Initiatiefnota van het lid Azarkan over effectievere aanpak van moslimdiscriminatie

[0:00:01] Ik open D nota overleg over de initiatiefnota van het lid Azarkan over effectieve aanpak van moslimdiscriminatie. Ik heet van harte welkom. De initiatief nemer van de nota uiteraard en adviseur van de kamer vandaag minister van binnenlandse zaken ondersteuning welkom. Ik geef welkom aan mijn collega van Baarle van denk Westerveld van groenlinks en Kathmann van de partij van de arbeid hebben een tijdelijke afmelding van mevrouw Belhaj die schuift later aan. Maar hij heeft een dubbele agenda. Ik zou zeggen meneer van Baalen koers op drie minuten.

[0:00:41] U mag het spits afbijten.

[0:00:45] Ja. Voorzitter, is het de bedoeling dat we een aparte ronde doen om vragen te stellen aan de initiatiefnemer of doen we ook gelijk de eerste termijn van de zijde van de kamer.

[0:00:55] Dit is een noodoverleg in twee termijnen waarin u de vraag gesteld aan de initiatiefnemer en eventueel aan de adviseur van de regering en zij antwoordde in eerste en tweede termijn. Een tweede termijn kunt u motie.

[0:01:12] Voorzitter Dankuwel eenennegentig procent van de Nederlandse moslims heeft in de afgelopen vijf jaar persoonlijke ervaringen met moslimhaat gehad.

[0:01:22] Vierenzeventig procent is zich als moslim. De afgelopen vijf jaar minder veilig gaan voelen en de helft van de Nederlandse moslims maakt zich veel

[0:01:32] tot heel veel zorgen dat hen iets kan overkomen vanwege een moslim zijn

[0:01:39] en we zien de voorbeelden van bekladding en bezetting van moskeeën van poppen, varkenskoppen en varkens bloed die voor de deur van moskeeën worden gelegd of door het raam worden gesmeten.

[0:01:52] We zien de bedreigingen, de dreigbrieven

[0:01:56] brandstichting, soms zelfs met een terroristisch oogmerk

[0:02:01] gemiddeld genomen krijgen meer dan twintig moskee gebouwen per jaar te maken met geweld.

[0:02:06] Of.

[0:02:08] Agressie en voorzitter.

[0:02:10] Dat is niet normaal.

[0:02:12] Dat past niet bij Nederland

[0:02:13] en dat is gewoon niet te accepteren.

[0:02:17] Voorzitter, ik kan nog wel even doorgaan met het opnoemen van statistieken en het geven van voorbeelden. Maar de kernvraag is hoeveel feiten. Hoeveel voorbeelden hebben we nog nodig? Totdat het probleem van moslimdiscriminatie eindelijk echt erkend wordt. Hoelang moet het nog duren voordat de eindelijk

[0:02:38] gerichte maatregelen tegenwoordig genomen

[0:02:41] erkent de minister

[0:02:43] dat er met moslimdiscriminatie niet meer gesproken kan worden van incidenten, maar dat er in Nederland gewoon een structureel probleem is met de discriminatie van Nederlandse moslims en erkent de minister dat de daarom dan ook een specifieke aanpak tegen moslim discriminatie nodig is en voorzitter, we hebben de brief van elf november vorig jaar van deze minister gezien waarin ingegaan werd op welke maatregelen de regering zou nemen tegen moslimdiscriminatie en het waren allemaal vooral algemene maatregelen en voorzitter, wat dat betreft is het daarom tijd eindelijk voor gerichte maatregelen tegen moslimdiscriminatie en daarom hebben wij onze initiatiefnota ingediend waarin wij de regering vragen om gerichte maatregelen tegen moslimdiscriminatie te nemen en ik vraag langs deze weg dan ook een reactie van de minister op de punten die wij in deze initiatiefnota hebben voorgedragen.

[0:03:43] Wij beginnen onder andere met een punt over moskee veiligheid en de veiligheid van islamitische instellingen

[0:03:52] en denk pleit ervoor om hier een budget voor vrij te maken, net zoals dat in het verleden terecht voor synagoge is gedaan met een basis weerstand budget want in sommige gemeenten veel gemeenten komt er nog onvoldoende terecht met het bieden van veiligheid aan islamitische instellingen en moskeeën.

[0:04:12] Ten tweede wil denk.

[0:04:16] Ik gaf hem een seintje dat u aan de tijd zat.

[0:04:19] Dankuwel. Voorzitter, ik verstond u. Voorzitter, ik ik rond mijn mijn bijdrage dan ook af en voorzitter, ik zou dan ook twee punten willen maken. Ten eerste

[0:04:30] de politie is gestopt met het registreren van moslimdiscriminatie als aparte categorie.

[0:04:35] Waarom is dit gebeurd? En ten tweede een de aanpak van antisemitisme is er onlangs een nationaal coördinator antisemitisme aangesteld en ik zou een de minister willen vragen waarom er geen anti. Waarom geen nationaal coördinator moslimdiscriminatie aangesteld is om deze problematiek aan te pakken. Voorzitter, Dankuwel,

[0:04:58] Dankuwel meneer van Baalen van denk een initiatiefnota is ook aan de kamer. Dus wij gaan erover of de beslist nota overnemen. Dus dat is denk ik ook goed om vandaag te benadrukken dat als er een initiatiefnota ligt dat de kamer daarover dan uiteindelijk beslist en dan de regering opdracht ketel mevrouw van der Woude van de VVD en dan geef ik het woord aan mevrouw Westerveld van groenlinks.

[0:05:23] Dank u wel, voorzitter en voorzitter. Voordat ik begin wel een opmerking, want deze initiatiefnota van denk van als kan je lijkt enorm op de initiatiefnota van de leden je zulke series en Segers. Dat ging over een effectievere aanpak van antisemitisme. Het is zelfs zo dat je de in de ene initiatiefnota sommige zinnen kunt beginnen en in de andere kunt afmaken. Dus ik zou hier als ze willen vragen of de initiatiefnemer willen vragen waarom is gekozen voor deze aanpak, want het maakt het moeilijk om deze nota op waarde te schatten en dat vinden we jammer, want veel harder optreden tegen moslimdiscriminatie is ontzettend belangrijk. Dat gaf mij een collega van Baarle aan ook aan de hand van een aantal voorbeelden. Het is ontzettend belangrijk moet serieus genomen worden. We moeten in deze tweede kamer ook vaker over die verschillende vormen van discriminatie praten maar met zo'n aanpak doet doet denk het onderwerp tekort en dus ik wil vragen waarom is hiervoor gekozen.

[0:06:19] Voorzitter, we hebben een paar vragen over de uit.

[0:06:21] Voering. Dat kunt u nog even opsparen. Want hij heeft een interruptie van de heer van banen van denken.

[0:06:27] Ja. Voorzitter,

[0:06:29] zo graag aan mevrouw Westerveld daar een vragen over willen stellen,

[0:06:34] want voorzitter, het zou natuurlijk ook als een als een compliment gezien kunnen worden in de richting van de initiatiefnemers

[0:06:41] dat er een stuk is opgesteld met een flink aantal specifieke maatregelen tegen een specifieke vorm van verwerpelijke haat in onze samenleving, namelijk antisemitisme

[0:06:50] en ons punt is. Laten we met elkaar leren van die gerichte maatregelen die we met elkaar nemen in de samenleving om haat tegen groepen te bestrijden, omdat ook in te zetten tegen moslimdiscriminatie, want het is volgens ons een heel urgent probleem. En als u de initiatiefnota goed had gelezen en ik ben ervan overtuigd dat mevrouw Westerveld. Dat dat gedaan hebben wij inderdaad een aantal maatregelen die overigens ook in andere vormen van discriminatiebestrijding terugkomen, hebben wij overgenomen, maar er staan ook aanvullende maatregelen in nadere maatregelen en dus ik denk dat dat met uw kenschetst dat u zegt dat wij het probleem tekort doen dat u dat u daarmee de initiatiefnota en dit probleem dat tekort doet.

[0:07:31] Daarin zat geen vraag, mevrouw Westfield. U mag wel antwoorden als u wil, en anders mag ik verder gaan met uw betoog.

[0:07:37] Voorzitter, het probleem wil ik helemaal niet te kort doen en daarom heb ik dadelijk nog een paar vragen op de op de inhoud, want het is een groot probleem. Dat zei het net ook al. Het is belangrijk dat we hier met elkaar over praten. Wat mij opviel in de verschillende nota s is dat de opbouw hetzelfde is dat een heel aantal beslispunten hetzelfde zijn dat ze ook zinnen soms hetzelfde zijn met af en toe wordt antisemitisme veranderd door moslimhaat moslimdiscriminatie en dat vindt dat vind ik jammer. Dus dat is mijn mijn hele punt. En Vandaar ook de vraag van waarom is gekozen voor deze aanpak en ik zie dat die er als ze daar in zijn beantwoording op wil doorgaan, want het probleem blijft groot en ik kan ik zou een aantal inhoudelijke vragen.

[0:08:17] Ik heb een aantal inhoudelijke vragen over de over de voorstellen die worden gedaan en die vraag zijn geldt een zijn gesteld of die wil ik stellen aan zowel de initiatiefnemer als aan de minister en als eerste is dat de initiatiefnemer veel voorstellen benoemd om moslimdiscriminatie te bestrijden via het onderwijs en ik ben ook zeker van mening dat het de taak van het onderwijs om kinderen te vertellen over verschillende soorten van discriminatie onder hen ook te te leren hoe belangrijk het is om met verschillende culturen in aanmerking te komen moment te leren hoe het is om samen te leven. Maar ik vind een aantal voorstellen ook wel wat ongemakkelijk omdat natuurlijk de afspraak is dat wij gaan over wat leerlingen aan het einde van hun schoolloopbaan moeten kennen en kunnen en het onderwijs bepaalt hoe en ik zou de initiatiefnemer willen vragen hoe hij dat ziet in het licht van de verschillende voorstellen die hier ook worden gedaan en daarbij aanvullend. Ik ben geen docent. Ik geloofde er ook niet en ik zou willen vragen van hoe ziet hij dat nu wat wat moeten wij nu besluiten en wat is nu echt aan het onderwijs zelf

[0:09:18] dan voorzitter pleitte initiatiefnemer voor nationaal coördinator moslim discriminatiebestrijding, maar we hebben natuurlijk vrij recent is de eerste nationaal coördinator tegen discriminatie en racisme aangesteld. Hoe ziet de initiatiefnemer dat en zouden we dan ook niet. Deze nationaal coördinator vooral moeten helpen hoe je nou echt specifiek kunt ingaan op die verschillende soorten van moslimdiscriminatie.

[0:09:43] Voorzitter, Afrondend kaarten initiatiefnemer terecht de opkomst van ook rechtsextremisme aan en ik ben het helemaal eens met de initiatiefnemers dat die opkomst heel zorgelijk is dat een uiting ook stigmatisering en moslimdiscriminatie in de hand wijst en omdat er natuurlijk weinig online toezicht ook is en dus staat er in de initiatiefnota een aantal zaken over. Er wordt dit gedachtegoed ook te makkelijk genormaliseerd en ik zou de initiatiefnemer en aan de minister willen vragen hoe zij ook extreemrechtse anti islam gedachtengoed willen bestrijden hoe we dat beter ook online en offline kunnen doen. Dat was mijn bijdrage. Voorzitter,

[0:10:20] Dank u wel. Dan geef ik het woord aan mevrouw Kathmann van thuis.

[0:10:26] Op de allereerste plaats wil ik de indieners heel veel danken voor voor dit initiatief. Want de zorgen en angst en ook het gevoel van onveiligheid zijn grote hebben onlangs nog een ronde tafel gesprek gehad met de Commissie over de onveiligheid die veel moslims voelen überhaupt bang om naar de moskee te gaan. Bang om in de openbaarheid je geloof te belijden en niet eens bang omdat je bang bent voor een opmerking

[0:10:55] bang omdat je bang bent voor geweld

[0:10:57] en ik denk dat de heer van Baarle genoeg cijfers heeft opgenoemd. Het is niet zomaar een probleem binnen een klein groepje mensen. Het is een grootschalig probleem. En dan ook nog binnen het hele discriminatoire spectrum wat we kennen in Nederland eigenlijk het grootste probleem op dit moment zonder de andere problemen teniet te doen

[0:11:18] en daarom raakt het ons dus allemaal, want ook bij het rondetafelgesprek was er vanuit een deel van de joodse gemeenschap ook een oproep van ga hier nou mee aan de slag. Want ook voor ons binnen de joodse gemeenschap. Zeker met de geschiedenis die wij kennen is nu een aparte aanpak voor moslimdiscriminatie eigenlijk nodig.

