energie en warmte er nodig is om de glastuinbouw van deze omvang in de benen te houden.

[0:46:14] Interruptie van meneer boswijk.

[0:46:17] Ja voorzitter, ik deel de opmerkingen van collega's vestiging dat inderdaad energie een grote uitdaging is en zijn schaars gas een schaars goed maar is mevrouw vestiging met mij eens dat als je een mondiaal kijkt

[0:46:32] dat water en veel groter probleem is en dat gas. Daar wordt nu heel hard aan gewerkt. Dat werden de gasten gebruik terug terugbrengen. Dus ik denk dat we op termijn als wij die sector door de bocht en helpen en dat zal moeten met steun vanuit de overheid dat als er eenmaal door de bocht heen zijn dat wij juist het het voedselvraagstuk kunnen ook voor een groot deel kunnen oplossen, omdat wij zoveel kennis hebben, want wij, ik zal een voorbeeld te noemen. Een keer naar ik zal het kort doen maar ik vind wel om even in perspectief op laat ik de focus heel erg op gas. Maar mondial zien is water het grote vraagstuk. Als je kijkt voor een kilo tomaten. Dan kun je denken joh. We moeten die tomaten in spanje doen dan kan me voorstellen. Heb je een beter klimaat. Maar daar water een enorm groot probleem en kost een kilo tomaten kost zestig liter water, waardoor bij ons maar vier liter water kost dus kan je misschien denken joh ik snap het energie zo groot probleem. Dan kun je reflex zijn dan moeten we maar stoppen met de sector of we moeten ze niet helpen, kunnen ook denken we stoppen de gemeenschapsgeld bij. We gaan ze maximaal helpen, zodat wij laten ons kennis kunnen gebruiken om in spanje hun ook te helpen om minder water te gebruiken. Hoe kijkt vooral vestiging daarna.

[0:47:44] Mevrouw vestiging,

[0:47:45] Voorzitter, heel fijn ook dat de boswijk iets breder wil kijken dan alleen maar naar de fossiele energie en ik denk inderdaad dat het verstandig is om het breder te bekijken en dan zul je ook moeten erkennen dat we misschien niet jaarrond tomaten moeten gaan eten en dat we meer seizoens gebonden, groenten en fruit moeten gaan delen en ik denk dat dat een verstandige keuze is en dat je dan op die manier uiteindelijk en toekomstbestendige sector overhoudt, waarbij je niet wereld rond je je voedsel wil gaan exploiteren.

[0:48:16] Met een boswijk.

[0:48:17] Voorzitter, ik denk dat inderdaad heel goed is om ons seizoens gebonden te eten. Ik denk ik eet elke elke week aardappels, groente vlees, vlees. Misschien niet echt een goede in uw straatje. Maar aardappels, groente vooral veel hollandse groenten die ik probeer mijn straat mijn steentje bijdragen. Ik ben het daar helemaal mee eens. Natuurlijk is het zo, maar tegelijkertijd. Ik vind niet dat je het zo plat kan slaan dat we er dan wel helemaal niks want het feit is wel gewoon dat wij hier zo veel kennis ontwikkelen op dit gebied moet je nagaan hij dat wij niet doelmatig exploiteren, maar stellen we die kennis exploiteren en

[0:48:50] om die kennis te ontwikkelen.

[0:48:51] Heb je wel een kritische massa nodig en heb je een stevige u glastuinbouw nodig. Dus is mevrouw vestigingen met mij eens dat om die sterke glastuinbouw te hebben dat je niet moet focussen op alleen het energieverbruik. Maar dat je dan misschien moet zeggen joh we gaan ze daar veel meer in ondersteunen en wij wij gaan er alles aan doen om die sector voor nederland te behouden. Om uiteindelijk is het van essentieel belang en dan heb ik het niet eens over de kilo tomaten te exploiteren van essentieel belang dat wij al die kennis kunnen gebruiken om andere landen hierin te helpen en zeker als je kijkt naar de wereldbevolking toeneemt en de klimaatverandering. Dan moet mevrouw vesting te denken. Het cda is helemaal gelijk. Ik sluit me bij aan en voor nu moeten we misschien qua energieverbruik even door de vingers kijken en gaan we er alles aan doen om te helpen. Hoe kijkt de vestiging?

[0:49:36] Als we zo doorgaan, komt de tweede termijn van de kamer echt in gevaar. Ik voorspelde nu al. Dus we moeten echt korter een punten gegaan zijn. Mevrouw vestiging.

[0:49:44] Er-voorzitter. Ik denk dat ik alleen maar kan concluderen dat het heel goed is dat het cda zich zorgen maakt over grondstoffen verspilling voor de productie van voedsel en laten we dan alsjeblieft ook kijken bijvoorbeeld naar die intensieve veehouderij waarbij we verschrikkelijk veel water gebruiken om uiteindelijk een klein stukje vlees te gaan produceren.

[0:50:02] Maar goed om.

[0:50:02] Discussie te hebben maar forum dan helemaal breed en wees dan ook niet. Najaar dat je niet naar die sectoren kijkt. Denk dat dat heel erg belangrijk is.

[0:50:10] Meneer bos. Ja. Voorzitter, de zeven. Het cda staat tegenwoordig ook voor consequent. Dus mevrouw vestiging weet dat ik zelfs moties hebben ingediend wat ik heb gezegd we moeten veel meer kijken hoe de juiste eiwitten ik met collega's de groot gekeken hoe kunnen we voedselverspilling tegengaan en misschien reststromen veel meer gebruiken wat er initiatieven verder uiteraard ook al heel erg doet, maar nog meer gebruiken. Hoe kunnen we eiwitten veel meer vanuit europa halen en niet helemaal vanuit zuid-amerika. Want dat vind ik ook belachelijk.

[0:50:40] Dus ik ben al heel erg consequent. Het zou mooi zijn als mevrouw vestiging dat ook is gekomen, kan misschien nog een stapje verder.

[0:50:49] Van vestiging,

[0:50:50] Voorzitter, ik zie dat er enige beweging is bij het cda. Dus dat is positief en hij hoeft zich geen zorgen te maken. Voorzitter, dat dat de hier boswijk van mij geen tomaten meer mag eten. Maar ik zeg doordat dat niet het hele jaar.

[0:51:02] Verrassingen op één minuut acht gesproken. Ik weet niet hoeveel nog spreken. Maar die volle tijd gaat eraan alstublieft.

[0:51:07] Voorzitter, we doen het fifty-fifty zou zijn wij opgevoed. Ik wilde nog vragen, voorzitter over de energie en de warmte of hij dan niet concurreren met huishoudens en essentiële sectoren. Voorzitter, hoe beoordeelt de minister dat de sector in tweeduizend, eenentwintig wel heeft geïnvesteerd in energiebesparende maatregelen ook met belastinggeld. Maar dat de totale uitstoot. Toch is toegenomen. Het klimaatdoel werd hiermee al niet gehaald. Onder andere omdat het areaal kassen is gegroeid, vindt de minister deze uitgave van belastinggeld doelmatig in zijn brief van afgelopen dinsdag schrijft de minister dat individuele tuinders de beslissing kunnen maken dat voor hen de overstap naar alternatieven voor aardgas niet mogelijk of wenselijk is en zij zullen moeten afbouwen of omvang omvormen. Gaat de minister dan ook de omvorming naar voedselproducten in koude kassen of in de volle grond stimuleren, want hiermee kan hij het areaal aan verwarmde kassen actief afbouwen. Graag een reactie.

[0:51:59] Dankuwel. Mevrouw vestiging. Meneer wassenberg.

[0:52:03] Voor de dieren. Dagvoorzitter. Voorzitter, voorzitter, het europees milieuagentschap is bodem behorende het meest schadelijk voor de zeebodem

[0:52:12] en het europees parlement wil daarom dat vanaf tweeduizend dertig geen bodem behorende waarschijnlijk plaatsvindt in beschermde mariene gebieden. Denemarken verbiedt bom core nu al in natuurgebieden en ook nederland moeten halen. Dertien komma zeven procent van de noordzee. Dit jaar nog gevrijwaard zijn van borden. De wedstrijden dat is besloten en het noordzeeakkoord.

[0:52:33] Beide landbouwministers erkennen de impact van bodem broer, de visserij op de natuur, maar blijven zich toch voor inzetten om die vergunning verboden behorende garnalenvisserij in nota bene natura twee duizend gebieden te behouden dat voor zes jaar

[0:52:47] is onbegrijpelijk, onverstandig en volgens ons ook onrechtmatig. Mijn vraag aan de minister is hij het met me eens dat die gedoogd periode mogelijk moet worden ingetrokken omdat er, zoals dat heet, redelijk wetenschappelijk bewijs bestaat over de impact op de natuur. Mijn vraag ook hoeveel procent van de noordzee is nu gesloten voor bodem behorende visserij. En hoe gaat de minister ervoor zorgen dat die dertien komma zeven procent ditjaar werkelijk wordt behaald. Wanneer horen we daar meer van?

[0:53:16] Dan voorzitter verschenen er afgelopen maanden opnieuw alarmerende berichten over illegale visserij door nederlandse bedrijven.

[0:53:22] Drijven.

[0:53:23] De europese rekenkamer publiceerde kritisch rapport over tekortschietende controles op die illegale visserij en in diezelfde periode kwam de universiteit van tilburg met een rapport waaruit bleek hoe er ook gevist met netten die eigenlijk te kleine maas hebben waardoor jonge kleine vissen worden gevangen en dat maakt het herstel van populaties, de populaties.

[0:53:44] De toekomst heel moeilijk. Misschien wel onmogelijk.

[0:53:47] Is de minister met me eens dat illegale visserij keihard moet worden aangepakt en hoeveel van de toegezegde vijftien komma twee ft voor de nvwa zijn al inzetbaar voor die controles op de visserij. Als laatste. Voorzitter, het nieuwe rapport van personeel world farming laat zien dat industriële viskwekerijen niet het antwoord zijn op voedselzekerheid. Sterker nog, dat zet aan tot overbevissing. Twintig procent van de gevangen vis wordt aan visetende vissen in die viskweek krijgen gevoerd en daarmee wordt het ecosysteem verder ontwricht dankuwel minister met me eens dat dit onderhoud zou moet stoppen. Dankuwel. Voorzitter, als laatste. Ik had het over dat rapport van compassion in world farming. Ik weet niet of niet goed heeft. Ik heb het hier. Ik wil dat via de borden graag aan de minister. Meneer de bode.

[0:54:29] Die komt die kant op. Er wassenberg en zorgt er bij de minister komt dankuwel voor deze handelen wassenberg inbreng namens de partij voor de dieren.

[0:54:37] Meneer thijssen, partij van de arbeid.

[0:54:41] Dagvoorzitter jaar weer een een belangrijk debat en ik mag vandaag spreken namens groenlinks. Maar de afgelopen vrijdag een mooie samenwerking want laura bromet ging mee naar een werkbezoek aan de glastuinbouw en ik ging naar een werkbezoek in velsen naar een sociaal wijkteam

[0:54:57] die zien wat er achter de voordeur gebeurt. Gezien de hoge energieprijzen in die armoede en deze dingen hangen natuurlijk ontzettend veel samen want de gasprijzen zijn omhooggeschoten. Er is een beperkte hoeveelheid gas die we kunnen gebruiken en de afgelopen najaar is misschien het beeld ontstaan dat wij niet zouden houden van bloemen. Wij houden ontzettend van bloemen en mijn partij houdt ontzettend van rode rozen en maar we merken wel dat er schaarste is en als wij moeten kiezen, moeten we nou een bejaarden tehuis verwarmen of moeten we huishoudens verwarmen of moeten we een luxeproduct in verwarmde kas te maken. Dan komen we er wel voor een dilemma te staan waar we voor moeten kiezen en ik denk dat dat wel

[0:55:33] een essentie is in deze in dit debat. Dat wil ik ook vragen aan de minister kijkt mijn collega's bromet is bij allemaal kasten geweest die inderdaad energie neutraal of bijna energieneutrale aan het werken zijn die heel erg hard bezig zijn en c o twee uitstoot naar beneden te brengen en klimaatneutraal te werken,

[0:55:48] maar we constateren ook dat er heel veel spelers in de sector die dat nog niet doen die de afgelopen jaren met de lage gasprijzen toch bij zijn blijven zitten en nu op de blaren zitten.

[0:55:58] Interruptie, van mevrouw van der plas,

[0:56:01] Ja. Dankuwel. Want ik maak wel bezwaar tegen hoe de heer thijssen hier continu

[0:56:08] burgers tegen boeren opzet. Het laatst was er al in een debat landbouwdebat.

[0:56:15] Dan ging het over huizen of koeien achtige uitspraken. En nu is het weer of de bejaarde lekker warm in huis laten zetten of bloemen. Ik vind het gewoon echt niet kunnen.

[0:56:27] Ik vind het dat is je zet. Er is helemaal geen sprake van of het of bloemen moeten zijn of bejaarde mensen met de verwarming aan dat het hele valse tegenstelling en ik vind dat we dat hier niet moeten doen dat je dat genuanceerder brengt dat je zegt van ja, we moeten keuzes maken in onze maatschappij. Dat snapt iedereen. Maar hier wordt continu de burger tegen boeren opgezet en andersom. En ik wil vraag aan de heer thijssen om dat gewoon achterwege te laten.

[0:56:54] Meneer thijssen.

[0:56:56] We hebben ik zit toevallig ook in de commissie van ez. K van economische zaken en klimaat en daar hebben we afgelopen jaren meerdere malen het crisisplan voor gas besproken omdat we mogelijke omdat we de het gevaar zagen dat poetin de gaskraan helemaal dicht zou draaien en dat er een gastekort zou zijn en dat er wel degelijk gekozen zou moeten worden. Wie krijgt nou eigenlijk wel wel of geen gas.

[0:57:18] Dan moet er inderdaad gekozen worden en daar is groenlinks en pvda zijn er heel duidelijk in geweest als er gekozen moet worden en eerlijk gezegd staat ook in de wet. Dan krijgen de beschermde gebruikers. Gas was de huishoudens. Maar dan moet er in de industrie en de glastuinbouw en al die andere gas gebruiken industrieën gekozen worden.

[0:57:33] En dan kijken we naar onderwerp van dit debat naar het convenant dat gesloten is dat die moet leiden tot c o twee reductie. En dan zien we dat de c o twee niet naar beneden is gegaan dat afspraken van het convenant niet gehaald zijn, dan is mijn collega's bromet bij een aantal voorlopers geweest die hard bezig zijn om dat gasgebruik wel weg te krijgen. Maar er zijn ook heel veel achterblijvers

[0:57:53] en daar moet het volgens mij over gaan. Er is nu een nieuw convenant en mijn vragen aan de minister zijn. Hoe gaan we nou zorgen dat dit convenant wel gehaald wordt. Of krijgen we in tweeduizend dertig weer een briefje die zegt convenant niet gehaald. We gaan het nog een keer proberen met weer een convenant.

[0:58:06] Van der plas.

[0:58:09] Ten eerste constateer ik dat de heer thijssen niets van zijn woorden terugneemt dat het opzetten van burgers tegen tegen boeren tuinders in dit in dit geval dat dat gewoon in stand blijft voor de rest heeft de heer thijssen zegt ook van ja weet je. Er zijn wel wat voorlopers. Maar er zijn ook heleboel die achterblijven. Ik denk het glastuinbouw in nederland koploper is in de wereld. Het zijn gewoon koplopers. En als het dan hebben met de achterblijvers focus je dan gewoon even op die achterblijvers en ga niet zeggen. Ja, omdat we bloemen hebben, dan moeten de bejaarden in een koud huis zitten. Wat zo wordt dat hier gewoon gesteld. En mijn vraag aan de heer thijssen is weet de heer thijssen ook dat glastuinbouw in nederland dat het ook een hele grote energie opwekken is tien procent van het gebruik van stroom door consumenten in nederland. Dat is afkomstig van de glastuinbouw en mensen in nederland ontvangen stroom omdat die glastuinbouw die energie opwekt en dat hoor je dan nooit en ik vind ik nogmaals, voorzitter, ik ga het nog een keer zeggen. Ik vind het heel kwalijk dat op deze manier de tuinen worden neergezet als energieslurpers en grote gasverbruikers omdat ze er komt erop neer van. Er gebeurt vrij weinig vind ik gewoon heel. Ik vind het heel.

