Politie

[0:00:00] Heren, als ik de orde mag, meneer Eerdmans, meneer Eerdmans, het is 10 uur.

[0:00:06] Het is 25 september 2024.

[0:00:10] En bij deze open ik de vergadering van de Vaste Kamer Commissie voor Justitie en Veiligheid.

[0:00:15] Aan de orde is het commissiedebat politie.

[0:00:19] Allereerst een warm woord van welkom aan de minister.

[0:00:22] Fijn dat u bij ons bent.

[0:00:23] Ook een warm woord van welkom aan de leden.

[0:00:26] We hebben een hoog aantal.

[0:00:28] Dus ik zou willen zeggen dat de spreektijden vier minuten bedragen,

[0:00:32] dat we drie interrupties doen.

[0:00:35] Eén vraag is ook één interruptie.

[0:00:38] Daar hou ik u streng aan.

[0:00:39] Dan moet ik u eerst nog vragen om goedkeuring

[0:00:42] of de heer Ergin deel mag nemen aan het debat,

[0:00:44] aangezien hij niet lid is van de vaste commissie.

[0:00:47] Als daar geen bezwaar tegen bestaat,

[0:00:49] zullen we dat voor vandaag u hartelijk welkom heten.

[0:00:52] Bij deze, dan gaan we snel beginnen

[0:00:55] met de eerste spreker aan de zijde van de Kamer.

[0:00:57] Dat is mevrouw Helder.

[0:01:00] Dank u wel, voorzitter. Ja, ik begin positief.

[0:01:02] BBB is blij met de 100 miljoen structureel voor de politie

[0:01:05] die alsnog is toegevoegd aan de begroting.

[0:01:07] Wij hebben er nooit een geheim van gemaakt

[0:01:09] dat er meer geld voor de politie nodig is

[0:01:11] en zijn dan ook blij dat hier uiteindelijk toch gehoor aan is gegeven.

[0:01:15] En we gaan er dan ook vanuit dat de minister hier meteen mee aan de slag gaat

[0:01:18] en er goede dingen mee zal doen.

[0:01:20] En als ik vandaag het interview in de Telegraaf lees,

[0:01:23] dan denk ik wel dat dat gaat lukken, maar we zullen het scherp in de gaten houden.

[0:01:26] Voorzitter, BBW is ook blij dat in het regeerprogramma staat dat er een wettelijk taakstrafverbod

[0:01:31] komt bij fysiek geweld tegen hulpverleners, zelfs met een publiekscampagne in 2025.

[0:01:36] Toch een vraag, wat wordt bedoeld met de passage in het regeerprogramma dat er wordt gekeken

[0:01:41] en ik citeer, hoe dit het beste kan worden vormgegeven.

[0:01:45] Dan nog een steeds niet opgelost, maar enorm urgent probleem, de missie kritische communicatie,

[0:01:50] oftewel C2000.

[0:01:51] De minister antwoordde in het laatste debat hierover, meer specifiek de voorganger van

[0:01:57] deze minister.

[0:01:58] Op mijn vraag antwoordde ze of de problemen in kaart gebracht zijn, is dat hetzelfde als

[0:02:04] aan de slag zijn?

[0:02:05] Toen zei ze ja zeker, dus dan is mijn vraag wat is de stand van zaken?

[0:02:10] Is de dekking nu wel overal voldoende voor alle communicatie?

[0:02:13] Dan het eerste halfjaarbericht politie 2024 over de transitie van de landelijke eenheid

[0:02:18] is onder meer dit te lezen.

[0:02:20] De Monitoringscommissie Snijders zal zich tot 1 juli 2024 blijven inzetten

[0:02:24] om de voortgang van de transitie te monitoren,

[0:02:27] waarna zij zal komen tot een eindrapport dat met de Kamer zal worden gedeeld.

[0:02:31] Er wordt een nauwe samenwerking met de politie en de commissie gewerkt

[0:02:34] aan overdracht naar regulier toezicht.

[0:02:36] Dat zal worden vormgegeven door de inspectie, justitie en veiligheid.

[0:02:40] Voorzitter, die datum ligt inmiddels toch best een enig tijd achter ons

[0:02:43] en de commissie is opgeheven en wat mijn fractie betreft is dat veel te vroeg.

[0:02:48] Daar heb ik ook schriftelijke vragen over gesteld, samen met collega's.

[0:02:51] En de antwoorden vond ik eerlijk gezegd ronduit teleurstellend.

[0:02:54] Want van alle kanten, en de minister weet dat ook, heb ik signalen gekregen

[0:02:58] met als algemene delen dat de commissie in ieder geval tot 1 januari 2025

[0:03:03] liefst wat langer moet blijven.

[0:03:05] Die datum is namelijk de datum waarop de splitsing van de landelijke,

[0:03:08] de oorspronkelijke landelijke eenheid in de eenheden LO en LX een feit is.

[0:03:13] De minister geeft zelf ook toe dat de inspectie JNV toezicht houdt

[0:03:17] op kwaliteit van de taakuitvoering.

[0:03:19] Maar dat is nog helemaal niet aan de orde,

[0:03:21] want de inspectie controleert op uitvoering van beleid

[0:03:24] en niet op de aanbevelingen die de commissie-snijders heeft gedaan.

[0:03:28] En al die aanbevelingen moeten natuurlijk wel worden opgevolgd

[0:03:32] en dan met betrokkenheid van de werkvloer.

[0:03:34] Dus mijn voorstel is de commissie-snijders nog,

[0:03:37] ik zou zeggen, minimaal een jaar in stand laten

[0:03:39] en tot dat moment geen overdracht van welke werkzaamheden dan ook

[0:03:42] aan de inspectie, justitie en veiligheid.

[0:03:46] Ik zal er geen geheim van maken, ik denk wel dat ik daar een motie voor klaar heb liggen,

[0:03:50] als de antwoorden hetzelfde blijven als de schriftelijke antwoorden.

[0:03:53] Tot slot voorzitter, ja ook eeuwig terugkerend helaas, de afhandeling van de langlopende

[0:03:58] PTSS dossiers, het loopt nog steeds niet zoals beloofd en al helemaal niet, zoals de Kamerbreed

[0:04:03] aangenomen motie vereist, zonder verrekening van de immateriële schadeverhoeding.

[0:04:08] De adviezen van de Commissie van Advies, Restschade, Afwikkeling, Politie, kort gezegd CARAB, worden

[0:04:14] genegeerd en de agenten met PTSS helaas ook. Ik krijg er nog steeds hartverscheurende

[0:04:18] berichten over en ik ben het zat, voorzitter, en ik zal dan ook een amendement indienen bij de

[0:04:23] begrotingsbehandeling, meer specifiek dat artikel 31 om daar een deel van de lump sum, dat voor

[0:04:28] personeel bedoeld is, specifiek te reserveren voor de financiële afhandeling van juist deze dossiers.

[0:04:34] Dan moet de Kamer op die manier maar de vinger aan de pols houden. Deze agenten verdienen rust

[0:04:38] en de aan hen toegezegde schadevergoeding, en niet om jarenlang speelbal te zijn van een

[0:04:43] onwellige korpsleiding. Dank u wel.

[0:04:46] Dank u wel. Dat is nu het woord aan de heer Ergin.

[0:04:48] Oh, we hebben eerst nog een interruptie

[0:04:50] van mevrouw Mütler.

[0:04:51] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:04:53] Ik zou graag met mijn

[0:04:55] collega Helder mee willen doen als het

[0:04:57] gaat om de PTSS

[0:05:00] en de afhandeling

[0:05:01] daarvan bij politieagenten.

[0:05:04] Ik heb zelf nog een suggestie die ik zou

[0:05:06] willen doen naast het amendement

[0:05:07] waar ze mij zo onder kan

[0:05:09] noteren. Namelijk

[0:05:11] dat ik zelf wil pleiten voor een soort generaal pardon

[0:05:15] voor met name de langlopende PTSS-dossiers

[0:05:19] waar ontzettend veel politieagenten mee te maken hebben

[0:05:23] en men er nog steeds niet uitkomt

[0:05:27] terwijl men gewoon behoefte heeft aan rust.

[0:05:29] Hoe kijkt u daar tegenover?

[0:05:33] Nou, voorzitter, altijd positief.

[0:05:35] Dat sowieso.

[0:05:36] Moet het dan wel even heel goed bekijken.

[0:05:37] De dossiers die ik hier noemde, dat waren toen uit mijn hoofd geloof ik iets van 21.

[0:05:41] Dat was een afgekaderd geheel.

[0:05:43] We moeten dan wel even kijken wat onder het generaal Pordon komt te vallen.

[0:05:46] Maar als een situatie vergelijkbaar is, dan denk ik dat mevrouw Mulder mij aan haar kant vindt.

[0:05:53] Oké, dan heeft u nog een interruptie van de heer Boswijk.

[0:05:56] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:05:57] Ik sluit me aan bij de woorden van collega Mulder als het gaat over het amendement.

[0:06:01] Ik ben heel benieuwd. Ik heb er ook wel oren naar.

[0:06:05] En zoals collega Helder weet, maken we ons ook al een tijdje hard voor P36.

[0:06:09] niet alleen bij de politie, maar eigenlijk bij alle geïnformeerde beroepen,

[0:06:14] dus ook de boa's, ambulance, brandweer, daar hebben we pas geleden uitgebreid over gehad.

[0:06:18] Afgelopen zomer heb ik een inventarisatie gemaakt van alle geïnformeerde beroepen,

[0:06:22] om gewoon te kijken, hoe werkt dat?

[0:06:23] En dat blijkt gewoon dat het dus uitmaakt welke veiligheidsregio,

[0:06:27] welke gemeente je werkgever is, welk uniform je draagt, noem alles maar op,

[0:06:31] of dat je überhaupt in aanmerking komt voor behandeling van PTZs.

[0:06:35] Dat heeft ertoe geresulteerd dat wij nu bij de initiatiefnota bezig zijn

[0:06:39] om het voor alle geïnformeerden in Nederland eigenlijk een gelijke norm te trekken,

[0:06:43] één meldpunt en een gelijke behandeling.

[0:06:46] Het staat collega Helderen voor open om die mogelijk te meten,

[0:06:49] maar ik snap dat ze niet meteen ja gaat zeggen, want ze wil weten dat het erin staat,

[0:06:52] maar staat ze er wel voor open?

[0:06:55] Ja, ik zeg niet meteen ja, maar wel dat ik er voor open sta, voorzitter.

[0:06:58] En dat is me bekend, inderdaad, van de heer Boswijk.

[0:07:01] Ik heb het zelf ooit geprobeerd met, vergelijkbaar met Defensie,

[0:07:05] een veteranenmeldpunt voor de politie. Dat is niet gelukt.

[0:07:07] Dus ik kijk daar zeker welwillend naar en het zou geen verschil mogen moeten maken

[0:07:13] welk uniform je draagt.

[0:07:15] Moet wel even slag om de arm houden omdat de politie ook met een nieuw stelsel bezig is.

[0:07:18] Maar als dat elkaar niet bijt of dit beter is, zeker positief naar kijken.

[0:07:23] Hartelijk dank. Dan had u nog een interruptie van de heer Aardema.

[0:07:27] Nou, ik heb eigenlijk meer de vraag als het mag voor mevrouw Muter over dat generaal pardon.

[0:07:32] Dat mag u zo meteen in de andere termijn doen.

[0:07:34] Dan doen we dat in de andere.

[0:07:39] Goed, dan gaan we door met de volgende spreker, de heer Ergin.

[0:07:42] Ja, voorzitter, dank u wel.

[0:07:44] Bedankt voor uw permissie.

[0:07:47] Voorzitter, in aanloop naar dit debat gebeurde in de afgelopen donderdag iets vreselijks in Rotterdam.

[0:07:52] We werden allemaal opgeschrikt met de tragische nieuws dat bij een vredesteekpartij een dode en een gewonde is gevallen.

[0:08:00] En voorzitter, dat het ook goed is dat we met onze gedachten uitgaan naar de slachtoffer, de gewonde en een nabestaande.

[0:08:06] en ook hopen dat de gewonde zich snel herstelt.

[0:08:09] Ik wil ook een speciaal woord van dank richten tot de omstanders

[0:08:13] die de dader direct hebben overmeesterd en onschadelijk hebben gemaakt.

[0:08:17] En in het bijzonder ook aan Renéal, de kickbokser die geen moment stil stond

[0:08:24] en direct in is gaan grijpen en een helde daad heeft verricht.

[0:08:27] En voorzitter, volgens mij mogen op dat soort momenten ook wel onze waardering uitspreken.

[0:08:32] De vredeactie in Rotterdam roept veel vragen op.

[0:08:37] Vragen zoals hoe iemand die eerder volledig ontoerekeningsvatbaar is verklaard een gevaar

[0:08:42] kan vormen voor de samenleving.

[0:08:43] Vragen zoals iemand die zijn eigen moeder neerstak en de rechter heel duidelijk aan heeft gegeven

[0:08:49] de kans op herhaling is aanwezig zo snel in de samenleving terecht kan komen.

[0:08:54] Maar vooral ook de vraag of overheidsdiensten en welke overheidsdiensten daar fout hebben

[0:08:58] gemaakt.

[0:08:59] En ik hoop dat de inspectie van Justitie en Veiligheid al deze vragen ook meeneemt in

[0:09:03] het onderzoek.

[0:09:04] Snel af voor ons, zodat we ook antwoord krijgen op de vragen.

[0:09:08] Maar voorzitter, tegelijkertijd wil ik mij ook richten tot de collega die naast me zit

[0:09:13] van de PVV.

[0:09:15] Want we hadden de PVV die direct na de aanslag, direct na het nieuws, maar zonder één seconde

[0:09:22] stil te staan bij de getroffenen, heigerig aan zonderbokpolitiek deed en met de vinger

[0:09:28] wij zijn. En zonder enige vorm van schaamte wist de PVV hoe het allemaal zat en bij welke

[0:09:34] en welke hoek het allemaal zat en werden 1 miljoen moslims op het beklaagde bankje geplaatst.

[0:09:40] En als een aasgier, voorzitter, gebruikte de PVV deze walgelijke actie voor een eigen agenda

[0:09:45] van moslimaat. En, voorzitter, de actie van een verwarde psychische persoon gebruiken om

[0:09:51] de collectieve schuldvraag te plakken op een groep in de samenleving vinden wij als denkwalgelijk.

[0:09:57] En voorzitter, ik wil hier graag een punt van maken en een streep hieronder zetten.

[0:10:02] Dan ga ik over naar het debat en over de stukken, want in de brief van de minister

[0:10:08] gaat het over de recente berichtgeving binnen het basisteam Rotterdam Centrum.

[0:10:13] En DENK heeft veel waardering voor onze politiemensen,

[0:10:16] maar we moeten het helaas weer hebben over rotte appels in het politieapparaat.

[0:10:19] En we weten uit het verleden dat het gif van racisme aanwezig is bij de politie.

[0:10:25] maar uit nieuw onderzoek blijkt dat het veel meer is.

[0:10:29] Het gaat niet alleen om racisme, om seksueel grensoverschrijdend gedrag,

[0:10:33] persgedrag, problematisch drankgebruik,

[0:10:36] maar ook buitensporig geweld tegen burgers

[0:10:38] eigenlijk de dagelijkse kost is

[0:10:40] bij in ieder geval het basisteam in Rotterdam Centrum.

[0:10:43] En, voorzitter, ik wil aan de minister vragen

[0:10:46] hoe de Nederlanders voldoende vertrouwen moeten hebben in de politie

[0:10:49] als de agenten zelf te maken hebben met uitspraken zoals

[0:10:52] Jij hebt zeker weer alle bananen opgegeten als de fruitschaal in de kantine leeg bleek te zijn.

[0:10:58] En dat tegen een eigen collega-agent.

[0:11:01] Ik ben benieuwd hoe de minister wil strijden tegen bangerlijsten door studentenverenigingen

[0:11:06] als agenten zelf bangerlijsten van hun eigen collega's maken.

[0:11:16] Dat was uw inbreng.

[0:11:20] Ah, Eerdman, aan u het woord.

[0:11:23] Merci, ik heb een vraag aan die airgun die spreekt over geweld tegen burgers

[0:11:28] vanuit het Basisteam Centrum Rotterdam.

[0:11:31] Sinds 2023 heeft het OM negen onderzoeken afgerond

[0:11:34] naar geweldgebruikte politiewinsten in het Basisteam Centrum.

[0:11:37] Daarbij heeft het OM achtmaal geoordeeld

[0:11:38] dat het sprake was van rechtmatig gebruik van geweld.

[0:11:41] In één zaak stonden de beelden van de verbalisanten en de burger

[0:11:43] tegenover elkaar en kon geen oordeel worden gegeven.

[0:11:46] Deze zaken gaan in meerderheid over optredens bij horecaavonden

[0:11:49] in dat gebied. Verder lopen er nog een aantal onderzoeken.

[0:11:51] Kortom, waar baseert de heer Ergin op dat er geweld wordt gebruikt

[0:11:56] onrechtmatig tegen burgers door de politie in Rotterdam Centrum?

[0:12:01] Volgens mij is er laatst een onderzoek gepubliceerd waarin er heel duidelijk en heel uitvoerig

[0:12:08] is gekeken naar bijvoorbeeld de werkcultuur bij het basisteam en op basis daarvan, op

[0:12:13] basis van de signalen die agenten zelf aangeven.

[0:12:16] Dus het is niet van horen en zien, het zijn agenten die zelf aangeven van overmatige drankgebruik.

[0:12:21] Ik verzin het allemaal niet zelf, ik heb het ook allemaal in dat onderzoek gelezen, waarin

[0:12:25] ...en ook heel duidelijk wordt aangegeven dat er sprake is van buitensporig geweld tegen burgers.

[0:12:30] En volgens mij is het dan ook goed om die vraag aan de minister te stellen...

[0:12:35] ...en aan de minister te vragen hoe hij daarin staat...

[0:12:37] ...en op welke manier hij bereid is om hier werk van te maken.

[0:12:40] Dat lijkt me een hele logische en terechte vraag.

[0:12:43] Voorzitter, deze aantrekkingen zijn dus nergens op gebaseerd.

[0:12:46] Het lijkt dus nergens op wat DENK hier doet...

[0:12:47] ...politie weer in de verdachte hoek zet, terwijl het onderzoek is afgerond...

[0:12:52] En nergens blijkt uit dat dat onterecht was wat de politie heeft gedaan.

[0:12:58] Er lopen overigens nog vier strafrechtelijke onderzoeken.

[0:13:01] Dat kun je wel zeggen, maar dit volhouden en dat vermengen met een rapport

[0:13:04] dat gaat inderdaad over de werkcultuur, over fouten opmerkingen, verkeerde grappen.

[0:13:09] Dat is helemaal oneigelijk, want de suggestie werd net gewekt

[0:13:12] dat de politie Rotterdams centrum dus ten onrechte geweld gebruikt tegen burgers in Rotterdam.

[0:13:17] Ik vind het heel kwalijk.

[0:13:18] Ik vind eigenlijk dat de heer Erken die woorden gewoon moet terugnemen voor de politie.

[0:13:23] Ik neem geen enkele woord terug.

[0:13:25] De uitspraken die ik deed, de opzomming van onacceptabel gedrag...

[0:13:30] dat staat duidelijk in onderzoek.

[0:13:32] Dat zijn signalen die we ook vanuit agenten zelf ontvangen.

[0:13:37] Die ook naar buiten worden gebracht.

[0:13:39] Volgens mij is het terecht dat je dan zegt...

[0:13:41] deze signalen zijn er, die zijn niet nieuw.

[0:13:45] En die signalen breng ik over aan de minister.

[0:13:48] Ik stel een vraag aan de minister.

[0:13:49] en alle andere classificaties die de heer Eerdemans daar nu aan toevoegt van onrechtmatig en onderzoeken

[0:13:56] die nog lopen. Er zullen heus wel onderzoeken lopen, maar volgens mij is het ook belangrijk

[0:14:02] dat we die signaal oppakken en signalen als het gaat om een onveilige werksfeer ook bij de minister

[0:14:07] neerleggen en aan de minister vragen wat hij daarmee gaat doen. Dank, derde interruptie.

[0:14:13] Voorzitter, de heer Erken duikt weg voor mijn vraag. Hij suggereert dat er geweld wordt gebruikt

[0:14:18] on-eigenlijk tegen burgers in Rotterdam. Hij vermengt dat met een rapport over de

[0:14:21] werkcultuur in Rotterdam. Dat is iets heel anders en hij duikt weg door die vraag

[0:14:25] nu neer te leggen bij de minister. Dat is een kwalijke zaak, voorzitter.

[0:14:27] Het gaat hier over een zeer zware aantijging vanuit DENK over de politie

[0:14:31] Rotterdams centrum. Dat is onjuist. Ik heb net aangegeven dat het nergens op

[0:14:34] gebaseerd is. Dus hij moet die woorden gewoon terugnemen of hij moet zijn mond

[0:14:37] houden hierover, want het is onfeindelijke informatie.

[0:14:43] Dus dan moet je het hebben over de werkcultuur, maar niet aantijgingen

[0:14:46] tegen de politie over geweld dat onterecht zou zijn toegepast, gewoon onjuist.

[0:14:50] En dan niet met de vinger naar de minister wijzen, meneer Erkin.

[0:14:52] Dan moet u tegen mij zeggen dat u ernaast zit.

[0:14:54] Dat mag, of u moet het staven.

[0:14:57] Kom dan met feiten, cijfers en dan overtuigt deze commissie of de minister.

[0:15:00] Maar dit is gewoon een hele kwalijke, kwalijke suggestie.

[0:15:03] De heer Erkin.

[0:15:04] Voorzitter, ik ga helemaal mijn mond niet houden.

[0:15:06] Ik ga al helemaal niet woorden terugnemen omdat de heer Eerdmans van jaar 21 denkt zomaar...

[0:15:14] Dat zomaar aan mij te kunnen vragen, dat accepteer ik gewoon niet.

[0:15:17] Dus ik neem helemaal niks terug.

[0:15:19] De uitspraken die ik doe, die baseer ik op onderzoeken.

[0:15:22] Die baseer ik op signalen.

[0:15:24] En ik herhaal nogmaals, dat er signalen zijn van buitensporig geweld tegen burgers.

[0:15:31] Voorbeelden zoals onnodig teseren telefoons kapot slaan.

[0:15:34] En die verzin ik niet.

[0:15:37] Dat is inmiddels publiek geheim.

[0:15:39] En ik... Volgens mij is het dan meer dan terecht dat je de vraag aan de minister stelt

[0:15:43] van hoe de minister hiernaar kijkt en wat de minister van plan is om te doen

[0:15:49] als dit waar blijkt te zijn.

[0:15:50] En volgens mij is dat wat we hier dag in dag uit doen.

[0:15:53] En als de heer Itmans mij vraagt om woorden terug te nemen, voorzitter,

[0:15:56] als ik van mening was dat dat nodig was, had ik het gedaan.

[0:15:59] Maar met deze toon, op deze manier, zal ik helemaal niks terugnemen.

[0:16:02] Goed, meneer Eigen.

[0:16:03] Uw punt is gemaakt, het punt van de heer Ismans is ook duidelijk gemaakt.

[0:16:07] Geen behoefte meer aan een interruptie.

[0:16:09] Dan kunt u verder gaan met uw betoog.

[0:16:11] U heeft nog zo'n dertig seconden daarvoor.

[0:16:14] Voorzitter, het is het zoveelste debat

[0:16:16] over etnisch profileren en racisme

[0:16:17] binnen de politie. En het blijft

[0:16:20] maar niet ophouden. En daarom vraag ik

[0:16:21] de minister wat hij gaat doen om het

[0:16:23] gif van racisme en discriminatie uit het politieapparaat

[0:16:26] te krijgen. Is de minister

[0:16:28] bereid om erop aan te dringen

[0:16:29] dat soortgelijke onderzoeken die

[0:16:31] bijvoorbeeld bij het basisteam Rotterdam Centrum

[0:16:34] hebben plaatsgevonden, ook uitgevoerd

[0:16:36] gaat worden bij andere basisteams, basisteams waar ook langere tijd

[0:16:39] bepaalde signalen zijn. Voorzitter, dit kabinet heeft 280 miljoen euro

[0:16:45] vrijgemaakt voor de politie, dat betekent dat de aanpak

[0:16:51] politie voor iedereen ook verstevig gaat worden.

[0:16:55] Hartelijk dank, dan is het woord aan de spreker van de PVV.

[0:16:58] Voorzitter, volgens mij dacht ik dat er een interruptie was, maar ik heb volgens mij nog tijd.

[0:17:03] Nou, u was er over uw tijd heen, 4 minuten 10.

[0:17:07] Als u dat zegt, dan zal dat zeker kloppen, maar volgens mijn klok is er iets anders aan de hand.

[0:17:14] U zit ook volgens de ondersteuning aan de vier minuten.

[0:17:17] En als u nog een interruptie heeft, dan krijgt u die zeker?

[0:17:19] Nou, dan wacht ik gewoon mijn interruptie af.

[0:17:22] Oké, wilt u dan even de hand opsteken wie de interruptie heeft?

[0:17:26] Helemaal niemand? Ja, Eerdmans, u heeft al drie interrupties gehad, dus u mag niet meer.

[0:17:30] Dus volgens mij heeft u geen spreektijd meer, geen interrupties meer.

[0:17:34] en dan is toch echt de woordvoerder van de PVV aan het woord.

[0:17:37] Voorzitter, ik heb u het woord niet gegeven.

[0:17:39] PVV is aan het woord.

[0:17:40] Ik wilde alleen maar aangeven...

[0:17:42] Wilt u een punt van orde maken?

[0:17:44] Ik wil een punt van orde maken. Ik wilde alleen aan u aangeven

[0:17:46] dat toen ik werd geïnterrumpeerd de tijd doorliep.

[0:17:49] En als u zegt dat dat niet zo is, dan geloof ik dat graag.

[0:17:52] Dat was het enige wat ik wilde zeggen.

[0:17:54] Nou, dank voor uw woorden. Dan is nu de PVV aan het woord. Dank u wel.

[0:17:59] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:18:00] Het regeerprogramma dat er nu ligt is hoopgevend voor de politie.

[0:18:04] Het is mooi dat er geïnvesteerd wordt in de politie meer dan in andere jaren.

[0:18:09] Nu is het alleen nog zaak dat de investeringen naar de juiste doelen gaan en de politieorganisatie

[0:18:13] nog beter wordt.

[0:18:15] De politiemensen die verdienen het.

[0:18:17] De capaciteit van de politie is nog steeds een groot probleem.

[0:18:20] Ondanks dat de opleidingen bomvol zitten, krijgen veel basisteams hun noodhulpdiensten

[0:18:24] niet rond.

[0:18:25] Dat is niet alleen gevaarlijk voor de burgers die zij bedienen, maar ook voor de politiemensen

[0:18:29] zelf.

[0:18:33] Zowel op straat als door de afbrekende onregelmatigheid.

[0:18:37] Helaas is het zijn van politie man of vrouw niet meer een baan voor het leven.

[0:18:41] Velen haken na enkele jaren af door slechte carrière mogelijkheden of omdat ze de onregelmatigheid

[0:18:46] niet meer aankunnen.

[0:18:47] Niet verwegen het werk aan zich, want politiewerk is boeiend en veelzijdig.

[0:18:52] Dan de inzet bij demonstraties.

[0:18:54] Uit antwoorden van de minister over wat de inzet van politie bij bijvoorbeeld de demonstratie

[0:18:59] van XR-kost blijkt, honderden FTA's per demonstratie met de bijbehorende kosten in euro's.

[0:19:05] Ik weet dat de betrokken dienders grote frustratie hebben over het zijn van wegsleeppolitie.

[0:19:10] Ze verwijderen de demonstranten, maar op de ophoudlocatie worden ze weer gewoon heengezonden.

[0:19:15] Geen Mulderbon, geen vervolging, maar gewoon heencenden.

[0:19:19] Demonstreren is ook voor de PVV een groot goed.

[0:19:21] Dat moet kunnen.

