Mijnbouw/Groningen

[0:00:16] De komende vergadering aan de orde is commissiedebat mijnbouw, Groningen van de vaste Commissie voor economische zaken en klimaat. Ik eet de mensen thuis die te volgen op afstand van harte welkom. De Kamerleden harte welkom. En natuurlijk de ministers in dit geval de minister van economische zaken klimaat die blok en de minister van binnenlandse zaken Koninkrijksrelaties mevrouw Ollongren.

[0:00:37] Even kijken. Dus spreektijd is en dan kijk ik heel even naar de rivier

[0:00:41] staat er gewoon op zeven minuten spreektijd per fractie zeven. U hebt uitgebreid de tijd om uw inbreng goed neer te zetten en dat betekent dat ik ook vraag om bij alvast

[0:00:52] bij de interrupties niet meteen ook uw verhaal te vertellen. Ik zou zeggen oefenen met het starten met de vraag en dan de toelichting. Dat werkt echt. Ik heb het in het verleden wel eens zelf gedaan begint met de vragen wat is toelichting een heel stuk korter. Maar goed ik zal ook niet teveel tijd in pikken. Ik wens ons een goed debat toe en ik geef graag het woord

[0:01:12] aan mevrouw Beckerman namens de fractie van de SP.

[0:01:16] Dankuwel en dit kabinet lijkt zichzelf wel als missionair te zien wanneer er slechte beslissingen worden genomen zonder debat met tweede kamer en wanneer goede beslissingen moeten worden genomen die gesteund worden door de tweede kamer ziet het kabinet zichzelf als demissionair en we zien dat dit debat pijnlijk duidelijk in de zomervakantie wel het slechte besluit nemen een vergunning te willen verlenen voor nieuwe gaswinning onder de Waddenzee zonder debat met tweede kamer en over Groningen ons brieven sturen aangenomen moties om gedupeerde Groningers die al eindeloos wachten niet te willen uitvoeren band demissionair. Ik wilde dit debat hebben over drie onderwerpen Groningen. De Wadden en de gas opslagen.

[0:01:59] Negen jaar inmiddels na de aardbeving bij Huizinge en het is nog steeds een bende met de aanpak van de door de staat Shell en Exxon aangerichte ramp negen jaar en slechts acht procent van de huizen die versterkt moeten worden zijn gedaan. Tweeënnegentig procent wacht nog en ondertussen wordt voor veel gedupeerden schadeafhandelingen de versterking uitgekleed en neemt de ongelijkheid toe. En hoewel uit elk onderzoek blijkt dat het slecht gaat

[0:02:27] en ook toezichthouder en Saudi. Een deze zomer voor het zoveelste jaar op rij op een crisisaanpak aandringt. Gebeurt het niet en mij vragen waarom weigert het kabinet nog steeds met een echte crisisaanpak te komen.

[0:02:41] Hoe kan het dat geen enkel controlerend of toezichthoudend orgaan vertrouwen heeft in de huidige aanpak. Maar dat het kennelijk niets uitmaakt voor het kabinet. En Sorry, een algemene Rekenkamer nationale ombudsman maatschappelijke organisaties. Ze doen er blijkbaar niet toe. En wat zegt dat eigenlijk over ons systeem.

[0:03:01] Ja klopt het dat de maatregelen die het kabinet nam om te versnellen. Allemaal zonder uitzondering vertraging hebben opgelopen.

[0:03:10] Snapt u

[0:03:11] dat enzo die een de aangekondigde versnellingen niet meer gelooft en zegt dat het en ik citeer niet evident is dat de vereiste forse versnelling nu wel dichtbij is.

[0:03:26] Deelt u de conclusie van het Gasberaad. Dat is een integrale oplossing voor bewoners inmiddels verder weg ligt dan ooit.

[0:03:34] Deelt u de conclusie dat mensen verzuipen in de bureaucratische waanzin waar goud geld aan verdiend wordt.

[0:03:42] Daarom krijgen wij als Kamerleden nog steeds geen inzicht in welk deel van het geld bij bewoners terecht komt en welk deel niet

[0:03:51] klopt het dat er nu al een tekort is aan wisselwoningen,

[0:03:55] zoals bijvoorbeeld in ten boer en bewoners na jaren wachten nu nog langer moeten wachten. Maar klopt het dat er nog veel groter tekort aan wisselwoningen dreigt. Wie gaat dat oplossen en hoe en dreigen er nu ook grote tekorten in de bouw deelt u de conclusies van billen Meijburg

[0:04:13] dat de conclusie van Deltares en ING onjuist zijn,

[0:04:18] is dit kabinet van mening dat er niet getornd moet worden aan bewijsvermoeden en is het wijzigen van de wet voor het kabinet een optie

[0:04:26] erkent u dat met de waardedalingsregeling met subsidieregelingen voor verbetering en verduurzaming voor meer ongelijkheid zorgen. Waarom niet alsnog de mensen die te weinig kregen van een nam compenseren. Waarom hele dorpen uitsluiten voor de waardedaling. En nu dus ook voor de subsidies

[0:04:44] is gebruikt als wingewest als gaskolonie tot het merg uitgezogen.

[0:04:50] En nu Friesland

[0:04:52] voor de SP is het helder

[0:04:55] nieuwe gasboringen onder onze prachtige Waddenzee.

[0:04:59] Mijn vragen waarom heeft het demissionaire kabinet niet eerst de debat gevoerd met ons als tweede kamer. Er is toch heel nadrukkelijk gevraagd om geen onomkeerbare stappen te nemen, is de conclusie juist dat de Mijnbouwwet het kabinet wel degelijk mogelijkheden biedt om de vergunning te weigeren.

[0:05:22] Wat gaat

[0:05:23] de mijnbouw? Nieuwe mijnbouw? Onder de Waddenzee bestaat eigenlijk naar schatting voor financiële winst opleveren,

[0:05:31] is het demissionaire kabinet na alle protest uit binnen en buitenland alsnog bereid de vergunning te weigeren, is het demissionaire kabinet met ons van mening dat de wet gewijzigd moet worden om lokale gemeenschappen echte zeggenschap te geven

[0:05:50] en tot slot in dit boek blokje een oproep aan een coalitiepartijen van Rutte drie. Als het demissionaire kabinet niet luistert, luister dan naar je lokale leden recht je rug en laten we dit gezamenlijk stoppen.

[0:06:05] Voorzitter, tot slot de gasprijs stijgt

[0:06:10] en dat kan de energierekening van huis uit. Dus door het dak jagen.

[0:06:14] We hebben weinig lange termijn contracten en de gasvoorraden zijn matig en de macht ligt in handen van de eigenaren van opslagen en de staat grijpt niet in.

[0:06:25] Straks krijgen Groningers de Schultz. Wat gaat het kabinet doen want op dit moment zijn de gas opslagen voor een derde gevuld. Een jaar geleden was dat drieënzeventig procent

[0:06:37] wil het kabinet zorgen dat dit wordt aangepakt en daarmee kom ik aan het einde van mijn termijn Dankuwel.

[0:06:45] Dank voor de bijdrage. Mevrouw Beckerman geeft graag het woord dan de heer Bauke namens de fractie van D zesenzestig.

[0:06:51] Dankuwel. Voorzitter, voorzitter, ik wil beginnen met de situatie in Groningen. Ik heb het eerder gezegd en ik zal het hier blijven herhalen. Drie punten zijn voor mij leidend. Als we het over Groningen hebben een we doen het voor de Groningers. Lange tijd zijn ze niet gehoord, maar hebben ze wel een hoop ellende over zich heen gekregen en die ellende ondervinden ze nog steeds ruimhartigheid empathie passen bij alles dat we doen met tweede punt te vaak wordt gedacht vanuit den Haag. We hebben nieuwe wet hebben nieuwe regeling. We hebben nu instantie in het leven geroepen en daarmee is het geregeld. Maar de uitvoering is ook belangrijk, met name voor de mensen voor wie het doen. De Groningers die mogen we niet uit het oog verliezen en mijn derde punt is het

[0:07:36] de actief dat we bieden. We moeten samen werken aan perspectief en aan een toekomst nadat de schade is afgehandeld. De discussie die nu ontstaan is over fundering schade past hier. Wat mij betreft niet bij. Ik heb kennis genomen van het onderzoek van Deltares en snap dat fundering schade ook andere oorzaken kan hebben. Volgens dit rapport. Maar ik luister ook naar de Groningers. En ja ik hoorde een voorbeeld waar een een scheur doorloopt van de muur tot in de vloer en er nu discussie is of het stuk scheur in de vloer wel vergoed kan worden. Het paar vragen aan de minister een kan de minister uitleggen hoe het deel Deltares onderzoek Vertaald kan worden naar de situaties. In de praktijk is de minister het met mij eens dat de bewoners niet kunnen uitleggen dat de deel van de scheur in de muur komt door aardbevingsschade en het deel in de fundering niet

[0:08:37] en mijn derde vraag gaat over de vaste vergoeding van vijfduizend euro. Want fijn dat er een nieuwe regeling van stad gaat start gaat maar begreep ik het goed dat de Groningers met fundering schade wel aanspraak kunnen maken op vijfduizend op de vijfduizend euro regeling en mogen zij van. Dit geldt dan ook. Dus de fundering schade herstellen. Graag een heel helder antwoord van de minister op deze vraag dan even over de gelijke compensatie. Waardedaling. Voorzitter, drie punten waar ik mee begon zijn ook leidend als het gaat om de compensatie waardedaling woningen. Ik vind het jammer dat deed het onderzoek is gekomen dat er geen wettelijke basis is om de groep mensen met een een langere compensatie voor waar de daling heeft gekregen bij de schikking met de naam en laten we niet uit het oog verliezen dat het dat het hier wel echt om mensen gaat en dat het om schrijnende situaties gaat ook hier twee vragen aan de minister heeft de minister dit besproken met de nam.

[0:09:43] Hij ziet er ruimte om met de naam toch tot de compensatie te komen voor deze Groningers en een tweede vraag kan de minister een schatting geven over de hoogte van het benodigde bedrag om deze groep aanvullend te compenseren tot het niveau van de huidige waardedaling dan tenslotte.

[0:10:06] De heer Nijboer van interruptie,

[0:10:08] Voorzitter, ik maak me hier ook met andere collega's ook al een tijd druk om. Het is heel onredelijk als je geschikt met de naam voor duizend euro en je hebt eigenlijk nu recht op tienduizend dat je niet het verschil krijgt. Daar gaat om en dat is niet ruimhartig en niet empathisch om de de woorden van D zesenzestig te gebruiken

[0:10:24] is deze zestig ook bereid om dit door te drukken. Dus hij vraagt de je bij elke vraag nu aan het kabinet van zijn de mogelijkheden goed

[0:10:32] maar is hij ook bereid om het principe de principe uitspraak te doen dat wij vinden als tweede kamer dat die mensen gewoon recht hebben op hetzelfde.

[0:10:40] Voordat ik meneer pocket wordt, geeft meneer als de heer Nijboer spreekt dan kunt u het beste even microfoon uitzetten heeft te maken met de camera's thuis en het geluid.

[0:10:48] Ga uw gang. U kunt antwoorden.

[0:10:49] Dankuwel. Dankuwel. Voorzitter, ik ben nog niet. Laten we daar daarop houden Dankuwel om te reageren op de vraag wanneer Nijboer. Ik

[0:11:01] ik vind dat we

[0:11:03] eerlijk moeten zijn naar de Groningers en ik wil eerst van de minister heel duidelijk antwoord. Voordat ik een principe van dat vraag. De heer Nijboer van mij voordat ik een principe uitspraak doe. Dat zou ik niet ver vinden naar de mensen die nu zitten te kijken en mensen die zitten te wachten op op compensatie. Dus ik ga daar nu geen principe uitspraak over doen. Ik heb een paar hele heldere vragen aan de minister en ik wil graag het antwoord afwachten van de minister.

[0:11:31] Nijboer,

[0:11:31] Voorzitter, kijk, wij zijn volksvertegenwoordigers en en loop je ergens rond en dan zeggen is dit redelijk is dit rechtvaardig. Wat vinden we hier nou van. En ik denk dat wij eigenlijk allemaal in iedergeval zouden moeten vinden

[0:11:41] dat als je nou heel veel ellende hebt geschikt en dat nu de compensatie wat hoger ligt dat je dat verschil moet tenminste het verschil moet terug krijgen dus helemaal geen discussie over de vond minister Wiebes in die tijd ook alleen niet hij al mijn baby juridisch uitzoeken die die raakte verstrikt,

[0:11:56] terwijl mijn weg andersom zou zijn. Het is redelijk voor mensen.

[0:11:59] Dat vinden we allemaal moeten maar gezorgd worden dat die compensatie komt. Het stelt me een beetje teleur dat D zesenzestig niet die route kiest.

[0:12:08] U kunt ook reageren.

[0:12:09] Dankuwel. Nou ja ik ik ik

[0:12:12] ik ben er niet om de heer Nijboer gelukkig te maken of tevreden te stellen of teleur te stellen. Ik ben hier om de Groningers duidelijkheid te geven en dat dat wil ik zorgvuldig doen. Dat vind ik belangrijk. Dus ik wacht het antwoord van de minister af. En voordat ik principe uitspraken doen Dankuwel.

[0:12:31] Gaat u verder? Met uw betoog?

[0:12:34] Dankuwel. Voorzitter, tenslotte, als het om Groningen gaat de versterking. Ik zei het al in instructie met de nieuwe wet. Alleen zijn we er niet. We moeten juist nu bij de uitvoering de vinger aan de pols houden en daarom een vraag aan de minister van BZK kan de minister voor elk mijnbouw debat een update geven van de individuele initiatieven. Specifiek zou ik graag een Kamerbrief willen ontvangen over de resultaten van de bouwt op die aangekondigd is voor dit najaar. En tenslotte, in dit blokje zou ik ook nog één persoon willen bedanken en dat is Suzanne top. Ik ken Susan Susan. Top. Ik ken Susan nog niet heel lang. Maar heb wel een paar keer uitgebreid contact met haar gehad. Ik weet dat zij stopt het Gasberaad en zij heeft echt ongelooflijk veel werk verzet is vanaf deze plek. Dank daarvoor. Voorzitter, ik ga door naar de Waddenzee. Want de afgelopen jaren heeft mijn fractie meerdere malen hard gewerkt voor dit prachtige gebied. We delen zorg voor gas en zoutwinning en ik wil vandaag heel duidelijk zijn wat ons betreft

[0:13:45] geen gas en zoutwinning meer onder het Waddengebied. We zullen in de in een in een hierop volgend debat daarom ook al een een een motie indienen om in ieder geval geen besluiten meer te nemen over nieuwe of gewijzigde winningsplan in de Waddenzee totdat de resultaten van het mbo onderzoek naar cumulatieve effecten van menselijk handelen besproken zijn in de kamer. Ik heb een paar vragen aan de minister. Ik ga daar even snel doorheen. Ik wil ten eerste in herinnering roepen dat de Mijnbouwwet van eenentwintig december tweeduizend zestien is gewijzigd en bij wijze van wijziging zijn onder meer artikel achttien, lid G h en I artikel eenentwintig het eerste lid KLM ingevoegd en mijn vraag is is de minister het met mij eens dat op basis van deze artikelen de vergunningen voor gaswinning in het Waddengebied wel degelijk kunnen worden ingetrokken of gewijzigd. Mijn vraag mij expliciete vragen aan de minister is kan Judith niet. Of wil u dit niet. Dat is een is een hele hele heldere vraag. Want zoals ik de amendementen leest, kan het wel. Vorige week riep het internationale congres voor natuurbehoud op de minister. Om af te zien van nieuwe gaswinning in de Waddenzee en ik wil graag een reactie van de minister hoe hij deze oproep interpreteert en meeneemt en laatste vraag aan de minister kan de minister ook uitleggen hoe het voorzorgsprincipe van de Europese vogel en habitatrichtlijn hoe hij die toepast in zijn beoordeling bij vergunningaanvragen. Ten slotte, voorzitter, ik sluit af met Groningen, ruimhartigheid, uitvoering en perspectief. Ik zei het aan het begin staan. Wat mij betreft centraal. We doen het voor de Groningers. En wat mij betreft moeten we daar ons voor blijven inzetten. Dankuwel.

[0:15:38] Dank voor bijdrage. Meneer Bauke. Ik heb een drietal interrupties. Als ik dat zal even inventariseren, mevrouw Beckerman, daarna de heer van raam. En dan de heer Nijboer mevrouw Beckerman.

[0:15:51] Ja. Voorzitter, de voorzitter suggereerde ons dat we meteen moeten beginnen met uw vragen en dan zou mijn vraag ook bijna zijn. Kunt u het niet of wilt u het niet zelf want het viel mij wel op dat u heel goed nieuws heeft voor de Wadden en daar ben ik echt oprecht heel erg blij mee. Ik vind het echt bizar besluit,

[0:16:12] maar tegelijkertijd daar bent u klip en klaar in

[0:16:17] terwijl u voor de Groningers

[0:16:19] zegt ja daar wacht ik nog even het antwoord van het kabinet af

[0:16:23] waarom bent u niet even duidelijk voor Groningen. We zitten nu negen jaar na Huizinge

[0:16:29] vierennegentig procent van de te versterken huizen zijn nog niet gedaan maar acht procent wel.

[0:16:33] Helder

[0:16:35] meneer Bauke.

[0:16:36] Dankjewel. Voorzitter, mijn antwoord is niet anders dan het antwoord dat ik aan de heer Nijboer gaf. Ik vind zorgvuldigheid belangrijk. Ik wacht het antwoord van de minister af. Ik vind overigens dat mevrouw Beckerman twee dossiers met elkaar kelder met elkaar vergelijkt die

[0:16:51] totaal niet met elkaar te vergelijken zijn de Waddenzee daarvan zegt ze ben ik heel duidelijk. Waarom ben ik niet duidelijk op Groningen. Het is appels met peren vergelijken. Dat moeten we niet doen.

[0:17:03] Mevrouw Beckerman,

[0:17:06] Voorzitter, Groningen is gebruikt als wingewest en het kabinet wat u lang gesteund heeft dreigt nu hetzelfde bij Friesland te doen. Dus in die zin lijkt me absoluut vergelijkbaar bij Friesland kunnen we nog stoppen en ik hoop dat we elkaar daar ook echt vinden en met de Groningen zullen toch echt die puinhopen moeten gaan opruimen en die puinhopen zijn wel aangericht

[0:17:27] door de overheid. En nu lijkt het alsof we helemaal opnieuw gaan beginnen met met onderzoeken met nadenken met wachten op het kabinet die emoties zijn allemaal ingediend om deze mensen te compenseren. De heeft uw partij allemaal al tegengestemd en ik vraag me af Hoelang moeten gedupeerden dan nog wachten.

[0:17:47] Leerboeken,

[0:17:49] Ja. Dankjewel. Voorzitter, voorzitter, ik ben het niet met mevrouw Beckerman eens dat deze dossiers vergelijkbaar zijn. Ik vind het Groningen dossier omdat het echt om de mensen in dat gebied gaat te belangrijk om daar alleen maar stevige afspraken over te uitspraken of toen. Ik heb en ik heb heel duidelijk gesteld wat voor mij de uitgangspunten zijn bekend. Vorige debat gedaan, doe ik nu ook weer. Ik heb een paar vragen aan de minister en op basis daarvan bepaal ik mijn standpunt verder Dankuwel.

[0:18:19] Dan de heer van raam van interruptie,

[0:18:23] Ik ga het proberen

[0:18:26] is D zesenzestig

[0:18:28] in haar uiting om geen nieuwe gasboringen toe te staan, ook van mening dat dat ook betekent dat de minister geen op dit moment onomkeerbare stappen mag nemen.

[0:18:40] Misschien heeft hij het al gezegd heb ik het niet gehoord hoe dat zou kunnen.

[0:18:43] We gaan het uitzoeken. Meneer Bauke.

[0:18:45] Ja. Dankjewel. Voorzitter voorzitter. De de het het Waddengebied is een is een uniek natuurgebied. En wat ons betreft moeten we juist in dit gebied het voorzorgsprincipe toepassen. Dus wat ons betreft houdt dat in dat we niet gaan boren naar gas in de Waddenzee van daarmee waarborgen we dat principe niet.

[0:19:08] Liever aan.

[0:19:09] Voordat voor het antwoord was een herhaling van de van die opening statement waar op zich. Wat goed nieuws is. Maar wat de minister in een aantal dossiers, maar ook in dit dossier laat zien is dat hij zich gebonden voelt aan wetgeving een beperkte visie. Daar gaan we straks nog over hebben en in die tunnel allerlei stappen onderneemt en stappen zet om die boringen wel mogelijk te maken. Dus mijn vraag blijft gegeven. Het uitgangspunt van D zesenzestig. Geen nieuwe woningen geldt dat ook voor de mening dat de minister geen onomkeerbare stappen dient te nemen. Nu niet morgen niet.

[0:19:46] Morgen niet.

[0:19:47] Dankuwel. Meneer Bauke.

[0:19:49] Dankuwel. Voorzitter, de heer van raam en ik delen delen dezelfde zorg en dat is ook de reden waarom ik in mijn interventie. De minister een flink aantal vragen gesteld heb over de Mijnbouwwet en mijn vragen waren heel helder en ook hoe ik een antwoord zou willen van de minister. Daarnaast heb ik de minister ook vragen gesteld over het internationaal recht waar we ons aan verbonden hebben en ook uitspraken van internationale organisaties. We zitten hier met elkaar in debat om op zoek te gaan naar de manier hoe we ervoor kunnen zorgen dat we dit mooie natuurgebied kunnen behouden, zoals het nu is.

[0:20:31] Meneer Nijboer aan u de mogelijkheid om de gebruiken te bevragen.

[0:20:34] Ik heb niet zo'n moeilijke vraag geworden

[0:20:36] want dat zelf is de de voorkeur van D zesenzestig helder blokkeert uw minister blok nu ook eens een besluit

[0:20:42] houdt u het gewoon tegen. Want samen kunnen we meerderheid maken.

[0:20:46] Meneer Bauke,

[0:20:48] Dankuwel. Ik blijf herhalen wat ons betreft gaan we niet boren naar gas in de Waddenzee. Wij zijn hier om een debat te voeren met het kabinet. We hebben de minister uitgenodigd. We hebben een aantal hele duidelijke vragen voor hem als het gaat om onze nationale wetgeving. Het gaat om internationale wetgeving en op basis van de antwoorden die de minister geeft, kunnen we zien hoe we ervoor zorgen dat we geen gaswinning in de Waddenzee krijgen.

[0:21:14] Het antwoord is helder en zover is naar mijn oordeel. De derde keer dat u zakt het antwoord geeft.

[0:21:19] Hij vindt het.

[0:21:20] De het steeds meer een cryptogram worden door de antwoorden. Want ik dacht in het begin deze zestig gaat. Het gaat voorkomen dat de geboord wordt en dat wil D zesenzestig ook. Dat hoor ik ook wel.

[0:21:29] Maar nu vraag ik gewoon blokkeert u het ook en dan hoor ik allemaal ja. Ik wacht het antwoord af en dit dat de minister gaat zeggen dat weten we al. Hij is in de internaat geweest. Je kan niet. Dat mag niet. En ik moet doen is.

[0:21:39] Wet.

[0:21:40] En dan is de vraag dwingt D zesenzestig. De minister alsnog om niet te boren of iets zeggen ze dan. We hadden het eigenlijk niet gewild. We hebben hier grote woorden gesproken. Maar ja het kan niet. Het gaat toch gebeuren.

[0:21:51] Daar ben ik bang voor. Meneer Bauke.

[0:21:54] Dankjewel. Voorzitter voorzitter, ik ben heel helder wat D zesenzestig betreft geen gasboringen in de Waddenzee. Maar we zitten hier in debat met het kabinet en ik wil de antwoorden die ik gesteld heb. Die heb ik zorgvuldig voorbereid. Daar hebben we goed naar gekeken. Nationale wetgeving, internationale wetgeving. Laten we het debat met elkaar voeren voordat we een voorschot nemen op de antwoorden van het kabinet Dankuwel.

[0:22:20] Dan zijn we aangekomen bij de heer Nijboer. Nee nee nog niet helemaal in de in de slipstream zo bij het sluiten van de markt. Meneer snelst. Die voelde zich toch geroepen zou toch wel even iets te vragen. Meneer snelst.

[0:22:33] Het is ook uitlokking van deze zestig de de vragen zijn terecht en we hebben veel te vragen aan de minister ook de jullie allemaal terechte vragen maar is het voor deze is er voor deze zestig. Een andere uitkomst denkbaar

[0:22:49] dat we niet gaan boren in de Waddenzee

[0:22:53] of houdt deze zestig die optie open? Als deze zestig overtuigd wordt door de minister van BZK

[0:22:59] dat er niet tegen te houden is.

[0:23:01] Is er een andere uitkomst denkbaar.

[0:23:03] Meneer Bauke.

[0:23:04] Dankuwel. Nou ja goed idee. Ik blijf te halen. Wat ons betreft gaan we niet boren naar gas in de Waddenzee waar we naar op zoek zijn is hoe kunnen we dat voor elkaar krijgen en daar zit volgens mij allemaal aan dezelfde kant van de lijn. Ik wil van de minister de mogelijkheden horen om niet verder te gaan met of niet. De vergunningen niet te verlenen om naar gas te boren in de Waddenzee.

[0:23:29] Dan geef ik graag het woord aan de heer Nijboer.

[0:23:33] Hoe ze blijft het debat toch nog spannend voor alle mensen die die kijken.

[0:23:38] Ik begin met de Wadden. Voorzitter, een uniek wereld erfgoed, een uniek natuurgebied en afgelopen zaterdag was ik daar onder andere met Sandra Beckerman die zojuist sprak en daar sprak ook jikke uit column pomp.

[0:23:51] Die met werpen.

[0:23:54] Zeker in deze coronatijd nog vaker naar toe ging en de kanoet ontdekte en de schoonheid daarvan

[0:23:59] en voorzitter, dat is wat van waarde is

[0:24:03] en waar ik bang voor ben bij de pvda fractie bang voor is, is dat het kabinet de Waddenzee meer en meer als een grote afvalbak ziet

[0:24:11] de kop is zoutwinning bij Harlingen komen nieuwe gasboringen onder andere bij ternaard

[0:24:18] en er komt een een elektriciteitskabel waar je beroerd van wordt. Een dwars door Schiermonnikoog heen.

[0:24:23] Maar de Waddenzee is een natuurgebied. Dat is geen bedrijventerrein

[0:24:28] dat verdient bescherming

[0:24:30] en ik vind dat het kabinet daar veel te weinig aan doet en het is nog demissionair ook.

[0:24:34] Dus ik wil het kabinet op andere gedachten brengen

[0:24:38] en de rechten van bedrijven lijken voor de bescherming van natuur te gaan.

[0:24:44] Maar ik zeg tegen de ministers waar een wil is is een wet.

[0:24:49] Ik vraag de minister ook in te gaan op de internationale milieubescherming regels. De mogelijkheden die minister van landbouw, natuur en visserij heeft om op basis van de natuurbeschermingswet maatregelen te nemen. De mogelijkheden in internationale verdragen. Dan moet je bijna op gepromoveerd zijn willen ze begrijpen

[0:25:07] maar om het om het te beschermen en drie de mogelijkheid om het besluit op te schorten, want u maakt mij niet wijs dat een demissionair kabinet verplicht boringen onder de Waddenzee moet toestaan. Dat is een politieke keuze. En wat mij betreft steekt de kamer er een stokje voor

[0:25:24] handen af van het wat. Tot slot, voorzitter draagvlak van de regio belangrijk criterium

[0:25:29] waarbinnen het ook heel belangrijk neemt het heel serieus. Maar dat is toch een lachertje als iedereen unaniem in elke gemeenteraad van welke partij dan ook of je nou een waterschappen en alles in natuurorganisaties en Dorpsbelangen ook ook niet. Pas als iedereen mordicus tegen is en je zegt ik doe toch ja

[0:25:46] dan kun je toch niet zeggen. Dat is een belangrijk criterium.

[0:25:49] Voorzitter, ik kom op Groningen

[0:25:52] want laat inderdaad in de Waddenzee geen Groningse toestanden in Groningen zijn het Groningse toestanden. Dat is de ellende

[0:25:57] en ik heb een hele waslijst. Voorzitter, zoals u van mij gewend bent en ik had een lieve korte gehad. Maar ik begin gewoon bovenaan zoutkamp en omstreken de dorpen. Daar heb ik aandacht voor gevraagd trouwens een Kamermeerderheid voor gehad om daar ook de compensatie te geven die die andere gebieden met is om uitleg. Daar zit een halve kilometer bij elkaar vandaan en de een krijgt het wel en de ander niet.

[0:26:18] En hier staat echt de model werkelijkheid van het kabinet lijnrecht tegenover de praktische werkelijkheid van mensen in dorp.

[0:26:25] Het kabinet heeft het netjes doorgeleid naar TMG dus weer een instituut die allemaal weer onafhankelijk en de moeten allemaal wisselen. Maar uiteindelijk is het niet verdedigbaar naar die mensen.

