Initiatiefnota van het lid Stoffer “Dwang tegen vrouwen rond liefde, lijf en leven: maatregelen tegen internationale misstanden inzake draagmoederschap en abortus”

[0:00:00] De handel en ontwikkelingssamenwerking

[0:00:02] weet ik van harte welkom in zijn staf

[0:00:05] en er zijn ook een aantal leden aanwezig die zo dadelijk het woord ga geven voor een eerst termijn

[0:00:11] lid Hammelburg van D zesenzestig dit Cuyp van het CDA en heer klink namens de VVD en de bisschop namens de SGP. Misschien dat mevrouw koekoek nog komt van voelt.

[0:00:22] Maar die die sluit dan als laatste in eerste termijn aan en ik ben zelf Tom van der Lee. Ik zit voor maar ik zal straks ook als

[0:00:31] woordvoerder namens groenlinks aan het eind en eerste inbreng leveren. De spreektijden zijn toch ook enigszins afgestemd op de grootte van de fracties, omdat het hier een initiatiefnota betreft. In eerste termijn zullen de zal de VVD zeven minuten mogen spreken.

[0:00:48] D zesenzestig. Het CDA en groenlinks zes minuten en de SGP vier minuten

[0:00:56] en ik geef als eerste het woord aan het lid allemaal brug. Gaat u gang.

[0:01:01] Een dankjewel. Voorzitter en voorzitter laat ik beginnen te zeggen dat ik de levensbeschouwelijke overtuigingen van al mijn collega's hier in de tweede kamer te volgen respecteert.

[0:01:11] Maar laat ik het ook maar meteen zeggen ik voel me mond. Echt een ontzettend grote ongemak wanneer fractie voorstelt keuzevrijheid en het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen direct in te Berk werken op basis van religieuze overtuiging en dan druk ik me toch nog voorzitter beleefd uit.

[0:01:27] We bespreken vandaag het voorstel van de SGP om te stoppen met financiering van onveilige abortus in ontwikkelingslanden punt acht in het nota en dat terwijl Nederland jaarlijks drie miljoen onveilige abortussen voorkomt en daarmee direct levens van vrouwen en meisjes red en voorzitter, ik verzet me fel tegen iedere poging om dit te stoppen

[0:01:46] en ik hoop met heel mijn hart dat mijn collega's Kamerleden en ik kijk ze ook aan dat zij dat ook doen.

[0:01:51] Tromp introduceerde op voorzitter van zijn religieus rechtse achterban de beruchte Global gag. Dat was nog niet zolang geleden in de door Amerika gefinancierde organisaties werd verboden te ondersteunen bij veilige abortus

[0:02:03] nu Big de die regel heeft ingetrokken. Voorzitter, vindt de SGP het kennelijk tijd om voor Nederland. Om dat stokje over te nemen van Trump en de aanval van religieus rechts op gelijke rechten van vrouwen, meisjes, maar ook Ella beter. We hebben dat vorige week ook nog mogen horen in de algemene beschouwingen gaat gewoon door. Voorzitter jaarlijks vinden naar schatting ongeveer vijfentwintig miljoen onveilige abortussen plaats.

[0:02:26] Veelal dragen kwetsbare vrouwen in ontwikkelingslanden, daar de risico's van

[0:02:30] dat dat wij hen moeten helpen is wellicht een van de weinige punten waar de initiatiefnemer en ik elkaar misschien wel in kunnen vinden. We zijn opleggen. Oplossing staat echter lijnrecht tegenover die van mij het onmogelijk maken van veilige abortus lost niets op. Integendeel, zou ik zeggen. Abortus komen net zo vaak voor in landen waar het illegaal is als in landen waar het illegaal is. Het verschil is dat in de illegaliteit vaker dat het vaker verkeerd gaat en leidt tot slachtoffers en hebben we ook cijfers over voorzitter, zevenenveertigduizend vrouwen per jaar die het niet overleven. Zevenenveertigduizend vrouwen die niet overleven. Ik herhaald maar even vijf miljoen vrouwen die er blijvende fysieke schade aan overhouden. Dat gaat over heel veel mensen heel veel vrouwen heel veel meisjes heel veel levens. Mijn partij is ontzettend blij dat we met Nederlandse financiering dit probleem echt kunnen terugdringen.

[0:03:23] Jaarlijks worden daarmee met de Nederlandse inzet ongeveer drie miljoen onveilige abortussen voorkomen.

[0:03:29] Ik heb dan ook een vraag aan de initiatiefnemer en eigenlijk maar één en ik weet dat die pittig is. Ik wil de initiatiefnemer vragen hoe hij zich dit voor zich ziet, wetende dat zonder deze steun van Nederland miljoenen vrouwen de onveilige route zullen kiezen. Voorzitter,

[0:03:43] laten we hen aan hun lot over is. Mijn vraag.

[0:03:47] Voorzitter, tot slot veel Nederlandse organisaties die zetten zich al jaren in voor seksuele en reproductieve gezondheid en rechten in de hele wereld.

[0:03:57] Deze nota toont wat mij betreft aan dat het nog steeds keihard nodig is en ik Dank daarvoor de ondermijning van het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen en van meisjes door religieus rechts is levensgevaarlijk. We zien dat in heel Europa. We zien het in Amerika gebeuren en we moeten daar echt een halt toe roepen

[0:04:13] er geen. Er moet hoog op de politieke agenda blijven. En dan doe ik nog een laatste aankondiging. Dan ben ik ook blij dat de volgende week maandag een herintroductie van de die meer partijen initiatief en zeggen er hiv aids hebben waarin politieke partijen en Ser organisaties samenwerken en ik nodig iedereen dan ook uit om op vier oktober bij die lancering te zijn om half drie s middags mee Dankuwel. Voorzitter, laat ik erbij.

[0:04:37] Heeft nog een interruptie van de heer bisschop.

[0:04:40] Voorzitter, Dank u wel. Dank aan collega Hammelburg voor zijn bijdrage

[0:04:47] en ook voor de door de de opsomming van het aantal vrouwen wat slachtoffer wordt van ingrepen medische ingrepen op dit punt.

[0:04:57] Maar ik hoor hem niet over de kinderen

[0:05:00] die weggehaald worden geaborteerd worden.

[0:05:04] Hoe weegt collega Hammelburg die mee in de afweging rondom zelfbeschikkingsrecht. Want het gaat niet alleen over zelfbeschikkingsrecht van de vrouwen,

[0:05:13] maar dat zal ook moeten gaan over het zelfbeschikkingsrecht van de kinderen die het betreft

[0:05:18] en we zijn de stadium voorbij dat je daar nog denigrerend over een klomp cellen kunt spreken, dacht ik.

[0:05:24] Hammelburg.

[0:05:26] Voorzitter, kijk dit is een oude discussie over. Het is een medische discussie en en ik zou hele andere woorden kiezen dan de SGP. Laat ik het daar maar nee laat ik u er niet mee. Laat de voorzitter en ik heb net het aantal cijfers genoemd. Het aantal vrouwen dat overlijdt het aantal vrouwen dat levend levenslang beperkt is door de ingreep door een onveilige abortus. Het lot van meisjes van minderjarige meisjes. Dus ik stel de vraag terug aan de SGP. Wanneer bisschop wat we daar dan mee moeten doen want volgens mij is dat leed gigantisch en dat is het leed waar de SGP keer op keer aan voorbijgaat. Laat ik er nog aan toevoegen. Want ik vind het de ik vind het een de de essentie van de discussie.

[0:06:09] Het is iedereen. Het staat iedereen vrij om van uit en dat zei ik ook de begon ik mijn betoog mee vanuit levensbeschouwelijke overtuiging een eigen keuze te maken, maar we mogen nooit via wet of via beleid

[0:06:19] die keuze andere vrouwen opleggen en ik doe dan ook echt een sterk beroep en de SGP. Om deze nota in te trekken en niet integreren.

[0:06:28] Wanneer bisschop. Voorzitter, het is wat minder gebruikelijk om als je een vraag krijgt

[0:06:35] om die dan te beantwoorden met een tegenvraag. Dat mag natuurlijk maar dan zie ik dat graag straks via een interruptie tegemoet.

[0:06:42] Ik herhaal mijn vraag hoe weegt

[0:06:45] D zesenzestig, collega's Hammelburg het leven van al die kinderen die geaborteerd worden. Hoe weegt die die mee in dit hele probleem. En dan zijn we het niet mee om te zeggen. Ja dat is een oude discussie. Nee,

[0:07:00] wij weten inmiddels sinds de invoering van de van de mogelijkheid van abortus in Nederland legalisatie waarvan wij weten dat op het moment dat er dat het kind zich ontwikkelt dat het sprake is van een een een een absoluut individueel individuele persoonlijkheid. Wij kunnen niet meer volstaan met van ja nee maar eens klompjes cellen de dat. Het is niet een oude discussie. Het is een discussie die alleen maar actueler geworden is. Dus nogmaals die vraag. Ik zou het op prijs stellen als van gewonnen antwoord komt. Welke plaats neemt nemen die kinderen in in de afweging.

[0:07:34] Die Hammelburg jaar voorzitter, is wel degelijk een oude discussie, want we hebben deze discussie bij het vastleggen van de wet die wetgeving in Nederland beslecht. We hebben hier een grens aangegeven en die grens geeft heel goed weer wanneer er sprake is van levensvatbaar kind en we hebben het ook over de. Maar we hebben hier ook te maken met de levens van vrouwen. We hebben hier te maken met de levens van meisjes. We hebben hier te maken met de toekomst van kinderen die worden geboren op een wijze waar de moeders geen verantwoordelijkheid voor willen nemen omdat ze dat niet kunnen vanwege allerlei redenen en ik kom zo meteen misschien nog via interrupties waarop een aantal andere hele ernstige zaken. Dus ik vind het ook het beleefd willen zeggen flauw. Om deze discussie van toen. Want dan is het wel degelijk om die nog een keer opnieuw te doen terwijl we hier de nota bespreken die de SGP heeft ingediend.

[0:08:19] De bisschop.

[0:08:20] Voorzitter, tot slot, wij moeten niet doen alsof er sinds de legalisering van abortus hier in Nederland

[0:08:27] geen medische vooruitgang is geweest. Geen de de het genetisch onderzoek het dna-onderzoek niet verder is gegaan. Daardoor worden we des te indringender geconfronteerd met wat eigenlijk er aan de hand is. En als het gaat over levensvatbaarheid hanteren we de grens van vierentwintig weken. Dan weten we dat er

[0:08:51] te vroeg geboren kinderen die jonger zijn dan vierentwintig weken dat die het kunnen overleven. Dus er is alle reden

[0:09:00] om het opnieuw tegen het licht te houden. Ook in het licht van de van de moderne ontwikkelingen en dat dat dat staat los. Nog wat mij betreft van onze levensbeschouwelijke uitgangspunt. Het gaat om medische afwegingen.

[0:09:13] Helmond,

[0:09:14] Voorzitter, nogmaals, we kunnen het hebben over een aantal dagen en weken verschil. Maar ik constateer hier dat in de nota toch heel erg duidelijk staat en dat is punt acht. Mensen kunnen thuis ook meelezen dat Nederland zou moeten stoppen met de financiering van veilige abortussen alle abortus en dat is wat ik de SGP hier nu niet hoor zeggen. Maar wat ik hier wel uitspreken. Want dat is wat u hiervoor stelt. Dat is wat hier voorstelt en daar verzet ik me fel tegen.

[0:09:41] Dankjewel. Ik ga door met de volgende spreken. In eerste termijn is mevrouw Cuijk namens het CDA.

[0:09:47] Voorzitter, Dank complimenten aan de indiener voor het maken van een initiatiefnota. De heer stoffen richt zich op gedwongen draagmoederschap en gedwongen abortus en voor ons gaat het vooral om de onderliggende intentie van de nota, namelijk het bestrijden van dwang tegen vrouwen en meisjes rondom voortplanting en seksualiteit

[0:10:07] met zijn thema's die zo de kern van lichamelijke integriteit raken en meisjes en vrouwen zijn over de hele wereld vaak nog slachtoffer van achterlijke structuren, waarbij gelijkwaardigheid niet geldt en waar de rechten van vrouwen geweld wordt aangedaan, en juist nu in veel plaatsen in de wereld zijn de meest kwetsbare de grote. De grootste slachtoffers van van de pandemie zijn vaak helaas meisjes en vrouwen.

[0:10:34] Ik denk aan meisjes in Afrika, die de straat op worden gestuurd, omdat het gezin geen inkomen meer heeft. In de vorige periode heb ik ook abonnementen ingediend om

[0:10:44] de uitverkoop van kindbruiden te stoppen, om het goede werk van tegen de zon soms te ondersteunen in de strijd tegen kindermisbruik en samen met mijn collega's Voordewind heb ik het initiatief genomen tot oprichting van een Challenge van waarin we werk voor jongeren om ze een toekomst te geven, te kunnen realiseren.

[0:11:04] Het tegengaan van ongewenste zwangerschap en abortus is deels bescherming bieden aan deze meisjes en vrouwen. En als het zover is dat iemand ongewenst zwanger is of abortus wil plegen.

[0:11:15] Maar het aanpakken van grondoorzaken van ongewenste zwangerschappen en commercieel draag moederschap gaat zoveel verder.

[0:11:25] Daarom vindt mijn fractie het belangrijk, bijvoorbeeld het van belang om in te zetten dat meisjes en vrouwen over de hele wereld mee kunnen doen dat ze opleidingen kunnen volgen om mentaal en financieel onafhankelijk te zijn, kan de initiatiefnemer aangeven hoe hij hier op wil inzetten via zijn motie de notie en Delta nota en deelt hij ons standpunt dat het aanpak van misstanden zoals genoemd in de nota integraal beleid vraagt, zoals dat nu ook in en zeggen er is ingezet door het kabinet wat beleid breed is

[0:12:01] onze eigen prioriteiten. Wat CDA betreft zie ik voor een deel gewoon terugkomen in s G vijf, dat als we internationaal leidend motief moeten blijven hanteren om de positie van meisjes en vrouwen overal in de wereld te verbeteren. Ik vragen de minister die ook echt al heel wat doet om daar extra op in te zetten en regeringen die vrouwen geen gelijke kansen geven en vrouwenrechten beperken daarop te blijven aanspreken.

[0:12:28] Ik heb ook nog geen enkele vragen aan de indiener over de concrete voorstellen die hij doet

[0:12:33] onder andere punt voorkom actief de verkoop van of handel in kinderen,

[0:12:40] handel in mensen is natuurlijk sowieso veel achterlijke mensen zijn geen geen producten. Een belangrijk element is uiteraard een veilige omgeving creëren waar geen plaats is voor mensenhandel. Dus mensenhandelaren vervolgen en ongenadig hard straffen. Vaak lopen we natuurlijk wel aan tegen landgrenzen en ik vraag de minister. Hoe hoe we dit kunnen omzeilen. Hoe bundelen we onze krachten beter internationaal om de structuren en routes en financiële routes te kunnen afsnijden,

[0:13:09] zijn er bijvoorbeeld vn-resoluties of via de mogelijkheden om hiervoor een breder internationaal kader te scheppen.

[0:13:16] Aan de andere kant zie ik ook mogelijkheden in het aanpakken van grondoorzaken van kinderhandel. Dat heeft ook te maken met het bij bieden van economisch perspectief voor families en de positie van kinderen binnen gezinnen te verspillen, versterken door opleidingen te bieden.

[0:13:33] De initiatief nemer geeft de aanbesteed binnen de vier en zeggen er doelen ook aandacht actief, aandacht aan het belang van het stimuleren van een cultuur van verantwoord vaderschap als een manier om dwang en geweld tegen vrouwen en meisjes te voorkomen, te bestrijden en die aanbeveling wil ik onderstrepen want los van het feit dat vaak mannelijke machthebbers het vak mannelijke machthebbers zijn die de positie van de vrouwen moeten verbeteren, is het ook een culturele en sociaal economische kwestie waarin vaak vrouwen, het onderspit delven

[0:14:06] en wie een sleutelrol moeten spelen, zijn de echtgenoten, de vaders, de broers, de neven en de ooms om de positie van vrouwen, zussen nichten en tantes te steunen in emancipatie of dat met wettelijke kaders moet vraag ik me af. Het moet een mentaliteitsverandering zijn en de minister geeft aan dat er meerdere initiatieven zijn.

[0:14:27] Ik zou dit expliciete terug willen zien in het Nederlands beleid en ik vraag dan ook op dat punt op op op opvolging hiervan.

[0:14:36] Het punt investeer meer in het aanbieden van alternatief voor abortus wanneer meisjes en vrouwen ongewenst zwanger zijn, moeten we hen vooral beschermen en helpen waar mogelijk. Dat kan een alternatief zijn voor abortus. Maar het kan ook goede begeleiding richting abortus zijn als de als een vrouw of het meisje dat wil en ik vraag de initiatiefnemer na de in te gaan wat hij met alternatieven bedoelt.

[0:15:00] Ook hier denk ik weer dat voorkomen beter is dan genezen. Dus voorkomen dat de ongewenste zwangerschappen zijn die leiden tot abortus. Dat is het beste alternatief

[0:15:11] dan tot nu niet bijna. Tot slot banen, tot slot het punt bevorderen, ook op een u en vn-niveau. De totstandkoming en naleving van internationaal beleid en wetgeving die seks, selectie en onvrijwillige abortus in alle gevallen strafbaar stelt.

[0:15:28] Ik wil de oproep van de initiatiefnemer tot het vormen van een sterke internationaal kader ondersteunen

[0:15:36] en subsidieert Nederlandse maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor het tegengaan van gember Side en gedwongen abortus en geweld tegen vrouwen en meisjes in onder meer Albanië en China. De initiatiefnemer verzoekt in twee aanbevelingen om meer financiële inzet voor maatschappelijke organisaties en voor een u en vn-programmas. Ik zou daar vooral willen onderzoeken hoe onze middelen effectiever kunnen worden ingezet. We hebben ook verschillende programma's die worden ingezet op dit onderwerp en ik vind het ook voorkomende begrotingsbehandeling interessant hoe we binnen de bestaande begroting effectiever kunnen handelen.

[0:16:13] De.

[0:16:15] Ja. Dankuwel Dankuwel. Voorzitter, en ik vind dat een een hele wijze vraag van van het CDA.