[0:19:23] Maar wat demonstreren overgaat in verstoring van de openbare orde of geweldplegingen wordt

[0:19:27] de grens overschreden.

[0:19:28] Dan moet er hard worden opgetreden en worden vervolgd.

[0:19:31] In het regeerprogramma staat dat het kabinet het onderscheid tussen demonstreren en verstoren

[0:19:35] van de openbare orde verder wil verscherpen.

[0:19:38] Maar ik wil aan de minister vragen dit punt met de nodige spoed op te pakken.

[0:19:42] Dan de RIVU-regeling.

[0:19:44] De PVV vindt dat politiemensen die langdurig met hun voeten in de klei hebben gestaan,

[0:19:49] op een fatsoenlijke leeftijd de mogelijkheid moeten hebben om uit te stromen.

[0:19:52] U heeft een interruptie van mevrouw Helder.

[0:19:54] Mooi.

[0:19:55] Nou, dat weten we nog niet.

[0:19:58] Nee, voorzitter, op het vorige punt.

[0:19:59] Ik ben het helemaal met de heer Airdema eens hoor, maar kijk, we kunnen dat onderscheid

[0:20:03] wel gaan maken en ik vind het goed dat dat onderzocht wordt en dat we daarmee aan de slag zijn.

[0:20:07] Maar het moet niet zo zijn dat het openbaar ministerie dan alsnog het weer naar zich neer kan leggen.

[0:20:12] Ligt daar ook nou niet een punt dat de minister is wat steviger met het openbaar ministerie

[0:20:15] zou moeten praten dat het dan ook wordt opgepakt?

[0:20:20] Ja, ik ben dat zeker met mevrouw Helder eens, want de strafbare feiten die zijn vastgelegd

[0:20:24] al in het wetboek, dus je kunt dat gewoon oppakken als je zou willen.

[0:20:28] Dus het is een goede zaak dat de minister daar nog eens aandacht voor gaat vragen.

[0:20:32] Waar gaat u verder?

[0:20:35] Ja, voorzitter, ik had het over de RVU en ik begrijp dat er inmiddels een kleine

[0:20:38] opening schijnt te zijn. Ik hoorde gisteren tijdens het debat over zwaar werk

[0:20:41] de minister van SZW letterlijk zeggen dat hij goede hoop heeft dat het probleem bij

[0:20:46] de politie wordt opgelost. De PVV wil in ieder geval dat redelijke

[0:20:50] eisen en redelijke wensen bij elkaar komen en leiden tot een oplossing.

[0:20:53] Ik vraag daarom aan dit kabinet regel het, en liefst op korte termijn,

[0:20:58] zodat ook de 800 politiemensen op wie het volgend jaar van toepassing is er gebruik van kunnen maken.

[0:21:03] Door de roosterdruk en de beperkte doorstroommogelijkheden is er een forse uitstroom.

[0:21:08] U heeft nog een interruptie van de heer Van Nispen van de SP.

[0:21:11] Ja, over die zware beroepen, de heer Adema had hem misschien kunnen verwachten.

[0:21:15] Volgens mij is er geen discussie dat het zijn van agent,

[0:21:18] heel veel politiemedewerkers gewoon ongelofelijk zwaar werk hebben,

[0:21:21] waar wij veel respect voor hebben.

[0:21:22] De heer Adema vraagt er aandacht voor.

[0:21:23] We hebben dat eerder ook gedaan.

[0:21:24] Eerdere voorstellen van de SP konden ook op steun van de PVV rekenen,

[0:21:28] toen vlak voor de zomer opeens niet meer.

[0:21:30] Toen hadden SP en GroenLinks-PvdA ook een motie voor zware beroepen

[0:21:34] met de opdracht aan de minister om het te fixen.

[0:21:35] Toen was de PVV helaas afwezig,

[0:21:38] maar nu hoor ik weer steun van de PVV voor de mensen met de zware beroepen.

[0:21:42] Dus ik heb niet helemaal goed begrepen wat nou precies zijn opdracht aan de minister is,

[0:21:45] of dat hij toch kijkt naar de minister van Sociale Zaken.

[0:21:48] Dat zou volgens mij zonde zijn,

[0:21:49] want volgens mij moeten we deze minister vandaag de opdracht geven om het te fixen

[0:21:52] En wel zo snel mogelijk. Is de heer Adema dat met de SP eens?

[0:21:56] Ik kan kort zijn. Ik ben het met de SP eens dat we dat zo snel mogelijk moeten gaan fixen.

[0:22:00] En ik vroeg ook even aandacht voor die politiemensen die volgend jaar buiten de boot dreigen te vallen.

[0:22:05] Dus vandaar ook even mijn opmerking.

[0:22:08] Nog een instructie?

[0:22:10] En dan dus voor die medewerkers die buiten de boot vallen, kunnen we eigenlijk geen dag langer wachten.

[0:22:13] Volgens mij weet de heer Adema dat ook. Dus op welke termijn? Verwacht u nou precies van wie?

[0:22:17] Welke oplossing? Dat is mij toch nog niet duidelijk, omdat hij ook is verwezen naar het debat van gisteren.

[0:22:22] En dat is een veel bredere discussie tussen de minister van Sociale Zaken en de vakbonden in den Brede.

[0:22:28] Daar vindt de SP ook van alles van.

[0:22:29] Maar nu zitten we even in het commissiedebat politie.

[0:22:31] Dus nu gaan we ons richten op deze minister en kijken wat hij in ieder geval op heel korte termijn voor die 800 agenten kan doen...

[0:22:37] ...die anders volgend jaar buiten de boot dreigen te vallen.

[0:22:41] Ja, voorzitter, de vraag stellen is hem ook beantwoorden en ik leg hem meteen door naar de minister.

[0:22:46] Dus ik hoop dat de minister daar een goed antwoord op heeft.

[0:22:49] Goed, dan gaat u verder.

[0:22:51] Ja, voorzitter. Door de roosterdruk en de beperkte doorstroommogelijkheden is er een forse uitstroom.

[0:22:56] Een politiebaan is niet meer een baan voor het leven. Jammer. Hoe hou je politiemensen

[0:23:00] vast? Dit probleem speelt ook in hoge mate bij de forensische opsporing, een specialistische

[0:23:05] tak binnen de politie. Het is toch doodzonde dat iemand met een langdurige specialistische

[0:23:09] opleiding binnen enkele jaren daarna alweer verdwijnt. Datzelfde geldt voor duur opgeleide

[0:23:15] recherchekundigen en digitale experts. Hoe hou je ze vast voor de politieorganisatie,

[0:23:19] Die vraag ik de minister.

[0:23:21] Er werd een interruptie van mevrouw Van der Werff.

[0:23:24] Ja, voorzitter, sommige politici houden de verwachtingen graag laag,

[0:23:29] want dan valt het altijd mee.

[0:23:30] Nou, complimenten voor deze coalitie dat ze dat niet hebben gedaan.

[0:23:34] Ik zat nog eens naar de verkiezingsprogramma's te kijken

[0:23:36] en in die van de PVV stond onder andere de belofte voor 10.000 extra agenten.

[0:23:42] En nu legt u zelf net ook al de vinger op de zere plek,

[0:23:45] dat is namelijk de forse uitstroom.

[0:23:47] Hoe ziet u dan die instroom voor zich?

[0:23:52] Ik heb het al gezegd, de politieopleidingen zitten momenteel bomvol.

[0:23:55] Er is genoeg animo.

[0:23:57] Dus ja, dan kun je dus niet meer produceren.

[0:23:59] De andere kant is dat je ze dan moet proberen vast te houden en ik zie dat er een enorme

[0:24:03] uitstroom is.

[0:24:04] Je hebt niet binnen een paar maanden 10.000 politieagenten erbij, dus je moet iets gaan

[0:24:08] doen om ze toch vast te houden.

[0:24:11] Nog een vraag?

[0:24:13] Nou, voorzitter, dat begrijp ik natuurlijk.

[0:24:15] Het is heel belangrijk dat mensen het werk leuk vinden en het ook blijven doen.

[0:24:19] Maar als mensen met pensioen gaan, dan is het natuurlijk iets wat we niet met z'n allen kunnen voorkomen.

[0:24:25] Ik begrijp een beetje uit het antwoord van collega Aardema dat die 10.000 agenten er volgend jaar niet gaan zijn.

[0:24:31] Maar kunnen we u dan wel op een andere manier enigszins aan die beloften houden?

[0:24:36] Wanneer gaat die instroom er dan komen en wat is uw inzet om dat dan voor mekaar te krijgen?

[0:24:43] Ja, dat gaat een inzet van dit kabinet worden en van de politietop.

[0:24:46] Zolang we zorgen dat die politieopleidingen vol blijven zitten,

[0:24:49] dan zal er zeker goede instroom van onderaf zijn.

[0:24:53] Helder. Goed, dan gaat u verder. U heeft nog één minuut.

[0:24:59] Ja, voorzitter, dan ben ik toch genoodzaakt om kleine dingen over te slaan.

[0:25:02] Volgend jaar is er een driedaagse NATO-top in Den Haag.

[0:25:05] Alle Nederlandse politiecapaciteit gaat daar die week naartoe.

[0:25:09] Het betekent dat er elders in het land geen politiecapaciteit vrij is voor andere evenementen.

[0:25:13] De PVV vraagt dan daar ook om minder politieinzet rond de NATO-top,

[0:25:17] maar mogelijk meer inzet van defensie.

[0:25:19] zodat de rest van het land niet on hold staat.

[0:25:21] Hoe denkt de minister daarover?

[0:25:23] Ondanks dat het regeerprogramma zegt dat de politie weer de wijk in moet en dichter bij de mensen,

[0:25:28] is men voornemens om politiebureaus te sluiten, bijvoorbeeld Wolvega en Maarheze.

[0:25:33] Er zijn de afgelopen jaren al vele gesloten.

[0:25:35] De PVV wil dat er voldoende en tijdige dekking van de politie is.

[0:25:39] Dat kan niet met langere aanrijdtijden in uitgestrekte gebieden, van soms een uur.

[0:25:43] Kan de minister uitleggen waarom die bureaus, die enkele jaren geleden met een hoop bombariën werden geopend,

[0:25:48] nu weer moeten sluiten.

[0:25:52] Voorzitter, ik laat het hierbij.

[0:25:53] U heeft nog een vraag van de heer Van Isch.

[0:25:56] Altijd bereid om de heer Aardema, die in tijdnood is, te helpen.

[0:25:59] Maar even op dit laatste punt.

[0:26:00] Als je als coalitie belooft een betere bereikbaarheid van de politiebureaus,

[0:26:04] dan vind ik het inderdaad ook opmerkelijk dat er vandaag de dag nog steeds politiebureaus sluiten.

[0:26:08] Dat kan goed zijn.

[0:26:09] En dat dat nog oude bezuinigingen zijn van vorige kabinetten,

[0:26:13] volgens mij is dat zo.

[0:26:14] Nog even los van welke partijen daar dan precies voor verantwoordelijk waren,

[0:26:17] maar volgens mij zijn dat onverstandige bezuinigingen geweest.

[0:26:19] Maar als we dan in deze nieuwe politieke situatie zitten en die bereikbaarheid van de politie zo belangrijk vinden,

[0:26:24] dat vond de SP altijd al, zullen we dan vandaag zeggen, echt sluiten gewoon geen politiebureaus meer.

[0:26:29] Gewoon niet meer. En niet, waarom moeten die politiebureaus nog sluiten?

[0:26:32] Maar laten we dan een afspraak maken, we gaan niet meer sluiten.

[0:26:36] Ja, dat zou misschien een goede afspraak zijn, maar ik wil toch eerst het antwoord van de minister even afwachten.

[0:26:40] Ik ben het met u eens hoor, dat we dat niet moeten willen, die politiebureaus sluiten.

[0:26:44] Maar laten we even het antwoord van de minister afwachten.

[0:26:47] Helder. Vervolgvraag ook nog. Eerste interruptie van de heer Van Dijk.

[0:26:52] Dank u wel, voorzitter. De heer Aardema maakt zich veel zorgen over de politiecapaciteit.

[0:26:58] En terecht, denk ik. Is de PVV ook bereid om krietsen naar te kijken

[0:27:02] welke taken wel of niet belegd zouden moeten worden bij de politie?

[0:27:06] En ik denk in dit verband bijvoorbeeld aan het faciliteren van sportwedstrijden

[0:27:10] waar ontzettend veel capaciteit mee gemoeid is.

[0:27:12] Staat de PVV ook open voor dat soort denk-exercities?

[0:27:16] Ja, voorzitter, de PVV is er echt voor dat de politie terug moet naar haar kerntaken.

[0:27:22] En je ziet nu al een beweging dat bij sportevenementen,

[0:27:25] dat organisatiedingen zelf moeten gaan regelen en dat er een terugtrekkende beweging is van de politie.

[0:27:31] En dat zich beperkt tot de omgeving, zeg maar.

[0:27:34] En dat vinden wij wel een goede zaak.

[0:27:38] Duidelijk.

[0:27:38] Dank voor het heldere antwoord inderdaad.

[0:27:42] en ik leid eruit af dat het ook voor de PVV in die zin heel goed bespreekbaar is

[0:27:46] om die organisatoren stevig te laten meebetalen aan de beveiliging van deze wedstrijden.

[0:27:53] Ja, dat is juist.

[0:27:55] Voldoende. Dan een vraag van mevrouw Mütlewerk.

[0:27:59] Ja, nog even terug naar de politiebureaus die verdwenen zijn.

[0:28:04] Gisteren verscheen volgens mij ook bij 1Vandaag een bericht

[0:28:06] dat een kwart van de politiebureaus er niet meer zijn, met name in wijken en dorpen,

[0:28:11] en dat dat ten koste gaat van de verbinding met de samenleving en het vertrouwen in de politie.

[0:28:17] Mijn vraag aan mijn collega is, als wij dit zien, en meneer Adema heeft volgens mij ook

[0:28:24] de antwoorden gezien naar aanleiding van de sluiting van Wolvega, de politieposten,

[0:28:30] ik was daar allesbehalve tevreden over.

[0:28:34] Als je roept, ook in je regeerprogramma, we moeten meer blauw op straat hebben,

[0:28:39] Het vertrouwen in de politie moet dan stijgen.

[0:28:41] Hoe moet ik dan dat rijmen

[0:28:44] met het verdwijnen van al die politiebureaus?

[0:28:47] En wat wil de PVV daar concreet aan doen?

[0:28:50] Behalve meer dan alleen maar even afwachten waar de minister mee komt.

[0:28:54] Ik ga ervan uit dat onze ex-politieagent daar ook wel ideeën bij heeft.

[0:28:58] Dan wil voorstellen.

[0:29:01] Ja, dank u voorzitter.

[0:29:02] Het is zo dat ik de bureau Wovengaard zelfs persoonlijk goed ken.

[0:29:06] Dat is gelegen in een vrij uitgestrekt gebied.

[0:29:08] En als je dat helemaal gaat sluiten, dan krijg je dus echt een probleem met aanrijdtijden.

[0:29:13] En dat gaat dus ten koste van de veiligheid.

[0:29:15] Het is nog een gevolg van, zeg maar, een beetje het naeileffect van de vorige kabinetten, waarbij

[0:29:21] het werd besloten om op de vierkante meters te gaan bezuinigen.

[0:29:24] En wat ook enorm steekt in dat gebied, is dat de communicatie tussen de politie en de gemeente

[0:29:30] Wolvega, een weerstellingwerf, nogal, laat ik het even fatsoenlijk zeggen, wat gebrekkig

[0:29:35] is geweest.

[0:29:36] Daar markeert ook het nodige aan.

[0:29:38] En vandaar dat ik nu aandacht vraag, en ik ben het wel met u, mevrouw Mutler, en ook met de heer Van Nispen eens,

[0:29:44] dat die sluiting van die buitenbureaus, die jaren geleden met heel veel bombarie zijn geopend,

[0:29:50] juist omdat ze de verbinding met de mensen wilden hebben, dat we dat moeten voorkomen.

[0:29:56] Goed. De heer Boswijk, ook nog een interruptie, graag tot de kern komen.

[0:30:00] We hebben nog veel sprekers voor de boeg.

[0:30:02] Ja, dank u wel, voorzitter. Nou, ik had het zelf in mijn eigen spreektijd, maar die werd een beetje krap,

[0:30:06] Dus ik ga het in een interruptie doen, want het pleidooi van de heer Ademaar is bij mij uit het hart gegrepen.

[0:30:10] En eerlijk gezegd zijn we het, geloof ik, allemaal met elkaar eens dat we meer politiebureaus willen behouden.

[0:30:15] Zeker in de in de dunbevolkte gebieden en de grote afstanden zijn.

[0:30:20] Maar dan moeten we eigenlijk naar de kern. Dus daarom mijn vraag, is de heer Ademaar het met mij eens?

[0:30:24] Zouden we niet de vraag moeten stellen aan de minister?

[0:30:27] Maak nou eens een inventarisatie van inderdaad die kerntaken terug naar de basis.

[0:30:31] Wat zou de politie eigenlijk moeten doen? Welke capaciteit is daarvoor nodig?

[0:30:35] en breng eens gewoon een kaart wat dat dan per regio inhoudt,

[0:30:38] zodat we gewoon heel duidelijk zien waar het dan gaat knellen.

[0:30:41] Zou de minister dat niet in kaart moeten gaan brengen?

[0:30:44] En dan zal waarschijnlijk een consequentie kunnen zijn

[0:30:46] dat je misschien heel landelijk of misschien in bepaalde delen van het land

[0:30:51] sportevenementen geen politieondersteuning meer kan sturen.

[0:30:54] Maar ik denk, ik heb heel erg behoefte aan gewoon een overzicht daarvan,

[0:30:57] aan tabelletjes, om gewoon eens in kaart te brengen waar hebben we het over,

[0:31:01] want we willen allemaal meer politie, alleen het is toch delen in schaas.

[0:31:04] Dus ik denk, kunnen we niet in de minister dat overzicht vragen?

[0:31:09] Ja, volgens mij zijn die overzichten er wel, maar enige verfijning daarin, dat kan nooit geen kwaad, ik ben het wel eens.

[0:31:16] Goed. De heer Erkin, ook nog een interruptie.

[0:31:19] Ja, voorzitter, een interruptie over een ander onderwerp.

[0:31:23] Over de vreselijke gebeurtenissen in Rotterdam.

[0:31:26] Zonder dat er maar iets bekend was over de omvang.

[0:31:32] En over welke gebeurtenissen er specifiek waren gebeurd en wat de aanleiding etc. allemaal was.

[0:31:40] Was de PVV die heel duidelijk met de vinger wees naar een bepaalde groep.

[0:31:43] En nu blijkt achteraf dat het gaat om een verwarde persoon met psychische klachten...

[0:31:49] die volledig ontoedekeningsvatbaar is verklaard door de rechter, eerder is verklaard door de rechter.

[0:31:54] En ik vraag aan de PVV waarom de PVV als een aanschier zo snel op dit onderwerp duikt.

[0:32:01] en deze stellingen neemt.

[0:32:05] Ja, voorzitter, we hebben dat zeker niet gedaan als een aanschier,

[0:32:08] maar wij luisteren en horen en zien ook de berichtgeving

[0:32:11] en dan worden er bepaalde kreten daar geuit

[0:32:14] en dan is er natuurlijk een reactie.

[0:32:18] Ja, voorzitter, ik hoop dat de woordvoerder van de PVV zich schaamt voor het feit

[0:32:23] dat de eerste uitspraak van de PVV vingerwijze was.

[0:32:28] Niet eens dat de PVV zoiets had van we gaan eerst medeleven tonen met in ieder geval één dode die toen was gevallen en de gewonden.

[0:32:40] Uw vraag, meneer Erkin.

[0:32:41] Voorzitter, volgens mij maakt iedereen hier inleidingen.

[0:32:44] Waarom mag ik dat niet?

[0:32:45] Meneer Erkin, ik vraag aan iedereen om even tot de kern te komen omdat het een lang debat is.

[0:32:49] We hebben veel sprekers.

[0:32:50] U interropeert.

[0:32:51] Dan stelt u een vraag.

[0:32:52] Ik wil graag dat u naar uw vraag komt.

[0:32:54] Volgens mij doet iedereen eerst een korte aanloop en dat wil ik graag ook doen, voorzitter.

[0:32:58] Niet meer kort.

[0:32:58] Graag richting uw vraag.

[0:32:59] De vraag aan de PVV is of de PVV zich niet schaamt voor het feit dat de PVV als een aasgier dook om met de vinger naar een bepaalde groep te wijzen en nu achteraf blijkt dat het uitgerekende persoon was met een migratieachtergrond die de dader onschadelijk heeft gemaakt.

[0:33:16] Dat het uitgerekend, dat het nu op dit moment een sprake is van een persoon die volledig ontrekingsvatbaar is verklaard en schotische klachten heeft.

[0:33:26] En de vraag aan de PVV is, schaamt de PVV zich daar niet voor?

[0:33:30] Ja, voorzitter, ik blijf bij mijn vorige antwoord.

[0:33:33] En ik blijf ook zeggen dat wij zeker medeleven hebben met de nabestaanden.

[0:33:37] Dat hebben wij ook wel duidelijk gemaakt, denk ik.

[0:33:39] Goed, helder. U heeft nog zes seconden spreektijd.

[0:33:43] Hoeft hij aan?

[0:33:45] Ja, voorzitter. Het onderwerp politie is mij nooit genoeg, dus ik zou er graag door willen gaan.

[0:33:50] Maar helaas ben ik door mijn spreektijd heen.

[0:33:52] Goed, dank u wel voor de afsluitende woorden.

[0:33:54] Dan gaan we door naar de woordvoerder van D66.

[0:33:58] Dank, voorzitter. Mijn dochter van vier weet het al goed.

[0:34:02] De politie is je vriend. Zij komen je helpen bij gevaar.

[0:34:07] Als ze de sirenes hoort en de zwaailichten ziet, roept ze ze gaan de boefjes pakken.

[0:34:12] De agenten die ons land veilig houden, moeten zelf ook zeker zijn van een veilige werkplek,

[0:34:19] waar ze gerespecteerd en gesteund worden door hun leiding.

[0:34:22] Ik begin daarom met de monitoringscommissie Snijders.

[0:34:25] U heeft een interruptie van mevrouw Michonne Dertx.

[0:34:29] Ja voorzitter, een mooie inleiding van mevrouw Van der Werf en ook hulde aan dus ook haar opvoeding,

[0:34:37] de politie is je vriend, over die veilige werkplek van de politie.

[0:34:40] We hebben nu in dit in het regeerprogramma eindelijk dat taakstrafverbod ook opgenomen,

[0:34:45] omdat het zo belangrijk is om agenten die te maken krijgen met geweld, om daar ook een antwoord op te geven.

[0:34:51] Hoe kijkt de partij van mevrouw Van der Werf daarnaar?

[0:34:54] Want is dat ook niet een belangrijk onderdeel om de politie juist een veilige werkplek te gunnen?

[0:35:01] Ja, voorzitter, goede vraag.

[0:35:03] We weten uit verschillende onderzoeken dat een taakstrafverbod niet tot minder recidieven leidt

[0:35:09] en dus ook niet tot meer veiligheid voor de politie.

[0:35:12] En ik denk dat dat een hele belangrijke afweging is om die veiligheid voor agenten

[0:35:17] en andere medewerkers in het openbaar domein zo groot mogelijk te houden.

[0:35:22] Nog een vraag.

[0:35:24] Ja, vervolgvraag, voorzitter.

[0:35:25] Want kijk, los van recidieven, daar wil ik mevrouw Van der Werff op geloven, ik ken die cijfers niet,

[0:35:32] is het toch een heel hard gelag voor een agent die zelf met fysieke klachten langdurig juist uit kan vallen,

[0:35:40] doordat hij tijdens een dienst een band te maken krijgt met geweld.

[0:35:44] En de dader zeg maar, nou, als we geluk hebben met 40 uur schoffelen er vanaf komt.

[0:35:49] Is het niet zo dat je juist in het belang van de agent en voor het werkplezier van de agent,

[0:35:55] man of vrouw, moet zorgen dat die dader daar gewoon een stevig antwoord op krijgt,

[0:35:59] omdat we daarmee ook zeggen als politiek, je blijft met je handen van de politiek af.

[0:36:03] Is het mevrouw Van der Werff met mij eens?

[0:36:05] Sorry, van de politie.

[0:36:07] Van de politiek liefst trouwens ook.

[0:36:09] Van allebei, voorzitter.

[0:36:12] Wat ik ingewikkeld vind aan dit debat, en dat doet de VVD vaker, is dat zij de indruk wekt

[0:36:18] dat je met een taakstrafverbod, dat dat de enige manier is om af te dwingen dat er een passende

[0:36:25] straf wordt gegeven. Terwijl de rechter heeft die mogelijkheid nu natuurlijk ook. Op het moment

[0:36:29] dat er op een gruwelijke manier met politieagenten, met boa's, met ambulancemedewerkers, met brandweerlieden

[0:36:36] om wordt gegaan, dan kan er gewoon een hele grove straf worden gegeven. Dat hoeft helemaal geen

[0:36:40] taakstraf te zijn. Maar ik ben er wel voor dat je per keer bekijkt wat er nodig is. En voorzitter,

[0:36:46] daarom vind ik het ook een onzinnige maatregel. Goed, nog een vraag, de derde. Mijn laatste, ik zal

[0:36:53] hem hiervoor gebruiken, want dit gaat me aan het hart, maar helder, mevrouw van der Werff bevestigt ook

[0:36:59] het standpunt van D66 waarmee we dus ook richting de agenten toch niet, daar zal zij dus niet voor

[0:37:06] een steviger antwoord zijn op het geweld wat zij in de dienst meemaken. Voorzitter, ik zou haar

[0:37:12] willen vragen om ook nog in gesprek met juist die agenten te gaan om van hen ook

[0:37:17] te horen hoeveel last zij ook, hoe lang er last kan zijn van fysiek geweld tijdens

[0:37:23] een dienst. En voorzitter, ik ben er zeer voor, ik zal me ook hard voor blijven

[0:37:27] maken, dat er een passend antwoord komt. En je ziet dat in de huidige uitspraken

[0:37:32] van de rechter en er loopt nog een onderzoek van de WODC. Ik kijk daar zeer

[0:37:36] naar uit dat die straffen laag zijn en dat er gevangenisstraf echt naar niet voorkomt.

[0:37:41] Dus is mevrouw van der Werff het met mij eens dat we, als we die cijfers nog hebben van de WLC,

[0:37:46] dat zij opnieuw met mij gaat kijken hoe wij een passende reactie als politiek kunnen hebben op het geweld tegen de politie?

[0:37:53] Nou, voorzitter, ik ben altijd voor een passende reactie.

[0:37:58] En ik vind dat die er altijd moet kunnen komen.

[0:38:01] En ik deel geheel met mevrouw Michon dat je het niet kan maken naar mensen

[0:38:07] om op een moment dat zij vreselijk worden mishandeld of wat dan ook,

[0:38:11] dat daders er met een lagere straf vanaf komen.

[0:38:14] Alleen mijn punt is dat taakstrafverbod daar niet het beste antwoord op is.

[0:38:19] En daar verschillen mevrouw Mijsjon Derksen en ik over van mening, voorzitter.

[0:38:23] Goed, dan heeft u nog een interruptie van mevrouw Helder.

[0:38:26] Ja, voorzitter. Want het verschil tussen taakstraf en korte gevangenisstraf,

[0:38:30] dat weet ik wel, want jaren geleden kreeg ik daarvan op mijn oren.

[0:38:33] En daarna bleek ik toch gelijk te hebben.

[0:38:34] Taakstraf wordt bij first offenders opgelegd en gevangenisstraf vaker bij recidivisten.

[0:38:38] Dus die gaan ook sneller in de fout.

[0:38:40] Dus dat zegt niks over het succes van de straf zelf, maar over de persoon.

[0:38:44] En mijn vraag aan de collega van D66 is...

[0:38:47] er gaat toch ook een signaal van uit dat je geweld tegen hulpverleners, fysiek geweld...

