Initiatiefnota van het lid Koerhuis over de toekomst van gemeentelijk erfpachtbeleid voor woning- en bedrijvenbouw (TK 35232)

[0:00:07] Welkom bij de vaste Commissie voor binnenlandse zaken. Vandaag hebben wij een bijzonder debat, want er is een initiatiefnota en het initiatiefnota van het lid koerhuis over de toekomst van gemeentelijk erfpacht beleid voor woning en bedrijven.

[0:00:25] Ik heet daarom van harte welkom. De indiener, de heer koerhuis en natuurlijk de minister en ik zal de Kamerleden die spreken voorstellen zodra ze het woord geef.

[0:00:37] Ik stel voor om een spreekt hij te hanteren van ongeveer vijf minuten kunnen enigszins coulant zijn daarin want we hebben ruim de tijd. Als eerste wil ik graag het woord geven aan de heer Geurts en hij spreekt namens de fractie van het CDA.

[0:00:52] En nu het woord. Voorzitter, ik wil allereerst mijn Dank uitspreken aan de initiatiefnemer het koorenhuis en Kurhaus en zijn medewerkers voor het schrijven van deze initiatiefnota.

[0:01:03] Het is een korte heldere nota geworden over een thema dat de afgelopen jaren niet aan importantie en relevantie heeft ingeboet of verloren.

[0:01:11] Voorzitter, de nota is erg toegespitst op de gemeente Amsterdam

[0:01:15] begrijpelijk, want het huidige Amsterdamse erfpachtstelsel is onredelijk riekt naar machtsmisbruik door de gemeentelijke overheid staat bol van de willekeur en zadelt. Een grote groep Amsterdammers op met onrechtvaardige extra woonlasten

[0:01:28] en het CDA in Amsterdam en wij in den Haag met hen strijden al jaren voor een eerlijk erfpacht

[0:01:35] en uit een recent verschenen rapport van het adviesbureau beerenschot blijkt dat huiseigenaren in de afgelopen twintig jaar onvoldoende consumentenbescherming hebben genoten in het Amsterdamse erfpachtsysteem

[0:01:46] en het rapport maakt gehakt van bijna alle belangrijke aspecten van de erfpacht in Amsterdam. Zowel de voorstelling van canon percentage de grondwaarde als de gebrekkige informatievoorziening aan erfpachters, kortom, het systeem biedt geen consumentenbescherming.

[0:02:02] Het is te duur te complex, niet transport, niet transparant, niet veilig niet uitleg baren niet redelijk en laat dat eens tot je doordringen.

[0:02:12] Ik concludeer dat het Amsterdamse erfpachtstelsel niet voldoet aan de elementaire normen die we worden hanteert om mensen te beschermen tegen onveiliger en oneerlijke financiële praktijken, net zoals bij woekerpolissen

[0:02:24] en voorzitter, het CDA pleit al jaren voor betere consumentenbescherming bij erfpacht. Helaas komt dit aspect niet terug in de initiatiefnota.

[0:02:32] Ik vraag de initiatieven nemen waarom hij hier niet op is ingegaan.

[0:02:36] En daarnaast vraag ik de minister wat zij naar aanleiding van het beerenschot rapport heeft ondernomen,

[0:02:41] want de minister schrijft in een brief aan de kamer en ik citeer de verantwoordelijkheid om hun grondbeleid, efficiënt en effectief in te zetten ligt bij de gemeente. Als het nodig is, spreek ik gemeenten aan op de inzet van het instrumentarium. Einde citaat

[0:02:55] heeft de minister inmiddels contact gehad met het Amsterdamse college naar aanleiding van de harde conclusies uit het rapport en zo. Ja. Wat is besproken en afgesproken en is de minister bereid werk te maken van betere consumentenbescherming. Met erfpacht.

[0:03:09] Ik overweeg op dat punt een motie

[0:03:11] dan erfpacht buiten Amsterdam dat het in Amsterdam geregeld in de soep loopt betekent niet dat wij alle andere gemeenten waar het erfpachtstelsel wel naar behoren functioneert, het recht moeten ontnemen om volwaardig de erfpacht te stellen.

[0:03:24] Het CDA deelt daarom de mening van de minister dat dat onmenselijk is om het instrument erfpacht voor de gemeente in te perken.

[0:03:31] Erfpacht is voor veel gemeenten nuttig instrument als onderdeel van een grondbeleid en gebiedsontwikkeling.

[0:03:36] Ik heb nog wel een aantal vragen aan de initiatief nemen.

[0:03:39] De initiatiefnemer wil de gemeentewet en de wet ruimtelijke ordening aanpast, zodat gemeenten niet langer extra eisen aan toekomstige woning en bedrijf project kunnen opleggen op erfpachtgrond.

[0:03:49] Maar voorzitter, het stellen van extra eisen is echter bij erfpacht niet anders dan de uitgifte in eigendom.

[0:03:55] En dan vraag ik me af welk probleem lossen we precies op met dit voorstel.

[0:03:59] Zo vraag ik aan de initiatiefnemer.

[0:04:01] Daarnaast refereert de initiatiefnemer in de nota geregeld aan starters die een goede en betaalbare woning zoeken.

[0:04:07] Het klopt inderdaad dat zij op dit moment ontzettend lastig hebben. Hoe gaan deze groep profiteren van de voorstellen die de initiatiefnemer doet, want woorden zijn niet juist de dupe van deze maatregelen.

[0:04:19] De vereniging van Nederlandse gemeenten formuleert het als volgt de initiatiefnemers ziet over het hoofd dat door erfpacht industriële grond kosten voor de erfpachter lager zijn, waardoor de financiering van een woning eerder haalbaar wordt en dat maakt erfpacht een aantrekkelijk alternatief voor bijvoorbeeld starters op de woningmarkt.

[0:04:36] Hoe reageert de initiatiefnemer op de logica van de VNG

[0:04:40] dan de initiatiefnemers stelt voor een landelijk expert team in het leven roepen om gemeenten te ondersteunen bij hun erfpacht beleid. Het CDA vindt het een goed voorstel.

[0:04:49] Tegelijkertijd betekent dit wel dat ergens geld vandaan moet worden gehaald om dit op te zetten en bij het kopje financiële consequenties wordt echter aangegeven dat de voorstellen geen geld kosten.

[0:04:58] Hoe ziet de initiatiefnemer dit graag een financiële toelichting op de voorstel

[0:05:03] dan nog een tweetal vragen om de minister. Voorzitter,

[0:05:06] de minister geeft in een brief aan dat erfpacht bijdraagt aan de betaalbaarheid op de woningmarkt. Zo is het is zo is het een instrument om woningen middels een erfpachtconstructie met korting te kunnen verkopen aan bepaalde groepen en biedt erfpacht de mogelijkheid periodiek te betalen voor het gebruik van grond en in plaats van in één keer te betalen van de grondprijs

[0:05:26] kan de minister hier wat dieper op ingaan wordt hier door gemeenten veel gebruik van gemaakt. Zo vroeg ik me af. Daarnaast lees ik in een brief dat de minister van plan is met de Nederlandse vereniging van banken in overleg te gaan over nieuwe hypotheekakte bij een overstap naar eeuwigdurende erfpacht en die brief is inmiddels twee jaar oud.

[0:05:43] Kan de minister aangeven welke stappen er in tussentijd zijn gezet en voorzitter, Afrondend. De initiatiefnemers stelt dat in Amsterdam door de extra eisen die zijn opgelegd bij de eeuwigdurend erfpacht en geen enkel groot woningbouwplannen meer rond komt. Ik lees ergens door alle plannen voor tweeduizendzeventien waren. Hoe reageert initiatiefnemer op de reactie van de minister dat zij geen aanwijzingen heeft dat erfpacht en de voorwaarden die daarin worden opgenomen woningbouwprojecten belemmeren.

[0:06:08] Dus dat is de vraag aan de initiatiefnemer en dan vandaag dan ander minister staat zijn nog steeds achter dit standpunt of heeft zij inmiddels indicaties dat de voorwaarden bij erfpacht woningbouwprojecten in de weg zitten graag een reactie. Tot zover voorzichtig.

[0:06:20] Dankuwel hier Geurts heeft gesproken. Naam fractie van CDA en ik zie dat er nog een vraag is voor u van de heer boulakjar fractie D zesenzestig.

[0:06:27] Dank u wel, voorzitter, en inderdaad een vraag aan de heer Geus. De heer Geurts was had een aantal opmerkingen over het erfpachtsysteem in Amsterdam.

[0:06:38] Gelukkig ging hij ook is het en zijn, maar ook op op systemen elders in het land. Ik ben benieuwd

[0:06:46] of de heer Geurts ook voorbeelden kent van gemeenten waarbij waar het wel goed gaat en of hij die met ons zou willen delen

[0:06:55] oprecht neergezet.

[0:06:58] Voorzitter, een hele goede vraag. Er zijn meerdere gemeentes staat ook in de initiatiefnota van de heer koerhuis staan heel aantal gemeentes op genoemd en volgens mij speelt daar zeg maar, zoals in Amsterdam uit de hand gelopen is, speelt het daar niet en laat ik nou heel duidelijk de jij kunt je volgens mij zijn er meer gemeentes worden in Nederland die die daar gebruik van maken. Soms een kleinschalig omdat grootschalige, maar het gaat met name om een onderscheid te maken tussen wat er in Amsterdam gebeurt en wat in andere gemeentes gebeuren, zodat wij niet op basis van wat er in Amsterdam is gebeurd en nog gebeurt het hele erfpachtsysteem Nederland uit zou jagen. Want dan zou ik een zeer slechte keus vinden.

[0:07:38] En daarmee is de vraag van boulakjar zo te zien voldoende beantwoord. Dan ga ik naar de tweede spreek van de zijde van de kamer dat ze die en Minas fractie VVD nu het woord.

[0:07:48] Voorzitter, Dankuwel voor uw voorstel volgens ligt ter behandeling. De initiatiefnota van collega koerhuis

[0:07:54] over de toekomst van gemeentelijk erfpacht beleid voor woningen en bedrijven bouw. Allereerst wil ik hem

[0:07:59] hartelijk danken voor zijn initiatiefnota en uiteraard de minister voor de zorgvuldige beantwoording die er mede toe heeft geleid tot mijn fractie op een aantal belangrijke aspecten tevreden is gesteld.

[0:08:10] Niettemin hebben wij voor een aantal wezenlijke aspecten. Rondom erfpacht nog een aantal stevige zorgen.

[0:08:15] Erfpacht is nauwelijks belangrijk onderwerp, want er zijn nog steeds meer dan een kwart miljoen Nederlanders die een woning hebben op erfpachtgrond in publiek bezit

[0:08:24] en voorzitter, dat worden er jaarlijks steeds meer als daarna kampioen erfpacht gemeente Amsterdam ligt komen er jaarlijks nog steeds woningen op erfpachtgrond bij

[0:08:32] in plaats van huis en bedrijfseigenaren te helpen die een overstap willen maken naar eeuwigdurende afkoop is deze gemeente nog steeds bezig om bouwplannen te vertragen en huiseigenaren in nog meer onzekerheid te dompelen.

[0:08:44] Voorzitter, zowel de minister als ik zijn beide wethouders geweest in een gemeente die grond uitgeven in erfpacht

[0:08:52] erfpacht is een lucratief instrument voor gemeenten maar biedt tegelijkertijd onzekerheid aan huis en bedrijfspand eigenaren.

[0:09:00] In tegenstelling tot de gemeente Schiedam waar ikzelf wethouder was, zeg ik tegen de minister is de gemeente Amsterdam amper de afgelopen jaren toegekomen aan grote bouwprojecten realiseren en dat komt omdat de gemeente Schiedam is gestopt met het uitgeven van nieuwbouwprojecten op erfpacht grond

[0:09:20] en voorzitter marktpartijen in Amsterdam verklaren. Dit wordt de gemeente Amsterdam vooral onnodig ingewikkelde regels gesteld aan de uitgifte van grond in erfpacht

[0:09:30] en wat de VVD betreft hoeft het instrument erfpacht niet per sé in niet per sé afgeschaft te worden, maar mogen gemeenten hier geen aanvullende regels aanstellen.

[0:09:41] Kortom, maak het vooral simpel en eenduidig.

[0:09:45] De VVD heeft gelezen dat de minister nu niet bereid is om dit direct aan te pakken.

[0:09:52] Wat wat wij zouden willen voorstellen en en dat is vooral om recht te doen aan de initiatiefnota van collega koerhuis en die vraag hebben wij aan de minister

[0:10:02] is hij bereid om die aanvullende regels en de en en de gemeentes die aanvullende regels stellen is hij bereid om inzichtelijk te maken welke gemeentes dat zijn en kan zij dat inzichtelijk maken en een overzicht daarvan naar de kamer sturen.

[0:10:19] De initiatiefnota heeft het verder ook over verschillende vormen van erfpacht. Vanwege corona zit er een hele tijd tussen de indiening van deze initiatiefnota en de behandeling. Vandaag

[0:10:29] worden al die verschillende vormen. Want is momenteel toch echt een grabbelton aan aan verschillende vormen van erfpacht kunnen die verschillende vormen inzichtelijk worden gemaakt door de minister en kan er een soort handelingskader worden opgelost.

[0:10:43] Veld,

[0:10:44] Die vraag die stel ik aan de initiatiefnemer. Hoe kijkt hij daar zelf tegenaan? Hoe kijkt de minister er tegenaan en moeten we al die verschillende vormen nog wel willen toepassen.

[0:10:53] Voorzitter, een ander voorstel uit initiatiefnota dat mijn fractie erg aanspreekt, is dat het voorstellen doet om alle huis en bedrijfseigenaren transparantie te geven en sneller en goedkoper te laten overstappen naar eeuwigdurende erfpacht dat doen ook niet alle gemeenten in Nederland.

[0:11:07] Hierdoor hebben zij zelf meer zekerheid over de lasten in de toekomst

[0:11:11] die vijf of tien jaarlijkse canon herziening die momenteel plaatsvindt. Die werd niet alleen tot onzekerheid bij huiseigenaren, maar ook voor de gemeentes is het helemaal niet interessant bij stijgen de woningprijzen zijn de huiseigenaren of de bedrijfspand eigenaren zijn de klos. Maar bijna bij een dalende rente heeft de gemeente flinke problemen met tussentijdse canon herziening.