[0:26:33] Dus ik vraag het kabinet erop terug te komen.

[0:26:36] Fundering,

[0:26:37] eindeloze problemen nog steeds,

[0:26:41] net als de mestkelders nog steeds nog steeds niet opgelost.

[0:26:43] Al jaren over.

[0:26:45] Wanneer wordt dat nou eindelijk eens fatsoenlijk geregeld dat niet alleen schade die de boven de grond zit

[0:26:50] of versterking de boven de grond zit wordt opgelost, maar ook de fundering schade waardedalingsregeling had ik net zojuist met de herbouw ook al een discussie over. Het is echt niet uit te leggen. Minister Wiebes valt ook niet uit te leggen. Die zaten hier van ja nee, ik wil het toezicht is uitdagend to. Ik ga het regelen. Maar ik weet niet hoe dat was eigenlijk wat ie zei. Maar uiteindelijk is het allemaal uitgezocht en is het antwoord voor mensen hetzelfde, terwijl niemand het hier rechtvaardig vindt. Het is niet uit te leggen dat je voor duizend vijfhonderd euro schikte tegen je zin in. Maar je wou van het gezeur af zijn en dat je nu recht zou hebben op tien of twaalfduizend dat je dat verschil niet. Dat is gewoon niet uit te leggen en ik wil gewoon dat het opgelost wordt. Het kan me niet schelen hoe het ook niet erg als kabinet zich verschiet het eerst voor

[0:27:28] we verhaal het daarna de naam. Het zou mij allemaal een zorg zijn. Maar ik vind niet dat mensen die zijn dus ook kwaad over dat mensen dat dat kan worden aangedaan. En dan is alle alle praatjes over ruimhartigheid en we gaan we gaan het allemaal menselijke maat. En wat is nu weer in de mode dus helemaal niks waard. Als je zulk soort beslissingen dat relatief kleine beslissingen zijn

[0:27:46] niet eens neemt

[0:27:49] dan de subsidies de zijn een hele hele ik heb met zijn Sandra Beckerman vraag gesteld ik het wel mooi. Ik vond wel inzichtelijk. Het is wel een hele puzzel geloof ik. Acht pagina's met subsidieregelingen en

[0:27:59] en ook trouwens overige overzicht van financiële aspecten. De herbeoordeling regeling een heel pakket inzichtelijk opgeschreven probleem. Daarbij is dat natuurlijk mensen in vergelijkbare situaties niet hetzelfde krijgen. De subsidieregeling was binnen een van die subsidie binnen vijf dagen vol getekend. Dat betekent dat er veel behoefte zich kabinet. Ja, we hebben iets bedacht waar behoefte aan is. Dat is mooi. Dat is ook zo.

[0:28:23] Maar ja het is natuurlijk wel heel onrechtvaardig. Als je denkt van nou ja ik heb dat gezien in de krant. Ik stuur en en na een week of twee weken zeggen ze nou het is overtekend en u krijgt uw geld. Ni da vink dat niet uit te leggen. Als we zoiets bedenken vind dat iedereen die in de gelijke situatie zit hetzelfde moet krijgen en dat er dan dus budget bij moet. Het is nu geloof ik vijfenzeventig miljoen, honderd vijftig en vijfenzeventig zouden het hoofd in de de maar dan moet de maar meer bij of moet geschoven worden over de jaren met een is er niet uit te leggen die mensen in de buren hebben aangevraagd die Ach ja of die horen dat als ze naar de kerk gaan of naar de dorpshuis die zich al jaren ook aanvragen en zitten. Nee. Krijg ik niet. Wat denk je wat dat doet met mensen.

[0:28:58] Die zijn woest.

[0:28:59] Die zich hebben. Ze hebben een regeling en het geld is op.

[0:29:02] Ja ik vind ik dat snap ik. Niets is het kabinet beleid bereid dat op te lossen

[0:29:09] dan rapportage van het Staatstoezicht op de mijn dat ligt er ook niet om. Dat zegt de gaswinning. Het gaswinningsbesluit is goed.

[0:29:17] Daar houdt het ook als je een beetje door de oogharen heen kijkt, en wel een beetje meer op die zeggen tweeduizend, achtentwintig. Dan haal u bij lange na niet dat ik zie in Groningen tweeduizend, achtentwintig zegt dan de vloeken en tieren zo want dat vinden ze al veel te lang. Ik vind het ook veel te lang duurt. Maar zelfs dat wordt niet gehaald. En hoe gaat dat nou. Hoe gaat het er nou wel van komen hebben krijgen elk jaar eigenlijk versterking cijfers die tegenvallen zie. Ach, mevrouw Mulder ook nog nog een mee. Ik ben. We waren toen elf, veertien gevallen toen in een halfjaar. Ik weet nu precies met het schoot ook schoot toen ook voor en het is eigenlijk nog steeds zo. Het zijn nu al meer dan veertien met schiet niet op

[0:29:48] en dan kan hier.

[0:29:50] Dat zeggen we dan elke keer en dan gaan wij weer naar huis. Ik ga naar Groningen met mijn huis zonder schade. Maar ja mensen zitten. We zijn weer een half jaar verder en er is niets gebeurd. Wat is het antwoord van het kabinet hoopt dat en Saudi en dat zegt een crisis aanpak is nodig. Het kabinet zegt dan heb ik geen zin in.

[0:30:06] Zitten wij niet op te wachten.

[0:30:08] Voorzitter, ik denk dat ik al een beetje aan het einde van mijn tijdstip. Maar anders ga ik voor op een door op een op de gestapelde mij kijk naar die streng. Dus ik ga gewoon door de.

[0:30:17] Heeft nog tweeëntwintig seconden.

[0:30:18] De paus wil dat voeten. Voel je toch wil. Ik heb er geen klok bij de de bij harder. Dan ga ik doe ik Harlingen nog

[0:30:26] Harlingen hebben gevraagd om een fonds voor die zoutwinning ook ook ellende daar en de zij het minister allemaal goed idee. En daar zit nu tweehonderd vijftigduizend euro in. Dan kun je niet veel van compenseren.

[0:30:35] Dus ja ik vind het leuk dat zo'n principe wordt onderschreven. Maar als dat zo weinig is. Dus nou zijn ze daar weer boos en dat snap ik ook. Daar ben ik met hem.

[0:30:43] Je bent u bereid om daar een fatsoenlijk fonds van te maken. Dankuwel. Voorzitter,

[0:30:46] Dank voor uw bijdrage meneer Nijboer namens de fractie van de pvda geef graag het woord aan de heer snelst namens de fractie van.

[0:30:53] De groenlinks Dankuwel. Voorzitter en voorzitter en ik spreek namens groenlinks in de plaats van Laura bromet die een plenair debat aan het voeren is

[0:31:02] en ik moet zeggen het is deze eer en genoegen om een keer in deze Commissie op te treden. Het is ook wel opvallend dat de cultuurverschillen zijn tussen commissies als hij bij de Commissie Financiën echt een heel belangrijk debat gaan voeren. Dan wordt de spreektijd verlengd van vier naar vijf minuten. Dus ik was verbaasd over de zeven minuten spreektijd die we die we vandaag hebben

[0:31:22] geeft misschien een en dat is het ook zo. Dat is ook zo.

[0:31:26] Laat ik.

[0:31:27] Laat ik voor het gemak maar even

[0:31:30] als het gaat over over de Groningers mijn bij de vragen van van de drie voorgaande aansluiten,

[0:31:39] waarbij ik wel de observatie heb en dat daar zit toch een gelijkenis met de toeslagenaffaire.

[0:31:44] We hebben een ereschuld naar Groningen hebben. We willen het vertrouwen weer herstellen met de Groningers.

[0:31:51] Hen is veel onrecht aangedaan.

[0:31:53] Maar als we met zoveel verschillende regelingen en regime wisselingen te maken krijgen en de ongelijkheid tussen de Groningers gaat om gaat ontstaan

[0:32:01] en ook sprake gaat zijn lijkt te zijn

[0:32:05] van rechtsongelijkheid. Dan gaat het niet lukken om het vertrouwen van Groningers te herstellen. Dus dan vraag ik het kabinet hem een reactie op. Voorzitter, voor mijn fractie gaat dit debat vandaag ook over vooral ook over

[0:32:19] geen gasboringen in de Waddenzee

[0:32:22] en en die posities zal u niet verbazen. De is hier zijn maar ongeveer voor opgericht en dertig jaar geleden en heel veel voorgangers voor mij hebben dit soort debatten al gevoerd

[0:32:34] en het is een beetje vergelijkbaar met met belastingontwijking om toch maar weer eens in vergelijking met mijn eigen portefeuille te maken. Er zijn altijd de gaten in de wet te vinden om toch meer iets meer toe te staan dan eigenlijk verstandig is

[0:32:46] en dat vind ik triest en dat vind ik niet passen bij de wijze waarop hij met de Waddenzee zouden moeten omgaan en de Waddenzee is zo uniek in de wereld het grootste getijde gebied ter wereld voor ons land zelf ook het grootste. De enige echte beelden natuurgebied.

[0:33:04] Daar past het voorzorgprincipe. Daar past daar moeten we geen risico's meenemen. Dus en de vraag is een beetje terecht van D zesenzestig willen we gasboring niet tegenhouden? Of kunnen we de gasboringen niet tegenhouden? Wat mij betreft moet het antwoord antwoord zijn. We gaan de gasboringen nieuwe gasboringen in de Waddenzee tegenhouden en misschien mag ik daar dan toch wat

[0:33:28] wat achtergrond bij geven en vragen stellen ook aan de minister. Wat betekent voor de minister. Nou het feit dat de Waddenzee de status heeft van en wereld erfgoed van Unesco. Wat betekent dat nou eigenlijk ook voor de wijze waarop met vergunningverlening wordt omgegaan. Wat betekent het ook de internationale de Europese richtlijnen die we hebben aangenomen

[0:33:47] om kwetsbare natuurgebieden te beschermen. Wat betekent dat voor dit soort aanvragen van vergunningen

[0:33:56] en dat dit gaat over natuur en de natuurlijk ook een klimaat aspect aan. Wat betekent het nu eigenlijk dat we een IPCC rapporten hebben gehad

[0:34:06] waaruit blijkt dat we heel veel moeite moeten doen en de kans klein is dat we de anderhalve graad van Parijs nog halen.

[0:34:12] We moeten echt alles uit de kast halen en

[0:34:15] want dan is er geen tijd meer te verliezen en een van de conclusies daarvan is dat heel veel voorraden fossiele brandstoffen.

[0:34:24] De bekende voorraden in de grond moeten blijven. Dat geldt voor steenkool negentig procent

[0:34:29] en van olie en gas nog net iets minder maar we zullen die voorraden die bekende voorraden moeten laten zitten. Wereldwijd.

[0:34:37] Wat betekent dat voor de minister dat we niet op praten over een nieuw gasboring project om toch weer een nieuwe gas uit de grond te boren.

[0:34:45] En wat betekent het voor de minister

[0:34:48] dat Shell ook zelf als deelnemer van de naam een rechtszaak heeft verloren

[0:34:54] en de opdracht heeft gekregen van de rechter om zelf de C O twee reductie fors aan te pakken. Dat moet naar beneden. Wat betekent het dan dat Shell toch weer in een project wil gaan stappen met vergunning. Dan krijgen Almere aan nieuwe gasboringen te doen. Wat betekent dat voor de minister. En wat zou dat voor jou moeten betekenen. En wat betekent dit voor de minister voor het kabinet dat provinciale staten tegen is dat de Waddenvereniging tegen is dat lokale bestuurders tegen zijn dat de Waddeneilanden tegen zijn dat Schiermonnikoog het en tegen deze nieuwe gasboringen zijn mogelijke nieuwe gasboringen zijn. Wat betekent dat nou voor de wijze waarop het kabinet kijkt naar vergunningaanvragen. Voorzitter, en dan dat de onderzoek de hand aan het kraan principe of

[0:35:41] handen voor de ogen principe lijkt het mij eigenlijk het te zijn. Ik vond het een merkwaardige conclusie. Dat was aan de ene kant. Het lijkt er nu op dat er geen risico's of geen effecten zijn, maar we hebben wel meer onderzoek nodig voor de toekomst, omdat het dan misschien toch risico's en nieuwe ontwikkelingen zijn.

[0:35:58] De Waddenzee is zo kwetsbaar, zowel voor de zeespiegelstijging als voor de bodemdaling. Als dat eenmaal is ingezet die en dan heeft handen aan de kraan helemaal geen geen waarde meer als de als de bodemdaling ingezet is met mij. Dat hebben in Groningen zie gezien dan is er geen houden meer aan. Wat betekent dit soort informatie. Nou uiteindelijk

[0:36:17] voor de vergunningaanvraag van de naam en bij de minister. Voorzitter,

[0:36:24] de de minister zalm mijn maar eens moeten uitleggen waarom hij denkt dat de Mijnbouwwet

[0:36:29] geen mogelijkheden ziet en heel veel anderen denken daar anders over dat de Mijnbouwwet meer dan voldoende mogelijkheden biedt, zeker met al deze context

[0:36:38] om toch nee te zeggen tegen tegen deze vergunningaanvraag. Voorzitter, dan heb ik nog de opdracht gekregen van mijn collega bromet om nog wat vragen te stellen over een andere naam project en dat is de afval afvalwaterinjectie in Twente.

[0:36:56] Dat.

[0:36:57] Ik wist er nog weinig van. Maar toen ik dit dossier overgedragen gekregen met daarin je een ging verdiepen. Dat is toch wel schokkend en mijn collega's abonnement heeft daar ook al vaak vragen over gesteld.

[0:37:09] Dat is gewoon vies water. En wat je dan ziet lekkende pijpen ingedeukt. De mantons. Er gaat zoveel mis en dat is allemaal zo smerig en vies.

[0:37:19] En dan blijkt er ook nog een

[0:37:21] de het te zijn die voor het laatst in negentien, zevenenzeventig is geïnspecteerd controleert en je ook ook het toezicht van de SD enzo die een is dan niet

[0:37:33] niet adequaat geweest van maar voorzichtig uit drukken en dat wordt nu wel aangescherpt.

[0:37:40] Maar wat wat wat wat moeten we met dit type operaties nu nog doen. Daar zitten zoveel risico's aan zouden we ook hier niet opnieuw moeten kijken naar de vergunningen die hiervoor zijn

[0:37:52] want we zijn hier volgens mij heel veel ellende aan het maken. Dankuwel. Voorzitter,

[0:37:58] Dank u meneer snelste heeft zich uitstekend aangepast. Zeker voor betreft de tijd heeft de zeven minuten mooi vol gesproken. In ieder geval de overige laat ik het het overige laat ik aan de collega's en dan zijn we aangekomen bij mevrouw de Vries namens de fractie van de VVD van bij de.

[0:38:15] Voorzitter, ik sluit me allereerst aan bij de heer balken en Dank aan mevrouw top. Denk dat dat helemaal kan ondersteunen en ik zou het kabinet willen verzoeken om de stukken die wij krijgen de brieven toch wat eerder te sturen want ik vind het een belangrijk onderwerp en ik wil ook graag goed met mijn fractie kunnen bespreken. Ik heb ook een lijstje, net als de rest. Ik begin met de waardedalingsregeling. Er is een onderzoek gekomen. Maar we hebben daar al behoorlijk wat kritiek op gehad op de onderzoeksopdracht destijds. Er komt uit dat de regeling van de naam rechtmatig was, maar de vraag was volgens mij of recht gedaan was of het rechtvaardig is en voelt en over ruimhartig is vergoed. Volgens ons is dat niet het geval geweest. Er zit een verschil van vijfentwintig miljoen euro tussen en dat voelt onrechtvaardig voor de betrokken personen die in een aantal gevallen een beetje met het mes op de keel akkoord zijn gegaan met een deal van de naam.

[0:39:09] Dus wij zouden ook willen vragen aan het kabinet om dat toch op te lossen. Ik begrijp dat de minister dat wellicht naar een volgend kabinet zou willen doorschuiven. Maar ik zou dat toch willen vragen om de minister dat nu op te lossen dan de boeren aantal hebben er ook al over gehad. Tweehonderd tweeënvijftig aanvragen voor de vergoeding van schade van de mestkelders is die lek zijn wordt wordt afgewezen. Dat is best veel vind ik en ik vind het ook wel heel slecht uit te leggen dat blijkbaar boven de grond tien millimeter trillingen schaamte snelheid. Het probleem is en dat onder de grond dat twee millimeter is en ik krijg een beetje het gevoel wat we eerder hebben gehad. Ook op basis van de discussie van mevrouw Beckerman het gebouw boven de grond en scheuren daar en onder de grond hebben daar niks mee te maken wat er ook vaak een combinatie van van problematiek. Dus ik zou dat toch wel graag een reactie van de minister op willen hebben van of hij dat nu een redelijke gang van zaken vindt. Er zijn er ook een aantal die heel lang moeten verwachten op vergunningen als een versterkt moet worden, of zelfs als het versterkt gaat worden, geen milieuvergunning meekrijgen voor een bestaande activiteit en dat vind ik ook wel zuur en ik ben wel benieuwd welk overleg daar met de regio over is dat. Ik begrijp dat deze minister niet daarvoor verantwoordelijk is om die vergunningen af te geven. Maar ik vind dat wel zuur dan een erfgoed. Er loopt een programma erfgoed. Jaarlijks is er vierenhalf miljoen extra voor uitgetrokken. Dat is geregeld tot en met tweeduizend, eenentwintig. Het geactualiseerde programma loopt echter tot en met tweeduizend, drieëntwintig. Dus ik ben wel benieuwd hoe de minister ernaar kijkt van de mij ligt het bij OCW om te kijken of die bijdrage doorgetrokken kan worden naar de twee volgende jaren dan de gasopslag Grijpskerk en nodig die zijn nodig voor de afbouw van de gaswinning. We zijn wel benieuwd hoe de stand van zaken. Daarmee is, maar ook hoe de waarborgen zijn voor eventuele schade die er optreedt en hoe de minister daarmee denkt om te gaan en we zijn ook benieuwd of de afbouw van de gaswinning nog steeds op schema ligt

[0:41:02] dan een versterking. Ja. Ik werd wel heel treurig van het project bouw en puls en dat er dan nu opeens weer stilgezet moet worden en al dat soort dingen dat ik denk je nou de een zucht. Wat was het minste wat ik toen toen dacht

[0:41:18] ik denk bij jongens was dat niet eerder te voorzien geweest en en hoe gaan we dat nu toch op een zo snel mogelijke manier wel weer los trekken voor de mensen want die blijven nu in onzekerheid zitten en hebben de bewoners nu met het meerjaren investerings het meerjarig versterkingsplan excuus nu wel die duidelijkheid op individueel niveau van wat er met een pand gaat gebeuren en ik zou ook de minister op willen roepen om tempo te maken met de regels over de wijze waarop de NCRV de ING moeten samenwerken in de uitvoering van de versterking en vergoeding van de schade begrijp dat er eind dit jaar een aan VB algemene maatregel van bestuur kan zijn. Maar ik hoop eigenlijk dat er nog meer tempo meegemaakt kan worden en daar ben ik wel benieuwd naar de uitvoering van de aangenomen motie over de meer oplossingsgerichte werkwijze en aanpak bij ING een NCRV.

[0:42:07] De compensatieregeling voor huurders. Volgens mij is op verzoek van de SP vraag van de SP geregeld dat de vijfhonderd euro voor huurders van woningcorporatie, maar ook voor particuliere huurders is. Ik ben wel benieuwd of de compensatieregeling voor zelf aangebrachte voorzieningen voor zevenhonderdvijftig daar dan ook hetzelfde voor gaat gelden. Volgens ons is daar precies hetzelfde probleem. Collega Nijboer had het al over de subsidie, verduurzaming en verbetering. Ik begrijp ook dat het heel zuur is voor mensen dat het na vijf dagen en dat ze blijkbaar in januari weer achter de computer moeten gaan zitten en heel snel dat in moeten vullen. Dus ik zou toch het kabinet willen vragen om te kijken. Kan dat geld uit tweeduizend, tweeëntwintig dan niet naar voren gehaald worden, zodat we nu wel weer de regeling open kunnen stellen dan de gaswinning bij ternaard.

[0:42:51] Ik denk dat collega's het er allemaal over eens zijn behoud en bescherming van het Waddengebied is belangrijk is een fantastisch mooi natuurgebied. Maar ik denk wel dat

[0:43:03] daarom belangrijk is dat het veilig en verantwoord zou moeten kunnen. Dat hebben wij als VVD ook altijd aangegeven. Er is een hand aan de kan principe aangegeven. Er moet ook een goed monitoring een meetsysteem. Ik ben wel benieuwd hoe de minister dat nu gaat invullen want ja ik denk dat dat wel een hele belangrijke is voor deze ontwikkeling.

[0:43:25] Dan verf.

[0:43:27] Ik meen mij te kunnen. Ik meen te kunnen zien dat de heer Nijboer op het vorige aan u vragen heeft. Meneer Nijboer.

[0:43:33] Ja ik.

[0:43:35] Vraag me af hoe mevrouw de Vries van de VVD het terrein dat we in Groningen naar nul gaan de gaswinning wordt helemaal met het oog op de veiligheid

[0:43:44] naar nul gedaan en in de Waddenzee kan er dan wel weer extra geboord worden. Ik begrijp dat gewoon niet

[0:43:50] vanwaar die keuze.

[0:43:51] Mevrouw de Vries,

[0:43:53] Ik denk dat wij inderdaad het wel eens zijn dat wij de klimaatdoelen moeten halen en dat wij naar minder aardgas gebruikt ook ook naartoe willen, maar ik denk dat we ook eerlijk moeten zijn dat we nog steeds veel aardgas nodig zullen hebben. Ik ben blij dat winter afgelopen regeerakkoord hebben kunnen afspreken dat er geen nieuwe opsporingsvergunning worden afgegeven, maar dat de bestaande vergunningen wel van kracht worden. Dat is wel het geval natuurlijk. Internaat

[0:44:18] en dat maakt het ingewikkeld. Dat laat onverlet dat wij vinden dat als je gaswinning, veilig en verantwoord en dan vind ik dat die voorwaarden van hand aan een kraam principe en goed meten en monitoren zodat je gauw in kan grijpen vind ik dan wel hele belangrijke voorwaarden.

[0:44:35] Meneer Nijboer voorzitter, het zou me helemaal gek zijn als de VVD zou zeggen nou weer maakt niet uit. Ook al wordt het een grote ramp zooi en lekt. Alles dan vinden we het goed is dat de voorwaarden zijn snap ik wel als je er al voor bent met ik snap het principe eigenlijk niet zo goed dat je zegt naar behoren, maar onder het hele kwetsbare internationaal beschermde natuurgebied zeker wetende hoeveel enorme schade die gaswinning kan veroorzaken. Dat begrijp ik gewoon niet waarom de VVD niet net als in Groningen ook kiest voor de Waddenzee. Doe dat nou niet meer.

[0:45:04] Vooral de Vries. Kijk ik denk dat als ik kijk naar wat er de afgelopen tijd is gebeurd. Ook rondom deze gaswinning. Ik denk dat een heleboel onderzoek gedaan is naar de gevolgen daarvan. En u kent ons standpunt als VVD dat gaswinning als het veilig en verantwoord kan dat wij daar dan geen geen tegenstander van zijn en ik denk dat een heleboel dingen nu gezegd aangegeven zijn onderzocht zijn. Wij zitten ook met bestaande wet en regelgeving. Laten we dat ook wel eerlijk zijn, want met een motie gaan wij dit ook niet veranderen. Dan moet je echt de wet. Volgens mij aanpassen wat ik tot nu toe ervan gezien heb in elk geval. Dus

[0:45:40] ik vind ook dat we dan zolang wij ook nog wel aardgas nodig hebben natuurlijk. We moeten alles doen om andere dingen ook te doen. Wind zon. Wat ons betreft ook kernenergie. Wij willen het graag de wind op zee een heleboel dingen. Ik zou nog graag veel meer aardgaswinning op de Noordzee willen bijvoorbeeld ga ik zo nog iets over zeggen maar ik moet ook eerlijk zijn dat wij nu nog wel gas ook nodig hebben en ik wil niet alleen maar ook afhankelijk zijn van landen, zoals Rusland

[0:46:12] de een snelst.

[0:46:14] Dank voorzitter voorzitter, gas is nodig in de transitie fase. Maar het hoeft niet uit de Waddenzee te komen

[0:46:22] en dat is ook nergens nergens voor nodig heeft, was mijn de de de cruciale vraag is want ik heb ook die onderzoeken genezen.

[0:46:30] Dit gaat over uiteindelijk de vraag hoeveel risico's ben je bereid nemen als je voor gasboringen bent met de Waddenzee en de risico's gewoon niet. No

[0:46:39] niet alleen maar jullie kunnen ongelukken gebeuren bij alle likken lekkage krijgt, waardoor de Waddenzee verpest wordt.

[0:46:46] Maar er zitten ook alle risico's aan van van bodemdaling en risico is niet wil en ik vind eigenlijk dat bij de Waddenzee die geen risico's hadden moeten willen lopen, want daarvoor is het een te kwetsbaar en is ook de gast niet nodig. Dus hoeveel risico wil de VVD lopen dat het toch fout gaat

[0:47:03] omdat beetje gas uit de Waddenzee op te boren.

[0:47:07] Mevrouw de Vries natuurlijk zo min mogelijk. Ik heb gezegd dat ik het belangrijk vind dat voor mij uitgangspunt is bij elke gaswinning ook onder de Waddenzee dat het veilig en verantwoord moet zijn en daarom vraag ik ook nog een keer naar het hand aan de kraam principe hoe de minister. Dat wil gaan toepassen, maar ook het goede meet en monitoringsysteem. Dus ik wil zo min mogelijk risico nemen.

[0:47:30] Maar het is nooit echt niet de les uit Groningen.

[0:47:34] Eentje de dat komt door de en alle ellende van van de van Groningen vandaan.

[0:47:38] Daar hebben we altijd gezegd. Nee, we houden altijd de risico's in de gaten. We zullen altijd in de gaten houden wat er met de bodem gebeurt. We zullen altijd ingrijpen als het mis gaat.

[0:47:50] Veel te laat

[0:47:51] en en dat is niet dan is niet alleen politieke besluiten, maar dat is ook omdat wat er gebeurt in die bodem zo onvoorspelbaar is en als het eenmaal fout gaat of als er eenmaal sprake is van bodemdaling. Dan zie je dat met met mee met de met die hand aan de kraan

[0:48:05] en dan gaat de krant gewoon te laat dicht. Dus ik dus

[0:48:11] u kunt wel zeker veilig als het veilig kan. Maar het kan niet veilig.

[0:48:16] Ik bedoel dat wij heel heel treurig heel veel lessen hebben geleerd. Inderdaad uit het Groningse dossier en dat wil ik echt niet weer.

[0:48:25] Maar ik ik vind ook dat

[0:48:28] en dat dat dat vind ik ook de van de de minister. Dat mag vragen dat bij het hand aan de kraam principe door tijdig inderdaad die kraan dichtgedraaid wordt, mocht dat onverhoopt buiten de marges zijn die van tevoren ingecalculeerd zijn, maar ik vind ook dat wij. We hebben bepaalde wet en regelgeving in het land met elkaar afgesproken overdreven ook in een rechtsstaat en ik vind ook dat ik niet kan vragen aan de minister om de wet niet uit te voeren. Dat gaat mij gewoon ook een stap te ver.

[0:48:57] Dan heb ik nog een interruptie van de heer van raam.

[0:49:00] En voor ze Dankuwel mevrouw de Vries van de VVD zeggen zo min mogelijk risico nemen, maar

[0:49:06] daarmee spreekt ze gewoon niet de waarheid dat zij dat wil. Naar mijn mening

[0:49:13] laat ik het dat proberen toe te lichten aan de hand van vd terminologie. Op dit moment staan er heel veel gasvelden te koop in de Noordzee,

[0:49:23] dat wil zeggen dat de markt kennelijk het niet aantrekkelijk vinden dus niet dat er een vraag naar gas is of een aanbod tekort is of noem maar op. Nee. Financieel gezien is het kennelijk niet aantrekkelijk genoeg om in gast te zitten. Daarom staat een groot deel van die platform leeg. En waarom. Als je dan gas wil behoren en je veel zo weinig mogelijk risico nemen de uiterst kwetsbare Waddengebied. Daar zijn we het over eens. We erkennen allebei denk ik, mevrouw de Vries, Nick, de schoonheid van van de wanneer de kwetsbaarheid van waarom dan niet in dat gat in de markt springen van Noordzee wel honderdvijftig

[0:49:58] velden staan waarvan een groot deel.

[0:50:00] Te koop staat.

[0:50:01] Waarom daar niet gekeken. Vrouw de Vries.

[0:50:05] Ja ik vind het wel een beetje ingewikkeld worden als de intenties van collega's door collega's in diskrediet worden gebracht en dat vind ik ook vervelend. Dus ik vind het is zo ken ik de heer van raam ook niet. En dat vind ik nou dat vind ik ook niet de manier waarop ik hier de discussie zou willen voeren. Want ik zit er gewoon echt op de manier in zo min mogelijk risico wil dat het veilig en verantwoord is en u vindt me helemaal aan de zijde en ik hoop dat dan ook de partij voor de dieren daar ook mijn medestander in vindt om stimuleren van gaswinning uit de Noordzee.