[0:38:52] gewoon niet peekt doordat er gewoon een gevangenisstraf op wordt gezet?

[0:38:58] Voorzitter, daar gaat zeker een signaal van uit.

[0:39:01] Maar het feit dat die mogelijkheid er nu ook al is, dat ontkent u nu eigenlijk in de vraag.

[0:39:06] En dat vind ik er ingewikkeld aan. Die mogelijkheid is er gewoon.

[0:39:10] Nog een vraag?

[0:39:11] Ja, voorzitter. Mijn laatste, want die wil ik daar ook voor gebruiken.

[0:39:14] Want ik ben jaren geleden deze exercitie gestart en ben ook heel blij dat de VVD eigenlijk vanaf het begin daarmee is opgetrokken.

[0:39:20] Ik ben daarmee gestart omdat we een foto zagen van een ME'er die tegen de grond was gewerkt bij Relle en tegen zijn helm werd geschopt.

[0:39:27] Dus dat zie ik als poging doodslag.

[0:39:29] Kijk die transparentie na, dat is het ook.

[0:39:31] En hij kwam weg met een taakstraf.

[0:39:32] Dus die mogelijkheid moet gewoon niet meer in het wetboek staan wat de BBB betreft.

[0:39:37] Dus eigenlijk geen vraag, maar een afronding.

[0:39:39] Oké, een interruptie van de heer Aardema ook nog.

[0:39:43] Ja, voorzitter, het opleggen van een straf is toch altijd nog voorbehouden aan de rechter.

[0:39:47] En dat is ook maar goed in dit land.

[0:39:49] Maar is D66 het met mij eens dat als je dat taakstrafverbod op gaat leggen,

[0:39:54] dat die rechter dan dat niet langer kan doen en dat je daarmee dus de straffen naar een hoger level gaat tillen?

[0:40:01] Voorzitter, daar ben ik het niet mee eens, want op het moment dat een ME'er tegen zijn hoofd wordt geschopt,

[0:40:07] dan deel ik met u dat daar een pittige straf voor mag komen.

[0:40:11] En ik treed hier niet in het domein van de rechter, maar die mogelijkheden die zijn er nu gewoon.

[0:40:17] Dus ik vind het ook een beetje gek om dan wel vanuit hier te zeggen, wij gaan op die stoel zitten

[0:40:20] en wij kunnen heel goed bepalen in welke zaak dat wel of niet zo zou moeten.

[0:40:25] Nog even los van wat onze persoonlijke smaak is, hoe je om zou moeten gaan met mensen

[0:40:30] die zich zo gedragen in het publieke domein.

[0:40:34] Goed, is dat voldoende?

[0:40:36] Ja, dan mag mevrouw Van der Weer verder.

[0:40:38] Ze heeft ongeveer nog 3,5 minuten.

[0:40:40] Mijn welgemeende complimenten

[0:40:42] voor het uitstekende werk dat de

[0:40:44] commissie Snijders heeft verricht.

[0:40:46] En ook de politieorganisatie

[0:40:47] heeft de kans aangegrepen om

[0:40:49] stappen te zetten voor medewerkersparticipatie

[0:40:52] en een betere werkcultuur.

[0:40:54] En niet overal loopt het

[0:40:55] vlekkerloos en daarom vind ik het ook risicovol

[0:40:58] om die commissie nu te

[0:40:59] los te laten. Dus graag een reactie

[0:41:02] Over de werkvloer gesproken, hoewel het qua interne veiligheid bij de politie stukken beter

[0:41:07] gaat dan pakweg 25 jaar geleden, is het met name voor vrouwen en mensen van kleur op sommige

[0:41:13] bureaus, zeker in de rauwe realiteit van de grote steden, niet vanzelfsprekend dat zij

[0:41:18] erbij horen.

[0:41:19] Kan de minister aangeven hoe hij dat gaat aanpakken?

[0:41:23] Voorzitter, in een van mijn eerste debatten met de voorganger van deze minister ging het

[0:41:27] uitgebreid over het capaciteitstekort bij de zederrecherche.

[0:41:31] Kamerbreed werd toen een motie van mij gesteurd, onder andere door mevrouw Michonne Derksen

[0:41:35] en mevrouw Helder, om voor het einde van de kabinetsperiode de capaciteitsproblemen daar

[0:41:39] op te lossen.

[0:41:41] Dat is nu zo'n vier jaar geleden, maar die tekorten zijn er nog.

[0:41:45] En juist bij zeden is dat zo belangrijk en dat toont ook het rapport van de inspectie

[0:41:49] aan.

[0:41:49] Een goede bejegening van slachtoffers is niet alleen een kwestie van vakmanschap, het is

[0:41:54] ook een kwestie van voldoende tijd en collega's.

[0:41:57] Wat gaat de minister doen om dit doel nu wel te halen?

[0:42:02] Ik begrijp natuurlijk dat de tekorten ons dwingen om keuzes te maken, maar maken we die keuzes

[0:42:15] dan ook echt?

[0:42:16] Bijvoorbeeld voor snelle opsporing, waar het toch al zo knelt in de capaciteit, en de aanpak

[0:42:22] van zedenmisdrijven of huiselijk geweld.

[0:42:24] Is de minister bereid om samen met de politie te kijken naar de prioriteit voor de opsporing van zedenzaken?

[0:42:34] Dank u wel, voorzitter. Ik wil even kijken wat er nog meer kwam.

[0:42:38] Want collega Van der Werf heeft mij aan haar zijde als het gaat om slachtoffers van zedemisdrijven.

[0:42:45] We zijn samen rapporteur geweest bij de wet seksuele misdrijven en ook dat zal leiden tot meer zedenaangiftes.

[0:42:51] Dat moet gewoon opgepakt worden.

[0:42:53] Mijn vraag is, er is meer capaciteit nodig om die aangiftes op te nemen en nog meer specialistische

[0:42:59] kennis bij de politie, maar de politieacademie kan die mensen niet opleiden.

[0:43:03] Is zij het met mij eens dat het een goed idee zou zijn om buiten de politieacademie te kijken

[0:43:10] hoe wij zedenrechercheurs kunnen opleiden om dit soort aangiftes met de juiste kennis

[0:43:15] zo snel en adequaat mogelijk op te pakken, zodat zaken niet op de plank blijven, dan

[0:43:20] wel mensen ontmoedigd worden om aangiftes te doen.

[0:43:24] Voorzitter, bij mijn weten gebeurt dat ook al.

[0:43:27] Er wordt ook al breder gekeken naar hoe dit op de beste manier zou kunnen, ook naar aanleiding

[0:43:32] van meerdere inspectierapporten.

[0:43:34] Maar ja, dat deel ik met mevrouw Mutluur en ik heb net in feite die vraag ook aan de minister

[0:43:37] gesteld.

[0:43:38] Goed, dan heeft u nog een interruptie van de heer Aardema, zijn laatste.

[0:43:42] Ja, dat is dan wel jammer, maar het is zo dat er bij diverse, eigenlijk bij alle eenheden

[0:43:48] binnen de politie recherchepsychologen werken.

[0:43:51] Die zouden volgens mij heel goed werk kunnen doen bij zedenzaken,

[0:43:55] maar ook bij stalkingszaken, wat toch ook een verwantschap heeft met elkaar.

[0:44:01] Bent u het met mij eens dat we de minister zouden moeten vragen

[0:44:03] om daar eens goed naar te kijken wat die recherchepsychologen in het land

[0:44:07] zouden kunnen betekenen qua analyse en qua vorming van nieuwe collega's?

[0:44:13] Voorzitter, volgens mij heb ik de heer Aardema nu stiekem ook een beetje geholpen

[0:44:16] met een stukje inbreng en ik vind dat een goede suggestie.

[0:44:22] Goed, dan gaat u verder.

[0:44:23] Dank. Voorzitter, met de versterking van de politieorganisatie

[0:44:27] denk ik ook aan eerdere beloften om zij en doorstroom te verbeteren,

[0:44:31] want niet alle problemen los je op met geld.

[0:44:35] Wat gaat de minister doen om de toch wat loge politieorganisaties

[0:44:38] meters te laten maken op dit punt?

[0:44:41] Er ligt bijvoorbeeld ook een aangenomen Kamermotie om doorstromen

[0:44:44] naar hbo-functies mogelijk te maken, voor mensen die de kwaliteiten hebben, maar niet

[0:44:49] het diploma.

[0:44:50] Hoe staat het met de opvolging daarvan?

[0:44:53] Ook hebben we ons in de vorige periode hardgemaakt voor een eerlijke verdeling van politieagenten

[0:44:58] over Nederland, met meer aandacht voor de regio.

[0:45:01] Als het goed is, komt er volgend jaar een voorstel voor, waarvoor dank, maar ik maak

[0:45:05] me wel zorgen over de praktische invulling daarvan.

[0:45:08] De politie gaf eerder aan 400 miljoen nodig te hebben voor de uitvoering van het regeerrecord

[0:45:12] en er is maar 280 miljoen.

[0:45:15] En als je in de begroting kijkt, zien we ook nog een opdracht

[0:45:18] voor ruim 200 miljoen in te vullen bezuinigingen bij het ministerie van JNV.

[0:45:23] Kan de minister garanderen dat al deze taakstellingen

[0:45:26] hoe dan ook niet bij de politie terechtkomen?

[0:45:29] Ook niet als de minister van Financiën met de begrotingsregels gaat zwaaien?

[0:45:33] Voorzitter, dank u wel.

[0:45:35] Keurig binnen de tijd. Dan is het woord aan de woordvoerder van het CDA.

[0:45:40] Ja, dank u wel voorzitter. Voorzitter, we hebben het heel vaak over de weerbare samenleving en wat wij

[0:45:44] vorige week zagen bij de verschrikkelijke aanslag in Rotterdam is, wat het CDA betreft, een goed

[0:45:49] voorbeeld van die weerbare samenleving. Ik sluit me aan bij collega Erkin. Dank aan de burgers die

[0:45:55] daar ingrepen, maar ook aan de hulpverleners eromheen. En dat geweld waar deze burgers vorige

[0:46:02] week mee werden geconfronteerd, daar hebben helaas onze politiemannen en vrouwen dagdagelijks mee

[0:46:07] te maken en daarvoor verdienen ze onze waardering en respect.

[0:46:11] Alleen, het werd al gezegd door collega Adema, de politie heeft wel vaak het gevoel dat ze

[0:46:15] een beetje de wegsleepdienst zijn en dat zorgt enorm veel frustratie.

[0:46:20] Voor de zomer heb ik Kamervraag gesteld over de afhandeling van de schade van rellen bij universiteiten.

[0:46:25] Relschoppers hebben miljoenen aan schade aangericht en geweld gebruikt tegen de politie.

[0:46:29] We hebben hier met verbazing naar gekeken.

[0:46:31] Alleen al in de Universiteit Amsterdam had een schade van anderhalf miljoen euro.

[0:46:34] En dan hebben we het nog niet eens over de kosten van de inzet van bussen om demonstranten te verwijderen.

[0:46:39] Ziet de minister er iets in om deze railschoppers het bonnetje van dit gebeuren te laten zien?

[0:46:43] Voorzitter, het frustreert ons dat railschoppers te weinig worden geconfronteerd met de schade die ze hebben aangericht.

[0:46:48] De minister gaf aan dat niet van alle demonstranten gegevens worden genoteerd.

[0:46:55] Omdat het tijd en capaciteit van de politie kost.

[0:46:57] Het is daarom ook lang niet altijd bekend welke railschopper welke vernieling heeft aangebracht.

[0:47:01] En dat maakt het voor het OM moeilijk, dan wel onmogelijk, om de relschoppers te vervolgen.

[0:47:06] Waardoor de benadeelden hun schade ook niet kunnen verhalen.

[0:47:09] En dit leidt uiteindelijk tot straffeloosheid en ondernemers die met de schade blijven zitten.

[0:47:14] En daarom heeft het CDA eerder samen met collega Michon Derksen een motie ingediend...

[0:47:17] om de pakkans bij grootschalige rellen te vergroten.

[0:47:20] Vindt de minister dat er nu voldoende wordt gedaan om deze pakkans te vergroten?

[0:47:24] Voorzitter, het CDA ziet de meerwaarde in civielrechtelijke afhandeling van de schade.

[0:47:28] Hierbij moet worden bewezen dat de schade het gevolg is van het handelen van de dader.

[0:47:32] Maar als de dader al door de strafrechter voor het vereid is veroordeeld,

[0:47:35] levert dat automatisch bewijs op in de civiele zaak.

[0:47:38] Hoe kijkt de minister hiernaar?

[0:47:40] Is hij het met de CDA eens dat er dan eindelijk een begin moet worden gemaakt

[0:47:43] met de juiste registratie van deze relschoppers?

[0:47:46] Voorzitter, wanneer de benadeelden schade willen laten vergoeden,

[0:47:49] is het maar de vraag of de verzekeraars de schade willen dekken.

[0:47:51] De gegevensdeling van politiegegevens is daarom cruciaal,

[0:47:54] maar er blijft op dit moment een doorn in het oog,

[0:47:56] omdat het al jaren niet goed is geregeld.

[0:47:58] Wat ook heeft toegeleid door een lagere aangiftebereidheid.

[0:48:03] Is de minister van plan om de wet politiegegevens op dit punt te verbeteren en te moderniseren?

[0:48:07] Iets wat overigens ook de ambitie was van zijn voorgangers.

[0:48:10] Is de minister van plan om dit wel aan te pakken?

[0:48:12] Voorzitter, we willen manieren zien te vinden om de pakkans van relschoppers te vergroten

[0:48:17] en om benadeelden hun schade te laten verhalen op een effectieve manier.

[0:48:20] We zien daarom echt een kans voor civielrechtelijke aansprakelijkheid.

[0:48:24] Alleen kan het niet zonder goede registratie en gegevensdeling.

[0:48:27] Graag een reactie van de minister over hoe hij hiernaar kijkt.

[0:48:30] Tot slot, de voorzitter.

[0:48:31] Het Veteranensurgecycle.

[0:48:34] We hebben het met uw voorganger er vaak over gehad, over het belang van enerzijds de hulp

[0:48:40] bij vermissingszaken vanuit veteranen, maar ook de revalidatie en de ondersteuning bij

[0:48:46] PTSS-klachten.

[0:48:47] En we waren kamerbreed erover eens dat ook het ministerie van Justitie, net als het ministerie van Defensie,

[0:48:55] structurele financiële ondersteuning moest gaan geven aan het VST.

[0:48:59] En hier is een motie vorig jaar over ingediend, bijna unaniem ondertekend, maar sowieso unaniem aangenomen.

[0:49:05] Het is alleen voor ons wel een hard gelag dat in het slipstream van de vorige minister,

[0:49:11] deze motie niet wordt uitgevoerd en er geen structurele financiering voor het VST is.

[0:49:15] terwijl er wel heel veel warme woorden waren van de voorganger van deze minister.

[0:49:19] Daarom ben ik heel benieuwd naar de reactie van deze minister,

[0:49:21] of hij bereid is om de motie wel uit te voeren.

[0:49:26] Goed. Nee, sorry, meneer Aardmaier heeft al de drie interrupties gehad.

[0:49:30] Verder geen vragen. Dan is nu het woord aan de heer Zinkstek.

[0:49:33] Dank u wel, voorzitter.

[0:49:35] Voorzitter, Nieuw Sociaal Contract is blij dat een overduidelijke meerderheid van de Kamer

[0:49:39] zich vorige week heeft uitgesproken voor een verbeterde zichtbaarheid

[0:49:42] en beschikbaarheid van wijkagenten.

[0:49:44] We moeten de waarden daarvan niet onderschatten.

[0:49:46] Het feit dat Nederlandse politieagenten feeling hebben met de mensen in de wijken waarin ze

[0:49:50] werken, dat ze deze mensen kennen en dat ze weten waar de kwetsbaarheden in wijken zitten,

[0:49:54] juist dat is cruciaal voor de preventie van criminaliteit.

[0:49:58] Het betaalt zich terug in de samenleving.

[0:49:59] Het is niet voor niets dat de Nederlandse politie een zo hoog vertrouwen geniet onder

[0:50:02] de bevolking.

[0:50:03] Dat moeten we koesteren en dat verdient blijvende investering.

[0:50:07] Wijkagenten kunnen zich momenteel niet voldoende bezighouden met hun eigen werkzaamheden, omdat

[0:50:10] de bezetting bij de politie niet op orde is.

[0:50:12] De 80% streefnorm voor werkzaamheden in de wijk wordt vaak niet gehaald.

[0:50:16] Deze situatie is onwenselijk voor de agenten zelf, maar ook voor de veiligheid van wijken.

[0:50:22] Mijn vraag aan de minister is hoe staat het nu met de uitbreiding van 700 agenten?

[0:50:26] En hoe haalbaar achter minister dat deze formatie ook duurzaam ingevuld wordt?

[0:50:30] Op welke termijn verwacht de minister dat wijkagenten weer 80% van hun tijd

[0:50:34] in eigenlijke werkzaamheden in of voor de wijk kunnen uitvoeren?

[0:50:38] Heeft het kabinet momenteel inzichtelijk in hoeveel wijken in Nederland

[0:50:41] het moeilijk is om geschikte wijkagenten te vinden.

[0:50:44] Hoe groot is dat probleem en is ook bekend in welke gebieden of wijken in Nederland

[0:50:48] dit probleem momenteel het meeste knelt.

[0:50:51] Ten slotte op dit onderdeel is in algemene zin zicht op in welke mate de werkdruk

[0:50:55] voor wijkagenten nog behapbaar is.

[0:50:58] Op hoe hoog de uitval en het verloop zijn en of het ambt ondanks alle extra taken

[0:51:02] nog wordt beschouwd als een aantrekkelijk beroep.

[0:51:04] Hoe schat de minister het risico in dat er onder bezetting

[0:51:06] te veel taken bij één persoon belegd zijn, waardoor vervolgens wijkagenten uitvallen.

[0:51:11] Verder, voorzitter.

[0:51:13] In het eerste halfjaar bericht politie zijn wij als Kamer geïnformeerd over de uitvoering van de motie van de leden Omtzigt en Müttler

[0:51:18] in zaken onderzoek naar de activiteiten van het team Openbare Orde Inlichtingen in de afgelopen vier jaar.

[0:51:23] De voorganger van de minister gaf hier aan geen taken te zien voor de CTIVD,

[0:51:27] maar dat de autoriteit persoonsgegevens het onderzoek wel kon opstarten.

[0:51:30] Heeft de minister reeds contact gehad met de AP hierover en kan hij ons een update geven over de voortgang?

[0:51:36] Voorzitter. Naar aanleiding van zorgen van de autoriteit persoonsgegevens onderzoekt de

[0:51:40] regering een grondslag voor de toepassing van real-time gezichtsherkenningstechnologie in

[0:51:44] de publieke ruimte door de politie binnen de kaders van de AI-Act. Dit is een ingrijpend

[0:51:50] middel en de minister zal het uiteraard ook met mij eens zijn dat dit instrument niet

[0:51:53] lichtzinnig ingezet moet worden. Kan de minister een schot voor de boeg geven over wat wij qua

[0:51:58] scope kunnen verwachten bij deze grondslag? De AI-Act biedt een uitzondering op het verbod

[0:52:03] hiervan aan lidstaten voor toepassingen,

[0:52:05] exclusief binnen het domein van nationale veiligheid.

[0:52:07] Maar dat is een moeilijk af te bakende begrip.

[0:52:10] Waar begint en eindigt volgens het kabinet dit domein als het gaat om politiewerk?

[0:52:14] Zou de minister voorbeelden kunnen geven van toepassingen

[0:52:16] die je volgens de kabinetsvisie duidelijk wel en duidelijk niet onder zouden vallen?

[0:52:21] Dan tot slot, voorzitter.

[0:52:23] De inspectie JNV heeft zorgen geuit dat de ontwikkelingen van het kwaliteitssysteem

[0:52:27] dat nodig is voor effectief toezicht op de uitvoering van de hekbevoegdheid

[0:52:31] door de politie de streefdatum van het eerste kwartaal 2025 niet gaat halen.

[0:52:35] Dit vanwege capaciteitsgebrek bij de politie,

[0:52:37] waarbij de wel beschikbare ontwikkelcapaciteit

[0:52:40] geprioriteerd zou worden voor de operationele politieinzet.

[0:52:44] Uiteraard begrijpt mijn fractie dit prioriteringsdilemma,

[0:52:46] maar kan de minister wel garanderen dat het kwaliteitssysteem

[0:52:49] inderdaad op tijd operationeel is, zodat goed toezicht mogelijk is?

[0:52:53] En zo niet kan hij anders met de inspectie in de politie

[0:52:55] tot goede werkafspraken komen.

[0:52:57] Dat was hem van mijn kant. Dank u wel.

[0:52:59] Hartelijk dank. Keurig binnen de tijd. Dan is nu het woord aan mevrouw Michonne Dirksen.

[0:53:04] Dank u wel, voorzitter. We hebben ontzettend veel onderwerpen en weinig tijd.

[0:53:08] Ik zal ook focus in mijn bijdrage aanbrengen.

[0:53:12] Ik wil natuurlijk beginnen om de politie te danken, te danken voor

[0:53:16] het feit dat zij weer dag en nacht klaarstaan voor ons naar voren stappen,

[0:53:21] terwijl anderen zo logischerwijs juist even naar achter zouden stappen.

[0:53:24] Heel veel dank daarvoor.

[0:53:27] En voorzitter, ik heb in deze periode eigenlijk maar één agenda punt en dat is zichtbare politie op straat, benaderbare bereikbare politie.

[0:53:35] En voorzitter, en dat is nu niet het geval.

[0:53:38] En het aparte is wel, als je de begrotingen er op naslaat, en dat doen we natuurlijk ook weer ter voorbereiding van onze grote debat einde van het jaar,

[0:53:44] dan zie je dat de afgelopen zeven jaar de politiebegroting is gestegen, behoorlijk is gestegen, van 5,5 naar 7,5 miljard.

[0:53:53] En je denkt eigenlijk, wat zien we daar nou voor terug aan resultaten?

[0:53:56] En er zijn allerlei verklaringen.

[0:53:58] Daar wil ik eigenlijk hier niet al te lang bij stilstaan waarom dat zo is.

[0:54:02] Maar ik wil heel graag naar de oplossingen toe.

[0:54:04] En voorzitter, ik denk dat een belangrijke oplossing ook zit in sturing.

[0:54:07] Sturing van deze minister, sturing van de Korpsleiding.

[0:54:10] En daar heb ik alle vertrouwen in.

[0:54:12] En ik wil ze daar graag een paar suggesties voor doen om daar een beetje bij te helpen.

[0:54:19] Voorzitter, het gaat mij dus om meer blauw op straat.

[0:54:21] zichtbare politie, benaderbare politie.

[0:54:24] En ik heb hier al vaker gezegd, een politieagent kan één dienst per maand draaien.

[0:54:28] Met elf diensten blijf je als politie, hou je de executieve status,

[0:54:32] terwijl je de facto kantoorwerk doet.

[0:54:35] Voorzitter, ik wil dat we van de kantoortijgers eigenlijk binnen de politie afgaan

[0:54:39] en dat het draaien van diensten, meedraaien in operationeel werk,

[0:54:44] dat dat centraal komt te staan.

[0:54:45] En juist dat kantoorwerk, wat natuurlijk ook nuttig kan zijn,

[0:54:49] en dat moet primair zijn voor die agenten die fysiek of mentaal minder fit zijn.

[0:54:54] De rest moet gewoon op straat en dat gebeurt in heel veel gevallen nu niet.

[0:54:59] Het tweede punt, voorzitter, is dat ik dat ik vind en dat heeft ook eerder collega's ook eerder gezegd,

[0:55:05] dat er veel meer mensen van buiten moeten worden gehaald.

[0:55:07] Je kan IT financieel experts van buiten halen.

[0:55:10] Die kunnen een prima bijdrage leveren aan het werk wat de politie doet.

[0:55:14] En voorzitter, dat gebeurt ook wel.

[0:55:16] Maar het bijna idioot is dat ze dan volgens niet door kunnen groeien zonder toch door die hele wasstraat van de politie te komen.

[0:55:26] Door de politieacademie blauw geverfd te worden. Daar moeten we echt vanaf.

[0:55:30] De politie moet een organisatie worden die ook in verbinding staat met mensen die niet al op jonge leeftijd door de politieacademie zijn gegaan.

[0:55:41] Voorzitter, graag een reactie van de minister daarop.

[0:55:43] vooral het doorgroeien van die zij-instromers.

[0:55:46] Dan een heel belangrijk punt is samenwerking met partners.

[0:55:49] Ik wil beginnen met de BOA's.

[0:55:51] BOA's en politie werken in elke gemeente nu nauw samen.

[0:55:54] Het is eigenlijk niet meer weg te denken.

[0:55:56] Maar voorzitter, het is voor BOA's nog steeds bijvoorbeeld niet mogelijk

[0:56:00] om inzicht te krijgen in het rijbewijsregister.

[0:56:03] Hebben we hier vaak gezegd.

[0:56:04] Als je een BOA daadwerkelijk wil laten bijdragen aan het werk van de politie,

[0:56:08] moet je die BOA ook in staat stellen om het werk goed te kunnen doen.

[0:56:10] En nu begreep ik weer dat we nog twee jaar moeten wachten voordat bijvoorbeeld dat inzicht

[0:56:16] in het rijbewijsregister, wat nodig is om ID te checken, dat dat nog weer jaren duurt.

[0:56:21] Voorzitter, dat is een motie uit 2022 van mij, dat moet echt sneller.

[0:56:25] En als we ook willen dat de politie partnert met bijvoorbeeld BOA's, maar ook met Defensie,

[0:56:30] KMAR, private beveiligers, dan moeten we daar ook een project van maken met doelstellingen

[0:56:35] en waar ook financiering bij zit, want we zeggen dat hier met z'n allen, maar je ziet

[0:56:39] in de praktijk dat dat niet automatisch gaat. Daar is echt sturing op nodig. Ik wil eigenlijk

[0:56:43] een agenda voor die samenwerking van politie met partners, met doelstellingen en met financiering.

[0:56:49] Dan tot slot, voorzitter, dat is de innovatie. Daar zag ik deze ochtend hele mooie woorden

[0:56:54] van Van der Minst ik zou hem vragen om daar hier ook nog iets meer over te zeggen. Hoeveel

[0:56:59] geld gaat er dan ook naar die innovatie? En voorzitter, als we bijvoorbeeld ook weer

[0:57:02] naar die begroting kijken, is de ICT-component binnen de politie...

[0:57:06] U bent over de tijd.

[0:57:07] Ja, vier minuten, laatste zin.

[0:57:09] ICT-component binnen de politie is 13 procent.

[0:57:12] Dat was tien jaar geleden 13 procent.

[0:57:13] Dat is nu nog 13 procent.

[0:57:15] Klopt dat nog wel, voorzitter?

[0:57:16] Graag een reactie van de minister daarop.

[0:57:18] Oké, hartelijk dank.

[0:57:19] U heeft nog een interruptie van mevrouw Van der Werff.

[0:57:22] En dat mag, want dat is Stefan zijn laatste.

[0:57:24] Voorzitter, prachtig.

[0:57:27] Dank mevrouw Misson voor haar inbreng.

[0:57:29] en grote delen daarvan deel ik zeer.

[0:57:33] Ik dacht wel even bij het begin over een zichtbare politie,

[0:57:37] of mevrouw Michon soms op een andere planeet heeft geleefd,

[0:57:41] want het ministerie van JNV is natuurlijk jaren na kabinetsperiode

[0:57:47] door VVD'ers bemand geweest.

[0:57:49] En als ik u zo beluister, dan lijkt het net alsof uw partij daar part nog deel aan had.

[0:57:54] Dus ik denk dat dat ook enige zelfreflectie van uw kant vraagt,

[0:57:58] hoe dat dan komt dat die zichtbare politie er nog niet is.

