Landbouw- en Visserijraad 24/25 april

[0:00:02] Een goede morgen.

[0:00:04] Het is mij een genoegen u als voorzitter bij dit commissiedebat te mogen dienen.

[0:00:09] Ik open deze vergadering heet u allen van harte welkom.

[0:00:13] Allereerst de bewindspersoon zijn ondersteuning, uiteraard ook de collega's vanuit de kamer, vanuit de commissie

[0:00:21] bij deze commissievergadering over de landbouw en visserijraad op vieren deo volente vierentwintig en vijfentwintig april

[0:00:32] en onze gasten op de tribune.

[0:00:35] De pers en alle die verder.

[0:00:38] Dit debat volgen

[0:00:41] en vooraf een paar huishoudelijke punten. Wij zijn vandaag een beetje een proefkonijn op de strategische procedurevergadering afgesproken om te zoeken naar het beheersbaar houden van interrupties. De de behoefte eraan is groot en afgesproken is en dat gaan we gewoon proberen of dat werkt achteraf mag mopperen wat u wilt. Maar tijdens de het het project tijdens de proefperiode niet. Er is afgesproken om te werken met een totaal aantal interrupties, dus zowel op de collega's als op de bewindspersoon. Dat aantal. Ik zou willen voorstellen om dat op acht te stellen

[0:01:27] en wat nog veel venijnige is maar goed dat is ook in de strategische procedurevergadering afgesproken. Dertig seconden wordt het eenendertig seconden dan die ene seconde voor de volgende interruptie. Dus dan bent u twee interrupties.

[0:01:41] Jaja.

[0:01:43] Dus dit is en we hebben we hebben echt een griffier die daar bovenop zit werken met twee schermen. Dus het is gewoon kijken of dit helpt of dat daardoor beter zeg maar die die tijd die we beschikbaar hebben. We hebben drie uur totaal

[0:02:01] of dat op die manier een goed functionerende vergadering zou kunnen bevorderen

[0:02:09] dat even vooraf

[0:02:14] de heer valstar en en de heer boswijk hebben aangegeven rond kwart voor.

[0:02:21] Elf,

[0:02:22] Even de vergadering te moeten verlaten. Misschien loopt het allemaal zo soepel dat we dan ook dat in de schorsing kunnen laten vallen. Maar dat wachten we af.

[0:02:32] Ja, u gaat akkoord met de het deze de proef die we gaan houden en met acht vragen adres van dertig seconden max.

[0:02:45] Dan gaan we daarmee van start. De heer thijssen heeft verzocht als eerste het woord te mogen voeren en dat er brede instemming van de kamer ondervonden. Dus geef als eerste het woord aan de heer deze. Hij spreekt namens de partij voor de van de arbeid.

[0:03:03] Gaat uw gang dankuwel. Voorzitter. Ja ik moet helaas naar een ander debat betekent dat ik die acht keer dertig seconden er nu bij.

[0:03:10] Dat niet besloten u geen niet op krediet? Jammer. Maar goed.

[0:03:15] Dank aan de collega's dat ik eerst mag ik. Het is vooral een punt waar die ik graag wil inbrengen. En dan zullen mijn medewerkers en ikzelf ook uiteraard kijken naar de antwoorden van de minister waar ik niet bij kan zijn en dat gaat over het noordzeeakkoord en de bescherming van de noordzee, ook aangaande deze landbouw en visserijraad mijzelf nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van het noordzeeakkoord en volgens mij is dat een knap stukje werk van de polder waarin we de bescherming van de noordzee van een heel klein stukje veel minder dan een procent verhogen naar vijftien procent een enorme stap voorwaarts

[0:03:50] en waarbij dus ook op een gegeven moment wel beperkingen zijn voor de visserij en dat bodem, bodem broedende visserij niet meer op allerlei plaatsen mag. Maar nu zie je. En we hebben er ook al over gehad toen in het noordzeeakkoord dat er nog een stap verder gezet moet worden en dat heeft nederland afgesproken in mos wil bij de vn waar het ging over wereldwijde biodiversiteit die biodiversiteit achteruitgaat en dat daarom eigenlijk dertig procent van het aardoppervlak beschermd moet worden, zowel op land als op zee en dat betekent dat het noordzeeakkoord.

[0:04:20] Nou een mooie eerste stap is. Maar eigenlijk nog verder moet gaan van vijftien procent na dertig procent

[0:04:25] en dat zien we ook terug in de voorstellen van de commissie die zegt ja, we moeten meer gebieden aanwijzen. Ook nederland maar ook andere lidstaten meer gebieden aanwijzen om die bodem. De visserij die het meest schadelijk is voor die biodiversiteit. Op de bodem van der zee moeten we verder in beperken, zodat op die bodem het ecosysteem zich kan herstellen. Ook de visstand zich kan herstellen en dat we dus voldoen aan onze afspraken die we in montreal hebben gemaakt. Onze afspraken die we erover hebben gemaakt, maar ook dat we gewoon zorgen voor een gezonde noordzee. Want dat is wat we willen en ook voor een gezonde visstand

[0:04:57] is een motie aangenomen in deze kamer die zegt ja dat is allemaal leuk maar we willen wel dat de belangen van onze vissers en vooral onze garnalen vissers wel worden geborgd. Hierin. En dat is ook de insteek die dit kabinet heeft genomen, hebben we kunnen lezen in de kranten. Maar daar heb ik dan een vragen over want als ik het bbc visie goed leest, dan erkent de minister dat er meer natuurbescherming nodig is erkend die ook dat

[0:05:19] dat bodem boel behorende visserij een belangrijk gevoel.

[0:05:23] De gevolgen heeft.

[0:05:24] Voor het mariene milieu, maar vervolgens zegt ie ook van ja oké maar ik heb ook een motie uit te voeren en ik wil ook de belangen van de garnalenvissers goed borgen. Dus ik ben toch tegen de bbc visie

[0:05:36] en mijn vraag is eigenlijk aan de minister. Maar hoe

[0:05:39] rijmt hij dat nou met de afspraken die we in europa hebben gemaakt, maar ook dat verdrag de biodiversiteit verdrag wat nederland heeft getekend in canada en die biodiversiteit die zo verschrikkelijk hard nodig is om deze wereld leefbaar te houden ons drinkwater te voorzien van voedsel te voorzien.

[0:05:56] Dus hoe.

[0:05:57] Wil hij nou en opkomen voor de garnalen vissers en zorgen dat we die afspraken nakomen. Dat is mijn eerste vraag. Mijn tweede vraag is is dat er wordt nu heel erg gefocust op die natura twee duizend gebieden dat dat de plekken zouden moeten zijn waar die bodem roerende visserij moet stoppen. Dat lijkt logisch want dat zijn er natuurlijk de meest

[0:06:14] waardevolle natuurgebieden ziet de minister dat ook zo. Of is er misschien nog ook een oplossing mogelijk dat de garnalen vissers op bepaalde stukken kunnen blijven vissen en dat andere gebieden dan worden uitgesloten van bodem broedende visserij,

[0:06:30] en ik vraag dit ook omdat in het bmc visie en van de europese commissie wordt ook duidelijk dat als dit niet met goede afspraken gaat dat de europese commissie dan overweegt om ook met wetgeving te komen en dat zal er wel heel lang duren voordat hij dat dan is en voordat het niet meer goed gaat. Maar dan zien we natuurlijk wel een traject zoals we dat ook met stikstof hebben gezien en met de andere natuurgebieden en daar willen we natuurlijk niet komen. Dus ook een vraag aan de minister van om wetgeving te voorkomen of problemen te voorkomen daar inderdaad inzetten om gewoon deze afspraken uit te voeren en daarbij oog te hebben voor de garnalenvisserij, dagvoorzitter.

[0:07:03] Dank ook prachtig binnen de afgesproken. Vier minuten had ik nog niet vermeld. Maar dat is de spreektijd. Dank

[0:07:12] het woord is aan de heer pardon aan mevrouw van der plas harry spreekt namens b.

[0:07:21] Ja. Dankuwel. Ik wil eigenlijk eerst even beginnen met een klein puntje van orde. Waar roep ik graag ook antwoord van de minister. Want heb ik het goed begrepen dat de minister komende week niet afgereisd naar de landbouw en visserijraad in europa. En wat is daar de reden van? En hoe zorgen wij dat wij de inbreng van deze kamer wel goed op de bureaus van van de e u terechtkomt daar minister daar als eerste wat er even wat opzeggen.

[0:07:48] Ik laat het aan de minister over. Dat mag nu. Maar het mag ook in als eerste bij de reacties straks op de vragen die gesteld zijn.

[0:07:56] Ik wil er wel eens erger. Voorzitter, want de kamer die heeft nog inbreng. En als ik ga zeggen ja die mening wordt niet meegenomen. Dan heeft u inbreng ook niet zoveel zin denk ik. Dus het is wel een relevante vraag. Ik ben aanwezig. Inderdaad.

[0:08:08] Tot nu toe heb ik geprobeerd alle landbouw visserij aanwezig te zijn en ik heb ook heel veel bilaterale contacten inmiddels opgebouwd in europa

[0:08:17] tussen er veel ministers van andere europese landen inmiddels in mijn telefoonboek en appen en bellen.

[0:08:23] Dat is ook buitengewoon belangrijk omdat europa een belangrijk speelveld is voor de meeste van aanbouw. Dat gaat over visserij, dat gaat over de landbouw enzovoort. Het is ook

[0:08:32] belangrijk om daar goede netwerken te hebben. Die hebben we ook opgebouwd in dit halfjaar. Althans ik persoonlijk met mijn collega's.

[0:08:40] Dat helpt enorm om de belangen van nederland ook gesteund door andere landen goed voor het voetlicht te krijgen.

[0:08:48] Ik ben in de raad is de tweede keer dat ik aanwezig ben. De rest ben ik steeds aanwezig geweest. Één keer de ziekte. En nou moet ik helaas

[0:08:58] aanwezig zijn vanwege een ander belangrijk dossier wat op mijn bord ligt. Dat is het landbouwakkoord.

[0:09:04] Ook daar gaat het om de belangen van de boeren. Ik zag in de krant staan dat het belangrijk is voor de boeren en voor de vissers dat

[0:09:12] de aanwezigheid in europa gezien wordt en dat is ook zo. Dan ben ik het zeer mee eens. Maar het is

[0:09:17] misschien op dit moment nog wel belangrijker voor de nederlandse boeren dat er een landbouwakkoord komt en daar investeer ik heel graag en dat kost me heel veel tijd. Dag en nacht bijna inmiddels. Dat begrijpt u. En ik doe dat graag

[0:09:28] met veel motivatie

[0:09:30] abonnement dat ik er niet ben dan moet natuurlijk wel de inbreng van nederland. Goed voor het voetlicht worden gebracht en dat we dan wat ik hoog ambtelijk vertegenwoordigd in europa door door de pvv die de op die manier de belangen van van nederlands en de inbreng van nederland op een goede manier voor het voetlicht brengt en dat zal duidelijk zijn dat wanneer u goede inbreng heeft die die belangwekkend is om mee te nemen in de inbreng van nederland. Als je dat heeft dit debat.

[0:09:58] Daar zullen we dat vanzelfsprekend meenemen. Daarvoor hebben dit debat ook. Dus u kunt ervan verzekerd zijn dat de inbreng van de kamerleden

[0:10:03] ook bij de komende landbouw visserij laten goed voor het voetlicht worden gemaakt.

[0:10:09] Voor hier niet verder over door te discussiëren. Dat kan eventueel op een ander moment dat mevrouw van der plas begint aan haar inbreng

[0:10:16] gaat uw gang.

[0:10:18] Dankuwel voorzitter inwoners van nederland en boeren, vissers, telers en tuinders.

[0:10:26] We spreken hier over de aankomende landbouw en visserijraad en het is goed om in het verslag te lezen dat het kabinet kritisch is op verschillende voornemens van de raad. Want die kritische noot hebben in het verleden te vaak gemist

[0:10:39] nederland het land het koploper wil zijn op allerlei terreinen en dat actief uitdraagt en daardoor zichzelf ook door collega's lidstaten aangehouden wordt

[0:10:47] het enige waar we uiteindelijk echt als koploper boven uitsteken. Dat zijn regeltjes regels die in theorie vaak een goed plan lijken. Maar waar aansluiten van de praktijk bij vergeten wordt omdat ze van achter bureaus bedacht worden. Engel,

[0:11:00] voorzitter

[0:11:05] bedacht worden

[0:11:06] daar waar de minister in de raad zeer terecht de puls weer aanstipt als goede insteek tegen vermindering van bodem, beroering en complimenten daarvoor. Maar los van de raad moeten minister zelf ook zorgen dat regeling een werkbaar zijn voor de visserij en nadat er twee jaar lang, in tegenstelling tot andere lidstaat er geen brandstof steunen is geregeld voor de visserij is de overbruggingsregeling die nu recent is vastgesteld, niet per schip maar per bedrijf toegekend

[0:11:33] en ik vraag me af. Dat kan toch niet waar ze een bv die een schip heeft krijgt dus hetzelfde als de bv die er drie heeft waar ook een equivalent aan mensen van afhankelijk zijn. Een werken. Waarom is hiervoor gekozen? Kan de minister beamen dat dit niet hoeft van de e u maar gewoon per schip kan worden uitgekeerd

[0:11:52] en mooi dat er eindelijk na zo'n lange tijd een regeling is, maar dit is een absurde invulling. Als ik het zo zie graag de onderbouwing van de minister

[0:12:01] dan het volgende punt waar praktijk en theorie elkaar volledig mislopen.

[0:12:05] Er moet ingezet worden op een bio economie, maar realiseert de minister zich dat de vezel hennepteelt om zeep geholpen wordt als het van glas voor één oktober gezaaid moet worden. Het gewas kan weliswaar vaak in augustus geoogst worden, maar het moet eerst grote op het land om de vezels los te krijgen en daarvoor zijn net zoals het inzaaien en kunnen oogsten van gewassen specifieke weersomstandigheden nodig. Een weersomstandigheden bij nodig.

[0:12:29] Qua temperatuur, maar ook qua vocht en niet gegarandeerd kan worden dat het op tijd van het land is en welke boer gaat straks dat risico lopen. Kalender landbouw is funest en onmogelijk.

[0:12:40] De vraag aan de minister of hij de windstilte wil herzien en de sector daar nauwer bij betrekt. Een voor consumptieaardappelen geldt hetzelfde. Wie heeft de minister vanuit de sector betrokken? Bij de opvattingen over consumptieaardappelen. Want wat er gesteld wordt strookt totaal niet bij de landbouwpraktijk en het is bizar dat boer aan allerlei data gehouden worden op straffe van korting, terwijl dit terwijl dit ministerie zelfs steeds op het allerlaatste moment communiceert en het voor boeren onmogelijk maakt met goede landbouwpraktijk op de rug regels kunnen anticiperen.

[0:13:12] Fijn dat de kom ik gecombineerde opgave nu eens uitgesteld. Maar dit is een doekje voor het bloeden en ziet de minister zelf ook dat hij met z'n ministerie niet levert. Wat van de landbouwers gevraagd wordt en wij horen dat er dat de e u bij de eu vereist werd dat de consumptieaardappelen niet ook niet met voorwaarden op de winter waslijst kwam. Klopt. Dat vraag ik de minister heeft de e u dat specifiek gezegd en in welk overleg in in welke context en vooral met welke onderbouwing. En wat gaat de minister doen met boeren die door het laten communiceren van der l b en v al hebben gezaaid en er nu achter komen dat hun gewas niet op de bijstaat is hier ook coulance mogelijk vanwege het nalatige communiceren door de minister zelf.

[0:13:55] Daar laat ik het bij voorzitter.

[0:13:58] Dank voor uw inbreng. Dan is het woord aan de heer balster. En hij spreekt namens de vvd.

