Mijnbouw/Groningen

[0:00:00] Ik wil het kijken omdat ik het goed uitspreek, want het is natuurlijk mijn eerste keer als voorzitter hier in Mijnbouw-Groningen.

[0:00:04] Ik heet de leden van harte welkom, de staatssecretaris en de ambtelijke ondersteuning van harte welkom,

[0:00:10] mensen op de publieke tribune en alle mensen die via de livestream meekijken.

[0:00:15] We gaan starten met de eerste termijn aan de kant van de Kamer.

[0:00:20] We hebben afgesproken dat de inbreng maximaal vijf minuten is per fractie.

[0:00:24] En ik kijk even, we zijn met niet al te veel leden op dit moment.

[0:00:27] Dus laten we starten om te kijken of we met vier of vijf interrupties uit kunnen.

[0:00:32] Maar laten we gewoon kijken hoe het in de tijd gaat.

[0:00:34] Dus we zullen daar enige collansen in betrachten.

[0:00:38] En dan zou ik graag mevrouw Bekkeman van de SP het woord willen geven voor de eerste termijn.

[0:00:44] Ja, voorzitter. Eén koude dag en de gaswinning in Groningen werd weer opgestart.

[0:00:49] Groningers boven gas was de belofte, maar opnieuw ging gas boven Groningers.

[0:00:54] En dan het bericht dat de NAM illegaal miljoenen liters afstuurt.

[0:00:57] Afvalwater heeft geïnjecteerd in de bodem in Groningen.

[0:01:00] De nieuwsberichten, die het kleine beetje herstel van vertrouwen teniet dreigen te doen, volgen elkaar weer snel op.

[0:01:07] En de staatssecretaris was hier zelf ook doorgeschrokken.

[0:01:10] En excuses volgden al snel op de herwonnen gaswinning.

[0:01:13] Maar deze excuses gingen enkel over de communicatie zelf en niet over de winning.

[0:01:17] Ziet de staatssecretaris nu af van een nieuwe heropening als het slechts enkele dagen koud blijft?

[0:01:22] Of helemaal?

[0:01:23] De gasopslagen zijn goed gevuld.

[0:01:25] Is de kans dat de opslag uitvalt echt?

[0:01:27] Zo groot.

[0:01:28] En als dat zo is, waarom worden dan niet eerst de grootverbruikers kort uitgeschakeld,

[0:01:32] zodat Groningen en huishoudens ontzien worden?

[0:01:36] Nog meer heftig nieuws.

[0:01:37] Toezichthouder SODM werd onder druk gezet door ambtenaren op het moment dat minister Wiebes de versterking fors wilde beperken.

[0:01:44] Het gebeurt nu niet meer, zegt de staatssecretaris.

[0:01:47] Maar de gevolgen van de pauze die Wiebes toen nam in de versterking,

[0:01:51] is nog elke dag voelbaar voor de duizenden gelupeerden die nu nog wachten.

[0:01:57] En opnieuw werd eindgevraagd.

[0:01:58] Er werd vorig jaar een vertraging gemeld in de versterkingsopgave.

[0:02:01] Tussen neus en lippen door eigenlijk.

[0:02:03] 2500 huizen moeten langer wachten.

[0:02:06] Hoe kan dit?

[0:02:07] En 300 woningen liggen nu stil vanwege onduidelijkheid over nieuwe verduurzamingsmaatregelen.

[0:02:13] Maar ook bij de schade zien we dit.

[0:02:14] Op 10 januari werd ik wakker en een mevrouw belde mij op in tranen.

[0:02:20] En ze zegt, ja, al 10 jaar lang heb ik keer op keer schade.

[0:02:23] En vorig jaar werd haar verteld, het wordt milder, menselijker, makkelijker.

[0:02:27] En vorig jaar werd tegen haar gezegd, u kunt uw schade nu niet melden.

[0:02:31] Wacht even af, 9 januari, ja, dan kunt u weer melden.

[0:02:36] En zij was echt de dagen aan het aftellen, belde op 9 januari op en hoorde, nee, toch niet.

[0:02:41] We starten met één gemeente.

[0:02:45] Ja, voorzitter, daar heb ik graag een reactie op.

[0:02:47] In de aangenomen motie Beckerman-Nijboer, om mensen te compenseren die eigen geld hebben moeten inleggen voor de versterking.

[0:02:53] Waar blijft eigenlijk de uitbetaling?

[0:02:55] We hebben u de verhalen overhandigd.

[0:02:57] Van mensen in badge 1588 die klem zitten, veel eigen geld kwijt, veel bouwfouten in nieuwe woningen.

[0:03:04] Wie gaat betalen voor badge 1588?

[0:03:08] En het laatste grote voorstel in de Oude Kamer was een amendement samen met de heer Nijboer om 1 miljard te reserveren om de ongelijkheid aan te pakken.

[0:03:16] En het werd door de staatssecretaris ontraden, maar het blijft hard nodig.

[0:03:19] Hoe staat het met de uitvoering van de commissie van Geel?

[0:03:22] Want 9 op de 10 Groningers ervaren spanningen.

[0:03:27] De gemeenschap vanwege ongelijke behandelingen en de versterking.

[0:03:30] Dat blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

[0:03:33] Enkele voorbeelden.

[0:03:34] De evennummers van de Prinsessenweg Appingedam.

[0:03:36] Overal om hen heen staan nieuwe woningen.

[0:03:38] Of ze komen er.

[0:03:39] In 2017 werden ze al geïnspecteerd.

[0:03:41] Vijf jaar later krijgen ze pas een rapport.

[0:03:43] Het zit vol fouten.

[0:03:44] En nu, zes jaar later, nog steeds enorme onzekerheid.

[0:03:48] Ten Boer, hetzelfde.

[0:03:50] Een complete wijk sloopnieuwbouw.

[0:03:52] Maar de bewoners van de Wetmanstraat, de Redgerstraat en de stadswegnummers 52 tot 106 niet.

[0:03:58] En die onzekerheid is gewoon slopend voor mensen.

[0:04:01] De een krijgt een nieuwe woning en de buurman dan weer niet.

[0:04:03] Het verscheurt letterlijk woonplaatsen.

[0:04:05] En nu dreigt maatregel 28 uit Nijbegun voor het verduurzamen van woningen weer veel nieuwe ongelijkheid te creëren.

[0:04:12] In Garrels weer wat het voorbeelddorp moest worden, komt nu een deel wel en een deel niet in aanmerking.

[0:04:17] Hoe lossen we dit op?

[0:04:18] Kan de viermaandegrens worden losgelaten?

[0:04:20] En als Kamer hebben we nu gewoon geen inzicht over voldoende bouwcapaciteit en voldoende wisselwoningen.

[0:04:25] En voldoende capaciteit bij netbeheer.

[0:04:28] Een keer op keer zien we dat mensen uitgesloten worden van regelingen.

[0:04:32] Nu blijkt bijvoorbeeld dat mensen die finale kwijting accepteerden van de NAM geen recht hebben op immateriële schade.

[0:04:38] Eerder zorgde de Kamer ervoor dat deze mensen toch hun waardedaling vergoed krijgen.

[0:04:44] Zorgen we nu ook dat ze hun immateriële schade vergoed krijgen.

[0:04:47] En wat de SP betreft moet er een manier gevonden worden om mensen die onterecht te weinig of niks kregen van de NAM,

[0:04:52] zogenaamde BNC-schades, alsnog tegemoet te komen.

[0:04:56] Je kunt geen recht doen.

[0:04:58] En onrecht laten bestaan.

[0:05:00] Het is gewoon geen geheim dat de SP naar een andere aanpak wil.

[0:05:04] In zowel het toeslagenschandaal als Groningen.

[0:05:07] Een aanpak waarin gedupeerden leidend zijn en niet de regels en instituten.

[0:05:10] Deur voor deur, straat voor straat, met mensen in gesprek over wat hen is aangedaan.

[0:05:14] En nu blijven mensen gewoon klem zitten.

[0:05:16] Een heel pijnlijk voorbeeld vond ik Cafetaria Lekkerhoor in Delfzijl.

[0:05:20] De hele wijk, Zandplatenbuurt, wordt gesloopt.

[0:05:23] Zij hebben vijftien jaar lang een zaak opgebouwd.

[0:05:25] Ze hebben straks geen klanten meer.

[0:05:26] Die zijn letterlijk weg.

[0:05:28] Maar voor hen, zij passen niet in een van die vijftig.

[0:05:32] Voorzitter, mijn allerlaatste punt gaat over nieuwe vergunningen elders in Nederland.

[0:05:36] Uit verschillende plekken in het land krijgen we echt zorgelijke berichten van mensen...

[0:05:39] waar nieuwe of verhoogde gas- of zoutwinning of oliewinning plaatsvindt.

[0:05:43] En Schonebeek moest het voorbeeld worden van een nieuwe aanpak.

[0:05:47] Geen nee-mits meer, maar ja tenzij.

[0:05:49] Maar wat blijft daar eigenlijk van over?

[0:05:51] De bestuurders in Drenthe hebben deze week duidelijk gemaakt teleurgesteld zijn in de staatssecretaris.

[0:05:56] Maar belangrijker nog de bewoners.

[0:05:58] Waarom mogen zij geen nee zeggen tegen die oliewinning?

[0:06:01] En wat betekent dit voor andere plekken in Nederland als het met zo'n voorbeeldproject alweer misgaat?

[0:06:06] Is nee gewoon weer ja?

[0:06:07] En moeten bewoners genoegen nemen met een afkoopsom en een schaderegeling waar grote onzekerheid over is?

[0:06:13] Dank u wel.

[0:06:14] Dank u wel mevrouw Bekkerman.

[0:06:16] U was iets over de tijd heen, maar u was zo snel aan het praten.

[0:06:19] Complimenten daarvoor.

[0:06:20] Ik zal ook kijken hoe dat bij andere leden is, die coulange.

[0:06:24] Ook een welkom aan mevrouw Bikker van de KistenUnie voor dit debat.

[0:06:27] En ik zou gezien...

[0:06:29] Het feit dat de heer Vermeer van BWB straks weg moet, hebben we nu graag als tweede spreker het woord willen geven.

[0:06:33] Gaat uw gang.

[0:06:35] Ja, dank u wel voorzitter.

[0:06:36] En ook aan de collega's om mij die ruimte te geven.

[0:06:42] Allereerst wil ik de oproep van collega Bekkerman ondersteunen dat gedeputeerde...

[0:06:46] Of gedeputeerde?

[0:06:48] Gedupeerde?

[0:06:48] Dat die leidend moeten zijn in plaats van de overheid.

[0:06:51] En misschien ook wel een stukje gedeputeerde, maar dat komt zo in mijn verhaal dan wel naar voren.

[0:06:57] Op 20 december 2023 is een...

[0:07:00] In Groningen, in de Provinciale Staten, de motie...

[0:07:03] Staten in positie bij het Nationaal Programma Groningen en Nijbegun...

[0:07:07] Anoniem aangenomen.

[0:07:09] Er is in 2023 geen evaluatie geweest op het Nationaal Programma Groningen.

[0:07:14] Dat komt pas in 2025.

[0:07:16] Daardoor heeft de provincie haar controlerende taak niet kunnen uitvoeren op het NPG.

[0:07:22] Tegelijkertijd worden de maatregelen vanuit de kabinetsreactie Nijbegun uitgewerkt.

[0:07:28] Dit zaait onrust en onzekerheid.

[0:07:30] En in dit geval weer durf ik te stellen.

[0:07:34] Want de weg naar eerherstel voor het leed van Groningers blijft blijkbaar iets waar te makkelijk over gedaan kan worden.

[0:07:42] Waarom is er geen evaluatie geweest?

[0:07:44] Ondanks dat iedereen weet hoe gevoelig dit onderwerp is.

[0:07:47] En natuurlijk is het complex en kost dat tijd.

[0:07:50] Maar dit moet toch echt de hoogste prioriteit hebben.

[0:07:54] Daarnaast maakt het gebrek van de evaluatie het zeer lastig voor ons als volksvertegenwoordigers...

[0:08:00] ...als in de provincies, om onze controlerende taak uit te voeren en de Groningers te helpen.

[0:08:05] Want daar gaat het uiteindelijk om.

[0:08:07] Dat en een nieuwe vertrouwensrelatie opbouwen.

[0:08:12] BBB wil dat de regie voor de uitvoeringsagenda's van Nijbegun zoveel mogelijk in de regio komt te liggen.

[0:08:19] Dat is waar het thuis hoort.

[0:08:22] De landelijke overheid moet hoogstens faciliteren daar waar nodig.

[0:08:26] Daarnaast moeten we voorkomen dat het geld wat hiermee gemoeid is...

[0:08:29] ...alleen benut gaat worden.

[0:08:31] Voor projecten waar slimme partijen die de snelle wegen naar overheidsgeld kennen gebruik van maken.

[0:08:39] Daar is aandacht voor nodig.

[0:08:41] In het belang van de Groningers.

[0:08:43] Voorzitter, in de december is de Taskforce Complexe Zaken gestart.

[0:08:47] Mede naar aanleiding van de parlementaire enquête.

[0:08:50] En deze dient om complexe particuliere zaken met meervoudige problematiek in schade en versterking op te lossen.

[0:08:58] Deze Taskforce heeft ook een signaleringsfunctie voor zaken in beleid of uitvoering.

[0:09:03] Kan de staatssecretaris meer vertellen over de werking van deze signaleringsfunctie?

[0:09:09] En worden de uitkomsten hiervan gedeeld met zowel de provincie Groningen als de Kamer?

[0:09:13] En hoe is dit precies geborgd?

[0:09:15] Ik lees ook dat er in het komende half jaar bekeken gaat worden met betrokken partijen...

[0:09:20] ...hoe de intensivering van het agroprogramma uitpakt.

[0:09:23] Waarop er vervolgens met regionale partners bepaald gaat worden...

[0:09:28] ...of en hoe deze Taskforce aanvullende meerwaarde kan hebben.

[0:09:33] Er is dus nog veel onzeker.

[0:09:35] Welke partijen en welke regionale partners zijn dit?

[0:09:38] En kan de staatssecretaris dat hier melden?

[0:09:42] Voorzitter, ik rond af.

[0:09:43] Het is goed dat er werk wordt gemaakt van het eerherstel.

[0:09:47] Maar er zijn nogal wat stappen te maken.

[0:09:49] En het is en blijft belangrijk om de Groningers zelf de regie te geven...

[0:09:54] ...in alles transparant te zijn naar de provincie toe.

[0:09:58] Alleen vertrouwen geven is werken aan herstel van vertrouwen.

[0:10:02] Dank u wel.

[0:10:03] Dank u wel.

[0:10:04] U heeft een interruptie van mevrouw Beckerman.

[0:10:06] Ja, dank u wel.

[0:10:11] Ik wil het eigenlijk nog heel even hebben over die ongelijkheid.

[0:10:13] Want dat is echt iets wat gemeenschappen verscheurt.

[0:10:17] 9 op de 10 zegt dat ze spanningen ervaren vanwege die ongelijkheid tussen mensen.

[0:10:24] Ik heb net een paar voorbeelden genoemd.

[0:10:25] De ene kant van de straat wel, de andere kant niet.

[0:10:28] Mensen die uitgesloten zijn van regelingen.

[0:10:31] Net voor de verkiezingen heb ik samen met onder andere de heer Nijboer...

[0:10:35] ...maar ook de heer Dros, mevrouw Van der Graaf, hebben we een amendement ingediend.

[0:10:38] Maak nou alvast 1 miljard extra vrij om uitvoering te geven aan die commissie van Geel.

[0:10:45] En BBB heeft dat gesteund.

[0:10:47] En ik vraag me af, ja, hoe moet dat nu verder?

[0:10:50] Want het is niet aangenomen.

[0:10:51] Wat gaan we gezamenlijk doen om te zorgen dat het wel nu aangenomen wordt?

[0:10:57] Dank u wel.

[0:10:58] Heer Vermeer, gaat u over.

[0:10:59] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:11:01] Allereerst denk ik een goed punt om die ongelijkheid aan de orde te stellen.

[0:11:04] We hebben ook nog weer...

[0:11:05] ...een brief gehad van de mensen in de Anneveense Kanaal...

[0:11:08] ...die ook weer net buiten de regeling vallen.

[0:11:11] Terwijl als je naar de percentages op grond waarvan dat plaatsvindt kijkt...

[0:11:15] ...dan zeg je, ja, jongens, hoe kan dit?

[0:11:17] Tuurlijk moet je ergens een grens stellen.

[0:11:19] Maar als er iets van 34,9% meldingen, wat dan geen 40 is...

[0:11:26] ...dan kun je ook niet zeggen dat er niets aan de hand is.

[0:11:28] Dus daar moet echt iets gebeuren.

[0:11:30] Voor wat betreft abonnementen op dit moment die extra geld vragen...

[0:11:35] ...heeft u van ons in ieder geval, zolang de gesprekken over formatie nog lopen...

[0:11:40] ...hetzelfde antwoord.

[0:11:41] Wij kunnen op dit moment geen extra middelen vrijmaken of willen dat niet.

[0:11:47] Dank u wel, heer Vermeer.

[0:11:48] U heeft een vervolgvraag van mevrouw Beckerman van SP.

[0:11:52] De laatste is natuurlijk wel heel complex.

[0:11:54] Dus als je nu geen extra geld wil vrijmaken, maar je wil wel dat het anders gaat.

[0:11:59] Ja, die twee rijmen niet met elkaar.

[0:12:02] Wat je dan eigenlijk zegt is, die grupeerden moeten wachten.

[0:12:04] Terwijl die commissie van Geel...

[0:12:05] ...wat ik heel slim vind...

[0:12:07] ...in die commissie van Geel...

[0:12:08] ...is dat ze zeggen, laten we nou die uitkomst centraal stellen...

[0:12:12] ...en deur aan deur, dat is natuurlijk ook iets waar wij al vaak voor gepleit hebben...

[0:12:15] ...deur aan deur met mensen langsgaan...

[0:12:17] ...en zo, wat is u aangedaan en hoe gaan we het oplossen?

[0:12:20] En als je geen geld vrijmaakt, ook voor Anderveense Kanaal...

[0:12:23] ...ja, hoe wil je het dan gaan regelen?

[0:12:26] Zeggen we nu tegen mensen, wacht maar af...

[0:12:28] ...of gaan we extra snel de middelen die er zijn uitgeven...

[0:12:32] ...waardoor je ook meteen weer tegen problemen gaat aanlopen?

[0:12:35] Wat is dan de boodschap?

[0:12:37] Aan die mensen die al zo lang wachten?

[0:12:40] Heer Vermeer gaat de gang.

[0:12:41] Dank u wel, voorzitter.

[0:12:42] Nou, volgens mij moet de boodschap zijn...

[0:12:44] ...dat het allereerst belangrijk is dat wij de noden, dat we die zien...

[0:12:49] ...maar daar kun je niet mee bouwen, daar kun je niks mee repareren.

[0:12:52] En volgens mij moeten we dan eerst kijken in het geld wat al beschikbaar gesteld is...

[0:12:56] ...of daar andere prioriteiten gelegd kunnen worden...

[0:12:59] ...en wat dingen naar voren gehaald kunnen worden desnoods.

[0:13:01] Maar het is gewoon heel simpel.

[0:13:03] Op het moment dat partijen in overleg zijn...

[0:13:06] ...dan is het gewoon...

[0:13:08] ...niet mogelijk om extra geld beschikbaar te stellen.

[0:13:10] Dus misschien dat de staatssecretaris een mede-oplossing kan verzinnen.

[0:13:15] Dank u wel, heer Vermeer.

[0:13:17] U heeft nog een aanvullende vraag van mevrouw Beckerman.

[0:13:20] Ik denk niet dat de staatssecretaris de formatieperikelen kan oplossen.

[0:13:25] Ik denk dat wij ook nu als Kamer aan zet zijn.

[0:13:27] Dat hebben we ook gedaan met dat amendement.

[0:13:29] Kijk, geld naar voren halen klinkt heel leuk...

[0:13:31] ...maar het hele probleem wat we aankaarten is die ongelijkheid.

[0:13:34] En als je weer zegt, nou, dit geldt even niet...

[0:13:36] ...dan krijg je dus weer meer ongelijkheid.

[0:13:38] Er zijn zaken die ontstellend duur zijn, zoals lek- en mestkelders.

[0:13:42] Daarvan weten we, die worden al heel lang niet vergoed.

[0:13:46] Ja, als we nu gaan schuiven...

[0:13:48] ...ik denk, nou, ik zou het toch echt nog één keer in overweging willen geven...

[0:13:52] ...om in lijn met echt wat net voor de verkiezingen is gezegd...

[0:13:55] ...te zorgen dat we aan de slag kunnen met de Commissie van Geel...

[0:14:00] ...en dat we ook echt zorgen dat daar middelen voor beschikbaar zijn.

[0:14:06] U heeft daar ook voor gestemd.

[0:14:07] Een reactie nog van de evenementen.

[0:14:09] Ja, dank u wel. Het is geen vraag, maar ik neem de opmerking zeer serieus...

[0:14:12] ...en die zal ik ook meenemen aan tafel.

[0:14:14] Dan heeft u een interruptie van de heer Bussehoff van GroenLinks Partij van de Arbeid.

[0:14:17] Gaat uw gang.

[0:14:18] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:14:19] Eigenlijk tot het betoog van de BBB vond ik het nog niet zo heel spannend.

[0:14:23] Maar toch werd ik even getriggerd voor een antwoord in de interrupties die ik spannend vond.

[0:14:27] Want wat ik de BBB hoor zeggen is een amendement dat wij eerder steunde...

[0:14:32] ...een miljard voor Groningen voor ongelijkheid.

[0:14:36] Dat steunen wij nu niet meer.

[0:14:38] Ja.

[0:14:38] Dat roept bij mij dan de vraag op.

[0:14:40] De andere afspraken die op tafel liggen, die gemaakt zijn over geld dat al is uitgetrokken voor Groningen...

[0:14:46] ...laat u dat ongemoeid?

[0:14:47] Blijft dat altijd beschikbaar voor Groningen?

[0:14:49] Ik vind dat opeens toch een spannend antwoord wat ik nu hoor van u.

[0:14:53] Even meer. BBB.

[0:14:56] Ja, waarvan akten zou ik bijna zeggen.

[0:14:58] Maar het is niet echt een vraag die de heer Bussehoff hier stelt.

[0:15:04] Ik denk dat het gewoon simpel is dat op het moment dat partijen...

[0:15:10] ...overleg zitten om te komen tot een coalitie...

[0:15:13] ...dat er tijdens die periode op dat moment geen extra geld beschikbaar gesteld wordt...

[0:15:20] ...buiten alles wat al geaccordeerd is.

[0:15:23] En dat is even mijn oproep.

[0:15:25] Als het gaat om extra geld beschikbaar stellen...

[0:15:27] ...iets wat nog niet op een begroting staat voor 2024...

[0:15:30] ...dan zetten wij dat omholt.

[0:15:32] Maar het betekent niet dat in een coalitieoverleg alles wat nog niet uitgegeven wordt...

[0:15:37] ...omholt gezet wordt. Dat weet u ook wel.

[0:15:39] De heer Bussehoff...

[0:15:40] Dus volgens mij wordt hier ook een suggestie gewekt...

[0:15:42] ...alsof wij in één keer het hele land plat zullen leggen.

[0:15:45] En dat is absoluut niet aan de orde.

[0:15:46] Nee, die suggestie probeer ik niet te doen, voorzitter.

[0:15:48] He, Bussehoff, hoor.

[0:15:48] Sorry, ja.

[0:15:49] Nee, voorzitter, die suggestie wil ik absoluut niet wekken.

[0:15:51] Maar ik vind het wel wat zorgwekkend.

[0:15:53] Ik wil heel graag duidelijk horen van de BBB...

[0:15:56] ...dat alles wat al is afgesproken, is toegezegd voor Groningen...

[0:16:00] ...alle middelen die al gereserveerd zijn voor Groningen...

[0:16:03] ...dat daar niet aan getorend wordt.

[0:16:05] Kunt u dat niet gewoon toezeggen?

[0:16:06] Dat is geen extra geld beschikbaar stellen.

[0:16:08] Dat is alles wat er al voor was, dat blijft ongemoeid.

[0:16:11] Daar gaat u voor door het vuur.

[0:16:14] Dank u wel.

[0:16:15] De heer Vermeer, uit de hang.

[0:16:16] Voorzitter, uiteraard.

[0:16:17] Dat zijn wij verplicht.

[0:16:19] Zowel aan de inwoners van Groningen...

[0:16:21] ...als gewoon als volksvertegenwoordigers...

[0:16:24] ...om op deze manier te handelen.

[0:16:26] En daar consequenter te zijn.

[0:16:29] Vast, heer Bussehoff, deze derde interruptie.

[0:16:32] Ja, nou, op zichzelf is dat goed om te horen.

[0:16:34] Het is wel jammer dat dan iets waar u eerder voor was...

[0:16:38] ...namelijk die miljard voor die onderneming...

[0:16:39] ...in ongelijke gevallen, dat u zegt...

[0:16:40] ...dat zetten we wel even on hold.

[0:16:42] Maar mag ik dan ook opmaken uit uw beantwoording...

[0:16:45] ...dat u zegt, daar gaan we ook keihard voor lopen...

[0:16:47] ...om ook dat nog te regelen.

[0:16:49] Heer Vermeer.

[0:16:50] Dank u wel, voorzitter.

[0:16:51] Volgens mij had ik dat al aan mevrouw Bekerman toegezegd...

[0:16:53] ...dat ik dit mee zou nemen aan tafel.

[0:16:57] Dan zie ik nog dat mevrouw Bekker van de ChristenUnie...

[0:16:59] ...nog een interruptie wilde plegen.

[0:17:00] Uit uw gang.

[0:17:01] Ja, voorzitter, dank u wel.

[0:17:03] En ik heb het juist in het afgelopen jaar gewaardeerd...

[0:17:07] ...dat we met BBB eigenlijk schouder aan schouder optrokken...

[0:17:09] ...ook om te voorkomen dat in Groningen...

[0:17:12] ...nou, eigenlijk om de aanpak steviger neer te gaan zetten.

[0:17:15] En zo zie ik ook het amendement Bekerman-Koemsuis...

[0:17:18] ...met twee gewaardeerde partijgenoten van me...

[0:17:20] ...die ik helaas hier niet naast me heb zitten nu.

[0:17:23] Juist ook om dat rapport van Geel van kracht te laten zijn.

[0:17:26] Omdat we zo bang zijn dat de ongelijkheid steeds verder toeneemt.

[0:17:28] En hoe langer we wachten, hoe ingewikkelder dat herstel ook verder gaat worden.

[0:17:32] Als ik het nu goed begrijp, zegt BBB, zegt de heer Vermeer...

[0:17:35] ...natuurlijk gaan wij aan tafel knokken voor wat we waard zijn...

[0:17:38] ...om dit amendement verder te brengen.

[0:17:40] Daar ben ik alleen maar blij om.

[0:17:43] Maar ik hoor ook ergens van, ja, zolang wij aan het praten zijn...

[0:17:47] ...gaan we niet opnieuw kijken naar dingen die nog niet zijn geaccordeerd door de Kamer.

[0:17:52] Dat houden we allemaal bij ons tot de formatie is afgerond.

[0:17:55] Nou is dat natuurlijk heel goed te begrijpen.

[0:17:57] Zeker in een eerste fase van de formatie.

[0:17:59] Want u heeft allerlei uitdagingen op uw bordje liggen.

[0:18:01] En u komt eruit met partijen of niet.

[0:18:03] Maar dat snap ik.

[0:18:04] Maar op een zeker moment ligt er wel een kabinetsreactie op het rapport van Geel.

[0:18:09] En is er ook een moment dat de missionaire Kamer...

[0:18:12] ...daarin ook iets met die kabinetsreactie ja of nee kan doen?

[0:18:16] En is dat dan wel een moment waarop u zegt...

[0:18:19] ...ja, we hebben hele vriendelijke vrienden...

[0:18:21] ...of hoe ze anders beduidt aan de formatietafel...

[0:18:23] ...maar na die kabinetsreactie is er wel een moment dat de Kamer daarop kan acteren?

[0:18:28] Dank u wel, mevrouw Beker.

[0:18:29] Heer Vermeer.

[0:18:30] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:18:31] Dat klopt.

[0:18:32] Zo zullen er nog heel veel momenten zijn de komende tijd...

[0:18:35] ...dat wij toch weer voor besluiten staan...

[0:18:36] ...of wij links, rechts of dwars door het midden zullen moeten gaan...

[0:18:40] ...en besluiten moeten nemen.

