Zero-emissiezones

[0:00:03] Ik open het commissie-debat zero-emissiezones van de Vaste Commissie voor Infrastructuur en Waterstaat.

[0:00:08] Ik heet de staatssecretaris en zijn ondersteuning,

[0:00:11] evenals de leden en de mensen op de publieke tribune van harte welkom.

[0:00:14] Ik zal de leden aan u voorstellen.

[0:00:16] Aan mijn linkerhand de heer Bamenga van D66,

[0:00:20] mevrouw Veldman, de heer Vermeer van de BBB,

[0:00:23] de heer Dekker van de Forum voor Democratie en NSC.

[0:00:26] Ik maak de leden een graagoppartij.

[0:00:28] Ik stel in eerste termijn de Kamer...

[0:00:32] Kijk aan D66.

[0:00:34] Voorzitter.

[0:00:35] Ziero, wij aan een schonere stad, de gezondheid,

[0:00:38] jarenlang discussie waren er duidelijke afspraken over deze zonnes gemaakt.

[0:00:42] Waar ondernemers en gemeenten op konden vliegen, blijkt dat deze staatssecretaris deze ...

[0:00:46] de goede ondernemers geraakt, een deel van de ...

[0:00:49] ze hebben al geïnvesteerd in bijvoorbeeld elektrische bestelwagens,

[0:00:53] wel van de handhaving hierop, benadeeld dus deze voorlopers en ...

[0:00:57] Mijn verwachting is dat ... zaken gaan leiden van ondernemers ...

[0:01:01] Heeft de staatssecretaris rekenen op langere boetevrije periodes?

[0:01:05] Ik ben eigenlijk een beetje tegen van de fracties.

[0:01:07] Heeft meneer Bamenga het niet over D66?

[0:01:10] Heeft hij het niet over auto's en vrachtauto's?

[0:01:12] Zometeen heb ik grote consequenties.

[0:01:14] Dat gaat niet.

[0:01:15] Voorzitter, ik heb alle vertrouwen in de staatssecretaris.

[0:01:17] Dat er heel goed gekeken wordt naar allerlei partijen.

[0:01:20] Nou ja, waarvan we zeggen dat vertrouwen herhaakt.

[0:01:25] En ik vind ook vanuit de staatssecretaris dat hij juist doorwaait vanuit hier.

[0:01:29] Ik kijk hier echt anders tegenaan.

[0:01:32] De PVV hebben gezegd dat wij die willen bedragen daar niet aan bij.

[0:01:38] D66 ooggeefel 28.

[0:01:40] Met als titel grote van de markt 80.

[0:01:44] Wat zegt meneer Bamenga?

[0:01:45] Die niet kunnen meemaken.

[0:01:47] Volgens mij wat hier gaande is, is een oneerlijke concurrentie.

[0:01:51] We willen een steentje bijdragen als het gaat om die klimaatdoelen.

[0:01:54] Wij willen een steentje bijdragen als het gaat om het zorgen voor een schonere leefomgeving.

[0:01:58] Zo'n moment dat wij last minute, wanneer we het gaan instellen,

[0:02:01] ja dat is dus oneerlijk.

[0:02:02] Gewoon meegewerkt hebben aan een omgeving.

[0:02:05] Ja, dankuwel.

[0:02:06] Vroeger gebruikte de kwalificatie goede ondernemers.

[0:02:08] Dat impliceert dat er ook slechte ondernemers zijn.

[0:02:11] En dat is dan iedereen die nog niet heeft kunnen investeren.

[0:02:15] En mijn vraag aan heer Bamenga is,

[0:02:19] ik weet niet wat zijn ervaring met de ondernemer is,

[0:02:22] maar is hij ervan op de hoogte dat sommige ondernemers heel weinig kilometers per jaar maken?

[0:02:27] een lange afschrijfperiode hanteren voor hun vervoermiddel.

[0:02:32] En dat zij dus hun dieselvervoermiddel al aangeschaft hebben,

[0:02:37] lang voordat er bekend was dat er een zero-emissiezone zou komen.

[0:02:41] En dat er dus niets met goed ondernemerschap te maken heeft,

[0:02:45] of misschien zelfs heel goed is, als je heel lang met je spullen doet,

[0:02:49] en die goed onderhoudt en zorgt dat je daar nog heel lang mee kan rijden.

[0:02:57] Voorzitter, ik denk dat de heer Van Meer mijn opmerking niet goed interpreteert.

[0:03:04] Ik ga niet over de ondernemers of dat nou goed of slecht is.

[0:03:08] Wat ik hier bedoel te zeggen is in ieder geval dat de ondernemers zijn die gezegd hebben van weet je wat, wij willen onze steentje daaraan bijdragen.

[0:03:15] Wij willen meedoen in het creëren van een schonere leefomgeving.

[0:03:19] En die hebben daar investeringen in gedaan aan de hand van allerlei spelregels die ze hebben afgesproken met gemeenten.

[0:03:25] gemeente. En op het moment dat je dat last minute terug gaat draaien, dan creëer je daarmee een oneerlijke

[0:03:31] speelveld. Dat is wat ik daarmee wilde zeggen. En ik zeg ook helemaal niet dat je die ondernemers,

[0:03:38] dat je ze daar moet laten. Ik vind dat je ook als overheid zijnde, die ondernemers dit moeilijk

[0:03:43] hebben, dat je daar ook wat mee moet. Maar dat is vanuit mij.

[0:03:48] Ja, toch nog een vraag, want het antwoord wat de heer Bamenga nu geeft suggereert ook

[0:03:57] dat elektrisch rijden, dat dat lijden is, dat dat lijden is omdat dat dus geld kost en helemaal

[0:04:09] niks oplevert en dat deze bedrijven al een offer gebracht hebben, terwijl volgens de berekeningen

[0:04:17] van de INW zelf het zo is, daarom vervallen er ook allerlei vrijstellingen voor elektrisch

[0:04:22] auto's, dat de total cost of ownership, de totale kosten van het bezit van een elektrisch

[0:04:29] vervoermiddel, al lager zou zijn dan bij een brandstofauto.

[0:04:34] Nou ja, voorzitter, de heer Vermeer die interpreteert mij iedere keer op een hele aparte manier.

[0:04:40] Allemaal dingen die ik niet gezegd heb, maar goed dat hij zijn veronderstellingen bij mij

[0:04:46] neerlegt om die vraag te stellen. Nee, dat is niet zo.

[0:04:50] Tuurlijk kun je keuzes daarin maken.

[0:04:52] We hebben hier volgens mij vorige week nog een presentatie gehad

[0:04:56] over allerlei maatregelen die wij als overheidseinde nemen,

[0:05:01] die bij kunnen dragen aan het behalen van die klimaatdoelen.

[0:05:04] Toen hebben we hier aan de deskundigen nog gevraagd,

[0:05:06] wat draagt daar niet aan bij?

[0:05:08] En toen was een van de dingen die ze ook zeiden,

[0:05:10] de zero-emissiezones, de onduidelijkheid daarin.

[0:05:14] en zorgen dat mensen...

[0:05:17] Nou ja, die oneerlijke situatie wat ontstaat...

[0:05:21] en wat daagt er dus wel aan bij, inderdaad...

[0:05:23] op het moment dat we met z'n allen overgaan tot die elektrische auto's.

[0:05:29] Interruptie van mevrouw Veldman.

[0:05:32] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:05:33] En ik hoor meneer Baminga net spreken over partijen, bedrijven...

[0:05:37] die de stap hebben kunnen zetten.

[0:05:39] En ook bedrijven die dat niet doen.

[0:05:43] Nou is mijn ervaring dat daar ook heel veel bedrijven zijn die wel zouden willen, die bereidwillig zijn

[0:05:48] en die stap zouden willen zetten.

[0:05:50] Meneer Bamenga zegt dat we daar ook hulp aan willen bieden, dat ze dat kunnen doen.

[0:05:54] Maar is meneer Bamenga het dan wel met mij eens dat als de ondersteuning, de hulp, de faciliteiten,

[0:06:00] hoe je het wilt regelen en alles wat daarachter wegkomt, dat dat dan wel goed geregeld moet zijn?

[0:06:06] En als dat niet zo is, dat je dan meer ruimte voor die ondernemers moet kunnen bieden?

[0:06:13] Ja, het moet goed geregeld zijn.

[0:06:16] En daar heb ik ook alle vertrouwen in dat de gemeentes dat ook doen.

[0:06:21] En ik heb zelf aangegeven op het moment dat er ondernemers zijn die niet mee kunnen,

[0:06:26] waarvan er ondernemers zijn die zeggen, weet je wat, het is niet haalbaar.

[0:06:29] Daarvan vind ik dat je zeker ook als overheidzijnde zou moeten kijken van hoe kunnen we dat dan wel haalbaar maken.

[0:06:36] Mevrouw Veldman?

[0:06:38] Dat is in ieder geval goed, maar als je kijkt hoe het nu geregeld is, dan schort daar nogal wat aan.

[0:06:44] Er is veel onduidelijkheid tussen gemeenten onderling, tussen gemeenten en het loket.

[0:06:49] Als een ontheffing wordt aangevraagd, kregen we vandaag het bericht dat je soms drie maanden moet

[0:06:54] wachten tot er nog geen duidelijkheid is.

[0:06:57] Even voor het beeld.

[0:06:58] Als je een ontheffing zou willen aanvragen in verband met zogenaamde onbedrijfseconomische redenen

[0:07:05] Ik weet niet of meneer Bamenga enig idee heeft wat er dan wordt verwacht van die ondernemer.

[0:07:09] Maar jaarrekeningen van de afgelopen drie jaar, btw-aangifte per voertuig, kenteken, categorie,

[0:07:15] emissieklasse, indicatie van het aantal dagen in de zero-emissiezone per jaar met de benodigde

[0:07:20] laadcapaciteit, contracten met opdrachtgevers in de zero-emissiezones — ik ben bijna klaar,

[0:07:25] voorzitter — rittenstaten en of facturen van vervoer naar de zero-emissiezones, omzet per rit,

[0:07:30] vergunningen en offertes die zijn aangevraagd voor de zero-emissievoertuigen.

[0:07:36] Mijn hemel, dan denk ik, is het dan wel zo goed geregeld?

[0:07:39] Mijn antwoord is daarop nee en geef de mensen dus wat meer ruimte.

[0:07:44] Voorzitter, ik ben zelf ook ondernemer geweest.

[0:07:47] Ik weet dat je heel veel dingen moet regelen.

[0:07:49] Daarin afhankelijk natuurlijk van wat voor type onderneming je uiteraard hebt.

[0:07:55] En ik ben hier niet om te zeggen dat de problemen die mensen ervaren,

[0:07:59] Dat ze wel of niet legitiem zijn.

[0:08:01] Ik ga er altijd van uit dat ze legitiem zijn.