[0:14:03] Dagvoorzitter. Als je als visserman dacht alles over je heen gestort te hebben gekregen de afgelopen tijd. Dan heeft de europese commissie altijd weer een nieuwe verrassing in petto.

[0:14:12] En dit keer zit het verbod op alle bodem broer en de visserij. We hebben inmiddels allemaal kennis kunnen nemen van het gepresenteerde pakket voor duurzame visserij en we hopen maar dat het in het specifieke geval bij een vlam vlaag van verstand verbijstering blijft.

[0:14:25] Je gaat niet alleen de vvd te ver, maar ook een meerderheid van de tweede kamer en ook meerderheid van de lidstaten leesbaar. Het is ook goed dat de minister stelling neemt tegen deze plannen.

[0:14:34] We hebben in de eu signalering van onze ambtelijke ondersteuning die wij overigens niet vaak genoeg kunnen bedanken voor de bergen werk die zij te zetten en ons meegeven voor de bal voor het debatten. Dus bij deze nog een groot woord van dank.

[0:14:45] Daarin hebben wij kunnen lezen dat landen als polen, frankrijk en duitsland zich verzet hebben tegen die plannen.

[0:14:53] Interruptie van de heer wassenberg? Gaat uw gang?

[0:14:55] Dank. Voorzitter voorzitter regelen valstar zegt dat de vvd grote bezwaren heeft tegen dat verbod op orde behorende visserij, maar kent de heer valstar de minister voor natuur en stikstof die op zevenentwintig december een brief naar de kamer heeft gestuurd waarin ze zelf schrijft dat uitsluiting van bodem behorende visserij voor een betere kans op natuurherstel zorg dus kennelijk zijn er inderdaad ook wel grote voordelen aan zone dat ze uitsluiten van die bodem broer de visserij weet eervol dat.

[0:15:27] Gelukkig binnen dertig seconden.

[0:15:28] De heer.

[0:15:31] De heer valstar weet dat er ook nog een onderzoek loopt naar bodem moet worden. Visserij in de waddenzee. Laten we dat eerst afwachten en dit allesomvattende plan zou een streep door alle bodem broedende visserij zetten en zou betekenen dat de laatste kotters ook nog tegen de kant kunnen leggen. Dat is niet iets waar mijn,

[0:15:46] De fractie voor te porren, is.

[0:15:48] Die wassenberg. Voorzitter, laat ik het dan iets anders stellen. Hij de heer balster doet alsof het een alleen maar negatief effect heeft ie zo'n verbod. Maar het is dus ingesteld en wegen de positieve effecten. Dus ik begrijp de negatieve verhaal niet helemaal

[0:16:05] valstar.

[0:16:06] De negatieve verhaal is dat we de volledige visserijsector ongeveer kunnen opdoeken. Dat is het negatieve verhaal.

[0:16:14] Sorry voldoende. De heer balster vervolgt zijn betoog.

[0:16:18] Dank voorzitter en in de stukken van de ambtelijke ondersteuning hebben wij kunnen lezen dat landen als polen, frankrijk en duitsland zich inmiddels ook tegen de plannen hebben gekeerd,

[0:16:26] maar we hebben het de media kunnen vernemen dat landen als belgië en spanje er ook niet voor de orde zijn. Kan de minister onze complete beeld geven van hoe groot het verzetten tegen de plannen en wanneer kunnen wij de raadsconclusies verwachten over dit pakket. Voorzitter, als bekend zorgt pulsvisserij voor minder bijvangst een halvering van het brandstofverbruik en natuurlijk minder bodem beroering. Ook wij zien de puls visserij, visserij natuurlijk liever gisteren dan vandaag terugkeren in de nederlandse en europese wateren. De minister schrijft ook dat hij het onderwerp opnieuw onder de aandacht heeft gebracht. Samen met de gebiedsgerichte aanpak. Mag ik de minister vragen hoe de politieke verhoudingen inmiddels liggen en hoe er gereageerd is op zijn pleidooi voor pulsvissen.

[0:17:03] Klopt het dat er inmiddels een kleine verschuiving in opvattingen begint plaatsvinden en voorzitter, als dat zo is dan is dat natuurlijk positief, maar tegelijkertijd geeft het ook een gevoel van een opkomende buikpijn. Want hoe wrang is het dat diezelfde kotters die ooit met pulsvisser nu gesloopt worden in kampen om misschien wel over een paar jaar te moeten concluderen dat de oog in brussel zijn geopend achter minister dat dit scenario aannemelijk is. En op welke wijze bereidt zich daarop voor. En toch een ietwat rare vraag misschien want we zitten hier niet op een paranormale beurs. Maar als dat scenario werkelijkheid wordt. Hoe kijkt de minister dan terug op de periode waar we nu inzitten en deze vraag of de minister niet te beantwoorden, maar ik vind het in ieder geval dat u zichzelf moet stellen. Wat zouden wij dan anders hebben gedaan? Doen wij al het mogelijk om ons op dat scenario voor te bereiden,

[0:17:44] voorzitter van het verslag naar de agenda, want bij de komende raad en ik kan me vergissen. Maar ik kom in geannoteerde agenda kom ik het in ieder geval niet terugvinden komen ook de economische technieken voor planten ter sprake. Zo zouden er twee discussiepunten ter tafel komen hoe nieuwe economische techniek te kunnen bijdragen aan een duurzaam en robuust voedselsysteem en wat eraan gedaan moet worden om dat mogelijk te maken.

[0:18:04] Die vraag zou je misschien eigenlijk ook kunnen beantwoorden. Het wetgevende uw voorstel dat we nog voor deze zomer kunnen verwachten. In tweede discussiepunt is hoe we het concurrentievermogen van de eu op de wereldmarkt bewaken. Nu de rest van de wereld er al volop mee aan de slag is en wij er nog even over gaan praten tijdens de lunch. Aangezien ik het niet terugzag in de geannoteerde agenda zou ik graag willen weten hoe de minister hier tegenaan kijkt en wat zijn inzet wordt op dit punt tijdens de komende raad of van zijn ambtenaren en kan de minister al een preview geven op wat we kunnen verwachten van het op handen zijnde uw voorstel. Daar ga ik het bij laten. Voorzitter,

[0:18:39] Dank voor uw inbreng. En dan is het woord aan de heer boswijk. En hij spreekt namens het cda gaat uw gang.

[0:18:46] Dank. Voorzitter voorzitter, ik sluit me even gemakshalve voor de tijd ook aan bij de vragen. De collega's van der plas en

[0:18:52] collega's balster over de visserij, en ik zal mijn inbreng daarom alleen richten op de natuurherstel werd,

[0:18:58] want voorzitter, dat is op dit moment het gesprek van de dag in brussel en terecht de gevolgen voor deze verordering van nederland

[0:19:04] gaat hebben zijn nog niet te overzien en ik zeg bewust nederland en niet alleen de landbouw, want de natuur herstelwet zal grote gevolgen voor een heel groot deel van nederland hebben ook het stedelijk gebied of misschien juist het stedelijk gebied. Tenminste dat is mijn inschatting. Want we weten eigenlijk nog heel weinig van af. Voorzitter, laat helder zijn. Ik ben niet tegen natuurherstel. Integendeel, ik vind zelfs dat ook de aandacht moet zijn voor biodiversiteit, juist ook in het stedelijk gebied waar mijn terughoudendheid komt voort uit de huidige stikstof, stikstof problematiek en de juridische manier hoe we dit allemaal is vastgelopen. Zo vastgelopen zelfs dat zelfs het verduurzamen denken aan energietransitie nu op losse schroeven komt te staan door de huidige stikstof problematiek, terwijl het juist moet helpen. Het beschermen van onze aarde

[0:19:46] en die angst is niet ongegrond. De verordering stelt namelijk voor om niet alleen de natura twee duizend gebieden en verslechtering verbod in te stellen, maar in heel nederland en daarbij moeten natuur en de kust en zoetwater ecosystemen zelfs in goede staat hersteld worden. Voorzitter, hoe gaan we dit in nederland doen en nogmaals per saldo vind ik dat overal de natuur moeten versterken en beschermen. Maar soms moet je ook pragmatisch zijn en kijken welk groter doel gediend kan worden en daarmee het met een grote doel bedoel ik overigens niet economische groei. Want daar is in het verleden inderdaad wel fout gegaan, maar we moeten ook niet doen dat natuur iets statisch iets iets wat we eeuwigdurend ongewijzigd moeten laten blijven en dat we volledig juridisch dicht moeten regelen, terwijl er bijvoorbeeld klimaatverandering ook zorg dat natuur verandert.

[0:20:30] Voorzitter, in de brief van zes december tweeduizend, tweeëntwintig wordt gesteld dat het kabinet zich kritisch opstelt tegenover de ambities in de verordeningen voor zestig procent in tweeduizend veertig en negentig procent in tweeduizendvijftig. Op dat punt zijn we het met elkaar eens en ik hoor graag exact wat de minister. Wanneer heeft gedaan en wat hij gaat doen om dit punt in brussel aan te kaarten, omdat het voor nederland echt heel erg desastreus kunnen uitvallen en ik ben ook benieuwd of dat er misschien een reflectie is op contact is een de minister noemde net al dat zijn contacten met andere ministers goed is hoe andere landen hiernaar kijken. Samen met collega's vestiging ben ik rapporteren wij een reactie gevraagd bij collega's in belgië en in duitsland. We hebben daar al iets van gezien. Maar ik ben toch wel benieuwd. Breder hoe andere landen hiernaar kijken.

[0:21:11] Voorzitter, ik las nog een ander nieuw artikel wat hier ook al een beetje het verlengde ligt en er was gekopt

[0:21:17] honger naar agrarische grond groter dan ooit. En ik vond het eigenlijk wel een goede want je kunt natuurlijk ook lezen meer honger door gebrek aan agrarische grond en ik realiseer me. Het is natuurlijk platgeslagen. Er is in nederland en in europa niet meteen risico op een uitbraak van hoor. We hebben meer dan genoeg voedsel en er zijn andere manieren om honderd tegen te gaan bijvoorbeeld voedselverspilling. Maar het is natuurlijk wel zo dat de druk op op land landbouwgronden heel erg toeneemt door verstedelijking, maar ook door klimaatverandering dat we gewoon een zien in delen van europa dat gronden verloren gaan. En dan is mijn vraag aan de minister heeft iemand het overzicht in brussel die alle opgaven langs elkaar legt en in ieder geval nog kan verzekeren dat we ook over een generatie twee, drie verder nog steeds voldoende landbouwgronden hebben om in ieder geval het europese continent van voedsel te voorzien was gewoon benieuwd of daar een overzicht van is en dat iemand de hele puzzel wel in de gaten heeft.

[0:22:17] En interruptie van de heer wassenberg.

[0:22:21] Voorzitter, ik hoop dat binnen dertig seconden gaat, maar ik heb gehoord geluisterd naar het verhaal van de heer boswijk. Vindt u er boswijk dat als we die landbouwgronden zeg maar. We moeten beschermen. Ik parafraseer even dat we ook goed moeten kijken naar bijvoorbeeld de eiwittransitie omdat je voor plantaardige teelten voor plantaardig voedsel voor mensen veel minder landbouwgrond nodig hebt voor dierlijke productie van dierlijke eiwitten.

[0:22:43] Boswijk. Voorzitter, is een hele terechte vraag. Ik vind inderdaad dat wij ons ons voedselsysteem veel efficiënter moeten maken en dat houdt inderdaad in dat ik ik denk dat we daar iets anders in zitten. Ik als je kringlooplandbouw heel dogmatisch invult. Dan ga je zeggen dat mag nooit meer een en gram maïs in een varken.

[0:23:08] Zo dogmatisch zit ik er niet in. Maar ik ben het wel met met collega's wassenberg eens dat we dat wel veel minder moeten doen dat we veel efficiënter en reststromen bijvoorbeeld moeten gaan gebruiken voor veevoer minder soja vanuit andere continenten. Wat ons ook geopolitiek afhankelijk maakt. Dus ik vind dat we daar inderdaad veel meer moeten gaan sturen en dat ons dieet ook als als consument moeten gaan aanpassen en veel plantaardig moeten eten dat vlees slecht is vlees gezond, maar teveel vergis is niet gezond. Dus ik heb daar een wat genuanceerder beeld op ben ik en daar doelde ik ook op. Voorzitter, met werken wij voedselzekerheid. Ik vind dus dat wij landbouwgronden heel erg hard moeten beschermen, omdat het gewoon een schaars goed is, maar het is niet de enige knop waar we aan moeten wij, want het is inderdaad gewoon in ons voedselsysteem efficiënt te maken en voedselverspilling tegengegaan.

[0:23:55] Wat langere antwoord. Dat past niet in dertig seconden.

[0:23:58] Nee. Nou, over de antwoorden de met complimenten overigens voor de heer wassenberg, want dat is uitstekend binnen die dertig seconden gelukt over de antwoorden. Er zijn geen bindende afspraken gemaakt, geloof ik dus

[0:24:11] erom. Maar daar kan ik als voorzitter altijd nog krachtiger ingegrepen op een bepaald moment als dat nodig mocht blijken te zijn. U was klaar met uw betoog? Nee oké. Ga uw gang.

[0:24:21] Voorzitter, ik had nog een eigen in het verlengde van het van het laatste stukken. Er is anderhalf jaar geleden een motie aangenomen van het cda die oproept om landbouwgronden beter te beschermen. Juist met die achterliggende gedachte van dat het dat we gewoon weet dat het een schaars goed is. Ik denk als wij alle opgaven en de verdeling van de ruimte allemaal onder elkaar dat we dat we anderhalf twee keer nederlander nodig hebben. Dus uiteindelijk moeten we keuzes gaan maken. Ik was even benieuwd of dat de minister ons al iets meer kan vertellen over hoe het gaat met de uitvoering van van ons.

[0:24:54] Ik zie.

[0:24:56] Dankuwel prachtig binnen de vier minuten op.

[0:25:00] De af. Nog even.

[0:25:02] Een interruptie van mevrouw van der plas. Gaat uw gang.

[0:25:06] Ja ik had een vraag aan de heer boswijk over dat natuur verslechtering verbod waar ik het hartgrondig mee eens. Ben niets met het verbod natuurlijk maar met het pleidooi van de heer boswijk en gaat het cda zich als het hier in de kamer straks ook ter sprake komt zich daar blijvend tegen verzetten of zijn er nog mitsen en maren, waardoor het cda misschien er toch wel mee akkoord gaat of maar.

[0:25:33] Mee akkoord gaat in de heer boswijk.

[0:25:36] Voorzitter, wij zijn altijd voor goede voorstellen en tegen slechte voorstellen en ik vind eerlijk gezegd, zoals het voorstel er nu ligt met met de grote hoeveelheid onduidelijkheid zullen wij daar tegen zijn, neemt de minister onze of in ieder geval de de hoge ambtelijke vertegenwoordiging onze punten mee in onze zorg en komt ie terug met allemaal antwoorden en dat de de eurocommissaris zieke fietsers, zegt u hoe die boswijk het eigenlijk best goede punten. Ik neem ze allemaal integraal over. Dan zullen wij voor zijn. Maar zoals het er nu voorligt, zal het onze steun niet krijgen? Nee.

[0:26:10] Vervolgvraag van mevrouw van der plas,

[0:26:14] Er kan de heer boswijk dat nog dan even één keer verduidelijken, want ik begrijp dat als de heer sinke features het allemaal meeneemt, dan is het ok maar als je dan één of twee dingen niet neemt meeneemt, is het niet. Oké maar daar boswijk verduidelijken. Welke exacte voorwaarden en regels of geen regels, de heer boswijk, of het cda dan wil hebben.

[0:26:40] De boswijk. Voorzitter, allereerst het is niet een online. Het is het is het is niet een onuitputtelijke lijst. Allereerst kan ik dan namelijk nog niet helemaal een inschatting omgeving om gewoon om het feit dat ik nog heel veel niet weet. Zelfs als rapporteur niet maar ik zal een voorbeeld noemen.

