Artikel 100-bijdrage aan EUFOR Althea

[0:00:01] Ik open deze vergadering en heet u allen van harte welkom bij de vaste commissie voor buitenlandse zaken aan de orde is een technische briefing over de artikel honderd bijdragen aan u voor atelier en ik heet u van harte welkom. De heer eggermont directeur directie, veiligheidsbeleid van het ministerie van buitenlandse zaken dus gauw nog reesink directeur operatie bij het ministerie van defensie en wij hebben nog een inbellen en dat is de heer waltmans is de nederlandse ambassadeur in bosnië en herzegovina. Ook van harte welkom ik het kamerleden van harte welkom aan de toehoorders thuis en op de publieke tribune. Ik heb begrepen dat er een presentatie van alle drie de gasten gaat plaatsvinden. Ik wil voorstellen die eerst allemaal te volgen en dat wij na afloop de vragen stellen en dan denk ik dat ik allereerst het woord aan de heer flierman mag geven en dat is het geval.

[0:00:48] Dankuwel. Voorzitter,

[0:00:53] vandaag bespreken op uw verzoek de technische aspecten van de nederlandse bijdrage aan eufor althea. Ik zeg het met een beetje nadruk want we hebben volgens mij gisteren de vragen gekregen bij de brief. Dus ik

[0:01:05] het kan zijn dat die opnieuw gesteld worden, dan is het misschien lastig om daar in externe op in te gaan. Dus ik de we doen het graag. Maar er is een risico van

[0:01:15] dubbeling.

[0:01:18] Zoals u al zei, ik zal iets zeggen over de de algemene introductie van de brief. Dan zal ambassadeur waltmans wat zeggen op de politieke ontwikkelingen en directeur operaties reesink zich gericht op de operationele

[0:01:33] militaire aspecten van inzet. Deze volgorde geloof ik ook

[0:01:38] een aantal dingen over de over de veiligheid inzet in de westelijke balkan en de gronden voor deelname.

[0:01:45] In het coalitieakkoord staat dat we ons inzetten binnen de eur voor een intensievere samenwerking met en ondersteuning van landen op de westelijke balkan.

[0:01:55] Nou dat is denk ik een motie die sinds het sinds het opstellen van het coalitieakkoord alleen maar urgenter is geworden.

[0:02:04] Het kabinet heeft onderzocht of de nederlandse militaire presentie in de westelijke balkan wenselijk en mogelijk is

[0:02:09] en kan bijdragen aan ondersteuning van die landen, met als voornaamste doelstelling stabiliteit in de regio en daarmee de regio die ook onze regio is en naar aanleiding van de uitkomst van het onderzoek is besloten tot een nederlandse militaire bijdrage aan eufor, althea met de neef van de infanterie compagnie met de inzet van human in belgium team en in aanvulling van vier nederlandse stad functionarissen die al sinds januari twintig, drieëntwintig op het hoofdkwartier van eufor althea. Welke werkzaam zijn

[0:02:47] een paar dingen over de de gronden voor de context van de deelname

[0:02:53] vanwege de geografische nabijheid waar ik het over had en zeker naar de inval van rusland in oekraïne hebben nederland en de europese unie een direct belang nog directer belang bij stabiliteit tot de westelijke balkan,

[0:03:07] ook gericht op het tegengaan van de groeiende invloed van rusland in die regio,

[0:03:12] bosnië en herzegovina en sinds een paar maanden u kandidaatlidstaat kent een relatief hoog risico op conflict met een potentieel stevige impact op de nederlandse veiligheidsbelangen bij escalatie

[0:03:25] en als gevolg van een verslechtering van de rechtsorde. Een politiek en sociale instabiliteit in bosnië kunnen irreguliere migratiestromen en onder de ondermijnende criminaliteit toenemen

[0:03:36] met inzet die we vandaag bespreken, vergroot tevens de nederlandse informatiepositie over de situatie in de regio en leveren evenredige bijdrage aan. In dit geval een militaire u missie,

[0:03:49] iets wat het kabinet zich had voorgenomen in het coalitieakkoord.

[0:03:53] De militaire inzet is niet op zichzelf staand ook via politieke en diplomatieke kanalen bilateraal en multilateraal via de e u via maatwerk programma's, strategische detachering. Et cetera

[0:04:05] versterken we de inzet. Onze inzet in nederlandse inzet in westelijke balkan een geïntegreerde aanpak zoals we dat eigenlijk steeds proberen

[0:04:16] thea is een de derde internationale vredesmacht die door de vn veiligheidsraad werd gemandateerd voor toezicht op de naleving van de militaire aspecten van het verdrag van dayton. Want daar komt het nog steeds allemaal op terug

[0:04:30] in tweeduizend vier werd s voor de de navo stabilisatie een fors opgevolgd door vooral

[0:04:38] vnv resolutie vijftien, vijfenzeventig uit tweeduizend vier, die voor als juridisch opvolgen van esch voor definieerde geldt sindsdien als rechtsbasis voor de operatie en wordt jaarlijks door de vn weer verlengd. Laatstelijk nog op tweeëntwintig november twintig, tweeëntwintig,

[0:04:57] zoals gezegd, de veiligheidspolitiek is de situatie in bosnië jezelf en in de regio

[0:05:04] niet niet helemaal zonder risico's sprake van verscherpte verhoudingen in bosnië en in de regio en op de grens tussen kosovo en servië vinden regelmatig

[0:05:15] schermutselingen plaats escalatie is en blijft mogelijk. Ik denk dat de ambassadeur daar nader op zal ingaan

[0:05:23] en ook de verlenging van het uitvoeren, mandaat of de verlening, zelfs van het uitvoeren. Dat kan een uitdaging zijn gezien opstelling van rusland. Elk jaar elk jaar wordt dat verlengd. En vorig jaar was het afwachten of er estlandse toestemming zou geven. Dat is gebeurd. Dus

[0:05:42] we denken dat dat opnieuw zal gebeuren. Maar dat dat is een mogelijkheid en geen zekerheid.

[0:05:51] Binnen bosnië is er waardering voor de nederlandse erkenning van de genocide in srebrenica betrokkenheid van nederland bij srebrenica sinds vijfennegentig en in het bijzonder recentelijk ook excuses van de minister van defensie op elf juli van het afgelopen jaar

[0:06:07] en eventueel anti sentiment wordt niet gezien als een risico.

[0:06:11] Ook daar denk ik zal concentreren waltmans nader op ingaan

[0:06:17] en ook als het goed is. Heeft u vandaag of gaat u vandaag ontvangen. De b evaluatie van de rest het support missie in afghanistan. Ik zie nog geen blikken van herkenning. Dus die die zin die komt er dan nog aan en en de kabinetsreactie daarop.

[0:06:33] Ik hoop dat u daaruit afleiden dat we de geleerde lessen van de eerdere operaties zeer serieus nemen

[0:06:39] van afghanistan en minusma en deze toepassen in de manier waarop we de doelstelling van de nederlandse bijdrage uit vooral te formuleren, monitoren en evalueren.

[0:06:53] We blijven zelf kritisch als het goed is en ook als dat nodig is. Zover. Mijn introductie.

[0:07:02] Hartstikke leuk.

[0:07:03] Dank u vriendelijk geef ik het woord aan een schrappen nog reesink

[0:07:08] of eerst ambassadeur. Dat kan ook.

