Slotwet, jaarverslag 2022 en de Staat van het Onderwijs 2023 en voortzetting beantwoording commissiedebat Kansengelijkheid in het funderend onderwijs

[0:00:01] Ik

[0:00:03] open deze vergadering. We zijn vandaag bij elkaar met de vaste commissie voor onderwijs, cultuur en wetenschap, en we bespreken vandaag. We hebben een wetgeving overleg over de slot werd en het jaarverslag en we vroegen daartoe ook. We hebben met elkaar eerder afgesproken dat we ook de staat van het onderwijs twintig, drieëntwintig vandaag bespreken en het vierde punt is dat we nog een aantal open vragen hadden uit het commissiedebat kansen gelijkheid in het funderen onderwijs

[0:00:35] voordat ik over de orde. Even een afspraak met u wil maken. Nou ik heet natuurlijk uberhaupt over dat ik mee moeten beginnen. De minister van harte welkom en ook iedereen die hierin geinteresseerd is en de leden die dit hebben voorbereid. We hadden natuurlijk ook met minister wiersma hadden we zullen zitten. Die heeft afgelopen donderdag te kennen geven om zijn zijn ministerschap het op neer te leggen. Neer te leggen. Dankjewel. Nou daar zal iedereen ook het hare of zijne van vinden en dat daar heb ik ook respect voor. Vanuit mijn positie. Als voorzitter van deze commissie wil ik gezegd hebben dat ik het zeer betreur en dat ik heb een zeer zal missen dat samenwerking.

[0:01:19] Als heel prettig heb ervaren. Ministers staat er vandaag in die zin alleen voor wat wat ze niet zo was gepland. Maar zo zo gaat het aan de leden. We hadden dus zowel slot het jaarverslag als de staat van het onderwijs. Dat was

[0:01:36] in twee blokken gesplitst. Ik zie ook dat er een partij heeft ook twee sprekers met uw goedvinden behandelen die wel in een zeg maar dan doet u dat met twee woordvoerders. Maar dan hebben we dus een eerste termijn waarin het zowel gaat over slot werd en het jaarverslag en de staat van het onderwijs.

[0:02:00] Dus dat is dan de eerste termijn van de kamer. We hanteren die die volgorde en ook spreektijd zoals we dat doen in een begroting waarbij dus fractie van de pvv. De eerste spreker is vvd naar zoals dat dan gaat ik zou willen we hebben dus ook geen

[0:02:19] geen al te zeer beperkingen aan interrupties.

[0:02:22] Maar goed, we houden het bij. Laten we er gewoon een mooi debat met elkaar te maken. Mooi inhoudelijk debat en aan

[0:02:30] dat alles gezegd hebbende,

[0:02:33] wil ik gaan beginnen met de eerste spreken in eerste termijn en dat is de heer beertema spreek namens de pvv meneer beertema.

[0:02:41] Ja dankuwel voorzitter, staan we toe dat ik een paar woorden wijten aan de val van onze minister voor vwo en vwo een unieke gebeurtenis.

[0:02:50] Althans ik kan me niet herinneren dat de minister moest terugtreden wegens het soort grensoverschrijdend gedrag waar deze minister van werd beticht schreeuwen met deuren slaan dat kennelijk zo hard dat hoge ambtenaren gepokt en gemazeld in een door en door politieke cultuur en door de wol geverfde bestuurders zo geintimideerd gekwetst en overstuur van raakt

[0:03:14] dat ze dat ondanks spijtbetuigingen excuses

[0:03:18] kwijt moesten aan de pers

[0:03:21] de journalisten, voorzitter, die dappere onderzoekers voor uw waarheidsvinding. De hoogste plicht is deden precies niet wat ze wel hadden moeten doen.

[0:03:30] Geen poging tot waarheidsvinding braaf ze het narratief de wereld in dat de minister verbaal en zelfs fysiek medewerkers van de sectorraad praktijkonderwijs zou hebben belaagd dat allemaal precies op het juiste moment het juiste moment naar alles wat eraan vooraf was gegaan om de minister over de rand te duur.

[0:03:50] Voor zover ik heb me afgevraagd hoe het kan dat nog de nrc nog de mos die hierover bericht hebben in staat lijken om deze gebeurtenissen te duiden. Een incident met de ingewikkeldheid van hond bij het man

[0:04:03] fysieke intimidatie.

[0:04:05] Wie wat waar. Waarom ze komen er niet uit al die geweldige journalisten, behalve door te schrijven dat niemand tot fysieke kon bevestigen. En toch slaagt hun berichtgeving erin om een minister te laten opstappen. Dat is nogal wat.

[0:04:20] De media hebben zich leent als spreekbuis van powers that be in het onderwijs. Ze hebben zich leent voor karaktermoord. Een karaktermoord op de eerste minister van onderwijs die ik in dertien jaar meegemaakt die de juiste analyse maakt hoe het onderwijs uit de spiraal naar beneden kan worden getrokken. Die bereid was om in te grijpen in de bekostiging systematiek die de onderwijsbestuurders alle vrijheid geeft om het onderwijs naar eigen goeddunken in te richten zonder die lastige bemoeienis van de politiek, want voorzitter, zoals ik al jaren onvermoeibaar betoog bij en de minister gaat nergens over het onderwijs

[0:04:53] door de politiek. De fout maakte dat het onderwijs zelf het beste wist hoe ons geld in het onderwijs besteed moest worden. Was dat het startschot

[0:05:00] voor de bestuurders om zich meester te maken van het eigenaarschap van het onderwijs.

[0:05:04] Zij konden voortaan met de lumpsum doen wat ze willen

[0:05:07] niet de leraren niet de ouders die de politiek bepaalde wat er gebeurde. Maar de bestuurders koepels. Zij konden in alle vrijheid beslissen welke vernieuwingen er doorgevoerd werden, waren altijd vormen van het nieuwe leren die leraar extensief zijn grote klasse leer pleinen weinig leraren dus weinig kosten. Ze zetten zichzelf op salarissen net onder de norm van de topinkomens seconden bijna ongebreideld fuseren tot massa instituties.

[0:05:32] Intussen ging de kwaliteit met het jaar achteruit tot we zijn aangeland in tweeduizend, drieëntwintig het derde jaar op rij waarin de onderwijsinspectie vaststelt dat het niet goed gaat met de basisvaardigheden van leerlingen maar liefst vijfentwintig procent van de vijftien jarige kan niet goed lezen schrijven in het mbo verlaat vijftien procent van de mbo. Twee studenten zeven procent van de mbo. Drie studenten de opleiding zonder referentie niveau twee te halen voor nederlands dit niveau minimaal nodig om normaal te kunnen functioneren in de maatschappij.

[0:06:01] In basisonderwijs is het niet veel beter gesteld met de leerprestaties te weinig leerlingen halen. Het vereiste taal en rekenniveau om zonder problemen hun schoolcarrière te vervolgen. Maar dat zijn uiterst zorgwekkende cijfers die onwaardig zijn voor een eerste wereldland als nederland een kwart van de kinderen wordt als functioneel analfabeet sociaal gehandicapt voor het leven, het leven ingestuurd. Een totale schande.

[0:06:25] Voorzitter, even nog iets over hoe de gebeurtenissen mij persoonlijk hebben aangegrepen. Dertien jaar van sleuren en trekken om het onderwijs te verbeteren. Om de kinderen en studenten weer de kans te geven zich te ontwikkelen, te streven naar emancipatie en verheffing van leesvaardigheid. De basis van vormt en elk jaar op rij presteert het onderwijs slechter. Niemand wil nog voor de klas. We moeten onze toevlucht nemen tot wanhoop ze maatregelen als vierdaagse les weken

[0:06:49] en dan is daar ineens een nieuwe minister voor primair en voortgezet onderwijs

[0:06:53] met z'n masterplan basisvaardigheden die de weg naar herstel inzet, eindelijk het besef dat ons onderwijs wel degelijk in een systeem crisis verkeert.

[0:07:02] Alleen de bestuurders zijn niet blij met de minister die eindelijk wil doorpakken en die verkeren als laatste in in een fase van ontkenning over de systeemcrisis in ons onderwijs. Daar hoort kennelijk bij dat ze zichzelf overschreeuwt over het plan om goede leraren na één jaar verplicht een vast contract aan te bieden om zo eindelijk iets te doen aan het leraren lek verwijten. Vwo raad de minister stoerdoenerij in het onderwijs. Zo caos is dat in principe al geregeld. De aow, aow denkt gelukkig anders over een is terecht positief, maar ook de po raad is niet te spreken over de bemoeienis van de minister met een leraren contracten en die beticht de ministers zelfs omdat hij hele problemen in het onderwijs eerder groter dan kleiner maakt door zich tot drie cijfers achter de komma met personeelsbeleid van het basis en voortgezet onderwijs te bemoeien. Wij vinden deze brutaliteit van deze zelfverklaarde hoeders van ons voortdurend onderwijs, schaamteloos. Wat hebben zij al die jaren gedaan om het tij te keren.

[0:07:58] Samengevat. Voorzitter, eindelijk was daar die daadkrachtige minister die bereid was in te grijpen in een systeem dat bestuurders hadden opgetuigd waar ze ongestoord konden beschikken over de onderwijs miljarden zonder echte verantwoording af te leggen aan de politiek die tot taak heeft om die uitgave van die miljarden te controleren.

[0:08:15] De minister maakte de juiste analyse helpt de juiste plannen, maar helaas niet het meeste geduld met mensen en de daarbij behorende communicatie, vaardigheden en de politieke antenne om die politiek om die machinaties van de macht te doorzien.

[0:08:29] Die man maakte schade die macht maakte schaamteloos gebruik van de modieuze woon cultuur met haar overdreven nadruk op sociale veiligheid en het feit dat jongere mensen dan ik. Dat zijn de meeste.

[0:08:41] De iedereen bijna hier.

[0:08:43] Dat voortdurend afvragen of ze niet gekwetst worden of ze geintimideerd zijn. En als dat al zo is welke prijs betaald moet worden om die gekwetst heid te helen

[0:08:54] en de minister trapte in de val van zeven spelers is voor iedereen. De media brachten de ophef gretig aan de man in de babbel shows zonder zich één keer te verdiepen in de achtergrond en de minister wordt over de rand geduwd. Kimono.

[0:09:07] Wie wint hierbij.

[0:09:09] Wie ligt er aan de basis van de karaktermoord? De val van deze minister de po raad,

[0:09:14] de vwo raad force b en alle andere koepels van werkgevers mag niet willen afstaan. En kennelijk ook nog de inspectie van onderwijs die ook boos was op de minister die eigenlijk alleen maar wilde dat de inspectie een grotere rol zou krijgen die zich meer zou richten op de bestuurders. Deze conclusie van bestuurders en ambtenaren denkt te profiteren van de val van deze minister. Maar voorzitter, het is een drama dat alleen maar verliezers kent. Dan zitten we hier

[0:09:40] in deze rituelen jaarlijkse dans rond de staat van het onderwijs. Wat moet ik hier nog moet ik weer uitleggen dat we in een systeemcrisis zitten weer uitleggen dat oormerken in de lumpsum verlichting van de crisis kan brengen.

[0:09:52] Nog een motie over meer vaste contracten voor leraren weer een motie om die zestien jarige die instromen in het mbo te monitoren op leesvaardigheid en een lees cursus aan te bieden om te voorkomen dat we volgend cohort functioneel analfabeten de wereld in te sturen die vervolgens door alle partijen wordt aangenomen, wordt weggestemd door de coalitie omdat de bestuurders. Dat klopt. En dat de coalitie zich gedraagt als trekpoppen van de bestuurders. Nee. Voorzitter, dit debat is volstrekt zinloos zonder de minister voor po en vwo zonder de minister, maar ook nog eens zonder minister van po en vwo. De basis van ons onderwijs. Ik ga wel weer in debat. Als er een minister is van wie ik van harte hoop dat die weerstand kan bieden aan de hardhandige boodschap die de bestuurders ons hebben toegestuurd. En die boodschap is dat ze met rust willen worden gelaten, dat er niet getornd mag worden aan hun alleenheerschappij. Ik vraag me af of er iemand op korte termijn te vinden is die zo sterk in de schoenen staat op dit moment is die iemand er niet en ik vind het geen pas geven om onder dit gesternte verder te debatteren uitgerekend over de staat van het onderwijs. Het is debatteren over niets. Voorzitter, het is een ritueel en ik stap op en ik wens u allen een prettige voortzetting van dit ritueel?

[0:11:07] Tot zover, voorzitter,

[0:11:10] Dankuwel.

[0:11:13] Meneer wilt u microfoon uitzetten

[0:11:20] en ik begrijp ook eerdere bijdrage van de heer beertema gehoord hebbende ook wat hij vandaag zijn. Ik vind het tegelijkertijd ingewikkeld om met elkaar het vertrek van minister te gaan recenseren. Ik heb hier niet onderbroken. Dank u voor uw inbreng. U vertrekt begrijp ik.

[0:11:40] En wij gaan door. Ik wens u een hele goede dag

[0:11:46] en we gaan luisteren naar de bijdrage van de vvd.

[0:11:52] Dankuwel. Voorzitter en terwijl meneer beertema weglopen, wil ik hem toch bedanken voor zijn vriendelijke woorden.

[0:12:01] Zoals u misschien van mij kan verwachten, zal mijn bijdrage zich meer richten op hoger onderwijs

[0:12:07] en daar ga ik nu mee van start.

[0:12:11] Met dit wetgevers overleg

[0:12:13] blikken we terug op het jaar tweeëntwintig terugblik is altijd nuttig.

[0:12:18] Het is de minister gelukt om in anderhalf jaar tijd de wet op de basisbeurs te schrijven door beide kamers te loodsen complimenten. Hiervoor

[0:12:25] op internationalisering moesten we even wachten. Maar er ligt ten eerste wettelijke stap. Wat ons betreft gaan we verder op het pad van een gerichte talent strategie

[0:12:33] niet meer laat allemaal maar komen en we zien wel wie er komt maar kijken naar wat nederland nodig heeft. Een gericht kiezen.

[0:12:39] Daar kunnen we knappe koppen gebruiken in bèta technisch medisch onderwijs. Laten we ons daarop richten.

[0:12:46] Ook hebben we stappen gezet op het gebied van kennis, veiligheid. Het loket is ingericht. Het loket kennis, veiligheid, instellingen hebben als het goed is een risicoanalyse uitgevoerd door dit hierop komt eraan en de minister is op dit moment bezig met een werd screening en als ik iets zegt dat.

[0:13:00] Die niet klopt, hoor ik natuurlijk graag.

[0:13:02] En dit alles heeft ervoor gezorgd dat instellingen zich beter bewust zijn van de risico's en er beter mee om kunnen gaan.

[0:13:08] Het is nog niet af. We hebben nog onvoldoende antwoord op de acute risico's vanuit onfrisse regimes die niet worden afgedekt

[0:13:14] met huidige wetgeving en we wachten nog op een handelings perspectief op de loyaliteit verklaring.

[0:13:20] De vvd zou graag willen weten bij dat laatste specifiek waarom dat het einde tweeduizend, drieëntwintig moet duren. Het is toch niet nodig want we weten best veel over deze loyaliteit verklaringen van chinese promovendi is het mogelijk dat ze ruim voor de kerst duidelijk hebben als de nieuwe lichting zich aandient.

[0:13:39] Waar ik specifiek even op in wil gaan, is een aandachtsgebied dat ik deelde met de heer van meenen en de heer van der molen duo en de ict infrastructuur bij de heren zijn inmiddels weg. Dus ik ga door als laatste der mohikanen

[0:13:51] duo is op een heel andere wijze aan bod gekomen. Afgelopen dagen namelijk door de algoritmen die specifieke een geholpen zouden uitwerpen voor controle

[0:14:00] die minister heeft hier snel een uitgebreid op gereageerd en ik versta volsta hier even constateren en mijn instemming daarover te delen.

[0:14:08] De andere kwestie staan nog steeds. Maar daar is wel verbeteringen is ingekomen.

[0:14:15] Het is zo dat de uitkomst van de vervolg getoetst door het ict adviescollege waar wij om hebben gevraagd dat die er nog niet eens en ik zeggen alles vandaag dus ook onder voorbehoud van het oordeel van dat college

[0:14:26] zonder verder op de techniek in te gaan, zie ik wel dat er veel verbeteringen zijn geweest en dat stemt positief

[0:14:32] en dan specifiek over de overgang van de transitie naar een nieuw systeem,

[0:14:37] De dnb traject.

[0:14:39] Dat lijkt te werken op de plekken waar dat in gang werd gezet en daar zijn wij opgelucht over

[0:14:45] op een ander vlak bij de aanvragen basisbeurs is de site meermaals vastgelopen met enige paniek bij studenten tot gevolg en graag wel een reactie van de minister op dat incident.

[0:14:57] Tegelijkertijd voorzitter betrof de kritiek van het college niet puur stap op ict vlak. Het ging ook over governance strategie volwassen beheer lange termijn

[0:15:05] en ik moet zeggen dat dat onderdeel zeer serieus lijkt opgepakt en roepen de reportage gaat uitgebreid op in. Toch moet ik een grote vraag stellen hoe waarborgt de minister daarbij nieuwe uitdagingen voor duo en die zullen er komen. Het leiderschap van duo niet weer korte termijn pleisters moet plakken die op lange duur risico's en kosten opleveren, maar aan de bel trekt en het risico is gezien in de reportage en de mitigerende maatregelen zouden zijn. Dat duo in overleg met ocw eventueel doelstellingen te kijken.

[0:15:34] Mijn voorstel zou zijn dat we dat niet elke keer doen aan dat er ook eens iemand tegen duwt aan die kant als de eisen teveel opstapelen en dat geldt ook voor eisen van de kamer.

[0:15:44] Wij kunnen best tegen een stootje.

[0:15:46] Dus meer tegenspraak graag vanuit die organisatie ook tegen ons

[0:15:52] dan

[0:15:55] reflecteren. Voorzitter,

[0:15:57] vorig jaar wees de inspectie in de staat van tweeduizend, tweeëntwintig

[0:16:02] heer op onze verouderde wethouder onderwijs, die de moderniteit niet aankan digitalisering, de wens tot flexibilisering, het werken met leren uitkomsten en gelukkig zo dachten wij zijn we hier voortvarend mee bezig.

[0:16:14] Maar sommige voorstellen kwamen afgelopen jaren snel en andere niet. In tweeduizendzeventien is het experiment flex studeren begonnen en voor mensen die niet weten wat dat is dat is betalen per onderdeel van hun studie in plaats van meteen voor een heel jaar voor als je bijvoorbeeld je master in twee jaar wil doen omdat je al werkt mantelzorger bent een onderneming hebt of een beperking hebt

[0:16:33] trits studenten ruimte leven meer naar eigen inzicht in te delen en veel studenten zijn een enthousiaste over veel instellingen ook afhankelijk van opleiding waar het om gaat

[0:16:43] de vvd, maar ook andere partijen zoals pvda zijn ook enthousiast al een tijdje.

[0:16:49] We horen we een instellingen dat flex studeren helpt bij student succes bij meer studenten welzijn

[0:16:54] en in onze zoektocht naar waar we studenten beter kunnen accommoderen ziet de vvd veel in moderniseren van het onderwijs

[0:17:01] een wetsvoorstel is nodig, niet om allemaal te regelen hoe en wanneer en waar het moet maar vooral om de wettelijke mogelijkheid te creëren voor de instellingen. Om dit in te richten

[0:17:11] motie van vvd en pvda in tweeduizend twintig kreeg toen al een meerderheid voor een motie om dit wettelijk te verankeren en later diende ikzelf een onderzoeksmotie in om te kijken hoe de groep geinteresseerden eruit zou kunnen zien, met name het verschil tussen bachelor en master

[0:17:27] en die is half april tweeëntwintig aangenomen met de bedoeling dat de uitkomst zal worden meegenomen in het wetsvoorstel waren dus verbaasd dat de minister het traject onverwacht stopte ditjaar januari

[0:17:39] was mijn onderzoek dan af. Vroeg ik me af. Ik heb vragen gesteld

[0:17:43] en afgelopen vrijdag. En dat is toch een half jaar later krijg ik een brief dat het niet alleen allemaal voorlopig niet doorgaat, maar dat er ook geen juridische tussenoplossing is gevonden en ik begrijp nu dat het experiment moet stoppen en dat studenten die dat nog niet deden kunnen niet kunnen gaan vlek sturen.

[0:17:59] Ik lees ook dat het wetsvoorstel nog niet geschreven kan worden, onder andere omdat de informatie uit mijn gevraagd. De onderzoeksmotie er nog niet eens. Maar die is een jaar en twee maanden oud en voorzitter, als ik had geweten dat mijn motie. De rem zou zijn, had ik niet ingediend. Want die was alleen ter precisering van de idee waar we al voor zijn.

[0:18:19] De stellingen in de brief

[0:18:21] dat er nog meer informatie een onderbouwing nodig is, komen wat over op de vvd. Waar komt deze informatie honger nu vandaan, terwijl we al heel veel weten over flex studeren. Waar is mijn onderzoek vraag ik de minister. Wat is er gedaan is mee bezig. En wanneer komen de resultaten naar de kamer

[0:18:39] en ik roep het roept ook de vraag op waarom is dit gebeurd is de minister soms niet enthousiast over vlek studeren. Dat lijkt me ook maar goed om gewoon even te vragen.

[0:18:50] Laat ik daar inzoomen op de voorstellen die nu voorliggen. De minister doet een voorstel voor een financiële oplossing voor een deel van de studenten, namelijk zij die afleggen sturen. Dat kunnen wij opzichte waarderen.

[0:18:59] Alleen is ons niet duidelijk of dit nu gedragen wordt door de instellingen en de studenten en kan de minister de vvd verzekeren dat die hiermee akkoord zijn of ons binnenkort, zoals komende week hierover bericht?

[0:19:13] Mijn tweede vraag is is er geen enkele gedoogconstructie te verzinnen ten behoeve van nieuwe.

[0:19:17] De student.

[0:19:19] En de derde is het een belangrijke tijdpad van de wet van een wet die effect moeten hebben in college jaar vijfentwintig, zesentwintig moet alle stadia hebben doorlopen op eenentwintig. Sorry. Één oktober tweeduizend, vierentwintig

[0:19:31] als de minister eerste toekomst verkenning afwacht daar een beleidsreactie opschrijft en daarin pas flex studeren in verwerkt, vraag ik me af

[0:19:38] of dat haalbaar is in tijd en alleen als parallel aan het proces wordt gewerkt aan de wet en als er daarna de garantie is dat de wet wordt losgetrokken van de toekomst verkenning.

[0:19:48] Dan kan het lukken.

[0:19:49] Ik heb een motie voorbereid om te verzekeren, verzekeren dat dit zo zal gaan. Maar ik hoor graag de reactie van de minister hierop

[0:19:58] dan voorzitter medezeggenschap. In het kader van de toekomst verkenning spreekt de minister daarover. Hij zegt dat een belangrijk onderwerp te vinden en ook hierover in gesprek te gaan met studentenorganisaties

[0:20:09] en dat vinden wij een goed plan,

[0:20:11] maar ons komt ter oren dat veel studenten zich niet gehoord worden en dat er een stille meerderheid is van studenten die zich niet laten horen bij studentenraad verkiezing of studenten vakbond,

[0:20:22] waaronder sommige die zich wel informeel verenigd hebben en bij de minister aan tafel willen maar moeite hebben dat voor elkaar te krijgen

[0:20:29] want de vaste gesprekspartners van de minister. Ze kregen zij te horen zijn iso en lsvb

[0:20:35] zou de minister in het kader van diversiteit kunnen kijken naar hoe een breder geluid vanuit studenten gehoord zou kunnen worden

[0:20:43] in het algemeen, maar ook graag specifiek voor de toekomst verkenning

[0:20:49] partijen betrekken bij de toekomst verkenning. Er zijn we al vaak over begonnen en uit de beantwoording van de minister. Om de uitvoering van moties maken we af dat de technologie strategie en de toekomst verkenning gescheiden trajecten zijn

[0:21:01] en de minister neemt de inzichten uit de technologie strategie mee wanneer er zijn,

[0:21:06] maar de vraag in de motie van der woude van der graaf.