[0:18:42] Vandaar, daarom hopen wij ook dat deze periode zo kort mogelijk duurt.

[0:18:46] Want dat is in het belang van het land.

[0:18:48] Dat er zo snel mogelijk duidelijkheid is.

[0:18:51] Maar u weet inderdaad precies hoe het werkt, dus...

[0:18:54] Dank u wel, heer Vermeer.

[0:18:55] Mevrouw Beker heeft nog een aflevering.

[0:18:57] Ja, zeker.

[0:18:58] Want ik weet inderdaad dat je een onderhandeling hebt...

[0:19:01] ...dat het ingewikkeld kan zijn.

[0:19:02] Maar ik vind op dit punt, juist op dat rapport van Geel...

[0:19:05] ...en ook de verschillen die het tot gevolg kan hebben als we niet acteren...

[0:19:09] ...dat wij het als Kamer aan onze stand verplicht zijn...

[0:19:12] ...zeker nadat we het afgelopen jaar met elkaar besproken hebben...

[0:19:15] ...dat als daar een kabinetsreactie ligt...

[0:19:16] ...want ik zag de heer Vermeer net verwijzen naar het kabinet...

[0:19:19] ...van wat gaat u doen?

[0:19:20] Maar als er een kabinetsreactie ligt...

[0:19:22] ...en ik ga niet voor de staatssecretaris spreken...

[0:19:25] ...maar heel vaak als er meer geld nodig is...

[0:19:27] ...wordt er in demissionaire tijd ook naar een Kamer gekeken...

[0:19:30] ...dan zijn wij het wel aan onze stand verplicht...

[0:19:32] ...om daar een vervolg aan te geven.

[0:19:34] En niet alles in de formatie te duwen...

[0:19:36] ...en dat mensen eindeloos hebben te wachten...

[0:19:37] ...tot wij het in Den Haag een keer eens zijn geworden, of niet?

[0:19:39] Deelt de heer Vermeer dat?

[0:19:40] Vraag ik via de voorzitter natuurlijk.

[0:19:42] Heer Vermeer.

[0:19:44] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:19:45] Ik denk daar hetzelfde over als mevrouw Bikker.

[0:19:50] Dan dank ik de heer Vermeer voor zijn inbreng.

[0:19:52] En dan kijk ik naar de heer Holman van Nieuw Sociaal Contract...

[0:19:56] ...voor zijn eerste inbreng in de eerste termijn.

[0:19:58] Uit de vang.

[0:19:59] Dank u wel, voorzitter.

[0:20:00] Fijn dat ik hier namens Nieuw Sociaal Contract het woord mag doen...

[0:20:04] ...voor de eerste keer, voor mijn nieuw dossier.

[0:20:08] Ja, mevrouw Beckerman en de heer Vermeer...

[0:20:10] ...hebben al een heleboel dingen gezegd...

[0:20:11] ...die ik ook al op mijn lijstje had staan.

[0:20:12] Daar wil ik gemakshalver maar bij aansluiten.

[0:20:16] Maar wel concluderen dat...

[0:20:18] ...ik heb wel gezien, ik woon in Noord-Drenthe zelf...

[0:20:21] ...dus ik volg wel een beetje hoe het in het gebied is.

[0:20:23] De waardering die er is voor meneer Veilbrief...

[0:20:26] ...de secretaris, wat hij allemaal heeft gedaan het afgelopen jaar...

[0:20:28] ...maar tegelijk ook, als ik mijn twee collega's aan beide zijden naast me hoor...

[0:20:33] ...dat hij de tijd dat hij nog staatssecretaris mag zijn...

[0:20:36] ...wel door mag gaan op de weg hoe hij bezig was...

[0:20:38] ...op nog wat meer koet wil.

[0:20:40] ...te organiseren in het Groningse.

[0:20:44] Ik wou het eigenlijk hebben over Langeloo.

[0:20:47] Langeloo, ja.

[0:20:48] Groningen, dat houdt op.

[0:20:50] Die gaskraan gaat dicht en dat ronden we af.

[0:20:53] Maar Langeloo begint eigenlijk pas.

[0:20:55] Die ligt er al 25 jaar...

[0:20:58] ...maar die is nu pas twee jaar in productie ongeveer.

[0:21:01] En wat je ziet in Groningen...

[0:21:02] ...gaat in het gebied rond Noord precies net zo gebeuren.

[0:21:06] Ongerustheid bij inwoners...

[0:21:08] ...en moeite met de gang van zaken.

[0:21:12] Daar is schade.

[0:21:13] En de discussie is nog steeds van...

[0:21:15] ...komt dat van aardbevingen of anderszins?

[0:21:17] En ik heb vrij de stellige overtuiging dat het anderszins komt.

[0:21:21] En het is in feite een mijnbouwkundig experiment.

[0:21:25] We doen iets.

[0:21:26] Het is een ballon van meer dan 300 bar druk...

[0:21:31] ...die leeggezogen is.

[0:21:33] En nu doen we hem weer vol.

[0:21:35] Het is een ballon die in en uit gaat.

[0:21:38] En de ballon was vol.

[0:21:40] Maar we zeggen...

[0:21:40] ...ach, wij gooien er nog 20...

[0:21:42] ...bar druk extra in...

[0:21:43] ...want er kan er meer in.

[0:21:44] En wij denken dat de ballon het wel houdt.

[0:21:47] Zo kunnen.

[0:21:48] Als ik zie de reactie van de Technische Commissie Bodemdaling...

[0:21:52] ...dan staat daar...

[0:21:53] ...de verruiming van het drukbeleid...

[0:21:55] ...namelijk een lagere druk bij een lege opslag...

[0:21:57] ...en een hogere druk bij een volle opslag...

[0:21:59] ...gecombineerd met de jaarlijkse herhaling...

[0:22:01] ...van het vullen en legen van de opslag...

[0:22:03] ...kan leiden tot een verhoogd risico...

[0:22:05] ...op geïnduceerde aardbevingen.

[0:22:07] De TCBB benadrukt het feit...

[0:22:10] ...dat er over het gedrag van het veld...

[0:22:12] ...onder de voorgenomen condities...

[0:22:14] ...nog weinig bekend is.

[0:22:16] Dit gebrek aan kennis...

[0:22:18] ...noopt tot extra voorzichtigheid.

[0:22:22] En die ongerustheid is heel groot.

[0:22:26] En in de regeling die er nu ligt...

[0:22:29] ...daar is iets gekoppeld aan...

[0:22:31] ...een beving met 5 mm per seconde.

[0:22:34] En als er een beving in Groningen is...

[0:22:38] ...dan ligt de 1 bijvoorbeeld net te ver weg...

[0:22:41] ...om op die grens te halen.

[0:22:43] Dus volgens die systematiek...

[0:22:45] ...krijg je een behoorlijk andere situatie.

[0:22:48] Terwijl de schade...

[0:22:49] ...waar zou die anders door ontstaan moeten zijn...

[0:22:51] ...dan door het functioneren van gasbeslag Langelo.

[0:22:56] Wat hebben we in Groningen geleerd?

[0:22:58] Dat als wij niet op tijd schakelen...

[0:23:00] ...we een gefrustreerde bevolking krijgen...

[0:23:03] ...een emotionele bevolking krijgen...

[0:23:05] ...en dat we nu zitten te praten...

[0:23:07] ...over een ereschuld die we moeten inlossen.

[0:23:10] Wat kunnen we daarvoor leren...

[0:23:11] ...en wat kunnen we in Langelo-Noord doen?

[0:23:14] Mijn voorstel is dat we nu beginnen...

[0:23:16] ...met het betalen van de ereschuld.

[0:23:18] De NAM heeft er al jaren in gebruik...

[0:23:21] ...en de vergoeding die ze hebben gehad...

[0:23:23] ...is ongeveer 250 miljoen.

[0:23:24] En die wordt nu hoger...

[0:23:26] ...doordat het gaat functioneren.

[0:23:28] En ons voorstel is...

[0:23:29] ...dat we de NAM gaan vragen...

[0:23:31] ...inbrengend gaan vragen...

[0:23:33] ...om 1% van hun verdiensten aan te wennen...

[0:23:35] ...als vergoeding voor de activiteit...

[0:23:40] ...die ze daar doen...

[0:23:40] ...en voor mogelijke schade...

[0:23:43] ...en schade.

[0:23:44] En emotionele schade van de bevolking.

[0:23:45] Dat je dus 1% van de opbrengst daarvoor aanwendt.

[0:23:48] En ik vraag dat te meer...

[0:23:49] ...want ik weet, omdat ik raadslid in Noorderveld ben geweest...

[0:23:52] ...hoeveel omzetbelasting ze betalen.

[0:23:54] En in een bijzondere systematiek...

[0:23:56] ...voor gasopslagen betalen ze heel weinig.

[0:23:58] En dat doet mij pijn...

[0:23:59] ...dat wie was ook nog meer eigenaar van de NAM...

[0:24:03] ...van de gasopslagen...

[0:24:03] ...oh ja, dat was Shell volgens mij...

[0:24:05] ...dat die...

[0:24:09] ...miljarden verdienen...

[0:24:10] ...en dat de bevolking dan...

[0:24:12] ...de dupe kan zijn of kan worden...

[0:24:14] ...dus u hebt nog overleg...

[0:24:16] ...over de investeringsagenda...

[0:24:18] ...en ik hoor graag van collega's...

[0:24:20] ...wat ze van het idee vinden...

[0:24:21] ...en ik zou u willen vragen...

[0:24:23] ...of u dat in het contact wat u met de NAM hebt...

[0:24:26] ...om dat te gaan doen.

[0:24:27] Dus als u daar...

[0:24:29] ...ik hoor eerst uw reactie wel.

[0:24:32] Het lijkt ons niet meer dan...

[0:24:34] ...een gebaar...

[0:24:36] ...een gemadende maatschappij toe...

[0:24:37] ...en om te voorkomen...

[0:24:39] ...wat in Groningen is gebeurd. Dank u wel.

[0:24:43] Ik zie...

[0:24:44] ...dank u wel.

[0:24:44] ...voor uw inbreng. Ik zie dat mevrouw...

[0:24:46] ...Bekkerman van de SP een interruptie heeft.

[0:24:49] Gaat de gang.

[0:24:52] Ja, voorzitter.

[0:24:55] Over Norg...

[0:24:56] ...of over Langelo...

[0:24:57] ...de staat verdient daar natuurlijk ook...

[0:25:00] ...enorm veel geld aan. En de staat...

[0:25:02] ...heeft niet 250 miljoen, maar miljarden...

[0:25:05] ...aan NAM, Shell...

[0:25:07] ...en Exxon...

[0:25:08] ...gegeven. 1% is...

[0:25:11] ...is eigenlijk een fooi.

[0:25:12] Maar moet niet juist de staat...

[0:25:15] ...gaan leveren.

[0:25:17] Aan die bewoners. Want er is hun al...

[0:25:19] ...tig keer beloofd dat schade...

[0:25:21] ...goed zou worden. Is al tig keer...

[0:25:22] ...beloofd. Eigenlijk lossen zij een heel groot...

[0:25:25] ...probleem op voor heel Nederland.

[0:25:28] Moet de staat...

[0:25:29] ...niet veel meer doen voor de inwoners.

[0:25:31] Heel lang. Gaat de gang.

[0:25:33] Dat is een mogelijkheid. Maar...

[0:25:35] ...andere kant van...

[0:25:37] ...als die onderneming...

[0:25:39] ...de mogelijkheid wordt geboden om in onze maatschappij...

[0:25:41] ...in een soort van nutvoorziening heel veel geld te verdienen...

[0:25:44] ...dan is het ook logisch om hun te doen.

[0:25:46] Maar een combinatie daarvan zou ook...

[0:25:47] ...mogelijk zijn. En de schade...

[0:25:49] ...moet betaald worden. En je moet een gebaar...

[0:25:51] ...naar de omgeving en naar de bevolking maken.

[0:25:54] Ja, vooralsnog...

[0:25:55] ...lijkt ons de meest logische...

[0:25:57] ...gedachte dat je gewoon op de koet wil...

[0:25:59] ...van de NAM...

[0:26:00] ...dat je die aanspreekt om hier iets...

[0:26:03] ...voor te krijgen.

[0:26:04] U gebruikt uw vijfde, laatste interruptie...

[0:26:07] ...voor nu.

[0:26:10] Voorzitter, de...

[0:26:12] ...NAM wil eigenlijk van...

[0:26:13] ...Noord af.

[0:26:15] En die willen daaronder weer kussengas...

[0:26:17] ...gaan winnen.

[0:26:19] Volgens mij is het ook...

[0:26:21] ...hoogste tijd dat we als politiek...

[0:26:24] ...verantwoordelijkheid nemen voor wat we...

[0:26:26] ...mensen allemaal aandoen.

[0:26:28] Mede ook als staat.

[0:26:29] Maar laat ik even doorgaan, want als u het wel interessant vindt...

[0:26:32] ...dat de staat mee moet betalen...

[0:26:33] ...dan kom ik toch weer terug op het...

[0:26:35] ...eerdere interruptiepunt.

[0:26:37] Moeten we niet als Kamer...

[0:26:39] ...ik had het net over die ongelijkheid ook...

[0:26:42] ...NSC of heel Omtzigt...

[0:26:43] ...heeft voor het voorstel gestemd...

[0:26:45] ...om nu die ongelijkheid te gaan aanpakken...

[0:26:48] ...als Kamer, net voor de verkiezingen.

[0:26:50] We zitten er nu net na.

[0:26:52] Er is nu een meerderheid...

[0:26:53] ...als mensen stemmen zoals ze...

[0:26:56] ...voor de verkiezingen stemden.

[0:26:57] U zei net al, de staat mag best wat extra geld uittrekken.

[0:27:00] Bent u ook bereid...

[0:27:01] ...om dit als Kamer te zorgen...

[0:27:03] ...dat we snel aan de slag kunnen om die...

[0:27:06] ...ongelijkheid die gemeenschappen verscheurt...

[0:27:07] ...aan te pakken?

[0:27:08] Dank u wel, mevrouw Bekkerman.

[0:27:09] De eerste is een interessante vraag natuurlijk.

[0:27:14] Wat doen we met tussengas?

[0:27:15] Dat zit toch 14 miljard...

[0:27:16] ...eh...

[0:27:18] ...kubieke meter tussengas.

[0:27:19] De NAM wil het graag winnen.

[0:27:21] Ja, tuurlijk.

[0:27:22] Dat is makkelijk verdiend.

[0:27:25] Maar ook de effecten daarvan...

[0:27:26] ...op het hele complex, op de hele ondergrond...

[0:27:29] ...is ook moeilijk.

[0:27:30] De NAM wil er van af.

[0:27:32] En dat is bijzonder.

[0:27:34] Nu het winnen van gas in Groningen...

[0:27:37] ...er niet meer is...

[0:27:38] ...willen ze deze verplichting.

[0:27:39] En als ik het rekensommetje maak...

[0:27:42] ...op een investering van iets te ruim boven de...

[0:27:44] ...2 miljard euro...

[0:27:45] ...wat ze daaraan verdienen...

[0:27:46] ...een behoorlijk...

[0:27:46] ...verdienende kans...

[0:27:48] ...capaciteit hebben...

[0:27:48] ...dus de berekeningen snap ik niet zozeer...

[0:27:51] ...maar ik zou de staatssecretaris willen oproepen...

[0:27:53] ...om in het geheel niet mee te gaan...

[0:27:55] ...om een vergunning te verlenen...

[0:27:56] ...voor het winnen van...

[0:27:57] ...van die 14 miljard...

[0:27:58] ...kubieke meter gas.

[0:28:00] En voor die tweede vraag...

[0:28:02] ...ja, het makkelijke antwoord is natuurlijk...

[0:28:04] ...ik sluit me aan bij de heer Vermeer.

[0:28:10] Dank u wel, heer Holman.

[0:28:12] Dank u wel, mevrouw Beckerman...

[0:28:13] ...voor zes interrupties.

[0:28:14] De laatste was natuurlijk een hele mooie dubbele vraag...

[0:28:17] ...dus dat...

[0:28:17] ...complimenten daarvoor.

[0:28:19] Maar goed, dan laten we gewoon kijken...

[0:28:20] ...hoe dit debat verder verloopt.

[0:28:22] Geen andere interrupties zie ik...

[0:28:23] ...dus dan stel ik voor dat we doorgaan...

[0:28:25] ...naar de eerste termijn van de heer Bushof...

[0:28:27] ...GroenLinks Partij van de Arbeid.

[0:28:28] Gaat uw gang.

[0:28:29] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:28:30] Ook ik ben nieuw in deze commissie...

[0:28:32] ...en nieuw als Groninger-woordvoerder.

[0:28:36] En toch is...

[0:28:38] ...gasellende mij niet onbekend...

[0:28:40] ...en laat me ook niet onberoerd als Groninger.

[0:28:43] Maakt ook wel dat je juist...

[0:28:45] ...misschien dit wel een van de onderwerpen is...

[0:28:46] ...in de Kamer waar ik het woord over mag voeren...

[0:28:48] ...wat ik...

[0:28:49] ...nou, misschien wel het meest spannend vind...

[0:28:51] ...en ook het liefst zo goed mogelijk wil doen.

[0:28:54] En je hebt ook wel enigszins grote schoenen te vullen...

[0:28:56] ...met het vertrek van Henk Nijboe.

[0:28:57] Maar goed, ik ga mijn best doen.

[0:28:59] En voorzitter, vorige week sprak ik...

[0:29:01] ...toen ik weer in Groningen was...

[0:29:02] ...ook een aantal mensen...

[0:29:03] ...en deze week toen ik in Den Haag was...

[0:29:04] ...heb ik ook een belrondje gedaan.

[0:29:06] En toch hoor ik nog steeds best wel veel mensen...

[0:29:08] ...die zeggen ik voel me gewoon bedonderd...

[0:29:09] ...en in de steek gelaten.

[0:29:11] En dan denk ik, ja...

[0:29:12] ...die mensen hebben gewoon gelijk.

[0:29:14] Shell en Exxon...

[0:29:15] ...je leest dan in de krant...

[0:29:16] ...die hebben zonder vergunning...

[0:29:19] ...vervuild afvalwater geïnjecteerd...

[0:29:21] ...en worden nu strafrechtelijk vervolgd.

[0:29:22] En dan voel je je natuurlijk echt flink bedonderd.

[0:29:25] En als je dan...

[0:29:26] ...hoort de gaswinning stop...

[0:29:27] ...maar bij de minste of de geringste kou...

[0:29:29] ...gaat die waakvlam weer aan.

[0:29:32] En dan denk je nou...

[0:29:33] ...dan zal de overheid er wel voor mij zijn...

[0:29:35] ...en dan lees je in diezelfde week...

[0:29:36] ...dat de top van het ministerie...

[0:29:38] ...de toezichthouder onder druk zet...

[0:29:40] ...om een advies aan te passen...

[0:29:41] ...over de veiligheid van Groningers.

[0:29:43] Dan voel je je ook gewoon in de steek gelaten.

[0:29:45] En dat laat zien...

[0:29:46] ...dat we dus nog een hele lange weg te gaan hebben.

[0:29:49] En ik denk dat twee kerningrediënten...

[0:29:51] ...om die lange weg te bewandelen zijn...

[0:29:53] ...een betrouwbare overheid...

[0:29:54] ...en een overheid die ook een bondgenoot is...

[0:29:58] ...van Groningers.

[0:29:58] En daar wil ik een aantal concrete punten...

[0:30:01] ...nog over inbrengen vandaag.

[0:30:03] Als het gaat over die betrouwbare overheid...

[0:30:05] ...dan vraag ik ook om de staatssecretaris...

[0:30:07] ...te reflecteren op het feit...

[0:30:10] ...dat de waakvlam bij het minste of geringste kou...

[0:30:12] ...weer aanging.

[0:30:13] En niet alleen op het proces...

[0:30:14] ...maar ook of je vindt dat dat in de toekomst...

[0:30:16] ...niet meer zou moeten.

[0:30:18] En voorzitter...

[0:30:20] ...ik vraag de staatssecretaris ook...

[0:30:21] ...naar de berichtgeving over die ambtenaren...

[0:30:24] ...die de toezichthouder onder druk hebben gezet.

[0:30:27] De staatssecretaris heeft al gezegd...

[0:30:29] ...dat was niet goed.

[0:30:30] Maar ja, wat voor garanties hebben we...

[0:30:32] ...dat dat misschien bij een andere staatssecretaris...

[0:30:34] ...niet meer gebeurt...

[0:30:36] ...in de toekomst.

[0:30:38] En voorzitter...

[0:30:39] ...in het licht van zo'n betrouwbare overheid...

[0:30:42] ...wil ik ook nog een concrete toezegging...

[0:30:44] ...aan de staatssecretaris vragen.

[0:30:45] En dat gaat over heel veel mensen...

[0:30:47] ...die in Groningen gelukkig...

[0:30:50] ...in aanmerking zijn gekomen voor een waardeverminderingsregeling.

[0:30:54] En een deel van die mensen...

[0:30:56] ...die daarvoor in aanmerking komt...

[0:30:57] ...die waren ook de koplopers...

[0:30:59] ...en hebben eigenlijk ook die juridische strijd gevoerd.

[0:31:01] Hebben ook hun best gedaan om dit voor elkaar te krijgen.

[0:31:04] En zij hebben best wel veel kosten gemaakt.

[0:31:06] En hun is toegezegd dat die kosten...

[0:31:08] ...omdat de grote groep Groningers...

[0:31:10] ...dat uiteindelijk heeft gekregen...

[0:31:11] ...terugbetaald zouden worden.

[0:31:13] En dat zou door het ministerie van EZK gebeuren.

[0:31:16] En die mensen hebben tot op heden...

[0:31:19] ...nou ik begrijp...

[0:31:20] ...dat geldt nog niet op de rekening.

[0:31:21] Dus ik zou graag ook van de staatssecretaris...

[0:31:23] ...de toezegging vragen dat ze dat geld...

[0:31:25] ...binnen korte termijn wel op de rekening kunnen verwachten.

[0:31:28] En voorzitter...

[0:31:29] ...dan een laatste punt over die betrouwbare overheid.

[0:31:32] Dat gaat over de inwoners...

[0:31:34] ...van Schonebeek.

[0:31:36] Deelt de staatssecretaris de opvatting...

[0:31:38] ...van GroenLinks en PvdA dat...

[0:31:39] ...de inwoners van Schonebeek...

[0:31:41] ...terecht eigenlijk meer hadden verwacht?

[0:31:46] En...

[0:31:46] ...stel dat de Kamer zou beslissen...

[0:31:49] ...wij willen meer voor deze inwoners...

[0:31:51] ...regelen.

[0:31:52] Ziet de staatssecretaris daar dan mogelijkheden toe?

[0:31:55] Als wij als Kamer het budgetrecht...

[0:31:57] ...dat wij hebben ook zouden gebruiken.

[0:31:59] En voorzitter, dan nog eventjes...

[0:32:01] ...naar die bondgenoot die de overheid volgens mij moet zijn.

[0:32:03] Volgens mij moet de overheid...

[0:32:05] ...een bondgenoot zijn in bijvoorbeeld...

[0:32:07] ...het aanpakken van Shell en ExxonMobil.

[0:32:09] Ik vind dat zij gewoon...

[0:32:11] ...ook moeten bijdragen, meer dan dat...

[0:32:13] ...tot nu toe gebeurt, aan gewoon...

[0:32:15] ...het herstel van Groningen.

[0:32:16] En ik kan ook wel iets voelen voor het pleidooi...

[0:32:19] ...van nieuw sociaal contract.

[0:32:21] Maar ik vind dat we daarin verder zouden moeten gaan.

[0:32:23] En ik ben ook benieuwd of de staatssecretaris...

[0:32:25] ...inmiddels ook wel bereid is om te zeggen...

[0:32:27] ...ik wil daar eigenlijk ook wel verder in gaan...

[0:32:29] ...in dat zij daarin bijdragen.

[0:32:31] En tot slot, voorzitter, op dat punt...

[0:32:33] ...over een bondgenoot zijn...

[0:32:35] ...voor de inwoners...

[0:32:37] ...dan denk ik ook even aan de inwoners...

[0:32:39] ...van Ternaert.

[0:32:43] Binnenkort wordt er natuurlijk besloten wat daar gebeurt.

[0:32:45] En ik denk dat als wij als overheid...

[0:32:47] ...een bondgenoot willen zijn voor inwoners...

[0:32:49] ...dat we dan ook daar moeten beginnen...

[0:32:51] ...met...

[0:32:52] ...niet toestaan van die winning.

[0:32:55] En...

[0:32:57] ...nou zijn er soms...

[0:32:59] ...best wel moeilijke juridische wegen te bewandelen...

[0:33:01] ...dat weet ik, om dat te voorkomen.

[0:33:04] En ik ben wel benieuwd hoe de staatssecretaris...

[0:33:06] ...kijkt naar dat artikel 9...

[0:33:07] ...in de Mijnbouwwet...

[0:33:08] ...waarin staat dat je eigenlijk een soort...

[0:33:11] ...op grond van een soort verantwoordelijkheidszin...

[0:33:14] ...ook zou kunnen zeggen...

[0:33:15] ...we willen een vergunning weigeren.

[0:33:18] Uit de beantwoording van eerdere...

[0:33:20] ...schriftelijke vragen...

[0:33:21] ...bleek nog niet heel veel...

[0:33:23] ...nou ja, het bleek nog niet heel erg dat de staatssecretaris...

[0:33:25] ...dat een hele goede weg vindt...

[0:33:27] ...en daar heel erg voor open staat.

[0:33:28] Maar als hij dat geen goede weg vindt...

[0:33:30] ...ook in het licht van dat de NAM nu strafrechtelijk...

[0:33:33] ...notabene vervolgd wordt...

[0:33:34] ...dan nog zou ik de staatssecretaris willen oproepen...

[0:33:37] ...en vragen om zich maximaal in te zetten...

[0:33:39] ...om een grond te vinden om...

[0:33:40] ...nou ja, toch te voorkomen dat daar gewonnen wordt.

[0:33:44] En voorzitter...

[0:33:45] ...dan ben ik volgens mij al ruim schoot...

[0:33:47] ...door mijn tijd heen, dus de eventuele andere punten...

[0:33:49] ...die bewaar ik dan voor een tweede termijn...

[0:33:51] ...of interrupties.

[0:33:54] En ik zal op een gegeven moment...

[0:33:55] ...iets eerder weg moeten naar de VWS-begroting weer...

[0:33:57] ...maar misschien hebben we het voor die tijd al wel afgerond.

[0:34:00] Dank u, de heer Bushoff.

[0:34:01] U zat in dezelfde reservetijd als mevrouw Beckerman...

[0:34:03] ...dus die heeft u gekregen.

[0:34:05] En ik wil u meegeven dat u nog...

[0:34:07] ...ja precies, het lijkt het gewoon in uw kwartiertje inderdaad.

[0:34:10] En ik wil u meegeven dat u nog twee interrupties open heeft staan...

[0:34:13] ...dus als u daar nog gebruik van wilt maken.

[0:34:15] Dank u wel.

[0:34:16] Dan gaan we naar de inbreng in de eerste termijn...

[0:34:17] ...van mevrouw Bekker van de Kistunen. Gaat uw gang.

[0:34:19] Ja voorzitter, dank u wel.

[0:34:21] Dank u wel en dank ook dat ik in uw midden mag zijn...

[0:34:23] ...ook als nieuwe woordvoerder op het dossier Mijnbouw Groningen.

[0:34:27] En eigenlijk voor mij is dat zo klaar als een klontje geworden...

[0:34:30] ...toen we de parlementaire enquête behandelden...

[0:34:32] ...ook in de Kamer en ook uitspraken...

[0:34:35] ...welke schuld er ligt, welke betrokkenheid er zal moeten zijn...

[0:34:38] ...ook vanuit Den Haag.

[0:34:40] Nadat Groningen jarenlang eigenlijk altijd heeft gemerkt...

[0:34:43] ...dat Den Haag alleen kwam op het moment dat er wat te halen viel...

[0:34:46] ...en het hoofd afwendde op het moment dat er wat aan de hand was...

[0:34:49] ...was voor mij heel helder.

[0:34:51] Hier wil ik mee door.

[0:34:53] Natuurlijk had ik graag een grotere fractie gehad...

[0:34:55] ...met betrokken mensen zoals Nico Drost en Stineke van der Graaf...

[0:34:58] ...mijn voorgangers op dit dossier.

[0:35:00] Maar u kunt ervan op aan dat de ChristenUnie hier net zo lang...

[0:35:04] ...door zal blijven gaan om ook echt werk te maken...

[0:35:06] ...van de afspraken met Nijbegin...

