Inburgering en integratie

[0:00:02] Goedemiddag. Allemaal welkom bij de vergadering van de vaste commissie voor sociale zaken en werkgelegenheid aan de orde een commissiedebat over het onderwerp inburgering en integratie. De minister, inclusief de ondersteuning,

[0:00:15] van harte welkom. Ik heet de commissieleden van harte welkom zijn. Mevrouw becker van de vvd, mevrouw podt en mevrouw belhaj twee woordvoerders namens de fractie van d zesenzestig, de heer van banen, namens denken aan mevrouw palland namens het cda de kijkers op de publieke tribune en de kijkers thuis ook van harte welkom bij het commissiedebat. We hebben afgesproken dat we spreektijden hanteren van vier minuten. Nou verzoek kwam van de commissieleden om een halve minuut extra spreektijd en misschien iets minder interrupties. We hebben drie uur de tijd voor voor dit commissiedebat en ik stel voor dat we gauw gaan beginnen en het aantal interrupties in elkaars richting beperken tot vier vraag maximaal

[0:00:57] en afhankelijk van de tijd te gaan bekijken hoeveel vragen we gaan doen voor de minister. Ik geef graag het woord aan mevrouw

[0:01:04] de fractie

[0:01:05] van de vvd.

[0:01:06] Dankuwel. Voorzitter

[0:01:08] voorzitter, vorige week had ik iemand van een aannemersbedrijf op bezoek en hij vertelde dat hij met een tekort aan personeel echt dolgraag statushouders werkervaring zou willen bieden, maar dat er allerlei bureaucratische redenen zijn waarom dit niet lukt.

[0:01:22] Dat moet anders. Het is niet houdbaar dat van alle statushouders zeven jaar na aankomst nog altijd meer dan de helft in de bijstand zit juist voor mensen zelf is dat ook vreselijk werk is de manier om mee te doen om nederlands te leren in onze samenleving te leren kennen en dat geldt voor mannen, maar zeker ook voor vrouwen om te voorkomen dat zij helaas soms ook onderdrukt achter de voordeur blijven zitten

[0:01:44] in sommige gemeenten en bedrijven gebeuren mooie dingen. Dan moeten we ook benoemen en ook goed dat de minister een plannen heeft gemaakt met ook het vvd idee van de startbaan. Maar veel kan in onze ogen ook nog beter een aantal vragen. Er zijn drie, regionale initiatieven met de startbaan. Waarom gebeurt dit niet in. Veel meer gemeente kan de minister een planning maken voor een bredere uitrol

[0:02:04] en zijnde initiatieven in het tekort sectoren niet te toevallig en te ad hoc is de minister bereid om voor sectoren als zorg, bouw en horeca

[0:02:12] de actief met een sector gerichte aanpak te komen en de kamer daarover voor de zomer te informeren en is hij ook bereid met een actielijn te komen voor vrouwelijke statushouders en een voor ondernemerschap.

[0:02:22] Voorzitter, ik vertelde over statushouders die vanuit het azc zouden willen werken en bedrijven die hen een baan willen aanbieden. Maar dat de te vaak niet lukt, want een. Ze moeten te lang wachten op een burgerservicenummer

[0:02:34] kan het kabinet ervoor zorgen dat statushouders voortaan voorrang krijgen voor een beetje zijn ten opzichte van asielzoekers en ook is de combinatie van taal en werk qua planning moeilijk. Ik heb de minister gevraagd of daar een mogelijkheid van online taal les in kan worden gebracht. Die lessen tellen nu niet altijd mee voor het aantal gevolgde uren is er bereid te onderzoeken om dit door blik op werk te laten aanpassen.

[0:02:55] En hoe kan het bedrijfsleven verder gestimuleerd worden. Wat is er uit het gesprek gekomen met vng over loonkostensubsidie is de minister bereid te monitoren. Hoe vaak dit instrument wordt ingezet voor het aan de slag helpen van statushouders en tot slot kan de minister ook zelf iets belangrijks toe, namelijk de wet in stand laten die zegt dat statushouders de eerste zes maanden geen uitkering op hun rekening krijgen een hele welbewuste keuze die we met elkaar in de inburgeringswet gemaakt hebben en ik weet dat gemeenten het lastig vinden dit uit te voeren, maar het is wel voor de vvd een heel belangrijk principe statushouders moeten niet meteen een uitkering krijgen maar meteen werk en dat de minister. Dat wil omdraaien heeft ons overvallen en wij willen daar in ieder geval een vragenronde over organiseren,

[0:03:35] maar graag ook nu een reactie. En dan over de inbraak inburgeringswet. Er is meteen al een fout gemaakt in de leefbaarheidstoets.

[0:03:41] Voordat u overgaat op de inburgeringswet, de heer van baarle,

[0:03:46] Ja. Voorzitter dankuwel.

[0:03:49] Ik zou graag een vraag willen stellen aan mevrouw becker over de vierentwintig weken ijs.

[0:03:54] Er is gisteren een onderzoek naar buiten gekomen waaruit blijkt dat dat een van de grootste belemmeringen is op grond waarvan vluchtelingen niet actief worden op de arbeidsmarkt.

[0:04:05] En eigenlijk alle

[0:04:06] zaken die door met name de vvd naar voren werden gebracht als zijnde daarom zouden we die vierentwintig weken eis niet moeten versoepelen. De worden in het onderzoek ontkracht. Als ik het zo mag zeggen, namelijk. Het heeft geen gevolgen voor verblijfsstatus. Een aanzuigende werking zou er niet zijn, heeft dit onderzoek en die conclusies de manier van denken van mevrouw becker. Nou veranderd en zou de vvd nu wel welwillend staan om versoepeling dan wel afschaffing toe te passen.

[0:04:34] Mevrouw bakker. Voorzitter, als ik kun je in het land met mensen ook over hebben is vaak het misverstand dat asielzoekers niet zouden mogen werken en dat is natuurlijk niet waar. Na een half jaar mogen asielzoekers vierentwintig weken per jaar werken en helaas wordt die mogelijkheid nog onvoldoende benut en ik vind het heel goed dat de minister zegt met een meedoen balies en de pallets die we daarmee hebben stimuleren we dat er gebruik van wordt gemaakt. Wat de heer van baarle nu zegt dus iets anders. Die zegt ik vind eigenlijk dat asielzoekers die nog geen verblijfsvergunning hebben gewoon fulltime. De arbeidsmarkt op zouden moeten kunnen. En ik zie daar,

[0:05:05] Risico.

[0:05:06] Want dat betekent dat je toegang krijgt tot de sociale zekerheid. Als je zes en meer dan zesentwintig weken werkt in nederland dat je ww rechten opbouwt dat je sociale sociale premies afdraagt

[0:05:15] en ik heb het onderzoek kort tot mij genomen. Ik zou willen voorstellen daar ook nog uitgebreider over van gedachten te wisselen. Want er ligt nog geen kabinetsreactie. Dus ik vind dat we er heel veel vragen over moeten stellen om het goed te begrijpen.

[0:05:28] Maar hoe ik het nu lees, wordt er

[0:05:30] in het rapport niet uitgesloten en wordt er ook geen stevige juridische conclusie getrokken dat het risico dat ik schetst dat als iemand toegang zou krijgen tot de sociale zekerheid daardoor moeilijker teruggestuurd kan worden naar het land van herkomst. Als je geen verblijfsvergunning krijgt dat het risico's uitgesloten. Sterker nog, er worden ook passages uit het evrm aangehaald. Die zeggen dat het hebben van een baan en het hebben van die sociale zekerheid juist kan bijdragen aan het feit dat je hier een privéleven hebt opgebouwd en ik vind dat met de moeilijkheid om asielzoekers terug te kunnen sturen we daar niet nog een moeilijkheid bovenop moeten zetten. Dus vandaar dat ik daar nog niet over van standpunt veranderd. Voorzitter,

[0:06:09] De heer van baarle,

[0:06:11] Ja. Voorzitter, volgens mij delen met elkaar allemaal. De intentie om ervoor te zorgen dat als mensen zijn dat ze zo snel mogelijk goed aan de slag kunnen en meedoen taal leren en tegelijk ook een combinatie met werk. Dat is de sleutel en voorzitter, dit is gewoon een van de zaken die naar voren komt als zijn de grootste oorzaken. Dat dat niet lukt

[0:06:32] en voorzitter de de zaken die mevrouw becker aanhaalt.

[0:06:36] Daar wordt in het onderzoek best wel heel duidelijk over gezegd dat niet zo is, namelijk de is gewoon op grond van uitspraken van de raad van state

[0:06:45] niet te veronderstellen dat dit gevolgen heeft voor verblijfsstatus. Er is niet te veronderstellen dat het hebben van een baan. Ook leidt dat een rechter zegt er is binding met nederland

[0:06:58] en voorzitter. Daarnaast is het ook nog zo

[0:07:01] dat niet de minste instituten, namelijk de landsadvocaat in tweeduizend, eenentwintig,

[0:07:06] maar ook de adviesraad immigratie aangegeven dat er beperkingen die wij opleggen, mogelijk in strijd zijn met de opvangrichtlijn.

[0:07:14] Er zijn een van de weinige landen die dit doen dan loopt nu ook op dit moment ook een rechtszaak tegen dit principe.

[0:07:20] Dus ik zou aan mevrouw becker willen vragen dit gehoord hebbende

[0:07:24] is dit voor haar een gesloten deur?

[0:07:27] Of is zij wel bereid om dit op dit punt zich te laten overtuigen

[0:07:32] en belegde bereid te zijn in de toekomst. Om deze vierentwintig weken eisen te schrappen, dan wel.

[0:07:38] Mevrouw becker. Voorzitter, het is volgens mij heel slecht. Als je in de politiek zit en allerlei gesloten deuren hanteert. Want je moet altijd blijven lezen en blijven luisteren en in gesprek blijven. Maar ik vind dit wel een hele een hele serieuze zaak, want natuurlijk zijn er kansrijke asielzoekers die uiteindelijke status krijgen en voor wie het goed zou zijn om zo snel mogelijk heel veel te werken. Maar wij hebben helaas ook asielzoekers die niet zo kansrijk zijn die uit een veilig land komen die weer terug zouden moeten en de vraag is dan of het wenselijk is dat ook zij volledig toegang zouden kunnen krijgen tot onze arbeidsmarkt en ik heb het rapport ook gelezen en ik lees het anders dan de heer van waarde. Ik lees dat dat juridisch risico wel zou kunnen bestaan en daarom denk ik dat het belangrijk is dat we de minister er uitgebreid op bevragen en niet op voorhand voordat er een kabinetsreactie ligt vandaag al onze conclusies trekken en tot slot. En dan kan ik misschien ook meteen mijn betoog vervolgen denk ik ook dat het de verkeerde discussie is, want dit dit is de discussie die nu alleen maar gevoerd wordt dat alsof de oplossing is voor alle statushouders die niet aan het werk zijn dat asielzoekers fulltime mogen werken. Maar er zitten ontzettend veel statushouders op dit moment in het azc die niet aan het werk zijn waarvan we weten dat ze hier mogen blijven en die geen belemmering hebben om de arbeidsmarkt op de kunnen juridisch gezien en toe gebeurt niet. En ik wil vandaag voorstellen doen en me richten op deze doelgroep. Want.

[0:08:58] Als het mag en of voordat we doorgaan. Mevrouw podt heeft ook nog een vraag.

[0:09:03] Het zal het zal mevrouw becker niet niet verrassen, denk ik, want ik wil inderdaad de heer van baarle toegeven je het bijvallen. Want mevrouw becker is echt wacht even. Maar we hebben heel veel statushouders in dat azc zitten en die zijn nog niet aan het werk en dat klopt natuurlijk. Maar dat gaat vaak om mensen die twee drie. Soms wel zes jaar aan de kant hebben gestaan. Volgens mij vinden we ook allemaal dat daar iets aan moet gebeuren. Maar feit is wel dat we dat al heel lang proberen en dat mensen heel erg lang wachten en ieder onderzoek ooit ook het onderzoek van gisteren weer wijst uit dat als mensen lang aan de kant zitten dat ze moeilijker aan het werk kunnen. Dus ik ben het geheel met mevrouw becker eens dat het niet het enige is dat we moeten doen. Maar dit is een hele grote en als ze nou zo graag wil dat statushouders aan het werk gaan en we zien al die die zaken die inderdaad onderuit gehaald worden. Het feit dat mensen helemaal niet een uitkering mee terug kunnen nemen. Het feit dat dat het helemaal geen belemmering is voor terugkeer. Dan snap ik gewoon niet waar deze spartelen nog vandaan komt.

[0:10:03] Mevrouw becker,

[0:10:05] Nou, voorzitter, het is niet zo dat ik geen probleem. Zie je in het feit dat mensen heel lang moeten wachten tot ze een status hebben. Dus daar moeten we ook wat aan doen. Maar ik weet niet of de oplossing. Hiervoor is dat we alle asielzoekers toestaan onvolledig vanaf het begin fulltime op onze arbeidsmarkt te werken vanwege juridische risico, maar ook omdat ik denk dat de huidige vierentwintig weken die ze mogen werken. Laten we ons daar ook oprichten. Die worden nog onvoldoende benut. Dus ik zou van de minister willen weten hoe gaat het straks met die meedoen. Balies is er perspectief om die ook echt te continueren in plaats van alleen de pilot. En wat kan er meer gedaan worden. Want ik ben het eens. Mensen moeten niet de hele dagen duimen zitten draaien en afwachten tot ze status krijgen, maar we hebben voor kansrijke asielzoekers afgesproken dat ze al kunnen beginnen met taal dat ze al kunnen beginnen met elementen van inburgering dat ze vierentwintig weken mogen werken en mijn vraag aan de minister is gebeurt dat al optimaal, want laten we daar dan op inzetten.

[0:11:03] Vervolgvraag, mevrouw podt.

[0:11:06] Ja voorzitter en dan komt mevrouw becker weer terug op die vierentwintig weken terwijl dat rapport wat we gisteren hebben gezien. Nou juist, concludeert dat die vierentwintig weken ijs datgene het grootste ding is wat er in de weg zit voor voor asielzoekers om inderdaad gebruik te maken van hun mogelijkheden om actief te blijven op de arbeidsmarkt. Dus dat is toch een beetje. Dan blijven we een beetje in cirkels rondgaan. Ik ga er ook van uit dat er een dat er een kabinetsreactie komt en dat we hier in ieder geval in juni met mijn initiatiefnota nog verder over praten en ik zal de tussentijd goed gebruiken. Misschien ook voor we nog wel voor wat meer gesprekken met mevrouw.

[0:11:41] Mevrouw de voorzitter, en dan nodig ik mevrouw podt uit om dat rapport dan ook wel kritisch te willen beschouwen. Want ik vond dat er ook een aantal dingen in staan waar we wel degelijk kanttekeningen bij moeten plaatsen bijvoorbeeld dat onderzoekers zeggen hebben ze op basis van gesprekken met sleutel respondenten. Vraag is meteen hoe representatief is dat voor de hele populatie hebben ze zeggen ze dat asielzoekers sneller bereid zouden zijn terug te keren naar het land van herkomst bij afwijzing assen in nederland langere tijd hebben gewerkt. Ik vraag me dat af.

[0:12:10] Dus daar zou ik vraag over hebben en ook hoe zo'n conclusie tot stand is gekomen en laten we dat heel zorgvuldig doen in plaats van nu al als kamer dit onderzoek heilig te verklaren.

[0:12:20] U kunt uw betoog hervatten,

[0:12:22] Dankuwel. Voorzitter, want laat duidelijk zijn.

[0:12:25] Het is van belang dat we die tijd goed benutten met de nieuwe inburgeringswet. Er is meteen de leefbaarheidstoets heeft geleid tot het inschalen van mensen te laag. Het te veel werd gedacht dat b niet haalbaar was en daardoor is tijd kostbare tijd verloren gegaan. Nu lukt het veel gemeente ook niet op tijd afspraken te maken met inburgeraars voor een persoonlijk integratieplan en ook in de azcs lukt dat niet van alle tienduizend statushouders in de azcs is er voor drie, honderd een puck vastgesteld bij de twaalfduizend statushouders in gemeente nog maar voor de helft.

[0:12:58] Het lukt niet om de er praktijkervaring op de arbeidsmarkt altijd in te vullen. De onderwijs route wordt nog onvoldoende benut en er is weinig duels aan de trajecten.

[0:13:07] Voorzitter, waar gaat het mis? Is het een gebrek aan capaciteit, want we mogen niet hebben dat inburgering teveel systeem werk wordt er geen mensenwerk, want het was bedoeld als maatwerk en mensenwerk heeft de minister in beeld of de gemeente alle middelen voor inburgering ook daadwerkelijk daaraan besteden en zij kijkt of zij aanspraak kan maken op is. F. Geld kan dat misschien benut worden om meer capaciteit voor echte maatwerkafspraken met statushouders vrij te spelen. Ook de taalschool ouders schreven ons een brief te maken zich zorgen over de financiële gevolgen van gebrekkige doorstroom wil de minister op korte termijn met hen om tafel en ons een aparte brief sturen voor de zomer.

[0:13:42] Tot slot de minister is ter uitvoering van mijn initiatiefnota met een meerjarenplan zelfbeschikking gekomen en ik dank haar daarvoor. Ik heb wel twee vragen kan het ontwikkelen voorlichtingsmateriaal van femmes for freedom onderdeel worden van het participatietraject in iedere gemeente

[0:13:56] en wil de minister onze subsidiekader sturen met criteria hoe het geld dat wij hebben vrijgemaakt bij het oranje fonds. Straks wordt verdeeld en onderbouwen. Hoe voorkomen wordt dat organisaties die integratie tegenwerken toch in aanmerking komen, want het is belangrijk dat zogenaamd cultuur sensitief werken dus bijvoorbeeld homoseksualiteit niet benoemen omdat het gevoelig zou liggen er niet toe leidt dat integratie wordt tegengewerkt. Graag een reactie.

[0:14:20] Dankuwel, mevrouw becker. Voordat ik het woord geven aan mevrouw podt. De heer de graaf is onder ons en ook hem heet ik van harte welkom bij de commissie.

[0:14:28] Mevrouw podt.

[0:14:30] Dank voorzitter, en wij doen natuurlijk gezamenlijk de inbreng. Ik ga beginnen met de inburgering, want de nieuwe wet inburgering is in tweeduizend, eenentwintig gestart en is een wet in ontwikkeling. Maar wat d zesenzestig betreft mag de minister meer prioriteit geven aan die ontwikkeling. Want of het nou gaat om gezinsmigranten de financiering van het onderwijs, groeten en nu weer het inburgeren van aow-ers zaken worden uitgesteld, volgt nog een onderzoek. Mensen die het betreft die moeten heel lang wachten en de kamer wacht soms ook heel erg lang op antwoorden op onze eigen vragen

[0:14:59] bij het lerende stelsel had ik me iets meer flexibiliteit en vaart voortgezet voorgesteld en ik hoop dan ook dat het met de vragen vandaag beter gaat.

[0:15:08] Voorzitter, we willen dat de inburgering past bij de inburgeraar en dat we het maximale uit mensen halen drie knelpunten

[0:15:14] één teveel statushouders worden in de zet route geplaatst waar de verwachting was dat zij via de bijeen of onderwijs, waar de verwachting was dat zij via de bijeen of onderwijs route konden inburgeren

[0:15:25] bij het werkbezoek rond de onderwijs route bleek dat de zet route voor gemeenten eenvoudiger en financieel aantrekkelijker is en dat lijkt ons niet de bedoeling. Hoe kunnen we dit soort prikkels wegnemen?

[0:15:35] Twee gemeente komen in de knel met de tien weken termijn voor het opstellen van het persoonlijk plan inburgering,

[0:15:41] juist omdat ze mensen gelijk goed in willen delen

[0:15:44] in tot het eind van het jaar mogen gemeenten er langer over doen. Maar hoe gaat het dan verder. D zesenzestig wil uiterlijk dit najaar duidelijkheid voor gemeente

[0:15:53] en drie. De inburgeringstermijn van drie jaar gaat in zodra de pup af is, ongeacht of mensen nog in het azc verblijven, ongeacht of randvoorwaarden, zoals kinderopvang op orde zijn en dat is geen goede start

[0:16:05] is de minister het met d zesenzestig eens dat de inburgeringstermijn pas in moet gaan als de randvoorwaarden goed geregeld zijn en hoe gaat ze zich hiervoor inzetten?

[0:16:14] Voorzitter, eerder heb ik gevraagd vragen gesteld over de groep nieuwkomers die de aow-leeftijd zijn gepasseerd. Mensen die vanwege hun leeftijd niet meer hoeven in te burgeren, terwijl ze soms wel graag willen omdat ze mee willen doen of nederlander willen worden.

[0:16:27] Ik tot mijn verbazing schetste minister een situatie waarin deze honderd tachtig ouderen per jaar mogelijk misbruik van een regeling zouden maken en daardoor wordt geschreven en ik citeer uw de minister eerste prioriteit ligt bij statushouders snel aan het werk helpen inzetten op een groep die niet meer zo participeren op de arbeidsmarkt past hier niet bij.

[0:16:46] Wat vindt de minister uberhaupt van het betrekken van ouderen in onze samenleving. Als ik dit lees.

[0:16:51] En tenslotte, ik ben blij dat het onderzoek over asielzoekers en werk er nu eindelijk ligt en ik kijk uit naar de kabinetsreactie. De behandeling van mijn initiatiefnota over dat onderwerp dankuwel.

[0:16:59] Dank, mevrouw podt voor het tweede deel van der bijl wilde

[0:17:03] interruptie doen

[0:17:04] in namelijk.

[0:17:06] Het viel mij op dat mijn collega's van d zesenzestig erg snel aan het praten was toch zo ken ik haar beide niet. Maar misschien is dat om mij meer ruimte te geven om ook wat te kunnen zeggen. Maar ik vroeg me toch af. Voorzitter view of mevrouw podt naar alles heeft kunnen vertellen wat ze graag willen zeggen dat nog eigenlijk als haar collega's zich niet opgedrongen hadden had kunnen vertellen.

[0:17:27] Maar dit dit gaat nu van de spreektijd af. Nee hoor. U kunt u kunt het woord voeren. Mevrouw belhaj.

[0:17:34] Ik kijk,

[0:17:36] voorzitter, er zijn nederlanders die een ongewenste tweede nationaliteit hebben. Dit zijn nederlanders met bijvoorbeeld de marokkaanse griekse of iraanse roots,

[0:17:44] met alle gevolgen van dien.

