Verduurzaming luchtvaart

[0:00:01] Een hele goede avond allemaal goed. Middags is er nog welkom bij het commissiedebat verduurzaming. De luchtvaart van de vaste kamercommissie voor infrastructuur en waterstaat. Ik heet de leden van harte welkom en de minister van infrastructuur en waterstaat alle gasten op de publieke tribune en iedereen die thuis meekijkt.

[0:00:19] We hebben een strakke planning. Zie dat er veel aanwezig zijn. Dus we gaan snel beginnen alle leden. We hebben een spreektijd van maximaal vijf minuten. Het aantal interrupties zal ik beperken tot drie en ik zal scherp zijn op de compact heet van de interrupties anders zijn om half tien vanavond niet klaar. Meneer koerhuis is de eerste spreker zijde van de kamer van de vvd.

[0:00:39] Wanneer koerhuis. Voorzitter, nederland zit in een vervoers transitie waarbij al het vervoer elektrische schoon wordt. We gaan van fossiele brandstoffen naar elektriciteit, waterstof en pl en synthetische brandstoffen voorop blijft staan dat we hebben afgesproken het haalbaar en betaalbaar te doen het niet te verplichten, maar te stimuleren we loopafstand in de luchtvaart voorop. Die positie moeten we behouden en kunnen we gebruiken in de vervoers transitie. Om die positie te behouden, moeten we oneerlijke concurrentie voorkomen, oneerlijke concurrentie kan ontstaan als de luchtvaart in nederland meer moet doen dan de eu klimaatregels eisen.

[0:01:09] Ik heb eerder gevraagd naar de eu klimaatregeling om fossiele brandstoffen bij te mengen met bio en synthetische brandstoffen omdat was land bio nctv brands over maak, is het goed voor ons land.

[0:01:18] Ik wil best een een hogere verplichte bijmenging en verplicht c o twee plafond in nederland. Maar dan moeten we de luchtvaart compenseren en bijvoorbeeld een terugsluizen van de ticket belasting geven, zoals we hebben afgesproken in het coalitieakkoord. Graag een stand van zaken,

[0:01:32] oneerlijke concurrentie kan ook ontstaan als de luchtvaart aan de randen van de eu minder moet doen dan de eu. Klimaatregels eisen mijn motie om luchtvaartmaatschappijen die landen op een luchthaven of door het luchtruim vliegen aan uw klimaatregels te houden is aangenomen. Graag een stand van zaken.

[0:01:48] Ik heb specifieke motie aangenomen gekregen voor turkije.

[0:01:51] Ik begrijp dat als een land laten toetreden tot het luchtruim, dat het land zich automatisch aan klimaatregels moeten houden,

[0:01:57] kunnen we turkije dit niet laten doen. Voorzitter, elektrisch vliegen. Dit is belangrijk voor de toekomst van korte vluchten, waar we korte elektrische point to point vluchten belangrijk worden en waarbij het luchthavensystemen nederlandse een vorm van ov wordt.

[0:02:10] We hebben vorig jaar voor het eerst vanuit het meer fonds geïnvesteerd in luchthavens. Wat mij betreft blijven we dit doen.

[0:02:15] Naast elektrisch vliegen in de lucht moeten we inzetten op elektrische taxi's op de grond.

[0:02:19] Schiphol heeft twee elektrische taxi bosch gekocht die vliegtuigen kunnen taxiën van de keet naar de start en landingsbanen

[0:02:27] door al het taxi een op onze luchthavens elektrisch te maken, begrijp ik dat vijftig procent van de stikstof uitstoot op de grond wordt verminderd. Schiphol heeft honderd taxibus nodig, begrijp dat het geld voor beschikbaar is. Maar dat luchtverkeersleiding nederland hieraan geen prioriteit wil geven. Wat mij betreft is de stikstof uitstoot het belangrijkste probleem voor de luchtvaart en geven hieraan de eerste prioriteit kan de minister hiervoor zorgen

[0:02:50] crowd power unit zijn diesel op de grond voor vliegtuigen door filters op grond op grond power units te zetten of de trouwens paviljoens aan te sluiten op walstroom infrastructuur begrijp ik dat nog eens tien procent van de stikstof uitstoot kan worden verminderd er power units zijn diesel, dieselaggregaten aan boord van vliegtuigen de vliegtuigen aan te sluiten op walstroom infrastructuur begrijp ik dat nog eens tien procent van de stikstof uitstoot kan worden verminderd,

[0:03:17] kan de minister hier regie oppakken? Wat is de stand van zaken van de bijdrage uit het groeifonds voor elektrisch vliegen

[0:03:22] graag een uitsplitsing splitsing tussen schiphol en regionale luchthavens.

[0:03:27] Voorzitter waterstof vliegen. We gaan fors investeren in waterstof infrastructuur in heel nederland. Doordat die hierop kan aansluiten en ons amendement om geld investeren in het bedrijvenpark voor duurzame luchtvaart op is aangenomen, is de europese vliegtuigbouwer airbus geinteresseerd om op eelde waterstof vliegtuigen te gaan bouwen. Kan de minister zich hiervoor inzetten.

[0:03:46] Voorzitter,

[0:03:47] de minister had aangekondigd dat het tijdelijk plafond van vierhonderd zestigduizend vluchten op schiphol eind twintig, drieëntwintig moest ingaan.

[0:03:55] De rechter heeft vorige week echter uitgesproken tot de missen dit niet mag doen,

[0:03:59] zoals ik het vorige debat al had gewaarschuwd. We moeten ons houden aan het luchtvaartverdragen dat uitgaat van groei van de luchtvaart om mensen en landen te verbinden en vrede en veiligheid te brengen.

[0:04:09] Ben verbaasd dat de minister nu al in hoger beroep gaat. We zijn een land waarin we afspraken met elkaar maken in plaats van naar de rechter gaan.

[0:04:16] Ik wil de minister vragen om nu eerst afspraken met de luchtvaartmaatschappijen proberen te maken

[0:04:22] op basis van de geluids uit de uitstoot die we in het lucht verkeersbesluit tweeduizend acht hebben afgesproken, begrijp ik dat we de luchtvaartmaatschappij kunnen laten groeien naar vijfhonderd veertigduizend vluchten van kleine stille vliegtuigen in twintig, vierentwintig graag een bevestiging.

[0:04:37] Voorzitter, de nieuwe schiphol. Topman. Zondag is vorige week maandag dwars door de aankondiging van de minister en de uitspraak van de rechter heen gevlogen.

[0:04:45] Ik heb zondag vorige week donderdag hierop aangesproken hier in de commissie.

[0:04:50] We hebben in het coalitieakkoord afgesproken dat we de hubfunctie van schiphol willen behouden. Als zondag al de nachtvluchten wil schrappen, kan de minister bevestigen dat hij de nachtvluchten die belangrijk zijn voor de hubfunctie.

[0:05:02] De lijnvluchten van de klm met luchtvracht niet schrapt en tot als hij wel de leur lijnvluchten van de klm met de luchtvracht wil schrappen dat de minister ingrijpt.

[0:05:11] We zien al een jaar lang de problemen op schiphol. Schiphol heeft aan de randen van de dag nog capaciteit voor vakantie vluchten.

[0:05:18] As zondag al die capaciteit wil schrappen. Kan de minister bevestigen dat hij de vakantie vluchten overplaatsen naar regionale luchthavens. Ik heb ik herinneren graag aan de motie die de minister vraagt hier regie op te pakken.

[0:05:29] Tot slot begrijpt dat zondag de zeventienduizend privé vluchten ook willen overplaatsen naar regionale luchthavens. In het beeld zijn dit de vakantie vluchten naar ibiza.

[0:05:38] Maar in de praktijk zijn dit ook de zaken vruchten die belangrijk zijn voor de economie en het vestigingsklimaat en ook de medische vluchten

[0:05:44] gaat hij al die vruchten overplaatsen naar welke regionale luchthavens. Ik wil de minister vragen hier ook regie op te pakken.

[0:05:52] Dankuwel.

[0:05:53] Dankuwel meneer koerhuis. Dan is de volgende spreker zijde van de kamercommissie. De heer van den haag gaan auto. Je kan hier nog een interruptie.

[0:06:02] Meneer waterkant gaat.

[0:06:04] Voorzitter, een vraag aan de heer koerhuis. Ik hoor dat hij pleit voor een hogere bijmengverplichting van bio en synthetische brandstoffen en ik neem aan dat hij dat doet vanuit duurzaamheids oogpunt. Ik zie hem knikken. Dus dat bevestigt

[0:06:16] welke bio brandstof en synthetische brandstoffen heeft de heer koerhuis het dan overvallen daar ook bijvoorbeeld biobrandstoffen die we maken uit kolen of uit slachtafval naar.

[0:06:27] Dankuwel. Meneer kan de heer koerhuis.

[0:06:30] Zo ver als ik begrijp kolen zijn fossiele brandstoffen. Dus dus die die lijkt me niet maar het lijkt me een mooie vraag voor de voor de minister maar allerlei andere soorten biobrandstoffen uit uit biomassa of uit afval uit keukens zeg maar kan ik me voorstellen dat we dat gebruiken voor voor biobrandstof.

[0:06:51] Dankuwel. Ik was toegekomen aan de heer van haga. Ik moet de commissie mededelen dat de heer van haga formeel geen lid is van deze commissie. Met u instemming mag hij deelnemen aan het debat is zie daar geen bezwaar tegen. Dus dan gaat het woord geef ik het woord aan de heer van den haag en u gaf ook al aan dat u eerder weg moeten gaan.

[0:07:11] Voorzitter altijd mooi om dit gemaakt genade brood moeten eten, maar dank aan de commissie dat dit toch wordt toegestaan.

[0:07:17] Dankjullie wel! Voorzitter, een jaar geleden riep ik de werknemers van schiphol op om aangifte te doen bij de ondernemingskamer tegen voormalig directeur dick ben schop vanwege wanbeleid. Reizigers werden behandeld als vee en stonden uren in de rij de status voor bijna zeventig procent aandeelhouder en we kennen inmiddels het doel van dit kabinet, namelijk het fors reduceren van het aantal vluchten als zoenoffer voor onze nieuwe klimaat religie, maar minder vluchten betekent minder bestemmingen duurder vliegtickets minder reizigers minder banen in een krimpende economie.

[0:07:48] Het kabinet wil het aantal vluchten nu terugbrengen naar vierhonderd veertigduizend.

[0:07:52] De rechter haalde gelukkige streep door de plannen van de minister. Om dat voor zo'n ingreep europese regels gelden die voorschrijven dat eerst alle andere alternatieven moeten zijn onderzocht,

[0:08:01] maar wel duidelijk is is dat deze minister blijft inzetten op krimp. Sterker nog, hij gaat nu in hoger beroep met zulke vrienden heeft schiphol geen vijanden nodig.

[0:08:10] Kan de minister uitleggen waarmee zich niet gewoon neerlegt bij het vonnis en ik ben blij dat de heer koerhuis daarnet ook al verbaasd was hierover voorzitter met schiphol topman. Ruud zondag zijn we nog slechter af dan met dik ben schop als het aan hem ligt moet schiphol s nachts op slot gaat de boeing zeven vier, zeven in de ban komt er geen tweede kaagbaan en gaat er een streep door tweeëntwintigduizend kleinere veel zakelijke vluchten en daarom opnieuw de oproep aan de medewerkers van schiphol. Doe aangifte bij de ondernemerskamer. Dit rechterlijke orgaan heeft de taak geschillen in nederlandse vennootschappen te beoordelen en hier bindende uitspraken over te doen, kunnen verschillen zijn tussen het bestuur, de raad van commissarissen, de aandeelhouders of de werknemers

[0:08:47] en werknemers kunnen wij een eventueel geschil. Daarbij worden vertegenwoordigd door zowel de ondernemingsraad als de vakbonden en dat laatste is interessant. Voorzitter, omdat door alle acht vakbonden in de nederlandse luchtvaart enkele jaren geleden is gesteld dat de overheid moet ingrijpen om de concurrentiekracht van schiphol te vergroten. Voorzitter, door het woonbeleid van dit kabinet en schiphol. Topman. Zondag wordt alles waar de vakbonden toen voor vochten te grabbel gegooid. De belangen van de reizigers, de werknemers, de luchtvaartmaatschappij, zoals de klm, de concurrentiepositie van schiphol als belangrijke overstap luchthaven en de dienstverlening van de luchthaven. Vijf, honderd bedrijven zijn op schiphol gevestigd waarin totaal vijfenzestig duizend mensen werken en als we de werkgelegenheid in de regio meetellen is schiphol. Goed voor drie, honderd duizend banen.

[0:09:31] Dit kabinet en de heer zondag verkwanselen. Al deze belangen en het overkoepelende belang van nederland.

[0:09:38] Voorzitter, wat definitie betreft kan schiphol juist groeien. Maar als we nu even constructief meegaan in het misplaatste streven naar het afzwakken van de piekmomenten op schiphol. Dan doet bv al twee concrete voorstellen.

[0:09:50] Ten eerste zal lelystad airport snel open kunnen voor vakantievluchten

[0:09:54] kan de minister uitleggen waarom lelystad airport al drie jaar klaar is en nog steeds niet opengaat.

[0:09:59] Dit vliegveld kan op termijn van tienduizend naar vijfenveertigduizend vruchten groeien en de luchthaven zal nooit een tweede schiphol worden. Maar de ruimte die lelystad biedt voldoende zijn om de piekmomenten op schiphol af te zwakken en zo wordt de ruim twee honderd miljoen euro aan belastinggeld toch nog goed benut en zal de werkgelegenheid in de regio flevoland fors toenemen. Dat is pas duurzaam en ik reken dan ook op de steun van vvd-collega. Mijn oude buurman koerhuis die over het algemeen het belang van nederland buitengewoon goed dient. En als die de linkse al nog een keer wil ontvluchten is die van harte welkom bij bv. Nul.

[0:10:32] Ten tweede zouden er meer vluchten vanuit rotterdam. De heek airport kunnen worden gepland.

[0:10:38] Wnl denkt vierentwintig procent meer commerciële vluchten te kunnen realiseren, waarbij de regio rotterdam den haag groot economisch voordeel heeft recent onderzoek laat zien dat tweederde van de rotterdammers het belangrijk vindt dat de stad een luchthaven heeft en datzelfde geldt natuurlijk voor den haag.

[0:10:54] Beetje ziet mogelijkheden voor groei zonder fysieke groei van het vliegveld door de helikopter bewegingen los te koppelen van het overige vliegverkeer trauma en politiehelikopter zijn van groot belang voor onze gezondheid en veiligheid. In deze noodzakelijke vliegbewegingen zouden niet ten koste moeten gaan van commerciële vluchten. Kan de minister aangeven of dit een oplossing kan zijn. Voorzitter, nu schiphol onder vuur ligt wil definitief dat de bouw van een grote luchthaven in de noordzee als serieuze optie opnieuw op tafel komt. Een eerder onderzoek wees uit dat de luchthaven op zee het haalbaar is. Maar in twintig, twintig liet het kabinet weten niet eens inzetten om schiphol naar zee uit te breiden en ik hoor graag van de minister waarom dit geen oplossing zou kunnen zijn. In japan is dit tenslotte al gedaan en de luchthaven in hongkong werd zelfs gebouwd op een nieuw eiland dat voor een groot gedeelte door nederlandse bedrijven

[0:11:41] is aangelegd. Nederlandse ingenieus zijn de beste in de wereld. Dus laten we de middelmatigheid achter ons laten haal dit soort beslissingen weg bij incompetente politici en zet opleiding, ervaring en expertise weer bovenaan in het belang

[0:11:55] van nederland.

[0:11:56] Dankuwel. Voorzitter.

[0:11:57] Dankuwel meneer haag van haga. En dat was keurig binnen de tijd. Dan gaan we naar de volgende spreker van de zijde van de kamer en dat is de heer epping van ja eenentwintig gaat uw gang.

[0:12:06] Dankuwel. Voorzitter, ik zal niet doorgaan in sneltreinvaart van mijn voorganger weinig spreektijd. Dat weet dat jaar. Voorzitter, in de brief staat de minister stil bij de neveneffecten van invoering van een c o twee plafond voor de luchtvaart

[0:12:21] dat c o. Twee plafond is een lappendeken bovenop u maatregelen

[0:12:25] want met fit voor fifty five voldoet de nederlandse luchtvaart aan al haar klimaatdoelen

[0:12:32] door het besluit van de hoofdlijn, een brief van de hoofdlijn een brief schiphol om de capaciteit op schiphol te beperken tot vierhonderdveertig vluchten per jaar

[0:12:41] is de kans dat het c o twee plafond voor tweeduizend dertig knellend wordt zeer klein. De brief is echter ingehaald door de actualiteit. Honderd vijf april heeft de rechter een uitspraak gedaan inzake het kort geding. Dat is aangespannen door klm en andere luchtvaartmaatschappijen. Mijn vraag aan de minister had schiphol waarvan de nederlandse staat hoofdaandeelhouder is niet zorgvuldiger te werk moeten gaan, zoals de rechter. Het stelde namelijk samen met de sector en gedegen onderzoek naar betere maatregelen. Voorzitter, ik wil voorstel op enkele zaken in perspectief plaatsen. Naast verduurzaming wordt ook geluidsreductie aangehaald

[0:13:20] uit een artikel van de e. De european environment agency wordt nagegaan of de dertig procent reductie doelstelling voor tweeduizend dertig kan worden gerealiseerd.

[0:13:31] Het is vooral relevant te zien hoe luchtvaart en ten aanzien ten opzichte van trein en wegverkeer scoort.

[0:13:38] Dit schetst namelijk een een broodnodige context.

[0:13:41] De i e verwachten dat het aantal gehinderde door luchtvaart binnen de e u tot en met tweeduizend dertig. Het meest daalt van alle vervoersmodaliteiten, ten minste met zevenendertig procent en zelfs mogelijk. Met zeventig procent vliegtuigen worden steeds stiller en schoner door innovatie.

[0:14:00] Bovendien verdient het klachten fenomeen enige relativering. Voorzitter, in tweeduizend, tweeëntwintig heeft het aantal van vijfentachtig klagers voor honderd zevenenzestig duizend klachten gezorgd, oftewel één procent van de klagers was goed voor negenenveertig procent van alle klachten. Voorzitter,

[0:14:22] hier is sprake van een klachten industrie van beroeps, klagers. Menig luchthaven die ik recentelijk heb mogen bezoeken, is overigens oprecht bezorgd over de verharding van het debat en de intimidatie tactieken. Uit de hoek van de anti luchtvaart beweging ziet de minister mogelijkheden om iets te doen aan deze klachten. Cultuur.

[0:14:43] Voorzitter, dat brengt mij bij het volgende punt sluizen de opbrengsten van de vliegbelasting terug naar de luchtvaartsector.

[0:14:51] Ik heb het coalitieakkoord erbij gehaald en daar staat toch echt duidelijk op pagina tien en ik citeer

[0:14:58] we mogen de vliegticket belasting waarbij de opbrengst deels gebruikt wordt voor de verduurzaming van de luchtvaart en vermindering van de leefomgeving effecten

[0:15:09] tussen moet worden teruggesluisd waar dat gebeurt dat oren. Mijn vraag aan de minister ook al zijn regeringsakkoord hebben zij een babylonische karakter. Wat gaat hij doen? Houdt hij zich er aan? Tot slot. Voorzitter, het eindrapport getiteld, hernieuwbare waterstof voor luchtvaartbrandstoffen in nederland op pagina vier het volgende te lezen en ik citeer wederom tegen tweeduizendvijftig zal de waterstof vraag van de luchtvaart in nederland sterk toenemen als gevolg van een hoge iss man. Deze mandaten en in review in julia zijn opgenomen.

[0:15:45] Het belang van waterstof neemt toe. Derhalve kijkende naar de op kansen tussen eemshaven in groningen airport eelde aangaande waterstof hebben daarop nog de volgende vraag aan de minister den haag heeft nogal wat goed te maken richting de inwoners van groningen.

[0:16:01] Hoewel hoe welwillend staat de minister tegenover de ambitie om deze streek tot het waterstof centrum van nederland te maken. Dank u. Voorzitter. Er was binnen de tijd neem ik aan.

[0:16:12] Dat was keurig binnen de tijd complimenten die zijn toch allemaal mooie trend voor het vervolg een mooie referentiekader neergezet. Dan gaan we door naar de volgende spreker zijde van camera's die kaya van de socialistische partij gaat uw gang.

[0:16:27] Dankuwel. Voorzitter, voorzitter, het zijn belangrijke tijd voor de luchtvaart, omdat het één van die sectoren is waarin veel moet veranderen in de komende jaren. Terwijl ondertussen veel mensen gewoon gebruik zullen blijven maken van het vliegtuig.

[0:16:40] En.

[0:16:41] Terwijl de werkgelegenheid. Wat de sp betreft ook in stand moet blijven en ook niet in gevaar mag komen in de luchtvaart.

[0:16:48] Ik vind het altijd mooi om te zien hoe mensen met veel trots werken in deze sector en zo'n brood verdienen vandaag ook weer een cabinepersoneel. Onze petitie kwam om overhandig zitten vandaag ook weer op de publieke tribune en je ziet gewoon dat zij trots zijn op hun sector en pleiten voor de verduurzaming van hun eigen sector en het is mooi om te zien,

[0:17:06] zowel voor de gezondheid en werkplezier van die werknemers en hun collega's als voor de gezondheid en woonplezier van de mensen die rondom luchthavens wonen en ook voor de strijd tegen klimaatopwarming is het wat ons betreft wel nodig dat het aantal vluchten van en naar ons land,

[0:17:21] Iets,

[0:17:22] De afneemt en ik hoor rechtse partij altijd zeggen dat om het aantal banen en werkgelegenheid nederland te houden. Het groei nodig zou zijn. Ik zou graag willen citeren uit een mail die we allemaal hebben ontvangen van fnv

[0:17:34] en ik begin vaak wordt aangenomen dat schiphol werkers belang hebben bij groei van de luchtvaart. De werkelijkheid is genuanceerder. Groei is tot nu toe mogelijk gemaakt door lage ticketprijzen over de rug van werknemers. Het levert geen banen op, maar werkte werkdruk einde citaat. Dus voorzitter, mijn eerste vraag aan de minister is. Hoe zit dat. Nou zou die krimp die alsnog in de planning van de minister staat naar vierhonderd veertigduizend werknemers over vluchten gaat het ten koste van de banen in nederland en zo. Ja, hoeveel of als dat niet zo is. Laten we dat dan ook uit de wereld helpen.

[0:18:07] Voorzitter krimp betekent wat de sp betreft ook niet dat vliegen onbetaalbaar moet worden voor een groeiend deel van de samenleving. Want als het aantal zakelijke veel vliegers iets afneemt en internationale trein tickets juist goedkoper worden gemaakt. Dan komen wij al een heel eind.

[0:18:20] Het kabinet kom daarom ook op grote steun rekenen bij het terugbrengen van het aantal vliegbewegingen van en naar schiphol van vijf, honderd duizend vierhonderd veertigduizend per jaar.

[0:18:29] Maar vorige week strandde dat voornemen bij de rechter en mijn vraag aan de minister is wat betekent dat voor zijn plannen voor dit jaar

[0:18:35] en kan deze uitspraak bijvoorbeeld ook consequenties hebben voor het uitfaseren van nachtvluchten. Hoe zit dat de ontstane patstelling? Voorzitter, lijkt exemplarisch voor onze tijd helaas verlamming en onvermogen bij het kabinet aan het bestuur om zaken voor elkaar te krijgen, zelfs met grote steun in het parlement en het is toch wel treurig om te zien.

[0:18:56] Voorzitter, ook voor een c o twee plafond voor de gehele luchtvaartsector lijkt een brede meerderheid te zijn. In dit parlement

[0:19:03] kan de minister aangeven of er op dit punt wel medewerking wordt verwacht van de luchtvaartbedrijf

[0:19:08] is hij met z'n in gesprek over kunnen we opnieuw rechtszaken verwachten op basis van regels

[0:19:13] in hun voordeel werken in het voordeel van die luchtvaartmaatschappij

[0:19:17] voorstellen. Een andere belangrijke stap in de verduurzaming van de luchtvaart is, is dat bij grondgebonden activiteiten de uitstoot van c o twee, maar ook van andere zeer zorgwekkende zorgwekkende stoffen dat dat naar nul gaat.

[0:19:30] Er komen tientallen verschillende schadelijke stoffen vrij tijdens de taxi wat relatief makkelijk te voorkomen is.

[0:19:36] Elektrische taxi moet zo snel mogelijk de standaardprocedure worden in ons land en het is ook veel beter voor de gezondheid van het grondpersoneel, niet alleen maar voor klimaat en milieu.

[0:19:45] Op dit moment is nog slechts vijfentwintig procent van het grond materieel op schiphol elektrisch. Dus daar moet veel gebeuren. Dat geef ik toe. Maar eerst tweeduizend dertig niet veel te laat kan dat niet sneller kan de minister meer duidelijkheid geven over de belemmeringen die op op de weg staan na zo'n snelle overgang naar elektrische taxi is dat echt alleen maar vnl.

[0:20:07] Wij horen dat tijdens werkzaamheden alle landingsbanen wel mogelijk was om toestellen te verslepen, zodat medewerkers niet in de schadelijke budget blijft terechtkwamen. Het kan dus wel gewoon. En waarom kan dat dan niet de standaard procedure wordt. Tot slot, voorzitter, ik zou de minister willen vragen naar de stand van zaken met betrekking tot twee onderwerpen, allereerst over de schadelijke effecten van loodhoudende vliegtuigbrandstof bij kleinere toestellen. Tijdens het vorige debat heeft de minister toegezegd hiernaar te kijken. Wat kan hij daarover al melden. En tenslotte over lelystad airport. Het zou toch echt onverkoopbaar zijn als dit vliegveld wordt geopend, terwijl de luchtvaart duidelijk tegen de grenzen van haar groei aan het lopen is daar minister gewoon duidelijkheid geven en beloven dat lelystad niet open zal gaan voor de burgerluchtvaart.

[0:20:49] Dankuwel.

[0:20:50] Dankuwel. Meneer alkaya ook keurig binnen de tijd. Volgende sprekers. De heer van raan van de partij van de dieren. Gaat uw gang. Partij voor de dieren excuses. Ik zat in een filmpje van u, waarbij ik dat zij dus ik herhaal nog een keer ga ervan.

[0:21:00] Zo zien we weer dat je op moet passen met één aprilgrappen. Voorzitter,

[0:21:04] voor zover vandaag spreken we verder over de fata morgana.

[0:21:08] In de verte zien we iets

[0:21:11] waarvan we weten dat het niet bestaat,

[0:21:13] namelijk een duurzame luchtvaart.

[0:21:15] Zeker. De komende jaren zal er nauwelijks betekenisvol duurzaam gevlogen kunnen worden. Dat is de keiharde conclusie van de wetenschap en ook niet tegengesproken door de second opinion gevraagd door deze kamer

[0:21:26] en ook niet tegengesproken is het vestia naar rato uitstoot plafond van tweeëneenhalf megaton in twintig, dertig exclusief er niet ge redenen er niet. C o twee uitstoot.

[0:21:37] Maar deze minister houdt toch vast voor de lange termijn aan groei met groene droom vluchten, zoals verwoord in de luchtvaartnota

[0:21:44] dromen over vluchten die zo stil en zo zuinig zullen zijn dat de sector flink kan goede richting. Twintig, vijftig naar acht, honderd duizend vliegbewegingen per jaar.

[0:21:53] Voorzitter, het moment is nu gekomen, is de minister bereid de illusie van de luchtvaartnota los te laten en deze nota in te trekken.

[0:22:00] Zo nee, dan moeten we helaas concluderen dat zijn visie op luchtvaart vooral een luchtspiegeling is

[0:22:05] alsof dit kabinet zich kan veroorloven en nog een sprookje bij te hebben

[0:22:11] of gaat de minister de c o twee plafonds voor de luchthavens zo scherp als mogelijk kiezen binnen deze tweeëneenhalf megaton

[0:22:18] gaat hij een veel vliegers belasting invoeren? Graag een reactie en gaat hij de nu al niet. C o twee gerelateerde uitstoot meerekenen. Graag een reactie

[0:22:27] die c o twee uitstoot levert wel een bijdrage aan de opwarming van de aarde, maar wordt niet meegerekend.

[0:22:34] Dankzij deze minister komt de luchtvaart gratis weg met een flink deel van de schade die ze veroorzaakt. Graag een reactie.