[0:50:36] Maar ik ben bang dat u dat ook niet eens wilt. We hebben hele discussie hierover de investeringsaftrek gehad.

[0:50:44] Ik vind en dat zou de minister dan straks. Maar dat doe ik dan nu direct. Maar ik zou de minister willen vragen om toch te kijken waarom komt dat nu niet op stoom. We hebben nu die investeringsaftrek aangepast als door zou het aantrekkelijk moeten worden en ik zou willen vragen wat is er voor nodig om het nog aantrekkelijker te maken en ik hoop dan ook dat de partij van de dieren hier veranderen dat pleidooi zouden kunnen ondersteunen.

[0:51:06] Meneer van raam.

[0:51:07] Ik wil eerst even reageren op dat persoonlijke aspect van het in twijfel trekken van en dat is niet zozeer omdat ik dat veel of leuk vind of graag doe of het is gewoon het volgt een op een uit de uitspraken die hier gedaan worden,

[0:51:22] namelijk dat de VVD zo weinig mogelijk risico wil nemen bij gasboringen en dan is het klip en klaar. Dat je dat ook op een om elders kan doen in de VVD denktrant. Wij willen uberhaupt geen gasboringen. Dat klopt. Daar heeft mevrouw de Vries gelijk in. Maar in haar redenering zit gewoon een fout waardoor wat ze zegt niet geloofwaardig is

[0:51:44] en dat heb ik willen benadrukken. Dus is hij bereid

[0:51:47] aan de kant van veel partijen hier te gaan staan en te zeggen niet in het wat.

[0:51:53] Dat.

[0:51:54] Daar gaan wij meehelpen dat tegen te houden.

[0:51:57] Maar elders. En dan vinden we elkaar wel weer tegen elkaar. Maar die van niet. In het wat kunnen we elkaar. Daarom vinden.

[0:52:04] Mevrouw de Vries bijna een herhaling en het wordt alleen maar erger geloof ik in de persoonlijke. Hij ging er maar goed. Laat ik dat dan eventjes terzijde schuiven. Kijkt u heeft een bepaald beeld van de VVD. Volgens mij. Wat ook al niet eens. Klopt

[0:52:17] want ik denk dat wij als geen ander ook natuur belangrijk vinden dat wij het Waddengebied als geen ander belangrijk vinden dat hij behoud en bescherming van dat gebied belangrijk vinden, zeggen we dan daar mag nooit enige activiteit en wonen mensen. Er is toerisme. Er moet ook gebaggerd worden voor de voor de bereikbaarheid van de Waddeneiland. Wij kijken ook naar dat soort elementen en die blijven voor ons ook ook belangrijk. En nogmaals, ik ga de minister niet vragen om de wet niet uit te voeren. Ik bedoel die hebben hier met z'n allen vastgesteld dat dat vind ik dan ook een hele rare vertoning worden.

[0:52:53] We hebben hele discussies in andere debatten over de rechtsstaat en de wet en regelgeving die goed moet worden toegepast. En dan gaan we hier vragen aan de minister van afvoer. De wet maar even niet uit. Dat vinden wij even niet belasten.

[0:53:04] Frankrijk vindt het raar.

[0:53:09] Meneer grinwis heeft ook een vraag voor de vrouw de Vries. Meneer glimmen is voor.

[0:53:13] Voorzitter, mijn vraag gaat het volgende mevrouw de Vries. De VVD die kan zich voorstander van de gaswinning onder de Waddenzee en vertrouwt dan op het hand aan de kraan principe. Mijn vraag daarover is een motie van van onder andere mijn voorganger katholiek Faber is opgeroepen om een onderzoek te doen en voordat het onderzoek naar de kamer is gestuurd en daarover gesproken is geen onomkeerbare stappen te nemen. Soit. Daar is nodig over te zeggen zal ik nog wel doen maar daaruit is gekomen. Het volgende naar voren gekomen die w at wetenschappelijk panel. Wat het onderzoek heeft uitgevoerd.

[0:53:49] Dat zegt dat zegt geen lange termijn beeld te hebben van de werking van het haan hand aan de kraan principe

[0:53:56] het panel heeft geconcludeerd dat de ons onzekerheden, en dan citeer ik de onzekerheden ten aanzien van de verschillende elementen van van hand van een kraan voor de lange termijn aanzienlijk zijn en zij adviseert te onderzoeken of de verbeteren de of verbeteren hand en ik ga methodiek

[0:54:10] die wel rekening houdt met die onzekerheden om eerst te gaan ontwikkelen en toe te passen en mevrouw de Vries hecht enorm aan dat principe van hand. Aan de kruiden is, zij het dan ook eens met dit advies.

[0:54:22] Jij toch even geen wissen. Meneer snelst deed het ook en manier van eraan ook een u ook. Het begon goed, maar het zijn echt hele lange inleiding en is overigens niet eens wat ik zelf verzonnen hebben staat gewoon in artikel acht van ons Reglement van orde. U stelt een vraag zonder inleiding of commentaar en dat lukt steeds lastig. Wij zullen nog een keertje op. Ook in het kader van de beantwoording en het tijd willen het goed afronden.

[0:54:45] Dan geef ik toch het woord aan mevrouw de Vries voor de beantwoorden ook graag contact.

[0:54:48] Ja nou ik heb ik heb het onderzoek natuurlijk ook gelezen en volgens mij is de conclusie van het onderzoek ook geweest dat de afgelopen jaren het hand van een principe

[0:54:57] heel goed heeft gefunctioneerd. Dan kan je zeggen ja dan moet je nog allerlei andere dingen doen. Ik heb de minister ook gevraagd hoe gaat ie dat toepassen. Hoe gaat ie ook het meet en monitoringsysteem doen en ja dat is voor mij dan de basis.

[0:55:16] Meneer glimlach.

[0:55:17] Een korte vervolgvraag van voorzitter. Maar dat is toch wel een beetje beperkt, want Unesco Commissie Nederland Staatstoezicht op de mijn beheren autoriteiten Waddenzee. Die stellen allemaal dat er onzekere heden zijn en dat je dat nader moeten onderzoeken. Dus ja, ik zou wel willen vragen aan mevrouw de Vries. Als u zo hecht aan de rand van de kraan principe wilt u dan niet ook goed luisteren naar al die andere comite en niet alleen en goed naar de minister.

[0:55:44] Voor nodig is.

[0:55:46] Voorzitter, ik luister altijd naar iedereen goed. Ik lees mijn stukken. Ik lees de onderzoeken die de zijn en ik ik kom tot dit standpunt voor mijn partij. Dan kunt u het niet mee eens zijn. Dat mag altijd. U kunt tot een andere conclusie komen. Dat kan. Ik weet niet zo goed wat er meer van moet zeggen. Voorzitter,

[0:56:03] Het is een vrij land,

[0:56:05] mevrouw de Vries. Gaat u verder?

[0:56:07] Ja nou ja, vragen over stimuleren van gaswinning op de Noordzee ik al volgens mij al genoemd in de interruptie. De VVD vindt het belangrijk dat ook steeds gekeken wordt, is dat dan voldoende nog die investeringsaftrek. En waarom komt het dan niet op stoom hebben toch ook vragen over de leveringszekerheid. Aangezien recent in de media kwam de buffer voor de komende winter nog niet voldoende is, kan de minister aangaven geven of dat een probleem op gaat leveren en wat hij daar nu nog aan gaan doen en tot slot. Voorzitter, de heer Nijboer zei ook al iets over fonds zoutwinning Harlingen.

[0:56:40] Mocht het onvoldoende zijn voor de regio, dan zou ik zeggen op de zou ik willen vragen aan de minister of u bereid is om te kijken of het dan meer nodig zou zijn en dat het aangevuld zou kunnen worden. Een beetje in het verlengde van de heer Nijboer. Volgens mij

[0:56:54] Dankuwel.

[0:56:55] En dan koken mevrouw de Vries, keurig ruim binnen de tijd. Geef graag het woord aan mevrouw Agnes Mulder, namens de fractie van het CDA.

[0:57:01] Ja. Voorzitter, Dank en ten aanzien van Groningen is hier altijd een grote eensgezindheid in de kamer merk ik dan toch maar even op

[0:57:10] en ik denk ook dat de meeste van ons ook zijn begonnen met Groningen, omdat het ons nog steeds raakt en Susan op haar naam kwam al naar voren. Ook vanuit CDA. Hartelijk Dank. Susan voor al jouw werk. Maar met je ook al die andere ook bij de Groninger bodem beweging maar zoveel mensen die iedere keer ook bij mij op de lijn komen en gewoon door blijven gaan, omdat het ze nog steeds raakt is toch ook wel een beetje bang zijn dat het bij ons een beetje uitzicht raakt en ik wil toch wel aangeven dat het volgens mij voor de hele Commissie niet het geval is dat iedereen daar iedere dag nog weer mee bezig is van hoe kunnen we daar de goede dingen doen want het klopt. En collega's Beckerman gaf ook aan. In tweeduizend twaalf was de beving bij Huizinge. Ja en Amsterdam maar acht procent zeg maar van de huizen versterkt is en nog niet het tempo heeft wat Esso die hem ook aangeeft wat nodig heeft, wat nodig is. Ook voor de veiligheid.

[0:58:07] Dan kan het wel heel erg lang gaan duren voordat we uiteindelijk een keer daar klaar zijn en dat is niet acceptabel. En nou meen ik dat we hadden afgesproken in de versterking. Ze werd over Groningen dat de doorzettingsmacht ook zou komen te liggen bij de NCRV en daar heb ik nou volgens mij abonnement voor ingediend. Maar als de Saudi hem dan nu weer toch weer concludeert dat er een prachtig mooi directeuren overleg is en dat iedereen daar eigenlijk soort dingen mag zeggen wat op zich goed is. Maar dat er niet iemand is die dan vervolgens een klap opgeeft en doorzettingsmacht heeft dan zijn we toch nog niet in die versnelling terecht gekomen die we wel heel erg hard nodig hebben en ik hoop dat daar vandaag helderheid overkomt dat dat dat die versnelling dat die nou wel wordt bereikt, want het is gewoon hard nodig.

[0:58:57] Ik geloof dat de teller. Nu staat dit jaar op tweehonderd zevenentachtig versterkte woningen en dat is gewoon niet voldoende. Voorzitter,

[0:59:06] dan krijgen de bewoners bij de schadeafhandeling en verzekering te maken met een reeks van professionals en uiteindelijk heeft dat gezondheidsklachten tot gevolg Carla dik Faber gaf ook altijd de aandacht aan. Maar daar zijn toch nog wat vragen over te stellen van hoe werkt dat nu. Dus ik hoop dat de minister daar wat over kan zeggen naar de subsidie verduurzaming verbetering Groningen. Daar sluit ik me aan bij de woorden van de collega's zet dat gewoon nu open en als dat als er meer geld bij moet dan moet dat straks in een onderhandeling of waar dan ook gewoon maar of in een kamer gewoon geregeld worden. Dat dat geldt ook gewoon. Er komt. Ik vind dat

[0:59:45] ik vind het nergens naar lijken dat het binnen vijf dagen op is en dat de rest dan gewoon het nakijken heeft. Dat zou niet op die manier moeten. Voorzitter, de waardedalingsregeling. Ja die zou ik ook al opgelost willen zien conform de opmerken van collega ook Aukje de Vries. Dat lijkt me gewoon hartstikke goed om dat op die manier te doen want het gaat over die rechtvaardigheid.

[1:00:07] Voorzitter,

[1:00:09] de samenwerking van de ING en de NCRV. Daar zat ook een een en brief over. Ja. Nee eigenlijk wreekt zich daar wel een beetje de discussie die we natuurlijk ook bij de wetsbehandeling heb gehad dat dat de systemen onvoldoende op elkaar aansluiten, waardoor het dan toch allemaal niet mogelijk is.

[1:00:27] En ja, wie zijn er dan slachtoffer van zijn Groningers en ik vind dat

[1:00:33] ik ben hier nog niet tevreden met het antwoord en ik wil toch aan de ministers vragen of zij hier nog een keer over willen buigen of niet. Een andere oplossing kan worden gevonden dan zoals ze nu in deze brief staat. Want zo komen we niet heel veel verder. Dus maakt serieus werk van die pilot zou ik zeggen.

[1:00:52] Voorzitter,

[1:00:54] de wisselwoningen is misschien een wat kleiner puntje. Maar onze mensen in het gebied die die hoorde dat dat de wisselwoningen mogelijk niet helemaal kunnen voldoen aan de nieuwe bouwnormen voor energiezuinig bouwen label B en dat er mogelijk een tekort door zou ontstaan en dan denk ik van tot natuurlijk. We moeten alle woningen tot tweeduizendvijftig aanpakken. Maar laat dit nou niet de Groninger. De versterking gaan frustreren, vraag ik aan de minister of ze daar duidelijkheid over kan geven. Voorzitter, dan kom ik op Drenthe. We hebben een brief gehad van van Tjisse Stelpstra. Hij is gedeputeerde in Drenthe. Ja. En ik ben gewoon honderd procent met met de gedeputeerde eens. Ik heb dat eigenlijk ook in het debat voor de zomer aangegeven omtrent dan hebben we natuurlijk over toepassing van bewijsvermoeden voor Groningen Norg dat dat gelijk zou zijn. Een alle debatten was volstrekt helder. We gaan morgen inzetten ten behoeve van Groningen. Omdat zo'n puinhoop is in Groningen. We willen de mensen in Groningen tegemoet komen. Maar daar zullen en mogen de inwoners van Drenthe niet de dupe van worden. En wat gebeurt hier.

[1:02:04] Exact dat.

[1:02:06] En dan zijn we nog verbaasd dat de inwoners van ternaard gaswinning onder de Waddenzee niet zien zitten. Nou ik ben helemaal niet zo verbaasd want zie hier het levende bewijs dat de overheid op dit punt gewoon eigenlijk toch minder goed te vertrouwen is en ik vind dat heel erg zorgelijk. Dus ik ik hoop dat de beide ministers zich hier hard voor willen gaan maken dat dit niet zo doorgaat en de gedeputeerde heeft twee verzoeken. Hij zegt er wordt aangetoond wat de oorzaak van de schade wel eens als wordt beweerd dat het niet komt door door mijnbouwschade of bij het ING wordt aangegeven dat het bewijsvermoeden moet bij voor de toegepast. Zolang niet is aangetoond wat de oorzaak van de schade is en als daar een wetsverandering voor moet komen. Dan moet er maar wetsverandering voorkomen, want dit is niet acceptabel. Voorzitter,

[1:02:55] dan ga ik door naar naar de Waddenzee en naar ternaard. Deze week mocht ik ook met mijn eigen mensen daarover spreken ook in het gebied waar ook bij de demonstratie geweest. Afgelopen zaterdag kon hij niet zijn. We hadden een congres en heel goed congres kan ik u allen meegeven. En ja wat wat natuurlijk ook naar voren kwam in de gesprekken. Daar is de zorg van onze aardappelboeren in het gebied die dat zijn toonaangevende boeren de producten gaan de hele wereld over is echt iets waar we trots op mogen zijn. Ja. En dan zijn daar de zorgen over de opeenstapeling van de effecten. Collega's noemde het ook al. En ook het lange termijn en de hand aan een kraan. En hoe werkt dat dan precies

[1:03:40] ook het extra die hem is daar kritisch over naar de monitoring. Want mevrouw de Vries die die begon na de over. Dan heb je natuurlijk de wet op de natuurbescherming. Hoe gaat het precies met het voorzorgsprincipe de oproep ook internationaal. Nou dat zijn toch heel wat zaken waarvan ik graag wil dat de minister daar duidelijkheid vandaag over geeft of dat ook niet voor hem een reden is om hier nog eens even kritisch naar te kijken en we zouden ook al eerder met mekaar gaan spreken over evaluatie van van de wet en ook hoe het zou gaan met de inspraak van gemeenten en van provincies. Er is maar een beperkte evaluatie van geweest. Wij waren in de oude troelstralaan zaal hebben daar een keer over gesproken dat wij het niet goed vonden gaan nog en dan is dat uitgesteld en wordt dat niet opgepakt door dit kabinet was zo groot geloof vorig jaar al totdat er sprake is gekomen. Ik zal afronden. Voorzitter, en dan zie je dus dat dat zo'n besluit nu al wel wordt genomen. Maar dat we de wet in een tussentijd nog niet hebben kunnen aanpassen en dat wreekt zich hier dat en ik vind dat niet een goede zaak. Voorzitter, Dank.

[1:04:48] Dank voor uw bijdrage vrouw Mulder. Dan geef ik graag het woord aan de heer van eraan namens de fractie van de partij voor de dieren.

[1:04:55] Voor Dankuwel. En wat wat fijn dat er zoveel belangstelling voor de kan doet is dat is wel eens minder geweest en goed dat het hier een paar keer aan de orde geweest is. Voorzitter, sommige zaken zijn eenvoudig

[1:05:09] behoren naar een nieuw gas is onaanvaardbaar.

[1:05:11] Maar.

[1:05:12] Behoren in een beschermd en kwetsbaar. Natuurgebied is onaanvaardbaar en behoren naar nieuw gas in een beschermd en kwetsbaar natuurgebied zou eigenlijk ondenkbaar moeten zijn,

[1:05:23] maar met dit ontwerp instemmingsbesluit tot vergunningverlening naar behoren voor gas.

[1:05:28] Daarna laat het kabinet uit twee dingen zien een dat het voor haar een goede toekomst voor jongeren optioneel geworden is. Zolang die haalbaar en betaalbaar is en ik citeer hierbij uit de vorige week uitgesproken duurzame troonrede door Arjan Schouten. Het blijven gebruik van huidige fossiele infrastructuur en bewezen voorraden zorgt er nu al voor dat de kans om onder anderhalve graad te blijven bijna verkeken is

[1:05:53] en nieuwe studies vertellen ons dat gas in de grond moet blijven. Collega's snel of verwezen opgemaakt, snelst voor en dat de tweede punt is dat de mogelijkheden tot vergunningverlening stoppen maar dat dit kabinet

[1:06:07] gewoon niet voor kiest

[1:06:09] en daarmee sjoemelt het met de door de rechtsstaat eerst bedrijf boven burger te stellen en daarna net te doen alsof het geen keuze heeft.

[1:06:18] Maar dat is niet zo.

[1:06:20] Voorzitter gasboringen bij de NAVO een extra ingrepen boven de op stapel al vergunde ingrepen in een kwetsbaar gebied,

[1:06:29] maar de onderzoeken naar de cumulatieve effecten van gestapelde. Mijnbouw aan hand, hand aan de kraan en bodemdaling zijn nog niet afgerond. Dat is ook al een paar keer ermee gememoreerd en hij kent hij dat hij deze minister minister blok en niet de werkelijke gevolgen van de lange termijn van deze boringen kan inschatten en dat die alleen daarom al voldoende reden heeft om de vergunning te trekken. De Waddenvereniging heeft een strategie bedacht die ook tien andere Nederlandse natuur en milieuorganisaties en Urgenda onderschrijven

[1:06:59] die minister hoeft geen toestemming te geven. Zolang de minister van LHV aangeeft dat zij lopende onderzoeken afwachten en op dit moment nog niet kan oordelen over de natuur en milieueffecten van de voorgenomen gaswinning.

[1:07:10] Hij kan de minister van LHV, die niet zelf aanwezig is, vragen of zij wil aangeven dat zij lopende onderzoeken afwacht

[1:07:17] en pas na afronding van de onderzoeken een oordeel over deze effecten kan geven. Wat vind jij van deze strategie? Is hij bereid

[1:07:27] deze te volgen en de vergunning voorlopig in te trekken of op z'n minst

[1:07:31] geen onomkeerbare stappen te zetten.

[1:07:35] Voor de je.

[1:07:36] Verstandig doen want ik heb net een vriendelijk verzoek bij de minister neergelegd. Maar ik ga me nu toch streng toespreken en dat gaat over het volgende

[1:07:42] weet niet of het verstandig is. Maar ik doe het toch in zijn redenering om die vergunning niet in te trekken. Zegt ie weer. Ja. Ik ben hiertoe gedwongen. Ik moet mij aan de wet houden. Hij hij neemt hier eigenlijk dezelfde strategie

[1:07:59] bij bij Tata steel.

[1:08:01] En wat doet hij namelijk. Hij kijkt eerst wat er niet mogelijk is en dat vergroot die net zolang

[1:08:07] de mogelijkheden uit het blikveld verdwijnen.

[1:08:09] Hij is die met demissionair. Het besluit was al genomen. Er wordt aan de regels voldaan. Het kan niet. Ik zou misschien wel willen maar ik kan niet. En voorzitter, dat is echt een

[1:08:19] grote

[1:08:20] tekortkoming of tekort doen van onze rechtsstaat. Er zit veel meer in de rechtsstaat. Alleen dit kabinet is niet bereid, zo lijkt het om alles eruit te halen wat erin zit

[1:08:30] en blijf je dan eigenlijk niet in gebreke

[1:08:33] heeft de minister eigenlijk advies ingewonnen over de mogelijkheden om de vergunningen niet te verstrekken.

[1:08:39] Voorzitter, er zijn allerlei opties daartoe en de Waddenvereniging gaf er vooral een dan zijn er meer

[1:08:45] en niet alleen de onzekere gevolgen voor de natuur kunnen argumenten zijn ook iets niet passend vinden op grond van de wereld erfgoed werelderfgoedstatus kan een argument zijn

[1:08:55] is de minister bereid daar naar te kijken.

[1:08:58] De Mijnbouwwet geeft de minister de bevoegdheid om vergunningen winningsplan te wijzigen of te weigeren, voor zover de vergunning geldt voor het op grond van overeenkomst inzake bescherming van cultureel en natuurlijk erfgoed van de wereld aangewezen werelderfgoed gebied Waddenzee het staten gewoon

[1:09:15] is die minister daar bereid naar te kijken.

[1:09:18] Voorzitter, in het stikstof dossier heeft minister Schouten van LHV veel advies ingewonnen. Bij de landsadvocaat

[1:09:24] willen we de stikstofcrisis snel oplossen. Dan moet de overheid vergunning intrekken naar et cetera.

[1:09:30] Mijn vraag heeft die minister ook advies ingewonnen bij de landsadvocaat. Om de vergunning te kunnen weigeren.

[1:09:36] Wat is daar uitgekomen en zo. Nee. Is hij bereid alsnog advies in te winnen.

[1:09:43] Voordeur en zelfs zelfs als hij overtuigd.

[1:09:47] Was dat hij echt niks kon want diep in mijn hart geloof ik niet

[1:09:51] dat hij echt niet overtuigd dat niks kan

[1:09:54] als hij er echt van overtuigd dat hij niks kon. Maar de wetenschap wel wil volgen,

[1:09:58] namelijk dat fossiele reserves in de grond moeten blijven. Dan had hij ook de nam en Shell dringend kunnen verzoeken de aanvraag in te trekken. Dat heeft hij niet gedaan. Waarom heeft hij dat niet gedaan?

[1:10:10] Voorzitter, de minister zegt dat hij de vergunning voor de gaswinning beter niet kon tegenhouden. Want hij is maar demissionaire minister, maar in juni kon er wel een demissionair

[1:10:19] een ministeriële regeling worden opgetuigd waarmee gasboringen aantrekkelijker worden. Hoe zit dat.

[1:10:24] En onderzoeksjournalist Kim van keken munten. De term demissionair shoppen

[1:10:29] en slaat de spijker op zijn kop.

[1:10:32] Want wat de minister aan doen is is Demi demissionair shoppen

[1:10:37] voor dit is nog een aspect

[1:10:39] terwijl de minister zijn onzalige toestemming verleent. Voor nieuwe gasboringen staan er honderdvijftig platforms in het Nederlandse deel van de Noordzee verwezen naar en een toenemend aandeel

[1:10:48] daarvan staat leeg

[1:10:50] en klopt dat het verwijderen van platforms wettelijk verplicht is en klopt het ook dat daar geen einddatum op zit.

[1:10:57] Wat heeft hij gedaan en hoe heeft hij de verwijdering van materiaal van gasboringen bij ternaard eigenlijk al ingeregeld.

[1:11:04] Voorzitter, ik sluit af bewoners zeggen niet doen.

[1:11:09] Gemeente provincie eilanden waterschappen zeggen niet doen.

[1:11:13] Unesco Nederland zegt niet doen.

[1:11:16] Meer dan negenendertig duizend liefhebbers zeggen niet doen natuurorganisatie zeggen niet doen. Wetenschappers zeggen niet doen. En wat doet de minister. Hij gaat het wel doen

[1:11:26] tegen alles en iedereen en de best beschikbare wetenschappelijke kennis in

[1:11:30] en dat is roekeloos. Hij heeft de mogelijkheden om het tegen te houden. Dus ik vraag die minister klip en klaar is hij op dit moment bereid zijn besluit terug te draaien.

[1:11:40] Voorzitter, Dank u wel.

[1:11:42] Dank voor uw bijdrage. Meneer van raam geeft graag het woord aan liggen in namens de fractie van de christenunie.

[1:11:47] Dank u. Voorzitter,

[1:11:49] eindelijk na zes jaar is er duidelijkheid en staat er echt wat te gebeuren en eindelijk na zes jaar ervaren. We rust niet meer het gevoel te moeten vechten, geen stress en geen slapeloze nachten van dit proces.

[1:12:03] Dit is een citaat uit een mail van twee weken geleden van een familie uit een dorp in Groningen dat ik afgelopen zomer met Gert Jan Segers hebben bezocht om met eigen ogen te zien wat de aardbevingsschade met gemeenschappen met gezinnen met mensen doet,

[1:12:17] want de midden van de veel te vaak kafkaëske situatie in Groningen. Laat dit zien dat er wel degelijk een en dat wel degelijk een tunnel heel lang kan zijn, maar niet eindeloos hoeft te zijn. Dat was prachtig bericht om te lezen. Ik werd er echt blij van. Want toen wij bij deze mensen opzoek waren, stond het huilen nader dan het lachen.

[1:12:39] Maar voorzitter, helaas is er ook een andere kant. Het gaat niet overal goed. Het is niet overal rozengeur en maneschijn in het vorige debat over de versterking opgave. Het was één juli zei minister Ollongren in reactie op mijn vraag over een familie uit overschild met een huis in de hoogste onveiligheid categorie.

[1:12:58] Ik weet welke studies meneer Grimm is alle betrokkenen zijn inmiddels in goed overleg en gaan de kwestie oplossen. Einde citaat.

[1:13:06] En nou ja ik in de zomer eens vragen aan deze mensen van hoe gaat het is een voortgang. Hebben jullie al wat gehoord. Het antwoord was kortweg. Nee.

[1:13:16] En laatst weer geïnformeerd en nog steeds niks gebeurd en daar word ik cynisch van zijn vele miljoenen en dan gaat het om badge vijftien, achtentachtig en een vele miljoenen beschikbaar gesteld.

[1:13:29] En ja. Mijn vraag is toch waarom weten deze mensen die al jaren op de overheid wachten en de overheid die vooral in deze casus fout op fout heeft gestapeld. Waarom eten we deze mensen niet uit de brand helpen?

[1:13:41] Voorzitter, dan vraag je toch vertwijfeld af wat is dit voor bureaucratie. Wat is het voor overheid en mijn vraag is dus ook minister

[1:13:50] kunt u deze kwestie waarvan u op één juli al het nodige zei alsnog oplossen.

[1:13:56] Dan kom ik op de Wadden winning bij ternaard.

[1:13:59] We beginnen bij de motie van mijn voorganger Carla dik-faber waarin de regering wordt gevraagd om geen onomkeerbare stappen te zetten in relatie tot mijnbouwactiviteiten alvorens de resultaten van twee lopende onderzoek aan de kamer zijn voor.

[1:14:11] Gelegd,

[1:14:13] Voorzitter op zo'n gevoelig dossier, waarbij de kamer nadrukkelijk aangeeft zorgvuldig te willen handelen, komt er ineens een ontwerpbesluit van gaswinning bij ternaard voordat de minister in debat is geweest met de kamer en natuurlijk binnen een semantische discussie houden over het woord voorleggen. Maar dit is zacht uitgedrukt niet netjes en ik neem aan dat de minister dit bij nader inzien ook geen goede uiting vindt van een goede en gezonde bestuurscultuur.

[1:14:35] Dat wordt nog maar eens van stal te halen

[1:14:38] en de reacties liegen er dan ook niet om van bisschoppen tot het mondiale natuurbeschermers congres icm roepen de ministers op om af te zien van de gaswinning bij ternaard. Het is alsof de hele wereld ziet dat in een tijd waarin we keer op keer geconfronteerd worden met het feit dat we niet goed voor deze aarde zorgen iedereen er zich extra van doordrongen. Iedereen er extra van doordrongen is hoe uniek en kwetsbaar de Waddenzee eigenlijk is, terwijl demissionair kabinet er achteloos mee omspringt.

