Raming der voor de Tweede Kamer in 2024 benodigde uitgaven, alsmede aanwijzing en raming van de ontvangsten

[0:00:00] De commissie voor binnenlandse zaken. Vandaag gaan we in debat over de raming voor de tweede kamer in twintig, vierentwintig benodigde uitgaven, alsmede de aanwijzing en raming van de ontvangsten van tevoren is geïnventariseerd bij de verschillende leden hoelang zij willen spreken. Dat hebben wij genoteerd. En als eerst is het woord aan mevrouw

[0:00:18] michel derksen van de vvd.

[0:00:22] Dankuwel. Voorzitter,

[0:00:26] dank ook voor je als eerste namens mijn fractie het woord over de raming een jaarlijks terugkerend toch ook belangrijk debat en ik denk dat het ook goed is om dan ook vanuit mijn hele fractie als eerste stil te staan bij het goede werk. Wat alle medewerkers hier in de kamer. Dan wil ik maar gezegd hebben voordat we op de inhoud ingaan elke dag van de griffie bodes catering. Iedereen die hier dag in dag uit van ons werk. Ik denk dat ik voor iedereen spreek dat een soort baken altijd van van rust en altijd prettig. Heel veel dank voor iedereen naar voor. Voorzitter, ik heb twee punten in deze raming.

[0:01:04] Dat gaat over veiligheid. In mijn tweede punt gaat over de orde van de debatten en veiligheid. Voorzitter, is de afgelopen jaren steeds meer een onderwerp van zorg geworden. Dat zie je ook terug in de stukken steeds meer bedreigingen, zowel binnen als buiten het pand en ik denk ook dat het heel goed is dat die slagbomen hoe vervelend ook dat die nu zijn gezet, zodat ook die gang naar de parkeergarage ook voor is verbeterd. Dus ook dank daarvoor. Maar in het kader van het beschermen van het democratisch proces wil ik toch de voorzitter vragen hoe zij aankijkt ook tegen de huidige veiligheidssituatie van kamerleden. Ik zou er ook zelf iets dieper op ingaan. Het is namelijk onze kerntaak vind ik ook voor mij voor iedereen als volksvertegenwoordiger om in gesprek te gaan met mensen. Dat zou ik eigenlijk het mooie aan ons vak en in dit huis van de democratie is natuurlijk iedereen welkom. Een democratisch proces moet open en transparant zijn en dat is volkomen terecht. Iedereen is hier welkom en na identificatie. Je laat je paspoort zien en je komt binnen. Maar er zit ook een kwetsbaarheid in. Dat zagen we ook onlangs erkend de voorzitter dat ook zul je dan zeg ik de voorzitter verwarrend. Heer de voorzitter aan de voorzitter, en wat is er dan ook vanuit het voorzorgsbeginsel. Volgens haar nodig om deze kwetsbaarheden te minimaliseren is. Ook ik hoop wellicht dat ook collega's iets over zeggen. Ik vind het zelf ook een worsteling dat je vindt dat iedereen welkom is en dat het ook heel goed is dat wij open en transparant zijn en tegelijkertijd moeten we ervoor zorgen dat ons werk altijd veilig blijft en ik vind dat er is meer nodig is in deze tijd hoe vreselijk ook, want we kunnen het ons in mijn ogen niet enkel alleen achter de juridische werkelijkheid verschuilen als het bijvoorbeeld om een toegangsbeleid gaat. Maar nogmaals ook graag reflectie. Ik denk dat we hier ook. Dat is niet met een korte klap te regelen hoe zorgen we ervoor dat we ons veilig voelen in het pand, terwijl we tegelijk tunahan waar blijven het gevoel van onveiligheid wordt ook zeker vergroot door social media en in het bijzonder twitter.

[0:03:04] Ik vond het heel goed dat de voorzitter een brief stuurde die die reactie was natuurlijk dramatisch en eerlijk gezegd ook schandalig. Ik ben heel erg benieuwd hoe de voorzitter. Sorry, onze kamervoorzitter voorzitter

[0:03:18] hier vervolg aangeeft en ik denk dat iedereen hier hebben. We kunnen hier allemaal stoere praatjes houden. Maar iedereen die je ook individueel spreken heeft ongelooflijk last van van online ellende. Zoals ik het zelf altijd noem. En daar is het staat twitter echt met stip op één. Ik denk dat elk kamerlid worstelt met

[0:03:40] het is een medium wat we ook nodig hebben en wat we allemaal gebruiken van ons werken. Tegelijkertijd is het een medium wat wat voor iedereen tot een enorme neergang van het werkplezier

[0:03:54] leidt.

[0:03:55] De tweede punt voorzitter, is de orde van het debatten

[0:03:58] de agenda, zowel die van plenair als een commissie verband is nog steeds overbelast. Die debatten.

[0:04:04] Jarenlang.

[0:04:05] Dat ze allemaal verklaarbare redenen, maar toch is dat niet goed voor het aanzien van de kamer. De commissie van der staaij heeft hij al goed werk verricht. Zo heeft iedere commissie de strategische procedurevergadering waarin afspraken worden gemaakt. Het rapporteurschap op grote wetgeving trajecten helpt, vind ik ook heel goed en ook over op de begrotingsstukken. Er is een vervalbepaling voor dertig geleden debatten is. Er zijn

[0:04:29] dingen helpt die helpen, maar er is verbetering mogelijk waar het gaat om de planning van het debat. In de plenaire zaal kunnen we die wat langer vooruit plannen. Ik denk zelf dat is. Ik wil helemaal niet te treden, want dit is natuurlijk ook

[0:04:41] echt hogeschool planning werk. Maar kun je niet van reces tot reces. Dat is maar een periode van zes weken of zeven weken. Maar kun je niet wat langer vooruit plannen en het gaat me niet zozeer om

[0:04:52] de nadruk van kamerleden. Want

[0:04:54] kijk wij moeten ook ons werk zo goed mogelijk vooruit werken. Hoewel zeg maar. Juist als je weet wat er te doen staat dan leidt dat tot minder werkdruk. Maar ik zegt ook vooral om de mensen die belangstelling hebben voor een debat en is elke keer maar toch een beetje gissen wanneer na hun

[0:05:10] onderwerp op de plenaire agenda staat.

[0:05:13] Johan derksen. U heeft een interruptie van mevrouw comment van groenlinks,

[0:05:17] Ja voorzitter, ik vind eigenlijk wel heel mooi dat de vvd als grootste fractie maakt omdat vooral kleinere fracties en groenlinks valt daar ook onder moeite heeft om alles te kunnen doen wat er allemaal op het programma staat. Ik zal zo meteen in mijn eigen bijdrage daar ook iets over zeggen maar ik zou aan de vvd willen vragen staat zij ook open voor een onderzoek om te kijken naar hoe je hoe je activiteiten of misschien zelfs commissie zou kunnen samenvoegen om de boel wat behapbaarder te maken, want wij zijn er heel goed in om altijd nieuwe commissies te verzinnen. Maar er valt nooit iets af en ik vind het echt wel. Ik vind het ook wel pijnlijk dat bij sommige debatten maar gewoon heel weinig kamerleden aanwezig kunnen zijn. Hoe kijkt.

[0:06:02] Mevrouw mission derksen,

[0:06:05] Ja. Voorzitter. Dat zou ik ik zou dat is in de kern altijd omarmen waar je slimmere dingen kan organiseren. Moet je doen. Maar wat er bij gelijke wat ik dan denken met ik heb namelijk een tijdje in mijn leven ook op een andere manier. Toch ben ik met deze kamer bezig geweest en je ziet dat vanuit de departementen die sturen eigenlijk een commissie aan. Dus je ziet bijvoorbeeld bij digitale zaken die over verschillende commissies gaat dat wat in de kermis heel prachtig is omdat je dan een op het onderwerp bundelt. Maar je ziet dat mij dat het in dan eigenlijk zo achter de schermen tot heel ingewikkeld is om dan met elkaar te bepalen wat moet dan waarin dan krijg je allemaal weer afstemming perikelen. Dus waar dat logisch is altijd voor. Maar ik merkte dat hij departementen vrij sturend zijn in de manier waarop wij hier weer met elkaar werken.

[0:06:51] Mevrouw mohamed,

[0:06:53] En voorzitter, ik heb er niet nu een concreet voorstel, maar ik merk zelf als voorzitter van de commissie europese zaken dat er een heleboel dubbelingen zijn met de commissie buitenlandse zaken dat heleboel woordvoerders zijn niet allebei doen en dat het debat dubbel gevoerd worden. Dus

[0:07:07] misschien kunnen we daar samen naar kijken.

[0:07:09] Mevrouw,

[0:07:10] Derkzen interessant idee. En inderdaad, europese zaken en buitenlandse zaken is al al veel langer aan de gang met digitale zaken. Dus is sta ik zeer voor open.

[0:07:20] Voorzitter

[0:07:23] is het ging mij om het wat langer vooruit plannen waar het gaat om die plenaire debatten. Ik denk dat het ook leden helpt bij de afweging om een debat aan te vragen op die regeling op dinsdag. Want er is toch wordt veel meer aangevraagd dan ooit kan landen op de agenda en dat is toch dat

[0:07:38] is niet goed. Daar zijn we ook allemaal zelf bij maar dat zou ik toch denken. Kan dat kunnen we ons daar nog wat meer wat wat spannender voor onszelf maken een volgend nog aandachtspunt is. Als we plenaire debatten hebben we via de regeling aangevraagd en dan is er al in het over hetzelfde onderwerp en in commissieverband is het aan de orde geweest en hoe weten we nou dat dan ook weer eens aan plenair aangevraagd debat vervalt opzeggen heb ik ook laatste geleerd zelf en als omdat het plenair staat, gaan we het nog niet bespreken in commissieverband. Dan doen we dat toch plenair. Ik kijk naar mevrouw leijten heeft mij geleerd gaat voor commissie en denk ik ja dat is dat snap ik ook heel goed want je hebt niet voor niets plenair aangevraagd. Maar het had in de commissie gekund ook graag hoor ik van de kamervoorzitter daar een reactie op de herbevestiging van mijn fractie, dat de woensdag uitsluitend voor wetgeving is. Ik vind het een essentiële taak van onze zou moeten daar echt echt alleen bij hoge, hoge uitzondering van afwijken.

[0:08:43] En dan heb ik nog tot slot over de orde. De lengte van een debat en iedere woordvoerder hoor hier ook heeft altijd veel te zeggen en dat vindt iedereen woordvoerder ook volstrekt logisch en terecht

[0:08:54] en iedereen woordvoerder heeft veel te interrumperen, maar juist de interrupties vind ik ook die laten de tegenstellingen zien. Daar komt het debat in naar voren. Dan dan heb je pas eigenlijk echt een mooi debat. Dus ik zou ik zeggen leverde interrupties, maar de interrupties die de grenzen we nu alleen maar in aantal

[0:09:12] en daardoor krijg je zeg maar als je drie interrupties hebt dan moet je wel een beetje weer een hele verhaal als woordvoerder in stoppen. Dus nu vraag ik voorzitter aan de kamervoorzitter is er hier wel eens gedacht over op een andere manier met die interrupties om te gaan en niet alleen een aantal te begrenzen of juist niet in aantal te begrenzen, maar juist in tijd te begrenzen. Ik denk dat een hoop collega's die ook in de lokale politiek actief zijn geweest dit al lang mee hebben gewerkt en zouden kamervoorzitter open staan om eens met een aantal van ons te kijken hoe we juist die interrupties eigenlijk kunnen stimuleren door ze in tijd te beperken. Wat kunnen we leren van bijvoorbeeld lokale raden of wellicht ook hoe ze dit in andere landen doen dan tot slot.

[0:09:58] Voordat u uw slot punt mag maken, hebben we nog een interruptie die ook meteen kort is, zodat het wonder tot het verzocht het debat van mission derksen gaat leiden, mevrouw bromet,

[0:10:08] Dit was een vraag aan de voorzitter, maar ik zou alleen willen zeggen wij hebben die het experiment nu in de commissie fnv dus als je een lange interruptie doet een deel die voor drie en dat werkt heel goed.

[0:10:19] Aalsmeer, een noot. Dan tellen we niet als interruptie, mevrouw.

[0:10:22] Dan mijn laatste punt. Dat gaat over de governance en dat zijn met name de verantwoordelijkheden bevoegdheden van voorzitter griffier presidium en de commissie voor de werkwijze

[0:10:34] waar ik ook nog niet zolang lid van ben. Ik heb daar ook in de schriftelijke ronde vragen over gesteld en ik begreep ook dat het wordt meegenomen in de totale governance herijking kan de kamervoorzitter daar iets meer over zeggen. En dan ook. Ik zou het goed vinden dat jullie dat we de governance strakker en duidelijker hebben en ook waar het gaat om stukken die bijvoorbeeld ene keer naar de werkwijze gaan dan toch naar binnenlandse zaken gaan. Wie levert aan wie aan en wie gaat nou waarover en ik denk dat juist als allemaal goed gaat dan is er ook geen is hier ook geen discussie over. Maar als het spannend wordt, is het heel goed dat dat kraakhelder is. Ik kijk er naar uit. Ik zag dus dat dat er dat we dat tegemoet gaan zien. Kijk ik erg naar uit. Maar wellicht kan de kamervoorzitter daar ook vandaag al iets over zeggen. Voorzitter, dankuwel.

[0:11:25] Voordat ik naar volgende spreker ga nog een interruptie van mevrouw leijten.

[0:11:29] Er-voorzitter is toch het mooiste debat van het jaar. En als dit voor een interruptie telt dan is het maar zo dus fijn fijn dat mission derksen daar ook aan meedoet. En als het gaat over de ramingen en over hoe we het geld besteden dan is uit de antwoorden op vragen gebleken dat we bijna een miljoen

[0:11:51] aan nieuwspoort geven

[0:11:54] en de sp was daar nogal

[0:11:59] verbaasd en niet zo

[0:12:02] niet zo enthousiast over om allerlei redenen die kort onafhankelijke politiek wordt gecontroleerd te worden en noem maar op en ik vroeg me af aan michiel mevrouw mission derksen namens de vvd-fractie wat zij ervan vindt en ook wat zij ervan vindt. Juist ook omdat het de governance raakt dat dat ons nergens gemeld is niet in een presidium besluit niet dat het overzichtelijk in de raming staat

[0:12:25] en dat dat dus pas naar boven komt bij vragen. Dat zou toch eigenlijk niet de manier van omgang binnen het instituut kamer moeten zijn. Nog los van die negen ton waar ik ook wat van vindt, maar ook dat dat eigenlijk als het ware speurwerk moet zijn van een kamerlid in de eigen organisatie. Dat zou toch niet goed. Dat is toch eigenlijk niet goed.

[0:12:41] Mevrouw mission derksen,

[0:12:44] Nee, voorzitter, ik zag ik deze vraag terug bij de voorbereiding van dit debat en eerlijk gezegd, maar ik dacht ik twijfel er niet aan dat mevrouw leijten dit ook nog aan de kamerverhuur te gaan vragen. Maar ik las het zo dat het dat het is met wie van wie huurt in dit grote pand. Dus dat we als als tweede kamer hebben we dus een deeltje. Eigenlijk staan we af aan nieuwe sport. Wat een aparte stichting is dus ik dacht eerlijk gezegd dat het daarmee. Ja ik dus ik dacht niet helemaal wat hebben we nu hebben we het nu te pakken. Maar misschien is dat heb ik het gewoon niet goed gezien. Dus ik sloeg daar niet op aan. Zal ik zeg ik richting mevrouw leijten.

[0:13:24] Mevrouw leijten,

[0:13:26] Goed te kijken. Het antwoord is zoals het is gegeven, maar er staat heel duidelijk. De kosten van de beveiligingsmaatregelen

[0:13:32] worden ten laste gebracht van de begroting van de tweede kamer en dat is negentien, negen bijna een nul komma negen miljoen. Dus negen ton per jaar van andere kosten wordt omschreven dat die wordt doorbelast. Waarom wordt die beveiliging dan die doorbelast nog los daarvan. Dat ga ik aan de voorzitter vragen ik ga charmeren dat we dat direct gaan doen gewoon door de scheiding der machten. Ook ik snap niet dat iemand heeft gedacht dat dit normaal was om te doen. Maar los daarvan. Het is naar boven gekomen door een vraag van ons en we weten bijna wat het kost om om de koffiebekers uit te faseren en daarover mag iedereen ophef maken in welke krant dan ook, maar dit wordt ons dan alleen gemeld als we ernaar vragen en dat wordt qua of er toch niet zo te zijn, vraag ik aan de vvd.

[0:14:17] Mevrouw mission derksen,

[0:14:20] Ja voorzitter, mijn boven een vraag ging heel erg over. Eigenlijk

[0:14:23] echter die kleine pet zeg je dan werd heel erg de presidium griffier werkwijze en onze. Ik kan me goed voorstellen dat u dit ook nog aan de kamervoorzitter vraagt. Maar ja. En als wel doorbelast zou kunnen worden. Ligt het voor de hand om door te belasten. Dat dat snap ik.

[0:14:42] Dan gaan we door naar de volgende spreekster. Dat is mevrouw van esch van partij voor de dieren.

[0:14:47] Dank voorzitter, ook ik wil vandaag starten met die dank worden uitspreken richting al die medewerkers van de kamer van die spoelkeuken. De schoonmakers, de postkamer en natuurlijk ook de bodes en de griffier. Want zonder al deze mensen zou het parlementaire proces spaak lopen dus dank daarvoor. En ik zei net al we doen als partij voor de dieren niet elk jaar mee aan de raming. Ben blij dat ditjaar wel is gelukt. Ik heb wel even gekeken wat vooral mijn collega's ouwehand bij de ramingen in het verleden heeft gedaan en ik kan vast verklappen dat het niet heel veel anders gaat zijn dan dat zij al gedaan heeft. De afgelopen tijd heb ik al geregeld die horeca van alle kanten. Om mij heen. Maar die commotie heb ik niet meer veroorzaakt. Want volgens mij was die motie gewoon aangenomen en uitgevoerd. Maar goed dat was dan toch nog even iets over de mokken. Voorzitter, ik wil eigenlijk twee

[0:15:40] twee punten maken vandaag en misschien komt dat niet dan heel als een verrassing. Uiteraard willen wij kort even stil zijn over hoe we hier werken en hoe het gaat

[0:15:51] en daarna gaan wij uiteraard door op de partij voor de dieren duurzaamheids punten die wij verzameld hebben, want voorzitter, als huis van decadentie hebben we een voorbeeldfunctie in hoe we omgaan met elkaar omgaan met medewerkers. En dan ook pijnlijk om uit het beleving onderzoek naar de sociale veiligheid op te moeten maken dat er nog veel werk aan de winkel is een zorgen dat kamer en veilige en prettige werkplek is voor iedereen en algemene zin voelen kamerbewoners zich veilig. Maar voor veel mensen is dit niet altijd het geval. En nu begrijp ik dat er opzich een externe programma manager wordt ingeschakeld om de aanbevelingen uit het rapport van de universiteit utrecht verder uit te werken. Mijn vraag daarbij wel eens wat gaat die externe programma mensen manager dan concreet doen welke mogelijkheden en welke bijvoorbeeld doorzettingsmacht krijgt deze manager dan?

[0:16:37] Voorzitter, mijn fractie blijft aandacht vragen voor die goede ondersteuning van het parlement. De kamer is iemand het hoogste vertegenwoordigend orgaan

[0:16:45] en met de jetten gelden en andere en onder andere de investeringen in de dienst analyse en onderzoek hebben we opzich goede stappen gezet. Mijn vraag aan de voorzitter is dan wel is hij van mening dat het parlement nu voldoende uitgerust is om die toezicht te houden en te controleren op de regering. Hoe ziet zij dit gezien ook wel nog steeds die grote werkdruk die uitval van mensen en moet er dan toch niet naar gekeken worden

[0:17:10] en over dat is natuurlijk een onderdeel van gezondheid over de gezondheid gesproken

[0:17:15] ongeveer de helft van de volwassenen heeft overgewicht en die ongezonde voedsel omgeving. Wij hebben op elke hoek van de straat worden verleid tot het nuttigen van ongezond voedsel speelt hierbij een belangrijke rol.

[0:17:26] Wij vinden als partij voor de dieren dat we daar een voorbeeldfunctie in zouden moeten vullen.

[0:17:30] Ik wil daarom pleiten voor een gezonder voedselaanbod in onze kamer restaurant.

[0:17:34] U zou graag zien dat we inzetten op het vergroten van het aanbod van het gezonde plantaardige en biologische maaltijden.

[0:17:41] Dat moeten we natuurlijk ook zoveel mogelijk lokaal inkopen om te voorkomen dat we zo nodig veel producten over de wereld verslepen en ter ondersteuning van onze biologische boeren in nederland. Wat mij betreft kan het aanbod van gezonde voeding echt omhoog. Hier

[0:17:56] denk bijvoorbeeld aan meer groente bij de maaltijden meer plantaardig aanbod plantaardige yoghurt bijvoorbeeld ontbreekt en minder gefrituurde maaltijden. Ik ben benieuwd hoe deze voorzitter daar tegenover staat.

[0:18:10] Voorzitter, ik zag laatst een vlees op het menu staan in de staat restaurant.

[0:18:14] En dan komen op mijn fractie betreft echt niet. De kamer heeft zich al uitgesproken over het enorme dierenleed in de houderij dat ook nog eens verborgen is voor de consument, want wie van deze aan de aanwezige weet dat zes tot acht miljoen eenden die in nederland worden gefokt voor de vleesproductie moeten leven in dichte stallen zonder water om in te zwemmen en dat is een en zo doorgefokt zijn om extra veel borst vlees te ontwikkelen en te snel groeien, waardoor ze zo erg lijden aan gewrichtsontstekingen en bod afwijkingen.

[0:18:44] En wie weet dat hij deze tienduizenden van hen die leven die stoom niet eens levend uitkomen. Deze zeven weken oude dieren worden daarna overgeleverd, overgeleverd aan het slachthuis waar ze voor het eerst water zien maar dat water is het elektrocutie bad waarin ze doorheen gaan worden. Ze worden geslacht ondersteboven opgehangen aan hun poten. De methode waar deze oud landbouwminister verburg al meer dan tien jaar geleden beloofd dat er een eind aan zou komen en daarom is vandaag mijn oproep. Stop met het aanbieden van eens in het bedrijfsrestaurant. Ben benieuwd of de voorzitter dit ook zo ziet

[0:19:20] dan voorzitter,

[0:19:22] een groene omgeving is ook een inspirerende omgeving. Een groot deel van het interieur van d zevenenzestig een, net zoals de daken, beton en steen kleurig en ik dacht waarom kunnen we dit nou niet wat vergroenen?

[0:19:35] Hier is een inventarisatie geval geweest begreep ik. Maar ik vond het een reactie wil echt teleurstellend. Want ik citeer, ondanks veel ondanks veel positieve reacties heeft besloten om geen groen te voorzien op kantoren. Het blijft sober en doelmatig met eventueel een uitbreiding van groen in de lift kernen

[0:19:55] voorzitter kamerbewoners geven dus aan behoefte te hebben aan meer groen en dan is wat ons wel echt zonde om vast te houden aan een bezoek aan een wat rigide interpretatie van onze werken om omgeving kan voorzitter aangeven welke mogelijkheid dan welzijn om te vergroenen. Naast het groen in de kernen en wordt er bij het groen in lift naar gekeken naar biologisch groen

[0:20:15] en voorzitter vanuit de kantoren. Kijk je ook met wat ongeluk uit op het grind.

[0:20:19] Daarom of asfalt.

[0:20:20] Wat en de daken zouden wat ons betreft meer groen kunnen gebruiken en mijn laatste ook al dat het cda hier bij vorige raming om heeft gevraagd. En wat ons betreft moeten we er ook mee door. Zeker ook voor het groen van de stad den haag.

[0:20:33] Want het gaat hier echt over het tegengaan van hitte het tegengaan van hittestress. En wat ons betreft ook het filteren van schadelijke stoffen die komen van de a twaalf.

[0:20:43] Ik ben benieuwd of de voorzitter bereid is die naar te kijken en hoe het staat met volgens mij aanzetten die het cda al gedaan heeft bij vorige ramingen. Waarom ligt er nog steeds geen groen op die daken.

[0:20:53] Voorzitter, we zitten nog een aantal jaren in dit tijdelijk onderkomen weten we nog langer dan we hadden verwacht. En ook las ik dat b zevenenzestig nu energielabel b heeft gekregen. De toont aan dat we op zich op de goede weg zijn. Maar dan kan er dus nog steeds wel wat gebeuren en dan dat in dat geval ben ik ook wel benieuwd waarom er nog geen zonnepanelen liggen of dat er überhaupt een optie is om zonnepanelen aan te leggen. Ik heb ernaar gekeken. Ik kon niet terugvinden of er al naar gekeken is en hoe lijkt mij een belangrijke om ook die zonnepanelen mee te gaan nemen. Zeker gezien het feit dat we hier nog wel even blijven.

[0:21:28] Voorzitter, dan ben ik bijna klaar. Dan rond ik af met twee korte punten. Want ik heb begrepen dat we de moderne werkplek nu verder aan het uitbreiden zijn. Ik ben wel benieuwd of er ook naar mogelijkheden wordt gekeken om je eigen laptop gewoon te kunnen gebruiken in plaats van het iedereen in dit gebouw straks een nieuw apparaat zou moeten aanschaffen. Volgens mij kunnen kunnen we dat onszelf helemaal niet veroorloven in de crisis waar we inzitten. Die aardmetalen hebben we helemaal niet. Dus wat mij betreft gaan we echt niet iedereen een nieuw apparaat geven. Ik ben benieuwd of daarna kan worden gekeken

[0:21:58] en is het mogelijk om ook te zien wat wat er dan gebeurt met die computers die we wegdoen. Is er een optie. Om hier te kunnen doneren? Zijn er nog bepaalde plekken die ze goed kunnen gebruiken. Seizoenen zijn om die ook weg te doen zonder daarbij te zien wat het meest duurzaam is dankuwel. Voorzitter,

[0:22:17] Dankuwel mevrouw van esch. Dan gaan we naar mevrouw bromet van groenlinks.

[0:22:22] Dankuwel. Voorzitter, en wij voeren jaarlijks dit bijzondere debat zou voor onze eigen begroting en de organisatie en het is en dat hebben de twee sprekers voor mij ook al gedaan. Een goede gewoonte om tijdens dit debat. De kamer organisatie en alle ondersteunende ambtenaren en onze eigen fractie medewerkers te bedanken voor hun dagelijks harde werken om ons als kamerleden ons werk goed te kunnen laten doen en bij deze wil ik iedereen daar dus hartelijk voor danken en zeker ook de camera ambtenaren die een roerig jaar achter de rug hebben.

[0:22:53] Voorzitter, ik wil ook even stilstaan bij de vele collega's kamerleden ook vandaag hier aanwezig die naast hun parlementaire werk tijdens de debatten veel tijd vrijmaken om in vaak minder zichtbare werkgroepen en commissies te gaan zitten of rapporteurs werk te doen belangrijk, maar vaak voor de buitenwereld onzichtbaar werk en maar het wordt zeer gewaardeerd.

[0:23:12] Voorzitter, dan naar mijn bijdrage ten aanzien van de raming. Er zijn een aantal punten die ik vandaag graag vanuit groenlinks wil inbrengen.

[0:23:19] Allereerst de druk van de kamer agenda. We zien nog steeds dat we met elkaar heel veel debatten en andere bijeenkomsten plein

[0:23:26] vaak belangrijke onderwerpen die terecht onze parlementaire aandacht vragen.

[0:23:31] Maar toch is de vraag hoe we met elkaar hoe we het met elkaar behapbaar houden en ervoor kunnen zorgen dat we elkaar in procesmatige zin kunnen helpen om ons werk goed doen

[0:23:40] en laat ik beginnen met waar mijn fractie verbetering ziet.

[0:23:44] Dat betreft het feit dat we met elkaar een wat voorspelbare agenda hebben het hetzelfde punt als de vvd net maakte. Dat is mede dankzij het feit dat we en dat is al voor een groot gedeelte verbeterd en dat komt omdat we niet meer telkens met elkaar tot diep in de nacht hoeft te wachten op een mogelijke hoofdelijke stemming en vind ik echt zelf een enorme verbetering. Dat komt door de regel dat er tenminste drie uur van tevoren aangemeld moet kunnen worden en vanuit heel nederland kun je in drie uur hiernaartoe komen voor een hoofdelijke stemming zelfs s nachts. Ik weet zeker dat alle kamerleden daartoe bereid zijn. Maar dat betekent dat je gewoon naar huis kan gaan om bijvoorbeeld je het debat van de volgende dag voert te breiden of naar een bijeenkomsten in het land te gaan en dat is ook heel erg belangrijk als het gaat over het contact met de mensen die wij vertegenwoordigen

[0:24:36] ook het feit dat we sinds kort op het schema voor de volgende week meer zicht krijgen op wanneer welke debatten voorlopig zijn ingepland, zorgt voor een voorspelbare agenda en ik zou de kamervoorzitter willen aanmoedigen om hiermee door te gaan.

[0:24:50] Er zijn ook de punten die we nog zouden kunnen verbeteren. Zo duurt de regeling van werkzaamheden op de dinsdagen soms erg lang en komen kamerleden daardoor weer te laat bij commissieactiviteiten die daarna gepland staan,

[0:25:03] is het niet een idee om voortaan alleen de fracties die forum voorstel zijn naar voren te laten komen.

[0:25:08] Juist andersom,

[0:25:09] De alleen de fracties die tegen zijn

[0:25:12] een andere suggestie vanuit mijn fractie

[0:25:15] is om te kijken of we niet de commissie activiteiten effectiever kunnen combineren en dat zei ik net ook al in mijn interruptie bij mevrouw mission derksen. Sommige activiteiten worden nu wel door erg weinig kamerleden bezocht en we zien regelmatig debatten met maar enkele woordvoerders en zouden we niet nog eens goed kunnen kijken of we niet commissies of commissie activiteiten kunnen samenvoegen. Graag een reflectie van de kamervoorzitter hierop. Hoe denkt dat wij de hoe denkt zij dat wij als kamer ons werk nog effectiever kunnen organiseren

[0:25:47] en voorzitter, dan nog een vraag over de financiële kant van de raming.

[0:25:50] Enkele jaren geleden hebben we via de zogenaamde jetten gelden meer ondersteuning voor de camera organisatie en voor fracties geregeld en mijn fractie is daar erg blij mee omdat we hierdoor als kamerleden beter worden ondersteund en de kloof tussen onze ondersteuning en die van de bewindspersonen ietsje kleiner is geworden.

[0:26:08] Het helpt ons als kamerleden zeker bij kleinere fracties enorm dat we iets meer beleidsinhoudelijke ondersteuning kunnen organiseren en het is goed om te merken dat de ambtelijke ondersteuning via de griffie is bureau wetgeving en de dienst analyse en onderzoek is uitgebreid

[0:26:24] en voor komend jaar zijn deze gelden er nog maar de vraag die ik heb aan de kamervoorzitter is, zijn deze gelden ook nog vanaf tweeduizendvijfentwintig geregeld. De motie die destijds breed werd aangenomen, had het over de periode tot en met tweeduizend, vierentwintig en groenlinks zou het niet goed vinden als dit budget na volgend jaar weer verdwijnt omdat we hierdoor als kamer juist weer verder achter gaan lopen op het kabinet qua ondersteuning in onze controlerende en wetgevende taak hier daar hierdoor verder onder druk zou kunnen komen te staan.

[0:26:54] Graag de toezegging van de kamervoorzitter dat haar inzet is dat deze middelen structureel blijven.

[0:27:02] Mevrouw heeft een interruptie van de heer sneller.

[0:27:04] Voordat er onrust ontstaat. Volgens mij zegt de motie dat de ondersteuning van parlementariërs structureel met tien miljoen en de subsidie en politieke partijen tot en met twintig, vierentwintig en dan een aflopende reeks wordt geregeld. Maar was de motie voor het parlement in ieder geval structureel destijds.

[0:27:25] Ik hoop dat dat bevestigd kan worden, anders hebben we wel een groter probleem.

[0:27:30] Ik mevrouw mohamed,

[0:27:32] Ik hoop het ook het zelf een onze voorzitter,

[0:27:37] een vaak terugkerend onderwerp is de informatievoorziening vanuit de regering aan de kamer. De werkgroep onder leiding van commissie van collega inge van dijk heeft recent een goed rapport uitgebracht met waardevolle aanbevelingen. Graag hoor ik van de kamervoorzitter of zij deze aanbevelingen allemaal overneemt en hoe zij gaat waarborgen dat de aanbevelingen worden nageleefd.

[0:27:57] We krijgen hierop ook nog een kabinetsreactie. En daarna zullen we hier hopelijk als kamer nog over spreken met de precedent tijdens een debat over de aanbevelingen voor. Nu heb ik aan de kamervoorzitter nog wel de concrete vraag hoe we ervoor blijven zorgen dat dit onderwerp niet weer verslapt en we volgend jaar tot onze spijt moeten constateren dat er na een korte periode van goede voornemens weer veel discussie ontstaat over onze informatie.

[0:28:20] Justitie, mevrouw moment heeft een interruptie van mevrouw leijten.

[0:28:24] Ja, voorzitter, waarom vindt mevrouw bromet. Waarom denkt groenlinks dat het nodig is dat de voorzitter, die

[0:28:30] weloverwogen onderzocht en geformuleerde aanbevelingen moet overnemen.

[0:28:35] Mevrouw moment,

[0:28:40] Voorzitter, omdat het gewoon nog niet goed genoeg is en omdat we een commissie hebben die aanbevelingen heeft gedaan en omdat ik denk dat dat een manier zou kunnen zijn om te kijken of het verbeterd

[0:28:50] en je moet ergens beginnen. Dus dus daarom.

[0:28:53] Mevrouw leijten. Voorzitter, dit is

[0:28:57] de commissie waar ikzelf heb gezeten, waarvan twee jaar geleden bij de ramingen motie is aangenomen van ondergetekende en arib waarom we dat onderzoek hebben gedaan en volgens mij is er langdurig secuur weloverwogen opgeschreven wat de positie van de kamer moet zijn en moeten we vooral daarvan uitgaan. U en niet wachten of de voorzitter dat overneemt. Maar gewoon de voorzitter aanmoedigen die hiermee verder te gaan. Dat lijkt me denk ik beter. Maar misschien begrijp ik. Mevrouw bromet verkeer,

[0:29:26] Mevrouw bromet, ik denk.

[0:29:28] Want ik denk dat we het eens zijn, maar het is wel zo dat het nog steeds niet goed is. Dus een voorbeeldje. Vorige week krijgen wij een uur voor een debat krijgen wij en de beantwoording van krijgen wij een brief in de commissie fnv en dat is echt de zoveelste keer. Dus wat moeten wij doen om dit voor elkaar te krijgen. Ik zou het eerlijk gezegd niet meer weten.

[0:29:48] Mevrouw leijten. Daar staat wel heel veel over in en ik denk dat je echt dat hebben we ook bij van der staaij gezegd gewoon het debat uitstellen en zelfs als er natuurlijk belangen zijn een kamermeerderheid is. Er wordt eigenlijk de commissievoorzitter te zeggen. Nee, dit zijn de afspraken. Dan stellen we het bad uit en op die manier krijgt de regering een echte tik op de vingers. Ik denk dat je dat moet gaan doen en dat je dus echt met elkaar moet gaan zeggen van oké we zijn een kamer allerlei fracties in allerlei smaken. Maar soms zijn we ook een instituut te staan we voor onze rechten en dat is eigenlijk ook wat zowel van der staaij, maar ook van dijk zegt van jongens op dat zijn de momenten waarop je dan even niet in elkaars vliegen afvangen. Dat doen we dan wel weer in het debat want procedures zijn er ook om om je vier procedures kun je ook uitgespeeld worden. Tenzij dat natuurlijk niet laten gebeuren. Dat is eigenlijk wat ik erover zou willen zeggen maar dat het dat het absoluut nog niet goed genoeg is heen mam ik mevrouw met.

[0:30:43] Mevrouw mohamed,

[0:30:44] Ja voorzitter goed dat we nu dan dit de heer eventjes bespreken. Want dan worden we ook allemaal weer even wakker geschud en dan kan een van onze in zo'n debat waar dit zich voordoet ook voorstellen om het debat

[0:30:56] niet voort te zetten. Het is wel moeilijk omdat je wil heel graag ook uw invloed als kamer uitoefenen op dat moment en ik weet niet of het altijd zo is dat je het kabinet ermee dwars zitten door het debat uit te stellen. Het kan ook een mogelijkheid zijn om gewoon lekker door te gaan waar het kabinet mee doorgaat zonder dat de kamer zich heeft kunnen uitspreken. Daarover. Dus dat is een dilemma op dat moment.

[0:31:18] Maar het is goed om dan te verwijzen naar dit onderzoek, want het is niet voor niets gedaan en dan en dan te laten voelen wat er gebeurt. Dus dat ben ik weer eens met mevrouw leijten.

[0:31:28] Ik vind het wel.

[0:31:29] Voorzitter vorig jaar heeft de kamer mijn motie aangenomen om meer in te zetten op papierloos werken en de kamer organisatie is daarmee aan het werk gegaan en verschillende afdelingen in de kamer worden hierbij betrokken en ik heb onlangs een presentatie bijgewoond van wat de verdere vorderingen zijn hierop en ik vond het echt heel goed om te zien dat zo serieus wordt opgepakt en ik wil iedereen die hier aan bijdraagt complimenteren. Ik denk dat het ook goed is om

[0:31:59] de rest van de kamer op de hoogte te houden. Want ik heb het gevoel omdat ik nu initiatiefnemer ben geweest van deze motie ik een informatie voorsprong hebt. Maar het is denk ik voor iedereen prettig om te weten dat we aan de vooravond staan van de uitrol van een app waarin wij al onze stukken altijd bij ons hebben en dat is iets wat velen die

[0:32:19] collega's die uit lokaal bestuur komen al jarenlang kennen. Maar hier echt heel erg missen.

