Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Raad Buitenlandse Zaken (Gymnich) d.d. 1-2 februari 2024

[0:00:00] ...voor buitenlandse zaken.

[0:00:01] Op de agenda staat het verslag van de Raad Buitenlandse Zaken van 22 januari 2024.

[0:00:07] Maar het commissiedebat staat prima in het teken van de Raad Buitenlandse Zaken van 2 en 3 februari.

[0:00:13] Later deze week.

[0:00:15] We hebben slechts twee uur voor dit commissiedebat.

[0:00:17] Dat betekent dat we in principe op drie minuten spreektijd zouden moeten koersen.

[0:00:20] Maar ik kreeg net de indruk dat veel van de Kamerleden op vier minuten hadden gerekend.

[0:00:24] Dus we kunnen ook zeggen dat we vier minuten doen.

[0:00:26] Maar dat we onszelf zeer gaan beperken in de interrupties.

[0:00:28] Dus dat ik die in principe op twee vragen beperk.

[0:00:33] En er zijn er nog twee leden die tussentijds naar een begrotingsbehandeling in de plenaire zaal gaan.

[0:00:37] Geef ik allereerst het woord aan de heer Boswijk van het CDA voor zijn termijn.

[0:00:41] Dank u wel, voorzitter.

[0:00:42] Voorzitter, vorige week heb ik een bezoek gebracht aan Israël en naar de westelijke Jordaan-oever.

[0:00:45] En wat ik hier vooral heb gezien is dat het naast goed en fout is, het vaak vooral grijs is.

[0:00:49] De realiteit is een stuk complexer dan wij ons kunnen voorstellen.

[0:00:53] Allereerst heb ik de gevolgen van het gruwelijke terreur van Hamas op 7 oktober gezien.

[0:00:56] En de familieleden gesproken.

[0:00:58] Die meer dan drie maanden later nog steeds niks van hun geliefde hebben gehoord.

[0:01:01] Ik heb het gevoel van onveiligheid die de Israëlse samenleving voelt een klein beetje kunnen ervaren.

[0:01:06] En we lijken hier soms niet te beseffen dat Israël hier een asymmetrisch gevecht voelt.

[0:01:10] Terecht wijzen wij Israël op het houden aan humanitair oorlogsrecht.

[0:01:13] Maar ze hebben te maken met een tegenstander die er juist alles aan doet om die rechten van Israël en haar eigen bevolking te schenden.

[0:01:20] Meest duidelijk werd het voor mij aan het bezoek van de Israëlse stad Sederot.

[0:01:23] Al jarenlang wordt deze stad getijsd door raketbeschietingen vanuit Gaza.

[0:01:27] En terwijl deze stad letterlijk naast elk bushokje een schuilkelder is geplaatst.

[0:01:31] En kinderspeeltuinen speeltoestellen van beton zodat kinderen kunnen schuilen.

[0:01:36] Groef Hamas een klein stukje verderop honderden kilometers tunnels.

[0:01:39] Waarvan ze nu eigen Palestijnse bevolking verbieden om hier dekking in te zoeken.

[0:01:43] Het doel van Hamas is zoveel mogelijk slachtoffers Israëli's of Palestijnse maken.

[0:01:48] Om hiermee uiteindelijk Israël in discrediet te brengen en te vernietigen.

[0:01:54] Voorzitter.

[0:01:57] Wat zou er plaatsvinden tussen Israël en Hamas over directe vrijlating van de gijzelaars en een einde aan het geweld?

[0:02:01] Wat zijn de verwachtingen hiervan van de minister?

[0:02:04] Voorzitter.

[0:02:04] Na het bezoek aan dit gebied ben ik naar de Westelijke Jordaan hoeven gereisd om hier de gevolgen te zien van het illegale nederzettingenbeleid.

[0:02:11] En ik ben geschrokken van de omvang en de opzet.

[0:02:13] Ik begrijp heel erg het gevoel van onrecht die veel Palestijnen hier voelen.

[0:02:18] Daarbij is wat hier gebeurt echt niet in het belang van Israël.

[0:02:21] Want elke uitbreiding van de nederzetting helpt uiteindelijk de twee staten oplossing.

[0:02:25] En ook de veiligheid van Israël.

[0:02:27] Dat is wel een stap verder weg.

[0:02:28] Er is al ontmoetigingsbeleid, dat heb ik begrepen.

[0:02:30] Maar ik heb ook begrepen dat hier eigenlijk niet zoveel mee gebeurt.

[0:02:33] Kan de minister in een brief toezeggen waarin zij de ontmoetigingsbeleid uiteenzet en ons voortaan ook actief jaarlijks rapporteert over de voortgang daarvan?

[0:02:41] Voorzitter.

[0:02:42] Dan verderop in het Midden-Oosten.

[0:02:43] Gisteren zijn in Jordanië vier Amerikaanse soldaten omgekomen door een droneaanval.

[0:02:47] Vorige week ook al een aanval op een luchtmachtbasis in Irak waar Amerikaanse soldaten gewond raakten.

[0:02:53] Dit baat ons uiteraard zorgen.

[0:02:55] Zeker omdat er ook Nederlandse militairen zitten.

[0:02:57] Ze zijn gestationeerd in deze regio.

[0:02:58] Kan de minister ons meer vertellen over de huidige situatie?

[0:03:01] Naar alle waarschijnlijkheid zit ook Iran hierachter.

[0:03:04] Iran die de afgelopen dagen weer opnieuw is begonnen met het executeren van onschuldige mensen.

[0:03:08] Welke acties worden er ondernomen om Iran duidelijk op te maken dat ze de verkeerde kant op gaan?

[0:03:15] Dan Afrika.

[0:03:16] Misschien wel de grootste uitdaging voor onze toekomst als Europa.

[0:03:20] We verliezen hier telkens meer de invloed.

[0:03:22] Vooral in de Sahelregio.

[0:03:24] Zelf Niger is een andere route ingeslagen.

[0:03:27] Terwijl de Ede is een andere route ingeslagen.

[0:03:27] We hebben in de EU toch veel verwachtingen gehad van het voormalige partnerland.

[0:03:30] Ik ben benieuwd hoe er binnen de EU wordt gereflecteerd op dit verlies van de invloed in de regio.

[0:03:34] We hebben de afgelopen jaren heel actief ingezet op het verbeteren van relaties.

[0:03:37] Het bevorderen van stabiliteit en gelijkwaardige partnerschappen.

[0:03:41] Welke lessen worden hier uitgetrokken?

[0:03:43] En wat betekent dit voor de toekomstige inzet?

[0:03:46] En ook ben ik benieuwd naar de invloed van Rusland in Afrika.

[0:03:49] Nu Wagner ook is onthoofd.

[0:03:51] En hoe kan het dat Wagner en China wel invloed krijgen en Nederland en de westerse landen niet?

[0:03:57] Komt dat misschien omdat wij veel te veel vanuit de morele verheefheid zitten?

[0:04:03] Tenslotte horen we ook nog over dat de regionale samenwerking verband ekel was.

[0:04:06] Wat zijn hiervan de gevolgen?

[0:04:08] Dan Azerbeidjaan. Ik vroeg hier twee weken geleden ook al na.

[0:04:11] Maar ik heb toen niet echt antwoord gekregen.

[0:04:12] Wat doen we nu met Azerbeidjaan?

[0:04:14] De Raad van Europa ontnam Azerbeidjaan vorige week het stemrecht.

[0:04:16] En koest af vanwege de schendingen van mensrechten en het verdrijven van Armeniërs in enclave naar Koninkrijk.

[0:04:22] Het CDA steunt deze harde lijn en eist Europa dat we verder stand nemen.

[0:04:26] Maar waarom gebeurt dit niet?

[0:04:29] Waarom gebeurt dit niet?

[0:04:29] We hebben ook al eerder schriftelijke vragen gesteld en ook gepleit voor het vinden van een alternatief of Azerbeidjaans gas.

[0:04:34] Hoe staat het hiermee?

[0:04:35] Graag reactie.

[0:04:37] Dank aan de heer Boswijk.

[0:04:38] Dan geef ik het woord aan de heer Tuinman van de BBB.

[0:04:42] Voorzitter, we bespreken vandaag de Informele Raad Buitenlandse Zaken.

[0:04:46] En BBB vindt het een goede zaak dat België de migratiedeals in Afrika wil uitbreiden.

[0:04:51] Afrika is onze achtertuin.

[0:04:52] En een nieuwe Sahel-strategie met Afrika moet de EU zich richten op de big fish.

[0:04:57] Migratiestroom intemperen.

[0:04:58] Handel van zeldzame grondstoffen beschermen met de EU.

[0:05:01] En lokale veerkracht faciliteren.

[0:05:03] Een vinger aan de pols houden en Afrika als een trainwreck to happen preventief voorkomen.

[0:05:09] Daarover heb ik drie, vier vragen.

[0:05:11] We moeten de strategische competitie in Afrika op de agenda zetten.

[0:05:14] Nederland loopt achter en heeft te weinig vinger aan de pols.

[0:05:17] Wat is de inzet van Nederland om de samenwerking hier te bevorderen?

[0:05:21] In de Pacific, Afrika en Turkije zijn een hele hoop regio's met allemaal andere problemen en onderlinge root causes.

[0:05:27] Met de beperkte instrumenten die Nederland heeft, waar liggen dan onze prioriteiten?

[0:05:32] En ik maak me echt zorgen over de Sahel.

[0:05:34] In de Sahel gaat het niet goed.

[0:05:35] Het lijkt erop dat kleinschalige aanpak en langetermijnperspectief de way to go is.

[0:05:40] Maar niet alle landen hebben dezelfde belangen.

[0:05:42] Wilt u in Gemini actief het krachtenveld ophalen zodat we daar in het schriftelijk overleg volgende week uitgebreid op in kunnen gaan?

[0:05:52] Zoals in de recente Nederland-Afrika-strategie wordt gesteld.

[0:05:56] De samenwerking met Afrika zal, meer dan in het verleden het geval was, vorm krijgen op een voet van gelijkwaardigheid.

[0:06:03] Gelijkwaardigheid vraagt begrip van elkaars positie, stelt de relatie centraal en zoekt naar samenwerking op basis van die wederzijdse belangen.

[0:06:10] In een succesvolle gelijkwaardige samenwerking komen belangrijke zaken samen.

[0:06:16] Vooralsnog lijkt de EU-aanpak op een eenrichtingsverkeer.

[0:06:19] Kunt u aangeven waar u de omslag al ziet en wilt u deze boodschap dan ook actief uitdragen in Gemini?

[0:06:26] De EU27 wil met Turkije nauwer samenwerken.

[0:06:29] De vraag is wel of dit nu wel het verstandigste moment is.

[0:06:33] Turkije lag al lang dwars voor de Zweedse deelname van de NAVO bijvoorbeeld en Erdogan geeft keer op keer niet echt blijk van een toenadering.

[0:06:42] Waarom moet Nederland of de EU dit patse gedrag belonen met meer toenadering?

[0:06:46] Daar bedoel ik mee meer geld naar Turkije en eventueel de gesprekken en de kansen op toetreding vergroten.

[0:06:53] De toenadering tussen de EU en Turkije is fragiel.

[0:06:56] Dat stelt tenminste de hoge vertegenwoordiger Jozef Borrell.

[0:06:59] En als dat zo is, waar ziet de minister die fragiliteit dan?

[0:07:05] We hebben Erdogan nodig op het gebied van de NAVO, handel en migratie.

[0:07:09] Maar aan de andere kant houdt Erdogan er ook een andere moraal op na.

[0:07:12] Wat is de Nederlandse inzet met betrekking tot toetreding van het kandidaat lidstaat Turkije?

[0:07:17] En heeft het kandidaat lidmaatschap voor Turkije enigszins geholpen?

[0:07:20] Of is het beter om de hele titulatuur maar te schrappen?

[0:07:24] Voor ons staat buiten kijf dat Erdogan zijn beïnvloeding van Nederlands met Turkse komaf moet staken.

[0:07:31] Daarnaast geldt voor Turkije dezelfde grondhouding als voor Afrika.

[0:07:34] Gelijkwaardige speler en alles op basis van wederkerigheid.

[0:07:37] BBB ziet Turkije als een belangrijke geopolitieke speler, maar niet per se een onderdeel van de EU.

[0:07:43] Ook wil ik de destabiliserende rol een echte nadruk opleggen van Iran en Rusland...

[0:07:48] met zijn Wagner-eenheden in de driehoek.

[0:07:50] Midden-Oosten, Azië en Afrika.

[0:07:52] En ik wil die specifiek benoemen nu ook in deze zaal.

[0:07:54] En ziet de minister kans om ook hierover op de Cambridge Meeting informeel te spreken?

[0:07:59] Bijvoorbeeld over eventuele mogelijke aanvullende sanctiepakketten op Iran.

[0:08:03] Dank u wel, voorzitter.

[0:08:04] Dank aan de heer Tuijman geef ik het woord aan de heer Brekelmans.

[0:08:07] En hij spreekt naast de fractie van de VVD.

[0:08:11] Dank, voorzitter. En ik begin met Oekraïne.

[0:08:13] Aangezien dit de grootste consequenties heeft voor onze veiligheid.

[0:08:16] Eén seconde, ik wil even de heer Tuijman vragen om zijn microfoon.

[0:08:19] Ja, dank.

[0:08:20] Heer Brekelmans.

[0:08:20] Er wordt gesproken over een strategie van actieve defensie in 2024.

[0:08:25] Mijn vraag is hoe Nederland hiernaar kijkt.

[0:08:27] En andere landen werken ondertussen concreet aan bilaterale veiligheidsovereenkomst met Oekraïne...

[0:08:32] met ook langetermijn-commitment voor militaire steun.

[0:08:34] Mijn vraag is of het kabinet ook een meerwaarde ziet van een dergelijke overeenkomst voor Nederland.

[0:08:39] En kunnen initiatieven waarin Nederland het voortouw al neemt...

[0:08:42] zoals de Interpatriots en de F-16's hierin worden geïntegreerd?

[0:08:46] En biedt zo'n meerwaarde overeenkomst ook mogelijkheden om meer te investeren in onze eigen investeringen?

[0:08:52] Dan Israël, Gaza en het Midden-Oosten.

[0:08:54] De VVD vindt dat de uitspraak van Gerechtshof in lijn is met de inzet van het kabinet.

[0:08:59] En ik hoop dat het lukt om tot een nieuwe gevechtspauze te komen en om de gijzelaars te bevrijden.

[0:09:04] Mijn vraag is wat de verwachting is van de minister hierin op korte termijn.

[0:09:08] En als dit lukt, voor welke optie zet Nederland zich in om toe te werken naar een meer duurzame oplossing?

[0:09:13] Voor het tijdelijk bestuur in Gaza gaan verschillende opties op tafel.

[0:09:17] En mijn vraag is waar Nederland zich voor inzet.

[0:09:20] En wat is uw vraag?

[0:09:20] En wat ziet de minister als de meest effectieve manier om tot deescalatie in het Midden-Oosten te komen?

[0:09:25] We zien dat Iran juist escaleert.

[0:09:27] Nu weer door de droonaanval door pro-Iraanse milities op Amerikaanse militairen.

[0:09:33] Steunt het kabinet een militaire tegenreactie van de Amerikanen?

[0:09:37] En welk extra pressiemiddel vindt het kabinet dat ingezet moet worden richting Iran?

[0:09:42] De kwade genius op de achtergrond.

[0:09:45] Over steun en financiering van UNRWA vind ik van alles.

[0:09:48] Maar dat laat ik aan mijn collega van BOS.

[0:09:50] Die hier vandaag uitgebreid ook overdebatteert voor de begrotingsbehandeling BOS.

[0:09:55] En tot slot over dit thema.

[0:09:58] Leiden de aanvallen op de Amerikanen al tot een heroverweging van de Nederlandse missie in Irak?

[0:10:04] Want er zijn natuurlijk ook voornemens om zelf militairen richting Irak te sturen.

[0:10:08] Of zegt de minister nee de veiligheidsgaranties zijn ook dusdanig dat dat punt tot een eventuele heroverweging nog niet is bereikt?

[0:10:15] Ik ga u wel even onderbreken want er is een interruptie van de heer Van Baarden.

[0:10:18] En u kan twee vragen stellen in deze hele termijn.

[0:10:21] Dank voorzitter.

[0:10:23] Overigens als dienstmededeling dat ik zo dadelijk het debat zal moeten verlaten.

[0:10:27] Omdat ik ook de buurhoudersbegroting doe.

[0:10:29] Het zal voor meer leden gelden.

[0:10:31] Voorzitter naar aanleiding van wat de heer Brekelmans zei.

[0:10:34] Dat hij de inzet van het kabinet in lijn vindt met de uitspraak.

[0:10:41] Ik zou allereerst aan de heer Brekelmans willen vragen.

[0:10:45] Of hij de analyse deelt.

[0:10:48] Dat uit een uitspraak waarbij het gaat om het genocide bedrag.

[0:10:53] De genocide conventie.

[0:10:55] Ook volgt dat er een positieve verplichting ligt op Nederland.

[0:11:01] Om zo'n uitspraak om dat te bevorderen.

[0:11:05] Dat daar wat voor nodig is.

[0:11:06] En dat dat ook gevolgtrekking heeft voor Nederland.

[0:11:09] Deelt de heer Brekelmans dat?

[0:11:11] De heer Brekelmans.

[0:11:13] De uitspraak is bindend.

[0:11:15] Of uitspraken zijn bindend voor de betrokken partijen.

[0:11:18] Direct betrokken partijen.

[0:11:19] Dat is Nederland natuurlijk niet.

[0:11:21] Maar ik zei bewust van.

[0:11:23] Wat mij betreft dat de inzet van Nederland.

[0:11:26] Wel in lijn is met de uitspraak van het Hof.

[0:11:28] Omdat we natuurlijk zien dat het kabinet ook heel duidelijk bij Israël aandringt.

[0:11:31] Op meer terughoudendheid.

[0:11:32] Op het maken van minder burgerslachtoffers.

[0:11:36] Op het meer toelaten van humanitaire hulp.

[0:11:38] En dat zijn ook precies de dingen die het gerechtshof heeft aangegeven.

[0:11:43] Tegelijkertijd heeft Nederland ook altijd gezegd van.

[0:11:45] We laten de ruimte aan Israël.

[0:11:47] Om militaire middelen in te zetten.

[0:11:50] Om Hamas te verzwakken.

[0:11:51] En om ervoor te zorgen dat de gijzelaars vrij komen.

[0:11:54] En die ruimte die geeft het gerechtshof ook.

[0:11:56] Want het gerechtshof is niet meegegaan.

[0:11:58] In het verzoek van Zuid-Afrika om te pleiten tot een staak te vuren.

[0:12:02] Dus volgens mij is dat wat mij betreft de conclusie.

[0:12:05] Die balans die ook in lijn is met de inzet van het kabinet.

[0:12:08] De heer Van Waarden.

[0:12:10] Ja voorzitter.

[0:12:11] Dan verschillen we op dat eerste punt van mening.

[0:12:13] Want volgens mij de landen die de genocideconventie onderschrijven.

[0:12:16] Onderschrijven ook het feit dat al die landen de verplichting hebben.

[0:12:19] Als dat gedrag van toepassing kan zijn.

[0:12:22] Dat alle partijen die de conventie onderschrijven.

[0:12:25] De plicht hebben om mogelijke genocide te voorkomen.

[0:12:28] Dan de vraag over de positie van Nederland.

[0:12:31] Kijk het Hof gaat in veel opzichten een stuk verder.

[0:12:35] Constateren dat er een dramatisch aantal burgerslachtoffers valt.

[0:12:41] Constateren dat het plausibel is.

[0:12:43] Dat er sprake is van.

[0:12:46] Genocide of het aanzetten tot genocide.

[0:12:48] Dat zijn zaken die veel verder gaan.

[0:12:51] Dan alleen het aandringen van de Nederlandse regering.

[0:12:54] Alleen maar om humanitair recht in acht te nemen.

[0:12:57] Dus deelt de heer Breukemans dan niet met mij de opvatting.

[0:13:00] Dat als je die uitspraak echt serieus neemt.

[0:13:02] Dat dat ook meer zou moeten verlangen.

[0:13:05] Van de Nederlandse regering.

[0:13:06] Omdat alleen al op het gebied van het constateren van de feiten.

[0:13:09] Het Hof een stuk verder gaat dan Nederland.

[0:13:12] De heer Breukemans.

[0:13:13] Nou het Hof heeft geen uitspraak.

[0:13:17] Omdat er wel of niet sprake is van genocide.

[0:13:20] Het Hof zegt inderdaad wel iets over het aantal burgerslachtoffers.

