Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Hoorzitting met de beoogd minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening

[0:00:00] Ik open deze vergadering aan de oordiste hoorzitting van de kandidaat

[0:00:03] bewinspersoon van het ministerie van Volksverzetting en Ruimtelijke Ordening.

[0:00:06] Ik eet haar van harte welkom, net als de leden van de Kamer en alle andere aanwezigen

[0:00:13] op de perune of die dit op afstand volgen.

[0:00:17] En net zoals vanochtend zou ik van start willen gaan met u om u te atelieren

[0:00:20] op een aantal speelregels van deze hoorzitting.

[0:00:24] De kandidaat bewinspersoon krijgt eerst vier minuten spreektijd om zich te introduceren.

[0:00:28] Daarna kunnen de aanwezige Kamerleden één vraag stellen per ronde.

[0:00:32] Ik hanteer weer de voorwoorden waarin u hier aan tafel zit.

[0:00:36] Ik stel voor vraag en antwoord als model te hanteren, net als vanochtend...

[0:00:40] ...waarmee je na elke vraag de kandidaatsbevinders zo in de ruimte krijgt...

[0:00:44] ...om gelijk antwoord te geven.

[0:00:47] Ik vraag ook aan ieder om kort en puntig te zijn.

[0:00:52] Ik kunnen meerdere Kamerleden van de fractie deelnemen aan deze hoorzitting...

[0:00:55] ...maar per fractie neemt maximaal één Kamerlid deel aan de volgende vragenronde.

[0:00:58] En met het oog op de tijd interrumperen we elkaar niet, houden we geen inleidingen om

[0:01:03] tot een vraag te komen en letten we erop geen vragen te herhalen.

[0:01:07] Van het uitspreken van een orde of stemming over de kandidaat bewindspersoon na afloop

[0:01:11] van de hoorzitting zal geen sprake zijn.

[0:01:13] Gelet op het vertrouwensregel en de grondwettelijke bevoegdheid van de regering tot het benoemen

[0:01:16] van bewindspersonen.

[0:01:19] En dan geef ik nu graag het woord aan de beoogd minister van Volksgeschusting en Ruimte op

[0:01:23] Ording, mevrouw Keizer.

[0:01:24] Gaat uw gang.

[0:01:25] Dank u wel, voorzitter.

[0:01:27] Het is bijzonder om hier te zijn vandaag.

[0:01:31] Ik heb wel even geworsteld met dit moment.

[0:01:34] De Kamer besloot eerder hoorzitting te houden, maar wat nou precies de bedoeling is, was even zoeken.

[0:01:42] In de motie stond dat de bedoeling was meer transparantie en de mogelijkheid om kandidaat-

[0:01:47] bewindspersonen te bevragen op geschiktheid en motivatie.

[0:01:51] Nu hebben wij in Nederland de goede gewoonte om het privéleven van politici buiten beschouwing

[0:01:58] te laten.

[0:02:00] Het Nederlands staatsrecht kent daarnaast de vertrouwensregeling.

[0:02:03] De voorzitter refereerde daar net al aan, namelijk dat er vertrouwen is doordat het

[0:02:07] tegendeel bewezen is, of zoals Thorbecke dat ooit zei, met dank aan de heer Stoffer, de

[0:02:14] fractievoorzitter van de SGP, voor het citaat, wacht op onze daden.

[0:02:19] Desalniettemin, als de Kamer je wil bevragen, dan kom je.

[0:02:24] Dus hier ben ik en ik ga ook zeker mijn best doen om u ter wille te zijn om antwoorden

[0:02:30] te geven op de vragen die u heeft.

[0:02:33] Hier ben ik.

[0:02:35] Mijn naam is Mona Keijzer, ik ben geboren op 9 oktober 1968 in een nieuwbouw rijtjeshuis

[0:02:41] gebouwd door mijn vader samen met zijn buurmannen, die ook allemaal bouwvakker waren, op een

[0:02:49] stuk weiland waar mijn opa nog geboerd had.

[0:02:53] Mijn vader was net gestopt met vissen op de Volendam 119, van zijn vader, en was inmiddels

[0:03:00] opperman bij hijn schilderbouw geworden.

[0:03:04] Omdat mijn vader een grote, sterke man was, bracht hij de te metselen stenen op zijn schouders

[0:03:10] naar boven.

[0:03:12] Jaap de Koster, schilder, ja zeker, de virtuose gitarist van de Kets, metstelde ze samen met

[0:03:20] onze andere buurman Jan Bolletje, dat is dus de bijnaam, Kwakman, tot een rijtje van zeven huizen.

[0:03:30] Ik heb er tot mijn 21ste gewoond. Ieder mens wordt gevormd door zijn ervaringen. Ik dus ook.

[0:03:38] Ik ben een gedreven, loyaal mens, geworteld in de gemeenschap waar ik ben opgegroeid. Ik

[0:03:45] wordt gedragen door mijn familie, vrienden en heel veel Volendammers,

[0:03:52] waar je nooit zo heel veel van hoort, behalve tijdens feesten en partijen.

[0:04:00] Ik ben een gelovig mens in die zin dat ik mij ervan bewust ben dat ik kwetsbaar ben.

[0:04:06] En naast de horizontale lijn waar ik net over sprak,

[0:04:09] er ook een verticale lijn omhoog is naar mijn maker.

[0:04:13] Er is dus veel meer dan ik alleen.

[0:04:15] Ik probeer goed te doen en een goed leven te leiden.

[0:04:19] Althans, zo begin ik elke ochtend.

[0:04:23] Niet altijd heb ik s'avonds dan vervolgens nog de tijd en de energie om eens te beoordelen

[0:04:29] of het die dag ook gelukt is.

[0:04:32] Ik ben vereerd dat ik door de BBB ben voorgedragen om toe te treden tot het kabinet.

[0:04:38] De woningnood is een van de grootste problemen van Nederland op dit moment.

[0:04:44] jonge mensen stellen het starten van een gezin uit. Dat raakt mij, omdat dat toch wel de mooiste

[0:04:54] momenten in mijn leven zijn, de geboorte van mijn kinderen. Zo geef je het leven door en

[0:05:01] bouw je aan de toekomst. Zij zijn het belangrijkste in mijn leven. En ja, ik heb ook hobby's. Dus

[0:05:11] Mocht iemand van u daarin geïnteresseerd zijn,

[0:05:14] dan zal ik ook op die vraag proberen antwoord te geven.

[0:05:17] Dank u.

[0:05:19] Dank u wel, mevrouw Keijzer, voor uw woorden.

[0:05:23] Vooraf gaat hij in de eerste vragenronde, want die gaan we nu starten.

[0:05:29] En zoals ik ben begonnen met spel, ga ik gewoon beginnen bij de heer Eerdmans

[0:05:33] namens de fractie van JA21. Gaat uw gang.

[0:05:36] Voorzitter, dank u wel.

[0:05:37] En dank voor de introductie van kandidaat-minister Keijzer.

[0:05:41] Ik wou gelijk de hete aardappel maar bijpakken.

[0:05:42] Er zijn berichten verschenen in het AD dat u samen met uw buren

[0:05:47] een procedure bent gestart tot aan de Raad van State tegen hospice,

[0:05:52] vlakbij de privéwoning, met als argument het stikstofbeleid.

[0:05:58] Dat was een van de bezwaarmakers.

[0:06:01] Nu moet u uw werk als woonminister natuurlijk voortzetten

[0:06:03] of ingang zetten met het korte met te maken met die stikstofregels,

[0:06:08] plus tegen procedures van bewoners die veel te lang duren

[0:06:11] om bouw te realiseren. Hoe geloofwaardig is dat? Ja, punt.

[0:06:16] Punt. Mevrouw Keijzer.

[0:06:18] Ja, voorzitter. Ik heb toen dit...

[0:06:23] Ik heb toen dit naar buiten kwam meteen gezegd dat het een privékwestie is.

[0:06:28] En waarom heb ik dat gezegd? Omdat het niet alleen over mij gaat.

[0:06:31] Het gaat ook over de mensen waar ik mee samenwoon en mijn buren,

[0:06:35] waaronder mijn 83-jarige buurvrouw.

[0:06:38] Dat is waarom ik dat gezegd heb.

[0:06:42] Daarbij heb ik mij ook wel verbaasd over hoe dat neergezet is.

[0:06:49] Want als mensen zich hadden verdiept in het dossier, hadden ze gezien dat er helemaal op zichzelf geen bezwaar was tegen de functie.

[0:06:56] Het ging hem over de situering van het bouwwerk op het perceel.

[0:07:01] En voorzitter, daar wil ik het eigenlijk graag bij laten.

[0:07:05] Dank u wel.

[0:07:07] Leer de Hoop, politieke partij van de arbeid, gaat uw gang.

[0:07:10] Allereerst felicitaties aan mevrouw Keijzer met haar voordracht als minister.

[0:07:14] Ik kan me ook voorstellen dat het een bijzonder moment is,

[0:07:16] dat ze dat allereerst gezegd hebben.