[0:32:26] Tot slot, voorzitter, nog een laatste punt van zorg van mijn fractie in dat betreft de toegankelijkheid van de parlementaire geschiedenis

[0:32:34] op de website parlement punt com staat heel veel uitgebreide informatie over ons parlement en over de leden van beide kamers en bewindspersonen waardevolle informatie voor iedereen die interesse heeft in onze parlementaire geschiedenis.

[0:32:47] Nu begrijpen wij dat er financiële problemen zijn baby. De beheerders van deze site. Het is een particulier initiatief en dat het voortbestaan van deze toegankelijke digitale dit toegankelijke digitale archief in gevaar dreigt te komen en dat zouden wij eeuwig zonde vinden

[0:33:02] wie de informatie precies beheerd of wij dat als staten generaal zelf zijn of dat dit bij de universiteit of een particuliere instelling wordt bewaard. Daar kun je allerlei argumenten voor op tafel leggen. Maar voor mijn fractie staat voorop dat deze publieke historische informatie voor iedereen eenvoudig toegankelijk raadpleegbaar moet zijn. Dus graag hoor ik van de kamervoorzitter of zij samen met de eerste kamer en bzk met de beheerders in gesprek wil gaan om het voortbestaan van een toegankelijke digitale archief te waarborgen. Tot slot. Voorzitter, nog een heel klein dingetje en die ging was ik eigenlijk getriggerd door het pleidooi van de partij voor de dieren voor meer gezondheid voor de kamerleden waar ik helemaal achter sta. Het gaat ook over beweging en wij hebben hier een trappenhuis en we hebben hier een lift en ik neem vaak de trap. Maar de trap het trappenhuis is een kale bedoening waar geen kunst hangt of nicki wil er eigenlijk niet dood gevonden worden. Ik denk als je het nou ik denk heel vaak als naar de zevende verdieping lopen als je gewoon wat kunst opgehangen wordt die nu in de depots liggen dan geeft het me iets meer plezier om naar boven naar beneden te lopen. Voorzitter, misschien.

[0:34:06] De collega's dankuwel.

[0:34:08] Ik verwachtte een vlammend betoog van mevrouw leiden voor kunst in de trappen. Mevrouw leidt er nog een interruptie.

[0:34:16] Maar ik denk dat er nergens in dit gebouw

[0:34:19] op een bepaalde manier gevonden willen worden. Maar goed uberhaupt natuurlijk niet. Ik heb een andere vraag aan groenlinks vorig jaar is de wel ingegaan.

[0:34:27] Belangrijke wet,

[0:34:29] Mede een groenlinks werd

[0:34:31] en ik ga zo meteen een pleidooi doen voor het beste jongetje of meisje van de klas worden als het gaat over de tweede kamer en uitvoering van de wmo. Maar ik ben wel benieuwd hoe groenlinks kijkt naar de uitvoering van de door het is.

[0:34:42] Dit kamer.

[0:34:43] Mevrouw bromet,

[0:34:46] Voorzitter, vind ik een moeilijke vraag en ik ga even het pleidooi van mevrouw leijten. Zo meteen afwachten om te kijken wat zij daarover wat zij daarop aan te merken heeft en hoe zij verbeteringen voor zich ziet en of ik me daar ook in kan vinden.

[0:35:01] Dankuwel. Mevrouw bromet gaan we naar de heer sneller van d zesenzestig.

[0:35:05] Dagvoorzitter een verzameling, principiele en meer pragmatische punten en ik sluit me ten eerste van harte aan bij de dankwoorden die door de vorige sprekers zijn geuit aan iedereen die ons werk hier mogelijk maakt.

[0:35:20] Ten eerste de werkgroepen. Ik denk dat er een aantal hele belangrijke werkgroepen zijn geweest en dat we de komende tijd hopelijk ook echt de veranderingen gaan zien als gevolg van de aanbevelingen en ik weet in ieder geval dat de werkgroep van der staaij dat er al veel van zichtbaar is. Ook in de praktijk en iedereen die daar een bijdrage aan levert. Dat vind ik heel mooi om te zien want ik denk dat het ons parlement in al zijn fragmentatie ook sterker maakt en dat vraagt inderdaad ook van sommige leden om corvee te doen of die taken die minder zichtbaar zijn en die worden vol overgave uitgevoerd tussen mooi om te zien en een van de aanbevelingen die we vaak daarin aantreffen, is dat commissies even belangrijk zijn als de plenaire vergadering en tegelijkertijd iedereen die hier woensdag of donderdag om tien over tien zit. Die krijgt eigenlijk in zijn oor geschreeuwd door de plenaire bel een minuut lang dat de plenaire zaal veel belangrijker is en ik vind dat een behalve dat het echt super irritant is gênant voor genodigden vind ik het ook niet nodig want we weten ongeveer wel wanneer de plenaire vergadering begint en iedereen is digitaal aangesloten en ik snap dat het een functie heeft rondom de plenaire zaal, ook wanneer er geschorst wordt. Meneer fotografen eventueel naar binnen of medewerkers de plenaire zaal mogen betreden. Maar wat mij betreft gaat die in de commissie zalen uit om ook dat te laten zien dat de commissies even belangrijk zijn als de plenaire vergadering. Ik hoor daar graag een reactie van de veiligheid. Collega michel had het er ook al over. Ik weet niet of het hetzelfde punt is wat zij bedoelt. Ik heb er twee vragen over een is het onderzoek dat de nctv aan het doen is over de repercussies die heeft hebben wat we hier zeggen wat er in de buitenwereld naar mee gebeurt. Er geloof ik dat het een verzoek van collega heerma was en hebben we nog steeds niks op gehoord. Is er al meer bekend wanneer dat onderzoek komt en het tweede dat is misschien wat mevrouw mission bedoelde. Er zijn mensen in de kamer aanwezig, soms aan wie gewoon door de rechter een contactverbod met de bewindspersonen van het kabinet is opgelegd. Straatverbod gebiedsverbod voor de huisadressen van een aantal bewindspersonen en hier staan ze op dertig meter van de bewindspersonen. Ik zou er niet aan moeten denken als bewindspersoon was of als ik degene was tegen wie de bedreiging geuit was en in het reglement van orde. Vijftien punt drie staat gewoon dat het presidium de toegang kan ontzeggen in buitengewone omstandigheden en volgens mij is het door een rechter veroordeeld worden tot een contact of gebiedsverbod richting politici in het bedreigen van politici, zo'n bijzondere omstandigheid en ik zou het presidium willen vragen om maatregelen te nemen die nodig zijn om te zorgen dat iedereen veilig zijn werk kan doen en zeker onze gasten

[0:38:08] en ik denk structurele, want dit is nu een incident met een meneer. Maar het lijkt me goed als presidium ook in overleg treedt al dan niet via de pvda met rechtspraak openbaar ministerie. Om dit structureel te regelen.

[0:38:21] Interruptie, van mevrouw mission derksen,

[0:38:24] Ja voorzitter, ik ben het totaal eens met het pleidooi van de heer sneller. Inderdaad want dat zat ook in mijn eigen bijdrage. Maar hij noemt die dat ene een incident met een persoon die een gebiedsverbod heeft voor verbod heeft voor bewindspersonen. Maar is hij het met de vvd eens dat

[0:38:41] ik

[0:38:41] verder moet kijken van wie vind je nou want het is altijd een hellend vlak. Want hoe ver gaat dan zo'n verbod en welke nabijheid mag je dan komen. Dus het is als het puur juridisch gaan gaan maken. Wordt het heel ingewikkeld. Dus wat vindt de heer sneller dan wat toegang wel of niet. Voor wie zou dat nou wel of niet moeten zijn. Waar legt hij dan die grens?

[0:39:05] Meneer sneller, terecht.

[0:39:06] Vraag daarom heb ik geprobeerd. Het lijkt mij logisch om aansluiting te zoeken met een onherroepelijke rechterlijke veroordeling. Dan ben je niet zelf de hele tijd. Dit soort besluiten aan het nemen op basis van subjectieve criteria. Maar weet je gewoon. Er is door een onafhankelijke instantie goed naar gekeken. Iedereen iemand heeft al in een ander gremium de kans gehad om zich te verweren. Dat lijkt mij in ieder geval een belangrijke toetssteen en ik ben graag bereid om voorstellen te kijken om het breder te doen. Maar dat gaat al snel willekeur uitlokken en ik denk dat we het hier allemaal over eens zijn dat de drempel hoog moet liggen voordat je tot iemand de toegang ontzegd. Iemand moet best wel vaak hier iets geks kunnen doen. En toch nog steeds welkom zijn. Bedoel ik. Maar en tegelijkertijd en daarom heb ik dit pleidooi gehouden. Het moet niet de veiligheid en de vrijheid van mensen die hier werken en hiervoor een beroep aanwezig zijn gaan belemmeren.

[0:40:06] Mevrouw mission derksen,

[0:40:07] Voorzitter, ik ook nu ben ik het eens met de heer sneller en ook de worsteling die hij beschrijft heb ik ook. Want precies wat hij zegt u wil toegankelijk zijn, maar we moeten ook echt toch

[0:40:18] die veiligheid vind ik scherp op het netvlies houden en we hebben ook niet voor niets zeg ik richting de heer sneller voor mensen die willen demonstreren want ook een enorm groot goed is. Die zetten we niet pal voor de deur. Maar die zeggen we zetten we aan de overkant van de straat en daarvan hebben we die afweging gemaakt van hoe zorgen we dat we veilig kunnen werken. En toch zo open mogelijk blijven. Dus ik hoor ook de heer sneller goed en ik ben ook zeer benieuwd naar de uitwerking van het presidium op dit punt

[0:40:47] en ik ik ben benieuwd of de heer sneller het met mij eens is dat we, hoewel die willekeur op de heel ingewikkeld is. Maar dat je eigenlijk toch nog verder zou moeten gaan dan dan echt onherroepelijke rechterlijke veroordeling.

[0:41:00] Want dan

[0:41:01] dan zijn we al een heel end in de tijd ook op weg. Hoe kijkt hij daar tegenaan?

[0:41:06] Meneer sneller.

[0:41:09] Met dat laatste ben ik het eens want ik bedoel ik denk dat er ook zonder die onherroepelijke veroordeling tot ontzegging van de toegang kan worden overgegaan in zware gevallen. Maar dat je in ieder geval mensen die door de rechter tot zoiets zijn veroordeeld dat je die de toegang zou moeten ontzeggen. Terwijl dat nu op dit moment niet gebeurd.

[0:41:28] De vragen over het demonstratie veld in de ruimtelijke inpassing. Die streep ik dan weg uit mijn vragen en geleid ik graag door naar de voorzitter, want voor mij speelt er meer dan alleen maar de veiligheid voor kamerleden die ik inderdaad daarin belangrijk vindt. Maar is het nu ook wel weer heel extreem geregeld met het aan de overkant op het fietspad moeten demonstreren. Dus daar hoor ik graag nog hoe de ruimtelijke inpassing naast het groen daarvan vordert, vervolgt uw betoog. Dan kom ik bij het college integriteit en ik had gehoopt dat wij de evaluatie zouden kunnen bespreken er meer inhoudelijk al voorstellen lagen. Maar toch een aantal dingen die mij de afgelopen twee jaar zijn opgevallen. Ook omdat een langere geschiedenis heeft greco zij in tweeduizend dertien al tegen ons. Wij in het engels dan bevelen aan proper. Het managers die tekent toe en supervisie een fors munt of die existing en turbines, tablet declaration requirements, de commissie van oosten tweeduizend achttien ook een werkgroep van de kamer waar veel fracties in vertegenwoordigd waren. Ten slotte wil de werkgroep hierbij nogmaals benadrukken dat de registers een belangrijke basis vormen voor de transparantie die de kamer beogen te geven omtrent het handelen van haar leden motie van der molen cs met onder andere groenlinks vvd, sp pvda eronder en later heb mijn naam eraan toevoegen, maar nog niet was ingediend van mening dat toezicht en handhaving de effectieve werking van het stelsel van integriteitsregels specifiek die rond vergoedingen bevorderen in deze motie is van juni tweeduizend negentien en we zitten inmiddels dus vier jaar later in de raming. Want dit was ook een motie bij de raming en het blijft zoeken want ik merk dat klagers bang zijn om een melding te maken omdat de naam bekend wordt bij degene over wie ze klagen en we weten hoe onveilig. Dat kan zijn dat er niet wordt meegewerkt door kamerleden aan het onderzoek waarin de regeling staat gij zult meewerken en in gedragscode regel nummer vijf staat het kamerlid handelt conform de regels van de kamer. Maar dat het college zich tot nu toe op het standpunt heeft gesteld dat dat niet leidt tot een overtreding van de gedragscode.

[0:43:35] Ik denk nog steeds dat we moeten zoeken naar andere sancties en de internationale voorbeelden die bijvoorbeeld door de werkgroep van oosten zijn opgeleverd, gaat soms heel ver en schorsing in het verenigd koninkrijk schorsing zonder behoud van schadeloos stelling uit de kamer zetten permanent bondsdag bestuurlijke boetes opleggen door het presidium gaat heel ver. Maar ik denk wel dat we hier kunnen we ook creatiever over nadenken met dingen die we meer binnen de orde van de kamer kunnen regelen, zoals vergoeding voor fractieondersteuning gebruik maken van faciliteiten. Maar wat mij vooral steekt is dat er te makkelijk is voor kamerleden om nadat er een aanwijzing is gegeven lange neus te trekken naar de kamer en te zeggen ik veranderen maar gedrag niet waardoor ze eigenlijk straffeloos blijven omdat het college zegt we hebben er één keer naar gekeken. Het is een eenmalige overtreding. We kunnen er niet nog een keer naar kijken. Dat is volgens mij het een soort strafrechtelijke analogie die ik echt niet kan volgen. Want dat dat kamerlid blijft in overtreding en we staan er als kamer bij en kijken ernaar en dat maakt ons machteloos maar voelt ook onze eigen orde uit en onze eigen regels en je ziet de norm vervaging. Want we hadden de laatste plenair debat over het reglement van orde wijziging, maar gewoon in wordt gezegd in eerste termijn. U kunt aannemen wat u wil. Ik ga me er niet aan houden als fractie en dan staan we erbij en kijken ernaar en dat moeten we niet laten gebeuren. Zeker als dat willens en wetens door kamerleden gebeurt, want dit is niet een eenmalige overtreding. Dit is elke dag. Heb je de kans om te herstellen en elke dag ga je willens en wetens zeg je. Dit is niet mijn parlementaire orde. En dat laten we gebeuren. Dat kan wat mij betreft niet

[0:45:15] dan eigenlijk twee punten die door de collega's al gemaakt waren. Parlement punt kon overigens wat ik ervan begrepen geen privaat initiatief destijds maar een verzoek van kamervoorzitter vondeling om dat op te starten. Dus wij hebben daar denk ik dat ben ik helemaal eens met mevrouw bromet grote verantwoordelijkheid. Om te kijken wat we daar kunnen behouden. Er liggen subsidieaanvragen bij departementen, maar laten we ook kijken als het nodig is inderdaad wat wij daarin kunnen betekenen

[0:45:41] en er werd neergekeken op ons vanuit de mali toren had ik begrepen. En daar werd gesignaleerd dat ze ook bij allerlei verplichtingen opleggen voor zonnepanelen. Maar inderdaad zelf die zonnepanelen niet hebben. Heb ik er sowieso een hekel aan het monitoren op ons neerkijkt. Maar het lijkt het me wel goed om hier eens naar te kijken wat er wat er kan als het op een paleis kan dan kan het ook hier denk ik.

[0:46:06] En dan wacht ik op de interruptie van mevrouw leidt tot mijn punt over proactieve openbaar maken.

[0:46:10] In te maken.

[0:46:17] Betoog,

[0:46:18] Als mede initiatiefnemer van de wet open overheid voel ik daar natuurlijk een grote verantwoordelijkheid voor. Zeker met mevrouw leijten ter linkerzijde van mij.

[0:46:25] Ik ik in de beantwoording van de feitelijke vragen daarover in het verslag. Die snap ik maar die zin heel erg op het primaire proces van beleidsvorming en alle stukken die we daaromtrent produceren, terwijl een deel van de wrevel die ik af en toe proef in de beantwoording en in andere gremia zit er meer op de bestuursorgaan kant van de tweede kamer en daar zou volgens mij nog wel een stapje extra kunnen worden gemaakt met het openbaar maken van het proactief openbaar maken van bepaalde stukken waar inderdaad, zoals ook beschreven wordt. Soms is het een wettelijke plicht, maar soms is het een inspanningsverplichting en die inspanningsverplichting zou iets ruimer kunnen worden aangevuld bijvoorbeeld. Het ging net over het presidium en besluiten daar. Ik ben heel blij mee dat de ministerraad agenda nu gewoon openbaar wordt en dat er een geannoteerde besluitenlijst wordt gemaakt, hebben wij een iets andere de mensing. Maar daar zou wel naar kunnen worden gekeken als voorbeeld hoe kunnen we nou iets ruimer. De mensen hier maar ook de buitenwereld informeren over wat er in dat opzicht gebeurt.

[0:47:29] Dankuwel.

[0:47:32] Toch een interruptie van mevrouw leijten, maar wel haar eerste termijn

[0:47:36] aan u. Het woord.

[0:47:43] Ja, voorzitter, als je meedoet en allerlei werkgroepen die zeggen dat er minder interrupties moeten zijn en michel mevrouw mission derksen begint met minder interrupties. Ja dan durf ik al helemaal niet meer excuses aan de heer sneller. Nee hoor. Grapje deze korte scherp. Nee maar goed, juist omdat ik in mijn betoog ook op inga. En.

[0:48:01] Ik weet.

[0:48:03] Vanuit verschillende hoeken dat de heer sneller en d zesenzestig denk ik wel dezelfde manier over denken.

[0:48:10] Voorzitter, we zitten in een tijd dat er weinig vertrouwen is in de politiek weinig vertrouwen in instituties in de overheid

[0:48:19] weinig vertrouwen is in kamerleden.

[0:48:22] En dan horen wij ons allemaal aan te trekken en vooral ook de tweede kamer was instituut

[0:48:28] en daar gaat het wat de sp betreft vandaag over daar vanuit die blik

[0:48:34] brengen wij in wat de inbrengen om als instituut sterker te worden om als instituut iets anders te zijn dan die onbetrouwbaar.

[0:48:42] De overheid,

[0:48:43] En dat begint natuurlijk bij de mensen met wie we en door wie we ons werk kunnen doen

[0:48:47] want als de deur niet open wordt gedaan als de beveiliging niet in orde is als niet. Hier wordt gezorgd voor een hapje en een drankje of een kopje koffie voor de demografische grafische verslagen dat het gebouw schoon is dat als er kunst is. Dat kunst hangt het de plantjes die er welzijn. Het water worden gegeven. Ga zo maar door. Nog los van de parlementaire backbone onderzoek die wordt volgens wordt gedaan. Zeer goede verslagen die worden gemaakt. Onderzoeken die worden opgeleverd. Het is echt indrukwekkend.

[0:49:13] De achterkant van de tweede kamer. De machinekamer krijgt als het goed is zo min mogelijk aandacht, maar wij weten allemaal dat we er niet zouden zijn zonder die machinekamer. Dus dank daarvoor.

[0:49:25] Maar de camera's instituut. Daar moet het wat ons betreft dus overgaan en daar wil de sp een voorstel doen

[0:49:32] is een beetje een voorstel aan het verlengde van parlement punt komt, maar toch nog wel dieper.

[0:49:38] Er zijn veel discussies in deze kamer die eigenlijk al jarenlang gevoerd worden. Kijk naar de stikstof discussies als we op een rij zouden zeggen hoe hij werd gevoerd in de jaren tachtig over het asiel discussie hoe hij werd gevoerd. Tachtig

[0:49:53] worden integratie discussie die werd gevoerd in de jaren zeventig, die nu wordt gevoerd.

[0:49:57] Dan zie je daarin eigenlijk een permanente qua argumenten qua strijd qua politiek

[0:50:04] dat we dat nu hebben. Dat is ons tijdsgewricht, maar dat we eigenlijk te weinig terugkijken op de parlementaire voeten en geschiedenis waarin we staan door de waan van alledag door de drukte die we hebben en iedereen heeft het hier al beschreven wat er allemaal bijkomt en ook nog sociale media. We moeten scoren. Sommige partijen moet je in het nieuws omdat je anders niet op de lijst staat zijn heel veel nieuwe partijen, waardoor we ook allerlei andere dynamiek is,

[0:50:28] maar zou het niet goed zijn als wij als machinekamer als instituut ruimte creëren op onze begroting ruimte in ons denken voor wat langduriger onderzoek op politieke onderwerpen die nu heet zijn. Maar die ook wel reflectie verdienen als het gaat over de parlementaire geschiedenis. Vorig jaar hadden we het over bijvoorbeeld het slavernijverleden zouden we daar niet iets van tentoon kunnen stellen. Daarvan is toegezegd. Dat nemen we mee in de commissie. De kunst commissie

[0:50:59] dan verdwijnt het weer. Maar de sp zou graag willen kijken of er niet een soort van onderzoek budget zouden kunnen in

[0:51:07] in regelen waardoor wij soms een kortdurende onderzoek op parlementaire onderwerp, maar soms misschien een wat groter onderzoek laat zeggen een ton anderhalve ton per jaar reserveren daarvoor om dat te laten doen om te laten zien dat wij als parlement weliswaar nu leven, maar ook staan op de schouders van vele anderen die die discussie is misschien al eerder hebben gevoerd. Context kan anders zijn en ik zou graag van de voorzitter willen weten hoe ze erover denkt,

[0:51:34] want het zelfbewustzijn van ons als instituut en als kamer ook onze rol die we spelen

[0:51:40] die wordt aan alle kanten aangevallen en ondermijnt en dat kan ook want het is een macht en een krachtenveld. Maar op deze manier kunnen wij ook laten zien dat wij zich dat wij onszelf

[0:51:50] zelfbewust tonen.

[0:51:54] En dan zijn er nog wel een aantal dingen waar we ons zorgen over maken als het gaat over de positie van die kamer dat zelfbewustzijn, maar ook de historische reflectie van waar staan we dan precies tijdje terug. Michon derkzen zou moeten glimlachen, maar het is ook gebeurd bij de commissie binnenlandse zaken en er ook meneer sneller over moeten glimlachen.

[0:52:12] Zijn we uitgenodigde in dit geval dus justitie ministerie, ministerie van binnenlandse zaken. Om ons kamerleden mee te praten over te vormen beleid. Om even mee te sparen

[0:52:23] en dat is de positie van kamerleden niet en zeker niet van het instituut kamer. We hebben gezien toen het mis ging met het aandelen kopen van de klm. We daarover een goed rapport hebben geschreven. Ook de rekenkamer heeft ernaar gekeken staatsrechtelijk was het gewoon niet. Oké. Kamerleden naar het ministerie geen griffier mij geen verslaglegging. De positie van de kamer is dat op het moment dat de regering iets met ons wil bespreken zij dat gelijk aan informatie deelt in dat dat hier wordt besproken, liefst natuurlijk openbaar als dat kan en dat wij op die manier de sparringspartner zijn wat wij zijn volksvertegenwoordiger en als we vanuit onze functie daar worden uitgenodigd om een beetje mee te praten als waren wij de zoveelste aan een overlegd tafel. Dan wordt er niet juist met ons omgegaan.

[0:53:06] En toen ik vroeg in dit geval aan iemand van bzk van. Goh, wat interessant dat ik word uitgenodigd. Als lid van de commissie van der staaij ging over de commissies, maar met welk mandaat zit ik daar dan precies want ik wil wel weten hoe dit staatsrechtelijk ziet. Er was het antwoord. Het gaat mij hier niet om de ambtenaren helemaal niet. Maar het gaat mij om de tendens van ja, wij zien het probleem niet en er zijn al meerdere leden die hebben toegezegd te komen om met ons daarover van gedachten te wisselen. Dus er zal geen staatsrechtelijk probleem zijn. Dan wordt het geïndividualiseerd en ik ga niemand hier verbieden om na een ministerie te gaan om mee te denken over wat dan ook. Maar wij als kamer zijn een instituut. Als we een uitnodiging krijgen als griffiers die krijgen als de voorzitter die krijgt dan hoort ie eigenlijk niet gedelegeerd worden naar individuele leden om dat maarten besluiten dan hoort er eigenlijk gewoon een bord te zijn. Hoop. Zo wordt er vanuit welk ministerie met welke bedoeling dan ook, en op welk onderwerp dan ook

[0:53:58] met het instituut kamer te worden omgegaan. Dan trekken wij de lijn. Wij hebben namelijk door schade en schande de geschiedenis het historisch besef weten wij dat de positie van de kamer is dat wij

[0:54:09] een ongedeeld belang hebben, terwijl we honderdvijftig kamerleden gekozen volksvertegenwoordiger zijn met gedeelde inzet en soms verschillende inzet. Maar dan wordt het instituut op die manier niet gebruikt worden. Ik zou graag van de voorzitter willen weten of ze daar een rol in spelen. De sp roept hij zich hadden eigenlijk wel toe op omdat wij zien dat er dus eigenlijk een verschuivende grenzen is waarschijnlijk

[0:54:31] de beste bedoelingen, maar vanuit onze positie als instituut niet goed.

[0:54:37] Mevrouw leijten, u heeft een interruptie van de heer sneller,

[0:54:40] Ik denk dat het heel goed is dat mevrouw leijten deze meer principiele discussie ook aansnijdt keek ik voel mij niet een instituut en dat is ook niet wat dat is niet wat mevrouw leijten bedoeld maar ik word dan als kamerlid aangeschreven en ik was inderdaad degene die zijn. Ik kon wel niet om. Daarmee staatsrechtelijke precedent scheppen. Maar omdat ik er net een iets andere opvatting hebt over wat het betekent als ik daar als kamerlid meer tekst en uitleg geven of mijn opvattingen deel. Ik voel me daar vervolgens een geen enkel kamerlid moet zich belemmerd voelen om vervolgens helemaal af te kraken als het voorstel komt omdat ik gezegd heb en dat is volgens mij ook niet zo.

[0:55:16] Zelfs ik daar zeggen wat ik wil en vervolgens beoordelen ik het wat er komt en ik snap het heel goed als het bijvoorbeeld in de commissie daar het verzoek naar toe gaat, richten zich op een instituut. Als het individuele kamerleden worden benaderd, kan mevrouw leijten daar zeggen waar voor haar dan de grens ligt individuele kamerleden kamer als instituut. Want ik vind het heel mooi dat mevrouw leijten voor het laatste zo sterk opkomt.

[0:55:42] Verleid.

[0:55:43] Dit geval van justitie werden we uitgenodigd als kamercommissie van justitie. Dus in onze functie en in het geval van binnenlandse zaken werd ik uitgenodigd. Meneer zijn waarschijnlijk ook als lid van de commissie en dat vind ik wel een grens en ik wil niet. Ik wil. Ik wil het juist niet individualiseren. Dus ik wil ook niet hier de de overwegingen en de beweegredenen van de heer sneller in twijfel trek in zijn geheel niet. Ik wil de voorzitter voorleggen dat wij niet in de positie komen. Dus dat we dan zeggen kijk. En natuurlijk kan het zijn dat wij worden uitgenodigd om mee te doen aan een wetenschappelijk onderzoek om een interviews te geven op het ministerie. Dat vind ik echt wel iets anders dan wanneer je wordt benaderd als onderdeel van een instituut. Dat vind ik denk ik de grens. En als die uitnodiging via wellicht via via griffiers loopt

[0:56:30] en ik zou zeggen we hebben nu twee keer aan de hand gaat. Ik weet

[0:56:33] die geen zicht op andere ministeries gebeurt of wat dan ook. Ik zou denken dat hier een taak ligt voor de voorzitter om daar een norm te stellen.

[0:56:44] Zeker ook indachtig. Maar dan ga ik een beetje sneren naar de regering en daar is dit debat in principe niet voor bedoeld. Indachtig dat de regering zegt van ja contact is met kamerleden. Dan zullen wij daar in ieder geval conform de wou niet meer iets over zeggen. Weet je aan de ene kant word je erin getrokken. Hendrik wordt niks. Maar ik vind echt dat en wat ieder kamerlid en u had het er net ook over over nevenfuncties en noem maar op en die melden meedoen aan parlementaire processen of niet je verantwoordelijk voelen voor het geheel of niet of juist het geheel gebruiken voor je eigen gewin. Die scheidslijnen hebben we al

[0:57:21] design al moeilijk om te trekken en hier zie ik dus een andere als ik normvervaging zeg dat is het eigenlijk al te groot. Maar ik zie een tendens waarvan ik denk volgens mij is het goed om hier te zeggen wij gaan als kamer hiermee om beste regering. Heeft u iets met ons te sparen. Dan kan dat altijd hebben de afgelopen tijd bijvoorbeeld iets te sparen gehad met de regering de andere kant op ging over het burger beraad was ook een van de werkgroepen die we hier hebben gehad. Toen hebben we gezegd continu met ons praten en toen is de regering twee keer gekomen en dat is denk ik. De manier waarop dan zit er een griffier bij de vos. Mij is daar niet per se een verslag van gemaakt, maar uiteindelijk een heb ik bedoel woordelijk verslag. Dat hoeft ook helemaal niet. Maar uiteindelijk is er wel ook verantwoording naar de kamer. Dit hebben we daar gedaan hebben we daarover ingebracht.

[0:58:03] En dan kan er nooit maar dan ook nooit ruis ontstaan over welk mandaat was daar. Hoe is daar gesproken. Welke suggestie is daar gewerkt en daar worden we als het ware ook door beschermd.

[0:58:16] Los van de individuele keuze die je maakt voor welk werkbezoek wel waar spreek je wel of niet? Met wie spreek je af welk werk doe je welke toon heb je in een debat. Dat is eigenlijk waarom. Ik denk dat je dan als instituut. De regels moeten hebben om zich zo gaan we er in ieder geval instituut mee om.

[0:58:32] Ik hoop dat het een beetje een lang antwoord. Sorry, voorzitter, dat is niet de bedoeling geen sneller.

[0:58:37] Dat geeft wel meer beeld. Dus dank dank u daarvoor. Ik zoek nog even bijvoorbeeld neemt zo'n dag van de uitvoering. Dan word je uitgenodigd om juist ook in die in dialoog te gaan met met mensen die bij de uitvoeringsorganisaties werken volgens mij is dat iets waar we voor openstaan, maar zonder dat ik daar als ik zit wel een aantal commissies die zijn uitgenodigd geloof ik. Maar het is als individueel kamerlid ga ik daarnaartoe. En wat ze er verder mee doen.

[0:59:03] Dan voel ik niet dat er een griffier naast mij hoeft te zitten om verslag te doen is. Mevrouw leidt is ook vaak voorstander van het meer spontaan onder meer ongereguleerd contact tussen kamerleden en ambtenaren. Dus wanneer het een en wanneer en ik hoef niet uit te discussiëren. Denk dat het goed is om daar wel lijn in trekken, zodat we ook wederzijdse verwachtingen daar duidelijker hebben, maar het is niet zo heel duidelijk voor mij hoe die lijn dan zou moeten zijn en ik vraag me af. Mevrouw leijten die spanning ook snapt.

[0:59:30] Ik begeleid en ik denk dat als je zou kijken naar die evaluatie die we hebben gemaakt. Terwijl als kamer was de algemene rekenkamer hoe dat is gegaan met de klm aandelen. Dat ging natuurlijk ook wel echt over besluitvorming, maar daarin zitten ook gewoon wel. Toch. Ook het wijzen naar grondwetsartikelen en de positie van de kamer waarvoor waar we langs die lijnen kunnen werken. En als het gaat over het contact van de dag van de uitvoering. Dat is een initiatief. Dat is gekomen naar naar aanleiding natuurlijk van tussen bali en beleid. Daar is ook een dan geeft de voorzitter er zegen over omdat ze daar is om iets in ontvangst te nemen. Dan hebben we een hele dag voor ingeruimd met weinig debatten. Daarnaast zo min mogelijk, zodat we eraan deel kunnen nemen. Dus daar rust eigenlijk al een soort van maatschappij algemene zege op en daar zijn wij dan misschien vanuit onze commissies minder bij betrokken. Maar er zijn andere kamerleden druk mee om dat te regelen. Dus dat dat is dan eigenlijk al voorbij dat dat vraagstuk.

[1:00:27] Overigens ik.

[1:00:29] Vorig jaar is er uit die dag van de publieke dienstverlening voor mijzelf ook een heel interessant werkbezoek gekomen dat dat kan je als je ergens bent altijd overkomen als kamerlid omdat je natuurlijk voor heel veel mensen worden uitgenodigd. En dan is maar dan zie ik dat niet als een kamer activiteiten. Dat komt er wel uit voort

[1:00:47] en ik denk dat het daar ligt. Maar goed ik hoor graag van de voorzitter hoe je erover denkt

[1:00:53] ik ga verder. Voorzitter, want ik zie dat ik weer ernstige uit de tijd begint te lopen als het gaat over de camera's instituut. Dan hebben even de sp-fractie ook gevraagd over welk overleg voert nou precies de griffier namens de kamer als instituut hebben we niet heel veel antwoord op gekregen. Wel dat het gebruikelijk is dat het gebeurt. Maar om heel eerlijk te zijn, voelt de sp zich er niet zo heel prettig bij de kamer als instituut is echt iets anders dan een ministerie en de voorzitter. Ik heb in het buiten vergadering ook al over gehad. We moeten elkaar ook niet op die manier benaderen of willen benaderen. En dan dan zou ik denken als er werk overleggen mogelijk zijn als er als er dingen nodig zijn. Logisch dat je dan overleggen dat de banden goed zijn. Maar zomaar aanschuiven bij de overleggen die over ministeries gaan als kamer. Doe het niet. Dat zou de oproep van de sp zijn en dan als het gaat over governance, maar ook gewoon over iets wat ik altijd het zwarte gat van de tweede kamer noemen en dat is een beetje oneerbiedig. Dat snap ik wel maar het plezier.

[1:01:58] Weet weet u.

[1:01:59] Ik heb net al een interruptie gezegd dat er negen ton voor de beveiliging naar nieuwspoort gaat al dan niet gedeeld. Dat dat niet duidelijk is uit stuk of wat dan ook. Dat is niet ok ik vind zelf dat alarmbellen hadden moeten afgaan bij het moeten regelen of fikse van iets wat er misschien ergens over het hoofd gezien was of wat dan ook. Maar er had gewoon helder moeten zijn. Doordat

[1:02:25] is dit. Want ja. Nieuwspoort is wat nieuws wordt is. Ik noem het lobbyen poort de sp vindt daarvan wat ze ervan vindt. Er wordt van alles mogelijk gemaakt. Het is een instituut van van de pers de pers die ons controleert binnen den haag. Maar wat ik al zei, we worden als de politiek wordt niet vertrouwt. Er wordt vaak gezegd jaren mediapolitiek zitten bij elkaar op schoot. Als je dan zoiets gebeurt, vindt vindt de sp ongemakkelijk en helemaal als het dan niet transparant is. Dus kan de voorzitter daar daar van regelen dat op het moment dat we dat soort dingen plaatsvinden als het praktisch moet worden opgelost.

[1:03:03] Doe het wees transparant over en zorg zo snel mogelijk dat er een harde lijn komt tussen de verschillende machten en dat geldt ook voor zoiets als die digitale zaken een commissie die er is gekomen door best wel hard trekken van oud voormalig digitaal woordvoerders die zeiden als zo'n commissie. Er is dan wordt er gewoon structurele breder consequenter gekeken naar de digitale zaken aspecten als het gaat over de overheid, maar ook over mensenrechten, ethische vraagstukken die is er nu en die digitale zaken commissie die vraagt gewoon om een positie in het begrotingsonderhandelingen die doet

[1:03:36] de manier die gaat daarover in gesprek. Die gaat naar de commissie voor de rijksuitgaven om dat te onderhandelen, want die gaan over de begrotingsplanning en er komt het bij het presidium.

[1:03:45] De alles staat op groen en het presidium paar brood.

[1:03:49] Waarom nog een keer vragen pam rood. Het kost teveel begroting minuten voor fracties. Sorry hoor. Maar dat is niet ok. Het is gewoon niet. Oké. Als er zo wordt omgegaan met zorgvuldig overleg door de kamer hetzelfde als met de werkgroep van dijk. Wij hebben een rapport. Het stond niet op de op de agenda voor deze vergadering. Want het presidium moet u nog over praten? Presidium mag wat de sp-fractie over alles praten. Ga je goddelijke gang. Maar het is een. Het is uiteindelijk een.

[1:04:18] Wordt voor en door de kamer.

[1:04:22] Wij begrijpen niet waarom doet presidium dat

[1:04:25] net zoiets als het rapport of dat advies is ingewonnen juridisch advies in het kader van het onderzoek naar arib.

[1:04:35] Wat de sp-fractie was het onderzoeken niet gekomen. Niet op de manier zoals het nu is dat je onderzoek naar veiligheid doet. Ja zeker. Maar nu lijkt het onderzoek naar een kamerlid uw vragen we naar inzage in juridisch advies, waarvan een lans dat het advies openbare gekregen krijgen we nu niet

[1:04:51] ik lekker.

[1:04:53] Je gaat over de governance vragen die de vvd stelt, kan het presidium daar dan ook alsjeblieft rekening mee houden, want het zou niet goed zijn als we het gevoel krijgen dat we als het ware onderzoek moeten doen als ware het presidium ministerie of een onderdeel van het zou echt niet oké zijn voor het instituut. Het vertrouwen in het onderling na mijn oproep.

[1:05:14] Dan tot slot. Voorzitter leijten, u bent.

[1:05:17] Ruim over uw tijd heen, toch? Een interruptie. Wellicht kunt u daarin verpakken.

[1:05:22] Mevrouw van der helm? Even de broertje na interessante wat mevrouw leijten zegt over het presidium. Want ik het met haar eens ben dat het dat denk onduidelijkheid ook wel wat de rol is en hoe het zich verhoudt tot rechten van individuele leden, tot die tot die werkgroepen tot de commissie van de werkwijze is denk ik heel goed heb ikzelf mijn betoog gezegd maar ik even de even de scherpte op bij mevrouw leijten, want haar. Ik meen dat zij ook een afvaardiging uit haar fractie wel in het presidium zitten de zegt u nou het is goed dat het dat het presidium hebben. Maar ik wil gewoon dat die bevoegdheden en verantwoordelijkheden duidelijker worden of zegt u zelfs naast een heel presidium eigenlijk eentje waar wie heeft het ooit verzonnen maar mee ophouden. Dus even die scherpte erin. Wat hoe zou je zeggen. Wat is.