[0:59:22] Vervelend. Dat is al een paar keer luid en duidelijk dankuwel

[0:59:25] meneer thijssen.

[0:59:27] Even over de boeren versus burgers. Ik zeg nooit boer versus burgers. Wat ik zeg is dat er een boeren dat er een landbouwsector is in dit land, die zorgt voor stikstof vervuiling, die ervoor zorgt dat de natuur op omvallen staat.

[0:59:40] Er zijn ook andere sectoren die dat doen. Mobiliteit, industrie die door ook voor. Maar de natuur staat op omvallen

[0:59:44] en het staat zelfs zo erg op omvallen dat als ik een huis wil bouwen, waarbij een heel klein beetje stikstof vrijkomt

[0:59:50] als die stikstof terechtkomt op een stukje natuur

[0:59:54] dan sterft de natuur

[0:59:55] dan sterft de schone lucht. Dan hebben we dadelijk geen drinkwater meer.

[0:59:59] Dat is wat de rechter gezegd heeft de rechter die heeft ingegrepen en heeft gezegd zelfs die heel klein beetje vervuiling van het bouwen van een huis. Dat kan niet meer.

[1:00:07] En de debatten waar ik mevrouw van der plas tegenkomt. Dat zijn de debatten over de landbouwsector. En dan zeg ik dus die landbouwsector die moet echt hervormen. Die kan heel lekker biologisch voedsel gaan maken natuurinclusief, zodat de woningbouw het bouwen van huizen mogelijk wordt en dat is keihard nodig.

[1:00:23] Dat is volgens mij niet dat ik zeg boeren en burgers staan tegenover elkaar. Wat ik zeg is

[1:00:28] de landbouwsector moeten hervormen.

[1:00:31] De bedrijven in die sector moeten bijdragen. De boeren die moet in de mogelijkheid worden gesteld om biologisch lekkere natuurinclusief voedsel te maken, zodat we de huizen kunnen bouwen voor de burgers.

[1:00:40] Wel eerst met een valse naar boswijk.

[1:00:45] Ik hoor in ieder geval de heer tijdens te zeggen dat de boeren in de mogelijkheid moeten worden gesteld om verduurzamen en ik hoop dat u die mogelijkheid ook aan de tuinbouw geven eigenlijk een punt wat mevrouw van der plas net al maakte dat ging over die tien procent tot tien procent van de energie uit de beker komt van de tuin. Dus dat doen de tuin. Dus die hebben er eigenlijk bijna zal het niet eens meer invloed op tot wordt gewoon extern geregeld door de energiemaatschappijen, zoals u hoop tot de heer thijssen, zich daar ten zeerste van bewust is dat als hij de glastuinbouw van het gas halen dat hij er zelf vind het een onzalige vergelijken. Maar als die man toch maakt dan moet je ook goed beseffen dat er dan die bejaarden dus zelf ook in de kou laat zitten en ik vraag me ook af of de heer thijssen zich ervan bewust is. Dat straks? In de zomer hebben we die die windmolens waar de heer thijssen zo verzot op is. Daar hebben we de zonnepanelen is, is de heer thijssen zich er van bewust dat dan die tuin. Dus die die lampen hebben hangen dat die in de zomer op klaarlichte dag worden aangezet. Om ervoor te zorgen dat onze energie het niet overspannen.

[1:01:37] Meneer thijssen.

[1:01:38] Ik vind het heel fijn om name een landbouw, woordvoerder energiedebat gaan voeren, want energie is het andere vak. Wat ik doe in deze kamer. Dus wat er gaat gebeuren is als wij meer zonnepanelen en windmolens op zee krijgen. Dan gaan we groene waterstof produceren en die groene waterstof die gaan we opslaan, zodat als het even niet waait of als de zon even niet schijnt dat we dan maar elektriciteit kunnen maken en kunnen zorgen dat de lampen blijven brand in nederland. En wat we gaan doen is. We gaan zorgen dat er een slim netwerk komt. Dus dat de elektriciteit gaan gebruiken. Huishoudens, maar ook de industrie op moment dat er heel veel goedkope, groene stroom is en dat we die vraag naar elektriciteit. Een beetje terugschroeven op het moment dat er wat minder is. Dus ja dat is de grote transitie die erin energiedirect aan zit te komen en iedereen die er verstand van heeft. Die zegt ja die kan prima werken. Kom maar op.

[1:02:22] Meneer valstar. Dat is hartstikke.

[1:02:23] Ik goed want dan komen we ergens want we hebben namelijk ook al jaren voor nodig om dat in te kunnen regelen. Dus kan ik de heer thijssen in ieder geval vragen dat hij die transitie die toch wel tuinbouw wil maken naar tweeduizendveertig dat ik die van harte onderschrijft.

[1:02:34] Ja of nee thijssen.

[1:02:36] Daar zo snel gaat dan ook niet. Kijk. Mijn vraag aan de minister is

[1:02:41] meneer valstar even luisteren. Naar mijn vraag aan de minister is hoe weten we nou dat dit convenant wel gehaald gaat worden, kunnen er sloten op de deur. Want het vorige convenant is niet gehaald. C o. Twee uitstoot is verhoogd. De voorlopers waar u bent geweest of waar de heer balster is geweest. Afgelopen vrijdag. Die ondervinden nadelen van de achterblijvers.

[1:02:59] Dus ja, ik wil heel graag een glastuinbouw sector die klimaatneutraal is die geen gift meer gebruikt. Die lekker voedselgebied die lekker voedsel produceert. Ik wil graag van de minister weten als we dit uitvoeren, hebben we dadelijk een sector die zonder subsidie de internationale concurrentie aankan zijn hier aan het knokken voor een sectoren die levensvatbaar is in tweeduizend dertig in tweeduizendveertig, daar een slot op de deur van het convenant, zodat we zeker weten dat het gaat gebeuren

[1:03:22] en dan is mijn vraag. Dat zegt de minister namelijk zelf ook niet alle tuinders gaan deze draai kunnen maken. Dus mijn vraag is systemen die visie meneer de minister.

[1:03:32] Welke tuin was het wel en niet gaan halen. Hoe gaat u doen met degenen die er niet gaan.

[1:03:35] Is heel slim slimme die doet inderdaad tijdens een interruptie vragen stellen aan de minister. Dat gaan we dadelijk van de minister om eerst eens naar boswijk aan de beurt. Meneer vast en zeker als laatste punten twee interrupties is.

[1:03:46] Ik zal hem hier afronden van het. Ik geloof niet dat ik daar veel verder mee komt met de heer thijssen. Ik ben blij dat hij op de uitnodiging is ingegaan om een keer in het westland te komen kijken welke verduurzaming projecten daar plaatsvinden en ik ben het zeer met hem eens dat het al vaker gezegd niet iedere tuinen gaat dit halen. Ik heb vaker het voorbeeld aangehaald van de chrysanten kweken in de maasdijk. Drie hectare loopt tegen de zestig aan heeft een gas ketel geen goed gascontract die die heeft het niet gehaald. Die is overgenomen door een grote bedrijf. Dat is ook gewoon een logisch gevolg. Maar hoe gaan we er dan voor zorgen dat die grotere bedrijven die dus wel toekomstperspectief hebben dat we die dus verder gaan laten verduurzamen. En daar wil ik de heer de heer thijssen wel op vastpinnen gun die glastuinbouw sector die tijd en ga niet nog allerlei extra hekjes en maatregelen op de glastuinbouw uitstorten. Maar zorg. Nou, dat wij die helpende hand gaan bieden om verder.

[1:04:33] Verduurzamen. Thijssen,

[1:04:37] Ik ben niet tegen de glastuinbouw en ik vind het hartstikke goed dat ze willen verduurzamen. Ik wil nu alleen graag weten dat het ook echt gaat gebeuren en ik wil graag van de minister niet alleen horen van de glastuinbouw is geweldig. Maar ik wil ook een plannen ook degenen die het niet gaan halen. Wat doen we daar dan voor is daar een visie voor of laten we dat de markten over en moeten ze maar kapot gaan.

[1:05:00] Prima dan boswijk.

[1:05:02] Dank. Voorzitter, voorzitter, voordat ik mijn interruptie begin, maak even de disclaimer dat ik erken dat er een stikstofprobleem is en dat de natuur onder druk staat. Maar ik krijg een beetje jeuk van als we het zo plat slaan. Wat de heer thijssen net zei van ja als we het is zo erg dat als wij een huis bouwen en dat kleine beetje stikstof komt terecht op de natuur dat het dan meteen omvalt. Ik vind dat een beetje wat simplificeren van van de opgave over staan. Want waarom kunnen we geen huizenbouw dat deze vooral mee te maken dat we het juridisch klem zitten want je kan namelijk niet zeggen dat ene. Ik zie u lachen. Maar ik kan eigenlijk om janken. Want uw opmerkingen zorgen ervoor. Dat is dat is olie op het vuur voor de de mensen op de flanken die zeggen joh die lui snappen er niks van de wetenschap zelf ze echt je kan niet zeggen dat een beetje stikstof komt precies op de natuurgebied en het valt onder zeg ik daarmee dat stikstof geen probleem van natuur. Jawel dat zeker probleem. Maar dat we geen huizen kunnen bouwen is omdat wij te lang teveel stikstof hebben uitgestoot. En dat we moeten gaan reduceren. Maar dat zegt niet dat dat ene stikstof op dat een natuurgebied. Dat zit een stuk complexer in elkaar en daarom wil ik de heer thijssen toe oproepen als hierover begint die complexiteit ook mee te nemen en niet plat te slaan, want daarmee geeft hij alleen maar weer brandstof voor mensen die alles in twijfel trekken en dat lijkt mij niet verstandig. Meneer thijssen.

[1:06:28] Volgens mij kijk dat is het nadeel van deze debat dat we vier minuten hebben en dat ik ook nog een paar andere punten wil maken. Maar het is precies zoals de heer boswijk zegt. Dus we zitten juridisch klem en we zitten juridisch klem omdat we

[1:06:41] in de natuur klem zitten omdat we tegen een planetaire grenzen aanlopen van de natuur die er heel erg slecht voorstaat in nederland

[1:06:47] en het is ons als parlement niet gelukt

[1:06:50] onder de kabinetten en de afgelopen kabinetten

[1:06:53] op te dragen. Beschermd die natuur anders kon nederland op slot te zitten en daarom is het slot erop gegaan door de rechter

[1:06:58] dus helaas heeft parlement en kabinet het niet voor elkaar gekregen en daardoor is de rechter ingegrepen en de rechter heeft eerlijk gezegd wel gezegd als er een huis gebouwd wordt, komt er een beetje stikstof vervuiling vrij. Dat kan neerslaan op de natuur en dat daar natuurlijk op dit moment gewoon niet bij hebben dus per gebouwd huis moet aangetoond worden dat hoeveel stikstof die vrijkomt waar dat neerslaat en of die natuur. Dat kan hebben of niet.

[1:07:21] En dan vat ik het samen als, zoals dat iets te pitchen. Stikstof vervuiling die vrijkomt bij het bouwen van huis. Als dat neerslaat op een natuurgebied wat onder druk staat dan kan het huis niet gebouwd worden en dat is volgens mij de juridische uitspraak die er nu ligt. Oké. Kort door de bocht dan het in de uitspraak in de in de in juridische uitspraak staan.

[1:07:38] Waar het op neerkomt. Ook een boswijk heeft geen interrupties meer wat er komt uiteraard nog een tweede termijn.

[1:07:44] Meneer thijssen, u kunt hier betoog vervolgen. Je hebt nog ongeveer. Ik denk twee minuten en

[1:07:51] zoiets is het

[1:07:54] twee minuten en veertig seconden alstublieft.

[1:07:58] Dagvoorzitter. Ik zit even te kijken want ik heb inderdaad al een aantal vragen gesteld aan een aantal punten gemaakt in deze interruptie debatten. Dus lijkt me niet nodig dat ik het helemaal gaan herhalen.

[1:08:10] Kijk, de crux is voor mij in op en groenlinks wel dat

[1:08:15] wij zien ook de voorlopers die inderdaad klimaatneutraal natuurinclusief bij de glastuinbouw lekker voedsel kunnen produceren en mijn vraag aan de minister is als we die koers opgaan voor hoeveel van de sector gaat dat dan ongeveer gebeuren. En als we dan inderdaad met gemeenschapsgeld die mensen helpen om dat te doen,

[1:08:32] hebben we dan een sector die levensvatbaar is, kan die de internationale concurrentie aan met de landen waar geen kassa nodig zijn om dat soort producten te laten groeien. Dat is een vraag die ik heb en de andere vraag die ik dus heel graag een reactie op zou willen, is het vorige convenant dat gesloten is helaas niet gehaald. De c o twee uitstoot is gestegen.

[1:08:52] Er zijn veel en veel meer voorbeelden van convenanten die het niet gehaald hebben en mijn vraag zou zijn. Gaat het dan dit keer wel werken en hoe.

[1:09:00] Waarom denkt de minister dat dat zo is

[1:09:03] dan voorzitter nog even over de visserij. Er is een aanzet om te komen tot een visie voor die visserij en dat vind mijn partij heel erg goed dat dat er is

[1:09:11] mijn vraag is wel of de goede kaders zijn gezet voor deze visie.

[1:09:15] Dan heb ik een paar vragen over eentje is met hoeveel gigawatt wind op zee rekent de minister. Nou en is dit afgestemd met

[1:09:20] minister van ez k

[1:09:22] met hoeveel procent van de noordzee moet beschermd worden, heeft hij rekenschap genomen van de uitspraken die gedaan zijn, ook door nederland in mos wil dat de dertig procent moet zijn en is dit afgestemd met de minister van natuur en stikstof en en is het nu dus duidelijk dat als deze visie wordt ontwikkeld dat de sector dat de sector weet dat binnen deze grenzen de visie ontwikkeld moeten worden, want dit zijn nu eenmaal de afspraken die we hebben gemaakt met elkaar.

[1:09:46] Ik vroeg me ook af. Er zijn nederlandse schepen die gaan de hele wereld over en over de hele hele wereld zijn nederlands schepen zijn aan het vissen wordt dat ook onderdeel van de visie of niet.

[1:09:56] En ook hier heb ik de vraag want er wordt op dit moment natuurlijk schepen gaande gehouden, want er zijn steunpakketten

[1:10:03] wordt hierna op een slimme manier dat geld besteed of zijn schepen aan varen aan te houden waarvan we eigenlijk weten dadelijk de visie die is dan weten we toch dat er niet voor al deze schepen hun toekomst is

[1:10:13] en dat klinkt misschien hard en zo bedoel ik het niet want de partij van de arbeid is als geen partijen zich bewust

[1:10:19] achter deze sectoren. Hoe we erover praten gewoon hardwerkende mensen zijn

[1:10:23] en zeker bij de vissers weten we dat er van generatie op generatie al eeuwenlang wordt gevist op de noordzee

[1:10:29] en dat als we het hebben over de op of afbouw van deze sector. Dat gaat over mensen die dat met ziel en zaligheid doen

[1:10:35] en ik vraag me eigenlijk af hoe de minister daarnaar kijkt. Ik heb eerder bij de industrie voorgesteld dat er een transitiefonds komt. We weten dat alle fossielen banen in nederland gaan verdwijnen dat er heel veel groene banen komen. Laten we nou met een transitiefonds zorgen dat die mensen

[1:10:48] met behoud van inkomen van een fossiele banen aan groene baan kunnen komen en is hij ook bereid om iets dergelijks te doen voor de visserij. Voor de glastuinbouw mochten deze sectoren kleiner worden en een laatste vraag, voorzitter, over misstanden in de tuinbouw daar een heel veel flexcontracten slechte beloning slechte huisvesting gaat er dat onderdeel maken van het convenant en is ook bereid om daar voorwaarden aan te stellen als er subsidie wordt dankuwel.