[0:11:36] Daar hebben we daar maar een vraag aan de minister onderkent de minister eigenlijk de ernst van de situatie zoals door door de indieners in de inleiding beschreven en dus ook die angst de samenleving en ook de grootschaligheid ervan. Als we het hebben over discriminatie en het aantal meldingen die te maken hebben met moslimdiscriminatie is de vraag van ziet de minister, de ernst van probleem en de grootschaligheid van het probleem en dan vragen aan de indieners. Op de eerste plaats ook vooral

[0:12:09] onderstreep ik

[0:12:10] dat zorgpunt en ook die oproep om de beveiliging van moskeeën veel beter te regelen. Dat moet ook gebeuren. Maar bij de bij de bij de bij de beslispunten wordt ook gesproken over de nationaal coördinator die specifieke taak moet krijgen op moslimdiscriminatie. Net zoals dat ook bij antisemitisme is,

[0:12:29] ziet de indienen niet veel meer mogelijkheid om het juist integraal te doen dat we een hele stevige nationaal coördinator optuigen en die specifieke taken meegeven op het gebied van antisemitisme. Maar dus ook op het gebied van moslimdiscriminatie. Hetzelfde geldt eigenlijk voor die beslispunten in het onderwijs. Want de indiener beschrijft ook. Het is eigenlijk al zo moeilijk bij de lessen burgerschap om dat goed te doen. Er is al heel veel zorg bij ook binnen de pabo van hoe kunnen we onze onderwijzers. Nou goed hierin opleiden kunnen niet beter dat integraal grootschalig aanpakken en wel zorgen dat moslim immigratie, discriminatie daar heel goed in geborgd is.

[0:13:13] Dankuwel voor uw betoog. Dan is schreef ik graag het woord aan mevrouw van der Woude van de VVD.

[0:13:19] Dank u. De VVD strijd tegen discriminatie en racisme, zoals dat in deze zaal denk ik allemaal doen. Nederland is een divers land en iedereen die in het land woont moet gelijk behandeld worden en bij de VVD kijken we niet naar je afkomst, maar naar je gedrag. Wij vinden het onacceptabel dat vrouwen met hoofddoek worden uitgescholden.

[0:13:40] Zorgelijk als moslims zich niet veilig voelen. Dus dat moet volstrekt duidelijk zijn niets persoonlijker dan je geloof en je levensovertuiging

[0:13:47] als de indiener strijdt voor het recht van moslim, moslims om zichzelf te kunnen zijn en zich veilig te voelen. Dan vindt hij de VVD aan zijn zijde

[0:13:56] en we hebben daarom ook steun verleend aan het initiatief eerder om een landelijk coördinator voor de bestrijding van racisme en discriminatie aan te stellen.

[0:14:05] Voor ons ligt dan nu de initiatiefnota voor een effectievere aanpak van moslimdiscriminatie en het valt me op in de beide betogen van mijn voorgangers dat ze het

[0:14:14] vandaag best een zijn, want ik zal allereerst ingaan op dat aspect waarvan de indien er misschien ook wel verwacht dat ik erop inga.

[0:14:22] Het is niet alleen voor een groot deel hetzelfde. Het is werkelijk waar bijna een kopie van de initiatiefnota voor effectievere aanpak van antisemitisme van de hand van mijn oud-collega's je zus en Segers.

[0:14:35] Het is in feite zo dat met controle. Fijn dit woord antisemitisme lijkt vervangen door moslimdiscriminatie. En precies zoals mevrouw Westerveld zegt dat doet u waarschijnlijk geen recht aan het verhaal daarmee de nood die door nota antisemitisme is. Inderdaad vinden we ook een erg goede nota,

[0:14:53] zoals de indiener zelf in antwoord op onze eerdere vraag heeft gesteld en Dank voor het compliment,

[0:14:57] maar los van het feit dat het vreemd is om het zo te kopiëren, vinden we het echt inhoudelijk problematisch,

[0:15:04] want daardoor heeft hij niet in feite de degelijke analyse gemaakt voor de kwestie.

[0:15:08] Tracht op te lossen,

[0:15:10] En je hebt het risico dat het debat gaat resulteren in een nutteloze discussie

[0:15:16] waarin we antisemitisme en moslimdiscriminatie gaan zitten vergelijken en een een erg erger spelletje gaan doen en daar was de aanpak sowieso destijds niet voor bedoeld. Ik ga er dus niet aan meedoen en we volstaan met zeggen

[0:15:29] dat voor ons vast staat dat die problematiek van antisemitisme tijdelijk

[0:15:34] een specifiek aan aanpak vereist.

[0:15:38] Nou als je wilt dat ik daar op ingaan zakken. Dat doen maar ik probeer dus juist niet te doen in dit debat

[0:15:43] die zich van niet iets om jaloers op te zijn dat dit nodig is.

[0:15:47] U vraagt dus om een specifieke aanpak.

[0:15:50] In feite zal de vraag als mevrouw Westerveld heeft gesteld. Waarom heeft die niet

[0:15:56] wat u voorstelt meegegeven aan voor in de aanpak voor de coördinator racisme en discriminatiebestrijding. Om een integrale aanpak neer te zetten.

[0:16:05] Dat is ook voor de uitvoering wel zo fijn.

[0:16:09] Ik doe het ook een aantal naast die voorstellen voor een aparte aanpak en coördinator doet hij een aantal voorstellen naar in sommige daarvan kan ik van een afstand

[0:16:18] goed vinden, maar niet als die zich helemaal specifiek gaat richten op moslims en een deel sowieso niet.

[0:16:26] Kijk als we discriminatie tegen willen gaan, is het altijd goed.

[0:16:29] Ja toch wel om naar lesmethodes te kijken en onderlinge dialoog te stimuleren. Daar zijn we echt voor aangiftebereid en getogen.

[0:16:36] We gaan afronden.

[0:16:38] Wilt u betoog gaan afronden? Ja,

[0:16:43] Dan moet ik even overslaan.

[0:16:46] Er staan.

[0:16:47] Ik was bij aangiftebereidheid zaken waar we voor zijn zaken waar minder enthousiast over zijn, is het verbod op gezichtsbedekkende kleding laten vervallen. Dus

[0:16:59] zo staan we wisselend tegenover de voorstellen maar voorop staat. Waarom heeft u niet gekozen voor een integrale aanpak. Dat lijkt ons beter dan wat u nu heeft gedaan en dat lijkt ons ook echt meer recht doen aan het probleem dat we willen aanpakken.

[0:17:15] Dankuwel. U krijgt nog een interruptie van de heer van Baarle van.

[0:17:21] Ja, voorzitter, dat is op het op het punt dat de geachte afgevaardigde van de van de VVD aangeeft de voorkeur te hebben voor een integrale aanpak.

[0:17:34] Dat is nou juist precies het punt waarom het belangrijk is dat we vandaag over de initiatiefnota spreken als we

[0:17:42] ze zien dat gemiddeld hebben we het dan over met uitschieters in sommige andere jaren gemiddeld

[0:17:48] twintig islamitische instellingen in Nederland te maken hebben met enige vorm van uitingen van bedreiging of geweld, met soms zelfs

[0:17:57] een terroristisch oogmerk dat we hebben gezien als we uit de statistieken zien dat een overgrote meerderheid van moslims zichzelf onveilig zegt te voegen voelen in Nederland als een overgroot gedeelte van de moslims in Nederland aangeeft, zegt ik heb in de afgelopen periode te maken gehad met discriminatie ontzettend hoge percentages. Waarom dan geen specifieke aanpak voor moslimdiscriminatie vraag ik echt aan de VVD al die incidenten die hoge statistieken nopen ons toe toch tot een gerichte aanpak daarvan.

[0:18:32] Mevrouw van der Woude Dankuwel. Kijk of je een aparte coördinator of aanpak in stad voor iets.

[0:18:39] De bestuurlijke driver erachter is niet of iets erger erger ergste is. Het is niet zo van. Dit is heel ergens moet de eigen aanpak. Het is zo dat de problematiek rondom antisemitisme heel specifiek is het betreft ontzettend kleine groep mensen. Het is een en ook al een lange historische lijn.

[0:18:55] Die loopt. Het is ingewikkeld. Het is onzin.

[0:18:57] De zichtbaarder bedreigingen zijn heel concreet en ook als het gaat om het gevoel van veiligheid in gebedshuizen. Je kan niet zeggen op basis van gevoel. We moeten er een aanpak op formuleren. De de hoe we dat doen in Nederland is natuurlijk dat je die beveiliging inzet naar aanleiding van concrete herleidbare dreigingen en die zijn er helaas heel erg veel als het gaat om joodse gebedshuizen joodse instellingen en daar komt dit ook vandaan. Het is niet omdat we het erger vinden dan moslimdiscriminatie. Dat is zeker niet waar. Dus ik wil die twee graag uit elkaar trekken. Het het is niet bedoeld. Een aanpak of een coördinator instellen is niet bedoeld als een politiek besluit, maar als een gerichte aanpak om iets echt op te lossen en ik hoop echt dat de mate waarin we dat voor deze groep meemaken dat dat moslims nooit zal treffen en ik heb ook het idee

[0:19:53] dat we ook nog moeten kijken naar

[0:19:56] wat bedoelt hij als je zegt moslimdiscriminatie. Ik heb soms het gevoel dat als moslims gediscrimineerd worden dat ze eigenlijk worden gediscrimineerd om hun afkomst

[0:20:06] en soms gaat het om religie kritiek. Het lijkt me goed om dat goed uit elkaar te gaan trekken, zodat ze dan ook daar gericht. Daarop gaan want als het gaat om afkomst.

[0:20:15] Ja,

[0:20:17] u bent heel lang uw antwoord Dankuwel

[0:20:22] vervolgvraag. En dan ronden we dit af.

[0:20:26] Ja. Voorzitter, nu maakt nu maakt de vvder zelf een vergelijking van tussen antisemitisme en moslimdiscriminatie, wat helemaal mijn punt niet was

[0:20:37] mijn punt was. We zien de vreselijke statistieken ten aanzien van Nederlandse moslims. We zien hoeveel het voorkomt. We zien dat er een speciale gedachte achter zit, namelijk een gedachte bij heel veel mensen in Nederland en ik vind het vreselijk dat het zo is dat de islam hier geen plek zou hebben en u vraagt, heeft het niet meer te maken met afkomst. We zien dit soort dit soort vreselijke dingen bij moskeeën gebeuren.

[0:21:05] Waar staat letterlijk wie islam zaait zoals sharia oogsten. Het is niet gericht op iemand zijn. Het zijn niet mijn woorden, maar het is niet gericht op iemands afkomst. Het is gericht op een goed geloof. De gedachte dat het geloof er niet mag zijn en dat speelt bij heel veel mensen en nogmaals mijn vraag als dat beeld zo speelt en we dit soort incidenten zien, moeten we dat toch gericht aanpakken.

[0:21:27] Mevrouw van der Woude. En u stapt,

[0:21:28] In hetzelfde bootje. Het is heel erg. Dus er moet een extra coördinator zijn. Wat gaat de nationaal coördinator dan precies doen en minder erge vormen.

[0:21:37] Ja dat is een vraag die u stelt had u eigenlijk moeten doen wanneer van Baalen zijn betoog had. Dus je mag kort antwoord geven, zeg ik tegen de heer van Baalen dit debat.

[0:21:47] Ik snap heel goed dat het ook de bedoeling was van vandaag zal ik soms als woordvoerder ook nog wat van zeggen maar ik ga niet eindeloos overdoen hier dus u mag daar nog even op reageren en dan gaan we over naar een betoog van mijzelf.