[0:11:31] De VVD heeft gelezen dat de minister heeft gesproken met banken

[0:11:35] en die banken die hoeven volgens ons niet een volledige nieuwe hypotheek akte op te laten stellen. Dat blijkt ook uit de initiatiefnota van initiatiefnemer.

[0:11:46] We zijn benieuwd naar de stand van zaken en die vraag die heb ik aan de initiatiefnemer en aan de minister. Wat is de stand van zaken daartoe

[0:11:52] en voorzitter om af te ronden. De VVD fractie is van mening dat het voorstel van de heer koerhuis een belangrijke bijdrage levert aan het verbeteren van de positie en van de huis en bedrijfspand eigenaren en tevens de bouwproductie verstevigen versneld Dankuwel.

[0:12:06] Dankuwel minus de fractie VVD en ik zie dat de heer polak jaar opnieuw een vraag heeft meneer Minas, wilt u dan de microfoon uitzetten en dan geef ik het woord en hier boulakjar.

[0:12:15] Dankuwel of voor zit ook een vraag aan de in binnen als van de VVD, de heer middags gaf aan dat hij wethouder is geweest in Schiedam.

[0:12:26] Ik zie dan is niet te vergelijken met Amsterdam is ik gezin

[0:12:31] wanneer middags gaf aan dat je moet er moet toe te moeten werken naar een dan naar een eenduidig systeem is de middags niet mee eens dat je ook om per gemeente moet kijken naar de orde van grootte van gemeente de uitdaging zijn en maatwerk. Zo moeten toepassen. Ja. Die vraag wil ik wel stellen.

[0:12:49] Hermina,

[0:12:52] Voorzitter, volgens mij is het absoluut noodzakelijk om maatwerk toe te passen als het gaat om erfpacht, maar is het wel noodzakelijk om een eenduidig erfpachtsysteem te hebben. Het probleem bij erfpacht is dat gemeentes momenteel kunnen kiezen tussen eeuwigdurende erfpacht tussen kort kortlopende erfpacht overeenkomsten tussen tijdelijke erfpacht overeenkomsten en daardoor is het met name voor erfpachters niet duidelijk waar ze aan toe zijn bij stijgende huizenprijzen bij dalende huizenprijzen. Het is voor gemeentes niet duidelijk en voor erfpachters niet en dat dan maakt het niet uit in wat voor gemeente. Je zit. Het is vooral goed voor de duidelijkheid van zowel erfpachters als voor gemeenten.

[0:13:35] Polak. Ja ja. Geen vervolgvraag voor, maar meer een concluderen conclusie dat dat de heer Minas niet pleit voor onder eenduidig. Toen is een systeem door heel Nederland maar meer handvatten aan handelingskader voor gemeenten om uiteindelijk te kiezen voor het juiste instrument in een gemeente.

[0:13:52] Wilt u daar nog op reageren? Minas?

[0:13:55] Ja voorzitter, ik denk juist dat er een handelingskader moet komen ten aanzien van erfpacht en dat gemeentes binnen dat handelingskader moeten kunnen kiezen waar zij voor kiezen, maar dat handelingskader is nu veel te breed, waardoor er geen duidelijkheid is.

[0:14:09] Helder. Dan is de derde spreken aan de zijde van de kamer aan het woord als je boulakjar spreekt namens fractie van D zesenzestig.

[0:14:17] Dankuwel. Voorzitter, ook allereerst namens mijn fractie. Hartelijk

[0:14:21] Dank aan de heer koelhuis voor zijn initiatiefnota. Ik ben speciaal vanuit Breda.

[0:14:26] De late middag naar den Haag voor

[0:14:28] gereisd. Ik bedoel natuurlijk ook zijn medewerkers die moest maar heel veel Evert in deze nota hebben

[0:14:34] gestoken. Voorzitter, he koelhuis. Stel dat hij een of

[0:14:39] de initiatiefnemer stelde hij me enkele van zijn voorstellen doet om in het licht van terugdringen van het woningtekort.

[0:14:46] Maar ik denk dat wij dat allemaal heel graag

[0:14:50] moet alles in het werk stellen om tekorten de komende jaren

[0:14:54] echt terug te dringen

[0:14:56] wat specifieker met betrekking tot de erfpacht, haalt de initiatiefnemer in zijn nota aan dat er in zijn ogen enkele nadelen kleven aan de toepassing van het erfpacht systeem.

[0:15:06] Als reden haalt de initiatiefnemer aan het erfpacht leidt tot aanvullende eisen vanuit de gemeente en te weinig transparantie is voor inwoners over toekomstige kamer.

[0:15:15] Daar ben ik ook met de heer koelhuis van deze ook voor mijn fractie is van belang dat er voor bewoners duidelijkheid is over de toekomstige kamer van de

[0:15:23] moet voorkomen dat de bewoners van voor onverwacht hoge stijgingen van de kanon komen te staan, omdat bijvoorbeeld grondprijzen sterk zijn gestegen.

[0:15:31] Ten aanzien hiervan heb ik een gave of een vraag aan de indienen heeft de heer koelhuis heeft de initiatiefnemer inzicht in de mate waarmee aanvullende eisen worden gesteld

[0:15:42] in de erfpacht en welke concrete voorwaarden zijn dit dan

[0:15:45] zijn er in zijn ogen situaties denkbaar waarbij

[0:15:50] erfpacht dan goed

[0:15:51] werkend systeem zou kunnen zijn.

[0:15:55] Ik kan de heer Courts reflecteren op de mogelijke voordelen van erfpacht. Ik zei het net eigenlijk al zoals een lagere prijs voor starters en gemeenten die meeprofiteren van waardestijging van grond

[0:16:06] voorzitter, dan ook nog enkele vragen aan de minister.

[0:16:10] Ik kan de minister aangeven in hoeverre de capaciteit

[0:16:14] bij gemeenten inderdaad een rol speelt

[0:16:18] en op welke manier wordt voorkomen

[0:16:19] dat huiseigenaar bij afloop van de canon vol onverwachte hoge kosten komen te staan

[0:16:25] en op welke wijze kunnen gemeenten tijdig een zo hoog mogelijk transparantie bieden. Dat is volgens mij iedereen is het erover eens heel veel meer transparantie

[0:16:35] voor

[0:16:36] inwoners, zonder dat dat de concurrentiegevoelige informatie naar boven

[0:16:43] en voorzitter, als laatste Afrondend. Ik deel met de indiener

[0:16:48] van nota dat

[0:16:49] onwenselijk is dat hypotheekverstrekkers, ook wanneer er geen aanvullende financiering nodig is bij overstap eeuwigdurende erfpacht dus onnodig om

[0:16:58] nieuwe hypotheekakte vragen. De minister heeft aangegeven dat zij met de financiers in gesprek is gegaan,

[0:17:06] heeft dit gesprek nog tot nieuwe inzichten geleid, inzichten geleid. En wat zijn de uitkomsten hiervan Dankuwel.

[0:17:15] Keurig binnen de tijd. Ik zie dat er nog een vraag voor is van de heer Minas fractie VVD.

[0:17:20] Voorzitter, Dankuwel voor. Ik heb twee aanvullende vragen. De eerste vraag gaat over is een vervolgvraag eigenlijk een verduidelijkende vraag. U had het over de je moeder. Je had het over concurrentiegevoelige informatie die mogelijk naar boven zou kunnen komen. Ik dat snap ik niet helemaal. Dus ik vroeg me eigenlijk af wat de je moeder daarmee bedoelde en het tweede. Ik kom niet uit uw bijdrage. Nou daadwerkelijk uw standpunt opmaken.

[0:17:43] Wat vindt u. Wat vindt de D zesenzestig fractie naar de daadwerkelijk van de initiatiefnota van de heer koerhuis.

[0:17:49] Blokje.

[0:17:51] Eerste vraag over concurrentiegevoelige informatie dat wij zeggen transparantie is natuurlijk iets wat je uiteraard moet nastreven. Maar als je volledige transparantie. Dat is in ieder geval de informatie die ik heb als je volledig en u zult misschien wel de inmiddels zal het beter weten als oud-wethouder dat je ook de positie van gemeenten goed moet beschermen. Als je volledig zegt van oké, dit zijn de prijzen. Dit zijn de prijzen en tegen deze kostprijs. Als je eventueel je positie als gemeente zou kunnen verzwakken. Dus dat is een vraag die kan de minister stel en wellicht dat zij daar op kan ingaan.

[0:18:24] En als het gaat over standpuntbepaling. Volgens mij zijn we hier in een initiatief van er in in de met elkaar in gesprek. Ik heb een aantal vragen gesteld aan de minister ook aan collega's ook aan de initiatiefnemer.

[0:18:33] Ik kom graag tot inzichten. Wij D zesenzestig ziet erfpacht en erfpachtsysteem, zeker als een goed instrument om te kunnen sturen op de betaalbaarheid van wonen als een van de instrument niet het enige

[0:18:44] instrument en een aantal beslispunten die in de nota staan

[0:18:49] van heer koelhuis, kan ik zeker volgen, met name transparantie, meer transparantie voor inwoners en ook de drempel verlagen vanuit de hypotheek de financiers.

[0:18:59] Een aantal beslispunt heb ik nog wat vraagtekens bij en die hoor ik graag verduidelijkt zien door de initiatiefnemer en de minister Dankuwel.

[0:19:08] Dankuwel hier boulakjar en dat is denk ik afdoende. En dan ga ik naar de heer Nijboer fractie pvda.

[0:19:14] Dank u wel. Voorzitter, allereerst complimenten. De heer koerhuis een initiatiefnota heeft geschreven. Dat vind ik altijd toe te juichen dat collega's dat doen om hun visie op een belangwekkend onderwerp uiteen te

[0:19:25] zetten en ik begin ook gelijk met mijn positieve noot over de initiatiefnota en is namelijk waar ik het mee eens ben en dat is ook maar één punt. Dat is namelijk

[0:19:35] dat er voor mensen duidelijkheid moet zijn waar ze aan beginnen en dat gemeenten die ook tijdelijk moeten verstrekken en de minister heeft ook in de reactie op de initiatiefnota laten weten dat ze dat punt omarmt en ook mee aan de slag van de gang gaat mee aan de slag gaat.

[0:19:50] En daar ben ik het mee eens. Ik bedoel als je een systeem hebt moeten mensen wel weten waar ze aan toe zijn. Er is nu niet altijd het geval. Maar daar houdt het op. Voorzitter, en dus ook geen wonder, want de pvda vindt wonen een grondrecht en wil dat de overheid zeker in een krapte zoals die er nu is dat de overheid dat grondrecht veel sterker bewaakt dat het rijk veel meer de regie neemt dat de overheid moet zorgen dat er voldoende betaalbare woningen zijn en ik denk niet dat je de markt moet laten en denk dus ook niet dat je moet dereguleren en het maar aan projectontwikkelaars over moet laten. Wat vaak komt en dat gemeenten daar maar een beetje in beknot moeten worden en dat zal wel. Het voorstel wat hier onder ligt. Gemeenten moeten minder te zeggen krijgen, terwijl juist zou zeggen gemeenten moeten veel meer te zeggen krijgen over wat voor soort woningen in welke wijk komen ook dat die gebruiken gemengd zijn zodat je niet een soort nieuwe villawijk bouwt waar niemand meer betaalbaar kan wonen en daar ook voorwaarden aan kunnen stellen. Ook op private bouwgrond.

[0:20:46] Dus dat het bij publiek in overheidshanden zijn de bouwgrond kan bijvoorbeeld met erfpacht, maar ook met voorwaarden die eraan gesteld worden, vind ik een goede zaak. Ik vind het geen goede zaak dat het privaat niet kan of veel moeilijker is. Ik vind het de overheid. Ik heb er ook een keer een opiniestuk. Nee, geen opinies is zelfs nog een nog een stapje verder een soort

[0:21:05] en wetenschap tegen het wetenschappelijke aan stuk op met Judith geschreven rijk moet de regie nemen bij volkshuisvesting over grondpolitiek op negen november tweeduizend achttien met Matthijs van neerbos een stuk over geschreven dat juist veel meer ook als private eigenaren van grond niet willen bouwen dat je moet kunnen onteigenen uiteindelijk dus eigenlijk precies de andere kant op. Dus ook niet zo verwonderlijk. De pvda en VVD staan wat betreft grondpolitiek ook ver uit elkaar. Maar ik ben dus helemaal de. Ik sta diametraal aan de andere kant.

[0:21:30] Dus dat is geen wonder, want de invalshoek van de VVD en van de indiener is de markt moeten doen en de overheid die belemmert anders. Maar

[0:21:37] terwijl de pvda vindt en ik vind wonen is een grondrecht. Als je dat niet strak reguleert gaat het mis als je daar niet leiding aan geeft aan de ruimtelijke ordening en aan in wie waar woont in een land als overheid en dus ook als gemeentelijke overheid. Ja, dan is er voor het bereiken is mooi wonen en de rest van het land heeft het nakijken.

[0:21:56] Kortom, ik waardeer de inspanningen van de heer koerhuis heeft ook een terecht punt. Wat mij betreft is hij die duidelijkheid aan mensen die met erfpacht te maken hebben

[0:22:04] en verder deel ik zijn conclusies niet en sta ik juist andere benadering voor.

[0:22:08] Dankuwel.

[0:22:09] Helder. Maar er is nog een vraag van heer Minas fractie VVD.

[0:22:13] Voorzitter, ik heb ontzettend veel bewondering voor de bijdrage van de heer Nijboer, en dat zal u natuurlijk niet verbazen.

[0:22:22] Het verbaast me echter dat een van die constateringen van collega koerhuis in dit geval als initiatiefnemer van deze nota is

[0:22:31] dat als de heer Nijboer de partij van de arbeid van mening zijn dat dat je als als overheid de regie moet nemen bij die ontwikkelopgaven en dat je dat niet aan die markt moeten overlaten en dat erfpacht daar een van de instrumenten voor is, zoals dat ook in uw opinie staat

[0:22:49] dan zou dan zou dit instrument. Natuurlijk moeten leiden tot gigantisch veel woningen, bijvoorbeeld in Amsterdam. Maar wat zien we nu juist. Daar lijkt het niet toe.