[1:15:06] Mijn vraag hoe verhoudt de voorgenomen gaswinning in de Waddenzee zich tot de agenda voor het Waddengebied tweeduizendvijftig en de natuur aan tweeduizend doelen.

[1:15:15] Daarnaast is ook een resolutie op het icm congres aangenomen die de Nederlandse regering oproept om niet over te gaan tot besluitvorming. Mijn vraag is de minister bereid om alsnog aan deze internationale oproep gehoor te geven en het ontwerpbesluit van tafel te halen. De onderzoeken door het wetenschappelijk panel ter uitvoering van de motie die ik al noemde geven aan dat er geen lange termijn beeld is en dat ze die dat niet hebben van de werking van het haar hand aan de kraan principe. Het panel heeft geconcludeerd dat de onzekerheden ten aanzien van de verschillende elementen van hand aan de kraan voor de lange termijn aanzienlijk zijn en zij adviseert te onderzoeken of verbeteren. De hand aan de kraan methodiek die rekening houdt met de niet geringe onzekerheden ontwikkeld en toegepast kan worden. Minister concludeert hieruit dat hij voorlopig gewoon doorgaan met het hand aan de kraam principe immers, het gaat nu toe goed, terwijl zowel de Unesco Commissie Nederland als het Staatstoezicht op de mijnen en de beheren autoriteit Waddenzee stellen dat bij deze onzekerheid beperkingen. Dat zegt de beheren autoriteit meer onderzoek

[1:16:15] of zelfs het afzien van winning nodig zijn en dat laatste dat zegt Unesco mij vragen waarom stelt de minister zich hierin anders op dan de genoemde organisaties die toch meer verstand van zaken hebben dan de minister en wij bij elkaar.

[1:16:29] Hoe rijmt de minister dit in het kader van het voorzorgsbeginsel en wat toch zou moeten gelden bij zo'n uniek gebied als de Waddenzee

[1:16:36] wil de minister de zorg met het eerder genoemde adviespanel, maar ook de beheren autoriteiten Waddenzee dat er op dit moment geen hanteerbare definitie is van wat redelijke wetenschappelijke twijfel is, hoewel er binnen acceptabele normen van het risico op natuur en milieuschade blijven. Als er van tevoren nog geen hanteerbare definitie is. De huidige monitoren programma's geven geen inzicht in de huidige en toekomstige cumulatieve effecten van andere activiteiten en ontwikkelingen, zoals klimaatverandering en verstoring. Er is hier aanvullend onderzoek voor aangekondigd. Mijn vraag is de minister bereid te wachten met het nemen van onomkeerbare en definitieve besluit in relatie tot winningsactiviteiten op de Waddenzee tot dit onderzoek is afgerond en aan de kamer is voorgelegd. En ja dat bedoel ik. Deze vraag inclusive de.

[1:17:19] Wat erover.

[1:17:21] Voorzitter, ik wil graag een goed antwoord op deze vragen, maar eigenlijk ook op de onderliggende vraag moet alles wat kan. Waarom laat de minister die prachtige Waddenzee niet gewoon met rust.

[1:17:33] Dan kom ik op Drenthe

[1:17:35] het enkele duizenden inwoners uit Noord Drenthe komen door de gewijzigde werkgever wijze van het ING niet meer in aanmerking voor een schadevergoeding dat, terwijl geen van de beide rapporten TNO TU en en Deltares het causaal verband tussen de schade aan gebouwen en mijn activiteiten kan uitsluiten, maar kunnen deze bewoners volgens de minister dan terecht en wordt er aangetoond wat de oorzaak oorzaak van de schade dan wel is en zou in andere gevallen het wettelijk bewijsvermoeden niet gewoon op moeten gaan.

[1:18:04] Mijn collega Mulder wees wezen verwezen naar de kraakheldere brief van het gedeputeerde van Drenthe Tjisse Stelpstra en ik zit er een dikke streep onder graag reactie dan de waardedalingsregeling.

[1:18:18] Voorzitter, ja dat daar daar daar is natuurlijk sprake van een enorme ongelijkheid zijn collega's die en om de het ook al. Dat blijft echt schuren. Ondanks dat er volgens de minister juridisch niet niks mis gaat.

[1:18:32] Het gaat hier om een overzichtelijke hoeveelheid van vierenzestig, honderd twintig mensen die een vergoeding van de naam hebben gehad die een stuk minder vrijgevig was in vergelijking met wat nu wordt uitgekeerd. Hoeveel zou het nou kosten om hen op een vergelijkbare manier als de ING ING. Dat doet te vergoeden. En wat is er op tegen om dat gewoon te doen.

[1:18:49] U bent over uw tijd heen wist ik zag een ademen naar een volgend blokje.

[1:18:54] Maar dan ga ik dat ga ik dat blokje inslikken want dat was eigenlijk meer een mooi slotwoord, maar dat kan altijd nog in tweede termijn.

[1:19:00] Tot zover voorzitter, misschien dat mevrouw Beckerman u de mogelijkheid geeft via een interruptie, mevrouw Beckerman.

[1:19:05] Ja, natuurlijk. Voorzitter, ik wil je gymles wel helpen want ik vond het toch ook goed om te zien dat aantal coalitiepartijen zich nu of voormalige coalitiepartijen zich nu uitspreken voor een aantal moties die in een truc zijn weggestemd en en dat is mooi en u zei nou die waardedaling van een naam die oude zaken die mensen die te weinig hebben gekregen. Dat wil ik wel oplossen. Zo interpreteer ik het in ieder geval. En wat vindt u van het voorstel wat ik deed, maar ook andere partijen om en dat het bizar is dat die subsidie van tienduizend euro binnen een paar dagen oppassen en ook bizar dat daar groepen voor zijn uitgesloten. Zou je dat ook willen oplossen.

[1:19:46] Wellicht immers,

[1:19:48] Jazeker. Interessant voorstel eigenlijk best wel een goed voorstel van collega's Beckerman ik wel goed gebruik dat ik eventjes de minister de kans geven om goed te reageren dus definitieve oordeel. Ja dan moet mevrouw Beckman nog heel even op wachten. Maar ja het is wel duidelijk uit mijn vragen stelling aan de minister. Hoe ik hierin zitten en dat ik eigenlijk vind het gewoon deze rechtsongelijkheid. En zoals collega's snelste terecht van om de dat die de wereld uit geholpen moet worden.

[1:20:15] Dat is voor mevrouw Beckerman voldoende. Ik was even benieuwd. Heeft u die mooie slotwoorden niet kunnen verwerken.

[1:20:20] Dan houden we die nog. Dan houden mooie slotwoorden. Dan houden we de tegoed voor de tweede termijn. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van de eerste mij van de zijde van de kamer. We gaan na de schorsing de beantwoording doen. Dat zal een instantie als eerste de minister binnenlandse zuivere Ollongren doen daarna de heer blok als minister van BZK die schorst de vergadering tot

[1:20:40] kwart voor vier

[1:47:28] collega's. Ik heropen de vergadering. Aan de orde is de voortzetting van het commissiedebat, mijnbouw Groningen van de vaste Commissie voor economische zaken klimaat. We zijn aangekomen

[1:47:38] de eerste termijn van de beantwoording van de zijde van het kabinet. Ik geef graag het woord aan de minister van binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, mevrouw honger en voor de beantwoorden.

[1:47:48] Dank u wel, voorzitter, en misschien is het goed om eerst even uiteen te zetten hoe ik mijn beantwoording heb ingedeeld. Uiteraard richt ik mij op alle vragen die gesteld zijn om ook de een klein beetje te ordenen. Na een korte inleiding wil ik eerst de vraag beantwoord die echt gaan over de voortgang van de versterkingsoperatie. Daar zijn wat aan mijn adres ook verreweg de meeste vragen over gesteld. Ik wil ook een aantal vragen beantwoorden over subsidieregeling. Tweede deel een aantal vragen over huur en huurders en dan heb ik ook nog een rest categorie. Dat betekent dat de vragen die ook zien op de samenwerking tussen de twee uitvoeringsorganisaties, NCRV een ING door collega blok zullen worden beantwoord.

[1:48:34] Voorzitter, dit debat inderdaad, we hebben dat debat vaak met elkaar en dat is ook goed als het gaat over Groningen en over de versterkingsoperatie in Groningen en ik, net zoals ik denk alle woordvoerders in deze zaal breng ik heel regelmatig werkbezoek aan Groningen omdat ik het ook heel belangrijk vind om mij persoonlijk op de hoogte te stellen van hoe het gaat de voortgang van de versterkingsoperatie om te praten met de bewoners eigenaren van huizen huurders, maar ook al die partijen die nodig zijn. Ook voor de NCRV. Om die uitvoering tot in goede samenwerking zeg maar uit te voeren. Want dat gaat natuurlijk over de gemeente. Het gaat over de bouwers. Het gaat over de woningbouwcorporaties gaat over bewoners en bewoners die vaak ook georganiseerd zijn. De bewonersorganisaties en ik probeer ieder werkbezoek weer met al die partijen te praten en echt van mijzelf te horen. Ook dus ook met eigen ogen te zien wat er goed gaat en wat er minder goed gaat. Want daar moeten we onze ogen niet voor sluiten en ik was er twee weken geleden op één september

[1:49:36] toen dat bezoek stond vooral in het teken van de bouw. Ik heb gesproken met veel bouwbedrijven en woningbouwcorporaties. Ik sprak zowel met woningbouwcorporaties als met huurders dus gewoon met bewoners met mensen die mij vertellen over over hun ervaringen

[1:49:55] en ik heb toen ook gezegd, maar we hebben gelukkig. We zijn erin geslaagd om in ieder geval de situatie tussen huurders en particuliere eigenaren meer recht te trekken. Die was scheef

[1:50:06] en daar hebben we gelukkig stappen in kunnen zetten en ook leden van uw Commissie voor ze te hebben daarvoor geijverd, mevrouw Beckerman,

[1:50:14] dus de uw neutraliteit en de wisselwoning kosten van nutsvoorzieningen verhuiskosten de mogelijkheid om zelf tijdelijk huisvesting te regelen. Dat is nu geregeld. En dan is er een resterend punt is overigens ook een vraag. Ik dacht mevrouw de Vries die stelde de vergoeding van zelf aangebrachte voorzieningen. Daar zal ik nog dit najaar op terugkomen.

[1:50:32] Ik zeg het even bij al bij bewijs van aftrap, omdat ik het belangrijk vinden om even te laten zien hoe ik zelf probeer op die verschillende domeinen. Echt die voortgang te bewaken

[1:50:43] die tegemoetkoming aan huurders. Vroeg u net ook naar de verhuurders van woningbouwcorporatie krijgen die zevenhonderdvijftig euro per huishouden en de woningbouwcorporaties beschikken nu over deze middelen en zijn dus bezig met het verwerken daarvan.

[1:51:01] Een ogenblik, mevrouw Beckerman wilde aanvragen,

[1:51:03] Geheel, simpel,

[1:51:04] Want de vraag ging eerder. Het bleek dat mensen die huurder zijn maar huren van een commerciële partij

[1:51:12] geen recht hadden op regelingen waar huurders van een corporatie wel recht op hadden. U heeft in een brief netjes aangegeven dat dat is rechtgetrokken. Maar nu blijkt voor die zevenhonderdvijftig euro dat huurders bij een vrije sector woning dat ook niet krijgen. En kunt u dat ook recht trekken in lijn met de eerder geregeld.

[1:51:32] Je kunt u via mij de minister excuses.

[1:51:34] De excuses,

[1:51:36] Voorzitter en door mijn eigen volgorde van beantwoording duiken we nu meteen in dat dit punt in en terecht door en er zijn ook zijn vragen over gesteld en het klopt dat ze in praktijk zijn er verschillen tussen particuliere eigenaren en woningbouwcorporaties verhuurders. Dus heb je twee soorten verhuurders en die verschillen liggen onder andere in het grote de grootte van het bezit tussen huurders in de vrije sector, huurders, sociaal een sociale huurwoning en daar komt die verschil in die in die aanpak uit. We hebben het. Ik vond het belangrijk om juist de groep zeg maar meer kwetsbare huurders een extraatje te geven en zo hebben we het afgesproken destijds bij de bestuurlijke afspraken. Dus dat deel van het budget dat beschikbaar is daarvoor. Dat zou dat komt direct ten gunste van die huurders met de laagste inkomens die het dus het hardste nodig hebben. Maar mevrouw Beckerman. Ik dacht dat ook. Mevrouw de Friesland net zei heeft zij signaleert terecht dat daarmee een andere groep huurders daar niet voor in aanmerking komt. Dat is nu de feitelijke situatie als uw kamer daar aandacht voor vraagt. Ik heb het zelf ook gesignaleerd zou ik wel bereid zijn om te onderzoeken hoe wij huurders die wel in het sociale stelsel zitten. Maar bij een particuliere verhuurder huren wel zouden kunnen bereiken, hen dezelfde vergoeding zouden kunnen bieden. Want dat zou wel eerlijk zijn als dat kan.

[1:52:56] Gaat u verder met de beantwoorden?

[1:52:59] Ik zie, mevrouw de Vries.

[1:53:03] We gaan u dan een verschil gemaakt worden tussen sociale huur en andere huur.

[1:53:09] Ik vind dat wel ingewikkeld, want ik bedoel iemand iemand heeft last van een situatie en heeft er een probleem mee en dat is niet anders denk ik dan wanneer je in een sociale huurwoning dan wanneer je een andere huurwoning woont en in het verlengde daarvan zou ik ook wel willen vragen van dit soort dingen zijn wel slecht uitlegbaar voor ons ook aan mensen of daar in de toekomst echt meer rekening mee gehouden worden kan worden en ook op geanticipeerd kan worden. Want ik vind het ik vind het gewoon moeilijk uit te leggen waarom je toevallig in een een ander type huis woont ergens niet voor in aanmerking zou kunnen komen.

[1:53:41] Minister. Ja. Dit zou.

[1:53:43] Meer specifiek op het punt van die vergoeding wat eigenlijk onderdeel nog is van het proberen recht te trekken van hoe huurders en eigenaren worden behandeld. Ik denk dat mevrouw de Vries ook doelt op een andere tegemoetkoming, namelijk dat deel waarvan ik zei daar ga ik de kamer over informeren. Hoe kunnen wij de zelf aangebrachte voorzieningen vergoeden? Daar zal ik dit punt ook heel nadrukkelijk mee weg.

[1:54:10] Gaat u verder. Dank u, voorzitter. En dan kunt u mijn blokje huur vergeten, want dit was mijn blok vuur. Dat heb ik per ongeluk nu met inleiding al behandeld met Dank voor de interrupties.

[1:54:23] Voorzitter, de bouwbedrijven refereerde aan mijn bezoek van een paar weken geleden die bouwbedrijven zijn natuurlijk heel hard nodig zij een capaciteit van hun inzet is nodig. Zij hebben er steeds ook bij mij op gehamerd.

[1:54:41] We hebben behoefte aan voorspelbaarheid. We hebben behoefte aan om te weten wat voor capaciteit er nodig is en ongeveer wanneer dat nodig is en dus het moet zo planbaar mogelijk zijn en daarom is dat meerjarig versterkingsplan een essentieel instrument, niet alleen voor hen, maar ook voor de gemeente en daarom ben ik blij dat we die stappen hebben gezet. Ik kom daar zo nog op terug als ik specifieke vragen daarover beantwoord. Het klopt. Overzicht balken zei dat dat nu zijn we bezig volop met de bouwsector zelf om een bouwstop te beleggen, zodat we met hen inderdaad die meer planning hebben, zodat bouwbedrijven groot en klein lokaal. En wat meer landelijk opererend betrokken hebben en met henna concrete afspraken maken kunnen maken over de inzet van capaciteit. Ik ga zelf naar die top toe en ik zal dat zeg ik dan ook maar alvast een reactie op verzoek van de balken. De kamer natuurlijk daar graag over informeren. Als we dat hebben gedaan.

[1:55:41] Ik wil toch ook ook in de in mijn inleidende woorden iets zeggen over de aanpak. De crisis aanpak. Sommige van u refereerde daar aan de doorzettingsmacht die die nodig is voor mij is de realiteit dat het de is niet een partij die eenzijdig en in zijn eentje dit allemaal kan doen en kan oplossen. Dat kan de NCRV niet maar dat is ook niet de andere partij die dat zou kunnen ook niet als je helemaal alles opnieuw zou doen, zou het ongetwijfeld anders en beter doen, maar niet doordat er slechts één partij is die eenzijdige beslissingen kan nemen, kan uitvoeren. Dat verhoudt zich ook niet goed met de aanpak waarin we gezegd hebben. We willen graag die bewoners centraal zetten, maar het verhoudt zich ook niet goed met de complexiteit van waar het hierover gaat en dat dat dat dat soms leidt tot vertraging dat vergunningverlening soms een aandachtspunt is. Dat is allemaal waar bouwcapaciteit idem dito.

[1:56:38] De tijdelijke huisvesting komt daar zo op want het is een knelpunt moet ik ook gewoon eerlijk over zijn,

[1:56:45] maar we geven daarmee ook de ruimte om meer maatwerk te maken om echt individuele keuzevrijheid te geven aan mensen om ook de regie bij die woning eigenaar die dat kan en wil om de regie. Ook daar te leggen en te laten. Dus dat goede overleg met bewoners met die partijen die nodig zijn, is volgens mij nodig om deze hele omvangrijke operatie en ambitieuze operatie tot een goed einde te brengen

[1:57:10] en het SBM heeft sowieso. He houdt heel nadrukkelijk de vinger aan de pols heeft een gedegen rapport opgeleverd over de uitvoering van de versterkingsoperatie. Die hebben we kregen blokken niet gedeeld met de kamer met onze reactie erop en studie en vraagt terecht aandacht voor tempo van de operatie vraagt aandacht voor de noodzaak capaciteit ook om de beoogde datum van tweeduizend, achtentwintig te halen.

[1:57:37] Nou en dan dan kom ik toch altijd weer terug op om dat te halen en dat is onze ambitie. We hebben nu een planning waarvan we denken dat het.

[1:57:43] Kan.

[1:57:45] Maar dan dan dan moet die voorspelbaarheid groot zijn, zodat die bouwcapaciteit beschikbaar is, zodat we voldoende bijzetten als gaat over tijdelijke huisvesting en alleen als aan al die randvoorwaarden wordt gedaan, dan kunnen we die planning halen. Daar moet gewoon keihard aan gewerkt worden en dat gaat gewoon gewoon doen. SBM maakt ook een aantal opmerkingen over de aansturing van de operatie. Over de eenduidigheid van de opera is precies wat u ook zei van het leven nu Kamervoorzitter dat ikzelf ook zou willen onderstrepen, maar tegelijkertijd hoor ik ook wel heel veel als ik daar ben als ik praat met gemeente met met ambtenaren die aan die uitvoering werken met de bouwbedrijven met die de instanties daarvoor nodig zijn dat ze ook wel pleiten voor veranderen. Nou niet de regels. Laat ons nou geef ons naar duidelijkheid over dat dit het kader is waarbinnen wij werken en want die vastigheid hebben we eigenlijk nodig om ons volledig te richten op die uitvoering en ook de zorgen dat we de de datgene waarmaken wat we wat we ook graag willen waarmaken. Dus wel dat maatwerk wel die ruimte voor die bewoners,

[1:58:47] maar tegelijkertijd ook gewoon tempo houden daarin iedere wijziging ook maar zeggen op bestuurlijk niveau die leidt tot vertraging in de uitvoering en de mensen zeggen we kunnen hier best mee uit de voeten maar gevels onder ruimte om in de uitvoering dat gewoon te doen.

[1:59:04] Dus daar is nu de de samenwerking die de NCRV heeft met de gemeente die de en ze geeft met de uitvoerder is daarop gericht prioritering, planning uitvoering en ik denk wel zeg ik ook tegen mevrouw Mulder en andere die daarop wezen de NCRV. Die heeft nu ten opzichte van voorheen natuurlijk veel ruimer mandaat om te doen wat nodig is, zowel in financiële zin als in de toepassing van de regelgeving. Veiligheid staat altijd voorop, maar de uitvoering vanuit deze gedachte kan denk ik nu echt beter dan voorheen.

[1:59:38] Voorzitter, dat was bewijs van inleiding, waarbij ik ook nog zou willen onderstrepen. Ik weet dat u sommigen van u misschien ook een brief gezien van Susan top. Ik heb hem ook gezien. Ik zou ook haar vanaf deze plek willen bedanken voor haar enorme inzet. Echt ik vind het onvoorstelbaar hoe zij zich heeft ingezet voor het Groninger Gasberaad met haar natuurlijk ook vele andere. Maar zij heeft haar afscheid aangekondigd en vinden een kort woord van Dank hier dan ook op zijn plaats. Ik sluit me graag bij aan

[2:00:06] dan

[2:00:07] de voortgang.

[2:00:11] Ik denk dat ik over de de de vragen van naam van Mulder en van Vries over de aanpak met crisis aanpak in mijn inleiding al het een en ander heb gezegd, maar er zijn nog meer vragen over gesteld.

[2:00:24] Dan gaan we het eigenlijk uberhaupt halen zijn die aangekondigde versnellingen ook echt een versnellingen of of verzanden die ook alweer gedurende de uitvoering.

[2:00:37] Ik heb al gezegd we hebben nu een onderbouwing waarom de afronding tweeduizend, achtentwintig conform dus wens en advies en studie een haalbaar is ik informeer de kamer natuurlijk regelmatig over alle aantallen over de beoordelingen over versterkingen tot nu toe over waar we tegenaan lopen, maar we hebben nog steeds vertrouwen in aanleiding om te veronderstellen dat dit kan

[2:01:02] en en dat dus minder uitvoering daar enorm op gericht moeten blijven.

[2:01:07] Nou, zegt mevrouw Beckerman. Ja Sorry en maar ook andere de Rekenkamer. De ombudsman die die zijn kritisch. Daar zijn deze organisaties natuurlijk ook voor dat is ook heel erg goed

[2:01:21] en die inbreng van van deze toezichthouders onafhankelijke instanties

[2:01:27] die die wordt natuurlijk ontzettend serieus genomen, maar ook als je kijkt naar deze rapporten die zij schrijven hoe zij met ons meedenken en ons scherp houden ons bekritiseren. Dan lees ik ook bijvoorbeeld dat de Rekenkamer zegt van hou nou stabiliteit in die aanpak dus ook daar wijzen ze op. Hou rekening met de uitvoerbaarheid. Dus het zijn hele waardevolle en belangrijke aanbevelingen die zij doen en en natuurlijk zijn ze ook kritisch op op bijvoorbeeld het tempo van de versterkingsoperatie

[2:02:02] en dat kan ik me ook heel goed voorstellen. Maar ik denk toch bijvoorbeeld als jullie hem zegt ook de uitvoering is uitvoering van de beoordelingen. Sorry ik moet wel precies zijn is nu versneld.

[2:02:12] Nou dat wordt ook gezien dus kritisch, maar ook op onderdelen.

[2:02:18] Ja. Onderstreept denk ik toch dat we erin geslaagd zijn om wel stappen te zetten.

[2:02:24] Een ogenblik, mevrouw Beckerman,

[2:02:27] In tweeduizendzeventien bij het afscheid van Henk kamp zei hij dat het in vijf jaar afgerond moest zijn zijn nu bijna aan het einde van die vijf jaar en de is acht procent gedaan.

[2:02:43] Ik vraag toch af aan de minister Jan demissionair minister van nu zegt van ja, we hebben vertrouwen om te veronderstellen dat het kan voor tweeduizend, achtentwintig.

[2:02:55] Kunt zich voorstellen. Dat.

[2:02:57] Hoe bizar dat eigenlijk klinkt dat we dus in de op het moment zijn dat het in de afronding had moeten zitten en tweeënnegentig procent van de Groningers nog wacht

[2:03:07] en er weer een beroep wordt gedaan op het geduld.

[2:03:11] Minister.

[2:03:13] Nou dat laatste natuurlijk. Dat begrijp ik helemaal en ik dat dat ik dat kun je inderdaad ook niet doen. He kunt niet een beroep doen op op geduld. Je kunt hooguit een beroep doen op begrip en Hopelijk op het feit dat steeds meer duidelijkheid aan mensen kan worden gegeven dat dat mensen helpt dat dat mensen houvast geeft en van Beckerman grijpt terug op tweeduizendzeventien. Vorige kabinet vorige minister toen van van EZ is het k en w stuk wel heel veel gebeurd. Sindsdien bijvoorbeeld blok gaat erover, maar de gaswinning wordt gestopt dat er veel preciezer is gekeken naar het hele gebied dat we een indeling hebben gemaakt die heel anders is qua benadering dan destijds. Toen we nog in de badges spraken en werkte dat we nu veel verder zijn dat we ook hebben gekeken. Ook mede dankzij de kamer naar bijvoorbeeld onverklaarbare verschillen dat wanneer die die cluster aanpak dat we dat het het vergeten hoekje een opviel dat we zandplaten muur te buigen ze daarmee zeg ik zou u zult mij niet horen zeggen dat het allemaal goed gaat. Want ik vind ook dat het beter moet. Ik vind dat we nu gestaag gewoon die stappen moeten moeten kunnen zetten en ik realiseer me heel goed dat er heel veel persoonlijk leed achter schuilgaat. Maar ik denk nu dat we wel in in de uitvoering en het overleg met de gemeente met NCRV andere partijen. Eén ding hebben afgesproken. Dat is dat die bewoners centraal staat en dat willen dat die bewoner weet waar hij aan toe is omdat die ook ruimte heeft om daar zelf invloed op uitoefenen. Dat vind ik een enorme stap en dan vind ik het uitleg paar dat je zegt we hebben nu een planning. We kunnen niet anders in één keer doen. Maar we denken dat het realistisch is om te doen we dat SBM zegt en het eerst dat we in tweeduizend, achtentwintig moeten proberen die versterkingsoperatie klaar te hebben. Dan weten we ook precies wat ons te doen staat om dat te houden.

[2:04:58] Vooral Beckerman. Voorzitter, de minister zegt dat mensen steeds meer duidelijkheid hebben. Er was een meneer deze week en die wilde eindelijk duidelijkheid. Ik ben niet boos. Ik ga gewoon in dat kantoor zit te wachten. Net zolang totdat ik die duidelijkheid kreeg

[2:05:15] en hij kreeg die duidelijkheid ook. Hij kreeg zijn sterke advies wat er gewoon bleek te zijn en vervolgens maakt de overheid bekend via Twitter andere mensen. Doe dit alsjeblieft niet. Dit had nooit mogen gebeuren. Kom hier niet zitten. Kom hier niet wachten. We geven u niet. Hoezo. Geen duidelijkheid

[2:05:34] en en Saudi. Een is niet soort van kritisch omdat ze altijd lekker kritisch zijn. Nee, ze zeggen het is niet evident dat de vereist de forse versnelling wel dichterbij is. Dat is wat ze concluderen vernietigende conclusie. En ja, we zien toch ook echt in die stukken dat al die versnelling maatregelen die het afgelopen jaar als beloftes zijn gedaan,

[2:05:54] vertraagd zijn.

[2:05:55] Minister.

[2:05:57] Die vraag Jan Beckman ook in eerste termijn gesteld. We hebben die bestuurlijke afspraken gemaakt. Vorig jaar. Die waren gericht natuurlijk op inderdaad een heldere aanpak en versnelling van de aanpak duidelijkheid over de financiële randvoorwaarden die bestuurlijke afspraken zijn gemaakt. We hebben afgesproken. We gaan de nieuwste inzichten benutten. We gaan werken met de typologie aanpak. Nou dat is een voorbeelden van Beckerman tegelijk in die is met een maand of vijf vertraagd een typologie aanpak heel vervelend is. Het moet toch goed. Dus je moet ook rekening houden met de uitvoering en of het uberhaupt kan dus die is vertraagd. Klopt.

[2:06:33] Desalniettemin is de ambitie om tweeduizend, achtentwintig te halen hebben we per jaar ook een doelstelling waar de NCRV mee werkt gaan proberen dat natuurlijk te halen. Het vergt een enorme inspanning ook van de NCRV. Ik had al ik noemde al de bouwcapaciteit de tijdelijke huisvesting heel moeilijk, maar we gaan het wel proberen.

[2:06:55] We hebben de regeling voor herbeoordeling, verduurzaming en woningverbetering. Die is zelfs sneller dan we hadden aangekondigd in gang gezet. Ik kom zo nog terug om specifieke vragen daarover. Want dat leidt ook weer tot problemen. Maar soms lukt het om iets toch wat sneller te doen dan. We hadden gepland. Al met al is onze dure plicht om in de uitvoering gewoon te zorgen voor het halen van de doelen en de mensen zo goed mogelijk in mee te nemen.

[2:07:22] De tijdelijk huisvesting.

[2:07:25] We dachten een van Beckham als eerste naar vroeg Microsoft de andere woordvoerders ook allemaal op hebben gewezen op basis van het meerjarenplan, zodat Mirjam. Je kan ook worden berekend welke behoefte aan tijdelijke huisvesting er is tot het eind van de hele operatie en doordat we dat nu hebben en doordat we dat nu weten, zien we ook dat er een tekort is. Dus we weten nu beter dan voorheen. Dat er meer tijdelijke huisvesting nodig is dan er beschikbaar is

[2:07:52] en we weten ook uit het verleden dat de voorbereiding van die tijdelijke huisvesting en dat zijn dat ze echt van de wissel locaties die natuurlijk niet te ver van de plek moeten zijn waar de mensen wonen want ze hebben natuurlijk kinderen op school en dat soort dingen zijn best eisen die daaraan gesteld zijn dat dat ook anderhalf jaar ongeveer kost.