[0:22:01] Voorzitter, ik zal dan kort inderdaad reageren. Voorzitter, volgens mij is het logisch dat als je ziet dat een problemen heel groot is en dat is het probleem van moslimdiscriminatie en dat het een specifieke reden heeft namelijk dat er teveel mensen zijn met het gedachtegoed dat moslims of de islam niet zouden horen als je daar dan ook een specifieke aanpak oprecht en dat lijkt me evident.

[0:22:23] Dan vraag ik mevrouw Westerveld het voor de orde van het debat even van mij over te nemen. Als voorzitter,

[0:22:30] En dan is het woord aan mevrouw Leijten van de SP.

[0:22:34] Op één juli vorig jaar zei mijn collega Jasper van dijk dat hij de complimenten uitdeelde aan de indieners van de initiatiefnota voor een effectieve aanpak van antisemitisme en dat hij vond dat zij tegelijk het

[0:22:49] dat zij terecht het spotlight zetten op het pijnlijk fenomeen

[0:22:53] en opnieuw wil ik nu dik een jaar later de compliment geven aan de indiener. Maar ik heb me wel voorafgaand aan dit debat afgevraagd ben ik nou in een spel beland.

[0:23:04] Want ik begrijp heel goed wat hij doet. Hij heeft de initiatiefnota gekoppeld beest en hij heeft het vervangen om bloot te leggen dat er in de kamer veel aandacht is voor het grote probleem van antisemitisme en dat er eigenlijk weggekeken wordt bij grote probleem van moslimhaat en daarin heeft hij natuurlijk gelijk.

[0:23:22] Maar tegelijkertijd zijn,

[0:23:23] De sp-fractie willen zeggen. Het is geen spel. Discriminatie. Uitsluiting. Racisme is geen spel. Laten we het daar ook niet van maken.

[0:23:32] Is hele grote mate van hypocrisie om eerst een coördinator van antisemitisme aan te wijzen. En nu een nieuwe coördinator discriminatie en racismebestrijding. Overigens waar de SP niet in gelooft in de coördinator omdat we hebben gezegd hoe gaat die doen dan. Waar wordt hij dan de manager van wat gaat hij dan in kaart brengen en dan gaan we erover praten en dan gaan we wel over overleggen. Maar dan is de discriminatie op de huizenmarkt is er gewoon nog de onveiligheid voor meisjes met een hoofddoek op straat is er ook nog en iedereen walgt van de incidenten waar de heer van Baarle net op wijst en waar die, als er kan ook terecht op wijst in de initiatiefnota. Maar ik denk dat deze polarisatie op dit onderwerp niet.

[0:24:12] Goed is.

[0:24:14] Ik dacht zelfs nog bij de voorbereiding zal ik voor gaat stellen dat er ook een coördinator op de klasse discriminatie komt. Dus ik de een ding zie in dit land. Dan is het wel dat mensen die een bijstandsuitkering hebben weinig geld verdienen door de overheid harder aangepakt worden dan een grote vervuiler staat de steel of een belastingontwijkende minister van Financiën. De Belastingdienst accepteert dan wel dat er wordt belegd in de Maagdeneilanden. Maar een foutje bij toeslagen is jarenlang in de verdrukking. En dat gaat ook nog maar door dat selecteren op afkomst dat selecteren op klasse

[0:24:49] en dan gaan we mijn hele grote schoonmaak nodig hebben bij deze overheid. Maar dat is wel hoe wij op dit moment georganiseerd en we maken ons grote grote zorgen over.

[0:24:58] Ik zou het heel fijn vinden als wij vandaag met de bespreking van dit initiatief noten met elkaar een punt kunnen zetten onder die polarisatie van terecht wijst denkt op de hypocrisie. Tegelijkertijd is denk ik. De manier waarop denkt erop wijst niet bevorderlijk voor nog degene voor wie ze opkomt als voor het debat wat je voeren en ik hoop dat de als er kan de ook een beetje op wil reflecteren. Wat mij opvalt is dat als we het hebben over de discussie. Ben je ook genoeg.

[0:25:26] De kunst en cultuur. Dan brengt dat niet terechte discriminatie uitsluiting aandacht vragen voor slavernij voor moslim haat voor antisemitisme dichterbij maar zet dat juist groepen tegen elkaar op en volgens mij zijn we dan verder van huis dan dat we willen

[0:25:42] Dankuwel.

[0:25:45] Dankuwel voor uw bijdrage. Dan geef ik het woord weer terug.

[0:25:48] Dan kijk ik naar de indienen of hij tijd wil om zijn antwoorden voor te bereiden of direct door wil gaan door de indienen wil direct doorgaan. De de kan voor de adviseur denk ik ook. Ja. Daarom geef ik graag voor het antwoord in eerste termijn het woord aan initiatiefnemer van deze initiatiefnota. Het de heer Azarkan van de.

[0:26:10] Voorzitter, Dank ook aan de leden dat ze de moeite hebben genomen om initiatiefnota te lezen en vandaag hier aanwezig te zijn en dat

[0:26:18] van commentaar te voorzien. Dat is tenslotte

[0:26:21] waar we voor bij elkaar zijn in de tweede kamer. We hebben een debat met elkaar hebben wisselen. De argumenten uit

[0:26:26] en na afloop hopen we dat er beter voor staan dat we begonnen.

[0:26:32] Voorzitter, het valt me op dat de opmerkingen over kopie beest dat dat valt me op. Dat valt in de betogen van mevrouw Westerveld op die van van mevrouw van der Woude

[0:26:44] kennen elkaar nog niet heel goed. Dus ik moet nog een beetje oefenen viel ook een betoog op.

[0:26:51] Kijk maar mijn mijn intentie is om te kijken waar je een succesvolle aanpak hebt en in die zin is het de succesvolle aanpak en hebben wij vanuit in ieder geval mijn fractie de aanpak antisemitisme gesteund omdat het belangrijk vinden, omdat we zien dat die groep Nederlanders helaas die steun nodig heeft en die aanpak gerechtvaardigd is.

[0:27:12] Het valt me op en dat viel ook mevrouw Leijten op dat er ten aanzien van alles wat met moslims te maken heeft altijd anders gereageerd wordt waar we in de rij staan om alles wat met joodse Nederlanders te maken heeft om onze afschuw te uiten en het voor ze op te nemen. Gebeurt dat zelden bij alles wat te maken heeft met moslims en ik heb dat de afgelopen vijf jaar waarin ik talloze debatten hebben aangevraagd en het een het andere argumenten kwam voorbij. Ja. Het is de forum.

[0:27:40] Het is een incident die telt niet echt. U maakte de politiek nummer van

[0:27:47] als we met elkaar succesvolle aanpak hebben en die hebben we omarmd. Dan is het op zich niet gek om te kijken hoe je die aanpak ook op andere groepen kunt toepassen. Dat vind ik een kracht. Dat betekent dat als we dat dus met elkaar had bedacht hebben dan scheelt ons dat tijd.

[0:28:01] Dat scheelt ons. Dat kunnen we misschien een aanpak combineren.

[0:28:04] En

[0:28:05] kijk als we als we belastingontwijking aanpakken uit uit landen in Afrika en we kopiëren dat voor een deel voor landen uit Azië.

[0:28:14] Dan is natuurlijk niemand die zegt van ja maar ja dat doet geen recht aan de inhoud. Dat is gewoon dat is een raar argument

[0:28:21] tweede wat gezegd is is ja

[0:28:23] dat doet geen recht aan de analyse. Ik heb zelden. Dan moet ik eerlijk bekennen met de collega's complimenten aan de beleidsmedewerkers een betere analyse gezien. Er staat toch echt in die zowel vanaf de inleiding. Het het de wordt gewoon netjes uiteen gelegd wat het probleem is het probleem is daar. Het probleem is levensgroot.

[0:28:42] We doen dit niet. En dat is mijn punt. We doen dit niet voor moslims. Dat is namelijk de fout. We doen dit voor de samenleving. Kijk wat mevrouw Leijten vertelt over dat dat mensen die minder verdienen in dit land minder

[0:28:54] rechten hebben. Dat merk ik ook. Dat is een schande.

[0:28:58] Echt een schande. Dat betekent dat als we kan geloven in de samenleving waarin iedereen zijn plek heeft en iedereen integraal onderdeel daarvan is dat moeten we mensen vanuit onze taak daarin betrekken en het kan niet zo zijn dat de een geen toegang heeft tot het recht om dat dat afgebroken wordt dat de ander omdat die moslim is geen stage krijgt dat de dat er iemand met z'n kinderen een gesprek moet aangaan over hoe rustig ze moeten blijven als de politie ze aanhoudt dat gesprek heb ik ook hebben. Sommige collega's andere maken dat nooit mee. Het is voorgekomen dat dat dat vier agenten voor mij stonden met getrokken pistool heb nog nooit iemand die mijn omgeving meegemaakt.

[0:29:35] Wat ik wil is dat we het probleem dat elkaar aanpakken. Daar staat een heldere analyse. Daar staan voorstellen voor een aanpak en ik ben benieuwd

[0:29:43] en en die voorstellen wat de collega's vinden van de analyse, het onderkennen van het probleem en de aanpak.

[0:29:50] Mevrouw Westerveld sprak als eerste over het onderwijs. Ik ben het met haar eens dat we natuurlijk het onderwijs niet vol moeten planten met alles wat er verkeerd gaat in de samenleving. Ik ben jaren schoolbesturen geweest van een hele grote club. En ik luisterde goed naar de docenten die zeiden altijd alles wat ouders niet goed doen. Alles wat de politiek niet goed op mogen wij mogen wij lekker organiseren en en verbeteren hebben ze geen zin in.

[0:30:13] Wat wel kan. Volgens mij staat dat er maar we kunnen we over met elkaar van gedachten wisselen is dat we

[0:30:18] in de kerndoelen en het curriculum meegeven hoe we met elkaar een samenleving creëren waarin elkaars afkomst worden elkaars religie gerespecteerd wordt. Daar begint het wel. Dat is wat ik vraag.

[0:30:29] Ik heb hem in een motie die ik voorgesteld heb over anti-discriminatie doelen op te nemen in een motie die zo door groenlinks ondersteunt. Dus het kan wel. U kunt dat vragen om of elkaar belangrijk vinden en daar begint het wat begint ook bij

[0:30:43] goed registreren waar het verkeerd gaat

[0:30:46] en dat doen ze bijvoorbeeld in Engeland over. Daar hebben ze echt zo'n stopformulier. We hebben de laatste een debat over gehad en dan zie je dat mensen

[0:30:53] en een donkere huidskleur mensen met een islamitisch uiterlijk en dan is het de vraag gaat het heeft dat nou te maken met een voorkomen of een een religie die worden vijfentwintig keer vaker aangehouden. Dat is oneerlijk denk ik. Dus dus volgens mij kijken we naar problemen in de samenleving. We zien dat dat bij groepen mensen

[0:31:10] op een manier gaten die we echt niet kunnen accepteren omdat dat er toe leidt dat mensen minder kans hebben op een stage dat mensen vaker door de politie worden aangehouden dat mensen onterecht een kans op een baan missen. Maar dat mensen ook een woningen als tweeënnegentig cent van de makelaars zegt ik ik ben bereid om te discrimineren hebben gewoon een probleem met elkaar

[0:31:29] en ik vind niet dat die mes in de steek moeten laten. Ik vind dat wel iets voor moeten doen. Dus Vandaar de aanpak om dat op die manier te doen.

[0:31:38] Even kijken hoe om te gaan.

[0:31:40] Sorry ik was nog bij vrouw en dat roept een vragen op van mevrouw wist.