[0:22:59] Dus ik ben benieuwd hoe je daar dan tegenaan kijkt.

[0:23:02] Waar blijven die woningen dan als erfpacht daar het instrument voor is.

[0:23:07] Hoe zit het nou stal, aldus op. Ik bedoel ik begin er geen discussie over erfpacht ook omdat ik vind dat wij hier geen gemeenteraad van Amsterdam moeten spelen.

[0:23:15] Maar goed. Er is een collega die en een keer die coureurs heeft het liefst een links college. Vaak probeert hij op verschillende manieren in het in het daglicht te stellen en dat mag ook.

[0:23:25] En dus ik vind echt van helemaal niet het instrument daarvoor. Dat vind ik het afschaffen van de verhuurderheffing. Dat vind ik het investeringsfondsen instellen en dat vind ik het te onteigenen van van bouwen van mensen die uit speculatie overweging allemaal lapjes grond opkopen. Maar ik vind wel dat het instrumentarium aan de overheid moet zijn. Dus je hoort mij niet zeggen dat de erfpacht. Sterker nog, ben er zelf volgens mij nog nooit in de kamer over begonnen. Maar de de initiatiefnota geeft aan de ik denk niet dat dat de oplossing is. Alleen ik wil niet dat instrument uit handen nemen van van overheden. Ook omdat ik vind dat bijvoorbeeld grond winsten profijt van grond vaak komt door publieke investeringen. Als er een metrolijn naast slecht wordt wat je woning veel meer water en dus allemaal publiek geld betaald. Dus ik vind het best wat voor te zeggen om een erfpachtsysteem ergens te hebben.

[0:24:11] Zeker in Amsterdam.

[0:24:13] Die Minas.

[0:24:14] De maar volgens mij vinden we elkaar dan veel meer dan dan dan we zouden denken. Maar het zou u sieren als u dan inhoudelijk wat zou vinden van deze nota. Want die nota die zich specifiek over dat er van instrument. En als u zegt ja volgens mij ben ik helemaal niet voor of tegen erfpacht de VVD zegt ook niets gaf erfpacht af want dat instrument. Daar zijn wij nu niet tegen. Ook niet. Collega's, koe haar zoon ook niet tegen het instrument erfpacht. Wat wat wij willen voorstellen is hoe kan je dat instrument aanscherpen, waardoor het beter gaat werken.

[0:24:45] Wel graag vragen wat.

[0:24:47] De corruptie heeft voorzitter, en dus het zou de heer Nijboer sieren als hij is inhoudelijk zou reageren op een initiatiefnota. Dat zou meer recht doen aan de inzet van alle medewerkers.

[0:24:57] De heer Nijboer,

[0:24:58] Decors. De vijf aanbevelingen in een heb ik overgenomen in de andere vier ik niet goed. En wat ik de slechtste vind is deze de gemeentewet en of de witte ruimte koning aan te passen, zodat gemeenten niet langer extra eisen aan toekomstige woning en bedrijf projecten kunnen opleggen op erfpachtgrond ten opzichte van de eigen grond.

[0:25:12] Juist precies andersom.

[0:25:14] Dat was mijn hele betoog. Ik vind juist dat de overheid moet bepalen welk percentages verschillen wij ook met de VVD. Wij willen minimaal dertig, veertig procent betaalbare sociale huurwoningen in nieuwbouwproject ook vastleggen. Dat is een extra eis die kun je ook in dit systeem opstellen niet mee eens zijn. We zeggen ze ja die projectontwikkelaars die laten braak liggen die wachten tot de rechts gemeente bestuur komt. Daarom duurt het langer voordat de woningen zijn. Dat zou dat argument zijn. Ik zou zeggen onteigend en maar als ze niet meewerken.

[0:25:44] En daarmee zijn we aan het einde gekomen van het betoog van heer Nijboer, en dan vraag ik aan de heer Geurts of hij het voorzitterschap wil overnemen,

[0:25:51] Dat wil hij en hij geeft het woord aan mevrouw Beckerman en ze spreekt namens de socialistische partij.

[0:25:57] Dankuwel. Voorzitter, en het is goed begrijp gebruikt om te beginnen met een compliment aan de indiener van een initiatiefvoorstel en dat zal ik uiteraard dan ook doen want ik ben blij dat grondpolitiek

[0:26:09] hier weer op de agenda staat.

[0:26:12] De.

[0:26:13] Wie bezit. Wat wat daar voor welke prijs. Voor wie is zeker in een klein land als Nederland. Een van de belangrijkste politieke onderwerpen

[0:26:22] grondpolitiek hoort hoog op de agenda te staan. Maar sinds de val van kabinet den Uyl durven velen hun vingers er niet aan te branden. We debatteren hier vandaag eigenlijk over grond en ik Dank de heer koerhuis voor het agenderen daarvan en uiteraard ook zijn medewerkers.

[0:26:41] Maar voorzitter. Ja dat was het dan ook wel met uw complimenten.

[0:26:45] Want met deze nota over erfpacht gaan we vooral de gemeenteraad van Amsterdam spelen collega's hebben ook al op gewezen

[0:26:53] want ja dat is toch wel

[0:26:55] de stad waar het het meest over gaat

[0:26:58] in de nota van de heer koerhuis en dat is ook de enige plek of een van de weinige plekken waar het op deze manier speelt en de vraagt wel een beetje waarom.

[0:27:10] In de ogen van de. Je hebben we dit debat. Want het is de grootste partij van het land. Die was ongelooflijk trots op het opheffen van de ministerie van volkshuisvesting keer gauw nog maar een keer de de woorden van die blok. Ik ben de eerste vvder die een ministerie heeft doen verdwijnen. Wat een trots. Wat een ellende daarna ook en maar het was juist de partij van heer koerhuis die zei nee hoor. We willen helemaal geen regie.

[0:27:34] We willen de.

[0:27:35] Dat niet willen dat aan de gemeentes overlaten. En nu is er een gemeente

[0:27:40] misschien meerdere. Maar het gaat vooral over een die niet doet wat hij wil zeggen. Oh nee wacht. Stop. We gaan hier

[0:27:46] landelijk over praten.

[0:27:48] Voorzitter

[0:27:50] en dan vraag ik toch wel ja.

[0:27:52] Is dit nu wat u wil, zou ik en heer koerhuis initiatiefnemer willen vragen.

[0:27:57] U wilt toch?

[0:27:58] Dat gemeentes het zelf doen.

[0:28:01] Waarom gaan we dan hier die gemeenteraad na spelen? Voorzitter, bezitten in een diepe wooncrisis

[0:28:07] om te kunnen bouwen. Onbetaalbaar te kunnen bouwen is grond gewoon een cruciale factor.

[0:28:13] Je kunt immers niet wonen in een luchtkasteel. Je hebt grond nodig

[0:28:17] en mijn vraag zou zijn is erfpacht of de manier waarop erfpacht uitpakt in Amsterdam dan werkelijk het grootste probleem. Wat is nou de visie van de initiatiefnemer? Bent u überhaupt tegenstander van erfpacht wilt u grond massaal privatiseren.

[0:28:34] Want ja. De VVD roept als hardste altijd

[0:28:38] dat sociale huur gesubsidieerd is. Want gemeenten zouden soms korting geven op de grond en dat zou sociale huur gesubsidieerde woningbouw maken. Maar ja als we dit voorstel doortrekken.

[0:28:50] Dan bent u de bouw van duurdere woningen aan het subsidiaire of het bestaan van duurdere woningen.

[0:28:56] Dus bent u tegen erfpacht

[0:29:00] als middel in het geheel of bent u tegen de manier waarop erfpacht op dit moment uitpakt

[0:29:07] en voor mijn partij is het helder

[0:29:09] met actieve grondpolitiek.

[0:29:12] We sturen op goed en betaalbaar bouwen en zorgen we dat winst op grond de gemeenschap toekomt en niet het individu en voorzitter, dan moet je het wel goed doen en dat is inderdaad wel een debat waard. Ik zou me ook wel willen aansluiten bij de vragen die ik voor het heer Geurts stelde over consumentenbescherming of hoe de heer Nijboer ook zij en transparantie en zo'n systeem is heel erg belangrijk.

[0:29:36] Maar voorzitter, dat doet niks af. En dat wij het middel actieve grondpolitiek en zorgen dat winsten ten goede komen aan de gemeenschap goed vinden.

[0:29:46] Het kan ook op andere manieren en manier bijvoorbeeld zou het Franse pluche van u kunnen zijn. Een heffing op de winst. Elke keer dat een huis wordt verkocht.

[0:29:56] Hoe langer je het huis bezit. Hoe lager de heffing. Zo zorg je dat je speculatie tegengaat. Maar zorg je ook dat winsten ten goede komen aan iedereen

[0:30:05] en ik zou daar wel graag een reactie van zowel de initiatiefnemer als de minister op willen een andere manier waarmee je kunt sturen en en kunt zorgen dat het juist de gemeenschap is. Die profiteert. Voorzitter, tot slot, actieve grondpolitiek is noodzaak. Nog twee vragen

[0:30:23] vriendelijk gaat er iets niet genoeg. Wat de SP betreft gedaan worden om beleggers te weren bij het opkopen van bestaande en nieuwe woningen. Maar waarom niet bij het verwerven

[0:30:33] en het bewust braak laten liggen van grond. Ik zou daar ook wel graag een reactie van de indienen en de minister op willen

[0:30:40] en helemaal tot slot het rijk is een van de grootste grondbezitters. Het gebrek aan genoeg betaalbare woningen kan en moet juist ook op rijksgrond worden aangepakt.

[0:30:50] Daar zou ik graag die stelling en reactie van de indienen en de minister op willen doet het Rijksvastgoedbedrijf genoeg

[0:30:57] wat gaat de minister doen om te zorgen dat ze voldoende betaalbaar bouwen en daar wilde ik bij later, voorzitter.

[0:31:04] Maar ik zag dat er interrupties van inmiddels zijn spreekt namens de VVD fractie.

[0:31:09] Voorzitter, Dankuwel Dank voor de bijdrage. Ik heb een vraag aan mevrouw Beckerman.

[0:31:15] U heeft het over actieve grondpolitiek om de de bouw van sociale woningen aan te jagen, onder andere.

[0:31:24] Bent u zich ook bewust van de risico's die dat met zich meebrengt. Ik noem een voorbeeld. De gemeente Lansingerland. Die heeft actieve grondpolitiek gevoerd daarmee bij in de crisis. Tweehonderd zesentachtig miljoen euro verloren bij de dalende woningprijzen. Dat is vijfduizend euro per inwoner die risico's. Wie gaat dat. Wie gaat dat betalen want dat moet ook de inwoners betalen.

[0:31:48] Mevrouw Beckerman,

[0:31:50] Voorzitter, kijk dat is nou dat is interessant want ik was daar ook

[0:31:54] en naar opzoeken als je terugkijkt bij de groene Amsterdammer van wanneer werd er nou voor het laatst gesproken over actieve grondpolitiek ging het eigenlijk alleen maar over de crisis en misschien is dit wel de kern van de zaken. Waarom heeft grond een waarde.

[0:32:10] En waarom spreken we er eigenlijk op die manier over want dat is eigenlijk wel pijnlijk dat een gemeente

[0:32:18] die actieve grondpolitiek voert niet alleen winst kan maken, maar ook enorm verlies kan maken

[0:32:25] en daar zou je eigenlijk de vraag is eigenlijk wel interessant dat de VVD die vraag nou juist aan de SP stelt,

[0:32:32] want dit is natuurlijk een gevolg van grond een waarde geven en van grond een markt maken in plaats van grond zien als iets collectief. Voorzitter, ja. En in de socialistische visie zou grond niet per sé een waarde moeten hebben als een kapitalistische waarde, maar juist een waarde voor de gemeenschap. Voorzitter, en hoe je dat in het kapitalistische stelsel toch even enigszins

[0:32:58] goed zou kunnen regelen. Dat is een hele interessante vraag wat SP betreft inderdaad zul je als gemeente als gemeenschap zoveel mogelijk grond bouwgrond zeker in publiek bezit moeten hebben en zou je anders moeten werken aan dat soort regels helemaal mee eens en een voorstellen wat ik daarvoor gedaan heb. Zojuist als u dat lange antwoord wil is bijvoorbeeld zo'n pluche van u systeem waarbij je ook verliezen als gemeenschap kunt afdekken. Dus niet op de korte termijn continu winst en verlies nemen, maar juist grond zien als iets wat eeuwigdurend van belang is en daarom zoveel mogelijk publiek moet zijn bij het gaat om woningbouw.

[0:33:42] Inmiddels.

[0:33:44] Maar voorzitter realiseert mevrouw Beckerman zich dan ook dat het de grond daalde mede in de waarde doordat de bouwsector op z'n gat lag dat de bankensector op zich hadden, moeten we die dan volgens uw visie ook privatiseren. Dus eigenlijk is dat helemaal geen socialistische visie, maar bijna een communistische.

[0:34:02] Visie hoor ik dat goed.

[0:34:05] Mevrouw Beckman,

[0:34:06] Voorzitter, het kapitalisme had zichzelf in crisis gestort. Dat klopt

[0:34:12] ja dat is het antwoord dat we hierop kunnen geven. De banken waren te groot geworden. De macht van het kapitaal was te groot geworden. Voorzitter, en kunnen we om lachen.

[0:34:24] Maar dat is voor heel veel mensen een dramatische gebeurtenis geweest. Voorzitter, en er zijn nog steeds mensen. Wie de rekening betalen. Weet u wie

[0:34:32] de sociale huurders.

[0:34:34] Want op het moment dat de kasten leeg waren bedacht u een belasting. De verhuurderheffing

[0:34:39] om de rijkskas weer aan te vullen en die bestaat tot op de dag van vandaag.

[0:34:44] Elf miljard hebben sociale huurders betaald voor een crisisheffing.

[0:34:49] Het is geen crisis meer. Maar ze betalen nog steeds voor de als we daar een serieus debat willen voeren. Over wie betaalt de crisis, dan zult u moeten zien dat u nog steeds de sociale huurders

[0:35:02] die er nu zijn en de mensen die graag een sociale huurwoning zouden willen hebben laat betalen voor die crisis waar zij part noch deel aan hadden. Dankuwel.

