Technische briefing over de Wet versterking regie volkshuisvesting

[0:00:10] Welkom allemaal. Ik wil graag deze vergadering openen.

[0:00:14] U bent hier bij de vaste commissie voor ruimtelijke ordenen in Volkshuisvesting.

[0:00:22] Ik ben daar voor uw nieuwe voorzitter. Mijn naam is Wietske Posma.

[0:00:26] We hebben vandaag op de agenda staan een technische briefing over het wetsvoorstel Versterking Regie Volkshuisvesting.

[0:00:33] Daarvoor hebben we een aantal mensen uitgenodigd die ons een toelichting gaan geven.

[0:00:38] Ik krijg eerst een mooie presentatie te zien.

[0:00:40] Daarna heeft de Kamer ruimte om vragen te stellen.

[0:00:43] Ik zou eerst graag de genodigden willen voorstellen aan u en vervolgens de Kamerleden die vragen

[0:00:50] kunnen stellen.

[0:00:52] Ik begin even aan deze kant met mevrouw Wellenberg, zij is van de directie wonen.

[0:00:57] Dan heb ik mevrouw Fikke van de directie woningbouw en beleid, mevrouw Van Noort ook van de directie

[0:01:03] wonen en mevrouw Wekers van de directie constitutionele zaken en wetgeving.

[0:01:08] We gaan de presentatie doen in twee blokken, waarbij mevrouw Wellenberg en mevrouw Fikker

[0:01:14] gaan beginnen.

[0:01:15] Vervolgens is er ruimte voor de Kamerleden om vragen te stellen.

[0:01:19] We doen één vraag per fractie, dus we beginnen aan deze kant met een ronde.

[0:01:23] Vervolgens hebben we een tweede blok, waar mevrouw Van Noord en mevrouw Wekers een toelichting

[0:01:28] geven.

[0:01:29] Die zal meer over de wet zelf gaan.

[0:01:31] Dan doen we weer dezelfde procedure.

[0:01:33] Als het daarna nog tijd over is, dan doen we nog een vragenronde.

[0:01:37] Dus we gaan zien hoe ver we komen.

[0:01:39] Ik wil even aan u de Kamerleden voorstellen van de commissie die er zijn.

[0:01:44] De heer De Hoop van GroenLinks, de heer Van der Aag, mevrouw Weijennas van de BBB,

[0:01:49] de heer Mooyman van de PVV, de heer Ginwis van de ChristenUnie,

[0:01:53] de heer Meulekamp van de VVD en mevrouw Welzijn van Nieuw Sociaal Contract.

[0:01:58] Dan wil ik graag het woord geven aan mevrouw Wellenberg.

[0:02:10] Excuses, u moet uw microfoon even aandoen.

[0:02:13] Als u klaar bent, spreken we weer uit.

[0:02:17] Ik wil eerst beginnen met waarom er meer regie nodig is en hoe het wetsvoorstel op hoofdlijnen is opgebouwd.

[0:02:24] Vervolgens zullen de collega's meer in detail op de wijzigingen inzoomen.

[0:02:30] Waarom is er meer regie nodig op de volkshuisvesting?

[0:02:33] In de memorie van toelichting hebben wij daar ook uitvoerig bij stilgestaan bij de probleemanalyse.

[0:02:37] Wat we zien de afgelopen jaren is dat de lokale beslissingen van de gemeenten niet leiden

[0:02:42] tot wat er landelijk nodig is.

[0:02:45] Er zijn op dat punt te weinig betaalbare woningen voor de middeninkomens en de lagere inkomens.

[0:02:51] We zien ook dat die betaalbare woningen niet evenwichtig verdeeld zijn over de regio en

[0:02:55] de provincie.

[0:02:57] Dat leidt ertoe dat urgentwoningzoekende mensen uit aandachtsgroepen veel al wonen in grote

[0:03:03] gemeente, wat leidt tot leefbaarheidsproblematiek, maar ook tot overvraging van welzijnsvoorzieningen

[0:03:10] en zorg- en ondersteuning.

[0:03:14] De bouwprocedures duren lang en we zien ook dat er onvoldoende duidelijkheid is voor bouwers

[0:03:20] en corporaties over de programmering.

[0:03:22] De lokale prestatieafspraken die tussen gemeenten en corporaties worden gemaakt, zijn vrij blijvend.

[0:03:29] En wat ik net al zei, die onbalans in de huisvesting van urgent woningzoekenden.

[0:03:36] Het wetsvoorstel komt op een aantal punten hierin tegemoet.

[0:03:40] Het wetsvoorstel is opgebouwd langs vier hoofdlijnen.

[0:03:47] Regie op waar, hoeveel en voor wie we gaan bouwen.

[0:03:50] Daar zal Nicole zo wat over vertellen.

[0:03:52] Ook over voldoende betaalbare woningen door aanpassing van de Omgevingswet.

[0:03:56] De kortere procedures, om de bouwprocedures te versnellen.

[0:03:59] en gelijke kansen voor urgentwoningzoekenden met aanpassingen in de woningwet en de WMO.

[0:04:06] Nicole, mag ik jou het woord geven?

[0:04:09] Ik zal even het woord geven aan mevrouw Fikker.

[0:04:12] U mag uw microfoon ook weer aanzetten.

[0:04:15] Dank u wel, voorzitter.

[0:04:18] Ja, we hebben natuurlijk de afgelopen kabinetsperiode al gezien dat de regie op de volkshuisvesting

[0:04:28] De volkshuisvesting is hernomen, dat hebben we onder andere gezien door de inzet van financiële

[0:04:34] middelen, maar bijvoorbeeld ook door in de woondeals afspraken te maken over hoeveel

[0:04:40] we bouwen, voor wie we bouwen en waar we bouwen.

[0:04:43] Wat we nu doen met deze wetsregie is dat de grondwettelijke opdracht, dat de overheid

[0:04:52] tot zorg heeft om te zorgen voor voldoende woningen,

[0:04:55] dat die wordt verankerd in de Omgevingswet.

[0:04:58] En waarom is dat zo belangrijk?

[0:05:01] Dat zorgt ervoor dat we eigenlijk op een niet vrijblijvende wijze

[0:05:05] ook sturen op de doelstellingen die worden eigenlijk gesteld

[0:05:12] voor de volkshuisvesting.

[0:05:15] Dus dan op die manier kunnen dus ook de overheden,

[0:05:18] de instrumenten die in de Omgevingswet zitten,

[0:05:20] die ik zo meteen ook nader toelicht, ook inzetten om de volkshuisvestelijke doelen te realiseren.

[0:05:27] Dus dat gaat dan niet alleen over het bouwen van woningen, maar bijvoorbeeld ook over de

[0:05:32] bestaande voorraad en bijvoorbeeld ook de urgent woningzoekende.

[0:05:38] We hebben in die woondeals bijvoorbeeld afspraken gemaakt, die hebben we ook doorvertaald naar

[0:05:44] de lokale praktijk, ook geconcretiseerd naar aantal te bouwen woningen bijvoorbeeld per

[0:05:50] gemeente.

[0:05:52] Deze werkwijze wordt dan dus ook in het wetsvoorstel vastgelegd, doordat die afspraken die gemaakt

[0:05:59] zijn en die ook periodiek herzien worden, moeten doorvertaald worden in een verplicht

[0:06:06] volkshuisvestingsprogramma.

[0:06:07] Gemeenten, provincie en ook het Rijk moeten zo'n volkshuisvestingsprogramma maken en daarin

[0:06:14] moeten zij ook concrete maatregelen opnemen om die doelen ook te realiseren.

[0:06:23] En om ook te zorgen voor sturing op de inhoud van die volkshuisvestingsprogramma's geeft

[0:06:29] dus nu, doordat dus ook die doelstelling verankerd is in de Omgevingswet, geeft het ook provincie

[0:06:35] en Rijk ook de bevoegdheid om ook te sturen daarop.

[0:06:39] Ik geef zometeen ook even een aantal concrete voorbeelden van die sturingen die opgenomen

[0:06:46] is in het wetsvoorstel en ook op het besluit dat geconsulteerd is.

[0:06:54] Een van die instructieregels is bijvoorbeeld dat de provincie moet zorgen voor voldoende

[0:07:01] locaties, namelijk 130 procent ten opzichte van de nog te realiseren opgaven.