[0:31:45] Voorzitter, want volgens mij zijn we het over een groot deel van de van de zaak zijn we het gewoon nog eens

[0:31:50] waar ik met name vragen over had was dat in een van de beslispunten staat heel specifiek dat in het geschiedenis, curriculum en tiende tijdvak de moderne tijd zou meer aandacht besteed moet worden aan immigratie verleden van de verschillende minderheden. Dat vind ik heel specifiek om dat zo. En het onderwijs te vragen. Dus ik ben benieuwd hoe die als er daar naar kijkt via de voorzitter om dat omdat ik denk we zouden natuurlijk wel heel goed in de kerndoelen

[0:32:17] vast kunnen leggen wat kinderen ook aan het einde van hun schoolloopbaan moeten kennen en kunnen natuurlijk hoort het. De geschiedenis migratie verleden wordt daarbij net als heel veel andere zaken, maar moet dat zo specifiek.

[0:32:30] Een hele terechte vraag en ik zal daar kort ook op ingaan. Kijk de zijn. Er zijn verschillende tentoonstellingen en ook ook onderwijs methode als het gaat om de geschiedenis van de migratie en we kunnen we kunnen vaststellen dat waar we in de jaren vijftig, zestig de de Spaanse gastarbeiders hadden Italiaanse vervolgens de Turkse Marokkaanse Nederlanders hadden en allerlei andere groepen die later ook kwamen is. Ik heb gemerkt dat een deel van de jongeren erg onzeker is over de eigen identiteit. Ik heb daarover gesproken met mensen die daar trainingen geven en want ik heb gemerkt is dat dat als we het hebben over verleden en over identiteit. Dat dat voor die grote groep mensen zonder migratie afkomst is vanzelfsprekend is dat gaat over een de herkennen grote groepen Nederlanders zich niet in

[0:33:16] en dat gaat het met name over die mensen en die hebben dat wel nodig voor een voor hun eigen vertrouwen op dat ze ook weten wat hun geschiedenis is, net zoals dat we meer aandacht moeten besteden aan slavernij geschiedenis. Want dat is een deel van onze geschiedenis. Een deel van onze geschiedenis is ook dat we mensen uit andere landen hebben gehaald omdat we een tekort aan arbeidskrachten die fabriek hebben laten werken die mensen zijn onderdeel van die samenleving. Het is ook goed dat we met elkaar in een of andere vorm. Dan kunnen we over praten dat mensen dat ook weten dat mensen dat niet vergeten.

[0:33:46] Mevrouw Westerveld. Kort alstublieft.

[0:33:49] Heel mooi gezegd. Heel mooi uitgelegd. Ook ook heel terecht punt alleen dan zou het hier als er kan een overweging willen geven. Of misschien is dat wel een op weg naar ons allemaal om hier in ieder geval uit te halen in welk tijdvak precies dat onderwijs moet plaatsvinden. Want dat lijkt me dan echt iets aan die docenten zelf.

[0:34:05] Dat ben ik geheel met u eens.

[0:34:07] U vervolgt uw toch.

[0:34:10] Vast nog bezig. Andere rollen. Dit

[0:34:16] ja, zo nauw dat dat is waarschijnlijk niet aan mij besteed hoor.

[0:34:23] Even kijken. Mevrouw koopman die stelde de vraag is het niet een kunnen we niet beter een stevige opdracht geven. Een nationale coördinator, zoals u weet, mevrouw koopman is de instelling van een nationaal coördinator een initiatief van denk en D zesenzestig en we vinden het heel belangrijk dat dat gebeurt en nogmaals dat komt

[0:34:40] omdat mensen dat niet herkennen. Die hebben zelf echt te weinig te maken gehad met uitsluiting

[0:34:45] en met discriminatie. Als je dat herkent dan dan is een specifieke aanpak nodig en dan is het nodig dat wat we nu gedaan hebben. Ook terecht komt en niet alleen

[0:34:53] niet alleen omdat dat over moslims of over joodse Nederlanders gaat het gaat ook over mensen al drieënhalf miljoen mensen zevenentwintig procent sociaal cultureel Planbureau heeft te maken met discriminatie en uitsluiting. Het is echt een groot probleem.

[0:35:08] Kijk als je kijkt naar de aanpak dan rechtvaardigt. Volgens spons een aanpak heel specifiek voor deze groep omdat de problematiek heel specifiek is dat is de onderbouwing kun je nou met elkaar zeggen voor jou kunnen we die opdracht geven aan de coördinator nationaal coördinator racisme, discriminatiebestrijding.

[0:35:26] Ja

[0:35:27] dan kun je wel over praten met elkaar. Dat zou op zich te overwegen zijn. Maar dan weet ik niet hoe zwaar dat pakket wordt, want ook ik weet niet precies wat die opdracht in zijn geheel gaat omvatten en hoeveel werk dat is er dus de vraag is is het is de uitdaging is het probleem zo specifiek naar ons oordeel wel en is de opdracht zo groot dat dat een aparte nationale coördinator rechtvaardigt, zoals we dat hebben bij antisemitisme zoals antwoord is. Ja

[0:35:51] kun je dat anders organiseren ongetwijfeld moet je die laten samenwerken. Zeer zeker.

[0:35:59] Mevrouw Kathmann,

[0:36:01] Dan zo ook interpreteren dat dat u het voor zich zou kunnen zien dat als we die krijgen dat dat dan in ieder geval die coördinator die moet aan de slag met een stevig pakket

[0:36:11] en dat die dan onder zich heeft de nationaal coördinator moslim discriminatie nationaal coördinator antisemitisme.

[0:36:20] Dus dat je wel in ieder geval een

[0:36:23] aanpak hebt en dat daar specifieke accenten aan zitten en zeker bij moslimdiscriminatie waar dat nodig is. Maar dat het wel in hetzelfde geheel zit zeg maar. Want anders dan lijkt me zo dat dat

[0:36:35] we willen gewoon alle vormen van discriminatie uitbannen met z'n allen.

[0:36:42] Jazeker. Ik ben ik ben dat met u eens en

[0:36:46] ik denk dat die samenwerking cruciaal is in in de in de in de tussen de verschillende mensen die daar de aanpak organiseren, niet alleen over de ministeries heen. Voor zover we hebben de of ministerie ministerie van justitie en veiligheid, binnenlandse zaken, onderwijs, maar zeker voor wat betreft de coördinatie. De samenwerking en dat dat met elkaar interacteren. Dat dat van elkaar leert heel graag. En wat mij betreft is dus de aanpak van de nationale coördinator racisme, discriminatie natuurlijk een hele brede. We zien dat dat vrouwen nog uitgesloten worden. We zien dat mensen met een beperking uitgesloten worden. We zien dat mensen met hun geaardheid uitgesloten worden. Dus in die zin is dat een groter probleem en en dan is het heel goed als je dat integraal aanpakt en die samenwerking organiseert.

[0:37:31] Ja ik hoor een collega van de van der Woude die hoorde ik vertellen dat de en die zin die begreep ik niet zo goed dat het problematisch is voor de inhoudelijke analyse en ik begreep niet zo goed hoe die conclusie dan wel die vraag gesteld kon worden. Dus ik begrijp niet als je dit stuk leest. Waar dan de inhoudelijke analyse tekortschiet. Misschien kan ze die kort even toelichten

[0:37:53] of of niet.

[0:37:55] Zo loopt de orde van het debat niet helemaal. Volgens mij bent u er al op ingegaan dat dat u wel degelijk een inhoudelijke analyse maakt.

[0:38:03] Tot slot, collega Leijten, de voorzitter,

[0:38:08] kijk.

[0:38:09] Ik.

[0:38:11] Laat ik even even vrijuit spreken. Hier zeg ik via uw voorzitter tegen mevrouw Leijten als ze als lid.

[0:38:18] Natuurlijk is het geen spel. Natuurlijk is het geen theater hier. Het is echt bloedserieus. Dit gaat om of mensen een plek hebben om in te wonen. Dit gaat erom of mensen een plek hebben om te werken. Dit gaat om een bestaan. Dit gaat helemaal niet om het spel. Wat wij hier met elkaar spelen.

[0:38:36] Wat wel zo is en daar heeft mevrouw light terecht op gewezen is. Er is hier wel een bepaalde manier van omgaan met bepaalde thema's en ik vind het ook mijn taak om dat aan de kaak te stellen.

[0:38:46] Ik vind het primair mijn taak om ervoor te zorgen dat alle groepen Nederlanders

[0:38:51] en zeker de groepen waarvan ik zie dat die tekort worden gedaan om voor ze op te komen. Dat doe ik dat probeer ik elke dag elke dag iets iets bij te dragen. Maar ik zie ook dat dat inderdaad zo is en dat is hypocriet is dat groepen wat makkelijker. De steun krijgen hierdoor de tweede kamer en ik vind het onterecht omdat ik vind dat alle burgers in het land

[0:39:09] die bijdragen die binnen dat wat ze kunnen hun best doen om voor hun kinderen te zorgen om een om bij te dragen naar beter Nederland

[0:39:17] die mensen verdienen dat ook. We zijn allemaal lid van die samenleving en je bent niet voorwaardelijk lid. Je bent niet alleen maar lid als je je gedraagt zoals een groep mensen wil en ik denk dat dat op dit moment ook een kernprobleem is ook in onze samenleving is dat groepen mensen zich geen lid voelen van die samenleving omdat ze misschien anders zijn

[0:39:34] omdat ze

[0:39:36] zich anders gedragen omdat ze een andere religie hebben en ik vind dat zo jammer. Die strijd voor de samenleving waarin we met z'n allen.

[0:39:42] Ons,

[0:39:43] Om onze normen en waarden om onze grondwet heen organiseren.

[0:39:46] De allemaal lid van zijn van die samenleving hebben dezelfde rechten en plichten hebben en dat betekent dat als ik

[0:39:52] vaker uitgesloten wordt dan een ander heb ik het recht om daartegen beschermd te worden. Dat betekent dat als ik als mijn toeslag afgepakt wordt als ik niet het recht heb om me te verdedigen bij rechter dat ik het recht heb om het daarover ergens te beklagen dat de politie die voor mij opkomen.

[0:40:07] Dus ik denk toch op dat punt eens zijn, zeg ik via uw voorzitter tegen mevrouw mevrouw Leijten.

[0:40:14] Dus ja dat dat dat is de afweging tussen hoe we hier met elkaar omgaan en de inhoudelijke kant en dan ben ik met u eens.

[0:40:20] Dan heeft de voorzitter die dezelfde is als als lid lijdt toch nog een vraag want we spreken hier natuurlijk een specifieke aanpak van moslimdiscriminatie, net zoals dat we dat aan bijna anderhalf jaar geleden deden voor antisemitisme

[0:40:36] en wij hebben toen de indieners wel bevraagd op of zij een hiërarchie zien in discriminatie in onze samenleving en of dat wenselijk is om het aan te brengen.

[0:40:45] Dus ik zou die vraag toch ook wel aan heer als kan willen stellen,

[0:40:50] Nee kijk ik zie geen hiërarchie in de aanpak. Ik zie geen hiërarchie in de in de problematiek en de noodzakelijkheid. Ik zie een hiërarchie in hoe de vanuit de de politiek en hoe de vanuit de samenleving tegen groepen mensen aangekeken wordt en dat is op zich niet alleen mijn verhaal want ik las ik las een mooie brief van een van een jongeman van D zesenzestig uit Utrecht en die beklaagde zich binnen zijn partij dat als het gaat over discriminatie. Dan blijft het vaak hangen bij ongelijkheid vrouwen L haar beter. Het blijft vaak hangen antisemitisme. Maar hij merkte hij zelf is de Marokkaanse Nederlandse hebben voor bepaalde groepen is gewoon veel minder ruimte en is er veel minder begrip en is er dus ook minder aanpak. Dus

[0:41:33] kijk

[0:41:34] ik ik ik probeer binnen mijn context mensen te helpen die het lastig hebben. Ik vraag ze nooit wat een religie wat u gaat dus ik probeer daar niet naar te kijken. Ik zie het ook vaak niet maar ik merk wel dat de groepen mensen zijn, waaronder de de problematiek zoals geschetst. Als je als je ziet hoe vaak er tegen moskeeën

[0:41:52] agressie wordt geuit. Ik denk dat we dat nogmaals dat is voor maar ik merk dat als dat zeg maar in dezelfde mate tegen de kerk zou zijn of tegen een synagoge hadden we hier echt spoeddebat gehad. Ik heb dat geprobeerd te doen en dat wordt elke keer wordt dat weggeduwd en ik vind dat onrechtvaardig. Ik vind dat nogal. We hebben de ronde tafel gesprek gehad jongens. Het is het is gewoon niet uit te leggen.