[0:22:40] Voorzitter, de recente ontwikkelingen rondom schiphol met minder vluchten lijken gunstig voor klimaat, leefomgeving en veiligheid. U weet de grenzen waarbinnen de luchtvaart zich te houden heeft,

[0:22:50] maar een ander scenario is net zo goed mogelijk, namelijk de vrijgekomen nachtvluchten inzetten voor veel meer dag vluchten. De herziening luchtruim niet inzetten voor c o twee reductie, maar inzetten voor meer vluchten en lelystad airport open om die extra vluchten op te vangen.

[0:23:06] Maar voorzitter is heel eenvoudig.

[0:23:08] De minister kan hier klip en klaar zeggen dat dit geen scenario is. Graag een antwoord.

[0:23:14] Voorzitter, tot slot, aandacht voor de zeer zorgwekkende stoffen. Kankerverwekkende stoffen komen in in enorme hoeveelheden vrij boven sterke stedelijk gebied.

[0:23:23] Nadat de partij voor de dieren in meerdere vragen zetten een debatten. De aandacht erop vestigde is inmiddels duidelijk geworden dat de normen

[0:23:30] waarbij in de industrie al lang zou zijn ingegrepen op schiphol soms met een factor twee duizend worden overschreden

[0:23:38] berekende normen niet gemeente normen.

[0:23:41] Ik zal niet vaak of die minister zich eigenlijk niet een beetje schaamt voor zijn uitspraak gedaan in een vorig debat, namelijk dat die nooit gezegd heeft dat hij alle zeer zorgwekkende stoffen zal vastleggen in de luchtvaartwet ga ik niet aanvragen, maar ik ga wel aan een vragen serieus kijken naar de twaalf amendementen die we gaan indienen bij de herziening van de luchtvaartwet. Dat komt later nog aan de orde en ik kan me ook vragen om ons vijf puntenplan waar ik zo mee afsluiten zo snel mogelijk te omarmen.

[0:24:06] Een verminder. De uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen zo snel als mogelijk een minimale, satie, een informatieplicht zoals die voor alle industrie geld moet ook voor de luchtvaart gelder

[0:24:16] maak een motoren taxi's verplicht maar regelen ook zo snel als mogelijk elektrische taxi maakt zo snel mogelijk de fixed power units verplicht verbiedt desnoods het aantal vluchten in belang van de volksgezondheid,

[0:24:29] punt twee informeren en beschermde omgeving. Er is op dit punt een grote achterstand zijn het ministerie van vws en de gemeente onder de aanvliegroutes op de hoogte gebracht is het voor mensen nog gezond bijvoorbeeld om hard te lopen in het amsterdamse bos moeten de medewerkers op het platform eigenlijk een soort met zuurstof flessen lopen

[0:24:47] geldt eigenlijk ook voor het cabinepersoneel. Hoe veilig zijn die

[0:24:51] de gevallen van kanker onder het platform personeel zijn zorgwekkend. Hoog punt drie er een uitgebreid meetnetwerk aan voor stoffen. Alle stoffen die worden gebruikt en kunnen vrijkomen in de luchtvaart. Nu hebben het over alleen gaat over te zetten. Het essen de zeer zorgwekkende stoffen die vrijkomen bij verbranding, maar ook stoffen die nu niet op de radar staan, zoals de stoffen die gebruikt worden bij het ijsvrij maken en het ijsvrij houden van vliegtuigen moet de gemeente worden zeer giftig

[0:25:16] punt vier zaken niet toe. Zeventien in om de uitstoot van kankerverwekkende stoffen te modelleren, al was het alleen maar om de redenen dat dit bedrijf de directeur daarvan. U beleid het beleid van de minister recentelijk nog als

[0:25:30] gek omschreef en volgens de directeur van het yousef. Die moeten we juist kiezen voor meer vluchten minima. Het is allerminst een neutrale insteek.

[0:25:40] Voorzitter, dan tot slot, vijf. Het zal geen verrassing zijn krimp van de luchtvaart voor volksgezondheid, natuur, voor het klimaat en voor de omwonenden voor het milieu en voor de dieren voor alles en iedereen is de beste.

[0:25:52] De optie,

[0:25:53] Dankuwel.

[0:25:54] Dankuwel. Meneer van raan ook keurig binnen de tijd. Dan gaan we naar de volgende zijde spreken van de zijde van de kamer. Dat is de heer crul gaat uw gang.

[0:26:00] Dankuwel. Voorzitter, zoals zo vaak staat dit commissiedebat toch vooral een teken van de actualiteit. Allereerst wat er vorige week gebeurd.

[0:26:08] Wat gebeurt is het besluit van schiphol om te stoppen met nachtvluchten mpv vluchten

[0:26:13] en de dag erna dat duidelijk werd dat het krimp besluit dat de minister voornemens is geen stand hield bij de rechter aangevuld met het nieuws van vandaag dat de minister in hoger beroep gaat om met het eerste te beginnen. Het besluit van schiphol.

[0:26:25] Het cda kent veel van wat ruud sondag en zijn interviews te vertellen. Het was om het zo maar eens te noemen. Een maatschappelijk ondernemend verhaal met oog voor wat er in de samenleving speelt.

[0:26:35] Wij zijn heel benieuwd of ook de minister op dit verhaal kon reflecteren.

[0:26:39] Tegelijkertijd zit er natuurlijk spanning

[0:26:41] op hoe dit besluit van schiphol valt bij andere maatschappelijke partners, zoals de luchtvaartmaatschappijen,

[0:26:47] hoe de communicatie verlopen is en hoe er wordt samengewerkt in de luchtvaartsector en ik hoor graag van de minister of hij een rol voor zichzelf. Hierin ziet net nog vlak voor het debat hoorde ik iemand zeggen dat de luchtvaartsector vroeger heel erg voelde

[0:26:59] als een familie

[0:27:01] af en toe een meningsverschil. Maar uiteindelijk dezelfde grondslag en hetzelfde doel en dat dat inmiddels helemaal weg is

[0:27:08] dan voorzitter de uitspraak in het geding.

[0:27:10] Als eerste wil ik gezegd hebben dat we zorgen hebben dat dit soort zaken vaak worden uitgevochten. Bij de rechter

[0:27:16] staat tegen staatsdeelneming.

[0:27:18] Deze juridisering hangt samen met de toegenomen polarisatie in onze samenleving. We roepen alle maatschappelijke partners op om vooral samen te blijven werken.

[0:27:28] Er is een vraag van mevrouw kreuger aan u. Mevrouw kreuger. Gaat uw gang?

[0:27:32] Dank u wel. Voorzitter, wij hebben ook de aankondiging van schiphol gezien en ik moet zeggen als groenlinks waren wij blij verrast dat we nu schiphol als mede strijder hebben voor nachtsluiting. Wij hebben een initiatiefwet erop en ik ben wel heel benieuwd wat het cda als je naar kijkt naar dat van alle gezondheidsschade. En wat echt het allermeeste doet voor mensen is zijn die nachtvluchten waar het cda nou ook de minister op aanspoort of die nu het cda ook staat voor gewoon een nachtsluiting zodat mensen een fatsoenlijke nacht slaap kunnen hebben.

[0:28:08] Dankuwel. Mevrouw krijgen.

[0:28:10] Dank daarvoor. Voor zover ik ken de inhoud van initiatieven niet op dit moment. Dat moet gewoon eerlijk over zijn op de vraag van mevrouw krijgen hoe het cda kijkt naar de nachtvluchten. Ik denk dat ik heb aangegeven net

[0:28:20] deze woordvoerder is is blij met het verhaal wat wat de heer zondag. Daar hield en wij zien ook in die zin een goede ontwikkeling in het terugbrengen van van het van de nachtvluchten vanaf schiphol. Denk dat dit een goede eerste stap is.

[0:28:34] Dankuwel, meneer crul. En dan geef ik het woord aan de heer de hoop dat dit ook een vraag gaat uw gang helpen.

[0:28:39] Dank. Voorzitter, maak ik gelijk van deze gelegenheid ook even gebruiken om vragen te stellen we het cda op dit moment natuurlijk uitgebreid in het stikstof dossier en dat kunnen we niet helemaal los zien van alles wat er qua luchtvaart en krimp gebeurd en er wordt ook veel gezegd door het cda en daar ben ik het ook mee eens dat meerdere sectoren hun aandeel moeten leveren en daar hoort de luchtvaart dus ook bij en dan vraag ik mij alvast het cda. Dat vindt of u nu inmiddels ook zo ver bent om te zeggen lelystad airport moeten we in deze tijd echt niet willen.

[0:29:09] Dankuwel. Meneer de hoop. Meneer krol. Gaat uw gang?

[0:29:13] Voorzitter dankuwel. Ja dat klopt. Het verhaal van het cda is inderdaad dat alle sectoren een eerlijke bijdrage moeten leveren

[0:29:21] aan het aan het stikstofprobleem. Zo ook de luchtvaart sector. Mijn voorganger, de heer van der molen, heeft al ontzettend duidelijk aangegeven dat er wat hem betreft. Wat het cda betreft hele strenge voorwaarden verbonden moeten worden aan de opening van lelystad. Maar wat software mijn kennis nu reikt, is het niet dichtbij dat die voor dat die voorwaarden dus ook daadwerkelijk gehaald worden en dat sandra blijft staan. Dus als je kijkt naar de huidige situatie.

[0:29:48] Dan zal ik het onverstandig vinden

[0:29:50] om lelystad airport te openen. Gezien de maatschappelijke ontwikkelingen, gezien de ontwikkeling. De luchtvaart lijkt mij op dit moment

[0:29:57] een onverstandig besluit dankuwel meneer crul.

[0:29:59] De hoop vervolgvragen

[0:30:01] in.

[0:30:02] Wat voor situatie ziet het cda zich dan wel voor zich. Want als ik u hoor. Bent u al heel ver richting is. Eigenlijk zeggen dat kan gewoon niet meer in deze tijd. Dus wat zou voor het cda dan wil nog een reden kunnen zijn of het verschil kunnen maken om te zeggen. Naja dan lelystad wel want als ik u zo hoor, constateer ik eigenlijk dat de deur bijna niet eens meer op een kier staat.

[0:30:27] Vragen dankuwel. Meneer hoop. Meneer krol.

[0:30:29] Dan heb je het dan dan ben ik misschien toch wat wat optische optimistischer ingesteld dan door mijn collega's van de partij voor de dieren die het heeft over een fata morgana. Ik hoop wel dat die luchtvaartsector uiteindelijk die verduurzamen. De transitie doormaakt.

[0:30:44] Schoner,

[0:30:45] Kan vliegen en dat er ook ontzettend veel winst te behalen is in de toekomst. En hoe dan uiteindelijk het totale bestel in nederland eruit komt te zien met die duurzame toekomst.

[0:30:57] De heer de hoop die wil natuurlijk heel graag een soort van harde ja of nee maar ik denk als het ons lukt om die transitie goed te doorlopen

[0:31:06] dat er dan wel eventueel mogelijk zou zijn. Maar als u mij nu vraagt op dit moment

[0:31:10] is het verstandig om lelystad te openen. Anders. Het antwoord van het cda. Nee dat is uitermate onverstandig en de voorwaarden die wij eraan gekoppeld hebben. Die zijn in de verste verte niet gehaald. Dus wij zien voorlopig ook geen enkele reden om dat standpunt te wijzen.

[0:31:22] Dankuwel. Dan gaan we naar de heer van raan. Die heeft ook een vraag aan u gaat liggen.

[0:31:26] Dankuwel. De volgende vraag is goed om te horen. Het realisme van het van het cda. Dat is fijn. Ik vraag me af of twee vragen het een strekt het realisme van het cda zich ook uit tot de wetenschappelijke toets die gedaan is en die ook niet weersproken is in de second opinion dat de komende dertig jaar is er geen betekenisvolle bijdrage van duurzaamheid in in de luchtvaart.

[0:31:49] Dat onderschrijft hij die conclusie.

[0:31:51] Dankuwel. Meneer crul gedaan.

[0:31:55] Ik ben.

[0:31:56] Ja nee ik heb.

[0:31:58] Dat dat de heer knot daar geen antwoord.

[0:32:01] Ik heb ik heb geleerd dat je maar moet zeggen dat weet ik niet dat dat is het eerlijke antwoord. Ik heb wel in de korte tijd dat ik wordt voor luchtvaart ben inmiddels gesproken met ontzettend veel organisaties die wel degelijk heel veel kansen zien in de verduurzaming van de luchtvaartsector en de kansen die ook uiteindelijk waterstof gaan bieden. Ik kom er later nog op terug en daar hou ik me graag alvast maar ik ben natuurlijk bereid om straks de second opinion op de wetenschappelijke toets nog een keer door te nemen en en ik ben ook maar ik voel me verantwoordelijk om daarop terug te komen om die realistische koers daadwerkelijke daad bij te zeggen.

[0:32:34] De meneer van hees vervolgvraag.

[0:32:36] Temeer daar die second opinion aangevraagd door uw eigen partij. Dus het lijkt me dat u die zeer ter harte kan kan nemen. Zit hetgene voordeel van van de partij voor de dieren en de tweede vraag en dat ging een beetje over de polarisatie die u beschrijft. Dat vind ik jammer en ik wil u vragen daarop reageren want die polarisatie. Dat is niets anders dan dat bijvoorbeeld.

[0:32:55] De burgers,

[0:32:57] Dit valt staat vraagt aan de rechter om zich aan de wet te houden. Dus ik snap het punt van polarisatie niet goed. Het is gewoon vragen. Neem nou de. Er is geen natuurvergunning.

[0:33:08] Schiphol heeft geen natuurvergunning. Geen geldige natuurvergunning voor het aantal vrucht wat uitvoert

[0:33:13] daar voor naar de rechter stappen. Dat kun je toch moeilijk polarisatie noemen dankuwel vragen de wethouder.

[0:33:19] De heldere vraag. Meneer carl gaat uw gang.

[0:33:22] Voorzitter punt wat ik heb proberen te maken is dat we in de samenleving steeds meer

[0:33:26] dan doen we dan de juridisering en minder makkelijk uitkomen in wat we vroeger misschien de polder noemde of het consensus denken of uberhaupt de grondhouding dat je samen ergens uit moet komen en dat wij een algemene trend zien waarin we te vaak meteen naar de rechter springende.

[0:33:42] Gaat. U gaat verder met de beantwoording.

[0:33:45] En dat vinden wij dat vinden we een algemene zou ik jammer want we denken dat de partijen er heel goed onderling uit moeten kunnen komen als je maar met die positieve grondhouding. Het gesprek aangaat

[0:33:53] dat wat ik heb geprobeerd te zeggen dat is wel degelijk een gevolg van van wat wij de polarisatie vinden. Ja absoluut.

[0:34:00] Dan de heer alkaya meneer elkaar te gaan.

[0:34:03] Voorzitter even om het heel scherp te krijgen want het cda zegt enerzijds. Ik zou het onverstandig vinden als lelystad airport nu of binnenkort open zou gaan. Maar in de toekomst

[0:34:12] mocht duurzaam vliegen echt realiteit worden

[0:34:16] dan zou het wel kunnen maar tot die tijd dus tot die tijd dat we echt

[0:34:21] op op grote schaal van niet geholpen aanzienlijke schaal elektrisch kunnen vliegen of met synthetische brandstoffen

[0:34:27] is lelystad airport openen. Dus om.

[0:34:31] Voor het cda.

[0:34:33] Dankuwel gang. Dat lijkt ons uiterst onverstandig. Voorzitter,

[0:34:36] dat mag best best zo interpreteren als als ik naar mijn duidelijkheid verschaffen.

[0:34:41] Wel, mevrouw kreuger. Tot slot gaat uw gang. Zo? Sorry. Excuses. Meneer kaya, toch een vervolgvraag. Gaat uw gang?

[0:34:50] Voorzitter, als ik zeg dat ik iets onverstandig vindt als oppositiepartij heeft dat er natuurlijk ook toegevoegde waarde. Dat geef ik toe. Maar als een coalitiepartij. Dat zegt dan dan is dat nog wat wat zwaarder. Dus hoe hoe moeten we dit wegen kunnen we dan gewoon van het kabinet vragen van wees duidelijk en zegt dat lelystad airport in deze kabinetsperiode of binnen de komende jaren niet opengaat. Want ik was ook ik ben nog steeds heel optimistisch over de innovatie en verduurzaming in de luchtvaartsector. Alleen ik ben wat pessimistischer geworden over de snelheid waarmee dat gaat als ik met de sector spreekt heb deze hele zomer heb ik gewijd aan te spreken met partijen die daarmee bezig zijn. Die zeggen nou een paar procent bijmengen van synthetische kerosine in tweeduizend dertig bent dan zijn wel ambitieus. Dus ik vind het heel mooi wat daar gebeurt. Alleen in de komende jaren gaan we er niet veel van merken. Ben ik bang.

[0:35:42] Meneer crul.

[0:35:43] Voorzitter, kijk, mijn voorganger, de heer van der molen, volgens mij ook hele duidelijke

[0:35:48] voorwaarden gesteld namens het cda

[0:35:52] en het is zoals het er nu naar uitziet. Op geen enkele manier lijkt erop dat die voorwaarden gehaald kan worden.

[0:35:58] U mag best het zo interpreteren dat we er.

[0:36:00] Ik heb je bovenop doen.

[0:36:02] Deze vergadering. Maar de dit is niet zo dat het alleen maar van het cda afhangt of dat wel of niet in de toekomst gaat gebeuren. Ons standpunt is dat het heel onverstandig is in de huidige ontwikkelingen de maatschappelijke ontwikkelingen om lelystad te openen. Daar blijf ik bij

[0:36:19] en dat is ook de lijn die we hiervoor al bezigde. Dus in die zin

[0:36:25] is is dat geen stap dichterbij

[0:36:29] en of we nou in meer of mindere mate optimistisch of pessimistisch zijn over de transitie waar de luchtvaartsector in zit dat dat hangt af van per partij. Ik zie dat graag optimistisch in. Ik hoor ik hoor er ook positieve signalen over. Het kan altijd sneller.

[0:36:45] Maar maar dat is denk ik uiteindelijk

[0:36:48] nee ik denk ik denk dat dat u een best zo mag interpreteren.

[0:36:51] Dankuwel meneer girl. Dan gaan we naar mevrouw kreuger. Die had tot slot nog een vraag aan.

[0:36:55] Je gaat volgens mij niet. Tot slot.

[0:36:57] Website. Maar ik neem aan de laatste vraag die aan de heer.

[0:37:00] Is gericht. Oké nou toch ook even over lelystad airport want op dit moment wordt dan het hele vliegveld in de lucht gehouden. Letterlijk en zit er luchtverkeersleiders betaalt daar stand-by te zijn en drukte dus ook op de begroting. Als ik eigenlijk het cda nu hoor is,

[0:37:19] Ik zeg.

[0:37:19] Ik zeg jullie nou er is in de verste verte niet aan die voorwaarden voldaan. En voordat aan voldaan wordt. Dat gaat over de verduurzaming van de luchtvaart. Dat gaat wel even duren. Wat betekent dat dan concreet met wat we gewoon met de komende jaren

[0:37:33] met het vliegveld doen

[0:37:35] zeggen we dan. Oké ijskast.

[0:37:38] We gaan niet die mensen daar laten zitten en we laat het

[0:37:44] leegstaan. Wat is plan voor het cda.

[0:37:47] Meneer wil gaan.

[0:37:49] De eigenlijk worden, maar dat dit niet een vraag die aan mij moeten moet stellen. Voorzitter,

[0:37:54] Wij hebben.

[0:37:56] Lang geleden al. Dat heeft mijn voorganger gedaan aangegeven dat het wat ons betreft niet realistisch is dat lelystad airport op heel korte termijn opengaat. Daar verandert verder niets aan de luchtverkeersleiders die er zitten een plan daar wat eromheen zit

[0:38:12] dat daarvoor moet u echt denk ik bij de minister zijn. Wij nemen in die zin verandert er niets dat wij zeggen van. Het is onverstandig om naar om te werken aan een opening van lelystad airport die voorwaarden die design echt nog lang niet behaald. We zien dat er gesproken wordt over minder vluchten

[0:38:32] voordat we die hele transitie doorgaan als als sector lijkt lijkt dat ons uitgangspunt

[0:38:38] en ik begrijp best dat partijen nu hopen dat er een even een uitspraak ontlokt kan worden van nou doen we nooit meer open. Maar zo pessimistisch zijn wij gewoon.

[0:38:45] Dankuwel mevrouw krijgen. Nu wordt het wel. Tenslotte.

[0:38:48] Gaat uw gang?

[0:38:50] Misschien heel concreet dan van voor het komende jaar

[0:38:54] vindt het cda dan dat die luchtverkeersleiders daar nog steeds betaald moeten gaan zitten. De boel draaiende houden want daar hebben we het over of zegt het cda nou echt pas op de plaats en dan als het ooit nog open moet dan dan tuigen we dan wel weer de boel op.

[0:39:12] Meneer grimm.

[0:39:12] Voorzitter, ik ik wat mij betreft gaan we nu echt

[0:39:17] de diep. Wij sturen vragen op de op de stuurgroep de wat vraag en hoeveel en waar precies dat personeel zit dat volgens mij zijn we er ook helemaal niet gaat de discussie niet over wat ons betreft gaat lelystad airport op de korte termijn niet open lijkt ons onverstandig. Er wordt hard gewerkt aan de verduurzaming van de luchtvaartsector. Er zijn meerdere voorwaarden gesteld. Het lijkt er niet totdat die voorwaarden gehaald worden en dat is wat ons betreft de huidige stand van zaken van van lelystad airport. Dat lijkt niet. Dat lijkt niet dichtbij.

[0:39:47] Dankuwel. Dan was een vraag van meneer balken. Tot slot. Dat zal echter. Tot slot, denk ik. Meneer barker.

[0:39:55] Dankuwel. Voorzitter, nog heel even doorgaan. Inderdaad op lelystad airport, want de heer crul zegt het is onverstandig op dit moment en ik ik wil even een slagje dieper gaan is de heer crul het met met d zesenzestig eens dat

[0:40:11] de dat er geen laagvliegroutes mogelijk moeten zijn bij lelystad airport.

[0:40:18] Meneer krol,

[0:40:21] Voorzitter, volgens mij was dat ook een van de voorwaarden waar mijn voorganger over gesproken heeft inderdaad.

[0:40:27] Dus eerst routes dankuwel dus eerste laagvliegroutes

[0:40:32] oplossen voordat lelystad airport open kan.

[0:40:37] Meneer kraft,

[0:40:38] Dat. Dat klopt.

[0:40:41] Dankuwel. Dan geef ik u graag de ruimte om uw betoog te vervolgen. Gaat uw gang.

[0:40:46] Dankuwel. Voorzitter, het cda is van mening dat we ons in het debat teveel blind staren op de discussie krimp of groei. Wij vinden die discussie eigenlijk te beperkt al langere tijd bij het cda voor een ander systeem. We moeten uitgaan van welke mogelijkheden en ruimte de bestaande normen en vergunningen op het gebied van milieu, klimaat en geluid ons bieden en de minister heeft het over een nieuwe balans. Maar wat ons betreft is dat nog steeds iets te vaag. Graag hoor ik van de minister ook in oog met wat er de afgelopen week gebeurd is of hij gewoon nog streeft naar maximaal vierhonderd veertigduizend vluchten en zo ja, hoe het stadsbelang daartoe er precies uitziet.

[0:41:19] Voorzitter, de single european sky is een van een nieuwe manieren waarop richting de nieuwe balans gekomen kan worden. Er wordt echter hier te weinig voortgang geboekt,

[0:41:27] zou de minister op willen reflecteren hoe hij de komende tijd juist op dit onderdeel voortgang denkt te gaan boeken

[0:41:34] dan voorzitter, wat betreft het c o. Twee plafond wordt de referentie situatie gebruikt van zeshonderd vijfendertig duizend vliegbewegingen per jaar, waarvan vijf, honderd achtendertigduizend op schiphol per tweeduizendvijfendertig. De referentie gaat dus al uit van groei en meer emissies ten opzichte van het huidige aantal is de minister bereid de effecten ten opzichte van piekjaar tweeduizend negentien of vandaag de dag in kaart te brengen, zodat duidelijk is wat de toename precies is en wil de minister tevens in kaart brengen hoe de capaciteit van enkele aanvliegroute veranderd door gebruik van het nieuwe stijgende profiel.

[0:42:06] Voorzitter, we hebben niets aan nog meer tegenover elkaar staan in de rechtszalen

[0:42:10] en zou de minister daarop willen toelichten hoe bijvoorbeeld ook de luchtvaartmaatschappijen bij de verdere uitwerking van het c o twee plafond. Nou echt betrokken worden

[0:42:18] en hetzelfde geldt voor de verschillende vormen van sturing. Hoe gaat de minister de duurzame luchtvaart tafel betrekken?

[0:42:24] Voorzitter, we zijn ook benieuwd hoe wordt omgegaan met grote onzekerheden. In de toekomstige energiemix van de luchtvaart worden alle technologieën gefaciliteerd. Welke investeringen worden gedaan in benodigde infrastructuur en beschikbare ruimtes in de havens?

[0:42:38] Welke stappen neemt het kabinet om te voorzien in het te verwachten. Extra vraag naar duurzame biobrandstoffen

[0:42:44] en welke stappen en het kabinet om te voorzien in de grote vraag naar waterstof die met name tussen twintig, dertig en twintig. Dat kan ontstaan.

[0:42:51] Er is al een paar keer naar verwezen, maar ook wij als cda ziet grote kansen bij luchthaven eelde voor een waterstof centrum.

[0:42:57] Wat is de visie van het kabinet. De rol van nederland in het produceren van de benodigde duurzame brandstoffen en welke ambitie heeft het kabinet op dit punt voor de nederlandse havens? In hoeverre zijn die havens eigenlijk voorbereid op de transitie naar duurzame brandstoffen dan voorzitter als als nieuw kamerlid en als nieuwe woordvoerder dans sponsor vulpen portefeuille. Dan ga je vooral veel in gesprek en luister je. Ik heb de afgelopen periode heel veel gesproken met verschillende organisaties. De luchtvaartsector en daar eigenlijk een rode draad in ontdekt.

[0:43:25] Zij zij stellen zonder uitzondering dat zij in meer meerdere mate last krijgen van een toenemende regeldruk.

[0:43:32] Het is zelfs zo nijpend dat zij soms meerdere personen fulltime nodig hebben om de continu veranderende beleidsregels kaders en richtlijnen te interpreteren voor hun bedrijfsvoering.

[0:43:43] Hoewel dit natuurlijk nog niet de diepte ingaat, ben ik wel benieuwd of de minister zich herkent in het beeld

[0:43:49] dan. Voorzitter,

[0:43:51] als laatste het elektrische taxi uit meerdere recente onderzoeken is gebleken dat er met relatief eenvoudige ingrepen nog veel winst is te behalen bij het verduurzamen van de grondgebonden activiteiten op schiphol

[0:44:02] en met dank aan mijn collega's houts is in het verleden een motie aangenomen om concrete afspraken te maken over ambitieuze uitrol van elektrische taxi op een ieder geval de luchthavens van nationale betekenis. Het bestaande doel is om elektrische taxi de norm te maken vanaf twintig, dertig. Daarom. Voorzitter, als laatste twee vragen

[0:44:20] kunnen we hier niet iets ambitieuze mee omgaan dan twintig, dertig. En waar blijven de acties ter uitvoering van deze motie? Tot zover. Voorzitter.

[0:44:27] Dankuwel. Meneer crul.

[0:44:29] Dan gaan we over naar de heer de hoop namens de partij van de arbeid gaat komen.

[0:44:33] Dank voorzitter decennialang kregen we te horen dat schiphol de grote motor van onze economie is het kon niet op de plofkip met de zogenaamde gouden eieren

[0:44:43] en dat heeft zo zijn consequenties gehad of het nu gaat over arbeidsvoorwaarden, geluid stikstof fijnstof of c o twee. De maatschappelijke grenzen zijn jarenlang overschreden door schepen schiphol

[0:44:54] en de onverzadigbare onverzadigbare drang naar meer groei is maatschappelijk onwenselijk en dat betekent het belangrijkste stap die gezet moet worden voor de verduurzaming van de luchtvaart in nederland gewoon krimp is en ik ben ook blij dat dit kabinet en deze minister dat inzien,

[0:45:10] want niet alleen voor het klimaat, maar ook voor een gezonde leefomgeving van heel veel nederlanders is een daling van het aantal vluchten vanaf schiphol noodzakelijk.