[0:16:23] Ik zie toch het probleem vooral in de grondoorzaken van geen gelijkheid als het over genocide hebben sexy Side en ik zou heel graag. Mijn vraag vroeg aan het CDA doorgereden misschien ook weer richting de minister omdat die zelf niet heb gesteld omdat ik toch een beetje boos was, zoals misschien merkte en hoe effectief op dit moment die aanpak van geen gelijkheid is en of we voldoende middelen hebben op dit moment toen ik geen gelijkheid geen ongelijkheid in de wereld aan te pakken of dat er niet echt nog in de toekomst flink schepje bovenop moet om juist al dit soort nare symptomen van de geen ongelijkheid te voorkomen.

[0:16:57] Ik denk dat dat een terechte vraag is en het wat ik al eerder aangaf niet alles is met met wetten op te lossen en wij denken hier vanuit ons normenkader vanuit onze westerse normenkader. En wat ik al aangaf, wat heel belangrijk is dat leiders dorps hoofden religieuze leiders een hele belangrijke voorbeeld functie kunnen spelen. Ook in een in in in die verbetering van die positie tussen mannen en vrouwen

[0:17:30] en soms vergeten we dat en dan denken we vanuit onze westerse ideeën. Nou dan gaan we zo even doen via deze organisatie. Maar ja, we moeten ook echt de bewustzijn van hoe werken de structuur en de culturen daar en ik ben benieuwd hoe we dat effectiever kunnen gaan vormgeven.

[0:17:52] Dank u wel. U was ook aan het eind van uw inbreng. Ja. Dankuwel. Dan ga ik door met de heer klink die namens de VVD

[0:17:58] in eerste termijn zal spreken.

[0:18:00] Dank u. Voorzitter, ook van mijn enkel nog een welkom aan de minister. Want volgens mij is dat de eerste keer dat hij bij onze Commissie in de kamer zit dat ze een debat met elkaar hebben.

[0:18:12] Voorzitter, collega's, software en vraagt in zijn initiatiefnota meer aandacht voor internationale misstanden, bijdrage, moederschap en abortus. In de initiatiefnota zijn twaalf beslispunten en aanbevelingen aan het kabinet opgenomen over dwang rond draagmoederschap, gedwongen abortus en genocide.

[0:18:28] Dit zijn voor de VVD fractie belangrijke onderwerpen.

[0:18:32] Wij zijn tegen elke vorm van dwang bij zaken, rond seksualiteit en beslissingen over het eigen lichaam. Dit geldt ook voor abortus en draagmoederschap.

[0:18:41] In dat kader heb ik enkele vragen aan de indiener

[0:18:44] want rijk dwang niet verder dan iemand tegen diens wil iets aandoen

[0:18:48] is dwang niet ook iemand het recht ontzetten om te zeggen in vrijheid keuzes te maken,

[0:18:54] betekent de bepleitte actie tegen gedwongen abortus, dat een door de vrouwen zelf gekozen abortus in de ogen van de SGP wel toegestaan moet zijn.

[0:19:03] Ik vraag dit, want dit zijn juist in het Europees Parlement is de stemming geweest en heeft de SGP zich hard uitgesproken tegen een revolutie die abortus en recht voor iedere vrouw noemde.

[0:19:16] In dat kader zou ik ook graag van zowel het kabinet als de indiener horen of en zoja, hoe het beleid van de door de president Trump ingetrokken steun aan iedere vorm van abortus in het buitenland ervoor zorgt dat juist het aantal onveilige abortussen toenam is het juist niet een van de oplossingen tegen dwang bij abortus. Om het uit een veilige en illegale circuit te halen en vrouwen zelf de keuzes te laten maken bij een betrouwbare arts.

[0:19:43] De VVD vindt de keuzevrijheid van vrouwen van fundamenteel belang. In veel Afrikaanse landen hebben zij helaas niet de vrijheid om zelf te bepalen over de komst van kinderen.

[0:19:53] Het hoge aantal kinderen dat per vrouw in Afrika wordt geboren, is dan ook vaak geen uitkomst van een bewuste kinderwens, maar van dwingende sociale normen of gebrek aan voorbehoedsmiddelen.

[0:20:04] We zien hierbij ook vaak dat ouders met grote gezinnen, mede door gebrek aan geld en dokters vaak niet naar school kunnen sturen, waardoor de ongelijkheid en de achtste blijvende ontwikkeling in stand blijft

[0:20:15] in tweeduizend zestien is een VVD motie aangenomen over de keuzevrijheid van vrouwen en meisjes in Afrika. Om zelf te bepalen of en zoja, hoeveel kinderen ze willen krijgen te bevorderen. Keuzevrijheid van vrouwen en meisjes in Nederland. En waar dan ook ter wereld staat voor de VVD fractie hoog in het vaandel.

[0:20:35] Voorzitter, de VVD fractie begrijpt de belangen van wens ouders die heel graag via draagmoederschap een kind willen krijgen, maar wij vinden de belangen van kinderen altijd centraal moeten staan,

[0:20:46] juist ook omdat misstanden voorkomen moeten worden, zoals de afgelopen decennia veelvuldig hebben gezien rondom internationale adoptie.

[0:20:55] Wij vinden het belangrijk dat het kabinet blijft werken aan een wetsvoorstel dat in tweeduizend negentien is aangekondigd om de wettelijke positie van wenst ouders en de uit een draagmoeders geboren kinderen goed te regelen. Wat de VVD fractie betreft, verbieden we draagmoederschap met een draagmoeder in landen waar draagmoederschap ongereguleerd is of waar de rechten van kinderen, draagmoeders en wens ouders niet worden beschermd en er een te groot risico bestaat op uitbuiting leidend zijn ten allen tijde de in Nederland geldende juridische waarborgen die een basis vinden in de voorstellen van de staatscommissie herijking ouderschap

[0:21:32] het demissionaire kabinet kan wat de VVD fractie betreft stappen zetten om Nederlands draagmoederschap wettelijk te reguleren en buitenlandse draagmoederschap sterk te beperken.

[0:21:42] Voorzitter, een vrouw die ongewenst zwanger is, moet in alle vrijheid de afweging kunnen maken of zijn kindje wel of niet houdt en indien zij tot een abortus besluit, dan moet zij in vrijheid en zonder intimidatie of druk van buitenaf de abortuskliniek kunnen bereiken om een abortus te kunnen ondergaan. De Nederlandse abortuswetgeving zit zorgvuldig en goed in elkaar. Die wetgeving moeten we koesteren en vorm wat de VVD fractie betreft het uitgangspunt van de internationale inzet van Nederland als het gaat om bevorderen van veilige abortus zorg.

[0:22:14] Helaas is die veilige abortus zorg lang niet overal vanzelfsprekend. De recent aangenomen anti-abortus werd in Texas is een zeer zorgvuldig ontwierp zorgelijke ontwikkeling, maar er gebeuren gelukkig ook positieve dingen in Mexico na lange strijd onlangs abortus gelegen lelies gelegaliseerd. Hierover heb ik een vraag aan de minister kan de minister bevestigen dat de vrouwen die nog vastzitten vanwege abortus zo spoedig mogelijk worden vrijgelaten.

[0:22:41] Voorzitter, de VVD fractie steunt het kabinet bij internationale afspraken die er al zijn om geen de selectie bij abortus tegen te gaan door onder meer het bestrijden van discriminatie. De vvdfractie stemt ook de lijn om zolang er nog geen nieuw kabinet is nu extra geld vrij te maken voor onderzoek naar geen de selectie bij abortus of subsidie programma's tegen geen de selectie of tegen gedwongen abortus op te zetten in onder meer China.

[0:23:07] Bovendien past het weer toevoegen van nieuwe onderwerpen en landen niet in onze wens om juist meer focus aan te brengen binnen het ontwikkelingssamenwerking budget.

[0:23:16] Voorzitter, tot slot danken collega's stoffen voor zijn tijd en inzet voor deze initiatiefnota. Het is zonder twijfel een belangrijk onderwerp waar vele disciplines samenkomen. Laat ik nogmaals heel helder zijn dat wat de VVD fractie betreft de positie van het kind altijd centraal moet staan

[0:23:36] bij het draagmoederschap. En wanneer de vrouw over wil gaan tot abortus. De VVD wil waarborgen dat dit altijd veilig en zonder intimidatie in een abortuskliniek kan plaatsvinden, zowel in Nederland als daarbuiten.

[0:23:52] Dank voor uw inbreng.

[0:23:54] Dan ga ik nu naar de heer bisschop namens de SGP.

[0:23:57] Voorzitter Dankuwel

[0:24:00] voor de de zolang er leven is, is er hoop en daarom bestaat er geen hoopvoller mensenrecht dan het recht op leven. Dat geldt voor ons allemaal

[0:24:09] die het voorrecht hebben hadden om geboren te worden en beschermd te worden door onze wetten en de rechtsstaat, maar in onze overtuiging geldt dat ook voor de mensen in de dop. Om zo te zeggen

[0:24:22] die nog de zo'n mensen in de dop zijn dat toch zal ontluiken en tot bloei komen, althans wanneer het hem of haar gegund wordt.

[0:24:30] Voorzitter, juist dat laatste betreft ook ongeboren meisjes. Zij zijn wereldwijd vaak

[0:24:36] extra vaak slachtoffer van abortus, bijvoorbeeld omdat binnen een cultuur zonen meer gewenst zijn dan mijn dochter en mijn eerste vraagt aan de minister is dan ook is hij bereid om deze gender Side met prioriteit te blijven aankaarten in diplomatieke contacten met landen waar dit veel voorkomt. Zoals uit berichten blijkt uit Vietnam Bangladesh Armenië Albanië,

[0:25:00] abortus. Ze komen ook voor vanwege drang of dwang uit de omgeving van de moeder

[0:25:05] en daar over bestaat nog maar betrekkelijk weinig inzicht

[0:25:09] en kennis moeten vragen. Aan de minister is de minister bereid om in vn-verband een voorstel te doen

[0:25:16] voor onderzoek naar het voorkomen en het voorkomen van drang en dwang om abortus te ondergaan

[0:25:24] en tot slot op dit punt

[0:25:26] Nederland investeert in tweeduizend twintig, liefst vierhonderd drieëntwintig miljoen in s Geer beleid, waaronder veilige abortus en de minister zal het met mij eens zijn. Nu is geen abortus

[0:25:41] altijd nog beter dan een veilige abortus

[0:25:44] en een van de manieren om abortus te voorkomen is goede zorg voor moeder en kind.

[0:25:50] Vandaar mijn vraag

[0:25:54] als ik kijk naar Oekraïne en en veel andere landen waar moeder en kind centra zijn die zorgen voor praktische hulp en opvang.

[0:26:02] Mijn vraag aan de minister is de minister bereid om een deel van het budget expliciet ten goede te laten komen aan dergelijke organisaties voor een goede moeder en kindzorg ter preventie van abortus.

[0:26:16] Voorzitter, dan de misstanden rondom.

[0:26:18] Ja. Ik onderbreek je van die andere gezinnen.

[0:26:21] Ja. Dankuwel voor. Citeer voorzitter, ik heb de reactie van het kabinet op dit de initiatiefnota ook uitgebreid bestudeerd en gelezen en daarin geeft het kabinet ook al aan dat de onder zich er heel veel wordt ingezet op preventie en preventie. Omdat je uiteindelijk wilt voorkomen dat vrouwen te maken krijgen met ongewenste zwangerschap en dat ze dat abortus traject moeten doorstaan met z'n alle fysieke en emotionele gevolgen van dien. Ik vraag me dan toch af in. Ik hoorde hier bisschop heel veel praten over preventieve maatregelen kan ik die bisschop dan aan mijn zijde vinden om bijvoorbeeld te werken aan een hoger budget voor seksuele voorlichting, reproductieve rechten en de bevordering verder van preventieve maatregelen die nog verder uit te breiden. Los van het hele verhaal over bordjes waar we zojuist een interruptiedebatje over hebben gevoerd, want dan vinden we elkaar wel eens aan elkaars zijde om het beleid nog verder uit te breiden, zoals de minister dat een uitvoering heeft.

[0:27:20] Bisschop.

[0:27:23] Ik had mijn microfoon aan laten staan. U bent niet in beeld geweest. Dat was niet een.

[0:27:27] Boosaardig opzet excuus.

[0:27:32] Voorzitter, natuurlijk is het van belang dat er een zorgvuldige voorlichting plaatsvindt. Eerlijk moet ik moet eerlijk zeggen ik volg die dat materiaal vanuit de VN verspreid wordt en wat vanuit who op beschikbaar gesteld wordt ten behoeve van seksuele voorlichting. Ik heb daar eerlijk gezegd wel vraagtekens bij. Ik vraag mij af of dat werkelijk het probleem helpt voorkomen. De problemen helpt voorkomen tegelijkertijd als de Nederlandse regering bereid is om verantwoorden om een deel van de budget te besteden aan verantwoorde seksuele voor.

[0:28:06] Voorlichting,

[0:28:07] De preventie dan dan kunnen we daarin gezamenlijk optrekken en dan praten we dan graag verder.

[0:28:12] Daarover.

[0:28:14] Alleen je bent daar niet mee. Je zult ook een pakket aan maatregelen moeten hebben. Het het gaat door de focus werd zojuist nogal gericht op het achtste punt het beëindigen van Nederlandse steun aan veilige abortus in het buitenland. Jawel maar in de twaalf aanbevelingen staan ook heel veel van punten die die dus eraan bijdragen dat er

[0:28:41] een een andere een andere benadering van het ontvangen en het opvoeden van kinderen gezocht wordt.

[0:28:51] Investeer ook in het besef van verantwoord vaderschap.

[0:28:55] Neem je verantwoordelijkheid

[0:28:57] als als u de verwekker bent en dat is ook iets. Dat komt misschien een beetje belerend over. Maar dat gebeurt vaker ook vanuit het westen maakt daar budget voor vrij en op dat hele pakket van maatregelen. Daar zou ik het over willen hebben. En dan ben ik ervan overtuigd dat je abortus een kunt voorkomen en dat het recht van leven van de kinderen die het betreft die daar het slachtoffer van zijn dat je daar ook aan tegemoet kunt komen en dat je ook een toekomst kunt bieden.

[0:29:29] Jammer.

[0:29:30] Ja. Voorzitter, nogmaals het voorkomen van abortussen. Dat is volgens mij kern van van deze pijler onder het is er geen beleid van ongewenste zwangerschappen. Maar mijn vraag is dan nogmaals aan de SGP. Want ik weet dat er twaalf punten in deze initiatiefnota staan en er staan echt een aantal punten in waar ook D zesenzestig zich kan achterkant schrijven, maar er staat ook in en niet geheel onduidelijk zou ik zeggen dat Nederland zou moeten stoppen met de financiering van veilige abortussen, met alle gevolgen van dien, met alle doden van die met alle verminkingen van

[0:30:01] en dan vraag ik me toch nog nogmaals aan de SGP. Om te herbezien. En dan wil ik niet belerend klinken, maar mij ontgaat toch niet. Ik heb toch sterk de gedachte dat waar we de SGP toch ook in Nederland kennen als een partij die zich fel verzet tegen de mogelijkheid van vrouwen om te beschikken over een eigen lichaam en zelf een keuze te maken of of ze een abortus plegen of niet. Dat dat nu ook in het ontwikkelingssamenwerking moet worden doorgevoerd. Volgens de SGP. En dan vraag ik nogmaals en SGP kunt u dat standpunt herzien? Of blijft hij erachter staan?

[0:30:35] Hebt bisschop.

[0:30:37] Voorzitter, en wij steken niet onder stoelen of banken dat naast het het recht van vrouwen het recht van kinderen staat.

[0:30:45] En als je het recht van vrouwen wilt accepteren. Moet je met twee woorden spreken dan moet je het ook hebben over het recht van kinderen

[0:30:51] en dan moet je zoeken naar manieren om ook daar recht aan te doen en dat begint niet. Pas bij de geboorte. Dat begint ook niet bij past bij een moment waarin het levensvatbaar zou zijn buiten buiten de baarmoeder bij vroeggeboorte. Maar het begint

[0:31:09] bij het begin. En daar hadden we eerste introductie van over. Als je kijkt naar de medische ontwikkelingen na de genetische kennis dan dan kun je niet meer overeind houden dat het niet gaat over

[0:31:27] uniek menselijk leven weliswaar in aanleg,

[0:31:31] maar uniek menselijk leven en daarom moet het beleid

[0:31:35] ook daar op gestoeld zijn.

[0:31:38] Hammelburg. Tot slot.

[0:31:39] Voorzitter, ik kom dan is het antwoord van van de heer bisschop gewoon heel erg duidelijk. Vanaf het begin zegt de heer bisschop en dat betekent dus dat de bisschop zegt ja, wij zijn tegen abortus. We zijn tegen abortus in Nederland. We zijn tegen abortus abortus in het buitenland. En daarmee gaan we volledig voorbij aan het feit

[0:31:57] dat de de mogelijkheid of de onmogelijkheid voor vrouwen om abortus te plegen. Levensgevaarlijk is gigantische gevolgen heeft voor moeder voor kind voor alle betrokkenen gigantische gevolgen. Fysiek.

[0:32:11] En psychisch.

[0:32:13] Dat doet me toch pijn en het doet me toch pijn. Want ik weet dat zo veel vrouwen hier last van hebben. En nee, dit is een discussie onder mannen

[0:32:21] en ik vind dat dit een. Ik vind het principieel onjuist dat mannen een discussie voeren over de keuzevrijheid van vrouwen over de rest van uw leven waar we het over hebben. Dus nogmaals nou ja goed. De ik kan de heer bisschop en heer stoffer en en de SGP niet overtuigen. Maar ik kan wel naar de andere Kamerleden kijken en nog en nogmaals oproep heb pas op twaalf punten, maar één punt is heel helder. Één punt gaat echt over het stoppen van veilige abortus in het buitenland.

[0:32:48] En straks is het weer in Nederland. Doe het niet. Trap er niet in. Ga er niet in mee.

[0:32:53] Wanneer is.

[0:32:54] Voorzitter, inderdaad dat ene punt staat er alleen. Daarnaast staat een aantal andere punten die alternatieven bieden

[0:33:01] die wel rekening houden met het recht van het ongeboren kind

[0:33:06] en

[0:33:08] ik denk dat het goed is

[0:33:10] zoals dat in de samenleving ook steeds breder gerealiseerd wordt men zich breder realiseert dat het goed is om daar fundamenteel over na te denken en daar andere keuzes in te maken. Abortus is geen oplossing.

[0:33:25] Klik.

