Criminaliteitsbestrijding, ondermijning en georganiseerde criminaliteit

[0:00:00] Aan de orde is het debat over criminaliteitsbestrijding,

[0:00:03] ondermijning en georganiseerde criminaliteit.

[0:00:05] En ik heet van harte welkom de minister van Justitie en Veiligheid en zijn ondersteuning.

[0:00:11] Vanzelfsprekend van de zijde van de Kamer al een fors aantal deelnemers aanwezig.

[0:00:15] Daarom stel ik voor een spreektijd van vier minuten per fractie en twee interrupties ook per fractie.

[0:00:23] En een interruptie is een vraag en een vervolgvraag.

[0:00:25] Dus twee interrupties in tweeën is mijn voorstel.

[0:00:28] Ik hoop dat u zich daarin kunt vinden.

[0:00:29] En dan gaan we aftrappen met mevrouw Helder van de Boer-Burgenbeweging.

[0:00:33] Dank u wel, voorzitter.

[0:00:35] En even van mijn kant een woord van welkom aan de ministerie's eerste commissiedebat, dit is.

[0:00:40] Ik zal me inhouden.

[0:00:41] Nou, nee, het valt wel mee hoor.

[0:00:42] Dit is een hele leuke commissie, zeg ik.

[0:00:45] Ik doe dit al veertien jaar, dus dat is te doen.

[0:00:48] Voorzitter, nog niet zo lang geleden trad het nieuwe artikel 138-AA-Strafrecht in werking.

[0:00:54] En dat is beter bekend als de Uithalerswet.

[0:00:56] En dat betekent dat vanaf dat moment zelfs straffen kunnen worden opgelegd voor de duur van twee jaar.

[0:01:01] Maar helaas, dat gebeurt in de praktijk nauwelijks.

[0:01:04] En in het commissie-debat op 6 april vorig jaar alweer, antwoordde de vorige minister dat ze de rechtspraktijk blijft volgen

[0:01:11] en de Kamer aan het einde van het jaar zal informeren of ze noodzakelijke maatregelen ziet.

[0:01:16] Mijn fractie was en is het daar stellig mee oneens, want die noodzaak die is er, dat is wel heel duidelijk.

[0:01:22] En dat blijkt ook wel, dagelijks worden er zelfs inmiddels minderjarigen opgepakt.

[0:01:27] Net als de advocaat-generaal die een klemmend beroep op het hof heeft gedaan, omdat ook

[0:01:31] volgens hem een sterk afschrikkend beleid voor first offenders belangrijk is, dat geeft

[0:01:36] mij dus weer de gelegenheid om nou aan de minister te vragen, deze minister dus, wanneer hij op

[0:01:40] dat punt actie gaat ondernemen, zodat het nieuwe artikel niet al meteen een symboolartikel

[0:01:45] gaat worden.

[0:01:46] Want voorzitter, jongeren belanden natuurlijk niet zomaar op een haventerrein of in de criminaliteit.

[0:01:50] Uithalen van drugs is een van de instapdelicten waarvoor ze geronseld worden.

[0:01:55] En in het kader van de aanpak preventie met gezag heb ik in het vorige commissiedebat gevraagd

[0:01:59] wat die instapdelicten zijn waarvoor zij geronseld worden.

[0:02:03] Dit is er dus één van, maar ik wil het wel nog een keer benadrukken, want het is essentieel

[0:02:07] om dit in kaart te brengen, om een geslaagde aanpak preventie met gezag neer te zetten

[0:02:11] natuurlijk, want anders weet je niet waar je het zoeken moet.

[0:02:14] De vorige minister heeft toen gezegd dit in de halfjaarbrief mee te nemen, maar ik zie

[0:02:17] er niks over terugkomen.

[0:02:19] Dus dan stel ik hier de vraag op dit punt.

[0:02:22] En even voor een uitstapje naar de repressiekant.

[0:02:25] In mijn tijd waren onze voorbeelden vaak popidolen, voorzitter.

[0:02:28] Maar ja, seks, drugs en rock'n'roll was toen nog in verf van je bedshow.

[0:02:32] En je idolen hingen op een poster aan de muur van je slaapkamer.

[0:02:36] Maar nu rijden ze door de wijk van kwetsbare jongeren.

[0:02:40] En denk aan al die zichzelf uitgeroepen rappers.

[0:02:43] Waar blijft de wetgeving die ervoor zorgt dat misdaad niet loont?

[0:02:46] afpakken en in de wijk terug investeren en wat mij betreft, BBB betreft, mag ook die

[0:02:51] patselsaanpak wel weer van de plank gehaald worden.

[0:02:54] Voorzitter, dan de drugsdumpingen die enorme natuurschade aanbrengen.

[0:02:58] Dat is in veel al verborgen impact van de drugshandel waar de natuur en ook de

[0:03:02] omwonenden en de eigenaren van die grond de prijs voor betalen.

[0:03:06] Nu heb ik vernomen dat bij een groot deel van de gevonden dumpingen geen

[0:03:08] forensisch onderzoek wordt gedaan en wat het wel gebeurt blijft een groot deel

[0:03:12] van de verzameld spoor op de plank liggen en wordt maar bij de helft DNA-onderzoek gedaan.

[0:03:18] En dat schijnt ook nog niet bij de recherche te belanden.

[0:03:20] Bij een proefproject waarbij standaard uitgebreid forensisch sporenonderzoek werd gedaan,

[0:03:24] kwamen maar liefst 71 verdachten aan het licht.

[0:03:28] Dus het is wel degelijk nuttig, zou ik zo zeggen.

[0:03:30] Dus dan de vraag aan de minister of hij mij kan vertellen waarom het forensisch sporenonderzoek

[0:03:34] zo stroefverloopt of loopt.

[0:03:37] En dan zou ik hem erop aandringen dan dat beter te gaan organiseren.

[0:03:40] En is hij daartoe bereid?

[0:03:42] Afsluitend, voorzitter.

[0:03:46] Mevrouw Moedler wil ook interrumperen.

[0:03:48] Wilde u dat aan het eind of op dit punt?

[0:03:51] Nee, het was eigenlijk het eerdere punt.

[0:03:53] Dus als mijn collega op dit punt wil interrumperen, mag ze dat.

[0:03:56] En als u dat... Nou ja, u bent de voorzitter.

[0:03:58] Ik stel voor dat we nu op dit punt...

[0:03:59] Dan mevrouw Michonne Derksen voor een interruptie.

[0:04:02] Ja, voorzitter, op dat laatste punt van mevrouw Helder

[0:04:04] wilde ik haar graag in ieder geval bijstaan bij de gedachten.

[0:04:09] Ik zeg het even in mijn eigen woorden.

[0:04:10] dat we de successen die nu zijn geboekt met forensische opsporing

[0:04:14] om drugslabs sneller op te sporen, om die ook breed uit te rollen.

[0:04:18] Is mevrouw Helder het met me eens dat het ook niet zo kan zijn

[0:04:20] dat de structuur van de politie eigenlijk leidend is in de aanpak,

[0:04:25] maar dat juist het succes van een aanpak leidend moet zijn.

[0:04:28] Dus als dit forensische opsporing een succesvolle traject is,

[0:04:31] dat het dan juist het startpunt zou moeten zijn hoe we werken

[0:04:35] en niet, we niet blijven hangen in die structuren

[0:04:38] waar onze politieorganisatie zo goed in is,

[0:04:42] maar wat het resultaat juist eigenlijk niet ten goede komt.

[0:04:45] Is mevrouw Helder het daar mee eens?

[0:04:47] Mevrouw Helder.

[0:04:49] Nou ja, tenzij, bij wijze van spreken de aanpak dan niet alsnog in de wielen rijdt.

[0:04:54] Want ik ben nou geen professional op het gebied van de structuur bij de politie.

[0:04:57] Ik bedoel, we weten er natuurlijk wel heel veel van.

[0:04:59] Maar als het een succesvolle aanpak, dat beter gaat, ja dan zeer zeker wel.

[0:05:04] En daar lijkt het wel op hoor.

[0:05:06] Dus ik ondersteun dat van dat verzoek van collega Michon wel degelijk.

[0:05:10] Maar daarom zei ik ook wel ja tenzij.

[0:05:14] Nou, mevrouw Moedleur, dus op het eerste punt van mevrouw Helder.

[0:05:17] Ja, dat ging met name over jongeren.

[0:05:19] Ik denk dat mijn collega van de BBV mij heel erg aan haar zijde vindt

[0:05:23] als het gaat om preventie, preventie met gezag

[0:05:26] en de uitbreiding wat mij betreft van...

[0:05:30] of het uitrollen van preventie met gezag naar meer gemeenten

[0:05:33] en daar meer in investeren. Ik geloof daar heel erg in.

[0:05:37] Echter, ik zie ook in het hoofdlijnakkoord staan dat we nog harder moeten gaan straffen.

[0:05:41] Terwijl dat niet al effectief is.

[0:05:43] Zo is ook gebleken uit allerlei inspectierapporten over jeugdgevangenissen.

[0:05:48] Dus hoe moet ik, is mijn vraag concreet aan de collega van de BBB, haar terechte betoog voor nog meer preventie

[0:05:55] om die jonge uithalers op het rechte pad te krijgen.

[0:05:58] Rijmen met, ja en dan gaan we ze alleen maar de gevangenis in stoepen.

[0:06:02] Nou, heel simpel, voorzitter. Omdat ik dat ook niet heb gezegd.

[0:06:05] En het een sluit het ander niet uit.

[0:06:07] Ik ben wel begonnen met preventie met gezag...

[0:06:09] ...maar ik heb ook wel degelijk de repressiekanten genoemd...

[0:06:11] ...want het een gaat samen met het ander.

[0:06:14] En daarom heb ik in het begin van mijn betoog ook aangegeven...

[0:06:16] ...dat zelfs een advocaat-generaal aan zijn eigen hof heeft verzocht van...

[0:06:20] ...gebruik dat artikel 138-aa-strafrecht nu...

[0:06:23] ...want ook een harde aanpak heeft bij first-offenders ook wel zin.

[0:06:26] Want straffen is maatwerk, dat weten we allemaal...

[0:06:29] ...maar ik wil het een niet zonder het ander zien.

[0:06:32] en wat de BBB-fractie betreft zijn beide even belangrijk.

[0:06:36] Vervolg vraagt nog, of laat u het erbij?

[0:06:39] Mevrouw Hilder, gaat u verder.

[0:06:40] Ja, dank u wel, voorzitter, want ik was bij mijn laatste punt

[0:06:43] en dat is de problematiek rondom de explosies

[0:06:45] die bijna elke nacht helaas aan de orde zijn in onze steden.

[0:06:48] En vorig jaar eindigden we met bijna 400 explosies

[0:06:51] en dit jaar zijn we ook, ik zeg het een beetje cynisch, lekker op weg.

[0:06:54] Wetgeving om dit te stoppen duurt veel te lang.

[0:06:57] Vorig jaar juni is er een motie aangenomen om die cobra's,

[0:07:00] waar bijna alle explosies mee ontstoken worden,

[0:07:02] en daarmee het F4-vuurwerk, want daar valt het onder,

[0:07:05] onder de wet wapens en munitie te laten vallen.

[0:07:08] Nu, bijna een jaar later en honderden, ik noem ze toch maar zo, bommen verder,

[0:07:12] is dat nog steeds niet geregeld.

[0:07:14] En we hebben nu weer een brief erover gekregen

[0:07:16] waarin de noodzaak van dit wetsvoorstel maar weer duidelijk wordt.

[0:07:19] Dus de vraag aan de minister, wanneer komt dit?

[0:07:21] En ik zou hem willen vragen daar haast achter te zetten.

[0:07:23] Dank u wel.

[0:07:25] Mevrouw Moedler.

[0:07:26] In het kader van mijn laatste interruptie begrijp ik goed dat ik hem heb bewaard.

[0:07:30] wil ik ingaan op explosies. Ik denk dat collega van de BBB, mevrouw Hilder, kan benadrukken dat de

[0:07:37] motie van de heer Dirk Boswijk en wij om explosies aan te pakken, dat dat nou gelukkig eindelijk wordt

[0:07:44] opgepakt met een strategisch offensief. Ik ben het met collega eens over de cobra's die verboden

[0:07:51] moeten worden. Is zij het met mij eens, dat is mijn concrete vraag, dat wij eigenlijk veel breder

[0:07:57] moeten gaan kijken, want in landen als Italië worden dat soort illegaal vuurwerk gewoon geproduceerd.

[0:08:04] Die bereiken ook ons land via heel veel routes, best wel makkelijk, het is heel erg makkelijk

[0:08:09] en toegankelijk en betaalbaar.

[0:08:12] Is zij voor een Europees verbod van illegaal vuurwerk om inderdaad dit soort explosies

[0:08:21] in onze wijken te voorkomen?

[0:08:23] Mevrouw Helder.

[0:08:24] Nou, voorzitter, dat collega Müller weet dat ik ook bij die jaarlijkse commissiedebatten

[0:08:30] over de jaarwisseling ook al regelmatig naar die pyropas heb gevraagd.

[0:08:34] Dat is ook inderdaad om professioneel vuurwerk, wat dus bedoeld is voor professionals, om

[0:08:39] daar in Europees verband eindelijk eens een keer regels te maken, zodat die niet hier

[0:08:43] komen en in de handen van zelfs minderjarigen.

[0:08:46] Dus een Europees verbod zou ik even goed naar moeten kijken.

[0:08:48] Maar wij willen lever nationaal regelen wat en dat niet aan de EU overlaten.

[0:08:54] Maar wel een positieve grondhouding, voorzitter.

[0:08:57] Mevrouw Moedler.

[0:08:59] Daar ben ik heel erg blij mee, omdat in mijn beleving het belangrijk is, en ik hoop dat

[0:09:03] mijn collega Helder daarmee eens is, dat wij dit soort criminelen die de explosies gebruiken

[0:09:09] of dit soort illegaal vuurwerk gebruiken om anderen te intimideren, dat we dat gedrag

[0:09:13] moeten verstoren of in ieder geval het hen niet makkelijker moeten maken om hiermee weg te komen.

[0:09:20] En daar hoort in mijn beleving ook dat Europees verbod op illegaal vuurwerk bij.

[0:09:24] Mevrouw Helders.

[0:09:25] Ja, voorzitter, dat denk ik inderdaad ook wel.

[0:09:28] Ik wil er wel bij zeggen, het zijn niet alleen de criminelen die dat vuurwerk gebruiken.

[0:09:31] Ze misbruiken ook jongeren om dit te doen.

[0:09:35] En onze politieagenten lopen ook gevaar.

[0:09:37] Dus daar wil ik om even benadrukken waarom ik zeker positief kijk naar een Europees verbod.

[0:09:41] Dank u wel.

[0:09:42] Dan zijn we toegekomen aan de bijdrage van mevrouw Moedler namens GroenLinks-PvdA.

[0:09:47] Welkom minister.

[0:09:48] Voorzitter, de urgentie van een goede aanpak van ondermijnde criminaliteit

[0:09:52] werd mij nogmaals duidelijk tijdens een werkbezoek van de commissie

[0:09:55] met een aantal collega's hier aan de haven van Rotterdam.

[0:09:59] En daar zagen we opnieuw hoe belangrijk het is om de veiligheid van de haven

[0:10:02] en de weerbaarheid van medewerkers en douanen te versterken.

[0:10:06] U mag inderdaad even wachten.

[0:10:08] Dit gaat een minuut duren zoals we weten.

[0:10:10] Dus we houden ons even stil.

[0:11:03] Mevrouw Moedloer, gaat u verder.

[0:11:04] Dank u wel, voorzitter.

[0:11:05] Ja, wat betreft de havens, daar zijn de mainportmiddelen noodzakelijk voor.

[0:11:09] Maar die houden op in 2026.

[0:11:11] En wat ons betreft gaat dat door.

[0:11:13] Ook de wetgeving behoeft aanpassing, zoals de havenbeveiligingswet.

[0:11:16] En in mijn beleving moet er nagedacht worden over een eenduidige en een standaard voor veilige

[0:11:21] en veiligheid van havens.

[0:11:23] Wat mij met name opviel, dat waren die bronlanden, voornamelijk uit Zuid-Amerika, die nu te maken

[0:11:30] met één liaison-officier.

[0:11:32] Ik vind dat je daar echt heel serieus naar moet kijken.

[0:11:35] Dat moet uitbreiden, net zoals ze ondersteunen in de juridische expertise en opleidingen.

[0:11:40] Ik wil van de minister graag horen hoe hij hierop reageert op deze drie punten die ik expliciet noem.

[0:11:46] Wat hij met name gaat doen, in aanvulling op de bijdrage van collega Helder,

[0:11:49] om jongeren, met name met de LVB, met een beperking,

[0:11:56] dat die worden geronseld als uithaler en zo op het criminele pad belanden.

[0:12:02] Voorzitter, dat de...

[0:12:03] Mevrouw Helder, voor een interruptie.

[0:12:05] Ja, voorzitter, op dit punt, want ik ben ook vaker in de haven van Rotterdam geweest

[0:12:09] en burgemeester Aboutaleb had een hele mooie,

[0:12:11] want ik wilde eerlijk aan mezelf toetrekken,

[0:12:13] een simpele oplossing, voor één van één van de oplossingen hoor,

[0:12:17] om nou de mensen die echt de containers door moeten laten,

[0:12:22] om die nou gewoon hun eigen privételefoon in het kluisje op het haventerrein achter te laten,

[0:12:26] een privételefoon mee te geven waar ze alleen maar één en twee mee kunnen bellen en de baas.

[0:12:31] Dan kun je ze ook niet misbruiken om onder druk te zetten om een container door te laten.

[0:12:38] Het zou een van de punten kunnen zijn.

[0:12:40] Mevrouw Moeders.

[0:12:41] Volgens mij heb ik ook een hele positieve grondhouding

[0:12:45] voor alle praktische oplossingen die je kunt aandragen om wederom criminaliteit te verstoren.

[0:12:52] Dit zou daar een voorbeeld van kunnen zijn, dus als dat werkt, why not, zou ik zeggen.

[0:12:57] Maar we hebben inmiddels ook gezien dat criminelen heel erg creatief zijn en vast wel weer een andere

[0:13:03] route gaan vinden om hieronder uit te komen. Maar in mijn beleving moeten we alles op alles zetten

[0:13:08] om te voorkomen dat ook havenmedewerkers, douane medewerkers worden misbruikt, geïntimideerd,

[0:13:14] gebruikt om mee te doen aan dit soort, in mijn beleving, niet fijne, criminele, dat is een

[0:13:22] onderstatement, handverschrikkelijke criminele activiteiten.

[0:13:27] Dank, voorzitter.

[0:13:29] Dat de georganiseerde criminaliteit ook hun weg hebben weten te vinden in onze wijken, winkels

[0:13:33] en vakantieparken, dat is ook een keiharde feit.

[0:13:35] En wat ik net zei, ze worden steeds inventiever en zo hebben drugscriminelen zich nu ook op

[0:13:39] hypotheekfraude gestort en kopen ze steeds vaker woningen in wijken, maar ook in vakantieparken

[0:13:45] Op, heb ik laatst in Putten gezien, voor mensenhandel, arbeidsuitbuiting, witwassen,

[0:13:49] hennepteelt en vastgoedfraude.

[0:13:51] Ik vind dat echt ontwrichten.

[0:13:53] Daar moet in mijn beleving zo snel mogelijk iets aan gedaan worden, namelijk grip op malafiede

[0:13:59] vastgoedtransacties en heel specifiek grip op de uitpanding van vakantieparken, die ik

[0:14:06] nu nog helemaal niet zie.

[0:14:08] Sterker nog, ik zie in het hoofdlijnenakkoord dat wonen in vakantieparken permanens worden

[0:14:13] toegestaan en op die manier mogelijk criminelen in de hand gaan werken.

[0:14:17] Ziet de minister iets in een landelijke actieplan misbruik van vakantieparken in relatie tot

[0:14:22] ondermijning, bijvoorbeeld een registratieplicht of het verbod om cashwoningen op te kopen?

[0:14:27] Ik noem dit, maar dat zijn eigenlijk aanbevelingen van Riek Oost-Nederland.

[0:14:31] Die zijn in mijn beleving niet opgevolgd.

[0:14:33] Waarom niet?

[0:14:34] En hoe ziet de minister de rol van gemeenten of corporaties, bijvoorbeeld als het aankomt

[0:14:39] op het opkopen van vastgoed, bijvoorbeeld een opkoopfonds oprichten.

[0:14:44] Malafide ondernemers hebben ook bepaalde branches in hun tank.

[0:14:48] Denk aan schoonheidssalons, de honderden glazenwassers in mijn eigen gemeente in Zaanstad en ook

[0:14:52] heel veel autogaragebedrijven.

[0:14:55] Ik heb in een eerdere motie heel expliciet gevraagd om die kwetsbare branches in kaart

[0:15:00] te brengen en ook te onderzoeken of er aanvullende regelgeving moet komen om die ondernemers

[0:15:05] die malafide zijn te weren uit wijken.

[0:15:07] Die komt er niet.

[0:15:08] Er komt een handreiking, hartstikke fijn, leuk en aardig, maar wil de minister mij uitleggen

[0:15:13] met welke publieke en private partners is gesproken, waaruit bleek dat meer regelgeving

[0:15:18] zoals een landelijke vergunningsplicht nu niet passend is?

[0:15:22] Veel gemeenten hebben gewoon geen lokale opsporing, geen capaciteit om dat allemaal voor elkaar

[0:15:27] te krijgen.

[0:15:28] Daarboven komt ook dat ze soms niet eens informatie ontvangen van partners als belastingdienst.

[0:15:33] Ik wil dat de minister de motie uitvoert zoals ik hem destijds heb bedoeld, namelijk een

[0:15:38] onafhankelijk onderzoek laten doen naar aanvullende regelgeving om gemeenten te helpen om dit

[0:15:44] voor elkaar te krijgen.

[0:15:45] Graag een reactie.

[0:15:47] Tot slot heb ik mijn opmerking over de explosies gemaakt.

[0:15:50] Door onze motie komt er een strategisch offensief tegen explosies, evenals een fenomeenanalyse.

[0:15:56] Maar zolang je het vuurwerk wat uit Italië komt, wat illegaal is, niet voorkomt, is het

[0:16:03] dweilen met de kraan open.

[0:16:04] Dus wat mij betreft een Europees verbod op zwaar vuurwerk.

[0:16:07] Graag een reactie.

[0:16:09] Dank u wel.

[0:16:11] Het woord is aan mevrouw Bruining van NSC.

[0:16:13] Welkom minister en dank voorzitter.

[0:16:17] Drugscriminaliteit is een plaag die onze steden en gemeenschappen besmet en vraagt om onmiddellijke

[0:16:22] en doortastende acties van ons.

[0:16:23] Nederland staat bekend als een knooppunt voor de productie en distributie van synthetische drugs.

[0:16:28] Deze illegale handel ondermijnt niet alleen onze economie, maar voedt ook een cultuur van geweld en intimidatie.

[0:16:34] Het is dan ook cruciaal dat we onze inspanningen intensiveren om drugscriminaliteit in alle vormen en lagen aan te pakken en hun netwerken te ontmantelen.

[0:16:42] Een allemerend aspect van deze problematiek is de normalisering van drugsgebruik onder jongeren.

[0:16:48] Wat ooit taboe was, wordt nu vaak als sociaal aanvaardbaar gezien.

[0:16:52] Volgens de Nationale Drugs Monitor gebruikt ruim 54% van uitgaanders tot 35 jaar in 2023

[0:16:58] wel eens MDMA.

[0:17:00] Dat is binnen die doelgroep een behoorlijk aandeel.

[0:17:02] Je kunt met die aantallen wel stellen dat er sprake is van normalisatie.

[0:17:06] Ik zou daarom graag aan de minister willen vragen in welke mate momenteel er voldoende

[0:17:10] zicht is op het gebruik en het verhandelen van illegale middelen.

[0:17:14] Het onderzoek Skip the Trip heeft onderzoek gedaan naar de effecten van de normalisatie

[0:17:17] van drugsgebruik.

[0:17:18] Dit raakt aan zowel gezondheid als veiligheid.

[0:17:21] Het uitbrengen van deze rapportage is uitgesteld tot het najaar.

[0:17:25] Kan de minister vast een doorkijkje geven en wat is de visie van het kabinet op dit punt?

[0:17:29] Een onderzoek van Trimbos laat zien dat de verkoop van drugs aan minderjarigen en jongeren

[0:17:33] grotendeels plaatsvindt via lastige platforms zoals Telegram en Snapchat.

[0:17:38] Ervaart de minister de effectiviteit van de DSA als het gaat om handhaving en opsporing

[0:17:43] op lastige platforms als Telegram als aandachtspunt?

[0:17:46] Heeft het gebrek aan toezicht in Nederland gezien de nog niet aangenomen uitvoeringswet

[0:17:50] nadelig effect op de handhaving.

[0:17:54] Voorzitter, corruptie in onze havens vormt een ander groot probleem.

[0:17:57] De strategische ligging van onze havens maken ze een hotspot voor smokkelactiviteiten.

[0:18:02] Medewerkers en autoriteiten zijn niet altijd immuun voor de verleiding van

[0:18:05] snelle winsten en dat kan resulteren in ernstige veiligheidslekken.

[0:18:09] Weerbaarheid van medewerkers dient als prioriteit te worden gesteld.

[0:18:12] Hoe staat het met de corruptiebestrijding van havenmedewerkers?

[0:18:15] In de beleidsreactie van 18 maart 2024 gaf de toenmalige minister aan dat

[0:18:20] We hebben daar verder in gesprek gegaan met de partners over de aanpak van corruptie

[0:18:24] in de mainports.

[0:18:25] Wat is de stand van zaken en heeft dit geleid tot daadwerkelijke verbeteringen?

[0:18:29] We hebben sterkere controles en integriteitsmaatregelen nodig om deze corruptie te bestrijden en de

[0:18:34] veiligheid van onze havens te waarborgen.