[0:08:04] En op het moment dat ze legitiem zijn, dat het gewoon goed is om in gesprek te gaan met de overheidinstanties...

[0:08:09] om daar duidelijke afspraken over te maken.

[0:08:11] En hier en daar maatwerk te leveren bij de ondernemingen.

[0:08:16] Ik denk dat dat heel erg belangrijk is.

[0:08:18] En ik heb alle vertrouwen dat dat bij de gemeente gebeurt.

[0:08:20] En nogmaals, ik ben zeker ook van mening...

[0:08:23] daar waar het voor bepaalde individuen niet haalbaar is om dat te bereiken...

[0:08:27] dat ik vind dat de overheid daar zeker een bijdrage in zou kunnen leveren.

[0:08:31] En ik heb daar ook in het verleden een voorbeeld van gegeven

[0:08:35] met de social lease-motie die ik wilde indienen,

[0:08:39] maar daar heb ik al een toezegging toe gekregen van de staatssecretaris

[0:08:43] die toen heeft gezegd van ja, hoe kunnen we op een andere manier

[0:08:46] andere mensen kunnen stimuleren om bijvoorbeeld die stap te maken

[0:08:49] richting elektrische auto's, mensen die dat zelf niet kunnen.

[0:08:53] En daar was in ieder geval ook positief op gereageerd.

[0:08:55] en ik ben heel erg benieuwd ook naar wat er uit die inventarisatie zal komen.

[0:09:00] Ik zie nog een interruptie van de heer Dekker.

[0:09:02] Ja, voorzitter, dank u wel.

[0:09:04] Wat ik een beetje proef aan de woorden van meneer Bamarinka is

[0:09:07] dat hij ervan uitgaat dat continuïteit van beleid altijd goed is voor ondernemers,

[0:09:13] want die kunnen anticiperen, dat begrijp ik ook.

[0:09:14] Maar we hebben hier natuurlijk wel een hele ingrijpende verkiezingsuitslag gehad.

[0:09:18] Beleid wordt echt fundamenteel bijgesteld.

[0:09:21] En dat betekent dus ook dat ondernemers die geanticipeerd hebben

[0:09:24] te ver anticipeerd hebben, die lopen dan risico's.

[0:09:28] Dat is toch een reëel risico, meneer Bamenga?

[0:09:32] Nou ja, kijk, voorzitter.

[0:09:34] Ik lees ook de brieven die geschreven zijn door de gemeente.

[0:09:39] En die hebben het ook over onbehoorlijk bestuur bijvoorbeeld.

[0:09:43] En er is ook eerder gesproken over onduidelijkheid.

[0:09:47] Ik denk dat door dit proces, hoe dat nu loopt,

[0:09:49] dat het nog meer onduidelijkheid met zich meebrengt.

[0:09:53] En dat vind ik persoonlijk echt heel erg jammer.

[0:09:56] Zeker als je ziet de doelstelling die we met z'n allen willen bereiken hiermee.

[0:10:01] En ik denk ook wel dat, als je hebt over continuïteit van beleid,

[0:10:06] dat ook de gemeenten bereid waren, zo lees ik in ieder geval uit de stukken,

[0:10:11] om daar een steentje aan bij te dragen,

[0:10:13] om te zorgen dat die verschillen niet te groot zijn.

[0:10:16] Maar ik begrijp dus dat daar niet positief op gereageerd is.

[0:10:21] En daarom heb ik zelf ook nog gewoon vragen die ik zou willen weten vanuit de staatssecretaris.

[0:10:25] De heer Vermeer heeft nog een interruptie.

[0:10:28] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:10:29] Toch nog een vraagje aan de heer Bamenga over die duidelijkheid.

[0:10:33] Want die duidelijkheid was er waarschijnlijk wel bij gemeentes en op gemeentelijke afdelingen.

[0:10:38] Maar ik zou de heer Bamenga echt eens willen vragen...

[0:10:41] om de website van de gemeente Amsterdammers te pakken...

[0:10:44] en dan eens even te zoeken naar...

[0:10:47] ik wil de stad in met mijn vrachtwagen en waar kan ik tegenaan lopen...

[0:10:51] En wat moet ik doen?

[0:10:52] Nou, ik wens hem veel succes.

[0:10:54] Ik kan hem wel vertellen dat hij een paar dagen ervoor uit moet trekken, denk ik.

[0:10:58] Want dat valt niet mee.

[0:10:59] Je moet precies weten waar je naar zoekt.

[0:11:00] Vervolgens word je weer doorverwezen naar het RVO, waar vervolgens weer spelregels staan,

[0:11:06] waaraan al duidelijk is dat een aantal van die ondernemers zich daar niet aan kan voldoen,

[0:11:10] omdat er een vrachtwagen bijvoorbeeld ouder is dan dertien jaar.

[0:11:15] Volgens mij is de beste manier...

[0:11:17] Heeft u ook een vraag?

[0:11:18] Ja, nee, eigenlijk niet eens.

[0:11:22] Dan doet u het zo meteen bij uw eigen inbreng.

[0:11:24] Ik wil de heer El Abassi van harte welkom heten, van DENK.

[0:11:28] En dat de heer Bamenga doorgaat met zijn inbreng.

[0:11:31] Nou ja, ik denk dat het een veel voorkomend probleem is.

[0:11:36] Wat de heer Vermeer, en dat geldt niet alleen voor ondernemers.

[0:11:40] Ik bedoel, dit kan ook gelden voor burgers.

[0:11:42] Die op een internetsite op zoek zijn naar informatie die ze willen.

[0:11:47] maar dat moeizaam kunnen krijgen.

[0:11:49] En als dat het geval is, dan probeer je dat aan te pakken

[0:11:52] en dan ga je niet, zeg maar, een heel beleid, afspraak

[0:11:56] die we met z'n allen gemaakt hebben, helemaal veranderen.

[0:11:59] Maar goed, dat was eventjes toch een reactie.

[0:12:03] Niet alleen ondernemers, maar ook gemeenten zijn ontevreden

[0:12:06] over deze plotselingewijziging.

[0:12:08] Gemeenten waren namelijk al jaren bezig met de voorbereiding

[0:12:11] op zero-emissiezones.

[0:12:12] Het is goed doordacht en er zijn alternatieven en uitzonderingen

[0:12:16] voor ondernemers die om wat voor reden dan ook niet zelf over kunnen

[0:12:20] naar zero-emissievoertuigen.

[0:12:22] De staatssecretaris zadelt hun nu op met grote onduidelijkheid.

[0:12:27] De staatssecretaris stelt bovendien in zijn brief

[0:12:29] dat hij zijn voorstel in overeenstemming heeft gedaan met gemeenten.

[0:12:34] Hoe kan het dan dat er zo'n groot verschil is

[0:12:37] tussen wat de staatssecretaris schrijft in de brief

[0:12:40] en hoe de wethouders dat hebben geïnterpreteerd?

[0:12:43] Gemeenten geven in hun brief aan

[0:12:45] dat er helemaal geen overeenstemming is bereikt.

[0:12:48] Wat gaat de staatssecretaris doen om het vertrouwen van gemeenten

[0:12:51] en van ondernemers te herstellen?

[0:12:53] Voorzitter, er is nog een andere belangrijke reden

[0:12:56] om de zero-emissiezones niet uit te stellen.

[0:12:58] Ze dragen namelijk bij aan een schoner klimaat.

[0:13:01] Uitstel betekent meer vervuiling en minder schone lucht in Nederlandse steden.

[0:13:05] Hoe kijkt de staatssecretaris aan tegen de negatieve invloed

[0:13:08] die dit gaat hebben op de CO2-reductie in Nederland,

[0:13:10] ook in het licht van de bevindingen van de KEF?

[0:13:13] heeft de staatssecretaris al enig idee welke maatregelen er genomen gaan worden

[0:13:18] om de negatieve effecten van dit plan te compenseren,

[0:13:21] zodat we op koers blijven voor onze doelen voor een gezond en schoon Nederland.

[0:13:26] Voorzitter, ik rondaf.

[0:13:28] Onze gemeenten en onze ondernemers verdienen beter.

[0:13:31] Onze steden, burgers en toekomst, die verdienen ook echt een toekomst.

[0:13:35] Het is daarom cruciaal dat we vasthouden aan eerder gemaakte afspraken

[0:13:39] en ondernemers, gemeenten en hun inwoners niet in de verwarring brengen.

[0:13:44] Zo zetten we geen stappen achteruit, maar juist vooruit naar een gezonde en schone toekomst.

[0:13:52] Dank u wel voor uw bijdrage.

[0:13:52] Ik geef het woord aan mevrouw Veldman van de VVD.

[0:13:55] Dank u wel, voorzitter.

[0:13:57] Voorzitter, een aantal weken geleden spraken wij in het commissiedebat Duurzaam Vervoer

[0:14:01] uitvoerig over zero-emissiezones.

[0:14:03] Vanaf 1 januari worden deze zones namelijk in 14 gemeenten ingevoerd

[0:14:06] en dit levert bij vele ondernemers hoofdbrekens en slaaploze nachten op.

[0:14:11] slapeloze nachten, omdat zij zich afvragen hoe zij straks met hun kraam op de markt moeten komen

[0:14:15] en omdat de loodgieter niet meer bij zijn klanten in het centrum kan komen.

[0:14:20] Dat is de reden dat de VVD zich genoodzaakt voelde om een motie in te dienen die de staatssecretaris

[0:14:24] ertoe opriep te werken aan een landelijk gestandardiseerde uitzondering voor ondernemers tot 2029 en hierover

[0:14:30] voor 1 november te rapporteren aan de Kamer.

[0:14:33] Een motie die door een meerderheid van de Kamer is aangenomen.

[0:14:36] En daar voeren wij vandaag het debat over met de staatssecretaris.

[0:14:40] Voorzitter, ik zou graag willen beginnen met het uitdelen van een compliment aan de staatssecretaris.

[0:14:44] Een paar dagen geleden bleek dat enkele steden voornemens zijn ook personenauto's te weren

[0:14:48] uit hun zero-emissiezones.

[0:14:50] Dit is voor de VVD onacceptabel.

[0:14:52] Veel inwoners van zero-emissiezones zijn afhankelijk van hun auto als vervoermiddel om naar hun

[0:14:56] werk te gaan of om familie verderop in het land te bezoeken.

[0:14:59] We zijn dan ook blij met de duidelijke reactie van de staatssecretaris.

[0:15:03] Hij werkt hier niet aan mee.

[0:15:04] Heel goed.

[0:15:06] Ik zie een interruptie van de heer Vermeer.

[0:15:07] is uw laatste interruptie trouwens. Ja, dat weet ik. Ja, ik hou dat bij altijd.

[0:15:14] Ja, ik heb even vragen aan mevrouw Veldman, want ik ben het helemaal met haar eens

[0:15:18] rond die zero-emissiezones voor personenauto's.

