Leefomgeving

[0:00:00] Goedemiddag.

[0:00:02] Welk.

[0:00:02] Om bij de vaste commissie voor infrastructuur en waterstaat.

[0:00:07] We gaan vanmiddag debatteren.

[0:00:11] Over

[0:00:17] de leefomgeving is over alles

[0:00:21] die zonder welkom aan staan.

[0:00:22] De secretaris en collegas en de mensen die het debat vanaf de publieke tribune of thuis volgen. We hebben een spreektijd van vier minuten per fractie en ik stel voor het aantal interrupties gedisciplineerd, zoals u dat altijd keurig doet niet te beperken. En dan geef ik het eerste het woord haverkort namens de vvd.

[0:00:47] Dank u. Voorzitter,

[0:00:49] voorzitter, afgelopen weekend trapte in woerden onze campagne af met vijf prioriteiten als eerste. Ik ben enorm trots op noemde zij een duurzame economie met groene groei, zei de wd wil nederland schoon doorgeven aan onze kinderen door samen te werken aan innovatieve en duurzame economie, waarvan alle nederlanders profiteren waar we niet tegenover elkaar staan. Iedereen schone lucht lage energierekening een sterke toekomst met nieuwe groene banen. Een economie die vooroploopt in de wereld. Daar gaat de wd voor voorzitter,

[0:01:19] die nederlandse industrie moet bij de schoonste economie van europa worden niet door bedrijven weg te pesten, maar door ze te helpen

[0:01:25] aan ziekmakende bedrijven moeten grenzen gesteld worden, schoon produceren.

[0:01:29] Of de deuren dicht.

[0:01:31] Voorzitter, ik zie hoe inwoners zich veel zorgen maken en helaas vaak terecht. Ik zie voorbeelden waarvan we vinden dat ze niet langer acceptabel zijn en situaties waarbij inwoners zich verenigen en juridische processen voeren voordat de overheid reageert. Ik zie ze. Ik hoor de zorgen en ik wil dat ze worden weggenomen

[0:01:48] en voorzitter deze staatssecretaris of het nu gaat om het gebruik van gewassen bodem als of over de afval status over het schone lucht akkoord over de maatwerk afspraken voor tata steel en dauw over het versterken van omgevingsdiensten of simpelweg over het opstellen van een lijstje van emissies inwoners vragen terecht een forse stap extra van deze overheid.

[0:02:07] Voorzitter, heb ik daar geen vragen meer voor de staatssecretaris. Jazeker wel een dank voor de brief over de invulling van de stelsel verantwoordelijkheid. Kortweg lees ik daarin binnen het programma gekeken zal worden naar de financiering systematiek en wordt verwezen naar gemeenten en provinciefonds.

[0:02:19] Maar dat was geen antwoord op de vragen als je verantwoordelijk bent voor de stelsel zorg voor voldoende middelen voldoende regie op univé voor meer tijd en systeem is de staatssecretaris met de vvd eens en zo. Ja, hoe gaat dat dan niet doen. Twee houtstook

[0:02:33] staatssecretaris stelt dat ecodesign kachels niet schoner zijn dan niet eco design kachels

[0:02:38] en willen door de branche voorgestelde certificaten niet opnemen. In het tekort begrijp ik dat goed, voorzitter of secretaris dat nog eens heroverwegen

[0:02:46] drie bodem als staatssecretaris op werkbezoek geweest in noord holland kan zij aangeven hoe dat de praktijk van het toepassen van bodem gaat verbeteren.

[0:02:54] Er is een interruptie van mevrouw van s namens de partij voor de dieren.

[0:02:58] Voorzitter, dank u wel want ik vind het lastig om de vragen die de haverkort nu stelt onder andere bijvoorbeeld over houtstook te rijmen met dat eerste stukje soort van de wd wil voor iedereen een schone lucht en eenmaal voor de vvd is voor iedereen voor zijn gezondheid en zomaar als het puntje bij paaltje komt.

[0:03:19] Ga naar plotseling wat wetenschappelijk bewezen is zijn kachel zij niet gezonder beter voor je dan de andere kachel gaan we dat dan toch weer in twijfel trekken. Ik vind die twee lastig met elkaar te rijmen en ben benieuwd of de vvd of het eerste stukje van de spreek tekst wil intrekken of het tweede stukje over de houtstook niet.

[0:03:40] Niets is haverkort.

[0:03:43] Wd spreekt in intrekken. Ik ben blij met de vraag zodat ik het nog een keer kan halen.

[0:03:48] Wij willen heel graag naar een schone lucht, maar we gaan genieten. Onze houtkachels in dit land verbieden. We gaan wel serieus kijken naar het advies wat de sector zelf geeft en zij zeggen ook wetenschappelijk onderbouwd dat die ecodesign kachels wel degelijk schoner zijn dan die niet zijn kachels geen wetenschappelijke discussie voor ze eraan met mevrouw van s.

[0:04:07] Maar ik vind dat belangrijk genoeg om hier te melden. Dus in mijn visie liggen die twee verhalen volstrekt synchroon in één lijn en zou ik de staatssecretaris adviseren om dat ook op te nemen in het akkoord.

[0:04:19] Graf.

[0:04:22] Voorzitter, snapt dat de slager. Die zijn eigen vlees keurt altijd zegt dat zijn eigen kachels schoner zijn, zou ik ook doen als ze zijn kachel verkopen zou ik ook mijn best doen om te zeggen dat die veel schoner is,

[0:04:35] maar ik vind het wel maar ik zou het een eerlijke verhaal van de wd aangeeft heel eerlijk te zijn om te zeggen we vinden het belangrijk om de ecodesign kachel branche nog wat geld te geven en vinden de luchtkwaliteit van mensen. De tweede periode tijd als dat de insteek is hoor ik het graag want volgens mij is dat een dan. Dan zijn we hebben hier een eerlijk wd vrouw.

[0:05:02] Haverkort.

[0:05:04] Voorzitter, ik ga dit debat niet winnen van mevrouw van es en ik ga ook gelijk aan haar geven. Ik doe een beroep om bij het ministerie aan de staatssecretaris om ervoor te zorgen dat ze nog eens goed kijkt naar die onderbouwing die er wel degelijk is

[0:05:17] en dat ze die kans meeneemt om onze lucht schoon te maken. Ik kan me niet voorstellen dat mevrouw van es niet voor schonere lucht zou zijn.

[0:05:25] U vervolgt me toch.

[0:05:26] Dank u wel. Dank voor het rapport met het lijstje kan worden toegevoegd aan welk bedrijf de uitstoot gegund is belangrijke voorzitter, welke lessen leren we van deze exercitie? De onderzoekers moesten bellen en mailen voor voldoende urgentie vijf omgevingsdienst hebben geen informatie aangeleverd vindt daar geen uitstoot plaats en context allemaal. Ze verschillend geen wonder dat het lang duurt. Wat gaat de staatssecretaris doen op korte termijn te komen tot de uniforme database van alle vergunning emissies voor zeer zorgwekkende stoffen.

[0:05:55] Vijf asbest.

[0:05:57] Het rapport over de praktijkproef is er nog altijd niet. De motie stoffen von martels en het aardse schuim toe te staan. Straks vijf jaar geleden aangenomen. Het moet sneller. Het moet daadkrachtiger schoon is de staatssecretaris dat met mij eens.

[0:06:09] De vraag van mevrouw beckerman. Namens de sp.

[0:06:13] Voorzitter, of misschien wel gedeelde ergernis over dat rapport over de vergunning emissies. Voorzitter, ik was benieuwd of de vvd die ergernis deelt.

[0:06:25] Dat rapport.

[0:06:27] We zien niet wie het uitstoot. Het heeft lang geduurd. Maar voorzitter, en volgens mij is het ook

[0:06:32] niet compleet.

[0:06:34] Want als we zien bijvoorbeeld het rivm-rapport. Hoeveel als er is aangetroffen in de muis en de tellen op wat er in het rapport staat

[0:06:44] missen of vergunningen of illegalen

[0:06:47] lozingen

[0:06:49] is de wd hiermee eens.

[0:06:52] Haverkort.

[0:06:54] Voorzitter, ik kan niet anders dan zeggen dat ik echt wel teleurgesteld ben in de opbrengst van dit dit documentje. Dat ligt niet aan de partij die dat heeft opgeschreven. Allemaal als ik sta me toe dat kort even citeren onder het kopje context. We zijn afhankelijk van de wijze waarop lozingen is vastgelegd. We gaan kijken naar de verschillen. Ze hebben allemaal hun eigen registratiesystemen eigen format vergunningen liggen deels bij gemeentes en provincies. Deels ben ik snap wel dat het een bende is. Voorzitter, ik deel die ergernis van van mevrouw brinkman volledig en we weten. We hebben een discussie gehad over het register zeer zorgwekkende stoffen. Dat is nog ver weg. Als ik dit als als blauwdruk daarvoor zou moeten kwalificeren. Ik kan niet beoordelen of het compleet is. Ja of nee want dat er niet in staat kan niet overzien. Dat is een beetje een open einde op de vraag van mevrouw beckerman. Maar dat het dat het beter moet en ik kom daar zo nog op terug dat de informatievoorziening richting inwoners veel beter moeten voorzien dan op deze manier. Mevrouw.

[0:07:59] Voorzitter, want dan krijg je eindelijk stukken. Dat had ik tenminste gisteravond nog een. Je krijgt eindelijk stukje denkt nu komt het overzicht van die lozingen en dan krijg je dit. Voorzitter en ik denk dat dit is weer zo'n voorbeeld waar vervuilers de lachende derde zijn. Wat de overheid heeft het helemaal niet op orde. Het kan niet eens in een halfjaar tijd reproduceren. Wat we vergund hebben, is absoluut niet de schuld van degene die dit onderzocht want die zullen deze frustratie delen voor dit is volgens mij ook wel weer zo'n voorbeeld van hoe dit hele stelsel gewoon niet functioneert en vervuilen daarmee.

[0:08:44] Getoond,

[0:08:44] Is wd. Daarmee eens.

[0:08:46] Ik denk het.

[0:08:47] Wel ik zou zeggen dat niet verder vervolgd.

[0:08:52] Er zit wel degelijk een voorzitter. En wat u denkt is uiteraard aan u. Maar ik denk het twee dingen. Ten eerste de zorgen over het stelsel en de informatievoorziening, die deel ik volledig waar ik toch nog iets van een aarzeling heb is bij de opmerking dat de vervuiler beloond wordt. Dat gaat uit van een intentie bij het bedrijfsleven die ik niet herken. Op dat punt zou ik terug willen geven dat ik heel veel bedrijven spreek die gefrustreerd zijn over het functioneren van het stelsel die dolgraag willen verbeteren en verschonen en fabrieken willen aanpassen, maar simpelweg zitten te wachten op een meewerkende omgevingsdienst die de vergunning voor zijn kan faciliteren. Daardoor worden ze weerhouden om te produceren. Spanning op best beschikbare technieken, potentieel, zeer zorgwekkende stoffen. We kennen alle dossiers, maar de zinsnede de vervuiler wordt beloond. Die had ik nog niet gekoppeld aan dit rapport en dat ga ik niet doen.

[0:09:46] Daar zit toch een mooie verschil in u vervolgt. U betaalt. Dank u.

[0:09:49] Voorzitter, mijn laatste vraag. Ik spreek veel inwoners en luister naar hun zorgen en vaak blijkt dat die zorgen gepaard gaan met een groot gebrek aan informatie. Dat zegt inwoners weten niet welke stoffen aanwezig zijn en weten niet welk effect stoffen hebben op hun gezondheid en wil de staatssecretaris met voorrang wat aan doen. We kennen de probleem locaties de vuilstort in eerbeek. De dijk van een boer in oldebroek de golfbaan in spijk kan de staatssecretaris in overleg met gemeenten provincie en omgevingsdienst op korte termijn zorgen voor een website waar inwoners van omgeving informatie kunnen vinden voor de over de vermeende vervuiling, over de eventuele risicos voor de gezondheid en over de voortgang van het saneringsplan.

[0:10:25] Voorzitter, af.

[0:10:26] Ik dank vanaf deze plaats. Het is tenslotte ons laatste commissiedebat. Mijn collegas,

[0:10:31] de staatssecretaris en haar ondersteuning. De griffie en ook u als voorzitter tegen inwoners, schone lucht, bodem en water kan stap voor stap bedrijf voor bedrijven stad voor stad een schone toekomst met groene groei voor iedereen.

[0:10:45] Dank u wel en dan geef ik u aan me vragen namens de fractie van d zesenzestig.

[0:10:50] Dagvoorzitter voorzitter, ontelbaar veel debatten gehad over de gezondheid van omwonenden. De uitstoot van pax fijn stof. Vrouwen zijn over uitspraken van die niet overeenkomen met metingen van het rivm.

[0:11:05] Ga aan de slag met een second opinion over het verduurzaming plan van maar voor d zesenzestig is het duidelijk. We hebben doelen op het gebied van klimaat, luchtkwaliteit en circulariteit. Ook data data zal zich hier aan moeten houden,

[0:11:19] is de staatssecretaris met d zesenzestig eens dat ieder toekomstplan van tata overheen moet komen. Met onze doelen wordt twintig, dertig en twintig, vijftig op het gebied van klimaat, luchtkwaliteit en circulariteit met d zesenzestig eens als de plannen van tate daar niet aan voldoen, er ook geen plek meer is in de ijmond. Voorzitter, p tevens afval en ik heb het hier al vaker over.

[0:11:39] Voor gehad in het land.

[0:11:41] De rapport bevestigde dat er beperkt zicht is op p van afval, er geen garantie op de volledige vernietiging van afval en normen voor de verwerking van afval in veel gevallen ontbreken, waardoor handelen uit voorzorg op.

[0:11:55] Onvoldoende mogelijk is.

[0:11:57] Hoe gaat de staatssecretaris opvolging geven aan deze constateringen en kansen toezeggen dat ze komt met een duidelijke definitie van afval.

[0:12:05] Voorzitter, geluidsoverlast rondom schiphol

[0:12:08] schiphol zegt over twee jaar te stoppen met nachtvluchten en interpreteert dat niet opstijgen tussen twaalf en zes uur en niet landen tussen twaalf en vijf. Maar veel van de overlast vindt juist plaats in de grenzen van de nacht. Juist als omwonenden net in bed liggen en als omwonenden bijna wakker worden zijn vatbaar. Voor slaap verstoring hoort het meegenomen in gesprekken met schiphol. Bent u bereid als staatssecretaris om in het belang van de gezondheid van omwonenden te kijken naar sluiting tussen elf.

[0:12:37] Voorzitter, ieder jaar kost milieucriminaliteit ons vijf komma vijf miljard euro. Een zeer select groepje. Bedrijven is verantwoordelijk voor een groot deel van de milieucriminaliteit in nederland. Uit eerder onderzoek van de rekenkamer bleek dat slechts tachtig bedrijven verantwoordelijk zijn voor de helft van alle overtredingen onacceptabel. Daarom heb ik hier eerder al gevraagd naar veelplegers aanpak. In antwoorden op eerdere vragen gaf de staatssecretaris aan dat recidivisten al harder bestraft kunnen worden zicht op of dit ook daadwerkelijk gebeurt dit in kaart te brengen?