[1:06:09] Standpunt, mevrouw leijten,

[1:06:12] Ik hou van het van de denken vanuit het arbeiders zelfbestuur. Laat me zeggen. Dus laat wat zou wat zou er gebeuren met een fabriek of met een werkvloer of met een tweede kamer. Als het niet een een dagelijks bestuur had. Wat zou je dan eigen wanneer zou je het dan missen

[1:06:29] en dan zou je als je het op die manier opbouwt dan zou er vast een dagelijks bestuur komen want er moeten soms ook gewoon dingen geregeld worden. Die kan je niet meer. Honderd vijf.

[1:06:38] Maar ik denk wel dat er gewoon ook soms dingen worden geregeld die er niet hoeven. En als je daar dan toch over gaat praten erover gaat nadenken. Dan denk ik dat het goed is. En weet u dat is niet vanuit of weet, mevrouw me niet u, voorzitter, mevrouw mission derksen. Dat is niet vanuit de huidige presidium of de sp wel of niet. Daarin zit of de vvd wel of niet over de partij voor de dieren wel of niet of wat dan ook. Het gaat uiteindelijk over het instituut in zijn werking daarvan

[1:07:06] en de transparantie die dat opbrengt, of juist niet over over ronde over over dertig jaar. Dan zijn wij er alle niet meer in het instituut. Dat kunnen we gevoeglijk zeggen.

[1:07:18] Maar er is het instituut als het goed is er nog wel

[1:07:20] en hebben wij het dan goed achtergelaten? Nee ik ga naar mevrouw hagen is er dan nog. Ik vind het.

[1:07:26] Mooie hoi. Hoi.

[1:07:28] Ik vind het een dappere dappere belofte. Maar daar gaat het daar gaat het ook om en daarom heb ik ook aan het begin benadrukt dat het wat mij betreft gaat over het instituut en en dat moeten we goed achterlaten en dat moeten we in balans achterlaten en zoiets als dat design en die in die begrotingscyclus. Het heeft best wel verdrietig heb ik gedaan heb echt geprobeerd dat op een goede manier te doen en het is gewoon afgestemd gewezen voor mij als lid van design betrokken bij dat verzoek toch echt met

[1:08:02] te weinig tot te arbeid. Arbitraire redenen.

[1:08:08] Juist omdat we het dan dan zorgvuldig proberen te doen. Dus daar gaat het daar gaat het om en de sp heeft daarin een afvaardiging die we neemt op dit moment geen deel doordat drukte is met de parlementaire enquete en die laat zich op dit moment of die laat degene die vervanging vervanging niet en dat is wel een keus. Dat heeft onder andere wel met wat er de afgelopen jaren ook is gebeurd te maken en dat is uiteindelijk ook niet goed.

[1:08:34] Snapt u dus dat willen we uiteindelijk ook niet dramatiseren en uitbuiten, maar het heeft wel met elkaar te maken. Daarom is de governance vraag die u stelde en die ik eigenlijk een beetje aan mee. Wel goed. En we hebben gewoon hele rare situatie in de kamer met meer fracties die is anders. En dat kan ook een situaties zijn die here to stay is en er zijn er zijn partij die voor zich helemaal niet meer vertegenwoordigd hebben geen goed inzicht meer, maar kan u wel zeggen, mevrouw mission derksen, dat op het moment dat onze vertegenwoordiger er nog wel in zat en in de vorige periodes. Wij spraken er nooit over in de fractie. Wij lieten diegene gewoon gaan en met name gewoon eigen starterfractie standpunten in en we wisten niet wat daar was gewisseld omdat we dat wel ook altijd zuiver hebben willen houden.

[1:09:19] Voorzitter. Een laatste punt maakt want u bent ruim over uw tijd.

[1:09:23] Voorzitter, ik realiseer me dat ik ruim over de tijd ben. Volgende keer vraag ik twintig minuten aan. Maar ik wil nog wel graag een onderwerp behandelen. Dus ik ga nog wel even verder over uw tijd en dat is duo

[1:09:33] de wet open overheid. Wij willen niet dat het presidium of de organisatie van de kamer een soort van artikel acht is kan ik helemaal niet want het is geen regering neemt niet op die manier besluiten, maar we hebben altijd nog wel de en er is voor burgers. Die is ook voor journalisten en we te voldoen. We vallen daar inmiddels anderszins. Het wetsvoorstel van de heer sneller en snelst is omarmd in beide kamers. En toen het vorig jaar werd ingeregeld. Laat maar zeggen via het reglement van orde. Toen heb ik namens de sp-fractie aangegeven dat ik de ophanging om verstandig vond de manier van werken onverstandig vond. Maar toen was de tijd of de tijdsdruk hoog. Om het goed in te voeren? Is er mij gevraagd. Wil je dat bij de evaluatie ter hand nemen? Dit is nog niet de evaluatie, maar we zijn wel een jaar verder en we kunnen denk ik wel zeggen dat er dingen beter kunnen. Het gaat niet om hoe hard mensen werken. Het gaat niet om hoe integer mensen zijn

[1:10:27] wederom. Het gaat hier over het instituut. De sp zou graag willen dat we het beste meisje jongetje. Wat dan ook van de klas worden als het gaat over de uitvoering en dat betekent dat over de ophanging zorgt dat het niet een besluit is van de griffier of de voorzitter, zonder aanziens des persoons maar gewoon van een afdeling die de stukken verzamelt de persoonsgegevens lak en geen politieke toetsen overheen. Wat er naar buiten kan

[1:10:54] dat het nu gebeurt. Maar in de ophanging denk ik dat het kwetsbaar is vraag het de voorzitter daarop te reflecteren. Ik denk dat het beter kan. Ik denk dat er ook kennis in de kamer is om daarnaar te kijken. Ik heb de indruk dat de manier waarop wij het hebben uitgevoerd en hebben opgehangen hebben ingevoerd. Eigenlijk een soort van ministerie model is geweest zonder dat we er zelf over na hebben gedacht. En hoe willen we het zelf. Dat kan onder tijdsdruk zijn. Er is geen verwijt, maar laten we kijken hoe het beter kan. Een voorbeeld en ik zal proberen kort te zijn. Voorzitter, want ik weet hoe je ziet te drukken. Maar vorige week vroeg ik aan de voorzitter. Waarom hebben de aanbestedingsleidraad niet gekregen als het ging over de evaluatie van de formatie. Uiteindelijk heb ik die gehad waarvoor dank. Maar als ik dan lees dat kan prima openbaar zijn. Eigenlijk hoef je moet je er niet om hoeven vragen

[1:11:40] dan zouden we dan niet denken over na werkgroepen van de kamer het maken van van rapporten het doen van onderzoek. Als we daartoe besluiten dan maken we standaard een inventarislijst openbaar met wat er voor documenten zijn hoef je niet openbaar te maken met zoek het maar uit. Maar wel. Goh. Ik zie dat die aanbestedingsleidraad. Er is. Mag ik die de die opsturen gelakt uiteraard met alle gegevens of je nodigt iemand uit om het in te zien. Maar nu merk ik dat mensen hun wou doen.

[1:12:11] Want alles en dan krijg je alle mailtjes naar alle je die ermee te maken terwijl ze zijn misschien maar gewoon op zoek naar een

[1:12:17] document of na een concept of naar een agenda. En als je veel duidelijker in beeld hebt wat er is dan dan hoef je denk ik dan dan vang je wellicht ook wob-verzoek af. Ik zou graag de voorzitter er willen aansporen dat te gaan doen en dat je dat op het verleden niet kan doen maar ik kan vanaf nu wel besluiten dat bijvoorbeeld iedere werkgroep die uiteindelijk met een uit rapport komt dat ze gewoon weet van toen en toen bijeen gekomen die in die waren aanwezig. Dat stond op de agenda en deze conceptrapporten zijnde. Het is wat werk om het te noteren. Maar de informatie is er. Het is nog veel

[1:12:52] meer werk om de hele wu aan te zetten bij zo'n rapport en uiteindelijk. Wij doen ons werk ten dienste van de samenleving. We hebben een roep om transparantie richting ministeries. Laten wij dan laten zien dat het kan en dat op het moment dat je dat doet dat het ook helemaal niet iets iets is om bang voor te zijn en dat het uiteindelijk het vertrouwen ook enorm kan vergroten en laat ik daar dan een punt zetten. Voorzitter,

[1:13:14] Dankuwel. Mevrouw leijten gaan we tenslotte naar mevrouw kathmann.

[1:13:18] Ja. Dank, voorzitter en voor iedereen die meekijkt in die denkt gaat de tweede kamer. Het weer over zichzelf, terwijl het wantrouwen in politiek en bestuur al zo laag is. Ik denk juist om dat vertrouwen te versterken dat het ongelooflijk goed is dat we het vaker over onszelf hebben om dat dat ook gaat over het functioneren van de rechtsstaat. Dus helaas denk ik dat er nog wel wat uren met ontzettend nodig zijn om om eigenlijk tot een betere functioneren van van die tweede kamer te komen en dan brengt me eigenlijk meteen tot een van de belangrijkste punten die ik vind het op de agenda staat en dat is die inlichtingen plicht van het kabinet aan de tweede kamer

[1:13:57] en we hebben natuurlijk ook die notitie ontvangen van die vier

[1:14:00] de leraren

[1:14:01] veel daarvan van wat er in de notitie staat. Daar is denk ik ook al over gesproken door de werkgroep informatie afspraken die werkgroep trouwens ook heel erg bedanken voor mensen die meekijken hebben ze over zichzelf heel veel kamerleden die achter de schermen heel veel goed werk doen. Die zitten in werkgroepen waar we veel aan hebben ze ook bij die werkgroep informatie afspraken. Maar dat er dan weer een notitie komt en ook dat leidt tot een artikel in trouw, met als kop kabinet schendt de grondwet. Dat helpt ons allemaal niet. Dus het is wel heel belangrijk dat we hier adequaat op gaan reageren en ik zou dan ook. Voorzitter, de kamervoorzitter willen vragen of ze mogelijk schriftelijk op die notitie zou kunnen kunnen reageren. Ik weet niet of dat het beste voorstel is en dan natuurlijk ook in samenspraak met die voorstellen van de commissie die al zijn gedaan,

[1:14:53] omdat net ook mijn rechter buurman of buurvrouw aangaf van als je in ieder geval die voorstellen gaan implementeren in een soort tijdlijn of dat beter gaan doen dan zijn we misschien al een heel eind. Maar misschien ziet de kamervoorzitter nog wel andere dingen en manieren waarop we het kabinet kunnen aanspreken

[1:15:16] en ik vraag me ook af. Voorzitter, of de kamervoorzitter. Het kabinet nogmaals gaat aanspreken op de de gebrekkige informatievoorziening en hoe dat hoe dat gaat hoe dat gaat plaatsvinden.

[1:15:30] Mevrouw leijten,

[1:15:31] Ja voorzitter, ik zou

[1:15:34] mevrouw kathmann willen vragen dat artikel van de volkskrant ging toch over iets anders dan de werkgroep informatie. Het ging toch over de wetenschappelijke

[1:15:43] advies wat we als kamer hebben gevraagd. De commissie binnenlandse zaken hebben gevraagd op de nieuwe stappen van de regering waarin ze zeggen concept besluiten blijven. Voortaan verstrekken we niet meer onder de wal al het verkeer niet meer onder de wol. Want dat waren wel twee verschillende dingen en en uiteindelijk is dat wetenschappelijk advies op ons verzoek als commissie binnenlandse zaken juist openbaar gemaakt dat het onderdeel is van van het maatschappelijke debat.

[1:16:09] Mevrouw de notitie. Wat mij betreft eigenlijk over allebei want het raakt elkaar wel dat je dus het is fijn dat dat het artikel in trouw las is dat het in ieder geval gewoon uberhaupt raakt aan informatievoorziening aan de tweede kamer in het geheel. Dan hebben we aan de ene kant dus die wetenschappers die daar iets over zeggen. En we hebben een werkgroep die al bepaalde voorstellen doet die misschien ook in het andere traject kunnen helpen. Dus mijn vraag is eigenlijk wel van in reactie op die notitie zouden daarbij wel ook een aantal bevindingen van de werkgroepen van het rapport werd opgeleverd kunnen worden betrokken, omdat we anders dingen misschien dubbel gaan

[1:16:48] daaraan doen.

[1:16:52] Vervolgt uw betoog. Ik was gebleven uit dat ik benieuwd was of of voorzitter of de kamervoorzitter. Dus het kabinet gaat aanspreken en op welke manier dat dat kan gebeuren. En nu we toch over de informatievoorziening hebben, brengt me eigenlijk bij een tweede punt wat op de agenda staat en dat is de informatievoorziening van de kamer aan de kamer. Want als je zo'n vaarwater zitten waarbij we horen het kabinet schendt de grondwet en ondertussen ligt er een informatievoorziening van twee leden van de kamer om een advies te te krijgen van kuipers advocaten. Wat gaat over het onderzoek dat is ingesteld naar de vorige voorzitter, mevrouw arib, en het lid omtzigt. Dat vraagt om een protocol van hoor en wederhoor dan vervolgens ligt ook een advies van een hele commissie binnenlandse zaken. Om dat te geven en die inzage is er dan niet. En dat is raar. Ook als dat niet vertrouwelijk kan omdat dat bij mij meteen,

[1:17:47] De oproept.

[1:17:49] Van wordt dan eigenlijk in dit geval de kamer gewantrouwd. Dat is dat is echt de vraag van mij als individueel kamerlid die ik daarbij heb, terwijl er op dit moment volgens mij geen reden is om die kamer te wantrouwen en ook in de uitstraling naar buiten. Juist. En in dat vertrouwen in de politiek helpt dat niet. En ik vraag dan eigenlijk ook voorzitter aan de kamervoorzitter dat het nu ook lijkt alsof de kamervoorzitter eigenlijk het belang van het onderzoek hanteert als haar eigen belang van de staat en ook dat beeld naar buiten toe zou zou niet prettig zijn. Ook voor gewoon het hele beeld van hoe wij er als als kamer opstaan en daar zou ik wel graag een reflectie van willen hebben. Voorzitter van de kamervoorzitter.

[1:18:34] Ja. En ik las ook in die stukken van dat dat eigenlijk het niet wordt geopenbaard in het belang van vertrouwelijkheid en rust in het onderzoek. Maar dan kunnen wij er als kamer dus wel van uitgaan dat als het onderzoek afgerond is. Dat is dan waarschijnlijk mosterd na de maaltijd. Dat alles dan wel openbaar

[1:18:50] is

[1:18:52] zo dat dat lijkt me dan in ieder geval

[1:18:54] wel logisch.

[1:18:55] Mevrouw kathmann. U heeft een interruptie sneller,

[1:18:58] Het ging in mijn herinnering tijdens de procedurevergadering net iets anders dan mevrouw kathmann samenvat. Maar dat is niet zo erg wat ik wat ik lastig vind. Ik snap een heel groot deel van de actieve openbaarmaking en het transparant zijn. Alleen in dit geval hebben we als kamer en er waren we allemaal bij juist aangedrongen zetten wat extra op afstand. Dat staat ook in de brief die wij hebben gekregen. Negen gedelegeerd opdrachtgeverschap. Dus we hebben dat protocol niet en dan zeggen we vervolgens als kamer eerst zeggen we zetten het op afstand als presidium en dan zeggen we als kamer. Je moet wel alle informatie houden, terwijl we juist wilde dat je er niet aan kon komen. Dus we moeten dan ook wel consistent zijn als kamer in wat we verwachten van presidium.

[1:19:44] Mevrouw kathmann,

[1:19:46] Nou, ik verwacht in ieder geval als kamerlid en dan ben ik ook niet altijd een kamerlid dat opereert in het collectief van honderdvijftig. Maar ik ben ook gewoon een individu dat soms vind dat ik mijn werk goed moet kunnen doen en als ik mijn werk goed wilt doen vraag bij mij om maximale transparantie en dat kan eigenlijk zijn op elk moment in het proces dat ik denk. Hé wat is hier nou aan de hand. Ik ik zou het dan wel vertrouwelijk gewoon even willen willen inzien en misschien niet helemaal niks aan de hand. Dan weet ik dat ook weer. Maar volgens mij is dat ook een beetje als kamerlid waar ik voor op aarde ben om af en toe als ik ergens mijn twijfels bij heb waar dan ook in een proces daar vragen over te kunnen stellen en daar heb ik informatie voor nodig.

[1:20:25] Meneer sneller vragen.

[1:20:26] Wij stellen mag altijd maar als kamerlid zijn we niet op aarde voor maximale transparantie. Alleen we zijn ook om onze collega's niet helemaal gek te draaien en om onze eigen inconsistente voorkeuren ook een klein beetje in te tomen en na te denken als we eerst gezet op afstand en zorg dat je er niet over kan beschikken dat je er ook geen bemoeienis mee kan hebben en vervolgens zeggen we zorg nu dat je dat weer helemaal doorbreekt dat we ook nadenken en in ieder geval ontvankelijk zijn voor de argumenten van de andere kant als ze iets zich daartegen verzet en nogmaals

[1:20:57] helemaal eens over dat dingen die gedeeld die bij het presidium berusten die gewoon gedeeld kunnen worden dat die ook gedeeld moeten worden. Maar ik vind het. We moeten ook uitkijken dat we het al te veel plat slaan tot maximale transparantie betekent ook dat alles waar ik om vraag dat ik dat ook moet kunnen krijgen als kamerlid omdat het binnen de kamer ergens berust want daarmee doorkruisen we ook allerlei andere zorgvuldigheid waarborgen.

[1:21:22] Kathmann.

[1:21:24] Nogmaals, ik heb niet echt een vraag gehoord. Maar ik vind gewoon wel dat dat ik als kamerlid het eigenlijk ook iedereen verschuldigd ben om ergens in te willen duiken en dat maximale informatievoorziening daarbij gewoon noodzakelijk is

[1:21:37] en ook hoe lief ik mijn collega kamerleden ook heb die corvee klussen doen de zon. Zo noemde u het volgens mij meneer sneller want die dankbaarheid moeten we ook elke keer tonen, want daardoor kunnen we allemaal ons werk beter doen, maar ook het presidium is een corvee klus. Zij zijn niet de baas van de tweede kamer. Dus zij bepalen niet voor mij. Welke informatie ik wel of niet mag inzien. Dat is toch een beetje hoe ik erin sta.

[1:22:03] Allerlaatste en dat ook. Dat snap ik. Ze zijn zeker niet de baas. Maar we hebben daar wel bepaalde taken gewoon gedelegeerd bij het presidium en die we niet als kamer. Uiteindelijk gaan we erover als kamer. Maar als het over een werkgeverschap rol bijvoorbeeld gaat dan moet je er volgens mij als kamer niet proberen de hele tijd ook weer in te treden en de dingen die we daar later ook daar dan.

[1:22:27] Te laten, soms.

[1:22:29] Mevrouw kathmann nog eens ik.

[1:22:30] Die niet echt een vraag gehoord. Maar ik denk dat we hier gewoon anders in staan

[1:22:36] en ik kan in ieder geval de heer sneller denk ik. Gerust stellen dat ik ook niet een kamerlid ben die overal. Maar alles mensen gek draait om informatie op te diepen. Alleen in enkele sommige gevallen heb ik dat wel en dan is het fijn als we hier in maximale transparantie met elkaar kunnen werken dan.

[1:22:57] Ik zie nog een interruptie van mevrouw leijten.

[1:23:01] Ik vroeg me af wat mevrouw kathmann van vindt dat er wordt gezegd dat de tweede kamer onderzoek doet

[1:23:07] want heeft zij het onderzoek de onderzoeksopdracht gezien voordat die is gegeven afgegeven.

[1:23:13] Wat presidium, mevrouw kathmann.

[1:23:16] Dat is een goeie vraag. Ik denk wel dat dat wij natuurlijk namens de kamer omdat we hier meerderheden beslissen soms of drank te verstrekken. Ja of nee.

[1:23:26] Maar we hebben daar een debat over gehad en we weten ook als kamer dat er meerdere leden zijn die twijfels hebben wij een opzet of de breedte niet bij het onderzoek, al zie ik volgens mij is iedereen het over eens dat we hier sociale veiligheid of uberhaupt veilige werkvloer moeten willen onderzoeken.

[1:23:43] En juist omdat die twijfels zijn. Kan je hier misschien niet altijd spreken over de kamer. Want ik ken ik ken de opdrachten niet

[1:23:55] en zou je juist daarom ook fijn zijn dat verder in het proces het fijn is als we als er als er meer transparantie.

[1:24:01] Is, mevrouw.

[1:24:03] Ja voorzitter, ik de reconstructie die de sp ervan maakt is dat het publiekelijk bekend is geworden. Eind september dat er een onderzoek zal worden gestart en dat terwijl de kamer nog bijeen zou komen en al een keer bijeen was geweest. De opdracht is verleend zonder kennis van de kamer

[1:24:21] en dat het later nog eens aangepast met gedelegeerd met gedelegeerde afstand of hoe het dan ook heten mag

[1:24:30] maar dat het onderzoek gewoon is afgegeven, terwijl er nog discussie over was en het juridisch advies. Wat leidde tot het onderzoek dat ze openbaar gemaakt maar een ander om de juridische onderzoek wat ook mee schijnt te spelen en wat presidium zelf heeft gegeven. Dat wordt niet verstrekt of ook niet vertrouwelijk ter inzage gelegd. En hoe zorgvuldig vindt de partij van de arbeid fractie.

[1:24:54] Zeker. Dus dat laatste dat zijn dus processen. Voorzitter, waar je dan graag al is het vertrouwelijk in alle transparantie kan inzien en in vertrouwelijkheid, want ik denk dat dat alleen maar leidt tot betere onderzoeken en betere besluitvorming en dus een veilige werkvloer voor ons allemaal vervolgt uw betoog. Ja. En dan wilde ik graag ingaan op het spanningsveld. Wat mevrouw mission derksen aangaf over eigenlijk veiligheid en toegankelijkheid van de kamer. Want het is ongelooflijk belangrijk. We hebben hier een aantal kamerleden die staan onder gigantische druk en dat is inderdaad ook door sociale media en niet alleen sociale media die worden bedreigd naar beroep. We kennen allemaal de voorbeelden dus veiligheid moet altijd bovenaan staan.

[1:25:36] Maar waar ik me ook heel erg druk over maken, is de toegankelijkheid van de tweede kamer en zeker als je kijkt naar het demonstratierecht of het gevoel dat alle nederlanders hebben om hier in de buurt een stem te laten horen bij het ouder kamergebouw als het echt heel duidelijk. Dan zaten kamerleden in een kamer te werken met open ramen en dan hoorde je soms gejoel soms iets vrolijks of stond boosheid en er was ook gelijk aandacht voor. Dus ik denk dat mensen sneller het gevoel hadden dat ze gehoord werden. En nu hebben we aan de ene kant een plein waar het eigenlijk niet is toegestaan en dat daar ga ik helemaal met mevrouw mission derksen mee. We moeten doen wat nodig is om de veiligheid van collega's garanderen, maar aan de andere kant hebben we een plein dat geen plein is omdat het is gewoon stuk stoep. Wat wat wordt afgesneden door twee stadssnelwegen. En dan is er weer een kleine stoep en dan begint de water en een park.

[1:26:28] En ja, ik zou graag voorzitter aan de aan de aan de kamervoorzitter willen vragen van hoe hoe zouden we hier iets aan kunnen doen. Soms denk ikzelf is het nou een wild idee om op dinsdag die straat voor een paar uur autoluw te maken, zodat er een echt plein ontstaat waarop mensen toch meer ervaren dat je je stem kan laten horen of dat je met meerdere mensen dan ontstaan er ook niet altijd gevaarlijke situaties waar de politie den haag iets van moet vinden van kan dit wel en kon niet ook de veiligheid van mensen in het gedrang omdat er ook auto's rijden. Noem het allemaal maar op. Dus ik vraag me eigenlijk af hoe de kamervoorzitter erin staat. En dan al mijn collega's hebben het ook al gedaan. Dat is gewoon alle mensen die hier werken bedanken. Dat is heel hard nodig want ik ben zelf niet opgeleid in de politiek en ik heb er gewoon hier binnenstappen. Een soort warm bad ervaren op alle fronten is niet normaal wat er gebeurt achter de schermen voor commissies in in een staf of alle bodes. Noem het allemaal maar op. Maar toen kwam mij ter oren en ik denk eigenlijk wel als ik mijn collega's aankijken dat zij het allemaal met me eens zijn en ik denk ook de kamervoorzitter ook dat een deel van de mensen die in dienst zijn bij de er zo die de schoonmaak doen

[1:27:38] niet dezelfde korting krijgen voor de koffie. Als dat wij krijgen dat die prijs tabellen zijn anders betekent dat ze duurder uit zijn en ik denk dat dat ongewild is dat wij dat allemaal niet willen. Maar ik zou graag de kamervoorzitter willen vragen via de voorzitter om daar eens in te duiken om te kijken dat er in ieder geval de mensen die voor ons het belangrijkste werk doen ook de grootste korting krijgen in dit in dit kamergebouw. En als ze als daar geen geld voor is. Dan denk ik dat alle kamerleden wel wat van de culturele

[1:28:09] in.

[1:28:12] Dankuwel mevrouw kathmann en ook dank aan alle leden natuurlijk voor de warme woorden voor de ondersteuning.

[1:28:17] De kamervoorzitter heeft de voorzitter gevraagd om een uur schorsing. Dus ik stel voor dat u dat u gebruikt om zo gezond mogelijk eten op te zoeken en dan zie ik u over een uur.

[1:28:27] Heer.

[2:30:14] Ik heropent de vergadering van de commissie voor binnenlandse zaken waar we spreken over de raming der voor de tweede kamer in twintig, vierentwintig benodigde uitgaven en aan het woord is onze kamervoorzitter

[2:30:28] bergkamp nu het woord.

[2:30:29] Dankuwel. Voorzitter en voorzitter, ik dank de leden voor hun inbreng bij de raming tweeduizend, vierentwintig. U geeft hiermee blijk op deze toch wel warme maandag veel betrokkenheid te hebben door hier aanwezig te zijn en vele vragen gesteld hebben. Eerst schriftelijk en mondeling wordt zeer gewaardeerd.

[2:30:50] Ik heb ervoor gekozen om alle bijdragen splitsen in een aantal blokjes schrik daar niet van want er zitten soms mijn enkele vragen in maar sociale veiligheid, integriteit, parlementair proces,

[2:31:05] informatie, voorziening, inclusief wal huisvesting, renovatie, ambtelijke organisatie

[2:31:12] dan nog iets over de de veiligheid in het gebouw

[2:31:16] en overige zo wil ik mijn verhaal doen per blokje een korte inleiding en vervolgens zal ik ingaan op de specifieke vragen voordat ik daarmee start een aantal leden heb ik al aangegeven is het heel fijn om ook in uw bijdrage te horen. De waardering voor onze ambtelijke organisatie. De werkdruk is hoog voor de kamerleden. Maar daarmee ook voor de ambtelijke organisatie in aantal leden dat ook aangegeven dat door de ondersteuning wij ons werk zo optimaal mogelijk kunnen doen en ik weet zeker dat het zeer wordt gewaardeerd dat de leden dat ook collectief hebben uitgesproken.

[2:31:55] Dan wil ik ingaan op de werkwijze van de kamer. Wat ik even noemen. Het parlementaire proces.

[2:32:01] Daar is heel veel over te zeggen ook een aantal een groot aantal positieve dingen eigenlijk de werkgroep versterking functies tweede kamer aantal leden dat ook aangegeven. Het is heel mooi om te merken dat er veel leden zijn die onder de motor kap werkzaamheden doen voor ons allemaal

[2:32:19] en alle werkgroepen spelen daarin een belangrijke rol naar allereerst natuurlijk de werkgroep versterking functies bestaan uit de leden sta ik kan ik ga sneller geurts leijten en van der plas

[2:32:29] hebben onlangs een definitieve rapport aan mij overhandigd. Dat is pas zes juni

[2:32:34] en de heer van der staaij had ook een mooie spreuk verzonden voor het rapport namelijk woorden wekken voorbeelden trekken dan sluit ik me helemaal bij aan goede voorbeelden moeten ook aandacht krijgen. Dus vind ook wel belangrijk om daar eigenlijk ook deze raming mee mee te starten. Als we kijken naar deze werkgroep. We kijken naar de praktijk. Heer sneller gaf dat ook aan zien we al een aantal positieve verbeteringen in de praktijk strategisch procedurevergaderingen. Iedere commissie heeft hij wordt ie alleen teruggekeken, maar ook naar de toekomst en het is ook gewoon een heel mooi vier geworden om allerlei belangrijke zaken voor de wat langere termijn met elkaar te bespreken. Parlementaire verkenning instrument wat nu ook vaker wordt toegepast. Het werken met rapporteurs. We kennen natuurlijk al de begrotingsrapporteurs, de verantwoording rapporteurs. De rapporteurs

[2:33:21] zijn er veel meer rapporteurs, maar ook meer wetgeving rapporteurs. Heel mooi om dat te zien.

[2:33:27] Het wordt ook ingeburgerd. We krijgen steeds meer verzoeken om bij de debatten plenair zichtbaar. Wat wat extra tijd hebben om een toelichting te geven. Ik vind het een heel mooi instrument in tweeduizend, tweeëntwintig, waar de vijf lopende rapporteurschap en nu hebben we op twaalf wetsvoorstellen rapporteurs tussen is echt mooi

[2:33:45] en zo rond de zomer hebben we ook een overkoepelende evaluatie om te kijken hoe we dit nog beter kunnen borgen,

[2:33:53] nieuw toezeggingen register vernieuwd en verbeterd

[2:33:57] kan niet zeggen dat dat leidt tot minder moties, maar het is wel een instrument wat er zeker voor gebruikt kan worden, maar ook om ons parlement transparanter te zijn. Over wat zijn de toezeggingen? Wat is de voortgang? Ben ook nog bezig om na te denken over het appreciatie kader van moties, want wellicht totdat er ook nog een oplossing kan bieden als het gaat over het aantal moties.

[2:34:18] Verder zijn er nog een tweetal werkgroepen die ook een mooie rapport hebben geleverd. Allereerst de werkgroep effectief opereren van de kamer in crisistijd onder leiding van de lid sneller. De werkgroep bestond uit valstar agnes mulder van der plas in den haan.

[2:34:34] We hebben het als presidium het rapport onlangs ook besproken en ook gezegd dat we nu gaan kijken naar de uitwerking naar eenvoudige mogelijke digitale vergade voorzieningen, inclusief digitaal stemmen en het digitale core

[2:34:48] waarbij uiteindelijk het aan de kamer is om daar nog een besluit over te nemen, maar we gaan in ieder geval dat voor werk doen

[2:34:56] na in juni. Kom straks nog wat uitgebreider op terug heeft de werkgroep informatie afspraken onder leiding van inge van dijk. Het rapport aangeboden aan de kamer grip op informatie.

[2:35:06] Moge duidelijk zijn dat het niet alleen mijn belangrijke wens is ook vanuit de kamer dat er goede informatievoorziening is tussen kamer onderling als de commissies plenair, maar zeker ook vanuit het kabinet

[2:35:20] en daar wil ik straks wat uitgebreider bij stilstaan. Het rapport staat ook woensdag op de agenda van het presidium. Wat vraag gesteld door mevrouw leijten. Dus daar wil ik ook zo op ingaan. Al met al zijn we natuurlijk behoorlijk druk geweest en dit is maar een fractie van alle activiteiten

[2:35:37] als het gaat over wetsbehandeling is ook een vraag gesteld. Er wordt veel waarde gehecht aan woensdag als wetgeving. Dag.

[2:35:44] We hebben daar dat ook geëvolueerd ervaringen zijn positief.

[2:35:48] We proberen zoveel mogelijk wetgeving te doen op de woensdag.

[2:35:52] Lukt dat altijd. Nee maar wel al veel meer dan eerst.

[2:35:57] We hebben ook in de commissie voor de werkwijze erover gesproken. Waarom lukt het niet altijd. Dat heeft soms te maken met de wens van de kamer om een spoeddebat te hebben. Soms heeft te maken met dat bewindspersonen niet aanwezig zijn,

[2:36:09] maar we hebben veel wetgeving op de woensdag lukt dat niet op de woensdag proberen we ook echt de donderdag bijvoorbeeld daarvoor te gebruiken.

[2:36:17] Een andere wens is de voorspelbaarheid van de agenda. Om die te vergroten en daar wil ik ook wat meer aandacht aan besteden. Een aantal specifieke vragen over gesteld.

[2:36:30] Mevrouw leijten stelde een en vond ik eigenlijk wel een hele goede vraag reflective vraag van bekijken vaak vooruit. We zitten soms ook in de waan van de dag. Maar is het niet goed om terug te kijken omdat we daar van kunnen leren.

[2:36:47] Denk zeker als je kijkt naar de parlementaire enquete zie je daar vaak toch ook een rode draad in en het is goed om in het hier en nu daar voordeel van te hebben

[2:36:56] als het gaat over dat dat terugkijken dan lijkt mij het heel goed dat dit onderwerp iedere commissie heeft ook een onderzoeksagenda

[2:37:05] om in de strategische procedurevergadering dat ook echt met elkaar te bespreken als als actueel punt als nieuw punt misschien wel om te kijken of we bij een aantal belangrijke thema's

[2:37:16] ook kunnen kijken van wat is er nou gebeurd met een thema van mevrouw leijten had het over stikstof. En als het gaat over asiel, integratie. Wat zijn de golven geweest. Wat kunnen we wat is de rode draad om daar ook in het hier en nu voordeel van het hebben. Dus ik vind het een mooi punt is in ieder geval punt bespreken in het overleg wat ik heb met de voorzitters van de commissies, maar het is denk ik ook aan de kamerleden om dit punt ook actief in te brengen in de commissie zelf tijdens de strategische procedurevergadering.

[2:37:44] Dat zou mijn reactie zijn richting mevrouw leijten.

[2:37:49] Verder zijn er ook wat vragen gesteld over

[2:37:52] de governance.

[2:37:56] Ik denk dat dat een aantal leden dat ook hebben aangegeven wat wat doet het presidium? Wat doet naar de commissie voor de werkwijze? Ik ben voornemens om dit ook top bij te nemen. We zijn nu bezig om na te denken over de nieuwe topstructuur profiel van de nieuwe griffier. Maar ik vind die governance is daar ook heel belangrijk bij is een onderwerp wat nieuw is. Nee, het is een onderwerp van van alle tijden. Maar dat wil niet zeggen dat het niet goed is om daar toch ook is nog scherper naar te kijken en ik moet zeggen ik loop daar zelf soms ook tegenaan dat ik soms voel ik ook ongemak bij bepaalde bespreking in bepaalde commissies, maar het lijkt mij heel goed om dit punt van governance, oftewel de bestuurlijke hygiëne beet te pakken en om met input van een aantal mensen te kijken van hoe we dat dat scherper kunnen krijgen.

[2:38:41] Want ik ben wel eens dat dat ook kan leiden tot die waardigheid van het instituut kun je het allemaal met een schaartje knippen. Nee ik denk in deze tijd. Deze politieke tijd hebben toch ook wel aantal unieke situaties meegemaakt waardoor het soms lastig is om te zeggen dat wordt hier of dat hoort daar maar die governance vind ik een hele belangrijke. Dus ik ben ook in overleg met onze griffier ook aan het kijken van kunnen we daar ook een aanzet toe te geven. Dus dat zou mijn antwoord zijn op dit onderwerp

[2:39:11] dan even over de de groene daken. Het is een beetje kris kras. Maar ik hoop het is van op zich is dat wel goed want het geeft aan dat alle vragen gesteld zijn van even groot belang zijn

[2:39:26] het het

[2:39:28] van mevrouw van esch van de partij voor de dieren had het over groene daken. Ik denk dat dit een punt is wat ik als klant vraag bij het rijksvastgoedbedrijf ga inbreng om te vragen of ze daar eens naar willen kijken

[2:39:38] naar wat wat zijn de kosten kan het wat is het rendement de allemaal dat soort geeigende vragen bij bij zonnepanelen. Dus die die vraag doorspelen als klantvraag bij het rijksvastgoedbedrijf. En dan kom ik daarna ook op op terug

[2:39:54] als het gaat over vragen die gesteld zijn over het feit onderzoek naar aanleiding van signalen naar mogelijke onveilige situatie. Want zo heet het naar aanleiding van een tweetal brieven zijn een aantal opmerkingen gemaakt over de informatievoorziening van het presidium richting de kamer. Wij hebben als presidium daar naar aanleiding van vragen bij de regeling op geantwoord. Wij hebben naar aanleiding van vragen bij de commissie vanuit de commissie binnenlandse zaken op geantwoord. Ik heb daar niet veel aan toe te voegen dan wat er eigenlijk al schriftelijk gecommuniceerd is. Wat ik wel wil beantwoorden, is de vraag van mevrouw kathmann daarover dat als het onderzoek er eenmaal is.

[2:40:34] Mevrouw kathmann zij dan ga ik ervan uit dat presidium de opdrachtgever. Ook de griffier zo transparant mogelijk zal zijn en ik denk dat dat een goede toevoeging is dat als het onderzoek gereed is dat wij zeker als opdrachtgevers presidium en griffier gaan kijken hoe wij zo transparant mogelijk kunnen zijn. Daarover.

[2:40:54] Heeft een interruptie van mevrouw leijten, allereerst.

[2:40:57] Voorzitter, en dat ziet eigenlijk op de informatie die de het inzage die we hebben gevraagd op het juridische advies van kpn.

[2:41:06] Maar wat is het probleem omdat ter inzage te leggen voor vertrouwelijk verleden.

[2:41:12] Kamervoorzitter.

[2:41:13] Dankuwel voor zitten kijken zijn eigenlijk een aantal redenen voor. Wij hebben het het onderzoek op afstand gezet bij drie gedelegeerde opdrachtgevers

[2:41:25] en vraag gaat er niet over uw vragen over haar rapport. Maar er is ook vraag gesteld over de onderzoeksprotocol. Die hebben wij niet als opdrachtgevers. Dat is echt aan de gedelegeerde opdrachtgevers.