[0:45:18] Dat bleek onlangs wederom uit de rapportages van tno over zeer zorgwekkende stoffen. Collega's van raan had het er ook al over. Hierin stond dat vliegtuigen nog meer kankerverwekkende materialen uitstoten dan eerder gedacht. Juist wanneer motoren niet op volle kracht draaien op de grond in de rapportages onderstreept dat in de buurt van werknemers vliegtuigen, motoren zoveel mogelijk uit zouden moeten staan. Vliegtuigen moeten zo spoedig mogelijk versleept worden en motoren op de grond uitlaten staan.

[0:45:44] Wat kan de minister doen om dit maximaal is zo snel mogelijk te faciliteren. We moeten echt meer kracht zetten voor gezonde leven.

[0:45:51] De omgeving,

[0:45:53] En ook werknemers.

[0:45:54] Voorzitter, hoezeer de pvda een duurzame luchtvaart toch vooral toekomstmuziek ziet, is het vanzelfsprekend wel een belangrijk element in het beperken van de opwarming van de aarde. De luchtvaart is verantwoordelijk voor vierenhalf procent van het totale c o twee uitstoot in nederland. Dat blijkt lastig te verduurzamen

[0:46:12] waar verduurzaming in veel sectoren als sneeuw voortvarend gaat blijft de luchtvaart hartstikke stilstaan actie is nodig en dat begint met eerlijk verdelen van de lasten

[0:46:21] en dan vind ik het natuurlijk niet te verkopen dat mensen die afhankelijk zijn van de auto bij een werk flinke accijns betalen terwijl artiesten rijke ondernemers topsporters in influencers wegkomen met nul procent belasting op kerosine in hun privé jet. Het liefst schaffen wij zo snel mogelijk deze idiote vruchten af.

[0:46:40] Per passagier zijn ze bovendien ook het meest vervuilend en vaak zijn dit vluchten van zeer korte afstand. Daarom pleit ik vandaag samen met groenlinks voor een ego belasting een forse belasting op de aids en kerosine voor privé jet vluchten. Wij willen gewoon dat deze stoerdoenerij het liefst vandaag nog een halt toe wordt geroepen. Maar zolang er nog geen verbod is, willen wij dus een ego belasting invoeren voor privé-vliegtuigen is de minister het met ons eens dat een dergelijke ego belasting wenselijk is en hoe wil de minister ervoor zorgen dat ook alternatieven voor kortere afstanden zichtbaar zijn. Ik zag laatst bijvoorbeeld bij lufthansa dat ze daardoor werken met combi tickets dat je eerst ziet dat je een stuk met de trein kunnen doen en dan nog noodzakelijk gedeelte met het vliegtuig als het echt niet anders kan, wil de minister ook in gesprek gaan met schiphol. Om dit soort initiatieven verder te stimuleren

[0:47:31] in de discussie over groei of krimp van de luchtvaart. Luchtvaart worden allerlei groepen belanghebbenden genoemd, maar de mensen die het werk op de luchthaven uitvoeren, komen nauwelijks aan bod. Net als de sp las ik ook hetzelfde bericht en dat deel ik van harte dat we te vaak horen van rechtse partijen dat schiphol werknemers belang zou hebben bij groei van de luchtvaart, terwijl de werkelijkheid echt anders ligt de vliegen, maar concurreert op lage ticketprijzen en design te bereiken door de kosten op arbeid tot een minimum te beperken. Groei van de luchtvaart levert dus geen goede banen op mijn soort voor een hoge werkdruk en houdt die lonen te laag. Gezien de grote krapte op de arbeidsmarkt zal een krimp op dit moment niet leiden tot een groot verlies aan personeel. Het is nu dus het moment om te zorgen voor een duurzame krimp met kwalitatief goede banen.

[0:48:18] Op dit moment is er ook een grote groep schiphol medewerkers die waarschuwt dat er nu al te weinig personeel om het huidige aantal vluchten op een verantwoorde en ook veilige manier af te handelen. Daar hebben we in de vorige debatten ook al aandacht voor gevraagd. Die situatie vind ik echt onacceptabel. Op dit moment. Economische belangen mogen niet ten koste gaan van de gezondheid en ook de veiligheid van werknemers kan de minister vertellen hoe het er nu voorstaat met de arbeidsomstandigheden en de werkdruk van het personeel, en met name voor het personeelstekort in de afhandeling geld dat schiphol, luchtvaartmaatschappij en afhandelen waren nog steeds naar elkaar wijzen. Het is door dit getreuzel, net als vorig jaar nog maar de vraag of het geplande aantal vluchten voor de komende maanden nog wel verantwoord is. Gezien de aankomende meivakantie moet dit snel duidelijk worden.

[0:49:03] Dat is ook in het belang van de reizigers. Voor de lange termijn moeten de normen komen voor een minimum personeelsaantallen en maximale werkdruk die zorgen dat de kwaliteit in plaats van de kwantiteit centraal komt te staan in de luchtvaart ziet de minister mogelijkheden om dit in het beleid op te nemen. Dank.

[0:49:19] Dankuwel. Meneer de hoop dan is een vraag van de heer eppink aan meneer eppink.

[0:49:23] De voorzitter, ik ben toch wat geschokt

[0:49:25] door het woord gebruik van de heer de hoop. Hij spreekt over een ego belasting en spreekt vervolgens over lage lonen en dergelijke. Ik denk dat heel veel mensen bij schiphol met veel plezier werken met grote inzet en misschien mag ik hem erop wijzen. Voor zover dat niet bekend is dat de enige die die lonen heeft verlaagd. Op schiphol was de vorige president directeur van schiphol zijn partijgenoot, de heer ben, schop.

[0:49:55] Ik hoor geen vraag. Meneer eppink. Maar meneer de hoop die mag erop reageren. Er was een vaststelling. Oké meneer de hoop gaat uw gang.

[0:50:03] Naar een stel ik ook vast voor de heer epping dat ik samen met de heer koerhuis degene was die bands groep naar de kamer toe. Dus ik denk dat hij daarmee wel doorhebt hoe kritisch ik was op het beleid van schiphol en dat maakt mij geen bal uit wat voor politieke kleuren, voorzitter of een precedent. Voor wat voor organisatie heeft die zit daar in de rol op dat moment onafhankelijk of in die zin onafhankelijk namens een bedrijven niet namens een politieke partij en dat is op heel veel plekken zo op dit moment is de heer. Als je er ook voorzitter van de duurzame luchtvaart tafel naar de ziet

[0:50:33] van nee maar dat eerlijk gezegd want u stond wel toe dat dat even op die manier gezegd werd alsof die lid van de partij van de arbeid was of als alsof je dat als pvda op dat moment deed. Daar heb ik moeite mee.

[0:50:45] U heeft uw punt gemaakt? Jazeker.

[0:50:47] Ik noem nog antwoord geven op de vragen.

[0:50:49] Er was een vraag welke vragen over.

[0:50:52] Wegenbelasting en daar schrok de heer eppink van. Ik schrik ervan dat er twaalf, honderd, twaalfduizend, honderd zesenzeventig privé vluchten afgelopen jaar waarin nederland en dat zijn veelal korte vluchten, vluchten van antwerpen naar amsterdam van amsterdam naar londen van amsterdam en brussel. En als daar geen extra belasting over wordt betaald. Ik vind ik vind het echt bizar als we met z'n allen zo veel last hebben van de luchtvaart dat iedereen altijd nederland voor heel veel vervuiling betaald. Maar dit soort onnodige vluchten dat daar geen cent vervuiling over betaald wordt. Dat vind ik egoistisch en ik vind dat daar een fatsoenlijke last op mag komen te liggen en forse belasting is wat ons betreft.

[0:51:33] Dan ook absoluut nodig. Dankuwel meneer koerhuis.

[0:51:37] Ja. Dankuwel voorzitter, ja tegen de heer hoop haalt het haalt het terecht denk ik. We hebben goed samen opgetrokken in het twee keer naar de kamer halen van de heer ben schop in de tweede keer inderdaad is er is hij opgestapt zelfs. Maar nu hebben we de heer. Nu hebben we nu hebben we de heer zondag. Nu hebben de heer. Er was geen doel op zich. Nee, dat klopt. Was een vaststelling zoals die heb ik niet zegt. Goede vraag. Ja. Nu hebben we een nieuwe schiphol topman. De heer zondag kunnen we weer samen optrekken om hen naar de kamer te halen want hij was hier in de commissie bij de commissie szw, maar ik zou graag naar de commissie en w halen, want ik ben op werkbezoek geweest in de bagagekelder weet niet of de heer de hoop is geweest. Anders zou ik zeer aanbevelen, want ik schrik wat ik daar heb gezien.

[0:52:21] De arbeid. De arbeidsomstandigheden zijn er niet goed wat ik in de hoorzitting. Vorige week heb begrepen is dat op het plots platform het nog erger is

[0:52:28] en de lonen gaan niet omhoog van die mensen. Dus ik zou best wel graag weer met de heer de hoop samen optrekken om om de heer zondag dankuwel.

[0:52:38] Heldere vraag een ja of nee volstaat denk ik. De heer de hoop. Ja. Kijk mooi dan meneer boot kan die nog een vraag aan u gaat uw gang.

[0:52:48] Over die je ego belasting vind wel ik vind het wel een aardig plan. Maar ik vraag me dan af als het mensen zijn die waarschijnlijk toch wel kunnen betalen en je gaat er een hogere belasting op lekker moeten we dan dat soort vluchten die je makkelijk met de trein kan doen niet gewoon verbieden.

[0:53:04] Dankuwel. Meneer hoop.

[0:53:06] Voorzitter, ik ben het helemaal eens met de heer bouwt kan voor voelt. Ik zou het liefst vandaag nog verbieden, maar zolang het nog niet het geval is, zou ik het echt zwaar willen belasten vanwege de vervuiling die het veroorzaakt. Ik moet eerlijk zeggen ik heb niet de illusie dat de mensen met deze vermogens daardoor per se minder gaan geen gebruik gemaakt van die privé vluchten. Ik hoop dat het iets van een effect heeft. Maar ik vind zolang dat bestaat hier dat zeer zwaar moeten belast, want het is heel vaak totaal over om

[0:53:35] heel vaak totaal overbodig, maar vooral ook heel erg vervuilend en dat vind ik niet.

[0:53:39] Wenselijk dankuwel. En dan heeft dat weer een interruptie uit lokt van de heer eppink. Meneer eppink.

[0:53:47] Ja. Voorzitter, de heer de hoop spreekt voortdurend over privé vluchten als het hier alsof het hier gaat om superrijken die maar een beetje rondvliegen voor hun plezier, maar er zijn meestal na. Ik heb gehoord. Zakenvluchten en dat is voor mensen die zaken doen en die mobiliteit nodig hebben en die daar ook voor betalen. Dus is hij niet bezig om eigenlijk die sector van zakenvluchten te demoniseren door een bepaald etiket op te plakken en dan zou ik graag zien. Voorzitter zich aan de feiten houdt.

[0:54:17] Wel meneer de hoop.

[0:54:20] Groot gedeelte is inderdaad zaken vluchten, maar ook ontzettend overbodig. Heel vaak

[0:54:24] is echt in coronatijd gezien hoeveel de mogelijk is om te zoomen in plaats van te schroeven.

[0:54:30] Ik bedoel kom op. Dat heeft in de praktijk echt wel bewezen dat heel veel van die vluchten niet nodig zijn. En als ze wel nodig zijn. Je kan ook businessclass vliegen. Er zijn tal van mogelijkheden om een bepaalde plek terecht te komen. In deze privé vruchten zijn relatief zo vervuilend dat ik het echt echt gewenst vindt om zwaarder te belasten en ik zie dus geen enkele manier of geen enkele reden waarom we dit niet niet zouden moeten willen. Ik vind het ik vind het praktijken die niet meer van deze tijd zijn in die heel snel moeten.

[0:55:00] De aanpakken dan wel meneer de hoop dan gaan we door naar de volgende spreken van de zijde van de commissie. Mevrouw kreuger van groenlinks, gaat uw gang, mevrouw kruger.

[0:55:08] Dankuwel. Voorzitter, en bij het debat over verduurzaming van de luchtvaart is het alleen maar logisch om als eerste met de noodzakelijke krimp te beginnen, want helaas op korte termijn is minder vliegen. De enige manier om al die schadelijke effecten van de luchtvaart adequaat tegen te gaan. De minister heeft ons net gemeld in beroep te gaan tegen de uitspraak van het kort geding van de klm met betrekking tot experimenteer regeling. Hij zegt de uitspraak is niet in het belang van de omwonenden en enerzijds wil ik hem bedanken voor de inzet. Maar wat betekent dat nou eigenlijk voor de krimp naar vierhonderd veertigduizend vluchtte. Want is dat niet wat echt in het belang is van een wonen of nog veel grotere krimp en die experimenteer regeling. Hoe erg is die in het belang van omwonenden. Als er toch eigenlijk met al die handhaving punten wordt ge bewogen.

[0:55:56] In welk tempo gaat hij de balanced approach doorlopen om de krimp van vier, veertig te tot om tot die krimp te komen en de allermeeste overlast en allermeeste gezondheidsschade komt van de nachtvluchten en ook schiphol heeft zich nu achter ons voorstel voor nachtsluiting van schiphol geschaard en de raad van state was in reactie op onze initiatiefwet duidelijk. De balans approach moet ook hier gevolgd worden, want het mogen veroorzaken van overlast behoort kennelijk tot het eigendomsrecht van de luchtvaartmaatschappijen en wij willen de minister vragen. Breng ook een nachtsluiting van schiphol een stap verder door die balans de broodjes in te zetten. Help schiphol een betere buurt te worden. Voorzitter,

[0:56:39] dat krimp onvermijdelijk is. Dat is duidelijk. We moeten de impact van de luchtvaart terugdringen. Wat zijn de stappen naar een systeem waar meter beleving en geluids spieken echt een plek hebben we dreigen nu weer op basis van toch een papieren werkelijkheid die vierhonderdveertig duizend vluchten te gaan. We kunnen er vervolgens groei van stillere vliegtuigen mogelijk te maken, terwijl meer stillere vliegtuigen onherroepelijk tot meer overlast leiden. We moeten de luchtvaart laten passen in wat kan niet de handhaving punten verschuiven tot het past op papier

[0:57:14] dan c o twee. Ik ben blij dat de minister c o twee plafond in voorbereiding heeft per luchthaven. En dan in lijn met wat nodig is voor de klimaatdoelen dus niet op basis van groei en ik zie uit naar de verdere stappen. Wat groenlinks betreft, is het cruciaal dat de luchtvaart, net als andere sectoren evenredig bijdraagt aan het verminderen van uitstoot. Dat gaat om c o twee, maar ook om stikstof. Vandaar ook dat lelystad airport absoluut niet open kan. Maar brengt me wel op het volgende punt. Wanneer krijgen we eens kamer eindelijk duidelijkheid over het referentiejaar voor het schiphol kan hanteren voor stikstof uitstoot dus voor hoeveel uitstoot boete naar boeren worden opgekocht. Want hoe kan het nou dat er wel geld wordt uitgegeven, terwijl wij als kamerlid transparantie niet krijgen. Dat moet toch gewoon duidelijk kunnen worden. Dan is er onderzoek gedaan naar aanleiding van onze motie over de niet c o twee effecten van de luchtvaart omdat die gigantisch zijn met name op langeafstandsvluchten. Twee keer zoveel uitstoot drie keer zoveel lees ik excuses. Maar de effecten concentreren zich op een klein aantal vlucht en ik wil heel graag weten welke dat zijn en of we daar dan specifiek beleid op kunnen maken. Routes vliegt hoog tussentijd van de dag. Het weer wat zijn de factoren. En hoe kunnen we daarop gaan sturen en kunnen we nu in europa en ikea verband een basis leggen om dit internationaal te gaan doen. Zeker. Nu blijkt dat zuiverder een brandstoffen tot minder condens leiden, moeten we dus de eisen aan brandstofkwaliteit aanscherpen. Daar is een meer winst in dan in de bijmenging neemt de minister dit mee naar europa voor de bie. Joe joe gesprekken, voorzitter, over de uitstoot van zeer zorgwekkende stoffen naar aanleiding van vragen, met name van ook collega's van raan is duidelijk geworden dat schiphol een gigantische bron is van giftige kankerverwekkende stoffen, zoals bijvoorbeeld formaldehyde twee duizend keer meer dan de norm. Het is volstrekt bizar dat de luchtvaart is uitgezonderd van de minimale satie verplichting. Als je gevaarlijke stoffen uitstoten. Ben je verplicht om die uitstoot zo klein mogelijk te laten zijn. Simpel. Dus gaat de minister deze bizarre loop hoe repareren en gaat de minister nu de impact van die uitstoot op blootstelling voor werknemers en omwonenden snel onderzoeken met meetpunten vooral op het platform. Want dat het de stad in waait is één ding. Maar mensen staan letterlijk

[0:59:40] naast die giftige uitstoot en ik ben ook heel erg benieuwd wat de zeer zorgwekkende stoffen emissies zijn van andere brandstoffen die ingezet gaan worden. Kan de minister dit laten onderzoeken dan tot slot. Voorzitter, de privé jets. We hebben het allemaal vaker in deze kamer over dat klimaatbeleid rechtvaardig moet zijn als er iets niet rechtvaardig is, is dat we de luxe. De meest luxe uitstoot in nederland. Dat dat ongebreideld door kan groeien en dat dat niet fatsoenlijk belast is en dat deze minister zoekt naar manieren om daar paal en perk aan te stellen. Wij zien dat schiphol nu wil dat er ruimte aan privé wordt ingeperkt aan banden wordt gelegd. Alleen kan schiphol dit alleen af of wat is daarvoor nodig qua regelgeving van deze minister en in de tussentijd is de minister bereid om naar de ego.

[1:00:32] In te kijken zitten.

[1:00:35] Dan gaan we door naar de volgende spreken. De zijde van de commissie heer balken van d zesenzestig. Gaat uw gang. Meneer bakker.

[1:00:41] Dankuwel. Voorzitter voorzitter, word je niet door de hond gebeten. Dan wordt door de kat gekrabd. Ik kan me voorstellen dat de omwonenden van schiphol heel sterk dat gevoel hebben deze dagen. Want de eerste stap van het krimp besluiten heel moedig besluit van deze minister wordt nu al van tafel geveegd.

[1:00:59] Het inzetten van de experimenteer regeling leek een quick fix maar lijkt juridisch niet houdbaar. Een paar vragen aan de minister hierover heeft de minister eerder signalen ontvangen vanuit zijn ministerie dat de experimenteer regeling hier waarschijnlijk niet voor kan worden ingezet

[1:01:16] en de ilt eerder juist dat het anticiperend handhaven door een rechter zou kunnen worden beëindigd. Er is namelijk nog steeds geen zicht op het wettelijk verankeren van het nieuwe luchthaven. Een verkeersbesluit

[1:01:29] kan de minister verduidelijken hoe dit zit en hoe rijmt hij dit met de uitspraak van de vorige week

[1:01:35] en is dit ook iets wat de minister zal inbrengen in het aangekondigde hoger beroep.

[1:01:42] De echte verliezers van deze rechtszaak zijn de omwonenden. Hoe gaat de minister zich inzetten om omwonenden beter te beschermen tegen overlast. Voorzitter, nachtvluchten. Juist die kunnen een groot verschil maken en d zesenzestig zet zich al jaren in voor het verminderen van deze nachtvluchten. Schiphol heeft nu zelf een mooi voorstel gedaan. Niet meer starten tussen middernacht en zes uur en niet meer landen tussen middernacht en vijf uur. Een goede eerste stap.

[1:02:10] Ik kan de minister toezeggen deze inzet over te nemen en zo. Ja, hoe gaat het zich concreet hiervoor inzetten

[1:02:16] en wanneer zou dit voorstel gerealiseerd kunnen worden,

[1:02:19] kan de minister met schiphol in gesprek gaan om te onderzoeken of de nachtsluiting ook uitgebreid kan worden naar het tijdvak waarin schiphol nu het nacht regime hanteert. Dat betekent tussen elf uur 's avonds tot zes uur s ochtends

[1:02:33] of zoals wij het graag zouden zien. Maar wat volgens de wet geluidshinder geldt als de nacht periode van elf uur tot zeven uur s ochtends en zo ja. Kan de minister dan ook hierbij verduidelijken hoe hij zich hiervoor gaat inzetten en kan de minister daarnaast alsnog toezeggen binnen de balans de broodjes. Het aantal nachtvluchten naar ratio mee te laten krimpen als minimale stok achter de deur.

[1:02:59] Voorzitter, schiphol heeft meerdere goede voorstellen gedaan om de leefbaarheid te verbeteren en onnodige c o twee uitstoot tegen te gaan.

[1:03:07] Ik kan de minister reflecteren op de diverse voorstellen van schiphol en kan hij daarbij ook ingaan op de inzet van zijn ministerie hierop.

[1:03:17] Voorzitter, het c o twee plafond. De luchtvaart moeten verder verduurzamen en daarom is het ontzettend goed dat het c o twee plafond per luchthaven. Er gaat komen van een d zesenzestig motie naar een ambitie in het coalitieakkoord, maar veelzijdig onderzoek en nu dit besluit. Deze beslissing biedt zekerheid aan de sector en die zekerheid moet leiden tot meer investeringen van de sector in verduurzaming.

[1:03:42] De minister geeft in zijn brief aan dat ook de overheid met aanvullend beleid extra verduurzaming kan stimuleren. Kan de minister dit verder verduidelijken? Op welke manier wordt hierop ingezet en kan de minister toezeggen de kamer op de hoogte te houden van het vervolgproces met ten minste één voortgangsbrief per kwartaal.

[1:04:02] Meneer bakker. Dus een korte interruptie koerhuis.

[1:04:06] Volgens mij gaat de heer bakker nu iets.

[1:04:08] De microfoon even uitzetten.

[1:04:11] Want volgens mij gaat de heer bauke nu iets te snel. Want volgens mij. We hebben inderdaad in het coalitieakkoord het c o twee bijvoorbeeld afgesproken met wat de kop is op europees beleid. Maar in ruil daarvoor kunt terugsluizen van de van de van de ticket belasting. Ik zie die terug met ticket belasting zie ik nog niet. Dus hoe kan de heer balkende zo snel concluderen dat het c o twee bevonden.

[1:04:29] Dus meneer barker.

[1:04:32] Dankuwel. Voorzitter, allereerst het c o twee plafond is geen kop op het europees beleid. Het c o. Twee plafond is een borging instrument tussen instrument om te waarborgen dat wat we met elkaar hebben afgesproken in de luchtvaartnota en dat voortkomt uit europese afspraken dat we die ook halen

[1:04:51] dus even heel duidelijk om dat goed neer te zetten. We hebben een brief van de minister ontvangen over het c o twee plafond. Dat is een uitwerking van het coalitieakkoord en ik zeg in mijn betoog dat ik heel blij ben dat die minister met dit voorstel komt om ervoor te zorgen dat de sector zekerheid krijgt.

[1:05:08] Dankuwel. Dan is er een vraag van de heer elkaar hadden we al met elkaar.

[1:05:14] Voor zover ik heb al het belang benadrukt van het behoud van banen in de luchtvaartsector.

[1:05:20] En nu hoor ik twee coalitiepartijen die het niet eens zijn over verduurzamingsmaatregelen omdat een andere daaraan gekoppelde afspraak, namelijk dat de opbrengsten van de vliegtaks dat die niet teruggaan naar de sector. Ik weet het goed gemaakt. Wat als jullie nou luisteren naar fnv fnv zegt richten fondsen

[1:05:38] vul dat met geld wat bedoeld is om banen te behouden en waarschijnlijk zullen we daar nooit gebruik van hoeven te maken omdat de werkdruk nu zo hoog is dat een bescheiden krimp helemaal niet tot baan verliezen leiden. Maar mocht het nodig zijn, hebben dan toch een fonds om werkgelegenheid te behouden. Waarom zetten jullie en d zesenzestig levert de minister van financiën zet u dat geld van een vliegtuig nu niet niet in om banen in de luchtvaartsector te behouden. Ook in in de tijden die komen gaan.

[1:06:04] Dankuwel. Meneer bakker.

[1:06:05] Dankuwel. Voorzitter, ik zou willen dat de luchtvaartsector zijn eigen broek kan ophouden. Ik vind ook belangrijk dat de hoogwaardige banen in de luchtvaartsector die we hebben dat we die kunnen behouden. Ik vind het ook belangrijk dat de sector en ict het heel goed, zeg ik via de voorzitter tegen de heer alkaya wij hebben te lang gewerkt met een model van goedkoper en nog goedkoper en op die manier heel veel vluchten binnengehaald. Je ziet ook een explosieve groei van de luchtvaart voor corona. Ik denk dat we daar van af, moeten we moeten. Ik vind dat we toe moeten naar een nederlandse luchtvaartsector die duurzaam is en die werkt met hoogwaardige banen dan uw voorstel over een fonds. Kijk als er en dat hebben we in in meerdere gevallen bij de klimaattransitie bij de energietransitie gezegd als

[1:06:53] als niet iedereen dit kan meemaken, moeten we mensen daarbij helpen. Maar ik vind het oprichten van een fonds en daarna gaan kijken of het nodig is niet de goede volgorde. Laten we eerst ervoor zorgen dat de sector zijn broek kan ophouden met hoogwaardige banen gaat verduurzamen. En als daar hulp bij nodig is. Dan ben ik de eerste die daar naar wil kijken.

[1:07:15] Dankuwel. Helaas zijn uw interrupties op. Dan ga ik koerhuis voor zijn laatste interruptie.

[1:07:21] Ik vond het opzich wel interessant wat de heer elkaar kijken of we er samen uit kunnen komen. Ik wil het wel even proberen de heer bauke pleit voor krimp van de luchtvaart. Ik pleit voor groei van de.

[1:07:33] De luchtvaart. Daar gaat lukken denk ik.

[1:07:35] Maar niet alleen allerlei ga. Laat ik het proberen we leven in een rechtsstaat een rechter heeft gesproken.

[1:07:42] Volgens mij een uitspraak die d zesenzestig ook vaak doet en de rechter heeft gesproken dat krimpt niet zomaar mag

[1:07:47] kunnen we niet eens kijken of we samen kunnen werken in overleg met omwonenden in overleg met luchtvaartmaatschappijen in overleg met schiphol kijken of ons kunnen houden die uitspraak van de rechter en kijken of we samen kunnen uitkomen. En om de woorden van het cda te gebruiken zonder juridificering om op vijf, honderd duizend vluchten te blijven,

[1:08:07] Meneer bij de coalitieonderhandelingen lijf in het commissiedebat.

[1:08:10] Vaart. Voorzitter, om de heer koerhuis zegt een hoop dingen om te beginnen, zegt die van de heer balken is voor stander van krimp van de luchtvaart. Ik wil de heer koerhuis eraan herinneren dat het de minister is en dit kabinet en dit is toevallig een minister van zijn eigen politieke kleur die moedig besluit genomen heeft tot krimp van de luchtvaart, niet omdat we krimp zo fantastisch vinden want dat vind ik ook niet. Maar omdat het noodzakelijk is, omdat we omwonenden van schiphol. Want daar dat is de aanleiding van deze krimp omdat omwonenden van schiphol jaar na jaar iets beloofd is dat niet waargemaakt. Dus ik had het lijstje bij een knmi. Ik kan een de heer koerhuis toesturen jaar na jaar af. Het afgelopen decennium

[1:08:54] is omwonenden iets beloofd. En als je een debat wil hebben over wat er misgaat tussen inwoners van nederland in de politiek. Dan is dit het dat wij zaken beloven die we niet waarmaken.

[1:09:06] En nu is er een uitspraak van de rechter die hebben we allemaal te respecteren. Maar ik juich het wel toe dat deze minister ook nu weer de moed heeft om in hoger beroep te gaan.

[1:09:17] Tegelijkertijd heb ik ook vragen aan de minister. Hoe gaat u ervoor zorgen dat de situatie van omwonenden beter wordt

[1:09:25] en dat was ook de reden waarom. Ik vroeg had u al signalen dat deze quick fix dat het niet zal halen,

[1:09:32] is ook heel belangrijk.

[1:09:34] Dankuwel meneer barker. Dan gaan we naar de hoop die heeft ook een vraag aan u gaat uw gang.

[1:09:37] Dank. Voorzitter, een interessant om te constateren dat de heer bauke, wat de luchtvaart betreft, op de pauze knop wil drukken en de heer koerhuis wil versnellen. Maar dat daar gelaten. Voorzitter, ik ben op blij met het verhaal van d zesenzestig, maar ook omdat de heer bauke zelf zijn. Collega's van het cda, de heer crul interrumpeerde over lelystad airport was ik er ook wel benieuwd hoe d zesenzestig inmiddels moeder genoeg is om daar duidelijkheid over te geven.

[1:10:04] Dankuwel gaan vragen. Meneer barker.