[0:07:08] Dus dat is een voorbeeld van hoe dan eigenlijk een bestuurlijke afspraak die er al is, dan

[0:07:14] niet langer vrijblijvend is.

[0:07:17] En op die manier vertalen we dus ook eigenlijk de landelijke doelstellingen naar het provinciaal

[0:07:22] niveau en uiteindelijk ook naar de lokale praktijk, zodat de overheden als één overheid

[0:07:29] werken aan dezelfde doelstellingen en natuurlijk wel ook in samenwerking met de marktpartijen

[0:07:36] en met de corporaties.

[0:07:41] Ik heb een voorbeeld uitgewerkt van hoe die instructies eruit zou kunnen zien.

[0:07:48] In de instructie in het besluitregime dat geconsulteerd is, hebben we bijvoorbeeld opgenomen dat de

[0:07:58] provincies de wettelijke opdracht krijgen om te zorgen voor voldoende locaties in de

[0:08:05] regio.

[0:08:05] En die regio, dat is de woningbouwregio, dat is de regio waarin gemeentes samen met de provincie

[0:08:13] dus afspraken maken, afspraken ook ter doorvertaling van de nationale doelen.

[0:08:19] En daar volgt bijvoorbeeld uit dat gemeente X bijvoorbeeld 100 woningen moet bouwen, waarvan

[0:08:24] bijvoorbeeld 30 corporatiewoningen en 37 bijvoorbeeld in het middensegment.

[0:08:33] Die provincie heeft dus ook de opdracht om daarop te sturen.

[0:08:38] Die kijkt dus ook naar de omgevingsplannen.

[0:08:40] Zitten daar ook voldoende locaties in?

[0:08:44] En als er bijvoorbeeld een grote woningbouwlocatie is die ook heel belangrijk is om de doelstellingen te realiseren,

[0:08:51] en er blijft heel veel bestuurlijk gesteggel daarover,

[0:08:54] Dan kan de provincie ook desnoods daarin heeft doorzettingsmacht door ook die locatie aan te wijzen

[0:09:03] als bouwlocatie.

[0:09:06] Overigens heeft de minister van Vrodi diezelfde bevoegdheid, maar in eerste instantie is in het

[0:09:12] stelsel daarvoor de provincie je aanzet.

[0:09:15] En zo'nzelfde instructie kan bijvoorbeeld ook zijn wanneer een gemeente zorgt voor onvoldoende

[0:09:21] locatie voor corporatiewoningen bijvoorbeeld. Dus dat is een voorbeeld van hoe door verankering

[0:09:28] van dat bredere doel, ook met het oog op dat bredere doel, rijk en provincie kunnen sturen.

[0:09:35] Want nu kunnen rijk en provincies ook al sturen als het echt gaat om zaken die te maken hebben

[0:09:42] met het belang van de ruimtelijke ordening. Dat is wat beperkter, dus dat kan bijvoorbeeld

[0:09:47] wel gaan over woningbouw. Maar volkshuisvesting gaat over een breder belang en dat gaat bijvoorbeeld

[0:09:53] ook over de balans in de woningvoorraad. Dus dan kan bijvoorbeeld ook gestuurd worden op

[0:10:00] voldoende locaties voor betaalbare woningen, als voorbeeld. Dus dat illustreert waarom dat

[0:10:06] opnemen van dat belang in de omgevingswet belangrijk is om te kunnen sturen. Het is

[0:10:13] Het is natuurlijk niet alleen belangrijk dat er voldoende woningen met tempo worden gebouwd

[0:10:19] en dat er ook voldoende locaties voor beschikbaar komen.

[0:10:22] Het is ook belangrijk dat er ook voldoende betaalbare woningen komen.

[0:10:28] In het hoofdlijnakkoord en in het regeerprogramma is daar ook de doelstelling,

[0:10:33] die ook in dit wetsvoorstel is opgenomen, namelijk twee derde betaalbaar bouwen gecontinueerd.

[0:10:41] En in het besluit is daar aan die twee derde betaalbaar bouwen ook doorwerking aangegeven.

[0:10:50] Dat hebben we onder andere gedaan doordat de instructieregels niet alleen sturen op dat

[0:10:57] de woningbouwprogrammering op landelijk, provinciaal en regionaal niveau moet leiden tot twee derde

[0:11:04] betaalbare woningen, maar er zijn ook in het besluit zoals dat in consultatie voorlag ook

[0:11:10] instructieregels opgenomen die zien op meer balans in de in de voorraad en dat

[0:11:16] is onder andere belangrijk om ervoor te zorgen dat niet alleen mensen met een

[0:11:20] laag inkomen en meer plaatsen ook kans maken op een woning maar ook bijvoorbeeld

[0:11:25] mensen met een middeninkomen want we zien dat ook het relatieve tekort aan

[0:11:30] woningen van mensen met een middeninkomen ook relatief groot is en zoals dat in dat

[0:11:37] besluit is uitgewerkt, moeten eigenlijk gemeentes die relatief veel sociale huurwoningen hebben

[0:11:44] meer accent leggen op bouwen voor de middeninkomens, naast natuurlijk dat zij ook sociale huurwoningen

[0:11:50] moeten bouwen.

[0:11:51] En voor gemeentes met weinig sociale huurwoningen, die moeten juist meer het accent leggen op

[0:12:00] de extra bouw van sociale huurwoningen.

[0:12:03] We hebben ook uniforme definities opgenomen in het besluit, zodat het ook gewoon voor

[0:12:09] iedereen duidelijk is van waar we het over hebben als we het over een sociale huurwoning

[0:12:13] of een woning in het middensegment hebben.

[0:12:16] Voor sociale huur bestaat die definitie allereerst uit dat het moet gaan om een woning met maximaal

[0:12:22] de liberalisatiegrens, die beschikbaar is voor mensen met een DAAP-inkomen bij mutatie

[0:12:29] en waarvan ook de instandhouding als sociale huurwoning minimaal 25 jaar moet zijn.

[0:12:35] En woningen gebouwd door corporatiewoningen die voldoen meteen aan de definitie,

[0:12:39] omdat er eigenlijk al voldoende institutionele waarborgen voor gelden.

[0:12:44] Nou, voor middenhuur, dus het middensegment, bestaat uit betaalbare koop en middenhuur.

[0:12:49] Middenhuur is dan maximaal de grens van de wet betaalbare huur.

[0:12:53] En voor betaalbare koop een te indexeren bovengrens,

[0:12:56] die op dit moment ligt op 390.000 euro.

[0:13:10] Het is natuurlijk heel belangrijk in de realisatie van voldoende betaalbare woningen dat ook de

[0:13:16] woningcorporaties goed geëquipeerd zijn.

[0:13:23] Daarom bevat dit wetsvoorstel en het besluit ook een betere verankering van de prestatieafspraken

[0:13:32] die gemaakt worden tussen gemeentes en corporaties, namelijk dat allereerst de geschilbeslechting

[0:13:40] niet alleen gaat over de wijze waarop die afspraken tot stand zijn gekomen, maar ook

[0:13:45] over het resultaat daarvan.

[0:13:47] En zo waarborgen we dat corporaties en gemeentes goede wederkerige afspraken kunnen maken

[0:13:54] waar ze elkaar ook aan kunnen houden.

[0:13:57] En het tweede element wat is opgenomen is dat het werkgebied van de corporaties wordt

[0:14:03] vergroot tot de gemeentegrens, zodat ook eigenlijk een corporatie die bijvoorbeeld wel mogelijkheden

[0:14:11] ziet om ook elders in het gebied waar een andere corporatie het lastig vindt om te bouwen,

[0:14:16] bijvoorbeeld gelet op de financiële middelen, dat ook andere corporaties in een groter gebied

[0:14:21] kunnen bijdragen aan de volkshuisvestelijke opgave. Het is natuurlijk niet alleen belangrijk dat we

[0:14:30] voldoende bouwen, voldoende betaalbaar bouwen, maar natuurlijk ook heel erg belangrijk dat dat

[0:14:35] met voldoende tempo gebeurt, zodat ook de mensen die nu op een woning zitten te wachten ook snel

[0:14:42] aan een woning komen. We zetten daarvoor heel veel in ook op de uitvoeringspraktijk, onder andere

[0:14:47] met parallel plannen, versterking van de capaciteit.