[0:07:11] Is het ambassadeur.

[0:07:12] Helder gaan we eerst over naar de ambassadeur. De heer waltmans, aan u het woord.

[0:07:19] Dankuwel. Voorzitter,

[0:07:21] het politieke systeem in was nergens te vinden. Zeer complex.

[0:07:25] Dit jaren negentig is het dayton-akkoord, het vredesakkoord gesloten. Onder druk van de internationale gemeenschap moesten de leiders van dit land

[0:07:35] bijeen komen tot elkaar komen

[0:07:38] en desondanks zijn er altijd scheidslijnen gebleven. Ook in de manier waarop het lam qua bestuur ze opgezet tussen de postzakken, de kroatische minderheid en de servische minderheid.

[0:07:50] De politieke elite van dit land controle, controleert. De gang van zaken controleren het land in hoge mate

[0:07:57] en dus niet hervormingsgezind gebleken ik de afgelopen

[0:08:01] achtentwintig jaar

[0:08:04] eigen belangen spelen een grote rol en de belangen van de netwerken politieke leiders zich verbonden voelen.

[0:08:10] Men speelt in op religieuze etnische identiteit

[0:08:13] en heeft grote invloed op de gang van zaken binnen de instituties benoemen van mensen

[0:08:17] en als je een internationale index kijkt dus ook duidelijk dat corruptie ook probleem voor

[0:08:23] hervormingsproces dat

[0:08:26] noodzakelijk is om sociaal economische situatie te verbeteren, de veiligheidssituatie te verbeteren en ooit toe te kunnen treden. Tot de europese unie

[0:08:35] verloopt heel moeizaam en de wil. Om het belang van de bevolking centraal te stellen zien wij eindigt

[0:08:43] u bent op de hoogte van de recente ontwikkelingen in de republika srpska, één van de twee entiteiten van het land

[0:08:49] en vele uitlatingen en stappen die

[0:08:52] de de facto leidt tot de heer dood ik.

[0:08:56] Dat is een trend die ernst er is dan uitlatingen stappen die hij eerder heeft gezet.

[0:09:04] Hemelen van oorlogsmisdadigers ontkende hij herhaling van de genocide in srebrenica

[0:09:09] het onmiddellijk feliciteren. President poetin met een fase in oekraïne.

[0:09:13] Het toekennen van een metaal aan meneer poetin, die de heer doden op drieëntwintig mei in rusland wil gaan uitreiken. Het vieren van een ons ongrondwettelijke republika srpska dag op negen januari,

[0:09:27] waarbij de night hoes motie motor denk

[0:09:31] en voormalige veroordeelde oorlogsmisdadigers op de tribune zitten

[0:09:36] recente wetgeving die dood zijn regering en het parlement van republika srpska

[0:09:42] heeft aangenomen op het terrein van de media die van management, informatie, wetgeving

[0:09:48] die de mogelijkheden voor onafhankelijke media enorme beperking

[0:09:53] en joost die buitenlandse financiering krijgen worden als buitenlandse aangeduid

[0:09:59] en zo zijn er nog is er nog een aantal werd, zodat door

[0:10:04] autoriteit en parlement in de communicatie is aangenomen, waar we zeer bezorgd over zijn.

[0:10:13] Die

[0:10:17] zijn nou tot zeer beperkt.

[0:10:20] De rechten van mensenrechten worden onder druk gezet worden geschonden, geldt onder andere met recente voorbeeld voor el h

[0:10:28] i q plus gemeenschap

[0:10:31] en er is een groot issue. Ons staats eigendommen

[0:10:35] waar ook de hoop er ook vertegenwoordigen, de heer schmidt zich mee bezighoudt.

[0:10:41] Er is russische invloed in dit land vooral via de kast staan.

[0:10:46] De handel is beperkt tussen beide landen is ongeveer zes procent van behandeld die als je het te passier en er is echt beginnen

[0:10:54] maar invloed kan ook op andere manieren worden aangewend en ik gaf net een paar voorbeelden van

[0:10:59] die het gaat

[0:11:01] voor de derde keer sinds de invasie in oekraïne, rusland, bezoeken en amendement van de boekenkast iets te doen aan bezocht

[0:11:10] en de republika srpska oud sancties van pas. Sorry teken russische federatie tegen

[0:11:18] de missie

[0:11:20] is nodig om de stabiliteit te bewaren

[0:11:23] en de aanwezigheid van een u voor in het land wordt toch echt wel gezien als preventief werken.

[0:11:30] Het is duidelijk dat u voor. Er is, ook al is men tot nu toe weinig in actie hoeft te komen.

[0:11:36] Het is een basisvoorwaarde die tijdens een basisvoorwaarde om uiteindelijk hervormingen door te kunnen voeren en ook effecten. Laatste

[0:11:47] veertien

[0:11:48] prioriteiten die de u heeft gesteld als het gaat om hervormingen

[0:11:53] zijn de basis voor de nederlandse inzet in als je een sofina. Het gaat om de rechtsstaat roelof, stabiliteit, mensenrechten.

[0:12:01] Er is een zeer grote internationale presentie in sarajevo en in dit land

[0:12:06] enorm groot honderden medewerkers van de verenigde naties met negentien organisaties die actief zijn. De internationale organisatie voor migratie is heel groot.

[0:12:15] De delegatie van de europese unie heeft bijna twee honderd medewerkers.

[0:12:21] Dus er is bijna een overkill aan internationale aanwezigheid en dat laat ook zien hoe belangrijk de internationale gemeenschap, zeker op de westerse internationale gemeenschap dit land vindt en situatie

[0:12:34] volgt.

[0:12:36] Mijn advies is ook aan

[0:12:40] actoren hier aan de belgische minister bijvoorbeeld die op dit moment op bezoek is. Minister van buitenlandse zaken beoordeelt de politieke leiders van dit land niet op hun belofte.

[0:12:50] Zij zeggen vaak wat bezoekers

[0:12:53] ook kan nederlandse kamerdelegatie willen horen wat ambassadeurs willen horen. Maar in de afgelopen vijftien jaar

[0:13:01] weinig hervormingen in daadwerkelijk ingevoerd en doorgevoerd

[0:13:04] dat mijn advies zou

[0:13:06] oordeel de politici hier op hun daden op daadwerkelijke hervorming, daadwerkelijke acties die de bevolking ten goede komen.

[0:13:14] Dan geeft een link naar srebrenica natuurlijk

[0:13:17] ook na achtentwintig jaar zijn er nog veel emoties verbonden aan wat er daar gebeurd is

[0:13:23] over het algemeen, zoals de heer formaat net ook aangaf. Over het algemeen wordt nederlandse aanwezigheid in dit land

[0:13:29] en het enorme steun en betrokkenheid die in de nederlandse regering en nederlandse parlement en bevolking hebben getoond in die achtentwintig jaar gewaardeerd. Zeker ook door de nabestaanden

[0:13:39] in srebrenica. Natuurlijk zijn er ook altijd mensen die zodra ze horen over nederlandse aanwezigheid van nederlandse militairen daar een andere reactie opgeheven, zoals de heer morgen zegt zij. Ik was er zelf bij. Is de excuses die door mevrouw onlangs zijn aan geboden en de manier waarop ze dat deed zeer gewaardeerd.