[0:17:46] Ze kunnen nederlanders worden opgeroepen voor actieve dienst plicht in griekenland, maar ook berecht worden om de zeedijk zedelijkheid, wetten van marokko en gezien als marokkaanse onderaan. Dit is beklemmend en daar heb ik ook al vaker over gesproken en wat d zesenzestig betreft, moeten we ons hard voor maken in het binnen en buitenland dat mensen en ongewenste tweede nationaliteit dat deze mensen mogen afstaan. De initiatiefnota van mijn collega's paternotte uit tweeduizend twintig roept hier dan ook toe op en het coalitieakkoord is afgesproken in ieder geval privaatrechtelijk register voorop te stellen.

[0:18:18] Nergens staat alleen dat er een maatschappelijke initiatief moet komen. Waarom kiest de minister dan toch voor deze voorwaarden of dit of dit in te zetten en zou ze niet zelf veel meer willen inzetten om dan z'n minst dat private rechtelijke register te stimuleren.

[0:18:34] Verder is de minister erg los in haar toezeggingen over de diplomatieke inspanningen. Welke afspraken liggen er nu meer buitenlandse zaken om het afstand te doen van de afstand doen van ongewenste tweede nationaliteit actief te attenderen en hoeveel hierin samen opgetrokken en met andere landen. Voorzitter, tot slot wil ik nog opmerken is een enzo. Dat was vanaf drieëntwintig januari ik dus ik geloof altijd dat mensen heel hard werken. Maar het is wel tien weken geleden en er zijn niet zoveel van deze momenten en debatten en ik wil eigenlijk een verzoek doen zonder mensen voor de schenen te schoppen. Maar

[0:19:09] wij hebben het gewoon af en toe echt nodig als kamerleden dat dingen tijdig bij de kamer liggen waardoor we een gesprek over kunnen hebben.

[0:19:17] Dus ik doe dat verzoek aan de minister en de urgentie is er echt. Het is het is moeilijk om dit onderwerp zichtbaar te maken omdat er omdat we eigenlijk geen idee. Wat gaat er dan precies mis. Maar mensen worden gewoon geïntimideerd en familieleden worden geintimideerd. Mensen kunnen niet vrij uit bijna denken of zeggen wat ze willen allerlei beperkingen om vrienden te kunnen bezoeken. Mensen met een journalistieke achtergrond. Er is misschien geen actief. Ik zeg het even heel grof bloed bij betrokken. Maar er zijn echt mensenlevens dag in dag uit die hier last van hebben. En dus ik doe een verzoek aan de minister, waarvan ik weet dat zich voor inzet om vandaag ook te gebruiken om iets meer te vertellen wat waar

[0:19:55] u ligt wel voorzitter

[0:19:56] dankuwel, mevrouw belhaj. We gaan luisteren naar de heer van baarle namens denk.

[0:20:02] Dankuwel. Voorzitter, rechts en populistisch rechts maken in nederland zo ontzettend veel kapot,

[0:20:09] vooral als het gaat om hoe we omgaan met nieuwkomers en de multiculturele samenleving.

[0:20:14] We zien hoe populairste populistische rechts soms vooraan staat om nieuwkomers af te schilderen als een groep die niet wil werken

[0:20:21] in het dieptepunt. Hierbij was een motie van de pvv waarin vluchtelingen met parasieten werden vergeleken of vvd dit vvder thierry aartsen die op grond van leugens deed alsof statushouders massaal hun baan opzeggen.

[0:20:34] Maar waar populistisch rechts geen oog voor heeft, is het eigen beleid dat ervoor zorgt dat het vluchtelingen vaak onmogelijk wordt gemaakt om deel te nemen.

[0:20:43] Meneer van baarle, mevrouw becker heeft gevraagd.

[0:20:46] Ik heb geen vraag. Ik heb meer persoonlijk feit. De heer van baarle heeft het hier over mijn collega's thierry aartsen die hier nu niet zitten en zichzelf niet kan verdedigen. Maar hij beticht hem wel van grove leugens. Hij heeft het hierover vragen die de heer aarts heeft gesteld naar aanleiding van een artikel in het financieel dagblad waar vervolgens ook een kamerbrief over verstuurd is waar de minister serieus op gereageerd heeft. Het is niet zo dat hier helemaal niets aan de hand was. Het was alleen niet bekend hoeveel statushouders het ging die na verhuizing naar de gemeente uiteindelijk hun baan hebben opgezegd en mijn collega naast me zich buiten de microfoon. Dit is geen persoonlijk feit nemen. Anders blijft hier het beeld achter dat mijn collega's thierry aartsen hier met grove leugens mensen misleidt en daarom wil ik toch even toelichten en dat heb ik bij deze gedaan. Dankuwel. Voorzitter,

[0:21:31] De heer van baarle daar op reageren.

[0:21:33] Ja voorzitter, ik neem daar natuurlijk uiteraard geen centimeter van terug want het was de heer aartsen die namens de vvd is inderdaad niet nu hier om zich te verdedigen. Maar ik heb hem in een debat toen hij mevrouw becker verving. Als woordvoerder heb ik een stevig op aangesproken lee poopy te doen op twitter schetste het beeld alsof statushouders massaal hun baan zouden opzeggen, terwijl het ging om enkele gevallen

[0:21:57] en dat hebben we tot in den treure geprobeerd onder zijn neus te wrijven. Tot in den treure hebben we aan hem gevraagd. Kom terug op al die stellige afspraken die tweed en dat wenst hij niet te doen omdat het beeld op werken blijkbaar belangrijker was dan de inhoud en dat mag ik adresseren. Voorzitter,

[0:22:13] want het bijdrage. Voorzitter, waar populistisch rechts geen oog voor heeft, is het eigen beleid dat er vaak voor zorgt dat het vluchtelingen onmogelijk wordt gemaakt om deel te nemen

[0:22:23] en dan doel ik natuurlijk op die zogenoemde vierentwintig weken is die bepaalt dat vluchtelingen pas na zes maanden mogen werken en slechts voor vierentwintig weken in de periode voor tweeënvijftig weken nadat er een tewerkstellingsvergunning is aangevraagd.

[0:22:35] De adviesraad migratie vroeg in tweeduizend twintig gram deze eis af te schaffen omdat het in strijd zou zijn met eu-regels. De landsadvocaat deelde in tweeduizend, eenentwintig deze kritiek en gisteren bleek uit onderzoek van bureau regioplan dat de vierentwintig weken is inderdaad een grote belemmering is voor asielzoekers en dat de rechtse praatjes over een zogenoemde aanzuigende werking en gevolgen voor de verblijfsstatus niet kloppen.

[0:23:01] Maak daarom vaart met het afschaffen van die vierentwintig weken eisen vraagt denk aan de minister

[0:23:06] en tegen de rechtse partijen zegt henk stel staken uw hypocriete verzet tegen de vierentwintig weken ijs. Als u echt wil dat vluchtelingen eerder aan het werk gaan.

[0:23:16] Het onderzoek noemt ook meer belemmeringen zoals de aanvraag van een tewerkstellingsvergunning. De eigen bijdrage die betaald moet worden voor opvang en de lange tijd voor de aanvraag van documenten en een zijn ook daar graag een reactie op van de minister.

[0:23:30] Voorzitter, het is goed dat deze minister aan de slag is gegaan met een plan om statushouders eerder aan een baan te helpen. Uit het beslist notas van het plan blijkt echter dat de minister veel verder wilde gaan met maatregelen, maar dat er extra geld voor nodig is wat er nu niet zou zijn,

[0:23:44] omdat minister kaag nog niet bereid zou zijn om de portemonnee te trekken.

[0:23:49] Klopt. Dit vraag ik aan de minister. Want het plan staat op dit moment bol met woorden als verkennen verbinden van initiatieven, pilot bezien of we iets kunnen aanpassen informatie delen. Het lijkt zo weinig doortastend en concreet graag een reactie.

[0:24:07] Voorzitter, tot slot, de regering werkt op dit moment aan een wet om informeel religieus onderwijs onder toezicht te plaatsen.

[0:24:14] Concreet betekent dit dat koran onderwijs, bijvoorbeeld in de moskee. Om de inspectie toezicht gaat vallen en de inspectie gaat kijken of ze in die moskeeën wel goed genoeg geïntegreerd zijn

[0:24:25] en in de praktijk loopt er zelfs al een soort kliklijn

[0:24:28] denk je dat je in een moskee verkeerd bezig zijn. Bel dan onze klik klein

[0:24:35] is eigenlijk te gek voor woorden dat de overheid zo wantrouwend met nederlanders omgaat en ik vraag me af in de richting van de minister. Waar komt dat wantrouwen. Nou eigenlijk vandaan dat we zo ver gaan om tegen groepen nederlanders in kliklijn in het leven te roepen om te kijken of er wel dingen gebeuren die wellicht niet in de haak zijn. Ik

[0:24:54] ik kan me echt niet voorstellen dat dat nodig zou zijn. Ik vind het verwerpelijk en er zijn ook heel veel zorgen over deze plannen. Ze gaan uit van wantrouwen terwijl nooit eens geprobeerd om in gesprek te gaan en de aanleiding nooit goed is onderzocht

[0:25:07] en mensen hebben het gevoel dat omdat het om de islam gaat. De regering handelt vanuit wantrouwen en bereid is om over grondrechten heen te walsen. Net zoals toen de regering spionne sturen naar moskeeën. Dat heeft het vertrouwen zeer geschaad en met de plannen die ik net noemde, maakt de regering alleen nog meer meer vertrouwen kapot.

[0:25:26] Ik vraag dan ook aan de minister hoe zij hier naar kijkt, zoals toch bezig. Juist om een dialoog te voeren om het vertrouwen te herstellen met de moslimgemeenschap. Waarom komt zij dan nu met een klik klein en met het onzalige plan. Waarom doet ze? Dit is ze bereid om het onzalige plan met een kliklijn en een integratie politie die naar koranscholen gaat te stoppen

[0:25:47] en te gaan handelen vanuit vertrouwen.

[0:25:49] Want dat is nu van belang dankuwel voorzitter.

[0:25:53] Dankuwel. Meneer van baarle, mevrouw becker.

[0:25:56] Voorzitter, ik heb een korte vraag.

[0:25:59] Kent de heer van baarle de conclusies van het parlementair onderzoek naar ongewenste buitenlandse beïnvloeding waarin geschetst werd dat in toenemende mate buitenlandse beïnvloeding met conservatief, anti integratieve, anti rechtsstatelijk en anti-democratisch gedachtegoed

[0:26:16] zich verplaatst van moskeeën en gebedshuizen naar informele setting, zoals het informele onderwijs en kent hij ook de reportage van de aivd die ook aangegeven zich zorgen te maken over wat er zich in die informele setting afspeelt en zo ja, als hij die kent. Hoe kan hij dan niet die zorgen delen en zij aan. Zij staan met dit kabinet om ervoor te zorgen dat daar op z'n minst toezicht op wordt gehouden.

[0:26:45] Meneer van baarle.

[0:26:46] Ja voorzitter, ik zou mevrouw becker willen vragen of zij bekend is met het onderzoek van saneren land plannen uit tweeduizend veertien, waaruit waaruit bleek dat er een positieve werking uitging van de vaker genoemde organisaties op wat werd genoemd. De integratie in nederland.

[0:27:03] Voorzitter, wat ik bij mevrouw becker hoor

[0:27:06] is dat zij op basis van

[0:27:09] conclusies uit onderzoeken en signalen

[0:27:12] bereid is om voor een hele groep

[0:27:15] de grondrechten in te perken.

[0:27:18] En als van overheidswege toezicht wil gaan arrangeren

[0:27:22] op wat mensen samen in een privé tijd arrangeren namelijk koran onderwijs of religieuze onderwijs

[0:27:28] en dan de overheid moet gaan toetsen.

[0:27:30] Of dat wel goed is voor de integratie. Dat zijn heie verregaande zaken. Heie verregaande plannen

[0:27:37] die je goed moet onderbouwen. En dan is dit gewoon niet genoeg zeg ik tegen mevrouw becker. Dit is uiterst verder gaand en ik zou willen zeggen als we met elkaar

[0:27:46] voegen aan onderwijs in de privé sfeer gaan beleggen bij de overheid om daar toezicht op te houden. Dan doet mevrouw dekker precies wat zij anderen verwijt, namelijk een bedreiging zijn voor de vrijheden die we in dit land hebben en dat moeten we met elkaar niet willen.

[0:28:01] Mevrouw becker. Voorzitter, ik hoor geen antwoord op mijn vraag en er zit een veronderstelling bij de heer van baarle alsof de vvd voorstander van is om als een soort van politie met een kliklijn bij alle

[0:28:13] bij alle religieuze informele instanties de hele dag maar binnen te vallen. Volgens mij kun je heel goed risicogericht toezicht uitoefenen. Kun je doen op basis van signalen. Maar dat noemt de heer van baarle dan weer klikken.

[0:28:29] Dus ik wil het toch eens vragen met mij mee te denken wat doen we met het aivd-rapport? Wat doen we met dat rapport van de parlementaire onderzoekscommissie die wel degelijk heeft geconstateerd dat bij een kleine harde kern. Want ik ben het met de heer van baarle eens te gebeuren. Ontzettend veel positieve dingen ook waarbij die kleine harde kern die rotte appels wil hij met ons meedenken om daar iets aan te doen? Of zegt hij. Dat wil ik dan maar oogluikend toestaan.

[0:28:52] De heer van baarle voorzitter,

[0:28:55] mevrouw becker zegt terecht.

[0:28:57] We hebben het over een kleine harde kern

[0:29:01] van mensen

[0:29:03] die die overigens in alle groepen hebt

[0:29:06] die misschien standpunten erop nahouden waarvan we zeggen

[0:29:10] dat is niet productief naar toe we met elkaar samenleven. Maar wat mevrouw becker. Vervolgens doet

[0:29:16] is op grond van

[0:29:18] een kleine groep

[0:29:20] een hele groep over één kam scheert namelijk in inspectie arrangementen in het leven roepen met klik kleine

[0:29:27] waarbij de mogelijkheid wordt geboden om als je iets hoort in een moskee dat niet deugt bijlmer geven.

[0:29:33] Het is toch dood eng om op basis van zoveel wantrouwen in de richting van moskeeën als overheid op te treden. Ik zou tegen mevrouw becker willen zeggen. Er is niet eens voordat dit wetsvoorstel kwam

[0:29:45] geprobeerd om samen met verenigingen, instellingen

[0:29:50] in gesprek te treden

[0:29:52] en samen tot een oplossing te komen. De overheid toveren dit westerschelde. De voorstel tevoorschijn.

[0:29:58] Het allemaal heie verregaande dingen. Zoals een kliklijn. Zoals ik net noemde en een overheid die maar moet even op basis van wat in de wet staat moet gaan controleren of dingen wel goed zijn voor de integratie

[0:30:09] voor mensen terecht het gevoel hebben van ik leveren een bijdrage in dit land. Ik noem het best. Waarom krijg ik dat nu opeens over me heen.

[0:30:17] Het is heel ver gaan. Dus ik zou zeggen gaat gesprek aan. Ik ken zo veel volwassen zeer gemotiveerde mensen die hier keihard een bijdrage willen leveren. Ik zou zeggen wim die voor u in plaats van zich te vervreemden met dit soort

[0:30:32] de bestuurlijke kanonnen,

[0:30:36] Dankuwel meneer van baarle. We gaan luisteren naar mevrouw palland namens het cda.

[0:30:41] Ja voorzitter

[0:30:44] samenleven. Doe je niet alleen de afgelopen dinsdagavond mochten ik er bij de nationale er aan aan tafel aanschuiven

[0:30:52] waar moslims joden, christenen, wetenschappers humanisten beleidsmakers en geestelijke elkaar ontmoeten

[0:30:59] en ik vind dat een mooi voorbeeld omzien naar je naaste in ook met elkaar in contact treden.

[0:31:06] Voorzitter, ik las in het meerjarenplan zelfbeschikking over formele in informele opvoedt ondersteuning die wordt geboden in het kader van de methode weerbaar opvoeden en

[0:31:19] ik vind het een belangrijk onderwerp en worden richting wat het wat zwaardere onderwerpen ook vanuit de nota van collega's becker getrokken, maar als wij ons realiseren dat ruim een kwart van onze kinderen en jongeren in nederland een migratieachtergrond heeft ruim zesenzestig en niet-westerse. Dan moeten we ons ook realiseren dat dat bijvoorbeeld opvoeding vraagstukken met zich meebrengt voor ouders of voor jongeren zelf, met uitdaging die met één been wellicht thuis in een bepaalde cultuur staan en buiten een andere cultuur aantreffen en mijn vraag aan de minister is, weten we voldoende waar deze gezinnen mee te dealen hebben waar ze in de opvoeding tegenaan lopen en is er ook laagdrempelig informatie voor beschikbaar.

[0:32:01] Ik sprak daarover een goede kennis met een migratieachtergrond met kinderen inmiddels jong volwassenen die een fijne plek mooie start in het leven hebben gemaakt. Maar hij gaf aan op de basisschool gaat het eigenlijk vanzelf. Dan wordt er door allerlei sociale lagen en culturele achtergronden met elkaar gespeeld en gemengd en je ziet dat op het moment dat de puberteit intreedt mensen of de jongeren op de middelbare school komen identiteit een belangrijke rol gaat spelen en ineens vriendengroepen kunnen veranderen. En hij had altijd geprobeerd te benadrukken. Het belang van gemengde vriendengroepen en dat zette me aan het denken. Vandaar ook deze.

[0:32:35] Vraag.

[0:32:37] Voorzitter dan ook het plan van aanpak statushouders aan het werk onder andere een uitvloeisel van de motie van collega van dijk van de sp en mijn collega peters

[0:32:48] erop gericht om statushouders een kansrijke plek te geven op de arbeidsmarkt en dat ook te faciliteren. Mooi dat het er ligt. We begrijp ook dat vluchtelingenwerk en vng positief zijn en het belangrijk dat mensen die ook in nederland mogen blijven dat die ook daadwerkelijk aan de slag gaan en het viel me op dat net nog op twitter. Het cbs nieuwe statistieken deelde

[0:33:07] dat het beter gaat in het vinden van van een baan. Zeker ook bij statushouders die recente verblijfsvergunning hebben gekregen dat die sneller een baan vinden. Maar er zijn zeker nog stappen te zetten. Dus goed dat dit plan er ligt wel een paar vragen

[0:33:19] wederom de onderwijs route. Hier blijven vragen onduidelijkheid over de structurele financiering. Wanneer je kan die duidelijkheid worden geboden

[0:33:29] en is dan ook een landelijk aanbod en dekking ook geborgd. Want wij krijgen allerlei berichten van mbo raad vng diverse afzonderlijke roc s die aan de bel trekken

[0:33:38] en wat is de rol of bijdrage van ook ocw hierin.

[0:33:42] We begrijpen dat er gezinsmigranten die na reizen wel moeten inburgeren, maar niet onderwijs route hoeft te lopen en dat dat wellicht wel wenselijk of nodig is en zouden we dat niet moeten faciliteren.

[0:33:51] Welke kansen liggen er om online taal modules beschikbaar te stellen bij voor inburgering en online taallessen mee te tellen voor het inburgeringstraject.

[0:33:59] En dan de nut en noodzaak van een leefbaarheidstoets. Deze geeft vaker dan gedacht onterecht aan dat de bijeen roots niet haalbaar is. Dat levert allerlei frustraties op bij de inburgeraar een extra gedoe bij gemeentes en wij lezen dat vng wil dat gemeenten zelf kunnen beslissen over de inzet van de leefbaarheidstoets en de vrijstelling voor jongeren die een scala hebben gevolgd. Wij lazen in de laatste kabinet brief van de minister een wat wat andere reactie.

[0:34:22] Hoe kijkt de minister hier tegenaan? Ook het verzoek van de vng. Ik kan dat niet goed overzien omdat ik me afvraag of de toets dan in de impliciet niet gewoon wordt afgeschaft in de praktijk. Als we het zo facultatief maken.

[0:34:38] Ik heb het rapport nog niet goed kunnen bestuderen over de vierentwintig weken grenzen. Ik weet dat heel veel partijen erom dat als een belemmering ervaren om asielzoekers aan het werk te helpen.

[0:34:49] Voor ons is het van belang dat het duidelijk is dat we geen risico lopen op aanzuigende werking en ook dat we voldoende inzicht hebben in eventuele gevolgen voor de verblijfsstatus. Ik begrijp dat het rapport daarop ingaat, maar ik moet dat nog goed. Tot mij nemen ze ook zeer benieuwd naar de kabinetsreactie daarop en een laatste opmerking is. Ik ben zeer blij met de vervolgstappen en initiatieven van de minister rond de maatschappelijke diensttijd trajecten die ook zeker een goede rol kunnen spelen in de inburgering en integratie via jongeren. Dankuwel. Voorzitter,

[0:35:18] Mevrouw palland, het woord is aan de heer de graaf als laatste vanuit de zijde van de commissie,

[0:35:23] Dankuwel. Voorzitter, dames en heren, jongens meisjes in tweeduizend acht staken hillary clinton en barack obama. De europese midden-oosten en noordafrikaanse regio in de fik.

[0:35:32] Wat volgde was de geplande destabilisatie door de usa vanuit van vooral westeuropa via mensen stromen die slechts voor een deel bestonden uit echte vluchtelingen.

[0:35:41] Dit is een belangrijk begin van de situatie waar we in nederland in verzeild zijn geraakt qua inburgering en integratie problematiek. De vraag

[0:35:48] is wat er de jaren erna op de achtergrond heeft gespeeld. Want de stroom mensen is na die tijd nooit opgedroogd. Sterker nog, verbonden vanmorgen gelezen dat het alleen maar meer en meer en meer wordt waar we op talloze voetbalshirts de kreet vis heette rwanda lezen, bijvoorbeeld bij arsenal nog afgelopen zondag. Maar waar ook veel gebruikt wordt voor voetbalclubs die eigendom zijn van die enorm zogezegd gastvrije islamitische golfstaten en terwijl eritrese vluchtelingen naar te krijgen van een verblijfsvergunning gewoon op vakantie gaan naar hun eigen land. Daar schijnt het noordwesten van europa en met name nederland toch de beste plek zijn om te wonen te zijn.