[2:08:11] We rekenen er nu op dat vanaf tweeduizend, drieëntwintig er bijna tweeënhalf keer zoveel wisselwoningen nodig zijn als er nu beschikbaar zijn. Dus dan moeten we de tijd tussen nu en tweeduizend, drieëntwintig goed benutten met elkaar om te zorgen dat die locaties. Er komen dat die wisselen woningen. Daar kunnen worden neergezet en daarom is de NCRV nu bezig om te kijken hoe ze via private aanbieders, bijvoorbeeld door ook een andere manier van plannen hebben. We hebben het in de zandplaat. De buurt bent daar misschien geweest ook gezien en daar kunnen de de andere woning en sloop nieuwbouw kunnen op een andere plek worden teruggebouwd in overleg met de bewoners. Dan heb je geen wisselwoningen nodig dan verhuizen meteen naar je nieuwe woning toe hoe je met dat soort ja, ik zou bijna zeggen onorthodoxe oplossingen zorgt voor een oplossing van dit probleem en daar is ook een projectgroep voor. Daar zullen we dan overigens ook bij betrekken. Want ik hoorde mevrouw Mulder iets over de den ijssel energie. Labels dacht ik dat zij zeggen dat dat de belemmering zou zijn. Ik herken dat niet één, twee drie. Maar ik ga meteen checken want dat zou natuurlijk niet een belemmering mogen zijn

[2:09:17] en de bouwcapaciteit als dus een ander punt. Want inderdaad de tempo van de versterking wordt bepaald door de capaciteit. Er wordt in Nederland heel veel gebouwd. Dat moet ook dat is ook heel erg nodig.

[2:09:29] Maar het is wel heel belangrijk dat die bouwcapaciteit elders niet de bouwcapaciteit uit Groningen trekt, zal ik maar zeggen. Dus Vandaar dat we die

[2:09:37] die planning hebben die continu werkstraf proberen te realiseren. Ook kijken hoe je dus wat wat grootschaliger kunt werken natuurlijk als je een hele buurt of een hele wijk in één keer kunt aanbesteden en kunt overleggen is dat natuurlijk voor bouwers aantrekkelijk. We zijn ook innovatief en bij wijze van aanbesteden die daarbij kunnen helpen waar je ook wat versnelling in hebt natuurlijk het overleg met de woningbouwcorporaties want die bezitten ongeveer vijfendertig procent van de adressen in de in de werkvoorraad van NCRV. Daar kan je dat ook proberen te doen.

[2:10:08] Maar nogmaals, dat zijn we allemaal nu aan het uitlijnen op weg naar die bouwstop van van november.

[2:10:17] Voorzitter dan even kijken waar deze had beantwoord. Duidelijkheid voor de bewoners vroeg mevrouw de Vries dacht ik

[2:10:28] ja

[2:10:30] je hebt natuurlijk de duidelijkheid voor bewoners. Zo zo zo goed mogelijk en zo snel mogelijk. Maar je moet wel de opnames en de beoordelingen doen voordat je kunt zeggen dat iedere individuele bewoner ook weet waar hij aan toe is en die kunnen ook niet allemaal tegelijk. Dus we hebben nu een planning die erop neerkomt dat alle opnames en beoordelingen eind tweeduizend, drieëntwintig zijn afgerond. Dan kun je zeggen. Dan hebben alle bewoners duidelijkheid over of en zoja, welke versterkingsmaatregelen de aan een woning moeten worden verricht

[2:11:02] dan en specifieke vragen over de bouw impuls. Want inderdaad een aantal adressen die eigenlijk in de bouw impulsen zijn teruggegeven aan de en zeggen dat klopt. Het zijn ongeveer negentig, negentig adressen en dat komt omdat de versterkingsmaatregelen zwaarder waren dan verwacht bij deze adressen en dat betekent dat de kosten hoog worden. Dat betekent dat sloop en nieuwbouw

[2:11:26] een reële optie wordt voor voor deze mensen en de binnen de bouw impuls dat er waren eigenlijk andere woningen. Dat waren woningen met minder ingrijpende versterkingsmaatregelen. Vandaar dat er voor gekozen is om dat aan de NCRV te vragen om dat overleg met die eigenaren te voeren en zodat de eigenaar. De keuze kan maken binnen de gestelde randvoorwaarden die over veiligheid gaan en natuurlijk een aantal gevallen hebben eigenaren dus zelf al gekozen voor sloop-nieuwbouw. Dus

[2:11:54] dat is de reden die het licht die ertoe leidt dat een aantal adressen inderdaad niet meer in die bouw impuls kunnen worden uitgevoerd.

[2:12:05] Voorzitter, dan kijken of ik iets oversla hier

[2:12:11] de

[2:12:13] specifieke vragen over de subsidieregeling woningverbetering specifieke vragen moet ik zeggen. Heer Nijboer en anderen hebben er op gewezen.

[2:12:23] Het is eigenlijk een regeling die de succesvol is dus weer Nijboer had het helemaal in zijn hoofd zitten vijfenzeventig miljoen. Dit jaar honderdvijftig volgend jaar vijfenzeventig miljoen. Het jaar erop.

[2:12:35] En dat zijn dus particuliere eigenaren wiens woning niet in de versnellingsopgave is opgenomen. Maar die wel in het aardbevingsgebied wonen en de gedachte daarachter was eigenlijk ook een kwaliteitsimpuls natuurlijk voor het hele gebied van de de woningvoorraad in het gebied en het is een subsidie waarbij de eigenaar een prijs opgave indient bij de aanvragen welke investeringen ga je doen in verduurzaming van je huis en daar kan je dan een vergoeding voor krijgen.

[2:13:04] We hebben ook om uitvoerings redenen ook in overleg met de maatschappelijke organisatie in Groningen ervoor gekozen om dat niet in één keer open te stellen voor voor iedereen omdat ja dat dat lukt gewoon uitvoerings technisch niet. Dus we hadden inderdaad het verdeeld in drie tranches naar de eerste tranche dit jaar. Die was in één keer vijf dagen geloof ik helemaal vol ingetekend. Toen is ie dus gesloten omdat het geld op was voor dit jaar. Ik vind dat ik begrijp natuurlijk dat het vervelend is voor mensen die hadden gedacht. Ik neem dan even wat meer tijd voor mij gaan ze weer open volgend jaar dan is er twee keer zoveel geld beschikbaar. Het is echt heel goed nieuws als mensen gebruik maken hiervan.

[2:13:43] We zijn uitgegaan van maximaal tienduizend euro per subsidie. We zien nu dat dat nog niet helemaal wordt gehaald. Dus misschien komt in die zin is er misschien ook wel weer een straks. Want wat meer ruimte. Maar hoe het zal gaan. Dat zullen we afwachten. Hij gaat weer open per één januari. Dan is er honderdvijftig miljoen beschikbaar. Het jaar daarop is er ook weer vijfenzeventig miljoen beschikbaar. Dus ik dat gewoon heel nauwlettend volgen en kijken of of de regeling voldoet.

[2:14:13] Ik zag niveau twee interrupties, de heer Nijboer, Nijboer en mevrouw.

[2:14:18] Ik begin eerst bij de Nijboer.

[2:14:20] Ja voorzitter, ik probeer ik er gewoon een beetje de probeer ik niet. Dat doe ik de de vanuit mensen te denken die dat aanvragen en die zijn er gewoon met elkaar bezig en dan zit je in de buren zeggen we er is een nieuwe regeling. En hoe zullen we dat dan doen en vraag een offerte

[2:14:34] en dan is het toch hij geen antwoord van de minister die zegt van ja na vijf dagen was de regeling moest weer dicht en dan op één januari kunnen ze weer melden en iedereen moet erop met oud en nieuw daar nadat ze de een hoop oliebol hebben gehaald en en als gaat iedereen achter de computer kruipen en me met druk openen alsof je kaartjes koop voor een concert. Dat is toch eigenlijk niks. Dat kan toch wel beter vormgegeven. Als je het over menselijke maat hebt alles een beetje een beetje. Dan is dat makkelijk te regelen. Ook de VVD zei zij van hadden. Het geld gewoon naar voren stootte gewoon open.

[2:15:03] Dus dat is niet zo moeilijk. Het geld.

[2:15:05] De minister.

[2:15:07] Nee klopt maar

[2:15:09] aardig?

[2:15:11] Jammer.

[2:15:15] De minister.

[2:15:17] Voorzitter, ik begrijp dat er dus als een regeling is. Mensen maken er gebruik van. Dan is het vervelend dat die weer sluit. Maar dit is het gevolg van de keuze die we gemaakt hebben in overleg met de regio en dus ook met de maatschappelijke organisaties. Om te zeggen laten we nou niet alles in één keer want je wilt ook gewoon dat het werkt. Dus we willen graag dat ook in de uitvoeringscapaciteit. Want je hebt hier bedoeld voor verduurzamingsmaatregelen meest mensen hebben allemaal een aannemer nodig. Die hebben allemaal iemand nodig. Een installateur nodig die dit doet en dat kan ook allemaal niet in één keer mensen moeten trouwens ook wat voor doen. Dus je kunt niet zomaar naar het loket gaan we zeggen ja ik heb ik moet nog even kijken wat. Maar ik wil graag gebruik maken van het loket. Er moet een plan liggen

[2:15:55] en en een prijs opgave. En als je dat nou allemaal in één keer doet dan denk ik dat de mensen in de uitvoering teleurgesteld raken. Dus we hebben juist rekening gehouden met de uitvoering daarom hiervoor gekozen. Ik bedoel ik nogmaals, ik begrijp het heel goed. Het zou natuurlijk het liefst het allemaal in één keer willen doen. Maar de mensen hebben ook de geruststelling dat er volgend jaar weer een loket open gaat dat er dan twee keer zoveel geld beschikbaar is om het jaar daarop er weer een loket is voor precies hetzelfde. En pas dan zou ik willen zeggen. Nou als je dan concludeert dat hij weer enorm snel op is en vol getekend. Dus ja dan is er blijkbaar zoveel animo voor. Dan moet je je afvragen of je het niet. Misschien wel wat zou moeten verruimen. En maar op dit moment vind ik het echt wel te vroeg om dat te zeggen. Voorzitter,

[2:16:43] Meneer de voorzitter als na vijf dagen regeling is overtekend, dan is het budget te klein geweest. Dat lijkt me lijkt me een logische conclusie en ik ken ook helemaal geen maatschappelijke organisaties of wethouders of werk die zeggen. Oh dat vind ik eigenlijk wel goed dat de de de buren wel krijgen en dat vind ik een goed plan van de is en mijn punt is de minister zegt mensen kunnen gerustgesteld design juist heel niet gerustgesteld want ze hebben geen vertrouwen meer in de overheid. Dus die denken ja misschien is het budget volgend jaar twee keer zo hoog. Honderdvijftig miljoen misschien tien dagen. Maar wat dan. Als ik er dan net op vakantie ben of net achter het netvlies ook net een verkeerd formulieren hebt of dat is de ellende. Dus ik vind het de overheid alles moet doen om zulk soort nodeloze ellende. Zeker als budget is te voorkomen en dat kan heel makkelijk, namelijk door gewoon aanvragen te behandelen en bij de kamer terug te komen als de budget van wat is het twee keer bij hebt. Honderd, driehonderd miljoen op is. En dan moeten wij bijpassen. Want ik vind het wel Groningers die daar recht op hebben, niet over het aanmerking komen er ook moeten krijgen en niet wie het eerst komt wie het eerst maalt kan ook best zijn dat iemand ziek is en geen aanvraag in kan dienen. Nu.

[2:17:43] Wat is uw vraag? Meneer Nijboer?

[2:17:45] Waarom is de mijn daarom doet de minister dat niet.

[2:17:47] De minister.

[2:17:50] Het is. Dit geldt dus niet op het geld voor dit jaar is op. Maar we hadden het driehonderd miljoen in totaal verdeeld over drie jaar dus vanaf één januari gaat het gewoon weer open is honderdvijftig miljoen beschikbaar. Ik vind het nogmaals, ik vind het fijn dat mensen dit aanvragen. Ik vind het fijn dat mensen allemaal plannen hebben liggen voor verduurzaming van een woning en daarmee verbetering van de woningkwaliteit in het hele gebied. Dus dat is op zichzelf. Goed nieuws. Ik vind alleen ja, laten we de succes. De regeling moet ook weer niet aan zijn eigen succes ten ondergaan. Ik heb er zeker begrip voor wat de kamer nu vraagt, namelijk. Het kan toch niet zo zijn dat mensen straks er geen gebruik van kunnen maken als ze gewoon goede plannen hebben. Maar ik ben alleen zo ver nog niet omdat ik weet dat er in totaal driehonderd miljoen voor is en dat we per één januari weer aanvraag in behandeling kunnen gaan nemen.

[2:18:40] Oh ja. Vooral Mulder naam CDA.

[2:18:43] Ja. Voorzitter Dank ik had hier ook vragen over gesteld en ik moest toch ook nog wel even denken aan een regeling die we hebben gehad dat als je schade had dan kon je gebruik maken om ik dacht vierduizend euro te krijgen voor je zonnepanelen. Dat is wel een regeling die eigenlijk continu is doorgelopen. En daar hebben we hier een niet op die manier gezien. Volgens mij en hebben mensen er wel vertrouwen in als ik naar dat loket toegaat dan is dat er ook heeft de minister ook overwogen om eigenlijk ook goed te kijken naar deze regeling als voorbeeld voor de regeling die nu is opgetuigd.

[2:19:18] Ja ik vind het eerlijk gezegd als het gewoon binnen vijf dagen op is, dan is het gewoon dus inderdaad succesvol. Een beetje ook dit doen we ook niet voor niets. Dit doen we ook met een reden dat is omdat er ook heel veel mis is gegaan naar als ze als dan ik eigenlijk de minister hoor zeggen van het geld aan de achterkant is. Het hoeft het probleem niet te zijn want we hebben een inschatting gemaakt en we zouden daarmee uit kunnen komen dat iedereen die recht heeft hierop dat die daar gebruik van maakt. Laat dat dan gewoon ingaan, zoals collega Nijboer aangeeft of laat ieder kwartaal de mogelijkheid zijn. Dan heb je al ietsje meer spreiding, maar dit na vijf vijf dagen en dan wachten tot één januari. Ik vind het gewoon te lang.

[2:19:58] De minister.

[2:20:00] Ik hoor dat goed. Ik wil. Ik zal er naar kijken. Misschien dat we wel zouden kunnen afspreken, hoop ik met de kamer. Het is nu september

[2:20:09] dat in dat we de de ritmiek van die honderdvijftig miljoen van volgend jaar hoop ik dat de kamer het goed vindt dat we dat wel zo doen en zodat die per één januari weer opengaan. Maar ik ben wel bereid om te kijken. Inderdaad dat we hebben we hebben er driehonderd miljoen voor gereserveerd, ook in de bepaalde veronderstellingen. We weten niet precies hoeveel mensen er gebruik van zou maken. Weet ook niet precies hoeveel geld hoeveel subsidie mensen aanvragen over het geheel genomen. Dus laten we wel zeggen leren van de eerste openstelling ook kijken hoe de tweede openstelling gaat. Maar ik vind het moet wel uitvoerbaar zijn. Dus de het moet wel enigszins aansluit bij dat mensen het ook voor elkaar krijgen om om die naar de investering die ze willen doen aan verduurzaming van huis om die ook te realiseren. Want stel je vraagt een aan wie krijgt het niet voor elkaar om in dat jaar ook die die zonnepanelen prijs van spreekt. Mevrouw Mulder noemt dat voorbeeld ook van de vorige regelingen moeten we sowieso ook van leren om dat ook voor elkaar krijgen dat ze hun subsidie weer moeten zou de in hoe zouden moeten inleveren bij zal spreken. Dat zou ik niet willen, maar ik ben wel bereid om te kijken of het plan wat we hadden over die drie jaar heen en ook een beetje door de oogharen heen kijken van is die driehonderd miljoen voldoende. Dat wil ik doen, wil ik ga maar ook over informeren. Ik zeg er wel bij. Ik heb nu hebben driehonderd miljoen meer heb ik niet voor voor deze regeling. Maar ik zal de kamer daar wel over informeren.

[2:21:31] Ja.

[2:21:34] Nou dat lijkt me nog wel even een puntje mogelijk voor een tweeminutendebat, maar op op zich vind ik het positief dat dat de minister hier een brief over wil sturen. Maar wanneer wil ze dat dan doen want ik zou ook wel graag een toezegging van de minister willen hebben dat ze goed kijkt naar die andere regelingen en een en waarom je dat dan toch wel zou kunnen omzetten en ik hoop eigenlijk op iets meer beweging nog van de minister.

[2:21:57] De minister.

[2:21:58] Ik wil altijd kijken naar de dingen uit het verleden. Ik hoop dat er goed naar gekeken bij de voorbereiding hiervan. Dat ga ik na.

[2:22:06] Ik vroeg eigen de kamer om te zeggen laten we gewoon wel die tweede ronde starten zoals gepland omdat mensen daar nu ook echt rekening mee houden. Het lijkt me verstandig om dat te doen dan is er ook twee keer zoveel budget beschikbaar als dit jaar. We hadden eigenlijk gezegd evolueren na twee jaar en daarvan zeg ik eigenlijk nu naar. Dan moeten we dan niet op wachten. Die twee jaar. Dat duurt te lang, maar we moeten eigenlijk meteen na de openstelling en kijken hoe het dan gaat en dan wil ik kamer graag informeren over hoe je hier verder mee zouden moeten gaan want ja het is een regeling die in ieder geval op basis van de eerste ervaring ermee succesvol is. We moeten het denk dat we het allemaal toejuichen dat mensen er graag gebruik van maken in het in het aardbevingsgebied. Dat is eigenlijk iets ja. Het staat dus naast laat me zeggen. De versterkingsoperatie, maar ook voor die mensen hebben we deze afspraak gemaakt bij de bestuurlijke met bestuurlijk akkoord.

[2:22:53] Mevrouw de Vries,

[2:22:55] Ik begrijp nog wel iets van van de uitvoering van moet ook uitgevoerd kunnen worden natuurlijk wat ik niet zo goed begrijp is dat. Er is niet eens zozeer nu een vraag om meer geld. Het gaat meer om van welke ritme zet je dat geld? Een bestel je dat geld beschikbaar. En ik wil inderdaad voorkomen dat er op één januari mensen nog inderdaad naar, zoals de heer Nijboer zei met de oliebollen in de mond ongeveer achter de computer moeten gaan zitten om het in te toetsen en en te kijken of ze dan wel op tijd zijn. Dus mijn vraag aan de minister zou zijn of ze in die brief dan ook in overleg met de regio en de bewoners kan kijken van wat zou dan wel een werkbare methodiek kunnen zijn waarop de mens toch ook het gevoel hebben dat ze gewoon een eerlijke kans maken en en dat het niet een of andere soorten red race wordt die maar de snelste computer en verbinding heeft.

[2:23:42] In het land, ik moet de.

[2:23:44] De een steunt rechtzetten. Het is niet één januari, maar drie januari dus hiervan niet. We moeten de oliebollen zijn iets beter iets beter en dat hebben we al gecommuniceerd. Dus die die drie januari. Maar goed ik hoor ik hoor wat u zegt en we gaan eens even nadenken over hoe we inderdaad mensen kunnen laten weten dat het gebruik maken van deze regeling voor iedereen bedoeld is. Die valt in dat gebied die die wil verduurzamen en dat nogmaals dat is goed nieuws dat mensen er gebruik van maken. En als er een mouw aangepast moet worden dan dan moeten we dat doen en ik zou inderdaad niet willen dat dat wat datgene wat mevrouw de Vries beschrijft dat dat ook gaat gebeuren op drie.

[2:24:29] Maar tot slot. Voorzitter,

[2:24:33] de de vraag was concreet of de minister ook in overleg met de regio en de bewoners zou kunnen kijken van wat dan een Belg

[2:24:39] de moet

[2:24:40] de acceptabel werkbare systematiek is om dit soort dit te voorkomen voor de toekomst.

[2:24:46] Kijk ik denk maar dat daarmee de loop ik wel vooruit op iets waarvan ik eigenlijk eerder heb gezegd ik durf die conclusie nog niet te trekken. Maar de regeling

[2:24:55] vindt gretig aftrek. Mensen willen graag gebruik van maken. Dat is mooi. De de het uitsmeren over jaren heeft een reden die ook van uitvoerings technische aard is. Waar de sommige Kamerleden voor vrezen is dat het geld op geen op is het. Terwijl er meer mensen zijn die er gebruik van willen maken. Daarvan zeg ik dat zou ik ook niet willen. Alleen wij hebben het budget beperkt tot driehonderd miljoen. Het kan dus een moment komen dat we met elkaar moeten constateren dat dat onvoldoende is en dat de enige manier om ervoor te zorgen dat de mensen die in dit gebied wonen die er gebruik van willen maken dat hij er gebruik van kunnen maken is dat dat dat we dan een gesprek met elkaar moeten hebben over het bedrag wat er beschikbaar voor dat dat kan natuurlijk en dan zal ik de kamer daar natuurlijk over informeren. Dan moeten we kijken hoe we dat kunnen oplossen.

[2:25:41] Gaat u verder?

[2:25:44] Voorzitter dat was wat ik wil zeggen over de subsidieregeling nog een paar vragen in de categorie in de rest. Categorie niet omdat het minder belangrijk is. Mevrouw de Vries, vroeg me naar het erfgoed.

[2:25:58] Wij hebben een wet geldt voor erfgoed als met dit jaar het programma loopt tot tweeduizend, drieëntwintig. Maar we hebben in de bestuurlijke afspraken gezegd er is tien miljoen voor die periode tweeduizend, eenentwintig, tweeduizend, drieëntwintig dat budget overgeheveld naar het ministerie van OCW OCW kan dan vervolgens dat budget toekennen. Dat is de informatie die ik op dit moment heb hierover en die ik dus kan delen in reactie op de vraag van mevrouw de Vries

[2:26:28] en het laatste voorzitter, je hebt zijn eigenlijk twee opmerkingen die gemaakt zijn weer is die is even weg. Maar die vroeg naar een individueel geval. Probeer altijd een beetje te vermijden omdat in de commissievergadering te bespreken.

[2:26:45] Ja dat dat voelt natuurlijk ongemakkelijk.

[2:26:51] Maar ja ieder individueel geval die in in een in een traject zit met de NCRV heeft gewoon moeten gewoon een rechter recht hebben op informatie een aandacht en dat geldt ook voor het geval doen overigens twee gevallen, maar ik bedoel natuurlijk het geval waar het nog niet naar tevredenheid liep. Dat is in dit geval ook zo

[2:27:11] en dan.

[2:27:13] Laat ik de heer glimmen zich fuseren. Hij gaf aan dat die inderdaad een andere passage. Een niet terug. Maar hij volgt het via de eigen ondersteuning.

[2:27:24] Prima. En misschien kan ik ook nog eventjes apart met met de gymles erover spreken

[2:27:29] en de andere kant was natuurlijk mevrouw Beckerman die meer in het algemeen vroeg. Ja. Mensen die die hebben nog steeds heel veel moeite om de weg te vinden in bureau in een bureaucratie. Dat begrijp ik heel erg goed.

[2:27:45] We proberen natuurlijk zo

[2:27:48] zoveel mogelijk naar wat ik al zei, doordat we die bewoners centraal hebben gesteld. Is echt een hele andere manier van werken aan het ontstaan, maar tegelijkertijd het gaat over belastinggeld. Dat moet worden verantwoord en we moeten ons houden aan de kaders die daarvoor zijn gesteld en ik begrijp dat dat voor mensen soms heel frustrerend is om dat soort antwoorden te krijgen om te maken te hebben met ministeriële regelingen, algemene maatregel van bestuur, wetgeving die nog niet door het Parlement is dat dat tijd kost dat mensen daar niet heel veel begrip voor hebben.

[2:28:21] Dat snap ik.

[2:28:23] En toch moeten wij ons daar wel aan houden.

[2:28:28] Dus het is steeds op zoek gaan naar hoe kunnen we de de bureaucratie voor mensen en de administratieve lasten die die soms ook gepaard gaan met onze eigen wet en regelgeving zoveel mogelijk beperken. En hoe kunnen we zo dicht mogelijk bij de belevingswereld van van de bewoners gaan zitten.

[2:28:49] Nou vroeg mevrouw Beckerman ook naar de de de kosten die we maken in de realisatie zijn van tot inzicht nog onvoldoende. Ik denk dat we we hebben dashboard natuurlijk van van de NCRV. Dat geeft inzicht in de voortgang van de versterkingsoperatie per gemeente per jaar per stap in het versterking proces.

[2:29:12] Ik weet dat de Rekenkamer ook heeft gezegd we zou dat inzicht graag willen verbeteren tussen de kosten en de resultaten.

[2:29:19] We maken dus nu de hele. Ze is het ook via de BZK begroting loopt maken we ook inzichtelijk wat voor kosten

[2:29:26] de worden gemaakt. Ik wil. Ik wil graag zo transparant mogelijk zijn en over de kosten en natuurlijk ook over de resultaten van de hele versterkingsoperatie en daar zal ik graag aan blijven werken.

[2:29:37] Dat was van mijn kant. De beantwoording van deze eerst stemmen.

[2:29:42] Ik kijk naar de collega's Kamerleden of de vragen zijn beantwoord zoals gesteld en dan zie ik mevrouw Beckerman hart nee. Schudden.

[2:29:51] Nee ik had ik een vraag gesteld over het tekort aan wisselwoning en zegt de minister. Ja, dat in tweeduizend, drieëntwintig. Dat is meer dan de helft van de mensen heeft dan geen passende woonruimte. Maar ik had ook heel specifiek gevraagd of mensen in ten boer

[2:30:09] die al jarenlang wachten nu eindelijk zou de bouw beginnen en toen in tussen neus en lippen in de nieuwsbrief van de aannemer moesten lezen. Helaas vijfentwintig van u moet nog tot tweeduizend, drieëntwintig wachten want er is geen.

[2:30:23] Wisselwoning,

[2:30:27] Met excuses. Maar deze specifieke vraag had ik dan even gemist. Kon ik in tweede termijn nog erop terug.

[2:30:33] We kijken even naar de collega's als er voldoende antwoord is gegeven op de vragen. Dan ga ik graag naar de heer blok

[2:30:41] aan u het woord.

[2:30:43] Dankuwel een voorzitter.

[2:30:47] Net als zijn collega ogen heb ik de beantwoording opgedeeld in hoofdstukken. Eerst alles wat betrekking heeft op gaswinning Groningen aansluitend bij lege handen van

[2:30:56] dan de Waddenzee begrijpelijkerwijs veel vragen was van deze week. Als vorige week ook in het gebied.

[2:31:02] Dan zijn er ook bredere vragen gesteld rond de gaswinning leveringszekerheid en tenslotte vragen rond waterinjectie in Twente.

[2:31:13] Allereerst de vragen rond

[2:31:18] schadeafhandeling, gaswinning Groningen,

[2:31:23] mevrouw Beckerman, en ernaar ook Paul Nijboer en mevrouw de Vries

[2:31:29] gingen in op het onderzoek naar hoe de verschillen zijn te verklaren tussen de waardedalingsregeling van de nam en de manier waarop die mg met waar daling omgaat. Onderzoek is met uw gedeeld

[2:31:43] en het onderzoek laat zien dat er inderdaad substantiële verschillen kunnen zijn. Maar dat de methode die gehanteerd is door de nam rechtmatig is dat

[2:31:55] het

[2:31:57] inschatten van waar de de alleen

[2:32:00] helaas geen exacte wetenschap is dus dat je methodes en aannames

[2:32:05] hanteren dat de methodes en aannames in de tijd gehanteerd door nam vaak tot wat lagere uitkomsten leiden dan van ING. Maar je kunt niet zeggen waren onrechtmatig

[2:32:18] en dat

[2:32:20] leidt voor het kabinet ook tot de conclusie dat er geen juridische grond is om tot betaling over te gaan.

[2:32:33] Ik realiseer me dat de term een juridische grond ook ongemakkelijk kan zijn, maar tegelijkertijd kan een kabinet wilt eerlijk en verantwoord handelen naar alle inwoners van Nederland

[2:32:49] ook niet zonder

[2:32:50] helder onderzoek en dat lichter.

[2:32:53] Dat kan leiden tot juridische grond om iets wel of niet te doen stappen zetten.

[2:32:58] Dus dat is de reden waarom ik u ook in in de brief laat weten

[2:33:04] dat het kabinet die die aanvulling niet iets zal verstrekken.

[2:33:14] De heer Bauke vraagt. Ja. En als je toch zou doen. Nogmaals kabinet heeft niet dat voornemen als je toch zou doen. Wat zou het kosten. Dat staat in de brief. Maar dat is vijfentwintig miljoen.

