Medische kindzorg

[0:00:01] Ik heet u allen welkom bij het commissiedebat over medische kindzorg,

[0:00:09] intensieve kindzorg, je kan het op allerlei manieren noemen.

[0:00:14] Er zijn hier verschillende fracties aanwezig.

[0:00:18] Voor ik hen ga introduceren, heet ik eerst welkom aan de staatssecretaris met deze portefeuille.

[0:00:26] Welkom. Ik zat net te denken, eerste commissiedebat.

[0:00:29] Kijk, leuk. Welkom.

[0:00:32] Maar we kennen u ook vanuit een vorige rol, dus u voelt zich hier vast welkom in deze commissie.

[0:00:38] Dan ga ik even interesseert leren.

[0:00:42] Beginnend bij mevrouw Westerveld, GroenLinks Partij van de Arbeid.

[0:00:45] De heer Krul van het CDA.

[0:00:47] De heer Klaassen van de PVV.

[0:00:49] Mevrouw Rikkers, BBB.

[0:00:51] Mevrouw Jozef, NSC.

[0:00:53] De heer Bevers, VVD.

[0:00:54] En mevrouw Dobbe, SP.

[0:00:55] Ik geef het woord aan mevrouw Westerveld.

[0:01:00] Uw eerste termijn.

[0:01:03] Dank u, voorzitter.

[0:01:04] Een paar weken geleden hadden we hier een indringend gesprek met ouders...

[0:01:09] die de zorg voor een ernstig zieke kind op zich nemen.

[0:01:12] En ook alles doen om hun kinderen te steunen in een strijd die soms niet te winnen is.

[0:01:19] Maar deze ouders voeren tegelijkertijd nog een andere strijd.

[0:01:23] Een strijd om gezien te worden, gehoord te worden, serieus genomen te worden...

[0:01:27] en de steun te krijgen voor een kind die zo hard nodig is.

[0:01:31] En waar politiek vaak een ideeënstrijd is...

[0:01:33] dat heel mooi kan zijn dat wij met elkaar debatten voeren...

[0:01:36] over punten waar we het grondig over oneens zijn...

[0:01:40] zou ik hier juist niet het politiek conflict met elkaar willen opzoeken.

[0:01:43] En toch zitten we hier weer voor de zoveelste keer over hetzelfde onderwerp.

[0:01:48] Omdat het weliswaar voor een heel groot deel van de ouders goed geregeld is, die steun.

[0:01:52] maar zeker niet voor iedereen.

[0:01:53] En ik vind dat ouders die zorg op zich nemen die zo intensief is

[0:01:56] dat het anders in een ziekenhuis geregeld moet zijn,

[0:01:59] dat zij daar volop steun bij verdienen.

[0:02:01] En dan heb ik het over alle gezinnen die in deze situatie zitten.

[0:02:05] En in deze bijdrage van vier minuten doe ik de complexiteit van het probleem te kort.

[0:02:09] En daarom zijn mijn vragen wat korter geformuleerd.

[0:02:12] En ik weet al dat een aantal collega's ook inzoomen op vragen die ik niet stel.

[0:02:17] Allereerst een paar vragen over de brief van de staatssecretaris.

[0:02:20] Ik vind het fijn dat ze met de vertegenwoordigers van alle betrokkenen gesproken heeft en dat

[0:02:24] ze zelf ook die verhalen heeft gehoord.

[0:02:26] Toch zijn er ook vragen die ook bijvoorbeeld de BVI-KZ in hun briefgoed verhoort.

[0:02:31] Over de rol van de hoofdbehandelaar, want de Kamer heeft bij de motie Mohandes-CS gevraagd

[0:02:37] dat de hoofdbehandelaar een aantoonbare rol heeft.

[0:02:40] De staatssecretaris zegt dan dat dit bestaande praktijk is.

[0:02:43] Maar weet ze ook hoe vaak het voorkomt dat die hoofdbehandelaar alsnog brieven moet schrijven

[0:02:47] aan de zorgverzekeraar om de noodzaak te onderbouwen?

[0:02:49] En is die rol van de zorgverzekeraar wel zo op afstand?

[0:02:53] Want als je echt op afstand staat, dan ga je ervan uit dat er een aanvraag wordt gedaan

[0:02:57] en je zet de stempel klaar.

[0:02:59] Maar die indruk heb ik nou totaal niet.

[0:03:01] We hebben ook genoeg voorbeelden gehoord in dat gesprek over inhoudelijke inmenging.

[0:03:06] Dus de vraag is, gaat die huidige manier van indiceren waaruit er daadwerkelijk nodig is,

[0:03:11] of wat de zorgverzekeraar op basis van het budget vindt dat er nodig is.

[0:03:15] Zo kreeg ik bijvoorbeeld ook een mail over een jongen van twaalf die luiers nodig heeft,

[0:03:20] maar de groothandel wil alleen meegeven wat de zorgverzekeraar vergoedt, en die vergoedt

[0:03:24] er maar drie per dag.

[0:03:25] Dus heeft hij niet genoeg luiers.

[0:03:27] De moeder moet het verder uit de eigen zak betalen.

[0:03:30] Hoe kan dit nou waar zijn, maar wordt er tegelijkertijd gezegd dat die indicatiestelling altijd onafhankelijk

[0:03:36] plaatsvindt?

[0:03:37] Over meerjarige indicaties gaan een aantal collega's al in, heb ik begrepen, dus dat

[0:03:42] blokje sla ik even over.

[0:03:46] Dan, voorzitter, bezwaar maken als ouders het er niet mee eens zijn.

[0:03:49] Dat kan via het expertteam, maar ouders krijgen hier dan weer te maken met dezelfde groep

[0:03:54] die ook indiceert.

[0:03:55] En hoe worden de belangen van de ouders hierbij gewaarborgd en hoe worden zij goed vertegenwoordigd?

[0:04:01] En dan over de overgang van 18 min 18 plus, daarover gaat ook de staatssecretaris in haar

[0:04:06] brief in.

[0:04:06] En ik vraag me af welke oplossingen zij dan ook op lange termijn voor zich ziet en ziet

[0:04:11] ze daarbij ook oplossingen in het veranderen van wetgeving.

[0:04:15] Een punt dat alle groepen in de ronde tafel maakten is het inkomen.

[0:04:22] Veel ouders moeten stoppen met werken of gaan minder uren werken omdat zij thuis de noodzakelijke

[0:04:27] zorg voor hun kinderen op zich nemen.

[0:04:30] Deze ouders krijgen dan minder inkomen, maar kunnen ook geen pensioen opbouwen, kunnen

[0:04:35] niet sparen.

[0:04:35] en zou de staatssecretaris kunnen onderzoeken of...

[0:04:38] Ze gaat in gesprek met haar collega's van de SZWL, als ik in de brief...

[0:04:42] Maar kan ze ook onderzoeken of bestaande verlofregelingen niet verder kunnen uitgebreiden?

[0:04:47] Want hier moet echt een oplossing voorkomen, hoor ik ook van alle partijen.

[0:04:51] En dan een laatste hartekreet, want het valt me iedere keer op dat ook de ouders die wij hier hebben,

[0:04:56] dat zij goed hun verhaal kunnen doen.

[0:04:59] En dat is heel fijn dat we deze ouders hebben.

[0:05:02] Maar ik denk ook even specifiek aan ouders die minder mondig zijn,

[0:05:05] die de weg naar ons niet weten te vinden, die laaggeletterd zijn,

[0:05:08] die die ingewikkelde brieven, die ik ook al drie keer moet lezen om het te snappen,

[0:05:12] die daar helemaal de weg in kwijt raken.

[0:05:15] Weet de staatssecretaris ook over hoe het met hen gaat?

[0:05:18] Want nogmaals, ik vind dat al die gezinnen ondersteuning verdienen.

[0:05:21] Volgens mij vinden we dat allemaal.

[0:05:22] Laten we ook specifiek aandacht hebben voor deze groep.

[0:05:27] Mevrouw Westerveld, ik dank u en dan geef ik het woord aan de heer Krul van het CDA.

[0:05:34] Voorzitter, als je kind ziek is, of zwaar beperkt is of blijft, dan staat je wereld op z'n kop.

[0:05:42] En naast alle emoties die dat dan met zich meebrengt, ga je ook een heel ingewikkeld traject in om alle zorg goed thuis te regelen.

[0:05:49] We hebben ouders gesproken die aangaven dat ze zich sinds dat moment ook eigenlijk BV-eigenaar voelen.

[0:05:54] Omdat ze soms tot wel vijf tot zes uur wekelijks, soms zelfs tot dagelijks bezig zijn met het runnen van zo'n BV.

[0:06:01] En voorzitter, er zal vermoed ik geen enkel licht tussen alle politieke partijen bestaan

[0:06:06] als het gaat om goede zorg voor kinderen.

[0:06:08] Dat moet goed geregeld zijn.

[0:06:09] Daar zit geen politiek conflict.

[0:06:12] Uit de brief van de staatssecretaris over medische kindzorg lijkt de conclusie getrokken

[0:06:16] te kunnen worden dat het een stuk beter gaat door de gezamenlijke inspanning van alle betrokkenen.

[0:06:21] En het CDA heeft hier nog een aantal vragen bij.

[0:06:24] De minister stelde dat in de eerste helft van 2024 de signalen over problemen bij de

[0:06:30] de indicatiestelling van medische kindzorg toenemen.

[0:06:33] Persaldo stelt echter dat het vanaf 2022 het geval is.

[0:06:37] Kan de staatssecretaris dit verschil uitleggen?

[0:06:40] En voorzitter, onder het motto indiceren kun je ook afleren.

[0:06:44] Wil ik het hebben over de verlengde indicatie.

[0:06:47] Volwassenen kunnen een verlengde indicatie krijgen.

[0:06:49] Mijn voorganger Luciel Werner heeft meerdere

[0:06:51] keren gepleit voor meerjarig indiceren bij kinderen.

[0:06:54] Dat deed ze samen met u.

[0:06:55] Voorzitter, zeg ik er maar even bij.

[0:06:57] De reactie van de staatssecretaris op de

[0:06:59] De motie van Mohandes Werner is op zijn zachtst gezegd teleurstellend te noemen.

[0:07:04] De staatssecretaris stelt in haar brief.

[0:07:06] Het is in het belang van het kind dat er jaarlijks een nieuwe indicatie plaatsvindt.

[0:07:10] Voorzitter, als de complexe zorg situatie van een kind redelijk stabiel is,

[0:07:14] zou meerjarig indiceren echt een serieuze optie moeten zijn.

[0:07:18] Het CDA begrijpt de reactie van de staatssecretaris ook echt gewoon niet.

[0:07:22] De staatssecretaris geeft aan ook de administratieve last te willen verminderen rondom het indiceren.

[0:07:26] dan zou je toch zeggen dat juist zo'n idee als meerjarig indiceren toch ongelofelijk goed zou zijn.

[0:07:33] En voorzitter, nog een andere vraag daarover.

[0:07:35] Ouders zijn toch verplicht aan te geven als de situatie van hun kind verandert,

[0:07:38] überhaupt, los van het indiceren?

[0:07:41] Goed, voorzitter.

[0:07:42] Het CDA roept de staatssecretaris echt op om de ouders het vertrouwen te geven

[0:07:46] en de verantwoordelijkheid te geven.

[0:07:48] Wij krijgen hier graag een reactie op.

[0:07:50] De motie moet gewoon uitgevoerd worden.

[0:07:52] De voormalige minister heeft het Zorginstituut gevraagd om een verduidelijking

[0:07:56] in zaken de inzet van ouders en het zelfredzaamheid van het kind.

[0:08:00] In het addendum dat door het Zorginstituut is gepubliceerd staat, en ik citeer even,

[0:08:04] als het kind een hulpbehoefte heeft binnen een geneeskundige context

[0:08:08] en de ouders en of omgeving dit niet vrijwillig kunnen of willen leveren,

[0:08:13] de hulpbehoefte onderdeel wordt van de indicatie.

[0:08:16] Dat blijft ook zo wanneer ouders zelf hebben geleerd om die zorg te leveren.

[0:08:21] En hier heb ik vragen over, voorzitter.

[0:08:23] Wijkverpleging is zorg, zoals wijkverpleegkundigen die plegen te bieden.

[0:08:28] Is de geneeskundige context dan geen versmalling van die definitie?

[0:08:32] Valt persoonlijke zorg binnen de geneeskundige context?

[0:08:35] En waarom wordt alleen de geneeskundige context genoemd en niet ook persoonlijke verzorging?

[0:08:41] Kinderen die door hun langdurige ziekte of blijvende handicap veel persoonlijke verzorging

[0:08:45] nodig hebben en minder verpleegkundige handelingen kunnen namelijk ook onder de jeugdwet vallen.

[0:08:50] Waar wordt de grens getrokken tussen jeugdzorg en medische kindzorg?

[0:08:55] En worden ouders nu niet gewoon heen en weer gestuurd tussen de jeugdwet en de zorgverzekeringswet?

[0:08:59] Ik hoop oprecht dat de staatssecretaris vandaag wat meer duidelijkheid kan geven, want het

[0:09:04] lijkt ons juist steeds ingewikkelder te worden.

[0:09:07] Dank u wel.

[0:09:08] Ik dank u zeer en ver binnen de tijd, dat mag ook gezegd worden.

[0:09:14] Meneer Klaassen, uw termijn.

[0:09:17] Voorzitter, mijn eerste vraag aan de staatssecretaris is of zij het met mij eens is dat we vooral

[0:09:22] dankbaar moeten zijn dat ouders de zware taken op zich nemen om thuis voor hun zieke kind

[0:09:26] te zorgen met of zonder medische handelingen en of zij het eens is met de stelling dat

[0:09:30] we deze ouders vooral moeten ondersteunen in de zorg voor hun kind, zeker ook gezien

[0:09:34] de personeelskorten in de zorgsector.

[0:09:36] Want hoewel ik blij ben dat er inmiddels stappen zijn gezet ter verbetering van de medische

[0:09:40] kindzorg, gaan er nog steeds zaken mis en elke zaak brengt vaak schrijnende situaties

[0:09:45] met zich mee voor ouders en hun kind of kinderen.

[0:09:48] Ik wil dan ook de motie uit 2020 aanhalen

[0:09:50] van voormalig collega Agema, die unaniem is aangenomen

[0:09:53] en de regering verzocht, en ik citeer, te bewerkstelligen

[0:09:57] dat medisch-specialistische handelingen die uitgevoerd worden

[0:09:59] door de ouders van ernstig zieke kinderen

[0:10:01] niet kunnen leiden tot vermindering van uren op de indicatie.

[0:10:04] Vorig jaar werd ook een nieuwe motie aangenomen

[0:10:06] om te onderzoeken of de motie uit 2020 wel is uitgevoerd.

[0:10:09] En daarop kwam als antwoord, ik citeer,

[0:10:12] verpleegkundige zorg die de ouder uitvoert

[0:10:14] mag een herindicatie niet onder de noemer ouderlijke zorg worden geschaard

[0:10:17] en een mindering gebracht worden op de indicatie. Dat is duidelijk.

[0:10:21] Echter, dit jaar schert Per Saldo de volgende casus.

[0:10:24] Een jongen heeft hulp nodig bij het katheteriseren,

[0:10:26] darmspoelen en ADL-activiteiten, algemeen dagelijks levensactiviteiten.

[0:10:30] Een moeder verleent deze zorg thuis.

[0:10:32] Vervolgens wordt er een indicatie van een half jaar afgegeven

[0:10:34] waarna het pgb stopt.

[0:10:36] Met als reden, de moeder heeft de zorg in haar huidige leven ingepast

[0:10:39] en kan het zelfstandig leveren.

[0:10:41] En hier gaat het dus echt fout, want dezelfde handelingen kunnen wel vanuit de zorgverzekeringswet

[0:10:46] worden geleverd indien ze door een professional worden uitgevoerd.

[0:10:49] Met andere woorden, dan is er ineens sprake van een medische context.