[0:07:19] Ook ik zou wel een vraag willen stellen over het stuk in het AD,

[0:07:23] om een aantal dingen.

[0:07:25] Ik snap dat het speelt in het privéleven van mevrouw Keijzer,

[0:07:27] maar het gaat natuurlijk ook over de geloofwaardigheid van mevrouw Keijzer

[0:07:31] zometeen als minister van Volkshuisvesting.

[0:07:32] Volkshuisvesting.

[0:07:33] Want in het AD staat dat tot aan de Raad van State in november geprocedeerd werd tegen

[0:07:38] 26 appartementen voor zwaar dementerende ouderen tegenover uw woning, de ligging van het perceel.

[0:07:45] En dan is het wel, als u ook zegt dat het gaat om die situering, belangrijk om als Kamer

[0:07:50] te weten of mevrouw Keizer als minister van Volkshuisvesting zometeen het recht van volkshuisvesting

[0:07:55] wel zwaarder weegt dan het recht op vrije zicht.

[0:07:59] Dus dat is mijn vraag.

[0:07:59] Dank u wel.

[0:08:00] Mevrouw Keizer.

[0:08:01] Ja, voorzitter. Ik zou toch ook tegen de heer De Hoop willen zeggen, verdiep je in het dossier

[0:08:07] voordat je hier deze stelling zo neerlegt, de vraag die hier beleidsmatig achterweg komt,

[0:08:15] is hoe kijken wij hier met z'n allen, dus ook in Kamer, naar de desbetreffende wetgeving?

[0:08:22] Ik loop al heel lang mee. Ook heel lang ben ik betrokken geweest bij ruimtelijke ordening,

[0:08:28] als wethouder, als advocaat.

[0:08:32] En in de wetgeving zijn mogelijkheden opgenomen in meerdere instanties

[0:08:37] voor burgers om zich uit te spreken of onderdeel te zijn van procedures.

[0:08:45] In het hoofdlijnakkoord is opgenomen dat we met elkaar gaan kijken of dat minder kan.

[0:08:52] Dus dat gaan wij met elkaar doen.

[0:08:55] Aan de andere kant is het natuurlijk ook zo dat als jij het belangrijk vindt

[0:08:59] ...dat er sprake is van burgerparticipatie, want zo heet dat tegenwoordig...

[0:09:04] ...ja, dan moet je tegelijkertijd ook niet boos zijn...

[0:09:06] ...als burgers gebruikmaken van de mogelijkheden...

[0:09:09] ...die de Tweede Kamer in wetgeving heeft opgenomen.

[0:09:13] En tot slot, voorzitter, laten we ook met elkaar...

[0:09:19] ...proberen wat minder polariserend daarin te opereren.

[0:09:24] We hebben hier gewoon altijd te maken met een weging van belangen. Altijd.

[0:09:28] En dat je dan vervolgens in die weging van belangen ook die verschillende belangen er

[0:09:35] laat zijn, dat is iets waar wij met z'n allen een verantwoordelijkheid hebben om daar het

[0:09:41] goede te doen.

[0:09:42] Als één ding vaststaat in de komende jaren, en dat is datgene wat ik als minister van Volkshuisvesting

[0:09:51] en Ruimtecoördening ga doen, is die belangen wegen.

[0:09:54] Die belangen moet ik uiteindelijk gaan wegen, want we willen, met straks 18 miljoen mensen

[0:10:01] op één van de kleinste stukjes land in Europa, Malta, daar gelaten, willen we ongelooflijk

[0:10:08] veel.

[0:10:09] En uiteindelijk moeten we daarin gaan wegen en met elkaar tot goede besluiten te komen

[0:10:15] zonder dat wij die belangen op zo'n manier tegenover elkaar zetten dat ze er niet meer

[0:10:24] mogen zijn.

[0:10:25] Want dan zijn we, naar mijn smaak, verkeerd bezig.

[0:10:28] Dank u wel.

[0:10:29] De heer Van Helbrief namens D66 gaat aan.

[0:10:32] Eerst de allereerste felicitaties aan beoogd, minister Keizer.

[0:10:36] Even doorgaand op dit onderwerp en lossen even van de privé-situatie

[0:10:40] van mevrouw Keizer, toch nog een keer over die beroepsmogelijkheden.

[0:10:44] Want ik heb het hoofdlijnenakkoord, na aanleiding van die bericht in de krant,

[0:10:47] nog vanmorgen zitten nalezen.

[0:10:48] Daar staat het versnellen van procedures door middel van het beperken

[0:10:52] van beroepsmogelijkheden.

[0:10:53] Zo staat het er letterlijk.

[0:10:54] Ik was heel benieuwd of mevrouw Keijzer zou kunnen aangeven waar we dat zouden moeten zoeken.

[0:11:00] Ze gaf net een vrij algemene duiding over evenwicht.

[0:11:03] Dat zei je het al, dat ken ik natuurlijk ook uit andere dossiers.

[0:11:06] Maar waar zouden we dat concreet moeten zoeken?

[0:11:08] Welke beroepsmogelijkheden zou u willen verkorten?

[0:11:11] Dank u wel.

[0:11:11] Mevrouw Keijzer.

[0:11:13] Het ligt me natuurlijk net aan welke procedure je het over hebt en wat je daaronder verstaat.

[0:11:19] Maar in ruimtelijke ordening en in de omgevingswet, zoals dat tegenwoordig hoort,

[0:11:25] heb je allerlei verschillende stappen die je doorloopt.

[0:11:30] Is iets wel of niet in overeenstemming met...

[0:11:33] Nou, vroeger het bestemmingsplan, nu de omgevingsplan, heet dat tegenwoordig als ik me goed uitdruk.

[0:11:40] Het maakt dus ontzettend verschil over wat voor soort procedure je hebt en welke instanties daar allemaal zijn.

[0:11:47] Wat ik ga doen, samen met uw Kamer, is kijken waar zitten hier nou dubbelingen?

[0:11:54] Waar kan het minder?

[0:11:57] Moeten we bijvoorbeeld niet...

[0:11:59] Nou, we hebben ooit eens een keer de crisis- en herstelwet gehad, waar ook het doel van was om te versnellen.

[0:12:04] Is nu niet weer zo'n moment daar?

[0:12:07] Omdaar waar je op een gegeven moment met elkaar zegt, dit is wat wij willen in de ruimtelijke inrichting in Nederland,

[0:12:12] dat je dan wel ruimte laat voor die burger om zich ertegenaan te bemoeien,

[0:12:19] maar dat je dat op een gestroomleide-efficiënte manier,

[0:12:22] waardoor je duwelingen voorkomt.

[0:12:24] Want dat komt uiteindelijk de snelheid ten goede.

[0:12:28] En trouwens ook, naar mijn stellige overtuiging, ook de burger.

[0:12:36] Ik ben advocaat geweest.

[0:12:37] Dus weet je, op tv zie je dat altijd zo mooi.

[0:12:40] I see you in court.

[0:12:41] Ik weet dat het voor burgers heel erg invasief is, maar een grote invloed heeft op het leven van mensen

[0:12:54] als ze aan het procederen slaan.

[0:12:56] Dus je moet eigenlijk proberen dat in een beperkt aantal mensen momenten zijn neerslag te laten vinden.

[0:13:08] juist om te voorkomen dat de overheid en die burger of burgers onderling te lang

[0:13:15] tegenover elkaar komen te staan.

[0:13:18] Dank u wel.

[0:13:19] Mevrouw Teunissen namens de Partij voor de Dieren.

[0:13:23] Voorzitter, dank u wel.

[0:13:24] Ook namens de Partij voor de Dieren van harte gefeliciteerd met uw beoogd ministerschap.

[0:13:28] Ik heb wel een vervolgvraag op die netwerk gesteld.

[0:13:31] U zei dat als het gaat om inperken van beroepsmogelijkheden u vooral dubbelingen wilt voorkomen.

[0:13:37] En zo'n maatregel is nogal ingrijpend.

[0:13:41] Dat neem je niet zomaar op in een hoofdlijnenakkoord.

[0:13:43] Dus ik neem aan dat er ook is nagedacht over of er daadwerkelijke problemen zijn met dubbelingen.

[0:13:48] Dus mijn vraag is of u voorbeelden van dubbelingen heeft.

[0:13:53] Dat ligt me dus aan welke procedure je hebt.

[0:13:57] En we moeten natuurlijk straks als kabinet met elkaar tot een regeerprogramma komen,

[0:14:02] waarin je gaat uitwerken wat het is.

[0:14:05] Maar als er ergens in Nederland een ontwikkeling is, dan begint dat vaak met informatiebijeenkomsten.

[0:14:13] Daarna heb je zienswijze, daarna heb je bezwaar, daarna heb je beroep.

[0:14:20] Daarna komen er nieuwe procedures om uiteindelijk de daadwerkelijke vergunningen te verlenen,

[0:14:24] waar ook weer al die stappen in gezet worden.

