Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Openbaar vervoer en taxi

[0:00:01] Welkom bij het commissiedebat Openbaar Vervoer en Taxi.

[0:00:07] Naast mij zitten de commissieleden.

[0:00:11] Links van mij de heer Heutink van de PVV.

[0:00:13] De heer De Hoop van Groenings Partij van de Arbeid.

[0:00:16] Mevrouw Veldman van de VVD.

[0:00:18] De heer Olger van Dijk van NSC.

[0:00:21] En de heer Bamenga van D66.

[0:00:23] Rechts van mij zitten de staatssecretaris met de ambtelijke ondersteuning.

[0:00:27] Ik heet u allen hartelijk welkom.

[0:00:28] En dat heet ook uiteraard voor de mensen die thuis voor de buis zitten mee te kijken, nogmaals welkom.

[0:00:35] Er staat gepland van kwart over twee tot kwart over vijf, oftewel drie uur gepland voor deze commissiebehandeling.

[0:00:43] Als voorzitter stel ik voor drie interrupties. Stel ik voor.

[0:00:47] En dan zoals gebruikelijk na de eerste ronde de beantwoording van de staatssecretaris.

[0:00:54] en die zal, denk ik, wel weer opknippen in blokjes.

[0:00:58] En dan gaan we wel zien hoe we dat dan verder voorvolgen gaan geven,

[0:01:01] om te kijken of alle vragen zijn behoord, et cetera, et cetera.

[0:01:04] Er staan voldoende onderwerpen op de agenda.

[0:01:07] Tijd is beperkt, dus laat ik me gelijk aftrappen met de heer Huttink van de PVV.

[0:01:13] Voorzitter, de PVV luidt de noodklok als het gaat om de veiligheid in het openbaar vervoer.

[0:01:19] Bijna dagelijks worden we geconfronteerd met nieuwsberichten over in elkaar geslagen conducteurs,

[0:01:25] vernieuwde treinen of risicolijnen die door de gewone Nederlander worden ontweken.

[0:01:30] Het is op sommige trajecten in Nederland zo ernstig dat er ter preventie politieagenten

[0:01:35] meereisen om de reiziger te beschermen tegen het tuig in het OV.

[0:01:41] Dit is voor de PVV-voorzitter compleet onacceptabel en het wordt tijd dat het door de regering

[0:01:47] keihard wordt ingegrepen, zodat de reiziger niet doodsbang een trein, bus of tram hoeft

[0:01:54] in te stappen. Alleen al in de treinen van NS zagen we vorig jaar 1042 geweldsincidenten

[0:02:00] plaatsvinden en die trend zet zich ook in 2024 gestaag door. Ook afgelopen weekend was het

[0:02:07] weer goed mis in één van de NS-treinen. Zaterdagavond omstreeks half elf is een hoofdconductrice

[0:02:14] van NS met letsel op meerdere plaatsen naar het ziekenhuis afgevoerd. Alleen maar omdat

[0:02:20] zij haar werkzaamheden uitvoerde, werd zij door een groep jongeren van de trap geduwd,

[0:02:25] geschopt, geslagen en nu zit zij thuis met haar arm in het gips. Voorzitter, zoals eerder door de PVV

[0:02:32] aangegeven zijn dit soort incidenten spijtig genoeg aan de orde van de dag en het wordt echt tijd

[0:02:38] voorzitter dat we het tij gaan keren. En we snappen dan ook volkomen dat de NS de komende

[0:02:43] zaterdag om half elf drie minuten de treinen stil laat staan om solidair te zijn met het

[0:02:49] slachtoffer van afgelopen zaterdag en het is ook goed dat andere slachtoffers of

[0:02:54] dat andere vervoerders zich hierbij aansluiten.

[0:02:57] Echte voorzitter, het doet de PVV ook pijn om te moeten aanschouwen dat de NS

[0:03:02] blijkbaar beperkt is tot enkel dit soort symbolische daden.

[0:03:05] Dit lost namelijk helemaal niets op. Reizigers en het spoorpersoneel hebben

[0:03:10] hier, behalve het goede en duidelijke signaal, helemaal niets aan.

[0:03:15] Waar zijn de juiste instrumenten om daadkrachtig te kunnen optreden,

[0:03:19] vragenwaarde staatssecretaris, hoe lang laten we dit nog gebeuren?

[0:03:24] Voorzitter, dit kan niet zo langer.

[0:03:26] En het is goed om te zien dat NS is gestakt met een proef waarbij 120

[0:03:30] hoofdconducteurs en servicemedewerkers bodycams gaan dragen.

[0:03:34] Hoewel wij een dergelijke proef als een vooruitgang zien,

[0:03:36] vinden we het nog steeds niet genoeg.

[0:03:38] En omwille van de ernst van de toenemende incidentenregen is het

[0:03:42] ons betreft klaar met proberen en is het nu eens tijd voor keiharde maatregelen.

[0:03:47] Wij willen dat iedere NS-medewerker zich veilig voelt...

[0:03:50] ...en derhalve verwachten wij van dit kabinet dat zij zich gaat inspannen...

[0:03:54] ...om direct, dus per direct, iedere NS-medewerker te voorzien van een bodycam.

[0:03:59] De tijd van experimenteren, voorzitter, is echt afgelopen.

[0:04:03] En bovendien, voorzitter, zouden wij ook graag zien...

[0:04:06] ...dat de huidige medewerkers Veiligheid en Service...

[0:04:08] ...meer instrumenten om handen krijgen om in te grijpen bij incidenten.

[0:04:12] Nog meer dan dat ze nu al hebben.

[0:04:14] En we vragen aan de staatssecretaris wat de mogelijkheden zijn voor nog meer bevoegdheden...

[0:04:19] ...zodat ze het personeel en reizigers kunnen beschermen...

[0:04:22] ...en de veiligheidssituatie in de trein en op stations kunnen verbeteren.

[0:04:26] En tot slot, voorzitter, de belangrijkste verandering die we noodzakelijk achten...

[0:04:30] ...is het herstellen van de BOA-status van de conducteurs.

[0:04:34] Ze moeten in staat zijn om zichzelf te kunnen verdedigen.

[0:04:37] Ze zijn niet alleen gastheer van de trein, maar ze moeten ook gewoon voldoende bevoegdheden krijgen...

[0:04:43] om bijvoorbeeld een processebaal uit te schrijven, een identiteit te controleren.

[0:04:48] Wachten op de politie duurt gewoonweg veel en veel te lang.

[0:04:52] En we verzoeken de regering hier dan ook om dit bij NS aan te katen...

[0:04:56] en hierop te dwingen dat dit ook gaat gebeuren.

[0:04:59] Afgeronderd, voorzitter, genoeg is genoeg.

[0:05:02] Het moet echt afgelopen zijn met de tuig in ons OV.

[0:05:06] We zijn er echt helemaal klaar mee.

[0:05:08] Kun je je niet gedragen, dan heb je helemaal niets te zoeken in ons openbaar vervoer.

[0:05:14] En wat ons betreft krijgt iedereen die zich misdraagt voor de rest van hun leven een verbod

[0:05:20] in het OV.

[0:05:21] Dank u wel.

[0:05:25] Dank u ook.

[0:05:26] Meneer Heutink, geef ik het woord aan de heer De Hoop, Gronings Partij van de Arbeid.

[0:05:30] Dank voorzitter.

[0:05:31] We hebben maar vier minuten en ik wil best veel bespreken, dus laat ik maar gelijk beginnen

[0:05:35] met het punt waar de heer Heutink ook veel aandacht voor heeft gevraagd, de veiligheid

[0:05:38] in het OV.

[0:05:39] Om ons openbaar vervoer rijdende te houden, zetten elke dag vele duizenden medewerkers

[0:05:44] zich in.

[0:05:45] Helaas zijn er vrijwel iedere dag ernstige incidenten van verbaal en fysiek geweld.

[0:05:49] In 2023 alleen al bij NS 1042 incidenten.

[0:05:54] In het weekend werden we opgeschrikt door het brute geweld tegen de conducteur in de trein

[0:05:58] tussen Delft en Den Haag.

[0:06:00] De Maat is vol voor veel medewerkers in het OV, en dat is heel erg begrijpelijk.

[0:06:05] En komende zaterdag zullen vrijwel alle treinen, bussen, trams en metro's drie minuten stilstaan

[0:06:09] uit Prostest, wegen dit toenemende geweld.

[0:06:13] De nood bij de medewerkers, de vakbonden en de OV-bedrijven is hoog.

[0:06:17] Ze vragen al geruime tijd om concrete maatregelen.

[0:06:20] Ondanks dat we als Kamer en kabinet met elkaar eens zijn dat het geweld moet stoppen, lukt

[0:06:24] het niet om voldoende concrete maatregelen te nemen.

[0:06:27] Mijn vraag aan de staatssecretaris is wanneer worden er extra concrete maatregelen genomen

[0:06:33] En wat kan zij concreet doen, ook op de voorstellen van de vakbonden en de OV-bedrijven die zelf gedaan zijn?

[0:06:39] Hoe gaan de belemmeringen die er blijkbaar nog zijn, weggenomen worden?

[0:06:43] En daarbij uit de vraag of de staatssecretaris kan kijken naar een integrale aanpak.

[0:06:47] Niet alleen voor de problemen bij de NS, maar ook voor het regionale vervoer.

[0:06:51] Voorzitter, dan een belangrijk punt voor Gelings Partij van de Arbeid.

[0:06:54] Het internationale treinvervoer.

[0:06:56] Vandaag verscheen er een rapport in opdracht van de Europese Raad van Enrico Letta,

[0:07:02] de oud-premier van Italië, over de Europese interne markt.

[0:07:05] Een van de grote frustraties uit het rapport gaat over de onmogelijkheid

[0:07:10] om per trein tussen de Europese hoofdsteden te reizen.

[0:07:13] De trein is veel te veel binnen de nationale grenzen gebleven.

[0:07:16] Een grote frustratie die ook breed in deze Kamer,

[0:07:19] maar ook in de samenleving wordt gedeeld.

[0:07:21] Wij vragen concreet, bijvoorbeeld al geruime tijd,

[0:07:24] om stevige actie om het nu eindelijk eenvoudig te maken

[0:07:26] om internationale treinkaartjes te boeken.

[0:07:29] De reizigers vragen erom, de Europese Commissie wil het.

[0:07:31] Deze staatssecretaris zegt dat ze het wil de Kamer heeft afgelopen jaar, een motie die

[0:07:35] ik met collega's, vele collega's heb ingediend, unaniem aangenomen geloof ik, en toch gebeurt

[0:07:40] er amper wat.

[0:07:41] De tijd van praten en goede bedoelingen is wat GroenLinks Partij van de Arbeid betreft

[0:07:44] voorbij.

[0:07:45] Er moeten concrete stappen gezet worden.

[0:07:47] Dus graag zou ik een toezegging van de staatssecretaris krijgen dat zij zich in Europees verband inzet

[0:07:52] voor een harde deadline wanneer het EU brede ticketsysteem beschikbaar is.

[0:07:57] Dan, voorzitter.

[0:07:59] Het is u bekend dat voor GroenLinks Partij van de Arbeid

[0:08:01] OV een publieke voorziening en ook een basisrecht is.

[0:08:04] En dat er wat ons betreft dus meer geld naar het OV zou moeten.

[0:08:07] Om te investeren in meer en betaalbaar OV.

[0:08:10] Dat debat voeren we in deze commissie vaak.

[0:08:13] En toen ik deze week de voorjaarsnota las,

[0:08:15] toen schrok ik toch van twee zaken.

[0:08:17] Allereerst lijkt er minder geld beschikbaar te zijn

[0:08:19] voor de aanleg van de Lelylijn.

[0:08:21] Daar is 46 miljoen weggehaald.

[0:08:23] De Kamer heeft twee amendementen aangenomen

[0:08:25] om de knelpunten bij Meppel en Ede uit Wageningen op te lossen.

[0:08:28] Daar ben ik blij mee.

[0:08:29] Maar dat dit geld bij een ander OV-project wordt weggehaald,

[0:08:33] dat is echt iets wat wij niet willen als Voedelingspartij van de Arbeid.

[0:08:35] En zeker niet bij de Lelylijn,

[0:08:36] waar deze Kamer zich zo heel hard voor heeft ingezet.

[0:08:39] Dus graag uitleg van de staatssecretaris.

[0:08:40] En daarnaast is er nog steeds geen oplossing voor de tekorten

[0:08:43] die dreigen voor de OV-studentenkaart.

[0:08:46] Kan de staatssecretaris toeleggen hoe dit precies zit

[0:08:48] en toezeggen dat deze tekorten die er nu niet volgend jaar leiden

[0:08:52] tot het afschalen van het OV?

[0:08:53] Voorzitter, tot slot nog twee laatste punten. Eentje over de taxibranche.

[0:08:57] Wij krijgen diverse zorgelijke signalen over het feit dat taxiplatforms als Uber en Bolt

[0:09:01] op een oneerlijke manier, onder andere met slechte arbeidsvoorwaarden,

[0:09:05] de reguliere taxibedrijven en hun chauffeurs van de markt duwen.

[0:09:09] We horen dat de lacunus in de personenvervoer 2000 deze oneerlijke concurrentie versterkt.

[0:09:15] Graag hoor ik van de staatssecretaris of zij bereid is om samen met de vakbonden te kijken

[0:09:19] wat hier dan gedaan kan worden. Dat is niet alleen voor chauffeurs belangrijk,

[0:09:22] maar ook voor de klant. Je moet kunnen rekenen op betrouwbaar taxivervoer.

[0:09:26] Laatste punt, voorzitter.

[0:09:28] Er zijn een aantal mensen uit Terschelling die vandaag op de publieke tribune zitten.

[0:09:32] Welkom. En met een reden.

[0:09:34] Omdat zij zich zorgen maken over de bereikbaarheid van de wallenveren.

[0:09:37] Ik stel één vraag nog, voorzitter.

[0:09:41] Is de staatssecretaris het met mij eens dat de bereikbaarheid van Terschelling belangrijk is?

[0:09:45] Dat de inwoners daarbij ook inspraak zouden moeten hebben?

[0:09:47] En kan er gekeken worden naar een vorm van OV voor het wallenvervoer?

[0:09:51] Naartenschelling en andere Wadden-eilanden. Dank.

[0:09:54] Ik dank u ook. En u krijgt nog wat extra spreektijd, want u heeft een interruptie van de heer Heutink.

[0:10:00] Voorzitter, ik hoor wat verontwaardiging bij collega De Hoop als het gaat over de Lelylijn en dat daar wat geld is afgesnoept.

[0:10:06] Maar meneer De Hoop weet ook dat die drie miljard die ligt nu te verstoffen op de plank voor die Lelylijn.

[0:10:12] Feitelijk is het geld wel beschikbaar gemaakt, maar er moet nog toch zo'n bijna 9 miljard, als het niet meer is, nog bij.

[0:10:18] Wat had de regering dan moeten doen?

[0:10:21] Dit geld nog maar langer laten verstoffen op de plank?

[0:10:24] Meneer Roop.

[0:10:25] Voorzitter, twee dingen.

[0:10:28] De heer Heutink zegt die 3 miljard ligt maar te verstoffen.

[0:10:31] Die 3 miljard is voor deze Kamercommissie heel veel waard geweest.

[0:10:34] Omdat het onze inzet voor de ledenlijn duidelijk maakt.

[0:10:39] En dat wij met elkaar gezegd hebben, wij vinden dat project ontzettend waardevol belangrijk.

[0:10:43] Dat is één.

[0:10:44] Twee is, die amendementen die aangenomen zijn voor Meppel en Ede-Wagening hadden gewoon een andere dekking.

[0:10:51] Dus ik vind het onbegrijpelijk dat er van die dekking af wordt geweken en zeker als het gaat om de Lelylijn.

[0:10:59] Dank u wel, zo te zien voldoende beantwoord.

[0:11:01] Dan ga ik snel door naar mevrouw Veldman van de VVD.

[0:11:06] Dank u voorzitter. Afgelopen weekend was het weer raak.

[0:11:09] Een groep jongeren mishandelde een conducteur van de NS.

[0:11:12] Het werd net al aangehaald en we mogen dit niet accepteren.

[0:11:15] Maar het geweld in de trein neemt toe en dit was een triest dieptepunt.

[0:11:19] De VVD staat op het standpunt dat mensen die geweld gebruiken tegen mensen met een publieke

[0:11:23] taak, ook OV-personeel, machinisten, controleurs, conducteurs, niet met een taakstraf weg mogen

[0:11:29] komen, maar altijd een gevangenisstraf krijgen.

[0:11:32] Dit geeft een stevig signaal af naar de samenleving en naar het personeel.

[0:11:37] Als je aan mij komt, ga je de cel in.

[0:11:40] Op eerdere vragen over geweldsincidenten in het OV zei de staatssecretaris dat zij dit

[0:11:44] als een aanmoediging zag voor het lopende actieprogramma.

[0:11:47] Dat klinkt prachtig, maar kijkend naar de incidenten en naar het dieptepunt van dit weekend

[0:11:51] duurt het simpelweg te lang voordat we resultaten kunnen zien.

[0:11:54] Zo zei de staatssecretaris vorige keer dat zij verwacht dat de identiteitscheck

[0:11:58] door BOA's over drie jaar geregeld is.

[0:12:02] Drie jaar en dat is gewoon echt te lang.

[0:12:04] Ik vraag de staatssecretaris met klem dit sneller te regelen.

[0:12:08] Ik heb er echt begrip voor dat het complex is, maar ik zou willen dat de staatssecretaris

[0:12:11] haar stelselverantwoordelijkheid nadrukkelijker pakt.

[0:12:14] We kunnen werkelijk geen genoegen nemen met dit soort termijnen.

[0:12:17] Kan de staatssecretaris toezeggen dit binnen een jaar, en dat is al heel lang,

[0:12:21] te regelen en alvast pilots te organiseren in andere gemeenten?

[0:12:25] Ik vraag de staatssecretaris ook om alsnog door te pakken op het algemeen reisverbod

[0:12:28] voor overlastgevers, zodat bij een verbod bij de ene vervoerder de dader niet kan hoppen

[0:12:33] naar de andere vervoerder. Zeker in de regio speelt dit.

[0:12:37] De eerste aanzet hiervoor uit de Kamer dateert van vijf jaar geleden en is nog steeds,

[0:12:41] en het is nog steeds niet geregeld.

[0:12:43] Het is ook een kwestie van willen, niet van kunnen en ook hier de vraag dit binnen een jaar te regelen.

[0:12:49] Voorzitter, om door te nemen in het oog is dat 97% van de boetes die worden uitgedeeld aan mensen

[0:12:53] die op een adres van het COA-verblijf uiteindelijk niet worden betaald.

[0:12:56] Dit gaat om duizenden boetes.

[0:12:58] De handhaving heeft dus geen effect en dit is het laatste wat we willen.

[0:13:02] Ook bewoners van de AZC moeten gewoon hun boete betalen.

[0:13:05] Wat doet de staatssecretaris eraan om hier een einde aan te maken?

[0:13:10] Telkens vragen we in deze commissie aandacht voor het verbeteren van het OV.

[0:13:13] De wijze waarop de VVD daarnaar kijkt, gaat over hoe we dat slim en efficiënt kunnen

[0:13:17] doen met de schaarse middelen die we hebben.

[0:13:19] Terwijl we tijdens de spits te volle treinen hebben, kennen veel trajecten een hele lage

[0:13:23] bezettingsgraad op andere momenten van de dag.

[0:13:26] Die lege treinen kunnen beter bezet worden, wat ook opbrengst betekent voor de NS en dus

[0:13:30] verhoging van de prijs van treinkaartjes kan voorkomen.

[0:13:34] De NS heeft ook een afdeling met vele mensen die bezig zijn met kaartverkoop.

[0:13:37] Maar er zijn ook andere partijen, in ieder geval in de zakelijke markt, gespecialiseerd

[0:13:41] in ticketing, die dit kunnen doen en die aantoonbaar veel reizigers het openbaar vervoer in weten

[0:13:47] te krijgen.

[0:13:48] Vergelijk het met reisbureaus of ticketsites.

[0:13:51] In de HRN-concessie is niet opgenomen dat de NS zelf voor de verkoop van treinkaartjes

[0:13:55] of abonnementen moet zorgen.

[0:13:58] Wil de staatssecretaris onderzoeken of de NS, analoog aan bijvoorbeeld vliegmaatschappijen

[0:14:02] en reisbureaus, haar ticketverkoop geheel of gedeeltelijk op dezelfde manier zou kunnen

[0:14:06] organiseren. Tot slot, voorzitter. Op de agenda staan ook de waddenveren. Het belang van het

[0:14:12] borgen van de inspraak van de eilanders, ten behoeve van henzelf en van het toerisme waar ze

[0:14:16] afhankelijk van zijn, op de waddenveren en straks bij de nieuwe concessie is groot, zodat er ook

[0:14:22] met inbreng van de eilanders gestuurd kan worden op de inhoud van de concessie. De kwaliteit van

[0:14:27] de veren, de frequentie, de continuïteit en de prijs van de kaartjes. Mijn vraag aan de

[0:14:32] staatssecretaris is hoe zij ervoor kan zorgen dat dit goed wordt meegenomen en vastgelegd bij alle

[0:14:36] volgende stappen die gezet worden met betrekking tot de waddenveren en de concessies.

[0:14:41] Dank u wel, voorzitter.

[0:14:43] Ik dank u ook, mevrouw Veldman.

[0:14:46] Dan geef ik nu het woord aan de heer Holger van Dijk.

[0:14:52] Dat wilde ik niet gaan doen, maar de heer De Hoop heeft een interruptie voor mevrouw Veldman.

[0:14:57] Ja, voorzitter. Ik begrijp gewoon niet zo goed wat het voorstel van de VVD is over de ticketing bij

[0:15:02] Want u wilt die losknippen, dat de NS zelf niet gaat over hoe ze die tick-and-ting organiseren

[0:15:12] en dat dan bij een andere marktpartij neerleggen.

[0:15:16] Hoe moet ik het voorstel zien?

[0:15:17] Misschien heb ik het niet goed begrepen, maar dan graag duidelijkheid.

[0:15:20] Mevrouw Veldman.

[0:15:23] Ja, nou, wat ik heb begrepen en wat dus nu zo is, is dat er partijen zijn die heel goed kaartjes

[0:15:29] en ook arrangementen van kaartjes en van vervoersmodaliteiten kunnen bieden.

[0:15:34] Bijvoorbeeld een werkgever die dan kan

[0:15:36] zeggen van mijn medewerker die krijgt twee dagen een treinabonnement,

[0:15:41] een dagendeelauto en een fiets van de zaak.