[0:14:51] Maar ook juridisch voorzien we in dit wetsvoorstel een aantal maatregelen.

[0:14:57] Dat is zo belangrijk, omdat er vaak pas wordt gestart met de bouw...

[0:15:02] wanneer er een onherroepelijke omgevingsvergunning ligt.

[0:15:05] Er hangt ook heel vaak financiering daarmee samen.

[0:15:08] En daarom wordt met dit wetsvoorstel de grondslag gecreëerd...

[0:15:14] om in het besluit projecten aan te wijzen waarvan de versnelde uitvoering noodzakelijk is

[0:15:20] vanwege zwaarwegende maatschappelijke belangen.

[0:15:24] En in het ontwerpbesluit wordt in ieder geval daarbij gedacht aan besluiten

[0:15:30] waarbij toestemming wordt verleend voor woningbouwprojecten vanaf twaalf woningen.

[0:15:35] En voor die aangewezen besluiten geldt dan een versnelde behandeling bij de Raad van State,

[0:15:40] beroep en eerste en enige aanleg indienen van de beroepsgronden binnen de beroepstermijn.

[0:15:49] Dus op die manier is er ook sneller duidelijkheid over of de vergunning ook in stand houdt bij de rechter.

[0:15:58] Twee andere versnellingsmaatregelen die er zitten is dat voor projecten in het buitengebied,

[0:16:06] een straatje erbij, zoals we dat noemen, van maximaal 50 woningen.

[0:16:11] De ladder voor duurzame verstelking niet meer van toepassing is.

[0:16:15] Die ladder is een motiveringsplicht en door die te schrappen

[0:16:20] verminderen we eigenlijk ook de onderzoekslast om dat soort projecten

[0:16:23] tot stand te laten komen.

[0:16:25] De laatste versnellingsmaatregelen die erin zit, is dat we een instructie

[0:16:32] opnemen richting de omgevingsplannen van gemeentes om ervoor te zorgen

[0:16:36] dat mantelzorgwoningen op het erf vergunningvrij zijn.

[0:16:41] Dat was even in het kort, voorzitter, de toelichting.

[0:16:45] En ik ben uiteraard benieuwd naar uw vragen.

[0:16:49] Nou, hartelijk dank. U kunt de microfoon weer even uitdrukken.

[0:16:53] Hartelijk dank voor jullie beide toelichting.

[0:16:56] Ik wil graag het woord geven aan de Kamerleden.

[0:16:58] Eén vraag per persoon. En de eerste is de heer De Hoop.

[0:17:04] Dank, voorzitter. En ook dank aan mevrouw Willenberg en mevrouw Fieke...

[0:17:08] U zei nadrukkelijk over de wetologie.

[0:17:12] Het gaat met name over hoeveel.

[0:17:14] Daar zijn de meeste van ons het over eens.

[0:17:16] De meer spannende dingen zijn waar en voor wie bouw je precies.

[0:17:20] Er is met name ook discussie geweest over de betaalbaarheidseisen.

[0:17:24] Die 30% sociale huur wordt daar ook vaak nadrukkelijk in genoemd.

[0:17:28] In het hoofdlijnenakkoord staat ook gemiddeld 30% sociale huurwoningen,

[0:17:32] maar niet op projectniveau.

[0:17:34] En er is een zorg bij een aantal provincies, dan wel gemeenten,

[0:17:38] die zeggen op het moment dat als dat 30 procent gemiddeld wordt,

[0:17:42] kan het best zo zijn dat in mijn gemeente, dan wel provincie,

[0:17:44] dat betekent dat er minder sociale huurwoningen zouden zijn.

[0:17:49] Is dat daarmee ook technisch mogelijk met deze wet,

[0:17:52] doordat je de ene gemeente, daar zitten gewoon meer woningen dan de andere.

[0:17:56] En als je dat dan gemiddeld doet,

[0:17:57] dat er dan de facto minder sociale huurwoningen over zouden kunnen blijven?

[0:18:02] Ik kijk even wie van jullie bij dat ik het woord mag geven.

[0:18:05] Er wordt geknikt naar mevrouw Fikker.

[0:18:09] Ik leg even dat ik hem goed begrijp, meneer De Hoogte.

[0:18:14] Uw vraag.

[0:18:15] Allereerst begrijp ik hem zo dat hij zegt, wat zit er voor sturing in de wet en in het

[0:18:20] besluit, gelet op de aantal en het percentage wat per gemeente moet bouwen en leidt dat

[0:18:26] ook tot 30 procent gemiddeld?

[0:18:28] Heb ik uw vraag zo goed begrepen?

[0:18:30] Ja.

[0:18:32] En daarmee op het moment dat het 30% gemiddeld wordt per gemeente,

[0:18:37] maar de ene gemeente heeft veel meer sociale huurwoningen dan de andere,

[0:18:40] waardoor het bij de een verder omlaag gaat en bij de ander verder omlaag,

[0:18:43] dat het daarmee in zijn totaliteit zou kunnen leiden tot minder sociale huurwoningen.

[0:18:47] Of dat het geval is, dat is mijn vraag.

[0:18:49] Ja, dank u wel voor de aanvulling.

[0:18:53] Misschien ook twee dingen van belang.

[0:18:55] Dat het toelicht hoe het nu in het besluit zit.

[0:18:58] en daarnaast ook even dat er ook in het hoofdlijnenakkoord ook een opdracht zit

[0:19:02] om ook nog eens te kijken naar het besluit en de wetsregie.

[0:19:07] Zoals het nu in het besluit is opgenomen, u zegt dat terecht,

[0:19:10] geldt die 30 procent niet op wijkniveau en ook niet op projectniveau.

[0:19:13] Dat zou ook helemaal niet handig zijn, want het is soms ook gewoon heel goed om ook te kijken

[0:19:18] waar heb ik bijvoorbeeld, waar zorg ik ook voor een goede mix op wijkniveau.

[0:19:24] Dus zoals het nu in het besluit is, is dat juist gemeentes die nu veel sociale huurwoningen

[0:19:31] hebben, die moeten nog steeds bijdragen aan die 30% op regionaal niveau, maar die moeten

[0:19:38] in die mix van twee derde zich nog meer toeleggen op bouwen voor de middeninkomens.

[0:19:45] Dus nog steeds moeten die gemeenten samen met elkaar wel zorgen dat ook op regionaal niveau

[0:19:50] die 30% wordt gerealiseerd, maar in de mix van twee derde in de optelsom moeten die dan dus nog wat

[0:19:58] een stapje harder zetten op bouwen voor de middeninkomens. En het omgekeerde geldt voor

[0:20:05] de gemeentes met weinig sociale huurwoningen. En ter illustratie, 70% van alle gemeentes zit

[0:20:12] op dit moment nog onder het landelijk gemiddelde. Dus eigenlijk voor heel veel gemeentes zal gelden

[0:20:18] bouwen voor de middeninkomens en sociaal maar een stapje harder op sociaal zetten.

[0:20:24] Terecht merkt u ook op dat ook het hoofdlijnenakkoord daar ook nog zegt van

[0:20:29] zorg ook voor lokale ruimte en haal ook die twee derde en haal ook die dertig procent.

[0:20:35] En dat geeft ook wel de opdracht om ook nog even goed te kijken naar dat besluit van is dat goed

[0:20:43] Dat zal ook terugkomen in het besluit zoals dat aan uw Kamer wordt voorgehangen.

[0:20:50] Heeft dat een antwoord op uw vraag?

[0:20:53] Hartelijk dank.

[0:20:54] Dan de vrouw Weijennafs namens de BBP.

[0:20:58] Dank u wel.

[0:21:00] Ja, mocht ik één vraag stellen?

[0:21:02] Ik heb best een hoop vragen, maar ik zal van u dan even de eerste vraag stellen.

[0:21:07] Ik ben eigenlijk vooral wel heel erg benieuwd, want er zijn nu een heleboel plannen om te

[0:21:11] om sneller te bouwen en meer, et cetera.

[0:21:15] Ik kom zelf uit een kleine gemeente, de gemeente Gulden Wittem.