[0:15:22] Maar eigenlijk zijn er al een soort van zero-emissiezones.

[0:15:25] Dat noemen we nu milieuzones. Vindt mevrouw Veldman ook dat we daar ook mee moeten stoppen?

[0:15:33] Nou, dat is niet waar we het nu hier inderdaad wat uitgebreider over gaan hebben.

[0:15:38] maar gelukkig zijn er niet zoveel milieuzones als seroemissiezones.

[0:15:44] Voor ons is het allerbelangrijkste dat als je een persoonauto hebt,

[0:15:48] dat je daar gewoon mee van A naar B moet kunnen.

[0:15:51] En dat je daar niet in wordt belet in zones waar borden staan van u mag hier niet meer inkomen.

[0:15:59] Interruptie van de heer Heutink.

[0:16:02] Ik kan wel zeggen dat we blij zijn met de inzet van de VVD op die seroemissiezones

[0:16:08] en dat we ook zij aan zij staan in het uitstellen van die verschrikkelijke milieugevangenissen.

[0:16:13] Maar wat we zien is dat de VVD zich daar in deze Kamer ontzettend hard voor maakt,

[0:16:19] maar tegelijkertijd in zes van de veertien gemeenten zit de VVD ook in het college van burgemeester en wethouders.

[0:16:26] En mijn vraag is, doet de VVD, naast dat ze hier een inspanning leveren om die zero-emissiezones uit te stellen,

[0:16:33] doen ze dat ook richting de lokale VVD'ers, die ook verantwoordelijk zijn voor het invoeren

[0:16:40] van die zero-emissiezones.

[0:16:43] Voorzitter, wij hebben een prachtige partij die verdeeld is over de verschillende bestuurslagen

[0:16:48] in het land en gelooft u maar van mij dat we daar zeker contact over hebben en ook in dit

[0:16:52] geval.

[0:16:53] Alleen, wij hebben hier een landelijke afweging te maken en dat is waarover wij hier spreken

[0:16:58] vandaag.

[0:17:03] Dat was het compliment.

[0:17:06] Dan over naar de zero-emissiezones voor bestelauto's en vrachtauto's.

[0:17:09] Zoals gezegd leveren er veel zorgen in het land.

[0:17:11] Aan de ene kant zijn er partijen die de afgelopen jaren hard gewerkt hebben om te kunnen starten

[0:17:15] met de zero-emissiezones.

[0:17:17] Gemeenten, fabrikanten en importeurs willen door met de invoering van zero-emissiezones

[0:17:21] per 1 januari 2025.

[0:17:24] Aan de andere kant ziet de VVD dat veel, vooral kleine, ondernemers en zzp'ers de

[0:17:28] zero-emissiezones straks niet in kunnen, omdat zij net het hoofd boven water kunnen houden

[0:17:32] en geen geld hebben voor het aanschaffen van een nieuwe bestelauto.

[0:17:36] Bovendien hebben we afgelopen week nog kunnen lezen dat er maar een handvol gemeenten die

[0:17:39] een zero-emissiezone willen invoeren, genoeg ruimte heeft op het stroomnet om de laadinfrastructuur

[0:17:43] op orde te krijgen.

[0:17:45] De staatssecretaris heeft laten weten hoe hij invulling geeft aan de motie.

[0:17:49] Maar de VVD is van mening dat deze invulling volstrekt onvoldoende is.

[0:17:53] Het is een magere oplossing voor het probleem dat we zien.

[0:17:56] De kruk zit erin dat de staatssecretaris weliswaar wil inzetten op één jaar geen boetes, maar

[0:18:01] dat hij hier geen enkele garantie voor geeft.

[0:18:03] De gemeenten hebben aangegeven hierin nauwelijks coulantse te willen bieden

[0:18:07] en nu lijkt sprake van een impasse.

[0:18:09] Mijn vraag aan de staatssecretaris is welke opties heeft hij onderzocht

[0:18:12] om invulling te geven aan de motie?

[0:18:14] Hoe gaat hij ervoor zorgen dat de ondernemers de garantie krijgen

[0:18:17] dat er voor minimaal één jaar meer ruimte en coulantse wordt geboden aan hen?

[0:18:21] En ook hoe heeft dit zo ver kunnen komen?

[0:18:23] Welk overleg is met de gemeenten gevoerd

[0:18:25] en waarom is er blijkbaar geen vertrouwen om samen tot een oplossing te komen?

[0:18:29] Voorzitter. De door een Kamer meerderheid aangenomen motie-Veldman was klip en klaar

[0:18:33] en de tijd begint te dringen.

[0:18:35] 1 januari is tenslotte al over vier weken.

[0:18:37] Wij nemen de zorgen van de ondernemers serieus.

[0:18:40] We weten dat er vrijstellingen en ontheffingen zijn, maar we kunnen niet leven met het gemak

[0:18:44] waarmee wordt gesproken over hoe ondernemers zich wel even kunnen aanpassen.

[0:18:49] Dat alles via vrijstellingen, een logistieke hub of ontheffingen te regelen is, is te simplistisch

[0:18:54] en doet geen recht aan wat er daarmee op deze ondernemers afkomt.

[0:19:00] Interruptie van de heer De Hoop.

[0:19:03] Ja, voorzitter, als je de bijdrage van mevrouw Vildman van de VVD hoort,

[0:19:07] zou je bijna vergeten dat, nou ja, de VVD roelt INW de afgelopen 15 jaar.

[0:19:12] Ook alle vier ministers van de VVD die de afgelopen 15 jaar op INW zaten,

[0:19:17] hebben dit proces gefaciliteerd.

[0:19:18] Dus ik vind het beetje opmerkelijk dat de VVD er zo stevig in zit.

[0:19:23] Maar dan om toch naar die motie van mevrouw Veldman te gaan,

[0:19:26] want naar aanleiding van de motie heeft de staatssecretaris

[0:19:29] aan de voorstel gedaan voor een jaar uitstel,

[0:19:31] maar daar komen dan de volgende reacties op.

[0:19:32] De gemeenten die noemen het onbetrouwbaar en ze zeggen

[0:19:35] dat hun gezag wordt ondermijnd.

[0:19:37] Draaivereniging citeert, ik citeer ze,

[0:19:39] de motie Veldman zorgt voor onnodige onduidelijkheid

[0:19:42] over de zero-emissiezone, ze heeft vertraagd verduurzaming

[0:19:44] waar ondernemers al jarenlang naartoe werken.

[0:19:46] En Berenschot, die een onafhankelijk advies heeft gedaan,

[0:19:49] Zegt nota bene, deze ontwikkeling staat haaks op de rust die wij in onze toets adviseren

[0:19:55] naar aanleiding van de oproep van Veldman.

[0:19:58] Wij zijn benieuwd of de Tweede Kamer het belang van de rust zal onderkennen en de landelijke

[0:20:01] politiek en overheid gezamenlijk met gemeenten optrekken om de invoering van de ZE-zones door

[0:20:07] te voeren.

[0:20:08] Ik ben benieuwd hoe de VVD kijkt naar al die reacties die veroorzaakt zijn naar aanleiding

[0:20:12] van de motie die mevrouw Veldman heeft ingediend.

[0:20:19] Hartelijk dank voor deze vraag, want het is goed om dat nog maar een keer uit te leggen.

[0:20:23] Ja, de VVD heeft in de persoon van een minister al jarenlang de bewindspersonenpost ingevuld, maar

[0:20:34] wij zijn vanuit de Kamer altijd scherp geweest op hoe er invulling wordt gegeven aan die zero-emissiezones.

[0:20:39] Ongeveer een jaar geleden heeft mijn voorganger, een van mijn collega's nu ook, de heer Erkens een

[0:20:44] motie ingediend om uitstel te vragen voor de kleine mkb'ers en om daar goede ontheffingen voor te regelen.

[0:20:52] Dus daar was de zorg al duidelijk naar voren gebracht.

[0:20:56] Vervolgens komen we er in het jaar daarna, en met een hoogtepunt afgelopen maanden, erachter

[0:21:02] dat die ontheffingen onvoldoende zijn geregeld en dat de zorgen te groot zijn.

[0:21:06] Dus er is geen sprake van dat we hier eerder geen aandacht voor hebben gehad of onvoldoende.

[0:21:11] Dit is altijd op ons netvlies geweest.

[0:21:15] We maken er nu een punt van, want het komt eraan.

[0:21:18] We vinden het heel erg vervelend en jammer om te zien hoe dit zoveel ondernemers raakt.

[0:21:23] Dan wordt er gerefereerd aan het Berenschot-rapport.

[0:21:25] Dat wil ik ook graag even doen, want een van de dingen die ze ook zeggen, is dat er wel de

[0:21:29] randvoorwaarde voor het goed functioneren van de zero-emissiezone is dat er een goed functionerend

[0:21:34] centraal loket is en dat de communicatie op orde moet zijn.

[0:21:37] Dus er moet effectief gewerkt worden aan het bereiken van diverse groepen ondernemers, ook

[0:21:43] ondernemers voor wie logistiek niet centraal in hun businessmodel staat.

[0:21:48] En er moet voldoende laadinfrastructuur zijn.

[0:21:52] Daar moet op versterkt worden.

[0:21:54] Ook dit zijn dingen die Bereschot heeft gezegd.

[0:21:56] Het is net hoe je het leest misschien, aan welke kant van het douchegordijn je staat,

[0:22:00] zegt mijn man altijd als we op elkaar wachten in de badkamer.

[0:22:05] Maar wat wel belangrijk is, is dat we hier aan tafel zitten om een afweging te maken

[0:22:11] met alle verschillende verhalen die je hoort.

[0:22:13] Ik kom daar zo mijn bijdrage ook nog even terug van.

[0:22:15] Ja, er zijn verschillende meningen en het is aan ons om daar een weging in te maken.

[0:22:19] En dat doet u op een andere manier dan ik.

[0:22:22] Weer de hoop.

[0:22:24] Nee, voorzitter, het is overduidelijk dat ik dat op een andere manier doe dan mevrouw Veldman.

[0:22:27] Kijk, er staan zeker kritiekpunten in het rapport van Weerenschot,

[0:22:32] maar de conclusies die zijn best wel helder en daarin zeggen ze het is gebalanceerd het is redelijk

[0:22:37] en bijvoorbeeld het punt wat mevrouw Veldman noemt over de netcongestie daar zou je beter moeten

[0:22:42] kijken naar een hardheidsclausule kan en je kunt beter kijken naar die ontheffingen maar uitstel

[0:22:47] op deze manier en wat mevrouw Veldman uitstelt tot bijvoorbeeld voorstel tot bijvoorbeeld 2029

[0:22:52] dat is echt heel fors. Het is best een groot dossier dus soms heb je even twee zinnen nodig om naar

[0:23:01] vragen toe te gaan. Voorzitter, waar ik naar toe wil is, mevrouw Veldman stelt nu nog langer uitstel

[0:23:08] voor. Ik vind dat best wel heftig. De samenleving is daar heel kritisch op. Wat is de conclusie die

[0:23:15] de VVD verbindt op het moment dat de motie Veldman niet wordt uitgevoerd, of dat er nu niet nog een

[0:23:20] ander voorstel van de staatssecretaris komt? Want mevrouw Veldman zit er heel stevig in. Dan ben ik

[0:23:24] ook benieuwd wat de conclusie is die zij eruit trekt op het moment dat de staatssecretaris zijn

[0:23:28] huidige voorstel niet aanpast.