[0:15:45] Zo'n soort arrangement wordt afgesproken

[0:15:47] tussen partijen die daar goed in zijn, die precies weten hoe ze het beste kunnen bieden

[0:15:52] en zo'n werkgever en daarmee lukt het die partijen ook mensen de trein in te krijgen.

[0:15:57] Volgens mij willen we dat allemaal.

[0:15:59] Dus op die manier kijken naar hoe de NS is georganiseerd en ook tickets verkoopt,

[0:16:06] en ook voor de markt in zijn totaliteit,

[0:16:09] misschien ook gecombineerd met uitjes, maar ook voor de zakelijke markt,

[0:16:12] en dan bedoel ik de afspraken met werkgevers, zoals ik die net als voorbeeld noemde.

[0:16:16] Dat is volgens mij de manier waarop we naar het spoor en de NS willen kijken,

[0:16:21] juist om dus verbeteringen mogelijk te maken voor de reiziger.

[0:16:26] En uiteindelijk zul je, als je dat efficiënter doet,

[0:16:28] En ik denk dus dat dat efficiënter kan.

[0:16:30] Ook kunnen voorkomen dat daarmee er een prijsverhoging van de kaartjes,

[0:16:36] of in ieder geval het gedeeltelijke daarvan voorkomen, voor handen ligt.

[0:16:42] Efficiënte deze vergadering is ook een interruptie,

[0:16:44] een korte bondige vraag en een kort antwoord erop graag.

[0:16:47] Dat is ook efficiënt.

[0:16:48] Ik had het idee dat mijn vraag vrij kort was. Ik zal het nog een keer proberen.

[0:16:51] Gaat u gewoon, meneer Hoop.

[0:16:51] Betekent het daarmee dan dat de ticketbevoegdheid die nu bij NS ligt,

[0:16:56] ...daar dan in de toekomst bij een andere partij zou liggen.

[0:16:58] Want uiteindelijk is het aan NS de ticketbevoegdheid.

[0:17:03] Ik heb er wel eens eerder voor gesteld...

[0:17:04] ...die ticketbevoegdheid zou je bijvoorbeeld bij een ministerie willen neerleggen.

[0:17:07] Want dan heb je zelf ook sturing op prijs, kaartjes, kun je daar politieke afwegingen maken.

[0:17:11] Maar als ik het goed begrijp, stelt de VVD voor...

[0:17:13] ...dat je die dan bij een zakelijke partij zou kunnen neerleggen, die ticketbevoegdheid.

[0:17:17] Want daar hebben we het dan over.

[0:17:18] Mevrouw Veldman.

[0:17:21] Nee, ik stel voor om het verkopen van kaartjes...

[0:17:23] Dus wat breder te zien dan dat alleen maar door de NS te laten doen.

[0:17:27] Ik weet niet of dat de bevoegdheid is, maar het kan misschien aanvullend.

[0:17:31] Kijk daar eens wat meer open naar, want er zijn andere partijen die dat ook zouden kunnen doen.

[0:17:36] Ja, dat denk ik wel.

[0:17:37] En dan denk ik aan bepaalde ticketsites of bookingsites waar je nu ook voor andere dingen je ticket kan komen.

[0:17:45] Ik bedoel, als ik naar Rome wil vliegen, dan google ik ticket Rome en ik krijg een site waar ik dat op kan boeken.

[0:17:52] Dus ik denk dat dat best wel eens wat, zeker door gespecialiseerde organisaties, die heel

[0:17:56] goed weten hoe je daarmee mensen kan bereiken, dat het misschien ook wat zou kunnen betekenen.

[0:18:01] Ik denk dat het dat is.

[0:18:03] U wilt uw laatste interruptie hier aan mevrouw Veldman?

[0:18:06] Zeker, want ik vind het ook leuk om hier gewoon een ideologisch debat misschien ook een beetje

[0:18:11] van te maken.

[0:18:11] Want ik snap het.

[0:18:13] Op internationaal vervoer ben ik het bijvoorbeeld helemaal eens met mevrouw Veldman dat het

[0:18:16] veel toegankelijker moet worden en dat je net zo makkelijk een vliegticket, net zo makkelijk

[0:18:20] een treinticket als een vliegticket kunt krijgen.

[0:18:21] Maar volgens mij is het wel zo dat de ticketbevoegdheid bij de NS is gelicht in de concessie.

[0:18:27] En als je dat daarvan lostrekt, dan betekent dat ook iets voor de bedrijfsvoering van de NS, zeg maar.

[0:18:33] Dus ik zit een beetje te zoeken van hoe kun je het voorstel van mevrouw Veldman een vorm geven zonder dat je daar aan zit, zeg maar.

[0:18:41] Mevrouw Veldman.

[0:18:42] Nou wat ik heb begrepen is dat in de concessie de verplichting dat de NS ook zijn eigen verkoop van tickets doet niet is vastgelegd.

[0:18:51] vastgelegd. Dat betekent dat je daar wat ruimer naar zou moeten kunnen kijken en op een manier

[0:18:56] die zo efficiënt is, nou ja, dat het efficiënter wordt, laat ik het zo zeggen, en zodat het

[0:19:02] dus ook uiteindelijk beter is voor de reiziger.

[0:19:06] Spannend mee dat u niet meneer De Hoop heeft gevraagd, heeft u ook gegoogled om met de trein

[0:19:10] naar Rome te gaan, maar dat viel nog mee die vraag. Voordat ik naar meneer Olge van Dijk

[0:19:14] ga, heet ik de heer El Abassi van Denk hartelijk welkom in deze vergadering en gaan we alsnog

[0:19:19] naar de heer Olge van Dijk toe.

[0:19:21] Ja, dank voorzitter.

[0:19:23] En voorgaande sprekers zijn ermee begonnen en ook ik wil er niet omheen.

[0:19:27] Afgelopen weekend was het raak en helaas weer.

[0:19:30] En de hoofdconductrice van de NS is ernstig mishandeld.

[0:19:34] Toenemende agressie, ook tegen hulp- en dienstverleners, is een breder maatschappelijk probleem.

[0:19:40] Maar dit mag nooit normaal worden.

[0:19:43] En daarin hebben wij als politiek ook een rol.

[0:19:45] En laat duidelijk zijn, je blijft af van onze hulpverleners,

[0:19:50] dienstverleners en onze conducteurs.

[0:19:52] Voorzitter, maar liefst 80 procent van de NS-medewerkers

[0:19:55] heeft wel eens te maken met agressie.

[0:19:57] Nu neemt de personeelskrapte al toe in de OV-sector

[0:20:00] en is er veel ziekteverzuim.

[0:20:02] Ziektestaatssecretaris, een relatie tussen dat ziekteverzuim

[0:20:04] en deze regelmatig onveilige werkomgeving.

[0:20:07] En neemt de belangstelling daarmee ook af

[0:20:09] voor het werken bij NS en andere OV-bedrijven.

[0:20:12] Voorzitter, in de ook door mijzelf ondertekende motie-Veldman

[0:20:15] is gevraagd om een aanvalsplan sociale veiligheid.

[0:20:18] De staatssecretaris zegt door te gaan met het actieprogramma.

[0:20:21] Mijn eerste vraag aan haar is dan naar welke aanvullende afspraken wordt gekeken.

[0:20:26] En kunnen bijvoorbeeld de succesvolle vliegende brigades op de vechtdallijnen

[0:20:29] van Arriva op meer plekken worden gestimuleerd?

[0:20:33] Wat zijn de eerste resultaten van de bodycamp-proef, er werd al naar gevraagd,

[0:20:36] en wordt er ingezet op brede introductie?

[0:20:39] Dan ook het OV-verbod voor veel plegers.

[0:20:41] Kan de staatssecretaris aangeven hoe vaak dit is ingezet,

[0:20:45] En wat is nou precies de definitie van een veelpleger?

[0:20:48] En komen de verantwoordelijken voor ernstige mishandeling, zoals dit weekend, ook in aanmerking voor een OV-verbod?

[0:20:53] En wellicht one-out, all-out zou ik ook willen zeggen bij dit soort ernstige mishandeling.

[0:20:59] En wanneer is de toegang tot het rijbewijsregister nu geregeld, zodat NS makkelijker zelf de identiteit van overlastgevende reizigers kan controleren?

[0:21:08] Voorzitter, het nieuwe sociaal contract is blij met de extra 300 miljoen euro die structureel in het regionaal openbaar vervoer wordt gestoken.

[0:21:14] De prijzen voor kaartjes blijven dit jaar gelijk en dat is een opsteker voor veel Nederlanders

[0:21:20] die op het openbaar vervoer zijn aangewezen.

[0:21:22] Het extra geld voor daadwerkelijke verbetering is inmiddels ook verdeeld.

[0:21:26] Maar, kan de staatssecretaris ook nu aangeven wanneer Nederlanders hier iets van gaan merken?

[0:21:31] Want het geld is er nu, maar rijden er nu al meer bussen, zijn er meer haltes tussen

[0:21:36] woonkernen op het platteland en is er op korte termijn een overzicht te geven wat elke ontvanger

[0:21:42] maar concreet met het geld realiseert.

[0:21:46] Voorzitter, dan de openbare aanbesteding van de wallenveren.

[0:21:49] Afgelopen vrijdag uitte in de Leeuwarden Courant raadsleden hun zorgen

[0:21:52] over het participatieproces en de gemeenteraad van Terschelling

[0:21:55] wil zelfs een pauze.

[0:21:57] Ze vrezen een concessie tegen de laagst mogelijke kosten en minimale eisen

[0:22:01] en voelen zich onvoldoende betrokken.

[0:22:04] Kan de staatssecretaris een reactie geven op deze zorgen

[0:22:06] en is zij bereid met de diverse eilandvertegenwoordigers in gesprek te gaan?

[0:22:09] En kan zij daarnaast aangeven of in de nota van uitgangspunten ook aspecten van brede

[0:22:15] welvaart worden meegewogen, zoals leefbaarheid?

[0:22:18] En is de afstemming met gebruikers ook tijdens de concessie en het varen vanaf 29 voldoende

[0:22:24] geborgd?

[0:22:26] Voorzitter, tot slot de introductie van OVP per 1 januari als opvolger van de OV-chipkaart.

[0:22:33] Kan de staatssecretaris aangeven of alles volgens planning verloopt?

[0:22:37] NSC ziet meerwaarde in het systeem, maar heeft zorgen voor mensen die niet de digitale vaardigheden

[0:22:43] hebben om een OVP-account aan te maken, de juiste abonnementen daaraan te koppelen.

[0:22:48] En kan de staatssecretaris aangeven of de fysieke OV-pas makkelijk is aan te vragen?

[0:22:54] Kan een oudere dat bijvoorbeeld op een station doen?

[0:22:57] Zijn hier kosten aan verbonden?

[0:22:59] En hoe bekijkt zij het idee om een OV-chipkaart gratis in te wisselen voor een OV-pas met

[0:23:04] bijbeorend geïnstalleerd OVP-account?

[0:23:07] zodat ook de oudere reiziger op 1 januari 2025 zorgeloos de trein in kan stappen.

[0:23:13] Dank u wel.

[0:23:15] Ik dank u ook, heer Van Dijk.

[0:23:17] Ga ik naar de heer Bamenga van D66.

[0:23:23] Dank u wel, voorzitter.

[0:23:25] Afgelopen zaterdag is een NS-conducteur geschopt, geslagen en met grof geweld van de trap geduwd.

[0:23:32] In het afgelopen jaar is het meer dan duizend keer voorgekomen dat NS'ers op deze manier te maken hebben gekregen

[0:23:37] met agressie in de vorm van slaan, schoppen, spugen en ernstige bedreigingen.

[0:23:43] Dat is nog eens 8% meer dan het jaar daarvoor.

[0:23:46] Misselijk maken en walgelijk gedrag, wat we zo snel mogelijk moeten aanpakken.

[0:23:52] De meeste agressie treedt op zodra de identiteit van de zwartrijder of overlastgever niet vastgesteld kan worden.

[0:23:59] Hoe sneller de NS weet wie ze voor zich heeft, hoe kleiner de kans op escalatie, laat de NS ons weten.

[0:24:06] Alleen door effectief lik-op-stuk-beleid en dossieropbouw kunnen we het OV weer veilig

[0:24:13] maken, voor zowel het personeel van de NS als de reizigers.

[0:24:18] Waarom moet het dan nog drie jaar duren, vraag ik aan de staatssecretaris, voordat NS'ers

[0:24:24] BOA's toegang krijgen tot de rijbewijsregister?

[0:24:28] Is hij bereid om dit topprioriteit te geven?

[0:24:31] Welke handelingsperspectief kan de staatssecretaris de NS-BOA's nu al bieden?

[0:24:36] Geweld tegen hulpverleners en mensen met een publieke functie moet worden gestopt.

[0:24:42] Daarom is op het initiatief van D66 een manifest tegen agressie en geweld opgesteld.

[0:24:48] Dat deden we samen met de VVD, CDA, PvdA GroenLinks, SP, ChristenUnie, JA21, DENK, SGP en BBB.

[0:24:58] FNV, Spoor en diverse andere organisaties deden daar ook aan mee.

[0:25:03] Op baas van dit manifest is bijna kamerbreed een motie aangenomen die oproept

[0:25:07] om een samenwerkingsverband op te richten waar werknemers en werkgevers terecht kunnen.

[0:25:13] Voor advies, hulp bij aangifte en weerbaarheidstrainingen.

[0:25:16] Voor alle beroepen met een publieke taak die onder druk staan.

[0:25:20] Tot op de dag van vandaag hebben we nog niets gehoord over de opvolging van deze motie.

[0:25:26] Waarom is er tot op heden geen actie ondernomen vanuit het kabinet?

[0:25:30] Wanneer gaat deze motie opvolging krijgen?

[0:25:33] Voorzitter, een randvoorwaarde om de bus of taxi te nemen

[0:25:37] is dat iedereen zich veilig en geaccepteerd voelt.

[0:25:40] Ook binnen de taxiwereld gaat dit nog te vaak fout.

[0:25:44] Er zijn talloze voorbeelden van mensen uit de queergemeenschap

[0:25:47] of mensen met een blinde geleidele hond die een taxi geweigerd wordt.

[0:25:51] Dat is natuurlijk onacceptabel.

[0:25:54] Hoewel met enige regelmaat lezen

[0:25:55] dat ritweigeringen plaatsvinden op discriminerende gronden,

[0:25:59] worden er geen landelijke cijfers over bijgehouden.

[0:26:03] Waarom dit niet bijgehouden wordt, wil ik graag vragen aan de staatssecretaris.

[0:26:08] Is zij bereid dit voortaan landelijk bij te houden?

[0:26:11] Waar kunnen mensen terecht op het moment dat zij te maken hebben met discriminatie in de

[0:26:16] taxibranche of andere soortige misstanden?

[0:26:20] Voorzitter, naast de veiligheid in het OV en in de taxi wil ik ook nog hebben over de toekomst

[0:26:25] van het OV.

[0:26:26] Tijdens de begrotingsbehandeling vorig jaar heeft D66 met de VVD 2 miljoen euro vrijgemaakt

[0:26:33] voor het pilot met BRT.

[0:26:35] In andere woorden geldt om comfortabele bussen

[0:26:37] op hoge frequentie te laten rijden tussen steden en dorpen.

[0:26:41] Waar dat kan, op een vluchtschrook.

[0:26:43] Inmiddels zijn er twee pilotprojecten aangewezen voor het uitrollen van BRT.

[0:26:48] Meijerij in Brabant en Haarlem-Schiphol-Amsterdam.

[0:26:52] Is inmiddels duidelijk hoeveel de verdere uitrol van deze pilots precies gaat kosten?

[0:26:58] Is er inmiddels een financiële verdeling gemaakt

[0:27:00] tussen rijksoverheid en lokale overheden?

[0:27:02] Is de staatssecretaris bereid om op basis van vertrek- en bestemmingsdata in kaart te brengen

[0:27:07] tussen welke locaties instellingen en BRT-systeem potentie heeft om in de vervoersvraag te voldoen?

[0:27:16] Ik dank u ook, heer Bamenga.

[0:27:18] Dan geef ik nu het woord aan de heer El Abassi van DENK.

[0:27:22] Voorzitter, dank.

[0:27:23] Ik was even nog snel aan het pennen, omdat ik al een aantal dingen langs heb horen komen.

[0:27:28] Dus daar zou ik me ook bij kunnen aansluiten.

[0:27:31] In het bijzonder heb ik een aantal keren ook terecht, ook de aandacht die uitgegaan is

[0:27:37] naar de conducteur die mishandeld is.

[0:27:39] Alleen heb ik stevige woorden gehoord, veroordeling en zelfs een gevangenisstraf die daaraan gekoppeld

[0:27:46] moet worden.

[0:27:47] We hebben laatst nog een gevangenisdebat gezien waarin we hebben gezien dat we een tekort

[0:27:50] hebben aan gevangenissen, dus ik ben benieuwd hoe we daar invulling aan gaan geven.

[0:27:57] Maar ik wil dat het niet bij woorden blijft.

[0:27:59] Want het zijn namelijk vaak dezelfde partijen die aan het bezuinigen zijn op openbaar voer.

[0:28:04] Die aan het bezuinigen zijn bij gevangenissen.

[0:28:07] Dus ik hoop dat er iets langskomt en dat ik dat kan steunen als het gaat.

[0:28:14] O, ik dacht dat er een interruptie kwam. Sorry hoor, voorzitter.

[0:28:16] Dus dat even wat betreft de conducteur.

[0:28:19] Geeft me ook ruimte om even bij...

[0:28:21] U heeft een glazen bol. U heeft gewoon een vooruitziende blik, meneer Albasie.

[0:28:24] Want de heer Van Dijk stak zijn hand op en de heer Heutink stak ook zijn hand op.

[0:28:31] En de heer Heutink was iets eerder dan de heer Van Dijk.

[0:28:34] Dus daar gaat u van.

[0:28:36] Voorzitter, het zijn niet deze partijen waar meneer Abassi op doelt die aan het bezuinigen zijn geslagen.

[0:28:43] Het is ook de NS zelf geweest die heeft bezuinigd.

[0:28:46] Want ik zit even te kijken, ook in het verslag van het gerechtshof Amsterdam...

[0:28:52] waarin onder andere de ondernemingsraad in geschil was met NS

[0:28:57] over het terugschalen van de BOA-bevoegdheid voor hoofdconducteurs.

[0:29:01] En dat was naar aanleiding van een bezuiniging van 5,7 miljoen.

[0:29:06] Dat was een centenkwestie.

[0:29:07] En wat vindt meneer El Abassi daar nou precies van?

[0:29:10] Want dat is toch bij uitstek een bezuiniging

[0:29:12] die we gewoon hier vandaag ook kunnen terugdraaien

[0:29:15] als we dat kunnen vragen aan de staatssecretaris.

[0:29:18] Meneer El Abassi.

[0:29:19] Voorzitter, ik had de allereerste koppeling gemaakt naar het gevangenisdebat dat we hebben gehad.

[0:29:23] Dus wellicht was het in eerste instantie ook bedoeld richting andere partijen.

[0:29:28] Maar ook hiervan zou ik willen zeggen, je kunt het niet van elkaar loskoppelen.

[0:29:32] Als we aan de ene kant zeggen er gaat geen cent naar de NS en tegelijkertijd van hen verwachten dat ze de veiligheid waarborgen.

[0:29:38] Dat kost natuurlijk geld. Dus dan moeten we ook hier vanuit de politiek moeten we een opdracht meegeven.

[0:29:44] Maar daar hoort ook een potje geld bij.

[0:29:51] Ik hoor de heer El Albassie zich wel aansluiten bij voorgaande sprekers,

[0:29:55] maar vervolgens ook vooral afstand nemen van een aantal concrete zaken die zijn genoemd.

[0:29:59] Ik ga ervan uit dat de heer Albassie de oproep die ik zelf ook heb gedaan,

[0:30:02] namens de politiek van harte, ondersteunt.

[0:30:03] Dat we hier ook paal en perk aan moeten stellen, dat moeten uitspreken.

[0:30:07] Maar mijn vraag is vooral, wat wil de fractie van Denk dan doen om dit probleem te lijf te gaan?

[0:30:11] Welke concrete maatregelen ziet hij voor zich?

[0:30:17] Voorzitter, zover ik weet heb ik niks weer sproken of opdracht ergens toegegeven om iets niet te doen.

[0:30:26] Ik hoor juist hele mooie ideeën en die steun ik ter harte vanuit alle kanten.

[0:30:31] Alleen zeg ik, voeg dat bij woord.

[0:30:34] Hou het niet bij woorden.

[0:30:36] Uiteindelijk, dat weten we allemaal, veiligheid kost ook geld.

[0:30:39] En dan moeten we ook bereid zijn om daar de portemonnee voor open te trekken.

[0:30:43] Dank u wel. Mevrouw Veldman.

[0:30:45] Ja, voorzitter. Volgens mij hebben we net eigenlijk alle sprekers juist scherp horen maken dat we daden nodig hebben.

[0:30:55] Dus zeggen dat dat niet zo is, dat lijkt mij een beetje een scheefe tegenstelling.

[0:31:00] Ik heb wel een vraag over wat u zegt over het gevangeniswezen.

[0:31:03] Volgens mij hebben we allemaal daar ook, nee, er is in de Kamer debat over gevoerd.

[0:31:09] Maar het lijkt een beetje alsof de heer Elbassy dan zegt van,

[0:31:15] laten we dan maar niet gevangenisstraf opleggen in het geval van geweld.

[0:31:19] Is dat dan wat bedoeld wordt?

[0:31:22] Meneer Elbassy?

[0:31:24] Volgens mij zeg ik het tegenovergestelde.

[0:31:26] Alleen, en uw collega de heer Elian, dat vatte ik in ieder geval even op als een bekentenis,

[0:31:32] die gaf aan, we hebben eigenlijk niet altijd goed beleid gevoerd

[0:31:35] Als het gaat om de gevangenissen, we hebben te veel bezuinigd, misschien nu achteraf.

[0:31:39] Nogmaals, dat is mijn interpretatie van het debat.

[0:31:43] En dan vraag je aan de ene kant om veel zwaarder en vaker te straffen...

[0:31:48] maar aan de andere kant bezuinigen we op het gevangeniswezen.

[0:31:51] En nou, die kromme redenering, die wil ik even toch rechtzetten.

[0:31:54] Dus ik zou echt nogmaals...

[0:31:56] Ik hoop dat er iets langskomt in de vorm van een motie of wat dan ook.

[0:31:59] Dan steun ik die van harte om onze conducteurs veilig te stellen.

[0:32:03] maar ik zou ook gewoon willen dat niet alleen bij woorden blijft,

[0:32:06] maar dat er ook nogmaals daden tegenover staan.