[1:11:10] Dat thijssen voor uw inbreng namens de pvda de groot kunt u me heel even waarnemen. Maar ik heb ook als woordvoerder en als antwoord van de om revis melden niet.

[1:11:19] Dan is nu het woord

[1:11:21] aan de heer kruis namens de fractie van de pvv gaat uw gang.

[1:11:24] Dank u wel. Meneer de voorzitter. Even heel kort een paar kleine punten. Ik ben inderdaad meer dan tien jaar woordvoerder geweest van de tuinders en vissers. Ik heb altijd met heel veel plezier gedaan en we hebben meerdere malen gevraagd er ook de laatste jaren ook nog vorig jaar een motie ingediend om vlug van maatregelen te komen om de hoge energierekening een brandstofprijs om die te compenseren. Ik zag gisteren weer een huilende vestigen naast een schip staan waarschijnlijk al familie op familie. Beetje vaag is en het zijn mensen waar we nooit last van hebben gehad. Tuinders en vissers al dat harde werken ze voorzien ons van primaire levensbehoeften en en we moeten echt plannen komen en voorstellen komen, wil ik graag van de minister weten om verdere faillissementen en die teloorgang van die sectoren te voorkomen.

[1:12:11] Wij willen echt dat bedrijven worden gecompenseerd via hogere energie en brandstofprijzen. Verder heb ik nog een hebben nog een vestiging gesproken uit uit volendam

[1:12:21] en die zei dat een visvergunning voor de wet natuurbescherming is om de twee jaar moeten aanvragen tot ongeveer twee, honderd duizend euro kost en waar de visafslag er nogal wat gehandhaafd op die vergunningen. Maar dat gebeurt volgens aan bijvoorbeeld niet bij andere bedrijven. Dus daar had ik graag een reactie op. Ik heb een vissen nog nooit op een leugen kunnen betrappen. Dus meestal als je iets zeggen dan klopt ook want dat zijn mensen die ook met een bepaald vaak gelovig zijn en niet gestraft zullen worden ze meestal spreken die mensen de waarheid.

[1:12:56] Bovendien zegt hij van een windmolenpark krijgen vergunning voor de wet natuurbescherming voor vijfendertig jaar. De faissal van twee jaar graag een reactie erop. En tot slotte meneer de voorzitter, daar ben ik al klaar om het goede voorbeeld te geven.

[1:13:07] De nieuwe pompen bij het sluizencomplex ijmuiden. Dat zijn volgens diverse vestigt zijn dat vishaak salaris

[1:13:14] en ik weet er ook met zelfs met mijn collega's van de partij voor de dieren wassenberg waar het verleden ook al. Er zijn namelijk ook fes vriendelijke pompen die vervolgens ook de vissers even duur zijn en dat zijn toch de ter zake deskundige. Laten we wel wezen. Wij zijn allemaal niet dieren zoals je zaken kunt die wessels, zowel ter zake deskundige, dus laten we iets van die mensen aannemen en daar had ik ook graag een reactie. Waarom zijn juist die vestzak slagen om aangeschaft dat ze kunnen de visserschool niet begrijpen en dank meneer de voorzitter. Ik laat het hierbij.

[1:13:46] Dan geef ik nu het woord terug als voorzitter. Dank voor uw.

[1:13:50] Dankuwel van het nemen naar de groot. Ik stel voor dat we even kijken hoe laat de minister gaat zich voorbereiden op de beantwoording dat we hier terugkomen.

[1:13:58] Om.

[1:13:59] Elf, vijfendertig. Dus ik schors tot twintig minuten en dan zien we elkaar terug. Tot zo meteen

[1:38:57] als iedereen weer kan plaatsnemen. En dan open ik het commissiedebat, tuinbouw en visserij en ik wil even iets aan de leden vragen het de kans is groot dat het tweede termijn in gevaar gaat komen.

[1:39:08] Dus we kunnen daarom al meteen op gaan anticiperen op begonnen waren de heer termijn van de minister te pakken met met vier goede interrupties dat we het zo doen want meneer valstar.

[1:39:16] Daar heeft toch wel eigenlijk aangekondigd.

[1:39:18] Dat die toch een tweeminutendebat willen we dan ook de plenaire zaal en dan kunnen we nu in alle rust en waardigheid dat debat voeren, want het tweede termijn wordt echter wordt alles afgeraffeld en dat vind ik niet goed.

[1:39:29] Meneer valstar.

[1:39:34] Daar gewoon achter. Als ik een toezegging goede toezegging van de minister krijgt. Er was geen twee minuten debat nodig. Dus dat hangt nog.

[1:39:40] In de lucht. Zeker. Dat hangt natuurlijk ook van de andere leden af wat die ervan vinden. Uiteraard. Maar we laten we het zo gaan doen. Dus ik zal ook soepel zijn. De stelden vragen hoe de goede antwoorden. Dan kunnen we er aan de afgelopen tijd hebben doen we het wel. Ik ga het woord geven aan de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit en ik heb een vragen of die als die mocht hij een blokjes werken

[1:39:58] kamerleden of naar item naar onderwerpen. Dan had ik die graag gehad want daar sta ik iedere keer aan het einde van zo'n blokje de interrupties toe

[1:40:05] alstublieft aan u het woord meneer de minister.

[1:40:14] Dank u wel. Voorzitter, ik stel voor dat we we hebben het vandaag over de de tuinbouw en we hebben de visserij

[1:40:23] dat in ieder geval danig splitsing te maken in de beantwoording en dat we dat ook vier blokjes doen bij de tuinbouw heb ik drie blokjes

[1:40:33] en bij de visserij heb ik ook drie blokjes met beide een inleidende spreektekst ook een aantal zaken voorbij zullen komen. Ik stel voor dat we

[1:40:42] voor wat ordening dat ik eerst beginnen met de spreekt lijn rondom tuinbouw dat we dan de blokjes behandelen en dat ik daarna naar de visserij te gaan en daar de behandelen is er dan goed werkbare volgorde. Meneer de voorzitter, alstublieft.

[1:40:58] Die niemand.

[1:41:00] Ik begin bij de tuinbouw. En daar heb ik drie blokjes. Voorzitter, straks de beantwoording van de vragen. Dat is de toekomst van de glastuinbouw, de stimuleren en transitie, rekening subsidies

[1:41:12] en de fiscale maatregelen

[1:41:17] als inleiding het en is algemeenheid zijn het ongelooflijk spannende tijden voor zowel de tuinbouw als de visserij spreken ook natuurlijk vissers en spreektijd dus en in alle gesprekken komen de zorg en de wanhoop voorbij

[1:41:35] en het is daarom goed dat we met elkaar. Dit debat vandaag voeren.

[1:41:39] Beide sectoren zijn ook ongelooflijk nauw met nederland verbonden en hebben nederland en de wereld ongelooflijk veel te bieden.

[1:41:47] Maar de hoge energieprijzen brandstof en andere energie, zoals gas

[1:41:53] zorgen dat heel veel bedrijven zich ongelooflijk zorgen maken over de toekomst en dat begrijp ik. En die zorg deel ik ook

[1:42:00] tegelijk zijn er ook enorme opgave om de transitie te maken naar een duurzame en toekomstbestendige sector. Nederland geldt voor beide sectoren.

[1:42:09] Ik heb in de afgelopen tijd ook meegenomen. In welke stappen hierin voor de afzonderlijke sectoren wil zetten,

[1:42:16] maar laat één ding duidelijk zijn. Ik wil toewerken naar een toekomst voor beide sectoren in nederland.

[1:42:22] Dat geldt voor de tuinders en dat geldt voor de visserij.

[1:42:28] Bij de draag ik deze sectoren op mijn hart zelfs soms zo dat ik me soms verspreekt dat ik niet de landbouw van de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit ben. Overigens heeft er alles mee te maken, maar de minister van landbouw, natuur en visserij.

[1:42:46] De tuinbouw. Meneer de voorzitter,

[1:42:49] de tuinbouw en de eindproducten in de tuinbouw, maar vooral ook het uitgangsmateriaal is niet voor niks. Een topsector in nederland

[1:43:02] door de intensieve samenwerking en de hoge kwaliteit van deze sector

[1:43:08] is deze sector niet alleen in nederland maar wereldwijd

[1:43:14] een is nederland een gidsland in dit gebied.

[1:43:18] Nederland is groot op het gebied van kennis en innovatie veredeling en casa bouwen,

[1:43:23] en daarin hebben we ook als het gaat om de voedselproductie in de wereld de wereld ongelooflijk veel te bieden

[1:43:28] en in deze tijd van

[1:43:32] discussie over voedselzekerheid is daar buitengewoon belangrijk.

[1:43:37] De opgaven zijn groot.

[1:43:40] De

[1:43:41] ambitie van de tuinbouwsector is om in tweeduizend veertig klimaatneutraal te produceren. Dus sander emissies naar het milieu.

[1:43:48] Ik vind dat

[1:43:50] een enorme mooie ambitie voor deze sector

[1:43:54] en daarmee loopt te laten we daar ook maar even constateren in deze sector voorop ten opzichte van andere sectoren die de doelstellingen op tweeënvijftig hebben staan.

[1:44:02] Dus in die zin is deze sector ook een gids sector,

[1:44:06] maar we zijn er nog niet. Laat dat ook helder zijn

[1:44:12] en een toekomstbestendig antwoord op hogere gasprijzen. Dat is gewoon om versneld door te pakken op energiebesparende maatregelen

[1:44:21] en de energietransitie.

[1:44:24] Het is heel mooi om te zien. Ik ben laatst bij een project geweest in het in het westland een groot warmtenetten project, warmte bron project.

[1:44:32] Het is mooi te zien dat heel veel tijdens dit ook doen.

[1:44:35] Ze zijn actief bezig met energiebesparing.

[1:44:37] Er zetten ook versneld stappen naar verduurzaming

[1:44:41] en ik hoor het ook af en toe voorbijkomen.

[1:44:43] Maar het is goed dat we dat ook blijven zien, want deze sector loopt daarin ook echt wel voorop.

[1:44:53] Het is overigens ook de enige manier om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen en dat is ook hoogst noodzakelijk. Ook als we zien wat de geopolitieke situatie waar waar de politieke situatie vraagt.

[1:45:07] Wij hebben het kabinet vorig jaar april uiteengezet met welke inzet het kabinet randvoorwaarden creëert voor deze sector. Om te verduurzamen

[1:45:15] en en dat moeten we ook constateren. Dat kan niet van de een op andere dag. Dat kan niet procedureel. Dat kan niet financieel

[1:45:22] en daarom is het zo belangrijk dat we onlangs dat convenant hebben afgesloten en afspraken gemaakt in het naar over de doelen van tweeduizend dertig op weg naar tweeduizend veertig

[1:45:32] klimaatneutraal.

[1:45:35] Wij hebben vorig jaar het budget voor de subsidie op energiebesparende maatregelen opgehoogd naar zestig miljoen zou kunnen tijdens gebruik maken van het tegemoetkoming energiekosten.

[1:45:44] Dat is, hebben auto openstelling door de minister van ez k is in het eerste kwartaal van ditjaar

[1:45:51] en ook heb ik een borgstelling regeling aangekondigd. De beoogde openstelling is, is deze maand.

[1:45:58] We moeten wel even een de goedkeuring van de eo van de e. U staatssteun afwachten

[1:46:04] en ik doe er natuurlijk om ook te proberen op die manier een zetje in de rug te geven om zo een toekomstbestendige sector over te houden en bedrijven zoveel mogelijk te steunen.

[1:46:15] Maar de hoge energieprijzen maken ook duidelijk dat we voor de klimaat en voor een toekomstbestendige tuinbouw snelheid moeten maken.

[1:46:23] De ambities zijn groot, maar ook de noodzaak, maar ook noodzakelijk en urgent

[1:46:30] en de stappen die de sector heeft gezet, zijn de basis van de transitie ook verder vorm te geven,

[1:46:36] bijvoorbeeld in het westland wat aanleg van de regionale warmtenetten versneld

[1:46:40] diversificeren tijdens hun energiemix en investeerders die juist nu in een aansluiting op het warmtenetten,

[1:46:47] maar we moeten ook reëel zijn.

[1:46:50] De tuinders die in een strategische beslissing tot de conclusie komen. Dat zijn niet bereid zijn of in staat de energietransitie mede vorm te geven zonder dus ze moeten afbouwen onafhankelijkheid in mijn brief aangegeven.

[1:47:00] De heer valstar geeft aan dat er ook grotere bedrijven vaak klaarstaan om die bedrijven over te nemen, waardoor ook de productiecapaciteit behouden blijft

[1:47:08] en ik begrijp dat ook als je een kleinere tuin de je staat van enorme investeringen. Dan kan er ook een moment komen dat je zegt deze investering kan ik niet bedragen. Het is beter om een bedrijf te verkopen en dat is opzich ook niet slecht als je bijvoorbeeld nou meneer valstar dit voorbeeld van een zestigjarige die zetten. Ik heb geen opvolging en ik wil het bedrijf verkopen.

[1:47:28] Dan is dat een prima forum

[1:47:35] komende jaren heb ik zei we zijn er nog niet. Komende jaren vindt na de besluitvorming plaats over de middelen uit het klimaatfonds.

[1:47:43] Daar is best wel onzekerheid over. Maar ik zet me daar vol op in

[1:47:48] en met name voldoende maatregelen zijn belangrijk voor de energiebesparing

[1:47:54] en de warmte infrastructuur

[1:47:58] en wij zetten natuurlijk in op de uitwerking van de fiscale maatregelen in het coalitieakkoord komt straks een blokje nog op terug.

[1:48:06] Ik begrijp wel dat ten aanzien van de impact analyse ik grote zorgen hebt over de impact op de sector.

[1:48:15] Ik ga erover in gesprek in het kabinet. Kom er zo op terug

[1:48:19] en over al dit soort trajecten zult u ook door mij, maar ook mijn collega's van klimaat en energie onder andere

[1:48:26] geïnformeerd worden.

[1:48:28] Komend jaar

[1:48:29] en ik stel voor dat ik eerst naar de toekomst van de sector ga

[1:48:35] transitie, stimuleert transitie en subsidies

[1:48:38] en een fiscale maatregelen.

[1:48:40] Software geen interrupties gaat hij gedwongen.

[1:48:44] Dankuwel.

[1:48:48] De vraag van heer boswijk ziet de minister van belangrijk. Het is deze sector te behouden voor nederland. Maar ik heb er een paar waarom horen over gesproken dat juist deze sector

[1:48:56] met een kwaliteits en een niveau van wereldklasse dat die behouden moet blijven. Nederland. Hiermee is geleden dat ook groot geworden hier in nederland internationaal mee groot geworden

[1:49:08] en dus is de glastuinbouw een hele belangrijke sector van nederland

[1:49:13] en voor de wereld ook als het gaat om voedselproductie als het gaat om bijvoorbeeld het verspreiden van uitgangsmateriaal.

[1:49:21] Dat is allemaal zo bevestigt en coalitieakkoord.

[1:49:25] Natuurlijk zijnde

[1:49:27] uitdaging groot

[1:49:28] en urgentie.