[0:36:23] Afrika beslaat dertig miljoen vierkante kilometer. Zo las ik en het deel van de e. U waar heel afrika in een deel van de islamitische wereld wil. Dat beslaat ongeveer tweeëneenhalf miljoen vierkante kilometer dus afrika twaalf keer zo groot.

[0:36:36] Deze werelddelen die ik noemde zijn exorbitant rijk aan grondstoffen, ruimte en groeiende voorzieningen.

[0:36:41] Voorzitter, de gehele mensheid leeft al eeuwen in een staat van over een algemene vrijdag bewustzijn en de laatste decennia vooral van een steeds verder groeiende onrust. In zo'n situatie is het zaak het hoofd koel te houden en de rust te bewaren op het kleinste stukje land op deze aarde dat ons is toegewezen

[0:36:58] en dat is precies wat deze regering niet doet. Deze regering wakkert de onrust alleen maar aan met allerlei geplande crisis.

[0:37:04] En waarom

[0:37:06] die vraag blijft van deze regering antwoord daaruit op. Dat is ook meteen mijn eerste vraag aan de minister. Waarom gebeurt dit allemaal. Wat is het doel ervan. En wat is haar visie op de samenleving die ontstaat als je nederland vol propt met mensen uit afrika en het midden-oosten enerzijds en camera's en financiële controlesystemen vijftien minuten zones met verplaatsing, beperkingen en gedwongen plaatsing van mensen in een leegstaande kamer in je eigen huis anderzijds. Nederland is vol. Voorzitter hartstikke vol. Twee koningin hebben het volgens mij genoemd in de troonrede al lang geleden.

[0:37:35] Dan kun je niet nog meer mensen kwijt. Als je die mensen ook nog eens redelijke voorzieningen wil bieden. En daar gaat de discussie natuurlijk over, laat staan dat je die voorzieningen nog kan bieden aan de mensen die hier al zolang wonen water wordt schaars wordt gezegd. Energie is al schaarse gemaakt. De voedselsector wordt door deze regering uitgefaseerd. De zorg is om zeep geholpen. Er is een schreeuwend lerarentekort. Kinderen worden soms wel zes keer uitgeloot voor een school. Er zijn te weinig huizen et cetera, et cetera, et cetera en nederlanders integratie problematiek. Ja of nee. Die betalen alleen maar en dat is wat ze voelen. Maar ze krijgen die voorzieningen steeds minder. Waar ben je een blowende eritrea of een klagende syrië. Dan krijg je alles in de schoot geworpen. Dit land is ziek. Voorzitter,

[0:38:14] met de blowende eritreeërs verwijzing naar een nieuwsbericht over iemand die het voor elkaar krijgt om via de rechter honderd eenentachtig miljoen aan leningen voor een hoop andere niet terug te hoeven laten betalen en zo zien we dat de inburgering sector een puinhoop is. Reeds vijfentwintigduizend statushouders zijn vrijgesteld van een examen en dan hebben we het over de honderd eenentachtig miljoen. Die kan noemde. Wat gaat de minister doen aan deze beide zaken.

[0:38:37] Opvallend voorzitter waar zesenveertig procent van de oekrainers binnen een jaar nadat ze hier komen werk heeft doen andere zes tot negen keer zo lang over om dat percentages van vijfenveertig, zesenveertig procent aan het werk te bereiken. Dan hebben het nog steeds over de minderheid. In tegenstelling tot de jeugd berichten van vanmorgen

[0:38:54] om enige om enige rust in nederland terug te brengen

[0:38:58] op het gebied van inburgering en integratie zijn voorlopig maar twee dingen nodig

[0:39:02] sluiten. De grenzen voor asiel en vervolg migratie en stuur iedereen die uit veilige landen hier binnen is gekomen alsmede iedereen die niet voldoet aan de vereisten van de inburgering acuut terug naar het plaatsen veilig land waar ze doorheen kwamen,

[0:39:14] want er is. Het is daar veilig en volgens de verdragen moeten ze daar zijn.

[0:39:18] Dat is de meest menselijke oplossing voor iedereen. Want iedereen, voorzitter draagt verantwoordelijkheid over het eigen leven. Iedereen is eigenaar van zijn of haar eigen leven. Slachtofferschap legt de verantwoordelijkheid buiten jezelf en geïnstitutionaliseerd slachtofferschap is precies een van de belangrijkste symptomen van de onrust die de mensheid momenteel in zijn greep heeft. Dan ben ik klaar is de minister bereid om voor rust te zorgen en mijn aanwijzingen op te volgen of heeft ze misschien wel belang bij het vol continu oppakken van de onrust en de stress in ons ooit zo mooie welvarende landje. Tot slot. Voorzitter, dames en heren, jongens en meisjes nederlanders hebben de afgelopen decennia veel te veel van hun persoonlijke autonomie en soevereiniteit opgegeven. Dat zeg ik tegen hun via deze microfoon. Het wordt tijd dat iedereen persoonlijk zijn of haar soevereiniteit en autonomie weer gaat opeisen en dat men werkt aan een vergroot bewustzijn andere smaken. Om het tij nog te keren zijn er mijns inziens niet. En dan laat ik het graag bij.

[0:40:11] Meneer de graaf, mevrouw podt heeft een vraag.

[0:40:13] Ja. Voorzitter, er valt nogal wat uit te pakken. Hier. Maar laat ik dat niet doen. Laat ik me op één ding concentreren. Want de pvv zegt hier al die oekraïners zijn het werk en al die andere niet. Ja. Dank je. De koekoek die andere die mogen ook dus dat ook niet zo gek. Dus nou weet ik natuurlijk dat de pvv natuurlijk liever helemaal geen mensen hier hier heeft uit andere landen. Prima. Daar verschillen we over van mening. Maar hij is ook tegen slachtofferschap zegt ie. Nou ik ken heel heel erg veel asielzoekers die tool dolgraag aan het werk zouden willen die niet op hun billen in het asielzoekerscentrum willen blijven zitten. Maar die gewoon morgen aan de slag willen.

[0:40:56] Dus als er nou met dat voorstel komen, zou de pvv dan voor die mensen die dan hier toch zijn

[0:41:02] daarover een positief gevoel aan overhouden en daaraan meedoen.

[0:41:07] Meneer de graaf. Allereerst voorzitter, er worden wel wat aannames niet kloppen over mensen die er zijn dat wij dat niet zouden willen. Dat is een dus voortgang. Wat zou er mooier zijn als d zesenzestig wat punten was in de interruptie en het tweede jaar het het impliceert namelijk nogal wat.

[0:41:26] En dat is ernstig.

[0:41:30] Ons wordt vaak polarisatie verweten. Maar dat is.

[0:41:32] De relatie met meneer de graaf. Nee maar ik maak er bezwaar tegen. Dat kan zo zijn. Maar ik voel me.

[0:41:38] Door ernstig in de hoek gezet en ik voel me onveilig daardoor.

[0:41:41] Meneer de graaf. Wat ik zou willen vragen is om.

[0:41:44] De antwoord te geven op de vraag was. Ik loop niet te reageren op opmerkingen, maar het slaat voorstellen die internet.

[0:41:52] Is en ik spreek hierbij dan ook degene aan die opmerkingen plaatsen buiten microfoon. Maar ik zou u willen vragen om antwoord te geven op de vraag.

[0:42:01] Dus ga ik verder. Voorzitter, dank u wel.

[0:42:04] Dat voorstel zou ik eerst helemaal moeten lezen en moeten zien voordat ik daar een oordeel over geven. Maar het blijft wel altijd moeilijk door te zeggen van ik ken mensen

[0:42:12] en daarnaast de cijfers te leggen. Want binnen die cijfers zou je heel veel mensen kunnen kennen ik binnen die cijfers ken ik de andere mensen en ik kan ook asielzoekers en mensen met een status die heel graag willen werken en dat bijvoorbeeld ook doen. Maar het punt dat ik aanroerde was was een kogel van tweeduizend veertien, negen jaar geleden en er zijn heel veel mensen bij die gewoon aan het werk kunnen. En als je dan na negen jaar pas die vijfenveertig procent haalt terwijl oekraïners die wat meer mogelijkheden hebben, maar ook de taal moeten leren en waar de andere het over het algemeen veel minder goed doen met taal leren bijvoorbeeld waardoor je minder kansen hebt dan vind ik dat ik dat mag noemen want dat is namelijk negen keer zo snel, zoals de oekraïne zou doen op die oekrainers.

[0:42:53] De laatste interruptie vanuit de fractie van d zesenzestig is voor mevrouw podt.

[0:42:58] Voorzitter, want ja dat klopt. En volgens mij hebben het hier heel veel over een heel veel mensen die al eerder zijn om te zorgen dat statushouders aan het werk gaan.

[0:43:08] Ik ga immers mogen dat vanaf de allereerste dag dat ze hier zijn dan komen ze op de werkvloer. Dan kunnen ze nederlands leren kunnen ze meedoen. Ze leren nederlanders kennen. Dat maakt het ook makkelijker natuurlijk om een nieuwe baan te vinden

[0:43:19] voor statushouders geldt dat ze soms twee, drie vier, vijf, zes jaar in een azc zitten helemaal niet de kans krijgen om de taal te leren. Heel vaak gewoon al die tijd aan de kant staan en ik denk dat de pvv het ook met mij eens zijn dat dat natuurlijk voor niemand goed is en dat het ook niet echt helpt bij je kwalificaties op de arbeidsmarkt.

[0:43:37] We willen voorkomen dat mensen aan de kant willen blijven staan en als we willen voorkomen dat we iedere keer weer die discussies hebben over statushouders die niet zouden werken.

[0:43:47] Ik ben toch hier beginnen.

[0:43:49] Meneer de graaf. Nee, voorzitter, dan moeten we vooral beginnen met de mensen die niet willen die de taal niet leren of ik heb het voorbeeld van de blowende eritrea genoemd.

[0:43:59] Dat is ook een voorbeeld. Maar ik noem wel die voorbeelden als we het pvv voorstel wat we hier al sinds het begin van de pvv hier in de kamer opereert hadden gevolgd. Dan hadden we hier niet over al deze discussie heeft plaatsgevonden. Het commissiedebat niet eens geweest,

[0:44:14] want dan waren de grenzen veel dichter gebleven waren de mazen van de wet om nog doorheen te glippen om het land binnen te komen. Veel fijner en veel nauwer geweest en hadden we deze discussie niet hoeven voeren. Dus de pvv voorstellen om te zeggen mensen die uit veilige landen zijn gekomen. Die moeten terug naar die veilige landen. Dat is de allerbeste oplossing. Als we die nou eerst gaan doen dan gaan we ernaar kijken naar het d zesenzestig voorstel.

[0:44:42] Dankuwel. Meneer de graaf. Meneer van baarle.

[0:44:45] Ja, voorzitter woorden het gebruikelijke pvv vocabulaire weer het land zou worden vol gepropt.

[0:44:52] We kennen de pvv ook als de partij die vluchtelingen vergelijk met parasite sympathie toeters testosteronbommen. Het heeft erover om bevolking en voorzitter, met name dat soort worden. Dan zegt de aivd zegt de nctv van

[0:45:09] dat het uiterst gevaarlijk is

[0:45:11] en het is dan ook niet voor niets dat recentelijk een vijftien jarige jongen is opgepakt

[0:45:16] die een aanslag wilde plegen op een asielzoekerscentrum in nederland en dit soort mensen die worden direct gevoed door het neofascistische gebral dat de pvv met dit soort termen

[0:45:29] de wereld in slingert

[0:45:31] en ik zou tegen de heer de graaf willen zeggen,

[0:45:34] is het die tijd om daarmee te stoppen.

[0:45:36] Is het niet overduidelijk dat wat de pvv naar buiten brengt dat dat kwaad doet

[0:45:42] dat dat mensen aanzet tot

[0:45:45] hele slechte gedachten en daden

[0:45:48] dat de pvv. Daarmee moeten stoppen,

[0:45:50] deelt de heer de graaf, de heer de graaf.

[0:45:55] Voorzitter, wat moet stoppen is dat de firma. Denk

[0:45:59] de partij denk

[0:46:00] moet stoppen met dingen met elkaar in verband te brengen

[0:46:03] die niet met elkaar in verband te brengen zijn. Daar zit het echte gevaar in. Deze discussie

[0:46:10] had manier van baarle de pvv niet dan had ie geen bestaansrecht waarschijnlijk zelf.

[0:46:15] Daar zit het en

[0:46:17] het spiegel en het geprojecteerd van de eigen onvermogen en de eigen woede, die waarschijnlijk in de heer van baarle heerst en waar die geen kans meer uit kan die projecteert die maar al te graag iedere keer op de pvv. Dat is een heel fijnzinnige psychologische processen om te bekijken. En hij mag mij daarvoor uitkiezen als persoon. Prima. We zitten in dezelfde de zelfde commissie. Maar als je niet goed leest. De motie van de heer markuszower die in de kamer heeft gezegd dat er mensen zijn die parasiteren op een welvaart staat

[0:46:48] als je dat leest als mensen vergelijken met parasieten. Dan ben je niet goed niet goed wijs. Ik zeg het maar gewoon ook al zijn het harder worden. Dan ben niet helemaal goed. Dan ben je doelbewust mensen aan het opstoken

[0:47:00] en dan ben je aan doen wat je die andere partijen verwijt.

[0:47:04] Want hoe kun je een vijftien jarige een vijftienjarige verwijten dat hij dankzij de pvv bepaalde denkbeelden krijgt, terwijl wij al die jaren dat wij in de kamer zijn om het hardst te roepen. Je beleid

[0:47:18] met je poten van andermans spullen af. Je beleid van andere mensen af. Wij zijn degenen die de hardste straffen willen en er gaat nooit iemand in mee. En denk nog niet in het laatste. Wij willen harde straffen voor als er aan mensen wordt gekomen of als er een eigendommen van anderen wordt gekomen, laat staan als het om aanslagen gaat. Wij hebben een partijleider die dagelijks die vandaag nog bedreigd is

[0:47:42] waarom deze zaal onder andere ontruimd moet worden door

[0:47:46] aanslagen wordt bedreigd.

[0:47:48] Hoe kun je ons verwijten dat wij andere aanslagen aan willen doen

[0:47:52] en ik vind

[0:47:54] dat de hele firma denk bij elkaar moet gaan zitten misschien een psychiater erbij

[0:48:00] om eens flink aan introspectie te gaan doen

[0:48:03] om te bekijken hoe zij deze

[0:48:06] monsterlijke gevaarlijke koppelingen van feiten bij mij en bij mijn bij mijn partij voor de voeten gooien. Want hierin zit het echte gevaar wat er in deze maatschappij schuilt en wat de heer van baarle ook hier nog op antwoord.

[0:48:21] Ik geef hem ook daarop geen antwoord meer. Want dat is nu veranderd dankuwel.

[0:48:27] Meneer van baarle.

[0:48:28] Voorzitter, het echte gevaar zit echt daar

[0:48:31] het echte gevaar is het echt daar want voorzitter, met alle voorbeelden die ik noem,

[0:48:36] gaat de heer markuszower het standpunt van zijn partij verdedigen

[0:48:41] door te zeggen dat is toch normaal om te zeggen dat vluchtelingen parasiteren? Nee, voorzitter, dat dat is helemaal niet normaal.

[0:48:48] Je gaat mensen niet in verband brengen met dat soort termen. Dat is op een hele slechte manier over groepen mensen spreken en de rest van de voorbeelden. Dat nam de heer de graaf niet weg dat die over om bevolking spreekt over testosteron voor bommen over nederland tot volgepropt wordt

[0:49:03] en de teksten die u leiden dagelijks hier in het parlement slingeren die worden op moskeeën gekalkt

[0:49:10] die worden op dreigbrieven gekalkt die moskeeën binnen binnenkomen en voorzitter, de heer de graaf,

[0:49:15] die deze het begin

[0:49:17] van het besef dat de woorden design pvv hier uitspreekt, ervoor zorgen dat mensen in dit land zich onveilig voelen dat vluchtelingen zich bedreigd voelen en voorzitter, als je die vorm van introspectie die eens kan toepassen. Dan heeft de heer de graaf een psychiater nodig, zou ik willen zeggen.

[0:49:33] Blijft bij het standpunt om niet te reageren. Meneer de graaf.

[0:49:37] Die gereageerd door te zeggen dat de heer van baarle niets heeft geleerd van mijn antwoord

[0:49:42] en dat is.

[0:49:44] Dan zijn we aan het einde gekomen van de termijn, de eerste termijn van de commissie. Ik stel voor dat we tot kwart voor vier schorsen en dat we een kwart voor vier doorgaan met de beantwoording van de minister dankuwel

[1:14:47] ik heropende vergadering en we zijn aangekomen bij de beantwoording van de minister van sociale zaken en werkgelegenheid in de eerste termijn

[1:14:54] en daarvoor geef ik graag het woord aan de minister.

[1:15:01] Ja. Dankuwel. Voorzitter, zoals gewoonlijk begin ik graag met een wat bredere inleiding en heb ik daarna een hele stapel onderwerp niet aan het eind van de inleiding

[1:15:10] even zal noemen als op een rijtje liggen. Welke eraan komen dan weet u wat er

[1:15:14] in welke volgorde langskomt.

[1:15:18] Gisteren middag was ik op bezoek bij werf die tellend hub en de gemeente amsterdam en werf. Je hebt is een initiatief van werkgevers om statushouders aan het werk te krijgen

[1:15:30] en dat was voor mij wederom een mooie gelegenheid om met een aantal statushouders zelf te praten.

[1:15:36] In dit geval waren dat echt talentvolle mensen op zoek naar werk en ik vond het wel heel tekenend dat wat werf die term. Tenzij is dit zijn professionals op zoek naar een baan die toevallig in een ander land geboren zijn.

[1:15:52] En als je op die manier naar kijkt in plaats van je eerst een statushouders ziet zie je gewoon eerst iemand die een arty professional kan worden of een en ik ken ik al in juni was er dat dat gesprek nog in het engels is mensen die een bepaalde opleiding hebben of bepaalde opleiding willen volgen

[1:16:10] en het mooie voorbeeld. Daar ging dit gesprek ging over actief professionals. Als dat er via een aantal werkgevers in nederland opleidingen worden aangeboden en die mensen worden dan vervolgens bij andere werkgevers geplaatst voor bij een bank zwarte markt streep wordt bij een bank geplaatst bij een consultant geplaatst bij hemzelf geplaatst en ze zijn nog veel meer voorbeelden van of initiatieven in de techniek.

[1:16:35] Dat speelt in het oosten van het land zijn een aantal werkgevers die samen in die techniek opleiden. Dus ze zijn heel veel voorbeelden waar je ziet dat werkgevers mede gedreven door krapte op de arbeidsmarkt. Deze initiatieven nemen en wat dat wat dat oplevert voor mensen.

[1:16:50] Het liet mij ook wederom zien hoe belangrijk een goed inburgeringsprogramma is en goede begeleiding,

[1:16:58] zodat we die nieuwkomers echt actief begeleiden

[1:17:01] om mee te kunnen doen in onze samenleving en we weten allemaal als je de taal leert een baan vindt als je je talenten kunt gebruiken. Dat geeft zelfvertrouwen zelfvertrouwen geeft perspectief. Dan doe je beter mee. De maatschappij en geef je kinderen ook weer perspectief

[1:17:16] en dat is allemaal de sleutel tot integratie

[1:17:19] en ik geloof ook dat er op die manier meer verbindingen in de maatschappij ontstaat hebben die discussie eerder gehad

[1:17:25] voor de nieuwkomers geld inburgering voor ons allemaal daarna op geen been geen nieuwkomer meer geld perspectief op samenleven. Hoe leef je samen. Hoe geef je samen die samenleving vorm met heel veel verschillende

[1:17:38] achtergronden religies, opvattingen die toch allemaal binnen uiteraard de nederlandse wet en regelgeving moeten vallen, maar binnen het soort samenleving vallen die wij samen met elkaar willen zijn

[1:17:51] en op het moment dat je meer verbinding hebt dan heb je zowel respect voor de ramadan als voor het homohuwelijk. Ik vind wel dat wil ik ook nog even zeggen. Tegenover rechten staan ook plicht iets te dhuez street

[1:18:05] en wij als samenleving hebben de verantwoordelijkheid om de hand uitsteken.

[1:18:09] De nieuwkomer heeft de verantwoordelijkheid om die stap naar voren te zetten en om die uitgestoken hand op te pakken, zodat je echt

[1:18:15] met elkaar zorgt dat je goede integratie hebt goede inburgering.

[1:18:21] Ik zal ik mijn inleiding afmaakt

[1:18:22] maken of martin vraag is want u had het over een uitgebreide inleiding en de heer de graaf staat te popelen om een vraag te stellen.

[1:18:33] Dus zullen we het stel voor dat we vier jaar zullen we het aan het einde doen dan doen we het aan het einde van aan het einde van de inleiding.

[1:18:40] Dan geef ik het woord aan de minister.

[1:18:43] Vandaag gaat de discussie over inburgering en integratie. De discussie aan voorafgaat. Maar die is niet voor vandaag en er is. Wie komen er naar nederland. Ik geloof wel dat een succesvolle integratie ook helpt in het draagvlak voor de ontvangst van mensen in nederland. Wat ik dan de echte vluchtelingen doen

[1:19:01] en daarom om dat draagvlak te krijgen is ook die wederkerigheid weer zo belangrijk voor mannen en voor vrouwen taal leren inburgeren aan het werk.

[1:19:10] Daar wordt ondersteuning bij vanuit gemeentes vanuit werkgevers van ons allemaal

[1:19:15] en dat geeft ik zei het al mensen een perspectief op de toekomst en geeft u een kinderen ook perspectief zodat je ook en dat zie je gelukkig ook toegezegd vandaag weer in de cbs cijfers dat de kinderen van statushouders weer verder komen in te leveren dan de statushouders zelf en daarmee het verschil in opleiding in carrieres steeds verder gedicht wordt.

[1:19:33] We hebben een nieuw inburgeringsstelsel sinds één januari vorig jaar alweer.

[1:19:38] Daarin hebben belangrijke verbeteringen doorgevoerd op basis van hoe de inburgering niet volledig onderbouwd met u als kamer uitgebreid betrokken geweest was voor mijn tijd.

[1:19:47] Het is ook een lerend stelsel, maar een belangrijke verbetering zit in de begeleiding door gemeenten in maatwerk in duale trajecten. Ik kom er dadelijk over op hoe het er allemaal mee gaat met al die onderdelen. Want het gaat nog niet zoals we het zouden willen. Het is ook een lerende stelsel.