[0:35:11] Na deze zuilen discussie geeft de christendemocraten het woord weer terug aan mevrouw Beckham.

[0:35:16] Dankuwel en dan kijk ik even ter rechterzijde. Want we zijn hiermee aan het einde gekomen aan de eerste termijn en de inbreng van de Kamerleden. En dan kijk ik naar de initiatiefnemer en de minister. Hoelang zij willen schorsen.

[0:35:35] Er wordt gevraagd om een schorsing van een half uur, zodat de even overleg kan worden gepleegd met medewerkers. En dan zou ik willen schorsen tot vijf over half.

[0:35:45] Vijf.

[0:35:46] Schors, de vergadering.

[1:04:47] Ik heropen de vergadering

[1:04:49] welkom terug bij de vaste Commissie voor binnenlandse zaken. Vandaag hebben wij aan de orde de initiatiefnota van het lid koerhuis over de toekomst van het gemeentelijk erfpacht beleid voor woning en bedrijf en bouw. We hebben zojuist de eerste termijn van de zijde van de kamer gehad en nu is aan de orde. De beantwoording door de initiatiefnemer, de heer koerhuis en ook de minister zal vragen die aan haar gesteld zijn, beantwoorden als eerst eens aan het woord, de heer koerhuis.

[1:05:20] Dankuwel. Voorzitter.

[1:05:22] Ja. Het is het is even geleden dat dat toen ik samen met mijn medewerkers onze nota geschreven heb. De zou straks ook iets over uitweiden u allereerst erfpacht.

[1:05:37] Heb je mensen zich maar die bestaande erfpachters daarvoor kan erfpacht grote onzekerheid geven zoals ik ook schrijf in de nota

[1:05:43] kijk woningen bedrijven eigenaren kunnen kunnen woningen bedrijven niet verplaatsen en daardoor ontstaat er een ongelijke verhouding

[1:05:50] tussen gemeente als eigenaar van de grond en woningen bedrijven eigenaren als erfpachter van de grond.

[1:05:57] In ieder geval ik vind het als tweede kamer moeten opkomen voor voor die woningen bedrijven eigenaren en anderzijds moet erfpacht niet woning en bedrijf bouw gaan remmen. Een mooie. We moeten een miljoen woningen bouwen de komende

[1:06:11] tien jaar en die moeten we wel gaan bouwen.

[1:06:14] Zoals gezegd door corona is het twee jaar geleden dat de nota heb ingediend

[1:06:20] wel drie jaar geleden dat ik ben begonnen met schrijven. Dus is het is nu gewoon een ander ander tijdsgewricht.

[1:06:26] De huizenprijzen zijn ondertussen fors gestegen te fors kun je wel stellen.

[1:06:31] En als je drie jaar teruggaat in de tijd was de van het begin van van een herstellende markt, maar we kwamen er net net uit die uit die uit die uit de huizencrisis

[1:06:43] en in dat licht

[1:06:45] moeten we ook kijken naar waarom consumentenbescherming en hoeverre consumentenbescherming wel en niet

[1:06:51] in de in de nota zit consumentenbescherming zit natuurlijk enigszins wel in.

[1:06:56] Daar zijn alle partijen ook wel over eens heb ik gemerkt dat we transparantie moeten geven aan aan erfpachters

[1:07:03] over

[1:07:04] toekomstige erfpacht lasten, erfpacht lasten, berekening van huidige en toekomstige erfpacht tarieven,

[1:07:10] zoals iedereen van over eens.

[1:07:13] Maar om bijvoorbeeld zeker drie jaar geleden moeten we een AFM echt laten ingrijpen in bijvoorbeeld de Amsterdamse markt en te gaan kijken naar of er teveel kredietverstrekking is geweest zeg maar wat erfpacht zeker eeuwigdurend erfpacht is toch een vorm van kredietverstrekking financiering aan aan aan aan huiseigenaren in een herstellende markt is dat misschien is dat misschien een beetje Tricky en ik moet er ook bij zeggen dat de minister zal kunnen beamen. De minister heeft ook weggeschreven vroeg mij zelfs een aantal keer. Dat weet ik niet dat dat dat de ACM hier geen toezichthouder kan zijn op dat er geen sprake is van een markt en de ACM houdt toezicht op een markt. Dat is er niet. En ja, ik geef gaf. Ik heb ook wel een beetje aan. Het is ook een. Er is ook een ongelijke verhouding

[1:08:02] tussen tussen tussen woningbedrijf eigenaar aan de ene kant en gemeente aan de andere kant en het is.

[1:08:07] Dit is ook de staat al een huis op een stuk grond. Dus dus ja de en er is geen sprake van volledig vrije markt. Dus dat dat dat dat dat deed ik dan wel in eerste instantie zo met de minister. Misschien moeten we gaan kijken naar

[1:08:19] naar de haven en dan als als als toezichthouder in ieder geval voor die voor die voor die kredietverstrekking.

[1:08:27] Ja. Iedere partij lijkt hier ook voor te zijn. Hiervan voor de transparantie van VVD tot aan de SP ook naar de vragen.

[1:08:34] Dan ga ik eerst even linkerzijde. Want er was al een interruptie gemeld. De heer Geurts CDA, voorzitter,

[1:08:41] Dat ik het even goed gehoord heb, is de initiatiefnemer. Want we werden als politieke partijen ook al vrij snel zo rigoureus meegezogen dat we dat allemaal steunen. Maar ik ben nog helemaal niet zo ver verre van dat de autoriteit financiële markten hier een taak in heeft. Dat is geen taakomschrijving van de AFM AFM. Het is ook geen onderdeel van de wet financieel toezicht BFT. Dus ik neem aan dat dit een slip of de tong was van de VVD.

[1:09:08] Probeer ook een moment weer koelhuis is nu initiatiefnemers.

[1:09:14] Neem mijn huis op een ander moment kamer.

[1:09:19] Nee ik heb gezegd dat iedere partij hier transparantie wil. Dat heb ik gezegd dan moet de handhaving daarvan moet wel ergens belegd worden. Dat is een hele discussie dat de discussie waar we het over kunnen hebben. Dat kan bij de minister zijn als toezichthouder op provincies en gemeentes. Dat kan bij de ACM zijn als toezichthouder op een markt. Dat kan bij een AFM zijn als toezichthouder op financiële producten, maar het moet wel ergens belegd worden en ik hoor graag als die gerust andere suggesties heeft waar die handhaving van die transparantie dan belegd kan worden.

[1:09:51] Heer Geurts.

[1:09:52] Voorzitter, ik heb een beetje in verdiept. Kijk. Het college is bevoegd in deze dat er op basis van de gemeentewet. Wat is artikel honderd, zes en honderdzestig

[1:10:00] artikel honderdzestig dus en kijk en de gemeenteraad kan mijn wensen en bedenkingen op dit onderdeel indienen. Dus daar ligt al een stuk verantwoordelijkheid bij een college. En waar de gemeente zeg maar toezichthouder is.

[1:10:12] Ik heb gerefereerd in mijn inbreng op een citaat van de minister waarin zij zeg maar de verantwoordelijkheid ook aangeeft ligt bij de gemeente. Maar als het nodig is dan dan de minister. De gemeentes kan aanspreken. Dat is de vraag die ik gesteld heb. Dus dan zou ik het ook graag bij willen houden en dat geeft antwoord op deze manier ook wat de heer koelhuis aangaf.

[1:10:33] Dankuwel en ik wil toch nog even benadrukken dat interruptie wel kort moet zijn, want we hebben redelijk ruim geschorst en redelijk ruim tijd gelaten in eerste termijn, maar we zullen wel echt om zes uur deze zaal moeten verlaten en dat was geen opmerking gericht tegen iemand specifiek. Maar ik dacht het is wel goed maar even mee te geven en wilde hier middags ook een indruk zien. Helemaal goed. Ik ga terug naar de initiatiefnemer koerhuis.

[1:10:59] Ik kan voor die verduidelijken. Ik kanker de je gerust voor de verdediging.

[1:11:05] Dan ga ik door zijn vragen heen. Een vraag die hij gesteld heeft. Waarom niet ingegaan is, wordt er in de nota niet ingegaan op consumentenbescherming.

[1:11:17] Ja. Is het woord consumentenbescherming zit daar niet in opdat die ook voorsorteert op een ACM en een AFM als die guts het mij vraagt en ik heb vooral in de nota specifiek de specificeren richting van kunnen we bijvoorbeeld de Raad niet standaard goedkeuring te geven voor erfpacht beleid sluit ook aan bij die verduidelijking die de heer Geurts net maakte en ik heb het van de een. Ik heb het ook gehad over over transparantie of dat dan die bij bij wet kunnen regelen die die transparantie. Ik heb ook de inbrengen van van alle partijen gehoord. De wet aanpassen gaat misschien wat ver. Maar als tussen compromissen een handelingskader van een van van het ministerie. Hoe gemeente hoort de handelen in dit opzicht is misschien een goed compromis voor voor een anders misschien wat wat langdurige website wet aanpassing.

[1:12:08] De heer Geurts heeft het gehad over erfpacht het speelt in Amsterdam, maar ook in andere gemeenten

[1:12:16] de kan toevoegen. Ja je hebt ook verschillende vormen van erfpacht schrijf ik ook in mijn nota je tijdelijke erfpacht.

[1:12:21] Je hebt voortdurende erfpacht en je hebt eeuwigdurend erfpacht en dat kun je dan al dan niet afgekocht hebben

[1:12:28] erfpacht en dat zegt ook theorie guts, maar ook in de beantwoording later naar de andere andere andere andere Kamerleden in inbreng hebben gebracht.

[1:12:37] Ik heb bijvoorbeeld

[1:12:38] erfpacht kan heel nuttig zijn. Dus als het goed wordt gebruikt bijvoorbeeld braakliggend grond als een boer daarop behoort

[1:12:48] kan tijdelijke erfpacht heel nuttig zijn. Een flex woning een discussie die het ook niet echt speelde. Toen ik mijn notas schreef. Maar nu wel kan tijdelijk erfpacht voor tien of vijftien tot die flex woning staat kan heel nuttig zijn.

[1:13:02] Maar laat ik vooropstellen niet voor vaste vaste woningen

[1:13:05] en een vaste bedrijf in ieder geval als als dat wat kleinere bedrijven zijn die niet makkelijk te verplaatsen zijn

[1:13:11] dan dan is tijdelijke erfpacht geeft geen geeft geeft onzekerheid en geeft die ongelijke verhouding tussen gemeente en erfpachter en in zekere zin zie je dat dit voortdurende erfpacht ook terugkijken. Tijdelijke erfpacht vervalt gewoon het recht om het op grond na zoveel jaar vijftien, vijftig jaar bij voortdurende erfpacht zit er iets soortgelijks in. Dan dan wordt er opnieuw een erfpachttarief vastgesteld, afhankelijk van hoe de gemeente die grondwaarde ziet dan is erfpacht eeuwigdurend erfpacht is dan een Peter een beter product. Dan gaan we ook richting een soort financiering product is eigenlijk dat dat dan de gemeente de grond financiert. Amsterdam gaat ook nadat financierings product toe bij nieuwbouw nu dus je hebt nog wat bestaande nieuwbouwprojecten die die die die gebouwd worden. Daar zit nog wel wat voortdurende erfpacht in of echt nieuwe nieuwbouwprojecten wil de gemeente Amsterdam graag eeuwigdurend erfpacht ben dan gaan we echt naar een soort financieringsmodel. De de provincie Gelderland heeft dat ook voorgesteld en ik hoor het voorstel ook vaak vallen voor verduurzaming. Daar kun je alles van vinden het nog meer. Maar in ieder geval daar zie daar dit tendens gaat daar wel heen. De set tijdelijke erfpacht voor braakliggend grond en flats woningen voortdurende erfpacht, moeten we misschien niet meer willen als tussen product.

[1:14:35] Maar je moet de eeuwigdurend erfpacht voor

[1:14:38] voor voor vaste vaste woning en bedrijf en bouw is een financiers voor waar je over alles van kan vinden.

[1:14:46] De heer Geurts vroeg inderdaad moeten we de gemeentewet of de wet ruimtelijke ordening wel willen aanpassen nadat

[1:14:53] geef ik geef ik ook aan van deze goed compromissen. Volgens mij door de door de VVD op tafel gelegd die dat veel korter kan dat is die handelingskader

[1:15:01] voor gemeenten en eventueel provincies die kan worden opgesteld door het ministerie.

[1:15:05] Maar kijk ook de minister.

[1:15:08] Dan was de vraag van helpen. We staat dus wel

[1:15:11] met het als ik het goed mag interpreteren. Het verbieden van van erfpacht.

[1:15:16] Nou ja kijk als we als erfgoed wordt gebruikt, hoeven we niet te verbieden. Je kunt er nog weer van alles van vinden. Maar dat hoeven we dan niet te verbinden.

[1:15:27] Ja. En dan zei de heer Geurts een landelijk team erfpacht kost geld

[1:15:32] bij het er voor jou. Rijks, Rijksdienst voor ondernemen hebben we heel veel expert teams wonen en bouwen zitten. Ik meen ook dat wij

[1:15:46] hebben opgeroepen dat dat de kamer heeft opgeroepen om een expertteam bijvoorbeeld voor seniorenwoningen op te richten. Dan heb je het in de praktijk over twee, drie, vier in in eerste instantie experts die bij de het expert team aan de slag gaan.

[1:16:03] Ja ik weet niet of de heer Geurts daar specifiek dekking voor voor aan het zoeken is. Ik weet dat dat dat de kamer dat niet gevraagd heeft toen voor senioren woningen.