[2:33:26] Dan vroeg mevrouw Beckerman, maar ook andere stelde die vraag nu en of ook in het het debat wat wij voor de zomer daar

[2:33:37] over hadden.

[2:33:40] Hij heeft het heeft het die mg nou echt geen ruimte om verder te gaan

[2:33:50] cruciaal in de in de taak van ING is dat wij die een geen niet beperken. Sterker heeft heel logisch. De knip tussen het kabinet minister en je geen doorgeknipt.

[2:34:05] Dus die mg oordeelt zelf gelukkig op basis van goed goed onderzoek doet dat transparant,

[2:34:10] maar het is niet zo dat dat wij tegen u zeggen. U mag iets wel of niet doen. Sterker. Wij mogen dat ook niet.

[2:34:18] Zeg.

[2:34:22] Mevrouw Beckerman vraagt dan specifiek naar het onderzoek van Deltares ook andere commerciële een op vragen daarnaar. Mevrouw Beckerman vraagt een reactie op de heer

[2:34:36] Meijburg die dat in in twijfel trekt.

[2:34:43] Ik heb geen reden om te twijfelen aan de de kwaliteit van het werk van Deltares

[2:34:49] of of aan de aanbesteding door door ING in zijn algemeenheid

[2:34:54] wordt de waarde van onderzoek ook vastgesteld door het publiceren en en open te staan voor kritiek.

[2:35:00] Het is dan niet ongebruikelijk dat er ook mensen zijn die zeggen we zijn er niet mee eens. Als dat overweldigend wordt dan wordt wordt de plicht aan de opstellen van het onderzoek natuurlijk groter om om aan te tonen

[2:35:12] dat het toch goed is. Ik heb geen enkele reden om te

[2:35:17] twijfelen aan aan dit onderzoek. Wat betekent dat dan voor de praktijk vraag hier ook een en mevrouw de Vries.

[2:35:26] Dat betekent voor de praktijk

[2:35:29] dat ING heeft besloten dat in twaalf

[2:35:34] kleine deelgebieden

[2:35:36] de diepe bodemdaling een indirect effect gehad hebben, namelijk zetten settings en verzakking schade

[2:35:45] en dat betekent dat van de de achttienhonderd schademelding die mogelijk onder deze regeling vielen er drie, honderd liggen dan weer in de twaalf deelgebieden

[2:36:00] een herbeoordeling plaats vindt om over te kunnen. De bewoners van die die drie, honderd adressen ook de keuze maken voor een voor een vaste vergoeding. Maar maar ze hebben het recht op een

[2:36:14] herbeoordeling

[2:36:17] op grond van dit onderzoek en dat betekent dus ook dat degene die buiten de twaalf deelgebieden wonen

[2:36:25] een besluit van TMG zullen krijgen waarmee de schademelding wordt afgewezen.

[2:36:31] De meldingen die voor september tweeduizend twintig om onder ons zijn gezet, ontvangen. Daarom bel de overlast vergoeding van duizend euro al eerder is aangekondigd dat dat op die manier zo.

[2:36:47] De.

[2:36:50] Dan vroeg ik dacht mevrouw de Vries en de de de de bewoners die dan dan niet bij die drie, honderd horen. Waar kunnen die dan terecht

[2:37:01] op zich kunnen die, zoals iedereen in Nederland die het vermoeden heeft te maken hebben met mijnbouwschade.

[2:37:09] Maar dat niet, zoals in dit geval dan is aangetoond dat niet

[2:37:14] kunnen relateren aan de binding in Groningen kunnen altijd terecht bij de Commissie. Mijnbouwschade. Ik vind wel dat ik dan ook meteen daar eerlijk bij moet zeggen. De kans dat dat succes zal hebben, zal niet groot zijn. Gezien de hoeveelheid onderzoeken die er al gedaan zijn, maar het antwoord op de vraag is daar nog een adres voor. Daar is al een adres.

[2:37:37] Een ogenblik. Ik zag bij de heer Nijboer een corruptie op dit punt en op het vorige.

[2:37:43] Collega's, op dit punt hebben, kan ik daar wel op wachten.

[2:37:47] Frank de Vries op dit punt.

[2:37:50] Mag ik dan de minister vragen? Voorzitter, er zijn ook boeren. Bij mij ging het vooral ook boeren en mestkelders die schuren hebben gemeld. Maar die blijken ook schade te hebben aan hun huizen stallen en schuren. En dan is wel de vraag. Ja. Zijn er gevallen waarin dat voor de opstallen dan niet zo is en dat die wel vergoed worden vanwege de aardbevingsschade. Maar dat de mestkelder in een ander regime valt

[2:38:18] want dan krijgen we inderdaad de exercitie loopt de scheuren en die loopt door en vervolgens is een wel aardbeving schade aan de andere kan het niet zijn. Ik zou dat echt

[2:38:28] heel lastig uit te leggen vinden aan zo'n boer.

[2:38:31] De minister.

[2:38:33] Mevrouw de Vries, nu binnen de groep van drie, honderd of er daarbinnen dan nog verschillende zullen zijn.

[2:38:39] Mevrouw de garanties beoordelen, want er vindt herbeoordeling plaats.

[2:38:44] Volgens mij is het zo dat er verschillende borden in plaats van een mestkelders van de de andere opstallen van de boeren.

[2:38:52] Ik heb ook van u een vraag over mestkelders gehad,

[2:38:55] maar ik had hem niet geinterpreteerd als een vraag betrekking hebbend op

[2:38:59] het Deltares onderzoek.

[2:39:00] U.

[2:39:01] Dan wacht ik dat nog gaat. Maar maar of een specifiek gebied en volgens mij speelt de mestkelder problematiek ook buiten het dan kom ik er gewoon.

[2:39:10] Dan komt dat later dan de heer Nijboer op het vorige punt. En dan vooral Beckerman meneer Nijboer.

[2:39:16] Ja Sorry ik dacht dat de minister nog verder ging met de beantwoording op de waardedaling. Dus verwacht ik al af en toe was het alweer weer verder terug naar.

[2:39:23] Wel verder met waar de daling wat u wilt nog vragen over zoutkamp.

[2:39:26] De.

[2:39:27] Ja maar denk ik eerst even over mensen. Dat is een ander. Dat is ook weer een binnen de waardedaling. Weer een ander punt. Stel uw vraag. Voorzitter, maar zeker waardedaling. Mensen hebben tweeduizend euro geschikt met de naam. Dat is rechtmatig verlopen. Dat is helemaal de de was helemaal geen twijfel over dat het rechtmatig is voorlopig want er zit een heel leger juristen bij Shell en Exxon. Dus daar geloof ik wel dat het juridisch tanden uit ons punt was dat het moreel niet te verdedigen was als kan. Dat was een punt

[2:39:53] en wij zochten vroeg vroeg het kabinet linksom of rechtsom bezorgdheid dat dat wel recht wordt gedaan.

[2:39:58] Dus ik vind het antwoord op de niet gestelde vraag was het juridische kader wisten we dat verbaast me helemaal niks. Maar wij de opdracht aan het kabinet pas een weg te zoeken om ze toch te compenseren naar de kost vijfentwintig miljoen de weten we nu en de pvda heeft dat er voor over mijn vraag aan de minister is waarom hij niet.

[2:40:14] De minister.

[2:40:18] Ik heb aangegeven dat ik vind dat dat een kabinet demissionair of niet bij haar handelen altijd dat handelen moet baseren op de manier waarop in Nederland het recht vormgegeven hebben

[2:40:31] en dat het dus helemaal sta achter een onderzoek dat kijkt is er een rechtsgrond

[2:40:40] om te zeggen de naam regeling was onterecht zuiniger dan die mg regeling. Als er zo'n rechtsgrond was dan zou ook voor de regering een rechtsgrond zijn want u vraagt ons ook om belastinggeld over uit te geven want we moeten niet de illusie hebben dat je dit op de nam zou kunnen verhalen. Daar wil ik ook wel eerlijk in zijn want die zal dat ook juridisch benaderen. Dus is er een rechtsgrond om om belastinggeld uitgegeven. Dan kan ik niet anders uit dit onderzoek concluderen dan dat hij er niet is.

[2:41:14] Meneer Nijboer. Voorzitter, nee, natuurlijk kan de staat niet verplicht worden dit te doen met de reden van die waardedalingsregeling die meer is dan wat mensen individueel recht op hebben is dat niet iedereen dan naar de rechter hoefde maar dat ze zei van nou we maken een schatting bedoel, waaronder naar boven af

[2:41:29] en dat krijgen mensen en de ellende is de mensen die de grootste ellende in het begin hadden die hebben dat allemaal uitgevochten juridisch met de naam en die krijgen minder

[2:41:37] en dat vind ik niet redelijk. En als je zegt als kabinet. We zijn ruimhartig. We willen iedereen gelijk behandelen is dat voor die mensen niet uit te leggen. Dat is het punt en dan kun je best als kabinet beslissen dat verschil passen bij

[2:41:49] en dan kun je nog een heffing op de naam negen de naam. Het heb ik ook voorstellen en ideeën over kwam over discussiëren. Maar dat is gewoon te doen bij de toeslagen gebeurt dan ook niet zo de de allemaal ouders recht hebben op dertigduizend euro.

[2:42:00] Dus is niet veel anders.

[2:42:03] De minister.

[2:42:07] Ja die die en Nijboer

[2:42:11] gebruikte ook ook de term. De de dat je moet zorgen dat je mensen gelijk behandeld. Het is extreem moeilijk om mensen gelijk te behandelen op het moment dat er een onderzoek ligt. Dat zegt er was geen sprake van een een ongelijke behandeling in juridische zin.

[2:42:27] Er was een andere uitkomst van een van een procedure.

[2:42:31] Dus als het gaat om gelijke behandeling geeft het onderzoek juist aan dat je niet kunt zeggen dat dat niet het geval is dat er verschillende uitkomst is

[2:42:42] is goed verklaarbaar controleren.

[2:42:45] Ik sta niet toe. Meneer Nijboer record.

[2:42:48] Het is juist heel makkelijk de je kunt op adres niveau weten mensen percentage van de Woz waarde en je hebt het vergoeding die je hebt gekregen dat verschil

[2:42:56] is wat de ongelijke behandeling is. Dat is evident. Dat is heel makkelijk vast te stellen. Daarom kan die vijfentwintig miljoen.

[2:43:01] Ik krijg, moet ik zeggen.

[2:43:03] De minister.

[2:43:05] Door te zeggen dat heel gemakkelijk is, is het niet heel gemakkelijk, want nogmaals, er is geen rechtsgrond. Dus ook geen rechtsgrond omdat op de op de nam te verhalen. Want u suggereert.

[2:43:15] Maar je moet wel een rechtsgrond hebben als je wil verhalen.

[2:43:19] Mevrouw de Vries,

[2:43:22] Ik begrijp nog wel dat er misschien geen rechtsgrond is om het op de nam de verhalen. Maar dat vind ik eigenlijk niet zozeer het probleem van de mensen in in Groningen. Dat is iets administratief voor hier de de de vraag is wel

[2:43:35] ik ben benieuwd of de heer blok aan een bewoner van Groningen uit kan leggen

[2:43:39] dat hij wellicht met veel van de bende af zijn. Ik maak het totaal deal en ik ik sluit een deal met de naam en ik neem dan maar genoeg. En in dat totale pakketje met een een lagere waardedaling of je kan uitleggen dat iemand die

[2:43:52] de

[2:43:53] je hebt voor die regeling die generiek was in aanmerking kwam daar dan meer geld krijgt vanwege de waardedaling component aan en en ik vind dat slecht uitlegbaar. Maar ik ben benieuwd of de minister dat wel zou kunnen uitleggen aan een bewoner in Groningen.

[2:44:09] De minister zeker en ik was maandag ook nog in Groningen. Ik ben veel in Groningen geweest en ik herken helemaal wat u zegt over het groot ongemak. Maar ik vind het ook mijn taak. De taak van het kabinet om ook ongemakkelijke uitkomst

[2:44:26] die goed gefundeerd zijn niet niet niet gezegd laat maar zitten. We kijken er niet naar maar ongemakkelijke uitkomsten die goed gefundeerd zijn uit te leggen. Ook in Groningen.

[2:44:36] Tot slot, mevrouw de Vries.

[2:44:38] Dan wil ik ook nog wel even van de zijn hier ook een heleboel opmerkingen over het type onderzoek wat gedaan is gemaakt bij de tweede kamer in een eerdere commissiedebat en mijn vraag is dan op moment. Ik snap best dat het misschien geen rechtsgrond voor is. Maar stel dat de kamer in meerderheid uit zou spreken. Wij vinden dat dit wel gedaan zou moeten worden gaat dan het kabinet dat ook uitvoeren.

[2:44:58] Dat klinkt als een staatsrechtelijke vraag.

[2:45:02] De geen al zal vragen vragen beantwoorden.

[2:45:10] Dan nou dan stel ik voor dat u verder gaat met de band.

[2:45:13] Worden.

[2:45:15] Dan volgt hier Bauke

[2:45:20] of als mensen gebruik maken van de de vijfduizend euro regeling van de die mg of daar dan ook fundering schade uit betaald kan worden en zeker moet worden. Het antwoord is die die kan er uitbetaald worden. U weet dat er daarnaast gewerkt wordt

[2:45:40] aan een ANWB die weer zal volgen op de novelle die u Hopelijk op korte termijn krijgt die ook een structurele regeling voor die fundering schade bevat.

[2:45:52] Dan kom ik op de vraag van de heer Nijboer

[2:45:57] waarom er in zoutkamp uberhaupt geen

[2:46:01] vergoeding is voor

[2:46:04] waar de daling Nijboer heeft indertijd ook een motie over over ingediend minder ook in een brief op gereageerd te hebben.

[2:46:14] ING heeft heel serieus gekeken naar

[2:46:20] de waardedaling en daar ook een aanvullend advies over gevraagd aan de adviescommissie waardedaling.

[2:46:29] ING heeft op grond van dat advies besloten om dat niet te doen en dan kom ik weer op onderwerp wat wat vandaag, maar ook in ons vorige debat aan de orde was dat ik niet in een positie ben om TMG dan

[2:46:44] verder aanwijzingen te geven.

[2:46:50] Fundering net genoemd.

[2:46:55] Mevrouw de Vries vroeg hoe het staat met de ANWB over de samenwerking. I n G en C G. Watch op dit moment geschreven en Office is het ook niet zo dat zonder dat schrijven die beide organisaties op haar niet naar beste vermogen

[2:47:13] op zoek een

[2:47:16] een ANWB heeft de bekende procedure van consultatie en een voorrang. Die zal dan dit najaar plaats gaan vinden. Maar als gezegd in de tussentijd zoeken beide organisaties elkaar echt op.

[2:47:31] Dan kom ik bij de vraag van mevrouw de Vries over de mestkelders.

[2:47:36] De vraag die ik had meegekregen was of er een verschillende trilling sterkte wordt gehanteerd voor het bepalen van van schade. Dat klopt.

[2:47:47] De.

[2:47:48] Ook weer gebaseerd op op onderzoek in opdracht van TMG

[2:47:52] omdat mestkelders minder kwetsbaar zijn

[2:47:57] of met de of of betonnen

[2:48:00] constructies grotendeels onder de grond en daardoor minder kwetsbaar wel iets bij voor te stellen dan dan een huis. Wat een brochure constructie is natuurlijk ook helemaal boven de grond staat.

[2:48:14] Dus dat verschil. Klopt, maar is ook weer gebaseerd op onderzoek.

[2:48:18] Mevrouw de Vries vroeg ook of er overleg specifiek met de boeren is over de versterking opgave en dat vindt structureel plaats met ook weer de betrokkenheid van onze ING en NCRV

[2:48:41] en daarin kunnen mestkelders en ook andere agrarische vraagstukken. Ik weet dat er ook vragen zijn rond bijvoorbeeld drainage en

[2:48:48] aan de orde gesteld worden.

[2:48:52] Mevrouw Mulder, en ook de heer

[2:48:55] de grinwis.

[2:48:57] Een ogenblik. Meneer minister, ik zie dat mevrouw de.

[2:49:00] Die ze vragen. Ja want ik heb ik heb het idee dat de minister naar een ander onderwerp. Oh ik had hem gevraagd naar de vergunningen

[2:49:06] op het moment dat er versterkt gaat worden. Misschien ook wel bij schadeherstel in een aantal gevallen wilt even af, niet alleen maar naar een specifiek geval

[2:49:16] dat er dan geen vergunning voor bepaalde zaken meer afgegeven zou kunnen worden en ik vind dat wel zuur dat als je vanwege deze ellende je huis moet laten versterken. Dat je dan vervolgens weer te maken krijgt met dat er geen vergunning afgegeven kan worden.

[2:49:31] De minister de.

[2:49:33] Ik heb maandag dit specifieke onderwerp ook van mkbers gehoord bij die bijeenkomst geen agrariërs

[2:49:42] die daar werd ook vergelijking getrokken met de ondersteunen van agrariërs die eigenlijk beter is op dit gebied en wij zijn nu dus ook aan het kijken of er

[2:49:53] mkbers precies op dit punt kunnen ondersteunen. Er was iemand die mij het voorbeeld gaf

[2:49:59] dat hij het dan eens was over de schadevergoeding die die kreeg voor voor herstel,

[2:50:05] maar vervolgens wordt de monument een vergunning moest aanvragen bij een Rijksdienst.

[2:50:11] Hij gaf aan dat dat lukt mij nog wel. Hij vond het duidelijk niet leuk om ook iets bij voorstellen. Maar

[2:50:20] ik ken een hoop collega ondernemers die op zo'n moment denken. Ja

[2:50:23] ik had er al niet om gevraagd waarom moet ik dit hele vergunningstraject ook nog doen. Dus we zijn aan het kijken of we op dat gebied ondernemers kunnen ontzorgen.

[2:50:32] Voorzitter, dat geldt voor zowel voor mkbers als ondernemers in de landbouw, denk ik ook die die kan ook onder MKB.

[2:50:39] Metro ondersteuningsregeling. Dus volgens mij is het daar.

[2:50:45] Zijn specifieke cases. Misschien dat we die gewoon even door kunnen spelen. Maar bijna nooit problemen oplevert. En dan geven wij die gewoon even door gaan.

[2:50:52] Prima? Gaat u verder?

[2:50:59] Mevrouw Mulder en de heer

[2:51:03] geen mis

[2:51:06] gingen ook in op de de rol van het ING

[2:51:12] en en vroeger moet het ING dan niet aantonen hoe de schade wel komt nu ze een aantal plekken zeggen

[2:51:21] dit kan niet zijn door

[2:51:26] door de mijnbouw in in Groningen.

[2:51:30] De wet heeft natuurlijk het bewijsvermoeden formuleert wat wat

[2:51:36] heel sterke positie oplevert voor diegene die die wonen in het gebied waar de schade gerelateerd kan worden aan aan Groningen.

[2:51:45] Maar dat betekent dus ook dat buiten dat gebied. De onderzoeken waar we het net over hadden gaan over de grenzen van dat gebied.

[2:51:52] De normale bewijs regeling geldt. Wie wie stelt bewijst

[2:51:58] nogmaals, mensen hebben dan ook toegang tot Commissie mijnbouwschade, maar daarvoor geldt dan niet de omgekeerde bewijslast

[2:52:08] dan voor van Mulder ook een reactie op de brief van de

[2:52:13] provincie Drenthe dat vergoed moet worden

[2:52:19] in op basis van bewijsvermoeden in Norg en omgeving.

[2:52:27] Dat raakt ook aan het het Deltares onderzoek. Juist omdat deze discussie al een tijd speelde

[2:52:34] tot waar die grens loopt ook nog door door donor.

[2:52:40] Tot waar kan dat bewijs van worden toegepast worden en waar niet. Daar heeft dat onderzoek van van Deltares en of ook TNO onderzoek aangegeven waar dat wel en niet geldt

[2:52:55] dat dat heeft in die die drie, honderd van die eerder noemde geleid tot conclusie. Ja daar is aanvullend onderzoek nodig. Maar in de overige gevallen tot conclusie. Daar geldt het bedrijfsmodel niet.

[2:53:11] Voordat u naar forum blokje gaat komen. Breekt u even,

[2:53:14] mevrouw Mulder heeft een vraag op het vorige.

[2:53:17] Ja voorzitter, want

[2:53:21] het lijkt zo in één keer losgetrokken alsof dat ook zomaar even kan omdat het juridisch kan alleen destijds is er gewoon voor gekozen zeg maar om morgen in te zetten om Groningen te ontlasten. Maar dat is wel gebeurd om een nadrukkelijke voorwaarde dat Noord aan mij ook zou komen te vallen om die omkering bewijslast of bewijsvermoeden is uiteindelijk geworden en daar wordt nou even eenzijdig een streep doorheen gezet.

[2:53:47] Dat is wat ons hier dwars zit en dat deugt dus ook niet. En ik vraag nu ook aan de minister. Om de inwoners van vanmorgen en omgeving gewoon tegemoet te komen en om uitvoering te geven eigenlijk aan die suggesties zoals die worden gedaan

[2:54:02] door de gedeputeerde van Drenthe van de duren komt die man op voor zijn inwoners en dat doe ik hier ook want dit deugt gewoon niet. Dat is waar het hier om gaat en ik had allemaal juridisch misschien hartstikke kloppen maar deugniet.

[2:54:15] De minister.

[2:54:21] Mevrouw Mulder weet dat

[2:54:23] de beoordeling wordt gedaan door TMG.

[2:54:26] Mevrouw Mulder weet dat ik geen aanwijzingen kan en mag geven aan TMG.

[2:54:32] Er kunnen we toch gewoon met elkaar open en eerlijk over zijn.

[2:54:36] Vooral Mulder,

[2:54:38] Voorzitter, daarom had ik ook gevraagd wordt het niet tijd voor een wetswijziging. Dat heb ik hier in mijn eerste termijn volgens mij ook gezegd, ook ten aanzien van dit punt. Ik had het over twee punten waar een wetswijziging eventueel voor nodig was en als ik dat niet heb gedaan dat mij deze want dit deugt niet.

[2:54:53] Nou dat klinkt de. U heeft gelijk dat als u wilt wat u nu beschrijft

[2:54:59] dat er een wetswijziging voor nodig is

[2:55:02] onder de huidige wet kan het niet.

[2:55:07] Ook mevrouw Beckerman wil hier vragen over stellen.

[2:55:10] Voorzitter, want ik vind wel erg laconiek hoe het kabinet hiermee omgaat de is een motie aangenomen meerdere moties aangenomen van de kamer die zeggen die schade moet gewoon vergoed worden. Die bewoners moeten gewoon die zekerheid hebben

[2:55:27] dan lopen we tegenaan

[2:55:29] dat

[2:55:31] we daarvoor de wet moeten wijzigen. En dan stellen Kamerleden dus heel serieus. De vraag is het kabinet bereid om dat te doen en dan krijgen we tot op heden geen antwoord op.

[2:55:42] Minister.

[2:55:44] Dit kabinet zal niet met dat voorstel komen. Vraagt het ook aan een demissionair kabinet. Het kabinet valt niet mee.

[2:55:50] Klinkt als een helder antwoord.

[2:55:52] Niet helemaal in die zin dat kijk dit is nou precies waar ik mijn debat mee begon. Het kabinet is demissionair als het zo uitkomt. Ze voeren een aangenomen kamermotie niet uit. Dan zeggen ze ook demissionair

[2:56:08] maar moment dat ze een besluit moeten nemen. We komen er zo op terug over de Waddenzee bij de kamer toch echt van zegt dat moeten we niet willen dan zeggen ze nee missionair doen we lekker in de zomervakantie en dat steekt

[2:56:19] dat steekt en ik denk dat we toch. Ik zie me hier meerdere mensen hun hand opsteken. Laten we hier gewoon dan maar vanuit de Kamerlid initiatief toenemen en de wet wijzigen.

[2:56:31] Flow de Vries.

[2:56:33] Want ik heb ik nog een vraag dan over interpretatie van een daad ook het burgerlijk wetboek honderd zevenenzeventig aan. Volgens mij over het bewijsvermoeden staat bij fysieke schade aan gebouwen en werken die naar aard haar aard redelijkerwijs schade door beweging van bodem als gevolg van aanleg of de exploitatie van een mijnbouw werk ten behoeve van het winnen van gas uit het Groningenveld of de op gasopslag Norg zou kunnen zijn, wordt vermoed dat die schade veroorzaakt is door de aanleg of de exploitatie van mijnbouw werk en het lijkt nu net of

[2:57:01] ING zegt van jongens maar dat dat geldt dan niet voor de gasopslag Norg en dat vind ik een beetje raar omdat ik een in een witte tekst en ik denk dat dat hier slaat gewoon tegenkom.

[2:57:12] De minister het ING constateert dat de schade niet gerelateerd kan zijn aan de twee punten die de wet noemt en die mevrouw de Vries noemt de winning gewoon of opslag in door die een geen dat het constateert. Ik niet. Mag dat ook niet.

[2:57:29] En omdat het die mg dat constateert constateert die mg ook dat daar geen reden is voor schadevergoeding. Maar zo hebben dat met elkaar georganiseerd en de de

[2:57:40] conclusie is juist dat als je de anders wil moet je een wetswijziging doen en mevrouw Beckerman

[2:57:47] trekt een onterechte parallel met de besluitvorming Walter park in op ingaat dat vergunningsaanvraag en echt we weten allemaal in deze zaal wel het verschil tussen een vergunningsaanvraag en een wetswijziging.

[2:57:59] We weten ook in deze zaal allemaal

[2:58:02] dat een demissionair kabinet vergunningsaanvraag, net zoals een burgemeester of een wethouder vergunningsaanvraag moet behandelen binnen de tijd die daarvoor staat

[2:58:12] dus totaal iets anders dan een wetsvoorstel

[2:58:17] doen of hij ook tekort. Als we daar nu soort van gespeelde verbazing.

[2:58:22] Overigens heeft de kamer zelf

[2:58:24] inderdaad altijd op alle gebieden de mogelijkheid om zelf wetten in te dienen. Ook dat.

[2:58:29] Dat is genoegzaam bekend, mevrouw de Vries.

[2:58:32] Misschien wat een wat anders even. Afgezien van van de wet. Want dat dat gaat over aardbevingsschade. De vraag is denk ik bij vragen van bij de gasopslag Norg, maar ook bij Grijpskerk, vragen wij een aantal dingen om een probleem elders op te lossen.

[2:58:48] Welke waarborgen. Want dat gaat dan niet over aardbevingenschade. Maar dat kan ook door de beweging van het veld telkens bij vullen legale de de de de locatie bij vullen en weer weer leeg gaan welke waarborgen kan de minister dan geven dat schade die daardoor ontstaat

[2:59:03] niet voor rekening van de mensen die in de omgeving wonen komen.

[2:59:06] De minister.

[2:59:08] Dezelfde wet,

[2:59:10] De dus al zitten op grond van het artikel wat u net voorleest te maken heeft met de winning in Groningen of de de op zowel de op op opslag in in orde daarmee andere mijnbouwschade valt onder de Commissie mijnbouwschade, maar ik gaf aan dat diegenen die al afgewezen zijn door TMG

[2:59:32] toegang hebben tot de Commissie. Mijnbouwschade, maar dat ik ook wel eerlijk wil zijn

[2:59:36] dat die die kans

[2:59:38] klein inschat. Maar

[2:59:42] als mensen die man de je route willen bewandelen. Dan kan dat.

[2:59:46] Gaat verder.

[2:59:47] Ik kom dan bij de vragen over de gaswinning Waddenzee

[2:59:55] mevrouw Beckerman en de geen mis ging het meest specifiek in op een volgorde. En net al even bij interruptie over de vraag

[3:00:06] waarom ik het besluit heb voorgelegd, zoals ik het besluit heb voor gelegd.

[3:00:14] Het gaat hier nogmaals niet om een wetswijziging, maar om vergunningaanvraag

[3:00:18] en bij een vergunningaanvraag moet een overheid reageren

[3:00:22] binnen een redelijke termijn en wetgeving en beginsel van behoorlijk bestuur dus net doen alsof er geen aanvragen is. Er moet niemand hier willen

[3:00:31] en de criteria voor het inwilligen van een aanvraag in dit geval om de Mijnbouwwet, maar geldt ook voor een bouwvergunning of een andere aanvraag zijn vastgelegd in regels en gelukkig in onze rechtsstaat een beslissing of dat nu door een minister is of een burgemeester of een wethouder is gebaseerd op de regels die voor die vergunning graag.

[3:00:52] En als de minister of de wethouder of burgemeester zich niet aan die regels houden dan kan de persoon die vergunning heeft gevraagd of bedrijf wat die vergunning heeft gevraagd kan dat aan de rechter voorleggen en als een minister of burgemeester of wethouder heel goed weet dat die zich niet aan de regels houdt bij een beslissing om iets af te wijzen. Ja, dan is een huwelijk

[3:01:16] des te verwijtbaar

[3:01:18] dat deze vergunningsaanvraag er aankwam is voor niemand een verrassing dat er is uitgebreid over gecorrespondeerd met de kamer door mijn voorgangers en later door mijzelf.