[0:10:53] Maar onze stelling is dat ook als een ouder zorg verleent, verdwijnt die medische context

[0:10:57] natuurlijk niet.

[0:10:59] En het is ook geen ouderlijke zorgplicht, wat ons betreft.

[0:11:03] En die casus staat niet op zich.

[0:11:05] In het eerste half jaar van 2024 kwamen hier overal dertien signalen binnen bij Persaldo.

[0:11:10] Hoe rijmt dit met de eerder genoemde moties en de uitleg daarvan, vraagt de staatssecretaris of zij hier op kan ingaan.

[0:11:16] En hoe gaat zij op korte termijn een einde maken aan dit soort praktijken.

[0:11:21] Het indiceren van verpleegkundige zorg verloopt volgens evidence-based gestandardiseerde modellen.

[0:11:28] De PVV-fractie vindt dat dit leidend en transparant moet zijn en niet afhankelijk van financiële kaders die opgelegd worden door verzekeraars of zorgbureaus.

[0:11:35] En als die kaders wel opgelegd worden, dan is dat pijnlijk omdat het tegen de

[0:11:39] beroepsethiek ingaat, namelijk autonoom en op basis van de laatste inzicht de

[0:11:43] zorgplannen opstellen. Ons bereiken dan ook signalen dat

[0:11:47] verpleegkundigen afhaken en daarmee goede indiceerders verdwijnen uit de zorg.

[0:11:51] Hoe triest is dat en is de staatssecretaris bekend met deze

[0:11:54] signalen en gaan wij daar wat aan doen?

[0:11:58] En het klopt dat indiceren mensen werk is, fouten kunnen gemaakt worden,

[0:12:01] fouten kunnen worden rechtgezet. Ik zou daarom graag willen weten hoe we de

[0:12:04] nog beter kunnen ondersteunen. Ik vind dat we dat deze ouders verplicht zijn.

[0:12:09] Maar daarmee hangt ook samen, weten ouders de hulp en de ondersteuning wel te vinden?

[0:12:13] En zouden ouders misschien ook terecht moeten kunnen bij een echt onafhankelijk gelachtenbureau?

[0:12:19] Dan de kwestie 18 plus, oftewel de overgang van kind naar volwassenen.

[0:12:23] Het is bemoedigend dat door medische vooruitgang en technieken ook zieke kinderen steeds ouder worden.

[0:12:28] Echter, na het bereiken van de 18-jarige leeftijd staan de ouders voor talloze complexe uitdagingen.

[0:12:32] en daar hebben we wat vragen over. Zoals met het verwassen worden van het kind

[0:12:36] begint het verzamelen van en het indienen van talloze formulieren

[0:12:39] bij nieuwe instanties, van nieuwe indicaties, voor financiële ondersteuning, et cetera.

[0:12:44] Kortom, één groot doolhof. Kan dit eenvoudiger en kunnen ouders hier betere begeleiding bij krijgen?

[0:12:50] De ondersteuning door de kinderarts stopt als het kind verwassen wordt.

[0:12:55] Dit zou overgenomen moeten worden door een VG-arts, indien verstandelijke beperkingen ook aan de orde is.

[0:12:59] Maar daar is een schrijnend tekort aan.

[0:13:01] Waarom kan de financiering voor de kinderarts niet doorlopen totdat er een VGH-arts gevonden is?

[0:13:07] Kinderrevalidatie-artsen kunnen immers ook betrokken blijven na het 18e levensjaar.

[0:13:11] En kan er voor deze kinderen niet een soort levensloopondersteuning komen?

[0:13:14] Of een levenslooploket die ouders ondersteunt bij de overgang naar 18 plus?

[0:13:19] Tot slot voorzitter.

[0:13:20] Het zou de PVV-fractie lief en deugdwaard zijn als kritisch gekeken wordt naar kortcyclische indicatiestellingen

[0:13:26] terwijl veel indicaties levenslang zullen zijn.

[0:13:29] Hoe ziet de staatssecretaris dat tot zover, voorzitter?

[0:13:33] Ik dank u. En dan kom ik bij mevrouw Rikkers van de BBB-fractie.

[0:13:38] Dank u wel, voorzitter.

[0:13:40] Voorzitter, ik wil eerst graag beginnen met het bedanken van de ouders,

[0:13:45] want als moeder moet ik er zelf niet aan denken

[0:13:47] om in zo'n situatie te staan met zieke kinderen.

[0:13:51] En ik wil dus heel graag het respect en de waardering uitspreken voor de ouders

[0:13:55] die ondanks hun situatie thuis wel de moeite en de energie hebben om dit te doen, want

[0:14:02] het lijkt me niet makkelijk.

[0:14:03] Ze komen wel bij ons om te vertellen wat de verhalen zijn en om ook andere ouders te helpen.

[0:14:07] Daar heb ik echt diep respect voor.

[0:14:11] Op het trein van het UMC in Amsterdam is het Jeroen Pithuis opgericht.

[0:14:18] Het is een initiatief om de overgang van een kind met een complexe chronische aandoening

[0:14:25] van het ziekenhuis naar het huis makkelijker te maken, efficiënt en vooral bestendig.

[0:14:32] Voor mensen die niet weten wat een hirupithuis is, dit is een heel mooi huis die ouders helpt

[0:14:37] om de medische handelingen zelf te doen, zodat er minder spoedzorg nodig is en er minder

[0:14:41] ziekenhuisopkames zijn.

[0:14:43] Ondanks dat zulke initiatieven heel mooi zijn, zijn er wel heel veel obstakels.

[0:14:47] Zo is een zorgindicatie wel voor het kind, maar niet voor de ouders.

[0:14:50] Wij vinden dat daar wel wat aan gedaan kan worden.

[0:14:54] We willen dan ook de staatssecretaris vragen of dergelijke initiatieven die de zorg verlichten

[0:14:59] en verbeteren onnodig ingewikkeld nu zijn.

[0:15:04] Wat kan de staatssecretaris doen om dat te ondersteunen?

[0:15:08] Verder zijn wij bezorgd over de situatie na het Jeroen Pithuis of na een ziekenhuisopname.

[0:15:14] Want ouders zijn in onze ogen echt de beste zorgverleners voor hun kind.

[0:15:17] Ze weten wat hun kind nodig heeft en waar een kind behoefte aan heeft.

[0:15:21] Wij willen heel graag deze ouders ondersteunen.

[0:15:22] Het systeem moet deze ouders ondersteunen en niet hinderen.

[0:15:26] Wij vinden daarom dat de inbreng van het hoofdbehandelaar, de verpleegkundige specialist en de

[0:15:31] ouders leidend moet zijn voor het zorgplan en dat er gekomen moet worden tot meerjarige indicaties.

[0:15:39] Is de staatssecretaris bereid om alle moties die hierover in het verleden zijn aangenomen, uit te gaan

[0:15:45] voeren en in een aparte brief daarop terug te komen hoe ze dat gaat doen?

[0:15:54] Er zijn natuurlijk ook heel veel ouders die last hebben van alle regeltjes in de jeugdzorg

[0:16:00] in combinatie met WMO en in combinatie met WLZ, het zorgkantoor.

[0:16:05] Wij willen heel graag weten hoe de staatssecretaris omgaat met deze weerware van regelingen, waar

[0:16:11] ouders echt niet meer uitkomen.

[0:16:13] Hoe kunnen wij de staatssecretaris helpen om hier wel een lijn in te krijgen, zodat ouders

[0:16:18] wel geholpen kunnen worden en zorg kunnen leven aan hun kinderen en niet alleen maar aan de papiertjes

[0:16:24] die wij verladen. Dank u wel. Dan dank ik u voor uw inbreng. En dan komen we bij de inbreng van mevrouw

[0:16:34] Jozef van NSC. Dank u wel, voorzitter. Er is net ook al het een en ander teruggeblikt. Dat zelf had

[0:16:42] ik ook toen ik begon met de voorbereiding van dit debat. Dit debat medische kindzorg is voorafgegaan

[0:16:47] een ronde tafel en eerst spraken daar verpleegkundige initiateurs en zorgverzekeraars en die hadden

[0:16:52] gewoon echt mooie verhalen over hoe goed het indicatieproces loopt, maar daarna spraken

[0:16:56] we ouders van kinderen die medische kindzorg nodig hebben en ook een advocaat die ouders

[0:17:00] bijstaat bij de indicatieprocessen en daaruit bleek van alles mis te gaan met de indicatiestelling.

[0:17:05] En het contrast vond ik echt ontzettend groot en het verbaasde mij ook echt en ik vind het

[0:17:09] dan ook goed dat wij hier een debat over hebben en ik merk eigenlijk al dat we denk ik vrij

[0:17:14] een gezin zijn hier in de Tweede Kamer over hoe het vervolg zou moeten zijn.

[0:17:19] Ik heb natuurlijk ook gezien dat er een hele voorgeschiedenis is.

[0:17:21] Er zijn veel mooie moties aangenomen in de Tweede Kamer, maar ook in de beleving van

[0:17:25] nieuw sociaal contract zijn die moties nog niet voldoende uitgevoerd.

[0:17:29] Ik vind het wel heel goed en mooi om te zien dat de nieuwe staatssecretaris zoveel betrokkenheid toont

[0:17:33] en voortvarend aan de slag lijkt te willen gaan met dit dossier.

[0:17:37] Maar toch hebben wij nog zorgen of dit echt tot resultaten gaat leiden.

[0:17:45] De moties die er al waren, zijn in mijn beleving wel helder.

[0:17:48] Net werd al de motie over de hoofdbehandelaar genoemd.

[0:17:51] Die zal ik nog niet herhalen.

[0:17:53] Maar ook de motie voor meerjarige indicaties, tweejarige indicaties, wil ik nog een keer noemen.

[0:18:00] De staatssecretaris merkt zelf ook op hoeveel administratielast en stress dit in gezinnen

[0:18:04] oplevert als zij jaarlijks opnieuw de indicatiestellingen door moeten.

[0:18:09] Dit raakt ook echt de bestaanszekerheid van die gezinnen.

[0:18:12] Het leven van die gezinnen is in mijn oog al onvoorstelbaar zwaar.

[0:18:16] De Tweede Kamer heeft gewoon verzocht om meerjarige indicaties.

[0:18:22] Ik wil de staatssecretaris dus ook vanuit Nieuw-Sjouw Contact vragen waarom zij de ouders niet gewoon

[0:18:26] deze mogelijkheid geeft tot meerjarige indicaties.

[0:18:30] Zeg twee.

[0:18:32] En dan ook de motie van mevrouw Agema om ervoor te zorgen dat medisch-specialistische handelingen

[0:18:37] uitgevoerde ouders van ernstig ziek kinderen, niet leidt tot vermindering van uren op de indicatie.

[0:18:43] De staatssecretaris geeft in haar brief van oktober aan dat er nu een addendum is van het

[0:18:47] Zorginstituut die de ouders en ook de indicatiestellers duidelijkheid geeft.

[0:18:52] Maar ik lees daar dat als het kind een hulpbehoefte heeft in een geneeskundig context en de ouders

[0:18:58] dit niet vrijwillig kunnen of willen leveren, de hulpbehoefte onderdeel wordt van de indicatie.

[0:19:03] Het probleem hier zit voor mij in de zin als ouders dit niet vrijwillig kunnen of willen leveren.

[0:19:10] Veel ouders zeggen hun baan op om voor hun kind te zorgen.

[0:19:13] Die ouders leren in de loop van de tijd natuurlijk geneeskundige handelingen te verrichten.

[0:19:18] Zodra zij dit geleerd hebben, kan je al snel zeggen dat ze deze zorg ook vrijwillig willen

[0:19:22] en kunnen leveren aan hun kind.

[0:19:24] Ze zitten ook thuis en hebben hun baan daarvoor opgezegd, maar vervolgens krijgen ze dan mogelijk

[0:19:30] geen vergoeding meer.

[0:19:31] Ik vroeg me af of de staatssecretaris deze zorg deelt en of de staatssecretaris ervoor kan zorgen dat

[0:19:36] dit zinnetje, vrijwillig willen of kunnen leveren, uit het addendum wordt gehaald.

[0:19:42] Tot slot vind ik het heel fijn dat de staatssecretaris ook aandacht heeft voor de schrijnende situatie die

[0:19:46] voor ouders ontstaat wanneer het PGB wegvalt als een kind komt te overlijden.

[0:19:52] Kan de staatssecretaris met de minister van Sociale Zaken ook kijken welke sociale

[0:19:55] voorzieningen nog meer mogelijk zijn?

[0:19:57] Daarnet werden al verlofregelingen genoemd, maar ik dacht bijvoorbeeld ook aan een werkloosheidsuitkering

[0:20:02] of uitkeringen bij ziekten die ze momenteel niet hebben.

[0:20:05] En ik kom uit de pensioensector, dus natuurlijk ook de pensioenen die zij vele al denk ik niet zullen opbouwen.

[0:20:12] Dank u wel.

[0:20:16] Dank u. Dan kom ik bij de heer Bevers, VVD-fractie.

[0:20:19] Dank, voorzitter. Als je wat verderop in de rij zit, zijn al heel veel dingen gezegd,

[0:20:23] dus ik ga proberen de dubbelingen niet te herhalen.

[0:20:27] Maar ja, ook ik begin met het feit dat het natuurlijk heel bijzonder altijd is als hier mensen vanuit de praktijk bereid zijn om hun ervaring te delen met ons.

[0:20:38] En wij hebben mogen ervaren als ouders dat hier verslag doen van hun ervaring met de zorg voor een zieke kind.

[0:20:46] Dat is indrukwekkend en dat is ook heel bijzonder.

[0:20:49] En een aantal jaren geleden was er echt behoorlijk wat mis in de indicering van dit soort situaties.

[0:20:57] Er waren veel klachten, veel ouders kwamen er niet uit.

[0:21:01] En er is toen een behoorlijke proces in gang gezet door de betrokken partners om dat proces te verbeteren.

[0:21:09] En dat leidt tot de indicatiepraktijk zoals die op dit moment is.

[0:21:13] en daar zijn een aantal opmerkingen over gemaakt,

[0:21:16] onder andere over de rol van de hoofdbehandelaar.

[0:21:20] Kinderartsen hier zeiden ook op een gegeven moment

[0:21:22] wij zijn best tevreden met de rol die we spelen,

[0:21:24] maar je merkt dat dat in individuele situaties soms anders ervaren wordt.

[0:21:28] Wel vinden wij de rol die de indicerende kinderverpleegkundige speelt

[0:21:33] een belangrijke, want die kijkt immers verder dan alleen de medische invalzoek,

[0:21:38] maar kijkt ook naar de sociale context, naar draagkracht,

[0:21:41] draagt last van ouders, van de omgeving en iedereen die betrokken is

[0:21:47] bij de bezorging van een ernstig ziek kind.

[0:21:50] Gaat het dan altijd goed? Nee, helaas niet.

[0:21:53] En elke klacht is er één teveel.

[0:21:56] Maar wij hebben wel het gevoel dat de betrokkenen daar proberen

[0:21:59] op een goede manier uit te komen.

[0:22:01] En in die zin steunen wij het huidige proces.

[0:22:03] Zien wij geen reden om dat nu wezenlijk te veranderen.

[0:22:07] Maar er blijven een aantal problemen ontstaan.

[0:22:09] sommige ouders, collega's hebben dat ook gezegd, zeggen hun baan op om voor hun kind te zorgen,

[0:22:14] maken gebruik van de pgb en worden dan geconfronteerd met discussie over reguliere zorg die een ouder

[0:22:21] zou moeten of kunnen leveren of de verpleegkundige zorg.

[0:22:26] En inmiddels is er een addendum van het Zorginstituut, nou daar zijn al meer opmerkingen over geweest,

[0:22:31] ik zou de minister wel of de staatssecretaris willen vragen om te reageren op de reactie

[0:22:37] van V en VN die wij gisteren hebben gekregen.

[0:22:40] Als dat niet nu mondeling lukt, dan graag schriftelijk,

[0:22:43] maar in ieder geval om daar een korte reactie op te geven.