[0:13:23] Maar dat heb ik de Nederlandse regering ook horen zeggen.

[0:13:25] Ik heb de Nederlandse regering ook horen zeggen.

[0:13:27] Dat het aantal burgerslachtoffers dat valt.

[0:13:29] En zeker als de oorlog nog lang voortduurt.

[0:13:32] Dat dat te hoog is.

[0:13:34] En het spoort inderdaad.

[0:13:36] Kijk Nederland moet in dat opzicht.

[0:13:40] Kan zeg maar een betere uitkomst ook bevorderen.

[0:13:42] Door juist Israël daar steeds op aan te spreken.

[0:13:45] En ik zie dat.

[0:13:45] Zowel deze minister van buitenlandse zaken.

[0:13:47] Als de premier.

[0:13:48] Dat ook in steeds stevigere woorden doen.

[0:13:50] En dat niet alleen doen.

[0:13:52] Want als Nederland dat alleen doet.

[0:13:53] Dan heeft dat niet zoveel effect.

[0:13:54] Maar dat ook samen doen met andere Europese landen.

[0:13:57] Ik zie dat de Verenigde Staten hetzelfde doet.

[0:14:00] Dus volgens mij zijn al die acties.

[0:14:03] Zijn ook in lijn met datgene.

[0:14:05] Wat in de uitspraak van het Hof staat.

[0:14:08] Ik wil bovendien ook benadrukken.

[0:14:10] Dat het Hof heel duidelijk zegt.

[0:14:11] Dat Hamas per direct.

[0:14:13] De geiselaars vrij moet laten.

[0:14:15] Dus we moeten het niet alleen hebben.

[0:14:17] Over wat er van Israël wordt verwacht.

[0:14:18] Maar zeker ook.

[0:14:19] Wat er van Hamas wordt verwacht.

[0:14:20] Na de vreselijke terreurraad.

[0:14:22] Die zij op 7 oktober hebben begaan.

[0:14:24] Ik wil de heer Brekelmans uitnodigen.

[0:14:25] Om verder te gaan.

[0:14:26] Oh wacht.

[0:14:26] Er is een interruptie van de heer Van der Lee.

[0:14:28] GroenLinks partij van arbeid.

[0:14:29] Ja en ook mijn partij vindt het heel terecht.

[0:14:30] Dat het Hof Hamas verordeneert.

[0:14:36] Om alle gegeiselde burgers onmiddellijk vrij te laten.

[0:14:38] Dat hebben wij ook vanaf het begin af aan gezegd.

[0:14:41] Na die verschrikkelijke brute aanval.

[0:14:43] Op 7 oktober.

[0:14:45] Mijn vraag aan de heer Brekelmans.

[0:14:47] Is de volgende.

[0:14:50] Israël wilde dat de hele zaak geseponeerd zou worden.

[0:14:53] Vond het zelfs moreel verwerpelijk.

[0:14:55] Dat deze zaak aanhanger is gemaakt.

[0:14:57] We zien echter dat het Hof.

[0:14:59] Redenen ziet.

[0:15:00] Dat sommige van de handelingen.

[0:15:01] Of nalatigheden van Israël.

[0:15:03] Ja binnen.

[0:15:05] Ja de bepalingen van het verdrag.

[0:15:07] Zouden kunnen vallen.

[0:15:08] Zelfs ook de agentie ziet.

[0:15:10] En benoemd.

[0:15:10] Van dat er een noodzaak lijkt te zijn.

[0:15:12] Om op te komen voor de rechten van Palestijnen.

[0:15:14] En dat legitimeert het Hof.

[0:15:17] Om tot voorlopige voorzieningen te komen.

[0:15:19] Nederland is verdragspartij.

[0:15:20] Maar heeft in haar grondwet ook staan.

[0:15:22] Dat we opkomen voor de bevordering van de internationale rechtsorde.

[0:15:25] En is het dan niet op zijn minst.

[0:15:27] In strijd met de geest van deze uitspraak.

[0:15:30] Maar misschien ook nog wel.

[0:15:31] Met de uitspraak zelf.

[0:15:32] Dat tegelijkertijd.

[0:15:34] Nederland besluit om subsidie in te trekken.

[0:15:37] Van de grootste organisatie.

[0:15:39] Die daar on the ground.

[0:15:41] Hulp verleent.

[0:15:42] Staat dat niet totaal haaks op elkaar.

[0:15:44] Bots dat niet volledig.

[0:15:46] Met het opkomen voor de bevordering.

[0:15:48] Van de internationale rechtsorde.

[0:15:49] De internationale rechtsorde.

[0:15:57] Die werkt natuurlijk.

[0:15:58] Twee kanten op.

[0:15:59] Als we te maken hebben.

[0:16:00] Met een hulporganisatie.

[0:16:02] Waarvan uiteraard de hulpactiviteiten.

[0:16:05] Die worden uitgevoerd.

[0:16:05] Die zijn belangrijk.

[0:16:08] Zeker nu in Gaza.

[0:16:10] Zijn die hartstikke nodig.

[0:16:11] Maar tegelijkertijd.

[0:16:12] Als er hele duidelijke informatie is.

[0:16:16] Die erop wijst.

[0:16:17] Dat medewerkers Oenra.

[0:16:18] Betrokken zijn.

[0:16:20] Bij de terroristische activiteiten.

[0:16:22] Van Hamas.

[0:16:23] En zowel berichten.

[0:16:25] En duidelijke inlichtingen.

[0:16:27] Over die 12 personen.

[0:16:28] Ik zag ook gisteren een artikel in de Wall Street Journal.

[0:16:31] Die zegt dat 10% van de Oenrastaf.

[0:16:36] Connecties heeft met Hamas.

[0:16:37] Dan is het ook.

[0:16:38] Onderdeel van de internationale rechtsorde.

[0:16:40] Om.

[0:16:42] Er heel kritisch naar te kijken.

[0:16:43] En niet een organisatie te blijven steunen.

[0:16:45] Waarbij sprake is van die verwevenheid.

[0:16:47] Ik hoorde de heer Van der Lee zeggen.

[0:16:49] Subsidies intrekken.

[0:16:50] Zover ik weet.

[0:16:51] Maar misschien klopt dat niet helemaal.

[0:16:53] Is het zo dat het kabinet heeft gezegd.

[0:16:55] We willen eerst dat onderzoek afwachten.

[0:16:57] We willen eerst dat er meer duidelijkheid is.

[0:16:59] En tot die tijd worden geen nieuwe subsidies verleend.

[0:17:02] Dus dat is net even wat anders.

[0:17:04] Het is niet zo dat er gelden worden teruggetrokken.

[0:17:06] Of wat dan ook.

[0:17:07] Dus dat zal op de hele korte termijn.

[0:17:09] Zal dat denk ik.

[0:17:10] Zal dat geen dramatische consequenties hebben.

[0:17:12] Voor de mensen in Gaza.

[0:17:14] Tegelijkertijd zou ik zeggen.

[0:17:16] Als die verdachtmakingen er zijn.

[0:17:17] En die lijken grond.

[0:17:18] Dat er dan ook heel serieus gekeken moet worden.

[0:17:20] Zijn er andere kanalen.

[0:17:22] Andere manieren om hulp te geven aan de mensen in Gaza.

[0:17:25] Want we kunnen wat mij betreft.

[0:17:26] Geen geld geven aan een organisatie.

[0:17:28] Die nauw verweven is met een terroristische organisatie.

[0:17:30] Die de meest vreselijke terreurdaden heeft begaan.

[0:17:33] En ook nog voornemens is te begaan.

[0:17:37] En 7 oktober willen zij.

[0:17:39] Zo vaak mogelijk herhalen.

[0:17:40] Totdat Israël van de kaart is geveegd.

[0:17:42] En daar mogen wij als Nederland op geen enkele manier aan meewerken.

[0:17:45] Dank. Ik zie de heer Van der Lee nog.

[0:17:47] Ja.

[0:17:49] UNRWA is gewoon een VN organisatie.

[0:17:51] Daar werken 13.000 mensen.

[0:17:52] Er zijn nu concrete verdenkingen.

[0:17:55] Tegen twaalf personen.

[0:17:56] Waarvan er twee zijn overleden.

[0:17:58] Waarvan één niet is hard te maken.

[0:18:00] Dat het een medewerker is geweest.

[0:18:02] En er ook nog een dubbeltellingspraak zou zijn.

[0:18:05] Iedere persoon die betrokken is.

[0:18:07] De terreurdaad is er één te veel.

[0:18:08] Daar ben ik het hartstikke mee eens.

[0:18:10] Maar het heeft onmiddellijk effect.

[0:18:12] In de hulpverlening in februari.

[0:18:13] Als Nederland met een hele grote groep donoren.

[0:18:16] De financiering bevriest.

[0:18:19] Dat betekent dat er geen hulpverlening kan plaatsvinden.

[0:18:21] UNRWA heeft de medewerkers direct ontslagen.

[0:18:26] Een onafhankelijk onderzoek aangekondigd.

[0:18:27] Naar de gevechten.

[0:18:28] En aangifte gedaan.

[0:18:30] Meer kun je niet doen.

[0:18:31] Maar verwachten dat binnen enkele weken.

[0:18:32] Dat onderzoek voltooid is.

[0:18:33] En de hulp gewoon weer door kan gaan.

[0:18:35] Is natuurlijk totaal.

[0:18:37] Een illusie.

[0:18:38] En daarmee maken wij ons medeverantwoordelijk.

[0:18:41] Voor verdere tekorten.

[0:18:44] Verdere schending van mensenrechten.

[0:18:46] Waar meer slachtoffers door zullen vallen.

[0:18:49] En dat druist in.

[0:18:50] Tegen de internationale rechtsorde.

[0:18:51] We staan ook op gespannen voet.

[0:18:53] Met de uitspraak van het Hof.

[0:18:54] Daar kan de heer Brekelmans toch niet voor wegkijken.

[0:18:59] Ik wil mezelf niet herhalen.

[0:19:01] Maar ik zou tegen de heer Van Leeuwen zeggen.

[0:19:02] Pas een beetje op.

[0:19:03] Door met zelf te harde conclusies te trekken.

[0:19:06] Er zijn nu twaalf voorbeelden.

[0:19:08] Van concrete personen zijn er aan het licht gekomen.

[0:19:10] Tegelijkertijd.

[0:19:12] Ik noemde net het artikel in de Wall Street Journal.

[0:19:14] Toch niet een.

[0:19:17] Een propagandablaadje zou ik zeggen.

[0:19:18] Waarin wordt gezegd.

[0:19:19] Er is ook informatie dat 10 procent.

[0:19:21] Een connectie heeft met Hamas.

[0:19:23] Ik heb ook eerder berichten gezien.

[0:19:24] Van allerlei app groepen.

[0:19:26] Waarin.

[0:19:28] Oemra staf.

[0:19:29] Op het moment dat.

[0:19:31] Hamas die terreurdaad heeft gepleegd.

[0:19:33] Dat aanmoedigt.

[0:19:34] Daar positief op reageert.

[0:19:35] Dus dat daar op dit moment onderzoek naar wordt gedaan.

[0:19:38] Dat vind ik heel erg goed.

[0:19:39] Dat Nederland ook zegt.

[0:19:40] Dan betekent dat wij.

[0:19:42] Pas op de plaats maken.

[0:19:43] Met nieuwe financiële toezeggingen doen.

[0:19:45] Dat vind ik ook goed.

[0:19:48] Ik zal zometeen in het debat.

[0:19:50] Wat hierna de hele avond en de rest van de week plaatsvindt.

[0:19:52] Zal dat veel uitgebreider besproken worden.

[0:19:53] Maar als het zo is.

[0:19:55] Dat er niet alleen 12.

[0:19:57] Maar dusdanig veel mensen.

[0:19:58] Die voor Oemra werk verweven zijn met Hamas.

[0:20:00] Dan zullen we echt heel serieus moeten kijken.

[0:20:02] Naar alternatieve manieren.

[0:20:03] Of naar Rode Kruis of andere organisaties.

[0:20:05] Om de hulp in Gaza te krijgen.

[0:20:07] Want dat die noodzaak er is.

[0:20:09] Om veel meer humanitaire hulp aan Gaza te geven.

[0:20:11] Daar zijn de heer Van Lee en ik het over eens.

[0:20:13] Ik wil de heer Breikemans vragen.

[0:20:14] Om door te gaan met zijn betoog.

[0:20:17] Dan ga ik snel naar Turkije.

[0:20:21] Want het is ons belang.

[0:20:23] Om realistisch met Turkije samen te werken.

[0:20:25] Met name rond migratie.

[0:20:26] Internationale veiligheid.

[0:20:27] En Oekraïne, Rusland.

[0:20:29] En ik hoop dat de minister.

[0:20:30] Dan ook een constructieve voortzetting.

[0:20:32] Van de EU Turkije deal.

[0:20:34] Of de EU Turkije verklaring moet ik eigenlijk formeel zeggen.

[0:20:36] Zal bepleiten.

[0:20:37] Ik las ook dat de minister visumfacilitatie overweegt.

[0:20:40] Voor studenten en zakenreizigers.

[0:20:42] Dit mag echter geen route worden.

[0:20:44] Of het risico op een route.

[0:20:45] Om vervolgens een asielaanvraag in Nederland.

[0:20:47] Te kunnen indienen.

[0:20:47] Mijn vraag is hoe de minister dat wil garanderen.

[0:20:50] Dan heb ik ook twee punten.

[0:20:52] Waarop ik het goed zou vinden.

[0:20:53] Als Turkije kritisch wordt aangesproken.

[0:20:55] Ten eerste de omzijding van Russische sancties.

[0:20:57] Want we zien dat dat ook via Turkije verloopt.

[0:20:59] En mijn vraag is of de minister ervoor bepleit.

[0:21:01] Om dit in EU verband.

[0:21:02] Hopelijk samen met Turkije.

[0:21:04] Om dat intensiever aan te pakken.

[0:21:06] En ten tweede de Turkse steun aan Hamas.

[0:21:08] Want Erdogan spreekt zich heel openlijk uit.

[0:21:11] Met steun aan Hamas.

[0:21:15] Dan wil de minister zich hier kritisch over uitspreken.

[0:21:17] Dan heel kort Afrika.

[0:21:18] Is de minister bereid om in lijn met de Afrikastrategie.

[0:21:21] Drie prioriteiten op te brengen.

[0:21:22] Namelijk veiligheid, migratie.

[0:21:24] En geopolitieke weerbaarheid.

[0:21:26] Meer migratieafspraken met Afrika zijn nodig.

[0:21:29] Wil de minister het expliciet benoemen.

[0:21:30] In lijn ook met mijn eerdere motie.

[0:21:32] En we moeten ervoor zorgen dat we in onze samenwerking met Afrika.

[0:21:35] Zorgen dat zowel Afrika als de EU.

[0:21:38] Gezamenlijk minder afhankelijk wordt.

[0:21:39] Van China en Rusland.

[0:21:40] Een goed middel daarvoor is de Global Gateway.

[0:21:42] En mijn vraag is dan ook.

[0:21:45] Dat de projecten die hiermee worden uitgevoerd.

[0:21:47] Dat die niet worden uitgevoerd.

[0:21:50] Door Chinese en Russische.

[0:21:51] Vaak staatsbedrijven.

[0:21:52] En dat zij geen geld uit deze projecten mogen ontvangen.

[0:21:55] En tot slot.

[0:21:56] Voorzitter staat ook de Indo-Pacific op de agenda.

[0:21:58] Ik vind het vooral belangrijk dat de EU.

[0:22:01] Eensgezind uitstraalt.

[0:22:02] Hoe belangrijk die regio voor ons is.

[0:22:03] En dat we onze partners steunen tegen.

[0:22:07] Aggressie, autocratische agressie.

[0:22:08] Die in die regio plaatsvindt.

[0:22:09] We hebben eerder ook wel regeringsleiders zien.

[0:22:12] Die zich daar op verschillende manieren over uitspraken.

[0:22:15] Mijn vraag is dan ook.

[0:22:15] Of de missen zich ervoor inzetten.

[0:22:16] Dat er iets van een gezamenlijke verklaring komt.

[0:22:19] Die het belang van de intensieve samenwerking.

[0:22:21] Met onze partners daar benadrukt.

[0:22:23] En ook steun aan onze democratische partners daar onderstreept.

[0:22:27] Dank aan de heer Breekmans.

[0:22:28] Dan geef ik het woord aan de heer Van der Lee.

[0:22:30] Namens het GroenLinks Partij van de Arbeid.

[0:22:32] Hartelijk dank voorzitter.

[0:22:33] We hadden het al over de uitspraak van het internationaal gerechtshof.

[0:22:37] Echt wel historisch.

[0:22:39] Dat ze tot het oordeel zijn gekomen.

[0:22:42] Dat er een rol is voor.

[0:22:45] Het Hof om hier zich over uit te spreken.

[0:22:47] Zelfs tot voorlopige voorzieningen is gekomen.

[0:22:49] En daarmee ook erkend.

[0:22:50] Dat er een plausibel risico staat.

[0:22:52] Op genocide.

[0:22:54] En daarom ook een aantal bindende afspraken.

[0:22:57] Heeft opgelegd aan betrokken partijen.

[0:22:58] Uiteraard natuurlijk heel terecht.

[0:23:00] De oproep aan Hamas.

[0:23:01] Of de verordening.

[0:23:02] Dat zij de gegeiselde burgers moeten vrij laten.

[0:23:05] Maar ook een aantal eisen aan Israël.

[0:23:07] En ik vraag me dan toch af.

[0:23:09] Wat is nou precies de kabinetsappreciatie.

[0:23:11] Welke juridische adviezen liggen daaronder.

[0:23:15] En hoe gaat dit nou consequenties hebben.

[0:23:16] Voor de Nederlandse opstelling op een aantal terreinen.

[0:23:18] Neem de discussie over het stoppen.

[0:23:20] Van de levering van onderdelen.

[0:23:22] Van de F-35.

[0:23:25] En welke consequenties.

[0:23:27] Trekt Nederland op het moment dat blijkt.

[0:23:28] Dat Israël zich niet voornemens is.

[0:23:31] Om zich te houden aan deze afspraken.

[0:23:33] En er zijn voldoende uitspraken.

[0:23:34] Ook van leden van de regering van Israël.

[0:23:36] Die twijfels oproepen.

[0:23:38] Over de vraag of ze wel bereid zijn.

[0:23:39] Om zich te houden aan die bindende afspraken.

[0:23:42] Wat ons betreft is het helder.

[0:23:45] Dat de beste manier.

[0:23:46] Om aan deze uitspraken tegemoet te komen.

[0:23:48] Is een staak te vuren.

[0:23:50] Daarmee kun je het snelste tempo.

[0:23:54] Hulp bieden.

[0:23:55] Aan heel veel burgers.

[0:23:56] Die nauwelijks te eten en te drinken hebben.

[0:24:00] Ook gewonden.

[0:24:01] En ik vind het ook goed op zich.

[0:24:03] Dat het kabinet heeft besloten.

[0:24:04] Om te kijken via de lucht.

[0:24:07] Tegelijkertijd.

[0:24:08] Leert dat ook.

[0:24:09] Dat het recht van de sterkste.

[0:24:11] Dan toch gauw kan zegen vieren.

[0:24:15] Dat je een organisatie hebt.

[0:24:16] Die zorgt voor zorgvuldige distributie.

[0:24:18] En daarmee ook de allerzwakste weet te bereiken.

[0:24:20] Dat is trouwens ook het belang van UNRWA.

[0:24:22] Waar ik zo nog wat over zou zeggen.

[0:24:24] Wat mij opvalt.

[0:24:25] Is dat de minister van BUHOS de uitspraak deed.

[0:24:28] De aanklacht is dat met VN geld.

[0:24:31] Met ons geld.

[0:24:31] De aanslag is gepleegd op 7 oktober.

[0:24:34] Naar aanleiding van de aantijgingen.

[0:24:36] Richting medewerkers van UNRWA.

[0:24:40] Waaruit blijkt.

[0:24:40] Dat met ons geld.

[0:24:42] Die aanslag mede gefinancierd zou zijn.

[0:24:44] Dat kunnen wij niet afleiden.

[0:24:46] Uit alles wat daar publiek over is gemaakt.

[0:24:48] Is dit een positie van de Nederlandse regering.

[0:24:51] Of moeten we ook hier constateren.

[0:24:53] Dat naast de premier.

[0:24:54] Ook de minister van BUHOS.

[0:24:56] Toch de minister van buitenlandse zaken passeert.

[0:24:58] Als het gaat om de regie.