[0:58:02] Nee, voorzitter, inderdaad, de jaren dat de VVD ook aan het roerstond van dat ministerie,

[0:58:07] en gelukkig is dat vandaag de dag weer zo, of nog zo zou ik willen zeggen,

[0:58:11] is dus ook die politiebegroting 2017 als een begroting nog 5,5 miljard.

[0:58:16] 2024 is die politiebegroting bijna 8 miljard.

[0:58:19] Dus ik ben heel trots op wat we daar als VVD hebben gedaan richting de politie.

[0:58:23] Als u dan, mevrouw van der Werfolk, zegt hoe kan het dan dat er niet voldoende agenten op straat zijn?

[0:58:28] en daar hebben we het hier uitgebreid met elkaar over gehad.

[0:58:30] Ik kan die analyse hier nog wel een keer neerleggen,

[0:58:32] maar ik wilde graag naar de oplossingen in dit debat.

[0:58:34] Maar dat zit in die enorme pensioengolf.

[0:58:37] Dat zit in die enorme druk op bewaken en beveiligen.

[0:58:40] Dat zit in de politieacademie, die een beperkte capaciteit heeft

[0:58:45] en die we een monopoliepositie geven in het opleiden.

[0:58:47] Al die factoren maken dat er te weinig agenten op straat zichtbaar zijn,

[0:58:53] terwijl het geld er wel is.

[0:58:54] Dus mijn punt is ook dat geld slim inzetten,

[0:58:57] meer partnerschappen maken met andere partijen, meer innovatie, zodat we allemaal de politie ook

[0:59:03] zien en ook de politie er voor ons is. Dank voor dat antwoord, dan gaan we door naar de heer Eerdmans.

[0:59:11] Ja voorzitter, dank je wel. Ik begin bij de demonstraties. We zien steeds vaak de laatste

[0:59:16] tijd demonstraties om de aarde in rellen, in raddraaiers die doelbewust de demonstratie

[0:59:23] proberen te kapen, dat zagen we bij XR in het verleden ook al bij BLM.

[0:59:26] En ik wijs even op de UvA-demonstraties die er waren in mei,

[0:59:31] waar overigens anderhalve miljoen schade is geleden.

[0:59:33] Ik vroeg me af, is daar iets van verhaald sinds die tijd op de daders?

[0:59:38] Voorzitter, gisteren nog gemaskerde activisten blokkeren voor de tweede keer

[0:59:42] de Kromhoutkazerne in Utrecht.

[0:59:44] En de minister gaf aan bij Café Kokkelman op 13 september dat hij dat ook ziet,

[0:59:49] dat probleem met demonstraties.

[0:59:50] En hij zegt, het probleem is één, ze hebben vaak geen ID bij zich.

[0:59:53] Ze zijn met grote groepen, maar ze zijn ook volstrekt onherkenbaar in sommige gevallen.

[0:59:57] En dat is een probleem.

[0:59:59] Nou, daar hebben de heer Stoffer en ik een motie voor aangenomen gekregen afgelopen donderdagnacht.

[1:00:03] Dat ging over een wetswijziging.

[1:00:05] En ik vroeg me af wanneer we die wetswijziging temoet kunnen zien van het kabinet

[1:00:09] om gedichtsbedekkende demonstranten te verbieden.

[1:00:13] Voorzitter, we zien het overigens ook in Frankrijk, België, Canada en Bulgarije.

[1:00:16] Die hebben ook al zo'n verbod.

[1:00:17] Dus juridisch is daar goed naar te kijken.

[1:00:20] Voorzitter, is de minister ook voor een wasstraat?

[1:00:22] Daar heb ik ook voor gepleit, een wasstraat bij demonstraties

[1:00:25] waarvan je ziet dat er mensen de boel ontregelen,

[1:00:28] dat de politie daar een wasstraat van organiseert

[1:00:30] die de kwaadwillende demonstranten effectief kan oppakken.

[1:00:35] Voorzitter, in het regeerprogramma lees ik ook gezichtsbedekking

[1:00:39] in betaald voetbal, zeg maar de hooligans.

[1:00:42] Daar ben ik ook voor. Hoe staat het daar met de handhaven?

[1:00:45] Het staat in het regeerprogramma.

[1:00:47] Meer handhaving door de KNVB op gemaskerde of bedekte voetbalhooligans.

[1:00:53] En hoe staat het eigenlijk met die handhaving?

[1:00:55] Is dat niet ook een probleem?

[1:00:57] Voorzitter, dan ga ik door naar de politie, want daar wil ik nog wat over vragen.

[1:01:00] Ik vind het goed wat het kabinet doet met voetbalgeweld.

[1:01:04] Het Engels model wordt ingevoerd.

[1:01:05] Drie gemeentes wordt een pilot uitgeprobeerd met de digitale meldplicht.

[1:01:09] En gekoppeld aan een gebiedsverbod.

[1:01:11] Maar ik vind het wel naïef als de minister zegt...

[1:01:12] Als we de meldplicht hebben, dan zal er weinig politie nodig zijn.

[1:01:17] Ik denk niet dat je een klassieker gaat spelen in de eredivisie zonder politie, ondanks

[1:01:21] dat er geen uitsupporters zijn.

[1:01:24] Ajax-Utrecht, dat lijkt me ook een wedstrijd waarvan je met de meldplicht nog steeds politie

[1:01:27] nodig hebt.

[1:01:28] Anderzijds is het mij opgevallen, Trente, Sparta, NAC, Ajax, Almere City, PSV, FC Groningen

[1:01:33] tegen AZ, is de politie gestaakt, maar die wedstrijden zijn gewoon doorgegaan.

[1:01:37] Ik heb er niet veel ellende gezien, dus ik geef dat ook niet aan dat je inderdaad met

[1:01:42] bij sommige wedstrijden gewoon heel prima, juist zonder politie zou kunnen.

[1:01:45] Graag een reactie, voorzitter.

[1:01:46] Dan ga ik even naar de opmerkingen in de Telegraaf vanochtend van de minister.

[1:01:50] Ik vond het een goed interview.

[1:01:52] Zuinig zijn op de politie, ik vond het wel een goed statement en een aantal goede opmerkingen.

[1:01:56] Ik voel me in dit verband af en kijk, de politie, daar moeten we zuinig op zijn,

[1:02:01] maar dat betekent ook dat we ze niet te snel moeten in een hokje moeten stoppen.

[1:02:04] En dat gebeurt helaas vaker en vaker.

[1:02:06] We slaan door, denk ik, op het gebied van de racismekaart die wordt getrokken,

[1:02:10] ook door sommigen hier aan tafel, en ik vind dat kwalijk.

[1:02:13] Daar heb ik me ook over geuit.

[1:02:15] Vindt de minister dit ook?

[1:02:16] Snapt u dat agenten zich onveilig voelen als zij zonder enige reden

[1:02:19] ook in het racistenhoekje worden geplaatst?

[1:02:22] Graag een reactie daarop, voorzitter.

[1:02:24] Dan ga ik tot slot naar Oud en Nieuw.

[1:02:28] Dat komt weer aan.

[1:02:29] Ik vroeg me af hoeveel vandalen van dit jaar, vorig jaar, zitten nu met Oud en Nieuw thuis.

[1:02:34] Hebben daar een huisarrest?

[1:02:36] Vroeg ik me af.

[1:02:37] We weten, het leemt helaas, het geweld tegen de hulpverleners neemt toe.

[1:02:41] 52 procent van de politische ambtenaren wordt meer geconfronteerd met geweld.

[1:02:45] Een aantal slachtoffers neemt daartoe.

[1:02:47] En dat is zorgelijk, ik denk, heel zorgelijk.

[1:02:49] Kan de minister iets meer zeggen over bijvoorbeeld de grenscontroles naar België,

[1:02:52] ook waar het gaat om illegaal vuurwerk?

[1:02:55] Wordt dat toegepast dit jaar?

[1:02:56] En inderdaad, hoe staat het met het taakstrafverbod voor geweld tegen hulpverleners?

[1:03:00] Dat staat terecht in het regeerprogramma.

[1:03:02] Ik ben erg benieuwd naar de voortgang, de snelle voortgang hierop.

[1:03:05] Voorzitter, dan laat ik het daarbij.

[1:03:07] Dank u wel. Het woord is aan mevrouw Middelburg.

[1:03:10] Dank u wel, voorzitter.

[1:03:11] Ja, we gaan binnenkort in een afzonderlijke overleg

[1:03:14] over de Landelijke Eenheid en het rapport van commissie-Snijders spreken.

[1:03:17] Maar ik kan daar nu ook al op vooruitlopen.

[1:03:20] Wat mij betreft blijft de commissie-Snijders in de transitie...

[1:03:24] ...om de transitie te monitoren van de Landelijke Eenheid.

[1:03:27] En ik neem geen genoemen met alleen maar een adviesfunctie van de heer Snijders.

[1:03:31] Ik denk dat daar een meerderheid voor is te porren.

[1:03:33] als ik ook andere collega's beluister, dus daar ga ik nu inderdaad wel al vast op vooruit lopen.

[1:03:40] Verder heb ik in mijn bijdrage een aantal andere gevoelige onderwerpen en ik wil wederom beginnen

[1:03:45] met PTSS bij de politie en vooral de afhandeling daarvan. Als bij iemand de diagnose PTSS is

[1:03:53] vastgesteld, dan zou het eigenlijk de normaalste zaak van de wereld moeten zijn dat de werkgever

[1:03:57] daar ruimhartig mee omgaat en ook als het gaat om de financiële compensatie. En daar hoort in

[1:04:03] mijn beleving niet bij dat politiemensen ver in juridische procedures worden getrokken

[1:04:07] en voor de rechter hun zaak moeten gaan bepleiten.

[1:04:10] Er is al een commissie van adviesrechtsschade-afwikkeling politie, die het een en ander kan doen in

[1:04:16] het adviseren van de politiechef, maar ik heb de afgelopen tijd ook heel veel brieven

[1:04:22] ontvangen en heel veel telefoontjes ontvangen van politiemensen die nog steeds in een juridische

[1:04:27] strijd zitten.

[1:04:27] We hebben nog te maken met ongeveer 200 oudere zaken.

[1:04:32] Wat mij betreft moet daar gewoon een streep onder worden gezet.

[1:04:35] Het liefst, ik noemde het al in de interruptie, met een generaal, pardon.

[1:04:40] Zodat ook deze politieagenten gewoon verder met hun leven kunnen.

[1:04:43] En zorg dan in ieder geval dat de adviezen van de commissie zonder uitzondering opgevolgd kunnen worden.

[1:04:49] Want het regeerprogramma die staat vol met de woorden menselijke maat.

[1:04:54] En ik zou zeggen, maak die waar.

[1:04:56] Samen met overigens Jannie Knol, die als chef vandaag ook aanwezig is,

[1:05:00] wat hartstikke fijn is.

[1:05:02] Inventariseer wat nodig is

[1:05:04] en maak het leven van deze agenten, die zich heel hard hebben ingezet,

[1:05:08] voor de samenleving wat makkelijker.

[1:05:11] Dan weet ik dat de minister nu in onderhandeling is

[1:05:15] met de politiebonden over het vroegpensioen.

[1:05:17] En ik wil een broedende kip uiteraard niet meteen storen,

[1:05:20] Maar ik steun absoluut de agenten in hun strijd voor een goede pensioenregeling.

[1:05:25] En ik wil dat de minister met ze eruit komt.

[1:05:27] Dit is geen inspanningsverplichting.

[1:05:28] Dit is wat mij betreft een resultaatverplichting.

[1:05:31] Dan het vertrouwen, voorzitter.

[1:05:32] Dat is in het algemeen nog steeds goed, zoals uit de nieuwe cijfers van de Movisie blijkt.

[1:05:38] En dat is fijn, want ik vind ook dat politieagenten enorme waardering verdienen.

[1:05:43] Aan het beeld uit die reputatieonderzoekrapportage zitten wat mij betreft wel wat haken en ogen.

[1:05:48] bijvoorbeeld de kernwaarden verbindend.

[1:05:51] Dat vindt men van alle aspecten het minst bij de politie pas.

[1:05:55] Ja, ik vind het ook niet gek als ik dan de berichten hoor dat al die politieposten verdwijnen.

[1:05:59] En ik vind het niet rijmen met de wens van dit kabinet en volgaande kabinetten van meer blauw op straat,

[1:06:06] dat je dan vervolgens het toelaat dat die posten verdwijnen.

[1:06:11] Getuigen ook de antwoorden van de minister op onze schriftelijke vragen naar aanleiding van Wolvega.

[1:06:16] Dat behoeft in mijn beleving wel tekst en uitleg van deze minister.

[1:06:22] En als je dat dan gaat koppelen aan de berichten dat er binnen de politie sprake is van grensoverschrijdend

[1:06:27] gedrag, dan bestaat er het risico dat binnen de samenleving het vertrouwen onder druk komt

[1:06:32] te staan.

[1:06:32] En dat zijn geen incidenten meer.

[1:06:34] Ik schrik van de berichten bij het basisteam centrum van de Rotterdamse politie en bij

[1:06:39] de Blauwe Haven, waar notabene politieagenten voor PTSS naartoe gaan.

[1:06:44] Ik wil van de minister weten wat hij gaat doen om dat grensoverschrijdend gedrag de

[1:06:50] kop in te drukken.

[1:06:51] Moeten de 168 eenheden doorgelicht worden?

[1:06:55] Moet er een adviescommissie komen, zoals in Rotterdam is bedacht?

[1:07:00] Want doe je dat niet, dan gaat het normaliseren, die uitsluiting, binnen de politieorganisatie.

[1:07:07] En dat gaat zijn weerslag vinden in de samenleving.

[1:07:10] En op dat laatste punt wil ik de minister ook bevragen om in te gaan op wat er in Staphorst is gebeurd

[1:07:18] en hoe demonstranten die vreedzaam demonstreerden en Amnesty werden belaagd.

[1:07:22] Ik vond de antwoorden in de reactie van de minister veel te karig op dat punt.

[1:07:27] Goed, hartelijk dank. Geen interrupties. Dan gaan we door naar de heer Van Dijk.

[1:07:31] Dank u wel. Voorzitter, de politie is je beste vriend.

[1:07:36] Dat is helaas, moet ik zeggen, geen citaat als van mijn kinderen.

[1:07:39] Ik vroeg me net juist even bezorgd af of de kinderen van mevrouw van de Werff

[1:07:42] misschien een betere opvoeding hebben gehad dan die van mij.

[1:07:45] Dat zou zomaar kunnen.

[1:07:46] Dat zou zeker kunnen, maar dat is een ander dossier.

[1:07:50] De politie is je beste vriend.

[1:07:52] Daarom moest ik denken toen ik de oproep van Extinction Rebellion zag

[1:07:56] om de politie op te roepen aanwezig te zijn bij hun zoveelste snelwegblokkade.

[1:08:02] Toen de politie een staking aankondigde vanwege het vroeg pensioen

[1:08:04] stonden rebellerende groeperingen erop dat de politie hem bescherming bood,

[1:08:08] al was het maar om de politie vervolgens voor de rechter te kunnen dagen

[1:08:12] vanwege vermeend politiegeweld.

[1:08:14] Voorzitter, in de afgelopen jaren werd er steeds groter beroep

[1:08:16] op de politie gedaan, terwijl er niet genoeg geld en personeel voor was.

[1:08:20] Zo lazen dat met name de uit de hand gelopen klimaatdemonstraties

[1:08:23] tot inzet van 16.000 agenten hebben geleid.

[1:08:27] En de SGP juichte toe dat er in het regeerprogramma

[1:08:29] extra middelen worden vrijgemaakt voor de politie,

[1:08:32] mag ik plaatsen daarbij gelijk de kanttekening dat de meerwaarde van die extra middelen

[1:08:37] voor een deel ook afhangt van wat daarvoor extra aan de politie wordt gevraagd.

[1:08:42] Voorzitter, in de ontwikkelagende politiefunctie die op 7 december 2023 met de Kamer is gedeeld,

[1:08:48] werkt het kabinet opties uit voor het verminderen van de druk op de politiecapaciteit.

[1:08:52] Wat de SGP betreft keert de politie snel terug naar haar kerntaken

[1:08:55] en is een wijkagent ook daadwerkelijk zichtbaar in de wijk

[1:08:58] om in de haavaten van de samenleving te opereren.

[1:09:01] Wat volgens mijn fractie niet vanzelfsprekend binnen de politietaken zou moeten vallen,

[1:09:06] is het faciliteren van voetbalwedstrijden.

[1:09:09] Het is stuitend, het gaat alle proporties te buiten dat er voor een sportwedstrijd zoveel

[1:09:13] politie op de been moet worden gebracht.

[1:09:16] Is de minister bereid te onderzoeken of organisatoren van grote evenementen met een hoog veiligheidsrisico

[1:09:21] of illegale acties waarbij grootschalige politieinzet nodig is, zelf kunnen bijdragen aan de kosten

[1:09:27] voor politiecapaciteit?

[1:09:29] Voorzitter, de SGP ziet inzet van de politie om te focussen op de aanpak en het stoppen

[1:09:34] van relschoppers uit het inspectierapport Staphorst, graag terug in de steeds maar terugkerende

[1:09:40] snelwegblokkades.

[1:09:41] Wanneer activisten de, ik citeer, meest verstorende bezetting van de A12 aankondigen, ten einde

[1:09:48] op chanterende wijze hun zin te krijgen, kan zonder omwegen gesproken worden van een orderverstorende

[1:09:53] actie.

[1:09:54] Is de minister het met de SGP eens dat wanneer de signalen zo duidelijk zijn dat de inzet

[1:09:58] van zogenaamde demonstranten er enkel op gericht is om een grote

[1:10:01] ordeverstoring te veroorzaken, het optreden van de politie erop gericht

[1:10:05] moet zijn een dergelijke actie te voorkomen, in plaats van dat het bevoegd

[1:10:09] gezag de politie opdraagt dit te faciliteren of slechts een goede balen

[1:10:13] te leiden. Voorzitter, de minister heeft al eerder aangegeven het willen

[1:10:16] onderzoeken of we binnen demonstratierecht grenzen kunnen

[1:10:19] stellen en de SGP wijst de minister graag op wat nu al wel kan.

[1:10:23] De artikelen 2 en 7 van de wet openbare manifestaties bieden nu al

[1:10:27] mogelijkheden om demonstraties op verboden plaatsen te voorkomen of zo snel mogelijk

[1:10:32] te beëindigen. Eerste minister bereidt hierbij lokale gezagsdragers nadrukkelijk

[1:10:36] op aan te dringen. Voorzitter, mede in het licht van verbetering

[1:10:39] van de opsporing hebben de collega's Eerdmans en Stoffer vorige week een motie

[1:10:44] ingediend om een verbod op gezichtsbrekende kleding bij demonstraties in te voeren.

[1:10:49] In voorbereiding op dat wetsvoorstel wijzigt de minister graag op het onderzoek van het

[1:10:53] Dat is uitgevoerd naar aanleiding van de aangenomen Moti Schalk,

[1:10:57] mijn oud-collega in de Senaat.

[1:10:59] Wanneer kan de Kamer dit voorstel van de minister verwachten?

[1:11:02] Dank u wel.

[1:11:04] Hartelijk dank.

[1:11:05] Dan is als laatste het woord aan de woordvoerder van de Socialistische Partij,

[1:11:08] de heer Van Nispen.

[1:11:10] Dank u wel.

[1:11:11] Ook wij hebben heel veel respect voor de agenten,

[1:11:13] mannen en vrouwen die dag in dag uit zorgen voor onze veiligheid

[1:11:16] en inderdaad een stap vooruit doen in situaties

[1:11:19] waarin veel anderen logischerwijze een stap naar achteren zouden doen.

[1:11:22] Daar hebben we heel veel respect voor.

[1:11:23] en daar zijn we dankbaar voor.

[1:11:25] Maar de omstandigheden waarin deze agenten hun werk moeten doen,

[1:11:27] die zijn verre van ideaal.

[1:11:29] Ze hebben te weinig collega's.

[1:11:31] Er is te hoge werkdruk.

[1:11:32] Met haperende ICT-systemen,

[1:11:34] hoe staat het nu eigenlijk met de problemen met C2000, minister?

[1:11:37] Maar met haperende systemen gaan zij op de meest heftige incidenten af.

[1:11:41] En als je iets overkomt en je loopt bijvoorbeeld PTSS op,

[1:11:44] dan moet je maar hopen dat je werkgever er voor je is.

[1:11:46] Waarom is er nou nog steeds geen geloofwaardig en warmhachtig zorgbeleid

[1:11:49] bij mentale blessures, zoals PTSS?

[1:11:51] En ik sluit me graag aan bij bijvoorbeeld mevrouw Helder, die daar warme woorden over sprak.

[1:11:56] Het is dus ongelooflijk heftig en zwaar werk.

[1:11:59] En ik hoop dat we daar geen meningsverschil meer over hebben.

[1:12:01] Het is zwaar werk.

[1:12:03] Deze agenten, die kunnen niet tot hun 67ste achter de boeven aan.

[1:12:06] Dat gaat niet. Waarom moeten dan die agenten actievoeren voor hun vroegpensioen, voor die RVU?

[1:12:12] En ik steun die acties volop, maar het is eigenlijk schandalig dat het nodig is.

[1:12:17] En wat zijn dan alle mooie woorden, ook hier weer, waard als het gewoon nog niet geregeld is?

[1:12:22] Dus minister, fix het!

[1:12:24] De politie mensen die worden al zes maanden gegijzeld in een padstelling.

[1:12:27] De minister kan dit oplossen.

[1:12:28] Wanneer komt de minister met structurele oplossingen voor een structurele vroegpensioenregeling voor die politie-medewerkers?

[1:12:35] En over de capaciteit.

[1:12:37] Het is eigenlijk vrij simpel.

[1:12:38] De politie heeft te weinig collega's en te veel taken.

[1:12:41] Want alle maatschappelijke problemen en taken die komen op het bochtje van de politie terecht.

[1:12:45] De minister noemde ook het voorbeeld van die zelfscankt kassa's.

[1:12:48] Klopt, dus de supermarkt die bezuinigd op personeel en de politie mag het vervolgens

[1:12:53] oplossen.

[1:12:54] En als vorige kabinetten de GGZ afbreken, dan is de politie het duizend dingen doekje

[1:12:58] die het op mag gaan lossen en de handen vol heeft aan mensen met verwacht en onbegrepen

[1:13:01] gedrag.

[1:13:03] Wij hebben hier zelf ook al veel voorstellen voor gedaan in het verleden en nu lees ik

[1:13:06] er ook zaken over terug in het regeerprogramma.

[1:13:09] Maar wanneer kunnen we dat concreet verwachten?

[1:13:11] Het is taaien kost, dat weet de minister waarschijnlijk ook.

[1:13:14] Maar wanneer gaan we er iets van merken?

[1:13:16] Van de oplossingen voor de problemen in de GGZ.

[1:13:18] Want die lees ik eigenlijk weer niet terug in het regeerprogramma.

[1:13:20] Dus we kunnen hier wel zeggen dat die taken van het bochtje van de politie afgaan.

[1:13:24] Maar ik heb er een hard hoofd in als ik kijk naar wat er over zorg wordt opgeschreven.

[1:13:28] Dus wat gaat dit de politie nou concreet helpen en wanneer?

[1:13:32] In de begroting van volgend jaar is er te weinig geld om de basis op orde te krijgen.

[1:13:36] Het korps moet de komende jaren interen op de zorgplicht en opleidingsambities voor het politiepersoneel.

[1:13:41] Al dus de bonden.

[1:13:43] Agenten moeten nog tot 2032 werken in een onderbezette organisatie met een te hoge rooster en werkdruk.

[1:13:49] Waarom staan we dat eigenlijk toe?

[1:13:51] Het is ongezond en dat maakt het niet aantrekkelijker om bij de politie te komen werken.

[1:13:55] Terwijl we nou juist zoveel jonge nieuwe mensen nodig hebben.

[1:13:58] De politieacademie zit vol, maar als je kijkt naar de verwachte uitstroom dan is er veel meer nodig aan instroom.

[1:14:05] Bij de basis, bij de recherche, etc.

[1:14:07] En ook hier pleit ik al geruime tijd voor.

[1:14:09] Breid dan die opleidingscapaciteit uit.

[1:14:10] Dat is nodig voor een gezonde, blauwe toekomst. Graag een reactie.

[1:14:15] En over die bereikbaarheid van de politie, dat vindt deze coalitie belangrijk.

[1:14:18] Afgelopen vijf jaar is een kwart van de politiebureaus dichtgegaan.

[1:14:22] En door grove bezuinigingen uit het verleden dreigen dus nog steeds sluitingen van politiebureaus.

[1:14:25] Vandaag de dag.

[1:14:26] We hebben niet minder, maar juist meer politiebureaus en meer bereikbaarheid nodig.

[1:14:31] Waarom zouden we dat dus laten gebeuren?

[1:14:32] Bijvoorbeeld in Wolveraan. Ik zeg hier tegen de collega's, laten we voorstel indienen

[1:14:35] dat we vanaf nu stoppen met de sluitingen. Zo ingewikkeld is het nou ook weer niet.

[1:14:39] Je moet bij de politie terecht kunnen, in je eigen omgeving.

[1:14:43] De wijkagent als ogen en oren in de wijk is van groot belang.

[1:14:45] Iedereen zegt het hier, kennen en gekend worden.

[1:14:48] Wanneer gaan mensen in de buurt iets merken van de beloftes op dit gebied?

[1:14:53] Onze politie is van en voor iedereen.

[1:14:55] Maar dat wordt lang niet altijd zo ervaren door mensen op straat, maar ook niet binnen de organisatie.

[1:14:59] En het is al gezegd hier, met name in Rotterdam zijn vaak veel problemen bekend geworden van discriminatie en racisme bij de politie.

[1:15:05] Dat kan niet, dat is onacceptabel.

[1:15:07] Maar ik krijg wel voorzichtig het idee dat er zaken aan het veranderen zijn,

[1:15:11] dat er door de leiding die wordt ingegeven...

[1:15:12] U zit over een tijd. Meneer Van Nispen wilt u afronden.

[1:15:14] Ja, dat zal ik doen, voorzitter.

[1:15:16] Dat de verbeterprogramma's hun effect beginnen te krijgen,

[1:15:18] maar dat is natuurlijk moeilijk meetbaar.

[1:15:20] Hoe ziet de minister dat?

[1:15:21] En helemaal tot slot, voorzitter, over de landelijke eenheid.

[1:15:23] Er is hier en daar al wat over gezegd.

[1:15:25] Ik vind eigenlijk dat het de minister de eerste na is

[1:15:27] dat de Kamer zich daar weer apart in moet gaan verdiepen

[1:15:29] met een rollentafelgesprek, apart debat, et cetera.

[1:15:31] Waarom zegt de minister niet, ik ga daar de problemen oplossen?

[1:15:34] Ik laat een vinger aan de pols houden

[1:15:36] En ik zorg ervoor dat er wordt geluisterd naar de mensen die het echte werk doen

[1:15:39] en dat er leidinggevenden zitten die daar respect voor hebben.

[1:15:42] Nou, kortom, ik moet afronden, laat de minister orde op zaken stellen,

[1:15:46] maar vanuit de Kamer zal er een voorstel komen om die commissiesnijders aan het werk te houden.

[1:15:49] Dank u wel.

[1:15:50] Helder.

[1:15:51] Geen interrupties.

[1:15:53] Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van de eerste termijn van de Kamer.

[1:15:57] Hartelijk dank voor uw gepassioneerde inbreng allemaal.

[1:16:00] Ik kijk even naar de minister.

[1:16:02] 25 minuten, uitstekend.

[1:16:04] dan schors ik tot vijf over half twaalf. Ik zie u zo meteen.

[1:40:05] Goed. Dames en heren, dan gaan wij verder met deze vergadering.

[1:40:10] We zijn bij de eerste termijn aangekomen aan de zijde van het kabinet.

[1:40:14] De minister. Ik zou de leden willen vragen om in deze termijn twee interrupties te doen.

[1:40:20] Hoeft niet natuurlijk, maar graag kort en bondig, want we zitten aan de tijd.