[1:20:01] Er zijn allerlei redenen voor, maar we moeten ons dat wel aantrekken

[1:20:04] en

[1:20:05] de eerste les uit het verleden is dat in het verleden de nieuwkomers echt teveel aan hun lot werden overgelaten.

[1:20:12] Er werd teveel verwacht van kun je dit zelf voor elkaar krijgen en daarmee werd tegenovergestelde bereikt dat mensen onvoldoende in staat bleken te zijn om mee te kunnen doen

[1:20:23] en dat zien we nu ook met onze oekraïense ontheemden.

[1:20:26] Hoe het ook anders kan uit een crisis situatie in grote getale naar nederland en andere landen gekomen

[1:20:32] met heel veel initiatieven onze juist snel een baan te laten vinden snel huisvesting te laten vinden.

[1:20:39] Vandaar ook die brief met de lessons learned. De lessen die we geleerd hebben over één jaar in nederland en hoe we dat is ook weer kunnen gebruiken voor alle andere statushouders

[1:20:50] en werk als worden boekwerk is een is speelt een sleutelrol is de snelste weg naar echt meedoen in de samenleving

[1:20:57] en met thierry aartsen en bente becker geeft dat ook naam of een vervolg op. Hartstikke ook weer aan het belang daarvan

[1:21:06] naar economische zelfstandigheid

[1:21:09] eigenwaarde, maar ook iets teruggeven aan de samenleving en dat is juist in een tijd van krapte ook van belang.

[1:21:17] We zien helaas die arbeidsdeelname nog ver achterblijft.

[1:21:21] Volgens het cbs cijfers van vandaag gaat het wel de goede kant heel langzaam en en wat mij betreft toch echt te langzaam.

[1:21:28] Vandaar ook dat actieplan statushouders aan het werk van twee maanden geleden en ik denk dat we er allemaal over eens zijn

[1:21:36] en

[1:21:37] we weten ook steeds beter waardoor het komt en nieuwkomers komen soms relatief laat op de arbeidsmarkt. Ze lopen tegen praktische zaken aan kan zijn spreken van de taal erkenning van diploma's relevant netwerk heel belangrijk. Ook. Dat bleek gisteren bij het werkbezoek wederom ook. Dat weten we uit allerlei voorbeelden uit uit vlaanderen bijvoorbeeld ook dat weten wij uit onze eigen praktijk dat netwerk maakt echt een verschil.

[1:22:00] En zoals ik in begin zei ook anders naar mensen kijken helpt. Er staat geen statushouders voor je. Er staat iemand met een

[1:22:07] it opleiding of it vaardigheden voor je die toevallig ergens anders geboren is.

[1:22:14] Werkgevers lopen ook tegen allerlei zaken aan. Soms hebben ze moeite om die groep te vinden.

[1:22:19] Ook daar weten we steeds beter wat we moeten doen. Daar helpen dit soort initiatieven. Als wij vertellen bij daar helpt de er cds die we aan het opzetten helpen daarbij.

[1:22:28] Dat betekent dat er heel veel kansen liggen om het beter te doen

[1:22:32] en dat is in deze tijden van krapte ook nodig.

[1:22:37] En wat betreft de lessen uit de oekraïne.

[1:22:42] Daar zijn een aantal lessen denk ik van groot belang. We gaan dadelijk nog meer op. In.

[1:22:50] Wat gebeurt er

[1:22:52] huisvesting door het hele land heen kleinschalige in plaats van op een paar grote locaties actieve netwerken, zowel van de oekraïne zelf als van een heleboel nederlanders die zeiden doe mij maar en tien oekraïne en ik vind wel werk voor ze

[1:23:08] initiatieven van gemeentes voor informele matching,

[1:23:12] maar ook en dat vond ik ook wel een les op ons eigen ministerie

[1:23:16] het inzetten in dit geval van een oekraïense dame om

[1:23:21] het oekraïense de uw informatie in de oekraïense te delen te begrijpen wat de obstakels zijn en op die manier wat er speelt in het netwerk naar binnen te halen bij ons departement in het beleid gebruikend hebben we ook gezien bij uitzendbureaus die oekraïense intercedenten aan het werk hebben gezet en niet dat nu aan het kopiëren zijn zeggen misschien moeten we ook en intercedenten met de syrische achtergrond

[1:23:44] of met een afghaanse achtergrond inzetten om juist ook die groep mensen veel beter te bereiken.

[1:23:52] We hebben ook geleerd vanuit de oekraïne lessen

[1:23:56] dat ja die arbeidsparticipatie heel snel is gegaan. Maar toch nog wel vaak op een niveau dat niet bij de eigen ervaring en diploma's past dus werken op eigen niveau en de oekraïne vragen steeds meer na een jaar om. Ik wil toch eigenlijk wel beter nederlands leren want ook dat gaat me weer helpen om beter in te burgeren.

[1:24:14] Dus die twee lessen nemen we ook weer mee in de brede inburgering.

[1:24:19] Dus ja. Een snelle start heeft heel veel voordelen. Want je leert heel veel op die werkvloer niet alleen de taal, maar ook de participatie

[1:24:27] van de andere kant. Je wilt ook dat mensen graag de taal leren.

[1:24:31] Mevrouw podt heeft een punt van orde,

[1:24:33] Ja voorzitter. Ik ik waardeer het enorm dat de minister doet want ik vond dit namelijk een. Ik vond het echt een prachtige brief was heel blij dat ze dat gedaan had. Feit is wel dat dat een hoop dat ze nu vertelt al in de brief stond en dat we een schriftelijk overleg hebben gedaan over diezelfde brief. Daar wachten we nog op antwoorden. Dus ik ik zoek nu een beetje, want deze vraag heeft nu eigenlijk niemand gesteld. Dus ik vind op zich een hele mooie opsomming, maar er zit ook een beetje te denken wat zitten we nou te doen.

[1:25:04] Ja ik moet ook eerlijk zeggen dat ik wat afweek van mijn tekst uit vanuit mijn eigen passie. Dus ik zal het zo kort opgeschreven

[1:25:11] is het punt van orde is of de inleiding sneller.

[1:25:15] Worden. Wat mij van ik waardeer de passie van de minister enorm voor dit onderwerp. Volgens mij wordt die gedeeld door een aantal mensen want er waren meer mensen die hier ook vragen over hebben gesteld in de iso. Maar ja het het had niet wat was niet echt gerelateerd aan dit dus misschien gewoon.

[1:25:31] De kort.

[1:25:32] Ja, we gaan verder met statushouders aan het werk.

[1:25:35] En inderdaad, er is een seo lessons learned ook naar u onderweg waar dit ook uitgebreide inzet. Volgens mij bijna klaar zitten

[1:25:45] en dan tenslotte statushouders aan het werk. Ik denk dat ik die inleiding doe als we alle stukjes langs krijgen want dat is een hele uitgebreide.

[1:25:54] Een laatste

[1:25:57] opmerkingen. En dan zal ik de dat komt ook wel bij de details vragen de vierentwintig weken onderzoek.

[1:26:02] Dan gaan we naar meneer de graaf is voor vier vragen

[1:26:05] de minister

[1:26:06] meneer de graaf.

[1:26:08] Dankuwel. Voorzitter, ik vond het een interessant begin van de inleiding. Omdat de minister namelijk zeven. Als we anders naar mensen kijken dan zien we mensen met mogelijkheden.

[1:26:17] En nu was het pim fortuyn die dat zo rond negentien, achtennegentig, ook al op een van zijn boeken

[1:26:22] de achtergrond te lezen. Ook als je nu terug leest.

[1:26:24] Alleen we zijn tweeëneenhalf miljoen inwoners extra zijn we verder tweeëneenhalf miljoen inwoners waarvan je niet weet of iedereen hier ooit zal slagen. Maar daar gaat het overleg natuurlijk ook over. Maar er zit een interessant punt.

[1:26:39] Wij hebben onze eigen standpunt.

[1:26:40] Maar ik wil het kabinet toch meegeven. Is het niet handiger om als het kabinet dan toch mensen nederland binnen wil laten.

[1:26:47] Die.

[1:26:48] Vergeef me als ik het verkeerd zeg maar die selectie aan de poort te doen in plaats van veel later in de tijd

[1:26:54] want

[1:26:56] mensen met mogelijkheden op die manier kijken impliceert dat er ook mensen zijn die die mogelijkheden niet hebben. En als mensen toch al door veilige landen. Henk komen en eigenlijk in het laatste veilige land thuishoren. Dan horen ze niet binnen.

[1:27:09] Maar als je dan toch iemand binnen zou willen laten doen dan alleen de mensen met mogelijkheden die de minister ziet. Dat lijkt me toch een fantastische oplossing waar alle vier de partijen van het kabinet tevreden mee zouden kunnen zijn.

[1:27:20] De minister. Ik kan me ook deels voorstellen dat dit op het terrein ligt van de staatssecretaris van justitie en veiligheid.

[1:27:25] Ja voorzitter, ik wil hier geen discussie over migratie gaan voeren. Ik wil wel zeggen ik ben opgevoed in een goede katholieke traditie

[1:27:36] en ieder mens heeft talenten. Dus als ik zeg kijken naar de mogelijkheden die voorstaan dan zeg ik. Iedereen heeft mogelijkheden die verschillen per persoon. De ene heeft een talenknobbel. Een ander heeft aanleg voor techniek.

[1:27:50] Maar ieder mens heeft mogelijkheden. Ieder mens heeft talenten.

[1:27:54] Mijn woorden waren opgericht. Om te zeggen zie de talenten van elk mens,

[1:28:00] de heer de graaf,

[1:28:01] Dankuwel. Voorzitter, dat is een algemeen antwoord is niet alleen migratie. Want kijk hier bij het antwoord van de minister begint te inburgering al.

[1:28:09] Maar daarnet zei ik als reactie op een op een interruptie van als de

[1:28:14] voorstellen van de pvv eerder

[1:28:17] bijvoorbeeld of of als hij uberhaupt zouden zijn ingevoerd. Dan hadden we dit commissiedebat amper hoeven hebben. En nu ook met wat de minister gezegd heeft. En dan komt ze nu voor een groot gedeelte op terug. Tuurlijk heeft iedereen talent. Daar ben ik met de minister eens.

[1:28:31] Maar dat wil niet zeggen dat alle talenten van iedereen passen in het land van aankomst,

[1:28:37] want het gaat er wel om dat we de talenten die we nodig hebben, zouden kunnen benutten

[1:28:42] en ook kunnen zeggen van joh.

[1:28:44] Jammer. Maar als jij alleen maar hier komt en jouw talenten passen niet bij dit land

[1:28:51] zijn wij verplicht om de halve wereld op te vangen. Ook als er geen talent hebben want dat is dat komt dan terug in mijn inbreng van van de eerste termijn. Dat werkt dus niet. En dan krijg je dus inburgerings falen de kraan blijft open

[1:29:03] en we kunnen niet meer blijven dweilen.

[1:29:05] De minister had zo mooi punt. Maar het er heel snel weer weg naar is eigenlijk zonde

[1:29:09] want er zat iets heel moois in.

[1:29:12] Dus geen vraag in. Maar de minister daar op reageren.

[1:29:16] Voor zover ik laten de selectie aan de poort migratie discussie voor een ander debat.

[1:29:21] Wat volgens mij belangrijk is is hier dat degene die in nederland mogen blijven die een status hebben gekregen die statushouders zijn dat we die zo goed mogelijk inburgeren

[1:29:31] en daar ben ik er echt van overtuigd dat elk mens talenten heeft en op het moment dat wij meer mensen nodig hebben in de langdurige zorg of om zonnepanelen te installeren dat als wij op zoek gaan in die grote poel van statushouders en het jaren tachtig tot honderd duizend en dan vinden we daar mensen die affiniteit hebben om in de thuiszorg te werken. Dan vinden we mensen die affiniteit hebben om zonnepanelen te kunnen leggen. Misschien moeten ze daar nog een opleiding toegeven. Misschien moeten ze er moeten we beter herkennen wat voor diploma's of ervaring is in het land van herkomst hebben.

[1:30:01] Maar die mensen zitten er tussen al die statushouders die hier in nederland zijn.

[1:30:06] Voorzitter, ik zou even opnoemen welke volgorde ik noem inburgering. Daar zit in doorstroming zet moeten onderwijs, route

[1:30:14] en aow

[1:30:15] tweede is statushouders aan het werk. Derde

[1:30:19] is de vind. Het weken ijs vierde zelfbeschikking, vijfde, tweede nationaliteit en informele scholing. Tenslotte,

[1:30:28] dan beginnen we met

[1:30:30] de doorstroom

[1:30:31] onder inburgering

[1:30:34] en

[1:30:36] ik denk dat het belangrijk is om ons te realiseren dat op dit moment de doorstroom inderdaad niet zo goed gaat als we allemaal zouden willen en als ook de inzet is geweest van het nieuwe inburgeringsstelsel.

[1:30:48] De vraag is waar ligt dat aan haar. Allereerst. Het is een nieuw stelsel dat nu een jaar gaande is. Dus het is logisch dat je te maken krijgt met eerst de hik ups en dat je daar op aanpassingen moet doen.

[1:30:59] Tegelijkertijd zien we

[1:31:02] met mede met de krapte op de arbeidsmarkt en dat er heel veel op de bordjes van de gemeentes ligt dat het soms voor gemeentes moeilijk is. Want diezelfde gemeente medewerkers moeten ook de oekraïners doen moeten ook huisvesting zoeken voor deze statushouders. Dus die gemeentes werken echt ontzettend hard om al die taken uit te voeren. Maar daar loopt het soms spaak.

[1:31:23] We zien wel in de laatste maanden dat er een lichte versnelling aan plaatsvinden is

[1:31:28] en dat heeft ook te maken met de aantal gemeenten die ik sprak en een bepaalde gewenning en de eerste pup doen kost gewoon meer tijd meer moeite dan de tweede en dan twintigste gaat nog sneller en dat daar moeten mensen aan wennen van hoe je zo'n pup opstelt hoe die processen lopen en dus we zien die versnelling. Maar het is een van de grote agenda onder onderwerpen die ik in het komende b met vng heb want vng geeft 't zelf ook aan. We vinden dit lastig. Wat kunnen we van elkaar leren. Waar zitten de administratieve obstakels waar wij wat aan kunnen doen en zoiets als een leefbaarheidstoets. Dat is ook uit naar voren gekomen hebben we nu aangepast. Dus zo proberen we dat met elkaar steeds beter te doen en wat dat betreft dat lerende stelsel moet natuurlijk wel toe gaan leiden dat we in de loop van ditjaar. Dat monitoren we heel scherp een versnelling zien in de doorlopende tijd om een pik te krijgen en in het aantal tips dat worden toegekend.

[1:32:23] Dat ziet ook in statushouders aan het werk, want het gaat zowel over statushouders die nog in een azc zijn als die gehuisvest zijn hartstikke ook weer een soort wachttijd tussen

[1:32:33] dus dat gesprek. Dat voeren we vanuit alle partners heel intensief. Maar ik zal u op de hoogte blijven houden hoe dat dan gaat met het aantal tips.

[1:32:46] Mevrouw podt. Ja voorzitter, dat is goed wat de minister zei dat is vrij vergelijkbaar met wat ze in een eerdere discussie ook al zei, maar wat mij opvalt is ik heb nu een paar werkbezoek gedaan bij verschillende gemeenten en dit komt iedere keer weer terug. En wat gemeente eigenlijk zeggen is het gaat niet per se sneller. We worden er wel beter in. En wat we vooral beter leren is om mensen gelijk in het goede spoor te plaatsen, wat volgens mij in ieders belang is, want later bijsturen. Dat is veel duurder en veel in effectiever. Dus ik denk wel dat we op een gegeven moment dat zelf ook echt de vraag moeten stellen is die tien weken nou echt realistisch om ook echt het goede te doen en ik denk wel dat de gemeente natuurlijk echt ruim voor het einde van het jaar duidelijkheid moeten krijgen over waar het nu heengaat, is de minister bereid om dat toe te zeggen.

[1:33:34] De minister

[1:33:45] en ik denk dat we in het gesprek met de gemeente deze ook. En verder moeten moeten bespreken. Kijken waar we naar toe gaan

[1:33:54] en er zit al een verlenging van meer dan tien weken in de pijplijn

[1:33:58] design met gemeente aan te spreken

[1:34:01] en het is zeker onze bedoeling in bdo. Volgens mij volgende week of de week erna om dan vervolgens nog een aantal maanden tijd geven dan weer mbo en dan konden we ook terug bij u van waar zien wij nog meer aanpassingen die nodig zijn. Welke afspraken maken met gemeentes om te zorgen dat we echt wel naar een versnelling toe gaan en wat ik heb gezien bij bezoeken bij gemeentes is dat er enorme verschillen zijn doorlooptijd tussen gemeentes, maar ook binnen de gemeente omdat sommige statushouders een vrij makkelijke piep hebben die ze hebben bijvoorbeeld een duidelijke opleiding diploma's is makkelijk erkend

[1:34:36] en bij andere is dat veel onduidelijker omdat die meer vaardigheden hebben opgedaan in het land van herkomst of een diploma. Wat hier niet erkend wordt bijvoorbeeld diplomas in de zorg. Daar moet je echt goed nederlands voor spreken. Moet je andere kwalificaties weer verhalen hier in nederland. Terwijl een diploma in de ict vrij makkelijk één op één om te zetten is

[1:34:55] nou even. Dit zijn voorbeelden uit de praktijk. Dus daar

[1:35:00] daar zitten we bovenop.

[1:35:04] Je kunt doorgaan met de band

[1:35:07] en

[1:35:12] dat heb ik denk ik net beantwoord.

[1:35:15] Het verlengen van de inburgeringstermijn. Op welk moment begint eigenlijk die die drie jaar te tellen. Dat was

[1:35:23] de vraag van mevrouw podt.

[1:35:26] Kijk ik denk dat het heel erg belangrijk is dat nieuwkomers zo snel mogelijk starten

[1:35:31] en dat het ook prima vanuit het azc kan op het moment dat ze toegewezen zijn aan de gemeente

[1:35:37] gemeenten stellen die brede pip vast na een brede intake de pik vast

[1:35:41] en de inburgeren termijn vangt aan de eerste dag nadat de pup vastgesteld is.

[1:35:47] Ik vind het niet wenselijk om dat later te laten beginnen

[1:35:51] dat er dan wel kinderopvang is dat er dan wel dit dan zijn er altijd weer andere redenen waarom je het weer uitstelt.

[1:35:57] Drie jaar is al best een lange tijd.

[1:36:00] Dus ik vind het heel belangrijk dat mensen juist sneller beginnen dan kan het zo zijn dat de gemeente zegt nou dan begint u iets langzamer maar begint u wel.

[1:36:09] En daar kan de gemeente natuurlijk allerlei ideeën over hebben en die kan die ook in die pip vastleggen.

[1:36:15] Er zijn een paar tijdelijk specifieke verlenging gronden en daar kun je natuurlijk op individuele om iets aan toevoegen. Maar in het algemeen zou ik zeggen. Begin gewoon zo snel mogelijk

[1:36:29] de taal ouders. Dat was een vraag van mevrouw becker

[1:36:37] hebben natuurlijk de gemeenten hebben de regie op de inburgering

[1:36:41] vanuit die rol zijn zij verantwoordelijk voor het afsluiten van contracten met taalaanbieders

[1:36:46] de zij zijn ook de eerste gesprekspartner

[1:36:49] met de taalaanbieders. De gemeentes als de taalaanbieders zeggen het gaat niet goed in die gemeente of het gaat

[1:36:57] over het algemeen slecht. Maar ik heb die signalen ook gekregen en ik neem ik ook mee in dat aanstaande. Oh omdat we daar breed kijken van wat is er met die doorstroming aan de hand en dan gaat neem ik het signaal van de taal school ouders

[1:37:09] neem ik ook mee.

[1:37:11] Maar in principe moet natuurlijk met de individuele gemeenten het gesprek voeren van ik sta te wachten met mijn capaciteit en u biedt mij te weinig aan. Dat is eigenlijk wat er wat hun klacht is

[1:37:21] becker.

[1:37:23] Ja voorzitter goed dat de minister over dit.

[1:37:26] Je kunt ook met de gemeente gaan praten. Maar volgens mij.

[1:37:30] We hadden een vrij bescheiden vraag van als we zien dat in het gehele stelsel huurder taalscholen tegen hetzelfde probleem aanlopen, is het dan heel gek dat ook de taalschool branche een gesprek krijgt op het ministerie over dit probleem zien en ik vroeg de minister of zij dat kan toezeggen en daar ook over aan de kamer kan rapporteren wat daar de uitkomst van is.

[1:37:49] De minister. Ja ja dat is natuurlijk prima als het maar niet hebben. De gesprekken met de gemeente in de weg staat verder maar van hun zelf horen wat zij zien in de praktijk is prima. Mijn hoop is dat als het gaat lopen. De doorstroming dat ze dan dus niet meer met hun huidige vraag zitten van ik heb de capaciteit. Maar ik heb de inburgeraars niet want dat is eigenlijk wat er nu aan de hand is.

[1:38:14] Maar dat ze kunnen zeggen. Ja nu nu is die je stroom op gang gekomen. En nu zit in mijn klassen vol of bijna vol of vol.

[1:38:23] Dat was de doorstroom.

[1:38:26] Dan gaan we naar de inzet route. Dat heeft natuurlijk ook in de verschillende stukken die ik naar de kamer gestuurd kunnen lezen

[1:38:34] en

[1:38:37] ik herken niet het signaal dat gemeentes verkeerde prikkels hebben om inburgeraars in die zet route plaatsen. Sterker nog, het gebeurde eerder andersom en daarom hebben die leefbaarheidstoets ook aangepast. De leefbaarheidstoets geeft aanzet route en de gemeentes plaats mensen in de

[1:38:53] in de b een route.

[1:38:55] Dus volgens mij

[1:39:02] volgens mij zijn er dus zijn

[1:39:05] de prikkels niet om iemand inzet komt het te plaatsen. Volgens mij doen de gemeentes juist interessant het juiste

[1:39:12] want

[1:39:13] zij plaatsen nu mensen in een hogere route dan wat uit de leerbaarheid. Er komt. Daarom hebben de leefbaarheid moeten nu aangepast,

[1:39:21] zodat je eerder in die route komt in plaats van inzet op

[1:39:27] mevrouw de voorzitter, ik zat even.