[0:32:09] En dan hoort ook een potje geld bij.

[0:32:11] Een tweede interruptie van mevrouw Veldman.

[0:32:13] Ja, ik hoor bezuinigingen in het gevangeniswezen,

[0:32:16] maar het is wel duidelijk dat met de personeelskrapte en de problemen

[0:32:21] die er nu zijn in het gevangeniswezen niet wordt afgezien van

[0:32:25] gevangenisstraffen die te maken hebben met geweldsmisdrijven.

[0:32:28] Dus in dit geval zou dat ook niet zo zijn.

[0:32:30] En wat ik heb aangegeven met die gevangenisstraf is ervoor zorgen dat we in ieder geval niet

[0:32:36] ons beperken tot een taakstraf als het gaat over geweld, zeker tegen hulpverleners en

[0:32:42] mensen in publieke dienst.

[0:32:44] Dus dat eigenlijk vooropgesteld.

[0:32:48] Ik wil toch wel duidelijk maken dat het daarover gaat.

[0:32:50] Dus als de heer Elbazie vraagt wat u daar dan concreet aan gaat doen, dan verwijs ik graag

[0:32:54] naar het wetsvoorstel dat de VVD hiervoor in 2022 heeft ingediend en dat het nog niet

[0:33:00] gehaald heeft, maar daar is het laatste woord nog niet over gezegd en u kunt ervan op aan dat we dat

[0:33:05] opnieuw zullen proberen. Ik heb geen vraag gehoord, ik pak toch een laatste opmerking.

[0:33:11] Gaat u verder met uw betoog? Goed, laat ik dat vooral doen. Voorzitter, dan wil ik namens DENK

[0:33:19] wil ik in dit debat twee andere urgentie kwesties aan de orde stellen, namelijk allereerst wil ik

[0:33:25] het hebben over de beknellende situatie van de taxibranche. Wij constateren namelijk met veel

[0:33:29] zorg dat ervaren taxichauffeurs in toenemende mate de markt verlaten. Dit verlies aan ervaren

[0:33:35] krachten vormt een directe bedreiging voor het niveau en de stabiliteit van de taxidiensten,

[0:33:41] wat een belangrijke rol speelt in het aanbod van de diverse mobiliteit binnen ons land.

[0:33:46] De oorzaak van deze zorgwekkende trend ligt in de diverse en soms tegenstrijdige duurzaamheidseisen

[0:33:52] die aan deze sector worden opgelegd. En zo worden er in gemeenten zero-emissie zones

[0:33:57] ingevoerd. Het frappante is dat er in deze gemeente sprake is van netcongestie en het

[0:34:02] tekort aan laadinfra. Aanbod van elektriciteit is dus kleiner dan de vraag. En wat zeggen

[0:34:09] de gemeenten tegen deze tacties? Het is goed dat u minder mobiele personen en ouderen vervoert.

[0:34:16] Alleen willen we dat u dit doet op elektriciteit. En oh ja, we hebben niet voldoende elektriciteit.

[0:34:23] Succes. Voorzitter, dit is geen prank. Dit is echt waar. We slaan door. Is het niet eerlijker

[0:34:29] tegen die taxichauffeurs te zeggen dat deze gewoon moeten stoppen? Dat deze moeten kijken

[0:34:34] naar alternatieven om mensen te vervoeren, bijvoorbeeld met een bakfiets? Kan de minister

[0:34:39] met een plan komen om deze problemen te voorkomen? En kan de minister in gesprek gaan met deze

[0:34:44] gemeente om te voorkomen dat taxis en anderen met een elektrische auto tegen dit soort

[0:34:49] problemen aanlopen. Voorzitter, het is niet vreemd dat chauffeurs steeds vaker voor kiezen

[0:34:53] om deze markt te verlaten. En kan de minister in gesprek met vertegenwoordigers van taxi

[0:34:58] branche in gesprek gaan om te werken aan de verschillende problemen die zij bij ons hebben

[0:35:03] aangekaart? Dan verder, voorzitter, we hebben als overheid een plicht om kritisch te kijken

[0:35:08] met wie wij zaken doen als het gaat om vervoersbedrijven. En het is terecht verboden om zaken te doen

[0:35:14] met bedrijven die betrokken zijn bij oorlogsmisdaden.

[0:35:17] Van de NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam...

[0:35:22] is bekend dat ze zaken doen met CAF...

[0:35:26] een bedrijf dat betrokken is bij de uitbreiding van Jerusalem Light Rail...

[0:35:30] die het vervoer van en naar de illegale nederzettingen...

[0:35:33] in de westelijke Jordaan oefenen, faciliteert.

[0:35:36] Deze uitbreiding draagt bij aan de onteigening van Palestijns grondgebied...

[0:35:40] en de verdrijving van Palestijnse inwoners...

[0:35:42] en is daarmee in strijd met internationaal recht.

[0:35:44] Een ander voorbeeld is EBS. EBS is een dochterbedrijf van het Israëlische Act dat onder meer busdiensten

[0:35:52] verzorgt tussen Israël en kolonische inbezetgebied. En is opgenomen in de VN-database van foute

[0:35:57] bedrijven, de zwarte lijst. Desondanks was EBS door onder meer metropoolregio Rotterdam-Den

[0:36:04] Haag en de provincie Utrecht toegelaten tot aanbestedingen. Niet alleen hebben overheden

[0:36:09] een plicht en een verantwoordelijkheid om mensenrechten tegen te gaan, in zee gaan met

[0:36:13] Het besmetbedrijf zorgt er ook voor dat burgers onbewust, tegen hun wil,

[0:36:19] bijdragen aan mensschendingen door te reizen.

[0:36:22] Voor reizigers die welbewust zijn en weigeren bij te dragen aan mensrechtsschendingen

[0:36:26] is er gewoon geen busvervoer.

[0:36:29] Is de minister het met mij eens dat we geen zaak mogen doen met bedrijven

[0:36:32] die bijdragen aan schending van mensenrechten en is de minister bereid in gesprek te gaan

[0:36:36] met alle partners die samenwerking met CAF of EBS en hen erop te wijzen...

[0:36:40] Heer El Abassi, u bent door uw vier minuten de overeenkomst beëindigd dient te worden.

[0:36:44] Dank u wel, voorzitter.

[0:36:46] Geweldig. Dank u wel.

[0:36:48] Dan heeft de heer Babenka een interruptie voor u.

[0:36:51] Ja, het is meer een verduidelijkende vraag, hoor.

[0:36:55] Volgens mij de meneer El Abassi had het over inderdaad de vervoerders,

[0:37:00] de taxibranche, dat zij moeten voldoen aan bepaalde vereisten.

[0:37:04] Ik wilde even ter verduidelijking weten wat het standpunt van DENK hierin is.

[0:37:08] of vindt dat de maatregelen die genomen worden ten aanzien van duurzaam vervoer,

[0:37:16] of ze dat hekelen, of gaat het veel meer om de bijbehorende infrastructuur

[0:37:21] die daarvoor nodig is, maar die eventueel niet op bepaalde gebieden op pijl is?

[0:37:26] Meneer Elbazi?

[0:37:27] Voorzitter, dat laatste.

[0:37:28] En ik vind dat ook de juiste volgorde.

[0:37:30] Zorg eerst voor een juiste infrastructuur.

[0:37:33] Zorg ervoor dat mensen gewoon hun auto kunnen opladen

[0:37:37] en gaat daarna kijken wat we vervolgens kunnen doen en niet andersom.

[0:37:42] Dank u wel voor de beantwoording.

[0:37:44] Ik zie geen andere interruptie meer.

[0:37:45] Kijk ik naar de staatssecretaris hoeveel tijd zij denk nodig hebben.

[0:37:50] Twintig minuten.

[0:37:54] Dat duurt nog langer tegenwoordig.

[0:37:56] Dat duurt nog langer.

[0:37:58] Dan schors ik de vergadering tot kwart over drie.

[1:02:25] Als voorzitter heropen ik de vergadering en geef ik het woord aan de staatssecretaris.

[1:02:30] Dank u wel, voorzitter.

[1:02:32] Ik zou graag even de blokjes willen toelichten, kort, voordat ik aan de beantwoording begin.

[1:02:37] Het eerste blokje gaat over sociale veiligheid in het openbaar vervoer.

[1:02:41] Daarna een blokje over de waddenveren.

[1:02:43] Dan een blokje taxi.

[1:02:45] En dan waren er nog best wel veel vragen in de categorie overricht.

[1:02:49] Dus wellicht, mochten de vragen niet terugkomen, dan zou het heel goed kunnen dat ze in dat blokje zitten.

[1:02:55] Want ze zitten er nog best veel in.

[1:02:58] Het openbaar vervoer is van onschatbare waarde voor onze samenleving.

[1:03:02] Voor veel mensen is het ook de manier om van werk naar huis te komen en voor anderen een

[1:03:07] belangrijk middel om volwaardig mee te kunnen doen in de samenleving.

[1:03:11] Samen met onze partners werken we hard aan goede bereikbaarheid en betaalbaarheid van

[1:03:15] het OV voor nu en in de toekomst.

[1:03:18] Ik ben ook erg blij met de betrokkenheid van iedereen bij de OV-sector, zoals ook weer

[1:03:23] door de mensen op de publieke tribune.

[1:03:25] Het wordt weergegeven dat er ook wel veel aanwezigen zijn.

[1:03:29] Ik heb vanmiddag nog, net als een aantal van de Kamerleden, gesproken met een vertegenwoordiging

[1:03:36] van bewoners van de Waddeneilanden.

[1:03:38] Daar komen we ze ook nog over te spreken.

[1:03:41] Ik zie ook verschillende uitdagingen voor ons openbaar vervoer, bijvoorbeeld om onze OV

[1:03:45] beter toegankelijk te maken en veiliger te maken voor de reiziger.

[1:03:50] Sociaal veilig openbaar vervoer is een randvoorwaarde voor goed en aantrekkelijk openbaar vervoer.

[1:03:55] Iedereen moet veilig kunnen reizen en werken in het openbaar vervoer.

[1:03:59] Afgelopen weekend heeft er een heftig incident op het station Den Haag-Hollandspoor met een

[1:04:04] conductrice van NS plaatsgevonden.

[1:04:06] Ik vind het echt schandalig dat mensen met een publieke taak, zoals het OV-personeel, daarmee

[1:04:11] te maken krijgen tijdens het werk, terwijl ze zich dagelijks inzetten om het OV voor ons allemaal

[1:04:16] veilig, aangenaam en betrouwbaar te houden.

[1:04:19] Ik steunde aangekondigde actie van NS en andere vervoerders om het OV drie minuten stil te zetten

[1:04:25] om zo aandacht te vragen voor het probleem van harte.

[1:04:30] Niet alleen aandacht van de politiek, maar van de hele samenleving om een duidelijk signaal

[1:04:35] af te geven dat hufterigheid, agressie en vandalisme in het openbaar vervoer niet geaccepteerd worden.

[1:04:43] Ons OV staat midden in de samenleving.

[1:04:46] De problemen waar de openbaar vervoerssector mee geconfronteerd wordt, zijn de problemen

[1:04:50] waar de hele maatschappij mee geconfronteerd wordt.

[1:04:54] Het OV ervaart bijvoorbeeld toegenomen overlast van dak- en thuislozen, verwaarde mensen en

[1:05:00] op enkele plekken ook kleine groepen van overlastgevende asielzoekers.

[1:05:06] Het openbaar vervoer wordt ook geconfronteerd met een algemene verharding van de samenleving.

[1:05:11] In de vele gesprekken die ik voer met de sector hoor ik vaak hetzelfde.

[1:05:15] Sinds corona is er minder ontzag voor publieke dienstverleners die in uniform lopen en lijken

[1:05:20] reizigers ook een korter lontje te hebben.

[1:05:24] De oplossingen liggen daarom ook niet bij één partij of alleen bij de OV-sector.

[1:05:28] Het vraagt echt om een gezamenlijke aanpak van overheid, vervoerders en politie.

[1:05:34] Ik ga dat bespreken in het kabinet en wil samen met de minister en staatssecretaris van JNV het

[1:05:39] huidige actieplan ook nog eens goed tegen het licht houden om te zien of een versnelling op

[1:05:44] onderdelen mogelijk is.

[1:05:46] Ik vind het ook nog belangrijk om even aan de commissie te melden dat ik aanstaande maandag,

[1:05:49] dat was al langer gepland, een werkbezoek heb bij NS om in gesprek te gaan met de veiligheidsmedewerkers

[1:05:55] over mogelijke maatregelen en oplossingen.

[1:05:58] Binnen het Convenant Sociale Veiligheid en het Openbaar Vervoer wordt samengewerkt door vervoerders,

[1:06:04] door decentrale concessieverleners, door ProRail, politie, vakbonden en de ministeries van JMV en

[1:06:10] IMW. Die samenwerking worden alle partijen als nuttig en positief ervaren en daar gaan we ook

[1:06:16] mee door. Partijen kunnen daar ervaringen uitwisselen, van elkaar leren en ook een gezamenlijke aanpak

[1:06:22] ontwikkelen. Ze zijn er in de afgelopen jaren camera's geplaatst op stations.

[1:06:27] meer stations afgesloten met OV-chipkaartpoortjes, werkt de sector met bodycams, net ook al aangehaald,

[1:06:34] of, zoals NS, experimenteert daarmee, en kunnen reizigers in het hele land onveilige situaties

[1:06:41] in treinen en stations via WhatsApp melden.

[1:06:44] Het resultaat is dat het veiligheidsgevoel in de trein door reizigers in 2023 hoger werd

[1:06:49] beoordeeld dan in 2022.

[1:06:53] Om voor het personeel eenzelfde verbetering te realiseren, moeten we stevig met elkaar

[1:06:57] aan de slag met de geïntensiveerde aanpak waarover ik de Kamer afgelopen zomer en ook

[1:07:02] begin maart nog per brief heb geïnformeerd.

[1:07:05] Er zijn door de commissie heel veel vragen gesteld, goede vragen, betrokken vragen ook,

[1:07:10] maar ook veel vragen op het terrein van mijn collega's van JNV, zeg ik er even bij.

[1:07:14] Ik zal die natuurlijk ook beantwoorden.

[1:07:16] We proberen als kabinet met één mond te spreken en dat doen we ook, maar ik snap wel heel goed

[1:07:22] de behoefte van de commissie om ook op de JNV-vragen misschien een keer verder door te spreken.

[1:07:28] Ik zou het toch adviseren om ook eens te kijken of we misschien niet eens een keer een debat kunnen

[1:07:33] hebben met de collega's van JNV erbij, zodat er ook rechtstreeks vanuit dat departement

[1:07:40] vragen beantwoord kunnen worden.

[1:07:42] Ik geef het maar even mee als een tip, maar ik zal natuurlijk ook mijn best doen om de kennis die

[1:07:48] ik daarover heb, vanuit de overleggen die ik weer heb met mijn JNV-collega's, om die

[1:07:51] op de commissie over te brengen.

[1:07:58] De heer De Hoop en de heer Heutink vroegen of ik naar een integrale aanpak kan kijken, dus niet alleen

[1:08:02] naar de NS, maar ook naar het regionaal openbaar vervoer als het aankomt op sociale veiligheid.

[1:08:10] Ik heb in de brief van afgelopen zomer aangegeven dat we een actieprogramma starten en de samenwerking

[1:08:15] met de OV-sector, de bonden, de politie en het ministerie van JNV gaan intensiveren.

[1:08:21] In het bijbehorende actiecomité wordt ook met regionale vervoerders gesproken om de sociale

[1:08:26] veiligheid in het openbaar vervoer te verbeteren.

[1:08:30] Ik heb de Kamer nog een brief gestuurd voor het commissiedebat van 8 maart om de commissie

[1:08:35] te informeren over de stand van zaken.

[1:08:38] Binnen die geïntensiveerde aanpak wordt momenteel onder andere gewerkt aan die landelijke dekking

[1:08:43] voor het WhatsApp-alert, meer identificatiemogelijkheden voor boa's, de borging van sociale

[1:08:49] veiligheid en regelgeving voor het ontwerp van stations en nog extra fysieke maatregelen.

[1:08:55] Daarnaast voer ik ook het gesprek met de betrokken partijen om te bepalen welke aanvullende afspraken

[1:09:00] nodig zijn. Ik zal de Kamer daar natuurlijk ook periodiek over blijven informeren.

[1:09:05] Dan hadden meneer De Hoop en meneer Heutink nog een vraag over wanneer er extra concrete maatregelen

[1:09:12] worden genomen en wat ik concreet kan doen op voorstellen van vakbonden en ov-bedrijven.

[1:09:18] Allereerst ben ik het met de vakbonden eens dat we ons moeten inzetten om de handhavers in het

[1:09:22] openbaar vervoer te voorzien van voldoende instrumenten.

[1:09:26] JNV werkt in samenwerking met de politie aan een BOA-app met identificatiemogelijkheden.

[1:09:32] De minister van JNV draagt de verantwoordelijkheid voor het BOA-stelsel.

[1:09:36] De bedoeling is daarnaast om voor het handelen van BOA's gezamenlijk te komen tot een handelingskader.

[1:09:44] Er vindt overleg plaats tussen NS, politie en het Openbaar Ministerie over hoe een BOA mag en kan

[1:09:50] handelen in dit soort situaties.

[1:09:53] Uiteindelijk is de minister van JNV verantwoordelijk voor dat stelsel.

[1:09:58] Die maatregel is ook onderdeel van de geïntensiveerde aanpak, waarin wordt

[1:10:03] samengewerkt door al die ketenpartijen die ik eerder heb genoemd.

[1:10:08] Meneer Bamenga vroeg nog welk handelingsperspectief de NS-BOA's nu al kan bieden.

[1:10:15] Ik begrijp dat het in sommige situaties lastig is dat BOA's niet bevoegd zijn voor openbare

[1:10:19] ordefeiten, zoals mishandeling.

[1:10:22] Op het moment dat ze tegen die feiten aanlopen, moeten ze de politie inschakelen.

[1:10:27] In sommige situaties kan het nodig zijn dat BOA's direct optreden, juist om erger te voorkomen.

[1:10:33] Dus we zijn ook aan het kijken, samen met NS en de politie en het OM,

[1:10:38] over hoe een BOA mag en kan handelen in dat soort situaties.

[1:10:43] En daar is de minister van JNV ook weer de tracker van.

[1:10:49] De heer Heutink en meneer Van Dijk vroegen of NS...

[1:10:55] Even kijken.

[1:10:56] Moet NS niet stoppen met de bodycamproeven en direct overgaan tot implementatie, was eigenlijk de vraag.

[1:11:01] Ik vind het vooral belangrijk dat de veiligheid van personeel en reizigers verhoogd wordt.

[1:11:06] Het is goed dat onderzocht wordt of die bodycams bij onder andere conducteurs daar een bijdrage

[1:11:11] aan kunnen leveren.

[1:11:12] De pilot is bedoeld om het beoogde effect te testen.

[1:11:15] Er zijn verschillende soorten en manieren hoe je een bodycam kunt inzetten.

[1:11:20] NS wil de meest effectieve manieren uiteindelijk gaan uitrollen.

[1:11:24] De OV-boa's van NS dragen overigens allemaal al een bodycam.

[1:11:29] En ja, de eerste geluiden die wij horen over de proef met onder andere conducteurs,

[1:11:35] die zijn volgens NSW positief.

[1:11:38] Dus dat kan ik misschien nog eventjes delen als tipje van de sluier.

[1:11:41] U krijgt een interruptie van de heer Hutink.

[1:11:46] Voorzitter, aan de ene kant hoor ik een staatssecretaris die de problematiek serieus neemt.

[1:11:52] Maar tegelijkertijd blijft het toch bij pappen en nat houden.

[1:11:56] Het is overleggen.

[1:11:57] we gaan in gesprek met NS, we gaan kijken wat we kunnen doen.

[1:12:02] En nu hoor ik de staatssecretaris eigenlijk zeggen dat het nog niet helemaal duidelijk is of die bodycams werken.

[1:12:09] Ja, het tipje van de sluier is dat het positief is, maar het was toch bij uitstek nu,

[1:12:13] als je ziet al die problematiek en ook naar aanleiding van het incident afgelopen weekend,

[1:12:17] een goed signaal geweest, ook vanuit de politiek,

[1:12:19] dat we hadden gezegd van de tijd van experimenteren met zo'n bodycam is voorbij.

[1:12:23] Nee, we weten uit ervaringen al, weet ik niet hoeveel, tien jaar terug of zo,

[1:12:29] dat bodycams gewoon bijdragen aan meer veiligheid.

[1:12:32] Dat we dan gewoon hier vandaag kunnen zeggen,

[1:12:34] nee NS, u moet gewoon die proef nu beëindigen.

[1:12:37] En we gaan er gewoon voor zorgen dat al het personeel vanaf morgen een bodycam gaat krijgen.

[1:12:42] Wat is uw vraag, meneer Huiting?

[1:12:44] Dat kan de staatssecretaris toch gewoon doen en op die manier ook aan tanden laten zien

[1:12:48] dat we dit niet meer pikken op deze manier.

[1:12:51] De staatssecretaris.

[1:12:54] Ik ben blij dat die proeven goed gaan en ik heb ook wel begrippen voor dat je kijkt in zo'n proef

[1:13:01] van wat wel goed werkt en wat niet goed werkt.

[1:13:04] Ik zal maandag het overleg hebben met de mensen die binnen NS weer verantwoordelijk zijn en

[1:13:10] binnen het OV voor de veiligheidsfuncties.

[1:13:14] Ik zal ook nog specifiek vragen hoe het nu zit met die bodycams en of daar nog een versnelling

[1:13:19] mogelijk is.

[1:13:19] Dus ik heb, geloof ik, ook nog volgende week een een-op-een-overleg met Wouter Komis.

[1:13:25] Dus ik zal eens vragen of we daar niet nog wat op kunnen versnellen, eventueel.

[1:13:28] Maar ik vind het ook wel belangrijk dat je, als je dat invoert breder...

[1:13:32] ...dat je ook kijkt van wat zijn daarvan de effecten, wat zijn de kosten...

[1:13:36] ...want ook bij NS kan maar één keer de euro worden uitgegeven, natuurlijk.

[1:13:40] Maar ik snap ook heel goed de oproep van meneer Heutink...

[1:13:42] ...dat als het werkt, dat je het zo snel mogelijk wil uitrollen.

[1:13:45] Dus dat is helder.

[1:13:46] Een vervolgvraag van de heer Heutink.

[1:13:48] Voorzitter, snappen de staatssecretaris dan ook...

[1:13:50] als je al die problemen ziet die we hebben...