[1:49:31] Maar zoals ik al zei, we hebben een belangrijk fundament in de stappen die de sector zelf zetten en ik steun graag de sector om verder te komen te stappen om de verdere verduurzaming van te geven, zodat ook voor de toekomst er een duurzaam bedrijfsmodel kan zijn voor deze sector

[1:49:46] die ook in balans is met de omgeving.

[1:49:50] De heer valstar die vraagt iets ouder fiscaliteit in de glastuinbouw is straks eventjes

[1:49:58] die

[1:49:59] ik zit even in het verkeer. Maar ik ga weer weer.

[1:50:08] Ik kon die onderop te liggen. Maar dat dat niet de schaduw rustig even wat anders.

[1:50:13] Mevrouw vestering, die vraag verwarmde kassen zijn geen essentiële sector. Deelt u dat? Ik ben het niet met u eens. Het gaat hier om voedselproductie, het gaat om voedselkwaliteit.

[1:50:23] Deze sector, die produceert kwalitatief buitengewoon hoogwaardig voedsel

[1:50:28] en dat is belangrijk. Dat is belangrijk voor nederland is belangrijk en export. Maar dat is ook een belangrijke drijver voor duurzame voedselproductie in de rest van de wereld

[1:50:37] en natuurlijk. Ik begrijp de vraag. Het is warmte. Het is een zijn verwarmde kassen die ook op dit moment energie vreten zeg maar dat is logisch, maar daarom juist ook de verduurzaming daarom juist ook

[1:50:51] vanuit klimaat fonds ook middelen om die verduurzaming vorm te geven, zodat er straks ook een klimaatneutrale sector staat de ambitie heeft de sector zelf

[1:50:59] en daar ondersteuning. De sector heel graag bij

[1:51:07] dan de heer dan ook de vraag van ja, moet de glas tijdens de bouwsector niet af niet afbouwen. Nou, ook die mening deel ik niet. Natuurlijk moet glas glastuinbouw sector binnen de randvoorwaarden die we met elkaar als samenleving stellen moeten produceren.

[1:51:21] Dus dus midden dus in balans met de omgeving voldoen aan alle voorwaarden die er zijn maar dat wil de sector zelf graag want ze hebben niet voor niks dat doel gesteld. Maar nogmaals, het is een belangrijke sector fondsen, voedselvoorziening en nogmaals zeg ik dat er ook maar bij dat is niet alleen in nederland.

[1:51:40] Want soms wat er wel eens heel kortzichtig gekeken. Maar deze sector heeft het juist de hele wereld ook als het gaat om uitgangsmateriaal dat de zaken ongelofelijk veel te bieden voor de voedselproductie in de wereld. Daar zijn we groot mee en daar moeten wij groot in blijven

[1:51:56] dan de stimuleringsregeling transitie en subsidie. Meneer de voorzitter,

[1:52:02] de vraag van de heer boswijk. Wat gaan we doen? Naast het implementeren van fiscale maatregelen straks op terugkomen.

[1:52:10] Wat gaan we nog meer doen om de tijdens echt te helpen.

[1:52:13] Ik heb al gezegd de energiebesparende maatregelen hebben na zestig miljoen euro gebracht.

[1:52:18] We hebben de toekomst tegemoetkoming, energiekosten en de tekst. Wij hebben de borgstelling regeling

[1:52:24] ik draagt bij aan verschillende warmtenetten.

[1:52:27] We hebben het convenant natuurlijk ondertekend helder zijn

[1:52:30] en ik ben samen met de minister van klimaat en energie en de staatssecretaris van financiën en fiscaliteit en belastingdienst met de sector in gesprek nodig om de energietransitie te versnellen. Buitengewoon belangrijk. Daarom is het ook een mooi dat het convenant komen. Een aantal door drie die drie bewindspersonen is is ondertekend.

[1:52:45] Ik heb ook voor de klimaatfonds voorstellen ingediend voor energiebesparing, warmte infrastructuur en de toepassing van waterstof in glastuinbouw ook een kansrijk spoor waar we het verder over gaan gaan hebben en waar we ook op gaan inzetten

[1:53:01] in het voorjaar van drieëntwintig zal over die projecten die we hebben ingediend, zou besluitvorming van in het kabinet.

[1:53:09] Overigens is het zo dat in het klimaatfonds natuurlijk een belangrijk deel over tussen de percelen in die ook specifiek benoemd zijn geoormerkt zijn voor de glastuinbouw. Dus wij hebben ook middelen vanuit het klimaatfonds. Om die glastuinbouw verder te gaan verduurzamen. Dus daar blijven wij volop inzetten.

[1:53:27] Dat is ook wel even de vraag over de energietransitie van de heer boswijk beantwoord

[1:53:37] dan even de vraag van de heer valstar over de geen regeling.

[1:53:44] Op dit moment heb ik ruimte om de openstelling van de regeling energie, efficiënt, efficiënte glastuinbouw ditjaar drieëntwintig

[1:53:51] op de hoogte van veertien miljoen nadeel totaal vierentwintig miljoen.

[1:53:57] Ik overweeg om een hoop, een hogere openstelling. Het is een zeer effectieve maatregel en waarin ook veel gebruikt, waarvan ook veel gebruik van gemaakt.

[1:54:06] Dus wat dat betreft zeer de moeite waard dan de

[1:54:10] de heer walstra state voor de c o twee voor teelt in de glastuinbouw die aangaf. De nul komma vier ook een één komma zes

[1:54:20] en u zegt van ja waarom is additionele inzet op dit moment niet nodig om meer c o twee beschikbaar te maken.

[1:54:26] En wanneer zijn de extra maatregelen wel nodig?

[1:54:29] Het doel is om twee megaton c o twee beschikbaar te hebben voor de teelt van in casa in tweeduizend dertig

[1:54:34] en ik denk dat wij goed op weg zijn om dat doel te halen.

[1:54:38] Sinds tweeduizend, eenentwintig kan subsidie verkregen worden. De sd e-plus plus-regeling

[1:54:42] voor de aanvang van c o twee en veel gebruikt in de glastuinbouw,

[1:54:48] de zogenaamde steeds projecten. Zoals u weet,

[1:54:52] beschikte uw projecten in eenentwintig kunnen samen nul komma vier megaton c o twee leveren

[1:54:58] en ook een, tweeëntwintig zijn er al veel aanvragen in verdienen ingediend

[1:55:02] en bovendien wat er al ongeveer nul komma zeven megaton geleverd op dit moment. Dus we zijn goed op weg naar die twee megaton in tweeduizend dertig.

[1:55:14] Dus wat dat betreft zou ik zeggen. Hoeft u zich geen zorgen over te maken en ik denk dat we heel goed op koers leggen na tweeduizend dertig

[1:55:22] dan de heer grinwis over de tuinbouw in relatie tot seizoens groenten moeten wij niet meer seizoens groenten consumeren.

[1:55:34] Ik wacht even tot uw blokje wel. Een interruptie moet even wachten.

[1:55:38] Ik vind het stimuleren van minste is ons producten vind ik echt sympathiek,

[1:55:43] maar we moeten ons wel realiseren dat glastuinbouw bij kapitaalintensief is

[1:55:48] en er moet natuurlijk ook sprake zijn van een goed verdienmodel

[1:55:52] en

[1:55:53] in dat kader wil ik niet gaan treden in de keuzes die de ondernemer maakt.

[1:55:59] Dat is echt aan de ondernemer zelf.

[1:56:03] En natuurlijk sturen we wel op randvoorwaarden zoals een klimaatneutrale teelt zonder emissies naar het milieu. Maar dat is vanzelfsprekend. Maar daarbinnen binnen die kaders vind ik ook dat we de ondernemer ruimte moeten

[1:56:14] laten houden om om zijn eigen afwegingen daarin te maken

[1:56:22] dan mevrouw vestering over geothermie. De risico's van de geothermie.

[1:56:28] Ja, er zijn altijd risico's mogelijk bij geothermie en deze moeten natuurlijk vooraf goed worden onderzocht die wat er ook goed onderzocht. Je kunt zomaar niet staat er met geothermie. Dat is een zeer intensief omvang, frankrijk en nauwgezet proces.

[1:56:44] En als als het niet kan als als het niet beheersbaar is dan wordt het gewoon ook gewoon geen vergunning verleend

[1:56:51] dan de vraag van heer bisschop gaat de minister samen met zijn collega jet en snel zorgen voor de correctiefactor van duurzame warmte in de sde regeling.

[1:57:03] Zoals u weet, de hoge gasprijzen er ook toe dat de subsidie van de sd e-plus plus voor duurzame warmte projecten in de glastuinbouw wegvalt

[1:57:10] en ik vind het erg vervelend dat juist bedrijven die stappen hebben gezet om een warmtebron te verduurzamen getroffen worden.

[1:57:17] De motie grinwis erkens roept het kabinet om te onderzoeken wat nodig is om te voorkomen dat energietransitie stad door deze situatie

[1:57:25] en de motie is nadrukkelijk in beeld bij minister van klimaat en energie en hij zal de kamer. Hier ben ik had over informeren en ik ben hier nauw bij betrokken.

[1:57:35] Dan nog een vraag van mevrouw vestiging over de verduurzaming van de glastuinbouw

[1:57:42] is er steun aan de glastuinbouw sector. Wel doelmatig vraagt u c o twee uitstoot is toegenomen

[1:57:50] en ook wel een beetje. Dan kom ik ook een beetje bij meneer thijssen de glastuinbouw die concurreert met energie van gezinnen.

[1:58:02] De klimaatneutrale glastuinbouw geldt evengoed als ambitie voor de sierteelt als voor de voeding tuinbouw

[1:58:09] en ik wil niet een keuze maken welke individuele tuinder maakt qua teelt

[1:58:17] en de stappen die de sector niet heeft gezet. Geen een belangrijk fundament en belangrijk dat die ingezet en erkend was

[1:58:24] en die steun is dus belangrijk en ook als we kijken naar het convenant. We gaan het convenant. En wat aangescherpt. Om ervoor te zorgen dat we de doelen met het een aantal gaan herhalen.

[1:58:35] Ander op die manier ook de c o twee uitstoot te beperken en die die wijzigingen in het systeem kunnen we allemaal wel. We hebben

[1:58:45] die gaande. Wat mij betreft voor zorgen dat de de doelen ook wel worden gehaald en de middelen die we daarvoor inzetten om die verduurzamingsslag te maken daardoor ook effectief zijn

[1:58:57] dan

[1:59:01] de vraag van de heer thijssen namens de pvda groenlinks.

[1:59:07] Dat gaat over de voorlopers in de glastuinbouw

[1:59:12] en

[1:59:14] hebben we als wij zeg maar de voorlopers ook subsidiëren en op die manier ook de transitie inzetten

[1:59:22] en we doen het met gemeenschapsgeld wat u vraagt hebben dan nog een internationaal sterker sector.

[1:59:30] Nou

[1:59:31] en samenhangend pakket waar ik het over had. Het heeft als doelstelling om de klimaatdoelstelling voor tweeduizend dertig te halen.

[1:59:38] Maar

[1:59:39] dit pakket moet er ook voor zorgen dat er economisch perspectief is voor de sector en dat vind ik buitengewoon belangrijk economisch perspectief voor deze ondernemers

[1:59:47] en dan heb ik ook in mijn inleiding al gemeld. Dat geldt ook voor de internationale concurrentiepositie van deze sector belangrijk, niet alleen belangrijk in economisch opzicht, maar ook als het gaat om de wereldvoedselproductie. Ik heb al gezegd uitgangsmateriaal is daar buitengewoon belangrijk voor

[2:00:02] en het is een zeer concurrerende sector ten opzichte van de rest van de wereld en ook niet alleen qua prijs, niet alleen qua kwaliteit van materiaal, maar ook qua duurzaamheid

[2:00:15] en dat ze ook meegenomen. Als we keuzes maken in dit soort pakketten.

[2:00:23] De vraag van u over hoe zorgen we ervoor dat het convenant. Wel wordt gehaald

[2:00:29] in het nieuwe convenant is een individueel sector systeem opgenomen om dat het c o twee doel moet borgen. Dus was niet zo dat er een generiek systeem was waarmee de sector wat afgerekend. Maar de individuele tuinder eindigde moeilijk op kon sturen. Nu kan de individuele tuinen sturen op zijn c o twee uitstoot en op die manier

[2:00:49] ook zijn doelen bereiken en ook zijn ze ook individueel af berekenbaar op een c o twee uitstoot

[2:00:59] en op het moment dat de c o twee uitstoot voor die in betreft betreft een individuele ondernemer hoger uitvalt dan worden de heffingen geheven. Dat is het nieuwe systeem zeg maar door ook verhaal der tijden de ruimte geven op individueel niveau op om een nemen schap te sturen en ervoor te zorgen dat hij zijn eigen c o twee

[2:01:18] uitstoot

[2:01:19] kan beheersen en op die manier ook eens de bedrijfsvoering bedrijfsvoering kan kan bouwen

[2:01:29] dan een vraag via er komt er weinig terecht van de mooie ambities en c o twee emissies te reduceren

[2:01:36] en het klopt inderdaad dat er de afgelopen jaren geen reductie van c o twee emissie door de sex heeft plaatsgevonden

[2:01:45] en ook op basis van cijfers van de wageningen wageningen universiteit. Wat het doel van het c o twee sector systeem in tweeduizend eventuele niet gehaald

[2:01:53] is. Als dat zo is, dan zal er een heffing gaan verhogen. Dus er zijn wel ook de prijzen de maatregelen zichtbaar

[2:02:02] aan de andere kant groeit wel het gebruik van duurzame energie in deze sector

[2:02:09] en we zien ook een sterke toename in energiebesparende energiebesparende maatregelen hadden het over de led verlichting onder andere

[2:02:18] en een belangrijk deel van de emissie en de emissie reductie hangt in dit geval ook samen

[2:02:24] met de levering van het electriciteits netwerk in nederland

[2:02:30] en dat is best wel problematisch, zoals u weet. Dus daar zijn we ook mede van afhankelijk

[2:02:37] en de functie die de sector met wegenkaart kan vervullen. Om het net in balans te houden is door de groei van zon en windenergie de afgelopen jaren belangrijk geworden

[2:02:45] dan de sterk van het sector hebben we het over gehad.

[2:02:52] Ja. En dan een stukje over de arbeid in een convenant

[2:02:57] in het tuinbouw akkoord.

[2:03:01] Kijk het convenant wat wij hebben gesloten. Dat gaat echt over de energietransitie en het behalen van de klimaatdoelen in de tuinbouw akkoord heeft arbeid in plaats gekregen. Dus dat dat loopt daar.

[2:03:11] En natuurlijk is dat ook voor een groot deel van mijn collega's van szw. Dat begrijp

[2:03:17] dat was het

[2:03:19] kopje. Het stimuleren van justitie en de subsidieregelingen.

[2:03:23] Dankuwel excellentie te zijn. Nu wel een paar interrupties

[2:03:26] en voor de mensen vaak die thuis kijken naar die minder ter zake deskundig zijn dat sd staat voor stimulering duurzame energieproductie meneer valstar.

[2:03:36] Dat nog microfoon aan van de minister pkk staat verwoord goede opleiding en de staat voor opslag duurzame energie hebben we alle afkortingen gehad. Dankuwel. Dan begin ik met de geen regelen, maar er mag tenminste doen over de geen regeling.

[2:03:51] In ieder geval blij dat de minister aangeeft dat hij zelf ook vindt dat het de een succesvolle regeling is geweest. Sterker nog, die was zo succesvol was binnen twee maanden was ie overvraagt van zestig miljoen beschikbaar. Oorspronkelijk was vijfentwintig miljoen beschikbaar. Dat werd zestig miljoen en er werd in twee maanden tijd voor achtenzeventig miljoen werd aangevraagd.