[0:13:59] Dat hebben wij constant gehoord. Er wordt nog steeds op terug gekomen

[0:14:02] en dus ik ben niet zo bezorgd over het feit dat nederland met militaire hiernaartoe komt als het gaat om de reacties. Los van republika srpska dat

[0:14:11] over het algemeen vrij scherp reageert op landen die kritisch zijn op wat aan gebeuren.

[0:14:16] Dankuwel.

[0:14:18] Dankuwel geef ik tot slot het woord aan de nog reesink.

[0:14:22] Dagvoorzitter. Ik heb een korte presentatie voorbereid. Daardoor zal ik beginnen met hoe hangen die doelstellingen van deze misschien bij elkaar en aan elkaar. Dat eerste blok tot bovenste plank ik langs langsgeweest bij zowel de ambassadeur als de heer van

[0:14:39] en als nederland willen we een bijdrage leveren aan de operatie doelstellingen van voor

[0:14:46] die worden verwoord in de blokken. Dan zou ik dat inmiddels dat derde blok

[0:14:53] uiteindelijk duiden op het ondersteunen in het behoud van een safe and secure en warme

[0:14:58] die mooi nederlands. Het zorgen voor afschrift afschrikking en het gezamenlijk optreden van de internationale gemeenschap.

[0:15:05] Kortom, die je zien ook toe op de militaire aspecten van het dayton-akkoord om dat te helpen implementeren

[0:15:14] onze inzet met human teams. Oh sorry. Met een team van het nederland. De compagnie en de de stad functionarissen draagt bij aan het verwezenlijken van die doelstellingen.

[0:15:26] Ieder heeft zo zijn eigen taak. Die staan hier netjes verwoorden. Ik kom zo nog wel iets meer op detail terug op wat die verschillende entiteiten doen

[0:15:37] de geografie. Ik denk voor de meeste aan tafel hier voldoende duidelijk die vlaggetjes hier geven aan waarde lezen en observatie team huize zijn lot huizen waarin nederland nu geen bijdrage levert overigens

[0:15:54] in die huizen zitten meestal zes tot acht militairen

[0:16:00] en dat is het netwerk wat ook vanuit de missie wordt uitgerold in bosniëherzegovina.

[0:16:06] Wat geldt als informatiepositie vergroten en als een waarschuwingssysteem. Deze landhuis zijn aanspreekpunt voor burgemeesters, lokaal en voor civiele autoriteiten.

[0:16:18] Maar nogmaals daar levert in nederland geen bijdrage aan de was met geen directe behoefte

[0:16:24] kan moet meer op het plaatje is locatie, waar de nederlanders gehuisvest zijn die in de missie zou deelnemen en die al deelnemen en we hebben het over orde grootte duizend militairen als het gaat om de de eenheid.

[0:16:40] Dit is eigenlijk al gevoeglijk een paar keer voorbijgekomen. Dit is de bijdrage die we leveren de vaak snel doorheen lopen. Daar staat bij dat vanaf juni de human. De teams worden ingebracht of het humanity wordt ingebracht. Dat is uiteindelijk wel afhankelijk van de datum waarop het kamerdebat kan plaatsvinden. Dus dat zullen we daar afhankelijk van maken

[0:17:00] met excuses meteen voor deze slijt. Dit is echt een typische defensie sluit die ik al behoorlijk heb vereenvoudigd, maar toch met uw welnemen. Een paar opmerkingen daarover

[0:17:12] de operationele commando die boven staat. Die zit in brussel is op basis van het berlijn plus akkoord is dat bij de navo gehuisvest gecollecteerd omdat de even niet de beschikking heeft over de faciliteiten. Dus we maken gebruik daarvan de navo hoofdkwartier structuur de commando voorzet in sarajevo

[0:17:33] en is ook de basis van het hoofdkwartier

[0:17:37] en dat is dat aids q voor wat echt links dat er in die trits staat.

[0:17:43] Daaronder vallen ook de nederlandse stad functionarissen die overigens verdeeld zijn in één iemand die met stigma plannen bezighoudt en drie, die zich met in inlichtingen bezighouden en dat is ook gericht op dat je tien.

[0:17:57] Vandaag valt daar ook onder en rechts in die trits zit de bij en de multinationale bataljon

[0:18:06] de nations bataljons commandant, waaronder straks de compagnie gaat vallen die in oktober gaat starten.

[0:18:12] Dus die bestaat naast de italianen. De hongaren en oostenrijkers

[0:18:17] aan de rechterkant is nog een overzicht gegeven van de reserve eenheden mocht mocht het dreiging toenemen. Dan heeft hij voor altijd de beschikking over reserve capaciteit

[0:18:28] en die zijn eigenlijk in tweeën gehakt één kant wordt geactiveerd vanuit het hoofdkwartier zelf vanuit de op commando.

[0:18:36] Dat zijn de. Er zijn de subsidie zeer fors en intimiteit van zeer forse imf.

[0:18:43] En dan is er ook nog een deel wat onder napels valt dat alle rechten deel van deze break down.

[0:18:51] Dat is operational research fors en de case voor green surf die worden geactiveerd vanuit een navo hoofdkwartier en die zijn overigens deze reserve capaciteit is zowel voor k voor als voor voor

[0:19:12] terug naar de nederlandse hun inbreng human tien

[0:19:17] opereert in geheel bosniëherzegovina belangrijkste taken optreden als inlichtingen waarschuwingssysteem voor voor en zicht houden op de ontwikkelingen van de veiligheidssituatie kat straks die lot huizen genoemd die eens een observatie teams. Je zou human intelligence ook kunnen vertalen naar iets wat je over te doen. Openlijk doet daar zijn eigenlijk die landhuis aan gekoppeld.

[0:19:45] Er is een gradatie waarbij dat ietsje meer discreet doet. Dat is. Dit zijn human jonge team en je hebt ook iets wat je heimelijk wil doen

[0:19:55] en dan praten we hier niet over maar dat is iets wat van buiten de scope van zowel het landhuis als de human plaatsvindt

[0:20:01] dat jonge team uitzicht. Dus wat discrete bezig dan de huizen eigenlijk als iemand een boodschap niet kwijt kan via de rothuizen kan dat via zo'n jong team kunnen separate afspraken worden gemaakt, kan separaat worden afgesproken. Dus kan informatie beschikbaar komen aan de

[0:20:19] aan de commandant van vanuit voor.

[0:20:24] Zij treden vaak strijd eigenlijk altijd in burger op civiel dus ongewapend hebben zo'n profiel en zo'n team bestaat orde grootte uit een zeven mensen. Dus wij sturing zeven mensen die kant.

[0:20:41] De infanterie kopieën die vanaf oktober beoogde is daar te zijn opereert ook in geheel bosniëherzegovina

[0:20:50] is onderdeel van het multinationale bataljon. Dat dat bestaat uit ongeveer vijfhonderd militairen in de brief in de kamer heeft stond dat er duizend zou zijn. Maar dat is totaal voor de hele aantallen militairen. Dus die vijf, honderd extra die komt vanuit de huizen en de teams en de staf. Dus wat je zelf is vijf, honderd

[0:21:12] en wij leveren uiteindelijk als nederland ongeveer vijftien procent van het aantal militairen als als we die infanterie combi hebben ingebracht en dat doen we in ieder geval volgend jaar belangrijkste taken het verzorgen van force protection voor voor het uitvoeren van peace support operaties, waaronder ook meerdaagse patrouilles doen

[0:21:33] uitvoeren van gezamenlijke trainingen met de strijdkrachten van bosniëherzegovina en is overigens vaak worden ondersteund vanuit de reserve capaciteit die hiervoor die s voor

[0:21:47] in het kader van peace support operation wordt onder andere dus patrouilleren gebruikt, maar ook escorteren en niets be proud and ride control

[0:21:58] de verhoogde aanwezigheid in bruto. Één van die de sector die zeg noord oost zit in in het land.