[0:21:10] Sorry.

[0:21:11] Over die strategie was ook om bij deze analyse van de financiële middelen een nadere uit plek. De splitsing te maken naar sectoren en domeinen

[0:21:20] moet ik daar nou uit opmaken dat deze vraag niet in het kader van de toekomst verkenning wordt gesteld.

[0:21:26] Het lijkt me lastig om dan conclusies van belang te gaan trekken over de toekomst. Als de minister begrijpt wat ik bedoel,

[0:21:34] terwijl we eerder samen met de minister hebben vastgesteld.

[0:21:37] Je moet de weging hebben van partijen als mee bedrijfsleven umc is om te kijken wat de uitdagingen zijn en wat de sectoren en domeinen allemaal gaan doen voor de toekomst.

[0:21:48] Mijn concrete vraag hierover is. Wanneer gaat de minister nu? Een bestuurlijk? Met deze partijen spreken?

[0:21:55] Dagvoorzitter geef ik het woord aan mijn collega's die inmiddels is aangeschoven.

[0:22:01] Meneer van strien. Dank dank een beetje de vreemde eend in de bijt zie ik dank de bewindslieden voor het toezenden van de onderliggende stukken die vooral een terugblik vormen over het heden beleidsveld ook cultuur en dat de verklaring. Waarom ik hier zit en terugkijkend op het afgelopen jaar hebben gezien dat de bevrijdingsfestivals in zwaar weer zijn geraakt kroon een noodweer en ditjaar en inflatie zorgt ervoor dat het unieke concept onder druk is komen te staan. Gratis en vrij toegankelijk voor iedereen via de jong en oud door heel het land gezamenlijk dat we hier in vrijheid kunnen leven.

[0:22:37] Wat de vvd betreft is deze vier cultureel erfgoed dat we moeten koesteren.

[0:22:41] Wat me niet mag wankelen.

[0:22:43] De kamer heeft zich dacht ook eerder uitgesproken per motie en tot nog toe lijkt ocw hierbij nog amper een rol te spelen, terwijl ze wel een rol speelt bij andere herdenkingen. Mijn simpele vraag. Voorzitter, welke rol ziet het oosten ziet het ministerie in deze en ik heb in ieder geval ook een motie voorbereid die op een brede meerderheid kan rekenen die een rol voor ocw actief aanjaagt. Dank.

[0:23:05] Dankuwel

[0:23:07] en daarmee is de vvd het einde gekomen van de eerste termijn geef ik het woord namelijk even kijken wie dan aan d zesenzestig,

[0:23:19] sp deze dan komt d zesenzestig jaar is dat iets.

[0:23:25] Ik heb voorbereid rijtje. Voorzitter, volg ik dan raad,

[0:23:31] mevrouw hagen. Dank het woord.

[0:23:34] Zij spreekt namens d zesenzestig.

[0:23:36] Voorzitter, wij hebben een belangrijk jaar achter de rug. De rijke schooldag staat in de steigers. Leerlingen krijgen gratis schoolmaaltijden. Er is een plan voor basisvaardigheden in investeren fors in kansen gelijkheid, maar het wordt duidelijk dat dit nog niet genoeg is.

[0:23:49] Zoals ik twee weken terug het bericht dat één op de drie basisschoolkinderen minder leert door stress om geld.

[0:23:55] Nu kunnen wij in deze commissie niet het armoedeprobleem oplossen, maar het sterkt de rijke schooldag, want uit hetzelfde onderzoek blijkt dat kinderen met toegang tot de cultuur en andere ontspanning beter leren en ook sporten en de natuur ontdekken hebben dat voordeel laat dat nou precies het idee zijn van de rijke schooldag.

[0:24:13] Voorzitter, in het coalitieakkoord staat dat het gespecialiseerd onderwijs zo snel mogelijk wordt ondergebracht bij het voortgezet onderwijs. Hoe staat het hiermee

[0:24:22] met het dichten van de loonkloof kloof lijkt misschien de acute nood eraf. Maar er zijn nog steeds ongelijkheden, zoals in de les taak tussen vwo en vwo. Maar onderbrengen gaat verder dan alleen de cao. Het gaat om wettelijke mogelijkheden zoals het afnemen van examens. Wat is nu de status van het gespecialiseerd onderwijs, wettelijk onderbrengen bij het voortgezet onderwijs en als we het iso onderbrengen bij het voortgezet onderwijs. Laten we dan al het onderwijs, waaronder het speciaal onderwijs samenvoegen tot één wet op het funderen. Het onderwijs graag reactie van de minister.

[0:24:53] Voorzitter, als leraar ben je niet autonoom. Zolang je afhankelijk bent van handtekeningen van samenwerkingsverbanden voor de ondersteuning van een kind in jouw klas zolang koepels de onderhandelingen doen met de overheid en niet elke leraar lid is van een vakbond. Het doet afbreuk aan dit prachtige belangrijke beroep dat de krachten in onderwijs, in het onderwijsveld zo ongelijk verdeeld zijn opgedane kennis over lesstof of de ontwikkeling van kinderen door werkzame leraren bruijn die niet elke school en kind en de geldstroom stokt op de plank of achter administratieve paarse krokodillen

[0:25:27] bijvoorbeeld. Voorzitter, leraren zijn op persoonlijke titel lid van een vakbond en betalen uit de eigen portemonnee voor. Maar de vakbond richt zich vooral op arbeidsvoorwaarden

[0:25:36] terwijl schoolbestuurders uit een lumpsum uit gemeenschapsgeld dus contributie afdragen aan koepelorganisaties, maar nota bene meer dan honderd zestig ft werkzaam is

[0:25:46] en die richten zich uit naam van de sector, waaronder leraren dus op professionalisering, collectief, vakmanschap en curricula, maar dit is de taak van de beroepsgroep. Als dan een beroepsvereniging voor leraren ontstaat, moeten zij het met nog geen twee komma vijf ft doen op basis van tijdelijke middelen.

[0:26:04] Het leraren collectief zag zich genoodzaakt een opdracht terug te geven aan de leden met de opties opheffen of nieuwe leden een poging laten wagen. Hoe reflecteert de minister hierop?

[0:26:14] Voorzitter, alleen met een levendige beroepsorganisatie krijgen docenten meer regie over hun beroep kunnen zij zich collectief ontwikkelen en meebeslissen over bevoegdheden, professionalisering en vakmanschap, wat ten goede komt aan elk kind.

[0:26:28] Iedere toekomstige docent dient hier onderdeel van uit te maken op de pabo, inclusief een lidmaatschap van de beroepsorganisatie is de minister met mij eens dat we dit krachtenveld moet herstellen dat we een tegenmacht van leraren moeten organiseren en gaat de minister opnieuw het gesprek aan met het leraren collectief.

[0:26:44] Vragen. U heeft een interruptie van de heer peters.

[0:26:48] Ja ik vind het heel mooi verhaal. Ik alleen even ter verduidelijking dat ik niet helemaal begrijp. Wilt u

[0:26:54] wil, mevrouw hagen eigenlijk iedereen lijkt me verplicht lid maken van vakbond of wil ze het leraren collectief met vanuit de lumpsum of anderszins

[0:27:05] beter faciliteren. Een duurzaam financieren. Laat ze ook me

[0:27:10] misschien best iets voor kunnen voelen en de eerste misschien net iets minder maar goed we leven vraag van hoe je dat ziet.

[0:27:16] Mevrouw hagen,

[0:27:19] Kijk, ik vraag me af of dat uit een lumpsum daadwerkelijk moet ik denk dat er heel veel reserves zijn waar dat bijvoorbeeld ook uit zou kunnen. Let maar op. Alleen bij wat er nog blijft steken bij besturen. Maar we zien wel dat er tegenmacht van leerkrachten. Als je moeten steunen op tweeëneenhalf ft ten opzichte van honderd naar honderd tweeënvijftig ft is natuurlijk heel ingewikkeld. Dus het gaat mij vooral om de om om de mogelijkheid dat leraren vanaf de pabo al leren dat ze ook een begroet beroepsgroepen zijn en dat ze daarin vertegenwoordigd kunnen zijn. Kijk hoe dat het beste uitgevoerd kan worden. Dat is natuurlijk ook waarom. Ik vraag of de minister naar wil kijken. Maar op dit moment zijn er niet zijn wij extra nog steeds wij, want ik voel me nog steeds zijn wij niet voldoende vertegenwoordigd als beroepsgroep, omdat de vakbond alleen gaat over bijvoorbeeld de arbeidsvoorwaarden, terwijl het ook gaat over die professionalisering.

[0:28:13] Meneer peeters, met een vervolgvraag.

[0:28:14] Dankuwel. Kijk kijk je bij het leven en amerikaanse president blijf je altijd ministerpresident ook al twintig jaar niet meer. De groei, groei is mevrouw hagen zal nog wel blij juffie zo juffie amsterdam dat er anders dan maar mijn fractie eigenlijk zijn we kijken

[0:28:37] als u zegt van ik wil iets duurzaam financieren. Dan moet het reserves natuurlijk want die gaan oppassen dat op die manier doet. Dus we moeten we moeten er dan wel naar een manier zien te verzinnen om dit duurzaam te doen. Ik ik dus ook wel even over mee willen denken en ik ben. Ik sluit me dan maar

[0:28:52] dan zou ik ik dezelfde dag niet te zeggen. Ik sluit me aan bij die vraag want emanciperen van de beroepsgroep. Dat is al veel geprobeerd en op weinig geluk vrezen dus dankuwel.

[0:29:03] Geen vraag van garage. U vervolgt uw betoog,

[0:29:07] Dank, voorzitter,

[0:29:09] en als we dan toch over de pabo hebben als fulltime leraar in opleiding kreeg ik honderdvijftig euro per maand veel leraren in opleiding, zowel po als vwo krijgen zelfs niks terwijl ze met grote regelmaat zelfstandig voor de klas staan tijd voor loon naar werk is de minister met mij eens dat bij dit prachtige beroep dat vele leraren mist past dat leos een fatsoenlijke stage vergoeding krijgen en kan de minister beleidsopties uitwerken, waaronder ook het verplichten van stagevergoedingen voor leraren in opleiding. Voorzitter, afrondend vorige debat hadden we het ook nog over de carnavalsviering en ik merk dat het ook in mijn achterban leeft daarom afsluitend alvast de aankondiging dat de heer peters en ik met een motie komen om wederzijds begrip te vergroten.

[0:29:53] Wij zoeken naar de oplossing

[0:29:55] dankuwel en dan gaan we luisteren. Eerst een vraag van mevrouw westerveld.

[0:30:02] Voorzitter, mijn vraag gaat over de stage vergoeding, want ik den haag eens. Dat moet gewoon geregeld worden ook om ervoor te zorgen dat jonge mensen in een beroep blijven. Dan hebben we hier. Ik meen een jaar geleden al een motie over aangenomen gekregen. Die zegt die het kabinet oproept om dit neer te leggen bij de cao partners omdat het daar officieel wordt

[0:30:23] en ik wil mevrouw hagen vragen stroom met mij eens is dat dit gewoon moet gebeuren dat dit natuurlijk een oproep is aan het kabinet

[0:30:30] om aan de caos partners voor te leggen omdat het niet anders kan, omdat wij daar formeel geen rol in hebben. Maar dat wij als kamer natuurlijk wel vinden dat het gefixt moet worden.

[0:30:40] Mevrouw hagen,

[0:30:42] Voorzitter, mijn pleidooi is natuurlijk dat de hele beroepsgroep versterkt dient te worden en ik vind dat een stage vergoeding daar een volwaardig iets onderdeel van uit moet maken. Ik weet ook niet of het bij de cao partners moet zijn of dat het ministerie moet zeggen en zo gaan we het gewoon regelen. Want nu zien we dat er gewoon volwaardige leraren die al in een vierde jaar bijvoorbeeld zitten van de pabo nog steeds geen vergoeding krijgen, terwijl zowel fulltime voor de klas staan. Dus als het al een jaar geleden is aan ge noomen dan is het misschien wellicht tijd dat als er nog steeds niets uitgevoerd dat de minister. Nu gaat zeggen dan ga ik hetzelfde.

[0:31:18] Vervolgen, mevrouw westerveld, voorzitter,

[0:31:21] Ik kan het daar alleen maar mee eens zijn.

[0:31:26] Peters heeft een interruptie van mevrouw graag. Alleen.

[0:31:32] Ik krijg het woord. Meneer peters, vind het allemaal prima, maar alleen als wij per motie ineens de minister tot cao te maken, dan zou ik karakter op te halen. Reflectie op willen. Want zo is er echter bedoeling bedoel ik dan weet kan ik nog heel veel moties vinden van waar ik vind het waar we hierover spreken, want we gaan er niet over. Maar we vinden het wel. Dus waarschijnlijk op een motie in de minister wenen wel over trouwens te nemen we ook met enige regelmaat aan. Maar dan zou ik toch willen willen vragen van hoe ziet mevrouw hagen dat want of je moet zeggen we gaan dus rechtstreeks onder bekostiging van het ministerie brengen

[0:32:07] of niet. En van ga je erover want dan geval eigenlijk niet kunnen oproepen. Maar toch niet tegen de minister gaat er niet over. Maar vanaf nu bent u er wel verantwoordelijk voor het succes?

[0:32:17] Mevrouw hagen en voorzitter, ik ben natuurlijk ook een nieuwe woordvoerder. Maar wat ik wel weet is dat de huidige systematiek zoals het krachtenveld is opgericht dat dat er in ieder geval niet aan bijdraagt dat die beroepsgroep gaat staan

[0:32:30] en er zitten zoveel verschillende lagen in dat ik denk dat het heel verstandig is als juist het ministerie en juist de overheid weer daarin een centrale rol neemt en gewoon een aantal voorwaarden neerlegt en daarvan vind ik die stage vergoeding, namelijk de opleiding plus een stage vergoeding, iets wat je als als ministerie ze gewoon neer moeten leggen.

[0:32:54] Luisteren naar mevrouw van der laan. Ook spreekt namens d zesenzestig

[0:32:58] dankuwel. Voorzitter,

[0:33:01] we hebben nog genoeg werk te doen. Maar er zijn ook lichtpuntjes geconstateerd door de inspectie,

[0:33:07] bijvoorbeeld in het vervolgonderwijs dat er een frisse wind waait miljarden investeringen in het onderwijs en onderzoek in beter onderwijs voor meer vaste banen. De basisbeurs komt terug proberen het bindend studieadvies te versoepelen voor meer persoonlijke aandacht en we geven het mbo. De positie die het verdient. Dus in het kort verbeteren. De positie van de kinderen van studenten van docenten en dat geluid vind ik in deze kamer belangrijk dat kinderen ouders en studenten die kennen de obstakels kennen de muren docenten weten wat er nodig is voor goed onderwijs en wat er nodig is voor een fijne banen zo veel beter. Volgens mij samen het onderwijs in dit verhaal komt er bij bestuur niet altijd doorheen en dat wij ook

[0:33:51] iedere student iedere docent en iedere ouder.

[0:33:56] Voorzitter, de inspectie zegt in de staat van het onderwijs, studenten welzijn. Dat is nog altijd onder druk staat. Vorige week kwam er ook een belangrijk onderzoek hierover uit dat studenten en opeenstapeling van onzekerheden ervaart en die onzekerheden op z'n minst moeten pogen om dat weg te nemen en die positie te versterken. Dat vraagt volgens mij ook wel wat meer van instellingen dat de begeleiding van studenten beter zou moeten. Ik zie daar namelijk grote verschillen. Sommige opleidingen worden steeds massaler en helaas worden sommige studenten dan ook steeds anoniem meer.

[0:34:31] Wij hebben denk ik meer aandacht voor de student nodig en ik denk dat het goed is dat de minister binnenkort komt met de plannen voor studenten welzijn en mijn vraag aan de minister is of en doorkijk kan geven van deze plannen. Hoe de gesprekken gingen tussen de studentenorganisaties in de instellingen koepels en of het job mbo ook betrokken is.

[0:34:52] Mevrouw van der laan heeft een interruptie van mevrouw van der woude.

[0:34:56] Voorzitter, ik heb een vraag over de relatie tussen massaal onderwijs en studenten welzijn. Ik ben het eens met mevrouw van der laan dat kleinschalig onderwijs met veel aandacht zoals je overigens ook heel veel in het hbo ziet

[0:35:10] dat dat fijn is voor studenten.

[0:35:13] Maar wat ik hoorde u vanuit de instellingen is juist die instellingen die hebben ingezet op intensief project onderwijs in wat kleinere groepen

[0:35:22] dat hij dat in gevaar zien komen door versoepelen van het aan. Sterker nog, esmee speak zijn ze hun curricula aan het ombouwen om af te stappen van die didactische voorkeur voor kleine groepen omdat zij voorzien dat dat niet meer houdbaar is

[0:35:37] met een beetje af van dertig punten of later zou mevrouw van der laan daarop kunnen reageren.

[0:35:42] Mevrouw van der laan

[0:35:44] bindend studieadvies is volgens mij echt een een ander debat.

[0:35:49] Mevrouw van der woude weet ook dat ik daar anders naar kijkt.

[0:35:53] Ik wil niet een oorzakelijk verband plakken op het versoepelen van bindend studieadvies en al of niet. Welke didactische vormen daar gekozen worden. En dan ook zeggen het punten totaal dat eraan gekoppeld wordt, dan moeten we wel allemaal in in verhouding zien. Dus ik wil me daar niet aan wagen. Ik vind het gewoon heel belangrijk dat het bindend studieadvies versoepeld wordt. Daarom staat het ook in het coalitieakkoord omdat dat ook

[0:36:18] een mede veroorzaker is dat de lat de prestatiedruk ontzettend hoog is en ook ben ik wel voor het hoger leggen of een hoger leggen van de lat. Maar ik denk dat we op een andere manier met elkaar daarom naar moeten kijken. Daarom gaan we binnen studieadvies ook versoepelen.

[0:36:36] Mevrouw van der woude vervolgen,

[0:36:39] Voor zover ik was niet van plan om te beginnen over de bsh. Ik ben. Ik heb het niet verwerkt in mijn termijn, maar ik hoorde mevrouw van der laan zelf noemen en ik raak kan gewoon de weg kwijt in haar betoog. Vandaar mijn vraag. Dan zou ik me voor nu willen voorstaan met haar mede te delen dat instellingen dit nu ervaren en dat die nu bezig zijn

[0:37:00] zaken aan te passen. Hierdoor. En inderdaad staat dat in het coalitieakkoord dat we gaan versoepelen. Maar hoe daar daar wil de vvd nog heel uitgebreid over hebben.

[0:37:10] Nou dat was geen vraag voor mevrouw van der laan waar nodig wellicht uit

[0:37:14] reflex. Ja.

[0:37:16] Instellingen. Ik vind ik neem aan dat instellingen aan de slag gaan met het bericht over het bindend studieadvies gaan versoepelen. Maar ik ga ervan uit dat instellingen iedere dag

[0:37:26] bezig zijn met de kwaliteit van hun onderwijs en de inrichting van het najaar van hoe zij dat het beste kunnen doen. Voorzitter, kansengelijkheid in het onderwijs is is een ander belangrijk onderwerp en dat is volgens mij vanaf dag één heel belangrijk, want elke afslag is een risico. Maar dat je basisschool welk advies krijg je voor de middelbare school. Wat ga je studeren en over het vervolgonderwijs is de inspectie heel helder in het hbo en wmo studeert een selecte groep studenten in. Dat komt ook door selectieprocedures en zelfs selectie. Wij hebben het een paar maanden geleden uitgebreid over gehad rondom de wet loting

[0:38:03] selectieprocedures zijn er veel bijna één op de vijf opleidingen in het hbo who hanteert een deurbeleid.

[0:38:10] Gelukkig.

[0:38:11] We proberen we de duimschroeven aan te draaien. Ik dien daarvoor onder andere een motie in met collega's van der woude waarin we instellingen vragen om bijvoorbeeld de kansengelijkheid te onderbouwen in de selectieprocedure.

[0:38:23] Dan zag ik onlangs dat de universiteiten zelf ook een handreiking hebben geschreven. Hartstikke goed. Dat zal helpen. Maar in staat van het onderwijs staat als sommige instellingen hun kansen gelijkheid niet als een probleem zien of er mee worstelen. Ik heb daar in de technische briefing ook naar gevraagd.

[0:38:41] Nou dat vind ik op z'n minst opmerkelijk en daarom vraag ik aan de minister. Wat vindt u van deze constatering. Welke stappen kunnen we nemen want ik vind het echt een zorgelijke ontwikkeling

[0:38:52] in het kader van kansengelijkheid. Voorzitter medezeggenschap, ik zei het al eerder aldus onmogelijk om goed onderwijs te organiseren zonder ook te luisteren naar docenten en studenten. Daarom vind ik het problematisch dat zo weinig studenten betrokken zijn bij het opleiding, bestuur, opkomst voor medezeggenschap verkiezingen zijn laag en lijken alleen maar lager te worden.

[0:39:13] Aan de ene kant wordt studenten verweten nauwelijks interesse te hebben in het bestuur en aan de andere kant wordt het bestuur verweten juist geen interesse te hebben in de studenten.

[0:39:23] Volgens mij botsen hier twee werelden en ik hoop dat onze motie met mevrouw westerveld over richtlijnen voor medezeggenschap. Daarbij gaat helpen, want de staat van het onderwijs constateert verzucht eigenlijk dat op deze manier de inrichting van de medezeggenschap niet echt zijn vruchten afwerpt

[0:39:42] en ik zou er toch graag meer willen. Het is een beetje zoeken naar wat dan handig is bijvoorbeeld alle verkiezingen om een moment gemeentelijke verkiezingen provinciale verkiezingen. Dat is dan op een moment of misschien op meerdere dagen wat ik bedoel, zou dat ook een richting kunnen zijn voor verkiezingen rondom medezeggenschap dat dat in een landelijke week

[0:40:05] plaatsvindt, zodat alle instellingen alle studenten wat meer meekrijgen hoe de democratie. Nou een instelling werkt.

[0:40:14] Dit heb ik besproken met iso en lsvb zou vinden het een hartstikke goed voorstel. Ik denk dat zij ook heel goed hun studenten kunnen vertegenwoordigen en ik ben benieuwd naar de bevindingen hier op rondom medezeggenschap en daarbij vraag ik ook nadrukkelijk opvolging op de andere medezeggenschap moties. Dus hoe staat het met landelijke richtlijnen voor medezeggenschap en hebben studenten volgend jaar inspraak op het geld op de kwaliteit schelden

[0:40:41] de rondom de basisbeurs dankuwel. Voorzitter,

[0:40:44] mevrouw van der laan, u heeft een mijn vraag van mevrouw westerveld.

[0:40:48] Op dat laatste over medezeggenschap van samen met d zesenzestig vinden wij dat ook belangrijk dat studenten goed kunnen meepraten en is de inspectie zegt eigenlijk van de zou een fundamenteel een nieuw gesprek gevoerd moet worden over de grote verwachtingen die er soms zijn en dan lees je dat op sommige instellingen worden studenten gewoon heel goed gefaciliteerd op andere gaat het echt een stuk minder maar zouden we niet wettelijk naar bijvoorbeeld nog eens opnieuw moeten kijken naar de bevoegdheden van studentenraden van ondernemingsraden. Om te kijken of je niet ook die bevoegdheden stukken beter kan maken, zodat er zodat ze op, zodat zowel studenten als medewerkers sommige essentiële punten echt een grotere stem hebben in de discussie.

[0:41:31] Mevrouw van belle.

[0:41:32] Nou ik sta zeker open voor. We hebben natuurlijk ook niet voor niks. Die motie toen aangenomen gekregen om echt meer niet alleen in stemming maar te krijgen, maar ook meer inspraak besteding van de kwaliteit gelden. Ik weet dus ik sta open voor die discussie. Ik weet niet of een wettelijke verankering verandering daar nou zoden aan de dijk gaat zetten. Wat ik vooral zie gebeuren is wat ik bedoel met de bossen van die twee werelden. Dit gaat ook met name over participatie. De jongere generaties die gaan heel anders met informatiestromen en het aftasten van elkaar om en mijn ideeën, zoals we nu heel erg in een hiërarchische structuur worden gestopt die misschien niet helemaal meer pas geeft aan de aan hoe de jongere generatie te werk gaat en daar daar. Dat vind ik wel heel interessant om af te tasten

[0:42:24] en daarmee zijn we aan het einde gekomen van de bijdrage van d zesenzestig en we gaan luisteren naar mevrouw westerveld. Zij spreekt namens groenlinks.