[2:04:07] Dus ik heb zomaar het vermoeden dat als deze regeling weer opengaat dat die direct weer over vraag. Dus ik ben blij dat de minister zelf ook inziet dat het omhoog zou moeten, wil ik toch van de minister weten waar denkt hij aan en waar zit nu nog de belemmering om dat niet direct op te hogen. Ik snap dat het ergens vandaan moet komen. Maar waar wil de minister dat vandaan halen en op welke termijn hoopt u dat met de tweede kamer te kunnen communiceren.

[2:04:28] Meneer de minister,

[2:04:34] Ja. Dank u.

[2:04:37] De regeling die moet natuurlijk wat ik al gezegd heb hij terecht zou betekent. We hebben gezegd we willen dan ook ophogen en we kijken naar verdere ophoging. Op dit moment zijn er nog geen toezeggingen over doen. We hebben ook te maken met begroting systematiek.

[2:04:52] Dus we werken er hard aan om dat te doen en misschien in het verdere voorjaar dat we daar wat over kunnen zeggen.

[2:04:58] Meneer balster manier tevreden mee.

[2:05:02] Drie interrupties zullen mevrouw vestiging.

[2:05:09] Ik had nog niet mijn hand opgestoken. Maar ik denk dat de voorzitter goed begrepen dat ik wel wat vragen heeft ook omdat een aantal vragen nog niet beantwoord zijn.

[2:05:15] Ik zag er dan uw non-verbale communicatie.

[2:05:17] Mevrouw van de frons op mijn voorhoofd. Helaas.

[2:05:21] Ik heb het gehad over goedkoop gas en dat het belangrijk is en dat is de vraag die kan de minister heeft gesteld over dat het tijdperk van goed kookgas echt voorbij is en of de minister dat herkend omdat ik ook hoor dat er mensen binnen deze sector spreken over nu is het is het gras wellicht erg duur geworden. Maar straks kunnen het misschien gewoon meebetalen betaling kunnen weer op de oude voet door dus graag daar nog een reflectie op. Ik had ook de minister gevraagd of hij had laten berekenen hoeveel duurzame energie en warmte nodig is om de glastuinbouw van deze omvang in de benen te houden en of dat dan niet concurreert met ook de grondstoffen die we nodig hebben om duurzame energie uberhaupt op te kunnen wekken

[2:06:00] dat niet concurreert met huishoudens en echt essentiële sectoren. Want u kunt zich afvragen. Voorzitter, dat de sierteelt geen essentiële sector is. Dus daar wilde ik ook graag nog eventjes antwoord op van de minister en tot slot nog een vraag over voedselproductie in koude kassen of in de volle grond met een prachtige harp op de achtergrond. Dat is inderdaad misschien wel de toekomst en ik wil aan de minister vragen of hij bereid is om deze te gaan stimuleren en hoe.

[2:06:28] Zijn er altijd de sgp ers die de orde verstoren.

[2:06:32] Meneer de minister.

[2:06:35] Dat deelt heb ik eigenlijk niet

[2:06:40] dat goedkoper gas uit de sector zelf een ambitie neergelegd om te verduurzamen in tweeduizend veertig.

[2:06:49] Daarmee doet de sector het beduidend beter dan heel veel andere sectoren die toch koers september tweeduizend vijftig.

[2:06:55] Dat is een compliment aan de sector dat ze die ambitie hebben.

[2:06:57] Daar gaan we in ondersteunen. Gaan ze helpen daar te komen. Uiteindelijk moet de sector van het gas af en het realiseert de sector zich

[2:07:04] en met alles wat we tot nu toe hebben meegemaakt rondom het het gas en hoge gasprijzen realiseert sector zich ook heel goed dat het zo weer kan gebeuren en dat er weer een probleem hebben dus een willen ook graag het eraf moet allemaal gebeuren dus ingewikkeld geothermie is buitengewoon ingewikkeld. Het het elektriciteitsnet moet het allemaal kunnen dragen. Zoals ik al zei, maar er is een ambitie om overigens om van het gas af te gaan in tweeduizendveertig energie neutraal.

[2:07:34] En daar ondersteunen we de sector bij en dat is dat is dat is gewoon ook onafhankelijke van de gasprijs natuurlijk een hoge gasprijs zorgt ervoor dat

[2:07:44] bedrijven echt in de knel komen. Absoluut. En dat het lastig is, maar uiteindelijk is ook de ambitie om klimaatneutraal te willen zijn voor deze sector.

[2:07:55] En dan gaat het even over de de concurrentie van verschillende de verschillende teelten het dat heb ik net ook al gezegd dat als ik het deel van het antwoord.

[2:08:02] Ik treed niet in de positie van de ondernemen. Het is aan de ondernemer zelf om te kiezen voor teelten.

[2:08:08] Er zijn grote investeringen gedaan dus de kapitaals intensieve en sector.

[2:08:13] Dus ik begrijp ook best wel dat er een ondernemer niet zomaar overschakelen op andere teelten

[2:08:19] en weet u de sierteelt heb je genoemd vond het antwoord van de heer grinwis

[2:08:26] vond ik eigenlijk bij nader inzien zo slecht nog niet omdat het ook gaat in nederland niet alleen om de fysieke gezondheid welkom de geestelijke gezondheid

[2:08:35] en ik ook nog steeds graag naar zieken in het ziekenhuis gaan met een bos bloemen onder de arm,

[2:08:41] maar ook daarvoor geldt. Wij zijn niet. Het is niet zo dat wij bepalen wat ondernemers in het land wel of niet produceren. Het moet binnen de randvoorwaarden van de overheid randvoorwaarden klimaatneutraal geen emissies naar water en bodem.

[2:08:56] Maar het is een ondernemers zelf om keuzes te maken,

[2:09:00] want daardoor zijn er dan zijn er nog wel veel meer sectoren wij het over zou kunnen hebben,

[2:09:05] maar het is echt aan de ondernemers zelf om die keuze te maken.

[2:09:10] En nogmaals ook de sierteelt is een belangrijke sector ook een belangrijke economische sector van nederland. Maar ik vind die zachte waarden die de sierteelt met zich meebrengt, vind ik ook buitengewoon belangrijk

[2:09:25] dan de de volle grond open teelt versus glastuinbouw.

[2:09:33] Ja ook ook daarvoor geldt vestiging. Het is worden ondernemers zelf om te kiezen voor de ene of de andere teelt. De koude grond. De koude teelten bijvoorbeeld.

[2:09:42] Het is andere ondernemers zelf om ervoor te kiezen en het ondernemerschap. Dat dat willen we ook ruimte blijven geven.

[2:09:48] Maar voor beide teelten geldt dat natuurlijk er gewerkt moet worden binnen de randvoorwaarden die we stellen als het gaat om emissies naar

[2:09:57] de lucht als het gaat om emissies naar water en bodem als het gaat om gewasbescherming.

[2:10:02] Daar zijn we ook mee bezig. Dat weet u. We zijn bezig met een europese gewasbescherming verandering,

[2:10:08] dus ook daar wordt volop ingezet. Wij scheppen daarmee randvoorwaarden waarbinnen de sector zelf keuzes maken en zelf ondernemerschap kan tonen en aan dat ondernemerschap wil ik niet wil het niet tonen.

[2:10:21] Dank u wel. Meneer. De minister van beantwoording van vestiging.

[2:10:24] Voorzitter, de minister geeft eigenlijk aan die sierteelt is voor hem essentieel en dat is omdat hij er bijvoorbeeld naar het ziekenhuis kan gaan om een bosje bloemen mee te nemen, is het zelfs zo in sommige ziekenhuisafdelingen dat je niet eens bloemen mag meenemen in verband met schimmels en bacteriën.

[2:10:38] Ik zou zeggen neem dan een fruitmand mee liefst om bespoten

[2:10:41] en de minister zegt ook ik treed niet in de schoenen van de ondernemer en dat vind ik een beetje te makkelijk. We zitten hier niet aan een soort verjaardags tafel in een kringetje. Het is de minister die keuzes moet maken in schaarste en dat doet deze minister niet. Dus ik wil vragen aan de minister natuurlijk. We zien dat de transitie zichtbaar is in deze sector. Maar is het genoeg.

[2:11:02] Meneer de minister zet genoeg.

[2:11:05] Nogmaals vestiging deze sector. Die wil in tweeduizend veertig klimaatneutraal zijn.

[2:11:10] Daarmee doet ze het aanmerkelijk beter en sneller dan heel veel andere sectoren

[2:11:15] en u kunt dat bagatelliseren. Ik vind dat een grote ambitie waarvoor ik de de sector ook complimenteren

[2:11:23] en

[2:11:25] en die lijn is ingezet en ondersteunen daar de sector bij om daar ook te komen tot tweeduizendveertig. Daar zetten wij op in met elkaar in het klimaatfonds zijn nog middelen beschikbaar om daarop in te zetten.

[2:11:35] Ik ben er ook over in gesprek me met mijn collega's van klimaat en energie.

[2:11:39] Deze sector toont ambitie en wij moeten proberen alles uit de kast te halen om die sector ook deze ambitie waar te kunnen laten maken

[2:11:46] en dat is eigenlijk het verhaal en dat blijven wij volop steunen.

[2:11:53] Eerst met een thijssen. Bisschop thijssen.

[2:11:57] Dagvoorzitter en dank aan de minister voor de beantwoording van alle vragen nog even hierop voortbouwend van de snap de ambitie van de sector en dat is goed. Klimaatneutraal. De hele samenleving moet klimaatneutraal ook deze sector. Deze sector is zo groot geworden in nederland dat zij de collega's eerder ook al omdat we heel veel heel lang heel goedkoop gas hebben gehad

[2:12:14] en die dagen zijn voorbij. Dus als we nu overschakelen naar een klimaatneutrale glastuinbouw sector

[2:12:20] in de visie van de minister is team

[2:12:23] glastuinbouw sector in nederland die klimaatneutraal is in staat om de internationale concurrentie aan te gaan of zijn we een sector aan bouwen die die concurrentie niet aankan.

[2:12:31] Meneer, eens.

[2:12:34] Ja kijk het gaat hier om om ondernemers die niet alleen op het gebied van de gasprijzen en gasproductie, op een efficiënte bedrijfsvoering met efficiënte bedrijfsvoering werken,

[2:12:48] maar de hele productiemethoden de die kwalitatief kwantitatief en en de efficiency die onze tuinders laten zien.

[2:13:00] Die is van wereldklasse.

[2:13:02] En als wij ervoor kunnen zorgen dat ze dat ook doen

[2:13:06] binnen de ambities van klimaatneutraliteit. Zoals ik net heb gezegd, tweeduizendveertig en wij helpen ze daarbij

[2:13:11] dan blijft het nog steeds aspect van wereldklasse. Dat gaat niet alleen over gas en gaat niet kleiner gasprijzen. Dat gaat ook over de manier van produceren. De kwaliteit van de producten, het duurzaamheid van de producten. Daarmee hebben we de wereld wat te bieden hebben europa wat te bieden.

[2:13:25] En dan vergeet ik nog even het belangrijke punt van uitgangsmateriaal waarmee we ook de wereldvoedselproductie iets te bieden hebben. Dus wat dat betreft en weet je kijkt. Wij stellen natuurlijk regels. Ik heb gezegd het komende aantal gaat over de c o twee heffing en zo zijn we goed met de sector in gesprek. En dan maakt men ook meters.

[2:13:43] Dus wij de samenwerkende eraan door middel van regelgeving, maar ook door middel van ondersteuning om de sector die verduurzamingsslag te laten maken

[2:13:52] en daar ben ik ervan overtuigd dat er ook in de toekomst al zei de sector ook de ruimte even geven om die omslag naar tweeduizendveertig te maken. Ben ik ervan overtuigd dat we ook in tweeduizendveertig een buitengewoon belangrijke sector hebben van wereldklasse nog steeds

[2:14:07] en dat zeg ik er toch wel even voorbij. Want in alle discussies over klimaat

[2:14:12] die buitengewoon belangrijk zijn. Maar wat wel eens vergeten die ook voor de voedselproductie in de wereld van buitengewoon belang is als uitgangsmateriaal. Zo

[2:14:20] dus wat dat betreft steunen we deze sector van harte en heb ik daar heel veel vertrouwen en verhaal vertrouwen in het ondernemerschap in deze sector.

[2:14:28] Thijssen.

[2:14:30] Ik zie uiteraard ook het belang van deze sector en ik zie ook dat er heel veel meer is dan alleen maar goedkoop gas. Ik zie de grote game changer is nu dat het goedkoper gas er niet meer is

[2:14:40] en ik hoop gewoon dat we echt de goede analyses maken, zodat we zeker weten dat de hulp die we nu bieden dat die niet

[2:14:47] uiteindelijk in tweeduizendveertig te vergeten blij te zijn omdat ze de concurrentie niet aankunnen. Maar goed ik hoor de minister dat hij ervan overtuigd is dat met het ondernemerschap en al die andere goede kwaliteiten van de sector we dit wel kunnen doen. Ik wil nog een andere vraag stellen over de arbeidsomstandigheden

[2:15:00] en ik begrijp dat dat dan meer ligt bij szw en en tuinbouw akkoord, maar deze minister gaat gemeenschapsgeld geven aan deze sector. Om te verduurzamen en mijn vraag is aan de minister wil hij ook voorwaarden stellen aan die dit gemeenschapsgeld dat de arbeidsomstandigheden in deze sector worden opgeknapt, want we weten dat er misstanden zijn over flexcontracten over huisvesting. Nou kijkt naar het rapport roemer. Er zijn allerlei dingen die daar moeten verbeteren

[2:15:27] en ik zou graag willen dat als wij gemeenschapsgeld inzetten dat we daar voorwaarden aan stellen voor c o twee. Maar ook voor de arbeidsomstandigheden is de minister daartoe bereid.

[2:15:36] Wanneer de minister,

[2:15:37] Hebben er niet toe bereid. Natuurlijk is het van belang dat de arbeidsomstandigheden goed sector en mijn collega's van szw werkt eraan. Ook naar aanleiding van het rapport van de commissie roemer.

[2:15:46] Het gaat hier over de verduurzaming van de sector en alle klimaat opgave die we neerleggen bij de bij deze sector. Daar hebben we het hierover daar ondersteunen waarop en dan gaan we niet van allerlei andere zaken in fietsen die ook op een andere tafel liggen en daar ook al ruim voldoende aandacht hebben hard gewerkt wordt.

[2:16:02] Wat ik al zei, ook naar aanleiding van de commissie doen we natuurlijk mijn collega van szw is daarmee bezig. Het gaat hier echt over de sector zelf en over de verduurzaming van de sector en daar houden we het bij.

[2:16:12] Dat thijssen.

[2:16:15] Dit vind ik wel heel erg teleurstellend. Want dat is het probleem bij szw met het rapport roemer daar gebeurt veel te weinig op. Wij hebben het hier over moderne vormen van uitbuiting van mensen, mensen die van buiten de eu en van binnen de e. U komen maar hierheen worden gehaald onder slechte arbeidsomstandigheden moeten werken. Slecht worden gehuisvest slecht worden betaald. Weinig zekerheid hebben. Dat is een van de manieren waarop deze sector winstgevend kan zijn. We gaan nu belastinggeld uitgeven aan deze sector. Om te verduurzamen. Dan is het toch niet meer dan normaal dat we tegen de sector zeggen maar dan wel

[2:16:46] tegen gewone arbeidsvoorwaarden die ook gelden voor nederlanders dat als er migranten komen om hier te werken dat ie gewoon onder goede omstandigheden dat harder werken voor ons doen.