[0:13:10] Ik citeerde zojuist een stukje uit het rekenkamer rapport handhaven. In het duister kan de staatssecretaris toezeggen de kamer een update te sturen over de opvolging van de aanbevelingen uit het rapport. En hoe staat het met de opvolging van een motie hagen sneller over informatiedeling en wanneer kunnen alle aangesloten diensten daadwerkelijk gebruik maken van een gezamenlijk systeem.

[0:13:30] Voorzitter, het rivm adviseert in lijn met een eerder aangehouden motie van mij om ultrafijnstof op te nemen in het landelijk netwerk luchtkwaliteit in haar brief schrijft de staatssecretaris dat er mobiele meetstations worden geplaatst bij bronnen. Om welke plekken zal dit gaan? Naast het wegvervoer ook gekeken worden naar de luchtvaart en de grote industriële bronnen is de staatssecretaris bereid om ultrafijnstof toe te voegen aan het doelen en aanpak schone lucht.

[0:13:54] Gehoord,

[0:13:55] Voorzitter, tot slot heb ik een aantal vragen over het nationaal milieuprogramma. Uit de gesprekken van de staatssecretaris blijkt dat er behoefte is aan meer pro actief beleid op welke manier zij hier uitvoering aangeven bij de hield deze veel problemen ook. Het stelsel staat zwaar onder druk

[0:14:12] is de staatssecretaris bereid om voor de voorstellen het nap en uitvoering uit te voeren en kan de staatssecretaris de financiële implicaties van de benodigde aanpassingen voor de hield het gehele stelsel met ons delen.

[0:14:26] In andere woorden hebben de twee omgevingsdiensten en de rest van het stelsel voldoende middelen en capaciteit om uitvoering te geven aan het nationaal milieuprogramma.

[0:14:37] Tot zover,

[0:14:39] Dank u wel voor deze partij.

[0:14:43] Dank u. Voorzitter excuses. Want ik vraag over het eerste blokje van vragen over tata ging zo voorspoedig door haar teksten dat ik dacht ik doe het gewoon op het eind. Want ik was volgens mij in de laatste zin als ik het goed heb begrepen. Zij zei heel stellig. Als ze zich niet gaan houden is er geen plek meer voor tata in de ijmond. Op zich ben ik blij verrast dat er zo stellig staat. Ik was alleen benieuwd wat d zesenzestig dan voor ogen heeft het bedrijf dan ergens anders naar toe op gang sluiten hoe het toekomstscenario voor tata. Als we dat niet doen.

[0:15:22] We vragen.

[0:15:23] Dat is altijd in overleg met zo'n bedrijf maar gewoon sluiten en laten liggen. Lijkt me niet. Volgens mij zijn er nog verdere implicaties. Alleen op een gegeven moment wordt het wel tijd dat paal en perk gaat stellen, want het is volledig onduidelijk voor omwonenden hebben als d zesenzestig ook duidelijk gezegd. Twintig, dertig is voor ons een hele harde lijn. Ik ben heel benieuwd of het kabinet zich daar achter schaart.

[0:15:49] Mevrouw van es is tevreden met het antwoord. En dan is het ook aan de beurt voor haar gaat gang.

[0:15:55] Dank u. Voorzitter, mijn laatste debat in deze commissie en een mooie zit een debat af te sluiten met het debat leefomgeving. Afgelopen jaren heb ik in deze commissie vol ingezet op die gezonde leefomgeving voor mens en dier. Ik ben blij dat ik op een aantal punten naar mijn gevoel. Het speelveld is gekanteld en waar ik me eerder misschien toch wel een roepende in de woestijn heb gevoeld. Als ik het had over echt hard aanpakken van bedrijven als een geen moer ziet het er inmiddels gelukkig steeds beter en rooskleuriger uit en hoop ik dat er op dit moment in de tweede kamer in de plenaire zaal een motie zou worden aangenomen. Om nog weer verder stappen te zetten om ook dat gezondheids onderzoek daadwerkelijk starten en ik zie er veel handtekening onder staan en daar ben ik heel erg blij om.

[0:16:47] Maar de partij voor de dieren staat voor die radicale koersverandering kan niet anders zijn dan in het debat. Leefomgeving nog een aantal punten aanstippen. Want die kader is afgelopen week ook een petitie plastic soep in de nederlandse rivieren aan de kamer aangeboden op de oevers van onze rivieren liggen ligt namelijk en ik noemde dat bezaaid liggen onze rivieren met afval en voornamelijk plastic afkomstig voor een groot deel vanuit de industrie, zoals vanuit chemelot die ook nog steeds een vergunning voor duizenden kilo microplastics en ik kreeg dit mee van hun afgelopen dinsdag bij die petitie en dit ligt in de omgeving van geen moer langs rivieren en ik vind dit als je weet dat mensen dit aan het ophalen zijn en je weet dat dit in onze rivieren zit vind ik best wel bizar en ik hoop ook op deze manier richting staatssecretaris over te brengen want ik schrok daarvan en ik ben benieuwd. Zij stelde heel duidelijk in een rapport een norm voor voor de hoeveelheid plastic omdat die er nog niet is. Ik ben benieuwd of zij ook daarvoor kan gaan pleiten omdat het zo belangrijk is om door te gaan aansluiten. Gelukkig bij een aantal woorden over de nationale milieuprogramma die mevrouw heeft gedaan. Ik fijn dat er zo'n programma komt. Ik lees en schrik van zinnen waarin de zegt straten je strategie te ontwikkelen om de komen tot concrete stappen.

[0:18:12] De richting stip op de horizon.

[0:18:15] En dan denk ik echt. Ze gaat strategie ontwikkelen om te komen tot concrete stap richting stip op de horizon.

[0:18:24] Dat vind ik dan wel iets. Concreter vraag ik misschien in alle aardigheid, maar dit kan toch niet het nationale milieuprogramma zijn waar we met alles naar mijn gevoel naar uitkijken, maar maken het concreet maakt. Het lijkt het ook op. Zij zegt richting afdwingbaarheid willen gaan en ik hoop dat ze hier vandaag ook

[0:18:44] die worden willen herhalen.

[0:18:46] Voorzitter, uiteraard wil ik het hebben over houtstook. Ik zeg in alle eerlijkheid richting staatssecretaris. Ik ben blij dat er aanvullende maatregelen komen en ik ben blij. Ondanks dat ik vind dat we er heel lang moeten wachten vind ik haar stoppen. Echt heel fijn en ik wil haar daarvoor bedanken. Maar ze snapt natuurlijk dat ik hier ook nog even gaan zitten om voor één komma twee miljoen nederlanders met een longziekte en zevenhonderd vijftigduizend mensen in nederland die benauwd zijn door houtstook toch nog een keer willen proberen om te zien of ik haar een aantal punten nog kan bewegen om verder te gaan en een van die punten is het feit dat het zo'n landen zo'n rookverbod straks bij gemeentes wil neerleggen en ik vind dat richting mensen die over heel nederland wonen en iedereen die overal last heeft van vind ik dat eigenlijk niet uit te leggen. Je kunt niet zeggen. Straks heeft de ene gemeente heel streng beleid en de andere gemeenten niet. Dat voelt als willekeur voor mensen en ik vind dat richting al die mensen niet kunnen nog een oproepen kan het niet anders. Afrondend. Afronden heb ik nog een vraag over houtstook. Voorzitter, ik wil vragen of zij die ontmoediging die de campagne gestart. Ook richten op het ontmoedigen van in plaats van alleen maar op het verbeteren van een manier van houtstook die er nu is, zou het ook een zijn in plaats van de enige dat we nu is dan besluiten deze.

[0:20:19] Voorzitter, dank u wel. Dan geef ik nu het woord aan mevrouw beckerman dames.

[0:20:24] Scp.

[0:20:29] Voor een zitten actie voeren loons eindelijk worden stappen gezet tegen vervuiling. De onder andere tate en geen moois

[0:20:36] en het om gaat strafrechtelijk onderzoek doen naar de vervuiling door geen moest en de staatssecretaris liet gisteren weten naar aanleiding van de door ons mede ingediende motie toch te willen starten met een bevolkingsonderzoek en zover was niet gekomen door de mensen die in als er niet zoveel mensen in actie komen en steun uiteraard van benedict ficq dank aan hen en dank aan de mensen die hun heftige vader deelden over de ziekte van henzelf of hen die hen lief zijn. Voorzitter, en tegelijkertijd legt dit pijnlijk bloot. De problemen met milieuproblemen in nederland zijn want de overheid komt pas in actie nadat wonende niet accepteren dat de overheid een volstrekt ontoereikend systeem heeft van vergunningen, toezicht houden en handhaven, een paradijs voor vervuilers. Dat bleek gisteren opnieuw

[0:21:29] op de absolute valreep kregen we een stapel stukken

[0:21:34] gisteren kregen we was net een klein interruptie debatje over de inventarisatie van welke emissies vergund zijn voor dag mooi en u krijgt 't rapport en ik begon te lezen en ik werd met minuut chagrijnige, want er zijn altijd dingen over gezegd. Door de heer haverkort. Je hebt hier helemaal niks aan. Je weet niet wie het bleek een drama om het rapport te maken en dan.

[0:22:00] Er zit een groot gat tussen hoeveel pvda er wordt aangetroffen in onze leefomgeving.

[0:22:06] En wat de vergund is uit rapport van rijkswaterstaat, bijvoorbeeld uit tweeduizend, eenentwintig over de naast een zie je dat er honderden rijn kilo per jaar wordt geloosd en rapport van cabaret van het voorjaar van ditjaar berekenen wat voor de maas. De helft

[0:22:23] van de tevens binnen nederland wordt toegevoegd.

[0:22:25] Wacht.

[0:22:27] Maar dan kijk je naar het rapport van gisteren

[0:22:29] wat daadwerkelijk vergund is. Daar volgt dat niet uit. Dus alleen in alleen al in de maas en rijn zitten veel meer vast dan vergund is. Klopt dat. Voorzitter herkent kabinet dat dit een groot probleem is en hoe verklaart het kabinet dit en veel belangrijker nog, wat gaat het kabinet doen.

[0:22:49] Komt er extra onderzoek naar p van zien afval stroming afvalstroom excuus. Voorzitter, volgens mij laat dit opnieuw zien hoe problematisch eigenlijk ons stelsel is. Voorzitter, uiteraard als begin zijnde heel erg blij met de stappen die nu gezet worden. Het strafrechtelijk onderzoek, het gezondheidsonderzoek en uiteraard willen wij het gezondheid onderzoek nog meer en daarom hebben we de motie mede ingediend, maar tegelijkertijd ook te weinig en te laat voorkomen milieuproblemen niet. Dit is allemaal achteraf. De provinciale adviescommissie leefomgeving kwaliteit. Paul heeft de provincie zuid holland geadviseerd om geen moest direct stil te leggen totdat absoluut zeker is dat er geen meer wordt uitgestoten. Is dit een optie die serieus gewogen wordt door het kabinet en welke contacten heeft ze daarover met provincie en andere en we zien ook dat de houding van bedrijven vervuilen niet altijd lijkt te veranderen. Maar zachtjes zeggen zo vergt geen dwangsom die ze krijgt opgelegd wegens waar ze geen vergunning voor hebben.

[0:23:59] Pleidooi van de sp is en blijft dat bedrijven dit kunnen doen. Komt doordat de overheid dit laat gebeuren

[0:24:06] en daar kan de overheid niet meer mee weg komen steeds meer juridische uitspraken dwingen de overheid ook om bewoners beter te beschermen. Deze week nog een uitspraak van het europese mensenrechtenhof. Voorzitter, ik ben bijna aan het einde. Ik wil nog een puntje noemen en dat is het fonds schade door de overheid. Twee weken geleden was er een mooie uitzending van over wat er gebeurt als de overheid schade veroorzaakt bij almelo. De hendrik deskundigengroep op kom tot een onafhankelijk schadeloket bij werkzaamheden door de overheid wilde graag.

[0:24:38] Dank u wel.

[0:24:41] Dank u wel, mevrouw van essen partij voor de.

[0:24:45] Nee dank u. Ik lukte niet om een stukje van mijn spreek teksten te vertellen ga ik in een interruptie doen, zeg ik in alle eerlijkheid tegen de voorzitter, want ik wil nog iets iets vertellen over plastic. Volgens mij zit mevrouw beckerman daar volgens mij op dezelfde lijn. Ik zag een heel mooi verbod vanuit europa komen. Alleen ik zag daar wel in dat het nog acht jaar gaat duren voordat het verbod ingaat rond om die kunstgras, kunst, gasvelden en rubberkorrels daar zelfs nog twaalf jaar voor de cosmetica om helemaal microplastic vrij te zijn en ik wil. Ik hoop dat de sp met ons eens is dat we deze staatssecretaris zouden moeten vragen om in europa te pleiten om zo snel mogelijk hiervan af te zijn en ook sportclubs in nederland te gaan vragen van niet. Nu nog de kunstgrasvelden met rubberkorrels aanleggen als we weten dat over acht jaar is zonde van het geld, maar zeker ook zonder voor het milieu. Dus ik hoop dat we samen die boodschap richting staatssecretaris zouden kunnen

[0:25:47] brengen.

[0:25:48] Frank lekker lange termijn. Nee, voorzitter serieus. Ik ben ik ben daar met partij voor de dieren eens. Voorzitter, en ik denk ook vrij kritisch op europa, op juist op grensoverschrijdende milieuproblemen goed moet samenwerken en tegelijkertijd denk ik dat juist als je ver gaan verboden, zoals hier op dat land dan niet zelf het vuilste jongetje van de klas zijn, maar het beste voorbeeld te geven omdat dat meer gewicht in de schaal legt wanneer je onderhandelt met andere landen of europese bond.

[0:26:27] Genoten, voorzitter,

[0:26:29] Zeer mee eens dat het misschien wel helpt richting andere landen. Dank u wel.

[0:26:36] Dank u wel. Dan geef ik nu het woord aan de heer de hoop namens de fractie van groenlinks en de pvda.

[0:26:40] Dank u. Voorzitter, voorzitter, het is niet vanzelfsprekend dat de gezondheid van omwonenden voldoende wordt beschermd.

[0:26:48] De pijnlijke conclusie van het ovv-rapport waar we twee weken geleden een verhit debat over hebben gevoerd. Sindsdien zie ik dat er door de staatssecretaris echt stappen worden gezet en alhoewel wij wel een aantal stevige gesprekken gevoerd hebben debatten gevoerd hebben echt complimenteren met deze laatste of deze stap zetten in de laatste kamer die wij hier met elkaar hebben. Ik ben er echt ontzettend blij mee en ik vind ook dat u een groot compliment voor verdient.

[0:27:16] Ik vind tegelijkertijd ook dat er nog meer moet worden gedaan om de gezondheid van omwonenden en vervuilende industrie daadwerkelijk te waarborgen.

[0:27:26] Allereerst krijgen de omwonenden eindelijk het grote gezondheidsonderzoek waar ze recht op hebben. Heel goed

[0:27:33] werk. De bij alsjeblieft samen met die omwonenden gemeenten en de provincie kijken hoe het onderzoek doorlopende procedures tegen het bedrijf tot dienst kan zijn en wat zuid-holland nodig heeft van fonds om scherper te kunnen vergoeden.