[0:24:59] Over dit toch heel precaire onderwerp.

[0:25:03] Ik hoor daar ook graag een reactie op.

[0:25:05] En zoals ik net ook al aangaf.

[0:25:06] In de richting van de heer Brekelmans.

[0:25:09] Vind ik het een zeer overhaaste beslissing.

[0:25:12] Om al te besluiten.

[0:25:13] Om subsidies te bevriezen.

[0:25:16] Met alle grote gevolgen van die.

[0:25:19] Natuurlijk is het terecht.

[0:25:19] Dat er een onderzoek is aangekondigd.

[0:25:22] Er moet ook onafhankelijk zijn.

[0:25:24] Dat de mensen zijn ontslagen.

[0:25:25] Dat er aangifte wordt gedaan.

[0:25:27] Allemaal helemaal terecht.

[0:25:28] Maar om niet alleen een organisatie van 30.000 mensen.

[0:25:31] Maar daarachter.

[0:25:32] Een hele grote bevolkingsgroep.

[0:25:34] Die in grote noodverkeer te laten vallen.

[0:25:37] Lijkt mij echt in strijd.

[0:25:38] Ook met onze verplichtingen.

[0:25:40] Als het gaat om de bevordering van de internationale rechtsorde.

[0:25:43] En ook daar hoor ik graag.

[0:25:44] De minister van Buitenlandse Zaken over.

[0:25:45] Want die heeft volgens mij primair hier de verantwoordelijkheid.

[0:25:50] Wij zijn natuurlijk ook gewoon voor.

[0:25:52] Twee Staten oplossingen.

[0:25:53] We vinden het op zich terecht.

[0:25:55] En daar is ook wat werk van gemaakt.

[0:25:56] Om aan te dringen.

[0:25:57] Als het gaat om de Westbank.

[0:25:58] Om sancties tegen kolonisten.

[0:26:01] Ik ben benieuwd hoe het daarmee staat.

[0:26:02] En specifiek over Turkije.

[0:26:08] En wil de minister toezeggen.

[0:26:10] Dat ze aandring bij de EU.

[0:26:12] Om Turkije naleving van uitspraken.

[0:26:14] Van het Europees Hof van de Rechten van de Mens.

[0:26:16] Ook uit te voeren.

[0:26:17] En ik denk dan specifiek aan Osman Kavala.

[0:26:21] Salaman Dermidas.

[0:26:22] En ook recent van de week.

[0:26:24] Atalay.

[0:26:25] Een parlementslid.

[0:26:26] Dat in strijd met ook het hoogste hof in Turkije.

[0:26:29] Gewoon het recht van parlementariën zijn ontnomen wordt.

[0:26:32] Het zijn allemaal internationaal.

[0:26:34] En nationaal rechtelijke uitspraken.

[0:26:36] En Turkije negeert ze.

[0:26:38] Om Turkije via de EU daar stevig op aan te spreken.

[0:26:41] Dank u wel.

[0:26:43] Heeft nog een interruptie van de heer Tuijman.

[0:26:45] Ja voorzitter.

[0:26:46] Om toch even terug te komen.

[0:26:47] Over de positie van de rechtsspraak.

[0:26:49] Maar ook maar wel zorggebaar.

[0:26:52] De juridificering van de samenleving.

[0:26:55] En ook hier zien we dat gebeuren.

[0:26:57] Op het interstatelijke niveau.

[0:26:59] Waarbij landen niet meer met elkaar communiceren.

[0:27:01] Maar eigenlijk alleen nog maar bezig zijn.

[0:27:03] Om elkaar te bevechten in de rechtsspraak.

[0:27:05] En uiteindelijk wordt het dan steeds lastiger.

[0:27:07] Omdat je allebei belanghebbende bent.

[0:27:08] Om daadwerkelijk met elkaar in gesprek te zitten.

[0:27:10] En dit is de vraag.

[0:27:11] Ik zat te denken toen ik ook las vandaag.

[0:27:15] Dat Zuid-Afrikaanse politici.

[0:27:16] Stonden feesten te vieren in de straat.

[0:27:19] Over de uitspraak van het IGC.

[0:27:20] Dit me denkt aan de vele berichten.

[0:27:22] Die ik heb gelezen in het verleden.

[0:27:23] Over de moorden op de blanke boeren in Zuid-Afrika.

[0:27:26] Ik vroeg me dan ook af.

[0:27:27] Of Nederland zich dan misschien wel hard zou moeten maken.

[0:27:30] Om Zuid-Afrika voor zo'n ICG te moeten dagen.

[0:27:34] Dat is eigenlijk de vraag aan de heer Van der Lee.

[0:27:38] De heer Van der Lee.

[0:27:39] Ik zie daar eerlijk gezegd niet een directe aanleiding toe.

[0:27:41] Maar op het eerste punt.

[0:27:42] Dat is de introductie van uw interruptie.

[0:27:46] Kijk daar is nou precies.

[0:27:47] Waar het Hof naar heeft gekeken.

[0:27:48] Het Hof acht zich pas bevoegd.

[0:27:50] Op het moment dat gebleken is.

[0:27:53] Dat er een wezenlijk verschil is.

[0:27:54] Tussen twee partijen betrokken.

[0:27:56] Bij het genocide verdrag.

[0:27:57] En er zijn verschillende momenten geweest.

[0:27:59] Waarbij Zuid-Afrika heeft aangegeven.

[0:28:02] Ja Israël wat u doet.

[0:28:03] Achten wij in strijd met dit verdrag.

[0:28:05] En daar heeft Israël ook weer op gereageerd.

[0:28:09] Op basis van het feit.

[0:28:10] Dat daar niet tot een vergelijk is gekomen.

[0:28:13] Dat het Hof zich überhaupt bevoegd acht.

[0:28:15] Om in deze zaken een uitspraak te doen.

[0:28:17] En ik vind het niet aan Nederland.

[0:28:19] Om dit soort zaken.

[0:28:21] Eerlijk gezegd.

[0:28:22] En ook omdat wij het gastland zijn.

[0:28:24] Van internationale gerechtshoven.

[0:28:26] Om als Nederland voorop te lopen.

[0:28:27] In het aankaarten van zaken.

[0:28:29] En in het geval.

[0:28:30] In het voorbeeld wat u noemt.

[0:28:32] Zie ik daar ook geen directe aanleiding voor.

[0:28:35] Heer Kruijman.

[0:28:37] Ja voorzitter.

[0:28:38] De vraag voor de heer Van der Lee is.

[0:28:40] We zien in Nederland.

[0:28:41] Met de uitspraak van het ICG.

[0:28:44] Mensen feesten op straat.

[0:28:45] We zien dat in Zuid-Afrika ook.

[0:28:47] En mijn fractie.

[0:28:48] We hebben het er vandaag ook nog over gehad.

[0:28:50] Met pijn op mijn hart.

[0:28:53] Links of rechtsom.

[0:28:54] Het is altijd slecht.

[0:28:55] Links of rechtsom.

[0:28:57] Het is altijd verdriet.

[0:28:58] Links of rechtsom.

[0:28:59] Zullen we altijd met alle partijen.

[0:29:01] Die op een of andere manier wel of niet belanghebbend zijn.

[0:29:04] Naar de toekomst moeten kijken.

[0:29:06] En met elkaar ergens weg moeten vinden.

[0:29:07] Om vooruit te komen.

[0:29:08] Mijn vraag is.

[0:29:09] In hoeverre feestende Nederlanders.

[0:29:13] En ook feestende Zuid-Afrikaanse politici.

[0:29:17] Uiteindelijk daadwerkelijk meehelpen.

[0:29:18] En bijdragen.

[0:29:19] Bij het vinden van een constructieve oplossing voor de lange termijn.

[0:29:22] De heer Van der Lee.

[0:29:24] Goed.

[0:29:25] Kijk.

[0:29:26] Ik kan daar weer tegenover zeggen.

[0:29:28] Dat er ook bijeenkomsten zijn.

[0:29:29] Waar zelfs notabene bewindslieden.

[0:29:31] Van de israelische regering aanwezig zijn.

[0:29:34] Die na het uitkomen.

[0:29:36] Van de uitspraak.

[0:29:38] Pleiten voor het verder.

[0:29:40] Annexeren van Gaza.

[0:29:42] En het opstarten van nederzettingen daar.

[0:29:44] Analoog aan de Westbank.

[0:29:45] Dat vind ik allebei niet goed.

[0:29:47] Maar tegelijkertijd is het zo.

[0:29:49] Dat de internationale verdragen.

[0:29:50] Waar Israël en Zuid-Afrika.

[0:29:52] Maar wij ook partij bij zijn.

[0:29:55] Zijn opgesteld in een tijd.

[0:29:56] Waarin er niet perse sprake was van een conflict.

[0:29:59] Maar bedacht.

[0:30:00] Juist op momenten dat het nodig is.

[0:30:02] Een mechanisme is.

[0:30:04] Om gezamenlijk als internationale gemeenschap.

[0:30:07] Tot conclusies te komen.

[0:30:08] Over wat wel en niet acceptabel handelen is.

[0:30:11] En dat is het enige.

[0:30:12] Binnen het internationale domein.

[0:30:15] Wat we hebben.

[0:30:15] We hebben geen wereldpolitie.

[0:30:16] We hebben de vrijwillige bereidheid van staten.

[0:30:19] Om via verdragen afspraken te maken.

[0:30:21] En dan moet het.

[0:30:22] Als het heel erg moeilijk is.

[0:30:24] Ook zo zijn.

[0:30:25] Dat die afspraken consequenties hebben.

[0:30:27] En uitspraken van een internationaal gerechtshof.

[0:30:29] Zeker voor een gastland als Nederland.

[0:30:31] Super serieus worden genomen.

[0:30:33] Dank ik ga het woord geven aan de heer Veldkamp.

[0:30:35] Van NSC.

[0:30:38] Ja voorzitter dank.

[0:30:39] Die eerste vergadering in het slot.

[0:30:43] Betrof een informele vergadering.

[0:30:45] Met op de agenda Watergate.

[0:30:48] Vietnam.

[0:30:49] Je zou verwachten dat nu wordt gereflecteerd.

[0:30:51] Bij de haard.

[0:30:52] Op andere Amerikaanse politieke ontwikkelingen.

[0:30:55] Die aanstaande zijn.

[0:30:56] En de mogelijke gevolgen daarvan voor Europa.

[0:30:58] Want die kunnen enorm zijn.

[0:30:59] Maar de minister gaat dineren.

[0:31:01] Met de Aziatische collega's.

[0:31:03] Dat is natuurlijk uitstekend.

[0:31:04] De verschuiving van het zwaartepunt.

[0:31:07] Van het wereldgebeuren naar Azië.

[0:31:08] Niet alleen economisch.

[0:31:09] Maar dat zal veel verder gaan.

[0:31:11] Goed dat deze discussie zal plaatsvinden.

[0:31:14] Over de relatie met Afrika.

[0:31:15] Afrika is voor mij niet alleen ontwikkeling.

[0:31:17] En conflict.

[0:31:17] Het gaat ook om opkomende landen.

[0:31:19] En allerlei verbanden met Europa.

[0:31:21] Zoals in de Afrikastrategie omschreven.

[0:31:24] Deze zijn ze ook steun.

[0:31:25] Voor het jaarlijks houden van EU-AU.

[0:31:28] Ministeriële bijeenkomst.

[0:31:30] Voorzitter Turkije.

[0:31:31] Belangrijke regionale geopolitieke speler.

[0:31:33] Is al genoemd.

[0:31:34] Speler ook in het beheersen van migratiestromen.

[0:31:36] Ja, waarover grote zorgen bestaan.

[0:31:40] Ook van mijn fractie.

[0:31:42] Mensenrechten en rechtsstaat.

[0:31:43] En wat mijn fractie betreft.

[0:31:46] Zien wij het heropen van EU-toetredingsonderhandelingen.

[0:31:49] Ook met Turkije.

[0:31:50] Ook niet voor ons.

[0:31:51] Ook zorgen over militaire operaties.

[0:31:55] Turkije in de regio Syrië.

[0:31:57] Irak.

[0:31:58] En over de oostelijke Middellandse Zee.

[0:32:00] Turkije heeft nog altijd.

[0:32:01] De UN Convention on the Law of the Sea.

[0:32:03] In 1982 niet geratificeerd.

[0:32:06] Het gaat om allerlei materie.

[0:32:09] Die ook in de oostelijke Middellandse Zee.

[0:32:11] Speelt rond zeegrensafpakering.

[0:32:12] Toepassing van verdragen als verdrag van Montreuil.

[0:32:15] Het zou toch goed zijn.

[0:32:16] Te bevorderen dat Turkije en Griekenland.

[0:32:18] Zulke zaken zouden voorleggen.

[0:32:20] Aan het internationaal gerechtshof.

[0:32:23] Voorzitter.

[0:32:23] Ik lees over het hervatten van alle activiteiten.

[0:32:27] Van de Europese investeringsbank in Turkije.

[0:32:29] Ik hoop wel dat Nederland.

[0:32:31] Als aandeelhouder van die bank.

[0:32:32] Ervoor waakt.

[0:32:33] Dat de EIB daarbij niet verstrikt raakt.

[0:32:35] In problemen van zogeheten.

[0:32:37] Russia exposure rond Turkse bedrijven.

[0:32:40] Handelsrelaties van Turkije met Rusland.

[0:32:42] Zijn zeer sterk toegenomen.

[0:32:43] Sinds de Russische invasie van Oekraïne.

[0:32:44] Zo'n twee jaar geleden.

[0:32:46] Het zou verstandig zijn.

[0:32:47] Als het risicobeleid van de bank.

[0:32:48] De compliance daar goed op toeziet.

[0:32:51] Is de minister bereid.

[0:32:52] Dat bij haar collega.

[0:32:53] Een financiën die verantwoordelijk is.

[0:32:54] Voor het aandeelhouderschap aan te kaarten.

[0:32:56] Want het gaat bij de EIB.

[0:32:58] Om groot geld.

[0:33:01] Staat u me toe voorzitter.

[0:33:02] Deze gelegenheid de minuten.

[0:33:03] Enkele andere thema's aan te snijden.

[0:33:05] Complimenten aan de minister.

[0:33:06] Voor haar bezoek van de minister van Defensie.

[0:33:09] Als het gaat over UNRWA.

[0:33:12] Het ging om ernstige aantijgingen.

[0:33:14] Wat mijn fractie betreft.

[0:33:16] Een vraag is.

[0:33:17] Of de israelische bewijsvormen stuk.

[0:33:19] Ook bij het Nederland zijn.

[0:33:21] Gezien de ernst van de aantijgingen.

[0:33:23] En overige berichten.

[0:33:27] Wel mijn praktische vraag.

[0:33:29] Vorig jaar ging het.

[0:33:30] Aan de UNRWA bijdrage van Nederland.

[0:33:32] Om een vaste bijdrage.

[0:33:33] Ik zeg maar half 19 miljoen.

[0:33:35] Dat is een extra bijdrage toegekend.

[0:33:37] Van 10 miljoen.

[0:33:38] Bij bezoek van de minister van BOS.

[0:33:40] Aan de RAFA grensovergang in december.

[0:33:43] Zijn die bedragen inmiddels uitbetaald.

[0:33:45] En het vaste bedrag voor dit jaar.

[0:33:48] Voor 2024.

[0:33:49] Is die bijdrage ook.

[0:33:52] Inmiddels overgemaakt.

[0:33:54] Of is die bevroren.

[0:33:56] Ik kan me niet goed indenken.

[0:33:57] Dat dat al zou zijn uitbetaald.

[0:33:59] Maar we hebben deze week pas.

[0:34:00] De begrotingsbehandeling BOS.

[0:34:02] Hoe zit dit in elkaar.

[0:34:05] Voorzitter.

[0:34:06] De grijzelaars in Gaza.

[0:34:07] Daar vraag ik aandacht voor.

[0:34:10] Ik ga niet vragen.

[0:34:11] De minister te beoordelen.

[0:34:13] Hoe over de mediaberichten.

[0:34:15] Rond de bijeenkomst die er is geweest in Parijs.

[0:34:17] Meestal bij dit soort bijeenkomsten.

[0:34:18] Hoe meer mediaberichten.

[0:34:19] Hoe pessimister je wordt.

[0:34:22] Dat er een uitkomst zal zijn.

[0:34:24] Ik hoop wel dat Nederland alles kan doen.

[0:34:25] Achter de schermen.

[0:34:26] Om te bevorderen te helpen.

[0:34:28] Dat er urgent een nieuwe vorm van staak.

[0:34:31] Tot vuren kan komen.

[0:34:32] In combinatie met vrijlating van grijzelaars.

[0:34:36] Tot slot voorzitter.

[0:34:37] Ook wij maken ons zorgen.

[0:34:38] Over de risico's van regionale escalatie.

[0:34:41] Misschien kan de minister daar op ingaan.

[0:34:42] En wij maken ons zorgen.

[0:34:45] Over de ellendige situatie.

[0:34:48] In de Gazastrook.

[0:34:53] Humanitaire hulp.

[0:34:54] Voor de Gazastrook.

[0:34:55] Is heel erg belangrijk.

[0:34:57] Is urgent.

[0:34:58] Wijst ook de voorlopige uitspraak.

[0:35:00] Van het internationaal gerechtshulp op.

[0:35:02] Hij heeft dat nog eens onderstreept.

[0:35:04] We hebben onlangs in de Tweede Kamer.

[0:35:06] Een motie aangenomen.

[0:35:07] Van mevrouw Dobbe van de SP.

[0:35:09] Humanitaire hulp ook vanuit de lucht.

[0:35:11] Of vanaf zee te kunnen leveren.

[0:35:13] De NSC fractie heeft die motie ook daarvoor gestemd.

[0:35:17] Inmiddels hebben we ontvangen.

[0:35:18] Een kennisgeving op 26 januari.

[0:35:20] Van de minister van BZ Defensie BOS.

[0:35:23] Dat de mogelijkheid.

[0:35:24] Van humanitaire hulp via de lucht wordt onderzocht.

[0:35:26] Ik dank u daarvoor.

[0:35:28] Een kennisgeving tijdig naar de Kamer te sturen.

[0:35:30] Ik lees daarin.

[0:35:31] Dat de volledige medewerking van Israël.

[0:35:33] Een belangrijke voorwaarde wordt geacht.

[0:35:35] Wordt slagen van een dergelijke actie.

[0:35:37] Voorzitter misschien goed te weten.

[0:35:38] Ik sprak vanmorgen met de Israëlische ambassadeur.

[0:35:41] Heel constructief.

[0:35:42] En ik heb daarin hem ook gewezen.

[0:35:45] Op de brede steun.

[0:35:48] En ook aangedrongen.

[0:35:50] Dat Israël het ook echt mogelijk maakt.

[0:35:53] En faciliteert.

[0:35:54] Dat er dergelijke op de plaats komt.

[0:35:55] Juist nu ook.

[0:35:57] Sprake is van demonstratie van Israëlische burgers.

[0:35:59] Bij grensovergangen.

[0:36:01] Dank u wel.

[0:36:01] Netzana.

[0:36:04] Voorzitter tot zover mijn inbreng.

[0:36:07] De heer Van Baarden.

[0:36:09] Ja voorzitter dank u wel.

[0:36:11] De uitspraak in de zaak.

[0:36:13] Die Zuid-Afrika heeft aangespannen.

[0:36:15] Tegen Israël.

[0:36:19] Wat denk betreft.

[0:36:21] Een historische uitspraak.

[0:36:22] En ook een uitspraak die de Nederlandse regering.

[0:36:26] Tot meer actie.

[0:36:27] Zou moeten lopen.

[0:36:29] Want het hof heeft namelijk.

[0:36:31] Geconcludeerd dat.

[0:36:34] Op zijn minst een gedeelte.

[0:36:36] Van de zaken die Zuid-Afrika aankaart.

[0:36:38] In de aanklacht.

[0:36:40] Dat die plausibel zijn.

[0:36:42] En dan gaat het om.

[0:36:44] Verschrikkingen zoals het daadwerkelijk.

[0:36:46] Plaatsvinden van genocide tot aan.

[0:36:48] Het aanzetten tot genocide.

[0:36:51] Het ontmenselijke van mensen.

[0:36:53] Het wegzetten van mensen.

[0:36:55] Als beesten.

[0:36:56] Waardoor geweld plaatsvindt.

[0:36:59] Het hof.

[0:37:00] Doet schrikbarende conclusies.

[0:37:03] In de feiten die.

[0:37:05] Omschreven worden.

[0:37:06] Dramatische aantallen van burgerslachtoffers.

[0:37:09] De humanitaire situatie.

[0:37:11] De honger.