[0:42:36] Mevrouw westerveld heeft daarvoor

[0:42:38] zeven. Volgens mij administratie.

[0:42:42] Voorzitter, en ik spreek ook namens de pvda

[0:42:46] en ik ga mijn bijdrage beperken tot een flink aantal vragen en opmerkingen omdat de behoorlijk wat stukken onderliggen en soms is het lastig om een keuze te maken. Maar voorzitter, ik wil beginnen met de lerarenbeurs. Deze week was weer het bericht onder meer op de website van de algemene onderwijsbond dat zo'n tweehonderd docenten weer achter het net vissen dat ze lerarenbeurs aanvroegen en die niet toegekend krijgen en ik wil deze minister ook heer vertellen dat we hier de afgelopen jaren vaker de discussie over hebben gehad en dat vaker vanuit de kamer is aangedrongen op naar voldoende middelen omdat die lerarenbeurs een populair middel is voor mensen voor docenten om zich verder bij te scholen

[0:43:27] en dat we de afgelopen jaren vaker hebben gemerkt dat dat nadat de bus op is is gewoon zonde in deze tijd waarin we iedereen moeten behouden voor het onderwijs. Dat leidt weer tot teleurstelling. Dus ik wil de minister vragen wat hij kan doen om echt te zorgen dat deze regeling de komende jaren toegankelijk blijft voor iedereen die een bus voor aanvragen.

[0:43:46] En dan voorzitter de inzet van onbevoegde in ieder geval in amsterdam stijgt dat en we hebben de afgelopen jaren vaker. Ik heb dat vooral gedaan met collega's kwint van de sp, maar ook met collega de hoop van de pvda erop gewezen dat we moeten uitkijken dat noodmaatregelen niet permanent worden ingezet. Als ik dan nu kijken zijn een aantal steden is zijn een aantal eisen wat versoepeld omdat, zoals de minister voor basis en voortgezet onderwijs uitlegt er dan krijgt de keuzes tussen geen onderwijs of onderwijs van de onbevoegde docent en ik begrijp dat moet ook echt uitkijken dat niet tijdelijke maatregelen een permanent karakter worden en heel normaal worden en ik wil de minister vragen hoe wij daarnaar kijkt

[0:44:28] en dan voorzitter een opmerking over het praktijkonderwijs bij het commissiedebat over kansen. Gelijkheid maakten wij een punt van het plafond dat in de regeling dat de eerste leer plus arrangementen heette dat. Dat is nu de onderwijs kansen regeling genoemd door het ministerie. Ik begrijp trouwens best wel de naamswijziging, maar minder waar wij nog wat moeite mee hebben is dat er een plafond is gesteld en die geldt voor het praktijkonderwijs. Juist omdat hier de leerlingen zitten.

[0:44:55] Die echt.

[0:44:56] Weinig kansen hebben die echt wel wat meer ondersteuning kunnen gebruiken. Ik heb de brief die wij daarover krijgen goed doorgelezen. Twee keer zelfs want het is een vrij ingewikkelde.

[0:45:06] De berekening,

[0:45:08] Ik en ik begrijp best wel wat er een wordt uitgelegd, maar nog steeds hebben wij moeite met dat plafond. Mijn vraag aan de minister is focus gekeken en of dat misschien anders nog kan gebeuren naar verschillende manieren om toch een regeling te hebben voor het hele voortgezet onderwijs omdat je anders weer dat praktijkonderwijs de uitlichten. Dat zou ik jammer vinden, want ook het praktijkonderwijs is natuurlijk gewoon een vorm van van voortgezet, onderwijs en dan

[0:45:38] voorzitter de brede brugklassen is bij de slot werd drieëndertig komma één miljoen overgebleven van de budget regeling brede brugklassen. Maar toch verder drieëntwintig aanvragen afgewezen zijn de twee aanvragen buiten behandeling gehouden en ik wil het ministerie vragen gesteld meer op de minister vraag verder wat meer in kan op in kan gaan. Wordt er wel genoeg gedaan om scholen te stimuleren om van deze regeling gebruik te maken.

[0:46:02] De adviezen voor basisscholen voortgezet onderwijs vanaf schooljaar tweeduizend, drieëntwintig, vierentwintig geld. De nieuwe regel van de verplichte bijstelling betekent dat als het advies van de doorstroomtoets hoger is dan het schooladvies dat advies omhoog worden bijgesteld, maar er is nog wel een uitzondering, een, wat niets bij te stellen als het in het belang van het kind wordt geacht en kan de minister toelichten welke overwegingen ten grondslag liggen aan deze uitzondering en daar ook wat meer toelichten die in zulke gevallen mag uitmaken wat het belang van het kind is, want we moeten uitkijken dat het niet averechts gaat werken voor bepaalde groepen

[0:46:38] en dan voorzitter een vraag over het mbo. Want het is natuurlijk fijn dat de arbeidsmarkt aantrekt. Daar zitten ook wel een aantal risico's aan bijvoorbeeld dat leerlingen vanuit het mbo door werkgevers worden weggeplukt. En ik begrijp het belang van de werkgevers, maar het is natuurlijk niet altijd in het belang van het kind

[0:46:57] en we zien ook en de onderwijsinspectie over dat steeds meer leerlingen voortijdig het mbo verlaten

[0:47:04] en ik wil de minister vragen in gesprek kan gaan met werkgevers. Om dit toch te voorkomen, want het lijkt mij zeker niet in het belang van leerlingen

[0:47:12] en een ander risico's natuurlijk ook dat er dat de oneigenlijk wordt omgegaan met met leerlingen die stage lopen en ik weet dat de minister dat heel serieus neemt. En toch krijgen we af en toe hier weer berichten van bedrijven die leerlingen inzetten alsof ze gewoon werkgever werknemers zijn, maar niet een vergoeding, net zoals bij werknemers tegenover zetten en ik wil de minister kijken vragen of hij daar ook veel aandacht voor heeft en of hij ook hierover in gesprek kan gaan met werkgevers.

[0:47:43] Dan had ik nog een vraag over medezeggenschap. Maar die hebben in het die mevrouw van der laan allemaal gesteld. Dat is fijn. En dan sluit ik mijn bijdrage af met de punten over de rechts onzekerheid voor studenten. We kregen laatst ook weer een rapport. Ik meen

[0:47:59] ik meen dat dat rapport was van de onderwijsraad en die ging over de verschillende rechtsvormen die instellingen momenteel kennen waarvoor we allemaal verschillende regels kennen en dat er niet één juridische organisatie is en ik wil de minister vragen of hij dat rapport ook voor ogen heeft en hoe wij en of de de misschien de wet op het hoger onderwijs verduidelijk moet worden, omdat we natuurlijk wel moeten zorgen dat studenten en werknemers hun recht kunnen halen als dat nodig is en dat het jammer is als een organisatie nodeloos complex is en dan heb ik nog heel even. Die sluit ik af met met leermiddelen. De minister is niet van plan de wet gratis schoolboeken te wijzigen, zodat laptops en tablet daarin worden opgenomen. Maar ik vind wel dat scholen een volwaardig alternatief moeten bieden als een laptop of tablet deels van het onderwijsprogramma. Zo is natuurlijk ook geregeld. Maar het is nog steeds niet overal duidelijk voor ouders dat hij niet verplicht kan worden om bijvoorbeeld een laptop of een tablet aan te schaffen. Ik wil de minister vragen hoe hij hier de komende tijd mee om wil gaan.

[0:49:03] Mevrouw westerveld heeft een vraag van de heer peters.

[0:49:06] Dan korte vraag aan mevrouw westerveld

[0:49:09] of die laptops. Als je een volwaardig alternatief of een lease contract of zoiets dergelijks of u dat vind dat een volwaardig alternatief is of gewoon ja. Het is iets anders dan kopen maar het kost je alsnog knaken die sturende vragen worden wat extra.

[0:49:24] Daarvoor westerveld.

[0:49:28] Voorzitter, volgens mij is het zo is het nu zo in de wet opgenomen dat een laptop of een tablet als ouders die niet kunnen aanschaffen dat scholen gewoon moeten zorgen dat leerlingen daar gebruik van kunnen maken. Maar ik weet dat de oude stad niet altijd zo ervaren en dat het ook voor kinderen vervelend kan zijn als iedereen om je heen

[0:49:48] gloednieuwe spullen hebt en jij mag gebruik maken van een hele oude laptop of tablet van school die soms bijvoorbeeld ook niet alle functies heeft en ook dit kan weer voor die kansen ongelijkheid zorgen. Dus ik zou eigenlijk willen dat dit soort situaties niet meer voorkomen. En dan hebben in het verleden de discussie gehad van zou niet. We hebben op een gegeven moment de wet gratis schoolboeken gehad. Tegenwoordig zijn schoolboeken steeds vaker vervangen voor een voor een laptop of een tablet, terwijl zij niet onder deze wet vallen. En dan is natuurlijk de vraag in hoeverre dat wenselijk is.

[0:50:23] En sowieso zou ik het jammer vinden op het moment dat we straks geen schoolboeken hebben. Maar alles wordt gedaan door een letterlijk door een laptop of een tablet ook omdat we weten dat bijvoorbeeld het zicht van kinderen achteruitgaat. Dus sowieso is de vraag of we dat maar met elkaar moeten toejuichen.

[0:50:40] En daarmee is mevrouw westerveld aan het einde gekomen van haar termijn en gaan we luisteren naar de heer peeters spreekt als laatste de eerste termijn van de kamer uitspreken namens het cda, de heer peter.

[0:50:53] Dankuwel. Voorzitter, en ik was niet van tevoren van plan om hier een recensie te doen over minister wiersma enzo. Maar ik wil wel zeggen dat het een hoe dan ook hoe je het ook wendt of keert dramatisch is voor de mens en ook

[0:51:04] bijzonder lelijk voor het onderwijs en ook van u maar even bij laten.

[0:51:09] Dan start een jongetje was het b. Dat zal leren altijd alles beter wist

[0:51:14] besloten om op de proef te stellen hij een vlinder en hield hem voorzichtig en met gesloten voor de leraar

[0:51:20] meester. Ik heb hier een vlinder zei hij. Maar is het nou een levende of is het een dode vlinder.

[0:51:26] Nou heb ik een dag het jongetje. Want als die meestal zegt dat het levende vlinder is dan knijp ik snel is die dood. Maar als u zegt dat het een dode vlinder is dan laat kan vliegen.

[0:51:35] De meeste die zei net als in het echte leven jonge de oplossing heb je zelf in de hand. En als we ons in het dagelijks leven een uitdaging ervaren. Dan zoeken we naar manieren om die uitdaging zo snel mogelijk aan te gaan. We wachten niet tot een andere actie komt. We wijzen niet naar elkaar bezoeken oplossingen waarvan we weten dat ze effectief zijn en zo min mogelijk geld kosten. We maken een duidelijk plan en we beginnen zelf in de wetenschap dat grote uitdagingen heldere afspraken focus discipline en teamwork nodig hebben. We mogen ons niet laten afleiden, focus en discipline. Daar gaat het om

[0:52:06] en voorzitter, het onderwijs kent ook de nodige uitdagingen en daar praten we veel over als de sector mijn zus en de examens naar mijn zoals lerarenopleiding is kwaliteit gingen bieden de besturen vaste contracten bode als de onderwijsinspectie. Nu is op alle scholen in kijken als er eindelijk eens een goed curriculum was als de leraar zich namelijk zo emanciperen. Als we allemaal even in forum les zouden geven als ieder kind een gratis laptop kregen als we informeel onderwijs de nek om kunnen draaien als de samenwerken.

[0:52:33] Nu is het geld niet op de plank laten liggen. De npo helder structureel. Zij zouden zijn en de kinderopvang gratis als ouders en kinderen fatsoenlijk opvoeden en als de klassen kleiner werden de selectie laten plaatsvinden als de werkdruk omlaag zou gaan, net als de administratieve lasten, als de motivatie van leerlingen en vooral ook een geestelijke gezondheids is wat beter was als maatwerk niet van de grond te komen als de minister nu eens door zou pakken, enzovoort enzovoort. Je zou er depressief en moedeloos van worden. Maar voorzitter, de oplossing hebben wij zelf in de hand.

[0:53:03] Het onderwijs is het mooiste dat er is

[0:53:06] wel kletsen met elkaar de put in om nooit meer uit te komen en dat terwijl we allemaal met passie bezig kunnen en willen zijn om het mooiste en het meest waardevolle werk te doen dat er is er samen voor kinderen letterlijk het beste van maken. Heldere afspraken focus discipline en beginnen zelf allemaal. Het kan. Laten we stoppen met wijzen naar elkaar. Want daar zijn we een kei en laten we erkennen dat bestuurders sectorale inspectie, lerarenopleiding samenwerkingsverbanden, vakbonden, schoolleiders ouders kinderen leren en zelfs politici nuttig en belangrijk werk doen.

[0:53:37] Natuurlijk zitten er hier en daar een eikel tussen waarin principe is iedereen nodig en laten we stoppen met het steken van energie en die ander maar allemaal herkennen dat ook. Wij, en zeker ook ik iedere dag een beetje beter zijn werk of haar werk kan doen. Hoe ziet de minister dat een voorzitter focus

[0:53:53] dat ten eerste, je kunt het zo gek niet bedenken of we vinden dat het onderwijs er op z'n minst een rol in heeft. Of zonnebrand smeren is tand, verzorging. Ehbo. Allemaal. En het zal ook best. Maar we hebben allemaal ook de staat van het onderwijs gelezen meerdere ronde tafelgesprekken gevoerd technische briefing bijgewoond enzovoort en het is dus kraakhelder dat ons één ding als eerste te doen staat

[0:54:15] de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen op orde maken. We bieden kinderen een onnodig ingewikkeld leveren. Dat kan en moet beter en laten we de komende zeven jaar mooi getal. Ik ook veertig noemen. Maar goed dus niks anders bedenken dan dit op orde te maken. Een huis bouwen. Tenslotte niet op een rot fundament. En wat mij betreft heeft het onderwijs vanuit de politiek de komende zeven jaar dus maar een heldere opdracht. Maak dit op orde focus en discipline geen afleiding en zeker niet vanuit de politiek graag een reactie van de minister. Hoe gaat hij die focus aanbrengen en de discipline ook vasthouden.

[0:54:49] Voorzitter, om de basisvaardigheden meetbaar op orde te krijgen moet kraakhelder zijn. Wat het onderwijs gewoon te leveren heeft dus geen streefniveaus ofzo maar concrete afspraken. Wat alle kinderen moeten kennen en kunnen per wanneer zijn die afspraken? De vraag ik de minister

[0:55:04] en een basisvaardigheden goed over te brengen. Heb je leerkrachten nodig die dat ook kunnen.

[0:55:09] En als de constatering is zo horen wij een ronde tafelgesprekken dat een behoorlijk percentage studenten dat slaagt op de lerarenopleiding. Volgens leon lerarenopleiding zelf niet toe in staat is dat staan het over te brengen, dan is dat knap vervelend en een zorg en iets aan gewerkt moet worden, moet het niveau van de instroom dan niet om ook vragen aan de minister, zodat de kwaliteit van de uitstroom ook weer beter wordt, zou dat dan niet goed zijn voor de status van het beroep van leerkracht, waardoor het beroep aantrekkelijker wordt graag een reactie van de minister. Want ik snap het dilemma.

[0:55:38] En hoe kan de minister ervoor zorgen dat ook op hogescholen. De basisvaardigheden tot absolute prioriteit verheven zijn,

[0:55:45] want ook daar schijnt het curriculum nogal vol te zijn. Zo hoor ik

[0:55:49] voorzitter en dan de begeleiding van nieuwe docenten op school. Te vaak is onderwijs, servië of the fittest. Niemand die van de opleiding is komt is direct bekwamen als docent. Dat was niemand en het was ik bijvoorbeeld al zeker niet. En is de minister bereid is te bezien hoe hogescholen en universiteiten de begeleiding van afgestudeerden kunnen doortrekken tot bijvoorbeeld twee of drie jaar na het afstuderen en hoe de kennis van lerarenopleidingen duurzaam op scholen ingezet zou kunnen worden wellicht via groeps nascholing.

[0:56:17] De betere begeleiding in plaats van een diffuser in een diffuser ruimte. U wordt worden zonder heldere opdracht en we zien dat je het overleeft als recent. Het kan gewoon geweldig

[0:56:27] en voorzitter uit onderzoek blijkt dat schoolbesturen die zichzelf zien als meer dan ondersteunend, maar ook als eigenaar van onderwijskwaliteit betere resultaten overleggen.

[0:56:36] Hoe kunnen we ervoor zorgen dat alle schoolbesturen die wettelijke verantwoordelijkheid ook echt oppakken en zich bezighoudt, niet alleen niet bezighouden met ingewikkelde visie, stukken en stippen op de horizon die toch niemand leest of erger niks vernieuwen. Zolang de basis niet op orde is. Hoe kunnen we raden van toezicht vragen ook te letten op de kwaliteit van het onderwijs en en dan vooral de basisvaardigheden niet het werk van de accountant nog eens overdoen. Heerlijk. Wie wil zich daar niet mee bezighouden? Niet het werk van de heer townsend maar gewoon toezicht op het onderwijs. Niks mooier dan dat

[0:57:07] voorzitter schoolleiders maken dan een plan met een centrum is die basisvaardigheden op school en iedere dag een beetje beter waarborgen betere lessen rust reinheid regelmaat goed klasse management voordoen nadoen samen doen zelf doen heldere feedback collectieve nascholing waar iedereen aan meedoet enzovoort.

[0:57:24] Een lerende cultuur kijken in de lessen. Wat fijn is dat om te doen. Zo moet dat de resultaten en het welbevinden van leraren en leerlingen zullen toenemen en leerlingen met meer bagage zullen over een aantal jaren de lerarenopleiding gaan bevolken enzovoort. De spiraal naar beneden wordt de spiraal naar boven. Ouders zullen tevreden zijn wij allemaal leuk feest.

[0:57:44] Voorzitter, een beroepsgroep die zich emancipeert die collectief de focus heeft op basisvaardigheden op de eigen kwaliteit is de minister bereid te investeren en mevrouw hage. Ik weet niet of haar manier moet me dan sluit me er een deel waarbij aan is de minister bereid te investeren in een volwassen beroepsgroep die zelf gaan over de kwaliteit

[0:58:02] daar gewoon mensen voor vrij te spelen zelf het heft aan een mooie stad. Ik heb het voorbeeld gegeven van een vriendin van mij. Die is chef van de intensive care in het radboud ziekenhuis ergens ter wereld wordt er iets uitgevonden dat beter werkt over een week doen ze het gewoon. Het kan, kunnen wij ook in het onderwijs. Een tweede kamer dan nog die niet reageert op ieder krantenbericht. Maar die langjarige lijnen van zeven jaar of veertig uitzet, heldere wetgeving en verder niet teveel afleiden van de grote opdracht van het onderwijs en voorzitter, afsluitend nog enkele opmerkingen over het lerarentekort. Ik heb een drietal ideeën en ik zou vragen de minister daarop te reflecteren

[0:58:41] binnen het vwo worden uit nood met enige regelmaat docenten met een pabo achtergrond ingezet voor vakken als burgerschap, maatschappijleer, sector oriëntatie enzovoort. Dat is wel begrijpelijk. Maar eigenlijk natuurlijk niet de bedoeling en zou het dan geen idee zijn om afgestudeerden bijvoorbeeld omgang kunnen pedagogiek pedagogiek met wat bijscholing bevoegd te maken om te kunnen lesgeven in het voortgezet onderwijs voor dit soort vakken uiteraard dus heel belangrijk. Wel de begeleiding op die school ga ik weet niet of de goed idee is. Ik vraag reflectie.

[0:59:11] Ook wil ik een nieuwe route voor zijn stroom techniek en de technische beroepsvlak beroepsgerichte vakken voorstellen deze route. Die is specifiek bedoeld voor leraren die willen gaan lesgeven in techniek en of de technische beroepsgerichte vakken in het vmbo

[0:59:25] route voor het vmbo, waarbij de reeds verworven vakkennis wordt erkend en de aankomende leraar wordt opgeleid voor een bevoegdheid met veel aandacht voor de vak didactiek

[0:59:34] en natuurlijk de pedagogische vaardigheden. Deze nieuwe vmbo route. Die zou dan lijken op de route naar een pedagogisch didactisch getuigschrift voor het mbo en deze route geeft daarna een bevoegdheid voor vmbo basis en kader bijvoorbeeld en het praktijkonderwijs.

[0:59:49] Tenslotte wil ik voorstellen dat tweedegraads lerarenopleidingen zouden gaan werken met een dubbele bevoegdheid. Er zijn al een aantal plekken waar ze werken met die zo'n bevoegdheid, bijvoorbeeld door een tekort vaak anoniem tekortvakken combineren. Dit is zowel voor afgestudeerden als voor de school aantrekkelijk kunnen zijn. Het vergrote kans op een substantiële baan op een school en kunnen helpen om het lerarentekort

[1:00:09] in de tekortvakken terug te dringen. Graag een reactie van de minister.

[1:00:13] Voorzitter,

[1:00:14] het is met de staat van het onderwijs als met een vlinder in de hand van die leerling de oplossing hebben zelf in de hand focus en discipline. Dan gaat het om. En wat we in het dagelijks leven kunnen dan kunnen we zeker in het onderwijs en dan zal het vlinder je leven vliegen. Tot zover.

[1:00:30] Dank u

[1:00:30] dankuwel. De heer peters zijn we aan het einde gekomen van de eerste termijn aan de zijde van de kamer. Ik kan me voorstellen dat even wat voorbereiding vergt, zullen we kan het in een half uur met een half uur schorsing dat we vijf over half

[1:00:45] twaalf

[1:00:46] dan vijf over half twaalf gaan luisteren naar de beantwoording van de minister. Hij kan het vijf over half twaalf gaan we verder met dit debat. Ik schorsen

[1:33:07] goede. Morgen is het nog steeds. Ik heropen dit debat. We zijn hier met de vaste commissie voor onderwijs, cultuur en wetenschap bij elkaar. Voor het voor een wetgeving overleg. Over de slot werd het jaarverslag van twintig, tweeëntwintig en staat van het onderwijs van twintig, drieëntwintig

[1:33:25] minister dijkgraaf die ik in het begin al welkom geheten zal ook nog terugkomen op antwoorden. In het eerder gestelde. De eerder gestelde vraag in het commissiedebat kansen gelijkheid. Ik vermoed maar zo dat hij daarmee begint. Maar ik geef zo de minister het woord. Mevrouw westerveld heeft zich verontschuldigd. Dus zijn met een nog een klein gezelschap.

[1:33:50] Mijn

[1:33:51] zullen met interesse luisteren naar de antwoorden van de minister aan u het woord.

[1:33:56] Dank u, voorzitter en

[1:33:59] misschien even een kort woord over het feit dat ik hier alleen ze. Ik heb daar vorige week donderdag in de kamer iets kort over gezegd. Maar

[1:34:08] het. Ik respecteer zeer het enorm moeilijke besluit wat minister wiersma heeft genomen. Ik ga zijn enorme inzet en passie voor het onderwijs missen

[1:34:20] en ik kijk ook terug op hele mooie gezamenlijke acties die we rondom kansengelijkheid komt rondom basisvaardigheden rondom onze leraren strategie hebben ingezet. Daar kijk ik echt met heel veel genoegen op terug.