[0:35:08] ...en juist allermeest werk te maken van herstel van vertrouwen.

[0:35:11] En ik weet, dat zal niet zomaar zijn.

[0:35:13] Dat gaat te voet.

[0:35:14] En daar willen we aan bouwen.

[0:35:16] En ik dank de staatssecretaris ook voor alle enorme inzet...

[0:35:19] ...die hij eraan gegeven heeft.

[0:35:21] Maar kleine plantjes zijn wel broos.

[0:35:24] En het kleine sprankje vertrouwen...

[0:35:26] ...ook na alle afspraken die zijn gemaakt...

[0:35:28] ...en de verbeteringen die zijn ingezet...

[0:35:29] ...heeft de afgelopen weken toch weer een flinke stoot te verwerken gehad.

[0:35:33] Het opregelen van de gaswinning tot waakvlammeniveau...

[0:35:37] ...drie maanden nadat we vierden dat de gaskraan gesloten was...

[0:35:40] ...dat heeft het vertrouwen wel geschaad.

[0:35:43] En dat moet de staatssecretaris ook ervaren hebben...

[0:35:45] ...bij zijn gesprekken in Groningen in de afgelopen weken.

[0:35:48] Het is in ieder geval wel wat ik enorm gemerkt heb...

[0:35:51] ...in mijn gesprekken in de afgelopen week...

[0:35:52] ...met verschillende Groningers...

[0:35:54] ...die eigenlijk, nou laat ik twee citaten noemen...

[0:35:57] ...er bleken toch weer kleine lettertjes.

[0:35:59] Dit was ons niet verteld.

[0:36:02] Als het nou drie weken min twintig was geweest...

[0:36:04] ...dan had ik het nog wel begrepen.

[0:36:06] Maar het was één dag drieënhalve graad vorst.

[0:36:10] En die gevoelstemperatuur viel ook nog mee.

[0:36:13] En ik vraag daarom de staatssecretaris...

[0:36:15] ...om een reflectie op het opregelen van de waakvlam.

[0:36:18] En iets wat eigenlijk bureaucratisch staat...

[0:36:22] ...technisch gering lijkt...

[0:36:23] ...wat dat doet met het vertrouwen van de mensen.

[0:36:27] En vindt hij zelf ook niet dat er een groot verschil zit...

[0:36:29] ...tussen de uitzonderlijke situatie...

[0:36:31] ...waar altijd over gesproken werd...

[0:36:32] ...en de kou zoals die zich begin deze maand voordeed.

[0:36:37] Was dat echt zeer uitzonderlijk?

[0:36:40] En zag de staatssecretaris daarom...

[0:36:43] ...dat is gewoon ook wel een technische vraag...

[0:36:45] ...ruimte om af te wijken?

[0:36:46] Of was gewoon, hoe het nu is afgesproken...

[0:36:48] ...was dat bikkelhard?

[0:36:48] Hoe zitten dan de subsidiariteit en de proportionaliteit...

[0:36:52] ...zeggen we met de wat duurdere woorden...

[0:36:53] ...maar dat gaat erom, had je alternatieven...

[0:36:55] ...en heb je ook een escalatieladder langsgelopen...

[0:36:58] ...waarvan je zegt, ja, dit is dan het uiterste...

[0:36:59] ...en als die er is, hoe ziet die er dan uit?

[0:37:01] Ik zou heel graag daarover meer horen.

[0:37:03] Want bijvoorbeeld wat ik terughoorde was...

[0:37:05] ...de stikstoffabriek in Zuidbroek is toch operationeel?

[0:37:08] Wat doet dat eigenlijk met deze afweging?

[0:37:10] Ja dan nee.

[0:37:11] En de gasopslag bij Norg...

[0:37:14] ...als je de brief van de staatssecretaris leest...

[0:37:16] ...dan lijkt het alsof er twijfels zijn...

[0:37:18] ...over de betrouwbaarheid...

[0:37:20] ...en dat dat een van de redenen is waarom de waakvlam...

[0:37:22] ...alsnog moest worden aangezet.

[0:37:23] Is dat zo? Hoe groot is de kans dan...

[0:37:25] ...dat deze berging uitvalt?

[0:37:27] En hoe wordt dat risico gewogen?

[0:37:32] Welke maatregelen worden dan genomen...

[0:37:33] ...om die betrouwbaarheid van de berging...

[0:37:35] ...bij Norg te kunnen garanderen?

[0:37:37] Om dat zeker te weten.

[0:37:38] Ook in het licht van de definitieve stopzitting...

[0:37:40] ...van de gaswinning in het Groningenveld.

[0:37:42] En welke rol speelt Grijpskerk dan daarbij?

[0:37:45] En voorzitter, in bestuurlijk opzicht...

[0:37:48] ...hoe is de afspraak met gedeputeerde staten...

[0:37:50] ...in Groningen?

[0:37:51] Die zijn niet betrokken...

[0:37:53] ...en die zijn niet betrokken...

[0:37:54] ...worden zij dan om advies gevraagd...

[0:37:55] ...of enkel kort van tevoren geïnformeerd...

[0:37:58] ...over de start van de winning...

[0:38:00] ...van de waakvlam?

[0:38:02] En wat zou daarin wenselijk zijn, volgens de staatssecretaris?

[0:38:05] En laatste vraag op dit punt...

[0:38:07] ...voorzitter, wat gaat de staatssecretaris...

[0:38:10] ...stel we hebben dit moment...

[0:38:11] ...nog een keer, ergens voordat het voorjaar uitbreekt...

[0:38:13] ...zou hij het dan hetzelfde aanpakken?

[0:38:16] Of ziet hij andere wegen?

[0:38:17] Want het zou onze liefding waard zijn...

[0:38:19] ...dat we eigenlijk voor zo'n korte periode...

[0:38:21] ...dit niet doen.

[0:38:22] Voorzitter, dan kom ik op het schadeherstel.

[0:38:25] Daar beginnen de maatregelen...

[0:38:27] ...van Nijbegun hun effect te hebben.

[0:38:29] Ik hoorde er ook echt positieve berichten over.

[0:38:32] Bijvoorbeeld over de opstelling van het IMG...

[0:38:33] ...in complexe zaken.

[0:38:35] En voor het eerst zijn in stukken van de NCG...

[0:38:37] ...niet alleen getallen, maar ook maatschappelijke impact...

[0:38:39] ...terug te zien.

[0:38:40] Het gelijktrekken van de vergoeding voor immateriële schade...

[0:38:43] ...binnen gezinnen heeft soelaas geboden.

[0:38:45] En hierdoor worden ook merkbaar verschillen...

[0:38:47] ...tussen straten en dorpen weggenomen...

[0:38:49] ...en dat wordt gewaardeerd.

[0:38:50] Maar over verschillen was de commissie van Geel...

[0:38:52] ...in de afgelopen najaar wel heel duidelijk.

[0:38:54] Heel het aardbevingsgebied moet veilig...

[0:38:56] ...schadevrij en verduurzaamd.

[0:38:58] We hadden het al over het amendement.

[0:39:01] Nou, dat heeft nog geen meerderheid gehaald.

[0:39:04] Wie weet verandert dat nog.

[0:39:05] Ik ben een mens van goede hoop, voorzitter.

[0:39:07] Maar ik ben ook benieuwd wanneer de kabinetsreactie komt...

[0:39:10] ...op het rapport van Geel.

[0:39:11] Zou hij daar snel mee kunnen komen?

[0:39:14] En het mooiste is natuurlijk...

[0:39:15] ...als er onverkort een reactie komt...

[0:39:18] ...dat het rapport wordt overgenomen...

[0:39:19] ...en dat daar met de regio in wordt opgetrokken.

[0:39:22] Ander punt in aanzien van de schadeherstel, voorzitter...

[0:39:24] ...is dat mensen, en daar had mevrouw Berkeman het al over...

[0:39:27] ...mensen die nieuwe schade willen melden...

[0:39:28] ...die gaan naar de website van de IMG...

[0:39:31] ...zien daar, er is een nieuwe gefaseerde aanpak...

[0:39:33] ...en zien dan, woont u in Eems-Delta...

[0:39:34] ...dan kunt u melden.

[0:39:35] Woont u in een van de andere gemeenten...

[0:39:37] ...dan komt er een moment dat u kan melden.

[0:39:39] Maar voor een heel aantal van die mensen...

[0:39:41] ...geldt ook dat als zij de subsidieaanvraag willen doen...

[0:39:45] ...voor het verduurzamen...

[0:39:46] ...rondom de aanpak van bevingsschade...

[0:39:48] ...dat zij voor 31 januari die melding moeten hebben gedaan.

[0:39:52] Zie daar, het spanningsveld.

[0:39:53] We komen tot een afronding.

[0:39:55] Ik ga tot een afronding komen.

[0:39:56] Een nieuwe woordvoerder is altijd erg enthousiast, voorzitter...

[0:39:58] ...om alles te benadrukken wat hij of zij is tegengekomen.

[0:40:02] Zo ook ik.

[0:40:03] Maar op dit punt wil ik wel heel graag helderheid...

[0:40:05] ...van de statensecretaris.

[0:40:06] Zowel qua het moment waarop de andere gemeenten kunnen melden...

[0:40:09] ...en wat dit betekent...

[0:40:11] ...juist ook voor de uitvoering van het amendement...

[0:40:14] ...Droskom-Zoe is ten aanzien van die waardevermeerderingsregels.

[0:40:17] En verder kan ik me aansluiten...

[0:40:18] ...bij veel vragen van voorgaande sprekers.

[0:40:20] En geldt hetzelfde als dat de heer Bussof heeft...

[0:40:22] ...dat ik naar de begroting VWS zal moeten op enig moment.

[0:40:25] En mis ik hier wel een partij met 37 zetels, maar dat terzijde.

[0:40:28] Dank u wel, mevrouw Bikker.

[0:40:30] Een flinke reservetijd moet ik eerlijk bekennen.

[0:40:33] Maar zeker.

[0:40:35] Dus u heeft uw interrupties ingeruild, hoor ik al.

[0:40:38] De heer Vermeer gaat andere zaken doen.

[0:40:42] Kijk eens aan. Succes daarmee.

[0:40:45] En ik zou graag aan mevrouw Beckerman willen vragen...

[0:40:47] ...om het voorzitterschap even over te nemen.

[0:40:48] Dan kan ik namens de VVD ook een inbreng leveren.

[0:40:51] Dank u wel. Dan geef ik nu het woord aan het lid Peter de Groot...

[0:40:55] ...namens de VVD.

[0:40:56] Dank u wel, voorzitter.

[0:40:58] Het jaar 2023 heeft in het teken gestaan...

[0:41:01] ...van de daadwerkelijke herkenning van de schade in Groningen.

[0:41:04] De emotionele schade en effecten die de gaswinning met zich heeft meegebracht.

[0:41:08] Er is een nijbegun gemaakt.

[0:41:11] En ik moet zeggen als nieuwe woordvoerder...

[0:41:13] ...dit is een heel spannend moment of dat ik dat dan goed uitspreek.

[0:41:16] Want ook ik ben, net als vele anderen, nijbegun, moet het misschien zijn...

[0:41:23] ...ben ik nieuw woordvoerder op dit terrein.

[0:41:25] Maar zal ik er alles aan doen om ervoor te zorgen...

[0:41:28] ...dat de uitvoering van de afspraken die gemaakt zijn in Groningen...

[0:41:31] ...goed te hand worden genomen en op de juiste manier worden uitgevoerd.

[0:41:36] De afgelopen weken hebben we namelijk gezien...

[0:41:38] ...dat het vertrouwen tussen Den Haag en Groningen erg, erg broos is.

[0:41:41] Of beter gezegd, nou, hij misschien nog niet is.

[0:41:44] En daarom is het zaak dat de koers die jaren geleden is ingezet...

[0:41:47] ...om de gaswinning in Groningen dit jaar ook echt te stoppen, wordt nagekomen.

[0:41:52] En wat de VVD betreft is het voor Groningen nu ook erg belangrijk...

[0:41:55] ...dat we sneller en beter komen tot het herstellen van schade.

[0:41:57] Het is zaak om vanuit Den Haag niet te dicteren wat Groningen moet doen...

[0:42:01] ...maar wel om te zorgen dat we beloven dat er ook daadwerkelijk gebeurt...

[0:42:06] ...en dat wat we hebben gezegd, dat mensen echt geholpen worden.

[0:42:09] Het is onze plicht om daarop toe te zien.

[0:42:12] En persoonlijk moet ik zeggen, als zoon van een aannemer uit de regio Gelderland...

[0:42:16] ...zal ik ook met scherp oog voor de praktijk van de versterking...

[0:42:19] ...en het herstellen van woningen dit volgen.

[0:42:22] En ik zal ook niet schromen om problemen die in de uitvoering...

[0:42:25] ...zichtbaar worden aan te kaarten.

[0:42:28] Nogmaals, mensen in het aanbevingsgebied moeten snel krijgen waar ze recht op hebben.

[0:42:34] En de VVD heeft voor vandaag op een aantal punten vragen aan de staatssecretaris daarover.

[0:42:38] Allereerst over de overheidskosten van het instituut Mijnbouwschade Groningen.

[0:42:43] Die overheidskosten zijn nog steeds hoog.

[0:42:45] En de staatssecretaris geeft aan in de brief dat daar aan gewerkt wordt.

[0:42:49] Nou, ik zou graag een voorproefje horen.

[0:42:51] Tenminste, ik denk dat de Groningers een voorproefje zouden willen horen.

[0:42:54] Wat er aan gedaan wordt.

[0:42:56] Wel gaat naar de Groningers.

[0:42:57] Is hier zicht op?

[0:42:58] En wanneer komt hier duidelijkheid over?

[0:43:01] En dan, het is ook door collega's al ingebracht, zijn er recent nieuwe taskforces ingezet.

[0:43:05] Zowel voor particuliere zaken, complexe particuliere zaken, MKB'ers als agrariërs.

[0:43:10] En de VVD zou graag meer duidelijkheid willen hebben...

[0:43:13] ...hoe wordt er voor gezorgd dat getroffenen echt worden meegenomen in het proces?

[0:43:18] En is er dan ook echt wel ruimte voor die maatwerk?

[0:43:24] Hoe groot zijn dan die groepen?

[0:43:26] Hoe wordt de grens van 40.000 euro in de praktijk gehanteerd?

[0:43:29] En hebben de taskforces ook echt voldoende bevoegdheid?

[0:43:34] Want de VVD vindt het positief dat er voor deze vergeten groepen taskforces zijn opgezet.

[0:43:40] Maar het is echt nog onvoldoende duidelijk hoe dit in de praktijk vorm krijgt.

[0:43:44] En dan nog een ander punt dan schadeherstel in Groningen.

[0:43:48] En dat gaat over mijnbouwactiviteiten of nieuwe mijnbouwactiviteiten.

[0:43:52] Ook door collega Van Nieuwsociaal Contract is er al gesproken over de verdeling van opbrengst...

[0:43:57] ...tussen Rijk en Regio bij mijnbouwactiviteiten.

[0:44:00] En daar zijn ook moties over aangenomen.

[0:44:02] We willen graag komen tot een betere verdeling tussen Rijk en Regio als er mijnbouwactiviteiten zijn.

[0:44:07] Als die kansrijk zijn op het winnen van mineralen, van strategische aard of eigen bodem.

[0:44:11] Natuurlijk moet dat veilig gaan.

[0:44:13] Wat de VVD betreft profiteert de regio daar op langere termijn ook van mee.

[0:44:18] Denk hierbij bijvoorbeeld aan werkgelegenheid, bewoonbaarheid, versterking.

[0:44:22] Dat is ook eerder al genoemd en bereikbaarheid.

[0:44:24] En de staatssecretaris zou hiervoor met een voorstel komen.

[0:44:27] Vorig jaar. Maar dit voorstel ligt er nog niet.

[0:44:30] Voorzitter, laatste vraag.

[0:44:31] Hoe staat het met de motie van collega Van Wijngaarden rondom versnelling van procedures voor gaswinning op de Noordzee?

[0:44:37] En voorzitter, laat duidelijk zijn dat de invloed van de VVD is in het debat dat afspraken voor Groningen worden nagekomen.

[0:44:44] Versterken en herstellen moet in de praktijk voor alle gedupeerden sneller en met zo meer mogelijk gedoe gaan.

[0:44:49] Dat is het minste wat we kunnen doen.

[0:44:51] En ik zal mij daar persoonlijk voor inzetten. Dank u wel.

[0:44:54] Dank u, heer Peter de Groot. Namens de fractie van de VVD.

[0:45:00] Dank u wel.

[0:45:01] Dan zou ik willen voorstellen, omdat wij aan het einde zijn gekomen van de eerste termijn van de Kamer, dat we overgaan tot de schorsing.

[0:45:07] Dan kan de staatssecretaris zich voorbereiden op de beantwoording van de gestelde vragen.

[0:45:11] Ik kijk even naar de klok. Het is kwart voor twee.

[0:45:14] Ik stel voor om om twee uur weer verder te gaan met de beantwoording van de staatssecretaris.

[0:45:18] Dank u wel.

[1:04:23] Dames en heren, ik heropen de vergadering Mijnbouw-Groningen.

[1:04:29] Iedereen is volgens mij weer terug.

[1:04:31] De staatssecretaris is terug en heeft zich gereedgemaakt voor de beantwoording aan de vragen vanuit de Kamer.

[1:04:37] En ik wil daarom ook de staatssecretaris het woord geven. Gaat de gang.

[1:04:42] Dank u, voorzitter. En wat een genoegen om terug te zijn in de commissie.

[1:04:45] Want ondanks dat er nieuwe mensen zijn, is de geest van de vorige commissie in die zin blijven hangen dat de opmerkingen van de Kamer over het algemeen constructief en opbouwend waren.

[1:04:58] Niet allemaal, maar dat hoeft toch helemaal niet.

[1:05:02] Nee, maar het is, dat krijg je een beetje als je aan het eind van je ambtsperiode zit, dan ga je terugkijken.

[1:05:10] En dan een van de dingen die ik de afgelopen twee jaar bijzonder heb gewaardeerd, is dat wij samen in deze commissie aan geboden hebben te werken aan het herstel in Groningen.

[1:05:20] Het herstel van vertrouwen en allerlei andere dingen.

[1:05:24] En de Kamer heeft daar bijzonder bij geholpen.

[1:05:26] Ik sta bekend dat ik heel ruim omga met moties en toezeggingen.

[1:05:30] En dat doe ik omdat...

[1:05:32] Ik vind dat wij hier met z'n allen voor de Groningers werken.

[1:05:34] En als de Kamer een goed idee heeft, dan is er a priori geen reden om die niet over te nemen.

[1:05:40] Tenzij die, zoals ook vandaag, weer te veel geld kost.

[1:05:42] Maar daar komen we straks nog weer op.

[1:05:45] Voorzitter, ik permitteer me één algemene opmerking vooraf.

[1:05:50] Ik was afgelopen maandag bij de strakbijeenkomst Nieuw Begin in Nieuwe Schans.

[1:05:55] En daar heb ik hetzelfde gezegd.

[1:05:56] Ik ga het hier nog een keer herhalen.

[1:05:59] Ik vind echt dat wij in het Groninger...

[1:06:02] ...dossier ons eigenlijk geen cynisme kunnen veroorloven.

[1:06:05] Ik begrijp het. Ik heb er zelf ook wel eens last van.

[1:06:09] Als het weer eens misgaat.

[1:06:11] Maar toch is het niet verstandig om aan die emotie toe te geven.

[1:06:16] Cynisme lijkt nergens toe.

[1:06:18] Waar we wel aan moeten toegeven is natuurlijk aan taatkracht.

[1:06:21] Als iets niet goed gaat en proberen om dat beter te doen.

[1:06:25] We zijn wel echt in het gekomen.

[1:06:28] Alleen, zoals altijd in de politiek...

[1:06:32] ...en in ons vak is het zo...

[1:06:33] ...dat er uiteindelijk alleen maar iets verandert op de grond in Groningen...

[1:06:37] ...als ook de uitvoering verandert.

[1:06:40] Als het echt merkbaar is.

[1:06:42] Je kunt stukken schrijven tot je erbij neervalt...

[1:06:44] ...maar uiteindelijk gaat het daar om.

[1:06:47] En dat is het allermoeiste wat er is.

[1:06:49] We hebben inmiddels de afgelopen jaren uit alle...

[1:06:52] ...niet alleen uit grote schandaaldossiers, toeslagen in Groningen...

[1:06:56] ...maar ook uit een heleboel andere dossiers.

[1:06:58] Ik heb zelf twee jaar leiding mogen geven aan de Belastingdienst.

[1:07:01] Dus ik weet er ook van niet.

[1:07:02] Ik heb er ook van alles van geleerd.

[1:07:03] Heb ik ook moeten leren...

[1:07:05] ...dat het goed uitvoeren van de intenties van de wetgever...

[1:07:08] ...dat een van de allermoeilijkste...

[1:07:10] ...en trouwens ook tegelijkertijd een van de allerbelangrijkste dingen is.

[1:07:13] En daar zitten we gewoon nu.

[1:07:15] En ik hoop zo dat ook een volgend kabinet...

[1:07:19] ...daar heel veel aandacht aan zal geven.

[1:07:22] En zich niet zal laten verleiden tot...

[1:07:25] ...nieuwe grootscheepse veranderingen in het beleid.

[1:07:28] Ik kom straks even op het deur-tot-deur beleid...

[1:07:30] ...want dat zou je kunnen zien...

[1:07:32] ...opmerking van mevrouw Beckerman...

[1:07:33] ...als zo'n grootscheepse verandering.

[1:07:35] Maar ik ben het eigenlijk met haar eens...

[1:07:37] ...en ik zie dat het niet zo'n grootscheepse verandering is.

[1:07:38] Maar ik kom er straks even inhoudelijk op terug.

[1:07:41] Maar één van de ziektes die Groningen heeft getroffen...

[1:07:46] ...is dat nieuwe kabinetten, nieuwe bewindslieden...

[1:07:49] ...nieuwe kamers, nieuwe regionales...

[1:07:51] ...altijd weer het nog beter weten dan de vorige.

[1:07:54] En volgens mij is het nu een kwestie...

[1:07:56] ...van consequent uitvoeren wat we hebben afgesproken.

[1:07:59] En als het niet goed genoeg is...

[1:08:00] ...doen we het beter.

[1:08:01] Straks zeg ik ook vergeel...

[1:08:02] ...want vergeel kun je in zekere zin zien als een soort...

[1:08:05] ...add-on in lelijke Nederlands op nieuw begin.

[1:08:10] Dat wil ik eigenlijk als aftrap zeggen...

[1:08:13] ...omdat me dat zo aan het hart gaat.

[1:08:14] En iedere dag kan mijn laatste zijn.

[1:08:16] En niet alleen in de fysieke zin...

[1:08:17] ...maar zeker ook in de politieke zin op dit moment.

[1:08:20] Dus ik vond dat ik dat even moest zeggen, voorzitter.

[1:08:22] Nee, ik hoop dat u me niet kwalijk neemt.

[1:08:24] Nou, dat zeker niet.

[1:08:25] Maar dan komt u nu zeker aan...

[1:08:26] ...een soort van indeling van uw beantwoording.

[1:08:28] Ja.

[1:08:28] Dus daar ben ik heel benieuwd naar.

[1:08:30] Nou, dat is in vijf delen.

[1:08:32] Dus er zit ook nog een systeem in.

[1:08:34] Het begint over gaswinning.

[1:08:36] De oorzaak van alle ellende.

[1:08:37] Dus dat is logisch om daar te beginnen.

[1:08:39] Dan, als er te veel gas gewonnen wordt...

[1:08:41] ...krijg je bevingen, krijg je schade.

[1:08:42] Dat is nummer twee.

[1:08:44] Als je de huizen wil versterken, wil beschermen...

[1:08:46] ...moet je versterken.

[1:08:47] Dat is nummer drie.

[1:08:48] Nummer vier.

[1:08:49] Het wordt tijd dat we perspectief geven aan...

[1:08:51] ...de mensen in Groningen.

[1:08:52] Zowel sociaal, economisch, mentaal, welzijn, et cetera.

[1:08:55] En dan eindig ik met een paar algemene opmerkingen...

[1:08:58] ...over mijnbouw, waar ik ook op...

[1:09:00] ...schone beek zal komen.

[1:09:04] Ik zag hartstikke mooi Ingrid Wild.

[1:09:06] De gaswinning.

[1:09:10] Veel vragen over de waakval.

[1:09:11] Maar ik ga toch ergens anders beginnen.

[1:09:12] Ik ga beginnen met dat ik dinsdag...

[1:09:15] ...een van de stukken heb afgedaan...

[1:09:17] ...die ik met het meeste plezier heb afgedaan...

[1:09:19] ...in de afgelopen jaren.

[1:09:20] En dat waren de antwoorden op de vragen van de Kamer...

[1:09:23] ...bij de wet die moet borgen dat Groningen stopt.

[1:09:26] Waarom heb ik die nou met plezier afgedaan?

[1:09:28] Omdat de enige manier om ellende à la wat we hadden...

[1:09:32] ...aan het begin van dit jaar...

[1:09:33] ...maar ook aan het einde van dit jaar...

[1:09:34] ...om alle ellende daarvoor natuurlijk te voorkomen...

[1:09:35] ...is dat we definitief stoppen met gaswinning.

[1:09:38] Daarvoor is formeel geen wet nodig.

[1:09:40] Ik kan een vaststandsbesluit nemen...

[1:09:42] ...en de vergunning van de NAM intrekken...

[1:09:45] ...maar het is goed, vind ik zelf...

[1:09:48] ...omdat namens het parlement...

[1:09:51] ...dat het parlement neemt uiteindelijk de wet aan...

[1:09:53] ...zowel Eerste als Tweede Kamer vast te leggen...

[1:09:56] ...dat er geen gas gewonnen meer zal worden in Groningen.

[1:09:58] En ik zat die vragen te lezen...

[1:10:00] ...en toen las ik daar...

[1:10:02] ...dat maakte me heel vrolijk...

[1:10:05] ...dat eigenlijk...

[1:10:07] ...ik kan me eigenlijk niet herinneren...

[1:10:08] ...dat ik een partij las die vraag stelde...

[1:10:09] ...waaruit bleek dat hij het niet eens was...

[1:10:11] ...met de geest van het wetsvoorstel.

[1:10:14] We moeten hem nog behandelen...

[1:10:15] ...dus er zal ongetwijfeld vragen bij komen...

[1:10:21] ...maar het is denk ik heel erg belangrijk...

[1:10:25] ...voor uiteindelijk het vertrouwensvoorstel...

[1:10:27] ...dat zeiden de leden van uw commissie ook...

[1:10:29] ...dat we hier definitief een einde aan maken...

[1:10:31] ...en ik zou het zo fijn vinden...

[1:10:33] ...als ik dat zelf mocht doen...

[1:10:35] ...maar dat is natuurlijk helemaal in de handen van de Kamer...

[1:10:37] ...want de Kamer moet hem agenderen, die wet...

[1:10:39] ...maar ik zou hem heel graag...

[1:10:41] ...misschien een hartkreet...

[1:10:42] ...snel geagendeerd willen hebben...

[1:10:43] ...omdat we daarmee de grootste zekerheid brengen.

[1:10:47] Dan de waakflap.

[1:10:49] In het vaststellingsbestuid in september staat...

[1:10:52] ...en niet in kleine letters...

[1:10:53] ...dat is een urban myth...

[1:10:56] ...dat staat er gewoon in grote letters...

[1:10:58] ...daar staat het volgende...

[1:11:00] ...daar staat...

[1:11:01] ...dat er één risico is...

[1:11:03] ...waarom Groningen nog niet definitief dicht gaat...

[1:11:05] ...deze winter...

[1:11:06] ...en die heeft niet te maken, zeg ik tegen mevrouw Bikker...

[1:11:10] ...met volume.

[1:11:11] Die heeft te maken met capaciteit...

[1:11:13] ...en capaciteit is eigenlijk volume per tijdseenheid.

[1:11:15] Hoe snel kun je gas...

[1:11:17] ...in het systeem pompen?

[1:11:19] En Groningen is jarenlang gebruikt...

[1:11:21] ...om als er ergens...

[1:11:23] ...een capaciteitsgebrek optrad...

[1:11:26] ...om dan heel snel...

[1:11:27] ...gas in de leidingen te kunnen pompen...

[1:11:28] ...om de drukte op te halen.

[1:11:31] Daar hebben we nu een ander middel voor...

[1:11:34] ...dan kan dat ook.

[1:11:35] Maar wat er kan gebeuren is, als het heel koud wordt...

[1:11:38] ...ik kom straks terug op de gevoelstemperatuur...