[0:18:36] Geavanceerde techniek, zoals smart seals, kunnen het voor uitbaters moeilijk maken om

[0:18:41] sloten op havens te openen en drugs te transporteren.

[0:18:44] Wat is de status van de verdere uitrol van geavanceerde techniek en hoe staat het met

[0:18:49] het project Port Alliance. Ook de uithalersproblematiek is zeer zorgelijk. Vooral jongeren vallen

[0:18:54] ten prooi aan de ronzeltechnieken van criminele netwerken. De criminelen in kwestie weten

[0:18:59] precies welke jongeren ze uit moeten kiezen. Het gaat veelal om jongeren uit kwetsbare

[0:19:03] wijken met hoge werkloosheid en armoede. Deze jongeren krijgen geen eerlijke kansen en zien

[0:19:08] geen andere keuze. Niet omdat die keuze er niet is, maar omdat niemand deze jongeren

[0:19:13] heeft laten geloven dat er überhaupt keuzes zijn. Met het aannemen van de uithalerswet

[0:19:17] heeft de Tweede Kamer al een stap gezet.

[0:19:19] Deze wet heeft een afschrikkend effect op mensen die inhavenscriminele faciliteren,

[0:19:24] maar staat wel haaks op het fenomeen dat de inzet van jongeren schrikbarende vormen aanneemt.

[0:19:29] We zien in de praktijk dus een verschuiving van het probleem.

[0:19:32] Kan de minister een doorkijkje geven in zijn plannen en strategieën

[0:19:35] met betrekking tot de preventie voor jongeren die als uithaler dreigen te worden geromzeld?

[0:19:40] En heeft de minister naast de bestaande maatregelen ook nog andere specifieke maatregelen op het oog?

[0:19:45] Ik wil afsluiten met weerbaar bestuur.

[0:19:48] Gemeenten spelen een grote rol bij de strijd tegen georganiseerde criminaliteit.

[0:19:52] RTV Utrecht meldde recent dat in de provincie Utrecht de helft van de lokale en regionale

[0:19:57] politici te maken krijgen met agressie en geweld.

[0:20:00] In welke mate komt deze trend landelijk voor?

[0:20:03] Is het op enige wijze inzichtelijk en wat is de meldings- en aangiftebereidheid?

[0:20:08] En is een beeld in hoeverre agressie of geweld eraan bijdraagt dat mensen uit het openbaar

[0:20:12] bestuursstappen of bijvoorbeeld überhaupt niet de lokale politiek in willen?

[0:20:16] En tot slot, welke stappen gaat het kabinet ondernemen om te trachten deze zorgelijke

[0:20:21] trend te keren?

[0:20:22] En hoe kan de samenwerking tussen decentrale overheden, de politie en het OM verbeterd

[0:20:27] worden om opvolging te geven aan meldingen en aangifte?

[0:20:30] Dank je wel.

[0:20:32] Dank u wel.

[0:20:33] Het woord is aan de heer Boswijk van het CDA.

[0:20:35] Dank u wel.

[0:20:36] Voorzitter, voorzitter.

[0:20:37] Allereerst welkom aan de nieuwe minister.

[0:20:39] Het is het debat wat wij hebben en we kennen elkaar nog uit het vorige leven.

[0:20:42] Ik kijk uit naar de samenwerking en ik wens u ook heel veel wijsheid daarin.

[0:20:48] Voorzitter, in een fatsoenlijk land kunnen politici en andere bestuurders hun werk doen

[0:20:52] zonder angst te voelen voor bedreiging en intimidatie, maar die weerbaarheid staat onder

[0:20:56] druk.

[0:20:57] Helaas zijn er veel voorbeelden te noemen van lokale bestuurders die hun werk niet meer

[0:21:02] willen of kunnen doen vanwege zware bedreiging en agressie.

[0:21:05] Gemeenten hebben daarnaast te maken met criminele invloeden, zoals criminelen die ondernemers,

[0:21:09] verenigingen of ambtenaren benaderen en onder druk zetten.

[0:21:11] Ondermijning dus.

[0:21:13] Het kan toch niet zo ver komen dat bestuurders, ondernemers en andere personen die zich inzetten

[0:21:17] voor onze samenleving dit niet meer durven of kunnen doen vanwege toenemende ondermijning

[0:21:21] en bedreiging.

[0:21:22] Ook vragen een minister of gemeenten standaard vertrouwenspersoon hebben, waar bestuurders

[0:21:27] terecht kunnen wanneer zij te maken hebben met ondermijningen en agressie.

[0:21:31] Voorzitter, een tijd geleden, eind 2021, heeft de Tweede Kamer een motie van het CDA aangenomen

[0:21:37] dat verzoekt om het oprichten van een landelijk juridisch steunpunt voor gemeenten om te

[0:21:40] bij juridische aanpak van ondermijning, omdat de criminele organisaties over zoveel geld

[0:21:45] beschikken voor dure juridische kennis en gemeentes hier niet tegenop kunnen boksen

[0:21:50] en met hun financiële middelen die vaak ook nog beperkt zijn. Er is door de minister van

[0:21:54] BZK een verkenning uitgevoerd naar de behoefte hieraan en die blijkt het te zijn. Inmiddels

[0:21:59] zijn we al tweeënhalf jaar verder. Hoe staat het met het landelijke juridische loket? Is

[0:22:03] hij er al? En zo nee. Waarom duurt het zo lang? Voorzitter, telkens meer Nederlandse

[0:22:09] op vakantieparken hebben te maken met hardnekkige criminaliteit en veiligheidsproblemen.

[0:22:13] Dit kan uiteenlopen van drugshandel, mensenhandel, ondermijning tot prostitutie.

[0:22:17] De term witwasparadijs wordt zelfs al gebruikt.

[0:22:20] Wat betreft de aanpak voor ondermijning op vakantieparken hebben de gemeenten in eerste instantie zelf de regie.

[0:22:25] Maar de aanpak is vaak zeer complex en zoals ik al zei,

[0:22:28] beschikken de gemeentes vaak over beperkte financiële en juridische middelen.

[0:22:32] Criminelen blijven onder de radar en aangezien het vrij makkelijk is om anoniem op een vakantiepark te verblijven,

[0:22:38] Omdat niet elk park sprake is van een juiste adresregistratie, wordt het erg moeilijk om

[0:22:43] dit probleem aan te pakken.

[0:22:46] Hoe krijgen de gemeenten vanuit het Rijk hulpgeboden ondermijningen op vakantieparken

[0:22:49] aan te pakken en hier ook grip op te krijgen?

[0:22:52] En welke maatregelen kunt u nemen om te voorkomen dat criminelen nog makkelijk onder radar

[0:22:57] kunnen blijven?

[0:22:59] Burgemeester Marcouch van Arnhem heeft gepleit voor een landelijk team waarin de Fiat, politie

[0:23:03] en het OM samen optrekken om criminele activiteiten aan te pakken.

[0:23:06] Hoe staat de minister tegenover deze aanpak?

[0:23:08] Voorzitter, dan de ondermijning in het buitengebied.

[0:23:11] De korte aan politiecapaciteit in het buitengebied leidde ertoe dat ondermijnende criminaliteit

[0:23:16] daar telkens meer ruimte krijgt.

[0:23:17] Daarom hebben we samen met collega Bikke verzocht om met een strategie te komen voor de inzet

[0:23:21] van camera's schilden in het buitengebied.

[0:23:23] Wij zijn ervan overtuigd dat meer camera's zoals de ANPR-camera's flink kunnen helpen

[0:23:27] in de opsporing van criminaliteit, zeker aan de landsgrenzen met bijvoorbeeld Duitsland.

[0:23:32] Is de minister bereid om in gesprek te gaan met de grensregio's, het OM en het RIC, om

[0:23:37] te bezien op welke manier camera's meer behulpzaam kunnen zijn in het opsporen en voorkomen van

[0:23:42] criminaliteit, juist op de plek in Nederland waar te weinig politiecapaciteit is.

[0:23:46] Voorzitter, ik sluit me ook aan bij de opmerking die eerder al werd gemaakt over preventie.

[0:23:51] We denken, of zijn overtuigd als CDA, dat we hier enorm veel ellende kunnen voorkomen,

[0:23:55] met name bij jonge criminelen.

[0:23:57] Alleen, hoe kijkt de minister naar dat inderdaad in het hoofdlijnakkoord het woord preventie

[0:24:01] meerdere keren terugkomt, al kijk je alleen naar de financiële vertaling, dat we juist

[0:24:06] gaan achteruitrennen. Dus hoe gaan we dat ooit met die grotere aanpak, hoe gaan we dat ooit financieren?

[0:24:12] En tenslotte sluit ik me aan bij de opmerking die collega Lubach maakte over de explosies

[0:24:15] en het illegale vuurwerk. Dank u wel. Er is nog een interruptie van mevrouw Helder.

[0:24:20] Ja, voorzitter. Naar aanleiding van de opmerking van collega Boswijk over zo'n gezamenlijk team.

[0:24:25] Nou hebben we nog niet zo lang geleden dat ENSOCH had, die Nationale Samenwerk

[0:24:29] tegen Ondermijdende Criminaliteit, maar dat trok juist weer mensen uit succesvolle

[0:24:35] samenwerkingsverband, dan was dat wel de politie aan zich.

[0:24:38] Dus is de heer Bosbeek nou niet bang voordat we weer capaciteit

[0:24:41] weg gaan halen, daar waar het zo hard nodig is?

[0:24:43] Dus eigenlijk het paard achter de wagen spannen.

[0:24:45] Ja, voorzitter, het is inderdaad terecht wat collega Helder hier zegt.

[0:24:49] Het is continu delen in schaars, om het zomaar te zeggen.

[0:24:52] Dus het moet continu afbeweging maken en wat werkt en wat werkt niet.

[0:24:58] Nou, ik heb D66 al een keer horen zeggen van

[0:25:01] Misschien moeten we politiecapaciteit minder inzetten bij voetbalwedstrijden, bijvoorbeeld.

[0:25:06] Of moeten we, ik heb de minister iets horen zeggen, over demonstraties.

[0:25:10] We weten dat de demonstraties, met name de illegale demonstraties,

[0:25:14] dat die enorme politiecapaciteit vragen.

[0:25:16] Dus ja, ik ben bewust dat het deel in schaats is en dat we creatief moeten kijken.

[0:25:20] En ik ben ook...

[0:25:22] Ik ben een redelijk mens, denk ik, om inderdaad gewoon te kijken van,

[0:25:25] waar heeft het zin, waar heeft het niet zin.

[0:25:26] En ik denk dat we toch moeten kijken of we hier iets op kunnen doen.

[0:25:29] Maar ik realiseer me dat we niet een toverstafje hebben.

[0:25:33] Dan is het woord aan de heer Sneller van D66.

[0:25:36] Dank, voorzitter.

[0:25:37] En ook voor mij welkom aan de minister.

[0:25:39] Hij treedt aan in onrustige tijden, dus het is goed dat er een tijd aanbreekt waarin rechtsstatelijk

[0:25:46] leiderschap, zoals de staatscommissie adviseert, op het ministerie van Justitie getoond wordt.

[0:25:53] En daarover ook mijn eerste vraag, want in een Volkskrantinterview was de minister nogal

[0:25:59] laaddunkend, vond ik, over het advies van de staatscommissie en de analyse, maar het was

[0:26:04] ook maar één zin, dus misschien dat hij daar wat uitgebreider op in kan gaan, want veel

[0:26:08] van de aandacht ging naar de opmerking het niet delen van de conclusies of naar de vanuit

[0:26:16] mijn eigen observaties frase in de zin, maar er stond ook het woordje nog in, dus misschien

[0:26:21] dat hij nu verder is. Voorzitter, dan de Kamerbrief die de minister zelf al heeft gestuurd over de

[0:26:28] aanpak van ondermijnende criminaliteit. Ik denk dat het belangrijk is dat die strategische kant wat

[0:26:36] beter benadrukt wordt inderdaad de komende tijd. Dus ik ben ook benieuwd, hij noemt het als een van

[0:26:40] zijn top drie prioriteiten, de aanpak van ondermijning en ondermijnende criminaliteit.

[0:26:47] Hij probeert iets meer dan zijn voorganger te zeggen...

[0:26:51] ik stop met dingen die niet goed gingen en ik probeer door te ontwikkelen...

[0:26:54] en daar ook de capaciteit op in te zetten.

[0:26:56] Dus ik ben benieuwd of hij dat nou ook zo ziet als een trendbreuk.

[0:27:00] Want de laatste brief van zijn voorganger...

[0:27:03] waarbij stond dit is een bondige legacy brief.

[0:27:08] Volgens mij hebben we veel proces gehad.

[0:27:13] Maar de strategie en wanneer is het nou ook succesvol...

[0:27:16] En hoe wordt dat nou aangepast?

[0:27:18] Als dat niet zo is, daar zou ik graag meer van horen van deze minister.

[0:27:22] Want anders is het zoals in zijn vorige verleden, in zijn verleden, zijn vorige banen,

[0:27:27] bij het Midden-Oosten-Vredesproces, waar het vaak werd gezegd, het gaat meer over het proces dan over de vrede.

[0:27:32] Dat is ook het gevoel wat ik krijg bij veel van de brieven die we vandaag bespreken.

[0:27:36] Dus ik zou daar graag meer over horen.

[0:27:40] Dan de kroongetuigregeling.

[0:27:41] Er staat in het coalitieakkoord dat de kroongetuigenregeling wordt uitgebreid.

[0:27:46] We hebben uitgebreide discussies gehad over het belang...

[0:27:49] om eerst de basis op orde te krijgen.

[0:27:50] Zowel voor het stelselbevakend beveiligen als voor de kroongetuigenregeling.

[0:27:55] Maar in het overzicht wat we kregen over de wetgeving staat...

[0:27:59] het is nog steeds in voorbereiding, terwijl we daar toch wel met smart op zitten te wachten.

[0:28:04] En er staat geen planning in, dus ik hoor daar graag wat we daar nou kunnen verwachten.

[0:28:09] Want als de procureur-generaal bij de Hoge Raad zegt dat het werk van het Openbaar Ministerie

[0:28:14] in dit domein veelal het karakter heeft van solitair pionierswerk, dat is volgens mij heel

[0:28:21] juridisch diplomatiek voor daar moet wel echt wetgeving komen en meer duidelijkheid, want

[0:28:26] dat is gewoon zwemmen en dat kan je het OM niet verwijten, maar dat kan je ons als wetgever

[0:28:31] wel aanrekenen.

[0:28:33] En ik ben ook benieuwd hoe een aantal van de beloften die zijn gedaan over een onafhankelijk

[0:28:38] adviesorgaan in de kabinetsreactie op het OVV-rapport destijds,

[0:28:42] maar ook het overbrengen van de complexe casus naar de NCTV,

[0:28:48] et cetera, hoe dat nou is uitgewerkt.

[0:28:52] Want daar mis ik gewoon, en dat is ook een oproep om deze nieuwe periode

[0:28:56] op een goede manier te starten met de minister,

[0:28:58] het zijn vaak zoekplaatjes, de halfjaarberichten.

[0:29:02] En wij zouden daar meer duidelijkheid krijgen hoe het nou,

[0:29:05] wat de planning is en wanneer we dingen kunnen verwachten.

[0:29:10] En nu stuurt de minister zelf weer een brief

[0:29:11] met zijn aanpak ondermijnende criminaliteit

[0:29:14] die niet een van de halfjaarberichten is.

[0:29:16] Dus ik probeer daar ook gewoon om elkaar de debat te structureren

[0:29:20] om meer duidelijkheid te krijgen.

[0:29:22] Dan de National Risk Assessment, WITWASSE.

[0:29:25] Bij een ronde tafelgesprek over WITWASSE

[0:29:27] waar collega Michon en ik waren,

[0:29:29] werd gezegd door de Nederlandse Vereniging van Banken

[0:29:31] ze zijn eigenlijk gewoon te grofmazig om duidelijk te zijn.

[0:29:34] en om handvatten te bieden aan de poortwachters om hun werk te kunnen doen.

[0:29:38] Dus ik hoor heel graag hoe we dat nou beter gaan regelen

[0:29:41] of de minister bereid is om die concretisering ook te bevorderen.

[0:29:47] Tijd gaat snel, voorzitter.

[0:29:50] Dank, meneer Sneller. Nog een korte interruptie van mevrouw Helder.

[0:29:54] Nou ja, voorzitter, inderdaad, naar aanleiding van de kroongetuigeregeling.

[0:29:58] Dat is inderdaad complexe materie.

[0:29:59] We hebben er ook rond de tafel gesprekken over gehad.

[0:30:01] Maar ik hoor collega Sneller zeggen, ja, het OM moet pionieren

[0:30:04] en wachten op wetgeving, dat is waar.

[0:30:07] Maar ik mis in het relaas van de heer Sneller

[0:30:10] wat het OVV, de Onderzoeksraad voor Veiligheid, heeft geconcludeerd,

[0:30:14] namelijk dat het Openbaar Ministerie haar houding ook dient te veranderen,

[0:30:18] namelijk dat zij de informatie niet deelde met de politie,

[0:30:22] waardoor... Kijk, daar heeft de wetgeving natuurlijk geen zin.

[0:30:26] Als de houding zo zal zijn, dat ze de informatie niet delen

[0:30:28] en de politie dus ook de beveiligers, om ze maar even zo te noemen,

[0:30:32] niet weten hoe te handelen. Dus is de heer Sneller het mij eens dat de samenwerking ook beter kan en

[0:30:38] dat dat losstaat van wetgeving? Ja ik deel de observatie dat de samenwerking beter kan en

[0:30:47] nee ik deel niet de observatie dat dat losstaat van de wetgeving omdat we het OM ook vragen om

[0:30:53] twee verschillende rollen te verenigen die eigenlijk moeilijk te verenigen zijn en daarom

[0:30:57] was juist ook een van de aanbevelingen van de onderzoeksraad voor de veiligheid om een deel

[0:31:01] van dat stelsel bewaken beveiligenverantwoordelijkheid

[0:31:04] daar weg te halen en het over te brengen naar het nationale domein

[0:31:09] en bij de NCTV onder te brengen.

[0:31:11] En wat je nu inderdaad soms ziet, is dat er dan informatie is

[0:31:15] uit de dreigingskant die niet met de zaaksofficieren bijvoorbeeld

[0:31:19] worden gedeeld, terwijl ze wel soms met andere procesdeelnemers

[0:31:25] worden gedeeld.

[0:31:26] Dus ja, die samenwerking moet beter, maar dat is ook heel lastig

[0:31:30] voor het Openbaar Ministerie, omdat ze ook wordt gevraagd om twee gescheiden petten

[0:31:35] eigenlijk op te hebben. Dan is nu het woord aan mevrouw Michonne Derksen.

[0:31:40] Die spreekt namens de VVD. Dank u wel, voorzitter.

[0:31:52] En ook welkom aan de minister. Wij spraken elkaar, zagen elkaar gisteravond

[0:31:56] al in een debat en vandaag weer, zoals dat gaat op dit onderwerp.

[0:32:01] Dat is daar is altijd een hoop te doen.

[0:32:04] En we hebben het vandaag over de georganiseerde criminaliteit,

[0:32:06] waar, let wel, ook in 2024 in totaal 700, ik heb het opgezocht, 767 miljoen naartoe gaat.

[0:32:14] En ook in het nieuwe hoofdlijnakkoord is er weer 300 miljoen extra voor veiligheid.

[0:32:18] We gaan zien hoe dat wordt besteed.

[0:32:19] Maar het is heel goed dat ook dit kabinet de middelen die dus voorhanden waren ook doorzet

[0:32:24] en er zelfs nog bijplust.

[0:32:26] En ook de methode van preventie, repressie en het doorbreken van het criminele verdienmodel

[0:32:32] zag ik terug in de eerste brief en dat lijkt mij heel goed.

[0:32:35] want ik hoop dat hier ook voor geld de aanhouder wint.

[0:32:38] En ik ben het met heel veel punten van mijn voorganger eens.

[0:32:41] We hebben hier zoveel verschijningsvormen, zoveel dingen noemen we,

[0:32:45] die allemaal aangepakt moeten worden.

[0:32:46] Van de cobra's, van de vakantieparken, van de criminelen,

[0:32:51] de kwetsbare jeugd in de wijken.

[0:32:52] Het moet allemaal aangepakt worden.

[0:32:54] We hebben heel vaak hier met elkaar gezegd, het is een veelkoppig monster.

[0:32:58] Dat vraagt focus, dat vraagt om de dingen te doen die werken,

[0:33:02] veel geld en inderdaad ook een minister die daar vol voor gaat.

[0:33:07] En zo lees ik zijn eerste brief. Dank daarvoor.

[0:33:09] Ik wil in mijn bijdrage op drie dingen ingaan.

[0:33:12] Maar voordat u uw inhoudsopgave noemt, is er nog een interruptie van de heer Sneller.

[0:33:17] En dan stopt de tijd, collega Michaud.

[0:33:20] Nou, collega Müller had het over de vakantieparken en de hypotheken.

[0:33:26] Verantwoordelijkheid van andere ministers, zorgfraude,

[0:33:29] Een manier waarop er veel wordt witgewassen en criminelen ook infiltreren.

[0:33:34] Elke keer is het inderdaad een veelkoppig monster, zoals mevrouw Michon het noemt.

[0:33:39] Hoe vindt mevrouw Michon-Derksen dat de interdepartementale aanpak de afgelopen jaren is gegaan?

[0:33:46] En wat zouden we daar nog beter in kunnen doen, ook als Kamer, wat we meegeven aan het kabinet?

[0:33:51] Mevrouw Michon.

[0:33:52] Nee, dat vind ik een mooie vraag en een terechte vraag ook.

[0:33:57] Ik heb zelf de minister van JNV opgeroepen om rijksbreed te sturen op aanpak corruptie.

[0:34:08] Want we weten dat het bij douanes een groot probleem is.

[0:34:13] Daar moet een minister van JNV de duur zijn om dat onder de aandacht te brengen aan anderen.

[0:34:20] Hetzelfde zou ik zeggen geldt voor zorgfraude en voor richting wonen

[0:34:24] waar het gaat om die fraude op op vakantieparken.

[0:34:29] En ik denk dat het juist ook heel goed is dat het op decentraal niveau

[0:34:32] wel integraal wordt aangepakt via de methode van die Rieks.

[0:34:37] Daar zie je, vind ik, dat je dus met het gemeentelijk, de burgemeester

[0:34:41] of een gemeentelijke poot samen met de opsporingsdienst

[0:34:45] en handhavingsdienst heel gericht daar gaan kijken wat er nodig is.

[0:34:49] Dus ik vind inderdaad dat, maar dat heb je natuurlijk altijd, je kan moeilijk zeggen tegen deze minister,

[0:34:55] u gaat over alles, ik vind dat deze minister, en daar wil ik hem ook graag in stimuleren,

[0:35:01] moet duwen en moet aanmoedigen dat anderen ook dit op hun netvlies krijgen.

[0:35:07] En bijvoorbeeld het WGO van de plan van aanpak witwassen, ik meen dat dat volgende week hier in de Kamer is,

[0:35:13] is dus zowel met financiën als met minister van JNV, en dat vind ik heel goed.

[0:35:17] Dat was in het verleden weleens alleen met financiën.

[0:35:19] Dus in die zin zie ik wel positieve ontwikkelingen.

[0:35:22] Maar het is goed dat we daar vooral deze minister op blijven aanmoedigen.

[0:35:28] Zou mevrouw Derksen er ook voor zijn dat we wel proberen om dat soort aanpakken,

[0:35:33] bijvoorbeeld die van zorgfraude, waar het Openbaar Ministerie, Belastingdienst,

[0:35:37] Zorgautoriteit, specialisten allemaal moeten samenwerken,

[0:35:40] dat we dat ook terugkrijgen in het halfjaarbericht,

[0:35:42] zodat we hier wel ook kunnen volgen.

[0:35:44] Want we weten gewoon in andere commissies waar georganiseerde criminaliteit niet het centrale

[0:35:49] thema is, dat er heel veel andere dingen ook vechten om die aandacht, zodat we daar wel

[0:35:53] ook vanuit hier iets mee kunnen blijven doen.

[0:35:57] Nee, daar ben ik het zeer mee eens.

[0:35:58] Dat zou ik ondersteunen.

[0:35:59] Overigens ondersteun ik ook uw oproep om ons ook weer even in een nieuwe periode weer even

[0:36:04] met elkaar te helpen.

[0:36:05] Daar hebben we volgens mij ook een strategische procedurevergadering voor.

[0:36:08] Hoe wij die informatie op een goede manier tot ons krijgen, want dat is nog best heel

[0:36:13] ingewikkeld.

[0:36:13] En eigenlijk is dit ook het moment om daar weer met elkaar als commissie en ook met de minister nieuwe afspraken over te maken.

[0:36:21] Maar zeer eens. Ik zou het van harte ondersteunen om daar scherp en helder overzicht van te krijgen.

[0:36:28] De tijd loopt. Ik heb drie punten voor deze bijdrage.

[0:36:32] De eerste die ik genoemd wil hebben, is ook die bescherming van de hoeders van de rechtsstaat.

[0:36:36] Essentieel. Als we dat niet voor elkaar krijgen, kunnen we met de rest wel ophouden.

[0:36:41] Ik hecht hier zeer aan, we hebben een zwaar debat ook gevoerd in de aanleiding van het onderzoek van de OOV en die hele stelsel van bewaken en beveiligen dat moet worden herzien en ik wil daar graag een stand van zaken van hebben, ik vind het daar te rustig terwijl je weet dat het probleem niet weg is.

[0:36:59] Mijn tweede punt is, dat zal ik ook in elk debat blijven doen, dat heb ik altijd gedaan, dat blijf ik altijd doen, dat is de informatiedeling.

[0:37:07] Er is nog steeds geen agenda op het delen van informatie.

[0:37:12] Een van mijn eerste moties die ik heb gedaan als woordvoerder veiligheid op dit onderwerp.