[0:22:06] Daar zijn ze voor bedoeld om de freedom of movement die daar nodig is om die te kunnen garanderen

[0:22:12] en voor het beeld. Wij lossen in oktober roemenië af want die is er nu met een met een combi

[0:22:21] iets over de uitrusting aardig voor de indruk denk ik. Het is vooral ligt wat erbij militaire kant ligt noemen veel voertuigen en ook bush masters en uiteraard heeft iedereen zijn eigen persoonlijke uitrusting en persoonlijke wapen,

[0:22:36] maar een behoorlijke voertuigenpark en de rest uiteraard op medische capaciteit mee

[0:22:45] en dat is het eigenlijk van mijn kant, want dit is de afsluiting die een overzicht geeft van onze inbreng. Dus dat is wat mij betreft zover.

[0:22:52] Dank.

[0:22:52] Vaak kortheidshalve gelijk over naar de kamerleden. Ik vind het zo afspraak afspreken dat u twee vragen krijgt. Ik wil beginnen bij de heer brekelmans. En dan maak ik even een virtuele knip geen politieke knippen bij de heer kuzu. En dan gaan we eerste vraag beantwoorden dan de overige drie en de andere twee, die later nog aanwezig zijn. Jullie zijn leerlingen liggen politiek heel dichtbij elkaar. De heer brekelmans namens de vvd.

[0:23:14] Het is echt een virtuele knip. Veel dank voor de technische briefing heel helder en goed om de heer waltmans weer te zien die ons bij ons eerdere bezoek ook al heel veel verteld heeft over de regio waarvoor nogmaals veel dank. Twee vragen één is dat. Stel dat het uit de hand zou lopen dat die spanningen echt toe zouden nemen is dan deze internationale aanwezigheid die wij hebben voldoende ter afschrikking en ook om onszelf te verdedigen op dat moment

[0:23:39] en de tweede vraag is zeker ook aan de heer reesink. Wat betekent dit voor defensie. Want er wordt natuurlijk nu heel veel extra gevraagd ook als het gaat om oekraïne training, opleiding wapens leveren noem het allemaal maar op. We zitten ook nog op andere plekken in de wereld kan dit er inderdaad nog bij. En wat voor inspanningen levert dit op.

[0:23:57] De eerste vraag was gericht aan.

[0:24:01] Denk ook aan de heer reesink.

[0:24:03] Bij de vraag aan de heer reesink, de heer futselaar,

[0:24:06] Ja voorzitter, ik denk ook aan de heer reesink. Dat gaat over de termijn in ieder geval wat infanterie betreft een jaar.

[0:24:14] Maar meneer chemisch suggereerde ook al minimaal een jaar. Dus dat zou eventueel verlengd kunnen worden.

[0:24:20] Zeker de vraag is er iemand om ons af te lossen? Kan het zijn dat wij in een positie komen van

[0:24:26] kunnen niet weg want er is niemand om het gat in te vullen. Hoe gaat dat

[0:24:31] dan had ik een tweede vraag aan de ambassadeur die zei ja. De aanwezigheid van voor is een basisvoorwaarde voor.

[0:24:37] Voor hervormingen,

[0:24:39] Maar er zijn de afgelopen vijftien jaar eigenlijk weinig hervormingen doorgevoerd. Dus dat betekent aan de basisvoorwaarden. Kennelijk is voldaan, maar het toch weinig vooruitgang is misschien daar nog iets over kunnen zeggen,

[0:24:50] Dank de heer kuzu.

[0:24:52] Vanuit mijn kant dank voor de presentaties. De briefing over het algemeen. Het is zeer verhelderend.

[0:24:58] Ik heb een vraag over de destabiliserende factoren en de afschrikking daarvan. Ik ben benieuwd hoe we

[0:25:06] dat verder kunnen operationaliseren. De heer waltmans sprak al over een aantal ontwrichtende actoren

[0:25:14] in de regio in het land. En wat gaan we nou precies doen op het moment dat wij vinden dat er sprake is van een destabiliserende tot en tot hoe ver gaat dat? Mandaat zal daar graag iets meer inzage in.

[0:25:27] En deze vraag richt u aan de heer waltmans denk ik. Ik denk dat u een vraag stelde, kan die wellicht door de heer waltmans en de heer.

[0:25:36] Er allemaal wel enigszins regeling als het gaat om de operational.

[0:25:39] Dan gaan we het zo doen. Dan ga ik allereerst het woord geven aan de heer reesink, aangezien hij de meeste vragen heb gekregen. De heer.

[0:25:48] Dagvoorzitter. De vraag van de heer brekelmans over gesteld dat het uit de hand loopt en is dat is ons mandaat dan ook voldoende. Daar ga ik wel vanuit. Ja. Dit is geen gewapend conflict en het mandaat is eigenlijk berekend op een altijd te kunnen zelf verdedigen en ook laat ik dan zeggen geweld is wat is is toegestaan. Laat ik het maar zo vreemd in het geval dat je je moet verdedigen zelf verdedigen en in het geval van trouwt en ride control

[0:26:22] en dat is voor nu voldoende en ook de algemene perceptie is dat. Stel dat de dreiging toeneemt. Dan kunnen we voorlopig daarmee uit de voeten. Ik noem er niet voor niets toch die die reserve capaciteit die kunnen we op vrij korte termijn. Want aan die eenheden die als reserve staan zitten ook allerlei verschillende reactietijden vast. Die kunnen op vrij korte termijn ook worden ingebracht. En dan zal ongetwijfeld nog een discussie komen of dan ons mandaat voldoende is. Maar dat zullen we dan ter plekke moeten afwegen,

[0:26:54] kan dit erbij. Als je kijkt naar de belasting van de krijgsmacht. Ja. Het antwoord is ja

[0:27:00] die krijgsmacht wordt behoorlijk belast. Dat zullen we ik als geen ander toegeven. Maar hier eens goed naar gekeken. Dus dit past in wat we met de andere opdrachten die er zijn nu doen

[0:27:15] en sterker draagt ook bij aan het verhogen van gereedheid, want met name bijvoorbeeld zo'n inzet van human tien gaat ook voor hun echt iets opleveren in ervaring en in hoe je dat een operatie aan loopt. Dus die zit ook een andere kant aan dit. Er zit ook een soort van dubbele kanten. Het levert ook wat op.

[0:27:36] En als het gaat om die van combineren. Dat is een redelijke inspanning. Dat kan binnen de kaders die er zijn en levert dus geen verdringing op voor andere precies

[0:27:48] dan voor de heer futselaar. De termijn, de termijn eens een jaar en ik wil geen uitspraken doen over wie ons aflost. Er zijn wel heel voorzichtig beelden van. Maar er is straks een normale force generation conferentie waar dat wordt afgesproken. En dan komt dat vanzelf terug. Dus wij gaan uit van een jaar

[0:28:05] als het gaat om de fors als het gaat om de combi.