[2:41:35] Het onderzoek loopt nu. Het is belangrijk voor de rust en veiligheid dat wij nu geen tussentijds stukken gaan opleveren die een bepaalde werking in een bepaalde dynamiek weer met zich kunnen meebrengen. Komt ook nog bij dat het kaart advies een vertrouwelijk stuk is van de advocaten richting de opdrachtgevers

[2:41:58] en vanwege de rust en veiligheid van het rapport. Het feit dat dit hier gaat om een vertrouwelijk stuk

[2:42:03] vinden wij belangrijk. Presidium en griffier. Om dit stuk ook niet vertrouwelijk ter inzage te geven. Maar om

[2:42:10] het onderzoek te laten afronden. En dan te kijken wat transparant kunnen maken.

[2:42:14] Mevrouw leijten,

[2:42:15] Ja. Voorzitter, wat is dan precies het verschil met het hier andere juridische stuk wat wel integraal openbaar is gemaakt en waarvan ook d tijd wordt gezegd dat is aanleiding geweest voor het opdracht geven. Wij hebben zelf uit de tijdlijn van presidium gehaald dat er ook in het voorjaar vorig jaar een advies van kamerprijzen gegeven. Dat hebben we opgevraagd. We kregen we een ander advies van camera.

[2:42:40] Wat hier niet mee te maken hebben gezegd we willen graag toch dat juridisch advies van het voorjaar als het niet openbaar kan. Prima dat dat snap ik volledig dat er ook de rust bewaard worden snap ik ook volledig. Maar ik begrijp niet waarom het juridische advies waarop gestoeld is integraal openbaar is gemaakt.

[2:42:57] Presidium zelf heeft laten weten dat er ook nog andere juridische advies is en dat dat dan nu niet ter inzage kan worden gelegd. Vertrouwelijk uiteraard.

[2:43:06] Waarom die vertrouwens regel niet niet kan worden gebruikt. Hier.

[2:43:11] Kamervoorzitter dankuwel.

[2:43:12] Voorzitter, als het gaat over het kpmg-rapport. Dan gaat het ook over persoonsgebonden gegevens in in verschillende richtingen en vanuit die vertrouwelijkheid. We hebben ook een rol als werkgever. De griffier heeft een directe rol als het gaat over aanzien van ambtelijke organisatie presidium heeft om daarop toezicht te houden. Dit betreft ook een rol als we kijken naar governance en bestuur kreeg hierna gaat het ook over een rol van vanuit de werkgever.

[2:43:37] Maar het tweede is dat het hier gaat over persoons gebonden gegevens in verschillende richtingen en dat vraagt om vertrouwelijkheid

[2:43:45] op dit moment gedurende het feit dat het onderzoek loopt.

[2:43:49] Mevrouw leijten,

[2:43:51] Voor zover ik moet zeggen dat ik dat toch echt ingewikkeld vindt omdat die vertrouwelijkheid aan alle kanten in deze pijnlijke kwestie echt geschaad is en het

[2:44:03] niet

[2:44:05] inzichtelijk geven van het rapport ook allerlei dingen oproep die ook juist voeding geven. Dus ik wil toch nog een keer een beroep doen op deze voorzitter. Om het gewoon ter inzage over het uiteinde van het proces zijn we het toch oneens.

[2:44:22] Daar gaat het niet om. Het gaat om het begrijpen. Wat is er gebeurd

[2:44:28] op het moment dat het gevraagd werd

[2:44:31] plenair door de heer omtzigt en op het moment dat het gegeven werd en het niet het juiste rapport bleek te zijn, dan is het niet

[2:44:38] dat kamerleden zeggen maar ik bedoelde iets anders. Dus daarom zitten we nu in deze discussie. Ik wil eigenlijk ook helemaal niet lopende het onderzoek in een discussie zitten maar ik begrijp gewoon niet goed

[2:44:47] dat het ene juridisch advies openbaar gemaakt kan worden of

[2:44:52] maar het gaat niet eens over de openbaarmaking. Het gaat me gewoon over het inzicht nu toch gevraagd is dan het verkeerde rapport wordt gegeven. En nu dan om inzage wordt gevraagd vind ik het echt heel raar dat dat niet kan. Dan heb ik het idee dat aan de dat er niet vertrouwd wordt op degene die dat verzoek doen.

[2:45:13] Voorzitter is een beroep geloof ik. Dat is een beroep. Ik hoor geen vraag even waarom wij in eerste instantie andere informatie hebben gestuurd over het kuiper rapport was omdat er specifiek daarnaar gevraagd werd. En daar zat blijkbaar een misverstand. Maar die gegevens hebben we gewoon verspreid. Dat ging over een rapport over hoe je omgaat met met klachten, maar dit is een beroep en ik blijf bij wat ik er net over gezegd.

[2:45:38] Door mevrouw kathmann,

[2:45:41] Twee vragen. Voorzitter, de eerste is die gaat over mijn vraag van na afloop van het onderzoek. Dan is het wel openbaar omdat uit dus de stukken die we krijgen waarom het niet openbaar kan zijn dat het een gaat over rust en rust en zorgvuldigheid.

[2:46:00] Dan is het antwoord van van de kamervoorzitter voorzitter van ja, we gaan maximale transparantie beoogde halen natuurlijk niet voldoende. De vraag is gewoon als de redenen is nu rust.

[2:46:10] Dan ga ik ervan uit dat alle stukken na het onderzoek gewoon al is het in vertrouwelijkheid als het niet anders kan. Maar in ieder geval ter inzage gelegd kunnen worden, want ik kan me geen reden bedenken

[2:46:20] dat de informatievoorziening aan kamerleden om een andere manier moet. En dan mijn tweede vraag. Voorzitter, die gaat het toch over dat en de heer sneller d dat net ook. Er worden twee dingen door elkaar gehaald en ik vind het heel ingewikkeld omdat we het hier hebben juist over sociale veiligheid en wij allemaal vinden dat iedereen hier in de kamer. Wie je ook bent achter de voor de schermen in alle veiligheid moet kunnen werken. Nu gaat het ook nog eens over een partijgenoot van mij. Dat maakt het helemaal ingewikkeld. En dan wordt het nog ingewikkelder omdat voorzitter de kamervoorzitter of het scherm met in rust en veiligheid moeten we dit onderzoek doen. Maar daar gaat het niet om. Het gaat over dat wij bezig zijn hier om proces op te tuigen, waardoor iedereen in veiligheid kan werken en daardoor moeten we leren van waar we mee bezig zijn en moeten we ook de juiste processen door hebben en moeten we ook weten of die onderzoeken die wij nu doen helpen. Nu zijn er die wob-verzoeken geweest naar meer informatie naar boven gekomen en al die informatie leidt ertoe dat je als kamerlid

[2:47:22] wel vraag kan hebben.

[2:47:24] Maar wat staat er in dat advies. Hoe zit het nou met die hoor en wederhoor. En dan is het een heel raar antwoord.

[2:47:30] En dat antwoord moet niet zijn. We moeten in rust een onderzoek kunnen doen. Nee, het gaat hier om doen we hier nou met elkaar de goede dingen op de juiste manier. En dan gaat het los om over wie het onderzoek gaat of hoe of wat.

[2:47:42] Het gaat over een doen we de goede dingen op de juiste manier en wij hebben om dat te controleren. Gewoonweg als kamerleden informatie nodig, zij het vertrouwelijk dan wel niet vertrouwelijk. En dan is het antwoord niet voldoende rust of veiligheid. Want daarmee straalt dus uit. Dat zei ik eerder ook al alsof er de kamer gewantrouwd moet worden en dat lijkt mij gewoon niet de goede zaak.

[2:48:05] Ik heb u nogmaals de mogelijkheid geven om heel uitgebreid dit nogmaals neer te zetten. Dat is helder. Ik hoor ook niet helemaal een vraag. Anders dan wel dat er wederom een beroep op u gedaan wordt. Ik kijk even naar u wilt reageren.

[2:48:19] Kijk waar waar ik het helemaal mee eens ben is dat uiteindelijk gekeken moet worden voor de toekomst. Hoe je wat je wat je ervan kan leren en hoe je eventueel dingen nog daarin kan verbeteren. Het onderzoek van utrecht draagt eraan bij wellicht ook het onderzoek wat op dit moment zeg maar plaatsvindt. En kijk, laten we wel wezen. Vorig jaar heeft het onderzoek ook een bepaalde dynamiek gekregen wat best heel veel onrust heeft veroorzaakt dat moge duidelijk zijn.

[2:48:50] Ik ga niet met een met een vinger wijzen helemaal niet dat dat is niet mijn positie om dat te doen. Ik stel alleen maar vast dat er heel veel onrust is ontstaan. Op dit moment proberen we echt de rivier en ik ook kijken naar de ambtenaren die waarvan we net ook zei heel belangrijk werk doen echt die rusten in te houden, zodat iedereen in alle veiligheid trouwens. Dat geldt voor alle betrokkenen dat het onderzoek zo kan kan lopen. Er zijn een drietal redenen waarom ik en niet ik presidium en de opdrachtgevende gevierd terughoudend is een dus inderdaad die die rust en veiligheid van het onderzoek. Twee. Ook vanuit de governance. Wie is verantwoordelijk voor wat we hebben net uitgebreide discussie over gehad. Presidium is het bestuurlijke gremium gaat over bestuurlijke dingen houdt toezicht op de werkgeversrol, namelijk de griffier en is vrij van politiek, zeg ik. Maar het is echt het enige bestuurlijke gremium wat we hierin hebben. Dus dat dat is twee.

[2:49:46] Het derde is ook ter bescherming van mensen. Als er soms name personen worden genoemd, dan voelen wij ook dat we daar een een voorzichtigheid en hebben een veiligheid in hebben waar ik het wel mee eens ben is op het moment dat het onderzoek klaar is dat we zo optimaal als mogelijk transparant moeten zijn.

[2:50:03] Het is een herhaling. Ik weet dat we daar misschien anders over denken. Maar dit is wel zoals wij als presidium en de griffier.

[2:50:10] Dit willen af concluderen.

[2:50:12] Mevrouw kathmann,

[2:50:14] Voorzitter, ik had wel degelijk directe vraag gesteld en dat was dat ik dus maximale transparantie niet genoeg vindt dat ik ervan uitga als de redenen is rust in het onderzoek. Daardoor kunnen we informatie te geven, dan is er na het onderzoek geen enkele reden om niet maximaal transparant te zijn

[2:50:29] en nogmaals, en ik zou er echt voorzitter, een bredere reflectie van de voorkamer kamervoorzitter op willen hebben. Dit gaat niet specifiek om dit onderzoek. Dit gaat over dat honderdvijftig mensen in deze kamer veilig moeten kunnen werken en alle mensen achter de schermen veilig moeten kunnen werken en dat wij als er dingen zijn op welk terrein dan ook. En dus ook over ons eigen functioneren en er komt informatie naar boven over dat er al veel langer weet ik het allemaal informatie is verzameld over een kamerlid dat er al veel eerder onderzoeken zijn uitgezet en dat de kamer. Dat heeft gehoord dat roept vragen op zouden voorzitter daar op kunnen reflecteren dat het een soort rare vraag is dan ineens van kamerleden, terwijl het gaat over de veiligheid van ons allemaal. Als we daar maximale informatie over willen en ook nog eens vertrouwelijk

[2:51:13] dat het geeft mij nogmaals het gevoel alsof wij als kamer gewantrouwd moeten worden, terwijl wij alleen maar bezig zijn om hier

[2:51:20] de werkomgeving te creëren.

[2:51:22] Dat klopt. Mevrouw hopman aan. U had ook de vraag gesteld of na afloop in ieder geval dan alles transparant.

[2:51:26] Dus maxima. Volgens mij zei de heer sneller dat maximale transparantie wil niet zeggen dat alle informatie wordt gegeven. Je hebt namelijk ook te maken met mensen met personen met persoonsgegevens. Dat moge duidelijk zijn, maar ik zal absoluut. Wij zullen absoluut ons best doen om zo maximaal mogelijk te zijn. Maar dat betekent ook dat je soms mensen moet beschermen

[2:51:47] dat er volgens mij hoort dat ook zo bij dit soort zaken. Het is niet leuk om dat te zeggen maar het hoort ook bij het beschermen en het bieden van veiligheid waar ik trouwens wel mee eens ben en ik denk dat dat ook een punt is voor de toekomst als het gaat over het onderwerp als het hebben over onderzoek van utrecht en wellicht wat er uit dit rapport komt dat het heel belangrijk is om goed te kijken van hoe doen we dit soort dingen met elkaar. Wie doet wat de governance. Ik denk dat we daar echt wel een stap in kunnen zetten. Dat zien we ook in het onderzoek van van utrecht. Dus dat deel ik helemaal.

[2:52:16] Mevrouw van esch,

[2:52:18] Ik sta ik heb een ander onderwerp en ik zie dat mevrouw leijten hier nog door wil. Dus ik misschien makkelijker om haar eerst even het woord te geven. Dan ga ik daarna pas een totaal ander onderwerp aansnijden.

[2:52:27] Zeer dank voor uw suggestie in. Het was wel de bedoeling dat er een nieuw onderwerp aangesneden werd, maar toch nu u dit doet, wordt mijn orde verstuurd. Desalniettemin, mevrouw leijten. Hou het alsjeblieft kort.

[2:52:38] Voorzitter, dat inroepen van het beschermen van persoonsgegevens is eerlijk gezegd een beetje een platgetreden weg want dat was precies de redenen waarom ik bijvoorbeeld die aanbestedingsleidraad over de de evaluatie van informatie niet kreeg. Het waren twee dingen die zwartgelakt moesten worden water, honderd geweest. Daar was ik niet geinteresseerd en uiteindelijk hebben achteraf vastgesteld dat het prima gegeven kon worden. Alleen wat wordt er dan gedacht door de mensen aan wie je het vraagt binnen de organisatie en dat gaat ook over cultuur en ook over beschermen zich netjes aan persoonsgegevens in dus dat doen we niet. Dus de voorzitter geeft een signaal af naar als kamerleden vraag van god mag ik daar wat informatie over dat dan

[2:53:15] ambtenaren van de kamer zeggen dat doen we niet want persoonsgegevens

[2:53:19] snapt de voorzitter dat dat ze dat wel. Ook op een bepaalde manier cultureel

[2:53:24] of ze het nou willen of niet.

[2:53:25] Dit wel afgeeft dat seintje.

[2:53:27] Terwijl je kan ook zeggen andersom. We verstrekken dat we maken mogelijk

[2:53:32] zonder dat

[2:53:33] persoonsgegevens en dat is een andere manier van benaderen en ik heb niet eens gevraagd over verstrekken. Ik heb gevraagd over inzage.

[2:53:39] De kamer. Voorzitter,

[2:53:41] Dankuwel. Voorzitter, kijk ik snap dat van persoonsgegevens. Waar kijk dan ga dan zou ik er teveel inhoudelijk op ingaan en dat wil ik niet.

[2:53:48] Wij voelen ook een verantwoordelijkheid om mensen te beschermen op het moment dat het gaat over situaties die mogelijk onveilig zijn dat moge duidelijk zijn en met die bril kijken we ook naar de informatie. Maar ik snap kijk als het zo makkelijk is van we lakken wat name weg. Kijk. Tuurlijk. En dat is ook de reden dat doen we met met een aantal wob-verzoeken ook. Dus daar zit het hem niet in. Maar we hebben ook de verantwoordelijkheid om te zorgen dat mensen zich ook ook veilig voelen en veilig blijven voelen

[2:54:16] en dat is ook het vertrouwen waarvan ik ook hoop dat u dat vanuit u ook heeft aan degene die die bestuurlijke rol hebben, zijnde het presidium en zijnde de griffier die aansturing van de ambtelijke organisatie. Maar nogmaals, ik wil kijken als het onderzoek na afloop. Als dat klaar is hoe we zo maximaal mogelijk transparant daarover kunnen zijn. Want ik wil ook niet dat er iets blijft hangen als het gaat over de veiligheid van honderdvijftig kamerleden stad deel. Ik.

[2:54:41] Voorzitter, u het woord geven, want laten we niet in herhaling treden. Want volgens mij komen er steeds aan beide kanten kan hetzelfde terug. Ik wil u best nog een keer een interruptie geven. Maar als het weer leidt tot dezelfde interruptie. Dan ga ik naar het volgende onderwerp. Ik zie zowel mevrouw leijten als mevrouw kathmann.

[2:54:57] Mevrouw leijten. Voorzitter, ik wil de volgende opmerkingen gemaakt hebben. Er wordt aan kamerleden van alles gevraagd onder de motorkap hebben het veel over gehad. Maar wat er bijvoorbeeld ook veel doen ze sollicitatiegesprekken zijn super persoonlijk super vertrouwelijk. Dat gaat altijd goed en dat doen ook de kamerleden die hier gewoon vragen om vertrouwelijke inzage. Dus dan moeten we wel gemandateerd om dat namens de kamer te doen in vertrouwelijkheid waar nooit iets mis gaat. En nu wordt er een beroep op de vertrouwelijkheid en zorgvuldigheid gezegd u bent eigenlijk niet capabel die vertrouwelijkheid te krijgen. En daar maak ik bezwaar tegen.

[2:55:28] Mevrouw kathmann,

[2:55:30] Ja voorzitter, ik had namelijk ook nog een gerichte vraag gesteld omdat het hier gaat

[2:55:35] nogmaals over twee dingen die door elkaar worden gehaald hebben. Aan de ene kant hebben we het over een onderzoek en dat moet die rust en veiligheid gebeuren. Maar aan de andere kant hebben het hier hoe creëer die veilige werkplek voor honderdvijftig mensen.

[2:55:45] Dan is er een wob-verzoek gedaan. Er is een inventarisatielijst openbaar gemaakt en mijn vraag was van of de kamervoorzitter er nou eens op kan reflecteren. Daar blijkt gewoon uit dat er naar een kamerlid gewoon onderzoek kan worden gedaan. Zomaar zonder dat mensen dat weten dat er zijn duizenden stukken verzameld. Er zitten ook verschil in datum zo'n wat ik het gevoel heb als kamerlid. Wat met ons is medegedeeld. En wat er van tevoren in gang is gezet

[2:56:11] en ik ben iemand die denkt nou ik ben ook een van die kamerleden. Het kan ons allemaal gebeuren. Hoe gaan wij met die processen om? We hebben ook in meerdere fracties en politieke partijen hebben hier ervaring mee. Het het straalt allemaal niet goed af naar buiten toe. Als we zulks het proces en onderzoeken niet goed doen

[2:56:28] en daarom is zo'n vragen om informatievoorziening gewoon super relevant, zodat we ervan kunnen leren. Dus reflecteer dan is op de informatie die nu naar boven komt. Voorzitter, vraag ik via u en de vraag om meer informatie, zodat we het gewoon beter kunnen doen.

[2:56:46] Er wordt verzocht om een reflectie.

[2:56:49] Ik zit even te denken waar een reflectie omdat ik anders weer in de herhaling val en dat roept alleen maar misschien dezelfde reactie op aan uw kant kijk ik ik snap laat ik dat wel zeggen. En daar. Ik denk ook dat het onderzoek in utrecht ook ons geholpen heeft om dat inzicht ook nog wat wat scherper aan te geven dat als het gaat over politiek ambtelijk

[2:57:13] dat er een aantal dingen zijn waar we echt als kamer ook denk ik goed naar moeten kijken van wat we daarin willen verbeteren als het gaat over de meldt mogelijkheden universiteit utrecht zegt van nou kijk er eens goed naar van of dat nou volledig is of dat er dan kunnen zijn. Hoe ga je om met dat soort dingen. Hoe ga je om met de communicatie. Dat is denk ik ook echt een heel belangrijk vraagstuk is wat wij willen doen als het gaat over dat dat universiteit utrecht onderzoek fracties in een eigenstandige verantwoordelijkheid als het gaat over situaties van onveiligheid, onveiligheid om haar eigen beleid te hebben. We hebben de ambtenarij. Daar is de griffier nu heel druk mee bezig om te kijken van laatste nog een werk conferentie gehad met de onderzoekers gaan kijken wat we kunnen doen met de aanbevelingen maar blijft ook over de spanningsvelden die er kunnen zijn tussen politiek en het ambtelijke en deze raming zie ik ook als kans om te kijken van zijn daar ook nog echt ideeën en voorstellen hoe we dat nog scherper met elkaar kunnen doen. Eerst het draagvlak voor want moet wel helder zijn dat wat we nu hebben. Dat was wat waar we draagvlak voor hadden als een stap meer hadden willen zetten. Nou misschien is die tijd nu gekomen om toch eens te kijken hoe ga je om met bepaalde meldingen. Hoe ga je om met bepaalde procedures. Dus daar zie ik echt kansen om dingen eventueel te verbeteren. Als er draagvlak voor is, want het is belangrijk dat niet alleen ambtenaren veilig hun werk kunnen we natuurlijk al kamerleden en dat ze ook die bang moeten zijn dat er van alles. Daarin kan kan gebeuren dat zo vat ik maar even samen uw opmerking. Dat zeg ik dan echt in algemene zin. Dus ik denk dat het heel goed is om met name naar politiek ambtelijke nog een keer heel goed te kijken en daar ook een voorstel voor te doen.

[2:58:51] Ander onderwerp, mevrouw van esch.

[2:58:53] Al aangekondigd. Hartelijk dank. Ik kan nog heel kort even vragen over die groene daken want dank hiervoor voor de toezegging om dat bij het rijksvastgoedbedrijf onder de aandacht te brengen. Ik begreep al wel uit de antwoorden die ooit door het door het cda zijn ingediend dat het rijksvastgoedbedrijf nu eigenlijk geen formeel beleid zou hebben rondom die dus ik ben wel benieuwd of er dan daar specifiek wel deze kamervoorzitter kan aansturen om de formele beleid dan ook daadwerkelijk te gaan opstarten. Want dat volgens mij tot nu toe in hiervoor de bottleneck. Waarom dat niet gebeurt en ik ben benieuwd. Ik vind ik doe niet als u zegt ik ga doen. Wanneer komt er dan een soort terugkoppeling? Ik weet niet precies bij andere commissies weet ik dan precies wat voor zinnetjes. Ik moet uitspreken. Maar bij deze ramingen ben ik tas ik een beetje in het duister komt er hoe hoe werkt zo'n terugkoppeling

[2:59:44] deze governance? Deze deze vraag. Het klopt helemaal wat mevrouw van esch zegt het is zo dat de rijksvastgoedbedrijf niet echt een beleid. Daarin heeft waardoor het lastig is, zeg ik. Maar je kunt een klantvraag stellen. Maar als er geen beleid is, moeten eerst beleid ontwikkeld worden. Dus laat ik u toezeggen dat wij in gesprek gaan met het rijksvastgoedbedrijf hoe zij daarnaar toe hoe ze daar naar kijken

[3:00:07] en er gewoon echt op korte termijn met een proces reactie komen om een beetje inzicht te krijgen. Hoe loopt dat proces dan.

[3:00:13] Stad. Een goede.

[3:00:15] Gaan we dat op die manier doen

[3:00:18] want ik ben ook bang dat ik anders iets gaat toezeggen wat dit niet realistisch is. Volgt u de beantwoording. Ja. Nou, er zijn een aantal vragen gesteld over die die governance en presidium aantal voorbeelden die ga ik echt daarin in meenemen.

[3:00:34] Dan is er een vraag gesteld over de de werkgroep van mevrouw van dijk

[3:00:41] en ook of de voorzitter de aanbevelingen gaat overnemen. Daar vervolg mevrouw leijten ook in een interruptie op gereageerd. Kijk

[3:00:50] toeval is nu dat we vandaag de raming hebben woensdag het presidium hebben waarin dit rapport ook geagendeerd is. Nou we hebben de het het rapport van van der staaij en het rapport van deze werkgroep ook meteen in partners zes, zodat het wat iedereen gebruik van kan maken hier ook vragen over kan stellen als we kijken naar de rol van het presidium presidium heeft altijd een rol bij dit soort adviezen niet om zeg maar. Nou eigenstandig allerlei inhoudelijke dingen daarvan te vinden. Maar om te zorgen dat dit soort adviezen gewoon juist voor de doorgeleid en dat ze terecht komen waar waar nodig

[3:01:27] ik zeg maar even zo. Soms is zoals kijkt naar de commissie van der staaij of de werf van de. Zij zijn heel veel amc van heel veel verschillende commissies naar de zorgen we gewoon dat dat wordt doorgeleid en dat iedereen dus ook met die aanbevelingen aan het werk gaat. Dat doen we als als presidium eigenlijk onder soort borging te krijgen van al die aanbevelingen. Iemand moet dat overzicht hebben en dat te doen. Mevrouw inge van dijk heeft aangegeven bij de ontvangst dat ze het heel fijn vinden om met het presidium in overleg te gaan komen om een gesprek over het rapport hebben dat dat staat gepland voor voor woensdag. Maar het is niet onze bedoeling als presidium om bij al die aanbevelingen plusjes of minnetjes zitten helemaal niet. Onze rol is het organisatorische het borgen en het doorgeleiden.

[3:02:11] Ik ga straks nog iets zeggen ze ook vraag zegt over de de hoogleraren en artikel acht, zestig. Maar dit ieder geval als vraag hierop

[3:02:19] interrupties ook heel ander onderwerp. Dat is het leuke van de raming gaat echt over heel veel verschillende onderwerpen. Er is gezegd dat aantal dat dat werk soms het aantal interrupties. Maar als het aantal beperkt is hier soms dat het in de lengte weer toeneemt. Ik vind het interessant om te kijken naar de commissies die nu experimenteren. Lhv, die zich in feite van nou eens een interruptie langer duurt dan dertig seconden. Dan stel ik het mee als twee interrupties. Het lijkt me heel goed om te kijken naar die ervaringen en om ook eens te kijken of er misschien ook plenair daar iets van een pilot in kunnen doen. Dat ga ik dan bespreken met de commissie voor de werkwijze. Ik ben ook geweest. Een keer naar rotterdam moeten kijken hoe doet men dat dan? Daar heb je zichtbaar. Gewoon tijd.

[3:03:01] Daar werk je met pasjes waarin je zoveel tijd hebt dan zie je op een groot scherm. Hoeveel tijd je nog over hebt is dat ideaal aan elk systeem zitten voor en nadelen, want er zijn ook mensen die zich. Ik heb ik wilde meer tijd bij noem het maar op. Dus ook daar zijn soms discussies over

[3:03:19] over hoe je dingen doet. Ik moet wel zeggen ik natuurlijk ook wel contact met parlement in buitenland. Die die kijken soms ook wel echt met enthousiasme naar onze wijze van van debatteren die zeggen. Goh. Het is zo interactief. Het is zo ja zo mooi om dat te zien. Dus laten we ons ook niet te klein maken weet dus dat wij ook in ieder geval een aantal landen worden gezien van god dat is een voorbeeld van dualisme van van scherp heid en ben ik het eens dat sommige interrupties wat lang duren. Ja, ik zou het wel mooi vinden als we net zoals met de vervolgvraag bij het mondelinge vragenuur dertig seconden kunnen hebben dat dat een beetje het uitgangspunt is. Dus ik wil zeker dit punt met de commissie van de werkwijze bespreken en ook kijken van hoe een aantal commissies al de ervaring hebben of dat werkt.

[3:04:04] Dat lijkt me heel goed

[3:04:06] dan de hoogleraren met de de factsheet

[3:04:12] over de reikwijdte van de inlichtingen plicht van artikel acht, zes. Mevrouw kathmann, heeft ook nog een vraag over gesteld. Er komt trouwens van het rapport van mevrouw inge van dijk ook nog een een kabinetsreactie hiervoor een van de aanbevelingen van mevrouw van dijk van vragen kabinetsreactie op het rapport. Dat gaan we doen. We hebben dat al voorbereid en formeel gaan we dat doen naar woensdag. Maar we hebben dat al ingezet,

[3:04:34] weet dat informatievoorziening tussen de tweede kamer. Het kabinet ook voor mij als voorzitter ik een heel belangrijk onderwerp is meerdere gesprekken gehad met minister precedent daarover informeren u ook dertien april van ditjaar over de werk afspraken die ik met de minister-president over gemaakt hebt, waarbij het uitgangspunt is dat de kamer als eerste wordt geïnformeerd. Ik heb ook de mogelijkheid ook gecommuniceerd aan u dat een mondelinge vraag ook zwaarder wordt gewogen wanneer dat niet het geval is.

[3:05:02] Vierentwintig november heb ik de ministerpresident ook een brief gestuurd

[3:05:06] omdat bij de najaarsnota de kamer niet als eerste werd geïnformeerd en twaalf december heb ik ook aangegeven. De behoefte om de uitzondering gronden die er naar de opvatting van het kabinet zijn om individuele kamerleden die met een informatieverzoek komen niet altijd direct te beantwoorden. Dus weet dat het voor mij ook een zeer belangrijk punt is voor alle tijden is ook afhankelijk van de context, maar het is gewoon een belangrijk punt naar de commissie. Weet de commissie buitenlandse zaken heeft de wetenschappelijke fictie het aangevraagd weekend gelezen met veel interesse van de vier hoogleraren trouwens.

[3:05:38] Ik heb begrepen dat de commissie besloten heeft een schriftelijk overleg te voeren met de minister van binnenlandse zaken over dit dit stuk inbreng datum negenentwintig juni.

[3:05:49] Als ik kijk naar de hoogleraren. De gevers een uitgebreide analyse. Hartstikke achtenzestig gaan ook in op de kabinet notities. De discussie eigenlijk de ontwikkeling van het onderwerp. Artikel achtenzestig en zij signaleren een stijging van verschillen in interpretatie of mening tussen kamer en kabinet en in de afsluitende paragraaf komen ze met een aantal suggesties waarvan zij zeggen alles wat je extra daarin gaat doen heeft ook weer nadelen. Laat ik terughoudend zijn om dat de commissie bij onze zaken schriftelijk overleg heeft,

[3:06:20] Is hartstikke goed. Dat.

[3:06:21] Dat gebeurt en dan zal ook een gesprek met de minister over zijn, zoals te doen. Gebruikelijk

[3:06:28] als het gaat over commissie, binnenlandse zaken en ook de de hoogleraren wordt er aangegeven dat die regeling vertrouwelijke stukken om dat analoog toe te passen op de gevallen waarin de regering bepaalde inlichtingen weigert te verstrekken. Ik heb gezegd bij de overhandiging dat dat een is interessante gedachtegang vindt.

[3:06:48] Ik weet niet wat daar eventueel de nadelen van nog zouden kunnen zijn. Maar ik vind een interessante gedachte ook een creatieve gedachte, maar laten we kijken hoe de commissie binnenlandse zaken, daar het werk doet. Ik voel natuurlijk met veel interesse. De komt de kabinetsreactie die belangrijk is en wij zullen woensdag plezier zo goed mogelijk ook zorgen dat alle aanbevelingen terechtkomen bij waar ze terecht moeten komen. Dat zou ik als reactie op willen geven.

[3:07:18] Ik zie een interruptie van mevrouw leijten.

[3:07:21] Ja voorzitter goed te horen dat de voorzitter defect ziet goed heeft gelezen. Ik denk dat het wel goed is dat de voorzitter ook weten waarom we die functie het hebben gevraagd, namelijk de invulling van de reikwijdte van de boom.

[3:07:34] Naar aanleiding van zover we dat kunnen zien. De discussies rond het vrijgeven van documenten bij vws.

[3:07:42] Yes.

[3:07:43] Daarover heeft de regering een invulling gegeven in eind december en de stukken die daarbij samenhangen die zijn aan vws verstrekt. Die hebben wij gebruikt bij debatten die we met de minister van binnenlandse zaken hadden, en daarvan hebben wij gezegd daarover vragen wij advies aan dus dat heeft

[3:08:00] wel parallel gelopen aan de werkgroep grip op informatie. Maar dat heeft geen relatie. Integendeel.

[3:08:08] En dat integraal behandelen en integraal. We zien is niet niet handig want grip op informatie gaat over wat de kamer zou moeten doen en wat de kamer wil van de regering en de directie. Het gaat over hoe de kamer het interpreteert waar wij vervolgens nog wel iets van kunnen zeggen en vinden

[3:08:27] dus dit lijkt samen te hangen omdat het samenloopt. Maar het hangt niet samen.

[3:08:33] Gaat allemaal die kracht zestig inwoners. Dat dat.

[3:08:36] Ik denk dat dat een heldere, heldere uitleg is van van mevrouw leijten en kijk wat ik mooi vind van het van het de werkgroep inge van dijk is dat er staat van brengt dit ook regelmatig op met de gesprekken. Met de ministerpresident breng het op met de commissievoorzitters te zitten denk ik hele goeie aanbevelingen in om te zorgen dat als het gaat over versterking verbeek van de informatievoorziening dat er ook allemaal goed geborgd wordt. Dus ik vind dat heel goed en ik snap wat mevrouw leijten zegt dat zijn twee verschillende onderwerpen waar de hoogleraren komende interpretatie van artikel achtenzestig en vervolgens waar de kamer zelf al mee aan de slag kan gaan en dat is de werkgroepen van mevrouw inge van dijk.

[3:09:17] Leijten,

[3:09:19] De afgeronde werkgroep van mevrouw van dijk zegt

[3:09:23] het is niet meer aan de regering alleen om artikel achtenzestig te interpreteren. Dat heeft ze wel gedaan in december. Dat is een discussie die binnenlandse zaken nu met de regering voert. Tegelijkertijd zegt de commissie los van wat er toen gebeurde, want wij waren toen nog bezig van in het vervolg gehoord regering dat niet eigenstandig te doen voordat ze met de kamer heeft overlegd. En daar zit natuurlijk een goede stok achter de deur. Ook voor deze voorzitter, die de volgende keer als er een interpretatie van artikel achtenzestig komt van de regering moet bellen van hallo. Dat is niet hoe de kamer het wil. We moeten daar eerst overleggen over hebben voordat u besluit wat er wel onder de reikwijdte valt. Dus dus

[3:10:01] er loopt veel door elkaar. Het gaat over hetzelfde onderwerp. Maar de positie van de kamer is wel ook echt een andere dan die van de regering en laten we zorgen dat we die niet door elkaar heen gaan laten lopen.

[3:10:12] Mee eens met mevrouw leijten.

[3:10:15] U heeft toch nog een interruptie van de heer sneller.

[3:10:17] Me in het vervolg van de regeling vertrouwelijke stukken van toepassing verklaren op belang van staat in artikel achtenzestig, want het gaat het presidium nu worden besproken. Ik wil even voorkomen dat we van het presidium zo meteen terug krijgen. De kamer moet een uitspraak doen dat we dan wachten op het volgende debatten mijn motie aan te nemen want voorzitter kamervoorzitter zegt ook het is nu aan de commissie binnenlandse zaken. Dus moeten we nu hier een motie aannemen waarin we dat gaan uitspreken, pakt het presidium dat gewoon op want die werkgroep vertegenwoordigt niet per se meerderheid in zichzelf. Dus hoe gaan we dat nou zorg zit wel meerderheid van de.

[3:10:53] Fracties,

[3:10:55] Vertegenwoordigt als iedereen maar mevrouw leijten weet dat ze niet haar hele fractie meteen kan binden door lidmaatschap van de werkgroep. Dus het even zoeken dat we het goede mandaat ook meteen meegeven en niet laten verlopen, weer.

[3:11:08] Ik kom daar straks op terug en even kijken wat de aanbeveling van de werkgroep zelf is dus ik moet even het rapport hebben dus de griffier zorgt dat ik even kijken hoe het in aanbeveling staat, kom ik zo op terug.

[3:11:19] Maar goed gaat verder dan is er nog een vraag. De duur van de regeling van werkzaamheden. Dat is een vraag die gesteld is. Ja soms kort soms duurt wat langer. Laat ik dit in ieder geval het signaal tot mij nemen dat er soms wat irritatie is bij bij de regeling en om het soms wat korter en bondiger te houden. Weet wel dat voor mensen die kijken naar de tweede kamer het mondelinge vragenuur regeling vaak in de top drie staat van populaire onderdelen, maar ik denk met name zichtbaar. Het het de reactie van de indiener van het of die het verzoek heeft gedaan dat dat soms wat korter komen. Misschien kan ik ook wel dat onderdeel er helemaal uit te halen. Maar het is soms een beetje een wisselwerking. Want dan zegt iemand wat bij de interruptie microfoon en dan moet je iemand toch ook weer daarop laten reageren op het moment dat iemand bij de interruptie zegt van nou wat een belachelijk verzoek dan vind ik ook dat degene die het verzoek heeft gedaan. Even op reageren. Het is ook weer niet zwartwit. Maar ik snap de boodschap.

[3:12:17] Mevrouw bromet,

[3:12:18] Ja voorzitter. Dat zou kijk ik snap dat hartstikke leuk om naar te kijken. Alleen is het zo leuk als je eenentwintig fracties voor of tegen wordt zeggen dat daar ging het over. Dus het gaat niet over het aanvragen of kritiek hebben op de aanvraag. Maar gewoon een procedure waardoor niet iedereen naar voren hoeft te lopen om voor of tegen te zeggen.

[3:12:36] Ja maar ik vind het ik vind het zeg ik vind iets te te ver gaan om te zeggen alleen de mensen die voor zijn of alleen de mensen die tegen zijn. Wat ik soms wel doe is dat ik een beetje zo overzien van nou volgens mij is iedereen voor iedereen tegen. Soms werkt dat. En soms is het net iemand die zich nou nee eigenlijk ben ik tegen ben ik voor

[3:12:53] bezit een beetje een bepaalde dynamiek in maar om nu te zeggen. Alleen de mensen die die voor zijn mogen naar voren en of de mensen die tegen vind ik wat ver gaan. Maar nogmaals kan altijd een verzoek gedaan worden bij de commissie voor de werkwijze en de verandering van het reglement van orde, maar zou er niet helemaal voor zijn.

[3:13:09] Moment.