[0:27:47] Voorzitter, de motie klaver cs over het gelijkstellen van potentieel zeer zorgwekkende stoffen aan sets zit is die met honderd veertig stemmen is aangenomen in deze kamer was een goede stap in de richting voor omwonenden van de vervuilende industrie, zoals

[0:28:03] en toch heeft de uitvoering hiervan tot veel discussie geleid, ondanks dat het grotendeels om stoffen gaat waarvan we hebben bepaald dat deze europees moeten worden verboden of uitgefaseerd ip en f-gassen.

[0:28:16] De staatssecretaris schrijft dat het rivm op korte termijn met een robuuste onderbouwing komt waarmee een verdere aanpak kan komen voor de groep van zijn f-gassen die nu nog als potentieel zeer zorgwekkend worden bestemd.

[0:28:30] Wat houdt die vergaande generieke aanpak? Concreet in bedoelt u dan dat deze stoffen vervolgens behandeld worden als het is, zodat de plicht komt, zoals die motie vraagt. Ik vind daar nog teveel onduidelijkheid over tata steel. De minister van economische zaken klimaat heeft aangekondigd dat zij alternatieven opties voor de toekomst van het bedrijf. Het onderzoek

[0:28:53] om welke alternatieve routes gaat. Dit gaat het ook om verschillende scenario's en eventueel zelfs sluiting wordt ook in kaart gebracht. Wat dit voor de werknemers betekent. Tegelijkertijd is er deze week een motie van de partij voor de dieren sp aangenomen om de effecten van gezondheid en milieu van de verschillende toekomstscenarios van tata steel onafhankelijk in kaart te brengen. Hoe verhouden de aankondiging van de minister van ez motie zich tot elkaar wordt dit een proces. En wanneer kunnen we die resultaten verwachten? Ik hoop snel, want er moet echt snel duidelijkheid komen voor de mensen in omgeving.

[0:29:30] De who-normen in de europese luchtkwaliteit richtlijn. Voorzitter,

[0:29:34] tijdens het rondetafelgesprek over het overveen rapport van de omgevingsdiensten. Help ons

[0:29:39] want op dit moment vorm het schone lucht akkoord en de meest actuele, who-normen voor de lucht, de luchtkwaliteit geen juridische basis voor vergunningen

[0:29:48] en op die manier is er ook geen basis om vergunningen makkelijk te wijzigen of in te trekken als de volksgezondheid op het spel staat, terwijl dat het onderliggende probleem in dat rapport is

[0:29:59] de kamer heeft zich er twee jaar geleden al voor uitgesproken dat de advies waarde van de de van de who leidend moeten zijn in het kwaliteitsbeleid. Op dit moment wordt de europese luchtkwaliteit richtlijn herzien. De basis voor ons eigen beleid en die normen zijn geformuleerd. De nieuwe grens waren voor luchtverontreinigende stoffen verschillen enorm. Het wao advies uit tweeduizend, eenentwintig en liggen zelfs dichter bij de oude uit tweeduizend vijf.

[0:30:26] Ik vind dat onacceptabel.

[0:30:28] Ik wil opnieuw de oproep. De staatssecretaris om zich in europa voor in te zetten om de who normen te verankeren in een nieuwe luchtkwaliteit richtlijn

[0:30:37] op zijn laatst in tweeduizend vijfendertig, zoals de ambitie van het ep. Alleen op die manier

[0:30:43] kunnen we stappen gaan zetten richting schone lucht en ik denk dat we met elkaar dit deze kamer periode op een positieve manier kunnen afsluiten, omdat we zien dat die vervuilende domino steeds langzamerhand aan het omvallen zijn. Daar kunnen we echt. We kunnen dat als kans aangrijpen om het beter te doen voor de mensen die er werken voor de omgeving voor ons allemaal voor de duurzame toekomst.

[0:31:06] Oké.

[0:31:07] Dank u wel. Dank aan de collegas kamerleden voor een mooie en kundige inbreng in de eerste termijn. Er zijn mensen gekomen aan de eerste van eerste mijn staatssecretaris heeft enige tijd en reistijd nodig

[0:31:23] dan schorsing voor twintig minuten tot tien voor.

[0:31:26] Drie is goed.

[0:55:23] Goed.

[0:55:24] Dan heropenen ik de vergadering van de vaste commissie voor infrastructuur en waterstaat. Het commissie leefomgeving en ik geef het woord aan de staatssecretaris voor haar beantwoording in eerste termijn en er is een orde voorstel van mevrouw.

[0:55:43] Hagen,

[0:55:45] Voorzitter, gegeven dat onze twee minuten circulaire economie om tien voor vijf in de plenaire zaal in is gepland, maar ook omdat de leden hebben aangegeven geen behoefte te hebben aan een tweede termijn, maar als wel wat ruimer mogen interrumperen, dan zouden we wellicht kunnen houden bij de termijn van de staatssecretaris. Het debat.

[0:56:05] Ik zie dat de commissie ermee instemt. En dan gaan we dat doen en dan zal ik ook de kamerleden gewoon per niet per blokje. Maar als het onderwerp aan de orde is, wordt even hard werken voor staatssecretaris, maar daarmee wordt een tweede termijn bespaard.

[0:56:22] Het wordt met is

[0:56:25] met de disclaimer dat we nog wel zonder twee mensen, zonder tweede termijn een twee minuten debat kunnen aanvragen van ze heb ik meteen door mijn neus laten boren. Dat wil ik niet

[0:56:36] dat volger misgunnen.

[0:56:39] Dat begrijp ik. Maar dat is niet voor vanavond dat debat en ik wil zeker geen individueel recht ontnemen. Maar ik zou toch wel eerst even de staatssecretaris de kans geven. Wellicht zijn de antwoorden dusdanig dat u dat niet meer nodig vindt.

[0:56:54] De staatssecretaris.

[0:56:57] Dank u wel, voorzitter, voor het vertrouwen dat u een mij heeft de eerste plaats toch ook graag de commissieleden willen bedanken voor hun bijdrage. Wij hebben de afgelopen twee jaar intensief samengewerkt. Ik heb de input altijd als zeer waardevol ervaren en het is heel hard nodig om te horen hoe tegen het beleid dat wordt gemaakt wordt aangekeken en hoe we dat kunnen verbeteren. En ik ben echt heel erkentelijk voor de ook nog even op voorhand gezegd hebben. Ook dank voor de aardig geboren aan niet alleen maar ik beschouw dat als een compliment aan de mensen die elke dag met deze onderwerpen bezig zijn. Dus ik zie ik knik geven dus fijn. Ik heb een aantal blokjes. Het eerste blokjes, blokje algemeen. Dan komt een blokje was

[0:57:49] blokje luchtkwaliteit tata. Dan hebben we nog een paar punten

[0:57:57] over het fatiha stelsel vroeg me haven gekocht dat voldoende regie en in die film conformiteit het systeem. Hoe gaan we dat doen. De provincies en gemeenten zijn en het bevoegd gezag verantwoordelijk voor een goede uitvoering van het stelsel en het vrijmaken van middelen uit het gemeenten en provinciefonds voor de uitvoering door de omgevingsdiensten.

[0:58:25] De wet financiële verhouding beperkte mogelijkheid om te sturen waar die middelen aan worden besteed.

[0:58:32] Ze geven de mogelijkheden waarover ik beschik. Spanning als verantwoordelijke overal waar ik kan en voor het goed functioneren van het stelsel hebben achttien miljoen uit het coalitieakkoord beschikbaar gesteld voor de overkoepelende taken van de omgevingsdiensten wordt binnen het programma versterking gewerkt aan zoveel mogelijk uniformering van het stelsel om een gelijkwaardige financiële positie vormgeving te bewerkstelligen,

[0:59:01] dan is.

[0:59:02] Vraag van kort wd.

[0:59:05] Voorzitter,

[0:59:08] de

[0:59:09] de orde laat ik uiteraard nu. Misschien moeten we de of blokje. Mijn dank dat ik dat nu allemaal mag mag stellen.

[0:59:18] Want ik hoor de staatssecretaris nu zeggen wat ze in feite in die brief van van de week al heeft neergezet en daarmee zegt ze feitelijk de mogelijkheden om dat stelsel te verbeteren liggen binnen de bevoegdheden van de partijen die binnen het programma nu aan het werk zijn. De provincies de gemeentes omgevingsdienst

[0:59:36] de crux gaat juist om wat doet de staatssecretaris als stelsel verantwoordelijke in en als je wettelijk gaat kijken wat de rol van de stelsel verantwoordelijken is dan is die eigenlijk nergens beschreven. Anders dan dat de staatssecretaris als verantwoordelijke voor de wet de mogelijkheid heeft om twee dingen te doen én de wet aan te passen en twee in de begroting daarvoor de nodige middelen op te nemen. Ik snap dat rondom middelen van niet opportunisme. Dat zal wel op de coalitie tafel terechtkomen.

[1:00:01] Maar begrijp ik nou goed dat de staatssecretaris ook nog steeds zegt mijn bevoegdheid. Als verantwoordelijke om de wet aan te passen, vind ik op dit moment nog niet nodig. Is dat goed begrepen?

[1:00:10] De staatssecretaris. We zijn volop.

[1:00:12] Bezig met veranderingen van het stelsel en we hebben steeds gezegd dat van onderop vormgeven omdat we denken dat we en het raakvlak zo goed mogelijk houden en zo snel mogelijk veranderingen teweeg kunnen brengen. Want ik kan het rijk toetrekken. De regie nemen op alles. Maar daarmee hebben we nog niet zomaar de expertise en huizen. Dus we zullen ervoor moeten zorgen dat we de bestaande diensten zoveel mogelijk van stevig versterken dat ze beter gaan samenwerken. Opportuun is. Er zijn een aantal aanbevelingen gedaan. Daar ben ik volop mee bezig met de uitwerking en de uitrol daarvan. Ik heb regelmatig overleg met alle bevoegd om met hem te bespreken. Hoe gaat het. En de stappen die jullie aan het zetten zijn. Ik zeg het ook op het moment dat ik zie dat er te weinig stappen worden gezet. Een andere vraag die nog krijgen, is het aanleveren van informatie. Vijf omgevingsdiensten hadden de informatie niet op tijd aangeleverd. Ik ga er niet meer op zit te wachten. Ik stuur het naar de kamer heeft de kamer van alle andere diensten die wel op tijd zijn geweest. Alle informatie en uiteraard worden die vijf, die niet leveren worden aangesproken. Maar nu met name van belang is om toch van die beweging te blijven maken als er dan vervolgens behoefte is aan aanvullende middelen die achttien miljoen om de transitie mee vorm te geven. Maar als er dan vervolgens nog meer behoefte is dan komen ze bij mij terug om te kijken wat er dan precies nodig is, dan zal worden besproken en voorgelegd aan een.

[1:01:56] Nieuwe kamer.

[1:01:59] Voorzitter, we hebben hier met die met die die technische briefing een aantal weken geleden van die partijen de provincies en de gemeentes en omgevingsdiensten gehoord wat zij daarin van de staat verwachten

[1:02:12] en die riepen. Los van het geld geld wisselen. Want dat moet echt een nieuwe coalitie. Maar invullen die incidentele middelen zijn welkom. Er is niks mis mee, maar juist op dat stukje zorg voor uniformiteit zorgt voor een standaard systeem deden ze een appel op de mogelijkheden die de staatssecretaris wel heeft om dat te voorzien die zij blijkbaar binnen dat programma te organiseren blijkbaar heel erg ingewikkeld vinden

[1:02:39] en vraagt om even met dat inzicht begrijp ik niet van de staatssecretaris dat ze vindt dat dat in dat programma zelf geregeld kan worden en dat is niet nodig is om daarvoor vroeg dat hij heeft als wetgever in te zetten om de wet aan te passen.

[1:02:54] Daar waar de wet aangescherpt moet worden, moeten we het niet nalaten, maar de vraag is wel zijn alle diensten zoals ze nu zijn ingericht al voldoende geëquipeerd om binnen de kaders die zijn zo goed mogelijk te kunnen functioneren en opereren. Ik denk dat de reden waarom wij nu aan het met de tien aanbevelingen aan de slag zijn. Heeft ermee te maken omdat we vinden dat het stelsel beter ingericht moet worden. Zo is het ook. En vervolgens is de vraag. Als dat eenmaal zover is. Wat kun je nog wat moetje nog aanvullend doen? Ik bied nu al alle kennis die wij hebben ook aan meer partijen meer dan iedereen afzonderlijk. Dus we doen echt een heleboel om stappen te zetten en daar waar het nodig is om regelgeving aan te passen. Zeker doen maar ik ga dat niet doen. Ik ga dat wel doen vanuit een gestructureerde aanpak en op het juiste moment als alle gegevens zo compleet mogelijk hebt. Ik vind nu nog een slag gemaakt kan worden binnen die dienst zelf om bijvoorbeeld taken over te hevelen. Om vervolgens te kijken hoe je kennisdeling kunt verbeteren. Dan gaan we daarna kijken is voldoende of moet gebeuren en helpen daarbij aan aangescherpt. Wettelijk.

[1:04:21] Gras.

[1:04:23] Dan vervolgt u beantwoorden, mevrouw,

[1:04:25] Ps sorry excuus voor een verbod

[1:04:30] vraag hier op stellen, want we hebben wel degelijk een aantal van we hebben natuurlijk die omgevingsdiensten haverkort net al zei een aantal weken geleden gesproken met een aantal punten waarvan zij wilden dat er nu vast stappen worden gezet onder het budget. Dus ik denk laten we daar juist niet mee wachten, maar ook dat landelijke toetsingskader kwamen zij duidelijk vroeger dat ze dat graag wilde. Nu is die motie van ons aangenomen om te werken aan het landelijke toetsingskader. Dus ik ben in dat opzicht wel benieuwd hoe die motie tot uitvoering wordt gebracht. Want dat is een van de punten die omgevingsdienst vroeger specifiek om hebben kamer de opdracht neergelegd om toetsingskader te gaan maken. Dus hoe wordt dit meegenomen.

[1:05:19] Dan kunnen we er allemaal mee aan de gang.

[1:05:21] De zitten.

[1:05:23] Evalueer sowieso eens in de twee jaar. We hebben continu overleg met alle betrokken partijen in de keten en op het moment dat wij zien dat er behoefte is aan een toegenomen regie vanuit ons aanvullend beleid, dan zullen wij dat ook op ons nemen wat ik heb gezegd ik wil graag een gestructureerde aanpak doen want daar waar behoefte aan is. Daar moeten we wel eventjes echt goed toetsen om te kijken van ook echt waarmee we de boel vooruithelpen of kunnen we ook op andere manieren doen door bijvoorbeeld samenwerking te intensiveren kennis binnen omgevingsdiensten te verbeteren. Want dat zijn ook dingen waar wij het over hebben gehad. Die omgevingsdienst zelf moeten ook in sommige gevallen verder worden versterkt. Zijn er een heleboel die niet robuust genoeg blijken te zijn op dit moment. Dat vind ik daarbij moeten we ze helpen. Dat moeten we gestructureerd en gecoördineerd doen. Ik heb ook gezegd hebben eerst die achttien miljoen om nu die eerste transitie te maken en vervolgens aanvullende middelen nodig zijn, dan is het ook aan een volgende volgend kabinet om te zorgen dat er ook verdere stappen gemaakt kunnen worden en dat er middelen vrijgemaakt worden.