[0:28:10] Ik het woord aan de heer flierman.

[0:28:12] Dat.

[0:28:13] Ook nog een vraag van de heer futselaar.

[0:28:15] Als ik me niet vergis of sorry was een ambassadeur recht helder. Dan gaan we naar de ambassadeur. De heer waltmans.

[0:28:24] Ik begrijp de vraag. Goed.

[0:28:26] De basisvoorwaarden die ik noemde is ik koppelt aan stabiliteit.

[0:28:30] Als de stabiliteit er niet is, dan zullen er zeker heel moeilijk hervormingen komen voor de hervorming jezelf gaat draait alles om de politieke wil. Er moet een wil zijn onder de politici van om dit land te hervormen.

[0:28:43] Anders gaat het er niets van komen. Dus is vooral gericht gelinkt aan de basis voor de waarde van stabiliteit in het land en die is er gelukkig als het gaat om veiligheid de afgelopen jaren geweest.

[0:28:58] Er was er nog een vraag van de heer kuzu. Ik weet niet of die voldoende is beantwoord. Er was volgens mij gericht aan ook aan de ambassadeur. Als ik me niet vergis.

[0:29:09] Het was een vraag over het mandaat. Ik had de indruk dat dat die vraag net beantwoord. Maar als ik dat is dienst die het ze nog even specifiek aan mij vraagt wat hij.

[0:29:20] Daar is hij bereid dan gaat ie nu.

[0:29:22] De heer waltmans sprak over die ontwrichtende activiteiten destabiliserende factoren.

[0:29:28] Wanneer kunnen we nou een bepaalde een bepaald incident aanmerken als destabiliserend en ontwrichtend, waardoor we

[0:29:38] het noodzakelijk vinden om te acteren.

[0:29:41] Dus het is te operationaliseren daarvan dat dat vind ik nogal ingewikkelde.

[0:29:45] Maar

[0:29:46] daar iets meer inzage aanvulling en te krijgen.

[0:29:49] Dan kijk ik ook even naar de heer reesink. Dit is een vraag die op verschillende schijnt vlakken liggen. Ik denk dat ik de heer reesink dan toch even aan het woord.

[0:29:56] Wij geven.

[0:29:59] Ik denk dat het zonder met ervan te willen verschonen, maar denk dat het geen militaire vraag is. Wij gaan uiteindelijk iets uitvoeren en op grond waarvan we dat doen. Dat ligt hier eigenlijk onder. Dus hoe ver gaan die hoe ver gaat die destabilisatie en natuurlijk gaan wij op enig moment optreden. Maar dat zal een opdracht zijn van en die grens vind ik vanuit mijn perspectief nu heel lastig te schetsen.

[0:30:29] Ik vrees dat we het hier even mee zullen moeten doen. Ik ga over naar de heer van der staaij namens de sgp voor de volgende ronde vragen.

[0:30:37] Dankuwel twee vragen. Allereerst aan de ambassadeur of hij nog wat inkleuring wil geven op over de manier waarop rusland en china hun invloed proberen te vergroten in het gebied.

[0:30:49] Mijn vraag aan de heer reesink als het gaat. Hij noemde zelf al even dit lot huizen. Daar hebben we als nederland nu geen rol in in het verleden wel. Ik herinner me vanuit een werkbezoek enige jaren geleden tweeduizend vier dat men heel enthousiast was over de rothuizen. Ook vanuit de informatiepositie die men daar eigenlijk ook kreeg. Dus wist je eigenlijk ook niet iets als je juist niet. Ook op die manier in die haarvaten van de samenleving betrokken bent, zou nederland zelf ook geen belang bij kunnen hebben om daar wel ook weer in deel te nemen.

[0:31:21] Dank u van de staaij, terwijl de collega's zich afvroegen waar waar wij in dat in dat jaar de heer boswijk.

[0:31:28] Ja. Dank voorzitter veel vragen zijn al gesteld. Maar ik ben vorig jaar ben ik geweest. Wat mij bijblijft uit werkbezoek is dat en hoeveel mensen emigreren. Maar dat de import van wapens enorm toeneemt. Dus dat een hele verkeerde combinatie en het was nog voor de verkiezingen en die verkiezingen zijn natuurlijk ook niet. Niet echter met een beste uitslag. Ik ben daarom benieuwd naar de ambassadeur hoe hij kijkt naar de situatie sinds de verkiezingen. Ook omdat er natuurlijk het nodige oproepen over afscheiding van servië en zo voorbijkomt. Hoe reëel is dat en en hoe moeten wij daar rekening.

[0:32:00] Wij houden.

[0:32:02] Dank heer boswijk ga ik over naar de heer de roon namens de pvv.

[0:32:06] Ja, dank ik heb een vraag voor de heer reesink en die vraag is waarom is er gekozen voor ministerie van het korps mariniers. Het roept bij mij het beeld op dat u ernstig rekening houdt met laat ik het zwaar weer.

[0:32:21] Dank u. Voorzitter,

[0:32:22] dank de heer

[0:32:24] drone ga ik allereerst over naar de ambassadeur waltmans voor de vragen van de heer van der staaij aan de heer boswijk.

[0:32:34] Dankuwel

[0:32:35] de invloed van rusland en china laat zich

[0:32:39] gelden zoals we dat meer zien in de regio rusland, vooral via beïnvloeding van media en sociale media

[0:32:47] minder in grote financiële investeringen,

[0:32:52] china, vooral via investeringen en leningen zoals dat ook elders gebeurt in de infrastructuur. Dat is eigenlijk dat de trend die we hier zien.

[0:33:03] De verkiezingen. En wat daarnaast de beurt.

[0:33:06] Het goede nieuws is dat na de verkiezingen voor relatief snel niet alleen trouwens voor bosnische begrippen. Regeringen zijn gevormd op op verschillende niveaus in het land. Dat is goed nieuws. Vervolgens moeten we natuurlijk zien zoals zoals ik eerder heb aangegeven wat die regeringen in

[0:33:26] in de dagelijkse praktijk gaan besluiten gaan uitvoeren.

[0:33:30] De retoriek en de stappen die door meneer ik en ik elkaar zijn genomen.

[0:33:37] Die speelt natuurlijk daar doorheen en ook andere leidende politici laatste zich

[0:33:43] helder en toen ook alle mogelijke uitspraken die nou niet meteen blijk geven van heel veel compromis te reizen. Dat zit niet in de politieke cultuur dus wederom. We moeten zien wat men in de praktijk gaan doen en en uitvoeren.

[0:34:00] Dank geef ik het woord. Het woord aan de heer reesink.

[0:34:03] De overige vragen,

[0:34:04] Dankuwel. Voorzitter, de vraag van de heer van der staaij over de rothuizen ik begrijpen was op dat moment niet een directe behoefte zag dat overzicht. En eigenlijk is in al elke regio in de in lot huizen voorzien lot huizen zijn ook voor de echt langere termijn omdat je die verbinding echt nodig hebt. Dus voor ons is dat nu niet opportuun. Ik sluit niet uit dat dat misschien naar de toekomst toe wel zou kunnen. En dat betekent dat niet dat wij van de informatieverschaffing blijven want die lot huizen leveren die informatie aan aan het hoofdkwartier. Dus wat daar uitkomt in de signalering en de waarschuwing. Dat komt uiteindelijk in het verkeer terecht en dan maken we als nederlandse ik ook gebruikt gebruik van

[0:34:48] dus die manier loopt dat dan de vraag van de heer de roon over het korps mariniers. Dat is niet gekoppeld aan mijn inschatting dat het daar heel erg snel gaat escaleren. Dat is geen toevalligheid zoals het ook weer niet. Maar het is vooral beschikbaarheid. Wat past het beste in de belasting van de krijgsmacht en bij wie komt het dan terecht en u zult zien als je een andere opdracht en eens kijkt dat we daar wel eens vaker keuzes maken die misschien als je ernaar kijkt niet heel erg veranderd leggen, maar tegelijkertijd ook voor hun voldoende oplevert en dat geldt hier voor het kost manier zou ik zo.