[0:33:27] Dank u. Voorzitter, ik hoorde de heer Hammelburg met zeggen de discussie onder vallen. Maar volgens mij is meneer Hammelburg zelf ook een man. Maar goed dat terzijde. Nee ik hoorde ik hoorde meneer bisschop net zeggen van het ouderschap begint pas bij de geboorte van het kind en dat doet vermoeden alsof daar dat beleid niet op gestoeld is. Maar ik mag toch aannemen dat de bisschoppen met mij eens is dat dat dat nu niet het geval is dat dat er natuurlijk een hele periode, al is dat het dat het kind nog in de buik van de moeders zit dat het daar ook al beleid om is. Dus het is zo zwartwit zo dramatisch zoals meneer bisschop net hetzelfde lijkt mij niet het geval te zijn.

[0:34:03] Voorzitter excuus. Dan heb ik mij onvoldoende uitgedrukt. Ik val van harte bij dat het ouderschap begint op het moment dat een kind verwekt wordt. Dan begint de verantwoordelijkheid

[0:34:13] ook van de man en daarom pleiten wij er ook voor om de rol van de vaders. Om die in het s r G e s G r.

[0:34:21] Ja precies. Er zijn geen jij bereid om dat daar een nadrukkelijk een plek in te geven. Dus volgens mij vinden we elkaar daarin.

[0:34:31] Ook vervolgens een betoog,

[0:34:34] Voorzitter dan het laatste punt de misstanden rondom het draagmoederschap ook op dat vlak bestaan internationaal misstanden en niet voor niets is commercieel draagmoederschap in Nederland verboden

[0:34:45] en bijzonder schrijnend is zijn de

[0:34:48] en ik zeg maar tussen aanhalingstekens omdat het een pijnlijke term is

[0:34:52] maar die term kom je wel tegen zijn. De babyfoon fabriek in in landen als Oeganda en Vietnam en de Oekraïne.

[0:35:00] Daar wordt de zwangere vrouwen gedwongen een kind meteen na de geboorte af te staan. Dat zijn toch onvoorstelbare praktijken.

[0:35:06] Nederland besteedt veel aandacht aan de positie van meisjes en vrouwen wereldwijd. Maar hier liggen volgens de SGP fractie nog serieuze kansen verdienen vrouwen niet ook onze hartelijke steun tegen uitbuiting als draagmoeder

[0:35:17] en ik heb daarom de volgende concrete vragen. Tot slot, aan de minister

[0:35:21] wil hij opties verkennen voor een wetsartikel dat misstanden bij draagmoederschap als zodanig strafbaar strafbaar stelt en dat ook internationaal gaan agenderen

[0:35:31] en wil hij samen met ministerie van JOVD werk maken van de centrale registratie van draagmoederschap trajecten

[0:35:38] zodat Nederlanders niet bewust of onbewust betrokken zijn bij misstanden als slachtoffer, dan wel als vragende partij.

[0:35:45] Voorzitter, ik wil het hierbij laten Dankuwel.

[0:35:48] U krijgt nog een interruptie van de handel,

[0:35:51] Ja. Dank u Dank u wel, voorzitter van het voorzitter in het voorjaar is er ook het debat geweest over de problemen rond adoptie en internationale adoptie en met de heer bisschop ben ik is deze zestig. Dat maakt ons allemaal vreselijke zorgen over misstanden, zowel in internationale adoptie als ook met draagmoederschap.

[0:36:09] Maar de SGP pleit hier echt voor een verbod en heb ik toch een vraag aan de heer bisschop. En dan gebruik ik toch even uw eigen woorden uit het debat van van afgelopen voorjaar en u zegt hier gaat dan over internationale adoptie als systeem in het verleden fouten heeft vertoond. Schaf je het dan meteen af als ik kijk naar jeugdzorg. En hoeveel zaken daar fout gaan dan herkennen we en zien we dat. Maar. Daarom stoppen we niet met jeugdzorg. Integendeel, zegt de heer bos bisschop dan verbeteren we die fouten en proberen we een systeem te krijgen waardoor jongeren wel op een goede manier worden geholpen. Dus mijn verzoek en ik weet dat draagmoederschap voor heel veel Nederlandse Nederlanders ontzettend belangrijk is

[0:36:46] vraag toch aan de SGP en aan de heer bisschop is het niet mogelijk dat de SGP hier ook het standpunt herziet en kijkt naar hoe we de misstanden aanpakken zonder dat we meteen beginnen over een verbod en de minister vragen om dat verbod te bepleiten op internationaal toneel.

[0:37:01] Er is.

[0:37:02] Voorzitter, ik zo draagmoederschap toch niet willen gelijk stellen aan adoptie

[0:37:07] kijk draagmoederschap. Dat heeft een een

[0:37:13] nou, ik wil niet vervelend overkomen, maar een kind op bestelling. Ik bedoel dat dat

[0:37:19] dat is toch wat anders dan het je ontfermen over een kind dat geboren is en dat kind een zo goed mogelijke toekomst te bieden.

[0:37:27] In die zin zou je zou ik verwachten dat ze je ten aanzien van draagmoederschap juist uiterst terughoudend bent. Afgezien van levensbeschouwelijke uitgangspunten.

[0:37:39] Hammelburg jaar. Voorzitter, laat ik hem dan afsluiten en zeggen dat er ontzettend veel Nederlanders zijn ontzettend veel mensen in de hele wereld die zelf niet in staat zijn kinderen te krijgen. Een hele sterke kinderwens hebben

[0:37:52] dat er vrouwen zijn die heel erg graag bereid zijn vaak ook niet commercieel om stelletjes daarin te helpen. Het gaat over hetero stelletjes. Het gaat in heel veel gevallen ook over mannen van hetzelfde geslacht die sowieso geen kans hebben om op een andere wijze een kind te krijgen en dat is precies wat de SGP hier dan probeert te voorkomen en dat vind ik een nogal pijnlijke aangelegenheid. Al deze mensen met een kinderwens die zouden we toch moeten ondersteunen. Maar dan op een eerlijke en veilige manier zorg voor dragen dat graag moeten schrappen als het gebeurt dat het op een goede veilige en wijze manier gebeurt en dat we niet gaan schermen met verboden en al deze mensen met een kinderwens zeggen u zoekt het maar uit. U kunt uw kinderwens parkeren en u kunt door met uw leven. Volgens mij is dat niet aan de politiek en is dat zeker niet aan de politieke partij is het niet aan ons omdat in de wet of beleid vast te leggen en ik doe dan ook nogmaals een oproep om de SGP, om dit beleid herzien of dit deze oproep tot beleid herzien.

[0:38:48] De bisschop.

[0:38:49] Voorzitter, laat ik dit als volgt samenvatten. Volgens mij is de politiek ervoor om dit soort zaken te reguleren.

[0:38:56] De klink.

[0:39:00] Voorzitter, ik hoorde de beste bisschop net zeggen dat draagmoederschap iets is als een kind op bestelling. Ik vind dat een een echt een verkeerd beeld uiteraard de zijn misstanden en daarvoor moeten we moet moet het meer gereguleerd worden dat dat dat moet een stap verder komen. Maar om maar te zeggen van in z'n algemeenheid. Het is een kind op bestelling vind ik echt een verkeerd frame en ik de ik zou dat niet doen als ik.

[0:39:23] U was?

[0:39:24] De bisschop.

[0:39:25] Voor zullen ja ik moet eerlijk bekennen. Ik ken de niet zo snel. Ik had niet zo snel een andere term ter beschikking en daarom heb ik het ook tussen aanhalingstekens gezegd en eigenlijk zoek ik nog steeds een andere aanduiding. Het is absoluut niet

[0:39:40] de bedoeling om hierin mensen die daarbij betrokken zijn om daar op een negatieve manier mee te confronteren. Absoluut niet. Dus ik laat mij graag ik vervangen mijn term graag voor een andere uitdrukking. Zodra ik die gevonden heb.

[0:40:00] Ik geef het woord aan mevrouw koekoek, die namens voelt haar eerste termijn zal geven.

[0:40:05] Dank u. Voorzitter, de de nota die begint met een beschrijving van de doelen uit het beleid omtrent seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en dat deze nota met name voortgekomen is uit het derde doel, namelijk de preventie en uitbanning van geweld tegen vrouwen en meisjes. Het zal niet verbazen dat dit natuurlijk ook een van de prioriteit is, zowel nationaal als internationaal in het binnenlands beleid, evenals in het buitenlands beleid.

[0:40:29] De nota is er dan specifiek op gericht om gedwongen, draagmoederschap en gedwongen abortus tegen te gaan. Dat is een prachtig streven dat gelukkig ook onderschreven wordt door het kabinet voelt ze ook een groot voorstander van de streven. Maar dan met name vanuit het feit dat de streven gestoeld is op het tegengaan van aantasting van het zelfbeschikkingsrecht van mensen en in de meeste gevallen van vrouwen

[0:40:49] het recht om zelf als een vrouw vanuit vrijheid en vanuit economische zekerheid en onafhankelijkheid. De grenzen van je eigen lichamelijke integriteit te kunnen bewaken. Het is natuurlijk verschrikkelijk dat er wereldwijd zo veel misstanden zijn omtrent draagmoederschap en abortus, met name op het gebied van seks en selectie. Daarin is iedere casus er een teveel, maar voorzitter, een verbod op het draagmoederschap, nationaal en internationaal en een verbod op seks en selectie bij abortus of abortus uberhaupt zijn geen duurzame oplossingen voor deze problematiek die in de nota uitvoerig beschreven wordt. Want voorzitter, de wens voor draagmoederschap zal blijven bestaan, met name bij stellen. Het is eerlijk gezegd die niet op laagdrempelige wijze in verwachting kunnen raken, waaronder veel Ella Betty koppels. Daarom ook de vragen aan de indiener. Hoe wordt hier tegenaan gekeken

[0:41:34] en daarnaast ook onveilige seks of gebrekkige anticonceptie altijd blijven bestaan waarmee dus ook ongewenste zwangerschappen en de wens voor een abortus zullen blijven bestaan.

[0:41:43] Hoe ruimte indien de deze feitelijke realiteit met het streven om recht op leven centraal te stellen, het recht op veilige, abortus en beschikbare anticonceptie zou moeten blijven bestaan, juist ook om ongelijkheid tussen vrouwen te bewaken, want we weten uit onderzoek dat juist de meest kwetsbare groep vrouwen als eerste toekomen aan het uitvoeren van onveilige abortus. Hoe kijkt initiatiefnemer hierna? Op welke manier kunnen we de gelijkheid tussen vrouwen het best waarborgen?

[0:42:08] Verder is voor blij om te horen dat er internationaal een monitoring plaatsvindt vanuit de un en FBI en het Goodman instituut op sexy selectie in gevallen van gedwongen abortus. Mijn vraag aan de minister hierbij is wordt hier ook gekeken naar abortussen van foetussen met een interceptie conditie en zo? Nee, kan het kabinet hierop aandringen in internationaal verband om dit mee te nemen in de onderzoeken en zou de initiatiefnemer van de nota zo'n dergelijke voorstellen ook steunen

[0:42:33] met betrekking tot het reguleren van draagmoederschap? Welke opties ziet de minister in EU verband om de regelgeving te harmoniseren welke waarborgen uit het rapport van de staatscommissie herijking ouderschap zouden hierin mogelijk uitkomsten kunnen bieden en sluiten mensen zich aan bij de opvatting van voelt dat om gedwongen draagmoederschap in landen zonder goede regulering in te perken. De wettelijke mogelijkheden rondom draagmoederschap in Nederland uitgebreid dienen te worden. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de oprichting van een draagmoeder bank, maar ook aan passende financiële vergoeding voor draagmoeders. Hoe kijkt de minister hierna vanuit streven om gedwongen daag moederschap internationaal in te perken.

[0:43:08] Voorzitter, het was lastig om tot een internationaal instrument te komen om misstanden aan te pakken en het is daarom heel goed dat Nederland zich al aan het optionele protocol voor de rechten van het kind heeft gecommitteerd. Wat om grondslag biedt om de misstanden tegen te gaan

[0:43:22] en tot slot het belang van het onderwerp. Het aanpakken van misstanden is enorm. Dat mag duidelijk zijn. Ook uit dit gesprek vandaag om het echt goed te doen is ook eerlijk gezegd moet het hand in hand gaan met versterken van de sociaal economische positie van vrouwen in de wereld.

[0:43:39] Dank u wel, mevrouw koekoek. Dan verzoek ik even die Hammelburg om het voorzitterschap over te nemen mee te maken.

[0:43:46] Ja dat is ook voor het eerst zo op deze manier. En meneer van der Lee groenlinks gaat gang.

[0:43:51] Dankuwel.

[0:43:52] Het is een traditie om een initiatiefnemer te bedanken voor het schrijven van een initiatiefnota

[0:43:58] omdat daar veel werk in zit. En nee ik ben iemand die parlementaire tradities hoog houdt. Dus ik feliciteer de initiatiefnemer daarmee

[0:44:05] tegelijkertijd ja loop ik ook niet voor weg dat ik liever had gezien dat deze initiatiefnota niet op tafel had gelegen en dat we die ook niet hadden beschreven.

[0:44:14] Als je kijkt naar bijvoorbeeld een rapport van Freedom House dan leeft een minder dan twintig procent van de wereldbevolking in een vrij land

[0:44:23] afgelopen jaren. In tweeduizend twintig is in drieënzeventig landen de vrijheid en het zelfbeschikkingsrecht van mensen ingeperkt

[0:44:32] en het stelt me dan ook zeer teleur dat wij hier in het Nederlandse Parlement een van de weinige vrije landen die er zijn

[0:44:38] een notitie bespreken die de vrijheid en zelfbeschikkingsrecht vooral van vrouwen inperkt,

[0:44:43] zowel de punt van abortus als

[0:44:47] draagmoederschap.

[0:44:48] Het is echt een totaal verkeerd signaal aan de wereld

[0:44:51] en wat ik ook heel erg betreur is dat in de discussie door de, de heer bisschop het seizoen. Ik wacht nog af de verdediging van de dit stoffen

[0:45:01] geredeneerd wordt van een de een westers perspectief waar de medische wetenschap tot grote hoogte is ontwikkeld.

[0:45:08] Ik ben in veel ontwikkelingslanden geweest en daar is niet eens basis medische zorg

[0:45:12] en het feit dat u durft te zeggen dat een veilige abortus geen abortus is

[0:45:17] spreekt boekdelen

[0:45:19] veilige abortus. Ja die zijn noodzakelijk. Juist daar waar essentiële zorg ontbreekt, want de als een complicatie zich aandient, is het bijna zeker dat de moeder en het nog ongeboren kind ook nooit zal leven.

[0:45:32] Dus ik denk dat u vanuit het perspectief hier in Nederland

[0:45:37] op een onterechte wijze oordeelt over de ernst en de achterstand en de problemen in ontwikkelingslanden.

[0:45:43] Ja meneer van de leek zien interruptie van de heer bisschop SGP gaat.

[0:45:48] Voorzitter, het luistert nauw en dat is ook goed.

[0:45:56] Maar mijn uitspraak was

[0:45:59] een geen abortus. Het voorkomen van abortus is beter dan een veilige abortus

[0:46:06] en dat is de benadering die wij,

[0:46:09] Kiezen,

[0:46:11] En dat betreft dus ook dat je daarmee dan oog hebt, niet alleen voor het belang van de moeder, maar ook oog voor het belang van het ongeboren kind en vandaag

[0:46:21] een veilige abortus

[0:46:24] is niet hetzelfde als geen abortus. Nee,

[0:46:28] geen abortus

[0:46:29] is beter dan veilig abortus.

[0:46:32] Hiervan bewijst gewoon en gelijk want de medische zorg in die landen is zo veel minder dan hier de risico's gewoon groter zijn en dat het belang van een veilige abortus juist in dat soort landen nog groter is dan in Nederland de hoeft zich maar een complicatie voor te doen en je weet als als moeder dat waarschijnlijk jezelf komt te overlijden en het kind.

[0:46:54] Dus ik die stelling klopt gewoon niet. U mag het zeggen en ik bedoel ik herken ook uw recht op levensovertuiging. Maar ja, het gaat in mijn beleving in tegen de de realiteit waar vele vele vrouwen in leven en heb ik het niet over miljoenen. Maar ik denk bijna twee miljard.

[0:47:12] Maar het gaat ook voorbij aan fundamentele rechten. Wij hebben het recht op zelfbeschikking in onze grondwet in internationale verdragen

[0:47:21] geborgd. We hebben hierna lange parlementaire discussies bepaalde rechten toegekend en dat zijn rechten die wij fundamenteel vinden voor ieder mens, ongeacht waar ze leven en in u wil daar wat aan afdoen. De heer bisschop wil met zijn partij daar wat aan afdoen en dat is een fundamenteel verschil van inzicht

[0:47:38] en daarom zeg ik dat deze nota in deze vorm ik liever niet had willen bespreken in het Nederlands Parlement.

[0:47:45] Hier bisschop.

[0:47:46] Voorzitter,

[0:47:49] een pleidooi om het subsidiëren van veilige abortus

[0:47:53] terug te dringen betekent niet een pleidooi om het dan maar via onveilige middelen te laten plaatsvinden.

[0:48:00] Dat is een pleidooi voor investeren in gezondheidszorg, zodat

[0:48:05] de

[0:48:06] kinderen op een veilige manier geboren kunnen worden. Investeren in de gezondheidszorg en dat is wat de vergelijking inhoudt

[0:48:14] en het valt mij op, met alle respect, maar dat u voortdurend voorbijgaat aan de rechten van het ongeboren kind die wij in Nederland

[0:48:24] met het recht op registratie in de in de basisregistratie bij de gemeente inmiddels al wel erkend hebben

[0:48:31] en ik zou willen dat daar ook meer aandacht voor zou kunnen komen, zodat je tot een evenwichtige balans.

[0:48:38] Je kunt komen leer van de leven.

[0:48:42] Ik denk niet dat de bisschop en ik hier tot elkaar kunnen komen. Ik denk dat het fundamenteel verschil van inzicht is.

[0:48:50] Uiteraard herkennen wij en beschermen wij ook de rechten van het kind.

[0:48:54] U komt straks in antwoord op de heer Hammelburg met

[0:48:59] beschrijving over de stand van de medische wetenschap die in veruit

[0:49:03] de meeste ontwikkelingslanden echt gewoon niet bestaat.

[0:49:06] Dus dat is gewoon geen realiteit

[0:49:09] en het is. Ik ben het met u eens dat het belangrijk is om de balies en basis medische zorg in ontwikkelingslanden te verstrekken, want op veel plekken zeker op het platteland ontbreekt die ten ene male, maar juist het werk wat de Nederlandse overheid en andere doen ook op het punt van het financieren van veilige abortus draagt daaraan bij en dat u dat weer terug wil draaien die verworvenheid. Ja dat vind ik echt principieel onjuist.