[1:06:46] Afronden.

[1:06:48] Dank voor het antwoord. Maar dat gaat niet in op de motie is aangenomen. Dat gaat over een landelijk toetsingskader ontwikkelen waarmee s plannen van bedrijven worden gecontroleerd. De kamer heeft in principe de opdracht gegeven om dat landelijke toetsingskader te gaan uitwerken. Dus ik ben benieuwd

[1:07:06] wanneer

[1:07:07] komt het landings toetsingskader. En hoe wordt het nu opgepakt vanuit het ministerie. Gezien de motie de opdracht geeft om te gaan doen.

[1:07:17] Dus de voorbereidingen daarvoor lopen dus we zijn daar wel mee bezig. We kijken altijd als er een motie wordt aangenomen en de kamer van hoe kunnen we die zo goed mogelijk uitvoeren, ook al ontbreken soms met of valt er nog niet in dit geval. Dus we kijken daarna. En ergens begin tweeduizend, vierentwintig met een verdere invulling daarvan te komen.

[1:07:39] Ja.

[1:07:42] Dan nog een vragen over van de je haverkotte voor een website voor bewoners. Er zijn al verschillende websites en de lucht. En daar worden burgers ook geinformeerd over leefomgeving ze aspecten.

[1:07:55] Daarnaast ken ik al goede voorbeelden van communicatie door mede overheden richting een bewoners, zoals bijvoorbeeld de omgevingsdienst. De regio arnhem heeft een speciale webpagina over de situatie bij eerbeek. Ik zie nu niet per se een meerwaarde voor een nieuwe website. Maar het is wel altijd belangrijk om te blijven kijken is de communicatie goed en kan eventueel nog worden verbeterd.

[1:08:17] Echt.

[1:08:19] Dan ook echt heel kort heel kort voorzitter beloofd had hoofdpijn heeft gezegd onderzoeksraad voor veiligheid dat informatievoorziening voor immers belangrijk is om te begrijpen hoe eventuele vervuiling in uw situatie kan leiden tot gezondheid en is de staatssecretaris ervan overtuigd dat met de huidige websites die er zijn die informatievoorziening dan voldoende inwoners.

[1:08:39] De staatssecretaris.

[1:08:42] Ik heb aangegeven dat er verschillende websites zijn. Het is altijd goed wat ik ook aangaf om te kijken. Kan dat nog verbeterd worden. Dus dat lijkt me heel prima. Dat kan ook heel goed worden meegenomen. Die aanpak van de versterking van het stelsel ook je communicatie goed op orde moet kunnen hebben. Er zijn ongetwijfeld goede voorbeelden van sites die op een goede manier de informatiebehoefte voorzien. Dus ik stel voor dat dat de plek is waar. Vervolgens wordt gekeken of de communicatie nog beter kan in sommige gevallen ongetwijfeld dat dat het geval is. Mevrouw haar zei dat veelplegers bestraft worden en of ik een zicht op hebben of recidivisten bestraft worden

[1:09:31] de monitoring en aanpak van zorgbedrijven die zijn opgenomen in het programma fatiha stelsel trekt daar een op. Samen met de minister van jnvb.

[1:09:42] Ik zal de kamer een brief over de versterking van het een december na de op dit punt ook formeren.

[1:09:50] Dan had mevrouw haar nog een vraag over de opvolging van de aanbevelingen van de algemene rekenkamer die worden opgevolgd binnen en buiten het programma wordt meegenomen en de brief van december.

[1:10:04] Dan had ze ook nog een vraag over de motie haar sneller

[1:10:09] binnen het programma versterking is inmiddels het informatie landschap van het stelsel opgesteld

[1:10:16] en dat landschap is de basis om te komen tot een gedeeld informatiesysteem. Het informatie landschap wordt in december aanstaande gedeeld met de kamer samen met de voortgangsrapportage van het programma.

[1:10:30] Even kijken dan over het p.

[1:10:36] Er werd gevraagd door mevrouw meerdere gesprekken de behoefte te bestaan aan meer proactief.

[1:10:42] Waarheid,

[1:10:46] Met ik heb inmiddels met veel verschillende partijen gesproken met gemeenten met provincies met bedrijven met inwoners en ook is er een participatie, participatieve waarde evaluatie gedaan waar veel mensen aan mee hebben gedaan en dat was een boodschap die we hebben meegekregen. Dan vroeg ze mevrouw van s had het nog over de en een brief stond strategische ontwikkeling ook om concrete stip op de horizon te zetten stappen om stip op de horizon. Ik ben het helemaal waar, mevrouw van es eens het moet samenhangend concreet worden en kijken naar tweeduizend vijftig moeten we echt concreet weten waar we moeten staan en moeten we ook kijken wat er nodig is en dat gaan we ook doen. Overigens hebben we afgelopen week nog iemand nota bene op mijn verzoek brief aan de kamer sturen iemand in huis gehaald om op een toegankelijke manier te communiceren en duidelijk manier. Dus ik neem aan dat de cursus vanaf vanaf deze week niet meer mogen gebeuren dat u terug vinden.

[1:11:58] Er is een vraag. Dit is geen vraag van vragen over het vorige onderwerp. Gaat u gang.

[1:12:08] Voorzitter, over het nationaal milieuprogramma. Uit de gesprekken van de staatssecretaris blijkt dat er meer proactief beleid nodig is naar de uitvoering. En dan hoor ik de staatssecretaris zeggen dat er inderdaad uit de gesprekken blijkt dat er meer behoefte is aan een proactief beleid. Maar ik vraag 't maar wat zijn de stappen die we vervolgens nemen.

[1:12:26] Dan vraagt de staatssecretaris.

[1:12:29] We hebben allemaal behoefte om te kijken wat we allemaal aanvullend doen. We onderzoeken of de voorstellen uitvoerbaar zijn en vervolgens kijken we of ze uitvoerbaar zijn voor bedrijven voor de volgen inwoners, voor andere handhavende instanties en wat financiële consequenties zijn

[1:12:51] en ook die financiële consequenties zullen onderdeel uitmaken van de besluitvorming. Maar ik denk dat het goed is om te blijven kijken naar hoe we daarin zoveel mogelijk kunnen versnellen, maar we moeten concretiseren, maar we moeten dat ook op een goede manier eerst onderzoeken wat er allemaal kan

[1:13:15] vragen. Dat is in ieder geval nog niet concrete hoe de uitvoering aangegeven gaat worden. Maar laat ik even over de financiële consequenties. Want mijn buurman die zegt dat vind ik niet zo belangrijk, maar we weten allemaal dat op moment dat de financien niet bij de uitvoeringsplannen komen dat het heel onduidelijk wordt en uit die technische briefing die wij hadden is ook duidelijk dat de verschillende spelers aan tafel niet weten om wat voor bedrag het gaat dus mijn oproep zou zijn aan de staatssecretarissen juist niet door te schuiven. Maar goed inzichtelijk te maken, zodat er verstandige keuzes gemaakt kunnen worden door de nieuwe coalitie door een mogelijk nieuw kabinet

[1:13:51] dus zeker. Dat ben ik helemaal mijn vragen zijn op dit moment echt goed bezig om alles te inventariseren en om te kijken wat zijn de effecten hangt het op een goede manier samen moet samenhang tussen zetten en vervolgens moeten ook voorstellen worden gedaan om te kijken hoe kun je dat ook financieel aantrekkelijk maken en uitvoerbaar maken voor bijvoorbeeld omgevingsdienst of noem het allemaal maar op. Dat komt er aan. We hebben daar wel tijd voor nodig om dat goed inzichtelijk te maken.

[1:14:20] Ja.

[1:14:22] Afronden tekort voor u kunt u dan op zijn minst met een bandbreedte komen want we weten allemaal dat achttien miljoen ook al is het structureel niet afdoende is. Dus kunt u dan een schatting geven, zodat het op een juiste manier implementeert wordt die achttien miljoenen voor het beeld. Die zijn bedoeld als versterking van meer en de opbouwfase niet om de uitvoering mee te financieren. Dat weten we allemaal dat we daar veel geld voor nodig hebben. Maar ik wil wel voorstellen vanuit mij komen welke aanvullende gelden nodig zijn. Dan wil ik zeker weten dat het aan de goede dingen wordt uitgegeven. Ik ben blij als er voorstellen komen vanuit de betrokken partners over waar extra behoefte aan geld is. Wij zijn ook vanuit onze verantwoordelijkheid aan het kijken zijn dat de goede dingen kloppen die bedragen die daaraan worden gehangen en vervolgens komen wij ook met voorstellen om te kijken wat is reëel en nodig.

[1:15:26] Vervolgd,

[1:15:28] Even kijken. Mevrouw beckerman die vroeg naar een schadefonds of komt tot een onafhankelijk schadeloket voor gevallen waarbij de overheid schade veroorzaakt door grote infrastructurele projecten zijn bijna een uitzending van powned waarin door een hoogleraar waterveiligheid is gepleit voor een onafhankelijk schadeloket

[1:15:51] die hoogleraar stelt dat door de zeespiegelstijging en die grotere kans op extreem weer nederland de komende jaren vijf, honderd kilometer aan dijken moet versterken en dat een snelle afhandeling via een onafhankelijk loket van groot belang is.

[1:16:07] Ik vind het op zich wel een hele interessante gedachte. Maar het is wel echt portefeuille van de minister. Ik zal de vraag aan hem doorgeleiden. Dan zal ik zorgen dat mevrouw dijkman daar een antwoord op.

[1:16:16] Echt

[1:16:17] probleem,

[1:16:18] Voorzitter. Dank voor deze casus daarover. Maar ik was wel getriggerd door het niet alleen maar gaat over.

[1:16:29] Het fonds,

[1:16:30] Hoeveel moeite het kost als inwoner. Als je tegen de overheid moet strijden. Je hebt schade en dan sta je ineens tegenover de overheid en dat is net zo ingewikkeld als je tegenover een bedrijf als shell of tata staat. Voorzitter, en ook daarom vond ik het fonds hele interessante gedachte. Dat gaat breder dan alleen de dijken maar dank voor de toezegging herkent de staatssecretaris.

[1:16:57] De voorzitter, dat beeld.

[1:17:00] Ook heel ingewikkeld kan zijn.

[1:17:03] De zes,

[1:17:05] Ik herken dat wel. Ik ben zelf ook wethouder geweest en maastricht en zelfs daar zie je ook al. En sommige situaties dat zeker. Dat is heel lokaal. Dan zie je dat soms burgers rechts willen halen of zich zorgen maken dat ze vastlopen en het systeem. Dat is een probleem en dat zie je op verschillende punten terug naar de toeslagen affaire. Dan zie je ook dat je gelijk kunt hebben. Maar dan heb je nog niet gekregen. Dus ik snap de vraag achter de vraag van mevrouw beckerman. Het antwoord daarop is minder simpel dan we allemaal zouden hopen dat burgers op een goede manier zou moeten beschermen. En natuurlijk hebben we met zn allen regels. Maar als je daarbinnen wordt wil je dat de overheid daar op een gepaste manier op reageert. Dus ik stel voor dat er een antwoord komt kijken of het misschien iets breder dan alleen op dit specifieke voorbeeld. Maar dat kan worden toegevoegd van het ook kunnen gelden voor meer casus waar mensen tegenaan lopen.

[1:18:18] Goed voor wat er nu gebeurt is dat je vaak verwezen wordt naar de ombudsman ontzettend ombudsman en de kinderombudsman super nuttige functie naar volgens kan die persoon niet doorpakken. Zelfs de grote frustratie zien we vaak de ombudsman herhalen in de kamer en zo'n tussen zo'n fonds zou een hele mooie manier waarop je niet. De overheid hoeft te bevechten, maar wel geholpen kan worden. Kan ook

[1:18:51] misschien wel heel erg helpen zijn voor volgend kabinet.

[1:18:55] De site zoeken.

[1:18:56] Ik snap dat die gedachte daarachter wel een beetje buiten mijn portefeuille meer ook op basis van eerdere ervaringen. Wat ik me kan herinneren is dat er altijd wordt gekeken naar precedent werking. Dat is iets waar wel goed over moeten worden nagedacht. Want ik vind het aan de ene kant ook heel erg terecht en misschien is het soms wel dat je een precedent schept daarmee een heleboel mensen zou moeten compenseren. Maar als je een fout hebt gemaakt dan zei dat zo. Ik snap heel goed dat de beantwoording ervan dat hij iets meer zorgvuldigheid vraagt dan de behandeling hier in deze commissie vergadering.

[1:19:39] Ik wilde eigenlijk over zijn twee vragen voor. Kijk eens.

[1:19:44] Verhagen!

[1:19:46] Voorzitter, ik wilde even verifiëren of het nationaal milieuprogramma is afgerond.

[1:19:51] Of komt er nog.

[1:19:52] De

[1:19:54] ik heb gevraagd of en dat lijkt me gegeven. Het voornemen van dit kabinet is demissionair gevraagd of het nationaal milieuprogramma ook nog een uitvoering toets krijgt wel heel belangrijk als uitvoeringsdiensten ergens mee aan de slag gaan, aangezien wij geleerd hebben van andere uitvoeringsdiensten dat soms plannen heel mooi zijn, maar de uitvoering niet altijd helemaal doorloopt. Ik ben nog benieuwd. Mag ook later. Maar dat zou ik graag willen weten. Ik vroeg me af of er voldoende middelen en capaciteit is om het nationaal programma uit te rollen en daar heb ik nog geen ja of nee op gehoord. Even voor de duidelijkheid uitvoering en dat zal ook het moment waarop dat financiële inzicht. Wat gaat worden, ook al vroeg. Dus die komt er wel aan.

[1:20:43] Ik had nog een vraag over dat national programma gesteld en dat ging over het feit dat ik in haar in een brief van deze staatssecretaris las dat zij gaat leren van aanbevelingen over milieubeleid en daarin ook het afdwingbaar maken van convenanten als een serieuze optie ging meewegen. Dus ik was benieuwd of dat ook

[1:21:04] mee wordt gewogen bij het nationaal milieuprogramma afdwingbaar maken en ik had het gevoel daar nog geen antwoord

[1:21:11] is.

[1:21:15] Om het afdwingbaar te maken.

[1:21:19] Ik zal ik mevrouw

[1:21:21] de uitleggen. Ik lees in in de brief die zij ons toestuurt staat. Ze gaat leren van aanbevelingen over eerder milieubeleid, waaronder dwingen waarmaken van convenant waar ze van zal leren. Dus ik denk dat klinkt positief. Als we gaan leren, dan zou dat een van de punten zijn van wij wij in ieder geval van harte aanbevelen

[1:21:43] punt over te nemen.