[0:14:27] Ik ben ervan overtuigd dat daar voordeel te behalen is, maar waar we dat dan precies gaan doen

[0:14:33] en hoe, dat is uitwerking.

[0:14:35] En daarbij komen we langs uw Kamer.

[0:14:38] Daarbij komen we langs uw Kamer

[0:14:39] om uiteindelijk de wetgeving

[0:14:41] ook al zodanig

[0:14:43] aan te passen. En ik heb

[0:14:45] eerder gezien dat de Kamer dan eerder

[0:14:47] geneigd is om met een amendement

[0:14:49] een moment toe te voegen,

[0:14:51] dan er eentje af te halen. Dus dit

[0:14:53] is echt een opdracht die er met, die er

[0:14:55] voor ons allen ligt.

[0:14:57] Dank u wel. De heer Vermeer

[0:14:59] namens BBB. Ja,

[0:15:01] Ja, dank u wel, voorzitter. Mevrouw Keizer is vereerd dat ze gevraagd is door BBB voor deze positie.

[0:15:07] En wij zijn uitermate blij en trots dat zij al eerder gezegd heeft zich bij ons aan te willen sluiten,

[0:15:13] dat gedaan heeft en ook haar kennis en ervaring ingebracht heeft, ook in het hele formatie-proces,

[0:15:20] waardoor we op het punt gekomen zijn waar we nu staan.

[0:15:23] Maar dat terzijde, de vraag.

[0:15:26] U heeft op uw cv staan dat u ook in het algemeen bestuur van een waterschap gezeten heeft.

[0:15:33] Welke kennis heeft u daar opgedaan waarvan u nu denkt in uw nieuwe positie, dat gaat van pas komen?

[0:15:42] Dat is zo lang geleden.

[0:15:47] Even denken, dat is van voor mijn kinderen zelfs.

[0:15:51] Voorzitter. En de oudste is dertig, bijna.

[0:15:57] Nou ja, wat ik daar in ieder geval geleerd heb...

[0:16:00] ...is hoe hoogtechnisch het in die tijd was.

[0:16:03] In die tijd was.

[0:16:06] Inmiddels is het veel meer beleidsmatig geworden.

[0:16:12] Maar, voorzitter, wat je daar in ieder geval dus beleidsmatig...

[0:16:15] ...en dat ligt dan bij mijn collega's bij het ministerie van INW...

[0:16:20] Maar wat voor iedereen goed is om je te realiseren en dat realiseer je niet altijd,

[0:16:26] dat we onder NAP leven voor een groot gedeelte, althans in mijn deel van Nederland.

[0:16:31] En dat we dus leven met water.

[0:16:36] En dat is iets wat wij met z'n allen in Nederland ons veel meer zouden moeten realiseren.

[0:16:41] Dat we dus leven met water en dat ook daar er weer gekozen moet gaan worden in schaarste.

[0:16:51] Dank u wel.

[0:16:52] De heer Dassen, Volt.

[0:16:53] Ja, dank.

[0:16:54] Dank ook voor de introductie.

[0:16:56] De belangen in uw mogelijke portfouille zijn groot.

[0:17:00] Dat betekent ook dat daar waarschijnlijk veel lobbywerk omheen zal komen.

[0:17:05] Nou, we hebben dat de afgelopen week nog gezien hoe dat soms in z'n werk gaat.

[0:17:08] Uw collega van de BBB en vastgoedbelang met het indienen van Kamervragen.

[0:17:13] Maar mijn vraag is of u zich als bewindspersoon ook commiteert aan het belang van bestuurlijke

[0:17:19] integriteit en dan specifiek het openbaar maken van de agenda's, het houden aan de afkoelperiode,

[0:17:27] het committeren aan een draaideurverbod en al die zaken die daarmee samenhangen.

[0:17:32] Ik ben benieuwd of u zich daar eigenlijk aan committeert.

[0:17:36] Dank u, mevrouw Keizer.

[0:17:37] Ja, voorzitter.

[0:17:40] Mevrouw Brouwding.

[0:17:41] Dank u wel, voorzitter.

[0:17:43] Mijn allereerste ook felicitaties aan mevrouw Keizer met haar beoogd ministerschap.

[0:17:46] Wij hebben de volgende vraag.

[0:17:50] Wat verstaat de beoogd minister onder het begrip volkshuisvesting?

[0:17:53] En dat mag in de breedste of de smalste zin van het woord zijn.

[0:17:57] Dank u, mevrouw Keizer.

[0:17:59] Dat het in ieder geval in de grondwet staat en een punt is van aanhoudende zorg van de overheid,

[0:18:08] als ik goed citeer.

[0:18:10] Dus dat is in ieder geval het kader waarbij je het doet.

[0:18:15] Wonen is een mensenrecht.

[0:18:16] Dat weten wij vanuit allerlei verdragen, waar wij onderdeel van zijn.

[0:18:21] En waar dat op neerkomt, voorzitter, is dat iedereen een...

[0:18:26] Ja, René Froger zat volgens mij, zo'n dat ze mooi, een eigen plek onder de zon.

[0:18:33] Dat vind ik altijd als het eerste wat bij mij opkomt...

[0:18:37] ...als je in een wat blijdere stemming bent, als het over volkshuisvesting gaat.

[0:18:41] Dus dat is uiteindelijk wat het is.

[0:18:45] Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je een garantie geeft, een afdwingbaar direct recht op een huis

[0:18:53] op een bepaalde plek.

[0:18:55] Want als dat zo zou zijn, dan zouden wij een gigantisch probleem hebben in Nederland.

[0:18:58] Want ik geloof dat gisteren in het nieuws was dat 45 procent van de jongeren tussen de 18 en 35

[0:19:08] maar in staat is om een plekje te vinden.

[0:19:11] Dus de meeste niet.

[0:19:13] Nou, dat is wat, voorzitter.

[0:19:14] dan heb je echt met elkaar een gigantisch probleem.

[0:19:17] In het hoofdlijnenakkoord staan daar allerlei grote en kleine voorstellen om daar wat aan te doen.

[0:19:25] Maar ook daarvoor kom ik weer langs uw Kamer, straks, om ook te proberen dat te gaan borgen.

[0:19:32] Dank u wel.

[0:19:34] De heer Meulenkamp.

[0:19:36] Dank u wel, voorzitter.

[0:19:37] Nou ja, allereerst inderdaad gefeliciteerd.

[0:19:41] En in eerste instantie heel erg blij dat we weer een minister krijgen...

[0:19:47] Dat is toch een tijdje geleden in Nederland dat we dat gehad hebben.

[0:19:50] En zeker gezien de uitdagingen waar we voor staan in Nederland,

[0:19:52] vinden wij dat een hele goede zaak.

[0:19:56] En waarbij het, in ons ogen, die integrale blik op die ruimtelijke ordening

[0:19:59] is essentieel voor de vraagstukken waar we voor staan.

[0:20:03] En de vraag voor mij is, hoe denkt u nou daadwerkelijk die integrale blik

[0:20:06] weer voor elkaar te krijgen?

[0:20:07] Met al die verschillende belangen op die verschillende ministeries.

[0:20:12] U vraagt nu naar de coördinerende functie op ruimtelijke ordening, want dat is iets wat

[0:20:20] straks ook een van mijn verantwoordelijkheden gaat worden, nadat ik bij de koning geweest ben, uiteraard.

[0:20:28] Er zitten nu in het beleid en deels ook in de wetgeving verschillende manieren om dat te doen.

[0:20:35] Er zijn bestuurlijke overleggen voor de fysieke leefomgeving, zowel binnen het kabinet, maar

[0:20:41] ook bestuurlijke overleggen met provincies.

[0:20:45] Er wordt gewerkt aan een notaruimte, nu al.

[0:20:49] Ik ben dan straks degene die dat verder mag brengen, Nederland in en uiteraard ook langs uw Kamer.

[0:20:58] In de Omgevingswet zitten al wettelijke mogelijkheden om dat te gaan doen.

[0:21:03] bijvoorbeeld het projectbesluit, is er daar één van.

[0:21:07] Wat ik straks van plan ben te gaan doen,

[0:21:10] is kijken of het instrumentarium voldoende is.

[0:21:14] Kan je ook echt als coördinerend minister

[0:21:17] op een gegeven moment een knoop doorhakken,

[0:21:20] waarbij je die afweging ten opzichte van al die belangen gaat maken?

[0:21:24] Want we weten allemaal dat Den Haag best verkokerd kan zijn.

[0:21:30] Niet altijd is, maar wel kan zijn.

[0:21:31] En als binnen elke koker het eigen belang de boventoon blijft voeren,

[0:21:41] dan kom je uiteindelijk niet toe aan die volledige afweging van wat is hier nou nodig.

[0:21:50] Er zijn verschillende voorbeelden daarvan nu ook bijvoorbeeld te noemen,

[0:21:53] de netcongesti, distributiecentra, om er maar twee aansprekende voorbeelden van dit moment te noemen.