[1:11:40] ...van mevrouw Bikker en van mijzelf...

[1:11:42] ...maar eerst maar even...

[1:11:43] ...als het heel koud wordt...

[1:11:46] ...en Norg valt uit...

[1:11:47] ...dan zou die capaciteit onvoldoende kunnen zijn.

[1:11:52] Dat is natuurlijk de goede vraag die iedereen moet stellen...

[1:11:54] ...is, oké, waarom is dat dan deze winter zo...

[1:11:56] ...en volgende winter niet meer?

[1:11:58] Nou, dat is eigenlijk vrij simpel...

[1:12:01] ...de vraag naar...

[1:12:02] ...L-gas, naar Groninger gas, neemt zo hard af...

[1:12:04] ...er wordt zo snel afgebouwd...

[1:12:06] ...dat de kans dat je...

[1:12:08] ...volgend jaar nog een hele grote vraag krijgt...

[1:12:10] ...bij zo'n hele koude dag, de vraag neemt gewoon af...

[1:12:12] ...door de afbouw. Dat is één.

[1:12:14] En tweede, er zijn allerlei maatregelen...

[1:12:16] ...aan de aanbodkant aan het nemen, zoals daar eerst meer LNG...

[1:12:18] ...zodat we die stikstoffabriek...

[1:12:20] ...waar mevrouw Bikker terecht naar verwees...

[1:12:22] ...kunnen gebruiken...

[1:12:23] ...zodat we dat kunnen gebruiken om die capaciteit op te vangen...

[1:12:26] ...als het nodig moet zijn. Waarom is die capaciteit belangrijk...

[1:12:28] ...op een koude dag? Omdat iedereen...

[1:12:30] ...dan de verwarming omhoog zet. En nu even die...

[1:12:33] ...effectieve etmanstemperatuur...

[1:12:34] ...het heet geen gevoelstemperatuur, ik noem het ook...

[1:12:36] ...tegen de tijd zo, maar het is de effectieve etmanstemperatuur...

[1:12:40] ...die houdt inderdaad rekening...

[1:12:41] ...met het feit dat op die dag waar...

[1:12:43] ...3,5 graad was, dat het toen ook...

[1:12:45] ...heel hard waaide, dat was die ene dag.

[1:12:48] U staat er in dat vaststellingsbesluit...

[1:12:50] ...staat, en dat heb ik niet zelf verzonnen...

[1:12:52] ...het is ook niet mijn eigen idee...

[1:12:53] ...dat komt voort uit een verordening op Europees niveau...

[1:12:57] ...dat je voorleveringszekerheid...

[1:12:59] ...ook...

[1:13:00] ...wanneer je een risicoloot op één dag...

[1:13:02] ...maatregelen moet treffen.

[1:13:04] Dus ik had kunnen besluiten om er niet aan...

[1:13:06] ...een eigen vaststellingsbesluit te houden, had ik twee...

[1:13:08] ...problemen gehad. Het eerste probleem was dat...

[1:13:10] ...ik me niet had gehouden aan de sluitgenomen in de ministerraad...

[1:13:14] ...kun je wel zeggen, nou, dat had u dan maar...

[1:13:15] ...lekker moeten doen. Maar het tweede probleem is...

[1:13:17] ...als Norg die ochtend ontploft was...

[1:13:19] ...hadden we geen capaciteit gehad...

[1:13:21] ...en was ik, en ik vrees...

[1:13:23] ...mijn collega Jette ook, sommige mensen zijn er...

[1:13:25] ...misschien blij om dat we dan samen weg zijn...

[1:13:27] ...waren allebei, hadden een motie van wantrouwen...

[1:13:29] ...in ons broek gekregen, want we hadden niet gezorgd...

[1:13:31] ...voor leveringszekerheid, er was geen gas...

[1:13:33] ...op sommige plekken uit elkaar gekomen.

[1:13:34] Had je kunnen zeggen, en dat zegt mevrouw Beckerman...

[1:13:36] ...in haar schriftelijke vragen zei ze dat, voorzitter...

[1:13:39] ...ja, maar je kunt toch afschakelen?

[1:13:41] Ja, maar dat afschakelen van industrieën gaat niet...

[1:13:43] ...zo snel dat je een capaciteitsprobleem...

[1:13:45] ...wat in een half uur kan optreden, kan oplossen.

[1:13:47] En dat is de reden...

[1:13:49] ...waarom dit aan het vaststellingsbesluit staat.

[1:13:51] Mijn alternatief...

[1:13:53] ...zeg ik nog één keer tegen de Kamer, in september...

[1:13:55] ...was niet om dan maar alles...

[1:13:57] ...te sluiten, het alternatief was dat ik de hele...

[1:13:59] ...winter alle putten...

[1:14:02] ...op de Waagvam had kunnen zetten...

[1:14:03] ...er waren ook sommige mensen die dat vonden...

[1:14:05] ...dat ik dat had moeten doen, en dan had ik...

[1:14:07] ...ongeveer, ik dacht uit mijn hoofd, vorig jaar hebben we...

[1:14:09] ...drie BCM gewonnen, met...

[1:14:12] ...elf, elf putten en vijf putten...

[1:14:13] ...een half jaar, je had misschien ook vijf...

[1:14:15] ...putten op de Waagvam kunnen zetten, hoe dan ook...

[1:14:17] ...ik had dan aanzienlijk meer gas gewonnen...

[1:14:19] ...dan ik nu in die ene dag heb gedaan.

[1:14:22] Waarom heb ik zo'n nadruk gelegd...

[1:14:23] ...zegt mevrouw Beckerman, mevrouw Bikker, die het meest...

[1:14:25] ...naar vroegen, op de communicatie daarover...

[1:14:27] ...omdat ik in de communicatie twee keer een fout heb gemaakt.

[1:14:30] Ik heb in september...

[1:14:31] ...in mijn jeugdige enthousiasme...

[1:14:33] ...heb ik...

[1:14:35] ...de nadruk gelegd op sluiten...

[1:14:37] ...en toen heb ik gezegd, alleen in...

[1:14:39] ...uitzonderlijke gevallen, daar bedoelde ik mee...

[1:14:41] ...niet in de uitzonderlijke gevallen de Waagvam...

[1:14:43] ...maar in de uitzonderlijke gevallen, serieus...

[1:14:45] ...gas oppompen, dat was namelijk dat uitzonderlijke geval...

[1:14:47] ...dat Noord zou ontploffen en het koud was.

[1:14:51] Dat is de eerste fout...

[1:14:52] ...de tweede fout is, ik had eerder...

[1:14:54] ...met de gedeputeerde in Groningen moeten bellen...

[1:14:56] ...en niet tien minuten van tevoren op maandag...

[1:14:58] ...dat was niet slim van me...

[1:15:00] ...ja, ik was net...

[1:15:02] ...van vakantie, laten we het daarop halen...

[1:15:03] ...ik heb dat niet goed gedaan, daar heb ik al van gezegd...

[1:15:05] ...dat ik dat niet goed heb gedaan, ik zeg het nog een keer...

[1:15:08] ...dan nog even die temperatuur, et cetera...

[1:15:10] ...het was dus min 6,5 graad...

[1:15:13] ...effectieve etmaalstemperatuur...

[1:15:15] ...men vroegen aan mij, kan dat...

[1:15:16] ...nog meer voorkomen, ja natuurlijk kan dat nog een keer...

[1:15:18] ...voorkomen, namelijk in de maand februari kan dat...

[1:15:20] ...voorkomen, het is de afgelopen tien jaar...

[1:15:22] ...volgens mij daarvoor nog nooit gebeurd...

[1:15:24] ...in de maand maart, en overigens...

[1:15:26] ...wat wij nu gehad hebben, om...

[1:15:28] ...de tragedie nog erger te maken...

[1:15:30] ...de afgelopen tien jaar zijn er twee periodes...

[1:15:32] ...twee keer is er min 6,5 graden...

[1:15:35] ...effectieve etmaalstemperatuur onder de...

[1:15:36] ...min 6,5 geweest, maar dat waren steeds...

[1:15:39] ...aaneengesloten periodes van vier...

[1:15:40] ...dagen, en dat had ook...

[1:15:43] ...iedereen, als dat was geweest, had iedereen...

[1:15:45] ...gezegd, nou dat is logisch, want we zijn ook aan het schaatsen...

[1:15:47] ...en ertsoep aan het eten, maar dat was...

[1:15:49] ...niet het geval, en dat...

[1:15:51] ...maakte dat het allemaal...

[1:15:53] ...als iemand gebruikte, rauw op het dak...

[1:15:55] ...viel, ik begreep dat, maar...

[1:15:57] ...in essentie...

[1:15:59] ...een keer één dag in 2018...

[1:16:01] ...oké, één keer nog één dag in 2018...

[1:16:04] ...min 6,5, maar...

[1:16:05] ...in essentie heb ik dit...

[1:16:07] ...bestuit genomen, voorzitter, niet om...

[1:16:09] ...de Groningers te pesten, maar juist om te voorkomen...

[1:16:11] ...dat ik een gasjaar nog op de...

[1:16:13] ...waakval moet, als er in februari...

[1:16:15] ...weer zo'n periode komt, één dag of meerdere...

[1:16:17] ...dagen, moet ik volgens dat vaststellingsbestuit...

[1:16:20] ...hetzelfde doen...

[1:16:21] ...ik zal dan niet de communicatie fout maken...

[1:16:23] ...om de gedeputeerde...

[1:16:25] ...pas op het laatste moment te bellen...

[1:16:27] ...moeten de gedeputeerden hiermee instemmen, nee...

[1:16:29] ...want dit is een vaststellingsbestuit, wat al door...

[1:16:31] ...het kabinet gegaan is, waar uitgebreid over gesproken is...

[1:16:33] ...sterker, de regio...

[1:16:35] ...is hier tegen in beroep gegaan...

[1:16:36] ...tegen dit vaststellingsbestuit, en heeft geen gelijk...

[1:16:39] ...gekregen, overslopig, van de Raad van State.

[1:16:41] Dank voor deze beantwoording...

[1:16:43] ...vooralsnog, maar ik zie dat...

[1:16:45] ...dat tot een interruptie leidt van mevrouw Beker...

[1:16:47] ...van de Keerstunie, uit de gang.

[1:16:48] Ja, voorzitter, dank aan de staatssecretaris...

[1:16:51] ...voor de toelichting, maar toch twee vragen...

[1:16:53] ...het eerste is dat de staatssecretaris zegt van...

[1:16:55] ...kijk, ja, in het geval Norg dan zou ontploffen...

[1:16:57] ...dan heb ik een probleem...

[1:16:59] ...ten aanzien van capaciteit en zo...

[1:17:02] ...dat is ook wel...

[1:17:03] ...een heel uiterst scenario...

[1:17:05] ...mag ik hopen...

[1:17:06] ...en daar zit ook mijn vraag op...

[1:17:08] ...is het denkbaar dat de garanties...

[1:17:11] ...rondom Norg zo zijn...

[1:17:13] ...dat de staatssecretaris dit niet meer hoeft te overwegen...

[1:17:15] ...en wat is daarvoor nodig, dat is vraag één...

[1:17:17] ...en vraag twee die daarop aansluit...

[1:17:19] ...voorzitter, is dat eerder heeft de NAM...

[1:17:21] ...aangegeven, dat opregelen...

[1:17:23] ...dat dat wel tot twee weken tijd...

[1:17:25] ...zou kosten, en hoe verhoudt...

[1:17:27] ...zich dat dan tot deze zeer korte periode?

[1:17:30] Dank u wel mevrouw Bikker...

[1:17:31] ...staatssecretaris.

[1:17:32] Ja, dank u mevrouw Bikker voor de vragen...

[1:17:34] ...de tweede antwoord is heel kort...

[1:17:36] ...het bleek in veel kortere tijd te kunnen...

[1:17:38] ...ze hebben dit in twee dagen gedaan...

[1:17:41] ...ook tot mijn verbazing, want ze hadden...

[1:17:44] ...ik heb ook dit verhaal in de zomer gehoord...

[1:17:45] ...duurt minstens twee weken, et cetera...

[1:17:47] ...ik heb dat ook keurig gecommuniceerd met de Kamer...

[1:17:49] ...en ze bleken dit in twee dagen te kunnen...

[1:17:51] ...dus alle verhalen over dit is in de winter...

[1:17:54] ...heel moeilijk, et cetera, dat viel reuze mee...

[1:17:56] ...ik heb me daar ook over verbaasd...

[1:17:57] ...maar het is hoe het is...

[1:17:59] ...de berging Norg...

[1:18:01] ...het is natuurlijk niet een...

[1:18:02] ...ik had iets minder beeld en taalgebruik moeten gebruiken...

[1:18:05] ...het is geen daadwerkelijke ontploffing...

[1:18:07] ...het is een uitval van de berging Norg...

[1:18:09] ...die is de afgelopen jaar één keer voorgekomen...

[1:18:11] ...de afgelopen zeven jaar...

[1:18:12] ...en waarom heb ik er vertrouwen in...

[1:18:14] ...dat dat in de komende jaren niet zal gebeuren...

[1:18:16] ...dat probeerde ik net uit te leggen...

[1:18:17] ...omdat we allerlei additionele maatregelen gaan nemen...

[1:18:20] ...om toch die capaciteit te kunnen leveren...

[1:18:22] ...als Norg wel zou uitvallen...

[1:18:23] ...en dat is het feit dat de vraag lager wordt...

[1:18:26] ...het aanbod hoger wordt...

[1:18:27] ...je kunt ook nog extra pompen...

[1:18:30] ...pikschavers of zo inzetten...

[1:18:31] ...afijn, we zijn bezig...

[1:18:33] ...om daar naar te kijken en dat gaan we allemaal doen.

[1:18:37] Dat loopt tot een aanvullende vraag van mevrouw Bikker.

[1:18:39] Ja voorzitter, dan verwonder ik me zeer...

[1:18:41] ...over die eerdere beweringen van de NAM...

[1:18:42] ...en dat is natuurlijk ook extra reden waarom je niet verwacht...

[1:18:45] ...dat voor zo'n korte periode alsnog de waakvlam...

[1:18:47] ...wordt aangezet en in die zin...

[1:18:49] ...of het nou wel of niet in kleine letters stond...

[1:18:51] ...of in grote letters...

[1:18:53] ...vind ik dat ook wel een dikke streep zetten...

[1:18:54] ...onder verwachtingen die mensen mochten hebben...

[1:18:56] ...en het verschil met wat nu is opgetreden.

[1:18:59] En nou...

[1:19:00] ...die verwondering hecht ik aan om uitspreken...

[1:19:02] ...dan op het punt in aanzien van Norg...

[1:19:05] ...als die betrouwbaarheid...

[1:19:06] ...helemaal op orde is...

[1:19:10] ...dan in het licht van de proportionaliteit...

[1:19:12] ...is het niet snel aan de orde dat het...

[1:19:13] ...nodig is dat je een andere maatregel neemt.

[1:19:16] Dus ik vraag ook al aan de staatssecretaris...

[1:19:18] ...om te schetsen hoe hij dat naar de toekomst toeziet...

[1:19:20] ...ook als eigenlijk steeds meer ook van de andere effecten...

[1:19:22] ...intreden die ook mogelijk maken...

[1:19:24] ...dat we op 1 januari 20...

[1:19:25] ...25...

[1:19:28] ...dat alles dicht is...

[1:19:29] ...definitief, dat de wet is aangenomen...

[1:19:32] ...daar moet een glijdende schaal naartoe zijn...

[1:19:34] ...dat dat mogelijk is. Dus hoe ziet de...

[1:19:36] ...staatssecretaris dat in het licht van de proportionaliteit...

[1:19:38] ...van deze maatregel?

[1:19:42] Ja, dit is een goede vraag...

[1:19:44] ...altijd...

[1:19:45] ...het is een logische vraag...

[1:19:48] ...we hebben eigenlijk nog één maand...

[1:19:50] ...te gaan...

[1:19:51] ...waarin er enige kans is op die hele lage temperaturen...

[1:19:53] ...dan is het...

[1:19:55] ...gasjaar loopt van 1 oktober tot 1 oktober...

[1:19:57] ...dan is het winterseizoen voor de gas...

[1:19:59] ...is voorbij, ik dacht dat 1 april...

[1:20:01] ...gaan de knoppen bij de berging...

[1:20:03] ...om, dan gaan ze in plaats van leveren...

[1:20:06] ...weer vullen...

[1:20:07] ...dus eigenlijk maak ik me over de komende...

[1:20:09] ...weken nog zorgen, de komende vier weken...

[1:20:11] ...dat dit nog een keer kan gebeuren...

[1:20:14] ...maar inmiddels houd ik mijn buienradar...

[1:20:16] ...niet in de gaten omdat ik zelf niet nat wil worden...

[1:20:17] ...maar omdat ik zit te denken...

[1:20:19] ...oh ja, dan moet ik weer...

[1:20:21] ...en er zijn nog vier weken te gaan en van die vier weken...

[1:20:23] ...weten we in ieder geval dat de twee weken de weersverwachting...

[1:20:26] ...nu ruim boven de min...

[1:20:28] ...min wat ook zit...

[1:20:29] ...dus het heeft maar te maken...

[1:20:31] ...het heeft echt nog alleen maar te maken...

[1:20:33] ...met dit winterseizoen...

[1:20:35] ...vervolgens gaan wij al die maatregelen nemen die ik net beschreef...

[1:20:38] ...om te zorgen dat...

[1:20:40] ...als Norg zou uitvallen, als Groningen definitief...

[1:20:42] ...dicht is, dat we andere middelen hebben...

[1:20:44] ...en die heb ik u net beschreven...

[1:20:46] ...daar komt overigens nog een hele uitgebreide brief van het...

[1:20:48] ...kabinet over, daar zullen we ook nog een debat over hebben...

[1:20:50] ...want het is nogal een beslissing...

[1:20:51] ...want het betekent namelijk, toch even voor...

[1:20:54] ...ook iedereen die zit kijken...

[1:20:55] ...het betekent gewoon dat we een veld dat 60 jaar...

[1:20:57] ...gas heeft geleverd, dat we daar...

[1:21:00] ...werkelijk beton in gaan storten...

[1:21:02] ...op een zeker moment...

[1:21:04] ...en dus dat betekent...

[1:21:06] ...we hebben eigenlijk nog één maand te gaan...

[1:21:08] ...waarin dit kan gebeuren, in maart is die kans...

[1:21:10] ...bijzonder klein...

[1:21:11] ...en daarna is de kans nul, dan zitten we in de lente en in de zomer...

[1:21:14] ...en in principe ga ik...

[1:21:15] ...ik ga ervan uit dat ik het vaststellingsbesluit kan nemen...

[1:21:18] ...om per 1 oktober volgend jaar...

[1:21:19] ...ik heb in de uitzending van de Hofbaar...

[1:21:21] ...een 10 minuten lang 1 september achter elkaar gezet...

[1:21:23] ...maar dat moest dus 1 oktober zijn...

[1:21:26] ...definitief gaan sluiten...

[1:21:28] ...wat mij betreft, als ik zou...

[1:21:30] ...reageren dat dat nog veel eerder kan...

[1:21:33] ...en dan ga ik dat doen...

[1:21:34] ...alleen ik moet wel zeker weten...

[1:21:36] ...dat die andere maatregelen die we even nodig hebben...

[1:21:38] ...voor dat...

[1:21:40] ...noodgeval, dat dat goed gecheckt is...

[1:21:42] ...dat is het.

[1:21:45] Mevrouw Beckerman, hallo.

[1:21:46] Ja, ik wil er eigenlijk geen interruptie aan kwijt zijn...

[1:21:48] ...maar ik zit toch heel erg met die...

[1:21:50] ...in 7 jaar tijd is dus nog 1 keer...

[1:21:54] ...uitgevallen...

[1:21:54] ...en ik ben toch wel heel benieuwd...

[1:21:57] ...hoe groot die...

[1:21:59] ...uitval dan was...

[1:22:02] ...en welke impact...

[1:22:04] ...dat dan had, want die 2 wegen dus...

[1:22:06] ...teg elkaar op. Als je ziet wat de schade...

[1:22:08] ...nu is in Groningen...

[1:22:10] ...door het idee dat je...

[1:22:12] ...op 1 dag ineens weer gas...

[1:22:13] ...boven Groningen sching...

[1:22:15] ...en dat er dus in 7 jaar tijd 1 keer een uitval...

[1:22:17] ...is geweest, was dat dan zo'n ernstige uitval...

[1:22:20] ...dat dit tegen elkaar opweegt...

[1:22:21] ...en ook de komende maand dus.

[1:22:23] Dank u wel. De staatssecretaris.

[1:22:25] Ik moet de getallen even...

[1:22:27] ...ik weet niet hoe lang het was...

[1:22:28] ...ik weet het gewoon even niet...

[1:22:30] ...wat ik wel weet...

[1:22:31] ...ik heb het al op televisie al een keer staan uitleggen...

[1:22:34] ...uiteindelijk is het natuurlijk een...

[1:22:35] ...een gebeurtenis, is een combinatie...

[1:22:37] ...van een risico en een ernstval...

[1:22:39] ...wat er gebeurt. Dat risico is dus heel klein...

[1:22:42] ...maar het was min 6,5 graden...

[1:22:44] ...dat risico is heel klein...

[1:22:45] ...en dan wordt er dus de kachel opgedraaid...

[1:22:47] ...zullen we even zeggen in alle huizen in Nederland...

[1:22:49] ...dan is er een kans, en die kans is dus heel klein...

[1:22:52] ...dat Norge ook uitvalt...

[1:22:53] ...maar als die gebeurtenis zich voordoet...

[1:22:55] ...is de schade daarvan...

[1:22:57] ...van het feit dat je geen capaciteit hebt...

[1:22:59] ...heel groot. Dat is het hele punt.

[1:23:01] Bijvoorbeeld schade aan apparaten...

[1:23:03] ...waar opeens geen gas instroomt...

[1:23:04] ...die wel gewend zijn aan gas.

[1:23:06] Schade omdat een ziekenhuis niet verwarmd kan worden.

[1:23:08] Maar ik denk dat het wijs is...

[1:23:10] ...als ga ik nu zitten freestylen...

[1:23:12] ...dat ik de Kamer nog laat weten...

[1:23:15] ...hoe lang dat precies geweest is...

[1:23:17] ...want mevrouw Beckerman wil dit gewoon...

[1:23:19] ...ik zie aan haar gezicht...

[1:23:21] ...dat ze dit graag wil weten...

[1:23:23] ...maar ik weet het gewoon nu niet...

[1:23:25] ...ik kan het misschien in de tweede termijn vinden...

[1:23:27] ...maar ik weet niet of we het zo snel weten.

[1:23:29] Ik kijk even naar mevrouw Beckerman...

[1:23:31] ...of dat afdoende is, tweede termijn...

[1:23:33] Nee, laten we dat doen, want ik wil niet een vijfde interruptie...

[1:23:36] ...maar het lastige is als je over zulke grote dingen...

[1:23:38] ...spreekt als een ziekenhuis wat uitvalt...

[1:23:40] ...maar we weten eigenlijk niet of dat wel...

[1:23:43] ...klopt met die...

[1:23:43] ...dat incident van zeven...

[1:23:46] ...van één keer in zeven jaar...

[1:23:47] ...dat zijn ook best grote woorden...

[1:23:49] ...dus ik heb liever feitelijk correcte informatie...

[1:23:52] ...dan dat we doen alsof...

[1:23:54] ...dat aan de orde zou kunnen zijn geweest...

[1:23:56] ...ik wil dat zeker weten.

[1:23:57] Vooralsnog komt de staatssecretaris in de tweede termijn even op terug...

[1:24:00] ...en dan kijken we of dat afdoende is.

[1:24:02] Vervolgt u uw beantwoording alsjeblieft.

[1:24:04] Eerst blokje.

[1:24:05] Voorzitter, het is niet mijn bedoeling om grote woorden te gebruiken...

[1:24:07] ...maar mevrouw Beckerman gebruikte ook hele grote woorden...

[1:24:09] ...over vertrouwensverlies et cetera...

[1:24:11] ...we hebben 0,0004 BCM gewonnen...

[1:24:14] ...dus ik mag ook even grote woorden gebruiken...

[1:24:16] ...voor de contra hiervan...

[1:24:17] ...want dat kan gebeuren, maar we zullen dat even...

[1:24:19] ...we zullen dat netjes op het papier zetten.

[1:24:23] Dan vroeg...

[1:24:25] ...de heer Holman...

[1:24:27] ...die vroeg naar de gasopslag...

[1:24:29] ...in Noorg, ik noem dat steeds Noorg...

[1:24:30] ...hij noemt het Langelo...

[1:24:32] ...ik geloof dat het tegen elkaar aan ligt, maar...

[1:24:35] ...de een ligt in Drenthe, de ander ligt in Groningen...

[1:24:37] ...of in Friesland waarschijnlijk.

[1:24:40] Die gasberging...

[1:24:41] ...daar heeft hij groot gelegen, voorzitter...

[1:24:43] ...die is natuurlijk, dat is eigenlijk een soort...

[1:24:46] ...hoe moet je dat zien? Dat is een soort...

[1:24:47] ...vervanger van het Groningenveld...

[1:24:50] ...als het Groningenveld uitgaat.

[1:24:51] Dat zei mevrouw Beckerman net ook goed, dat is precies wat dat doet...

[1:24:53] ...en de heer Holman lichtte dat toe...

[1:24:55] ...met het voorbeeld van die ballon.

[1:24:57] Er loopt een omgevingstraject...

[1:24:59] ...rond Noorg...

[1:25:00] ...maar dat omgevingstraject rond Noorg heeft te maken...

[1:25:03] ...met een eventuele winning van kussengas.

[1:25:05] Ik voel helemaal niets...

[1:25:06] ...voor het verlenen van de vrucht...

[1:25:08] ...voor het winnen van kussengas...

[1:25:12] ...rond Noorg...

[1:25:13] ...omdat ik a die berging gewoon nog nodig heb...

[1:25:15] ...voor de leveringszekerheid...

[1:25:17] ...en b ik er helemaal niet aan toe ben...

[1:25:19] ...om nu te gaan praten over een nieuw mijnbouwproject...

[1:25:21] ...in een gebied dat al zo getroffen is.

[1:25:23] Nu zegt de heer Holman...

[1:25:24] ...zou je kunnen kijken met de NAM...

[1:25:27] ...of het mogelijk is dat de omgeving...

[1:25:29] ...gaat delen in de...

[1:25:32] ...opbrengsten daarvan...

[1:25:33] ...en het korte antwoord daarop is ja...

[1:25:35] ...dat zal ik graag doen. Ik ben toch in gesprek...

[1:25:37] ...met de NAM over een aantal andere zaken...

[1:25:39] ...ik zal dat hier ook doen, hierover ook praten.

[1:25:43] De NAM...

[1:25:43] ...krijgt nu een vergoeding om Noorg...

[1:25:46] ...te vullen, dat weet de Kamer...

[1:25:47] ...dat kost de staat heel veel geld...

[1:25:50] ...overigens, maar dat heeft allemaal te maken...

[1:25:51] ...met het staatveld of Groningenveld.

[1:25:53] Dus ik zal dat graag doen.

[1:25:55] Toen ontstond er een klein debatje, voorzitter...

[1:25:57] ...is dat misschien ook gelijk...

[1:26:00] ...opgelost tussen...

[1:26:01] ...de heer Holman en mevrouw Beckerman over...

[1:26:03] ...moet de staat daar dan ook een bijdrage aan leveren?

[1:26:05] Per 1 januari...

[1:26:07] ...hoort het gebied rond Noorg gewoon weer in het...

[1:26:10] ...effectgebied en dat meteen dat schade...

[1:26:11] ...daar vergoed wordt. Ik ben ook aan het kijken...

[1:26:13] ...of ik dat met terugwerkende kracht kan doen, omdat heel veel mensen zich daar...

[1:26:16] ...heel onrechtvaardig behandeld voelen...

[1:26:17] ...en terecht.

[1:26:19] Dus de staat levert op die manier een bijdrage...

[1:26:22] ...maar ik denk dat ik daar gewoon...

[1:26:23] ...in het volgende debat...

[1:26:25] ...over moet rapporteren aan de heer Holman...

[1:26:27] ...en aan de rest van de Kamer...

[1:26:29] ...wat ik daaraan heb kunnen doen.

[1:26:32] En dat brengt mij bij...

[1:26:34] ...het onderwerp schade.

[1:26:39] Ja.

[1:26:44] Bij schade waren er...

[1:26:46] ...een aantal vragen.

[1:26:48] Ik moet eerst iets toeleggen...

[1:26:50] ...over dat loket bij IMG, want...

[1:26:53] ...ik vraag me altijd...