[0:37:17] Bij elk werkbezoek communiceer loop je tegen knelpunten aan van informatiedeling.

[0:37:21] Ik wil dat we met elkaar vaststellen waar welke knelpunten ook het meest pregnant zijn,

[0:37:26] welke we als eerste aanpakken, hoe we die dan aanpakken.

[0:37:29] Maar zelfs de agenda op informatiedeling is er tot op heden niet.

[0:37:33] En daar wil ik ook deze minister weer echt de urgentie van onder de aandacht brengen.

[0:37:38] Dan mijn derde punt, dat is het doorbreken van het criminele verdienmodel.

[0:37:41] Ik denk ook dat in de aanpak van ondermijning en georganiseerde criminaliteit hier echt een tandje bij moet.

[0:37:47] Wij ergeren ons als Kamerbreed elk jaar aan die ongelofelijke matige opbrengst van het afpakken van crimineel geld.

[0:37:56] Daar hebben we het elk jaar over.

[0:37:58] Maar als het nu gaat over wat kan je dan ook beter doen?

[0:38:01] Ook in de integrale samenwerking vind ik een mooi voorbeeld...

[0:38:05] het integraal financieel team van het Riek Amsterdam.

[0:38:08] Dat is dus nu een van een soort nieuwe lood aan de stam...

[0:38:11] om daar decentraal op financiële samenwerking te zoeken.

[0:38:17] Kan de minister ook aangeven of dat voldoende werkt...

[0:38:20] en of dat uitgebreid kan worden?

[0:38:22] Ook omdat je ziet dat er decentraal gewoon moeite is met financiële analyses.

[0:38:27] Het is taaien kost.

[0:38:27] Dus hoe kan bijvoorbeeld een ander RIEC ook weer terecht bij of het landelijk bureau BBOB of een

[0:38:34] LIEC, I don't know wat, maar hoe kan je die decentrale RIECs helpen bij die financiële

[0:38:40] analyses? Hetzelfde geldt over die poortwachters, ook een aangenomen motie van mij.

[0:38:46] Hoe kunnen we nou zorgen dat die poortwachters ook daadwerkelijk hun taak vervullen?

[0:38:50] En we weten allemaal dat het aantal meldingen enorm wisselt in het soort poortwachters.

[0:38:56] Dus ook daarvan hebben we als Kamer gezegd,

[0:38:58] er zou ook een toezicht moeten komen op de wijze waarop de poortwachter de taak invult.

[0:39:04] En daar zal ik ook deze periode volop door blijven gaan, omdat ik ervan overtuigd ben

[0:39:10] dat als je die criminele verdienmodellen, en dat gaat van de jongeren in de wijk

[0:39:13] tot aan de grote criminelen, als je dat weet te doorbreken,

[0:39:17] dan sla je echt fundamenteel een slag.

[0:39:19] Daar wil ik het bij laten.

[0:39:22] Dank u wel. Dan geef ik het woord aan de heer Emiel van Dijk van de PVV.

[0:39:27] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:39:29] Voorzitter, er staan een hoop onderwerpen op de agenda. Ik kom direct ter zaken.

[0:39:32] Ik zou graag de minister vragen hoe men bij het ministerie de criminaliteitscijfers registreert.

[0:39:38] Het CBS trekt namelijk in de Veiligheidsmonitor 2023 een aantal vrijstellige conclusies

[0:39:42] over de afname van de criminaliteit.

[0:39:45] Enerzijds wordt er gesproken over een afname van 53 procent

[0:39:48] voor wat betreft de traditionele criminaliteit ten opzichte van 2005.

[0:39:52] En dat klinkt mooi, maar even verderop wordt aangegeven

[0:39:55] dat slechts één op de drie slachtoffers nog aangifte doet,

[0:39:58] zonder dat daarbij een vergelijking met 2005 wordt gemaakt.

[0:40:02] Het heeft er dus alle schijn van dat niet de traditionele criminaliteit gedaald is,

[0:40:06] maar juist de aangiftebereidheid.

[0:40:08] En graag zou ik van de minister horen hoe we dit soort,

[0:40:11] ja, gegogeld lijkt het haast, met cijfers zouden kunnen voorkomen in het vervolg.

[0:40:14] Want alleen als we kloppende cijfers hebben, kunnen we serieuze beleid maken.

[0:40:19] Dan het onderzoek van de WODC over de top-600-aanpak.

[0:40:22] Een van de doelstellingen van de aanpak was het verminderen van recidieven.

[0:40:26] Dit is het enige dat is onderzocht door het WODC en de conclusie was heel simpel.

[0:40:30] De top-600-aanpak werkte niet.

[0:40:33] De aanbevelingen zijn om meer onderzoek te doen en dit lijkt mij een verspilling van

[0:40:37] belastinggeld in vragen naar de bekende weg.

[0:40:40] Er ligt een rapport van bijna 200 pagina's waar men tot de conclusie komt dat de aanpak

[0:40:43] niet werkt als het gaat om het verminderen van recidiven. Sterker nog, de recidive is

[0:40:48] zelfs toegenomen in vergelijking met de controlegroep. Meer onderzoek doen is dus onnodig. Er is

[0:40:53] een mooie definitie voor verschillende keren hetzelfde doen en andere resultaten verwachten

[0:40:57] die ik hier niet zal noemen, voorzitter. Een andere aanbeveling van het WODC is om te

[0:41:02] zorgen voor, en ik quote, meer wisselgeld. En daarbij valt dus te denken aan bijvoorbeeld

[0:41:06] woonruimte of zorgvoordelen om de betrokkenen te motiveren om wat van hun leven te maken.

[0:41:12] Ik wil hier gezegd hebben, laten we vooral de 600 grootste criminelen die verantwoordelijk

[0:41:16] zijn voor high-impact crimes niet verder in de watt te proberen te leggen en te overtuigen

[0:41:21] om wat van hun leven te maken.

[0:41:23] Zou het zwaarder straffen niet gewoon een betere optie zijn?

[0:41:26] We zien namelijk ook in het rapport terug dat zodra ze in de bak zitten, de recidive

[0:41:31] afneemt.

[0:41:32] Dat vind ik niet echt een verrassende conclusie.

[0:41:35] Deelt de minister de conclusie dat wanneer zware criminelen in de gevangenis zitten,

[0:41:38] ze minder recidiveren?

[0:41:39] En zo ja, kunnen we niet beter inzetten op het langer vastzetten op water en brood, aangezien

[0:41:45] dat het enige is dat lijkt te werken, vraag ik aan de minister.

[0:41:48] En dan de bestrijding van de georganiseerde criminaliteit onder kwetsbare jongeren.

[0:41:52] Ik lees op bladzijde 5 van de Kamerbrief van december 2023 dat er allerlei interventies

[0:41:58] en inspanningen zijn geweest om de kans op recidive van jongeren tussen de 12 en 23 jaar

[0:42:03] te verkleinen.

[0:42:05] In de brief geeft de minister ook aan dat dit jaar wordt laten zien hoeveel jongeren er

[0:42:09] zijn bereikt met die interventies en welke resultaten daarbij horen.

[0:42:12] En ik zou graag van de minister horen wat de stand van zaken is

[0:42:15] en wanneer we die resultaten kunnen ontvangen.

[0:42:18] Er is een interruptie van de heer Boswijk.

[0:42:20] Zeker.

[0:42:21] Ja, dank u wel.

[0:42:22] Voorzitter, ik was even benieuwd naar de residieve.

[0:42:25] Als ze in de gevangenis zitten, dat je dan minder residieve hebt.

[0:42:29] Ik denk dat het juist veel meer gaat over het moment

[0:42:31] dat een veroordeelde crimineel de gevangenis uitgaat

[0:42:35] en dat je dan moet kijken dat er niet residieven plaatsvinden.

[0:42:39] Dus ik ben toch even benieuwd, stel je hebt een winkeldiefstal of iets ernstigs gedaan

[0:42:45] en je hebt daar een paar maanden cel voor gekregen,

[0:42:49] is dan het voorstel van meneer Van Dijk, zet diegene zo lang mogelijk vast

[0:42:53] tot hij niets meer kan eigenlijk, levenslang.

[0:42:58] Want je komt op een bepaald moment natuurlijk de gevangenis uit,

[0:43:01] dus dan is het risico op residieven natuurlijk wel weer terug.

[0:43:05] Dit is wel een verzimpelde voorstelling van zaken.

[0:43:08] Ik heb het gehad over de conclusie van het WODC-rapport, die onderzoek deed naar high-impact

[0:43:12] crimes.

[0:43:13] High-impact crimes zoals verkrachting, zware geweldpleging, moord, noem het maar op, dat

[0:43:19] zijn natuurlijk niet zaken waarvoor je korte tijd in de gevangenis zit.

[0:43:25] De top-600-aanpak, op het moment dat die mensen vastzitten, hoe langer dat iemand vastzit,

[0:43:31] En dat is ook logisch. En daarom de vraag ook, wordt er minder recidive gepleegd?

[0:43:36] Want naarmate je langer vast zit, kun je niet meer terug de straat op om diezelfde

[0:43:41] criminaliteit te begaan waarvoor je je vast bent gezet.

[0:43:43] Lijkt me een logische constatering.

[0:43:45] De heer Bolsheik.

[0:43:46] Voorzitter, ik denk juist dat ik niet de versimplificering doe.

[0:43:51] Ik denk namelijk dat bepaalde straffen, die heel ernstig kunnen zijn,

[0:43:57] dat er straffen zijn dat je uiteindelijk wel weer terug gaat komen in de maatschappij.

[0:44:01] Dat kan na 10, 20, 25 jaar zijn.

[0:44:04] Maar er komt een moment, dan kom je uiteindelijk weer in de maatschappij.

[0:44:07] En je moet juist voorkomen dat die mensen dan weer die fouten gaan maken.

[0:44:13] En nou hoor ik toch zeggen van ja, er moet gewoon geen optie meer komen dat die mensen vrijkomen.

[0:44:17] Dus standaard moet je gewoon levenslang krijgen.

[0:44:20] Is dat wat volgt, want dat is dan de consequentie. Klopt dat?

[0:44:23] Dat is een hele rare conclusie die ik niet deel en wat ik ook niet gezegd heb.

[0:44:29] Ik heb gezegd dat het WODC concludeert dat als mensen langer vastzitten, dat er minder

[0:44:33] sprake is van recidieven in de tijd dat ze vastzitten.

[0:44:36] Dus de vraag is, zou het niet handiger zijn om bij high impact crimes, ik heb het over

[0:44:41] moordenaars, verkrachters, openbare geweldplegers, berovingen met geweld, om die mensen langer

[0:44:46] vast te zitten.

[0:44:47] Als ze nou na drie jaar op straat worden gezet, dan kunnen ze na drie jaar weer in recidieven

[0:44:52] vervallen.

[0:44:52] Als je ze tien jaar vastzet, kunnen ze maar één keer in de tien jaar in recidive vervallen.

[0:44:56] En dan heb je ook nog zeven jaar extra om te kijken hoe je die recidive gaat voorkomen.

[0:44:59] Dus ik zou er echt serieus naar willen kijken en niet op een domme manier afdoen van

[0:45:03] moeten we alle winkeldieven het levenslang vastzetten, want dat heb ik niet gesuggereerd.

[0:45:07] Mevrouw Michel.

[0:45:10] Ja, voorzitter.

[0:45:12] Ik zit naar het betogen van een collega van de PVV te luisteren en hij heeft het over strengere straffen of zwaardere straffen.

[0:45:20] En dat is ook zijn goed recht.

[0:45:22] Maar gaan we dan ook een initiatiefwetsvoorstel van de zijde van de PVV tegemoet zien?

[0:45:28] Want ik hoor ook dingen die ik nou niet teruglees in het hoofdlijnakkoord.

[0:45:32] Nou, dan kunt u alsnog van zeggen, maar ik heb daar wel een opvatting over en ik wil dat het geregeld wordt.

[0:45:37] En daarvoor zitten we ook hier.

[0:45:39] Daarvoor hebben we deze zware taak op onze schouders.

[0:45:42] Dus komt de collega van de PVV met een initiatiefwetsvoorstel ook?

[0:45:46] Op dit moment heb ik daar geen enkele voorzet toegenomen.

[0:45:52] Ik wacht wel waar de minister mee komt, want er moet nog een regeerakkoord komen.

[0:45:56] U heeft het hoofdlijnakkoord ook gelezen.

[0:45:57] Daar staat ook duidelijk in dat er zwaarder wordt gestraft, ook onder jeugdigen gaan we daarnaar kijken.

[0:46:04] Dus ik wil graag horen in lijn met de conclusie van het WODC-rapport dat de top 600-aanpak niet werkt.

[0:46:12] Ik wil graag horen hoe de minister daar tegenaan kijkt.

[0:46:14] Ik hoor dat graag in eerste termijn straks.

[0:46:16] Ik ga daar natuurlijk niet met een initiatiefwet voor stoken.

[0:46:20] Ik geef de minister de tijd om een antwoord te geven.

[0:46:22] De heer Snellig.

[0:46:25] Volgens mij...

[0:46:26] Sorry, even afrondend van mijn kant.

[0:46:31] Ik begrijp ook heel goed dat het een beetje een...

[0:46:34] Qua timing zitten we vandaag een beetje ingewikkeld.

[0:46:37] Want we krijgen binnenkort het regeerakkoord.

[0:46:39] En dan gaan we ook zien hoe het hoofdlijnakkoord,

[0:46:42] waar wij het over eens zijn, wordt uitgewerkt.

[0:46:44] In een regeerprogramma en aan de hand daarvan kunnen we de minister ook weer bevragen.

[0:46:48] Dus ik, ik, misschien gaat hij vandaag, gaat hij al een tipje van de sluier oplichten,

[0:46:54] maar anders over een aantal weken en dan komen we daar ook weer over te spreken.

[0:47:00] Zal ik, was niet echt een vraag, nee, goed, dan geef ik het woord aan de heer Snellig.

[0:47:04] Nou, nog heel even over de versimpelde voorstelling van zaken.

[0:47:08] Wij lazen deze zomer de krantenkop regeringspartijen wilden straffend verzwaren,

[0:47:14] maar criminelen krijgen nu noodgedrongen celstrafleid.

[0:47:18] Dus ik probeer ook even te achterhalen of het nou gewoon inderdaad,

[0:47:22] volgens mij is het ook wat collega Michon Derksen zegt,

[0:47:24] is het nou gewoon een verhaaltje wat hier wordt afgedraaid

[0:47:28] of is het ook iets wat doordacht is en opvolging krijgt?

[0:47:31] Want volgens mij heeft de staatssecretaris ook gewoon gezegd,

[0:47:34] ja, wordt echt heel ingewikkeld allemaal.

[0:47:38] De heer van D66 mag er elke conclusie aan verbieden die hij wil.

[0:47:41] Ik heb gezegd wat ik heb gezegd, dat wij denken dat zwaarder straffen, zo ook zoals het WODC

[0:47:46] concludeert, dat als mensen langer vastzitten, zwaarder gestraft worden dus, dat ze minder

[0:47:51] recidiveren.

[0:47:51] Dat lijkt me een hele logische conclusie.

[0:47:53] Ik wil graag van de minister horen hoe hij daar tegenaan kijkt, of hij daar wellicht iets mee gaat doen.

[0:47:58] En ik kijk uit naar de uitwerking van het hoofdlijnakkoord.

[0:48:00] Wat er in de krant staat, laat dat onverlet, want dat hoofdlijnakkoord moet uitgeheurd worden

[0:48:04] in het regeerakkoord, en ik kijk daarnaar uit.

[0:48:08] Ik heb de heer Van Dijk goed gehoord.

[0:48:10] Ik vroeg alleen of het gewoon een riedeltje en een verhaaltje is, of meent hij het en

[0:48:14] komt er ook opvolging van?

[0:48:16] Dat gaan we zo zien.

[0:48:17] Het Hoofdlaanakkoord is daar heel duidelijk over.

[0:48:21] Meneer Van Dijk, gaat u verder?

[0:48:23] Ik vervolg mijn betoog.

[0:48:24] Dank u wel, voorzitter.

[0:48:26] Dan kom ik bij de National Risk Assessment, witwassen 2023.

[0:48:30] Op pagina 58 geven de onderzoekers de definitie en verschillen tussen mensensmokkel en mensenhandel

[0:48:36] heel mooi weer. Bij mensensmokkel betreft dit het bieden van hulp en transport aan mensen met

[0:48:42] als doel hen de grens over te smokkelen. Kan de minister aangeven hoeveel NGO's en andere

[0:48:48] liefdadigheidsinstellingen zich onder deze definitie van het WODC schuldig zouden maken

[0:48:52] aan mensensmokkel? En in dat licht is de minister bereid om met derde landen samenwerkingsverbanden

[0:48:57] aan te gaan, bijvoorbeeld met de Italiaanse autoriteiten, om NGO's en hun handlangers die

[0:49:02] met schepen op de Middellandse Zee als het sluitstuk van de mensensmokkelketen

[0:49:07] functioneren, te vervolgen en zwaarder te straffen.

[0:49:10] Want het kan toch niet zo zijn dat mensen die vluchten voor oorlog en geweld

[0:49:13] door gewetenloze mensensmokkelaars en NGO's worden misbruikt

[0:49:16] voor hun eigen filantropisch gevoel van zelfvoldoening.

[0:49:19] De Italiaanse premier Meloni opperde recentelijk om NGO-smokkelboten te laten afzinken.

[0:49:24] Ziet de minister hier wellicht kansen voor samenwerking?

[0:49:27] En daarmee sluit ik af, voorzitter.

[0:49:29] Dank u wel. Dan geef ik nu het voorzitterschap even over aan mevrouw Helder.

[0:49:33] En dan maak ik van de gelegenheid gebruik om de heer Van Nispen namens de SP het woord te geven.

[0:49:40] Dank u wel. We hebben het in deze debat heel vaak over de symptomen.

[0:49:44] Liquidaties en explosies in wijken, uithalers, jongeren die geronseld worden en in de criminaliteit gezogen worden.

[0:49:50] En het is terecht dat het daar vaak over gaat. Maar hoe ontstaat dit nou?

[0:49:53] Waar komt dit vandaan? Wat is de voedingsbodem?

[0:49:55] Ik ben erg benieuwd naar de ideeën van de minister hierover in zijn eerste debat en natuurlijk ook

[0:50:00] hoe dit te bestrijden. Wat gaan we nu echt doen aan preventie? En als het dan gaat over de aanpak

[0:50:06] van georganiseerde criminaliteit, dan is de SP van mening dat er meer middelen en capaciteit

[0:50:11] nodig zijn voor de hele keten. Voor preventie, politie, OM en rechtspraak. En ik vind de extra

[0:50:17] middelen in het regeerakkoord teleurstellend, maar dat is niet zo relevant wat ik ervan vind.

[0:50:20] Ik heb gezien dat de politie dat bijvoorbeeld ook vindt. Mag ik daarop een reactie van de

[0:50:25] minister. En wat zijn bijvoorbeeld de ambities voor het afpakken van misdaadgeld? Mevrouw

[0:50:30] Michon die sprak daar ook over. Nederland is nu echt een walhalla voor criminelen, een

[0:50:34] topland als het gaat om het faciliteren van brievenbusfirma's en het wit wassen van fout

[0:50:39] geld. We zijn een brievenbusparadijs. Dat zijn we, ook al vindt de minister van niet. Ik

[0:50:44] heb antwoorden op mijn Kamervragen gezien, ongeveer een uur geleden aan de Kamer gestuurd

[0:50:47] terwijl ik ze op 26 februari heb ingediend. Dat verwijt ik deze minister niet persoonlijk,

[0:50:52] maar ik vind wel, richting het ministerie, dit duurt wel heel erg lang.

[0:50:56] Maar ik vind het dus een brievenbusparadijs, omdat vrijwel alles kan.

[0:50:59] Eén adres waar binnen negen dagen maar liefst 403 bedrijven zijn ingeschreven.

[0:51:03] Eén adres waar in totaal 4150 bedrijven staan ingeschreven.

[0:51:08] Een bestuurder die vijf jaar oud is, een bestuurder van 108 jaar...

[0:51:12] iemand die maar liefst 193 bestuursfuncties heeft...

[0:51:14] en ga zomaar door. Werkelijk alles kan.

[0:51:19] En de praktijk van domicilieverlening...

[0:51:20] Dat betekent dus heel veel bedrijven op één adres vestigen.

[0:51:23] Vaak met als doel alles wat het daglicht niet kan verdragen.

[0:51:26] Witwassen, belastingontduiken, mensen oplichten.

[0:51:29] En er zijn echt honderden risicovolle adressen in Nederland...

[0:51:31] en het gaat om miljarden aan verdachte transacties.

[0:51:33] En dit is nog maar het topje van de ijsberg.

[0:51:36] En je kan morgen een pand kopen en honderden bedrijfjes adres verlenen.

[0:51:39] En niet alles is daaraan fout, maar als je een beetje onderzoek doet...

[0:51:41] dan kun je echt wel zien wat er en wanneer het foute boel is.

[0:51:45] Bijvoorbeeld bedrijfjes die afhankelijk zijn van klanten...

[0:51:47] maar niet of nauwelijks gevonden willen worden.

[0:51:48] Dat is raar, dan weet je dat het niet deugt.

[0:51:51] En ik snap echt niet dat dit allemaal kan en waarom hier zo weinig aan gedaan is.

[0:51:55] Er komt nu eindelijk een registratieplicht voor domicilielieverleners.

[0:51:59] Ik had daarom gevraagd en ik lees dat vanochtend in de antwoorden terug.

[0:52:02] Maar per wanneer zal dat dan zijn geregeld?

[0:52:05] En de Kamer van Koophandel, de eerste poortwachter voor nieuwe ondernemingen, heeft hij eigenlijk

[0:52:09] nu enige poot om op te staan als malefiele bedrijven zich willen inschrijven in het handelsregister?

[0:52:13] Volgens mij veel te weinig.

[0:52:15] En dat toont voor mij al aan dit geheel dat er toch een beetje een groot probleem zit

[0:52:20] in ons systeem.

[0:52:21] Bij het toeslagenschandaal hebben we gezien hoe mensen die niet gefraudeerd hadden keihard

[0:52:26] zijn aangepakt.

[0:52:27] En aan de andere kant rollen we de loper uit voor foute bedrijven met als enige doel witwassen

[0:52:31] mogelijk maken en belasting ontduiken en het kan allemaal en er gebeurt weinig aan.

[0:52:35] Ik vind dat een vorm van klassejustitie.

[0:52:37] En ik vraag de minister om snel met voorstellen te komen om ook deze witte boordecriminelen

[0:52:41] heel hard aan te pakken, want het is een onmisbare schakel in heel de keten van georganiseerde

[0:52:45] criminaliteit.

[0:52:48] Fraude en corruptie, en dan trek ik het iets breder, bij bedrijven, dat is een groot probleem

[0:52:51] maar dat moet worden aangepakt.

[0:52:53] Maar de minister, eigenlijk de vorige minister, maar goed dat is nu deze minister, die vindt

[0:52:56] het wenselijk dat bedrijven fraude en corruptie voortaan zelf gaan melden en dit ook zelf

[0:53:02] gaan onderzoeken.

[0:53:03] Dan komt nu zelfs beleid om dit aan te moedigen en hier regels over op te stellen.

[0:53:07] En waarom eigenlijk?

[0:53:08] Want nogmaals, als je als burger fraudeert, dan heb je die mogelijkheid ook niet.

[0:53:12] Waarom bedrijven dan wel?

[0:53:14] En hoe weet je dat alles op eerlijke wijze gronder is onderzocht?

[0:53:17] En wat er niet is onderzocht? Of zelfs onder het tapijt is geschoven?

[0:53:20] Je hebt gewoon geen idee.

[0:53:22] En is nou het capaciteitsverkoop bij de politie en het OM...

[0:53:25] een goede reden om te gaan vertrouwen op de eigen rapportages van bedrijven...

[0:53:29] over hun fraude en hun corruptie?

[0:53:32] En nogmaals, waarom alleen voor bedrijven?

[0:53:33] Want als je enkel bij witte-boorde-criminaliteit dit aanmoedigt...

[0:53:36] en onderscheid maakt tussen mensen en bedrijven,

[0:53:38] dus natuurlijke personen en rechtspersonen,

[0:53:40] dan riekt dat volgens de SP naar klassejustitie.

[0:53:43] En dat moeten we niet hebben.

[0:53:44] Dus mijn oproep, doe dit niet.

[0:53:46] Dank u wel.

[0:53:48] U ook bedankt en u krijgt de voorzitter samen weer terug.

[0:53:50] Dank u wel. En dan kijk ik naar de minister hoe lang hij...

[0:53:54] De minister vraagt om 25 minuten schorsing.

[0:53:56] Dat gaan wij doen en dan zien wij elkaar weer om tien voor half twaalf.

[1:22:24] Welkom terug bij het commissiedebat criminaliteitsbestrijding,

[1:22:27] georganiseerde criminaliteit en ondermijning.

[1:22:29] Wij zijn toegekomen aan de eerste termijn van de beantwoording van de minister van Justitie en Veiligheid en daartoe geef ik hem het woord.

[1:22:36] Dank u voorzitter en het is een eer om hier te zijn in mijn eerste commissiedebat en ik ben ook heel blij dat dat is op een onderwerp wat ik heb benoemd tot een van mijn drie top prioriteiten voor Justitie en Veiligheid in de komende periode, namelijk de ondermijnen en georganiseerde criminaliteit.

[1:22:53] Een persoonlijke anekdote om mee te beginnen.

[1:22:55] Ik werkte voor de minister-president als zijn adviseur Buitenland en Defensie van 2016-2020.

[1:23:03] Toen begon de aandacht voor ondermijnende criminaliteit op te komen.

[1:23:07] We zagen dat lokale bestuurders onder druk kwamen te staan.

[1:23:11] We zagen dat deze grote netwerken gebruik maakten van de 1% motorclubs.