[1:21:46] Nationaal milieuprogramma een visiedocument. Dat betekent dat je stip op de horizon zijn. Maar je moet wel echt nog zeg ik het nog eens een keer dat gij vervolgens concretiseren en op basis van die concretisering kijken hoe je dat kunt hoe je mensen kunt gaan houden als je een convenant afsluit. Al dat dingen kunnen zeggen mensen toe. Wat mij opvalt bij het convenant duurzaam inkopen. Ik heb toch gezegd toen we gingen gingen ondertekenen. En toen zei ik ik hoop niet dat iedereen hier staat met die gedachte van over een mooi ondertekend. Even goed bezig willen zijn. Maar dat er vervolgens niet altijd genoeg mee gebeurt. Ik heb toen ook aangegeven. We doen het nu zo maar op het moment dat we bij controles of bij gesprekken daarover merken dat er niet genoeg geleverd wordt. Dan ga ik wel kijken hoe we een stap verder kunnen zetten onder meer dwingend te maken moet gaan gebeuren. Ik bedoel wij zitten hier overal te verkondigen. Ik ga me te binnen. Overal in de wereld vertellen hoe wij bezig zijn op circulaire gebied. Dan mag je op zijn minst van de overheid en van alle overheden verwachten dat je circulair duurzaam inkopen en een voorbeeld daarvan. Ik kan niet zomaar een op een zeggen van het nationaal milieuprogramma afdwingbaar maken omdat het een een punt op de horizon is waar je naartoe werken. Dus hoe ga je dat doen maar dat dat het geconcretiseerd moet worden tussen doelen stelt dat een bepaalde afdwingbaarheid aan verknoopt. Dat vind ik een hele slimme gedachte

[1:23:29] dus.

[1:23:32] Proefles knikt instemmend. Volgende.

[1:23:35] Ze knikte in elk geval.

[1:23:40] Eind de goede kant op de kinderen.

[1:23:44] Even kijken. Ik heb een blokje van meneer haven gekocht die vroeg naar de lijst met teef als impressies kan aan die lijst nog worden toegevoegd aan welk bedrijf de vergund is het rapport is opgesteld om een breed overzicht van te krijgen. De bedrijven zijn bij ons bekend en we werken samen met de bevoegd gezag aan maatregelen in goed vertrouwen. Ik verwacht niet dat het delen van het proces meteen ten goede zullen komen. Maar als er een stevige behoefte is dan kan ik altijd even kijken of die lijst.

[1:24:18] Van zien.

[1:24:20] Voorzitter, ik moet terugdenken aan de discussie die we hadden over het zeer zorgwekkende stoffen register waarbij volgens mij de intentie is ontbreekt in de samenleving te communiceren. Welk bedrijf welke plek zeer zorgwekkende stoffen uitstoot en dat rijmt niet met de antwoord van de staatssecretaris nu

[1:24:36] dat ze liefst die locatie bedrijfsgegevens of bedrijfsnaam niet onder de niet wil communiceren. Dat is mijn eerste vraag. Misschien dat ik daarna nog niet.

[1:24:48] De staatssecretaris.

[1:24:51] Het is openbaar en principe dus het kan worden bekeken. Maar de vraag is even om heel actief te gaan delen. Ik wil gewoon zorgen dat iedereen in de goede stand staat de gegevens deelt en zorg dat het samen naar oplossingen wordt gewerkt, zodat zo snel mogelijk die problemen ook bij ons. Nederland worden opgelost. Maar ik zal zorgen dat de informatie aan meneer haverkort zal toegezonden. Dan heeft hij een. We kijken even hoe dat dan precies doen.

[1:25:20] Ik ga de vraag stellen. Voorzitter,

[1:25:23] ik heb mijn eerste termijn vrij voorzichtig geprobeerd mijn teleurstelling over dit document te verhullen. Dat is niet gelukt. Maar ik ga ook is dit nou werkelijk het niveau waarop we in dit land hebben vastgelegd en hoe wij zeer zorgwekkende stoffen hebben vergund, is dat echt zo verschrikkelijk verdrietig. Dat dat dit zou de staatssecretaris daar nog even op willen willen reflecteren. Nogmaals, dat zegt niks over de partij die het rapport geschreven heeft.

[1:25:48] Staatssecretaris.

[1:25:50] We willen zeggen dat er een heleboel mensen met veel verstand van zaken bezig zijn om te kijken hoe kunnen we ervoor zorgen dat we onze leefomgeving zo schoon en gezond mogelijk krijgen en zo snel mogelijk. We willen allemaal van teef als af. Dat is ook de reden waarom europa wordt gewerkt aan een verbod.

[1:26:11] Maar ik denk wel dat het van belang is dat we ook niet de indruk wekken dat dingen niet goed doen. We zijn in nederland het land. Wat het meest ver gaat als het aankomt op bijvoorbeeld de lijst die we hebben met betrekking tot zeer zorgwekkende stoffen die potentieel zeer zorgwekkende stoffen. We hebben geconstateerd met elkaar vinden dat zelfs op het gebied van die potentieel zeer zorgwekkende stoffen soort van tussen categorieën moeten gaan maken waarvan we weten dat ze schadelijk potentieel schadelijk zijn of schadelijker dan andere stoffen die uiteindelijk niet schadelijk.

[1:26:50] Toegeven, want het zou toch.

[1:26:55] Ik ga proberen op een ander manier. Ik heb even snel gekeken naar de website waar de staatssecretaris net aan refereerde over de weg in eerbeek.

[1:27:02] De eerste zin is de boven afdichting moet nog definitief worden aangebracht. Dit gaat in tweeduizend zevenenveertig gebeuren.

[1:27:08] De

[1:27:09] insteek van dit hele debat. De hele zorg die we met elkaar delen. Volgens mij. Staatssecretaris dat niet met ons eens is dat we zorgen over ongezonde leefomgevingen bij inwoners weg willen nemen.

[1:27:19] Dit bord gaat daar niet aan bijdragen. De antwoorden van de staatssecretaris met alle respect. Ik hoor de intentie echt wel. Ga er niet aan bijdragen. Die website van de omgevingsdienst arnhem die met zorg en met inzet daarover geen misverstand is opgesteld gaat daar helaas niet aan bijdragen en ik ben bang dat ook dat het zeer zorgwekkende stoffen register wat we met elkaar willen om die informatie breed te delen in de samenleving. Als we zo doorgaan niet aan bijgedragen en dus moet ik voorzitter excuses de vraag stellen hoe gaat deze staatssecretaris dat nu echt doorbreken.

[1:27:51] De staatssecretaris.

[1:27:53] Toch heel even voor het beeld vergunningen moeten worden aangevraagd. Die zijn altijd heel erg uitgebreid en wat haverkort heeft alleen een overzicht van zoals dat nu is opgehaald. Niet meer en niet minder. Er is helaas geen centrale database. We zijn wel bezig met de aanscherping van vergunningen. Dat weet hij ook. Dat duurt helaas langer dan we willen, maar we zijn daar wel mee bezig en ik kan geen ijsselmeer met handen breken. We doen wat we kunnen omdat we allemaal vinden zoals dat de leefomgeving sneller, schoner en gezonder moet. Maar het kan in sommige gevallen wel een uitdaging zijn en ik zal nog eens even goed kijken naar die website die ook als goed voorbeeld wordt gezien. Ik denk ook dat de informatiebehoefte wel van belang is. Dus laten we kijken hoe we daar met elkaar kunnen leren hoe dat beter kan als nodig is en de informatie voorziening richting inwoners niet voldoende is, dan kunnen we kijken hoe we daar nog een slag kunnen slaan.

[1:28:57] Mevrouw beckerman,

[1:28:59] Voorzitter, als je havo kort boos wordt in dit debat is er iets aan de hand. Voorzitter,

[1:29:06] Ja.

[1:29:07] Dat is een compliment. Nee dat is kort, zegt u. Het voelt als je me maar dat is een compliment. Voorzitter en mag ik wat ik niet vind is als de staatssecretaris zegt er werken mensen hard. Voorzitter, dit is op geen enkele manier kritiek op mensen die werken bij een omgevingsdienst of vergunning verlenen. Voorzitter is kritiek op het stelsel.

[1:29:31] Ja.

[1:29:31] Dit is kritiek op het stelsel en de staatssecretaris is daarvoor stelsel verantwoordelijk voor het probleem is dat we een keer noemen zien dat we drinkwater halen uit de maas zien dat daar hoeveelheden in zit dat dat we er niet achter komen. Het wordt dan ergens gemeten. We komen er niet achter

[1:29:53] waar dat

[1:29:55] vandaan komt.

[1:29:56] De staatssecretaris,

[1:29:58] voorzitter,

[1:29:59] De stelsel waarvoor ik stelsel verantwoordelijke ben. Daarvan hebben wij met elkaar geconstateerd. Heeft de commissie gedaan dat dat niet optimaal functioneert en dat dat echt vele malen beter.

[1:30:08] Goed.

[1:30:09] Dus daar zijn wij het ook niet over oneens.

[1:30:13] Ik kan binnen mijn mogelijkheden als stelsel verantwoordelijken. Een aantal dingen doen. Dat betekent dat we nu bezig zijn om die tien aanbevelingen zo goed mogelijk in te vullen. We proberen zoveel mogelijk van onderop te doen omdat we denken dat we daarmee versneld en dat zie je nu ook gebeuren dat er omgevingsdiensten zijn die elkaar opzoeken dat taken worden overgeheveld van bepaalde gemeenten of provincies naar die omgevingsdiensten zoals we het graag zien en blijven er een aantal achter. Maar ik denk dat als wij het vanaf vanuit onze ivoren toren van bovenaf opgelegd dat het morgen had gemoeten op veel meer weerstand kunnen rekenen dan niet per se dag toe geleid dat die omgevingsdiensten versneld versterkt waren moet dat gewoon echt wel met elkaar eens nog een heleboel gebeuren. We hebben geen. Het is niet vinden we dat het beter inzichtelijk worden. Maar meneer haverkort eens. We hebben bepaalde informatie over bepaalde bedrijven niet goed genoeg inzichtelijk wenselijk dat het beter moet. Daarom zijn we ook bezig met die versterking van het stelsel. We hebben nog niet de middelen om de uitvoering te gaan doen van de versterking van het stelsel vind ik dat nodig natuurlijk ook nodig. Dus we zijn het niet met elkaar oneens. De frustratie die meneer haverkort uit over de snelheid waarmee dingen gaan af en toe ook wel want ik wil het liefste dat alle informatie transparant is. Ik wil ook het liefst dat alle websites helemaal tiptop zijn dat elke burger bediend zijn en een traject bezig met dingen stap voor stap

[1:32:03] binnen alle mogelijkheden die we hebben proberen zo snel mogelijk zo goed mogelijk te doen en ik vind dat we daar ook een belangrijke verantwoordelijkheid hebben en de debatten die ook de afgelopen jaren met elkaar hebben gevoeld, hebben ertoe geleid dat er flinke stappen zijn gezet om het milieubeleid, wat eerder veel vrijblijvende was, omdat veel meer verweven en ook vergunning voorwaarden. Als je kijkt daar wil ik toch even als laatste punten want daar ben ik best wel trots op dat ons dat gelukt is. Het feit dat gezondheid volwaardig moet worden meegewogen en de afweging. Dat is echt een hele belangrijke stap.

[1:32:44] Dat mogen we niet zomaar afdoen als iets wat heel erg logisch is. Het is heel erg lang niet logisch geweest dat het wel zo zou moeten zijn, zijn wij wel eens, maar het is echt een hele belangrijke stap om te markeren. Dat dat gelukt is.

[1:33:04] Voorbijkomen. Een kort.

[1:33:06] Alsjeblieft.

[1:33:08] Dat is best wel ingewikkeld. Voorzitter van beantwoorden vragen opmerkingen. Voorzitter, en de frustratie zit ook bij dat we het gevoel hebben van het gevoel heb ik ik weet niet of dat we hetzelfde debat keer op keer voeren. Voorzitter, simpele vraag. We hebben het rapport gekregen als je daar optelt hoeveel in de maas zou moeten zitten dan zou dat enkele kilos zijn, maar we weten dat er per jaar tientallen kilos zijn die in nederland worden toegevoegd. Hoe verklaart de staatssecretaris.

[1:33:44] Dat verschil dan

[1:33:45] concreet voor deze.

[1:33:47] In mijn mapje had mevrouw beckerman inderdaad gesteld en die komt er ook aan.

[1:33:54] Oké dan komt dat nog terug. Mevrouw.

[1:33:57] Vragen.

[1:33:58] Voorzitter, ik word toch.

[1:34:00] Weer getriggerd door dat onderop.

[1:34:02] Volgens mij weten we allemaal dat ze niet alleen zijn als voorzitter van binnenlandse zaken dat herindelen gemeenten ook niet zo goed tot stand komt en als we het hebben over dat het stelsel ook herindeling van omgevingsdiensten gaat betekenen dat we moeten overwegen welk mandaat deze mensen krijgen bevoegdheden of welke bevoegdheden deze diensten krijgen dan is het toch echt belangrijk. En daar wil ik de staatssecretaris. Net zoals de motie ingediend om op te komen voor gezondheid en dat daardoor het uitgangspunt is staatssecretaris graag want wij gaan straks met reces, maar niet de staatssecretaris biedt excuses wil ik haar toch echt oproepen om de bevoegdheid te stappen en die mandaten vast te leggen. Op dit moment is er willekeur berggebied hoe we omgaan met ons. Milieu is niet passend bij nationaal milieuprogramma.

[1:34:56] De staatssecretaris.

[1:34:58] Voorzitter, maar zelfs als ik morgen zeg ik pak je naar me toe zijn de problemen nog niet opgelost. Want dan heb je ook dezelfde mensen die nu het werk te doen bij de omgevingsdiensten moeten worden overgeheveld en moeten worden bijgespijkerd zullen ook intensiever moeten gaan samenwerken. Dus daarmee is het probleem niet opgelost. Wat we allemaal graag zouden willen

[1:35:20] waar we nu mee bezig zijn. Is echt een verandering waarbij we zorgen dat er ook en tempo. Want ik bedoel niet allemaal lang leve de lol en vrijblijvendheid. Wij hebben hele intensieve gesprekken met elkaar. Er zijn deadlines. Ik heb nu als vijf omgevingsdiensten niet gegevens aanleveren. Dat is dan jammer maar dan gaat de andere gegevens wel de deur uit en dan wordt er met die andere vijf gesproken over waarom ze niet hebben geleverd. Het is niet zo vrijblijvend als het af en toe lijkt wat ik ook de afgelopen bijna twee jaar heb gedaan. Dat is op de momenten dat er behoefte was aan stevige samenwerking, want zo zie ik het tussen ons de bevoegd gezag hebben wij ook daadwerkelijk onze regierol gepakt. Ik zou willen zeggen en collegiale.

[1:36:17] Pakt,

[1:36:18] Dat is dat is de samenwerking ten goede gekomen. Nu bij idem dito heb ik contact gehad met de gedeputeerde om te kijken hoe kunnen wij onze kennis ter beschikking stellen? Samen weten we altijd meer zit daar al heel veel kennis en expertise zit erop. Bij ons is alle informatie ook op de goede plek komt die daarna ook terecht. We hebben afgesproken dat er een ambtelijke intensivering komt van de samenwerking, maar er komt een bestuurlijke intensivering van de samenwerking hebben afgesproken om elke maand bestuur te kijken of we vinden dat de stappen die gezet worden of die voldoende zijn. Zo niet, dan nemen wij dan dan neem ik naar me toe. Dat heb ik ook overigens de kamer toegezegd.