[1:26:55] ...of we daar helder genoeg over...

[1:26:57] ...gecommuniceerd hebben.

[1:26:59] Uit nieuw begin volgt een nieuwe vorm...

[1:27:01] ...van schadeafhandeling.

[1:27:03] Dat hebben we uitgewerkt, dat heet daadwerkelijk herstel.

[1:27:05] IMG heeft besloten om...

[1:27:07] ...dag per 1 juni vorig jaar...

[1:27:09] ...te zeggen, nou, we gaan...

[1:27:11] ...eventjes gaan we mensen een keuze...

[1:27:13] ...geven. U kunt u schade melden...

[1:27:15] ...volgens de oude regeling, maar dat was de oude regeling...

[1:27:17] ...waarbij de causaliteiten aangetoond...

[1:27:19] ...moesten worden. U kunt ook gebruik maken van de nieuwe regeling...

[1:27:21] ...maar die is er nog niet. Dat wordt volgend jaar.

[1:27:24] Maar mensen hebben dus gewoon schade...

[1:27:25] ...kunnen aanmelden bij de IMG. Alleen...

[1:27:27] ...vielen ze dan in de oude regeling. Veel mensen hebben gekozen...

[1:27:29] ...om te wachten. Vanaf...

[1:27:31] ...1 januari wordt dat daadwerkelijk herstel...

[1:27:33] ...wordt geïmplementeerd.

[1:27:35] Daar is men begonnen in...

[1:27:37] ...één gemeente, Eems-Delta, dat klopt. Ik begreep...

[1:27:39] ...dat per 1 februari van...

[1:27:41] ...IMG dat dat in alle gemeentes...

[1:27:43] ...begonnen moet zijn. En dat draait...

[1:27:45] ...dan volledig op 1 juni.

[1:27:47] Waarom duurt dat een jaar? Ja, dat duurt een jaar omdat...

[1:27:49] ...dit een groot uitvoeringsinstituut is...

[1:27:51] ...en die moeten die nieuwe...

[1:27:54] ...werkwijze implementeren.

[1:27:55] Ik ben zelf enthousiast over...

[1:27:57] ...wat wij nu gaan doen.

[1:27:59] Er zijn mensen die het nog niet ver genoeg vinden gaan...

[1:28:01] ...maar waarom ben ik hier enthousiast over? Omdat...

[1:28:03] ...hier één grote bron...

[1:28:06] ...waar we het heel lang...

[1:28:07] ...over hebben gehad, voor degenen die daar toen...

[1:28:09] ...bij waren, het voorjaarsdebat...

[1:28:11] ...met premier en mijzelf over de kabinetsreactie...

[1:28:14] ...dat ging natuurlijk heel veel over...

[1:28:15] ...de causaliteit en mensen die vonden dat ze...

[1:28:17] ...ten onrechte daar de hele tijd moesten...

[1:28:20] ...aantonen dat ze wel...

[1:28:21] ...schade hadden door de gaswinning. En daar...

[1:28:23] ...is dit in ieder geval voor een heel groot deel...

[1:28:25] ...een oplossing voor. We hebben toen ook tegen elkaar...

[1:28:27] ...gezegd...

[1:28:28] ...ja, maar niet altijd.

[1:28:31] Want er zijn complexe gevallen.

[1:28:33] Er zijn er veel.

[1:28:35] En die zijn ook nog verschillend.

[1:28:38] En daar waren wat vragen over.

[1:28:39] Onder andere van u, voorzitter...

[1:28:41] ...in uw andere rol.

[1:28:43] De taskforces zijn in december gestart.

[1:28:46] De taskforce MKB is 7 december...

[1:28:48] ...gestart en brengt...

[1:28:50] ...momenteel in kaart de betrokkenen en...

[1:28:52] ...problematiek. De taskforce complexe particuliere...

[1:28:54] ...zaken is 1 december...

[1:28:56] ...gestart. Ook waarbij elke twee weken wordt geïnventariseerd...

[1:28:58] ...welke dossiers worden...

[1:29:00] ...opgepakt. En de taskforces...

[1:29:02] ...opereren binnen het mandaat...

[1:29:04] ...en zijn geen INBG gebruiken hun financiële...

[1:29:06] ...middelen en zoeken actief te samenwerken met betrokken partijen.

[1:29:08] Ik heb in overleg met...

[1:29:10] ...de provincie...

[1:29:11] ...hebben wij gedacht...

[1:29:14] ...dat het verstandig was om nog geen...

[1:29:17] ...expliciete taskforce...

[1:29:17] ...Agro te maken. Omdat...

[1:29:20] ...we al bezig waren met de mestkelder...

[1:29:22] ...problematiek. Daar is een nieuwe aanpak...

[1:29:23] ...waar ik goede dingen over hoor.

[1:29:25] Maar het is wel net begonnen allemaal.

[1:29:27] En het tweede is dat de provincie was begonnen met een aanpak via...

[1:29:30] ...zogenaamde agro-consumenten.

[1:29:32] Dus mensen die helpen bij de schade.

[1:29:34] Dat eerst wilden proberen en niet...

[1:29:36] ...bureaucratie op bureaucratie wilden...

[1:29:38] ...stapelen. Dus dat is kortweg...

[1:29:41] ...hoe het staat...

[1:29:42] ...met...

[1:29:44] ...de taskforces. Wanneer het gaat om de...

[1:29:47] ...waardevermeerderingsregeling...

[1:29:48] ...een vraag van mevrouw Bikker...

[1:29:50] ...de verlenging van de waardevermeerderingsregeling...

[1:29:52] ...is op 20 december met een brief aan uw Kamer...

[1:29:54] ...aangeboden. Die was...

[1:29:56] ...dacht ik geregeld middels een amendement.

[1:29:59] Als ik mij goed herinner.

[1:30:00] En toen is ook gemeld dat wij...

[1:30:02] ...de uitbreiding naar doelgroepen nog niet...

[1:30:04] ...konden doen.

[1:30:06] En dat we daar werken...

[1:30:08] ...richting 1 juli...

[1:30:10] ...2024.

[1:30:14] Kijk even naar...

[1:30:15] ...zienbaar. Dat klopt. Dus dat is...

[1:30:18] ...de stand daar. En zo is de uitvoering...

[1:30:20] ...gegeven aan...

[1:30:22] ...het amendement.

[1:30:25] Even kijken.

[1:30:26] De B en C schades.

[1:30:30] En daar...

[1:30:31] ...misschien maar even aan gekoppeld, zeg ik tegen...

[1:30:32] ...mevrouw Beckerman, voorzitter. Het punt...

[1:30:35] ...van de immateriële...

[1:30:37] ...vergoedingen. Er zijn in het verleden...

[1:30:40] ...schadeafhandelingen...

[1:30:41] ...is gedaan door NAM.

[1:30:42] Met name.

[1:30:44] En daar zijn...

[1:30:47] ...bedragen afgesproken die...

[1:30:49] ...eigenlijk niet in verhouding stonden tot de schade...

[1:30:51] ...et cetera, et cetera. Mensen voelen zich daardoor...

[1:30:53] ...ik heb er daar veel van langs gehad in Loppersen...

[1:30:54] ...die voelen zich daardoor naar...

[1:30:57] ...en onrechtvaardig behandeld.

[1:30:58] En wij gaan daarnaar kijken, maar ik heb...

[1:31:01] ...met de IMG wel afgesproken...

[1:31:02] ...dat zij...

[1:31:04] ...nu even...

[1:31:06] ...prioriteit geven aan het nieuwe...

[1:31:08] ...schadesysteem. En daarna gaan kijken...

[1:31:10] ...mevrouw Beckerman en ik hebben dit eerder...

[1:31:12] ...gewisseld. Dit is een heel ingewikkeld...

[1:31:14] ...probleem, want de oude dossiers zijn...

[1:31:16] ...PDF-foutjes, allemaal niet netjes opgeslagen.

[1:31:18] Het is een soort zoektocht.

[1:31:20] Maar ik ben daar gemotiveerd om daar...

[1:31:22] ...zoveel mogelijk aan te proberen te doen.

[1:31:24] En daar hoort ook bij dat ik het met mevrouw Beckerman...

[1:31:26] ...eens ben, dat als je dit zou kunnen...

[1:31:28] ...goed zou kunnen doen en zou kunnen...

[1:31:30] ...navinden, dat je dan ook misschien...

[1:31:32] ...iets kunt doen met een immateriële schadevergoeding.

[1:31:34] Ik ben het met haar eens, want in essentie...

[1:31:36] ...is het, ik begrijp de redenering...

[1:31:38] ...want het is niet anders dan...

[1:31:42] ...dan...

[1:31:43] ...de andere gevallen waar je immateriële...

[1:31:47] ...schadevergoeding geeft.

[1:31:48] Dan vroeg de heer Buscholf.

[1:31:51] Dank u wel.

[1:31:53] Mevrouw Beckerman. Ja, even op dat...

[1:31:55] ...vorige punt.

[1:31:56] Nou, ik denk ook dat het echt...

[1:31:59] ...terecht is om die...

[1:32:01] ...exercitie wel te doen. Hoe ingewikkeld...

[1:32:03] ...ook maar heel veel mensen hebben thuis natuurlijk nog wel...

[1:32:05] ...hun eigen dossier.

[1:32:07] Dus op een gegeven moment moet dat kunnen. Heel even...

[1:32:09] ...over die immateriële schade, want er is...

[1:32:11] ...een groep waarvoor dat eigenlijk nu wel geregeld...

[1:32:13] ...zou kunnen worden. Althans in mijn...

[1:32:15] ...optiek. En dat is...

[1:32:16] ...je hebt een groep mensen, daar hebben...

[1:32:19] ...we het vaak over gehad, die...

[1:32:21] ...een finale kwijting hebben getekend...

[1:32:23] ...en die hebben we heel lang met Kamer...

[1:32:25] ...voor gestreden. En dat was nog onder uw voorganger...

[1:32:28] ...Erik Wiebes, die...

[1:32:29] ...dat ging over die mensen kregen geen...

[1:32:31] ...recht meer op die waardedalingsregeling.

[1:32:33] Er waren mensen...

[1:32:34] ...die verhalen deelden dat ze een ton...

[1:32:36] ...rechtsschuld hadden bijvoorbeeld.

[1:32:38] Die groep is nu ook uitgesloten...

[1:32:41] ...van immateriële schade.

[1:32:43] Daarvan weten we wie het zijn.

[1:32:45] Want we hebben ze...

[1:32:47] ...ooit door een voorstel...

[1:32:48] ...van de Kamer in beeld gehad.

[1:32:51] En die groep zouden we graag...

[1:32:53] ...willen toevoegen. En het...

[1:32:54] ...nare hieraan is dat we dus elke keer...

[1:32:57] ...weer zo'n clubje...

[1:32:59] ...hebben. Maar dit is toch wel...

[1:33:01] ...echt een overzichtelijke groep die keer op keer...

[1:33:03] ...strijd heeft moeten leveren.

[1:33:04] En nu weer uitgesloten is.

[1:33:08] Korte antwoord voor ze is ja. Dat ga ik...

[1:33:10] ...doen. Maar ik weet gewoon niet waar ik het over...

[1:33:12] ...heb. Dus mevrouw Beckerman weet beter dan ik...

[1:33:14] ...waar ze het over heeft. En...

[1:33:16] ...zij komt ongetwijfeld op de lijn...

[1:33:18] ...hierover. Dan had heer Bushof...

[1:33:21] ...een vraag over de zogenaamde...

[1:33:23] ...stichting WAG.

[1:33:26] De deelnemers die hun reeds hun...

[1:33:28] ...breide aan het zitten wachten. Zijn redenering is volgens mij...

[1:33:30] ...volledig fout.

[1:33:32] Is volledig juist. Deelnemers...

[1:33:34] ...die reeds hun bijdrage hebben afgenade worden gecompenseerd.

[1:33:37] EZK heeft die compensatie...

[1:33:38] ...ter waarde van 1,7 miljoen...

[1:33:40] ...op dinsdag 23 januari...

[1:33:42] ...overgemaakt aan de stichting WAG.

[1:33:49] Ja, u bent net begonnen meneer Bushof.

[1:33:51] Dat is...

[1:33:53] ...ja.

[1:33:55] Even kijken hoor. De overheidskosten...

[1:33:57] ...van de IMG.

[1:33:59] Een vraag van uw voorzitter...

[1:34:01] ...in uw andere rol als woordvoerder...

[1:34:03] ...op de VVD. Ja, dat is zeker...

[1:34:05] ...het doel. En dat gaat ook gebeuren omdat...

[1:34:07] ...we nu regelingen hebben gemaakt.

[1:34:09] Schaderegelingen. De grootste...

[1:34:11] ...stenenzaal zoals hier de IMG. We hebben schaderegelingen...

[1:34:13] ...gemaakt die minder administratieve lasten...

[1:34:15] ...met zich mee moeten brengen dan de vorige. Ook veel minder...

[1:34:17] ...experts. Veel minder gedoe. Veel minder...

[1:34:19] ...onderzoek. Maar ik...

[1:34:21] ...waarschuw wel dat bij het overgaan...

[1:34:23] ...van het ene naar het andere systeem...

[1:34:25] ...de kosten wel eens heel hoog geweest...

[1:34:27] ...kunnen zijn. Dus het zou best eens kunnen dat we een piekje hebben...

[1:34:29] ...in de tweede helft van vorig jaar.

[1:34:32] Maar structureel...

[1:34:33] ...moeten die kosten omlaag gaan.

[1:34:35] Misschien dat het goed is dat ik hiertoe zeg...

[1:34:36] ...dat ik daar in het volgende debat...

[1:34:39] ...iets kwantitatiefs over kan zeggen.

[1:34:40] Want praten over kosten zonder...

[1:34:42] ...ja, oké. Ja. Zal ik dat graag...

[1:34:44] ...doen. Deze heb ik...

[1:34:47] ...gehad. En volgens mij heb ik dan schade...

[1:34:49] ...ook gehad, voorzitter.

[1:34:50] Hartstikke mooi. Ik denk dat u dan...

[1:34:53] ...kijk even rond, want ik denk dat u dan...

[1:34:54] ...doorgaat naar uw derde blokje. Ja.

[1:34:56] Dat is het blokje versterken.

[1:34:58] Dat is eigenlijk het grootste...

[1:35:00] ...blokje. Omdat ik daar ook...

[1:35:03] ...de commissie van Geel...

[1:35:04] ...in zou willen meenemen.

[1:35:06] Laat ik beginnen met het eind.

[1:35:08] Wij zullen begin februari...

[1:35:10] ...de appreciatie van...

[1:35:12] ...het adviesrapport van de commissie...

[1:35:14] ...naar de Kamer sturen.

[1:35:18] Waarom duurt dat nou even?

[1:35:19] Nou, dat duurt even.

[1:35:20] Maar ik moet toch even een uitstapje maken.

[1:35:22] We hebben twee regelingen...

[1:35:24] ...die te maken hebben met verduurzaming.

[1:35:27] De echte...

[1:35:29] ...dossiervereters kennen ze.

[1:35:31] 28 en 29. Ik hoor het al in mijn linkeroor.

[1:35:33] 28 en 29.

[1:35:36] 28...

[1:35:37] ...is bij de middelzware en zware versterking...

[1:35:39] ...nemen we mee. En daar is de NCG...

[1:35:41] ...probeert zo soepel mogelijk te zijn...

[1:35:43] ...in de versterking. En als dat...

[1:35:45] ...niet kan, hebben we 29 als een subsidie.

[1:35:48] Nu was die...

[1:35:48] ...op begin was die subsidieregeling...

[1:35:51] ...niet helemaal nog precies uitgewerkt.

[1:35:53] Wat de provincie...

[1:35:55] ...met name, de gemeentes in Groningen hebben gedaan...

[1:35:57] ...met mijn medeweten en...

[1:35:59] ...ook met gesprekken met mij, daarover...

[1:36:01] ...voerend, is dat zij...

[1:36:03] ...zoeken naar een uitwerking van die maatregel...

[1:36:05] ...29, die...

[1:36:07] ...binnen een bepaalde contour, en nu ben ik...

[1:36:09] ...bewust vaag, maar binnen een bepaalde contour...

[1:36:12] ...zorgt dat mensen...

[1:36:13] ...100% subsidie krijgen. Dat is fijn.

[1:36:16] Dat leidt tot twee...

[1:36:17] ...effecten. En dat is minder fijn.

[1:36:19] Namelijk, het leidt tot...

[1:36:21] ...een belangrijk effect, en dat is...

[1:36:23] ...en mevrouw Beckerman noemde net...

[1:36:25] ...de 300 vertraging. De 300 vertraging...

[1:36:27] ...komt voort uit het feit dat er mensen zijn die zeggen...

[1:36:29] ...ja, ik weet nu niet zeker...

[1:36:31] ...of ik nou...

[1:36:33] ...hoeveel subsidie ik krijg voor de...

[1:36:34] ...verduurzaming, dus ik zit nu in de wiswoning...

[1:36:37] ...wacht even met het verder versterken van de woning.

[1:36:39] En dat leidt tot vertraging, dat is...

[1:36:40] ...vervelend, maar dat is heel begrijpelijk...

[1:36:43] ...dat die mensen dat doen.

[1:36:45] En ik denk dat...

[1:36:46] ...de provincie en de gemeente Groningen...

[1:36:48] ...en ikzelf en minister De Jonge in staat...

[1:36:50] ...zijn om binnen enkele weken...

[1:36:52] ...ik hoop ergens tegelijkertijd met het...

[1:36:54] ...publiceren van dat...

[1:36:56] ...van die kabinetsreactie op Van Geel...

[1:36:59] ...om...

[1:37:01] ...dat definitief vorm te geven.

[1:37:03] Voeren wij dan...

[1:37:05] ...Van Geel volledig uit op dit punt?

[1:37:07] Het antwoord is nee.

[1:37:08] Want, en dat is het debat wat we in...

[1:37:11] ...december dingen gevoerd hebben...

[1:37:12] ...kort voor de kerst hebben wij...

[1:37:15] ...een wetgevingsoverleg gevoerd over de...

[1:37:16] ...begroting. En daar lag...

[1:37:18] ...inderdaad een amendement voor. En dat amendement zag...

[1:37:20] ...onder andere op het feit dat...

[1:37:23] ...als je dat in het hele aardbevingsgebied wil doen...

[1:37:24] ...of als je nog een beetje wilder bent...

[1:37:26] ...in de hele regio, kost dat veel geld.

[1:37:29] Daar was toen voorzien...

[1:37:30] ...een extra miljard...

[1:37:33] ...dacht ik. Ik dacht...

[1:37:34] ...ik ga nu het werk van...

[1:37:37] ...van Nijboer en Beckerman...

[1:37:38] ...paravaseren, maar ik dacht dat dat bedoeld was enerzijds...

[1:37:41] ...voor dit probleem...

[1:37:42] ...en anderzijds voor de...

[1:37:44] ...terugwerkende kracht en überhaupt voor...

[1:37:46] ...verschillen in het gebied. Zo was het bedoeld.

[1:37:49] Ik had dat amendement toen ontraden...

[1:37:51] ...dat was niet omdat ik dat nou zo'n ontzettend...

[1:37:52] ...strekt amendement vond, maar omdat die niet gedekt...

[1:37:54] ...was. Daar was net een kleine discussie...

[1:37:56] ...tussen de leden van de Kamer over.

[1:37:58] Toen werd er net aan mij gevraagd, heeft de staatssecretaris...

[1:38:00] ...nog geld over? Ik dacht wel weer even meer.

[1:38:03] Kan die niet helpen?

[1:38:04] Het antwoord is, nou, ik kan best helpen...

[1:38:06] ...met het probleem in kaart brengen, maar geld heb ik niet.

[1:38:09] Want ik heb nu echt helemaal...

[1:38:11] ...de budgetten gestretched...

[1:38:12] ...die in heel het begin zitten...

[1:38:14] ...voor verduurzaming en voor andere dingen. Dus daar...

[1:38:16] ...moet u het niet van mij hebben.

[1:38:20] Maar dit...

[1:38:21] ...als straks die...

[1:38:22] ...kabinetsreactie er ligt, en in die zin had mevrouw Bikker gelijk...

[1:38:25] ...dan is gasgelder wat...

[1:38:26] ...wat het kabinet wel doet en niet doet.

[1:38:29] Ja, en dan is het in Nederland...

[1:38:30] ...normaal gesproken zo dat dan de Kamer aanzet...

[1:38:33] ...omdat, als zij vinden dat er meer moet...

[1:38:34] ...gebeuren, daar ook ruimte...

[1:38:36] ...voor te maken. Zal ik even Van Geel afmaken?

[1:38:38] Even kijken of ik nog...

[1:38:41] ...andere...

[1:38:43] ...ik kom straks wel bij hele andere zaken...

[1:38:45] ...die te maken hebben.

[1:38:48] Ja, dit hoort...

[1:38:49] ...ook bij Van Geel.

[1:38:51] Kan de SMB een oplossing verzinnen?

[1:38:53] Nou nee, wel inhoudelijk, maar niet qua geld.

[1:38:57] Nee, de rest is allemaal...

[1:38:58] ...andere dingen.

[1:39:00] Voorzitter, dat was even Van Geel. Misschien wil ik even stoppen.

[1:39:02] Ja, zeker.

[1:39:04] Ja, voorzitter, dank.

[1:39:06] Dank ook voor de bereidwilligheid van de...

[1:39:08] ...staatssecretaris om dat ook verder in beeld...

[1:39:10] ...te brengen. En daar hecht ik wel aan...

[1:39:12] ...want het amendement waar wij met...

[1:39:14] ...plezier onze handtekening onder hebben gezet...

[1:39:16] ...ging uit van een miljard. Maar als je Van Geel...

[1:39:18] ...bekijkt, die geeft ook aan, dit is een schatting...

[1:39:21] ...hij noemt zelf...

[1:39:22] ...zelfs een ander bedrag, omdat die nog...

[1:39:24] ...met een hele ruwe raming zit. En ik denk wel...

[1:39:26] ...wil de Kamer goed kunnen acteren, dan...

[1:39:28] ...helpt het enorm als dat goed in beeld gebracht is.

[1:39:30] Dus ik hoop ook dat de staatssecretaris...

[1:39:32] ...die harde toezegging wil doen.

[1:39:34] Kan de staatssecretaris die toezegging doen?

[1:39:37] Ja, want ook voor...

[1:39:38] ...het, zeg maar, als je het voor een wat...

[1:39:40] ...kleinere contour doet, moet je natuurlijk weten wat...

[1:39:42] ...kosten zijn. Dus het antwoord is ja, want...

[1:39:45] ...het komt in die brief terug. Ja, dat durf ik rustig te zeggen.

[1:39:49] Volgt u uw betoog, zou ik zeggen.

[1:39:51] Eh, hoe zit het?

[1:39:53] Voorzitter, mevrouw Beckerman is...

[1:39:54] ...ongelijker ten boer in andere plekken.

[1:39:56] Eh...

[1:39:58] ...kijk, in feite...

[1:40:00] ...wat Van Geel doet, is niet zozeer...

[1:40:04] ...dat is het...

[1:40:05] ...aantrekkelijke aan Van Geel, maar ook...

[1:40:07] ...dat maakt het ook moeilijker en duurder.

[1:40:09] Hij zegt natuurlijk niet, of...

[1:40:11] ...die commissie zegt niet, ga nou verschil...

[1:40:13] ...voor verschil oplossen. Maar wat die...

[1:40:15] ...commissie doet, is eigenlijk een soort...

[1:40:17] ...schil er overheen leggen qua uitkomst.

[1:40:20] En dan zeggen, nou, als je die uitkomst...

[1:40:21] ...voor iedereen garandeert, dan maakt het niet zoveel...

[1:40:23] ...uit wat daarvoor gebeurd is.

[1:40:24] Dat is op zich, ja, dat maakt wel uit, maar...

[1:40:27] ...maar dat hoef je dan niet te doen.

[1:40:29] En we weten dat die case-by-case benadering...

[1:40:31] ...voor verschillen, dat die naar...

[1:40:33] ...eh, eh, Dantes vijfde...

[1:40:35] ...circle rond weer leidt, want dat gaat niet lukken.

[1:40:37] Dat hebben we ongeveer vijf keer geprobeerd, dat lukt gewoon niet.

[1:40:40] Ehm, dus het...

[1:40:41] ...ik vind deze manier aantrekkelijk.

[1:40:44] Ehm, maar daar...

[1:40:45] ...spelen alle dingen die ik net genoemd heb rond geld...

[1:40:47] ...en rond contour, et cetera. Dus ik denk...

[1:40:49] ...dat we deze discussie daarna...

[1:40:51] ...weer moeten hebben als de kabinetsreactie...

[1:40:53] ...op Van Geel er ligt.

[1:40:55] En dan verder kunnen voeren.

[1:40:57] En dan vroeg mevrouw Beckerman ook nog...

[1:40:59] ...hoe ga je om met de motie...

[1:41:01] ...Beckerman-Nijboer, mensen te commisseren...

[1:41:03] ...die zelf geld hebben moeten inleggen.

[1:41:06] Ehm, ik ben zelf...

[1:41:07] ...maar dat weet mevrouw Beckerman, want zij was daar...

[1:41:09] ...ook aanwezig vlak voor de verkiezingen...

[1:41:10] ...op een hele koude zaterdagochtend...

[1:41:13] ...geweest bij mensen over 1588.

[1:41:16] Toen was er nog...

[1:41:17] ...een probleem met het meldpunt.

[1:41:19] Het meldpunt heeft volgens mij nu voor kerst alle meldingen...

[1:41:21] ...gekregen. En ik begrijp uit...

[1:41:23] ...wat ik hier krijg van...

[1:41:25] ...de ambtenaren dat wij de bonus...

[1:41:27] ...van batch 1588 begin van het...

[1:41:29] ...tweede kwartaal uitsluitsel zouden moeten kunnen geven.

[1:41:33] Dan was de vraag...

[1:41:34] ...hoe kan het dat vijfde ronde het huis langer moet wachten...

[1:41:36] ...om te beoordelen. Ja, daar heb ik...

[1:41:37] ...al mijn woede over...

[1:41:40] ...uitgesproken.

[1:41:41] Aan het eind van het jaar toen ik dat...

[1:41:43] ...moest melden, en ik vond dat ik veel te laat...

[1:41:45] ...kon melden, maar de gegevens kwamen...

[1:41:47] ...gewoon te laat. Er is toen een brief...

[1:41:49] ...gestuurd, dacht ik, naar de Kamer waar ik...

[1:41:51] ...uitgebreid heb toegelicht dat het te maken had met...

[1:41:53] ...de kwaliteit van ingenieursbureaus.

[1:41:56] Dat er een aantal beoordelingen gewoon niet bleken...

[1:41:57] ...te kloppen. En dat was de reden.

[1:42:00] Dat was vervelend, want dat was...

[1:42:01] ...een toezegging die ik helemaal...

[1:42:04] ...aan het begin van mijn ambtsperiode al had gedaan...

[1:42:06] ...aan de voorvoorwaarden...

[1:42:07] ...voor de voorganger van mevrouw Bikker...

[1:42:10] ...de heer Segers, als...

[1:42:11] ...woordvoerder hier, bedoel ik.

[1:42:13] En ik vond het vervelend dat ik die niet kon aankomen...

[1:42:15] ...maar ik kon geen ijzer met handen breken en ik moest toen...

[1:42:17] ...dat melden. Dat is iets anders...

[1:42:19] ...dan even voor alle helderheid, want het werd net...

[1:42:21] ...een beetje op één hoop gegooid. Dat is iets anders...

[1:42:23] ...dan de vertraging in de versterking zelf.

[1:42:25] Dit gaat over de beoordeling, maar lelijk...

[1:42:27] ...is het wel. U heeft een vraag van...

[1:42:29] ...mevrouw Beckerman van de SP.

[1:42:32] Ja, die moeten ook nog even kiezen welke...

[1:42:33] ...vraag inderdaad, want dat is het lastige.

[1:42:36] De staatssecretaris haalde...

[1:42:37] ...Dante aan inderdaad. Kijk, die...

[1:42:39] ...mensen hebben ook wel echt een beetje het gevoel...

[1:42:41] ...dat ze in de hel zitten. Die...

[1:42:43] ...bijvoorbeeld aan de Prinsessenweg en zien dat de overkant...

[1:42:45] ...van de straat al heel veel duidelijkheid heeft en zij...

[1:42:47] ...niet. Ik geloof echt inderdaad...

[1:42:49] ...in die aanpak van Van Geel...

[1:42:51] ...dat je moet zorgen dat die uitkomst rechtvaardig...

[1:42:53] ...is. Maar dat...