[0:49:35] De heer bisschop,

[0:49:36] Voor ze. Tot slot het feit dat wij in onze westerse wereld, niet alleen onze westerse wereld, maar ook elders dat wij tot beter inzicht gekomen zijn in de genetische kenmerken van een embryo

[0:49:50] in de perspectieven die dat biedt in de uniciteit van dergelijk leven en dat dat in ontwikkelingslanden nog niet

[0:49:58] bekend is. Dat doet aan de waarde van dat embryo van de die embryo in in de baarmoeder van de moeder in de SP in een ontwikkelingsland. Toch niet niets af. En dat zou ons toch tot nader bezinning op dat adagium zelfbeschikkingsrecht van de vrouw moeten komen brengen. De de de positie van dat ongeboren unieke leven.

[0:50:25] Heer van de leek.

[0:50:26] Ja maar ik denk dat we ook hier weer een vrij fundamenteel verschil van inzicht hebben. Ook ik herken het recht op leven. Maar u verabsoluteerd dat recht.

[0:50:35] Jawel. Die stelt dat boven de rechten van anderen en zeker boven het recht het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen.

[0:50:42] Dat is uw keuze. Dat mag vanuit uw levensbeschouwing. Maar het gaat bij rechten altijd om het afwegen van een balans. Daarom hebben wij in Nederland de jarenlang een discussie gevoerd en met elkaar een balans gevonden in het recht op zelfbeschikking en het recht van het ongeboren kind. Er zijn keuzes in gemaakt. U accepteert die keuzes niet

[0:51:02] want u vindt dat het recht op leven veel belangrijker is dat is aan u.

[0:51:06] Maar dan wil ik ook uw heer bisschop weer een wedervraag stellen, want als het dan om draagmoederschap gaat,

[0:51:13] ongeacht de aanleiding van het leven. Het ontstaan van het leven moet u dat omarmen lijkt mij,

[0:51:19] en daarvan zegt u die en HEMA. Dat wil ik ook verbieden.

[0:51:22] Ik vind het niet consistent. Maar goed. Veel principiëler is dat het botst met mijn opvatting over wat fundamentele mensenrechten zijn.

[0:51:31] Laat interruptie voor de gewisseld.

[0:51:33] Wordt uitgedaagd. Kijk volgens mij is de discussie en dat stel ik op prijs hoor. Dank aan collega van de en. Volgens mij is de discussie over draagmoederschap niet de discussie primair van ja dan kun je voeren van vind je dat wenselijk of niet. Maar op het moment dat daar een embryo is.

[0:51:52] Die groeit dan.

[0:51:57] Zul je ons niet horen. Pleiten om dat dan maar weg te halen want dat zou een een misplaatst pleidooi zijn.

[0:52:05] Dus het is een andere discussie moeten we even scheiden denk ik. Dat is.

[0:52:08] De voor de discussie,

[0:52:11] Ja. Ik laat het even voor wat het is volgens mij kom ik niet echt tot elkaar en ik

[0:52:16] ga even door met mijn inbreng.

[0:52:19] Ik vond mij een punt in de notitie waar ik wel wat mee heb

[0:52:24] en dat is meer inspanningen verrichten om mannen op hun verantwoordelijkheid te wijzen

[0:52:31] en dat geldt in de hele linie van het ontwikkelingswerk.

[0:52:35] Vaak zijn projecten succesvoller als je vrouwen weet te bereiken.

[0:52:39] Die voelen ook meer verantwoordelijkheid voor hun gezin voor de gemeenschap, ook voor een project dat met buitenlands geld wordt gefinancierd

[0:52:46] en zeker ook als het gaat om het bestrijden van geweld en dwang tegen vrouwen is het heel nuttig om dat werk te doen.

[0:52:53] Ik ben zelf ook. Ik kan me herinneren in Nigeria geweest in het zuidwesten en een gebied waar heel veel kleine cacaoboeren actief zijn. Dat is gewoon in een tropische jungle middle of nowhere is geen onderwijs geen medische zorg beschikbaar, maar ook daar was een al die mijn organisatie toen financierde actief om geweld tegen vrouwen beschikbaar te maken. In aanwezigheid van de imam van een pastoor werd er met het dorp gesproken over relaties tussen mannen en vrouwen in dat dorp die open en bloot spraken over de problemen die ze ervaren het geweld dat was opgetreden en hoe daarmee om te gaan. Dat zijn hele nuttige dingen

[0:53:32] en ik geloof dat het veel meer in het belang daarvan

[0:53:35] dan in de voorstellen die door de SGP op dit moment worden gedaan, omdat ze ingaan tegen mensenrechten, omdat ze zich niet verhouden tot de realiteit van veel mensen en zeker vrouwen in ontwikkelingslanden leven en ik zou de minister willen oproepen om op dat punt. Wat mij betreft de inspanningen wat op te voeren,

[0:53:53] maar ook hier geldt. We hebben beperkte middelen. We moeten keuzes maken en mijn partij zou graag meer middelen willen besteden aan ontwikkelingssamenwerking en dit zou wat ons betreft een prioriteit mogen zijn, waarbij dan ook nog veel geld dat ik het ook merkwaardig vind dat de bepleit wordt om allerlei activiteiten te gaan ondernemen in landen die die als Albanië. Ja dat moeten we echt niet via het ontwikkelingsbeleid doen en zelfs China al helemaal niet. Dus dat vind ik ook een merkwaardige

[0:54:19] ja voorstel. Tot slot heb ik dan nog een vraag aan de minister en dat is ik heb geprobeerd goed te begrijpen. De de reactie die hij heeft geschreven op de notitie. Ik vond het heel diplomatiek geformuleerd. Maar daardoor was het voor mij soms niet helemaal duidelijk. Wat vindt het ministerie of de minister nou precies van de aanbevelingen.

[0:54:39] Dus ik voor mezelf had ik het even zo samen. Daar waar gepleit wordt voor meer onderzoek wordt erop gewezen dat het onderzoek al gebeurt in vla vaak op internationaal niveau bij internationale organisaties. Dus daar zijn weinig nieuwe inspanningen zinvol.

[0:54:53] Nou, daar waar rechten worden ingeperkt. Terecht wijst het ministerie erop dat ze daar niet aan willen.

[0:55:00] Dat lijkt me ook een hele terechte conclusie

[0:55:02] op het punt waar wij graag wat meer zou willen, heb ik net genoemd. De ngos het maatschappelijk middenveld stimuleren om meer te doen tegen geweld tegen vrouwen en dwang en druk ben ik ook allemaal mee eens. Ik zie ook dat

[0:55:15] daar waar misstanden kunnen ontstaan met dwang, zowel bij auto abortus als draagmoederschap er ook al regelgeving is en ook daar lijkt het ministerie niet aan te dringen op nog meer regelgeving. Dus kortom en vragen de minister is

[0:55:31] op welk punt wil die nou iets overnemen uit deze nota of moet ik concluderen dat er eigenlijk op één punt na nergens het geval is.

[0:55:40] Dat was een meneer van de leden van geef ik u het voorzitterschap weer terug van de Dankuwel van dit overleg.

[0:55:46] Informeer even bij de initiatiefnemers en bij de minister. Hoeveel tijd er nodig is om zich voor te bereiden op de beantwoord.

[0:55:57] We schorsen de vergadering voor een kwartier.

[1:12:04] Ik heropen deze vergadering van de vaste Kamercommissie voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. We zijn

[1:12:11] toe aan de eerste termijn van beantwoording van de zijde van de initiatiefnemer van de nota die we bespreken de je stoffen en na hem zal de minister aan hem gerichte vragen beantwoorden en daarna volgt de tweede termijn van de zijde van de kamer

[1:12:26] die stoffen en u het woord.

[1:12:28] Dank u. Voorzitter.

[1:12:29] Ja. Voor alles is een eerste keer en na drieënhalf jaar Kamerlidmaatschap is dit voor het eerste keer dat ik aan deze kant van de tafel zit. Dus wat dat betreft vergeeft het met vast als ik af en toe eens even

[1:12:42] ja. Net de verkeerde snaar raken of iets dergelijks. Maar goed. Voorzitter, ik doe mijn best en dan komt de rest vanzelf zegt men altijd

[1:12:51] voorzitter, drieënhalf jaar geleden hield ik als Kamerlid mijn maidenspeech

[1:12:56] en ik heb toen eigenlijk gerefereerd aan

[1:12:59] het oog van God in de Sint Jan in den Bosch

[1:13:03] Libanese deze Commissie, Commissie sociale zaken, werkgelegenheid, maar wat ik toen ik als boodschap mee was gaf was dat ik

[1:13:10] het liefdevolle God liefdevolle oog van God wat ik mag ervaren in mijn leven

[1:13:15] en ook door zou willen geven richting de samenleving dat liefdevolle vaderlijke oog van God

[1:13:21] en dat probeer ik uiteraard in debatten. Als ik een andere kant van de tafel zit, maar ook deze nota is wat mij betreft een pen en vrucht die Hopelijk daar enigszins ook invulling aan geeft, al begrijp ik dat het ook iets is wat politiek best wel polariseert en misschien tegenstrijdige gevoelens oplevert, heb ik ook net gehoord in de bijdrage van vele collega's,

[1:13:46] maar dan vooral. Het is voor mij dus niet bedoeld om iets keihard erin te gooien. Maar om toch te proberen om iets een klein beetje beter te maken en voorzitter, ik heb zelf het voorrecht om vader te mogen zijn van drie prachtige dochters.

[1:14:00] En als vader wil je het allerbeste voor je dochters en zou je er alles aan doen? Ik zal er alles aan doen om ze te beschermen tegen wat voor geweld en onrecht dan ook en dat is me telkens de gedachte geweest toen we deze nota hebben gemaakt en ik denk dat dat voor bijna alle ouders geld en zelfs ook voor ouders die misschien geen ouders zijn, maar wel die wens hebben is wat dat betreft wil ik ook wat dat betreft best

[1:14:25] zeg dat ook op dat gevoel van mensen die verlangen en kinderwens hebben ook hierin best in mee kan nemen. Maar goed, voorzitter, en als christen ervaar. Ik zie ik dat wij in een gebroken wereld leven

[1:14:38] en dat we dat ook terugzien in gezinnen, zowel in Nederland als in de wereld om ons heen

[1:14:44] die gebroken heid van de schepping. En waar zien we dat in deze nota heb ik daar een paar dingen over neergezet.

[1:14:50] Zal ik eerst even stoppen. Voorzitter, want ik ben.

[1:14:52] Wat een interruptie.

[1:14:54] Ja volgens mij wel ja ik zat ik zat voorzitter te twijfelen, want ik had een verhelderende vraag aan leerstof en tegelijkertijd is het uw eerste keer en nu zit zo lekker in uw verhaal doen we toch in een schenken. Misschien kunt u die nog innemen. U zegt heel duidelijk.

[1:15:12] Ik voel mee met iedereen die een kinderwens heeft en ik respecteer dat ook en ik lees terug dat de SGP tegen deze nota ook tegen draagmoederschap zijn echt oproepen tot een verbod.

[1:15:23] Dus ik vraag de heer stoffen er dan toch op te reflecteren, want het verbod op draagmoederschap betekent een einde van die kinderen is voor heel veel mensen.

[1:15:31] Christopher.

[1:15:32] Ja, voorzitter

[1:15:33] ik als de heer Hamburg het goed vindt, kom ik daar straks in de loop van mijn verhaal en beantwoording van vragen ook even op terug. En mocht dat onvoldoende zijn. Dan ga ik ervan uit dat de Hammelburg mij ook nog even aan herinnert dat dat misschien nog iets verder mag gaan.

[1:15:48] Ik gaf juist wel aan naar mijn idee inleiding wat uitgebreid voorzitter, maar de vragen waren beperkt. Dus wat dat betreft denk ik dat dat ook wel past maar even een kort bestek. De zaken die wij zagen is van vrouwen worden gedwongen om draagmoeder te zijn en een kind af te staan.

[1:16:02] Soms kiezen vrouwelijk forum dragen moeten zijn een kind af te staan met mogelijk ook grote gevolgen voor de psychische gezondheid en juridische status van het kind. Misschien zat een heel klein beetje ook iets van reflectie op datgene wat in Hammelburg aangaf. Ik kom daar straks nog wel iets verderop terug.

[1:16:17] Maar wat je ook ziet is dat meisjes al in de moederschoot worden gedood omwille van hun geslacht gender ziekte

[1:16:23] en

[1:16:24] ik heb het ook nadrukkelijk in deze nota opgenomen. Een van misschien wel mijn belangrijkste boodschap en gelukkig iets wat ik merkte dat

[1:16:31] dat we op dat punt elkaar wellicht wel kunnen vinden dat mannen en vaders helaas in Nederland maar zeker in landen waar waarbij in deze nota over spreken. Lang niet altijd de verantwoordelijkheid nemen om een vrouw of dochter tegen dwang en drang te beschermen en voorzitter, laat ik gewoon heel helder stellen. Dat gaat mij echt oprecht aan het hart

[1:16:51] want samenleving gedijen bij gezonde gezinnen en gezin. De gedijen bij liefde, harmonie en verantwoordelijkheid

[1:16:57] en de SGP

[1:16:59] zou graag zien dat onze overheid ook in het buitenland en ontwikkelings beleid daarop meer zou investeren dat we meer zouden investeren in het tegengaan van drang en dwang tegen vrouwen op het vlak van draagmoederschap en abortus, waaronder wat ik net al aangaf, gender zitten en daarom vroegen wij het kabinet een aantal dingen zal niet de hele nota voorlezen. Voorzitter, maar ik heb een paar punten uitgehaald van voorkom actief de verkoop van of handel in kinderen

[1:17:25] verbiedt commercieel draagmoederschap of stel scherpe regels in als dat niet kan

[1:17:29] investeren in alternatieven voor abortus, zoals goede moeder en kindzorg, omdat voorkomen van een gevoel de noodzaak daartoe altijd beter is dan genezen

[1:17:37] en bevorderen internationaal een cultuur van verantwoord, vader en genootschap en van waardering voor meisjes in het algemeen, maar ook in de moederschoot en gaan met landen in gesprek over gender Side en drang of dwang rond abortus.

[1:17:51] Goed. Voorzitter, dat ter inleiding. Ik heb een aantal vragen gekregen van de collega's. Maar voordat ik dat doe, zie ik het is een uw voorzitter. Maar ik zie een opgestoken hand.

[1:18:02] Dirk link.

[1:18:04] Dank u. Voorzitter, een vraag aan minister of eens over het verantwoord vaderschap en en ouderschap en gaat gaat het om dat de SGP de ook om als het om twee vaders gaat om van seizoen twee moeders gaat.

[1:18:19] De stoffen,

[1:18:20] Voorzitter, ik gaf zojuist al aan dat ik als christenen kijk naar de gebroken samenleving.

[1:18:26] Dus de bestuurders vragen naar de bekende weg naar kijkt ons ideaal ligt in een gezin van en vader en moeder. Maar daar waar de praktische situatie is, zoals u een beschrijft dat je twee fouten

[1:18:38] altijd moet je wat ons betreft de goede zorg en dagen dus

[1:18:43] laat ik heel helder zijn dan moeten we elkaar ook denk ik niet. Dat hoeft ook niet. De volume. Voorzitter, wij kijken er anders tegenaan, maar als dat praktisch het geval is, dan hoop ik ook dat dat in ieder geval zo is.

[1:18:56] De Hammelburg.

[1:18:58] Ja, voorzitter dan dan toch op dit punt en dan maak ik hem ook maar even persoonlijk met gaat niet over mij, maar wel goede vrienden van mij met zijn twee homoseksuele mannen

[1:19:06] en die hebben een vrouw bereid gevonden

[1:19:08] om draagmoeder te zijn. Dat deed ze met heel veel plezier en op hele nette manier zonder enige vorm van misstanden en deze twee mannen die voeden een prachtige zoon en prachtige dochter op zijn nu op de kleuterleeftijd en zijn ontzettend gelukkig. Het is een harmonieus gezin.

[1:19:25] En dan vraag ik toch aan de heer stoffen en ook een SGP is dit dan niet een fantastisch voorbeeld van een heel mooi

[1:19:32] gezin zoals een gezin bedoeld is.

[1:19:36] Wist.

[1:19:37] Ja. Voor dan moeten we ook wat dat betreft wat ik aangaf. Dit debat zit best een stuk polarisatie in

[1:19:47] dit onderwerp is wat mij betreft niet per definitie voor mij het geen geweest, maar deze nota heb geschreven. Maar mijn ideaal voor een gezin is wel echt een vader en moeder

[1:19:56] die samen kinderen krijgen en opvoeden.

[1:20:00] Maar ik begrijp dat de Hammelburg voor daar heel anders tegenaan kijkt wat dat betreft

[1:20:06] denk ik dat we dat ook met elkaar moeten constateren en dat we daarin niet dichter bij elkaar zullen komen. Dus als ze mij vraagt van vindt u dat prachtig. Nee ik vind het niet prachtig. Maar ik kan me vanuit de positie van Hammelburg indenken dat hij dat wel prachtig vindt.

[1:20:20] Ja.

[1:20:21] Voorzitter, zoals zuurstof voor mij daarin de respecteert respect, directeur stoffen. Daarin is het dan iets juist zo belangrijk om te zorgen dat wet en beleid geen onderscheid maken en de keuze bij mensen zelf laat, zodat het niet aan leerstof. Er is om te bepalen wat het ideale gezin is en of het gezinsleven, zoals ik dat vormen. Zie ook bijvoorbeeld voor twee mannen of voor twee vrouwen of meerdere mensen kan gelden dat het ook niet mijn opvatting is van het ideale gezin. Maar dat mensen zelf mogen bepalen wat harmonieus is

[1:20:53] en wat een harmonieus gezin is stoffen.

[1:20:57] Voorzitter,

[1:21:02] Ik denk dat je

[1:21:03] in de politiek actief bent om wat dat betreft ook je ideaal neer te leggen en datgeen als je denkt dat dat ook bedoeld is en en de SGP probeert vanuit een open bijbel.

[1:21:14] Deze samenleving te dienen. En ja dan moet ik eerlijk zeggen dat ons ideaal anders is dan wat in Hammelburg aangeeft. Dus

[1:21:23] ik weet dat dat zo is

[1:21:24] en

[1:21:25] maar ik denk niet dat ik de overtuiging van Hammelburg over hoeft te nemen om

[1:21:32] en hoe tegen gezinnen. Kijk eens wat dat betreft. Hier komen niet nader tot elkaar. Maar ik begrijp dat ik begrijp uiteraard ook hoe de Hammelburg over zaken die er denkt.