[1:39:30] Ik zoek een beetje mijn mijn interrupties uitkomt. Dat was niet wat ik had gezegd. Teveel statushouders worden toch nog in de route geplaatst. Dat hadden we eerder al geconstateerd en de de feedback die we daarover kregen van divosa. Tijdens het werkbezoek was de onderwijs rond de is gewoon duurder dan zet route

[1:39:51] en het is ook ingewikkelder voor gemeenten om te doen. Dus in die zin is het dubbel duurder. Dus vandaar dat ik dat ik toch de vraag stel zit daar dan niet ook een verkeerde prikkel om mensen alsnog in die zet route te zetten die eigenlijk de onderwijs moeten aan zouden kunnen.

[1:40:07] De minister.

[1:40:09] Ja voorzitter, dat dat verbaast mij een beetje want ik ik persoonlijk denk ik dat het verschil tussen de zet goed en onderwijs moeten behoorlijk groot is

[1:40:18] de onderwijs route is opgericht en er zit het met name jongeren in dat je zowel de taal leert als je efficiënter vakken ophaalt, zodat je vervolgens op een mbo of een hbo kunt instromen.

[1:40:28] Dat is de onderwijs route die zet route is voor mensen die zelf redzaamheid die b niet kunnen halen, onderwijs ze niet kunnen halen. Maar die we toch op een of andere manier een minimum aan taal en inburgering mee willen geven. Dat is echt een heel ander soort route

[1:40:43] en het zou me verbazen als gemeente op grote schaal zouden afscheiden van onderwijs route naar zet route

[1:40:49] als die signalen. Er zijn dan hoor ik het graag. Dan neem ik ook dat mee in mijn gesprekken met de gemeentes

[1:40:54] is niet in het signaal. Want ik heb gekregen ik wat ik zie is dat de gemeente echt hun best doen om mensen

[1:40:59] in de juiste route te krijgen. Zo hoog mogelijk.

[1:41:02] Het is wel zo dat er komen ze ook de onderwijs moeten dat er natuurlijk ook nog een aantal uitdagingen liggen

[1:41:09] maar dat staat denk ik. Los van de intentie in welke de mensen geplaatst worden door de gemeente

[1:41:19] mevrouw becker.

[1:41:20] Ik wil. Ik wil mevrouw podt wel bijvallen en misschien dat het dat het ministerie wat breder kan kijken naar die mogelijke perverse prikkels. Want ik krijg ook soortgelijke signalen uit de praktijk die er ook mee te maken hebben dat de zetten route geen eindtoets heeft maar gebaseerd is op een aantal uren waarmee je dus als gemeente. Het klinkt een beetje cynisch, maar de zekerheid hebt dat als de inburgeraar dat aantal uren doorlopen heeft er een vinkje achter het traject staat en er geen sprake is van toetsing en we hebben natuurlijk met elkaar ook een element van prestatie bekostiging in de wet ingevoerd. Heel welbewust want we willen dat de gemeente kwaliteit leveren. Maar als het dit soort effecten heeft de mensen daardoor niet in de route terechtkomen die hen het beste recht zou doen. Willen wij denk ik graag signalen aan leveren, maar ook goed zijn als het ministerie zelf proactief daar onderzoek naar doet.

[1:42:09] De minister dus prima moeten even kijken hoe we dat onderzoek gaan doen. Maar het meenemen van de perverse prikkels zit natuurlijk ook al in het gesprek met de gemeentes. Ik ben even hardop aan het denken over de tijd want ik wil eigenlijk nu zorgen dat we gaan zorg. De doorstroming op gang komt dat dat goed loopt. En dan in de volgende fase gaan we kijken naar de perverse prikkels en wat er wat er niet goed loopt

[1:42:30] om te zorgen dat nu die energie gaat zitten op de doorstroom laten aangroeien. En dan kunnen we over een aantal maanden gaan bijsturen op perverse prikkels,

[1:42:40] want we hebben ook de aantallen en onderwijs routes, die in orde zijn, waardoor waardoor we ook een breder palet hebben moeten kunnen kijken.

[1:42:49] Dan vroeg mevrouw palland

[1:42:52] over de leefbaarheid stoet of het of ik het eens met het voorstel van vng om gemeenten zelf te laten beslissen

[1:42:58] en na een afgelopen maanden hebben een aantal verbeteringen doorgevoerd in de leefbaarheidstoets. Dus die zou je nu vaker de juiste uitslag moeten geven.

[1:43:08] De evaluatie van de leefbaarheidstoets is naar voren gehaald in dit najaar juist ook om aanvragen van niveaus aan de gemeente tegemoet kunnen komen.

[1:43:16] Dus daar kunnen we eind van het jaar begin volgend jaar de uitkomsten met u delen.

[1:43:22] Ik wilde evaluatie even afwachten om te kijken of de inzet van die leefbaarheidstoets wil aanpassen. Maar ik kan u wel zeggen. Het was ook onderdeel van uw vraag eigenlijk. Ik wil hem eigenlijk wel in principe gewoon handhaven. Want als die facultatief wordt. Ja, dan is weer het ene de gemeente iets anders dan de ander. Maar dan zijn we ook eigenlijk ons overzicht kwijt. Hoe de instroom van inburgeraars in de verschillende routes is.

[1:43:45] Dus mijn inzet zal eerder zijn om te verbeteren om tegemoet te komen aan perverse prikkels of dingen die er niet goed in zijn dan een facultatief te maken.

[1:43:55] Dan gaan we naar de onderwijs route. Want die heeft hier ook mee te maken.

[1:44:03] Daar zijn een aantal vragen structurele financiering en landelijke dekking

[1:44:10] en gezinsmigranten, allereerst een structurele financiering.

[1:44:15] We hadden het begin vorig jaar signalen die onderwijs moeten niet overal tot stand kwam

[1:44:20] en gemeenten en onderwijsinstellingen zijn toen ik moet toch zekerheid hebben en voordat ik die onderwijs route kan aanbieden en daardoor bleef het aanbod achter

[1:44:29] op dit moment zien we dat er een redelijke landelijke dekking tot stand is gekomen en dat die nog steeds uitgebreid wordt

[1:44:36] en we hebben onderzoeksbureau significant

[1:44:39] opdracht gegeven om de laatste stand van elkaar. De laatste stand van het aanbod in kaart te brengen

[1:44:46] en daarbij hierover informeer ik u bij de definitieve besluitvorming over de vormgeving en de toekomst van het onderwijs route

[1:44:54] in het oude stijl, zoals ocw natuurlijk verantwoordelijk voor het aanbieden van de efficiënte vakken zoals wiskunde bijvoorbeeld en vanuit de inburgering lachgas focus op het leren van nederlands. Dat is nu gezamenlijke verantwoordelijkheid. Ik zie dat ook echt als gezamenlijke verantwoordelijkheid met ocw

[1:45:10] en we zoeken dus ook samen met ocw naar oplossingsrichtingen

[1:45:14] op welke manier we die onderwijs moeten vorm willen geven. Privaat publiek hoe je de financiën voor elkaar krijgt een structureel.

[1:45:24] We nemen nog voor de zomer naar besluit over en samen met diverse partners die erbij betrokken zijn.

[1:45:30] En na het meireces spreekt de bestuurders van al die betrokken partners. En dan kan ik ook u daarna iets laten weten

[1:45:41] wat betreft gezinsmigranten

[1:45:44] die dienen te voldoen aan hun inburgering plicht. Ze hebben recht op een lening van tienduizend euro. Dat weet u

[1:45:52] de kosten voor de onderwijs route ligt ruim boven die tienduizend euro.

[1:45:56] Dus dat is voor gezinsmigranten soms ingewikkeld. Dit knelpunt

[1:46:03] neem ik mee in de doorontwikkeling van de onderwijs moeten

[1:46:08] en dat was een vraag van mevrouw palland.

[1:46:12] Dat was de onderwijsgroep.

[1:46:15] Dus daar komt nog meer aan

[1:46:18] in mei

[1:46:20] mevrouw palland. Maar we zijn er nog niet

[1:46:23] die.

[1:46:23] Die constateer, maar er wordt aan gewerkt. Maar ik meende dat ik de minister worden zeggen van. Er is nu waren wat zorgen over. Er is nu wel aanbod, terwijl wij krijgen signalen vanuit mbo dat er

[1:46:36] nog steeds bepaalde regio zijn waar er helemaal geen aanbod is en in een aantal bouwen de roc is de inburgering aanbod al af. Dat krijgen we in ieder geval vanuit friesland tot ons. Ik weet niet hoe dat precies zit. Maar dat signaal wil ik dan toch maar meegeven.

[1:46:54] De minister. Ja. Voorzitter, wat betreft een specifieke provincie. Dat zal ik navragen. Het is niet het beeld dat wij hebben ook niet op basis van wat het onderzoeksbureau aan het uitzoeken is.

[1:47:04] We zien dat die landelijke dekking aan het stijgen is. We zien wel echt spanning tussen wordt uiteindelijk een private of een publieke route

[1:47:12] waarbij we nu toch wel zien dat zo'n publieke route behoorlijk duur is zeker in vergelijking met private routes en ook moeilijk modulair te maken is.

[1:47:20] Dus daar daar zijn wel echt voor en nadelen die we zien en het structureel bekostigen is echt wel een grote vraag die die voor mij ligt en ook voor mijn collega's van ocw ligt.

[1:47:38] Dan heb ik hier nog een zetje overig die bij inburgering wordt

[1:47:47] en allereerst over

[1:47:50] ouderen die graag willen integreren. Nederlandse maatschappij. Dat juich ik toe zonder meer. Ik ben ook heel blij als mensen zeggen ik wil onderdeel zijn van die maatschappij en ik wil daaraan meedoen.

[1:48:03] Het is een relatief kleine groep en die hebben een aantal manieren waarop z'n nederlands taal kunnen leren vaak laagdrempelig.

[1:48:12] Dat kan in buurthuizen, bibliotheken middelen uit de wet educatie beroepsonderwijs.

[1:48:18] In de praktijk willen de meeste mensen

[1:48:21] cursus nederlands volgen om te kunnen naturaliseren

[1:48:26] en

[1:48:27] dat kan natuurlijk ook. Maar dan geldt voor aow ers dat dat die kosten voor naturalisatie niet door de overheid gedragen worden als het voor andere groepen ook niet zo is.

[1:48:39] Dus dit is waar we waar we nu staan. Maar als mensen willen inburgeren en de taal willen leren is natuurlijk heel erg prima.

[1:48:46] Mevrouw podt derde vraag.

[1:48:48] Ja.

[1:48:49] Want dan ben ik toch wel echt een klein beetje teleurgesteld in de manier waarop dat dan wordt uitgelegd en verwoord ook in de in de nota dat er dan scenario's worden geschetst waarin mensen misbruik zouden maken van de situatie. Het staat in de brief kan meehelpen en in de in de toelichtende memo dat de prioriteit daar niet zou liggen omdat die mensen toch niet meer participeren op de arbeidsmarkt. Ik ik vind het toch getuigen van een soort ja een soort houding richting deze mensen die die dat eigenlijk geen recht doet. Dus ik vraag de minister daar toch op te reflecteren.

[1:49:19] De minister.

[1:49:23] Ja, voorzitter, ik ben het met mevrouw podt eens en ik zou ook ik wilt dat ik hier zeggen na naar alle vijfenzestigplussers aow-ers toe die wel graag willen participeren en de nederlandse taal leren

[1:49:37] deze tekst past niet bij hoe zij zich opstellen als ze wel weer participeren en die had niet zo naar u gestuurd moet worden en ik pieter bied ik mijn excuses aan

[1:49:49] is niet in de geest van hoe wij willen dat mensen integreren in nederland

[1:49:55] en financieel ons zorgen.

[1:49:58] Mevrouw becker vroeg daarnaar.

[1:50:01] Volgens mij is dit een misverstand.

[1:50:04] Want mijn wens is om het wetsartikel over financieel ons zorgen

[1:50:08] te herzien, met als doel om meer maatwerk te kunnen leveren. Ik kan me overigens voorstellen dat u daar een schriftelijk onder dacht ik dat u zei aan wil besteden.

[1:50:17] Het doel van financieel ontzorgen is inderdaad financiële zorgen, zodat mensen na een half jaar ook inderdaad zelf hun financiële zaken kunnen regelen

[1:50:26] met dat financieel ons zorgen betalen gemeente de vaste lasten vanuit de bijstandsuitkering die de statushouders dus sowieso krijgt

[1:50:33] met als doel om te voorkomen dat ze in de financiële problemen komen omdat natuurlijk toch vaak

[1:50:38] een tijd zit tussen de aanvraag van een huurtoeslag bijvoorbeeld en dat je die krijgt daar zit als er twee maanden tussen zit dan heb je twee maanden overbrugging nodig. Plus dat het heel ingewikkeld kan zijn met weten nog niet helemaal de weg in al die nederlandse administratie. Dus daar is het voor bedoeld zorgen dat die statushouders niet in de financiële problemen komen in dat eerste half jaar.

[1:51:01] Als er geen werk hebben ontvangen ze hoe dan ook een bijstandsuitkering en daar sta ik ook achter want anders zouden ze ook geen geld hebben om

[1:51:11] naar de supermarkt kunnen geen geld hebben om voor hun kinderen uitgaven te doen.

[1:51:17] Maar wat we nu zien in de praktijk is dat het voor sommige gemeenten nogal ingewikkeld is en dat het ook voor sommige statushouders

[1:51:23] betuttelend is

[1:51:25] want die kunnen het wel. Die kunnen wel financieel voor zichzelf zorgen en die worden juist een beetje onrustig op het moment dat de gemeente dat uit handen neemt.

[1:51:33] Dus daarom willen we kijken hoe dat financieel ons zorgen hoe je dat anders kan inrichten

[1:51:39] en in de tussentijd iets ruimere uitleg geven aan het wetsvoorstel om die financiële problemen bij statushouders te voorkomen,

[1:51:45] maar we kunnen hier nog veel uitgebreider overleg aan beide. Ik kan me ook voorstellen dat we dat graag wilt.

[1:51:52] Mevrouw becker derde.

[1:51:54] Ja. Voorzitter, want dat overleg. Mijn derde. Ik dacht mijn tweede. Maar ik geloof u uiteraard heb ik dat zelf niet goed bijgehouden.

[1:52:05] De minister gaf gaf zojuist aan van dat zij zelf de wetsgeschiedenis en de behandeling van de wet voor haar tijd. Ik heb was doen vanuit de vvd woordvoerder en het financieel ontzorgen was tweeledig. Het was onderdeel van van de afspraken die toen in dat kabinet gemaakt zijn om aan de ene kant ervoor te zorgen dat mensen die kwetsbaar zijn geholpen worden, maar ook aan de andere kant af te komen van het automatismen van meteen een volledige uitkering op de rekening en het idee was dat je in ieder geval by die volt. De eerste zes maanden niet de volledige uitkering op de rekening krijgt maar een deel van de vaste lasten worden overgemaakt door de gemeente, zodat als onderdeel van de gemeente afspraken zou kunnen maken. In ieder geval voor de eerste zes maanden maar eventueel ook langer. Wanneer kan je nou meer eigen financiële zeggenschap krijgen over bedrag waar je recht op hebt vanuit uitkering. Dus het het inderdaad het element van ons zorgen. Maar het is ook het element van door stappen in de pub te kunnen zetten het steeds meer

[1:53:06] in een in een verantwoordelijke positie terecht te komen en dat staat niet voor niets in de wet en ik zou er problemen mee hebben als dat nu vanwege uitvoering belemmeringen dat gemeenten zeggen ja. Soms maak ik een bedrag over en dan heeft de statushouders dat ook al gedaan en dat is dan niet zo handig dat we dat fundamentele principes overboord zouden gooien. Dus

[1:53:26] ik vind het fijn dat we er nog later over overleggen. Maar ik hoop dat de minister mij toezeggen zich wel daarin te verdiepen dat die redenen er ook is en dat ze ook kijkt naar wat er gebeurt als je dat weghaalt.

[1:53:40] De minister.

[1:53:41] Ja. Voorzitter, bij de bij de voorbereiding van de wetswijziging zal ik mij daar zeker op die manier in verdiepen en het ook proberen van verschillende kanten te bekijken voor de statushouder die echt die financiële ontzorging nodig heeft en voor de staat zou niet misschien niet nodig heeft

[1:53:57] en waar de gemeentes tegenaan lopen want ik

[1:54:00] dat zij u niet zo letterlijk. Maar ik

[1:54:03] ik zou het lastig vinden als de gemeente zegt ik vind het zo lastig toeslagen allemaal. Dat kan ik niet voor een statushouder doen ik ja. En dat was nou juist wel de bedoeling.

[1:54:11] En dus we moeten wel zorgen dat dat wat we de statushouders uit handen proberen te nemen. De eerste zes maanden dat we dat ook werkelijk voor elkaar krijgen en tegelijkertijd en dat hoort dat hoort ik bij pip zorgen dat die statushouders ook wel financieel

[1:54:24] volwassen wordt en dus gaat begrijpen hoe de toeslagen in nederland werken naar hoeveel geld je op de rekening krijgt wat je daarvoor kunt doen en hopelijk ook aan het werk natuurlijk.

[1:54:35] Laatste vraag. Voorzitter, het is heel jammer en ik ga hier in bij alle andere onderwerpen spijt van krijgen. Maar ik vind het toch te belangrijk. Want fijn dat de minister zegt ik wil dat in de wet voorbereiding wil ik dat meenemen. Maar ik lees in haar brief dat zij vanaf vandaag eigenlijk tegen gemeente zegt vooruitlopend op gewijzigde wetgeving ga ik u toestaan om hier op een andere manier mee om te gaan en begrijp ik dan goed dat het de gemeente. Wat haar betreft. Nu is toegestaan om in afwijking van de wet.

[1:55:03] Dag. Één iemand volledig.

[1:55:05] De bijstandsuitkeringen op de rekening over te maken want dan dat zou ik graag scherp van haar willen weten omdat ik daar dan misschien wel een motie over zou willen indienen omdat ik het daar niet mee eens ben.

[1:55:16] De minister. Ja. Voorzitter, wat wat wij hebben geschreven is dat we inderdaad vooruitlopend op de wetswijziging en en ruimere uitleg willen geven, zodat er meer maatwerk mogelijk is.

[1:55:30] Maar maatwerk voor mij is niet dat de gemeente sowieso zegt we doen het voor alle statushouders anders maatwerk is bij deze statushouders zien we dat financieel ons zorgen beter op een andere manier tot zijn recht kan komen.

[1:55:43] Dat gaat overigens over het algemeen meer om de hoger opgeleiden statushouders die zeggen ik wil eigenlijk zelf doen. Die kan ik beter zelf doen.

[1:55:52] Het mag geen reden zijn dat de gemeente zegt ik vind het te ingewikkeld en daarom geef ik het weer terug uit handen

[1:56:07] en

[1:56:08] dan

[1:56:11] vroeg mevrouw becker ook of het voorlichtingsmateriaal van van for freedom

[1:56:16] onderdeel kunnen laten maken van de participatieverklaringstraject

[1:56:20] en

[1:56:21] in dat participatieverklaringstraject vind voorlichting plaats over fundamentele rechten, waardevrij, zoals we die in nederland kennen.

[1:56:28] Ik heb zelf van for freedom nu twee of drie keer ontmoet en de materialen in ontvangst genomen.

[1:56:33] Dat ziet er heel goed uit. Ik heb het materiaal bij de bij de gemeente onder de aandacht bracht. Ik zal het nog een keer met nadruk doen

[1:56:41] verplicht stellen gaat in tegen de geest van de verantwoordelijkheid van de gemeente vers de rijksoverheid en daar wil ik ook best met u in discussie over voeren. Maar dat is een breder dan alleen de materialen van van for freedom en maar nadrukkelijk onder de aandacht brengen, kan ik zeker en en zal ik nogmaals doen. Ik denk ook eigenlijk dat de meeste gemeentes echt blij zullen zijn dat ze dit soort goede materialen tot hun beschikking krijgen

[1:57:06] en daar dus een voordeel mee kunnen doen.

[1:57:14] Statushouders aan het werk

[1:57:17] en u kent het plan van aanpak van statushouders aan het werk.

[1:57:25] Snelle start essentieel. Dat weet u ook. U kent de vier lijnen. U hebt kunnen lezen dat het is voor alle statushouders of ze wel werk hebben en ander werk zoeken of ze nog geen werk hebben of ze wel of niet op hun eigen niveau werken. Maar of ze vallen onder de inburgeringswet tweeduizend zeven, tweeduizend dertien, tweeduizend, eenentwintig, of er nog een azc zitten ofwel in een gemeente zitten.

[1:57:50] Het moet echt een alomvattend plan zijn om de verbetering van de arbeidsmarktpositie van statushouders voor elkaar te zetten en dat gaat het van de vroege inzet om die combinatie van taal en werk

[1:58:02] belangrijk. Hier is dat er draagvlak is bij de vier jaar partijen hiervoor,

[1:58:08] zodat er ook echt door de gemeentes door werkgevers door uitzenders. Noem maar op. Samen wordt gewerkt om die vier lijnen voor elkaar te krijgen ik haas maar even vroege participatie vanuit azc

[1:58:19] ondersteuning in samenwerking met werkgevers in branches regionale samenwerking. Daar vallen ook de startbanen onder en werf op eigen niveau.

[1:58:28] Dan had u een aantal voordat ik zal niet alle details van elke lijn hier genoemd. Maar had een aantal specifieke vragen.

[1:58:35] De eerste was van mevrouw becker.

[1:58:37] Drie, regionale initiatieven over startbanen zijn inmiddels vier. Waarom niet meer omdat wij een aantal pallets willen doen. Proeven willen doen en wat er dan uit zo'n proef komt als het goed werkt. Breder willen uitrollen naar meer gemeentes toe

[1:58:54] en je ziet ook dat de verschillende initiatieven

[1:58:58] op een andere manier vormgegeven worden

[1:59:00] en zo is er een initiatief

[1:59:02] van een aantal gemeentes in brabant, waaronder nuenen

[1:59:06] en dat wordt uitgevoerd door het sociaal ontwikkeld bedrijf.