[0:22:46] Wat blijft, is dat de PGB uitgaat van sek de zorgvraag van de cliënt of patiënt

[0:22:51] en niet de situatie van degene die zorg verleent.

[0:22:54] In dit geval de ouders.

[0:22:58] En als je dat samenvat, zeg je van ja,

[0:23:00] PGB is inderdaad geen inkomensvoorziening

[0:23:02] en dat leidt tot schrijnende situaties.

[0:23:05] Dus, collega Jozef zei het ook net al, als kinderen komen te overlijden,

[0:23:08] betekent dat soms per direct een stop van de zorg.

[0:23:14] Mijn vraag is wel of ouders dat altijd helder is op het moment dat ze de keuze maken.

[0:23:18] Hoe is die voorlichting over dit soort stappen, hoe pijnlijk ze ook zijn?

[0:23:23] En wij denken dat de vragen rond de bestaanszekerheid en het vangnet niet oplosbaar zijn binnen het PGB.

[0:23:30] Daar is het ook niet voor bedoeld.

[0:23:31] De PGB is bedoeld voor mensen die eigen regie op zorg leveren en is bedoeld voor de zorg.

[0:23:38] En ik sluit me daarom aan bij de vragen die al gesteld zijn over de mogelijkheden om uit te wijken

[0:23:44] naar het stelsel van sociale verzekeringen of anderzijds.

[0:23:47] Welke mogelijkheden ziet de staatssecretaris daartoe?

[0:23:50] Ik zou ook wel willen weten of het in te schatten is om hoeveel mensen dat gaat en dus ook gewoon

[0:23:56] op het moment dat wij besluiten moeten nemen daarover wat de financiële consequenties zijn.

[0:24:02] En ik ben ook heel benieuwd op welke termijn ze daarover nader zou kunnen berichten.

[0:24:08] Ik heb daarmee een aantal zaken eruit gehaald die al genoemd zijn.

[0:24:12] Dus tot zover mijn eerste termijn en eventueel een tweede termijn stel ik vol graag.

[0:24:18] Ik dank u en dan kom ik bij mevrouw Dobbe van de SP.

[0:24:22] Dank u wel. En ook dank aan eenieder die zich heeft ingespannen om dit debat mogelijk te maken.

[0:24:28] En ook de rondetafel die is geweest, die heel indrukwekkend was.

[0:24:31] Ik kon er niet bij zijn, maar ik heb me wel teruggekeken.

[0:24:33] We spreken hier vandaag over een zeer belangrijk onderwerp.

[0:24:36] De zorg voor kinderen die ernstig ziek zijn.

[0:24:38] Dat legt enorm veel druk op deze kinderen en op hun ouders.

[0:24:42] En helaas kunnen we de ziekte van een kind niet vanuit de politiek wegnemen.

[0:24:46] Maar we kunnen er wel voor zorgen dat deze ouders zo goed mogelijk geholpen en ondersteund worden.

[0:24:51] Dat gaat vaak goed, maar dat kan ook vaak beter.

[0:24:54] Dat hebben we, denk ik, allemaal gehoord.

[0:24:55] En wanneer ouders zich genoodzaakt zien om te stoppen met werken, bijvoorbeeld,

[0:25:00] is hier eerder ook al genoemd, om zo goed mogelijk te kunnen zorgen voor hun kind,

[0:25:03] komen ze nu toch nog te vaak in financiële problemen terecht.

[0:25:08] Hun inkomensituatie wordt dan afhankelijk van het pgb voor hun kind,

[0:25:11] wat betekent ook dat het inkomen daalt, de indicatie van hun kind lager wordt.

[0:25:16] En het meest schrijnende, en dat is hier ook al genoemd,

[0:25:18] Het zijn de gevallen waarbij een kind overlijdt.

[0:25:21] En de ouders bovenop dit vreselijke verlies ook nog eens inkomen verliezen.

[0:25:26] De staatssecretaris schrijft hierover dat er wordt gekeken...

[0:25:28] of het pgb in die gevallen een maand door kan lopen, geloof ik.

[0:25:32] Maar vier weken is echt te kort voor mensen...

[0:25:34] die zich in zo'n afgrijzelijke situatie bevinden.

[0:25:37] En wat gaat de staatssecretaris doen?

[0:25:39] En daarbij deel ik de oproep van mijn voorgangers...

[0:25:41] om te zorgen dat deze ouders ruimhard geondersteund worden.

[0:25:45] Ouders kunnen ook financieel in de knel komen...

[0:25:47] Als zij door zorgverzekeraars anders worden behandeld dan formele zorgverleners.

[0:25:51] Medische handelingen worden soms onder gebruikelijke ouderlijke zorg geschoven.

[0:25:57] Het is hier eerder al genoemd.

[0:25:58] Er zijn meerdere moties over aangenomen.

[0:25:59] De Kamer heeft vorig jaar nog de motie Futselaar en Dijk aangenomen, die ook stelt dat complexe

[0:26:04] medische handelingen geen normale ouderlijke zorg zijn.

[0:26:08] Het kabinet heeft echter nog niets met deze motie gedaan.

[0:26:11] Hoe gaat het staatssecretaris deze motie uitvoeren?

[0:26:14] De voorbeelden werden volgens mij door de heer Klaassen al genoemd.

[0:26:17] Die spreken denk ik voor zich dat dit nodig is.

[0:26:21] Voor veel ouders brengt de verplichte jaarlijkse herindicatie bovendien veel stress en onzekerheid

[0:26:26] met zich mee.

[0:26:26] Dat is hier ook genoemd.

[0:26:27] Volgens mij door elke woordvoerder hier, dus het signaal mag ook duidelijk zijn, volgens

[0:26:31] mij vanuit de Kamer, dat het belangrijk is om daar wat aan te doen.

[0:26:37] Het moet op een andere manier opgelost kunnen worden dan dit elk jaar te kunnen doen.

[0:26:40] En volgens mij is dat niet, zeker niet in alle gevallen, een goed idee om dat zo te doen.

[0:26:45] Dus het verbaast ons ook dat de staatssecretaris niet schreef, niet bereid was te kijken naar langere indicaties.

[0:26:52] En we zouden het heel prettig vinden als we daar een goede reflectie op krijgen.

[0:26:55] Dan zou ik nog even kort willen stilstaan bij de overgangen van 18 en minder naar 18 plus,

[0:26:59] als een kind 18 wordt, die voor ouders en kinderen veel problemen met zich meebrengt,

[0:27:03] administratieve lasten, gebrekkige communicatie, weerwaar van wetten waarmee zij te maken krijgen,

[0:27:09] veroorzaken veel stress, moeten we die mensen niet aandoen, volgens mij.

[0:27:13] En kan de staatssecretaris alvast wel wat meer vertellen over welke maatregelen zij op dit gebied onderzoekt.

[0:27:19] En tot slot moet me nog iets van het hart, is hier ook door mijn voorgangers al een aantal keren gezegd.

[0:27:24] Ik begon mijn bijdrage door te zeggen hoe belangrijk het is dat we dit debat voeren.

[0:27:29] Deze debatten, de besluiten die eruit voortkomen, moeten iets opleveren, ook voor vooral de gezinnen en de ouders en de kinderen.

[0:27:37] Daar gaat het de laatste jaren toch vaak mis, want motie op motie wordt aangenomen op dit

[0:27:41] onderwerp, maar niet uitgevoerd.

[0:27:44] De Kamer heeft bijvoorbeeld al twee keer toe een motie aangenomen om zorgverzekeraars zich niet

[0:27:48] te laten mengen in de indicatiestelling.

[0:27:50] Het zou toch wel heel fijn zijn als moties die worden aangenomen goed worden bekeken en goed

[0:27:54] worden uitgevoerd, zodat we daar een reflectie op terugkrijgen, en ook over deze specifieke motie.

[0:27:58] Hoe gaat u deze motie uitvoeren?

[0:28:01] Dank u wel, voorzitter.

[0:28:04] Dan dank ik ook mevrouw Dobbe voor haar inbreng.

[0:28:06] Zo zijn we ook gekomen aan het einde van de eerste termijn van de zijde van de Kamer.

[0:28:11] Ik heb mij laten invluisteren dat de staatssecretaris ongeveer een half uur wil schorsen.

[0:28:18] En dat krijgt zij ook.

[0:28:21] Dus we gaan om half drie verder.

[1:03:37] Ik wil u vragen om aandacht te hebben voor de inbreng van de zijde van het kabinet.

[1:03:46] Statssecretaris Meijer, ook bijna een made-in-speech in deze commissie vanuit deze rol.

[1:03:53] Misschien kunt u ons eerst meenemen in de blokjes.

[1:03:56] Dat is ook voor de interrupties, als die er komen, wat makkelijker.

[1:03:59] Dus wilt u dat even eerst?

[1:04:02] Zeker, voorzitter.

[1:04:03] Ik begin met een algemene inleiding.

[1:04:06] Dan ga ik over op de indicatiestelling.

[1:04:10] Daarna komt bij de inzet van de ouders ook wel het addendum genoemd.

[1:04:14] Het blokje drie is de overgang van 18 min naar 18 plus.

[1:04:18] Het blokje vier is de verlengde toekenning.

[1:04:21] Het blokje vijf is de bestaanszekerheid naar het overlijden van het kind.

[1:04:23] En dan heb ik nog een blokje overig.

[1:04:28] Ik geef u het woord.

[1:04:39] Dank u, voorzitter.

[1:04:39] Vergeef mij dat ik even mijn weg moet vinden in de weerwar van mapjes en stukken die ik heb meegekregen.

[1:04:47] Voorzitter. Ik wil al eerst de leden van uw Kamer bedanken voor de inbreng in de eerste termijn.

[1:04:51] Vandaag hebben we het over kinderen met een intensieve zorgvraag.

[1:04:54] Ik heb de afgelopen periode met kinderen zelf, met ouders, professionals en anderen betrokken

[1:04:59] over dit onderwerp gesproken.

[1:05:01] Deze gesprekken hebben grote indruk op mij gemaakt.

[1:05:03] Hoe ingrijpend en moeilijk het is voor ouders van kinderen die medische kindzorg nodig

[1:05:07] hebben.

[1:05:08] Zij hebben grote zorg om hun kind en het is vaak een zoektocht om de juiste zorg en ondersteuning

[1:05:12] te vinden en te houden.

[1:05:14] Want als ouder wil je ook gewoon ouder en partner kunnen zijn.

[1:05:17] Dat lukt bijna niet als je alle energie moet besteden aan het organiseren van zorg.

[1:05:21] Het is inderdaad de wereld op z'n kop als je moet functioneren als een bv-eigenaar, zoals

[1:05:26] de heer Krul dat treffend zei.

[1:05:28] Zo hoor ik dat bijvoorbeeld de jaarlijkse indicatie ouders elke keer opnieuw veel stress, veel

[1:05:32] onzekerheid en administratieve romsdom bezorgt.

[1:05:35] Ook op werkbezoek bij het kinderhospice in Binnenveld, in Barneveld, heb ik gezien hoe

[1:05:39] belangrijk goede zorg in afstemming met de ouders is.

[1:05:42] Ik heb grote bewondering voor de zorgverleners en de ouders die dit samen mogelijk maken.

[1:05:48] Ik heb gezien dat er in de zorg voor kinderen met een intensieve zorgvraag goede stappen zijn gezet.

[1:05:53] Op verschillende vlakken is deze sector echt een voorbeeld voor andere sectoren in de zorg.

[1:05:58] Zo is er de afgelopen jaren flink geïnvesteerd in de verbetering van het indicatieproces.

[1:06:02] De aanleiding van het verbetertraject indicatieproces kindzorg was de ouderwerkgroep uit 2021.

[1:06:09] Op basis van de uitkomsten van deze werkgroep is door professionals en zorgverzekeraars hard

[1:06:13] gewerkt om de ervaringen van kinderen en ouders te verbeteren.

[1:06:16] De effecten hiervan zijn ook merkbaar.

[1:06:19] Een mooi voorbeeld is bijvoorbeeld pilot Domein Overstrijgend Indiceren,

[1:06:23] waarmee één indicatie afgegeven kan worden over verschillende zorgvetten heen.

[1:06:27] En naar aanleiding van die succesvolle pilot

[1:06:29] zijn er nu landelijk dekkende regio's domeinoverstrijgend indiceren.

[1:06:34] Maar hoe goed de stappen zijn die er ook zijn gezet,

[1:06:36] er moet ook nog heel veel beter, want er gaat ook nog heel veel niet goed.

[1:06:40] Dat blijkt ook wel uit de cijfers van bijvoorbeeld Persaldo.

[1:06:44] En ik hoor in mijn gesprekken met de ouders de hartenkreet

[1:06:46] om problemen waar zij dagelijks last van hebben op te lossen.

[1:06:49] De grote hoeveelheid administratie,

[1:06:51] de weerbaar van verschillende wetten en financiers waarmee ze te maken hebben,

[1:06:55] en de overgang van 18 min naar 18 plus.

[1:06:57] En naast zorgen we om hun kind, veroorzaken ook deze zaken veel stress.

[1:07:01] Er kunnen en moeten dus nog heel veel zaken beter,

[1:07:04] want ouders willen ook gewoon ouder kunnen zijn.

[1:07:06] Ze willen tijd hebben voor hun kinderen, hun partner,

[1:07:09] en soms misschien ook nog wel voor zichzelf,

[1:07:10] om op te laden van deze heftige situatie.

[1:07:12] En ook ik spreek in navolging van mevrouw Rikkers van de BBB en de heer Klaas en anderen mijn

[1:07:18] diepe respectheid voor hen, want we moeten voor hen zo goed mogelijk maken om zorg te

[1:07:22] verlenen, maar ook om gewoon ouder te zijn.

[1:07:27] Voorzitter, die verbeteringen doorvoeren kan ik niet alleen.

[1:07:30] Veel ouders, kinderen en partijen waarmee ik gesprekken heb gevoerd, zijn betrokken.

[1:07:33] En uiteraard ook uw Kamer, die diepe betrokkenheid toont op dit onderwerp.

[1:07:37] Voor mij zijn daar steeds de drie volgende zaken belangrijk.

[1:07:41] Eén. De kinderen en het gezin staan centraal, want voor hen doen we dit en voor hen moet het beter.

[1:07:47] Twee. De administratieve lasten voor ouders en zorgverleners moeten zo veel mogelijk worden beperkt.

[1:07:52] Het moet zo eenvoudig mogelijk zijn voor hen om passende zorg te organiseren.

[1:07:56] Drie. De beroepsgroep moet goed in staat worden gesteld om haar professionele autonomie te pakken

[1:08:00] en haar verantwoordelijkheid te nemen.

[1:08:04] Ik begrijp ook oprecht de frustratie als voormalig Kamerlid bij betrekking tot het uitvoeren van moties.

[1:08:09] En daarom in mijn brief en mijn verdere aanprek de oprechte intentie om daar stappen te zetten.

[1:08:16] Voorzitter, zoals ik net al zei, zal ik nu achteraf een aantal blokjes behandelen.

[1:08:22] Voordat ik daarbij toekom, waren er nog een aantal inleidende vragen, waarvan het, denk ik,

[1:08:27] goed is om ze niet onder het kopje overig te scharen, maar ze nu te beantwoorden.

[1:08:31] De eerste kwam van mevrouw Westerveld.

[1:08:33] Mevrouw Westerveld vroeg of ook ouders die mondig zijn ontvangen ingewikkelde brieven.

[1:08:37] Weet de staatssecretaris hoe het meteen gaat, want alle gezinnen hebben ondersteuning nodig.

[1:08:42] Ik heb van ouders die ik heb gesproken gehoord dat er veel pijn afkomt en dat ondersteuning hen kan helpen.

[1:08:48] Het eerste centrale punt voor ouders hierbij is het juiste loket.

[1:08:51] Het juiste loket kan hen, waar de manier dat nodig is, doorverwijzen naar specifiekere hulp.