[3:01:30] Er is ook door de kamer specifiek de vraag gesteld hoe gaat een demissionair

[3:01:35] kabinet om met een aanvraag gas winning en daar is ook op geantwoord in een brief in februari dat een aanvraag gaswinning ternaard ook door een demissionair kabinet behandeld zou moeten worden. Precies om de reden die ik net aangaf. Niemand kan verbaasd zijn wat batterij raar dat die aanvraag eraan kwam. Want daar hadden we juist over gecorrespondeerd dan ook niemand verbazen over zijn dat kabinet toen al heeft gezegd wij moeten die in in behandeling nemen

[3:02:05] en en de de de scherpe vragen van mevrouw Beckerman

[3:02:11] kunnen we de vergunning weigeren

[3:02:15] omdat de wet een uitgebreide procedure kent met heel veel toetsen. Juist omdat het om een heel bijzonder natuurgebied

[3:02:25] hebben we al die toetsen en de juiste ingaan op op mogelijke schade voor natuur en milieu en die we dus ook terecht

[3:02:32] doorvoeren. Want zoals ik ook in ternaard en vorige week op Schiermonnikoog gezegd heb. Het Waddengebied gaat mij ook enorm aan het hart

[3:02:41] vind ik heel terecht dat we die extra regels intoetsen,

[3:02:45] maar onderdeel van de rechtsstaat is ook dat als uit al die toetsen komt

[3:02:51] die toets zijn gewoon openbaar

[3:02:54] en de aanvullende onderzoeken die wie u in juni nog hebben gestuurd als uit al die onderzoeken komt. Er valt geen schade te verwachten voor het Waddengebied

[3:03:04] en bovendien als extra waarborg hadden we al eerder met elkaar afgesproken. Het hand aan de kan principe wat ham van de kernprincipes ook nog eens extra getoetst ook met u gedeeld

[3:03:13] en dan ontbreekt de juridische grondslag om zo'n vergunning te weigeren. Daar moeten we dan ook eerlijk in zijn. Wat was een van de redenen waarom ik het belang belangrijk vond om ternaard en naar Schiermonnikoog dat andere winning.

[3:03:27] De wetgeving is dezelfde te gaan omdat het ook mijn taak vindt. Mevrouw de Vries vroeg mij bent u bereid haar Groningers uit te leggen hoe het zit

[3:03:35] en ik ben ook bereid om aan de inwoners van van schier en van ternaard uit te leggen hoe dat zit. Dat vind ik mijn taak.

[3:03:42] Ik realiseer me ook dat dat niet altijd een welkome boodschap is

[3:03:51] dan

[3:03:53] vroeg de heer Bauke

[3:03:57] als eerste maar maar anderen gingen daar ook op in over op

[3:04:01] internationale regelgeving en hij vroeg specifiek om de Unesco werelderfgoed status.

[3:04:10] Die is in tweeduizend negen

[3:04:14] toegekend

[3:04:15] en dat is een eer en een verantwoordelijkheid

[3:04:19] op dat moment gold al de winning op basis van het hand aan de kraan principe

[3:04:25] en is ook niet de indruk gewekt bij wie dan ook dat het het verlenen van die Unesco staat dus een al toegepast principe zou gaan doorbreken.

[3:04:43] Mevrouw Beckerman vroeg nog specifiek wat de de mijnbouw aan inkomsten voor de overheid op gaat leveren. Dat kan ik nog niet precies beoordelen. Er is wel bekend hoeveel gas ongeveer bekend

[3:04:55] hoeveel gas er zit tussen de een en zeven miljard kuub. Maar ik weet niet precies hoeveel dat gewonnen gaat worden. Nogmaals, er wordt ook met de hand aan de kraan gebonden.

[3:05:07] Dan vroeg mijn vrouw

[3:05:11] Beckerman of

[3:05:13] ik bereid ben om de wet te wijzen voor inbreng van lokale gemeenschap.

[3:05:19] Ook hier geldt de redenering die ik net ook bij bij wetswijziging

[3:05:24] rond de ING aangaf. Het is niet aan een demissionair kabinet om de wet in dit geval de Mijnbouwwet te wijzigen.

[3:05:34] Bauke vroeg naar de vogel en habitat richtlijnen. Die is Europese richtlijn die in Nederland in de wet natuurbescherming primair collega's van van LHV,

[3:05:47] die in de wet natuurbescherming is vastgelegd.

[3:05:51] Dat brengt dus ook met zich mee dat voor de gaswinning in ternaard een specifieke vergunning op grond van deze wet is aangevraagd

[3:05:59] en dus ook specifiek is geconstateerd dat de vergunning voldoet aan de eisen. Dat betekent dus

[3:06:08] dat geconstateerd is dat er geen schade aan de natuur te verwachten is

[3:06:14] en dat is ook de reactie op de oproep van de illusie en de heer Bauke naar vroeg

[3:06:25] de onderzoeken die gedaan moesten worden om de vergunning te krijgen geven aan dat er een beperkte bodemdaling

[3:06:34] verwachten is die op natuurlijke wijze gecompenseerd wordt

[3:06:38] en dat er daarom geen schade aan natuur te verwachten is. Maar als extra veiligheid

[3:06:44] dat hand van de kraam principe dat dat ook nog eens recent uitgebreid is, is geevalueerd.

[3:06:51] Is er dan een mogelijkheid om een vergunning in te trekken op grond van artikel achttien of eenentwintig vroeger ook de heer balken

[3:07:03] die bieden de mogelijkheid om op grond van gewijzigde inzichten

[3:07:07] met betrekking tot effecten op natuur of milieu een vergunning in te trekken

[3:07:13] omdat die effecten op natuur en milieu net uitgebreid zijn, zijn onderzocht en de uitkomst daarvan is dat er geen schadelijke effecten te verwachten zijn

[3:07:22] heb ik dus ook geen grond op grond van deze specifieke artikelen

[3:07:26] in te trekken.

[3:07:29] Het snelst vroeg of ik een relatie tussen de verloren rechtszaak van Shell en deze winning.

[3:07:38] Zo zie je weer snel zweet is er beroep aangetekend tegen de rechtszaak.

[3:07:45] Als het mij zeker niet om in te gaan op een op een lopende rechtszaak en de relatie met deze specifieke vergunning aanvragen.

[3:07:56] Een ogenblik. De heer

[3:07:59] snel eerst en dan meneer Bauke meneer snelst.

[3:08:02] Dank u. Voorzitter. Voorzitter, ik heb twee vragen. De eerste vraag is

[3:08:11] zeker als je het commentaar van veel betrokkenen en betrokken organisaties zie dan vinden die dat op basis van de wet omdat er ook nog heel veel onzekerheid in de toekomst zit,

[3:08:22] er wel degelijk een mogelijkheid zou moeten zijn om de vergunning te weigeren.

[3:08:27] Hele simpele vraag. Maar dat is ook omdat ik geen jurist ben, staat het deze bijvoorbeeld de Waddenvereniging nu vrij om deze vergunning

[3:08:37] aan te vechten.

[3:08:38] En wat zijn de juridische consequenties van dien.

[3:08:40] Denk nog steeds het grootste deel van de samenleving ongelukkig is met dit

[3:08:45] met de toewijzing van een vergunning van de minister.

[3:08:50] Er is nu voornemen bekendgemaakt. Dus nu kunnen Waddenvereniging en aan anderen hun bezwaren in die procedure uit en natuurlijk kan de Waddenvereniging of andere naar naar de rechter in dit geval de Raad van State.

[3:09:04] Ook daarbij geef ik een eerlijke inschatting. Gezien de wet en de procedure die door doorlopen is,

[3:09:10] dacht ik de kans niet groot dat de Raad van State terug zal draaien.

[3:09:14] Maar de kern van uw vraag kan dat dat kan.

[3:09:16] Meneer snelst.

[3:09:19] Zo zou het ook in een rechtsstaat moeten werken. Ik denk dat er verschillende inschattingen maken over wat de minister wel of niet zou kunnen doen. Maar als de minister denkt dat hij geen mogelijkheden ziet dan is het maar een andere om mijn nieuwe release procedures gaan doorlopen. Om toch de voor zorgen dat die gasboringen niet stoppen. Tweede vraag is gewoon over Shell en mijn vragen daarover

[3:09:42] heeft de minister,

[3:09:46] Shell en de andere betrokken en de naam gevraagd

[3:09:51] en een beroep gedaan op hen

[3:09:54] om dit project niet door te zetten, omdat de samenleving dit onverstandig vindt omdat we dit van de wat zij onverstandig vinden

[3:10:02] en ze misschien beter elders gas zouden kunnen gaan boren.

[3:10:05] Minister.

[3:10:07] Die die vraag me inderdaad ook. Ik dacht door de Waddenvereniging gesteld en dat heb ik niet gedaan

[3:10:15] om dat ik dat ook niet helemaal moreel juist vind

[3:10:19] ik kan sowieso niet als als argument gebruiken vanwege de schade voor de natuur. Omdat ik zo'n stapel onderzoeken heb die erop wijzen die schade komt.

[3:10:28] Het argument wat van de Waddenvereniging gebruikte was moet structureel af van fossiele brandstof en is het dan niet logisch om te beginnen met hier niet onder de Waddenzee te winnen.

[3:10:45] Dacht dat hiervan raam ook dat dat argument noemde dus anders was te laat erop gekomen. Maar

[3:10:51] dan nu.

[3:10:53] Ik ben volledig van de lijn dat hij van de fossiele brandstoffen af moeten.

[3:10:58] De ervoor hebben we een overgangs traject waarin we willen dat mensen hun huizen verwarmen en er stroom uit het stopcontact komt en waarin we dus ramingen hebben Hoelang we nog gas gebruiken en eerlijkheid. Maar u kent ongetwijfeld is dat we nog lang gas zullen gebruiken.

[3:11:14] En als je dat van ver haalt dan weten we ook of een ook keurig onderzoek dat de milieueffecten daarvan negatiever zijn dan van gas uit Nederland ook onder de Waddenzee.

[3:11:28] Dat komt door de combinatie van de energie de C O twee uitstoot die je nodig hebt voor transport of dat papa tanker is of in de pijplijn heeft energie nodig om het door de pijplijn te persen

[3:11:41] met de tanker Turkse schepen. Dat komt ook door het feit dat in heel veel landen de gaswinning zelf veel schadelijker is voor het milieu,

[3:11:51] niet alleen C O twee, maar ook methaan uitstoot.

[3:11:55] Dat is voor mij de reden om te zeggen ik zou het ook moreel niet helemaal netjes vinden om aan show extra om of de naam te vragen. Ik heb weliswaar wettelijk. Geen reden, maar ik vind dat ik dat u hier geen gas moet winnen. Want daarmee zou ik zeggen. Ik vind dat we meer gas van ver moeten gaan halen dat slecht voor het klimaat.

[3:12:15] Tot slot, meneer snelst.

[3:12:17] Tot slot voor en dan komen tot de politieke kern. Want volg mij de vraag van die van heer Bauke. Wilt u niet kijken wat u wat u uw mogelijkheden zijn om deze gasboringen tegenhouden of kan u het niet. En nu komt de aap uit de mouw. U wil het niet. Dat is dat is uiteindelijk en dan denk ik dat u een groot deel niet alleen van de samenleving, maar ook van de kamer tegenover.

[3:12:38] Vindt de minister.

[3:12:40] Natuurlijk altijd een goede cliffhanger. Nu komt de aap uit de mouw. De minister heeft die geur verborgen gehouden na niks vanmorgen had ik gaf wel aan dit dit heb ik gewoon besproken met met de Waddenvereniging en deel ik graag in alle openheid met uw ik kan het niet weigeren op grond van de wet

[3:12:56] en nee, u stelde een andere vraag. U stelde vragen wilt u gaan vragen aan mam of Shell of Esso. Om het iets niet te winnen. Een andere vraag geen apen uit de mouw. Andere vraag.

[3:13:09] Dan zeg ik als ik dat zo graag. Maar u mag zelf ook vragen dan doen wij dat tegen de achtergrond dat we weten dat dat niet is omdat we hier in Nederland schade aan de Waddenzee verwacht want daar hebben die hoeveelheid onderzoek

[3:13:23] en wat we ook weten was gewoon wetenschap, openbare wetenschap

[3:13:27] dat omdat Nederland gas blijft gebruiken er meer gas geïmporteerd wordt

[3:13:32] dat meer gas importeren slecht is voor het milieu.

[3:13:36] Dat dat is de reden geen aap uit, maar ook geen dossiers onder de pet.

[3:13:42] Ja. Zo eenvoudig als het klinkt look dat toch in ieder geval vier interrupties uit.

[3:13:48] Ja. Dankjewel. Voorzitter, ik heb drie vragen aan de minister en ik ga bondig proberen te houden. Mijn eerste vraag is is is de minister echt van mening dat

[3:14:02] uit onderzoeken blijkt dat er geen schade is. Dat was even in reactie op zijn eerste antwoord op de vragen want mijn lezing van de onderzoeken is dat er nog veel onzekerheid is en met name over de cumulatieve effecten en we hebben het niet over een willekeurig stukje Nederland. We hebben het over een uniek en uniek natuurgebied. Dus we moeten als er onzekerheid is,

[3:14:28] moet het voorzorgsprincipe toepassen en even niets doen, terwijl het zekerheid is. Dat is een.

[3:14:33] De een. Ik breek u even af of ik stop even want ik wil gewoon die vraag beantwoord hebben. Dus ik stel voor dat we in interactie doen

[3:14:43] de minister.

[3:14:47] De de onzekerheid die ik neem aan dat de heer Bauke doelt op het rapport van het adviescollege hand van de kraam principe

[3:14:54] op een voor de zomer met u gedeeld

[3:14:57] dat onzekerheid die onzekerheid heeft betrekking op de lange termijn

[3:15:04] en niet op de korte termijn waarop deze gaswinning speelt op die lange termijn wijst het adviescollege erop dat je een hele grote invloed van zeespiegelstijging kunt verwachten op het Waddengebied als geheel

[3:15:20] tempo en de vorm van die zeespiegelstijging is onduidelijk

[3:15:25] daarvoor veel is aanvullend onderzoek aan dat zullen we ook doen. Maar dat is geen grond om deze vergunning te weigeren.

[3:15:35] Meneer Bauke tweede vragen.

[3:15:37] Ja.

[3:15:38] Dankuwel vrees ik. Want mijn punt is en en daar werd net al op gewezen. Mijn vraag aan de minister was. Kan u deze vergunning niet weigeren? Of wil u deze vergunning niet weigeren en dat is omdat een zijn een paar wettelijke mogelijkheden. Ik noemde al artikel achttien verschillende leden onder dat artikel.

[3:16:05] We hebben daarnaast Europese wetgeving dat niet alleen maar zegt. De situatie moet niet verslechteren, maar de situatie van natuurgebieden die slecht zijn. Die moeten verbeteren.

[3:16:19] Die moeten verbeteren.

[3:16:22] Bespeur bij de minister in zijn antwoorden. Geen enkele zoektocht bij hem om ervoor te zorgen dat dit natuurgebied niet alleen behouden wordt, zoals het is, maar ook de situatie van het natuurgebied verbeterd en de vragen die wij gesteld hebben. Die zijn daarop gericht want volgens mij is de kamer

[3:16:40] in ieder geval D zesenzestig. Laat me bij mezelf houden heel helder. Wij willen niet dat de naar gas geboord wordt in de Waddenzee,

[3:16:47] omdat het een uniek natuurgebied is dus mijn vraag aan de minister is. Wil u hier niets aan doen

[3:16:54] dat u dat dat want dat is wel een hele essentiele vraag. En tenslotte wat ik de minister zou willen vragen is om ons in een brief aan te geven hoe hij artikel achttien van de Mijnbouwwet precies leest.

[3:17:08] Dat is een en twee. Wat ik ook van de minister zou vragen is hoe hij de vogel en habitatrichtlijn in dit opzicht leest. Want ik zou heel graag zwart op wit willen hebben. Ja, hoe het wettelijk geregeld is

[3:17:20] Dankuwel.

[3:17:23] Dank de minister voor het verzoek voor een brief. Eerst een vragen en dan een verzoek voor een brief.

[3:17:28] Vraag of ik niet wil of niet kan weigeren, heb ik beantwoord. Ik kan niet weigeren.

[3:17:33] De volgende habitat richtlijnen wilt graag nog op papier zetten hoor. Maar ik heb aangegeven dat die in Nederland is vastgelegd in de wet natuurbescherming en dat de twee artikelen

[3:17:46] waar de heer Bauke op wijst, geen grond bieden om deze vergunning te weigeren. Dat onderstreept ook mijn punt. Ik kan niet weigeren als kamer. Dat prijs dat ik dat ook nog een keer op papier.

[3:17:59] Dank dan geef ik het woord aan mevrouw. Nee, de heer van raam eerst.

[3:18:05] Ja.

[3:18:06] Scherp voor hem.

[3:18:08] Dank u.

[3:18:10] Je heeft helemaal gelijk dat u zegt ik heb ik heb alles onderzocht en er zijn geen apen die uit de mouw komen. Het is voorspelbaar. We hebben dat klopt allemaal. Maar nogmaals, dat is het. Dat is het punt niet de zijn

[3:18:24] zoveel maatschappelijke krachten wetenschappelijk kracht die zegt doe het niet. Nou net al verwoord. En nou ik ook nog even aan een brief van uw voorganger minister Wiebes van zeventien en twintig die beloofd

[3:18:41] eigenlijk te zeggen. Ja die onderzoeken en dan met name die cumulatieve effecten.

[3:18:45] Dat weten we nog niet goed van hoe het werkt en ik zeg het toe dat ik dat nog verder ga onderzoeken en hij biedt zelfs een handreiking dat hij zegt indien in het kader van onderzoek nieuwe zaak aan het licht komen, hebben mijn collega's van landbouw, natuur en voedselkwaliteit en ik de mogelijkheid om vergunning aan te passen dan ook in te trekken

[3:19:02] van expliciet de belofte om actief

[3:19:05] het te gaan zoeken en mijn vraag is

[3:19:07] wil de minister

[3:19:09] expliciet op zoek gaan naar die mogelijkheden om die vergunning in te trekken. Ja of nee.

[3:19:16] De minister.

[3:19:20] Mijn voor haar Wiebes, maar ook ik hebben jullie in een brief beloofd dat we die aanvullende onderzoeken gaan doen. Ik heb ze ook net genoemd.

[3:19:27] Maar ik heb u net ook genoemd. Dat dat geen grond is om de vergunning nu te weigeren.

[3:19:35] Je kunt natuurlijk niet zomaar zeggen omdat er nog aanvullende onderzoeken doen

[3:19:41] gaan we een vergunning weigeren op het moment dat de onderzoeken die de wet vereist voor die vergunning gedaan zijn en aangeeft dat vergunning verleend is gewoon geen weigeringsgrond.

[3:19:54] Maar die van de onderzoeken worden wel gedaan.

[3:19:57] Liever aan.

[3:20:01] Dus ik een minister goed begrijpen, doe ik even vast zeggen. Hij zegt ik heb alles onderzocht en er zijn geen nieuwe feiten gekomen. We hebben geen externe feiten en in dat arrest is rapport. Neem het rapport dat fossiele brandstoffen in de bodem moeten blijven zitten. Een heel scala aan nieuwe feiten.

[3:20:21] De ook echt.

[3:20:22] Toegespitst op de Nederlandse situatie waarin waar de in dat moet gebeuren en dan nog zegt die minister

[3:20:30] ik heb genoeg onderzocht. Ik heb geen wijzigingen. Hij wil niet meer onderzoek. Hij wil niet meehelpen. De kamer een oplossing te vinden van wat we hier bijna.

[3:20:40] Ja, ik wil niets mee kunt noemen. Namens alles en iedereen behalve de minister

[3:20:46] en

[3:20:48] klopt dat. Nou. Of wil hij nu actief gaan onderzoeken hoe gaan we dit stoppen.

[3:20:52] De minister.

[3:20:55] Welke boodschap moet brengen aan de bewoners maandag en aan de kamer

[3:21:00] met elkaar werd vastgesteld, waaronder de Mijnbouwwet we met elkaar hele specifieke wet vastgesteld. Inderdaad om de natuur te beschermen,

[3:21:09] maar die wet te brengen niet met zich mee dat het een politieke beslissing wordt of iets wel of niet kan

[3:21:17] de rechtsstaat

[3:21:18] die wetten bevatten de regels waar je aan moet voldoen om een vergunning te krijgen of de regels op grond waarvan ze afgewezen kunnen.

[3:21:30] Mevrouw Mulder,

[3:21:32] Ja. Voorzitter, Dank ik vraag me af waarom de minister juridisch die lange termijn eigenlijk niet mag meenemen in de beoordeling. Nu kan de mensen daar een antwoord op geven.

[3:21:43] De minister.

[3:21:44] Zeker

[3:21:46] omdat

[3:21:48] iemand die een vergunning vraagt nu een bedrijf. Maar het kan ook een burger zijn binnen een redelijke termijn antwoord moet krijgen.

[3:21:56] En natuurlijk de wetgever daarbij niet de mogelijkheid moet hebben

[3:22:03] om de uitvoering uitvoerder van die wet niet de mogelijkheid moet hebben om door onderzoek op onderzoek te stapelen

[3:22:11] nooit met haar antwoord te komen

[3:22:13] en omdat deze wet specifiek aangeeft welke toetsen er gedaan moeten worden en die hebben plaatsgevonden,

[3:22:21] verkeren we nu in de situatie dat de aanvrager aan de eisen heeft voldaan

[3:22:26] en dat

[3:22:28] de onderzoeken die we al aangekondigd hebben als voorwaarden de maken onredelijk zou zijn,

[3:22:36] Vooral Mulder,

[3:22:38] Een van de collega's stelde de vraag van nou stel dat de minister van mening zou zijn dat er misschien een goed idee zou zijn om de naam aan te geven. Nou misschien moeten we het maar niet doen. Die gaswinning onder de Waddenzee dat de minister dat eigenlijk niet een goed idee vond hem daar kan je over verschillen. Dan kun je een andere mening over hebben, maar heeft de minister in beeld. Hoeveel dat dan ook bijvoorbeeld zou kosten stelt gaat niet door onder de Waddenzee.

[3:23:06] De minister.

[3:23:08] Nee dat heb ik gewoon niet in beeld die hiervoor zal gelden dat

[3:23:14] er een mogelijkheid bestaat om schade te claimen wegens het niet kunnen uitvoeren van activiteiten. Maar ik heb daar geen berekening voor. Ik gaf u net ook al aan

[3:23:24] dat ik ook geen precieze berekening heb van de te verwachten inkomsten,

[3:23:30] maar dat er de mogelijkheid bestaat om dan een vergoeding te vragen. Dat begrijpt we allemaal

[3:23:38] de dat komt over naast het feit dat voor mij ook zeer zwaar weegt omdat ze weten dat we nog jarenlang gas zullen gebruiken, weten we gewoon zeker

[3:23:47] dat die vraag impliceert dat we het milieu meer zullen vervuilen.

[3:23:51] Dan nog kan je van mening zijn dat je het wilt doen. Alleen

[3:23:54] ik vind niets aan.

[3:23:57] Meneer Nijboer en voorziening moeten we constateren de rechtsstaat voor bedrijven aardig beter werkt dan voor mensen wel een

[3:24:05] moeizame conclusie.

[3:24:08] Als ik de minister zo hoor, dan moeten de kokkels en de en de zeehonden staan juichen bij dit besluit zijn goed voor het klimaat en de natuur en ik denk dat er niemand is in Nederland die dit gelooft.

[3:24:19] Het is niet voor niets dat de internationale natuurorganisaties. Ik meende dat Malta was

[3:24:23] al hebben opgeroepen. Doe dat nou niet de Waddenvereniging de natuurverenigingen alle betrokken in de niemand daarvoor is dat is niet omdat dat slecht voor de natuur is of dat het

[3:24:33] mogelijk slecht voor de natuur is dat er risico's aan verbonden zijn.

[3:24:37] Ik vraag de minister is mogelijk om het besluiten moeten natuurlijk op den duur een keer een besluit worden genomen. Dat snap ik best bij een aanvraag om dat langer op te schorten. Hoeveel tijd is de maximale tijd? De minister,

[3:24:50] Omdat vergunningaanvraag al een tijd geleden is ingediend, zitten we echt aan de redelijke termijn die gelden voor dit soort van beslissingen.

[3:24:59] Voorzitter, bij de kinderopvangtoeslag zitten we al vijf jaar over de redelijke termijn en krijgen we ook al door de uitstel brieven. Dus ik wil wil dat toch. Ja. Ik ben toch wel een beetje.

[3:25:09] Hier wordt wel veel fout gemaakt op een heel controversieel. Dat kunnen we wel vaststellen. Punt

[3:25:14] en ik wil de minister oproepen om de maximaal ruimte te nemen, ook als het over de gebruikelijke termijnen heen gaat, want het komt heel vaak voor hoe erg het ook is.

[3:25:22] De minister.

[3:25:25] Is bijna ons enige oproep en.

[3:25:29] Ja.

[3:25:31] We hebben met elkaar werd een redelijke termijn afgesproken en wordt met wilt u ook bewust over de termijn heen heengaan.

[3:25:40] En ja de vergelijking met de overheid heeft grote fouten gemaakt. Maar dat is toch geen reden om te zeggen daar gaan bewust nog een keer een fout maken.

[3:25:50] Green label. Tot slot meneer Nijboer alleen de vraag. Ja. Geen betoog geen onderbouwing zit erbij.

[3:25:57] De opvatting. Maar voorzitter is een politiek besluit dat een komend kabinet toch anders kan inrichten en daarom vind ik het niet gepast. Een demissionair. Minister Hoelang het duurt dat besluit.

[3:26:06] U betoog is en was.

[3:26:08] Voorzitter, hier wil ik feitelijk op reageren. Dit is geen politiek besluit. Dit is een vergunningaanvraag. En dat weet. Heer Nijboer.

[3:26:17] Dam, meneer.

[3:26:19] Dat nog een vraag en ik laat ook mevrouw Beckerman echt een vraag stellen, want u heeft echt wel heel veel vragen stelt. We zitten bijna op half zes en ik wil een tweede ronde gunnen tenzij uw collectief zegt wij zien daarvan af. Toch een tweede ronde. Ik vermoedde al zoiets het meneer Bauke kort en bondig. De vraag.

[3:26:35] Ja. Dankuwel voorzitter eigenlijk de in vervolg op de vraag van de heer van raam, maar ook van de vraag van mevrouw Mulder. Ik vlieg een anders aan. Wat heeft de minister van de kamer nodig om te verbieden dat er nog naar gas geboord wordt in de Waddenzee. Want dat willen wij. Dat is wel duidelijk niet Dankuwel.

[3:26:54] Ten eerste,

[3:26:56] Dat is niet zo dat ik iets aan uw vraag

[3:27:00] verder brengt alweer de rechtsstaat met zich mee dat als de kamer op een kabinet nieuwe wetten aan wil nemen over gaswinning in de Waddenzee of elders. Dat kan

[3:27:11] volg. Mij brengt rechtstaat ook met zich mee dat dat geldt vanaf het moment dat die wet is aangenomen, maar het kan niet zo zijn zelfs heer van raam knikt instemmend dat ik hier iets nieuws van september.

[3:27:23] Vooral Beckerman ook voor u. Kort en bondig uw vragen.

[3:27:27] Voorzitter, want de minister kan de kamer duidelijk niet overtuigen. Dus dat betekent dat het ook aan ons is als missionaire kamer. Wat was een hele simpele vraag dan wat was er.

[3:27:39] De beurt,

[3:27:41] Als de minister had gewacht en ik vond dat toch een redelijke vraag omdat de kamer ook heeft gevraagd. Een via een motie om geen onomkeerbare stappen te nemen. Wat was er gebeurd als de minister

[3:27:55] niet in de zomervakantie. Maar eerst het Kamerdebat.

[3:27:59] Voert de minister. Dat vraagt.

[3:28:01] Vijf correctie. De kamer heeft van mij op. Ik dacht achtentwintig juni de brief gehad waarin ik ingegaan ben op deze moties daarna een elkaar nog een keer getroffen in een debat in een warm zaaltje aan het Binnenhof is een onjuiste voorstelling van

[3:28:16] van van zaken dus niet stiekem gebeurt

[3:28:21] en nogmaals een minister moet binnen een redelijke termijn sluiten en hier waren alle

[3:28:28] gevraagd onderzoek beschikbaar. Ook dat aanvullende onderzoek van de monitoringcommissie hand aan de gaan. Dus er was gewoon geen

[3:28:38] fatsoenlijke redenen om nog langer te wachten. Nogmaals, een beslissing ligt nu ter inzage niet zo

[3:28:44] dat de

[3:28:48] de de knoop helemaal is doorgehakt. Maar in het kader van het eerlijk communiceren met met omwonenden en kamer

[3:28:55] de ruimte om een andere beslissing te nemen, is er eigenlijk niet.

[3:29:00] Helder. Ik wil u vragen meneer de minister of u ongeveer kunt inschatten Hoelang ze nodig heeft voor uw woning. Als u niet.