[1:16:13] Dan heeft hij een gunste vraag gesteld welke stappen zijn er nu gesteld gezet richting banken. Inderdaad. De minister heeft in haar in de brief. Twee jaar geleden gezegd dat ze gesprekken was gestart met banken. Ik heb in die twee jaar ook banken gesproken

[1:16:28] en hiervan aan de kant van de banken is de vraag. Die zitten natuurlijk ook niet op te wachten om die mensen onnodig op hoge kosten te jagen

[1:16:35] en die zitten ook niet op te wachten om om een hypotheek akte te vragen als er geen extra hypotheek financiering is,

[1:16:42] maar er zit nou eenmaal de die die banken hebben onderpand op dat oude erfpachtcontract en als ze dan wordt overgestapt naar een ander erfpacht contract bijvoorbeeld want ik alleen maar toejuichen in de gemeente Amsterdam van voortdurende erfpacht naar eeuwigdurend erfpacht want dat geeft die zekerheid dat die tarieven niet alle kunnen alle kanten kunnen opschieten opschieten. Daar zitten die banken ook niet te wachten op het vragen van een nieuwe hypotheekakte alleen die zeggen er zit een klein een kleine onzekerheid zitten in de wet, waardoor het maar zo zou kunnen zijn dat zij de het recht op een onderpand hebben verloren. Als dat misgaat en dat kan toch niet de bedoeling zijn en

[1:17:22] jij kijkt ook naar de miste naar haar beantwoording. Dat

[1:17:25] dat dat is ook de bedoeling geweest van mijn nota

[1:17:28] dat we mensen niet onnodig op hoge kosten jagen en dat mijn nota vraagt er ook inderdaad data. De juridische zekerheid die zekerheid te geven aan en aan banken

[1:17:38] dat het erfpachtrecht wel behouden blijft als mensen enkele overstappen van voortdurend naar eeuwigdurend erfpacht.

[1:17:45] Ja. En dan is de laatste vraag van de heer Geurts was hoe reageert

[1:17:49] de initiatiefnemer op de minister dat onder andere. Oh ja, die van ik heb gesteld dat dat de erfpacht geen enkel groot bouwplan meer is rond gekomen sinds tweeduizendzeventien en die minister stelt dat er niks aan de hand is in Amsterdam. Daar lijkt enigszins een gat tussen te zitten. Ik zeg ook het komt onder andere door erfpacht

[1:18:08] in om onder erfpacht. Dat is privaatrechtelijk kun je elke eis stellen die je maar wilt aan een bouwen en een ontwikkelaar en in een bestemmingsplan is dat gewoon lastiger dan dan moet je dan moet je houden aan

[1:18:22] aan bijvoorbeeld wat we hier als als kamer wettelijk gesteld hebben. Wat de gemeente kan vragen.

[1:18:28] Lijkt me heel gezond in erfpacht kan ik kan een en een gemeente veel verder gaan, bijvoorbeeld

[1:18:36] met bouwbesluit

[1:18:39] binnen het bestemmingsplan moet de gemeente in principe houden aan het bouwbesluit

[1:18:43] in het erfpacht mag de gemeente veel verder gaan. Het is bekend. Amsterdam. Ik heb wel eens gezien. Een lijst van wel dertig extra eisen die de gemeente Amsterdam stelt aan aan bouwers en ontwikkelaars van bouwen eigenlijk onmogelijk wordt gemaakt en dat zien we ook.

[1:18:58] Het is

[1:18:59] geen enkel groot bouwplan in grond gekomen sinds tweeduizendzeventien

[1:19:03] en volgens mij is de kamer dat wel met me eens dat bouwplannen ook in Amsterdam

[1:19:09] rond moeten komen en een groot voorbeeld daarvan is is is de havenstad waar ik in mijn rol als Kamerlid op Kamervragen over heb gesteld. Ik wil wel graag dat die hond komt.

[1:19:20] Maar ja daar moeten er wel wat gebeuren aan de kant van de gemeente Amsterdam.

[1:19:25] Dan ga ik naar de hier naar de vragen van de heer Minas.

[1:19:30] Ik heb twee twee gedistilleerd die hij aan mij heeft gesteld

[1:19:35] worden. Alle vormen van erfpacht nog wel gebruikt en moeten we geen handelingskader opstellen voor erfpacht. Nadat handelingskader juich ik toe als compromissen van van wat ikzelf heb gevraagd in de nota van uiteindelijk een aanpassing van de gemeentewet en de wet ruimtelijke ordening.

[1:19:53] De twee drie jaar verder en een handelingskader kan sneller, zeker met alle expertise die de ministerie heeft

[1:20:01] op op het gebied van van erfpacht

[1:20:05] in het ministerie

[1:20:08] worden alle vormen van erfpacht nog wel gebruikt.

[1:20:11] Interessante vraag machine vallen bij boeren die die aan het toeren zijn dat dat er tijdelijke erfpacht wordt gebruikt flats woningen zijn sinds het schrijven van mijn nota in opkomst. Ik weet dat twee jaar geleden het plaatsen met drieduizend flex woningen per jaar. Vorig jaar zevenduizend.

[1:20:33] Ik weet dat dat het doel dit jaar vijftienduizend flex woningen is maar daar is natuurlijk het de flexibele woning is natuurlijk uitermate voorzichtig erfpacht

[1:20:42] bij nota is dus geschreven ingediend. Tweeduizend negentien ben begon te schrijven in tweeduizend achttien. Toen was flex woning

[1:20:48] zeker in tweeduizend achttien was was volgens mij een begrip dat we nog niet eens hanteren hier in de kamer

[1:20:53] dus in dat in dat tijdsgewricht moet de nota ook gezien worden voortdurend erfpacht heeft heel veel onzekerheid gegeven aan woning en bedrijfseigenaren in de in Amsterdam. Dat hebben gezien.

[1:21:06] Dat moeten we misschien niet meer willen met z'n allen omdat we nu ook. Ja dat dat dat nieuwe product

[1:21:12] nieuwe financiële producten eeuwigdurend erfpacht hebben al dan niet afgekocht en het ja het zou goed zijn als we daar kaders voor gaan stellen

[1:21:22] als compromissen ten opzichte van wat ik vraag in de in de nota

[1:21:27] gesprekken met banken heb ik aangegeven ook richting de heer Geurts. Kijk ook richting de heer Midas.

[1:21:32] Ik heb gesproken met banken ongetwijfeld de minister ook die nog een die vullen mensen niet onnodig op op hoge kosten jagen die zien ook dat er een een juridische uit dat er een gaat het dat dat er een kleine

[1:21:45] besluit wijziging van de kant van de minister nodig is.

[1:21:49] Een wetswijziging is is is heel zwaar weer. Maar ik begrijp dat banken

[1:21:54] genoeg zekerheid hebben als een kleine besluit wijziging door de minister wordt genomen

[1:21:58] om die onzekerheid weg te nemen. Dan hoeven zij geen nieuwe hypotheekakte meer te vragen en de volgens mij helpen iedereen mee. De banken ook de notarissen die zeker in Amsterdam met al die overstappers veel te veel werk hebben en waar gewoon echt wachtlijsten zijn van meer dan zes maanden om over te stappen van het ene erfpacht

[1:22:16] voor naar de andere erfpacht forum en het scheelt gewoon kosten. Een nieuw contract opstellen bij een notaris kost snel vier, vijfhonderd euro en is dan niet nodig is. Waarom dat opleggen

[1:22:26] aan die aan die woning en bedrijf eigenaar.

[1:22:30] Daar ga ik na de vragen van de heer een boulakjar. Als dat mag.

[1:22:35] Die had een aantal vragen was wat moeilijk eruit te installeren. Maar ik heb mijn best gedaan. Een slootwater ervoor.

[1:22:46] Ja, welke aanvullende eisen zijn de van bijvoorbeeld geen gemeentes ten opzichte die gemeenten stellen op erfpachtgrond ten opzichte van eigen grond.

[1:22:57] Nou ja dat is de gemeente Amsterdam stelt echt een lijst van van van van van van dertig verschillende eisen voor

[1:23:04] misschien goed is een minister echt specifiek op al die al die dertig eisen ingaat

[1:23:09] maar bottom line is een privaatrechtelijk kan de gemeente alles eisen wat ze maar willen

[1:23:15] publieksrechtelijk niet want dan moet de gemeente bijvoorbeeld zich houden aan het bouwbesluit.

[1:23:21] Wat volgens mij heel gezond is van de bouwbesluit is

[1:23:24] besluit dat de kamer samen met de minister heeft gesteld waar we bouwprojecten aan moeten voldoen.

[1:23:33] En en het bouwbesluit en en dat geeft meer meer bescherming aan bouwers ontwikkelaars, maar ook aan om te zorgen dat die bouw dat die bouwgrond komt misschien dat die bouw niet rond komt en dat helpt uiteindelijk die starten en uiteindelijk ook down the Road die die die woningen en bedrijven eigenaar.

[1:23:54] Ja. Oh ja de de de hier boulakjar heeft ook gevraagd naar de voordelen van erfpachttarief voordelen die je zou kunnen kunnen benoemen is inderdaad een boer die aan de boer is op grond die die die tijdelijk beschikbaar is,

[1:24:06] maar ook flex woningen. Ik denk dat dat een een een nieuwe vorm van wonen is

[1:24:13] die we steeds meer willen stimuleren, omdat het op korte termijn gewoon een hele goede oplossing is voor het woning tekort flex woningen staan met thuis. De klaar in de fabriek. Zoek alleen een grond om op te staan. Daar is dat is daar is natuurlijk erfpacht

[1:24:26] of een tijdelijke erfpacht een uitermate goed goed product voor een goede forum voor

[1:24:33] een ander een ander voordeel is. Maar daar kun je weer wel als het goed ingekaderd

[1:24:39] gaat worden door met een door de minister richting gemeentes, maar ook

[1:24:44] door een AFM

[1:24:46] belichting dat er niet teveel dat we niet naar overkreditering gaan en over financiering van de van die woningen eigenaren is dat ook voor voor vooral voor voor vaste woningbouw zou dat zou dat een goede een goede financieringsvorm kunnen zijn, maar staat wel overheid natuurlijk als je een eigen woning hebt. De voorkeur is in mijn focus. Zoals ik in de nood heb geschreven is natuurlijk ook gewoon je eigen grond. Want het is bij de mensen thuis bijna niet uit te leggen of je moet in Amsterdam wonen. Maar bij de gewoon gewoon gewoon gewoon een Nederlander thuis is bij niet uit te leggen van je hebt een eigen woning maar niet het grond om de woning.

[1:25:21] Alleen dat al geef ik u ontzettend veel veel veel onzeker.

[1:25:25] Als ik wil poseren. Dan ga ik naar een vraag van heer boulakjar Jezus Dankuwel.

[1:25:29] Voorzitter, ik deel het met decor is dat inderdaad die dat erfpacht bij kan dragen aan het realiseren van van die flex woningen. Daar zijn de VVD samen met D zesenzestig hebben daar veel op samen gewerkt decor huis heeft deze twee jaar geleden geschreven en in tussentijds zijn die prijzen ook natuurlijk van woningen enorm gegroeid en veel mensen hebben niet de kans om hun eigen woning te koop. Je zegt goed voor agrarische gronden en voor flex woning,

[1:25:59] maar liever niet voor vaste bestaande woning. Maar in bepaalde gemeenten is juist dat de enige mogelijkheid voor starters om een woning aanschaffen grond via erfpacht blijft in handen van gemeente. De woning kunnen zij aanschaffen en daarmee hoeven ze veel minder te lenen en kunnen ze

[1:26:17] een woning aanschaffen en vvd'ers volg mij ook voor eigen woningbezit.

[1:26:22] Hoe reflecteert de heer koersdaling?

[1:26:26] Dirk uw reis slaat eigenlijk hier boulakjar zal die verwacht ik dat zegt de spijker op zijn kop

[1:26:32] want er is geen gratis geld. Dus de je boulakjar zegt al ik als een Vertaald heeft een eeuwigdurend erfpacht als de gemeente of provincie de grond in bezit houdt

[1:26:46] dan hoeft de hoeft te starten minder te lenen en het is natuurlijk niet helemaal zo want hij krijgt die grond te leggen en dat is zeker eeuwigdurend erfpacht en dat dat weten hier boulakjar uit de verduurzaming discussie als geen ander erfpacht eeuwigdurend erfpacht is een financieringsvorm.

[1:27:02] Het is de kan dan dan kan de je belang herstellen van ja dan hoeft die starten minder te lenen. Ja. Indirecte hypotheek financiering vanuit de bank.

[1:27:10] Maar de grond moet die de grond is niet van hen. Daar moet hij is forum van rente op betaal dat heten met een more een deftig woord canon. Maar er moet ook rente betaald worden. Het is een financieringsvorm en daarom moet er ook een forum van en ik gebruikte dat wordt nu consumentenbescherming komen en en een en AFM als de je blokje mij vraagt een AFM moet komen die daar toezicht op houdt

[1:27:33] dat die financiering die verstrekt wordt voor het aankopen van het huis of dat en dan vanuit de bank

[1:27:38] aan de ene kant en aan de kant die gemeente of de provincie dat dat dat er geen over financiering een overkreditering plaatsvindt en daarom specifiek de casus Gelderland erbij te pakken. Wanneer kunt u niet over geschreven? Deze zomer?

[1:27:52] Het vaste eten? Het de grond is best duur

[1:27:56] in Nederland te duur, zeggen we wel eens in de kamer grondprijs en te hoog voor voor starters om onbetaalbaar te kunnen kopen.

[1:28:04] Maar wat ik ook in die opinie heb aangegeven van

[1:28:07] van bijvoorbeeld de provincie Gelderland stelt een hele zak met geld ter beschikking. Om de grond onder die woningen te kopen. Maar wat die ook kan doen is bijvoorbeeld een provinciale woningbouw impuls in het leven geroepen. Dan kun je met veel minder geld veel meer huizen creëren. Ik meen echt wel een factor zes keer zoveel huis kun je genereren en tenminste weet als geen ander hoe ze hoe succesvol die woningbouw pulsen impuls is geweest voordat aanjager van die nieuwbouw en als je dan een factor zes keer zoveel woningen kan genereren. Want uiteindelijk de woningbouw impuls geeft gemiddeld een bijdrage van. Ik meen iets van vijftienduizend euro per woning de kun je veel meer woningen mee aanjager dan als je echt die grond onder die woning in bezit had van misschien wel honderd duizend euro per per per woning is

[1:28:50] ze kun je veel meer aanjager werken dus ook daar moet je rekening mee houden voordat je echt dus ook een aspect waar je waar je rekening mee moet houden voordat je echt als provincie of gemeente die grond in de eigen in eigen handen houdt.

[1:29:03] Initiatiefnemer. Ik vraag gewoon de antwoorden iets korter te houden hier boulakjar rustig.

[1:29:07] Dank voor het Dank ook aan de coureurs voor zijn uitgebreide

[1:29:11] antwoord.