[0:21:59] En daar zul je dus uiteindelijk afweggingen moeten maken over het geheel heen.

[0:22:06] En ik ben wel van plan om te kijken of ik daar ook het instrumentarium voor heb.

[0:22:10] En zo niet.

[0:22:12] Dan is dat een discussie straks in het kabinet en dan kom ik uiteindelijk weer bij u.

[0:22:16] Dank u wel.

[0:22:17] Heer Elbassy, U Denk.

[0:22:19] Voorzitter, dank.

[0:22:20] Ik hoorde de minister aangeven dat we minder polariserend moeten opereren.

[0:22:27] En dat is niet gek, want een minister moet er staan voor alle Nederlanders.

[0:22:32] Nou, wil ik toch even gaan naar de optreden van mevrouw Keijzer bij Sofie & Hermans, waarbij

[0:22:41] ze heeft aangegeven dat veel asielmigranten komen uit landen met een islamitisch geloof

[0:22:58] En wat je ziet is dat Jodahadar bijna onderdeel is van de cultuur.

[0:23:03] Die uitspraak is beledigend ervaren bij de moslimgemeenschap.

[0:23:07] En er is ook een aanklacht ingediend tegen mevrouw Keijzer.

[0:23:10] Gaat mevrouw Keijzer hier afstand van nemen?

[0:23:14] En gaat mevrouw Keijzer excuses maken, zodat ze er ook staat voor alle Nederlanders?

[0:23:18] Dank u wel, mevrouw Keijzer.

[0:23:21] Ja, voorzitter.

[0:23:23] Sophie Hermans is mij ook bekend, overigens, voorzitter.

[0:23:26] straks waarschijnlijk een zeer gewaardeerde collega, tenminste

[0:23:30] waarschijnlijk, daar heb ik het natuurlijk altijd elke keer weer over,

[0:23:33] het moment dat wij eerst nog langs de koning moeten, maar daarna

[0:23:36] een gewaardeerde collega van mij, Sophie Hulbrand, ook met een H,

[0:23:42] maar anders. Daar heb ik op tv gezeten en toen sprak ik over

[0:23:46] het deel van het hoofdlijnenakkoord wat gaat over integratie.

[0:23:51] En in dat hoofdlijnenakkoord is opgenomen dat kennis van de

[0:23:55] Holocaust onderdeel wordt van een integratietraject.

[0:23:59] Ik heb daar, wat mij betreft, in het kader van een politiek debat vrij

[0:24:05] genuanceerd aangegeven wat gewoon op dit moment wel een probleem is,

[0:24:10] wat trouwens niet geldt voor alle moslims.

[0:24:12] Dat heb ik er nog nadrukkelijk bijgezegd.

[0:24:14] En

[0:24:16] we zullen wel met elkaar problemen moeten blijven benoemen.

[0:24:22] Dus dat is ook wat ik straks als minister

[0:24:25] van volkshuisvesting en ruimtebeordening moet gaan doen.

[0:24:28] Ik moet belangen af gaan wegen, waarbij je wel moet kunnen blijven benoemen

[0:24:34] dat het ene belang soms strijdig kan zijn met het andere belang.

[0:24:40] Dus dat op het moment dat je iets zegt er mensen zijn die dat vervelend vinden.

[0:24:47] Dat is een feit, voorzitter.

[0:24:49] Maar om nou te zeggen dat je dat niet meer mag zeggen,

[0:24:51] want dat is eigenlijk wat u impliceert.

[0:24:54] Ja, dat zou toch ook wel wat mij betreft te ver gaan.

[0:24:57] Ja, dank u wel.

[0:24:58] Meneer Eerdmans, voor de tweede ronde.

[0:25:01] Ik ga ervan uit dat iedereen nog vragen heeft.

[0:25:02] Dus we gaan gewoon vlot door met de tweede ronde.

[0:25:04] Nou, ik had een vervolgvraag op mijn eerste vraag.

[0:25:07] Dat is nu dus even een ronde verder.

[0:25:09] Maar wat adviseert de kandidaat, meneer...

[0:25:12] Wat adviseert u nu zelf aan mensen die ergens wonen...

[0:25:15] waar ruimte moet worden gemaakt voor andere woningzoekenden?

[0:25:20] Ja, waar die mensen een probleem hebben.

[0:25:22] Wat is dan uw advies aan die mensen?

[0:25:24] Ga maar procederen of zeggen van nee, er moet ruimte gemaakt worden.

[0:25:27] Dat hapert bij mij in het oog van de artikelen.

[0:25:31] Dank u wel, mevrouw Keizer.

[0:25:34] Ja voorzitter, ik heb daar net over gezegd wat ik daarover gezegd heb.

[0:25:39] In de casus waar ik zelf onderdeel van ben, ging het helemaal niet over de functie op zichzelf.

[0:25:46] Het ging over de situering op het perceel.

[0:25:51] Maar goed, dan verval ik in de herhalingen.

[0:25:53] Uw vraag van wat moeten mensen doen?

[0:25:57] Het begint vooral in de ruimtelijke proceduren, waar gemeentes vaak het voortouw hebben.

[0:26:05] Namelijk in gesprek gaan met alle omwonenden en gewoon kijken of je met elkaar iets kunt bedenken,

[0:26:15] waardoor de functie en het plan door kan gaan, welk plan dan ook.

[0:26:22] Op zo'n manier dat de meeste mensen zeggen van nou, weet je, hier kan ik mee leven.

[0:26:30] Daarna heb je gewoon in Nederland de wetgeving die vervolgens mogelijk maakt wat het mogelijk maakt.

[0:26:38] En als je dat anders wilt als wetgever, dan zul je dat moeten veranderen.

[0:26:45] Dank u wel.

[0:26:46] De heer De Hoop, tweede vraag.

[0:26:48] Voorzitter, ik zou het graag over huurbescherming willen hebben.

[0:26:52] Ik heb samen met mevrouw Keijzer een aantal maanden geleden ook de degels gekruist over

[0:26:57] de wet betaalbare huur.

[0:26:59] En ook in de Eerste Kamer zag ik dat de BBB toch vooral een doorgever bleek te zijn van

[0:27:05] vastgoedbelang en wat minder oog had voor de huurders.

[0:27:08] En als je dan het regeerakkoord leest en daar staat dat maatregelen om privaten verhuur

[0:27:13] aantrekkelijker te maken, dat daarvoor regeldruk verminderd zou moeten worden.

[0:27:16] Mijn vraag aan mevrouw Keizer is...

[0:27:19] betekent dat dan dat de huurbescherming ook verder aangetast kan worden...

[0:27:23] weer met een nieuw kabinet, nu er net waarschijnlijk een wet betaalbare huur wordt aangenomen?

[0:27:27] En hoe is de positie van mevrouw Keizer daarin zometeen als minister?

[0:27:31] Ook wel, mevrouw Keizer.

[0:27:33] Nou, de positie van de minister is altijd dat ze zich aan wetten houdt.

[0:27:39] Daar steek je ook je vingers straks voor op, althans ik.

[0:27:45] Je hebt natuurlijk de bloffen en de eet, voorzitter.

[0:27:49] Dus daar is geen twijfel over mogelijk.

[0:27:53] Tegelijkertijd is het gewoon wel heel goed om ons met z'n allen te realiseren dat een

[0:27:57] huurder een verhuurder nodig heeft.

[0:28:01] Dus je zult ook daar moeten kijken of je — en dat is wat u aantreft in het hoofdlijnenakkoord

[0:28:05] — dat de regelgeving, ook fiscaal trouwens, op zo'n manier vormgegeven wordt dat er nog

[0:28:12] verhuurd wordt. En dat is wat ik als minister ga doen.

[0:28:19] Dank u wel. De heer Veldhief, D66.

[0:28:23] Ja, voorzitter, ik wil er iets andere kant op. De minister wordt, de mogelijke minister,

[0:28:28] wordt ook mogelijk vicepremier. En heeft dus het smal deel van BBB onder haar hoede.

[0:28:35] En nu is de andere minister van BBB, is de minister die over landbouw gaat.

[0:28:39] Er is een studie net verschenen van het Economisch Instituut voor de Bouw- en Nijverheid,

[0:28:44] waaruit blijkt dat 11 van de 19 grootschalige woningbouwlocaties gevaar lopen door, u raadt het al, stikstof.

[0:28:51] Mijn vraag is, hoe gaat de ook minister daarmee om?

[0:28:55] Hoe gaat zij om met haar collega van landbouw en hoe gaat zij zorgen dat die woningbouwlocaties er wel komen?

[0:29:01] Ik meld er nog even bij dat de stikstofdepositie dan nog niet meegenomen is,

[0:29:05] die zou plaatsvinden door de infrastructurele ontsluiting.

[0:29:08] Met andere woorden, ongeveer de helft van de opgave zou niet haalbaar zijn

[0:29:12] als u daar niet iets aan doet. Hoe gaat u daarmee om?

[0:29:15] Mevrouw Keizer.