[1:21:44] Ja. Dankuwel voor ziet u aan een nogmaals en ik verwacht ook helemaal niet dat hier stoffen gedenken, zoals de Hammelburg en de heer stoffen verwacht ook niet dat die Hammelburg gedenken, zoals de heer stoffen denkt, en daarvoor voeren wij dit debat op. Mijn vraag was eigenlijk heel simpel

[1:21:59] moeten wij er niet voor zorgen dat wij als politiek de overheid

[1:22:05] ervoor zorgen dat mensen zelf die keuze kunnen maken en dat het is ook niet aan de heer Hammelburg is en D zesenzestig ook niet aan die stoffen de SGP. Om te bepalen wat mensen wel en niet mogen doen dat ze zelf kunnen bepalen of zij een hoe zij een harmonieus gezin willen vormgeven.

[1:22:22] Hier stroef.

[1:22:24] Voorzitter, zoals het nu in Nederland is is volgens mij die mogelijkheid er maar

[1:22:31] dus ik bepaal helemaal niet hoe die Hammelburg

[1:22:35] vind dat iets ingediend wordt. Maar om terug te komen op die vraag. Het is Nederland zoals het is. Daar liggen alle mogelijkheden te zijn. Mijn ideaal ideaal van de SGP is een andere en daar gaan we elkaar niet in vinden. Voorzitter,

[1:22:49] De stoffen, vervolgens ze.

[1:22:52] Ja voorzitter, ik heb een aantal vragen gekregen en ik zal niet in blokjes indienen. Ik heb verbeterd dat niet al te succesvol is. Dat heb ik hier van de afgelopen weken wel geleerd maar ik ga gewoon de sprekers af en probeer zo goed mogelijk de vragen van een antwoord te voorzien en volgens mij heeft hier Hammelburg mij een specifieke vraag gesteld

[1:23:13] en dat gaat erover dat ging over abortus en die onveilige route die je daarbij zou kunnen kiezen naar voorzitter, laat ik heel helder zijn. Ik heb wel de hoop, maar zeker niet de verwachting dat vandaag rond abortussen en hoe we daar mee omgaan

[1:23:31] dat we daar anders

[1:23:33] dat er anders mee om zullen gaan in ons land, maar ook in het buitenland. Ik heb dus wel. Die hoop maar niet die verwachting. Maar als ik er even heel specifiek naar kijk dan denk ik. Als je kijkt naar een onveilige abortus dan kost dat in het uiterste geval twee legers en laten we hadden zijn. Dat is heel ernstig als je kijkt naar een veilige abortus dan kost dat vanuit mijn optiek een leven

[1:23:54] en daarom zou ik heel graag zien en daar zou ik mijn nota opgericht en ik begrijp dat heer Hammelburg aanslaat op mijn achtste aanbeveling, maar ik zou ook kunnen wijzen op al die andere aanbevelingen. Ik zou het liefst zien om het te voorkomen, want voorkomen is mijn beleving altijd beter dan genezen.

[1:24:12] Dus in die optiek.

[1:24:15] Nee. Een onveilige route is niet beter dan een veilig route. Maar de allerbeste route is volgens mij om het een abortus te verkopen.

[1:24:25] De voorzitter. Nee dat is geheel geheel duidelijk en ik Dank de heer stoffen daar ook voor

[1:24:31] kijk, ik begrijp ik begrijp heel goed. Ik begrijp heel goed dat de opvatting ook hier op dit punt van leerstof wordt volledig volstrekt anders is dan die van mij. Ik zie abortus, mits het binnen de regels in de veiligheid gebeurt en de waarborgen die we daarvoor hebben gesteld en hebben daarover in het verleden uitvoerige discussie gevoerd en in grens ook duidelijk gesteld. Dan zie ik dat niet zie ik abortus niet als het eindig van leven en die er stoffen ziet dat wel en dat dat dat kan en dat mag

[1:25:01] mijn punt was dat vrouwen er zelf voor moeten kiezen. Vaak zijn vrouwen en ik vroeg er toch nog wat een toe aan mijn punt. Vaak zijn vrouwen gaat het niet eens om als het dan wel zo was om ongewenst zwanger worden vanwege hun seksuele gedragingen. Kijken wij ook anders tegenaan dan de stoffen. Het gaat ook over gevallen van verkrachting en

[1:25:26] dat dan vraag ik toch ook aan leerstof er in dit soort situaties zijn we dan niet verplicht om die vrouwen die bijvoorbeeld verkracht zijn

[1:25:35] en ik wou ik gooi het er toch in een ik weet hoe zwaar het is dit onderwerp. Maar goed. Het is ook een zwaar onderwerp om die toch die mogelijkheid te geven.

[1:25:42] De.

[1:25:43] Om abortus te plegen

[1:25:45] en ik snap dat de overtuiging en de levensovertuiging van de heer stoffer dat eigenlijk niet toelaat, en ik snap de dilemma ook

[1:25:51] Margreet zelfbeschikkingsrecht van de vrouw. Zeker als een afschuwelijke gebeurtenis

[1:25:56] zou er toch vorm moeten zijn.

[1:25:59] Christopher.

[1:26:01] Er-voorzitter

[1:26:03] die Hammelburg snijdt een onderwerp aan bod.

[1:26:06] Denk ook goed thuishoort in de Commissie VWS. Maar ik denk dat het goed is om daar een antwoord te geven en verkrachting is het.

[1:26:14] Ik denk een van de meest afschuwelijke dingen die een vrouw in sommige gevallen ook een man kan overkomen

[1:26:20] en alleen dat al dat

[1:26:24] dat verwoest. Als je niet uitkijkt en leven.

[1:26:28] Wat ik erbij zou willen zeggen en dat was juist ook mijn gradatie die ik aangaf rond veilige onveilige abortus

[1:26:34] moet dat dan nog een leven.

[1:26:36] De kosten,

[1:26:37] En je zou daarbij ook een alternatieven kunnen denken door een kind uiteindelijk af te staan en dergelijke.

[1:26:43] Ik snap de moeilijkheid en ik probeer ik met zachte woorden. Voorzitter daar uitdrukking aan te geven.

[1:26:49] Maar ik zou ook in dat geval

[1:26:53] graag zien dat we ook daar kijken van

[1:26:56] kan uiteindelijk dat kind wat daar eventueel uit voortkomt,

[1:27:00] zou dat niet op een andere manier ook het leven

[1:27:03] kunnen voortzetten. En

[1:27:05] nogmaals, ik wilde geen harde woorden aan en ik kan heel goed begrijpen

[1:27:10] hoe moeilijk dat is

[1:27:11] maar ja dat vocht ook vanuit mijn levensovertuiging en daar kan ik

[1:27:16] las erover heen stappen en dat die Hammelburg er anders tegenaan kijkt. Voorzitter. Ja dat kan ik

[1:27:21] uiteraard.

[1:27:21] Mijn moeder.

[1:27:24] En voorzitter, ik ben dan toch nog ontzettend

[1:27:27] blij dat we hier in Nederland in ieder geval een meerderheid hebben in Nederland en in het Parlement die die het met mij eens is en daarmee het zelfbeschikkingsrecht van vrouwen over hun eigen lichaam ook

[1:27:38] inrichten en wetten heeft vervat en waar, voorzitter dan de laatste op dit punt op mijn eerder gevraagd. Mijn eerste termijn

[1:27:46] stel je voor dat we doen wat de SGP voorstelt en stoppen met het ondersteunen van veilige abortus. En wat denkt de hier stoffen dat er dan gaat gebeuren, want deze vrouwen die zullen geen andere keuze maken.

[1:28:02] Dat weten we uit de praktijk.

[1:28:04] Dat is bewezen. Deze vrouwen zullen dan op een onveilige wijze abortus plegen, met alle risico's van dien. Het aantal slachtoffers zal groeien.

[1:28:13] Het aantal vrouwen dat

[1:28:15] een trauma oploopt en verder trauma zal groeien en de kans dat het misgaat, is vele vele malen groter en dat risico

[1:28:23] is zo gigantisch dat ik me daar

[1:28:26] daar maak ik me dan nog weer dubbel zorgen over deel te huur stoffen in ieder geval.

[1:28:30] Die zorg.

[1:28:32] Ik weet dat die zuurstof die met mij eens is. Maar die zorg deelt die stoffen met mij.

[1:28:37] Stoffen,

[1:28:38] Ja. Voorzitter, kijk

[1:28:40] wat dat betreft laat ik ook gewoon reëel zijn die zorg die delen we zeker

[1:28:45] dat

[1:28:47] en daar sta ik dan ook mee of dat is ook de reden dat ik zeg van laten we ook een heleboel initiatieven nemen extra inzetten om het te voorkomen

[1:28:56] en ik begrijp dat het een ideale wereld is. Maar laat ik het afsluiten met

[1:29:01] ik begrijp die zorg

[1:29:02] hoe we ook tegenover elkaar staan.

[1:29:05] Dat

[1:29:06] dat moet ik herken die zorg die herken ik ook dat dat maar zo anders kunnen we en daarom laten we eromheen gaan staan en laten we die positie van vrouwen in alle opzichten proberen te verbeteren.

[1:29:18] De heer van Hammelburg. Wilt u even het woord overnemen, want ik wil graag nog een vervolgvraag.

[1:29:22] En zeker geen toegang meer van de lego.

[1:29:26] Ik heb hier toch nog een vervolg vragen over de stoffen op zich. Ik bedoel ik begrijp uw levensovertuiging. Ik begrijp waar u staat.

[1:29:34] Maar er zijn ook veel jonge meisjes die

[1:29:37] haar pas net op de vruchtbare leeftijd zijn aanbeland die al zwanger raken

[1:29:43] wat je heel veel ziet is dat Vista is ontstaan.

[1:29:46] Dat betekent dat je permanent urineverlies lijdt

[1:29:50] dat je als meisje op jonge leeftijd gestigmatiseerd wordt in je hele leven wordt uitgesloten. Tenzij je nog weer een nieuwe additionele medische ingreep plaatsvindt

[1:30:01] en ik vraag me dan toch af. Is er niet. Ook bij de SGP ergens een grens

[1:30:06] maar niet onder bepaalde condities een abortus en veilige abortus

[1:30:11] een terechte keuze is

[1:30:13] of

[1:30:14] moet ik concluderen dat het recht op leven bij u. Absoluut is.

[1:30:20] Leerstof,

[1:30:23] Voorzitter, dit is een vraag die wel erg

[1:30:26] richting het medische gaat en ik moet zeggen daar ben ik niet al te zeer in thuis.

[1:30:32] Maar

[1:30:33] het recht op leven is voor ons inderdaad absoluut

[1:30:37] onze insteek is altijd geweest is op dit moment zo en zou wat mij betreft hadden gebleven dat alleen daar waar het het leven van de moeder in geding is dat daar een sprake kan zijn van een abortus, maar alleen dan als je de keus moet maken tussen het ene leven en het andere

[1:30:56] en dan nogmaals terug te komen op

[1:30:59] jonge meisjes.

[1:31:01] Ik denk en dan kom ik al bijna richting de beantwoording van vragen van mevrouw Cuijk.

[1:31:07] Kijk als je de positie van vrouwen ook van jonge vrouwen van meisjes beter op de sociaal economische positie

[1:31:14] dan voorkom je wellicht ook heel veel van dit soort zaken dus ook daarin zouden we graag

[1:31:20] inzet plegen, niet alleen in Nederland. Maar dat denk ik al volop gebeurt, maar zeker ook in de landen waar we ook een verantwoordelijkheid hebben

[1:31:27] om die positie te verbeteren, zodat we voorkomen dat dit soort dingen plaatsvinden.

[1:31:34] Hiervan, de leven.

[1:31:36] Dankzij hem nog een vervolgvraag, want op zich had ik dit antwoord verwacht en begrijp ik het ook.

[1:31:41] Maar.

[1:31:42] Wat is dan precies de logica om daar waar u weet dat al enige jaren

[1:31:47] in van in Nederland meerderheden zijn die hier anders over denken. De wet en regelgeving ook mogelijkheden biedt.

[1:31:55] Waarom wilt u dan juist in het ontwikkelingssamenwerking is werk dit nog een keer adresseren,

[1:32:01] terwijl dat bij voorbaat een lijkt een onbegaanbare weg lijkt omdat u het kabinet vraagt stappen te ondernemen die indruisen tegen al eerder democratisch genomen besluiten in dit Parlement.

[1:32:16] Meer stoffen,

[1:32:17] Voorzitter, volgens mij zit je in de politiek voor ideaal

[1:32:22] en laat ik heel helder zijn. Ik denk dat in het buitenlands beleid van het Nederland heel veel goede dingen gebeuren. Maar wat ik in de nota ook aangeeft is als je kijkt naar is een beleid dat nu met name de nadruk wordt gelegd op zelfbeschikking.

[1:32:37] En

[1:32:39] nou ja wat ik in de nota probeer weer te geven. Voorzitter, dat is. Laten we alsjeblieft ook kijken naar dat recht op leven naar een stuk verantwoordelijkheid.

[1:32:48] Ik sprak zojuist een uit. Ik heb wel de hoop, maar niet de verwachting dat wij anders tegen abortus aankijken. Want je zou wel met elkaar dat punt gaan kunnen gaan maken van laten we alsjeblieft voorkomen. Ik heb in ieder geval voor ook vanuit groenlinks wanneer van de leeg gegooid dat er op z'n minst een punt was al elkaar op kunnen vinden en dat is dat versterken van die positie

[1:33:10] van het vaderschap om daarmee ook die verantwoordelijkheid neer te leggen.

[1:33:14] Nou die notie. Ik hoop dat dat net ik een inleiding heb neergezet. Daar ligt mijn hele belangrijke notie

[1:33:20] en dat is voor mij ook het ideaal van waaruit ik en deze nota heb neergelegd en ook hoop dat we daar een ander accent kunnen leggen in het beleid wat we richting het buitenland uitvinden.

[1:33:32] Geef ik het voorzitterschap weer terug en ervan.

[1:33:34] En diefstal vakantie betoog vervolgen.

[1:33:37] Dagvoorzitter. Dan kom ik bij de vragen van mevrouw Cuijk. Ik gaf zojuist aan. Volgens mij heeft mevrouw kuip twee vragen aan mij gesteld

[1:33:44] en de eerste was als ik het maar even in mijn woorden samenvatten van hoe ik aankijk hoe de SP aankijkt tegen opleidingen voor vrouwen in het buitenland. En dat was ook iets van mevrouw koekoek en hij refereerde de sociaal economische positie van vrouwen. Dat is iets wat wij altijd in de afgelopen jaar niveau. Zolang als ik hier zit. Maar volgens mij daarvoor ook hebben ondersteund en heel belangrijk is dat we zorgen dat opleidingen ook beschikbaar zijn voor meisjes dat we zorgen dat in landen waar de situatie economisch veel minder is dan hier dat die positie sterker is en ik weet niet meer welke collega's van gerefereerd hebben, maar ook onze ervaring is van op het moment dat wij landen bezochten, ook als er mensen spreken die in andere landen werkzaam zijn dat eigenlijk vrouwen veel vaker

[1:34:26] en ik moet het tot schande tot mijn schande zeggen als man, maar meer verantwoordelijkheid nemen meer verantwoordelijkheid tonen richting een gezinnen, maar ook richting hun omgeving. Dus Jazeker. Ik denk dat het heel belangrijk is en dat zien we gelukkig voor een deel in ons buitenlands beleid, maar dat mag van mij betreft nog best een tandje bovenop om de sociaal economische positie van vrouwen en van meisjes heel nadrukkelijk ook te versterken.

[1:34:49] En dan

[1:34:51] kom ik voorzitter, daarbij bij de tweede vraag van mevrouw kuip die zegt van alternatieven voor abortus zou de heer stoffen daar iets meer over kunnen zeggen, maar ik heb denk ik, net als geen ander aangegeven

[1:35:01] en voor ons is dat richten op voorlichting en preventie tot een eerste stap is en het tweede gelijk eraan gekoppeld is eigenlijk datgene wat ik zojuist aangaf wat er in meespeelt is die positie versterken van aan de ene kant meisjes en vrouwen en andere kant ook dat vaderschap en die verantwoordelijkheid die mannen zouden mogen en moeten nemen richting een gezinnen in de omgeving. Om die ook te versterken en mocht dat allemaal nog steeds niet voldoende zijn, want ook wij zijn wel ideaal idealist, maar ook wel redelijk. We zijn ook wel rationeel en reëel.

[1:35:36] Kijk, er zullen altijd situaties zijn waarbij toch die situatie ontstaat tot een vrouw ongewenst zwanger wordt.

[1:35:41] Dan zeggen we ga eromheen staan zorg voor hulp

[1:35:45] en in het uiterste geval zou ik altijd adoptie dan een mogelijkheid kunnen zijn. Dus voorzitter, in kort bestek. Ik denk dat er misschien nog wat meer opties zijn.

[1:35:55] Maar wat ons betreft zou een heel breed scala aan alternatieven

[1:36:01] voor abortus. Wat dat betreft een optie kunnen zijn.

[1:36:05] Voorzitter, dan kijk ik naar de heer klink. De heer klink heeft mij een aantal vragen gesteld,

[1:36:11] maar als ik ze samenvat komt dat volgens mij op de route van

[1:36:17] de vraag kwam uit in de allemaal in de trant hiervan dwang. Ik probeer mijn nooit natuurlijk dwang tegen vrouwen enzovoorts te benoemen en doe ik voorstellen om dat tegen te gaan. Maar zegt de heer klink het zelf kiezen voor een abortus is dat ook niet vrijuit. Nou ik heb zojuist ook een de interrupties met heer Hammelburg

[1:36:37] en ook met de hier van de leden had een ander aangegeven dat wij zeggen van ja op het moment dat je een abortus pleegt dan gaat dat onze treft en daar kun je van mening over verschillen, maar onze insteek is dat je dan ook het leven van het kind niet recht geen recht aandoet en ik heb een nota ook weer op te schrijven op pagina zeven

[1:37:00] gelijk in de inleiding rond mijn derde hoofdstuk dwang rond abortus.