[3:29:06] Wordt ook door de interrupties de vragen rond de gaswinning van de beantwoord te hebben en dan ga ik over naar gaswinning algemeen en en de de vragen van de jou snelst van geven. Overal.

[3:29:16] De water injectie graag gaat gaan.

[3:29:21] De vraag over de de leveringszekerheid van gas van mevrouw Beckerman, mevrouw de Vries.

[3:29:33] Er komen natuurlijk twee dingen bij elkaar. Wij gaan snel de winning in van gas in Groningen afbouwen beloofd

[3:29:40] en daarnaast zijn er regelmatig berichten en nu ook met toenemende scherpte overlevering, zekerheid

[3:29:48] en prijsstijgingen.

[3:29:51] De feitelijke situatie voor Nederland is dat de de opslagen voor laagcalorisch gas dus voor huishoudens met vijfenzestig procent gevuld zijn voor deze tijd van het jaar is dat normaal hoogcalorisch is minder gevuld maar laagcalorisch is heeft Nederland een normale vulling.

[3:30:10] Tegelijkertijd heb ik natuurlijk heel goed. Die zorgen gezien en overigens ook in mijn tijd als nieuws van buitenlandse zaken. Dat is samen met

[3:30:17] de toenmalig minister van economische zaken u een brief gestuurd over de manier waarop hij de leveringszekerheid

[3:30:24] in de gaten zullen houden. Ook de komende tijd zullen we in dat kader een aantal analyses doen, zowel nationaal als regionaal en in Europees verband en ik zal de kamer over die analyse dus ook dit najaar informeren

[3:30:46] over Grijpskerk. Daar vroeg mevrouw de Vries, naar ik heb ik heb aangekondigd dat ik de de de

[3:30:54] de kans die de inzet van Grijpskerk biedt om de winning in Groningen nog sneller af te bouwen. Serieus wil onderzoeken en cruciaal is daar ook weer de de veiligheids vraag en ik zal de kamer eind september. En dat zal heel snel informeren over de beslissing over deelnemen van ten slotte

[3:31:13] de vragen van de heer snelst over de een water in injectie in Twente. Daar is een scheur geconstateerd in de put nummer er alweer twee. Toen heeft Saudi een direct opgetreden. Heer snelst vroeg of hij daar bovenop zat door een onderzoek van de nam te eisen en verscherpt toezicht toe te passen en injectie in de naastgelegen het te verbieden en op dit moment kijkt de enzo dus ook heel scherp mee en zal op grond van nader onderzoek bepaald Gorinchem of injectie voortgezet kan worden.

[3:31:59] Dan was er nog een vragen van heel ander terrein, namelijk de vulling van

[3:32:04] het Waarborgfonds. Mijnbouwschade. Ik dacht dat zowel de heer Nijboer als mevrouw de Vries. Daar daar naar vroeg een. Ik dacht dat je een Nijboer het relateren aan Harlingen. Het is een nationaal fonds mijnbouwschade. Er zit op dit moment honderdvijftigduizend euro in. Dat klopt, maar de regeling van het fonds is dat als het fonds leeg dreigt te raken dat de de exploitant een bij moeten gaan storten is ook niet een fonds dat permanent hele grote zak met geld.

[3:32:39] Dan vroeg de heer van raam nog naar het verwijderen van platforms boorplatforms op zee

[3:32:48] en of daar een termijn aan zit.

[3:32:53] In daad moeten die op grond van de Mijnbouwwet verwijderd worden en de Mijnbouwwet is net aangescherpt

[3:33:03] treedt komende in januari treedt die aanscherping in werking en dan heeft de overheid ook meer mogelijkheden om de regie te voeren bij de ontmanteling als de de eigenaar of exploitant dat onvoldoende.

[3:33:15] Doek,

[3:33:17] Dus daar hebben we binnenkort instrumenten voor in handen. Voorzitter, hoopt hiermee de vraag in eerste termijn beantwoord.

[3:33:24] Dan kijk ik naar of de verantwoording voldoende mate is geweest. Ik zie de heer van raam nog voor een laatste vraag of ons. Wij gaan naar de tweede termijn van de zijde van de kamer. Wanneer vooraan.

[3:33:36] Denk wel na over die ontmanteling komen dan nog nog te spreken in hoeverre de vergunningsaanvraag geldt als het moment dat je daar kennelijk misschien geen termijn hoeft te stellen. De vraag die naast blijven liggen is en dat is in het verlengde van de bereidheid van de minister om te kijken waarom hij een vergunning niet zou moeten verlenen of in zou moeten trekken en dan verwijst de rechtsstaat hebben net bij landbouw een advies gekregen van de of de minister heeft advies gekregen van de landsadvocaat. Dat gaat zelfs over onteigening. Nou dat is natuurlijk in een rechtsstaat zo'n beetje het laatste wat je moet willen, maar toch

[3:34:13] gezien de ernst van de crisis is dat gezegd. Hier hebben we te maken. Het is niet hetzelfde.

[3:34:19] Het is een heel ander terrein. Maar met dezelfde urgentie

[3:34:24] is de minister bereid de landsadvocaat. Voor zover het niet gebeurd is. Dat was ook de vraag om de landsadvocaat. De vraag wat zijn de mogelijkheden om die vergunning alsnog tegen te houden. Is hij daartoe bereid? Of heeft hij het al gedaan? Ik kan niet dan de uitkomst delen of misschien heb ik het zelfs zo gemist.

[3:34:39] Dank u wel. Minister.

[3:34:44] Wij hebben, zoals gebruikelijk, de juridische positie laten beoordelen door de eigen juristen die daarover ook uitstekend gekwalificeerd zijn. Dus ik heb hier geen advies van de landsadvocaat en war

[3:34:56] en ik dacht dat het bericht waar de heer van raam op doelt. Een een krantenbericht is dus niet een officiële correspondentie van de minister

[3:35:05] over het raadplegen van de landsadvocaat

[3:35:08] want adviseur van de landsadvocaat. Ik wil best in twee termijnen even op terug komen, maar worden niet zomaar openbaar gemaakt omdat

[3:35:20] wanneer er processen te verwachten zijn naar de heer snel wees daar ook al op.

[3:35:26] Ja. Of dat nou wel of niet willen procespartij zijn en dus ook niet zomaar onze juridische positie kunnen publiceren.

[3:35:34] Maar kort gezegd er is op dit moment geen advies van een landsadvocaat.

[3:35:38] Tot slot. Meneer van raam Dankuwel. Voorzitter,

[3:35:41] In diezelfde vraag zat besloten is die minister bereid dat advies wel te vragen en dan ook duidelijke zo te laden van kunnen wij ervoor zorgen

[3:35:50] en dat we die vergunning verlening alsnog intrekken. Dan is een ander land.

[3:35:55] Nee want dat is een soort van van wantrouwen naar mijn eigen ambtenaren omdat ik wat ik niet heb. Ik dacht dat de kamer zelf ook altijd juridische adviezen kon vragen. Dus de. U heeft alle mogelijkheden onzeker

[3:36:07] zelf dat dat huiswerk ook.

[3:36:12] Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de beantwoording door de

[3:36:16] door het kabinet zijde van het kabinet en dan gaan wij naar de tweede termijn. Ik stel voor anderhalve minuut, collega's, Margot korter. Ik geef graag het woord aan mevrouw Beckerman.

[3:36:27] Voorzitter, laat ik al meteen aankondigen dat ik een tweeminutendebat wil aanvragen. Voorzitter, want hier zijn we niet klaar mee en ik zie zeker bij demissionair minister blok toch erg weinig beweging. Terwijl er duidelijke kamer meerderheden zich aan het aftekenen zijn.

[3:36:46] En.

[3:36:47] Blij dat collega's van de voormalige coalitiepartijen misschien toch verder willen gaan.

[3:36:54] Voorzitter, dat lijkt me dan het positieve nieuws om aan vasthouden. Dus Vandaar een en tweeminutendebat.

[3:37:01] Ik zie ook een meerderheid onder die mensen die eerder te weinig waardedaling gecompenseerd krijgen van de nam alsnog te compenseren. Om te zorgen dat die dat er een rechtvaardige manier komt om die subsidies voor verduurzaming en verbetering te regelen. Ik wil toch echt nog een keer vragen in tweede termijn over die wisselwoningen. Mensen die ineens tot tweeduizenddrieëntwintig zou krijgen. Voorzitter, maar eigenlijk op het grote verhaal. Dan zullen we toch merk ik toch dat er heel weinig stappen worden gezet. Acht procent van de te versterken huizen gedaan tweeënnegenti procent niet en ik zie het niet en dat is misschien wel cynisch einde.

[3:37:48] Dank een einde van hoop is meestal iets beter. Maar dat staat u vrij meneer balken namens D zesenzestig.

[3:37:55] Ja. Dankjewel. Voorzitter voorzitter. Ik zal kort zijn. Ik ik wil nog één keer heel duidelijk zeggen dat D zesenzestig is tegen gaswinning en zoutwinning in het Waddengebied en ik ben dan ook teleurgesteld dat we vandaag van de minister geen toezegging of of oplossingen hebben gehoord. Hoewel de kamer wel echt opzoek was naar en voor de twee minuten debat dat dit aangevraagd is, ga ik mij verder beraden met collega's om te kijken hoe wij hoe wij hier toch wel een oplossing voor kunnen vinden, want dit kan niet zo zijn dat dit unieke stukje natuurgebied dat we daar naar gas gaan behoren. Dankuwel. Voorzitter.

[3:38:34] Dank u meneer Bauke dan de heer Nijboer namens de fractie van de pvda.

[3:38:38] Voorzitter is wat mij betreft moeten ministers besturen en niet alleen maar de wet uitleggen en de jurist jurist zijn en oordelen wat rechtvaardig is en ook wat het morele kompas is waarop wordt gevaren en dat zit er een paar op drie punten vandaag sowieso mis gaat over die waardedalingsregeling is niet uitleg bij het is misschien wel rechtmatig, maar niet rechtvaardig. Dus dan moet je besturen moet zorgen dat worden opgelost, terwijl recht wordt gedaan, gaat over die mensen bij zoutkamp en die dorpen die het geld niet krijgen. Cuomo som en modellen maken met de. Ze begrijpen er niks van dat de buren het wel krijg. Een ander niet vond ook de hele kamer en geldt ook voor de wat de bescherming van Waddengebied. Iedereen zegt dat hier

[3:39:15] en de minister zegt gewoon van ja, ik wil het niet. En dan moeten we maar dwingen tot andere gedachten te brengen. Wat mij betreft doen we dat ook kamerbreed zal het niet lukken we er zijn een paar partijen vandaag niet bij. Maar in ieder geval alle partijen die er vandaag waren doen we dat met alle partijen. Behalve de VVD die dwingen de minister om een ander besluit te nemen.

[3:39:31] Dat moet de uitkomst van dit debat, maar zijn. Voorzitter Dankuwel.

[3:39:35] Dank u meneer Nijboer. En dan zal ik de heer snelst en mevrouw de Vries nog excuseren. Die hebben ze allebei aangegeven. Een andere een andere afspraak te hebben waar ze ook graag bij willen aansluiten, graag het woord aan mevrouw Mulder namens de fractie van CDA.

[3:39:50] Ja voorzitter, Dank ik heb net de eerste mij gezegd dat kan juridisch kloppen maar deugt niet. Daarbij sprak ik over Drenthe. En

[3:40:00] ja ik denk dat er dat de destijds niet zo is bedoeld om het zo uit te laten pakken.

[3:40:08] Groningen wilden we graag helpen vanuit Drenthe,

[3:40:12] maar nooit ten koste van Drenthe. Dat is gewoon niet de bedoeling geweest en dat weet ook iedereen hier in deze kamer.

[3:40:18] Dus het valt mij tegen dat de minister dat niets onderschrijft. Zo lijkt dat. Hè

[3:40:23] dus graag alsnog een reactie van het ministerie op. Goed. Hij kan zeggen van. Het is Annie mg en ik gaan we daarom niet over de onafhankelijk. Maar wat vindt hij hier nou van dit deugt er ook niet. Dat vindt hij toch ook. Voorzitter, we krijgen een een brief van minister over de subsidieregelingen en ik zou hopen dat dat dat die brief de kan zijn voor het tweeminutendebat. Wat is aangevraagd

[3:40:50] en

[3:40:52] ik Dank de minister voor haar toezeggingen over de wisselwoning omdat ze wil kijken hoe het zit met het duurzaamheids label dat dat niet in de weg gaat staan dat we uiteindelijk wel de goede besluiten gaan nemen

[3:41:04] dan de vraag over de geestelijke gezondheid. Die had ik ook in eerste termijn gesteld en ik of ik heb het gemist en dat kan. Maar ik volg mij is die vraag nog niet beantwoord

[3:41:14] en met betrekking tot de Waddenzee de ik ga me daar ook op beraden. Wat wat daarmee te doen natuurlijk. We hebben een rechtsstaat

[3:41:24] en in deze rechtsstaat hadden we ook graag al eerder een evaluatie gehad van van de wet en de rol van gemeenten en provincies. Dat is niet tijdig gekomen en dus zegt de minister. Nu ja ik ik ben nu demissionair. Dus je kan er nu niets mee maar ik vind dat wel heel akelige gedachte hoe dit allemaal nu uitwerkt en uitpakt. En dan krijg je inderdaad het gevoel van voor wie is die rechtsstaat er en natuurlijk moeten we netjes zijn en en termijn halen dat duidelijk wel op zich met de minister. Alleen dat gaat dan wel meerdere kanten op en en en en en dat dat knelt hier dagvoorzitter.

[3:42:01] Dank Mulder dan meneer van raam. Als laatste voorzitter.

[3:42:07] Maar ik wel bij aansluiten bij dat waardoor de rechtsstaat. Het lijkt er toch echt op dat in de ogen van van dit kabinet of in ieder geval deze minister de rechtsstaat balletje altijd rolt naar de bedrijven en niet naar burgers een natuur milieu met daarin een

[3:42:23] hele jaar haar hardnekkige houding van de minister om daar niet naar te luisteren naar die stemmen. En eigenlijk kun je dat gedrag

[3:42:33] als roekeloos beoordelen als nou de wetenschap

[3:42:37] heel duidelijk stelt wat er moet gebeuren dan zegt de minister meteen ja maar wacht eens even. We hebben natuurlijk dat anders moeten we het gas uit Rusland halen

[3:42:44] en dat is veel slechter. Dat is dan weer een in tegenstelling in tegenspraak met wat

[3:42:50] kennelijk D. Dit kabinet

[3:42:53] gedaan heeft in Brussel. Om weer te lobbyen voor nordstream twee om dat mogelijk te maken.

[3:42:57] En nou ja dat dat roept zoveel vraagtekens op dus dat daar pas echt dat het etiket roekeloos op en dan zeker naar toekomstige

[3:43:08] generaties.

[3:43:09] Hij.

[3:43:11] Herkent niet dat die werkelijke gevolgen van de lange termijn niet bekend zijn. Hij zegt is bekend genoeg is daarmee ook roekeloos. En nogmaals, hij zegt ook wil niet op zoek gaan naar

[3:43:23] laat ik het gewoon een makkie vragen wilt bent u bereid om alsnog op zoek te gaan naar hoe het wel kan. Ik ken de partij. Ik ken de VVD als partij van op zoek naar de mogelijkheden is de minister bereid om voor twee minuten. Wat een brief te sturen met

[3:43:39] de uitkomst van de zoektocht naar wat wel kan om me tegen te houden. Ook wel. Voorzitter.

[3:43:44] Dank u meneer VARA. Ik stel voor dat we meteen verder gaan en ik geef graag

[3:43:51] de minister van binnenlandse zaken koninkrijk sluis van de mogelijkheid om in twee termijnen beantwoording te starten. Daarna de heer blok.

[3:43:58] De donker en gaat toch ook. Dank u. Voorzitter, en ik had inderdaad mevrouw Beckman. Wees me erop. In de eerste termijn was ik daar nog een antwoord verschuldigd. Wat wat specifieker zag op die tijdelijke huisvesting. Want ze had inderdaad ook nog een vraag gesteld over ten boer de dat is een al langer lopend traject met de gemeente Groningen dat tegen is, de zogenaamde badge vijftien, achtentachtig, waar in eerste instantie de bedoeling was dat de eigenaren zelf tijdelijke huisvesting zouden regelen. Dat bleek voor veel mensen gewoon te moeilijk te ingewikkeld. En toen heeft de gemeente heeft NCRV gevraagd om daarin te faciliteren. De NCRV heeft wisselwoningen beschikbaar gesteld en dat die woningen komen er ook maar dan moet de versterkingsoperatie in twee fases worden uitgevoerd. Dus zijn zestig adressen die kunnen dus niet allemaal in één keer. Daar is de zijn de wisselwoningen niet voldoende voor. Dat heeft onrust gegeven onder bewoners ook wel begrijpelijk. Die zouden liever hebben dat het allemaal in één keer zou gebeuren. Terwijl dus nu de planning is dat ze om de beurt gebruik kunnen maken van de wisselwoningen. Eerst vijfendertig van zestig

[3:45:08] en daarna een jaar later de overige vijfentwintig en dat betekent dus dat niet iedereen tegelijk kan worden geholpen. Dat is de feitelijke situatie. Ik denk dat dat was waar een Frank Beckerman zonet op doelde. Overigens heeft Beckman daarover schriftelijke vragen over gesteld en ik zal die natuurlijk beantwoorden. En dan kan ik misschien nog wat uitgebreider ingaan op de situatie.

[3:45:29] Oké ik snap.

[3:45:30] Het moet kort. Ik weet het. Maar dat betekent toch feitelijk dat hij nu al een gebrek is aan tijdelijke huisvesting. Wat zorgt voor vertraging, want deze mensen zouden nu aan de beurt zijn moeten wachten tot tweeduizend, drieëntwintig. Dus we zien toch echt feitelijk alweer.

[3:45:45] Daarna ging de minister.

[3:45:47] Daarom schets. Ik ook een beetje het verleden van deze specifieke woningen, omdat dit al wat langer loopt ook via die die die vorige batch. Maar dat er dus ook een andere afspraak oorspronkelijk voor was. Maar die vonden we met de bewoners zelf te ingewikkeld. We wilden niet dat de bewoners het zelf moesten regelen. Daarvoor is de NCRV in actie gekomen. Dit is de oplossing daarbij gevonden is, is hij ideaal voor iedereen. Nee maar in ieder geval zorg je daarmee dat je kunt starten voor die vijfendertig en dat betekent dat een aantal mensen wat langer moet wachten. Dat is vervelend. Maar dat is hoe dit in dit specifieke geval geregeld kan worden.

[3:46:26] Voorzitter, dan nog een aantal vragen, vooral van mevrouw Mulder.

[3:46:30] Ik heb inderdaad Kamerbrief toegezegd over die subsidie en verduurzaming. In die brief zal ik proberen te schetsen hoe we dus de goede balans kunnen vinden tussen aan de ene kant de uitvoerbaarheid dus niet alles in één keer. Ik denk dat mensen dat eigenlijk op zich heel goed begrijpen, maar ook beschikbaarheid. Dus dat de mensen die dit willen doen. Die willen investeren in een huis. De verduurzaming van een huis die in dat gebied zitten niet versterkt, maar wel in het aardbevingsgebied hoe ze er ook op kunnen rekenen dat het er wel eens op het moment dat ze dat zouden willen gebruiken. Dat moeten we met elkaar in balans zien te brengen. Ik zal proberen dat in een brief te schetsen. Ik weet niet precies wanneer het tweeminutendebat wordt ingepland. Ik heb wel een heel klein beetje tijd nodig om dit gewoon goed voor de kamer op te schrijven. Maar ik zal mijn best doen om dat snel te doen

[3:47:18] dan over de

[3:47:21] de wisselwoningen en de verduurzaming. Daar kan ik mevrouw Mulder wel wat op gerust stellen, want het is niet zo dat dat op dit moment daar een belemmering is dus het geld. Die eis die wordt niet gesteld voor die tijdelijke woningen die hier als wisselwoning beschikbaar worden gesteld. Dus ja, dat ik weet niet precies waar het vandaan komt. Kijken hoe we dat nog misschien wat kunnen met elkaar kunnen uitvinden. Maar dat lijkt hier niet een belemmerende factor te zijn

[3:47:54] en tot slot inderdaad geestelijke gezondheidszorg, sociaal, emotionele ondersteuning. Ik wel dat ik heb tot in de eerste mijn niet niet gezegd, maar ik zou dat willen onderstrepen. Mevrouw Mulder vraagt haar terecht aandacht voor en dat is dat jarenlange onzekerheid. Dat heeft gewoon stress gegeven bij mensen. Dat heeft zowel te maken met veiligheid.

[3:48:16] De de de schade die ze hebben ondervonden. De onzekerheid over de versterking opgave onzekerheid over afbouw van de gaswinning die natuurlijk heel lang een rol heeft gespeeld en het de menselijke behoefte aan duidelijkheid en perspectief. We hebben dat onderkend. Dat is ook in deze Commissie vaak aandacht voor gevraagd, ook in de vorige periode van de kamer. Mevrouw Mulder was toen ook woordvoerder en rijke regio hebben ook middelen beschikbaar gesteld zijn. Vijf komma vier miljoen voor sociaal-economische ondersteuning. Ja. Als we daar op bezoek gaan. U heeft ongetwijfeld ook gezien. Er zijn ook gewoon mensen die dat begeleiden die die een luisterend oor bieden en afhankelijk van de de hulpvraag van mensen ook helpen om en zichtbaar bij die bij de juiste professional daarvoor te komen.

[3:49:04] Ik heb de kamer dacht ik daar ook over geïnformeerd. We hebben ook een bestuurlijke afspraken aandacht voor gevraagd en middelen voor opzij gezet. De regio de werkt momenteel aan de uitwerking van de inzet van die middelen

[3:49:21] en ik weet dat de collega's van VWS vanuit zijn verantwoordelijkheid ook extra middelen beschikbaar stelt voor de GGD. In het aardbevingsgebied van verschillende kanten wordt er wordt er aandacht aan.

[3:49:33] Ik voel

[3:49:34] ik dacht dat dat de vragen waren die ik nog.

[3:49:37] Verantwoord bedank, dan geef ik graag het woord aan de heer.

[3:49:42] Dank u wel een voorzitter, zowel mevrouw Beckerman als de heer Bauke kondigen en twee minuten debat aan

[3:49:54] zo veel als u zelf wilt want dan gaat u zelf over de. De heer Bauke had ik al eerder een brief toegezegd om ook nog een keer schriftelijk aan te geven waarom artikel acht jaar eenentwintig van de Mijnbouwwet geen aangrijpingspunten bieden om de vergunning niet niet te verlenen.

[3:50:09] Een brief zal ik graag sturen.

[3:50:12] De heer Nijboer

[3:50:14] sprak nog een keer zijn onvrede uit dat ik naar de wet verwijs. Ik zou haast zeggen hoe kan ik anders

[3:50:24] maar formuleerde het ook zo. Je moet niet naar de wet verwijzen. Je moet recht doen.

[3:50:30] Zijn tegenstelling niet bestaat.

[3:50:34] Mevrouw Mulder, ik ben met u eens dat Drenthe Groningen helpt niet ten koste van Drenthe

[3:50:42] en en het wetsartikel waar dag mevrouw de Vries opeens. Maar waar waar we eigenlijk ook opeist heeft natuurlijk ook die die bedoeling.

[3:50:50] Maar maar dat betekent niet dat we vervolgens voorbij kunnen gaan aan de constatering dat de het orgaan wat ze namens ons hebben aangewezen. Als je het ING dat daar in Drenthe, maar in deel van van de provincie of specifiek van Norg. Het relatie is met met gaswinning.

[3:51:12] Daarnaast begreep ik dat mevrouw Mulder verwacht had van dat ook een beetje verwijtend dat er een evaluatie zou zijn geweest van de rol van de provincie en de gemeente. U zei dat had eerder plaats moet vinden in de Mijnbouwwet. Ik heb even gevraagd of dat ooit toegezegd. Wij weten van niets.

[3:51:28] Als we in de toekomst evaluatie gevraagd wordt, dan willen wij dat natuurlijk graag. Doe maar

[3:51:34] tenzij ik verkeerd geïnformeerd ben, is er gewoon niets beloofd op dat gebied

[3:51:41] de van name en de ik ga niet vragen of ik ga niet in een brief opschrijven hoe onderbouwd kan worden dat ik ongelijk heb. Nogmaals, de kamer heeft alle instrumenten om juridisch advies aan te vragen of er zijn ook heel veel ongevraagd juridisch advies in de pers verschenen over dit onderwerp afgelopen tijd. Maar los daarvan. U heeft er alle mogelijkheden van. Maar dit is ook weer een beetje onzinnig om mee te vragen om een advies in in te gaan winnen over hoe ik een wettig besluit zou kunnen omzeilen.

[3:52:13] Dus dat doe ik.

[3:52:18] Meneer van raam.

[3:52:20] Ik maak hier toch bezwaar tegen want dat is niet de vraag. Ik vraag niet in of de minister een brief wil schrijven dat die zelf ongelijk heeft. Ik vraag naar aanleiding van wat de partij voor die film aan breed gevoelde

[3:52:33] sentiment is, lijkt het allemaal zo noemen de de minister heeft heeft opgeschreven waarom het niet kan binnen de

[3:52:39] grenzen die hij gesteld heeft die hij gezocht heeft die hij vindt en die de wet stelt. Dus hij heeft.

[3:52:46] De rug,

[3:52:46] Gedaan. Wij hebben een groot aantal mogelijkheden aangereikt van kijk ook naar kijkt ook naar kijkt ook naar en dan met de blik of het misschien toch kan wat de kamerbreed wil en dat is de vraag niet of hij ongelijk heeft.

[3:52:59] Maar.

[3:53:01] Wat ik net vraag helder.

[3:53:03] Voor die toevoeging. Ik was heel blij dat er een van zichzelf corrigeren dat het niet. Ik is die de grens van de wet zielig grens waardering van en maar omdat ik dat constateer en op grond van uitgebreide onderzoeken waar ik ook verder echt geen invloed op heb, kan ik niet tot een andere conclusie komen en nogmaals, gelukkig staat het nu en alle belanghebbenden vrij om dat te bestrijden juridische adviezen in in te winnen. Nogmaals, er zijn al een hoop ongevraagd juridische adviezen die niet tot een andere conclusie komen dan die wij getrokken hebben. Maar dat recht heeft de kamer.

[3:53:36] Dank

[3:53:38] dan had ik in ieder geval samen zo aan het einde zijn gekomen. Pijn aan het einde van dit commissiedebat, de toezeggingen van uit de ministers. Er komt een brief van de minister van BZK over. Zie de regeling verduurzaming en versterking gebouwen.

[3:53:55] Er komt ook een brief van de minister van BZK over de uitleg van artikel achttien Mijnbouwwet en van de vogel en habitatrichtlijn.

[3:54:02] Die is ook toegezegd en er komt een.

[3:54:04] De van de Mijnbouwwet jaren twintig, eenentwintig zijn van de mijnbouw,

[3:54:10] En ook de toepassingen en de vogel en habitatrichtlijn. Hoewel kan ik de indruk had dat u vond dat die genoegzaam bekend was. Maar u gaf ook aan dat er nog best wel op papier wilde zetten.

[3:54:20] Robeco ook heel korte.

[3:54:21] Ja. En waarom niet. Alle artikelen dienen die waarmee je dit zou kunnen uitsluiten, zoals bijvoorbeeld artikel negenenveertig, waarmee een NVB, via een NVB een gebied kan uitsluiten.

[3:54:32] Waarom niet? Alle wettelijke mogelijkheden in de Mijnbouwwet.

[3:54:36] Ik zie de collega's knikken. Dus ik laat hem wel toe maar het is wel de opening van iets nieuws eigenlijk ook weer bij het sluiten van de markt. De minister.

[3:54:44] Dan dan is het denk ik handiger dat de de kamer de de artikelen waar een toelichting op gevraagd wordt. Even onder elkaar zet. Want ik ging specifiek op pagina eenentwintig want anders gaan we elkaar mogelijk teleurstellen.

[3:54:58] Ik stel dan ik stel dan voor dat er vanuit de Commissie. Wat ik zie brede vraag. Dus dat vanuit de Commissie de brief heel snel komt en dat de beantwoording ook als toezegging natuurlijk uiteraard snel komt. Maar goed dat heeft het recht van elk Kamerlid om een brief te vragen.

[3:55:12] Even kijken. Dan geef ik aan dat er nog een twee minuten debat is aangevraagd spreken. Mevrouw Beckerman,

[3:55:17] ik vermoed dat die sowieso niet volgende week zal zijn, maar op z'n minst de week daarna. En misschien wel de week daarna. Dus er is wel wat tijd om te

[3:55:26] antwoorden en de dat gezegd hebbende, hoop ik dat ik alles netjes heb verwoord en opgelezen. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van dit commissiedebat. Mijnbouw, Groningen van de vaste Commissie van economische zaken en klimaat. Ik Dank de kijkers thuis. De Kamerleden en natuurlijk de ministers Ollongren en blok en ik sluit de vergadering.