[0:26:59] Deze wet kan tot gevolg hebben dat je zo meteen binnenstedelijke binnenstedelijk geen woningen meer kan bouwen. Dat zou in theorie een risico kunnen zijn en daarvan zeggen ja dat lijkt mij niet de bedoeling. Want we hebben ook een grote woonopgave en ja ik vind met hitte stress enzovoort enzovoort dat we ook een natuur opgave hebben. Maar ik vind dat we daar de juiste balans in moeten vinden. En ja ik zie op dit moment niet die balans en dan heb ik en dan kijk ik naar wat ik wel weet en dat is hoe ik zie hoe het stikstofprobleem. Nu zorgt dat wij bijvoorbeeld ook in plaats van windmolens is verzadigde infrastructuur voor die energietransitie allemaal dingen die we ook nodig hebben. Juist om de biodiversiteit te beschermen dat het ons nu onze voet schiet en daarom ben ik zo achterdochtig, maar omdat er nog zo weinig weten hou ik mij en mijn katten op dit moment gewoon tegen de bossen jaar als voorstel die duidelijkheid niet geeft die belangenafweging niet goed maakt,

[0:27:52] dan zullen wij daar tegen zijn.

[0:27:55] Ik stel voor dat we even deze afwachten. En dan had mevrouw van der plas.

[0:28:01] Vervolg vraag.

[0:28:52] Wij gaan

[0:28:53] verder met de vergadering en het woord is voor de derde interruptie, mevrouw van der plas.

[0:28:59] Ja. Dankuwel.

[0:29:02] Want dat is namelijk wat heer boswijk zegt dat is namelijk gewoon een van de enorm grote risico's is dat er geen woning meer gebouwd kan worden. Maar dat niet alleen dat bedrijven zich ook niet meer kunnen ontwikkelen dat gewoon echt. We staan al op slot. Maar dan is gewoon echt klaar en uit en heer boswijk zegt van ja, de juiste balans die mist. Maar wat is dan de balans die in de ogen van het cda van de heer boswijk. Welke balans zou er dan wel moeten zijn en ten koste van wat mag dat dan gaan.

[0:29:32] Precies.

[0:29:34] Kijk dat voorzitter, ik hou van deze vragen want hier gaat het natuurlijk in essentie over en daarom maak ik net ook een klein voorbehoud dat ik zeg je. Wij moeten in nederland en natuur is ontzettend belangrijk en biodiversiteit is de basis van ons leven ik daar gisteren las ik ergens dat vijftig procent het dna delen met een banaan is. Ik niet. Maar toen dacht nou dat vind ik wel. Dat geeft maar weer aan hoe wij verwevenheid met natuur. Maar goed.

[0:30:04] Ongelooflijk. Maar het gekkigheid. Voorzitter, om er aan te geven hoe nauw verweven zijn met de natuur en dat is een groot beroep van groot belang is

[0:30:12] daaraan alleen vind ik wel dat wij in het verleden die balans vaak gemist te hebben en daarom maakte bijvoorbeeld een uitzondering van economische groei, dat ik zeg ik vind economische groei geen vies woord, maar we moeten ons wel afvragen op deze postzegel van nederland op dat alle economische groei of wij die nog wel willen

[0:30:32] en dan moet je gaan kijken wat maakt nederland uniek en als ik nog even specifiek naar maakt naar naar landbouw zeg maar. Wij hebben hier bijvoorbeeld veel veen weidegebieden met veel grasland. Dan moeten wij misschien in in nederland onze meer rechten op de melkproductie en dan moeten we misschien andere productie niet meer doen omdat dat gewoon niet mee kan en dat omdat we moeten delen is schaarste. Dus daar moeten wij die balans in gaan vinden en en dat mis ik in dit voorstel wordt puur naar een doel gekeken. Een belangrijk doel natuurherstel, biodiversiteit. Ik vind dat je ook naar alle andere doelen in kaart moeten hebben en er zal voor het cda zullen dus een aantal punten zullen we daar af gaan vallen die we vroeger misschien wel zouden doen met met de gevolgen van dien. Want daar zitten we in de stikstofdiscussie.

[0:31:16] Thema zullen we ongetwijfeld nog te spreken komen. Afrondend. Ja. Gaat uw gang,

[0:31:23] mevrouw van der plas.

[0:31:28] En ik even kijken of ik het goed heb begrepen want hoor ik de heer boswijk nu zeggen van misschien moeten we kijken dat melkproductie nog wel kan een andere productie niet meer betekent dat dat cda dan af wil van bijvoorbeeld varkenshouderij pluimveehouderij of geitenhouderij of konijn, houderij of schapenhouderij

[0:31:46] gaat het cda dan kiezen tussen sectoren.

[0:31:50] Die boswijk voor. Ik ga.

[0:31:52] Die niet blad slaan tussen een sector eruit trekken want ik vind namelijk het als als er een specifiek op voedsel doen. Het voedsel zijn is een systeem. Dus de varkenshouderij hebben wij heel hard nodig in bijvoorbeeld de reststromen uit uit de menselijke kant. Dus alles wat wij niet eten. Dat kunnen we in een verbrandingsoven gooien. Maar we zouden ook aan varkens kunnen geven die dat we kunnen verzwaren na varkensvlees. Dus ik denk dat het te kort door de bocht. Om te zeggen van joh, moeten de varkenshouderij niet meer doen. Maar laat ik een specifiek voorbeeld noemen van een paar jaar geleden waar ik me echt over verbaasd. Dat gaat niet over de landbouw waar het toen ik nog in de provinciale staten utrecht zat. Toen werd bekend dat de europese gemeenschap voor de keuring van medicijnen naar andere naam naar nederland kwam naar amsterdam en iedereen stond op de banken te springen. Want hoe geweldig dat was en ik weet dat ik mijn inbreng in het debat was dat ik dat helemaal niet zo geweldig vond want het gevolg was namelijk drieduizend medewerkers erbij. Honderd duizend hotel overnachtingen erbij in een randstad waar al een woningtekort is waren al een gigantische druk op de ruimte is waar ik woon in kilkenny zie heel praktisch dat alle woningen die daar vrijkomen. Een heel groot deel wordt opgekocht door mensen vanuit amsterdam die daar al die weer terechtkomen dat hun huizen worden opgekocht door expats. En dan zeg ik. Dit is dus een uitwas van dat wij als nederland teveel hebben gestuurd op het bruto binnenlands product en te weinig gekeken naar de.

[0:33:17] De.

[0:33:17] Victor erachter en daarom zeg ik bij dit wetsvoorstel zit er ook het de focus op één ding moeten veel integrale kijken en die integraliteit die mis ik in dit.

[0:33:27] Verhaal,

[0:33:29] doorgaan.

[0:33:30] Nou ik stel voor dat we dit punt nu afronden. Want dit is niet direct het punt van overleg komt tussen uitermate interessant en daarom komen we er in de toekomst nog uitvoerig over te spreken. Nu ja maar.

[0:33:44] De.

[0:33:47] Ja dan dan die interrupties geldt ook voor de minister.

[0:33:50] Oh,

[0:33:55] Gelukt. Ik zag nog.

[0:33:57] Die.

[0:34:00] We komen er later en de heer wassenberg heeft nog een interruptie. Gaat uw gang.

[0:34:07] Voorzitter, nog even op ingaan op wat de heer bos weet net had erover reststromen dat we die vaak ze nodig hebben om die reststromen van zichtbaar humane consumptie niet de verbrandingsoven in te sturen, maar weet de heer boswijk dat we vaak is echt niet nodig hebben om compost te maken dat ze die reststromen ook via giften bacteriën schimmels kunnen verwerken tot compost. En dat je die echt niet moet zeggen dat we dieren nodig hebben om daar compost van te maken. Zijn betere manieren.

[0:34:32] Dit lijkt me strikt genomen. Een thema wat vreemd is aan de orde van de vergadering. Maar gaat uw gang reageert erop.

[0:34:40] Voorzitter, collega's, wassenberg die die de die duidt op het fenomeen teren als ik heb pas geleden. Ik heb pas pasgeleden een interessant stuk over gelezen en het college gehad van hun collega's hieruit de kamer ook. Dus ik weet dat maar dat neemt niet weg dat varkens bijvoorbeeld niet alleen kunnen worden gebruikt voor voor varkensvlees, maar dat een varken voor heel veel dingen worden gebruikt. Ook in de medische industrie en ook bijvoorbeeld een heel gek detail. Maar in de remmen van treinen. Dus dus ook ook een varken wordt wordt ontzettend goed gebruik te hebben niet alleen nodig voor voedsel, maar ik snap vanuit uw perspectief dat u denkt u. Dit moeten we gewoon niet meer doen. We moeten er allemaal planten aandacht en dat verschillen wij gewoon van mening.

[0:35:25] Oké dank dan is nu het woord aan de heer wassenberg voor zijn bijdrage. Gaat uw gang.

[0:35:32] Dank

[0:35:33] dank. Voorzitter. Voorzitter, ik begin met een simpele vraag aan de minister. Drie weken geleden nam de kamer een motie van de partij voor de dieren aan om binnen europa actief te pleiten tegen ook de bus kwekerijen. De minister constateert ook in vinden want gaf die motie oordeel kamer die motie is aangenomen. Ik hoor graag van de minister hoe hij dit een europe onder de aandacht gaat brengen en een andere motie van de partij voor de dieren die met steun van de volledige oppositie en ook met steun van de christenunie. De minister kent die partij is aangenomen gaat over werkvloer en die motie roept de regering op om steun te zoeken bij eu lidstaten tegen het splitsen van de mercosur verdrag, en dat is om te voorkomen dat nationale parlementen buitenspel komen te staan en mijn vraag is de minister bereid om binnen de raad steun te zoeken bij andere landen tegen die splitsing van dat verdrag dan voorzitter plaats. De partij voor de dieren ook grote vraagtekens bij de aangenomen motie van der plas grinwis om nee te zeggen tegen de plannen van de e u om bodem behorende visserij natuurgebieden te weren. Want die wens staat in schril contrast met de brief van de minister factuur een stikstof van zevenentwintig december. Ik had er net een interruptie debatje over met de heer valstar, waarin de minister schrijft dat uitsluiting van borden broer de visserij zorgt voor een betere kans om natuurherstel. Dus hoor ik graag van deze minister hoe het uitdragen van die boodschap uit die motie

[0:36:58] in lijn brengt in relatie ziet tot de brief van zijn collega.

[0:37:02] Dan wil ik het hebben over een groot gevaar voor vissen voor de diepzee borden, maar ook voor de visserijsector, namelijk diepzee. Mijnbouw. Dat is mijnbouw op vier tot zes kilometer diepte om mangaan knollen van de bodem op te zuigen. Dat is een vorm van mijnbouw die heel veel stof doet opwaaien, zowel letterlijk als figuurlijk die vorm van mijnbouw hele negatieve gevolgen voor vissen, maar ook voor vissers, natuurorganisaties en tegen. Ook de visserijsector heeft zich daartegen uitgesproken naar die eensgezindheid zie je niet vaak en kent de minister die negatieve gevolgen van die je diepzee mijnbouw. En hoe kijkt hij daar zelf tegenaan? En vooral is hij bereid om proactief tegen die diepzee mijnbouw te pleiten in de landbouw en visserijraad. Dus graag heb ik een toezegging verkregen onder toezegging van de minister om steun te zoeken bij andere landen het tegen die diepzee mijnbouw

[0:38:00] een iets wat uiteindelijk ook nadelig is voor zowel vis als vissers is het voorstel om het aantal gevangen vissen minder precies te rapporteren door hogere foutmarge toe te staan. Uit een recente inventarisatie van de europese commissie blijkt dat het hanteren van hogere fout marges in de oostzee heeft geleid tot forse onderrapportage van vangsten en die onder rapportage vangsten werkt overbevissing in de hand zet vispopulaties verder onder druk en is daarom zeer onwenselijk. Het levert op korte termijn misschien een voordeeltje op voor de vissers. Maar uiteindelijk schiet je jezelf echt een eigen voet tussen een ieders belang om vangsten secuur te rapporteren. Ik heb het de de inventarisatie die wil ik graag via de bode aan de minister geven en ik vraag dan ook in de minister op de toezegging om binnen de raad actief te pleiten voor handhaving van de huidige van de huidige fout marges rapportage standaarden en om niet akkoord te gaan met de voorstellen om die rapportage standaarden te verzwakken

[0:39:02] dan voorzitter sluit ik af met een vreemde eend in de bijt en die vreemde eend is de grutto

[0:39:08] spanjes van plan om illegale waterputten van arbeid boeren te legaliseren. Rond een zeer belangrijk leefgebied van de grutto. De don jana. Daardoor verdroogt het gebied nog verder dat het gaat ten koste van de grutto. We hebben aangenomen. Motie die vraagt om de trekroute van de grutto te beschermen en te herstellen. Dat is dus ook in spanje. Mijn vraag wat gaat de minister doen om die goed te beschermen en hoe daar zijn invloed aanwenden om ervoor te zorgen dat de grutte ook een spanje beter wordt beschermd.

[0:39:39] Dank.

[0:39:40] Dat voor de bijdrage.

[0:39:43] Honderd seconden,

[0:39:47] Op twee seconden na registratie dus keurig dank dan vraag ik nu mevrouw van der plas om het voorzitterschap een wijle over te nemen. Dan kan ik mijn inbreng plegen.

[0:39:58] Ja dat zal ik doen. Dan is nu het woord aan de heer bisschop van de sgp.

[0:40:04] Voorzitter dankuwel en ik hoop het ook binnen de vier minuten af te ronden. De gecombineerde opgave hoofdbrekens op hoofdbrekens waar normaal twee uur voor nodig was.

[0:40:13] Twee dagen nu het aantal percelen door alle landschaps elementen een buffer stroken meer dan vertienvoudigd. Minister gisteren maand uitstel complimenten daarvoor. Maar ik roep op om uitstel van betaling van uitbetaling zoveel mogelijk te voorkomen

[0:40:29] komt dat souplesse door het komende halfjaar de bovendien de gelegenheid te geven voor kleine correcties en opgave van eneco activiteiten die niet eerder zijn aangemeld over het hoofd gezien of vergeten of wat dan ook.

[0:40:42] Dat is een concrete vraag. Maar er is meer nodig dan alleen uitstoot. Hoe kan het dat na een uitgebreide check van personeel perceel grenzen in het afgelopen jaar naar aanleiding van de nieuwe topografische kaart. Veel ondernemers constateren dat grenzen toch weer verkeert verlegd zijn

[0:40:58] sector partijen zeggen dat het lang duurt voordat systeemfouten of verkeerde informatie aangepast wordt.

[0:41:04] Als boeren personeel perceel grenzen aanpassen worden grenzen regelmatig weer teruggezet als ze doorgaan met een gecombineerde opgave

[0:41:13] samenvattend hoe zorgt de minister ervoor dat dit soort zaken per direct opgepakt en opgelost worden.

[0:41:33] De ingetekende busbuffer stroken kloppen vaak niet.

[0:41:37] Dat betekent dat betekent dat het ook de meest plaatsing ruimte dus niet klopt.

[0:41:43] Boeren mogen uitgaan van de feitelijke situatie als aan het eind van de rit

[0:41:47] zij dan maar niet aan het kortste eind trekken, kan de minister garanderen dat boeren niet op onverhoopt fouten afgerekend worden ook niet wat betreft fouten in de boekhouding die het gevolg zijn van falend. Een falend programma. Voorzitter, ik had een punt over winter grassen, maar daar heeft mevrouw van der plas al een bijdrage en vragen over gesteld, sluit ik me graag bij aan ten aanzien van kunst en consumptie, aardappelen vezel hennep

[0:42:13] de stapeling van beleid. We zien dat keer op keer toenemen, met name voor het buitengebied. De nationale speelruimte wordt steeds kleiner besluitvorming ondoorzichtig, met alle risico's van dien papier. Last voor de boeren stijgt exponentieel, exponentieel.