[1:29:13] Maar mensen hebben nu een woning en kunnen via de constructies in bijvoorbeeld Zaanstad

[1:29:19] een eigen woning aanschaffen met de mogelijkheid om op korte termijn die erfpacht volledig af te komen. Mensen in ieder geval een kans om een eigen woning en toekomst op te bouwen, zegt nee liever niet jou dan

[1:29:31] dan krijgen zij op korte termijn van die de kans om die woningen die we graag willen realiseren via de woningbouw impuls en design vraag alstublieft. Ja. Hoe ziet hij dat. Want we willen mensen een kans geven. Dat kan niet als je koe. Hij zegt.

[1:29:46] Ik zeg nog even tegen de heer Cohen. We hebben nog een uur voor dit debat en we willen wel op tijd klaar zijn. Diaconie.

[1:29:53] Deze goede vraag van de van de heer boulakjar keek. Nogmaals, ik denk dat we met hetzelfde geld veel meer mensen kunnen helpen,

[1:30:01] zoals ik ook in Gelderland heb betoogd met de met een provinciale of gemeentelijke woningbouw impuls kun je veel meer mensen helpen

[1:30:09] tot een factor zes keer zo veel dan als je echt erfpacht op erfpacht gaat liggen. Maar ik ben het eens met de hier boulakjar.

[1:30:17] Ik ben ook niet generiek voor het verbieden van het erfpacht als als als als als als financierings product en daar hou ik het daar even bij. Ook gelet op de tijd

[1:30:28] beantwoording. De heer boulakjar vroeg ook

[1:30:31] waar hij vroeger wat zijn dan de voordelen van erfpacht heb ik heb ik uitgelegd tactiek dan toch zie. Waar gaat het goed

[1:30:39] vraagt de hierbij heb ik als vraag genoteerd naar de meeste schrijft al dat eigenlijk overal aan het einde van een tijdvak van voortdurende erfpacht er discussie ontstaat. Ik vertaal dat even voor mezelf dat daar het niet goed gaat. Dus daarom zeg ik ook. Maar daar hou ik het kort op gelet op de tijd voortdurend erfpacht is misschien een vorm die we niet meer moeten willen.

[1:31:00] Maar dat laat ik dan ook wel graag aan de minister als zij die dat handelingskader schrijft manier van een voorschot van mijn kant

[1:31:06] dat voortdurend erfpacht, moeten we niet meer vullen en dat als handelingskader meegeven aan gemeenten.

[1:31:14] Ik ga naar de heer Nijboer

[1:31:17] die die stelde dus ook transparantie is positief.

[1:31:22] Ook gelet op de tijd hou ik de beantwoording. Kort. Hij zegt wonen is een grondrecht gemeenten moeten te zeggen krijgen en moeten meer te zeggen krijgen over grond en niet minder machines als als dat gebeurt dat de gemeentes hebben met name bepaalde gemeentes zal ik nu wat neutrale zeggen als initiatiefnemer

[1:31:45] woning en bedrijven bouw gaan remmen en volgens mij zit zitten we daar niet op te wachten. Daar daar zijn de mensen thuis zitten er niet op te wachten en hier in de kamer ook niet. We moeten vooral ruimte geven aan bouwers en ontwikkelaars. Om te gaan bouwen en daar helpen we zoveel mogelijk

[1:32:03] starters mee.

[1:32:05] Ja, dan nog een punt die United gaat het over en mevrouw Beckerman ook pak ik die ook mee. Gelet op de tijd als ze publieke investeringen gedaan worden. Dan stijgt de waarde van de grond

[1:32:16] en die grondwaarde hoort toe te komen aan de de gemeente. De provincie. Volgens mij gebruikt mevrouw Beckerman. Het woord gemeenschap ook kijkend naar de heer Geurts.

[1:32:30] Maar dan wil ik toestellen. Maar

[1:32:32] en en daar is Amsterdammers dat heel heel heel voorzichtig geworden. Maar wat als ze dan private investeringen worden gedaan.

[1:32:39] Dat werd in inamsterdam. Ook de badkamer Poetin genoemd

[1:32:42] en we spreken nu wel drie, vier, vijf jaar geleden nog voordat die hele verduurzaming golf ook dat is veel meer op de voorgrond gekomen de afgelopen vier, vijf jaar.

[1:32:51] Maar David echt gesproken over de badkamer boete als je je badkamer

[1:32:54] had gerenoveerd, ging de waarde van je grond omhoog of ging de waarde van je huis omhoog. Dat werd door de gemeente Amsterdam toegeschreven aan de waarde aan de grond.

[1:33:03] Dus volgens mij is dat een soort ja. Als de minister met dat handelingskader aan de slag gaat. Het kan natuurlijk niet zo zijn dat als je met je badkamer aan de slag gaat dat je dan een badkamer boete krijgt van de gemeente Amsterdam of van uw gemeente. Laat ik het zo zeggen omdat de waardestijging van de van de woning van de opstaan wordt toegeschreven aan aan de grond

[1:33:22] en hetzelfde geldt eigenlijk voor verduurzaming. Ik denk dat dat is zeker naar de minister aan mijn zijde vindt.

[1:33:27] Dat was een woning. Dat was een woning eigenaar of een bedrijf eigenaar verduurzaamt kan het toch niet zo zijn

[1:33:33] dat een gemeente of de gemeente Amsterdam dat afroomt via de waarde van de van de grond.

[1:33:38] Maar dat lijkt mij een hele goede

[1:33:40] om eens goed uit te typen in het handelingskader

[1:33:44] dan de SP.

[1:33:46] Mevrouw Beckerman had het over grondpolitiek dat we daar vandaag over hebben. Ja toch nog wel een opmerking voor de geschiedschrijving. Dat zeg je als initiatiefnemer. Maar het was ook enigszins gericht tegen de VVD was trots op het opheffen

[1:34:01] van het ministerie en wilde geen rijkste regie.

[1:34:05] Ja.

[1:34:06] Het was in tweeduizend tien. Minister Donner, die het ministerie van VROM heeft opgeheven

[1:34:13] en ik heb wel als vanuit mijn rol als Kamerlid was ik maar dat zeg ik eventjes voor de geschiedschrijving was ik wel vlaggendrager hier in de tweede kamer om reizigers die op te pakken en het hebben echt voor het eerst gedaan in de gemeente Katwijk die niet wilden bouwen. Dus daar hebben we echt vanuit het rijk hebben er ingegrepen waar ik dus maar dat is even voor de geschiedschrijving.

[1:34:38] Wat daar.

[1:34:39] De historici aan het werk stellen, maar ik zou u willen vragen om als initiatiefnemer.

[1:34:43] Ik ga ik wel.

[1:34:46] Wat is de visie van de initiatiefnemer op grond en erfpacht beleid ga ik daar even heen. Ik heb dit is mijn tweede nota. Mijn eerste nota was grondbeleid. Dit is met tweede nota erfpacht beleid. Ik heb het ooit geschreven. Ook als een grote nota. Maar ik heb het gesplitst apart ook ingebracht en deze heeft twee jaar corona ertussen gehad. Bottom line is

[1:35:07] dat ik niet heel vrolijk wordt van actief grondbeleid door gemeenten precies wat de heer Minas. Ook heeft aangegeven.

[1:35:15] Ja dat klinkt zo mooi die winsten die de mee kan halen. Maar je kan er ook grote verliezen mee houden en dat hebben gezien, niet alleen in de gemeente Lansingerland. Ook de gemeente Apeldoorn. En daar zijn inwoners zijn de jaren jarenlang

[1:35:26] de dupe van. Dus dat moeten we niet willen, maar er zijn ook uitzonderingen voor aangeven in de man nota grondbeleid

[1:35:33] deze discussie geweest bij de draaien. Er zijn ook uitzonderingen bijvoorbeeld moeilijke, binnenstedelijke projecten als de grond geheel in heel versnipperd bezit is dan kan het een vorm van gemeentelijke regie zijn om toch die grond in eigen hand te pakken als voorbeeld of op het platteland waar woningbouw maar moeilijk van de grond gaat waar

[1:35:55] ontwikkelaars grote financieringslasten hebben dat je toch zegt als gemeente

[1:35:59] die nemen voor onze rekening en we kopen dat actief aan. Wat doe je toch de leefbaarheid van je. Gemeente van de gemeente toch downloaden via die weg

[1:36:08] financieel

[1:36:10] wat stimuleert en ook voor erfpacht heb ik genoeg voordelen nu wel aangegeven met de oog op de tijd ga ik verder.

[1:36:20] Ja de de s mevrouw Beckerman heeft vragen gesteld over

[1:36:24] hoe zit het nou met publieke investeringen heb ik beantwoord ook richting de Henk Nijboer al

[1:36:28] en hoe kijkt de initiatiefnemende tegenaan.

[1:36:32] Als we heffingen

[1:36:34] op winst van woning verkoop gaan stellen op heel Nederland.

[1:36:39] Ja ik ook van de tijd. Ik ik ben daar niet voor de discussie gaat ook over de grond

[1:36:46] en erfpacht beleid. Daar wil ik het dan houden.

[1:36:51] De vraag van mevrouw Beckerman was ook waren. Er wordt braakliggend grond niet aangepakt.

[1:36:58] Nou als we dan echt hebben over grondbeleid. Waarom wordt er niet ontwikkeld? Misschien vooral doordat er is vaak een stapeling van van van eisen wordt gesteld.

[1:37:08] Volgens mij moeten we die iets in mindering brengen die stapeling van eisen en moeten we, zoals ik eerder betoogd en zou het kortheidshalve laten ruimte geven aan bouwers en ontwikkelaars. Om te gaan bouwen

[1:37:18] en ontwikkeling.

[1:37:20] Dan heb ik het over braakliggend rijksgrond.

[1:37:24] Ja.

[1:37:25] Nou daar is de minister heel erg zeg ik dan toch wel goed mee bezig manier van met de herontwikkeling van spoor zonder heb ik als Kamerlid ook Kamervragen over gesteld dat ik het alleen jammer dat de minister zich beperkt heeft tot een en slechts een een handjevol spoorzone. Ik heb er nog echt een heel handjevol aan toegevoegd. Zeker zeker. Rijksgrond. Wat voor kunnen bepalen. En eigenlijk is Flevoland daar een goed voorbeeld van waar ik als Kamerlid ook vlaggendrager voor ben geweest waar we nu bijna in kaart hebben gebracht van honderdvijftigduizend nieuwe woningen kunnen bouwen. Dus daar moeten we mee aan de slag.

[1:37:59] Zeg ik dan

[1:38:00] daar hou ik het dan bij.

[1:38:01] Dankuwel hier koerhuis. En dan ga ik naar de beantwoording van de minister. Mevrouw landen.

[1:38:07] Dank u, voorzitter en ook ik vind het mooi dat we vandaag spreken over een initiatiefnota van hier koerhuis van het gemeentelijk erfpacht beleid en vanmiddag waande ik mij even terug in de gemeenteraad van Amsterdam.

[1:38:21] Daar gaat het heel vaak over dit onderwerp. Althans dat was in mijn tijd zo. Maar volgens mij is het vandaag de dag niet anders. Maar de partijen ook ongeveer deze posities innemen allemaal heel herkenbaar en ik heb in de gemeenteraad van Amsterdam wel eens horen zeggen we moeten hier eigenlijk geen tweede kamertje spelen. Maar het omgekeerde had ik nog nooit gehoord tot vandaag. Dus dat is.

[1:38:41] Dat ze laten doorgaan in Amsterdam. Dus wat dat betreft.

[1:38:44] Dat klopt. Er wordt hier veel strenger voor gezeten.

[1:38:50] Het aantal punten waar de initiatiefnota ook op ingaat. Gemeente kerf pracht beleid als belemmering mogelijk voor het realiseren van nieuwbouw en dus aandacht voor die woningbouwopgave en ook de aandacht die de koers vraagt voor de onzekerheid die erfpacht met zich mee kan brengen voor een nieuwe en trouwens ook bestaande erfpachters. Hij doet een aantal voorstellen om die te verbeteren gewest mijn schriftelijke reactie al gezien. Dus ik wilde vandaag hier vooral ingaan op de vragen die nog aan mij zijn gesteld. Ik vond het wel leuk om even stil te staan bij de geschiedenis van de erfpacht want ik denk dat het wel weet. Maar de erfpacht is juist geïntroduceerd door een progressief liberaal weer terug. Want hij redeneerde dat grond waardestijgingen ontstaan door de gemeenschap. En als particulieren dat toeval dat voordeel, dan zouden ze er geen voordeel hebben ten opzichte van andere zonder grond. Dus Vandaar het voorkomen van die een negatieve beïnvloeding van de marktwerking.

[1:39:49] Dus het is maar hoe je ernaar kijkt. Hij was overigens ook Amsterdammer ook wethouder geweest, maar ook minister in het kabinet Cor van der Linden en zijn biografie heet misschien niet voor niets Willem trip afval theorie.

[1:40:04] Nou goed dat was even een beetje historie voor ons.

[1:40:08] Voorzitter, zij vragen aan mij gesteld. Ik ga ze gewoon even langslopen. Niet in volgorde van de sprekers maar enigszins geclusterd, allereerst consumentenbescherming en transparantie weer Midas die vroeg daar naar want hij stelde dat consumentenbescherming

[1:40:22] bij het canon herziening mogelijkerwijs een verbetering zou behoeven. Ik denk dat vooral en dat iedereen die ermee te maken heeft gehad kan bevestigen. Het is gewoon een complex en dat komt natuurlijk door die door die periodieke herwaardering waar je mee te maken kunt hebben of mogelijk de overstappen. Als je bijvoorbeeld overstap naar eeuwigdurend voor de erfpachter die overstapt geldt wel dat je de problemen voor de toekomst wegneemt. Dus je hebt zelf wel eventjes. Die

[1:40:49] moest die stappen doorlopen. Maar voor de toekomst is de niet opgelost. De bescherming van erfpacht is geregeld in erfpachtovereenkomst

[1:40:57] en vaak zit daarin een drie deskundigen procedure bij uiteindelijk kan je altijd tot de rechter wenden als het nodig is en ik wil ook een streep zetten onder wat hier gebeurt, zodat zij het erfpacht beleid komt natuurlijk lokaal tot stand. Dus in de lokale democratie met vaststelling door het college.