[0:21:18] Jullie horen waarschijnlijk ook aan mijn accent dat ik dus uit Zuid-Limburg kom.

[0:21:22] En ik weet dat wij daar ook jarenlang wel te maken hebben gehad...

[0:21:26] met ook beleid vanuit de provincie dat er werd gezegd dat het krimpgebieden zijn.

[0:21:30] En in die regio's gaan we voorlopig maar eens vooral even niet bouwen.

[0:21:34] En wat ik nu zelf zie is dat er wel best wel veel initiatieven zijn, ook in regio's zoals Limburg.

[0:21:40] maar dat je wel ziet dat het zich vooral weer concentreert in de stedelijke gebieden

[0:21:44] en dat het lijkt dat het platteland toch wel iets achterblijft.

[0:21:48] Het zijn ook kleinere gemeenten.

[0:21:49] En ik was eigenlijk wel benieuwd of jullie daar ook ideeën over hebben met deze nieuwe wet,

[0:21:55] hoe daar ook gekeken kan worden naar meer woningen toch toevoegen aan de bestaande voorraad

[0:22:03] en ook hoe we dan die leefbaarheid tegelijkertijd ook op dat platteland verder kunnen bevorderen.

[0:22:14] Overigens, ik kom er heel graag, ook prachtige gebieden, daar ook om te wandelen onder andere.

[0:22:21] Het punten wat u ook noemt, dat is niet alleen het beleid wat ten grondslag ligt aan de wet

[0:22:27] en straks ook het besluit, maar bijvoorbeeld ook zaken die ook in de notaruimte staan en

[0:22:32] dat gaat ook over de vraag op welke plekken gaan we nu bouwen.

[0:22:36] En daar heeft u ook een aantal dingen die daarover staan in het hoofdlijnenakkoord, maar die ook

[0:22:41] al in het vorige kabinet ook al grondslag waren van beleid.

[0:22:45] En dat is eigenlijk...

[0:22:46] We bouwen in heel Nederland.

[0:22:48] Wij spreken ook zelf binnen het ministerie ook niet meer over krimpgebieden, want we

[0:22:52] zien eigenlijk dat in heel Nederland mensen wachten op een woning.

[0:22:58] Dus dat geldt ook voor Limburg.

[0:23:01] Het geldt wel in mindere mate voor Limburg, in de Randstad onder andere is het kort wel

[0:23:05] dat grootst, maar we spreken eigenlijk niet meer over krimgebieden.

[0:23:09] En we zeggen daarnaast ook, we moeten echt alle locaties die geschikt zijn, moeten we

[0:23:14] benutten.

[0:23:16] En vandaar ook dat we ook zeggen van niet alleen bouwen in het centrum, in de bebouwde

[0:23:23] kom.

[0:23:24] Dat blijft belangrijk omdat daar ook voorzieningen zijn, bijvoorbeeld voor ouderen is het misschien

[0:23:28] ook echt belangrijk dat ze daar nabij zorgvoorzieningen kunnen bouwen, maar we willen ook graag bouwen

[0:23:34] ook in het buitengebied.

[0:23:38] Daar zijn ook goede locaties.

[0:23:40] En ook juist met het oog op leefbaarheid,

[0:23:43] willen we ook gewoon dat het makkelijker wordt

[0:23:46] om ook aan de randen van steden en dorpen te wonen.

[0:23:49] Want u schetst ook terecht,

[0:23:51] juist die kleinere kernen,

[0:23:53] ja, die willen ook bouwen voor de starters

[0:23:55] en voor de ouderen.

[0:23:58] Dus we bouwen,

[0:24:00] dus het is ook echt gericht

[0:24:02] dat locaties niet alleen binnenstedelijk, niet alleen in grote steden, maar in heel Nederland

[0:24:08] binnenstedelijk, maar ook buitenstedelijk. Geeft dat de antwoord op uw vraag?

[0:24:11] Dank u wel. Ik ga even vragen of de vragen en antwoorden wat korter kunnen, want ik ben

[0:24:19] degene die op de tijd moet letten en ik ben heel erg bang dat de rest anders niet aan botsen kan

[0:24:24] komen. Het woord is aan de heer Mooyman van de PVV. Dank u wel, voorzitter. Ik had inderdaad

[0:24:30] nog een vraag ten aanzien van de ladderverduurzame steleking. Ik denk dat het hartstikke goed is dat

[0:24:34] die ingeperkt wordt en dat in ieder geval laddervrij geen toets meer nodig is waar het gaat om de 50

[0:24:43] woningen. We zien ook toch over een aantal gemeenten de vraag van ja die 50 is dat voor onze gemeente

[0:24:48] wel genoeg. Mijn vraag daarbij zou eigenlijk zijn van hoe zijn we nou precies tot die 50 gekomen en

[0:24:54] En hoe kijkt u ernaar als dat eventueel meer zou zijn?

[0:24:59] Mevrouw Fikker?

[0:25:00] Ja, die tweede vraag, voorzitter, die mag ik, denk ik, kort beantwoorden.

[0:25:04] Ik denk dat dat echt een politieke afweging is,

[0:25:06] wat niet aan ons is om daar iets over te zeggen.

[0:25:11] Die 50, die is onder andere naar aanleiding van een onderzoek tot stand gekomen,

[0:25:15] wat door EIB ook is gedaan, waarbij eigenlijk is gezegd van 50.

[0:25:19] Dat is ook wel een mooie schaal, waarbij je dan niet meteen het hebt over hele

[0:25:23] grootschalige, ingrijpende projecten, maar die qua schaalniveau ook gewoon goed in te

[0:25:29] passen zijn.

[0:25:30] Dus daar is de brief van een straatje erbij, die vorig jaar ook onder andere naar uw Kamer

[0:25:36] is gestuurd.

[0:25:38] Hartelijk dank, de heer Gimmes, voor een korte vraag.

[0:25:44] Ja, voorzitter, en dank voor de presentatie en een van de vele vragen, en dat wordt de

[0:25:50] vraag over beroep en bezwaar.

[0:25:53] Er staat een kortere procedure bij de rechter toegelicht, maar dat is maar een deel van

[0:25:57] het verhaal.

[0:25:59] Zijn er mogelijkheden om beroep en bezwaar in te perken en snelheid te genereren en daarmee

[0:26:06] het belang van de woningzoekenden eigenlijk zwaarder te laten wegen dan het nu vaak weegt,

[0:26:11] omdat het belang van de zittende bewoner eigenlijk vaak prevaliert.

[0:26:16] Zijn alle mogelijkheden uitgeput vanuit een democratisch-rechtsstatelijk perspectief, of

[0:26:23] is er nog meer mogelijk?

[0:26:24] Zit er nog meer rek in die wet?

[0:26:28] Graag, ook aangevuld door mijn collega.

[0:26:34] Het is nadrukkelijk ook in het regeerprogramma genoemd dat we dat nadrukkelijk ook gaan bezien.

[0:26:42] Dus het antwoord daarop is ja, we gaan nadrukkelijk kijken naar extra mogelijkheden om ook via de

[0:26:51] zaken aan de rechtsbescherming te kunnen versnellen.

[0:26:55] Maar dat zit niet hierin nog.

[0:26:58] Maar dat is wel opdracht die in het regeerprogramma is opgenomen.

[0:27:02] Dus nadrukkelijk gaan we daarmee aan de slag.

[0:27:06] Komt er dan een nota van wijziging of is dat een nieuwe weg?

[0:27:09] Ik ga even mevrouw Wekers het woord geven, want ik denk dat zij het antwoord daarop heeft.

[0:27:14] Nee, vooralsnog is niet voorzien dat dat dan met de notenverwijziging op dit wetsvoorstel komt,

[0:27:18] omdat dit wetsvoorstel ligt nu in uw kamer.

[0:27:22] En op het moment dat we dit nog weer expliciet zouden gaan aanpassen,

[0:27:26] dat dat een notenverwijziging is die echt met advies van de Raad van State zou moeten worden gemaakt.

[0:27:34] En dat vertraagt dit wetsvoorstel dermate.

[0:27:37] Het idee is om de winst die hier nu ligt te verzilveren als uw Kamer daartoe genegen is.