[1:08:56] Afhankelijk van wat er precies speelt, kan de juiste hulp worden ingeschakeld.

[1:09:00] Ook kunnen ouders of verzorgers gebruikmaken van onafhankelijke, gespecialiseerde

[1:09:04] cliëntondersteuning of een metgestel en bekijken of we deze loketten nog beter onder de aandacht

[1:09:09] van zorgprofessionals kunnen brengen, zodat zij de ouders ook beter op de hoogte kunnen brengen.

[1:09:14] Ook ik heb in mijn gesprekken gemerkt — en dat deelt de Kamer misschien ook wel — dat de

[1:09:19] ouders die wij spreken vaak de mondige ouders zijn.

[1:09:22] Dat zijn de ouders die de weg naar de politiek weten te vinden of de weg naar de media en het ook

[1:09:28] aandurven om op deze manier hun openhartigheid te tonen en om hun privéleven hier op tafel te

[1:09:34] en dat met hen te delen.

[1:09:35] En ik deel ook hun zorg, want dat was ook vaak de reden waarom zij besloten hebben

[1:09:40] om hun verhaal te vertellen, om het voor andere ouders beter te maken, voor ouders die minder

[1:09:46] mondig zijn.

[1:09:47] Dus ik deel de zorg van mevrouw Westerveld en ik denk ook dat we daar nog stappen kunnen

[1:09:51] en moeten zetten om ook voor de ouders die minder mondig zijn, of misschien laag geletterd

[1:09:55] of door een andere reden de weg wat minder weten te vinden, dat ook zij de juiste hulp

[1:10:01] kunnen krijgen.

[1:10:05] Dan de vraag van de heer Krul van het CDA.

[1:10:09] De heer Krul vroeg waarom u in uw brief schrijft dat de cijfers van Persaldo pas per 2024 stijgen,

[1:10:15] terwijl Persaldo aangeeft dat dit per 2022 is.

[1:10:19] Ik moet tegen de heer Krul zeggen dat de brief die ik heb geschreven is gebaseerd op de eerdere

[1:10:22] cijfers van Persaldo.

[1:10:24] Na de verzending van de brief heb ik die meer gedetailleerde cijfers pas ontvangen.

[1:10:28] Het klopt dus wat de heer Krul zegt.

[1:10:30] Daar zit gewoon een discrepantie tussen.

[1:10:31] Ik neem de signalen van Persaldo daarom ter harte bij de verdere aanpak en de uitvoering van de moties.

[1:10:40] Ten slotte het punt van mevrouw Dobbe, de moties.

[1:10:42] Ik kwam daar net al even op terug.

[1:10:44] Debatten moeten iets opleveren.

[1:10:46] Daar gaat iets mis.

[1:10:47] Moties worden niet uitgevoerd.

[1:10:49] Ik wil tegen mevrouw Dobbe zeggen dat ik een voormalig Kamerlid ben.

[1:10:52] Ik herken de frustratie op het moment dat hier Kamerbreed moties worden aangenomen en ze

[1:10:57] niet worden uitgevoerd.

[1:10:58] Dus ik begrijp uw zorg.

[1:11:00] Ik deel uw zorg.

[1:11:01] Ik spreek bij deze ook de oprechte intentie uit om aangenomen moties uit te voeren.

[1:11:07] De enige disclaimer die ik daarbij maak, is dat op het moment dat het niet kan op de letter

[1:11:11] van de motie, ik zoek naar de gedachten achter de motie om zo het doel te bereiken wat de

[1:11:17] motie beoogt.

[1:11:20] Dus ik hoop dat u mij enigszins daarin kunt vinden.

[1:11:25] Voordat ik mevrouw Dobbe het woord geef, moet ik nog even goed zeggen dat de leden Krul en

[1:11:29] andere verplichtingen, maar ze hebben mij verzekerd dat we dit debat volgen

[1:11:32] en ook wat de uitkomsten gaan zijn.

[1:11:35] Mevrouw Dolba nu het woord.

[1:11:36] Ja, dank u wel. Even een verhelderende vraag hoor, want het is altijd goed om te horen

[1:11:39] als bewindspersonen zich, ja, moties serieus nemen en deze ook willen uitvoeren,

[1:11:45] dus daarvoor in ieder geval alvast dank.

[1:11:48] Maar de staatssecretaris komt nog terug op de specifieke vragen die ik over specifieke moties heb gesteld.

[1:11:52] Ja, dank u wel.

[1:11:53] Ja, absoluut. De moties zullen dadelijk door de blokjes heen behandeld worden,

[1:11:56] maar ik wilde dit als algemene opmerking vooraf mijn oprechte intentie uitspreken.

[1:12:13] De voorzitter. De afgelopen jaren heeft het veld grote stappen gezet om de indicatiestelling

[1:12:17] en het proces daaromheen te verbeteren. Ik zie ook dat dat op merkbare verbeteringen heeft geleid,

[1:12:22] maar toch moeten er ook nog zaken beter. Denk aan de jaarlijkse stress van ouders rondom de

[1:12:26] herindicatie of de onduidelijkheid die er was rondom ouderlijke zorg. Ik zet mij in voor die

[1:12:32] Vorig jaar is er de motie van ene meneer Mohandes aangenomen over de rol en betrokkenheid van de

[1:12:37] hoofdbehandelaar bij de indicatiestelling.

[1:12:40] Ik vind het belangrijk dat zorgverleners bij de indicatiestelling nou samenwerken.

[1:12:44] Daarbij heeft ieder een eigen rol en verantwoordelijkheid.

[1:12:46] Ik snap dat ouders zeker willen weten dat de inbreng van de hoofdbehandelaar wordt meegenomen

[1:12:51] in het zorgplan.

[1:12:52] Zoals ik in mijn brief aan uw Kamer heb aangegeven, heb ik onder andere artsen, beroepsgroepen,

[1:12:56] ouders en het Zorginstituut gesproken over deze motie.

[1:12:59] Ik heb begrepen dat het meewegen van de inbreng van de hoofdbehandelaar staande praktijk is.

[1:13:04] Maar die betrokkenheid is echter niet altijd goed terug te vinden in het zorgplan.

[1:13:08] Daarom kijkt de beroepsgroep of het zorgplan op korte termijn zo gewijzigd kan worden dat

[1:13:12] de inbreng van de hoofdbehandelaar goed terug te vinden is.

[1:13:16] Ook heb ik signalen ontvangen dat er een grote betrokkenheid van kinderartsen bij het zorgplan

[1:13:20] in sommige gevallen wenselijk is.

[1:13:22] Hierover ga ik de komende tijd verder in gesprek met professionals en de ouders.

[1:13:26] Daarom zal ik in een later stadium terug willen komen op boven genoemde motie.

[1:13:32] Voorzitter. Voor ouders blijft er ...

[1:13:33] Ik heb daar een interruptie van mevrouw Jozef.

[1:13:36] Dank, voorzitter. Ik vroeg me af welke termijn de staatssecretaris in gedachten had.

[1:13:48] Dank, voorzitter. Ik kijk even hiernaast me voor dat ik dingen beloofd die ik niet kan waarmaken.

[1:13:54] Mijn intentie is om in het voorjaar 2025 in een algehele brief toe te komen op deze motie en

[1:14:01] nog een aantal andere waarin ik dezelfde bewegingen maak.

[1:14:09] Voor ouders blijven er escalatiemogelijkheden als zij het niet eens zijn met de indicatiestelling

[1:14:13] of de toekenning.

[1:14:14] In mijn brief heb ik alle mogelijkheden uitgebreid beschreven.

[1:14:17] Ik roep ouders ook echt op om van deze mogelijkheden gebruik te maken en ook om zich bij het praktijkteam

[1:14:22] van VWS te melden als ze er niet uitkomen.

[1:14:24] Een van de opties waar ouders gebruik van kunnen maken, is de onafhankelijke expertgroep indicatieproces

[1:14:29] kindzorg in geval van complexe indicaties.

[1:14:31] Ik weet dat er vragen zijn over de onafhankelijkheid van de expertgroep, maar ik wil benadrukken dat

[1:14:36] deze groep bestaat uit een aantal verpleegkundigen die per casus opnieuw worden samengesteld, uit een

[1:14:41] wisselende pool verpleegkundigen die de training, handreiking, indicatiestelling en kindzorg hebben

[1:14:46] gedaan en werkzaam zijn bij verschillende organisaties.

[1:14:49] Daarmee is wat mij betreft de onafhankelijkheid geborgd.

[1:14:53] Voorzitter. Onder dit boekje sta ik ook stil bij de motie van het lid Mohandes CS over het regelen dat

[1:14:58] dat de zorgverzekeraar bij de hoofdbehandelaar ouders en verpleegkundigen aangeeft op welke gronden

[1:15:02] een indicatie gedeeltelijk of geheel wordt afgewezen, en dat de zorg na deze afwijzing

[1:15:07] wordt vergoed volgens de bestaande of de nieuwe indicatie.

[1:15:11] Zoals ik in mijn brief aan uw Kamer heb aangegeven, is deze motie voor zover dat mogelijk is staande

[1:15:15] praktijk.

[1:15:16] De verzekeraar mag in haar toekennisbesluit alleen afwijken van de aangevraagde zorguren

[1:15:21] als er vooraf contact is geweest met de initiërende verpleegkundige.

[1:15:24] Na een gedeeltelijke afwijking informeert de verzekeraar de ouders en is daarbij transparant

[1:15:29] over de onderbouwing van het besluit.

[1:15:32] In een goede samenwerkingsrelatie brengen betrokken zorgverleners elkaar op de hoogte

[1:15:36] van een eventuele afwijzing.

[1:15:38] Ik breng deze werkwijze nogmaals onder de aandacht bij de beroepsgroep en de zorgverzekeraars

[1:15:42] en zal de komende tijd vinger aan de pols houden of in de praktijk ook zo gewerkt wordt.

[1:15:48] Bij een herindicatie wordt de zorg met terugwerkende kracht vergoed, conform de bestaande of nieuwe

[1:15:52] toekenning, zoals het verzoek van de motie ook luidt.

[1:15:55] Ik beschouw deze motie daarmee ook als afgedaan.

[1:16:00] Voorzitter. Dan een vraag van GroenLinks en het Bedrijf van de Arbeid en ook van de BBB.

[1:16:04] Hoe kijkt u naar de rol van de hoofdbehandelaar, zoals aangegeven in de brief van de BVI-KZ?

[1:16:09] Ik ben het met u eens dat het systeem de ouders moet ondersteunen in plaats van beperken.

[1:16:13] Ik herken de wens van ouders om de betrokkenheid van de hoofdbehandelaar

[1:16:16] concreeter te laten terugkomen.

[1:16:17] Daarbij vind ik het ook belangrijk dat elke zorgverlener vanuit eigen rol en verantwoordelijkheid handelt.

[1:16:22] De komende tijd verken ik met het veld of en in welk geval een grotere betrokkenheid van

[1:16:27] de kinderarts wenselijk is.

[1:16:29] Ik zal daar ook in het voorjaar van 2025 op terugkomen.

[1:16:34] Dan een vraag van mevrouw Westerveld.

[1:16:36] Is de rol van de zorgverzekeraar wel zo op afstand?

[1:16:39] In het huidige stelsel is het zodanig geregeld dat de wijkverpleegkundige de indicaties stelt

[1:16:44] en dat de zorgverzekeraar de indicatiestelling beoordeelt en het pgb toekent.

[1:16:48] Voor deze beoordeling kijken zorgverzekeraars naar de eigen beroepsnormen van de verpleegkundige.

[1:16:52] Als een indicatie volledig navolgbaar is, volgens die beroepsnorm, zal een zorgverzekeraar

[1:16:58] deze ook volledig toekennen.

[1:17:00] Als een zorgverzekeraar vragen heeft over de indicatiestelling, moet een zorgverzekeraar

[1:17:04] altijd eerst in overleg gaan met de initiërende verpleegkundige, het vangvoorkomen dat uit

[1:17:08] dit overleg een bijstelling van de ICATI volgt.

[1:17:11] Laten we niet vergeten dat dit proces in veel situaties en bij veel verpleegkundigen en

[1:17:15] zorgverzekeraars gelukkig goed gaat.

[1:17:19] Voorzitter. Dan een vraag van mevrouw Westerveld.

[1:17:21] Waar kunnen ouders bezwaar maken als ze niet eens zijn met de indicatie?

[1:17:25] Hoe worden de belangen van de ouders gewaarborgd?

[1:17:28] Ouders kunnen gebruikmaken van een second opinion in situaties waarbij ze het oneens zijn met

[1:17:32] de gestelde indicatie door de initiërende verpleegkundige.

[1:17:35] Ook kunnen zij zich melden tot de onafhankelijke expertgroep.

[1:17:39] Wanneer een zorgverzekeraar besluit om een indicatie in zijn geheel of gedeeltelijk niet

[1:17:42] toe te kennen, kunnen de ouders een klacht indienen bij de desbetreffende zorgverzekeraar.

[1:17:46] Tijdens deze procedure wordt de zorg vergoed conform het toekennisbesluit.

[1:17:51] Ik heb hier, ik zag mevrouw Westerveld, ja, interruptie.

[1:17:56] Ja, over het punt waar de staatssecretaris nu antwoord op geeft.

[1:18:02] Want ik snap hoe het op papier geregeld is en hoe het ook meestal in de praktijk geregeld is.

[1:18:07] Alleen er zijn ook gevallen waarin het misgaat.

[1:18:10] Waarin wij wel degelijk van ouders, en die zaten hier, maar ik heb ze ook in de mail gehad,

[1:18:15] signalen krijgen dat de zorgverzekeraar iets meer doet dan alleen op afstand beoordelen,

[1:18:19] maar zich soms wel degelijk ook inhoudelijk met de zaak bemoeit.

[1:18:22] En als dan ouders zich daar niet mee eens zijn, dan zijn zij degene die met gevolgen zit,

[1:18:27] terwijl ze, en dat weten we allemaal, al een hele ingewikkelde situatie thuis hebben,

[1:18:32] waarin ze aandacht willen geven voor hun kind, maar ook voor de rest van het gezin.

[1:18:36] Dus daar zit mijn zorg.

[1:18:38] Hoe gaan we er nou om?

[1:18:40] Of hoe gaan we er nou echt voor komen?

[1:18:45] Ja, hoe gaan we er eigenlijk nou gewoon voor zorgen dat zorgverzekeraars altijd op afstand

[1:18:49] die rol vervullen en zich niet inhoudelijk mengen met het proces.

[1:18:52] In mijn bijdrage noemde ik niet voor niets het voorbeeld van die luiers.

[1:18:55] Dat lijkt me een heel duidelijk voorbeeld

[1:18:58] waarbij een zorgverzekeraar wel degelijk zich bezighoudt met

[1:19:02] de inhoud en dan ook nog eens op basis van kosten.

[1:19:05] Dus hoe wil de staatssecretaris dit voorkomen in de toekomst?

[1:19:10] Ja, voorzitter, een terechte vraag,

[1:19:13] want ik schets de situatie zoals hij natuurlijk idealiter zou moeten gaan,

[1:19:17] zoals de rollen verdeeld zouden moeten zijn.

[1:19:20] Gelukkig gaat dat in veel gevallen conform deze manier en gaat het daarmee dus ook goed.

[1:19:25] Maar natuurlijk, ik deel de zorg van mevrouw Westerveld volledig, er zijn dus ook situaties

[1:19:30] waarin dat niet zo goed gaat.

[1:19:32] Ik heb u net ook de procedure geschetst welke ouders kunnen doorlopen wanneer dit niet goed

[1:19:39] gaat, maar ik zou daarbij ook de handreiking willen doen als mevrouw Westerveld deze signalen

[1:19:45] en ook de oproep ook hiermee willen doen aan eventuele ouders die zitten te luisteren

[1:19:49] en zich herkennen in deze verhalen, om zich ook echt te melden.

[1:19:53] Want we kunnen hen pas helpen en ook denk ik het systeem met elkaar verbeteren

[1:19:58] als we concreet weten wat er misgaat en waar het wrinkt.