[0:37:12] Die daar plaatsvindt.

[0:37:14] En de fractie van DENK.

[0:37:17] Mijn fractie vindt dat het hof.

[0:37:19] Alleen al op het gebied.

[0:37:20] Van het onderkennen van de feiten.

[0:37:22] Veel verder gaat.

[0:37:25] En naar onze mening.

[0:37:26] De realiteit veel beter onderkent.

[0:37:27] Dan de Nederlandse regering.

[0:37:29] Want het is nog steeds de Nederlandse regering.

[0:37:32] Die tot op de dag van vandaag.

[0:37:34] Stelt dat.

[0:37:36] Een oordeel over wat daar plaatsvindt.

[0:37:38] Vooral aan Israël is.

[0:37:39] Of dat proportioneel zou zijn of niet.

[0:37:42] Is het niet zo.

[0:37:43] Dat met deze uitspraak die voor ligt.

[0:37:45] Namelijk dat het plausibel is.

[0:37:48] Dat.

[0:37:49] Er genocide plaatsvindt.

[0:37:51] Aangezet wordt tot genocide.

[0:37:52] En al de artikelen uit het verdrag.

[0:37:54] Die van toepassing zijn.

[0:37:56] Dat er gewoon per definitie gezegd kan worden.

[0:38:00] Dat het geweld disproportioneel is.

[0:38:01] En dat de tijd.

[0:38:03] Ik heb het de heer Rutte vaak horen zeggen.

[0:38:05] Het is aan Israël om daarover te oordelen.

[0:38:07] Dat die ook voor Nederland voorbij is.

[0:38:09] En dat er een positieve verplichting.

[0:38:12] Rust op Nederland.

[0:38:13] Om naleving van deze uitspraak.

[0:38:16] Om die te bevorderen.

[0:38:18] Ik heb net.

[0:38:18] Bij de regeling van werkzaamheden.

[0:38:20] Heb ik een uitgebreide kabinetsreactie.

[0:38:22] Heb ik gevraagd op de uitspraak.

[0:38:23] Maar vooruitlopend daarop.

[0:38:25] Welke gevolgen heeft deze uitspraak.

[0:38:27] Voor het beleid.

[0:38:28] En de positie van Nederland.

[0:38:30] Als het gaat om het pij direct toestaan.

[0:38:33] Van humanitaire hulp.

[0:38:35] Het nemen van maatregelen.

[0:38:37] Ter voorkoming van het plaatsvinden van genocide.

[0:38:40] En het vallen van burgerslachtoffers.

[0:38:43] Het bewaren van bewijs.

[0:38:45] En ja ook.

[0:38:46] Het vrij laten van alle gijzelaars.

[0:38:49] De gijzelaars die op dit moment.

[0:38:50] Vastgehouden worden in de Gazastroop.

[0:38:52] En ik zeg daar namens DENK ook altijd bij.

[0:38:55] Ook al die mensen.

[0:38:57] Die zonder proces.

[0:38:58] Op dit moment door de Israëlische regering.

[0:39:01] Vastgehouden worden.

[0:39:01] Want ik noem dat ook gijzelaars.

[0:39:04] Want op dit moment is van heel veel van die mensen.

[0:39:06] Niet eens duidelijk wat er met ze is gebeurd.

[0:39:09] Voorzitter.

[0:39:11] Dan in het licht van die uitspraak.

[0:39:14] Dat er gezegd wordt dat.

[0:39:14] De humanitaire hulp bij direct geschafd moet worden.

[0:39:18] Vindt denk ik het ook onacceptabel.

[0:39:19] Dat de funding van UNRWA.

[0:39:21] De aanvullende funding.

[0:39:23] Dat dat wordt opgeschort.

[0:39:25] Want we weten nu al.

[0:39:26] Dat de VN call voor hulp aan de Gazastrook.

[0:39:30] Dat dat niet eens voor de helft gevuld is.

[0:39:33] En dat UNRWA aangeeft.

[0:39:34] Als dit zo doorgaat.

[0:39:36] Met het wegvallen van donoren.

[0:39:37] Kunnen wij vanaf februari gewoon niks meer doen.

[0:39:41] Dat is toch niet wat de Nederlandse regering wil.

[0:39:43] Dat we vanaf februari straks.

[0:39:45] De mensen in Gaza aan hun lot overlaten.

[0:39:47] Dat is wel de consequentie.

[0:39:50] Van het straks niet geven.

[0:39:51] Van aanvullende middelen aan UNRWA.

[0:39:54] Want.

[0:39:55] Een andere organisatie die in staat is.

[0:39:57] Om de hulp te verschaffen zoals UNRWA dat.

[0:39:59] Op dit moment doet.

[0:40:00] Die is er gewoon niet.

[0:40:01] Deelt de minister die conclusie.

[0:40:03] En als dat zo is.

[0:40:05] Is het besluit volstrekt onacceptabel.

[0:40:08] Voorzitter tot slot.

[0:40:09] Want ik zag uw vinger naar de microfoon gaan.

[0:40:11] Er is onlangs een conventie geweest.

[0:40:14] Van.

[0:40:16] Hooggeplaatste Israëlische bewindspersonen.

[0:40:18] Die het hadden over.

[0:40:20] Het koloniseren van Gaza.

[0:40:22] En.

[0:40:23] Er wordt al vaker gesproken over.

[0:40:25] Een permanente aanwezigheid van bestuurlijke inmenging.

[0:40:27] Namens Israël in de Gazastrook.

[0:40:29] Als dit conflict voorbij is.

[0:40:30] Deze oorlog dit geweld.

[0:40:32] Voorzitter ik zou van de minister willen vragen.

[0:40:34] Namens de Nederlandse regering.

[0:40:35] Deze conventie.

[0:40:36] En deze uitingen van kolonisatie van Gaza.

[0:40:39] In de meest ferme bewoordingen te veroordelen.

[0:40:41] En dit over te brengen.

[0:40:42] In de richting van de Israëlische regering.

[0:40:44] Dank u wel.

[0:40:46] Ik zou zelf ook nog wel een bijdrage willen doen.

[0:40:48] Dus ik wil de heer Brekelmans vragen.

[0:40:49] Of hij die even kan voorzitten.

[0:40:51] Maar niet voordat de heer Brekelmans.

[0:40:52] De heer Van Baarden een vraag heeft gesteld.

[0:40:55] Ik wil nog even één verduidelijke vraag aan de heer Van Baarden stellen.

[0:40:58] En dat gaat over zijn opmerking over gijzelaars.

[0:41:00] Want het is inderdaad natuurlijk zo.

[0:41:02] Dat Israël Palestijnen in administratieve detentie plaatst.

[0:41:07] Dat dat vaak is op verdenking van.

[0:41:09] Soms van terrorisme.

[0:41:11] Soms omdat er stenen naar Israëlische politie worden gegooid.

[0:41:15] Soms zijn er andere redenen.

[0:41:18] Alleen wat Hamas heeft gedaan.

[0:41:20] Namelijk op basis van een verschrikkelijke terreuraanval.

[0:41:24] Onschuldige mensen die op een feest waren.

[0:41:27] Of gewoon thuis in een kibboets.

[0:41:28] Die meenemen.

[0:41:30] Vervolgens daar ook de families al drie maanden lang mee tachten.

[0:41:33] Een tijdje terug zag ik dat er een soort van spel werd gespeeld.

[0:41:37] Dat Hamas op donderdag of woensdag aankondigde van.

[0:41:40] Morgen gaan we eens vertellen van deze drie gijzelaars.

[0:41:42] Wat ermee is gebeurd.

[0:41:43] Als een soort van spelletjesshow van wie er nog in leven waren.

[0:41:47] En uiteindelijk bleken er twee te zijn gedood.

[0:41:50] Dat soort verschrikkelijke dingen.

[0:41:52] En wij als Kamerleden hebben met nabestaanden van deze gijzelaars gesproken.

[0:41:57] En dat gaat door merg en been.

[0:41:59] Ik denk niet dat de heer Van Baarle met zijn opmerking dat op gelijke voet wil plaatsen.

[0:42:04] De administratieve detentie die Israël uitvoert.

[0:42:06] En die vreselijke gijzelingen die Hamas doet.

[0:42:09] De heer Van Baarle.

[0:42:11] Volgens mij heeft de heer Breukemans mij dat ook niet horen zeggen.

[0:42:15] Volgens mij heeft de heer Breukemans mij horen zeggen.

[0:42:18] Dat ik het oordeel van het Hof onderschrijf.

[0:42:21] Dat ik vind dat de gijzelaars die op dit moment vastgehouden worden in de Gazastrook.

[0:42:26] Dat die vrij moeten komen.

[0:42:28] En dat ik daaraan toevoeg.

[0:42:30] Dat ik ook vind dat wat de Israëlische regering doet.

[0:42:33] Namelijk, en dan baseer ik me op wat ik van NGO's hoor.

[0:42:36] Dat er op dit moment zo'n 5500 mensen in administratieve detentie zitten.

[0:42:41] Waaronder zelfs tientallen kinderen.

[0:42:43] Kinderen.

[0:42:44] Zonder enige vorm van proces.

[0:42:47] En dat daar ook meerdere doden zijn gerapporteerd.

[0:42:51] Als gevolg van het niet krijgen van voedsel.

[0:42:55] En ook marteling.

[0:42:57] Dat ik verhalen hoor over dat er slechts een appel of een sinaasappel per dag gegeven wordt.

[0:43:02] Van mensen om te overleven in bepaalde Israëlische gevangenissen.

[0:43:07] Dat zijn schrikbarende berichtgevingen.

[0:43:11] En ik weet dat er ook mensenrechtenorganisaties zijn en NGO's.

[0:43:14] Die dit op basis van getuigenissen en verklaringen kunnen staven.

[0:43:17] Die heb ik gesproken.

[0:43:19] En ik noem dat evengoed gijzelaars.

[0:43:21] Want als er geen sprake is van een proces.

[0:43:24] Als mensen verdwijnen.

[0:43:24] Als mensen zelfs overlijden in die detentie.

[0:43:28] Dan zijn dat evengoed gijzelaars.

[0:43:30] En dan vind ik dat de Nederlandse regering dat ook stellig dient te veroordelen.

[0:43:33] Zonder dat ik zeg.

[0:43:34] Dat het op gelijke voet geplaatst dient te worden.

[0:43:38] Dank u wel.

[0:43:39] Dan wil ik de heer Breekmans vragen.

[0:43:40] Of hij het volgende deel van de vergadering kan voorzetten.

[0:43:44] Dat doe ik graag.

[0:43:45] En ik geef graag het woord aan de heer Paternotte van D66.

[0:43:47] Voor zijn bijdrage.

[0:43:48] Dank u wel voorzitter.

[0:43:49] Op Chinese en Russische chat kanalen gaat een plaatje rond.

[0:43:53] Dat is dit plaatje.

[0:43:55] De tekst daarboven is.

[0:43:56] The international community.

[0:43:58] En dan zie je daar de Verenigde Staten.

[0:44:01] Europa, Japan en Australië.

[0:44:02] En de rest van de wereld heeft zoals u ziet.

[0:44:05] De kleur van de zee.

[0:44:06] Ik krijg hem aan de minister.

[0:44:07] En de boodschap hieronder is.

[0:44:08] Het Westen zegt een vrije op regels gebaseerde wereldorde te verdedigen.

[0:44:12] Die voor iedereen het beste is.

[0:44:13] Maar die wereldorde kunnen wij.

[0:44:15] Vanuit China en Rusland prima omver trappen.

[0:44:17] Want het grootste deel van de wereld hoort helemaal niet.

[0:44:19] Bij het egocentrische vrije Westen.

[0:44:21] En die strategie lijkt behoorlijk succesvol.

[0:44:24] Want zij zijn goed op weg.

[0:44:25] Om de naoorlogse wereldorde te verzwakken.

[0:44:29] Waarbij Afrika misschien wel de sleutel tot dat doel is.

[0:44:31] En de oorlog in Oekraïne heeft.

[0:44:33] Eigenlijk als nooit tevoren laten zien.

[0:44:34] Dat het zuiden van de wereldkaart aan onze zijde hebben.

[0:44:37] Steeds belangrijker wordt.

[0:44:39] Daarom is die Afrikastrategie belangrijk.

[0:44:41] Top prioriteit.

[0:44:42] En ik hoop dat de minister er ook zo naar kijkt.

[0:44:44] Want terwijl Rusland en China hun invloed in Afrika uitbreiden.

[0:44:47] Mag de Europese Unie niet.

[0:44:49] Als een soort toeschouwer erbij staan.

[0:44:51] Nauwe samenwerking met Afrika.

[0:44:53] Is in ons Europees belang.

[0:44:55] En we kunnen er.

[0:44:55] En dat is ook het mooie.

[0:44:56] Twee doelen mee bereiken.

[0:44:58] Kunnen mensen in Afrika hun leven helpen verbeteren.

[0:45:01] En we kunnen onze eigen positie versterken.

[0:45:04] De prioriteiten die daarbij in het partnerschap gekozen zijn.

[0:45:06] Zijn wat ons betreft goed.

[0:45:07] Duurzame economische groei.

[0:45:09] Groene transitie.

[0:45:09] Die kunnen stabiliteit brengen.

[0:45:11] En als er stabiliteit is.

[0:45:12] Als er geen oorlog is.

[0:45:13] Als er genoeg te eten is.

[0:45:15] Dan hebben mensen een stuk minder reden.

[0:45:17] Om op de vlucht te staan.

[0:45:24] En aan te pakken.

[0:45:25] Laten we zien.

[0:45:26] Niet alleen geïnteresseerd te zijn in de grondstoffen.

[0:45:28] In Afrika.

[0:45:29] En een stem in de algemene vergadering.

[0:45:31] Zoals geld voor China en Rusland.

[0:45:34] En voorzitter.

[0:45:35] Dat zouden we wel graag concreet maken.

[0:45:37] Dus ik hoop dat de minister kan aangeven.

[0:45:39] Welke concrete stappen zij daar zelf voor ziet.

[0:45:41] En waar Nederland zich speciaal voor kan inspannen.

[0:45:44] Maar ik zou bijvoorbeeld willen vragen.

[0:45:45] Op versterking van de economie.

[0:45:46] Of wij vanuit Europa betrokkenheid kunnen gaan tonen.

[0:45:49] Bij de implementatie en steun.

[0:45:50] Voor het African Continental Free Trade Area.

[0:45:53] Omdat daarin de economische samenwerking.

[0:45:56] In Afrika en met Europa.

[0:45:57] Versterkt kan worden.

[0:45:58] En als je het hebt over stabiliteit.

[0:46:00] De opkomst van de junta's.

[0:46:01] Werd net al door collega's genoemd.

[0:46:03] Maar als we daarbij de concurrentie van China en Rusland willen tackelen.

[0:46:07] Moet er wel eenheid zijn.

[0:46:08] Want toen generaal Haftar in Libië in opstand kwam.

[0:46:11] Werd hij gesteund door Frankrijk.

[0:46:13] Terwijl Italië achter de centrale regering stond.

[0:46:16] Dat soort tweespalt.

[0:46:17] Maakt Europa als speler zwak.

[0:46:19] En daarmee irrelevant.

[0:46:20] En ik hoop dat we dat nooit meer gaan meemaken.

[0:46:22] Graag een reflectie van de minister.

[0:46:26] Dan voorzitter.

[0:46:26] Bij de komende raad staat ook Turkije op de agenda.

[0:46:29] Ankara heeft de afgelopen tijd stappen genomen.

[0:46:31] Om diplomatieke banden met de EU en de NAVO iets te verbeteren.

[0:46:33] Met toenadering tot Griekenland.

[0:46:35] En de goedkeuring van het NAVO lidmaatschap van Zweden.

[0:46:38] Dat is goed nieuws.

[0:46:39] Maar zoals twee collega's ook al zeiden.

[0:46:42] Het meest recente rapport met aanbevelingen over Turkije.

[0:46:44] Vind ik wel van goede ambitie getuigen.

[0:46:46] Maar daar staat nog steeds.

[0:46:48] De uitspraak van het Europees Hof tegenover.

[0:46:50] Dat Turkije een aantal politieke gevangenen moet vrij laten.

[0:46:52] Die oproep is ook onderstreept door het comité van ministers.

[0:46:55] Dus ik vraag de minister.

[0:46:56] Om deze zaak bij de raad aan te kaarten.

[0:46:58] En om ervoor te zorgen dat Ankara.

[0:46:59] De uitspraak van het hof nu eindelijk gaat uitvoeren.

[0:47:03] Ten slotte voorstel nog over UNRWA.

[0:47:05] Want UNRWA heeft.

[0:47:06] Op basis van de Israëlse aanwijzingen.

[0:47:09] Dat mogelijk medewerkers betrokken zijn.

[0:47:10] Bij de terreuraanval van 7 oktober.

[0:47:12] Die mensen ontslagen.

[0:47:14] Heeft direct een onderzoek ingesteld.

[0:47:15] En aangifte gedaan.

[0:47:18] Er is geen enkel excuus.

[0:47:19] Voor bijdrage aan een gruwelijke terreuraanval.

[0:47:23] Maar UNRWA bestaat uit 30.000 mensen.

[0:47:26] En heeft een verantwoordelijkheid.

[0:47:27] Voor 6 miljoen Palestijnse vluchtelingen.

[0:47:29] In 4 landen.

[0:47:30] En de hulpverlening in Gaza.

[0:47:32] Op het moment dat hongersnood dreigt.

[0:47:33] De vraag die ik aan deze minister wil stellen.

[0:47:35] Is wat het weghalen van de financiering van UNRWA.

[0:47:39] Want die problemen zullen snel gaan ontstaan.

[0:47:40] Precies doet met de stabiliteit in de regio.

[0:47:42] Als vluchtelingen niet meer.

[0:47:44] Die bescherming kunnen hebben van UNRWA.

[0:47:48] En als we zien dat in Gaza de situatie.

[0:47:50] Alleen en maar zou kunnen verslechteren.

[0:47:52] Tot zover voorzitter.

[0:47:55] Een interruptie van de heer Veldkamp van NEC.

[0:47:58] Ja voorzitter, dank.

[0:48:00] Het plaatje van de heer Paternotte.

[0:48:02] Ja dat intrigeert me.

[0:48:03] En voorzitter wat vindt hij dan.

[0:48:05] In dat kader van dat plaatje.

[0:48:07] Van de buitengewoon afhankelijkheid van VN organisaties.

[0:48:10] Zoals UNRWA.

[0:48:11] Van westerse donoren.

[0:48:13] Zoals VS en Europese landen.

[0:48:15] Is dat niet heel erg ouderwets.

[0:48:17] In relatie tot de hedendaagse.

[0:48:19] Verhoudingen in de wereld.

[0:48:20] Zou je niet verwachten dat landen als de golfstaten.

[0:48:22] Die voldoende geld hebben.

[0:48:23] Indonesië of Maleisië en dergelijke.

[0:48:25] Een grote verantwoordelijkheid in het financieren van VN organisaties.

[0:48:28] Op zich zou kunnen nemen.

[0:48:29] Juist ook aan vrijwillige bijdrage.

[0:48:33] Ja voorzitter ben ik het natuurlijk mee eens.

[0:48:35] Tegelijkertijd denk ik dat het ook een uiting is.

[0:48:37] Van het feit dat die wereldorde.

[0:48:38] Waar de VN een belangrijke rol in speelt.

[0:48:40] Dat die natuurlijk heel erg in ons belang is geweest.

[0:48:43] En nog steeds is.

[0:48:44] Omdat het ons enorme welvaart heeft gebracht.

[0:48:46] En een hele lange periode.

[0:48:49] Van relatieve vrijheid.

[0:48:50] En relatieve veiligheid.

[0:48:52] En geen grote.

[0:48:54] De wereld over omvattende oorlog.

[0:48:56] Sinds de tweede wereldoorlog.

[0:48:58] En er zijn landen.

[0:48:59] Die daar minder in geïnteresseerd zijn.

[0:49:01] En die landen zullen ook minder hun verantwoordelijkheid nemen.

[0:49:03] Omdat die graag een andere wereldorde voor zich zien.

[0:49:05] Waarin het handvesten van de VN.

[0:49:07] Niet een basis is om elkaar aan te spreken.

[0:49:10] Dus daarom denk ik.

[0:49:12] Dat kaartje intrigeert mij ook.

[0:49:14] Omdat ik hoop dat het nooit werkelijkheid wordt.

[0:49:16] Alleen dat vereist wel.

[0:49:17] Dat wij in het Westen nooit selectief zijn.

[0:49:19] In de toepassing van mensenrechten.