[0:29:16] Dit onderzoek ken ik niet, voorzitter.

[0:29:19] Dus ik weet niet ook over welk soort stikstof dit gaat.

[0:29:23] Ik ken eerder onderzoeken waaruit blijkt

[0:29:26] dat stikstof geen probleem is in de realisatie van woningen,

[0:29:31] dat dat eerder te maken heeft met andere zaken,

[0:29:34] Inflatie, gebrek aan locaties, procedures, personeel.

[0:29:40] Hoe ga ik, als er op een gegeven moment een conflict zich voordoet, daarmee om?

[0:29:45] Nou, zoals u mij kent, doorgronden wat er aan de hand is, in gesprek met degenen die erbij

[0:29:51] betrokken zijn en met elkaar een oplossing zoeken.

[0:29:55] Dank u wel.

[0:29:56] Mevrouw Teunissen.

[0:29:57] Voorzitter.

[0:29:58] Ik zou graag nog even door willen op het optreden van de beoogd minister bij Sofie en Jeroen.

[0:30:08] Zij gaf aan dat dit een opmerking was in het kader van een integratiemaatregel, maar dat

[0:30:14] is wat mij betreft het punt niet.

[0:30:16] U heeft gezegd in die uitzending, en ik citeer, dat de jodenhaat bijna onderdeel is van de

[0:30:22] islamitische cultuur, waarbij u feitelijk één miljoen Nederlanders aanspreekt.

[0:30:28] Ook in uw rol als vicepremier neem ik aan dat u de uitspraak onderschrijft dat dit kabinet

[0:30:37] er is voor alle Nederlanders.

[0:30:38] Dus hoe ruimt uw uitspraak dan met dit kabinet is er voor alle Nederlanders?

[0:30:47] Het ging in die uitzending over integratie en over mensen die hier zich als vluchteling melden

[0:30:57] Uitlanden met een islamitische cultuur, daar ging het over in die uitzending.

[0:31:02] Ik heb trouwens nadrukkelijk gezegd dat dat uiteraard niet voor iedereen geldt.

[0:31:06] Ook niet mensen die uit die land komen.

[0:31:08] Tegelijkertijd, als je kijkt naar allerlei feiten en cijfers die ik op dat moment natuurlijk kende

[0:31:16] en trouwens al eerder hier in deze Kamer als woordvoerder asiel en migratie heb geuit,

[0:31:23] Dan kan je dat ook zeggen.

[0:31:26] Er is onderzoek gedaan door het Arab Center for Research and Policy Studies in islamitische landen,

[0:31:34] hoe er gekeken wordt naar bijvoorbeeld de terreuractie van Hamas op 7 oktober.

[0:31:40] En 67 procent van de mensen in die landen vindt het een legitieme verzetsoperatie.

[0:31:47] Professor Koopmans heeft in het kader van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen

[0:31:51] ook het een en ander gezegd over cultuurverschillen.

[0:31:55] Dus, voorzitter, je kunt toch er zijn voor iedereen, maar vervolgens wel duidelijk zijn

[0:32:05] als er ergens een probleem is, want anders zou je nooit meer iets kunnen zeggen.

[0:32:10] Mevrouw Teunissen is een lid van een politieke partij met ook een bepaalde mening over agrariërs

[0:32:16] die niet de mijne is, terwijl ze wel lid is van de Tweede Kamer en op grond van de Grondwet,

[0:32:23] afwegingen moet maken in het kader van het algemeen belang.

[0:32:27] Dus laten we toch alsjeblieft met elkaar een beetje uitkijken dat als er iemand iets benoemt,

[0:32:34] dat je dan dus vervolgens niet meer je functie kunt uitoefenen in het kader van het algemeen belang.

[0:32:40] Laten we met elkaar die nuance blijven zoeken.

[0:32:44] De heer Vermeer, BBB.

[0:32:47] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:32:48] Mevrouw Keizer is waarschijnlijk een van de meest ervaren bewindslieden straks in het nieuwe kabinet.

[0:32:55] Kunt u vertellen wat u meeneemt vanuit uw tijd als staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat?

[0:33:02] Wat u in uw nieuwe functie mee kan nemen?

[0:33:04] Waarvan u denkt van, hé, daar heb ik echt baard mee.

[0:33:08] Mevrouw Keizer.

[0:33:09] Ja, voorzitter.

[0:33:11] Veel, veel dingen.

[0:33:12] Maar een van de dingen die ik echt wel van belang vind om hier nu ook vandaag te benoemen,

[0:33:18] is dat als je op zo'n ministerie aankomt, nadat je beedigd bent, dat je een ambtelijk

[0:33:25] apparaat treft dat echt zichzelf wil inzetten voor jou als bewindspersoon, voor de agenda

[0:33:34] die er ligt vanuit het hoofdlijnakkoord, die met jou gaat proberen daar een succes van

[0:33:41] te maken.

[0:33:42] Ik heb dat echt als soms bijna hartverwarmend gezien.

[0:33:47] Dat je zo gesteund wordt door zo ontzettend veel mensen, die zich samen met jou inzetten voor het algemeen belang.

[0:33:57] En dat er nu natuurlijk een hoofdlijnenakkoord ligt en straks een regeerprogramma,

[0:34:01] wat op onderdelen net weer een andere afslag neemt dan van het vorige kabinet, zal daar geen verschil in maken.

[0:34:15] Mevrouw Keijzer zegt natuurlijk dat je problemen moet kunnen blijven benoemen,

[0:34:18] omdat je anders ook nooit meer iets kunt zeggen.

[0:34:20] Nou zijn er nogal wat uitspraken die kandidaat-bewindspersonen hebben gedaan

[0:34:23] over omvolging de vijfde kolonne.

[0:34:26] Ik vind de uitspraak van mevrouw Keijzer daar ook in passen.

[0:34:30] Maar nu is het dadelijk wel natuurlijk zo dat het kabinet met één mond spreekt.

[0:34:33] En u bent daar ook vice-premier in.

[0:34:35] We hebben gezien dat dat eerder mis is gegaan.

[0:34:38] En ik ben benieuwd hoe gaat u daar mee om?

[0:34:40] En wat is dan ook uw opstelling als vice-premier op het moment dat een van uw collega's

[0:34:45] een ander, nou ja, probleem benoemt wat niet kabinetsbeleid zou zijn?

[0:34:52] Ik neem aan dat de heer Dasser refereert aan mijn ontslag in september 21.

[0:34:56] Hij knikt ja.

[0:34:58] Ja voorzitter, dat was een hele uitzonderlijke situatie.

[0:35:01] Ik was gewoon in gewetensnood.

[0:35:03] Ik kon niet anders.

[0:35:05] Ik zag beleid wat haakstond naar mijn smaak op de grondweg

[0:35:09] en belangen van heel veel Nederlanders, waaronder jongeren en ondernemers.

[0:35:14] Dus dat was een zeer uitzonderlijke situatie.

[0:35:16] En ik hoop dat die nooit meer zich zo zal voordoen.

[0:35:21] Wat ik zal doen als één van de leden in het kabinet

[0:35:26] met wel een klein bijzonder randje, namelijk vicepremier,

[0:35:31] is proberen met elkaar gewoon in gesprek te blijven.

[0:35:35] om daar waar mensen moeite hebben met bepaalde voorgenomen besluiten of met bepaald beleid,

[0:35:45] om dat van elkaar te weten, door te spreken en te kijken hoe we toch met elkaar verder kunnen.

[0:35:50] Dank u wel, mevrouw Bouding namens NEC.

[0:35:53] Dank u wel, voorzitter.

[0:35:54] Het hoofdlijnenakkoord stelt dat 30% van de nieuwe woningen sociale huurwoningen zal zijn

[0:35:59] en die zijn ook echt heel hard nodig in de huidige wooncrisis.

[0:36:02] Hoe gaat u ervoor zorgen dat ook echt 30 procent van de nieuwe woningen sociale huurwoningen

[0:36:07] zullen zijn?

[0:36:09] Dat is een van die vragen, trouwens, waarin je zelf moet afvragen of je voldoende instrumentarium

[0:36:16] hebt, maar dat soms niet zo gewenst wordt door het lokaal gezag, en je het wel belangrijk

[0:36:24] vindt om dat voor elkaar te krijgen, of je daar dan ook de juiste stappen in kunt zetten.

[0:36:30] Het is trouwens ook hier weer niet alleen iets wat je even opschrijft.

[0:36:36] Je moet natuurlijk ook in de praktijk kijken of het financieel uit kan.

[0:36:39] Want je kunt natuurlijk prachtig eisen opleggen, maar als uiteindelijk dan blijkt dat het financieel

[0:36:45] niet uit kan en er wordt niet gebouwd, ja, dan ben je verder van huis.

[0:36:50] Dus dat is iets wat je de komende tijd, nou, naast u zit meneer Meulekamp, ook actief geweest

[0:36:57] op lokaal niveau, waarin je goed moet kijken hoe je dat dan met elkaar doet.