[1:40:24] Minister, als u ook enigszins kort en bondig kan antwoorden,

[1:40:27] Dan zou ik deze termijn graag om half één willen afronden,

[1:40:30] want dan hebben wij nog tijd voor een tweede termijn.

[1:40:33] Als de leden daar behoefte aan hebben, denk ik wel.

[1:40:35] Oké, dan gaan we het zo doen.

[1:40:37] Meneer de minister, aan u het woord.

[1:40:39] Dank voorzitter.

[1:40:40] En ik ga mijn uiterste best doen om zo kort en zo bondig,

[1:40:43] maar wel zo volledig mogelijk alle vragen van de leden te beantwoorden.

[1:40:46] En voor ik begin aan mijn algemene inleiding wil ik toch even stilstaan

[1:40:50] bij het incident in Rotterdam afgelopen donderdagavond,

[1:40:53] ook omdat daar vragen over werden gesteld.

[1:40:55] Laat ik eerst zeggen dat onze gedachten natuurlijk vooral leerd zijn bij de nabestaanden, de slachtoffers,

[1:41:02] maar ook bij de ooggetuigen die daar een traumatische ervaring hebben meegemaakt.

[1:41:06] En laat mij aansluiten bij al diegenen van u die hebben gezegd hoeveel waardering er is

[1:41:10] voor de mensen die daar opstonden, die daar een stap naar voren zetten en hebben voorkomen

[1:41:15] dat dit nog veel erger had kunnen aflopen.

[1:41:17] Zoals u weet is de verdachte een 22-jarige man uit Amersfoort die op dit moment wordt

[1:41:23] verdacht op moord en ook moord met een terroristisch oogmerk.

[1:41:28] Maar, en dat heb ik ook in een brief die ik samen met de staatssecretaris

[1:41:31] Coenrade heb gestuurd naar uw Kamer.

[1:41:33] Deze man heeft ook een lang lange geschiedenis met justitie en politie.

[1:41:39] Dat is ook de reden dat we hebben gezegd dat wij de inspectie hebben gevraagd

[1:41:42] en de inspectie heeft toegezegd dat we ze doen om een onderzoek te doen naar alles

[1:41:46] wat er is gebeurd in de geschiedenis met deze persoon

[1:41:49] en of we daar les uit kunnen leren voor de toekomst.

[1:41:51] Dat staat dus helemaal los van het strafrechtelijke spoor,

[1:41:54] wat natuurlijk gewoon zijn route moet vinden.

[1:41:56] Maar wij vonden het wel belangrijk om meteen in gang te zetten.

[1:42:00] Dus ik denk dat ik daarmee die antwoorden heb gezegd.

[1:42:04] Ik heb overigens de desbetreffende personal trainer

[1:42:08] de held van Rotterdam genoemd.

[1:42:10] Maar laat mij daaronder ook al die andere scharen,

[1:42:12] die natuurlijk aan de binnenkant van die kroeg

[1:42:14] evenzeer hebben bijgedragen aan deze afloop,

[1:42:19] die nog veel erger had kunnen zijn.

[1:42:22] Tot zover over Rotterdam.

[1:42:24] Dan wil ik even bij de politie in algemene zin stilstaan,

[1:42:27] omdat het de eerste keer is dat ik met u in een commissiedebat zit

[1:42:31] wat specifiek gaat over de politie.

[1:42:33] Laat mij beginnen met een woord van waardering aan alle politiemedewerkers.

[1:42:38] Ik heb dat al gezien in mijn eerste werkbezoeken.

[1:42:40] Wij vragen veel van onze politiemensen die dag in dag uit in de frontlinie staan

[1:42:45] om ons land vrij en veilig te houden.

[1:42:48] En ik merk ook bij alle leden hier in de Kamer enorm veel waardering van de politie.

[1:42:53] Ik merk dat ook in de samenleving.

[1:42:56] Het vertrouwen van onze samenleving in de politie is hoog.

[1:43:00] En ik denk dat ik dat ook heb willen vangen in de tekst in mijn interview met de Telegraaf.

[1:43:06] Door te zeggen we moeten zuinig zijn op onze politiemensen.

[1:43:10] omdat we de positie die ze hebben in onze maatschappij van heel groot belang is.

[1:43:15] Ik voel daar heel veel steun voor en dat motiveert mij enorm

[1:43:18] om de politie de komende jaren nog slagvaardiger te maken.

[1:43:23] Ik heb drie prioriteiten in de algemene zin gesteld

[1:43:26] voor mijn periode in het kabinet voor Justitie en Veiligheid.

[1:43:30] Dat is vooral van de weerbaarheid van de samenleving,

[1:43:33] dat is het verder gaan met de aanpak van de georganiseerde criminaliteit

[1:43:36] en het versterken van het vertrouwen in de rechtsstaat.

[1:43:39] En in alle drie die prioriteiten speelt de politie een cruciale rol en zijn ze onmisbaar.

[1:43:45] En dat is ook een van de redenen dat een groot deel van de intensiveringen die dit kabinet

[1:43:49] voor Nationale Veiligheid heeft vrijgemaakt, de 300 miljoen en later nog de 100 miljoen,

[1:43:54] ten goede komen aan de politie.

[1:43:56] Dus zo'n 180 miljoen van de 300 miljoen en een groot deel van de 100 miljoen, al komen

[1:44:03] we daar nog nader over te spreken, omdat die invulling voor de begrotingsbehandeling nog

[1:44:08] zal worden afgestemd met financiën en dan naar je toekomt met een note van wijziging.

[1:44:14] Dat zijn investeringen die niet allemaal direct gaan in extra personeel.

[1:44:19] En laat ik daarmee beginnen met de capaciteit van de politie en wat we daaraan kunnen doen.

[1:44:24] Een groot aantal van u heeft geconstateerd dat inderdaad een afgelopen kabinet een hoop is geïnvesteerd

[1:44:30] in meer capaciteit voor de politie.

[1:44:33] In totaal zo'n 4.000 extra functies in de laatste twee kabinetten rutten.

[1:44:40] Daar zijn we natuurlijk heel blij mee,

[1:44:41] vanuit Justitie en Veiligheid en ook de politie.

[1:44:44] Maar, en een aantal van jullie heeft dat opgemerkt,

[1:44:46] er zijn ook grote uitdagingen om die capaciteit te realiseren.

[1:44:50] Ten eerste, we zitten in een krappe arbeidsmarkt,

[1:44:53] terwijl een aantal grote organisaties, daar is de politie één van,

[1:44:57] maar laten we ook Defensie en anderen niet vergeten,

[1:45:00] ook op dit moment groeien

[1:45:01] en een beroep doen op diezelfde krapte in de arbeidsmarkt.

[1:45:06] We hebben ook te maken met een groot aantal medewerkers die met pensioen gaan.

[1:45:11] De vergrijzing, die natuurlijk ook doorwerkt in het politiebestand,

[1:45:15] zal de komende jaren zorgen voor een hogere uitstroom.

[1:45:18] En, door een aantal van u is dat ook al genoemd,

[1:45:21] we hebben ook uitstroom die niet leeftijdsgebonden is.

[1:45:23] Er zijn ook mensen die de politie tussentijds verlaten en wat anders gaan doen.

[1:45:27] Ook dat hangt deels, maar niet helemaal,

[1:45:29] Samen met hoe die arbeidsmarkt eruit ziet, omdat het nu erg aantrekkelijk kan zijn om elders een functie te vinden.

[1:45:36] Maar daar liggen ook, en daar kom ik straks op terug, natuurlijk dingen die de politie beter kan doen als het gaat om behoud of doorstroom van personeel.

[1:45:46] Dat zorgt ervoor dat we naast het natuurlijk moeten proberen om die formatie naar de gewenste stand te krijgen.

[1:45:53] En dat gaat lukken, dat ga ik u vertellen.

[1:45:55] De politieacademie zit vol. Het werd al door meneer Aardema gezegd.

[1:46:00] Het animo om te werken bij de politie is groot, maar de capaciteit bij de politieacademie is ook beperkt.

[1:46:07] En in combinatie met die uitstroom stijgt dus het politiebestand wel,

[1:46:10] maar minder snel dan we allemaal zouden willen.

[1:46:13] Daar bovenop nu meer en hogere targets zeggen voor het aantal agenten,

[1:46:19] gaat vreselijk de komende jaren niet heel veel uithalen.

[1:46:22] Uithalen en dat is waarom we hebben gekeken bij de besteding van die extra gelden voor de politie.

[1:46:26] Hoe kunnen we zorgen dat de politie zich meer kan richten op wat ik u in grote meerderheid hoor zeggen?

[1:46:31] De zichtbaarheid van de politie in die wijken, de benaderbaarheid voor de burger.

[1:46:37] Daar gaat dus ook een groot deel van de extra investeringen naartoe.

[1:46:42] Dat zit hem in innovatie en digitalisering.

[1:46:46] Digitalisering niet alleen omdat dat het werk vereenvoudigt en het werk

[1:46:50] zeker de administratieve kant kan ontlasten, maar ook digitalisering omdat we zien dat een

[1:46:56] heel groot deel van de criminaliteit online toeneemt en we ons ook daartoe zullen moeten

[1:47:02] verhouden. Dus er gaat ruim 40 miljoen om die reden naar de bestrijding van online criminaliteit

[1:47:10] en cybercrime. Ook innovatie omdat ik geloof en ik heb dat ook gezien in mijn vorige functies

[1:47:19] bij de NAVO dat innovatie een verschil kan maken in de taakaatvoering,

[1:47:23] zeker daar waar sprake is van personeelschaarste.

[1:47:26] Ik kan u alleen maar wijzen op het gebruik van drones,

[1:47:29] bijvoorbeeld in het conflict in Oekraïne,

[1:47:32] en de enorme toegenomen zichtbaarheid die dat heeft gegeven,

[1:47:37] waardoor je minder mensen in gevaar hoeft te brengen.

[1:47:40] Ik geloof dat daar ook, waar het gaat om politiewerk,

[1:47:44] stappen te maken zijn.

[1:47:45] En er zijn al goede voorbeelden zichtbaar.

[1:47:46] Bijvoorbeeld het gebruik van drones in de haven in Rotterdam,

[1:47:50] die een heel groot deel van de haventerreinen,

[1:47:53] die je anders kader voor kader zou moeten afrijden, kunnen bestrijken,

[1:47:57] waardoor je op een veel slimmere manier je politiecapaciteit kunt inzetten

[1:48:01] op het moment dat je iets ziet gebeuren.

[1:48:03] Daar willen we dus verder naar gaan kijken.

[1:48:04] En daar komen we ook met een nadere invulling.

[1:48:07] Ook binnen de 100 miljoen gaat er overigens geld naar innovatie,

[1:48:10] kan ik zeggen, ook tegen mevrouw Michon,

[1:48:13] al kan ik het exacte bedrag nu nog niet noemen,

[1:48:15] omdat we nog in gesprek zijn met financiën.

[1:48:21] Maar ook innovatie en digitalisering gaan niet alleen zorgen voor meer politie op straat.

[1:48:30] We moeten ook kijken, en ook daar voel ik me gesterkt door een aantal van u,

[1:48:33] naar de kerntaken van de politie.

[1:48:36] En wat doet de politie op dit moment, wat een groot beslag legt

[1:48:39] en waarvan we eigenlijk vinden dat wat elders een beslag zou moeten vinden.

[1:48:43] De omgang met personen met verward gedrag is er eentje die ook genoemd staat

[1:48:48] in hoofdlijnakkoord en het regeerprogramma.

[1:48:51] Dat is een waarvan ik hoop dat ik op hele korte termijn

[1:48:53] naartoe kan komen met een aanpak.

[1:48:57] En dat zal ik zeker niet alleen doen, want het is nou juist een taak

[1:48:59] die we weg willen houden bij de politie, of zoveel mogelijk, zeg ik daarbij.

[1:49:05] Ik bedoel, in geval van nood komt de politie altijd opdraven.

[1:49:08] Maar de vraag is de structurele aanpak, de structurele respons

[1:49:11] op het omgaan met personen met vette kwart gedrag,

[1:49:15] die ligt veel meer op het terrein van mijn collega's van Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid.

[1:49:21] Daar is een parlementaire verkenning uitgevoerd.

[1:49:23] Daar kwamen ook aanbevelingen uit. Die nemen we ook te harten.

[1:49:27] En we komen dus op korte termijn gedrieën met een antwoord daarop.

[1:49:32] Dat is één van de manieren, denk ik, waarop we de politie van een belangrijke taak kunnen ontpassen.

[1:49:39] U heeft een interruptie, maar laat mij eerst nog even zeggen dat de heer Boswijk

[1:49:43] en mevrouw Mutluar iets eerder weggaan.

[1:49:45] Dat is geen desinteresse, maar dat heeft te maken met de agenda.

[1:49:47] Een interruptie van mevrouw Bichont-Derksen.

[1:49:50] Dank u wel, voorzitter.

[1:49:52] En ik wil graag gelijk een vraag stellen over die aanpak van de personen met verward gedrag.

[1:49:58] Ik denk essentieel bij ook het verbeteren van de zichtbaarheid van de politie

[1:50:02] en het focus op de kerntaak.

[1:50:04] Met mevrouw Mutluar ben ik die verkenning gestart

[1:50:06] en wij kijken erg uit naar een plenair debat daarover,

[1:50:08] maar die agenda is natuurlijk altijd moeilijk, laat ik het zo zeggen.

[1:50:13] Kan de minister iets meer zeggen over dat proces?

[1:50:15] Krijgen wij een uitgewerkte agenda vanuit het kabinet?

[1:50:18] Worden wij eerst in concept meegenomen en spreken we over contouren?

[1:50:24] Omdat we daar dus zoveel tijd hebben ingestoken in het vorige politieke jaar, wil ik graag

[1:50:31] iets meer weten wat we kunnen verwachten om ook dan weer te kijken hoe wij ons daar

[1:50:35] het best op kunnen voorbereiden.

[1:50:39] Dank voorzitter. Het overleg daarover op ambtelijk niveau is in de verge voor het stadion.

[1:50:44] Dus hoe gaan we om met de parlementaire verkenning?

[1:50:46] Hoe gaan we om met de eigen bevindingen en waar zien we dat heen gaan?

[1:50:52] En een voorstel wat daar dan uitkomt, hoop ik op kort termijn ook op bewindspersonenniveau te kunnen zien

[1:50:58] en dan aan uw Kamer te komen ter bespreking.

[1:51:02] Mevrouw Mittleuwer heeft ook nog een vraag.

[1:51:03] Nee, meer een procesvraag.

[1:51:05] Ik ga ervan uit dat we nog een beleidsreactie...

[1:51:07] ...of een reactie kunnen ontvangen op onze aanbevelingen...

[1:51:12] ...en ook hoe dat uiteindelijk ook wel of niet landt in de agenda.

[1:51:16] Ja, en ik hoop dat dus allemaal mee te kunnen nemen in één stuk...

[1:51:21] ...en dat gaat u voor de begrotingsbehandeling nog toekomen.

[1:51:25] Goed, dan nog een vraag van mevrouw Helder.

[1:51:27] Ja, in de staart zei de minister het ook, hoor, voor de begroting, JNV...

[1:51:31] Ik had er ook een vraag over gesteld in de aanleiding van mijn aangenomen motie.

[1:51:34] Dat stond eigenlijk een beetje los van die parlementaire verkenning.

[1:51:37] Het is wel hetzelfde onderwerp.

[1:51:40] Maar dat was bij de vorige begroting een aangenomen motie

[1:51:42] voor die mobile crisis en response teams, naar voorbeeld in San Diego.

[1:51:46] Dus bij de Meldkamer komt het dan niet meer binnen bij de politie,

[1:51:49] maar bij ons, in Nederland, denk ik, GGZ-medewerkers.

[1:51:53] En volgens mij was daar ook al wat ervaring mee opgedaan.

[1:51:56] Dus ik denk dat dat onderdeel sowieso voor de begroting

[1:52:00] naar de Kamer kan komen, los van de parlementaire verkenning, waardeer ik ook zeer.

[1:52:04] Grotere geheel, maar dit punt ligt al lang en volgens mij zijn we er al mee bezig.

[1:52:08] Dus dan zou ik graag voor de begroting al een niet aparte reactie op willen hebben.

[1:52:13] Ja, dat is het mooie dat een organisatie als de politie niet altijd wacht op Den Haag

[1:52:17] of op de ministers om problemen aan te pakken die ze tegenkomen.

[1:52:21] Dus ja, er lopen meerdere pilots om op verschillende manieren om te gaan met verwarde personen.

[1:52:26] Dat kan zijn door een GGZ-medewerker al in de meldkamer te hebben,

[1:52:29] We hebben ook de psycholansen in enkele steden die hierop reageert.

[1:52:36] Dus ja, die lessensdeuren die we daaruit halen, zowel zijn uit het buitenland, die nemen we zeker mee in deze reactie.

[1:52:43] Dank u wel. Dan heeft de heer Van Nispen ook nog een vraag.

[1:52:46] Ja, voorzitter, ook hierover. Dit is een taaiprobleem waar we als Kamer al heel lang mee bezig zijn.

[1:52:50] Nogmaals dank aan de rapporteurs die daarmee bezig zijn geweest.

[1:52:53] Mijn partij heeft voorstellen gedaan, andere ook.

[1:52:55] Maar de minister klinkt optimistisch.

[1:52:57] en dat vind ik fijn en altijd leuk als mensen optimistisch zijn, maar ik snap

[1:53:01] niet zo goed waar het op gebaseerd is, want de wens om deze taak van het

[1:53:04] bochtje van de overbelaste politie af te krijgen, die delen we allemaal, dus het

[1:53:09] doel delen we, maar wat ik dan mis in het regeerprogramma is de voorstellen op

[1:53:13] het gebied van Binnenlandse Zaken en VWS, juist daar waar het moet gebeuren in de

[1:53:18] zorg, om dit op te lossen, want iemand moet dat gat gaan vullen.

[1:53:22] En wat ik dus mis, en dat is mijn vraag aan de minister, welke drie

[1:53:25] Die voorstellen uit het regeerprogramma en welke investeringen gaan er nou voor zorgen,

[1:53:29] dus in de GGZ bijvoorbeeld, gaan er nou voor zorgen dat deze taak daadwerkelijk van het

[1:53:33] bochtje van de politie af kan?

[1:53:37] Ik had gehoopt om in het regeerprogramma daar al helderheid over te kunnen scheppen.

[1:53:41] Dat had ik het liefst gehad, omdat in het hoofdlijnakkoord dit probleem al benoemd wordt en het is ook

[1:53:45] niet nieuw.

[1:53:46] Dat is niet gelukt, maar dat is net niet gelukt, zeg ik erbij.

[1:53:49] Dus ook op deze vragen zeg ik u toe dat u nu zult beantwoord zien in de beleidsreactie

[1:53:54] die u toekomt voor de begrotingsbehandeling van JNV.

[1:53:58] Maar ik ben optimistisch, sowieso van aard,

[1:54:01] maar ook in dit specifieke geval, dat we hier de politie echt gaan ontlasten.

[1:54:06] Kijk, helder. Dan kunt u verder, als u wil.

[1:54:09] Dat geldt overigens. Dit is één voorbeeld.

[1:54:11] Verward gedrag, maar we zijn ook bezig.

[1:54:12] En ook daar ben ik optimistisch, zeg ik tegen de heer Van Nispen via u.

[1:54:17] Dat gaat bijvoorbeeld over de registratie en identificatie van asielzoekers.

[1:54:22] Ook een taak die een hoop capaciteitsbeslag legt nu op de politie

[1:54:26] en waar we hopen per januari 2025 deze taken over te dragen

[1:54:31] aan de andere organisaties, zodat de politie zich weer meer kan richten

[1:54:34] op haar kerntaken.

[1:54:37] Los van deze concrete ontwikkelingen loopt er een breder traject

[1:54:42] waarmee ik ook met het OM, de politie en ook de gezagen

[1:54:46] in het Landelijk Overleg Veiligheid en Politie

[1:54:48] ga kijken naar de politiefunctie.

[1:54:50] Waartoe is de politie op aard? Wat zijn de kerntaken?

[1:54:54] En hoe zorgen we ervoor dat de politie zich daar meer op kan richten?

[1:54:59] Daar hangt mij samen, en dat is ook door een aantal van u genoemd,

[1:55:02] hoe verhoudt de politie zich tot andere partners?

[1:55:06] BOA's werden genoemd, maar ook de Mauritius C.

[1:55:08] En de andere orderhandhavende instanties, de beveiligingsbranche.

[1:55:16] De KNVB werd genoemd, daar waar het gaat om voetbalwedstrijden.

[1:55:19] Dus kijken naar die politiefunctie, maar dan ook tegelijkertijd kijken naar het BOA-bestel

[1:55:25] en hoe de politie inhaakt op die andere organisaties, is deel van dat proces.

[1:55:32] Dat start ik op eind dit jaar.

[1:55:34] Dus ik zit in november samen met regio-burgemeesters, politie-OM en anderen

[1:55:39] om hier open de dialoog over aan te gaan.

[1:55:43] Daar zullen ook andere onderwerpen ter tafel komen,

[1:55:45] want burgemeesters hebben natuurlijk ook een eigen visie,

[1:55:47] zeker de regio-burgemeesters, op hoe de politie in een regio zou moeten acteren.

[1:55:52] Dat nemen wij mee. En daar komen we volgend jaar met een alomvattend verhaal.

[1:55:57] En dus ook een herziening van de BOA-constructies zoals we die nu kennen.

[1:56:05] En dat leidt tot een vraag van de heer Van Dijk.

[1:56:07] Een vraag. Allereerst dank voor de beantwoording tot nu toe.

[1:56:10] De minister zette de problemen rond de politiecapaciteit zo stevig neer

[1:56:16] dat ik me eigenlijk erover verbaas dat de minister nu aangeeft

[1:56:19] dat gaan we bekijken, dat gaat een dialoog.

[1:56:22] Ik was eigenlijk van deze minister te horen dat de ambitie is,

[1:56:25] gelet op de beperkte politiecapaciteit,

[1:56:27] het kan niet zo zijn dat onze politie wordt ingezet als een wegsleepdienst

[1:56:31] of dat er zoveel capaciteit verloren gaat om sportwedstrijden.

[1:56:34] Is dat ook de ambitie van deze minister?

[1:56:37] Het korte antwoord is ja, het langere antwoord krijgt u nog,

[1:56:40] want ik kom nog terug specifiek op de sportwedstrijden,

[1:56:42] maar ook op demonstraties, wat natuurlijk twee grote beslagleggers zijn.

[1:56:46] Ik noemde daarnaast de verwarde persoon, de registratie.

[1:56:49] Dus we zijn echt in alle taken aan het kijken naar wat we hier anders kunnen doen.

[1:56:57] Mevrouw Michonne Derksen.

[1:56:58] Ja, voorzitter, ik gebruik mijn tweede interruptie.

[1:57:01] Dit is wat mij betreft ook de kern van wat ons de aankomende periode te doen staat.

[1:57:06] Want ik wil graag ook richting deze minister aangeven.

[1:57:09] We hebben een white paper met de visie van de politie waar al een heleboel in staat.

[1:57:14] We hebben met BOA's hier echt uitgebreid gesproken over die samenwerking.

[1:57:19] Dat het goed zou zijn dat zij dan ook bewapend worden als dat inderdaad nodig is.

[1:57:23] We hebben die regelgeving, passen we aan en de praktijk, wil ik maar zeggen, is enorm weerbarstig.

[1:57:29] Dus we hebben ook vandaag zit een heel aantal BOA's zijn hier ook aanwezig die

[1:57:33] waarbij het niet lukt om een wapen aan te vragen.

[1:57:36] ondanks een positieve aanvraag van de werkgever.

[1:57:40] Ik zou de minister willen uitnodigen om eigenlijk vanuit het bestaande wat er is

[1:57:44] echt heel concreet door te duwen op die praktische vervolgstappen die nodig zijn

[1:57:51] om een serieus partnerschap te krijgen.

[1:57:54] Want het wordt hier allemaal met de mond beleden en het staat allemaal mooi op papier.

[1:57:58] En in de praktijk gaat het niet zoals wij dat hier met elkaar uitspreken.

[1:58:01] Dat is ook de ervaring van de afgelopen jaren.

[1:58:03] En ik moedig deze minister zeer aan om daar echt een spade dieper in te gaan

[1:58:09] en zorgen dat het ook werkt.

[1:58:13] Dank voor die uitnodiging en die ga ik graag aan.

[1:58:16] Deze minister is niet van de papieren werkelijkheid.

[1:58:20] Ik heb zelf een oorsprong in de uitvoering en ben slachtoffer geweest van beleid uit Den Haag.

[1:58:26] Dus ik neem mij altijd te harten dat datgene wat wij hier besluiten met z'n allen,

[1:58:31] dat dat ook uitvoerbaar moet zijn voor de mensen op de grond

[1:58:34] en ook effect moet hebben.

[1:58:36] Dus u kunt mij afrekenen op datgene wat ik u toezeg

[1:58:39] en of dat ook daadwerkelijk landt op de manier zoals we dat hebben.

[1:58:44] Daartoe probeer ik ook tenminste één keer per week

[1:58:46] in het land te zijn bij die organisaties.

[1:58:48] Vanmiddag na dit debat ga ik naar de BOAS in Utrecht

[1:58:51] om daar ook te horen wat daar speelt en waar zij zelf tegenaan lopen,

[1:58:54] omdat ik dat een hele belangrijke input vind,

[1:58:57] naast die van nu uiteraard,

[1:58:59] voor het beleid wat wij met z'n allen proberen te maken.

[1:59:01] Dus dank voor die uitnodigingen, die neem ik graag aan.

[1:59:06] Goed, gaat u vooral verder.

[1:59:07] Dan nog even specifiek op het capaciteitsbeslag.

[1:59:12] De politie die zich richt op z'n kerntaken, daar hoort naar mijn mening ook bij

[1:59:17] dat we iets terugvragen van de maatschappij.

[1:59:20] De politie zal er altijd zijn in geval van nood.

[1:59:23] En iedereen, en dat spreekt dat vertrouwen in de politie weer uit,

[1:59:27] belt 112 op het moment dat hij in de problemen zit.

[1:59:30] Mensen kunnen commentaar hebben op de politie, mensen kunnen het soms met zaken niet eens zijn

[1:59:34] of hoe ze optreden in bepaalde gevallen, maar in de algemene zin is het vertrouwen in de politie

[1:59:40] bij noodgevallen zeer hoog en dat moeten we ook echt zo houden.

[1:59:44] Maar als we dan te maken hebben met de uitdagingen en keuzes die we moeten maken in de beperkte capaciteit,

[1:59:49] dan moeten we ook vragen aan de maatschappij om voor bepaalde taken weer meer naar elkaar te kijken

[1:59:54] en wat minder naar de politie.

[1:59:56] En in dat opzicht, zeg ik hier meer in alle eerlijkheid,

[2:00:01] zie ik de afgelopen weken artikelen in kranten verschijnen

[2:00:04] waarin experts of anderen oproepen door de politie om ook bijvoorbeeld een soort buurpsycholoog te worden

[2:00:09] of meer te bemiddelen in burenrussies

[2:00:12] of zich meer te bemoeien met mensen die vereenzamen.

[2:00:15] En ik vind dat hele, hele belangrijke zaken.

[2:00:18] Daar moeten we ook echt als maatschappij wat aan doen.

[2:00:21] Alleen, u zult mij horen terugduwen op de rol van de politie daarin.

[2:00:25] Ik denk dat dat er eentje is waarbij we mensen weer moeten stimuleren

[2:00:28] om meer naar elkaar om te kijken, om meer voor elkaar op te stappen.

[2:00:32] En als je de buurman een tijd niet hebt gezien, zou mijn advies zijn

[2:00:36] bellen ze aan of kloppen op het raam voordat je de politie belt.

[2:00:40] Als je de buurman te vaak ziet of te vaak hoort, dan geldt hetzelfde advies.

[2:00:44] Bellen ze aan, kloppen ze aan, ga het gesprek aan

[2:00:47] voordat we daar de politiecapaciteit voor inzetten.