[1:23:17] Dat vakantieparken, het is al meerdere malen genoemd, werden benut.

[1:23:22] dat bedrijven, dat er vermenging was van de beneden en van de onderwereld en de bovenwereld.

[1:23:27] En die aanpak is toen in gang gezet.

[1:23:29] En als ik kijk naar wat er is gebeurd in de afgelopen jaren, ook onder mijn voorganger,

[1:23:33] dan is er al een heleboel gebeurd.

[1:23:35] Maar, en het werd al gezegd door een van de leden, dit is een veelkoppig monster.

[1:23:40] En het is een kwestie van lange adem om te zorgen dat deze netwerken met wortel en al worden uitgeroeid.

[1:23:47] niet alleen door mensen vast te zetten, ook om te voorkomen dat er nieuwe aanwas komt van nieuwe

[1:23:55] criminelen. Preventie is al genoemd. Het is ook om te zorgen dat het verdienmodel wordt aangepakt

[1:24:02] langetermijn. Je kunt mensen wel vastzitten, maar dat wil niet zeggen dat het verdienmodel

[1:24:05] daarachter is aangepakt. En ook door te zorgen dat die corruptie waar deze netwerken op draaien,

[1:24:12] een halt toe wordt geroepen.

[1:24:14] Dus ik ga daar onverminderd mee door, nog sterker,

[1:24:17] er gaat een schep bovenop.

[1:24:19] En daarbinnen heb ik ook een aantal accenten die ik wil leggen.

[1:24:22] En die heb ik willen geven in de brief die u vorige week heeft gekregen.

[1:24:26] Dat was geen half jaar rapportage, zeg ik meteen tegen de heer Sneller.

[1:24:29] Zo was hij ook niet bedoeld.

[1:24:31] Maar ik zag wel de gelegenheid om, voordat we dit geplande debat met u aan zouden gaan,

[1:24:36] de gelegenheid om even weer te geven wat zijn nou mijn additionele prioriteiten

[1:24:40] voor de komende periode, waar ik denk, en dat hangt samen met dat adaptieve en lerende vermogen,

[1:24:46] waar we de aanpak kunnen tweaken of nieuwe accenten kunnen zetten voor deze periode.

[1:24:53] En dat zijn er, naast de vierslag die u al kent, namelijk het voorkomen, het doorbreken, het bestraffen

[1:25:01] en het beschermen, en dat zal ook de lijn zijn waar langs ik zometeen de vragen zal beantwoorden,

[1:25:07] maar daarbinnen heb ik drie accenten.

[1:25:10] En één daarvan is de maatschappelijke weerbaarheid.

[1:25:13] Een heleboel van deze ondermijnende criminaliteit vindt gewoon plaats om ons allemaal heen.

[1:25:18] Of dat nu is op het platteland, waarbij boeren verdachte bewegingen zien,

[1:25:22] of weten waar drugs wordt gedumpt,

[1:25:26] of dat, zoals we van de week zagen, soms zelfs uitrijden met hun mest.

[1:25:31] Of dat nu is in steden waar we kwetsbare wijken zien,

[1:25:35] welke jongeren langzaam worden geronseld, waar we mensen zien rondrijden met veel te veel geld

[1:25:40] en veel te dure auto's, waar we weten waar de wietplantages op zolder liggen,

[1:25:47] maar het geldt ook voor bedrijven in de haven, waarbij mensen verdachte dingen zien gebeuren.

[1:25:54] We zien drugstabs ontploffen, waarbij mensen achteraf zeggen ja, het rookt er altijd al vreemd,

[1:25:58] of de ramen waren altijd dicht, of er gingen continu busjes in en uit en die mensen waren zo vriendelijk.

[1:26:04] Dat weerbaar maken van die samenleving.

[1:26:06] Als die samenleving zelf ons niet de signalen geeft en niet zelf ook acteert,

[1:26:11] dan kunnen we de politie verviervoudigen, maar dan lossen we dit probleem niet op.

[1:26:15] We moeten dit ook als samenleving zelf gaan aanpakken.

[1:26:18] Daar ben ik erg toe gemotiveerd.

[1:26:21] Daar zult u ook op termijn een campagne over zien komen, om de bewustzijn te verhogen

[1:26:25] en om te zorgen dat mensen handelingsperspectief krijgen

[1:26:27] om te reageren op de dingen die zij waarnemen.

[1:26:34] Het lijkt me een mooie bijdrage en een wens om die weerbaarheid te vergroten, maar ik denk

[1:26:42] dat de minister het met mij eens is dat op het moment dat die bewustwording komt en mensen

[1:26:47] gaan daarnaar handelen en er is geen politieagent of een officier van justitie of een rechter dat

[1:26:53] dat vervolgens kan oppakken, dat de bereidheid om melding te doen, dingen op te pakken, ook minder

[1:26:59] gaat worden. Het een hangt samen met het ander. Ik wil graag zijn visie daar ook even kort op.

[1:27:05] De heer voorzitter, daar ben ik geheel eens met mevrouw Mutluur. Het idee van het weerbaar maken

[1:27:09] is dat je die signaleringsfunctie kunt verhogen. De politie kan niet alles zelf waarnemen in wijken.

[1:27:15] Nog sterker, in een heleboel wijken worden dingen actief weggehouden van de politie,

[1:27:19] terwijl bijvoorbeeld buren of buurtbewoners of wijkwerkers wel een heleboel zien. En natuurlijk,

[1:27:26] als je niet acteert op de signalen die ze afgeven, dan ben je dat vertrouwen heel snel

[1:27:30] En daar moet dus de capaciteit voor zijn om die opvolging er ook te geven.

[1:27:33] Daarom zeg ik ook, er komt een campagne die niet alleen gericht is op dat bewustzijn,

[1:27:38] maar ook het handelingsperspectief geeft en er ook voor zorgt dat er opvolging aan wordt gegeven.

[1:27:45] En ik ben optimistisch, ik denk namelijk dat een heleboel mensen die meldingsbereidheid zeker hebben,

[1:27:51] maar dan wel alert willen worden gemaakt en ook zeker willen weten dat daar op een goede manier wat mee gebeurt.

[1:27:56] Dat is mijn eerste prioriteit. De tweede prioriteit gaat over criminele inmenging of corruptie in een meer alledaags woord.

[1:28:07] Wat we zien is doordat deze bedrijven, bedrijven, doordat deze criminelen over bijna oneindige fondsen kunnen beschikken,

[1:28:14] maar ook het geweldsmiddel niet schuwen, dat corruptie en criminele inmenging overal zit.

[1:28:21] Het zit in de overheden, we hebben onmondig wat rechtszaken gehad die gingen over het

[1:28:26] verstrekken van paspoorten, oneigenlijke paspoorten aan criminelen, maar dat gaat ook tot en met

[1:28:31] de hypotheekfraude die van de week in het nieuws was en de rol die makelaars daarbij spelen

[1:28:38] tot en met grote banken, de heer Van Nispen raakte er al aan, het is niet alleen maar

[1:28:42] maar de kleine bedrijven, de in schimmige industrieterreinen waar dit gebeurt.

[1:28:51] Het gaat all the way to the top.

[1:28:54] Voor een deel is dat bewustzijn, zeg ik daarbij.

[1:28:57] Bijvoorbeeld als je het hebt over een havenproces, dan zie je bijvoorbeeld door het instellen van,

[1:29:02] of het afschaffen van de PIN-codes waarmee containers konden worden geïdentificeerd en opgehaald,

[1:29:06] een heel groot deel van die makkelijke wijze van fraude,

[1:29:10] waarbij één iemand in staat was om een container uit te halen,

[1:29:17] dat dat daarmee voorkomen wordt.

[1:29:18] Een heleboel is dus samen met bedrijven gaan zitten,

[1:29:22] samen met bijvoorbeeld een havenbedrijf gaan zitten,

[1:29:24] met containerbedrijven,

[1:29:28] en kijken naar hoe is dat proces ingericht.

[1:29:31] Zitten daar zwakke plekken in?

[1:29:33] Is er een plek waarbij één iemand informatie heeft

[1:29:35] die nuttig is voor zo'n kartel.

[1:29:39] Met wie heeft die persoon dan weer contact?

[1:29:41] Hoeveel informatie heeft die nodig?

[1:29:43] Er werd over smart seals gesproken door een van u.

[1:29:45] Dit soort innovaties, die gaan ons helpen om die processen meer robuust te maken.

[1:29:51] En uiteindelijk denk ik dat die verantwoordelijkheid

[1:29:54] niet alleen maar bij de overheid ligt,

[1:29:56] die ligt voor een heel groot deel bij bedrijven zelf.

[1:29:58] Die moeten zorgen voor integere processen en integere mensen.

[1:30:02] Maar je moet dus zorgen dat je daar een zekere robuusteit inbouwt,

[1:30:07] dat je weerbaarheid inbouwt in je processen om te voorkomen

[1:30:10] dat mensen ofwel in de verleiding komen ofwel onder druk gezet kunnen worden

[1:30:14] omdat ze een positie hebben waarvan deze criminele netwerken denken dat die nuttig is.

[1:30:19] Ook daar geldt weer, als je de kopstukken pakt,

[1:30:21] maar je laat dit soort pionnen in het proces bestaan,

[1:30:28] dan blijft de handel doorgaan,

[1:30:30] want de belangen en de gelden zijn te groot en te verleidelijk om dat niet te doen.

[1:30:35] Mijn derde prioriteit is de internationale samenwerking.

[1:30:38] En door enkele van u werd het al gerefereerd,

[1:30:41] onder andere de landen van herkomst, dus Latijns-Amerika.

[1:30:44] Daar hebben we nu natuurlijk liaisons zitten.

[1:30:47] Onlangs is daar nog een kleine uitbreiding geweest.

[1:30:50] Ik ben erg gemotiveerd om te kijken met de landen in de regio wat we kunnen doen.

[1:30:55] We organiseren ook een conferentie daar,

[1:30:58] samen met de VS en andere Europese landen.

[1:31:01] De Europese Unie intensiveert daarop, maar het is niet alleen maar daar.

[1:31:06] En ik kan u bijvoorbeeld aankondigen

[1:31:07] dat er vanaf begin volgend jaar een politieliezen zou komen in Accra, in Ghana,

[1:31:12] ook gericht op die ondermijnende criminaliteit, want het is een waterbed.

[1:31:16] Als je duwt op de ene plek, dan komt hij omhoog op de andere plek.

[1:31:20] En op dit moment zien we dat bijvoorbeeld West-Afrika een opkomst is

[1:31:23] als doorvoerland voor drugs, maar ook als aantrekkelijke plek voor witwassen van crimineel geld.

[1:31:35] Dat brengt mij op het aspect van de havens en de havenbeveiligingswet.

[1:31:43] Wat we hebben gezien is dat een succesvolle aanpak in de haven van Rotterdam daadwerkelijk effect heeft.

[1:31:50] Maar ook daar leven wij niet in isolement.

[1:31:55] We hebben andere havens in Nederland en we zien dat daar de druk toeneemt

[1:31:58] op het moment dat we harder duwen op Rotterdam.

[1:32:01] Dus we moeten zorgen dat we die meenemen.

[1:32:02] Maar ook internationaal, op het moment dat wij succesvol zijn in bijvoorbeeld Rotterdam,

[1:32:06] dan kan in Zuid-Europa de druk toenemen.

[1:32:09] En zoals u weet zijn we een markt.

[1:32:11] Dus in the end vinden de drugs dan uiteindelijk toch wel hun weg.

[1:32:16] Ook naar ons land.

[1:32:17] En daarmee nemen we dus het criminele model niet weg.

[1:32:20] Dus vandaar dat internationale aspect.

[1:32:22] Ja, wij moeten ons best goed doen, maar ik wil heel graag dat wij in Europees verband,

[1:32:27] de European Ports Alliance of de Kropgroep,

[1:32:30] waar ooit het initiatief door Nederland van is genomen,

[1:32:32] vind ik heel belangrijk, een gremia om te zorgen

[1:32:34] dat we met z'n allen dezelfde kant op gaan.

[1:32:37] En wat betreft de haven, ligt dat internationale spoor

[1:32:39] onder andere in het aanpak van de ISPS-code,

[1:32:42] wat nu de beveiligingsnorm is voor havens,

[1:32:45] maar, en ik ben daar ooit bij betrokken geweest,

[1:32:47] toch vooral gericht op de terroristische dreiging.

[1:32:51] Maar er is dus geen internationale standaard

[1:32:54] om dit soort ondermijnende criminaliteit tegen te gaan.

[1:32:57] En ik denk dat die er wel moet komen.

[1:32:59] Dus u kunt van mij een actieve inzet op het internationale zien.

[1:33:04] Het laatste punt op dat internationale prioriteit

[1:33:06] gaat ook over de rechtshulpverdragen.

[1:33:12] En we hebben recent gezien dat het rechtshulpverdrag met de VAE

[1:33:15] zijn vruchten begint af te werpen.

[1:33:18] We zijn in onderhandeling met Colombia over zijn rechtshulpverdrag

[1:33:21] en zo zult u nog meer initiatieven gaan zien.

[1:33:25] Uiteindelijk moeten we dit internationaal aanpakken.

[1:33:28] Dat is mijn algemene kopje, voorzitter.

[1:33:32] En dan wil ik nu, zoals aangekondigd, graag langs de verschillende kopjes

[1:33:35] voorkomen, doorbreken, bestraffen en beschermen de individuele vragen aflopen.

[1:33:43] En laat ik beginnen met de meest algemene vraag

[1:33:45] en die kwam van de voorzitter zelf in als het gaat om de symptomen

[1:33:50] versus wat is nou de voedingsboden, waar komt dit eigenlijk vandaan?

[1:33:54] En kijken we ook naar wat ligt hier aan de grondslag?

[1:34:00] Waarom beginnen deze mensen aan een crimineel pad?

[1:34:04] En ja, er is vaak sprake van een opeenstapeling van problematiek.

[1:34:09] En dat hangt samen met problemen van onderwijs, armoede,

[1:34:12] maar ook het opgroeien met criminele vrienden of in een criminele familie.

[1:34:17] En dat is heel divers.

[1:34:20] Ik ben zelf op bezoek geweest in Tilburg en daar heb je verschillende wijken.

[1:34:24] Je hebt een oude volkswijk die eigenlijk volledig draait nu op drugscriminaliteit,

[1:34:30] maar dan voornamelijk gericht op de hennepteelt.

[1:34:32] Dan heb je een crimineel verband

[1:34:35] wat meer gelieerd is aan de voetbalhooligans daar ter plekke.

[1:34:39] Dat is weer een volledig ander verband.

[1:34:41] en je hebt een tweetal wijken met voornamelijk migrantenachtergrond

[1:34:45] die zich veel meer bevinden in de scene van de cocaïne

[1:34:50] en de netwerken waar we het hier over hebben.

[1:34:54] Er worden vaak twijfels gesteld bij preventietrajecten

[1:34:57] en ik hoorde dat ook nu van enkele van uw leden hier.

[1:35:01] Levert dat wel effecten op? Kun je nou wel meten wat je daarmee bereikt?

[1:35:05] Kunnen we daar een wat algemeen kader op brengen?

[1:35:08] Ik denk dat de eye-opener voor mij tijdens het bezoeken aan Tilburg was,

[1:35:12] dat er niet een one-size-fits-all is.

[1:35:15] Dat je wel degelijk lokaal de ruimte moet geven

[1:35:19] om te kijken naar welke problematiek speelt er in een speciale stad.

[1:35:24] Tegelijkertijd wel moet gaan meten wat zijn nou de effecten van die aanpak,

[1:35:27] ook op lokaal niveau, en haal daar dan uit wat werkt

[1:35:31] en zorg dat je dat landelijk uitdraait.

[1:35:34] Daar komt een kwaliteitskader vandaan, wat is opgesteld.

[1:35:37] Er zijn, zal ik u eerlijk vertellen, niet alle 21 gemeenten

[1:35:40] die onder het Preventie met Gezag-programma werken, blij mee,

[1:35:44] vanwege de wens om nieuwe dingen te kunnen ontplooien,

[1:35:47] om maatwerk te kunnen leveren.

[1:35:49] Tegen hen zeg ik ook, die ruimte blijft er.

[1:35:52] Tegelijkertijd heb ik wel behoefte, en ik denk u ook,

[1:35:55] aan enige vorm van meting naar wat is hier succesvol

[1:35:58] en wat is hier niet succesvol.

[1:36:02] Preventie met Gezag gaat door.

[1:36:05] Er werd gesproken over stopzetting van gelden.

[1:36:09] Dat ligt iets genuanceerder.

[1:36:11] Er is structureel geld beschikbaar voor de 27 gemeenten zoals die er nu zijn.

[1:36:15] We hebben er wel vorig jaar aan toegevoegd een twintigtal additionele gemeentes

[1:36:19] die nu incidentele gelden hebben gekregen.

[1:36:21] Die zijn toegewezen voor een periode van drie jaar.

[1:36:24] Dat wil niet zeggen dat we daarna helemaal niks meer doen,

[1:36:26] maar wel dat we gaan evalueren wat hebben die incidentele gelden

[1:36:29] in die 20 gemeentes opgeleverd.

[1:36:31] Hebben we de goede 20 gemeentes te pakken?

[1:36:34] kunnen we door evolueren op dat traject.

[1:36:37] Tegen hem die sceptisch zijn over preventie,

[1:36:40] draai ik er maar even om, het alternatief is niks.

[1:36:44] Want je kunt de repressie niet niet doen,

[1:36:48] en daar kom ik zo meteen natuurlijk op, en dat doen we ook,

[1:36:51] maar als je geen enkel perspectief zelf wilt creëren

[1:36:55] om te voorkomen dat mensen in deze situatie terechtkomt,

[1:36:58] ja, dat is een keuze.

[1:36:59] Het zou niet de mijne zijn, ik denk dat je en en moet doen.

[1:37:02] en dat we niet mogen opgeven aan mensen die een ander perspectief zoeken.

[1:37:08] En die voorbeelden zijn er al.

[1:37:10] Ik zie een interruptie aan de kant van collega Van Espen. Gaat uw gang.

[1:37:13] Dank u wel.

[1:37:15] Ik ben best gecharmeerd van deze visie van de minister

[1:37:20] waar het gaat om dat hij in die wijken is geweest,

[1:37:23] dat hij die buurt ook zelf actief noemt, toen ik vroeg naar de voedingsbodem.

[1:37:26] Want natuurlijk is dit heel divers.

[1:37:28] Maar ik wil eigenlijk de minister het volgende vragen,

[1:37:30] en ik ben ook geschammeerd van preventieprogramma's,

[1:37:32] dat moet allemaal gebeuren en dat gaan we kritisch maar positief volgen.

[1:37:37] Maar realiseert de minister zich dat het probleem veel breder ligt natuurlijk

[1:37:41] dan het ministerie van Justitie en Veiligheid?

[1:37:43] Want zolang wij in kwetsbare wijken,

[1:37:45] waar mensen al heel veel voor de kiezen hebben gekregen,

[1:37:47] probleem op probleem blijven stapelen en daar weinig aan doen,

[1:37:50] en zolang jongeren thuis moeten blijven wonen omdat er geen huis voor hen is

[1:37:55] en ze van flexcontact naar flexcontract hobbelen,

[1:37:58] dat soms de verleidingen van de criminaliteit groter zijn,

[1:38:01] omdat de kansen op een fijn en een stabiel leven te klein zijn.

[1:38:04] Dus realiseert de minister zich dat heel veel voedingsbodem

[1:38:08] van de uitwassen waar we het vandaag over hebben,

[1:38:10] ook niet zozeer op zijn beleidsterrein liggen?

[1:38:12] En in hoeverre voelt hij zich daar mede verantwoordelijk voor?

[1:38:14] De minister.

[1:38:16] Ik zie mijzelf, voorzitter, als coördinerend minister

[1:38:19] voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit.

[1:38:21] Maar daarvoor ben ik continu in de andermans tuintjes aan het harken.

[1:38:25] Of in ieder geval aan het aanwijzen waar de onkruid groeit.

[1:38:28] U heeft het zelf veel gehad over de financiële sector.

[1:38:32] Volgende week heb ik een wetgevingsoverleg witwassen

[1:38:34] met de minister van Financiën.

[1:38:36] Ja, daar kijken wij naar, namelijk van wat zien wij gebeuren in die sector,

[1:38:40] wat zou je moeten aanpakken vanuit de ondermijnende criminaliteitsaspect.

[1:38:44] Tegelijkertijd is het natuurlijk aan de minister van Financiën

[1:38:46] om met de sector dan te gaan kijken wat kunnen we daaraan doen,

[1:38:49] hoe kunnen we die poortwachtersfunctie verbeteren, et cetera, et cetera.

[1:38:52] Datzelfde geldt bijvoorbeeld voor die havenbeveiligingswet.

[1:38:54] Ik ga daar niet over.

[1:38:55] Die valt primair onder verantwoordelijkheid van de minister van INW.

[1:39:00] Maar het is wel aan mij, vind ik, om de signaalfunctie te hebben...

[1:39:03] ...dat daar een potentiële kwetsbaarheid ligt...

[1:39:07] ...en dat we daar zouden moeten werken aan verbetering of vernieuwing...

[1:39:11] ...van die haanbeveiligingswet.

[1:39:15] Vakantieparken kwamen hierop. Ik kom daar zometeen nog op terug.

[1:39:17] Maar natuurlijk ligt er ook een taak voor de minister van VRO...

[1:39:20] ...om te kijken hoe we daarmee omgaan in dit kader.

[1:39:23] Dus ik ga niet over alles, gelukkig, zou ik bijna willen zeggen,

[1:39:28] maar ik ben wel degene die het overal beeld van waar zit die ondermijning allemaal in,

[1:39:33] en dat is eigenlijk overal, ik kan geen collega bedenken die daar niet mee te maken heeft,

[1:39:39] ik kan daar wel attenderen en ik kan wel zorgen dat er wordt meegenomen in beleid

[1:39:42] en als dat niet gebeurt, dan nemen we daar het voortouw

[1:39:47] zoals we dat samen met BZK hebben gedaan voor het lokaal openbaar bestuur.

[1:39:51] en ook daar kom ik nog op terug, want daar waren we ook aan te vragen over.

[1:39:55] Voor vorige vraag, de heer Van Espen.

[1:39:57] Ja, heel specifiek dan over de kwetsbare wijken.

[1:39:59] Ziet de minister dat ook? Nou, volgens mij zei hij ervan wel,

[1:40:01] want hij was in een aantal wijken al geweest.

[1:40:03] Ik roep de minister op om dat te blijven doen

[1:40:04] en ik hoop ook dat hij wat dat betreft een seriëleringsfunctie heeft

[1:40:07] naar zijn collega's in het kabinet.

[1:40:09] Want nogmaals, als probleem op probleem in die wijken gestapeld blijft worden

[1:40:12] en het perspectief ontbreekt voor met name jongeren dat het beter gaat worden,

[1:40:17] dan is het toch inderdaad een beetje dweilen met de kraan open.

[1:40:21] De minister.

[1:40:23] Ja, voorzitter, dat ben ik deels met de heer Van Nispen eens.

[1:40:26] Gebrek van perspectief is één van de zaken die ik heb genoemd als een mogelijke trigger voor crimineel gedacht.

[1:40:32] Dat is zeker niet de enige.

[1:40:34] Ik noemde al familie, er zijn familiebedrijven die al generatie op generatie het familiebedrijf aan elkaar doorgeven.

[1:40:41] En dat is er niet eentje die geregistreerd staat bij de Kamer van Koophandel, zeg ik dan maar.

[1:40:47] Dus er zijn meer factoren.

[1:40:48] Maar zeker is gebrek aan perspectief er één die daarbij hoort.

[1:40:58] Dan in antwoord op de vraag van mevrouw Helder.

[1:41:03] Waar blijft de wet die stelt dat misdaad niet loont?

[1:41:05] Ook wel de Patser aanpak genoemd.

[1:41:08] Dit najaar verken ik samen met relevante partners,

[1:41:11] dat zijn onder andere het OM, politie, gemeente, maar ook het CEIB,

[1:41:14] op welke wijze we een aanpak kunnen vormgeven met als doel de criminele

[1:41:17] rolmodellen hun status in de wijk te ontnemen. Dat is dus heel lokaal gericht en dat noemen we de

[1:41:23] Patser aanpak. Op basis van bestaande wetgeving is het dan mogelijk om slag te leggen op grote

[1:41:29] sommige geld, op dure auto's en andere luxe spullen. Maar in aanvulling op ontwikkelen we wetgeving die

[1:41:35] het mogelijk maakt om ook zonder veroordeling vermogen te kunnen confisceren. En dat is een

[1:41:39] non-conviction-based confiscation op basis van de EU-wetgeving die we gaan omzetten in nationale

[1:41:47] wetgeving binnen het strafrecht. Die wetgeving zal deze winter ter consultatie worden aangeboden

[1:41:52] aan uw Kamer en in de volgende halfjaarbrief, want ja, die komen er nog en die zullen al

[1:41:57] omvattend zijn, schreef ik tegen de heer Steller, zal ik u, al omvattend is het wellicht wat

[1:42:02] te hoog gegrepen, maar zo comprehensie was mogelijk, zal ik u ook informeren over de

[1:42:08] voortgang van dit wetsvoorstel. Daarnaast kijken we ook naar de mogelijkheden voor het vormgeven

[1:42:14] van maatschappelijk herbestemmen. Dus het lokaal herbestemmen van deze middelen en die verkenning

[1:42:20] wordt in 2025 afgerond. Er lopen pilots in onder andere Schiedam. In Tilburg had ik een

[1:42:28] lokaal initiatief, zag ik daar waarbij het huis van een van de brandwerkse drugstealers

[1:42:33] is gekocht door de gemeente en is herbestemd als een maatschappelijke locatie. Ik denk een

[1:42:40] Dat is een heel mooi symbool, ook voor zo'n wijk, om te zien dat misdaad niet loont

[1:42:45] en dat herbestemming mogelijk is.