[1:34:36] En dus met enigszins gemengde gevoelens neem ik hem hier waar en daar hoort ook bij. Inderdaad het vervolg van het debat wat hij met u heeft gehad om kansen gelijkheid. Dus ik wil eigenlijk de volgende blokjes doen. Ik wil beginnen met dat de staart van dat debat rondom kansengelijkheid. Dan wil ik kort twee vragen rondom het regio slot werd behandelen

[1:35:03] en vervolgens wil ik overgaan naar het debat rondom de staat van het onderwijs en dat wou ik in drieën splitsen eerst vwo dan het vervolgonderwijs mbo, hbo. En tenslotte de leraren strategie, inclusief ook de lerarenopleidingen dus vragen rondom de lerarenopleidingen die wil ik dan in dat derde blokje van het staat van het onderwijs. Dus

[1:35:27] dat dat is mijn plan

[1:35:29] en dan begin ik met

[1:35:34] het vervolg van het debat kansen gelijkheid heeft op zeven juni daar een debat met voormalig minister wiersma over gevoerd

[1:35:41] en heeft benadrukt dat het in dit land niet uit moeten maken waar je wieg staat. Maar om het goede om onderwijs. U heeft er heel veel vragen over gesteld. U er gesproken over basisvaardigheden over goed onderwijs, ontwikkeling van jonge kinderen praktijkonderwijs. Maar er zijn nog een aantal punten over. Als goed heb, gaat het over volgende. Er waren vragen van de pvv over de gelijke kansen alliantie. Een vraag van denk over de aanpak van discriminatie in het onderwijs,

[1:36:12] een aantal vragen van forum voor democratie over het stimuleren van excellentie. Een vraag van de pvda over de kosten van de startkwalificatie in het mbo.

[1:36:24] De heer peters had twee vragen over de organisatie op scholen, namelijk het continu-rooster npo en de plek van telefoons in de klas. En tenslotte vroeg de partij van de dieren in het belang van schoen groene schoolpleinen en ik ga ik wou deze gaan behandelen. Begin met de vraag van de heer beertema over de gelijke kansen alliantie

[1:36:48] die wat mijn reflectie daarop,

[1:36:52] met name omdat de gelijke kansen alliantie ook institutioneel racisme, het onderwijs als voorbeeld als oorzaak mogelijke oorzaak van ongelijke kansen had genoemd die gelijke kansen. Alliantie is een netwerk van allerlei partijen met concrete initiatieven, het onderwijs bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding door vrijwilligers in de wijk hulp aan scholen om gezinnen in armoede naar de juiste hulp te verwijzen om kennisdeling tussen scholen die meedoen aan het programma school en omgeving.

[1:37:23] Er maken ook gebruik van een model van het verweij jonker instituut waar dertig factoren worden genoemd, die de kansen op hun kinderen beïnvloeden, zoals kenmerken van de leerlingen zelf, de sociale omgeving, de kwaliteit van de school en de wijk en de samenleving als geheel en dat model laten inzien dat op al die terreinen eigenlijk actie nodig is om kinderen uiteindelijk te helpen.

[1:37:46] In dat kader noemt verweij jonker ook institutioneel racisme, want we zien we helaas dat sommige groepen kinderen het door hun achtergrond moeilijk hebben dan anderen.

[1:37:55] Dat komt vaak door bewuste of onbewuste vooroordelen stereotypes en u kent de schrijnende voorbeelden daarvan, die ook eerlijk gezegd erkend zijn door de overheid bijvoorbeeld de belastingdienst en het is helaas een feit dat er verschillen zijn tussen de behandeling van groepen. Op basis van achtergrond kenmerkende werken we heel hard aan.

[1:38:17] We hebben natuurlijk juist bij ocw hebben een programma tegen racisme en discriminatie. Wat daar echt een integrale aanpak in heeft

[1:38:27] daar een doorlopend die agenda van de agenda tegen discriminatie en racisme. Er was een vraag van de heer van baarle van denk

[1:38:37] hoe gaan we dat beter aanpakken? Een aantal voorbeelden zijn het uitbannen van vooroordelen bij belangrijke schakel momenten in het onderwijs, zoals de overgang tussen primair en voortgezet onderwijs. De inspectie heeft een simulatie ontwikkeld voor leraren om te ontdekken wat ze bewust of onbewust laten meewegen in hun oordeel om coaches bajes training

[1:39:00] het tussen het verplicht bijstellen van het schooladvies waar ik nog later op terugkomt en is ook een meldpunt sociale onveiligheid voor kinderen en ouders in het primair onderwijs en ikzelf ben zeer actief bezig met het bestrijden van discriminatie van stages voor mbo-studenten.

[1:39:16] Dan had mevrouw kerseboom een aantal vragen rondom excellentie. En wat de reden is dat we het predicaat excellente scholen excellente scholen hebben afgeschaft.

[1:39:27] We vragen eigenlijk steeds vaker van scholen om regionaal samen te werken. Ook over de schoolbesturen heen. Dat is wel achter grote inzet waarin we ook proberen het leraar strategie neer te zetten

[1:39:41] en het predicaat excellent gaat zich juist richten dan op. U heeft juist een onderscheidend karakter.

[1:39:49] Het werkt eerder concurrentie dan samenwerking

[1:39:52] op en we willen juist die samenwerking stimuleren

[1:39:57] en vooral doen we op doen we eigenlijk heel breed

[1:40:03] die dat afschaffen van het predicaat is afgedaan. Naar aanleiding van de motie van de heer van meenen die uw kamer is aangenomen en de inspectie kijkt altijd wat er beter kan in gesprekken met scholen, besturen.

[1:40:15] Het programma ontwikkeld kracht is denk ik ook belangrijk. Dat is een mogelijk gemaakt door het nationaal groeifonds.

[1:40:22] We investeren deze vier jaar ruim honderd miljoen.

[1:40:26] De bedoeling dat daarna nog geen zes jaar doorloopt.

[1:40:31] Dat gaat over het inrichten van experts schoolleiders expert docenten en we gaan nu eerst onderzoek doen naar een goed alternatief voor de predikaat goed en excellent die predicaat te zijn. Geen doel op zich, maar een middel belangrijk natuurlijk om het onderwijs over de volle breedte te verbeteren en het najaar zal dan hoop ik de opvolger van voormalig minister wiersma uw kamer informeren over zo'n alternatief.

[1:40:59] Mevrouw kerseboom vroeg ook of hoog presterende leerlingen baat hebben bij de maatregelen voor kansengelijkheid.

[1:41:05] Nou ik denk dat het vooral kansen gelijkheid is om te zorgen dat iedere leerling iedere student uiteindelijk de juiste startpositie heeft,

[1:41:15] waarbij sommige meer van huis uit krijgen dan anderen. Maar het gaat er ook om dat iedereen op de juiste plaats op de juiste manier wordt gestimuleerd passende maatregelen en ik denk dat dat ook die investeringen ervoor zorgen dat iedereen kan floreren

[1:41:33] en dat natuurlijk doen we met name voor de kinderen die een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken. Maar dat mag niet ten koste gaan van andere. Dat is absoluut niet het beleid.

[1:41:42] Dus we willen natuurlijk ook altijd zeker hoog presterende leerlingen die alle ondersteuning. Daarin geven

[1:41:51] is er een drang naar gelijkheid vroeg ze ook dat totaal niet eens. We hebben gaat niet om gelijk het geld om gelijke mogelijkheden om gelijk waardigheid te zorgen dat iedereen de beste vorm van zichzelf kan worden

[1:42:04] en dat doen we ook zeker om uitdagingen te bieden. Het onderwijs. Denk bijvoorbeeld om de mogelijkheid om vakken te volgen en af te sluiten op een hoger niveau. We hebben het mbo. De skills wedstrijden. We hebben de olympiades zijn allerlei samenwerking met vervolgonderwijs kan cursussen volgen op hogescholen en universiteiten

[1:42:23] waarmee kinderen op en vwo extra uitdaging wordt geboden. We hebben de toevoeging koe lo dan diploma

[1:42:29] en er zijn allerlei andere manieren waarop we denk ik excellent onderwijs ook stimuleren excellente onderwijsprestaties stimuleren

[1:42:37] dan vroeg de heer mohandis er naar de mbo startkwalificatie is veel ongelijkheid in de kosten voor het behalen van een startkwalificatie waarbij minderjarige mbo is vergeten worden was reflectie

[1:42:50] mbo-studenten minderjarige mbo-studenten betaalt geen lesgeld of cursus geld

[1:42:56] hun ouders ontvangen nog geld van het kindgebonden regeling.

[1:43:01] Daarom ontvangen deze studenten anders dan meerderjarige studenten geen studiefinanciering

[1:43:07] maar studenten ontvangen wel ov-kaart en ik ben van plan om vanaf studiejaar vierentwintig, vijfentwintig kosteloos schoolboeken en licenties voor de vakken taal rekenen en burgerschap beschikbaar te stellen en dat doe ik naar uit. Naar aanleiding van de uitvoering van de motie van mevrouw haag.

[1:43:26] Dan kom ik bij de vragen van de heer peters. De reflectie van de minister op het continue rooster in het po

[1:43:32] dat steeds meer wordt ingezet en dat leidt tot kortere pauzes

[1:43:36] scholen zijn verplicht om in totaal over de basisschool periode in minimum aantal uren onderwijs te geven.

[1:43:43] Maar ze kunnen zelf bepalen hoe die tijd verdelen, mits die onderwijstijd evenredig verdeeld over de dag.

[1:43:49] Ik vind het belangrijk dat scholen die ruimte hebben en houden.

[1:43:53] Dat geeft ruimte om de dag in te kiezen die aansluit bij wat goed is voor de leerlingen, ouders en personeel

[1:43:59] en ik snap wel dat berichten over pauzes die tekort zijn voor de kinderen om die boterham op te eten, eten dat die tot bezorgdheid leiden.

[1:44:07] Overigens zijn er alleen modellen in gebruik naast het continue rooster. Ik weet sinds kort van het hoorns model of het bioritme model spreekt me zeer aan

[1:44:17] scholen die kiezen voor kortere pauzes hebben vaak ook een kort relaas. Dag en het heeft allemaal weer hun eigen voor en nadelen natuurlijk.

[1:44:25] Denk dat heel belangrijk is en dat dat op een wijze gebeurt, waarbij de leerlingen. De ouders daar goed over meepraten.

[1:44:34] De oude geleding van de medezeggenschapsraad moet altijd instemmen met het vaststellen van het onderwijstijd op een school. Dus ouders hebben daar ook nadrukkelijk inspraak.

[1:44:44] En dan de de mobieltjes in de klas die discussie die waar we

[1:44:53] ook de heer peters nog uitvoerig over gesproken. Tijdens de begrotingsbehandeling weten die discussie over telefoons. De klas houdt ons allemaal bezig. De minister wiersma heeft de afgelopen weken maanden veel gesprekken gevoerd met leerlingen ouders wetenschappers leraren schoolleiders en daar is vooral naar voren gekomen. De insteek. Hoe voorkomen we de negatieve effecten van smartphones in de klas

[1:45:16] als leerling hun telefoon gebruiken voor andere doeleinden dan educatieve zaken. Dan werkt dat duidelijk verstorend en veel scholen zijn zelf ook aan de slag gegaan

[1:45:26] om en hebben regels opgesteld. Dus ik ben op dit moment als eigenaar van dit dossier nu aan het kijken of er met scholen

[1:45:37] nog extra maatregelen voor zijn nodig zijn en ik ga ik ga echt mijn best doen om te kijken.

[1:45:45] Ik ga mijn best doen om daar nog te kijken of we daar voor de zomer nog op toch terug kunnen komen, zoals die hebben wiersma had toegezegd.

[1:45:56] Dit lokt, een vraag uit van de heer peters, de heer.

[1:46:01] Nou kijk ik begrijp best dat de minister hier niet al te boute uitspraken gaat doen. Zomaar uit de losse pols zeg maar. We staan voor alle alle waardering voor. Maar we hebben hier in dit huis ook al regelmatig over gesproken hebben ronde tafel gehad. We hebben briefings gesprekken van alles gehad en gewoon kraakheldere eigenlijk van de wetenschappers daar eensgezind in de vakbond is er eensgezind in de enige die er er is iemand die zegt jij. Je zou het educatief kunnen gebruiken. Maar dan moet je vijftien voorwaarden voldoen en ik ken geen enkel voorbeeld waar men aan die vijftien voor voorwaarden voldoet.

[1:46:34] Dus ik begrijp dat we hier niet bij wet iets gaan verbeteren. Maar ik zou het waarderen als de minister in ieder geval zou uitspreken dat als er beleid is op een school mee scholen hebben het alleen man die zich eraan houdt, zeg ik dan even dat we dat in ieder geval dat als allerminste doen. Er is beleid op die scholen en iedere leraar raad zich daaraan houden.

[1:46:57] En u vraagt de reactie van een ik.

[1:46:59] Ik vraag daar nu een reactie op en ik zie wel wat er voor de zomer nog komt uiterste best voor gedaan. Alle begrip.

[1:47:08] Maar goed we zijn hier. We zijn hier goed met richtinggevende uitspraak. De de wereld in te slingeren. Dus ik zou zeggen grotere zijn bij.

[1:47:17] Voorzitter, dat dit debat dat het debat gevoerd wordt en dat er ook een urgentie is bij vele partijen met een uitspraak hierover die die deel ik en de de variant die de heer peters, die ook nog inbreng is een hele belangrijke. Nogmaals, het is denk ik ook een dossier waar enige waar ik zou zeggen grote urgentie opzetten. Dus ik ga wel proberen echt een poging wagen om hiervoor te zomer op op terug te komen.

[1:47:44] Dankuwel. Dan is dan een bedankt.

[1:47:48] En tenslotte was er nog een vraag van de heer wassenberg voor de partij voor de dieren over groene schoolpleinen.

[1:47:56] Wat kunnen we doen om dat te stimuleren? Daar staan we zeker positief tegenover

[1:48:01] groene schoolpleinen waar de kinderen goed kunnen spelen en zien natuurlijk alle positieve gevolgen daarvan.

[1:48:06] Dat is mooi om te zien dat er al diverse initiatieven zijn om dit gebied

[1:48:10] en ik ga scholen of gemeenten en particuliere organisaties die zich hiervoor inzetten. Zeker bij deze van harte aanmoedigen om daarmee door te gaan. Maar ik zie geen directe verantwoordelijkheid voor het rijk hierin

[1:48:25] de ontwikkeling aanleg en inrichting van schoolpleinen is een taak van de gemeente als onderdeel van de onder wijs huisvesting, maar zeker van mijn kant van onze kant namens het ministerie van ocw. Alle aanmoediging om dit voortvarend op te pakken en daarmee ben ik aan het einde gekomen voor het staartje van het debat kansengelijkheid,

[1:48:48] Ik kijk even naar de leden of dat tot vragen oproept. Anders gaan we door naar beantwoording van de vragen op de op de slot werd

[1:48:59] is niet het geval. Dus minister.

[1:49:02] Dank u. Voorzitter, er waren volgens mij twee vragen

[1:49:06] naar aanleiding van het jaarverslag en slot werd

[1:49:10] de eerste vraag was mevrouw van der woude over. Ze sprak over de ict bij duo. En hoe is dat eigenlijk gegaan bij de open, open te zetten van de basisbeurs dus trouwens ook dank aan de opmerkingen van de leden van de commissie over het voortvarend werk wat er gedaan. Dus ik moet zeggen ook heel nadrukkelijk met de tweede en eerste kamer, maar ook met ambtelijke ondersteuning om de basisbeurs tot werd te maken

[1:49:41] en er was inderdaad heel veel belangstelling op die dag.

[1:49:45] Ik moet zelfs zeggen dat ik juist aangenaam verrast wat dat de de website niet vastliep binnen. Volgens mij hadden we al vijfendertig, veertigduizend studenten die eerste dag. Er zijn er honderd vijfendertigduizend, die al in de eerste weken de aanvraag hebben ingediend.

[1:50:03] Er was wat vertraging in mijn duo. Maar na de middag was het opgelost en stabiel.

[1:50:09] Het zou kunnen zijn dat enkele studenten een vastlopende pagina hebben ervaren.

[1:50:14] Maar ik ik moet zeggen dat ik zeker naar de eerste dag zijn er geen vertraging meer geweest en feit dat we na één week

[1:50:26] honderd vijfendertigduizend studenten hebben kunnen de aanvraag kunnen verwerken. Dat vind ik wel een heel mooi resultaat.

[1:50:34] Ten aanzien van de tweede vraag over ict duo wil ik benadrukken dat tot ict vraagstuk mijn volle aandacht heeft.

[1:50:41] Ik heb hier vorige week een brief over gestuurd en de verbetering van de dienstverlening is iets van de lange adem. En dat vraagt om een solide koers en voldoende ruimte inderdaad voor tegenspraak. Fijn ook mevrouw van der woude zegt van ja

[1:50:56] doe ook terug als de kamer daar misschien met weer alle extra wensen komt afgelopen donderdag hebben twee ronde tafelgesprekken plaatsgevonden met duo met uw kamer en ocw

[1:51:08] en ik begreep dat ook die gedachtewisseling zeer waardevol geweest. U weet dat we ook als kabinet veel aandacht hebben aan voor de uitvoering en daar ook gewoon zeker realisme hoort daarbij

[1:51:21] en ik heb bijvoorbeeld ook al aangegeven. Eerder dat het issue van de tegemoetkoming die dan dat we die pas in vijfentwintig kunnen aanpakken. Ook omdat we ook bij duo continu proberen heldere prioriteiten te stellen. Nou de aller hoogste prioriteit. De afgelopen jaar was het voorbereiden van de basisbeurs en ik denk dat we misschien wat eerste kleine hobbels. Maar dat er toch kunnen vaststellen dat dat succesvol verlopen is.

[1:51:50] En dan was er een tweede vraag van de heer van strien over het door een mogelijke rol van ocw bij de herdenking van het oorlogsverleden.

[1:51:59] De herdenking van de tweede wereldoorlog zit van oudsher bij het ministerie van vws

[1:52:04] vanuit dat departement werden onder meer de uitkeringen van de veteranen betaald. Dat is eigenlijk de historische gang van zaken geweest.

[1:52:14] Ocw is niet het ministerie van herdenkingen in z'n algemeenheid ik de enige uitzondering die je kennis de herdenking van het slavernijverleden die hier namens het kabinet is belegd geraakt.

[1:52:27] Het oorlogsverleden is denk ik veel breder dan de herdenking festivals

[1:52:32] dat ze echt een hele grote portefeuille en het lijkt me niet handig om hiervan nu een klein deel over te hevelen naar ocw. Maar ik denk dat het misschien wel terecht is dat dat ook vanuit de kamervragen worden gesteld waar nou bepaalde dossiers. Waarom liggen bepaalde dossiers bij bepaalde ministerie is aan dat wordt al zoals vaak ook wel door het verleden bepaald.

[1:52:57] Dat waren de antwoorden van de twee vragen rondom tenslotte werd.

[1:53:01] Commissie heeft een vraag van de heer van strien.

[1:53:04] Dagvoorzitter en het sowieso goed om eens na te denken over waar het dan precies belegd is. Maar dat is misschien het voert te ver voor dit specifieke debat. Alleen een vraag aan de minister dan dreigt toch een soort van wal en schip situatie. Bent u bevrijdingsfestival die afgelopen jaren duidelijk hebben aangegeven dat ze in zwaar weer gekomen door corona door de inflatie door het noodweer letterlijk van afgelopen jaar. Het concept gratis bevrijdingsfestival koesteren met z'n allen. De kamer heeft het ook twee keer eerder per motie breed aangenomen. Dat idee is dan toch de vraag puur kijken naar de bevrijdingsfestivals en daarover heeft natuurlijk ocw ook een aantal regelingen voor slecht weer ziet ocw dat geen enkele verantwoordelijkheid om dit prachtige nederlandse cultuur erfgoed in stand te houden.

[1:53:48] De minister.

[1:53:50] Laat ik allereerst zeggen dat ik volledig onderschrijven. Hoe belangrijk is dat we die bevrijdingsfestivals de die blijvende rol in onze samenleving laten houden. Het is heel bijzonder dat we op op die manier kunnen stilstaan bij het bevechten van onze vrijheid. Ik zou mogelijkerwijs kunnen die twaalf bevrijdingsfestivals gebruik maken van het slecht weer garantie fonds van podium van het fonds podium kunsten uitgangspunt zou moeten zijn dat vws de benodigde middelen hiervoor naar het fonds podiumkunsten overmaakt. Ja daar kan ik overleg met vws en het fonds over gaan starten. Om te kijken of we daar of we daar eventueel iets iets kunnen regelen. Maar dat moet ik wel mijn collega's van vws op aanspreken.

[1:54:48] Vervolgvraag, wanneer van strien.

[1:54:49] Dat zijn zijn veertien bevrijdingsfestivals in twaalf provincies plus nog twee steden en helder. Wat de minister eigenlijk gaan even kauwen. De motie is kamerbreed voor willen stellen hoe die hoe dat wat de minister nu aangeeft hoe dat meegenomen kan worden.

[1:55:05] Oké dan rijd

[1:55:09] en daarmee komen we

[1:55:10] kijk naar de minister bij de staat van het onderwijs. Heeft u drie mapjes voor. We gaan luisteren naar de minister.

[1:55:17] Dank u, voorzitter, dan begin ik met mijn eerste blok dat het funderen het onderwijs,

[1:55:23] waarbij ik inderdaad hier een waarnemende rol heb ik

[1:55:29] maar ik vind het wel fijn met u over te spreken, want een aantal thema's die daar naar boven komen.

[1:55:36] De thema's basisvaardigheden waar scherpe dingen over gezegd zijn terecht in mijn ogen kansen gelijkheid

[1:55:43] leraren beleid. Dat zijn ook precies de thema's denk ik die ook over beide portefeuilles heen lopen en waar ik zeker ook denk ik mee eens. Ben trouwens ook met de geluiden die uit uw kamer klinken om daar goed de aandacht houden. Dus het

[1:56:03] velen van u heeft gezegd, dus belangrijk voor ons dat we prioriteiten stellen in het onderwijs

[1:56:09] en de basisvaardigheden

[1:56:11] bovenal taal en rekenen, maar ook digitale geletterdheid en burgerschap zijn belangrijk. De staat laat zien

[1:56:18] dat de staat van deze basisvaardigheden nog steeds zorgelijk is, en daarom is er ook een masterplan basisvaardigheden gekomen, wat trouwens niet alleen vwo. Dat betreft ook het mbo dat daar ben ikzelf ook hard aan werken. Dat biedt extra tijd en ruimte voor kwalitatief goede leraren duidelijke opdrachten in het funderen, het onderwijs via het curriculum concrete eisen op basisvaardigheden en toezicht stimuleren van breder gebruik van bewezen aanpakken. Er zijn de basisteams en dus ook natuurlijk heel belangrijk structurele financiële ondersteuning voordat alles

[1:56:53] en daarmee willen we en dat is ook wat beleid geweest de afgelopen tijd niet het opgeheven vingertje houden naar de scholen echt naast de scholen gaan staan en hem helpen om die prioriteiten ook daadwerkelijk tot een beleid te maken.

[1:57:11] Dus dat is iets waar ik nog steeds nog ook in de concrete vragen op terug zal komen. Maar dat is denk ik echt een beleid wat steviger ingezet. Ik zou zeggen door het hele departement en ik kan u echter garanderen dat we die koers vasthouden.

[1:57:23] Voordat u naar de minister gaat nu de vragen beantwoorden, maar heeft een vraag. Meneer peeters met de vraag.

[1:57:29] Dankuwel. Voorzitter, omdat ik zou willen vragen aan de minister of die ook in zou willen gaan dat het niet alleen de scholen zijn, maar terzijde de scholen besturen de inspectie er alles de hele keten van van begin tot het einde dat iedereen eigenlijk een focus zou moeten hebben niet naar elkaar wijzen. Maar dit is wat we moeten doen. De komende veertig cda.

[1:57:48] De minister.