[0:42:32] Waarom dan toch de vaak positieve houding van het kabinet?

[0:42:36] Ik zou daar graag een reflectie op willen. Ik noem de richtlijn industriële emissies

[0:42:41] met in impact analyse. De minister bewindslieden zin zich gesterkt in een positieve houding over de vele extra veehouderijbedrijven die onder de richtlijn vallen,

[0:42:52] heeft het kabinet al eens nagedacht over de extra rompslomp voor honderden kleinere gezinsbedrijven ervoor omgevingsdiensten

[0:43:00] jeans. Het risico dat innovatie is vastlopen op brusselse bureaucratie

[0:43:05] en is de minister bereid te zeggen op enig moment. Ik trek hier een rode streep. Het is genoeg. We gaan er op een andere manier mee om gaan dat op onze nederlandse wijze doen

[0:43:17] natuurherstel verordering en daar sluit ik me aan bij de punten die het cda heeft genoemd. Kortheidshalve

[0:43:24] dan de verordeningen certificering koolstof, verwijdering een waarschuwing. Het kabinet zet in op credits voor maatregelen

[0:43:31] in plaats van voor gemeente resultaat

[0:43:33] en ook borging van additionaliteit ten opzichte van overheidsbeleid,

[0:43:38] maar die lijn is niet zonder risico's

[0:43:41] dat ondergraaft de betrouwbaarheid en de waarde van credits.

[0:43:44] De additionaliteit is namelijk nauwelijks of niet te bepalen.

[0:43:49] Mijn pleidooi is en ik zou daar graag een reactie van de minister willen zetten in op transparantie.

[0:43:54] Dus de gemeente resultaten en zorg ervoor dat de markt gewoon goed zijn werk kan doen. Voorzitter, ik had nog een puntje van

[0:44:01] de visserij, maar ook dat is voldoende aan de orde geweest sluit ik me aan bij de vragen van de heer balster kortheidshalve en dan ben ik binnen de vier minuten gereed. Dank. Voorzitter.

[0:44:11] Drie minuten en vijftig seconden om exact te zijn. Ik geef het voorzitterschap weer over aan de heer bisschop.

[0:44:17] Dank voor deze voortvarende leiding van u. Er is een moment van reflectie voor de minister nodig, denk ik. En even bijgepraat worden en geïnstrueerd worden. Hoelang denkt u

[0:44:30] zullen we op een half uur houden.

[0:44:32] Dat is prima. Ik heb begrepen dat er ook nog een paar leden naar stemming worden. Dan valt het ware een vergadering procedurevergadering dus en u weet ik ben een tweede kamer buitengewoon gratis.

[0:44:42] Willen zeker.

[0:44:44] Dan schors ik deze vergadering. Tot.

[0:44:46] Elf uur,

[1:15:46] Ik heropen deze vergadering van de vaste commissie voor landbouw, natuur en voedselkwaliteit.

[1:15:54] Rond.

[1:15:55] Het thema van de of de agenda van de landbouw visserij regelmaat

[1:15:59] vierentwintig april.

[1:16:02] Aan de orde is de eerste termijn van de zijde van het kabinet en ik geef gaan

[1:16:09] de heer adema een minister van landbouw,

[1:16:12] De natuur en voedselkwaliteit? Het woord gaat uw gang.

[1:16:17] Dankuwel. Meneer. Voorzitter,

[1:16:21] ik heb niet een algemene inleidende spreektekst om de doodeenvoudige redenen dat onderwerp onderwerpen heel divers zijn. Het gaat hier niet over een bepaald onderwerp, maar het gaat over de brede agenda van de landbouw visserij raad.

[1:16:33] Zoals ik al eerder gezegd heb, buitengewoon belangrijk om ook in europa

[1:16:38] de belangen van nederland en de nederlandse boeren en vissers ook goed onder de aandacht te brengen, ook van de natuur natuurlijk

[1:16:46] dat er ook helder zijn. Dat doen wij ook zeer regelmatig

[1:16:51] in de bilaterale contacten, de één op één contacten, maar ook binnen de landbouw en visserijraad

[1:16:59] zijn belangrijke thema's vandaag voorbijgekomen erg belangrijke thema's en ik heb ze wat verdeeld in verschillende onderwerpen. Meneer de voorzitter, ik begin met de visserij. Daarna

[1:17:11] zou ik het willen hebben over de teelten winter gewassen dan de gecombineerde opgave het natuurherstel. De genomen zit technieken en dan heb ik nog een klein kindje met overig

[1:17:25] dan begin ik wat mij betreft. Meneer de voorzitter, met

[1:17:30] de beantwoording van de vragen die betrekking hebben op de visserij.

[1:17:35] Nederland heeft een rijke traditie als het gaat om de visserijsector,

[1:17:41] visserijsector, die ook

[1:17:44] probeert om mee te bewegen met nieuwe ontwikkelingen, zoals de verduurzaming die daar ook in willen investeren.

[1:17:50] Wij hebben

[1:17:53] we zijn bezig met de nieuwe voedsel visie vanuit de noordzee, zoals u weet om ook te kijken naar de toekomst van de visserij in nederland, zodat er ook een duurzame toekomst voor de visserijsector is

[1:18:04] kwam de visserij die hoort bij nederlands en die zou ik bij nederland blijven horen

[1:18:09] en ook robuust genoeg om ook een toekomstperspectief te hebben.

[1:18:14] Wij werken daar samen met de verschillende sectoren in de visserij sector om te komen tot die voedselstrategie.

[1:18:22] Desalniettemin zijn. De grote opgaven. Voor de visserij zijn er ook grote opgave die betrekking hebben op natuur, natuurherstel

[1:18:31] andere activiteiten die ook als een zekere bedreiging worden gezien door de visserij.

[1:18:38] Wij hebben inderdaad b en c visie het licht laten zien over de actie plannen van de europese commissie,

[1:18:48] en daarin hebben we gezien dat de europese commissie ervoor kiest om om de bodem broer en de visserij

[1:18:59] jaar uit te faseren. Zeg maar.

[1:19:02] En om op die manier eigenlijk een eind te maken aan de bodem bedoelde de visserij.

[1:19:09] Wij zijn daartegen.

[1:19:11] Wij vinden dat ook de onderbouwing van de keuzes die de europese commissie maakt dat hij niet goed is.

[1:19:18] Dat is niet wetenschappelijk is.

[1:19:20] Wij vinden dat er ook een impact analyse zou moeten plaatsvinden, want de voorstellen die hebben een enorme impact op de visserij. Dit kan gewoon niet.

[1:19:32] Dus dat betekent dat nederland ook zeer gekregen zeer kritisch opstelt ten opzichte van de plannen, alhoewel we wel onderstrepen dat natuurlijk biodiversiteit, natuur en natuurherstel

[1:19:43] ook een groot belang kent en dat we dadelijk moeten inzetten, maar we moeten altijd kijken naar de weging van verschillende belangen, van verschillende sectoren, van verschillende belangen, ook als het gaat om natuur economische belangen

[1:19:58] en in dit geval zijn de effecten veel te groot en is uberhaupt geen onderzoek gedaan naar de effecten we gewoon erg slecht

[1:20:09] dan even een concrete vraag hierover van de heer thijssen. Hoe rijmt de minister, minister, het bodem? De visserij met de biodiversiteit strategie een camera natuurlijk onderstrepen bij de biodiversiteit strategie. Natuurlijk onderstrepen wij dat ook

[1:20:21] en een toename moet zijn van de biodiversiteit en er is een afspraak gemaakt om dertig procent

[1:20:28] te beschermen in het kader van biodiversiteit.

[1:20:31] Dat geldt ook voor voor de wateren

[1:20:36] bij. Maar wij waren er eigenlijk ook al goed mee bezig. We hebben namelijk in het c akkoord en dat hebben we niet voor niks. In het c akkoord komende verschillende belangen bij elkaar. Dan hebben we ook afgesproken dat er vijftien procent

[1:20:49] van de gebieden zouden beschermen van bodem bedoelde de visserij.

[1:20:53] Dat zijn afspraken die zijn gemaakt met de natuurorganisaties met ook de visserij sector sectoren

[1:21:00] en

[1:21:03] dus en die aanspraak. En daar gaan we mee door tot tweeduizend dertig is het vijftien procent. Wij werken we met elkaar aan

[1:21:11] en dat betekent dus dat we het principe onderschrijven, maar het moet wel in balans zijn en de effecten voor de verschillende sectoren moeten er ook in balans zijn

[1:21:20] de bodem bloeiende visserij in natura twee duizend gebieden.

[1:21:29] De meneer thijssen die vraagt of de natura twee duizend gebieden zijn het uitgangspunt om te minderen met bodem. De visserij

[1:21:40] is er een oplossing mogelijk vissers een bepaalde gebieden wel kunnen vis.

[1:21:45] Zoals we ook eerder hebben aangegeven, is

[1:21:47] het kabinet echt tegen een generiek verbod op de bodem doen de visserij geen twijfel over

[1:21:53] en in het voorstel ook van de europese commissie is. Naast had ik al genoemd heb ontbreken ook de nuancering op de verschillende zeebekkens

[1:22:03] en bodems,

[1:22:05] en ik wil ook perspectief hebben voor de garnalenvisserij

[1:22:09] en dus als je als je thijssen aangeeft dat een oplossing kan zijn. Vissers bepaalde gebieden we wel kunnen vissen, ben ik het met u eens. En daar kijken wij ook heel specifiek naar

[1:22:21] de heer valstar. Het visserij pakket van de commissie kan de minister een compleet beeld geven van hoe groter verzet tegen deze plannen.

[1:22:29] Het merendeel van de lidstaten heeft een zeer kritische houding ten opzichte van deze plannen

[1:22:36] dat dat de terugzien in het verslag van de wedstrijden van maat

[1:22:43] en mijn zorgen over de toekomst bodem. De visserij worden met name en nog veel stevig gedeeld door de kustlanden en dat is niet onbelangrijk omdat bijvoorbeeld landen als duitsland zich vooral zich robuuste uitspreken. Frankrijk spreekt zich uit spanje spreekt zich uit

[1:23:03] en dat zijn hele belangrijke laan dan ook ook in europa zeg maar

[1:23:07] en ik heb er ook contact over met mijn collega's en we trekken daarin samen ook op om te komen tot een goede inzet bij de europese commissie

[1:23:17] en natuurlijk ook de de sector heeft zich uitgesproken. Franse vissers hebben gedemonstreerd. Dus er is heel veel verzet tegen de plannen in deze vorm

[1:23:26] dan de heer valstar, de verhoudingen van puls.

[1:23:30] Het is inderdaad zo dat wij overigens ook op verzoek van de kamer. Maar

[1:23:34] ik ben buitengewoon intrinsiek gemotiveerd om daar zelf mee aan de slag te zijn om pulsvisserij waar het kan op de agenda te plaatsen onder de aandacht te brengen van europese commissie dat ik een opdracht heb ik meegekregen

[1:23:46] en dat doe ik ook in alle bijeenkomsten waar het gaat om visserij brengen bij de puls onder de aandacht.

[1:23:53] Zeker in deze discussie zou je zeggen. Zou je je focus weer wat meer moeten richten op die puls.

[1:23:58] Wij.

[1:23:59] Misschien een gemodificeerde puls visserij. Er zijn ook bijeenkomsten geweest. Recentelijk waren gezet waar je zou het nog een beetje moeten modificeren. Dat kan ook.

[1:24:09] Pulsvisserij heeft gewoon veel minder bode bedoeling pulsvisserij heeft en dat is in deze tijd ook van belang.

[1:24:16] Veertig procent brandstofbesparing.

[1:24:18] Dus het is gewoon een een fantastische oplossing voor duurzame visserij.

[1:24:24] Zo denkt in europa. Zo denken heel veel mensen in europa dan niet over en het is heel kwetsbaar. Het is heel fragiel en

[1:24:33] we brengen dat onder de aandacht. Maar ik kan u niet zeggen of deze inzet voor ons gaat lukken

[1:24:41] omdat de weerstand in europa nog steeds groot is en u gaf haar verjaardag. Het is wat aan het verschuiven

[1:24:47] die signalen zijn maar heel beperkt. Het valt mij tegen zeg maar

[1:24:53] aan de andere kant is juist nu de fase van die actieplannen wel weer een goed moment om het onder de aandacht te brengen, omdat het nu juist je gaat over de bodem door de visserij. De uitfasering van waar wij goed alternatief hebben. Dus als er een moment is om het weer op de agenda te plaatsen van de europese commissie. Dan is het nu nogmaals,

[1:25:14] ik ben niet heel erg optimistisch. Over de resultaten ben ik eerlijk in.

[1:25:18] Dat maakt niet dat mijn inzet dus ook minder is. Mijn inzet is daardoor juist misschien een grotere om ervoor te zorgen. En dan zoek ik ook steun bij andere landen en ook bij europarlementariërs om het onder de aandacht te brengen.

[1:25:33] Daarmee heb ik de vraag van puls gaat dan heb ik de overbruggingsregeling van de visserij.

[1:25:39] Een vraag van de heer wassenberg? Gaat uw gang?

[1:25:42] Die gaat even over puls. Voorzitter voorzitter, de minister gezegd cursus geeft duurzaam gebruik met de brandstof. De minister weet net zo goed als ik dat de zee sowieso al erg overbevist zijn budgetcursussen geen gebieden kunt komen. Wij nu niet met de traditionele kotters kunt komen, is er mis met me eens dat een veel efficiëntere manier betekent dat je de vs zee nog effectiever leegvist en die overbevissing juist in de hand werkt en dat het niet duurzaam is de stad dat een reden is om te zeggen die puls schetsen helemaal niet zo duurzaam hooguit effectiever en efficiënter is.

[1:26:14] Dit anders. Zo'n dertig seconden.

[1:26:17] Ik ben het in dit geval dat heb ik niet vaak maar ben het met u zeer oneens wassenberg.

[1:26:24] Voorzitter, want

[1:26:28] ik heb net gezegd de bodem beroering is veel minder dan een traditionele boomkor.

[1:26:34] Het bespaart enorm veel energie.

[1:26:36] Dat is duurzaam

[1:26:38] en ik ben het met u eens dat we de zee niet leegvissen. Maar daar hebben we beleid voor quote noteringen. Dus wij hebben een plafonds wat er gehaald kan worden en wat er niet meer opgehaald kan worden en en die constatering die hebben ook heel erg te maken met het in stand houden van visserij soorten voldoende visserij soorten

[1:26:55] dus via die lijnen

[1:26:59] wordt wordt er goed

[1:27:01] gekeken naar de instandhouding en de visserij staande zeg maar en ik wetenschappelijk onderzoek naar gedaan die wetenschappelijke onderzoeken die zijn de heer basis voor elk jaar kwartier in onderhandelingen, zodat we ook de laatste wetenschappelijke inzichten meegeven in die kwartier is onderhandelingen.

[1:27:18] Dus dat spoor

[1:27:20] zorgen ervoor dat de vissen. Dat dat is niet niet wordt een leeg gevist en dan moet natuurlijk nog niet. Dus daar ben ik het zeer mee eens.

[1:27:28] Maar het spul tuigen opzich is een duurzame visserij worden

[1:27:32] visserij middelen zeg maar.

[1:27:35] De minister vervolgt de beantwoording.

[1:27:37] Dan mevrouw van der plas. Voorzitter, die heeft een vraag gesteld over de overbruggingsregeling.

[1:27:46] In principe is overbruggingsregeling zoals ze nu ligt een regeling waarmee staatssteun gegeven en u refereert aan via het gaat niet om het schip maar per bedrijf staat wat gesteund geen staatssteun gegeven.