[2:16:55] Met excellentie,

[2:16:57] Ja nee ik blijf bij mijn standpunt thijssen en we komen misschien daar niet bij elkaar. Dit gaat over de verduurzaming van de sector en voor een sterke sector in de toekomst sterker bedrijfseconomische sector, maar ook een sector die sterker

[2:17:10] buitengewoon belangrijke en waardevolle bijdrage levert aan de voedselkwaliteit duurzaam voedsel, maar ook de wereldvoedselzekerheid.

[2:17:17] Dat blijf ik benadrukken. Daar gaat het onderzoek kan buitengewoon belangrijk.

[2:17:22] Het punt wat u noemt. Dat is echt aan mijn collega van szw via de gebeurtenissen. Er gebeurt wel degelijk wat die is er hard mee bezig

[2:17:29] en je hebt alle ruimte om haar ook in het debat hierop te bevragen.

[2:17:34] Kijk eens aan

[2:17:36] bisschop.

[2:17:37] Voorzitter, even terugkomend op de dat punt van de correctiefactor voor duurzame warmte in de sde regeling

[2:17:46] en er ligt een motie die is overgenomen. Alleen de uitvoering stagneert

[2:17:55] en de minister zegt ja die ligt bij de minister van klimaat en energie en die komt er binnenkort op terug.

[2:18:04] Dan heb ik er wel behoefte aan

[2:18:06] gezien ook wat ik net schetsen om een beetje een nadere tijdsindicatie te krijgen en ik kan me voorstellen dat de minister zeggen ja ik kan niet in de agenda van mijn collega treden begrijp ik, maar gezien de urgentie van de zaak. Wanneer mogen wij iets verwachten?

[2:18:25] Meneer,

[2:18:27] De werd er gefluisterd. Misschien een tweede termijn ik nu ook in eerste termijn beantwoorden. Want ik weet hoe het zit binnen enkele weken kunt u daar een reactie op krijgen.

[2:18:36] Bisschop. Je kunt u toch in uw zak steken. Een paar weken eens netjes. Toch niet

[2:18:42] voor het voorjaars reces met de minister.

[2:18:44] Ja dat dat het antwoord zou ik ook gegeven hebben. Dus ik snap u. Maar dat ze daar krijgt u van mij geen geen positieve reactie op enkele weken. Het voorjaars reces komt er ook aan. Zoals u weet. Meneer bisschop moeten onze ambtenaren even rust hebben. Dus het zou best zo jesse zes kunnen zijn.

[2:19:03] Want de nu we het er toch een fabrikant nog even toch een een opmerken dat de brieven die waren weer te laat en dat is lastig voor de kamerleden. De kamerleden hebben vaak maar een half of een medewerker aan. Het is een verzoek of die voortaan iets eerder. Ik weet ook dat u teams ook heel druk hebben. Dat willen we niet onderschatten. Maar het is wel zo dat de brieven weer te laat waren en waar we er al een keer op gewezen aan of de minister kan zorgen dat volgt aan de brieven tijdig gekomen, zodat de kamerleden zich beter kunnen voorbereiden met een teams zijn maar kleine typisch.

[2:19:33] Meneer, voorzitter, ik ben het helemaal met u eens. En die verwees naar mijn ambtenaren. Maar ik denk dat hier ook een probleem bij deze minister die soms steken alvast mee naar huis neemt en niet altijd in staat is om op de dag dat de brieven binnenkomen en getekend moeten worden ze weer weer verder te sturen. Dus ik neem deze voor mijn kap om zomaar eens te zeggen.

[2:19:51] Ik noemde niet het woord ambtenaren bij. Ik spreek in namens als verantwoordelijke.

[2:19:56] Ze worden dat alsjeblieft.

[2:19:57] Dankuwel. Dan gaan we naar het het derde en laatste boekje van van de tuinders geloof ik niet. Of zit ik nou verkeerd.

[2:20:04] Ja je hebt gelijk. Ik heb wel weggelegd.

[2:20:08] Want die dag meneer boswijk is toch

[2:20:15] wanneer de voorzitter. Dat gaat over de fiscaliteit.

[2:20:22] De

[2:20:23] de impact analyse.

[2:20:26] U kunt zich voorstellen dat ik daar hevig van geschrokken ben,

[2:20:30] ging het coalitieakkoord uit van een bijdrage van in gezamenlijkheid van honderd vijfendertig miljoen.

[2:20:39] Deze impactanalyse laat zien dat het weliswaar zevenhonderd miljoen. Toen zou kunnen gaan.

[2:20:45] Hij ligt er maar kort bij ons op het bureau. Dat begrijpt u direct doorgestuurd naar de kamer en ik ben hier ook al over in gesprek met mijn minister van klimaat en energie.

[2:20:55] Ik ben ook in gesprek over met de staatssecretaris van fiscaliteit en belastingzaken,

[2:21:03] want we gaan we moeten hier wel eens serieus wil praten, want ook mijn collega. Ik heb je daar wat intensiever over gesproken met mijn collega's van klimaat en energie. Die is hier ook erg van geschrokken.

[2:21:12] Dus we moeten echt even goed, maar we moeten wel even de tijd hebben en de vraag is ook de langs welke lijnen zou het willen oplossen.

[2:21:19] Nou dan moeten we echt naar kijken. Het maakt overigens ook wel duidelijk dat de verduurzaming in de sector ook buitengewoon belangrijk is

[2:21:26] want dat zou betekenen. Stel je voor dat alle bedrijven zeg maar verduurzaamd zouden zijn, dan zouden we dit probleem niet kennen. Dus

[2:21:34] wat dat betreft is het wel heel belangrijk dat we dadelijk volop blijven inzetten,

[2:21:38] maar dit heeft mijn bijzondere aandacht en ik ga hierover met mijn beide collega's inspreken. Maar nogmaals, ik kan op dit moment nog geen denkrichting geven

[2:21:45] want daarvoor is het nog even te verder moeten het eerste intensieve gesprekken voeren met elkaar.

[2:21:53] En die klaar met de blok nog niet nemen met het met het blokje. Maar dan boswijk.

[2:22:06] Dat gaat ook. Dat is ook de beantwoording van de vraag van de heer boswijk of met het college jetten in gesprek willen gaan om hierover van gedachten te wisselen

[2:22:19] en wij wij willen dat dat gewoon in samenhang bespreken

[2:22:27] en ik stel voor dat wij, want we hebben hier echt even tijd voor nodig dat wij voor de zomer als betrokken bewindslieden om hierover informeren.

[2:22:38] Dan hebben wij de tijd om het even een goed goed uit te werken.

[2:22:42] Meneer grinwis zegt de bedragen in het coalitieakkoord leidend.

[2:22:48] En wat gaat dat gaan we doen om aan de maatvoering zeg maar nu en die de impact analyse laat zien dat die zo veel hoger uitvalt

[2:22:57] en dat is natuurlijk ook iets wat wij gaan bespreken met de bij de collega's vanzelfsprekend zou willen zeggen.

[2:23:04] Hoewel meneer boswijk.

[2:23:06] Voorzitter, mijn vraag is al beantwoord.

[2:23:09] Ziet. Er moet ik even laten wachten zijn benieuwd naar de groot.

[2:23:16] En ja voorzitter, even voor de uitgangspunten want de minister refereert aan de opbrengst van de afschaffing van het verlaagde energie, tarief en afschaffing van input vrijstelling van de voor de warmtekracht koppeling.

[2:23:34] Maar ik neem toch aan dat die beide maatregelen gewoon blijven staan in het coalitieakkoord.

[2:23:40] Zoals afgesproken, wanneer de minister.

[2:23:42] De maatregelen komen. Het coalitieakkoord weet dat ik getekend heb van het coalitieakkoord, maar de maatregelen werken anders uit dan in het coalitieakkoord voorzien

[2:23:52] en daar moet het met elkaar over hebben. Wat en wat dat betekent voor de uitwerking van deze maatregelen.

[2:23:58] Meneer, de groot.

[2:24:00] Kan ik het zo formuleren. Voorzitter, dat

[2:24:04] wat het doel van deze afspraak was dat stoppen met het subsidiëren van fossiele brandstoffen

[2:24:10] en ik neem aan dat de minister dat uitgangspunt deelt vraagteken waarbij natuurlijk wel gekeken moet worden. Hoe kun je die verduurzaming versnellen. Want daar staat d zesenzestig ook achter delen we deze uitgangspunten voorzitter excellenties.

[2:24:26] De uitgangspunten van het coalitieakkoord. Dat delen we met elkaar is helder.

[2:24:30] Maar nogmaals de uitwerking die nu ligt is even anders dan we verwacht hadden en daar moet het merk over hebben. Maar dat wil niet zeggen dat die maatregelen zomaar van tafel zijn.

[2:24:42] Wanneer de groot.

[2:24:45] Ik hoor je rustig draait want ik zie heel bedrukt kijken en er moet ook met een goed gevoel de zaal verlaten. Prima dankuwel

[2:24:53] zijn we hier kleine kunnen we naar visserij gaan. Meneer de minister

[2:24:56] blokje verschijnen en ook drie blokjes visserij buiten de inleidingen nog twee blokjes geloof ik.

[2:25:01] Ik heb een blokje en ik hoop dat het allemaal goed gesorteerd is, want de tijd die we altijd krijgen om alle vragen beantwoord te voorzien is soms relatief kort

[2:25:12] de garnalen visserij, de transitie impliceert de ruimte regelingen en een blokje overige meneer de voorzitter, en ik begin met een inleidende tekst.

[2:25:23] De nederlandse noordzee en andere grote wateren binnen ons veel kansen

[2:25:29] om duurzaam voedsel te winnen.

[2:25:34] Voedsel uit de noordzee is niet langer vanzelfsprekend.

[2:25:37] De visserij loopt aan tegen de grenzen van natuur klimaat ruimte

[2:25:42] en inmiddels zeker gezien de hoge brandstofprijzen ook de rentabiliteit

[2:25:49] en daarom werken aan de visie die ook allemaal heeft ontvangen en besproken. Nou werken aan een visie op voedsel winning

[2:25:57] om ook deze verbinding op langere termijn te borgen

[2:26:03] en daarom ben ik ook in gesprek gegaan met de vissers van de toekomst nieuwe ondernemers en joost, wetenschap en andere stakeholders om te komen tot die visie die in straks verder moet worden uitgewerkt

[2:26:13] en ik blijf me inzetten voor het stimuleren van de transitie naar een kleinere, maar ook duurzame de vloot

[2:26:20] die behouden moet blijven voor nederland.

[2:26:23] De visserij in nederland.

[2:26:26] De visserij levert een duurzaam product.

[2:26:29] En dus moeten wij de visserij blijven steunen volop

[2:26:33] maar op de visserij zou de omslag naar een duurzame visserij in balans met de omgeving moeten maken en dat willen de vissers ook die praten met ons over

[2:26:41] en we gaan kijken hoe we dat in de toekomst goed vorm kunnen geven

[2:26:46] en die transitie naar een kleinere een duurzame vloot daarbij betrekking natuurlijk ook de kansen van passieve visserij

[2:26:54] en aquacultuur

[2:26:57] bijvoorbeeld ook in de windparken.

[2:27:00] U weet dat medegebruik daar grote kansen biedt

[2:27:03] en dat bespreking ook nadrukkelijk met mijn collega's van klimaat en energie om daar ook ruimte voor te geven

[2:27:09] voor de noodzakelijke transitie. De visserij

[2:27:12] heeft het kabinet vierhonderd vierenveertig miljoen beschikbaar gesteld.

[2:27:16] Tweehonderd miljoen komt daar uit de brexit. Adjustments. Reserve, reserve.

[2:27:24] De vissersboten. Dat is niet alleen geraakt door de natuur door de ruimte door de windmolenparken, maar ook door de brexit. Die heeft er flink ingehakt bij de vissers

[2:27:35] verder vijfenveertig miljoen naar het noordzeeakkoord en honderd negenennegentig miljoen uit het klimaatfonds

[2:27:42] die weten saneringsregeling heeft opengestaan,

[2:27:45] en op dit moment loopt de beoordeling van de aanvragen.

[2:27:48] Veel vissers hebben vragen. Ik kom er zo op terug.

[2:27:52] En toch zet ik me ook vooral in voor diegene die door willen gaan.

[2:27:56] Ik verwachtte liquiditeit regeling en het stilleggen regeling in het kader van de brexit adjustments surfen op korte termijn open te stellen

[2:28:05] in mijn opdracht. Het visserij innovatie netwerk. In mijn opdracht is het visserij innovatie netwerk van start gegaan

[2:28:12] waar ondernemers, onderzoekers en de overheid bij elkaar komen onderhand belangrijke innovatie thema's ideeën te ontwikkelen

[2:28:21] en de vorst van dit visserij innovatie. Netwerk zal ik benutten voor het uitwerken van regelingen om de realisatie van innovaties te ondersteunen

[2:28:32] en ik vind dat er fors moeten inzetten op innovatie en ik vind dat we dat niet alleen moeten doen in nederland. Maar ik vind dat dat we dat europese sterker moeten inzetten en dat is ook even mijn ambities om daar

[2:28:43] ook europese sterker op in te zetten.

[2:28:47] Maar gezien de grote urgentie rondom de hoge brandstofprijzen ligt natuurlijk de focus voor het komend jaar op brandstofbesparing,

[2:28:55] maar er zullen ook regelingen opengesteld zijn die geweest en het minder bodem, roerende en selectievere visserij

[2:29:04] en ik realiseer me heel goed dat vissers een hele moeilijke tijd doormaken

[2:29:09] met alle over elkaar heen buitelen de ontwikkelingen

[2:29:16] en in deze roerige tijden

[2:29:18] niet in de minste plaats internationaal zijn zekerheden ver te zoeken,

[2:29:23] maar ik wil versus steun bieden in transitie

[2:29:27] naar een meer duurzame visserij

[2:29:30] om vissers bij te staan. In afwachting van de subsidieregelingen die dit jaar zullen volgen, zal ik op korte termijn een overbruggingsregeling openstellen

[2:29:38] waarmee vissers en garnalen, visserij in de kustwateren, grote visserij ondernemingen

[2:29:43] een steuntje in de rug zullen krijgen.

[2:29:46] Het is een steuntje in de rug. Dat realiseer ik me.

[2:29:49] Wij willen daarmee laten zien dat wij deze sector willen ondersteunen en ook een toekomstperspectief bieden,

[2:29:56] want ik geloof

[2:29:57] in de toekomst voor de visserij

[2:30:00] en de nieuwe vormen van voedsel jorien op de noordzee

[2:30:04] en natuurlijk is het zo dat ook hier geldt dat de ondernemers die toekomst zelf vorm moeten geven

[2:30:11] en er zijn ondernemers die en dat kan soms ook zijn doordat er geen opvolging is of andere redenen geen toekomst meer zien

[2:30:17] en die gebruikmaken van de saneringsregeling en daar heb ik daar begrip voor.

[2:30:22] Maar ik ben ook blij dat er voldoende ondernemers nog steeds zijn die samen met de overheid willen optrekken en werken aan een goede fietsverbinding. Een duurzaam voedsel winning

[2:30:32] uit de zee van de toekomst,

[2:30:35] de garnalenvisserij. Meneer de voorzitter,

[2:30:38] Ik sta even een paar interrupties doen, mevrouw van der plas,

[2:30:43] Ja. Dankuwel. Dank voor de inleiding en de steunende woorden aan de visserij, waarvan hier ook een aantal vissers zeer op de tribune zitten om dit debat mee te luisteren. Welkom.

[2:30:59] Kijk en steun. Dat is heel erg mooi en ook ik heb de brief gelezen die de minister heeft geschreven. Er staan ook echt

[2:31:08] goede dingen in en gaat er echt wel een beetje over de toekomst van de visserij in plaats van het afbreken van de visserij. Maar kijk vissers en dat geldt voor alle ondernemers in nederland natuurlijk. En daar wordt ook bindend. Het andere bedrijfsleven over geklaagd.