[1:57:50] Voorzitter, absoluut. Ik denk belangrijk van prioriteiten zijn dat ook echt prioriteit te zijn. Dat betekent dat ze bovenaan je lijstje staan en dat het voor iedereen dezelfde prioriteit moet zijn. Dus ik ben het ermee eens dat we hier alleen beweging in gaan krijgen als we allemaal aan dezelfde en van de touwtrekken en dat betreft niet alleen maar iedereen die betrokken is bij het funderen, het onderwijs, maar ook heel nadrukkelijk. De lerarenopleidingen kom ik zo op terug. Je moet het moet keer op keer terugkomen waarbij denk ik ook de een metafoor die vaak in het onderwijs geldt dus die van de mammoettanker even groot schip. Zo ja, als die moeten we echt wel van koers zien te veranderen en dan moeten we volhouden en prioriteit te werken. Alleen als er lange tijd prioriteit zijn als je het jaar erop weer een nieuwe prioriteiten hebben dan was het dus geen prioriteit en ik denk dat de staat van het onderwijs heeft dat trouwens jaar op jaar benadrukt. We hebben dat ook heel nadrukkelijk onze reactie op de staat dit keer weer genoemd. We zien natuurlijk nog niet een enorme kentering. Maar ik zie wel een kentering in het beleid. Want we zien het wel op alle plekken in het onderwijsbeleid terugkomen. Nu is het volhouden. Ik ben het daar helemaal mee eens zijn of het nou zeven jaren veertig jaar is. Ik denk trouwens als het een basisvaardigheid is dan zal je daar gewoon blijvend moeten hebben dat ze moet eigenlijk een permanente aandacht hebben en en dan mag ik ook wel bij zeggen dat

[1:59:19] wat vaak en dat dat herkent u waarschijnlijk ook in het debat om het onderwijs dat er wordt heel veel op het bordje van het onderwijs gelegd. Ik zeg er wel bij dat als je een discussie hebt over dingen die prioriteit hebbende bij andere dingen minder hoge prioriteit. Dus het terugduwen wat u net noemde. Dat zal denk ik. Dat zullen we ook met het met ons allen zullen we ons enigszins moeten beheersen en bij niet bij iedere vraag ieder maatschappelijk onderwerp dit alsnog op de bordjes van het onderwijs leggen wat er is nou eenmaal niet zo heel veel rijdt, temeer op het bordje. Als je daar echt een een heldere rol voor rekenen taal en burgerschap wil neerleggen.

[1:59:58] Het

[2:00:00] leidt tot een vervolgvraag van de heer peters.

[2:00:02] Maar daar ben ik heel blij mee te horen via de voorzitter helemaal precies zoals ik het wil ook de discipline die we onszelf moeten opleggen als kamer zullen zeggen ook de discipline aan de zijde van het kabinet om als wij dan toch een beetje weer iets willen ze overige dat we dan geen orde kamer maar zeggen wat we afgesproken. Zeven jaar en dat als ik die toezegging hebt.

[2:00:23] Dan zou ik ben ik helemaal blij. Meneer peter mocht mocht u mocht u toch iets graag wat er niet in of u dan wil

[2:00:31] absoluut kamer.

[2:00:33] De tegen uzelf in bescherming nemen door overal alles te ontraden.

[2:00:37] Ja

[2:00:39] was voorzitter, het was. Het is grappig want het was geen grap, want wij doen dat namelijk inkoop en dan zeg ik nee. Zeven jaar lang delen dan niet zeggen. We hebben nu

[2:00:52] vast dankuwel.

[2:00:53] De heel goed waarvan akte.

[2:00:55] Dan ga ik naar de vraag van mevrouw hage over de afspraak uit het coalitieakkoord dat gespecialiseerd voortgezet onderwijs zo snel mogelijk het onderbracht bij het voortgezet onderwijs en is het niet wenselijk om naar een bed op het funderen het onderwijs toe te werken

[2:01:11] daarbij dichten van de loonkloof zijn de salarissen in het specialiseert voortgezet onderwijs, gelijkgetrokken met het vwo dat stukken goed iets.

[2:01:21] En in het kader van de verkenning naar toe werken van een cao voor het funderen. Het onderwijs wordt ook bekeken welke andere aanpassingen er nodig zijn voor het view.

[2:01:30] Aandachtspunten zijn bijvoorbeeld de lesuren van het aantal lesuren van docenten. Want dat is nu nog verschillend. Dat is hoger en het vwo dan vwo

[2:01:40] en de sociale partners hebben afgesproken hier met de sector en elkaar verder over gesprek te gaan voor de zomer

[2:01:47] het esch vwo in bredere zin onderbrak brengen in het vwo is complex en ingrijpend omdat er op het moment flinke verschillen zijn gebied van examens bevoegdheden bekostiging.

[2:01:58] Dus wij gaan dat allemaal meenemen in het traject rondom het toewerken naar inclusief onderwijs en daar betrekken we ook nadrukkelijk de mogelijkheid bij dat we naar een wet op het wanneer het onderwijs gaan.

[2:02:10] Dus dit wordt ingang is in gang gezet

[2:02:14] dan een vraag van mevrouw westerveld of er een schot aangebracht wordt tussen pro en overige schoolsoorten in het vwo.

[2:02:22] Het praktijkonderwijs een volwaardige schoolsoort

[2:02:25] in het vwo en die willen we zo veel mogelijk gelijk behandelen als alle andere schoolsoorten, maar bepaalde onderdelen is er voor het praktijkonderwijs toch iets anders nodig. We krijgen extra financiële middelen voor maatwerk kleinere klassen meer persoonlijke aandacht.

[2:02:41] Dat geldt ook voor de onderwijs kansen regeling en we proberen zoveel mogelijk hetzelfde doen. Maar waar nodig maken we toch verschil

[2:02:49] voor het hele vwo wordt het budget voor deze regeling per vierentwintig verdrievoudigd en dat geldt dus ook voor het pro.

[2:02:55] Wat gaat van bijna vijf miljoen naar veertien miljoen

[2:02:58] maar berekeningen lieten zien dat er onevenredig veel middelen naar het pro pro zouden gaan. Als er geen schot zou worden aangebracht, dan zou er amper middelen zijn geweest voor havo en vwo.

[2:03:10] En als we kijken dat negen procent van de doelgroep in het proces en drieëntwintig procent en havo vwo. Dan leek ons dat niet redelijk

[2:03:18] voor de onderwijs kansen leerlingen op havo en vwo is de afstand tot de andere leerlingen in de klas namelijk veel groter dan de leerlingen uit de doelgroep die het praktijkonderwijs doen.

[2:03:29] We gaan dus kijken of we op deze manier kunnen afhandelen als het allemaal niet lukt,

[2:03:37] dan zien we heel vaak dat ze afvalstromen op double of zelfs uitvallen. Dus we vinden het belangrijk om daar ook ondersteuning te kunnen regelen. Vandaar dat we gekozen hebben om dat schot in het budget te zetten om te zorgen dat beide doelgroepen op een adequate manier worden bediend.

[2:03:56] Dan was een vraag ook van mevrouw westerveld over brede brugklassen.

[2:04:01] Tot op heden hebben bijna zevenhonderd scholen een subsidie van een ton ontvangen om heterogene brugklassen te introduceren of te verbeteren. Dat is veel en vinden dus ook dat die regeling goed onder de aandacht is gebracht. Dat doen we trouwens via onze eigen nieuwsbrieven waarop je de vwo raad de gelijke kansen alliantie de aanvragen die zijn afgewezen. Is dat vaak omdat de school die eerder heeft aangevraagd. Maar de aanvraag was onvolledig et cetera en het is maar een klein aantal gevallen gebeurt.

[2:04:31] Ditjaar wordt nog eenmalig de mogelijkheid geboden voor subsidie

[2:04:36] en vanaf vierentwintig saldo een nieuwe meerjarige subsidieregeling worden opgesteld.

[2:04:41] Mevrouw westerveld vroeg ook naar de toetsing en eigenlijk onderadvisering.

[2:04:50] Nou het is echter ons beleid om die onder advisering tegen te gaan.

[2:04:54] De doorstroomtoets is een laatste objectieve check hebben geen cognitieve vaardigheden over het hoofd gezien als een leerling op de doorstroomtoets laat zien meer aan te kunnen.

[2:05:05] Dan wordt vanaf de volgend schooljaar het schooladvies in principe bijgesteld.

[2:05:09] Dat betekent, moet er wel bij zeggen dat hoger niet altijd beter is,

[2:05:14] maar het belangrijke stuk dat leerlingen de kans krijgen die ze verdienen

[2:05:19] en om hun cognitieve vaardigheden waar te maken. Tachtig procent van de leerlingen met een bijgesteld schooladvies. Dat is toch wel bemoedigend volgt drie jaar later nog steeds dat onderwijs op de bijgestelde niveau dus bijstellen werkt tachtig procent vier van de vijf is een aanzienlijk effect.

[2:05:37] De scholen blijven leidend in het schooladvies en als een bijstelling niet een belang van de leerlingen is kunnen scholen besluiten om dat maar gedeelte ook helemaal niet bij te stellen. Maar dan moeten ze dan wel goed motiveren

[2:05:47] het er erg van van belang dat de school natuurlijk een compleet beeld heeft van de leerling

[2:05:53] en het gesprek ook samen met ouders en leerlingen voert

[2:05:59] dan zie ik ik ga nog even door

[2:06:04] na een paar andere vragen van mevrouw westerveld.

[2:06:07] De leermiddelen stelde een vraag dat ouders niet kan verplichten een laptop te kopen. Dat is waar. Ik wil benadrukken dat scholen een verantwoordelijkheid hebben om ervoor zorgen dat alle leerlingen kunnen meedoen

[2:06:20] als ouders niet kunnen of willen betalen voor een laptop. Dan moet de school een volwaardig alternatief bieden

[2:06:27] om scholen te ondersteunen. Daarin heeft het kabinet de laatste jaren flink geïnvesteerd via de zogeheten de regelingen

[2:06:35] in het kader van de coronacrisis. Zes, zesenzeventigduizend de wijzers via het npo en ik moet wel zeggen dat als wij dit zeg maar via de wet gratis schoolboeken zouden willen regelen, dan zou dat structureel honderd miljoen

[2:06:53] per jaar gaan vragen en dat is een aanzienlijke investering. Dat betekent dat we dan toch iets anders niet moeten gaan doen. Lijkt niet de meest voor de hand liggende oplossing, maar wij komen hier binnenkort op terug via een brede visie brief op digitalisering,

[2:07:09] digitale inclusie is trouwens een brede opgave die we als maatschappij hebben scholen hun leerlingen en ouders spelen daar een belangrijke rol

[2:07:18] en daarom gaan wij ook van ocw. Ook in gesprek met mijn collega's van szw en bzk te kijken hoe je nog verder kunnen optrekken. En tenslotte een vraag van mevrouw westerveld over de brede brugklassen.

[2:07:33] Die heb ik volgens mij beantwoordt beantwoord.

[2:07:36] Dan kom ik bij de vragen een aantal vragen van de heer peters

[2:07:41] over carnaval en de doorstroomtoets.

[2:07:45] De dorst stroom toetsen botst niet met carnaval om deze afhankelijk is van hoe carnaval

[2:07:51] het jaar valt. Dat is altijd

[2:07:54] weer anders kan die doorstroomtoets in der beek ervoor. Sorry. Of er worden gedaan.

[2:08:02] Zo kunnen we ervoor zorgen dat scholen niet hoeven te kiezen tussen carnaval of toets

[2:08:08] bij het afnemen van de nu nog eindtoets zijn één of twee dagdelen nodig en de ervaring leert dat de afname niet hoeft te botsen met andere activiteiten. De afgelopen jaar was er bijvoorbeeld ook een samenloop met koningsdag. Het koning spelen met de meivakantie of de ramadan.

[2:08:24] Er zijn altijd botsingen. Er zijn mogelijkheden om deze botsingen te vermijden.

[2:08:31] Ja.

[2:08:32] Dat roept de vraag op roept.

[2:08:34] Wat is er nog een.

[2:08:36] Dit is het was het wat carnaval betreft.

[2:08:39] Over carnaval, de heer p.

[2:08:43] De winkels nemen dankuwel. Voor zover kijken wat wat betreft. Ik wil het kerkelijk jaar niet uit te leggen. Ik begrijp de carnaval ieder jaar op een ander tijdstip van net als pasen en ik kan gebeuren. Maar en ik snap ook dat het verschil tussen koningsdag koningsdag is één dag afgebakend carnaval is weken eigenlijk vanaf de elfde van de elfde tot half vaste zijn zijn we daar met z'n allen toch best wel intensief mee bezig. Dus mijn mijn vraag. Ik begrijp dus als we de data vastleggen in de wet en en wel als julia op een ander moment dat het af en toe botst. Mijn vraag is moet het dan wel zo keihard in die wet en zou dan niet meer ruimte geboden kunnen worden, want het is niet een dag en een evenementen. Het is gewoon een hele week waarbij bijvoorbeeld prins carnaval al die scholen af gaat en dat in het gewoon. Dus vandaag die die prins carnaval in het niet. Die citotoets, die in dat zult u begrijpen.

[2:09:37] Is er met de minister.

[2:09:38] Want ik begrijp dat het een maanden lange periode is. En dan heb ik nog niet eens over de voorbereiding voor die periode. Er moet ondertussen ook wel les gegeven worden. Dus ik denk dat is niet noodzakelijkerwijs allemaal vakantie. Dus ik denk dat wat er in de wet staat er

[2:09:57] daar heeft uw kamer uitspraken over gedaan. Ons gevoel is dat het mogelijk moet zijn dus genoeg flexibiliteit om die doorstroom toetsen niet op die in die periode periode te laten vallen. En nogmaals, we hebben goede ervaring ook met andere feestdagen en herdenkingsdagen. Dus ik denk dat dit een oplosbaar probleem is, zeg ik

[2:10:24] met een hele korte voorbereidingstijd.

[2:10:26] Ja maar dat roept niet op tot vervolgvraag. Mevrouw. Graag wilt u iets indringender?

[2:10:33] We kijken.

[2:10:36] Nog wel heel tijd terug namelijk. Maar misschien nog even goed carnaval natuurlijk ook wat over gezegd en het is vrij lastig want u neemt. Sorry. De minister neemt natuurlijk nu waarvoor voor minister oud-minister wiersma. Maar oud-minister wiersma heeft ook van heel veel afdelingen van van onder de rivieren zoals breder gevraagd om een oplossing om gezamenlijk een oplossing te komen en ik kan me voorstellen dat u denkt hoe ga ik niet sowieso allemaal. Deze weken vroeg krijgen. Dus dat snap ik. Maar wellicht is het goed als toch contact gezocht wordt met de initiatiefnemers van al die afdelingen bij een brief geschreven aan de heer wiersma met het verzoek om een concrete oplossing. Dus dat misschien nog even aanvullend kan me voorstellen dat het in de overdracht nog niet helemaal was volgens mij vorige afgelopen weekend ook. Dat hebben gestuurd of spieken voor

[2:11:27] het andere punt. Voorzitter,

[2:11:30] want ik graag maken. Dat is over het speciaal onderwijs en ook hiervan begrijp ik natuurlijk weer dat de minister dijkgraaf of minister dijkgraaf dit overneemt. Maar het is me wel na aan het hart, want dit gaat over inclusief onderwijs en wij hebben de doel gesteld om twintig, vijfendertig om dan ook te zijn. Dus ik vraag me een beetje af naar de mijn vraag me af hoe die tijdsplanning loopt wanneer die werd als één geheel komt want ik begrijp natuurlijk dat er heel veel uitwerking nog achter langskomt. Maar daar moet dan ook wel de tijd voor zijn. Dus als we in de zeven jaren van de heer peters blijven dan hebben we nog zeven jaar tot twintig, dertig en daarna moet je ook nog implementatie tijd zijn tot twintig, vijfendertig om daadwerkelijke inclusief onderwijs te hebben. Dus niet zozeer aan deze minister misschien maar als er dan als er informatie naar de kamer komt kunt u dan een tijdsplanning geven.

[2:12:22] De minister.

[2:12:25] Ja. Voorzitter allereerst over carnaval. We zijn daarover in gesprek. Dus dit dit is echt wel iets wat wat op dit moment loopt tussen tussen het ministerie en de en de scholen wel binnen zou ik zeggen. De kaders zoals nu net heb geschetst. Wat betreft de vraag over het speciaal onderwijs najaar dat het gelijktrekken van de cao is in principe aan de cao partners. Maar we trekken hier wel op met de werkgevers en de vakbonden en we zijn bezig met die nadere verkenning. Wat het tijdspad betreft denk ik dat tweeduizend, vierentwintig het moment is om hier uw kamer verder over te informeren.

[2:13:06] De minister. Volgens een betoog.

[2:13:09] Ja dan de heer peeters sprak over de basisvaardigheden. Ik heb een aantal dingen over gezegd we zijn bezig met het masterplan. We zijn ook bezig met een vernieuwing van het curriculum.

[2:13:24] Daar staan de basisvaardigheden centraal

[2:13:28] het ook heel belangrijk om die focus te houden dat je niet alleen moet zeggen, maar ook niet monitoren en bijstellen. En daar is een heel systeem voor nodig, want we nu aan gaan uitdenken en dat hele systeem. Ze denken kon ook die koers te houden. We moeten daar niet in gaan zwabberen

[2:13:43] in de kamerbrief tussenbalans kerndoelen is hierover al gezegd dat onder andere rol voor de onderwijsraad ligt. Die moet daar eens in de tien jaar over adviseren over basisvaardigheden het curriculum als geheel

[2:13:55] en daar volgt een proces van ontwikkeling leermiddelen niet alleen ontwikkelen van de doelen, maar de leermiddelen de bijscholing et cetera

[2:14:04] en op verzoek van de kamer wordt dit wetsvoorstel waarin het alles wordt uitgewerkt

[2:14:11] opgeleverd naast nadat de definitie actieve set van kerndoelen nederlands en rekenen wiskunde zijn opgeleverd. Dus als die kerndoelen zijn dan komt de wettelijke verankering en denkt dat die wettelijke verankering ook waarborgt dat die koers op de lange termijn blijft liggen en, sterker nog, dat is een permanent te verankeren.

[2:14:34] Meneer, peters,

[2:14:37] Voorzitter keek doelen. Dan kijk, ik zou graag willen dat het zo concreet is dat we niet zeker van streven we na of dit zijn de doelen. Dit kan je dus gewoon pelle gewoon afleveren. Zo concreet zou ik graag willen hebben en daar wisten ook aangeven dat dat het op die manier gaat want anders staat duidelijk in de wet en dan moet zeggen. Jammer. Zo

[2:14:57] had ik het eigenlijk niet bedoeld.

[2:15:01] Voorzitter, die kern die concept kerndoelen voor nederlands en rekenen wiskunde zijn nu bijna af. Die verwachten deze zomer

[2:15:08] het nieuw is dat deze kerndoelen ook het beheersing niveau specificeren

[2:15:14] aankomend schooljaar wordt ie dan beproefd in de praktijk.

[2:15:17] En dan als het goed is, wordt eind vierentwintig de definitieve set vastgelegd dus gebaseerd. Ook op deze praktijkervaring. En dan moeten gaan kijken van hoeveel tijd de scholen daar nog voor nodig hebben. Maar de plannen zonder kamer na de zomer van drieëntwintig te informeren en dat moment heeft u natuurlijk dan die zowel die concept kerndoelen af als ook wat het tijdspad is om die implementatie dus wel met enige najaar

[2:15:48] ook even kijken hoe die die ideeën. De de botsing met de praktijk overleven. Maar ik denk dat heel handig is dat er

[2:15:58] wat u eigenlijk heeft meegegeven. Het lijkt me heel goed

[2:16:02] dat die doelstellingen waren kraakhelder moeten zijn. Ik zou zeggen juist als het gaat over basisvaardigheden. Dan moet je ook juist ook hier weer prioriteiten weten te stellen en dus helemaal mee eens en dat is

[2:16:15] kom ik aan het einde, voorzitter van mijn blokje vwo.

[2:16:19] Ja

[2:16:21] dan gaan we door. Ik kijk naar de leden. Maar die hebben geen vragen meer over de dan gaan we naar de vervolgopleiding.

[2:16:28] We lopen door naar het vervolgonderwijs.

[2:16:32] Ik heb een beetje gerangschikt iets over studenten welzijn dan waar er wat vragen over flex studeren van mevrouw van der woude. Daar wil ik wel ding varen jaar rondom mbo en hbo doen

[2:16:44] misschien even studenten welzijn. Daar vroeg mevrouw van der laan

[2:16:49] naar op korte termijn. Op zeer korte termijn ga ik u een brief sturen van mij aanpak studenten welzijn. Zowel het mbo, hbo en dan kom ik ook met concrete maatregelen.

[2:17:00] Ik heb die samen met studentenorganisaties en koepels ontwikkeld

[2:17:05] en daar heb ik ook een budget voor beschikbaar. Vijftien miljoen per jaar.

[2:17:09] En ja, dat doorkijkje is dat zijn echte thema's die alle studenten raak zo studenten welzijn medezeggenschap studenten betrokkenheid. We hebben ook job mbo betrokken dus ook echt ook mbo nemen we mee. Die zijn ook bestuurlijke partner ondertekenaar van de werkagenda mbo we natuurlijk een klein beetje in een soort

[2:17:29] dubbel model dat het pad wat we de afgelopen jaren hebben gelopen rondom mbo en hbo iets verschillend is, maar proberen juist juiste thema's welzijn denk ik. Is heel erg verbindend thema.

[2:17:44] Ik we hebben weer een aantal hele indringende rapporten gehad valt het het rapport van trimbos instituut twee dagen geleden. Twee weken geleden. En wat ik ook wel geleerd heb in mijn werkbezoeken hoe belangrijk het is dat je niet alleen maar die dingen benoemd.

[2:18:00] Maar eigenlijk ook met name studenten.

[2:18:04] Ja eigenlijk ook wel de instrumenten in handen geeft. Om dit aan te pakken. Dus dat je het echter ook ziet als een dat dat er kansen liggen om vaardigheden bij te brengen die ik zou zeggen ook hun leven mee zouden moeten gaan, want het algemeen. Als we het hebben over prestatiedruk over mentaal welzijn is het zeker iets wat zich afspeelt in het onderwijs, maar ook breder in de maatschappij. Maar mijn punt altijd is van juist het onderwijs is ook een plek waar je er wat aan kan doen. Enerzijds zijn jonge mensen kwetsbaarder.

[2:18:35] Daarom dingen zijn nog wat vloeibaar. Daarvoor moet je echt oppassen met daar echt een fijne en ondersteunende sfeer te creëren.

[2:18:43] Maar ik voel ook. Er is geen excuses voor het onderwijs om het ook niet aan te pakken. Want je hebt de mogelijkheden. Je hebt je hebt je hebt de docenten. Je hebt ruimtes. Je kan of het nu sport of kunst is dat is allemaal in huis. Je kan dat er allemaal bij betrekken en ik denk ook heel belangrijk is

[2:19:03] dat als je mensen meer weerbaar wil maken in de samenleving breder dat juist in het vervolgonderwijs daar hele mooie kansen liggen naast investeren in vakkennis is ook investeren in de soort life skills die je nodig hebt om uiteindelijk daar een gevolg aan te geven en één ding wat ik trouwens ook geleerd heb bij de presentatie van trimbos instituut. Als we het hebben over mentale problemen, et cetera

[2:19:29] dat we ook continu moeten kijken van ja, hoe kunnen we het ook zo eens over praten zo belichten

[2:19:36] en dat geven studenten zelf ook aan

[2:19:38] van van ja maar geef ons dan ook de instrumenten in handelen. Maar wat aan te doen. Dus is ook echt iets wat waar je gewoon toekomstgericht over moet praten want ze zijn realiseren zich ook heel goed dat die maatschappij nog wel even blijft zoals die is maar ze willen eigenlijk de instrumenten in handen om daar goed hun weg gaan vinden

[2:19:58] dan ga ik naar het flex studeren.

[2:20:02] Mevrouw van der woude vroeg wat is hoe het is gelopen met de door mij gevraagde onderzoek.

[2:20:09] Ik vroeg ook waar komt al die informatiebehoefte vandaan ziet er minister dat eigenlijk niet zitten. Ik heb de kamer afgelopen vrijdag geïnformeerd en excuses voor het late moment. Ik zie zeker mogelijkheden voor flex studeren.