[1:28:00] Dit is het normaal gesproken niet toegestaan wat te doen. Maar onder de de minimis verordening visserij kunnen we wel wat staatssteun geven. Ook dat is ook de basis voor deze regeling

[1:28:11] en daarmee kunnen bedrijven ook dertigduizend euro steun krijgen.

[1:28:17] Maar

[1:28:18] het is een overbruggingsregeling.

[1:28:21] Er komen nog wat andere regelingen openstelt. Ik noem de liquiditeit regeling. Ik noemde stilleggen regeling zijn allemaal regelingen die er ook achteraan komen. Dus het is niet zo dat de overbruggingsregeling. De enige steunen die we aan de visserij geven

[1:28:35] dan de motie octopus kwekerij.

[1:28:41] Hier zijn we weer heel erg eens. Meneer wassenberg. Dat weet u ook want heb ik ook eerder in de kamer uitgesproken.

[1:28:47] Ook wij willen deze vorm van kwekerij niet.

[1:28:52] De europese commissie kan ditjaar met de herziening van de dieren welzijns wetgeving

[1:28:58] van van productiedieren.

[1:29:01] Daar is inderdaad nog weinig bekend over de welzijns behoefte van ook de plussen kwekerijen en bij het proces van die herziening zou ik daarom de commissie aangegeven dat nederland tegen het kweken van octopussy is.

[1:29:15] Dit zal naar verwachting ongeveer kwartaal vier zijn van drieëntwintig en ik zal je daar ook nader over informeren.

[1:29:23] Wassenberg. Voorzitter, dank aan de minister dan toch nog een vraag wat de minister zegt er komt die herziening van het welzijn van de producten die of er komt nog een document over. Alleen die octopus zijn op dit moment nog helemaal geen productie die als ik weet niet of ze daaraan worden meegenomen. Dus die welzijnsproblemen van die ook de bussen waar breed overigens geschreven in wetenschappelijke wereld. Die zullen niet in het document over de productie dieren zijn want dat zijn het op dit moment nog niet.

[1:29:47] Meneer. Nee, ik geef je aan dat nederland tegen. Dat heb ik duidelijk gezegd naar nederland tegen het kweken van de puzzel is op het moment dat in de herzien de dieren welzijns wetgeving van productiedieren dat voorbijkomt, zullen we daar tegen ageren vanzelfsprekend

[1:30:04] en ze horen in staan

[1:30:09] dan het punt van heer wassenberg als het gaat om fout marges vervangster. Dit punt is vaker aan de orde geweest in in de kamer

[1:30:19] voor mijn periode maar met mijn ambtsvoorgangers is geweest ook nog weer met het eerst aan gehouden heeft gezegd dat de huidige foutmarge die wij hanteren dat die ook gehanteerd blijven worden.

[1:30:32] Bij ons. In tegenstelling tot veel andere landen is bij ons het quote management, gebaseerd op de werkelijke vangst gewicht wat gemeten.

[1:30:45] Als je kijkt naar de internationale situatie zijn er veel meer situatie waarbij met logboek logboek was gewerkt, waarbij de fout maar gewoon veel groter is.

[1:30:54] Wij hebben nu rapport gekregen. Dat heb ik inmiddels ook door mijn collega's en visserij. Die gaan het bestuderen. Vanzelfsprekend,

[1:31:01] maar die die logboeken dat dat is echter systematiek van de andere lidstaten en niet van onze lidstaat. Dus daar kunnen wij ons niet toe verhouden. Ons systeem is is wat dat betreft vind ik beter systeem

[1:31:18] dan de diepzee. Mijnbouw.

[1:31:23] Er zijn ook vragen gesteld door de partij voor de dieren over de diepzee. Mijnbouw, die zullen binnenkort worden beantwoord. Je kunt u verwachten. Ik ga daar nu inhoudelijk niet op in

[1:31:34] en ik ben er natuurlijk mee bekend dat diepzee mijnbouw negatieve gevolgen kan hebben voor de mariene ecologie en de visserij.

[1:31:45] Er is nog veel onbekend over de effecten ervan en wij financieren ook mede internationaal onderzoek naar

[1:31:56] dan de heer wassenberg. De de motie

[1:32:00] van der plas grinwis en de laatste kamerbrief over hetzelfde onderwerp.

[1:32:04] Ik heb er al wat over aangegeven wij natuurlijk ondersteunen wij de ambities om te komen tot versterking van natuur, behoud en versterking van natuur

[1:32:15] en we moeten ervoor zorgen, maar we moeten we ervoor zorgen dat ontwikkelingen daaromtrent wel in evenwicht plaatsvinden, en

[1:32:23] dan gaat het om een evenwichtige afweging tussen natuurherstel economische activiteiten. Wat ik al zei, de positie van sectoren

[1:32:31] en vandaar dat we ook kritisch kijken naar de de actieplannen van de europese commissie ten aanzien van de bodem in de visserij,

[1:32:39] want we vinden dat er echt meer onderbouwing voor nodig is en dat er bijvoorbeeld niet gekeken naar de impact van de visserij.

[1:32:49] Dan

[1:32:50] heb ik een setje vragen. Die gaan over stilte winter gewassen.

[1:32:57] Vraag van de heer valstar is.

[1:33:00] Ja. Dank, voorzitter, omdat er hiermee een einde is gekomen aan het pakketje duurzame visserij. Maar in europa nog niet had ik nog een vraag gesteld. Wat verwacht u nou hoe het hele traject gaat lopen en wanneer raadsconclusies kunnen verwachten.

[1:33:12] De raad. Sorry, voor zover de raadsconclusies die zo eind juni gaan gaan plaatsvinden en we zetten ons in voor de komende periode om die besluitvorming te beïnvloeden. Maar dat heb ik u verteld.

[1:33:26] Ja.

[1:33:28] De minister vervolgt de beantwoording. Neem nog niet. Mevrouw van der plas.

[1:33:33] Gaat uw gang.

[1:33:36] Ik had zelfs nog even een verduidelijking op het op steun voor per schip of per bedrijf kan de minister de iets meer over vertellen

[1:33:50] want volgens mijn informatie hoeft dat niet zo op deze manier van europa. Wij hebben wij dat zelf zo bepaald en dan zou ik graag wat duidelijkheid over willen hoe dat.

[1:34:02] Die zit de minister.

[1:34:07] De staat zijn regels die gelden wat ons betreft per bedrijf en dat betekent ook dat wij dus op het op per bedrijven afrekenen die dertigduizend euro.

[1:34:18] Want dat geldt altijd per bedrijf staatssteunregels wat anders dan zou je

[1:34:24] een heel groot onderscheid kunnen gaan maken in bedrijven die veel meer staatssteun krijgen. Een ander veel minder status zou krijgen staat zijn die hebben we bepaalde plafonds.

[1:34:32] Dat zie hier ook het geval. Dus dat zou betekenen dat een bedrijf veel meer staatssteun krijgen dan kom je boven de staatssteun.

[1:34:40] Ja.

[1:34:41] Vervolgvraag van mevrouw van der plas,

[1:34:44] Dat is me nog niet helemaal duidelijk want

[1:34:47] zegt de e u nou dit mag u niet doen. Beste minister in nederland of zegt de minister. Wij doen dit niet.

[1:34:57] De minister.

[1:34:59] Wij hebben te maken met ik heb al gezegd het gaat hier om de de-minimisregeling visserij. Daar paste binnen zijn afspraken over gemaakt.

[1:35:08] Dat valt binnen de europese staatssteun kaders op het moment dat je per bedrijf een groter bedrag gaat gaat vergelijken dan val je buiten bestaande kaders.

[1:35:17] De minister vervolgde beantwoording.

[1:35:21] De

[1:35:22] vraag van mevrouw van der plas nu toch met beantwoording van deelvraag bezig met mevrouw van der plas, de vezel hennep,

[1:35:31] de dus vraagstuk over de betrokkenheid. Hoe is het tot stand gekomen en wat de betrokkenheid geweest van de sectoren bij het strand komen van de winter tilt de lijst.

[1:35:41] De sector is meermaals betrokken geweest bij het tot stand komen van de lijst winter teelten,

[1:35:46] allereerst al tijdens het opstellen van adviezen van de commissie deskundigen voor werd

[1:35:51] en ook tijdens de internetconsultatie konden ze hun inbreng leveren

[1:35:55] en die inbreng van de sector, maar ook de wetenschappelijke adviezen zijn goed bekeken

[1:35:59] en op basis daarvan heb ik een afweging gemaakt.

[1:36:03] Wij gingen aan de minister van landbouw

[1:36:06] en het zou een actieprogramma en een kamerbrief is aangegeven wanneer de gewassen winter veel geld en daarmee is uitgezonderd van stimuleringsmaatregelen van van gewas

[1:36:16] naast meerjarige teelten keurig gewassen die of vrijwel uitsluitend na één november worden geoogst.

[1:36:23] Dat is niet het geval bij concern consumptieaardappelen

[1:36:26] al die in oktober even veel te veel stikstof opnemen als er winter teelt. Wat kan worden aangemerkt als een winter getild.

[1:36:34] Maar consumptieaardappelen en vezel en voldoen niet aan deze criteria. Het is zijn drie criteria en geen van de drie criteria voldoen deze gewassen aan

[1:36:46] en het klopt inderdaad dat je gelijk aan dat met name in bepaalde regios consumptieaardappelen, later dan de maanden juli en augustus worden gerooid en soms deels nog in oktober.

[1:36:57] Maar dat ga ik gehanteerde criterium is vrijwel uitsluitend na één november

[1:37:02] en het is voor consumptieaardappel. In ieder geval, en ook nemen consumptieaardappelen niet evenveel stikstof op als er van gewas

[1:37:09] aardappels soorten die het wel doen zoals zetmeel aardappelen zijn wel op de lijst de winter deel ten opgenomen

[1:37:15] voor de vezel hennep geld

[1:37:17] dat op deze niet vrijwel uitsluitend naar één november wat geoogst. Ook niet als je de periode voor roten mee.

[1:37:23] Verrekend,

[1:37:25] Ook neem feest hennep niet evenveel stikstof open als een vraag was

[1:37:30] en er is voorzien een oplopende korting, zoals u wellicht weet, waardoor het geval van het niets van het land de verhalen begin oktober relatief beperkt is en de korting is de korting op de stikstof gebruikersnaam eens vijf kilogram per hectare

[1:37:44] in de periode twee oktober tot en met veertien oktober

[1:37:49] dan de betrokkenheid van de e u bij de wachtlijsten moment.

[1:37:53] In de laatste vraag van mevrouw van der plas,

[1:37:59] Ja. Want ook hier wordt gezegd dat brussel. Nee zegt en mijn vorige week van de heer timmermans begrepen dat het niet mee eens. Echt althans niet altijd kan de minister

[1:38:12] ons

[1:38:14] bewijs noem ik maar even gegeven dat brussel hiermee op even gezegd welke onderbouwing welke brieven zijn daar. Hoe weten wij dat brussel heeft gezegd van dit mag.

[1:38:27] De minister.

[1:38:30] Mevrouw van der plas ik u hebt mij niet horen uitspreken dat dit van de e u niet mag.

[1:38:38] Ik heb net gezegd is een bevoegdheid van minister van landbouw

[1:38:41] daarin keten u wel mee maar het is niet zo dat er dus de de invulling van mijn van gewassen.

[1:38:48] Dat is europese regelgeving hoe we die invullen want dat is echt aan de minister van landbouw,

[1:38:53] maar we moeten dat wel doen. Op basis van wetenschappelijke adviezen om daarmee een gelijk speelveld te krijgen.

[1:39:00] Dus ook hier geldt dat wij een ab hebben gemaakt op basis van de wetenschappelijke adviezen en de inbreng van de sectoren

[1:39:07] in dit geval commissie deskundigen. Meestal wet is dat wetenschappelijk kader waarbinnen we kijken

[1:39:14] en die ons hierin adviseert en die hebben hierin geadviseerd. Ik ben er ook nog weer

[1:39:20] een aantal keren met de sector hierover in gesprek geweest. Ook als het ging om de winter aardappelen.

[1:39:26] De consumptieaardappelen. Sorry.

[1:39:30] Dus wij zijn hier ook over in contact met de sector. Alleen dit is een lijn die we moeten kiezen. Juiste wegen de argumenten. De drie argumenten waarbinnen deze stilte niet vallend. Dus het is niet zo dat wij zeggen dat dit precies zou moeten worden uitgevoerd door de u. Dat heb ik niet gezegd,

[1:39:48] Maar misschien om mevrouw van der plas de gelegenheid te geven op een later moment de laatste vraag te stellen. Mijn vragen gingen er ook een beetje over en dan pak ik als u het goedvindt. Even dat punt over ze zo als ik goed beluisterd wil mevrouw van der plas graag

[1:40:04] het stuk hebben op basis waarvan het besluit genomen is.

[1:40:08] Ik kan dat.

[1:40:10] Maar wil ik even scherp maken.

[1:40:14] Mevrouw van der plas, die vraagt mij waar staat dat dit niet mag van de e u?

[1:40:18] Ik geef je aan hoe deze lijst tot stand komt.

[1:40:21] Er is e u regelgeving

[1:40:23] die, waaronder het zeven een actieprogramma fout

[1:40:27] en de invulling is aan de lidstaten

[1:40:30] en de invulling is aan de minister van landbouw.

[1:40:33] Dus dat betekent dat de minister van landbouw verantwoordelijk is voor de daadwerkelijke invulling van de winter deel te lijst en het is niet zo dat de e. U zegt u zult consumptieaardappelen hiervan uitsluiten. Dat is een uitsluiting die wij doen op basis van wetenschappelijke adviezen die door de commissie van de nestor van deskundigen meststoffen

[1:40:51] werd ons worden aangereikt en in overleg met de sector, zoals ik heb aangegeven,

[1:40:57] Maar dan is de vraag van mevrouw van der plas van kan dat stuk van de commissie voor de rest meststoffen kan het ter beschikking van de kamer.

[1:41:08] Dat advies van het cda. Dat is geen probleem. Die komt die komt.

[1:41:14] Noteren als toe zijn. Ik wil mijn laatste de laatste vraag wordt er nog aan toevoegen.

[1:41:19] Ja, ik wil toch wel graag mijn laatste vraag besteden want vanuit de sector krijgen wij te horen dat tegen hun is verteld dat het niet mag van brussel. Dus ik wil daar gewoon duidelijkheid over hebben. Wat wat is nou precies het advies

[1:41:33] en ook het zeggen. De wetenschappelijke publicaties en in overleg met de sector. De sector weten het allerbest hoe het zit met zaaien en oogsten. En wanneer wel en wanneer niet en welke wetenschappelijke publicaties van wie van wie uit de praktijk heeft daar nou een advies. En welk advies heeft dan zwaarder gewogen die van een wetenschappelijke publicatie of van de mensen die elk jaar met de poten in de klei staan.

[1:41:59] De minister.

[1:42:01] Beide. Ten eerste kan ik u direct al tevreden stellen, want het rapport van het cda ligt bij de kamer.

[1:42:10] Dus je hebt kennis kunnen nemen van het rapport van het cda hem op basis waarvan deze winter de lijst is samengesteld.

[1:42:18] Dat is ook de manier waarop het werkt in het mestbeleid dat we altijd het cda vragen om een advies en op basis van die adviezen

[1:42:25] het mestbeleid uitvoeren. Dat geldt hier ook voor.

[1:42:29] Wij hebben natuurlijk ook voorafgaand aan het cda advies ook gesprekken gevoerd met de sector.

[1:42:36] We hebben een internetconsultatie gaat waar de sector ook op heeft gereageerd en die hebben we tegen elkaar afgewogen en vervolgens hebben deze keuze gemaakt.