[1:42:53] Dan preventie.

[1:42:55] Ik heb al een aantal dingen daarover gezegd in algemene zin,

[1:42:59] maar er waren ook wat specifieke vragen,

[1:43:01] onder andere van mevrouw Helder naar de instapdelicten.

[1:43:04] Daar wordt niet apart naar gekeken door de politie, daar wordt niet geregistreerd.

[1:43:07] Als je ernaar vraagt, dan is het beeld daar heel divers in wat de triggers zijn.

[1:43:12] Wat zijn nou die instapdelicten?

[1:43:15] We verwachten een nieuw monitor jeugdcriminaliteit in september.

[1:43:19] Ik wil even kijken naar welke inzicht dat opgeeft en die wil ik ernaast houden

[1:43:22] om te kijken of het nut zal hebben om ook te kijken naar de instapdelicten,

[1:43:27] waarbij we ons moeten realiseren, ik kijk ook naar mevrouw Mütleur,

[1:43:30] dat alles wat we de politie vragen om te registreren,

[1:43:32] Dat kost ook weer capaciteit, en die afweging moeten we maken.

[1:43:40] Dat brengt mij bij de uithalers.

[1:43:42] Een aantal van u hebben daar vragen over gesteld.

[1:43:46] Uithalers zijn een cruciale schakel in de internationale drugsmokkel.

[1:43:50] En daarom vind ik ook dat er een afschrikkend effect van de uithalerswet moet blijven.

[1:43:57] Ja, we hebben gezegd dat we de jurisprudentie nauwlettend volgen.

[1:44:00] En inmiddels is er een recente uitspraak geweest van het Hof van Den Bosch

[1:44:05] waarbij de onvoorwaardelijke gevangenisstraffen zijn opgelegd.

[1:44:09] Ook voor first offenders, zeg ik daarbij.

[1:44:12] Het Hof gaf hierbij aan dat een gevangenisstraf het vertrekpunt is.

[1:44:15] Rekening houden met het doel van de wet.

[1:44:17] Dus het artikel 138aa wordt inmiddels gebruikt.

[1:44:20] De jurisprudentie is in die zin, zou ik zeggen, hoopgevend.

[1:44:26] En we blijven dat volgen.

[1:44:29] Het is ook belangrijk dat we de criminele netwerken waarin uithalers opereren

[1:44:32] en rondstelaars opereren ook aanpakken.

[1:44:35] En met een mix van maatregelen, zowel op het gewend van wat ik noemde

[1:44:38] preventie met gezag, maar ook met de aanpak van de main ports

[1:44:41] en het strafrecht willen we de uithalersproblematiek aanpakken.

[1:44:50] Die vraag is daarmee beantwoord.

[1:44:54] Misschien even in algemene zin preventie met gezag.

[1:44:56] Ik heb het al gezegd, 27 gemeentes.

[1:44:58] Er zit verschil in de aanpak tussen die gemeentes.

[1:45:00] Dus in Rotterdam, kunt u zich voorstellen, zit daar meer focus op de haven.

[1:45:04] In Tilburg, noemde ik het al, wordt daar in verschillende wijken

[1:45:06] op verschillende wijzen mee omgegaan.

[1:45:09] We zullen dat de komende jaren monitoren

[1:45:11] en ook u op de hoogte stellen van de resultaten daarvan.

[1:45:20] Dan de financiële bepaling, zeg ik.

[1:45:22] GESPREKSLEIDER Korte vraag hierover nog van mevrouw Helder.

[1:45:25] Nou, op zich, voorzitter, omdat bij de vorige was ik ook al heel blij

[1:45:28] met het antwoord van de minister en met deze ook,

[1:45:30] maar dan hoef je het ook niet als een toezegging te noteren,

[1:45:33] zouden die beide punten gewoon in de halfjaarlijkse voortgangsrapportage

[1:45:37] georganiseerde criminaliteit kunnen worden meegenomen.

[1:45:39] Dus de jurisprudentie van artikel 138aa

[1:45:43] en wat hij zei over de criminele rolmodellen,

[1:45:46] wijkaanpakken, non-confiscation-based, et cetera, die wetgeving,

[1:45:50] dat we dat gewoon in de gaten kunnen blijven houden.

[1:45:52] Dat maakt hem alleen maar alomvattender, dus daar ben ik erg...

[1:45:54] Er zijn altijd hele dikke brieven, maar die worden prijsgesteld.

[1:45:57] Althans, door mij.

[1:45:59] Gaat u verder.

[1:46:00] Ik heb het gehad over...

[1:46:02] De heer Boswijk stelde een vraag over de financiële piek.

[1:46:05] Wat ik zei, preventie met gezag.

[1:46:07] Ja, er lopen enkele incidentelen gelden af.

[1:46:09] Maar dat wil niet zeggen dat we die niet kunnen continueren na die tijd.

[1:46:12] Maar dat zien we.

[1:46:13] TZT.

[1:46:17] Uithalers is denk ik voldoende.

[1:46:20] Dan corruptie in algemene zinnen in de haven.

[1:46:23] Daar zit een aantal aspecten in.

[1:46:25] De ene is om mensen weerbaar te maken.

[1:46:27] En daarvoor worden trainingen gegeven.

[1:46:29] bij bedrijven en zijn er gesprekken over weerbaarheid en corruptie bij organisaties.

[1:46:34] En die zijn al onderdeel van het wervings- en selectieproces

[1:46:37] van mensen die in de haven komen te werken.

[1:46:39] Maar aan de andere kant moeten we ook, en ik noem dat al eerder,

[1:46:42] zorgen dat de mogelijkheden worden beperkt.

[1:46:45] Dus bijvoorbeeld informatie alleen delen in bepaalde cirkel van mensen,

[1:46:49] zorgen dat je altijd met twee personen toestemmingen ergens voor moet geven,

[1:46:53] et cetera, et cetera.

[1:46:55] Zoals ik zei, het is een van mijn prioriteiten voor de komende periode

[1:46:58] in het ondermijningsdossier, dus daar gaat-ie nog meer over horen.

[1:47:04] Haven, haven, haven.

[1:47:06] De rapportage van Skip the Trip,

[1:47:07] mevrouw Bruining stelde daar een vraag over aan wat de visie is.

[1:47:13] Er loopt op dit moment een Rotterdamse campagne,

[1:47:16] daar bent u ongetwijfeld mee bekend.

[1:47:19] Niet dat we die gaan overnemen,

[1:47:21] maar ik ga wel met de snaketechtaars van VWS binnenkort in gesprek,

[1:47:25] omdat wij ook een landelijke campagne willen brengen,

[1:47:27] want in the end is drugsgebruik natuurlijk een van de redenen

[1:47:30] waarom we deze industrie in stand houden.

[1:47:32] En dus vinden we dat ook daar aandacht aan moet worden besteed.

[1:47:38] En u hoort meer van mij en de staatssecretaris van VWS

[1:47:41] over de voornemens daar voor het einde van het jaar.

[1:47:49] Dan was er een vraag van mevrouw Bruiningen

[1:47:50] welke maatre zicht is op het verhandelen van illegale middelen.

[1:47:54] Er wordt in Nederland een hoop in de gaten gehouden op dit vlak

[1:47:56] en gemonitord en een hele belangrijke monitor

[1:47:59] is de jaarlijkse nationale drukmonitor van het Trimbos-instituut,

[1:48:02] waar informatie over gebruik en criminaliteit samenkomt,

[1:48:06] wat dan weer input geeft voor het beleid wat wij daar samen met VWS opvoeren.

[1:48:12] GESPREKSLEIDER GESPREKSLEIDER Ik was even benieuwd

[1:48:14] of dat het enige antwoord was op de vragen die over de haven zijn gesteld,

[1:48:19] of dat de minister nog ingaat op de vragen die ik had of drie punten die ik had.

[1:48:23] Kunt u mij herinneren welke drie punten het waren?

[1:48:25] Dat wil ik met alle liefde doen als de voorzitter dat toelaat.

[1:48:29] Dat ging eigenlijk over het werkbezoek wat wij in Rotterdam aan de haven hebben gehad.

[1:48:34] Daar kwamen drie suggesties ook aan bod.

[1:48:37] Eerste was, in het kader ook van internationale samenwerking,

[1:48:42] ook kijken of er meer liaisons kunnen komen in de Zuid-Amerikaanse landen.

[1:48:46] Ik heb het gehad over de havenbeveiligingswet.

[1:48:49] Ik heb het gehad over de mainportmiddelen en die structureel voor te zetten,

[1:48:52] want die eindigen in 2026.

[1:48:54] En de laatste herhaal ik... Nee, dan heb ik ze alle drie gehad.

[1:49:01] De minister.

[1:49:03] Dank u, voorzitter.

[1:49:04] In mijn algemene introductie heb ik het gehad over internationale samenwerking.

[1:49:08] Ik heb daarbij genoemd de liaisons in Zuid-Amerika.

[1:49:12] Een vrij nieuwe lood aan de stand daar is Ecuador.

[1:49:14] Ecuador een belangrijk land, wat heel zwaar zucht onder de druk van deze kartels.

[1:49:20] Er is zeker eentje waar ik aandacht aan wil besteden.

[1:49:22] Ik noemde al Colombia en het willen komen tot een rechtshulpverzoek.

[1:49:26] Er wordt op sommige plekken al camerabeelden gedeeld

[1:49:29] van containers uit Brazilië met onze opsporingsautoriteiten hier in Nederland.

[1:49:36] Dus zeker Latijns-Amerika heeft de aandacht.

[1:49:40] In sommige gevallen zijn diezes de oplossing.

[1:49:42] In andere gevallen is dat het houden van conferenties,

[1:49:46] zoals we dat in het voorjaar zullen gaan doen

[1:49:47] met de Caribische en Latijns-Amerikaanse landen.

[1:49:50] En in andere gevallen is dat het komen tot juridische afspraken zoals rechtshulpverzoek.

[1:49:54] Dus zeker staat Latijns-Amerika ons helder voor de bril.

[1:50:00] Ik wil het gewoon concreet hebben, want ik begrijp dat er heel veel voornemens en wensen zijn.

[1:50:09] Maar alleen maar aandacht hebben als je internationale samenwerking als prioriteit hebt gebombardeerd als

[1:50:16] minister, vind ik niet voldoende.

[1:50:18] Als wij tijdens zo'n werkbezoek horen dat er maar één liaison is voor heel veel landen,

[1:50:24] en er komt een uitbreiding, dan vind ik dat niet afdoende.

[1:50:28] Als de minister zegt, ja, dan gaan we kijken of we misschien nog elkaar kunnen helpen in camera's,

[1:50:36] dan vind ik dat niet afdoende en ook niet in lijn met de opmerking dat dat een prioriteit moet zijn.

[1:50:43] Dus ik vraag concreet wat dit voor de toekomst gaat betekenen,

[1:50:48] of er inderdaad extra middelen komen, extra mensen, extra inzet op samenwerking

[1:50:53] op technologie, opleidingen, nou, wat je ook wilt.

[1:50:57] En ik wil dat de minister ook even ingaat op de wens om in het kader van het weerwaarmaken van de havens hier

[1:51:04] over die mainportmiddelen en de structurele voortzetting daarvan.

[1:51:11] De minister.

[1:51:12] Ja, ik was van die aan uw tweede en derde vraag toegekomen, dat was ik nog van plan.

[1:51:16] Over uw eerste vraag, ik weet niet of er per se meer liaisons nodig zijn op dit moment.

[1:51:23] Dat bereikt mij uit sommige kanalen wel, uit andere kanalen niet.

[1:51:26] We acteren in sommige gevallen direct, zoals bijvoorbeeld met de plaats van de politieliezen in Accra.

[1:51:33] Omdat we zien dat daar nu een blinde vlek zit.

[1:51:36] Dus het is een reactief model.

[1:51:39] Ik kan u nu niet zeggen hoeveel politieliezens in welke landen we extra nodig hebben.

[1:51:44] Maar wat ik u welkom toe zeg is dat in de volgende half jaarrapportage, daar gaan we weer,

[1:51:48] Ik zal een kopje internationaal opnemen om te duiden wat op basis van mijn bevindingen dan

[1:51:54] de voorgenomen stappen op kort termijn zijn.

[1:51:56] Dat zijn liaisons, maar dat zijn ook andere dingen.

[1:51:58] Dat zijn ook opleidingen, training, dat is gewoon concrete samenwerking tussen autoriteiten,

[1:52:03] het zal een breder beeld zijn dan alleen het plaatsen van personeel.

[1:52:11] Maar bij deze, die toezegging wordt daar meegenomen.

[1:52:14] Dan de havenbeveiligingswet. Ook daar in mijn introductie noemde ik dat al.

[1:52:19] Ja, ik zal er aandacht aan vragen bij mijn collega van INW, die daar primair voor aan de lat staat.

[1:52:24] Tegelijkertijd zeg ik erbij, we kunnen Rotterdam en onze eigen havens helemaal dichtzetten.

[1:52:31] Maar natuurlijk betaal je daar ook een prijs voor.

[1:52:33] Want dat betekent ook dat je je eigen processen minder toegankelijk maakt.

[1:52:38] Dus daar zit een economisch prijskaartje aan.

[1:52:40] Ik doe dat dus veel liever in een Europees verband

[1:52:43] en nog veel liever in een internationaal verband

[1:52:45] onder zo'n ISPS-code die ik al noemde.

[1:52:47] Dus dat traject, dat is niet morgen geregeld,

[1:52:50] maar daar wil ik me wel voor inspannen om dat op de kaart te zetten.

[1:52:53] In een Europees verband is het wat makkelijker,

[1:52:54] omdat we daar al de European Port Salaries hebben

[1:52:56] die dit voorjaar is ingesteld.

[1:53:00] Dus daar hebben we een samenmerkingsverband

[1:53:01] waarbij we in ieder geval kunnen zorgen

[1:53:03] dat we niet alleen de Nederlandse havens,

[1:53:05] maar ook een breder verband naar hetzelfde niveau brengen.

[1:53:08] Ten slotte, de meempoortmiddelen houden niet op, wat mij betreft.

[1:53:12] Dus dat is een misverstand dan, maar dat zijn structurele reeksjes dan.

[1:53:18] Dus die zorgen kunt u Rotterdam meenemen.

[1:53:20] Maar ik ben er waarschijnlijk eerder dan u, mevrouw Mulder.

[1:53:25] Dan, Brein.

[1:53:26] Excuus, dat is niet waar wat ik zei.

[1:53:28] Want er is toch nog een interruptie ook van mevrouw Michonne Derksen.

[1:53:30] Nou, ik zat even op die skip the trip.

[1:53:32] Is dat kopje eigen gebruik is afgerond, neem ik aan?

[1:53:36] Daar zou ik graag nog iets over willen vragen.

[1:53:38] Ik ben zeer blij te horen dat we ook met een landelijke campagne komen voor alle kwalijke

[1:53:47] consequenties van eigen gebruik.

[1:53:48] Dat was ook een aangenomen Kamermotie die daarom vroeg.

[1:53:51] Dat had wat voeten in de aarde, dus dank dat dat nu wordt opgepakt.

[1:53:55] Maar ook als het gaat om waar wordt het nu geproduceerd, hebben we het ook eerder in

[1:54:00] deze Kamer gehad over die onderzoeken in rioolwater.

[1:54:03] En daar zie je heel goed ook, of gebruik, of, naar mijn, maar dat kan ik niet staven, ook mijn idee, ook labs.

[1:54:11] Want als er zoveel drugs in het riool zit, dan is daar iets aan de hand.

[1:54:15] Kan de minister, vraag ik jullie voorzitter, ook ingaan op of we dus ook dat soort rioolwateronderzoek nuttig kan zijn?

[1:54:22] Eigenlijk hetzelfde als in mijn interruptie met mevrouw Helder, slimmer forensisch onderzoek nuttig kan zijn

[1:54:29] om ook daar te kijken waar die drugs in ons land zich bevinden?

[1:54:34] Om dan ook eigenlijk de bron binnen ons eigen land aan te pakken?

[1:54:40] Ja, voorzitter. Interessante vraag, daar zouden we naar kunnen kijken.

[1:54:45] Voornamelijk wordt het nu gebruikt om te zien hoe het gaat met het gebruik van de drugs.

[1:54:49] Dus het zit er met name in het rioolwater van steden.

[1:54:52] En daar kunnen we een redelijke indicatie krijgen voor het verloop van het gebruik.

[1:54:59] of het ook bruikbaar is voor het opsporen van productie van verlovende middelen.

[1:55:06] Dat weet ik niet, maar ik zeg u toe daarna te gaan kijken in het kader van de opsporen.

[1:55:15] Overigens krijgt u al in Q1 van volgend jaar, dus in het eerste kwartaal,

[1:55:20] een brief over de uitkomsten van de rioolmeting in de algemene zin.

[1:55:23] Misschien is het makkelijk zoals ik dit aspect daarin meeneem.

[1:55:29] Dan mevrouw Helder over de drugsdumpingen en synthetische drugs.

[1:55:34] Dat hangt hier dus mee samen.

[1:55:37] Natuurlijk willen we geen schade aan het milieu hebben als gevolg van de productie van drugs.

[1:55:42] En zeker die berichten van de week waarbij vermoedelijk drugsafval is uitgereden met mest,

[1:55:50] vind ik schokkend en heel vervelend.

[1:55:54] We willen dus ook, ondanks dat de capaciteit van de politie schaars is,

[1:55:58] willen we die ook inzetten op dit soort onderzoek.

[1:56:00] Er is een proeftuin geweest, daar doelde u, denk ik, op in het resultaat.

[1:56:04] De proeftuin synthetische drugs,

[1:56:06] die zat dan echt op die productielocaties en de opsprong daarvan.

[1:56:10] Hij is succesvol gebleken, zeg ik ook met u,

[1:56:12] en we gaan dus ook kijken naar een structurele opvolging daarvan.

[1:56:16] En ook daarvan wordt u dan met de volgende half jaar

[1:56:19] een rapportage op de hoogte gesteld.

[1:56:22] Dat was mijn kopje voor Koom.

[1:56:28] Ga ik door naar Doorbreken.

[1:56:35] En dit is de vraag of de liaison is in bronlanden.

[1:56:39] Daar heb ik denk ik genoeg over gezegd en toegezegd dat we met een meer algemene internationale

[1:56:44] strategie komen voor de toekomst.

[1:56:48] Dan mevrouw Mutluur over de aanbeveling van het Riek Oost-Nederland voor de aanpak van

[1:56:53] criminaliteit op vakantieparken.

[1:56:54] Waarom die niet is opgevolgd?

[1:56:56] En hoe ziet de minister de rol van de gemeenten en corporaties daarin?

[1:57:00] Op een deel van de vakantieparken is inderdaad sprake van ondermijnende criminaliteit.

[1:57:04] Het gaat om witwassen, illegale prostitutie, drugscriminaliteit, maar ook mensenhandel.

[1:57:09] We zijn hier zeker op gefocust.

[1:57:11] Er is al veel actie ondernomen om ondermijnende criminaliteit terug te dringen.

[1:57:16] En het Gelders Ariantende project is daarvan een voorbeeld.

[1:57:20] Er is een handelingskade voor gemeenten opgesteld.

[1:57:22] En er is een expertgroep vakantieparken in het leven geroepen.

[1:57:26] In de brief van 8 mei 2024 heeft de minister van Vrol uw Kamer geïnformeerd

[1:57:31] over de vervolgaanpak van vakantieparken.

[1:57:34] Een onderdeel daarvan is het transformeren van vakantieparken naar wonen of andere functies

[1:57:39] en het tegengaan van ondermijnende criminaliteit.

[1:57:41] Ik wil eerlijk zeggen, de eerste keer dat ik werd geïnformeerd over ondermijnende criminaliteit,

[1:57:46] ook toen kwam een vakantiepark al op.

[1:57:48] Waarom? Daar is nooit iemand buiten de vakantieseizoenen.

[1:57:52] Tweede is een slagboom voor de deur, dus als je de eigenaar bent van het vakantiepark,

[1:57:55] Kun je iedereen buiten houden of iedereen binnen houden,

[1:57:59] het is maar wat je wil voor de activiteiten die je pleegt.

[1:58:03] Dus het idee dat ook vanwege de schaarse woonruimte

[1:58:07] die vakantieparken nu meer permanent worden bewoond,

[1:58:10] dat betekent ook dat er meer leven komt, meer ogen op wat daar gebeurt.

[1:58:14] En dat is in de regel iets wat deze criminelen niet fijn vinden.

[1:58:18] Dus ik zie het niet per se als een nadeel

[1:58:21] dat deze parken ook meer permanent bewoond gaan worden

[1:58:24] vanuit het oogpunt van handhaving.

[1:58:28] Mevrouw Moedloer.

[1:58:29] Dan raad ik de minister aan om een keertje op werk te gaan naar Putten,

[1:58:34] die met dit soort vakantieparken te maken heeft en ondermijnen de criminelen.

[1:58:38] Want er wordt namelijk nu al geleefd in die vakantieparken.

[1:58:41] Ook door mensen die dakloos zijn geraakt en mensen die in de prostitutie zitten.

[1:58:46] Het is een beetje uit beeld.

[1:58:48] En heel veel criminelen investeren ook in dat soort parken.

[1:58:52] Dus op het moment dat je daar permanente bewoning toestaat,

[1:58:57] dan zeg je eigenlijk tegen die crimineel hier alsjeblieft...

[1:59:00] Nou, je witwasgeld wordt nu verdubbeld, bij wijze van spreken.

[1:59:05] En het komt niet ten goede van de leefbaarheid ook van zo'n park.

[1:59:10] Dus mijn verzoek via u, voorzitter, aan de minister is...

[1:59:13] voordat hij daar een dergelijke stellige oordeel invelt...

[1:59:17] om een werkbezoek af te leggen...

[1:59:20] naar vakantieparken zoals bijvoorbeeld in Putten en ik wil dat hij ingaat op de wens voor een landelijke

[1:59:26] actieplan misbruik vakantieparken waar meer wordt gedaan dan al we gaan weer een expertgroep in het

[1:59:32] leven doepelen of een handreiking geven. Ik vind dat niet genoeg. Dank u voorzitter. Ik herinner mij

[1:59:40] dat onze voormalig minister-president altijd naar vakantieparken in Putten ging. Ik begin daar nu

[1:59:44] hele andere gedachten bij te krijgen. Ik zeg u toe dat ik een werkbezoek afleg naar zo'n park.

[1:59:51] Gewoon omdat ik erg geloof in werkbezoek.

[1:59:53] Ik probeer er elke week eentje te doen.

[1:59:54] Ik noemde net al Tilburg, ik ben nog op de Amstelhaven geweest.

[1:59:58] En het verbreedt altijd de inzichten om gewoon te zien

[2:00:01] wat de problemen zijn die er echt spelen.

[2:00:03] Dus dat ga ik doen.

[2:00:04] En aan de aanleiding daarvan zal ik handelen.

[2:00:07] Dus dank voor die suggestie.

[2:00:11] Dan een korte vervolg nog.

[2:00:13] En ik verzoek ook u een beetje te temperen met dat aantal interrupties.

[2:00:16] Ik heb daar geen strakke afspraken over gemaakt,

[2:00:18] maar we moeten wel op de tijd blijven letten.

[2:00:19] Ik beloof het, voorzitter. Het actieplan.

[2:00:24] Ja, ik ga eerst op werkbezoek, voorzitter.

[2:00:26] En dan kijk ik naar wat mijn weervindingen daarvan zijn.

[2:00:31] Daar zal ik ook over rapporteren.

[2:00:34] Dan nog een vraag van mevrouw Muttluw over de aanpak van kwetsbare branches in kwetsbare wijken.

[2:00:40] Terecht dat u daar de aandacht voor vraagt.

[2:00:43] We hebben een handreiking ontwikkeld, samen met het ministerie van Economische Zaken.

[2:00:46] En dat past ook binnen de prioriteit die ik eerder al noemde

[2:00:49] om criminele inbengingen in bedrijfsleven tegen te gaan.

[2:00:53] Daarmee kunnen publieke en private partners lokaal analyses maken

[2:00:56] en maatregelen nemen.

[2:00:59] Een voorbeeld daarvan hoorde ik van de burgemeester van Utrecht.

[2:01:03] Die worstelde met een groot aantal dubieuze bedrijven op één industrieterrein.

[2:01:08] Hij heeft vervolgens dat industrieterrein vergunningsplichtig gemaakt.

[2:01:11] Daardoor zijn ongeveer de helft van de bedrijven verdwenen van het industrieterrein.

[2:01:14] en de andere helft heeft keurig een vergunning aangevraagd,

[2:01:17] daar is ook niks mis mee.

[2:01:19] Dan krijg je een vervolgvraag, dat is Utrecht,

[2:01:21] daar zit natuurlijk een hoop bestuurlijke kracht achter,

[2:01:23] die kunnen dat allemaal aan.

[2:01:24] Ik zag hem komen, zeg ik via u, voorzitter.

[2:01:27] Wat betekent dat de burgemeester dus ook heeft gezorgd

[2:01:30] dat er zicht is op waar die dubieuze bedrijven dan heen gaan.

[2:01:34] En als er kleinere gemeenten zijn,

[2:01:35] dan is daar ook bestuurlijk contact gelegd

[2:01:37] om te zorgen dat die niet daar op dezelfde wijze

[2:01:40] weer verder zouden kunnen gaan.

[2:01:42] Dat is waarom... Ik kan een heleboel landelijk afvangen

[2:01:45] en op het moment dat dat nodig is of er blijkt dat hier structuren achter zitten

[2:01:50] waarmee we dat kunnen doen, dan zullen we dat doen in de vorm van regulering.

[2:01:54] Maar ik geloof ook wel heel erg in de lokale oren en ogen

[2:01:57] en de middelen die lokale bestuurders hiervoor reeds hebben.

[2:02:03] Ja, voorzitter, ik ben het gewoon hier niet mee eens.

[2:02:07] Als ik hier dan niet...