[1:10:06] Ja. Voorzitter, we zijn koersvast op lelystad. We hebben steeds gezegd drie voorwaarden voordat lelystad airport open kan alleen als overloop luchthaven geen stikstofprobleem en het probleem met de laagvliegroutes moet zijn opgelost en dat zijn de voorwaarden die wat ons betreft nog steeds gelden. Ik zie overigens niet dat een oplossing heel dichtbij is.

[1:10:28] Dankuwel. Meneer bakker. U vervolgt uw betoog gaat uw gang.

[1:10:31] Dankuwel voor de excuses.

[1:10:33] Ik zie dat de heer graus ook nog een vraag aan meneer graus. Gaat uw gang.

[1:10:37] De voorzitter? De voorzitter, ik hoorde naar boven zeggen dat het al jarenlang met name van d zesenzestig. We moeten naar een duurzamere luchtvaart toe. Maar als we ergens een duurzame luchtvaart hebben dan is een nederland. Klm was al een investeren investerend stillere zuinigere kisten

[1:10:53] biobrandstoffen zelfs op waterstof wagens op is, volgt dat alle andere landen ermee begonnen als ze krijgen jaarlijks bijna een prijzen zitten altijd in de top drie zijn een paar keer eerste geworden. Wat moet nu nog meer van onze blauwe vogels volmacht worden. Wat wat moet nog meer verduurzamen wat ze nu doen ten opzichte van de wereld. Want het is c o, twee stopt niet bij een grens. Dus wij gaan wij onze mensen die vooroplopen onze lucht te houden als onze airlines. Waarom gaan we die om zeep helpen?

[1:11:23] Dankuwel de blauwe aan had de heer graus het bezwaar manier waarop.

[1:11:28] Ja. Dankuwel voorzitter. Ja hartstikke goed dat onze luchtvaart voorop wil lopen. Het is alleen niet genoeg.

[1:11:38] Dat is dat is het groot probleem, want klimaatverandering en het terugdringen van onze c o twee uitstoot. Dat is ook nog tijdgebonden en daarom is het zijn alle pogingen heel goed en moedig die ik ook aan. Ik ben een groot voorvechter van verdere verduurzaming van de luchtvaart elektrificeren, waterstof en synthetische kerosine. Ik ben ook voorstander van normeren van stimuleren.

[1:12:04] Wat mij betreft kunnen we dat niet genoeg doen. Ik zie ook een kans voor de nederlandse economie daarin als het gaat om het produceren van duurzame brandstoffen, maar eerlijk is eerlijk. Het gaat gewoon te traag en daarom zal ik blijven duwen en de duurzame kant op zonder de sector.

[1:12:20] Dat te maken. Dankuwel meneer graus.

[1:12:22] Meneer de vos te kijken als ik minister was, zou ik ook in de europese commissie zeggen jongens jullie ook. Maar eerst doen dan komt het allemaal terug mos. Maar we hebben al de meest veilige en klm is de beste qua veiligheid qua qua milieu technisch alles en alles zitten ze in de top drie. Dus waarom moeten we nu net

[1:12:43] zon en line een. Onze luchthavens kan straffen, terwijl de andere laat timmeren komen die labs van ze allemaal. Waarom moeten we onze mensen die onze veel geinvesteerd hebben. Ze hebben al zoveel gedaan aan veiligheid en milieu en ook voor omwonenden. Waarom moeten die nekslag het extra krijgen? Vlieg ticket de mobiele op milieuheffingen. Je wordt er helemaal helemaal.

[1:13:04] Misselijk van ook wel meneer graus meneer barker.

[1:13:07] Ja. Dankuwel. Voorzitter voorzitter, ik zou willen dat wij voorlopers zijn en dat de voorloper blijven op verduurzaming van de luchtvaart, maar laten we even heel eerlijk zijn krimp van onze luchtvaart die deze minister heeft ingezet.

[1:13:20] Dat heeft hij niet gedaan omdat vanwege de c o twee uitstoot. Dat komt echt over de overlast die de luchtvaart voor omwonenden veroorzaakt. Daar zal de minister zelfs zo meteen nog wat uitgebreider op ingaan omdat is aangetoond dat er heel weinig rechtszekerheid voor omwonenden is op dit moment in deze minister kiest de vlucht vooruit en zegt ik wil voorkomen dat de rechter dwingt tot er maatregelen en ik kiest er zelf voor om schiphol te doen. Kunstenaar naar eerst vierenzestig en daarna vierenveertig. Dat heeft nog helemaal niets met de c o twee uitstoot te maken. Ik wil wel even op zitten. Aangezien ik de vraag kreeg ingaan als het gaat om de c o twee uitstoot zijn we gebonden aan internationale afspraken. Nederland zet zich daar ook mede namens op aandringen van d zesenzestig voor in in vn verband. In europees verband doen we dat ook alleen wat zien we vanwege europese wetgeving mogen we niet verder gaan dan europa. Vandaar een borging instrument en we doen er alles aan om tot de kopgroep van europa te behoren. Maar het is niet zo dat wij dat wij al heel ambitieus c o twee klimaatbeleid hebben voor de luchtvaart. Deze krimp is ingezet omdat omwonenden.

[1:14:33] Die heel veel overlast hebben dankuwel meneer bakker. Tot slot,

[1:14:36] Nu is scala maar even gezegd we willen wat doen voor de omwonenden die zeven vier, zeven mooiste vliegtuig ooit gebouwd nog steeds blijven doen. Ook qua sound alles qua geur mooiste gebouw heeft klm als eerste gezegd van jongens verandert tappen allemaal dan behoeve van ook van omwonenden en ook van de milieunormen allemaal op. Maar waarom waarom moeten wij dan klm zo blijven straffen? En ik

[1:15:02] meneer de voorzitter,

[1:15:04] we moeten dat niet doen en dat ik zal een ander voorbeeld cameron. Volgens mij. Voorzitter,

[1:15:09] Interruptie, ik zou u een vraag.

[1:15:10] De visserij van onze vissers was de beste is ook door de europese unie om zeep geholpen liepen wolken voorop. Dan heeft de europese unie ook een zeep geholpen. Aan onze beste van onze beste wordt ook door de europese.

[1:15:22] Commissie moeten.

[1:15:23] Dat niet. Accepteer. De minister moet de vuist op tafel slaan dankuwel zo bang zijn, dan moeten we moeten niet meer accepteren wat daar gebeurt.

[1:15:31] Dankuwel. Meneer bakker.

[1:15:35] Dankuwel. Ik hoorde geen vraag. Uw betoog. Dus dus u kunt uw betoog vervolgen

[1:15:43] na die dan dan toch kort antwoord meten is weten. Ik denk dat het belangrijk is voor de omwonenden van schiphol dat er goed gemeten kan worden. En dan zie je al heel gauw dat er te veel overlast is en dat komt omdat de luchtvaart heel hard heel snel gegroeid is er dus ja tegen de heer graus, zeg ik jaar klm doet zijn best, maar er moet een tandje bij.

[1:16:11] Oké dankuwel dan meneer eppink nog een vraag.

[1:16:13] In aanmerking. Voor zover ik had reeds gezegd in mijn inleiding dat we toch het aantal klachten een beetje moeten relativeren. Als er zien dat vijfentachtig personen verantwoordelijk zijn voor honderd zevenenzestig duizend klachten en dat heb ik niet uit de niet bedacht ofzo. Maar dat komt uit het jaarrapport van het bewoners aanspreekpunt schiphol den bosch.

[1:16:36] Dan moet je toch de vraag stellen is dat is dat niet een industrie aan de voordeur zijn mensen gewoonweg elke dag maar klachten aan het neerleggen. Hoe echt is dat. Dus heb je heb je je veel klagers en dat veel klagers is natuurlijk ook een groot probleem en ik wil er toch eens horen wat er spreken daar zelf van vindt.

[1:16:53] Dankuwel. Meneer barker.

[1:16:55] Voorzitter, elke klacht is er één te veel want ik vind niet dat welke inwoner in nederland dan ook eerst moet klagen voordat hij zijn recht krijgt en dat is wel de situatie waarin omwonenden van schiphol inzitten. Er is overlast. Er is te veel overlast en deze minister die neemt hele lastige maar moedige maatregelen om schiphol te doen krimpen. Waarom doet hij dat omdat hij weet dat er geen rechtszekerheid voor omwonenden is dus elke klacht is er één te veel maar het gaat niet. Het gaat niet om. Het aantal klachten zei tegen de heer eppink u, voorzitter, het gaat erom dat er gewoon geen rechtszekerheid voor omwonenden is en dat is al jaren niet zo. En het zou de heer eppink sieren als hij ook daarvoor zal komen of het nou mensen zijn rondom schiphol groningen waar we het nu heel veel verhalen.

[1:17:47] De compacte vraag leidt tot een pak antwoorden. Kijk naar de klok wil ook een tweede termijn met z'n allen. Dus als dat als er een snel een punt achter uw antwoord. U gaat over uw antwoord kan komen. Dan ga ik u ruimte geven om vervolgde betoog te vervolgen. We hebben nog twee sprekers. We hebben de minister die nog heel veel vragen heeft gekregen dus

[1:18:06] bron uw antwoord zou ik zeggen. En dan gaan we zelden.

[1:18:09] Voorzitter, ik zie interrupties altijd als cadeautjes tegen mij.

[1:18:13] De straf. Als ik mijn tijd in de gaten moeten houden, maar gaat doen.

[1:18:16] Ja. Voorzitter, dank voor het voorzitter

[1:18:19] voorzitter tegen de heer geen heb ik zou ik willen zeggen. Kom juist op voor de mensen in nederland. Want daar gaat het om.

[1:18:27] Vervolgt u uw betoog? Meneer barker. Een anderhalf.

[1:18:30] Doch, voorzitter duurzame brandstoffen verder en overzeese bestemmingen zullen we blijven vliegen en daarom moeten we vol inzetten op een radicaal duurzamere luchtvaart ontwikkelingen kunnen snel gaan we gaan niet vanzelf. Daar zijn stevige keuzes voor nodig

[1:18:49] en ik vraag aan de minister hoe het staat met de motie bauke cs of het opstellen van een visie, een plan en groeipad voor de productie, de opslag en het transport van duurzame luchtvaartbrandstoffen.

[1:19:01] Het rapport over de hernieuwbare waterstof behoefte concludeert dat er een gebrek is aan stimulansen voor staf producenten in nederland. Om s af stenen bol evaluation views zijn dat te leveren aan de nederlandse luchtvaartsector. Zolang de luchtvaartnota of de review you niet zijn omgezet in juridisch, bindende nationale wetgeving buurlanden beschikken al over af mandaten en kunnen daarom afname overeenkomsten met producenten vastleggen. Op welke termijn gaat dit in nederland gebeuren en tot slot. Voorzitter, ik heb vaker afgesloten met een specifieke vraag. En nu schiphol als als en nu ik schiphol als verrassende bondgenoot aan mijn zijde vind, vraag ik hopelijk na vele verzoeken. Nog een laatste keer aan de minister kan het toezeggen einde te maken aan de ruimtereservering voor de parallelle kaagbaan en niet ergens voor de zomer. Maar nu hier vandaag.

[1:19:56] Dankuwel.

[1:19:57] Wel meneer barker. Dan is allereerst een hele korte vraag van meneer van raan me.

[1:20:01] We rekenen gaat over de zeer zorgvuldige stoffen

[1:20:05] zeer zorgwekkende zorg zorgwekkende stoffen dankuwel voor,

[1:20:11] want we zagen de heer bakker op de sociale media enorm

[1:20:16] uitpakken dat het dat er goede stappen worden genomen met betrekking tot tot krimp en ik vraag me af. Ik vraag de heer barker van d zesenzestig

[1:20:23] vind ik hem aan mijn zijde als het gaat om het aanpakken van de zeer zorgwekkende stoffen.

[1:20:29] Dankuwel.

[1:20:31] Een vraag. Ja want daar heb ik.

[1:20:33] Puntenplan voor voor neergelegd en ik vraag ik om steunen daarvan, zodat we daar ook samen kunnen optrekken.

[1:20:39] Dankuwel. Meneer gedaan. Meneer bakker.

[1:20:42] Ja. Voorzitter, de de heer van raan vind me zeker aan zijn zijde als het gaat om het aanpakken van zeer zorgwekkende stoffen. Ik heb zelf een een schriftelijk overleg daarover aangevraagd heeft geen meerderheid gekregen, maar wij hebben heel veel vragen hierover aan het kabinet en die zullen we dan is schriftelijke vorm. Ook stellen en het

[1:21:03] plan van de heer van zal ik eerst even doorlezen en dan aangeeft wat ik ervan vind.

[1:21:08] Dankuwel meneer boot kan zag ik dat je ook nog een vraag had. Oké nou dan zijn we toegekomen aan u als volgende spreker van de zijde van de commissie. Namens de fractie van volt gaat uw gang.

[1:21:20] Dank. Voorzitter, voorzitter, ik wil beginnen met het charme offensief van schiphol. Ze verminderen overlast door jaarlijks tienduizend nachtvluchten te schrappen, privé jets te verbieden en meest lawaaiige toestellen te weren. Alleen het klimaat heeft er niks aan als nachtvluchten simpelweg overdag plaatsvinden en wijken ook die privé jets niet gewoon uit naar andere luchthavens zoals eindhoven, rotterdam of maastricht. Waar gaan die privé jets naar toe zonder verbod vraag ik aan de minister. En hoeveel fossiele vluchten denkt de minister eigenlijk zelf dat er mogelijk zijn voor nederland om binnen de eigen klimaatdoelen te blijven. Voorzitter, het is niet een fijne boodschap, maar niet alles kan meer en dan vraag je jezelf als eerste natuurlijk af wat kan ook wel

[1:22:07] maar voorzitter, dat weten we niet. We weten niet hoeveel schadelijke stoffen er precies door de luchtvaart worden uitgestoten en welke schade dit veroorzaakt. Wat we wel weten is dat de luchtvaart grote hoeveelheden giftige stoffen uitstoot en dat we dit als land blijkbaar normaal vinden en niet aan banden leggen wat we ook weten is dat schiphol van sommige stoffen. Tientallen keren meer uitstoot dan is toegestaan voor bijvoorbeeld de industrie.

[1:22:32] De sector weet klimaatbeleid goed buiten de deur te houden. Je zou dus denken wat goed dat in de luchtvaartnota. Het doel is gesteld om c o twee uitstoot in nederland tussen tweeduizend vijf en tweeduizend vijftig te halveren.

[1:22:46] Alleen dat klinkt misschien mooi, maar alle andere broeikasgassen worden hierin buiten beschouwing gelaten. Bovendien blijven we boven het niveau van negentien, negentig. Als je het doel om de c o twee uitstoot van tweeduizend vijf slechts te halveren in tweeduizend veertig of vijftig. Pardon. En ten derde geeft de minister aan dat we niet eens weten hoeveel er in tweeduizend vijf werd uitgestoten en dan vraag ik me wel af hoe kan er dan beleid gemaakt worden en dat is dan ook mijn concrete vraag aan de minister.

[1:23:16] Want voorzitter, we vinden dat blijkbaar allemaal normaal en dat allemaal anders sla ik maar even heel plat om acht procent van de bevolking veertig procent van de vliegreis te laten maken, is de minister het met mij eens dat dat niet meer van deze tijd is om dagelijks tientallen keren op en neer te vliegen naar londen, brussel en parijs en dat het ook niet meer van deze tijd is dat één op de drie vluchten korter is dan zevenhonderd vijftig kilometer. En dat deze vluchten dus makkelijk door terreinen of andere alternatieven vervangen kunnen worden. Voorzitter, afgelopen woensdag werd bekend dat luchtvaartmaatschappijen een kort geding tegen schiphol en staat over het verlagen van het maximum aantal vluchten per jaar had gewonnen. Dezelfde staat die aandeelhouder is van klm die met ons belastinggeld. Dit bedrijf heeft gered. Tijdens de coronacrisis maakt één ding heel duidelijk luchtvaartmaatschappij hebben bewezen dat ze hun maatschappelijke verantwoordelijkheid niet zelf kan nemen. De nodige verandering vanuit de markt blijft uit en het is aan de overheid om te gaan normeren en handhaven. Voorzitter, de conclusie is simpel de luchtvaart, de fossiele luchtvaart moet krimpen en alternatieven moeten zo snel mogelijk worden gestimuleerd en dat is niet onrechtvaardig. Het is niet onrechtvaardig om deze vorm van luchtvaart te laten krimpen. Wat wel onrechtvaardig is is om niet elke nederlander duurzaam op vakantie te laten gaan of een toekomst zonder al te heftige klimaatverandering en schone lucht kunnen bieden. We staan voor een kruispunt. We kiezen voor een duurzamere luchtvaart en gaan het versnellen of we gaan uitstellen wat vos betreft, moet het volgende gebeuren.

[1:24:51] Ik wil dan ook graag per voorstel een reactie van het kabinet een. Er moet een eerlijke belasting komen op de prijs van vliegen,

[1:24:59] zodat je dan bijvoorbeeld kan zorgen voor een verlaging op een btw op treinreizen of op een duurzame vliegen, wat veel duurder gaat worden. Er moet een extra belasting komen op veel vliegen. Wat wordt er nu europees geregeld rondom een veel vliegbelasting en dat is iets waar het kabinet mee aan de slag zou gaan. We hebben het ook al over gehad bij het belastingplan. Ik ben benieuwd waar dat nu staat

[1:25:22] twee. Er moet een sterke fossiele afbouw pad komen voor de luchtvaart, niet alleen voor de vluchten binnen de eu waarmee we de luchtvaart zo snel mogelijk in lijn met de doelstellingen van parijs brengen, maar juist voor de vluchten naar buiten. De eu. Hoe gaat de minister internationaal verband voor zorgen dat er zo snel mogelijk betere afspraken komen over de uitfasering van niet duur, duurzame vluchten.

[1:25:44] Want anders dan verplaatst het

[1:25:47] en we weten dat bij fit for fifty-fifty onderhandelingen. Juist op dit punt zijn stuk gelopen en dat er nu niet adequaat regelgeving ligt om dit in de kaders van na het klimaatverandering op te lossen, en tot slot. We moeten zorgen dat het gemeenschappelijke europese luchtruim zo snel mogelijk wordt gemaakt. Het is bizar dat we hier al sinds negentien, negenennegentig mee bezig zijn en dat deze onderhandelingen nu al twee jaar vast aan in de trilogie fase alleen al het afmaken van dit plan zorgt voor een tien procent minder en milieu impact, en ik wil dan ook vragen hoe staat het met deze onderhandelingen. En wat zijn precies de problemen zeker niet prioritair is verklaard door de europese commissie.

[1:26:26] Dankuwel dankuwel. Meneer boot kan de laatste spreken aan zijde van de commissie, de heer grooss. Namens de fractie van de pvv gaat uw gang. Meneer.

[1:26:34] Dankuwel. Meneer de voorzitter ook dank meneer bakker voor de beantwoording en ik verwacht dat de minister ook beantwoord. Wat ik gevraagd een interruptie.

[1:26:41] Dan kan ik besparen. Ik sluit me aan bij alles wat de heer koerhuis heeft gezegd ik altijd veel meer optrekken als een blik van de heer van haga de sluiting behandeld skill marion hoop spreektijd. Als je een. Ik krijg altijd geleerd als in een vliegtuig stapt dat je altijd eerst zelf het zuurstofmasker opzetten als er iets gebeurt en dan pas je kent heel veel mensen snappen dan niet maar het is logisch want als je er zelf niet bent kun je ook je kent niet redden. Maar wat doen wij en de europese unie? We zetten overal masker op en alle landen ook zelfs buiten de europese unie te doen er niet voor onze eigen bedrijven.

[1:27:13] En wat kan niet altijd

[1:27:16] eigen kind eerst eigen volk eerst eigen airlines eerst altijd allereerst en dan komt pas de rest en zo gaat het niet hier.

[1:27:23] We zitten hier in het nederlandse parlement

[1:27:26] niet naar de europese parlement

[1:27:28] en ook niet in de europese commissie.

[1:27:31] Ik heb het al gehad. Klm wordt gestraft met die taks die milieuheffingen, terwijl ze alles hebben gedaan. Stillere vliegtuigen zou gebied een veilige vliegtuigen biobrandstof op over wat gaan we doen rupsje nooit genoeg op klm nog meer nek slagen geven ze gaan het niet redden want sabel valse concurrentie vanuit die kamelen landen allemaal met allemaal die kerosine voordeel. We gaan het niet redden. Als we zo doorgaan, dan voorspel ik er al. We zijn onze eigen luchtvaartsector compleet om zeep te helpen en de mensen ik woon in limburg die gewoon over de grenzen.

[1:28:04] Dat doen ze gewoon over de grens. Want meer belastingen en leidde niet tot verduurzaming. Graag een reactie van meneer de minister.

[1:28:11] Ik heb al gezegd dat het dat we onszelf om zeep te helpen. Ik had er een reactie. Wat wat de minister daaraan gaat doen

[1:28:20] want het c o twee stopt niet bij een landsgrens. Wanneer de minister via de voorzitter

[1:28:26] persoonlijk aan tafel wil ik hem vragen met alle actoren behoudt alle banen aan alle verbindingen naar vrijheid of dat nu zakelijk is of of voor vakantie vluchten. Wat maakt het allemaal uit jongens. Het is vrijheid en blijft dat behouden. Ook de banen schiphol en klm zijn een siamese tweeling van sociaal, maatschappelijk en financieel economisch belang van nationaal belang. Het gaat om water op meneer van hagen zei direct om tienduizend banen. Maar indirect om honderd duizenden banen en belangen

[1:28:54] en die verbinding nederlands al te sterke verbindingen. Vroeger gingen met schepen. Nu gaat om het vliegtuig is er eerlijk vertellen. Dat is ook de meest veilige manier. Ik ga nog wel beleid van een vliegtuig worden al die passagiers gecheckt tegenwoordig met de idioten met die maas allemaal en dan kun je nog veilig zetten. Je kan rellen die hier zit ook nog los van het feit dat victor sowieso veiliger zodat je thuis en de douche stapt. Want dat je thuis en de douche overlijden scholten. Dat je een flinke stap en maar er is ook nog gewoon een veiligere manier

[1:29:20] van voortbewegen

[1:29:22] en het is een beleving voor iedereen. Alle kinderen willen aan het raampje zitten. Ze willen ambassade van de prachtige allemaal allemaal die en het is ook het afnemen van van plezier en voortbewegen. Dus wie zijn wij om dat te doen naar de vliegtaks is verhoogd van twee, honderd, zes, honderd miljoen per jaar. Hoeveel geld voor terug. Wij willen alles terug. Dus dat alles voor terug om de koers heeft is er ongelofelijk begonnen. Maar als je het keek. Wij waren dat tegen als een van de weinige. Maar als je het allemaal doet, doe het dan op de mensen die al decennialang zijn investeren de ballons er dan als er niet nog meer straffe. Dan zal ik graag een reactie op gehad. Hoe staat het met het in europese luchtruim single european sky ik om die engelse termen vandaag van nederlands zeggen. En hoe staat er een samenwerking met die kant op. Pas wat er staat de stand van zaken.

[1:30:10] Ik wil verder ook verzoeken om alles wat moet worden overgeheveld van schiphol. Voor ons mag er blijven waar we ooit gevraagd dat schiphol een goede tot acht, honderd duizend vliegbewegingen zonder aanpassing van banen heeft de oude je van schiphol persoonlijke mij verteld dat dat tot de mogelijkheden behoorde. De man zal het weten en transitie die er nu zitten wil ik helemaal niet uitnodigend. De kamer. Maar die moet zo vlug mogelijk want ik weet niet hoe die de rest gekomen op die poster van groener van energiesector niet helemaal goed heeft gedaan. Volgens mij op advies van de familie van raan op aanbeveling van de familie vooraan is die er gekomen.

[1:30:42] Meneer graus, graus. Ik waardeer uiteraard en iedereen alle vrijheid om als er zijn inbreng of zijn of haar inbreng te leveren, maar laten we het hier beperken tot de inhoud, de politiek en de vraag aan de minister. Want ik vind het een beetje vervelend als we het over mensen gaan hebben die je niet hoort erbij.

[1:31:03] Roept ik net ook gedaan. Die hebben om die mij belemmeren koerhuis toestaat.

[1:31:08] Dat ging over het uitnodigen van iemand. Dat is wat anders dan dat dat goed doet. Zekerheid meneer meneer graus even.

[1:31:17] Kijk waar het om gaat is de manier waarover over externe praten.

[1:31:20] Die zichzelf niet kunnen verdedigen. Dus ik zou u toch vriendelijk willen verzoeken om daar goed rekening mee te houden. Ik geef u de ruimte om uw betoog. De vorige. U heeft nog een klein minuutje.

[1:31:30] Ik heb geen naam genoemd netjes. Ik heb een functie genoemd en dat gaat om nationaal belang. Ik ben je gekozen volksvertegenwoordiger. Ik vertegenwoordig klm en schiphol wat eigenlijk iedereen zou moeten doen. Ik hoor ik de bv nederland

[1:31:46] het sociaal-maatschappelijke financieel economische belang van de luchthaven van de airlines en dat die vertegenwoordig ik en ik heb het recht om.

[1:31:53] Die nu.

[1:31:54] In paniek te raken. Nu daar iemand zit die eigenlijk nog alles meer om zeep helpt die je dit niet eens heeft gehad met ons eerste konden zeggen want de kamer hoogste ambt van nederland zet hier aan dat zomaar allemaal doet. Ik wil van de minister weten of hij af alvast. Ik vind het schandelijk wat er gebeurt dat jaar moet je me uit de krant of zo. Raar filmpje. Wat is ikzelf opgenomen wat die andere dingen.

[1:32:15] U vervolgt uw betoog.

[1:32:16] Inderdaad gezegd oké. De vraag hoeveel.

[1:32:19] De schade prima kan gaan als zal het.

[1:32:22] Dit kan ik even even centraal. Want de nee meneer voor meneer graus. Meneer graus. Meneer graus. Als we zo doorgaat, moet ik u echter het woord ontnemen, want u praat door me heen.

[1:32:32] Ik zou voor willen stellen dat u uw betoog.

[1:32:34] Vervolgt? Uw vraag was helder en u weet nog een klein minuutje om uw betoog vervolgen. Gaat uw gang.

[1:32:42] Nou ik heb gezegd wat ik heb gezegd dus graag een reactie van de van de minister of de en drie manier geval niet tot september mag aanblijven. Want dan zijn we alles wat kwijt. Dus dat mag niet de bedoeling zijn.

[1:32:56] Ik wil eigenlijk vraagt dat alle overvloed dat die terechtkomt zoveel mogelijk als het gaat ook om zakenverkeer van mij mag dat ook allemaal op schiphol blijven. Maar

[1:33:06] asfalt dadelijk een meerderheid blijkt

[1:33:08] dag tegen te zijn. Zorg dan dat er bij maastricht agenda groningen airport eelde terechtkomt. Groningen airport eelde moet trouwens echt de test luchthaven worden gaat om een lijkt te vliegen moeten koerhuis en ik ook wel een paar keer voor gepleit

[1:33:23] en ik ben bijna door mijn tijd heen. Dus ik zal het even kort houden. Ook de traumaheli zijn ook de politie realistisch moeten allemaal worden losgekoppeld. Dat zijn we er vandaag ook. Daar ben ik grote voorstander van.

[1:33:36] Als we de alle elektrische kan vliegen en waterstof meneer de minister.

[1:33:42] Als u dit voor mijn tijd wil aftrekken, want er was er van onderonsje en ik was tegen een praten en

[1:33:50] kijk naar luchthavens niet alleen wat ik zei een poort naar de vrijheid,

[1:33:55] maar

[1:33:57] het is ook milieutechnische worden altijd tegen mij gezegd ik ben zelf een grote dierenvriend dieren trekken massaal naar schiphol toe.

[1:34:03] Als u afronden,

[1:34:04] Drie autootjes rijden er rondom alle vogels te verjagen. Zo slecht is het allemaal zo bang zijn. Volgens anton drukken zo slecht is een goede prachtige grasvelden. Het wordt allemaal zo zwaar overtrokken was. Waar waar zijn wij in godsnaam mee bezig. Andere landen die lachen ons uit en ik zeg je dat gaat over de parlementaire enquête komen. Er zitten er heel veel jong met een nat tabel voor de commissie. Want ik weet hoe dat voelt als er nu niks aan wordt gedaan, want we zijn onze onze nationale belangen en vergadering dankuwel meneer graus. Er is bij deze gewaarschuwd.