[1:42:45] Maar dat het rapport van het cda hem dat dichtbij het advies ligt bij.

[1:42:51] Oké dan zullen we daar nog naar moeten kijken. De minister vervolgt haar beantwoording.

[1:43:00] Dan heb ik nog een vraag van mevrouw van der plas liggen. Dat gaat over de coulance late bekendmaking vindt de teelt.

[1:43:07] Wat gaat de minister door voor boeren die al gezaaid hebben met gewassen die niet toch niet op de lijst.

[1:43:11] Wij komen.

[1:43:14] Ik ben eerder al voornemens geweest een overgangsjaar te bieden voor deze maatregel, want dat bleek de europese commissie niet te accepteren.

[1:43:21] Maar dat heb ik moeten terugtrekken

[1:43:23] en volgens mij hebben daar in januari een buitengewoon uitgebreid debat met elkaar over gaat.

[1:43:28] Dus ik heb geprobeerd om aan te sluiten bij de agrarische praktijk.

[1:43:33] Die ruimte biedt europese commissie helaas niet.

[1:43:37] Ik vind het nog steeds wel belangrijk om dat wel te doen

[1:43:41] en ik begrijp heel goed. Dus ik moet je die maatregelen moet ik onverkort doorvoeren en ik begrijp best dat het voor heel veel telers

[1:43:49] erg vervelend is

[1:43:51] en dat zij wellicht ook andere keuzes hadden gehad als hij dit eerder hadden geweten. Dat realiseer ik me heel goed.

[1:44:00] Toch is de maatregelen wel praktisch uitvoerbaar omdat er geen verplichting zou gelden om de gewassen voor één oktober van het land te houden

[1:44:09] en ik zou er zo geen overgangsregeling te treffen

[1:44:14] en zoals gezegd er is voorzieningen een oplopende korting, waardoor het geval van het niet van het land halen. Begin oktober relatief beperkt.

[1:44:21] Dat was het hele meneer de voorzitter,

[1:44:24] dat waren de winter wilt

[1:44:28] dan gaan we naar de gecombineerde opgave.

[1:44:32] U kunt zich realiseren dat ik met een gecombineerde opgave. Meneer de voorzitter, de afgelopen periode heel veel ben bezig geweest

[1:44:42] bij de gecombineerde opgave is gebleken dat er in de systemen en de kaarten veel doublures zitten

[1:44:50] het systeem af en toe bij het dragen. Het ict-systeem. Wij zijn er ook wekelijks met de agrarische partijen over in gesprek om de voortgang te monitoren en te kijken wat er nodig is om die gecombineerde opgave op een goede manier in te vullen.

[1:45:04] Ik heb ook al gezegd in een eerder stadium dat voor deze minister en ook voor de handhaving. Dus de feitelijke situatie leidend is en niet de situatie die niet de digitale situatie zeg maar

[1:45:20] en we hebben ook aangegeven kijken.

[1:45:24] Uiteindelijk zijn er een aantal partijen die moeten zorgen dat hij die b ggd indicator goed zijn

[1:45:32] waterschappen gemeentes provincies en maar ook het het rijk. Dat blijkt in de praktijk lastig te zijn. Dus is heel veel afstemming op dit moment met diverse overheid slagen

[1:45:43] en

[1:45:45] het vwo probeert ook zo goed mogelijk het systeem te optimaliseren

[1:45:53] en zoals ik al eerder heb aangegeven. In andere debatten is ten aanzien van ghb dit jaar het eerste jaar overgangsjaar en zullen alleen waarschuwing gegeven worden

[1:46:04] en we hebben dus ook aangegeven dat de gecombineerde opgave ook een maand later kan worden ingevuld om de boeren die soms laten we zijn heel vaak worden ondersteund door adviseurs die capaciteit moeten hebben om die ook ruimte te geven om het op tijd in te dienen

[1:46:22] en daarbij past ook wel de beantwoording van de vraag van de heer bisschop als het gaat om het nog toevoegen van enkele activiteiten. De de aanvraag wordt niet verlengd. Dus er is stad vijftien juni de gelegenheid om wanneer er fouten in het systeem zitten om die ook ook aan te passen.

[1:46:49] De regeling past natuurlijk in het totaal van de bedrijfsvoering

[1:46:53] en het later toevoegen van na vijftien juli

[1:47:00] van van eco activiteiten

[1:47:06] is niet mogelijk, want dan voldoe je niet aan de gestelde voorwaarden en controles

[1:47:11] mochten er administratieve fouten zitten in en de aanvraag. Dan kunnen die dat eind november zonder sanctie worden hersteld.

[1:47:22] En mocht dit niet lukken, dan kunnen aanvragers. De onderdelen wel terugtrekken

[1:47:28] dan een vraag van heer bisschop ook over de gecombineerde opgave kan de minister uitstel van betaling zoveel mogelijk voorkomen.

[1:47:34] Ik vind tijdige betaling heel erg belangrijk en het is mijn inzet dat uitstel van betaling wordt voorkomen.

[1:47:42] Sterker nog, geen doel onderzoek naar de mogelijkheden mogelijk voorschot basis betaling te doen wat onderzocht om te kijken of we daar iets mee mee kunnen om de boeren te helpen.

[1:47:53] Dat was wat mij betreft het kopje gecombineerde opgave. Voorzitter,

[1:47:57] dan gaan we naar de vraag van de heer boswijk over de natuur herstelwet

[1:48:04] natuurherstel,

[1:48:06] natuur versterking vinden wij buitengewoon belangrijk.

[1:48:10] Versterken van de biodiversiteit is echt nodig.

[1:48:14] Daar daar zit dit kabinet ook op in.

[1:48:18] Als we kijken naar de natuur wetgeving die er stijl verordering zeg maar die europa heeft aangekondigd.

[1:48:25] Dat zou wel enorme gevolgen hebben voor een land als nederland.

[1:48:30] Want dat betekent in feite dat

[1:48:32] zelfs activiteiten

[1:48:34] die bedoeld zijn om de verduurzaming te versterken in nederland, zoals het aanleggen van ondergrondse infra in de energievoorziening die ze nodig is,

[1:48:43] niet alleen voor de glastuinbouw in mijn geval waren natuurlijk ook gaat het. Dat begrijp die omdat ook de glastuinbouw gaat verduurzamen en ik ook met de heer jetten daarover in gesprek ben om ervoor te zorgen dat er geld komt om die verduurzamingsslag en glastuinbouw te maken. De glastuinbouw overigens

[1:48:59] die tweeduizendveertig

[1:49:01] energie neutraal zijn fantastische ambitie en daarmee vooroploopt dat mij betreft, maar ook andere activiteiten zoals zonnepanelen, windmolens. Het kan allemaal niet door door de natuur herstelwet verordeningen. Dus het hele kabinet heeft die grote problemen mee.

[1:49:18] Dat betekent dus ook dat wij in de afgelopen periode. Maar dat zullen we ook blijven doen. De komende periode

[1:49:25] onze bezwaren en dus de uitgangspunten om natuur te herstellen en om biodiversiteit te versterken. Daar staan wij volledig achter, maar de de impact van deze verordering voor nederland en de gevolgen ervan en onze bezwaren. Dus zullen wij

[1:49:42] zeer indringend steeds weer op tafel leggen op alle plekken waar dat kan.

[1:49:46] Dat is in de verhouding tussen in de gesprekken met de europese commissie, met commissarissen schorsing, visjes. We hebben gesprekken hierover gevoerd met timmermans.

[1:49:56] Wij hebben in elke landbouw, natuur, landbouw, visserij raad waar ik ben, maar dat geldt ook voor mijn collega's. In hun rare

[1:50:03] brengen we dit punt onder de aandacht en we brengen natuurlijk ook ambtelijk in alle gremia onder de aandacht, want ik ben het zeer met heer boswijk eens dat er trouwens ook met met sgp waardeert dezelfde vraag gesteld dat dat de desastreuze gevolgen heeft voor de ontwikkeling van nederland en in het complex land als nederland is

[1:50:26] en ook in de raad werkgroepen bijvoorbeeld is het ook al zeer indringend onder de aandacht gebracht. Dus wij doen er alles aan om te proberen om onze bezwaren om draagvlak te krijgen voor onze bezwaren.

[1:50:39] Het is overigens wel zo dat er meer landen zijn die hier bezwaar tegen aantekenen aantekenen. Maar je zou bijna kunnen zeggen. In tegenstelling tot de bodem bedoel visserij is hier wel veel meer nuancering tussen de verschillende lidstaten

[1:50:52] en dat komt ook wel een beetje omdat gevolgen voor minder dichtbevolkte landen echt anders is daarvoor een dichtbevolkt land waar zo veel druk is op de ruimte en zo veel moet gebeuren zijn. Maar als nederland. België heeft er natuurlijk ook vlaanderen bijvoorbeeld. Maar er zijn klanten die veel minder hebben en die hebben dus een hele andere inzet op die natuurherstel verordeningen. Dat maakt het ook wel lastig. Dat zeg ik er eerlijk bij.

[1:51:21] Dan wilt u graag een een brief over wat de natuur en herstelwet gaat betekenen voor nederland als de verordeningen. Ondanks de inzet inmiddels wel doorgaat.

[1:51:34] Wat ik wat ik verzuimd heb te zeggen is dat dit onderwerp natuur en herstelwet en natuurlijk verandering natuurlijk licht van mijn collega, mevrouw van der bijl. De minister van natuur stikstof

[1:51:44] zijn zou de tweede kamer hier binnenkort informeren

[1:51:48] en de ambtelijke frequent verkenning over de gevolgen van een verslechtering debat buiten natura twee duizend gebieden

[1:51:54] is een bijlage bij die brief. Dus dan wordt u op uw wenken bediend. Wat dat betreft

[1:51:59] dat ten aanzien van de van ordening. Voorzitter, daar gaan we wat mij betreft door naar de genomen zit technieken.

[1:52:05] Dat betreft nog even niets van. De heer boswijk heeft nog gevraagd.

[1:52:10] Dank.

[1:52:10] Dagvoorzitter en dank voor deze te merken dat het kabinet op één lijn zit met met het cda op dit op dit onderwerp zou in die brief mee worden kunnen worden genomen en misschien meer een tipje van de sluier van welke landen en hetzelfde dezelfde lijn zitten als dat wij zitten en welke landen misschien via andere kanalen ook via parlementair niveau belobbyd moeten worden, want ik denk dat dit een verantwoording is niet alleen op communist niveau, maar aangezien we allemaal ook nu in de stikstof klem zitten dat we onze eigen contacten ook moeten gebruiken, dan is het wel handig als parlement om te weten welke landen, op welke landen, welke parlementen wij ons moeten richten.

[1:52:50] Dat was een overschrijding van seconden.

[1:52:53] De minister het voordeel van de.

[1:52:55] Is dat hij niet die dertig seconden heeft. Ik wilde doen zich realiseren dat we natuurlijk ook doen. We praten met europarlementariërs bijvoorbeeld over dit punt, want uiteindelijk zullen die ook een rol gaan spelen. Dus we hebben daar met elkaar een wel inzet op te plegen. Maar ik wil u wil u een overzicht van geven.

[1:53:15] Dank de minister vervolgt de beantwoording.

[1:53:18] Dan de nieuwe genomen zit technieken. De vraag van de heer valstar.

[1:53:25] Ja die die de nieuwe genomen technieken zeker kerstvakantie, bijvoorbeeld als er binnen de soort gebeurt

[1:53:31] heeft dat hele grote kansen zeg maar om in in om weerbare teelten te ontwikkelen.

[1:53:40] Dat zorgt voor een duurzame en robuuste voedselsysteem

[1:53:48] we het het voordeel van van crispr-cas nieuwe genomen is het unieke is dat je natuurlijk ook veel minder afhankelijk bent van gewasbeschermingsmiddelen

[1:53:58] en u weet dat onze inzet is om juist van chemische gewasbeschermingsmiddelen af te komen.

[1:54:03] We zoeken naar groene alternatieven. Nou dat kunnen groene gewasbeschermingsmiddelen zijn,

[1:54:07] maar vooral ook dit soort technieken kunnen daar een rol spelen

[1:54:13] en wat dat betreft ondersteunen we dit. De europese commissie heeft niet aangegeven hoe hiermee om wil gaan. U had ook een vraag wanneer kunnen we hier duidelijkheid over verwachten?

[1:54:24] Die duidelijkheid is er op dit moment nog niet.

[1:54:30] Wij weten dus nog niet precies wat de positie van de europese commissie zal zijn. Hierin. Wij zijn er voorstander van nogmaals wel binnen de soort, omdat ik al discussie over bestaat waarbinnen de zoals zijn wij voorstander van,

[1:54:43] maar we kunnen niet een preview geven op wat de europese commissie gaat doen. Helaas.

[1:54:51] Maar het is wel zo dat hij in mei van mij een brief krijgt

[1:54:56] in mei van mij een brief krijgt over de voortgang en onze inzetten bij.

[1:55:04] Vraag van de heer boswijk.

[1:55:06] We gaan.

[1:55:07] Voorzitter,

[1:55:10] dat is goed om te horen. Want want dat is een onderwerp waar wij als kamer en ook het kabinet al langer op op hameren zijn tijd geleden hebben wij collega's van der plas en ik een rondetafel georganiseerd over crispr-cas. En toen viel me heel erg op dat er een zware. Dat bleek ook uit de zembla aflevering van twee weken geleden dat het bezwaar vooral zich niet tegen christenunie. De aan ansich de techniek maar meer van joh. Komende patenten niet bij grote bedrijven krijgen grote bedrijven er niet nog meer mag er eigenlijk bijna meer sociaal economisch dilemma dan puur technisch die dertig seconden minder slecht in. Maakt niet uit. Sorry. Voorzitter. Dit telt niet mee.

[1:55:51] U bent eroverheen.

[1:55:52] Die rustig. Ik ga nu stellen.

[1:55:56] Er is het minister bekend met deze bezwaren en en wat wat als we die bezwaren weg kunnen halen, zou dat zou er dan de maatschappelijke bezwaren misschien bij de europese commissie ook weggehaald kunnen worden.

[1:56:06] De minister.

[1:56:08] Ik ken hem bezwaren. Maar zou ik daar ook in die brief in mij op terugkomen. We hebben een uitgebreid dat we dat op een goede manier meenemen.

[1:56:14] Ja. En ja ik denk toch dat de minister moet worden. Dan heb je veel meer tijd meneer boswijk. Als hij als je ook zelf als je zelf al de bananen de bananen erbij haalt. Overigens herken ik het wel dat daar veel overeenkomsten zijn want hoe ouder mensen worden hoe komen ze gaan lopen.

[1:56:34] De minister vervolgt de beantwoording de concurrent het concurrentievermogen in de in de e u en op de wereldmarkt om dat te bewaken en daarmee bedoelde vaandel staat dat in andere landen. Dit soort nieuwe genomen ze technieken al toegepast worden.

[1:56:51] En wat betekent dat voor de concurrentiepositie van onze bedrijven. Nou dat is een belangrijk punt.

[1:56:56] Dus het is ook buitengewoon belangrijk dat er volop blijven inzetten om die die chemo zo snel mogelijk ook toegepast te krijgen in in europa. Om daarmee juist ook die komt concurrentiepositie

[1:57:08] te versterken. Zeg maar

[1:57:12] bijvoorbeeld en en dat wat ook wel gedeeld met een met met andere landen bijvoorbeeld. Zweden heeft als voorzitter dit agendapunt geagendeerd zeg maar. Dus daar is aandacht voor

[1:57:22] wat dat betreft was dat er beantwoording. Wat mij betreft in ieder geval op de genomen ze techniek.

[1:57:31] Volgens mij werd er wel die dertig seconden. Meneer de voorzitter, want.

[1:57:35] Ja dat gaan we gaan straks een balans opmaken.

[1:57:40] Dan overige.