[0:42:12] Brandstichting. We hebben het drie, vierhonderd incident in tien jaar tijd. Dat blijft maar doorgaan.

[0:42:18] Het bezettingen. Ik heb een keer een discussie over gehad met de NOS in leiden gewoon bezet als ja dat is dat. Dat is toch niks meer kan. Waarom moeten we eraan berichten over mijn firma in in moskeeën wordt een moskee in aanbouw zijnde moskee wordt wordt bezet met allerlei stemmers die ze leuzen en jullie berichten daar niet over. Dus het heeft ook echt de aandacht nodig voor mij geen hiërarchie. Ik vind dat we met elkaar die ongelijkheid en die oneerlijkheid moeten aanpakken.

[0:42:42] Dan zou ik toch ook nog wel de vraag want ik herken uw passie en ik herken ook ik wilde u geen spel aanschrijven. Maar na het blootleggen van de hypocrisie ervan en ik zie ook de frustratie daarover.

[0:42:57] Tegelijkertijd waren wij de enige partij die bijvoorbeeld tegen dat initiatiefnota van VVD en christenunie stemde juist met de redenering. Wij willen geen hiërarchie aanbrengen. Als het ergens gevaarlijk is, hoeft het niet uit te maken of het de synagoge of moskee is dan hoort de Nederlandse staat bescherming te bieden. De effectieve aanpak moeten aanpak voor iedereen zijn, maar wanneer is het dan voor de heer Azarkan geslaagd? Want ik heb dus niet het idee dat met de debatten van de afgelopen jaren

[0:43:27] we vooruit zijn gekomen. Ook overigens niet op het punt van anti, anti islam maar zeker ook niet antisemitisme. Als we nu kijken naar demonstraties waarin er gewoon joden sterren worden gebruikt, waarvan we allemaal ook zeggen. Daar gaat de grens over. Maar heeft hij heeft die als ik kan dan het idee dat

[0:43:50] we vooruitgaan op dit moment. En wanneer zijn we ze zouden we er zijn want ik denk dat we dat ook moeten zien te proberen te bereiken,

[0:44:01] Ik vind het lastig te meten of we of we echt vooruitgang boeken in de zaak antisemitisme. Als ik als ik naar de laatste debatten hier een bijdrage van sommige collega's. Kijk, maar ook wat er in samenleving gebeurt dan gaat het echt de verkeerde kant op. Dus dan heeft de coördinator. Echt een hoop werk. Maar goed dat is ook voor een deel strafrechtelijk los van het feit dat dat walgelijk is dat dat gebeurt.

[0:44:24] Ik kijk wij hebben wel gestemd voor die aanpak.

[0:44:30] Soms moet je de keuze maken tussen is het te rechtvaardigen. Ook naar die groep toe dat ze een specifieke aanpak hebben dan dat je kijkt naar het spel wat er gespeeld wordt en dus in die zin vonden wij het belangrijker. Soms komen er voorstellen voorbij waarvan je denkt van ja weet je. En of dat nou gaat om de toeslagenaffaire gaat die werd het wel of niet halen beter helemaal mee eens. Soms moet je ook gewoon kijken naar de groepen mensen die het betreft en en ik heb dan vaak de afweging dat als het hun in ieder geval het gevoel geeft als de eerste stap is het erkennen van de problematiek. Dat dat heel specifiek is en dat het een veel vaker overkomt

[0:45:01] en dat dat dat had ik vorige week toen ik met een groep jongeren sprak in Rokin in Amsterdam in bij erkend. Als ik ze vroeg wat mijn grootste probleem was dan was het op nummer één wonen. Het waren diverse club en op nummer twee gewoon uitsluiting en oneerlijkheid en dat begint echt niet onderwijs en ik probeer ernaar te luisteren.

[0:45:21] Is dit de oplossing? Ja dat denk ik niet. Is het begin van oplossing. Dat hoop ik. Het is in ieder geval een heel belangrijk signaal richting die groepen mensen die zichzelf de vraag stellen is in den Haag zijn er ook nog mensen die voor ontstaan en die ons ook beschermen. Daar gaat het mij ook om.

[0:45:39] Als u aan het eind gekomen van uw betoog. Meneer als kan.

[0:45:43] Ik had de indruk.

[0:45:46] Ik had de indruk dat ik een heel eind gekomen was. Maar

[0:45:48] ik kan het.

[0:45:51] Mevrouw Westerveld stelde een vraag over online en offline en extreemrechts. Kunt u de vragen over extreemrechts nog te stellen.

[0:45:58] Mijn mijn vraag was omdat in de nota wordt dat er wordt terecht aangehaald dat extreem rechts een grote bedreiging is. Je ziet ook in verschillende onderzoeken dat er echt steeds vaker wordt opgeroepen tot geweld ook expliciet tegen moslims en mijn vraag was van hoe kunnen we dat nu beter aanpakken, zowel online als offline.

[0:46:18] De ook dat is ook een hele terechte vraag. Ook daar hebben in het verleden voorstellen voor gedaan die die het helaas nooit gehaald hebben. Kijk, wij zeggen op het moment dat er een serieuze dreiging is vanuit een bepaalde specifieke hoek en in dit geval hadden we dat natuurlijk vlak na de aanslagen in Madrid

[0:46:35] en in in Parijs is er een aanpak jihadisme ontwikkeld met zevenendertig aanpak punten langs zevenendertig lijnen werd gekeken hoe je dat doet.

[0:46:44] Wij hebben gezegd kijk als dat betekent

[0:46:47] dat de rechtsextremisme inmiddels een groter gevaar is.

[0:46:50] Dan moet je een specifieke aanpak op dezelfde manier zien te ontwikkelen

[0:46:55] en dat gaat dus langs dezelfde lijnen. Dat gaat over kijken hoe je met groepen mensen het gesprek aangaat dat dat gaat over wijkagenten die die op een bepaalde manier hun werk kunnen blijven doen. Dat gaat over het onderwijs. Hoe de aandacht aan geeft. Dat gaat over strafrechtelijk. Dat gaat over de berechting. Dat gaat over. Ook de de de de de de AIVD kan dus dat gaat om een om een hele om een keten aanpak. Er zat ook dus dat dat was ons idee. En daarbij kijk je ook hoe je op internet. Heel goed monitort en welke middelen je daarvoor hebt en hoe je in gesprek gaat met grote partijen. Want ik vind het ik vind het echt daar zitten we ook voor digitale zaken. We verliezen ook de slag naar hele grote aanbieders die eigenlijk zeggen als het over dit soort rechtsextremisme gaat, maar ook over kinderporno en eens even als als als uitingen waarvan we zullen willen we niet de samenleving is dan zeggen we ja we kunnen ze niks maken want ze zijn tenslotte maar degene die doorgeven en ik vind dat te weinig. Dus ik vind dat je wel degelijk afspraken kunt maken. Ik vind dat de overheid daar veel dat krachtiger moeten optreden. Echt een kader moeten ontwikkelen waarbinnen informatie wordt gedeeld.

[0:48:03] Oké Dankuwel meneer als er kan dan geef ik het woord aan de adviseur van de kamer ook demissionair minister van binnenlandse zaken.

[0:48:13] Dank u wel. Voorzitter inderdaad in uw midden als adviseur van de zijde van het kabinet en kabinet spreekt geluk gehad met een mond. Want ook andere beleidsterreinen spelen hier een rol bij OCW SZW J en v. Maar ik zal proberen de vraag die ook op dat terrein gesteld zijn zo goed mogelijk te beantwoorden.

[0:48:34] Ik begin eigenlijk. Iedereen heeft er iets over gezegd waar mevrouw koopman vroeger heel specifiek naar moslim discriminatie is vandaag de dag voor veel mensen gewoon eigenlijk bijna een alledaagse realiteit uit verschillende onderzoeken blijkt dat ongeveer vijfenvijftig procent van de moslims chronische discriminatie ervaart. Dus ja dat is ernstig. Dat is omvangrijk grootschalig

[0:49:00] en past niet bij de maatschappij die wij willen in Nederland.

[0:49:06] Ik vind het

[0:49:09] ik zou bijna zeggen ontwrichtend voor de samenleving.

[0:49:12] Ik vind het ik vind het echt buitengewoon ernstig en ik vind het heel belangrijk dat we er alles aan doen om discriminatie en racisme tegen te gaan en dat het echt onze verantwoordelijkheid is om ervoor te zorgen dat die moslimdiscriminatie die zo sterk ervaren wordt door die groep en ook anti islam sentimenten die in de samenleving een rol spelen dat we die tegengaan.

[0:49:36] Ik denk dat we ook wel zien dat veel mensen die verantwoordelijkheid ook nemen dat ook een groot deel van de Nederlandse samenleving zich uitspreekt tegen discriminatie en

[0:49:46] racisme,

[0:49:47] en ik zo begrijp ik ook de initiatiefnota van hier. Als er kan als een een poging om ook vanuit dit huis dit op de agenda te zetten

[0:49:58] en we hebben vanuit het kabinet natuurlijk ook al het een en ander gedaan, bijvoorbeeld het instellen van die nationaal coördinator tegen racisme en discriminatie. U hebt vorige week een brief over gulden ontvangen

[0:50:12] en ik kan natuurlijk niet vooruitlopen op de werkzaamheden van de nationaal coördinator zal hij zal vijftien oktober over twee weer kleine twee weken beginnen. Maar ik kan me heel goed voorstellen dat het in het plan van aanpak. Dat zal worden opgesteld door de nationaal coördinator en zijn team dat moslimdiscriminatie daarin een belangrijk thema wordt, net als overigens ook andere vormen van discriminatie weer als ik allemaal zelf met benaderen dat zelf ook net. Dus het moet de goede impuls gegeven op verschillende terreinen. Moslimdiscriminatie hoort er bij

[0:50:43] mijn collega van sociale zaken Wouter Koolmees. Die heeft ook al ingezet op versterking. Vanuit zijn ministerie zijn de afgelopen periode gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers van moslimorganisaties en voelt focus groepen georganiseerd om meer zicht te krijgen op wat je ertegen zou kunnen doen

[0:51:01] en er is ook een brief over gestuurd om kamer. Elf november tweeduizend twintig, waarin de minister van SZW mede namens een aantal andere collega's ook mij heeft gezegd dat hij extra gaat doen aan het tegengaan van moslimdiscriminatie. Dat ligt dus op terreinen als bijvoorbeeld een meldingsbereidheid kwam net ook al even aan de orde meer aandacht voor de de gronden waarop die discriminatie dan plaatsvindt, bijvoorbeeld bij moslimvrouwen. Het gaat ook over hoe we door het rijk communiceren. Dat zijn allemaal dingen waar de sociale zaken het voortouw heeft genomen en die plannen die worden uitgewerkt en die worden uitgevoerd, bijvoorbeeld door samen te werken met als die antidiscriminatievoorzieningen met lokale moslimorganisaties en gemeenten waar bijvoorbeeld ook met proeftuinen gewerkt wordt gewoon heel specifiek moslimdiscriminatie te melden. Daar worden mensen bij elkaar gezet. Nou gewoon om te kijken wat in die aanpak werkt

[0:51:59] wat we ook hebben gezegd vanuit het kabinet als je die de allerlei vormen van discriminatie wil aanpakken en specifiek de moslimdiscriminatie willen aanpakken. Dan moet je ook een hele goede onderbouwing hebben

[0:52:09] en we hebben de afgelopen tijd geïnvesteerd in het opbouwen van de zogenaamde evidence base dus gewoon echt de tijd te kennen weten waar je het over hebt en dorp mee kun je veel effectiever interveniëren

[0:52:22] en is het echt nodig om nog meer kennis op te bouwen. Inderdaad de omvang hiervan goed te kennen en te monitoren en te kijken welke instrumenten daarbij werken en dat gebeurt niet alleen vanuit de departementen bewerken ook samenwerken, samen met instellingen die er veel dichterbij zitten. Het kennisplatform integratie, samenleving, bijvoorbeeld

[0:52:41] wetenschappelijke instellingen die dit goed bijhouden.