[1:34:31] De behandeling vindt de dienst verslag en redactie dankuwel zich niemand zich zeg maar. We zijn daarmee aan het eind gekomen van de eerste zijde van de kamercommissie. Ik stel voor dat we dit de borst debat schorsen tot kwart. Voor acht is er ook ruimte om te dineren. Kwart voor acht vervolgen we het debat met de beantwoording van de zijde van de kamer. Maar ik zal u nu alvast op wijzen. We hebben heel weinig tijd eraan. Dus bereidt u zich daar ook alvast voor het aantal interrupties zal zo beperkt zijn. Dus een schorsing tot afwachten.

[2:15:26] Goedenavond. Allemaal welkom bij het commissiedebat verduurzaming luchtvaart. We hervatten het debat met de beantwoording van de zijde

[2:15:36] van de minister, en ik veronderstel dat de minister de beantwoording in blokjes gaan doen. Dus ik ga hem vragen om die blokjes zozeer te benoemen en ik kijk naar de leden. Ik begin met een tweetal vragen twee losse vragen vervolgvraag dat er niet mee. Maar ik wil u vragen daar zuinig en kritisch te zijn, zeker vanwege de tijd die we hebben en ik gun u allen een tweede termijn die langer duurt dan een minuut. De minister.

[2:16:05] Voorzitter, dankuwel zijn heel veel vragen gesteld. Dus ik ga geen lange inleiding houden maar even de volgorde waarin vraag gaat beantwoorden. Ik begin bij de vragen over het c o twee plafond dan over de grondgebonden activiteiten.

[2:16:18] Vervolgens zet ze het esther zeer zorgwekkende stoffen. Daarna een enkele vraag over de niet c o twee effecten

[2:16:26] vervolgens te vragen over het kort geding en alles wat daarmee samenhangt.

[2:16:32] Dan.

[2:16:34] De vragen over het acht puntenplan van schiphol en tot slot een blok overige geef bij het laatste blok overige is het langs want er zijn heel veel vragen gesteld die ik niet ergens anders kon thuisbrengen.

[2:16:49] En dan begin ik voorzitter, bij de vragen die gesteld zijn over het c o twee plafond. De heer crul, die vroeg hoe de luchtvaartmaatschappij bij de verdere uitwerking van het c o twee plafond betrokken worden en de verschillende vormen van sturing onder andere te trekken van de duurzame luchtvaart tafel.

[2:17:12] Het antwoord is dat we alle stakeholders, waaronder luchthavens, luchtvaartmaatschappijen, niet in het minst duurzame luchtvaart tafel de mogelijkheid gaan bieden om inzicht te in te brengen die kunnen worden meegenomen in de verdere uitwerking en ook hebben alle stakeholders de mogelijkheid om een inzichten mee te geven via de internetconsultatie van het concept wetsvoorstel. Wat we het eind drieëntwintig verwachten te doen. Dus eind van ditjaar. Dus dat is al het beste garantie dat ook iedereen daar nog zijn zegje over kan doen. Dat is ook meteen het antwoord op de vraag van de heer alkaya, want die vroeg in essentie hetzelfde om alle stakeholders bij de verdere uitwerking van het c o twee plafond te betrekken. Dus dat gaan we, zoals bij ieder wetsvoorstel natuurlijk op ordentelijke wijze doen.

[2:17:59] De heer crul die

[2:18:03] noemde getallen die wij niet gelijk konden thuis brengen. Zes, honderd vijfendertigduizend vliegbewegingen, waarvan vijf, honderd achtendertigduizend op schiphol.

[2:18:15] We hebben in de studies vooral de effecten van het c o twee plafond ten opzichte van diverse mogelijke scenario's in beeld gebracht, maar het idee van het c o twee plafond is dat we vooraf vastleggen hoeveel c o twee ruimte. Er is en in twintig, vijfendertig is dat ongeveer negentien halve megaton of een c o twee plafond vervolgens ingrijpt op het aantal bewegingen. Dat hangt af van andere ontwikkelingen, zoals de economie en de europese regelgeving, maar in essentie hebben we gewoon om de effecten te zien hebben. Twee studies laten doen. De heer zal drie pasen spade voor capaciteit krimpt stilstand en groei en de tweede had twee basis spade ten opzichte van het voorgenomen aantal van vierhonderdveertig duizend vliegbewegingen namelijk stilstand en groei. Maar het gaat uiteindelijk gewoon om de hoeveelheid c o twee die we vastleggen als plafond.

[2:19:11] De heer van raan die wilde de vries wordt verzocht mij de plafonds zo scherp mogelijk te kiezen

[2:19:20] binnen de tweeëneenhalf en megaton. Wat ons betreft geef ik mij is het c o twee plafond een instrument om de c o twee doelen uit de luchtvaartnota te borgen. Zo hebben we het van meet af aan opgestart. Dit project, zodat het op die manier ook lange termijn zekerheid biedt aan de sector en maatschappij. Wat mij betreft is aanpassing van de doelen nu niet aan de orde. Er zijn ambitieuze doelen opgesteld samen met de sector en ook in de luchtvaartnota. Die gaan we borgen via het c o twee plafond.

[2:19:48] De heer bauke vroeg naar

[2:19:52] aanvullend beleid om extra verduurzaming te stimuleren.

[2:19:57] Het c o twee plafond borgt de c o twee doelen uit de luchtvaartnota. Die hebben betrekking op de periode van twintig, dertig tot twintig, zeventig.

[2:20:07] Om zekerheid en duidelijkheid te bieden en dat is ook een belangrijke basis voor investeringen in verdergaande verduurzaming. Daarnaast stimuleert de overheid extra verduurzaming via internationaal beleid, zoals het systeem kost via de review verordeningen en op nationaal niveau stimuleren we innovatie via het groei fonds.

[2:20:29] Hij vroeg ook om de kamer op de hoogte te houden met een voortgangsbrief per kwartaal.

[2:20:36] Ik denk dat die frequenties in alle eerlijkheid een beetje hoger ligt aan het werk kunnen zitten. Alle inzet nu natuurlijk ook op het uitwerken van het wetsvoorstel internetconsultatie. Dat zijn sowieso stappen waar de kamer ook van op de hoogte blijft. Maar los van die stappen zou ik willen voorstellen dat er in ieder geval eens per halfjaar een voortgangsbrief komt op het hele project c o twee plafond.

[2:20:57] De heer bouwt kan vroeg eigenlijk ook hetzelfde als de heer van raan hoeveel vluchten er in het c o twee plafond zou moeten. Ik heb net al uitgelegd waar we naar hebben gekeken. Gewoon absoluut de borging van de absolute uitstoot van c o twee. En hoeveel vluchten daarbinnen mogelijk zijn. Dat hangt van heel veel factoren af zoals het type vliegtuig bestemmingen et cetera het c o twee plafonds die daarom niet op aantal vluchten. Maar op de hoeveelheid c o twee uitstoot

[2:21:32] en dat is meteen mijn antwoord ook op zijn vraag of zijn veronderstelling dat de luchtvaartsector het klimaatbeleid buiten de deur zou houden.

[2:21:41] Wij hebben nu als borging dat c o twee plafond als voornemen de die borgt de doelen uit de luchtvaartnota. Die zijn in twintig, dertig op het niveau van tweeduizend vijftien, vijf in twintig, vijftig, een halvering ten opzichte van tweeduizendvijf en in twintig, zeventig nul uitstoot en hebben betrekking op internationale vluchten vertrekkend uit nederland. Het is bekend hoeveel c o. Twee jaar in tweeduizend vijf is uitgesloten. Dat is circa elf megaton

[2:22:08] en op basis van deze c o twee doelen realiseert het c o twee plafond. De stapsgewijze reductie naar nul c o twee uitstoot in twintig, zeventig. En zoals ik in het vorige debat aangehouden gaf kijken we natuurlijk ook nog naar het nieuwe doel wat door ikea is vastgesteld en pas we dit zo nodig aan op de voornemens van ikea waar die waar die scherper zijn.

[2:22:29] Voorzitter, dan kom ik bij de vragen over de grondgebonden activiteiten. Dat ging met name over het elektrische taxi

[2:22:40] eerst even een paar paar feiten elektrische taxi voertuig of die taxibus of oudere modellen zijn design nu nog niet op de markt. Er wordt nu getaxeerd met bots die op hernieuwbare brandstoffen rijden. Die hebben dus wel een minder belastend c o twee effect. De volgende generatie taxi botsen die zullen op waterstof gaan lopen want elektrische zijn te snel uitgeput en er bestaat ook nog geen taxibus die light body vliegtuigen kunnen taxi die die zijn er nog te zwaar voor dus wel op schiphol in coronatijd veel geoefend met de taxi bod. Maar de volgende fase moet zijn in de normale operatie kom ik zo meteen op en bij ons weten zijn taxibus niet gebruikt tijdens eerder baan onderhoud.

[2:23:19] Maar hoe gaan we ervoor zorgen dat elf uur een prioriteit maakt van het elektrische taxi, zoals de heer koerhuis aan de orde stelden. Wij zijn met vnl in gesprek om te kijken wat wel mogelijk is als het gaat om duurzaam taxi ook elf uur houdt vast aan de doelstelling voor twintig, dertig om volledig duurzame met de taxi

[2:23:39] tegelijkertijd en dat dat gesprek is best diepgaand met elf jaar nel omdat er een aantal zaken zijn die wij op dit moment van zijn vragen. Ze zijn zelf bezig met de implementatie van het nieuwe luchtverkeersbegeleiding systeem i kast. Daarnaast hebben ze ook een bijdrage te leveren aan de herinrichting van het van het luchtruim en al die ontwikkelingen bij elkaar hebben natuurlijk een forse impact op de personele capaciteit van van elf vnl. We zijn binnen al die extra zaken die we van vragen. Echt gewoon gedetailleerd met hen in overleg om te kijken dat ook voor dit soort zaken capaciteit kan worden vrijgemaakt om dat duurzaam taxi ook vorm te geven. Ik verwacht

[2:24:21] als we in juni weer een debat hebben u daar mogelijk meer over te kunnen aangeven.

[2:24:28] De heer alkaya vroeg nog of elf uur nel. De enige belemmering is voor elektrische taxi

[2:24:37] feitelijke antwoord is zodra we het concreet gaan inzetten in de praktijk. En dan zie je soms ook nog over andere belemmeringen zijn. Daar hebben we nu nog geen zicht op. Belangrijkste is gewoon dat het in de procedures mogelijk moet worden gemaakt en daar hebben we om te beginnen. Elf je voor nodig en dat gesprek zoals ik zojuist aangaf dat dat voeren we

[2:24:56] de heer crul die vroeg naar een ambitieuze doel dan twintig, dertig.

[2:25:03] Daar zitten in de fase van pallets met met taxi bots. Overigens leveren ook andere zaken als een motoren taxi ook veel winst op op schiphol is al voorgeschreven dat vliegtuigen met zo min mogelijk motoren moeten taxi voor andere luchthavens van nationaal belang wordt per luchthaven onderzocht hoe taxi op één motor ingevoerd kan worden op eindhoven wordt al een pilot uitgevoerd. Maar de doel is dat in twintig, dertig duurzaam taxi. De norm is zo mogelijk nog eerder. Maar het is best nog hoop werk voor te verzetten. En dan tot slot van het de grondgebonden activiteiten. De vraag van de heer koerhuis over qua power units wal stroom infrastructuur.

[2:25:52] De sector die werkt op dit moment aan uitvoeringsplannen via de duurzame luchtvaart tafel ook voor de verduurzaming van de grondgebonden activiteiten.

[2:26:01] Aanvullend heeft afgelopen maand de arbeidsinspectie ook eisen tot naleving opgelegd aan schiphol en acht bagage afhandelingsbedrijven over de vervanging van een aantal diesel aangedreven middelen en in dat kader spreken we met de sector over mogelijkheden om de vervanging programma's voor het grond materieel te versnellen en innovaties te stimuleren, omdat daarmee uiteindelijk en dat werd ook door diverse sprekers aangegeven. Ook de uitstoot van andere vervuilende stoffen kan worden verminderd.

[2:26:32] Voorzitter, ten aanzien van zet zit s zijn ook een aantal vragen gesteld

[2:26:41] en dan begin ik even bij de vraag van de heer van raan die twaalf amendementen aankondigde en een vijf punten plan. Zoals u in de brief die ik recent heb gestuurd heb kunnen zien ik meerdere instrumenten zoals grens waarde en een minimale satie plicht,

[2:27:02] maar daarvoor heb ik ook eerst het inzicht nodig in de concentratie waar de waartoe de zzp s emissies leiden, wat emissie van zzp s betekent voor de blootstelling in de omgeving, inclusief amsterdam wordt nu berekend. Die resultaten verwacht ik in het derde kwartaal met de kamer te kunnen delen. Ondertussen kijkt de nederlandse arbeidsinspectie naar de blootstelling van platformmedewerkers aan de emissies van vliegtuigen die zal daarover binnenkort ook rapporteren en dat allemaal als invulling van de toezegging die ik u vorig jaar deed om voor het eind van ditjaar volledig beeld te geven van z z s. Hoe die zich verspreiden als gevolg van van de luchtvaart, inclusief een overzicht van manieren waarop we daar op kunnen ingrijpen en het onderzoek wat ik u recent stuurde is een tussenstand. Een van de onderzoeken die we daarvoor nodig hebben.

[2:27:55] Mevrouw kreuger

[2:27:57] vroeg naar de zeer zorgwekkende stoffen emissies van andere brandstoffen die ingezet gaan worden.

[2:28:06] Op dit moment hebben we nog geen informatie over zzpers emissies van andere brandstoffen, al is de verwachting dat ze lager zullen zijn van dan die van gewone kerosine, maar ook daar komen we in het derde kwartaal van dit jaar op terug in het brief over het verdere onderzoek naar concentraties van gezet zit is rond vanuit de luchtvaart.

[2:28:28] Dankuwel minister dan kijk ik naar de heer van raan. Want die had een vraag over.

[2:28:33] Aan het eind. Inderdaad. Ik dacht dat u dat signaal gaf aan het eind van is het eind van de blokjes.

[2:28:39] Helder.

[2:28:41] Voor iedereen die kijken en ook hier in de commissie. We weten de kwaliteit van het scp eerste opwekkende stoffen.

[2:28:50] We weten dat de metingen of berekeningen aangeven dat dat

[2:28:55] ernstig kan zijn,

[2:28:57] maar wij stellen dus ook vast en dat dat van de minister horen dat die op dit moment

[2:29:02] dit moment anders dan verder onderzoek geen onmiddellijke maatregelen neemt om de volksgezondheid te beschermen. Dankuwel geldt zowel voor de brandstoffen als voor

[2:29:13] de stoffen die

[2:29:15] bijvoorbeeld worden gebruikt om te die eisen zitten ook zeer zorgwekkende stoffen in.

[2:29:19] De bus middelen,

[2:29:21] Tot voor kort was. Klopt dat?

[2:29:25] Dankuwel vraag ik via de voorzitter.

[2:29:27] De minister, voorzitter, om te weten wat je moet aanpakken, hebben we gewoon verder gaan. Het onderzoek nodig en dat heb ik ook aangegeven in de brief van van vorige week enige normstelling die we op dit moment hebben is de uitstoot van z z s via vaste stationaire installaties bijvoorbeeld een schoorsteen van een fabriek die op één plek staat. Maar we weten in ieder geval dat de verspreiding van zeer zorgwekkende stoffen. Een andere is op het moment dat die uit mobiele apparaten komt in dit geval vliegtuig of voertuigen op het op het platform en om tot de normstelling te kunnen komen, hebben we daar eerst ook dat dat inzicht nodig. Ik heb u dat vorig jaar al aangekondigd dat dat nog wat tijd in beslag neemt dat we daar ook de rest van ditjaar voor voor nodig hebben en breng overigens ook in herinnering dat wij een van de weinige landen en sowieso voorloper zijn in de wereld die hier het onderzoek naar doet.

[2:30:20] Dankuwel meneer vandaan.

[2:30:22] Voorzitter, hebben die mensen allemaal niks aan die op het platform staan te werken dat we vooroplopen. Voorlopig worden ze daaraan bloot.

[2:30:29] We weten ook dat hoeveelheden als waar zouden zijn zich zouden voordoen bij een individuele

[2:30:36] inrichting zou die gesloten worden. Tenzij het natuurlijk data is data wordt. Want als het aan dit kabinet ligt er nooit gesloten. Wat zou doen

[2:30:47] en ik begrijp niet goed

[2:30:49] dat de minister geen voorzorgsmaatregelen neemt

[2:30:53] in de wetenschap

[2:30:55] met die te zijn. En als het nou zo was dat dat onverwacht was. Maar hij weet het al lang.

[2:31:00] Hij zei zelfs nog de vorige keer in de toen we het hadden over de luchtvaartwet.

[2:31:05] Daar staat het ingeregeld. Ik heb niet gezegd dat ik anders doe.

[2:31:10] Nou dat is zo onverantwoordelijk omgaan met volksgezondheid van van nederlanders van de werknemers op schiphol van de mensen die er werken van mensen die onder de de aanvliegen routes op de landingsbaan leren.

[2:31:24] Ik vind het onverantwoordelijk en ik ik roep de minister echt op om nu

[2:31:29] nu al te komen met een pakket maatregelen.

[2:31:31] Dankuwel. De minister.

[2:31:33] Voorzitter, twee dingen erover, want ook daar hebben de vorige keer debat over gevoerd. Juist omdat we zetten het is serieus nemen, doen we ook dit dit onderzoek vorig jaar aangekondigd. Maar je hebt een aantal dingen nodig om ook tot een normstelling te komen die die het ook juridisch houdt en twee. Het is niet zo dat we geen maatregelen nemen. Ik noemde zojuist al hebben we ook de kamer over geinformeerd. De arbeidsinspectie die ook aanwijzingen heeft gegeven aan schiphol die ook toeziet op de de handhaving van maatregelen om blootstelling van medewerkers te voorkomen, bijvoorbeeld mondmaskers en dergelijke op het moment dat je op het platform werkt. Ze hebben geconstateerd dat de aanscherping nodig is en samen met de minister van szw en de vakbonden spreken we binnenkort ook met schiphol om toe te zien dat dit deze maatregelen ook daadwerkelijk gehandhaafd worden.

[2:32:27] Dankuwel mevrouw kreuger.

[2:32:30] Dank, voorzitter. Ja ook toch. Op dit punt.

[2:32:34] Ik snap best dat er de minister verder onderzoek gaat doen naar hoe nou dit enorm schokkende hoeveelheid uitstoot. Wat het nou betekent qua blootstelling normen. Alleen het waar het mij om gaat is dat het principe van een minimale satie verplichting

[2:32:52] zoals we die kennen voor zeer zorgwekkende stoffen. Dus dat je als

[2:32:56] bedrijf als genen met een vergunning. Je je moet inspannen om zo min mogelijk uit te stoten dat ik zou denken dat de minister dat principe nu kan omarmen en kan zeggen dat ga ik vormgegeven. Dat ga ik in de wet verankeren. En als dan het argument is van ja, maar het geldt niet voor mobiele bronnen. We gaan ook een c o twee plafond hanteren, wat natuurlijk een zelfde logica behelst namelijk dat je zegt dat heeft een cap en je moet naar beneden. Dus ik wil toch tenminste vragen het principe van een minimale satie verplichting of hij dat kan omarmen.

[2:33:35] Dankuwel. De minister.

[2:33:37] Voor zover herhaal ik wat ik net heb gezegd en ook al aan de kamer heb geschreven. Ik neem het onderwerp serieus. Maar om tot de best mogelijke maatregelen te komen, hebben we meer inzicht nodig en zoals u hebt kunnen lezen verkenning meerdere instrumenten zoals grens waarde en of een minimale satie plicht. Maar dan wordt de volgende vragen weer welke norm hang je eraan hebben we gewoon aanvullend onderzoek voor nodig of eigenlijk hebben we het onderzoek voor nodig. Wat ik u eerder toezegde en het onderzoek wat ik u vorige week toesturen is een onderdeel daarvan, maar niet de volledige informatie die we nodig hebben. Maar ik verken meerdere instrumenten en komt met een compleet beeld nog ditjaar bij de kamer terug.

[2:34:13] Dankuwel. Dan zijn we aangekomen bij het blokje niet c o twee effecten. Als ik het goed heb.

[2:34:22] Even kijken. De vraag van mevrouw kreuger

[2:34:30] die vroeg even kijken wat

[2:34:34] om dit in verband een basis te leggen om dit internationaal verder aan te scherpen te kijken naar routes vlieghoogtes eisen aan brandstofkwaliteit

[2:34:45] we later op dit moment onderzoek doen naar niet c o twee effecten op route niveau voor mkbers. Die zal zullen een tweede misschien net derde kwartaal gereed zijn en dan krijgt de kamer die dan kan ik ingaan op hoeveel procent van het klimaateffect door langeafstandsvluchten komt.

[2:35:06] Daarom focust de aanpak op dit moment op onderzoek, internationale inzet en samen werking en schonere fossiele brandstoffen. Zoals u, zoals mevrouw kreugel vroeg, zijn er integraal onderdeel van. Ook in het kader van review. U hebben we dit al regelmatig ingebracht en dat blijven we doen zolang de trilogie lopen en dat heeft al geleid tot een monitoring verplichting op europees niveau.

[2:35:32] De

[2:35:35] heer van raan vroeg of ik nu al

[2:35:39] de niet c o twee gerelateerde uitstoot mee gaan rekenen in het c o twee plafond.

[2:35:45] Met de recente beleidsaanpak lopen wij wereldwijd al voorop en zijn ook nog veel onzekerheden. Daar doen we onderzoek naar dat zetten we verder voort. En wat mij betreft is het dus nog te vroeg om een plafond voor niet c o twee in te voeren, want daarvoor is het eerst nodig om de juiste maatregelen te ontwikkelen om te komen tot reductie en daar hebben we gewoon ook weer meer onderzoek voor voor nodig.

[2:36:08] Voorzitter, dan

[2:36:12] het kort geding.

[2:36:13] Maar als u het toestaat. De heer van raan heeft een hele korte vraag,

[2:36:17] Hele korte vraag want die die niet c o twee uitstoot. Dat klopt. Dat is nog niet bekend. Maar we weten dat het

[2:36:25] elk onderzoek geeft een ondergrens van minimaal twee keer zoveel

[2:36:28] is de minister bereid om in ieder geval een scenario te maken wat daarvan uitgaat.

[2:36:33] Niet.

[2:36:35] Dankuwel meneer vandaan gaat vragen. De minister.

[2:36:38] Ja. Ook dit. Het kan inderdaad het niet. C o. Twee klimaateffect tweemaal zo groot zijn, maar weten ook dat het per route per vlucht flink kan kan variëren en we hebben gewoon heel veel onzeker onzekerheden over. Dat weet de heer van raan ook maar precies. Daarom zetten wij dat onderzoek voor te dragen wij ook internationaal uit wat we in nederland aan het aan het onderzoeken zijn en van volgende stappen wordt kamer vanzelfsprekend op de hoogte gehouden.

[2:37:05] Dankuwel. Dan gaan we door.

[2:37:06] Maar het kort geding,

[2:37:11] In dat kort geding eiste de luchtvaartmaatschappij een verbod op zowel het beëindigen van het anticiperend handhaven als het vaststellen van de experimenteer regeling om het strikt preferentieel baan gebruik te behouden,

[2:37:27] waarbij de rechter de vorderingen van de luchtvaartmaatschappij heeft toegewezen, en dat is natuurlijk niet het resultaat waar wij op hoopten en ik snap ook wel teleurgestelde reacties van omwonenden op deze uitspraak van de rechter

[2:37:43] het kunnen stoppen met anticiperend handhaven. Wat ook hielp ons eenentwintig, eenentwintig in een signaal meegaf, is immers een belangrijke stap om hun rechtspositie te herstellen en er loopt op dit moment ook een rechtszaak met de stichting recht op bescherming tegen vliegtuig hinder,

[2:38:00] terwijl wij ondertussen door de uitspraak niet de rechtspositie van omwonenden kunnen herstellen.

[2:38:06] Om die reden heb ik dan ook besloten om hoger beroep aan te tekenen. Wat overigens meteen maakt. Maar ik zal zo meteen een aantal vragen beantwoorden, maar dat ik niet zeer gedetailleerd inhoudelijk op de zaak kan ingaan, omdat we daarvoor nog een keer naar de rechter gaan.

[2:38:24] Het kabinet blijft wel streven naar een betere balans tussen alle belangen in de regio schiphol zoals vorig jaar aangekondigd.

[2:38:33] Zoals ik vorig jaar september aan de kamer melden

[2:38:39] bestond het effectueren van het besluit van vorig jaar juni uit drie sporen. De eerste was het stoppen van anticiperend handhaven. De tweede, het tweede spoor, het volgen van de balanced approach procedure om uiteindelijk invulling te geven aan dat besluit van vierhonderdveertig duizend vliegbewegingen en ten derde om binnen maximaal vijf jaar tot een nieuw besturingssysteem te komen, wat niet meer uitgaat van een aantal vliegbewegingen. Maar de maximale uitstoot en vandaaruit een dalende lijn.

[2:39:09] Mevrouw kreuger vroeg wat nu de volgende stappen zijn om alsnog bij die vierhonderdveertig duizend vliegbewegingen uit te komen

[2:39:18] voor het geluid gerelateerde deel daarvan doorlopen we op dit moment de balans approach procedure

[2:39:27] en daarnaast dan ben je dan moet je dat vervolgens vastleggen in de luchthaven verkeersbesluit. Daar gelden nog meer verplichtingen, zoals onder andere de natuurvergunning voor de exploitatie van schiphol die balans de protest procedure die is reeds gestart sinds afgelopen maart vijftien maart

[2:39:46] is de consultatiefase gestart. Daarin hebben alle stakeholders, nationaal en internationaal, waaronder de sector partijen en omwonenden drie maanden de tijd op te om te reageren op de openbare internet consultatie, met daarin voorstellen voor de verschillende maatregelen.

[2:40:01] Na afloop van de consultatie zal de inbreng worden gewogen en maakt het kabinet een keuze over een definitief pakket aan maatregelen dat pakket wordt genotificeerd bij de europese commissie en ook andere eu-lidstaten en andere belanghebbenden worden hiervan in kennis gesteld en dat zal rond de zomer zijn en die notificatie fase die moet zes maanden voor de start van het slot verdeling proces starten. In de eerste drie maanden van die fase kan de europese commissie zelf dan wel op verzoek van een andere eu lidstaat de procedure toetsen. Vervolgens adviseert de europese commissie over het nederlands voorstel en beslist het kabinet over de definitieve effectuering van de maatregelen. En in dat tijdschema hoop ik dat balance approach begin volgend jaar zal zijn afgerond, zij het dat er een afhankelijkheid in zit en dat is wanneer het advies van de europese commissie komt.

[2:40:57] De heer en koerhuis en van haga vroegen of ik dan nu met de luchtvaartmaatschappij afspraken gaan maken over het aantal vluchten

[2:41:06] en dat rechter er dan niet tussen hoeft te komen. Dan verwijs ik naar de uiteenzetting die ik zojuist deed, want in die pellets approach procedure hebben alle belanghebbenden, waaronder ook de luchtvaartmaatschappijen, ook een gelegenheid om maatregelen zoals zij die zien of gevoelens of de input daarop aan mee te geven in de in de consultatie en sterker. Ik heb ze ook uitdrukkelijk gevraagd om hun input te leveren,

[2:41:38] omdat we die uiteindelijk voor een zorgvuldig afgewogen besluitvorming ook goed kunnen gebruiken. De heer koerhuis vroeg

[2:41:49] of op basis van het mpb tweeduizend acht luchtvaartmaatschappijen kunnen groeien naar vijfhonderd veertigduizend vluchten van kleine stille vliegtuigen.

[2:42:02] Het mpb tweeduizend acht vat geen ruimte voor vijf, honderd veertigduizend vliegtuigbewegingen

[2:42:10] in de experimenteren regeling waar de rechter zich over heeft uitgesproken was in beginsel ruimte voor vierhonderd zestigduizend vliegbewegingen, gebaseerd op het mpb tweeduizend acht in combinatie met preferent baan gebruikt.

[2:42:25] Wat we wel doen is spoor. Drie van ons kabinetsbesluit en dat is uiteindelijk in de definitieve situatie. De milieu uitstoot milieunormen van vierhonderd veertigduizend vliegtuigen bewegingen als bovengrens laten gelden en dat biedt ook perspectief aan de sector om zich te kunnen ontwikkelen, mits dan ook nadrukkelijk ruimte is dat een deel van de milieu winst ten goede komt aan de omgeving en hoeveel ontwikkelings ruimte zal zijn. Dat zal uiteindelijk afhangen van de ontwikkeling van het nieuwe stelsel en de investeringen die vliegtuigmaatschappijen doen in nieuwe vliegtuigen

[2:43:03] dat getal van vijf, honderd veertig duizend vliegtuigbewegingen in twintig, vierentwintig is ook niet door de rechter bevestigd. Want die heeft in zijn uitspraak aangegeven dat schiphol de capaciteit mag vaststellen op vierhonderd drieëntachtig duizend. Dus dat is ook verre van de vijf, honderd veertigduizend vandaan.