[1:41:18] Het college wordt gecontroleerd door de gemeenteraad en bovendien is de gemeente gewoon gehouden aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.

[1:41:27] De heer boulakjar, die vroeg hoe geweten de zo zo groot mogelijke transparantie kunnen bieden over de vraag verwachte ontwikkeling van de kamer.

[1:41:38] Dat is natuurlijk heel belangrijk voor erfpachters voor aspirant kopers die willen allemaal kunnen overzien wat voor de toekomst kan spelen en wat voor risico lopen ze wat voor keuze je maken. Dus hoe ontwikkelt het zich nou

[1:41:52] ik de grote gemeenten met veel erfpacht. Die hebben daar de laatste jaren echt wel grote stappen ingezet is mijn observatie

[1:41:58] en zetten die nog steeds en daar gaat het vooral inderdaad over hoe kun je erfpachters inzicht geven in voor informeren over hoe het in elkaar zit. We kennen bijvoorbeeld het voorbeeld van een kaarten die ze op de site kunnen opzoeken. En als die transparantie tekortschiet. Dat vind dan vind ik inderdaad ik de gemeente daarop moet aanspreken

[1:42:19] in overleg. Eventueel kun je ook de hulp inroepen van gemeenten die er veel ervaring mee hebben die het goed doen.

[1:42:26] Maar ik zou inderdaad echt willen kijken naar de mogelijke verbeteringen van de transparantie over de wijze van canon bepaling

[1:42:35] en de deze en beheer boulakjar vroeg ook naar de dat je wilt voorkomen dat huiseigenaren voor onverwacht hoge kosten komen te staan bij de afloop van een canon. Inmiddels zijn eigenlijk alle gemeenten bieden nu die optie aan om de mogelijkheid om volle eigendom te verwerven, dan wel voor eeuwigdurend te gaan en als de erfpachter daarvoor kiest dan is die onzekerheid over de toekomstige kanon natuurlijk weggenomen bij het afloop van het tijdvak en of of. Er is geen herziening meer naar eeuwigdurend gaat en als de erfpachter zelf zou kiezen voor jaarlijkse betaling. Dan hou je alleen nog de onzekerheid over van de inflatie.

[1:43:16] Dus in beide gevallen denk ik dat de onzekerheden maximaal worden beheerst.

[1:43:22] Een aantal vragen die eigenlijk allemaal gaan over het lokaal beleid. De heer Geurts die vroeg naar het rapport Berenschot en of de van mijn kant actie was ondernomen naar dat beerenschot rapport is opgesteld door want als de opgesteld op verzoek van de gemeenteraad van Amsterdam en het zijn ook aanbevelingen aan Amsterdam. Ik begrijp dat de gemeenteraad van Amsterdam het rapport in november gaat bespreken. Dus ik wacht dat af. Deze fase heb ik daar vanuit BZK nog geen stappen opgezet omdat de gemeente zelf eerst nog die stappen moet moet nemen.

[1:43:57] De capaciteit bij de gemeente waren verschillende sprekers die er aandacht voor voegen, hebben ze nou voldoende capaciteit bij de afhandeling van erfpacht verzoeken gemeenten als zij dit beleid hebben grond in erfpacht uitgeven, dan moeten ze ook gewoon de de administratieve taken die daarbij horen, moet ze natuurlijk uitvoeren.

[1:44:17] Dat kost tijd. Het moet ook heel zorgvuldig gaat over belangrijke vastleggingen van van transacties. En als er een wijziging is dan kost dat ook weer veel administratieve handelingen. Dat is zo ook. Dus die overstap naar eeuwigdurend. Dat zijn veel handelingen moet er komt een notaris aan te passen. Daar vind het eigenlijk ook plaats moet worden vastgelegd in het kadaster. Maar het het capaciteitsprobleem bij de gemeente lijkt niet het belangrijkste punt zwemmen gewoon het feit dat al die stappen moeten worden doorlopen. Dat kost tijd

[1:44:49] en het de mensen zijn er ook niet de dupe van. Want de gemeente wijzigen de voorwaarden niet tussen het moment van de aanvraag en het uiteindelijk het moment van het aanbod. Dus dat klik je eigenlijk vast.

[1:45:02] Dan voegt hij er boulakjar of inzicht in de grondprijzen en positie van gemeente zou kunnen verzwakken.

[1:45:08] Nou bij nieuwe gronduitgifte kun je inderdaad niet volledig transparant zijn omdat dat de onderhandelingen die de gemeente moet voeren, zou benadelen bij wijzigingen in de erfpacht is het natuurlijk anders dan is het belangrijk om zoveel mogelijk transparantie te bieden.

[1:45:25] De voorzitter, dan nog een aantal andere vragen onder andere van uzelf zeg ik er meteen bij

[1:45:32] de weer Geurts die vroeg nog of erfpacht de woningbouw belemmert ons overigens ook een stelling inderdaad wanneer koerhuis en ik iets verschillend tegenaan kijken. Ik heb eigenlijk geen aanwijzingen dat erfpachtvoorwaarden de woningbouw belemmeren wel dat erfpacht gemeente kan helpen om afspraken te maken over nieuwbouw en bijvoorbeeld dus over de betaalbaarheid over de doelgroepen beleid dat soms gemeenten willen willen voeren,

[1:45:59] want dat was het verlengde de heer Geurts ook naar hoe dan. Nou, omdat de gemeente door middel van het Erp erfpacht kunnen verzekeren dat de woning beschikbaar blijft voor de doelgroep.

[1:46:13] En dat dat ik ga niet wil niet verder dieper op ingaan. Ik denk dat we allemaal de voorbeelden daar wel van kennen. Maar het gaat natuurlijk heel vaak over de huurprijzen of de sociale huur of wat je als gemeente Alkmaar wilt vastleggen.

[1:46:26] De heer Minas die vroeg

[1:46:29] of ze eigenlijk een overzicht bestaat of dat dat misschien gemaakt zou moeten worden van de regels

[1:46:33] die er zijn en welke voorwaarden er precies worden gesteld. Ik zou wel voelt het in het debat kwam het ook een paar keer terug. Ik zou me kunnen voorstellen als de Commissie dat op prijs stelt en als dat past in datgene wat u met de nood of meer koers wil doen dat ik inderdaad toezicht dat de ministerie een onderzoek zou kunnen doen of laten doen. Even kijken wat de beste vorm. Daarvoor is naar wat zijn die voorwaarden nou precies

[1:46:57] en voorzitter, misschien mag ik daar nog even bij betrekken. De vraag die u stelde over de. Het Franse systeem wat wij gewoon niet goed kennen of eigenlijk niet herkennen niet kennen. De brief aan u

[1:47:11] dus ook daar zou ik dan even wat nader moet naar moeten laten kijken en ik heb ik ken het gewoon niet kan daarmee moeilijk antwoord geven op de vraag die erop gesteld zijn.

[1:47:20] De gesprekken met de banken

[1:47:22] dieren minder als een Geurts voegen er

[1:47:24] maar.

[1:47:25] Excuses. Sorry. Bij een toezegging moeten we vragen voor welke datum dat eventueel zou kunnen of een indicatie daarvan. Het is een onderzoek wat.

[1:47:34] Moet worden gedaan. Dus ik stel voor dat ik de kamer dan op korte termijn informeer over wanneer we daarmee kunnen starten en dan kan ik ook zeggen wanneer het klaar kan zijn. Dat kan ik echt niet uit de losse pols zeggen.

[1:47:44] Dan noteren we dat.

[1:47:50] De banken. Voorzitter,

[1:47:53] we hebben het al gehad over de administratieve stappen die er bij die overstappen naar eeuwigdurend moet worden gezet. Notaris kosten et cetera. Sommige banken die vragen nieuwe hypotheekakte. Dat is zo. Ik heb aan de bank of aan de bank gevraagd hoe ze omgaan met die problematiek en mijn beeld is met verschilt een heel klein beetje van dat van heer koerhuis dat alleen in uitzonderlijke gevallen door sommige banken om een nieuwe hypotheekakte gevraagd wordt bij overstap. Dus mijn beeld is dus dat dat niet.

[1:48:20] Veel.

[1:48:21] Gebeurd, maar omdat blijkbaar de heer Cohen zo dikte een ander beeld bij hebben, zal ik het in het eerstvolgende platform hypotheken wat het ministerie periodiek heeft met de banken opnieuw onder de aandacht brengen en dan moeten we kijken of het termijn kunnen beslechten of mijn beeld dat beeld meer koerhuis

[1:48:39] waar het het dichtste bij zit en ik rapporteer altijd aan de kamer over dat platform.

[1:48:46] Zeker. Dat is ook geen toezegging.

[1:48:48] Ja,

[1:48:50] ook een datum bij. Even kijken wanneer

[1:48:55] zo nog even terug naar even kijken wanneer het platform weer gepland staat

[1:48:59] het Rijksvastgoedbedrijf Dirk koerhuis was positief over de spoorzone. Zij noemde ook Flevoland. Nou inderdaad, want het Rijksvastgoedbedrijf is ook grondeigenaar. Daarmee doen kan het dus ook een belangrijke partner zijn in gebiedsontwikkelingen niet altijd kan het precies op die plek om woningbouw gaan. Maar je kunt wel gewoon mee doen als partner in gebiedsontwikkeling en eventueel ook zelfs door middel van ruil et cetera en daar echt aan het stuur zitten. Dus ik vind dat ik vind het heel belangrijk. We kijken nu ook of we inderdaad via de grond eigendom van het Rijksvastgoedbedrijf bijvoorbeeld voor aandacht groepen meer kunnen doen omdat je bijvoorbeeld flex woningen daar sneller kunt realiseren. Feit is natuurlijk wel dat je dan ook de nutsvoorzieningen en dergelijke. Wel moet aanleggen. Dus soms gaat het toch net iets minder snel dan we met elkaar zouden willen, maar het antwoord is dus ja, we willen het Rijksvastgoedbedrijf steeds meer op die manier inzetten voor de ontwikkeling van gronden en met name voor woningbouw.

[1:50:01] Dan vroeg mevrouw Beckerman nog hoe we erfpacht nog meer zouden kunnen inzetten als sturing voor de grondmarkt.

[1:50:11] Je erfpacht kan natuurlijk alleen als de gemeente ook de eigenaar zijn van de grond. Dat zijn ze niet altijd

[1:50:18] dus. Maar gemeente hebben natuurlijk hebben grondbeleid. Ze hebben ook de mogelijkheid om grond te verwerven via voorkeursrecht bijvoorbeeld. Maar het gaat ook wel weer gepaard met risico's. Dus

[1:50:28] ja. Hier hebben gemeenten de vrijheid om daar zelf keuzes in te maken.

[1:50:35] Mevrouw Beckham vroeg ook nog naar de bouwplicht in het geval van grond waar niet wordt gebouwd naar publiekrechtelijk is het opleggen van een bouwplicht op dit moment niet mogelijk

[1:50:46] het bestemmen van grond voor woningbouw, het verlenen van een vergunning om woningbouw mogelijk te maken. Daar kan geen verplichting aan gekoppeld worden om ook daadwerkelijk te bouwen. Mevrouw Beckman heeft die vaker gevraagd. Maar dat heeft dus te maken met de grote inbreuk die dat zou zijn op het eigendomsrecht en heeft terugkomend op platform hypotheken voor het lijstje van de toezeggingen eerste helft volgend jaar ergens in dat voorjaar wordt de platform weer bijeengeroepen en zouden we de kamer te kunnen rapporteren

[1:51:21] voorziet dat wij ons met de vraag aan mij gesteld.

[1:51:23] Dan Dank ik de initiatiefnemer en de minister voor een beantwoording in eerste termijn

[1:51:29] en dan kijk ik naar de linkerzijde naar de Kamerleden of er behoefte is aan een tweede termijn

[1:51:35] en in de tweede termijn kunnen ook moties worden ingediend. In tweede termijn heb je altijd eenderde van de spreektijd van de eerste mijn laten we enigszins coulant twee minuten. Maar dan

[1:51:50] zou ik dat ook wel. Daarbij willen laten en dan kijk even of Kamerleden ook al direct over kunnen gaan naar de tweede termijn.

[1:51:59] Heel goed. Dan geef ik het woord aan de heer Geurts fractie van CDA.

[1:52:05] Voorzitter erfrecht kent een lange historie. Mij is ooit geleerd dat de wortels liggen in het Germaanse en Romeinse recht.

[1:52:13] Maar het klopt dat het nooit de stedelijke erfpachtstelsel heeft ingevoerd. Alleen ik vond met nog een mooi citaat. De canon moet de kosten van administratie en de bouwrijp maken dekken en niet bedoeld als melkkoe.

[1:52:27] Dus nou hoe is het ooit mis gegaan denk ik. Kan me zo. Maar goed als afgestudeerd rentmeester vind ik erfpacht altijd

[1:52:36] en een leuke discussie. Want daar komt heel veel emotie. Ook bij vrij. Ik heb emotie. Voorzitter, dus geen emotie, maar een motie de kamer gehoord. De beraadslaging constateert dat uit het onderzoek van adviesbureau beerenschot blijkt dat consumentenbescherming bij erfpacht in Amsterdam lager is dan bij huur of hypotheek en consumentenbescherming tekortschiet en moet worden verbeterd,

[1:53:01] overwegende dat plotselinge en excessieve stijgingen van de erfpacht voorkomen moet worden, verzoekt de regering te komen tot betere consumentenbescherming bij erfpacht, waarbij de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid, transparantie en participatie van erfpachters beter geborgd worden, gaat over tot de orde van de dag en is mede ondertekend door leugen grinwis van de christenuniefractie.

[1:53:22] Tot zover de voorzitter,

[1:53:24] Dankuwel.

[1:53:30] Dan ga ik naar de tweede spreker van de zijde van de kamer die Minas fractie VVD.