[2:00:50] Want we willen die politie hebben voor die taken waarvoor ze nodig zijn, namelijk de

[2:00:55] boeven vangen, zoals de dochters van mevrouw van der Werff dat noemen, en die van mij trouwens

[2:01:03] ook.

[2:01:04] Kijken naar die wijkagenten, want die komen vaak terug in dit debat.

[2:01:09] Als we kijken naar de formatie van de wijkagenten, die is ongeveer 3600 fte, dan is het tekort

[2:01:15] op de wijkagenten eigenlijk vrij klein.

[2:01:17] Dat is 615 FTE op de 3600 vacatures.

[2:01:23] Kijkend naar de algehele politieorganisatie liggen daar dus niet de grote tekorten.

[2:01:28] Dat wil dus zeggen dat het beroep van wijkagent en de gebiedsgebonden politie niet onpopulair is.

[2:01:38] Mensen doen dat graag en daar is dus animo voor om die functie te vervullen.

[2:01:43] Dan ga je dus kijken waarom is de ervaring soms anders en dat hangt samen met een aantal

[2:01:49] dingen.

[2:01:49] Eén is, ja, er wordt een groeiend beroep gedaan op de politie voor incidenten, voor

[2:01:57] andere soorten optreden, de voetbalwedstrijden werden al genoemd, maar ook het groeiend aantal

[2:02:02] demonstraties.

[2:02:04] En het is hartstikke goed dat we daar geen aparte politie voor hebben.

[2:02:08] Het is hartstikke goed dat we vanuit die politie, die staande politiemacht,

[2:02:13] zaken als mobiele eenheid of bijstand of anderszins kunnen regelen.

[2:02:19] Anders zouden we een nog grotere organisatie nodig hebben.

[2:02:23] Maar met een toename van het aantal evenementen,

[2:02:27] ordeverstonden, demonstraties, merken ook burgemeesters

[2:02:30] dat dat soms een groot beslag legt op hun capaciteit in de regio,

[2:02:36] omdat ze bijstaan moeten verlenen aan anderen.

[2:02:39] Dat is een van mijn motivaties om te kijken naar die grootschalige inzet...

[2:02:44] die nodig is voor dit soort evenementen en demonstraties.

[2:02:46] Omdat het ten koste gaat van de politie waar we hem willen hebben...

[2:02:50] namelijk de politie in de wijk.

[2:02:51] Maar dat ligt dus niet per se aan het feit dat we te weinig wijkagenten hebben.

[2:03:00] Dat hangt dan samen met...

[2:03:04] En ik kom straks nog even terug over de doorstroom en de uitstroom.

[2:03:08] Maar dat hangt daar samen met de huisvesting.

[2:03:14] En er werd regelmatig gerefereerd aan politiebureau Weststelling Werf...

[2:03:17] als een voorbeeld van een politiebureau dat wordt gesloten.

[2:03:20] En hoe verhoudt zich dat nou tot meer politie in de regio en meer politie in de wijk?

[2:03:28] Daar is mijn visie op dat het aantal politiebureaus dat we hebben...

[2:03:36] niet de maatstaf mocht zijn van de zichtbaarheid en de kwaliteit van de politiedienst

[2:03:42] zoals die ervaren wordt door mensen.

[2:03:45] En ik wil dat we daar, en dat is deel van het gesprek wat ik ook aan wil met de regio-burgemeesters,

[2:03:50] is om daar te kijken naar maatwerk. Wat is er nodig aan politiediensten

[2:03:56] in bepaalde locaties, maar ook tegen bepaalde dreigingen of criminaliteit die we zien.

[2:04:04] En dat is echt, denk ik, een wezenlijke verandering met de gemeentepolitie zoals we die kenden in de oude tijd.

[2:04:12] Om te kijken naar één fenomene, bijvoorbeeld ondermijnende criminaliteit, waar duikt die op?

[2:04:18] We hebben online criminaliteit, wat heb je daarvoor nodig om dat te bestrijden?

[2:04:23] Wat heb je nodig in een dichtbevolkte stad?

[2:04:26] Wat heb je nodig in bepaalde wijken in dichtbevolkte steden?

[2:04:29] Wat heb je nodig op het platteland?

[2:04:31] En de combinatie van al die factoren moet eigenlijk leiden tot een tailor-made politie per regio en per fenomeen.

[2:04:42] Dat hangt samen met de verdeelsleutel en de systematiek die al genoemd werd door mevrouw Van der Werf,

[2:04:47] waar we volgend jaar over komen te spreken.

[2:04:49] Het hangt ook samen met die politiefunctie die ik eerder noemde, waarover ik met de regio-burgemeesters in gesprek wil.

[2:04:55] De uitkomst hiervan weet ik nog niet exact.

[2:04:59] Maar we gaan wel een aantal pilots, ik zal deze zin nog afmaken om een voorbeeld te geven,

[2:05:03] een aantal pilots starten.

[2:05:05] Een daarvan, die noem ik al veel te vaak, dat is het online politiestation in Utrecht Centraal,

[2:05:12] waarbij je dus voor simpele zaken waarvoor je de politie nodig hebt,

[2:05:15] op weg naar je trein of komend uit de trein, de politie kunt benaderen.

[2:05:21] Maar ook bijvoorbeeld het neerzetten van politieposten in gemeentehuizen.

[2:05:27] waarbij je tijdens werktijd de simpele aangiftes die je wilt doen

[2:05:31] of de simpele vragen die je hebt aan de politie of te verzoeken kwijt kunt.

[2:05:36] En ik zal je zeggen waarom dat scheelt.

[2:05:39] Dat scheelt een gebouw.

[2:05:41] En als we een gebouw hebben en dat gebouw is van de politie, dan zitten daar permanent mensen.

[2:05:45] Want dan zitten daar ook wapens.

[2:05:48] Dan moet dat schoongehouden worden.

[2:05:51] Dan wordt de elektriciteit daarvoor betaald.

[2:05:53] En zo kan ik nog heel veel factoren opnoemen.

[2:05:57] Dus het per se alleen maar kijken naar een gebouw,

[2:06:02] for the sake of having a gebouw,

[2:06:04] dat wil ik veranderen in naar waar zetten we die bureaus neer?

[2:06:08] Want mensen moeten wel een plek hebben waar ze opkomen.

[2:06:11] Maar dan wel kijken naar waar specifiek heb je welke politie nodig en op welk moment.

[2:06:16] Dank u wel.

[2:06:17] Wie heeft nog een... Nee, dat was een goede beantwoording.

[2:06:19] Oké, dan kunt u verder.

[2:06:24] Toch van de heer Van Nispen.

[2:06:26] Ik dacht als iemand anders hierop interropeert dan weet ik het niet te doen, maar dat gebeurt niet.

[2:06:29] Dus dan moet ik daar toch een vraag over stellen.

[2:06:32] Want ik begrijp het verhaal van de minister en het klinkt ook goed.

[2:06:38] Toch is de praktijk dat er dus binnenkort in ieder geval één politiebureau misschien meer nog gaat sluiten als gevolg van oude bezuinigingen.

[2:06:45] En dan kan de minister zeggen ja ik vind die bureaus niet zo belangrijk en ik ga kijken naar politieposten en dat is allemaal nog goed te volgen.

[2:06:52] Maar de praktijk is toch dat in dunbevolkte gebieden, door meerdere leden vandaag gezegd,

[2:06:56] dat er gewoon een politiebureau dreigt te verdwijnen.

[2:06:58] Dat heeft gevolgen voor mensen die toch fysiek aangifte moeten doen van iets ingewikkelders.

[2:07:02] En dan niet die verzekeringskwestie, wat de minister als voorbeeld noemt,

[2:07:04] maar echt iets waar je een mens voor nodig hebt.

[2:07:07] Maar ook dat die politie in die dunbevolkte gebieden gewoon minder makkelijk in die wijken aanwezig kan zijn.

[2:07:11] Daar waarschuwt de burgemeester ook voor bij EenVandaag.

[2:07:15] Dus ik vind het echt onverstandig als de minister zegt, we gaan eigenlijk door op die ingeslagen weg

[2:07:18] en ik kom met toch die uitgeklede politieposten terug.

[2:07:21] Sorry dat ik het zo oneerbiedig zeg.

[2:07:23] Maar waarom maken we dan geen pas op de plaats met het sluiten van die fysieke bureaus,

[2:07:27] zoals bijvoorbeeld in Wolverga?

[2:07:29] De minister.

[2:07:31] Ja, voorzitter, juist omdat ik niet van stenen per se een doel wil maken.

[2:07:36] Het gaat mij om de politiedienst die wordt geleverd.

[2:07:39] En de heer Van Nispen noemt een aantal hele concrete zaken die ik heel relevant vind,

[2:07:44] namelijk waar kun je je aangifte doen?

[2:07:46] Hoe zorg je ervoor dat de politie in dunbevolkt gebieden korte aanrijdtijden heeft?

[2:07:51] Hoe houd je zicht en binding met de lokale bevolking?

[2:07:55] Dat zijn allemaal aspecten die ik ontzettend belangrijk vind.

[2:07:58] Dat staat voor mij nog los voor de vraag...

[2:08:00] of er permanente politiebureaus nodig zijn in al deze plaatsen.

[2:08:05] Het is niet per se ook een oude bezuiniging die leidt tot alle stuitingen.

[2:08:09] Het is ook gewoon het plan dat erachter zat om per basisteam één bureau te hebben...

[2:08:15] waarvanuit je de opkomst doet, met dan politieposten.

[2:08:19] Dus er zit een concept achter.

[2:08:22] Nou, nogmaals, alle zaken die u benoemt, die u verwacht van de politie,

[2:08:25] en waarvan u bang bent dat ze verdwijnen op het moment dat uw bureau verdwijnt,

[2:08:29] die zorgen, daar ben ik het met u eens.

[2:08:31] Dat zijn precies de dingen die ik mee wil nemen in het herzien van die politiefunctie,

[2:08:37] in het kijken naar die verdeelsleutel.

[2:08:39] Alleen, ik wil van tevoren niet zeggen dat altijd het openhouden van een bureau,

[2:08:44] of het bouwen van een nieuw bureau, of het openen van een bureau daar de enige oplossing voor is.

[2:08:48] Ik noem maar wat, voor de aangifte zou je ook kunnen zeggen dat de politie aanwezig is op het gemeentehuis.

[2:08:55] Tussen acht en vijf.

[2:08:58] Heel klein voorbeeld, maar dat is een beetje de gedachtengang.

[2:09:02] En dat doe ik niet omdat ik tegen vastgoed ben, maar gewoon omdat we te maken hebben met die schadecapaciteit.

[2:09:09] En ik wil hem gewoon zo goed mogelijk inzetten.

[2:09:11] Hoeveel interrupties hebben we, voorzitter?

[2:09:13] Hoeveel interrupties hebben we, voorzitter?

[2:09:14] Twee.

[2:09:15] O, dat was het al?

[2:09:18] U heeft inderdaad al twee interrupties.

[2:09:21] Mevrouw Helder was eerst, meneer Aardema.

[2:09:23] U heeft een interruptie van mevrouw Helder.

[2:09:25] Ja, voorzitter, want ik hoorde minister zeggen van, nou ja,

[2:09:30] het openhouden van gebouwen is geen doel op zich, maar dat is van deze Kamer ook niet.

[2:09:33] Ik bedoel, we hoorden van minister Opstelten, ja, we gaan niet investeren in stenen,

[2:09:37] maar het een sluit het ander niet uit.

[2:09:39] Kijk, een politieberoof ook de functie dat agenten zich daar omkleden, hun wapen achterlaten,

[2:09:43] dat er verdachten even worden opgeborgen.

[2:09:47] Dus je kunt niet zonder.

[2:09:49] En ik hoor de minister zeggen van ja, het moet schoongehouden worden,

[2:09:52] daar liggen dan wapens.

[2:09:53] Ik bedoel, ja, we hebben ook een ziekenhuis,

[2:09:55] maar je kan ook mensen thuis verplegen.

[2:09:57] Maar die ziekenhuizen, die sluiten we ook toch hopelijk niet.

[2:09:59] Dus ik vind dat deel, dat de minister daaraan voorbijgaat,

[2:10:03] dat een politiebureau nodig is voor die functies die ik net noemde.

[2:10:06] En dan komt bij een zedenslachtoffer,

[2:10:08] die gaat echt niet op een politiepost haar of zijn verhaal doen.

[2:10:12] Dus mag ik toch hopen dat, ja, ik steun wat collega Van Espen zei,

[2:10:16] dat we even pas op de plaats maken voor wat betreft het sluiten van die politiebureaus.

[2:10:20] De minister.

[2:10:22] Nou, voorzitter, ik heb dat verkeerd uitgedrukt.

[2:10:26] Het gaat mij niet om stenen, maar dat bedoel ik wel tweekant op.

[2:10:29] Dus het gaat mij niet om het sluiten van politiebureaus.

[2:10:31] Het gaat mij ook niet om het per se openhouden van politiebureaus.

[2:10:33] Het gaat mij om de functies die de politie moet vervullen.

[2:10:37] En de functies die mevrouw Helder noemt, die horen daarbij.

[2:10:41] Politiebureaus sluiten is geen doel op zich.

[2:10:43] En we zullen politiebureaus houden.

[2:10:45] Al was het maar voor de opkomst van mensen.

[2:10:47] Al was het maar omdat je voor sommige zaken, gevoelige zaken zoals u noemt...

[2:10:51] ook gewoon politiebureaus nodig hebt.

[2:10:54] Waar mensen zich veilig kunnen voelen.

[2:10:57] Excuus, dus helemaal helder.

[2:11:01] Oké, ik geef eerst even mevrouw Mütleur.

[2:11:03] Want zij moet zo weg, als u dat goed vindt meneer Aardema.

[2:11:05] Kijk, u bent een hielder.

[2:11:07] Dank u wel collega.

[2:11:08] Ik wil hier even op doorgaan.

[2:11:09] Dan pak ik nogmaals het rapport terug van Movisie Reputatieonderzoek Rapportage die zegt dat

[2:11:15] de verbinding met de politie, dat we die aan het kwijtraken zijn en ik koppel dat direct

[2:11:21] ook aan de niet-zichtbaarheid van de politie in die wijken door het verdwijnen van de posten.

[2:11:27] Dus alleen maar een agent neerzetten bij een gemeentehuis en ik snap het, het zijn hele

[2:11:32] creatieve ideeën en het een hoeft het andere niet te laten, dat moet u vooral doen.

[2:11:37] Maar de kern van het probleem is dat die zichtbaarheid in gedrang komt.

[2:11:42] En daarmee de verbinding met de samenleving en het vertrouwen in de politie.

[2:11:47] Ik vind het belangrijk dat wij inderdaad palenperk stellen tegen de sluiting van dit soort politieposten.

[2:11:53] Dus in die zin ondersteun ik absoluut ook het betoog van de collega's.

[2:11:56] En ik verwacht dat de minister, ook met dat rapport in gedachte, daar veel strakker op stuurt.

[2:12:03] En ik weet het, het is een geldkwestie, maar er speelt meer,

[2:12:08] want die lokale opsporing is volgens mij voor deze minister ook heel erg belangrijk.

[2:12:15] De minister.

[2:12:17] Zeker, maar ook daar geldt dus bij dat we moeten kijken naar waar is dat nodig en waar niet.

[2:12:22] En er zijn ook plekken waar ik me kan voorstellen,

[2:12:25] maar daar ga ik het ook met de politie nog over hebben,

[2:12:27] dat wij juist meer permanente presentie van politie willen hebben,

[2:12:30] Omdat we bijvoorbeeld het zicht kwijtraken op ondermijnende activiteiten die er gebeuren in wijken

[2:12:36] of dat we de verbinding kwijtraken met hele bevolkingsgroepen.

[2:12:40] Dus het is niet alleen maar een min.

[2:12:43] Als over is gebleven dat mijn doel is om politiebureaus te stuiten, dan is de antwoord op nee.

[2:12:48] Het kan ook zijn dat we juist intensiveren op sommige plekken.

[2:12:51] Waar ik probeer van los te komen is van het dogma, we hebben op elke zoveel vierkante meter

[2:12:56] hebben we een bureau van deze omvang nodig met zoveel mensen erin.

[2:13:00] Ik denk dat we daar vrijer in moeten kunnen zijn

[2:13:04] om echt te kijken naar wat er nodig is.

[2:13:06] Maar dat kan dus ook een intensivering van de permanente presentie betekenen,

[2:13:10] zeg ik tegen mevrouw Mietleur.

[2:13:12] Dank u wel. De heer Aardema heeft ook nog een vraag voor u.

[2:13:16] Ja, dank u wel, voorzitter.

[2:13:17] Het is mooi dat de minister nog even begint over die politiebureaus

[2:13:20] en ik kan heel veel van zijn argumenten kan ik wel snappen.

[2:13:23] Maar als ik toch even inzoom op bureau Wolvega,

[2:13:25] wat in een gemeente ligt, West-Tellingwerf,

[2:13:27] een van de grootste oppervlaktes van van dit land en waarbij dus het heel erg van

[2:13:33] belang is dat je ook met opkomst en aanrijdtijden rekening houdt.

[2:13:37] Ik zou dus inderdaad willen pleiten om die sluiting, die dreigende sluiting van

[2:13:41] bureau Wolvega nog even aan hold te houden, te meer nu de gemeente daar heeft

[2:13:45] aangeboden om het bureau over te nemen en dan terug te verhuren aan de politie.

[2:13:50] Dus dan kan het op een hele goedkope manier ook nog.

[2:13:53] Dus dat wil ik toch wel verpleiten.

[2:13:55] en ik hoor dat er ook in deze Kamer daar medestanders voor zijn.

[2:14:00] Dank u wel.

[2:14:00] De minister.

[2:14:02] Ja, ik was niet van plan om in te gaan op individuele sluitingen van individuele bureaus.

[2:14:06] Dat vind ik echt aan de politie.

[2:14:09] Nogmaals, er ligt hier niet alleen maar een bezuiniging aan te grondstarten,

[2:14:12] er ligt ook een visie op hoe de politie zou moeten opereren.

[2:14:15] Ik ken de situatie in Wolverga niet uit een treuren,

[2:14:18] dus ik wil me daar best met de korpschef toe verhouden

[2:14:23] en me laten informeren hoe het daar zit en wat de ratio daarachter is.

[2:14:26] Maar ik ga u niet toezeggen dat die sluiting wat mij betreft niet zou moeten gebeuren.

[2:14:31] Daar heb ik gewoon te weinig kennis voor.

[2:14:32] En zoals ik zei, het gaat mij niet omstenen, maar dat gaat twee kanten om.

[2:14:37] Goed. Gaat u vooral verder met uw beantwoorden.

[2:14:41] Dan de doorstroom en de zijinstroom.

[2:14:45] Ja, daar zullen we volop moeten inzetten.

[2:14:47] We kunnen het niet alleen maar hebben van de instroom van onderaf.

[2:14:51] Ik vertelde u al, de politieacademie zit vol,

[2:14:53] maar de politieacademie kent ook steeds meer ruimte voor zij-instromers

[2:14:57] en dat geldt zeker voor specialisten.

[2:14:59] U kunt bijvoorbeeld denken aan de grote aantallen IT-specialisten,

[2:15:03] de cyberspecialisten die we nodig hebben.

[2:15:05] Die hoeven niet allemaal helemaal blauwgeverfd te worden,

[2:15:08] zeg ik daarbij tegen mevrouw Michon.

[2:15:11] Die hebben we nodig vanwege hun kennis en als die op kortere termijn

[2:15:14] met een verkortere opleiding kunnen worden ingezet,

[2:15:18] dan gebruiken we dat zeker.

[2:15:23] Ook in de CAO met de politievakbonden is afgesproken

[2:15:27] dat we kijken naar een herijking voor de opleidingen,

[2:15:29] dus dat er ook meer ruimte komt voor modulair onderwijs

[2:15:32] om zijn gestromers in een kortere termijn binnen te krijgen.

[2:15:39] Er was nog een vraag, die hangt hier wat los,

[2:15:41] maar ik zal hem toch maar hier noemen over het inzetten van IT

[2:15:46] en hoe het kan dat het budget voor IT stabiel blijft.

[2:15:49] Het budget bedraagt nu in 2024 13,5% van de totale begroting.

[2:15:55] En 2019 bedroeg het 11,8% van de totale begroting.

[2:15:59] Dus daar zit wel een stijging in.

[2:16:01] Ik moet eerlijk zeggen, ik hoop ook niet dat we heel veel verder stijgen in pure, materiële investeringen.

[2:16:07] Wat ik veel belangrijker vind als het gaat om IT, cyber, et cetera,

[2:16:11] is dat we gewoon de goede mensen binnenkrijgen met de goede skills op dit gebied.

[2:16:16] En dat is best een uitdaging.

[2:16:17] Dat is een grote en concurrerende markt, maar des te belangrijker dat we ons daar goed profileren

[2:16:25] en zorgen dat we de mensen binnenkrijgen in plaats van tegen ons krijgen in het online

[2:16:31] circuit.

[2:16:34] Mevrouw van der Werf vroeg nog, kan ik garanderen dat taartstellingen die mogelijk in de toekomst

[2:16:40] komen niet landen bij de politie?

[2:16:45] Een vraag.

[2:16:47] Ja, ik denk nog even op het vorige punt, want ik had ook over doorstroom en zijenstroom

[2:16:51] Ik heb een aantal vragen gesteld die ik nog niet terug had gehoord.

[2:16:55] Maar ik weet niet of de minister nog voornemens was die te beantwoorden,

[2:16:57] want anders bespaar ik graag een interruptie.

[2:16:59] Ik heb ze gevonden, dus u kunt u een interruptie besparen.

[2:17:03] Excuus, vooruit.

[2:17:08] En ik kijk even door deze treks om te voorkomen dat ik ook niet dubbel.

[2:17:13] Wat mogelijk is gemaakt, is kijken naar het doorstroomperspectief.

[2:17:17] En dat zit hem ook.

[2:17:18] En ik geloof dat u ook een vraag had over hbo-functies

[2:17:21] en het hebben van een hbo-diploma, er is nu een mogelijkheid gemaakt

[2:17:25] om het werk- en denkniveau via een assessment aan te kunnen tonen

[2:17:28] dat men in aanmerking komt voor een functie op een hoger niveau

[2:17:32] zonder dat men over het diploma beschikt.

[2:17:34] Dus die optie wordt nu geboden en er wordt ook gestuurd

[2:17:38] op het voeren van resultaten- en ontwikkelgesprekken

[2:17:41] om te verkennen wat een mooie volgende stap is

[2:17:43] voor medewerkers binnen de politie

[2:17:46] en een wegwijzer kan zijn voor wat medewerkers zelf kunnen doen

[2:17:49] om een volgende stap te kunnen zetten.

[2:17:52] En in het kader van het behoud van specialisten, ook daar werd naar gevraagd...

[2:17:56] ...kijkt de politie momenteel naar optimale inrichting...

[2:17:59] ...om de doorgroeimogelijkheden van specialisten te bevorderen?

[2:18:05] Het assessment had ik al genoemd.

[2:18:09] Ja, dat waren de vragen die ik op dat terrein had.

[2:18:17] Nou, hartstikke fijn. Als u klaar bent met uw beantwoording, eerste termijn...

[2:18:22] Kijk ik u nog even?

[2:18:23] Oh, de eerste.

[2:18:24] Sorry.

[2:18:26] Ik dacht dat u er lekker van was.

[2:18:27] Ik weet dat ik nog maar dertien minuten heb.

[2:18:29] Ik doe mijn best.

[2:18:32] Oké.

[2:18:32] Even weer de orde.

[2:18:33] U wilt verder gaan met de rest van uw betoog.

[2:18:35] Oké.

[2:18:36] Het is een redelijk veelomvattend debat.

[2:18:39] Nogmaals, ik doe mijn best, maar er is veel te doen.

[2:18:41] Ik was te optimistisch.

[2:18:42] Gaat uw vrouw verder?

[2:18:43] Er was een vraag over de algemene financiële situatie van de politie en hoe dat nu staat

[2:18:51] ook ten opzichte van de intensiveringen nu.

[2:18:54] U heeft gezien dat de 180 miljoen die dit kabinet extra uitgeeft aan de politie,

[2:18:58] dat die specifiek gaat naar zaken waarmee we die politiecapaciteit

[2:19:01] beter kunnen inzetten, meer zichtbaar maken

[2:19:04] en meer inrichting op de uitdagingen die we nu hebben.

[2:19:08] Daarmee lossen we dus geen oude problematiek op.

[2:19:12] De 100 miljoen, ik kom nog terug op de exacte invulling daarvan,

[2:19:16] een deel van die 100 miljoen zou wel worden gebruikt

[2:19:19] om een aantal acute zaken deels op te lossen.

[2:19:22] En denkt u dan bijvoorbeeld aan de PTSS, het nieuwe stelsel rondom PTSS.

[2:19:29] En daar zit u ook naar, wat ik zeg, een deel van de problematiek.

[2:19:34] Er rest nog een structureel probleem in de begroting van de politie.

[2:19:39] Echter, op de korte termijn is dat geen probleem voor een sluitende begroting,

[2:19:43] vanwege wat we al eerder hier bespraken, de onrealisatie,

[2:19:47] daar waar het gaat om het personeel binnenkrijgen in de politieorganisatie.

[2:19:52] Dus we hebben een sluitende begroting voor 2025.

[2:19:55] En over het resterende bedrag wat nu binnen de politiebegroting is...

[2:20:01] ga ik het gesprek aan met de politie binnen het ministerie...

[2:20:06] om te kijken hoe we dat structureel tot een begroting in balans kunnen krijgen.

[2:20:12] Daarbij staat voor mij voorop, want daarvoor hebben we ook deze investeringen gedaan...

[2:20:16] nu als het is het kabinet, dat dat niet ten koste mag gaan

[2:20:19] van de zichtbaarheid en de slagkracht van de politie.

[2:20:21] Dus dat zeg ik u hierbij toe.

[2:20:24] En dat leidt tot een vraag van mevrouw van der Werff.

[2:20:26] Ja, want ik vroeg, kan de minister garanderen dat die taakstellingen

[2:20:30] dus niet op het bordje van de politie terechtkomen?

[2:20:33] Hij formuleert het net iets voorzichtiger dan de vraag is,

[2:20:36] maar is het antwoord daarop dan een ja?

[2:20:39] Het antwoord is zoals ik het net gaf.

[2:20:41] De reden daarvoor ook zijn, u noemde bijvoorbeeld ook

[2:20:45] Rijksbrede taakstellingen naar aanleiding van de noodzaak om ontzettend begrotingsregels te houden.

[2:20:51] Ja, daar heb ik geen enkel zicht op en de minister van Financiën op dit moment ook nog niet.

[2:20:54] Maar ik kan natuurlijk niet garanderen voor de hele kabinetsperiode dat er geen rijksbrede taakstellingen kunnen zijn die ook niet de politie zouden moeten raken.

[2:21:02] Dus dat is de disclaimer die ik maak.

[2:21:05] Maar daarbinnen, binnen de huidige begroting, wil ik de slagkracht en de zichtbaarheid van de politie behouden.

[2:21:12] en tegelijkertijd de begroting blijvend in balans brengen.

[2:21:21] Gaat u ervoor verder.

[2:21:23] In het kader van tekorten.

[2:21:25] Er werd nog gevraagd naar tekorten op het gebied van zeden, meer specifiek.

[2:21:29] De afgelopen jaren zijn maatregelen genomen

[2:21:31] om de werkdruk binnen zede-teams te verlichten

[2:21:33] en de werkverraden op het terrein van zedezaken terug te dringen.

[2:21:37] Met de motie-Klaver is structureel 15 miljoen euro daarvoor vrijgemaakt.

[2:21:41] Concreet zijn er sinds 2020

[2:21:42] Daarmee 110 FTE toegevoegd aan de opsprongingscapaciteit

[2:21:46] en drie FTE aan de docentencapaciteit.