[1:42:55] ...we daar wel echt, want die mensen...

[1:42:57] ...2017 al een beoordeling en nu...

[1:42:59] ...nog wachten. En hetzelfde geldt ook in...

[1:43:01] ...Temboer. Maar mijn vraag gaat eigenlijk over...

[1:43:03] ...die 2500 adressen...

[1:43:05] ...wat ik heel ingewikkeld vind als...

[1:43:07] ...Kamerlid nu, is dat je elke keer...

[1:43:09] ...SODM heeft dat geloof ik ook al gezegd...

[1:43:11] ...je hebt vijf eigenlijk...

[1:43:13] ...zaken in de versterking waaraan...

[1:43:15] ...moet worden voldoen, anders dan...

[1:43:17] ...haal je 2028 niet. Ik heb geen...

[1:43:19] ...enkel beeld daarbij. Ik hoor...

[1:43:21] ...huizen in Loppersum die niet...

[1:43:23] ...aangesloten worden op nutsvoorzieningen...

[1:43:25] ...en daardoor bijna onbewoonbaar worden...

[1:43:27] ...verklaard. En dat vind ik dus heel ingewikkeld.

[1:43:29] Je krijgt elke keer zo'n snippertje...

[1:43:31] ...info. En daar...

[1:43:33] ...lopen we elke keer als Kamer tegenaan. Zijn er genoeg...

[1:43:35] ...wisselwoningen? Is er genoeg bouwcapaciteit?

[1:43:37] Is er genoeg capaciteit voor die aansluiting?

[1:43:39] Is er genoeg capaciteit voor die opnames?

[1:43:41] Nou, we weten nu van die laatste dat die er niet was...

[1:43:43] ...maar hoe zit het met al die andere zaken?

[1:43:46] Want ik krijg wel als Kamer...

[1:43:47] ...ook kijk uit met teveel doen op maatregel...

[1:43:49] ...28 want vertraging, maar ik krijg...

[1:43:51] ...geen informatie over die andere kant.

[1:43:53] En daar wil ik echt wel vragen aan de staatssecretaris...

[1:43:55] ...hoe kan de Kamer daar beter op geïnformeerd...

[1:43:58] ...worden? Want anders...

[1:43:59] ...kan het echt vastlopen.

[1:44:01] Mevrouw Bekkerman, het lijkt bijna de tweede termijn waar we aan begonnen zijn...

[1:44:03] ...maar ik geef u een beetje ruimte...

[1:44:06] ...maar wilt u het graag beknopt houden?

[1:44:07] De staatssecretaris.

[1:44:11] Voorzitter, er komt...

[1:44:13] ...vanaf volgend jaar...

[1:44:15] ...we gaan daar nu mee oefenen in april...

[1:44:16] ...de staat van Groningen. In de staat van Groningen moet een...

[1:44:20] ...soort scorebord komen.

[1:44:21] En dat scorebord moet ook gaan overschadigen en versterken.

[1:44:24] Dus laat ik nou het volgende doen...

[1:44:25] ...laat ik nou proberen om voor het volgende...

[1:44:28] ...de wat, dat zal ergens...

[1:44:29] ...in maart zijn, als ik dan nog in functie...

[1:44:32] ...ben, naar de Kamer te sturen.

[1:44:34] Een overzicht van...

[1:44:35] ...wat ik begrijp wat mevrouw Bekkerman zegt...

[1:44:37] ...ik raak zelf ook in de war van getallen, et cetera...

[1:44:40] ...van...

[1:44:41] ...hoe wij ongeveer dat scorebord rond versterken...

[1:44:44] ...willen laten uitzien...

[1:44:45] ...en proberen die te vullen met de getallen zoals ze dan zijn.

[1:44:48] Daar hoort bijvoorbeeld in...

[1:44:50] ...hoeveel woningen moeten er eigenlijk...

[1:44:52] ...nog vertimmerd worden?

[1:44:53] Vraagteken. Ik weet het al ongeveer nu...

[1:44:56] ...en mevrouw Bekkerman kan het ook wel uit stukken afleiden...

[1:44:58] ...maar ze heeft groot gelijk dat het...

[1:44:59] ...het is sketchy in slecht Nederlands.

[1:45:02] Het is gewoon, het zit overal in stukken...

[1:45:03] ...en soms spreekt het zich haar ook tegen...

[1:45:06] ...dus laat ik die poging doen...

[1:45:07] ...want we moeten het toch doen voor de staat van Groningen...

[1:45:09] ...en laten we nou verstandig zijn en dat gelijk in één keer...

[1:45:11] ...een proeven daarvan doen voor het volgende debat.

[1:45:14] Dat is dan een toezegging die ik gewoon...

[1:45:16] ...schriftelijk doe...

[1:45:17] ...dat lijkt mij verstandig.

[1:45:18] Om maar eens even...

[1:45:22] ...controleren is tot daar naartoe...

[1:45:23] ...dat lukt de Kamer niet...

[1:45:24] ...maar het is erger dat ik ook zo nu dan zelf...

[1:45:27] ...ik zei dat zelf net eerlijk...

[1:45:28] ...ik baalde zelf ook van die 2500...

[1:45:30] ...dat hoort niet op het laatste moment te gebeuren.

[1:45:33] Dat is wel een toezegging, dus daar gaan we straks nog even...

[1:45:35] ...een overzicht van geven aan het eind van het debat.

[1:45:38] Voor nu voldoende...

[1:45:39] ...mevrouw Beekman. Zal ik de heer Holman nou...

[1:45:41] ...naar de microfoon grijpen of was dat een schijnbeweging?

[1:45:44] Ah, kijk aan.

[1:45:45] Dan aan u, staatssecretaris...

[1:45:47] ...om te vervolgen.

[1:45:50] Ik zit te kijken of ik de meeste vragen...

[1:45:52] ...ik heb nog een vraag...

[1:45:55] ...over de cafetaria in de Zandplatenbuurt...

[1:45:57] ...dan moet ik even nakijken, maar dat zal een leuke naam...

[1:45:59] ...maar ik zal dat ook echt even checken.

[1:46:02] Maar ik ben...

[1:46:03] ...ik laat contact opnemen...

[1:46:05] ...als het echt nodig is, ga ik daar ook zelf langs.

[1:46:10] Dat was het, dacht ik.

[1:46:15] Voorzitter, dan...

[1:46:16] ...breek mij bij perspectief.

[1:46:20] Het vierde blokje.

[1:46:22] Hoe voorkomt u...

[1:46:23] ...de heer Vermeer...

[1:46:25] ...dat het geld van nieuw beginnen alleen bij...

[1:46:27] ...slimme partijen die de weg naar de overheid kunnen terechtkomen?

[1:46:29] Ja, dat is een hele goede vraag...

[1:46:33] ...die eerder gesteld is...

[1:46:34] ...in het debat waar ik een vrij...

[1:46:36] ...lang debat over heb gehad, volgens mij met...

[1:46:38] ...mevrouw Bikker en de heer Klaver...

[1:46:40] ...op 8 juni vorig jaar...

[1:46:42] ...en dat ging over de vraag...

[1:46:43] ...hoe zorg je nou voor dat...

[1:46:45] ...om het nou maar even heel simpel...

[1:46:48] ...te formuleren, voorzitter...

[1:46:49] ...Groningers hebben zich als inwoners van een...

[1:46:51] ...wingewest gevoeld. En hoe voorkom je...

[1:46:54] ...nou, als je bijvoorbeeld de waterstof-economie...

[1:46:56] ...of weet ik veel wat op gang brengt...

[1:46:58] ...in Groningen, daar zijn goede ideeën...

[1:47:00] ...voor, ik heb daar stukken over naar de Kamer gestuurd...

[1:47:02] ...hoe voorkom je nou dat bewoners...

[1:47:04] ...weer het gevoel hebben dat iedereen meedeelt...

[1:47:06] ...in het Westen, maar niemand in Groningen?

[1:47:08] Nou, daar zijn een heleboel methodes voor, daar kun je zeggen...

[1:47:10] ...nou, het...

[1:47:12] ...twickle-down, het neerdruppel-effect van die...

[1:47:14] ...economische activiteit, wat de broodjesleverancier...

[1:47:16] ...van de zaak daarnaast, die kan daar...

[1:47:18] ...broodjes leveren bij, maar...

[1:47:19] ...dat zijn de MKB'ers...

[1:47:21] ...in dat debat kwam ook een andere optie aan de orde...

[1:47:24] ...en dat is...

[1:47:25] ...het meedelen in de opbrengsten, dan ben je terug bij eigenlijk...

[1:47:28] ...de heer Holman over...

[1:47:30] ...Norch, Langelal...

[1:47:31] ...en kom ik straks nog op bij Schonebeek...

[1:47:34] ...dat is een manier...

[1:47:35] ...een derde manier, die Klaver toen noemde...

[1:47:38] ...gezien zijn politieke achtergrond...

[1:47:40] ...niet helemaal onlogisch...

[1:47:42] ...hij zei, je kan ook...

[1:47:44] ...burgers laten participeren...

[1:47:45] ...een aandeel laten nemen in...

[1:47:48] ...in een bedrijf...

[1:47:50] ...nou, al die dingen moeten wij volgens mij...

[1:47:52] ...samen met de provincie...

[1:47:54] ...die natuurlijk de lead heeft bij...

[1:47:56] ...dat economische perspectief, daar heb ik helemaal niet de lead...

[1:47:58] ...ik bedoel, ik mag het geld leveren...

[1:48:00] ...ik mag me er zo nu en dan tegenaan bemoeien...

[1:48:01] ...maar het moet echt gebeuren in de provincie...

[1:48:06] ...al die dingen...

[1:48:08] ...moeten we naar kijken, en dat moet een rol krijgen...

[1:48:10] ...ik vind dat zelf ook...

[1:48:11] ...in...

[1:48:13] ...de uitwerking van Nieuw Begin...

[1:48:17] ...waarom is er geen evaluatie geweest...

[1:48:18] ...heer Vermeer, van het NPG...

[1:48:20] ...er komt wel een evaluatie...

[1:48:21] ...er is besloten te wachten tot 2025...

[1:48:24] ...dat kun je op zeker moment...

[1:48:26] ...logisch noemen, want veel projecten...

[1:48:28] ...waren nog niet volledig tot uitvoering gekomen...

[1:48:31] ...er wordt ook tussendoor...

[1:48:32] ...wel gekeken naar hoe het NPG...

[1:48:34] ...functioneert, maar ik las de vraag...

[1:48:36] ...ook vooral als...

[1:48:38] ...een, laten we zeggen...

[1:48:40] ...een oproep...

[1:48:42] ...om bij de opvolging...

[1:48:44] ...van het NPG, dus bij de doorzetting...

[1:48:46] ...van het NPG en de economische agenda...

[1:48:48] ...beter op te letten dat...

[1:48:51] ...zo hoorde ik de heer Vermeer...

[1:48:52] ...dat het ook echt neerslaat in de regio...

[1:48:53] ...daar heb ik net het antwoord op gegeven...

[1:48:56] ...dan misschien wel...

[1:48:59] ...één van de belangrijkste vragen voor de komende...

[1:49:01] ...weken, maanden, als ik dat nog...

[1:49:02] ...meemaak, en dat is de vraag...

[1:49:05] ...hoe is nou de...

[1:49:06] ...taakverdeling tussen...

[1:49:08] ...rijkse overheid...

[1:49:09] ...en regio...

[1:49:11] ...en waarom komt die vraag nu op?

[1:49:13] Die vraag komt nu op, omdat...

[1:49:15] ...dan gaan we veel meer helemaal terug naar...

[1:49:16] ...trie kwartier geleden toen ik begon te praten...

[1:49:19] ...die vraag komt op omdat...

[1:49:21] ...we in de uitvoeringsfase zitten...

[1:49:24] ...en het heel logisch is...

[1:49:25] ...dat dat in de regio gebeurt...

[1:49:27] ...en de regio daar ook veel over te zeggen moet hebben...

[1:49:31] ...en daar is het evenwicht tussen...

[1:49:33] ...wat doet het Rijk en wat doet de regio is niet eenvoudig...

[1:49:35] ...als ik...

[1:49:37] ...een voorbeeld mag geven...

[1:49:39] ...de Kamer zal mijn opvolger...

[1:49:41] ...denk ik wel willen aanspreken...

[1:49:43] ...op het schaderegime...

[1:49:45] ...en op het versterkingsregime...

[1:49:46] ...het kan niet zijn dat dat alleen maar zich in de provincie...

[1:49:50] ...plaatsvindt...

[1:49:51] ...dus hoe ga je eigenlijk om met die verantwoordelijkheid...

[1:49:53] ...van de Rijkse overheid op dat punt...

[1:49:57] ...dat soort...

[1:49:58] ...vragen zijn wij nu onder ogen...

[1:49:59] ...aan het zien, de provincie heeft daar...

[1:50:01] ...een eerste aanzet toegedaan die we ooit een keer...

[1:50:03] ...besproken hebben in december...

[1:50:06] ...en ik ben zelf nu...

[1:50:08] ...ik heb toen in dat overleg gezegd...

[1:50:10] ...laat mij nou zelf ook nadenken...

[1:50:12] ...over hoe je de beste taakverdeling hier kunt vinden...

[1:50:14] ...en ik kom daarover...

[1:50:16] ...ik zal dat nu ook zeggen...

[1:50:18] ...wat ik nu tegen de Kamer zeg...

[1:50:20] ...en toezeg is dat ik in februari...

[1:50:22] ...of maart daar met een brief kom...

[1:50:26] ...dat is een toezegging...

[1:50:28] ...en dank daarvoor...

[1:50:29] ...voordat u aan uw volgende blokje begint...

[1:50:31] ...wat volgens mij overige vraag is...

[1:50:34] ...en mijnbouw...

[1:50:36] ...ik weet niet of die komt...

[1:50:37] ...maar er was ook nog een vraag van het Lidder Groot...

[1:50:39] ...ik doe het maar even zo als ik naar links kijk...

[1:50:41] ...over overheadkosten...

[1:50:43] ...en ik had hem misschien verwacht bij het derde blokje...

[1:50:45] ...of wellicht bij het vierde blokje...

[1:50:48] ...maar ik kan me voorstellen dat...

[1:50:51] ...ik te snel ging...

[1:50:52] ...ik heb daar gezegd...

[1:50:54] ...ja...

[1:50:55] ...door de nieuwe regeling...

[1:50:56] ...met name bij IMG waren die overheadkosten enorm hoog...

[1:50:59] ...door de nieuwe regelingen die we hebben...

[1:51:02] ...zouden de overheadkosten enorm omlaag moeten kunnen gaan...

[1:51:04] ...want minder experts...

[1:51:07] ...maar ik heb wel...

[1:51:08] ...gezegd...

[1:51:09] ...ik heb gewaarschuwd voor de tweede helft van 2023...

[1:51:12] ...want toen is er relatief weinig schade afgewikkeld...

[1:51:14] ...en heel veel geïnvesteerd in het nieuwe systeem...

[1:51:16] ...dat zul je in de cijfers als boekhouder gewoon terugzien...

[1:51:18] ...in de overheid...

[1:51:20] ...maar structureel zou dat omlaag moeten kunnen gaan.

[1:51:22] Dank...

[1:51:23] ...ik kijk even of wij door kunnen met het vijfde blokje...

[1:51:26] ...dat is het geval...

[1:51:30] Ja, voorzitter...

[1:51:31] ...u vroeg...

[1:51:33] ...het Lid de Groot vroeg...

[1:51:35] ...u zou me ervoor stellen eerlijke verdeling en lust aan last te komen...

[1:51:37] ...ik kom zo meteen op...

[1:51:40] ...de eerste proeven...

[1:51:41] ...daarvan in Schonebeek...

[1:51:44] ...en het klopt inderdaad dat ik daar ook...

[1:51:45] ...met een algemene benadering zou komen...

[1:51:47] ...daarvoor had ik een onderzoek uitgezet bij de Rebel Groep...

[1:51:50] ...en dat onderzoek is...

[1:51:51] ...zo goed als af...

[1:51:52] ...dat zal snel de Kamer bereiken...

[1:51:55] ...ik zeg daar wel bij dat onderzoek...

[1:51:57] ...maar even voorwaarschuwing...

[1:52:00] ...geeft geen...

[1:52:02] ...niet één richting waarop je dit kunt doen...

[1:52:04] ...nog één percentage...

[1:52:05] ...wat logisch of eerlijk of...

[1:52:08] ...al er zou zijn...

[1:52:09] ...dus daar moeten we een debat denk ik over hebben...

[1:52:12] ...want het is voor een deel gewoon een politieke afweging...

[1:52:14] ...welk deel je wilt laten neerslaan...

[1:52:16] ...waar...

[1:52:18] ...dus voor het volgende debat...

[1:52:20] ...komt, begin februari wil ik dat eigenlijk doen...

[1:52:22] ...dat onderzoek van de Rebel Groep...

[1:52:24] ...daar zal dan een korte appreciatie op zitten...

[1:52:26] ...maar ik wilde dat...

[1:52:28] ...zoals ik dat heb gedaan bij de Contourennood...

[1:52:30] ...aan mijn bouw überhaupt...

[1:52:31] ...toch een redelijk open debat maken met de Kamer...

[1:52:33] ...omdat...

[1:52:35] ...nogmaals daar geen...

[1:52:37] ...literatuur is...

[1:52:38] ...die zegt nou weet je...

[1:52:39] ...de voorganger van de heer De Groot in de Kamer...

[1:52:41] ...de heer Van Wijngaarden haalde daar vaak Duitsland aan met 20%...

[1:52:44] ...maar dat bleek ook in dat onderzoek van de Rebel Groep...

[1:52:46] ...weer landen te zijn die veel minder...

[1:52:48] ...gaven waar ook landen die nog meer gaven...

[1:52:50] ...dus ja dat is altijd zo...

[1:52:52] ...met de internationale vergelijking...

[1:52:53] ...dus misschien dat we daar dan in het volgende debat...

[1:52:55] ...op terug kunnen komen...

[1:52:58] ...dan Ter Naert...

[1:53:02] ...ik zie mevrouw Beckerman...

[1:53:04] ...een beweging maken...

[1:53:05] ...ja voorzitter en dat komt omdat Schonebeek...

[1:53:08] ...nogmaals een beetje ook onder mijn huid aan het kruipen is...

[1:53:10] ...en dat heeft ermee te maken...

[1:53:12] ...dat Schonebeek zou het nieuwe voorbeeld zijn...

[1:53:14] ...toch om te werken...

[1:53:16] ...oh dat komt nog...

[1:53:18] ...u wilt dat...

[1:53:20] ...dus algemene woorden...

[1:53:26] ...gaat u...

[1:53:27] ...het was logisch geweest dat ik doorgegaan was met Schonebeek...

[1:53:29] ...maar zo zat het niet in het mapje...

[1:53:30] ...Ter Naert...

[1:53:35] ...de heer Bussel...

[1:53:36] ...stelde mij twee vragen...

[1:53:39] ...die zei...

[1:53:40] ...hoe verhoudt dat artikel 9 van de Mijnbouwwet...

[1:53:42] ...nou...

[1:53:44] ...artikel 9 van de Mijnbouwwet zegt in het algemeen...

[1:53:46] ...iets over de verantwoordelijkheidszin van...

[1:53:49] ...mijnbouwondernemingen, operators...

[1:53:50] ...zich met zo'n aanvraag...

[1:53:52] ...en ook hoe verhoudt die zaak...

[1:53:54] ...die nu bij het OM speelt een beetje uitkijken...

[1:53:56] ...de kranten kopten van de week...

[1:53:58] ...wel heel enthousiast over...

[1:54:00] ...dat er al besloten zou zijn dat er...

[1:54:03] ...een zaak was...

[1:54:04] ...het OM heeft onderzocht en heeft nu een zaak geopend...

[1:54:07] ...de naam is nog niet schuldig bevonden...

[1:54:09] ...dus ik ben daar voorzichtig...

[1:54:11] ...dat was de heer Bussel ook hoor...

[1:54:13] ...niet zo bedoeld...

[1:54:15] ...maar daarom ben ik er zelf voorzichtig over...

[1:54:17] ...maar ik begrijp zijn vraag wel...

[1:54:19] ...dat bekruimt mij ook natuurlijk wel eens...

[1:54:21] ...de vraag van...

[1:54:22] ...met wat voor soort onderneming heb ik eigenlijk te maken...

[1:54:25] ...ik heb over Ter Naert...

[1:54:27] ...zelf nooit...

[1:54:28] ...in deze Kamer ook maar enige onduidelijkheid...

[1:54:31] ...laten ontstaan...

[1:54:32] ...over wat mijn partij en ik daar zelf van vinden...

[1:54:35] ...maar als je staatssecretaris Mijnbouw wordt...

[1:54:37] ...ben je geen persoon meer...

[1:54:39] ...ben je alleen nog maar een functie...

[1:54:41] ...en in die functie...

[1:54:43] ...moet ik vergunningen verlenen en moet ik een...

[1:54:45] ...juridische grond hebben om een vergunning niet te geven...

[1:54:48] ...als ik die niet wil geven...

[1:54:49] ...daar kan een natuurrede voor zijn...

[1:54:51] ...dat oordeel is aan mevrouw Van der Wal...

[1:54:54] ...dat heb ik nog niet...

[1:54:55] ...maar ik ben wel coördinerend voor de Rijkscoördinatieregeling...

[1:54:58] ...en daar kan...

[1:54:59] ...in de Mijnbouwwet een reden zijn...

[1:55:01] ...en...

[1:55:02] ...dat is eigenlijk wat ik op dit moment daarover wil zeggen...

[1:55:06] ...wij...

[1:55:07] ...waarschijnlijk, het is vrij zeker dat wij...

[1:55:09] ...de rechter een uitspraak zal gaan doen...

[1:55:11] ...het ligt bij de Raad van State...

[1:55:13] ...dat wij ongeveer 31 maart...

[1:55:15] ...als laatste final date hebben...

[1:55:17] ...om hier op te bevallen...

[1:55:19] ...op dit onderwerp...

[1:55:20] ...om dat aan de Kamer...

[1:55:23] ...te laten weten...

[1:55:24] ...en dat betekent dat ik nog een aantal weken heb...

[1:55:27] ...om alle dingen...

[1:55:28] ...ik zal het haakje van de heer Buschoff...

[1:55:30] ...ook weer meenemen in mijn hoofd...

[1:55:33] ...om te kijken of het...

[1:55:35] ...verstandig is om deze vergunning...

[1:55:36] ...of er een reden zijn om deze vergunning te weigeren...

[1:55:39] ...ik moet me even heel precies uitdrukken...

[1:55:41] ...ehm...

[1:55:43] ...en dat brengt mij bij...

[1:55:46] ...ik wil het eigenlijk maar als laatste doen...

[1:55:48] ...nee, Schonebeek...

[1:55:49] ...nu dan toch...

[1:55:52] ...ja...

[1:55:53] ...mevrouw Beckerman heeft het gelijk...

[1:55:55] ...ik heb nooit...

[1:55:57] ...dacht ik me altijd heel voorzichtig uitgedrukt...

[1:55:59] ...ik heb gezegd, we gaan oefenen...

[1:56:01] ...dat woord heb ik echt gebruikt, dat weet ik heel zeker...

[1:56:03] ...we gaan oefenen met deze benadering...

[1:56:05] ...in Schonebeek...

[1:56:08] ...ik heb altijd tegen...

[1:56:10] ...gezegd...

[1:56:12] ...het inderdaad...

[1:56:15] ...mijn bouwbeleid uit de contouren nota...

[1:56:17] ...die is overigens nog niet omgezet in wetgeving, maar is wel...

[1:56:19] ...de bedoeling van de wetgever...

[1:56:20] ...voor zolang ik dat ben...

[1:56:22] ...is nee tenzij...

[1:56:23] ...dus er moeten echt hele goede redenen zijn om dit te doen...

[1:56:27] ...nou, iedereen kent...

[1:56:29] ...die iets langer meeloopt in de Kamer...

[1:56:30] ...kent het dossier afvalwater...

[1:56:34] ...injectie in Twente...

[1:56:36] ...waar ik enkele...

[1:56:37] ...glorierijke dagen heb doorgebracht in de...

[1:56:39] ...beginperiode van mijn carrière...

[1:56:41] ...als staatssecretaris...

[1:56:42] ...150 leden waren daar tegen...

[1:56:45] ...toen heb ik een sterk beroep gedaan op de NAM...

[1:56:47] ...om te stoppen met die afvalwaterinjectie in Twente...

[1:56:49] ...we hebben gezegd, waarom doen jullie dat niet in Schonebeek...

[1:56:51] ...want daar binnen jullie ten slotte ook de olie...

[1:56:53] ...en toen is dit traject gestart...

[1:56:55] ...dit traject heeft via een aantal tafels...

[1:56:57] ...heeft het ook tot een...

[1:56:59] ...aanbod geleid voor een financiële...

[1:57:01] ...lust- en lastenverdeling...

[1:57:02] ...dat aanbod, dat geef ik toe...

[1:57:05] ...dat zit aan de onderkant van de bandbreedte...

[1:57:07] ...zoals dat bedacht was door...

[1:57:09] ...ik dacht...

[1:57:11] ...nog iemand...

[1:57:13] ...die...

[1:57:15] ...nog een bureau...

[1:57:17] ...die daarnaar hebben gekeken...

[1:57:18] ...ik heb dat vormgegeven middels...

[1:57:21] ...een bijdrage van de NAM...

[1:57:23] ...en een bijdrage van EBN...

[1:57:25] ...zoals iedereen weet, die de mijnbouw doet...

[1:57:27] ...EBN neemt altijd deel in mijnbouwprojecten...

[1:57:29] ...voor een bepaald percentage, 40%...

[1:57:30] ...dus dat is ook precies de verdeling van dat geld...

[1:57:33] ...dat leidt dan tot ongeveer 40 miljoen...

[1:57:35] ...dat is geen peanuts...

[1:57:38] ...40 miljoen, dat heb ik al een keer gezegd...

[1:57:39] ...we kunnen nu net doen zoals dat...

[1:57:40] ...een belachelijk bedrag is dat geen peanuts...

[1:57:42] ...dat zit wel aan de onderkant van die bandbreedte...

[1:57:46] ...dus ik begrijp de Kamer...

[1:57:47] ...dat hoorde ik een beetje door...

[1:57:49] ...de vragen heen, nou het is wel een beetje heel weinig...

[1:57:51] ...en...

[1:57:53] ...kunnen jullie daar nog eens naar kijken...

[1:57:54] ...ik ben best bereid om nog een keer...

[1:57:57] ...ik moest toch bij de NAM langs voor iets anders...

[1:57:58] ...oh ja, we gaan ook collecteren rond Norg...

[1:58:01] ...en dan ga ik ook weer collecteren rond Schonebeek...

[1:58:04] ...de optie...

[1:58:05] ...dat er uit de begroting nog weer extra geld...

[1:58:07] ...bij komt, daarvoor geldt gewoon...

[1:58:09] ...dat ik echt, ik bedoel, dat kan ik wel proberen...

[1:58:11] ...bij de minister van Financiën, maar die kijkt me...

[1:58:13] ...denk ik aan of ik...

[1:58:14] ...of ik niet al dertig jaar...

[1:58:16] ...met financiën bezighoud...

[1:58:17] ...dus dat zal dan echt uit een initiatief...

[1:58:20] ...van de Kamer moeten zijn, ik kan dat niet doen...

[1:58:22] ...we zijn, daar zijn we demissionair...

[1:58:25] ...en dat is ook heel logisch...

[1:58:28] ...maar daar is natuurlijk altijd een optie...

[1:58:30] ...om extra geld toe te voeren, dat kan...

[1:58:32] ...maar nogmaals, die 40 miljoen is geen schijntje...

[1:58:34] ...maar het zit wel aan de onderkant van de bandbreedte...

[1:58:36] ...dat is gewoon, ik vertel het eerlijke verhaal hier...

[1:58:38] ...dit is hoe het gegaan is, daar is lang over gesproken...

[1:58:40] ...met de regio, de regio heeft mij ook laten weten...

[1:58:42] ...dat ze het te weinig vonden...

[1:58:44] ...te zeggen, ja, dit is wat het is...

[1:58:46] ...ja, zo gaat dat in onderhandelingen...

[1:58:50] ...het was op...

[1:58:53] ...dit is ongeveer wat ik over Schonebeek...

[1:58:55] ...te zeggen heb ik vermoed, zal ik even dit blokje af...

[1:58:57] ...want ik ben echt bijna klaar...

[1:58:58] ...mag ik het afmaken, voorzitter?

[1:59:02] ...namelijk...

[1:59:03] ...u vroeg nog de versnellingstrajecten...