[0:27:45] Maar er zijn natuurlijk wel een aantal voorbereidende processen aan de gang binnen het ministerie

[0:27:49] met mogelijk nieuwe wetsvoorstellen.

[0:27:54] Hartelijk dank.

[0:27:55] Dan kijk ik even, want we hebben twee leden van de VVD-fractie inmiddels.

[0:27:59] Ik kan een van jullie een vraag laten stellen, maar ik zie de heer Meulenkamp klaar zitten.

[0:28:03] Dank u wel.

[0:28:04] Voorzitter, de prestatie gaat in mijn ogen in het begin best wel uit van een grote vorm

[0:28:15] van maakbaarheid.

[0:28:16] Dus dat dit wel even maakbaar is.

[0:28:19] En voor mij, ik ben ook jaren wethouder geweest, vond ik maatwerk wel versus maakbaarheid.

[0:28:28] In hoeverre gaan we ook nog van maatwerk uit?

[0:28:31] Als u de vrije markt noemt, de projectontwikkelaars, de bouwondernemers...

[0:28:41] Als wethouder kwam ik er vaak wel uit met de bouwers en projectontwikkelaars.

[0:28:45] Daar had ik geen provincie of rijk voor nodig.

[0:28:48] Dus hoe kijkt u daarnaar? Is dat maatwerk nog mogelijk?

[0:28:54] En hoe ver is dat maatwerk nog mogelijk?

[0:28:56] Even kijken. Aan wie kan ik het woord geven?

[0:29:00] Mevrouw Fikker.

[0:29:02] Dan doelt u misschien op maatwerk als het gaat om de betaalbaarheidsprogrammering.

[0:29:07] Welk maatwerk doelt u specifiek op?

[0:29:11] Dat de provincie stukken grond gaat aanwijzen, terwijl de gemeente daar misschien wel andere ideeën bij heeft.

[0:29:18] Ik zag mijn wachtlijsten oplopen.

[0:29:21] De bouwaanvragen liepen binnen.

[0:29:22] De kavelinschrijvingslijst liep op.

[0:29:24] De provincie zei van, nee, uw bevolking gaat over 20 jaar krimpen.

[0:29:27] Er mag niks bij.

[0:29:28] Zo werd er gestuurd, dus ik ben er bang voor dat er weer ontzettend gestuurd gaat worden,

[0:29:33] terwijl die gemeenten gewoon zien wat er in de praktijk nodig is.

[0:29:36] En blijft die ruimte er of komt die ruimte er?

[0:29:40] Ja, dus de sturing die in dit wetsvoorstel eigenlijk is verankerd is dat wel ook de optelsom

[0:29:48] van wat er lokaal ook gebeurt, wel ook moet voorzorgen dat ook provinciaal, regionaal

[0:29:55] en landelijk er wordt gebouwd wat nodig is.

[0:29:58] Wat ook in de memorie is toegelicht, wat we nu juist zien, is dat wanneer die sturing in het geheel ontbreekt,

[0:30:05] er gewoon niet voldoende wordt gebouwd, niet met voldoende tempo wordt gebouwd,

[0:30:10] en ook niet wordt gebouwd wat aansluit op de portemonnees van de mensen.

[0:30:16] Dus dat is die sturingsgedachte die ten grondslag ligt aan dit wetsvoorstel.

[0:30:21] Ik probeer het kort te houden, voorzitter.

[0:30:24] Tegelijkertijd zijn er bijvoorbeeld wel de gemeentes die primair bepalen waar wordt er

[0:30:30] in mijn gemeente gebouwd, die ook aanvullend kijken hoeveel moet ik voor ouderen bijvoorbeeld

[0:30:36] gaan bouwen.

[0:30:37] Er zitten dus heel veel elementen in die juist ook lokaal ingevuld moeten worden.

[0:30:44] Maar waar dit wetsvoorstel over gaat, is dat wat eigenlijk lokaal overstijgend is en woonbehoeften

[0:30:50] is iets wat lokaal overstijgend is.

[0:30:52] Mensen hebben vaak in een regio of in een provincie behoefte aan een woning, niet alleen in een gemeente.

[0:31:01] Dat is ter beoordeling aan u of dat goed is gedaan, maar er is echt gezocht naar het evenwicht tussen

[0:31:07] de centraal laten wat daar ook het beste gedaan kan worden, maar wel sturen op wat bovenlokale effecten heeft.

[0:31:17] Dank u wel.

[0:31:19] Mevrouw Wilsen, namens Nieuw Sociaal Contract.

[0:31:22] Dank u wel, voorzitter.

[0:31:24] Ik ben vooral op zoek naar waar de echte regie zit.

[0:31:28] Dus dat we niet een wet hebben die op papier regie in zich heeft, maar dat het ook de regie van het papier afkomt.

[0:31:36] En daarom heb ik de vraag, wanneer heeft nou het Rijk regie?

[0:31:40] Wanneer de provincie en wanneer de gemeente?

[0:31:43] Ik kan het niet met een schaartje knippen.

[0:31:45] Als ik die memorie van toelichting lees, en ik zie ook in papers van gemeenten en provincies

[0:31:52] dat zij daar opmerkingen over maken, en ik zou het zo zonde vinden als die onduidelijkheid

[0:31:59] ertoe leidt dat in de praktijk de regie niet van papier afkomt.

[0:32:03] Dus waar zit die technisch, die knip, tussen die drie overheidslagen?

[0:32:15] Ik denk in de woningbouw, mevrouw Welsen dan, denk ik.

[0:32:20] Want we hebben het hier eigenlijk over, woningbouw is eigenlijk prima ruimtelijke ordening.

[0:32:24] En ruimtelijke ordening is eigenlijk altijd gezien als een opdracht die niet alleen bij gemeentes ligt,

[0:32:30] maar ook bij provincies en ook bij Rijk.

[0:32:33] Maar wat in dit wetsvoorstel ten grondslag ligt, is eigenlijk dat de verdeling zoals die nu in de ruimtelijke ordening ligt,

[0:32:42] dat dit wetsvoorstel daarbij aansluit.

[0:32:45] En dat is dat primair, zoals ik ook al schetste,

[0:32:49] eigenlijk de locatiekeuze ligt bij gemeentes,

[0:32:52] tenzij je natuurlijk effecten hebt die overstijgend zijn aan die gemeentes.

[0:32:57] En dat is nu ook al in de ruimtelijke ordening,

[0:32:59] dat dan ook de provincie daar ook invloed op kan hebben.

[0:33:03] En dat doet de provincie ook en daar heeft de provincie ook instrumenten voor.

[0:33:06] Of soms ook het Rijk,

[0:33:07] als het gaat over hele grootschalige woningbouwprojecten.

[0:33:11] Dus het antwoord op uw vraag is dit wetsvoorstel...

[0:33:15] bouwt er eigenlijk op voort, sluit er eigenlijk op aan...

[0:33:18] op die taakverdeling die er is in de woningbouw.

[0:33:22] Maar voor de andere onderwerpen waarover mevrouw Van Noord zo meteen zal toelichten...

[0:33:27] is dat een veel duidelijkere scheiding.

[0:33:29] Maar juist bij de woningbouw is echt zo'n onderwerp...

[0:33:32] waarbij je niet kan zeggen het is alleen de gemeente of het is alleen de provincie...

[0:33:36] of het is alleen het Rijk.

[0:33:38] Maar bijvoorbeeld de provincie komt in beeld,

[0:33:40] wat ik ook al zei, als er bijvoorbeeld

[0:33:42] provinciale wegen nodig zijn of als er wordt gebouwd

[0:33:44] in het buitengebied. Dus wanneer

[0:33:46] er ook provinciale belangen aan bod zijn,

[0:33:48] dan komt de provincie aan bod.

[0:33:51] Als er ook

[0:33:52] nationale belangen aan bod komen,

[0:33:54] dan komt ook het Rijk aan bod. Dat doen we

[0:33:56] bijvoorbeeld echt bij de hele grote

[0:33:59] woningbouwlocaties. Dus daar

[0:34:01] doet ook het Rijk ook in mee.

[0:34:03] Ik weet niet of ik daarmee

[0:34:04] antwoord geven op uw vraag.

[0:34:10] Hartelijk dank.