[1:37:05] Is.

[1:37:05] Om vragen,

[1:37:09] Voorzitter, we hebben ook als reactie op het rapport gekregen dat er een app. Het response team komt en dat betekent nog meer dan misschien wat sneller overleggen met elkaar.

[1:37:20] En wat ik aangeef is als stelsel bevoegdheid kunt u dus instappen en zeggen naast een ambtelijke en bestuurlijke komt er ook een mandaat. En als je omgeving als omgevingsdienst niet aan de kwaliteit voldoet, dan is er een consequentie en niet alleen maar een brief. Dat is wat er nodig is van aartsen rapport ligt volgens mij al vanaf tweeduizend negentien. Volgens mij is na vier praten ook wel eens tijd voor wat meer optreden.

[1:37:46] De staatssecretaris. Er komt nog een brief aan stelsel dat dat komt en dat is een beetje vervelend. Maar daarin wordt ook meer gekeken van hoe kunnen we nou bepaalde dingen concretiseren? We hebben er allemaal geen belang bij dat milieuschade wordt aangericht. Onnodig als wij daarvoor meer regie moeten pakken of een het team komen met een bepaald mandaat. Dan gaan we dat ook zo inrichten dat we ontlopen elkaar niet zo heel veel. En hoe we ervoor willen zorgen dat we die leefomgeving te verbeteren.

[1:38:24] Ik ga nog even door met de beantwoording van de vragen. Voorzitter, meneer haverkort had met die lijst van als emissies

[1:38:33] over die vijf omgevingsdiensten had hij nog een vraag over gezegd ik vond het belangrijk om de informatie aan de kamer te sturen van alle diensten die er zijn voor het water van negenentwintig januari volgend jaar

[1:38:51] gaan we met alle betrokken bevoegd gezag in gesprek ook die vijf omgevingsdiensten. We vragen dan alsnog of ze brief als emissies vergund hebben uiteraard de informatie die we ontvangen die deelt de minister met de kamer voor het overleg over water

[1:39:08] dan even kijken. De vraag over de

[1:39:14] zeer zorgwekkende stoffen. De database kamer is bekend met het voorstel van zijn landelijk register is voorgelegd. Momenteel wordt voordracht voorbereid om richting de raad van state te gaan. Het streven is om het register en twintig, vierentwintig in werking te laten treden en het register wordt voorbereiding al zoveel mogelijk gevuld met de informatie die bekend is bij het rivm.

[1:39:42] Na inwerkingtreding kreeg het bevoegd gezag de gegevens van bedrijven aangeleverd via het landelijk register.

[1:39:49] Dan had mevrouw haar nog een vraag over hoe gaat het signaal van ilt opgevolgd worden? Wanneer kom ik met de definitie van afval?

[1:40:02] Ik zet stappen zowel aan de voorkant van de en ik op zicht en grip op afval. Ik heb bijvoorbeeld het rivm gevraagd te onderzoeken of het beleid voor de veilig recycling ook voldoende vangnet biedt voor afval met devos.

[1:40:16] Daarnaast zal ik gaan onderzoeken of de kaders die toezien op de vernietiging van of de permanente opslag van afval met gevaarlijke stoffen versterkt moeten worden. Teef was daarmee zet ik op de hele keten tegen gesignaleerde problemen aan te pakken en uiteraard ook een goed gesprek met die dat is wel echt van groot belang om tot een oplossing te komen voor het gesignaleerde probleem.

[1:40:41] Mevrouw.

[1:40:42] Een korte vraag van vraag,

[1:40:44] Kunt u een kan de staatssecretaris er een termijn aan verbinden. Wanneer dat duidelijk is.

[1:40:50] De staatssecretaris.

[1:40:56] Ik kan dat wel even laten weten. Dat zal ik dan van schriftelijk. Na afloop van deze vergadering moet ik het antwoord schuldig blijven. Misschien hoor ik het nog dadelijk tijdens de vergadering.

[1:41:06] Mevrouw van es heeft ook.

[1:41:10] Mijn vraag of ze ook een ingaan op die die echt letterlijk gepleit voor wettelijke definitie normen en ruimte om op die manier ook de ook toen zag ik nog niet goed terug in de reactie van de staatssecretaris nu. Ik ben wel benieuwd of daarna nog verder worden gekeken want zij vragen meer dan alleen maar kijken naar zo'n informatieplicht. Ze roepen op tot meer dus ik wil het oproepen nog eens goed wat zij verzoeken in is het mogelijk om daar nog een keer scherp te kijken. Kan dat allemaal. Waarom waarom dan niet.

[1:41:52] Dat gaan we sowieso doen. Dus dat dat kan ik toezeggen aan mevrouw en we komen halverwege twintig, vierentwintig om even terug te komen dan kom dan konden we daarmee

[1:42:05] even kijken hoor. Mevrouw beckerman vroeg naar de inventarisatie. Welke emissies vergund zijn dat het onduidelijk is wie er allemaal loost

[1:42:17] en is specifiek over de maas en rijn.

[1:42:21] Helaas is het zo dat pief heel wijdverspreid is in onze leefomgeving zit overal de die zeker die wij in nederland hebben die is zeker niet alleen afkomstig vanuit verschillende bedrijven in nederland

[1:42:37] in het oppervlaktewater. Dat is afkomstig van onvoldoende lozingen, zoals bijvoorbeeld uit rioolwaterzuiveringen en er komt een aanzienlijke hoeveelheid uit het buitenland. En dat is ook de reden waarom de aanpak veel breder is

[1:42:51] omdat het gaat over illegale lozingen. Het gaat over internationale dingen en het gaat over de ver gunde hoeveelheid.

[1:43:03] Mevrouw de voorzitter, maar dat wisten we al. Voorzitter, maar ik had het specifiek over wat in nederland wordt.

[1:43:10] Gevoegd,

[1:43:11] Daarover heb ik twee onderzoeken aangehaald. Dus die kennen we al.

[1:43:18] We weten dat het rivm onderzoek wat ik aanhaalde en vervolgens krijgen we nu vergund is

[1:43:27] en waar komen die vandaan.

[1:43:31] Dat weten we niet want die zijn hoofdzakelijk illegaal die lozingen en dat maakt het heel erg ingewikkeld om na te gaan. Dat is hetzelfde met drugsdumpingen ook dat ze illegaal zijn. Maar ze worden gedaan en wie heeft dat gedaan heb heb je niet omdat het illegaal gebeurt. Maar ik snap het punt van mevrouw beckerman en dat maakt de situatie zo ingewikkeld. Zolang je niet echt echt verbiedt als toepassing komt er sowieso steeds meer ons lichaam en ons water en onze grond en noem het allemaal maar op tegen illegale dumping en kun je alleen maar zorgen dat je je zo goed mogelijk op orde hebt dat er een preventieve werking. Vanuit die gegevens kan ik niet geven omdat die er niet zijn.

[1:44:21] De.

[1:44:22] Mevrouw,

[1:44:25] Voorzitter, maar blijf in het cirkeltje wacht tot het hele stelsel of gaan we nu meten aan de pijp en gaan we nu bij afvalverwerkers. Voorzitter, want anders blijven we eindeloos wachten tot we een stelselwijziging door zijn gegaan en gaan we eens kijken waar die illegalen vandaan komen.

[1:44:46] De staatssecretaris.

[1:44:48] Het is heel erg ingewikkeld zijn. Lokale wateren komen op de maas uit. Je hebt rioolwaterzuiveringen waar en piep vast zit. Je hebt kleine lozingen die onder algemene regels vallen. Het is echt heel complex. Dus ik zou graag willen dat ik kon zeggen wat mevrouw vraagt, maar dat ga ik vind wel dat we moeten zorgen dat we goed controleren op de uitstoot die wordt gedaan bij bedrijven of dat een realistische uitstoot is die ook vergund is. Maar waar ik het over heb. Dat zijn gewoon ook illegale lozingen die worden gedaan en die worden ook echt lang niet altijd alleen maar in nederland gedaan. Die worden gedaan op andere plekken in de wereld. Ik zeg vaker ik kom uit maastricht. België heb je ook veel industrie zetten niet alle vervuiling die in maastricht terechtkomt is maastricht realiseert dat echt vanuit het buitenland ons land binnen

[1:45:50] mevrouw beckerman. Die vroeg naar de lozingsvergunning van waarom hij niet wordt ingetrokken. Als de geldende vergunning wordt nageleefd, dan is het niet mogelijk om die vergunning te trekken. De vergunning van gemor. Die dateert van oktober tweeduizend, twintig, tweeëntwintig en voldoet aan alle eisen die de waterwet stelt het bedrijf houdt zich daar ook aan. Er is ook geen grond om die vergunning in te trekken op dit moment.

[1:46:17] Meneer de hoop.

[1:46:20] Waar.

[1:46:21] Mevrouw wil haar vragen,

[1:46:23] Voorzitter, het lastige is dat er was. Dit was een advies aan het college van gedeputeerde staten van de provincie zuid-holland die kreeg het advies sluit die fabriek totdat je zeker weet dat er voldaan wordt aan de vergunningen en totdat voldaan is aan het niet meer loos van de oproep en voorzitter, ik vroeg aan de staatssecretarissen of dat bijvoorbeeld een van de zaken die in overweging genomen door het kabinet met daarbij specifiek overleg over met de provincie zuid holland. Want het is niet zomaar een advies leuk door. Dit is een zwaarwegend advies wat gedaan is. De staatssecretaris zei net ik heb contact met de gedeputeerde over geen moeizaam ben ik benieuwd of deze optie ook op tafel heeft.

[1:47:17] Gelegen, de staatssecretaris.

[1:47:22] De provincie is bevoegd gezag. Heel even voor de duidelijkheid die hebben daar een extern juridisch advies op op aangevraagd worden, juridisch advies en de eventuele vervolgstappen worden op dit moment onderzocht. Dat is aan de provincie om te kijken. Wada ruimte zit. Maar je moet altijd kijken. Dat is het lastige op het moment dat bedrijven voldoen aan vergunningen dan zomaar op het moment dat normen worden overschreden. Dan moet je kijken hoe je ze kunt aanpakken en wij doen het beeld van mevrouw beckerman ook wel aangeboden om alle kennis en kunde die wij vanuit het rijk ter beschikking hebben om die intensiever ter beschikking te stellen aan de provincie, zodat alle informatie zo goed mogelijk

[1:48:15] gedeeld kan worden. Ik denk overigens dat dat de mensen van mijn team heel erg kan helpen omdat je heel praktisch hoort hoe dingen in de praktijk worden ervaren en dat kan ook leiden tot inzichten over mogelijke verdere aanscherping bijvoorbeeld.

[1:48:31] Van beleid,

[1:48:34] Even kijken. Dan heb ik nog een vraag van de de hoop over of ik een regelgeving kan vastleggen dat de f-gassen n p s worden behandeld.

[1:48:44] We gaan dat uitzoeken. Begin tweeduizend, vierentwintig meer duidelijkheid over te hebben. Ik heb het rivm gevraagd om op basis van de informatie uit dave als restrictie traject waar mogelijk een robuuste onderbouwing aan te leveren voor de schadelijkheid van f-gassen pief was.

[1:49:04] Ik kijk hoe die onderbouwing juridisch het beste kan worden ingezet en vergunning traject aan daarbij ook of dat via aanpassing van regelgeving kan worden verstrekt.

[1:49:13] Wij kijken dan vervolgens of we verder gaan dan de reguliere emissie eisen op basis van de onderbouwing en vergunningen voor bedrijven. Ik verwacht voor het einde van de onderbouwing van het rivm te verwachten. Begin twintig, vierentwintig het advies daarover

[1:49:29] de juridische aanpak die wij gaan volgen om de kamer daarover te informeren.

[1:49:36] Even kijken wanneer er nog een vraag over de verregaande generieke aanpak van op wat houdt dat nou precies en van een potentieel zeer zorgwekkende stof is nog niet aangetoond definitief dat de bepaalde zeer schadelijke eigenschappen heeft en daarom is het gewoon gelijk stellen niet zomaar in op in is het niet mogelijk is, met name als en voor die nog geen zijn. Dat is om een inhoudelijke onderbouwing te leven waarom bepaalde potentieel zeer zorgwekkende stoffen toch strengere normen nodig zijn. Het rivm werkt nu aan die onderbouwing

[1:50:18] die zaak moet helpen om in ieder geval voor die groep die normalisatie plicht op te gaan.

[1:50:27] Dan kom ik aan mijn blokje luchtkwaliteit voorzet. Dat valt ook.

[1:50:31] Fijnstof onder.

[1:50:34] Hij vroeg naar de eco design kachels

[1:50:38] zijn kachels. Die zijn.

[1:50:39] Als ik u kort,

[1:50:40] Mag onderbreken. Het is toch nog vraag van de heer de hoop of het vorige onderwerp.

[1:50:46] Voorzitter, want er is nog een echt fundamenteel verschil. Want de staatssecretaris ik hebben op het gebied van de bewijslast je die neerlegt.

[1:50:56] Ik snap inwoners. Heel goed die het gevoel hebben dat ze zelf bijna wetenschapper hebben moeten zijn de afgelopen jaar om te bewijzen dat ze in contact en last hebben van die van die zeer schadelijke stoffen in de potentieel schadelijke.

[1:51:12] Dat is zo onevenredig tot waar ertoe kan leiden dat ik heel goed begrijp dat zij zeggen waarom moet ik telkens bewijzen wat schadelijk voor mij is in plaats van dat die bedrijven bewijzen dat ze in ieder geval dingen doen die niet schadelijk. Voor mij zijn. Ik ben blij dat de staatssecretaris op zoek is naar de tussen categorie en ik denk dat het belangrijk is en dat juist die p van zijn die f-gassen echt onvermijdelijk is. Je zit nog steeds met die bewijslast en ik ik vind daar nog steeds een fundamenteel probleem zit en ik zou graag van de staatssecretaris nog een keer een horen waarom ze toch niet. Die stap zet om de bewijslast. Om te draaien. Waarom zei je dat nou echt niet proportioneel vind ik voor veel mensen in de omgeving niet proportioneel hoe de situatie nu is.

[1:51:55] De staatssecretaris.

[1:51:57] Voorzitter,

[1:51:59] het is nu al zo onder het huidige beleid dat bedrijven hun plicht hebben om de stoffen die ze uitstoten om te onderzoeken op schadelijkheid voor de omgeving voor de gezondheid en om die stoffen sowieso te minimaliseren als ze weten dat die schadelijk zijn zien in de praktijk is dat het systeem zoals we het hebben er een soort van tussen categorieën waarvan we denken. We voelen aan ons water dat ze zouden moeten worden behandeld als zeer zorgwekkende stoffen, maar op de een of andere manier lukt dat niet want je kunt ze niet gelijk stellen. Dus je moet een tussenoplossing verzinnen. Daar hebben we het rivm specifiek om gevraagd gaat dat nou uitzoeken en ik hoop dat we daarmee ook de omgevingsdiensten aan de bevoegd gezag voldoende handvatten geven om daar goed op te kunnen toezien dat die stoffen worden geminimaliseerd.