[0:37:03] Maar het is absoluut van het grootste belang dat er betaalbaar gebouwd gaat worden, huur

[0:37:08] en koop, voorzitter.

[0:37:09] Dank.

[0:37:10] De heer Meulenkamp.

[0:37:12] Nou ja, daarop aansluit ik, zoals ik zei, in discussies kun je niet wonen.

[0:37:17] En daar zijn we met elkaar heel erg veel mee bezig, heel veel verschillende discussies

[0:37:21] over waar gaan we nou wel bouwen, waar gaan we niet bouwen, welke categorie moet het

[0:37:24] over percentages.

[0:37:28] En die discussies blijven maar hangen.

[0:37:31] En er moet betaalbaar gebouwd worden.

[0:37:32] Maar uiteindelijk moet er gewoon gebouwd worden.

[0:37:35] Wat gaat u nou als eerste doen, als u minister wordt,

[0:37:39] om al die discussies eens een keer aan de kant te krijgen?

[0:37:41] En dat we ze gewoon snel gaan bouwen.

[0:37:44] Ik zou bijna willen zeggen BB bouwen.

[0:37:48] Dat kan ik nu nog doen, straks misschien niet meer.

[0:37:53] Wat mij wel opgevallen is,

[0:37:56] is dat discussies die speelden toen ik wethouder ruimtelijke ordening was,

[0:38:02] tussen 1998 en 2002, over locaties, dat die nu nog steeds spelen.

[0:38:08] Heel bijzonder om mee te maken.

[0:38:13] Dus een van de...

[0:38:15] Maar dat voert weer terug op de vraag die net eerder aan mij gesteld is.

[0:38:20] Waar kan je op een gegeven moment ook zeggen...

[0:38:22] en nou is het klaar en zo gaan we het doen?

[0:38:24] Dat ga ik echt de komende tijd met alle deskundige ambtenaren van het ministerie van Volkshuisvesting

[0:38:32] en Ruimtelijke Ordening goed doorspreken.

[0:38:35] En dan kom ik op een gegeven moment, als dat onvoldoende blijkt te zijn, bij u terug.

[0:38:40] Daar kunt u op rekenen.

[0:38:43] Dank u wel.

[0:38:44] De heer Ellenbosch, u namens DENK.

[0:38:46] Voorzitter, dank.

[0:38:48] Ik hoorde mevrouw Keizer aangeven dat de problemen blijven benoemen.

[0:38:55] En ik mis het woord nuance.

[0:38:59] Namelijk, als we het hebben over het rapport waar mevrouw Keizer naar verwijst,

[0:39:04] er is genoeg over geschreven,

[0:39:06] dat het vaak gaat om kritiek op Israël bijvoorbeeld in dat soort landen.

[0:39:11] Maar ik wil mevrouw Keizer echt, om één miljoen Nederlanders dichter bij mevrouw Keizer te brengen,

[0:39:15] wil ik echt proberen haar mee te nemen in iets.

[0:39:19] En dat is namelijk, mevrouw Keizer zelf is ook gelovig.

[0:39:22] In de Bijbel staan heel veel negatieve passages vanuit het verleden, bijvoorbeeld als het gaat

[0:39:26] om Joden.

[0:39:28] Antisemitisme is door de geschiedenis heen een probleem geweest in het Westen, in landen

[0:39:32] waar heel veel christelijke mensen wonen.

[0:39:34] Stelt u nou eens voor, en daar kom ik tot mijn kern, dat iemand als minister aan tafel zou

[0:39:40] zitten bij Sofie en Jeroen en zou zeggen dat jodenhaat een onderdeel is van deze christelijke

[0:39:45] cultuur, gezien de hele geschiedenis en waar antisemitisme vandaan komt.

[0:39:49] Vindt u dan niet dat deze minister excuses moet aanbieden en de woorden moet terugtrekken of

[0:39:54] u dit überhaupt nooit gezegd mag hebben?

[0:40:03] Waar zal ik eens beginnen?

[0:40:05] Ik vraag me sowieso af of dit relevant is voor mij in de toekomst als minister voor Volksartsvesting

[0:40:13] en Ruimtelijke Ontwikkeling.

[0:40:16] Er zijn een aantal aspecten aan deze vraag die wel interessant zijn.

[0:40:22] Namelijk, zijn die 1 miljoen moslims — want daar heeft u het over — allemaal hetzelfde?

[0:40:29] Nee, natuurlijk niet.

[0:40:31] Je hebt binnen de islam verschillende stromingen.

[0:40:35] Je hebt overigens ook moslims die misschien moslim zijn zoals ik katholiek ben, wat liberaal en wat blij.

[0:40:45] Dat zou natuurlijk ook prima kunnen.

[0:40:47] Dus dat is ook maar zeer de vraag of die allemaal dezelfde mening hebben over wat ik daar gezegd

[0:40:54] heb, zoals u dat nu zegt.

[0:40:56] Ja, en dan de Bijbel, voorzitter.

[0:40:58] Je hebt het Oude Testament en je hebt het Nieuwe Testament.

[0:41:01] En het Nieuwe Testament heeft met de komst van Jezus het Oude Testament vervolmaakt.

[0:41:06] Dus daarmee gelden die teksten niet meer.

[0:41:11] Daarnaast, als u tegen mij begint over wat er ooit allemaal op tv gezegd is over katholieken

[0:41:17] En wat ik daar dan van zou moeten vinden, en of al die katholieken in Nederland dat ook vinden,

[0:41:23] ja, voorzitter, ik weet het niet. Dus volgens mij, u begon met het woord nuancen.

[0:41:28] Ik ben zeer genuanceerd geweest bij Sophie aan tafel, juist omdat ik mezelf realiseerde

[0:41:35] dat het een gevoelig onderwerp is. Maar we moeten het wel met elkaar kunnen blijven bespreken,

[0:41:44] Anders komen we geen stap verder met elkaar.

[0:41:47] Het is zo belangrijk dat we met elkaar in dit land allemaal, ongeacht geloof, kleur, politieke overtuiging, met elkaar verder kunnen.

[0:41:57] Dat vind ik het allerbelangrijkst.

[0:41:59] Dank u wel. Het is bijna kwart voor twee.

[0:42:03] De heer Dassen is door naar een debat.

[0:42:06] Dus hij doet niet meer mee aan de volgende vraagronde.

[0:42:09] Ik wil voorstellen dat we nog één vraagronde doen en dan deze voorzitting sluiten.

[0:42:14] Ik denk dat als iedereen zich houdt aan de afspraak om niet heel lang inleidende teksten te houden,

[0:42:20] dat we daar twee uur mee klaar zijn vandaag.

[0:42:22] De heer Eerdmans, gaat uw gang.

[0:42:25] Gaat u door met het gedwongen aardgas vrijmaken van de bebouwde omgeving?

[0:42:29] Dat was nog eens een snelle vraag.

[0:42:31] Mevrouw Keijzer.

[0:42:32] Nee, volgens mij niet, voorzitter.

[0:42:35] Ik vraag mij even af of dat, want er is nu besluitvorming daarover aanstaande.

[0:42:43] Ik denk dat u mij overvraagt nu, voorzitter.

[0:42:47] Op een later moment krijgt u vast de gelegenheid om iets hier nog over te hebben.

[0:42:52] Ik stel mij zo voor, voorzitter, dat ik hier debatten met de heer Eerdmans over ga krijgen.

[0:42:57] De heer De Hoop.

[0:42:59] Goedenavond.

[0:43:00] Ja, voorzitter.

[0:43:01] We hebben inmiddels al even naar mevrouw Keijzer kunnen luisteren.

[0:43:04] En ik stel in ieder geval vast dat er een procedure was tegen 26 appartementen

[0:43:11] voor zwaar dementerende ouderen, dat BBB in de Tweede en Eerste Kamer

[0:43:15] doorgeeft luikwas voor de verhuurdersector,

[0:43:18] en dat mevrouw Keijzer in deze hoorzitting nu al de versoepeling

[0:43:22] voor verhuur eigenlijk heeft aangekondigd.

[0:43:24] Dertig procent sociale de huur al bijna ter discussie stelde.

[0:43:27] Dus mijn vraag aan mevrouw Keijzer is, realiseert u zich dat u minister

[0:43:31] voor volkshuisvesting bent en niet tegen volkshuisvesting?

[0:43:37] Mevrouw Keijzer.

[0:43:37] Ja, voorzitter, wat is dit toch jammer dat dit weer zo gaat?

[0:43:41] Wat is dit toch jammer?

[0:43:42] Ik wil er geen debat van maken, dus u moet antwoord geven.

[0:43:45] En als u geen antwoord heeft, dan ga ik door.

[0:43:47] Ja, weet je, zullen we dit maar gewoon zo niet doen met elkaar?

[0:43:50] Kom op, zeg.

[0:43:51] Jammer.

[0:43:54] Nee, nee, dat ga ik niet doen.

[0:43:56] Nee, ik wil...