[0:52:46] En zoals de kamer weet zijn we ook bezig met het samenstellen van een staatscommissie natuurlijk ook op initiatief van van de kamer aangekondigd.

[0:52:56] Nog een aantal meer specifieke vragen die mij gesteld zijn

[0:53:00] nog even doorgegaan op die nationaal coördinator tegen discriminatie en racisme. Het idee is inderdaad een net vielen de worden. Het was toch de voorzitter die het zei een effectieve aanpak is per definitie effectief voor alle vormen van discriminatie en dat is eigenlijk precies wat we ook zo graag zouden willen. Dus dat die nationaal coördinator eigenlijk juist ook moslimdiscriminatie tegengaat. Maar inderdaad wel hand in hand met die andere vorm van discriminatie en het klopt

[0:53:29] dat er een bij antisemitisme is gekozen voor een afzonderlijke coördinator overigens inderdaad na het hier genoemd noemden initiatief. De voorstel Jesse dus Zegers. De minister van JC heeft die nationaal coördinator ingesteld. Maar die heeft hij heeft toen ook al gezegd is eigenlijk de bedoeling

[0:53:48] dat die nationaal coördinator antisemitisme dat hij eigenlijk.

[0:53:51] Ja zo langzaam maar zeker intrekt onderdeel wordt van die nationaal coördinator tegen racisme en discriminatie. Dus dat het

[0:54:00] die nationaal coördinator is eerder begonnen is wat gerichter heeft een eigenlijk een beperkte opdracht. De thema is heel groot. Maar de opdracht van in naar zo. Kort na is beperkter dan die van de nationaal discriminatie coördinator tegen racisme en discriminatie. Die is breder. Die heeft ook een team die gaat werken programmatisch werken coördinerend werken en dat zou heel goed kunnen om inderdaad die die antisemitisme coördinator daarbij

[0:54:25] in tehuizen

[0:54:27] en die beweging is eigenlijk gaande en in die beweging. Dat verhoudt zich minder goed met het aanstellen nu van een aparte nationaal coördinator tegen moslim discriminatie. De andere kant op zorgen dat moslimdiscriminatie gewoon volop deel uitmaakt van de aanpak. Dat past natuurlijk wel goed.

[0:54:50] Dan nog de vraag van de heer van Baarle die vroeg of het nodig is, omdat het die vroeg eigenlijk is met erkent dat de structureel probleem is. Dat heb ik denk eigenlijk al gedaan. Ook in reactie van koopman. Ja dat is het. En bij een structureel probleem hoort inderdaad een structurele aanpak. Denk dat het heel belangrijk is dat datgene wat in gang gezet is en wat nu door het nationaal coördinator kan worden opgepakt dat we er mee doorgaat. Maar dat geldt ook op de verschillende deelterreinen. De woningmarkt van waar de vermaarde vraagt er vaak aandacht voor

[0:55:19] bijvoorbeeld in het onderwijs stage discriminatie komt ook veel te veel veel voor en dat vergt een lange adem is helaas niet heel snel met een druk op de knop op te lossen. Was het maar waar. Dus moeten we dat volhouden op al die al die terreinen

[0:55:38] en ik noemde al de de de richting die de minister van sociale zaken heeft ingeslagen. Hiervoor

[0:55:46] dan het rapporteren over anti moslim incidenten

[0:55:53] eigenlijk. Dat is ook een van de voorstellen over gasindustrie nota. Ik denk dat het heel belangrijk is wat ik al zei, evidence base betekent ook dat je moet weten wat er eigenlijk gebeurt. Ik begrijp dat ook een

[0:56:03] motie nog ligt. Die is aangehouden om moslimdiscriminatie rechter in de politie systemen

[0:56:10] wat ik begrijp ik je dit namens de collega's van je NV. De de jaarlijkse reportage discriminatie van de politie en van de tv geeft een goed inzicht

[0:56:17] voor wat we uberhaupt weten over discriminatie en discriminatie op grond van geloof wordt wel geregistreerd. Maar inderdaad niet voor welk specifiek geloof dus

[0:56:29] de rapportage over discriminatie onderscheidende geloofsovertuiging komt ons tot stand uit een handmatige analyse van de aangifte

[0:56:36] en dat is natuurlijk heel arbeidsintensief werk en misschien ook onvolledig. Dat weten we niet de minister van justitie en veiligheid die spreekt met de onderzoekers die zijn betrokken bij de totstandkoming van die reportage om te bezien of die handmatig zoek lag

[0:56:50] naar moslimdiscriminatie

[0:56:53] in ieder geval over de reportage tweeduizendeenentwintig verbeterd kan worden en zal de kamer daar nog nader over informeren

[0:57:03] dan de vraag die ging over de beveiliging van islamitische instellingen terugsturen van Baarle daar naar vroeg. Religieuze instellingen zijn conform stelsel bewaken en beveiligen kamer weet dat natuurlijk in beginsel zelf verantwoordelijk voor hun eigen veiligheid. Maar als dreiging en risico daartoe aanleiding geven. Dan kan het lokaal bevoegd gezag maatregelen treffen om dat lokaal met natuurlijk het beste kan beoordelen wat de specifieke omstandigheden zijn wat passend is, wat proportioneel is bij wat er aan de hand is en de financiering wordt ook lokaal opgevangen en indien er een beroep wordt genaamd rijksoverheid. Dan moet je ook kijken naar wat er op basis van een nog verdergaande dreiging noodzakelijk zou zijn.

[0:57:46] Voorzitter, dan wil ik ook nog even ingaan op het punt van mevrouw Westerveld over het rechtsextremisme. Want dat is natuurlijk inderdaad ook een vorm van dreiging van extremisme die dreiging voor de maatschappij oplevert. Maar waar je ook naar moet kijken vanuit het perspectief dat je niet wilt dat mensen radicaliseren

[0:58:06] in die richting

[0:58:08] en de lokale en ook persoonsgerichte aanpak. Die wordt ook ingezet als er sprake is van radicalisering naar rechts extremisme door door individuen, met als doel om die dreiging te onderkennen, tijdig te interveniëren als het enigszins kan en want we willen eigenlijk dat extremisme geen enkele vorm van extremisme vat krijgt op onze samenleving is heel belangrijk om dat goed te monitoren online offline

[0:58:33] en natuurlijk als er dan een strafbaar feit is dan gaat het gewoon de keten in van het een strafrechtelijk onderzoek en eventuele vervolging

[0:58:42] en er is ook de afgelopen jaren echt in geïnvesteerd in het opbouw van kennis en kunnen ook voor rechts extremisme, lokaal, maar ook landen landelijk, maar ook lokaal moet ik eigenlijk zeggen.

[0:58:53] Voorzitter, tot slot misschien de initiatiefnota bevat een heleboel voorstellen als ik goed geteld en vierentwintig.

[0:59:01] Ik denk dat een flink aantal daarvan zo'n van gewoon zo mooi door de helft zijn zaken waar we eigenlijk al mee werken mee bezig zijn, ligt in het verlengde van van het beleid. Andere onderwerpen. Heeft u zelf eigenlijk net al in uw debat van gezegd, bijvoorbeeld over het onderwijs. Ja dan moet je denk ik je beperken tot het wat en het hoe later bij het onderwijs. Dus zo'n zo zou je eigenlijk naar het geheel van de voorstellen kunnen kijken. Ik denk dat het voorzitter zijn het eigenlijk ook. Wat is eigenlijk eerst aan de aan de kamer om over deze nota te beslissen. Dus ik ben wat terughoudend in naar heel specifiek op alles te reageren, maar grosso modo. Kijk wat wat wat wat de kamer wil dat wil ik eigenlijk ook namelijk het tegengaan van discriminatie van moslims. Ik zie het meeste in het een stevige plek geven bij de nieuwe nationaal discussieer. De nationaal coördinator en via die route denk ik dat we echt goede stappen kunnen zetten in de richting die de kamer ook wenst.

[1:00:09] Mevrouw Westerveld had nog een vraag aan u,

[1:00:13] Vragen over wat er ook

[1:00:16] online gebeurt want dat staat goed beschreven in de initiatiefnota dat we ook steeds meer dat we ook veel Nederlanders actief zijn op bijvoorbeeld

[1:00:24] de fora waarop heel veel dreigende rechts, rechts-extremistische taal wordt geuit. En dan zit je al snel in een glijdende schaal wanneer en wanneer ik snap wel dat de minister zegt wanneer het strafbaar is. Dan gaat dat de justitiële keten in maar wil je er voor de bijzijn hetzelfde. Tegelijkertijd mag je heel veel zaken doen zonder dat het strafbaar is. Er zitten we ook met de vrijheid van meningsuiting, wat ook wat wij allemaal heel groot goed vinden. Dus ik ben even zoeken naar is er nou een manier om

[1:00:55] er eerder bij te zijn om inderdaad te voorkomen dat

[1:01:00] dreigende taal uiteindelijk overgaat tot het echt plegen van een strafbaar feit

[1:01:05] zonder dat je daarmee natuurlijk ook tornt aan die vrijheid van meningsuiting de daar ben ik zoek naar volgens mij is dat best een puzzel, maar moeten we die wel met elkaar zien op te lossen omdat natuurlijk de online wereld steeds groter wordt.

[1:01:19] Mevrouw asfalt heeft natuurlijk helemaal gelijk en daarom zijn we daar ook terughoudend mee omdat die vrijheid van meningsuiting ook een groot goed is en daarmee

[1:01:28] moet oppassen dat je niet te snel. Laten we zeggen ingrijpt of een oordeel hebt over de inhoud van wat mensen zeggen er is natuurlijk een grens van waar het wel strafrechtelijk te vervolgen is dan moet je dat doen. Maar er is soms is er ook een beetje een grijs gebied. Kijk als het echt haat is of oproep tot geweld. Dan is het duidelijk dat mag gewoon niet. En dan kan er ook aangifte worden gedaan omdat je dan dan dan spreekt het voorzichtig. Ik denk dat mevrouw s. Wat voor hem vooral heeft over de fase ervoor. Hoe herken je dat mensen hoe herken je bijvoorbeeld in uitingen of summier dat mensen mogelijkerwijs aan het radicaliseren zijn en dat is ook moeilijk. Maar goed daar zijn de mensen die ermee werken zijn daar natuurlijk ook in opgeleid om dat te herkennen en dat zit zowel aan de kant van laten we zeggen de de politie in de wijk zorg welzijns instellingen. Je had moeten kunnen herkennen. Hopelijk om er juist op tijd bij te zijn waarin je iemand nog kunt helpen bij wijze van spreken en is het later dan dat jaar kom je op een gegeven moment echt in in beeld van de veiligheidsdiensten. De politie et cetera, dan is er vooral op gericht om een dreiging tijdig te onderkennen, maar ik ben eens ben van weggehaald aids. Het is lastig. Sommige uitingen zijn overduidelijk over de schreef. Dat kan niet. Dan leidt dat tot aangifte en Hopelijk leidt tot aangifte. Ik zou niet voor iedereen willen oproepen om dan aangifte doen die ermee te maken en daarvoor moeten we de vertrouwen op de deskundigen die echt getraind zijn in het herkennen hiervan de signalen van rechtsextremisme te herkennen.

[1:03:12] Mevrouw koopman had er ook een.