[1:59:04] ...voor gaswinning op de Noordzee...

[1:59:06] ...we hebben een aantal dingen gedaan...

[1:59:08] ...waardoor verbeteringen in het vergunningsproces zijn doorgevoerd...

[1:59:11] ...capaciteit is uitgebreid...

[1:59:13] ...transparantie is vergroot...

[1:59:15] ...we hebben het pre-staatsblad versneld...

[1:59:17] ...en vergunningsaantragers hebben nu een vast contractpersoon...

[1:59:19] ...dus daar is aan gewerkt...

[1:59:21] ...dat heeft ons nog niet tot veel nieuwe projecten geleid...

[1:59:24] ...om deze...

[1:59:25] ...vraag te voorkomen...

[1:59:26] ...ik zit aanstaande maandag met Elementen en Elders...

[1:59:29] ...de branchevereniging rond tafel om te kijken of er nog...

[1:59:31] ...andere dingen zijn die we kunnen doen om te versnellen...

[1:59:34] ...en daar...

[1:59:35] ...zal ik de Kamer over rapporteren als ik dat...

[1:59:37] ...besproken heb...

[1:59:38] ...ik heb begrepen van Elementen en Elders dat zij zelf een aantal ideeën hebben...

[1:59:42] ...dat brengt mij bij mijn laatste punt...

[1:59:44] ...en dat ging over...

[1:59:46] ...uhm...

[1:59:48] ...uhm...

[1:59:50] ...het... zeg maar de zaak uit...

[1:59:52] ...2018...

[1:59:54] ...die MSC vorige week...

[1:59:56] ...brachte, dacht de heer Bussel dat vroeg...

[1:59:58] ...over druk op het SODM...

[2:00:02] ...uhm...

[2:00:03] ...ja, weet u, ik geloof dat...

[2:00:04] ...ik weet niet of u het was of de heer Bussel het was of een van de andere...

[2:00:06] ...leden, die zeiden ja ja hoe zeker zijn we nou...

[2:00:08] ...dat die druk nooit uitgeoefend wordt nou de enige manier...

[2:00:11] ...om dat zo zeker mogelijk...

[2:00:12] ...te maken is de positie van SODM...

[2:00:15] ...zo stevig mogelijk te maken, onafhankelijk...

[2:00:16] ...dat is één, dat doen we ook...

[2:00:19] ...uhm...

[2:00:20] ...staan drie dingen in nieuw begin daarover, direct contact...

[2:00:22] ...tussen Kamer en Toezichthouder...

[2:00:24] ...actieve openbaar maken van advies van Rijksinspecties...

[2:00:28] ...en...

[2:00:28] ...waarborgen van onafhankelijke taakuitvoeringen...

[2:00:30] ...dat komt allemaal in de wet op de...

[2:00:33] ...Rijksinspecties, dus dat...

[2:00:34] ...helpt daar, dat is één...

[2:00:36] ...twee, wat enorm helpt is...

[2:00:38] ...onafhankelijke geesten als...

[2:00:40] ...in de raad van bestuur zetten van SODM...

[2:00:43] ...en iedereen die de heer Kokkenkorn...

[2:00:44] ...kent weet dat er zijn veel...

[2:00:46] ...afhankelijke geesten, maar hij hoort daar ook echt bij...

[2:00:49] ...met andere woorden...

[2:00:50] ...hij trekt zich gewoon niks van me aan, dat is heel verstandig van hem...

[2:00:52] ...dat is twee...

[2:00:54] ...en drie, dat heb ik ook al in de pers gezegd...

[2:00:57] ...ik was het niet eens...

[2:00:58] ...met die gang van zaken zoals in 2018 en 2015 gevonden...

[2:01:01] ...als daar druk is uitgeoefend...

[2:01:02] ...ik was er niet bij...

[2:01:04] ...maar als daar druk is uitgeoefend op een...

[2:01:06] ...op een inspecteur om iets anders te doen dan die inspectie van plan is...

[2:01:09] ...er is altijd een gesprek mogelijk...

[2:01:11] ...met een inspectie om te zeggen...

[2:01:12] ...is het niet verstandig om dingen samen naar de Kamer te sturen...

[2:01:14] ...maar druk uitoefenen en zeggen dat...

[2:01:16] ...dat echt niet, en daar deed ik...

[2:01:18] ...als ik het stuk las, sprake van te zijn...

[2:01:20] ...dat is niet de bedoeling...

[2:01:22] ...dat is niet van het mijn beleid, en dat wil ik ook niet...

[2:01:24] ...en dat hoort ook niet, zo simpel is dat...

[2:01:27] ...overigens was deze zaak...

[2:01:29] ...totaal niet nieuw...

[2:01:32] ...de letters waren van de grote...

[2:01:34] ...Nederland-Europees kampioen, maar...

[2:01:37] ...dit was in de PEGA al lang aan de orde geweest...

[2:01:40] ...maakt het niet minder erg...

[2:01:41] ...ik probeer het helemaal niet te banineren...

[2:01:43] ...baninerend over te doen, maar...

[2:01:45] ...het was niet nieuw.

[2:01:46] Dank u voorzitter.

[2:01:49] Ik zie dat het nog leidt tot een...

[2:01:52] ...vraag vanuit de Kamer...

[2:01:54] ...dus mevrouw Beckerman...

[2:01:56] ...heeft nog een interruptie.

[2:01:57] De staatssecretaris heeft gelijk...

[2:02:00] ...dat hij eigenlijk altijd inderdaad...

[2:02:02] ...de letterlijke woorden inderdaad...

[2:02:03] ...oefenen met deze benadering heeft gebruikt...

[2:02:05] ...maar daar gaat het mij ook eigenlijk om...

[2:02:09] ...want wat is nou...

[2:02:10] ...het resultaat van die oefening...

[2:02:12] ...met deze benadering?

[2:02:14] We zien de...

[2:02:16] ...bestuurders die zeggen we zijn teleurgesteld...

[2:02:18] ...ik weet niet of dat de variant is...

[2:02:19] ...mama is niet boos, mama is teleurgesteld...

[2:02:21] ...wat behoorlijk pijnlijk is als...

[2:02:25] ...iemand dat zegt...

[2:02:26] ...en we zien dat de bewoners...

[2:02:28] ...die heel veel werk hebben gestopt in de...

[2:02:30] ...enquête, een meerderheid hebben die nee zegt...

[2:02:32] ...dat die, nou ja...

[2:02:34] ...boos en teleurgesteld zijn.

[2:02:36] Mijn vraag is eigenlijk, ik vind...

[2:02:38] ...de staatssecretaris vraagt via de voorzitter...

[2:02:39] ...dat die oefening...

[2:02:42] ...nou eigenlijk wel zo geslaagd is.

[2:02:44] De staatssecretaris.

[2:02:45] Hij is niet klaar, voorzitter.

[2:02:47] Dus er komt...

[2:02:48] ...nog een vervolg aan dit hele proces...

[2:02:51] ...want er ligt nu een aanbod...

[2:02:53] ...qua geld, ik heb al net al gezegd...

[2:02:54] ...ik ben best bereid om daar nog met de namen een keer over te praten...

[2:02:57] ...of dat dan wat meer kan zijn, dat is één.

[2:02:59] De Kamer kan er altijd wat aan doen...

[2:03:01] ...met haar budgetrecht, dat is één.

[2:03:02] En twee...

[2:03:05] ...er is een zogenaamde ontzorgtafel...

[2:03:07] ...die is dacht ik in december bij elkaar geweest...

[2:03:09] ...en...

[2:03:10] ...ik ben niet van plan om nu...

[2:03:13] ...als mevrouw Beckerman denkt...

[2:03:15] ...dat ik nu op deze basis zeg...

[2:03:17] ...nou, dit was het dan...

[2:03:18] ...dit was de oefening...

[2:03:20] ...en ik ga nu de vergunning verstrekken...

[2:03:23] ...dan ben ik niet duidelijk geweest.

[2:03:25] Want dat is niet de bedoeling.

[2:03:26] Wat ik nu wil gaan doen is...

[2:03:28] ...ik ga dit allemaal bij elkaar vegen...

[2:03:29] ...enquete, weet mevrouw Beckerman nog...

[2:03:31] ...ik ga daar nog een keer praten...

[2:03:34] ...en dan ga ik mijn mind opmaken of ik nou vind...

[2:03:36] ...onder controle van de Kamer...

[2:03:38] ...of hier nu een proces heeft plaatsgevonden...

[2:03:41] ...wat...

[2:03:44] ...voldoet aan mijn voorwaarden...

[2:03:45] ...het is wel zo dat ik...

[2:03:47] ...maar dat gold in Twente ook al...

[2:03:49] ...ik herhaal dat nog een keer...

[2:03:50] ...ik heb geen juridische gronden...

[2:03:52] ...veiligheid of zo, om te weigen...

[2:03:54] ...dit is puur mijn eigen beleid...

[2:03:56] ...en mijn gesprekken met de NAM...

[2:03:57] ...die maken dat deze ruimte er überhaupt is...

[2:03:59] ...de NAM kan zelfs...

[2:04:03] ...kan echt...

[2:04:05] ...voor een heel groot deel zijn gang gaan...

[2:04:06] ...omdat ze voldoen aan de veiligheidsnormen...

[2:04:08] ...alleen vind ik zelf dat dat niet voldoende is...

[2:04:11] ...dus daarom heb ik dit zo gedaan.

[2:04:15] U heeft nog een volkvraag daarover?

[2:04:17] Kijk, die geen juridische gronden...

[2:04:19] ...is natuurlijk altijd een hele interessante...

[2:04:21] ...omdat wij natuurlijk medewetgever...

[2:04:23] ...zijn, uw wetgever bent...

[2:04:25] ...en dat betekent dat als we...

[2:04:27] ...op een gegeven moment zien...

[2:04:28] ...hoe zwaar de last is voor bewoners...

[2:04:31] ...wij dus ook als wetgever, medewetgever...

[2:04:33] ...daar paal en perke aan kunnen stellen...

[2:04:35] ...en dat is eigenlijk...

[2:04:36] ...we hobbelen maar voort. Ik zag geen antwoorden...

[2:04:39] ...op mijn Kamervraag. Kijk, er zijn nu ook weer...

[2:04:41] ...nieuwe plannen van de NAM, bij Dalen...

[2:04:43] ...Oosterhesselen, Nieuw-Amsterdam...

[2:04:45] ...zie ik, ja, vervelend dat bewoners zich...

[2:04:48] ...overvallen voelen.

[2:04:49] En mijn vraag is eigenlijk...

[2:04:51] ...ja, als ja, mits...

[2:04:53] ...nee tenzij wordt, hoe hard kan dat...

[2:04:55] ...nee zijn? En moeten we niet...

[2:04:57] ...gaan zorgen dat we die wetgeving...

[2:04:59] ...veranderen? Want anders komen we toch keer...

[2:05:01] ...op keer in dit soort situaties...

[2:05:03] ...waarbij, ja, toch ook wel...

[2:05:05] ...de financiële reden...

[2:05:07] ...erg doorslag geeft en erg aantrekkelijk is...

[2:05:09] ...niet alleen voor Shell en Exxon, maar ook voor de staat.

[2:05:11] Dank u wel, de staatssecretaris.

[2:05:13] Nou, maar de...

[2:05:16] ...downside, nadeel van...

[2:05:17] ...die benadering is weer, kan tweeledig...

[2:05:19] ...zijn. Eén, het kan gaan om mineralen, het is wel...

[2:05:21] ...als daar niet het geval als olie, maar het kan gaan om mineralen...

[2:05:23] ...die erg van belang zijn...

[2:05:25] ...om te hebben. Zie het voorbeeld Haaksberg.

[2:05:29] Twee...

[2:05:29] ...het kan ook betekenen dat...

[2:05:31] ...als een bedrijf nu...

[2:05:33] ...juridisch, een onderneming nu juridisch...

[2:05:35] ...gewoon recht heeft om die taken uit te voeren...

[2:05:38] ...en ik...

[2:05:39] ...zeg nee, dat ik die...

[2:05:41] ...en dan zijn we weer terug in een bekend dossier...

[2:05:43] ...Tijnaard, dat er dan een grote...

[2:05:45] ...vergoeding moet volgen. Dat betekent dat de belasting...

[2:05:47] ...moet laten betalen...

[2:05:48] ...voor het feit dat een activiteit niet plaatsvindt...

[2:05:51] ...en dan is denk ik ook...

[2:05:53] ...de Kamer niet heel vrolijk.

[2:05:55] Kortom, ik zoek hier naar...

[2:05:56] ...het is een zoekend proces...

[2:05:59] ...en ik ben echt aan het kijken...

[2:06:01] ...of ik van Schonebeek...

[2:06:03] ...een succes kan maken.

[2:06:05] Ik vind het te vroeg om nu te zeggen, ja...

[2:06:07] ...de regio vond te weinig geld...

[2:06:09] ...te weinig geld, dus het is een mislukking.

[2:06:11] Nou, dat weet ik helemaal niet, want A...

[2:06:12] ...geld is altijd, zoals de Amerikanen zo mooi zeggen...

[2:06:15] ...fungible, met andere woorden...

[2:06:17] ...dan aan het doen. En twee, nogmaals...

[2:06:19] ...ik wil het proces nog afronden en dan kom ik naar de Kamer...

[2:06:21] ...met mijn afweging.

[2:06:24] Dit is echt bedoeld...

[2:06:25] ...ik herhaal het een keer, ik praat te lang, voorzitter...

[2:06:27] ...maar ik geef het direct toe...

[2:06:29] ...maar dit is echt bedoeld...

[2:06:31] ...voor het feit dat ik begon...

[2:06:33] ...toen zag ik alleen maar...

[2:06:35] ...mijn ambtenaren en...

[2:06:37] ...met hulp van de landschapsgraaf bij de rechter staan...

[2:06:39] ...tegenover inwoners die zeiden...

[2:06:41] ...wij willen het niet. En dan zei de overheid, wij willen het wel.

[2:06:43] En dat eindigde of...

[2:06:45] ...meestal een ja, het gaat gewoon door, want de meeste...

[2:06:47] ...verloren daar. En dat leidt tot...

[2:06:49] ...frustratie. Dus ik dacht, laat ik nou eens wat anders...

[2:06:51] ...proberen. Daar kun je tevreden...

[2:06:53] ...zijn of er niet over tevreden zijn, maar het is in ieder geval...

[2:06:55] ...een poging om wat anders te doen.

[2:06:57] Dank u wel. Er zijn commissie-debatten waarin...

[2:06:59] ...de Kamer niet toekomt aan een tweede termijn vanwege...

[2:07:02] ...de lange duur van...

[2:07:03] ...de beantwoording van het kabinet. Dus op zich valt het hier nog wel mee.

[2:07:06] Ik denk dat er nog een interruptie...

[2:07:07] ...is van de heer Bushof. Gaat uw gang.

[2:07:10] Ja, voorzitter. De rest van...

[2:07:11] ...de punten bewaar ik voor mijn tweede termijn. Maar ik had...

[2:07:13] ...hier toch nog wel één vraag over. Want kijk...

[2:07:15] ...ik snap heel goed dat de staatssecretaris zegt...

[2:07:17] ...ja, juridische gronden ben ik ook...

[2:07:19] ...aangebonden. Dus ik kan niet heel veel anders dan...

[2:07:21] ...eigenlijk proberen om hier van Schonebeek...

[2:07:23] ...een succes te maken. Daarnaast...

[2:07:25] ...is het ook nog zo dat een deel van de...

[2:07:27] ...inwoners natuurlijk ook zegt, nou ja...

[2:07:29] ...we vinden het ook niet heel erg. En een deel is er echt niet blij...

[2:07:31] ...mee. Dus dat is best wel ingewikkeld...

[2:07:33] ...om daarmee om te gaan. Maar waar ik dan wel bang...

[2:07:35] ...voor ben, is dat zelfs het deel van de mensen...

[2:07:37] ...die zegt, wij zien dit wel zitten...

[2:07:40] ...nu teleurgesteld...

[2:07:41] ...raakt. En als je dan alles bij elkaar haalt...

[2:07:43] ...wat de staatssecretaris zo meteen gaat doen...

[2:07:45] ...onderaan de streep de conclusie moet trekken dat...

[2:07:47] ...bijna iedereen, behalve dan...

[2:07:49] ...de NAM, ontevreden...

[2:07:51] ...gaat zijn. Dus hoe gaat de staatssecretaris...

[2:07:53] ...dat voorkomen?

[2:07:55] De staatssecretaris.

[2:08:00] Ja, dit...

[2:08:01] ...heeft een beetje met levenshouding...

[2:08:03] ...te maken. Want ik zie het risico...

[2:08:05] ...dat risico is groot. Dat klopt...

[2:08:07] ...wat de heer Bussoff zegt, voorzitter.

[2:08:08] Maar ik zit altijd zo in dit soort...

[2:08:11] ...vragen. Ja, als ik nog niets gedaan heb...

[2:08:13] ...kan ook niks doen. En dan eindigen...

[2:08:15] ...we dus weer voor die rechter. Dus ik dacht...

[2:08:16] ...ik ga dit proberen. Het risico...

[2:08:19] ...is groot. Het zou best kunnen...

[2:08:20] ...dat ik ergens in dat proces...

[2:08:23] ...maar dat vergt gewoon een evaluatie later...

[2:08:25] ...van dit proces, dat ik ergens moet...

[2:08:26] ...consteren dat ik het bijvoorbeeld rond het geld niet goed heb...

[2:08:29] ...gedaan. Dat zou best kunnen. Dat zou...

[2:08:31] ...best kunnen. En dat ik daarmee het proces...

[2:08:32] ...niet goed heb gedaan. Dat kan best. Dat dat...

[2:08:34] ...de uitkomst is straks. Maar daarom zei ik ook...

[2:08:37] ...het is een beetje een oefening hoe je dit...

[2:08:38] ...nou doet. En ik ben wel, als ik die...

[2:08:40] ...40 miljoen, als die naar Schone...

[2:08:43] ...beek gaat. Dat is voor een deel NAM geld. Dat is voor een deel...

[2:08:44] ...geld van de EBN. En dat is ook geld...

[2:08:46] ...van de EBN. Dat is natuurlijk uiteindelijk gewoon de staat.

[2:08:49] Dus dat zijn uiteindelijk wij met...

[2:08:50] ...z'n allen. Dus ik ben ook wel een beetje verplicht...

[2:08:52] ...om niet als een soort Sinterklaas daar in de regio...

[2:08:55] ...in te gaan en te zeggen nou...

[2:08:57] ...u een auto, u een auto.

[2:08:58] Dus ik moet...

[2:09:02] ...ik hang...

[2:09:03] ...nou precies naar de andere kant expres...

[2:09:05] ...maar ik zie het risico. Daar heeft...

[2:09:06] ...heer Busselt gelijk in. En het zou kunnen...

[2:09:08] ...dat ik in het proces dingen anders...

[2:09:10] ...had moeten en kunnen doen. Maar ik...

[2:09:13] ...ik ben aan het oefenen. Dat zei ik al.

[2:09:14] Ik zie aan de houding van de heer Busselt dat hij nog...

[2:09:16] ...graag vervolgbaar wil stellen. Gaat eraan.

[2:09:18] Ja, want het is al bijna een beetje terugblikkend...

[2:09:20] ...zometeen op van hè, als het proces is geweest...

[2:09:22] ...en wat ging dan goed of niet. En ik zoek ook nog een beetje...

[2:09:25] ...van heeft de staatssecretaris nog een aantal...

[2:09:26] ...dingen in de achterzak om te voorkomen dat we...

[2:09:28] ...zometeen een proces evalueren...

[2:09:31] ...waarvan mensen dan uiteindelijk zeggen...

[2:09:33] ...waar we wel of niet tevreden. Dus ik...

[2:09:34] ...denk met de staatssecretaris mee van hoe kunnen we...

[2:09:36] ...hier dit alsnog tot een succes maken.

[2:09:38] En ziet de staatssecretaris...

[2:09:40] ...dan ook aanknopingspunten met de bestuurders...

[2:09:42] ...en met de inwoners om...

[2:09:44] ...ja, ondanks de teleurstelling die nu heerst...

[2:09:46] ...hier over dit bedrag, te kijken van...

[2:09:48] ...wat is er nog meer mogelijk om te zorgen...

[2:09:51] ...dat mensen, ja, ook weer aan de kant van de...

[2:09:52] ...staatssecretaris komen te staan. Dank u wel.

[2:09:55] Ja, het korte antwoord is ja.

[2:09:57] En dat zal de voorzitter waarderen. Dus laat ik...

[2:09:58] ...dat ook proberen kort te houden. Ja, want...

[2:10:00] ...één van de sleutels zit daar in dat ik nog...

[2:10:02] ...nadere gesprekken met de NAM kan voeren.

[2:10:05] Als de NAM-bijdrage omhoog gaat, gaat de...

[2:10:07] ...EBM-bijdrage ook automatisch...

[2:10:08] ...omhoog. Het enige slotje wat op...

[2:10:10] ...het proces zit, is dat...

[2:10:13] ...het nogal lastig is om geld nu...

[2:10:15] ...en de begroting hiervoor vrij te maken. Maar daar heeft...

[2:10:16] ...heer Busselvast begrip voor, gegeven de staat...

[2:10:18] ...van het kabinet.

[2:10:21] Maar daar zit een slotje. Op...

[2:10:22] ...alle andere dingen zit geen slotje. Daar kan ik gewoon nog over...

[2:10:24] ...door praten. Dank u wel. Dan kijk ik nog één keer...

[2:10:28] ...naar de leden. Ik zie geen verdere...

[2:10:30] ...vragen meer in deze...

[2:10:32] ...termijn. Dat betekent dat we...

[2:10:34] ...aan het einde gekomen zijn van de eerste termijn...

[2:10:36] ...van de staatssecretaris van het kabinet.

[2:10:38] En dat wij doorgaan met de tweede...

[2:10:40] ...termijn van de Kamer. Daarvoor...

[2:10:43] ...hebben we één minuut, ongeveer...

[2:10:44] ...ruim anderhalf minuut, één minuut veertig voor in petto...

[2:10:46] ...per fractie. We lopen...

[2:10:48] ...nog mooi op tijd, zodat de leden...

[2:10:50] ...Busselvast en Wicker ook voor het plenaire...

[2:10:52] ...debat, volgens mij kwart voor vier, als ik...

[2:10:54] ...het zo uit m'n hoofd doe, weg moeten.

[2:10:56] Dus laten we kijken of dat lukt. En dan zou ik graag...

[2:10:58] ...weer het woord willen geven aan mevrouw Beckerman...

[2:11:00] ...van de SP.

[2:11:02] Ja, dank voorzitter. En ik wil ook...

[2:11:04] ...een twee minuten debat allereerst...

[2:11:07] ...aanvragen. Dank ook aan de...

[2:11:08] ...staatssecretaris voor de beantwoording. En eigenlijk...

[2:11:10] ...voor mij het grootste punt...

[2:11:12] ...waar wij tegenaan lopen, blijft die ongelijkheid.

[2:11:14] En die toezeggingen...

[2:11:16] ...zijn goed. En ik zie dat dat...

[2:11:18] ...aankomt. Maar dat blijft...

[2:11:20] ...ja, dat blijft, nou ja, gemeenschappen...

[2:11:22] ...ontwrichten. En de voorbeelden die ik genoemd heb...

[2:11:24] ...zijn natuurlijk maar één van een hele pool. Maar dat...

[2:11:27] ...hangt ook heel erg samen...

[2:11:28] ...met de aanpak die wordt gekozen. En dan wil ik één...

[2:11:30] ...nieuw voorbeeldje nog uithalen.

[2:11:32] Westerwijd wordt een gezin wat mij...

[2:11:34] ...waar ik al lange tijd contact mee heb, dus zoals u weet...

[2:11:36] ...de beving van 3.4...

[2:11:38] ...was in dat dorp. Die mensen...

[2:11:40] ...hebben heel lang zitten wachten. 11...

[2:11:42] ...januari kreeg zij een...

[2:11:44] ...opname van hun huis, wat schade heeft, wat...

[2:11:46] ...een opname dus mogelijk...

[2:11:48] ...onveilig is. En...

[2:11:50] ...ze kregen die dag die opname. Ze hebben ook...

[2:11:52] ...heel veel schade. En er werd gezegd, ja, maar u moet ook...

[2:11:54] ...even bellen met IMG.

[2:11:56] Dus IMG zegt, en hij...

[2:11:58] ...zegt natuurlijk terecht, van ja, hoezo...

[2:12:00] ...bellen met... U bent hier nu eindelijk...

[2:12:02] ...na jarenlang zeuren. Nee, nee. U moet ook...

[2:12:04] ...bellen met dat andere instituut. Dus hij belt dat andere...

[2:12:06] ...instituut. Zegt, ja, ja, wij komen een nulmeting doen.

[2:12:08] Zegt, ja, maar, dus er worden twee...

[2:12:10] ...complete sets aan opnames gedaan.

[2:12:13] De man zegt, dat heeft toch geen zin? Ja, zegt...

[2:12:14] ...IMG, maar u krijgt daar geld voor, hoor.

[2:12:16] U krijgt een vergoeding voor die extra dag...

[2:12:18] ...thuisblijven. Nou, dat vind ik dus...

[2:12:20] ...het is aan de ene kant, moet je er bijna om lachen, maar...

[2:12:22] ...het is totaal bizar. Er komen dus twee instituten...

[2:12:24] ...na jarenlang wachten.

[2:12:26] Komen bij iemand thuis. En we weten gewoon dat...

[2:12:28] ...er heel veel moet gebeuren. Nou, dat is die waanzin...

[2:12:30] ...die we willen stoppen. Dank.

[2:12:32] Maar goed, dat we daar snel op terugkomen.

[2:12:37] We hebben het verzoek tot een twee minuten...

[2:12:39] ...debat genoteerd. En dan...

[2:12:41] ...ga ik nu door naar de heer Holmer van...

[2:12:43] U heeft nog een interruptie op mevrouw Beckerman.

[2:12:45] Ja, ik ben even benieuwd wat de...

[2:12:47] ...reden is waarom u een twee minuten...

[2:12:49] ...debat aanvraagt en wat u daar wil brengen.

[2:12:51] Mevrouw Beckerman.

[2:12:53] Ja, voorzitter.

[2:12:54] Dat gaat, denk ik, om...

[2:12:56] ...het indienen van moties.

[2:12:59] En welke dat precies worden, ligt...

[2:13:00] ...natuurlijk ook aan welke informatie we nog krijgen...

[2:13:02] ...van de staatssecretaris. Maar we hebben een aantal...

[2:13:05] ...belangrijke punten genoemd. En één daarvan is...

[2:13:07] ...natuurlijk die ongelijkheid en de aanpak...

[2:13:08] ...daarvan. En of dat dus een...

[2:13:10] ...heel groot voorstel wordt of dat het juist op die...

[2:13:12] ...voorbeelden die we genoemd hebben...

[2:13:14] ...daar moeten we zeker van zijn. En een tweede punt, daar zouden...

[2:13:16] ...staatssecretaris nog op terugkomen, was...

[2:13:18] ...het voorbeeld wat wij genoemd hebben.

[2:13:20] En dat gaat over mensen die nu uitgesloten...

[2:13:23] ...zijn van een...

[2:13:24] ...regeling voor immateriële schade.

[2:13:27] En die zijn puur uitgesloten...

[2:13:29] ...omdat ze ooit bij de NAM...

[2:13:30] ...een handtekening hebben gezet voor finale kwijting.

[2:13:32] Dat was de enige manier om geld te krijgen.

[2:13:34] Ook daar denken we over een voorstel. Maar...

[2:13:37] ...dat komt natuurlijk wel af van de...

[2:13:38] ...beantwoording van de staatssecretaris.

[2:13:40] Maar dat zijn zo een aantal voorstellen die we...

[2:13:42] ...in gedachten hebben. Ik kan...

[2:13:44] ...er nog meer noemen, want...

[2:13:46] ...er blijven altijd een heleboel open.

[2:13:48] Maar dat zijn...

[2:13:50] Dank u wel, mevrouw Beckerman.

[2:13:53] Is dat afdoende beantwoord?

[2:13:55] Dan wil ik u graag het woord geven...

[2:13:57] ...de heer Holman van Nieuw-Schaap-Ontracht voor uw tweede termijn.

[2:14:00] Ja, dank u wel.

[2:14:01] De staatssecretaris heeft...

[2:14:03] ...een goed en plezierig...

[2:14:05] ...antwoord gegeven in die zin dat hij...

[2:14:07] ...de gedachte dat...

[2:14:08] ...het heel reëel zal zijn dat de NAM...

[2:14:10] ...2,5 miljoen bij zou moeten dragen...