[0:23:33] Voorzitter, een paar dingen. Ik hoor in ieder geval de heer De Hoop zeggen

[0:23:35] de samenleving zit er niet op te wachten. Ik denk dat ik een iets andere definitie

[0:23:39] dan van de samenleving heb. Sterker, in die samenleving zijn verschillende

[0:23:42] partijen die verschillende meningen hebben en dat is de weging die we hier

[0:23:45] maken en waar we in verschillen.

[0:23:48] Ik hoor meneer De Hoop zeggen over het Beringsschuldrapport.

[0:23:53] Prima, daar staan dingen in. Daar staan ook aandachtspunten in.

[0:23:56] Die heb ik net genoemd.

[0:23:58] Maar wat ik vooral belangrijk vind is, ga eens praten in die winkelstraat.

[0:24:01] Ga eens praten in dat stadcentrum met die ondernemers.

[0:24:04] En leg je oor te luisteren wat ze bezighoudt en waarom zij slapeloze nachten hebben.

[0:24:09] En dat is waarom we dit initiatief genomen hebben.

[0:24:12] De heer De Hoop.

[0:24:13] Voorzitter, allereerst is het in geen enkele manier een antwoord op mijn vraag,

[0:24:17] namelijk de conclusie die mevrouw Veldman zou verbinden.

[0:24:20] Maar om dan toch meteen een interruptie te doen,

[0:24:22] want ik verwacht dat mevrouw Veldman daar nog wel antwoord op geeft.

[0:24:25] Kijk, dit zijn hele grote veranderingen.

[0:24:27] En dat raakt altijd mensen.

[0:24:29] En dan moet je heel nadrukkelijk kijken hoe zorgen we dat we die mensen helpen.

[0:24:32] Ik denk dat er een heel tal hardheidsclausules zijn om wat te doen.

[0:24:35] Als we daar iets missen, dan ben ik de eerste die naast mevrouw Veldman staat om te kijken hoe we hen kunnen helpen.

[0:24:40] Maar wat er nu gebeurt is chaos creëren.

[0:24:43] Gemeentes zijn woest, want die hebben geen idee hoe ze hier zometeen mee om moeten gaan.

[0:24:47] Er zijn heel veel ondernemers die gigantische investeringen hebben gedaan die hier nadelen van ondervinden.

[0:24:52] En dan moet je je, denk ik, ook als VVD, Partij van de Ondernemers, afvragen...

[0:24:57] hoeveel mensen helpen we hierbij ten koste van chaos die we creëren, onduidelijkheid...

[0:25:02] en dan begrijp ik de route van de VVD niet. Dat is één.

[0:25:04] En twee, ik hoor graag wat de conclusie is die mevrouw Veldman verbindt...

[0:25:08] als de staatssecretaris niet een ander voorstel doet.

[0:25:12] Voorzitter, de GroenLinks-PvdA begrijpt wel vaker de route van de VVD niet en andersom ook.

[0:25:19] Dat is, denk ik, een feit. Maar over chaos creëren...

[0:25:22] Dan ga ik weer terug naar wat ik net zei.

[0:25:24] Ga die winkelstraat in en de stadcentrum in en kijk hoe die mensen ervaren,

[0:25:28] hoe zij in een chaos terechtkomen als zij op een een of andere manier

[0:25:32] aan de eisen zouden willen voldoen.

[0:25:34] Want er zijn er genoeg die het willen voor de zero-emissiezones.

[0:25:37] En dat is waarom wij hier een punt van maken.

[0:25:41] En ik hoor meneer De Hoop zeggen over, praten over betrouwbaarheid van beleid.

[0:25:46] Ik denk dat het aan ons is hier in de Tweede Kamer.

[0:25:48] Op het moment dat we met elkaar beleid vaststellen, het komt in uitvoering

[0:25:52] En we zien bij de uitvoering dat het eraan schort, dat het niet goed gaat, dat je dan ook op dat moment

[0:25:57] aan de rem trekt of aan de bel trekt en het debat aangaat.

[0:26:02] En dat is wat we hier doen.

[0:26:04] En over de andere vraag.

[0:26:05] Ik heb vragen gesteld aan de staatssecretaris.

[0:26:08] Ik wacht graag op de antwoorden die hij daarop geeft.

[0:26:11] Ik ben ook heel benieuwd, net als de heer De Hoop.

[0:26:13] En die wil ik eerst afwachten.

[0:26:15] Ik zag nog een interruptie van de heer Van Dijk.

[0:26:21] Eerst door meneer De Hoop.

[0:26:22] Prima.

[0:26:22] Voorzitter, dit is dan mijn laatste interruptie, want ik verbaas mij echt oprecht over hoe de VVD hier in de wedstrijd zit.

[0:26:29] Ik ken de VVD als een partij die heus vaak kritiek op dingen heeft, maar als het puntje bij paaltje komt, een verantwoordelijke bestuurderspartij is.

[0:26:37] En er zijn heel veel gemeentes die met hun handen in het haar zitten.

[0:26:41] Er waren vanochtend 41 ondernemende partijen uit het maatschappelijke veld die zeiden, wat hier gebeurt is ongelofelijk.

[0:26:49] Wij hebben hier zoveel last van.

[0:26:50] Er zijn zoveel ondernemers die zoveel investeringen hebben gedaan,

[0:26:53] die hier zo de shaak van zijn. Dit kan niet.

[0:26:55] En nota bene Bereschot kwam naar dat rapport

[0:26:58] nog met een laatste reactie waarin ze zeggen deze ontwikkeling naar aanleiding

[0:27:02] van de motie Veldman staat haaks op wat wij adviseren.

[0:27:05] Het belang van rust, de landelijke politiek die

[0:27:08] gezamenlijk met gemeenten optrekt, wordt hier volledig doorkruist.

[0:27:11] Dat moet toch een verantwoordelijke

[0:27:12] bestuurderspartij als de VVD moet zich dat toch aantrekken, zou ik zeggen.

[0:27:20] Voorzitter. Ik hoor wat de heer De Hoop zegt, maar over handen in het haar gesproken.

[0:27:24] Het zijn ook die ondernemers die met de handen in het haar zitten.

[0:27:27] Wij kiezen ervoor om voor deze mensen op te komen, omdat ze niet weten welke volgende stap ze moeten zetten.

[0:27:34] Vooropgesteld is het heel goed dat er bedrijven zijn die die stap al hebben kunnen zetten.

[0:27:39] Want wat ons betreft komen er wel zero-emissiezones, dus de stap zal gezet gaan worden.

[0:27:45] Als je dat al hebt kunnen doen, is dat fantastisch.

[0:27:47] en lever je als bedrijf een hele positieve bijdrage aan de schonere lucht.

[0:27:54] Maar waar het ons om gaat, is als je dat niet kunt

[0:27:56] en je ofwel naar een hub wordt gestuurd

[0:27:59] waar het logistiek onmogelijk is om je zaken te kunnen doen

[0:28:03] ofwel je wordt in een ontheffingencircus gestuurd

[0:28:06] waar je bijvoorbeeld die waslijst aan stukken moet aanleveren die ik net noemde,

[0:28:10] dan is dat voor ons niet de goede oplossing.

[0:28:13] De heer Van Dijk.

[0:28:14] Ja, dank, voorzitter.

[0:28:16] Een aantal zorgen die mevrouw Veldman hier uit namens de VVD zijn ook de zorgen van nieuw

[0:28:22] sociaal contract.

[0:28:23] Daar hebben we ook in eerder debat de aandacht voor gevraagd en daar kom ik zo ook op terug

[0:28:26] in mijn eigen bijdrage.

[0:28:28] En tegelijkertijd is denk ik wat er nu nodig is en wat ook achter die oproep van die organisaties

[0:28:33] doorklinkt, ook weer vandaag, is duidelijkheid.

[0:28:36] Er moet duidelijkheid zijn waar is iedereen aan toe?

[0:28:39] Dat is wat hier belangrijk is.

[0:28:40] En ik hoor mevrouw Veldman zeggen dat het klip en klaar is wat er met haar motie wordt beoogd.

[0:28:46] En dat is nu juist het probleem, in ieder geval voor nieuw sociaal contract.

[0:28:49] En daarom hebben wij ook tegen die motie gestemd,

[0:28:51] dat die toch wat ons betreft niet die duidelijkheid geeft.

[0:28:55] We hebben hier in een vorig debat, heb ik mevrouw Veldman gevraagd wat ze bedoelt met ondernemers,

[0:28:59] of dat alleen kleine ondernemers zijn, zoals eerder dus door haar collega is bepleit.

[0:29:04] En toen heeft ze de definitie wat verruimd, ook naar wat grotere ondernemers.

[0:29:09] en vervolgens staat in de motie uitzonderingen voor ondernemers tot 29.

[0:29:13] Dat lijkt te suggereren dat het om generiek uitstel gaat voor 29.

[0:29:17] Dat lijkt, en ik hoorde net mevrouw Veldman wat anders zeggen,

[0:29:21] en ik zou graag dit debat willen benutten om ook van de VVD helderheid te krijgen

[0:29:25] over dat dat niet is wat wordt beoogd.

[0:29:28] Generiek uitstel tot 1 januari 29.

[0:29:34] Voorzitter, in de overweging bij de motie staat dat,

[0:29:37] overwegende dat de zero-missiesondes ervoor bepaalde ondernemers voor zorgen

[0:29:41] dat binnensteden niet meer bereikbaar zijn en zijn hun werk niet meer kunnen doen met

[0:29:44] de middelen die tot hun beschikking staan.

[0:29:46] En in ieder debat, in ieder interview, waar dan ook, heb ik aangegeven dat dit gaat om

[0:29:53] de ondernemers die het niet redden.