[1:13:53] dat dan ook gewoon de tijd van experimenteren...

[1:13:56] ook gewoon een keer voorbij is?

[1:13:59] De staatssecretaris.

[1:14:00] Ja, dat ben ik ook heel erg met meneer Hutink eens.

[1:14:02] Dus je moet zo'n test doen.

[1:14:05] Er is nu natuurlijk een verschrikkelijk incident...

[1:14:07] heeft plaatsgevonden.

[1:14:09] We weten allemaal dat we ook meer controlemogelijkheden...

[1:14:13] en meer grip willen geven aan de medewerkers...

[1:14:15] om die veiligheid ook voor henzelf te borgen en voor de reizigers te borgen.

[1:14:20] Ik denk dat dit een hele efficiënte manier is.

[1:14:22] Dat blijkt ook al, zoals ik al verzichtig zei, uit die eerste proeven.

[1:14:26] En als dat zo is en als NS dat heeft vastgesteld,

[1:14:29] dan zal ik ook kijken samen met hen, van kan daar een versnelling op plaatsvinden of niet.

[1:14:35] En nogmaals, ook NS moet kijken

[1:14:38] hoe ze elke euro zo zorgvuldig en efficiënt mogelijk uitgeven.

[1:14:42] Maar ik zal in elk geval de oproep ook doorgeven, want ik snap heel goed, ik voel die urgentie ook.

[1:14:50] U krijgt nog een interruptie van mevrouw Veldman van de VVD.

[1:14:53] Dank u, voorzitter.

[1:14:54] Ja, ik weet dat in het regionaal openbaar vervoer de bodycams al gebruikt worden.

[1:15:01] Veolia werkt er al vanaf 2000 mee en op meerdere plekken.

[1:15:05] Dus ik vraag echt aan de staatssecretaris of zij uit het verhaal van pilots en proef wil stappen.

[1:15:11] en gewoon tot het overnemen.

[1:15:13] En u hoeft zelfs niet tot maandag te wachten dat u het overleg heeft.

[1:15:16] U kan vanmiddag nog bellen met die andere partijen die met die bodycams werken.

[1:15:21] Dus dit verbaast me echt hoofdig.

[1:15:23] Laten we alsjeblieft overgaan tot dat doen.

[1:15:25] We pleiten hier allemaal voor.

[1:15:26] Alsjeblieft.

[1:15:27] Uw staatssecretaris.

[1:15:29] Ja, voorzitter.

[1:15:29] Mevrouw Veldman haalt wel twee dingen nu.

[1:15:32] Gooit ze op één hoop.

[1:15:33] Want het gebeurt al inderdaad in het regionaal openbaar vervoer bij BOA's.

[1:15:38] Dat ze een bodycam dragen.

[1:15:39] maar het geldt niet voor conducteurs.

[1:15:43] Dus ik wil graag even checken hoe het zit met de conducteurs.

[1:15:47] Ik herken de urgentie, dus we verschillen daarover allemaal niet van mening.

[1:15:53] Maar als je zoiets invoert, dan moet je dat ook zorgvuldig doen.

[1:15:56] Je hebt ook met privacy dingen te maken, noem het allemaal maar op.

[1:15:59] Als je dat ook naar conducteurs verbreedt...

[1:16:01] Ik wil gewoon eerst eventjes weten in welk tempo er zaken echt mogelijk zijn.

[1:16:08] en kan het, dan zal ik vragen aan ze om daar extra snelheid op te gaan zetten.

[1:16:15] Ja, hartelijk dank daarvoor.

[1:16:17] Maar goed, het is wel

[1:16:19] ik snap dat het een iets andere functie is, maar het laat zien dat het gewoon kan, dat

[1:16:23] het werkt en dat je daar misschien iets extra's voor uit moet zoeken.

[1:16:26] Maar laten we niet weer daar zoveel tijd voor pakken, alsjeblieft.

[1:16:31] Dank u wel. De heer Olge van Dijk ook een interruptie.

[1:16:36] U mag daar even reageren.

[1:16:38] Ik snap dit heel erg goed.

[1:16:41] Maar hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor de BOA's die in publieke dienst zijn of die in zakelijke dienst

[1:16:48] zijn. Daar krijgen we namelijk ook nog een vraag over.

[1:16:51] Die hebben andere voorwaarden waaraan ze moeten voldoen om bijvoorbeeld te vragen

[1:16:56] om identiteit te bewijzen.

[1:16:57] Dat is net een heel groot probleem in het openbaar vervoer.

[1:17:00] Daar is INV ook al volop mee bezig.

[1:17:02] Eigenlijk vinden we allemaal dat er meer bevoegdheden zouden moeten zijn, maar het is wettelijk gewoon

[1:17:06] niet mogelijk op dit moment om die bevoegdheden toe te kennen.

[1:17:09] En als je wetten wil aanpassen, dan weten we dat dat niet van vandaag op morgen geregeld is.

[1:17:14] Dan moet je een heel traject door.

[1:17:15] Dus ik herken de frustratie, maar ik vraag wel ook begrip voor het feit

[1:17:20] dat je wel moet kijken wat je kunt binnen de handelingskaders die er wettelijk zijn.

[1:17:26] Dus dat is wel echt een issue.

[1:17:28] En daar lopen we heel hard tegen aan in sommige gevallen.

[1:17:30] En dat is super frustrerend.

[1:17:32] De heer Koren van Dijk.

[1:17:34] Ja, dank voorzitter.

[1:17:35] Ik heb op zich zelf begrip voordat de staatssecretaris nu niet wil zeggen...

[1:17:38] ...we voeren het meteen voor iedereen in, maar er zijn natuurlijk wel subcategorieën...

[1:17:43] ...en de service- en veiligheidsmedewerkers hebben wel die functie.

[1:17:46] En wellicht toch dat u in dat overleg maandag echt volop daarin kan zetten...

[1:17:50] ...dat in ieder geval die groep per direct wordt aangesteld.

[1:17:54] Dat hebben ze voor een deel allemaal volgens mij nog niet allemaal...

[1:17:56] ...maar dat hoor ik dan ook graag.

[1:17:58] En om te kijken of die groep ook verder kan worden uitgebreid...

[1:18:02] en de Kamer na het overleg maandag zo snel mogelijk schriftelijk te informeren.

[1:18:07] De staatssecretaris.

[1:18:08] Ik krijg zo te zien van de voorzitter.

[1:18:11] Die hebben het al, die groep waar meneer Van Dijk naar verwijst.

[1:18:14] Maar ik snap de oproep en ik ga kijken of we dat verder kunnen uitbreiden

[1:18:17] en hoe dat in de grootst mogelijke snelheid kan.

[1:18:20] Gaat u verder met de beantwoording van de gestelde vragen?

[1:18:23] Prima.

[1:18:24] De heer Hutting vroeg nog of de BOA-bevoegdheid terug kan bij de NS-hoofdconducteurs.

[1:18:29] NS heeft de mogelijkheid om voor hoofdconducteurs die BOA-status opnieuw aan te vragen.

[1:18:35] In het verleden werd door hoofdconducteurs weinig gebruikt gemaakt van die BOA-bevoegdheid en daarom

[1:18:39] hebben ze gekozen voor andere veiligheidsmaatregelen.

[1:18:42] Een van de afwegingen van NS is ook dat als er een veiligheidsincident is, je wilt dat mensen echt

[1:18:47] worden ingezet die er specifiek voor getraind zijn.

[1:18:51] Ik vraag NS, naar aanleiding van het toegenomen aantal incidenten, om bepaalde keuzes nog eens

[1:18:56] een keer opnieuw onder de loep te nemen.

[1:18:57] Maar uiteindelijk gaat NS natuurlijk wel over haar eigen personeelsbeleid.

[1:19:03] Interruptie van de heer Heitink.

[1:19:05] Voorzitter, dat is fijn dat de staatssecretaris dat dan nog een keer onder de aandacht wil brengen.

[1:19:12] Want we zien ook gewoon hoofdconducteurs die hier wel heel veel behoefte aan hebben.

[1:19:17] We zagen ook dat de ondernemingsraad van NS forse tegenstander was van dit plan van NS.

[1:19:24] Sterker nog, de onderbouwing om dit te doen was echt onvoldoende volgens die ondernemingsraad.

[1:19:28] En het verzoek dat wat ik dan wil doen aan de staatssecretaris, via uw voorzitter,

[1:19:32] is om niet te vragen aan NS om dat te gaan doen en het dan maar te gaan bekijken.

[1:19:37] Nee, het verzoek moet zijn, het moet een dwingend verzoek zijn, om dit gewoon opnieuw te gaan invoeren.

[1:19:42] En volgens mij, als de staatssecretaris op deze manier dat verzoek daar neerlegt,

[1:19:47] dan kan ik me haast niet voorstellen dat NS dat naast zich neer gaat leggen.

[1:19:50] De staatssecretaris.

[1:19:52] Voorzitter, ik heb aangeboden om het punt onder de aandacht te brengen.

[1:19:55] Ik heb ook begrip gevraagd over het feit dat NS uiteindelijk over het eigen personeelsbeleid gaat.

[1:20:00] Ze hebben eerder ook signalen vanuit de Kamer gekregen dat er veel animo was voor die BOA-status

[1:20:08] van de conducteurs.

[1:20:10] Uiteindelijk hebben ze toch een andere afweging gemaakt.

[1:20:13] Ik zal het nog een keer onder de aandacht brengen bij NS.

[1:20:16] Dat zeg ik bij deze toe.

[1:20:18] Dat zal ik doen tijdens het overleg.

[1:20:20] Dat is misschien handig voor de lijst die er uiteindelijk aankomt.

[1:20:27] Ik begon er net al even over tegen mevrouw Veldman.

[1:20:31] Daar werd naar gevraagd door de heer Bamenga, mevrouw Veldman en de heer Van Dijk, waarom het

[1:20:36] nou nog drie jaar moet duren.

[1:20:38] Dat is echt wel weer heel erg lang.

[1:20:42] Vanuit het ministerie wordt in samenwerking met IEMV ook gewerkt aan de toegang tot het

[1:20:47] rijbewijsregister.

[1:20:49] Het verlenen van toegang tot persoonsgegevens is niet makkelijk.

[1:20:53] Wetgeving op het gebied van privacy stelt hele hoge eisen aan het delen van die gegevens.

[1:20:58] Een extra complicatie voor de BOA's, voor de OV-BOA's, is dat zij, in tegenstelling tot andere

[1:21:03] BOA's, geen ambtenaar zijn, maar in dienst van een soms privaat bedrijf zijn.

[1:21:09] Om geen verdere vertraging op te lopen, is besloten te starten met BOA's in publieke dienst en daarna

[1:21:15] ook de BOA's van de OV-sector toegang te geven.

[1:21:18] De OV-sector is gevraagd aan te geven welke tussentijdse maatregelen tot die tijd helpen

[1:21:24] om het OV ook veiliger te maken.

[1:21:26] Meneer Van Dijk vroeg nog naar het OV-verbod voor veelplegers en of ik kan aangeven hoe vaak dat is

[1:21:32] ingezet en wat de definitie is van een veelpleger.

[1:21:35] De vervoerders hanteren verschillende definities voor veelplegers in het openbaar vervoer.

[1:21:40] De vervoerders geven aan dat er rond de 500 tot 650 reisverboden zijn uitgedeeld in 2023 en

[1:21:47] 100 tot 150 verblijfsverboden.

[1:21:51] Meneer Van Dijk vroeg ook nog of de verantwoordelijken voor ernstige mishandelingen, zoals dit weekend,

[1:21:57] in aanmerking komen voor een OV-verbod.

[1:22:00] Als het voorgevallen incident dusdanig zwaar is en wel vraagt om verdergaande maatregelen,

[1:22:05] is een OV- of een gebiedsverbod geen adequaat middel en zal de oplossing vanuit de strafrechtketen

[1:22:11] moeten komen.

[1:22:12] Bij incidenten in het OV kan naast een eventuele straffeis van de rechter sinds 2001 ook een

[1:22:18] reisverbod worden opgelegd.

[1:22:20] Het OM handhaaft een dergelijk verbod strafrechtelijk, dus iemand die zich er dan ook niet aan houdt,

[1:22:26] wordt voor de rechter gebracht.

[1:22:28] En vervoerders doen dat ook met enige regelmaat.

[1:22:32] Ze moeten daarbij voldoen aan een richtlijn van het Openbaar Ministerie.

[1:22:37] Er moet altijd enige vorm van beperking zijn bij het opgelegde reisverbod.

[1:22:41] Dat kan een tijd, omvang of plaats zijn.

[1:22:45] Het Openbaar Ministerie stelt die eis met het oog op de proportionaliteit van de maatregel.

[1:22:50] Het opleggen van een landelijk reisverbod is uitgesloten op basis van deze richtlijn.

[1:22:56] Mevrouw Veldman zei dat het niet een goed idee is om door te pakken op een algemeen vervoersverbod.

[1:23:06] Er kan dus bij OV-incidenten bijna hetzelfde antwoord als op de vraag van meneer Van Dijck

[1:23:10] eventuele strafwijs van de rechters sinds 2001 ook een reisverbod worden opgelegd.

[1:23:18] En het opleggen van een landelijk reisverbod is dus uitgesloten.

[1:23:23] Dus iemand moet in staat blijven om van A naar B te kunnen reizen,

[1:23:26] omdat de maatregel anders een te grote vrijheidsbeperking zou zijn.

[1:23:29] Dat is de redenatie erachter.

[1:23:32] U had adem, geeft de heer Orgen van Dijk de gelegenheid om een interruptie te plegen.

[1:23:36] Ja, dank voorzitter. Ook dank voor de uitgebreide toelichting.

[1:23:39] Want het duistert nog wel een beetje, eerlijk gezegd.

[1:23:41] Je hebt natuurlijk dat strafrechtelijke traject naast het regulieren.

[1:23:44] Als ik het goed begrijp, wordt er door vervoerders verschillend mee omgegaan...

[1:23:47] wat een veelpleger is.

[1:23:50] Heeft de NS de mogelijkheid om, zeg maar, ook het type zware mishandelingen...

[1:23:55] even los van het strafrechtelijke traject, ik kan me zo heel goed voorstellen...

[1:23:58] dat iederal degene die dit heeft gedaan, dat de NS natuurlijk geen zin heeft...

[1:24:01] die nog tegen te komen voor een bepaalde periode in die treinen.

[1:24:05] Hebben zij dan de mogelijkheid nu om daar dus ook dit te definiëren als veelpleger...

[1:24:09] en ook over te gaan tot een verbod op het reizen met de trein.

[1:24:14] Of een gedeeltelijk verbod, een tijdelijk verbod.

[1:24:16] En als dat niet zo is, zou u dat met ze willen bespreken?

[1:24:19] De staatssecretaris.

[1:24:21] Het kan dus wel, maar dat is dan vaak op bepaalde trajecten,

[1:24:24] want het moet dus beperkt worden in plaatstijd of omvang.

[1:24:36] Maar als er iets dusdanig ernstigs gebeurt

[1:24:39] Als bijvoorbeeld afgelopen weekend, dan is het ook gewoon een strafrechtelijke vraag.

[1:24:46] Dan kun je daarnaast nog altijd wel zo'n verbod opleggen, maar je kunt dus nooit een algeheel

[1:24:51] verbod opleggen, omdat dat wordt gezien — wat ik net al aangaf — als een te grote beperking,

[1:24:55] omdat mensen altijd toch in staat moeten blijven om van A naar B te reizen.

[1:24:59] Dus dat is op dit moment, voor zover ik kan nagaan, niet een voorzien, wat de heer Van Dijk vraagt.

[1:25:09] Dan vroeg meneer Van Dijk ook nog of de Vliegende Brigades op de vechterlijnen van Arriva op

[1:25:14] meer plekken kunnen worden gestimuleerd.

[1:25:17] Het is aan de vervoerders en de OV-autoriteiten om te kijken naar de beste aanpak in de regio.

[1:25:22] In Overijssel is er daarbij gekozen om Vliegende Brigades, dus beveiligers, in te zetten als

[1:25:27] ondersteuning van veiligheids- en servicemedewerkers en conducteurs.

[1:25:32] Overigens hebben die Vliegende Brigades nog niet geleid tot een daling van het aantal incidenten,

[1:25:37] Maar het staat andere vervoerders en OV-autoriteiten wel vrij om dit voorbeeld te volgen.

[1:25:44] Voorbeelden en ideeën zoals deze worden ook al gedeeld tussen vervoerders.

[1:25:49] Mevrouw Veldman vroeg nog wat er gebeurt om de problemen van nietbetaalde boetes door mensen

[1:25:53] die bij COA verblijven op te lossen.

[1:25:56] Ik vind het ook heel belangrijk dat de betalingsproblematiek tegen wordt gegaan, ook bij asielzoekers.

[1:26:01] JNV leidt een aanpak van overlastgevende asielzoekers in het openbaar vervoer.

[1:26:05] Die ziet onder andere toe op de thema's betalingsproblematiek en dossieropbouw.

[1:26:11] Voor vragen over dat onderwerp zou ik haar graag verwijzen naar JNV.

[1:26:18] Meneer Bamenga vroeg nog hoe het zit met het manifest van de vakbonden en de motie over het

[1:26:23] samenwerkingsverband voor werkgevers en werknemers van beroepsgroepen die onder druk staan.

[1:26:28] Hoe krijgt dat opvolging?

[1:26:29] JNV en BZK organiseren sinds 2023 overleggen waarbij vanuit verschillende beleidsterreinen en sectoren

[1:26:37] gesproken wordt over agressie en geweld.

[1:26:40] Ik steun die uitwisseling en samenwerking.

[1:26:45] Als er nog verdere vragen zijn over de motie of de reactie op het manifest, dan kan de heer Bemenga

[1:26:51] zich ook richten tot de minister van JNV, want daar ligt ook het initiatief.

[1:26:56] Meneer Van Dijk vroeg of de belangstelling vanwege de sociale veiligheid voor het werken bij NS en andere

[1:27:01] openbaar vervoerbedrijven afneemt.

[1:27:04] Ik zie dat in het algemeen veel sectoren moeite hebben bij het vullen van vacatures, ook het openbaar vervoer.

[1:27:10] Er kan niet met zekerheid worden vastgesteld dat er een relatie is met de sociale veiligheid

[1:27:14] in het openbaar vervoer.

[1:27:16] Het is aan de vervoerders om voldoende personeel te werven, zodat een voorwaardige

[1:27:20] dienstregeling gereden kan worden.

[1:27:22] Wat ik wel probeer en wat misschien ook nog een tip is voor de Kamerleden.

[1:27:26] Want kijk, wij bespreken natuurlijk heel vaak dingen die met het openbaar vervoer te maken hebben.

[1:27:33] En heel veel zaken gaan gewoon ook goed.

[1:27:38] En daarvoor zitten wij hier niet, om dat heel vaak te benoemen.

[1:27:40] Dus wij bespreken natuurlijk heel veel dingen die wat minder goed gaan.

[1:27:44] En dat komt ook heel veel in het nieuws.

[1:27:45] Maar wat ik altijd merk, is als je met mensen spreekt die in die OV-sector werkzaam zijn.

[1:27:50] Natuurlijk zijn daar zorgen. Natuurlijk zijn daar ook uitdagingen die ze zien.

[1:27:55] Maar ze zijn ook heel erg trots op het feit dat ze werken in die sector.

[1:27:59] Ik heb laatst een geweldig gesprek gehad met een groep mensen

[1:28:03] die heel bewust hebben gekozen voor een carrière switch

[1:28:06] en heel bewust hebben gekozen voor een carrière in het openbaar vervoer.

[1:28:11] De achtergronden van die mensen, dat verschilde ontzettend.

[1:28:15] En ze zeiden allemaal, als we dit eerder hadden geweten,

[1:28:19] dan hadden we jaren geleden de overstap gemaakt.

[1:28:21] Het ging om vrachtwagenchauffeurs, het ging om een mevrouw die verloskundige was geweest,

[1:28:26] die nu de opleiding deed, dus echt hele andere achtergronden.

[1:28:31] En zij zijn echt heel erg blij net met die overstap die ze gemaakt hebben.

[1:28:37] En ik denk dat het ook helpt als wij ook bijvoorbeeld actief met deze mensen spreken

[1:28:44] en ook hun trots proberen mee te nemen in de debatten die wij hier hebben.

[1:28:50] Dit was het einde van mijn blokje, voorzitter.

[1:28:51] En nog een beetje een hartgeet.

[1:28:55] Ik ga even inventariseren bij de leden van de commissie over sociale veiligheid.

[1:29:01] Dit eerste blokje, de gestelde vragen ook zijn beantwoord.

[1:29:05] Kijk, die niet is beantwoord.

[1:29:14] Dat is een aanvullende vraag op een eerdere antwoord.

[1:29:19] U heeft geluk, meneer Huidik.

[1:29:20] Maar ik kijk even rond. Alle vragen op sociale veiligheid zijn beantwoord.

[1:29:23] Dat klopt. Dan gaan we door naar het blokje vattenveren.

[1:29:27] Ik begreep dat er ook nog even behoefte was vanuit de commissie om wat meer duiding te krijgen...

[1:29:31] wanneer er dan ook een terugkoppeling volgt over alles waar we mee bezig zijn.

[1:29:35] In de eerste plaats sturen we periodiek brieven daarover.

[1:29:39] Wat ik me wel kan voorstellen, zeker omdat ik nu in alle actualiteit...

[1:29:43] het komt toevallig zo uit, maar nu ben ik er heel blij mee natuurlijk, extra blij...

[1:29:47] dat ik met die veiligheidsmedewerkers een gesprek heb komende maandag.

[1:29:52] Ik ben ook wel zelf heel benieuwd wat daar nog uitkomt.

[1:29:55] Misschien ook wel aan suggesties en ideeën waar ook de commissie weer wat mee kan.

[1:29:58] En ik dan uiteindelijk natuurlijk ook.

[1:30:00] Dus ik stel wel voor dat ik het verslagje van die bijeenkomst nog even apart aan de Kamer toestuur.

[1:30:07] Dus dat we daar op korte termijn ook nog een keer over kunnen spreken.

[1:30:14] Een korte interruptie van de heer Hutting.

[1:30:17] Voorzitter, dat is dan even procedureel, want dat gaat dan ook even over een eventueel twee-minuten-debat.

[1:30:22] Kijk, op het moment dat we maandag dat gespreksverslag hebben en we moeten dan ook nog weer wachten op een periodiek verslag met wat voor maatregelen we dan kunnen nemen,

[1:30:31] dan zou ik het wel fijn vinden dat we in ieder geval een uitgebreide brief dan van het kabinet krijgen voordat wij een twee-minuten-debat hebben.