[2:43:21] De heer crul

[2:43:22] vroeg ook of ik nog steeds streeft naar maximaal vierhonderd veertigduizend vluchten. Daar heb ik zojuist het stappenplan met de balanced approach procedure voor uiteengezet.

[2:43:32] De heer alkaya vroeg of de uitspraak ook consequenties heeft voor de plannen rond nachtvluchten reductie van het aantal nachtvluchten zoals we het hadden voorziening komt straks op het acht punten plan van schiphol is onderdeel van de lopende balans de produceren procedure. Dus daar ziet de uitspraak van de rechter niet op en streven blijft om per twintig november, twintig, vierentwintig het aantal nachtvluchten te reduceren.

[2:43:57] Wat het lagere aantal doet met de werkgelegenheid. Andere vraag van de heer alkaya. Dat is niet heel precies uit te drukken uit de impact analyse die we vorig jaar hebben laten uitvoeren, blijkt dat er geen netto werkloosheid door ontstaat. Werkgelegenheid is ook afhankelijk van meerdere zaken, bijvoorbeeld de de grootte van de toestellen een aantal stoelen voor passagiers of ruimte voor vracht

[2:44:24] en tegelijkertijd wijs ik erop hebben we vorig jaar vele debatten over gevoerd dat we ook zitten in een situatie van ongekende krapte op de arbeidsmarkt. Dus ik denk niet dat mensen op schiphol voor hun baan moeten vrezen. Integendeel, er staan nog heel veel vacatures open,

[2:44:40] dan vroeg de heer eppink of zorgvuldiger te werk moeten gaan als schiphol alvast nederlandse staat. Hij vroeg op schiphol waarvan de nederlandse staat aandeelhouders is niet zorgvuldiger te werk had moeten gaan bij deze is het de staat die de experimenteren regeling heeft voorgesteld en dat is de invulling die hebben we hebben gegeven aan het voornemen om te stoppen met anticiperend handhaven en daar hadden we de experimenteren regeling voor nodig om dat op een nette manier te doen vooruitlopend op

[2:45:16] de effectuering van het vierhonderd veertigduizend besluit per november

[2:45:22] volgend jaar

[2:45:24] en dan ga ik gelijk daarover naar de vraag van de heer bauke of er eerder signalen hadden ontvangen

[2:45:29] dat de experimenteren regeling hier waarschijnlijk niet voor kan worden ingezet. Dat doet veronderstellen alsof er al een bestaande experimenteren regeling was, maar dat is niet het geval. Deze regeling is opgezet om invulling te geven aan het zo snel mogelijk beëindigen van het anticiperend handhaven in combinatie met het handhaven van preferent banen gebruikt omdat dat niet in het mpb tweeduizend acht zat en we dat vanwege het net al geluids winst voor de omwonenden ook overeind wilden houden. Daartoe hebben we gewoon specifiek die experimenteren regeling opgezet

[2:46:00] en wij waren van oordeel dat zeker ook op basis van het signaal van de ilt dat wij alles in het werk dienen te stellen om zo snel mogelijk het experiment het anticiperend handhaven te beëindigen.

[2:46:15] Mevrouw kreugel vroeg of die experimenteren regeling in het belang was van de omwonenden. Gezien de aanpassingen in de handhavings punten.

[2:46:23] Ja dat was die. Want sinds tweeduizend acht het mpb waar je op terugvalt zijn ook positieve stappen gezet op het gebied van in de beperkingen en veiligheid, waaronder de introductie van het systeem van strikt preferentieel baan gebruikt en dat is uiteindelijk het systeem waarbij de banen worden ingezet die voor zo min mogelijk mensen hinder opleveren. Om dat te behouden diende de actualisatie van een aantal handhaving punten in de experimenteer regeling naar de heer bakker vroeg. Tot slot ook naar de verhouding tussen het signaal van de inspectie leefomgeving en transport en de uitspraak van de rechter.

[2:47:02] De rechter heeft geoordeeld dat de staat het anticiperend handhaven. Niets mag beëindigen zonder voorafgaand de balans. De protest procedure te doorlopen en dat is iets anders dan wat de ilt zei namelijk zo snel mogelijk stoppen met het anticiperend handhaven. Ik vind het ook een belangrijke stap om de rechtspositie van de omwonenden herstellen en om die reden wat ik zojuist aangaf. Het besluit om hoger beroep aan te tekenen tegen het vonnis van de rechter vanwege de doorlooptijden zeg ik erbij betekent dat dat

[2:47:35] het sowieso niet geëffectueerd kan worden per één november van ditjaar. Want die termijnen halen we dan niet meer met de capaciteit declaratie van schiphol. Maar ik vind het wel van belang om hier ook juridische duidelijkheid over te krijgen.

[2:47:45] Dankuwel minister een aantal vragen over dit onderwerp gesteld. Ik heb de namen en volgorde genoteerd. Ik zie sommige mensen heel ongeduldig kijken maar ik laat het blokje afmaken. Dus dat mogelijk vragen die nog beantwoord moeten worden alsnog in het blokje beantwoord kunnen worden.

[2:48:02] Ik ben uiteraard ook bereid om extra interruptie toestaan, want ik zag een enkeling nog enigszins chagrijnig kijken. Ik zit hier voor u. Ik zit hier voor u om het debat in goede banen te leiden, maar wel rekening houden met de tijd die uzelf daarvoor heeft georganiseerd. Ik begin bij de heer koerhuis gaat uw gang.

[2:48:18] Dankuwel. Voorzitter, de minister heeft over de rechtspositie van omwonenden terecht op. Maar de luchtvaart is ook een rechtspositie en ik heb al vaker gezegd dat we ons moeten houden aan de luchtvaart verdrag

[2:48:31] en en de rechtspositie van omwonenden is niet per se te beschermen met met krimp.

[2:48:36] Dat kan ook financieel kan ook de isolatie van woningen. En dan zijn die twee misschien wel met elkaar te rijmen. De rechtspositie van luchtvaart en omwonenden wil de minister daar niet naar gaan kijken in plaats van de krimp. Ik hoef geen meerderheid die in de in de in de commissie om nadere om weer naar de rechter te gaan of voor juridificering term viel als een mooi, maar wel om met elkaar afspraken te maken en het voordeel daarvan om met elkaar afspraken te maken is is dat je dat gaat sneller

[2:49:06] en heb je eerder resultaat ook voor die omwonenden.

[2:49:09] Dankuwel een koerhuis. De minister.

[2:49:11] Het is niet zo zo zwartwit. We hebben ook een weer een nieuw isolatie programma voor een aantal woningen in de in de omgeving, maar tegelijkertijd heb ik ook een signaal van de eigen inspectie en omdat dat een ander iets anders van mijn vraagt dan dan nu een uitspraak van de rechter vind ik het ook niet zo'n halszaak om in in beroep te gaan. Ik heb ook graag de juridische duidelijkheid en dat kan denk ik ook van belang zijn voor andere lopende rechtszaken.

[2:49:40] Dankuwel. Dan ga ik door naar mevrouw kreuger mevrouw gedrang.

[2:49:45] Ja. Voorzitter, dit was een heel lang blok.

[2:49:50] Dat roept heel veel vragen op. Maar misschien is voor mij eigenlijk hoor ik de minister schetst. Oké we gaan een lang proces in van een balanced approach en de uitkomst daarvan moet ik dan ook nog voorleggen aan europa en dat is het dan. Dat is dan als het goed gaat die vier, veertig. Alleen heeft de minister nou, zicht op dat die vier, vierenveertig. Die is gebaseerd op het elf, tweeduizend acht

[2:50:15] dat er ook een stikstof vergunning voor kan komen. En wat is dan het jaar waarmee wordt gerekend. Want ik neem aan toch dat die niet het hele proces ingaat zonder uberhaupt enig zicht te hebben op de legaliteit

[2:50:28] van het stukje natuurvergunning.

[2:50:30] Dankuwel mevrouw kreuger. De minister.

[2:50:34] Het klopt dat er uiteindelijk voor het luchthaven verkeersbesluit meer nodig is, waaronder de stikstof vergunning snel even op zoek want mevrouw had ook een vraag gesteld over dat referentie jaar

[2:50:48] en volgens mij ook al een aantal keer eerder aangegeven. Schiphol is bezig met het aanvragen van een natuurvergunning heeft, zoals verzocht door het bevoegd, bevoegd gezag onlangs de passende beoordeling ingediend.

[2:51:07] Op dit moment wordt door fnv als bevoegd gezag een toets op volledigheid en juistheid uitgevoerd. En als dat is uitgevoerd en aan alle eisen is voldaan. Dan kan worden overgegaan tot verlening van de natuurvergunning. En dan zal de minister van natuur en stikstof u daar ook over informeren waar het gaat om de referentie positie ter referentie situatie heeft de kamer vierentwintig juni vorig jaar van de minister van natuur stikstof een brief ontvangen met de uitgangspunten, zoals de manier van berekeningen, de motor en vloot combinaties referentie jaren et cetera dus al die informatie vorig jaar naar de kamer gegaan. Ik heb daar ook meermalen in debatten aan gerefereerd, omdat het bij uitzondering is, maar ook gegeven. De bijzondere positie van schiphol hebben wij die informatie vorig jaar aan de kamer gesteld.

[2:51:59] Dankuwel dan mevrouw kregen vervolgvragen ervan.

[2:52:04] Voorzitter. Maar

[2:52:06] als we nu als als eigenlijk de minister nu zegt ik klik het vast op vierenveertig en ik ga er een lang proces in omdat juridisch rond te krijgen via de balanced approach. Dat betekent toch op het moment dat schiphol niet die natuurvergunning zou krijgen.

[2:52:22] Dan moet het naar lage aantal dan moeten we nog een keer die hele riedel doet ik wat ik niet snap is dat er niet eerst duidelijkheid is of ze uberhaupt een natuurvergunning krijgen wordt aantal vliegbewegingen waar nu de balans procedure wordt gestart. Want anders hebben we de hele internetconsultatie. En dan blijkt over een half jaar van nijenoord in natuurvergunning zitten niet in. Dan beginnen we de hele riedel opnieuw dan moet je nog langer in een juridisch vacuüm opereren. Dat is toch niet logisch.

[2:52:48] Dankuwel. De minister.

[2:52:52] Dus ontzettend veel werk aan de hand om tot de luchthaven verkeersbesluit te komen. De balance kroos, de natuurvergunning een aanpassing van de mer procedure. Dat is allemaal werk wat gedaan moet worden als je een laat wachten op de andere. Dan ben je jaren verder. Maar uiteindelijk is het inderdaad een van die van die elementen die bepaalt de maximale omvang van schiphol, waarbij ik ervan uitgaat. Dat ben uiteindelijk op vierhonderd veertigduizend een natuurvergunning kan krijgen. Maar dat is niet aan mij om te beoordelen van schiphol om dat in te dienen en het is aan een rv om dat te beoordelen. Maar om dan weer te wachten met de balanced approach daarop. Dat betekent sowieso dat je weer een jaar of wat verliest daarin vanwege de doorlooptijd van die balans. De coaches. Daarom heb ik er niet voor gekozen.

[2:53:46] Dankuwel. Dan was er nog tot slot, tot slot de heer elkaar je eerst naar meneer barker nog meer alkaya.

[2:53:54] Voor zover het belangrijk dat de minister die nogmaals aangeeft dat hij geen banenverlies verwachten wij de klim naar

[2:54:00] vierhonderd zestigduizend vluchten is. Dat kan hij hetzelfde ook aangegeven en ook onderbouwen bij vierhonderdveertig duizend vluchten. Dat daar ook geen werkgelegenheidseffect wordt verwacht. Dus ook gewoon geen banen verloren gaan.

[2:54:14] Ik nu kun je de minister.

[2:54:17] Wat het antwoord wat ik zojuist gaf ging over de analyse die we hebben gedaan. Impact analyse op vierhonderdveertig. Duizend brengt ook in herinnering dat vorig jaar schiphol geen vierhonderd veertigduizend had en nog heel veel uitstaande vacatures zoals we vorig jaar hebben besproken.

[2:54:33] Meneer alkaya vervolgvraag.

[2:54:35] Voorzitter, dat dat is dan duidelijk dat het gaat om vierhonderdveertig duizend bewegingen.

[2:54:40] Op hoeveel.

[2:54:41] In de huidige situatie. Ik snap het rechtsgang hoger beroep. Maar in de huidige situatie. Op hoeveel vluchten zit schiphol.

[2:54:49] Ditjaar dankuwel. Minister.

[2:54:55] Heb ik niet niet. Hier raad vorig jaar was het onder de vierhonderd veertigduizend en de rechter heeft aangegeven dat vanaf november vierhonderd drieëntachtig duizend zou moeten worden toegestaan. Maar kijk even of ik voor de tweede termijn nog meer gegevens hebben.

[2:55:10] Dankuwel. U wilt afrondend iets zeggen over vanuit.

[2:55:13] De afgrond. Voorzitter, het scheelt straks weer dat ze dat is duidelijk. Dus dan als de minister straks kan terugkomen op hoeveel vluchten schiphol ditjaar zit en of dat dus richting dat getal gaat dan kunnen we inderdaad inschatten of

[2:55:26] of hier een motie moeten indienen of niet of daar.

[2:55:29] Voorgangers actie nodig is. Bedankt terecht dankuwel meneer bakker.

[2:55:33] Dankuwel. Voorzitter en dank voor de minister van beantwoorden van de vraag want hij zegt terecht en het gaat om de rechtspositie van omwonenden. Maar de minister zit tussen een rots en harde plekken in de de rots die is het feit dat dit anticiperend handhaven door een rechter beëindigd kan worden en de harde plek is het feit dat de rechter zegt dat wat de minister wil namelijk

[2:55:59] krimp met een experimenteer regeling. Dat mag niet. En mijn vraag aan de minister is. Hij gaat nu in hoger beroep. Ik denk ook heel goed dat hij dat doet. Maar als hij deze zaak

[2:56:09] ook weer verliefd. Wat gaat het dan doen?

[2:56:13] Het gaat om de rechtspositie van een wonende. Maar hij zit wel klem. Wat gaat de minister doen.

[2:56:19] Dankuwel. Mijn eerste.

[2:56:20] Maar ik wil duidelijkheid hebben in deze zaak en daarom hoger beroep precies op het punt ook die die de heer bauke aangeeft onder meer maar los daarvan loopt de balance approach procedure voor het. Het besluit van juni vorig jaar. Ik noem het maar even het vierhonderdveertig besluit dus die procedure loopt sowieso als het tijdschema wat ik zojuist aangaf, gericht op effectuering met in het dienstregeling jaar. Wat één november volgend jaar begint

[2:56:45] dat die procedure loopt sowieso. Dus dat is uiteindelijk te bestendigen situatie,

[2:56:50] Meneer barker en dan gaat.

[2:56:52] Dankuwel. Voorzitter en dan gaat de minister ervan uit. Dat zijn anticiperend handhaven niet door de rechter wordt beëindigd

[2:57:00] voordat dat allemaal rond is.

[2:57:02] De facto zal dat niet meer lukken. Per één november ditjaar. Dus dat komt dichtbij elkaar. Er is ook nog een tussentijds moment het begin van het zomerseizoen volgend jaar. Maar dat is allemaal ter weging na het hoger beroep gegaan.

[2:57:15] Dankuwel. Mijn koerhuis. U had zou ik ook weer.

[2:57:19] Cijfers. Mijn motie zie ik vraag toch nog even door van ik proef dus dat dat de minister toch naar de rechter wil blijven gaan. Maar wat houdt ons tegen om om met elkaar met luchtvaartmaatschappijen afspraken te gaan maken.

[2:57:33] Dankuwel deur de minister.

[2:57:37] Op zichzelf niets. Maar het één hoeft het ander niet uit te sluiten en in ieder geval staat de luchtvaartmaatschappij ook open om in de huidige consultatie die loopt om daar al hun input mee te geven.

[2:57:49] Oké dankuwel. Dan begrijp ik dat er nu doorgaan naar.

[2:57:52] Met acht punten.

[2:58:08] Want dat is

[2:58:11] het acht puntenplan waar eerst mijn herinnering wat ik straks zal zij dat in het coalitieakkoord ook de opdracht stond om de uitstekende verbondenheid van nederland met de rest van de wereld en de sterke hun functie te behouden en tegelijkertijd aandacht te hebben voor het verminderen, verminderen van de negatieve effecten op mens, milieu en natuur,

[2:58:29] en of er alle partijen hebben gevraagd naar het acht puntenplan van schiphol, waaronder veel partijen, de heer koerhuis, heer van haga, de heer crul, mevrouw kreuger, de heer balken, ook in enigerlei vorm, een appreciatie. Daarover vroegen.

[2:58:45] Mijn appreciatie is dat ik daar in principe positief tegenover sta schiphol laat ook zien verantwoordelijkheid te nemen voor de hele inbedding van de omgeving van de luchthaven in de omgeving en ik heb dus met veel belangstelling kennis genomen van de inzet van van schiphol. Het plan sluit ook aan bij onderwerpen waar al langer over wordt nagedacht en op veel van die onderwerpen wordt ook onderzoek gedaan naar de effecten en de mogelijkheden binnen de regelgeving, al dan niet internationaal.

[2:59:15] Overigens zal ook niet alles van de ene op de andere dag gerealiseerd zijn, zijn ook nog wel de nodige juridische punten vragen te stellen over de plannen. Dus dat vergt dus ook nog een nader gesprek

[2:59:29] met met schiphol en ook in antwoord op de heer crul, die er ook naar vroeg dat gesprek voeren ik graag met schiphol, maar ook met andere partijen, zoals de luchtvaartsector en de omwonenden.

[2:59:39] Mevrouw kreuger, die legt naar aanleiding van het ben een poosje naar aanleiding van het acht puntenplan terechte link met de balance approach procedure die zij ook uit haar eigen initiatiefwetsvoorstel kent

[2:59:52] en een aantal van de thema's die schiphol attendeert in het acht puntenplan. Die linke inderdaad ook aan de lopende balance approach procedure bijvoorbeeld het aantal uren sluiten van schiphol voor nachtvluchten en het weren van lawaaiige toestellen. Indien schiphol deze punten ook inbrengt in de consultatie van de huidige balans. De protest procedure die nog twee maanden loopt, dan kunnen deze punten ook meegewogen worden in het kader van de lopende procedure samen met andere inbreng uiteraard want voor een aantal punten die schiphol op het opbrengst vermoed ik namelijk dat wel een balans post procedure zou moeten worden doorlopen.

[3:00:32] De nachtvluchten zelf naar zoals u weet, is het verminderen van hinder in de nacht ook een belangrijk punt van aandacht voor het kabinet en ik vind ook positief dat schiphol dit punt deelt en daarom hadden we ook in de huidige balans pootjes procedure al een reductie van het aantal vluchten in de nacht voorgesteld.

[3:00:56] Even kijken en ik zal schiphol in antwoord op de vraag van de heer bauke ook vragen naar de onderbouwing van de tijdstippen die schiphol voorstelt en ook hen vragen te reflecteren op andere vormen van een nacht regime.

[3:01:11] De heer koerhuis vroeg naar de vracht en zoals u weet. Het kabinet onderschrijft het grote belang van vrachtvluchten dus ook al vaker. Ook hier in de commissie aandacht gevraagd voor de positie van de vrachtsector. Het waarborgen daarvan zijn we bezig om te kijken hoe we dat kunnen doen in antwoord op. Ik weet niet of de motie of toezegging was. Maar daar werken motie daar werken we aan op dit moment zijn we met de sector in gesprek om te verkennen hoe we die borging van de vrachtvluchten kunnen doen en we zetten ons bij de herziening van de slot verordeningen ook in voor mogelijkheden om vrachtvluchten te beschermen. En ik kom daar later ditjaar op terug

[3:01:48] waar het gaat om de privé vluchten.

[3:01:53] Daar heeft de heer koerhuis een aantal vragen gesteld over het overplaatsen van vluchten naar regionale luchthavens. Met betrekking tot privé vluchten gaat. De discussie vooral over zaken vluchten van schiphol heeft aangegeven het maatschappelijk verkeer wel te willen blijven accommoderen en wij gaan vanuit kabinet ook graag met schiphol in gesprek over de mogelijkheden die zij zien om te sturen op het zakelijke verkeer. Denk wel dat er een winstwaarschuwing bij past, want er is wel sprake van een internationaal kader van regelgeving met betrekking tot de mogelijkheden om te sturen. Zoals ik ook eerder in een brief aan de kamer schreef twee weken geleden. Maar zoals gezegd ik ga graag met schiphol daarover in gesprek. Wat betreft het plaatsen van privé vluchten naar regionale luchthavens en lelystad. Daar geldt wel dat veel regionale luchthavens aan het maximum van de geluids capaciteit zitten en een toename van het verkeer niet kunnen opvangen

[3:02:52] naar de heer bauke, die vroeg ook naar de verdere uitwerking. Zoals gezegd

[3:03:00] gaan we graag met schiphol en andere stakeholders daarover in gesprek over de uitwerking van deze en de andere punten uit het puntenplan en in de volgende voortgangsbrief over het programma omgeving luchthaven schiphol zal ik verder ingaan op de uitwerking daarvan. Dan kijk ik even.

[3:03:21] Volgens mij.

[3:03:22] Dan

[3:03:23] alle vragen hebt.

[3:03:25] Wat

[3:03:29] de heer koerhuis vroeg ook nog of nachtvluchten belangrijk zijn voor de

[3:03:35] hubfunctie. Volgens de ceo van schiphol zou het effect op de hubfunctie relatief gering moeten zijn, maar ook dat wil ik graag nog even in precisie met schiphol doornemen voordat we dat te kunnen beoordelen.

[3:03:54] De

[3:03:56] en dat is een toezegging. Net zoals ik valt allemaal in mijn algemene toezegging dat we nog met een uitvoerige appreciatie komen in de volgende voortgangsbrief over het programma omgeving luchthaven schiphol.

[3:04:13] De heer

[3:04:16] van raan die vroeg nog naar

[3:04:22] wat komt er gebeurt er dan met die vrijgekomen? Nachtvluchten gaat dat naar dag vluchten. Het uitgangspunt voor het kabinet is het herstellen van de balans tussen de effecten van de luchtvaart op de leefomgeving en de economische waarde van nederland. Daarvoor moeten hinder voor omwonenden verminderen en dat gaat dus niet als vrijgekomen ruimte volledig wordt ingezet en dat zullen we ook betrekken bij de uitwerking van het plan van schiphol.

[3:04:50] De heer koerhuis vroeg nog naar

[3:04:54] het overplaatsen van vakantie vluchten naar regionale luchthavens.

[3:05:01] De

[3:05:03] wat ik vorig jaar al een paar keer heb aangegeven, is er geen realistische sturing mogelijkheid tot het uitplaatsen van bestaande activiteiten op de bestaande regionale lucht havens.

[3:05:13] Want die zitten vaak aan de geluids capaciteit en kunnen daardoor een toename aan verkeer niet accommoderen. Er is een enkele luchthavens zijn twee luchthavens die wel ruimte hebben maastricht en groningen en het staat luchtvaartmaatschappijen vanzelfsprekend vrij om van die ruimte gebruik te maken.

[3:05:37] Volgens mij heb ik dan

[3:05:40] nederland. Tot slot natuurlijk van het acht puntenplan. De parallelle kaagbaan thema wat ook al vaker hier aan de orde is gekomen in de kamer. Eerder heb ik al gezegd dat ik voor de zomer besluit nemen over het wel of niet opheffen van de ruimte reservering kan best laten doorschemeren dat natuurlijk deze inzet van schiphol daarin belangrijke significante mate aan bijdragen. Dus je kunt wel raden welke kant mijn mijn hoofd uit uitwerkt. Tegelijkertijd ga ik dat niet hier even het commissiedebat doen, want er moet ik echt even met betrokken andere overheden en stakeholders op een ordentelijke wijze doen. Maar de heer bauke kan gerust zijn dat ik ruim voor de zomer dat dat besluit zal nemen. Het is het standpunt van schiphol een significante stap

[3:06:30] die we met belangstelling hebben verwelkomd en die zal worden meegenomen, zoals dat heet in de aanstaande besluitvorming.

[3:06:37] Dankuwel

[3:06:39] over het dit blokje acht punten plan heb ik een aantal vragen zien als eerste die van de heer van.

[3:06:46] Heel kort meneer van.

[3:06:48] Dank

[3:06:50] de minister ging in op het punt van die vrijgekomen nachtvluchten inzetten voor dag vluchten

[3:06:56] heeft die antwoord op geven. Maar dat was eigenlijk maakt deel uit van een breder scenario. Wat ik hem schetste

[3:07:02] en ik vroeg hem eigenlijk om dat scenario klip en klaar te zeggen dat is er inderdaad eentje of te zeggen dat is niet zo dat omvalt dus niet alleen de nachtvluchten. De dag de nachtvluchten inzetten voor dat vluchten.

[3:07:14] Het behelst ook de het inzetten van het luchtruim herzien er luchtruim

[3:07:20] openen van schiphol airport.

[3:07:23] De balanced approach. Dat zijn allemaal

[3:07:27] wacht even op de manier. Dat zijn allemaal stappen die ook heel goed passen in uitbreiding conform de luchtvaartnota van de groei van van der vaart in nederland. Klopt. Die aanname of ontkrachten van het is een dan gaan we.

[3:07:43] Is niet in technische zin misschien maar dat is niet het uitgangspunt van het kabinet. Nee, maar ook niet het voornemen kijken. Het aantal vliegtuigbewegingen wordt bepaald door het aantal toegestane aantal vliegtuigbewegingen in een luchthavenbesluit of luchthaven verkeersbesluit. De herziening van het luchtruim doen we om heel andere redenen die doen we om continu dalen en stijgen mogelijk te maken om kortere vliegroutes te creëren. Dat heeft de c o twee besparende effect en continu dalen stijgen heeft een effect op de geluidshinder, namelijk minder geluidshinder. Daarnaast speelt de de herverkaveling van het luchtruim tussen defensie en de burgerluchtvaart. Dat zijn allemaal redenen waarom we de herindeling van het luchtruim doen en niet met als oogmerk om daardoor meer vliegen toe te staan en uiteindelijk wordt dat bepaald door het aantal toegestane vliegbewegingen in in een luchthavenbesluit lelystad airport. Daar is zeker ook in interruptiedebat te veel over gesproken. Het voornemen van het kabinet is om daar een besluiten om het besluit te nemen over de opening van lelystad airport op het moment dat aan twee voorwaarden is voldaan. Kamer kent ze de ene is dat lelystad een natuurvergunning moeten hebben. Daar gaan wij als kabinet niet over. Dat zal het bedrijf lelystad airport zelf dienen aan te vragen en de ander is een oplossing voor de laagvliegen routes. Zoals ik vorig jaar al al aangaf. Beide zijn op dit moment nog niet aan de orde. Aan de herindeling van het luchtruim wordt nog gerekend en getekend. Ik verwacht daar in twintig, vierentwintig inzicht in te hebben en het is aan lelystad airport onder op enig moment te melden dat men over overal lucht of over een natuurvergunning beschikt als die twee voorwaarden er liggen dan kan het kabinet daar een besluit overnemen. Maar ik zeg hier dus niet zoals de heer van raan is een scenario heeft dat lelystad niet open moet. Ik kan tegelijkertijd ook nog niet hier aangeven dat ik kan besluiten dat het al open kan.

[3:09:37] Meneer van raan heel kort dan want.

[3:09:39] Voor het antwoord op die scenario's dus niet aan de orde. Dank maar amper zal

[3:09:44] amper zal laten minste één voorwaarde voor opening lelystad airport vallen. Hij noemt de tweede zijn er drie,

[3:09:52] namelijk geen autonome groei. Klopt dat. Of laat die inderdaad vallen.

[3:09:57] Minister.

[3:09:58] Nou het aantal vliegbewegingen op schiphol reduceert dus waar lelystad in het verleden bedacht was als overloop luchthaven schiphol zodat schiphol verder kon groeien is nu eerder het omgekeerde. Als er tot opening komt is eerder het omgekeerde aan de hand, namelijk dat je lelystad hard nodig hebt om de overloop van een aantal vakantie vluchten vanuit schiphol te kunnen te kunnen onderbrengen waar de voorwaarden die we vorig jaar hebben gesteld. Om een besluit te kunnen nemen. Over opening zijn de natuurvergunning en de laagvliegroute.