[1:03:13] Voorzitter, ik weet nog steeds niet goed hoe de techniek werkt. Maar ik denk dat ik wel wat verduidelijkende vragen mag stellen. Ik heb er twee. Want heel blij dat de Mister het probleem onderkend, zoals de indieners het hebben opgeschreven. Twee vragen bij die bij de beantwoording

[1:03:33] Eén keer stelde de minister erevoorzitter dat

[1:03:37] het heel lastig is als we nu bezig zijn met het proces van het inlijven van nationaal coördinator antisemitisme om dan ook een nationaal coördinator

[1:03:48] moslimdiscriminatie in te lijven bij die nationaal coördinator

[1:03:53] maar mij lijkt het juist allemaal een handig moment want je kan dan heel veel leren van de een inhuizing en dan kan je de andere nu ook in huis in dezelfde beweging en mocht er dan bijvoorbeeld een keer nodig zijn omdat je ook weer signalen hebt dat homo discriminatie uit de klauwen loopt in Nederland misschien dan misschien moet je ook op dat terrein de een specifieke aanpak met een eigen coördinator. Dus het lijkt me juist een juist een heel soepel moment en een vraag over die eveneens beest. Want volgens mij voor de stellen de initiatiefnemers juist vandaan. Kijk hier het bewijs met ongelooflijk veel percentages onderzoeken van tweeduizend acht tot en met nu. Dus ik vraag me eigenlijk af op welk bewijs we dan nog wachten om een aanpak

[1:04:38] de te kunnen starten.

[1:04:41] De minister. Voorzitter, volgens mij over die coördinator hebben we het al uitgebreid gehad met een debat een beetje over te doen, maar wellicht dat de minister toch goed

[1:04:51] snel kan antwoorden erop kunnen we nog een tweede termijn houden was wel fijn.

[1:04:56] Ik zal het heel kort houden. Mijn punt was niet dat we hebben dus best moeten gaan werken. Maar dat we steeds meer belang zijn gaan zien van het kende van de feiten en het meten van wat er gebeurt dus de bijzijn dat eigenlijk meer gaan doen. De afgelopen tijd is niet iets waarvan ik zeg daar moeten we nu mee starten. Want inderdaad. Er ligt veel onderzoek. We weten inmiddels filmers belangrijk met die wetenschappers en instellingen die in de praktijk lokaal hiermee te maken hebben met hen te blijven werken en te kijken hoe het gaat en bijvoorbeeld te kijken welke welk beleid welke vorm van beïnvloeding van van tegengaan van de moslimdiscriminatie werkt als je dat bijvoorbeeld in proeftuinen doet kun je kijken wat er werkt dan kan je dat veel grootschaliger gaan doen en wat niet werkt dan moet je vooral mee stoppen of veranderen. Zo bedoelde ik het ergens best wat betreft de nationaal coördinator kijk, er is een nationaal coördinator antisemitisme. Die is ingesteld op verzoek van uw kamer. De collega heeft inmiddels gezegd dat die op termijn zou kunnen opgaan in de nationaal coördinator tegen racisme en discriminatie.

[1:05:58] Dat lijkt mij ook de meest effectieve manier om te zorgen dat alle kennis over het tegengaan van discriminatie en racisme dan op één plek zit. Natuurlijk kan je dan vervolgens binnen dat programma specifieke aandachtspunten hebben. Maar ik zou graag de nationaal coördinator in zijn team de gelegenheid willen geven om te starten en om te kijken wat er nodig is. En als ergens gaandeweg blijkt dat het nodig is om het te versterken op specifiek het punt van moslimdiscriminatie of een andere vorm van discriminatie. Dan kan dat natuurlijk maar ik wil eigenlijk dat die er zo kort na de eerst start met een programma gaat opstellen en van daaruit gaan weer gaat werken in plaats van omgekeerd, namelijk beginnen met verschillende coördinatoren die dan vervolgens weer geintegreerd zouden moeten worden.

[1:06:43] Mevrouw van der Woude heeft ook een vraag.

[1:06:46] Kleine vraag. Dank voor uw duidelijke betoog. Overigens.

[1:06:50] Ik hoorde u net zeggen dat de AIVD in in actie komt als er dreiging is er. Bent u het mee eens

[1:06:57] dat de taak van AIVD en NCTV juist is om te opereren in dat stuk waar iets nog niet strafbaar en duidelijk is en concreet maar voorspelbare trend of voorstelbaar voorstelbare dreiging dat zij die trends moeten signaleren en zij bespreken die ook met politie met met gemeenten met wethouders, burgemeesters met zorg. Dat doen ze. En dat daar ook die taak stevig zou moeten blijven liggen bij de AIVD en NCTV die door doet via open bronnen

[1:07:28] zodat

[1:07:31] zodat duidelijk is waar het ligt. Weet je ook weet als daar een signaal vandaan komt, dan is het serieus Dankuwel.

[1:07:39] Voorzitter, volgens mij zoals ik het net schetste de vraag ging over zijn. We zijn we ook bezig met het herkennen van radicalisering in rechts-extremistische zin. Het antwoord daarop is. Ja. In de fase waarin misschien dat nog zichtbaar zich ontwikkelt, zei ik van nou dan kun je ook voorstellen dat bijvoorbeeld mensen in in de zorg die signalen moeten herkennen of in het onderwijs of bij welzijnsinstellingen. Maar inderdaad op een gegeven moment als er echt een potentiële dreiging voor de nationale veiligheid van uitgaat, dan zijn de diensten de NCTV. Daar letten zij natuurlijk op dat een opdracht herken ongekende dreiging potentiële dreiging in de fase dat het misschien nog niet leidt tot actie van de politie. Want dat is precies het onderscheid tussen de politie en de diensten. Maar daar zou het wel toe kunnen leiden. Juist door het monitoren. Dus dat is gewoon de beschrijving van de werkelijkheid. En dat doen ze op basis van de wet en daar hebben de diensten meer ruimte in het belang van nationale veiligheid dan naar het andere instanties. Dat hebben.

[1:08:56] Oké dan gaan we over tot tweede termijn. Maar ik neem heel eventjes de tijd om iets te vragen buiten de vergadering om

[1:09:35] excuses hiervoor. Ik wilde heel eventjes iets iets aangeven buiten de microfoon om het woord is aan de heer van banen voor tweede termijn.

[1:09:47] Ik ga mijn best doen. Voorzitter, de kamer gehoord. De beraadslaging verzoekt de regering om uitvoering te geven aan de beslispunten uit de voorliggende initiatiefnota gaat over tot de orde van de dag

[1:09:55] de kamer gehoord. De beraadslaging verzoekt de regering mijn nationaal coördinator tegen moslimdiscriminatie aan te stellen en gaat over tot de orde van de dag de kamer gehoord. De beraadslaging verzoekt de regering om binnen de bestrijding van discriminatie in te zetten op een internet seksuele aanpak waarin moslimdiscriminatie specifieke aandacht krijgt, verzoekt de ring tevens om daartoe aanvullende maatregelen tegen moslimdiscriminatie te presenteren in opvolging van de kabinet brief van elf november tweeduizend twintig en die ook specifieke middelen voor te reserveren en gaat over tot de orde van de dag de kamer gehoord. De bedrijfsleven zoekt regering om te onderzoeken welke maatregelen gemeenten nemen ten aanzien van de veiligheid van islamitische instellingen, hoeverre gemeenten bekend zijn met mogelijke maatregelen welke knelpunten zijn varen, bezoekt de regering tevens om te bewerkstelligen de praktijken ten aanzien van de bevrijding van islamitische instellingen ver onder gemeente worden verspreid met worden toegepast, geloof tot de orde van de dag. Tot slot de kamer gehoord. De beraadslaging verzoekt de regering rijk sprekend bijdrage te doen voor het basis weerstand niveau van islamitische instellingen gaat over tot orde van de dag.

[1:10:44] Dat was binnen een minuut.

[1:10:47] Ja maar ik zou.

[1:10:51] Wel ik zou je nog wel opmerkingen mee willen maken wat u lezen snel voor en hiermee zijn ze onderdeel van het debat wat we misschien niet op al die moties helemaal gevoerd hebben en ik moet heel eerlijk zeggen dat ik nu ben ik voorzitter, maar ook als lid vind ik dat ingewikkeld omdat een debat natuurlijk ook wel ziet op iets wat je hebt voorbereid. Maar goed. U mag een motie indienen die u indient heeft nog zes seconden om af te sluiten.

[1:11:16] Voorzitter, dan Dank ik de initiatiefnemer en de minister natuurlijk voor de advisering en de beantwoording van de.

[1:11:22] Vraag.

[1:11:23] Dankuwel. Ja mevrouw Westerveld mag vragen stellen.

[1:11:27] De heer van Baalen. Maar misschien ook wel aan aan u als voorzitter. Want de eerste motie was als ik het goed en die snelheid konden lezen was verzoekt om gehoor te geven aan de beslispunten. Dat betekent dus

[1:11:40] al deze beslispunten die hier staan, gaf ik met in mijn termijn al een kanttekening aan bijvoorbeeld als het gaat om onderwijs. Dus ik zou de voorzitter vragen van is er dan nog mogelijkheid om misschien een paar nuanceringen aan te brengen en die beslispunt of kan dat niet meer.

[1:11:56] Werk,

[1:12:02] U mag zeker antwoorden. Dat mag ik zit zelf even na te denken of ik een antwoord op uw vraag weet maar die heer van banen mag als eerste.

[1:12:10] Voorzitter kikkers als als partijen bereid zijn mee te denken en als partijen bereid zouden zijn om onder bepaalde omstandigheden de initiatiefnota te onderschrijven, dan zijn wij natuurlijk van harte bereid om mee te denken en dat zouden we bijvoorbeeld kunnen doen om de formuleringen in de motie wat aan te passen of er in die korte tijd kan onder meer gewijzigd initiatiefnota in te dienen. Dat lijkt me wat lastig, maar ik denk dat we met een motie tekst wellicht erg ver kunnen komen. Dus ik sta open voor suggesties van alle partijen met liefde.

[1:12:40] Het is.

[1:12:41] Volgende week gaan we stemmen. Dus we hebben nog een week een initiatiefnota is ingediend, zoals is ingediend. Dus de beslispunten zijn zoals zijn opgeschreven

[1:12:49] als daar dus nuances in aanmoedigen gegeven van die niet of die wel of kan dan is het wel goed om dat aan te geven. Iets als gehoord. Het debat lijkt me in ingewikkeld. Want dan moet de regering gaan interpreteren hoe dingen bedoeld zijn door de initiatiefnemer. Maar u kunt er natuurlijk altijd nog wijzigen op specifieke punten beslispunten noemen dat die anders ingevuld worden. Maar dan dat dan is de forum gevonden die die kan ja, mevrouw.

[1:13:18] Nog geen opmerking, want ik ben het met een heel groot deel gewoon van deze nota hartgrondig eens met de probleem schetsen zoals die is alleen bij sommige beslispunten zet ze wel een paar kanttekeningen en daarom is dit wel een een hele korte motie. De motie vraagt heel veel vragen over iets van twintig verschillende onderwerpen. Om daar een go of no go zich in een soort van alles pakket te geven. Dus Vandaar mijn mijn kanttekening. Maar ik ga nog even heel goed.

[1:13:45] We hebben vast na deze bijeenkomsten.

[1:13:47] Dat.

[1:13:49] Daar moet dan moet ik opmerken dat de bij de initiatiefnota waar deze ook een kopie van is dat weer geen bezwaar is geweest met de motie die is ingediend. Maar ik snap heel goed wat u bedoelt als het gaat over de vraag. Maar u komt er vast uit en ik laat het verder ook aan als er nog meer wijs op mevrouw Westerveld. U mag uw tweede tweede termijn.

[1:14:16] Voorzitter, Dankuwel, Dank ook aan de de indieners. Ik gebruik mijn tweede termijn heel graag om nogmaals te benadrukken dat moslimdiscriminatie. Dat zijn niet alleen maar losse incidenten. Dat komt op grote schaal voor. Daar staan in de initiatiefnota een aantal voorbeelden in die een van Baarle gaf net een aantal voorbeelden. Ik denk dat het heel erg goed is om daar met elkaar over te spreken. Ik denk ook dat ze nog lang niet over uitgepraat zijn. Volgens mij komen er nog nog verschillende bijeenkomsten waarin we nogmaals moeten blijven praten over dit onderwerp, want het is helaas nog niet niet zomaar voorbij. Daarom Dank aan de fractie van denk voor het indienen van deze nota.

[1:14:58] Dank u wel. Dan geef ik het woord aan mevrouw koopman.