[0:29:55] En dat zijn vaak de kleine ondernemers die niet het vermogen hebben, niet de financiën

[0:29:59] hebben, niet de leningen af kunnen sluiten, nog bijkomen van corona, omdat ze daar ook

[0:30:04] leningen voor aan het afbetalen zijn, hun spargeld door corona hebben opgemaakt en die

[0:30:09] nu het water aan de lippen staat, die nu zeggen dit wordt voor onze stap, die gewoon net even te ver

[0:30:14] gaat. Dat zijn de ondernemers waar we het over hebben, voorzitter. De heer Van Dijk. Dank, voorzitter,

[0:30:21] ook voor dit antwoord. Mag ik dan concluderen dat de VVD op zichzelf kan leven ook met het feit dat

[0:30:28] we 1 januari gewoon van start gaan met de serie emissiezondes. Dat is ook wat de staatssecretaris

[0:30:32] nu bepleit. Tegelijkertijd in de komende maanden, als er niet wordt gehandhaafd, we gaan kijken of

[0:30:38] inderdaad die uitzondering die harmonisatie nog is te regelen en dan hoor ik ook wel graag van de vvd

[0:30:43] wat wellicht daar nog aan toe te voegen is maar dat dat wel de basis is ook voor de vvd om op door

[0:30:48] te gaan voorzitter we hebben gevraagd om een uitstel tot 2029 dat is wat het verzoek in de motie aangeeft

[0:30:57] en dat staat voor ons centraal en dan hebben we daarbij gezegd doe dat voor die ondernemers die

[0:31:03] het niet kunnen redden en ik hoor graag straks van de staatssecretaris welke andere oplossing

[0:31:07] dan wat er nu voor ligt hij daarvoor zou kunnen bieden.

[0:31:10] Want wat er nu voor ligt is onvoldoende.

[0:31:15] Wat mij betreft vervolgt u een betog.

[0:31:17] Vrouw Velmo.

[0:31:18] Voorzitter, een elektrische bus is duur.

[0:31:20] Werken via hubs of klushubs is soms gewoonweg logistiek niet mogelijk

[0:31:24] of veel te complex of te kostbaar.

[0:31:26] De laadinfrastructuur is nog niet op orde.

[0:31:28] En voor het aanvragen van een ontheffing,

[0:31:30] omdat je een busje niet kunt betalen,

[0:31:31] moet je een waslijst aangegevens en documenten aanleveren

[0:31:34] en je accountant inhuren om dit voor elkaar te krijgen.

[0:31:36] En ja, de VVD pleit voor een stabiel overheidsbeleid, maar dat betekent niet dat we onze ogen sluiten

[0:31:42] als we zien dat iets in de praktijk niet goed werkt, want we willen ook dat ondernemers

[0:31:47] zuurstof krijgen en flexibiliteit hebben om te ondernemen.

[0:31:51] Voorzitter.

[0:31:51] Wat de VVD betreft staan de zero-emissiezones aan zich niet ter discussie.

[0:31:55] Iedereen wil schone lucht, maar we vinden het belangrijk dat iedereen die dit mee kan maken,

[0:32:00] de kans en de tijd krijgt zich aan te passen, op een ondernemersvriendelijke manier en zonder

[0:32:06] slapeloze nachten. Dank u wel, voorzitter.

[0:32:09] Dank u wel voor uw inbreng.

[0:32:11] Dan geef ik het woord aan de heer Huitenk van de BVV.

[0:32:20] Voorzitter, ondernemers worden kapot gemaakt.

[0:32:24] MKB'ers worden een faillissement ingejaagd.

[0:32:28] Het leven van heel veel mensen wordt de prullenbak ingemieterd.

[0:32:33] En het is onze dure plicht om uitstel van die verschrikkelijke zero-emissiezones te regelen.

[0:32:41] Voorzitter, het is dit kabinet die het laat gebeuren dat hardwerkende ondernemers straks geen cent meer kunnen verdienen.

[0:32:48] Het zijn al die gemeenten met linkse bestuurders die zorgen dat al die hardwerkende Nederlanders tot persona non grata in de binnenstad worden verklaard.

[0:32:59] En het is nu alleen de staatssecretaris die dit alles kan voorkomen.

[0:33:04] We hebben het verdorie over de kaasboer, we hebben het over de vishandel, de loodgieten,

[0:33:10] de timmerman, de kermis, noem ze op voorzitter, de lijst is eindeloos.

[0:33:16] Denkt het kabinet nou echt dat zij binnen zes maanden tijd voldoende geld bij elkaar hebben

[0:33:20] gespaard om een peperdure elektrische bus of een vrachtwagen aan te schaffen?

[0:33:26] Natuurlijk niet, voorzitter. Je kunt toch op je klompen aanvoelen dat we afstevenen op een regelrechte ramp.

[0:33:34] Waarom komt de staatssecretaris, zeg ik tegen hem via u voorzitter, met dit verschrikkelijk slechte voorstel?

[0:33:40] Het lijkt wel, voorzitter, alsof hij niet eens de moeite heeft genomen om uitstel te realiseren.

[0:33:45] En in plaats dat hij gewoon per besluit regelt dat alle ondernemers uitstel hebben tot 2029...

[0:33:51] komt hij nu aan met een lief verzoek aan gemeenten of ze alsjeblieft niet willen gaan handhaven.

[0:33:58] Niet voor één jaar of vijf jaar zoals deze Kamer graag wil.

[0:34:03] Nee, hij komt met een verzoek of gemeenten twee maanden langer niet willen beboeten.

[0:34:10] Twee hele maanden! Is dit nou werkelijk het voorstel?

[0:34:14] Moeten al die ondernemers het hier maar mee doen? Dat kan toch niet waar zijn?

[0:34:18] Hoe kan de staatssecretaris dit uitleggen?

[0:34:21] Hoe legt hij dit uit aan de oliebollenkraam op de hoek van de straat?

[0:34:25] Hoe legt hij dit uit aan de patatkraam op de Albert Cuyp?

[0:34:29] Dit kan niet langer zo, voorzitter.

[0:34:32] We hebben ontzettend veel berichten ontvangen van al die ondernemers.

[0:34:37] En die hebben er buikpijn van.

[0:34:40] Die maken zich zorgen of ze straks nog wel kunnen werken.

[0:34:43] Want dat is hetgeen wat ze het liefste doen, voorzitter.

[0:34:45] Werken voor hun centen, dat moeten we koesteren in plaats van het afstraffen.

[0:34:50] En deze mensen willen niet hun hand op houden bij de overheid.

[0:34:53] Deze mensen willen niet in de bijstand belanden.

[0:34:56] En ze hebben, voorzitter, nog verdorie gelijk ook.

[0:35:00] Wij verwachten echt een beter voorstel van de staatssecretaris.

[0:35:03] En hoe hij het doet, het maakt ons werkelijk niets uit.

[0:35:07] Maar het voorstel zoals het er nu ligt, is gewoon uitstel van executie.

[0:35:12] Dit voorstel is uitstel van executie voor al die ondernemers...

[0:35:16] die geen elektrische bus of vrachtwagen kunnen aanschaffen.

[0:35:19] Zo'n dure aankoop valt niet te betalen...

[0:35:23] met de verkoop van een pontje kaas of een gebakken vis.

[0:35:26] Dat gaat gewoon niet, voorzitter.

[0:35:28] En daarom is er meer tijd nodig.

[0:35:31] En de Kamer wil ook meer tijd geven aan al die ondernemers.

[0:35:35] Er is gewoon een meerderheid in deze Kamer die zegt...

[0:35:38] uitstel tot 2029.

[0:35:40] En waarom komt de staatssecretaris daar dan niet aan tegemoet?

[0:35:45] Voorzitter, ik doe echt een klemmend beroep op de staatssecretaris.

[0:35:49] En laat het heel erg duidelijk zijn.

[0:35:51] Laat die ondernemers niet vallen.

[0:35:54] Laat ze niet in de steek en kom met een beter voorstel.

[0:35:58] Want het voorstel zoals het er nu ligt...

[0:36:01] die komt nog niet in de buurt van wat de meerderheid van deze Kamer wil.

[0:36:06] Dank u wel.

[0:36:08] Ik zie een interruptie van de heer Albassie.

[0:36:11] Ik kon niet lang genoeg wachten met zulke spierballentaal.

[0:36:16] Daar luister je graag naar.

[0:36:18] Ik zou de PVV eigenlijk willen vragen.

[0:36:21] Want het verschil tussen PVV nu en een aantal jaren geleden is niet de tekst.

[0:36:26] Want het is hetzelfde gebleven.

[0:36:27] Ik heb hier ook het verkiezingsprogramma van de PVV.

[0:36:29] Maar het verschil zit erin dat de PVV nu in het kabinet zit.

[0:36:33] En ik hoor het PVV constant verwijzen naar de staatssecretaris.

[0:36:37] Ik zou willen zeggen, laten we vooral in het spiegel kijken.

[0:36:39] We kunnen moties indienen, we kunnen amendementen indienen.

[0:36:42] En ik ben benieuwd of de PVV dan ook dezelfde stelling inneemt als het gaat om een amendement.

[0:36:49] Want je kunt het ook op landelijk niveau aanpakken, dit soort problemen.

[0:36:53] En dat is eigenlijk mijn vraag aan de PVV.

[0:36:55] Staat de PVV dan ook aan onze zijt als er straks een motie of amendement ingediend wordt?

[0:37:01] Nou ja, voorzitter, alles wat leidt tot uitstel tot 2029 zullen wij gaan bekijken.

[0:37:07] En als het er goed voor staat, is het ook positief adviseren,

[0:37:10] want we hebben volgens mij in meerderheid in deze Kamer gezegd

[0:37:14] dat er uitstel moet komen tot 2029.

[0:37:16] Dat staat als een paal boven water, zeg ik in de richting van meneer El Abassi, via u, voorzitter.

[0:37:24] Voorzitter. Meneer El Abassi.

[0:37:26] Oh, sorry, dank.

[0:37:28] Fijn om te horen, tot 2029.

[0:37:30] Dat is al minder stellig dan in de verkiezingsprogramma staat van de PVV

[0:37:34] en ook het geluid dat we in het verleden hebben gehoord van de PVV.

[0:37:36] Daar ging het om afschaffen.

[0:37:38] Niet alleen van de zero-emissiezone maar van alle milieuzones.

[0:37:41] Dus ik merk toch wel een verandering bij de PVV.

[0:37:45] Begrijp ik hem zo dat als we straks besluiten met Snal

[0:37:49] of er komt een motie of een amendement waarin in ieder geval aangegeven wordt

[0:37:52] geen zero-emissiezones tot 2029.

[0:37:57] Steunt de PVV dat dan?

[0:38:00] Voorzitter, wij doen wat wij hebben afgesproken in het coalitieakkoord.

[0:38:04] En in het coalitieakkoord staat nadrukkelijk de resultaatsverplichting

[0:38:08] richting het kabinet, waarin er moet worden bezien hoe zero-missiezones kunnen worden uitgesteld

[0:38:13] voor ondernemers tot 2029.

[0:38:15] Dat is wat er in het hoofdlijnakkoord staat, dat is wat in het regeerprogramma staat.