[2:02:08] Momentje, mevrouw Müller.

[2:02:10] Ik wil hier nog een vraag over toestaan, maar dat is het dan ook voor deze termijn van de minister.

[2:02:14] Laatste vraag van mevrouw Moeder.

[2:02:15] Gaat uw gang.

[2:02:15] Geen enkel probleem.

[2:02:17] Dit onderwerp gaat me behoorlijk aan het hart, want naar mijn weten — tenminste, dat herinner ik me

[2:02:22] van mijn gesprekken met burgemeesters — kunnen ze niet zomaar die informatie geven over zo'n

[2:02:28] malafide ondernemer die dan vervolgens naar een andere gemeente gaat.

[2:02:31] Daar lopen ze tegen aan.

[2:02:32] Tenminste, ik kan me herinneren dat dat lastig was.

[2:02:37] Ik wil van de minister weten of hij kan uitleggen met welke publieke en private partners hij heeft

[2:02:42] gesproken waaruit dan zou blijken dat die aanvullende regelgeving, zoals een landelijke

[2:02:46] vergunningsplicht, niet passend zou zijn.

[2:02:49] De gemeentes als Tilburg, waar de minister op werkbezoek is geweest, Zaanstad en andere gemeenten

[2:02:54] pleiten daar wel voor.

[2:02:58] Dat zal nooit een homogeen beeld zijn, denk ik.

[2:03:02] We praten allemaal met andere bestuurders en andere burgemeesters.

[2:03:05] en daar zit altijd een beperking in het beeld dat je hebt.

[2:03:10] Een heleboel van deze problematiek is heel erg lokaal.

[2:03:14] En ik ben huiverig in beginsel om vanuit Den Haag met een lange schroevendraaier

[2:03:20] in al die gemeenten met een one-size-fits-all regulering op te leggen.

[2:03:26] Dat is ook het streven van dit kabinet,

[2:03:28] om niet meer regeltjes te verzinnen en zaken lastiger te maken.

[2:03:32] We moeten bedenken met alles wat we reguleren,

[2:03:34] maar qua ook welwillende ondernemers het even moeilijk.

[2:03:37] Ik noem er maar eentje, de risk assessment en de poortwacht als functie van banken.

[2:03:44] Ik kan u vertellen, ik ben aan het remigreren van België naar Nederland.

[2:03:47] Er is geen bank die ik nog niet aan de telefoon heb gehad,

[2:03:50] omdat ik gewoon simpelweg probeer om weer hier een financieel leven op te bouwen.

[2:03:55] Maar dat is blijkbaar erg verdacht.

[2:03:57] Dus daar kom ik wel doorheen, denk ik, hoop ik.

[2:04:01] Maar om aan te geven dat alles wat we reguleren uiteindelijk ook weer zijn kost heeft.

[2:04:06] Dat is of een economische kost, of dat kost personeel, of dat kost weer overheidsinstanties die er achteraan moeten gaan.

[2:04:13] Dus ik geloof erg in lokaal mandaat en het in staat stellen van lokale bestuurders om actie te ondernemen waar dat kan.

[2:04:23] Waar dat niet kan, of waar landelijk regulering nodig is, sta ik daar ook zeker voor open.

[2:04:27] Maar het is niet waar ik wil beginnen.

[2:04:32] Ondertussen lopen er wel drie landelijke onderzoeken, zeg ik er dan meteen bij,

[2:04:35] waaronder een onderzoek naar het WODC, naar de persoonlijke verzorgingsbranche.

[2:04:39] De zorgsector, denk ik, is een van de recente branches

[2:04:43] waar we veel zorgelijke signalen over krijgen, dus daar zullen we naar kijken.

[2:04:48] Ik heb zelf al gezegd dat ik in overleg ga

[2:04:51] via de Nationale Platform Criminaliteitsbestrijding

[2:04:53] met de top van bedrijfsdeven,

[2:04:55] om ook te kijken naar waar zijn die kwetsbare sectoren

[2:04:58] en wat kunnen we doen om ze daarin te helpen.

[2:05:05] Dan mevrouw Michonne Derksen, naar de stand van zaken van haar motie over poortwachters.

[2:05:10] Hoe zorgen we ervoor dat ze echt hun taak vervullen en toezicht vinden?

[2:05:16] Ik zei zelf al dat ik slachtoffer ben van de poortwachters op dit moment in de financiële branche,

[2:05:22] dus ik denk dat er wel degelijk een hoop gebeurt.

[2:05:24] Er is ook echt wel een wens, sinds bestuurders ook aansprakelijk kunnen worden gesteld hiervoor,

[2:05:29] om te conformeren hieraan.

[2:05:32] En ik denk dat we niet moeten onderschatten

[2:05:35] dat deze sector ook niet meer geassocieerd wil worden

[2:05:38] met het onderwerp waar we het hier vandaag over hebben.

[2:05:41] Dus ik ben daar optimistisch over.

[2:05:45] Het is iets wat de minister van Financiën en ik samen opnemen

[2:05:48] in het kader van het tegengaan van witwassen.

[2:05:51] Volgende week hebben we daar ook een WGO over.

[2:05:54] En zoals de motie van mevrouw Michon verzocht, zal ik de Kamer voor het eind van het jaar ook informeren over de voortgang.

[2:06:02] Mevrouw Michon.

[2:06:03] Ja, voorzitter, korte vraag.

[2:06:05] Ik twijfel niet ook aan de inzet van banken.

[2:06:08] De focus bij die poortwachters ligt juist heel erg op banken die overperformen,

[2:06:12] waardoor wij er allemaal last van hebben en elke stichting er last van heeft.

[2:06:16] Het gaat me er vooral om, om al die andere poortwachters,

[2:06:19] op wie minder het vergrootglas wordt gelegd, zoals daar is, makelaars,

[2:06:26] anticariaten en noem het maar op.

[2:06:27] Ik zou de minister willen vragen om juist ook die andere groep meer aandacht te geven

[2:06:31] en ook te kijken richting de banken, of we niet met een muggen in de olie van, zeg maar,

[2:06:38] of we dat daar doen wat ook echt nodig is. Dank u wel.

[2:06:42] Dat neem ik mee in die rapportage over die motie voor het einde van het jaar.

[2:06:47] Overigens, een heleboel van die branches verlopen dan toch weer via de bank,

[2:06:50] omdat dat nou eenmaal de makkelijkste poortwachter is die we hebben.

[2:06:54] Maar ik ben het met u eens dat die andere branches zeker niet uitgezonderd zijn.

[2:06:58] GESPREKSLEIDER DE JOURNALISTE De minister heeft het nu een aantal keer

[2:07:00] over dat risk assessment gehad. Komt nu ook het antwoord op die vraag?

[2:07:03] Nee, die komt nog, zeg ik tegen de voorzitter.

[2:07:07] De kliffhanger waar iedereen op zat te wachten.

[2:07:09] Het National Risk Assessment Witwassen en de vraag van de heer Sneller.

[2:07:13] Zijn deze te grofmazig om duidelijk te zijn en hoe kan dit beter?

[2:07:18] Het National Risk Assessment Witwas is een belangrijk document,

[2:07:20] dat ben ik echt met u eens.

[2:07:22] Het geeft een nationaal beeld van de grootste witwasrisico's

[2:07:25] en stakeholders zoals de poortwachters

[2:07:26] moeten ermee aan de slag voor hun eigen specifieke situaties.

[2:07:30] Ik ben daar niet alleen voor verantwoordelijk,

[2:07:32] dat doe ik samen met de minister van Financiën.

[2:07:34] En daarom hebben we het NRA actief onder aandacht gebracht

[2:07:37] van de relevante toezichthouders en de andere betrokken departementen,

[2:07:41] de bijzonder opzorgingsdiensten, de FIU Nederland en de poortwachters zelf.

[2:07:45] Toewerken naar een volgende NRA, zullen we kijken welke lessen we uit deze NRA mee kunnen nemen

[2:07:50] om die nog beter te maken.

[2:07:52] En met mijn collega van Financiën zal ik met betrokkenheid van de stakeholders een beleidsreactie

[2:07:57] opsturen en aan u toe komen.

[2:08:01] En dat is in het eerste kwartaal van 2025.

[2:08:06] De minister kent waarschijnlijk, of in ieder geval het departement kent, het rapport Krachten

[2:08:11] We hebben een onderzoek gebundeld van KPMG van augustus 2023, waarin duidelijk wordt gezegd,

[2:08:16] ook op basis van interviews en onderzoek, naar dat risk assessment.

[2:08:21] Ik zal niet de Engelse citaten allemaal doen, maar het is allemaal redelijk vernietigend.

[2:08:25] In de Nederlandse aanvulling is dan vanwege hun generieke aard zijn ze weinig bruikbaar.

[2:08:30] En dat is precies wat de minister net zelf zegt over het net is misschien te wijd.

[2:08:35] Hij heeft de unieke kans om te zorgen dat de volgende re-migrant iets minder problemen

[2:08:40] door het meer toe te spitsen.

[2:08:43] Dus ik hoop niet dat we in Q1 2025 gaan horen...

[2:08:48] ...ja, het was inderdaad te grofmazig en in het NRA25 gaan we het concreter maken...

[2:08:54] ...maar dat hij ook bereid is om te kijken naar hoe kunnen we zorgen...

[2:08:57] ...dat het volgende NRA ook concreter is...

[2:09:00] ...zodat die capaciteit wordt ingezet waar die nodig is.

[2:09:03] De minister.

[2:09:06] Ik zeg toe dat ik daar in tweede termijn even op terugkom...

[2:09:08] een goede weg voorwaarts hiervoor is. Dan Libby Michon. Wat kun je beter doen zoals

[2:09:19] de Integraal Team van het Riek Amsterdam, Decentrale Samenwerking op Financiën,

[2:09:23] kunnen we aangeven of dat voldoende werkt of dat uitgebreid moet worden. Aanpak van crimineel

[2:09:28] vermogen is een belangrijk onderdeel van de aanpak van georganiseerde ondermijnende

[2:09:31] criminaliteit en het Integraal Financieel Team van het Riek Amsterdam Amsterdam is volgens mij

[2:09:36] een mooi regionaal initiatief van integrale samenwerking

[2:09:39] in de aanpak van criminele geldstromen.

[2:09:42] Dat volgen we met grote interesse

[2:09:44] en we kijken welke lessen we daaruit kunnen trekken.

[2:09:47] En in het voorjaar van 2025 zal ik daar in een brief aan uw Kamer op terugkomen

[2:09:52] om te kijken of we die aanpak kunnen uitbreiden, ook naar andere regio's.

[2:09:59] NRA hebben we gehad.

[2:10:02] Er was een vraag van Dip Bruining over de smart seals

[2:10:06] en de EU-HV-alliantie.

[2:10:08] Als het gaat om de Ports Alliance, ik heb al gezegd hoe belangrijk ik deze vind

[2:10:12] en dat die ook gebaseerd is op de Nederlands-Belgische samenwerking

[2:10:16] die we al hadden, publiek en privaat.

[2:10:19] Op dit moment wordt de HV-alliantie uitgewerkt

[2:10:21] door middel van technische workshops

[2:10:22] die door de Europese Commissie worden georganiseerd.

[2:10:25] We sluiten hierbij aan, we leveren ook input

[2:10:27] vanuit onze eigen expertise, die we hebben opgedaan

[2:10:30] en dat doen we ook weer samen met België.

[2:10:33] Daarnaast coördineren we onze input met de coalitie van de zeven Europese landen

[2:10:37] tegen georganiseerde criminaliteit, die in oktober weer bijeenkomen in Cádiz.

[2:10:42] En ook daar zal ik bij zijn zelf.

[2:10:45] Dan over de Smart Seals.

[2:10:46] De douane heeft een plan van aanpak en een projectcharter opgesteld

[2:10:49] voor de Proof of Concept Smart Seals, hoop Engels daar.

[2:10:58] En toen hield het antwoord op de vraag op.

[2:11:01] Dus ik kom daar in tweede termijn op terug hoe het verhaal eindigt.

[2:11:07] Ook voor mij, ik ben heel benieuwd.

[2:11:14] Het lid van NISP vroeg per wanneer komt er een registratieplicht voor domicilieverleners?

[2:11:19] Volgens mij had u dat al gelezen in de antwoorden op Kamervragen ook.

[2:11:24] Het nieuwe Europese anti-witwaspakket bevat een registratieplicht voor domicilieverleners

[2:11:28] en voor juli 2027 dient dit geïmplementeerd te worden.

[2:11:32] Nederland is nu bezig met de voorbereiding van die wetgeving.

[2:11:36] Dat lijkt ver weg, maar vooruitlopen op de Europese regelgeving

[2:11:44] levert ons niet heel veel tijdwinsel, dus we wachten dat traject toch af.

[2:11:51] Allereerst, laat me daarbij ook zeggen,

[2:11:53] excuus voor de laatste verzending van die Kamervragen.

[2:11:57] Dat moet sneller en dat gaan we in de toekomst natuurlijk ook doen,

[2:12:01] en zeker zo kort voor een debat.

[2:12:05] Ik begrijp ook uw zorgen over financiële criminaliteit, zeg ik in de algemene zin.

[2:12:09] Ik wil dit ook bestraffen, maar het is niet alleen een zaak van bestraffen,

[2:12:13] het is ook een zaak van voorkomen om gelegenheden in het financiële en economische stelsel dicht te zetten.

[2:12:19] Ik ben verantwoordelijk als minister van Justitie en Veiligheid voor de inzet van het strafrecht,

[2:12:23] maar daarnaast moeten we ook inzetten op het voorkomen en doorbreken van deze modus operandi

[2:12:27] om ons financiële systeem te beschermen tegen criminaliteit.

[2:12:30] Daarvoor heb ik ook mijn collega's van Financiën, Binnenlandszaken en Economische Zaken nodig.

[2:12:36] Ik ben daarover in contact met ze en ik denk dat we in het WGO-Witwassen volgende week

[2:12:42] ook nog wel over dit onderwerp komen te spreken.

[2:12:46] Heeft de Kamer van Koophand een potum op te staan als bedrijven zich willen inschrijven

[2:12:50] in het handelsregister, was een vraag van de heer Van Nispen.

[2:12:53] De minister van EZK heeft uw Kamer in mei met de datavisie handelsregister geïnformeerd

[2:12:58] over verschillende voornemens om de controlerende poortwachtersrol

[2:13:02] van de Kamer van Koophandel te versterken.

[2:13:05] De Kamer van Koophandel speelt een belangrijke rol bij inschrijving

[2:13:07] en bij mutatie van gegevens over ondernemingen en rechtspersonen

[2:13:10] in het handelsregister

[2:13:12] onder verantwoordelijkheid van diezelfde minister van Economische Zaken.

[2:13:15] Dus ik zal ook met hem in gesprek gaan

[2:13:18] en kijken hoe we de poortwachtersrol van de Kamer van Koophandel

[2:13:22] kunnen betrekken bij het actieplan Veilig Ondernemen.

[2:13:28] Nog een vraag van de heer Van Nispen.

[2:13:31] De vorige minister van Justitie vond het wenselijk dat bedrijven fraude en corruptie zelf gaan melden en onderzoeken.

[2:13:37] Waarom komen er maatregelen om bedrijven zelf onderzoek te laten doen en hoe weet je dan dat dat goed gebeurt?

[2:13:43] Natuurlijk ben ik het eens met de heer Van Nispen dat klassejustitie moet worden voorkomen.

[2:13:48] En in iedere strafzaak kan een burger of een onderneming bestuiten om zichzelf te melden en mee te werken aan het strafrechtelijke onderzoek van de autoriteiten.

[2:13:55] En de aanwijzing maakt dit niet anders.

[2:13:58] Het onderzoek van wat de bedrijven doen is geen vervanging voor de opsporing en de rol

[2:14:04] van het openbaar ministerie in deze.

[2:14:06] Die zullen nog steeds zelfstandig hun onderzoeken uitvoeren.

[2:14:09] En capaciteitstekort is ook geen reden om over te gaan tot deze regulering, zeg ik daarover.

[2:14:19] De aanwijzing wordt overigens dit najaar verwacht en die zal ik ook delen met uw Kamer.

[2:14:26] Dat leidt tot een interruptie van de heer Van Espen.

[2:14:28] Gaat uw gang.

[2:14:31] Ik ben wel, ja ik blijf toch bezorgd, want ik zie niet echt een breuk met de beleidslijn

[2:14:36] van de vorige minister waar ik gewoon echt op tegen was.

[2:14:38] En daar was wel degelijk ook het capaciteitstekort, werd wel degelijk als argument gebruikt om

[2:14:42] juist ook vaker dit zelf onderzoek toe te laten staan.

[2:14:46] En natuurlijk zal het dan in de praktijk zo gaan, tenminste dat is mijn zorg, dat er dan

[2:14:51] een stapje terug wordt gedaan omdat zo'n bedrijf eerst zegt nou nee we vinden het allemaal

[2:14:54] heel erg.

[2:14:54] We gaan het zelf laten onderzoeken door onze eigen accounters en eigen advocaten.

[2:14:57] En als je dat dus aanmoedigt met een beleidslijn en zelfs een aanwijzing,

[2:15:01] dan neemt dat mijn zorgen natuurlijk niet weg.

[2:15:03] En ik wil heel concreet dan maar, want ik denk niet dat we het dan helemaal eens worden,

[2:15:08] alhoewel ik hoop dat de minister mij gaat verrassen,

[2:15:10] maar die aanwijzing die treedt in werking.

[2:15:12] Maar ik zou toch wel willen dat de minister daar de Kamer over informeert,

[2:15:16] daar inzaging geeft en dat we dat, als we dat onmenselijk vinden in de meerderheid, toch kunnen blokkeren.

[2:15:22] De minister.

[2:15:25] De aanwijzing is niet van mij, de aanwijzing komt van het OM.

[2:15:29] Dus ik kan u dat niet toezeggen.

[2:15:31] Nog zeggen, u zou er ook niet in moeten willen sturen, zeg ik daarbij.

[2:15:35] Uw zorgen deel ik, maar ik kan me niet voorstellen dat het OM die zorgen niet ook deelt.

[2:15:40] Dus ik hoop dat ze hun weerslag vinden in de manier waarop de aanwijzing is opgesteld.

[2:15:45] Maar zoals ik zei, zodra die er ligt, zal ik zorgen dat die wordt gedeeld met uw Kamer.

[2:15:51] Daar heeft de minister natuurlijk helemaal gelijk en een aanwijzing is van het OM.

[2:15:54] Daar moeten we niet in willen treden.

[2:15:55] Tegelijkertijd, we bespreken hier wel een beleidsbrief van de vorige minister,

[2:15:59] wat nu de verantwoordelijkheid is van deze minister,

[2:16:00] waarin eigenlijk beleid werd gepropageerd,

[2:16:02] wat mij als Kamerlid, als volksvertegenwoordiger niet aanstaat,

[2:16:05] omdat ik het een vorm van klassejustitie vind.

[2:16:08] Dan ben ik toch op zoek naar, nou ja, dan toch misschien per motie

[2:16:11] een stokje steken voor dat ingezette beleid van de minister.

[2:16:15] Ik zal nadenken over een slimme formulering,

[2:16:17] zodat het rechtsstatelijk allemaal in de haken zijn.

[2:16:18] ik niet treedt in hoe het Openbaar Ministerie dat doet, maar een vorm van zelfonderzoek wat

[2:16:24] wel open staat voor bedrijven, maar niet voor burgers, waarbij eigenlijk gewoon OM een stapje

[2:16:29] terug doet, dat vind ik niet kunnen en dat moeten we ook gewoon niet willen en dat moet de minister

[2:16:33] van Justitie en Veiligheid volgens mij ook niet willen. Voorzitter, ik denk dat een heleboel

[2:16:38] samenhangt met hoe de aanwijzing er uiteindelijk uitziet en of dat wordt geïnterpreteerd als het

[2:16:42] doen van een stapje terug tot OM of dat daar voldoende waarborg in zit om te zorgen dat de

[2:16:47] onafhankelijke rol van het OM, ook ter aanzien van deze bedrijven,

[2:16:50] helemaal niet teniep wordt gegaan door het deel van het onderzoek

[2:16:53] wat zij zelf doen. Ik zou er zelf nog niet op vooruit willen lopen.

[2:16:57] Als het zou zijn, zoals u zegt, dan zou ik u zorgen delen.

[2:17:01] Maar ik zie ook andere mogelijkheden om dit in te vullen,

[2:17:04] waarbij je wel die waarborgen behoudt, die gelden van ons allemaal

[2:17:07] en niet anders zijn voor bedrijven.

[2:17:14] Dat brengt mij bij het kopje bestraffen.

[2:17:17] En dan heb ik er nog twee.

[2:17:24] Deze heb ik behandeld als forensische opsporing productielocaties van mevrouw Halber.

[2:17:30] Dan de kroongetuigregeling.

[2:17:34] Voorzitter, tegen de heer Selle zou ik willen zeggen, met hem ben ik ongeduldig voor de kroongetuigregeling.

[2:17:39] Er is veel over te doen geweest, natuurlijk veel voordat ik op deze positie zat,

[2:17:44] maar ook vanuit het buitenland was het moeilijk om niet mee te krijgen welke hagen en ogen er hebben gespeeld met de kroongetuigregeling tot op heden.

[2:17:53] Tegelijkertijd, en dat staat in het hoofdlijnakkoord,

[2:17:55] is het wel een belangrijke regeling.

[2:17:56] De kroongetuigregeling heeft er wel voor gezorgd

[2:17:58] dat we het grootste criminele netwerk dat we hier in Nederland kennen

[2:18:03] een gevoelige slag hebben kunnen toebrengen.

[2:18:05] En de vraag is of dat zonder kroongetuigen ook had kunnen zijn.

[2:18:09] Met kroongetuigen is dat in ieder geval nu gebeurd.

[2:18:13] Dus ja, het hoofdlijnakkoord spreekt over wettelijk verankeren

[2:18:16] en het spreekt over uitbreiden.

[2:18:18] Maar wat mij betreft wel in die volgorde.

[2:18:20] En bij dat wetten verankeren moeten dus mee worden genomen alle lessen die geleerd zijn

[2:18:25] uit het traject tot op heden, met alle rapporten onderhandeld van de OVV die daarover zijn geschreven.

[2:18:31] Daar ben ik nu naar aan het kijken, hoe borgen we dat de kroongetuigeregeling wel effect

[2:18:38] blijft houden en wel kan worden ingezet, maar wel binnen kaders waarmee we de risico's die

[2:18:43] gelopen zijn in het verleden beter kunnen mitigeren.

[2:18:47] Daarbij wil ik dan die uitbreiding meenemen.

[2:18:50] En die uitbreiding zal voornamelijk zien op dat we ook voor andere vormen van compensatie,

[2:18:58] maar ook voor andere levels van criminelen gebruik mogen maken van de kroongetuigenrekening.

[2:19:02] Ook daar wil ik heel zorgvuldig kijken naar wat is de juiste mix hier van maatregelen.

[2:19:09] Desondanks verwacht ik hem nog dit jaar, dus voor het einde van het jaar,

[2:19:13] aan uw Kamer in consultatie te kunnen aanbieden.

[2:19:17] Of niet aan uw Kamer, maar in consultatie te kunnen laten brengen.

[2:19:21] Dus het traject loopt.

[2:19:24] Maar ik wil daar ook persoonlijk betrokken zijn bij de keuzes die moeten worden gemaakt in de kaders.

[2:19:31] Dat laatste lijkt me verstandig.

[2:19:33] Geen wetsvoorstelling in consultatie laten gaan zonder betrokkenheid van de minister.

[2:19:39] De minister snapt misschien, we hebben dat debat met zijn voorganger gehad,

[2:19:43] april 23. Er liggen belangrijke keuzes ook, wie die andere check gaat doen,

[2:19:50] of dat bij de rechtercommissaris komt, onafhankelijke commissie, etc. En het

[2:19:54] eerstvolgende stap die de minister nu schetst is een wetsvoorstel dat in consultatie gaat.

[2:20:00] Dus geen inhoudelijk beleidsdebat meer over die keuzes totdat we de wetsbehandeling krijgen.

[2:20:05] Dat is een keuze die zou kunnen worden gemaakt, alleen denk ik voor het proces

[2:20:10] en het draagvlak van die keuzes en ook het verdere vervolg wel goed om te kijken

[2:20:14] en als open uitnodiging wat dan de manier is waarop we dat in de Kamer ook goed kunnen bespreken.

[2:20:20] Want er zitten, ook in de ronde tafel gesprek wat we hebben gehad waar mevrouw Helder naar verwees,

[2:20:24] zitten veel haken in ogen en veel ook principiële keuzes die te maken zijn.

[2:20:28] En als we dat alleen maar gaan doen bij de wetsbehandeling

[2:20:31] en dan alleen amendementen nog hebben om dat aan te passen,

[2:20:34] Dat zou, denk ik, ongelukkig kunnen uitpakken.

[2:20:37] Dat...

[2:20:39] Voorzitter, ik hoorde heer Sneller.

[2:20:41] Ik ben zelf nog bezig met me verdiepen in de materie en de wijze van de keuzes.

[2:20:48] Natuurlijk komen we daarover te spreken in uw Kamer.

[2:20:50] Ik kan alleen nog niet zeggen in welke vorm en in welke hoe dagen.

[2:20:56] Dus ik neem uw suggestie mee over het eventueel hebben van een meer open debat,

[2:21:01] zo vat ik uw suggestie dan maar op, over de te maken keuzes.

[2:21:05] Maar ik doe daar nog geen toezegging over.

[2:21:07] Daarvoor zit ik nog te vroeg in het proces zelf.

[2:21:13] Mevrouw Hilder.

[2:21:14] Ik wil, misschien niet aanhoudelijk, maar wel procedureel

[2:21:17] het verzoek van collega Sneller ondersteunen.

[2:21:20] Want ik zou ook wel een idee hebben naar aanleiding van een werkbezoek

[2:21:23] dat ik daar niet zo lang geleden heb gebracht.