[0:49:20] Dat we moreel leiderschap ook zelf echt waarmaken.

[0:49:23] En heel erg investeren in die partnerschappen.

[0:49:25] Zoals de Afrikastrategie.

[0:49:29] Dan geef ik de voorzitter samen weer terug.

[0:49:31] Dan dank ik de heer Brekelmans voor de goede diensten.

[0:49:35] En dan stel ik voor.

[0:49:36] Dat wij de vergadering hervatten.

[0:49:38] Om precies tien minuten over zes.

[0:49:40] En ook geen minuut later.

[1:12:26] En haar gevolg op dit moment in de sluis.

[1:12:29] Bivakeren.

[1:12:30] Die richting deze programma's al gaat.

[1:12:32] En die inmiddels heeft geleid tot de aankomst van de minister.

[1:12:36] Vanuit de verste zaal van dit pand.

[1:12:39] Naar de andere kant.

[1:12:41] De krochten van deze tijdelijke huisvesting.

[1:12:43] Van de Tweede Kamer.

[1:12:45] Die vragen enige transporttijd.

[1:12:48] En ik wil de minister graag het woord gaan geven.

[1:12:53] Om de vragen van de verschillende Kamerleden te beantwoorden.

[1:13:00] Voorzitter, dank u wel.

[1:13:03] En ik zal ook gezien met het oog op de tijd.

[1:13:06] Zal ik een uitgebreide introductie achterwege laten.

[1:13:10] Dat geeft meer gelegenheid voor de Kamerleden.

[1:13:15] Om nog eventuele vragen te stellen.

[1:13:17] Maar ook een tweede termijn te doen.

[1:13:19] Ik heb een aantal blokjes.

[1:13:22] Die nu echt gegroepeerd zijn.

[1:13:26] Rondom landen.

[1:13:27] Dat gaat om Oekraïne.

[1:13:30] Om Turkije.

[1:13:31] Om Afrika.

[1:13:34] Om het Midden-Oosten.

[1:13:36] Iran en Irak.

[1:13:38] De Indo-Pacific.

[1:13:40] En uiteindelijk.

[1:13:41] Nog de vragen over Azerbeidjaan.

[1:13:44] Het is wel mooi.

[1:13:45] Dat de heer Veldkamp.

[1:13:46] Met het historische perspectief begon.

[1:13:49] Over hoe Gimnich.

[1:13:51] Ooit is ontstaan.

[1:13:53] Want het was inderdaad.

[1:13:54] Zoals de heer Veldkamp ook aangeeft.

[1:13:56] Een informeel samenzijn.

[1:13:58] Om wat verder.

[1:13:59] Voorbij de horizon te kijken.

[1:14:02] Over wat van belang is.

[1:14:04] En ook nutzakelijk is.

[1:14:07] En het is wel mooi.

[1:14:08] Want dat wist ik dus weer niet.

[1:14:10] Dat de eerste bijeenkomst daar.

[1:14:12] Inderdaad toen de tijd was.

[1:14:15] Over Watergate.

[1:14:16] Toch ook een zeer.

[1:14:20] Toonaangevend.

[1:14:21] Moment.

[1:14:21] In onze geschiedenis.

[1:14:25] Ik ben het met de heer Brekelmans eens.

[1:14:27] Als we dan inderdaad kijken.

[1:14:29] Van dat perspectief vooruit.

[1:14:32] Naar wat ons.

[1:14:33] Echt ook raakt als Nederland.

[1:14:34] Dan vind ik het.

[1:14:36] Meer dan terecht.

[1:14:37] Dat de heer Brekelmans begint met Oekraïne.

[1:14:40] Oekraïne is op dit moment.

[1:14:42] Voor het Europees continent.

[1:14:44] Voor Nederland.

[1:14:47] Eigenlijk de grootste.

[1:14:49] Dreiging voor onze stabiliteit.

[1:14:51] En uiteindelijk voor onze veiligheid.

[1:14:53] Op langere termijn.

[1:14:54] En als het gaat om.

[1:14:57] De positieve defensie.

[1:14:58] Ook van Oekraïne.

[1:15:00] Dan kan ik daar zeggen.

[1:15:02] Dat ik ontzettend veel ontzag heb.

[1:15:04] Voor de wijze waarop zij.

[1:15:06] Op dit moment zich staande houden.

[1:15:08] In een 2000 kilometer lange frontlinie.

[1:15:11] Als je dat.

[1:15:13] Even gewoon visueel.

[1:15:15] Voor je ziet.

[1:15:16] Dan is dat enorm.

[1:15:17] En ook nog stand houdt.

[1:15:19] Tegen grote overmacht.

[1:15:20] En ook nog successen behaalt.

[1:15:22] Zoals het terugdringen.

[1:15:23] Van de zwarte zeevloot.

[1:15:26] Belangrijk is.

[1:15:27] Dat we Oekraïne maximaal blijven steunen.

[1:15:29] Maar het lijkt me ook goed.

[1:15:30] Om in ieder geval de Kamer ook.

[1:15:34] Rond 24 februari.

[1:15:36] In ieder geval ook een brief te sturen.

[1:15:38] Met de laatste stand van zaken.

[1:15:40] Rondom Oekraïne.

[1:15:41] Zodat de Kamer ook weer in de volle breedte.

[1:15:43] Kan zien waar we mee bezig zijn.

[1:15:47] Ik ben het helemaal eens.

[1:15:48] Met de heer Brekelmans.

[1:15:49] Het belang van.

[1:15:50] De veiligheidsarrangementen.

[1:15:52] De Verenigde Koninkrijk heeft.

[1:15:54] Inmiddels de eerste afgesloten.

[1:15:56] Volgens mij is Frankrijk ook vergevorderd.

[1:15:59] De inzet in ieder geval van mij.

[1:16:00] Als minister van buitenlandse zaken.

[1:16:01] Is toch echt op korte termijn.

[1:16:03] Dat ook met Oekraïne te kunnen doen.

[1:16:05] Zodat zij op militaire support.

[1:16:08] Wederopbouw.

[1:16:08] Om ervoor te zorgen dat zij steun.

[1:16:11] Voor langere termijn krijgen.

[1:16:13] Dus ik.

[1:16:14] Ik wil daar echt ook.

[1:16:17] Maximaal mij nog voor inzetten.

[1:16:19] Komende periode.

[1:16:20] Dat dat voor elkaar komt.

[1:16:22] Ook omdat ik merk dat.

[1:16:25] De steun in de Kamer.

[1:16:26] Voor Oekraïne.

[1:16:28] Gewoon heel breed is.

[1:16:31] De relatie met Turkije.

[1:16:33] Het is heel belangrijk.

[1:16:34] Dat we daarover spreken.

[1:16:37] Ik denk dat.

[1:16:38] Zoals een aantal leden zeiden.

[1:16:40] De verhoudingen met Turkije.

[1:16:41] Dat het bij de afgelopen periode.

[1:16:42] Beter is geworden.

[1:16:43] Dat het ook goed is.

[1:16:45] Om daar op een realistische manier.

[1:16:48] Naar te kijken.

[1:16:49] Hoe je daar op een goede wijze.

[1:16:51] Aan samenwerking kan doen.

[1:16:53] Feitelijk als je kijkt.

[1:16:55] Naar de toetelingsonderhandelingen.

[1:16:56] Liggen die gewoon effectief stil.

[1:16:58] En dat zie je ook in het paper.

[1:17:00] Wat ik mee heb gestuurd.

[1:17:02] Van Edeo.

[1:17:03] Dat zij hetzelfde constateren.

[1:17:06] En dat heeft ook gewoon te maken.

[1:17:08] Met de staat van de rechtsstaat.

[1:17:10] En op verschillende vlakken.

[1:17:11] De mensenrechten situatie.

[1:17:14] Ik.

[1:17:15] Nou ja.

[1:17:16] Ik verwacht ook eigenlijk.

[1:17:19] Niet komende periode.

[1:17:20] Dat daar nu echt voortgang.

[1:17:22] Zal plaatsvinden in die toetelingsonderhandeling.

[1:17:25] Tegelijkertijd is Turkije.

[1:17:26] Natuurlijk ook op handelsgebied.

[1:17:28] Zoals de heer Tuijman zei.

[1:17:29] Maar ook als het gaat om de toetreding.

[1:17:31] Nu van Zweden tot de NAVO.

[1:17:32] Daar akkoord bevonden heel belangrijk.

[1:17:34] Voor de veiligheid en de geopolitiek.

[1:17:36] Voor de samenwerking die we met Turkije hebben.

[1:17:38] Ook op het gebied van migratie.

[1:17:40] Ontzettend belangrijk.

[1:17:41] Om dat met elkaar te blijven doen.

[1:17:46] Ik zie.

[1:17:47] Daarin dat.

[1:17:50] Het goed is.

[1:17:51] Om gewoon te werken.

[1:17:53] Aan.

[1:17:55] Verschillende aspecten.

[1:17:57] Van de samenwerking met Turkije.

[1:17:59] Ik ben met de heer Brekelmans.

[1:18:01] Zijn we ook voorstander.

[1:18:02] Van de voortzetting van de EU-Turkije verklaring.

[1:18:05] En ik zal dit ook.

[1:18:07] Uitspreken bij de EU.

[1:18:09] Collega's.

[1:18:11] Tegelijkertijd zie je dat.

[1:18:12] Als het gaat om Turkije en Nederland.

[1:18:15] Er natuurlijk een brede diaspora is.

[1:18:17] Daar is natuurlijk ook actieve betrokkenheid.

[1:18:19] Over en weer.

[1:18:20] Dat geldt ook voor ons als minister van BZ.

[1:18:23] Van Nederlanders.

[1:18:24] In het buitenland.

[1:18:26] We blijven altijd scherp op signalen.

[1:18:29] Van ongewenste buitenlandse beïnvloeding.

[1:18:31] En als daar sprake van is.

[1:18:33] Zullen we dat natuurlijk altijd.

[1:18:36] Voor.

[1:18:37] In ieder geval niet aarzelen.

[1:18:38] Om dat met de Turkse autoriteiten.

[1:18:40] Ook te bespreken.

[1:18:42] De omzeiling van de EU-sancties.

[1:18:45] Is belangrijk.

[1:18:46] Om daar werk van te maken.

[1:18:48] Je ziet de afgelopen periode.

[1:18:50] Dat Turkije daar ook stappen heeft gezet.

[1:18:53] Turkije controleert nu.

[1:18:55] EU-goederen die worden doorgevoerd naar Rusland.

[1:18:57] En ook een hoog risico hebben.

[1:18:59] Om in Russische defensie-industrie.

[1:19:01] Ingezet te worden.

[1:19:03] En belangrijk is.

[1:19:04] Om ook in gesprek te blijven.

[1:19:06] Voor vervolgstappen.

[1:19:07] Op het voorkomen van sanctie-omzeiling.

[1:19:09] En daar speelt de gezant O'Sullivan.

[1:19:12] Ook een belangrijke rol in.

[1:19:15] Het punt wat.

[1:19:17] Het Midden-Oosten.

[1:19:18] Ik heb gewoon ook heel duidelijk.

[1:19:20] Tegen mijn Turkse counterpart gezegd.

[1:19:23] Dat Hamas een terroristische organisatie is.

[1:19:26] Dus daar.

[1:19:27] En dat wij het ook zo.

[1:19:29] Dat wij dat ook zo vinden.

[1:19:31] Dat we het een afschuwelijke aanslag vinden.

[1:19:32] En dat we dus ook werken aan sancties.

[1:19:34] Om hen aan te pakken.

[1:19:35] En dat we de komende periode ook alles zullen doen.

[1:19:38] Wat we kunnen.

[1:19:41] Bij de visa-facilitatie.

[1:19:43] Daar heeft de heer Brekelmans terecht gezien.

[1:19:45] Dat wij daar een smalle benadering kiezen.

[1:19:47] Dan wat.

[1:19:48] De Europese Unie voorstelt.

[1:19:52] We kijken vooral naar zakenreigers.

[1:19:55] En studenten.

[1:19:57] Dit is voor Nederland al.

[1:19:59] Staand beleid.

[1:20:00] De Europese Unie gaat.

[1:20:03] Iets verder nu.

[1:20:04] In de invalshoeks die ze willen kiezen.

[1:20:06] Daar zal ik ook van aangeven.

[1:20:08] Dat dat voor mij geen voorkeur heeft.

[1:20:09] En dat wij het graag tot die termijnen zien.

[1:20:13] Het EEB.

[1:20:14] De heer Veldkamp terecht te worden.

[1:20:16] Volgens mij daar.

[1:20:18] Ik vind het belangrijk ook.

[1:20:20] Wat de heer Veldkamp aandraagt.

[1:20:22] Op risicomanagement en compliance.

[1:20:24] Dat we daar actief.

[1:20:27] Op moeten toezien.

[1:20:28] Dat is natuurlijk staand beleid.

[1:20:30] Maar ik denk dat dit punt.

[1:20:31] Gewoon echt belangrijk is.

[1:20:33] Dat ik bij mijn collega.

[1:20:34] De minister van Financiën dit aankaart.

[1:20:36] Indien uiteindelijk wordt besloten.

[1:20:38] Tot het verder uitbreiden van activiteiten in Turkije.

[1:20:41] Maar dit is.

[1:20:43] Een belangrijk punt.

[1:20:45] En we hebben in de boord.

[1:20:47] Heeft Nederland ook al in algemene zin.

[1:20:49] Aangedrongen op compliance.

[1:20:50] In relatie tot bedrijven met links.

[1:20:52] Met de Russische federatie.

[1:20:54] Maar mocht dit verdere stappen krijgen.

[1:20:56] Want dit zijn natuurlijk voorstellen nog.

[1:20:58] Van de Europese Unie.

[1:21:00] Dan zullen wij dat.

[1:21:02] Zeker actief aandragen.

[1:21:06] Voorzitter.

[1:21:08] Inderdaad.

[1:21:08] Zeg ik ook tegen.

[1:21:09] De heer Van der Lee en de heer Paternotte.

[1:21:12] Dat de zorgen over de mensenrechten.

[1:21:14] En de rechtsstaat in Turkije blijven groot.

[1:21:16] En we blijven die ook bilateraal.

[1:21:19] En multilateraal.

[1:21:20] Kaarten ook in EU.

[1:21:21] En in raad van Europa verband.

[1:21:24] En we hechten dus ook aan.

[1:21:26] Dat alle lidstaten die zich gecommitteerd hebben.

[1:21:28] Aan het Europees verdrag van de rechten van de mens.

[1:21:31] Dat zij ook uitvoering geven.

[1:21:32] Aan de vonnissen van het Europees hof.

[1:21:34] Voor de rechten van de mens.

[1:21:35] En dat gaat zeker ook in de zaak van de heer Cavalla.

[1:21:38] En de heer Demiritas.

[1:21:40] En we dragen deze boodschap uit.

[1:21:42] Binnen de raad van Europa.

[1:21:44] We dragen hem uit via de Europese Unie.

[1:21:46] We dragen hem bilateraal uit.

[1:21:47] En ook gezamenlijk.

[1:21:49] Met gelijkgestende landen.

[1:21:52] En dat blijven we doen.

[1:21:55] Voorzitter.

[1:21:56] Dan ook de vraag over.

[1:21:59] De ongeautoriseerde boringen.

[1:22:01] En de ontwikkelingen daarop.

[1:22:03] Sinds 2021.

[1:22:05] Heeft Turkije geen ongeautoriseerde boringen.

[1:22:08] Meer uitgevoerd.

[1:22:08] In de oostelijke Middellandse zee.

[1:22:10] En we zien dat eigenlijk.

[1:22:12] Naar aanleiding van de aardbeving in Turkije.

[1:22:15] En de hulp die over weer is geboden.

[1:22:17] Dat de relaties tussen Turkije en Griekenland.

[1:22:20] Afgelopen jaar verbeterd zijn.

[1:22:22] Zo bezocht.

[1:22:23] President Erdogan Griekenland in december.

[1:22:26] En.

[1:22:27] Wij hopen dus ook dat deze.

[1:22:29] Nou constructieve stappen.

[1:22:31] Dat die uiteindelijk zich zullen consolideren.

[1:22:33] En we zullen natuurlijk.

[1:22:36] In de verschillende gesprekken.

[1:22:37] Die we hebben.

[1:22:38] Het belang van het internationaal recht.

[1:22:39] En het respecteren daarvan.

[1:22:42] Ook blijven uitdragen.

[1:22:44] Maar dat we in ieder geval.

[1:22:45] Met de voorstellen die.

[1:22:47] De Europese Commissie of EDO.

[1:22:49] Op dit moment doet.

[1:22:51] Daarmee kunnen we denk ik op.

[1:22:52] Met de aantekening die wij daar hebben gemaakt.

[1:22:54] Op een constructieve wijze.

[1:22:56] Verder werken aan onze relatie met Turkije.

[1:23:00] En de goede samenwerking.

[1:23:02] Die we bijvoorbeeld hebben.

[1:23:03] Op migratie.

[1:23:04] Maar het belang ook van de handelsrelaties.

[1:23:07] Die we over een weer hebben.

[1:23:09] Maar wel met ogen voor de punten.

[1:23:11] En de belangrijke zorgen.

[1:23:12] Die we blijven hebben.

[1:23:14] Op aspecten van bijvoorbeeld de rechtsstaat.

[1:23:17] En de mensenrechten.

[1:23:21] Voorzitter dan.

[1:23:24] Afrika.

[1:23:26] Het is.

[1:23:27] Meerdere leden heb ik dat horen zeggen.

[1:23:29] Is dat inderdaad.

[1:23:32] Afrika is van strategisch belang.

[1:23:34] En dat maakt ook.

[1:23:35] Afgelopen periode dat.

[1:23:37] Dit demissionaire kabinet.

[1:23:38] Een Afrika strategie heeft gemaakt.

[1:23:40] Maar dat ik samen ook nog.

[1:23:41] Met de minister van Defensie.

[1:23:43] In december een brief heb gestuurd.

[1:23:45] Over de Sahel.

[1:23:46] De stabiliteit van Afrika.

[1:23:48] Wat we daar doen.

[1:23:49] Is wezenlijk van belang.

[1:23:51] Voor ook Europa zelf.

[1:23:53] En het Europees gemeenschappelijk buitenlandse veiligheidsbeleid.

[1:23:57] Ligt aan de basis van onze inzet in Afrika.

[1:23:59] En dat scherpen we ook continu aan.

[1:24:02] En zoals de heer Tuijman ook zei.

[1:24:03] De situaties en belangen in Afrika.

[1:24:05] Zijn gewoon per land enorm verschillend.

[1:24:07] Dus we moeten.

[1:24:10] Daarop aanpassen.

[1:24:11] En in een stabiel land als Kenia.

[1:24:13] Ligt dat echt op handelsrelatie.

[1:24:15] Daar kan je verder op doorbouwen.

[1:24:17] En bevorderen van het investeringsklimaat.

[1:24:19] Maar bij de Sahel.

[1:24:20] Ligt dat natuurlijk echt anders.

[1:24:21] Dan gaat het over het bestrijden van terrorisme.

[1:24:25] Jihadisme.

[1:24:25] Het voorkomen van migratie.

[1:24:27] En ondertussen ook inzetten op.

[1:24:30] Wat er nog is aan maatschappelijk middenveld.

[1:24:32] Of je daar ook nog kan stutten.

[1:24:34] En kan steunen.

[1:24:38] Stabiliteit en veiligheid.

[1:24:40] Is cruciaal.

[1:24:41] Om economische ontwikkeling te stimuleren.

[1:24:43] Ook op klimaatadaptatie en mitigatie.

[1:24:45] En ook om extremisme en migratie.

[1:24:48] Tegen te gaan.

[1:24:50] De heer Patamonot heeft het daarin ook.

[1:24:52] Over de groentenaars gehad.

[1:24:54] In de Sahel.

[1:24:55] En je ziet dat er eigenlijk.

[1:24:57] Een gordel van instabiliteit is.

[1:25:00] Wat gewoon een zorgelijke ontwikkeling is.

[1:25:02] En wat er wel vraagt.

[1:25:03] Dat we niet daar passief bij blijven.

[1:25:07] Dus dat vraagt.

[1:25:08] Om samenwerking binnen de Europese Unie.

[1:25:10] Om te engageren met de landen.

[1:25:11] Waar we belang hebben op veiligheid en migratie.

[1:25:14] Maar ook duurzame ontwikkeling.

[1:25:16] En klimaat wat van belang is.

[1:25:18] En.

[1:25:20] Dat vanuit onze post te doen.

[1:25:22] En dat maakt ook dat ik natuurlijk.

[1:25:24] Nadrukkelijk ook samen met de minister van Defensie.