[0:38:20] Wij zijn goed voor onze handtekening en dat is de enige inzet waar wij hier vandaag voor

[0:38:24] zitten.

[0:38:25] Wij verwachten van de staatssecretaris dat hij diezelfde inzet heeft, dat hij met een

[0:38:29] verbeterd plan komt om al die ondernemers, ik heb het net genoemd, al die duizenden,

[0:38:34] meer dan honderdduizenden, honderdduizend ondernemers die niet mee kunnen maken

[0:38:39] om te zorgen dat zij nog kunnen werken, dat zij nog een boterham kunnen verdienen.

[0:38:44] En ik verwacht echt van de staatssecretaris een beter voorstel.

[0:38:47] En ik hoop met meneer Elbassy dat hij aan mijn zijde staat,

[0:38:51] dat we samen de staatssecretaris ook gaan vragen om met een beter voorstel te komen, voorzitter.

[0:38:56] Interruptie van de heer Van Dijk.

[0:38:58] Ja, dank voorzitter.

[0:39:00] En het is terecht ook dat er wordt gerefereerd aan het hoofdlijnakkoord

[0:39:05] en het regeerprogramma, ook door de heer Heutink, maar dan moet het wel goed doen.

[0:39:09] En wat daar staat is geen jaartal, geen 2029.

[0:39:14] Daar staat dat uitstel wordt bezien zodat bekeken kan worden of er

[0:39:18] uitzonderingen voor ondernemers mogelijk zijn.

[0:39:21] Maar het blijft een gemeentelijk besluit.

[0:39:24] Daar moeten we binnen blijven.

[0:39:25] Daar heeft ook NEC zijn handtekening ondergezet.

[0:39:27] Daar heeft de PVV de handtekening ondergezet, BBB en natuurlijk ook de VVD.

[0:39:31] We hebben net van de indiener van de motie, en dat is in dit huis altijd leidend,

[0:39:35] gehoord hoe de motie wordt uitgelegd.

[0:39:38] Namelijk dat zij meer uitzonderingen verwachten, maar niet generiek uitstel tot 29.

[0:39:43] Dus er is geen ruime meerderheid in deze Kamer voor generiek uitstel tot 2029.

[0:39:48] Het staat de heer Heutink vrij om natuurlijk wel een motie weer in te dienen als het zover komt.

[0:39:53] Maar we spreken vandaag over de motie die is ingediend en is aangenomen.

[0:39:56] Daar moet deze staatssecretaris chocola van maken.

[0:39:59] Daar moeten wij bij helpen als Kamer en laten we ook naar duidelijkheid streven.

[0:40:03] En mijn vraag aan de heer Heutink is hoe hij reageert ook op die duiding van de indiener,

[0:40:09] in dit geval mevrouw Veldman.

[0:40:12] Voorzitter, ik ben er eigenlijk wel een beetje klaar mee dat meneer Olga van Dijk steeds een

[0:40:16] vrije interpretatie geeft aan letterlijke teksten die ergens staan, want zowel in het

[0:40:20] hoofdlijnakkoord als in het GEER-programma staat gewoon ondernemers.

[0:40:24] In de dictum van de motie staat ondernemers en dan kunnen we er allemaal een interpretatie

[0:40:28] aan geven, is dat wat we willen.

[0:40:29] Het staat letterlijk op papier.

[0:40:31] Het is letterlijk de opdracht die richting het kabinet is gegaan, voorzitter.

[0:40:35] Dus wat mij betreft is dat de lijn die we doen.

[0:40:38] Schoon uitstel tot 2029 voor ondernemers.

[0:40:41] En het is aan het kabinet om daaraan te voldoen.

[0:40:45] De heer Van Dijk.

[0:40:46] Ja, dank. Ik constateer dat de heer Huizinga ook bij mij eens is dat dat niet in het hoofdlijnprogramma

[0:40:50] staat, wel in de motie.

[0:40:52] Tegelijkertijd probeert de staatssecretaris daar recht aan te doen.

[0:40:55] voor de grootste groep ondernemers, bijna 50 procent, dat uitstel inderdaad naar 29 te tillen.

[0:41:01] Mij lijkt dat recht doen aan de motie. De indiener heeft gezegd daar nog wat meer van te verwachten.

[0:41:07] Ik wacht ook de reactie af van de staatssecretaris. Maar ik blijf toch bij mijn punt dat ik zojuist

[0:41:13] ook de indiener van de motie een andere duiding heeft horen geven dan de heer Heutink. En ja,

[0:41:18] uiteindelijk is de indiener ook van de motie leidend over de interpretatie en dan mag uiteindelijk ook

[0:41:22] en ook de bestuurder, in dit geval de staatssecretaris...

[0:41:25] op basis daarvan een besluit te voorleggen.

[0:41:27] En dat doet hij ook vandaag.

[0:41:29] Ik constateer dat de heer Huiting daar toch een andere draai aan geeft...

[0:41:32] dan de indiener van de motie.

[0:41:35] De heer Huiting.

[0:41:37] Voorzitter, over scheppen van onduidelijkheid gesproken.

[0:41:41] Er wordt hier een interpretatieverschil gegeven...

[0:41:43] over wat de definitie van ondernemers is.

[0:41:45] Maar dat het gaat om 2029 staat als een paal boven water.

[0:41:50] Sterker nog, dat heeft de collega hier rechts naast mij van de VVD net ook bevestigd.

[0:41:56] En dat het om ondernemers gaat die het niet mee kunnen maken, dat laat ik voor de rekening van de VVD.

[0:42:01] Want dat het hier gaat om 2029, staat als een paal boven water.

[0:42:05] En het voorstel van de staatssecretaris nu is dat hij komt met weliswaar een jaar uitstel...

[0:42:12] maar dat er over een half jaar wordt gekeken of het daadwerkelijk nodig is.

[0:42:16] Dat is ook een uitspraak die ik totaal niet kan volgen, want natuurlijk is dat nodig.

[0:42:20] Het is nodig tot 2029.

[0:42:22] Dus meneer Van Dijk, als u dan juist gaat, onjuist gaat interpreteren,

[0:42:28] dan moet u het in ieder geval doen op de juiste dingen.

[0:42:34] Ik zie geen interrupties meer.

[0:42:35] Dan is het woord aan de heer Vermeer van de BBY.

[0:42:41] Dank u wel, voorzitter.

[0:42:43] Laat ik meteen duidelijk zijn.

[0:42:44] De invoering van zero emissie zones is

[0:42:47] een schoolvoorbeeld van hoe beleid volledig los kan staan van realiteit.

[0:42:52] Het is een chaos en ondernemers worden aan hun lot overgelaten, gemeenten trekken hun

[0:42:57] eigen plan en de beloofde harmonisatie ontbreekt.

[0:43:01] BBB wil dat de mede door ons ondertekende motie voor uitstel van invoering tot 2029 volledig

[0:43:08] en onverkort wordt uitgevoerd.

[0:43:11] Invoering is namelijk in veel gevallen onhaalbaar voor ondernemers, vooral in de binnensteden.

[0:43:16] Veel ondernemers hebben simpelweg niet de middelen om over te stappen op elektrische

[0:43:20] voertuigen en het brengt niet alleen de bevoorrading van winkels en horeca in gevaar, maar leidt

[0:43:25] ook tot ongelijkheid tussen gebieden met en zonder zero-emissiezones.

[0:43:30] Voorzitter, ik heb ook gesproken met de kermisexploitanten die terechtstellen dat hun transport geen

[0:43:36] verdienmodel is, maar slechts een middel om attracties te transporteren.

[0:43:41] En deze groep, die een rijke traditie van meer dan duizend jaar vertegenwoordigt, duizenden

[0:43:45] en een jaar geleden precies was de eerste vermelding van een kermis,

[0:43:50] dreigt volledig klem te komen zitten door de zero-emissiezones.

[0:43:54] Kermiswagens staan stil, zijn al geregistreerd bij de RDW

[0:43:58] en veroorzaken nauwelijks milieubelasting.

[0:44:01] Toch worden ze verplicht tot onhaalbare investeringen

[0:44:03] en dit is een voorbeeld van beleid zonder oog voor menselijke maat.

[0:44:09] Is de staatssecretaris met BBB eens

[0:44:10] dat deze specifieke groep ondernemers onevenredig zwaar gedupeerd wordt

[0:44:16] door de zero-emissiezone-invoeringen?

[0:44:18] En is de staatssecretaris met BBB eens

[0:44:21] dat het transport voor deze sector geen verdienmodel is,

[0:44:24] maar slechts een middel om transacties te transporteren?

[0:44:28] En is de staatssecretaris bereid deze meer dan duizend jaar oude traditie te helpen

[0:44:32] om voor de toekomst te waarborgen dat onze kermissen kunnen voortbestaan?

[0:44:36] En is de staatssecretaris bereid in overleg met de belangenwaardigers

[0:44:40] van de kermissector te bezien hoe we deze toekomst veilig kunnen stellen?

[0:44:44] En voorzitter, ook de typisch Nederlandse weekmarkten zien de toekomst met angst en

[0:44:49] beven tegemoet.

[0:44:51] Mark Kooplui zei dit treffend in de Telegraafs, ze zijn echt gek geworden en als ik straks

[0:44:56] geen plek meer heb op de markt, omdat ik me geen elektrische wagen kan veroorloven, dan

[0:45:00] houdt het op.

[0:45:01] Voor veel collega's is dat een kwestie van tijd.

[0:45:04] En die markt, dat is meer dan alleen een plek waar mensen producten kopen, het is een ontmoetingsplaats

[0:45:11] waar mensen elkaar treffen, een praatje maken en een gevoel van saamhorigheid ontstaat.

[0:45:16] Dit raakt vooral ouderen en mensen zonder eigen vervoer,

[0:45:19] die de markt gebruiken als sociale verbinding.

[0:45:22] En voorzitter, de gekte wordt nog groter.

[0:45:24] Meerdere steden hebben aangegeven dat ze ook personenauto's willen gaan weren.

[0:45:28] Dit terwijl maar 8 procent van de auto's in Nederland elektrisch is.

[0:45:33] En er worden nu plannen gesmeed die niets anders dan chaos veroorzaken.

[0:45:37] Hoe denken deze gemeenten dit in de praktijk te regelen?

[0:45:40] Straks krijgen we een woud aan ontheffingen en let op mijn woorden, daar hoorden dan ook nog leesjes bij.

[0:45:46] Oftewel kosten.

[0:45:48] En wie gaan we dan allemaal uitzonderen?

[0:45:51] Wijkverpleegkundigen, artsen, ondernemers, marktkooplui, evenementenorganisatoren, artiesten, koriersdiensten, mensen op ziekenbezoek,

[0:45:59] ouders die hun kinderen naar de opvang brengen, u noemt het maar.

[0:46:02] Dit raakt werkelijk iedereen.

[0:46:04] En het resultaat? Niemand wordt hier blij van.