[3:13:10] Ja. Voorzitter. Daar kan maar dat betekent dus dat er gewoon net als nu elke week kamerleden zijn die niet op tijd zijn bij een volgende vergadering. Dat is de consequentie daarvan. Het loopt uit en we zijn niet op tijd om half vijf. Om verder te gaan met ons programma. En ja ik vind dus dat je dat moet afwegen tegen elkaar en dat je kan zeggen het is goed, zoals het is en dan laten we iedereen maar te laat komen. Dan vind ik vind ik jammer.

[3:13:33] Dat zijn trouwens niet goed van. Laat iedereen maar te laat komen dat dat vind ik absoluut niet goed heb ik ook niet gezegd. Maar als dat een consequenties van dat dan denk ik dat ik het tot nemen om te kijken of we de regeling wat scherper kunnen krijgen met elkaar.

[3:13:49] Meneer sneller. En soms is.

[3:13:50] Ik fijn als fracties namens een aantal andere fracties het verzoek doen want dat gebeurt ook regelmatig. Dat zit ook wel een efficiency in.

[3:13:59] Meneer sneller. Ik vind het heel goed dat mevrouw bromet vooral dat laatste punt aankaart. Want dat is wel er worden dingen uitgesteld worden. Mensen die hier te gast zijn op het laatste moment tussen aanhalingstekens afbesteld en dat is ook wel de optelsom van veel fracties. Dan worden er drie mondelinge vragen. Soms dan loopt het mondelinge vragen u uit. Dan is er een afscheid van iemand. Er wordt er geschorst nog heel lang handelt en de optelsom leijten optelsom leidt er soms toe dat het inderdaad wel heel laat wordt en gaat conflicteren met andere parlementaire verplichtingen. Dus het lijkt me goed als dit inderdaad nog een keertje wordt bekeken hoe het efficiënter kan.

[3:14:36] Voor intekenen. Dank dan gaan we naar even kijken. De de commissie activiteiten versus parlementair dat er soms een overlap zit. Ik denk dat het goed is om ook in de strategische procedurevergadering daar soms ook gewoon aandacht aan te besteden. Van welke debatten staan gepland. Wat doen we daarmee kijk uiteindelijk het intrekken van een debat is natuurlijk aan de de indiener zelf dat dat kan niet zichtbaar uit van hogerhand of lager hand is met hoe je het bekijkt of neutrale hand de afgehaald worden.

[3:15:10] Ik zie wel dat zichtbaar. De vervaltermijn dat het best wel een werking heeft. Dus je kunt zichtbaar. Totaal zesendertig weken kan me opstaan. Daarna vervalt het. Ik denk dat dat wel een heel goed instrument is, maar het zou zeker ook een onderwerp zijn om in de strategische procedurevergadering hiernaar te kijken

[3:15:29] dan is er nog een vraag. Sorry.

[3:15:31] De

[3:15:32] michel. Wat ik zou willen vragen aan de kamervoorzitter want bij de planning van die plenaire agenda. Daar

[3:15:40] hebben we geen zicht op en dat is misschien maar goed ook maar wordt daar ook dan nog de vraag gesteld van dit staat nog wel op die op die grote lijst van de plannen debatten, maar wordt die wordt er afstemming gezocht met een commissie griffier over zo'n onderwerp. Dat zou namelijk ook al helpen want je kan in z'n algemeenheid wel een strategische pvv afspreken, maar het het gaat gewoon om wat er wat er per week wel of niet wordt ingepland en dat weet de commissie. Griffier weet precies wat er is besproken in de commissie.

[3:16:11] De kamervoorzitter. Er is.

[3:16:12] Daarover en weer is. Er is er contact bekijken wordt natuurlijk niet een debat gepland op het moment dat er dan ook het commissiedebat over het onderwerp in de week vanwege het simpele reden dat de bewindspersoon die beschikbaar zijn. Nog een commissiedebat hebben. Dus er is over en weer is er wel contact. Maar ik zal eens kijken. Weet ik gewoon niet of er ook een doorkijkje gemaakt kan worden naar de iets langere termijn. Want ik vind het wel een een interessante om te kijken hoe die verhouding is tussen de planning. Laat ik zeggen de de plenaire agenda en de in de commissie agenda.

[3:16:45] Van mission derksen, voorzitter.

[3:16:47] Ik vraag het omdat hij toewijzing van de mondelinge vragen hebben die de commissie griffiers wel degelijk een rol adviseren u en die zeggen wij zijn al schriftelijke vragen over gesteld of daar daar dat helpt u in ieder geval om die keuze te maken en ik samen. Dus eigenlijk meer naar analogie van de besluitvorming over de mondelinge vragen zou me ook kunnen voorstellen dat die commissie griffiers een adviserende rol kunnen hebben richting nu richting de kamervoorzitter bij de besluitvorming over de planning van die debatten. Want ik denk er is overschot is. Er moet gewoon een keuze worden gemaakt in die zin volgens mij klopt. De analogie

[3:17:22] voor. Het lijkt me heel goed om dat overleg te hebben en ik ga even kijken hoe dat lijkt eerst kijken hoe dat nou eens een in de praktijk gaat om daar nu al te zeggen dat moet sowieso maar ik vind dat een interessante gedachte gang en kijk komt op basis van zo'n raming en eventuele toezeggingen dingen komt er toch ook altijd een briefje met een soort voortgang daarin en een terugkoppeling. Dus dan zal ik deze daarin ook meenemen. Er is ook gevraagd van kunnen de commissies niet samengevoegd bijvoorbeeld worden als kijkt naar de werkdruk en sommige activiteiten bij commissies zijn er soms wat wat minder leden aanwezig.

[3:17:58] Het samenvoegen van commissies is echt een besluit van de kamer als die behoefte er is bij een aantal commissies zou ik willen voorstellen dat die twee commissies met elkaar in gesprek gaan en met een voorstel komen, want dit vergt echt een besluit van de kamer is gesproken over europese zaken en buitenlandse zaken. Dat is niet aan mij als kamervoorzitter. Ik kan het niet beoordelen, zeg ik u maar. Maar als de twee commissies samen gaan zitten en zeggen van nou dit zou een heel goed plan zijn

[3:18:25] dan dan wacht ik het voorstel zeg maar af.

[3:18:30] Dan hebben we ook even kijken. Die heb ik gehad van mevrouw mission derksen. De bel.

[3:18:44] De heer sneller had de vraag gesteld over der bijl. Hij zegt dat de commissievergadering plenair debat zijn toch van hetzelfde belang en toch word ik gestoord tijdens de commissie activiteiten ik daar even aangeven dat ik er persoonlijk van vind. Misschien mag dat ook voor een keer mag wel misschien. Ik vind kijk

[3:19:09] dan zou ik ook zeggen wat ik wat ik ga doen want ik ga ik ga er zeker wel wat mee doen. Kijk het is ook een beetje traditie.

[3:19:15] Die nagedacht.

[3:19:17] Ik wist dat ik zeg het gewoon op persoon. Er is ook wel iets voort te zetten om bepaalde dingen die die er zijn om die soms ook een beetje in ere te houden. Het is ook een verbinding met elkaar. Want iedereen hoort die wel dus het is ook in dit gebouw waarin je elkaar niet allemaal ziet in elkaar kan vinden, heeft het ook een verbindende werking

[3:19:34] doch denk ik dat het goed is om te kijken in in samenspraak met de griffie plenair met de commissies, wat de functies zijn van die bijl waar ze nog voor nodig zijn en misschien kan er dan iets vervallen en misschien kan er ook nog wat gebeuren met het geluid.

[3:19:50] Dus ik wil. Ik ben er echt toe bereid. Want nogmaals ik hou van dit soort tradities. Maar ik vind het prima om te kijken van

[3:19:57] of alles wat we nu doen of dat of dat nog nodig is een doek in samenspraak met met de kamerleden. Dus ik ga hier een kleine klein onderzoekje

[3:20:05] meneer sneller.

[3:20:07] Dank en ik wou ik moedig. De voorkamer voorzitter aan om wat vaker nog weer de commissievergadering bij te wonen. Misschien is het een beetje vergeten hoe het voelt ik komt dit ook in die brief dan terug voordat we weer bij een volgende raming zitten of is dit iets wat op een andere plek.

[3:20:28] Daar komt dit is eigenlijk een toezegging dat ik een onderzoekje naar gaan doen en daarop teruggekomen. Geef me even de tijd om even bij dit historische onderwerp echt wel goed beslagen ten ijs te komen als er een verandering komt. Dan heb ik even nog antwoord op de vraag van de heer sneller. Kijk heel even naar. Dat was een vraag van inge van dijk. De werkgroep die niet meer bestaat, maar nog wel ieder geval hopelijk woensdag nog plezier nog even toelichting geeft er staat over die

[3:20:58] even kijken. Plezier zitkamer

[3:21:02] besluit de kamer voert er staat. Dit is de aanbeveling die de werkgroep heeft gedaan, besluiten de kamer voor te stellen om de regeling vertrouwelijke stukken van overeenkomstige toepassing te verklaren is een besluit van de kamer moet zijn.

[3:21:15] En gaat het presidium dus doorgeleiden woensdag. En dat kamer als het ware op de stemmingslijst die.

[3:21:21] Helder.

[3:21:22] Dat is in ieder geval zoals het. Er staat

[3:21:26] de bel hebben gehad. Dan gaan we naar een ander onderwerp. Dit was wel de heel groot blokjes

[3:21:34] over sociale veiligheid. Even kijken.

[3:21:38] Verder nog wat specifieke vragen stellen. Ik heb ik hoef de inleiding niet te doen.

[3:21:43] Behalve dan zie de voorzitter, dat doe ik ook altijd zich mee. Inleiding moge duidelijk zijn dat voor u, maar ook voor ons allemaal sociale veiligheid een belangrijk onderwerp is. Iedereen moet veilig zijn of haar werk kunnen doen.

[3:21:59] Ik heb aangegeven wat we doen met de aanbevelingen van utrecht.

[3:22:03] Er is ook een vraag gesteld specifiek over de externe programmamanager van de partij voor de dieren van wat gaat deze persoon concreet doen.

[3:22:11] Profiel is nog niet vastgesteld. Maar we hebben wel al gezegd. Het is belangrijk dat het iemand is die ervaring heeft met dit soort trajecten en en vanuit de praktijk

[3:22:23] hoe je het wendt of keert. Iedereen heeft hier genoeg te doen in zijn eigen werk en het is gewoon fijn om even expertise ook te hebben van kijken naar al die aanbevelingen. Hoe kunnen we dat een goede vertaling geven. Wat ik heel belangrijk vinden om aan te geven is dat we natuurlijk niet wachten met sociale veiligheid totdat er een externe programmamanager hebben. Deze gevierde ik van harte dank trouwens voor zijn inzet op dit dossier preventie begint bij dag één natuurlijk preventie is dat je dingen ziet en dat je dingen bespreekbaar maakt in alle vertrouwelijkheid en dat is een verantwoordelijkheid van ons allemaal hier.

[3:22:59] Dus het is niet zo zeg ik tegen mevrouw van esch. Ik denk niet dat dat de achtergrond van haar vraag is geweest dat we moeten wachten tot die programmamanager. Maar het gaat om het overzicht kijken met verschillende aanbevelingen ook een beetje met die die ervaring die er is bij andere organisaties al

[3:23:15] bijvoorbeeld als het gaat over verbeteren van de communicatie. Nou iemand die er even kijken van is dit nou helder genoeg ook misschien even out of the box. Misschien moeten we het een aantal dingen anders organiseren. Dus laat ik zeggen. De kamer organisatie

[3:23:28] de ambtenaren hebben ook gezegd van nou de de griffier van nou ik zou er echt wel zou het fijn vinden als iemand is die die ook daar een stukje begeleiding in kan doen. Fracties hebben natuurlijk hun eigen beleid. We willen aanbieden aan fracties of ze behoefte hebben aan trainingen of ondersteuning. En wat ik aangegeven politieke ambtelijke. Dat is ook nog echt wel een punt van aandacht waar we ook nog in de diepte over na moeten denken en waarvan natuurlijk ook de kamer uiteindelijk ook az kan zijn.

[3:23:55] Mevrouw van esch,

[3:23:57] Een korte vraag. Want ik was ook wel vooral benieuwd wat de specifieke rol en ik begrijp wel vooral adviserend maar krijgt u dan een soort krijgt u wel of niet. Een soort doorzettingsmacht om te zeggen nou ik vind het dat men dit niet goed gaat en ik ik adviseer dit en is dat dan of daar zocht ik nog een beetje naar wat voor mandaat krijgt deze externe programmamanager dan binnen de alle verschillende mandaten die nu misschien wel liggen.

[3:24:25] Me, voorzitter,

[3:24:26] Die geen extra mandaat als die er ligt al dus we gaan niets aan de mandateren veranderen. Het is echt een adviseur die ons kan begeleiden en ondersteunen. Dit traject.

[3:24:38] Mevrouw leijten,

[3:24:40] Voorzitter, wie zoekt die aan hoe wordt die ingebed. Waar gaat die verslag leggen. Hoe ga je zorgen dat het niet weer een manager wordt

[3:24:52] over een probleem wat een cultureel probleem is wat niet gaat over management, maar over cultuur

[3:24:59] over elkaar aanspreken, want we hebben het hier regelmatig gehad over kamerleden die zich misbruiken omdat het in krant stond en er wordt altijd gezegd, zegt voorzitter ook dan kan ik niks aan doen dat een fracties. Tegelijkertijd loopt er een groot onderzoek naar een kamerlid. We willen dus het is en al helemaal als de externe is en als het aan gezocht moet worden. Wie gaat dat doen geen de sp is altijd heel erg tegen hpde aanzoek dingen neem maar goed, ik wil er geen je van maken want het gaat echt over iets. Ik denk dat het meer een cultuur kwestie is dat een management kwestie is om heel eerlijk te zijn.

[3:25:35] Kamervoorzitter.

[3:25:36] Helemaal eens. Het is een cultuur kwestie. Het is geen management kwestie zijn een aantal dingen die we misschien in de regelgeving en de melden en protocollen en regels nog kunnen aanscherpen. Maar het is vooral cultuur aspect. Dat zie je ook. Het is als je kijkt naar utrecht dan heeft te maken met structuren systemen mechanisme en ik vind het terechte vragen die mevrouw leijten ontwerp zijn de zaken die wij meenemen in profiel, dus ik deel dat.

[3:26:01] Wij delen dat en dat wordt dan ook openbaar gemaakt aan.

[3:26:04] Hoe dat wordt vastgelegd dat de vragen die gesteld zijn door mevrouw leijten,

[3:26:09] Heb ik geen probleem mee.

[3:26:11] Voorzitter, volgens mij is het belangrijk om.

[3:26:15] Ik kijk openbaar en maar als

[3:26:19] de kamer als kamerlid hoeven niet per se hoeven te gaan. Maar

[3:26:23] het bekende zwarte gat moet het ook niet besluit ik maar even zo te zeggen moet ook vooral heel erg in samenwerking met met de organisatie gaan

[3:26:31] en want daar

[3:26:35] dat vind ik nog het meest pijnlijke van wat je leest in utrecht maar ook wat we hebben gezien in de afdronk van wat er in het najaar is gebeurd en dat is hoe dat ze een impact heeft op onze eigen machinekamer

[3:26:46] en die moet uiteindelijk zeggen. Hier zijn wij mee geholpen en dat zou ik echt super belangrijk vinden om als antwoord te hebben en daarvan ook rekenschap te hebben en niet om onrust te zaaien, zeg ik niet. Voorzitter, maar juist om grond. We gaan externe adviseur. Oké, tikte box af ge. Dat moet het niet zijn. Dus dat wil ik meegeven aan de voorzitter en degene die met wie ze dit uitvoert. Doe dit vooral ook met de mensen die hier de continuïteit waarborgen. Machine kamer zijn nog maar even zeggen.

[3:27:17] De kamervoorzitter. Ik ben het er helemaal mee eens. Ondernemingsraad is betrokken. Maar dat wil niet zeggen dat je niet de organisatie daar nog meer in in moet meenemen. Uiteindelijk moeten zij er profijt van hebben en moeten bijdragen aan die die veiligheid. Dus ik ik ben het er helemaal mee eens en ik weet zeker de griffier ook die zie ik ook bij knikken. Dus dat gaan we op die manier. Dat was nog een vraag die er was

[3:27:41] dan gaan we naar

[3:27:44] even kijken. Integriteit een onderwerp. Wat

[3:27:50] belangrijk is vragen, met name door de heer sneller ook

[3:27:54] over gesteld.

[3:27:57] We hebben met elkaar afgesproken dat de regeling

[3:28:01] toezicht en handhaving als het gaat over de regeling toezicht, handhaving gedragscode leden van de tweede kamer over integriteit dat die na twee jaar na inwerkingtreding wordt geëvolueerd naar de regeling is één april tweeduizend, eenentwintig in werking getreden en het presidium heeft onlangs besloten om die evaluatie

[3:28:21] te starten, maar schrik niet met te starten wil niet zeggen dat we niets al gedaan hebben. Maar het was even wachten op de aanbevelingen van het college zelf vonden we ook netjes om hun ervaringen mee te nemen. Ze werken natuurlijk al twee jaar op een bepaalde manier

[3:28:37] waarvan ik ook erkentelijk ben voor het werk wat ze verricht hebben.

[3:28:41] Wij hebben natuurlijk zelf ook ambtelijk ervaring opgedaan met de regeling ook input gekregen van van kamerleden. Dat gaan we allemaal erbij betrekken.

[3:28:50] Vervolgens hebben wij ook een brief gestuurd naar de kamer waarin we ook gezegd hebben van nou we gaan kijken waar we de regeling kunnen concretiseren kunnen verduidelijken. Daarmee daarbij nemen we ook een aantal punten mee. De positie van de degene die een klacht heeft ingediend, die soms bang is voor zijn voor de naam, maar ook het hele sanctie en handhavings punt willen we daarin betrekken wil daarbij wel zeggen dat we willen het ook zo ver maken dat we ook al voorstellen kunnen doen voor aanpassing van het reglement van orde. Uiteindelijk is het wel de kamer die er ook over moeten besluiten en de heer sneller gaf aan dat het een heel lang proces is geweest van van greco werkgroepen kamer heeft hiertoe besloten, besloten naar naar veel discussie. Hier was draagvlak voor. Maar na twee jaar zien we ook wel dat we her en der ook echt wel wat dingen. Misschien kunnen aanscherpen kunnen verduidelijken wel rekening houdend met zoals de regeling bedoeld is. Dus de punten die de heer sneller aangeeft, zullen wij meenemen in de in de evaluatie

[3:29:53] meneer sneller,

[3:29:55] Ik denk dat de kamervoorzitter niet zo bedoeld. Maar er werd eerder in de bekijken er naar we nemen het mee.

[3:30:04] Ik zoek nog een beetje in de regeling staat dat kamerleden niet initiatief kunnen nemen om de regeling te wijzigen.

[3:30:10] Dat moet het presidium zijn, hebben we eerder van het presidium teruggekregen doen. Nou geen moties gericht aan ons met regels wijzigt dit dit want dan moet je zelf gaan uitvoeren. Dus ik ben het met bureau wetgeving wel bezig geweest met teksten

[3:30:23] om dat te wijzigen. Alleen kan ik niet het initiatief daartoe nemen en ik ik wil ook dit proces niet doorkruisen en tegelijkertijd deze lessen liggen er inmiddels voor mij ook alweer bijna een jaar. Dus wat is het tijdspad. En hoe concreet worden de wijzigingen die we dan ook voorgelegd krijgen.

[3:30:43] Kamervoorzitter.

[3:30:44] Ik wil dat in het najaar de voorstellen richting kamer gaan.

[3:30:53] Dat is een concreet voorstel. Sorry, voorzitter,

[3:30:57] Nog wat wordt maar ik vergeef het u meteen weer. Ik wilde namelijk vraag naar maand van het najaar best wel lang.

[3:31:03] Dat dat niet mag.

[3:31:05] Daar kan ik niet geven. Najaar is is al heel concreet vorm voor voor in dit geval binnenlandse.

[3:31:13] Vaak een stuk strenger voor de bewindspersonen over het algemeen.

[3:31:16] Alleen

[3:31:18] ik ben geen bewindspersoon. Ik heb een vleugel met een aantal mensen die druk zijn met met heel veel dingen. Ik vind het wel heel belangrijk, maar ik heb u niet een departement achter me. Dus het najaar. Daar kan ik me aanhouden en ik hij ik haat toezeggingen doen die ik niet kan nakomen.

[3:31:35] Meneer sneller. U wilt het woord.

[3:31:39] Dankuwel. Geachte voorzitter,

[3:31:43] en op dat moment in het najaar van mijn concreet nog eens krijgen we dan ook wijzigingsvoorstellen voor de regeling concreet, en niet alleen maar een evaluatie die dan nog moet worden uitgewerkt in concrete teksten voor de herziening van de regeling, want dat lijkt mij wel belangrijk om het tempo erin te houden.

[3:32:02] Voorzitter, dank u wel, voorzitter, het is een evaluatierapport plus de wijzigingen van het reglement van orde.

[3:32:08] Mevrouw mission derksen,

[3:32:10] Voorzitter, ik steun dit ook. Laat ik daarmee beginnen, maar tegelijkertijd dat het op het vorige punt de kwetsbaarheid ook weer van degenen waar het vaak over gaat. Er moet ik dan aan denken waarbij ik als je hier ook zeggen die degene die meldt want het is volgens mij meer meldingen een klager die wilders die anonimiteit graag houden en dus die balans luistert. Nou laat ik het zo zeggen. In bescherming van degene met de melding en degene waar het over gaat. Dus ik kan me goed voorstellen dat we op dit onderdeel.

[3:32:42] Dat zijn mee worden genomen. Ook in de keuzes die je kan maken en de afwegingen daarin om om dat ik het onverstandig zou vinden. Maar het is allemaal blijkbaar het presidium en we gaan het zien. Maar ik zou het onverstandig vinden om daar echt een heel concluderend voorstel neer te leggen. Wat zit dan waar je maar ik kan in kan stemmen of of kan weg kan stemmen dan. Dat lijkt mij voor dit onderwerp ingewikkeld. Laat ik het zo zeggen, zeg ik zonder dat ik inzicht heb in wat er komt. Maar het verhaal heeft meerdere kanten hoop dat de kamervoorzitter dat erkend.

[3:33:16] Kamervoorzitter ik.

[3:33:17] Dat helemaal. Het is een in lange discussie geweest om hiertoe te komen. Dus ik ga ervan uit als wij dingen erin wijzigen. Dat dat ook echt ook een discussie is schrijven kijken hoe we zeggen het presidium met een voorstel kan komen, maar dat we ook in het evaluatierapport ook de verschillende richtingen en keuzes ook goed kunnen onderbouwen en de mogelijkheden daarin.

[3:33:37] Ja,

[3:33:39] wanneer sneller.

[3:33:41] Ook richting de kamer forse via de kamervoorzitter misschien ook naar de collega's. Mijn gedachte was bij dit punt

[3:33:47] niet anoniem voor het college.

[3:33:50] Want je bent een melder en college moet wel weten wie je bent om eventueel toelichting te kunnen vragen. Maar dat betekent niet dat het bij degene over wie de klacht gaat bekend hoeft te worden. Want uiteindelijk is het toch gewoon het college dat vervolgens dat onderzoek doet. Het is niet de analogie met in een rechtszaak. Weet je ook wie er tegenover je staat. Nee, het is iemand anders die er tegenover staat dan degene die misschien aangifte heeft gedaan. Die kan verder buiten buiten beeld blijven. Dat was meer mijn gevoel. Maar ik snap heel goed wat de collega's mission derksen daarover zijn.

[3:34:21] Vervolgt de beantwoording.

[3:34:23] Ja. Dank u wel. Dan hebben de het onderwerp integriteit gehad. Kom ik nu bij het onderwerp

[3:34:30] informatievoorziening en betrek ik ook bij de wal.

[3:34:37] Het was een vraag gesteld van mevrouw leijten. Over het welke overleggen voert de griffier namens het instituut

[3:34:44] in overleg met ministeries.

[3:34:47] De griffier heeft mij laten weten dat die niet zomaar aanschuiven bij willekeurige overleggen op of over ministeries. Het gebeurt alleen als hier een aanleiding voor is die de kamer

[3:34:56] betreft

[3:34:58] en daar ga ik dan ook van uit dat dat het geval is. Er is ook een

[3:35:04] zelfde zelfde.

[3:35:09] Mevrouw leijten,

[3:35:11] Ja voorzitter, ik denk dat iedereen wel weten waar dit vandaan komt

[3:35:16] en er is natuurlijk. We gaan kijken naar de governance. Misschien dat ik het dan zo kan zeggen. Er moet gekeken worden naar de governance van presidium werkwijze noem maar op. Maar er is ook gezegd van de griffier gaat over de kamer organisatie daarvan kun je ook de invulling nemen van ik haal even op wat er op de ministeries allemaal speelt overgaan. De inkoop van de samen coördineren. Dat gebeurt al. Maar er zijn in het verleden natuurlijk veel discussies over geweest en wat de sp-fractie betreft gaan we daar ook gewoon duidelijk van zijn. Wij zijn een instituut een hoog college van staat waarin we onze eigen keuzes leren van iedereen en van alles. Maar we doen we wel aan onze eigen onafhankelijkheid. En als dat niet nodig is op dit moment ligt voor de toekomst te geven. We dagen in ieder geval deze richting aan.

[3:36:09] De kamer. Voorzitter, dank en waarvan akte er is ook een aanvullende vraag gesteld over vond ik een interessante over op het moment dat je als kamerlid wordt uitgenodigd door het departement of of bij uitvoeringsorganisaties. Wat wat verbreed erin. Laat ik dit zeggen ik heb ook even over na moeten denken van wat nou goede lijn. Hierin is. Kijk. Het begint natuurlijk uiteindelijk de eigen verantwoordelijkheid van kamerleden. De eigen inschatting. Dat dat laten we wel wezen.

[3:36:40] Kamerleden zijn mensen genoeg om die eigen verantwoording te voelen te zien. Het is wel goed om er bewust van te zijn van wanneer en waar je op ingaat.

[3:36:54] Ik kan me voorstellen dat als je wordt uitgenodigd namens het instituut

[3:36:59] dat dat ook goed is om dat te bespreken in je in de commissie. Misschien is deze procedurevergadering of anderzijds wat ik eigenlijk wil doen want ik vond het wel een interessante. Het is voor mij ook als voorzitter soms echt een afweging van waar moet je nou weer voor gevraagd en met welke pet op doe ik doe ik dit om dit als lijn te hebben. Dus eigen verantwoordelijkheid. Dus maar denken over na namens het instituut bespreken. Want ik graag zou willen ze met de voorzitters van de commissies kijken van zit er nou een rode draad in want ik kan niet een soort gedragslijn of een norm of een maar ik snap wel een beetje zijn er hoge college van staat. We zijn onafhankelijk.

[3:37:41] We kunnen goed zelf een inschatting maken. Maar waar ligt die grens en zo. Maar ik vind het heel moeilijk om vanuit het lijkt zeggen die die theorie nu die grenzen aan te geven. Maar ik ben wel als mevrouw leijten dat ook een goede toezegging vind voornemens om met de voorzitters van de commissies is te kijken van hoe vaak wordt dat nou besproken in de commissie. En wat voor lijn kunnen we daar

[3:38:00] wel of niet uithalen.

[3:38:02] Mevrouw leijten,

[3:38:05] Voorzitter, het ging niet over individuele uitnodigingen uitnodigingen als commissie de kamercommissie of als lid van een kamer werken.

[3:38:16] De groep,

[3:38:17] Dus een individuele uitnodiging van god kom eens kijken of daar. Dat moet iedereen zelf weten en noem maar op. Maar dit gaat in als er vertegenwoordigend link van de kamer.

[3:38:27] Wat mij opgevallen is bij de discussie bij j en v is dat

[3:38:32] niks. Des aanziens des persoons. Maar dat er dan andere kennis en ook een andere manier van interpreteren aanwezig is dan bijvoorbeeld met schade en schande hebben opgedaan bij financiën als het ging over die aankoop van die aandelen klm air france

[3:38:50] waarbij in de evaluatie echt is gekomen dat de positie van de camera's instituut.

[3:38:56] Dat er.

[3:38:57] Grenzen over waren gegaan en dat is alweer de vorige kamer periode geweest die lessen die zijn echt heel erg goed en de rekenkamer heeft neergezet. Het gaat over budget recht. Het gaat over informatievoorziening gaat best wel over heel veel grondwettelijke posities

[3:39:14] en het is meer dan een overleg je met met de voorzitters. Het is de vraag

[3:39:20] en ik kan me echt voorstellen dat de voorzitter zich natuurlijk uitzoeken en noem maar op konden. Laten we werkwijze op terug hoe handige handen weer eenduidig. Want als het gewoon is bij j rv honderd wel te doen. Maar wij financiën hebben ze strakke lijn en vliegen ze heel grondwettelijk aan. Dan is dat niet duidelijk naar de overkant dus aan de ministeries die het vraag. Dus daar vraag ik eigenlijk omdat mij opviel dat daar.

[3:39:46] Wij zijn er een andere koers wordt gekozen dat we zeggen we vinden dat wel lessen ver doen, maar ook goed als de meerderheid beslist. Maar nu lijkt het alsof we niet beseffen waar we staan. Dus ik zou iets breder willen aanvliegen als dat voor de voorzitter.

[3:40:01] De kamer. Voorzitter,

[3:40:02] Dat tweede bedoelde ik los van de eigen verantwoordelijkheid bedoelde ik het tweede ook dat je namens of een commissie namens het instituut aanwezig ergens bent die die had ik scherp.

[3:40:12] Maar laat ik dit even uitzoeken. Ook in overleg met een aantal commissievoorzitters om even scherp te hebben van waar hebben het over. Misschien ook even met u, mevrouw lijdt, want u heeft die achtergrond daarin kan wellicht ook wat exact aangeven waar het waar het zit. Dus laat ik dat even uitzoeken.

[3:40:29] Mevrouw leijten,

[3:40:30] Ja graag. Want ook bijvoorbeeld bij europese zaak, maar ook buitenlandse zaken vindt het natuurlijk heel vaak plaatsen dat je namens de kamer iets doet dan heb je gewoon mandaat. Dat is afgestemd met de met de commissie. Dan heb je een go. Dan is het natuurlijk prima.

[3:40:43] Maar de kamer as stakeholder die wordt uitgenodigd. Ik zie dat nu toevallig twee keer langskomen en ik zie dat echt als een nieuwe trend. Ik heb nog niet eerder gezien maar het kan zijn dat ik dat totaal niet eerder heb ben tegengekomen. Maar het zou wel goedvinden dat we daar in lijn kiezen. Maar ik denk graag mee.

[3:40:59] Kamervoorzitter.

[3:41:01] Fijn. Dank aan mevrouw leijten. Dan gaan we het hebben over de wob.

[3:41:08] De wet open overheid.

[3:41:11] Er zijn een aantal vragen over gesteld. Laat ik allereerst zeggen waar we vandaan komen.

[3:41:17] Wij als tweede kamer worden nu vergeleken met een bestuursorgaan en daarom vallen we nu onder de wet open overheid de file nog niet onder de wob.

[3:41:28] We hebben nu een jaar ervaring en ik moet zeggen als je kijkt van wat we allemaal hebben gedaan en qua organisatie dan is dat best flink als het gaat over de informatie huishouding het organiseren. Het archiveren

[3:41:43] opzetten van een wmo loket. De juiste mensen vinden de cultuurverandering die het met zich meebrengt. En als we kijken waar we staan dan dan wil ik dat splitsen in tweeën als het gaat over de dus dat dat is veel en het is geen sinecure zeg ik u maar het gaat over de actieve openbaarheid verplichting. Dan vind ik dat we er echt al vrij goed mee bezig zijn als je kijkt. Er zijn een aantal verplichte categorieën waar we aan moeten voldoen. Dan kan ik al zeggen dat we in in negentig procent eraan al aan voldoen. Dus dat vind ik vind ik mooi die tien procent zit hem in met name de startnotities en de brieven aan derden. Daar is nog wat discussie over van wat wel en wat niet. Nou dan moeten we heel.

[3:42:24] Moet naar naar kijken want het draait.

[3:42:26] De politieke rol van de kamerleden. Dus dat is iets waar we met elkaar op dit moment in in gesprek over zijn. En dan kunnen we dat

[3:42:33] de toevoegen.

[3:42:35] De vraag van de heer sneller. Hoe zit het met? Je hebt die actieve openbaarheid verplichting. Maar je hebt ook soort inzet mogelijkheid daarvan wil ik ook kijken hoe we dat natuurlijk maximaal kunnen oprekken, want ook ik ben een grote voorstander van een transparante overheid en tweede kamer er natuurlijk zeker ook een voorbeeldfunctie in

[3:42:53] dus dat is het actieve

[3:42:55] sorry.

[3:42:57] Mevrouw bromet,

[3:42:59] Ik heb wel een vraagje. Want als je kijkt naar al het bijvoorbeeld het verkeer dat wij als kamerleden doen dan van bepaald verkeer valt niet onder de wou dat namelijk wat wij onderling bijvoorbeeld als fractiegenoten doen maar bijvoorbeeld als ik een appje sturen vanuit mijn functie als voorzitter van de commissie europese zaken valt het wel om en ik denk dat het heel belangrijk is dat kamerleden ook ondersteuning krijgen bij hoe archiveren je zoiets. En hoe wordt je erop gewezen

[3:43:27] dat je daar secuur mee om moet gaan. Het gaat echt denk ik. De pet van een heleboel kamerleden te boven en ik denk dat het handig zou zijn als daar ondersteuning komt vanuit vanuit de kamer. Hoe kijkt de voorzitter daarna kamervoorzitter.

[3:43:43] Dankuwel. Voorzitter, de griffier heeft laatst een notitie gestuurd

[3:43:48] aan de kamerleden met een uitleg. Inderdaad. Het was even bepalen vanuit welke rollen heb je die verantwoordelijkheid niet de politieke, maar wel als je namens het instituut dat gaan doen dan heb je inderdaad de vraag over notitie die natuurlijk ook laatst verschenen is van moet ik die bewaren. Maar de vraag is natuurlijk hoe moet je dat. Ik zal geen woorden gebruiken vergroot en de maar moet je dat goed regelen. Want je hebt je privé verkeer vaak op je telefoon. Je hebt je politieke en dan heb je het dynamische rol in alle eerlijkheid. Daar zijn we nog niet over uit.

[3:44:21] Hoe komt dat omdat dat ontzettend veel vraagt.

[3:44:25] Ik denk dat er niet zichtbaar aan de voorkant helemaal over nagedacht is van wat dat betekent qua technologie en systemen. Ik weet ook de departementen zijn ook nog niet zo ver dat daar allerlei oplossingen voor zijn. Ik kan wel zeggen dat we goed contact hebben met de departement om ook te kijken hoe doen jullie dat. Want ze hebben natuurlijk al veel meer ervaring vanuit de wob. Dus zodra we daar iets over over weten gaan we dat natuurlijk ook de kamerleden daarbij helpen. Ik snap helemaal dat je denkt hoe moet ik dat dat doen. Maar het eerlijke antwoord daarop is dat we nog niet zover zijn dat we daar nou een heel mooi technologie iets voor hebben. Dus het verzoek is. Ja. Probeer er zelf

[3:45:06] goed naar te kijken dat je je hebt je wel af en toe schoot als het per politiek is of privé. Maar voor wat betreft het zakelijke als je naast instituut is toch wel. Nu de boodschap bewaren moet wel zeggen. Vorig jaar zijn natuurlijk golfbewegingen geweest van wat moet je allemaal bewaren is zoals het als het geleid heeft tot een bestuurders besluit in uiteindelijk zijn er verschillende rapport is een beetje zoektocht met elkaar van waar leg je die grens erin

[3:45:33] vind ook wel belangrijk om te zeggen dat er een invoering toets komt georganiseerd door commissie binnenlandse zaken waarin we ook gezegd hebben. We willen heel graag meedenken wat onze ervaringen op dit dit vlak zijn. Het is denk ik goed om te leren en te kijken van

[3:45:48] welke grenzen je misschien nog gaat doen.

[3:45:51] Dus als antwoord daarop. Dan hebben we nog zichtbaar. De wob-verzoeken die die we krijgen waar ik nog niet tevreden over ben,

[3:45:59] is het voldoen aan de wettelijke termijnen.

[3:46:02] Ik zeg we hebben zo'n vijfenvijftig verzoeken tot nu toe gekregen. Vijfentwintig voldoen aan de wettelijke termijnen twintig niet. Ik geef daarbij wel aan dat wij daar.

[3:46:12] Dat is niet om te verschuilen. Absoluut niet maar wel om aan te geven van wat is realistisch

[3:46:18] dat complexe groter verzoeken. Dat lukt gewoon niet in vier weken. En toch moet dat want ik vind ook wij zijn de tweede kamer en we hebben een voorbeeld functie erin. We kunnen dat veel verlengen erin. Je moet wel zeggen we hebben een zestal beroepen gehaald bij de rechter die vaak in in goed overleg wordt. Die termijn wordt er een redelijke termijn afgesproken. Er zijn er twee zaken die daarin inloop moet even kijken wat daar de uitkomst van is. Maar daar moeten we natuurlijk naar kijken. Een je dat je op een gegeven moment zo goed bent ingeregeld dat het wat sneller kan. Maar aan de andere kant zie je ook dat je op een gegeven moment ben je ook ontdekt als tweede kamer die een stijging. Het aantal wob-verzoeken. Dus dat ze dat even in alle redelijkheid

[3:47:03] is dat het geval. We hebben tot nu toe vind ik ook heel belangrijk geen dwangsommen betaald

[3:47:10] of opgelegd gekregen. Daar probeer ik ook wel de de griffier scherp te houden van dat dat zou ik als tweede kamer

[3:47:17] die goedvinden. Maar kun je het helemaal uitsluiten. Nee want kijken naar de grote verzoeken is om zijn er duizenden pagina's en anders maar goed daar hoef ik u helemaal niets over te vertellen. Dus dit is even over.

[3:47:31] U heeft een interruptie van de heer.