[2:14:13] ...gerechtvaardigd gaat zich daarvoor inzetten.

[2:14:15] Ik neem aan dat we daar...

[2:14:17] ...rapportage van krijgen zo gauw hij...

[2:14:18] ...een antwoord heeft. Dan nog...

[2:14:21] ...even over de gasopslag.

[2:14:23] En even voor alle helderheid...

[2:14:25] ...het ligt tegen het dorp Langelo aan.

[2:14:27] En dat was voormalig de gemeente...

[2:14:29] ...Norg. En met Norg...

[2:14:31] ...Pijs en Roden hebben nu...

[2:14:32] ...de gemeente Noordenveld. En het is allemaal...

[2:14:35] ...Drenthe. Dus...

[2:14:38] ...dat is...

[2:14:39] ...ik denk dat het nu wel...

[2:14:41] ...duidelijk is. U heeft...

[2:14:43] ...een antwoord gegeven op de vraag over tussengas.

[2:14:45] En daar zijn we blij mee. En dat was ook...

[2:14:47] ...al bekend, volgens mij. Maar betekent dat...

[2:14:49] ...voor nu niet of ook...

[2:14:51] ...nooit niet? En...

[2:14:53] ...de tweede vraag van...

[2:14:54] ...het verwachtingsmanagement voor de...

[2:14:57] ...omwonenden, voor de inwoners van...

[2:14:59] ...Nordenveld en het geheel van...

[2:15:01] ...wat is de toekomst van gasopslag...

[2:15:03] ...Norg?

[2:15:05] En wie gaat het uitvoeren?

[2:15:07] Wat is te verwachten?

[2:15:10] Dank u wel, heer Holman. Ook...

[2:15:11] ...voor het stuk topografie zou ik willen zeggen...

[2:15:14] ...namens de commissie. Want...

[2:15:15] ...als nieuwe woordvoerder moet ik af en toe nog wel eventjes...

[2:15:18] ...ik ben nu natuurlijk nieuwe voorzitter, maar als nieuwe...

[2:15:20] ...woordvoerder moet ik af en toe nog even puzzelen waar...

[2:15:21] ...alle plaatsen precies liggen. Dus dank daarvoor.

[2:15:24] Ik kijk naar de heer Bushof...

[2:15:26] ...voor zijn tweede termijn.

[2:15:27] Ja, dank u wel, voorzitter.

[2:15:29] Om te beginnen op zich...

[2:15:31] ...goed om te horen dat...

[2:15:33] ...het ministerie van ESTK net die 1,7...

[2:15:36] ...miljoen blijkbaar al heeft overgemaakt...

[2:15:38] ...voor die...

[2:15:39] ...volgens mij was het waardeverminderingsregeling...

[2:15:41] ...waar mensen juridisch kosten voor hebben gemaakt.

[2:15:43] Dus dat dat probleem is opgehelderd en ook...

[2:15:45] ...verholpen. Dus dat is hartstikke fijn om te horen.

[2:15:48] Ik denk ook dat het goed is dat we...

[2:15:49] ...toch nog gaan kijken naar die schades...

[2:15:52] ...die eigenlijk met een fooi door de nam zijn...

[2:15:53] ...afgescheept. En dat we daar inderdaad dat punt...

[2:15:55] ...de komende tijd verder oppakken. Omdat we daar...

[2:15:57] ...volgens mij geen genoegen mee kunnen nemen.

[2:15:59] Hoe ingewikkeld het ook is, en die ingewikkeldheid...

[2:16:01] ...die snap ik.

[2:16:04] Blij ook met de toezegging van...

[2:16:06] ...staatssecretaris om bij het...

[2:16:08] ...naast met een reactie op het rapport van Geel...

[2:16:10] ...ook te komen met eigenlijk een overzicht van...

[2:16:11] ...wat er nou gebeurt en...

[2:16:14] ...wat er nog niet gebeurt en hoeveel geld er nog eigenlijk...

[2:16:16] ...nodig is. Ik denk dat dat goed is als we dat...

[2:16:18] ...heel precies zien. En dan een laatste...

[2:16:20] ...punt, voorzitter, wat mij...

[2:16:22] ...altijd wel aan het hart gaat. Dat is ook iets...

[2:16:23] ...toen ik in de Groningse gemeenteraad...

[2:16:26] ...zat, zowel en sprak over...

[2:16:28] ...gaswinning toen al, maar ook over...

[2:16:30] ...volkshuisvesting. Dat gaat er eigenlijk over dat ik...

[2:16:31] ...altijd vind dat als je...

[2:16:34] ...bouwt of dingen versterkt...

[2:16:36] ...en verbouwt, dat je dat ook...

[2:16:38] ...kwalitatief goed moet doen.

[2:16:39] Ik ben een groot voorstander van...

[2:16:42] ...kwalitatief goede...

[2:16:44] ...volkshuisvesting, maar dat gaat eigenlijk ook op...

[2:16:46] ...in het...

[2:16:47] ...gebied Groningen. Want de ziel van...

[2:16:50] ...Groningen wordt toch wel een beetje uitgetrokken...

[2:16:52] ...als je je straks voorstelt dat al...

[2:16:54] ...die oude mooie dorpjes met...

[2:16:55] ...monumenten, oude huizen...

[2:16:57] ...voor een deel versterkt worden...

[2:17:00] ...en voor een deel ook gesloopt worden. En daar straks...

[2:17:02] ...misschien niet altijd even mooie...

[2:17:04] ...dingen voor terugkomen. Dus ik wil...

[2:17:06] ...dat punt hier ook gemaakt hebben en ik denk ook dat...

[2:17:08] ...belangrijk is dat de staatssecretaris...

[2:17:10] ...zich er ook voor blijft inspannen...

[2:17:12] ...zolang die er nog zit, dat wat we doen...

[2:17:14] ...ook kwalitatief goed is.

[2:17:15] Wetende dat dat natuurlijk ook altijd de spanning...

[2:17:18] ...oplevert met de snelheid, maar...

[2:17:19] ...nou ja, ik denk toch dat het belangrijk is dat...

[2:17:21] ...wat we doen, dat we dat ook goed doen...

[2:17:23] ...en dat we het mooie Groningen ook een beetje...

[2:17:26] ...mooi houden.

[2:17:27] U heeft nog een interruptie van mevrouw Bikker...

[2:17:29] ...dus wellicht kunt u daar nog wat in...

[2:17:32] ...extra zin betekenen.

[2:17:34] Goeie tip van de voorzitter.

[2:17:36] Dank voorzitter.

[2:17:38] Ja, ik sluit wel aan op uw laatste...

[2:17:40] ...punt. Het gevaar is dat we...

[2:17:42] ...2028 dan willen we dat de...

[2:17:44] ...versterkingsoperatie afgerond is.

[2:17:47] Tegelijkertijd hebben we de...

[2:17:47] ...maatregel 28 die ook ziet op het aardgasvrij...

[2:17:50] ...gereed maken en wat ik nu...

[2:17:52] ...meerdere malen constateer, ik ben benieuwd hoe de heer Bushof...

[2:17:54] ...daarnaar kijkt, is dat...

[2:17:55] ...inwoners meemaken dat ze twee keer hun huis uit moeten...

[2:17:58] ...eerst om te versterken en dan voor maatregel 28...

[2:17:59] ...met alle chagrijn van dien.

[2:18:02] En hoe...

[2:18:04] ...weeg je dan zeg maar dat 2028 moment...

[2:18:06] ...in relatie tot het...

[2:18:08] ...organiseren van wat we allemaal wilden...

[2:18:09] ...het op tijd af hebben en...

[2:18:11] ...schadevrij, dat we het herstel rond...

[2:18:14] ...hebben en tegelijkertijd ook...

[2:18:15] ...het dorpsanzicht waar u het over heeft...

[2:18:18] ...of dit ongemak van bewoners die twee keer...

[2:18:20] ...hun huis uit moeten. En wat...

[2:18:22] ...staatstoezicht op termijn eigenlijk...

[2:18:23] ...of wat SODM hierin neerlegt is...

[2:18:25] ...zij kiezen dan voor veiligheid en hoe...

[2:18:28] ...weegt de heer Bushof dat?

[2:18:29] De heer Bushof. Nou voorzitter, dat raakt eigenlijk...

[2:18:32] ...aan...

[2:18:34] ...daar ga ik een tweeledige antwoord op geven, want het raakt eigenlijk...

[2:18:36] ...aan het punt van hoe ga je eigenlijk...

[2:18:38] ...deze hele operatie aanpakken.

[2:18:40] En natuurlijk wil ik dat je nu...

[2:18:42] ...snelheid maakt en dat je ook...

[2:18:44] ...voor een deel verder gaat op de ingeslagen weg...

[2:18:46] ...en tegelijkertijd ben ik ook wel fan van...

[2:18:48] ...eigenlijk...

[2:18:49] ...de klassieke wijk- en dorpsvernieuwingsaanpak...

[2:18:52] ...van deur tot deur aanpak...

[2:18:54] ...waarbij je eigenlijk in één keer alles aanpakt.

[2:18:56] Dat zou eigenlijk...

[2:18:58] ...als je het mij vraagt...

[2:19:00] ...mijn grote voorkeur hebben om...

[2:19:02] ...op die wijze deze hele operatie aan te pakken.

[2:19:05] En dan voorkom je dus dat probleem...

[2:19:06] ...wat u net schetste. Het is een beetje eigenlijk...

[2:19:08] ...à la de jaren zeventig, hoe ze toen ook...

[2:19:10] ...wijk- en dorpsvernieuwing hebben aangepakt.

[2:19:12] Ook onder andere in Groningen.

[2:19:14] En zo'n aanpak zou, als je het mij echt...

[2:19:16] ...vraagt, ook denk ik...

[2:19:18] ...de beste aanpak zijn voor Groningen.

[2:19:22] Dank u wel.

[2:19:23] Heb ik nog een aanvullende vraag of is dit...

[2:19:25] ...verdoende beantwoord in uw ogen?

[2:19:27] Ik pak er mee in mijn eigen termijn.

[2:19:29] En ik dank collega Bussoff voor zijn...

[2:19:31] ...mooie reactie, want ik voel dat spanningsveld ook.

[2:19:34] En juist ook als ik het...

[2:19:36] ...rapport zie ten aanzien van...

[2:19:38] ...2028 en de relatie tot...

[2:19:40] ...regel 28 en 29...

[2:19:41] ...ben ik ook wel benieuwd hoe de staatssecretaris dit weegt.

[2:19:44] Ook in het licht van wat hij al in kaart gaat brengen...

[2:19:46] ...over het gereed zijn van woningen...

[2:19:48] ...en waar het vast loopt. Want volgens mij is dit eentje...

[2:19:49] ...die we de komende jaren terug gaan blijven zien.

[2:19:52] Dat was mijn eerste punt ook meteen, voorzitter.

[2:19:54] Ik dank de staatssecretaris voor zijn...

[2:19:57] ...reflectie over...

[2:19:57] ...de gaswinning en over de waakvlam.

[2:19:59] En ik heb heel duidelijk gehoord, als we...

[2:20:01] ...erder dicht kunnen en de wet eerder behandeld...

[2:20:04] ...kunnen hebben, dan moeten we dat ook vooral...

[2:20:05] ...doen. En ik hoor daarin...

[2:20:07] ...eigenlijk ook wel een oproep aan deze Kamer.

[2:20:10] Wees niet altijd demissionair...

[2:20:12] ...als Kamer, maar laten we ook deze handschoen...

[2:20:14] ...oppakken en daar waar kan ook vaart maken. Of het nou...

[2:20:16] ...hier om gaat, of om de verdere...

[2:20:18] ...uitwerking van het rapport van Geelwer. Ik dank de staatssecretaris...

[2:20:20] ...ook op zijn toezegging daar.

[2:20:21] En ik zie ook op dat punt een opdracht voor...

[2:20:23] ...deze Kamer.

[2:20:26] Voorzitter, dat waren de belangrijkste punten.

[2:20:28] Ik heb nog één vraag ten aanzien van de waakvlam.

[2:20:31] De afgelopen...

[2:20:32] ...keer is ervoor gekozen om dan juist...

[2:20:34] ...de plekken midden in het...

[2:20:36] ...bevingsgebied...

[2:20:37] Even kijken, waar was het?

[2:20:40] Nou, de twee...

[2:20:42] ...ik moet even zoeken hoe...

[2:20:43] ...dat ik niet de verkeerde plek zeg, maar het is midden in het bevingsgebied...

[2:20:46] ...is er uiteindelijk de waakvlam opengedraaid.

[2:20:48] Waarom daar en waarom niet elders?

[2:20:50] Want dit is precies het gebied waar...

[2:20:51] ...dat hele kleine getalletje...

[2:20:55] ...veel meer doet met het...

[2:20:56] ...vertrouwen dan dat hele kleine getalletje aan...

[2:20:57] ...aardgaswinning waard is wat mij betreft. Dus ik...

[2:20:59] ...zou daar ook de staatssecretaris wil ik vragen...

[2:21:02] ...als het dan echt niet anders...

[2:21:04] ...kan, en u heeft mijn pleidooi gehoord waarom het allemaal...

[2:21:06] ...wel anders zou kunnen, maar als het dan...

[2:21:08] ...echt niet anders kan, denk na...

[2:21:10] ...waar je deze operatie in gang stelt.

[2:21:12] Mocht het in die twee weken, waarvan...

[2:21:14] ...ik hoop dat het niet zo is, nodig zijn.

[2:21:17] Dank mevrouw Bikker.

[2:21:20] Dank u wel mevrouw Bikker.

[2:21:21] Ik hoor hiermee in mijn linkeroordje dat...

[2:21:24] ...de woordvoerder van het VVD...

[2:21:26] ...de staatssecretaris bedankt voor de beantwoording...

[2:21:28] ...en in mijn rechteroor is dat we...

[2:21:30] ...een paar minuten schorsing nodig hebben...

[2:21:32] ...voordat we doorgaan aan de tweede termijn van...

[2:21:33] ...van de staatssecretaris. Ik schors voor een paar minuten.

[2:26:54] Ik heropen...

[2:26:55] ...de vergadering...

[2:26:57] ...voor de tweede termijn aan de zijde van...

[2:26:59] ...het kabinet. En daarvoor wil ik graag...

[2:27:01] ...de staatssecretaris het woord geven. Gaat u aan.

[2:27:04] Ja, ik doe het maar in volgorde van...

[2:27:05] ...de vragen die gesteld zijn nu.

[2:27:07] En niet naar onderwerpen. Mevrouw Beckerman...

[2:27:09] ...met haar voorbeeld uit Westerwijd. Nee, dat is niet gewenst.

[2:27:12] Dat voorbeeld wat zij geeft...

[2:27:13] ...ik zal daar nog een keer op aandringen.

[2:27:15] Natuurlijk moet ik die twee uitvoeringsinstanties...

[2:27:17] ...en dat was ook...

[2:27:19] ...natuurlijk de bedoeling...

[2:27:21] ...samen dat doen.

[2:27:23] De korte discussie die ontstond tussen...

[2:27:26] ...naar aanleiding van het gesprek tussen mevrouw...

[2:27:28] ...Bikker en...

[2:27:29] ...de heer Bushof...

[2:27:32] ...over die...

[2:27:33] ...je wil eigenlijk gewoon dat je...

[2:27:35] ...een soort deur tot deur...

[2:27:37] ...daar heb ik van gezegd...

[2:27:39] ...die redenering heb ik niet afgemaakt. Dat had ik even...

[2:27:41] ...moeten doen. Ik denk...

[2:27:43] ...zelf dat als je Van Geel goed...

[2:27:45] ...implementeert, dat je uiteindelijk...

[2:27:48] ...inderdaad een soort...

[2:27:51] ...echte gebiedsgerichte...

[2:27:51] ...aanpak krijgt. Dat is precies waar ik met...

[2:27:53] ...de regio over in gesprek ben.

[2:27:55] Ik heb tegen de gedeputeerde daarvan gezegd...

[2:27:57] ...je zou kunnen denken aan een soort dorpenaanpak plus...

[2:27:59] ...we zijn daar eigenlijk al mee gestart in die dorpen...

[2:28:02] ...en zo zou dat eigenlijk moeten.

[2:28:04] Dus ik denk niet dat het zo is...

[2:28:05] ...zeg ik tegen de heer Bushof...

[2:28:07] ...dat je helemaal from scratch hoeft te beginnen...

[2:28:09] ...om dit te doen. En dan vind ik...

[2:28:11] ...het wel te doen, waar ik voor waarschuwde helemaal in mijn begin...

[2:28:13] ...was, als nieuwe...

[2:28:15] ...mensen en nieuwe bewindsleden weer helemaal...

[2:28:17] ...een andere benadering gaan pakken, dat je weer...

[2:28:19] ...een jaar pauzeknoppen zou krijgen.

[2:28:21] En dat is natuurlijk in het verleden...

[2:28:24] ...dodelijk geweest.

[2:28:26] De BNC-schade is de...

[2:28:27] ...finale kwijting in de immateriële...

[2:28:30] ...schadevergoeding.

[2:28:31] Ja, ik zal daar naar kijken.

[2:28:33] Ik zal dat ook meenemen in het onderzoek naar...

[2:28:35] ...BNC-schade. Ik ben het daarmee eens.

[2:28:37] Ik dacht dat ik dat al toegezegd had, maar ik was blijkbaar niet...

[2:28:39] ...helder genoeg geweest. Dus dat zeg ik dan nu...

[2:28:41] ...nog een keer.

[2:28:43] Dan heer Bushof.

[2:28:46] Ja, dat gaat mij zeer...

[2:28:47] ...aan het hart. Ik weet niet of de heer Holman nog terugkomt...

[2:28:49] ...want die had ik ook nog een vraag over Norg.

[2:28:51] Anders doe ik dat even aan het eind.

[2:28:53] Maar dat gaat mij ook zeer aan het hart.

[2:28:56] Die regiobaalmeester...

[2:28:57] ...die heeft dus aangegeven van let nou op de kwaliteit...

[2:28:59] ...van het dorp. Hij was overigens niet de eerste.

[2:29:01] En ook daar werkt...

[2:29:02] ...de dorpsgerichte aanpak natuurlijk het beste.

[2:29:05] Daar werkt het het beste als je het per gebied doet, want dan...

[2:29:07] ...kun je ook beter letten op de totale kwaliteit.

[2:29:09] Dus ik ben het gewoon met hem eens.

[2:29:11] Ik zal proberen om daar...

[2:29:15] ...aandacht...

[2:29:15] ...aan te geven.

[2:29:17] Hoe precies, daar moet ik met de LCG...

[2:29:19] ...over in overleggen, want die zijn uiteindelijk...

[2:29:20] ...en de gemeenten die dit natuurlijk doen.

[2:29:23] Dat doe ik niet.

[2:29:25] Aan het einde ontspon zich nog even...

[2:29:29] ...een discussie waarvan ik...

[2:29:30] ...wacht dat die eerder zou worden aangezwengeld en dat is...

[2:29:32] ...de vraag over tempo en kwaliteit...

[2:29:34] ...in de versterking in 2028.

[2:29:36] Ik heb een keer...

[2:29:37] ...voor een camera gezegd, ik dacht dat bij de collega's...

[2:29:41] ...van Dagblad van het Noorden...

[2:29:42] ...was, als FC Groningen...

[2:29:44] ...weer terug wil de eredivisie in, is het niet zo verstandig...

[2:29:46] ...om te zeggen dat je doelstelling is...

[2:29:48] ...dat je nog een jaartje, hoe heet dat ook weer...

[2:29:50] ...keukenkampioen divisie speelt, dan is je...

[2:29:52] ...doelstelling ook eredivisie.

[2:29:56] Ehm, dus...

[2:29:56] ...ik vind het niet verstandig om die 2028...

[2:29:59] ...los te laten nu. Als doelstelling.

[2:30:02] Ehm, maar...

[2:30:03] ...is het zo dat altijd...

[2:30:04] ...snelheid voor kwaliteit gaat? Het antwoord is gewoon nee.

[2:30:07] En dat is ook echt wat ik...

[2:30:08] ...heb moeten leren in dit dossier. Toen ik begon...

[2:30:10] ...dacht ik, het moet vooral allemaal snel...

[2:30:12] ...afronden, afronden, afronden...

[2:30:14] ...maar naarmate ik langer het dossier deed...

[2:30:17] ...kwam ik tot de ontdekking...

[2:30:18] ...dat dat ten koste ging van de kwaliteit...

[2:30:20] ...dat ook...

[2:30:22] ...bijvoorbeeld zo'n verduurzamingspunt...

[2:30:24] ...en kijk waar, toch even waar...

[2:30:26] ...Kogelkorn voor waarschuwt, die zegt eigenlijk...

[2:30:28] ...let nou op...

[2:30:32] ...dat jullie niet zoveel...

[2:30:33] ...in die versterkingsoperatie laden...

[2:30:35] ...dat die zo lang gaat duren dat de veiligheid...

[2:30:37] ...in het geding komt. Daarom hebben we...

[2:30:39] ...bij maatregel 28...

[2:30:41] ...dus dat is waar je de versterking...

[2:30:43] ...in de versterking, de verduurzaming meeneemt...

[2:30:45] ...hebben we ervoor gekozen om dat alleen...

[2:30:47] ...te doen als je toch al lang je huis uit moest...

[2:30:50] ...en daarom hebben we bij maatregel...

[2:30:52] ...29, de subsidie, moeten we...

[2:30:54] ...verschrikkelijk oppassen dat we dat zo...

[2:30:56] ...vormgeven dat de operatie niet tot vertraging leidt.

[2:30:58] We hebben nu al een vertraging, want er zijn...

[2:31:00] ...300 mensen, dat geeft ook een koord aan...

[2:31:01] ...die hebben zitten wachten. Daar baal ik van, maar dat heeft iets...

[2:31:04] ...te maken met het feit dat die maatregel 29...

[2:31:05] ...nog niet helemaal uitgewerkt was. Dat moeten we zo snel...

[2:31:08] ...mogelijk doen. Ten slotte vroeg mevrouw...

[2:31:10] ...Bekker naar...

[2:31:11] ...de Waag van. Waarom op die twee...

[2:31:14] ...locaties? Ik stel voor dat ik een kort briefje...

[2:31:16] ...aan de Kamer maak met twee dingen...

[2:31:17] ...de antwoord op...

[2:31:20] ...de vraag van mevrouw Bekkerman...

[2:31:23] ...over de kleine...

[2:31:24] ...kansen, et cetera. Dat ging over...

[2:31:25] ...en dan neem ik dit punt ook mee...

[2:31:27] ...en dan één korte per seconde wijzer waar ik...

[2:31:30] ...0,08 heb gezegd...

[2:31:32] ...had ik 0,08...

[2:31:34] ...gezegd? Nee, 0,004. Ik heb...

[2:31:36] ...0,004 gezegd, dat moet 0,008...

[2:31:38] ...zijn. Stop de tijd.

[2:31:41] Voorzitter, dat waren, dacht ik...

[2:31:43] ...de...

[2:31:44] ...vragen. Ik kijk nog even één keer...

[2:31:47] ...naar de leden, of dat zo zo is. Dat denk ik...

[2:31:49] ...wel, hè. Allemaal vragen beantwoord.

[2:31:51] Dank daarvoor aan de staatssecretaris.

[2:31:53] Dank ook voor de volledige beantwoording, zou ik zeggen.

[2:31:55] Dan zijn we nu aangekomen bij het onderdeel...

[2:31:57] ...afhechten van de vergadering. En dat...

[2:31:59] ...doe ik op de volgende manier. Dat...

[2:32:01] ...nogmaals te melden dat mevrouw...

[2:32:02] ...Bekkerman van de SP een twee-minuten-debat...

[2:32:05] ...heeft aangevraagd. En de volgende...

[2:32:07] ...toezeggingen zijn gedaan.

[2:32:08] Dan lopen we ze even langs. En dan...

[2:32:11] ...is het denk ik goed gebruikt dat ik twee kanten opkijk...

[2:32:13] ...of iedereen die toezegging ook zo bedoeld...

[2:32:15] ...heeft en of afgesproken heeft.

[2:32:17] De staatssecretaris informeert de Kamer...

[2:32:19] ...over de duur en effecten van de uitval...

[2:32:21] ...Norge.

[2:32:25] Twee, de kabinetsreactie op het rapport van de...

[2:32:27] ...commissie van Geel komt begin februari naar de Kamer.

[2:32:29] Ja.

[2:32:30] Drie, de staatssecretaris zegt toe...

[2:32:33] ...de Kamer voorafgaand aan het volgende commissiedebat...

[2:32:35] ...per brief een overzicht te geven van de beschikbare...

[2:32:37] ...data rondom de versterking van woningen.

[2:32:42] Dat hoorde deels denkbaar...

[2:32:44] ...van Geel, denk ik. Maar...

[2:32:45] De staatssecretaris zegt toe de Kamer voorafgaand...

[2:32:48] ...aan het volgende commissiedebat...

[2:32:49] ...per brief een overzicht te geven van de beschikbare...

[2:32:52] ...data rondom de versterking van woningen.

[2:32:54] Dat is het dashboard. Dat is apart.

[2:32:57] Ja.

[2:32:59] Mevrouw Beckerman.

[2:33:00] Dat was een toezegging naar mij. En dat...

[2:33:02] ...gaat dus niet alleen over de staat van de versterking...

[2:33:04] ...maar ook de capaciteit die er is. Dus bijvoorbeeld...

[2:33:06] ...er zijn mensen die een opgeleverd huis hebben...

[2:33:08] ...maar niet er mogen woningen, want...

[2:33:10] ...geen nutsvoorzieningen, et cetera.

[2:33:12] Dank u wel.

[2:33:14] De staatssecretaris informeert de Kamer medio februari en maart...

[2:33:16] ...over taakverdeling Rijk en Regio.

[2:33:19] Ja, dat is een beetje...

[2:33:21] ...een tikkeltje...

[2:33:23] ...grof geformuleerd, waarschijnlijk...

[2:33:25] ...door mijzelf. Dat zal de G4 niet...

[2:33:27] ...gedaan hebben.

[2:33:29] Samenwerking Rijk en Regio.

[2:33:31] Dat lijkt mij de goede term.

[2:33:33] Taakverdeling klinkt alsof we gaan knippen...

[2:33:35] ...en plakken. Samenwerking Rijk en Regio.

[2:33:37] Laten we dat aan.

[2:33:38] We zijn heel pragmatisch hier. Samenwerking...

[2:33:41] ...zo ziet u er maar over wel een keer, hè.

[2:33:43] En dan de volgende toezegging.

[2:33:44] De staatssecretaris stuurt het onderzoek van de rebelgroep...

[2:33:47] ...met daarbij een korte kabinetsappreciatie...

[2:33:49] ...in februari naar de Kamer waar...

[2:33:50] ...volgens we dan daarover kunnen debatteren met elkaar...

[2:33:52] ...in een volgend debat.

[2:33:54] En als laatste, en die toezegging is net gedaan...

[2:33:57] ...dat gaat over een brief met...

[2:33:59] ...de kans dat...

[2:34:00] ...ik moet het goed formuleren...

[2:34:02] ...de kans die bestaat rondom de waakvlam...

[2:34:06] ...en dat...

[2:34:08] ...de eerste toezegging, en daar komt nog bij...

[2:34:10] ...dat ik daar ook in zou zeggen...

[2:34:13] ...waarom de NAN heeft gekozen...

[2:34:14] ...voor deze twee locaties. Dan voegen we dat toe...

[2:34:16] ...aan de eerste toezegging. En bij de toezegging...

[2:34:18] ...over rapport Van Geel heeft de staatssecretaris...

[2:34:20] ...toegezegd om ook financieel uit te werken...

[2:34:22] ...zeg maar in welke variant en wat zou kosten...

[2:34:24] ...zodat de Kamer ook het stuur kan pakken.

[2:34:26] Ja, is een goede aanvulling...

[2:34:28] ...op de tekst zoals die hier staat.

[2:34:30] Voegen we eraan toe. Dank u wel.

[2:34:32] Dan kijk ik nog een keer rond, dan hebben we volgens mij...

[2:34:34] ...alle toezeggingen gedaan, behandeld.

[2:34:36] Die zijn gedaan. Dan dank...

[2:34:39] ...ik de staatssecretaris voor zijn komst...

[2:34:40] ...en zijn inbreng in dit debat.

[2:34:42] Ik dank de leden voor hun komst.

[2:34:44] Ik wil ook iedereen die belangstelling heeft getoond...

[2:34:46] ...hier op de publieke tribune of via de livestream...

[2:34:48] ...danken voor hun belangstelling.

[2:34:50] En ik sluit daarmee dit debat. Dank u wel.