[1:20:02] En het helpt echt als mensen vooruitstappen, zich melden bij het praktijkteam VWS,

[1:20:07] zich melden bij een van de Kamerleden die dan hopelijk doorspeelt ook naar VWS of naar mij,

[1:20:12] Zodat we echt stappen kunnen zetten.

[1:20:15] Ik ga heel graag met hen in gesprek om gewoon concreet te gaan kijken waar het verringt en

[1:20:20] wat we kunnen doen.

[1:20:31] De PVV en de heer Klaassen vroegen hoe we ouders nog beter kunnen ondersteunen.

[1:20:36] Ik vind het natuurlijk belangrijk dat ouders de zorg en ondersteuning ontvangen die ze nodig hebben.

[1:20:40] Het eerste centrale punt voor ouders hierbij is het juiste loket.

[1:20:43] Het juiste loket kan, wanneer dat nodig is, doorverwijzen naar specifiekere hulp.

[1:20:48] Afhankelijk van wat er precies speelt, kan de juiste hulp worden ingeschakeld.

[1:20:51] Het juiste loket kan bijvoorbeeld doorverwijzen naar de onafhankelijke expertgroep

[1:20:55] indicatieproject kindzorg of wanneer er sprake is van een mogelijke complexe indicatie naar

[1:21:00] netwerk integrale kindzorg, waarbij de casussen ook domeinoverstuigend worden opgepakt.

[1:21:07] Daarnaast ook hierbij de oproep — meneer Klaassen kijkt vanaf een andere locatie mee — oprechte

[1:21:13] oproep als u casuïstiek of signalen ontvangt dat er ouders in het probleem zijn of waar mogelijk

[1:21:19] tegen muren aanlopen of van het kastje naar de muur worden gestuurd.

[1:21:23] Dan horen wij dat heel graag.

[1:21:26] Voorzitter. Dan nog een vraag van de heer Klaassen.

[1:21:28] We moeten kritisch kijken naar het jaarlijkse cyclische proces van de integratiestelling.

[1:21:33] Hoe kijkt de staatssecretaris hiernaar?

[1:21:35] Ik hoor in mijn gesprekken met ouders hoe groot de last en impact is van de administratie

[1:21:39] die komt kijken bij de jaarlijkse indicatiestelling.

[1:21:41] Ik sta ervoor dat ouders zo veel mogelijk gewoon ouder kunnen zijn en vind het belangrijk

[1:21:45] dat we waar mogelijk de administratieve last zo veel mogelijk minimaliseren.

[1:21:49] Zoals in mijn brief aan de Kamer aangegeven, wil ik daarom met ouders, kinderen, beroepsgroepen

[1:21:53] en de verzekeraars verkennen of er manieren zijn waarop de jaarlijkse last, de jaarlijkse

[1:21:57] administratie die ouders ervaren rondom de indicatie, kan worden verminderd.

[1:22:02] Ik wil daarbij ook toezeggen — ik kom daar dadelijk bij de verlengde toekeningen op terug,

[1:22:07] wat uitgebreide op terug — maar ik hoor ook hier de dringende oproep van alle fracties

[1:22:12] hier nu aanwezig en van degenen die al zijn vertrokken.

[1:22:15] Kijk oprecht nog eens zorgvuldig naar de mogelijkheid voor de verlengde indicatiestelling.

[1:22:20] Ik zeg hiernaartoe dat ik, naast dat wat ik hier al aangaf om te kijken naar de administratieve

[1:22:25] procedures, dat ik dat ook wil gaan doen.

[1:22:28] Indachtig de belangen van de ouders, van het kind en van het gezin.

[1:22:35] Mevrouw Jozef, is dit het einde van het blokje indicatiestelling?

[1:22:39] Ja, met de kanttekening dat ik straks nog wat uitgebreider op de verlengde indicatiestelling terugkom.

[1:22:44] Maar ik dacht, ik ben hem vast voor, omdat hij mogelijk hier...

[1:22:47] Oké, goed dat we het nog even weten, want dan... U heeft het woord.

[1:22:51] Dank, voorzitter. Ik wou nog even aandacht vragen voor één vraag die bij de ronde tafel aan de orde was gekomen.

[1:22:58] Het geval dat mensen van zorg en natura overgaan naar pgb en dan het hele proces opnieuw moeten

[1:23:04] doen, terwijl eigenlijk dezelfde zorg nodig is.

[1:23:07] Of dat misschien ook een van de casussen is die ook bekeken kan worden als de staatssecretaris

[1:23:12] hier aandacht gaat besteden.

[1:23:17] Dank voor deze vraag.

[1:23:19] Ik ben niet bekend met de specifieke casus, maar ik kan wel mevrouw Jozef toezeggen dat

[1:23:22] we ook dat zullen meenemen.

[1:23:28] Dan kom ik bij het blokje over de inzet van de ouders, oftewel het addendum.

[1:23:34] Het ministerie heeft de afgelopen periode regelmatig vragen gekregen over welke zorg van

[1:23:39] ouders verwacht mag worden, zoals van iedere ouder, en wanneer het medische handelingen

[1:23:42] zijn en daarmee opgeteld moeten worden bij de indicatie voor het pgb.

[1:23:46] Bij de indicatie wordt altijd de contact van het gezin meegenomen en met de ouder besproken

[1:23:50] welke zorg de ouder kan en wil geven.

[1:23:53] Ik vind het belangrijk dat op deze manier maatwerk wordt geboden en de ouders actief

[1:23:57] worden betrokken.

[1:23:57] Er is een motie aangenomen door de Tweede Kamer om middels een steekproef te onderzoeken

[1:24:01] of er niet te weinig uren worden geïndiceerd door kinderverpleegkundigen.

[1:24:05] Ik heb een grind voor deze wens van uw Kamer.

[1:24:07] Zoals ik in mijn brief aan de Kamer heb aangegeven, is het helaas niet mogelijk om een steekprofiel

[1:24:11] op uit te voeren, onder andere omdat een dergelijk onderzoek bezwaarlijk is wegens privacy en

[1:24:16] de belasting van de ouders.

[1:24:17] Maar om toch tegemoet te komen aan de onderliggende zorgen en signalen, heeft de voormalig minister

[1:24:21] het Zorginstituut Nederland om een verduidelijking gevraagd op dit onderwerp.

[1:24:25] Het Zorginstituut heeft nu inmiddels een addendum gepubliceerd dat ik recent ook aan uw Kamer

[1:24:29] heb gezonden.

[1:24:30] En met het addendum kom ik tegemoet aan de wens van de Kamer om de knelpunten rondom

[1:24:34] de inzet van informele zorg te adresseren.

[1:24:37] Zorg is zorg.

[1:24:38] En dat blijft ook zo als ouders zelf hebben geleerd om die zorg te leveren, bijvoorbeeld

[1:24:42] als ouders hebben geleerd om een kunt te kathederiseren.

[1:24:45] En ik ben blij met deze verduidelijking.

[1:24:48] De indicerend verpleegkundigen en ouders hebben hiermee duidelijkheid en kunnen hiermee aan

[1:24:52] de slag.

[1:24:53] En bovendien wordt het addendum door het Zorginstituut en de beroepsvereniging actief onder de aandacht

[1:24:57] gebracht bij het veld.

[1:24:58] Op deze manier verwacht ik de richtlijnen en de praktijk met elkaar in lijn te kunnen brengen.

[1:25:03] Maar als er signalen zijn dat de duiding niet goed wordt vervolgd, ga ik daarover met betrokken

[1:25:08] partijen in gesprek.

[1:25:09] En als uw Kamer die signalen ontvangt, dan hoor ik dat ook graag.

[1:25:12] Voorzitter. De inzet is zorg is zorg.

[1:25:16] Maar er zijn net in eerste termijn heel veel technische vragen gesteld aan de zijde van de Kamer.

[1:25:22] En ik merk dat er dus behoefte is aan verdere verduideling.

[1:25:26] Ik denk daarom dat het goed is om in een aparte brief op korte termijn voor het herfstreces

[1:25:32] tegemoet te komen aan deze wens, zodat voor eens en voor altijd helder is, in het kort

[1:25:38] op papier, wat het aanhemden beoogt.

[1:25:42] Wat ik bedoel met zorg is zorg om ook tegemoet te komen aan de specifieke technische vragen

[1:25:46] die hier door de Kamer zijn gesteld.

[1:25:49] Ik denk oprecht dat als ik nu een poging ga doen om ze te beantwoorden, we nog meer verwarring

[1:25:55] zullen gaan scheppen, en dat wil ik op dit hele belangrijke punt heel graag voorkomen.

[1:26:01] Heldere toezegging.

[1:26:02] Mevrouw Jozef nog, wel of niet?

[1:26:04] Ik zag u even...

[1:26:05] Ja, ik had een vraag, maar ik verwacht dat dat mogelijk in de brief aan de orde komt.

[1:26:09] Dan komt dat gewoon weer terug.

[1:26:10] Ik zal straks aan het einde van dit debat de toezeggingen voorlezen.

[1:26:15] Ik vraag u uw verhaal voor te zetten.

[1:26:19] Dank, voorzitter.

[1:26:21] Er waren dus heel veel vragen gesteld over de technische invulling ervan, over specifieke

[1:26:26] vragen die voortkwamen uit het addendum.

[1:26:30] Die parkeer ik nu op het stapeltje en ik zeg toe deze ook echt te adresseren in de brief

[1:26:34] die voor het herfstproces, dat is over twee weken, komt.

[1:26:38] Ik kijk even voor de zekerheid of er een instemming over is vanuit u, mevrouw Westerveld.

[1:26:46] Misschien voor de helderheid, volgens mij gaat het om duidelijkheiden over, en die las

[1:26:55] Als ouders bepaalde handelingen zelf kunnen verrichten en het gezin daar zelf redzaam in is,

[1:27:00] kan niet worden geredeneerd dat deze zorg niet kan worden geïndiceerd.

[1:27:05] Dit is alleen het geval als ouders hebben aangegeven deze handelingen vrijwillig als mantelzorg te willen leveren.

[1:27:11] Dan wordt die zorg niet meegenomen in de indicatie.

[1:27:14] Dat zijn natuurlijk best wel verwarrende zinnen.

[1:27:17] Wanneer geef je bepaalde zorg vrijwillig?

[1:27:20] Wanneer is dat als mantelzorger?

[1:27:22] Volgens mij moeten dit soort vragen om een verduidelijking, want die zijn in het addendum

[1:27:27] niet heel helder.

[1:27:31] Daar ben ik het helemaal mee eens.

[1:27:33] Ik denk dat het juist op dit belangrijke onderwerp helpt als we het in zoveel mogelijk concrete

[1:27:37] taal zowel voor ouders als kinderen, maar ook voor de professionals, gaan opschrijven.

[1:27:44] Gaat de staatssecretaris ook antwoord geven op de vraag die ik heb gesteld over de reactie

[1:27:50] van VNVN in die brief. Ik heb al aangegeven dat dat kon wat mij betreft.

[1:27:56] Ja, dat ga ik zeker doen.

[1:27:57] Ik stel gewoon voor dat alle vragen aan gaande het addendum,

[1:28:00] dat die worden betrokken en dat we dat voor het herfstreces tegemoet zien.

[1:28:05] Komt gewoon weer in de procedurenvergadering, dan kunt u ook kijken wat u daar weer mee wil.

[1:28:09] Ja? Gaan we het zo doen? Volgend blokje?

[1:28:13] Wat mij betreft wel, maar ik zie mevrouw Dobbe.

[1:28:17] Dan de overgang van 18 jaar meer naar 18 jaar plus.

[1:28:22] De groep ernstig zieke kinderen die ouder wordt dan 18 jaar en thuis zorg nodig heeft, wordt steeds groter.

[1:28:27] Dit komt door de medische vooruitgang en de zorg is meer verplaatst naar de thuissituatie.

[1:28:32] Dat is dus een positieve ontwikkeling, maar de praktijk is hier nog niet goed op ingericht,

[1:28:36] waardoor veel gezinnen knelpunten ervaren.

[1:28:38] Dit kwam ook tijdens mijn werkbezoek aan het hospice Binnenveld in Barneveld aan de orde,

[1:28:42] waar het verhaal van Matanja grote indruk op mij heeft gemaakt.

[1:28:45] Maar Tanja is dit jaar 18 geworden en mijlpaar om te vieren.

[1:28:48] Maar in de kindzorg is er ook een overgang die resulteert in zorgen voor ouders en het kind.

[1:28:54] Ik sprak ook een ouder van een jonge kind die nu al opziet tegen zijn achttiende verjaardag.

[1:28:58] Ik vind dat schrijnend, want achttien worden betekent dat het hechte zorgteam waar je al

[1:29:03] ondervalt als kind verdwijnt.

[1:29:05] Daarnaast is er nog geen opvolging van de logeeropvang en de spijtzorg voor kinderen met de

[1:29:09] levensbedreigende ziekten die 18 jaar worden.

[1:29:11] De voorzieningen voor kindzorg zijn enkel geregeld voor kinderen tot 18 jaar.

[1:29:16] Zoals ik in mijn Kamerbrief heb aangegeven, heeft VWS de afgelopen jaren ingezet om deze

[1:29:20] overgang, waarbij de ouders en kinderen centraal staan, te verbeteren.

[1:29:24] Er zijn verschillende vormen van ondersteuning mogelijk, waaronder die van de onafhankelijke

[1:29:28] client-ondersteuner.

[1:29:29] Maar ik realiseer me dat het nog niet voldoende is en niet voor iedereen een oplossing biedt.

[1:29:34] Daarom ga ik mij de komende maanden verder verdiepen in de verschillende knelpunten en

[1:29:37] oplossingsrichtingen.

[1:29:38] Dat doe ik onder meer door de knelpunten bij alle betrokkenen op te halen, de ouders, de kinderen,

[1:29:43] de professionals.

[1:29:44] Vervolgens bezie ik wat er nodig is om de overgang soepeler te laten verlopen.

[1:29:48] Dit kan bijvoorbeeld via betere samenwerkingsafspraken of, als dat nodig is, door aanpassing in wet-

[1:29:54] en regelgeving, waar ook mevrouw Westerveld specifiek naar vroeg.

[1:29:57] Ik informeer uw Kamer hier in de eerste helft van 2025 over.

[1:30:04] Een vraag van de heer Klaassen van de PVV.

[1:30:07] De overgang van kind naar volwassene 18 min 18 plus — dat zijn allemaal nieuwe instanties,

[1:30:11] nieuwe formuleren — kan dit eenvoudiger.

[1:30:13] Kunnen ouders daar betere begeleiding in krijgen?

[1:30:15] Voorzitter. Ik hoor in mijn gesprekken met ouders hoe groot de overgang van 18 min naar 18 plus is.

[1:30:21] Dit geeft ouders en kinderen heel veel stress.

[1:30:23] De administratieve lasten en regeldruk zijn heel hoog.

[1:30:26] Ik ga mijn uiterste best doen voor ouders en kinderen om de overgang te verzachten.

[1:30:30] Tegelijkertijd benadruk ik ook dat dat ingewikkeld wordt.

[1:30:33] Het gaat over een moeilijk vraagstuk dat over verschillende wetten heen gaat.

[1:30:35] De komende tijd neem ik dan ook de tijd om dit probleem samen met betrokkenen goed in kaart te

[1:30:40] brengen en vervolgens te bezien wat er nodig is om echt wat te verbeteren.

[1:30:45] Daarbij kijk ik ook wat er nodig is voor de ondersteuning van ouders voor specifiek deze overgang.

[1:30:50] Ook hier informeer ik de Kamer over de uitkomsten in de eerste helft van 2025.

[1:30:57] Een vraag van mevrouw Dobbe van de SP.

[1:30:59] Er zijn heel veel problemen bij de overgang van 18 meer naar 18 plus.

[1:31:02] de administratieve lasten, slechte communicatie, veel zorgen en veel stress en welke oplossingen...