[0:35:24] Dank.

[0:35:26] De volgende ronde en geef ik het woord aan mevrouw piri. Namens de pvda twee vragen.

[0:35:31] Ja, ook namens mij. Hartelijk dank. En ook fijn om de ambassadeur weer te zien, al is het op op beeld. Ik had een vraag eigenlijk vorig jaar was natuurlijk een groot vraagstuk of de vn uberhaupt het mandaat zou verlengen voor deze missie en dat hij ook rusland heeft uiteindelijk in november mee ingestemd, maar wel voor een jaar

[0:35:52] en als ik nu kijk naar deze planning. Dan gaat dat natuurlijk voorbij. De huidige mandaatsperiode van van deze missie waren toen backup plannen amerikanen om het eventueel onder de navo et cetera onder te brengen. Dus

[0:36:05] mijn vraag is eigenlijk vooral hoe houden we daar rekening mee op het moment dat wij daar zitten het mandaat moet worden verlengd en het wordt niet verlengd door de vn is eigenlijk mijn mijn belangrijkste vraag.

[0:36:18] Die is voor de heer flierman en de heer reesink geef ik het woord aan de heer d zesenzestig.

[0:36:23] Ja. Dank, voorzitter en excuses voor mijn late binnenkomst, maar wel veel dank voor de presentatie. Ik heb een vraag over iets wat staat over het huur bent team

[0:36:34] en de verwoording is een beetje dat

[0:36:38] het boven de gevraagde capaciteiten wordt aangeboden en mijn vraag. Dat lijkt me een eufemisme voor. Er is geen verzoek geweest vanuit voor om dat te leveren en mijn vraag is waarom we dat dan toch leveren en wat daar de meerwaarde van is en waarom ervoor dat accepteert en mijn tweede vraag was mijn mijn valt vragen op dat we militair vaak aanwezig zijn, maar dat dan de politieke belangstelling relatief beperkt is. Ik heb al even gekeken naar het aantal bezoeken van de minister van buitenlandse zaken. De premier en de minister van defensie van afgelopen tijd en de heer baartmans. En dan moet mijn koers die als dat verkeerd zie. Maar dat is vrij beperkt geweest en ik vroeg me af of dat nu gaat veranderen nieuwe ook militair van twee jaar aanwezig zou zijn. Ik sta er zelf grote voorstander van zijn. Ik hoop eigenlijk ook. Dat gaat gebeuren.

[0:37:23] Geef ik allereerst het woord aan de heer flierman.

[0:37:27] Ja. Dank, voorzitter. Ja het het mandaat dat dat is vrees ik elk elke keer zo met vrijwel alle missies dat die voor een jaar wordt vastgelegd. En dan is het weer nagelbijten of er een akkoord komt in in de veiligheidsraad.

[0:37:44] Er was planning voorzien. Dit keer dus om een andere oplossing te vinden. Mocht er geen wil voorkomen. Die planning is er nog steeds die we hopen dat het niet zover komt, maar we zijn er wel op voorbereid. Maar ik dus op op uw vraag terug te beantwoorden.

[0:38:05] Er is planning, maar we hopen dat die niet nodig hebben en misschien maar ook de verwachting uitspreken dat het niet nodig gaat zijn, maar we houden wel rekening mee.

[0:38:15] Verhelderende vraag van mevrouw piri,

[0:38:17] En is het dan nodig misschien een hele domme vraag. Maar dat we dus opnieuw dat mandaat bekijken en opnieuw een politiek besluit wordt genomen.

[0:38:27] De heer.

[0:38:28] Ja dat lijkt me wel als het als het het huidige mandaat wegvalt dan moet er een nieuw mandaat komen dus opnieuw een

[0:38:37] dus dat zal ook impact hebben op de manier waarop de missie wordt georganiseerd hoogst waarschijnlijk afhankelijk van welke oplossing

[0:38:44] er kan worden gevonden als alternatief.

[0:38:48] Dat was er nog een vraag. Volgens mij van de heer sjoerdsma over militair wel aanwezig en politiek niet aanwezig.

[0:38:54] Dus ik weet niet of de heer van want daar nog op kan ingaan. Dan kan de heer reesink straks alle vragen die resteren overnemen.

[0:39:01] Jaren over beperkte politieke belangstelling. Ik kijk even naar de ambassadeur. Ook wanneer heeft er beter

[0:39:09] daar beter de stand van bijhouden dan ik. Die zit er al bijna goed langer, langer dan ik in mijn baan zit ik voorzie dat er meer belangstelling voor gaat zijn, maar in in hoeverre dat

[0:39:22] zich het materialiseren realiseren in in bezoeken. Dat dat durf ik niet zeggen maar bedoel belangstelling is niet alleen dat dat nederland nederlandse bewindslieden daar een bezoek brengen. Het is ook dat we contacten hebben op andere manieren met vertegenwoordigers van de bosnische regering en design er wel degelijk. Maar maar mag ik naar de voor de ambassadeur kijken die wellicht.

[0:39:44] Met een stukje kan leggen.

[0:39:45] Je kunt het voorzitterschap volledig overnemen van mij. Wij gaan over naar de ambassadeur waltmans. Om deze vragen af te maken.

[0:39:55] Voorzitter, het beeld van de heer stewart mij is correct. Ik noem het bezoek van minister van defensie en voor zomer werden jaarlijks in de genocide kamerdelegatie eens in de twee jaar dat ik ben op bezoek geweest waar mevrouw en de heer brekelmans deel van uitmaakte

[0:40:09] en vrijheid maakt, is een aantal leden nederlandse leden van het europees parlement hier geweest en dat is het van wat er politieke bezoek in de afgelopen twee jaar betreft.

[0:40:19] Dank, geef ik nu het woord aan de me nog.

[0:40:22] Dank u wel. Voorzitter, misschien nog een aanvulling op de vraag van way perry over wat gebeurt er als dat zag ik bij de vorige ronde ook wel de navo zou een alternatief kunnen zijn. Maar dat is waarschijnlijk niet de gewenste uitkomst voor de rest federatie. Dus daar houdt natuurlijk collega's rekening mee zullen zien. Vervolgens de vraag van de heer sjoerdsma over de de positie of de inbreng van het jonge team. U heeft gelijk dat was niet de directe uitvraag, maar we hadden wel de beschikking over zo'n jong team. En toen we dat aanbod deden werd dat wel met grote namen grote blijheid in ontvangst genomen werden ingepast in het bestaande. Wat is er zijn bestaande human teams. Dus daar was verder weinig discussie meer over en werd het bot heel graag geaccepteerd.

[0:41:20] Verhelderende vraag van de heer sjoerdsma.