[0:43:57] Ik leid deze voorzitting en de afspraak is dat er vragen gesteld worden.

[0:44:00] Dit is gewoon...

[0:44:01] En uw inleiding was een opmaat naar een betoog over de beantwoording van mevrouw Keijzer.

[0:44:08] En het is nu om een scherpe vraag erover te stellen.

[0:44:11] En ik wil niet dat een debat gestart wordt hier, dus dat is daar niet over.

[0:44:14] Het gaat over de visie van een nieuwe minister voor volkshuisvesting.

[0:44:18] Dan geleid ik die vraag door.

[0:44:23] Dus uw visie, mevrouw Keizer, als beoogd minister van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening.

[0:44:29] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:44:31] Nou, die gaat dus over hetgeen wat u in het hoofdlijnenakkoord heeft aangetroffen.

[0:44:36] Namelijk dat er woningnood is in Nederland.

[0:44:39] Dat we honderdduizend woningen willen gaan bouwen.

[0:44:42] Dat daar zowel betaalbare huur als betaalbare koop in moet komen.

[0:44:49] Dat ik mij hou aan wetten die uw Kamer in twee stappen, Tweede Kamer, Eerste Kamer, aanneem.

[0:44:57] En dat ik vervolgens goed ga kijken of alle wensen die wij met elkaar hebben ook uiteindelijk ook uitkunnen.

[0:45:06] En als u aan mij vraagt wat u gaat doen met die wet betaalbare huur, want dat is eigenlijk

[0:45:10] wat u tegen mij zegt.

[0:45:13] Uitvoeren, voorzitter.

[0:45:15] Als ik straks minister ben, heb ik mij te houden aan wetten.

[0:45:18] Dat is gewoon een feit.

[0:45:20] Maar ik ga ook, treft u ook aan in het hoofdlijnakkoord, goed in de gaten houden hoe het in de praktijk

[0:45:26] allemaal uitpakt, hoe in de praktijk die 30 procent betaalbare sociale huur, ik moet zeggen

[0:45:33] sociale huurwoningen, waar die dan ook zijn beslag krijgen, dat dat ook goed verdeeld is,

[0:45:40] want je hebt delen in Nederland waar het veel meer is, je hebt delen in Nederland waar het veel minder

[0:45:44] is, betaalbare middenhuur, al dat soort zaken ga ik goed bezien, maar dat is alleen maar de kant

[0:45:51] van de volkshuisvesting. Daarnaast word ik verantwoordelijk voor ruimtelijke ordening

[0:45:56] en alle verschillende eisen die wij met elkaar hebben op het gebied van voedselvoorziening,

[0:46:02] op het gebied van duurzame energie, op het gebied van waterbeheer,

[0:46:06] op het gebied van woningbouw.

[0:46:08] Die ga ik allemaal proberen bij elkaar te brengen

[0:46:10] en op een gegeven moment daar ook een knoop door hakken.

[0:46:14] Want ja, je kan wel alles willen, maar je kan niet alles krijgen.

[0:46:19] En daarin moeten wij met elkaar, voorzitter, want ik doe het niet in mijn eentje,

[0:46:23] afweggingen maken in het kader van het algemeen belang.

[0:46:26] Dank u wel. De heer Feilbrink, D66.

[0:46:29] Ik ga het nog een keer proberen.

[0:46:30] Ik kreeg net niet zo'n erg antwoord op de vraag.

[0:46:33] Dit is het rapport van de EIB, effect stikstof op weegprojecten.

[0:46:36] En dat brengt onder andere ook dus in kaart wat het betekent voor woningbouwprojecten,

[0:46:39] de stikstofgrenzen.

[0:46:42] Dus ik herhaal mijn vraag nog een keer.

[0:46:44] Erkent mevrouw Keizer nou als Belg minister dat die stikstofgrenzen er zijn?

[0:46:48] En gaat ze daar wat aan doen?

[0:46:50] Of zegt ze gewoon nou dit is geen probleem en we denken het weg en dit rapport is onzin?

[0:46:55] Ik ken het rapport niet, dus dan is het voor mij sowieso lastig om hier nu op te reageren.

[0:47:01] Maar waar het gaat over stikstofgrenzen, zult u zich moeten melden bij de beoogd minister

[0:47:08] van LVVN, die over deze portefeuille gaat.

[0:47:13] Wat ik ga doen, is binnen het kabinet met haar in gesprek op het moment dat er een probleem

[0:47:19] zich voordoet.

[0:47:21] Dank u wel.

[0:47:22] Mevrouw Teunissen.

[0:47:23] Ik betreur dat de boogminister haar antwoord geeft.

[0:47:29] Ik ga geen excuses aanbieden aan de moslimgemeenschap in Nederland voor mijn uitspraken bij Sofie en Jeroen.

[0:47:37] Als zij ziet dat er toch zoveel onrust is ontstaan in de samenleving en als zij die uitspraak heeft

[0:47:43] gedaan dat antisemitisme haast onderdeel is van de islamitische cultuur, dan zet je toch een hele

[0:47:49] bevolkingsgroep weg.

[0:47:50] En erkent de minister dat dat in ieder geval zo kan voelen bij de islamitische gemeenschap?

[0:47:56] En zou je dan alleen al niet daarom excuses moeten aanbieden en deze woorden moeten terugtrekken?

[0:48:01] Dank u wel.

[0:48:02] Ja, voorzitter, ik ben daar nu al een aantal keren op ingegaan.

[0:48:08] En ja, ik verval in herhalingen als ik dat blijf nog een keer gaan doen.

[0:48:14] Dus het lijkt me niet verstandig om dat te doen.

[0:48:15] Voorzitter.

[0:48:16] Oké, dank u wel.

[0:48:17] Dank u wel, meneer Vermeer.

[0:48:19] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:48:21] Mevrouw Keizer heeft aangegeven dat er gerust naar haar hobby's gevraagd kan worden,

[0:48:25] maar dat ze er niet zelf over begint.

[0:48:27] Zit er nog een hobby bij die een positieve bijdrage aan haar nieuwe functie gaat bieden,

[0:48:34] of eentje waar dat een risico voor is?

[0:48:39] Ja, mevrouw Keizer, ga doorgaan.

[0:48:42] Ja, voorzitter.

[0:48:44] Ik lees graag.

[0:48:46] Ik hou van boeken lezen.

[0:48:48] Ik was zo'n meisje die met zo'n stapel boeken achterop haar fiets...

[0:48:55] soms binnen twee dagen weer naar de bibliotheek ging voor een nieuwe stapel.

[0:48:59] Dus ik weet dat dat in het gedrang komt.

[0:49:00] Dus dat kan een probleem zijn.

[0:49:02] Ik hou van films, series en documentaires kijken.

[0:49:06] Ik weet dat dat ook in het gedrang komt.

[0:49:08] Dus dat kan ook een probleem zijn.

[0:49:10] Ik hou van buitenlopen.

[0:49:12] Dat heb ik als staatssecretaris vol weten te houden.

[0:49:15] Dus dat ben ik vast van plan nu te doen, want dat zorgt voor leegte in je hoofd om tot prachtige

[0:49:21] oplossingen te komen.

[0:49:22] En voorzitter, en dit is een nieuwtje, zeg ik maar even tegen de pers, ik houd van azuur

[0:49:29] breien.

[0:49:31] Ja, wat is dat, zoek het eens op.

[0:49:35] Dat zijn zeer ingewikkelde breipatronen en zo krijg ik mijn hoofd leeg, want dan moet

[0:49:40] je tellen.

[0:49:43] Dat kan ook in het gedrang komen.

[0:49:45] Maar dan loop ik vervolgens weer buiten en dan komt het weer goed.

[0:49:47] Dank u.

[0:49:49] De voorzitter mag even vragen stellen, maar ik wilde de uitgangsvraag ook stellen, maar

[0:49:51] dat komt misschien al buiten deze voorzitter.

[0:49:53] Mevrouw Bruining, gaat uw gang.

[0:49:57] Ik zou graag aan mevrouw Keizer willen vragen hoe zij van plan is om het beoogd ministerschap

[0:50:02] vorm te gaan geven, in te vullen.

[0:50:04] Dank u wel.

[0:50:05] Mevrouw Keizer.

[0:50:07] Dat vind ik een hele algemene vraag.

[0:50:11] Zou mevrouw Bruining iets specifieker kunnen zijn?

[0:50:18] Welke normen en waarden zou u van belang achten om het ministerschap vorm te geven en in te vullen?

[0:50:26] Zoals ik het altijd gedaan heb in politiek bestuurlijke functies.

[0:50:32] In gesprek gaan met mensen, benaderbaar zijn en een open geest hebben.

[0:50:36] Zodat je alle verschillende meningen tot je kunt nemen.

[0:50:41] En vervolgens besluiten nemen.

[0:50:44] want dat is wat je uiteindelijk moet doen.

[0:50:47] En dan in mijn geval in het belang van de volkshuisvesting

[0:50:50] en de ruimtecoördening in Nederland.