[0:34:11] Ik wil voorstellen om naar het volgende blokje te gaan van de presentatie.

[0:34:15] Ik denk dat ik mevrouw van Noort aan het woord mag geven bij deze.

[0:34:19] Dank u wel, voorzitter.

[0:34:20] Ja, ik wil u graag meenemen in de huisvesting van aandachtsgroepen en urgenten.

[0:34:25] En langs die groepen komen we vanzelf bij de wijzigingen in de huisvestingswet

[0:34:30] die onderdeel uitmaken van het wetsvoorstel.

[0:34:34] Van een aantal aandachtsgroepen is bekend dat ze een bijzondere woonbehoefte hebben.

[0:34:40] Het gaat dan onder andere over ouderen, studenten, mensen met een fysieke beperking, woonwagenbewoners.

[0:34:48] Het zijn mensen die ofwel behoefte hebben aan een specifieke woonvorm of aan een specifieke

[0:34:54] betaalbaarheid van de huisvesting, of om huisvesting in combinatie met zorg en ondersteuning.

[0:35:01] We zien dat de huisvestingsbehoefte van deze aandachtsgroepen niet als vanzelf in voldoende

[0:35:07] mate wordt meegenomen in huisvestingsplannen.

[0:35:13] En daarom wordt het zometeen in de volkshuisvestingsprogramma's verplicht om de opgave voor aandachtsgroepen

[0:35:21] expliciet op te nemen binnen de totale opgave van woningzoekenden.

[0:35:28] Op dit moment werken gemeenten vaak met woonvisies, die zijn vormvrij en de wijziging die we hier

[0:35:35] aan toevoegen is dus dat voorgeschreven wordt dat van de aandachtsgroepen de woonopgave

[0:35:40] moet worden opgenomen, maar ook welk beleid ter verwezenlijking van die woonopgave, dus

[0:35:45] wat gaan gemeenten doen om te voorzien in die woonbehoeften, moet onderdeel worden

[0:35:49] van de volkshuisvestingsprogramma's.

[0:35:52] Dan kan het gaan om nieuwbouw, maar ook bijvoorbeeld om plannen voor het beter benutten van de

[0:35:56] bestaande woningvoorraad. Van een deel van de woningzoekenden, die ook vaak deel uitmaken

[0:36:02] van aandachtsgroepen, is hun woonvraag zo urgent dat zij niet kunnen wachten op huisvesting.

[0:36:11] De verdeelsystematiek van woningen gaat meestal op wachttijd. Je schrijft je in en na verloop

[0:36:16] van tijd komen mensen in aanmerking voor huisvesting. Maar met dit wetsvoorstel omschrijven we een

[0:36:25] aantal groepen waarbij de behoefte aan huisvesting zo dringend is dat zij meer last hebben van

[0:36:34] de schaarste op de woningmarkt en daarom met voorrang boven andere mensen gehuisvest zouden

[0:36:39] moeten worden.

[0:36:41] En ik neem u zo meteen even mee in welke groepen dat precies zijn, maar ik denk dat het even

[0:36:48] goed is om stil te staan bij de drie cirkels hier.

[0:36:50] De totale woonopgave die moet worden opgenomen in de volkshuisvestingsprogramma, de behoefte

[0:36:55] van aandachtsgroepen daarbinnen, die dus deel uitmaken van alle woningzoekenden, moet expliciet

[0:37:01] benoemd worden.

[0:37:02] En een deel van die aandachtsgroepen gaan we dus aanmerken als verplichte urgentiecategorieën.

[0:37:08] En daarmee kom ik op de wijzigingen van de huisvestingswet.

[0:37:13] Momenteel is het zo dat veel gemeenten al gewend zijn om te werken met urgentie voor

[0:37:18] een aantal groepen, maar dat krijgt op wisselende wijze invulling.

[0:37:23] Ongeveer 50% van de gemeenten heeft een urgentieregeling, dus de helft van de gemeenten heeft ook geen

[0:37:29] urgentieregeling.

[0:37:30] Soms worden er afspraken gemaakt in confinanten of in prestatieafspraken, maar de groepen

[0:37:36] daarbinnen wisselen ook.

[0:37:39] Dus met dit wetsvoorstel willen we daar meer gelijkheid in bewerkstelligen en stellen we

[0:37:46] dus verplicht in de huisvestingswet dat alle gemeenten gaan werken met een urgentieregeling

[0:37:51] en daarmee de facto dus ook alle gemeenten een huisvestingsverordening gaan opstellen.

[0:37:57] Onderdeel van die urgentieregeling is dat we dus een aantal categorieën van woningzoekenden...

[0:38:04] als verplichte urgentiecategorieën daarin gaan opnemen.

[0:38:08] En een derde element wat we wijzigen met de huisvestingswet...

[0:38:12] is dat er een evenwichtige verdeling van die verplichte urgentwoningzoekenden tot stand moet komen.

[0:38:18] Dan mogen we door naar de volgende sheet.

[0:38:22] Waar hebben we het dan precies over bij aandachtsgroepen en bij urgentiecategorieën?

[0:38:27] In het linker rijtje ziet u staan van welke aandachtsgroepen de woonopgave expliciet in

[0:38:34] die volkshuisvestingsprogramma's moet worden opgenomen.

[0:38:38] Dat zijn uitstromers uit instellingen, vaak uit zorginstellingen, uitstroom uit detentie,

[0:38:45] uit forensische zorg, stoppende sekswerkers, mantelzorgverleners en ontvangers, mensen met

[0:38:50] lichamelijke versalken en zintuigelijke beperkingen of psychische kwetsbaarheden, maar ook dreigendaklozen,

[0:38:56] arbeidsmigranten, studenten, woonwagenbewoners en statushouders maken daar ook onderdeel

[0:39:06] van uit.

[0:39:08] En van de groepen die u hier in het groen ziet, dat zijn de groepen waar dus de opgave in het

[0:39:16] volkshuisvestingsprogramma moet worden opgenomen.

[0:39:18] Maar je ziet ook een samenhang tussen de blokken.

[0:39:21] De categorie rechts zijn de categorieën die verplicht als urgente beoogd zijn om te worden

[0:39:27] aangemerkt.

[0:39:28] En dan gaat het dus om een deel van de bovenste lijst die u net ook al in het linkerrijtje

[0:39:34] zag staan.

[0:39:35] Met als verdere toevoeging, dat beogen zit in de ministeriële regeling die onder het

[0:39:41] wetsvoorstel hangt, dat daar nadere criteria aan worden verbonden van wanneer mensen dan,

[0:39:47] bijvoorbeeld uit de categorie mantelzorgontvangers, mantelzorgverleners, onder welke specifieke

[0:39:53] condities, voorwaarden, mensen dan dus ook echt voor voorrang in aanmerking komen en

[0:39:59] dus boven andere mensen snelheid worden gehuisvest.

[0:40:05] En hier geldt ook wel dat we beoogd hebben om die afbakening zo objectiever en legitimierbaar

[0:40:14] als mogelijk te maken.

[0:40:16] En dat leidt dus ook tot nadere criteria en soms ook een nadere afbakening.

[0:40:27] Wat moet een gemeente nu precies gaan regelen op grond van de huisvestingswet en hoe werkt

[0:40:33] dan ook dat samenwerken in regioverband en die evenwichtige verdeling?

[0:40:40] De bedoeling is dat gemeenten binnen de regio afspraken gaan maken over hoe ze die verplichte

[0:40:46] categorieën van urgentwoningzoekende gaan huisvesten.

[0:40:48] Het is goed om te vermelden dat gemeenten de mogelijkheid houden om ook eigen lokale categorieën

[0:40:55] toe te voegen aan hun eigen verordeningen.

[0:40:58] En daarover hoeven ze dus geen afspraken in de regio te maken.

[0:41:03] Die gemeenten maken de afspraken binnen de woningmarktregio, die woningmarktregio komt

[0:41:09] tot stand na overleg tussen de gemeenten en wordt uiteindelijk vastgesteld door gedeputeerde

[0:41:15] staten.

[0:41:18] Gemeenten maken dus afspraken met elkaar over de huisvesting van die urgentwoningzoekende

[0:41:22] en leggen dat vervolgens vast, ieder in hun eigen huisvestingsverordeningen, die langs

[0:41:27] de raden gaan.