[0:41:21] Dank. Dat hoop ik ook misschien een vraag dan wel eens zijn er dan nog vragen uitstaat van uitvoer waar nederland mee op heeft gezegd en waar ze nu een tekort hebben.

[0:41:31] De heer.

[0:41:32] Dank u bij mijn weten niet.

[0:41:36] Dan is er nog de mogelijkheid om een tweede ronde te doen en ik krijg mijn linkerzijde. Daar is behoefte.

[0:41:41] Dan geef ik allereerst het woord aan de heer brekelmans. U mag wederom twee vragen doen. We hebben nog achttien minuten, maar houdt kort alstublieft.

[0:41:48] Ik zou toch aan de heer reesink willen vragen want hij gaf op zichzelf een

[0:41:54] een antwoord dat vertrouwen wekt namelijk het mandaat is goed en we zijn ook op een negatief scenario voorbereid, maar

[0:41:59] zou je daar nog iets meer over kunnen delen, want ook toen wij de wagen werd gezegd van de spanningen zijn gewoon fout en op het moment dat het escaleert, kan het ook heel erg snel gaan. Dus wat is het

[0:42:09] in zo'n scenario dan het protocol. Dat gaat lopen en op welke momenten is er dan meer nodig dan wat er nu is en ik kan me voorstellen dat hij niet in alle details kan treden. Maar er misschien nog iets meer over kan kan zeggen

[0:42:21] en ik heb een vraag voor de heer waltmans namelijk.

[0:42:24] Er is de afgelopen tijd nogal wat kritiek geweest over het optreden van de eu hoge vertegenwoordiger, zeker op de dag van de verkiezingen dat de de kieswet werd aangepast en we hebben nooit een heel duidelijk beeld als kamer van kunnen krijgen van wat er nou precies achter zat en vooral heel veel kritiek gezien en mijn vraag is of dat de heer de mos daar iets meer over zou kunnen kunnen zeggen.

[0:42:47] En ook in aansluiting op deze missie. Hoe heeft dat het beeld van het optreden van de u en hoofd? Tegenwoordig heeft dat beïnvloed.

[0:42:55] Dank de heer futselaar. Sp.

[0:42:58] Dank u misschien nog een beetje verder gaan op wat mijn buurman meneer kuzu zei over het definiëren van destabiliserende factoren waar de heer reesink eigenlijk niet aan aan wilde. Die zegt dat het niet echt militair. Maar in de praktijk is dit een demonstratie of is het een ruil.

[0:43:17] Als je trouwt controle functie kan ik me voorstellen dat dat best wel lastig is om die na het moment waarop je zegt hier is ingrijpen gerechtvaardigd en op welk niveau dan zou dan nog iets over kunnen zeggen.

[0:43:30] Heer kuzu. Denk.

[0:43:31] Voorzitter en daar dan weer op voortbordurend. Dank u wel. Als ik dan heel specifiek mag maken. Negen januari waren die protesten of herdenking

[0:43:42] in in sarajevo. Heer waltmann sprak al over een aantal oorlogsmisdadigers die daar op de tribune zaten en ook de zoon van de service precedent als aanwezig ook schriftelijke vragen over gesteld is dat destabiliserend en als dat dan destabiliserend zou zijn.

[0:44:00] Hoe past dat in de doelstellingen van althea over de afschrikking is dat dan voldoende afschrikwekkend. Als we daar dan aanwezig zijn. Heel specifiek. We hebben tijd akkoord. Dat zorgt voor een stukje frederik zou ook graag willen zien dat dat herzien wordt en dat dat een stapje verder wordt gebracht. Maar welke instrumenten zijn er dan omdat tijd een akkoord te handhaven?

[0:44:24] Militair gezien vraag ik aan de heer.

[0:44:26] Dank heer kuzu en op uw eerste vraag. Ik moet er enige politiek in opmerken. Dus ik laat het aan de gasten of zij die vraag wel of niet kunnen beantwoorden. Wij hadden het hier bij feitelijke vragen. Ik geef allereerst het woord aan te schaffen. Nog eens.

[0:44:41] Voor zover ik het mee kunnen schrijven. Maar ik ga mijn best doen. Allereerst de heer brekelmans wanneer eens wat nodig in escalatie.

[0:44:49] Dat blijft een beetje lastig want dat is deze kijken naar welke situatie kan optreden. En hoe ga je dan reageren

[0:44:56] als we kijken naar de situatie nu dan is het vooral een politiek instabiel en militair eigenlijk niet zo is het vrij rustig voor niet ingezet wordt niet ingezet. Ook niet bij trouwt controle. Er is ook een lokale politie is een veiligheidsdienst die ook actief is.

[0:45:16] Dus op grond daarvan de ik straks gezegd dat ons mandaat voldoende robuust is om te kunnen optreden. Mocht je in escalatie komen en dat is al meteen vooruitlopend op het antwoord van de heer futselaar over dat dat kauthar rijdt controle. Dat is best ingewikkeld. Dat is ook zo. Maar daar wordt de infanterie kopie apart voor getraind en opgeleid te krijgen. Een aparte opleiding voor om dat goed te kunnen uitvoeren.

[0:45:43] En natuurlijk is het zo dat nog steeds geldt dat ook de lokale autoriteiten. Er zijn om de eerste de eerste. Ik zou bijna willen zeggen nood te ledigen.

[0:45:53] Maar stel dat je terugkwam bij de heer brekelmans dat je echt in escalatie scenario terechtkomt, dan zal het denk ik toch terug. Er zijn naar de lijn. Nederland en daar zal afweging moet worden gemaakt of het mandaat voldoende is op dat moment

[0:46:09] dat in combinatie met de inbreng van eventueel extra troepen die dan op die reservelijst staan,

[0:46:17] maar dat zal echter situatie dat, zoals situatie dicteren.

[0:46:23] De vraag van van de heer laat ik denk ik op hoofdlijnen beantwoord en de vraag van hoezo over welk militair instrument

[0:46:36] gekoppeld aan de destabiliserende

[0:46:39] actoren. Ik denk ook dat we hier geldt dat op dit moment nog steeds zo is dat we niets aan ingezet als voor maar even hun dat het eerst aan de lokale autoriteiten is en misschien kan ambassadeurs zou zeggen over wat zijn dan die factoren waarop dat dan nodig zou zijn.

[0:46:59] Ik heb daar nu geen echte inzage in.

[0:47:03] Dank, geef ik het woord aan de heer waltmans voor de resterende vragen.

[0:47:09] Dank u. Voorzitter, de heer brekelmans.

[0:47:14] De hoop is

[0:47:16] verantwoordelijk voor de civiele aspecten van het is akkoord

[0:47:21] en een autonome bevoegdheid.

[0:47:24] Dus hij kan zelf beslissen of hij bepaalde stappen wil zetten als het gaat om wetgeving om de grondwet, om het ontslaan van politici, uw bestuur

[0:47:34] daaromheen zit een zogenaamde peace implementation kansen waren een aantal landen lid van is en nederlanders daar waarnemer. Ik zit vaak

[0:47:42] of mijn plaatsvervangster bij het overleg

[0:47:45] van die implementatie een kans om met de hoop vertegenwoordigd

[0:47:49] als

[0:47:50] de

[0:47:51] autoriteit, de politici in bosnië en herzegovina

[0:47:55] die noodzakelijke hervormingen doorvoeren en dingen die eigenlijk in deze zijn afgesproken.