[2:21:50] De capaciteit van de zedeteams wordt vanaf dit jaar verder uitgebreid

[2:21:53] om de verwachte toename van het aantal meldingen en aangiften

[2:21:56] als gevolg van het inwerktreden van de wet seksuele misdrijven

[2:21:59] op 1 juli te kunnen opvangen.

[2:22:02] En daarvoor is 5 miljoen euro extra beschikbaar gesteld.

[2:22:09] En dat leidt tot de laatste interruptie van mevrouw Van der Werff.

[2:22:13] Het is niet anders, voorzitter.

[2:22:16] De cijfers die de minister nu noemt, die klinken natuurlijk goed, volgens mij is de intentie er.

[2:22:24] Het lastige is wel, in mei dit jaar had de politie nog een werkvoorraad, zoals dat heet, van 2770 zaken.

[2:22:33] En ja, dat waren er 3500 twee jaar geleden, maar dat is nog steeds een enorme bak met plankzaken die er ligt.

[2:22:40] En daar zitten allemaal slachtoffers en familie achter voor wie dit buitengewoon pijnlijk is.

[2:22:44] dan heb ik het nog niet over de vertraging die er vervolgens bij het OM opgelopen kan worden.

[2:22:49] Dus ik zou toch willen voorstellen dat er niet alleen maar wordt gekeken naar geld,

[2:22:55] maar ook naar een signaal dat er ook vanuit u kan komen,

[2:22:59] dat dit soort zaken prioriteit moeten hebben,

[2:23:01] al gaat het maar om het rechtvaardigheidsgevoel van mensen.

[2:23:04] De minister.

[2:23:05] Ja, absoluut. En laat me eerlijk zeggen, die getallen die je noemt zijn schokkend

[2:23:10] en heel frustrerend voor mij als minister.

[2:23:13] Ook voor de politie kan ik u vertellen.

[2:23:15] Want ook die zou dit soort zaken natuurlijk graag sneller oppakken.

[2:23:18] Maar vooral voor de slachtoffers.

[2:23:20] Die natuurlijk gewoon gerechtigheid en gehoord willen worden.

[2:23:24] Dus hierbij de toezegging dat ik hier achteraan zou gaan.

[2:23:28] En in het half jaar bericht ik u dan één op waar we staan op dit vlak.

[2:23:37] In lijn met de aantallen die u noemt.

[2:23:40] Maar twee ook wat we verder kunnen doen om dat aantal terug te brengen.

[2:23:44] Goed, gaat u verder.

[2:23:46] Dat brengt mij op PTSS.

[2:23:49] Ik heb een aantal van u goed gehoord.

[2:23:52] Ik heb gevraagd naar wat de lopende problematiek is.

[2:23:57] Waar staan we met de afhandeling daarvan?

[2:24:00] En wat verwachten wij in de toekomst?

[2:24:02] Het goede nieuws, om daar maar mee te beginnen,

[2:24:04] is dat ik denk dat we met de nieuwe ANWB en het nieuwe PTSS-stelsel

[2:24:10] een goede stap maken naar een betere en meer eerlijke behandeling van PTSS-klachten bij

[2:24:18] politieagenten.

[2:24:19] Het zachte nieuws is dat er inderdaad een groot aantal zaken is geweest wat is blijven

[2:24:24] liggen en naar mijn mening ook te lang is blijven liggen en bij dit soort zaken hoe

[2:24:28] langer ze liggen, hoe frustrerender het wordt, hoe moeilijk het wordt om tot de overeenstemming

[2:24:32] te komen.

[2:24:33] Ik denk dat we daar rijksbreed allerlei voorbeelden van hebben waar dat zo is.

[2:24:37] De informatie die ik heb nu, is dat van die 216 oude pt6-zaken,

[2:24:43] de meeste dossiers wel zijn afgerond en dat er nog maar zeven open liggen daarvan,

[2:24:48] waarvan er twee in de afgeronde fase zijn.

[2:24:52] Met dat in gedachten, als die cijfers de werkelijkheid weergeven,

[2:24:59] dan is mijn inzet natuurlijk om in zeer afzienbare termijn te zorgen

[2:25:04] dat we ook die andere vijf zaken met coulance snel afronden

[2:25:08] en dat we daarmee een nieuwe start kunnen maken.

[2:25:10] Nogmaals, dan zijn er geen PTSS-zaken die niet meer op de plank liggen,

[2:25:14] maar de oude zaken hebben we dan daarmee afgerond

[2:25:16] en de nieuwe zaken, die onder het nieuwe stel zou vallen,

[2:25:20] zouden dan ook beter moeten kunnen worden opgepakt.

[2:25:27] Deze zaken zijn niet makkelijk, maar dat verbaast niemand.

[2:25:30] Hoe langer dit soort zaken liggen, hoe complexer ze worden

[2:25:32] en ook in de verhouding wordt het dan natuurlijk erg moeilijk

[2:25:35] op een gegeven moment om tot overeenstemming te komen.

[2:25:37] Maar nogmaals, voor die vijf wil ik mij zeker voor inzetten.

[2:25:42] Ik had u al verteld dat een deel van de 100 miljoen

[2:25:44] ook zal worden gebruikt voor de verplichtingen

[2:25:48] onder het nieuwe stelsel, onder aan de VW,

[2:25:52] om te zorgen dat we dat dekken.

[2:25:55] Dat brengt me naar de landelijke eenheid.

[2:25:57] En we gaan daar nog een apart commissiedebat over hebben.

[2:25:59] Ik denk dat dat al een reflectie is van een aantal wensen die er leeft in uw Kamer

[2:26:06] om nauw betrokken te blijven bij de Landelijke Eenheid

[2:26:08] en de ontwikkeling, de doorontwikkeling, de aanleiding van het rapport Snijders.

[2:26:13] Ik ben zelf op werkbezoek geweest bij de Landelijke Eenheden,

[2:26:16] ook om voor mezelf een beeld te vormen van waar staan we nu?

[2:26:20] Wat is de sfeer hier? Hoe gaat het met de cultuur?

[2:26:24] Ziet men het zitten? Is het makkelijk om mensen te werven voor die Landelijke Eenheden

[2:26:29] met alle turbulentie die er geweest is,

[2:26:31] hoe kijkt het leiderschap er tegenaan en wat hebben ze nodig?

[2:26:35] Met wie ik nog moet spreken, en dat doe ik in de komende twee weken,

[2:26:39] is met de heer Snijders zelf.

[2:26:41] En dat wil ik wel heel graag doen, om ook van hem te vernemen

[2:26:43] waar hij denkt dat op dit moment nog de aandacht nodig is,

[2:26:46] de focus nodig is en welke rol hij denkt daar zelf in te kunnen spelen.

[2:26:53] Wat ik zelf proef bij de landelijke eenheden,

[2:26:55] is dat dit een intensief traject is.

[2:26:57] en sommige eenheden die onder die landelijke eenheden hingen, zeker de meer specialistische,

[2:27:02] die hebben echt een optoffer gekregen van datgene wat er gebeurd is met de landelijke eenheid,

[2:27:08] met de transformatie die nu wordt doorgemaakt,

[2:27:11] met het soms compleet nieuw opstarten van nieuwe teams.

[2:27:14] Ik heb je daar bijvoorbeeld voor de undercoverwerk over bericht dat daar een compleet nieuwe eenheid wordt opgezet.

[2:27:20] Dat gaat natuurlijk ook gepaard met emoties en sentimenten.

[2:27:25] Dus ik merk dat er kalmerende onrust is, noem ik het maar even.

[2:27:32] Dus onrust geweest, maar de leiding van de eenheden,

[2:27:37] zowel LO, ELIX als LO, zijn wel bezig nu met het weer bouwen

[2:27:42] van een nieuwe eenheid en van het daar weer inbrengen van de teamspirit

[2:27:46] die je nodig hebt om daar een korst van te maken.

[2:27:48] In dat licht ben ik huiverig om een commissie

[2:27:52] die zijn werk heeft afgerond, weer volledig te installeren.

[2:27:56] Ook omdat het voelt als het weer onder cure tele stellen van eenheden

[2:28:00] die nu juist ook zelf moeten gaan leren op eigen been te staan.

[2:28:05] Tegelijkertijd hoor ik, ook nu hier in het debat,

[2:28:08] dat er een wens is dat deze eenheden nog niet worden losgelaten.

[2:28:11] En die neem ik ook serieus.

[2:28:13] Dus geeft u mij de gelegenheid dat gesprek met de heer Snijders te voeren,

[2:28:18] met de korpschef, en dan bij u terug te komen.

[2:28:21] Ik heb al gesproken, zoals ik zei, met de landelijke eenheden zelf.

[2:28:25] En dan terug te komen met een voorstel hoe we de beiden kunnen verenigen...

[2:28:28] op een manier dat de toekomst van de eenheden niet in de weg zit...

[2:28:32] maar wel zorgt dat de problemen die u nog hoort daarbij terugkomen.

[2:28:37] Dank u wel. Hoe zit u met uw beantwoording?

[2:28:39] We gaan richting half één.

[2:28:43] Demonstraties wil ik toch echt niet overstaan.

[2:28:45] Er waren een hoop vragen over.

[2:28:46] Ik wil nog even stilstaan bij racisme en discriminatie.

[2:28:49] En dan vlieg ik door overigheem, wat nu is hernoemd tot andere belangrijke onderwerpen.

[2:28:55] Graag. Gaat u verder.

[2:28:57] Racisme en discriminatie.

[2:28:59] Laat ik beginnen met iedereen moet een veilige werkomgeving kunnen hebben bij de politie.

[2:29:05] En daar waar racisme en discriminatie intern wordt geconstateerd, moet daar een einde aan worden gemaakt.

[2:29:13] De heer Van Nispen had het over voorzichtig positieve signalen, ik hoor die ook.

[2:29:18] Rotterdam is wat mij betreft een voorbeeld van hoe het niet moet en een voorbeeld van hoe het wel moet.

[2:29:23] Het is een voorbeeld van hoe het niet moet vanwege de werkcultuur die er heerste.

[2:29:28] En datgene wat er geschiet, wat gewoon echt niet door de beugel kan.

[2:29:32] Het is voor mij een voorbeeld van hoe het wel moet omdat er aan de bel is getrokken, omdat er onderzoek is gedaan.

[2:29:37] Omdat de conclusies zijn verbonden, de teamchefs zijn opgestapt.

[2:29:41] Omdat het de volle aandacht heeft gekregen van de eenheidchef.

[2:29:45] en nu met het nieuwe incident van de Blauwe Haven, ook van de korpschef zelf.

[2:29:49] Dus het positieve vind ik dat dit soort dingen, dit soort zaken,

[2:29:52] die zullen voorkomen in grote organisaties.

[2:29:55] Helaas is dat het realisme wat ik toch maar in het debat wil brengen,

[2:29:58] maar dat ze vroeg gesignaleerd worden en dat ze meteen aangepakt worden.

[2:30:01] In die zin heb ik vertrouwen in de aanpak,

[2:30:06] zoals die in Rotterdam is gebleken,

[2:30:09] en hoop ik natuurlijk dat dit soort incidenten niet meer voorkomen.

[2:30:13] Tegelijkertijd zullen we altijd stimuleren, en ik weet dat dat vanaf het hoogste niveau

[2:30:16] met de politie gebeurt, om te werken aan het tegengaan van discriminatie, het meer welkom

[2:30:23] maken voor vrouwen, het meer openstaan voor diversiteit.

[2:30:26] En ik weet dat de plaats van Korpschef dat als een persoonlijke missie heeft gehoord.

[2:30:30] Dat heeft u recent ook kunnen lezen in de krant.

[2:30:32] U heeft een vraag van de heer Ergin.

[2:30:34] Ja, voorzitter.

[2:30:34] Ik ben in ieder geval blij dat de minister erkent dat dat een uitdaging is.

[2:30:40] Er zijn ook wel eens debatten geweest waar we nog met elkaar in gesprek moesten

[2:30:44] over of er nou wel een probleem was.

[2:30:46] Dus dat is zeker een stap vooruit.

[2:30:49] Tegelijkertijd is het natuurlijk ook belangrijk om, als er sprake is van enige vooruitgang,

[2:30:54] om dan niet te zeggen van nee, er is vooruitgang, dus we doen een tempo minder.

[2:30:57] En eigenlijk was mijn vraag aan de minister.

[2:31:00] Wat gaat deze minister in zijn nieuwe uitdaging, in zijn nieuwe rol doen

[2:31:05] om echt ervoor te zorgen dat de punten die jij zojuist noemde,

[2:31:10] om wat gewoon voor mekaar te krijgen.

[2:31:12] En daar ben ik benieuwd naar wat de plannen van de minister zijn.

[2:31:14] De minister.

[2:31:16] Eén is, u zult mij altijd horen als dit soort gevallen naar buiten komen,

[2:31:20] dan zal ik dat altijd veroordelen.

[2:31:21] Want er mag geen vraagsteken over bestaan,

[2:31:24] dat we dit hard moeten aanpakken en dat deze minister daar zich tegen zal verzetten.

[2:31:30] Daarnaast bestemden we de aanpak die we al hebben met het expertisecentrum,

[2:31:33] aanpak discriminatie van de politie.

[2:31:36] Dus die financiering, die was incidenteel, die wordt structureel.

[2:31:40] Dus we gaan daarmee door.

[2:31:41] En we zetten ook het programma Politie voor Iedereen,

[2:31:45] dat al in gang is gezet, daar gaan we mee door

[2:31:47] en dat zullen we verstevigen in deze kabinetsperiode.

[2:31:49] Dat zijn twee hele concrete zaken.

[2:31:52] Nog een vraag.

[2:31:54] Ja, voorzitter, dank voor de beantwoording.

[2:31:56] En dan specifiek over het basisteam Rotterdam Centrum.

[2:32:00] Er zijn ook signalen vanuit andere basisteams.

[2:32:02] Wij ligt, ik hoop, niet zo ernstig als bij Rotterdam Centrum, maar we weten het nog niet en ik ben

[2:32:08] benieuwd of de minister samen met het politiebond bereid is om erop aan te dringen om het onderzoek

[2:32:15] wat bij het basisteam Rotterdam is uitgevoerd, wat waar nodig en waar er ook aanleiding voor is,

[2:32:20] uit te breiden naar andere basisteams. Ik zeg daarbij niet alle basisteams, maar ook met name

[2:32:25] basisteams waar die signalen, waar sommige signalen ook al langere tijd aanwezig zijn. Is de minister

[2:32:30] bereid om daarop aan te dringen?

[2:32:32] De minister.

[2:32:33] De minister gaat geen onderzoeken in gang zetten,

[2:32:36] maar ik roep wel echt

[2:32:38] iedereen op die

[2:32:39] dit soort signalen heeft, of die

[2:32:42] slachtoffer is van dit gedrag,

[2:32:44] om zich onverweld te melden.

[2:32:46] En op het moment dat dat niet op het eerst

[2:32:48] hogere niveau wordt opgepakt,

[2:32:50] om dan nog een niveau hoger te gaan

[2:32:52] in uw organisatie. Ik denk dat dat de route

[2:32:54] is zoals die loopt, en ik wil niet

[2:32:56] op voorhand alle basisteams verdacht maken,

[2:32:59] Zeg ik ook indachtig de opmerking van de heer Eerdmans,

[2:33:03] omdat hier sprake zou zijn van iets wat overal voorkomt.

[2:33:07] Ik vind het niet normaal.

[2:33:08] Ik geloof ook niet dat dit overal voorkomt.

[2:33:11] Waar het voorkomt, moeten we dat sterk aanpakken.

[2:33:14] Dus bij deze de oproep aan zij die dat ervaren,

[2:33:17] of de signalen die er zijn, om die zeker door te geven.

[2:33:20] Dan kan dat adequaat worden opgepakt.

[2:33:23] We zullen het nooit pachtaliseren.

[2:33:24] Dat geldt voor mij, de korpschef en iedereen daar beneden.

[2:33:27] Goed, gaat u verder en denkt u een beetje aan de tijd als u wil in verband met een tweede termijn?

[2:33:32] Dat doe ik. Demonstratierecht, daar is een hoop over gezegd en daar wil ik toch even bij stilstaan.

[2:33:41] Tegen de heer Eerdmans zeg ik heel concreet over de motie over gezichtsbetrekkende kleding.

[2:33:46] Die hebben we als kabinet genoteerd.

[2:33:50] Ik moet zeggen, de aanpassing van de wet openbare manifestaties die daarvoor nodig is,

[2:33:55] ligt in eerste instantie op het terrein van de minister van Binnenlandse Zaken.

[2:34:00] En die wil dat betrekken bij het lopende WODC-onderzoek wat medio 2025 komt,

[2:34:07] naar hoe om te gaan met ordeverstorende demonstraties in algemene zin.

[2:34:13] Tegelijkertijd wil ik hem ook graag betrekken bij het traject wat ik zelf aangaande demonstraties in gang heb gezet.

[2:34:19] Dat is namelijk de dialoog aangaan en kijken wat er wel kan binnen de bestaande wet- en regelgeving.

[2:34:24] En ook daar geldt dat bijvoorbeeld binnen artikel 5 van de wet op de openbare manifestaties

[2:34:30] burgemeesters voorwaarden kunnen stellen aan demonstraties.

[2:34:34] En er kan ook zijn een verbod op gezichtsbedekkende kleding.

[2:34:37] Dus op het moment dat men zo'n demonstratie verwacht, en u noemde terecht een aantal van

[2:34:44] de demonstraties in het kader van het conflict in Gaza en Israël, waarbij gezichtsbedekkende

[2:34:49] kleding wordt gebruikt door raddraaiers die zich mengen onder welwillende demonstranten

[2:34:54] en bijvoorbeeld vernieningen aanrichten, dan zou dit een middel kunnen zijn wat al bestaat.

[2:34:58] En dat geldt voor een heleboel andere zaken die ons hier bezighouden ook.

[2:35:06] Ik geloof dat het draagvlak voor demonstraties onder druk kan komen te staan door het moedwillig

[2:35:13] inzetten van ordeverstorende demonstraties waar dat voor het brengen van de boodschap

[2:35:17] eigenlijk niet nodig is.

[2:35:18] Je kunt hier in Nederland demonstreren.

[2:35:21] Je kunt dat keurig doen binnen de wet openbare manifestaties,

[2:35:24] waarbij je de demonstratie aanmeldt,

[2:35:27] waarbij je de locatie waar je graag zou willen staan aanmeldt,

[2:35:32] waarbij je dus het gezag in staat stelt

[2:35:34] om ook te zorgen voor adequate beveiliging als die nodig is.

[2:35:38] We hebben dat, denk ik, allemaal hartstikke goed geregeld.

[2:35:41] En ja, dan zijn er mensen die zeggen, ja, maar strikt gezien,

[2:35:43] volgens het EVM hoeft dat allemaal niet.

[2:35:45] Kun je overal demonstreren, mag dat ook schuren, kun je daarbij ook de wet overtreden, tot op zekere hoogte.

[2:35:52] En dat zou allemaal waar zijn, zeg ik hier in alle eerlijkheid als minister van Justitie.

[2:35:56] Maar mijn oproep blijft, waarom zou je en waarom hou je niet aan de wet?

[2:35:59] Want ik ben erg bang dat als we dit zo door laten gaan, dat het draagvlak van demonstraties erodeert.

[2:36:06] Dat we steeds vaker te maken krijgen met spontane tegendemonstraties bij demonstraties,

[2:36:11] zoals we dat al zagen gebruiken op de Zeesluis afgelopen weekend.

[2:36:14] en dat daarbij politiecapaciteit, die nu al zwaar wordt ingezet,

[2:36:20] nog veel zwaarder onder druk komt te staan om dit een goede baan te leiden.

[2:36:23] We hebben meer dan 2000 demonstraties in Nederland per jaar.

[2:36:26] Daarvan verloopt het over, over, overgrote merendeel perfect en rustig

[2:36:31] en binnen de grenzen van de bron.

[2:36:34] Ik roep iedereen op om dat te doen.

[2:36:37] Goed, een vraag van de heer Eerdman.

[2:36:40] Ja, ik zou bijna zeggen namens de heer Van Dijk ook amen,

[2:36:42] Want woorden uit mijn hart, ik vind het heel goed.

[2:36:48] Ten eerste ben ik benieuwd naar de termijn waarop dit los kan komen,

[2:36:51] die wetse wijziging die we vragen.

[2:36:53] En even in reactie op de burgemeester, dat hoor ik vaker.

[2:36:55] Kijk, het hangt nogal sterk af welke burgemeester dat doet,

[2:36:59] die die voorwaarden stelt aan een demonstratie.

[2:37:02] En ten tweede het OM zegt, ja, wij kunnen pas wat doen

[2:37:05] als wij een demonstrant een steen zien gooien.

[2:37:08] Dus daar zit je alweer in de klem van, ja, maar wie was het?

[2:37:10] Want die mensen zijn onherkenbaar.

[2:37:12] Dus je wil het juist voor zijn, dat is nou het idee achter het gezamenlijke voorstel,

[2:37:16] om mensen die zich al bedekken bij voorbaat uit die demonstratie te halen.

[2:37:21] Dus dat wilde ik er nog aan toevoegen.

[2:37:23] Maar ik ben erg blij met de ondersteunende woorden vanuit het kabinet.

[2:37:27] En ik denk dat wij uitkijken naar een spoedige wetswijziging.

[2:37:32] De minister.

[2:37:34] Dank voorzitter en dank voor commentaar ook.

[2:37:37] Qua termijn voor de wetswijziging zullen we dus moeten wachten op het WODC.

[2:37:41] dan komt Medio 2025.

[2:37:43] Nogmaals, de vraag die is uitgesteld daar is breder.

[2:37:46] Hoe gaan we in algemene zin om

[2:37:47] met dit soort ordeverstorende demonstraties?

[2:37:50] Maar, nogmaals, ik zit niet stil

[2:37:51] tot dan toe. U heeft mij gehoord,

[2:37:53] u zult mij horen. Ik ga die dialoog aan

[2:37:55] met burgemeesters,

[2:37:57] met organisaties die demonstraties

[2:37:59] organiseren, met iedereen die maar wil.

[2:38:01] Ik denk dat we met z'n

[2:38:03] allen gebaat zijn als we hier komen

[2:38:05] tot een manier van demonstreren

[2:38:07] die houdbaar en duurzaam is

[2:38:09] en niet een enorm beslag legt op de politiecapaciteit, alleen maar om dat te doen.

[2:38:16] Gaat u verder en de heer Van Dijk heeft een vraag nog.

[2:38:21] En dat heel veel dank voor deze heldere beantwoording.

[2:38:23] Dan puur nog een evolutieve vraag.

[2:38:24] De minister zegt ik ga niet wachten op dit of dat.

[2:38:27] Het gesprek ga ik nu aan met de bestuurders.

[2:38:29] Een evolutieve vraag. Hoe verklaart of hoe duidt hij dat nogal wat van de artikelen

[2:38:34] toch soms een blijkbaar slapende bestaan leiden?

[2:38:36] Is dat onbekendheid van de bestuurders met wat de wet biedt?

[2:38:39] of kan de minister daar nog iets over zeggen?

[2:38:42] Waarom is zijn aandringen eigenlijk zwaar nodig?

[2:38:44] De minister.

[2:38:46] Het is geen eenvoudige discussie, zeg ik er meteen bij,

[2:38:49] want je hebt hier te maken met verschillende grondrechten die soms kunnen botsen.

[2:38:53] Het recht op vrijheid van meningsuiting, het recht op demonstratie.

[2:38:57] Dus dat zijn ook zwaarwegende rechten.

[2:38:59] En daarom begrijp ik ook dat burgemeesters daar elke keer op een case-by-case basis naar kijken

[2:39:05] en proberen daar een weg in te vinden.

[2:39:06] Wat wij kunnen doen, want ik ga er niet over in the end, over die individuele demonstraties,

[2:39:12] maar ik kan wel het gesprek aan met die diverse burgemeesters kijken,

[2:39:17] dat we de bekendheid van de mogelijkheden om openbare ordeverstoringen tegen te gaan,

[2:39:23] dat die bekendheid verhoogd wordt, dilemma's in kaart brengen,

[2:39:26] wat ons ook weer helpt in de aanloop naar eventuele wetswijzigingen die wel nodig zijn.

[2:39:31] Zo zie je die dialoogfase.

[2:39:32] En ja, dat verschilt per gemeente. Het verschilt ook per demonstratie.

[2:39:37] U gaat weer verder met uw afronding, hoop ik, van uw beantwoording.

[2:39:41] Ik kom heel dicht in de buurt.

[2:39:43] Laat ik dan van de demonstraties naar het voetbal gaan.

[2:39:48] U heeft al gezien dat we de verantwoordelijkheid binnen het stadion...

[2:39:52] daar hebben liggen waar we die willen hebben liggen, bij KNVV, VW en de clubs.

[2:39:58] U heeft ook in de Telegraaf kunnen lezen dat wij de meldplicht voor hooligans...

[2:40:01] zullen gaan uitrollen en daarmee mensen met het stadionverbod

[2:40:06] ook een gebiedsverbod opleggen tijdens wedstrijden.

[2:40:10] Gaat dat van vandaag op morgen leiden van een politieinzet van nul bij wedstrijden?

[2:40:15] Nee, maar ik denk wel dat we daarmee een deel van het risico weg kunnen halen.

[2:40:19] Uiteindelijk is politieinzet een risico- inschatting bij deze wedstrijden.

[2:40:23] En zoals de heer Eerdman erop bracht, bij een groot aantal wedstrijden

[2:40:27] hebben we ook gezien dat het risico wellicht lager is dan gedacht.

[2:40:31] Dus burgemeesters kunnen daar ook hun voordeel mee doen.

[2:40:34] Ik hoop in de algemene zin in ieder geval dat we die inzet kunnen verkleinen,

[2:40:38] want ook dit komt natuurlijk uit dezelfde schaarse poel van politie

[2:40:42] waarmee we het hele land moeten bedienen.

[2:40:47] De laatste vraag van de heer Eermans.

[2:40:49] Ja, want hoe ervaart de minister dan de wedstrijden zonder politie,

[2:40:54] door de staking die wel doorgegaan zijn, is dat goed bevallen?

[2:40:58] Is daar niets over te zeggen of is daar wel iets over te zeggen?

[2:41:00] En dat heb ik dus over de Eredivisie.

[2:41:04] De minister.

[2:41:06] Nou, ik denk dat het positief is dat daar geen incidenten zijn geweest.

[2:41:10] Het is uiteindelijk aan burgemeesters om die risico-inschatting te maken,

[2:41:13] maar deze burgemeesters hebben dat risico genomen om die wedstrijden wel door te laten gaan,

[2:41:19] met een positief effect.

[2:41:20] Dus wellicht dat dat in meer gevallen tot zo'n afweging zal leiden.

[2:41:26] Gaat u verder met uw afronding.

[2:41:27] Twee korte vragen van de heer Siks naar het onderzoek van de autoritaire persoonsgegevens

[2:41:34] naar TOI.

[2:41:35] Ik kijk ook uit naar de beantwoording van die advieshellenvraag die u heeft ingediend.

[2:41:41] Dus ik ben ook in blije afwachting, zeg ik daarbij.

[2:41:44] En u vroeg ook naar de inzet van real-time gezichtsherkenningstechnologie.

[2:41:49] De AI Act, ik ben er zelf nauw bij betrokken geweest, maar dan vanuit een vorige functie,

[2:41:54] de toestroomkramming daarvan, die biedt uitzonderingen voor bepaalde situaties.

[2:41:58] Ik denk dat het nu aan ons is om in kaart te brengen.

[2:42:01] Wat voor situaties zijn dat dan? Hoe kaderen we dat in en hoe regelen we

[2:42:05] dat proces in om te zorgen dat dat op een verantwoorde manier gebeurt?

[2:42:11] Ja, en dat leidt tot een vraag van de heer Zikstekster.

[2:42:13] Ja, dank voorzitter. Uiteraard volledig mee eens.

[2:42:15] Maar mijn vraag was natuurlijk ook aan de minister.