[1:37:05] Kijk,

[1:37:07] ik schrik van abortus zien we als een tragedie die zichzelf

[1:37:10] als een bloem die nog in de knop geplukt wordt als een borduurwerk dat nooit afkomt en mensen die zijn of haar volle potentie nog nooit zou mogen bereiken

[1:37:19] vanuit die gedachtengang zeggen wij

[1:37:21] ja. Als je die keuzes maakt raak je ook gelijk dat ongeboren leven dat leven wat wellicht nog zoveel potentie heeft ook daarna. Dus

[1:37:32] als je het van uit. Alleen de positie van de vrouw zou bekijken of vanuit die positie bekijkt. Jazeker. Dan zou je kunnen denken aan dwangarbeid

[1:37:41] vanuit ons mensbeeld van onze de wijze waarop wij hier naar kijken zeggen van ja je hebt ook te maken met dat je hebt te maken met twee levens en die moet je wel gelijkelijk tegenover elkaar zetten. Dus ik denk dat die klink en ik voorzitter elkaar hierin wellicht niet helemaal gaan verstaan en misschien wel verstaanbaar ieder geval het niet met elkaar eens zullen zijn, maar dit is de positie van waaruit wij hier tegenaan kijken.

[1:38:07] Voorzitter, de heer bisschop had een uitgebreide bijdrage, maar voor zover ik dat heb gezien. Geen vragen aan mij gesteld. Mocht dat wel zo zijn. Dan ga ik dat uiteraard straks graag op in. Maar

[1:38:20] volg mij niet. Dan ga ik ook naar mevrouw koekoek. Die heeft wel een aantal vragen gesteld

[1:38:25] en dat is bijvoorbeeld de vraag voor mij was dat de eerste

[1:38:30] de vraag rond heel haar baby en draagmoederschap en ik denk dat ze juist daar al het een en ander over gezegd hebben.

[1:38:36] Maar

[1:38:39] in mijn nota ben ik daar ook op ingegaan in op pagina drie,

[1:38:44] namelijk het rapport kind en ouders in de eenentwintigste eeuw van de staatscommissie herijking ouderschap die zegt ook in algemene zin een aantal zaken over draagmoederschap en met name dat er ook allerlei principiële en juridische haken en ogen aan zitten zeker een commercieel draagmoederschap ook een algemene zin

[1:39:01] en dat is voor ons en dan kom ik denk ik nog wel weer enigszins op het punt terecht waar de heer Hammelburg mij reflectie over vroeg

[1:39:08] en daar is voor ons sowieso even los van ideologische zaken die spelen ook wel het antwoord. Er zitten zoveel haken en ogen aan. Dus wat dat betreft geen antwoord op uw vraag.

[1:39:21] Dat is hoe wij ook een de in de nota en ook een antwoord op uw vraag hoe wij hier tegen aankijken.

[1:39:29] De Hammelburg.

[1:39:31] Ja voorzitter, gewoon om duidelijkheid ook in het debat te scheppen. Want volgens mij is dat ook wat we hier doen. Geloof niet dat we nader tot elkaar komen op de inhoud op dit op deze onderwerpen.

[1:39:41] Ik had zojuist een in de eerste termijn een interruptiedebatje met de heer bisschop ook van de SGP en daar hadden we het over systemen die niet werken en we hadden het over internationale adoptie en het debat in het voorjaar erover en de woorden van de bisschop

[1:39:57] dat

[1:39:58] ja. Het klopt dat er haken en ogen aan zitten, zoals dat zo geformuleerd door is eerst offer aan dat adoptie systeem zitten maar voor een verbod op adoptie hoor ik de SGP niet. Ik hoorde SGP wel op een over een verbod op draagmoederschap

[1:40:13] is de leerstof voor is de SGP bereid

[1:40:16] om nog eens goed naar die haken en ogen te kijken en ook het debat erover aan te gaan met andere Kamerleden en te bezien of de SGP niet in sommige gevallen toch wel degelijk bereid is om ook te pleiten voor goed gereguleerd draagmoederschap in plaats van het ministerie en de minister op te roepen

[1:40:34] om het verbod opdracht moederschap internationaal te verkondigen en eerst nog eens te bezinnen op dit standpunt.

[1:40:41] Stof.

[1:40:42] Voorzitter, een oproep om iets nog eens heel goed te bezien

[1:40:46] dat

[1:40:48] dat voor ons uiteraard altijd iets wat we zouden willen, maar ik moet eerlijk zeggen ik schat in dat we hebben hier ook al nagekeken dat ik niet verwacht dat de uitkomst anders zal zijn, maar de oproep om nog eens ergens goed naar te kijken, zal ik zeker doen.

[1:41:03] Diezelfde oproep zou natuurlijk andersom ook een doen weer Hammelburg van kijk eens aan tegen hoe met abortussen omgaan. Ook de de motivatie die ik zojuist heb benoemd van hoe daar tegenaan kijken. Ik schat in dat dat voor dit Hammelburg geen andere uitkomst geeft. Dus laat ik dat ik maar gelijk hier neerleggen. Ik denk niet dat dat voor ons een andere uitkomst zal leiden. Maar ik ben zeker bereid om daar nog eens een keer naar te kijken en als die Hammelburg met mij daar een kop koffie over zou willen drinken. Dan ben ik er ook uiteraard toe bereid, ook al moet ik eerst. Het is niet mijn portefeuille. Maar

[1:41:34] ik denk dat de collegialer altijd met elkaar over kunnen spreken en nog eens nader van gedachten kunnen wisselen. Dus ik wil daar zeker nog eens naar kijken. Voorzitter, maar dat belooft geen garantie op.

[1:41:46] Nou ja, wat in de ogen van Hammelburg misschien succes zou kunnen zijn. Maar dat is de dat is de banaal benoemd. Maar dat we daarmee een ander standpunt zouden nemen.

[1:41:56] Ja dat begrijp ik. En het dat succes voor mij is dan dat twee homomannen

[1:42:04] of trance

[1:42:05] een trance gezin ook gewoon een gezin kan zijn waar een kinderwens is dat zij een gezin kunnen vormen dat ze een twee drie kinderen kunnen hebben en geluk en harmonie.

[1:42:17] Dat zijn volgens mij waarden die de SGP ook voorstellen.

[1:42:22] Stof.

[1:42:24] Voorzitter, mevrouw koekoek, had nog een aantal vragen mee en volg eens de tweede vraag gericht op onveilige abortussen.

[1:42:30] Volgens mij ben ik daar en in de vraag die de heer Hammelburg heeft gesteld of de vraag die Hammelburg mij erover stelde al nadruk op ingegaan. Mocht dat onvoldoende zijn, hoor ik dat graag. Maar volgens mij zou ik daar niet heel veel meer dan toe kunnen voegen dan tot nu toe heb gedaan. Zie mevrouw knikker. Dus

[1:42:46] klopt vast ook.

[1:42:47] En de laatste vraag van koekoek ging over welke initiatieven welke ondersteuning

[1:42:53] ziet de SGP. Het was mijn vraag aan de minister, maar ook hoe kijkt SGP aan tegen positie van vrouwen en meisjes en vooral ook de sociaal economische positie. Volgens mij ben ik op die vragen ook wat uitgebreider ingegaan naar aanleiding van de vraag van mevrouw Cuijk. Maar ik kijk hem of haar koekoek. Voorzitter,

[1:43:10] was dat voldoende? Of was de vraag ik nogal brede gesteld.

[1:43:13] Mevrouw koekoek,

[1:43:14] De vrouw is erg smaller gesteld in de zin dat.

[1:43:17] Juist door.

[1:43:20] Het voelt het recht op abortus omdat om het uberhaupt te verbieden of in ieder geval te ontmoedigen dat we weten uit onderzoek dat juist daardoor kwetsbare vrouwen eerder tot onveilige borstelen overgaan en vanuit die ongelijkheid. Hoe reflecteren we daarop dus los van de sociaal economische positie en het opleidingen die we eventueel stimuleren bij vrouwen, maar specifiek op als we inzetten op het recht op leven, zoals voorgesteld wat dat dan doet tussen de ongelijkheid tussen vrouwen.

[1:43:46] Stoffen,

[1:43:49] Jij voelt het dan is die vraag inderdaad had ik een ruimer opgevat excuses daarvoor.

[1:43:56] Ja. En dan maar dan komen de op het ideologische vraagstuk van hoe kijk je aan tegen abortus onveilig, veilig enzovoort. En

[1:44:05] en dan denk ik dat ik toch weer een beetje bij het antwoord terecht kom ik ook mevrouw Cuijk gaf keek vanuit mijn positie en zou ik heel graag abortussen voorkomen, zodat het niet nodig is dan voorkom je ook die positie. Maar ik onderken dat als je eenmaal in die situatie zit dat die ongelijkheid daar zeker is

[1:44:22] en dat moment

[1:44:23] dat de situatie hoe pijnlijk ook ergens is

[1:44:27] dans eikel in mijn

[1:44:29] mijn insteek van dan moet je hulp bieden en daaromheen gaan staan. Dus

[1:44:36] ik zal nooit het recht op abortus bepleiten, maar op moment dat het ergens ooit heeft plaatsgevonden dan ook daar moet je omheen gaan staan en kijken of je die positie kunt versterken. Dus ik hoop dat daarmee enigszins antwoord hebt gegeven op wat mevrouw koekoek vraagt. Voorzitter,

[1:44:52] goed voor ze dan de laatste bijdrage was van uw hand, voorzitter van de heer van de leden van groenlinks.

[1:45:00] Volgens mij waren er niet specifiek vragen aan mij gesteld en misschien nog wel hulp. Mag ik heel kort nog even ingaan op u gaf aan van ik had liever gezien dat deze nota en niet eens vanuit uw perspectief kan ik me dat op zich voorstellen aan de andere kant binnen een democratie

[1:45:16] mag je natuurlijk wat dat betreft alle tonen ook naar buiten laten komen. Denk dat de kracht van de democratie is dat is ook datgene wat denk ik. Een van de mooie dingen is van de democratie in Nederland met die negentien tonen die we inmiddels in ons Parlement laten horen

[1:45:32] en ik hoop dat ik met nou ook mijn motivatie die ik erbij heb neergelegd van waar met deze nota. Je hebt neergelegd. Niet omdat ik denk van we gaan hier vandaag met elkaar en abortus ter wereld uithelpen. Wat wel mijn hoop is, maar niet mijn verwachting nogmaals,

[1:45:48] maar wel om een stukje bij te dragen om ook in de landen om ons heen waarbij verder niets anders kunnen dan invloed uitoefenen. Allemaal mensen over mensen heen gaan staan of op wat geld naar toe brengen en ik ben het met de heer van der Lee eens dat we onze ons budget voor ontwikkelings samenwerking zeker op moeten hoger. Dan kunnen we wellicht ook hier meer aan doen.

[1:46:08] Maar ik hoop dat er nog een heel klein beetje bij elkaar komen. In ieder geval vond ik het mooi dat hiervan de Lee mijn notie onder vaderschap en verantwoordelijkheid van mannen te stimuleren. Wat dat betreft een dat kon bekoren. Dus daar vinden we ook aan ieder geval op

[1:46:22] en daarmee voorzitter heb ik volgens mij recht gedaan aan alle vragen die gesteld zijn, zo niet, dan hoor ik dat zo dadelijk wel en rest mij niets anders dan de collega's te bedanken om in ieder geval hier ook te zijn vanmiddag en met elkaar te spreken over deze nota. Ondanks dat het misschien met elkaar niet altijd over eens zijn. Misschien zal nog wel zacht uitgedrukt, maar daarmee rond ik het af. Voorzitter,

[1:46:45] Hartelijk Dank en Dank.

[1:46:48] Dat u.

[1:46:49] Maar ook voor het eerst die rol vervult vanuit een andere positie dan alsmede Kamerlid.

[1:46:54] Het zal vast nog meer smaken en

[1:46:56] komen vast andere initiatiefwet of notas van uw hand.

[1:47:00] Ik ga nu het woord geven aan de minister van buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking die de vragen gaat beantwoorden die aan hem zijn gericht,

[1:47:09] Dagvoorzitter en het is inderdaad een heer, zoals u aan het begin zei dat ik hier voor het eerst in deze Commissie aanwezig mag zijn

[1:47:17] en dat nog wel in een bijzonder debat, namelijk op basis van een initiatiefnota

[1:47:24] en met u wil ik ook heel graag de je stoffen feliciteren daarmee

[1:47:30] want het is inderdaad altijd de waarderen als een Kamerlid. Ja. Tijd en energie stopt in een onderwerp wat hem of haar na aan het hart ligt.

[1:47:43] Voorzitter is een. Het is een zwaarwegend onderwerp. Dat maakt de discussie vandaag ook wel duidelijk

[1:47:49] en ik wou dan ook meteen geen misverstand over laten bestaan dat misstanden rond draagmoederschap en dwang bij abortus. Dan mogen we natuurlijk nooit

[1:48:01] wegkijken en iedere vorm van dwang en drang op het gebied van seksualiteit

[1:48:07] of op het gebied van de vrijheid van mensen om over hun eigen lichaam te kunnen beschikken. Dat is natuurlijk uit den boze.

[1:48:17] Dat gezegd zijnde,

[1:48:21] moet ik er wel bij zeggen dat mijn insteek. Een andere is dan die van de heer stoffig,

[1:48:28] maar over het tegengaan van misstanden. Daar zijn we het natuurlijk wel over eens.

[1:48:36] Er zijn

[1:48:36] enkele punten die liggen op het terrein van de minister voor rechtsbescherming, de heer Dekker. Ik zal die punt overigens wel meenemen, maar ik zeg dat even expliciet

[1:48:47] en wat mij betreft vanuit mijn invalshoek. Als minister beha s

[1:48:53] richt ik mijn beleid eigenlijk binnen op dit terrein, binnen het kader van de seksuele en reproductieve gezondheid en recht. We hebben daar een groot

[1:49:04] het programma op

[1:49:06] en je zou eigenlijk kunnen zeggen dat dat beleid

[1:49:10] een aantal sporen bewandeld

[1:49:13] en een van die sporen is inderdaad het bevorderen van een veilige abortus hebben daar eerder al over gesproken tijdens dit debat en ik word nog een keer herhalen.

[1:49:24] Ik geloof dat heer Hammelburg ook het noemde de sterven jaarlijks zevenenveertig duizend vrouwen

[1:49:32] door onveilige abortus zevenenveertig

[1:49:36] duizend. Dat is enorm en daarbovenop zijn er nog eens vijf miljoen vrouwen jaarlijks wereldwijd

[1:49:46] die als gevolg van onveilige abortus daar

[1:49:50] een blijvend letsel van ondervinden. Vijf miljoen.

[1:49:57] Dat proberen wij het tegen te gaan met het beleid dat dit kabinet voert.

[1:50:04] Tweede sporen ook al een beetje aan de orde gekomen in de verschillende interventies is natuurlijk dat wij proberen onder andere door betere voorlichting,

[1:50:15] maar ook door te proberen de positie van vrouwen

[1:50:19] te versterken door kinderen gelijkheid te bevorderen dat die keuzevrijheid sterker kan worden gemaakt

[1:50:30] door vrouwen. Want dat leidt tot latere huwelijken tot minder gedwongen huwelijken,

[1:50:36] tot minder ongewisse, ongewenste zwangerschappen.

[1:50:41] En tenslotte, en dan kom ik eigenlijk al bij het allerlaatste punt van de heer van Lee zijn is inderdaad de rol van mannen ook van groot belang. Ik kom daar zo direct nog even terug. We liggen overigens ook aan toevoegen dat het bij ouderschap niet altijd alleen maar gaat om man vrouw dat het ook kan gaan om man man of vrouw vrouw.

[1:51:07] Nou voor dit beleid langs de sporen die ik zojuist even genoemd heb. Maar er zijn er natuurlijk veel meer. Maar dan

[1:51:14] zo dit debat te lang duren. Daar

[1:51:17] steek de regering op dit moment per jaar zo'n vier, honderd drieëntwintig miljoen euro. In

[1:51:26] dat gezegd zijnde, zou ik nu willen ingaan op de specifieke vragen die samengesteld zijn. Er zijn inderdaad meer vragen aan mij gesteld dan aan de initiatiefnemer. Maar ik zal proberen ze zo goed mogelijk te beantwoorden.

[1:51:42] Allereerst de Hammelburg heeft de vraag gesteld van ja, hoe effectief is. Nou eigenlijk de inzet op geen gelijkheid en die positie van vrouwen en moet er meer geld bovenop.

[1:51:54] Ik zou bijna willen zeggen meer geld er bovenop is altijd welkom.

[1:51:58] Maar ik weet niet of dat nog mogelijk is. We gaan ons daarvoor inzetten in een nieuw

[1:52:04] in de nieuwe coalitieakkoord.

[1:52:08] Wat ik

[1:52:09] nog wel wil wil opmerken. Hier is dat

[1:52:12] de toch. Ondanks al het geld en al die miljoenen euro's die we erin stoppen

[1:52:17] dat ik me toch wel enigszins zorgen maken over de positie van vrouwen

[1:52:22] in het algemeen, omdat we gezien hebben dat als gevolg van go fit eigenlijk de programma's die we op de positie van vrouwen hebben gezet

[1:52:32] door dat de gezondheidszorg verkoop zo moest toenemen dat eigenlijk die positie daar door een beetje in het gedrang is gekomen en dat is ook de reden waarom in deze begroting die nu door de regering is ingediend,

[1:52:47] extra geld daarvoor is uitgetrokken omdat we daar als het ware een toch een achteruitgang zien

[1:52:54] in het bereiken van van de is liggen, is het tweede punt van waar ik me ook zorgen over heb gemaakt is dat

[1:53:02] bijvoorbeeld een land als het verenigd koninkrijk de bijdragen aan ontwikkeling in samenwerking, met name ook op dit punt heeft moeten verlagen. Ik heb daar met Britten ook over gesproken

[1:53:14] en mijn zorg daarover ga uit omdat dat natuurlijk ook overal wereldwijd de inspanning op dit moment

[1:53:21] daarover naar beneden gaat. Ze hebben me verzekerd dat ze er alles aan zullen doen om die achterstand die door die kortingen zijn opgelopen. Om die zo snel mogelijk weg te werken.

[1:53:32] Onderbreek leven. Want heer Hammelburg is.

[1:53:35] Vraag naar drugs.

[1:53:37] Ja. Dank u wel. Voorzitter. Ja want ik wil niets afdoen aan het voorstel van de heer stoffer hier een suggereer debat in een ontwikkelingssamenwerking debat van maken. Dat doe ik eigenlijk altijd met plezier in wat voor een debat dan ook waar het over gaat. Als ik heel eerlijk ben, maar dit is precies wel een probleem waar het vlak voor de zomer in deze Commissie ook hebben gehad.