[1:30:37] Want ja, dan kunnen we nog wat bijsturen in die nodig, maar dat zou ik dan wel graag willen horen van het kabinet of dat kan.

[1:30:44] Wij horen het van de staatssecretaris.

[1:30:46] Kijk, ik kan naar aanleiding van het gesprek maandag natuurlijk aangeven wat denkrichtingen zijn

[1:30:51] waaraan gedacht wordt, ook vanuit de medewerkers.

[1:30:54] En dat verslagje kan denk ik gewoon nog diezelfde week worden opgestuurd.

[1:30:58] Dus dat zou het probleem niet moeten zijn.

[1:31:00] Daarnaast hebben we natuurlijk al een heleboel acties, die ik ook al wel heb benoemd net,

[1:31:05] die hebben we in gang gezet.

[1:31:07] Sommige duren langer.

[1:31:09] Dus bijvoorbeeld zoiets als met die toegang tot het rijbewijsregister van BOA's in Treinen.

[1:31:16] Daar zijn we volop mee bezig, of tenminste JNV staat volop mee bezig, maar dat hebben

[1:31:20] we niet van vandaag op morgen opgelost.

[1:31:23] Maar dat is natuurlijk al wel allemaal bekend bij de Kamer.

[1:31:26] Dus wellicht is het ook goed om nog eens even te kijken naar de laatste stand van zaken.

[1:31:30] Die is volgens mij, wanneer is die sturen?

[1:31:32] Maart, 8 maart geloof ik.

[1:31:34] Dus daar staat een overzicht in van alle maatregelen die sowieso al voorzien zijn.

[1:31:38] En daarnaast heb ik toegezegd om dus nog op een aantal onderdelen, dus een van de onderdelen

[1:31:45] was ook de test met de bodycams, om daar nog eens even ook bij Wouter Koolmees navraag

[1:31:50] na te doen of daar nog mogelijkheden gezien worden voor een versnelling.

[1:31:56] Er was nog iets wat ik met hem zou bespreken, wat ongetwijfeld in de toezeggingslijst gedoteleerd

[1:32:01] staat en ik heb beloofd om nog een verslagje te sturen in de loop van volgende week over

[1:32:07] de bijeenkomst van maandag, zodat er in elk geval door de commissie gekeken kan worden aan wat voor

[1:32:13] denkrichtingen het personeel zelf zou denken, zonder dat ik daar dan verder iets van vind op dat moment

[1:32:19] al, want anders duurt het intern veel te lang.

[1:32:22] Maar dan heeft de commissie een beeld erbij.

[1:32:25] Het andere punt was die boas bij de hoofdcommitteurs.

[1:32:29] Mevrouw Veldman.

[1:32:30] Ik had van de staatssecretaris aan het begin van haar beantwoording ook begrepen dat zij het

[1:32:35] ik het actieprogramma nog eens even zou bezien op welke plekken versnelling mogelijk is.

[1:32:40] Dus ik zou eigenlijk die vraag wat breder willen trekken.

[1:32:43] En ook voor die onderdelen waarvan de

[1:32:45] staatssecretaris zegt van ja, dat duurt nou eenmaal drie jaar, want het is lang.

[1:32:49] Ook daar kijken waar is versnelling mogelijk?

[1:32:51] En ik zou heel graag willen weten, en ik denk meer van ons,

[1:32:56] wat is er dan precies dat zo lang duurt en waar kunnen we wel versnelling op realiseren?

[1:33:02] Dat zou mooi zijn op alle onderdelen in het actieprogramma.

[1:33:05] En dan duid ik dus ook op de ID-check en de rijbewijsregister.

[1:33:10] Dat ligt eerlijk gezegd niet echt aan mij.

[1:33:16] Ik heb in juni een overleg met de minister van JNV hier pas over.

[1:33:21] Er was geen eerdere gelegenheid om een gesprek daarover te hebben.

[1:33:25] Ik begreep laatst dat het niet mogelijk is voor haar om daarbij aan te sluiten.

[1:33:32] Dus ik doe mijn best.

[1:33:33] Ik zal ook overbrengen dat de commissie enig ongeduld voelt, maar ik ga niet over haar agenda natuurlijk.

[1:33:42] Maar ik zal in elk geval aandringen op een snel bestuurlijk overleg, zodat ik de Kamer ook naar aanleiding van de initiatieven die vanuit JNV worden genomen,

[1:33:51] want eigenlijk bijna alle punten die nu door de commissie worden gevraagd zijn allemaal zaken waar JNV hoofdaannemer is.

[1:34:00] En ik ben de coördinator en ik probeer natuurlijk te versnellen daar waar mogelijk.

[1:34:05] Ik moet zeggen, ik werk echt uitstekend ook samen met de staatssecretaris van JNV.

[1:34:09] Wij schakelen heel erg snel en hebben daardoor ook al echt wel dingen voor elkaar weten te krijgen.

[1:34:16] En in juni heb ik dus een gesprek met de minister van JNV voorzien.

[1:34:19] Dus dat is ook pas het moment.

[1:34:21] Ik heb eerst een bestuurlijk overleg nodig voordat ik iets kan terugkoppelen aan de Kamer.

[1:34:26] Dank u wel. De heer Olge van Dijk, ook nog een intuïtie?

[1:34:29] Ja, toch ook op dit punt, omdat ik begrijp de afstemming die nodig is.

[1:34:35] Het is lastig om een uitgebreide kabinetsdelegatie erin te hebben.

[1:34:38] Daar hebben we allemaal, denk ik, wel begrip voor.

[1:34:40] En tegelijkertijd zijn er heel veel vragen, wat de staatssecretaris ook terecht aangeeft,

[1:34:44] die het domein van JNV raken.

[1:34:46] En wachten op juni vind ik wel erg ingewikkeld, als ik eerlijk ben.

[1:34:50] En wij mogen ook van het kabinet verwachten dat die afstemming,

[1:34:52] die hoeft niet te wachten tot een bestuurlijk overleg.

[1:34:54] Dat kan op allerlei gremia gebeuren, ultima ook in de ministerraad.

[1:34:57] Mijn verzoek zou toch zijn dat al die vragen die JNV regarderen...

[1:35:01] ...en dat zijn er heel veel, in ieder geval de vraag die ook bij de NS enorm leeft...

[1:35:03] ...die ID-check via het rijbewijsregister, ik heb daar ook naar gevraagd...

[1:35:07] ...om daar schriftelijk toch eerder, zo snel mogelijk, een reactie op te krijgen...

[1:35:11] ...in ieder geval voor juni, een afgestemde reactie...

[1:35:14] ...waar het staat, hoe het sneller zou kunnen.

[1:35:16] En dan heb ik een begrip voor dat niet alles helemaal meteen is opgelost...

[1:35:19] ...maar met name op het punt van de inzaag in het rijbewijsregister...

[1:35:23] toch een afgestemd reactie met JNV op zo'n kort mogelijke termijn.

[1:35:27] U hoort het. De commissie is ongeduldig. Een maand dukelt spoed.

[1:35:31] Ja, we zullen het doorgeven. Maar op dat punt van het rijbewijsregister heeft ook de staatssecretaris

[1:35:38] van JNV al regelmatig met de Kamer van Gedachte gewisseld. Dus daar is al best wel veel informatie

[1:35:44] over bekend waarom dat zo lang moet duren. En er is geen enkele aanleiding om het aan te nemen,

[1:35:51] Dat moet meneer Van Dijk dan maar voor mij aannemen, dat JNV daar op wat voor manier dan ook maar wil vertragen.

[1:35:59] Sterker nog, meneer Van den Burg, mijn collega, die is zeer, zeer gemotiveerd om ervoor te zorgen dat dat zo snel mogelijk kan.

[1:36:09] Maar we lopen tegen die wettelijke beperkingen aan, ook op het punt van privacy, zoals ik eerder aangaf.

[1:36:15] Maar ik zal het verzoek doorgeleiden en vragen of ze nog eens een keer alles op een rij kunnen zetten

[1:36:19] en misschien toch nog eens een keer kunnen kijken of er echt niks sneller kan.

[1:36:23] En dan hoop ik dat u nu toekomt aan het blokje waddenveren.

[1:36:28] Ja, voorzitter. Want de Friese waddenveren zijn van groot belang voor de bereikbaarheid van de eilanden.

[1:36:33] En op dit moment bereid ik de nieuwe concessies voor de periode vanaf 2029.

[1:36:39] En dat is omdat dan de huidige concessies aflopen.

[1:36:43] En dat proces kent een aantal stappen.

[1:36:45] En ik werk nu aan de eerste stap.

[1:36:47] En dat is de nota van uitgangspunten.

[1:36:49] En die willen we graag afronden in 2024.

[1:36:54] Daarna volgt het programma van eisen, dat is in 2025.

[1:36:58] En daarna volgt de openbare aanbestedingsprocedure, dat is in 2025-2026.

[1:37:05] We zijn ook pas net gestart met het participatieproces.

[1:37:10] Dus dat betekent dat we op dit moment een openbare consultatie houden...

[1:37:14] waarin alle belangenhebbenden hun inbreng kunnen leveren.

[1:37:17] En in dat kader zijn er ook deze week bijeenkomsten georganiseerd op alle eilanden.

[1:37:23] En dat betekent dat ik de bewoners en de bestuurders, en ik wil dat echt benadrukken, die wil ik

[1:37:28] echt heel graag zorgvuldig en goed betrekken bij de totstandkoming van de nieuwe concessies.

[1:37:33] En ik waardeer hun inbreng ook enorm.

[1:37:35] En ze waren ook net hier met een afvaardiging om een petitie te overhandigen met daarin

[1:37:41] al een heel aantal ideeën en denkrichtingen.

[1:37:45] Ook bij de volgende stappen op weg naar de nieuwe concessies zal er actief contact worden gezocht

[1:37:51] met bezoekers, bewoners en bestuurders van de eilanden en ook met de provincie Friesland.

[1:37:58] Ik hechter ook al aan dat we nu, ook naar aanleiding van de bezoeken die afgelopen weekend

[1:38:04] nog door medewerkers van mijn ministerie aan de eilanden zijn gebracht, hebben gezegd dat

[1:38:09] We gaan sowieso die periode van de inspraak twee weken verlengen,

[1:38:12] zodat er iets meer tijd is.

[1:38:14] Ik hoorde wel bepaalde zorg bij de inwoners en ook bij een aantal raadsleden die mee waren,

[1:38:19] dat dat misschien nog zelfs iets te kort was.

[1:38:21] Ik ga dat eerst nog even intern bespreken, want ik kan daar nu nog geen besluit op nemen.

[1:38:25] Maar ik hoop ook dat de bewoners wel inzien dat we echt pas aan het begin zitten van die inspraakprocedure.

[1:38:32] Dus het is niet zo dat nadat het 15 mei is geweest, dat dan de inspraakronde gelopen is.

[1:38:40] Dit is pas de eerste stap en een traject dat een aantal jaren gaat duren.

[1:38:45] De heer Roop.

[1:38:47] Ja, voorzitter.

[1:38:48] De staatssecretaris heeft ook met verschillende raadsleden en inwoners gesproken en die zorgen

[1:38:54] die zijn echt groot bij hen en het lijkt mij dan ook een kleine moeite om die twee weken

[1:39:00] te verdubbelen.

[1:39:01] Als de staatssecretaris tegen mij zou zeggen,

[1:39:04] joh, dat brengt het proces van de concessie in gevaar, fair enough.

[1:39:09] Maar als de staatssecretaris zegt, joh, ik denk dat het het proces

[1:39:13] qua concessie niet in gevaar brengt, lijkt het mij een heel goed gebaar

[1:39:18] om te zeggen, joh, we verlengen het even nog twee extra weken,

[1:39:21] een verdubbeling van de tijd die nu is ingesproken.

[1:39:23] Ik denk als de staatssecretaris dat zou toezeggen, dat het in ieder geval

[1:39:26] naar de mensen die hier vandaag zijn geweest en als signaal naar die

[1:39:29] bezorgde inwoners een heel mooi signaal zou zijn.

[1:39:32] De staatssecretaris.

[1:39:33] Ik hoor heel goed wat de heer De Hoop zegt.

[1:39:36] Ik wil heel even vragen om in de schorsing van de tweede termijn

[1:39:41] even met mijn team te kunnen afstemmen, want ik voel hier ook wel voornamelijk.

[1:39:46] Maar ik moet even kijken of dat inderdaad, want dat is ook een terecht punt.

[1:39:48] Het moet geen concessies of processen in de tijd in gevaar brengen.

[1:39:53] Maar ik voelde de betrokkenheid.

[1:39:56] Dus als ik daar iets aan kan doen, dan ga ik dat dadelijk even bespreken.

[1:40:01] En dan kom ik daar in een tweede termijn bij de heer De Hoop ook op terug.

[1:40:08] Even kijken. Dan waren er nog een aantal vragen ook in dit blokje.

[1:40:13] De heer De Hoop en mevrouw Veldman vroegen of de bereikbaarheid van de schelling...

[1:40:18] Ja, natuurlijk ben ik het met hen ermee eens dat dat heel erg belangrijk is.

[1:40:22] En dat de bewoners inspraak moeten krijgen ook.

[1:40:25] en dat ze ook een vorm van OV moeten krijgen.

[1:40:30] Ja, dat is natuurlijk ook nog een interessant punt.

[1:40:33] De veerverbindingen tussen het vasteland en de Friese Waddene eilanden

[1:40:36] zijn natuurlijk van het grootste belang voor de inwoners

[1:40:39] en ook voor bezoekers van de Waddene eilanden.

[1:40:43] De inwoners van de eilanden hebben dus ook een stem

[1:40:45] in de voorbereiding van de volgende concessies,

[1:40:47] ook nu in die openbare consultatie.

[1:40:50] In de conceptnoten van uitgangspunten staat het voornemen

[1:40:53] om decentrale overheden en consumentenorganisaties weer een rol te geven in de nieuwe concessies.

[1:41:00] Tijdens de informatiebijeenkomsten op de Friese Waddeneilanden is de vraag gesteld of gebruikers

[1:41:04] een rol kunnen krijgen in die concessies.

[1:41:07] Dat vind ik een hele logische vraag, zoals ik net ook al aangaf.

[1:41:12] Dus ik kom dadelijk nog eventjes op de rest van het punt terug.

[1:41:17] Meneer Van Dijk vroeg eigenlijk ook naar de zorgen over het participatieproces, dus ik

[1:41:21] Ik hoop dat ik laat zien dat ik echt mijn best doe om te kijken hoe we dat nog wat meer kunnen vergroten.

[1:41:26] Maar laten we ook zorgen, en daar zullen we ook duidelijk over communiceren vanuit het ministerie,

[1:41:31] dat dit pas het eerste stapje is in een hele lange concessievoorbereiding.

[1:41:38] Dus er zijn echt nog andere momenten waarop ook nog meegedacht en meegekeken kan worden hoe het allemaal moet.

[1:41:49] Meneer Van Dijk vroeg of aspecten van brede wervelaard ook worden meegenomen.

[1:41:55] Bijvoorbeeld leefbaarheid.

[1:41:58] In de conceptnota van uitgangspunten wordt in een aantal passages gerefereerd aan het

[1:42:03] belang van leefbaarheid op de eilanden.

[1:42:05] Op dit moment wordt over de conceptnota van uitgangspunten een openbare consultatie gehouden

[1:42:10] waarop iedereen kan reageren.

[1:42:11] En ik heb ook bijvoorbeeld onder andere gemeentes om advies gevraagd.

[1:42:18] Dus desgewenst kan het belang van leefbaarheid op de eilanden

[1:42:21] en de rol die de Friese waddenveren daarin spelen

[1:42:24] meer benadrukt worden in de nota van uitgangspunten.

[1:42:27] Pardon.

[1:42:28] Dan waren er een aantal vragen, voorzitter, over het volgende blokje.

[1:42:33] Ik ga eerst even toetsen bij de commissieleden

[1:42:36] of de vragen die zij gesteld hebben over de waddenveren zijn beantwoord.

[1:42:40] Ik zie de heer Olger van Dijk zijn handen opsteken, dus waarschijnlijk is één vraag niet beantwoord.

[1:42:45] Ja, ik had ook een vraag gesteld of in de nota van uitgesprek de nadrukkelijke ook mee kan worden genomen,

[1:42:50] de afstemming met gebruikers tijdens de concessieperiode zelf.

[1:42:54] En die vraag heb ik nog niet helemaal beantwoord gehoord.

[1:42:59] De staatssecretaris.

[1:43:00] We zijn goed aan het bekijken hoe we dat vorm kunnen geven,

[1:43:02] maar ik vind dat een heel terecht punt wat meneer Van Dijk ook inbrengt.

[1:43:05] Dus daar moet gewoon aandacht voor zijn.

[1:43:10] Kijk, nou de andere leden zijn allemaal gesteld.

[1:43:12] Dan gaan we over naar het derde blokje, de taxis.

[1:43:18] Ja, meneer De Hoop vroeg of ik bereid ben om samen met de vakbonden te kijken naar wat gedaan kan worden aan de oneerlijke concurrentie van Uber.

[1:43:26] De regels die ik stel aan taxichauffeurs en ondernemers gelden voor alle chauffeurs, dus ook degene die via het Uber-platform rijden.

[1:43:33] Ik heb de taxibetgeving nog niet zo lang geleden laten evalueren en het resultaat heb ik ook met de Kamer gedeeld.

[1:43:39] Ik ga aan de hand van het evaluatiereport in gesprek met alle betrokken partijen om verschillende

[1:43:44] beleidsopties te verkennen.

[1:43:46] Daarbij spreek ik ook met de vakbonden.

[1:43:49] De besluitvorming over een eventuele wetswijziging laad ik wel aan mijn opvolger.

[1:43:54] Voor de arbeidsomstandigheden en werkgeversverplichtingen verwijs ik naar mijn collega

[1:43:59] van de Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

[1:44:03] Meneer Loop?

[1:44:04] Ja, voorzitter, want de gesprekken die ik heb met het vakbond,

[1:44:07] daar wordt wel echt nadrukkelijk gezegd dat hier echt wel problemen worden ervaren.

[1:44:11] Dus ik hoop dat de staatssecretaris dan ook weer kan,

[1:44:15] dat na de aanleiding van het gesprek kan rapporteren aan de Kamer wat er uitkomt

[1:44:20] en wat dan misschien toch die lankunes zijn voor het volgende debat of in tactie.

[1:44:25] Staatssecretaris?

[1:44:26] Ja, uiteraard zullen we altijd terugkoppelen wat er uit de gesprekken met de stakeholders breed komt.

[1:44:32] Ik denk dat het goed is om zeker ook, zoals ik zei met de bonden te spreken,

[1:44:37] maar ook met andere belanghebbenden.

[1:44:38] En dat wordt dan ook teruggekoppeld natuurlijk aan de Kamer,

[1:44:40] hoe daar door de verschillende partijen naar wordt gekeken.

[1:44:45] Dus dat zal sowieso standaard in de procedure zitten.

[1:44:49] Ja, op dit punt nog één ding, want met de taxichauffeurs waarmee ik spreek,

[1:44:53] hoor ik dat er wel een maximumprijs is bij de ritten en het salaris,

[1:44:58] wat daar bij de taxichauffeurs ook zit,

[1:45:00] maar dat er eigenlijk niet een minimumprijs zit.

[1:45:02] En dat daarmee een druk ontstaat op het salaris wat ze krijgen voor een rit.

[1:45:08] Of de staatssecretaris dat ook mee kan nemen in de gesprekken die zorgen.

[1:45:11] De staatssecretaris.

[1:45:12] Ja, ik weet niet precies wat meneer De Hoop nu aan het zeggen is,

[1:45:16] maar dit is een technisch punt over hoe je het loonsysteem hebt ingeregeld.

[1:45:23] Dit lijkt me ook wel echt een punt voor SZW, als ik eerlijk ben.

[1:45:26] Maar het staat nu genoteerd en we zullen dat zeker meenemen, want het klinkt als een belangrijk punt.

[1:45:34] Dat kan ik me heel goed voorstellen.

[1:45:36] Meneer Bamenga vroeg waarom de gevallen van discriminatie en racisme in de taxiwereld

[1:45:42] niet zouden worden bijgehouden en of ik bereid ben om dat voortaan landelijk bij te houden.

[1:45:47] Ik vind het natuurlijk belangrijk dat iedereen veilig kan reizen zonder gediscrimineerd te worden.

[1:45:52] reizigers die te maken krijgen met discriminatie, die kunnen dat ook melden bij discriminatie.nl.

[1:45:58] Dat is het landelijk meldpunt voor discriminatie en dat meldpunt houdt ook bij waar de meldingen

[1:46:03] plaatsvinden en brengt daar verslag over uit.

[1:46:06] En wanneer taxichauffeurs zich schuldig maken aan discriminatie, dan worden ze beboet en

[1:46:12] er kan ook zelfs een chauffeurskaart worden ingetrokken.

[1:46:17] Interruptie van de heer Bamenka.

[1:46:19] Ja, vanuitgaande dat dat het antwoord was van de staatssecretaris.

[1:46:24] Het ging inderdaad niet alleen maar om discriminatie.

[1:46:26] Er zijn inderdaad discriminatiemeldpunten, maar het gaat ook om andere soorten misstanden

[1:46:31] die plaatsvinden in de taxibranche.

[1:46:34] Op welke manier mensen daar op een makkelijke manier, zeg maar, kunnen meldingen daarvan kunnen maken.

[1:46:43] De staatssecretaris.

[1:46:44] Er kunnen altijd meldingen worden gedaan bij de taxicentrales of bij de platforms, bij Uber of

[1:46:50] bij Bolt.

[1:46:50] Daar kun je het melden in de apps.

[1:46:53] En op het moment dat dingen natuurlijk echt veel te ver gaan, kun je je altijd melden bij de politie

[1:46:58] om aangifte te doen.

[1:47:03] Dan heb ik nog twee punten.

[1:47:05] Meneer El Abassi vroeg of ik met een plan kan komen over de duurzaamheidseisen voor taxis.

[1:47:12] Het ontwerpbesluit dat het gemeente mogelijk maakt om een zero-emissiezone voor taxis in te stellen,

[1:47:18] is door de Kamer controversieel verklaard.

[1:47:21] Totdat dit ontwerpbesluit door de Kamer wordt behandeld, kunnen gemeenten geen

[1:47:25] zero-emissiezones voor taxis invoeren.

[1:47:29] Meneer El Abassi vroeg ook nog of ik in gesprek kan gaan met vertegenwoordigers van de taxibranche

[1:47:35] over de verschillende problemen die ze hebben aangekaart.

[1:47:38] Daar ben ik altijd toe bereid.