[1:25:26] De Sahel brief heb geschreven.

[1:25:27] Omdat we toch van belang vinden.

[1:25:29] Dat dat actief ook op de agenda.

[1:25:32] Staat van de Kamer.

[1:25:35] In EU verband.

[1:25:36] Zetten we ons in aan de totstandkoming.

[1:25:38] Van de Afrikaanse vrijhandelszone.

[1:25:40] En we zoeken hierbij ook.

[1:25:42] Actieve aansluiting.

[1:25:44] Binnen de EU.

[1:25:47] AFCT.

[1:25:48] FTA.

[1:25:49] Free Trade Agreement.

[1:25:51] Technical Assistance Facility.

[1:25:53] En we bieden ook technische assistentie.

[1:25:55] Zelf aan Afrikaanse regionale.

[1:25:58] Economische organisaties.

[1:25:59] Via programma's op handelsfacilitatie.

[1:26:01] Je merkt dat handelsverdragen.

[1:26:03] En het totstandkomen van de Afrikaanse.

[1:26:06] Vrijhandelszone.

[1:26:08] Een belangrijk onderwerp.

[1:26:09] Van gesprek is.

[1:26:10] Binnen de EU.

[1:26:14] En daarbij is de Global Gateway.

[1:26:16] Ook een belangrijk instrument.

[1:26:18] Wat mij betreft.

[1:26:19] Ook verder doorgezet moet worden.

[1:26:22] Ik zal dus ook in de Gimny.

[1:26:23] Zal ik ook veiligheid, migratie.

[1:26:25] En weerbaarheid actief benoemen.

[1:26:28] Als elementen.

[1:26:29] Maar ook het belang.

[1:26:30] Van een Afrika strategie.

[1:26:33] Wat je ziet is dat veel.

[1:26:36] Partners.

[1:26:39] Organisaties.

[1:26:40] Zijn actief in Afrika.

[1:26:41] Maar ook helaas.

[1:26:43] De komst van huurlingen.

[1:26:46] En bijvoorbeeld ook.

[1:26:47] De activiteit van Wagner.

[1:26:49] Het is geen duurzame oplossing.

[1:26:51] Voor problemen van landen.

[1:26:52] En we zien ook dat desinformatie.

[1:26:54] Ook een groot probleem is.

[1:26:56] Dus Europa doet veel.

[1:26:59] Investeert ook veel.

[1:27:00] Veel betrokkenheid.

[1:27:01] Veel hulp.

[1:27:02] Maar dat sneelt nog wel eens onder.

[1:27:04] Over alle tegeninformatie.

[1:27:06] Die in dat soort landen is.

[1:27:08] Van andere actoren.

[1:27:10] En dat maakt ook.

[1:27:12] Dat ik vind.

[1:27:13] Dat we daarin ook.

[1:27:15] Veel nadrukkelijker.

[1:27:16] Onze strategische communicatie moeten intensiveren.

[1:27:19] Om te laten zien wat Europa al doet.

[1:27:21] En hoeveel eigenlijk.

[1:27:23] We ook betrokken zijn.

[1:27:24] En dat is denk ik een belangrijke manier.

[1:27:27] Om ervoor te zorgen.

[1:27:28] Dat we actief zijn.

[1:27:33] Voor de Global Gateway.

[1:27:35] Zeg ik tegen de heer Brekelmans.

[1:27:36] Het is.

[1:27:38] Geen eigen EU instrument.

[1:27:39] Met eigen financiering.

[1:27:41] Dat ligt er niet onder.

[1:27:42] Maar het is een initiatief dat beoogt.

[1:27:44] De Europese private sector.

[1:27:45] Nou te betrekken bij de projectontwikkeling.

[1:27:48] In Afrika.

[1:27:50] En er zal altijd een check worden gedaan.

[1:27:52] Als er tenders worden gedaan.

[1:27:53] Op Europese standaarden.

[1:27:55] Waaronder op het gebied van duurzaamheid.

[1:27:57] En dan worden dus.

[1:27:58] De gebruikelijke EU aanbestedingsregels.

[1:28:01] Gevolgd.

[1:28:04] Dan is.

[1:28:05] Zie je.

[1:28:06] Vooral ook dat.

[1:28:08] We in die samenwerking.

[1:28:11] Die gelijkwaardigheid.

[1:28:13] Echt als uitgangspunt moeten nemen.

[1:28:14] Zoals de heer Tuijman ook aangaf.

[1:28:17] Waarbij migratiehandel.

[1:28:19] Energietransitie.

[1:28:20] Grondstoffen en voedselzekerheid.

[1:28:22] Gewoon cruciaal is.

[1:28:25] En daar moeten we ook zelf.

[1:28:25] Om die samenwerking vragen.

[1:28:27] De heer Boswijk vroeg daarna.

[1:28:29] Ook naar de politieke en economische gevolgen.

[1:28:31] Van de aankondiging van drie landen.

[1:28:33] Dat ze ECOWAS willen verlaten.

[1:28:35] Het is moeilijk om dat in dit stadium.

[1:28:37] Al te overzien.

[1:28:38] Wat daar precies de gevolgen van is.

[1:28:40] Normaal gesproken.

[1:28:41] Als de regels zouden worden gevolgd.

[1:28:43] Dan zou de terugtrekking van die lidstaten.

[1:28:44] Pas één jaar nadat ze de aankondiging hebben gedaan.

[1:28:49] Plaats kunnen vinden.

[1:28:50] En in tussentijd moeten die landen voldoen.

[1:28:52] Aan de verplichtingen.

[1:28:54] Van hun lidmaatschap.

[1:28:56] Maar het is wel een hele zorgelijke ontwikkeling.

[1:28:59] Omdat juist ECOWAS aandringt.

[1:29:01] Om een transitie naar democratie.

[1:29:03] Constitutionele orde.

[1:29:04] Vreedzame oplossingen.

[1:29:06] Dus een zorgelijke ontwikkeling.

[1:29:08] Is het op dit vlak wel.

[1:29:12] Daarmee.

[1:29:13] Zie je dat ook.

[1:29:14] Daar vroeg de heer Paternotte nog.

[1:29:16] Naar de situatie binnen Libië.

[1:29:20] Want daar zie je soms.

[1:29:22] Verschillende geluiden.

[1:29:23] Ik denk dat.

[1:29:24] Ik in ieder geval vanuit mijn Nederlands perspectief.

[1:29:26] Zoveel mogelijk de andere lidstaten zal oproepen.

[1:29:28] Om wel gezamenlijk op te treden.

[1:29:31] Tegelijkertijd zie je dat.

[1:29:32] Dat soms ook gewoon niet mogelijk is.

[1:29:34] Omdat elk land ook weer zijn eigen geschiedenis.

[1:29:36] Met Afrikaanse landen heeft.

[1:29:38] Maar wij zetten ons in ieder geval wel in.

[1:29:40] Voor een daadkrachtig.

[1:29:42] Eén Europees geluid.

[1:29:43] Want anders zijn er zo andere landen.

[1:29:45] Die daar zeer effectief van gebruik zullen maken.

[1:29:48] Dus ik zie dat ook een waarschuwing.

[1:29:50] Van de heer Paternotte.

[1:29:52] Aan mijn adres.

[1:29:53] Om daar ook gewoon scherp in te zijn.

[1:29:55] Binnen de Europese debatten die daar over plaatsvinden.

[1:29:59] Voorzitter.

[1:29:59] Dan kom ik bij.

[1:30:02] Het Midden-Oosten.

[1:30:05] Interruptie van de heer Breikelmans.

[1:30:06] 2 in principe.

[1:30:09] Tenzij de beantwoording.

[1:30:10] Reden geeft voor meer.

[1:30:11] Maar anders redden we het niet voor 7.

[1:30:12] De heer Breikelmans.

[1:30:16] Duidelijk antwoord.

[1:30:18] Eén ding aan de minister hierover willen vragen.

[1:30:20] Want ik denk.

[1:30:22] Ik ben voorstander van.

[1:30:26] Intensieve partnerschappen.

[1:30:27] Met Afrika en Afrikaanse landen.

[1:30:28] Ook op de thema's die de minister benoemd.

[1:30:30] Maar we gaan richting de Europese verkiezingen.

[1:30:32] En het zou zomaar eens kunnen dat er een heleboel partijen.

[1:30:34] Heel groot gaan worden.

[1:30:36] Die zoiets hebben van nou Afrika.

[1:30:37] Het zal wel.

[1:30:39] We richten ons vooral op ons eigen continent.

[1:30:41] En ik denk dat die tendens alleen maar sterker zal worden.

[1:30:44] Als het niet lukt om effectieve.

[1:30:47] Migratieafspraken te maken.

[1:30:48] Met heel veel landen in Afrika.

[1:30:49] Want we zijn nu.

[1:30:51] Met Tunesië zijn we bezig.

[1:30:52] We zijn met Egypte bezig.

[1:30:53] Maar juist op die landen gaat het natuurlijk vaak om.

[1:30:56] Migranten uit meer zuidelijk Afrika.

[1:30:57] En zij zouden ook graag willen dat.

[1:30:59] Op basis van migratieafspraken.

[1:31:02] Migranten ook weer.

[1:31:03] Kunnen terugkeren naar hun herkomstland.

[1:31:05] Dus ik zou eigenlijk willen vragen aan de minister.

[1:31:07] Omdat gezien de tendens die we in Europa zien.

[1:31:11] Om dat ook stevig te benadrukken.

[1:31:12] Dat ook voor toekomstige steun.

[1:31:15] En draagvlak voor intensieve relaties.

[1:31:16] Met Afrika die ook.

[1:31:18] Mogelijke investeringen en geldkosten.

[1:31:20] Vanuit de Europese zijde.

[1:31:21] Dat die migratieafspraken daar een cruciaal.

[1:31:24] Onderdeel van moeten zijn.

[1:31:25] Minister.

[1:31:26] En daar zit een aantal belangrijke elementen in.

[1:31:30] Die ik ook met de heer Brekelmans deel.

[1:31:33] Een instabiel Afrika.

[1:31:34] Waar mensen op de vlucht zijn.

[1:31:36] Omdat de oorlog plaatsvindt.

[1:31:37] Zorgt ervoor dat mensen.

[1:31:41] Hun toekomst elders gaan zoeken.

[1:31:43] Maar je wilt natuurlijk het liefste.

[1:31:44] Dat mensen zelf in hun land.

[1:31:46] Een toekomst hebben.

[1:31:48] Waarbij ze gewoon ook.

[1:31:49] Een land kunnen opbouwen.

[1:31:51] En dat op een goede manier kunnen doen.

[1:31:52] Als je kijkt naar Tunesië.

[1:31:54] Is dan op dit moment van de migratie.

[1:31:56] Is 95% migratie van buiten Tunesië.

[1:31:59] Waar ze mee te maken hebben.

[1:32:00] Dat laat zien dat de opgave enorm is.

[1:32:02] Een land als Egypte.

[1:32:05] Heeft op dit moment.

[1:32:08] Give or take.

[1:32:09] Maar volgens mij in totaal.

[1:32:11] Met 6 miljoen.

[1:32:13] Vluchtelingen op dit moment.

[1:32:15] Te maken die zij opvangen.

[1:32:17] Die ze van voorzieningen voorzien.

[1:32:20] Dus.

[1:32:20] En dat is ook.

[1:32:22] Voor ons belangrijk.

[1:32:23] Omdat we zien dat heel veel van die mensen.

[1:32:26] Proberen hun toekomst in Europa te zoeken.

[1:32:28] Daar op hele dramatische manieren.

[1:32:30] Proberen naar Europa toe te gaan.

[1:32:31] Wat echt vele levens kost.

[1:32:34] Maar uiteindelijk wil je dat.

[1:32:35] Het talent van een land.

[1:32:37] Ook in een land zelf blijft.

[1:32:38] Maar dan moeten we daar wel ook in die landen investeren.

[1:32:40] In de stabiliteit van zo'n land.

[1:32:42] In de mogelijkheden dat als een land stabiel is.

[1:32:45] Dat we samen kunnen werken.

[1:32:46] Op de zaken waar zij behoefte aan hebben.

[1:32:48] Daar hoor ik vragen ook terug.

[1:32:50] Dat is over kennis over landbouw.

[1:32:51] Het tegengaan van de effecten van waterschaarste.

[1:32:56] Dus dat maakt dat we.

[1:32:57] Ons niet kunnen veroorloven.

[1:32:59] Of op het gebied van migratie.

[1:33:01] Of stabiliteit is.

[1:33:02] Om niet actief daar aanwezig te zijn.

[1:33:05] Los van het feit.

[1:33:07] Dat het natuurlijk.

[1:33:08] Een zeer sterk groeiende bevolking is.

[1:33:10] En het moment dat wij als Nederland daar.

[1:33:12] Met onze kennis en kunde en handel.

[1:33:14] Een actieve rol in een stabiel land kunnen vervullen.

[1:33:17] Ook nog eens een keer.

[1:33:18] Een positieve bijdrage levert.

[1:33:20] Aan datgene waar we als Nederland.

[1:33:22] Ook sterk in zijn.

[1:33:23] Dat is export.

[1:33:26] Dank u wel. U kunt verder.

[1:33:29] Voorzitter.

[1:33:30] Midden-Oosten.

[1:33:31] Een aantal vragen zijn daarover gesteld.

[1:33:34] Onder andere over de uitspraak.

[1:33:36] Van het internationaal gerechtshof.

[1:33:37] Ook over UNRWA.

[1:33:39] Internationaal gerechtshof zal ik als eerste doen.

[1:33:41] En daarna UNRWA.

[1:33:43] Voor UNRWA zeg ik al wel van tevoren.

[1:33:45] Is dat nu vindt tegelijkertijd.

[1:33:47] Het debat plaats met de minister.

[1:33:49] Voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking.

[1:33:52] Die ook gaat.

[1:33:53] Over de ontwikkelingssamenwerking.

[1:33:56] En daar de besluiten op neemt.

[1:33:57] Dus ik zal wel.

[1:34:00] Daar uitspraken over doen.

[1:34:01] Maar ik realiseer me dat.

[1:34:02] Ik wil niet parallel twee debatten voeren.

[1:34:05] Met een begrotingsdebat.

[1:34:07] Wat daar nu plaatsvindt.

[1:34:09] Maar eerst de uitspraak.

[1:34:11] Van het internationaal gerechtshof.

[1:34:13] En het gaat hier om de uitspraak van de erkend.

[1:34:15] En onafhankelijk gerechtshof.

[1:34:18] En.

[1:34:19] We hebben ook naar aanleiding van.

[1:34:22] Deze uitspraak heb ik zelf.

[1:34:23] Als minister ook eerder gezegd.

[1:34:26] Dat deze uitspraak.

[1:34:27] De partijen bindt in het geschil.

[1:34:30] En dat we als Nederland ook.

[1:34:31] De uitspraak van het Hof respecteren.

[1:34:34] Dat we ook oproepen.

[1:34:35] Om de uitspraak van het Hof na te leveren.

[1:34:38] De beide partijen.

[1:34:39] En daarbij.

[1:34:41] Ook in bilaterale contacten.

[1:34:43] De beide partijen daar ook op.

[1:34:45] Aan te spreken.

[1:34:47] En dat ook naar voren te brengen.

[1:34:51] Er zijn vragen gesteld.

[1:34:53] Over het karakter.

[1:34:55] Van de voorlopige maatregelen.

[1:34:56] En het karakter van de voorlopige maatregelen.

[1:34:59] Is onder andere inderdaad.

[1:35:00] Het verschaffen van basisvoorzieningen.

[1:35:03] En ook meer humanitaire hulp.

[1:35:05] Aan Gaza te leveren.

[1:35:06] Daar kan ik overduidelijk van zeggen.

[1:35:08] Dat sinds het afschuwelijke aanslag.

[1:35:11] Van de terroristische organisatie.

[1:35:13] Hamas op 7 oktober.

[1:35:15] Ik maar ook de rest van het kabinet.

[1:35:17] Of dat nou de minister president is.

[1:35:19] Of andere ministers.

[1:35:20] Zoals ook de minister van Defensie.

[1:35:22] We zeer duidelijk hebben gemaakt.

[1:35:24] Dat er meer humanitaire hulp.

[1:35:26] Gaza in moet gaan.

[1:35:27] Dat dat beter verspreid moet worden.

[1:35:28] En dat er ook te veel burgerslachtoffers vallen.

[1:35:31] En ook dat we de gegeiselden direct willen.

[1:35:34] Dat die vrijgelaten worden.

[1:35:36] Daar geldt dat we afgelopen periode.

[1:35:38] Als Nederland ook zeer nadrukkelijk.

[1:35:40] Druk hebben gezet.

[1:35:41] Over het openen van meer grensovergangen.

[1:35:43] En nu is Kerem Shalom ook open.

[1:35:45] Maar ik kan ook in alle openheid hier zeggen.

[1:35:47] Dat tijdens mijn bezoek vorige week.

[1:35:50] Aan Israël en de Palestijnse gebieden.

[1:35:52] Dat ik nog een keer benadrukt heb.

[1:35:54] Dat dat niet voldoende is.

[1:35:55] Maar dat er ook ruimte moet komen.

[1:35:57] Om Ashadot als Israëlische haven te gebruiken.

[1:36:01] Als toegangspoort.

[1:36:02] Voor meer humanitaire hulp.

[1:36:03] Ik zal er straks nog wat gedetailleerd op ingaan.

[1:36:06] Ook gezien de vragen.

[1:36:09] Over de droppings.

[1:36:13] Maar daarnaast.

[1:36:14] Hebben we vanaf het begin.

[1:36:16] De partijen aangesproken.

[1:36:18] Op het volgen van het.

[1:36:20] Internationaal humanitair recht.

[1:36:21] Wat cruciaal is.

[1:36:22] Op het moment dat je een gewapend conflict voert.

[1:36:25] Als het gaat om de voorlopige maatregelen.

[1:36:27] En dat is wel heel belangrijk.

[1:36:29] Om dat ook te duiden.

[1:36:30] Is dat het geen uitspraak is.

[1:36:33] Waarin het internationaal gerechtshof.

[1:36:35] Zou vaststellen.

[1:36:36] Dat Israël op dit moment.

[1:36:38] Genocide pleegt in Gaza.

[1:36:39] Tegen de Palestijnse bevolking.

[1:36:41] Het Hof spreekt zijn ernstige zorgen uit.

[1:36:44] Over de humanitaire crisis in Gaza.

[1:36:46] En roept op tot vrijlating van de geisdelen.

[1:36:48] Juist deze hele rechtszaak.

[1:36:50] En het vervolg daarvan.

[1:36:52] Moeten voor zorgen.

[1:36:53] Dat er wel een uitspraak of niet komt.

[1:36:56] Of er sprake is van genocide.

[1:36:57] Maar dat doet deze tussentijdse uitspraak.

[1:37:00] Nog niet.

[1:37:01] Daarnaast was er een vraag.

[1:37:02] Over de F-35 onderdelen.

[1:37:05] Dat ligt onder de Nederlandse rechter.

[1:37:07] Daar komt een uitspraak voor.

[1:37:09] Volgens mij is die nu gepland.

[1:37:11] In hoger beroep.

[1:37:12] Op 12 februari.

[1:37:14] En dat gaat gewoon door.

[1:37:18] Van de hogere rechter op.

[1:37:21] Dus dat maakt.

[1:37:23] Dat we dat dus.

[1:37:25] De Nederlandse rechter.

[1:37:26] Nog steeds zelf.

[1:37:27] Aanzetten is.

[1:37:28] Om daar in dat geschil.

[1:37:30] Een uitspraak te doen.

[1:37:34] UNRWA.

[1:37:35] Zeer ernstige aantijgingen.

[1:37:37] Van israelische autoriteiten.

[1:37:39] Tegen de 12 medewerkers van UNRWA.

[1:37:42] Namelijk betrokkenheid.

[1:37:43] Bij de aanslag van Hamas.

[1:37:44] Op 7 oktober.

[1:37:48] Dat is zeer serieus.

[1:37:48] En de minister voor buitenlandse handel.

[1:37:50] En ontwikkelingssamenwerking.

[1:37:51] Heeft daarom ook de aanvullende financiering.

[1:37:54] Aan UNRWA tot na de orde opgeschort.

[1:37:56] En in afwachting van het onderzoek.

[1:37:59] Dat is ook ingesteld.

[1:38:00] Maar tegelijkertijd zien we dat UNRWA.

[1:38:02] De aantijgingen ook zeer serieus neemt.

[1:38:04] Dat vind ik ook belangrijk om te onderstrepen.