[1:15:01] Je eigenlijk ook slechts een een woord van Dank en verder geen geen vragen. Het is een gigantisch probleem. Ook bij de ronde tafel die ook geinteresseerd is overigens door denk

[1:15:11] bleek dat die angst groot is. Dus mocht die initiatiefnota niet helemaal halen. Dan denk ik dat denk zeker zo voert strijden ook over het vergroten van het veiligheidsgevoel. Daar zal de pvda zeker aan

[1:15:25] aan aan mijn zijde staan en ook wat betreft het stuk wat mijn buurvrouw dat ook al een paar keer benadrukt over de aanpak van rechtsextremisme en ook de de ongelooflijk grote bijdrage aan de moslimdiscriminatie daarbij ook een heel belangrijk punt,

[1:15:45] Hopelijk vanuit dit initiatief verder kunnen gaan brengen met z'n allen.

[1:15:51] Dankuwel, mevrouw, mevrouw van der Woude.

[1:15:54] Dankuwel. Ik heb geen behoefte aan een tweede termijn. We gaan goed kijken naar de moties die zijn ingediend. De kon ze ook niet allemaal helemaal verstaanbaar. We gaan er goed de tijd voor nemen. Dankuwel,

[1:16:06] Dan geef ik weer het voorzitterschap aan mevrouw Westerveld.

[1:16:12] En dan geef ik het woord aan mevrouw Leijten van de SP.

[1:16:16] Waarvoor Dank en ook Dank aan de indiener en de adviseur voor de antwoorden. Ik zit wel met een erger.

[1:16:25] Goed.

[1:16:26] Want aan de ene kant is er veel extra aandacht voor de zijn worden veel moties op dit moment ook aangenomen in de kamer op discriminatie het uitsluiten van discriminatie. Het onderzoek doen bij de overheid die zelf ook discrimineert waarin je ziet dat er ook iets is veranderd in de opstelling daarvan. Ik denk dat toeslagen schandaal daar ook een belangrijke motor voor is geweest.

[1:16:50] Dat vind ik.

[1:16:51] Heel positief, want we willen uitsluiting voorkomen. Iedereen moet kunnen meedoen niet beoordeeld op wat voor situatie dan ook. Tegelijkertijd zien we dat het wel heel veel gebeurt en dat de polarisatie in onze samenleving eigenlijk alleen maar toeneemt

[1:17:07] en dat er zelfs op wat discriminatie of uitsluiting is ook heel veel polarisatie is. Dus ik vind het heel moeilijk om hier een goede afdruk te geven van dit debat, maar hoe er gestemd gaat worden. De heer, als ik kan de van op aangaan dat het

[1:17:27] tegengaan van discriminatie en uitsluiting in al zijn facetten in onze samenleving dat de SP de altijd mee zal blijven strijden.

[1:17:37] Dankuwel. Dan geef ik het woord weer terug aan mevrouw.

[1:17:39] De en voor de kijkers thuis. Dit gebeurt dus omdat stel wil iemand mij een scherpe vraag stellen. Dan ga ik zelf niet erover of dat mag of niet. Het lijkt altijd heel tragisch. Maar daar gaat het om. Ik mag in tweede termijn het woord geven aan de heer Azarkan en en de adviseur. Maar we hebben een motie.

[1:18:00] Niet rondgedeeld gekregen.

[1:18:01] Wachten daar nog even op. Je moet gewoon simpelweg even gekopieerd worden. En dan kunnen we ook nog geen vijf minuten blik op werpen en dan stel ik voor dat we gewoon of vijf minuutjes verder

[1:23:03] dan heropende ik de vergadering voor de beantwoording in tweede termijn geef als eerste het woord aan die als er kan en een adviseur vanuit de regering.

[1:23:15] Dank u, voorzitter en Dank nogmaals en de collega's voor de voor de tweede termijn en voorzitter, ik kom toch nog even terug op de woorden van de minister. Ik wil er kort op reageren. Waarom. Omdat ik het echt heel belangrijk vind en het ook buitengewoon waarderen als het zo gezegd heeft.

[1:23:30] Kijk als de minister aangeeft dat moslimdiscriminatie een voor heel veel mensen dagelijkse realiteit is dan zegt dat dan is dat ook de erkenning. Dat dat echt zo is en ik denk dat heel veel mensen zich daarin niet altijd erkend voelen

[1:23:43] en ook dat dat niet bij onze samenleving hoort

[1:23:46] en dat brengt de tweede deel van mijn dan kom ik bij het tweede deel van mijn opmerking en dat is doen we dan genoeg

[1:23:52] en ik ik vind dat we gewoon echt op die wordt niet genoeg doen. Kijk, moeten we nou de aanpak exact doen zoals wij hebben opgeschreven van mij hoeft dat niet. Dus in die zin wil ik echt ruimte geven aan de collega's om.

[1:24:03] Ik vind het belangrijker om ervoor te zorgen dat we in niveau een aantal maatregelen kunnen treffen in de forum die ervoor zorgen dat we hier de juiste weg ingaan en dat we echt laten zien dat dit niet bij Nederland hoort dat het

[1:24:16] voor iedereen noodzakelijk is dat die onderdeel is van die samenleving zich ook daarin thuis voelt en zijn of haar probleem ook aangepakt voelt als dat betekent dat we daarin gezamenlijk kunnen optrekken met een iets ruimere club en dat betekent dat we aanpassing doen initiatiefnota dan steun ik dat van harte.

[1:24:36] Dan is het woord aan de minister adviseur de zijn vijf moties ingediend en we zouden toch graag van de adviseur van de initiatiefnota een oordeel daarover hebben want dat is gebruikelijk in de kamer.

[1:24:49] Zo is het met alle plezier. Voorzitter. Ja. De eerste motie. Dat is de motie waar ik enig ongemak bij heb omdat de motie verzoekt de regering om uitvoering te geven aan de beslispunten. Ik dacht eigenlijk het zo te hebben begrepen ook van de voorzitter dat het eigenlijk eerst aan de kamer is om zich uitspreken over de initiatiefnota. Dat is natuurlijk nog niet gebeurd. Dus best lastig voor mij om dan te zeggen of ik daar de de regering daar dan weer vervolgens uitvoering zou kunnen geven. Maar laat me dan toch een paar kanttekeningen maken die ook in eerste termijn zowel de woordvoerders als door mee naar voren zijn gebracht, namelijk dat op onderdelen, bijvoorbeeld bij dat onderwijs dat je toch ruimte moet laten aan degenen die de kerndoelen vaststellen aan de deskundigen uit het onderwijs om het om de lesmethodes te kiezen het leermiddelen te kiezen. Et cetera op het terrein van J v heb ik ook een paar punten naar voren gebracht en overigens ook op mijn mijn eigen verantwoordelijkheid als gaat over die nationaal coördinator tegen racisme en discriminatie. Wat wat mij betreft de beste route is om dit ook aan te pakken. Dus die kanttekening heb ik gemaakt. Dus ik wil. Ik wil eigenlijk geen oordeel geven. Dat kan geloof ik niet. Voorzitter, maar ik vind het dus eigenlijk ontijdig om daar een oordeel over uit te spreken. Dus dat is mijn ongemak dat ik met deze motie heb,

[1:26:03] althans voor wat betreft het uitspreken van een oordeel daarover.

[1:26:09] En toch.

[1:26:11] Moet. Het.

[1:26:13] Maar we hebben al wel gehoord dat die gewijzigd gaat worden. En als het dan een kamermotie wordt die dus uitspreekt.

[1:26:21] De initiatiefnota over te nemen,

[1:26:25] dan is het aan de kamer. Dan is het de motie die heel logisch is bij een initiatiefnota dan hoeft de regering ook geen oordeel te geven. Dus ik kreeg een beetje de bal op de stip van meneer van.

[1:26:36] Voor Dank voor het woord. Zo is inderdaad net al aangekondigd dat die motie waarschijnlijk gewijzigd gaat worden in overleg met andere fracties.

[1:26:44] Dus we zouden ook met elkaar af kunnen spreken dat als die gewijzigde motie er ligt dat de regering dan kijkt of ze een appreciatie kunnen geven. Dus hierbij gewoon al de aankondiging dat de motie gewijzigd wordt. Dus als het dan een verzoek aan de regering is. Maar hij wordt dus gewijzigd.

[1:27:01] Dat zou dan eventueel later zou de appreciatie kunnen komen.

[1:27:06] Daarvoor zit. Dat lijkt mij een hele hele goede afspraken. Dan merk ik vanzelf over het een spreekt uit motie is of een aan de regering motie tak.

[1:27:14] De tweede motie voorzitter vraagt dus om de instelling van een nationaal coördinator tegen moslimdiscriminatie daarvan heb ik dus gezegd laten we nou die nationaal coördinator tegen discriminatie en racisme laten starten. Laat hem met zijn team een nationaal programma maken over alle gronden en daarom ontraad ik deze motie. Voorzitter,

[1:27:33] de derde motie van de heer van banen die vraagt om aanvullende maatregelen tegen moslimdiscriminatie in aanvulling op de brief van november vorig jaar dat ik vind die aandacht voor die internationale benadering van belang ministerie van SZW is ook bezig. Een beetje in dit spoor. We willen dat ook graag versterken. De s die er kan er misschien ook bij helpen en ik geef graag het oordeel aan de kamer.

[1:28:01] De vierde motie. Voorzitter, wie die daar kan ik echt een heel eind in meegaan. Maar ik heb een verzoek aan de indiener. Want de die praktijken ten aanzien van beveiliging verder onder de gemeente te verspreiden onder de aandacht brengen. Et cetera ben ik helemaal voor zou ik ook echt willen bevorderen en bij we de helpen.

[1:28:18] Maar of ze ook worden toegepast. Dat is moet de gemeente wel zelf toe besluiten. Dat hoort bij de gemeentelijke autonomie. Wat mij betreft als de de vier woorden aan het eind kunnen worden geschrapt, dan zou ik graag het oordeel kamer laten.

[1:28:32] Maar ik wil wel de gemeente koizumi intact laten.

[1:28:36] Ja voorzitter, ik snap waar de minister, waar de minister vandaan komt

[1:28:42] aan de aan de andere kant aan de andere kant denk ik dat de minister ook op begrijpt waar ik naar toe met de motie, namelijk dat waar waar nodig en waar deze maatregelen effectief kunnen zijn dat ze ook daadwerkelijk gebruikt worden, omdat het nu nog iets te weinig gebeurt. Dus ik ben bereid om die woorden te schrappen

[1:29:01] en en wellicht dat we dan in aanloop naar de stemmingen nog zouden kunnen kijken naar formuleringen die wellicht diensten er aan wat we volgens mij allebei bedoelen. Maar ik zeg hierbij toe dat dat ze geschrapt worden.

[1:29:12] Met heel veel Dank want dan denk ik dat ik alvast de gewijzigd motion niet heb gezien. Maar die woorden zijn er uit. En nogmaals, het intentie is volgens mij dezelfde naam dat gemeenten gewoon gaan werken met dingen die werken in de praktijk en dat ze ook de gemeente gewoon bekend zijn met die voorbeelden

[1:29:29] en tot slot de laatste motion borst en nummer vijf. Die verzoekt om een rijksbijdrage voor het basis weerstand niveau van islamitische instellingen. Dat is wat problematisch in deze fase. Ik heb net geschetst hoe het stelsel werkt het stelsel van bewaken en beveiligen. Dat is dus van de religieuze instelling zelf oplopend naar verschillende gradaties, al naar gelang er dreiging en risico is en dat is hoe wij vanuit het kabinet in het bijzonder natuurlijk collega's van je hier mee. Verder wil gaan en om die reden wil ik niet op voorhand zeggen dat er dus een rijksbijdrage zou moeten komen. Dus ontraad ik de motie, voorzitter,

[1:30:10] Oké

[1:30:12] dan Dank ik de initiatiefnemer wat toch mooi is in een tijd van

[1:30:18] polarisatie stilliggende formatie dat het toch initiatieven worden genomen door de kamer dus hartstikke goed dat we dat ook laten zien als als ons camerawerk

[1:30:30] Dank aan de adviseur van de regering. Minister van binnenlandse zaken Dank aan de Kamerleden ondersteuning in de zaal en dan sluit ik deze vergadering.