[1:59:09] Er is in pallets rond brainport, eindhoven en dat richt zich meer op techniek. Banen

[1:59:17] gemeente amsterdam heb ik gisteren ook gesprek mee gehad, bijvoorbeeld over startbanen. Dus zo zijn er verschijnt in almere hebben we het met een uitzendbureau. En vanuit het azc. Dus zo zijn er verschillende soorten pallets om te kijken wat het beste werkt en dan kun je ook zeggen als de pallets met de vroege banen te vroege start vanuit het azc in almere goed werkt, kun je dat heel veel heel veel plekken doen als via sociaal ontwikkelt bedrijven werk doe je dat weer op andere plekken dus op die manier wil je zoveel mogelijk pallets en ik sta open voor meer pallets dan deze drie of vier.

[1:59:52] Om te zorgen als er andere ideeën zijn andere gemeentes ook maar gelijk even op die dit graag willen doen dan graag. Maar ik wil wel even dat die pallets tot wasdom kunnen kunnen komen dat we daarvan kunnen leren wat werkt wel. Wat werkt niet.

[2:00:06] En dan aan het eind van het jaar kunnen zeggen oké, dit zijn onze lessen ervan. Deze kunnen we goed landelijk uitrollen

[2:00:13] deze toch maar niet of op een andere manier.

[2:00:18] Dan gaan we dus ook zorgen dat we in tweeduizend, vierentwintig die brede uitrol gaan stimuleren.

[2:00:27] Mevrouw becker stelde ook een interessante vraag over die tekort sectoren en ik denk niet dat de initiatieven te ad hoc zijn. Ik zou er wel meer willen zien.

[2:00:36] De initiatieven die er zijn zijn over het algemeen vrij goed vormgegeven en die zit ook inderdaad in de tekort sectoren in de kinderopvang.

[2:00:43] Daar ben ikzelf voor verantwoordelijk zijn er echt goede initiatieven nu om zij instromers groups hulpen vanuit statushouders te krijgen.

[2:00:52] In de zorg is mijn collega's van vws aan het kijken of er aanvullende maatregelen gewenst zijn om te stimuleren dat statushouders in de zorg aan de slag kunnen. Het kunnen zowel statushouders met een zorgachtergrond zijn als zonder zorgachtergrond

[2:01:07] onderwijs ocw actief aan het stimuleren dat er statushouders instroom bij het lerarentekort via leerwerktrajecten die ontwikkeld worden met hogescholen. Dus zo zie je een aantal tekort sectoren echt gestructureerde initiatieven.

[2:01:23] Werkgevers sectoren kunnen ook zelf aan de slag voorbeeld gisteren wat ik wel gaf bij werf die term met microsoft

[2:01:31] genaamd op de it sector.

[2:01:34] Dus nee ik vind het niet te ad hoc, maar ook hier geldt voor, net als voor net voor die pallets. Je zou willen dat het in meer sectoren van de grond komt en dat zie je ook gebeuren

[2:01:43] want je ziet gewoon als zo'n arty project in amsterdam. Succes heeft dan komen er andere sectoren die zeggen dat zou ik eigenlijk ook wel willen.

[2:01:51] Ik weet dat de techniek branche. Dit voorbeeld over de zonnepanelen komt niet voor niets langs. Ook aan het kijken is of ze juist meer statushouders kunnen vinden in het oosten van het land worden ervoor praktische geschoolden. Techniek banen wordt er nu actief gezocht onder statushouders om die via leerwerktrajecten op te leiden.

[2:02:13] Mevrouw becker vroeg ook

[2:02:17] naar vrouwelijke statushouders en ondernemerschap.

[2:02:20] Ik heb aan uw collega thierry aartsen

[2:02:24] toegezegd. Ik denk dat er tijdens de regio was dat wij in de pups extra aandacht zouden hebben voor vrouwelijke inburgeraars, zodat ze ook inderdaad veel meer aandacht krijgen, niet alleen maar met hun man op bezoek komen die dan het woord voert. Maar dat ze ook zelf aangesproken worden op financiële zelfstandigheid en aan het werk gaan

[2:02:44] en dit is ook één van de agenda onderwerpen voor mijn gesprek met vng weer hoe het daarmee gaat

[2:02:51] dus dat doen we met met vrouwelijke statushouders

[2:02:55] en een actielijn voor ondernemersschap hebben we nog niet

[2:02:59] maar ik weet wel dat een aantal ondernemer aantal gemeentes daar natuurlijk ook mee bezig zijn.

[2:03:05] Ik vind het wel aardig om in onze volgende ronde van ons ons actieplan specifiek aandacht te geven aan ondernemers, waarbij we wel weer schijnen ondernemerschap moeten voorkomen. Maar dat het om echt ondernemerschap gaat ons de vs komen helaas honderd statushouders ook veel voor

[2:03:28] de heer van baarle vroeg of er geen geld was voor het plan van aanpak en zij eigenlijk ook van ik vind het allemaal niet zo concreet. Het schiet niet op.

[2:03:38] Dit is een eerste grote plan van aanpak gedragen door heel veel partijen voor statushouders.

[2:03:44] De heer van baarle weten ook in de traditie van de tweede kamer dat als je iets stuurt een paar maanden voor de voorjaarsnota dat je nog niet zo heel veel geld kan zeggen tot een paar maanden erna

[2:03:54] en ik weet niet of ik er daarna iets over kan zeggen dat is allemaal nog moeten blijken. Maar wat hier belangrijk is is juist dat al die acties. Daar staan

[2:04:03] dat de gemeente zich hebben gecommitteerd om mee te doen dat werkgevers hebben combineren met. Ik ben het wel met heer van baarle eens. De volgende stap is tuurlijk dat er dan ook weer meer concrete actie komen. Maar in antwoord op mijn op de vraag van mevrouw beckham zojuist ziet u dat er heel veel concrete initiatieven inzitten.

[2:04:19] Het is wel zo als je het vervolgens weer structureel deel uit te rollen en wilt kunnen begrijpen. Dan moet je weer daar onderzoek naar doen moet je dit bekijken hoe je dat verder kunnen uitrollen.

[2:04:27] Maar het is inderdaad een combinatie van zaken die we nog aan het uitzoeken zijn en zaken die we echt concreet doen.

[2:04:35] Mevrouw dekker vroeg ook naar de loonkostensubsidie.

[2:04:40] Met de gemeente en vng voeren wij het ministerie en ik doorlopend het gesprek over wat er nodig is om de dienstverlening aan bijstandsgerechtigde en specifiek statushouders door gemeenten

[2:04:53] en te verbeteren.

[2:04:56] Met de gemeentes heb ik afgesproken dat we de goede voorbeelden beter gaan delen. Dat heb ik over samen met mijn collega's schouten afgesproken.

[2:05:04] Dus dan kunt u denken aan succes die gemeenten nu al boeken met bestaande instrumenten.

[2:05:09] Daar hoort loonkostensubsidie ook bij.

[2:05:12] Zij kunnen dat zelf inzet. De gemeentes voor een doelgroep met ziekte of handicap statushouders aanzien vormen niet de doelgroep. Maar ze kunnen er wel onder vallen. En dan kan het ingezet worden.

[2:05:23] Wat betreft monitoring

[2:05:26] de monitoren al op dit moment voor hoeveel inwoners gemeente wettelijke loonkostensubsidies inzetten.

[2:05:32] Tevens woon organiseren het aantal inwoners met een europese achtergrond, het aantal inwoners met de niet europese achtergrond waarvoor wettelijke lang kops subsidie wordt ingezet.

[2:05:42] Statushouders vallen onder de tweede categorie.

[2:05:45] Maar er zijn geen expliciete groep in de monitoring.

[2:05:49] U wordt tweemaal per jaar via de participatiewet van mijn collega's schouten geïnformeerd over de resultaten van de monitoring.

[2:05:57] U wordt geïnformeerd. Dus

[2:06:01] ik zie je kijkt als het niet groen is. Ik probeer uw vraag. Ik probeer uw vraag te raden.

[2:06:09] Ja, wij worden.

[2:06:13] Mijn bevestigde minister, maar ook waar ik naar vroeg. Zij zegt zelf. Er wordt wel in kaart gebracht. Hoe vaak het wordt ingezet voor mensen met een migratieachtergrond. Maar we hebben het nu in het over het plan statushouders aan het werk.

[2:06:25] Mijn vraag was heel simpel is het niet mogelijk om dat op deze doelgroep specifiek te gaan bijhouden. Dat dat ook dienstig is voor als instrument specifiek voor deze doelgroep.

[2:06:37] Dat zal ik moeten uitzoeken. Dat zit zit bij mijn collega's schouten.

[2:06:40] Ik denk het niet als ik weet hoe de systemen werken. Maar ik weet niet zeker of het inderdaad niet kan. Maar er komen gewoon bij het nemen van de vervolg brief opkomen op terug of het kan als kan zou inderdaad mooi zijn. Maar ik denk dat het bij de registratie zoals die hier staat blijft.

[2:06:57] Maar daar kom ik dan terug. Meneer van banen.

[2:07:01] Ja, voorzitter, dan toch nog een vraag over die middelen

[2:07:08] dat ik in impressie heb dat de minister heel veel goede intenties van plannen heeft. Maar dat er van afhangt of we daar bij de besluitvorming middelen voor gaan krijgen

[2:07:22] en ik zou het zo vervelend vinden als het met elkaar hier met dezelfde intentie zit namelijk. We willen deze groep mensen willen we aan werken hebben helpen

[2:07:31] dadelijk tot de conclusie komen. Dat kunnen we niet omdat die extra middelen er niet zijn.

[2:07:36] Klopt. Dat kan kan de minister iets zeggen over dat perspectief of

[2:07:42] is het zo dat we uberhaupt al gewoon goed op weg zijn met dit plan en dat die discussie wat

[2:07:47] minder gebonden is aan de middelen.

[2:07:50] De minister, voorzitter, ze allebei waar

[2:07:54] dit plan loopt al heel erg goed is niet alleen een plan van eurocities ook een plan van samenwerking van initiatieven van pallets

[2:08:02] en waar er meer middelen nodig zouden zijn, kan ik daar nu echt niets over zeggen ik zat jaar geleden aan de kant van de kamer waar u nu zit toen was dat al zo is nog steeds zo.

[2:08:13] Het is altijd een beetje in april in maart april onduidelijk

[2:08:17] totdat het wel duidelijk is en dan kunnen we ook zien of er een nieuwe discussie over moeten voeren of dat u een gat in de lucht springt,

[2:08:24] zullen we zien.

[2:08:27] Meer kan ik er niet van maken.

[2:08:30] Dan vroeg, mevrouw bente. Mevrouw bente becker.

[2:08:38] Ik voel me verhuurder. Voorzitter, dankuwel. Mevrouw becker

[2:08:41] vroeg naar europese middelen

[2:08:45] in de nieuwe efsf plus periode tot en met zevenentwintig is in totaal vier, honderd en dertien miljoen beschikbaar voor het ondersteunen van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie dus ook mensen met een migratieachtergrond en statushouders

[2:08:57] in de uitvoering van de projecten onder e zes plus kan gebruik worden gemaakt van hun lessen uit het programma via

[2:09:04] voor een inclusieve arbeidsmarkt heeft die tegenwoordig trouwens in navolging van discussie met heer van baarle. Een jaar geleden

[2:09:11] en zoals ook heb ik in de brief geschreven,

[2:09:14] zoals ook gemeld. In mijn brief over statushouders aan het werk wordt verkend of eisen plus gelden

[2:09:19] voor het tijdvak. Het laatste tijdvak van ditjaar gebruikt kunnen worden om statushouders te ondersteunen bij arbeid toe geleiding.

[2:09:28] Dat was statushouders aan het werk. Dan gaan we door naar de vierentwintig weken. Dat wordt een kort antwoord van mij. Dat had u al verwacht.

[2:09:39] Ik heb regen plan gevraagd onderzoek te doen naar de belemmeringen die asielzoekers ervaren in de toetreding en de arbeidsmarkt. Daarbij is ook gekeken naar de vierentwintig weken ijs

[2:09:49] uit het onderzoek blijkt inderdaad verschillende van u refereerde daaraan dat maar een klein deel van de asielzoekers die zouden kunnen werken en in procedure zitten ook daadwerkelijk gaan werken.

[2:09:58] Vier procent

[2:10:00] in veelheid aan uitdagingen en obstakels speelt hierbij een rol, waaronder de vierentwintig weken eis. Ik heb dat onderzoek gelijk naar de kamer gestuurd op uw verzoek, zodat hij hier kennis van kunnen nemen. Voorafgaand aan dit debat en ook sowieso gelijk kennis van kunnen nemen

[2:10:17] en

[2:10:18] dit onderzoek en deze vragen die het op roept vraagt wel een gedegen studie vanuit mij en de discussie natuurlijk. Ik kom voor de zomer met een beleidsreactie van het kabinet om daar zorgvuldig op te reageren.

[2:10:36] Mevrouw podt heeft een initiatiefnota gemaakt. Die heb ik met belangstelling gelezen.

[2:10:42] Ik onderschrijf het belang dat u aangeeft dat asielzoekers die een verblijfsvergunning ontvangen. Nederland mogen blijven zo snel mogelijk integreren inburgeren snel deel kunnen nemen in de nederlandse samenleving.

[2:10:53] Dus ik apprecieer nota zeer

[2:10:56] een aantal van die punten wordt al gevolg aan in het regeerakkoord of in statushouders aan het werk

[2:11:02] en volgens mij heb ik op vijf juni in overleg met u en de staatsssecretaris van j v hierover en dat lijkt mij ook een mooi overleg worden

[2:11:12] en

[2:11:14] onder een onderwijs. Daar vroeg mevrouw becker naar daar vroeg mevrouw palland naar en ja ik zie zeer de meerwaarde van online lessen. Ik denk dat we dat allemaal doen, niet alleen sinds de coronaperiode. Maar daarvoor ook al

[2:11:27] en ik heb een van de manier waarop ik frans heb geleerd daarvan krijg ging was online

[2:11:33] dus afstandsonderwijs kan juist uitkomst bieden

[2:11:36] en omdat het soms makkelijker is als je niet in de buurt van de leraar woont of of de onderwijsinstelling omdat het makkelijk in de avonden online kan

[2:11:46] en dan kun je dus echt makkelijker werk en nederlands leren combineren ook buiten werktijden.

[2:11:51] Dus we gaan ook echt kijken onder welke condities afstandsonderwijs kan helpen en hoe daar de punten voor mee kunnen tellen. Dus dit gaan onderzoeken en ik ga ik op korte termijn laten weten wat we ermee kunnen.

[2:12:05] Want ook in het onderwijs aan statushouders kunnen we wel wat innovatie gebruiken denk ik dan

[2:12:14] deze nummers voor statushouders en dat valt onder verantwoordelijkheid van mijn collega van justitie en veiligheid.

[2:12:22] Er is een spoedprocedure voor statushouders met een concreet zicht op huisvesting vanuit de gemeente

[2:12:27] en en spoedprocedure voor asielzoekers met een tewerkstellingsvergunning.

[2:12:31] Dus die spoedprocedure is er nu. Maar ik weet ook vanuit de praktijk dat het nogal verschilt per gemeente.

[2:12:37] Wat de wachttijden zijn en wat de honderd zijn,

[2:12:41] maar op het moment dat wij te spreken komen over het vierentwintig weken rapport, maar over het rapport.

[2:12:47] Welke obstakels op toetreding tot de arbeidsmarkt komt deze discussie ook weer terug

[2:12:51] in de categorie van administratieve hobbels. Om aan het werk te komen.

[2:12:58] Dan heb ik het onderwerp en zelfbeschikking.

[2:13:06] Het materiaal van fan van vrienden hadden gehad fonds op naam,

[2:13:11] mevrouw becker.

[2:13:13] Het oranje fonds heeft een fonds op naam zelfbeschikking, ruimte en vrijheid om jezelf te zijn. Naar aanleiding van de discussie met uw kamer en naar aanleiding van uw amendement ook en hoe wordt dat geld straks verdeeld? Hoe gaan we ervoor zorgen dat geld goed terecht komt? Dat was eigenlijk uw vraag.

[2:13:32] Het oranje fonds heeft in februari ditjaar de beschikking ontvangen van szw om het fonds op naam op te richten

[2:13:38] die criteria voor het fonds op naam over waar een aanvraag aan moet voldoen worden in de komende weken uitgewerkt

[2:13:45] die delen we graag met uw kamer.

[2:13:47] Uiteraard zijn in nederlandse wet waarden en normen leidend bij de uitwerking van die criteria.

[2:13:58] Mevrouw palland, had een hele interessante vraag over hebben we voldoende beeld welke gezinnen met de migratie achtergrond zeggen, helpt mij om mijn kinderen

[2:14:09] goed te laten integreren om gemengde vriendengroepen te hebben en dat lees ik een beetje als om zowel hun eigen identiteit die van huis uit hebben meegekregen.

[2:14:18] Goed te kunnen ontwikkelen,

[2:14:20] want we weten dat mensen die beter in hun vel zitten. Wat betreft zijn eigen identiteit ook beter integreren

[2:14:26] of dat je religieuze of nationale identiteit is marcheert stevig gevoerd

[2:14:32] in je eigen religieuze nationale noem maar op seksuele achtergrond. Dan ben je ook beter om vervolgens sta je ook beter in je schoenen om vervolgens te participeren en te integreren.

[2:14:42] Dat is heel erg belangrijk.

[2:14:45] U vroeg hebben we voldoende in beeld waar die gezinnen met mee hebben te dealen waar ze in de opvoeding tegenaan lopen is er laagdrempelige informatie over. En

[2:14:55] nou we werken samen met veel sleutelfiguren uit verschillende gemeenschappen en via de netwerken van die sleutelfiguren

[2:15:03] komt movisie in dit geval in contact met gezinnen die aangeven opvoedt ondersteuning nodig te hebben

[2:15:12] met de module weerbaar opvoeden komen dan komt dan naar boven. Welke opvoeding vragen er zijn

[2:15:19] en die wordt nu uitgebreid met de module aandacht voor zelfbeschikking in de opvoeding

[2:15:24] en via de netwerken van movisie weten we dat er specifieke opvragen opvoedt vragen zijn met betrekking tot culturele dilemma zelfbeschikking zoals de rolverdeling tussen jongens en meisjes

[2:15:35] en die module staat op de website van movisie.

[2:15:39] Er komt ook een evaluatie van de nieuwe module aandacht voor zelfbeschikking, de opvoeding. Deze evaluatie wordt gedaan onder ouders en trainers,

[2:15:47] en op basis daarvan krijgen we een beter beeld van de opvoedt vragen waar ouders met een migratieachtergrond tegenaan lopen. Die zal ik uiteraard ook naar u als tweede kamer sturen.

[2:15:59] Maar ik denk dat we in de in de komende discussies die we hebben over zelfbeschikking juist ook deze vragen mee moeten nemen,

[2:16:06] want wij kijken altijd heel erg vanuit de volwassen blik.

[2:16:10] En wat je graag wilt is die gezinnen die worstelen met. Ik wil van de ene kant mijn eigen identiteit behouden. Van de andere kant wil ik graag dat mijn kinderen meedoen in de maatschappij. Dus die gemengde vriendengroepen zijn van belang. Goed. De nederlandse taal spreken een goede opleiding maar worstel hieraan mee.

[2:16:26] En wat komt er dan naar boven. En hoe kunnen we deze gezinnen ondersteunen? Hele belangrijke vragen

[2:16:34] is immers

[2:16:38] informeel onderwijs.

[2:16:42] Daar vroeg de heer van baarle naar

[2:16:46] kijk

[2:16:47] ik ben er en die discussie hebben we eerder gehad. Ik ben ervan overtuigd. Ik zei het net ook naar aanleiding van de vraag van mevrouw palland

[2:16:56] dat diegene die

[2:16:59] goed in hun vel zitten over hun eigen identiteit

[2:17:02] en daar helpt onderwijs in je eigen die helpt daarbij beter in staat is om te integreren. Dat zien we ook terug uit onderzoeken

[2:17:11] als mensen zelfbewuster zijn over wie ze zijn dan zijn ze beter in staat om die stap de maatschappij in te maken en dat is ook logisch want dan kun je beter accepteren dat andere mensen anders dan jou zijn en heb je daar ook meer begrip voor. Dus dat is dat is volgens mij heel erg belangrijk. Dus dat dat de regio's onderwijs. Er is.

[2:17:31] Tegelijkertijd zien we en u de heer van baarle refereerde er zelf aan. Mevrouw dekker refereerde daaraan. We zien natuurlijk ook dat er een kleine kern is waar het niet goed gaat.

[2:17:44] Waarden, normen en waarden worden onderwezen die haaks staan op wat wij nederland als samenleving met elkaar willen zijn.

[2:17:55] Nou dit is een discussie waar mijn collega's van primair en voortgezet onderwijs de lead in heeft. Dus ik neem aan dat u die ook met hem voert

[2:18:06] en op het moment dat je toezicht gaat houden door de inspectie van onderwijs zal het natuurlijk goed moeten verhouden tot de grondwet, zoals we in nederland kennen, tot onze grondwettelijke kaders, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van religie

[2:18:19] en er staat het kabinet voor de sta ik voor

[2:18:23] de minister voor primair voortgezet onderwijs werkt aan de uitwerking van de opdracht

[2:18:28] en er komt ook binnenkort. Volgens mij zit die brief al in de pijplijn met een brief aan uw kamer om u nader te informeren over de uitwerking.

[2:18:40] Meneer van baarle.

[2:18:43] Ja. Voor zover ik ben

[2:18:44] me ervan bewust dat minister wiersma

[2:18:48] te trekken is van wat denk betreft dit onzalige plan.

[2:18:53] Maar ik stelde de vraag ook bewust aan deze minister,

[2:18:57] omdat deze minister verantwoordelijk is voor wat we dan vroeger noemden integratie in. Ik noem het liever samenleven

[2:19:07] en ook verantwoordelijk is voor het project om het vertrouwen te herstellen

[2:19:12] met de moslimgemeenschap nadat de overheid dat vertrouwen heeft

[2:19:17] beschaamd door op een onwettige wijze spionnen te sturen naar moskeeën onder andere

[2:19:24] en voorzitter, wat een hele hoop mensen nu weer voelen

[2:19:28] is de overheid maakt ons werk collectief verdacht

[2:19:32] door met een wetsvoorstel te komen en een kliklijn

[2:19:36] waarbij

[2:19:37] de informele onderwijs dat wij graag wenste te arrangeren aan zich onder toezicht wordt geplaatst

[2:19:45] en voorzitter, ik vraag

[2:19:47] de minister wel vanuit deze taak opvatting die op haar beleidsterrein valt

[2:19:53] te reflecteren op wat ook deze beleids voornemens aan vertrouwen

[2:20:00] de kapot hebben gemaakt, waarbij dit zomaar is gepresenteerd zonder gesprek vooraf

[2:20:05] over gemeenschap is uitgestort,

[2:20:08] waarbij ik denk

[2:20:09] had eerst het gesprek gevoerd had gekeken of het uberhaupt wel op deze manier nodig is, zijn er andere instrumenten om dit te doen is niet gebeurd.