[1:57:41] De overgang. De eerste vraag is de richtlijn industriële emissies.

[1:57:48] Ik kan hier eerlijk zou zeggen dat toen ik daarmee werd geconfronteerd dat ik wel zorgen had over de uitwerking van deze richtlijn

[1:57:58] en ik heb ook gevraagd om op mijn departement om een impact analyse uit te voeren naar de effecten van deze richtlijn

[1:58:10] en uit die impact analyse blijkt dat er stakeholders verwachten dat de herziening van de rie niet of nauwelijks tot extra eisen gaat leiden van nederlandse veehouders

[1:58:21] en dat komt eigenlijk omdat het nederlandse beleid rondom stikstof en klimaat

[1:58:27] die sturen al op emissie reductie. Dus eigenlijk heeft het van onze veehouders niet direct effect.

[1:58:33] Je zou ook om kunnen draaien door dat ideeën die in europa wordt toegepast, betekent is

[1:58:40] datum voor onze veehouders

[1:58:44] meer een europese gelijk speelveld gaat ontstaan, omdat ook in andere landen

[1:58:50] de veehouderij in zich hebben te houden aan jullie.

[1:58:54] Het klopt wel dat de omgevingsdienst een eenmalige vergunning moet checken op deze nog in lijn zijn met de richtlijn

[1:59:01] en er is overigens ook een overgangstermijn van meerdere jaren voorgesteld voor het actualiseren van de vergunningen, waardoor de verwachting is dat de omgevingsdiensten op drie zijn voorbereid.

[1:59:12] Daarbij komt dat de drempelwaarde van de lijst staan is vrij hoog is gekozen, bijvoorbeeld als je de runs is een een rund die een gemogen zeg maar

[1:59:25] is een die heeft er was uw lijst van één

[1:59:29] betekent bijvoorbeeld bij

[1:59:34] de veehouderijsector en dat daar geld drie, honderdvijftig en we zien dus een bedrijf met driehonderdvijftig herinneren. En wat er onder zit komt niet in aanmerking valt niet onder de richtlijn

[1:59:45] en dat betekent weer dat vooral kleine bedrijven hier geen extra administratieve lastendruk uit zullen zullen krijgen. Zeg maar dat neemt niet weg dat in het nederlandse context

[1:59:56] de betreffende bedrijven wel moeten doen aan nog steeds de klimaattop gaven je die is voor hun niet van van toepassing.

[2:00:04] De impact die is beperkt.

[2:00:06] Maak een verhelderende vraag te stellen. Waar ligt de grens. Precies als het gaat over de de veehouderijbedrijven.

[2:00:14] Ja, er zijn die honderdvijftig.

[2:00:17] Dat is bij bij rundveehouderij het driehonderdvijftig, driehonderdvijftig bij bij pluimveebedrijven is het twee, honderd en tachtig. Maar daar geldt dus een multiplier op een vermeerdering en dat betekent dus dat bijvoorbeeld bij een pluimveehouderij. Het komt op zo'n veertigduizend kippen zichtbaar.

[2:00:39] Dit kunt u op de website vinden. Er zijn tabellen te vinden hoe de en als u zich verhoudt tot de diverse

[2:00:47] sectoren

[2:00:48] en dan kunt u ook zien hoe de hoe de deels bij bij varkens bijvoorbeeld is dat geloof ik een halve ongeveer

[2:00:54] dus in die zin is dat is dat goed na te gaan

[2:00:59] dan de vraag van heer boswijk over bescherming landbouwgrond. Ik kan u zeggen, en dat begrijpt dat ik ongelooflijk druk ben met het sluiten van een landbouwakkoord.

[2:01:11] Laat me die buitengewoon belangrijk. Belangrijk is voor de agrarische sector voor de toekomst van agrarische sector

[2:01:17] en we zijn goed met elkaar in gesprek.

[2:01:21] Onlangs berichtte die van de week dat onze alle schrik aan de hoofden verval op internet kwamen dat het geklapt zal zijn.

[2:01:31] Niets is minder waar. Er was gesproken en stevig met elkaar gesproken. Er ligt een best wel grote thema's op tafel die nog moeten worden doorgesproken,

[2:01:38] maar er wordt gesproken en ik heb er vertrouwen in dat we platteland landbouwakkoord gaan komen.

[2:01:45] Dat moet toch echt veel water door door de rivier stromen zeg maar om het voor elkaar te krijgen.

[2:01:51] Maar iedereen ziet het belang van een akkoord. Dat zien de garage partijen en dat zien de provincies dat in het landschap en natuurorganisaties. Dat ziet ook het kabinet

[2:02:00] een van de belangrijke punten die er ligt is bescherming van landbouwgrond waar het net lopen. De druk in nederland als het gaat om de openbare ruimte

[2:02:09] dus bescherming landbouwgrond is een belangrijk thema hierbij

[2:02:13] en wij. Ik ben met mijn collega de jonge bezig om te komen tot een goed afwegingskader, zodat de wat remkes. Volgens mij zegt

[2:02:23] de landbouwgrond niet aan de laatste. Men mag mag hangen

[2:02:27] en we zijn bezig met gesprekken met de garage partijen. Om te kijken hoeveel een goed afwegingskader ook op een hele goede manier kunnen borgen

[2:02:36] dat het dat werkelijk en niet leidt tot willekeur bij de keuze bij ruimtelijke keuzes die gemaakt worden.

[2:02:43] En want er is ook bijvoorbeeld onderscheid. Laat me gewoon je het ook zeer vruchtbare landbouwgronden. Ook dat soort elementen worden daarin meegenomen, zodat wij zodra landbouw toekomst heeft. Wat grond is is een buitengewoon belangrijke basis voor de toekomst. Zeker als je kijkt naar de opgaven die er liggen.

[2:03:04] We weten allemaal dat er ook voor een deel extensivering moet worden. Nou dat is eigenlijk meer grond nodig. Gelukkig wil ook een deel van de veehouderij wil ook stoppen.

[2:03:13] Dat geeft ruimte aan de blijvers om te kunnen extensivering we daarmee islam begon nog steeds heel belangrijk is regie ook op de begon is belangrijk.

[2:03:20] Dus het mag niet het sluitstuk zijn in de discussie over de ruimte en ik ben er met mijn collega. De jonge met de agrarische partijen over in gesprek. Daar komen er de komende weken nog weer vervolg gesprekken over om te zorgen dat dat voor een dat er een oplossing komt met voldoende borging.

[2:03:38] Nogmaals ons ook realiseren dat er ook andere opgaven zijn,

[2:03:44] maar er wordt ook nu grond verkocht voor woningbouw bijvoorbeeld. Dat levert voor de boeren overige zes, zeven keer garage waarde op dus die zijn er op zich niet ontevreden over zichtbaar, maar we moeten dit op een goede manier doen want dit is ook een belangrijk punt van de agrarische sector. Dus

[2:04:00] wat veelal over gesproken.

[2:04:03] Dan vraagt u van de heer bos?

[2:04:05] Ik.

[2:04:07] Dit is niet alleen belangrijk. Het is gewoon essentieel is de hebben uberhaupt geen landbouw en ik ken natuurlijk dat dat er andere opgaven zijn alleen we zien nu dat inderdaad die prijsspeculatie ervoor zorgen. Dat is misschien voor de individuele boer die die misschien toch stopt is natuurlijk een mooi pensioen, maar het gevolg is dat volgende generaties boeren die die prijzen zo hoog opdrijven dat het gewoon voor een boer uiteindelijk niet meer mogelijk is om nog te kunnen boer en en te kunnen produceren. Dus nogmaals een pleidooi om echt met iets te komen, want het is niet alleen voor het landbouwakkoord belangrijk voor ons als cda, ook al gewoon een heel belangrijk punt.

[2:04:41] Helder dank.

[2:04:42] Ik ben met uw cda minister over in gesprek. Zoals u weet. Dus.

[2:04:47] De minister vervolgde beantwoording.

[2:04:49] Overigens wat ik ook wel eens. Dat is hier vandaag weer gebeurt op aangesproken dat ik meer dan gemiddelde binding hebben een bepaalde partij

[2:04:59] vooralsnog ben ik vooral kabinetslid

[2:05:06] het overzicht in brussel. Om te kijken om te bezien of daar een overzicht is van alle landbouwgrond en hoe dat zich verhoudt tot voedselzekerheid voor de komende generaties

[2:05:20] deze

[2:05:25] het op dit moment als je kijkt naar die voedselzekerheid en alle opgaven die er in heel europa op de landen afkomen. Het is echt niet alleen nederland waar het gebeurt, maar ook andere landen. Zoals u weet kijk me alleen maar naar belgië, maar ook in duitsland bijvoorbeeld

[2:05:41] en hoe dat zich verhoudt tot voedselzekerheid en beschikbaarheid van landbouw areaal zeg maar

[2:05:48] dat is op dit moment niet volledig duidelijk en ik zie uw vraag als een aanmoediging om hier met de europese commissie over in gesprek te gaan om dit wel goed in kaart te krijgen. De komende periode.

[2:06:02] Vraag van de heer boswijk? Gaat uw gang?

[2:06:04] Voorzitter, dit is eigenlijk een essentieel punt, want we kunnen natuurlijk niet veroorloven dat we overigens over een aantal generaties erachter komen dat we de verkeerde afweging hebben gemaakt en dat we dan heel moeilijk nog terugkomen of dat wel heel erg afhankelijk zijn van andere continenten. Dus ik ben blij met met een soort van toezegging, maar ik zou eigenlijk stevige willen. Zij zou er niet een opdracht bijvoorbeeld aan wageningen universiteit worden gegeven om dit zelf al uit te gaan zoeken en wageningen, bijvoorbeeld met partner universiteiten in andere europese landen dit gewoon in kaart kan gaan brengen, is er niet. Een op kortere termijn is iets wat niet de mogelijkheid.

[2:06:42] De minister. Dit gesprek zou ik dus bijvoorbeeld ook pees commissie kunnen voeren, maar ik vind het ook belangrijk dat een dergelijke analyse die gedaan wordt

[2:06:51] juist ook op europees niveau gedaan want we praten zeker sinds de oorlog in oekraïne praten wij meer dan gemiddeld over voedselzekerheid in europa. Dat is echt wel weer een thema op de europese agenda inmiddels. Daar ben ik ook blij mee

[2:07:03] want het gaat natuurlijk om voedselzekerheid gaat om voedselkwaliteit. Overigens buitengewoon belangrijk is ook duurzaam voedsel. Zo blijft de brand belangrijk. Daar praten we komen met onze landbouw

[2:07:13] partijen

[2:07:14] om te komen tot afspraken. Ook het landbouwakkoord die die vragen hoe zit het met het europese speelveld als het gaat om duurzaam voedsel,

[2:07:22] maar ik zou toch even via de weg willen gaan via de europese commissie. Om daar onder de aandacht te brengen en dan kunnen wij best wel een voorstel doen hoe we dat zouden kunnen doen en dat ook wij de buurt daar ruimte willen geven, maar ik zou graag willen

[2:07:36] dat ook de europese commissie dan ook gebruik maken in het beleid van die analyse. Dus ik zou graag via de europese lijn te hebben we dan praat je echt over een europese analyse die ik europese ingezet kan worden bij het verdere beleid. Dat geeft het meer kracht. Volgens mij in europa.

[2:07:55] De minister vervolgde beantwoorden.

[2:07:56] Die dan het de vraag van de heer wassenberg over werkvloer,

[2:08:05] kan de minister over het duidelijk maken dat de nederlandse regering standpunt heeft ingenomen dat u merken seizoen verdrag niet gesplitst zou moeten worden.

[2:08:15] Bij de vorige jaren stond het op de agenda initiatief van oostenrijk. En toen hebben wij een terughoudend standpunt ingenomen.

[2:08:23] Nou dat terughoudende standpunt. Dat had ook te maken dat er in het kabinet nog een discussie moest plaatsvinden. Er is een motie aangenomen in de kamer

[2:08:31] die ook zegt dat het integraal moet worden behandeld, zichtbaar dat niet een gesplitste behandeling mag zijn

[2:08:36] en er is een motie aangenomen dat de landbouw buiten het de verdragstekst moeten worden gehouden.

[2:08:44] Inmiddels is een brief van mijn collega's, mevrouw schreinemacher vws naar kamer gestuurd waarin ze heeft gezegd dat zij ervoor pleit,

[2:08:52] ook in europa om het niet gesplitst te behandelen. Dus een integrale behandeling van te maken.

[2:09:02] Wassenberg. Laatste vraag.

[2:09:04] In laatste dank voorzitter, fijn dat antwoord. Die had ik nog niet gezien. Ik ze naar andere commissie, maar heel expliciet nog even de vraag of de minister of zijn collega's zou ook actief voor gaan pleiten binnen de de europese gremia dat dat was niet mijn vraag.

[2:09:23] Wij sturen.

[2:09:24] Ongelooflijk van informatie naar de kamer. Ik begrijp best die niet kennis kunnen nemen van elke regelen in elke brief.

[2:09:30] Maar in een brief aan mevrouw schijnen. Waar staat dit expliciet dat zij zich actief inzetten in europa om dit te bevorderen

[2:09:38] dan de vraag van de heer bisschop. Voorzitter, de vergadering certificering, koolstof verwijdering

[2:09:48] zet in op transparantie en zal dat er maar het goed zijn werk kan doen

[2:09:53] en ik ben het zeer met u eens dat de betrouwbaarheid van koolstof certificaten van groot belang is voor het vertrouwen in de markt. Want dat als als je dat op een goede manier regelt

[2:10:02] de kwaliteit goed is betrouwbaarheid goed is. Daar gaat het ook echt werking hebben ook voor de agrarische sector en dan kan het ook bijdragen aan een verdienmodel van de agrarische sector.

[2:10:14] Ik ben het echter niet met u eens dat additionaliteit van de fantasie certificering activiteiten niet bepaald kan worden in nederland voor dit vastgesteld op basis van de klimaat en energieverkenning

[2:10:24] en verder klopt het dat de verordering voorziet in het in het certificeren van koolstof verwijderen activiteiten, maar ook in de verificatie van gerealiseerde koolstof verwijdering door middel van metingen.

[2:10:36] En dan kom ik tot de laatste vraag in mijn verzamelen mapje meneer de voorzitter is de vraag van de heer wassenberg over.

[2:10:44] De.

[2:10:46] Ook wel eens goed.

[2:10:47] De mening van de rijden.

[2:10:50] Heb je dat begrippen als gehoord.

[2:10:52] Voorzitter, als de minister het in het limburgs kan zeggen dat versta.

[2:10:55] Maar ik hou het toch op het fries in friesland. Wat de grutto genoemd. De koning van de van de rijden. De koning van der veen weide van der weide

[2:11:10] en dat in het limburgse.

[2:11:15] Denk heel even over na zal ik.

[2:11:19] De minister niet kwalijk nemen dat hij dat ook niet komen. Dus gaat uw gang.

[2:11:23] Maar ik wat hij van mij zou vragen in het limburgse was sowieso een probleem kan ik u zeggen

[2:11:29] maar ik denk dat het omgekeerde van die wassenberg geld en dat is precies wat er misschien wel bent.

[2:11:35] De de grutto. Ik zet mij natuurlijk internationale voor de grutto. En in opdracht van fnv coördineert sovon vogelonderzoek nederland een internationale werkgroep voor de grutto

[2:11:46] vallend onder andere afrikaans euro aziatische migrerende waterval, michiel migrerende watervogels verdrag de a i

[2:11:56] eba.

[2:11:58] Ik zal er even naar een woord van maken. Het is niet uit te spreken

[2:12:04] en wij zijn ook lid van het verdrag, spanje ook,

[2:12:07] en in deze werden geboekt kennis en ervaring, uitgewisseld en uitvoering gegeven aan een internationaal actieplan

[2:12:13] dat als kader dient voor de nationale bescherming van de grote op. Dus daar daar nemen zowel spanje als nederland een deel.