[1:47:40] Dus dat is geen probleem.

[1:47:42] Dat was het einde van dit blokje, voorzitter.

[1:47:44] Dan gaan we dat even toetsen bij de commissieleden of de vragen die zij gesteld hebben over het onderwerp taxis,

[1:47:50] of die allemaal zijn beantwoord.

[1:47:52] Ik zie geen handen omhoog gaan.

[1:47:53] Dan gaan we naar het laatste blokje.

[1:47:56] Overach.

[1:47:58] Ja.

[1:48:00] Meneer Van Dijk vroeg hoe het staat met 300 miljoen structureel en wat de mensen daar nou van merken.

[1:48:05] De mensen merken ervan dat sinds 1 januari geen prijsstijgingen zijn voorgevallen, zoals

[1:48:13] meneer Van Dijk zelf ook al aangaf.

[1:48:16] Daardoor betaalt iedereen dus 11,7% minder voor het openbaar vervoer dan was voorzien.

[1:48:22] Met het voorkomen van de prijsstijging is ongeveer de helft van de 300 miljoen voorzien.

[1:48:27] De rest van de gelden gaat via de Voorjaarsnota en het provinciefonds naar de provincies.

[1:48:33] De provincies anticiperen daar bijvoorbeeld al op door exploitatiebijdragers aan te passen,

[1:48:38] zodat er geen afschaling plaatsvindt van de frequenties.

[1:48:42] Via het NOVB, dat is onze overleg, houd ik een vinger aan de pols, zodat ik in het najaar de

[1:48:48] Kamer tussentijds kan rapporteren over wat de provincies en de vervoerregio's momenteel met

[1:48:53] alle gelden ook aan het doen zijn.

[1:48:57] Dan had meneer De Hoop nog een vraag over, eigenlijk meer een zorg over de voorjaarsnota

[1:49:03] en het geld van de Lelylijn dat is weggehaald voor Meppel en Ede-Wageningen en of ik daarop

[1:49:08] kan reageren.

[1:49:09] Ik wil even heel erg duidelijk zijn op dit punt, want de Lelylijn is ook een project

[1:49:13] waar ik me de afgelopen jaren heel hard voor heb ingezet en het was best af en toe best

[1:49:19] een uitdaging, want je hebt 3 miljard en aan de ene kant zeg ik altijd, brengt de Kamer

[1:49:23] heel erkentelijk dat ze me drie miljard hebben gegeven.

[1:49:25] Maar het is me bij lange na niet voldoende om de lijn ook te realiseren.

[1:49:29] En die drie miljard, die blijft gewoon staan.

[1:49:33] Dat geld, dat wordt elk jaar eigenlijk een beetje meer.

[1:49:36] Dat zijn de regels van de begroting systematiek.

[1:49:39] En uit dat beetje meer komt de 46 miljoen.

[1:49:42] Dus dat is gewoon de inflatie correctie in feite.

[1:49:45] En het is een besluit van het kabinet om het zo op te lossen.

[1:49:48] En ik doe dat, zeg ik er ook even bij tegen meneer De Hoop, om andere

[1:49:52] projecten die ik anders niet zou kunnen doen.

[1:49:55] En dan wordt er toch ook vaak naar projecten in de regio gekeken die al heel concreet zijn,

[1:50:00] om die te ontzien.

[1:50:02] Dus we komen niet aan de drie miljard, maar de indexatie is waar we nu dat bedrag vandaan

[1:50:12] halen.

[1:50:12] Maar de drie miljard blijft staan.

[1:50:23] Helaas, Pinderkaas, maar u bent helemaal door uw interrupties heen.

[1:50:29] Ja, dat zou ik goed onthouden.

[1:50:32] Nee, zo zijn we niet vertrouwd in deze commissie, dus dat gaan we niet doen.

[1:50:36] Ik ga de staatssecretaris vooral verder, want ik kijk ook naar de klok.

[1:50:42] Meneer De Hoop vroeg nog naar de problemen rondom de financiering van de OV-studentenkaart

[1:50:45] en of ik kan toelichten dat tekorten die nu dreigen niet leiden tot afschelling van het OV volgend jaar.

[1:50:50] Ja, voor 2024 heeft OCW het bedrijf de vergoeding van het gebruik van de OV-studentenkaart hereikt

[1:50:58] en de vergoeding viel lager uit.

[1:51:00] Afgelopen november heeft het kabinet besloten om dat eenmalig te compenseren voor het openbaar vervoer.

[1:51:06] Dat was een bedrag van ruim 207 miljoen.

[1:51:09] Daarvan is ruim 107 miljoen voor het decentraal openbaar vervoer.

[1:51:14] Dat wordt via het provinciefonds weer aangewend voor het openbaar vervoer.

[1:51:18] Dat is geregeld in de voorjaarsnota.

[1:51:21] Er worden OCW dit jaar opnieuw gemeten voor een nieuwe herijking per 1 januari 2025.

[1:51:27] De tussentijdse resultaten zijn daarover nog niet beschikbaar.

[1:51:31] Het is te vroeg om daarop vooruit te lopen.

[1:51:33] De minister van OCW zal de Kamer daarover informeren als de nieuwe herijking is afgerond

[1:51:39] in het najaar van 2024.

[1:51:43] Meneer De Hoop vroeg ook nog naar het internationaal treinvervoer en de actie om makkelijker kaartjes

[1:51:51] te kopen.

[1:51:52] Europese wet en regelgeving is nodig om internationale ticketing te verbeteren.

[1:51:58] Helaas is het wetsvoorstel multimodaal digital mobility services van de Commissie uitgesteld.

[1:52:05] Dat wetsvoorstel moet multimodaal reizen binnen Europa van gemakkelijke.

[1:52:09] Vooruitlopend op dat wetsvoorstel heb ik eerder een non-paper gestuurd naar de Europese Commissie.

[1:52:15] Daaraan doe ik een aantal aanbevelingen aan de Europese Commissie, die gebaseerd zijn op de

[1:52:18] Nederlandse ervaringen met het Mobility as a Service-programma.

[1:52:23] Zo is het bevorderen van publiek-private samenwerking belangrijk.

[1:52:26] ...zoals ook standaardisatie en de juiste voorwaarden om een level playing field te scheppen...

[1:52:32] ...een gelijkspeelveld.

[1:52:34] En we voeren waar mogelijk gesprekken op hoog niveau...

[1:52:37] ...om het belang van een toekomstig Europees voorstel te benadrukken...

[1:52:41] ...en dat zal ik ook blijven doen.

[1:52:44] Mevrouw Veldman vroeg ook nog in het verlengde daarvan of ik wil onderzoeken...

[1:52:47] ...of de NS analoog aan bijvoorbeeld vliegmaatschappijen en reisbureaus...

[1:52:51] ...het ticketverkoop op een efficiëntere manier kan organiseren.

[1:52:54] NS is in de nieuwe concessie verplicht zich te houden aan de maaswaardige bestekseisen.

[1:52:59] Dus dat houdt in dat daar de tickets kunnen aanbieden van NS.

[1:53:02] En dat maakt het mogelijk dat andere partijen dan NS ook arrangementen kunnen aanbieden.

[1:53:07] Ik voel bijvoorbeeld ook gesprekken met NS over de Maas-Limburg-pilot.

[1:53:11] En die focust zich op internationale ticketing.

[1:53:16] In Limburg kan bijvoorbeeld tussen Maastricht en Aken al gemakkelijk gereisd worden met verschillende Maas-apps.

[1:53:21] Ik werk aan opschaling naar andere gebieden en ook naar vervoerders zoals NS.

[1:53:28] Meneer Van Dijk vroeg of de invoering volgens planning verloopt van het aanvragen van de

[1:53:32] OV-pas.

[1:53:33] Het programma is op stoom en de OVP wordt steeds verder uitgerold.

[1:53:38] Eerst de betalen met de bankpas en nu de eerste pilots met de OV-pas.

[1:53:42] De OV-pas is nog niet landelijk, maar binnenkort start in Almere de eerste, dat is op 29 april.

[1:53:48] Daar worden momenteel proefpersonen voor geworven.

[1:53:50] Dus wellicht kan meneer Van Dijcksen er nog aan melden.

[1:53:54] De komende twee jaar benutten we voor de uitrol en dat is volgens planning.

[1:53:59] En we streven naar gebruiksgemak.

[1:54:01] Daar hoort ook gemakkelijk aanvragen bij, dat is niet anders dan nu.

[1:54:05] En in de periode van overgang naar het nieuwe systeem...

[1:54:07] ...ontwikkelen we het OVP-programma en vervoeren dus ook acties...

[1:54:11] ...om die overstap extra gemakkelijk te laten verlopen.

[1:54:13] En de komende twee jaar wordt dat verder uitgewerkt en uitgerold...

[1:54:17] ...en daarbij wordt gekeken naar alle doelgroepen, dus niet alleen ouderen...

[1:54:19] maar bijvoorbeeld ook mensen met een beperking.

[1:54:23] Meneer Van Dijk vroeg ook nog hoe ik naar het idee kijk om een OV-chipkaart gratis in te wisselen voor een OV-pas met bijbehorend OVP-account.

[1:54:33] Ja, dat is eigenlijk een beetje hetzelfde antwoord.

[1:54:35] Dus in de periode 2024, 2025 nemen we de tijd om de reiziger zo zorgeloos mogelijk te laten overstappen op de nieuwe pas.

[1:54:45] Dus dat gaat voor elke doelgroep en ook voor de oudere reiziger.

[1:54:48] en daar gaan we zorgvuldig mee om.

[1:54:50] Het OVP-programma en vervoerders die ontwikkelen concrete ideeën daarvoor.

[1:54:55] INW en de decentrale overheden zijn er als opdrachtgevers ook nauwbij betrokken.

[1:55:01] Maar hij vroeg ook nog of er kosten zijn verbonden

[1:55:05] aan de aanvraag van een fysieke OV-pas.

[1:55:08] Daar zijn kosten aan verbonden, dat is niet anders dan nu.

[1:55:11] De huidige OV-chipkaart kost ook geld, 7,50 euro.

[1:55:14] In het nieuwe systeem heb je een keuze voor wel of geen fysieke pas.

[1:55:18] De fysieke pas kost in alle waarschijnlijkheid minder.

[1:55:21] Dat zal rond de zes euro zijn.

[1:55:23] Je kunt dus ook kiezen voor een digitale pas op je telefoon.

[1:55:26] Die kost wel geld, maar nog minder, rond de drie euro.

[1:55:30] Dat betalen met je bankpas in het openbaar vervoer blijft daarnaast ook bestaan.

[1:55:34] Je hebt al best veel mensen die daar nu al gebruik van maken.

[1:55:38] Meneer Bamenga vroeg of het inmiddels duidelijk is hoeveel de verdere uitrol van de pilots

[1:55:42] precies zal kosten voor Bus Rapid Transit.

[1:55:47] Ik wil tijdens het komend bestuurlijk overleg leefomgeving komen tot een bestuurlijke afspraak

[1:55:53] met de mejerijen in Haarlem, Schiphol en Amsterdam.

[1:55:56] Vanuit het amendement van de Kamer is in totaal 2 miljoen euro ter beschikking gesteld, die

[1:56:01] we daar ook voor gaan inzetten.

[1:56:03] De randvoorwaarde voor die afspraak is een afgrondplan van aanpak en cofinanciering.

[1:56:09] In het plan van aanpak komt dan terug welke maatregelen uitgevoerd gaan worden en welke

[1:56:12] De kosten daaraan verbonden zijn.

[1:56:15] Bij het vorige onderwerp zag ik de wenkbrauwen van de heer Olge van Dijk-Fronsen...

[1:56:20] ...toen u het had over de kosten van de OVP-kaart.

[1:56:24] Gaat u gaan, meneer Van Dijk.

[1:56:25] Ja, dank, voorzitter. Het is meer verduidelijking.

[1:56:26] En juist door de kosten die ik hoorde dacht ik...

[1:56:29] ...dan is dat idee dat ik al opperde, maar helemaal zo gek nog niet.

[1:56:34] En ik hoorde niet een concreet antwoord op de vraag die ik stelde...

[1:56:37] ...of dat idee zou kunnen worden overgenomen...

[1:56:40] ...of in ieder geval betrokken bij het verder uitwerken van die goede overgang.

[1:56:43] En als ik het goed begrijp gaat de prijs naar beneden van 57 naar 6 euro.

[1:56:47] Nou, het lijkt me dan een kleinigheid om dan te zeggen, laten we dit mogelijk maken

[1:56:50] dat mensen dus gratis bestaande chipkaart kunnen invissen voor een nieuwe OV-pas,

[1:56:57] waarbij dan al wel natuurlijk die extra accounts zijn geïnstalleerd.

[1:57:00] En dat lijkt me echt een goede service

[1:57:02] voor bepaalde doelgroepen, misschien niet alleen ouderen.

[1:57:04] De staatssecretaris.

[1:57:06] Wij gaan het eens even met de vervoerders

[1:57:07] bespreken of dat plan van meneer Van Dijk uitgebergd kan worden.

[1:57:11] Dus ik vind het wel een goede suggestie eigenlijk.

[1:57:13] Als oudere ondersteun ik dat.

[1:57:15] Kijk aan.

[1:57:16] Maar dan kunnen we het misschien meteen voor iedereen doen.

[1:57:19] U krijgt ook nog een...

[1:57:20] Zo oud bent u helemaal niet, voorzitter.

[1:57:24] Ik ga gauw snel over naar de heer Bamengel.

[1:57:27] Hij heeft een interruptie.

[1:57:29] Dank u wel, voorzitter.

[1:57:31] Volgens mij hebben we als reactie van de staatssecretaris

[1:57:34] te horen gegeven dat

[1:57:35] zij in gesprek gaat

[1:57:37] met het bestuurlijk overleg

[1:57:39] leefomgeving als het gaat om de BRT's.

[1:57:41] Wanneer kunnen we daar iets op terug horen wat er uitgekomen is?

[1:57:48] Dat zal eind juni zijn.

[1:57:54] Dan had meneer Bamenga nog een vraag over of ik op basis van de vertrek- en bestemmingsdata

[1:58:02] een kaart kan brengen tussen welke locaties instellingen van een BRT-systeem,

[1:58:06] dus Bus Rapid Transit Systeem, potentie heeft om in de vervoersvraag te voldoen.

[1:58:11] Ik begrijp de gedachte van meneer Bemenga, maar ik kan niet eenzijdig toezeggen om op basis van

[1:58:15] vertrek- en bestemmingsdata uit te zoeken welke locaties potentie zouden hebben voor Bus Rapid

[1:58:21] Transit, omdat wij geen toegang hebben tot die data.

[1:58:24] De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de decentrale overheden.

[1:58:27] Die gaan weer over dat regionaal vervoer.

[1:58:30] Via de werkstroom Bus Rapid Transit, waarin ik samenwerk met regionale overheden en vervoerders,

[1:58:35] wordt gezamenlijk wel gekeken waar BRT potentie heeft.

[1:58:40] Dan had meneer El Abassi nog een vraag over het sanctiebeleid voor het CAF.

[1:58:49] Dat ligt echt op het terrein van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

[1:58:53] Dus als daar vragen over zijn, dan zou ik willen vragen om daar over met mijn

[1:58:56] ambtsgenoot van Buitenlandse Zaken in gesprek te gaan.

[1:59:00] Interruptie van de heer El Abassi.

[1:59:02] Voorzitter, dank u wel.

[1:59:03] Ik vind het te makkelijk om dat niet te behandelen in deze commissie,

[1:59:10] omdat we het ook hier hebben over OV en daarmee ook over OV-bedrijven.

[1:59:15] En OV-bedrijven die dienen zich, net als iedereen, ook aan regels te houden.

[1:59:20] En voordat wij een overeenkomst aangaan met deze bedrijven,

[1:59:23] hebben wij ook een onderzoeksplicht, een wettelijk onderzoeksplicht.

[1:59:27] En ik wil de staatssecretaris toch vragen, hoe kijkt ze hier tegenaan?

[1:59:31] tegen deze bedrijven die op een zwarte lijst staan, die aangeklaagd zijn voor discriminatie

[1:59:37] van vrouwen, en die nu niet voor niks op zo'n lijst staan.

[1:59:42] Wat de minister ervan vindt dat we daarmee samenwerken?

[1:59:45] De staatssecretaris.

[1:59:47] Ik wil me toch echt houden bij mijn eerste antwoord, want het sanctiebeleid dat is aan

[1:59:52] het ministerie van Buitenlandse Zaken, die gaan erover met welke organisaties en bedrijven

[1:59:59] al er niet mag worden samengewerkt.

[2:00:03] Dus als daar door meneer Elbassy anders over wordt gedacht,

[2:00:08] dan zal hij daar toch over van gedachten moeten wisselen met mijn collega.

[2:00:11] Nog een aanvullende interruptie van de heer Elbassy.

[2:00:14] Voorzitter, dank.

[2:00:15] Ik denk dat niet alleen de collega, maar wij alle ons aan de regels dienen te houden.

[2:00:21] Want dit is internationaal, internationale afspraken zijn dit.

[2:00:27] Daarnaast is het ook Nederlands beleid.

[2:00:28] Dus de UNGP, daarin staat duidelijk dat we niet mogen samenwerken met dit soort bedrijven.

[2:00:34] Maar het is ook omgezet naar Nederlands beleid, namelijk de herzienen nationaal actieplan

[2:00:40] bedrijfsleven en mensenrechten, nationaal plan maatschappelijk verantwoord, inkopen en

[2:00:45] ook nog eens manifest maatschappelijk verantwoord, opdracht geven en inkopen.

[2:00:48] Overal wordt verwezen naar UNGP en het feit dat we niet mogen samenwerken met deze bedrijven.

[2:00:53] Ik zou toch echt de minister nog een keer willen vragen, wat vindt de minister ervan

[2:00:57] Dat we met bedrijven samenwerken die op een zwarte lijst staan...

[2:01:01] en ook nog eens aangeklaagd zijn voor discriminatie van vrouwen.

[2:01:06] U gaat op het einde van deze periode nog carrière maken naar minister, hoor ik.

[2:01:11] In het buitenland ben ik minister, voorzitter.

[2:01:15] Maar binnen de landsgrenzen ben ik inderdaad staatssecretaris.

[2:01:20] Natuurlijk ben ik het helemaal met meneer Elbasi eens...

[2:01:23] dat je altijd goed moet kijken of bedrijven voldoen aan bepaalde voorwaarden.

[2:01:28] Wij hebben geen enkele aanleiding om te vermoeden dat dat in dit geval niet het geval is.

[2:01:32] Ik hoor wat hij zegt, maar ik wil hem dan echt adviseren om zich tot buitenlandse zaken te richten.

[2:01:37] En uiteraard letten wij ook vanuit ons ministerie altijd heel erg goed op of wij zaken doen conform de regels

[2:01:44] zoals we die in dit land met elkaar hebben afgesproken.

[2:01:48] Ik ga even kijken of de vragen die gesteld zijn bij het kopje overal beantwoord zijn.

[2:01:54] Ik zie twee commissieleden de hoofdschulden, dus ik begin bij mevrouw Veldman.

[2:02:01] Ik heb gehoord dat de staatssecretaris een vraag denkt te hebben beantwoord, maar het

[2:02:06] was volgens mij niet de vraag die ik helemaal stelde.

[2:02:09] Ik hoorde de staatssecretaris zeggen dat zij bezig is om met die zogenaamde maaswaardige

[2:02:15] bestekseisen dat te laten werken.

[2:02:17] Dat is heel belangrijk, want ik heb inderdaad begrepen dat dat niet overal al goed werkt.

[2:02:22] Maar ik heb de vraag breder gesteld.

[2:02:24] Hoe kun je nu meer kaartjes verkopen en meer treinstoelen bezetten, vooral ook op tijden

[2:02:29] dat de trein weinig bezet is?

[2:02:30] Daar onderzoek naar doen en je dan niet laten beperken tot het is nu zoals het is en we

[2:02:36] willen er niets aan veranderen.

[2:02:37] Dat is mijn vraag.

[2:02:42] Ik heb weleens een voorstel voor tariefdifferentiatie ingediend, maar daar wilde de Kamer niet meteen

[2:02:47] en werd daar niet meteen zeer enthousiast van.

[2:02:50] Dat was wel een idee om net die spreiding op een betere manier te organiseren

[2:02:55] en om ook in bepaalde gebieden net het reizen ook wat goedkoper te maken,

[2:03:02] zeker in de buitengebieden, waar het wat minder druk was.

[2:03:06] Maar dat voorstel heeft het niet gered.

[2:03:08] Dus ik zou ook richting Kamer willen zeggen, denk vooral met mij mee,

[2:03:12] over andere mogelijkheden.

[2:03:15] Natuurlijk is het ook aan de vervoerder zelf, aan het bedrijf, om te kijken hoe je meer reizigers

[2:03:21] in de treinen kunt krijgen op wat minder drukke momenten.

[2:03:25] Daar zijn zij natuurlijk ook zelf voor aanzet.

[2:03:28] Dat forse van tariefdifferentiatie is natuurlijk ook door hen uiteindelijk ingediend.

[2:03:35] Maar er zijn vast nog een heleboel andere goede ideeën, dus laten we daarover van gedachte

[2:03:40] blijven wisselen.

[2:03:42] Mevrouw Veldman had een paar goede ideeën, volgens mevrouw Veldman.

[2:03:45] Daar geeft u geen antwoord op, volgens mevrouw Veldman.

[2:03:49] Voorzitter.

[2:03:50] Juist om te voorkomen dat je over moet gaan tot tariefdifferentiatie, zou het goed zijn

[2:03:56] om andere mogelijkheden te onderzoeken.

[2:03:59] Het punt dat ik heb gemaakt, heb ik binnen die context gemaakt.

[2:04:04] Dus verder kijken dan onze neus lang is, verder kijken dan we doen het zoals we het nu doen,

[2:04:09] en juist om dat soort zaken te voorkomen.

[2:04:12] Probeert u het nog een keer, staatssecretaris?

[2:04:14] Ja, voorzitter. In de concessie is volop ruimte om dat naar eigen inzicht ook door NS te laten invullen

[2:04:21] en ook door andere partijen te laten invullen.

[2:04:23] Ik heb ook aangegeven van er zijn dus andere partijen die dit ook mogen aanbieden

[2:04:27] op het moment dat er gaten vallen binnen bijvoorbeeld het aanbod van NS.

[2:04:33] Dus die ruimte die is er in feite al in de markt.

[2:04:36] En ja, dat is mijn antwoord.

[2:04:39] Ik ga door naar de heer De Hoop, want die had ook nog een vraag die volgens hem niet is beantwoord.