[1:31:09] En ook de vraag naar of u bereid bent om wetgeving daarvoor aan te passen.

[1:31:12] Ook tegen mevrouw Dobbe zou ik willen zeggen dat ik haar zorgen ken en dat ik mijn uiterste best zal doen

[1:31:18] om voor ouders en kinderen te gaan zorgen voor een warme overdracht, in plaats van dat er nu een soort

[1:31:23] harde knip lijkt te zijn tussen min 18 en plus 18.

[1:31:27] Maar ook tegen haar wil ik benadrukken dat het ingewikkeld is, dat het een moeilijk vraagstuk is

[1:31:31] omdat het over verschillende wetten heen gaat.

[1:31:34] Ja, dit probleem gaan we in kaart brengen, samen met de betrokkingen.

[1:31:37] We gaan kijken wat daarvoor nodig is.

[1:31:39] Ik ben bereid daarvoor ook te kijken naar aanpassingen in wet en regelgeving.

[1:31:43] Ook dit nemen we mee in de brief van het voorjaar 2025.

[1:31:48] Dan een vraag van de heer Klaassen.

[1:31:49] Kan er voor deze kinderen 18 plus en levensloopondersteuning komen?

[1:31:54] Ik heb ook met een groep ouders gesproken over de oogverhang van 18 en minder 18 plus.

[1:31:58] Zij hebben ook aangegeven dat er betere ondersteuning moet komen voor deze overgang.

[1:32:03] Ook dit breng ik de komende tijd in kaart, samen met de betrokkingen.

[1:32:06] We gaan zien wat er nodig is voor verbeteringen.

[1:32:09] Daarbij zou ook het punt van de levensloopondersteuning, zoals de heer Klaassen specifiek vroeg, worden meegenomen.

[1:32:15] Dan nog een vraag van de heer Klaassen van de PVV.

[1:32:18] De ondersteuning van de kinderarts stopt bij volwassenheid.

[1:32:23] Dan gaat de vg-arts het overnemen, maar dan moet de financiering niet doorlopen na het 18e levensjaar.

[1:32:28] Ik heb met die groep ouders gesproken over de oogvergang van 18 min naar 18 plus.

[1:32:32] Zij hebben mij ook aangegeven, eigenlijk zoals de heer Klaassen ook al ons vertelde, dat

[1:32:37] de overgang van kinderarts naar arts-vg een hele lastige stap is en ook dit probleem gaan

[1:32:43] we de komende tijd in kaart brengen om te kijken wat we kunnen doen om te zorgen voor een warmere

[1:32:46] overdracht en wat we kunnen doen voor betrokkenen om dit te gaan verbeteren.

[1:32:51] Daarbij zullen we ook naar de financiering kijken.

[1:32:53] Ook dit zullen de Kamer hiervan in de brief van het voorjaar van 2025 informeren.

[1:32:59] Ik realiseer me dat dat een vrij uitgebreide brief was.

[1:33:04] Dan ben ik toe aan mijn volgende blokje.

[1:33:09] Goed dat het even aankondigd is.

[1:33:11] Hier bij het huidige blokje overgang 18 min 18 plus nog vragen.

[1:33:16] Dan stel ik voor om verder te gaan met het volgende blokje, en dat is de verlengde toekenning.

[1:33:24] Met dank aan de samenwerking met partijen is het vanaf 15 mei mogelijk om in aanmerking te komen voor

[1:33:28] een verlengde toegenening van de ZVW-PGB tot maximaal vijf jaar voor budgethouders met een

[1:33:33] chronische en stabiele zorgbehoefte.

[1:33:35] Maar deze werkwijze geldt niet voor kinderen.

[1:33:38] Ik vind een werkwijze met een langere kenningsduur alleen wenselijk wanneer deze ook daadwerkelijk in

[1:33:42] het belang is van het zorgbehoevende kind.

[1:33:44] Omdat de situatie van een opgroeiend kind steeds verandert, is een jaarlijkse herdenkatie in veel

[1:33:49] gevallen nodig en van meerwaarde.

[1:33:50] Maar ik begrijp ook goed dat uw Kamer de jaarlijkse onzekerheid, de zorgen en de administratieve

[1:33:55] lasten die met de indicatie gepaard gaan, voor ouders en kind willen minimaliseren.

[1:33:59] Die ambitie deel ik.

[1:34:01] Daarbij breng ik, zoals aangegeven in mijn brief aan uw Kamer, de komende periode samen

[1:34:05] met verzekeraars en de beroepsgroep nogmaals — want ook dit is al eerder gebeurd, maar

[1:34:10] het is zo'n dringende oproep ook vanuit deze Kamer — het volledige indicatie- en toekenningsproces

[1:34:14] nogmaals in kaart, om te kijken of er verdere vereenvoudigingen nodig zijn.

[1:34:18] Zoals ik net al aangaf, helemaal in het begin bij het blokje over het indicatieproces, wil ik ook

[1:34:24] tegemoetkomen aan de wens die hier opnieuw door deze Kamer is uitgesproken en ook waarbij motie al

[1:34:28] meerdere malen om is gevraagd, om ook te kijken naar de verlengde toekenning.

[1:34:34] Mevrouw Dobbe vroeg daar volgens mij specifiek naar in het kader van de uitvoering van de moties.

[1:34:39] Dat is indachtig, zoals ik er net ook zei.

[1:34:42] Het is het belang van het kind, het belang van de ouders en het belang van het gezin.

[1:34:46] En ook wil ik onderzoeken of de procedures rondom de herindicatie en de toewijzing daarvan

[1:34:50] eenvoudiger of anders kunnen wanneer de situatie langwijdtijdstabiel is.

[1:34:56] Voorzitter, dat was ook...

[1:35:03] Wilt u nog een blokje of een alinea afmaken, of gaat u naar de volgende?

[1:35:08] Oké, maar ik zag ook interrupties, dus die ga ik even toestaan.

[1:35:12] Mevrouw Dobbe en mevrouw Jozef, beginnen we bij mevrouw Dobbe.

[1:35:15] Ja, even voor mijn helderheid.

[1:35:17] Maar het uitgangspunt van de staatssecretaris blijft dus wel dat de indicatie elk jaar plaatsvindt,

[1:35:22] alleen wat heel goed is. Ze gaat proberen om die administratieve lasten en de stress

[1:35:26] te vereenvoudigen. Dat begrijp ik, als ik dat goed begrijp.

[1:35:31] Daarin begrijpt u mij goed, maar ik gaf net ook in het begin aan, ik heb nogmaals hier

[1:35:36] de indringende oproep van de Kamer gehoord en ik weet ook welke moties er liggen. Dus

[1:35:41] ik wil u ook toezeggen een stapje verder te gaan dan wat ik in mijn brief heb toegezegd.

[1:35:46] Daarbij echt wat verder te kijken, maar wel indachtig het belang van de ouders, het belang

[1:35:50] en het belang van het gezin.

[1:35:54] Is het dan ook mogelijk voor de staatssecretaris om te kijken of het niet omgedraaid kan worden?

[1:36:00] Want ik kan me voorstellen dat het in sommige gevallen inderdaad goed is,

[1:36:03] omdat het ontwikkelt en een kind opgroeit,

[1:36:06] maar in sommige gevallen is het evident niet zo.

[1:36:10] Dat gaat dan niet ontwikkelen.

[1:36:12] En je zou het kunnen omdraaien door te zeggen we doen het zo lang mogelijk

[1:36:15] en alleen als het daartoe in het belang van het kind is doen we het per jaar.

[1:36:20] En als u met dat uitgangspunt gaat onderzoeken en gaat kijken,

[1:36:23] dan gaat de staatssecretaris daar wel op een andere manier naar kijken.

[1:36:30] Staatssecretaris.

[1:36:32] Ja, ik snap uw redenatie.

[1:36:34] Ik ben ook geneigd daar voor een heel groot deel in mee te gaan,

[1:36:39] maar ook de behoefte van het gezin kan veranderen.

[1:36:43] Dus ik begrijp uw oproep.

[1:36:46] Ik deel hem ook deels.

[1:36:48] Maar ik denk dat hier echt voorop moet staan het belang van het kind,

[1:36:51] het belang van het gezin en het belang van de ouders.

[1:36:54] Ik denk dat we die drie aspecten echt zwaar moeten meewegen

[1:36:58] om te kijken wat nu voor wie het beste is.

[1:37:02] Tot slot, mevrouw Dobbe en dan ga ik naar mevrouw Janssen.

[1:37:05] Ik denk namelijk dat het elkaar niet hoeft uit te sluiten.

[1:37:08] Want dat je dit ook kan, als je zegt, dit draait het om.

[1:37:11] We gaan uit van een indicatie die langdurig is of meerjarig is.

[1:37:17] En als we van tevoren zien dat het jaarlijks beter zou zijn,

[1:37:20] en dat doen we niet jaarlijks, maar we gaan wel uit van een langdurige indicatie,

[1:37:23] dat als tussentijd dingen veranderen natuurlijk altijd een indicatie aangepast kan worden

[1:37:28] op verzoek van ofwel het gezin of het verzoek van de zorgverlener.

[1:37:33] Dus dat sluit elkaar ook in andere zorggebieden nooit uit.

[1:37:36] Dus waarom zou dat bij kindzorg wel zo zijn?

[1:37:38] Dus ik wil toch de staatssecretaris oproepen om dat mee te nemen.

[1:37:42] Uw punt is helder, mevrouw de staatssecretaris.

[1:37:46] Uw punt is helder,

[1:37:48] Maar tegelijkertijd blijft ook de situatie staan die ik net schetste.

[1:37:55] Ik kan me inderdaad situaties voorstellen waarin van jongs af aan al duidelijk is dat dit het

[1:38:00] is en dat er niks verandert.

[1:38:03] Daar heb ik ook ouders de dringende oproep aan mij horen doen van kijk daar nou eens naar,

[1:38:10] want hier is eigenlijk van jongs af aan al duidelijk dat er niks gaat veranderen.

[1:38:13] Maar ik heb ook ouders de andere kant horen beschrijven.

[1:38:16] Bij mij ontwikkelt het zich wel en daarbij heeft het wel meer waarde om er vaker naar te kijken,

[1:38:24] of nou vaak niet vaker dan eens per jaar, maar om dat jaarlijks te bekijken.

[1:38:29] Mevrouw Jozef.

[1:38:31] Ik zou me toch wel willen aansluiten bij mevrouw Dobbe dat het misschien toch handig is om

[1:38:36] meerjarige indicaties als basis te hebben.

[1:38:39] In die situaties waar de ouders inderdaad denken dat er ontwikkeling is, of er gewoon

[1:38:43] Zoals de heer Krul ook al zei, is het altijd al zo dat je aan de bel trekt, omdat je iets

[1:38:49] meer of iets minder nodig hebt.

[1:38:52] Dus ik zie daar niet te bezwaren.

[1:38:55] Ik had daarnaast nog een andere vraag, want ik hoorde de staatssecretaris zeggen dat ze

[1:39:00] in overlegging met de indicatiestellers en de zorgverzekeraars — ik denk dat de uitkomst

[1:39:06] daarvan al duidelijk is, want die hebben al een aantal keer aangegeven dat ze een jaarlijksindicatie

[1:39:10] Maar zou de staatssecretaris ook hierover in gesprek kunnen gaan met de ouders?

[1:39:15] Want daar zit eigenlijk de pijn, volgens mij, voor deze jaarlijkse indicaties.

[1:39:21] Om met dat laatste punt te beginnen.

[1:39:23] Misschien ben ik ze dan per abuis net vergeten te benoemen, maar mijn idee is om met zoveel

[1:39:27] mogelijk partijen, waarom dan ook de ouders en de kinderen, te praten hierover, omdat

[1:39:31] dit in hun belang is om hier iets aan te verbeteren.

[1:39:35] Dus absoluut.

[1:39:37] Mevrouw Westervelde.

[1:39:41] Ik wil me hierbij aansluiten bij de oproep die door verschillende Kamerleden in de eerste

[1:39:48] termijn is gedaan.

[1:39:50] Ik begrijp de antwoorden van de staatssecretaris vanuit het systeemgeredeneerd, maar tegelijkertijd

[1:39:55] zijn ouders en gezinnen vaak echt in een overlevingsstand.

[1:40:00] Ze hebben te maken met de hele intensieve zorg voor een kind, waarvan in veel gevallen

[1:40:06] men ook weet dat het kind niet oud zou worden.

[1:40:09] Daaromheen zit nog een hele familie.

[1:40:12] Er zitten nog andere broertjes en zusjes.

[1:40:14] Daaromheen heb je ook nog dat heel vaak inkomsten wegvallen.

[1:40:18] Dus dit zijn gezinnen van wie eigenlijk elke keer dat ze opnieuw weer iets moeten aantonen,

[1:40:24] is dat nog weer een extra druppel in die emmer.

[1:40:26] En ik hoop dat de staatssecretaris, ook als ze die gesprekken voert,

[1:40:29] ook echt dit in het achterhoofd wil blijven houden.

[1:40:32] Dat elke keer als ouders weer opnieuw een stresssituatie hebben,

[1:40:35] opnieuw wat moeten aantonen,

[1:40:36] misschien angst hebben dat ze bepaalde uren zullen verliezen,

[1:40:41] kan dat gewoon te veel zijn.

[1:40:43] Ik heb niet zozeer een vraag, maar meer een oproep aan de staatssecretaris.

[1:40:46] Houd daar alsjeblieft rekening mee,

[1:40:48] dat dit echt om een hele specifieke groep gezinnen gaat,

[1:40:51] die echt in een overlevingsstand zitten.

[1:40:56] Ja, voorzitter, dank voor deze vraag.

[1:40:59] Ik vind het oprecht heel vervelend als mijn antwoord op mevrouw Westervall overkomt

[1:41:03] als dat ik vanuit het systeem beantwoord.

[1:41:06] Als er iets is wat ik heb geprobeerd neer te zetten, is dat dat juist absoluut niet wil doen.

[1:41:11] Daarom heb ik de afgelopen drie maanden dat ik hier nu mag zitten veel tijd uitgetrokken

[1:41:17] om juist met ouders en kinderen, maar ook met de professionals en de belangenverenigingen

[1:41:21] en de zorgverzekeraars aan tafel te gaan, want we hebben ze allemaal nodig om het systeem

[1:41:25] te verbeteren.

[1:41:27] Dus ik meen het oprecht, als mijn antwoorden overkomen als zijnde vanuit het systeem redenerend,

[1:41:32] dan ga ik de volgende keer een poging doen om mij beter uit te drukken.

[1:41:34] want dat is absoluut niet wat ik hier wil neerzetten.

[1:41:38] Ik sta hier voor de ouders en het kind.

[1:41:40] Hun belangen staan voorop en dat is wat telt.

[1:41:44] Voordat u verdergaat, staatssecretaris.

[1:41:47] Mevrouw Rikkers had ook nog een interruptie.

[1:41:50] Dank u wel, voorzitter.

[1:41:51] We zien dat de staatssecretaris hier heel hard aan werkt en dit ook met juiste intenties doet, dus dank daarvoor.

[1:41:57] Is er misschien een tussenoplossing mogelijk dat we een soort indicatie light gaan doen voordat u alles heeft geregeld?

[1:42:04] Een briefje van de behandelaar moet voldoende zijn.

[1:42:07] De situatie is niet veranderd en de gezinssituatie is niet veranderd.

[1:42:11] Ik wil dus graag hetzelfde indiceren als afgelopen jaar.

[1:42:18] Als u mij toestaat, voorzitter, kom ik daar graag in tweede termijn op terug.

[1:42:23] Het kan zijn dat u al wat vragen heeft beantwoord, maar u was bij de beantwoording van het blokje

[1:42:28] Verlengde toekenning.

[1:42:31] Ik zit heel even te kijken welke vragen er nog zijn.

[1:42:35] Mevrouw Dobbe heb ik beantwoord, mevrouw Jozef over de verlengde toekenning.

[1:42:40] De heer Krul, volgens mij zijn de vragen over de verlengde toekening, voor zover ik weet, nu beantwoord.