[2:12:21] Dat was de beantwoording van de vragen. Meneer, voorzitter, in eerste termijn.

[2:12:25] Dank de minister voor de beantwoording. Dank ook aan de collega's voor de plezierige manier waarop doorgevraagd werd en

[2:12:34] ik kom straks na sluiting van dit overleg debat. Nog even terug op de vraag van hoe bevalt dat te werken met die strakke regels die ik geprobeerd heb ook een beetje strak bewust te handhaven, maar wij hebben in eerst nog een tweede termijn. We gaan een

[2:12:53] nieuwe ronde in nieuwe kansen,

[2:12:56] mevrouw van der plas, aan u als eerste

[2:12:59] het woord

[2:13:00] zeggen dat er twee minuten gezien de tijd. Max. Twee minuten voor de tweede termijn slaat.

[2:13:08] Ja. Dank u dankuwel. Ik weet niet. Twee minuten nodig heb. Ik wil wel een twee minuten debat aanvragen bij deze te houden. Vanmiddag en de stemmingen hebben kan vooraankondiging van gedaan. Dus die bevestiging bij deze en ik wil toch nog wel wat wat duidelijker antwoord van de minister

[2:13:29] op het onderwerp van de consumptie aardappelen. De sector geef ons gewoon heel duidelijk aan

[2:13:35] dat er tegen de sector is gezegd dat het niet mag van europa en ik vind wel dat ze beantwoording van de minister daar toch een beetje vaag over blijft ook vragen of daar verslagen van zijn of dat ook zo letterlijk is gezegd en waar dan eventueel die ruis op de buis zit. Dat wil ik heel graag van de minister weten en ik zou ook nog wel wat meer duidelijkheid willen hebben over of het toch niet op de een of andere manier mogelijk is om die compensatie voor de vissers per bedrijf te doen in plaats van per schip. Want ook daar krijgen wij tegengestelde geluiden over uit sector.

[2:14:17] En als wij niet weten hoe er

[2:14:21] exact is gecommuniceerd.

[2:14:23] We kunnen hier het verhaal van de minister aannemen voor waar we kunnen alle kans verhaal van de sector aannemen voor voorwaar. Maar

[2:14:31] als er niks duidelijkheid over is. Vandaar ook mijn vraag om een brief of een gesprek verslag of notulen, zodat we daar de discussie daar zuiver over kunnen voeren die extra vragen die zijn bij mij wel geboren uit het gesprek. Wat wij dus vorige week met de heer timmermans hebben gehad, omdat wij hier heel erg vaak horen kan niet mag niet kan niet mag niet van brussel

[2:14:55] en daar hebben we het uitgebreid over gehad met de heer timmermans en uit het gesprek is mij gebleken dat het heel vaak niet het geval is. Dus ergens is er dan misschien zeg niet dat het allemaal bewust dat we je bewust worden voorgelogen maar ergste is misschien dan toch een miscommunicatie.

[2:15:12] Dank

[2:15:13] de heer valstar.

[2:15:15] Dagvoorzitter ook dank aan de minister voor zijn inzet om het pulsvisserij dossier onder de aandacht te blijven brengen in brussel. Ik weet dat dat zeer precair proces is, maar komt tijd komt raad hopen wij dan maar, en in dit geval is dat nog niet. De europese raad van aanstaande maandag. Want dan gaat de minister niet naar toe waar hij net duidelijk heeft aangegeven waarom dat hij de voorkeur geven dat landbouwakkoord en ik denk dat dat zeer belangrijk is dat hij daar de voorkeur aangeeft. Dus normaal gesproken wens hem wij hem dan een behouden. Een goede reis en behouden thuiskomst. Maar we wensen hem in dit geval gewoon alle succes maandag met de onderhandelingen over.

[2:15:52] Dat landbouwakkoord,

[2:15:53] Dank heer boswijk.

[2:15:55] Voorzitter, ik sluit me daarbij aan.

[2:15:57] Dank de heer wassenberg.

[2:16:00] Dank. Voorzitter, ik kan het heel kort houden. Ik dank de minister voor voor de antwoorden als het gaat om voor mercosur of er ook de bus gekregen. Daar ben ik content met het antwoord. Op een aantal andere gebieden ben ik iets minder content. Ik zal straks ook deelnemen aan het tweeminutendebat en ik denk dat ik dan een motie wil indienen over die diepzee. Mijnbouw en de grutto zou je in het limburgse de keuring van der w noemen.

[2:16:24] Dank voor uw inbreng en mevrouw van der plas, waar ik me even als voorzitter te fungeren.

[2:16:31] Dankuwel. Bij deze geef ik het woord aan de heer bisschop van de sgp.

[2:16:36] Ja. Dank. Voorzitter, ik zou dat niet gevraagd hebben als ik mij zo aangesloten hebben bij de uitlatingen van de heer boswijk en de heer balster. Ik heb inhoudelijk nog een paar kleine dingen.

[2:16:50] Ik heb het punt stapeling van beleid aan de orde gesteld en daarbij als voorbeeld richtlijn industriële emissies. De minister heeft geschetst wat voor consequenties. Dat heeft en ik zou de minister willen vragen dat toch nog eens even kritisch naar te kijken als voorbeeld is genoemd een pluim plank. Die reden legkippen

[2:17:11] veertigduizend is de grens. Ja. Maar de gemiddelde bedrijfsgrootte van die bedrijven is iets van vijfenveertigduizend.

[2:17:18] Dus het heeft wel een grote impact en bovendien het gaat niet zozeer om regelgeving hier in dit geval, maar wel om de papieren rompslomp die ermee samenhangt.

[2:17:28] Ik zal er nog een voorbeeld aan toe willen voegen en daar beperk ik het dan dan toe. En er is ook gewoon beleid wat tegenstrijdig is vanuit europese regelgeving.

[2:17:42] Ik noem een voorbeeld zevende actieplan

[2:17:46] rooien van suikerbieten op zand in oktober levert straf op. Volgens het zevende actieplan.

[2:17:54] Maar volgens de eco regeling van geel b

[2:17:57] leidt tot een beloning

[2:17:59] en dat soort zaken. Daar zal ik de minister willen vragen om daar uiterst kritisch op te zijn want dat maakt het voor de sector onwerkbaar geleidelijk aan een bereiden van regels. Je weet totaal niet meer wanneer aan toe ben ik zou de minister willen vragen daar nog even kritisch op te reflecteren, of althans instemmend op te reflecteren.

[2:18:22] Dankuwel. Er is een interruptie van.

[2:18:24] De sp. Maar als ik nog met uw welnemen. Een heel klein puntje van orde mag inbrengen als de dienst. De redactie van slag moeite heeft met het maastrichtse. Wat ik zei dan kan ik wel even helpen omdat in algemeen beschaafd limburgse ell neer te zetten. Dan kijken we even een mailtje van de diensten redactie besloten.

[2:18:41] Dank. Voorzitter. Nou dat is toch bijzonder sympathiek en aanbod.

[2:18:46] Sympathiek,

[2:18:48] Ik mag het voorzitterschap weer claimen. Dank daarvoor.

[2:18:51] Er wordt geclaimd te geven

[2:18:56] wij deze heeft de heer bisschops het voorzitterschap.

[2:18:59] Vreemd dankuwel. De minister kan gelijk reageren of.

[2:19:03] Er enig moment van reflectie,

[2:19:06] Volgens mij kom ik een heel eind meneer de voorzitter. Oké dan aan u het woord overigens wat wassenberg net zei dat dat verleid mij bijna.

[2:19:16] Volgens mij en niet de poging. Nee, daar begin ik absoluut niet zeker niet met de heer wassenberg in ons midden die die zo diep geworteld is in de limburgse cultuur en taal daar ik die

[2:19:27] maar het feit me bijna dat er uitspraken over het verschil tussen het vries en en het limburgs als het gaat om ook op rijksniveau. Dus maar goed

[2:19:37] laten we gaan minister ook een beetje trots zijn. Dat begrijp natuurlijk. Dus we gaan naar de beantwoording.

[2:19:48] Ik ben het met mevrouw van der plas eens dat

[2:19:53] als iets echt niet mag van europa. Dat dat dan ook een argument kan zijn

[2:19:58] en is

[2:20:00] maar dat niet in alle gevallen opgaat dat dat is niet mag van europa en ik heb het ook volgens mij duidelijk gemaakt bij juiste lijst. Twente tegen u. De teelten in het gemeenschappelijk landbouwbeleid en in het actieprogramma. Dat zijn afspraken die we maken met hierover. Maar de invulling van die afspraken.

[2:20:16] Dat is de invulling die we zelf organiseren dat onder andere op basis van

[2:20:22] wetenschappelijke onderzoeken zoals die van het cda

[2:20:29] en we hebben gemerkt

[2:20:32] dat europa wel degelijk ook meekijkt en ook kijkt in hoeverre er bijvoorbeeld van veranderingen wordt afgeweken. Als ik bijvoorbeeld kijkt naar het actieprogramma.

[2:20:42] Daar kunnen we niet van afwijken. Daar hebben we gemerkt. Begin ditjaar eind vorig jaar

[2:20:49] en misschien is daar ook wel een stukje verwarring ontstaan

[2:20:54] dus van het een actieprogramma economie daar wijken.

[2:20:59] Daar is geen ruimte en de exacte invulling is geld over de hele lijst is aan de minister van landbouw die neemt de verantwoordelijkheid voor.

[2:21:08] Ik verwijs in die zin ook niet naar europa als het gaat om de concrete invulling. Ik zeg dat wij dat met het cda hem invullen op basis van wetenschappelijke inzichten en op basis van het overleg met de sector

[2:21:22] en ik heb ook van de week nog weer contact gehad met de sector hierover

[2:21:27] onder andere met de akkerbouw en die begrijp dat voor een deel ook wel centrum zijn niet altijd helemaal mee eens en dat begrijp ik wil ook alweer. Maar dit is wel de manier zoals het als het gaat

[2:21:38] dus en als er ergens de suggestie gewekt. Zij kijk, er is wel er zal ongetwijfeld in de gesprekken gezegd zijn dat wij niet kunnen afwijken van het actieprogramma en dat dat zo moet van europa.

[2:21:52] Maar volgens mij heeft heel nederland kennis van kunnen nemen rondom de discussies die we in januari hebben gehad.

[2:22:00] Dat neemt niet weg dat de concrete invulling als bijvoorbeeld gaat om de lijst vindt de teelten.

[2:22:05] Daar heb ik gezegd dat is de verantwoordelijkheid van de minister en daar kijkt overigens europa wel in mee.

[2:22:12] Dus en ik ben ik ben het ook met u eens in die zin dat we altijd ons ook moeten afvragen als er met iets bezig zijn. Mag dat toch echt niet van europa.

[2:22:23] U stelt die vragen hebt het ook blijkbaar in het gesprek met de heer timmermans aan de orde gehad.

[2:22:28] Ik vind het ook een belangrijke vraag. Het is een vraag die ik op het ministerie regelmatig stel ik denk dat het ook minister van landbouw moet zijn. Het gaat er ook omdat we hier zelf verantwoordelijk zijn voor de dingen die we doen

[2:22:39] binnen de europese kaders die meegegeven worden. Maar soms is daar ruimte. Soms is er geen ruimte.

[2:22:48] Dus dat ten aanzien van de regelgeving om de winter stilte

[2:22:55] en dan de vraag over de visserij van mevrouw van der plas.

[2:23:01] Zoals ik al zei, ik kan niet anders anders invullen

[2:23:06] voor elke regeling die we geven. Steun aan bedrijven is ook de staatssteun goedkeuring nodig.

[2:23:13] De de minimis is de uitzondering erop. Dat geld gewoon dertigduizend per bedrijf voor dat gaat echt per bedrijf

[2:23:21] en het ligt vast in die de minus verordering

[2:23:25] en en er staat ook in de regeling zoals die naar de tweede kamer is gegaan. En nogmaals

[2:23:31] wil ik ook op wijzen. De focus ligt heel erg op die die overbruggingsregeling. Maar er zijn meer regelingen. De stille en regeling de die andere ook alweer liquiditeit regeling heel veel dank aan mijn rechterhand

[2:23:48] lieke thijssen regeling. Dus wij ondersteunen een brede de visserij dan alleen met deze overgangsregeling.

[2:23:58] Dan heb ik de vraag van de heer valstar van nee dat was een ondersteuning van de inzet van deze minister en voor de rest

[2:24:08] voorzichtig aan. We gaan met de puls.

[2:24:10] Maar nu weet heel nederland dat het voorzichtig doen.

[2:24:14] Het is een. Het is ons geheim. Wij gaan met de puls b. Dat is ons geheim.

[2:24:19] En dat publiceren we in de pers.

[2:24:21] Ja.

[2:24:22] Ja die komt dan heb ik de heer wassenberg. Nou we hebben het alleen maar gaat over de kleding van het rijden en ik zie de motie tegemoet.

[2:24:32] Ja dan tegenstrijdig beleid van de heer bisschop. Er kan soms een tegenstrijdigheid in beleid zitten. Dat realiseren wij ons ook en het is ook lastig

[2:24:41] ik veel programma's naast elkaar en soms dan dan heb je af en toe een klein beetje tegenstrijdigheid.

[2:24:47] Ik ken vanzelfsprekend niet en kent veel beter. De de regelingen rondom site biedt op gans op zand en de winter teelten in combinatie met eco regeling en de beloning daarvoor.

[2:25:00] Maar uw crediteur is deze minister niet ontgaan. Dus wij zullen proberen om dat zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Maar ik moet erbij zeggen. Dat lukt niet altijd.

[2:25:13] Volgens mij heb ik daarmee de beantwoording gehad. Meneer de voorzitter.

[2:25:19] Dank aan de minister voor de beantwoording.

[2:25:24] Dan zijn wij ruimschoots binnen de tijd tot het komen we tot een afronding van deze commissie. Dit commissiedebat.

[2:25:33] Ik kom met een paar toezeggingen. Twee stuks.

[2:25:38] Ja.

[2:25:40] De eerste toezegging luidt als volgt de minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit zal in mei tweeduizend, drieëntwintig de kamer een brief doen toekomen over de voortgang van het europese.

[2:25:49] Voorstel.

[2:25:50] Over genomen is. De technieken in deze brief zal ook ingegaan worden op de bezwaren met betrekking tot deze technieken een toezegging aan de heer boswijk cda

[2:26:01] tweede de kamer wordt binnenkort geïnformeerd door de minister voor natuur en stikstof over de natuurherstel verordeningen. In deze brief zal een ambtelijke verkenning over de gevolgen van het verslechtering verbod

[2:26:15] buiten natura twee duizend gebieden als bijlage worden toegevoegd.

[2:26:19] In deze verkenning wordt een overzicht meegenomen van de landen die dezelfde lijn volgen als nederland en landen waar nederland zich op moeten richten, eveneens een toezegging aan de heer boswijk cda.

[2:26:33] Dat waren de toezeggingen die wij genoteerd hebben en ik daar een nadere

[2:26:42] duiding gegeven worden wordt worden van binnenkort wordt de kamer geïnformeerd is dat voor het zomerreces.

[2:26:50] Ik kan ik.

[2:26:54] En er is een tweeminutendebat en dat zal nog in de voormiddag plaatsvinden. Dat is inmiddels doorgegeven en dan is een ieder van u in de gelegenheid om daar nog een laatste hartenkreet slaken

[2:27:07] op dit dossier. Dat was het voor deze dit commissiedebat. Ik sluit de vergadering

[2:27:15] om onder dankzegging aan de minister zijn ondersteuning hier niet zichtbaar. Het publiek. De pers en de collega's niet te vergeten en onze onvolprezen

[2:27:26] griffie ondersteun. Ik sluit deze vergadering en ik vraag de collega's mag.