[2:21:25] En dan zou je ook kunnen denken aan...

[2:21:27] Misschien moeten niet heel veel mensen de kring rondom te beschermen,

[2:21:32] kroongetuigen, dat we die heel erg groot maken, want dat kost ook capaciteit.

[2:21:36] Maar dat valt ook binnen dat denkpatroon,

[2:21:38] wat ik dan de minister graag mee zou willen geven.

[2:21:40] Het zou mooi zijn als daar een moment eerder voor zou zijn dan inderdaad daarna met amendementen,

[2:21:44] maar dat gewoon ter aansluiting bij het bedoel van collega Sneller.

[2:21:49] Dank, voorzitter. Ik moet zeggen, ik heb tot nu toe nog geen criteria gehoord

[2:21:52] die nog niet langs zijn gekomen op mijn bureau.

[2:21:54] Dus zowel de kring als de wijs van toetsing, et cetera, et cetera,

[2:21:58] zijn natuurlijk onderdeel van de regeling waarover na wordt gedacht.

[2:22:02] Ik ga denken over een manier waarop we uw input in die discussie kunnen horen

[2:22:10] voordat we met wetsverschil komen.

[2:22:16] Misschien ongebruikelijk, maar dat denkt proces over het hoe en over het proces.

[2:22:21] Hoe zou de minister dat terug kunnen koppelen richting de Kamer?

[2:22:27] Daar ga ik even over nadenken.

[2:22:31] Dat hoort u van mij.

[2:22:32] Er zijn verschillende varianten waarin we dat kunnen doen.

[2:22:34] We kunnen dat in een hoorzitting doen, in een technische briefing.

[2:22:38] Er zijn allerlei varianten te bedenken om in ieder geval de input van de Kamer te kunnen meenemen.

[2:22:43] Maar ik kom daar nog op terug met een voorstel.

[2:22:46] Tegelijkertijd, ja, met de heer Sneller wil ik zo snel mogelijk

[2:22:49] dat hier gewoon een kroongetuigregeling ligt,

[2:22:51] want ondertussen stopt het proces natuurlijk niet.

[2:22:54] Heeft het OM nog steeds behoefte aan inzet van het middel?

[2:22:57] En ik heb liever dat ze dat doen op basis van een wettelijke regeling met duidelijke kaders

[2:23:00] dan zonder, ook voor het OM zelf zijn, daar zeg ik het bij.

[2:23:06] Dan breng ik me bij mijn laatste kopje, voordat ik begin met de overige,

[2:23:11] en dat is het kopje beschermen.

[2:23:13] En dat gaat natuurlijk over ons eigen bestuur en de hoedes van de rechtsstaat

[2:23:16] en hoe gaan we daarmee om.

[2:23:18] Laten we hier eerst een algemene opmerking maken over mijn Volkskrantinterview.

[2:23:22] U neemt daar een ander aspect uit, er zijn veel andere aspecten al belicht uit dat interview,

[2:23:27] deze nog niet.

[2:23:29] Ja, daar stond kort in één zin een opmerking van mij over de staatscommissie rechtsstaat.

[2:23:38] Geen sinds wil ik bagatelliseren datgene wat staat in het rapport van de staatscommissie rechtsstaat.

[2:23:44] Dat moeten we voortvarend oppakken en dat zal ook gebeuren.

[2:23:50] En zoals u heeft kunnen lezen in het hoofdlijnakkoord,

[2:23:54] is er een grote aandacht voor groepbeschuwingen in de rechtsstaat.

[2:23:59] En dat zou ook een apart hoofdstuk worden in het regeerprogramma

[2:24:01] wat u op korte termijn ontvangt.

[2:24:05] Er zijn veel dingen misgegaan en die moeten worden gerepareerd.

[2:24:10] Tegelijkertijd. En ik denk dat die twee samen kunnen gaan.

[2:24:14] Constateer ik ook dat Nederland stevig als in de top vijf staat

[2:24:17] als het gaat om de rule of law internationaal

[2:24:19] en hoe ons rechtssysteem in elkaar zit.

[2:24:21] constateren ik dat hoeveel kritiek er ook is op onze instanties,

[2:24:25] waaronder de politie in bepaalde gevallen,

[2:24:28] dat iedere Nederlandse burger in nood, daar durf ik wel mijn hand voor in het vuur te steken,

[2:24:33] toch gewoon 112 belt, en blij is dat de politie opkomt dagen in nood.

[2:24:39] Toch geloof ik dat de meeste burgers in Nederland vertrouwen hebben in de uitspraak die onze rechters doen,

[2:24:46] vertrouwen hebben in onafhankelijkheid van het OM.

[2:24:48] Dus het enige wat ik wil voorkomen is dat we een eenzijdig beeld neerzetten

[2:24:53] van een rechtsstaat in verval die volledig moet worden gerenoveerd.

[2:24:59] Ja, er zijn renovaties nodig, maar ik probeer er tegenover te zetten

[2:25:03] dat we ook blij moeten zijn met de staat van de rechtsstaat

[2:25:06] en de instanties die die bewaken.

[2:25:10] Ik hoop dat het een beetje inkleuring geeft aan, of context aan,

[2:25:15] wat ik daar heb probeerd te zeggen.

[2:25:16] Wat mij betreft kunnen beide dus samen gaan.

[2:25:19] En zo zou ik dat ook in deze periode hand in hand willen laten gaan.

[2:25:25] De heer Boswijk had een vraag over lokale bestuurders en de bedreigingen die ze hebben.

[2:25:30] En of zij een vertrouwenspersoon hebben.

[2:25:33] Helaas krijgen lokale bestuurders inderdaad te maken met ondermijning, agressie, intimidatie.

[2:25:38] Onlangs hadden we natuurlijk nog de auto van de burgemeester in Heerenveen...

[2:25:42] of een leeuwarden, sorry, die in brand werd gestoken,

[2:25:47] en die moeten ergens terechtkunnen voor steun.

[2:25:50] In steeds meer gemeenten worden daarvoor interne of externe vertrouwenspersonen

[2:25:54] aangesteld waar raadsleden, wethouders en burgemeesters terecht kunnen

[2:25:57] bij vormen van oneigenlijke druk.

[2:26:00] En hier draagt de tour die er is van het ondersteuningsdienst Weerbaar Bestuur

[2:26:03] langs alle gemeenten aan bij, vanuit het programma Weerbaar Bestuur,

[2:26:07] wat is van in eerste instantie minister van Binnenlandse Zaken,

[2:26:09] maar in samenwerking met justitie en veiligheid.

[2:26:14] Daar worden in veel gevallen agressieprotocollen opgesteld

[2:26:16] en er worden afspraken gemaakt over eerste aanspreekpunten

[2:26:18] en hulp bij melding en aangifte.

[2:26:21] En als er naast de steun vanuit eigen gemeente

[2:26:23] nog ondersteuning extra gewend is,

[2:26:26] dan is er een landelijk ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur,

[2:26:29] waar vertrouwenspersonen en ook ervaringstestkundigen zijn

[2:26:32] die kunnen worden ingezet.

[2:26:35] Mevrouw Bruining had daar ook een vraag over.

[2:26:37] gemeenten spelen een grote rol daar waar het gaat om ondermijnende criminaliteit en de helft van de

[2:26:43] mensen volgens RTV Utrecht melden u, krijgt te maken met geweld en agressie vanuit de bevolking

[2:26:49] en criminaliteit. Voor de recente landelijke cijfers, want daar werd naar gevraagd over

[2:26:54] decentrale politieke ambtsverdragers, verwijs ik graag naar de Monitor Integriteit en Veiligheid

[2:26:59] die dit jaar najaar verschijnt. Deze monitor wordt door de minister van BZK in opdracht van

[2:27:06] In Haar wordt u opgesteld en gedeeld.

[2:27:09] Daar wordt ook een uitsplitsing gemaakt tussen het aantal meldingen en het aantal aangiftes

[2:27:12] en de effecten van agressie en intimidatie op gedrag en op de stoppen met het ambten.

[2:27:18] Deze monitor zal in een Kamerbrief worden gedeeld met u.

[2:27:23] Inzet om de zorgelijke trend te keren is onder andere de aanpak van online haat,

[2:27:27] ondersteuning na een incident en het stimuleren van meldingen en aangifte bij de politie.

[2:27:33] Dat over het lokale bestuur, dat brengen we dan bij bewaken en beveiligen.

[2:27:37] Er zijn ook een hoop vragen over gesteld.

[2:27:40] Ik wil eerst zeggen dat u krijgt met een afzonderlijke brief in oktober een volledige

[2:27:45] stand van zaken over waar staan we met de overheveling en de omvorming van het hele

[2:27:50] stelsel van bewaken en beveiligen.

[2:27:53] Ik kan u wel kort melden wat er is gebeurd.

[2:27:55] Sinds april 2023 is een aantal te beschermde personen, tbp's, overgenomen van decentraal

[2:28:01] Dus van de hoofdofficier van Justitie naar het rijksdomein, de NCTV.

[2:28:07] En gedurende dit jaar wordt deze overname vooruitlopend

[2:28:10] op het volledige nieuwe stelsel voortgezet.

[2:28:14] Daarnaast zijn door de NCTV en het OM gezamenlijke afspraken gemaakt

[2:28:17] om overdracht van nog een groep de beveiligde personen vorm te geven.

[2:28:21] En deze overdracht is in gang gezet.

[2:28:24] Ze zijn ook in gesprek om de overdracht van alle resterende TBP's

[2:28:27] in het decentraal domein bij de NCTV vorm te geven.

[2:28:35] Er was ook nog een specifieke vraag over het adviesorgaan,

[2:28:38] het onafhankelijke adviesorgaan en het overbrengen van complexe casus naar de NCTV

[2:28:43] en hoe dat is uitgewerkt.

[2:28:44] Ook dat komt natuurlijk terug in de brief van oktober.

[2:28:46] Maar ik kan nu wel zeggen dat de leden van het onafhankelijke adviesorgaan inmiddels zijn aangezocht.

[2:28:52] De heer Lemfring, de oud-burgemeester van Leiden, is bereidgewonden om voorzitter te worden van dit orgaan.

[2:28:58] Het orgaan is volledig onafhankelijk, het bepaalt zijn eigen werkwijze.

[2:29:01] en in de volgende voortgangsbrief, zoals ik meld,

[2:29:04] het zal daar nader op worden ingegaan.

[2:29:07] Mevrouw Michon-Derks had ook nog een vraag over het stelsel bewaken en beveiligen.

[2:29:15] Laat ik mijn eerste indruk geven,

[2:29:17] en ik heb natuurlijk veel met de NCTV van gedacht gewisseld over hoe dit nu staat,

[2:29:21] en heb daar zelf ook mee te maken als verantwoordelijk minister voor alle TBP's nu.

[2:29:26] Ik heb het idee dat dit op een zeer robuuste en professionele wijze wordt omgevormd.

[2:29:32] Daar was natuurlijk alle aanleiding toe, de rapporten waren niet mals

[2:29:35] en er zijn echt fouten gemaakt.

[2:29:38] Maar ik heb het idee dat daar in alle openheid en in alle constructiviteit,

[2:29:44] in een tempo wat draagbaar is,

[2:29:46] nu wordt toegewerkt naar de omvorming, naar het nieuwe stelsel.

[2:29:53] Een aantal voorbeelden daarvan.

[2:29:55] Ik noemde al de afspraak met de OM over de overdracht van te beveiligde personen,

[2:29:59] maar er zijn ook nieuwe hulpmiddelen en instrumenten ontwikkeld om de weerbaarheid van de te beveiligde persoon te ondersteunen.

[2:30:05] En er is een landelijk coördinatiecentrum waar nu alle operationele uitvoering centraal wordt gecoördineerd.

[2:30:17] Dan heb ik nog een paar losse onderwerpen.

[2:30:23] De camera zorg, of het camera schild, noem ik het maar even in de woorden van de heer Boswerk.

[2:30:29] Ja, criminaliteit in het buitengebied heeft ook onze aandacht.

[2:30:34] En ik denk ook dat moderne hulpmiddelen,

[2:30:38] en hij noemde dezelfde ANPRs, een bijdrage kunnen leveren.

[2:30:43] Ook in het hoofdlijnakkoord wordt gesproken over de inzet van innovatieve middelen.

[2:30:47] Je kunt bijvoorbeeld ook denken aan drones of andere vormen.

[2:30:50] Daarbij moeten we natuurlijk altijd kijken

[2:30:55] ...waar de privacy in het gedrang komt bij de inzet van deze middelen.

[2:31:03] Ik geloof dat ze een grote toegevoegde waarde kunnen hebben...

[2:31:06] ...zeker in die gebieden waar geen permanent politietoezicht kan en zal zijn.

[2:31:11] Maar ik wil wel kijken in een overleg met politie, OM, burgemeesters en anderen...

[2:31:16] ...waar dat wenselijk is en mogelijk is.

[2:31:19] Dus in het halfjaarbericht politie zal ik daar verder op terugkomen

[2:31:23] voor het einde van het jaar.

[2:31:25] De halfjaarberichten-brieven heb ik er wel over gehad met de heer Sneller.

[2:31:29] Ze worden steeds alomvattender.

[2:31:35] F4... Sorry.

[2:31:36] GESPREKSLEIDER DE JONGEREN DOOR ELKAAR

[2:31:37] Ja, dat is ook dan de tweede termijn, maar meteen, voorzitter.

[2:31:39] Kijk, het gaat mij niet alleen om alomvattend, alles moet erin staan,

[2:31:42] maar het gaat mij ook om, zoals bijvoorbeeld het overbrengen

[2:31:44] van die complexe casuïstiek, dat we niet alleen horen

[2:31:47] de aankondiging en de bedoeling is, maar ook dat we het dan terug kunnen zien.

[2:31:51] En met de vorige minister ook stelselbaar en veilig is weer een aparte

[2:31:57] verantwoordingssystematiek dan kroogtuigregeling, terwijl ze uiteindelijk

[2:32:00] ook in het OVV-rapport nauwelijks met elkaar samenhangen wanneer we kunnen overstappen.

[2:32:04] Dus het is ook de analytische samenhang dat we het gewoon kunnen volgen.

[2:32:09] En dat was ook dat interdepartementale kant, dat we daar iets meer structuur

[2:32:13] dan alleen maar losse dingen en, even van mijn hart geen moordkuil,

[2:32:16] soms gewoon een PR-brief met in de bijlagen,

[2:32:19] kijk maar hoe we met de toezeggingen zijn omgegaan.

[2:32:22] Terwijl we uiteindelijk het ook willen kunnen volgen vanuit de Kamer,

[2:32:26] zodat deze debatten ook gestructureerder

[2:32:28] en daardoor ook voor beide kanten, denk ik, nuttiger kunnen zijn,

[2:32:31] in plaats van, hoe staat het met voortgang, hoe staat het met voortgang?

[2:32:36] Dank u wel, voorzitter.

[2:32:38] Voorzitter, mijn antwoorden zijn ja en nee.

[2:32:40] Ja, ik wil graag zoveel mogelijk opnemen in die brief,

[2:32:44] niet alleen maar qua voortgang, maar ook qua beleid.

[2:32:47] Sommige onderwerpen vereisen, denk ik, wel aparte overleggen met de Kamer.

[2:32:52] Iets als de omvorming van het stelsel bewaken en beveiligen

[2:32:55] vind ik te groot om op te nemen een halfjaar-rapportage.

[2:32:58] Dat verdient wel zijn eigen dynamiek.

[2:33:01] De kroongetuigregeling noemde u zelf al.

[2:33:03] Ik denk niet dat we daar ook separaat bij stil moeten staan.

[2:33:06] Dus ik kan niet beloven dat alles in één samenhangende brief komt,

[2:33:12] maar we zullen kijken naar welke onderwerpen zich daar wel voor lenen

[2:33:15] en dan kijken naar die samenhang.

[2:33:20] Ja. En de kroongetuigenrapportages staan juist weer wel in die halfjaarsbrieven.

[2:33:26] Dus dat... Nee, goed.

[2:33:30] Ja, voorzitter, dat punt zie ik. Daar ga ik naar kijken dan.

[2:33:34] Ik denk overigens dat we ook separaat gaan terugkomen op de kroongetuigen,

[2:33:37] maar daar hebben we het over gehad.

[2:33:39] En vier, vuurwerk. Het staat in het hoofdlijnakkoord dat we dat willen gaan verbieden.

[2:33:45] Ik moet wel de verwachtingen temperen.

[2:33:47] Het is niet iets wat we als Nederland in ons eentje kunnen doen.

[2:33:50] We hebben daar de EU bij nodig.

[2:33:52] Ik zal me daarvoor inzetten, maar niet alleen ik.

[2:33:54] Ik zal ook mijn collega van INW vragen om dat te doen, want uiteindelijk ligt het vooral op zijn beleidsterrein

[2:34:00] om dat ook op Europees niveau voor elkaar te krijgen.

[2:34:03] We weten ook dat het meeste daarvan uit Italië komt.

[2:34:05] Ik hoop daar op kort termijn contact over te hebben met mijn Italiaanse collega.

[2:34:09] Dan zal ik ook dit onderwerp aansluiten.

[2:34:11] Dus de inspanningsverplichting heeft u.

[2:34:15] De Statscommissie heeft het over gehad.

[2:34:19] De effectiviteit van de DSA.

[2:34:21] Mevrouw Mütleur, bij de verkoop van drugs aan jongeren

[2:34:23] en de nog niet aangenomen uitvoeringswet.

[2:34:27] De drugshandel die online plaatsvindt, moet hard worden bestreden.

[2:34:31] Daar ben ik het mee eens.

[2:34:32] We werken nu samen met politie en het Openbaar Ministerie om dit aan te pakken.

[2:34:37] Met de DSA wordt het makkelijker om de verkoop van criminele content, waaronder drugs, op het open internet tegen te gaan.

[2:34:44] De Nederlandse strafrechtelijke aanpak heeft wel een beperkt effect,

[2:34:47] aangezien het hier om een internationale online dienst gaat met een heel groot aantal gebruikers.

[2:34:52] Daarom is Nederland aangeraakt bij het EU-internetforum,

[2:34:55] waarin overheden en de private sector gezamenlijk de uitdagingen rondom illegale online content bespreken.

[2:35:01] met online drugshandel als één van de focusgebieden daarbinnen.

[2:35:06] Tegelijkertijd is van groot belang dat de uitvoeringswet wordt aangenomen

[2:35:09] om de handhaving ook in Nederland te bewerkstelligen.

[2:35:12] Het wetsvoorstel is op dit moment bij uw Kamer in behandeling

[2:35:16] en we kijken uit naar een spoedige behandeling daarvan in uw Kamer.

[2:35:27] Gegevensdeling.

[2:35:29] Lid Michon.

[2:35:31] De inventarisatie naar de knelpunten is uitgevoerd naar aanleiding van de motie.

[2:35:35] Je hebt loodgelegd hoe breed dat thema onder partners leeft en hoe complex het is.

[2:35:40] En ik moet eerlijk zeggen, ook in mijn eerste werkbezoeken

[2:35:42] kom ik regelmatig gegevenssteling als een thema tegen.

[2:35:47] De WGS, met verwerking door samenwerkingsverbanden,

[2:35:52] die voor de zomer door de Eerste Kamer is aangenomen,

[2:35:54] gaat wel een groot deel van deze knalpunten bij partners wegnemen.

[2:35:59] Daarmee kunnen betrokken organisaties namelijk betere gegevens met elkaar uitwisselen,

[2:36:02] waardoor de slagkracht ook verder wordt vergroot.

[2:36:06] Tegelijkertijd is het belangrijk dat er een goede analyse per thema wordt gedaan

[2:36:09] om zo inzicht en overzicht te krijgen en de knelpunten echt aan te pakken.

[2:36:13] En daar wordt nu volop ingezet in samenwerking met de betrokken partners.

[2:36:18] En de beoogte in werkingstreding is overigens 1 januari 2025.

[2:36:22] Dus dat is gelukkig al aanstonds.

[2:36:25] En ik hoop echt dat dat een verschil gaat maken.

[2:36:28] De top 600, zeg ik tegen de heer Van Dijk van de PVV.

[2:36:34] Ik ben het natuurlijk eens dat je zorgvuldig moet omgaan met belastinggeld.

[2:36:38] Of dat nu is voor de top 600, wat een specifieke aanpak was voor Amsterdam, of anderszins.

[2:36:46] Het is aan de gemeente Amsterdam zelf in dit geval om ervoor te kiezen om een vervolgonderzoek te doen,

[2:36:50] met de ogen op een effectieve aanpak.

[2:36:53] En ja, in de cel zetten zorgt er in ieder geval voor dat de recidive op het moment dat iemand in de cel zit nul is,

[2:37:00] want daartoe is geen gelegenheid.

[2:37:02] Maar we moeten ook beseffen, en daar gaat mijn collega de staatssecretaris van JNV over,

[2:37:10] maar dat de DEI ook behoorlijke knelpunten kent.

[2:37:14] We hebben een tekort aan detentiecapaciteit, we hebben een tekort aan detentiepersoneel.

[2:37:18] Dus het vastzetten en de repressie in die zin als enige middel,

[2:37:22] is ook een hele dure vorm van het voorkomen van recidivisme.

[2:37:26] En ik zei al eerder, het alternatief voor preventieaanpak is geen aanpak.

[2:37:32] En ik ben van mening dat nog steeds het proberen om met preventie te voorkomen

[2:37:37] dat we uiteindelijk dure celcapaciteit moeten besteden in de repressieve zin,

[2:37:41] de moeite waard is, niet alleen economisch gezien,

[2:37:44] maar ook gewoon omdat we daarmee mensen een alternatief kunnen geven.

[2:37:47] om een ander pad te kiezen.

[2:37:50] De heer Van Dijk.

[2:37:51] Ja, dank u voorzitter. Ik begrijp wat de minister zegt.

[2:37:54] Maar is de minister dan in elk geval

[2:37:56] met de PVV eens dat het niet zo kan zijn

[2:37:58] dat de top 600

[2:37:59] grootste criminelen

[2:38:02] verantwoordelijk voor

[2:38:04] high impact crimes

[2:38:05] dat die als gevolg van hun wangedrag

[2:38:10] beloond worden met bijvoorbeeld

[2:38:13] kost en inwoning

[2:38:14] om ze te motiveren om zich beter

[2:38:15] aan te passen aan de samenleving. Dat kan toch ook niet de goede weg zijn, vraag ik aan de minister.

[2:38:20] Ik wil niet te diep duiken in de top 600, ook omdat ik er niet over ga en het is niet mijn aanpak,

[2:38:28] maar ze heeft er niet voor niks de top 600, dus misschien was recidive wel een te hoog streven

[2:38:34] voor deze groep. Je moet ook kijken naar welk doel je probeert te bereiken. Als je met preventie

[2:38:41] probeert te voorkomen dat mensen op sterkte pad gaan, is dat één ding.

[2:38:45] Je kunt met preventie ook voorkomen

[2:38:47] dat mensen in de band komen van ondermijnende criminaliteit,

[2:38:50] dus afzakken van high-impact crimes naar georganiseerde criminaliteit.

[2:38:55] Je kunt ook proberen om mensen van een georganiseerde criminaliteit los te weken.

[2:38:59] Voor elk van die verschillende trajecten,

[2:39:01] die je allemaal preventief tot op zekere hoogte kunt noemen,

[2:39:04] is een andere aanpak nodig.

[2:39:06] En ik zou niet willen vooruitlopen op wat je voor de een wel

[2:39:11] of voor de ander niet doet.

[2:39:13] Dat ligt er echt aan.

[2:39:14] Welk doel je je daarmee veroogd hebt.

[2:39:24] Dan de criminaliteitscijfers.

[2:39:26] Hoe registreren wij die, vroeg de heer Van Dijk.

[2:39:28] En hoe zit het met de aangiftebereidheid?

[2:39:30] Kloppen die cijfers wel?

[2:39:32] Ik ben het met de heer Van Dijk eens.

[2:39:34] De criminaliteitscijfers moeten up-to-date en volledig zijn.

[2:39:37] Wij maken gebruik van diverse bronnen om te komen tot criminaliteitscijfers.

[2:39:40] Denk aan politie-informatie, maar ook CBS-informatie.

[2:39:43] de Veiligheidsmonitor, die ik al eerder noemde, en nog meer.

[2:39:47] En in het halfjaarbericht politie informeer ik ook altijd over deze cijfers.

[2:39:52] Het blijft moeilijk om zicht te krijgen op aangiftebereidheid,

[2:39:55] omdat het moeilijk is om te zeggen van iemand die geen aangifte heeft gedaan

[2:40:00] waarom hij dat niet heeft gedaan, omdat we daar nu juist geen zicht op hebben.

[2:40:05] Vanuit mijn positie zeg ik, doe die aangifte in alle gevallen,

[2:40:09] want dat geeft ons uiteindelijk een beter zicht

[2:40:12] En dat helpt ons ook in de aanpak vervolgens.

[2:40:17] Dan had u nog een vraag over mensensmokkel en mensenhandel en de migratie over de Middellandse

[2:40:26] Zee.

[2:40:26] Die vraag moet ik helaas doorverwijzen aan mijn collega van Asiel en Migratie, die over

[2:40:31] het thema mensensmokkel gaat.

[2:40:33] Waar het mensenhandel betreft zult u mij volgende week in een debat met uw Kamer zien over

[2:40:39] mensenhandel en prostitutie.

[2:40:42] Maar deze specifieke vraag over de migratieroute over de Middellandse Zee ligt echt op het terrein

[2:40:48] van de minister van Asiel en Migratie.

[2:40:50] Voorzitter, dat brengt mij aan het eind van de vragen die ik had.

[2:40:55] Interruptie nog van de heer Van Dijk.

[2:40:59] Ik had ook nog een vraag over de resultaten van de bestrijding van de interventies die er zijn geweest

[2:41:08] bij georganiseerde criminaliteiten onder kwetsbare jongen.