[3:47:33] Om even te benadrukken wat ik mooi vond om te zien. Ik kreeg nu weer zo'n woon zienswijzen zijn gegevens opgevraagd. Er komt u voor. Heeft uw bezwaar na bezwaar en we zijn ook voornemens om. Het gaat nu over twintig, twintig, geloof ik dat het verzoek geen. We zijn voornemens om het ook voor de rest van deze periode openbaar te maken. Proactief. Want dan hoef je ook niet. Vervolgens al die dingen door te gaan. Dus je ziet ook wel. Dat hebben we van meerdere bestuursorgaan ook gehoord in de commissie binnenlandse zaken nadat ze waren overgegaan tot actieve openbaarmaking kwamen er ook minder verzoeken. Dus ook wel een wisselwerking tussen.

[3:48:09] Ik denk dat het helemaal helemaal eens. Hoe meer je actief openbaar maakt. Hoop je inderdaad dat er minder verzoeken zichtbaar komen omdat mensen al makkelijk hun informatie kunnen vinden. Dus de sleutels zit in die actieve openbaarmaking. Absoluut

[3:48:25] verder. Lijkt me het wel goed. Mevrouw leijten heeft met name wat vragen gesteld over de ophanging de mandateren. We hebben ervoor gekozen dat de wal besluiten worden genomen door de griffier.

[3:48:37] Mensen kunnen in bezwaar gaan. We hebben een onafhankelijke bezwarencommissie.

[3:48:42] Uiteindelijk geven die adviezen ter besluit de voorzitter dan over. Ik heb tot nu toe twee van die advies gekregen die ik heb overgenomen zijn de mensen er niet mee eens. Kunnen ze naar de bestuursrechter gaan. Dat is zoals we het nu hebben opgehangen. Ik ik snap dat maar ik weet ook dat mevrouw leijten er anders over denkt en wellicht andere oplossingen ziet in die ophanging. Ik wil daarbij wel aangeven dat de griffier het bestuurlijke toch wel orgaan is kijken naar de structuren die we daarin in hebben en dat ik dat ook wel mooi vind dat we het daaraan hebben opgehangen. Je kunt natuurlijk altijd de griffier kan het door mandateren aan de ceo of de directeur huisvesting. Maar er zijn natuurlijk veel onderwerpen die op een niet dat terrein betreffen, waardoor het fijn is dat de griffier die wob besluit neemt krediet of niet altijd zo fijn vinden. Maar ieder geval.

[3:49:36] Het wordt bij bij het werk zomaar zeggen ben wel bereid om eens een keer over een jaar. Als we zijn nu een jaar verder om eens te kijken van kunnen we daarna nog dingen uit leren of of hoe kijken we daar nu naar ieder systeem heeft zijn voor en nadelen. Maar ik snap wel deze keuze waar de kamer voor gekozen heeft.

[3:49:53] Mevrouw leijten,

[3:49:54] Voorzitter, met het laatste zinnetje ben ik het gewoon weer niet eens. Ik wilde het vorig jaar agenderen. Bespreking bij de raming, want het gaat is reglement of bespreking plenair, want het is een reglement van orde. Er is gewoon verzoek op mij gedaan

[3:50:08] door meerdere personen. Doe het niet, want anders halen we niet de implementatie. Doe het bij de evaluatie of volgend jaar bij de raming. Als je denkt dat het niet goed zit.

[3:50:17] Dus we hebben er zelf voor gekozen. Zo is niet gelopen en iedereen die dit terug wil kijken. De commissie voor de werkwijze openbaar. Ik heb gezegd het is echt kwetsbaar als je het ophangt bij de griffier en de voorzitter, zonder aanziens des persoons gewoon om de functie die het heeft

[3:50:32] als we het zou zijn opgehangen bij de sgp en de minister zouden we dat ook niet vinden.

[3:50:39] Ik zou zeggen kijk daar eerder naar

[3:50:42] ik doe echt een beroep op de voorzitter om dat te doen en niet omdat we mensen niet vertrouwen, maar omdat je de schijn niet wil

[3:50:50] omdat dat ook als het dan gaat over onveiligheid vertrouwen van alles doet in principe is een wob-verzoek. Het verzamelen van ook van de documenten lakken wat niet openbaar kan openbaar maken.

[3:51:04] Punt

[3:51:07] dus dat hoeft niet nog.

[3:51:10] Dus dus.

[3:51:11] Ik zou echt als er ruimte is om dat gewoon te doen en dat het anders is opgehangen bij ministeries of wat dan ook eigenlijk moeten we dat zelf maken.

[3:51:21] Dus nee, het was niet een besluit van de kamer. We hebben het afgetikt omdat er geen tijd was omdat we anders niet voldeden aan de implementatie van de woo

[3:51:30] en dit was het eerste moment waarop we dit publiekelijk konden bespreken en ik roep eigenlijk de de voorzitter op om gewoon nu al te kijken naar hoe kan het beter met de ook qua ophanging en misschien

[3:51:44] kom je met de evenwichtige behandeling wel tot deze maar dan is het wel nadrukkelijk besluit.

[3:51:51] Kamervoorzitter voorzitter, wat ik bedoelde met het dat we ervoor besloten hebben dat het in het reglement van orde staat. Dat bedoelde ik ermee. Niet zozeer dat er niet een discussie of vragen over gesteld mogen worden. Kijk, ik wil daar. Ik wil daar best naar kijken. We zijn nu een jaar verder. We doen toch ook de invoering toets bij de invoering toets moeten ook aangeven van hoeveel capaciteit wat de ervaringen zijn. Dus ik wil ook wel dit punt van ophanging

[3:52:19] meenemen. Ik ben blij dat mevrouw leijten ook daar open in staat en laat ik daar ook open staan om echt te kijken van is dit, zoals ze nu georganiseerd hebben is dat een logische.

[3:52:29] Ik denk wel mevrouw leijten zegt van ik denk van niet. Maar laten we gewoon kijken van op basis van de ervaringen die we hebben

[3:52:37] wat de voor en nadelen zijn van de verschillende ophangingen die er mogelijk zijn. Het is wel belangrijk om aan te geven dat wij door de wal worden vergeleken met een bestuursorgaan zijn we niet voor de zul je voor de wel zal worden we gezien dat zijn we niet maar voor de wou zijn we dat wel.

[3:52:58] Dus daar daar begint het wel mee dat je goed moet nadenken over die ophanging. Het is wel zo dat een bestuursorgaan besluit zelf over

[3:53:07] de transparantie en de beschikbaarheid stelling van van de informatie in als je vergelijking maakte met bepaalde departementen,

[3:53:15] maar we kunnen het nog breder trekken om ook te kijken hoe doen anderen het onder lering uit te trekken en vaak beslissen bijvoorbeeld een secretaris generaal op een bezwaar dus, maar laten we niet de discussie aangaan. Dan moet ikzelf dan ook niet doen, zeg ik erbij dat we daar gewoon naar gaan kijken. Ik wil wel even kijken even realistisch kijken want eerlijk gezegd der wal kost al best heel veel tijd. We willen ook die uitvoerings toets goed gaan doen. Even kijken wat realistisch is dat ook echt een beetje een goede inhoudelijke discussie met elkaar erover kunnen hebben. Dus als mevrouw leijten mij die ruimte en tijd geeft

[3:53:50] dan.

[3:53:55] Ja voorzitter, ik wil best ruimte de tijd geven. Maar ik wil geen tijd verliezen, want het het willen zijn van de beste van de klas jongetje meisje tegenwoordig super ingewikkeld om dat te noemen. Maar de voorzitter begrijp wat u bedoelt dat dat moeten we echt proberen te zijn

[3:54:12] en en invoering stoet is dat parallel kan lopen met van hoe kunnen we nou gewoon ook zo uitvoeren dat het logischer is dan dat het ooit ergens anders is bedacht. Dat is ook goed en we hebben onwijs veel kennis en denkkracht hier in deze kamer is niet dat dat naast mij zit. Er wil niet zeggen dat hij weer opgezadeld moet worden met wat voor werkgroep dan ook want nee nee maar daarom zeg ik het niet het karien. Goed inderdaad, mevrouw mission. Ik weet zeker dat u dat ook heel goed kan. Mevrouw mission maar nemen voordat het de joden wordt, want het is een serieus onderwerp wat juist ook raakt aan vertrouwen kunt u aangeven of er in de de zoiets als de bezwarencommissie ook een jaarverslag maakt en hoe dat precies hangt, kan dat de volgende keer misschien bij de raming meegestuurd worden of.

[3:55:04] Voorzitter,

[3:55:05] Dat kan. En even voor de scherpte mevrouw leijten stelt het is niet logisch. Ik stel daartegenover. Ik vind het wel logisch maar we hebben net afgesproken dat in alle openheid gaan kijken in in de planning van hoe we dat moeten moeten organiseren dan de vraag is er een sorry ik jaarverslag over de bezwaar. Dat is er. Er is een jaarverslag gemaakt. Dat zal ik ook toesturen. Ik denk dat dat mag en dat dat kan. Er waren toen nog geen bezwaren zeg ik. Maar.

[3:55:36] Dus het was een beetje een leeg verslag. Maar er is wel mee begonnen. Nu zijn er wel bezwaren waardoor het gevuld kan worden dat jaarverslag. Maar het lijkt me heel goed om, net zoals als het gaat over integriteit in de jaarverslagen om dat ook richting de kamer te sturen.

[3:55:50] Graag kort begeleid,

[3:55:52] Ja voorzitter, je kan logisch doen qua management en bestuursorgaan. Het gaat mij om de schijn van

[3:56:00] belangenverstrengeling of niet. Besluit je over jezelf of niet. Dat zou de lijn zijn die ik heb en niet omdat het deze twee personen zijn die nu deze dit debat doen maar gewoon ook voor de toekomst. Dat heeft ook met veiligheid te maken en dan is de logica van een bestuursorgaan wellicht die nu gekozen is. Maar volgens mij moet je hier kijken naar die vraagstukken van integriteit?

[3:56:26] Wordt vervolgd, zullen we de discussie. Even kijken? Dit heb ik allemaal al gedaan over actieve openbaarmaking. Ik heb het gehad over open overheid.

[3:56:38] Volgens mij hebben dit onderwerp netjes met elkaar besproken. Helemaal goed. Dan ga ik naar het onderwerp

[3:56:47] huisvesting.

[3:56:49] De zonnepanelen hebben gehad. De zonnepanelen die komen weer terug.

[3:56:54] Ja.

[3:56:56] Niet eens. Nee. De zonnepanelen dan zonder zonnepanelen. Dat is hetzelfde antwoord.

[3:57:07] Ja dat is eigenlijk hetzelfde vraagstuk. Wij gaan daar ook over een klantvraag indienen bij

[3:57:13] het rijksvastgoedbedrijf en laat ik dat ook meenemen in die voortgang of die die rapportages geen voortgang reportage van deze raming. Om dat mee te nemen. Dan was een vraag van mevrouw van esch partij voor de dieren over gezonde voedselaanbod plantaardige biologische lokaal.

[3:57:30] Ik had even een vraag aan mevrouw van esch heeft het dan over het leden restaurant of over

[3:57:35] want dat dat

[3:57:38] over alle restaurants.

[3:57:40] De tweede kamer.

[3:57:45] Kijk wat ik wat ik doe een paar dingen kijk dit is altijd een discussie rond.

[3:57:51] We vinden zeg ik maar even dat het ruim en gevarieerd is assortiment in dat iedereen een gezonde keuze kan maken en vijftig procent van het aanbod is vegetarisch lokaal in biologische inkoop uitgangspunt echter. We zijn wel gebonden aan de aanbesteding in. Dat heeft soms wat wat impact erin. Daarnaast heeft natuurlijk ook te maken met volume en zo dus als ik kijk naar het binnenhof en ik kijk hoe wij hier nu eten zie ik daar echt wel een verschuiving. Ik denk dat u dat met mij eens bent. Wij zijn ook een keer naar papendal geweest. Ikzelf ook mee geweest. Initiatief van kamerlid van de vvd. Om te kijken hoe kunnen zorgen dat er nog meer gezonder voedsel en zou die inspiratie ideeën zijn overgenomen. Dus dat echt heel leuk om dat daarin te doen, kan het altijd meer. En anders natuurlijk. Ik vind dat dat ook een doorlopend proces moet zijn. Dus ik zal dit ook gewoon weer doorgeleiden richting het restaurant bedrijf met wel die opmerkingen bij dat we ook best wel blij zijn en tevreden zijn met de ontwikkeling daarin. Want zij doen echt hun moeite en best om dat te doen.

[3:58:55] Het antwoord van de ene vlees waarvan natuurlijk ook vond ik een behoorlijk heftig verhaal. Ook hield

[3:59:04] het zijn niet dat dat het verhaal misschien anders maakt met zijn scharrel eenden. Daar heb ik even naar geinformeerd dat als er wordt met vlees. Dan zijn het school. Ene

[3:59:18] maar dan waar ze vandaan komen. Heb ik niet gevraagd dat

[3:59:23] maar uiteindelijk zeg maar. Ik kan het ook wel zeggen. Ook voor deze kamervoorzitter daar waar je leed kan tegengegaan. Is dat voor mij ook een belangrijk punt versus dat je ook vrijheid moet hebben voor de kamerleden om te eten. Ook waar zij behoefte aan hebben. Maar dat is best soms een evenwicht en balanceren in maar weet dat het restaurant bedrijf daar echt ook wel goed oplet.

[3:59:46] En altijd streeft naar ruimer en gevarieerder nog binnen de mogelijkheden die we hebben.

[3:59:52] Mevrouw van esch,

[3:59:53] Dank u. Voorzitter, ik wil eerst instantie nog even reageren op de bedrijfskantine zie aan het restaurant. Want ik ben het uiteraard eens dat het echt al beter is dan in het oude gebouw en ik vind ook dat er verbeteringen zijn doorgevoerd. Ik hoor wel en dat ook wel de pleidooi. Wat ik hier wilde maken. Kijk, bijvoorbeeld het voedingscentrum die natuurlijk aan als de schijf van vijf hanteert als gezonde basis. Die krijgen bijvoorbeeld wel de mogelijkheid om een bedrijfskantine, bedrijfskantine van het ministerie van fnv goed te krijgen. Ook kunnen kantine. Bij het ministerie van i en w zit gewoon binnen een schijf van vijf en ik vind wel dat als je ook bij ministerie is.

[4:00:37] Het.

[4:00:38] Verzoekt om op die manier je kantine in te richten. Dan vind ik het wel vreemd dat wij hier bijvoorbeeld zo voedingscentrum zegt ja maar ik wil gewoon waarom kunnen we niet gaan voor zo'n schijf van vijf kantine. Als je ook zien wat ministerie is dat wel kunnen. Dat is ook een beetje mijn oproep hier zo van ik doe juist bewust hier omdat er altijd heel veel politieke reuring ontstaat op het moment dat we het hebben over onze eigen kantines en ik wil juist proberen om te zeggen waarom gaan we niet gewoon naar die naar die mogelijkheden die gewoon zo voedingscentrum biedt en dat is gewoon bij andere ministeries als succesvol is bij ministeries succesvol gelukt. Dus ik vind ook dat we daarnaar moeten kijken van hoe kunnen we dat dan hier regelen

[4:01:24] en daar ben ik nog wel even benieuwd van waarom gaan we dan niet. Dat soort voorbeelden hier ook hanteren om het om daarin het goede voorbeeld te geven,

[4:01:35] Het was een voordat ik u het woord geven. Een vrij lange interruptie. Ik merk dat er langzaam een beetje een kabbelend tempo komen. Ik zou willen verzoeken aan alle over de interrupties kort kunnen houden en scherp kunnen zijn op de antwoorden. Dan houden we het tempo ging me voorstellen. Het punt.

[4:01:49] Dankuwel. Voorzitter, het punt van het voedingscentrum ga ik gewoon eens bespreken.

[4:01:53] Gewoon eens kijken van de ervaringen erin. Dus daar kom ik dan terug

[4:01:58] als een kort antwoord op de vraag van mevrouw van esch. Dan gaan we even naar een heel ander onderwerp groen in het kamergebouw.

[4:02:04] Ja.

[4:02:05] Eens.

[4:02:08] Ja oké dank u. Voorzitter, want

[4:02:12] ik

[4:02:12] ik zou nog wel willen vragen. Volgens mij.

[4:02:15] We staan er in nederland helemaal geen school want we zitten allemaal in. Dus ik vind het antwoord interessant. Maar volgens mij zijn alle eenden in nederland zitten gewoon in dichte stallen zonder zwemwater en dat is nog steeds de stand van zaken in nederland. Dus ik vraag me heel even af we dit anders vandaan. Kom ik zo nog wel even graag willen weten hoe dit precies zit dan nog want ik en wat dan school precies zijn want volgens mij. Wij hebben. Ik ken het niet. Als partij voor de dieren

[4:02:45] hebben wij hier voldoende informatie helaas over de toestand van eenden. Maar dit zeg maar niks.

[4:02:51] Kamervoorzitter. Ik geloof dat u daar.

[4:02:53] Van heel veel verstand van heeft. En als u zich school in de bestaan niet. Dan ga ik er vanuit dat vergeten mijn opmerking dat het schaal een zijn blijft staan dat ik uw opmerking over het voedingscentrum mega nemen

[4:03:06] dan was er nog een vraag over groen in het kamergebouw. Er komt een plan

[4:03:11] en de planeten denk ik ook groen in het kamergebouw

[4:03:16] en dat er is het woord aan gewerkt en ik heb begrepen dat vierde kwartaal dus najaar er een plan komt om te kijken waar we het kunnen opleuken en ik heb ook toegevoegd om ook te kijken naar kunst en

[4:03:30] kunst. Er zijn ook een aantal vragen over gemaakt dus groen in kamergebouw ik misschien is daar iets meer tijd voor nodig. Maar ik snap wat u zegt

[4:03:37] mevrouw van esch

[4:03:39] dus groen in het kamergebouw. Heel even voor mijn dus de informatie over dat doen we alleen bij de liften kan ik dan nu als niet verzonden of niet. Als meer als het het groen in het kamergebouw.

[4:03:52] De beschouwde.

[4:03:53] Ja.

[4:03:57] De moderne werkplek is ook wel leuk. Moet ik zeggen dat als een kamerlid

[4:04:04] met een motie en inzet constant mevrouw bromet over papierloos vergaderen dat er toch wel echt een hele tocht is geworden met met resultaat en dat is ook mooi om dat te zien. Het blijft ook nog even een proces heel blij met de betrokkenheid van mevrouw bromet daarin. Ik heb het zelf laatst gezien hoe het eruitziet zicht. Echt mooi je je informatie via partners kan je overal inzetten en gebruiken erin. Het idee is om inderdaad dat ontwerp zichtbaar kwartaal vierde kwartaal ook nog verder onder de aandacht te brengen wat breder. Vervolgens moet dat gebouwd gaan worden. En dan hopen we het eerste ontwerp ook handen en voeten te hebben gegeven volgend jaar.

[4:04:47] Ik zeg maar even qua verwachtingen. Het is niet zo van. Het is nu al gerealiseerd.

[4:04:53] Maar het is een belangrijk onderwerp heeft iets langer geduurd omdat ook gekeken naar de aanbesteding daarin. Dat was er niet.

[4:04:59] Dat is er is niks uitgekomen. Dus we hebben het over een andere.

[4:05:01] Boeg gegooid.

[4:05:03] Maar we zullen via verschillende communicatiemiddelen hebben het ontwerp gepresenteerd in mij was u zelf ook bij. Ook in de laatste kamer bode hebben de aandacht aan besteed en we willen het onderwerp breed onder de aandacht brengen van fracties en kamerleden om een goede aansluiting te krijgen, want het betekent dat u best wel wat voor je voor je voor je werk.

[4:05:22] Komende week zal het onderwerp gepresenteerd worden in het maandelijkse ambtelijke secretarissen overleg

[4:05:28] en zodra van start gaat, zullen de fracties en kamerleden ook geïnformeerd worden en worden betrokken. En dan gaat het in tweeduizend, vierentwintig ergens gaat het dan echt ook de praktijk worden.

[4:05:41] Vind het wel belangrijk om aan te geven dat we daarnaast nog een projecten heet. Dat heeft moderne werkplek waar ook presentaties voor zijn dus ook best wel. Heeft dat best wel gevolgen voor het werk. Wat betekent dus dat je tijd plaats onafhankelijk kan werken dat je kan samenwerken. Dat je altijd je documenten bij je hebt

[4:05:59] heel mooi systeem is dat eigenlijk is technisch functioneel randvoorwaardelijk voor het papierloos vergaderen. Daar zijn we al wat verder in als het gaat over het proces en daarvan is ook heel belangrijk dat we de kamerleden heel goed in meenemen. Dus dat gaan we ook doen. Ik heb dat ook uitdrukkelijk gevraagd want zelf kamerlid dus hetzelfde van die dingen waar je niet heel erg mee bezig wil houden. Maar wat toch op een gegeven moment moet want je moet er een beetje doorheen. Maar het ziet er echt mooi uit de vraag is even van kan je dan je eigen computer gebruiken. Ja dat kan. Maar het betekent wel dat je niet altijd alle mogelijkheden het want er zijn bepaalde computers die gewoon meer veiligheids mogelijkheden biedt. Dus dat is het antwoord op de vraag van de computers was ook een vraag wat gebeurt er met die met die ouwe computers terechte vraag maar eens een rijks breder regeling.

[4:06:50] De dienst roerende zaken waaraan de tweede kamer ook deelneemt voor het veranderen recyclen van it apparatuur. Dus er voldoende aan die computers die gaan mee in die in die in die regeling

[4:07:03] en even voor u als het gaat over die die vraag van eigen computer versus veiligheid is ook zo dat de regeringscommissaris informatie huishouding heeft tijdens de laatste ronde tafel bijeenkomst aangegeven dat het ook wel verstandig is om vanuit de organisatie apparaat aan te schaffen. Een hoog niveau van informatiebeveiliging kan worden ingeregeld. Maar

[4:07:22] je kunt je computer gebruiken

[4:07:26] kunt stappen huis hebt het over gehad. Dat waren de vragen

[4:07:30] over

[4:07:32] huisvesting.

[4:07:36] Even kijken.

[4:07:37] En kunst nemen dus ook mee. Zeven. Alleen

[4:07:42] dan was er een

[4:07:45] een vraag van mevrouw kathmann die ons even aan het werk heeft gezet van. Goh. Hoe zit dat nou

[4:07:50] want daar schrok ik eerlijk gezegd dat mensen van de schoonmaak niet dezelfde korting krijgen bij het eten en drinken.

[4:07:56] Ik heb net besproken. Iets van

[4:07:59] dat kan. Dat mag toch niet. Wij vinden ook dat ze gewoon dezelfde prijs moeten hebben. En als je je rijks pas hebt dan kan dat ook. Maar ik wil het logistiek nog even uitzoeken van waar dan de hobbels zit. Het kan zijn dat te maken heeft dat je een rekening moet hebben als je geen rekening hebt kun je geen korting krijgen. Dus ik wil het even goed goed uitzoeken waard waar het in inzit. Maar weet dat wij natuurlijk het uitgangspunt hanteren dat je dezelfde korting moeten krijgen.

[4:08:27] Nou ik ken ik zei ook al in mijn bijdrage net van ik ga ervan uit dat iedereen dit vind en ik zag ook de kamervoorzitter beetje schrik. Want dat had ik ook en ik werd op aangesproken. Dus ik ben ook even ingedoken. Nog een keer omdat ik op aangesproken werd. En blijkbaar is het zo dat die korting kunnen krijgen. Maar dat niemand het weet dus dat daar het grote zit

[4:08:50] en dat het dus een mooi zou zijn vanuit ons. Als we daar van pro actief achteraan gaan en ze misschien wat extra

[4:08:57] de kopjes koffie te compenseren.

[4:09:00] Het gaat eigenlijk over niet gebruikt.

[4:09:02] Wij hebben het vaak over.

[4:09:04] Maar ik vind het een hele goede suggestie en dat wil zeggen dat dan gaan we gewoon doen zo als het lichaam communicatie zorgen we dat dat daar terechtkomt dan een ander belangrijk onderwerp waar ook veel vragen over gesteld zijn veiligheid,

[4:09:18] veiligheid in het gebouw. Ik denk dat aantal leden terecht hebben gezegd dat spanningsveld tussen veiligheid versus toegankelijkheid.

[4:09:28] Laat ik eerst even heel kort. Het onderwerp demonstratierecht eruit halen want dat is natuurlijk ook iets wat hoef ik geen kamerlid uit te leggen wat ook belangrijk is het recht van demonstreren. De burgemeester van den haag gaat erover. We hebben eerder de afspraak gemaakt van kijk nou of je het ook wat aantrekkelijker kan maken. Daar waar mensen staan.

[4:09:51] Ik weet niet of dat inmiddels al gebeurd is. Maar ik wil het gewoon met de burgemeester gaan gaan bespreken van het gebouw

[4:09:59] versus de mogelijkheid van de demonstranten demonstreren is gewoon minder ten opzichte van het binnenhof dat moge duidelijk zijn. Dus het verzoek is gedaan. Kun je niet op de dinsdag even de boel plat leggen qua verkeer kreeg een beetje visie naar de weesp weesp verstrekken

[4:10:16] weet niet of de burgemeester. Dat dat een goed idee zou vinden. Maar ik vind wel als mensen daar staan te demonstreren dat het een beetje aantrekkelijk moet zijn. Dus daar daar wil ik naar kijken

[4:10:26] als het gaat over de veiligheid. Een aantal leden hebben gezegd als mensen een contactverbod hebben of gebiedsverbod. Hoe ga je daar nou hoe ga je daar dan mee om.

[4:10:39] Weet dat in ons gebouw er zichtbare en onzichtbare maatregelen zijn de zichtbare kennen we misschien mensen lopen mensen gaan door de scan straat is begrijp dat als gaat over de onzichtbare maatregelen dat ik daar niets over. Daar kan zeggen er is een hoge staat van alertheid bij al onze mensen als het gaat over veiligheid en ik denk ook dat het goed is om mensen ook nog eens een keer in een zonnetje te zetten als het gaat over de mensen precies zo die werken dag en nacht aan onze informatiebeveiliging zo ongelooflijk wat er allemaal gebeurt. Onze beveiligers hier die dus ook dag en nacht voor ons klaarstaan om ons fysiek te beveiligen. Onze bv via laten we zeggen er is echter de afgelopen periode hebben we daar echt een nieuwe afdeling opgezet. Toen begon waren er twee mensen die hebben de negen en we nog een paar vacatures omdat dat echt nodig is. Dat straks geen goed teken vind ik wou dat we er twee konden houden en dat het werk te overzien was

[4:11:34] en complimenten aan de mensen in de in de hele veiligheidsketen. De mensen die werken voor de bedreigde politici ook de nctv de aivd de politie.

[4:11:43] Daar werken we heel goed mee mee samen. De vraag is moeten we nu niet meer doen dan wat we nu al doen wat ik wel zou willen toezeggen is om te kijken of we als het gaat over mensen met een contactverbod. Wat er nu gebeurt is als mensen contactverbod hebben en we weten dat dan heb je de signalering door onze mensen van de beveiliging en je hebt de handhaving door de politie. Zo zo werkt dat bij ons. De vraag is kun je niet deze mensen de toegang weigeren slaan maar even plat. Ik ben bereid om dat juridisch te laten onderzoeken om juridische toets te doen van van kan dat.

[4:12:19] En vervolgens ook van wat zouden moeten wijzigen dan als reglement van orde

[4:12:23] dat niet in ieder geval

[4:12:24] ik moet ook zeggen. Je ziet nu dat de samenleving om ons heen verandert. Als je kijkt naar het aantal bedreigingen schrikbarend verdubbeling. Het aantal meldingen tot bedreiging. Ook het aantal bedreigingen zelf. Dat is natuurlijk geen geen goede positie waar we ons in verkeren.

[4:12:44] Dus ik vind het goed om te kijken van

[4:12:46] was dat ook wel zeg ik ook maar tussen u en mijzelf zeg ik maar even voornemens om te kijken van wat er nog meer daarin kunnen doen. Vind dat sowieso een vraag die we die je continu moet stellen. Doen we nog genoeg.

[4:12:58] Nogmaals, ik zeg niet voor niets tenminste zonnetje omdat we al heel voldoen. Maar ik ben bereid om de juridische toets daarin te doen om te kijken van wat we moeten doen qua wijziging van ons reglement van orde. Wat ik ook wil doen. Dat heb ik ook gevraagd aan de mensen van onze pvda als het gaat over onze publieke tribune.

[4:13:15] Dat ging over het algemeen ook altijd wel in goede vrede en harmonie.

[4:13:18] Toch zie je nu ook een stukje verharding te kijken van hoe je daar

[4:13:22] mensen moeten zich vrij voelen. Mensen zijn een toegankelijk parlement hechten we allemaal zoals we hier zitten waarde aan.

[4:13:30] Maar je ziet ook dat er wat gebeurt is niet alleen bij voetbalvelden bij concerten en zo. Dus we moeten daar niet naïef zijn, maar het is wel die balans

[4:13:38] toegankelijkheid en en veiligheid. Maar weet dat dit bij de griffier mij echt op nummer één staat dit dit vraagstuk.

[4:13:47] Dit roept de drie interviews ze allereerste mevrouw leijten.

[4:13:52] Ja, voorzitter,

[4:13:55] de toegankelijkheid van ons parlement.

[4:13:57] Daar moeten we absoluut niet lichtzinnig mee omgaan.

[4:14:02] En eigenlijk vind ik niet dat we deze rubicon over moeten met ernaar kijken.

[4:14:11] Iemand krijgt een uitspraak dat hier niet meer mag komen en dan is dat zo.

[4:14:15] Maar verder.

[4:14:18] Ik wil iedereen weet waar het over gaat gaat over de fakkel dragen is een item over gemaakt. Maar het is hier ook wel eens gegaan over iemand die bij de vvd-fractie kwam en die veroordeeld is geweest in het verleden. Toen hebben we allemaal gedacht aan de vvd-fractie en noem maar op. We gaan er echt best wel rubicon over als we hierin gaan kiezen of je zegt ben je ooit veroordeeld mag het gebouw niet meer. In die consequenties wil ik niet voor een klep nemen. Echt niet niet. Dat kan gewoon niet. Wij zijn wij zijn het huis van de volksvertegenwoordiging

[4:14:47] of je zorgt ervoor dat je je ogen en oren open houdt met mensen die je kunnen rondlopen. Dat is veel verstandiger. En dan nog vind ik wel dat we daar ook met elkaar over na moeten denken. De laatste keer bij het debat wat er was over toeslagen hebben de ouders die op het debat hebben gezeten zich niet altijd even prettig gevoeld bij hoe dat toen ging met de handhaving. En ja, er gebeurt van alles en er zijn spanningen en er was die die middag ook van alles gebeurt met de motie en ontruiming van de kamer. Maar je wil ook dat mensen naar een debat kunnen kijken zonder dat ze op de schouder wordt getikt of dat er mensen naast gaan zitten. Dus ik vind echt dat we met de toegankelijkheid van ons parlement extreem extreem voorzichtig moeten omgaan

[4:15:29] en daar eigenlijk niet eigenlijk niet eens in de buurt komen aan het bedenken van het het niet toegankelijk maken van ons pand.

[4:15:38] De voorzitter,

[4:15:39] Ik denk dat mevrouw leijten terecht zegt dat de toegankelijkheid fonds parlement ontzettend belangrijk is daarmee ook geen glas op de publieke tribune zeg maar even. Dat is ook een afweging. Er is ook wel eens gezegd in de discussie. We moeten de de stoelen vastmaken aan de grond uit angst dat mensen misschien iets doen met stoelen. Mensen moeten worden heel gastvrij ontvangen hier en dat moet blijven en we moeten toegankelijk zijn. Ik denk dat dat een hele belangrijk is en wat mevrouw leijten zegt we zitten nu in de situatie dat we onze oren en ogen openhouden zichtbare en onzichtbare

[4:16:14] maatregelen die zijn ontzettend belangrijk en de alertheid. Toch merk ik dat een aantal leden willen weten wat wat de mogelijkheden zijn en daarom is ook goed dat u aangeeft wat u daar zelf van van vind. Het kan inderdaad niet zo die toets juridisch die die dat dat kan ook helemaal niet dat je zegt mensen die veroordeeld zijn. Los van het feit dat je dat niet weet als kamers zeg ik. Maar want dat is gewoon de privacy van mensen. Maar in bepaalde specifieke situaties

[4:16:42] zo vertaal ik even de de wensen vanuit een aantal kamerleden.

[4:16:47] Geen herhaling,

[4:16:48] Voor zover ik begrijp dat heel erg goed. Maar pas op

[4:16:52] pas op voor het meten van twee maten. Pas alsjeblieft op want in deze discussie gaat het heel vaak over wij, als ik hoorde mevrouw mission derksen. Iedereen heeft ermee te maken. Praat voor jezelf nooit voor een ander en pas op voor de moraliteit leggen bij de groep waar je jij niet toebehoort als gevaarlijk te zien. Dat doen we. Dat gebeurt te vaak gebeurt er veel gaan binnenkort een groter debat voeren over demonstratie, vrijheid. Ons parlement is echt van het volk. Wij zijn voorbijgangers en we moeten goed goed nadenken over hoe we dat handhaven en we mogen niet onze eigen voorkeur moraliteit erop leggen dat we moeten zorgen dat mensen die zich onveilig voelen veilig voelen. Absoluut. Maar let ik zou zeggen tegen de voorzitter. Let op uw zaak. Let op onze zaak zaak.

[4:17:41] Ik hoorde daarin geen vraag.

[4:17:42] Dit leden. Ikzelf. Onze inzet is ook optimale, gastvrijheid en toegankelijkheid.

[4:17:48] Mevrouw mission derksen,

[4:17:50] Ja, voorzitter en twee dingen ook. Ik ik heb welk maar herhalen wat de kamervoorzitter zijn er dank voor iedereen die er al dag en nacht aan werkt en en ik wil richting mevrouw leidt zeggen dat ik ook denk dat op dit punt ook geen niet zozeer verschil van inzicht is want ze willen allemaal dat het toegankelijk is en we willen ook allemaal inderdaad. Ik ben het totaal eens dat je daar zo objectief mogelijk naar moet kijken. Maar ik hoor de kamervoorzitter zeggen dat er een juridische toets komt dan op het op diegene die dus dat contact en gebiedsverbod hebben om die dan de toegang te weigeren. Maar dat contactverbod is dus toch dat is toch de juridische werkelijkheid is het punt is namelijk dat dat dit ene geval want en ik wilde juist. We moeten natuurlijk niet op individuele gevallen ingaan. Gaat het om een contactverbod waar iemand toch hierbinnen is. Dus dat hoef je volgens mij niet maar juridische te toetsen. Het is dus heel spannend. Daarom zei ik in mijn eigen tekst. Ook heb ik hier geprobeerd zo zorgvuldig mogelijk. Ook ik hoop dat dat duidelijk is overgekomen. Zo zorgvuldig mogelijk te zeggen dat er natuurlijk een spanning in zit tussen toegankelijkheid en de bescherming en we gaan dat ook vanmiddag helemaal niet uitkristalliseren. Maar ik wil gezegd hebben

[4:18:59] dat we er wel dat we er

[4:19:02] moeten doen eigenlijk om ons daar wel goed op voor te bereiden en daar fors kamervoorzitter dan nog een toelichting geven wat die juridische toets is op degenen die een contact of gebiedsverbod hebben. Want wat is dat dan meer dan dat zal hebben.

[4:19:17] Kamervoorzitter.

[4:19:18] Misverstand. Ik dacht dat mevrouw mission derksen bedoelde in haar opmerking van wat kun je doen op het moment dat iemand die binnen is met een contactverbod kun je iemand dan ook weigeren in het gebouw? Ik dacht dat mevrouw mission derksen daarnaartoe wilde.

[4:19:35] Voorzitter, dat was een geval dat als er iemand een contactverbod heeft dat hij degene binnen is

[4:19:42] in de buurt van degene met wie van wie die een contactverbod heeft. Dus dat is een voorbeeld. Maar ik zei het is in den brede. Hoe vind je dat je veiligheid kamerleden kan beschermen versus de toegankelijkheid en benaderbaarheid van kamerleden.

[4:19:56] Kijk even heel plat. Een contactverbod

[4:20:01] op het moment dat iemand zeg maar zich niet houdt aan contact verbond

[4:20:05] is het verstoring van van de orde van onze huisregels zou je kunnen zeggen en dan kan iemand de toegang worden geweigerd. Dus daar zit het probleem niet.

[4:20:14] Het probleem zit volgens mij wat u zegt als ik was verkeerd. Citeer moet u mij aangeven wat iemand gewoon uberhaupt met een contactverbod

[4:20:24] voor een kamerlid of bewindspersoon de toegang geweigerd zou moeten worden. Zo heb ik even verhaal zeg maar geïnterpreteerd en toen zei ik wat ik kan doen is kijken of dat juridisch kan om dat voor uw uit te zoeken.

[4:20:38] Dat is wat ik zei met juridische houdbaarheid.

[4:20:48] Meneer sneller heeft nog.

[4:20:50] Meest niet beantwoord hoe er door het presidium invulling wordt gegeven aan artikel vijftien punt drie, lid één, namelijk. Er staat gewoon indien buitengewone omstandigheden dit naar het oordeel van het presidium noodzakelijk maken, zodat het klinkt mij nog veel willekeuriger dan de wat hardere norm dat als er niet ooit veroordeeld. Maar als het nog geld dat contact of gebiedsverbod dat je daar dan een objectieve maatstaf hebt om dat ook te handhaven. Maar hoe wordt er in deze situatie gehandeld door plezier.

[4:21:21] Medium.

[4:21:23] Kamervoorzitter.

[4:21:24] Dit op het moment probeert te zoeken wat precies de vraag is op het moment dat er een contactverbod is van iemand en we weten dat dan is het aan de politie. Dan wordt het door de beveiliging gesignaleerd in staan. De politie om te handhaven.

[4:21:38] Dit bijzondere artikel wat erin staat. De vraag is even of je op basis van dit artikel. Want dat zou dan juridische toets zijn voldoende is om iemand met een contactverbod uberhaupt te weigeren van toegang in ons gebouw. Dat is de vraag of dat kan op basis van dat artikel.