[3:10:27] Dankuwel meneer bouwt kan.

[3:10:30] Dank voorzitter, en ik zal straks misschien iets eerder weg moeten. Dus ik wil van de minister en ondersteuning bedanken. Mocht dat niet lukken. In de tweede termijn hoorde ik nou goed dat we dus privé vluchten niet gaan inperken. Maar eigenlijk verkopen.

[3:10:43] De laatste.

[3:10:45] De minister.

[3:10:47] Ja. Aantal vragen tegelijk vragen tegelijk. De vraag was of herhaalt uw vraag aan in bart.

[3:10:52] De belangrijke vraag of ik koffie wil.

[3:10:56] Belangrijk,

[3:10:57] Nou, ik wilde eigenlijk beginnen met de eerste vraag hoorde ik de minister goed zeggen dat we dus privé het eigenlijk niet inperken. Maar dat er wordt ingezet op verplaatsing.

[3:11:05] Dankuwel. De minister.

[3:11:06] Nee ik heb aangegeven dat dat een mogelijkheid is, zij het dat veel van de andere luchthavens aan de grens zitten van wat ze aankunnen. Dus dat het niet reëel om te veronderstellen dat privé vluchten dan anders uit kunnen wijken naar andere luchthavens.

[3:11:19] Dankuwel meneer woont kan.

[3:11:21] Ik graag nog een vervolg. Kijk. De reden dat ik het vroeg was omdat ik eigenlijk dit hele debat nog niemand heb gehoord over alternatieven

[3:11:28] en op het moment dat er dus dingen wegvallen. Dan zou ook wel graag willen horen wat de afwegingskaders zijn zijn, maar ook op welke alternatieven er wordt ingezet. Zeker als we het over hebben over bijvoorbeeld die privé jets die vaak hele korte afstanden afleggen die makkelijk met de trein vervangbaar zijn.

[3:11:46] Dankuwel. De vraag aan de minister is welke alternatieve denkt u de minister.

[3:11:51] Ik heb ik heb de vraag van heer bauke op dat punt nog in het volgende blok zitten maar ik kan ik kan me tegelijk bedienen. We hebben dat ook gehad waar het gaat om de trein hebben we een actieagenda trein en luchtvaart waarbij klm schiphol ns en prorail werken aan het aantrekkelijk maken van de trein als alternatief op de bestemming. Brussel, parijs, londen, düsseldorf, frankfurt en berlijn. Dat zijn namelijk bestemming die ook per trein makkelijk bereikbaar zijn en daar is dus substitutie het meest kansrijk. Want niet alle bestemmingen tot zevenhonderd vijftig kilometer kennen een reëel terrein alternatief voor het voor het vlieg tuig.

[3:12:33] Dus dat dankuwel. De heer koerhuis.

[3:12:37] De privé te vallen. Dus ik wil toch nog even doorvragen. We hebben eerder als kamer mooie motie aangenomen. De minister geven refereerde daaraan voor de minister regie moet pakken op het overplaatsen van vakantie vluchten naar regionale luchthavens. Ik zie hier een kans eventueel voor regionale luchthavens om om privé vluchten van schiphol over te nemen. Ik denk een mooie kans tenminste refereert aan de luchthavens die vol zitten. Volgens mij in rotterdam den haag en eindhoven heeft heeft lelystad nog geluidsruimte voor privé vluchten, eelde en maastricht. Ook voor gewone vluchten tussen een toezegging van de minister. Graag kan hij ook hier regie pakken op het laten overnemen van privé vluchten door door regionale luchthavens lelystad eelde maastricht.

[3:13:21] Dankuwel koerhuis. We gaan vragen.

[3:13:23] Ik voel maximale regie erop. Maar dat betekent in de praktijk niet dat ik luchtvaartmaatschappijen dan wel eigenaren van privé et kan kan dwingen. Ik weet dat betrokken luchthavens er alles aan doen om zichzelf uit uitstekend in de markt te zetten en ik denk dat dit debat, en zeker ook de wijze waarop de heer koerhuis mij hiertoe oproept, ook weer bijdraagt aan extra reclame voor deze luchthavens. Maar ik heb geen manieren om om ze te dwingen. Ik stel wel vast dat het een aantal gevallen ook vorig jaar met luchtvaartmaatschappijen als gevolg van de drukte op schiphol welzijn uitgeweken naar deze luchthavens. Dus die weet dat dat naar meer smaakt voor deze maatschappij dankuwel.

[3:14:04] De volgende vraag komt aan de heer barker? Gaat uw gang?

[3:14:07] Dankuwel. Voorzitter voorzitter, de minister is positief over het acht puntenplan van schiphol en zegt ook schiphol neemt hiermee verantwoordelijkheid en gaat in gesprek met schiphol onder andere over een voorstel voor nachtsluiting en

[3:14:24] zou ook van de minister willen weten wat is zelf zijn inzet als het gaat om de nachtsluiting zet ook in op een sluiting tussen elf uur 's avonds en zeven uur 's ochtends zoals de wet geluidshinder voorschrijft is dat zijn inzet.

[3:14:39] In de basis inzet zit conform de luchtvaartnota om terug te gaan van tweeëndertigduizend, negenentwintigduizend en in een latere fase naar zevenentwintig duizend binnen de huidige tijden. Maar goed. Het staat natuurlijk zoals ik straks zal zij het staat ook vrij. Ook voor schipper om dit in te brengen. De balance approach procedure zullen alle input die daaruit komt straks wegen om tot de beste besluit.

[3:15:04] Te komen. Dankuwel

[3:15:06] mevrouw kreuger dat ik nog een laatste vraag.

[3:15:09] Ja voorzitter, ik had ook een vraag over de nachtsluiting want schiphol zelf geeft nu aan dat ze nachtsluiting willen. Hoe gaat de minister hen daar in dat faciliteren. Want hij gaf daar een antwoord op dat ze in moeten brengen. Nu in de balans broodjes consultatie en daarmee wordt het onderdeel van de besluit.

[3:15:28] Vorming dankuwel. De minister.

[3:15:30] Ik kijk het is natuurlijk een nogal verse plan. Wij gaan erover in overleg met schiphol. Er zijn meerdere wegen om dit te effectueren. Indien schiphol zegt als eigenstandig besluit, dan zal er ook een eigenstandige bellen protest voor moeten worden gedaan, maar het zou kunnen zijn dat schiphol het inbrengt in de lopende band poosje procedure en dan zullen we het daar moeten wegen als input die in deze consultatie op dit moment wordt wordt gedaan. Dus dat dat loopt nog. Dat kan ik op dit moment nog niet meer over.

[3:16:04] Ok dankuwel. Dan gaan we door naar het laatste blokje. Dat is over. Ik wel blokje maar eens langs de blok te zijn.

[3:16:11] Wel zijn er een aantal thema's. Goed dan de

[3:16:17] terug sluis daar.

[3:16:21] Dat heb ik ook eerder uiteengezet. Het zit in in het coalitieakkoord. Het zit evenwel niet in de financiële bijlage van het coalitieakkoord die ook geldend is en vorig jaar heb ik er al over aangegeven dat we nu voor de lopende begroting een uitzonderlijke opgave hadden. Denk bijvoorbeeld aan het energie plafond het opvangen van de koopkracht verliezen voor huishoudens als gevolg van de energie crisis en dat maakt het niet mogelijk om additioneel aan de afspraken in de financiële bijlage van het coalitieakkoord extra terug sluis te doen. Tegelijkertijd het is niet zo dat er niets naar de luchtvaart gaat. Ik wijzen op bijvoorbeeld de grote bijdrage vanuit het nationaal groeifonds aan het project luchtvaart in transitie, de motie over derde landen en dus de vliegmaatschappij buiten de eu. We zijn druk bezig met de uitvoering van de motie. Ik heb daar onder andere heb ik eraan gerefereerd tijdens de informele transportraad van zevenentwintig februari jongstleden. Op ambtelijk niveau zijn we hierover ook in gesprek met de europese commissie en we proberen ook bij een aantal andere eu lidstaten het belang hiervan te laten zien en gezamenlijk op te trekken.

[3:17:39] De

[3:17:41] positie van istanbul airport en turkisch airlines vraag van heer koerhuis.

[3:17:46] We kunnen de eu klimaatregels niet eenzijdig aan derde landen zoals turkije opleggen, bel, zoals naar aanleiding van de motie eerder toegezegd zijn we in eu verband in gesprek gegaan om de mogelijkheden te verkennen om hier iets aan te doen. Er is op dit moment nog geen verdrag dat turkije onderdeel maakt van de gehele interne u luchtvaart markt hebben wel diverse onderhandelings rondes plaatsgevonden over een u luchtvaart verdrag in het kader van het nabuurschapsprogramma,

[3:18:21] maar de partijen konden het niet eens worden over de tekst van de luchtvaart verdrag en de onderhandelingen zijn gestaakt. Dus dat geeft op dit moment weinig aanknopingspunten om daar verder wat aan te doen.

[3:18:33] Maar mocht dat ooit weer komen dan staat vanzelfsprekend ook deze motie op mijn netvlies gegrift. De vraag van heer koerhuis over de bijdrage uit het groei fonds en de begroting voor elektrisch vliegen.

[3:18:50] De naast luchtvaart in transitie wordt ditjaar onderzoeks en subsidie budget ingezet voor elektrisch vliegen, waarbij er geen onderscheid maakt tussen de luchthavens bij luchtvaart. In transitie wordt tweehonderd vierenzestig miljoen euro, onvoorwaardelijk en honderd negentien miljoen euro voorwaardelijk geïnvesteerd om onder andere waterstof elektrisch vliegen te versnellen.

[3:19:09] Komende jaar wordt daarnaast ingezet op ondersteunend onderzoek om elektrisch vliegen te faciliteren en er wordt gewerkt aan inzet van een subsidie budget voor onder andere het realiseren van elektrische testvlucht tussen aruba bonaire en curaçao. Dat dat ook qua afstanden een ideale plek is om daarmee te experimenteren.

[3:19:30] Airbus waterstof vliegtuigen laten bouwen op eelde vraag van heer koerhuis

[3:19:38] airbus heeft hierover nog geen concrete plannen met het ministerie gedeeld. Maar ik sta natuurlijk altijd open voor ideeën om de luchtvaart te verduurzamen. Dus ik hoor ook graag de concrete plannen van van airbus zelf. Er is intensief contact tussen herpes en de nederlandse maakindustrie en kennisintensieve instellingen om te bezien hoe nederlandse partijen bij kunnen dragen aan de ontwikkeling van de nieuwe generatie duurzame vliegtuigen en ik hoop dat de samenwerking tussen het nederlandse luchtvaart, ecosysteem en bus in de komende periode nader wordt geconcretiseerd.

[3:20:11] De heer van haga vroeg ook aandacht voor rotterdam. De heek airport refereerde ook aan de problematiek van het maatschappelijk verkeer in de luchtvaartnota daarom aangekondigd dat er een aparte gebruiksruimte voor het spoedeisend maatschappelijk verkeer komt. Dat moet geborgd worden in het luchthavenbesluit voor rotterdam de heek airport. Dat leidt echter niet tot extra groei ruimte voor het commerciële verkeer.

[3:20:38] Lelystad airport heb ik gehad.

[3:20:41] Schiphol naar de noordzee vraag van de heer van haga. We hebben we, toen we de luchtvaartnota op stelde een quickscan laten uitvoeren en daaruit bleek dat schiphol op zee zorgt voor een verplaatsing van de hinder en ook grote druk legt op natuurkwaliteit in het ruimtegebruik op de noordzee. Los van het feit dat het enorm kostbaar is. En om die reden is daar toen van. Afgezien nog een keer groningen airport eelde, maar dan voor het belang van waterstof. De heer eppink naar vroeg. Gezien de waterstof opgave is opschaling in geheel nederland van belang moediger dan ook de regionale ontwikkelingen aan tussen de koepel kansen rondom regio's en het opschalen van waterstof en dat zou zeker in het noorden natuurlijk een kans kunnen zijn, ook vanwege de positionering van eemshaven. Minister voor klimaat en energie die geeft uitwerking aan het nationaal plan energie systeem waarin de energievraag richting twintig, vijftig in nederland in kaart wordt gebracht. En dan komt er ook vanzelf wel aandacht voor dit soort koppel kansen. De heer eppink vroeg ook naar de wijze waarop men klachten kan indienen in nederland.

[3:21:55] Op zich is het goed dat mensen kunnen aangeven als solo overlast ervaren want dat levert ook informatie op die we schiphol en elf chanel gebruiken voor het minder hinder plan schiphol. Ik wijs erop dat om inzicht te geven in de klachten in de rapportages van het bewoners aanspreekpunt schiphol. De klachten zonder de veel melders apart inzichtelijk worden gemaakt. Dus we hebben wel een gelaagd beeld daarin

[3:22:22] de moties. De brief over de loodhoudende brandstoffen waar de heer elkaar naar vroeg. Ik begrijp dat dat nagenoeg klaar is. Dus die verwachting binnen enkele weken aan de kamer te kunnen aanbieden.

[3:22:37] De heer crul

[3:22:39] had een aantal vragen over het opschalen van duurzame brandstoffen.

[3:22:46] Even kijken naar er zijn verschillende producenten hebben al aangekondigd dat zij het rotterdamse havengebied aanzienlijke volumes duurzame biokerosine willen gaan produceren. De aangekondigde productiecapaciteit bijna vijfentwintig van de bunker fuels in nederland. Daarnaast sociaal vorig jaar besloten om de grootste groene waterstoffabriek van europa te gaan bouwen in rotterdam. Dus ik denk dat dat nederland op korte termijn een goede positie geeft op zowel de nationale als internationale duurzame brandstoffen en waterstof markt tegelijkertijd ook als je kijkt naar de benodigde infrastructuur en ruimte in de havens.

[3:23:23] Dan blijkt meteen dat verschillende bedrijven op de tweede maasvlakte in rotterdam hebben gekozen als locatie voor hun productie mede vanwege de gunstige ligging en infrastructurele voorzieningen en het havenbedrijf van rotterdam heeft ook een aparte plot op de tweede maasvlakte gereserveerd voor dit soort ontwikkelingen en waarbij ook de aanlanding van groene waterstof in de toekomst meteen een plek meteen een plek vindt in de haven.

[3:23:52] De vraag naar waterstof tussen twintig, dertig en twintig, vijftig, waar de heer crul naar vroeg welke stappen we nemen. Dat is dat we als ministerie van i en w actief meewerken aan het nationaal plan energiesysteem. Ze worden visie op de toekomstige energie. Vraag en verdragen daar met de uitkomsten van het onderzoek naar de waterstof behoefte van de luchtvaart actief aan bij

[3:24:17] en behalve brandstof heeft de luchtvaart weinig alternatief om te verduurzamen. Dus inzet op verschillende sporen van duurzame brandstoffen is heel hard nodig. Waarschijnlijk inclusief de import van groene waterstof in nederland is met een brede groep landen in gesprek over het sluiten van overeenkomsten voor waterstof import recent zijn onder andere afspraken gemaakt met portugal, spanje, chili en om aan de heer crul vroeg naar de klacht van sector partijen dat er sprake is van toenemende regeldruk.

[3:24:53] Klopt. Dat beleid is in verandering. Dus dat levert ook nieuwe regels op een nieuwe beleids instrumenten. We doen wel alles eraan om partijen hierover te informeren en ze hierbij te betrekken, maar het is onvermijdelijk dat het partijen zelf ook inspanning kost om zich hierover te laten informeren en te implementeren in hun bedrijfsvoering dan de voortgang van het ene europese luchtruim single european sky

[3:25:21] nederland. Dat heb ik eerder aangegeven is altijd voorstander geweest van single european sky en de bijbehorende doelstellingen. Het is ook belangrijk voor de aansluiting van nederland met het europese routenetwerk en het verbeteren van de vliegroutes.

[3:25:35] De prestaties in het europese luchtruim worden ook stap voor stap beter. Zo is het vliegen in europa afgenomen tot gemiddeld twee komma zeven procent per vlucht in het afgelopen jaar de gemiddelde vertraging per vlucht neemt de afgelopen jaren af. De verkeersleiding kosten per vlucht te nemen. Ieder jaar af en onze inzet is om dat het huidige het zweedse en ook het aankomende spaanse voorzitterschap van de eu hebben gelukkig dit dossier prioritair verklaard en wij zitten in een groep landen die constructief proberen bij te dragen aan de oplossing van het single european sky dossier om zo snel mogelijk te komen tot een goed compromis met het europese partner parlement.

[3:26:21] De heer van raan vroeg naar veel vliegers belasting.

[3:26:25] De huidige vliegbelasting woord geven per vertrekkende passagier. Dat betekent dat hoe vaker iemand vliegt is de vaker die persoon. De belasting betaalt dus grotere vervuilers betalen onder de huidige systematiek al meer

[3:26:42] dan de belasting die de heer de hoop en mevrouw kreuger voorstellen voor privé, et

[3:26:52] privé het die passagiers vervoeren worden op dit moment al prijs anders dan de commerciële luchtvaart niet commerciële vluchten betalen vijfhonderd eenenzeventig euro. Vijfenzeventig accijns per duizend liter kerosine. Wat dus niet voor de commerciële luchtvaart geld en als het toestel boven de gewichtsgrens valt dan betalende passagiers ook de vlieg belasting en dat is in drieënzeventig procent van de privé het in nederland het geval. Zoals eerder aangegeven onderzoeken we de mogelijkheden om meer passagiers van privé et onder de vliegbelasting te laten vallen door de gewichtsgrens te verlagen, verlagen en in dit eerste halfjaar van dit jaar wordt wordt u daarover geïnformeerd door de staatssecretaris van financiën.

[3:27:40] Lufthansa heeft combinatie tickets voor trein en vliegtuig gaf de heer de hoop aan.

[3:27:48] Dan verwijs ik naar het antwoord. Wat ik zojuist ook al aan de heer bouwt kan gaf we werken met klm schiphol ns en prorail aan de actieagenda trein luchtvaart vorig jaar zomer heeft klm ook een pilot gedaan met combi tickets brussel schiphol per trein en men bereid die pilot nu verder uit en de inzet ook bij de verdere uitbreiding zal er voornamelijk ook op gericht zijn om te kijken hoe je ook de aansluiting verder kunt optimaliseren. Ik wijs er overigens op dat er dan ook nog wel een paar complexe projecten onderhanden zijn, zoals het aanpassen van de spoorcapaciteit en pronk capaciteit op op schiphol om daar meer internationale treinen te kunnen laten stoppen met een soepele overstap. De arbeidsomstandigheden, een ander onderwerp wat de heer de hoop aangaf.

[3:28:39] Ik stel vast dat schiphol en zeker ook naar afgelopen jaar oog heeft voor de werkdruk van het luchthaven personeel moet gewoon een veilige operatie voor reizigers en het personeel zijn schiphol meldt ons dat het beoogde aantal van acht, honderdvijftig nieuwe beveiligers is gehaald. Een deel zit op dit moment nog wel in de screening of opleiding en schiphol blijft in gesprek met over de capaciteit in de hele keten dus ook met de grondafhandeling en de koninklijke marechaussee. En zoals ik zojuist al aangaf, spreken we binnenkort ook weer samen met de minister van szw. De fnv schiphol over de drukte en werkomstandigheden. Een hele belangrijke stap is natuurlijk voldoende personeel. Want dat neemt ook de werkdruk weer laat laten werkdruk zichtbaar in aanvaardbare proporties zijn

[3:29:28] en we werk ondertussen ook nog zoals de kamer weet aan het beperken van het aantal grond af handelaren.

[3:29:36] Even kijken. Dan

[3:29:42] vroeg de heer bauke nog naar zijn motie over

[3:29:45] het plan en goede pad voor de productie, opslag en transport van duurzame luchtvaartbrandstoffen. Dat is onderdeel van het nationaal plan energie systeem wat in de loop van dit jaar zal verschijnen waarin ook uw motie wordt meegenomen en het onderzoek naar de waterstof behoefte van de luchtvaartsector. Een onderligger daarvan is afgelopen januari met de kamer gedeeld.

[3:30:08] De mandaten in de buurlanden, waardoor zij al afname overeenkomsten met producenten vastleggen.

[3:30:17] Wij hebben niet het voornemen om een nationaal mandaat in te voeren, omdat we verwachten dat per twintig, vijfentwintig, een europese bijmengverplichting zal gaan gelden

[3:30:27] en de verwachte review. U verordeningen staat niet toe dat er op nationaal niveau een hogere straf mandaat wordt ingevoerd,

[3:30:35] mocht er geen europese bijmengverplichting komende zal nederlands conform luchtvaartnota overgaan tot het instellen van een nationale bijmengverplichting waar we zien bijvoorbeeld dat klm op dit moment al meerjarige contracten aangaat om grootschalige s af in te voeren en de mandaten die een aantal andere landen hebben ingevoerd. Die zullen we moeten worden ingetrokken op het moment dat ze review verordeningen van kracht is

[3:31:01] er-voorzitter, dan denk ik dat ik alle vragen.

[3:31:04] Dankuwel. Dan gaan we horen want er zijn een aantal vragen. Ik begin bij heer krol.

[3:31:10] Ja. Voorzitter dankuwel dan toch nog even.

[3:31:11] Voor over die over die regeldruk. Want er is een redenen.

[3:31:13] Wat ik erover begin? Voorzitter, ik heb met veel partijen gesproken en alle partijen spreekt uit vanuit mijn eigen perspectief en neem ook een eigen belang mee. Maar wat mij echt opviel dat ze eigenlijk dit allemaal zonder uitzondering benoemde

[3:31:27] om maar even heel kort te schetsen. Twee korte voorbeelden en organisatie al sinds tweeduizend zestien bezig is met de implementatie van een nieuw ict-systeem, dat nu tot tweeduizend, zesentwintig moet uitstellen. Puur en alleen dat ze elke keer moeten herzien omdat de regels veranderen of een regionale luchthaven die inmiddels om aan alle regelgeving te voldoen zo veel overheid heeft dat alleen maar daarom al niet meer rendabel is om zo'n luchthaven te exploiteren heb ik het niet alleen over brandweer personeel in het kader van brandveiligheid, maar ook gewoon andere vormen van overheid en ik hoor de minister zeggen er zit een deel eigen verantwoordelijkheid in voor organisaties om op de hoogte te blijven van de veranderende regels of de toenemende regels. Daar ben ik het mee eens. Maar ik vind het net even iets iets te makkelijk

[3:32:09] als alsof het een soort fact of life is dat wij steeds meer beleid en regels uitstorten over de over de sector en is de minister bereid om over dit specifieke punt op z'n minst het gesprek aan te gaan om te kijken waar het knelt zonder meteen conclusies aan te verbinden. Want dat wil ik ook niet doen. Maar is de minister daartoe bereid.

[3:32:29] De minister.

[3:32:34] Kijk, zoals zoals de heer crul het stelt, zou ik meteen zeggen ja dan moeten we op ingrijpen. Maar de voorbeelden die zou ik dan misschien moeten we daar over doorpraten ook nog wel wat concreter willen hebben. Want één ding geldt natuurlijk wel in deze sector en dat is het is een stevig geprotesteerd concludeerde en gereguleerde sector. Dat heeft alles te maken met vliegveiligheid met internationale verbindingen met. We hebben nog een andere uitdagingen. Je wilt ook geen geen terrorisme en dat soort dingen toelaten. Dus er zitten heel veel zaken omheen die sowieso gecheckt moeten worden. Daar komt bij maar ik voel me in dat opzicht bedoel probeer ook de kamer erin te bedienen dat we natuurlijk voor steeds meer zaken oog hebben. Denk aan wat ik zo straks aangaf over de blootstelling van mensen op het platform aan aan zeer zorgwekkende stoffen. Kortom, er komen wel dingen bij. Maar ik denk dat het inherent is aan de luchtvaartsector dat we op dat gebied wel regels moeten stellen om te zorgen dat u in ieder geval ook een gelijk speelveld hebben, maar ik doe. Ik wijst het verzoek van de heer crul niet meteen af. Maar ik zou het wel misschien voordat we daar komen een keer wat meer detail willen willen doorspreken. Waar het gaat om it systeem vermoed ik dat de heer crul de duidt op luchtverkeersleiding nederland. Ik wijs er wel op dat dit een zeer omvangrijke it systeem is. Het is gewoon de vervanging van het hele lucht beveiligings systeem een kolossale operatie die als ik kijk naar andere it systemen in nederland meestal vergelijkbare tijd sturen kent

[3:34:07] maakt over het juist dat systeem maakt dat we in de toekomst makkelijker en flexibeler wijzigingen in het luchtruim kunnen doorvoeren dan dat we dat met het oude systeem of de huidige geldende systeem.

[3:34:17] We kunnen doen.

[3:34:18] Dankuwel

[3:34:19] meneer boot kan.

[3:34:20] Dank u. Voorzitter, nog even over dat de gemeenschappelijke europese luchtruim de trillen fase duurt best lang.

[3:34:28] Vroeg me af.

[3:34:29] Dat is mooi dat nederland hier positieve inzet, maar kan de minister ons misschien een doorkijkje geven waar het nou op vastloopt of waar waar waarom het zolang moet duren.

[3:34:39] De minister een veelheid van redenen in van de vorige debatten werd aangegeven dat nederland de enige zou zijn. Dit zou blokkeren. Nou niets is minder waar. Sterker als er één land is wat ervaring heeft met luchtruim delen, dan zijn wij het met wat wij doen met belgië, luxemburg en een deel van duitsland. Als het enige voorbeeld van zo'n mini single european sky wat er is in in europa het juist omdat wij die voordelen zien. Het is wel zo dat heel veel lidstaten heel veel uiteenlopende redenen hebben om altijd een stukje van het voorstel eigenlijk het liefst anders te willen zien, maar daarom zitten wij in een groep constructieve lidstaten om te kijken hoe we het nu de slag voorwaarts kunnen brengen. Daaroverheen ligt natuurlijk ook nog wel de soevereiniteit over het luchtruim. Wat voor heel veel lidstaten toch een aangelegen onderwerp is, zeker als er delen militair luchtruim in zitten. Maar hoe dan ook. Ik denk dat we best een heel eind kunnen komen om toch ook eens even wat voortgang te boeken in deze trilogie.

[3:35:30] Dankuwel en tot slot de heer de hoop.

[3:35:33] Voorzitter, twee vragen de eerste over die privé-vliegtuigen. Het klopt inderdaad dat de groot gedeelte al belasting betaald. Maar dat er die gewicht grenzen die er nu is zesentachtig, honderd zestien kilo ofzo is het geloof ik. Daar vallen behoorlijk wat privé vluchten naar nog buiten. Ik zou het wel heel wenselijk vinden als minister kijkt naar verlaging van die gewichtsgrens. Want die voelt voor mij vrij willekeurig aan en ik denk ook dat een heel aantal privé vluchten die daaronder valt echt wel belast trouwen zou kunnen worden. En dan denk ik echt niet aan die vluchten doe door ambulance personeel verplaatsing van donoren donoren. Dat begrijp ik allemaal. Maar er valt echt nog een heel groot gedeelte in want volgens mij belast kan worden waar ik het vast zou waarderen als de minister daar naar wil kijken ook naar de verlaging van de gewichtsgrens.

[3:36:22] Dankuwel aan de minister is precies de eerdere toezegging die ik de kamer heb gedaan en waar het met de staatssecretaris van financiën naar kijken. Ik gaf zojuist ook aan bekijken ook naar mogelijkheden om die gewichtsgrens te verlagen en nog in het eerste halfjaar krijgt u die informatie in dit geval van de staatssecretaris voor financiën.

[3:36:42] Meneer de hoop vervolg.

[3:36:44] Ik had ook nog een vraag over de arbeidsvoorwaarden. De minister die klonk vrij positief. Maar dat vond ik een beetje behoorlijk verschillen met de signalen die we op dit moment van het fnv krijgen die zeggen er worden op dit moment al stagiaires ingezet om de gaten in de roosters op te vullen en richting de meivakantie zomervakantie, met name met die piekmomenten maken wij ons grote zorgen over honderden stagiaires zonder begeleiding, piekmomenten, veiligheid die ook in de in het gedrang komt en dat baart mij wel zorgen. Dus ik ben benieuwd of de minister daardoor die signalen ook aanleiding heeft gezien om nog even stevige gesprekken te voeren met schiphol richting de piekmomenten die er nu aankomen. Want ik denk dat we met z'n allen delen dat we niet willen dat.

[3:37:26] Dan minder wortels vorig jaar dankuwel. De minister.