[1:38:07] Medewerkers zijn op staande voet ontslagen.

[1:38:09] En UNRWA werkt ook mee.

[1:38:10] Aan het onafhankelijk onderzoek.

[1:38:12] Dat ingesteld is door de Verenigde Naties.

[1:38:15] We steunen daarbij ook de inzet.

[1:38:16] Van de secretaris-generaal.

[1:38:18] Van de Verenigde Naties.

[1:38:19] Onafhankelijk onderzoek.

[1:38:20] Met resultaten op korte termijn.

[1:38:22] Moet echt duidelijkheid geven.

[1:38:24] En zo swift en efficiënt als mogelijk.

[1:38:27] En Nederland zal de ontwikkeling.

[1:38:28] Van het onderzoek ook nauwlettend volgen.

[1:38:32] Tegelijkertijd zien we.

[1:38:33] Dat de humanitaire noden in Gaza hoog zijn.

[1:38:35] En het kabinet ook grote zorgen heeft.

[1:38:37] Over de ernstige situatie.

[1:38:39] Waarin de burgerbevolking.

[1:38:40] Zowel zich in Gaza.

[1:38:44] Bevindt.

[1:38:44] En we zijn hier ook van bewust.

[1:38:47] En ook van de cruciale rol.

[1:38:49] Die UNRWA hierin vervult.

[1:38:51] Het is niet zo dat er direct.

[1:38:53] Een andere organisatie paraat staat.

[1:38:56] Om de taken van UNRWA over te nemen.

[1:38:58] In lijn met de uitspraak.

[1:39:00] Van het internationaal gerechtshof.

[1:39:01] Roept Nederland ook op tot ongehinderde humanitaire steun.

[1:39:04] En die hoeveelheid steun.

[1:39:05] Moet ook aanzienlijk omlaag.

[1:39:08] Tot slot bieden we natuurlijk ook steun.

[1:39:09] Aan andere organisaties.

[1:39:10] Waaronder het Rode Kruis.

[1:39:14] En de Dutch Relief Society.

[1:39:17] Interruptie van de heer Van der Lee.

[1:39:18] GroenLinks Partij van de Arbeid.

[1:39:20] Ja, dank aan de minister.

[1:39:21] Voor de beantwoording tot nu toe.

[1:39:23] Kijk, het klopt dat het debat.

[1:39:25] Over de begroting BUOS nu begonnen is.

[1:39:28] Maar het is de eerste termijn van de Kamer.

[1:39:29] Dus vandaag komt er ook geen antwoord.

[1:39:31] Van de minister.

[1:39:32] Maar ik was toch wel benieuwd.

[1:39:34] Want die vraag heb ik gesteld.

[1:39:35] Dat als de heer Van Leeuwen als minister tegen het NOS zegt.

[1:39:38] De aanklacht is dat met VN geld.

[1:39:40] Met ons geld.

[1:39:42] De aanslag is gepleegd op 7 oktober.

[1:39:44] Is dat nou echt de aanklacht?

[1:39:46] Is dat een feitelijke grondslag?

[1:39:48] Want die hebben wij niet gelezen.

[1:39:50] Niet gevonden.

[1:39:51] Ik bedoel dat er een betrokkenheid is van medewerkers.

[1:39:53] Is iets anders.

[1:39:55] Dan dat er een aanklacht zou zijn.

[1:39:57] Dat met VN geld.

[1:39:58] Met ons geld.

[1:39:58] De aanslag is gepleegd op 7 oktober.

[1:40:01] Ik zou toch graag willen weten.

[1:40:02] Wat hier de feiten zijn.

[1:40:04] Minister.

[1:40:10] Om op citaten.

[1:40:12] Die op schrift zijn gesteld.

[1:40:14] Zomaar te reageren.

[1:40:14] Vooral omdat de collega van buitenhand.

[1:40:17] Handel en ontwikkelingssamenwerking.

[1:40:18] Op dit moment het begrotingsdebat daarover voert.

[1:40:20] Waar een groot onderdeel denk ik ook wel van.

[1:40:23] Het gesprek plaatsvindt.

[1:40:25] Wat boven water staat.

[1:40:27] Is dat dit echt zeer ernstige aantijgingen zijn.

[1:40:30] Zeer ernstige aantijgingen zijn.

[1:40:31] Van betrokkenheid bij.

[1:40:34] Aanslagen door Hamas.

[1:40:36] En dat daarin.

[1:40:38] Dus ook wel duidelijkheid en onderzoek moet komen.

[1:40:41] En dat maakt ook.

[1:40:42] Dat we de aanvullende financiering.

[1:40:44] Op dit moment hebben opgeschort.

[1:40:46] Maar ik ga hier niet.

[1:40:48] Op individuele citaten zomaar ingaan.

[1:40:50] Als mijn collega hier nu naast staat.

[1:40:51] Om dat debat te voeren.

[1:40:53] Op zich heeft de heer Van der Lee gelijk.

[1:40:54] Dat de minister voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking.

[1:40:56] Niet vandaag aan het woord zal komen.

[1:40:58] In de plenaire zaal.

[1:40:59] Maar dit is het antwoord in ieder geval van de minister.

[1:41:01] De heer Van der Lee.

[1:41:03] Ja ik vind dat onbevredigend.

[1:41:05] Omdat.

[1:41:06] Kijk er wordt hier geïmpliceerd.

[1:41:08] Dat met WN geld.

[1:41:09] Met ons geld de aanslag is gepleegd.

[1:41:12] En dat wordt gebruikt als legitimatie.

[1:41:14] Om.

[1:41:16] Financiering te bevriezen.

[1:41:19] Maar wij hebben nergens gezien.

[1:41:21] Dat dat de aanklacht is.

[1:41:23] En ja.

[1:41:25] En die punt heb ik ook gemaakt.

[1:41:26] En ik heb daar nog geen reactie op gehoord.

[1:41:28] Gelet op de uitspraak van het internationaal gerechtshof.

[1:41:31] De noodzaak die de minister zelf beklemtoont.

[1:41:34] Van.

[1:41:34] Zorg nou voor adequaat.

[1:41:36] Sneller.

[1:41:36] Meer humanitaire hulp.

[1:41:38] En dan de organisatie die dat biedt.

[1:41:41] Daar ga je de financiering stoppen.

[1:41:44] Ik kan dat niet bij elkaar brengen.

[1:41:46] Dat kan de minister als verantwoordelijke.

[1:41:49] Eerst verantwoordelijk op dit dossier.

[1:41:50] Ook niet denk ik.

[1:41:52] Afschuiven op een collega minister.

[1:41:54] Want zij is denk ik verantwoordelijk voor.

[1:41:57] Hoe moeten we dit duiden.

[1:41:59] Zowel de aanklacht.

[1:42:01] En kan het toch niet.

[1:42:03] Laten gebeuren dat Nederland actief meewerkt.

[1:42:06] Aan een situatie.

[1:42:07] Waarin het nog moeilijker wordt.

[1:42:08] Om humanitaire hulp te verlenen.

[1:42:11] Minister.

[1:42:13] Nou voegt de heer van der Lee wel heel veel zaken samen.

[1:42:15] Maar laten we allereerst gewoon heel duidelijk maken.

[1:42:17] Dat het gaat om het opschorten.

[1:42:19] Niet om het stoppen.

[1:42:20] Dus dat lijkt me wel een heel belangrijk verschil.

[1:42:24] En het gaat hier om.

[1:42:25] Een hele zware ernstige aanklacht.

[1:42:28] Aantijging naar medewerkers.

[1:42:30] Die betrokkenheid hebben.

[1:42:31] Bij mogelijk betrokkenheid hebben gehad.

[1:42:34] Bij de aanslagen door Hamas.

[1:42:35] En dat is het startpunt.

[1:42:37] En het startpunt daarvan.

[1:42:39] Daarna is dat we de aantijgingen.

[1:42:42] Serieus daarin nemen.

[1:42:43] En dat we het afwachten.

[1:42:44] Wat uit het ingestelde onderzoek.

[1:42:46] Op dit moment komt.

[1:42:48] En dat we hopen dat daar zo snel mogelijk.

[1:42:50] Op korte termijn duidelijkheid overkomt.

[1:42:54] En dat.

[1:42:55] Ondertussen de humanitaire noden hoog zijn.

[1:42:57] Daar zijn we ons zeer van bewust.

[1:42:59] Maar om in te zoomen.

[1:43:01] Een uitspraak van mijn collega.

[1:43:03] Over de duiding ervan.

[1:43:04] De duiding is hier dat er gewoon een ernstige aantuiging is.

[1:43:07] Dat er onderzoek wordt gedaan.

[1:43:09] Dat wij ook zien.

[1:43:10] Dat de secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

[1:43:12] Dat zeer serieus neemt.

[1:43:14] En daar nu inzet op heeft.

[1:43:16] En daarmee hebben we in ieder geval.

[1:43:18] Een belangrijk punt.

[1:43:20] Waarbij duidelijkheid moet komen.

[1:43:22] Over wat hier nu gebeurd is.

[1:43:25] De heer Veldkamp.

[1:43:26] Dank u voorzitter.

[1:43:28] Ik wil hier geen twee debatten voeren.

[1:43:31] Volgens mij is UNRWA.

[1:43:33] Zowel de verantwoordelijkheid van de minister van Buitenlandse Handel.

[1:43:35] Als de minister van Buitenlandse Zaken.

[1:43:37] Als ik dat verkeerd heb.

[1:43:38] Dan hoor ik dat graag.

[1:43:41] Opschorten inderdaad.

[1:43:42] Dat zijn weleens voor minder ernstige aantuigingen.

[1:43:46] Steun aan UNRWA is opgeschort.

[1:43:48] Minister Kaag kan ik me herinneren.

[1:43:49] Als ik het goed heb.

[1:43:51] Maar ik wil hier gewoon graag van de minister.

[1:43:54] Weten.

[1:43:54] Hoe zit het nu feitelijk.

[1:43:57] Met de opgeschorte bedragen.

[1:43:58] Is bijvoorbeeld de 10 miljoen extra.

[1:44:00] Die in december door de minister van BOS.

[1:44:02] In RAFA is aangekondigd.

[1:44:04] Is die inmiddels overgemaakt of niet.

[1:44:06] Is de vaste bijdrage die Nederland hanteert.

[1:44:09] Aan UNRWA voor dit jaar.

[1:44:11] Is die inmiddels overgemaakt of niet.

[1:44:13] Dat zou ik graag willen weten.

[1:44:14] Of dat ook onder de opschorting valt.

[1:44:15] Helder.

[1:44:18] Ja voorzitter.

[1:44:19] Die vraag glijd ik door naar het debat.

[1:44:22] Rondom buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking.

[1:44:25] Ik denk wel dat daarin wel belangrijk is.

[1:44:26] Om te benadrukken.

[1:44:29] Wat ook in het debat.

[1:44:30] Tussen de Kamerleden zelf naar voren kwam.

[1:44:33] Is dat.

[1:44:33] Het is een redelijk feitelijke vraag.

[1:44:36] Van de heer Veldkamp.

[1:44:37] Kan de minister die wel beantwoorden.

[1:44:43] Nou daarin.

[1:44:45] Kan ik wel.

[1:44:46] Kijk in ieder geval.

[1:44:48] Als het gaat om het.

[1:44:50] Maar dan moet ik even in mijn geheugen graven.

[1:44:52] Volgens mij het extra bedrag van 10 miljoen.

[1:44:54] Hebben we overgemaakt wat ik weet.

[1:44:57] En de vrijwillige bijdrage.

[1:44:58] Hebben we ook overgemaakt.

[1:45:01] Dat is in ieder geval gedaan.

[1:45:03] Maar ik.

[1:45:04] Moet wel zeggen dat.

[1:45:06] In de afweging die er zijn.

[1:45:08] En het belang ook van het nauwkeurige onderzoek.

[1:45:11] Tegelijkertijd ook belangrijk is om te realiseren.

[1:45:13] Dat er niet zozeer snel een vervanging is.

[1:45:15] Voor de vele duizenden mensen.

[1:45:17] En het werk wat UNRWA doet.

[1:45:18] We hebben het hier echt over.

[1:45:21] Toch heel veel mensen die op dit moment.

[1:45:24] Aan honderdduizenden mensen.

[1:45:25] Hulp verlenen.

[1:45:27] Daar is niet snel een.

[1:45:28] Een andere.

[1:45:31] Hulporganisatie voor beschikbaar.

[1:45:34] Helder.

[1:45:34] De heer Veldkamp.

[1:45:36] Voorzitter.

[1:45:37] 10 miljoen overgemaakt.

[1:45:39] Ik hoor overigens wat de minister zegt.

[1:45:40] Over de beleidspunten.

[1:45:42] En de politieke punten.

[1:45:43] De vrijwillige bijdrage voor 2024.

[1:45:47] Is die dus al overgemaakt?

[1:45:49] Dan is die begin januari overgemaakt.

[1:45:51] Hoe verhaalt zich dan tot het feit.

[1:45:53] Dat de begrotingsbehandeling.

[1:45:54] Van de begroting buitenlandse handel.

[1:45:56] Nu nog plaatsvindt.

[1:45:59] Ja daar kan ik denk ik.

[1:46:00] In plaats van de minister beantwoorden.

[1:46:01] Want de vorige Tweede Kamer heeft besloten.

[1:46:03] Om die begrotingsbehandeling naar dit jaar te schuiven.

[1:46:05] Wat betekent dat staand beleid.

[1:46:06] In principe kon worden doorgezet.

[1:46:08] Dus dat valt in die zin niet het kabinet te verwijten.

[1:46:12] Dan vind ik de minister uitnodigd.

[1:46:14] Om verder te gaan met haar beantwoording.

[1:46:17] Voorzitter.

[1:46:19] En.

[1:46:22] Daarna is.

[1:46:23] Stap ik over naar.

[1:46:25] De situatie in Gaza.

[1:46:26] En de toekomst van Gaza.

[1:46:28] Laat ik het overduidelijk zeggen.

[1:46:30] Dat ik zelf ook tegen de betrokken ministers.

[1:46:32] Die ik vorige week heb gesproken in Israël.

[1:46:34] Heb gezegd dat ik.

[1:46:36] Dat Nederland tegen herbezetting.

[1:46:38] Door Israël van Gaza is.

[1:46:40] Dat we tegen een gedwongen verplaatsing.

[1:46:42] Van Palestijnen uit Gaza zijn.

[1:46:45] En dat we uiteindelijk.

[1:46:47] Uitgaan dat Gaza.

[1:46:49] Door een.

[1:46:52] Gerevitaliseerde.

[1:46:53] Palestijnse autoriteit.

[1:46:55] Kan worden.

[1:46:55] En dat daar ergens een interim situatie komt.

[1:46:58] Dat hoop ik in ieder geval.

[1:47:00] Want dat zou betekenen.

[1:47:01] Dat uiteindelijk dit conflict tot een einde komt.

[1:47:04] Maar geen herbezetting van Gaza door Israël.

[1:47:07] En die boodschap heb ik.

[1:47:08] Al meerdere momenten.

[1:47:10] Maar ook vorige week.

[1:47:11] Zeer duidelijk overgebracht.

[1:47:13] En alle leden.

[1:47:15] Onderstreep ik hoe belangrijk het is.

[1:47:17] Dat er meer gijzelaars vrij komen.

[1:47:19] En dat dat ook.

[1:47:21] Als je Israëlse zelf spreekt.

[1:47:24] Het leed aan beide kanten is groot.

[1:47:26] Maar dat dat.

[1:47:27] Ook echt van groot belang.

[1:47:29] Wordt geacht.

[1:47:30] En essentieel is.

[1:47:31] Hoe verder de onderhandelingen lopen.

[1:47:34] Ik hoop op een goede uitkomst.

[1:47:37] Tegelijkertijd.

[1:47:38] Ben ik ook realistisch.

[1:47:40] Dat dit natuurlijk.

[1:47:42] Niet per definitie.

[1:47:44] Er twee partijen moeten zijn.

[1:47:45] Die uiteindelijk met elkaar daarin afspraken willen maken.

[1:47:48] Maar ik hoop in ieder geval.

[1:47:49] Voor alle families in Israël.

[1:47:51] Dat er uiteindelijk.

[1:47:53] Ook de gijzelaars vrij komen.

[1:47:54] Maar ook voor de Palestijnen.

[1:47:56] Dat zo'n tijdelijk humanitaire.

[1:47:58] Het staken, het vuren.

[1:48:00] De mogelijkheid biedt.

[1:48:00] Om meer humanitaire hulp binnen te brengen.

[1:48:03] Maar over het verwachtingspatroon daarvan.

[1:48:06] Laten we zeggen dat ik het hoop.

[1:48:08] Maar om uit te spreken.

[1:48:09] Het realisme en de kans daarop.

[1:48:11] We weten.

[1:48:11] Mere mensen hebben in dat vlak.

[1:48:13] Hier ook ervaring.

[1:48:14] We weten hoe moeizaam dat is.

[1:48:16] Dat soort processen.

[1:48:19] Maar wij blijven aanmoedigen.

[1:48:21] Alle partijen.

[1:48:22] Maar ook Qatar vragen.

[1:48:24] Om hun bemiddelende rol te spelen.

[1:48:26] Om te doen wat zij kunnen.

[1:48:27] Voor de gijzelaars.

[1:48:29] Ik ben ook dankbaar voor landen als Qatar en Egypte.

[1:48:32] Voor de inzet die zij plegen.

[1:48:34] Om ook de Verenigde Staten.

[1:48:36] Om hier in een faciliterende rol te spelen.

[1:48:39] De heer Boswijk.

[1:48:41] Ik ben in het gebied op bezoek heel waardevol.

[1:48:44] Dat hij ook zelf gekeken heeft.

[1:48:46] Zelf ben ik ook.

[1:48:48] Op die westelijke Jordaanoever geweest.

[1:48:50] En heb ik.

[1:48:51] Samen met Palestijnen.

[1:48:53] Ook gezien wat er gebeurt.

[1:48:55] Als kolonisten je land wegpakken.

[1:48:58] Wat dat betekent.

[1:48:59] Voor een gemeenschap.

[1:49:02] En dat maakt ook.

[1:49:03] Dat ik me inzet.

[1:49:05] Om tegen het extremistische.

[1:49:07] Extreme kolonistengeweld.

[1:49:10] Ook in aanvulling.

[1:49:11] Op wat de Kamer gevraagd heeft.

[1:49:13] Om te werken aan sancties.

[1:49:14] In Europees verband.

[1:49:16] En ik zal binnenkort ook de Kamer daarvan.

[1:49:18] Op de hoogte brengen.

[1:49:19] Over wat daar de voortgang is.

[1:49:22] Het belang van een twee staten oplossing.

[1:49:24] Blijft overeind staan.

[1:49:25] Tegen de heer Brekelmans zeg ik ook.

[1:49:28] Dat ik ook dit zeer nadrukkelijk.

[1:49:30] In mijn gesprekken naar voren heb gebracht.

[1:49:32] Zowel bij de Palestijnse autoriteit.

[1:49:34] Als ook bij mijn counterparts in Israël.

[1:49:37] Dat wij als Nederland voor een twee staten oplossing staan.

[1:49:39] En dat we geen andere oplossing.

[1:49:42] Acceptabel vinden.

[1:49:44] Voorzitter.

[1:49:44] Dan wil ik overgaan naar Iran.

[1:49:48] Voorzitter.

[1:49:50] Ik heb recent.

[1:49:51] Het hoge aantal excuses.

[1:49:53] In Iran veroordeeld.

[1:49:54] Ook de Europese Unie heeft hier zich tegenover uitgesproken.

[1:49:57] En we blijven.

[1:49:58] Alle partijen oproepen.

[1:50:00] Tot deescalatie in het gebied.

[1:50:01] En ook terughoudendheid.

[1:50:03] Inclusief Iran.

[1:50:04] Dat heb ik vorige week.

[1:50:06] Ook in.

[1:50:09] Anderhalve week geleden.

[1:50:11] In mijn gesprek.

[1:50:12] Met de minister van buitenlandzaak.

[1:50:14] Van Iran duidelijk gemaakt.

[1:50:17] En in Europees verband.

[1:50:19] Wordt op dit moment.

[1:50:19] Ook mogelijkheden verkend voor aanvullende.

[1:50:22] Sancties gericht op de destabiliserende.

[1:50:24] Iraanse rol in de regio.

[1:50:26] Zoals steun aan organisaties.

[1:50:28] Als Hamas en Hezbollah.

[1:50:30] Om dat te kunnen adresseren.

[1:50:33] Dus daar worden extra.

[1:50:34] Stappen in gezet.

[1:50:36] En dat zijn we op dit moment.