[2:20:22] Ik heb al daarom toegelicht dat ik de voorbereiding van een wetsvoorstel nu voortvarend gaat oppakken en met oog op het start per college waar tweeduizendvijfentwintig. Ik wil de komende periode zoveel mogelijk aanvullende informatie vergaren, gesprekken met studenten en instellingen en waar mogelijk ook over de bredere toekomst verkenning, omdat ik namelijk het thema flexibiliteit al nu zien opkomen als een heel belangrijk thema keer op keer hoor. In alle ideeën die mensen hebben over hoe het vervolgonderwijs forum zou moeten gegeven en dat sluit helemaal aan bij de gevraagde verkenning. We kijken ook naar omvang brede behoefte et cetera.

[2:21:02] U vroeg ook hoe zit het nou naar die financiële oplossing en is de wetgeving wel op tijd af.

[2:21:09] Nou daar hebben afgelopen periode meerdere gesprekken plaatsgevonden tussen mijn departement in de koepels, maar ook met de deelnemende instellingen. Een aantal instellingen heeft gemeld met deze tegemoetkoming

[2:21:19] uit de voeten te kunnen het stuk niet de meest elegante oplossing. Dat realiseer ik me ook andere instellingen wijze mij wel op enige uitdagingen rondom logistiek en administratie. En dan gaan we echt we gaan echt hun best doen om hen daarin te helpen. Mijn intentie is om de lasten. Zowel de instellingen als de studenten echt tot een minimum te beperken

[2:21:40] en wat betreft de timing.

[2:21:43] Ik start op dit moment al met de voorbereiding van het wetsvoorstel en dat loopt parallel aan de gesprekken en de verkenningen die we nog hebben om het echt ervoor te zorgen. Dan moeten we echt gewoon echt ons best voor doen om dit dan per studiejaar vijfentwintig, zesentwintig wettelijk mogelijk te maken en daar ga ik eigenlijk toch kijken terwijl hebben voorbereiden dat wetsvoorstel voorbereiden of we de informatie die we nog uit de verkenningen en gesprekken krijgen of we die nog op het juiste moment daar in kunnen betrekken. Waarom kan ik niet het flex studie gedogen voor nieuwe studenten gaat het dan om naar de wet biedt ruimte om te experimenteren.

[2:22:29] Maar dat moet altijd in het kader van een experimenteer besluit plaatsvinden

[2:22:34] en elk experiment kent een en einddatum en de einddatum

[2:22:39] van dit experiment tussen eenendertig augustus tweeduizend, drieëntwintig. Daar kan ik niets aan doen.

[2:22:45] Dus de wet biedt de mogelijkheid om experimenten voort te zetten of te gedogen, zoals u noemt, maar er moet twee voorwaarden voldaan worden. Ten eerste dat het experiment in de wet wordt omgezet en ten tweede het wetsvoorstel bij de tweede kamer is ingediend

[2:22:58] gegeven. De samenloop van omstandigheden is woord aan die twee voorwaarden is niet voldaan. Dus we hebben echt wel heel erg lopen zoeken of we dit niet konden de regelingen. De de ruimte is er gewoon niet.

[2:23:10] Vandaar dat we deze. Ik geef direct toe minder elegante oplossing hebben gekozen gekeken van hoe we toch zoveel mogelijk mogelijk gaan maken en echt de de instellingen

[2:23:22] en de studenten die er op dit moment flex studeren. Daarin ondersteunen en tegelijkertijd gaan we zo hard mogelijk werken aan het wetvoorstel. Ik ga echter alles aan doen om dat dan komend, komend schooljaar eigenlijk af te af te handelen. Ook in het wetgevingstraject.

[2:23:41] Dan was er nog een vraag van mevrouw westerveld voortijdig schoolverlaten of ik met de minister gesprek kan gaan met werkgevers dus mbo voor de ongewenste situatie waarbij studenten voortijdig schoolverlaten om te gaan werken zogeheten groene pluk.

[2:23:58] Ja ik tussen absoluut ongewenst en ik ben en ik blijf met werkgevers in gesprek hoe we dit kunnen voorkomen.

[2:24:06] Ook met de studenten. Want eerlijk gezegd

[2:24:08] de schoolverlaters zonder kwalificatie zonder diploma. Maak je uiterst kwetsbaar in de toekomst. Als de arbeidsmarkt wat minder goed zou kunnen zijn.

[2:24:18] Dan was er ook een vraag over stagevergoedingen.

[2:24:25] Nou of ik daar in het mbo als inzet met de werknemers hebben stevige afspraken gemaakt en stage pakt.

[2:24:33] We hebben afgesproken dat mbo-studenten alle kosten vergoed krijgen, stimuleren de werkgevers tot geven een passende vergoeding en daar zijn wij eigenlijk continu over in gesprek met de werkgevers aan de lopen nu een aantal cao onderhandelingen aantal zijn trouwens heel goed afgelopen in de zorg bijvoorbeeld begrip ook een techniek mooie afspraken, maar het is wel belangrijk dat we op alle plekken volgt en daar trouwens ook onderwijs zelf is natuurlijk ook een belangrijk onderdeel van

[2:25:03] de basisvaardigheden. Het mbo. Daar vroeg mevrouw westerveld ook naar voor het zomerreces en binnenkort ontvangt u van mij een brief over de aanpak basisvaardigheden het mbo. Want dezelfde lijn die wind funderen het onderwijs hebben ingezet. Die moeten we ook absoluut doortrekken. Het mbo en dan ga ik ook in op de stappen die we gaan nemen om de kwaliteit van docenten te verhogen.

[2:25:27] Het mbo tot moment niet gewerkt met specifieke bevoegdheden. Maar gaan we kijken wat de passende eisen zijn voor docenten basisvaardigheden

[2:25:36] en dan is het plan om in het voorjaar van vierentwintig een besluit te nemen over de eisen die moeten gelden voor docenten basisvaardigheden het mbo.

[2:25:46] En dan tenslotte nog een paar vragen over hoger onderwijs.

[2:25:53] Mevrouw van der laan vroeg volgens mij naar de uitvoering van de motie

[2:25:57] van de graaf van der woude over de onderbouwing van de selectieprocedure u de inspectie noemt heel nadrukkelijk dat instellingen eigenlijk niet goed weten hoe ze omgaan met kansen gelijkheid als het selectieprocedures betreft, maar we hebben ook met uw kamer over gesproken en daar heb ik ook toegezegd dat ik na de zomer komen met een brief over selectie. Want ik denk eerlijk gezegd daar moeten we zijn nu wat dingen mogelijk gemaakt onder andere loting is nu weer een instrument. Maar ik voel heel nadrukkelijk dat de instellingen daar wat hulp bij nodig hebben. De ligt niet aan de intenties. Men wil het echt. Ik voel breed gedragen bij alle onderwijsinstellingen van dat ze het thema van de toegankelijkheid en de kansengelijkheid in het hoger onderwijs erg belangrijk vinden. Maar hoe gaan ze daar nou precies om in selectie. Wat mag wel mag wat niet. Wat werkt. Wat werkt niet. Ik denk dat daar dat is trouwens een absoluut een hele complexe materie die zich ook weer sterk aan het ontwikkelen is. Maar ik ga echt

[2:27:01] na de zomer komen met een brief waarbij ik dan wat verdere duiding kan geven.

[2:27:05] Minister, u noemde schriftelijk, mevrouw van der laan, mevrouw van de van de graaf. Dat zal niet ook even voor

[2:27:11] voor de administratie niet zo.

[2:27:15] Ik de motie was inderdaad staat hier verkeerd.

[2:27:20] Mevrouw van der laan. Ja dat mag nu die heeft u een vraag over de naamgeving te gaan.

[2:27:27] Ja. Bedankt.

[2:27:29] Ik wil er toch nog even ingaan op dat de minister. Gelukkig constateer dat het dan niet aan de intentie van de instellingen ligt in de staat van het onderwijs staat toch echt wel letterlijk op een bepaalde pagina dat sommige instellingen kansen gelijkheid niet als een probleem ervaren. Hoe rijmt u uw constatering via de voorzitter, met wat daarin staat.

[2:27:54] Ja

[2:27:57] ik ga over eigenlijk dat de volgende vraag zeg maar dat

[2:28:01] ja, wij hebben laat ik allereerst zeggen het bestuursakkoord hoger, onderwijs en wetenschap hebben de instellingen zich echt uitgesproken staat de handtekening onder om zich te blijven inzetten voor kansengelijkheid en dat een van de plaatsen is natuurlijk in de selectie procedures om daar aandacht aan te geven.

[2:28:21] Tegelijkertijd werken we ook aan een gezamenlijke aanpak om stagediscriminatie. Een ander punt waar kansen gelijkheid in de knel komt. Dus we vinden het heel erg belangrijk.

[2:28:31] Ik

[2:28:32] dus

[2:28:33] ik ga er gewoon vanuit die handtekening staten dat iedere onderwijsinstelling zich daarop aan het inzetten is wat ik zie is dat vaak de vraag is hoe doen we dat al. En dan kan die zeggen het ongemak met dat men niet weet hoe daar begint ook toe leiden dat met gewoon niet doet of hiervoor voelt van we hebben ook geen manier om dat aan te pakken. Dus daarom denk ik dat het belangrijk is dat ze sowieso ga ik de instellingen aan eraan houden dat op allerlei plekken een handtekening heb dat ze daar echt dat onderschrijven dat zich daarvoor gaan inzetten. Maar ik wil het wel concreet te maken, met name waar het betreft selectie

[2:29:11] om daar ook een handreiking te geven van hoe doe je dat nu met dat instrumentarium wat we klaar hebben liggen.

[2:29:18] Ik denk waar het gaat om stage discriminatie. Dat hebben we bij het mbo hebben daar hele stevige afspraken over gemaakt. Daar zit denk ik ook wel wat ruimte om te kijken wat kunnen we in het hao doen om daar want dan komt moet het van twee kanten komen ze niet alleen de bedrijf. Het is ook de instellingen die zich er over ontfermen en de student op de juiste manier begeleiden. Het heeft ook te maken met de meldingen. Hoe makkelijk kan je melden dus docenten die bijvoorbeeld studenten begeleiden. We stages zeg maar die moeten er echt wel alert op zijn. Dus ik zie wel een aantal concrete mogelijkheden om dit aan te scherpen.

[2:29:57] Maar ik denk dat het eerste moment komt denk ik toch wel om de discussie die we gaan hebben rondom selectie.

[2:30:05] Dan had mevrouw van der laan ook een vragen over de medezeggenschap. De verkiezingen die opkomsten zijn laag lijken lagere te worden.

[2:30:13] Nou ik heb keer op keer gezegd hoe belangrijk en dat heeft uw kamer ook keer op keer onderschreven. De positie van de medezeggenschap is de formele positie. De vraag is van hoe kunnen we dat laten leven.

[2:30:25] Dat vind ik die medezeggenschap week zeg maar een nationale week, want er zijn al weken bij instellingen

[2:30:33] die zijn zo goed idee. Ik moet zeggen dat dit jaar heb ik ook een soort mini campagne gelanceerd. Samen met de instellingen studenten medezeggenschap trouwens ook goed opgepakt door de media en dat dat smaakt wel naar meer het idee om dat misschien ook wel breed over andere instellingen in één week te doen is een hele interessante gedachte gaan we zeker meenemen want ik weet ook bij de studenten vertegenwoordigers is dit een onderwerp wat bij hen leeft

[2:31:05] zelf omdat ze je wordt niet zomaar bestuurslid van een studentenorganisatie. Dus dan ben je al heel nadrukkelijk committeert aan de aan die medezeggenschap. Maar om het te laten leveren duidelijk te maken wat wat hoe maak je nou precies het verschil. Et cetera naja daar campagne voor voeren. Gezamenlijk denk ik is een hele interessante gedachte

[2:31:29] en er zijn.

[2:31:33] Even kijken.

[2:31:36] Er was een motie die ook vroeg. Dat is ook de sloot groenlinks zich bij aan van hoesten naar de stand van zaken van al deze medezeggenschap, initiatieven en oproepen. Ik kan u toezeggen dat voor de begrotingsbehandeling u een zeg maar verzameld brief ontvangt, waarbij we eigenlijk gaan kijken hoe de stand van zaken is betreft al deze moties rondom medezeggenschap de randvoorwaarden, vergoeding ondersteunen in communicatie, et cetera

[2:32:05] daar. Ik heb ook met het bestuursakkoord afgesproken dat de betrokkenheid van de medezeggenschap rondom de kwaliteit gelden gewaarborgd is. Op dit moment spreken de instellingen en studentenorganisaties daar verder over maken. De afspraken over

[2:32:24] en design erop gericht dat de medezeggenschap instemming krijgt op de besteding van deze middelen.

[2:32:30] Punt van zorg is hiervan. Sommige middelen zijn al eigenlijk permanent belicht belegd. Andere nog niet. Dus we moeten even precies naar kijken van denk ook de instellingen duidelijk moeten maken. Wat wat valt daar nog vrij te besteden. Wat ligt alvast. Maar nogmaals, we hebben in het bestuursakkoord afgesproken dat daar een nadrukkelijke rol is voor de medezeggenschap.

[2:32:53] Dan kom ik de vraag van mevrouw van der woude over de toekomst verkenning kan kijken hoe breder geluid vanuit de studenten gehoord wordt en ook hoe praten over de met de buitenwereld. Ik hecht grote waarde aan de betrokkenheid van studenten. Ik spreek met studenten niet alleen via u iso en lsvb, maar ook tijdens mijn werkbezoeken. Ik heb heel veel spreek je uit sessies gedaan breed met studenten in alle geledingen.

[2:33:22] Er zijn ook uitnodigingen gegaan naar studenten bij deze. Dus u weet die de toekomst verkenning zoals ze nu loopt die wordt opgesteld door een extern komt soort zoom. Daar zijn ook heel nadrukkelijk landelijke bijeenkomsten geweest waarbij iedereen daar zich kon uitspreken. Dat zijn studenten docenten bestuurders et cetera. Die hebben daar heel veel

[2:33:43] input ingeleverd.

[2:33:45] En dan ook u ontvangt dat rapport. Dan ga ik aan het werk.

[2:33:50] Deze zomer

[2:33:52] aan mijn beleidsreactie op de toekomst verkenning en ik ga ook de komende tijd gebruiken om gesprekken met externe partijen. Nou dan zal ik ook dat die zal ik ook heel breed gaan. Dus dan dan is er het rapport. De vraag is wat vinden jullie daarvan. Wat we hiermee meegeven en die die gesprekken ga ik zeker voeren ze ook de partijen die u noemt nu bedrijfsleven gaat of de technische sectoren of de medische sector. Ga ik zeker.

[2:34:27] Daar gaan we daar zeker mee over in gesprek. Wat is een reactie daarop. Ik weet zeker ook ook nog een hoop documenten zal krijgen. Die nemen ook allemaal mee kijkt het eindelijk zal die beleidsreactie. De visie van het kabinet zijn natuurlijk

[2:34:43] maar dat zal denk ik ook weer een vruchtbaar gesprek gaan opleveren met uw kamer, maar ook natuurlijk met alle partijen daarbuiten. Dus ik zie dat als een aantal integraties nogmaals kort

[2:34:55] krijgen een rapport binnenkort opgeleverd. Daar kan iedereen wat van vinden.

[2:34:59] Alle partijen die kunnen die mening die ga ik ook ophalen, kunnen ze mee toesturen. Dan kom ik met een integrale reactie daarop. Dat is een onze kabinetsvisie en daarna gaan we natuurlijk ook over die visie in gesprek

[2:35:13] dan de rondom kennis veiligheid vroeg, mevrouw van der woude, het handelsperspectief rondom de loyaliteit verklaringen van chinese promovendi.

[2:35:22] Ik voer op dit moment een inventarisatie uit naar een specifiek beurzenprogramma, namelijk het chinees kolenschip kans op.

[2:35:31] Dat heeft zogezegd nog geen handelings perspectief.

[2:35:35] Maar de inzichten die wel die ik nodig heb voor een gesprek over de sector. Hoe we nu verder omgaan met die suggestie promovendi zorgvuldigheid staat er bij voorop. Ik wil echter ook voorkomen dat er een stigmatisering plaatsvindt van chinese promovendi totaal niet aan de orde. Maar het is wel lastig om te achterhalen wat er nou precies in die contracten is opgenomen en op welke mate nu ook de chinese overheid invloed uitoefent, dan moeten we gewoon beter inzicht in krijgen. Het is dan ook mijn beleid om eerst dat landelijk inzicht te krijgen

[2:36:11] en daarnaast blijft het van belang dat u kennisinstellingen altijd risicoanalyse moeten doen en de bewuste afweging moeten maken bij het aannemen van studenten, promovendi ook die met een c bus die kennis, veiligheidsmaatregelen en mevrouw van doorn noemde een aantal een. We hebben ook ook met u aansporing hebben daar het afgelopen anderhalf jaar een stevig beleid opgevoerd. Dan komt nog een heleboel beleid aan die maatregelen die er zijn helpen de kennisinstellingen daarbij ook dus dus nogmaals

[2:36:43] belangrijk om eerst een een overzicht te krijgen voordat we hier verder beleid op voeren

[2:36:48] dan tenslotte nog een vraag van mevrouw westerveld

[2:36:53] over de rechtsonzekerheid van studenten. Dat komt ook rapport van de inspectie daarover.

[2:37:00] Die

[2:37:02] heeft de minister rapport voor ogen en moet of kan de wet verduidelijk worden. Ik heb dat rapport ontvangen dat rapport van de inspectie over rechtsstructuren.

[2:37:11] Het moet bij elke instelling bekostigd en niet bekostigd tussen privaat en voor elke student absoluut helder zijn. Wie de bevoegdheid tot gratieverlening heeft.

[2:37:21] Ik kom in het najaar met een inhoudelijke reactie op dat rapport van de inspectie

[2:37:28] en daarmee ben ik volgens mij klaar met mijn blokje vervolgonderwijs en dan heb ik nog het leraren beleid te gaan.

[2:37:38] Ja.

[2:37:39] Wat mij betreft beginnen we daar ook lering gaan we gelijk door met het laatste mapje gaan hebben.

[2:37:46] Bij het laatste blokje en dat is het leraren beleid.

[2:37:51] Ik begin met de vraag van mevrouw van der woude. Hoe kunnen we stimuleren dat leraren opleidingen, fatsoenlijke stage vergoeding krijgen, kan de minister beleidsoptie beleid opties uitwerken onder het verplichten van stagevergoedingen.

[2:38:04] Nou ik denk ik kan niet genoeg benadrukken in tijden van grote personeelstekorten in het onderwijs waar scholen aan schepen zijn op docenten

[2:38:14] is het belangrijk dat op een goede manier met leraren in opleiding omgaan.

[2:38:20] Ze zeggen dat ze hartelijk welkom heten en daar hoort wat mij betreft ook een adequate stage vergoeding bij

[2:38:27] met het stage pakte mbo zijn reeds afspraken gemaakt voor de stagiaires van het mbo en daarnaast wordt er nu gewerkt aan bestuurlijke afspraken over stage vergoeding het hoger onderwijs.

[2:38:38] Het is gewoon absoluut onderdeel en ik ga ik ik moet hier heel de cao partijen nog een keer stevige oproepen om ook afspraken te maken over vergoedingen voor stagiaires in de lerarenopleidingen. Ik vind het eerlijk gezegd niet uit te leggen dat we op alle terreinen. Iedereen roept op oproepen om adequate stagevergoedingen en dat het onderwijs daarbij achterloopt. En daar wil ik ook nog een keer zeggen. Dat zeg ik ook naar andere tekort sectoren

[2:39:08] als een tekort sectoren is dan is het grote probleem dat je niet genoeg mensen niet dat je niet genoeg middelen hebt

[2:39:14] en in dat soort situaties is het belangrijk om zeer royaal en meewerkend om te gaan met stagiaires. Want dat is toch het begin van de oplossing van de tekort en dat geldt ook natuurlijk ook in het onderwijs. Binnenkort trouwens stuur ik antwoorden op de kamervragen van mevrouw westerveld op dit thema ook naar u toe.

[2:39:41] Dat leidt tot een vraag van mevrouw haag garage.

[2:39:45] Ja voorzitter, ik hoor de minister verwijzen naar de cao partners degene die jaar over gaan. Maar dat is eigenlijk ook wel mijn punt. Want als wij dit niet anders gaan organiseren. Zit er een afhankelijkheid in waar ik ook mijn hele plein erover had voor de leraar in het zijn van een volwaardige beroepsgroep waarin niet alleen die stage vergoeding belangrijk is, maar ook bijvoorbeeld genoeg formatie plekken op een school. Dus dat bijvoorbeeld iemand daadwerkelijk die zich specialiseert ook door in een volgende schuil gaat en ook dat gebeurt nu niet. Dus er is meer nodig dan alleen een verwijzing naar en ik hoop dan dat in die vragen op de beantwoording van mevrouw westerveld meer duidelijkheid wordt.

[2:40:26] Voorkomt.

[2:40:27] Maar het is wel heel belangrijk, want we hebben in het najaar geloof ik sturing op onderwijs en ik stel en ik zou het fijn vinden als de kamer volwaardig geïnformeerd welke andere beleidsopties te zijn, zodat we daadwerkelijk is een andere keuze er ook voor kunnen maken ten goede voor die leraar.

[2:40:43] Voorzitter, die reactie van het ipo. Die komt dit najaar.

[2:40:49] De reactie ligt er komen verdere uitwerking komt dit najaar

[2:40:53] en maar mijn ik snap deze bredere problematiek. Maar ik reageerde ook evenals de minister, verantwoordelijk voor deze studenten

[2:41:02] en die terecht zeggen val.

[2:41:06] Waarvoor hebben wij niet dezelfde soort vergoedingen die mijn collega's studenten die de zorg ingaan of de techniek te gaan. Er zijn ook grote arbeidsmarkt tekorten. Dus ik denk ook echt hier dat het kan. Ik snap ook bij de cao onderhandelingen. Tegelijkertijd wil je ook fatsoenlijke salarissen voor de docenten. Volgens mij kan het. En en kun je en de docenten en de de leraren in opleiding kan je op de juiste manier behandelen en nogmaals het grootste probleem is dat we niet genoeg. Mensen hebben

[2:41:37] dus daarmee deel. Ik denk ik ook de ideeën die leverde de bredere vraag naar het najaar. Het het arbeid beleid zeg maar die goed gehoord en er komen dan terug in de uitwerking van de reactie van het ipo en najaar.

[2:41:57] Mevrouw van der woude, met de vraag,

[2:42:00] Dank, voorzitter, mij toestaat. Kleine.

[2:42:02] Ik zie nog over de toekomst verkenning waar ik in feite naar op zoek was is dat er.

[2:42:08] Ook op bestuurlijk niveau een gesprek plaatsvindt. Ik weet van de open gesprek.

[2:42:13] Ik zie die er zijn geweest.

[2:42:15] Maar bestuurlijk dragen.

[2:42:17] De fractie toch wel wat anders. En dat zou toch fijn zijn als we zo meteen de toekomst verkenning hebben die ook breed bestuurlijk in het land gedragen wordt. En daar was ik specifiek naar opzoek.

[2:42:26] Minister.

[2:42:28] Nogmaals, ik moet het echt. Het is een tweetrapsraket. De eerste trap is het ophalen van alle ideeën. Dat krijg ik nu gepresenteerd thuis met allerlei partijen gesproken maar niet bestuurlijk et cetera. Daarna komt mijn reactie.

[2:42:42] Ik denk dat in die reactie en dat is dit soms kabinetsbeleid. Zo gaan we zo zien wij de toekomst van het onderwijs voor ons. Ik kan me voorstellen in die eerste trap van de raket komen we ongetwijfeld allerlei opties en scenario's. Uiteindelijk zou je daar op scherpe keuzes moeten maken. Ik denk dat is wel het moment om het dat ook goed af te stemmen met de partijen breed. Dus daar zit denk ik. De goede mogelijkheid om dat te doen. Ik kan me ook voorstellen dat naar aanleiding van die eerste stap

[2:43:17] vanuit allerlei bestuurlijke organisaties et cetera dat men dan ook wel hun eigen ideeën over hebben en ik weet zeker dat die ook naar me toe gaan komen.

[2:43:25] Maar ik zal ongetwijfeld zo'n toekomstvisie

[2:43:29] vanuit mij

[2:43:31] perspectief vanuit perspectief van het kabinet.

[2:43:33] Heeft u alleen ook echt zin als dat ook een gedragen visie is dus deze aanmoediging is goed gehoord.