[0:50:52] Dank u wel. De heer Möllerkamp, DVD.

[0:50:55] Hoe ziet u de samenwerking tussen het Rijk en de gemeenten in Nederland?

[0:51:00] De samenwerking tussen die twee.

[0:51:02] Van Kuijzer.

[0:51:06] Heel veel van de belangen die op rijksniveau spelen

[0:51:12] We hebben een uitwerking op gemeentelijk niveau.

[0:51:17] Daartussen zitten de provincies, die hebben ook nog daar een rol in.

[0:51:21] Dus het is heel erg belangrijk dat je die relaties openhoudt, goedhoudt, om in ieder geval met

[0:51:31] elkaar in gesprek te blijven over wat er speelt op gemeentelijk niveau, hoe zit de provincie

[0:51:38] Hoe past dat uiteindelijk in het overkoepelend belang voor de toekomst van Nederland?

[0:51:47] Daarvoor geldt wat ik net tegen mevrouw Bruining zei.

[0:51:51] Blijf openstaan voor hoe daar op andere niveaus naar gekeken wordt.

[0:51:57] Hou het gesprek gaande met respect voor een ieders positie daarin, over en weer.

[0:52:04] Dank. Heel erg bedankt.

[0:52:06] Voorzitter, dank.

[0:52:09] Mevrouw Keijzer heeft een motie ingediend samen met de heer Diederik om te verkennen

[0:52:15] hoe antisemitisme als weigeringsgrond of intrekkingsgrond zwaarder kan worden meegewogen in de asiel-

[0:52:20] en inburgeringsprocedure.

[0:52:23] Mijn vraag aan mevrouw Keijzer is, vindt ze dat ook mensen die de omvolkingstheorie hanteren,

[0:52:29] dat die ook geweigerd moeten worden?

[0:52:32] En wat vindt mevrouw Keijzer ervan dat nota bene de beoogde minister van asiel en migratie

[0:52:36] de omvolkingstheorie uit de natie dat de literatuur aanhaalt en weigert daar afstand van te nemen.

[0:52:42] Dat zijn toch stiekem twee vragen, hè?

[0:52:44] Mevrouw Keijzer.

[0:52:46] Ik heb een deel van de hoorzitting van vanmorgen geluisterd, waar mevrouw Uitemaakt, de beoogd

[0:52:53] minister van Binnenlandse Zaken, daar het een en ander over gezegd heeft.

[0:52:57] Ik heb daar eigenlijk weinig aan toe te voegen.

[0:53:01] Dank u wel.

[0:53:03] We lopen netjes binnen de tijd.

[0:53:05] Ik heb net aangekondigd dat we de laatste 100 doen.

[0:53:10] Wat mij betreft kunnen we dat ook zo doen, behalve als er nog hele prangende vragen zijn,

[0:53:14] zonder een debat te openen, zeg ik nogmaals.

[0:53:17] Ik zie nog drie vingers. Gaan we dat doen?

[0:53:20] En dan ronden we af.

[0:53:22] Heer Eerdmans.

[0:53:23] Ja, mevrouw Keijs, u bent uit het kabinet gestapt op basis van uw geweten rond corona.

[0:53:31] Dat was een bijzonder moment.

[0:53:32] U vond het niet met de rij met verstand en geweten.

[0:53:35] Zijn er nou zaken, u heeft er wel net iets over gezegd,

[0:53:37] Of zijn er nou zaken waarvan u zegt, als dat mij overkomt,

[0:53:40] dan zal dat voor mij zo principeel zijn, dan stop ik ermee.

[0:53:45] Mevrouw Kuijzer.

[0:53:47] Nee, voorzitter, ik kan me dat nu niet bedenken.

[0:53:49] Het was toen natuurlijk ook een hele bijzondere omstandigheid.

[0:53:51] Het was een wereldwijde pandemie.

[0:53:55] Dus nee, ik kan dat zo niet bedenken.

[0:53:58] Maar mocht het zover komen, dan merkt u dat vanzelf wel.

[0:54:00] Dank u wel. Zullen we het daarbij laten, voorzitter?

[0:54:04] Heel hoop van u.

[0:54:05] Voorzitter, ik zal het kort houden.

[0:54:07] NRC berichtte dus een paar dagen geleden dat in de Eerste Kamer-fractie van het BBB

[0:54:12] vragen van vastgoedbelang letterlijk gekopieerd zijn en ingediend zijn

[0:54:16] bij de behandeling van de wet betaalbare huur.

[0:54:18] Hoe beoordeelt mevrouw Keizer dat, en dat dat op die manier gebeurd is?

[0:54:22] Mevrouw Keizer.

[0:54:23] Volgens mij heeft het desbetreffende lid van de Eerste Kamer, de heer Kemperman,

[0:54:28] daar al het een en het ander over gezegd.

[0:54:32] Volgens mij — ik ben nu zelf Kamerlid, meneer De Hoop ook — krijgen wij allemaal allerlei organisaties voorbij.

[0:54:43] Het is niet zelden dat vervolgens de inhoud van een lobbybrief in een Kamermotie terechtkomt.

[0:54:50] Het heeft ook een klein beetje te maken met het feit dat de Nederlandse Staten-Generaal,

[0:54:56] want we hebben een twee-kamerstelsel,

[0:54:59] een van de slechtste ondersteunde parlementen in Europa is volgens mij,

[0:55:07] of in de wereld, dat hou ik even ten goede.

[0:55:10] Dus ja, voorzitter, ik heb er eigenlijk niet zo heel erg veel meer aan toe te voegen dan dat.

[0:55:16] Dank u wel. Meneer Veldbrief.

[0:55:19] Een korte vraag naar mijn collega Sneller vanmorgen,

[0:55:20] ook aan wat de drie-divisie er heeft gesteld.

[0:55:22] Zijn er dingen, vraag ik aan, beoogd, minister Keizer,

[0:55:25] die wij beter nu kunnen horen dan later als Kamer?

[0:55:29] Ja, voorzitter, ik hoorde dat en toen dacht ik bij mezelf...

[0:55:32] ...ik ben actief geweest toen ik geen Kamerlid meer was als zelfstandig adviseur...

[0:55:40] ...en heel bijzonder vooral in de woningbouw en architectuur.

[0:55:45] En ik heb als zodanig bedrijven geadviseerd...

[0:55:50] En ik zal zeker die namen noemen als ik binnen het ministerie binnenkom,

[0:55:56] want ik wil op geen enkele manier de indruk wekken

[0:55:58] dat mocht het al zo zijn dat ik als minister besluiten moet nemen

[0:56:03] die effect hebben op die bedrijven, dat ik daar dan bij betrokken ben.

[0:56:08] Want dat kan natuurlijk niet. Dat spreekt voor zich, voorzitter.

[0:56:12] Dank u wel. Mevrouw Teunissen, u wilde ook nog een vraag stellen?

[0:56:18] Ik ben natuurlijk een voorzitter die zich erg aan de regels houdt.

[0:56:21] Dat geldt ook over de tijd die beschikbaar daarvoor is.

[0:56:24] Mevrouw Teunissen gaat de gang.

[0:56:27] Voorzitter, dan nog één korte vraag.

[0:56:29] Ik zag in de procedure die u op privé-niveau heeft gestart dat er gedegen redenen werden gegeven

[0:56:36] om de stikstofuitstoot, dat die te hoog zou zijn, en ook om de huismus te beschermen.

[0:56:42] Kan ik ervan uitgaan dat u als minister ook u aan de stikstofregels houdt en dat u het onderzoek naar

[0:56:49] de bescherming van dieren ook borgt in de Volkshuisvesting?

[0:56:55] Wij hebben ons allemaal aan wetten te houden.

[0:56:58] Zolang er geen wijziging van wet is, heb je je eraan te houden.

[0:57:00] Dat vloeit voort uit de afspraken rondom de rechtsstaat, die onderlegger is van het

[0:57:08] hoofdlijnenakkoord.

[0:57:08] Ik zit me te realiseren welke bedrijven er zijn, dat zeg ik richting de heer Vijlbrief,

[0:57:15] voordat dat weer een dingetje wordt.

[0:57:17] De Modular Movement, HSB, waar ik commissaris ben — ik heb me al afgezegd, dus geweest,

[0:57:25] zou ik inmiddels kunnen zeggen — en ik heb me ingezet voor Cronenburg.

[0:57:30] Dan is dat ook maar meteen glashelder, voorzitter.

[0:57:34] Dank u wel.

[0:57:35] Ik wil de leden bedanken voor hun vragen.

[0:57:38] Ik wil mevrouw Keijzer als bovenminister hartelijk danken voor de antwoorden.

[0:57:43] Ik wil iedereen die dit opgevolgd heeft vanaf de publieke tribune, maar ook op afstand,

[0:57:48] heel hartelijk danken voor uw aandacht.

[0:57:50] Om drie uur, als ik het goed zeg, is er een volgende hoorzitting en ik sluit deze vergadering.

[0:57:56] Dank u wel.