[0:41:29] Dus die gemaakte afspraken in de regio, die moeten daarin terugkeren.

[0:41:34] Lukt dat nou niet of onvoldoende snel, niet binnen de gestelde termijn van twee jaar,

[0:41:40] dan is er een terugvalmechanisme.

[0:41:43] Onderdeel van het wetsvoorstel is dat er dan een wettelijke norm gaat gelden voor welk deel

[0:41:49] van de aangewezen huurwoonruimte die vrijkomt binnen de gemeente dan met voorrang beschikbaar

[0:41:55] moet worden gesteld voor die verplichte categorieën van urgentwoningzoekenden.

[0:42:00] In het wetsvoorstel hebben we dat percentage bepaald op 15 procent en dat betekent dat

[0:42:08] Mochten gemeenten binnen een regio dus niet tot afspraken komen,

[0:42:11] dan gaan alle gemeenten binnen die regio 15% van hun vrijkomende huurwoningen

[0:42:16] die ze daarvoor hebben aangewezen, voor deze categorieën vrijmaken.

[0:42:23] Vervolgens is hier ook het instrumentarium

[0:42:26] van interbestuurlijk toezicht op van toepassing.

[0:42:29] Dat geldt in eerste instantie dus voor de percentages

[0:42:32] die gemeenten zelf met elkaar hebben afgesproken.

[0:42:36] Is er geen eigen afspraak tot stand gekomen, dan ziet het inter-besturde toezicht toe op

[0:42:41] het percentage van die 15 procent.

[0:42:44] De percentages die gemeenten met elkaar afspreken, die moeten ook volstaan om de opgave voor

[0:42:49] urgentwoningzoekenden binnen de regio te kunnen huisvesten.

[0:42:56] Zoals ik al zei, gemeenten mogen ook zelf aanvullende groepen aanwijzen.

[0:43:00] Dat is buiten beschouwing van de regionale verdeelafspraken.

[0:43:04] En de wet regie die regelt niets voor de huisvesting van statushouders.

[0:43:11] Dus dat is een groep die bijvoorbeeld dan ook niet in de verdeelafspraak van het percentage

[0:43:16] of in de terugvaloptie van de 15% verweven zit.

[0:43:21] En voorzitter, ik ben daarmee aan het einde gekomen van dit blokje.

[0:43:27] Dank u wel.

[0:43:28] Volgens mij is er nog één slide beschikbaar.

[0:43:32] Ik was even aan het kijken, want ik keek mevrouw Wekers aan, maar die keek wat twijfelend misschien.

[0:43:36] Wie gaat hem toelichten?

[0:43:40] Ja, dat is eigenlijk gewoon het overzicht van wat we net hebben besproken, dus die kunnen

[0:43:43] we ook...

[0:43:45] Nee, heel goed, dan houden we hem hierbij, want ik denk dat er heel veel vragen zijn

[0:43:49] vanuit de commissie.

[0:43:50] Hartelijk dank.

[0:43:51] Dan wil ik het woord geven aan de heer De Groot namens de VVD.

[0:43:55] Ja, dank u wel.

[0:43:56] Dank voor de uiteenzetting van die urgentieregeling, zou je hem eigenlijk bijna kunnen noemen.

[0:44:04] Het voelt wel eens echt een heel zwaar instrument.

[0:44:06] Ik denk dat heel veel gemeentes, ik vraag me ook echt af hoe gemeentes die al een tekort

[0:44:11] aan ambtenaren hebben dit allemaal gaan doorvoeren, maar dat is dan een zaak voor de uitvoering.

[0:44:15] Mijn vraag gaat er wel over van dit gaat er heel erg vanuit al deze urgentiegroepen,

[0:44:21] denk ik dan ook in sociale huurwoningen moeten gaan wonen, maar waar is het op gebaseerd

[0:44:25] dat zij dat moeten doen.

[0:44:27] Want waarom zouden bijvoorbeeld bepaalde categorieën

[0:44:29] niet in een middenhuurwoning of in een koophoning kunnen gaan wonen

[0:44:32] als zij uitstromen?

[0:44:34] Maar hoe gaan we dat dan überhaupt monitoren?

[0:44:37] Dus hoe gaan we ervoor zorgen dat dit ook een beetje gaat werken?

[0:44:40] Want ik zie het nog niet helemaal, hoe dat dan goed gaat werken

[0:44:43] als je kijkt naar het woningtekort dat we in Nederland hebben.

[0:44:46] Mevrouw van Noort.

[0:44:47] Ja, dank u wel voor de vraag.

[0:44:49] De groepen die beoogd worden als verplichte urgentiecategorieën,

[0:44:54] Dat zijn groepen waar een groot maatschappelijk belang met hun huisvesting gepaard gaat, omdat

[0:45:01] ze bijvoorbeeld in zorginstellingen verblijven of uit detentie uitstromen.

[0:45:08] Voor veel van die groepen geldt ook dat wanneer zij niet over snel beschikbare huisvesting

[0:45:16] beschikken, dat zij hun leven niet opnieuw kunnen vormgeven, hun leven niet opnieuw

[0:45:21] kunnen opbouwen.

[0:45:22] maar ook dat zij vaak langer in instellingen verblijven.

[0:45:27] De kosten van verblijf in dit soort zorginstellingen zijn vaak echt aanzienlijk.

[0:45:33] En leidt er ook toe dat daarmee geen plekken beschikbaar komen voor mensen die ook op de wachtlijst staan,

[0:45:40] bijvoorbeeld voor maatschappelijke opvang of beschermd wonen.

[0:45:43] En waarmee mensen bijvoorbeeld met psychische problematiek die op een wachtlijst staan voor beschermd wonen

[0:45:46] ook langer thuis moeten blijven met alle maatschappelijke gevolgen vandien.

[0:45:52] De groepen die in het wetsvoorstel zijn opgenomen als de verplichte urgentiecategorieën,

[0:45:59] dat zijn ook de categorieën die we veel terugzien in de regio's die wel werken met urgentieregeling

[0:46:07] en vaak ook met regionale verdeelafspraken.

[0:46:10] Ik hoop dat daarmee uw vraag voldoende beantwoord is.

[0:46:14] Dank u wel.

[0:46:15] De heer De Hoop.

[0:46:16] Dank u, voorzitter.

[0:46:17] En dank aan mevrouw Van Noord voor de toelichting en ook een duidelijke verscherping ten opzichte

[0:46:22] van de huisvestingswet van 2014, de urgentiegroepen die hier genoemd worden, waar ik zelf nog naar

[0:46:29] op zoek ben, is dat je ziet dat los van deze urgentiegroepen er meer mensen die een belangrijk

[0:46:35] maatschappelijk beroep hebben steeds moeilijker aan een woning komen. Denk aan leraren, verpleegkundigen,

[0:46:41] politieagenten, boas, et cetera. Biedt deze wet nou ook de mogelijkheid om naast de genoemde

[0:46:48] urgentiegroepen, daar ook meer mogelijkheden te bieden om daar vanwege het maatschappelijke

[0:46:54] belang voorrang aan te geven.

[0:46:56] Biedt de wet daar de mogelijkheid eventueel voor?

[0:47:00] Dank u wel.

[0:47:02] Ja, daar biedt de wet mogelijkheid voor.

[0:47:05] Dat is met de gewijzigde huisvestingswet ook mogelijk om een, sowieso was het mogelijk

[0:47:11] om specifieke schaarste beroepen als het ware voorrang te geven.

[0:47:16] Ook is er mogelijkheid om mensen vanwege lokale binding met voorrang te huisvesten.

[0:47:23] Dat is gemaximeerd op een percentage van 50 procent.

[0:47:27] De verwachting is dat ongeveer 15 procent zal volstaan...

[0:47:32] als alle gemeenten binnen de regio die 15 procent zouden oppakken.

[0:47:37] Dus dat biedt voldoende ruimte om ook andere woningzoekenden te huisvesten.

[0:47:42] Maar het is wel goed om te vermelden dat alles wat je binnen zo'n urgentieregeling organiseert,

[0:47:51] het is het verdelen van schaarste.