[0:46:07] Misschien een handvol linksdraaiende politici en mensen met een bakfiets.

[0:46:12] Voorzitter, dit is geen klimaatbeleid.

[0:46:15] Dit is activistische symboolpolitiek die onze samenleving en economie op enorme kosten jaagt.

[0:46:22] Kan de staatssecretaris de keiharde garantie geven dat er geen zero-emissiezones voor personenauto's komen

[0:46:28] of dat via milieuzones gelijkwaardige beperkingen worden ingesteld.

[0:46:35] Voorzitter, ik rond af.

[0:46:38] Mijn tijd is ook omhoog.

[0:46:39] Ik zal dat even iets anders instellen zodat het toevallig geen geluid maakt.

[0:46:44] Als u maar afrondt.

[0:46:45] Daarom.

[0:46:47] BBB zou graag het volgende zien.

[0:46:49] Een landelijk gestandardiseerd uitstel tot 2029.

[0:46:53] Het signaal van de Kamer is duidelijk.

[0:46:55] Eenduidige landelijke regels.

[0:46:57] Stop de chaos van gemeentelijke willekeur.

[0:46:59] en geen zero-emissiezones of iets wat erop lijkt voor persoonauto's.

[0:47:04] De staatssecretaris moet nu keuzes maken en het is tijd voor beleid dat werkt,

[0:47:09] niet alleen voor ondernemers, maar ook voor alle inwoners van steden.

[0:47:13] Dank u wel.

[0:47:15] Ik zie nog een interruptie bij de heer Dekker.

[0:47:17] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:47:19] Ik voel me af, is de heer Vermeer op de hoogte van het feit

[0:47:21] dat er een motie van het lid Van Houwelingen is aangenomen in februari van dit jaar?

[0:47:28] Die is aangenomen en daar spreekt hij uit dat het in ieder geval onwenselijk is om brandstofauto's

[0:47:33] voor 2040 op te nemen in de regels-onprint-emissiezones en dus ook zekerheid te bieden aan consumenten

[0:47:39] op die manier.

[0:47:40] Dat is misschien een geruststelling, voorzitter.

[0:47:44] Voorzitter, dat is helemaal geen geruststelling, want dat sluit dus niet uit dat na 2040 die

[0:47:49] auto's wel beperkingen krijgen om de stad binnen te komen.

[0:47:54] En wat ons betreft is dat veel te vroeg om daar nu al uitspraken over te doen,

[0:47:57] want we weten helemaal niet hoe het wagenpark er tegen die tijd uitziet.

[0:48:02] Maar misschien komen we wel tot de conclusie dat het voor het klimaat

[0:48:05] hele zuinige brandstofmotoren nog veel langer nodig hebben

[0:48:11] om gewoon onze doelen te halen.

[0:48:15] Ik ben heel blij om dit standpunt te vernemen, voorzitter.

[0:48:19] Dank u wel voor het bijdrage, de heer De Hop, met zijn bijdrage.

[0:48:24] Voorzitter, in de politiek is het makkelijk om te vertellen waarom je iets niet wil.

[0:48:28] En laat ik het zo zeggen, daar zijn de coalitiepartijen best wel goed in.

[0:48:32] Maar soms is het ook even goed om terug te gaan in de tijd om te kijken waarom we iets wel wilden.

[0:48:37] Waarom wilden we nou uitstootvrije zones?

[0:48:40] Eigenlijk is het best simpel.

[0:48:42] We hebben behoefte aan schone, gezonde en leefbare steden.

[0:48:45] En dat is nodig, want alle Noord- en West-Europese landen, uitgezonderd België, doen het beter dan Nederland op dit vlak.

[0:48:51] Nederland staat op de 25e plaats van Europese lidstaten als het gaat over luchtkwaliteit.

[0:48:56] 1,2 miljoen mensen in Nederland hebben chronische longziekte.

[0:48:59] Elk jaar sterven er 23.000 mensen hier aan.

[0:49:02] En de jaarlijkse zorgkosten hiervoor bedragen 3 miljard per jaar.

[0:49:05] En het Rijk en dan met name ook het ministerie van IJW heeft in 2014 de basis gelegd voor de invoering van uitstootvrije zones.

[0:49:12] Alle bewindspersonen hebben hier op het ministerie van IJW flinke stappen gezet.

[0:49:17] Buitengewoon verstandige ministers als Melanie Schultz, VVD,

[0:49:20] Cora van Nieuwenhuijzen, VVD, Barbara Visser, VVD, Mark Harbers, VVD,

[0:49:25] hebben dit bijvoorbeeld hartstikke goed gefaciliteerd

[0:49:27] en dit proces lang en goed overwogen doorlopen,

[0:49:31] waardoor iedereen ruim van tevoren wist waar hij of zij aan toe was.

[0:49:33] En de afgelopen vijf jaar zijn de voorbereidingen

[0:49:35] voor de invoering van de uitstootvrije zones in volle gang

[0:49:38] en hebben gemeenten samen met belangenbehartigers

[0:49:41] het beleid verder vormgegeven.

[0:49:43] Maar de VVD en de PVV trokken zich hier niks van aan

[0:49:45] En dus vroegen zij om een onafhankelijk onderzoek van Bereschot.

[0:49:49] En laat ik u meenemen de conclusie.

[0:49:51] Het is gebalanceerd en het is redelijk.

[0:49:54] Maar wederom trokken de VVD en de PVV zich er niks van aan en kwamen ze met een motie

[0:49:58] om ondernemers uit te stellen tot 2029.

[0:50:01] En de staatssecretaris wil een ja-uitstel.

[0:50:03] En daar kwamen de volgende reacties op.

[0:50:05] Gemeenten noemen het onbetrouwbaar besturen en vinden dat het lokale gezag wordt ondermijten.

[0:50:09] Bovendien zeggen ze dat de staatssecretaris wist dat zij hier helemaal niet eens mee akkoord

[0:50:12] zijn.

[0:50:13] En toch deed hij het.

[0:50:14] Graag een reactie van de staatssecretaris.

[0:50:16] De maatschappelijke organisaties bepleiten vast te houden aan de invoerdatum en roepen

[0:50:20] de politiek op om geen twijfel meer te zaaien.

[0:50:22] Ik citeer de rijvereniging maar even.

[0:50:24] De motie Veldman zorgt voor onnodige onduidelijkheid over de zero-emissiezones en vertraagde verduurzaming

[0:50:29] waar ondernemers al jarenlang naartoe werken.

[0:50:31] En tenslotte kwam Beresgoed weer met een reactie op de motie in de Kamer.

[0:50:35] Deze ontwikkeling staat haaks op de rust die wij in onze onafhankelijke toets adviseerden.

[0:50:39] We zijn benieuwd of de Tweede Kamer het belang van rust zal onderkennen.

[0:50:43] en de landelijke politiek en de overheid gezamenlijk met gemeenten op zal trekken

[0:50:47] om de invoering van de zero-emissiezones in te voeren.

[0:50:51] Voorzitter...

[0:50:51] Ik zie een interruptie van de heer Reutink.

[0:50:54] Ja, voorzitter, ik wil...

[0:50:55] Laatste interruptie.

[0:50:56] Ja, zeker. Ik wil meneer De Hoop even terugnemen naar een hele lange tijd geleden,

[0:51:02] toen de Partij van de Arbeid nog de partij was die opkwam voor die ondernemer op de hoek,

[0:51:08] voor die ondernemer op de markt, voor de kaasboer, voor de vishandel

[0:51:13] En mijn vraag is...

[0:51:15] Ze zijn natuurlijk allemaal weggelopen bij de Partij van de Arbeid.

[0:51:17] Dat snappen we allemaal, met dit soort gekke uitspraken.

[0:51:20] Maar mijn vraag aan hem is...

[0:51:23] Wat zegt u tegen de kaasboer die zo meteen de binnenstad niet meer in mag?

[0:51:27] Wat zegt u tegen de vishandel die zo meteen de binnenstad niet meer in mag?

[0:51:32] Zegt u tegen hen dat u uw portemonnee mag trekken...

[0:51:36] om een onbetaalbare elektrische bus aan te schaffen?

[0:51:39] of zegt u tegen hen, u kunt lekker failliet gaan?

[0:51:43] Wat zegt u tegen hen?

[0:51:46] Voorzitter, wat ik tegen hen zeg is dat iedereen die deze ontwikkeling zelf

[0:51:50] mee kan maken, dat een groot deel daarvan het al gedaan heeft.

[0:51:54] En op het moment dat men dat niet kan, dat er dan tal van ontheffingen zijn.

[0:51:57] Er zijn ontheffingen voor bedrijfseconomische ontstandigheden,

[0:52:01] waar in principe bijna iedereen onder zou kunnen vallen.

[0:52:04] De communicatie kan beter, daar ben ik het mee eens.

[0:52:06] De kritiek die het verschillende partijen hadden, het had ook geholpen

[0:52:09] als het Rijk er al mee bezig was geweest in plaats van dit proces volledig door kruisen.

[0:52:12] Dan hadden we misschien nog wat meer stappen gezet met die communicatie met de gemeentes.

[0:52:16] Maar dat kan inderdaad beter.

[0:52:17] En er zijn ook nog ontheffingen nodig voor netcongressie, vind ik ook echt.

[0:52:21] Daar moet beter naar gekeken worden.

[0:52:22] Bovendien zijn er bijvoorbeeld ook ontheffingen voor speciale voertuigcategorieën.

[0:52:26] Ik heb ongeveer dit debat 16 keer kermisvoertuigen gehoord.

[0:52:29] Vallen er helemaal niet onder. Vallen er helemaal niet onder.

[0:52:31] Dus ik zou ook tegen andere partijen willen zeggen, kijk eerst even over welke categorieën.

[0:52:35] het heet van kermisvoertuigen, zitten gewoon een uitzonderingscategorie.

[0:52:39] Je kunt het allemaal opzoeken.

[0:52:40] Dus als er nog steeds bepaalde categorieën zijn die daar niet onder vallen,

[0:52:44] Marco Bluij, heb ik in het vorige debat ook gezegd,

[0:52:47] ben ik de eerste die bereid is om te kijken hoe we hen kunnen helpen.

[0:52:51] Het is bijvoorbeeld ook zo als je er maar twaalf keer per jaar naartoe gaat,

[0:52:53] val je er ook niet onder.

[0:52:54] Dus laten we wel in alle redelijkheid en ook feitelijk daarnaar kijken.

[0:52:57] En als daar dan echt iets onredelijks tussen zit,

[0:53:00] ben ik de eerste die bereid is om met de andere partijen te kijken

[0:53:03] hoe kunnen we daar een uitzondering doen?

[0:53:05] Maar ik constateer niet dat dit redelijk is.

[0:53:07] Dat constateert een onafhankelijk onderzoek van Bereschot

[0:53:10] op aanvraag van de motie van de VVD.