[2:04:45] Ja, die ging over internationaal vervoer, voorzitter.

[2:04:48] Daar schetst de staatssecretaris, dat zij het net als GroenLinks Partij van de Arbeid belangrijk vindt,

[2:04:53] maar ik had daar een hele directe vraag aan de staatssecretaris.

[2:04:57] Dat ging erover dat er door de Europese Commissie gezegd is,

[2:05:01] er moet een Europees ticketsysteem komen, dat heeft de Kamer ook gezegd.

[2:05:04] En ik vind dat daar een harde deadline moet komen.

[2:05:07] Omdat die spoorbedrijven, die hebben het niet als prioriteit.

[2:05:12] En sommigen willen ook niet alles met elkaar delen over het ticketsysteem.

[2:05:16] En ik zou willen dat de staatssecretaris, en dat was mijn vraag, een toezegging...

[2:05:19] dat zij zich in Europees verband stevig inzet voor een harde deadline.

[2:05:23] Dus een datum wanneer het EU-brede ticketsysteem beschikbaar is.

[2:05:29] De staatssecretaris.

[2:05:31] Ja, voorzitter, ik heb wel geantwoord op die vraag.

[2:05:34] Maar het is niet bevredigend, denk ik, voor de heer De Hoop, omdat dat wetsvoorstel over het

[2:05:38] Multimodal Digital Mobility Service van de Europese Commissie is uitgesteld.

[2:05:44] Dat wetsvoorstel moest er net voor zorgen om multimodale reizen binnen Europa te vergemakkelijken.

[2:05:52] Wij hebben vanuit Nederland allerlei aanbevelingen gedaan over hoe je dat op een goede manier zou

[2:05:57] kunnen verbeteren.

[2:05:59] Dat hebben we gebaseerd op het Nederlandse Mobility as a Service-programma.

[2:06:03] We hebben aangegeven wat allemaal belangrijke voorwaarden zijn om een level playing field te scheppen,

[2:06:10] een gelijkspeelveld, en we blijven natuurlijk ook met Europa in gesprek om te kijken wat we kunnen doen

[2:06:18] om een toekomstig Europees voorstel zo goed mogelijk vorm te geven.

[2:06:25] Dus ik heb nu nog geen deadline voor zover ik weet.

[2:06:29] Ik kijk heel even naar mijn rechterkant.

[2:06:30] Die schudden ook heel druk.

[2:06:31] druk, nee, die ik kan geven aan meneer De Hoop.

[2:06:36] Nou moet u het even meedoen, meneer De Hoop.

[2:06:39] Dan waren ze deze vier blokjes.

[2:06:42] Dan gaan we over naar de tweede termijn.

[2:06:46] Dan krijgt u één minuut dertig voor.

[2:06:49] Ja, ja, zo zijn de regels.

[2:06:51] En dan begin ik bij de heer Huiting.

[2:06:54] Ja, voorzitter.

[2:06:55] Ik wil vast van de gelegenheid gebruikmaken dat we een twee minuten debat willen aanvragen.

[2:06:59] Op dit punt ook naar aanleiding van de te verwachten brief over het gesprek van aanstaande maandag.

[2:07:04] Ik kan me zo voorstellen dat er nog wel een aantal verzoeken vanuit ons richting het kabinet zullen gaan.

[2:07:12] Dan even over de schriftelijke beantwoording...

[2:07:15] naar aanleiding van het vorige debat over het spoor.

[2:07:18] Daar hebben wij toen aan het kabinet van de staatssecretaris in dit geval gevraagd...

[2:07:26] om nog vaker een OV-verbod op te leggen en wat daarvoor nodig is.

[2:07:31] En vervolgens kregen wij in die beantwoording eigenlijk een lesje met hoe dat er nou precies

[2:07:36] uitziet en hoe dat systeem is ingericht, maar dat was natuurlijk niet onze vraag.

[2:07:40] Onze vraag was aan het kabinet om het tuig uit het OV te halen en dus zorg te dragen

[2:07:47] dat het OV-verbod veel vaker wordt opgelegd en dat ook wordt gehandhaafd.

[2:07:51] Dat antwoord ontbrak en ik zou daar nog wel heel graag even een concreet antwoord op willen

[2:07:56] hoe we daar nog beter handen en voeten aan kunnen geven.

[2:07:59] Dat was mijn tweede termijn, voorzitter.

[2:08:03] Dank u wel. Dan ga ik door naar de heer De Hoop.

[2:08:06] Ja, voorzitter, een aantal dingen.

[2:08:07] Te beginnen, blij dat er zoveel aandacht is voor het personeel en het openbaar vervoer.

[2:08:12] Ze hebben Nederland in beweging gehouden in coronatijd,

[2:08:14] doen ze nog steeds ontzettend goed dat daar vandaag veel aandacht voor is geweest.

[2:08:17] Een aantal korte punten.

[2:08:19] De reden dat ik zo nadrukkelijk vroeg aan de staatssecretaris

[2:08:23] om te pleiten voor een deadline voor het Europese ticketsysteem

[2:08:26] is dat daar natuurlijk de crux ligt.

[2:08:27] Als er geen harde deadlines zijn, gebeurt er gewoon niks.

[2:08:31] En ik ben blij met de non-paper die de staatssecretaris eerder heeft geschreven.

[2:08:35] Mijn vraag was, en ik vind dat niet heel veel gevraagd,

[2:08:39] in de volgende overleg de toezegging dat de staatssecretaris opnieuw pleit

[2:08:42] voor wet- en regelgeving, daarbij ook een deadline.

[2:08:45] Ik vraag niet de staatssecretaris zelf een deadline te noemen.

[2:08:47] Ik vind bijvoorbeeld al in 2025 moet ik snappen dat de staatssecretaris dat niet kan zeggen.

[2:08:52] Maar dat ze pleit voor een deadline lijkt mij belangrijk en een kleine moeite.

[2:08:55] Over de Lelylijn.

[2:08:57] De staatssecretaris heeft natuurlijk gelijk dat die 3 miljard...

[2:09:00] dat daar dan een inflatiecorrectie komt en dat het dan een hoger bedrag wordt.

[2:09:04] Maar het is nog steeds wel geld wat in eerste instantie bedoeld was voor de Lelylijn.

[2:09:08] En dat wordt nu gebruikt.

[2:09:09] In het amendement stond een andere dekking, dat kwam uit de BVOV.

[2:09:13] Het is anders gedekt.

[2:09:15] Anders dan de Kamer wilde.

[2:09:16] En ik vind het richting de regio Noord-Nederland ook een slecht signaal...

[2:09:20] dat er wel iets vanaf dat potje van de Lelylijn daar naartoe is gegaan.

[2:09:24] Laatste punt, voorzitter, gaat over de OV-studentenkaart.

[2:09:28] Ik voorzie dat we hetzelfde grapje als vorig jaar of twee jaar geleden krijgen...

[2:09:32] dat zowel OCW als INW daar niet een oplossing voor vindt...

[2:09:36] dat er een gat ontstaat en dat de Kamer dat dan weer moet invullen.

[2:09:38] Ik wil dat voorkomen, dus ik hoop dat de staatssecretaris met OCW...

[2:09:42] zoekt naar hoe we daar een oplossing kunnen krijgen. Dank.

[2:09:44] Ik dank u wel. Dan gaan we door naar mevrouw Veldman.

[2:09:48] Dank u, voorzitter. En allereerst, ik dank aan de staatssecretaris.

[2:09:52] Ik zie dat het onderwerp haar aan het hart gaat, ook als het gaat over de onveiligheid in de trein.

[2:09:59] Ik zie ook dat daar gezoegd wordt om het goede te doen en zo snel mogelijk.

[2:10:03] Maar ik ben toch ook blij dat we hier met elkaar delen dat we echt nog verder moeten kijken naar versnelling,

[2:10:09] omdat het echt te lang duurt.

[2:10:11] Dus dat is één afdrong van dit debat.

[2:10:14] Het andere is het algemene reisverbod, dus niet bij één vervoerder, maar bij meerdere vervoerders.

[2:10:19] Ik begreep net uit antwoord van de staatssecretaris dat gezegd wordt dat dit

[2:10:24] disproportioneel is, want je kunt niet iemand dat verbieden op lange termijn.

[2:10:29] Ik denk dat we er allemaal baat bij hebben als de echte overlastgevers gewoon uit het

[2:10:35] openbaar vervoer verdwijnen, niet meer reizen, want ze zijn een te groot gevaar

[2:10:39] voor de passagiers en de mensen die daar werken.

[2:10:41] Tot slot, en dat is niet zozeer aan de staatssecretaris dan wel aan al mijn

[2:10:44] collega's hier aan tafel, met betrekking tot de WAD'en, zou ik in de volgende

[2:10:48] de procedurele vergadering een rondetafelgesprek voor willen stellen

[2:10:52] met gemeenteraden en colleges van Terschelling, Vlieland en Ameland

[2:10:55] en enkele andere betrokken belanghebbende partijen

[2:10:58] om ons hierover goed mee te nemen

[2:11:01] en dat we daar ook goed vinger aan de pols kunnen houden.

[2:11:04] Dank u wel, voorzitter.

[2:11:06] Ik dank u ook voor uw inbreng, de heer Oran van Dijk.

[2:11:09] Ja, dank, voorzitter. En ook van mijn kant dank

[2:11:11] aan de uitgebreide beantwoording van de staatssecretaris.

[2:11:13] Ik vond het mooi om te zien hoe u ook de trots...

[2:11:16] of via de voorzitter, hoe de staatssecretaris ook de trots van de medewerkers van de NS liet zien,

[2:11:20] dat hebben we ook afgelopen dagen op tv mogen zien en dat is me uit het hart gegeven.

[2:11:23] Het is een mooi vak, het mag ook genoemd worden en fijn dat er zoveel mensen dit belangrijke werk

[2:11:27] willen blijven doen, maar dat moeten we vooral ondersteunen. Ik denk dat Paydoy van deze Kamer

[2:11:31] ook geweest is om te zorgen voor een zo veilig mogelijke werkomgeving. Ik probeer vrijdag zelf

[2:11:36] al bij de NS langs te gaan en ook mijn eigen kaartjes te knippen op het vak ook te zien van

[2:11:40] Dus ook daar hoop ik wat van mee te krijgen.

[2:11:44] Ik ben blij met een aantal toezeggingen van de minister,

[2:11:47] natuurlijk op het punt van de OVP en de PAS.

[2:11:50] Mochten er nog mensen nodig zijn voor de pilot,

[2:11:53] wie weet kan ik daar ook nog een bijdrage aan leveren.

[2:11:56] Ik sluit aan, gemakshalve, bij de vragen van het lid Heutink

[2:12:00] en ook mevrouw Veldman over het OV-verbod en het algemene reisverbod.

[2:12:05] Ik heb op de nota van uitgangspunten van de Waddenveren gehoord

[2:12:08] dat naast leefbaarheid ook de aandacht voor gebruikers tijdens het varen,

[2:12:12] dat dat meer aandacht zou moeten krijgen.

[2:12:13] Misschien kan de staatssecretaris nog bevestigen dat ze dat ook echt actief gaat meenemen

[2:12:16] in die en verder uitwerken in die nota van uitgangspunten.

[2:12:19] Want we hebben de mensen van Ameland hier ook langs gehad van de week

[2:12:21] en die zeiden ja, op dit moment mogen we wel eens ons zegje doen bij de directeur,

[2:12:25] maar we hebben nooit het gevoel dat dat serieus genomen wordt.

[2:12:28] Dus misschien dat daar ook wat mee gedaan kan worden.

[2:12:31] En tot slot, blij ook met de toezegging dat we dit najaar kunnen inzicht krijgen

[2:12:36] in hoe die 150 miljoen voor verbetering van het regio NAOV daadwerkelijk wordt besteed,

[2:12:40] maar zou dat ook echt voor de begrotingsbehandeling van INW kunnen zijn,

[2:12:44] zodat we dat mee kunnen nemen. Dank u wel.

[2:12:46] Ik dank u ook, heer Van Dijk. En zo doorloopt u ook al een poosje mee,

[2:12:50] want ik kreeg al heel dat beeld van dat kaartjesknippen weer helemaal tevoorschijn.

[2:12:54] De heer Bamenka.

[2:12:57] Dank u wel, voorzitter. Ook dank aan de staatssecretaris voor het beantwoorden van de vragen.

[2:13:02] Eigenlijk had ik één punt nog over,

[2:13:05] Omdat er verschillende keren ook verwezen werd naar collega van JNV,

[2:13:11] zou ik toch nog willen pleiten aan de staatssecretaris

[2:13:13] om zo snel mogelijk die gesprekken aan te gaan met collega van JNV.

[2:13:19] Wat ons betreft, wij luiden hier eigenlijk allemaal de noodklok

[2:13:23] naar aanleiding van wat er is gebeurd,

[2:13:25] zeker als het gaat om de veiligheid van het personeel.

[2:13:28] En wat ons betreft, moet er dus daarom ook zo snel mogelijk duidelijkheid zijn

[2:13:31] over de maatregelen die versneld ingevoerd kunnen worden.

[2:13:34] En die urgentie wil ik graag nog doorgeven aan de staatssecretaris,

[2:13:38] dat het echt belangrijk is om daar zo snel mogelijk bij ons op terug te komen.

[2:13:45] Dank u wel, heer Baan.

[2:13:48] U heeft nog één interruptie, Stan.

[2:13:52] Top, want ik begrijp dus goed dat ook D66 de noodklok luidt

[2:13:58] en dat er maatregelen moeten komen.

[2:14:00] We hebben natuurlijk ook net van de staatssecretaris geleerd

[2:14:02] dat een groot, of in ieder geval een vormsonderdeel, dat geeft NS ook aan,

[2:14:07] Van de probleemzoekers zijn natuurlijk de asielzoekers die D66 met alle liefde wil binnenlaten.

[2:14:14] En is D66 dan ook van mening dat een onderdeel van de aanpak zou moeten zijn...

[2:14:19] dat we overlastgevende asielzoekers permanent uit hun trein moeten weren...

[2:14:24] en ze ook gewoon moeten terugsturen naar het land van herkomst?

[2:14:29] Heer Bomenka.

[2:14:30] Voorzitter, ik was eindelijk aan het wachten totdat de PVV met zoiets belachelijks zou komen...

[2:14:35] om weer mensen, groepen mensen, die niet voor zichzelf kunnen opkomen,

[2:14:40] over een kam wordt gescheerd.

[2:14:43] Volgens mij is dat absoluut niet hetgene wat hier de staatssecretaris heeft gezegd.

[2:14:48] Overlastgevers die komen in alle vormen, alle standen komen ze voor en die moeten aangepakt worden.

[2:14:53] En helaas zie je dus ook dat er ook asielzoekers zijn die ook overlast kunnen plegen.

[2:15:01] Dat betekent niet meteen dat je iedereen, dus alle asielzoekers, op deze manier moet

[2:15:06] stigmatiseren wat de PVV eigenlijk continu doet.

[2:15:11] Wat mij betreft moet het een keertje opgehouden zijn dat de PVV op deze manier met groepen

[2:15:18] omgaat.

[2:15:19] Het zou heel fijn zijn als we hier op een genuanceerde manier om kunnen gaan met deze

[2:15:25] mensen.

[2:15:25] We gaan heel snel door naar de volgende.

[2:15:30] Meneer El Abassi voor zijn tweede termijn.

[2:15:34] Voorzitter, dank.

[2:15:36] Allereerst mijn excuses richting de staatssecretaris dat ik haar minister heb genoemd.

[2:15:41] Het is mij al een keer eerder voorgekomen dat ik de minister wethouder heb genoemd.

[2:15:46] Dus wat dat betreft gaat er nog wel eens wat fout.

[2:15:52] Ik had kort bij mijn taxi gedeeld over netcongestie.

[2:16:00] Dat is ook iets wat ik terug heb zien komen in stukken van partijen die ons stukken hebben

[2:16:06] gestuurd.

[2:16:07] Denk aan ProRail, denk aan OVNL.

[2:16:09] Die kwamen met een plan om infrastructuur te delen.

[2:16:12] Ik was benieuwd hoe de staatssecretaris daarover nadacht om daarmee een probleem op te lossen.

[2:16:20] Ik dank u wel voor de gestelde vragen.

[2:16:24] Ik kijk even naar de staatssecretaris of zij behoefte heeft aan een korte schorsing.

[2:16:29] Ik wil heel even afstemmen, ook met betrekking tot de vraag richting meneer De Hoop.

[2:16:33] Ik wil even snel de antwoorden doorlopen voordat ik antwoord.

[2:16:36] Dus vijf minuutjes ben ik klaar.

[2:16:37] Dan schorsen we even voor vijf minuten en dan gaan we daarna weer snel verder.

[2:22:54] Ik heropende de vergadering weer en ik geef graag het woord aan de staatssecretaris...

[2:22:59] voor de beantwoording van de vragen in de tweede termijn.

[2:23:03] Dank u wel, voorzitter.

[2:23:04] Meneer Heutink vroeg nog naar het vakere opleggen van een reisverbod.

[2:23:09] Ja, vervoerders doen dat ook steeds vaker.

[2:23:13] Het wettelijk kader is strak, dat heb ik net ook al aangegeven, maar het gaat wel echt

[2:23:18] om honderden verboden per jaar, dus het is niet zo dat ze daar heel spaarzaam mee zijn.

[2:23:24] Dan nog even op het punt van de heer De Hoop over de consultatie.

[2:23:30] Het was officieel acht weken, dus tot en met 29 april.

[2:23:36] Het is op dit moment tien weken, dus tot en met 13 mei.

[2:23:41] Maar naar aanleiding van het gesprek of het debat dat we net hebben gehad, wil ik het graag op twaalf

[2:23:47] weken zetten.

[2:23:48] Dus dan zijn er nog twee extra weken.

[2:23:50] Dat betekent dat er tot en met 27 mei tijd is voor de consultatie.

[2:23:57] Ik hoop ook dat de bewoners dat zien als een gebaar vanuit onze kant.

[2:24:02] Ik zou bijna willen zeggen dat we echt heel graag willen dat ze zich goed gehoord weten.

[2:24:08] Ik zou dan wel willen zeggen tegen de bewoners om er dan ook echt gebruik van te maken.

[2:24:16] Ik wil er ook bij zeggen dat die termijn wel echt het maximum is, want anders komen we in het

[2:24:22] vervolgtraject klem te zitten.

[2:24:24] Dus het is echt een gebaar dat we daarmee willen maken.

[2:24:28] Dan de dekking van Eden-Meppel.

[2:24:31] Zowel de dekking die de Kamer heeft voorgesteld als de dekking die het kabinet heeft voorgesteld

[2:24:36] komt niet uit het mobiliteitsfonds.

[2:24:39] Ik heb natuurlijk ook toch te maken met financiën gesprekken gehad.

[2:24:46] Ik kreeg de handen op elkaar om het op deze manier te doen.

[2:24:50] Ik zeg ook bijrichting meneer De Hoop, als ik deze route niet had gelopen, dan had ik echt moeten

[2:24:57] kijken naar het eigen mobiliteitsfonds.

[2:24:59] En dan moet je dus denken aan projecten zoals het Haringsma-kanaal.

[2:25:06] Ik zie de voorzitter ook verschrikt kijken.

[2:25:09] Dan heb ik liever dat we kijken naar de inflatiecorrectie op een project waarvan de drie miljard keihard

[2:25:16] blijven staan, maar dat ik wel met het mobiliteitsfonds, met alle projecten die fysiek al in gang zijn

[2:25:23] gezet, door kan gaan.

[2:25:25] En het is best wel een puzzel geweest, moet ik eerlijk zeggen.

[2:25:30] Ik vind dit ook geen fijne afwegingen om te moeten maken, maar ik denk wel dat dit de

[2:25:34] minst slechte oplossing was, gezien de omstandigheden.

[2:25:40] Gaat u even verder, want aan het einde van het rondje inventariseer ik nog even.

[2:25:45] Heel fijn, dank u wel, voorzitter.

[2:25:47] Dan de deadline voor het ticketsysteem.

[2:25:49] Vroeg meneer De Hoop of ik daar niet wat harder op kan duwen.

[2:25:52] Dat ga ik inbrengen.

[2:25:53] Ik ga daar stevig voor pleiten.

[2:25:54] Het is aan alle partijen, dus niet alleen aan mij of het hier komt, als winstwaarschuwing bij.

[2:26:01] Dan vroeg meneer De Hoop nog een keer, met nadruk naar de studentenkaart, wat we doen

[2:26:06] met die volgende herijking.

[2:26:09] De minister van OCB is daarmee bezig en hij zal de Kamer daarover informeren.

[2:26:14] De herijking is pas in het derde kwartaal van 2024 klaar, omdat dat het moment is waarop je zicht

[2:26:21] op hoeveel studenten er daadwerkelijk gebruik maken van die reisvoorziening.

[2:26:25] Dan had mevrouw Veldman ook een vraag over het landelijk en het permanent verbod.

[2:26:30] De wettelijke kaders staan een landelijk of permanent verbod gewoon niet toe.

[2:26:35] Dus de richtlijnen van het Openbaar Ministerie zijn daarover heel duidelijk.

[2:26:39] De rechter bepaalt uiteindelijk de strafmaat bij overtreding van een reisverbod.

[2:26:45] Dan had de heer Van Dijk nog gevraagd naar de inbreng voor de concessie van gebruikers.

[2:26:54] Dat kan ik toezeggen.

[2:26:57] Meneer Bamenga vroeg nog om JNV zo snel mogelijk te betrekken bij alles wat met sociale veiligheid

[2:27:02] te maken heeft.

[2:27:03] Dat kan ik toezeggen.

[2:27:04] Dat gebeurt ook al, dus opdruk gehoord.

[2:27:08] En meneer Al Abassi vroeg nog specifiek naar de netcongestie Taxi.

[2:27:13] We werken aan een regionaal programma daarvoor en we nemen de energiehubs daar ook in mee.

[2:27:19] Dat waren de beantwoordingen op de vraag.

[2:27:22] Ik dank de staatssecretaris. Ik kijk naar de klok.

[2:27:24] En ik zag een aantal commissieleden toch de behoefte hebben om toch nog even een aanvullende vraag te stellen.

[2:27:32] En gezien de tijd sta ik dat ook toe.

[2:27:34] En dan begin ik gewoon weer van oudsher hier aan de linkerkant.

[2:27:36] De heer Heutink.

[2:27:38] Voorzitter, wat bent u coulant. Dat is erg prettig.

[2:27:44] We stelden net de vraag aan de staatssecretaris...

[2:27:50] wat er voor nodig is om vaker een OV-verbod op te leggen.

[2:27:54] Wat er voor nodig is om dat te handhaven.