[0:48:00] Dan kan

[0:48:02] de over tegenwoordig overbodig worden.

[0:48:04] Maar zoals eerder besproken worden een heleboel noodzakelijke stappen niet gezet.

[0:48:11] Er is vaak kritiek op te hoog vertegenwoordigd.

[0:48:14] En die kritiek komt ook vaak uit de hoek van

[0:48:19] actoren die met een bepaald besluit of een besluit zou kunnen aankomen. Ongelukkig zijn

[0:48:26] de nederlandse inbreng in die kiest deze kansen in het overleg met de heer smit

[0:48:32] is er onder meer op gericht om verdere verdieping van de etnische verschillen in het land zeg maar het adviseren

[0:48:39] van besluitvorming en de manier waarop het land gestructureerd is. Verkiezingen worden georganiseerd

[0:48:47] om daar tegenin te gaan om dat te proberen te voorkomen.

[0:48:51] En juist naar situatie gaan waarbij je een democratie heb. Zoals

[0:48:55] u ik graag ziet waarbij iedereen kan kiezen, kan stemmen en iedereen gekozen kan worden.

[0:49:05] Heb ik het woord. Tot slot, aan de heer flierman.

[0:49:07] De aanvulling. Ja. Nee. De ambassadeur was mijn voor. Ik had inderdaad ook het verschil uitleggen tussen aan de ene kant de of tegenwoordig met zijn zogenaamde bom bouwers die kan ingrijpen in het civiele proces en aan de andere kant de de militaire presentie van voor die moeten ingrijpen wanneer het komt tot een laten we zeggen een verstoring van de openbare orde. Dus. Maar dit met er is absoluut een een grijs gebied kun je zeggen over een overgang van het ene naar het andere.

[0:49:35] Helder dank geef ik het woord aan mevrouw piri. Namens de pvda.

[0:49:38] Ja. Om daarop door te gaan. Dat is natuurlijk precies een van de heikele punten ook geweest vanuit van de russische federatie, de positie van de hoge vertegenwoordiger en dan snap ik dat er in het mandaat geen enkele rol is voor hem. Maar wat voor problemen kan dat opleveren. Dat is eigenlijk vraag hem en vraag twee. Als je kijkt naar rondom eufor althea waren natuurlijk altijd een paar heikele punten door die die vond dat het alleen op het grondgebied van de federatie moest opereren. Een aantal mensen die vonden dat er wel of niet. Kroatië aan moeten deelnemen. Wat zijn nog een aantal van die heikele punten? Wat een een hiccup zou kunnen organiseren kan zou kunnen veroorzaken, terwijl wij daar zijn.

[0:50:23] Deze vraag gesteld, aan.

[0:50:25] Wie.

[0:50:27] Ik gok zomaar dat ze alle drie willen beantwoording. Dat gaan de aanwezige zelf onderling uitvechten. Kijk ik naar de heer sjoerdsma.

[0:50:35] Ja. Dank dank ook voor de beantwoording tot nu toe. Ik had nog een vraag over hoe we er wordt gedefinieerd. Wat wat wanneer onze bijdrage aan het succes is geweest.

[0:50:44] Daar hebben we in het verleden ook vrij wisselende ervaringen mee gehad met het definiëren van succes voorwaarden voor missies over het algemeen omdat die heel ruim zijn geformuleerd. Maar ik heb wel iets gelezen over de output en outcome en

[0:50:58] het aantal patrouilles en zo. Maar ik was toch benieuwd om eventjes precies te horen wanneer we over twee jaar tevreden zijn.

[0:51:04] Dank je. Sjoerdsma wil ik er eigenlijk aflopen en allereerst het woord aan de heer van geven.

[0:51:12] Ja. Over de

[0:51:17] de vraag van mevrouw piri. Wat voor wat voor problemen kan opleveren. Ik denk dat al een aantal problemen zijn geschetst door de heer kuzu. Dus problemen die op het op het op het snijvlak zitten van tot waartoe kunnen civiele autoriteiten gaan terwijl ze zich nog net houden binnen de de grenzen van het dayton-akkoord, akkoord en tegelijkertijd

[0:51:43] oproepen tot acties die kunnen leiden tot tot onrust tot zelfs in de zin van dat je

[0:51:53] moet optreden gewapenderhand dat ik daar allerlei scenario's voor verzinnen. Maar het is duidelijk dat dat

[0:52:03] is een gebied waar het waar niet

[0:52:08] waar die afbakening tussen een en ander niet heel scherp te trekken is en daar is ook daar daar kun je van alles van zeggen. Aan de ene kant is het is het feit dat de hoge vertegenwoordiger is, geeft een stok achter de deur om te kunnen ingrijpen en tegelijkertijd is het feit dat hij er is neemt en een zekere zin verantwoordelijkheid weg. Dus het is een ik. Het is een lastige kwestie. Ik kan het niet niet betere omschrijving hier. Ik kan me niet. Ik denk ook niet alle verschillende scenario's gaan schetsen die aanleiding kunnen geven tot problemen.

[0:52:43] Maar misschien dat.

[0:52:45] De ambassadeur over ga. Kijk ik eerst naar de heer reesink en daarna

[0:52:50] tenslotte wordt aan

[0:52:52] ambassadeur.

[0:52:54] Ik heb opzich op dit punt niet veel toe te voegen.

[0:52:56] Niet op dit punt, maar wel een andere vraag.

[0:52:58] Dan de vraag wanneer succes.

[0:53:03] Ik denk dat als we straks volmondig kunnen zeggen dat operatie doelstellingen dat we die hebben behaald, wordt ons daaraan hebben voldaan dat je dan een succes zou kunnen spreken. Dus dat betekent dat die drie blokjes die ik in begin toen was nog niet binnen. Maar die gaan over het ondersteunen in behoud van de safe and secure en waar mensen het zorgen voor afschrift, afschrikking van die destabiliserende factoren en ook dat gezamenlijk optreden van internet, internationale gemeenschap. Als daaraan voldaan wordt, dan zou ik zeggen. Dan is een succes.

[0:53:38] Hart. Tot slot naar dam is van ons.

[0:53:44] Ja. Die vragen over welke problemen zich kunnen voordoen. Bij gebrek aan steun van de russische federatie worden ook vertegenwoordigen

[0:53:53] eventueel voor u voor.

[0:53:56] Ik begrijp heel goed waar de vraag vandaan komt. Maar zoals heer lama ook aangaf. Je kunt heel veel scenario's bedenken

[0:54:01] en het is ontzettend moeilijk om vooruit te kijken

[0:54:05] speelt nu een goede rol en tot op heden is het gelukkig in het land niet tot een onveilige situatie gekomen. Maar u en ik weten dat er soms maar iets kleins hoeft te gebeuren en wat verdonk die

[0:54:19] een hoop ellende leidt en u voor is dat ook heel goed en probeert zich op alles voor te bereiden waar ze uiteindelijk op zouden kunnen reageren.

[0:54:26] Ik kan niet anders dan bij laten want anders gaan speculeren.

[0:54:30] Dank. Het. Lijkt me een goed moment om ook deze technische briefing af te sluiten. Ik dank de gasten voor uw komst naar de tweede kamer en voor het digitaal in bellen. Ik dank de kamerleden voor uw aandacht en de bezoekers op de publieke tribune en kijkers thuis en ik sluit deze vergadering.