[4:21:54] Daar is dan is de vraag

[4:21:57] voor de voor de flow van het debat. Voorzitter excuses, maar dan is de vraag. Veel principiëler hebben wij hier en artikel staan in ons reglement van orde. Wat helemaal niet kan, want het gaat er gewoon om vind het presidium dat er sprake is van een buitengewone omstandigheid

[4:22:14] en daar gaat presidium over. Volgens dit artikel. Er is geen beroepsmogelijkheid of wat dan ook. Want hier verder in staat.

[4:22:20] Maar je kunt van alles doen op basis van artikel. We moeten natuurlijk wel juridisch deugen en de vraag is of dat in die situatie kan kijk op het moment dat iemand ik zeg maar even structureel de huisregels schendt. Dat zou best een beroep durven te doen op dit dit artikel,

[4:22:36] maar alleen maar iemand weigeren op basis van het feit dat iemand een contactverbod heeft. Vraag is of je op basis van dat artikel dat kan en dat is wat ik net tegen mevrouw mission derksen zij nader wil het best naar kijken of dat juridisch kan gewoon voor informatie, waarbij ik wel wil zeggen in acht nemend wel wat mevrouw leijten zegt

[4:22:52] want de toegankelijkheid. Ik heb daar zichtbaar. Ook een beetje voor gestreden toen het was vandaan. Moet je niet met die publieke tribune glas en zou ik denk het is toch wel onze kracht dat we publiek zijn, maar moeten ook niet naïef zijn. Dus ik vind wel dat als het gaat over zichtbare en onzichtbare maatregelen die moeten natuurlijk heel goed zijn en die zijn goed.

[4:23:12] Maar mensen moeten zich veilig voelen en dat artikel

[4:23:16] in combinatie met de vraag van mevrouw mission derksen voor bereid om te kijken van hoe zich dat houdt, maar wel met als achtergrond veld mevrouw leijten aangeeft.

[4:23:26] Zul je dan wilde ik even kijken.

[4:23:29] Wat sneller doorheen voorzitter nieuwspoort.

[4:23:33] Ja. Wat mevrouw leijten ook een vraag over

[4:23:40] het presidium.

[4:23:43] Ik wil geen allergieën opwekken voor het presidium. Het presidium heeft hiertoe in vergadering van vijfentwintig mei besloten. Maar dat heeft ermee te maken dat nieuwspoort sport zit nu in dit pand. We weten allemaal nieuwspoort sport aan de binnenhof hadden ze een eigen ruimte. En nu zijn ze onderdeel van dit gebouw moeten ze voldoen aan de veiligheidseisen. De hoge veiligheidseisen die wij hier hebben. Dat kost geld en dat is hetgeen wat valt onder onze begroting. De alle andere kosten worden via een dienstverlening overeenkomst gewoon in rekening gebracht bij een nieuwe sport. Maar dat is de reden en er is wel over gesproken in onze presidium.

[4:24:29] Ik ga door voorzitter,

[4:24:30] dan heb ik het kopje overige. Dat is mijn laatste kopje.

[4:24:36] Dat is altijd meest uitgebreide grapje

[4:24:40] zijn er zo veel vragen. De budgetten gelden

[4:24:45] geregeld naar zijn die geregeld voor na tweeduizendvijfentwintig. Het antwoord daarop is. Ja. Deze zijn structureel opgenomen vanaf de raming tweeduizend, eenentwintig en verder het antwoord daarop is. Ja, mevrouw van esch had ook aangegeven van is de kamer nu voldoende uitgerust om haar taken te kunnen vervullen. Ook in relatie tot tot werkdruk.

[4:25:07] Ik kan wel aangeven wat wat wij allemaal al gedaan hebben als het gaat over de werkdruk hebben gezegd van nou kamerleden kunnen gebruikmaken van bedrijfsartsen bedrijfsmaatschappelijk werk hebben aangeboden dat ze een rondje kunnen doen

[4:25:21] bij de fracties om in kaart te brengen van waar is nog meer behoefte aan. Ik hoop echt dat fracties daar gebruik van maken.

[4:25:27] Wij hebben inderdaad is volgens mij, mevrouw bromet ook al waarvoor dank ook iets positiefs over gezegd. De voorspelbaarheid van de stemmingen. Dat is echt winst. Al die nachten dat we in ons kamertje.

[4:25:40] Dat is nu echt anders. Daar gaan we ook echt ben heel blij dat de discipline. Er is van de kamer bij allerlei stemming om te zeggen jongens. Sorry mensen daar hebben we het dat hebben we niet met elkaar afgesproken. Dus dat is denk ik echt een zegen geweest.

[4:25:55] We proberen ook de

[4:25:58] de voorspelbaarheid uberhaupt ook een beetje van de andere debatten. De grote debatten voor de burgers voor de mensen die kijken. Het is ook een goede suggestie van mevrouw leijten bij de commissie voor de werkwijze om dat meer te communiceren van wat doen we nou van de termijn. De de debat op de wat langere termijn. Om de zodat mensen dat ook weten. Dus dat hebben we ook wat meer gedaan.

[4:26:18] We proberen ook niet dat mijn hamer van mij als ondervoorzitter valt om elf uur maar proberen echter op te sturen dat het dat er niet heel veel nachtelijke vergadering zijn. Dat lukt soms wel en soms wat minder einde van het jaar lukt het altijd minder vanwege de begrotingen, maar betekent dus dat we ervoor beter ons best moeten doen erin. We hebben met als het gaat over de kennis ondersteuning hebben we bij amendement tweeduizend, eenentwintig versterken van de dienst daarop georganiseerd die tien ft wordt echt goed ingezet om commissies de groeiende vraag te ondersteunen, ook op terreinen waar nog niet de expertise zo breed was

[4:26:52] en we hebben ook besloten

[4:26:53] honderd teams e. U advisering per september tweeduizend, drieëntwintig uit te breiden met via ft ook met dank aan d zesenzestig en voelt ook voor een aantal vragen daarover.

[4:27:05] We hebben ook tijdelijke uitbreiding van de inhoudelijke ondersteuning. Verder nog een pilot gedaan

[4:27:13] met meer beleids juristen. Hun kennis coördinator burgerbetrokkenheid heb ook gezegd dat moeten we eigenlijk niet alleen ditjaar doen dan moeten we verder mee gegaan. Ook vanwege die rapporteurs. Dat gaan we nog evolueren. We hebben een tussentijdse evaluatie gehad met kondigde eind evaluatie benen helemaal. Ik denk dat we wel echt heel veel gedaan hebben.

[4:27:33] Maar ik wil toch ook wel iets toevoegen wat te maken heeft met een cultuur en dat is dat je ook hoopt enige zelfbeheersing van kamerleden zelf want nog steeds als het gaat over het aanvragen van het aantal debatten. Het aantal moties hoorzittingen ronde tafels van te doen in commissies. We doen heel veel

[4:27:49] en ik moet zeggen als voorzitter, zoals ook tijd bij een debat om te reflecteren op wat er gebeurt in de zaal. Je ziet gewoon eens een aantal hele grote onderwerpen op dit moment van de toeslagen stikstof

[4:28:00] klimaat wonen. Noem het allemaal maar op en dat groningen en dat vraagt soms ook tijd om te reflecteren om minder te doen om ook in de diepte te kunnen gaan.

[4:28:11] Dus ja mijn mijn oproep zou zijn. Ik probeer echter kamer te versterken, te ondersteunen hebben gedaan met alle kennis dingen.

[4:28:18] Ik probeer ook op het gebied van privé en de werkdruk een aantal dingen te doen. De voorspelbaarheid, maar het zit hem ook in een stuk cultuur.

[4:28:27] Amendement,

[4:28:29] Ja voorzitter, ik had dat dit snap ik dus het gaat ook over vergt discipline, maar het gaat ook over dat we altijd nieuwe structuren verzinnen, terwijl we nooit afscheid nemen van oude structurele

[4:28:44] zaken en mijn vraag was er eigenlijk op gericht op de voorzitter wil kijken en ik gaf het voorbeeld in een interruptie van het samenvoegen van de commissie europese zaken en en buitenland. Dat is misschien best een optie is en misschien zijn er andere commissies die je ook veel dubbelingen hebben waar dat toch een tijdsbesparing oplevert, niet alleen voor de kamerleden mijzelf ook voor de bewindspersonen die niet de behoefte komen.

[4:29:07] Ja

[4:29:08] men op dat specifieke punt ook al ingegaan. Maar ik denk ook bij de commissie voor de werkwijze is altijd goed om ook out of the box na te denken van kunnen we dingen anders doen en vaak zie je dat we meer doen. Dat leidt ook altijd tot meer ft. Hoewel we ook afscheid moeten nemen. Vroeger zei ik tegen mijn secretaresse altijd iets erin is ook iets uit.

[4:29:28] Dat heb ik inmiddels losgelaten. Hier. Maar het is wel een soort systeem wat wat wel op die manier zou moeten werken. We doen ontzettend veel. Wij hebben die het aantal ft ook al verhoogde als het gaat over commissie activiteit zoals weer hoorzittingen ronde tafels. Noem het allemaal maar op.

[4:29:46] Maar het is een blijvende zoektocht even maar ik denk wel dat een aantal hele goede stappen in gezet hebben met het inzetten van de. De rapporteurs en commissies kunnen natuurlijk zelf ook altijd initiatief nemen bij een strategische procedurevergadering en ook met elkaar.

[4:30:03] Die had ik gehad. Oh ja, het voortbestaan van parlement dot com

[4:30:08] mevrouw bromet heeft een vragen gesteld volgens mij de heer sneller ook. Het heeft onze aandacht. We hebben een afspraak deze week ook met

[4:30:16] de degene die dit beheren en mijn voorstel zou zijn als dat gesprek gehad hebben om samen met de eerste kamer in binnenlandse zaken te kijken wat we daarmee doen. Tot nu toe heeft de tweede kamer geen financiële relatie met parlement tot komt de eerste kamer wel

[4:30:33] maar dat dat gesprek is er. Het heeft zeker onze aandacht. Ik snap ook de achtergrond daarvan.

[4:30:40] Moment heel goed dat de.

[4:30:43] Voorzitter, daartoe wil zeggen mijn vraag is ik heb hier een motie liggen. Die hoef ik dan niet in te dienen, tenzij of onder de voorwaarde dat de de voorzitter ook in overleg te treden met de minister van bzk. Want ik denk dat daar nu een deel van de financiering vandaan komt. Of misschien zou kunnen komen.

[4:30:59] En daar ben ik

[4:31:00] we bereid om de coördinatie te doen. Ik doe niet de toezegging dat we geld daar dat die maar wel om het gesprek daarover te hebben en met de drie partijen te kijken hoe ver we daar daarin komen. Daarmee ben. Heer sneller heeft nog een vraag.

[4:31:15] Ook omdat de termijn waarop die websites uit de lucht gaat als ze geen financiering krijgen redelijk snel naar bijkomt, hebben wij ook in de commissie binnenlandse zaken hebben een brief van binnengekregen is het ook wel goed om dan nadat gesprek heeft terug te horen als kamer, zodat we ook anders als kamer nog in actie.

[4:31:31] We kunnen komen. Voorzitter, mevrouw leijten,

[4:31:36] Voorzitter, als het dan toch gaat over het parlement punten kon is eigenlijk een redenen waarom het parlement dat niet zelf doet elk in relatie tot ons verzoek over een beetje historisch onderzoek op actuele thema's, maar zou dat niet ook goed zijn om in overleg en noem maar op om uiteindelijk naar te kijken of je niet dat ze dat soort faciliteiten zelf maakt.

[4:31:59] Kamervoorzitter dankuwel jaco van de griffier.

[4:32:02] Wij doen het niet omdat zij het altijd al deden.

[4:32:07] Maar weet je het. Dit is wel een andere vraag. Laat ik eerst even kijken van waar waar we staan met met de drie partijen tweede kamer eerste kamer binnenlandse zaken of er uberhaupt de mogelijkheden zijn om dit te blijven houden,

[4:32:22] maar ik begrijp wel van alle leden dat het een belangrijke faciliteiten is. Dus dat is eervol. Dat dat er in ieder geval voorkeur is om dit te behouden. In welke vorm dan ook. Mag ik dat zo samenvatten?

[4:32:36] Voorzitter, daarmee ben ik aan het einde gekomen van volgens mij beantwoorden van van de vele vragen die er zijn. Ik hoop dat ik alle vragen zo goed mogelijk heb kunnen beantwoorden. Ik dank de leden voor de vragen en het debat hierover.

[4:32:53] U hartelijk dank voor de beantwoording. Ik zie nog een vraag, mevrouw van esch.

[4:32:57] Meer een soort procedurele vraag want ik blijf een beetje zitten met er zijn best wel veel toezeggingen gedaan op de vragen die ik heb gesteld. Opzicht ben ik heel dankbaar voor, maar ook bijvoorbeeld bij het richting. Het aanbod in de kantines wordt gezegd we gaan nog een keer het gesprek aan bekijken. Alleen ik vind het dan lastig om in te schatten of er nu wel of niet. Een motie in principe is een toezegging dus ook geen motie willen indienen, maar er komt een antwoord terug waarin ik stel dat ik daar niet zo blij mee bent dan zou ik tot volgend jaar moeten wachten tot een volgende ramingen. Dat zou ik dan weer niet zo fijn vinden. Dus hoe zorgen we voor om zo min mogelijk moties in te dienen, maar wel de toezeggingen zo neer te zetten dat ik er ook daarna

[4:33:41] weer

[4:33:42] wat mee zou kunnen of niet.

[4:33:45] Kamervoorzitter.

[4:33:46] Ja ik zit even na te denken wat ik snap het dilemma erin.

[4:33:51] Die laat ik in ieder geval

[4:33:52] vooral gewoon toezeggen dat ik met een brief komt waarin ik ook echt wel even concreet ingaan op een aantal dingen wat ik snap ook. Kijk, alleen in gesprek gaan daar begint natuurlijk altijd wel mee maar ik snap ook dat u zegt van nou dat er concrete resultaten ook zichtbaar moeten moeten zijn. Dus ja, ik waardeer het zeer als u geen motie daarover over indient. Maar aan mij dan ook wel de uitdaging om dan ook wel een goede brief te maken met en mijn best te doen.

[4:34:20] Ja.

[4:34:24] Ik heb inmiddels dank nogmaals voor de beantwoording en dank aan de leden natuurlijk voor al hun vragen. Eigenlijk zou je nu procedureel gezien misschien zelfs al eerste toezeggingen willen op noemen. Maar voordat aan een tweede termijn gaan, wil ik u voorstellen om even vijf minuten verfrissing te nemen. Het lijkt me heel goed en dan kunt u ook nog even hier komen om te bezien of u wel een toezegging.

[4:34:44] Toegeschreven gekregen.

[4:43:49] Ik heropent de vergadering en zijn toegekomen aan de tweede termijn van de kamer leden. De kamerleden kunnen ook moties indienen zijn. Er heb net voor de schorsing eigenlijk ook al aangeven inmiddels iets van zeventien, achttien toezeggingen gedaan dus die staan ook al op naam.

[4:44:09] We gaan even zien hoe dat zijn effect heeft op de moties.

[4:44:15] Het is gebruikelijk om ongeveer eenderde van de tijd te hanteren, maar u heeft vast korter nodig. Ik kijk allereerst naar mevrouw mission derksen aan u het woord.

[4:44:28] Voorzitter, dankuwel en ik dank natuurlijk de kamervoorzitter voor de uitgebreide beantwoording gemaakt had ze twee punten punt over veiligheid en het punt van de orde van de debatten en op beide punten. Ja hoor ik ook de voorzitter erkennen dat er verbeteringen mogelijk is en heeft een aantal dingen genoemd die nu lopen of in gang zijn gezet. Ik ben een beetje benieuwd of het die toezeggingen lijst staat. Maar ik hoop dat ik dat zou graag horen. Ik heb nog een openstaande vraag. Voorzitter, waar het gaat om die

[4:45:00] onveiligheid door social media en de reflectie op de brief van kamervoorzitter aan

[4:45:06] twitter, met name de reactie erop. Ik denk dat het goed is om daar nog iets over te zeggen. In dit debat en ik had dus zowel op veiligheid als op de orde van het debat had ik op beide punten een motie. Ik zat met in dubio. Ook door wat mevrouw van esch. Zij zal ik dat nou indiener of niet. Maar

[4:45:22] ik ik diensten in en als ze nou of de kamervoorzitter neemt het over of het staat in de toezeggingenlijst. Dan dan trek ik het ook met liefde in of maken we het onderdeel van de beraadslaging. Maar dan heb ik ook maar even mijn hoofdpunten met deze moties gemankeerd. De eerste gaat over veiligheid, de kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat vergadering van de kop van de kamer en commissies openbaar zijn en dat ook anderszins bezoekers in het kamergebouw welkom zijn, constaterende dat de veiligheid van kamerleden en andere politieke ambtsdragers en de veiligheid in en rondom het kamergebouw steeds meer in het geding zijn. Een onderwerp van zorg zijn geworden, van mening dat in een democratie, vergaderingen van de kamer en commissies terecht openbaar zijn, maar dat gelet op de toenemende onveiligheid er sprake is van een kwetsbaarheid. In ons democratisch proces, verzoekt het presidium de veiligheidssituatie nader te bekijken en daarbij te betrekken. Het huidige niveau van veiligheid van kamerleden en andere politieke ambtsdragers. De veiligheid in en rondom het kamergebouw. Het toegangs beleid tot het kamergebouw. De benaderbaarheid van bezoekers dat kamerleden en andere politieke ambtsdragers en het eventueel opstellen van huisregels voor bezoekers en gaat over tot de orde van de dag

[4:46:34] alstublieft en mijn tweede motie die ziektes op mijn tweede onderwerp, namelijk de orde.

[4:46:39] Van ik zie dat u een interruptie van mevrouw leijten voor met betrekking tot uw eerste motie, mevrouw leijten,

[4:46:47] Ja voorzitter, ik vind dat de vvd hier ver gaat met zowel de gedetailleerd. De de aannames die in de motie als de gedetailleerdheid van het verzoek en ik zou de de vragen willen stellen. Wat vindt wat vindt de vvd. Wat we moeten doen met de ongewenste gasten als niet in huisregels voldoen alvast naar de norm die wie dan ook gaat opstellen niet voldoen. Die weggesleept worden moeten die opgepakt worden moeten wat vindt de vvd dat er dan moet gebeuren. Maar ik vind wel dat je daar ook door over doorgedacht moet hebben op het moment dat je zo motie in die.

[4:47:19] Mevrouw mission derksen,

[4:47:21] Voorzitter, mevrouw leijten, geschetst, het beeld alsof het of het mijn huisregels gaat die ik op wil leggen waar iedereen zich aan te houden. Het gaat om dat wij met elkaar. Daarom vraag ik het presidium dit te doen. In alle.

[4:47:32] Wilde,

[4:47:32] Want wij hechten alle aan een zo toegankelijk mogelijk kamergebouw zou benaderbaar mogelijke politici. Maar ik constateer ook dat er gewoon kwetsbaarder zijn en ik vind is dat we met z'n allen met stil moeten staan bij wat is nodig om ons werk op een goede en veilige manier te kunnen doen. Dus die huisregels waar u die u zeg maar niet naar voren haalt alsof ze ieder iemand iedereen zich aan mijn huisregels moet houden. En anders weet ik veel wat er nu gebeurt. Dat zijn onze huisregels. Dus ik zou willen hier willen uitnodigen om met elkaar vast te stellen hoe vinden wij dat je hier zorgvuldig goed benaderbaar kan zijn en tegelijkertijd zorgt dat we allemaal veilig

[4:48:14] werken.

[4:48:15] Leijten,

[4:48:16] Ja voorzitter, ik stel hem scherp

[4:48:20] omdat namelijk het gevolg zijn van het tegenstemmen wat ik mijn fractie denkt ik ga adviseren als ik uw motie hoor. En ook de aankleding hoor. De sp vindt veiligheid niet belangrijk

[4:48:30] tik the box kunnen we dat we zeggen

[4:48:33] terwijl ik vind als je niet hebt nagedacht over het gevolg en de consequentie van de handhaving van zo'n motie.

[4:48:40] Waar zit je nou ja tegen wat voor parlement wordt je dan

[4:48:44] wat parlement wil je zijn en dan kunnen de vvd en de sp over verschillen, maar laten we dat dan wisselen en dan niet.

[4:48:50] De achter.

[4:48:51] De presidium verschuilen van ja die maken dan regels namens ons allemaal en dan weten we wat er gebeurt. Er komt er iets in het reglement van orde. Wat we niet hebben besproken. Want wordt er een beroep gedaan fracties. Want we hebben haast of wat dan ook of er is ergens een keer een incident wat ik overigens nog niet heb gezien. Want u zegt het wordt steeds het wordt kwetsbaarder. Het wordt steeds onveiliger.

[4:49:14] Wellicht ook omdat je erover praat, maar ik wil. Ik wil ook niemand het gevoel als iemand zich onveilig voelt het bagatelliseren.

[4:49:23] Maar wat gaan we doen met de mensen die zich niet aan de huisregels houden als die zijn opgesteld.

[4:49:27] Volgens mission derksen.

[4:49:30] Voorzitter,

[4:49:31] dictum van mijn motie is heel breed geformuleerd. Dus ik heb nog helemaal niets. Ik voel niets in over wie wel of niet ongewenst is. Ik viel niets in over wat we wel of niet moeten doen met ongewenste bezoekers. Ik zeg alleen in mijn motie. Ik wil dat het presidium en ik hoorde voor kamervoorzitter in haar bijdrage te hebben. Een juridische toets lijkt mij een goed begin, maar ik wil dat we speciale aandacht hebben voor veiligheid in en rondom dit kamergebouw. Dat is wat ik met deze motie beogen omdat ik zie en daar kunnen we over verschillen. Maar ik zie een toenemende kwetsbaarheid van kamerleden.

[4:50:08] Ik stel voordat u naar de volgende motie gaat.

[4:50:12] Ik kijk uit naar duel de reactie van mevrouw leidt misschien dat deze motie wat meer enthousiasme van haar kant kan rekenen. De kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat er in het kader van het versterken van de functies van de kamer wordt gewerkt aan het verbeteren van de werkwijze van de kamer, overwegende dat bij elk debat afspraken worden gemaakt over het aantal interrupties constaterende dat interrupties wel beperkt zijn qua aantal maar niet in tijd, ook al schrijft het reglement van orde voordat interrupties moeten bestaan uit korte opmerkingen of vragen, zonder inleiding van mening dat interrupties zeer bijdragen aan een scherp debat, maar dat lange interrupties vaker in herhaling zijn van de eigen inzet van mening dat het eerlijker is om afspraken te maken over de interruptietijd. In totaal per spreker of per interruptie verzoekt het presidium het regime ten aanzien van interrupties nader te bekijken, hierbij voorbeelden uit de gemeenteraden te betrekken om de voor en nadelen in kaart te brengen om interrupties in tijd te begrenzen in plaats van een aantal en de kamer daarover te informeren gaat over tot de orde van de dag.

[4:51:11] U heeft een interruptie van mevrouw bromet,

[4:51:14] Ja voorzitter, ik vind het een overbodige motie als ik het zeggen mag, want we hebben hier. We hebben de vvd heeft dit ingebracht. Ik heb er nog een opmerking over gemaakt over de commissie en rv. De voorzitter heeft gezegd ik ga ernaar kijken en dan komt de vvd met een motie alsof het een een bedenksel is van de vvd zelf waar het gewoon al in ontwikkeling is en dat vind ik de niet nodig. Dus ik zou ik zou willen vragen aan de vvd. Waarom waarom deze motie eigenlijk.

[4:51:40] Vvd

[4:51:41] ik terecht punt van mevrouw bromet. Maar in mijn motie beoogt. Ik zeg maar mijn idealen. Mijn ideale plaatje hebben we ook de moties in tijd begrensd. En ik heb goed gehoord dat er bij de commissie lhv gebeurt dat daar een lange motie als als meerdere moties worden gezien, maar feit sorry interruptie dankuwel. Maar het zou zou kunnen zijn en zo ben ik ook. Dat heb ik eerder in in een mijn rol als gemeenteraadslid geweest maar gewoon interrupties meelopen met de tijd. Dus waarom zou dat zeg maar in hier in de kamer niet kunnen. En daarmee zeg ik niet. Dat gaan we allemaal morgen doen. Het is ook allemaal technisch ingewikkeld. Maar ik zou het wel een heel charmant idee vinden als wij interrupties mee gaan laten lopen met tijd.

[4:52:25] Mohamed. Ja, voorzitter, om elk misverstand te voorkomen bij de commissie en en veeteelt elke dertig seconden die je spreekt telt als een interruptie. Maar dat loopt dus met mee met de tijd dus heel lang spreekt. Heb je vier interrupties gaan.

[4:52:41] Waarvan akte, mevrouw van esch, uw tweede termijn,

[4:52:47] Dank voor zit er volgens mij in het punten. Het laatste punt wat ik net maakte in de eerste termijn al aangegeven blij te zijn met een aantal punten die deze kamervoorzitter gaat uitzoeken en volgens mij komen die dan ook wel terug in de toezeggingen straks. Ik hoop ook echt dat we werk kunnen gaan maken en ik hoop dat deze kamer wordt er daar zich hard voor kan maken om het rijksvastgoedbedrijf aan te gaan sporen. Want toch best wel bizar als er geen formeel beleid daarop hebben. Dus ik hoop dat we daar een hiervoor voor dit gebouw een snelle veranderingen in kunnen gaan realiseren.

[4:53:24] Ik heb nog twee moties die ik wil indienen. De ene motie zeg ik meteen is eigenlijk ook. Het gaat over die motie over die gezonde en duurzame kantine super zijn er voldoende toezeggingen gedaan, aangezien we maar één keer per jaar een een ramingen debat hebben, wil ik toch wel indienen en dan kan ik hem aanhouden toen de reactie komt van deze kamervoorzitter dan zien of ik het eens ben met de inzet die is gepleegd.

[4:53:49] De kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat ongeveer de helft van de volwassenen overgewicht hebben constaterende een ongezonde voedsel omgeving bijdraagt aan gezondheidsproblemen constaterende het ministerie van ing aangeeft in de kantine nadruk te leggen op duurzame en gezonde opties

[4:54:03] bezoekt.

[4:54:03] Ik zie je maar er zorg voor te dragen dat het aanbod in het kamer restaurants, gezonder, plantaardige en duurzamer wordt en bij het inkoopbeleid nadrukkelijk te kijken naar lokale en streekproducten en gaat over tot de orde van de dag

[4:54:15] en mijn laatste motie in. Dat is het gaat over geen eten meer serveren in het cafe restaurant is een motie die volgens mij voor zich spreekt en ook niet tot elkaar kwamen. Naar mijn gevoel de kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat de universiteit van wageningen ur in tweeduizend negen constateerden dat er in de inhoud rij diverse structurele en ernstige welzijnsproblemen spelen, waaronder het ontbreken van open zwemwater, waardoor een de hun store soort gedrag niet kunnen vertonen, constateer dat het kabinet inzet op een dierwaardige veehouderij, waarin natuurlijk gedrag behoeften centraal staan van mening dat de kamer in lijn hiermee zou moeten handelen, verzoekt het presidium ervoor zorg te dragen dat er geen vlees geserveerd in het restaurant in de restaurants van de tweede kamer en gaat over tot de orde van de dag.

[4:54:59] Dankuwel, mevrouw van esch, mevrouw bromet.

[4:55:02] Ja. Voorzitter, we gaan zo meteen een hele lange lijst van toezeggingen horen van u als voorzitter, die de voorzitter gedaan heeft aan haar collega's, want de voorzitter is natuurlijk gewoon een van de honderdvijftig kamerleden en ik weet dat onze voorzitter best voorzichtig is met met eisen die wij stellen of vragen die wij stellen en dan zegt ze ik ga ernaar kijken. Ik ga meenemen.

[4:55:27] Mijn ervaring is en dan heb ik het even over de papierloos werken, maar ook over de stappen die gezet zijn om ons als kamerleden beter ons werk te kunnen laten doen door beter te organiseren, ben ik tevreden over. Dus ik ga geen motie indienen. Maar ik hoop wel dat voorzitter mij daarvoor beloond met het uitvoeren van de vragen die ik gesteld heb.

[4:55:48] En dan gaan we goed in de gaten houden.

[4:55:54] De heer sneller,

[4:55:55] Dankuwel en daar sluit ik me gemakshalve maar helemaal bij aan twintig.

[4:56:03] Dan.

[4:56:04] Dan kunnen de andere kamerleden zich misdragen. Deze keer bij. Ik wou me voorzitter danken voor het onderzoek naar der bijl. Ik ben heel benieuwd en gaan we dan bespreken. Want ik ik zie de nostalgie niet zo ik horen, maar ook niet.

[4:56:19] Ik kijk erg uit naar de behandeling van die wijziging van de regeling en ik hoop echt dat we dat ook dit najaar meteen kunnen oppakken. Want die tekortkomingen zitten er al een hele tijd nog even over de juridische analyse van de veiligheid bewaking in het gebouw en artikel vijftien punt drie. Daar krijgen we neem ik aan de juridische analyse. En dan krijgen we ook iets van hoe het presidium hier om hier zelf mee omgaat voorgelegd en over het parlement punt kon horen wij nog krijgen ook terugkoppeling van het gesprek over met de burgemeester van den haag over de demonstraties en het is niet alleen maar zeg ik erbij dat het aantrekkelijk moet zijn. Het is ook dat het ze volwaardige functie als demonstratieplek moeten hebben. Maar dat het ook inderdaad veilig moet zijn. Het is maar niet zozeer van alleen maar dat was de woordkeuze van de kamervoorzitter dat we daar hetzelfde onder verstaan. Dankuwel.

[4:57:14] Dankuwel. Meneer sneller. Mevrouw leijten.

[4:57:18] Voorzitter eerste termijn heb ik gesproken over een zelfbewuste een stevig parlement dat

[4:57:27] eigenlijk de enige echte democratische legitimering is van de keuze van het volk

[4:57:34] de keuze van alles te zeggen over hoe wij opereren als fracties onder de ring als coalitie oppositie. Maar op het moment dat we regels gaan aannemen over hoe we met het volk wat bezoekt moet omgaan. Dan hebben daar heeft de sp er wel moeite mee. Dat hoort in handen te zijn van de coördinatoren van de veiligheid en die moeten dan zeggen we treden op en dat ze daar scherper naar kijken of anders naar kijken omdat wij die bijzondere volksvertegenwoordiging zijn. Prima. Als we zelf om regels gaan vragen en daarom was ik met mijn interruptie op mevrouw mission derksen toch nog even op die motie dan vind ik dat best wel tricky omdat.

[4:58:12] Ook. Hier.

[4:58:14] Het huidige tijdsgewricht

[4:58:17] niet. Het tijdsgewricht over dertig jaar hoeft te zijn. De huidige samenstelling ook niet. Ik wil mission mevrouw mission derksen in de vvd niets verwijten. Ik wil ook de voorzitter en de griffier iedereen het presidium die het moet gaan uitvoeren. Niets verwijten, maar ik wil niets afdoen aan het onveiligheidsgevoel of wat dan ook, van wie dan ook want ik vind dat we veilig moeten zijn in onze staan en voor iedereen. Dat moet onze inzet zijn. Maar ik vind die motie echt te ver gaan.

[4:58:44] Maar goed dat dat ik vind dat dat bewustzijn. Wat wij zijn als instituut waar wij voor staan in de diversiteit die we hebben het stevige debat wat we horen te hebben de vrijheid van meningsuiting het hoort te zijn. Dit hoort een publiek te gebouw te zijn en te blijven voor altijd en hebben beveiliging nodig. Dat is heel erg jammer maar liever zou ik hebben dat we hier picknicken de mensen in onze stad de passage zouden hebben bij wijze van spreken. Het liefst zou ik dat hebben. Dat kan

[4:59:13] dat kan niet. Helaas. Maar als er nou niet voor die motie straks stemmen dan wil dat dus niets zeggen over het idee van veilig werk kunnen doen dat die disclaimer zou ik maar vast gemaakt willen hebben, hoef ik er straks in de plenaire zaal ook niet verklaren, maar ik vind het wel belangrijk om te zeggen.

[4:59:28] De leijten, interruptie van mevrouw mission derksen,

[4:59:32] Voorzitter, mevrouw leijten is een goed kamerlid en zij maakt dus ook deze motie vind ik politieker dan nodig is. Ik zou eigenlijk haar willen uitnodigen welk deel van mijn motie vindt of misschien nog even wachten. Dat is uitgedeeld. Vindt u dan precies te ver gaan. Want ik denk heel erg het wij het eens zijn. En juist te zeggen, mevrouw mission wil dit en ik wil dat dus ik stem daar weet nu al dat ik tegengestemd. Dan zou ik haar willen uitnodigen om even precies die passage aan te halen wat te ver gaat van harte bereid om met haar naar te kijken.

[5:00:03] Ik heb de motie niet maar ik hoorde bijvoorbeeld dat ze zegt van. Het wordt steeds kwetsbaarder. Goed.

[5:00:10] Wie zegt dat is dat een gevoel of is dat objectief

[5:00:17] en dan wordt het ook welles-nietes. Ik wil het gevoel van mensen weer niet bagatelliseren. Maar het punt dat je eigen huisregels gaat maken voor bezoek. Terwijl je de het principe. Wij zijn een openbaar gebouw en we willen eigenlijk als een ook en je mag hier niet een manifestatie hebben en we hebben al beveiliging en

[5:00:35] tuurlijk bewegen mee met de de samenleving. Maar ik vind het maken van de huisregels voor bezoek. Ergens vind ik dat te maar ik zal hem straks zeker. Ik ik wilde

[5:00:46] we niet groter en politieker maken, maar ik wilde wel de stemverklaring omdat ik het woord wel gedaan hadden. De kamerleden zijn onveilig. De kamerleden zijn over werken.

[5:00:56] Ja en nee weet je kijkt.

[5:00:59] Geef even.

[5:00:59] Worden? Mevrouw mission derks. Je kunt u me even lezen.

[5:01:03] Voorzitter, want ik vraag niet om huisregels te maken. Dus ik bedoel ik heb een. Ik wil maar zeggen. De intentie was hier juist om dit punt te adresseren zonder echt vooruit te lopen op de uitkomst. Dus ik zeg ik. Er moeten huisregels komen of die mahmood niet weer wat we dus mevrouw leijten heeft een voor zichtbaar.

[5:01:22] Het is dus ik zou het juist heel zonde vinden als we dit punt een politiek punt van gaan maken want dat zou het niet moeten zijn.

[5:01:31] Voorzitter, los van de motie. Ik zie er wel in staan eventueel opstellen van huisregels met

[5:01:37] er zijn in het verleden door kamerleden

[5:01:41] opmerkingen gemaakt over iemand die veel bij de vvd.

[5:01:44] Toen is het behoorlijk stil gebleven

[5:01:47] omdat iedereen dacht deze situatie die moet opgelost worden. Nu gaat het over iemand die inderdaad een veroordeling heeft die hier veel is die ook veel manifestaties is. We weten waarover het gaat.

[5:01:57] Die is ook in eenvandaag langsgekomen. Maar ik vind het niet goed om het op individuen te doen. Ik vind het goed om naar het algehele te blijven kijken ik het woord altijd kwetsbaar. Want je kan begrip hebben voor de een en voor de andere kant, maar het gaat erom wat wat kunnen wij als en wat moeten we zijn als gebouw en dan vind ik huisregels voor bezoekers eigenlijk los van het betamelijke en u moet stil zijn op de publieke tribune design er al en en luisteren naar naar de beveiliging als beveiliging zegt die ingang is dicht. Dan is die ingang dicht als de beveiliging zegt er komt niemand meer. Beide komt er niemand meer. Beide zijn hier ook voor de deur zijn de manifestaties geweest waarbij de mensen met is het van der een weggeveegd. Dat is dan de inzet die nodig is, omdat de veiligheidsdriehoek openbare orde. Driehoek. Dat besluit

[5:02:43] en daarover gaan we nog een debat aan over de demonstratie vrijheid. Maar ik vind eigenlijk dat wij als kamer dat niet verder zouden moeten aflopen.

[5:02:53] Mevrouw mission derksen,

[5:02:55] Voorzitter, ik wil het wel. Tot slot gezegd hebben dat het juist niet op individuen. Ook is ingezet en dat is ook nooit mijn intentie met die emotie of wat dan ook geweest. Ik vind dat ook vind ik eigenlijk een

[5:03:06] vind ik toch een ietwat vervelende reactie van mevrouw leijten. Maar maar goed ik. U kunt zeggen. Deze motie had ik niet zo gedaan. Dat mag. Maar ik heb in ieder geval de intentie gehad om dit in de breedte te doen om het heel open te laten, maar wel de punten adresseren en wetenschap dat er sprake is van meer onveiligheid en dat is volgens mij ook feitelijk waar.

[5:03:29] Mevrouw leijten,

[5:03:31] Ja.

[5:03:32] Dat staat ook in die motie en daarvan. Dat vind ik dus opmerkelijk. Dat zou ik wel willen weten.

[5:03:39] Feitelijk, waar.

[5:03:42] In en rond het kamergebouw.

[5:03:44] Ja.

[5:03:46] Waar blijkt dat uit.

[5:03:56] U vroeg natuurlijk net welke passage vindt u ingewikkeld. En nu is dat een reactie op uw vraag. Maar dus ik wil u wel een het woord geven. Maar anders dan komen we hier gewoon niet uit. Kunnen.

[5:04:05] Ik constateer

[5:04:07] wilt u er nog op reageren.

[5:04:09] Ik kijk, ik zou richting mevrouw leijten willen zeggen wij wij hebben nu halverwege die straat waar je naar de parkeergarage gaat, hebben we nu slagbomen staan omdat om ervoor te zorgen dat je sneller met de auto naar binnen kan. Dat hebben we allemaal niet voor niets gedaan. We hebben de kamervoorzitter stuurt een brief naar twitter groot social media bedrijf om aandacht te vragen voor onveiligheid van kamerleden en dat dat toenemende geweld en agressie. We hebben met

[5:04:37] alle collega's hebben we afgelopen vrijdag een manifest in de krant laten zetten, maar ook heel veel partijen uit de samenleving onder stonden tegen agressie tegen geweld van allerlei beroepsgroepen en hebben we onszelf niet genoemd, maar we hebben het ondersteunt als politie. Dus kijk ik vind dat er wel degelijk over de hele linie en toenemende feitelijke sorry in een feitelijke toename is van geweld en agressie en dat zie je ook in de kamer en dan kan mevrouw leijten zeggen dat zie ik niet zo of het is dat kan. Maar het is niet dat ik denk ik heb even iets verzonnen en we maken er een mooie motie van de stad zou ik ook. Dat zou ik heel vervelend vinden als dat er mevrouw leijten

[5:05:23] doorgezet.