[2:27:57] En vervolgens krijgen wij nu in de antwoorden...

[2:27:59] dat er honderden keren een OV-verbod wordt opgelegd.

[2:28:02] Dat is al best veel, dus het gebeurt al.

[2:28:04] Ja, dat snappen we, maar we willen dat het meer gebeurt.

[2:28:08] We willen natuurlijk zoveel mogelijk overlastgevers uit onze trein halen en uit onze bussen halen.

[2:28:14] En dan horen we net van de staatssecretaris in een reactie op de VVD...

[2:28:19] dat er dus blijkbaar een wetswijziging nodig is om dit te realiseren.

[2:28:22] En dat was natuurlijk het antwoord waar ik naar op zoek was.

[2:28:25] En als dat nodig is, is de regering dan bereid om in ieder geval te gaan beginnen met zo'n wetswijziging?

[2:28:33] of hebben ze daar iets anders van nodig van de Kamer?

[2:28:36] Maar hoe kunnen we er nou voor zorgen dat we nog veel vaker zo'n OV-verbod kunnen opleggen

[2:28:42] aan mensen die zich niet weten te gedragen in ons OV?

[2:28:47] Er zijn twee dingen.

[2:28:48] Er is een OV-verbod op bepaalde stukken, dus beperkt in tijd of ruimte of derde.

[2:28:57] En daar gaan de vervoerders zelf over.

[2:29:00] En daar kan dus ook een oproep richting vervoerders worden gedaan bijvoorbeeld om te zeggen, ben daar nou streng in en strooi daar eerder mee dan dat je er heel erg terughoudend in bent.

[2:29:12] Dat is eigenlijk wat ik de heer Heutink hoor zeggen.

[2:29:14] Daarnaast, als je het hebt over het totaalverbod met reizen van het OV, dat was waar specifiek mevrouw Veldman naar vroeg,

[2:29:20] dat is echt iets wat dus binnen die, dan zou je echt de wettelijke kaders ook moeten aanpassen, die zijn er heel duidelijk in.

[2:29:29] Zo'n traject duurt heel lang en het ligt ook echt op het terrein van JNV.

[2:29:35] Dus ik zou willen zeggen, pak dat ook echt op met de collega's van JNV.

[2:29:41] Ik kan het signaal wel doorgeven, maar ik denk ook dat het goed is om eens een keer in de

[2:29:46] breedte, ik geef de tip nog één keer mee aan de commissie, toch eens een keer met de

[2:29:50] collega's van JNV erbij.

[2:29:51] Dan wil ik er graag bij zijn.

[2:29:52] Dat is het helemaal niet.

[2:29:53] Maar ook te praten over wat er nou concreet vanuit die hoek gedaan kan worden om de zorgen

[2:29:58] die er in deze commissie leven, om daaraan tegemoet te komen.

[2:30:01] Heel kort, heer Huitink.

[2:30:02] Dank u wel, voorzitter.

[2:30:03] Kan ik dan in ieder geval de toezegging van de staatssecretaris krijgen dat ze wel in

[2:30:08] gesprek gaat met die vervoerders om daar dus aan te dringen om vaker zo'n OV-verbod op

[2:30:12] te leggen en daar ook echt strikt in te zijn?

[2:30:15] Ze deed net eigenlijk al een voorzetje, maar dan wil ik hem ook even hier vandaag concreet

[2:30:18] maken.

[2:30:19] Staatssecretaris.

[2:30:20] Het is aan die vervoerders zelf, maar ik zal ook aangeven bij hen dat het wat ons betreft

[2:30:26] natuurlijk een prima middel is om ervoor te zorgen dat mensen op een veilige manier zouden

[2:30:31] moeten kunnen reizen.

[2:30:32] En als zij aanleiding zien om zo'n verbod op te leggen, dat ze dat vooral niet moeten

[2:30:36] nalaten.

[2:30:36] Want het is zo belangrijk dat mensen zich veilig weten in het openbaar vervoer, zowel

[2:30:40] reizigers als medewerkers.

[2:30:43] Ik ga door naar de heer Doop.

[2:30:46] Laat ik beginnen te zeggen dat ik het gebaar van de staatssecretaris echt zeer waarderen

[2:30:49] richting de inwoners van Skiolche.

[2:30:52] Dus super, super fijn.

[2:30:54] En ook de toezegging op het gebied van het Europese internationaal vervoer wordt ook zeer gewaardeerd.

[2:31:00] En dan blijf ik toch nog even hangen bij de Lelylijm.

[2:31:04] Ik vind dit antwoord van de staatssecretaris al iets verhelderender dan het antwoord in eerste termijn.

[2:31:10] En ik wil toch gezegd hebben, die inflatiecorrectie, die wordt natuurlijk niet voor niks gedaan bij de Lelylijm.

[2:31:14] Dat doet men met een reden, dat bedrag wordt eigenlijk gewoon geactualiseerd

[2:31:18] voor wat dat dan nu zou zijn.

[2:31:20] En dat is bedoeld voor de Lelylijn.

[2:31:22] En het signaal in deze fase dat er ook onderhandelingen zijn,

[2:31:27] dat daar dan wat geld vandaan gaat,

[2:31:30] dat doet wat wel met het vertrouwen van mensen in Noord-Nederland,

[2:31:35] omdat zij keer op keer hebben gezien bij de Zuiderzeelijnen

[2:31:38] en eigenlijk al zestig, zeventig jaar lang

[2:31:40] dat de belofte niet naar wordt gekomen.

[2:31:42] En nu ook weer in deze fase dat er toch iets van het bedrag weggaat,

[2:31:46] Dat waardt men zorgen.

[2:31:49] En ik hoop dat dit niet het begin is en de deur open zetten,

[2:31:54] ook in de onderhandeling, om er nog meer geld bij weg te halen.

[2:31:57] En ik hoop dat de staatssecretaris die zorg begrijpt.

[2:32:00] En ik ben in ieder geval blij dat zij het signaal heeft gegeven

[2:32:03] dat vanuit INW het belang van de ladyline ontzettend groot is.

[2:32:07] Dank u wel. En voordat de staatssecretaris antwoord geeft,

[2:32:10] ik hoor u zeggen, Skielge, dat is natuurlijk Fries,

[2:32:13] maar ondertiteling voor de voorzitter en ook voor de staatssecretaris.

[2:32:17] Dat is de terschelling.

[2:32:19] Zo leren we allemaal weer wat bij, de staatssecretaris.

[2:32:22] Zo is dat, voorzitter.

[2:32:24] En fijn dat we hier nog een lesje Fries krijgen van meneer De Hoop.

[2:32:32] Even heel duidelijk.

[2:32:33] Toen dit voorstel op tafel lag, heb ik gezegd...

[2:32:35] ik ga niet aan de drie miljard van de ledenlijn komen.

[2:32:38] Dat is voor mij absoluut onbespreekbaar.

[2:32:40] Want ik denk dat meneer De Hoop en ik met elkaar heel erg delen...

[2:32:44] dat we de afgelopen jaren gestreden hebben, ook in moeilijke tijden,

[2:32:48] ook in tijden van bezuinigingen, om die 3 miljard in de lucht te houden.

[2:32:52] Ik heb 1,5 miljard bij de Noord-Zuidlijn...

[2:32:59] zeg maar, hebben we wat meer in de tijd gezet.

[2:33:03] Dus er zijn hele moeilijke keuzes gemaakt.

[2:33:06] En ik heb daarbij steeds ook gezegd,

[2:33:08] ik vind dat we de Lelylijn echt met rust moeten laten.

[2:33:13] We moeten ook reëel zijn.

[2:33:16] Drie miljard voor de Lelylijn is niet voldoende en er wordt op dit moment een nieuw kabinet

[2:33:20] gevormd.

[2:33:21] Ik hoop van harte, samen met meneer De Hoop, dat er in zo'n nieuw kabinet ruimte ontstaat

[2:33:28] voor geld voor de projecten in het noorden, de Nederzakse lijn, maar ook de Lelylijn.

[2:33:35] En we weten ook dat 3 miljard, zoals ik het heb gekregen...

[2:33:40] Ik zei het nu nog maar een keer, heb ik aan het begin van het debat ook al gezegd...

[2:33:43] ...heel fijn dat de Kamer dat heeft gereserveerd.

[2:33:46] Aan de andere kant weten we allemaal dat het bij Ferna niet genoeg is.

[2:33:49] En het is nu ook tijd om een keuze te gaan maken...

[2:33:52] ...van gaan we echt werk maken van die leninglijn of niet.

[2:33:55] En dit gaat, toch even ook voor het beeld, om 47 miljoen.

[2:34:00] En die 3 miljard, die blijft nog steeds staan.

[2:34:03] Dus het is echt niet nodig om grote zorgen te maken of paniek te creëren.

[2:34:10] Ik snap dat het geen fijn signaal is. Dat snap ik heel erg goed.

[2:34:15] Dat vind ik zelf ook niet. Had ik het liever niet gedaan, zeker.

[2:34:19] Maar als je opties zeer beperkt zijn, wat ze echt in dit geval waren,

[2:34:24] en het enige andere alternatief is om concreet naar dat mobiliteitsfonds te kijken

[2:34:28] en naar concrete projecten te moeten gaan kijken die al in uitvoering zijn,

[2:34:32] En dan is voor mij toch de keuze gemaakt zoals die gemaakt is.

[2:34:40] Dank u wel.

[2:34:41] Ik zie geen vervolgvraag meer.

[2:34:44] Mevrouw Veldman.

[2:34:49] Dank, voorzitter.

[2:34:50] Ik wil nog graag even reageren op wat er net is gezegd over het algemeen vervoersverbod.

[2:34:54] De staatssecretaris zegt dat dat ligt bij JNV en daar kan ik niet zoveel aan doen, maar

[2:34:59] het is bedoeld om alle vervoerders in heel Nederland hun werk veilig te kunnen laten

[2:35:03] doen.

[2:35:04] En ik begrijp wat de staatssecretaris zegt, maar ik acht de staatssecretaris wel echt

[2:35:08] stelselverantwoordelijkheid voor het openbaar vervoer in Nederland.

[2:35:11] Dus ja, ik vraag het nog een keer.

[2:35:13] Ik zal weer hetzelfde antwoord krijgen, maar ik vind het heel onbevredigend

[2:35:17] dat dat zo snel eigenlijk wordt doorverwezen naar het andere ministerie.

[2:35:22] We zitten hier met een deel van het kabinet aan tafel en ik wil echt vragen

[2:35:25] of de staatssecretaris hier haar stelselverantwoordelijkheid wil nemen.

[2:35:29] De staatssecretaris.

[2:35:30] Voorzitter, je stelselverantwoordelijkheid nemen betekent ook dat je signalen die je krijgt,

[2:35:36] die vallen binnen de portefeuille van een collega waar je gewoon zelf niet overgaat,

[2:35:40] dat je die doorgeeft en dat je vraagt om daar vaart mee te maken.

[2:35:44] Dat is het enige wat ik aangeef.

[2:35:45] Dus het is niet wegglopen voor mijn eigen verantwoordelijkheid.

[2:35:48] Ik ga er gewoon simpelweg niet over.

[2:35:50] En dat vind ik wel voor mezelf ook het frustrerende in dit debat op bepaalde punten.

[2:35:55] Ik krijg heel veel vragen die gewoon echt buiten mijn eigen portefeuille vallen,

[2:36:00] maar wel binnen mijn stelselverantwoordelijkheid vallen.

[2:36:03] Het is ook aan mij om JNV op dit punt aan te sporen en ervoor te zorgen dat er op geen enkele manier

[2:36:09] vertraging wordt opgelopen.

[2:36:11] Maar dan mag me mevrouw Veldman uberhaupt vanuitgaan dat ik dat sowieso al altijd doe.

[2:36:16] Dus er is vanuit mij in elk geval geen enkele reden waarom ik daar niet bovenop zou willen zitten.

[2:36:27] Ik wil graag dat JNV zo snel mogelijk bepaalde zaken oplost.

[2:36:30] Maar ik moet eerlijk ook bekennen, als ik bijvoorbeeld met staatssecretaris van den

[2:36:36] Burg samen zit om te spreken over zijn deel van zijn, zeg maar waarvoor ik stel zijn verantwoordelijke

[2:36:43] ben, maar hij uitvoerend verantwoordelijke, zit daar op geen enkele manier bij hem de intentie

[2:36:50] om ook maar een seconde te vertragen.

[2:36:53] Hij zit alleen maar te duwen, ook intern, van hoe kunnen we ervoor zorgen dat het zo snel

[2:36:57] mogelijk allemaal in uitvoering gebracht kan worden.

[2:37:00] En ja, dan lopen we soms gewoon echt tegen juridische obstakels aan, tegen wetten die

[2:37:06] we zelf op enig moment ooit hebben gemaakt, omdat we dachten dat het toen een goed idee was en waarvan

[2:37:11] we nu zeggen of dat nog wel passend is bij de situatie en de actualiteit van nu.

[2:37:17] En dan is de pest dat als je zo'n wet wil aanpassen, dat dat natuurlijk ook een heel traject is.

[2:37:23] Ook al zien we met z'n allen dat als we dat morgen met een beleidstuk zouden kunnen wijzigen,

[2:37:29] dat je dan een probleem oplost.

[2:37:31] Maar dat is nou eenmaal niet zoals we het in Nederland hebben ingeregeld.

[2:37:34] Soms zijn ergens wettelijke processen voor nodig.

[2:37:38] En ik heb daar ook begrip voor.

[2:37:40] En dan is het een beetje flauw om te zeggen van, ja, het moet allemaal sneller.

[2:37:46] Wat sneller kan, dat moeten we absoluut sneller doen.

[2:37:49] Maar als het gewoon niet sneller kan, dan moeten we dat ook met elkaar accepteren.

[2:37:53] Dan moeten we wel ervoor zorgen dat als er wetswijzigingen echt nodig zijn,

[2:37:56] waarvan we een meerderheid vinden dat ze moeten plaatsvinden,

[2:37:59] Dan moeten we dat ook zo snel mogelijk in gang zetten, zodat we daar in elk geval geen vertraging op hebben.

[2:38:04] Maar dat is met betrekking tot die paspoorten, is Van den Burg daar echt al volop mee bezig.

[2:38:09] Met de rijbewijzen, sorry.

[2:38:11] Dank u wel.

[2:38:12] Dan ga ik door naar de heer Oogen van Dijk.

[2:38:15] Ja, op dit punt.

[2:38:16] We hebben eerder een debat natuurlijk gevraagd om een aantal vragen die op dat terrein van justitie lagen,

[2:38:21] om die toch schriftelijk te beantwoorden voor juni.

[2:38:23] Ik zou willen verzoeken om toch ook aan de staatssecretaris te vragen wat de voors en tegens zijn van een dergelijke algemeen reisverbod.

[2:38:29] en daar ook de Kamer over te informeren, om dat mee te nemen.

[2:38:31] Dat is ook iets wat in dit debat aan de orde is geweest.

[2:38:35] Een vraag die ik nog had openstaan en nog geen antwoord op had gehoord,

[2:38:39] dus een kleinigheid, maar die 150 miljoen,

[2:38:41] of dat voor de begrotingsbehandeling zou kunnen.

[2:38:43] Dat rapporteren over hoe de bestedingen van de verbeteringen

[2:38:46] van die 150 miljoen indrepen in ALV,

[2:38:48] daar zouden we in het najaar over worden gerapporteerd.

[2:38:50] En mijn vraag was om dat in ieder geval voor de begrotingsbehandeling van INW te doen,

[2:38:53] zodat we het daar ook weer kunnen doen.

[2:38:56] De staatssecretaris. Kan ik toezeggen, voorzitter.

[2:39:02] Kijk ik naar de heer Bamenka of hij nog een extra vraag heeft.

[2:39:05] Dat is niet het geval.

[2:39:07] Heer Elbazi, ook niet het geval.

[2:39:11] Dan zijn we toegekomen aan de toezeggingen met elkaar door te nemen.

[2:39:17] Het is toch ongewild misschien toch een hele lijst geworden.

[2:39:23] Ik ken andere gremia waar ze niet zo blij zijn met al die toezeggingen, maar hier zo is het...

[2:39:28] Ik wacht even tot ze zijn bijgewerkt en dan gaan we dat afpellen.

[2:39:46] Goed, ik hoor graag als het niet goed is, kijk zowel naar degenen aan wie de toezegging

[2:39:53] is gedaan als naar de staatssecretaris en de handelijke ondersteuning om dat te doen.

[2:39:57] De staatssecretaris zegt toe om bij het werkbezoek van aanstaande maandag aan de Nederlandse

[2:40:01] spoorwegen extra aandacht te vragen voor een versnelling van de brede invoering van de bodycams

[2:40:07] bij het treinpersoneel van de ANS en zij zal de Kamer hierover aan het eind van volgende

[2:40:12] week informeren.

[2:40:13] Toezegging aan de heer Hutting.

[2:40:16] Ik heb ook nog toegezegd dat ik in mijn een-op-een-gesprek met Wouter Koolmees hier nog aandacht voor

[2:40:21] zou vragen.

[2:40:22] Dat is geloof ik op woensdag of donderdag, dus ik probeer dat dan in het briefje van vrijdag

[2:40:26] mee te nemen.

[2:40:27] Ik dank u wel voor deze aanvulling en hij is door de griffier genoteerd.

[2:40:32] De tweede toestelling.

[2:40:33] De staatssecretaris zegt toe om tijdens het werkbezoek van aanstaande met de Nederlandse

[2:40:39] Spoorweg in gesprek te gaan over het besluit om de BOA-status van hoofdconducteurs af te

[2:40:43] schaffen te heroverwegen.

[2:40:44] Ook hier zal zij de Kamer uiterlijk eind volgende week informeren en ook een toezegging aan de heer Heutink.

[2:40:51] Ja, ik heb aangegeven dat ik dat ook in mijn gesprek met meneer Koolmees zal aangeven,

[2:40:57] dat de Kamer daar signalen over heeft afgegeven, dat we daar graag een versnelling op zouden zien.

[2:41:04] De terugkoppeling kan allemaal in dezelfde brief.

[2:41:07] Dat is mooi.

[2:41:12] Nee, de status.

[2:41:14] Ging nou om de status.

[2:41:18] Nee, de heroverweging van de status, dat heb ik dan net verkeerd gezegd, maar het gaat

[2:41:24] erom dat ik dat met meneer Koolmees bespreek en niet met de mensen op maandag, want ik

[2:41:30] denk dat het eerder aan de werkgever is.

[2:41:33] Dat is helder.

[2:41:35] De derde is, de staatssecretaris zegt toe een verslag aan de Kamer te doen toekomen

[2:41:39] over het werkbezoek aan de Nederlandse Spoorweg aanstaande maandag en dat komt ook einde van

[2:41:44] de komende week.

[2:41:49] De staatssecretaris zegt toe om met haar collega's van Justitie en Veiligheid in gesprek te gaan

[2:41:53] of de toegang van NS-medewerkers tot het rijbewijsregister versneld kan worden.

[2:41:57] Zij zal hierover voor juni een terugkoppeling geven aan de Kamer en toezegging aan het lid

[2:42:02] Oran van Dijk.

[2:42:04] JMV zal die brief sturen dan, omdat het ook hun portfuil is, maar ik zal dat samen met

[2:42:10] JMV doen.

[2:42:12] Dank u wel voor deze aanvulling.

[2:42:13] De staatssecretaris zegt toe het voorstel van het lid Orgelman-Dijk om een gratis service aan te bieden,

[2:42:19] waarbij reizigers hun oude OV-kaart kosteloos kunnen inwisselen voor een nieuwe OV-P-kaart,

[2:42:24] te bespreken met de betrokken OV-bedrijven.

[2:42:26] Dat is correct.

[2:42:28] De staatssecretaris zegt toe in het eerstvolgende geschikte overleg in Brussel,

[2:42:32] aandacht te vragen voor een snelle behandeling van het MDMS-voorstel in Europa.

[2:42:38] Toezegging aan het lid De Hoop.

[2:42:40] Daar kwam het non-paper tevoorschijn.

[2:42:43] Ik hoop niet dat ze dat heel letterlijk doen, non-paper.

[2:42:47] Maar goed, wie ben ik?

[2:42:50] De staatssecretaris zegt toe de consultatieperiode van de nieuwe Waddenverenconcessie voor terschelling

[2:42:57] te verlengen van acht naar twaalf weken en roept dan ook de eilandbewoners op hier gebruik

[2:43:01] van te maken.

[2:43:02] Ook een toezegging aan de lid.

[2:43:03] Die heb je de hoop?

[2:43:04] Ja.

[2:43:04] Ja, dat is correct.

[2:43:06] De staatssecretaris zegt toe te kijken naar een mogelijkheid voor gebruikers of reizigers

[2:43:11] om tijdens de concessieperiode van de Waddenveren een meer betrokken rol te kunnen geven.

[2:43:17] Dit is een toezegging aan de lid Olvendijk, ook correct.

[2:43:21] De staatssecretaris zegt toe om met de regionale OV-bedrijven in gesprek te gaan over het opleggen

[2:43:26] van regionale reisverboden en aan te dringen op de handhaving erop.

[2:43:29] Dit is een toezegging aan de lid Hutting, ook correct.

[2:43:33] En de staatssecretaris zegt toe om voor de begrotingsbehandeling een terugkoppeling te

[2:43:37] over de exacte besteding van de 150 miljoen die vrijgemaakt is voor de regionale OV.

[2:43:43] Die is ook correct. Dan hebben we de toezeggingen gedaan.

[2:43:48] Rest mij nog om, meneer Van Dijk, een nabrandertje.

[2:43:52] Ja, ik had een combinatie hoor. De toezeggingen, daar ben ik blij mee,

[2:43:56] bij de Waddenconcessie, betrokkenheid van de mensen mee te nemen in noten van uitgangspunten

[2:43:59] en ook het aspect leefbaarheid was daar eerder op toegezegd om dat mee te nemen.

[2:44:04] Kan de staatssecretaris dat even bevestigen via de microfoon?

[2:44:09] Maar van acten, dan is dat allemaal genoteerd voor de verslaglegging.

[2:44:15] Dan dank ik de staatssecretaris en de ambtelijke ondersteuning, ook zij die buiten beeld zijn,

[2:44:20] voor de inbring.

[2:44:21] Ik dank de commissieleden voor hun inbring.

[2:44:24] Ik dank het publiek en niet de laatste plaats onze ondersteuning hier die we ons verzorgd

[2:44:30] hebben deze middag en ook uiteindelijk dadelijk het schriftelijke verslag gaan produceren

[2:44:34] van ons allemaal.

[2:44:35] En sluit ik hierbij de vergadering.