[1:52:58] Als dat niet het geval is, moeten we weer met elkaar nieuwe gesprekken gaan voeren. Maar ik denk wel dat ik snap het punt van de goed. Ik heb goede hoop dat als het rivm komt met aanbevelingen dat we daarmee weer een heleboel schade aan het milieu en gezondheid kunnen gaan voorkomen. Laten we dat eerst afwachten kan daarna nog worden gekeken of er maatregelen moeten worden gedacht.

[1:53:25] Eerder ook

[1:53:28] begrijp dat dit onderwerp emotie oproept. Maar

[1:53:31] de ik geef het woord aan nero.

[1:53:36] Duidelijk waar de staatssecretaris staat en ik ik kan me enigszins die tussenstap. Ook kan ik me indenken. Tegelijkertijd vind ik ook dat niet weer een punt mag zijn. Zometeen die tussen categorieën met die etcetera. Maar dat vind ik dat er blijvend ook gekeken moet worden naar die andere potentieel zeer zorgwekkende stoffen uit mijn hoofd. Het geloof ik een kwart daarvan waarvan wij echt serieus denken. Dat is van zeer zorgwekkende stoffen driekwart niet. Daarom zegt de staatssecretaris. Dat is dat wel proportioneel. Ik zeg maar die tussen categorie niet een middel zijn om die niet verder te kijken. Tot alles wat daarna weer komt. Ik hoop in ieder geval dat dat commitment van de staatssecretaris is en dan ben ik blij dat zijn eerste stap zetten en dan hoop ik dat dat niet weer even voor hele tijd een einde is in deze zoektocht bij de potentieel zeer zorgwekkende stoffen.

[1:54:32] Satellieten,

[1:54:33] Nee. Verre van dit ontwikkelt zich heel snel en je moet nog altijd zorgen dat zeker zijn bedrijven die misschien heel erg goed hun best doen om alle regels op een goede manier na te leven. Maar je ziet ook dat er bedrijven zijn die randjes opzoeken en misschien af en toe zelfs overheen gaan. Daar moeten we een goed antwoord op hebben. Daar ligt zeker ook een taak van de overheid om te zorgen dat we daar een goed kader hebben wat ik wel waar ik sowieso wel eens goed naar zou moeten kijken want ik snap heel goed. Die behoefte die er is om een bepaalde groep van die categorie om die apart te zetten, maar we moeten ook eens kijken wat zetten we allemaal en zo'n op zo'n lijst van potentieel zeer zorgwekkende stoffen zouden we niet nog een derde categorie er toe moeten voegen waarvan je zegt als er bijvoorbeeld een student is ergens in italië die een onderzoek doet naar een bepaalde stof denkt dat ie misschien wel potentieel zeer zorgwekkend is dan komt ie al bij ons op de lijst. Dat is een totaal andere stof dan stoffen waar meneer overheeft, waarbij je ziet dat er een klein verandering plaatsvindt aan een aan een bestaande stoffen waarvan we weten dat die zeer zorgwekkend is en waarvan je hoopt dat die versneld geminimaliseerd moet worden. Dus ik denk dat dat een goede discussie is, zou ik ook willen meegeven aan een volgende kamer. Dat hoop ik misschien te kunnen incasseren. Die eerste paar maanden om dat gesprek met elkaar te gaan voeren. Want daar zit volgens mij een groot deel van het probleem van het gesprek met elkaar hebben.

[1:56:19] Misschien moeten we een bepaalde categorie net iets anders benoemen en die stoffen waarvan we weten dat ze vermoeden dat ze potentieel zeer zorgwekkend zijn dat die ook echt die benaming krijgen en dat daarvoor die minimaliseren. Laten we eerst het rivm erop kauwen die weten meer daarover en dat is de lijn die ik zou willen voorstellen. Ergens in de komende maanden onder.

[1:56:43] Ja.

[1:56:46] Houtstook

[1:56:48] kachels zijn zeker schoner dan open haarden en kachels. Maar iedere kachel stoot vervuilende stoffen uit design kachels.

[1:56:58] Dus het is daarom effectiever om in te zetten op andere maatregelen die leiden tot minder uitstoot minder overlast, zoals niet stoken tijdens ongunstige weersomstandigheden voor de luchtkwaliteit altijd beter.

[1:57:11] Dat is ook de reden waarom ik de landelijke communicatie aanpak richt op de bewustwording van de negatieve effecten van hout zoeken op gezondheid en milieu. Ik hoop mensen ertoe te verleiden om op vrijwillige basis te gaan stoken.

[1:57:27] Dus in feite mevrouw van s vraagt of ik de campagne kan richten op het ontmoedigen van houtstook. Daar is die in feite ook voor een deel op gericht op het inzetten op het vrijwillig stoken, met name tijdens ongunstige weersomstandigheden

[1:57:44] en de fletse enquête die ik afgelopen zomer aan de kamer toegestuurd zie je ook dat mensen aangeven rekening te houden met hun buren bijvoorbeeld ook al wel heel belangrijk. Daar wil ik met bewust wording van de negatieve effecten op de gezondheid wil ik daar ook op inspelen.

[1:58:03] Mevrouw van es, die vroeger ook nog naar de afhankelijkheid van lokale omstandigheden.

[1:58:09] Gemeenten krijgen onder de omgevingswet meer mogelijkheden om hout stookt zo te regelen, zodat passend is bij de lokale situatie. De gemeente emmen zijn andere maatregelen gewenst ten aanzien van de houtstook dichtbevolkte gebieden zoals amsterdam. Daarom vind ik het op dit moment ook passend om op lokaal niveau deze verantwoordelijkheid neer te leggen. Ik weet ook niet hoeveel eens elkaar.

[1:58:36] Mevrouw van s,

[1:58:38] Nee

[1:58:39] want ik bedoel in zoverre kan ik wel meegaan in een situatie van een plattelandsgemeenten waar ik me dan weer niet per se onder zou willen scharen trouwens amsterdam. Maar mijn specifieke vraag was meer of mijn opmerking was meer dat het voelt als willekeur. Ik noem even ik weet dat er gelukkig geweest tegenwoordig een aantal gemeentes zijn waar wij als paar evalueren in het college zitten en een aantal wethouders hebben die bezig zijn met een plaatselijke verbod. Daar ben ik blij om. Maar dat betekent wel dat er in onder andere gemeenten als amersfoort en arnhem straks hopelijk regels komen voor dat houtstook verbod. Maar dat ik in mijn eigen gemeente utrecht dan zou moeten wachten tot er andere partijen met wethouders net zo ambitieus zijn dat die willekeur zoek ik wel een reactie op. Dat vind ik eigenlijk best vind ik richting mensen die last hebben van houtstook die er ziek van worden, vind ik dat niet uit te leggen

[1:59:41] voor.

[1:59:42] Ik denk dat er wel weer een stap is gezet door ruimte te geven aan gemeenten om maatwerk toe te kunnen passen. Sweet dat er zijn in de kamer houtstook dat niet per se een meerderheidsstandpunt te vinden is voor een totaalverbod. Dit is een mogelijkheid voor gemeenten om op basis van lokaal draagvlak te kijken hoe je maatregelen kunt nemen. Dat is ook de reden waarom ik dit beleid op deze manier ondersteun.

[2:00:15] Even kijken dan.

[2:00:17] Ja.

[2:00:20] Ik hoor de staatssecretaris gelukkig zeggen dat ecodesign kachels schoner zijn dan oude kachels en open haarden en dat is goed nieuws want dan is de discussie die ik in eerste termijn interruptie met mevrouw van s had ook beslecht

[2:00:35] blij mee, maar tegelijkertijd zegt ze dat ze ondanks dat dat zo is dat best als we daar meer van zouden hebben van die oude oude vieze dat ze dat niet in het programma opnemen omdat ze het wil richten op ontmoedigen en vrijwilligheid, terwijl ik denk dat dat juist elkaar zou kunnen versterken door ook al is het maar in communicatie richting gemeentes binnen schone lucht record deze optie te benoemen als ze daar nog op rekruteren.

[2:01:02] De staatssecretaris.

[2:01:03] Voorzitter, de steek die wij hebben gekozen, is de wij hebben gekozen en ik snap het punt van de je haverkotte dat wellicht kan leiden tot een verbetering van een vervelende kachel naar design kachel, maar dat is niet de boodschap die wij uitdragen. In ons beleid willen minder houtstook en uiteindelijk gezondheidswinst en een verbetering voor het milieu. We zijn het daar niet over eens, maar ik ik snap dat de heer haverkort deze opmerking maakt vanuit zijn oogpunt.

[2:01:45] Even kijken welke mobiele bronnen gemeten worden voor ultrafijnstof.

[2:01:53] De mobiele metingen ultrafijn stof die zullen op veel plaatsen worden uitgevoerd om een breed beeld te krijgen van bronnen van ultrafijnstof.

[2:02:01] Dat zullen ook industriële bronnen en luchthavens zijn voor het opnemen van concreet fijnstof in de lucht weten we nog te weinig over de concentratie en blootstelling van ultrafijnstof. Daarom gaat het

[2:02:15] rivm aan de slag met het uitvoeren van de meet en strategie.

[2:02:21] Even kijken. Meneer de hop. Die had nog een vraag over de onderhandelingen over de nieuwe richtlijn luchtkwaliteit

[2:02:27] ik ervoor gepleit om als grens vader de who advies vader vast te leggen.

[2:02:33] Ik weet dat het europees parlement, die vijfendertig, twee jouw advies vader als grens wil vastleggen. Ik vind dat niet haalbaar voor nederland omdat brandweer de maatregelen moeten nemen voor het draagvlak. Maatschappelijk ontbreekt ook andere lidstaten.

[2:02:51] Dus ik wil daarom dat er een positie inneemt die wel ambitieus is, maar die ook haalbaar is. Het voorstel van de commissie past bij het meest ambitieuze doel tussendoor om de wao adviesraden te behalen. Twintig, dertig ik me ook op dit moment gaat voor en

[2:03:09] dan ga ik door naar tata.

[2:03:14] Er waren nog een aantal vragen of mevrouw die vroeg of ik het eens was met haar dat de toekomstplannen zijn voor de doelen van twintig, dertig, twintig, vijftig.

[2:03:24] Ik deel het streven dat de plannen van tata moeten aansluiten op het nationaal beleid. Maar dat vraagt wel een vertaalslag. Je kunt namelijk niet elke norm een vertalen naar het bedrijf. Dus daarom wil ik de algemene doelen omzetten naar concrete eisen waaraan ik de toekomstplannen kan toetsen. Dat geldt ook voor alle bedrijven, ook voor tata de eisen op het gebied van klimaat en milieu zal het kabinet opnemen en de afspraken

[2:03:51] meneer de hoop die vroeg ez extern onderzoek naar scenario's aangekondigd. Om welke routes gaat dat?

[2:04:00] Het is belangrijk om alternatieven opties voor de toekomst van tata steel nederland zorgvuldig af te wegen voordat mogelijk een maatwerk afspraak met het bedrijf wordt gemaakt.

[2:04:11] Want zo stellen we zeker dat we de juiste keuzes maken wanneer we de afspraken over de toekomst van het bedrijf maken.

[2:04:19] Daarom worden verschillende alternatieven geanalyseerd worden vanuit het perspectief en de beleidskeuzes van de staat

[2:04:27] de alternatieve routes. Die zouden kunnen inhouden als staat geen maatwerk afspraak maakt, kunnen we een gefaseerde aanpak doen of alleen verder als verder verduurzamen nastreeft de adviseurs die opereren onafhankelijk en daarom is verder niet wat ze wel en niet onderzoeken. De kamer heeft trouwens onderzoeksopdracht ontvangen van de minister.

[2:04:55] Zwemmen.

[2:04:57] Erdogan,

[2:04:59] Ik snap ik snap de rol.

[2:05:01] Hier een heeft. Ik zie ik bepaalde dingen mee willen geven. Maar ik kan me voorstellen dat dat heel politiek is, maar ik zou het wel mooi vinden dat met name ook de consequentie op alle verschillende in in alle verschillende scenario's voor de mensen die werken bij tata steel dat ook een belangrijke vraag voor al die mensen die daar werken. Los van wat er met tata steel de komende tijd in ieder geval zou moeten gebeuren vind ik het wel fijn. Ook voor mensen die werken die zich zorgen maken. Die zien wat het maatschappelijke debat doet dat in ieder geval duidelijk is en uitgezocht wordt wat mogelijke consequenties zijn voor werknemers bij verschillende scenario's, zodat niet op het moment dat pas een besluit valt dat dan pas gekeken wordt. Wat betekent dat nou voor de mensen die er werken in de omgeving dat het nu ook al meegenomen wordt, zodat er betere sneller op kunnen anticiperen.

[2:05:53] De staatsgreep,

[2:05:55] We zullen nog een gesprek hebben met de adviseurs. Ook ik zal de boodschap overbrengen. Ik kan geen garanties geven. Maar ik zal de boodschap namens de kamer namens de pvda en groenlinks fractie overbrengen.

[2:06:11] Even kijken of er een aangedrongen motie over de onderzoeken naar scenario's en hoe zich dat verhoudt tot de aankondiging.

[2:06:22] Het klopt dat die onderzoeken veel overeenkomsten vertonen het onderzoek van de minister van ez. De kamer heeft geïnformeerd zal vermoedelijk in het eerste kwartaal worden afgerond.

[2:06:32] De komende tijd zullen we zien op welke manier we het beste opvolging kunnen geven aan de aangenomen motie van de kamer kunnen met een lossen onderzoek bijvoorbeeld of door het de combineren met dit onderzoek of met second opinion van de commissie voor de milieueffectrapportage. Ik zal de camera nog ditjaar gaan volgen.

[2:06:53] Dan heb ik nog een blokje voor zetten.

[2:07:00] Oké.

[2:07:01] Er is een vraag.

[2:07:06] Ik zei het buiten de microfoon. Voorzitter, dus ik hoop dat u het mij niet kwalijk neemt. Een van de redenen waarom die vraag stelde was dat ik niet wilde doordat de verschillende processen naast elkaar lopen. Dat dat zorgt voor vertraging. Dat was met name de zorg die ik had en als de staatssecretaris dat bevestigen. Dan ben ik al.

[2:07:24] Gelukkig mens.

[2:07:26] Ik kom nog voor het eind van het jaar met een vervolg aanpak en kijken waar het overlapt geen dubbel werk. Misschien kan het zelfs nog leiden tot het feit dat het uiteindelijk sneller gaat.

[2:07:37] Even kijken. Dan komt nog een vraag over het werkbezoek aan holland. En hoe ik de toepassen van bodem als gaan verbeteren.

[2:07:48] Ik ben in september inderdaad op werkbezoek geweest op twee locaties

[2:07:53] bij het bezoek zijn mogelijkheden besproken om de kwaliteit van bodem als en de toepassingen en de praktijk verder te verbeteren.

[2:07:59] Ik bekijk momenteel nog wat er mogelijk is volg vastgelegd. Bodem als vrij toepasbare bodem als om veld te creëren.