[2:42:18] Hoe ziet hij dat voor zich als het gaat om nationale veiligheid?

[2:42:21] wat een begrip is, wat je breed en nauw kan opvatten.

[2:42:25] Waar stelt hij grofweg, het hoeft nog helemaal niet feinmazig, maar waar stelt hij de kaders?

[2:42:30] Heeft hij bepaalde ideeën van wat heel duidelijk, expliciet wel en expliciet niet onder die uitzondering zou moeten vallen?

[2:42:37] De minister.

[2:42:38] Nou ja, de AI-act zelf heeft daar al wat indicaties voor gegeven.

[2:42:41] Je kunt bijvoorbeeld denken aan ernstige strafbare feiten.

[2:42:44] Als iemand zijn leven acuut in gevaar is.

[2:42:46] Dat zijn een aantal richtingen die daar al worden meegegeven.

[2:42:50] maar ik wil niet nu al de mensen die daar beleid op moeten schrijven,

[2:42:55] vastzetten door de minister zijn ideeën daar te vroeg op vast te pinnen.

[2:43:02] GESPREKSLEIDER DE JOURNALISTE Gaat u verder.

[2:43:03] De HEC bevroegt daar tenslotte...

[2:43:05] U vroeg naar kwaliteitssystemen, of dat in het eerste kwartaal op orde zal zijn.

[2:43:10] Dat zal het zijn.

[2:43:12] Dan ga ik heel snel scannen, zeg ik, voorzitter, door de onderwerpen.

[2:43:17] Er is eentje die ik toch echt zal moeten behandelen

[2:43:20] en dat is de RVU.

[2:43:22] Zoals gevraagd door meerdere van u, hoe staat het daarmee

[2:43:25] en kunt u dat niet gewoon regelen, minister?

[2:43:28] Daar ben ik druk mee bezig.

[2:43:29] U heeft gezien dat ik in overleg ben weer met de bonden,

[2:43:33] nadat dat overleg eerder was opgehouden door het landelijk overleg.

[2:43:38] We hebben dat nu toch in gang gezet met de politiebonden

[2:43:41] om acuut te kijken naar die mensen, dat cohort,

[2:43:44] wat nu buiten het boot dreigt te vallen, omdat ik dat acute probleem zie.

[2:43:48] Dus daar span ik me echt voor in om dat op hele kort termijn op te lossen.

[2:43:53] Daarnaast wil ik ook in bredere zinnen natuurlijk komen tot een langdurige regeling.

[2:43:58] Daarbij hou ik nauw contact met mijn collega van sociale zaken om te bezien of er ruimte

[2:44:02] komt in de landelijke tafel en daarnaast houden wij de gesprekken met de bonden gaan.

[2:44:09] En dat gaat tot nu toe in goed overleg en u heeft gezien dat zij geen nieuwe grote acties

[2:44:12] aankondigen zolang wij dat gesprek voeren.

[2:44:18] Dat daarover, wetelijk taakstrafverbod, wat moeten we daar nog doen?

[2:44:29] We kijken bijvoorbeeld naar de rijkwijd van het wetsvoorstel.

[2:44:32] Dus wat is nou die mensen met een publieke taak die we met een taakstrafverbod proberen te definiëren?

[2:44:40] En daar komen we dus op terug, maar daar zit de tijd in.

[2:44:43] Hier heb ik het over gehad, daar heb ik het over gehad.

[2:44:44] Heeft nog een vraag van de heer Hiddemans.

[2:44:46] Ja, dat is echt bijna, ik weet het geen vragen.

[2:44:48] Maar u heeft er al twee gehad.

[2:44:50] Oh, excuus.

[2:44:52] Maar dat wetsvoorstel lag er al.

[2:44:54] Meneer Hiddemans, u had al twee interrupties gehad.

[2:44:56] Dus u kunt ook niet stiekem proberen verder te gaan.

[2:44:59] Moet ik streng door gerechtvaardig zijn?

[2:45:02] Het wetsvoorstel lag er,

[2:45:04] maar hier sprake van een uitbreiding.

[2:45:08] Zeg ik stiekem toch.

[2:45:10] Ja, dat vereist een hoop politieinzet.

[2:45:14] We kijken ook naar Defensie, we kijken ook naar andere landen.

[2:45:16] Ik heb ook collega's uit andere landen om bijstand gevraagd,

[2:45:19] maar dit is een dermate groot evenement dat ik kan niet garanderen

[2:45:24] dat dat geen beslag zal leggen op andere politiekorpsen.

[2:45:28] Die zullen daar een bij moeten dragen.

[2:45:30] Dus het is een redelijk eenmalig evenement.

[2:45:34] Ik heb er zelf een hoop van meegemaakt in vele landen

[2:45:38] en ik weet wat een enorm beslag dat er van een enorme organisatie dat is.

[2:45:42] Dat zullen we als Nederland natuurlijk goed gaan doen.

[2:45:44] En dat zal effecten hebben op wat er mogelijk is elders in het land.

[2:45:48] Maar een dictaat zal het niet worden.

[2:45:51] Een interruptie van de heer Aardema.

[2:45:54] Ja, voorzitter.

[2:45:55] Ik snap dat het een groot evenement is.

[2:45:56] Ik snap dat het ook heel veel politiecapaciteit gaat vergen.

[2:46:00] Maar wat ik nu hoor en lees is dat het bijna alle politiecapaciteit gaat vergen.

[2:46:04] En dat gaat mij toch echt een stapje te ver.

[2:46:06] Dus ik zou toch bij de minister willen aandringen op mogelijke inzet van defensiepersoneel.

[2:46:12] De minister.

[2:46:12] Ja, voorzitter. Defensie zal ook zeker worden gevraagd aan bijstand.

[2:46:16] Dat is al voorzien, bijvoorbeeld voor beveiligingstaken, dus dat gaat zeker gebeuren.

[2:46:21] Maar daarnaast zullen we ook politieeenheden nodig hebben elders uit het land.

[2:46:26] Er is een oproep gedaan aan burgemeesters om waar mogelijk geen grote evenementen te organiseren.

[2:46:30] Ook dat is geen diktaat geweest.

[2:46:32] En tegelijkertijd zeg ik ook nog bij dat natuurlijk niet de bedoeling is dat ergens veiligheid in het gedrang komt

[2:46:38] doordat wij een NAVATOP organiseren.

[2:46:40] Maar dat is waar we op dit moment staan.

[2:46:44] Goed.

[2:46:45] 7000?

[2:46:46] Ja, we werken aan de dekking.

[2:46:48] Nee, dat is nog niet overal opgelost.

[2:46:50] En dat is ook een bewegend doelwit.

[2:46:52] Want overal waar gebouwen worden bijgebouwd,

[2:46:55] ontstaan weer nieuwe dips in de dekking.

[2:46:57] En daarom is er een projectgroep die dat blijvend nu oppakt.

[2:47:01] Daarmee ben ik aan het einde van mijn eerste vraag.

[2:47:03] Ik dank u hartelijk voor de beantwoording.

[2:47:06] U heeft nog een punt van orde dan?

[2:47:09] Want geen interruptie meer, meneer Eerdman.

[2:47:12] Een niet beantwoorde vraag.

[2:47:15] Kunt u daar in de tweede termijn kort op terugkomen?

[2:47:19] Kijk, dames en heren, we hebben nog negen minuten.

[2:47:22] Even bij de orde, we hebben nog negen minuten.

[2:47:24] Er is behoefte aan een tweede termijn, neem ik aan.

[2:47:27] Ik zou u graag, mijn voorstel, ook meneer Eerdmans, mijn voorstel,

[2:47:31] we hebben allemaal één minuut spreektijd, tweede termijn,

[2:47:34] en dan vragen we of de minister zich daar schriftelijk op wil beantwoorden.

[2:47:37] Is dat een goed plan?

[2:47:39] Meneer Stik-Stijkstra, u heeft een punt.

[2:47:41] Ik heb nog één interruptie, en ik zou graag de vraag van de heer Eerdmans over oud en nieuw nog beantwoord willen hebben.

[2:47:47] Ja, ja, ja, goed.

[2:47:51] Heel kort, oud en nieuw, dan gaan we door naar de tweede termijn.

[2:47:58] Ja, die heeft oud en nieuw gezien.

[2:48:02] De grenscontroles, of die kunnen worden toegepast voor vuurwerk uit België dit jaar.

[2:48:07] Ja, ieder jaar voert de politie rond de jaarwisseling controles uit op de invoer van illegaal vuurwerk uit België, maar ook uit Duitsland.

[2:48:15] Daarnaast wordt het hele jaar door met België en Duitsland gewerkt om illegaal vuurwerk op te sporen.

[2:48:19] Tot nu toe is dit jaar al ruim 26.000 kilo in beslag genomen.

[2:48:23] Dus dat is een behoorlijk aantal.

[2:48:25] Daarnaast staat in het hoofdlijnakkoord dat we ook werken aan een verbod op F4-vuurwerk.

[2:48:30] Dat zullen we in het Europees Verband moeten doen, maar daar zitten we achteraan.

[2:48:34] Dank u wel. Dan gaan wij door met de tweede termijn aan de zijde van de Kamer.

[2:48:39] Mevrouw Heller, één minuut.

[2:48:40] Dank u wel, voorzitter.

[2:48:41] Ja, en dank aan de minister voor de uitgebreide beantwoording.

[2:48:44] Het extra geld voor de politie...

[2:48:46] Ik bedoel, ik weet dat er nu een sluitende begroting is

[2:48:48] vanwege de onderbezetting, dus dat is al een gat.

[2:48:51] En ik geloof ook dat er nog steeds een jarenlang gat van 200 miljoen ligt.

[2:48:54] Dus niet voor niks hamert BBB altijd op dat extra geld.

[2:48:58] Anders kan de minister wat hij allemaal aankont al helemaal niet realiseren.

[2:49:01] Dus ik dank eigenlijk via deze weg mijn fractievoorzitter

[2:49:03] voor het enorme geduld wat zij met mij heeft,

[2:49:05] want ik weet, ik doe dit al veertien jaar,

[2:49:07] dus ik weet wel van wat meer problematiek.

[2:49:10] Dus, maar ik zei al tegen de minister, we blijven het goed in de gaten houden.

[2:49:14] Ja, PTSS, de minister zegt, is te lang blijven liggen, maar deze dossiers zijn doelbewust gefrustreerd.

[2:49:19] Dat loopt al sinds de eerste korpschef Bouman zei, dat is een ere schuld, die immateriële schadevoeding.

[2:49:25] Dus dat moet gewoon geregeld worden.

[2:49:27] Dus ik dank de collega's Müller en Boswijk voor de steun van het amendement.

[2:49:30] En ik wil wel toch graag een twee minuten debat aanvragen over de landelijke eenheid.

[2:49:34] Ik vind fijn dat de minister met de heer Snijders gaat spreken, maar ik wil dit gelijk oplaten lopen.

[2:49:38] Misschien is het dan niet meer nodig, maar de heer Snijders nu als adviseur bij de korpsleiding

[2:49:42] vind ik onvoldoende.

[2:49:43] Dank u wel.

[2:49:44] Staat genoteerd.

[2:49:45] Mevrouw Helder.

[2:49:46] Meneer Ergin.

[2:49:47] Ja, voorzitter.

[2:49:48] Dank u wel.

[2:49:48] Ik wil de minister bedanken om in ieder geval voor de aanpak van verwarde personen voor

[2:49:52] januari met een uitgebreide reactiebrief te komen, om daar ook naar te kijken.

[2:49:56] Ik denk dat het belangrijk is.

[2:49:58] En uiteraard wachten wij met veel belangstelling het onderzoek van inspectie, justitie en

[2:50:02] veiligheid af.

[2:50:02] Wat betreft over het punt van racisme en discriminatie binnen de politieorganisatie, ga ik tijdens

[2:50:10] het Twee Minuut Debat een voorstel indienen, omdat ik van mening ben dat we moeten blijven

[2:50:15] meten zodat we ook kunnen weten welke ontwikkelingen er zijn en welke stappen er genomen moeten

[2:50:20] worden.

[2:50:21] Dus dan kondig ik hierbij alvast een motie aan die ik ga indienen tijdens het Twee Minuut

[2:50:25] Debat.

[2:50:25] Dank u wel, voorzitter.

[2:50:27] Helder, dank u wel.

[2:50:28] De PVV.

[2:50:30] Dank aan de minister voor zijn toch wel hele bemoedigende antwoorden.

[2:50:34] Ik heb hele goede dingen gehoord en we gaan hem ook zeker daarop aanspreken als dingen

[2:50:38] niet gebeuren of dingen te laat gebeuren, dus dan kan hij op ons rekenen.

[2:50:43] Ik heb nog even gemist het verhaal over het veteranensearchteam waar collega Boswijk wat

[2:50:48] vragen over had gesteld en dat is nog niet helemaal uit de verf gekomen, want in de afdoening

[2:50:52] van de motie heeft de minister wel gezegd van wij gaan de mensen helpen met het geven van cursussen

[2:50:59] en dergelijke, maar volgens mij zitten dat soort teams, dat soort zoekteams daar niet echt op te

[2:51:04] wachten, want ze weten echt wel wat ze moeten doen. Het zijn halve professionals. Zij zitten

[2:51:08] misschien wel meer op geld en middelen te wachten. Graag nog even een reactie op dit punt. En het is

[2:51:14] ook bovendien zo, er zijn meerdere zoekteams in het land en dan zouden wij toch graag zien dat er ook

[2:51:18] om wat evenredige verdeling komt van de eventuele gelden en middelen.

[2:51:21] Dank u wel.

[2:51:23] Helder. Mevrouw van der Werf.

[2:51:25] Dank, voorzitter. En ook dank aan de minister voor de beantwoording

[2:51:29] en ook de toezeggingen op het gebied voor die doorstroom en zijstroom van de mbo'ers

[2:51:33] en de zedenzaken. Fijn om dat ook in het halfjaarbericht te kunnen teruglezen straks.

[2:51:41] Nog twee dingen. U had het over de prioriteit, de benaderbaarheid van de politie.

[2:51:46] Maar dat is natuurlijk ook een heel erg containerbegrip, net als slagkracht en zichtbaarheid.

[2:51:51] Ja, daar zijn we allemaal voor.

[2:51:53] Maar wanneer is dat dan af?

[2:51:55] Dus hoe gaan wij dat als Kamer kunnen meten, maar ook kunnen weten dat u daar in slaagt?

[2:52:01] Ik denk dat dat een belangrijk punt is.

[2:52:03] En tot slot, één zinnetje van de minister dat mij triggerde, u had het over de zelfredzaamheid van burgers.

[2:52:10] En daarbij noemde u het voorbeeld van de buurman die eens op het raam klopt en zegt

[2:52:15] Hey, wat is er nou eigenlijk aan de hand?

[2:52:17] In het algemeen ben ik het daar natuurlijk mee eens,

[2:52:19] dat mensen ook zelf dingen op kunnen pakken.

[2:52:22] Maar als het dan gaat om de meldingsbereidheid,

[2:52:24] zien we juist ook de laatste jaren een aantal dingen groeilijk misgaan,

[2:52:27] omdat mensen een te grote drempel voelden om te bellen.

[2:52:31] En de politie heeft ook weleens een campagne gevoerd,

[2:52:33] 0800-nog-wat-voor-kleine-zorgen en 1-in-2-voor-grote-zorgen.

[2:52:38] Daar heeft de politie, weet ik van meerdere mensen, ook best spijt van.

[2:52:41] Dus, voorzitter, daar zou ik graag een reflectie op willen van de minister.

[2:52:46] Hartelijk dank.

[2:52:47] De heer Zik-Stijkstra.

[2:52:48] Dank, voorzitter.

[2:52:49] En ik dank ook de minister voor de beantwoording.

[2:52:50] Ik zou graag nog willen dat hij nader ingaat op een paar vragen die ik had ten aanzien van

[2:52:56] wijkagenten.

[2:52:57] Specifiek als de streefnorm niet gehaald wordt of als de spreiding van wijkagenten scheef

[2:53:02] is verdeeld over het land, kan hij een tijdspad geven wanneer hij daarna gaat streven om dat

[2:53:09] op te lossen of hij inzichtelijk heeft waar in het land het meest knelt en hoe hij het risico ziet

[2:53:16] dat overbelasting van specifieke wijkagenten met andere taken mogelijk voor voor uitval of

[2:53:21] verloop zou zorgen. Dank u wel. Mevrouw Michon. Voorzitter, ik dank de minister hartelijk en ik

[2:53:28] kijk ook uit naar de verdere debatten die zullen volgen op dit onderwerp. Ik wil op één punt nader

[2:53:33] ingaan en dat is dat partnerschap, dat samenwerken met Defensiek Mar en met name BOA's. Minister

[2:53:39] Ze zei daar iets over en toen hadden we een debatje van het gaat hem niet om het papier,

[2:53:42] maar het gaat hem over de realiteit.

[2:53:45] Voorzitter, de boa's die vragen geweldspillen aan en die aanvragen verdwijnen in het zwarte gat.

[2:53:50] Laat ik het even maar zeggen zoals het is.

[2:53:52] Ik heb een motie ingediend om te zeggen wat is er aangevraagd?

[2:53:55] Wat wordt er toegewezen?

[2:53:57] Die cijfers kloppen niet met de verhalen die ik hoor.

[2:53:59] Idem over het inzicht in rijbewijzenregister.

[2:54:02] Motie van 2022 om boa's inzicht te geven zodat zij de idee kunnen checken.

[2:54:07] En nu begrijp ik dat dat niet voor 2027 geregeld kan worden.

[2:54:12] Voorzitter, als dat het geval is, dan is het geen sprake van serieus partnerschap.

[2:54:16] Dus ik nodig de minister met deze twee concrete voorbeelden uit

[2:54:19] om echt serieus werk te maken van partnerschap.

[2:54:22] Zowel met BOA's, die draag ik nu naar voren,

[2:54:25] maar ook met Defensiekmar en de private beveiligers.

[2:54:28] Dank u wel.

[2:54:29] De heer Eerdman.

[2:54:32] Voorzitter, veel dank aan de minister voor de beantwoording

[2:54:34] en graag tempo op het WODC-onderzoek, ook met de collega,

[2:54:39] want daar wachten we dan op voor de wetswijziging rond de demonstraties.

[2:54:43] En, voorzitter, waar moeten zij nog zijn op de politie?

[2:54:46] Kijk, er moet mij van het hart dat de collega van Denk

[2:54:49] zorgt met zijn opmerking voor meer agressie tegen de politie.

[2:54:53] En hij voedt het wantrouwen tegen de politie.

[2:54:55] Dat is een zeer kwalijke zaak en daarom was ik er nogal geïrriteerd over,

[2:54:59] de opmerking die hier plaats, ongefundeerd.

[2:55:01] Kijk, we zijn tegen grensoverschrijdend gedrag bij de politie.

[2:55:04] moet uitgezocht worden, moet aangepakt worden.

[2:55:06] We zijn absoluut tegen discriminatie en racisme bij de politie.

[2:55:09] Maar voorzitter, kijk naar de rest van de wereld en dank god op je blote knieën

[2:55:12] dat wij een politie hebben zoals in Nederland.

[2:55:14] Dank u wel.

[2:55:15] Dank u wel. Ik geef de heer Eijk in evenrecht gelegenheid kort hierop te reageren.

[2:55:18] Voorzitter, ik wil alleen maar protest en bezwaren aantekenen tegen de woorden van de heer Eerdmans

[2:55:22] waarbij hij beweert dat de opmerkingen, de vragen die ik stel

[2:55:26] zou zorgen voor meer geweld. Dat is natuurlijk flauwkul, voorzitter.

[2:55:29] Dat wil ik graag gemarkeerd hebben.

[2:55:30] Ja, dat is gemarkeerd. Goed.

[2:55:32] De heer Van Dijk.

[2:55:33] Dank u wel, voorzitter.

[2:55:34] En ik dank de minister ook graag voor zijn beantwoording.

[2:55:37] Omwille van de tijd stip ik maar één punt aan.

[2:55:39] Dat gaat inderdaad in navolging ook van Joost Eerdmans over het verbod op gezichtsbedekkende kleding.

[2:55:44] Ik zeg iets minder snel amen dan mijn collega.

[2:55:48] Ik begrijp dat de minister het verbod wil betrekken bij het WODC, onderzoek naar demonstraties.

[2:55:53] Ik zit gewoon nog even te koekelen en dan zie ik zomaar al de nodige onderzoeken oppoppen.

[2:55:57] Nog van minister Ollongren en nog anderen.

[2:55:59] Dus zijn deze stappen niet genoeg gezet, kun je gewoon aan de slag hiermee.

[2:56:04] Wat de SP betreft kunnen de maskers gewoon af.

[2:56:07] Dank u wel.

[2:56:09] En dan als laatste de heer Van Nispen.

[2:56:11] Dank u wel, voorzitter.

[2:56:12] Omwille van de tijd zal ik nog maar drie vragen stellen.

[2:56:15] Allereerst over dat demonstratierecht.

[2:56:16] Ik heb de minister heel uitdrukkelijk horen zeggen, en ook dat horen motiveren,

[2:56:20] dat er niet gesleuteld zal worden aan het demonstratierecht tot het WOTC-onderzoek er is.

[2:56:25] De minister hoeft niet stil te gaan zitten.

[2:56:26] Dialoog voeren, prima.

[2:56:27] maar niet aan de demonstratierichtonnen, want juist dat onderzoek is heel erg belangrijk.

[2:56:30] En ik heb hier een concrete vraag over.

[2:56:32] Hoe vaak wordt er nu al door het lokaal gezag de voorwaarde gesteld

[2:56:35] dat geen gezichtsbedekkende kleding mag worden gedragen?

[2:56:38] Dat vind ik relevant voor ons om te weten, want volgens mij kan dat al.

[2:56:41] Dat is één. Twee, ik heb geen toezegging gekregen van de minister

[2:56:45] dat er een pas op de plaats komt met het sluiten van politiebureaus.

[2:56:48] Ik zou zeggen, laat deze nieuwe periode dan ook echt een trendbreuk zijn

[2:56:52] en stop de eerste, de beste politiebureau de sluiting daarvan.

[2:56:57] Mijn vraag aan de minister is heel concreet.

[2:56:59] Welke bureaus dreigen er nog meer te sluiten de komende tijd?

[2:57:03] Dus dat zou ik als tweede willen vragen.

[2:57:04] En tenslotte, voorzitter, de vroegpensioenregeling voor agenten.

[2:57:07] De minister is druk mee bezig, overlegt met de bonden.

[2:57:09] Hij ziet het acute probleem. Maar dan ga ik toch even streng zijn.

[2:57:12] Dit had allang opgelost moeten worden.

[2:57:14] Was het niet door deze minister, dan al wel door de vorige.

[2:57:17] Dus hier is concreet mijn vraag.

[2:57:19] Wat heeft de minister van de Kamer nog nodig om dit ook echt te regelen?

[2:57:23] We zijn graag bereid om daar voorstellen voor in te dienen.

[2:57:25] Dank u wel.

[2:57:27] Goed, dan dank ik de leden voor hun tweede termijn.

[2:57:30] De minister is zo vriendelijk om de beantwoording van zijn tweede termijn schriftelijk naar

[2:57:34] de Kamer te sturen voor het twee-minuten-debat.

[2:57:37] Ik kan het in twee minuten doen.

[2:57:39] In twee minuten doen.

[2:57:40] Nou, vooruit.

[2:57:43] Dan is uw informatiezucht ook meteen bevredigd.

[2:57:48] Het meten van de zichtbaarheid, benaderbaarheid en andere kengetallen die ik noem hiervoor,

[2:57:52] daar kom ik op terug in het halfjaarbericht, want ik vind het belangrijk dat u dat inderdaad

[2:57:55] kunt meten, dat er geen lege kreten zijn.

[2:57:58] Als het gaat om zelfredzaamheid versus meldingsbereidheid,

[2:58:01] ik zie het als twee lichtverschillende dingen.

[2:58:04] Er zijn plekken waar we juist die meldingsbereidheid omhoog moeten brengen,

[2:58:07] bijvoorbeeld als het gaat om ondermijnende criminaliteit in de buurt,

[2:58:11] melden van drugslabs, misstanden.

[2:58:13] Daar gaan we een campagne op zetten om te verzorgen dat die meldingsbereidheid verhoogd wordt.

[2:58:17] Het gaat mij om de huistuin- en keukendingen waar nu de politie voor gebeld wordt,

[2:58:21] waarvoor je ook zou kunnen zeggen dat kan ook met de buurman wellicht afgedaan worden.

[2:58:29] Dan de wijkagenten, daar komen we ook op terug in het halfjaarbericht.

[2:58:34] Dus die zeg ik op die manier toe.

[2:58:36] Dat geldt ook voor de rijbewijzen.

[2:58:37] Ik hoop niet dat dat 2027 wordt, zeg ik tegen mevrouw Michon.

[2:58:42] De heer Eerdmans en de heren van Dijk, als het gaat om WODC-onderzoek,

[2:58:47] dat onderzoek komt medio 2025 uit, zeg ik ook tegen de heer Van Nispen.

[2:58:52] Tot die tijd veranderde dus niks aan het demonstratierecht.

[2:58:55] Dat wil niet zeggen dat we daar binnen niet al dingen kunnen doen.

[2:58:58] Ik heb geen overzicht van hoe vaak al gesteld is als voorwaarde dat de maskers af moeten.

[2:59:03] Maar het is dus wel een mogelijkheid en hij kan dus door burgemeesters worden ingezet.

[2:59:07] Dus de maskers kunnen af, zeker in risicovolle zaken.

[2:59:12] Korte vraag van de heer Itmans.

[2:59:14] Gaat de minister daar dan ook actie op zetten?

[2:59:15] Gaat u richting burgemeesters bevorderen?

[2:59:18] Dan moeten we maar roeien met de riemen die we nu hebben, dat die maskers afgaan.

[2:59:21] Ik ga die kennis van die mogelijkheden bevorderen.

[2:59:28] Dat is stap één. Bij burgemeesters.

[2:59:32] Ik ga ze niet dwingen dingen te doen.

[2:59:34] Twee vragen. Welk bureau sluit nog meer?

[2:59:35] Neem ik mee in het halfjaarbericht, wat er nog op stapel staat.

[2:59:39] En het laatste is RvU. Wat heb ik nodig van de Kamer? Niks.

[2:59:44] Ja, de heer Van Nispen.

[2:59:46] Nee, goed. Oké, dat laatste laat ik dan varen.

[2:59:48] Dan bedenk ik zelf al wat.

[2:59:49] Maar die twee andere vragen zijn wel degelijk bedoeld...

[2:59:51] om ook schriftelijk informatie te vragen van de minister.

[2:59:54] Dus ik wil echt heel graag weten

[2:59:55] hoe vaak wordt nu al die voorwaarde van gezichtsbedekkende kleding opgelegd?

[2:59:59] Die informatie zou ik heel graag willen hebben.

[3:00:01] Dat heeft niet de haast van het Twee-minuut-debat.

[3:00:03] Maar dat komt dan.

[3:00:04] Tenminste, ik hoop dat ik die toezegging kan krijgen dat dat wordt uitgezocht.

[3:00:07] En welke bureaus strijden te sluiten?

[3:00:08] Zou ik wel graag willen hebben voor het Twee-minuut-debat, alsjeblieft.

[3:00:13] Bureaus krijgt u van mij.

[3:00:15] Dat eerst ben ik afhankelijk van alle burgemeesters van Nederland.

[3:00:17] Dus dat kan even duren.

[3:00:19] Oké, hartelijk dank. Toezeggingen noteren wij.

[3:00:22] Dan concludeer ik dat mevrouw Helder een twee minuten debat heeft aangevraagd.

[3:00:27] Die zal worden ingepland.

[3:00:29] Ik dank de minister voor zijn beantwoording en dat u hier was.

[3:00:32] Dank ook aan het publiek voor dit interessante debat te volgen.

[3:00:37] En de leden, hartelijk dank voor uw bijdrage.

[3:00:39] En dan sluit ik dit commissiedebat politie.

[3:00:43] Dank u wel.