[2:20:18] Meneer wiersma geen bij wnl zitten het sterke taal

[2:20:22] ze over mensen uitgestort. Waarom is dat zo gegaan.

[2:20:25] De minister.

[2:20:28] Ja. Voorzitter,

[2:20:30] kijk ik denk dat die balans vinden tussen

[2:20:33] van de ene kant zorgen dat mensen die vrijheid van religie hebben dat daar de juiste ontwikkeling plaatsvindt en van de andere kant toch een harde kern waar dingen fout gaan dan zoek je een balans in in de aanpak.

[2:20:49] Mijn kant van dit verhaal of mijn verantwoordelijkheid ziet u op die weerbaarheid van gemeenschappen.

[2:20:55] En hoe maak je gemeenschappen weerbaar? Dat is door het gesprek te kunnen voeren over wat er gebeurt. Er is door die vraag die mevrouw palland heeft over van wat zijn aan die opvoedt vragen die gezinnen met een migratieachtergrond hebben en doordat soort gesprekken te voeren door ook gesprekken te voeren over van wat voor soort samenleving wil je zijn.

[2:21:13] En daar heeft de heer van baarle. Echt een punt dat integratie is voor nieuwkomers. Ben je nieuwkomer af.

[2:21:19] Dan gaat het over wat voor soort samenleving samen met wie je samenleeft en waar welk vertrouwen in elkaar hebt.

[2:21:25] Ik heb een aantal gesprekken met jongeren gevoerd moslimjongeren en ik denk

[2:21:32] en dat ik en voor de zomer ga ik opnieuw met z'n in gesprek. Ik denk dat ik daar ook heel veel zelf weer heb geleerd

[2:21:39] over hoe ook dingen hoe ik ze verwoord. Hoe die dan overkomen, maar wederzijds ook

[2:21:45] u gaat uiteraard in ons vanuit kabinet de uitkomsten die reflectie sessies nog krijgen

[2:21:50] en

[2:21:51] maar ik denk dat we hier het gesprek over moeten blijven voeren.

[2:21:56] Wat is vrijheid van meningsuiting, vrijheid van religie in nederland. Hoe zorg je ook dat je als religieuze organisaties als onderwijsorganisaties als burgers die aan koran of katholiek onderwijs willen doen

[2:22:10] dat je dat doet op een manier die die past bij de nederlandse samenleving. En hoe zorg je ook dat die nederland samenwerking versterkt

[2:22:17] op het moment dat je het op de goede manier doet dan maak je dus weerbaarder burgers te maak je burgers die beter weten wie ze zijn wat een identiteits en die dus beter kunnen deelnemen in die samenleving.

[2:22:28] Dat is de inzet

[2:22:31] en dat soort gesprekken probeer ik te voeren om te zorgen dat we met elkaar verder komen en in die discussie over wie we zijn hoe we met elkaar omgaan. Wat accepteren we wel wat accepteren we niet.

[2:22:45] En daar hoorde ik zei het hem in het begin. Daar hoort dus bij van de ene kant respect voor de ramadan van de andere kant respect voor het homohuwelijk en alles wat er tussenin zit.

[2:22:53] Dat is nederland

[2:22:55] de heer van banen.

[2:22:57] Voorzitter,

[2:23:00] ik deel vrijwel alles wat de minister zegt

[2:23:03] alleen

[2:23:05] de kernvraag is wat de minister terecht stelt is dat het gaat om samenleven wederzijds vertrouwen

[2:23:13] zo'n kliklijn van de overheid

[2:23:16] spreekt haar samenleven uit hun vertrouwen.

[2:23:19] Hoe spreekt eruit een vingertje en wantrouwen

[2:23:23] een wetsvoorstel waarbij de overheid

[2:23:26] toezicht moeten houden op onderwijs dat mensen in privé sfeer arrangeren een koran school en dat de overheid gaat kijken

[2:23:35] of dat wel voldoet aan wat dan. De norm van integratie staat letterlijk in de plannen

[2:23:40] is dat samenleven in vertrouwen is dat uitgaan van wantrouwen.

[2:23:45] Ik zou de minister echt

[2:23:46] willen vragen vanuit dat perspectief wat ze zelf ook belangrijk acht

[2:23:51] te reflecteren op de overheid nu als ik het zo mag zeggen in godsnaam mee bezig is in de richting van gewoon mensen die nederlanders zijn

[2:23:59] klik lijnen.

[2:24:01] Waar zijn we balans met elkaar?

[2:24:04] Dat kan toch niet.

[2:24:06] De minister.

[2:24:08] Voorzitter, allereerst ik denk dat we wel moeten oppassen in deze discussie om het teveel te focussen op op de islam. Dit gaat natuurlijk ook over een vog voor iemand die een zondagsschool heeft op de veluwe.

[2:24:22] Dit gaat ook over scholen met een bepaalde politieke achtergrond. Dit gaat natuurlijk echt breder dan dan alleen koranscholen en ik denk

[2:24:36] dat dat ook belangrijk is om ons te realiseren. We willen dat al die kinderen of nou een zondag of een donderdagavond school is die op één of andere manier religieus of anderszins gevormd worden. Dat dat gaat binnen de nederlandse normen

[2:24:51] en het gesprek dat ik begonnen ben met een aantal moslims organisaties om dan ook met elkaar erover te hebben. Zou je dan

[2:25:00] via

[2:25:02] een soort van je kunt het zelfregulering noemen, maar een soort van gesprek met elkaar zeggen van en misschien moeten we zelf met elkaar en dat zou heel mooi zijn als dat gesprek op die manier voort kan gaan zelf met elkaar een soort normen afspreken van wat vinden we dan wel en wat vinden we niet hoe dat zou heel mooi zijn want dat leidt in mijn ogen altijd tot betere resultaten omdat je vanuit de overheid

[2:25:24] alles voorschrijft hoe het wel of niet moet. Laat onverlet. We hebben die harde kern klein, maar helaas is die er wel waar we wat mee moeten. Dat kunnen we niet negeren en dan en het meldt de meldt mogelijkheid. Want zo heet het.

[2:25:42] Ik vind dat de woorden die u daarvoor gebruikt ook geen recht doet

[2:25:46] aan de inzet van dit kabinet van mijn collega's ook om hoe je omgaat met ernstige met gevalideerde signalen ook dat zal terugkomen in de uitwerking

[2:25:59] van van alle voorstellen

[2:26:01] en want mensen moeten wel ergens terechtkunnen met een signaal

[2:26:05] en daar is deze meldt mogelijkheid voor gemaakt.

[2:26:11] De heer van baarle laatste vraag.

[2:26:13] Ja. Voorzitter. Dat is

[2:26:15] inderdaad mijn laatste vraag.

[2:26:18] Voorzitter,

[2:26:20] ook nu ben ik het voor een groot gedeelte met de minister eens ware het niet dat hetgeen wat de minister omschrijft, namelijk in gesprek

[2:26:30] kijken of je in overleg tot een soort

[2:26:34] zelfregulering of een gedeelde norm kan komen.

[2:26:38] Dat doet de regering niet. De regering heeft er voor gekozen om met een werd te komen waarin de inspectie erop wordt gezet

[2:26:48] en

[2:26:50] de inspectie moet gaan toetsen aan normen.

[2:26:53] Dus dat station van van overleggen is de regering zelf al

[2:26:58] gepasseerd

[2:26:59] en voorzitter, als het gaat om de vertrek route van de wet.

[2:27:02] Ik heb net het debat met mevrouw

[2:27:05] becker gehad toen ik dit punt zelf aansneed

[2:27:09] in mijn bijdrage. De voorbeelden die mevrouw becker noemt,

[2:27:13] maar ook die de heer wiersma noemde in zijn interviews en de voorbeelden die aangehaald worden in de stukken

[2:27:20] maak dondersgoed duidelijk waar het over gaat.

[2:27:23] Dit gaat niet om die

[2:27:24] katholieke

[2:27:26] de protestantse of joodse die hier nemen met onderwijs formele, informele sfeer.

[2:27:31] Dit is dit is dit is mensen te doen om een heel specifiek voorbeeld.

[2:27:36] Voorzitter, dat is ook het gevoel dat heel veel mensen hebben

[2:27:39] en het gevoel dat mensen ook

[2:27:43] het wantrouwen voedt in de richting van de overheid van het doet maar eens opgehouden zijn dat wij vanuit dit perspectief benaderd worden.

[2:27:50] Voorzitter,

[2:27:51] ik rond af met het herhalen van mijn oproep in de inrichting van deze minister is. U bent verantwoordelijk voor het herwinnen van het vertrouwen.

[2:28:00] Dit is nou zo'n onderwerp waarbij dat

[2:28:02] de echt nodig is

[2:28:04] en ik hoop dat u daar werk van maken.

[2:28:07] De minister.

[2:28:09] Voorzitter, de heer van baarle weet dat ik daar werk van maakt

[2:28:12] kent mij hopelijk zo ook.

[2:28:15] En wat betreft de gesprekken over zelfregulering normen

[2:28:22] die vinden wel degelijk plaats. Die voeren. Ikzelf dus u zegt van ja je bent u voorbijgaan denkt nou dan weet ik niet in welke meetings zowel mijn ambtelijke ondersteuning als ikzelf hebben gezeten. Dus die worden echt wel degelijk gevoerd

[2:28:36] en

[2:28:37] hier zijn is bijvoorbeeld een voorbeeld van zelfregulering en kwaliteits, verbetering

[2:28:42] en kiss ontwijkt ontwikkeld een kwaliteitskader informeel onderwijs.

[2:28:47] Dus dat zijn initiatieven die op dit moment lopen en op het moment dat we daar

[2:28:51] verder zijn dan hoort u daar ook wel echt wel weer over terug.

[2:28:55] Maar die gesprekken die zijn er gewoon

[2:29:01] eens even kijken.

[2:29:05] Tweede nationaliteit.

[2:29:08] Allereerst. Ik vind het vervelend dat de beantwoording van de vragen nog niet naar uw kamer kan heeft te maken met allerlei redenen afstemming en achteraf gezien hadden we ervoor moeten kiezen

[2:29:20] om die helft van de vragen die wel klaar was

[2:29:24] wel te sturen en de andere helft niet. Wij hebben dit stuk die niet met het is allemaal tweehonderd zijn tijd maar een stuk dat niet met uw vraag te maken heeft was nog niet helemaal klaar en daarom liggen uw vragen te wachten. Dat is niet handig is vervelend maar achteraf gezien denk ik. En dan kijk ik ook even naar de griffier. Als dat mag knippen. Een volgende keer gewoon in tweeën

[2:29:43] over in drieën. Maar ja want dan hadden wij nu een veel betere discussie daarover kunnen voeren, want de vragen over uw tweede nationaliteit over het stuk van het privaat gisteren die liggen gewoon klaar. Dus ik ga u de nu wat antwoorden geven maar dat is voor u onhandig

[2:29:59] want dan hebt u niet al die pagina's met die tekst erover.

[2:30:03] Misschien dat ik een voorstel kan doen wat bijdraagt aan dat duurt nog lang voordat de tweede set aan vragen beantwoord is bij wijze van spreken morgen de antwoorden op deel van mevrouw belhaj al gestuurd kunnen worden naar de kamer.

[2:30:19] Voorzitter, dat is heel attent, maar het punt is natuurlijk. We hebben maar twee keer of drie keer per jaar. Dit debat. Dus het is eigenlijk al te laat. Dus denk ik. Doe maar in één keer. Maar ik vind dit voor de

[2:30:30] ik vind dit forum voor de toekomst wel interessant als dat allemaal hier in de interne processen kan en dan neem ik voor vandaag. Want dan ben ik alweer iets meer gerustgesteld genoegen met gewoon de beantwoording mondeling.

[2:30:42] Ja ja nee ik had het

[2:30:44] in de aanloop naar een eventueel tweeminutendebat waren wij misschien iets mee zou willen. Had ik het voorgesteld. Maar als we dat niet wil dan is dat natuurlijk aan u dan geef ik het woord aan de minister.

[2:30:54] Ja.

[2:30:56] En

[2:30:58] ook complimenten aan mevrouw belhaj en omdat hij zich al al die tijd inzet samen met met een aantal ondertekenaars ook maar voor het belang van nederlanders met die ongewenst twee nationaliteit

[2:31:11] en dat je ook bewaakt dat de voortgang is het onderwerp vandaag

[2:31:15] en

[2:31:17] het is denk ik van groot belang dat we erkenning hebben betrokkenheid vanuit de overheid dat mensen dat ervaren

[2:31:25] en dat wij ons ook als overheid als als kabinetsleden realiseren hoe zwaar het kan zijn als je een tweede nationaliteit hebt die je niet wilt en wat voor consequenties dat in je in je persoonlijk leven kan hebben.

[2:31:39] Er zijn meerdere gesprekken geweest met de initiatiefnemers van het manifest keuzevrijheid in nationaliteit en met een aantal andere betrokkenen.

[2:31:49] Die gesprekken waren nadrukkelijk gericht op het begrijpen van de problematiek

[2:31:53] van deze persoon niet als ondertekend hadden en de onderliggende behoeften die zij op dit onderwerp hebben

[2:32:01] en in die gesprekken is gezamenlijk geconcludeerd

[2:32:05] dat een register niet de beste manier is

[2:32:07] om in deze behoefte te voldoen,

[2:32:11] omdat op dit moment zowel privaat als een publiek krijgt register niet tegemoet komt aan de oorspronkelijke doelstellingen van de klankbordgroep en van de initiatiefnemers

[2:32:21] en die zijn inzicht krijgen in de problematiek.

[2:32:24] Het vergroten van bewustwording en stimuleren van maatschappelijk debat

[2:32:30] en die doelstelling kunnen wel worden tegemoet gekomen door in te zetten op het onder de aandacht brengen van het probleem zicht te krijgen op wat allemaal kan betekenen om die dubbele nationaliteiten hebben.

[2:32:43] Dat is de urgentie.

[2:32:45] De

[2:32:48] het begin van het antwoord staat in de kamerbrief van november tweeduizend, tweeëntwintig. Daar hebben we ook de onderzoekslijnen genoemd. Die worden nu uitgevoerd en daar betrekken we de initiatiefnemers proactief bij.

[2:33:07] Dus dat is de de korte versie van het antwoord.

[2:33:18] Ik vind het zelf een wat kort antwoord voor uw uitgebreide vraag. Ja. Nee. Dus we kijken even of we niet. Dit concept antwoorden in uitgebreide vorm hebben. Dan ga ik wat uitgebreider vertellen want ik weet niet meer precies uit mijn hoofd dat u allemaal hebt gevraagd. Maar waar het om gaat is volgens mij die gesprekken met de initiatiefnemers die hebben plaatsgevonden. De gezamenlijke conclusie was dat privaatrecht. Het publiekrecht register.

[2:33:43] Dat gaat om een aantal redenen niet werk, maar het voldoet niet aan de doelstellingen die de oorsprong onderlaag.

[2:33:50] Dan wilt u weten waarom niet.

[2:33:57] Kijk als je de de doelstelling inzicht krijgen in de problematiek vergroten van bewustwording stimuleren van het maatschappelijk debat. Dat doe je niet zozeer door zo'n register

[2:34:08] als je een register hebt waar niet iedereen zich meldt want dat zal niet zo zijn. Dan heb je ook geen inzicht in de problematiek. Want er zijn een heleboel niet meldingen.

[2:34:17] Maar dat laat onverlet op het moment dat de initiatief nemers toch dat privaatrechtelijke register willen als maatschappelijke initiatief. Dan zal dat zal het kabinet dat nadrukkelijk ondersteunen. Dat hebben we ook in het coalitieakkoord afgesproken.

[2:34:33] Mevrouw belhaj. Ja. Voorzitter, dit weet ik natuurlijk maar als je een register hebt wat mogelijk een slechte register wordt of niet meer bij de kern ligt zoals die oorspronkelijk was bedoeld en er zijn vele debatten over gevoerd. Dan kom je uit op een private register waarvan de mensen die het betreft misschien kunnen aangeven van ja maar waarom zouden we dat nou zelf gaan initiëren en dat je dan zegt dan gaan we op andere onderwerpen zitten. Maar als ik blijf bij de kern van de initiatiefnota ook voor mijn collega, de heer paternotte. Misschien zou je moet ik eerlijk zeggen dat gevecht hebben verloren. En daar baal ik echt ongelooflijk van

[2:35:12] plus iets in een coalitieakkoord waarvan ik ook denken. Daar baal ik van omdat het gewoon. Ik snap alle beperkingen. Maar ik geloof heel erg sterk in zoeken naar manieren hoe je minderheid binnen een minderheidsgroepering kunt helpen en wat niet alleen gaat over hun helpen, maar in essentie ook gaat over je eigen democratie over je eigen mensen

[2:35:34] en ik merk wel eens bij deze discussie dat ik twijfel over

[2:35:39] na twijfel dat ik denk

[2:35:41] we begrijpen mensen nu echt waar het over gaat. Het zijn nederlanders met een gedwongen dubbele nationaliteit. Maar dat gevecht heb ik verloor. Ik verlies niet veel gevechten durf ik wel te zeggen. Maar misschien is dit een. Het is ook dat ik nooit zal opgeven. Dus ik wacht nu dat dat verdere traject wacht ik af en dan is het aan mij om andere manieren dan maar te vinden. Desnoods via internationale gremia om manieren te vinden om dat wel af te dwingen, waarbij ik moet zeggen dat ik kamerlid ben en misschien nul komma acht ft tot mijn beschikking heb. Dus dat ik ergens ook de hoop had dat er vanuit het ministerie met iets meer ondersteuning iets meer dingen uitgezocht zouden worden. Meer dan we hebben een check gedaan bij verschillende landen. Er is geen behoefte aan.

[2:36:27] Ja maar goed,

[2:36:28] wil de minister is volstrekt helder en volgens mij ben ik dat ook en dat vind ik dat vind ik

[2:36:35] jammer. Niet dat ze niet dat ze helder is, maar het punt waar we nu balans zijn

[2:36:40] de minister.

[2:36:42] Ja voorzitter, ik denk dat er helderheid is ook door de gesprekken met initiatiefnemers over het nut van een van een register privaatrechtelijk of publiekrechtelijk. De risico's die erin zitten voor de registreren heeft geen rechtsgevolgen mogelijke valse verwachtingen, maar

[2:37:00] het doel waar u het over hebt. Dat staat volgens mij overeind.

[2:37:04] Dus de vraag is of het middel van een privaatrechtelijk register dan het juiste middel is als de initiatiefnemers dat willen dan gaan wij dat ondersteunen

[2:37:12] maar iets doel. Zoals u het ook onder omschrijft dan weet ik niet of zo'n privaatrechtelijk register dan daar zo goed in helpt.

[2:37:23] En dan moeten we misschien nog een keer een gesprek hebben over hoe we dat doel wel kunnen bereiken. Ook met de met de andere initiatiefnemers. Want ik begrijp heel goed dat doel. U wilt bereiken en daar wil ik u graag bij helpen.

[2:37:33] We moeten alleen ons niet blind staat middel, want dat heb ik het voelt discussie over het middel discussie moet gaan over doe en u doel is duidelijk u doe is als ik het in mijn woorden mag herhalen is er is een groep in nederland die een dubbele nationaliteit heeft en daar als de wiedeweerga zal ik maar zeggen. Vanaf veel

[2:37:52] die daar negatieve gevolgen van ondervindt. Gewoon feitelijk in hun privéleven, maar ook in het gevoelen van ergens bijhoren. Je bent nederlander. Je voelt je nederlander. En toch heb je een tweede nationaliteit, met alle gevolgen van dien voor je familie voor oproepen voor militaire dienstplicht noem maar op.

[2:38:09] Dus dat begrijp ik heel goed. Dan moeten we kijken en daar wil ik u graag bij ondersteunen hoe we dat doel kunnen bereiken

[2:38:16] en niet dit discussie over het middel. Want dan ik dan krijg ik allemaal juridische tekst die ook denk dat dat helpt u niet.

[2:38:25] Maar doe, steun ik zeer. Dus dan moeten we kijken hoe we u kunnen ondersteunen om dat doel beter voor elkaar te krijgen. Ik moet er wel gelijk bij zeggen. Ja, als een ander land zegt die tweede nationaliteit die die kunt u niet zomaar intrekken. Dan is het wel heel erg moeilijk om dat dan wel voor elkaar te krijgen. Maar wat we hier in nederland kunnen doen. Daar kunnen we naar kijken.

[2:38:48] Mevrouw podt had een vraag voor u overgelaten, maar omdat ik de beroerdste niet ben, stel ik voor dat we een hele korte vraag gesteld

[2:38:54] dankuwel. Voorzitter,

[2:38:57] op die uitnodiging ga ik graag in van de minister

[2:39:00] en deel ik mijn tweede zorg is dat eigenlijk wat positief is, is een geïntensiveerde aanpak ongewenste buitenlandse inmenging

[2:39:09] een recente brief ondertekend. Ook de heer hoekstra en

[2:39:13] mevrouw die landbouw ik zeggen, maar de ggd. En wat ik wat ik ook hierbij merk is dat

[2:39:20] mijn angst een beetje is dat het met alle goede intenties bij verschillende ministeries ligt

[2:39:26] terwijl ik de brief lees en denk ik. Nu lijkt het net alsof het over buitenlanders gaat. Dat is het natuurlijk niet want het gaat ook echt specifiek in over de groep waar we het nu hebben.

[2:39:34] Maar ik zou wel heel graag willen dat het blijft gaan over nederlanders. Het zijn nederlanders met een tweede afkomst en ik hoop dat u nog een keer wil kijken naar de brieven en de volgende keer dat ik uw handtekening ook onder deze brief zien, zodat het duidelijk blijft over welke mensen het gaat

[2:39:51] dankuwel. Mevrouw de minister.