[2:08:09] Ik verken de mogelijkheden om de huidige opmerking zich bij minder dan één procent aan batterijen en de bodem als aanwezig is vast te leggen. Het circulair materialen plan en kijk naar de bodem regelgeving waarbij kaders voor het toepassen van onder andere bodem onder de loep nemen. Ik heb toen ik ik ga op veel werkbezoeken wat ik geloof ik dat ook wel eens een keer een deze commissie vertelt nog een keer te delen. Wat mij opviel is dat er nog best wel heel veel wordt verbrand dat er ook spullen worden verbrand waarvan ik denk, te weten dat ze prima nog gerecycled hadden kunnen worden of op een hoogwaardige manier kunnen worden gebruikt. Dus ik denk dat daar nog een belangrijke opdracht ligt voor ons allen. We doen het heel erg goed wereldwijd op het gebied van circulariteit ook met name op het afval stuk. Dat laat me echt wel maar dat maakt eigenlijk nog meer zorgen maken nog gemotiveerder ben om ook wereldwijd aandacht blijven vragen want er is nog ruimte voor verbetering.

[2:09:19] Voorzitter, ik ben blij dat de staatssecretaris. Dat laatste zegt want dat was ook precies de rond die ik had toen ik daar op bezoek was. Ik ben me toen dat debat ook uitgewisseld.

[2:09:29] Best wel geschrokken van de hoeveelheid nog herbruikbare kunststoffen, met name in bodem als zitten

[2:09:36] en ook de de van die specifieke locatie waar we waren om schoon te maken voordat het onder onze snelwegen wordt wordt gebruikt.

[2:09:46] Daar was ik best onder de indruk en het aantal batterijen dat het eerder over gehad. Fijn dat u ook zegt dat dat erkend wordt en dat we daarmee ook nog wel wat uitdagingen richting onze afvalverbranding centrales. Ik ben er zit geen fijn fijn vindt staatssecretaris.

[2:10:04] De.

[2:10:07] Voorzitter, even kijken aan de ja verkocht. Ik had ook nog een vraag van hem over de motie om schuim toe te staan die vijf jaar geleden aangenomen moet dat niet sneller daadkrachtiger. De motie is toen behandeld door de toenmalig staatssecretaris die heeft toen aangegeven mag worden toegepast

[2:10:29] om te kunnen werken en een lagere risicoklasse moeten leverancier zorgt voor de onderbouwing. Daarvoor heeft szw het validatie en innovatie opgericht. Partijen weten dat informatiepunt informatiepunten vinden. Dat heeft geleid tot een lagere risicoklasse verschijnt binnen voor toepassingen.

[2:10:48] Eerdere studie gaf aan dat schijnt als sanering geen kosten voor oplevert en de praktijkproef die is

[2:10:56] toegezegd tegen het eind van de dient ter verificatie of die uitkomst. Klopt. De praktijkproef is geen validatie of maakt toelating. Daar moeten de bedrijven zelf voor zorgen. Want dat is geen taak van de overheid.

[2:11:10] Dan had meneer haverklap nog best.

[2:11:14] En als de het antwoord nog komt. Dan hou ik nog even mijn mond voor excuses.

[2:11:17] Het rapport van de praktijkproef is de volgende vraag. Inderdaad.

[2:11:22] Ik heb eerder aangegeven dat tno meer tijd heeft om de analyses uit te voeren en de rapportage op te stellen. Dus wat dat betreft ben ik zo benieuwd als de je haverkort voorzitter,

[2:11:32] los van de uitkomst van de praktijkproef moet een ondernemer zijn werkmethoden laten valideren om een lagere risicoklasse te kunnen saneren.

[2:11:40] Dat is gebaseerd op szw regelgeving. De marktpartijen zijn met die procedure bekend.

[2:11:47] Je hebt nu toch.

[2:11:48] Nee, niet specifiek over. Dat zie ik wil komen.

[2:11:53] Ik kom uit de regio waar wij nog relatief veel van dat spul gewoon op allerlei takjes van schuren ligt in een rapport staan zestig miljoen andere tachtig miljoen vierkante meter

[2:12:03] en we constateren steeds meer dat dat spul ligt er vijftig, zestig. Degradeert elk jaar sneller. Het milieu risico wordt ook elk jaar sneller groter. Ik weet historie. Ik weet ook hoe ingewikkeld het is ik weet hoe hard gewerkt wordt om te kijken of we met innovatieve technieken sneller en beter en goedkoper kunnen doen die chronologie is bekend.

[2:12:25] Maar als we niet sneller gaan dan dat we nu gaan en daar hebben we het ook echt nodig. Als we niet sneller gaan dan dat we nu gaan dan is dat milieurisico wellicht straks een milieu probleem. Dat zou ik willen voorkomen. Ik zou toch echt de staatssecretaris willen oproepen om alles aan te doen om te kijken of er binnen de mogelijkheden zijn zo snel mogelijk die sanering vorm kunnen geven.

[2:12:46] De staatssecretaris.

[2:12:51] Ik snap dat wel aan de andere kant is het ook zo dat soms kun je ambities hebben, maar vervolgens heb je ook nog een hele grote zak met geld nodig. Die heb ik niet zien langskomen.

[2:13:03] Ik denk dat we doen binnen de mogelijkheden die we hebben op het gebied van als we kunnen. Ik weet dat de heer haverkort punt heel ambitieus is en graag willen helpen. Maar die middelen heb ik niet om dat te doen op een fatsoenlijke manier op dit moment

[2:13:25] staat de kamer vrij om met voorstellen te komen over verspreiding van de geld.

[2:13:32] Goed. Ik ga door naar mijn kijken en mijn snelheid, mevrouw die vroeg nog naar de overlast van schiphol. De grenzen van de nacht ook de minister wilde hinder van vliegtuig luidt een nacht graag verder beperken en hij kijkt daarbij ook naar de randen van de nacht.

[2:13:56] Het ministerie van ing voert op dit moment een impact analyse nacht. Daarom wordt ook gekeken naar de impact op de handen van de dag en de nacht die studie is in het voorjaar van twintig, vierentwintig afgerond worden. Ook de omwonenden en andere belanghebbenden bij meegenomen.

[2:14:13] Dan had mevrouw van es nog een vraag over plastics en de rivieren of er een norm voor is en of ik daarvoor kan pleiten.

[2:14:21] De belangrijkste bron van microplastics is zwerfvuil en de europese richtlijn over single plastics die zorgt voor een verbod op bepaalde plastics die veel het milieu zoals wattenstaafjes. Daarmee pakken we het probleem van microplastic bij de bron aan en dat geval zuiveren via riool waterzuiveringsinstallaties, zes en zeventig tot negenennegentig procent van de microplastics uit het water. Op dit moment zijn we aan het verzamelen om toe te werken naar een norm voor microplastics.

[2:14:53] Dat is een meet methode ontwikkeld om maken qua microplastics en rivieren te meten. We starten binnenkort mee met het monitoren van de maas rijn.

[2:15:02] Dat gaat uiteindelijk hopelijk bijdragen aan de normering van microplastics.

[2:15:07] En van

[2:15:09] dank u. Voorzitter,

[2:15:11] dank voor het antwoord van de staatssecretaris. Ik zou haar vooral op dit moment willen oproepen om even in contact te komen met die met die initiatiefnemers afgelopen dinsdag de petitie overhandigd. Want ik heb het gevoel dat er misschien straks dubbel werk wordt gedaan vanuit het ministerie. Zij hebben echt alles al gemonitord bekeken geanalyseerd.

[2:15:33] Alle rivieren grote rivieren in nederland bekeken. Zij geven aan dat het inderdaad voor een deel zwerfafval is maar dat ook een deel komt van bedrijfsafval van vergunningen die liggen van bedrijven. Om de rivieren nog in te mogen lozen en ze roepen specifiek op. Er is geen norm voor die hoeveelheid plastic vier rivieren. Die maken voor nu in ieder geval de oproep. Ga alsjeblieft zo snel mogelijk met een om tafel zitten om die kennis en kunde. Die hebben een ligt dan ook mee te nemen in de

[2:16:03] ontsnappen.

[2:16:04] Dat rapport is bij de commissie bekend. Als u het niet kent dan kunt u dat soort dat.

[2:16:08] Geven.

[2:16:09] Gaan we doen en ik zal even checken of hij dat we hebben dat rapport anders zou het fijn zijn als ik dat toegestuurd kan krijgen. Dan krijg ik misschien eens een keer een toezegging van de kamervoorzitter geproefd.

[2:16:19] Maar dat meer.

[2:16:25] Dat zullen we wel snel die toezeggingen van de kamer gaan sneller soms vanuit mij een lesje in nederigheid. Nog even bij mijn laatste vraag van de het politieke seizoen over kunstgras, voorzitter van mevrouw van s is mijn laatste vraag en het verbod komt aan en wij proberen ook zoveel mogelijk kunstgrasvelden te gebruiken en nederland en we kijken ook naar alternatieven en strooi middelen die minder schadelijk zijn en de tussentijd. Dat doe ik ook samen met de minister van medische zorg en sport

[2:17:06] en we doen dat in goed overleg met de ontwikkelaars van kunstgrasvelden met sportbonden en gemeenten dus op die manier proberen we al vooruitlopend op het verbod proberen.

[2:17:16] De te nemen.

[2:17:17] Dat was het.

[2:17:19] Dank u wel, mevrouw van s.

[2:17:21] Afrondende vragen. Voorzitter, fijn om dit te horen. Ik vroeg me ook af of deze staatssecretaris zich dan ook in europa wil gaan inzetten. Om die belachelijke overgangstermijn cosmetica die nu twaalf jaar is. Ik ga ervan uit dat zij met het hart voor een circulaire economie dit toch absoluut niet zou kunnen gaan steunen. Ik hoop echt dat zij heel hard gaat pleiten om die overgangsfase zo kort mogelijk te maken, want twaalf jaar niet

[2:17:52] de staatssecretaris.

[2:17:55] Ik ga ik ga hier naar kijken want ik kan nu even de consequenties niet zien van een zijn die ik eventueel doe maar ik vind het wel. Het is gewoon terecht dat zeker een toepassingen die niet medisch strikt noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld of die vanuit alternatieven zijn. Zou je daar zeker aandacht vragen

[2:18:17] vind ik ga daar eens even kijken of ik daar al aandacht voor kan vragen de komende tijd nog vind het terecht punt.

[2:18:25] Dank aan de staatssecretaris voor haar beantwoording in de eerste termijn. Er zijn veel aanvullende vragen gesteld.

[2:18:33] Ik heb het idee dat daarmee definitief de tweede termijn is komen te vervallen. Mevrouw van es,

[2:18:40] Behalve dat de twee minuten debat voor de nieuwe kamer wil maken om te zien of de toezeggingen die gedaan zijn voldoende zijn voor onze partij of dat mijn opvolger daar toch nog emotie.

[2:18:52] Staat genoteerd partij voor de dieren begrafenis heeft.

[2:18:58] Ja maar ik zie non verbaal dat u in de eerste aan aan vraagt en daarmee staat die genoteerd. We zijn gekomen.

[2:19:09] Het eind van dit commissiedebat, maar niet nadat ik de zes toezeggingen heb voorgelezen.

[2:19:18] De eerste begin tweeduizend, vierentwintig wordt de kamer geinformeerd over de uitvoering van de aangenomen motie van s over een landelijk toetsingskader waarmee zeer zorgwekkende stoffen plannen van bedrijven kunnen worden

[2:19:30] gecontroleerd.

[2:19:32] Dus, mevrouw van deze twee. De kamer wordt in de volgende brief in december inzake de versterking van het stelsel geinformeerd over de aanpak van milieucriminaliteit en veelplegers in dit kader toezeggen. Mevrouw haga,

[2:19:49] drie, de kamer zal worden geinformeerd over de mogelijkheid van het invoeren van een onafhankelijk schade loket voor burgers

[2:19:55] die schade hebben ondervonden van grote infrastructurele projecten, breder dan alleen de verwachte verbreding van dijken en dat is een toezegging aan mevrouw

[2:20:04] beckerman

[2:20:05] vier ten behoeve van het regio water. In januari wordt de kamer geinformeerd over de vraag welke vergunningen er bij de verschillende bevoegde gezag er zijn toezeggingen meer haverkort.

[2:20:17] Vijf.

[2:20:18] Ik begin tweeduizend, vierentwintig de kamer geinformeerd over de robuuste onderbouwing van de schadelijkheid van en f-gassen door het rivm inclusief een advies over de juridische aanpak hiervan zijn toezegging aan

[2:20:31] de heer de hoop

[2:20:33] zes. De kamer wordt nog ditjaar geïnformeerd over de vraag hoe.

[2:20:37] Nee.

[2:20:38] In aanvulling op het externe onderzoek over verschillende scenario's voor tata steel de motie over hetzelfde onderwerp wordt uitgevoerd.

[2:20:47] Een toezegging aan meneer de hoop en nu hoorde ik ook nog afronden. Nog niet afgeschreven. Nog een toezegging

[2:20:54] dat de staatssecretaris zal ik het zo zeggen terugkomt op het verzoek van de partij voor de dieren om in europa te pleiten voor een kortere overgangstermijn voor plastics in cosmetica en daarover de kamer. Wanneer zal in voor.

[2:21:11] Ik ga ik ga me daar een zijn.

[2:21:12] Verdiepen. Dat kan ik zeggen. En dan zal ik ergens de komende weken. Dat hoeft niet zo lang te duren. Wat mij betreft kan ik daar een reactie op voorbereiden, want ik weet niet ik zal moeten afstemmen. Collegas, laten we voor het eind van het jaar dat ik daar nog op terugkomen. Als ik misschien nog één ding mag zeggen want ik zag net op de publieke tribune nog een aantal mensen zitten een debat over leefomgeving. Een heel breed onderwerp. Ik weet dat spoor trillingen hinder dit keer niet eens besproken. Maar dat wil niet zeggen dat dat niet onze aandacht heeft. Er waren gewoon op dit moment andere onderwerpen die de revue gepasseerd. Maar ik waardeer de betrokkenheid van iedereen die op de tribune zit bij alle onderwerpen die we de afgelopen twee jaar met elkaar mogen behandelen. Dus namens ons allemaal voor de betrokkenheid van uit. Iedereen die die heeft getoond.

[2:22:05] Dank u wel voor deze vriendelijke afsluitende woorden. Ik dank aan de collegas van wie een aantal hier in het commissie zaal de laatste woorden heeft gesproken. Dank voor uw inbreng. Ik heb er van genoten. Ik heb er veel van geleerd en ik zie ook wel dat de kamer door het aandringen toch elke keer op verbetering van die leefomgeving de. Het kabinet heeft aangemoedigd om nog harder daarvoor te werken en ik vond het ook leuk als voorzitter om dat te zien en mee te maken en ik zie dat het.

[2:22:39] Voorzitter, niet beëindigd worden zonder ook u en uw collega minas onder voorzitter van deze commissie. Ik hoop namens namens de commissie van harte danken, want jullie hebben met zn tweeën de afgelopen jaren deze commissie voortreffelijk voorgezeten en de dialoog op de achtergrond af en toe gevormd in de pvda over gehad. Van harte dank voor uw rol als voorzitter in deze commissie,

[2:23:05] Goed.

[2:23:08] Graag gedaan gered door de bel. Ik dank hiervoor zijn inbreng de mensen op de publieke tribune voor een belangstelling de dienst verslag en ondersteuning voor de verslaglegging, en uiteraard ook de boden voor de ondersteuning en ik sluit deze vergadering.