[2:43:43] Vervolgt uw betoog.

[2:43:46] Dan was er nog een vraag van groenlinks over de inzet van onbevoegde.

[2:43:51] Maar het blijft en is

[2:43:54] er wordt ook denk ik ongetwijfeld als we een nieuwe minister hebben van vwo het uitgangspunt dat er voldoende bevoegde leraren moeten zijn voor alle leerlingen.

[2:44:04] Leraren zijn de belangrijkste schakel door de kwaliteit en we zien de tekorten ondertussen oplopen. Dus in het werkplan samen voor het beste onderwijs hebben afgesproken op de korte termijn tijdelijke noodmaatregelen uit te werken door bijvoorbeeld ruimte te bieden in onderwijstijd.

[2:44:20] Maar in de brief over de leren strategie van vorige week hebben de kamer ook geïnformeerd over de stand van zaken hieraan

[2:44:27] en dus het is absoluut niet zo dat we deze tamelijk dat we deze tijdelijke maatregelen een permanent karakter willen krijgen, maar

[2:44:36] we gaan gewoon door moeilijke periode.

[2:44:39] Dan vroeg de heer peters naar betere begeleiding van beginnende leraren.

[2:44:44] Daar kan niet meer mee eens zijn. Het voorkomen van uitval is absoluut belangrijk. Het is niet alleen maar we doen echt ons uiterste best

[2:44:54] onder meer jonge mensen te enthousiasmeren voor het docent schap

[2:44:57] en in de werkagenda doen er alles aan om het vak aantrekkelijk te maken. Maar daar is absoluut cruciaal dat een goede begeleiding van starters

[2:45:06] verzorgen. Er is al flink in geïnvesteerd. Het project begeleiding startende leraren.

[2:45:12] Het loopt in het periode pilot doorlopende begeleiding van startende leraren in de vwo. Het project versterking begeleiding startende leraren

[2:45:20] en we zien maar goed dat dat kan de eerste zwaluw zijn in de trend rapportage van december tweeduizend, tweeëntwintig, dat de uitval uit het bureau beroep afneemt en vwo, maar we zijn er nog niet.

[2:45:34] De inzet met de onderwijs, regio's is denk ik een hele belangrijke, want daar is ook een nadrukkelijke vraag voor

[2:45:44] de docenten opleidingen om een rol te spelen om eigenlijk per jaar de vinger aan de pols te houden en idealiter zou je natuurlijk echt een veel meer een een permanente vorm of van een langdurige vorm van begeleiding willen hebben

[2:46:01] dus trouwens ook een goede fondsen aanvragen ingediend, gericht op professionalisering van leraren en daar wordt ook met nadruk aandacht gevraagd voor de startende leraar

[2:46:10] en dat groei fonds project besluit, besluiten we volgens mij voor het zomerreces. Volgens mij, zoals eind deze week.

[2:46:19] Minister. En dat leidt tot een vraag van de heer p.

[2:46:23] Ja omdat ik het gruwelijk met de minister eens te zijn natuurlijk alleen de vragen als het gaat om langjarige doorlopende begeleiding vanuit die lerarenopleidingen

[2:46:32] wel eens de vraag. Ik heb ik heb een motie daarvoor maar eens een strak moet ik kan indienen of zegt u van nou de raad wil doen sowieso dan als u toch gaat doen dan met die motie te komen. En anders dan moet ik wel met die motie.

[2:46:44] Minister.

[2:46:45] Dit idee is heel nadrukkelijk onderdeel van het plan van de onderwijs. Regio zou zeggen voor groepen scholen bij elkaar gaan met elkaar het lerarentekort aanpakken, maar tegelijkertijd wordt een cruciaal. De rol gespeeld door de opleidingen die als een beetje een spin in het web niet alleen voor zorgen dat de goede stage zijn, een goede begeleiding,

[2:47:06] maar ook heel nadrukkelijk dat hun betrokkenheid bij deze studenten bij deze lerarenopleidingen niet stopt op het moment dat ze afstuderen. Maar dat ze eigenlijk zou zeggen alumni beleid dat je blijft investeren, want we zien keer op keer dat die startende leraar die is er nog niet.

[2:47:25] Dat is in zekere zin nog een soort halffabrikaat in de zin van de moet echt nog veel gebeuren. Dat zeggen de leraren zelf. Dat zeggen ook de opleidingen om het eindelijk volledig toegerust in die klas te staan.

[2:47:41] Dus juist die relatie tussen. Ik zou zeggen dat die regio van scholen en de bijbehorende lerarenopleiding is essentieel in onze onze plannen van rondom de leraren strategie.

[2:47:57] Dus ik zou zeggen u kunt ons altijd verder oproepen, maar dit staat wel heel erg vooraan.

[2:48:02] Juist denk ik in het in de manier waarop ook

[2:48:08] de minister van vws en de minister van hao zo hier samen aan werken.

[2:48:15] Dan vroeg de heer peters naar de dubbele bevoegdheden. Dat is inderdaad een manier om het personeelstekort tekort aan te pakken, bijvoorbeeld het behalen van een dubbele bevoegdheid met combinatie van een tekort pak met een niet tekort vakken binnen de tweedegraads lerarenopleidingen

[2:48:33] is onderdeel van het werkplan.

[2:48:35] Het is binnen een aantal lerarenopleidingen nu onmogelijk om zo'n dubbele bevoegdheid te halen bijvoorbeeld geschiedenis met nederlands een zogeheten overschot vaak met een zogeheten tekortvakken kan me voorstellen. Volgens mij toch nooit een overschot aan docenten. Dat kan eigenlijk.

[2:48:54] Ik zie het voorstel van de geschiedenis,

[2:48:56] Ja geschiedenis, maar

[2:49:00] tevens onderdeel van het werkplan dat leraren een als er een tweede bevoegdheid willen halen, vrijgesteld worden voor het pedagogisch deel

[2:49:09] en om dit allemaal voor elkaar te krijgen. De lerarenopleidingen het verlenen van vrijstellingen voor de pedagogisch didactische gedeelte opgenomen in hun vrijstellingen beleid.

[2:49:19] Het is de verwachting dat per september tweeduizend, vierentwintig alle lerarenopleidingen dit vrijstelling beleid hebben doorgevoerd en einde van dit kalenderjaar gaan we u een opdracht een update geven van de voor gang op dit onderwerp.

[2:49:35] Dan vroeg de heer peters ook naar eigenlijk van hoe zit het nou met instroom en uitstroom en kwaliteit.

[2:49:40] Ik denk dat we hebben keer op keer gezegd dat als we gaan

[2:49:46] op een of andere manier qua aan gaan gaan draaien aan de kwaliteit. Dan komen we volgens mij echt een neerwaartse spiraal. Dus de kwaliteit moeten we vasthouden.

[2:49:55] We hebben ook met het experiment toelatingseisen toelatingseisen niet gesleuteld aan de start niveau van student te krijgen. Langer de tijd. Dus zeg ik hier. We leggen de lat niet lager. We maken een langere aanloop mogelijk.

[2:50:09] Het eindniveau van de pabo staat niet ter discussie,

[2:50:12] dat wil zeggen zeker niet het verlagen van dat niveau. Ik denk dat we eerder ons moeten zorgen maken. Ligt dat eindniveau goed vast we allerlei bewegingen rondom u. Ik kom ik zo nog over te spreken om juist die eind niveaus goed vast te prikken en daar ook weer een belangrijke rol voor die basisvaardigheden neer te leggen.

[2:50:34] Maar dus ik denk het is altijd heb ik doen er alles aan om de instroom te verhogen. Maar we houden vast aan aan de kwaliteit.

[2:50:45] En als er iets moet gebeuren aan de lat die daar ligt dan is dit in mijn ogen dat die omhoog gaat en niet naar beneden.

[2:50:53] Dan heb ik vroeg u ook nog of ik het idee om afgestudeerden in bijvoorbeeld omgang kunde pedagogiek met wat bijscholing bevoegd te maken voor specifieke, specifieke vakken in het vwo zoals burgerschap, maatschappijleer,

[2:51:08] sector oriëntatie voor hoger onderwijs professionals met een vooropleiding sociologie of andere sociale wetenschappers nu onmogelijk om via de zei instroom

[2:51:18] in beroep met subsidie een bevoegdheid te halen voor maatschappijleer. We hebben eigenlijk geen cijfers over het aantal pabo afgestudeerden die nu worden ingezet om dit soort vakken als maatschappijleer te geven.

[2:51:30] Ja. Het is aan scholen om te bepalen of zij zij instromers in willen zetten, maar het is wel interessante gedachte

[2:51:37] en

[2:51:39] dan vroeg u ook te reflecteren op een nieuwe zij instroom voor techniek en technische beroepsgerichte vakken in het vmbo,

[2:51:51] waarbij de reeds verworven vakkennis wordt erkend

[2:51:55] en de aankomende leraar wordt opgeleid voor bevoegdheid met veel aandacht voor vak didactiek.

[2:52:00] Het is via voor de technische profiel vakken in het vmbo al mogelijk om via zij instroom in beroep een bevoegdheid te halen.

[2:52:08] De technische lerarenopleiding hebben geïnvesteerd in het opzetten van deze zijn instroom

[2:52:13] en binnen het geschiktheid. Onderzoek van zij instroom wordt die vak inhoudelijke kennis van de kandidaat.

[2:52:18] De toetst,

[2:52:20] En op basis van de uitkomsten van het onderzoek wordt de scholing bepaald. Uiteraard voldoet. Zijinstromer ook aan de vak didactische en pedagogische bestaan bekwaam eisen. Het is allemaal onderdeel van de werkagenda leraren

[2:52:34] dus in dat perspectief kan ik richting de heer peters zeggen goed idee.

[2:52:39] En daar werken we aan in het kader van de werkagenda.

[2:52:46] Dan vroeg mevrouw westerveld nog naar de lerarenbeurs. Ditjaar hebben tweehonderd docenten in haar woorden achter het net gevist bij de lerarenbeurs. Wat kunnen ervoor zorgen om

[2:53:00] wat kunnen we doen om te zorgen dat deze regeling de komende jaren toegankelijk blijft. Ik vind het absoluut belangrijk dat leraren de mogelijkheid krijgen om zich te professionaliseren. Dit jaar zijn er voor de lerarenbeurs meer aanvragen binnengekomen dan we vooraf hadden begroot na dit toont natuurlijk de populariteit aan

[2:53:19] drieënvijftig, honderd leraren hebben in lerarenbeurs ontvangen en het is heel vervelend dat we er twee, honderd tussen achter het net hebben gevist. Ik zou beter zeggen zijn teleur zijn gesteld. De leraren dit jaar voor het eerst een aanvraag hebben gedaan en af zijn gewezen vanwege het bereiken van het plafond van drieënvijftig, honderd krijgen volgend jaar voorrang ten opzichte van de leraren die dan voor het eerste aanvragen. De regeling is ook voor vijf jaar verlengd. Dus zeg het ziet er goed uit

[2:53:49] en ook voor de komende jaren is er geld voor de lerarenbeurs gereserveerd op de begroting.

[2:53:54] Dus zou zeggen van. Het is daarom ook zeker mogelijk om een vergelijkbaar aantal beurzen dat we zo'n drieënvijftig, honderd de komende jaren toe te kennen

[2:54:06] en deze twee, honderd docenten staan vooraan in de rij als het pakket volgend jaar weer opengaat en de hoop op die manier toch uiteindelijk iedereen die dat wil te kunnen bedienen

[2:54:19] dan waar was er nog een vragen. Dat is mijn laatste punt van mevrouw hage over het leraren collectief denken heel belangrijk punt

[2:54:27] van de organiseren. De organisatie van de beroepsgroep, wat op alle op alle mogelijke plekken een absoluut een relevant iets is. Het is jammer dat bestuur van de leraren collectief die opdracht heeft teruggegeven.

[2:54:42] De organisatie blijft achter een aantal leden. Daarom werd het financieel zwaar.

[2:54:47] Ik zou zeggen we moeten eerlijk zijn dat het de afgelopen periode gebleken is dat het niet eenvoudig is om een nieuwe organisatie voor leraar op te richten. Ondanks de grote betrokkenheid en bevlogenheid van alle docenten

[2:55:02] en ik ben het geheel eens dat een sterke beroepsgroep nodig is om meerdere redenen, maar zeker de volgende drie de professionalisering van het vak.

[2:55:12] De belangen behartiging van de docenten

[2:55:15] en het verbeteren ook van de aantrekkelijkheid van het beroep

[2:55:19] en het imago

[2:55:21] in de eerdere brief hebben opgeroepen aan alle docenten, vertegenwoordigers en belanghebbenden om na te denken over de beroepsgroep vorming en er zijn helaas geen reactie op gekomen. Dus we beraden ons op de vervolgstappen. Want ik denk dat we allemaal zo zeggen. De maatschappij breed zien dat een stevige organisatie van de docenten noodzakelijk is om uiteindelijk op de juiste manier. De gesprekken die we voeren. Ik denk ook vanuit het ministerie er ook vanuit de ministers. Je praat met verschillende groeperingen die docenten die moeten we gewoon ook stevig vertegenwoordigd zijn.

[2:55:58] Het is denk ik bij uitstek een een professionele werkveld

[2:56:03] en we weten gewoon hoe belangrijk het is een andere professionele werkvelden dat de club goed georganiseerd is en in zekere zin ook een tegenwicht kan bieden tegen andere organisaties die daar ook een belangrijke rol spelen. Dat moet natuurlijk zeker gedragen zijn door de docenten zelf.

[2:56:24] Ja.

[2:56:25] Ik voel zelf vaak dat je als minister topdown het juist bottom up gedrag wil stimuleren en het zou heel mooi zijn

[2:56:36] als voor alle elementen in onze leraren strategie als de leraar ook als professionele organisatie niet alleen zeg maar vier vakbonden et cetera professionele organisatie zich scherp en helder weten te organiseren. Dat zou denk ik uiteindelijk voor ons allen het het vak makkelijker maken en deze stem zou dan luider klinken en dat zou ook denk ik in alle opzichten. Ik noemde net al drie zal zeker helpen

[2:57:05] en voorzitter, daarmee ben ik aan het einde gekomen met van mijn laatste blokje in de beantwoording van de vragen rondom de staat van het onderwijs.

[2:57:14] Mevrouw haag gehad en mijn vraag op dit op laatste

[2:57:18] vraag.

[2:57:21] Ja. Voorzitter, we kunnen niet naar de hemel blijven kijken en hopen dat een beroepsgroep zich organiseert, terwijl het krachtenveld. Zo hebben ingericht dat de vertegenwoordiging apart is op de seh al apart is et cetera en ik gaf net al aan dat die koepelorganisaties zich middels de lumpsum laten vertegenwoordigen met honderd zestig ft en dan staat er een een leraren collectief en dat was even ter voorbeeld. Maar die staat op en die hebben twee en half ft.

[2:57:51] Dat kan toch onmogelijk. Een volwaardige vertegenwoordiging worden en wat het ministerie dan tegen. Ze zegt is gaan maar meer je leden zoeken en daarvoor gaf ik de suggestie waarom zorgen we er niet voor dat je die beroepsgroep ook op de pabo als gold dat ze niet alleen een leraar zijn in een klas en op school, maar ook voor die beroepsgroep staan met elkaar want het is een wirwar. Nu. Ik weet niet eens waar je als leraar naar toe.

[2:58:14] Moet.

[2:58:14] Om de juiste vertegenwoordiging te vinden.

[2:58:17] Dus we hebben het nu zo georganiseerd en de organisatie moet anders anders gaat ook nooit tot stand komen. Dus daar. Dat wil ik graag meegeven aan de minister en dat er ook dat er dus ook veranderd wordt en welke beleidsopties er dan zijn we op kunnen sturen.

[2:58:33] De minister. Ja voorzitter, ik ik deel de ook de frustratie dat dit niet is gelukt dat duidelijk dit niet de weg is om het voor elkaar te krijgen want zijn uiteindelijk daar niet succesvol uitgekomen. Ja, we zijn het ministerie ons aan het beraden. Wat nou de juiste vervolgstappen zijn ook wat wij kunnen doen

[2:58:51] om vanuit het ministerie. Om dit deze vorm van zelforganisatie te stimuleren. En dan komen we komen op een later moment op terug. Maar ik deel absoluut

[2:59:06] de

[2:59:08] de argumentatie waarom het belangrijk is dat we deze dat we recent op de juiste manier weten te organiseren en de oproep van mevrouw hage van kijk eens even wat je nou ook vanuit het ministerie kan doen om dat te stimuleren is duidelijk overgekomen.

[2:59:22] Vervolgvraag vragen.

[2:59:24] Ja, voorzitter, maar het kan toch niet zo zijn dat schoolbestuurders uit een lumpsum en vertegenwoordiging organiseren en leraren dat niet kunnen.

[2:59:31] Het is gewoon niet eerlijk

[2:59:33] moet gewoon veranderen. Dus ik ben heel benieuwd wanneer we daar dan op terugkomen en mijn tweede vraag. Voorzitter is. Er werd net gezegd dat er twee honderd leraren achter het net vissen en ik ben zo benieuwd om wat voor bedrag gaat het nou eigenlijk.

[2:59:46] Twee vragen minister.

[2:59:57] Allereerst voorstellen zeggen dat wij wel. We hebben dat de leraren collectief ondersteund. Er zijn een aantal initiatieven die welzijn ondersteunt. Nogmaals, we zien ook dat dit niet succesvol is gebleken. Dus we zijn ons aan het beraden. De boodschap van mevrouw is duidelijk overgekomen en ik kan u toezeggen dat we in tweede helft van dit jaar je terugkomen met plannen. Wat dan wel zou kunnen.

[3:00:23] Oké. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van eerste termijn zijde van het kabinet. Wilt u daar nu nog een vraag of wilt u een orde

[3:00:31] ken.

[3:00:32] Mevrouw hage, ik vroeg nog aan de hoeveel om hoeveel geld het gaat van het die tweehonderd leraren die dus net geen lerarenbeurs hebben en ik vroeg me af. Die die of die beleidsopties en dit onderdeel dan ook niet voor de begroting helder kunnen zijn.

[3:00:48] Dan is die zichtbaar buiten de microfoon toe dat hij in de tweede termijn op terugkomen

[3:00:55] dan eindelijk zijn we aan het einde kwam eerst mijn zijde van het kabinet. We hebben natuurlijk nog een tweede termijn waarin ook leden de mogelijkheid hebben om moties in te dienen om dat goed voor te bereiden en wellicht ook met frisse zin in het vervolg van het debat in te gaan, zou ik een schorsing willen voorstellen om tweede termijn voor te kunnen bereiden en ook een boterhammetje te eten en met uw goedvinden. Het is vijf over één kunnen we dan. Ik dacht hoogste is tekort. Zullen we kwart voor twee weer beginnen. Kwart voor twee gaan we beginnen met de tweede termijn aan de zijde van de kamer. Ik schorst deze vergadering tot kwart voor twee.

[3:43:26] Goedemiddag. Ik heropen. Deze vergadering

[3:43:30] zijn bij elkaar als vaste commissie van onderwijs, cultuur en wetenschap en bespreken met een wetgeving overleg waarin we slot werd bespreken. Het jaarverslag van vorig jaar en er staat van het onderwijs twintig, drieëntwintig. We zijn bij de tweede termijn

[3:43:44] aan de kant van de kamer. Dit is ook het moment om moties in te dienen. Als u dat wenst en we gaan dan in dezelfde volgorde als als in eerste termijn. Dus mevrouw van der woude

[3:44:00] aan u het woord.

[3:44:02] Dank, voorzitter en dank aan de minister voor de uitgebreide en volledige beantwoording in toch een lastige situatie vandaag daarvoor dank ik heb twee opmerkingen en de motie.

[3:44:15] De eerste het beeld dat andere partijen dan iso en lsvb regulier worden bevraagd als het gaat om studenten dat deel ik niet helemaal. Misschien wel aan open tafels en die er nu toevallig zijn voor de toekomst verkenning en om werkbezoeken. Dus dan komt tenminste als het ware in het wild tegen.

[3:44:33] Maar als het gaat om ingrijpende beleidsopties. Daar heb ik toch een ander beeld bij. Maar voor nu volsta ik met dat te mankeren. Als er iets waar wij misschien op terugkomen. Wat betreft de loyaliteit verklaringen van chinese promovendi. Wat ons betreft de snelste weg naar stigmatisering van chinese is lang die onduidelijkheid te laten bestaan. We willen daarop echt stappen zetten op duidelijkheid niet op mensen tegenhouden niet te doen. Uit angst voor stigmatisering. Ben bang dat dat het erger maakt. Maar ik weet dat die minister bezig is.

[3:45:04] Dus daarvoor dank en ik snap dat de handelings perspectief formuleren zorgvuldig gedaan moet worden waar niet zoveel tijd meer voor nodig is. In onze optiek is de verklaring analyseren. Want dat er kwalijke dingen in staan, zoals het borgt laten staan van familie.

[3:45:18] De leden,

[3:45:19] Dat is gewoon een feit.

[3:45:21] En dus ook dat wij daarin dus nu aan meewerken en ik heb documentatie daarover in bezit. Die mag die minister van mij.

[3:45:28] Hebben.

[3:45:29] Tot slot de motie

[3:45:31] dank voor de antwoorden over het flex studeren. Maar wat gebeurt er met die wet mag wat ons betreft niet nog een keer gebeuren. Daarom hebben wij de behoefte toch dit officieel te maken met een motie

[3:45:44] de kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat voorbereidingen voor de wettelijk verankeren van flex studeren naar aanleiding van de motie wiersma van der heul in het vorige kabinet al zijn gestart met als beoogde startdatum college jaar tweeduizend, drieëntwintig, vierentwintig constaterende dat de wet er nog niet ligt, waardoor nieuwe studenten volgend jaar niet zullen kunnen flex studeren constaterende dat het kabinet beoogde wetgeving verder voor te bereiden, met als streven invoering in college jaar tweeduizend, vijfentwintig, zesentwintig overwegend dat de minister het wetsvoorstel flex studeren, verbindt aan zijn toekomst verkenning en zijn beleidsreactie daarop in het najaar van tweeduizend, drieëntwintig

[3:46:22] overwegend dat hier om hierin wederom een risico op vertraging schuilt omdat de werd gepubliceerd moet zijn op één oktober tweeduizend, vierentwintig

[3:46:30] voordat die college jaar tweeduizendvijfentwintig, zesentwintig en we niet nog een jaar willen verliezen,

[3:46:35] verzoekt het kabinet parallel een andere processen te werken aan deze wet om een realistisch tijdpad van wetsbehandeling, met oog op

[3:46:43] inwerkingtreding in college jaar tweeduizendvijfentwintig, zesentwintig mogelijk te maken,

[3:46:48] verzoekt het kabinet tevens de wet los te trekken van de toekomst verkenning, beleidsreactie en andere processen als die het proces dreigen te vertragen en gaat over tot de orde van de dag

[3:46:59] van der woude en mijn collega's van der laan.

[3:47:03] Dankuwel

[3:47:05] de hoogte.

[3:47:07] Daarmee is mevrouw van der weide, van der weide van der woude een einde gekomen naar termijn kijkt naar de heer van strien.

[3:47:14] Meneer van strien.