[1:50:37] In Europees verband.

[1:50:38] Aan het verkennen.

[1:50:41] Daarmee.

[1:50:44] En dit heb ik ook.

[1:50:45] Tijdens mijn laatste RBZ.

[1:50:47] Zelf actief naar voren gebracht.

[1:50:50] En ik zal zeker steun uitspreken.

[1:50:52] Voor aanvullende sancties.

[1:50:54] En dat zal ik nog een keer.

[1:50:56] Bij de eerste geschikte gelegenheid.

[1:50:57] Die ik weer zie.

[1:50:58] Ik heb bij de laatste raad buitenlandse zaken gedaan.

[1:51:01] Maar ook bij de nieuwe.

[1:51:04] Het zeer nadrukkelijk doen.

[1:51:06] Ik heb ook bij de laatste raad buitenlandse zaken.

[1:51:09] Opgeroepen.

[1:51:10] Aan de hoogvertegenwoordiger.

[1:51:12] Om zich ook uit te spreken.

[1:51:13] Tegen de verschrikkelijke aanvallen.

[1:51:15] Die in Neubiel hebben plaatsgevonden.

[1:51:17] Wat ook het leven heeft gekost.

[1:51:19] Van een elf maanden oude baby.

[1:51:21] Een Nederlandse baby.

[1:51:22] En dat heeft de hoogvertegenwoordiger ook gedaan.

[1:51:25] Daarmee heeft.

[1:51:26] In ieder geval in zijn hoedanigheid.

[1:51:28] Heeft hij ons ook gesteund.

[1:51:30] In de afschuw.

[1:51:32] Die we hebben uitgesproken.

[1:51:34] En overgebracht aan de Iraanse autoriteiten.

[1:51:36] En aan het ontbieden van de ambassadeur.

[1:51:38] Maar ook de minister van buitenlandse zaken.

[1:51:40] Die ik zelf.

[1:51:41] Hier ook mijn afschuw over heb uitgesproken.

[1:51:44] En het is gewoon.

[1:51:46] Een hele zorgwekkende rol.

[1:51:47] Die Iran speelt.

[1:51:49] En daarom blijven we ook kijken naar alle acties.

[1:51:52] Die we kunnen ondernemen.

[1:51:54] De uitspraak van president Biden.

[1:51:56] Over de Iraanse betrokkenheid.

[1:51:58] Bij de raketaanval.

[1:52:00] Hij heeft gezegd.

[1:52:01] Dat hij de aanzal zal vergelden.

[1:52:03] En zolang de aanvallen op coalitietroepen doorgaan.

[1:52:05] Begrijpt het kabinet ook de noodzaak.

[1:52:07] Van de Verenigde Staten.

[1:52:08] Om hun personeel te kunnen verdedigen.

[1:52:10] Wel is natuurlijk van belang.

[1:52:12] Om regionale escalatie te voorkomen.

[1:52:15] De veiligheidssituatie in Irak.

[1:52:17] Is volatiel.

[1:52:20] Amerikaanse troepen in Syrië en Irak.

[1:52:21] Hebben regelmatig te maken.

[1:52:23] Met raket en drone aanvallen.

[1:52:25] Door aan Iran geallieerde milities.

[1:52:28] Zorgen zijn er ook zeker.

[1:52:30] En het is.

[1:52:32] En we bespreken dit ook telkens.

[1:52:35] Met de counterparts.

[1:52:37] We hebben de Kamer toegezegd.

[1:52:38] Dat de minister van Defensie en ik.

[1:52:40] Actief elke keer weer zullen monitoren.

[1:52:43] Of er verandering is.

[1:52:45] In de veiligheidssituatie van Nederland.

[1:52:47] En dat volgen we ook nauwgezet.

[1:52:48] En u heeft ook kunnen zien voorzitter.

[1:52:50] De leden hebben ook kunnen zien.

[1:52:51] Dat de minister van Defensie.

[1:52:53] Op bezoek is geweest in Irak.

[1:52:55] Om zelf ook daar.

[1:52:58] Op de hoogte gesteld te worden.

[1:53:00] Dat moet tempo gaan maken voorzitter.

[1:53:01] Volgens mij.

[1:53:02] Om ook nog een tweede termijn aan de Kamer te geven.

[1:53:06] Maar als daar veranderingen in plaatsvinden.

[1:53:08] In die veiligheidssituatie.

[1:53:09] Hebben we ook toegezegd.

[1:53:11] Dat we de Kamer zullen informeren.

[1:53:13] Ik kan alleen maar onderstrepen.

[1:53:14] Dat de Indo-Pacific.

[1:53:16] Wat de heer Brekelmans ook zegt.

[1:53:17] Ontzettend belangrijk is.

[1:53:19] Het belang van de regio van Europa.

[1:53:22] Om de Indo-Pacific.

[1:53:23] Om daarmee verbonden te zijn.

[1:53:24] Eén van de redenen.

[1:53:26] Waarom Nederland ook development partner.

[1:53:28] Bij de ASEAN is geworden.

[1:53:31] Eigenlijk een soort EU.

[1:53:32] Maar dan anders in die regio.

[1:53:34] Om juist te werken aan gemeenschappelijke terreinen.

[1:53:36] En het ministerieel forum.

[1:53:38] Dat is ook.

[1:53:41] Dat willen we ook gebruiken.

[1:53:42] Om economisch politiek.

[1:53:44] En op energieclinaat.

[1:53:45] Verder met elkaar samen te werken.

[1:53:47] En de hoogvertegenwoordiger zal.

[1:53:49] Na afloop van het forum.

[1:53:50] Ook een persverklaring afgeven.

[1:53:52] Waarin het belang van de regio voor de EU.

[1:53:54] En het engagement van de EU.

[1:53:57] Ook wordt benadrukt.

[1:53:59] Azerbeidiaan.

[1:54:00] Ik ken de berichten over de vermene mensenrechtsschending.

[1:54:02] In Azerbeidiaan.

[1:54:03] Onder andere over de arbitraire detentie van journalisten.

[1:54:06] En mensenrechtenverdedigingsland.

[1:54:08] En Nederlanders.

[1:54:09] Nederland en de EU roepen Azerbeidiaan ook op.

[1:54:12] Om degenen die gevangen zitten.

[1:54:14] Wegens het uitoefenen van hun fundamentele rechten.

[1:54:17] Ook vrij te laten.

[1:54:17] En vrij en ongehinderde.

[1:54:20] Ruimte te garanderen.

[1:54:21] Voor onafhankelijke journalistiek.

[1:54:22] En vrijheid van meningsuiting.

[1:54:25] Nederland importeert in ieder geval geen gas.

[1:54:27] Uit Azerbeidiaan.

[1:54:30] Dat was het voorzitter.

[1:54:33] Dank u wel.

[1:54:35] Dan kijk ik of er leden zijn.

[1:54:36] Die een twee minuten debat willen aanvragen.

[1:54:38] Dat is niet het geval.

[1:54:39] Betekent dat ook dat wij de tweede termijn.

[1:54:42] Vandaag niet nodig hebben.

[1:54:43] Of moeten we daar een heel korte.

[1:54:45] Hier gaat het wel heel kort nodig zijn.

[1:54:48] We beginnen met de heer Brekelmans van de VVD.

[1:54:52] 30 seconden.

[1:54:53] Dank voor alle antwoorden.

[1:54:55] Ik hoop dat de boodschap over migratie.

[1:54:57] Dat ze nog iets steviger overbrengen over Afrika.

[1:54:59] Maar ik ga niet nog een poging wagen.

[1:55:00] Om dat alsnog voor elkaar te krijgen.

[1:55:02] Ik wil eigenlijk nog één vraag stellen.

[1:55:04] En dan maar even een tweede termijn.

[1:55:05] En dat gaat over Iran en escalatie.

[1:55:08] Je kunt daar twee manieren naar kijken.

[1:55:09] Je kunt zeggen als Amerika bijvoorbeeld hard terug slaat.

[1:55:12] Dan ontmoedigt dat wellicht Iran.

[1:55:14] En Iraanse milities.

[1:55:15] Om nog meer van dat soort activiteiten.

[1:55:19] Aanslagen uit te voeren.

[1:55:20] Je kunt ook zeggen.

[1:55:21] Op het moment dat Amerika hard terug slaat.

[1:55:22] Dan wekt dat misschien weer een tegenreactie uit de hand.

[1:55:25] En draagt dat bij een escalatie.

[1:55:26] Dus echt een open vraag aan de minister.

[1:55:28] Hoe kijkt zij daar nou naar.

[1:55:30] Wat is nou een effectieve manier.

[1:55:31] Om met Iran en die milities.

[1:55:34] Om daar mee om te gaan.

[1:55:35] Geen makkelijke vraag.

[1:55:36] Wel een heldere.

[1:55:37] De heer van der Lee.

[1:55:38] Ja.

[1:55:39] Ik wou toch nog even iets zeggen.

[1:55:41] Over de minister.

[1:55:42] De beantwoording.

[1:55:43] Kijk ik vind het super onbevredigend.

[1:55:45] Zo niet te zeggen totaal frustrerend.

[1:55:46] Dat Qatar.

[1:55:48] Waar echt sterkere aanwijzingen zijn.

[1:55:50] Dat zij de aanslagen hebben mede gefinancierd.

[1:55:52] Dan UNRWA.

[1:55:54] Dat land krijgt complimenten van Nederland.

[1:55:57] En we zadelen een noodhulporganisatie op.

[1:56:00] Die zeer belangrijk werk doet.

[1:56:02] Met toch een sanctie.

[1:56:04] En een grote onzekerheid.

[1:56:06] Want zij moeten niet alleen mensen.

[1:56:07] Maar ook middelen financieren.

[1:56:09] En als zij geen beschikking hebben.

[1:56:11] Al in februari op voldoende middelen.

[1:56:13] Gaat dat ten koste.

[1:56:15] En waarschijnlijk ook met dodelijke afloop.

[1:56:17] Van veel burgers in Gaza.

[1:56:19] Ik vind dat echt onbegrijpelijk.

[1:56:20] Dus mijn vraag aan de minister.

[1:56:23] Of ze dat niet met mij eens is.

[1:56:24] En aanvullend.

[1:56:25] Komt er nou nog een kabinetsappreciatie.

[1:56:27] Van de uitspraak van het internationaal gerechtshof.

[1:56:31] Inclusief juridisch advies.

[1:56:32] Graag voor de begrotingsbehandeling.

[1:56:34] Buza.

[1:56:35] Dank voor de minister.

[1:56:38] Geen nadere vragen.

[1:56:40] Kijken of de minister.

[1:56:42] De gestelde vragen direct kan beantwoorden.

[1:56:44] Dat is het geval.

[1:56:46] Voorzitter.

[1:56:47] Als het gaat om migratie.

[1:56:48] Kan ik heel duidelijk zijn.

[1:56:49] Dat we een hele actieve agenda hebben.

[1:56:51] Om dat tegen te gaan.

[1:56:51] Maar wat ik ook duidelijk wilde maken.

[1:56:53] Dat onze belangen ook veel breder zijn.

[1:56:55] Maar dat we over en weer.

[1:56:58] Dat gelijkwaardige partnerschap.

[1:56:59] Echt essentieel is.

[1:57:00] Dus ik gebruikte de vraag van de heer Brekelmans.

[1:57:03] Ook nog een deel van mijn andere agenda.

[1:57:05] Gewoon helden uit te dragen.

[1:57:06] Maar dat is daarin.

[1:57:09] Kijk.

[1:57:10] De situatie in het Midden-Oosten.

[1:57:12] Is gewoon ontzettend onvlambaar.

[1:57:14] En dat maakt dat.

[1:57:18] Het risico.

[1:57:19] Op regionale spil over.

[1:57:20] Gewoon heel erg groot is.

[1:57:21] Dat is een van de redenen waarom ik ook.

[1:57:23] Vorige week in de gesprekken met.

[1:57:25] Israël heel duidelijk heb aangegeven.

[1:57:27] Dat we resolutie 1701.

[1:57:29] Bijvoorbeeld met Libanon steunen.

[1:57:31] En dat daar echt.

[1:57:32] Een diplomatieke oplossing moet worden gevonden.

[1:57:34] En niet een militaire oplossing.

[1:57:36] Want dat zou het conflict nog veel groter maken.

[1:57:38] Maar hetzelfde geldt voor Iran.

[1:57:40] Dus alle landen.

[1:57:43] Die gebruiken hun.

[1:57:46] Leverage.

[1:57:46] Om dat ook overduidelijk.

[1:57:49] Ook over te brengen.

[1:57:50] Dat.

[1:57:53] Deescalatie.

[1:57:54] Beter is dan.

[1:57:57] Uiteindelijk de weg is om te gaan.

[1:57:59] Tegelijkertijd.

[1:57:59] Als er een aanval van de militie plaatsvindt.

[1:58:03] Die mensen doodt.

[1:58:04] Militairen doodt.

[1:58:05] Dan zal daar gewoon.

[1:58:08] Een passende reactie op moeten terugkomen.

[1:58:11] En dat is aan Amerika.

[1:58:14] Om dat op een passende manier.

[1:58:15] Op een passende tijd te doen.

[1:58:17] En datzelfde geldt voor.

[1:58:20] Erbil die heeft plaatsgevonden.

[1:58:22] Dat was echt een schending.

[1:58:24] Van de territoriale integriteit.

[1:58:26] En soevereiniteit van Irak.

[1:58:28] Dat kan niet.

[1:58:31] Onbeantwoord blijven.

[1:58:32] Maar ook.

[1:58:33] En dat is weer de andere kant.

[1:58:34] Dat heb je in Kerman gezien.

[1:58:35] Dat daar een aanslag heeft plaatsgevonden.

[1:58:38] Vanuit ISIS.

[1:58:39] Ook dat vraagt dan weer.

[1:58:41] Om ook daar uit te spreken.

[1:58:43] Dat dat ook een terroristische aanslag is.

[1:58:46] En dat dat ook.

[1:58:50] Onschuldige mensen treft.

[1:58:54] Als het gaat.

[1:58:54] Om het internationaal.

[1:58:55] Om het internationaal gerechtshof.

[1:58:57] Volgens mij.

[1:58:58] Zullen we een aantal zaken zijn daarover gevraagd.

[1:59:01] Over hoe we dat duiden.

[1:59:03] Volgens mij ligt er nu een verzoek op de Kamer.

[1:59:05] Om meer informatie.

[1:59:06] Dat gaan we natuurlijk kijken.

[1:59:08] Hoe we daar op een goed mogelijke manier.

[1:59:09] Antwoord op kunnen geven.

[1:59:10] Maar ik ben wel heel duidelijk.

[1:59:12] Ook daarin is dat wij de uitspraak respecteren.

[1:59:14] Dat wij vinden.

[1:59:15] Dat de partijen de uitspraak moeten naleven.

[1:59:18] En dat wij daar ook de partijen op zullen aanspreken.

[1:59:20] In bilaterale contacten.

[1:59:22] En dat is een hele belangrijke basis.

[1:59:25] Maar ik wil er vooral ook wegnemen.

[1:59:27] Dat deze uitspraak.

[1:59:29] Al een einduitspraak is.

[1:59:30] Op het basis.

[1:59:31] Of er sprake is van genocide wel of niet.

[1:59:33] Daar moet de hele procedure voor worden.

[1:59:36] Doorlopen.

[1:59:38] En als het gaat om de situatie.

[1:59:40] Van UNRWA.

[1:59:41] Even aan de vraag.

[1:59:42] Of er nog een kabinetsappreciatie.

[1:59:45] Op de voorlopige voorzieningen komt.

[1:59:47] Los van wat de minister nu gezegd heeft.

[1:59:48] We hebben een verzoek van de Kamer gekregen.

[1:59:50] Om nadere informatie te verstrekken.

[1:59:52] En daar zullen we ook een reactie op geven.

[1:59:55] En hoe dat precies eruit ziet.

[1:59:56] Daar gaan we nu naar kijken.

[1:59:58] En zijn vragen alsof dat kan voor de behandeling.

[2:00:00] Van de begroting buitenlandse zaken.

[2:00:02] Ik kan me indenken dat dat wel prettig is.

[2:00:05] Want anders worden die vragen.

[2:00:06] Tijdens de behandeling gesteld.

[2:00:08] Check.

[2:00:12] Gaat u horen.

[2:00:14] Kijk.

[2:00:16] Als we kijken naar UNRWA.

[2:00:18] Is het belangrijkste.

[2:00:19] Is dat.

[2:00:21] De ernst van de aantijging.

[2:00:22] Is gewoon zeer serieus.

[2:00:24] En daar kan je niet aan voorbij gaan.

[2:00:26] Daar moet een helder en duidelijk antwoord.

[2:00:28] Ook van UNRWA op komen.

[2:00:30] Dat betekent dat we op dit moment.

[2:00:31] De hulp hebben opgeschort.

[2:00:34] Tegelijkertijd zien we ook.

[2:00:36] Dat UNRWA een belangrijke rol speelt.

[2:00:39] In de humanitaire hulpverlening.

[2:00:41] Die niet zomaar vervangen kan worden.

[2:00:43] Door anderen op dit moment.

[2:00:45] Maar je kan niet.

[2:00:47] Zulke ernstige aantijgingen.

[2:00:49] Zonder enige stap.

[2:00:51] Zomaar aan je voorbij laten gaan.

[2:00:52] Als dit zo terug voert.

[2:00:54] Op het begin van dit afschuwelijke conflict.

[2:00:58] De aanslagen van Hamas.

[2:00:59] Terroristen aanslagen van Hamas.

[2:01:01] Op 7 oktober.

[2:01:03] De heer Van der Lee Elkert.

[2:01:05] Ja het is ook niet dat er niks is gebeurd.

[2:01:08] De mensen zijn ontslagen.

[2:01:09] Er is aangifte gedaan. Er komt een onafhankelijk.

[2:01:11] Onderzoek.

[2:01:12] Maar laat ik het dan proberen wat positiever in te schreken.

[2:01:15] Ook vanwege de laatste opmerking.

[2:01:17] Die de minister maakt.

[2:01:18] Mocht blijken dat de duur van het onafhankelijke onderzoek.

[2:01:21] Langer is.

[2:01:22] Dan de noodzaak is.

[2:01:24] Om uit humanitair oogpunt.

[2:01:26] Toch te zorgen dat er voldoende financiering is.

[2:01:30] Kan dat betekenen.

[2:01:31] Dat UNRWA 8.

[2:01:33] Een uitkomst van een lopend onderzoek.

[2:01:36] Nederland toch weer terugkomt.

[2:01:37] Op die opschorting van de middelen.

[2:01:39] De minister.

[2:01:41] Voorzitter.

[2:01:41] Dat is in deze fase.

[2:01:43] Een als dan vraag.

[2:01:47] Dus daar ga ik nu niet op vooruit lopen.

[2:01:50] En.

[2:01:51] Vandaag vinden er volgens mij ook weer.

[2:01:53] Verdere gesprekken plaats van de SG.

[2:01:54] Van de Verenigde Naties.

[2:01:55] Met de grootste donoren.

[2:01:57] Dus laten we eerst die stappen met elkaar doorlopen.

[2:02:00] Dank u wel.

[2:02:01] We zijn aan het einde gekomen van dit commissiedebat.

[2:02:04] Ik wil bedanken aan de minister.

[2:02:06] Voor haar bijdrage.

[2:02:07] Ik neem nog even de toezeggingen met u door.

[2:02:11] De minister stuurt voor de begrotingsbehandeling.

[2:02:12] Een stand van zakenbrief.

[2:02:13] Over Oekraïne breed te sturen.

[2:02:15] De minister wordt ook door de Kamer uitgenodigd.

[2:02:17] Voor een debat met de premier.

[2:02:19] En de minister van Defensie.

[2:02:20] Over twee jaar staat van oorlog in Europa.

[2:02:22] Dat zal na 24 februari worden ingepland.

[2:02:26] De minister stuurt voor de begrotingsbehandeling.

[2:02:29] Een nadere kabinetsappreciatie.

[2:02:30] Over de voorlopige voorzieningen.

[2:02:31] Van het internationaal gerechtshof.

[2:02:34] Ik stuur reactie op het verzoek van de Kamer.

[2:02:37] Dus een kabinetsappreciatie.

[2:02:38] Dat vind ik.

[2:02:41] Van de Kamer.

[2:02:43] Wat ziet op de uitspraak van het gerechtshof.

[2:02:46] Dank.

[2:02:47] Dank aan de leden en aan de ambtenaren.

[2:02:49] En aan de mensen van het politieke tribune voor hun bijdrage.

[2:02:52] En dan sluit ik deze vergadering.