[2:31:23] Die willen wel een soort van langjarige zekerheid en daar daar minister aangeven hoe we dat gaan doen met alle plannen ook hierin samen. Maar uiteindelijk moet dat snapt tenminste ook heel goed

[2:31:37] moest er een soort van plan zijn dat je wel gewoon tien, vijftien jaar verder kan zonder dat je weer met alle over met elkaar heen buitelen de ontwikkelingen geconfronteerd wordt, kan de minister daar iets over zeggen.

[2:31:49] Meneer de minister,

[2:31:52] Een hele mooie vraag van mevrouw van der plas. De voedselvisie noordzee grote grote wateren ca grote water en dat is ook

[2:32:04] voorziening is bedoeld juist om op langere termijn perspectief te bieden aan de visserijsector.

[2:32:09] Daar willen we ook die tien, vijftien jaar juist wel uitkijken want er zijn natuurlijk wel grote zorgen. Er zijn zorgen als het gaat om de ruimte, de noordzee.

[2:32:18] Er zijn zouden gaan als het gaat om de bodem broer de visserij,

[2:32:22] maar juist met die zorgen willen we ook met de naast de vissers gaan staan en kijken hoe we toch die vissers ook een toekomstbestendige toekomst een duurzame toekomst kunnen kunnen bieden,

[2:32:34] en daarin geldt dat dit soort termijnen van vijf jaar vooruitkijken. Het is wel zo dat kunnen altijd weer ontwikkelingen voorbijkomen. Maar dit is wel de inzet van deze minister.

[2:32:43] Mevrouw van der plas,

[2:32:45] Na de inzet twijfel ik zeker niet. Maar kijk we hebben natuurlijk wel in de landbouwsector ook gezien dat de juridische borging van heel veel afspraken. Dat dat eigenlijk het de bottleneck is en dat is een beetje waar ik meezit met die vraag van

[2:33:04] hoe gaan we dat doen. De afspraken maken waar iedereen loopt maar naar de rechter toe en dat is een democratisch recht. Dat is op zich prima.

[2:33:13] Maar

[2:33:14] hoe gaan die afspraken kan vormgegeven worden, zodat de vissers gewoon ook echte zekerheid hebben dat ze de voor die tien, vijftien jaar door kunnen zonder dat je allemaal zwaard van damocles boven je hoofd hangen.

[2:33:29] Excellentie,

[2:33:31] Refereert leveren aan je hebt ook niet eerste termijn gerefereerd aan het visserij. Als ik nu kijk naar de pulsvisserij. Dan denk ik. Wat is het toch ongelooflijk een ramp voor de sector

[2:33:43] dat pulsvisserij niet meer mogelijk is. Het is minder bodem roerend

[2:33:49] de visserij heeft met grote brandstofkosten te maken.

[2:33:52] Met puls visserij kunnen we veertig procent aan brandstofkosten besparen en tuig ligt in ligt op de wal.

[2:34:01] Dit heeft me wel geleerd. Mevrouw, mevrouw van der plas en dat levert als het gaat om innovatie dat we ook veel meer internationaal moeten samenwerken op het gebied van innovaties in de visserij,

[2:34:12] waarbij we samen optrekken met andere landen, bijvoorbeeld als het gaat om alternatieven verboden. Een beroerde visserij wil daar fors op inzetten als het gaat om

[2:34:20] innovatieve systemen die een goed alternatief te kunnen bieden.

[2:34:25] Maar ik vind dat we dat ook moeten doen met andere landen, zoals frankrijk en spanje, die ook te maken hebben met bode broer de visserij. Laten we samen optrekken om te kijken hoe we innovatieve systemen kunnen ontwikkelen.

[2:34:35] Daar is samenwerken, zodat ook alle landen daar gebruik van kunnen maken.

[2:34:39] Maar dat het dat neemt niet weg dat er wel grote zorgen zijn en blijven voorlopig, maar we willen er alles aan doen om ervoor te zorgen dat die visserij toekomst heeft

[2:34:49] en u geeft zeer terecht aan dat juridische borging van innovaties buitengewoon belangrijk zijn dat dat zien we de veehouderij. Dat zien we ook hier.

[2:34:57] Dus daar zullen we ook moeten werken en in die zin

[2:35:02] moeten we ook

[2:35:03] realistisch zijn.

[2:35:06] Het is niet zo dat elke innovatie zomaar kan worden toegepast en juridisch geborgd is,

[2:35:10] maar ik wil graag wel dat we systemen hebben die goed juridisch geborgd zijn. Die werken die bewezen werken

[2:35:17] en die kunnen worden ingezet, zodat we die zekerheid wel kunnen geven want dat is wel van belang. Die ondernemers mogen zelf keuzes maken wat ze gaan doen.

[2:35:24] Maar wij moeten wel zorgen dat de kaders waarbinnen ze werken dat er wel zekerheid te zitten ben ik zeer met u eens. Maar dat is best lastig. Dat begrijp.

[2:35:30] Wil fietsen en we moeten om één uur deze zaal verlaten hebben. Dus we moeten we dus de s zullen aan moeten aan beide kanten. Maar er was een beetje.

[2:35:40] Er-voorzitter. Ik heb hier een vraag hierop doorgaat. En dan kan de minister van misschien alvast anticiperen op het antwoord dat hij later aan zou geven. Maar waar ik bang voor ben is dat de minister. Nu gaat inzetten op middelen die dadelijk juridisch helemaal niet houdbaar zijn. Want als we het over de pulsvisserij hebben. Daar werd toen ingezet op een techniek waarvan je wist dat het van europa. Die mocht dat zou de wetenschappelijke experimenten zijn dus veel te breed uitgerold en je wist eigenlijk van tevoren hier gaat europa een stokje gestoken is ook gebeurd. Die discussie hoeven niet opnieuw te doen waar ik bang voor ben. Zo dadelijk weer opnieuw gaat gebeuren als het bijvoorbeeld gaat om die bron bodem, broer en activiteiten. De wadden academie zegt

[2:36:16] de mogen geen significante gevolgen kunnen worden gevolg gevonden door de bodem beroering en eigenlijk is er een omgekeerde bewijslast. Degene die daar gebruik van maakt. Die moet bewijzen dat het geen effect heeft, terwijl wetenschappers zeggen het heeft wel effect. Dus is

[2:36:32] is het niet dat de minister niet teveel inzet op technieken die dadelijk door de rechter weer gaan worden afgewezen. Daar ben ik zo bang voor dat hetzelfde gaat gebeuren als met de pulsvisserij dat je nu moet zeggen jongens die bodem roer en gaan we gewoon iemand toestaan.

[2:36:48] U brengt twee dingen bij elkaar die volgens mij even los van elkaar gezien moeten worden. Natuurlijk moet dat zei ik net tegen mevrouw van der plas. Als er naar alternatieven gaan kijken, moeten raad juridisch houdbare alternatieven zijn buitengewoon belangrijk. Dat is ook die zekerheid moeten geven.

[2:37:04] In mijn optiek is het afschaffen van het puls visserij. Dat heeft niet zoveel met juridische borging ofzo te maken. Gaat. Dat is een politiek besluit geweest

[2:37:13] en en dat is doodzonde. Dat dat besluit gevallen is. Dat is doodzonde voor ons. Dat is doodzonde voor de france. En dat is doodzonde voor de spanjaarden die zijn realiseren zitten ietwat. Dit was voor hun ook een uitstekende techniek geweest om toe te passen

[2:37:27] en dat is niet gebeurd en daarom wil ik ook die internationale samenwerking op gebied van innovatie versterken om elkaar te helpen.

[2:37:34] Want ik denk dat dat tot meer draagvlak leidt, want dit is gewoon politiek draagvlak geweest

[2:37:40] wat ontbrak wat op een gegeven moment en natuurlijk mogelijk voor een deeltje de hand in eigen boezem steken dat wij een experiment zijn begonnen met de pulsvisserij en het experiment werden begrepen het wel heel groot en en dat hadden we misschien moeten doen. Daar ben ik zeer met meneer wassenberg eens

[2:37:55] maar verwar dat niet met de juridische onderbouwing van de pulsvisserij, want het is puur een politiek besluit geweest.

[2:38:02] Maar er wassenberg.

[2:38:04] Voorzitter, ik noemde als voorbeeld naar waar ik nu bang voor ben bij die want ik noemde impuls te scheiden. Ik zeg ik ga het debat niet opnieuw doen. Ik wil het even hebben over de bodem. Broer had ik ook vragen over gesteld. De wadden academie schrijft constateer deskundigen merk op dat bode beroering zelfs door relatief vliegtuig per definitie gevolgen heeft voor het ecosysteem en uw vraag is hoe groot de gevolgen zijn bij dergelijke te verwachten. Gevolgen is het aan de aanvragers van de vergunning om aan te tonen dat die niet zich de kans zijn en bij die passende beoordeling is er gewoon onvoldoende invulling aan gegeven en in feite wordt die middelen de opstellers van die passende beoordeling bewijslast omgedraaid en ik ben gewoon bang dat je dadelijk inderdaad gewoon weer gevorderd bij de rechter strand en dat terecht gezegd dat had gewoon die die vergunningen die zijn geven, bijvoorbeeld als het gaat om die die garnalenvisserij wordt die gedogen beschikking. Die is homo juridisch niet houdbaar. Daar ben ik bang voordat je uiteindelijk weer bij de rechter strand.

[2:39:05] Voorbeeld van. Geen vraag was meer een dossier vol. Maar er wassenberg, maar we moeten echt. Ik hoop dat de minister korter kan antwoorden.

[2:39:11] Dan dan ga je er pas kon doen. We zien. Nee, het zijn twee dingen. We hebben wij zetten in op beleid om de sector te verduurzamen om van methodes te verduurzamen en we hebben natuurlijk die juridische context en gaat over de gedogen beschikkingen gaat over de natuur wet natuurbeheer vergunning.

[2:39:31] Dat deel ligt natuurlijk bij mijn collega's van der wal

[2:39:35] en dan moet u echt bij haar zijn. Zij heeft die te gedogen beschikkingen afgegeven. Wij geven daarmee de garnalen vissers onder andere ruimte om de katalysatoren aan te schaffen. Dat ondersteunen we ook. Dat is een sterke verduurzaming van deze sector. Dat is goed.

[2:39:52] Maar de de hele juridische context rondom de gedogen beschikking en het wel of niet weer afgeven van een een natuurvergunning. Overigens worden die van zes jaar afgegeven voor twee jaar, zoals we in eerste termijn iemand horen zeggen

[2:40:06] dat is echt even bij. Van der waal en die is daarmee bezig en we kennen natuurlijk ook het verzoek van natuurorganisaties. Maar mevrouw van der wal en daar intensief mee bezig om daar een antwoord op te formuleren.

[2:40:19] Wij zijn ook dank dat hij het traject dat de zestien moeten zijn. Dank voor de duidelijke. Je hebt eigenlijk geen interruptie meer dan kan ik hier.

[2:40:26] Dus kunnen we hier dan via minister van der wal nog een antwoord op krijgen op de vraag die ik aan deze minister.

[2:40:31] Dat stelt me dan zal die voorbeeld. Minister van der boom moeten zijn. Want ik er niet voor minister van kan doorgeleiden. Ja dat moeten we de minister.

[2:40:39] Mevrouw van de waal begrijp heel goed dat die vragen over zijn. Is daar natuurlijk mee bezig. Naar aanleiding van het handhavingsverzoek als bevoegd gezag, zij daarmee bezig

[2:40:47] en zij heeft te antwoorden naar dat handhavingsverzoek en het is een juridisch traject. Wat gaat wat gaat inzetten. Vanzelfsprekend. Prima,

[2:40:54] Dan gaan we vlug bisschop niet. Dan kunnen we vluchtveiligheid blokkeren tweede blokje van de visserij

[2:41:01] en ik hoop dat u kunt redden. Allemaal een en amper twintig minuten meneer de minister.

[2:41:07] U gebruikt. Het woord turbo

[2:41:09] overigens stotend turbo misschien ook wel heel veel

[2:41:14] c o twee uit

[2:41:17] de perspectief van de garnalen bij de vraag van de heer boswijk was graag een reactie van minister en de toezegging dat als er mogelijk. Het is allemaal toekomstperspectief normale sector eerdere twee, drieëntwintig af te hebben daar gebruik van dat er gebruik wordt gemaakt. Ik snap de vraag.

[2:41:36] Maar de toekomstvisie van de garnalen sector is echt even vertraagd doordat niet met het stikstofprobleem zitten dat nog eens worden aangepakt. En natuurlijk blijven met de sector in gesprek om dat toekomstperspectief zo snel mogelijk af te maken

[2:41:50] en dat willen we ook weer zorgvuldig doen en dat kost even tijd

[2:41:57] dan de christenunie.

[2:42:01] Wat weten van de plannen om een garnalenvissers te verbieden in natura twee duizend gebieden.

[2:42:08] Er komt in de tweede helft van februari een actieplan vanuit het vanuit de europese commissie. Dat gaat ook over de bodem beroering.

[2:42:21] Daarin zou dus ook de europese commissie voorstellen doen op het gebied van bode. Bedoel de visserij.

[2:42:27] Dat moeten we eerst even afwachten. En dan zullen we onze reactie vanzelfsprekend op geven. Onze inzet is een boer bodem beroeren de visserij te behouden voor voor ons land, maar ook voor frankrijk en spanje en ga zo maar door.

[2:42:42] En via het regelen. Reguliere bbc traject zal ik mijn kamer informeren naar onze reactie op de voorstellen van de commissie

[2:42:51] dan.

[2:42:52] Wanneer kunnen we dat verwachten? Ongeveer?

[2:42:55] Ja, we moeten eerst afwachten wanneer de commissie komt met haar plannen. Dus ik ik ga niet over de planning van de commissie.

[2:43:03] Ik ga over mijn eigen planning en veel verder wil ik ook nog niet even gaan. Meneer de voorzitter, dus

[2:43:09] we wachten eerst de europese commissie af en dan komen wij zo snel mogelijk met een reactie vanzelfsprekend

[2:43:18] dan even

[2:43:21] vraag van de heer grinwis. De beoordeling van de wet natuurbeheer vergunning daar additionele beoordeling met de beheer vergunning voor de garnalen vissen blijven bestaan.

[2:43:33] Mevrouw en bescherming

[2:43:37] adres, verder,

[2:43:38] Worden.

[2:43:41] Natuurlijk niet natuurbeheer.

[2:43:43] Ja, we bescherming moeten beoordelen. Die hebt volkomen gelijk. Sorry sorry.

[2:43:49] En eigenlijk ook niet zo netjes dat ik dat zeg want die zou bijna kunnen denken van hij wilde natuur beschermen en dat kan natuurlijk niet waar zijn voor de minister van landbouw, natuur

[2:43:58] en voedselkwaliteit en visserij

[2:44:03] daar additionele beoordeling van de wet natuurbescherming vergunning voor garnalen voor de graaf is blijven staan. Er ligt nu een vergunningaanvraag voor een wmo vergunning vanuit de sector

[2:44:15] en deze aanvraag gaat gebruiken procedure zienswijzen mogelijk inspraak is mogelijk

[2:44:20] en voor de rest is natuurlijk daan mevrouw van de waal ook mee bezig. Datzelfde geldt ook voor de gedoogd periode hebben het leven gaat. De vraag is wel even is de negen maanden is dat dan voldoende periode voor de sector. Ik realiseer me heel goed. Een vraag over dat een hele strakke planning is

[2:44:39] voor de sector, maar wij denken dat het mogelijk moet zijn om binnen die termijn de installaties af te kunnen leveren

[2:44:50] dan wat de subsidieregeling dus vraag van de heer bisschop van sgp, wat de subsidie katalysator, katalysatoren, wat deze opengesteld.