[1:53:56] De afname van os budgetten in het algemeen ook in de Europese Unie bijvoorbeeld en dan specifiek ook op is er geen waar inmiddels en het was altijd al een beetje zo. En dat lijkt erger te worden. Nederland een van de weinige landen is die nog een suggereert beleid doet dat andere landen zich op andere onderwerpen focussen zijn het afbouwen het minder doen en de impact daarvan op de richten, de positie van vrouwen en meisjes in de wereld van El beter I

[1:54:27] kan de minister daar wat ruimer nog op reflecteren. Want daar begon de minister mee was ik heel blij mee want ik denk dat we dat aan het licht moeten brengen,

[1:54:34] maar kan de minister nog duidelijker aangeven? Misschien ook op een later moment welke landen op dit moment nog met de suggereer uberhaupt bezig zijn, want ik hoor steeds vaker verhalen ook uit het veld dat het aantal landen afneemt dat de budgetten afnemen en dat het niet alleen het verenigd koninkrijk is dat dat dit heeft gedaan.

[1:54:52] Daar kom ik inderdaad graag op een ander moment op terug want ik heb ook niet alle landen in beeld waar het om gaat, maar zeker het verenigd koninkrijk speelde hier een hele belangrijke rol, omdat zij ook een van de

[1:55:03] voor meest vooruitstrevende landen op dit gebied

[1:55:06] waren, en daarom moet de korting diezelfde toegepast. Echt een grote impact had.

[1:55:12] Maar nogmaals mijn zorg heb ik bij hen neergelegd en ze hebben mij verzekerd

[1:55:16] dat ze die achterstand zo snel mogelijk zullen zullen wegwerken.

[1:55:20] Misschien nog een cijfer. Ik ben nooit zo goed in cijfers, maar toch. Om dit nog te noemen

[1:55:27] is dat. Er is een een streven om in tweeduizendvijfentwintig,

[1:55:33] vijfentwintig, vijfentachtig procent van de O de dat

[1:55:37] dat als het ware gemeen stream wordt op het terrein van geen gelijkheid. Nederland zit wat dat betreft op dit moment al op achtenzeventig procent. Dus wij doen het op dat terrein heel erg goed.

[1:55:50] Voorzitter dan en daarmee beantwoord ik overigens een deel van de vragen van van mevrouw Cuijk.

[1:55:57] Ik kom nu bij haar.

[1:55:59] Zij heeft gevraagd wat doet Nederland nou op het gebied van de internationale aanpak tegen mensenhandel op basis van de motie van uzelf en die je voor de winter tweeduizend negentien

[1:56:13] doen we daar heel veel aan. We doen dat via een programma. Dat heet dan heel mooi in het Engels. De vier pays Prevention Protection prosecution en partnerships naar het Nederlands Vertaald voorkomen beschermen, vervolgen en samenwerken

[1:56:31] en uiteraard doen we dat ook via de capaciteitsverhoging om

[1:56:39] mensenhandelaren op te sporen en die te berechten

[1:56:43] doen we ook in het kader van de VN

[1:56:47] en zoals u weet, heeft Nederland ook een

[1:56:51] coördinator mensensmokkel in de heer Bolhaar en werken wij heel nauw, samen met de VN, instellingen

[1:57:00] en een daarvan is ook de rapporteur van die onder het VN vrouwenverdrag werkt

[1:57:09] en de speciale rapporteur op het gebied van

[1:57:14] de handel in mensen en in het bijzonder in vrouwen en kinderen en die luistert naar de naam professor Mallory. Dat is een hier en die doet daar buitengewoon goed werk en daar

[1:57:26] geven wij volledige steun aan.

[1:57:28] Dan heeft mevrouw kuiken ook nog gevraagd.

[1:57:33] Een interruptie, op de.

[1:57:35] Ja precies.

[1:57:37] Voorzitter, Dank op dat laatste punt. Want ik vind het heel goed dat we inzetten vanuit onze positie ook om het mensenhandel tegen te gaan we daarvoor natuurlijk ook heel hard. De de landen nodig die de bron. Landen zijn bijvoorbeeld een land als Nigeria.

[1:57:57] In hoeverre merkte minister die ook.

[1:58:00] De begonnen is. Natuurlijk is misschien.

[1:58:02] De hem dat daar ook voldoende compliment is om samen te werken om dat tegen te gaan, kunnen we daar nog moeten we daar nog meer op inzetten, kunnen we mensen daar ook de landen daarbij helpen. Wat is zijn beeld daarbij.

[1:58:18] Ja

[1:58:19] zeker dat dat dat doen we ook. Ik heb voor de komende week heb ik ook een overleg met online. Want ik kan er niet naar toe heb ik ook een overleg met landen, bijvoorbeeld in de hel

[1:58:32] onder mijn voeten en een van de agendapunten is precies dit om te voorkomen dat dat deze situatie verergert.

[1:58:39] Dus ja dat besteden we volop aandacht aan.

[1:58:43] Dan heeft mevrouw Cuijk nog gevraagd de regeringen te blijven aanspreken op urgenter gelijkheid. Nou dat dat doen we. Ik heb ook de vorige week

[1:58:57] in het kader van de algemene vergadering van de Verenigde Naties daar een speciale bij inkomst voor gelegd, ook met jongeren precies over dit thema.

[1:59:06] Ik heb daarbij ook heel uitvoerig gesproken met de voormalige Afghaanse minister voor vrouwen zaken mevrouw moest maar Soedan. Hallo.

[1:59:19] Dus dat heeft de volle aandacht en uiteraard. In EU verband spreken we ook landen aan binnen de EU, met name Hongarije en Polen. Dus beperkt zich niet tot ontwikkelingslanden. Dus dat blijven wij absoluut doen.

[1:59:38] Dan kom ik bij de heer klink van de VVD

[1:59:45] die heeft gevraagd hoe zit het nou met Trump en

[1:59:49] is daardoor de onveilige abortus toegenomen. Ja. Het antwoord is. Ja. Helaas.

[1:59:55] Dat wijzen de cijfers die we daarover gezien hebben ook uit

[2:00:00] en dat is ook iets waar wij ons zorgen over maken en daarom is dit jaar ook een miljoen uitgetrokken bijvoorbeeld specifiek

[2:00:11] op het steunfonds chili science om dat dat tegen te gaan. Dus dat blijft ook bij ons op het op het vizier.

[2:00:22] Dan zie ik zal ik ben je allemaal de als het algemeen was de heer klink.

[2:00:27] De winkels zijn vrij.

[2:00:28] Dus ik geef een je klinkt als eerste.

[2:00:31] Ja. Dank u. Voorzitter, wat ik ook vroeg was echt over de vrouwen die nog vastzitten hier verder kom ik op oude komt die op kun je ook dat wil zeggen met de mijn over het filmpje.

[2:00:41] Daar kom ik nu op HEMA dan.

[2:00:44] Je kunt via een handig ogenblik over het vorige punt.

[2:00:48] Ja. Dankuwel. Voorzitter, jij de schade van de Global gag girl en de jaren van Trump

[2:00:55] en de gigantische toename van niet alleen onveilige abortus, maar eigenlijk de volledige achteruitgang op zich er en op alle andere ontwikkelingsdoelen en baal uberhaupt van de duurzaamheidsdoelen allemaal. De schade van acht jaar vier moet ik zeggen. Het voelt zolang achter Trump.

[2:01:15] Ik weet dat USA die nu onder leiding van president bibin echt fors meer wil inzetten. Om dit alles onder die inhaalslag weer te maken heeft de minister al enige zicht op gesprekken met de Amerikanen over hoe dat eruit gaat zien. Gaan zij zich bijvoorbeeld ook weer eens inzetten voor en zich hier ook weer inzetten voor LHBT, zoals zij al lieten doorschemeren in een eerste uiting in de internationale.

[2:01:39] De minister.

[2:01:40] Ja voor voorzitter zo specifiek weet ik dat nog niet maar ik heb vorige week inderdaad in een videoconferentie ook met cement. De paal over

[2:01:49] SD geest meer in zijn algemeenheid

[2:01:52] gesproken en het is inderdaad de bedoeling dat de VS zich daar weer actief voor gaan inzetten. Dus dat dat deed mij deugd maar heel specifiek op de vraag die nu gesteld is

[2:02:04] zo nauwkeurig hebben we dat nog niet besproken, maar ik heb wel de hoop dat dat het geval zal zijn. Ik kreeg overigens nog even op de vraag

[2:02:14] die zojuist ook langskwam. Welke andere landen nog actief zijn op

[2:02:19] is er geen er en dat zijn met name Zweden, Canada, Noorwegen en Duitsland.

[2:02:26] En

[2:02:27] die hebben ook aangekondigd dat er via het you, love you en SP extra middelen voor beschikbaar zullen worden gesteld.

[2:02:39] Dan kom ik inderdaad op het punt van de uitspraak van het Mexicaanse hooggerechtshof

[2:02:45] dat bepaald heeft dat het criminaliseren van abortus. Dat dat ongrondwettelijk zou zijn in Mexico.

[2:02:54] Dat moet natuurlijk nog wel Vertaald worden. Ik hoop ook een bij zijn daarover in contact. Onze ambassade is daar zeer alert

[2:03:02] om te zorgen dat ook die mensen inderdaad vrij komt. Dat is nog niet gebeurd, begrijp ik. Maar wij besteden daar zeer veel aandacht aan. We hebben daar

[2:03:11] alle noodzakelijke

[2:03:14] forums en Sprite en

[2:03:17] andere diplomatieke middelen zetten we daarvoor in.

[2:03:21] Dan kom ik bij de voor.

[2:03:25] Juryvoorzitter en nog een graag en verduidelijkend oproep. Het antwoord dat de minister. Het gaf wie zijn wijs is dat echt u dat. Of doet u dat ook in Europees verband. Dan heeft u daar een voortrekkersrol.

[2:03:38] De minister.

[2:03:39] Wij zijn in dit geval. Ja, ik spreek normaal gesproken nooit in de pluralisme staat is waar. Wij zijn in dit geval Nederland onze ambassade is dan zeer actief. Als het nodig is, dan zal ik zeker niet aarzelen om dit ook in u verband aan te kaarten.

[2:03:58] En van ik voorzitter, om het dan af te maken. Ziet u het ook voor u weggelegd om daar een leidende rol in te nemen.

[2:04:05] Als dat nodig is. Zeker

[2:04:07] en wij houden dit in de gaten en absoluut als het nodig is, zal ik dat zeker doen.

[2:04:13] Heel goed Dankuwel.

[2:04:15] Voorzitter, dan kom ik bij de vragen van de SGP is de minister bereid te spreken over abortus op basis van sekse te bespreken met regeringen.

[2:04:26] Voorzitter, dat gebeurt al. Dat gebeurt, zowel via de u als ook via de un F J

[2:04:35] en Nederland financiert ook de het zo direct nog op terug dat good mag instituut wat ook dit in kaart brengt. Dus wij zijn erop actief. Overigens begrijp ik dat er uit een artikel dat vandaag

[2:04:51] in the Guardian is verschenen Britse kwaliteitskrant dat China blijkbaar het aantal abortussen om niet medische redenen, met name dus vanwege

[2:05:05] selectie op op sex. Ze wil het terugbrengen. Dus dat is in ieder geval als dat bericht. Klopt. Is dat een stukje goed nieuws.

[2:05:16] Dan heeft de je bisschop.

[2:05:18] Bisschop gevraagd. Sorry.

[2:05:20] Voor voor een nieuwe vraag,

[2:05:24] Nee hoor. Een verduidelijkende vraag. Het gebeurt al op. Kan de minister aangeven op welke wijze dat gebeurt want de de vraag was iets specifieker en die die die die seks een selectie om dat tegen te gaan en abortus.

[2:05:38] Om om redenen van zulke seks een selectie en bij een aantal landen waar de cijfers van bekend zijn.

[2:05:47] Hoe gaat dat dan.

[2:05:49] Want dat gaat met name via die programma's en

[2:05:56] wij hebben daar niet zelf dagelijks een inzet op, maar wel via wat ik zeg de Europese Unie en via USB.

[2:06:07] Dat is echt het geeigende orgaan

[2:06:09] om dat te bespreken.

[2:06:13] Dan heeft de heer bisschop voorzitter gevraagd opties voor het verkennen van het misbruik bij draagmoederschap dat te verbieden,

[2:06:25] vinden het lastig om daar nu uitgebreid op ingegaan in te gaan. U weet dat de staat Commissie

[2:06:32] herijking ouderschap

[2:06:34] daarover eerder aantal jaren geleden voor

[2:06:38] stellen voor heeft gedaan. De. Er is nu een

[2:06:41] wetsvoorstel in de maak van

[2:06:44] mijn collega Dekker.

[2:06:47] De Raad van State heeft advies opgegeven. Dat advies wordt op dit moment verwerkt

[2:06:52] en ik zou willen zeggen laten we even afwachten totdat het zover is. En dan op basis van het wetsvoorstel zodra dat

[2:07:02] aan uw kamer is toegestuurd dan die discussie daarover voeren. Ik vind het onverstandig om nu allemaal vooruit te lopen.

[2:07:12] Voorzitter, dan nog een vraag van de SGP. Ik ben er nog niet helemaal doorheen.

[2:07:19] Wilt u een deel van het is er geen budget aan moeder en kindzorg geven.

[2:07:28] Ik denk dat was ook het begin van mijn antwoord in eerste termijn dat ik geprobeerd heb te zeggen dat wij natuurlijk

[2:07:38] preventie van ongewenst zwangerschap willen voorkomen

[2:07:42] dat we onveilige abortus willen voorkomen. Dat is algemeen onderdeel van ons

[2:07:53] is er geen erg beleid. Dus dat dat dat pasta als het ware in in dat dwarsdoorsnede

[2:08:02] beleid.

[2:08:04] Dan

[2:08:06] is aan mij nog door de SGP opnieuw de vraag stelt. Bent u bereid onderzoek te doen naar dwang en drang

[2:08:14] over abortus. Dat gebeurt al via het dieet en dat bloed mag er instituut waar ik het zojuist over had.

[2:08:25] En als je dat zou willen, kan ik u de informatie die in die twee kaders is verzameld

[2:08:33] toesturen.

[2:08:36] Tenslotte heeft tenminste nee ik nog niet. Wel. Ten slotte wat betreft de SGP die bisschop heeft nog gevraagd over het werk maken van de registratie van draagmoederschap. Dat is ook een ingewikkeld vraagstuk

[2:08:53] bij ook weer graag zou willen verwijzen naar het wetsvoorstel dat de aankomt. Ik zou dan nu niet op willen vooruitlopen, maar dat is zeker een punt wat bij de bespreking van het wetsontwerp aan de orde zal komen.

[2:09:09] Dan kom ik bij mevrouw koekoek van voelt. Ze heeft gevraagd naar het onderzoek van seksuele selectie of dat meegenomen is in dat boek machtig door de onderzoeken van het Goodman instituut

[2:09:26] en die van het John F J. Ja dat is zo die analyseren de data rond seks selectie

[2:09:35] in landen, zoals bijvoorbeeld Vietnam Bangladesh

[2:09:39] Armenië Albanië. Dus dat is er

[2:09:43] en wij werken ook zoals ik al eerder zei, samen met beide organen.

[2:09:51] Dan heeft mevrouw koekoek mij ook nog gevraagd naar de mogelijkheden van harmonisatie

[2:09:58] binnen de Europese Unie.

[2:10:01] Eind vorig jaar heeft de Europese Commissie een verordeningen aangekondigd op het terrein van de ouderschap, maar het zal duidelijk zijn dat het een zeer gevoelig onderwerp

[2:10:11] is waar

[2:10:13] over ook binnen de Europese Unie zeer verschillend

[2:10:17] wordt gedacht.

[2:10:18] Dit is een onderwerp wat binnen de e u

[2:10:22] besloten zal moeten worden bij unanimiteit. Dus is geen eenvoudige,

[2:10:28] geen eenvoudige onderhandeling over die verordeningen

[2:10:32] en ik verwacht dan eerlijk gezegd ook

[2:10:35] dat zodra die op tafel ligt dat die onderhandelingen wel enige tijd zullen duren. Hetzelfde beeld zien we eigenlijk

[2:10:42] bij de Haagse conferentie waar dit onderwerp ook wordt besproken.

[2:10:47] Daar wordt meer specifiek dan in de. U gaat het dan om een verdrag van de Haagse conferentie werkt via een verdragen, maar ook daar ligt dat onderwerp zeer gevoelig en denk ik dus niet dat dat tot een heel spoedig resultaat zal leiden

[2:11:04] dan tot slot, en ik denk dat dat de laatste vraag was die aan mij gesteld is. Tenminste ik ben domein

[2:11:11] blaadjes heen vraag van mevrouw koekoek

[2:11:15] over of het kabinet komt met een verruiming van de mogelijkheden

[2:11:20] voor het draagmoederschap om daar op dat punt zo ik

[2:11:25] willen verwijzen naar het wetsvoorstel dat binnenkort uw kamer zal

[2:11:31] bereiken en waar we dat nadruk kunnen bespreken. Ik woon nu niet op

[2:11:35] vooruitlopen. Dat lijkt me enigszins prematuur.

[2:11:38] Voorzitter, ik denk dat dat alle vragen was die aan mij gesteld zijn

[2:11:43] en daarom ik het hier ook bij laten. Dank u.

[2:11:47] Dank aan de minister voor zijn inbreng. Ik stel voor dat we direct overgaan naar de tweede termijn van de zijde van de kamer.

[2:11:53] En als eerste is het woord Hammelburg.

[2:11:56] Voorzitter en en ik ik kan het denk ik. Kort houden, want alle argumenten

[2:12:03] zijn we gewisseld en de tegenstellingen zoals we die kenden die zijn nog steeds meer dan duidelijk. Laat ik nog eenmaal

[2:12:12] heel helder herhalen voor mocht iemand uberhaupt nog twijfelen.