[3:47:17] Dankuwel. Voorzitter, dank aan de minister voor zijn beantwoording in eerste termijn en niet alleen zat hij hiervoor po en vwo onderwijs, maar ook voor cultuur en op het laatste element heb ik een motie naar aanleiding van de wisseling die wij in eerste termijn hadden over de beraadt over de bevrijdingsfestival

[3:47:33] de kamer gehoord. De beraadslaging overwegende dat het herdenken en het samen vieren van de vrijheid, onze democratie op vijf mei van nationaal belang is een onderdeel vormt van onze gemeenschappelijke culturele bewustzijn, overwegende dat het vieren van onze vrijheid en democratie ook in de toekomst gewaarborgd dient te zijn, constaterende de organisatie van de bevrijdingsfestivals aangegeven dat te organiseren van toegankelijke, bevrijdingsfestivals niet langer geborgd is. Nu de reserves van de festival corona uitgeput zijn de financiële risicos. Mijn afgelopen jaren fors zijn gestegen, onder andere vanwege de om verzekerbaarheid van slecht weer constateren dat we dankbaar zijn we de energie passie en toewijding voor al die mensen die betrokken zijn bij de organisatie van de bereiding festivals en dit willen aanmoedigen, verzoekt de regering garantie fonds voor minimaal één miljoen euro op te zetten waarmee de veertien bevrijdingsfestivals kunnen verzekeren tegen slecht weer bevrijdingsfestivals deel te laten nemen aan het fonds in ruil voor een solidariteitsbijdrage en het fonds verder uit te werken in samenwerking met het nationaal comité vier en vijf mei verzoekt richting de dekking voor het fonds bij voorkeur te vinden in het niet juridisch verplichte deel van artikel veertien op de ocw begroting, cultuur en het fonds op te zetten binnen het toetsingskader risico regeling gaat over tot de orde van de dag. Motie is mede ingediend door mevrouw werner kwint van de graaf westerveld van agema anders eerdmans van der plas.

[3:48:42] Dankuwel

[3:48:44] moeders.

[3:48:45] Heeft u de motie.

[3:48:47] Je kunt u de motie overleg.

[3:48:53] Daarmee komen we bij collega's van d zesenzestig, mevrouw hagen.

[3:48:59] Sorry, mevrouw van der laan niet anders dan in de eerste sorry u woord.

[3:49:06] Dank u wel, voorzitter en dank aan de minister voor de uitgebreide beantwoording. Als ik kijk naar het kopje studenten welzijn. Dan heb ik duidelijk en dat heb ik al vaker gehoord en gemerkt bij de minister dat er echt begrip zit er ook de wil om daar een verbetering in aan te brengen. U heeft daarin heel open kon de kaarten tegen de borst gehouden over wat wij gaan verwachten rondom de aanpak studenten en welzijn. Dus daar kijk ik heel erg naar uit. Maar ik heb daar genoeg gehoord om er vertrouwen in te hebben het over life skills gehad. Nou dan zal ik weer een mailtje over krijgen dat ik het woord life skills noem de verengelsing van onze taal, maar vooral dat dat de minister heeft aangegeven dat studenten aangeven meer instrumenten te willen eigenlijk meer regie over de situatie waarin zij terecht zijn gekomen en ik denk dat dat wel ook een grotere goed is dat ze sowieso ook de jongere generatie regie kan krijgen.

[3:50:01] Rondom de zelfs selectie heb ik een toezegging gehoord van de minister om daar toch de betrokkenheid van de instellingen goed in mee te nemen.

[3:50:12] Tot slot over de medezeggenschap. Denk dat de minister hartstikke goed heeft opvolging gegeven over de motie het opstellen van landelijke richtlijnen. Daar ben ik hartstikke blij mee. Ook met de beantwoording rondom de oproep van het nationale medezeggenschap week of hoe dat dan vorm krijgt. Maar in ieder geval het punt dat we daar meer uit kunnen halen. Mijn

[3:50:33] enige punt zit op de motie instemmingsrecht op studievoorschot middelen, want de minister heeft aangegeven in zijn beantwoording dat er in het bestuursakkoord afspraken over zijn geweest. Dat klopt feitelijk natuurlijk ook. Maar onze motie gaat verder dan wat er in het bestuur zou zijn. Dat gaat echt over instemmingsrecht op de studievoorschot middelen en het punt dat ik daarbij wil mankeren is dat ik ik zou er niet tegenaan willen lopen dat

[3:51:00] bestuurder dan zeggen we hebben al best wel veel besloten en dan blijft er nog maar een klein gedeelte over waar de studenten geledingen dan inspraak op zouden willen hebben. Dat wil ik nou eenmaal voorkomen. Dus daar zou ik nog graag een korte reactie van de minister willen in de tweede termijn dankuwel

[3:51:17] dankuwel mevrouw hagen.

[3:51:22] Dank. Voorzitter, voorzitter, ik heb in de eerste termijn een pleidooi gehouden voor het versterken en bestendigen van onze.

[3:51:29] De prachtige beroepsgroepen,

[3:51:31] Onze leraren. Uiteraard zijn er een aantal

[3:51:36] antwoorden gewisseld en ik begrijp ook de huidige situatie dat ik gewoon eventjes nog moet afwachten. Ook op een nieuwe minister.

[3:51:43] Is er maar.

[3:51:45] Er bekruipt me toch wel een beetje het gevoel dat we zeggen het is zo geregeld en ik ga er niet over. Maar gegeven. De huidige staat van het onderwijs en gegeven ook de autonomie van de leraar binnen dat hele veld zowel po als vwo

[3:52:01] moet er echt wat veranderen en ik denk dat het heel belangrijk is dat we als kamer goed inzicht hebben in hoe de stromen lopen ook die bekostiging systematiek zit me echt dwars dat een bestuurder. De bestuurder zichzelf kunnen bekostigen uit een uit een lumpsum en de leraren uit eigen zak. De vakbond boete betalen. Dus laten we daar kritisch naar kijken en dan hebben we na het reces hier ongetwijfeld nog een heel mooi debat.

[3:52:26] Dankuwel dan tot slot, de heer peters

[3:52:30] en tot slot.

[3:52:31] Dankuwel. Voorzitter, allereerst natuurlijk dank aan de minister voor de beantwoording van de vragen en ook heel knap vind ik toch dat je dat dan doet om deze tijden en ik heb aan het begin van het debat gezegd dat ik

[3:52:45] de situatie eigenlijk persoonlijk drama vindt, zowel voor voor de minister. Maar eigenlijk ook wel voor het ambtelijk apparaat dat ze dan toch ineens in tijden van crisis, maar moet presteren moet altijd al in tijden van crisis te redelijk ook een complimenten van hoe dat dan wordt opgepakt door jullie allemaal. Ik vertelde het verhaal van een vlinder die ik hier heb ik er dan maar dat mannelijke uit het verhaal en dan is die vlinder nou dood of levend en de oplossingen wij zelf in de hand. En omdat ik die oplossing. Ook hier deels zelf in de hand heb ik drie moties waarvan ik een twijfelen of die gedeeltelijk is toegezegd. Als dat zo is, dan hoop ik dat de minister gewoon zegt overbodig. Dan trek ik een gebied waarin

[3:53:25] de kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat het lerarentekort. Een groot probleem zijn de laatste kinderen die het meest gebaat zijn bij de gebieden centrum meeste last ervaren overwegende dat het goed is te kijken hoe we meer bevoegde docenten het vmbo in kunnen krijgen, verzoekt de regering te bewerkstelligen dat nieuwe route van zijn stroom voor een vakinhoudelijk specialist in vmbo gerealiseerd wordt

[3:53:44] onder andere voor leraren die werken gaan lesgeven in techniek en of technische beroeps vakken in het vmbo met nadruk op vak didactiek en pedagogische vaardigheden, waarbij ze net als andere zij-instromers van meter van intensief begeleid worden, verzoekt de regering te bewerkstellingen dat de opleiding onderwijskunde pedagogiek kunnen leiden tot een bevoegdheid in het voortgezet onderwijs, waarbij de vak burgerschap, sociale vaardigheden, maatschappij, dit ontwikkelingsgerichte, wakker b, enzovoort

[3:54:08] gegeven verzoekt de regering te bewerkstelligen dat tweedegraads lerarenopleiding gaan werken met een dubbele bevoegdheid bij voorkeur voor een tekortvakken en niet kort factor combineren en het over tot de orde van de dag was getekend. Peters dan de kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat de uitvallende startende leerkrachten tussen de vijftien procent in het po en dertig procent vws constateren dat, gezien het lerarentekort elke leraar hard nodig is. Vervelend startende leerkrachten nu teveel aan hun lot worden overgelaten,

[3:54:35] verzoekt de regering ervoor te zorgen dat af afgestudeerde leerkrachten drie jaar na afstuderen nog begeleid kunnen worden door de lerarenopleiding in het over tot de orde van de dag

[3:54:44] deels was die wellicht overbodig. Maar dat ga ik dadelijk horen en dan de kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat in toenemende mate scholen, overschakelen naar continue rooster overwegende dat kinderen op deze scholen soms weinig tijd hebben om een lunch te eten waardoor regelmatig redelijk volle broodtrommel in mijn huis gaan overwegende dat kinderen op deze scholen

[3:55:02] tijdens de lunch vaak een filmpje moeten kijken, omdat deze tijd anders niet mee kan tellen als onderwijstijd overwegende dat scholen weliswaar uit meer hebben om te bepalen wat ze dag en delen. Maar verzoekt de regering toch om samen met scholen ouders na te denken over manieren waarbij ook kinderen op een school met een continu rustige rustige pauze kunnen hebben. Geen filmpjes hoeft te kijken. Tijd hebben om te eten en het over tot de orde van de dag getekend peters dankuwel.

[3:55:28] Ik wens de minister heel veel succes en ik hoop dat deze dubbele baan van zeer korte duur is, zodat

[3:55:34] de ook deze minister rustig met reces zou kunnen.

[3:55:38] Tot zover

[3:55:40] dankuwel. Ik kijk even schorsen gaan

[3:55:46] directe even een half minuutje vol praten. Maar de administratie op orde te krijgen is altijd ingewikkeld heeft nog niet alle moties. Dan kunnen we daar. Laten we even even een half minuutje wachten. Dat is wel zo prettig.

[3:57:33] De minister. We gaan leden. We gaan beginnen. Minister.

[3:57:39] Ja. Voorzitter, dank ook van mijn kant aan aan de leden van de commissie voor dit mooie inhoudelijke debat,

[3:57:47] en ik ben het totaal met u eens. Dat

[3:57:52] denk ik deze deze situatie dat ik

[3:57:56] al deze onderwerpen alleen moet behandelen dat we die dat we dat een eenmalige gelegenheid laten zijn aan dan loop ik even door de vragen en moties en doe het gewoon eventjes op chronologische volgorde mevrouw van der woude sprak over de soort onzekerheid hier nu ook rondom chinese studenten geld en zij zei ook van ja daarvoor is de snelheid nodig. Juist om stigmatisering en onduidelijkheid te vermijden. Ik ben nu eens dat we dit zo snel mogelijk willen doen. Maar andere kant is zorgvuldigheid ook van belang. Dus ik ga u aan het einde van ditjaar

[3:58:38] over de uitkomsten. De algemene uitkomsten van het onderzoek, informeren en gegeven deze toch de zorgvuldigheid die we hier moeten betrachten, kan het kan het echt niet eerder, maar we doen natuurlijk wel. En dat heb ik eerlijk gezegd op al deze onderwerpen dossier gedaan, ook door u aangemoedigd door mevrouw van der woude aangemoedigd. Ik. We lopen hier echt denk ik echt op een op een

[3:59:08] sneltempo door door deze problematiek heen dan de motie over het flex studeren van mevrouw van der woude en mevrouw van der laan. Ja, deze. Ik ben het met u eens dat we alles op alles moeten zetten om het wetsvoorstel een flex studeren mogelijk te maken. Per studiejaar vijfentwintig, zesentwintig moeten halen en dus om deze motie roept mij op om eigenlijk te zorgen dat het niet vertraagd worden allerlei andere processen of ze desnoods parallel te laten lopen, et cetera

[3:59:44] maar gewoon duidelijke prioriteiten te stellen en de eerste prioriteit zegt deze motie is ook om gewoon te zorgen dat een tijdspad halen. Dus ik geef hem graag oordeel kamer.

[3:59:56] Dan kom ik bij de motie van de heer van strien over de bevrijdingsfestivals. Nou dat ik nogmaals zeggen dat weet ik zeker dat ik namens het kabinet kan doen hoe belangrijk bij deze herdenking en viering. We vinden voor onze vrijheid en democratie. De herdenking. Zoals ik al eerder zei van tweede wereldoorlog en alles wat daarmee samenhangt. Ook de bevrijdingsfestivals die vallen niet onder de beleidsmatige of begrotingsverantwoordelijkheid van ocw. Dat ligt bij vws. De staatssecretarissen van vws heeft reeds toegezegd naar aanleiding van de motie simons in gesprek te gaan met de festivals en ik heb al gezegd de mogelijkheid zou kunnen zijn dat die veertien

[4:00:39] plus plus nog twee noemde u bevrijdingsfestivals eventueel gebruik zouden kunnen maken van de slecht weer garantie fonds podium fonds podiumkunsten. Maar dan moet vws dan wel de benodigde middelen hiervoor overmaken

[4:00:54] en dus ikzelf vond. Ik wil dat absoluut dat gesprek met mijn collega's van vws aangaan, maar de motie in de in deze vorm moet ik ontraden omdat het gewoon niet in mijn verantwoordelijkheid onder mijn verantwoordelijkheid valt.

[4:01:12] Meneer van strien.

[4:01:13] Ik kan misschien dat ik de heer van strien nog een laatste opmerking mijn kant. Ik ik kan ik kan u ook vragen de motie nog aan te houden. Lopende de gesprekken die ik met mijn collega's zou moeten voeren met vws bzk et cetera. Dat dat is ook een andere mogelijkheid. Maar als u op dit moment wil indienen, dan moet ik hem helaas ontraden.

[4:01:38] De heer van strien, daar een reactie op.

[4:01:41] De heer van strien hele korte toelichtende vragen aanhouden tot wanneer want het gaat er juist om dat een aantal van die festivals nu echt op omvallen zijn is een nood is hoog.

[4:01:52] Het gaat gevallen om van die brede meerderheid om juist voor de zomer nog een duidelijk signaal af te geven. Juist in lijn met wat de minister zegt dat het kabinet het belangrijk vindt. Dat kan toch eigenlijk niet zijn vanwege de achterkamertjes afspraken die wij of de achter de schermen afspraken die wij interne den haag hebben dat die veertien festivals te gaan wankelen en omvallen.

[4:02:12] Ja voorzitter, ik weet dat er nu dus die gesprekken lopen tussen vws bzk het vier en vijf mei comité en de festivals naar aanleiding van die vorig jaar ingediende motie. Ik denk dat die wil ik even afwachten. Ik weet eerlijk gezegd op dit moment niet. Wat een realistisch tijdspad. Daar is maar het zijn gesprekken die nu lopen dan ik denk dus daarom zei ik al van dat we deze motie. Nu zou ook kunnen interfereren met dat proces. Mijn mijn dat fietsers zijn laten die posten die gesprekken afwachten. Ik kan me niet voorstellen dat dat eindeloos gaat duren. Ik heb.

[4:02:53] Ik heb geen idee.

[4:02:56] Het moet ik echt checken. Ik weet niet op welke ik weet niet in welke fase deze gesprekken. Nu zijn maar ze lopen en daarom denk ik dat het mijn advies zou zijn om aantal de motie aan te houden tot we kijken wat de afloop van die gesprekken is.

[4:03:10] Meneer van strien. Houd de motie aan. Dat is.

[4:03:12] Ik heb begrip voor de minister zegt, maar juist ook vanuit het belang dat ook het kabinet onder streept en te voorkomen dat een wal en schip situatie ontstaat en gezien de urgentie. Denk dat we deze motie goed kunnen gebruiken. Ook het kabinet het goed kan gebruiken. Als steuntje in de rug zou ik hem niet aan. Maar dan.

[4:03:27] Is mijn gevoel kwam deze motie komt dan in stemming gaan we niet. Solide wordt.

[4:03:36] Dus nogmaals, ik moeten we ook ontraden omdat die gewoon ook niet gedekt is vanuit de ocw begroting.

[4:03:43] Dan kom ik bij de vraag van mevrouw van der laan over instemmingsrecht van de rondom de studievoorschot middelen.

[4:03:52] Ik begrijp dat punt heel goed bij die aangaan en door de overgang van de kwaliteitsafspraken naar de lumpsum

[4:04:02] moeten we en dat is de opdracht en dat gesprek waar nu zitten moeten we gaan in kaart gaan brengen. In hoeverre liggen dingen alvast een andere dingen niet. Dus bij alle alle elementen beide studievoorschot middelen die bewijs spreken in meer ft et cetera een lopende permanente programmas. Daar heeft medezeggenschap plaatsgevonden gevonden dus instemmingsrecht geweest vanuit de studenten. Dus dat akkoord. Dat ligt vast

[4:04:29] en daar hadden we ook zoiets van ja, omdat er niets meer bijkomt, omdat we nu overgaan naar de basisbeurs heeft het weinig zin om dat te blijven controleren. Aan de andere kant zijn. Er is, kunnen er middelen zijn die nog vrijkomen. Et cetera en daar geldt het in stemming recht. Natuurlijk kun je het gewoon handen en voeten geven want er iets om over te besluiten. Ieder jaar gaan bespreken of een vaste positie nog steeds een vaste positie is. Dat lijkt me niet heel erg stimulerend voor de voor de studenten. Dat moeten we nog even goed in kaart brengen. Dat kan per instelling kan dat verschillen. Dat weten we nog niet. Daarvoor lopen nu ook de gesprekken en hopen daar ook snel uit te komen. Maar ik kan gewoon echt wel toezeggen dat zichtbaar voor het nog niet bestemde deel dat wat niet permanent vastligt dat we nog echt goed gaan regelen dat daar de medezeggenschap van studenten aan de orde is.

[4:05:25] Dan ga ik naar

[4:05:31] ja dan ga ik naar mevrouw hagen. Nou ik ikzelf van het delen denk ik de

[4:05:41] het belang om de leraren groep goed te organiseren en maar het is echt een taai onderwerp is al lange geschiedenis van mislukte pogingen zogezegd of geval niet optimaal. We hebben de onderwijs coöperatie po in actie leraren collectief et cetera. Dus ik denk dat iedereen het belang onderschrijft.

[4:06:03] Maar ik wil de nieuwe minister van onderwijs ook de ruimte geven om dit echt dus aan te pakken op een manier die wel gaat werken. Dus we weten dat de initiatieven die nu heeft plaatsgevonden. Het ging niet ver genoeg. Wat voor redenen dan ook zijn ze mislukt. Dus ik voel dat is wel een dossier met een geschiedenis en ik kan me heel goed voorstellen als je nieuw bent in deze functie dat er even goed op wil beraden. Hoe ga je te aanpakken, zodat de wel een succes wordt en dat je niet nog een volgende mislukte poging aan dat dat langere illustere rijtje toevoegt.

[4:06:35] Dus of dat ook lukt voor de begrotingsbehandeling.

[4:06:40] Dat kan ik niet toezeggen. Dat vind ik eerlijk gezegd. Dan geef ik ook wel heel erg weinig ruimte aan mijn toekomstige collega's, maar ik wil wel toezeggen dat het in de

[4:06:49] in de tweede helft van dit dit jaar volgt. Nogmaals, ik geef door de urgentie et cetera. Maar ik zou me zo kunnen voorstellen dat dat gewoon iets meer tijd. Vraagt

[4:07:00] u vroeg ook hoe zit het eigenlijk met die lerarenbeurs dus totaal was daarvoor is daarvoor tweeënzestig komma zeven miljoen beschikbaar dat wij drieënvijftig, honderd beurzen. De tweehonderd docenten die dit jaar niet aan bod kwamen. Maar dat wel volgend jaar komen dat totaalbedrag van twee komma zeven miljoen. Dus ik kan ongeveer uitrekenen één komma dertien. Duizend vijf, honderd gemiddeld per per docent.

[4:07:30] Dan kom ik bij de heer peeters en zijn emoties en dat waren er een drietal.

[4:07:37] De eerste ging.

[4:07:41] Ja, over de zei instroom in techniek

[4:07:45] allemaal dingen die mij aanspreken die we ook zo zeggen al al mee bezig zijn.

[4:07:52] Dus maar ik om. Ik ervaar dit als een belangrijke steun in de rug. Dus ik wil graag deze motie overnemen

[4:08:02] en hetzelfde geldt met uw motie over de startende leraren zou ik al zei, het is een cruciaal element van onze hele plan rondom de leraren strategie. Dus laat ik zo zeggen in zekere zin zijn wat aan doen. Maar ik vind het ook heel fijn om het dat deze motie zo scherp wordt vastgelegd, want ik wil blijven doen en ik wil het ook blijven benadrukken,

[4:08:23] want het is volgens mij cruciaal dat de lerarenopleidingen daar een rol in spelen om het behoud van docenten dus ook deze motie wil ik overnemen en dan kom ik op de derde motie. Het continue rooster.

[4:08:37] Ik heb al uitgelegd dat we over heel veel dingen gaan maar niet over alles en de de roostering van de programma's is echt vastgelegd

[4:08:50] binnen de autonomie van de scholen die maken de keuze voor een dagdeel in te moeten dat wel doen met leerlingen, ouders en personeel

[4:08:57] en we kunnen echt niet zomaar een dag indeling voor alle scholen verplicht stellen. Ik snap dat die berichten over pauzes die de kort zijn om een boterham te eten dat dat tot bezorgdheid leidt, maar dit is wel de situatie waar we zijn dus het ligt echt bij de scholen en daarom moet ik deze motie ontraden.

[4:09:20] Meneer peters, voorzitter, snap ik

[4:09:22] alleen. Ik wil niet dat één voor één manier voorschrijven aan iedereen. Ik wil gewoon dat erover nagedacht wordt er op een manier

[4:09:28] zie je dat wie er nog de lestijd. We gaan het eten lestijd noem maar op deze manier en dat is waar ik over val. Ik krijg niet van een vier willen bepalen hoe school eruitzien trouwens zou best willen misschien meneer dan wil ik niet. Dus ik bedoel om anders als de minister om leest. Het gaat mij om meneer peters,

[4:09:47] U dient een motie in kinderen die tekst lezer reageert de minister op. Vervolgens gaat u discussie over wat u met die motie bedoeld, maar de tekst ligt voor heeft de minister op gereageerd. Die ontraadt de motie en dan is het aan u om in stemming te brengen

[4:10:02] of niet.

[4:10:04] Ja voorzitter, ik breng hem in stemming. Maar meneer te lezen zoals het er nu staat.

[4:10:10] Dus vandaar.

[4:10:12] Dan dan is het aan u om voordat we gaan stemmen nog aan te passen omdat omdat scherper te krijgen. Hawre naar de reactie van de minister. Dus dat.

[4:10:21] Dan komen.

[4:10:24] Meneer peeters houdt hem aan en meneer peters motie drie en vier die daar daarvan heeft de minister voorgesteld meneer peters, om drie en vier over te nemen. Stemt u daarmee in? Of wilt u die toch in stemming brengen?

[4:10:38] Ze worden overgenomen dan ook niet in stemming te brengen. Tenzij u dat wil helemaal geen zin. Dus doe ik niet.

[4:10:45] Wat geen zin heeft dus ook altijd een hele persoonlijke opvattingen. Wat wel nogal

[4:10:50] de hele de kamer.

[4:10:54] Dus daarmee stemmen we in ieder geval niet meer over drie en vier, vijf is aangehouden

[4:11:01] en één en twee komen

[4:11:03] in stemming en we zijn aan het einde gekomen van dit debat over dus de twee moties waar we over gaan stemmen. Dan moet ik kijk even goed naar links het goed zeg. Gaan we dinsdag stemmen de toezeggingen van dit debat. Die volgen die niet morgen. Maar volgende week zeker. Sorry. Het is maandag zeker volgende week dinsdag heb dankuwel gaan we erover stemmen. De toezeggingen dit debat. Die krijgt u deze week op de mail die haal die worden even heel nauwkeurig uit het grafische verslag gehaald en over de slot werd gaan we op donderdag zes juli stemmen en met het stemmen over de slot werd. Geeft u ook als kamer zich decharge aan het formeel aan het afgelopen begrotingsjaar. Dus als u daar ook nog gedachten of wensen heeft dan moet dat dus voor dat de erover gaan stemmen op donderdag zes juli daarmee. Ik kijk even rond of ik iedereen niet iemand kijkt niet indringend aan ik iets ben vergeten. Daarmee zijn we aan het einde gekomen van dit debat. Ik dank de minister en zijn ambtenaren hartelijk ook een beetje bij moeten zetten. Dank u hartelijk voor alle goede antwoorden. Dank de leden voor de scherpe vragen en iedereen die dit heeft gevolgd. Hier en anderszins dankuwel een hele fijne dag gewenst.