[2:45:02] Deze is via de subsidieregels wenselijk te installeren van de ser katalysator is op zestien januari opengesteld

[2:45:12] dan over de gedogen periode van de heer tijssens heb ik het ook al over gehad.

[2:45:21] Het advies van de landsadvocaat inzake het bestaand gebruik van de garnalen visserij kunnen wij die delen met de tweede kamer

[2:45:29] zeker meneer bisschop die krijgt u van ons toegestuurd. Tenminste als je doelt op het advies over garnalen visserij aanmerken als bestaand gebruik.

[2:45:36] Die wanneer kunnen we die verwachten voor dat kan.

[2:45:40] Die kan binnen een weken

[2:45:42] binnen een week aan die bij die is voor het reces.

[2:45:45] Dankuwel.

[2:45:45] Meneer de minister dankuwel.

[2:45:47] Dan heb ik nog de vraag van de pvv wet natuurbescherming klopte dat de visvergunning voor de wet natuurbescherming zo'n tweehonderd duizend euro kost

[2:45:57] een individuele vergunning voor een vissen

[2:46:00] op basis van de wet natuurbescherming kast naar mijn weten circa vijfendertig, honderd euro.

[2:46:05] En

[2:46:08] ja die twee, honderd duizend. Dat zou alleen kunnen als je een geclusterd de aanvraag doet dan kan niet duurder worden. Een af

[2:46:14] visser heeft enorme advieskosten gaat om zou we dat vind ik dan ook wel betaald. Dus dat de vergunning op zich kan vijfendertig, honderd euro.

[2:46:22] Ik stel voor dat de minister het laatste blokje ook meteen het tenminste de antwoorden allemaal willen en dan kunnen we kijken of hoeveel tijd overblijft. We gaan meteen door met de laatste bocht.

[2:46:32] Ik laat de inleidende tekst maar even achterwege meneer de voorzitter. Want heel graag ik de park te vragen wel even maar het gaat de minister doen voor de afslagen en transitie nodig is die daarvoor zal afnemen als gevolg van de sanering.

[2:46:43] Dit is een problematiek die ik heel erg herken en waar ik ook met de visserij gemeenschap en over in gesprek ben den helder is even genoemd

[2:46:50] wat er gebeurt op zeven. De visserij heeft ook gevolgen voor visserijgemeenschappen heeft ook gevolgen voor de wal

[2:46:55] en ik vind het ook belangrijk om die transitie meter onder ondersteunen

[2:47:01] en we zijn dus ook in gesprek met een platform bestuur platform visserij om te spreken over de maatregelen die daarvoor nodig zijn dan de heer boswijk, de belangenafweging van functies ruimte. De visserij. Ruimte voor visserij

[2:47:17] kan de minister aangeven hoe hij de belangenafweging tussen functies maakt bij de visie vorming voor de toekomst van de visserij. Het is. Er zijn natuurlijk ongelooflijk druk dat er ruimten claims vanuit verschillende functies

[2:47:29] en dat komt met name vanuit de energietransitie en de natuur transitie, natuur, bescherming en windmolenparken.

[2:47:38] Maar het belang van voedselbereiding uit c staat gewoon centraal in mijn visie vorming. Daar gaat het om.

[2:47:45] En voor die voor het borgen van die voedselvoorziening

[2:47:49] is ruimte nodig voor die fietsverbinding

[2:47:52] en daarom zet ik me in voor een goede balans voor voedselbereiding, natuur en energie. Maar ik vind daarbij dat dat ook niet. Het kan zijn dat ik weet niet hoe dat bij bij vissers heet. Maar in den lande zeggen we dan niet aan de laatste men hangen. Ik vind het belangrijk dat de visserij daarbij niet aan de laatste mengen met hangt. Maar dat hij dat in goede samenhang en in balans de keuzes worden gemaakt. Dat doe ik samen met mijn collega's van b w. Want zij zei hij is primair verantwoordelijk voor de ruimtelijke ordening op de noordzee. En natuurlijk ook de minister van ez k n stikstof

[2:48:28] dan

[2:48:32] de vraag van mevrouw van der plas kan de minister met droge ogen zeggen rekening te houden met andere menselijk gebruik. Als juist de vissen zijn die al eeuwenlang gebruik maken van de zee en bijdrage aan onze mening.

[2:48:43] Dit is een dit is ook een beetje een crediteur die die ik niet op deze manier. Maar van de visserijsector hoor. We zijn er zo lang.

[2:48:51] We hebben zolang augustus de noordzee. We hebben zolang nederland voorzien van buitengewoon goed voedsel

[2:49:00] is er uberhaupt nog plaats. Voor ons worden we gezien.

[2:49:04] Zoals ik met mijn inleiding al zei, de visserijsector. De nederlandse. Het kan niet zo zijn dat we aan de noordzee wonen en geen visserijsector hebben

[2:49:12] en daarom moeten we daar verblijven inzetten en moeten we ook een toekomstperspectief bieden aan deze sector en natuurlijk. Er zijn andere opgaven. Dat begrijp ik ook.

[2:49:22] Maar ik maak me sterk voor een stevige positie van de visserij nog steeds in de noordzee

[2:49:30] en dat doe ik dus ook zoals ik al zei, samen met mijn collega's. Ik bladeren af en toe ook het vraag door voorzitter, omdat dat over dezelfde

[2:49:39] zouden punten gaat vraag van de heer valstar over de update van de sanering en de middelen.

[2:49:47] Er zijn in totaal twee en tachtig aanvragen ingediend bij de nvao vijf aanvragen voldeden bij de start van het traject niet aan de voorwaarden.

[2:49:55] Ik heb daar ook naar aanleiding van het debat in de in het tweeminutendebat. Wat we gehad hebben nog weer intern navraag gedaan

[2:50:04] en ik ben ervan overtuigd dat deze vis is echt niet vallende onder deze regeling.

[2:50:10] Dan heeft een visser zijn aanvragen terug getrokken.

[2:50:17] Als alle aanvragen definitief worden afgehandeld, zal het totale budget van de regeling vrijwel volledig uitgeput

[2:50:26] en mocht er geld overblijven binnen het visserij spoor. Dan is er ruimte om dit te adopteren. Binnen de visserij spoor

[2:50:35] kan ook met betrokken minister op andere sporen. Maar dat die mogelijkheid bestaat

[2:50:42] moet moeten wel bij aantekenen dat de bar geldende dit eind ditjaar beschikt moeten zijn

[2:50:48] en de tijd om de middelen te herverdelen beperkt is

[2:50:52] dan de heer valstar. Als het gaat om de schelde die sector en de

[2:50:58] de voordelta.

[2:51:01] De schelde is sector is een kansrijke sector. Ook als het gaat om alternatieve vormen van vermogen voor de visserij

[2:51:10] en ik ondersteun die van harte en daarom is het blowen degelijk ondertekend. Door mijn voorganger is er mos convenant afgesloten

[2:51:18] en de wens van de sector om gebied reserveren voor schelpdieren. Kweek is mij zeer bekend vanzelfsprekend

[2:51:28] en in het kader van het ruimtelijke ordening in de nuance wil ik ook in gesprek met de sector vind ik wel belangrijk bezien welke stappen gezet moeten worden.

[2:51:37] Ruimte voor een pilot te garanderen

[2:51:40] en en hoe die ook niet gewenst kan kan ondersteunen. Want ik wil deze sector.

[2:51:46] Een kans geven. Belangrijke kans.

[2:51:49] Overigens is het wel zo zou een klein beetje een disclaimer. Maar ik heb er heel hard voor in. Maar ik ga niet over de ruimte op de noordzee. Zoals u weet. Ook daar is mijn collega's van heer w az.

[2:52:01] Maar mijn inzet. Volgens mij hebben die goed duidelijk gemaakt. Deze manier

[2:52:08] dan de vraag van d zesenzestig. Wanneer stopt met steunen van actieve visserij?

[2:52:16] Vis is een goed product in ons voedsel palet

[2:52:20] en

[2:52:21] actieve visserij is nodig. Om die verbinding et cetera borgen

[2:52:27] ben het zeer met de heer groot eens naar het duurzame moet

[2:52:31] dat het in balans met een geven

[2:52:36] en daarvoor zou dus.

[2:52:37] Ik moest heel kort wanneer de grootte van afronden er zeker.

[2:52:40] Ik zat een beetje te wachten op want ik heb een hele stel vragen nog maar het gaat dus om de opmerking van de minister, voorzitter over de actieve visserij toch toestaan in die windmolenparken is dat gewoon niet verspeelde energie. Dus dat is niet wat ik vroeg voor de rest had ik vragen over pluis over handhaving over de vertaling van de biodiversiteit strategie in de visserij overijssel.

[2:53:00] Minister was bezig.

[2:53:05] Actieve visserij in de windmolenparken benoemd die dat is lastig. Dat mag op dit moment niet. Het zou wel goed kunnen. Het zou in principe mogelijk moeten zijn,

[2:53:15] vind ik als minister, maar het kan op dit moment niet. Wij zijn wel heel nadrukkelijk bezig met medegebruik in windmolenparken en dan wijzen op dit moment natuurlijk ook de zoektocht naar passieve visserij en die windmolenparken worden.

[2:53:28] Eigenlijk is het echt iets van orde of iets.

[2:53:32] Jazeker. Want ik heb eigenlijk tot nu toe nauwelijks geinterrumpeerd met de minister vindt iets

[2:53:39] wat afwijkt van het kabinetsstandpunt. Klopt dat. Want het is ook het kabinetsstandpunt dat het hele kabinet heeft het noordzeeakkoord onderschreven en het noordzeeakkoord staat geen actieve visserij in windmolenparken. Dus wat gebeurt er. Voorzitter even graag een nadere.

[2:53:53] Dat gaan we niet horen. Ik zal er niet kunnen vertellen.

[2:53:57] Het is het is zeker waar wat u zegt het is wel zo dat we kijken naar experimenten om toch meer actieve visserij in die windmolenparken te ontwikkelen.

[2:54:06] Waar dit moment is niet toegestaan. Dat klopt. En dan steun ik ook. Maar wij zijn wel bezig met experimenten om te kijken van zijn de mogelijkheden, zowel voor actieve of passieve visserij en zeker voor passeren visserij waar ik zie daar natuurlijk ook meer mogelijkheden en dat is logisch.

[2:54:21] Er is ook een antwoord op de vraag van alternatieven passeerden visserij die u gesteld heeft, want daar is een belangrijke ontwikkeling waar we ook de beantwoording naar de heer valstar, waar we ook ook op inzetten. Zoals u weet

[2:54:34] dan heb ik.

[2:54:36] Die binnen vijf minuten afronden.

[2:54:38] Meneer bisschop de vraag gesteld over visser binnen windmolen parken.

[2:54:45] Ik heb al iets gezegd over de financiële regelingen voor innovatie overbruggen liquiditeit in mijn inleiding

[2:54:53] dan de vraag van de heer graus over compensatie visserij bedreigen bedrijven.

[2:54:59] In het eerste kwartaal zal ik de overbruggingsregeling openstellen. Daarmee zal ik de visserijbedrijven die niet hebben gekozen voor sanering en steunen recht kunnen geven

[2:55:07] onder de huidige moeilijke tijden door te komen.

[2:55:09] En nogmaals, ik vind het belangrijk dat de sector blijven staan en dat die ook de transitie te maken naar toekomst stellige visserij

[2:55:15] dan een vraag van de heer bisschop visserij op de bruine bank.

[2:55:21] Bij besluiten over de ruimte op de noordzee streven we naar de balans tussen voedsel, natuur en energie

[2:55:27] en in het noordzeeakkoord is afgesproken dat tweeduizend dertig, vijftig procent van de nederlandse noordzee gevrijwaard is van bodem, broedende visserij,

[2:55:34] waarvan nog invulling moet worden gegeven aan de laatste één komma drie procent.

[2:55:38] Dit wat gedaan in overleg, met alle partijen noordzee overleg

[2:55:45] en daarnaast loopt er conform het noordzeeakkoord een onderzoek naar zandkorrel warm riffen. Welke mogelijk voorkomen dat de bruine bank

[2:55:53] zand koken warm. Sorry,

[2:55:56] die deze trajecten lopen kan ik niet aangeven of dit gevolgen hebben voor de visserij op de bruine bank

[2:56:02] en ik besef me heel erg. De vraag van de sector over de ruimte op de noordzee.

[2:56:08] Ze hebben daar voorin, maar wel met de beperkingen die ik net heb genoemd

[2:56:14] dan de vraag van de bodem beroering voor de bodem.

[2:56:21] De mate waarin bode bedoeling ergens voor de bodem moet natuurlijk wetenschappelijk zijn onderbouwd

[2:56:26] en de diversiteit van de natuurgebieden

[2:56:30] en de waarde. Hiervoor zijn daarbij relevant

[2:56:35] en daarom is er ook niet. Dat moet je echt per gebied bepalen

[2:56:38] is er ook geen eenduidig antwoord op te geven.

[2:56:41] De laatste vraag is dat anders moet dat schriftelijk gebeuren is dat de allerlaatste deze.

[2:56:46] Nee

[2:56:47] ik heb nog een pakketje misschien wel.

[2:56:50] Maar zou dat schriftelijk kunnen want we moeten gaan afronden. Want de zaal is namelijk weer. We moeten beschikbaar zijn. Voorzitter, ja mijn.

[2:56:56] Wij moeten worden beantwoord als het schriftelijk kan.

[2:56:58] Is ook mijn vraag. Maar ik wil de leden zeggen want ik zie allemaal ondergrens zetten. Maar vroeger toen ik voor de wedstrijd zoals drie uur lang alleen van visserij. Dus dat is jullie eigen schuld. Maar meneer de minister. Maar je kunt u de rest alsjeblieft schriftelijk beantwoorden als dat mogelijk zou moeten echt gaan afronden en ik moet nog twee toezeggingen.

[2:57:16] Voorlezen, dan de rest.

[2:57:18] Dank u wel. Meneer de minister. Ik heb wat dankuwel. Er zijn twee toezeggingen gedaan.

[2:57:24] Dat is inderdaad dat er geen tweede termijn. Dus ik kan er wel voorzichtig aangekondigd maar valstar heeft dus een tweeminutendebat met deze aangevraagd naar de griffie plenair leiders, vooral alsnog naar de plenaire zaal verplaatsen om moties in te dienen. Eventueel. Er zijn twee toezeggingen gedaan voor de zomer wordt de kamer geïnformeerd over de uitwerking van de fiscale maatregelen voor de glastuinbouw die anders uitpakken dan in het coalitieakkoord zijn voorzien is een toezegging en boswijk cda en de minister stuurt voor het voorjaars reces dat advies van de landsadvocaat inzake garnalenvisserij aanmerking

[2:57:56] als bestaand gebruik naar de kamer een toezegging een bisschop sgp mannen, broeders

[2:58:03] en meneer valstar.

[2:58:05] Ik wil alleen bij de eerste toezegging nog wel even tegen de minister zeggen dat het de deadline voor het belastingplan liggen op vierentwintig april bij nv dus voor de zomer maakte door alsjeblieft de haast mee want.

[2:58:16] Anders is te laten gaat lukken. Meneer elissen,

[2:58:20] We doen ons uiterste best, maar ik ben ook afhankelijk van andere collega's begrijpen.

[2:58:23] Dankuwel. We moeten afronden. Ik wil de mensen op de publieke tribune hartelijk bedanken. De vissen mannen behouden vraagt namens ons zeer en ik wensen of er ook de mensen die thuis hebben gekeken luisteren. Ook de minister als het team en ook de leden der staten, generaal dienst verslag en redactie onze trouwe bodes en ook onze griffier. Hartelijk dank, en ik sluit het commissiedebat.