[0:47:53] Dus in zichzelf is dit een instrument dat de krapte op de woningmarkt niet zal oplossen.

[0:48:00] Dat moet echt van een aantal andere elementen in het wetsvoorstel komen.

[0:48:05] En daarmee is het ook een politieke vraag wie je voorrang geeft boven wie.

[0:48:07] maar in principe laat dit ook voldoende ruimte om ook andere groepen nog binnen de huisvestingsverordening op te nemen om het voorrang te huisvesten.

[0:48:19] Dank u wel, mevrouw Weijeners.

[0:48:22] Ja, dank u wel.

[0:48:23] Ik had een vraag over die urgentieregeling, want net lieten die die categorieën zien en dan stond er ook nog een categorie bij dreigend dakloos.

[0:48:31] Ik was ook wel benieuwd, je hebt best wel wat jongeren, die krijgen zo'n jongerencontract, voor vijf jaar kunnen ze dan huren.

[0:48:37] Vervolgens is dat contract afgelopen en ze kunnen geen andere passende woning vinden.

[0:48:42] Dan raken ze dakloos.

[0:48:44] Ik was benieuwd of de jongeren onder deze categorie dan vallen.

[0:48:55] In het kort is het antwoord nee.

[0:49:00] De jongeren die na afloop van een jongerencontract andere huisvesting zoeken, vallen niet onder

[0:49:05] deze urgentiecategorie.

[0:49:07] De groep dak- en thuisloze mensen die met voorrang zal worden gehuisvest is de groep die een beschikking

[0:49:17] heeft of toegang heeft tot de maatschappelijke opvang.

[0:49:20] En daar is de urgentiecategorie die we wettelijk verplicht stellen, toe beperkt.

[0:49:27] We hebben lang en ook met veel veldpartijen gesproken over is het mogelijk om die groep

[0:49:34] wat ruimer te definiëren. En we zijn daarmee, naast dat er allerlei politieke vraagstukken

[0:49:40] mee gepaard gaan, ook tot wat technische beperkingen gekomen. We zijn niet tot een afmakening gekomen

[0:49:47] die recht doet aan dat alle mensen die binnen die categorie vallen, dat je van al die mensen

[0:49:53] kunt stellen dat zij ook echt met voorrang boven anderen gehuisvest worden, waardoor

[0:49:57] andere mensen dus ook met minder voorrang gehuisvest worden. Zij vallen niet onder

[0:50:04] onder de verplichte urgentie categorie.

[0:50:06] Wel is het zo dat vaak mensen met een tijdelijke jongerenovereenkomst...

[0:50:13] vaak ook opnieuw ingeschreven worden in een woonruimteverdeelsysteem...

[0:50:18] en daarmee gedurende de looptijd van hun tijdelijke contract...

[0:50:21] ook wachttijd opbouwen voor vervolghuisvesting.

[0:50:28] Dank u wel. De heer Mooyman.

[0:50:31] Dank voor de duidelijke toelichtingen ten aanzien van die huisvestingsverordeningen...

[0:50:36] verplicht worden. Ik red ervan uit van die groepen die u zo net noemde, dat erop gehandhaafd

[0:50:41] wordt. U gaf aan, gemeenten kunnen zelf ook extra groepen toevoegen die zij als urgent

[0:50:46] beschouwen. Ik vraag me wel af hoe dat zich verhoudt tot de afspraak en hetgeen waaraan

[0:50:51] gewerkt wordt, het verbod voor statushouders om voorrang te krijgen op sociale huurwoningen,

[0:50:56] hoe dat zich nu in deze wet verhoudt met dat verbod dat aankomt.

[0:51:04] Het verbod op voorrang voor statushouders is beoogd gewijzigd te worden met een wijziging

[0:51:10] in de huisvestingswet, en dat staat daarmee los van dit wetsvoorstel.

[0:51:17] Dat valt dus buiten de scoop van hetgeen we hier vandaag bespreken.

[0:51:23] Voorzitter.

[0:51:23] Ik besef me dat ik nog op één onderdeel van de vraag van de heer De Groot niet ben ingegaan.

[0:51:28] Want hij vroeg hoe dat zit met de inkomensniveaus van de urgentwoningzoekenden.

[0:51:34] Ik wil daar toch nog even op terugkomen.

[0:51:37] Over het algemeen geldt dat voor de categorieën die we als verplicht urgentwoningzoekenden

[0:51:42] aanmerken, dat zij beschikken over zeer bescheiden inkomens.

[0:51:47] En daarnaast geldt dat zij ook aan de reguliere toewijzingscriteria moeten voldoen.

[0:51:54] Dus in principe ook tot de DAAP-inkomenscategorie moeten behoren.

[0:51:57] Wanneer het gaat om urgentwoningszoekenden met een hoger inkomen dan hebben gemeenten

[0:52:03] op zich ook de mogelijkheid om hen met voorrang toe te wijzen in woonruimte met een hogere

[0:52:08] huurprijs.

[0:52:12] Hartelijk dank, dan aan de heer Ginwis.

[0:52:14] We hebben nog zes minuten, dus een kleine uitdaging om hem kort te houden aan alle kanten.

[0:52:20] Ja, voorzitter, een heel helder verhaal, dank voor de hele heldere toelichting.

[0:52:26] Voor heel veel gemeenten is een huisvestingsverordening gesneden koek, maar voor een heel aantal ook niet.

[0:52:35] Dat roept de vraag op, wat betekent dit voor gemeenten?

[0:52:41] Qua capaciteit is er sowieso een enorme vraagstuk bij gemeenten.

[0:52:45] Voor kundige ambtenaren op het gebied van bouwen, het afgeven van vergunningen, daar zit een enorme bottleneck.

[0:52:52] Hoe gaan we dit organiseren, dat gemeenten die nu niet gewend zijn om hiermee te werken,

[0:52:58] dat wel gaan doen op het moment dat de wet ingaat?

[0:53:04] Dank u wel.

[0:53:07] Bij het wetstraject is ook een implementatietraject voorzien.

[0:53:11] Er zijn ook inwerkingtredingstermijnen, waarbij gemeenten de tijd hebben om zich voor te bereiden

[0:53:17] op de wijzigingen.

[0:53:17] En daarnaast zijn we ook voornemens om samen met de VNG een modelverordening op te stellen

[0:53:24] die hen daarbij kan ondersteunen.

[0:53:28] Hartelijk dank.

[0:53:29] Dan het woord aan mevrouw Welzijn namens Nieuw Sociaal Contract.

[0:53:33] Dank u wel, voorzitter, en ook namens mij dank voor deze briefing.

[0:53:38] Heel waardevol.

[0:53:39] Geen politieke vragen, maar ik ben toch even benieuwd naar hoe de gewogen is.

[0:53:47] Om vervolgens tot deze set met urgente groepen te komen.

[0:53:54] Waarbij ik mij specifiek afvraag, wie zijn daarin gewogen en afgevallen?

[0:54:08] De groepen die we hier als verplichte categorie urgent woning zoekende aanmerken...

[0:54:16] die komen voort uit een interbestuurlijke programma.

[0:54:20] Een programma aan thuis voor iedereen, waar we met mede-overheden, maar ook bijvoorbeeld

[0:54:27] met Edes en andere departementen hebben gekeken naar de huisvestingsbehoeften van aandachtsgroepen

[0:54:36] en urgentwoningzoekenden.

[0:54:40] Dus daar ligt echt de basis voor de groepen waarvoor gekozen is.

[0:54:44] Daarnaast is er uitvoeren gekeken naar welke categorieën komen voor in urgentieverordeningen

[0:54:54] van gemeenten die volgens deze systematiek werken.

[0:55:01] Er zitten ook groepen in die voortkomen uit het geerakkoord van het vorige kabinet.

[0:55:11] Dus bijvoorbeeld de uitstappende sekswerkers, dat is een groep die voortkomt uit het regeerakkoord

[0:55:18] van het volge kabinet.

[0:55:22] Hartelijk dank.

[0:55:24] Dan wil ik jullie bij deze nogmaals bedanken voor de presentatie en de toelichting die

[0:55:30] jullie hebben gegeven, de antwoorden die jullie hebben gegeven op de vragen van onze Kamerleden.

[0:55:36] En ik wil hierbij de vergadering sluiten.