[2:12:16] Het recht van vrouwen om zelf over hun eigen lichaam te beschikken, staat voorop, ongeacht iemands levensovertuiging

[2:12:24] en ik vind dan ook dat de overheid zich in geen geval moet bemoeien

[2:12:29] met die keuzevrijheid van die van de vrouw en zelfbeschikkingsrecht van vrouwen en dat is wel wat er getracht werd te gedaan met deze discussie en ik ben dan ook

[2:12:39] opgelucht en verheugt me niet verbaasd. Gelukkig over de steun aan mijn linkerzijde van de de meeste partijen minus de SGP die mijn gedachten daarover delen en ik ben ook

[2:12:54] blij met de reactie van het kabinet en de inzet van het kabinet op s G r op veilige abortussen wereldwijd in ontwikkelingslanden en ik hoop en ik roep het kabinet en de toekomstige kabinet dan ook op om daar vooral mee voor te gaan. Zeker ook gezien het aantal partijen van aantal landen dat teruggetrokken trekkende beweging maakt misschien nog een conclusie die ik aan aan het eind van dit debat zou willen verbinden

[2:13:22] is dat ik toch zie dat de partijen die hier aanwezig zijn eigenlijk allemaal roepen dat het budget voor ontwikkelingssamenwerking omhoog moet en dat het budget specifiek binnen ontwikkelingssamenwerking voor suggereer omhoog moet zelfs de heer klink van de VVD hoorde ik al deze beweging een beetje maken misschien niet over os over ontwikkelingssamenwerking, maar wel over zich er. Dat waren toch wel uw woorden en anders spoelen we de band gelukkig nog een keer kunnen we die want gelukkig nog een keer terug spoelen, want het is zo belangrijk. Het is zo belangrijk omdat zo weinig landen in de wereld die verantwoordelijkheid nemen en we hebben internationale afspraken waar we al jaren niet aan voldoen en ik hoop dan ook dat we dat in de toekomst wel gaan doen

[2:14:05] en dat ze weer terug groeien naar die nul komma zeven procent van ons. BNP aan ontwikkelingssamenwerking.

[2:14:11] Dat was mijn laatste op. Voorzitter Dankuwel.

[2:14:14] Ik heb wel.

[2:14:15] Mevrouw kuiken,

[2:14:16] Voorzitter, ik Dank de initiatiefnemer voor zijn beantwoording. Ik Dank de minister voor de beantwoording en ik denk dat we hier wel een rode lijn rode draad hebben in ieder geval waar we met elkaar wel over eens zijn dat we de onderliggende oorzaken. De ongelijkheid

[2:14:33] tussen mannen en vrouwen dat we die met z'n allen willen aanpakken. En wat ik al aangaf in die eerste termijn de rol van vaders van ooms van van broers is heel erg belangrijk hoe we dat precies stimuleren. Dat was een uitdaging want ik geloof niet dat dat per se in wetten zit

[2:14:51] maar dat kan natuurlijk wel in bepaald beleid zitten. Dus zie ik vind ook interessant om bij de begroting te kijken hoe we op een meest effectieve manier onze onze gelden daarvoor in kunnen zetten en ik Dank de minister ook voor die gesprekken die hij gaat voeren op het punt van van dat mensenhandel. Want wij. Dat is gewoon een veelkoppig monster waarbij we alle landen nodig hebben en vooral ook het het pakken van van de financiële drive van van de mensenhandelaren. De de financiële stromen is denk ik heel erg effectief. Dus hoe meer we met met verschillende mannen. Landen kunnen samenwerken. Hoe. Sterker we denk ik ook dat kunnen terugdringen.

[2:15:33] Dank.

[2:15:34] Dank de heer klink namens de VVD.

[2:15:38] Dank u. Voorzitter, het is en Dank ook initiatiefnemer voor voor deze nota. Dank u. Minister voor voor de beantwoording.

[2:15:46] Het is wat mij betreft echt een democratie dat we ook over dit best wel moeilijke onderwerp toch een discussie met elkaar kunnen voeren, hoe oneens het ook met elkaar bent, maar ook dat is toch echt een voorrecht dat we dat in dit land kunnen doen. Ook over dit onderwerp.

[2:16:01] Dank voor de minister om dat toegezegd is om waar dat nodig is in Europees verband een leidende rol te pakken. Dat is denk ik echt heel belangrijk

[2:16:10] en dit hele onderwerp is natuurlijk best complex dat we hebben nu van de vaste Kamercommissie buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Maar goed te zitten van J en v en van van VWS zit hier heel veel elementen natuurlijk ook in en dat dat was een beetje wat elkaar steeds aantikken. Dat maakte de discussie soms een beetje nog complexer.

[2:16:29] Ja, nogmaals wat wat wat de VVD fractie betreft is het echt. Stel het kind centraal als het gaat om draagmoederschap en als de vrouw overgaat tot tot abortus moet dat in een veilige omgeving gebeuren in een zonder intimidatie in de abortuskliniek, zowel in Nederland als daarbuiten en ver daarbuiten.

[2:16:49] Ik heb nog wel een emotie eigen een in aanmoedigingsmotie over dit hele beleid.

[2:16:55] De kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat gedwongen abortus een aantasting is van de keuzevrijheid van vrouwen, overwegende dat deze keuzevrijheid ook ingeperkt kan worden door bijvoorbeeld een verbod op abortus, overwegende dat de snelgroeiende bevolking in de sub Sahara Afrika tot instabiliteit kan leiden en vrouwen vaak niet in vrijheid kunnen kiezen of en zo. Ja, hoeveel kinderen ze willen krijgen, verzoekt de regering zich internationaal in te zetten voor de bevorderen van de keuzevrijheid van vrouwen rond abortus en het krijgen van kinderen en gaat over tot de orde van de dag.

[2:17:27] Tot zover,

[2:17:29] Dankuwel. Dan is het nu het woord aan de bisschop namens de SGP.

[2:17:33] Voorzitter, allereerst Dank aan de indiener voor de een reactie op diverse vragen

[2:17:39] ook al had ik die rechtstreeks niet gesteld. Maar ja, er lopen ook wat andere lijntjes. Dat is nou eenmaal een gegeven en ook in het bijzonder danken aan de minister voor de beantwoording van de vragen. Er zijn twee punten waar ik niet helemaal gerustgesteld ben

[2:17:55] en ik wil daar ook een motie aan verbinden.

[2:17:59] Allereerst die vraag van de om de VN verband een voorstel te doen voor de onderzoek naar de voorkomen en het voorkomen van drang en dwang.

[2:18:09] De minister zegt ja dat dat gebeurt al en ik kan die informatie toesturen. Wij kregen er niet goed. De vingers achter. Dus omdat er geen derde termijn is die nu een motie. En als de minister zegt van oké die voer ik uit want ik studie informatie toe. Dan is dame die kan die motie ook vervuld zijn ik voor een nagekomen zijn. Ik dient de volgende motie dus in als eerste kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat wereldwijd vrouwen en meisjes slachtoffer zijn van drang en dwang om een abortus te ondergaan, maar dat diepgaand inzicht in deze problematiek ontbreekt,

[2:18:42] verzoekt de regering in een en VN verband een internationaal onderzoek te initiëren naar het voorkomen en het voorkomen van drang en dwang tegen vrouwen. En om een abortus te ondergaan en de kamer hierover te nader te informeren gaat over tot de orde van de dag ondertekend bisschop en ik heb nog een tweede motie en die betreft de besteding van de Geer middelen

[2:19:03] de kamer gehoord. De beraadslaging ons te delen dat Nederland in tweeduizend twintig via allerlei organisaties die worden genoemd. Hierin de motie

[2:19:10] vierhonderd drieëntwintig miljoen euro investeren in International s gif beleid, waaronder het mogelijk maken van veilige abortussen overwegen dat gerichte, praktische en of financiële ondersteuning van aanstaande moeders ervoor kan zorgen dat zij niet langer een abortus willen of hoeven te ondergaan,

[2:19:26] verzoekt de regering een toenemend deel van het s Geer budget expliciet ten goede te laten komen aan organisaties en programma's die

[2:19:34] middels moeder en kind zal bijdragen aan preventie van abortus wereldwijd

[2:19:38] en of gericht bijdragen aan het tegengaan van seks en selectie

[2:19:43] en de kamer hierover nader te informeren over tot de orde van de dag ondertekend. Bisschop.

[2:19:49] Voorzitter,

[2:19:51] Dank ook aan de collega's voor de interrupties en de gedachtewisseling. Ik denk dat dat misschien op het scherpst van de snede, maar met alle respect voor en waardering voor.

[2:20:01] De collega's die daartoe.

[2:20:03] De stappen hebben gezet en het debat zijn aangegaan, waardeer ik zeer bank.

[2:20:10] Dank u wel, mevrouw koekoek. Naar mijn schuld.

[2:20:14] Dankuwel. Jij ook van mijn kant Dank aan zowel de indiener als minister voor het gesprek en voor de antwoordde. Ik zal het heel kort hou ik had eigenlijk nog een vraag, een volle vraag. Het eerste mij namelijk over de internationale bescherming en het wettelijk kader richt over richting draagmoederschap. Ik begrijp heel goed dat het een moeilijk onderwerp is waar zowel in EU verband als internationaal weinig tot geen unanimiteit wellicht te verwachten valt sinds kort mijn en ik begrijp ook heel goed dat we straks het wetsvoorstel gaan bespreken, maar daarin zoek ik ook heel erg naar wat is de beste manier om ervoor te zorgen dat ook internationaal we de wetgeving eventueel in Nederland zouden hebben goed kunnen opvolgen monitoren en dat lijkt me iets wat op het snijvlak zit van bureau s en rechtsbescherming. Dus wellicht kunnen we dat bij rechtsbescherming bespreken. Maar ik zou ook graag de reflecties van de minister hierop horen als dat als dat kan.

[2:21:09] Dank u wel. Dan kijk ik even naar de heer Hammelburg of hij het voorzitterschap overnemen.

[2:21:15] Veel plezier meer van de leven,

[2:21:17] Dank u wel. Ook ik wil de initiatiefnemer van harte bedanken voor zijn initiatief voor de verdediging daarvan,

[2:21:23] ook al denken we dat ik op een aantal punten echt fundamenteel. Anders heb ik toch natuurlijk toch waardering voor dat een initiatief is genomen.

[2:21:31] Ik vind het ook goed om te merken dat veel partijen, waaronder die van de initiatiefnemer het budget van de

[2:21:37] ontwikkelingssamenwerking wil verhogen en ook het belang onderscheidt van Ser

[2:21:42] de invulling daarvan dat ik weer wat anders over.

[2:21:46] Ik gaf mijn termijn ook een samenvatting van de reactie van de minister op de nota en die is niet besproken. Dus die staat daar ben ik blij mee. Maar hij beloofde nog wel even om in te gaan op. Ja, hoe spreken we nou mannen of specifieke nog vaders aan voor hun verantwoordelijkheid en ik wil toch uitnodigen om daar nog een paar woorden over te zeggen

[2:22:05] en daarbij wil ik het laten.

[2:22:08] Dan geef ik het voorzitterschap ook weer aan u terug. En mocht u dan nog meer interrupties hebben dan zou ik zeggen. Ga je gang.

[2:22:14] Dankuwel. Ik kijk even naar de miste moeten denk ik even de teksten van de motie zien of kan die ja. Zullen we even vijf minuten schorsen. Ja doe dat.

[2:26:13] Ja ik.

[2:26:18] Ja kijk de komen zo. Dus ik heropen de vergadering de zijn vergadering van de vaste Kamercommissie voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking zijn toe aan de tweede termijn. Er zijn een drietal moties ingediend, volgens mij nog een vraag gesteld.

[2:26:32] De initiatiefnemer is nogmaals Bedankt. Maar hij heeft geen vragen gekregen. Dus ik geef het woord direct aan de minister

[2:26:39] en ook met een oordeel over de moties. Ga je gang.

[2:26:43] Voorzitter, Dank

[2:26:45] allereerst voordat ik op de moties in ga even nog de twee vragen. Allereerst de de vraag van mevrouw koekoek over de opvolging internationaal.

[2:26:56] Ik zou daar dat is een belangrijk onderwerp en nogmaals, ik zou daar nu

[2:27:01] in het licht van het wetsontwerp wat er gaat komen en wellicht ook de discussie in EU verband. Zodra de Commissie met een fraude is gekomen, zou daar niet op vooruit willen lopen. Maar ik ben het helemaal met haar eens. Dat is natuurlijk een belangrijk element en dat zullen we daarin moeten meenemen

[2:27:18] dan wat was blijven hangen en excuses daarvoor. Voorzitter, uw vraag op het moment dat die Hammelburg even de hamer overnam.

[2:27:29] Uw samenvatting over de reactie van mijn voorgangster op

[2:27:33] de initiatiefnota die klopt.

[2:27:37] En dat betekent dus inderdaad ook en dat zei ik al in mijn inleiding op het gebied van dat vaderschap. Dat is een belangrijk onderwerp

[2:27:46] en dat is niet altijd even makkelijk. Maar er zijn ook hele goede voorbeelden.

[2:27:52] Vorige week in het kader van de AWVN had ik dus die discussie die dat debat met jongeren over dit onderwerp

[2:28:02] en was een zoals dat dan heet een site die vent wat door ons georganiseerd was.

[2:28:07] Er was een heel interessant voorbeeld ook van iets wat wij gefinancierd hebben in Oeganda

[2:28:12] als een jongeman.

[2:28:14] Je had met financiering van uit vanuit Nederland

[2:28:19] een, zestien dagen debat georganiseerd op zijn school met jongeren over de positie van vrouwen wat ze er zelf aan konden doen zelfreflectie, maar ook richting hun ouders.

[2:28:34] Ik had het hele debat nu niet herhalen. Maar ik was daar zeer door geïnspireerd was echt ongelooflijk goed hoe ze iedere dag zestien dagen lang dus niet even een keer een discussie en dan is het weer weg naar een ze Charlie kapitaal maar werkelijk

[2:28:51] keer op keer weer

[2:28:53] onder elkaar de dilemmas op tafel leggen de problemen bespreken en dat is denk ik toch een hele goede manier waarop je dit onderwerp op een heel lokaal niveau kunt aansnijden

[2:29:07] en wellicht ook stappen zetten. Hopelijk. Want wat ik van hem begreep was dat.

[2:29:13] Ja, dat dit toch ook een heel indringend project was geweest

[2:29:17] en waarvan ik goede hoop was dat het had dat het op blijvende resultaten zou boeken in zijn gemeenschap.

[2:29:28] Dus ik ik dat zijn een type voorbeelden waarvan ik denk dat die zoden aan de dijk kunnen zetten

[2:29:34] dan voorzitter kom ik op de moties. Allereerst de motie van de heer klink. Nou die zien bij die zie ik als een ondersteuning van het beleid dus graag omarm ik die en laat ik het oordeel geloof ik aan de kamer zoals het dan hier heet

[2:29:53] het de motie. De eerste motie ingediend door de bisschop

[2:29:59] die de regering verzoekt een internationaal onderzoek te initiëren.

[2:30:05] Die zou ik willen afraden in deze vorm omdat al die onderzoeken er al zijn. Dat staat ook in de reactie van mijn voorgangster op de initiatiefnota. Ik wil heel graag de heer

[2:30:20] bisschop toezeggen dat wij die informatie, voor zover die nog moeilijk beschikbaar is dat wij die heel graag ter beschikking stellen en dat ik zelfs graag toezeggen dat mijn medewerkers bereid zijn om met de heer bisschop en de anderen die daarin geinteresseerd zijn

[2:30:37] om daar

[2:30:39] nadere informatie over te geven en die te delen.

[2:30:43] En als de heer bisschop daar genoegen mee neemt, zou de motie dus ook

[2:30:49] van tafel kunnen. En dan ten slotte wachten.

[2:30:52] Minister bisschop op dit punt.

[2:30:54] Voorzitter, kunnen we twee dingen doen. Ik zal ook het een elegante oplossing vinden als de minister zegt van nou ik geef deze interpretatie aan. Dan nemen wij op dit moment genoegen mee. Ik kan indienen

[2:31:07] en dan ligt daar in ieder geval een verplichting in de richting van de minister om om die informatie ook daadwerkelijk ter beschikking te stellen. Dan dan zou deze motie dus ook overgenomen kunnen worden met die nadere interpretatie is dat niet een elegante oplossing.

[2:31:22] Voorzitter. Nee want dat spijt me. Ik lees toch echt wat er staat verzoekt de regering in de EU en vn-verband verband internationaal onderzoek. De

[2:31:32] initieert. En wat ik zei is dat het onderzoek is er al. Dus ik ga nu niet iets nieuws vragen dus in die zin.

[2:31:41] Helaas ben ik het niet met u eens. Kom ik graag tegemoet op allerlei dingen.

[2:31:45] Maar nogmaals, ik denk dat dat gaat mij echt net een stap.

[2:31:48] De.

[2:31:50] Wij beraden ons leven op de omgang met deze motie.

[2:31:54] En nogmaals graag bereid mijn medewerkers zoeken om met u te overleggen en rond de tafel te gaan zitten. Tenslotte de modern motie die de regering verzoekt

[2:32:06] een toenemend deel van het budget expliciet ten goede te laten komen. Haar moeder en kindzorg.

[2:32:14] Wat het even samen. Die zou ik willen ontraden. Voorzitter, ik heb al gezegd dat wij een dwarsdoorsnede beleid voeren dat gericht is op de preventie

[2:32:23] en dat gericht is op veilige abortus. Ik zou dan ook de

[2:32:30] jouw zin die de heer bisschoppen aan het begin van zijn interventie vanmiddag

[2:32:37] uitsprak en zij geen abortus is beter dan een veilige abortus

[2:32:42] zou ik willen veranderen. In een veilige abortus is beter dan een onveilige abortus

[2:32:48] en dat is precies onze inzet en ik zou dus niet willen dat het budget dat wij ter beschikking hebben gaat verschuiven, want wij zien juist op die preventie en om het zeker stellen van die veilige abortus. Dus ik Raad

[2:33:04] die

[2:33:06] Dank u.

[2:33:08] U ook Bedankt voor deze tweede termijn en daarmee zijn we gekomen het einde van de vergadering niet nadat ik heb gezegd dat de toezegging is van de minister om de internationale onderzoeken

[2:33:17] op Europees niveau, dwang en drang te delen met de kamer.

[2:33:23] We vernemen nog voor de stemming die zijn waarschijnlijk aanstaande dinsdag

[2:33:27] of volgende week niet morgen. Sorry ik zat al niet morgen. Maar de dinsdag. Volgende week zowel over de motie stemmen en of en meenemen vernemen we ook nog van de SGP of ze de motie aanhouden of intrekken of anderszins de bisschop.

[2:33:45] Ja inderdaad, zoals u zegt als hij die informatie voor die tijd beschikbaar is, dan kunnen we afwegen van het heeft zin om de motie in te trekken of of beter te handhaven. Dus dat zou erg op prijs stellen.

[2:34:00] Ja ik ik hoor dat het kan rechts van mij. Dus ja dan Dank ik iedereen voor de inbreng voor de ondersteuning.

[2:34:08] We sluiten deze vergadering.