[1:42:46] Dan zou ik daarmee toekomen aan mijn blokje over bestaanszekerheid.

[1:42:49] Ja, gaat u voort.

[1:42:53] Voorzitter, het is natuurlijk niet te beschrijven wat een leedouders ervaren wanneer hun kind komt te overlijden.

[1:42:58] En het is daarom ook extra belastend als dan ook nog eens de bestaanszekerheid onder druk komt te staan van ouders,

[1:43:02] omdat het PGB stopt naar overlijden van hun kind.

[1:43:05] Ik wil me inzetten om tot een oplossing te komen en iets concreets te doen voor de bestaanszekerheid

[1:43:10] van deze doelgroep, zodat deze groep zich kan focussen op de rouw en een overgangsperiode

[1:43:14] heeft om te wennen aan de nieuwe financiële situatie.

[1:43:17] Hierover ben ik in gesprek met mijn collega van Sociale Zaken.

[1:43:21] Enerzijds onderzoek ik of vanuit het PGB alle zorgverleners die werken onder een overeenkomst

[1:43:25] van opdracht een maand extra vergoeding kunnen krijgen na het wegvallen van de zorg, maar

[1:43:29] daarbovenop verken ik ook of er meer mogelijk is voor ouders die hebben gezorgd vanuit het

[1:43:33] En in het eerste kwartaal van 2025 informeer ik uw Kamer over de uitkomsten.

[1:43:44] Even een aanleiding van dat laatste punt.

[1:43:47] Zoekt u dan naar een oplossing binnen het PGB of is dat dan ook specifiek gericht op een

[1:43:55] oplossing binnen het Sociaal Verzekeringsstelsel?

[1:44:01] Dat is beide, meneer Bevers.

[1:44:11] Er was een vraag over van mevrouw Westerveld.

[1:44:14] Zou de staatssecretaris kunnen onderzoeken of bestaande verloflegereningen kunnen worden

[1:44:18] uitgebreid, eventueel samen met sociale zaken?

[1:44:21] Ik heb heel veel waarwering voor degenen die hun baan opzeggen om te zorgen voor hun zieke kind.

[1:44:26] Daarbij is de afhankelijkheid van het PGB voor hun inkomen een probleem dat mij bekend is.

[1:44:30] Ik ben in gesprek met de minister van Sociale Zaken om eventuele mogelijkheden met betrekking

[1:44:34] tot de bestaanszekerheidsvraagstukken van deze ouders.

[1:44:36] Met name in de situatie dat het bgb wegvalt.

[1:44:39] Of het uitbreiden van verlofregelingen een optie is tijdens de zorg, neem ik mee tijdens

[1:44:43] deze gesprekken met de minister.

[1:44:45] Ik deel in het eerste kwartaal van 2025 met uw Kamer de mogelijke oplossingrichtingen, waarbij

[1:44:51] ik ook inga op de bestaanszekerheid tijdens het leveren van zorg.

[1:44:55] Er was ook nog een vraag over mevrouw Jozef.

[1:44:59] Kan de staatssecretaris kijken welke sociale voorzieningen er nog meer mogelijk zijn?

[1:45:03] Dit kwam dus naast het voorstel van mevrouw Westerveld.

[1:45:07] Zoals ik al eerder aangaf, ben ik in gesprek met de minister.

[1:45:10] Wij willen samen kijken naar mogelijke oplossingen die haalbaar en uitvoerbaar zijn, die geen

[1:45:14] extra administratieve last opleven voor betrokkenen en de ouders de tijd gunnen om

[1:45:19] naar een nieuwe situatie toe te werken.

[1:45:21] Daar willen wij in het eerste kwartaal van 2025 op terugkomen bij de Kamer.

[1:45:26] Hierbij hoort natuurlijk ook — dat is meer in de richting van de heer Bevers uit mijn

[1:45:29] hoofd — het financiële plaatje.

[1:45:35] Dan vroeg de heer Bevers ook nog of er voldoende kennis is over het instrument van de pgb.

[1:45:42] Is ouders altijd helder waarom en hoe zij de keuze voor het pgb moeten maken?

[1:45:46] Ik deel met uw Kamer de wens dat budgethouders goed geïnformeerd zijn voordat ze een pgb kiezen.

[1:45:51] Dit is in principe ook staand beleid.

[1:45:53] Zo voeren zorgverzekeraars altijd een bewust keuzegesprek met nieuwe budgethouders.

[1:45:58] Budgethouders zijn ook verplicht hier aan mee te werken, zodat ze de gevolgen voor de

[1:46:01] keuze van een pgb overzien.

[1:46:02] Ook is er heel veel informatie beschikbaar bij Belangenorganisatie Persaldo.

[1:46:06] Die zitten daar ook op de tribune.

[1:46:08] Zij ondersteunen en informeren budgethouders en zorgverleners, onder andere door voorlichtingsmateriaal

[1:46:13] en cursussen.

[1:46:14] VWS levert hier ook een bijdrage aan, meeldt een subsidie.

[1:46:17] Andere partijen, waaronder de zorgverzekeraars, verwijzen actief door naar informatie van Persaldo.

[1:46:22] Dit is een bestuurlijke afspraak.

[1:46:36] Het beeld dat zorgverleners in het PGB onvoldoende weten waar ze aan beginnen, is ook recent aan

[1:46:40] bod gekomen in de uitzending van Radar.

[1:46:43] Uit onderzoek van het programma zelf blijkt dat 61% van de familieleden niet weet dat

[1:46:48] er beperkt recht is op sociale zekerheid.

[1:46:51] Ik denk dat het goed is om misschien actief een ronde te maken bij alle betrokkenen in

[1:46:56] medische kindzorg om te wijzen op voornamelijk de informatie die per saldo hun kan bieden.

[1:47:05] Ja, dat was het.

[1:47:06] Ik heb deze vraag beantwoord, maar ik heb er nog wel een aantal lee.

[1:47:09] Mevrouw Jozef, gaat u vragen naar of uw vraag is beantwoord?

[1:47:13] Oké, check.

[1:47:13] Dan geef ik u het woord.

[1:47:16] Dank, voorzitter.

[1:47:17] Want zoals de staatssecretaris net sprak, leek het alsof je vrijwillig een PGB neemt.

[1:47:25] Maar ik heb ook begrepen dat er ouders zijn waar er geen zorg geleverd kan worden en dat die gedwongen

[1:47:32] eigenlijk in een PGB-situatie terechtkomen.

[1:47:34] Ik vroeg me af of de minister daarover heeft nagedacht.

[1:47:38] Wat kunnen we voor die groep mensen bijvoorbeeld eventueel doen?

[1:47:43] Voorop staat, en dat is natuurlijk het ideaalbeeld, dat het PGB een bewuste keuze zou moeten zijn.

[1:47:49] Op het moment dat er geen alternatief is, is het des te belangrijker dat de informatie die hem bereikt

[1:47:56] concreet afdoende is en hen ook informeert van wat een pgp van hen vraagt.

[1:48:01] Ik deel de zorgen van mevrouw Jozef, maar ik denk ook dat daar een hele grote rol is weggelegd

[1:48:06] voor Persaldo om ook hen te informeren.

[1:48:13] Ik maak me wel zorgen, want als je er niet vrijwillig voor kiest, dan kom je in die moeilijke

[1:48:18] omstandigheden gewoon terecht.

[1:48:21] Daarom is het inderdaad misschien ook goed om extra aandacht te hebben voor die gesprekken met

[1:48:25] sociale zaken, om te kijken of we ook voor deze groep kunnen zorgen dat er een goed vangnet is.

[1:48:32] Die zorg deel ik met mevrouw Jozef en, zoals ook eerder gezegd, neem ik dat mee in de gesprekken

[1:48:36] met de minister van Sociale Zaken.

[1:48:48] Dan heb ik de vragen op het gebied van bestaanszekerheid niet meer in beantwoord.

[1:48:53] Oké. Dan kijken we naar de leden en dan gaan we naar het laatste en het blokje overig.

[1:49:05] Dan rest mij nog een vraag van de BBB over het Jeroen Pitthuis.

[1:49:10] Waarom worden initiatieven die de zorg verlichten en verbeteren zoals het Jeroen Pitthuis onnodig

[1:49:14] ingewikkeld gemaakt?

[1:49:16] Wat kunt u doen om bijvoorbeeld het Jeroen Pitthuis te ondersteunen?

[1:49:20] Vooropgesteld vind ik het Jeroen Pitthuis een heel waardevol initiatief.

[1:49:23] Het zorgt ervoor dat de overgang van het ziekenhuis naar huis voor kinderen met een chronische en

[1:49:27] complexe aandoening en hun ouders makkelijker is.

[1:49:30] Het Jeroen Pitthuis wordt bekostigd via een experimentprestatie vanuit de Zorgverzekeraarswet.

[1:49:36] Zorgverzekeraar VGZ en het Jeroen Pitthuis zijn op grond van een NZA-beleidsregel in innovatie

[1:49:41] experiment overeengekomen.

[1:49:43] Hiermee worden onder meer de kosten voor het verblijf en de zorg van de kinderen en de medische

[1:49:47] training van de ouders bekostigd.

[1:49:49] Daarnaast wordt er van maart 2022 tot en met maart 2025 een subsidie vanuit VWS verstrekt.

[1:49:55] Deze bedraagt in totaal zo'n 1,1 miljoen.

[1:49:57] Daartoe is destijds besloten om ervoor te zorgen dat het Jeroen Pithuis van start kan gaan.

[1:50:02] De subsidie is bedoeld om extra kosten in verband met het verblijf van ouders en andere familieleden

[1:50:07] tijdens de experimentfase 2022-2025 te vergoeden.

[1:50:12] Deze kosten vallen namelijk niet onder afspraak van de Zorgverzekeringswet.

[1:50:16] Zowel die experimentprestatie als de subsidie zijn duidelijk.

[1:50:20] Het Jeroen Pithuis, het Zorgsinstituut Nederland, de Nederlandse Zorgautoriteit,

[1:50:24] Zorgverzekeraars VGZ en mijn ministerie zijn in gesprek daarover, specifiek dus over de verlenging

[1:50:31] van de experimentprestatie en de subsidie vanuit de VWS en daarmee samenhangend ook de structurele

[1:50:37] bekostiging van deze waardevolle zorg.

[1:50:42] Hierbij ben ik door mijn vraag heen, voorzitter.

[1:50:46] Ik stel het even naar de leden.

[1:50:47] Of er nog vragen zijn blijven hangen volgens u of of er nog interrupties bij zijn gekomen.

[1:50:55] Zo niet, dan zijn we aan het einde gekomen van de eerste termijn van de zijde van het kabinet.

[1:51:02] En dan zit ik even te denken of we gelijk doorgaan.

[1:51:05] Ja, is daar of een korte schorsing, vijf minuten? Nee.

[1:51:08] Dan geef ik gelijk het woord aan mevrouw Westerveld voor haar tweede termijn.

[1:51:16] Ja, dank voorzitter.

[1:51:18] En ook dank aan de staatssecretaris voor het beantwoorden van de vragen.

[1:51:22] Ik denk dat de frustratie bij heel veel Kamerleden, in ieder geval bij mij,

[1:51:29] ligt zeker niet bij deze staatssecretaris en bij haar beantwoording.

[1:51:33] Maar ligt er wel aan dat we al een paar keer hier een rond de tafel gesprek hebben gehad met betrokkenen.

[1:51:40] Waarin je inderdaad dan vaak van organisaties zelf, professionals hoort dat het steeds beter gaat.

[1:51:47] Waarbij ik ook echt geloof.

[1:51:49] Want iedereen wil natuurlijk het beste voor kinderen.

[1:51:51] Dus ik geloof die verhalen en tegelijkertijd als je dan met ouders praat en dat gebeurde

[1:51:56] nou in het laatste blokje, dan hadden we toch een blokje waarbij je een enorm contrast zag

[1:52:03] en hoorde, omdat hun verhalen niet overheen kwamen met wat we van andere instanties wel

[1:52:09] hoorden.

[1:52:09] Terwijl iedereen, dat zei ik net al, maar iedereen wil natuurlijk wel het beste voor

[1:52:13] die ouders, voor het gezin, voor het kind en ook deze staatssecretaris.

[1:52:17] En tegelijkertijd gaan dan heel veel zaken heel erg lang.

[1:52:20] En ik geloof best wel dat dat niet per se mijn frustratie is.

[1:52:24] Ik denk ook best, al zou de staatssecretaris dat niet hard op uitspreken,

[1:52:27] dat het misschien ook wel iets is waar zij mee zit,

[1:52:30] dat ze ook graag wil dat processen eerder gaan.

[1:52:32] En dat willen wij allemaal ook.

[1:52:34] En ik denk dat daar dus ook soms wat frustratie in doorklinkt,

[1:52:38] in ieder geval in mijn stem,

[1:52:40] omdat ik echt wil dat deze ouders sneller hulp krijgen,

[1:52:42] eerder hulp krijgen, dat ze echt alle hulp en aandacht kunnen geven aan hun kind

[1:52:47] en het hele gezin.

[1:52:48] Ik vraag voor de zekerheid in twee minuten

[1:52:52] Ik wil nog één punt maken, en dat gaat over de ouders die minder mondig zijn.

[1:53:00] Eén heel concreet voorbeeld.

[1:53:02] Ik sprak toevallig iemand en die vertelde me over een situatie waar zij,

[1:53:06] het was een moeder, in zat met haar kind.

[1:53:08] En toen vroeg ik aan haar, kent u misschien ook de Belangenvereniging,

[1:53:13] en daar heb ik haar mee verbonden.

[1:53:14] Twee weken later stuurden ze mij een berichtje dat het geregeld was.

[1:53:19] En dit laat dus zien dat je toevallig de weg moet weten te vinden of inderdaad een hele

[1:53:23] goede belangenvereniging hebt, maar dan moet je hem wel vinden.

[1:53:27] En ik denk dus dat er een hele grote groep ouders is die we hier nog niet zien, die we

[1:53:31] nog niet horen, omdat ze ons gewoon niet kennen, omdat je hen alleen tegenkomt als we toevallig

[1:53:35] een keer met hen spreken.

[1:53:36] Over die groep maak ik me specifiek heel veel zorgen.

[1:53:41] Mevrouw Westerveld, dank u.

[1:53:42] Mevrouw Rikkers, uw tweede termijn.

[1:53:45] Dank u wel, voorzitter.

[1:53:46] Ik wil de staatssecretaris en de medewerkers graag bedanken voor de beantwoording.

[1:53:51] Heel fijn. Ook wij zijn blij met deze staatssecretaris en de inzet die zij pleegt.

[1:53:56] Dus ik heb verder voor de tweede ronde geen vragen.

[1:54:01] Mevrouw Jozef.

[1:54:02] Dank u wel. Ik wil me eenvoudigweg aansluiten bij de vorige sprekers.

[1:54:09] Er leeft dus hier misschien ook wel wat frustratie...

[1:54:12] Maar ik zie wel dat de staatssecretaris volgens mij zich volledig wil inzetten

[1:54:17] om die problemen op te lossen.

[1:54:19] En ik hoop dat ze de suggesties die hier gedaan zijn,

[1:54:20] bijvoorbeeld over meerjarige indicatie als basis nemen

[1:54:24] en vanuit daaruit denken, want soms is een eenjarige indicatie handiger,

[1:54:28] en dat ze dat soort gedachten ook mee kan nemen.

[1:54:33] Dank u wel.

[1:54:33] Dank u.

[1:54:35] Meneer Bevers.

[1:54:37] Ja, dank u wel, voorzitter.

[1:54:38] Ik wil echter danken aan de staatssecretaris

[1:54:40] voor de duidelijke antwoorden.

[1:54:44] Naar aanleiding van haar opmerking

[1:54:47] op mijn interruptie

[1:54:49] als antwoord op mijn vraag

[1:54:51] over die oplossing

[1:54:53] wat betreft

[1:54:54] vangnet

[1:54:55] de staatssecretaris

[1:54:56] zei beide.