[5:05:24] Ja, voorzitter, mevrouw mission derksen zijn er tegen mij dat ik de motie nodeloos politiek maakt. Maar ik vind haar uitleg ook nodeloos politiek. Ik vind dat een conducteur die in elkaar geslagen wordt bij zijn handhaving of de ambulance personeel dat er niet doorheen.

[5:05:36] Ik ga ik geef een stokje voor steken. We hebben echt de hele dag een mooi inhoudelijk debat en in deze dit debatje gaat het ineens toch over partijen en volgens mij hoeft dat niet. U heeft al aangegeven waarom u dit niet gaat steunen, was een heel heldere stemverklaring. Volgens mij is het overduidelijk en komt u daar verder niet uit en u heeft volgens mij nog een hele mooie tweede termijn dus wellicht is het goed als u daar verder gaat.

[5:05:58] Voor voorzitter en ik vind de constatering van omdat er slagbomen verplaatst worden dat het daardoor overal in geding is, vind ik ook ver gaan wij weten over het algemeen beter fonds veiligheid te zorgen dat mensen die aan de lat staan waar we inderdaad dat manifest hebben gedaan, heeft. De sp zeker ook onderschreven.

[5:06:17] Voorzitter, als het gaat over veiligheid en over inzicht in hoe besluitvorming plaatsvindt. Dan zit mij wel als een graad in de keel. Hoe het loopt met een onderzoek naar een oud oud kamerlid.

[5:06:33] Ik hoef geen inzage in dat onderzoek. Ik hoef geen bemoeienis met het onderzoek. Maar ik heb.

[5:06:39] Vragen.

[5:06:40] Of ik een juridisch document wat aanleiding is geweest voor het onderzoek mag zien

[5:06:46] en ik vind het ik blijf het heel erg raar vinden dat van kamerleden terecht wordt gevraagd verantwoordelijkheid te dragen voor allerlei belangrijke dingen ook namens de kamer sollicitatieprocedures noemen allemaal op

[5:07:00] van de hoge raad mensen bij de city ideeën en ik vergeten nog een hele hoop

[5:07:05] en dat dit niet zou kunnen. Ik vind het ergens echt heel erg graag nog los van wat wij vinden van het onderzoek

[5:07:11] wordt gedaan. Daarvan is genoegzaam bekend wat we daarvan vinden. Daarin zijn de voorzitter in de sp-fractie niet met elkaar eens. Dat kan ook.

[5:07:19] Maar goed om de reconstructie of om het inzicht te krijgen is. Dat verzoekt.

[5:07:24] Voorzitter dan over nieuwspoort. Het is mij niet helder, zowel niet als over het besluit van het presidium als de beantwoording zowel schriftelijk als net of die kosten voor de beveiliging. Nou gedeeld worden of doorgerekend worden. En als er gedeeld worden. Waarom worden ze dan gedeeld? Waarom worden ze niet doorberekend. En als ze wel worden doorberekend. Dan spijt me dat ik dat verkeerd heb gelezen

[5:07:45] en het parlement punt com om heel eerlijk te zijn. Ik wist niet de de situatie van de financiële situatie en de voortgang daarvan blijkbaar bereikt die lobby bepaalde partijen wel een andere partijen niet. Of heb ik mijn mail niet goed gelezen. Maar het brengt mij dat sluit ik niet uit. Maar brengt mij wel op de vraag waarom is dat eigenlijk niet van die zelfbewuste kamer zelf

[5:08:12] en zou dat niet goed zijn als we iets kan historisch zo gegroeid zijn. En dan komt er een nieuwe situatie zijn. Stel dat we iets moeten gaan financieren waarvan we kunnen zeggen nou, kunnen we het niet in groeien naar ons dat het uiteindelijk onder de verantwoordelijkheid en onder de vlag van de tweede kamer bestaat.

[5:08:30] Dus ik vraag de voorzitter eigenlijk in het verdere onderzoeken van hoe ga hoe staat het ermee overleg met binnenlandse zaken die aanjagende rol die ze heeft toegezegd. Om dit mee te nemen

[5:08:41] en dan heb ik nog twee moties waarvan ik er eentje maar realiseer dat het echt ook een toezegging kan zijn. Maar dat mij niet helemaal helder is waar we zijn uitgekomen en eentje in ieder geval niet

[5:08:51] de kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat vele actuele onderwerpen langere geschiedenis kennen van mening dat de tweede kamer via historisch onderzoek kan zorgen dat patronen en afwijkingen in beleid geschiedenis kenbaar worden zonder dat zou een historisch onderzoek vergezeld moet gaan met een oordeel zoals bij een parlementaire onderzoek of een enquete wel het geval is, verzoekt het presidium een vast bedrag per maand per jaar te reserveren voor het doen van historisch onderzoek over actuele onderwerpen, wat ten goede komt aan het collectieve politieke geheugen en gaat over tot de orde van de dag en deze is dus breder dan de onderzoeksopdracht van commissies. Ik heb toevallig zelf al gemerkt dat je bijvoorbeeld in een horizontale commissie als europese zaken, maar ook digitale zaken soms dingen aanraakt die veel meer commissie is aangaan. Is dat dat onderzoeks budgetten of moet je dat gezamenlijk doen. Volgens mij zou dit mooi zijn als we dit zouden kunnen doen we over commissie als het dus gaat over het politieke geheugen en dan deze waarvan ik dus twijfel, voorzitter, of niet de toezegging is, maar kan intrekken zo werk te zijn. De kamer gehoord. De beraadslaging constaterende wet open overheid nog niet optimaal wordt uitgevoerd. Door de tweede kamer constaterende dat zowel aspecten als ophanging. De actieve openbaarmaking, informatie, huishouding en welke stukken wel of niet onder de wob opvraagbaar zijn kunnen worden, kunnen worden vast gelegd en uitgevoerd verzoekt het presidium om de uitwerking van de boot te versterken en gaat over tot de orde van.

[5:10:21] Dankuwel, mevrouw leijten, mevrouw kathmann.

[5:10:23] Ja. Dank u, voorzitter en u zei het net zelf al. We hebben hier volgens mij een mooi inhoudelijk debat gevoerd en aan de ene kant ben ik heel content en aan de andere kant eigenlijk hetzelfde als als wat ik had na het debat toen een tijd geleden in de commissie van de werkwijze, want iedereen zich nog wel kan herinneren, ben ik ook niet content omdat ik het heel lastig vind dat het al snel gezien wordt alsof je iets politiek wil maken wat je niet politiek wil maken, want een onderzoek naar sociale veiligheid. Dat willen we allemaal en willen allemaal dat dat in rust kan gebeuren. Juist voor al die medewerkers achter de schermen,

[5:11:00] maar helaas zijn er twee grote ivens gebeurt. Dat is het eerste daar hebben we al eerder over gesproken. Dat is een lek en aan de andere kant een wob-verzoek waar ook weer informatie uit voortkomt en dan is het niet dat kamerleden het politiek maken want die hebben liever ook die rust. Maar dat iets politiek wordt, omdat het ook onderdeel wordt van maatschappelijk debat waar informatie uit voortvloeit.

[5:11:19] En dan heb je als kamerlid gewoon vragen omdat we hier met z'n honderdvijftig werken ook onze sociale veiligheid daarmee in het geding is. Je wil daar processen voor opzetten en daar hoort gewoon transparante informatievoorziening bij en ik ga niet daar weer een vraag over stellen. Want ik denk dat we dan weer in hetzelfde welles nietes debat komen maar dat dat niet in vertrouwelijkheid kan dat. Dat vind ik gewoon heel erg jammer en ik voel daarin dan ook gewoon dat er eigenlijk te weinig ruimte is om met z'n allen goed na te denken over hoe we die processen in de toekomst

[5:11:52] beter kunnen kunnen maken waar ik wel heel blij mee ben want dat is ongelooflijk belangrijk, want we hebben allemaal die die complimentjes uitgedeeld aan die mensen achter de schermen is dat ze gewoon vanaf vandaag die die koffie korting kunnen krijgen want die ze dat bakkie elke dag is voor iedereen gewoon ontzettend belangrijk. Ik heb ook een motie eigenlijk, zoals mijn rechter buurman het aankondigen buurvrouw het aankondigde. Het kan zijn dat er nog een toezegging komt, waardoor ik denk je dan trek ik hem in want we zitten hier inderdaad ook om na te denken hoe kunnen we die werkdruk verminderen? Dus ook. Hoe kunnen we die minder moties doen. Ik zal het even voorlezen en misschien voorzitter, dat de kamervoorzitter denkt nou dan doe ik die toezegging nog iets strakker en dan kan ik hem weer intrekken. De kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat er rondom het kamergebouw weinig ruimte is voor mensen om hun stem te kunnen laten horen constateren dat hier niet alleen gebrek aan ruimte, maar ook noodzakelijke veiligheidsmaatregelen. De oorzaak van zijn overwegende dat het belangrijk is dat mensen laagdrempelig hun stem kunnen laten horen in de buurt van het kamergebouw constaterende dat de burgemeester van den haag hier een grote rol. Zo niet de hoofdrol speelt verzoekt de kamervoorzitter toch om te laten onderzoeken. In hoeverre we de fysieke ruimte waarin mensen hun stem kunnen laten horen. Rondom het gebouw van de tweede kamer kunnen vergroten door bijvoorbeeld het autoluw maken van een paar uur op de dinsdag van een deel van de bezaaide oudste weg uiteraard met inachtneming van de verkeersveiligheid tussen haakjes verkeer en de toegankelijkheid van de calamiteiten diensten en gaat over tot de orde van de dag.

[5:13:17] Dankuwel mevrouw kathmann. Kijk even naar mijn rechterzijde kunt u meteen van start.

[5:13:23] Laat ik

[5:13:28] ik.

[5:13:34] Laten we maar even vijf minuten schorsen want dan hebben we een duidelijk overzicht van de moties schorsen voor vijf minuten.

[5:17:30] Ik heropent de vergadering. Inmiddels hebben de kamerleden en ook de kamervoorzitter en griffier alle moties aan u het woord.

[5:17:39] Dankuwel. Voorzitter, en nogmaals dank aan de leden voor hun bijdrage in tweede termijn. Ik doe het even in de volgorde mevrouw mission derksen van de vvd had nog een vraag over twitter. Ik heb inderdaad een brief gestuurd richting twitter vanwege de toen nemend aantal bedreigingen gericht aan politici via sociale media. Twitter is er wel een en hoofd leverancier van

[5:18:02] ik heb een ontvangstbevestiging gehad van zitten trouwens een en nette ontvangstbevestiging gaan steeds harder lachen en ik ben nog in afwachting van een inhoudelijke reactie. Ik ga er wel vanuit dat ik die krijgen gezien een eerste reactie

[5:18:20] even over de motie van mevrouw mission derksen.

[5:18:22] Ik hecht er wel waarde aan om bij het verzoek toch wel iets te zeggen. Er staat de veiligheidssituatie nader te bekijken, wil de leden aangeven dat onze mensen iedere dag voortdurend de veiligheidssituatie nader bekijken ook met de driehoek.

[5:18:38] Dus ik denk dat het belangrijk is om dat gewoon met elkaar vast te stellen. Ik zou eigenlijk aan mevrouw mission derksen willen vragen om haar motie aan te houden omdat ik heb toegezegd dat ik ga kijken naar het samenspel van de juridische toets richting onze huisregels. Ook de vraag van de heer sneller en dan kan zij daarna altijd nog besluiten of er nog meer nodig is.

[5:19:00] Dat vraag ik ook omdat de brief nogal breed is en ik het ook lastig vinden om over veiligheidsaspecten dan ook te rapporteren in in brede zin omdat het gevoelige informatie betreft, maar ik snap haar opmerkingen die ook nog eens een keer door de heer sneller anders geformuleerd. Dus ik snap het. Ongemak lijkt het zo zeggen en ik ben van plan om dus de juridische toets zichtbaar te doen

[5:19:23] en de kamer daar ook over te informeren. Dus ik hoop met deze toezegging dat mevrouw mission derksen haar motie zou willen aanhouden.

[5:19:30] Van mission derksen.

[5:19:32] Voorzitter, want kan ik dan iets van een termijn. Inderdaad. Dus dan zegt u. Ik hoor de kamervoorzitter zeggen laat me even aan de gang met hetgene wat ik heb gezegd te gaan doen en hoeveel tijd is daarmee gemoeid dat ik snap dat niet morgen klaar is. Maar ik zou denken.

[5:19:48] De tijd lijkt me dan ook weer najaar.

[5:19:51] Oké. Het woord een barry meijer druk najaar

[5:19:55] ik de raad.

[5:19:57] Ja ik hoor goed wat de kamervoorzitter.

[5:19:59] Dank u zeer. Mevrouw michel derksen dan motie twee. Ik heb gezegd dat ik naar de interrupties gaan kijken en daar ook op teruggekomen en ik moet zeggen, mevrouw bromet had dit ook al gevraagd om die interrupties en de tijden. Ik heb ook gezegd dat gekeken naar de pallets van l v en ook dat in de commissie voor de werkwijze gaan bespreken en dat daarin ook graag terugnemen te kijken van of we daar nog meer in kunnen doen. Dus kijk even naar mevrouw mission derksen. Als iedereen het ermee eens zou ik ook de motie

[5:20:30] kunnen overnemen.

[5:20:34] Ja

[5:20:36] nou dat is fijn.

[5:20:38] Dank u wel. Dan ga ik

[5:20:43] o. Jee.

[5:20:44] Leijten,

[5:20:48] Ik bedoel het niet personen. Maar met het overnemen van deze motie is het dan wel de uitleg van we kijken naar de uitwerking zoals die bij lhv is want we hebben bij van der staaij ook uitgebreid hiernaar gekeken en daar kwamen we er niet uit als het dan per motie wel.

[5:21:08] Misschien om hulp helpende hand. Ik had als interruptie sowieso of sorry als toezegging sowieso al de interrupties zoals mevrouw bromet naar voren bracht opgeschreven als een toezegging. Dus wellicht kunnen we die dan verbreden met dit en dan is het een dubbele toezegging.

[5:21:29] Kijk even naar het even over overnemen over de motie. Ik wilde niet per definitie het bezwaar tegen. Maar wat betekent dat nou precies in.

[5:21:35] Invulling daarvan.

[5:21:37] Dat betekent in ieder geval dat ik ga kijken naar de pilot bij lhv. Wat daar de resultaten zijn of het aantrekkelijk is. Ik wil ook kijken naar de ervaringen die ik heb in rotterdam is ook de vraag van kun je nou iets doen met met tijd daar de kamer over informeren via de commissie voor de werkwijze en daar dan ook het gesprek over te hebben. Dat zou ik mijn voorstel zijn. Voorzitter,

[5:22:01] dank dan ga ik naar mevrouw, mevrouw van esch van de partij voor de dieren. Ik zou willen vragen of ze haar motie over het kamer restaurant kan aanhouden. Ik snap de de inzet van haar ook toegezegd dat ik daarop terugkomen in de brief over de eens. Ik zou eigenlijk aan de kamerleden willen vragen of er bezwaar is om deze motie over te nemen, want

[5:22:27] ik zou dat eigenlijk het liefst willen

[5:22:30] en als er geen bezwaar tegen is.

[5:22:34] Ja

[5:22:35] vind ik heel fijn dankuwel mevrouw.

[5:22:37] Ik kijk even naar beide moties aanhouden en over.

[5:22:41] Akkoord voor akkoord

[5:22:42] dankuwel mevrouw van esch. Dan gaan we naar even kijken. Mevrouw bromet.

[5:22:48] Ik hecht waarde aan wat ze zegt inderdaad ik ben misschien wat voorzichtig geen grote woorden. Maar ik doe wel dingen

[5:22:53] dus ik hoop ook dat ik dat heb kunnen laten zien en we gaan verder met de onderwerpen en de toezeggingen die zij heeft aangegeven. Dankuwel. Dan gaan we naar de heer sneller

[5:23:05] even verwachtingenmanagement als het gaat over demonstratiebeleid dus ook een motie van mevrouw kathmann. Daarover laat ik die meteen als het mag behandelen, want het was een vraag van de heer sneller. Ik ga gewoon opnieuw in gesprek met de burgemeester. Om te kijken of er meer mogelijk is en de kamer daarover informeren en ik noemde het inderdaad het aantrekkelijk maken. Maar er is een suggestie van mevrouw kathmann om ook nog eens keer te kijken naar de wegen daaromtrent om naar het hele pakket te kijken. Ik wil er wel bij aangeven. Het is echt aan de burgemeester.

[5:23:39] Maar ik wil de kamer. Ik snap de wens demonstratierecht is belangrijk. Dit gebouw en de omgeving is veel ingewikkelder kunnen dat niet zou doen als binnenhof. Maar laten we kijken wat wel kan maar ik ben er. Ik wil daar wel met enig realisme naar kijken, maar wel met de burgemeester over in gesprek gaan en terug te koppelen.

[5:23:57] Dan ga ik naar even kijken naar mevrouw leijten.

[5:24:04] Die had nummer vijf. Inderdaad dat van het vaste bedrag.

[5:24:12] Even kijken

[5:24:15] wat ik lastig vind. Ik snap mevrouw leijten dat ze zegt

[5:24:18] historisch onderzoek, maar ik vraag me af of het presidium het geeigende gremium in deze is om dat te doen, want het vraagt om een keuze namelijk.

[5:24:27] Welk onderwerp,

[5:24:29] Welk onderwerp niet. Het is bestuurlijk. Dus ik wil ook eerlijk gezegd niet dat het presidium. Het is het enige gegeven wat niet politiek is en de keuze is natuurlijk ook al een politieke vraag, waarvan de ene zou zeggen het is stikstof zegt de andere. Nee hoor. Slavernijverleden en anders zichtbaar alsjeblieft niet.

[5:24:47] Dus ja, ik zou toch willen vragen aan mevrouw leijten of zij dit

[5:24:52] beide commissies onder de aandacht zou willen brengen, wil ik trouwens ook doen met dat vind ik helemaal niet erg of in gesprek met de voorzitter om te kijken of dat historische onderzoek naar actuele onderwerpen daar dat gesprek in de commissie gevoerd kan kan worden.

[5:25:07] We hebben namelijk niet een bepaalde procedure voor dit type onderzoeken.

[5:25:11] Dus dat dat vind ik een lastige zeg ik. Maar hoewel ik wel de achtergrond begrijp.

[5:25:18] Mevrouw leijten. Ja voorzitter,

[5:25:20] Dat ook alweer met zo'n verzoek aan het presidium weten wat ik had het over zich zeg ik met een knipoog. Nee maar wij hebben niet zo'n procedure, maar we zoeken een procedure die eigenlijk niet ten laste te laten brengen van onderzoeksgelden die nu in commissies zijn, want die worden in de commissie in ieder geval waarin ik actief ben in het verleden actief ben geweest. Goed ingezet en daarin vinden alle afwegingen plaats en daar is soms ook al belangen conflicten en spreek je al dingen af van dat doen we dit duur volgend jaar dat

[5:25:50] dit gaat ook over kamer. Dus het is toch een extra instrument en het is het is zoeken, maar tegelijkertijd is toch dit het debat waarbij je dat wel zou moeten neerleggen.

[5:26:05] Ik kan natuurlijk ook zeggen maakt ieder jaar een ton vrij hiervoor. Maar zo concreet wilde ik het nog niet maken.

[5:26:13] Maar ik denk wel dat we ons als kamer versterken. Als we wat vaker breder onderzoek doen over onderwerpen naar boven neemt asiel discussie

[5:26:24] we dat eten in kaart te brengen in een paar maanden historisch gezien van wat speelde daar de afgelopen dertig jaar. En wat leren we daar ook uit. Dat kan heel interessant zijn voor ons en dat kan nu niet. Volgens mij kan dat ook niet van de onderzoekers budgetten van bijvoorbeeld j v omdat het toch wel iets ruimere en grote langlopende onderzoeken zijn denk ik.

[5:26:47] Wat ik eigenlijk aan mevrouw leijten zou willen vragen om deze motie aan te houden, zodat ik ook in overleg kan treden met bijvoorbeeld daar al

[5:26:56] en ook even. Ik bedoel je gewoon even over nadenken want ik zie even niet forum hoeveel als plezier in de keuze moeten maken tussen al die onderwerpen. Maar ik snap wel de behoefte. Dus als mevrouw leijten dat deze motie willen aanhouden. Dan beloof ik mevrouw leijten dat ik gaan nadenken over

[5:27:14] hoe we om kunnen gaan met deze vraag kijken naar de gremia die we hebben en daarop terug kunnen komen over kan komen en er staat mevrouw leidt om uiteindelijk toch te bepalen of zij wel of niet. De motie zou willen indienen.

[5:27:26] Ik ben best bereid,

[5:27:27] Dat te doen, maar kunnen we dan iets afspreken over wanneer de voorzitter denkt daar op terug te kunnen komen.

[5:27:34] Volgende geef daar

[5:27:36] die brief die sowieso voornemens in het najaar. Ikzelf najaar. Maar in ieder geval qua proces.

[5:27:44] Dat zou moeten lukken.

[5:27:45] Ja.

[5:27:46] Ja. Neemt u het dan ook nog mee naar de commissievoorzitter overleg ook zeker. Oké. Dan ga ik dit erbij opschrijven.

[5:27:55] Ik heb ik een heer sneller heeft ook nog een interruptie. Mevrouw houtman.

[5:28:00] Als verzoek hierbij ik die voor sommige commissies wordt het kennis budget uitgeput. Maar voor sommige volgens mij ook structureel minder. Dus misschien dat de kamervoorzitter dat ook kan meenemen dat het niet een extra claim hoeft te zijn. Maar dat we ook kunnen kijken of daar misschien dat het inzicht kan worden geboden.

[5:28:17] In die brief prima. Goede goede suggestie. Dank dan de tweede motie van mevrouw leijten. Ik heb mevrouw leijten toegezegd dat we gaan kijken naar de ophanging. Ik deel alleen niet een aantal opmerkingen in haar motie over

[5:28:32] om te versterken. Optimaal. Ik heb geprobeerd zo neutraal mogelijk

[5:28:38] te formuleren dat wij het allebei even niet met elkaar eens zijn, maar dat we wel in alle neutraliteit gaan kijken hoe de ophanging is. Maar volgens mij snappen mevrouw leijten en ik elkaar daarin hoop ik daarmee ook de leden dat ik gezegd heb van nou wij gaan en we hebben een invoering stoet prima om nog eens een keer te kijken naar de ophanging de voor en nadelen. Mevrouw leijten. Denk dat de ophanging anders kan en moet ik denk dat de ophanging goed is. Maar ik sta er wel voor open om najaar te kijken van hoe we dat doen. Dus met deze interpretatie zou ik graag deze motie willen meegeven, zodat de leden kunnen besluiten hoe ze hoe ze stemmen.

[5:29:18] Maar we kunnen de motie overnemen, hoor ik het geheel onverdachte hoek.

[5:29:23] Ja

[5:29:24] dan gaan we dat zou doen. Dan wordt overgenomen.

[5:29:29] Mevrouw kathmann. De motie heb ik heb ik besproken was nog een vraag over nieuwspoort straks van mevrouw leijten de extra kosten. Ik heb aangegeven. Nieuwe sport is onderdeel van dit gebouw. Dat was eerst niet zo. En dat betekent veel meer kosten op het gebied van van beveiliging die extra kosten kunnen niet worden doorbelast aan nieuwe sport, omdat daarmee de financiële bedrijfsvoering vernieuwen wordt heel erg belast zou worden en dat mogelijk ook het voortbestaan in gevaar zou kunnen komen.

[5:29:56] Dat heeft te maken met de hoge veiligheidseisen die wij hier stellen. Er zijn ze nu onderdeel van alle andere kosten belasten we wel door in een dienst verlening overeenkomst, maar deze kosten dus niet vanwege die reden.

[5:30:09] Ja.

[5:30:12] Ik zie mevrouw leijten,

[5:30:14] Voorzitter, daarmee

[5:30:17] zitten met de situatie dat feitelijk door de tijdelijke

[5:30:23] tijdelijke locatie. Het inpandig zijn wij wel dus nieuwspoort subsidiëren vanuit

[5:30:33] vanuit belastinggeld

[5:30:35] wat bedoeld is voor het het voor tweede kamer

[5:30:41] om heel eerlijk te zijn denk ik dat het een onwenselijke situatie is eigenlijk de voorzitter oproepen om te kijken hoe we dit

[5:30:50] kunnen normaliseren, zodat je niet een subsidierelatie heeft om allerlei redenen die ik in eerste termijn heb gezegd

[5:30:58] onafhankelijkheid van de journalist die ik noem allemaal.

[5:31:03] Bent u bereid dat te doen, vraag ik aan de voorzitter?

[5:31:05] Daarnaar te kijken. Voorzitter.

[5:31:08] Kijk ik ik ben altijd bereid heeft de gemeente om naar dingen te kijken. Maar dan heb ik ook wel de voor de de verwachting dat er iets uit gaat komen en in dit geval heb ik dat niet omdat deze kosten nu eenmaal gemaakt moeten worden vanwege dat inpandig zijn. Die kosten kunnen we niet doorbelasten, want er valt nieuwspoort sport om

[5:31:26] de waardige hecht waarde hechten aan nieuwe sport in dit pand. Misschien niet alle fracties zeg ik daarbij heel veel andere fracties wel kijk wat ik wel goed vind. Maar dat is een heel ander gesprek dan de financiën dat we kijken. Ben ook wel toe bereid hoe die sport nog meer waarde kan hebben voor de tweede kamer. Dus dat dat is er meer inhoudelijke aanvliegen.

[5:31:51] Een meer inhoudelijke aanvliegen. Maar het financiële dat dat lukt niet.

[5:31:57] Mevrouw leijten. Voorzitter, ik heb net een motie waarbij ik zeg ik wil graag budget voor historisch onderzoek en dus moeilijk moeilijk stapelen stapelen is ook ingewikkeld in de besluitvorming snap ik allemaal wel.

[5:32:08] Negen ton is wel veel.

[5:32:10] Die echt veel.

[5:32:13] Dus

[5:32:14] alle kwetsbaarheden die erachter wegkomen

[5:32:18] als het nou doordat rijksvastgoedbedrijf wat allerlei dingen heeft veroorzaakt in dit pand en noem allemaal op en met de verhuizing is

[5:32:24] de rekening door daarnaartoe door

[5:32:30] op

[5:32:32] die een pragmatische oplossing waarvan je niet kan zeggen. Die kunnen we doorbelasten want dankuwel nieuwe sport om

[5:32:42] eigenlijk is het. Het is een oneigenlijke financiële situatie. Ik denk dat ik denk dat op het moment dat we het zouden uittekenen. Niemand zou zeggen dit willen we op die manier. Dus daar moeten we toch dan ook niet bestendig en misschien zit hier wel vijftien.

[5:32:56] Jaar.

[5:32:58] Ja maar goed zijn. Ze begonnen met de verbouwing

[5:33:03] als

[5:33:04] de jaar. Het is het is wel.

[5:33:06] Mijn probleem. Uw punt is nieuwe sport is onafhankelijk en dat dat.

[5:33:17] Die het woord. Uw punt is heel duidelijk en de kamervoorzitter is nu aan het woord heeft verzocht of er toch nog iets gedaan kan worden. Kamervoorzitter ik.

[5:33:24] De nieuwe sport is onafhankelijk. Ik heb uitgelegd waarom die door belasting we dat niet doen. Dat heeft te maken heb ik uitgelegd. Ik zie geen mogelijkheden om dit op een andere manier te doen. We hebben er als presidium goed naar gekeken mij. Dus ik weet je in gesprek gaan maar wetende dat er niks uit. Daar kan komen. Dat vind ik een beetje zonder van van de tijd en energie. Maar u heeft uw punt gemaakt wat u ervan vindt.

[5:33:52] Dit waren de antwoorden.

[5:33:55] Ik zie nog twee handen omhoog. Wellicht dat er iets is vergeten ik graag verliezen.

[5:34:00] Vrouw mission werkster.

[5:34:04] Voorzitter, ik houd motie één aan dat ik dat laten we tegelijk doen, hebben we voor die administratie en ik wil graag even de motie zeven. Dan gaan we erover stemmen, vraag ik even aan kamervoorzitter. Dat is met die de fysieke plek voor demonstraties.

[5:34:21] Daar staan ook een paar dingen in het dictum dit natuurlijk wordt lastiger als ik wil even precies weten hoe of we deze motie in stemming.

[5:34:30] Ik kijk even naar mevrouw daar wat ik gezegd had net even bij de opmerkingen van de heer sneller dat ik de motie zie als dat ik in gesprek gaan met de kamervoorzitter deze inhoud ook ook meenemen. Dus de motie kan ook worden overgenomen. Het is een gesprek met de burgemeester en ik deze punten immers.

[5:34:47] Mevrouw kathmann. Ik had u net ook genoteerd. Als toezegging gaat u een aanhouden laten overnemen?

[5:34:54] Opgestoken. Kijk, er is natuurlijk maar één plein in den haag. Dat is het plein waar de pvda de roon zelfs een tweede plein en een soort autoluwe plek dat iedereen de ruimte heeft om gewoon

[5:35:04] gestemd.

[5:35:04] We kunnen laten horen. Zou mooi zijn. Dus daarom dat ik deze motie even had gedicht in een in de tekst. Maar de toezegging van de kamervoorzitter is zeker wel voldoende. Ze heeft alle mitsen en maren hier neergelegd en die zijn heel duidelijk en ook gewoon realistisch. Dus dat gesprek gaat de komende hartstikke fijn. Dus we houden de motie aan.

[5:35:23] We trekken er in hoe heet dat.

[5:35:26] Staat ook in toezeggingen. Er komt terug in de verzamelbrief. Dat leidt er nog.

[5:35:30] Ja. Voorzitter, negen ton.

[5:35:35] Nou ja goed ik had een betere door moeten vragen. Eerste termijn hatte echt tweede termijn een motie over ingediend als

[5:35:42] omdat er staat we belasten door. Het was mij niet duidelijk of het nou voor die beveiliging. Dat is niet zo.

[5:35:48] Maar dit gaat over de raming kan ik daar dan een een amendement indienen dat we dat geld verschuiven naar bijvoorbeeld historische onderzoeken of andere manier.

[5:35:58] Dat kan wel toch.

[5:36:01] Want wanneer stemmen daarover in het najaar

[5:36:06] kijk uiteindelijk uiteindelijk.

[5:36:07] De vraag gezet,

[5:36:10] Ja, want uiteindelijk de vraag vinden wij dat we dat we nieuwspoort moeten subsidiëren. Met negen ton vind ik wel relevant om de kamer voor te leggen. Maar er zal ik dat via amendementen.

[5:36:19] Inderdaad. U heeft nog de tijd.

[5:36:21] Die tot.

[5:36:21] De stemming en dat is voor het reces. Als ik het goed begrijp.

[5:36:24] Om een amendement, in.

[5:36:25] Ik zie ik nog een opmerking.

[5:36:28] Voorzitter, het voegt wel voort uit de veiligheidseisen die de kamer zelf stelt. Dus dat dat is in ieder geval wat ik nog wel wil toevoegen en door belasting van die negen ton betekent gewoon

[5:36:42] einde nieuwe sport zeg ik maar even erbij.

[5:36:46] U heeft allebei dat uitgewisseld. Ik denk dat dat helder is u van u verwachten we nu nog een amendement

[5:36:53] en dan ga ik nu de toezegging. Als er geen vragen meer zijn blijven liggen, kunnen toezeggingen afhandelen. De kamervoorzitter heeft toegezegd dat er in het najaar een algehele.

[5:37:02] De kamerbrief komt, met alle verschillende waar ook alle verschillende toezeggingen.

[5:37:06] Geadresseerd gaan worden nu aan u de schone taak om te controleren wat ik heb gezegd of dat uw toezegging is

[5:37:13] allereerst de kamervoorzitters ook contact opnemen met het rijksvastgoedbedrijf

[5:37:18] als klant van het rvb om te vragen naar de mogelijkheden ten aanzien van groene daken en zonnepanelen

[5:37:24] aan mevrouw van esch. Klopt dat. Ja. Mooi dan de volgende. De kamervoorzitter neemt de vragen van het lid leijten over aandacht voor historische reflectie bij parlementaire onderwerpen mee naar de commissie voorzittersoverleg en zal het overleg voeren met douwe

[5:37:40] en daarbij wordt inzicht verschaft in het totale onderzoek budget budget van de verschillende commissies

[5:37:45] kamervoorzitter buigt zich de komen volgende toezegging de kamervoorzitter buigt zich de komende tijd opnieuw en in overleg met de griffie en presidium over de governance van de kamer organisatie in den brede.

[5:37:58] De kamervoorzitter presidium zal na afloop van het onderzoek van hofmann zo maximaal mogelijk transparant zijn over onderliggende adviezen stukken die lopende het onderzoek niet verstrekt zijn aan de kamer. De kamervoorzitter zal het onderwerp interrupties agenderen voor de commissie, voor de werkwijze. De ervaringen met nieuwe interruptie mogelijkheden, zoals bij de bij de commissie nrc worden daarbij ook opgehaald aan mevrouw bromet en tevens deels aan mevrouw michèle. De kamervoorzitter neemt de vragen van het lid mission derksen

[5:38:27] over de planning van plenaire debat in relatie tot geplande commissie. Wat ermee, zodat het uitzoeken na afstemming met griffie plenair en de griffie commissies de kamervoorzitter zo'n klein onderzoek gaan doen naar het wel. Regime naar aanleiding van de vragen van het lid.

[5:38:39] De sneller,

[5:38:40] En de belde in de commissievergadering. Er gaat om belde in de commissievergadering bij aanvang van plenaire vergaderingen een minuut lang hard klinkt er komt hier ook schriftelijk op terug in de brief. De kamer ontvangt dit najaar de evaluatie van het college van onderzoek integriteit met erbij de wijzigingsvoorstellen

[5:38:59] en daar worden er door het lid verder aangedragen punten in meegenomen.

[5:39:05] De kamervoorzitter gaat zich buigen over het beleid ten aanzien van uitnodigingen aan leden en namens de kamer.

[5:39:09] Missie,

[5:39:12] Om namens de kamercommissie deel te nemen aan externe bijeenkomsten, bijvoorbeeld op departementen en de voorzitter zit. Er zal dit tevens bespreken in de commissie voorzittersoverleg,

[5:39:22] in het kader van de invoering stoet van der wal zal de kamervoorzitter de vraag van het lid leijten over de ophanging die besluit op wob-verzoeken meenemen en de kamer ontvangt in het voor volg de jaarverslagen van de bezwaarcommissie.

[5:39:35] De opmerkingen in het verzoek over gezond en gevarieerd plantaardig eten worden doorgeleid naar de restaurant bedrijf naar aanleiding van de vragen van het lid van esch ook het punt over laten meekijken van het voedingscentrum dat al gebruikelijk is op verschillende ministeries gaat de kamervoorzitter meenemen. Volgens mij als de schijf van vijf heb. Maar dat is prima. Ook in het vierde kwartaal ontvangt de kamer. Het plan voor groen in het kamergebouw en de voorzitter neemt ook de vragen van het lid bromet over kunst in onze trappenhuizen mee.

[5:40:03] Het uitgangspunt is dat alle camera medewerkers korting in het restaurant en staat lokaal moet krijgen en er zal worden nagegaan waardoor dit soms nog niet lukt. Bekend is en het wordt dan verholpen.

[5:40:13] De kamervoorzitter

[5:40:14] met presidium zal een juridische toets laten uitvoeren naar het al dan niet weren van personen die een contactverbod opgelegd hebben gekregen. De vraag is of dit kan op basis van artikel vijftien, drie, lid één, van het reglement van orde aan mevrouw mission derksen.

[5:40:29] De kamervoorzitter gaat op zeer korte termijn in gesprek met de beheerders van parlementen komt samen met de eerste kamer en de minister van bzk en komt snel in komt hier snel in een brief op terug, zodat de kamer hierop tijdig actie kan ondernemen.

[5:40:42] De kleine correctie. De griffier heeft dat gesprek?

[5:40:51] Kamervoorzitter verzoekt de griffier. Dat doen we dat dan zo anders klopte de kamer worden. Die gaat in gesprek met de burgemeester van den haag over een meer passende locatie en toegankelijkheid voor demonstraties en informeert de kamer hierover. En dit was aan kathmann.

[5:41:05] Dit sneller.

[5:41:07] Dan kijk ik nu naar de achterkamer.

[5:41:10] Mevrouw kathmann. Ik mis nog een toezegging op mijn vraag dat we er dan vanuit kunnen gaan dat als het onderzoek is afgerond dat dan wel alles transparant is, omdat

[5:41:19] de redenen dat het nu niet eens is

[5:41:24] voor rust was dat wel de eerste die zei

[5:41:27] zo maximaal.

[5:41:29] De maxi van zo maximaal mogelijk transparant zijn over onderliggende adviezen stukken die lopende het onderzoek niet verstrekt werden aan de kamer.

[5:41:37] Dit is om de zon toezegging waarvan je denkt als je dan toch een motie moet indienen van maximaal mogelijk. Daar doe je natuurlijk heel snel aan. Dus dat.

[5:41:46] Wel de kamervoorzitter heer op horen zeggen dat alleen persoonlijke gronden weggelakt zouden worden en dat was de uitzonderingsgrond. Volgens mij is dat keurig toegezegd. Dan heb ik als het goed is voldaan aan alle toezeggingen.

[5:42:00] Dan wil ik allereerst natuurlijk de kamervoorzitter de griffier van harte danken. En dan de belangrijke bode en.

[5:42:09] Redactie, een verslag en alle andere ondersteuning.

[5:42:11] Dankuwel. Hartelijk dank. Aan de leden en de mens kun je nog een hele fijne middag.