[3:37:29] Dat klopt. Ik spreek geregeld met schiphol daarover. We weten ook dat er een aantal dagen zijn dat het echt nog wel echt nog wel knelt schiphol spant zich in om daar met luchtvaartmaatschappijen uit te komen, zodat je van tevoren in ieder geval voorspelbare reis kunt kunt bieden. Het antwoord op schriftelijke vragen over de inzet van stagiaires. Die is bij de kamer of is onderweg heb ik dit weekend afgedaan en het moet niet zo zijn dat ze stagiaires ingezet worden voor of als vervanging van reguliere werknemers, want daar een stageplek immers niet voor voor bedoeld bij al dit soort zaken geld. Dan ga ik mezelf een beetje herhalen wat ik daar ook de afgelopen tijd over heb toegezegd. Samen met de minister van szw kijken we er zeer indringend aan hebben we veelvuldig overleg met met schiphol. Maar ik tref gelukkig ook een directie van schiphol die zich dit probleem ook zeer aantrekt en ook snapt dat je fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden moet bieden om kwaliteit aan je reizigers te kunnen bieden en dat is ook wel de les van van afgelopen jaar.

[3:38:32] Dankuwel. Daarmee zijn we aan het eind gekomen van de beantwoording van de zijde van de minister. Ik stel voor dat we doorgaan naar de tweede termijn van de kamer. Geef u allemaal één minuut anders anders het echt niet echt niet. Dus meneer koerhuis ga gang.

[3:38:47] Allereerst op het gebied van turkije.

[3:38:50] Ik ik vraag me toch honderd misschien iets dwingender te gaan doen richting richting turkije dat daders of het zodanig antwoorden op de taxibranche kom ik later terug. Ja. Ik voelde me is toch nog eens keer oproepen gaan in gesprek met luchtvaartmaatschappij ook nog los van die balans post, want het is weer zo juridisch en volgens mij moeten we het niet juridificering. Ik sluit me daarbij aan bij de woorden van

[3:39:15] van het cda.

[3:39:18] Ik ben in ieder geval blij dat de minister in gesprek gaat met de nieuwe schiphol. Topman zondag. Ik hoop dat dat een stevig gesprek is of een pittig gesprek graag daar nog een toezegging dat er mag wel echt niet iets steviger dan dan wat enkele is toegezegd. Nu het dan over die privé vluchten. Daar hoor ik de minister meegaat ik toch wat linkse verhaal hierin de commissie dat we de gewichtsgrens moeten verlagen, maar weer uitzonderingen moeten doen. Volgens mij zien we juist dat we de uitvoering bij de overheid niet te zwaar moeten gaan maken, want we moeten weer uitzonderingen gaan handhaven op politie vluchtten ambulance vluchten koninklijk huis vluchten, defensie, vluchten dodenvluchten.

[3:39:54] Wel meneer koerhuis laatste punt.

[3:39:58] Dan in twee minuten debat kom ik terug op de op de op de regionale luchthavens en parallelle kaagbaan. Ik wilde toch even aan herinneren. Hij ook ook daar gaat u mee met het linkse verhaal. De de kamer heeft uitgesproken die reservering niet te willen opheffen. Plus. Ik begrijp dat het bouwen van die tweede kaagbaan juist vliegen overlast tegengaat en goed is voor vliegveiligheid toch nog even meegeven. De vraagstelling.

[3:40:22] Genoteerd. De heer eppink gaat uw gang.

[3:40:26] Dankuwel. Voorzitter, ik wil nog één ding vragen over de de veel klagers. De minister sprak daarnet even over zei dat hij als zware ook apart gerubriceerd werden het fenomeen is natuurlijk wel erg storend, want het is niet alleen bij schiphol is bijna bij elke luchthaven in nederland en mijn vraag is wat kan hij er tegen doen want het is toch schadelijk voor de hele administratie de gang van zaken als mensen constant dat gaan doen.

[3:40:54] Dankuwel. Meneer eppink. Een hele korte vraag wanneer de hoop.

[3:40:56] Want ik vind toch wel dat hier eppink een beetje een karikatuur maakt van de mensen die klagen bij overlast en kan hier eppink zich ook voorstellen dat op het moment dat je gigantisch veel overlast hebt dat je dan juist heel vaak gaat klagen omdat het zo helder kan zijn voor een aantal mensen. Ik heb moeite met de karikatuur die.

[3:41:15] Dankuwel, de heer.

[3:41:17] Ik zal worden,

[3:41:18] Verantwoorden kijken als vijfentachtig mensen honderd zevenenzestig duizend klachten produceren. Dat is toch wel disproportioneel.

[3:41:25] Dankuwel. Wanneer alkaya.

[3:41:30] Dankuwel. Voorzitter en dank de minister voor de beantwoording van onze vragen nu een aantal punten natuurlijk opgebracht, waaronder het belang van van banen en behoud van banen in de luchtvaartsector. Die zal ik niet allemaal herhalen. Ik heb nog een vraag openstaan. Hopelijk kan de minister daarop terugkwam en kijken wat ik wil voorkomen is dat omdat de minister nu hoger beroep is en daardoor onzekerheid bestaat over

[3:41:50] en dan denk ik dat zeg ik of het vierhonderd drieëntachtig duizend vluchten we dit ditjaar van schiphol of vierhonderd zestig. Dat dat hangt nog even in de lucht en dat daardoor er onzekerheid bestaat er nu misschien tickets worden verkocht die dan weer geannuleerd moet worden mensen weer onder in de onzekerheid zitten of een vlucht al dan niet doorgaat. Dat soort chaotische situaties die moeten voorkomen. Dus ik zou graag bevestiging willen van de minister dat schiphol dient uit te gaan van de worst case scenario totdat ze duidelijkheid hebben en dan kunnen ze misschien meer tickets verkopen maar niet nu alvast tickets gaan verkopen die ze later wellicht moeten annuleren.

[3:42:24] Dankuwel. Meneer kaya kunnen we de tijd. Meneer van raan.

[3:42:26] Voor zover ik constateer dat

[3:42:29] ook dit in dit debat duurzame luchtvaart het echt weer ging om fata morgana s c o. N c o. Twee plafond die de uitzonderingspositie van de luchtvaart bevestigd. Negen en half megaton in twintig, vijfendertig is veel te veel. De zeer zorgwekkende stoffen die bestaan, maar de minister niets aan doet. Behalve onderzoeken d zesenzestig. Ik denk dat de luchtvaart haar eigen broek nog ophaalt. Nou ik kan het uit de droom helpen eppink die die bagatelliseert inderdaad die veel klagen. Die worden er uitgefilterd. Dat heeft de minister goed uitgelegd. Onderzoek over de onderzoek over de de non c o twee effecten. Dat is om minstens zes jaar gaande.

[3:43:06] Het enige lichtpuntje. Als ik daar mee mag afsluiten. Was het cda die klip en klaar zegt we zien we niet gebeuren. Lelystad airport binnenkort.

[3:43:14] Dankuwel. Meneer gedaan ook keurig binnen de tijd. Meneer crul,

[3:43:17] Ja voorzitter, ik heb de afgelopen tien jaar bij bij defensie gewerkt en ook wel eens de kans gehad om in een tank te rijden en ik heb ik heb mij nooit veiliger op de weg gevoeld dan in een tank. Maar als iedereen vanwege die reden zich voortaan wilt voor voor het verplaatsen. In een tank kan beter voor ons milieu niets over had ik tegen de heer graus willen zeggen maar die het vliegtuig naar limburg gepakt.

[3:43:43] Voorzitter voorzitter, de vvd spreekt de minister twee keer aan dat die meegaat in het linkse verhaal en ik zou daartegenin tegenover willen stellen dat

[3:43:52] het cda heel blij is dat deze minister voor een realistisch verhaal kiest als het gaat om de luchtvaart en d zesenzestig heeft het moedig genoemd. Wij denken dat het doen wat nodig is, betekent een wensen de minister ontzettend veel sterkte en succes in zijn in zijn hoger beroep.

[3:44:08] Dankuwel. Meneer crul hoop.

[3:44:12] Ja. Dank. Voorzitter, wat de partij van de arbeid betreft, is de beste stap voor de verduurzaming van de luchtvaart op dit moment nog steeds krimp en ik ben dan ook blij dat de minister doorgaat met het hoger beroep. Ik hoop alleen niet dat het symbolisch is en dat we sowieso niks aan kunnen doen. Meer omdat heel veel natuurlijk onderling al toegezegd is qua vluchten. Maar dat dat gaan we zien in ieder geval blij met de inzet en de motivatie van de minister om daarmee door te gaan. Ik maak me wel zorgen en ik ik vind toch het gebruik van privé vliegtuigen in nederland veel te veel vind dat we echt naar alle mogelijkheden moeten kijken wat te belasten. Vandaar ook het initiatief. Wat wat ik vandaag met mevrouw kreuger naar voren gebracht heb de arbeidsvoorwaarden. Ik maak me echt zorgen richting de meivakantie, richting de zomervakantie dat het toch hetzelfde probleem als volgend jaar zie ik ik blijf het hopen, net als de minister dat we dat voorkomen en ik zie de inzet van hem en ook de minister van szw en ik hoop dat dat zich.

[3:45:11] Die betaalt. Voorzitter, dank u wel. Meneer de hoop, mevrouw kreuger.

[3:45:16] Voorzitter, we hebben een lang debat gehad en toch blijft bij mij na afloop een beetje hangen.

[3:45:25] Het gevoel dat het een volstrekt ongrijpbaar proces is dat de minister inzet op vier, veertig. Dat is louter op geluid, terwijl ook c o twee stikstof en zeer zorgwekkende stoffen knellend zijn dat hij een proces ingaat voor een belletje protest bij elkaar. Ik begrijp anderhalf jaar duurt. Maar dat het nu onduidelijk is of er sowieso een legale basis is voor die vierenveertig in een natuurvergunning. Ik wil nogmaals vragen welke referentie jaar werkt schiphol dan mee. Hij verwijst naar een kamerbrief, maar kan hij het gewoon een jaartal noemen

[3:46:00] en op het punt van de nachtsluiting als schiphol. Dit wil en als wij van de raad van state als groenlinks horen. Er moet een balans approach gevolgd worden van nachtsluiting. Waarom brengt de minister dit dan niet in die banen brood of zegt hij nu op het moment dat schiphol. Dat doet dan is dat genoeg juridisch geborgd om in die anderhalf jaar die schetst tot de nachtsluiting te komen. Ik wil er heel graag duidelijkheid over en voor de rest is het evident dat privé jets moeten worden aangepakt en zie ik uit naar de verdere stappen.

[3:46:32] Dankuwel. Dankuwel. De heer bakker. Tot slot gaat uw gang.

[3:46:36] Ja. Dankuwel. Voorzitter voorzitter, ik ben te spreken over het feit dat deze minister forse beleid staat. Ik ben benieuwd naar de uitspraak en het proces in hoger beroep en het is van groot belang dat de rechtspositie van een wonende hersteld wordt. Om die reden wil ik de minister vragen of er niet nu al iets gerealiseerd kan worden, waardoor omwonenden minder overlast ervaren en zo. Ja is te bereid is de minister bereid dat te faciliteren. Dan nog even over de nachtvluchten. De minister gaf aan dat hij nu inzet op negenentwintig duizend nachtvluchten. Maar als je de pellets approach naar rato toepast dan kom je op veel minder uit. Is de minister bereid in de balans. De broodjes ten minste in te zetten op het naar rato laat de krimp van het aantal nachtvluchten.

[3:47:23] Dankuwel dankuwel meneer bouw ik een hele korte vraag van de heer koerhuis.

[3:47:26] Verbaast me toch wat d zesenzestig doet want de d zesenzestig zegt ook vaak. Ik ben het eens.

[3:47:31] We leven in de rechtspraak rechtsstaat. De rechter heeft gesproken.

[3:47:36] De luchtvaart heeft ook een rechtspositie. Maar nu in het over luchtvaart gaat lijkt d zesenzestig volledig.

[3:47:41] Voorbij te gaan. Uw vraag meneer koerhuis.

[3:47:43] Die de minister op nu al wat te doen tegen de rechtspositie. En hoe rijmt d zesenzestig dat meneer barker.

[3:47:50] Nou dat zijn meneer koerhuis zijn woorden. Ik constateer dat de omwonenden al al heel lang al al zeker een decennium in een in een positie zitten waar ze hun recht kunnen halen en ik vraag aan de minister. Hoe kunnen we dit oplossen.

[3:48:06] Oke. Hartelijk dank. Dan zijn we daarmee aan het eind gekomen van de tweede termijn van de zijde van de kamer even centraal. Als dat kan. Ik hoor allerlei dingen buiten microfoons om de ik heb bijna dertig seconden voor gepraat. Ik hoop het is te kijken dat hij daarmee de antwoorden compleet heeft. Maar we houden even minuten aan even een minuut of twee aan blijven ons plek. Als je dit goedvinden kunnen zo dadelijk hervatten met.

[3:48:28] Een hele korte schorsing.

[3:49:46] Goed. Dank allemaal wel hervatten. Het debat de beantwoording van de zijde van de minister gaat uw gang.

[3:49:53] Ja. Voorzitter zijn nog een aantal vragen gesteld. Die loop ik even langs om te beginnen. De vraag van de heer koerhuis die oproept om dwingender op te treden richting turkije bij gebrek aan onderhandelingen over een luchtvaartverdragen. Op dit moment is dat niet mogelijk. Tegelijkertijd, want dat geld breder niet alleen voor turkije, maar voor derde landen probeer ik in de europese unie voldoende lidstaten te mobiliseren om te kijken hoe je een gelijk speelveld tussen de landen in de eu, die ook met aids te maken hebben versus de landen daarbuiten te realiseren en roep ik ook geregeld op om te kijken naar het instrument van c o twee heffing aan de grens. De de zie ben. Dat zit niet in de eerste fase. Maar op z'n minst vind ik dat dat later bij een evaluatie meegenomen zou moeten worden. Dus ik probeer daar landen te mobiliseren maar zeggen tegelijk bij dat het op dit moment nog niet tot een meerderheid leidt, maar daar zal het uiteindelijk vandaan moeten komen.

[3:50:48] Gesprek met luchtvaart maatschappijen. Daarvoor geldt dat de deur altijd open staat hangende het kort geding, wat overigens door de sector was aangespannen, niet door mij bleek er van beide kanten even geen behoefte aan te zijn, maar over de grotere doelen wil ik vanzelfsprekend in gesprek en proef ik aan de andere kant. Tegelijkertijd loopt die balance approach ook daar kunnen luchtvaartmaatschappijen hun input in kwijt. Dat geldt overigens niet alleen voor de luchtvaartsector, maar ook voor bijvoorbeeld omwonenden en andere belanghebbenden

[3:51:25] dan.

[3:51:27] Die minister meneer vandaan.

[3:51:29] Ja prima dat minister zegt ze maatschappijen zijn een belanghebbenden met mij willen praten. De deur staat altijd open geldt dat dan ook voor omwonenden dankuwel en wil de minister daar ook mee in gesprek.

[3:51:43] Ook daar. En ook met omwonenden in diverse vormen van organisatie heb ik geregeld gesproken de afgelopen tijd. Dat geldt voor voor iedereen geldt vooral in die balans. De protest procedure waarin iedereen zijn zijn input kan geven als reflectie op het door het kabinet gestelde doel

[3:52:03] de parallelle kaagbaan. De

[3:52:09] alle perspectieven worden daarbij afgewogen. Maar het is nogal een significant signaal als de luchthaven voor wie je die tweede kaagbaan zou willen aanleggen. Zelf zegt dat die reservering kan worden op geheven. Maar dat proces met met alle betrokkenen dat doorloop ik de komende tijd.

[3:52:28] Er zijn overigens ook daar weer meer belangen in de omgeving onder andere van de gemeente haarlemmermeer die zegt als je die reservering opheft, dan is er in die hoek van de haarlemmermeer heer die nu volledig op slot zit misschien ook weer wat meer mogelijk en dat vind ik ook een belang om mee te wegen.

[3:52:45] De heer eppink over mensen die klagen. Ik ga er geen onderscheid maken of of groepen klagers wegzetten. Er is een mogelijkheid om klachten in te dienen. Daar gaan we mee om. Zoals gezegd, en juist vanwege het feit dat we weten dat er een groep mensen is die veelvuldig klacht indient en maken we ook onder zicht onderscheid in wat veel klagers naar voren brengen en unieke klachten zodat dat ook een gelaagd beeld geeft van zowel de klachten, maar ook hoe de omgeving denkt en de suggesties en input die zij hebben.

[3:53:22] De heer alkaya heeft nog een antwoord van mij het goed op het aantal vluchten in twintig, tweeëntwintig is driehonderd zevenennegentig en een half duizend vluchten gerealiseerd

[3:53:33] in het gebruik. Share twintig, drieëntwintig. Dat loopt vanaf één november tweeëntwintig tot eenendertig oktober ditjaar wordt tussen de vierhonderdvijftig en vierhonderd drieënzestig duizend vluchten verwacht.

[3:53:47] Ik heb één ding te herstellen. Dat is over de impact analyse die was op vierhonderd, zestigduizend in plaats van vierhonderd veertigduizend. Maar het principe is hetzelfde en conform de mkb aan leidraad is er ook bij vierhonderd veertigduizend waarschijnlijk geen netto werkgelegenheidseffect voorzien van de vraag die hij een tweede termijn stelde is leidt tot onzekerheid voor mensen die een ticket kopen. Wat dan. Misschien straks weer niet gedaan kan worden naar schiphol moet over enkele dagen zo cappetti capaciteit declaratie vanaf één november vaststellen. De rechter heeft gezegd dat dat zou vierhonderd drieëntachtig duizend moeten zijn. Schiphol moeten de capaciteit declaratie vaststellen en dat is vervolgens de basis voor luchtvaartmaatschappijen om slot te hebben en tickets te voorkomen, te verkopen. Dus ik verwacht niet dat er onzekerheid onduidelijkheid voor de reiziger ontstaat.

[3:54:41] Mevrouw kreuger. Heel kort nog op dit punt in kaya meneer elkaar.

[3:54:45] Voorzitter, laat ik staccato gelijk twee korte vraag stellen. Een is de minister bereid ook een impact analyse te doen voor de werkgelegenheid op vierhonderd veertigduizend en twee. Op hoeveel vluchten vindt de minister dat de schip dat schiphol capaciteit zou moeten vaststellen op dat vierhonderd drieëntachtig, duizend vierhonderd zestig.

[3:55:02] Dankuwel. Meneer minister.

[3:55:05] Naar de rechter heeft aangegeven dat het vierhonderd drieëntachtig kan zijn. Het is aan schiphol om de capaciteit declaratie vast te stellen want die zal dan ook moeten aangeven wat ze ook operationeel. Daar kunnen kunnen maken.

[3:55:18] Dus dat is aan schiphol en de vraag over de impact analyse op vierhonderd veertigduizend. Ik denk echt dat het geen zin heeft dat daar ook. We hebben natuurlijk wel. Die mkb aan leidraad daarnaast gehouden en we verwachten ook op dat terrein geen significante werkgelegenheids effecten, zoals al eerder aangegeven. We hebben nog heel veel vacatures te vervullen op schiphol en ik hoop van ganser harte dat er nog heel veel mensen op af komen. Dus niet alleen bij de beveiliging ook bij de afhandeling. De bagage op alle de horeca overal op schoonmaak overal op schiphol.

[3:55:53] Mevrouw kreuger

[3:55:58] verzuchten dat het proces onduidelijk was en dat het lang duurt. Dat laatste ben ik met haar eens, maar we zien het wel zorgvuldig te voeren. Het is ook een procedure die in dat opzicht ongeteste is niet eerder gebruikt.

[3:56:12] Het is in mijn hoofd wel weer overzichtelijk. De balans approach doen we voor geluid. Dat moet begin volgend jaar klaar zijn. Daarna komt spoor. Drie ook voor de andere emissies voor de structurele situatie binnen maximaal vijf jaar en los daarvan is een natuurvergunning nodig en de meest knellende parameter. Die is straks bepalend voor het aantal vluchten in het luchthaven verkeers besluit

[3:56:40] de heer bauke vroeg of ook nu al iets kunnen realiseren voor omwonenden. Nou de experimenteren regeling op dit moment niet want daar heeft de rechter een streep door gezet. Tegelijkertijd zijn we wel bezig ook vorig jaar aangekondigd om een nieuw programma te starten voor extra isolatie in met name de zuidwesthoek van schiphol.

[3:57:03] En waar het gaat om de balans approach naar rato toe te passen op het aantal nachtvluchten. Het aantal van negenentwintig duizend vluchten. Dat komt nog uit de luchtvaart nota in het consultatiedocument voor de balans uploads zitten meerdere scenario's.

[3:57:17] Vos.

[3:57:18] Die allemaal richting het geluid toe leiden en in enkele van die scenario's wordt ook een apart nacht doel en dag doel geformuleerd. Dat staat allemaal open voor input vanuit de sector.

[3:57:32] Voordat u verder gaat.

[3:57:34] Mijn bent, dan ben ik door de vragen.

[3:57:36] Doe nog even twee korte vervolgvraag is eerst de heer crul.

[3:57:40] Voorzitter was de andere vervolgvraag van mevrouw toevallig. Want dan denk ik dat excuses dat ik dan mijn vraag gaan stellen naast mevrouw kreuger en dat dat lijkt mij niet.

[3:57:49] Dan stelt uw vraag.

[3:57:51] Ik kijk

[3:57:54] ik trek af en toe maar gewoon de verbonden kaart. Ik had mijn lijstje geschreven hier referentiejaar groenlinks en dat dat hoor ik dan niet maar ik wist niet dat mevrouw kreuger een vraag stellen. Ik denk dat hij die.

[3:58:04] We gaan mevrouw kreuger ook gelijk haar vervolgvraag stellen want dan kijken we of ze match.

[3:58:08] De wordt gelijk.

[3:58:11] Sorry was die lag nog in het stapeltje. Er is niet één referentie jaartal wat in die brief staat die vorig jaar juni naar de kamer is gegaan en laat de referentie situatie zien. Het jaartal voor de referentie verschilt per natura twee duizend gebied. Dat zijn dus meerdere getallen daaroverheen komt. Want je moet de werkelijkheid uit het verleden reconstrueren uitgangspunten voor bijvoorbeeld de combinaties van vliegtuigen en motoren en dat zal wel uiteengezet in de brief die de minister voor natuur stikstof vorig jaar juni aan de kamer heeft gestuurd.

[3:58:43] Dank mevrouw kreuger echt een hele korte afrondende vraagt dan.

[3:58:51] Voorzitter, ik laat het referentiejaar maar even zitten. Mijn vraag over nacht sluiting.

[3:58:59] Ik vraag de minister heel specifiek zicht zijn. Nou, dat als schiphol al in de consultatie aangeeft dat ze nachtsluiting willen dat dat onderdeel wordt van de besluitvorming voor in de balans er broodjes en dat er dan vervolgens dus de uitkomst kan zijn. Een volledige nachtsluiting of zegt de minister. Nee nachtsluiting. Daar moeten aparte de balanced approach voor gevolgd worden. En dan wil ik mis eerste vragen. Nou, start dat proces.

[3:59:29] Wisten,

[3:59:30] En het antwoord is dat is een van de dingen die we met schiphol bespreken en er is ook een juridische check moeten we zelf even doen. Maar het zou kunnen zijn dat schiphol zelf zegt we willen daar een apart voorstel van maken. Dan moet je een apart wel eens de grootste doorvoeren. Het zou ook kunnen, maar ook dan moeten we even kijken hoe dat juridisch zit dat ze het inbrengen in de lopende balanced approach procedure. Want dat is een consultatiedocument waar iedereen op kan reageren. Ook alternatieven voor kan stellen. En dan zou het iets kunnen zijn wat we moeten meewegen. Maar ik. Dat is geen definitief antwoord want dan moeten we ook zelf nog de juridische check doen.

[4:00:04] Ik kan ik de minister vragen om die juridische check te doen voor het tweeminutendebat. Want ik kan me heel goed voorstellen dat de kamer gaat vragen aan de minister. Om de nachtsluiting onderdeel te maken van de de broodjes. Dat is dat kennelijk is wat nodig is als de raad van state. Dat zegt in reactie op mijn initiatiefwet dat de kamer. De minister die vraag stellen vragen.

[4:00:25] Ja voorzitter, ik ik doe mijn best maar ik kan dit niet in deze vorm toezeggen want ik wil het wel zeker weten. En dus kan ik daar geen termijn aan. Het zou kunnen zijn dat we dat ook aan de europese commissie moet worden. Ik weet het gewoon niet en ik ga daarom op dit moment geen harde toezegging daarop doen. Behalve dat we het zelf uiteindelijk natuurlijk ook nodig hebben. Maar dat begint bij overleg met schiphol.

[4:00:47] Dankuwel, dan zijn we bijna aan het eind gekomen van dit commissiedebat niet voor de toezegging hebt doorlopen. De eerste toezegging is dat de kamer halfjaarlijkse voortgangsrapportage ontvangt over de vorderingen ten aanzien van het c o twee plafond. Dat was een toezegging aan de heer balken. Het tweede, de heer de kamer ontvangt een uitvoerige appreciatie van het acht puntenplan van schiphol in de volgende voortgangsbrief programma omgeving. De luchthaven schiphol breedte aan de kamer en de derde toezegging. De laatste was binnen enkele weken ontvangt de kamer de brief over loodhoudende brandstof voor kleine vliegtuigen, een toezegging aan de heer alkaya en afrondend was er een twee minuten debat aangevraagd door de heer koerhuis.

[4:01:25] Mevrouw.

[4:01:26] De voorzitter, de minister net geen termijn aangeven van mij ging wel degelijk zeggen dat die die juridische toets over hoe we een nachtsluiting onderdeel kunnen maken van de binnenlandse coach dat hij dat aan de kamer laten weten. Dat lijkt me vrij relevant. Aangezien er initiatiefwet ligt vanuit de kamer

[4:01:44] waar de raad van state heeft gezegd er moet een belletje coach gevolgd worden en ik kan als kamerlid geen binnenlands protest voeren prima dingen medewerken.

[4:01:51] Ik ben op één punt heb ik aangegeven ik daar nu geen termijn aanhouden omdat mevrouw kreuger zo specifiek voor voor tweeminutendebat. Dat weet ik niet maar dat ik die informatie verstrekken aan de kamer.

[4:02:01] Klopt en kan de minister dan wel de kamer.

[4:02:04] Decentraal eventueel via de via de voorzitter geeft heel veel ruimte. Maar ik heb een beetje het idee dat u misbruik maakt van het van de vrije ruimte die de voorzitter biedt. Via de voorzitter spreken we hier ook al zitten aan het eind van de tijd maakt niet uit. Het blijft via de voorzitter, mevrouw kreuger.

[4:02:20] De afrondend. Voorzitter, ik zou nog wel graag duidelijkheid van de minister willen wanneer hij kan schetsen op welke termijn de juridische duidelijkheid kan bieden. Want nogmaals, ik heb te maken we een initiatiefwet waar ik de volgende fase ingaan en dit is relevant om tegemoet te komen aan de advisering van de raad van state. Dus. Op welke termijn kan de minister termijn tijdpad schetsen van dat juridische proces.

[4:02:42] De.

[4:02:43] Dat ga ik ook hier niet de laatste in ieder geval zeggen voordat op het moment dat tot tweeminutendebat worden. Voorafgaand. Daaraan zal ik u schetsen of ik die duidelijkheid hebben of er of de termijn waarop dat komt.

[4:02:53] Oké, helder dan wil de heer koerhuis nog reageren op.

[4:02:57] Meneer koerhuis kijken. Ik heb zelf ook ooit een initiatiefwet ingediend en aangenomen gekregen dat daardoor krijgt een kamer het gewoon ambtelijke ondersteuning van de ministerie. Dus daar hoeven wij niet allemaal bij mee te genieten in een interruptie debatje eigenlijk dus veel efficiënter honderd ondersteuning punt gemaakt.

[4:03:12] Je punt gemaakt. Ik heb de toezeggingen even centraal. Dames en heren, u heeft de toezeggingenlijst gehoord ik afgesloten met twee minuten debat is aangevraagd en de heer de minister heeft zojuist ook nog eens toegezegd aan mevrouw kreuger komt allemaal toezeggingenlijst. We zijn daarmee aan het einde gekomen van dit enerverende commissiedebat. Ik dank u allen voor uw fijne bijdrage, inclusief de beantwoording van de minister en ondersteuning dienst redactie en verslag, de bodes en alle mensen die genoten hebben van dit debat. Ik wens u een fijne avond.