[2:41:12] Dat gaat over een Kamerbrief uit 2023, december,

[2:41:16] dat er heel veel interventies en inspanningen zijn geweest

[2:41:18] om de kans op recidive van jongeren tussen de 12 en 23 jaar te verkleinen.

[2:41:24] En daar zou een terugkoppeling op komen.

[2:41:27] En ik vroeg me af wanneer we die kunnen verwachten.

[2:41:34] Ja, voorzitter, dat nemen we mee in het halfjaarbericht.

[2:41:37] Dat is inderdaad de toezegging die gedaan is en we verwachten die resultaten andersom.

[2:41:42] Dank u wel. Daarmee is een einde gekomen

[2:41:43] aan de eerste termijn van de beantwoording van de minister.

[2:41:46] We hebben nog maar heel weinig tijd voor een tweede termijn,

[2:41:48] maar ik kan me wel voorstellen dat daar behoefte aan is.

[2:41:50] Dat gaan we dan heel kort houden. Ik stel voor één minuut per persoon.

[2:41:54] Net de ruimte om nog één vraag te stellen of één conclusie te trekken,

[2:41:57] net wat u wilt, maar beperkt het alsminst tot één minuut.

[2:41:59] En als u er zes vragen in stopt, dan komen we ook niet meer toe aan de beantwoording.

[2:42:02] Dus dat is natuurlijk zelf ook een beetje afweg.

[2:42:04] Nou, wat gezegd hebben, het woord is aan mevrouw Helder van BBB.

[2:42:07] Ja, dank u wel, voorzitter. En dank aan de minister voor alle antwoorden.

[2:42:11] En ik heb drie toezeggen genoteerd,

[2:42:13] maar we zien dus dat halfjaarbericht met spanningen tegemoet, voorzitter.

[2:42:17] Ja, alle vragen zijn beantwoord

[2:42:18] en daarom beloon ik de minister met dan toch nog een vraag.

[2:42:21] Dat gaat dan over...

[2:42:22] Ik had het over de forensische opsporing in de eerste termijn,

[2:42:25] toen ging het over de drugsdumpingen.

[2:42:27] Nu wil ik die stellen ten aanzien van de aanpak

[2:42:30] van criminele samenwerkingsverbanden, de zogenoemde CSV's.

[2:42:34] Dan verwijs ik naar, misschien heeft de minister hem,

[2:42:36] anders kan ik hem die geven, de position paper

[2:42:38] van de Nederlandse Politiebond,

[2:42:39] en die heet aanpak, ondermijning en georganiseerde criminaliteit.

[2:42:43] Omdat in de opsporing worden vaak personen gezien

[2:42:45] die mogelijk een rol hebben in een CSV en die ook steeds opduiken.

[2:42:50] Maar daar mag de politie nog niks mee, want het zijn nog geen verdachten.

[2:42:53] Het zijn betrokkenen.

[2:42:54] En het zou misschien wel heel goed zijn om daar zicht op te kunnen krijgen.

[2:42:57] Kijk, DNA-onderzoek bij een verdachte, dat zo staat in de wet, moet ook zo blijven.

[2:43:01] Maar concreet de vraag aan de minister op dit punt

[2:43:04] of hij bereid is om in gesprek te gaan met de forense opsporing

[2:43:08] over manieren om hun kennis en kunde in een bredere context,

[2:43:11] dus bij die CSV's, in te zetten voor de opsporing.

[2:43:14] En dan niet ter aanleiding van de opsporing,

[2:43:16] maar eigenlijk meer tericht op identificatie.

[2:43:18] Mogelijk kan die wettelijke hobbel dan genomen worden.

[2:43:21] Dank u wel.

[2:43:21] Dank u wel. Mevrouw Moedler.

[2:43:23] Deze minister wekt hoge verwachtingen

[2:43:25] en wij gaan hem helpen om aan die verwachtingen te voldoen.

[2:43:29] Hij focust heel erg op internationale opsporingen van drugscriminaliteit.

[2:43:33] Dat vind ik belangrijk, maar als je de wijken vergeet,

[2:43:36] Als je niet investeert in lokale opsporing, dan is het vertrouwen weg.

[2:43:39] En welke publiekscampagne je daar nog wel of niet voor initieert, want de onderwereld raakt steeds

[2:43:46] meer verweven met de bovenwereld.

[2:43:47] Dat is gewoon een feit.

[2:43:48] Dat bereikt onze jongeren.

[2:43:50] Ik heb in mijn betoog iets gezegd over de opkopen van woningen, waarop ik geen antwoord heb gehad.

[2:43:56] Wat ik wel wil, is hoe de minister kijkt tegen hetgene wat recent ook door de politie is aangegeven.

[2:44:05] de enorme hypotheekfraude die door criminelen wordt gedaan en ten tweede de wens van gemeenten

[2:44:11] en corporaties om een opkoopfonds in het leven te roepen, zodat, net als het mooie voorbeeld

[2:44:16] dat de minister net noemde uit Tilburg, woningen kunnen worden opgekocht en voor de samenleving

[2:44:23] beschikbaar kunnen worden gesteld.

[2:44:25] Dank u wel, mevrouw Bruining van NNC.

[2:44:28] Dank, voorzitter.

[2:44:29] Ik wil de minister bedanken voor zijn antwoorden.

[2:44:32] Hij heeft een hele mooie doorkijk gegeven en ik zie ernaar uit hoe dat vertaald gaat worden

[2:44:37] in het regeerakkoord.

[2:44:38] En ik hoop dan ook dat wat er gezegd is en wat de minister heeft laten zien, dat we dat

[2:44:42] dan ook kunnen terugzien in de vertaling van het regeerakkoord.

[2:44:46] Dank u wel.

[2:44:47] Meneer Sneller, D66.

[2:44:51] Nee, ik wil de minister danken voor de beantwoording in zijn toezeggingen en in de tweede termijn

[2:44:55] horen we nog meer over de risk assessment.

[2:44:58] Mevrouw Michon.

[2:45:00] Voorzitter, dank.

[2:45:00] Ook ik wil de minister danken voor deze eerste bijdrage op dit belangrijk onderwerp.

[2:45:06] Op één punt ben ik echt ongelukkig en dat gaat over het informatiedelen.

[2:45:13] Het was ook ongeveer de ene laatste antwoord in het kopje overig.

[2:45:16] En de visie van mijn fractie is informatiedelen en het optimaliseren van informatiedeling juist het punt.

[2:45:24] Daar moet je eigenlijk mee beginnen, want daar stokt het allemaal.

[2:45:27] Die WGS is er eindelijk gekomen door allerlei gedoe van andere partijen hier die er anders

[2:45:34] over denken.

[2:45:35] We moeten nu al de WGS 2.0 in de stijger zetten.

[2:45:39] Het is een continu proces om met elkaar te zorgen dat partijen informatie kunnen delen

[2:45:44] en bijvoorbeeld woningbouwcorporaties willen hun bijdrage leveren.

[2:45:48] Ook zorgkantoren, private organisaties die wel degelijk een hele belangrijke bijdrage

[2:45:54] kunnen leveren.

[2:45:54] De minister heeft het over, er is een goede analyse per thema nodig.

[2:45:58] Ik wil graag dan die analyse per thema zo snel mogelijk hebben, tenminste voor de begroting

[2:46:03] van JNV.

[2:46:04] En mijn tweede korte vraag, waar ik geen antwoord op heb gekregen, voorzitter, is het de wens

[2:46:09] van de Rieks om te worden ondersteund op die financiële analyse, omdat er financieel zo'n

[2:46:15] belangrijk werk te doen is, heel specialistisch werk.

[2:46:18] Kan het landelijk bureau Biebop een rol vervullen bij richting de Riks,

[2:46:22] waar het gaat om die wens om op financiële analyse ondersteund te worden?

[2:46:29] Dank u wel.

[2:46:32] De heer Van Dijk ziet af van zijn tweede termijn.

[2:46:34] De heer Van Nispen niet, dus gaat uw gang.

[2:46:37] Dank. Ik richt mij in mijn tweede termijn opnieuw op de wittebordencriminaliteit.

[2:46:41] Waarom? Omdat we die niet moeten vergeten en omdat het een onmisbare schakel is,

[2:46:44] omdat vrijwel alle misdaad draait om geld.

[2:46:46] En ten aanzien van al die brievenbusfirma's, die volgens mij...

[2:46:49] Nou ja, de getallen zijn duizelingwekkend.

[2:46:51] Het gaat om miljarden.

[2:46:52] Het gaat om enorm veel bedrijfjes die dan per stuk...

[2:46:55] ook weer enorm veel bedrijfjes huisvesten.

[2:46:57] Heel vaak met kwade intenties.

[2:46:59] En de minister heeft daar natuurlijk wel iets over gezegd.

[2:47:02] Maar uiterlijk juli 2027 een registratieplicht implementeren...

[2:47:06] en een probleemverkenning naar het fenomeen.

[2:47:08] Daar mag wat mij betreft echt wel een schepje bovenop.

[2:47:10] En volgens mij is dat heel erg hard nodig.

[2:47:12] Want als je dus kijkt wat er mogelijk is, dan roep ik echt de minister op.

[2:47:14] Niet alleen een probleemverkenning...

[2:47:15] Maar kom dan meteen ook met de concrete voorstellen.

[2:47:18] Volgens mij is echt een offensief nodig

[2:47:19] tegen deze vormen van witte bordencriminaliteit en tegen het misdaad geld.

[2:47:24] En tot slot over die zelfonderzoeken.

[2:47:27] De minister noemde in de brief de voorganger

[2:47:30] van de minister nadere regulering van zelfonderzoeken wenselijk om een drempel

[2:47:34] weg te nemen voor bedrijven, zodat ze dat vaker gaan doen.

[2:47:37] En dat staat heel vaak in die brief.

[2:47:38] Dat scheelt ook kostbare capaciteit.

[2:47:40] Dat betekent dus dat het een stap terug is

[2:47:42] voor het Openbaar Ministerie, want anders scheelt het ook geen capaciteit.

[2:47:46] Dat toont dus voor mij aan dat dit een onwenselijke gang van zaak is.

[2:47:50] En ik weet wel dat het OM met regelgeving komt,

[2:47:52] maar als de minister dit zelf heeft gepropageerd,

[2:47:54] kunnen we nu niet meer zeggen, daar gaan we niet over.

[2:47:56] Dus ik vind wel degelijk dat wij erover gaan.

[2:47:58] En ik wens daarover dan ook een motie in te dienen.

[2:48:01] Maar volgens mij bestaat de behoefte dan...

[2:48:03] Daarmee rond ik trouwens mijn tweede termijn af.

[2:48:07] Maar niet nadat er een interruptie is geweest van de heer Van Dijk.

[2:48:10] Prima.

[2:48:19] Dan was uw termijn afgerond.

[2:48:21] Dan geef ik u de voorzitter samen terug en dan voor de procedure.

[2:48:25] Over dat twee-minuten-debat wilde ik zeggen dat volgens mij de wens ook bestaat bij mevrouw Moedleur.

[2:48:28] Maar daar kunnen we zo afrondend nog op terugkomen.

[2:48:31] Ik ben coulant. Als het een vraag is, de heer Van Dijk, dan mag u als laatste in tweede termijn uw vraag stellen.

[2:48:36] De heer Van Dijk.

[2:48:36] Dank u wel, voorzitter, voor deze coulance.

[2:48:40] Ik zie net op de website van de minister zelf dat onder zijn takenpakket op de website in

[2:48:47] elk geval staat mensenhandel en prostitutie en onder een apart bullet point mensensmokkel.

[2:48:52] Ik zou hem in dat licht toch graag willen vragen, als hij naar Italië op bezoek gaat,

[2:48:56] om dan toch het probleem met mensensmokkel en NGO's die zich daar aan schuldig zouden kunnen

[2:49:00] maken, aanhangig te maken.

[2:49:03] Mijn vraag is of hij dat wil doen.

[2:49:06] Dank u wel.

[2:49:06] Daarmee is een einde gekomen aan de tweede termijn van de kant van de Kamer.

[2:49:11] En dan kijk ik naar de minister, of hij in staat is om direct te beantwoorden.

[2:49:15] Dat is mooi. Gaat uw gang.

[2:49:17] Dank, voorzitter. En nogmaals, dank voor uw vragen, ook in de tweede termijn.

[2:49:21] Mevrouw Helder had een vraag over de CSV's

[2:49:23] en ook de mensen die daar misschien niet door de hardcore behoren,

[2:49:27] maar daaromheen zwerven.

[2:49:29] Ik wil daar niet al te veel over zeggen in deze openbare setting,

[2:49:33] anders dan dat ik u kan vertellen dat ik precies weet wat u bedoelt.

[2:49:36] en dat daar aandacht voor is.

[2:49:39] Dat is voor dit moment waar ik het even bij wil laten.

[2:49:43] Maar boodschap duidelijk ontvangen.

[2:49:48] Tegenover mevrouw Mütleur, ik deel uw zorgen over het opkoop

[2:49:51] en de rol die vastgoed speelt in de ondermijnende criminaliteit.

[2:49:56] En daar moeten we ons ook meer op inzetten.

[2:49:59] Het bericht wat ik zag van de week verbaasde enigszins wel,

[2:50:04] Anderszins, als je in de wijken spreekt met mensen die met ondermijnende criminaliteit te maken hebben,

[2:50:09] die zien dit ook gebeuren, dus het is een onderbouwd gegeven.

[2:50:14] We moeten daar wat mee.

[2:50:15] Ik vond het positief om te zien dat bijvoorbeeld de bankensector hier ook op reageerde

[2:50:20] en daar actie op wil ondernemen.

[2:50:22] Ik kan dat niet alleen doen.

[2:50:24] Ik zal dat moeten doen met mijn collega's van met name financiën, maar ook economische zaken.

[2:50:28] Maar ik ga daar wel mee in overleg, en vooral terecht,

[2:50:33] Maar ik ga dat wel oppakken. Ik vind dit een belangrijk punt.

[2:50:39] De NRA en het KPMG-rapport, ook daar ben ik niet alleen.

[2:50:46] Ook daar zal ik samen met de minister van Financiën moeten komen

[2:50:49] tot een doorvertaling naar een volgende NRA en hoe fijnmazig we die willen maken.

[2:50:54] Ik zeg u wel toe dat ik in de halfjaarbrief, daar is hij weer, hierop terug zou komen.

[2:50:59] Dat betrekt ook het KPMG-rapport in.

[2:51:01] en ik zorg dat ik voor die tijd heb overlegd met de minister van Financiën

[2:51:05] hoe wij daar samen in staan.

[2:51:08] Dit mission, de WGS 2.0, wellicht,

[2:51:15] maar ik wil er wel bij zeggen dat wetgeving niet altijd de oplossing is.

[2:51:19] Ik kom ook nu al, bijvoorbeeld in Rotterdam,

[2:51:22] gevallen tegen waarbij informatie niet wordt gedeeld,

[2:51:24] waarbij dat meer door cultuur komt of een perceptie van het mag niet,

[2:51:28] dan dat er daadwerkelijk wetgeving in de weg staat

[2:51:31] om dat ook te doen. Heel veel van die dingen kun je al lokaal oplossen, dus die gesprekken zal ik

[2:51:37] antameren. We gaan de WGS monitoren en daar waar knelpunten niet lokaal kunnen worden opgelost

[2:51:43] en wel wetgeving vereisen, ja, gaan we dat natuurlijk gewoon regelen.

[2:51:46] Dan kocht de interruptie nog, mevrouw Michon.

[2:51:48] Ja, voorzitter, dank u wel. En we hebben het over dit thema natuurlijk heel veel al gehad,

[2:51:53] ook met uw voorganger. En het punt is nu juist dat ook, ik herken ook wat u zegt,

[2:51:57] want wat de minister zegt, kan wellicht wel eens meer.

[2:52:01] Daarom is de Kamer ook gevraagd, help ze dan.

[2:52:03] Kan dan niet vanuit een ministerie of een liek handreiking komen?

[2:52:07] Wat dan wel of niet kan?

[2:52:09] Waar zitten die knelpunten dan wel?

[2:52:11] Dus dat bedoel ik met die agenda.

[2:52:12] We horen allemaal dingen en omdat we dat maar in het midden laten liggen,

[2:52:18] blijven ze ook liggen.

[2:52:19] Dus waar het ook niet aan de orde is, wil ik het graag weten.

[2:52:23] Waar het wel aan de orde is en waar het kan worden opgelost,

[2:52:25] wil ik graag weten hoe het dan kan worden opgelost met een goed protocol of met wetgeving.

[2:52:31] En dat bedoel ik met een agenda.

[2:52:32] We moeten dus vanuit de inhoud met elkaar transparant krijgen wat nu wel en niet mag.

[2:52:38] En wat mag, moeten we natuurlijk ook gewoon toepassen.

[2:52:39] En is de minister daartoe bereid?

[2:52:42] Want ik vroeg hem ook wanneer krijgen we dan die analyse per thema?

[2:52:45] Ik wil daar gewoon graag meer inzicht in.

[2:52:47] De minister.

[2:52:49] Ja, voorzitter, dit is een never ending story.

[2:52:52] Dit is niet een agenda en die werken we af en dan is het allemaal geregeld.

[2:52:56] We hebben te maken met continue nieuwe Europese regelgeving,

[2:52:59] privacywetgeving, nieuwe instanties die opkomen, uitspraken door rechters.

[2:53:05] We hebben daar een taskforce op zitten die daar ook naar kijkt.

[2:53:08] Ik ben het zelf ook al tegengekomen dat wat in de ene grote stad niet wordt gedaan,

[2:53:12] de andere grote stad zegt, oh jawel hoor, daar hebben we een methode voor gevonden.

[2:53:16] Dus daar stimuleren we heel graag via die taskforce

[2:53:20] dat dit soort dingen worden opgelost, waar dat niet op een praktische manier kan

[2:53:24] en in wetgeving moet worden gelegd, doen we dat ook.

[2:53:27] Dus ik stel voor om in het halfjaarbericht

[2:53:30] gewoon ook te rapporteren over de bevindingen van die taskforce,

[2:53:32] zodat u een up-to-date beeld heeft over wat daar speelt op dat moment.

[2:53:36] Verder hoop ik wel echt dat de WGS ook wel echt een verschil gaat maken

[2:53:40] in in ieder geval de mindset van diensten in het delen van informatie,

[2:53:45] want dat scheelt al een heleboel.

[2:53:49] De Financiële Analyse, de Rieks kunnen het gebruik maken van de Financiële Analyse van Bibop.

[2:53:54] Daar kom ik ook in het halfjaarbericht op terug.

[2:53:57] Daar gaan we naar kijken. Ik kan dat nu zo snel niet beantwoorden.

[2:54:02] Dan de heer Van Nispen, de brievenbusfirma's.

[2:54:08] Ik hoor je, we hebben net de Kamervraag beantwoord.

[2:54:12] Het lijkt me ook een uitstekend onderwerp om in het WGO...

[2:54:17] ...witwassen aan de orde te hebben, ook omdat daar de minister van Financiën bij zit...

[2:54:20] ...die natuurlijk wel de eerstverantwoordelijke is op dit terrein.

[2:54:24] Ik wil wel overigens een beeld bestrijden dat alle brievenbusfirma's...

[2:54:29] ...om het zo maar te noemen, slechte intentie hebben.

[2:54:32] Ik heb er zelf eentje opgericht, dat kan ik u vertellen.

[2:54:35] Dat was het NATO Innovation Fund, wat hier in naam geregistreerd is.

[2:54:41] Er zijn ook een heleboel andere redenen waarom bedrijven kiezen...

[2:54:45] in Nederland de domicilie te hebben, anders dan criminele intenties.

[2:54:49] Dat wil ik er toch maar even bij zeggen.

[2:54:51] Ik zie mezelf toch niet als witte borden crimineel.

[2:54:55] GELACH

[2:54:56] En ik weet dat u dat ook niet direct zei.

[2:54:59] De heer Van Dijk, tijdens het totten, ik kan moeilijk mijn eigen website tegenspreken.

[2:55:04] Ik zal dat even moeten terugnemen.

[2:55:06] Mocht daar blijken dat mensensmokkel onder mij valt,

[2:55:09] dan kom ik daarop terug, ook in mijn reis naar Italië.

[2:55:17] En zo niet, dan zal ik de boodschap overbrengen aan mijn collega Van Hane.

[2:55:21] Er is nog een interruptie van mevrouw Bruij.

[2:55:23] Dank, voorzitter. Ik mis alleen nog even de verdere beantwoording over de smart seals.

[2:55:28] De minister zou er ook terugkomen in de tweede termijn.

[2:55:30] Dat is nu uiteraard, dus ik wil graag de cliffhanger horen, als dat kan.

[2:55:34] Dank je wel.

[2:55:35] Goed punt, dat hadden wij ook nog genoteerd. Goed dat hij dat nog herinnert.

[2:55:38] Het is pas een kliffhanger als je er twee keer naar gevraagd moet worden.

[2:55:41] Dus daar komt hij dan.

[2:55:42] Ik ben bang dat hij wel een beetje tegenvalt in de spanningsbogen.

[2:55:46] Ten aanzien van de smart seals.

[2:55:47] De douane heeft een plan van de aanpak en een projectcharter opgesteld

[2:55:50] voor de proof of concept smart seals.

[2:55:52] De douane is bezig met het uitwerken van de specifieke scenario's

[2:55:55] en deze worden op korte termijn gestart.

[2:56:00] Daarmee is een einde gekomen aan de beantwoording van de minister

[2:56:03] en bijna een einde gekomen aan dit commissiedebat.

[2:56:05] Ik ga de toezeggingen nog met u doornemen.

[2:56:08] Dus let u allen goed op.

[2:56:09] en als er ergens iets net niet goed geregistreerd is, dan hoor ik het ofwel vanuit de Kamer ofwel vanuit de minister.

[2:56:14] De eerste. Naar aanleiding van vragen van de mevrouw Bruining,

[2:56:16] voor het einde van het jaar informeert de minister de Kamer over de invulling van de landelijke campagne in zaken drugsgebruik.

[2:56:22] Naar aanleiding van vragen van mevrouw Michon,

[2:56:24] in het eerste kwartaal 2025 ontvangt de Kamer een brief over de uitkomsten rioolmetingen.

[2:56:30] Het wetsvoorstel in zaken de kroongetuigregeling zal eind 2024 in consultatie gaan.

[2:56:34] De minister informeert de Kamer nog over de manier waarop de Kamer

[2:56:36] vroegtijdig met de minister van Gedachte zou kunnen wisselen hierover.

[2:56:39] De vierde. De minister komt in het najaar met een brief over de inzet op bewaken en beveiligen.

[2:56:47] En dan een verzameltoezegging over de volgende voortgangsbrief georganiseerde

[2:56:52] ondermijnende criminaliteit, want daarin informeert de minister de Kamer over de

[2:56:56] voortgang monitoring preventie met gezag, de jurisprudentie in zaken artikel 138 AA,

[2:57:02] de benodigde inzet op internationaal vlak, onder andere de politie liaisons,

[2:57:06] de national risk assessment en het KPMG rapport naar leiding van de vraag van de heer Sneller,

[2:57:10] de rapportage op bevindingen over het delen van informatie,

[2:57:15] naar aanleiding van mevrouw Michon,

[2:57:16] en de ondersteuning bij financiële analyse,

[2:57:19] ook naar aanleiding van een vraag van mevrouw Michon.

[2:57:23] Oké. En mevrouw Helder?

[2:57:24] Volgens mij zou in die brief ook nog komen dat het ging,

[2:57:28] want in het najaar, even kijken,

[2:57:31] deze winter wordt ook gekeken

[2:57:33] naar die non-conviction-based confiscation-wetgeving

[2:57:36] en dat zou ook in die voortgangse brief

[2:57:38] daarna in de Kamer stand van zaken worden doorgegeven.

[2:57:41] Dat klopt, er wordt geknikt en wij kennen die ook al zodanig, dus dat voegen we inderdaad nog toe.

[2:57:45] Mevrouw Michon.

[2:57:46] Ja, voorzitter, ik heb nog een reactiemotie.

[2:57:51] Werkwijze poortwachters, die toezicht op poortwachtersfunctie voor het einde van het jaar.

[2:57:55] Ik weet niet of dat een aparte brief is of dat dat in die half jaar voortgangsvuur, maar ja, gewoon in dat dikke pakketje.

[2:58:02] In het dikke pakket, dus in de voortgangsrapportage wordt die ook meegenomen.

[2:58:08] En dan kijk ik nog naar mevrouw Moedler.

[2:58:10] U gaf mij te kennen, voornemens zijn, een twee minuten debat aan te vragen.

[2:58:16] U mag dat ook doen.

[2:58:17] Het maakt mij niet uit als we maar moties zouden kunnen indienen.

[2:58:21] Dus hierbij een aanvraag voor een twee minuten debat.

[2:58:25] Die wens bestaat bij mij ook.

[2:58:27] Ik ben van plan om dat te doen, in ieder geval op het zelfonderzoek van de bedrijven.

[2:58:33] Als mevrouw Mutler richting collega's een tipje van de sluier op wil lichten waar haar motie over gaat.

[2:58:37] Dat gaat met name om het laatste onderdeel, de hypotheekfraude waar ik het net over had,

[2:58:44] het opkopen van de woningen en de suggesties die wij hebben en graag willen doen via een motie.

[2:58:49] Dan wordt dit debat vervolgd in de plenaire zaal in de vorm van een twee minuten debat waarbij

[2:58:54] mevrouw Moedloer de eerste spreker zal zijn.

[2:58:57] Ik ga de minister van Justitie en Veiligheid heel hartelijk bedanken voor zijn beantwoording,

[2:58:59] als mede natuurlijk zijn ambtenaren en ondersteuning.

[2:59:02] Alle ondersteuning hier aanwezig in de Kamer vandaag, de mensen op de publieke tribune en

[2:59:06] en de mensen die dit op andere wijze hebben gevolgd.

[2:59:08] Dank voor uw aandacht en dan wens ik u verder nog een hele fijne dag.