[1:54:58] Ik heb in mijn bijdrage ook gezegd van

[1:55:00] het is voor ons al strekt helder

[1:55:02] dat er zich soms hele schrijnende

[1:55:04] situaties voordoen.

[1:55:06] Maar ik ben ook helder erover geweest dat ik heel terughoudend ben om namens mijn fractie

[1:55:14] te kijken naar oplossingen binnen het PGP.

[1:55:16] Mijn voorkeur zou absoluut zijn om een regeling of een voorziening te treffen als we dat willen

[1:55:21] met elkaar, om dat binnen het sociale verzekeringsstelsel te doen.

[1:55:25] Dat heeft twee redenen.

[1:55:27] Eén, het PGP is een unieke manier voor mensen die zelf regie willen voeren op zorg.

[1:55:33] Ik wil de belasting van andere behoeftes daarin zoveel mogelijk beperken.

[1:55:40] Ik heb ook twijfel over de rechtsgelijkheid,

[1:55:43] rechtsongelijkheid van mensen, hoe dat precies zit.

[1:55:46] Dus ik zou zeker willen oproepen om dat ook goed te onderzoeken.

[1:55:49] Dus ik begrijp het antwoord beide, dat snap ik,

[1:55:53] want we moeten wel daar echt heel erg goed naar kijken.

[1:55:56] Maar ik ben ook helder in mijn oproep dat wat ons betreft de voorkeur wel ligt

[1:56:00] om dat binnen het sociale verzekeringsstelsel te doen.

[1:56:03] En verder nogmaals dank voor alle antwoorden.

[1:56:07] Dank u en tot slot geef ik het woord aan mevrouw Dobbe.

[1:56:10] Ja, ook dank namens de SP voor de beantwoording.

[1:56:14] Een deel daarvan zijn wel uitgestelde antwoorden,

[1:56:16] dus we zijn wel blij om te horen dat er op teruggekomen wordt,

[1:56:20] maar dan zullen we dat ook wel heel goed gaan lezen, natuurlijk.

[1:56:25] Wat betreft het punt van bestaanszekerheid,

[1:56:27] ik denk dat dat een heel belangrijk punt is

[1:56:29] en ook de Kamer hier heel eensgezind is dat daar een oplossing voor moet komen.

[1:56:33] Of dat nou de PGB is of anderszins, maakt ons niet zo heel veel uit eigenlijk,

[1:56:38] als het maar geregeld wordt en als het maar simpel wordt en niet administratief een circus

[1:56:42] waar ouders dan weer in terechtkomen.

[1:56:45] Dus ik denk dat dat heel belangrijk is.

[1:56:47] Nou, langdurig indiceren.

[1:56:49] Ik denk dat de staatssecretaris die signalen ook goed heeft gehoord en ook op de andere punten,

[1:56:53] ook als het gaat over de uitvoering van de moties.

[1:56:56] En dan tot slot nog het betrekken van de ouders in alles wat de staatssecretaris nu gaat doen.

[1:57:01] Dat dat heel belangrijk is om dat ook te doen en te blijven doen.

[1:57:06] Nou, dank daarvoor.

[1:57:07] En we zullen, ik weet niet of het er twee worden of vier of vijf, maar een heleboel brieven zullen wij met interesse gaan lezen.

[1:57:13] En dan zullen we vanuit daar weer verder gaan, denk ik.

[1:57:19] Ik dank u wel.

[1:57:20] En daarmee ook aan het einde gekomen van deze tweede termijn van de Zijde van de Kamer.

[1:57:25] Maar ik zal straks nog even, zo goed als ik heb kunnen bijhouden,

[1:57:30] samen met mijn onmisbare ondersteuning, om de toezegging nog goed voor te lezen.

[1:57:35] Ik kijk naar de staatskaart. Heeft u nog...

[1:57:38] Wilt u gelijk door? Of ja?

[1:57:40] Dan geef ik u het woord aan u.

[1:57:42] Ja, dank u, voorzitter.

[1:57:45] En om te beginnen richt ik me even tot mevrouw Westerveld.

[1:57:48] Want ik kan die frustratie hier wel uitspreken, want die frustratie deel ik.

[1:57:56] Ik heb me de afgelopen weken ook enigszins gefrustreerd.

[1:57:59] En dan druk ik me nog voorzichtig uit.

[1:58:01] Ik heb heel veel gesprekken gehoord en aan de ene kant heel veel signalen gekregen dat het goed gaat,

[1:58:06] maar aan de andere kant op hetzelfde moment ook heel veel signalen van ouders en kinderen

[1:58:11] dat er gewoon nog heel veel misgaat.

[1:58:14] En ook daarbij heel veel signalen en verhalen dat dit al heel lang bekend is

[1:58:19] en waarom is dit nog steeds niet opgelost.

[1:58:21] Dus ik deel die frustratie of irritatie of hoe je het ook wilt noemen.

[1:58:24] Ik snap het en ik ga daarmee aan de slag.

[1:58:30] Ik realiseer me ook, en dan kom ik even bij mevrouw Dobbe, ik heb een hoop brieven toegezegd.

[1:58:36] En als ik Kamerlid was geweest had ik misschien gezegd van nou leuk, dan wordt het nog verder opgeschoven.

[1:58:42] Dat snap ik ook zeg maar, dat signaal, dat misschien dat onderhuidse signaal wat ik even van mevrouw Dobbe doorkreeg.

[1:58:48] Er moet dan wel wat concreets in die brieven staan.

[1:58:52] Ik ga er hard mee aan de slag, maar ik wil ook zeggen dat ik hier nog maar drie maanden zit.

[1:58:59] In drie maanden kan ik natuurlijk ook niet alles oplossen wat er de afgelopen jaren niet

[1:59:03] is opgelost.

[1:59:04] Ik pretendeer ook niet dat ik alles kan oplossen, maar ik wil me er wel voor inzetten met alles

[1:59:09] wat de ouders en kinderen mij en de professionals de afgelopen maanden in ieder geval hebben

[1:59:14] aangedragen.

[1:59:15] Mevrouw Westerveld kwam ook nog specifiek op het punt terug van de ouders die minder

[1:59:19] mondig waren. Die zorg deel ik ook. Want nogmaals, dat zijn ook de zorgen die ouders hier, maar

[1:59:28] ook bij mij hebben uitgesproken. Want de ouders die wij hier spreken of die ik in een andere

[1:59:32] setting ontmoet, zijn de ouders die mondiger zijn. Dat zijn de ouders die op een of andere

[1:59:38] manier hun weg in het systeem wel hebben weten te vinden en er nu voor willen waken dat anderen

[1:59:43] precies tegen dezelfde problemen aanlopen waar zij tegen aangelopen zijn. Dus ik denk

[1:59:48] inderdaad, en ik ben het met mevrouw Westerveld eens, dat er helaas nog een hele grote groep

[1:59:52] ouders is, minder mondig, die misschien wel tegen die problemen aanloopt en daar nu nog

[1:59:57] niet uitkomt.

[1:59:58] Voor hen wil ik er ook staan.

[1:59:59] Ik denk dat een eerste stap is om dat nog pas bij zorgprofessionals onder de aandacht

[2:00:03] te brengen en hen erop te wijzen, om mensen door te verwijzen naar bijvoorbeeld een instantie

[2:00:07] als Persaldo of het juiste loket.

[2:00:10] Maar misschien moeten we ook kijken, en misschien kunnen we dat samen doen, wat er nog nodig

[2:00:14] is om daar verdere stappen in te zetten.

[2:00:17] Dan de suggesties gedaan door de Kamer.

[2:00:20] Mevrouw Jozef kan daarop terug.

[2:00:22] Die neem ik uiteraard mee.

[2:00:23] Ik ben bereid daar serieus naar te kijken.

[2:00:26] De heer Bevers kan specifiek terug op het vangnet en op de schrijnende situaties die er ontstaan.

[2:00:32] Ik heb hem ook heel duidelijk verstaan over de voorkeur van zijn fractie, de VVD, op welke

[2:00:39] manier dat geregeld zou moeten worden.

[2:00:40] Ik heb aangegeven dat ik er in de breedte naar zou willen kijken, maar dat wij daar natuurlijk

[2:00:45] ook oog hebben voor andere vraagstukken die dat oproept, zoals afbakening van groepen, rechtsongelijkheid

[2:00:51] en het financiële plaatje.

[2:00:52] Ik denk dat er uiteindelijk een totaalbeeld moet komen en dat wij dan met elkaar moeten kijken

[2:00:57] wat wijs is om te doen.

[2:01:00] Tot slot nog de uitgestelde beantwoording van mevrouw Dobbe.

[2:01:05] Daar heb ik net al een of ander over gezegd.

[2:01:08] Ik begrijp die opmerking.

[2:01:09] Die zou ik waarschijnlijk zelf ook hebben geplaatst als ik aan uw kant had gezeten.

[2:01:13] Maar gun mij wat tijd, zal ik u willen vragen.

[2:01:16] Ik hoop dat ik u over een aantal maanden niet teleurstel.

[2:01:19] Ik kan u toezeggen dat we de problemen die er nog liggen, en volgens mij doet uw Kamer dat ook heel goed,

[2:01:30] uiteraard aan moeten pakken met de ouders en de kinderen, want het gaat om hen.

[2:01:35] Ik zou dan willen afsluiten met toch nog een dringende oproep aan mensen die vastlopen.

[2:01:40] Laat je horen bij de Kamerleden of bij het ministerie of bij organisaties als

[2:01:44] Persaldo, want alleen als we de signalen kennen en weten waar het knelt, dan kunnen

[2:01:49] we ook stappen zetten. Dus dat hebben we echt nodig.

[2:01:51] Dank u wel.

[2:01:53] Ik zie nog een interruptie van mevrouw Rikkers.

[2:01:58] Ik had nog de vraag gesteld over de indicatie light.

[2:02:04] Ja, u zou nog terugkomen. Goed dat u dat aanhoudt.

[2:02:07] Ik noem het indicatie light. Zeg ik dat goed?

[2:02:13] U zou nog terugkomen in de tweede termijn op een vraag van de BBB.

[2:02:19] Ja, dat zou ik inderdaad doen.

[2:02:20] Ik ben even aan het kijken of ik het handschrift van degene naast mij kan ontcijferen, moet ik u eerlijk

[2:02:27] bekennen, voordat ik een poging ga doen om het voor te lezen.

[2:02:33] Weet u wat ik denk dat wijs is?

[2:02:36] Ik heb uw Kamer toegezegd dat wij opnieuw gaan kijken naar het indicatieproces.

[2:02:40] Ik realiseer mij dat dat in het verleden al een keer is gedaan en dat het ook misschien overkomt

[2:02:44] als we dat hele circus nog een keer gaan doen.

[2:02:47] Ik denk dat het wel waard is om daar opnieuw naar te kijken, gelet op alle problemen die

[2:02:52] naar boven zijn gekomen bij ouders en kinderen en waar zij tegenaan lopen.

[2:02:57] Mevrouw Dobbe deed een suggestie op welke manier ernaar zou moeten worden gekeken.

[2:03:01] U deed een suggestie.

[2:03:03] Misschien moeten we er dan maar gewoon in de breedte naar kijken, met ook als achterliggende

[2:03:07] gedachte, mevrouw Dobbe zei dat ook, om de administratieve lasten te verminderen.

[2:03:12] Maar mijn uitgangspunt blijft daarbij wel echt het belang van het kind, de ouders en het gezin.

[2:03:30] Eenmaal andermaal dan dank ik de staatssecretaris. Hoe vond u het?

[2:03:39] Ik vond het heel leuk. Ik hoop dat we toch tot iets komen uiteindelijk.

[2:03:44] Dat is volgens mij het belangrijkste. Het is ook wel wennen.

[2:03:48] Dat heeft u misschien ook gemerkt.

[2:03:50] En met mijn buurvrouw moeten we even kijken hoe we tot een leesbare uitwisseling van tekst te kunnen komen.

[2:03:57] Ik stelde deze vraag ook aan uw collega Karremans.

[2:04:01] Eerst wat, hoe vond u het? Het is altijd Théva.

[2:04:03] Goed, de kop is eraf.

[2:04:07] Nee, ik ben heel blij dat ik voorzitter mag zijn van deze commissie.

[2:04:10] En dat blijft.

[2:04:12] Ik kom bij...

[2:04:15] Nee, nee, nee, nee, nee.

[2:04:16] Nee, nee, nee, nee. Dit is niet uw eerste keer, hè.

[2:04:20] Ik ga... In ieder geval, dank. Ook einde tweede termijn, zei de kabinet.

[2:04:25] Wat ik doe, is even u meenemen in alle toezeggingen.

[2:04:30] Het is aan het kabinet om te bepalen of het één, twee, drie of vier brieven worden.

[2:04:33] Daar ga ik me niet in mengen.

[2:04:35] Ik wil wel even zeggen dat ik de woorden komend halfjaar, eerste kwartaal, voorjaar...

[2:04:41] Dus dat is nog even spannend. Wanneer dan?

[2:04:46] Ja, zeker.

[2:04:49] Mijn voorstel zou dat zijn om dat in twee brieven te doen.

[2:04:53] Eén voor het herfstgeses over het addendum

[2:04:55] en de specifieke technische vragen die daarover zijn gesteld

[2:04:58] en de rest in het voorjaar van 2025.

[2:05:03] Oké, dan zal ik gewoon nu ingaan op de...

[2:05:06] Ja, precies, op de inhoudelijke punten die u heeft toegezegd.

[2:05:11] Voordat ik dat doe, wil ik nog even vaststellen dat er een twee-minuten-debat is aangevraagd

[2:05:16] door GroenLinks Partij van de Arbeid, mevrouw Westerveld.

[2:05:19] Nou, dat geleiden we door naar Plenair, dus dat volgt dan de toezeggingen.

[2:05:24] Als volgt, de staatssecretaris komt in, ik heb hier dan het voorjaar, maar ja, het is even aan u om dan te kijken

[2:05:31] wanneer precies, van 2025, met de voortgangsbrief over de stand van zaken van de moties.

[2:05:36] Overigens is het ook al reeds toegezegd in de brief die we al hebben gekregen.

[2:05:42] De staatssecretaris verkent de mogelijkheden voor een grotere betrokkenheid van de kinderarts.

[2:05:46] Dit wordt meegenomen in de brief die in het voorjaar komt.

[2:05:51] De staatssecretaris komt voor het herfstreces met een brief over het addendum van het Zorginstituut

[2:05:55] ter verduidelijking.

[2:05:57] Alle vragen die nog niet zijn beantwoord in het debat worden hierin meegenomen, of in

[2:06:03] ieder geval alle vragen die zijn gesteld in het debat worden daarin meegenomen.

[2:06:06] De staatssecretaris komt in de eerste helft van 2022 met een brief

[2:06:10] over de mogelijkheden voor een betere overgang van 18 min 18 plus.

[2:06:16] Check. Ja, voortgangsbrief.

[2:06:19] Sorry? Ja, overal voorjaar vanaf nu.

[2:06:24] En dan volgende punt, in de brief die in het voorjaar komt,

[2:06:27] gaat de staatssecretaris ook in op het verminderen van administratieve lasten.

[2:06:30] Daarin wordt ook meegenomen de verlengde toekenning

[2:06:32] en de overgang tussen pgb en zorg in nature.

[2:06:36] Tot slot, dit was dan ook voorjaar 2025, op het punt over de bestaanszekerheid

[2:06:44] en dan de mogelijkheden voor extra verlofregelingen, sociale voorzieningen

[2:06:49] en het totaalfinancieel plaatje wordt daarin meegenomen.

[2:06:52] Dus ook de link SZW, zeg ik dan maar even.

[2:06:54] Oké, nou, ik dank u allen. Fijn dat u er was.

[2:06:58] Iedereen die bij heeft gedragen in het debat, ook nog even wijzend naar de ronde tafel die we hebben gehad.

[2:07:04] Ik dank iedereen hier op afstand en ik sluit de vergadering.