[1:53:38] Voorzitter, Dankuwel, voorzitter, Dank voor de heldere beantwoording van zowel de initiatiefnemer als van de zijde van de minister. Ik heb de beantwoording gehoord. Ik ben ook ontzettend blij met de toezegging van de minister onder andere onder andere het feit dat ze in gesprek gaat met de bancaire sector, maar ook het feit dat ze inzichtelijk wil maken welke vormen van erfpacht er nou precies zijn. Maar ik zou het fijn vinden als er toch nog een vorm van een handelings kader komt want met dat handelingskader willen wij als VVD graag in beeld kunnen hebben en in beeld gebracht zien worden. Welke vormen van erfpacht er precies zijn waarmee we vervolgens aan de slag kunnen om daarmee door te kunnen gaan en vervolgens Hopelijk vervolgstap te kunnen zetten waarmee er eindelijk zicht komt voor erfpachters uit de uit de grabbelton die er is aan erfpacht instrumenten waarmee verschillende erfpacht contracten ingezet worden en er heel veel onduidelijkheid is want ik hoor de minister inderdaad zeggen dat er inderdaad drie deskundigen zijn waar die ingezet worden op het moment dat er

[1:54:52] een canon wordt bepaald. En inderdaad een canon herziening.

[1:54:56] Mogelijke kun je wel.

[1:54:57] Deze. Als u nog een motie wil yanina. Wilt u wel echt dat nu.

[1:55:00] Moeten nu ga ik doen.

[1:55:02] Maar goed dat gezegd hebben de voorzitter een motie de kamer gehoord. De beraadslaging constateren dat bij erfpacht in Amsterdam, plotselinge en exclusieve stijging van erfpacht voorkomen, verzoekt de regering te komen tot een handelingskader voor gemeenten bij erfpacht, waarbij de rechtszekerheid, rechtsgelijkheid en transparantie voor erfpachters beter geborgd worden en gaat over tot de orde van de dag en voorzitter, ik heb nog een motie die consumentenbescherming bij erfpacht, dient een betere kamer gehoord. De beraadslaging constaterende dat uit onderzoek van adviesbureau beerenschot bleek dat de consumentenbescherming de erfpacht in Amsterdam lager is dan bij andere financiële producten verzoekt de regering te komen tot betere consumentenbescherming met erfpacht en hierbij de AFM, AFM als toezichthouder op financiële producten te betrekken en gaat over tot de orde van de dag.

[1:55:46] Dankuwel

[1:55:48] en als u de microfoon uitzet dan geef ik het woord aan hier boulakjar fractie D zesenzestig Dankuwel,

[1:55:54] Namens mijn fractie nogmaals Dank aan de heer koelhuis voor het initiatiefvoorstel voor de

[1:55:59] uitgebreide beantwoorden. Ook Dank aan mevrouw aan de minister

[1:56:04] debat leek de goede kant op te gaan. Het ging niet alleen over Amsterdam. Ik hoor toch weer een motie die alleen specifiek over Amsterdam gaan. Dat vind ik jammer. Dus ik zal de moties nog in beraadslaging nemen.

[1:56:17] Dankuwel hier boulakjar. En dan ga ik de heer Geurts weer vriendelijk aankijken.

[1:56:22] En een.

[1:56:23] Ik geef het woord aan mevrouw Beckerman spreekt namens de sp-fractie.

[1:56:27] Dankuwel. Voorzitter, voorzitter, ik vond het toch een interessant debat ook wat ideologisch debat kunnen voeren en ik hoop eigenlijk dat dit de komende jaren meer zal gebeuren. Want ik denk dat grond en grondposities. Wat kan waar voor wie en voor welke prijs eigenlijk steeds relevant te worden en we zijn een klein land. Er moet heel veel, niet alleen om de wooncrisis te bestrijden

[1:56:54] en maar ook natuurlijk voor economische ontwikkelingen voor natuurdoelen klimaatdoelen en dat betekent dat het echt heel noodzakelijk is om heel actief na te denken over grond dat het rijk daar ook regie op moet nemen. Voorzitter, ik was blij met de toezegging van de minister om onderzoek te doen en ook dat pluche van u systeem daarin mee te nemen. Daar hoef ik dan geen motie op interieur maakt dan andere motie. De kamer gehoord. De beraadslaging constaterende projectontwikkelaars nog steeds mogelijkheden hebben om te speculeren met schaarse grond doorbraak te laten liggen. Overwegen dat er maatregelen worden genomen om beleggers te weren bij het opkopen van bestaande en of nieuwbouwwoningen verzoekt de regering een onderzoek instellen naar de mogelijkheden om gemeente het rijk. Het instrument van braak liggen boete te geven om partijen met een aanzienlijke grondpositie te kunnen verplichten om te bouwen en de kamer hierover zo snel mogelijk de informeer gaat over tot de orde van de dag Beckerman.

[1:57:47] Dan zeg ik tegen mevrouw Beckerman en geen voortzet voorzitterschap,

[1:57:50] Weer terug.

[1:57:51] Dankuwel en daarmee kijk ik even naar mijn rechterzijde. Ik zie dat de moties natuurlijk nog

[1:57:58] verspreid moeten worden. Wij kijken alvast of er behoefte is aan een schorsing. En Hoelang

[1:58:13] ik schoot voor enkele ogenblikken, zodat de moties kunnen worden vermenigvuldigd en verspreid.

[1:58:20] Enkele ogenblikken.

[2:01:10] Ik heropende vergadering.

[2:01:14] We zijn nog steeds bezig met de initiatiefnota van de heer koerhuis over de toekomst van het gemeentelijk erfpacht beleid en we zijn nu aanbeland bij de beantwoording. Een tweede termijn van zowel de initiatiefnemer als de minister, die tevens de ingediende moties van een beoordeling zal voorzien. Allereerst het woord aan heer koerhuis.

[2:01:34] Dank u wel, voorzitter Jack. Hou het kort. Ik probeer alleen aansluiting zoeken met wat ik de eerste termijn heb gezegd en en en wat er in twee termijnen gezegd door de Kamerleden.

[2:01:46] Ja in ieder geval blij dat we in ieder geval de discussie hebben geopend over de AFM als toezichthouder op financiële producten erbij te betrekken, want erfpacht gaat steeds meer zeker met eeuwigdurende erfpacht gaat is een financieringsvorm, zoals erover gesproken wordt door door provincies en gemeentes

[2:02:03] om toch een deel van die financiering voor starters voor nieuwbouw voor hun rekening te nemen, een zo goed dat er een toezichthouder meekijkt voor consumentenbescherming van die starters dat er geen vorm van overkreditering of over financiering plaatsvindt en ook voor verduurzaming komt het regelmatig voorbij als als financiering product.

[2:02:24] Dan kan iedereen van alles van vinden. Dat vind ik ook als Kamerlid. Maar als we die kant opgaan. Dan is het goed dat de AFM daarbij erbij betrokken wordt.

[2:02:33] Ja. En de het braakliggende grond

[2:02:37] heb ik het kort over gehad in mijn eerste termijn.

[2:02:39] Ik heb er ook van gezegd van het dat grond als grond braak ligt in handen van bouwers en ontwikkelaars. Dat komt vooral doordat de gemeente te veel eisen stelt aan de nieuwbouw de van als daarbovenop ook nog eens een een nieuwe belasting komt die ook nog eens dat braak liggen en gaat gaat belasten. Dan krijg je alleen maar nog meer stapeling. We hebben juist bouwers en ontwikkelaars nodig die grond kopen om te bouwen.

[2:03:08] Dat wil ik nog wel even gezegd hebben over de braakliggend belasting van van de van mevrouw Beckerman.

[2:03:15] Dankuwel. Kijk naar de minister.

[2:03:17] Dank u. Voorzitter, en ik wil eigenlijk alleen nog even wat zeggen over de moties die zijn ingediend en bij de eerste motie

[2:03:27] en trouwens ook bij de tweede motie. Dus dat is motie Geurts geen wist en de motie de middels kijk ik heb net toegezegd om een onderzoek te gaan doen

[2:03:37] en in dat onderzoek kan je ook betrekken hoe is het consumenten bescherming dan eigenlijk precies geregeld. Welke vormen van erfpacht worden er precies gehanteerd door de gemeente et cetera is belangrijk omdat gewoon goed in beeld te hebben, dan zou ik me kunnen voorstellen dat ik voor beide moties oordeel kamer geven, maar wel in de veronderstelling dat ik dan de ruimte krijgen. Hoewel eerst dat onderzoek te doen en daarna op basis van de bevindingen. Zowel de eerst marshals tweede motie te proberen uit te voeren, waarbij de tweede motie. Het gaat over een handelingskader voor gemeenten hanteren eigenlijk altijd het begrip handreiking. Dat is hoe BZK met gemeenten vaak werkt. Maar ik denk eigenlijk dat wat hier beschreven wordt er ook heel dichtbij in de buurt is met

[2:04:18] deze toelichting voorlichten voor dit zou ik graag een motie een emotie te.

[2:04:22] Wakker en ik kijk even naar de indieners of die emoties inderdaad zo gelezen kunnen worden. Heer Geurts.

[2:04:27] De uitvoering wordt zo gegeven met was een toezegging dat er binnen afzienbare tijd dat onderzoek ook duidelijk uitkwam wanneer dat dit ook niet jaren gaan duren. Want dan schieten we te ver door denk ik. Maar daar komt de minister dan nog terug op basis van het verzoek wat of het eerdere verzoek wat gewone rit was.

[2:04:45] Ik denk dat die Geurts zullen zeggen ja, u mag hem zo lezen.

[2:04:49] Met dien verstande dat dat niet jaren gaat duren voordat er een consumentenbescherming mogelijk vormgegeven worden,

[2:04:58] Misschien is het

[2:04:58] voorzitter om dan ook even in de brief die ik zal sturen over het onderzoek dit ook te betrekken, zodat je daar altijd op kunt teruggrijpen. Mocht er ook op enig moment een ander kabinet komen. Ligt dat ook mooi vast.

[2:05:10] Tijdspad. Andy en Minas.

[2:05:13] Voorzitter, de tweede motie die roept, roept wel op om te komen tot een handelingskader en ik zou het wel fijn vinden om in dat onderzoek te betrekken of een handelingskader deal maakt deel uitmaakt van dat onderzoek.

[2:05:28] Mijn voorstel is dus om het wel volgtijdelijk te doen. Dus eerst een onderzoek en vanuit dat onderzoek te gaan werken aan die aan die handreiking voor gemeenten en die handreiking is volgens mij heel erg. Dat komt eigenlijk tegemoet, denk ik aan de wensen in de k in de motie om een handelingskader te hebben. Maar ik gebruik het woord handreiking omdat dat de gebruikelijke vorm in waarderen waarin BZK met de gemeente samenwerkt op dit soort onderwerpen waar wel gemeentelijke autonomie is. Maar waar je tegelijkertijd probeert richting te geven samen aan een onderwerp in dit geval de erfpacht.

[2:05:59] Een moment die en minus negen jaar.

[2:06:04] Voorzitter dan dan lees ik de motie toch iets anders dan dan de minister. Want want deze motie,

[2:06:11] En dan zal ik de minister moeten vragen en want dan is het geen en de minister heeft duidelijk gezegd oordeel kamer als het voor goddelijk is. U zegt ik zie het niet als goddelijk en dan vraag ik aan de minister.

[2:06:23] Dan is dat is mijn vraag op de minister

[2:06:27] kijk, ik zou het jammer vinden als ik deze naam moet ontraden. Want volgens mij zijn we wel een naar hetzelfde toe aan het werken. Dus mijn enige winstwaarschuwing is eerst het onderzoek en dan dit.

[2:06:43] Ik zou.

[2:06:44] Die een Minas.

[2:06:46] Helder houden daarmee.

[2:06:49] Dus dan leest de minister een alsnog als volgorde goddelijk en daarmee heeft die oordeel kamer.

[2:06:55] Dan ga ik de minister vragen om te vervolgen.

[2:07:00] Motie nummer drie van de min. Als er wordt het ietsje ingewikkelder want erfpacht is weliswaar complex, maar het is niet een zeg maar een financieel product. Dus daarom. Het past niet in de wet financieel toezicht of het past ook niet bij de taken van de AFM. Laat ik mij vertellen. Dus deze motie die moet ik om die reden ontraden. Voorzitter,

[2:07:22] dat motie nummer vier is een motie van mevrouw Beckerman het opwekken van het is natuurlijk een slim Kamerlid. Dus die vraagt mij om een onderzoek in te stellen want ze weet dat ik eigenlijk altijd enigszins kan altijd probeer dat toe te zeggen, maar we hebben natuurlijk al veel onderzoek gedaan en bouwplicht daarvan weten we al dat onderzoek is er al. Dat is echt wel een grote inbreuk op het eigendomsrecht en de voorstel. Het voorstel hier om dat nog verder te brengen er een boete clausule in te gaan zetten dat dat lijkt er wel heel erg op. Dus ik wil wel met die handreiking aan de slag. Ik wil natuurlijk gemeente. Dit is trouwens een andere handreiking zijn handreiking, gemeente om braakliggende terreinen beter te benutten. Dat ga ik wel doen. Ik wil ook dat er zoveel mogelijk gebouwd wordt. Maar ik zie hier dus geen toevoegde waarde ten opzichte wat we allemaal al gedaan hebben. Dus ik ontraad toch deze motie,

[2:08:12] Helder en daarmee zijn we bijna aan het einde gekomen van dit overleg, maar niet voordat ik nog de toezeggingen heb opgelezen. De eerste toezegging de minister start onderzoek naar voorwaarden voor erfpacht en het Franse systeem van.

[2:08:28] Value,

[2:08:29] En de datum is dat er een brief over de opzet van het onderzoek op korte termijn zal verschijnen waarin opgenomen is het tijdspad en en wanneer de moties worden aangenomen, dan zal ook dat in die brief verwerkt worden.

[2:08:43] De tweede toezegging

[2:08:44] overleg met platform hypotheken over eis van nieuwe hypotheek akte bij overstappen naar eeuwigdurend erfpacht

[2:08:52] en daar is de volgende termijn bijgesteld terugkoppeling naar de kamer zal in het voorjaar van tweeduizend tweeëntwintig

[2:08:59] plaatsvinden. Dat waren de toezeggingen die zijn gedaan en daarmee zijn we helemaal aan het einde gekomen van dit overleg. Ik Dank de collega Kamerleden. Ik Dank de initiatiefnemer. De minister en alle ondersteuning of nou ambtelijk is van het initiatiefnemer of natuurlijk onze fantastische ondersteuning hier in de zaal Dankuwel wel thuis.

[2:09:25] Tot ziens.