[2:39:54] Voorzitter, ik neem aan dat u naar de obi brief verwijst

[2:39:58] ik volgens mij is die mede namens mij niveau.

[2:40:01] Dat vermoed ik want nee

[2:40:04] in niveau. Ik heb er stukken van gezien omdat natuurlijk de de weerbaarheid kant de preventie kant van obi wel degelijk onder mijn verantwoordelijkheid valt en dat is hoe je gemeenschappen weerbaarder maakt hoe je jongeren laat zien wat nederland voor hun als nederlander te bieden heeft en hoe ze zich te weer kunnen stellen tegen de ongewenste buitenlandse beïnvloeding en tegelijkertijd wel hun eigen identiteit kunnen behouden. De stad soort vraagstukken die liggen ook echt bij mij en we hebben ook netwerken rond verschillende gemeenschappen in nederland met bepaalde het tweede nationaliteit een migratieachtergrond om goed te begrijpen wat er in die netwerk speelt.

[2:40:46] Daar richten we ook nieuwe van op of we sluiten oude maar berichten van nieuwe op nu om van andere groepen met een met een duidelijke nationaliteit

[2:40:57] om daar van te begrijpen wat er speelt en hoe we dat tegen kunnen gaan

[2:41:01] want het gaat niet alleen om de landen rond de middellandse zee. Het gaat ook om landen verder weg

[2:41:06] en dan is er weer een ander soort hobby en dan de hobby waar misschien mensen traditioneel aan denken.

[2:41:13] Dankuwel minister volgens mij zijn we aan het einde gekomen van de beantwoording van de minister in de eerste termijn

[2:41:21] bijna een historisch moment, want we gaan volgens mij een commissiedebat in inburgering integratie op tijd afronden, en daarvoor geef ik in de tweede termijn graag het woord aan mevrouw becker. Ik stel voor een minuut spreektijd per fractie.

[2:41:34] Dankuwel. Voorzitter, dank de minister voor de beantwoording. Ik zei al een paar dingen gaan goed, maar we hebben het roken vooral volgens mij deelt de minister dat toch nog wel veel zorgen over hoe de inburgeringswet op dit moment uitgevoerd wordt en ook dat het plan van aanpak dat er gepresenteerd heeft nog wel in de praktijk moet gaan werken.

[2:41:55] Daar wil ik toch specifiek nog ingaan op de tekort sectoren. Want de minister zegt daarover eigenlijk in haar beantwoording in de brief. Ja daar daar doe ik wat aan. Doordat er al een charter diversiteit is waar bedrijven zich bij kunnen aansluiten en op de website van de share worden onder het mom van sector gericht werken goede voorbeelden verzameld en dat bedoel ik met een beetje ad hoc. Ik zeg niet dat die voorbeelden ad hoc zijn. Maar ik vind dat de overheid.

[2:42:21] Die hierin.

[2:42:21] Die rol mag spelen. Ik hoor teveel uit het land, bijvoorbeeld in groningen goede goed initiatief om verpleegkundigen op te leiden in het umcg. Waarom niet in alle ziekenhuizen. Ik hoor in limburg dat men al drie jaar bezig is om daar een initiatief gericht op de zorg van de grond te krijgen. Dus ik vraag aan de minister kan ze daar op ingaan en kan zij daar regie innemen

[2:42:44] en voor de rest dank ik haar voor een heel aantal toezeggingen die we denk ik zo meteen nog opgesomd krijgen. Dus ik zal het voor nu achterwege laten. Voorzitter,

[2:42:54] Dat is daarmee. Zet u al twintig punt over tijd dankuwel. Mevrouw becker, mevrouw podt.

[2:43:00] Dankuwel. Voorzitter en één ding waar ik nog niet helemaal aan toe was gekomen was toch het het stukje over de gezinsmigranten. Ik blijf me daar echt zorgen over maken. Wat me opvalt is dat eigenlijk alle gemeenten spreken over een enorme gemêleerde groep dus niet alleen volwassenen, maar ook kinderen daarbij mensen die nog een opleiding zouden willen volgen. Ik zou daar graag meer duidelijkheid over krijgen. Dus kan de minister toezeggen dat we dit jaar nog wat meer zicht krijgen op hoe zit het nou eigenlijk in die groep. En wat voor knelpunten lopen gemeente en deze mensen tegenaan en dan twee dingen over het debat van zonet. We hadden het eventjes over de bieb van tien weken. Het was mij nog niet helemaal duidelijk komt krijgen die gemeente nou echt ook voor het eind van het jaar duidelijkheid over een eventuele verlenging van die termijn. En tenslotte de aow ers. Heel fijn dat de minister zo oprecht haar excuses aanbod aanbood hiervoor. Ik vraag me toch een beetje af wat dat nou effectief. De anders dan natuurlijk een harte gemeende excuses veranderd voor deze mensen. Dat is ook iets waar ikzelf nog heel eventjes op gaan kauwen. Want ik ik ben toch nog niet helemaal blij. Hiermee.

[2:44:10] Dankuwel. Mevrouw podt. Waarschijnlijk heeft u de afspraak gemaakt dat mevrouw belhaj afziet van tweede termijn,

[2:44:15] de heer van baarle.

[2:44:17] Dank de minister voor de beantwoording als het gaat om het plan helpen van statushouders aan werk zou ik vooral een oproep willen doen aan minister kaag

[2:44:28] om niet dwars te liggen en te voorzien in de broodnodige middelen die nodig zijn om dit plan te gaan verbreden. Ik hoop dat ze meeluistert. We weten dat ze zich met veel bezighoudt. Voorzitter, als het gaat om informeel, onderwijs denk en deze minister verschillen van mening over de noodzakelijkheid van dat wettelijke instrumentarium.

[2:44:54] Ik hoop dat de weg die de minister aangeven die bewandeld wordt van zelfregulering.

[2:45:00] Dat dat een weg is die verkend wordt

[2:45:04] en dat het wellicht ook het hele de bestuurlijke kan nomaden aan zaken die wiersma gepresenteerd. Waar heeft

[2:45:12] overbodig maakt,

[2:45:14] want het gevoel dat ik heb is dat de problemen die een kleine groep veroorzaakt nu in de schoenen geschoven wordt van een hele gemeenschap en dat leidt tot heel veel gevoelens van wantrouwen en dat is niet.

[2:45:25] Maar goed.

[2:45:26] Dank, voorzitter, dank u wel. Meneer van baarle mevrouw palland.

[2:45:29] Voorzitter, ook dank van mijn kant voor de beantwoording van de minister ook over de acties die rond de opvoedt ondersteuning plaatsvinden en ik ben zeer benieuwd naar het vervolg op de online taallessen, maar vooral ook de financiering voor de onderwijs route al dan niet met met ocw en we zullen dat ik had nog een vraag. Misschien heb ik het gemist heeft het wel was ik even niet scherp opletten. Maar volgens mij was er ook nog een vraag gesteld over meedoen. Balies in kan ik me voorstellen dat bij de voorjaarsnota misschien betrokken of dat we daar duidelijkheid over krijgen. Maar misschien kan de minister daar nog iets over.

[2:46:02] Die zeggen

[2:46:04] dankuwel, mevrouw palland. En als laatste vanuit zijde van de commissie meneer de graaf.

[2:46:08] Dankuwel voorzitter proberen snel te doen moet weg. Mijn om. Ik vond het idee toch aan het begin van de beantwoording van de minister heel mooie selectie aan de poort.

[2:46:20] Wat ons betreft. Wat ik al zei, komt er niemand meer binnen. Maar dat is voor dit kabinet heel moeilijk te realiseren schijnt,

[2:46:28] maar zou toch nog eens kijken. Kijk eens binnen het kabinet

[2:46:31] naar de selectie aan de poort. Want mensen met mogelijkheden betekent ook mensen die uiteraard andere mogelijkheden hebben, maar niet mogelijkheden die bij nederland passen.

[2:46:39] Dus dat zou mooi zijn als er gekeken wordt. Mensen met talenten voor iedereen iets vinden zij toen de minister in haar beantwoording. Dus dat betekent als ik ga kijken naar de kort die vanmorgen bekend werden

[2:46:51] dat we eigenlijk eerst

[2:46:53] als er voor iedereen iets vinden, maar bijna niemand of steeds minder dan de helft komt aan het werk na zoveel jaar dat er toch gemiddeld zeven tot tien jaar mensen aan subsidiëren zijn op kosten van nederlanders voordat ze misschien iets passends vinden de minister zelf meteen een antwoord. Ook de doorstroom gaat niet goed. Dus het is allemaal wel heel leuk zou ik willen zeggen. Het klinkt allemaal wel heel idealistisch. Hetgene wat er plaatsvindt met al die massa immigratie. En dan al die mensen moeten inburgeren, maar het werkt niet. En heel nederland heeft last van. Dan zou zeggen gooi die grenzen inderdaad dicht. Voorzitter.

[2:47:26] Kijk even naar de minister een enkele vragen twintig gelegenheid om direct te antwoorden.

[2:47:32] Minister is daartoe in staat dankuwel. Het woord is aan de minister

[2:47:36] is.

[2:47:39] Ja. Voorzitter, mevrouw becker had het over de inburgeringswet die zal zich het komende jaar echt moeten bewijzen.

[2:47:47] En daar zijn we zelf bij

[2:47:49] ikzelf met de gemeentes met werkgevers met instituten om te zorgen dat het echt gaat werken, zoals bedoeld is.

[2:47:57] Dat moet wel ditjaar. Dat moet ditjaar wel duidelijk gaan worden.

[2:48:03] De stad. Dus ik deel uw zorgen. Maar ik wil u zeggen we zijn hard aan de slag met de gemeentes om te zorgen dat het ook echt gaat lopen.

[2:48:11] Maar er zullen we in de loop van het jaar netjes over blijven informeren

[2:48:15] plan van aanpak statushouders van de ene kant moet dat in de praktijk nog een werk van alle kanten zijn echt al een aantal initiatieven die al groter aan het worden zijn het los aan het komen zijn mede door de reuring die dat die het actieplan met zich mee heeft gebracht

[2:48:32] en dit tekort sectoren zou ik niet gelijk regie noemen maar om daar inderdaad

[2:48:39] wat meer te kijken of elke sector elke weet ik niet maar over een aantal sectoren waar er juist zo'n groot tekort is en daar wat breder naar kunnen kijken. Jazeker. En de uitrol van goede voorbeelden. Dat is nou weer onderdeel van zowel het actieplan statushouders aan het werk als van via dus zo'n voorbeeld met verpleegkundigen in groningen. Dat zou dus juist uitgehold moeten kunnen worden in heel veel ziekenhuizen. Maar dat mogen de ziekenhuis. Ik ook zelf doen. Daar hoeven we niet altijd vanuit den haag te roepen. Gij zult maar een beetje achter de broek zitten en dat doe ik graag.

[2:49:17] Mevrouw podt

[2:49:18] dat we doorgaan naar mevrouw heeft nog de korte vraag.

[2:49:22] Want fijn dat u mij de gelegenheid geeft want we hadden het natuurlijk ook over in het actieplan wegnemen van bureaucratische belemmeringen en de minister gaf in haar beantwoording op mijn vragen over het burgerservicenummer aan. Er is al een spoedprocedure, maar mijn vraag was een andere. Dat weet ik. Maar die geldt voor asielzoekers en voor statushouders die gehuisvest worden. Maar dus niet voor statushouders die in het azc zitten en niet mogen werken. Maar die komen dus als laatste en dat vind ik gek. Dus zou de minister daarna willen kijken en dat willen meenemen in haar brief onder hen ook die voorrang te geven op z'n minst de minister.

[2:49:59] Ja voorzitter, dat is een terechte opmerking van mevrouw becker realiseer ik me dus die neem ik mee in mijn gesprek met mijn collega. Daar komen we op terug of we daar ook iets voor kunnen doen. Zeker als wij met elkaar allemaal roepen

[2:50:10] en dat toen mijn collega's ook statushouders aan het werk is zo essentieel. Dan moeten we daar ook naar kijken.

[2:50:17] Mevrouw podt vroeg naar gezinsmigranten. Ja, ik wil daar ook graag meer zicht op hebben, omdat we deze mensen. Wij hebben er niet alleen niet veel zicht op. Het is ook echt inderdaad. U zegt het zelf ook een hele gemêleerde groep

[2:50:32] dus graag kom ik bij je terug. Ook bij mijzelf, maar ook bij u vervolgens om daar meer zicht op te hebben, ook omdat we zien maar dat is nu nog een beetje onder de nieuwe inburgering. Ze zijn ofwel gelijk in zicht en het gaat veel sneller met zo'n kip met de de eerste die eraan komt of ze komen aan. Ze zijn helemaal uitzicht naar hoe die eerste groep moeite goed faciliteren snelheid houden. Maar hoe kun je die tweede groep beter in kaart te brengen en beter en ook een tip laten doen en meekrijgen. Dus ja daar kom ik op terug.

[2:51:07] Pim tien weken. Er zijn een aantal uitzonderingen schonden die zijn gewoon structureel, bijvoorbeeld als de informatie nog niet eens alvast een diploma erkenning er nog niet eens. Dat soort uit. Soms onder zijn er al die bestaande anders daar de gemeente duidelijkheid over als die uitkomst nog een keer duidelijk maken.

[2:51:23] Maar het is structureel overschrijden van de termijn om dat en pip opstellen zo veel werk is. Ik vind tien weken dan best wel lang als je informatie nog niet hebt uit het land van herkomst. Wat is je diploma waard. En daar moet je wachten begrijp ik dat ook een uitzonderingsgrond voor maar standaard die tien weken.

[2:51:42] Ik heb die vraag ook nog niet echt van vng gehoord. Wel die uitzondering schonden. Als die vraag terugkomt, zal ik het u laten weten. Maar dan weet u vast dat ik denk tien weken is al tweeënhalve maand

[2:51:53] vind ik al best een fikse doorlooptijd.

[2:51:56] Mevrouw podt heeft nog een korte vervolgvraag.

[2:51:59] Over de eerste wil ik graag weten wanneer de minister terugkomt. Maar over die tweede jaar kijkt u zegt het is best wel lang veel gemeenten zeggen zeggen natuurlijk heb tegen de tijd dat wij mensen hier krijgen, moeten ze vaak nog eerst even landen zijn ze er twee weken totaal de weg kwijt is dus netto is het sowieso maar acht weken. Dan ben je inderdaad nog een poosje bezig met de leefbaarheidstoets de de verschillende andere dingen die je probeert te doen om te achterhalen wat mensen precies kunnen. En in welke welk spoor je ze kunt plaatsen. Dus nogmaals fijn dat u het gesprek aangaat met vng. Ik hoop dat u ook bij ons terugkomt waar het mij om gaat is. Ik zeg niet dat je per definitie langer dan tien weken moet doen maar ik wil wel dat gemeente genoeg genoeg tijd hebben van tevoren om zich voor te bereiden. Als dit zo blijft. Want op dit moment nemen heel veel gemeenten meer tijd dat die tien weken en ik snap waarom.

[2:52:55] De minister.

[2:52:56] Voorzitter, wat betreft gezinsmigranten zou ik zeggen. Einde van het jaar, want we moeten een onderzoek opzetten uitzetten.

[2:53:03] Wat betreft die tien weken. Ik wil dat gesprek met vng voeren

[2:53:08] want anders gaan we hier het voor vng invullen en vng weet ook dat ik graag wil dat het tempo behouden blijft als zij kunnen aantonen zichtbaar moet in plaats van die week twaalf weken zijn is best over te praten was van tien weken zesentwintig weken wordt vind ik lang.

[2:53:24] Dus dat dat gesprek ga ik gewoon met vng aan

[2:53:28] en aow. Ik heb u goed gehoord

[2:53:32] en ik vermoed dan ook wat er gaat komen.

[2:53:35] De heer van baarle

[2:53:38] ja, ook over informeel onderwijs heb ik u gehoord,

[2:53:43] weet dat ik dat ik er geïnvolveerd ben om het om te zorgen dat we die relatie goed opbouwen dat we met elkaar in gesprek zijn dat we ook echt met elkaar en samenleving bouwen en samenleving die elkaar wil vasthouden

[2:53:57] van palland is inmiddels vertrokken.

[2:54:00] Ja, over opvoeden. Volgens mij heb ik het allemaal onlangs taal de euro's van onderwijs. Goed. Dat wordt een spannende en de meedoen balies. Dat wordt volgens mij ook na de voorjaarsnota duidelijk

[2:54:13] en ik geloof in mensen met talent en ik geloof dat elk mens een talent heeft

[2:54:20] dankuwel. Minister. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van dit commissiedebat, dan resteert mij

[2:54:27] overzicht op te lezen met toezeggingen. Ik heb vijf genoteerd. De minister zegt toe in gesprek te gaan met de taalschool branche en hierover de kamer te informeren was een toezegging de richting van mevrouw becker.

[2:54:42] We zouden graag willen weten op welke termijn

[2:54:50] ik zou zijn in de volgende verzamelbrief dat we daar stond te doen.

[2:54:54] De volgende verzamelbrief en dat is.

[2:54:56] Voor de zomer nog.

[2:55:00] Zeker per jaar dus klein halfjaar van het

[2:55:04] noteren we dat nummer twee. De minister informeert de kamer begin tweeduizend, vierentwintig over de evaluatie van de leefbaarheidstoets

[2:55:12] met drie. De minister gaat uitzoeken of het mogelijk is om loonkostensubsidie te monitoren, specifiek voor de doelgroep statushouders aan het werk.

[2:55:20] Dit was een toezegging in de richting van mevrouw becker. Ook in de volgende verzamelbrief

[2:55:25] na de zomer.

[2:55:27] De minister gaat afstandsonderwijs voor statushouders, onderzoeken en informeert de kamer hierover

[2:55:32] neem aan ook na de zomer verzamelbrief

[2:55:35] en de laatste de minister stuurt evaluatie van de module

[2:55:40] module aandacht voor zelfbeschikking

[2:55:43] richting de kamer en is dit ook

[2:55:46] in de verzamelbrief

[2:55:51] dat een aparte aparte brief.

[2:55:54] En wanneer komt die

[2:55:59] geen termijn.

[2:56:01] Ja. Ik denk dat kamer wel in.

[2:56:04] Zo zullen de vlag in de zomer in de zomer

[2:56:09] wel

[2:56:10] dat is dan een eind q. Twee begin q. Drie.

[2:56:13] Ongeveer.

[2:56:14] Omgezet. En dan heb ik eigenlijk een toezegging vijf a. Want dat was al een bestaande toezegging gedaan tijdens het wetgeving overleg integratie, maatschappelijke samenhang

[2:56:27] op eenentwintig november. Daar heeft u ook aandacht gevraagd voor de positie. De situatie van gezinsmigranten. Toen luidde de toezegging. De minister gaat uitzoeken wat de knelpunten zijn bij de begeleiding van de inburgering van gezinsmigranten, migranten en de kamer hierover informeren als een toezegging richting van mevrouw podt en mevrouw palland. Als ik het goed heb

[2:56:47] en daar vroegen we aan toe meer zicht op gezinsmigranten en dat komt voor het einde van het jaar nu richting

[2:56:55] mevrouw becker.

[2:56:59] Op het risico dat ik, toen ik met mijn buurvrouw zat overleggen een toezeggingen hebt gemist, maar ik had nog genoteerd dat de minister in de volgende ronde van het plan van aanpak ook ingaat op ondernemerschap

[2:57:14] dat zij

[2:57:16] in een brief terug komt op het kunnen registreren specifiek van loonkostensubsidie voor statushouders

[2:57:24] en een onderzoek op de mogelijkheid van online lessen wat u die en dan tot slot de komende week komende criteria voor de verdeling van de middelen in het oranje.

[2:57:34] Naar de kamer.

[2:57:37] Voorzitter, de nummer twee en drie heeft de voorzitter net opgenoemd maar één ondernemer aandacht voor ondernemerschap. In de volgende ronde van statushouders aan het werk heb ik inderdaad toegezegd

[2:57:47] en ik heb ook toegezegd dat de voorwaarden van het oranje fonds op naam bij het oranje fonds in een paar weken is maar binnenkort naar u komen

[2:57:56] moment dat ze klaar hebben.

[2:57:58] Dan staat hier aanvullend ook genoteerd. Dan rest mij ook nog. Mevrouw podt.

[2:58:04] Want het gesprek met de vng over de pup. Hartstikke mooi. Komt ie dan ook in die verzamelbrief

[2:58:12] goed en en dan was tenslotte nog wat jij zegt nee zijn heel goed aan samenwerken hier het wel even het verzoek om die verzamelbrief ook echt ruim voor het volgende commissiedebat te sturen, want echter laatste tijd. We lezen en helemaal de tandjes. Ik snap dat er ook hard gewerkt wordt op het ministerie. Maar dit. Dat doet, komt het debat ten goede,

[2:58:35] Duidelijk signaal.

[2:58:37] Voorzitter, met die laatste wil ik beginnen want dat we dat gaan we volgende keer gewoon beter doen. We zorgen dat want er is ook de afspraak met uw kamer dat we in principe alles een week van tevoren hebben. Tenzij u zelf nog met las in het vragen komt

[2:58:49] of het echt fout loopt en dat is hier niet helemaal gebeurt dat ze u vorige week donderdag alles gekregen. Dus dat gaan we echt beter doen.

[2:58:58] Volgens mij. Ik had er zelf nog geen opgeschreven. Dat was de toezegging in het regio ook. Maar er zou ik op terugkomen aandacht voor vrouwelijke statushouders in het gesprek met de gemeentes

[2:59:12] tien jaar noteren we ook aanvullend. Maar daar komt er dan op staat

[2:59:16] van de vorige keer. Maar omdat die deze keer aan de orde kwam

[2:59:20] dat even aan het opzoeken. Maar dat komt vast en zeker dat hoeft niet nu. Ik wil graag de minister van sociale zaken en werkgelegenheid heel erg bedanken voor de beantwoording van de vragen die zijn gesteld door de commissie uiteraard ook dank voor de ondersteuning zichtbaar. Hier in de commissie zal had maar onzichtbaar op de achtergrond.

[2:59:37] De commissieleden dank voor hun inbreng en voor de vragen onze griffier uiteraard voor de ondersteuning. Onze boot. Dus de kijkers op de publieke tribune en de kijkers thuis allemaal nog een hele fijne namiddag en een fijne avond. Ik dank u allen. Ik sluit hierbij de vergadering.

[2:59:53] Ja.