[0:53:12] Ja, voorzitter, ik weet dan ook niet meer wat ik moet zeggen.

[0:53:16] Dan vervolgt u gewoon uw betog.

[0:53:19] Ik zie nog een interruptie van de heer Dekker.

[0:53:21] Ja, dank u wel, voorzitter. Ik hoorde de heer De Hoop

[0:53:23] toch voldoende naar voren brengen dat het voor gemeenten

[0:53:26] die zich hadden voorbereid op deze regelingen

[0:53:28] bijzonder lastig is en verwarrend, en dat begrijp ik.

[0:53:31] Maar uiteindelijk doen we dit soort maatregelen niet voor gemeenten, maar voor burgers en ondernemers.

[0:53:38] En er zijn natuurlijk een aantal ondernemers die hebben ten onrechte geanticipeerd en die moeten nu misschien hun koers verleggen.

[0:53:44] Maar in hoofdlijn is het aantal ondernemers geholpen met het verzachten van deze maatregelen.

[0:53:50] En dat de gemeenten dan moeilijkheden hebben, dat vind ik toch van een tweede orde. Hoe kijkt de hoop daarnaar?

[0:53:56] Kijk, er zijn twee dingen. Het eerste is wat vind ik ervan?

[0:53:59] Ik vind niet alleen dat een groot deel van mijn ondernemers juist keihard geraakt wordt als we zorgen van uitstel.

[0:54:06] Want mensen hebben tienduizenden, soms nog wel meer geld dan investeringen gedaan.

[0:54:10] Dus echt ongekend wat ondernemers aan investeringen hebben gedaan.

[0:54:13] Die nu echt in een concurrerende positie een gigantische achterstand hebben als we het pas in 2029 invoeren.

[0:54:19] Ik wil niet weten hoeveel rechtszaken daarvan komen.

[0:54:21] Dus inhoudelijk deel ik niet wat Forum voor Democratie zegt.

[0:54:24] Maar er is ook een feitelijkheid, de instelling van de zero-emissiezones is gewoon aan gemeentes.

[0:54:30] Wij gaan er helemaal niet over.

[0:54:31] Dus de heer Dekker kan van alles en nog wat willen.

[0:54:34] Het mandaat ligt bij gemeentes en dan kunnen we opdrachten geven wat we willen.

[0:54:38] Het staat nota bene in het hoofdlijnenakkoord.

[0:54:40] Ik zou iedereen raden om het nog een keer te lezen, want iedereen geeft er een andere interpretatie aan.

[0:54:44] Het staat er best wel duidelijk, zou ik willen zeggen.

[0:54:48] Ik zie de heer Vermeer, maar die heeft zijn interrupties verbruikt.

[0:54:51] Ja, daarom wou ik even een persoonlijk feit maken.

[0:54:53] want de heer De Hoop suggereert dat onder andere ik hier verkeerde informatie verstrekt heb,

[0:55:00] en hij bevestigt dat nogmaals, maar er staat gewoon duidelijk op de website van zowel de gemeente

[0:55:06] Amsterdam als van milieuzones.nl bij VRO dat die ontheffing bij kermiswagens alleen maar geldt

[0:55:15] voor vrachtwagens die jonger zijn dan dertien jaar. Dus wij hebben hier helemaal geen valse

[0:55:22] informatie verspreid, maar de heer De Hoop moet zijn feit op orde maken.

[0:55:27] Nee, ik heb het hier bij me staan. Dit is de zero-emissie-statslogistiek.

[0:55:30] De volgende vrachtauto's komen in aanmerking voor een ontheffing tot uiterlijk 2030,

[0:55:35] kermis- of circusvoertuig, of tot ze voor die tijd de levertijd van 13 jaar hebben bereikt.

[0:55:42] Dus het geldt in beide routes. Ja, dat staat er gewoon.

[0:55:45] Misschien kunt u het daar na de tijd even met elkaar afhebben.

[0:55:47] Ik zie de heer El Abassi nog een interruptie.

[0:55:51] Voorzitter, ik wil de waarheid van de heer De Hoop niet in twijfel trekken,

[0:55:55] maar ik hoorde de heer De Hoop aangeven dat Nederland het,

[0:56:01] en corrigeer me als dat niet zo was,

[0:56:02] slechter doet dan andere landen als het gaat om de luchtkwaliteit.

[0:56:06] Nu heb ik het RIVM hier voor mij en daar staat juist dat Nederland goed scoort

[0:56:09] en dat ze in de afgelopen vijftig jaar een enorme verbetering hebben ten opzichte van lucht.

[0:56:14] Dus ik hoor graag hoe de heer De Hoop erop reflecteert.

[0:56:18] Maar om daarop door te vragen.

[0:56:21] Ik zou de heer De Hoop willen vragen hoe de heer De Hoop...

[0:56:27] Want je kunt aan heel veel knoppen draaien als het gaat om de luchtkwaliteit.

[0:56:30] Je kunt er ook voor zorgen om huis te verduurzamen en ga zo maar door.

[0:56:33] Hier kiest de heer De Hoop er bewust voor om bepaalde groepen, die het niet kunnen betalen, de stad uit te weren.

[0:56:39] als we het hebben over ondernemers met wat kleinere ondernemers.

[0:56:43] Waarom kiest de heer De Hoop daarvoor, terwijl er veel meer knoppen zijn om aan te draaien?

[0:56:49] Voorzitter, allereerst twee dingen kunnen tegelijkertijd waar zijn,

[0:56:52] zegt Raymond Mens altijd in een van mijn favoriete politieke podcasts.

[0:56:56] En dat is in dit geval. Nederland is ver vooruit gegaan als het gaat over de luchtkwaliteit.

[0:57:00] Dat schetst het RIVM, maar nog steeds staan we op de 25ste plaats.

[0:57:03] Dus we hebben heel veel stappen gezet, maar nog steeds hebben wij na België

[0:57:07] de slechtste luchtkwaliteit van Noord- en West-Europa.

[0:57:10] Het tweede punt is, ja, waarom wil de heer De Hoop het op deze manier doen?

[0:57:14] Ik wil helemaal niks.

[0:57:15] Dit is een proces wat de afgelopen tien jaar door het ministerie van INW, waar vier VVD-ministers

[0:57:21] zaten die de lead hadden, dit proces is zo ook begeleid, met ondernemers, met gemeenten.

[0:57:27] Het is niet dat ik dat wil, het is een samenloop van jarenlang zorgvuldig beleid geweest wat

[0:57:32] hierop uitkwam.

[0:57:33] Als er dan bepaalde groepen zijn die daar onevenredig door geraakt worden, wil ik daar best naar

[0:57:38] kijken.

[0:57:39] Beresgoed zegt dat het niet zo is, maar als er andere mensen zijn die zeggen

[0:57:42] er is een speciale groep, dan moeten we nog beter naar kijken.

[0:57:44] Ik sta vooraan om daarnaar te kijken.

[0:57:47] Maar dat is wat anders dan dit volledig te doorkruisen.

[0:57:50] En ja, het maakt mij wat uit dat het slecht gaat met de lichtkwaliteit in Nederland.

[0:57:53] Het maakt mij wat uit dat 1,2 miljoen mensen in Nederland

[0:57:56] een chronische longziekte hebben.

[0:57:58] We zitten daar ook met die zorgen.

[0:57:59] Dus ja, met alle respect, ik vind het bijna bizar

[0:58:02] dat zoiets bijna niet eens naar voren komt in dit debat.

[0:58:05] We doen het wel ergens om.

[0:58:06] En ik vind het heel erg makkelijk om te vertellen waarom we van alles en nog wat niet willen.

[0:58:10] Ik vind het ook belangrijk om te zeggen waarom de politiek soms een bepaalde richting uitbeweegt.

[0:58:14] Dit is een richting voor gezondheid van mensen, voor de klimaatdoelstellingen.

[0:58:18] Dit gaat gewoon gebeuren en de partijen die de suggestie wekken dat dit niet gaat gebeuren,

[0:58:22] die bedrijven vind ik niet zo'n heel eerlijke politiek op dit moment.

[0:58:35] De heer De Hoop lijkt aan te geven dat het meer iets is wat hier vanuit landelijk komt.

[0:58:41] Ik hoor hier een heel ander geluid, maar ik ben als raadslid ook actief geweest.

[0:58:45] Vooral vanuit de gemeentes is dit oppoppen.

[0:58:49] Ik zou de heer De Hoop willen vragen, want hij lijkt de indruk te wekken dat de collega's

[0:58:53] hier niet om een milieu te geven, terwijl dat niet waar is.

[0:58:57] Het gaat om aan welke knoppen willen we draaien.

[0:58:59] Er zijn genoeg manieren om CO2-uitstoot te verminderen.

[0:59:04] Waar de collega's, en misschien spreek ik,

[0:59:07] laat ik in ieder geval over mezelf spreken,

[0:59:09] waar wij vooral moeite mee hebben, is dat we precies aan een knop draaien

[0:59:13] waarmee we groepen uitsluiten, dat we die de binnenstad niet meer in laten.

[0:59:16] En daar hebben we heel veel moeite mee.

[0:59:18] En ik zou de heer De Hoop willen vragen.

[0:59:19] Er zijn genoeg andere knoppen waar we aan kunnen draaien.

[0:59:21] Laten we daarin samenwerken, in plaats van mensen duperen en de toegang tot de stad te ontnemen.

[0:59:30] Ik vind het wel ingewikkeld als er gewoon suggesties gewekt worden die gewoon niet waar zijn, voorzitter.

[0:59:35] Dus alsof er groepen niet meer de stad in kunnen, dat is gewoon niet waar.

[0:59:39] Het is gewoon echt feitelijk totaal onjuist.

[0:59:42] Ik hoorde net ook een soort van suggestie alsof er een bepaalde zero-emissie-gevangenis zou komen in Nederland.

[0:59:49] Jongens, laten we even normaal doen.

[0:59:51] Alsjeblieft, laten we even normaal doen.

[0:59:53] Ja, er zijn ondernemers die zeggen dit raakt mij, bijvoorbeeld de marktkooplui,

[1:00:00] ik wil daar heel gericht kijken naar een ontheffing.

[1:00:02] Als we dat morgen met elkaar regelen, kunnen we volgens mij op een hele fatsoenlijke manier die ingang starten.

[1:00:10] Gemeentes die gaan over de ontheffing, zeg ik via de voorzitter tegen de heer El Abassi.

[1:00:16] Maar tegelijkertijd is het wel zo dat vanaf 2014 het Rijk en het ministerie van INW

[1:00:21] de basis heeft gelegd voor deze afspraken.

[1:00:24] En daaropvolgend hebben we gemeentestappen gezet.

[1:00:27] Die gingen uit van een betrouwbare overheid.

[1:00:29] En toen we bijna bij de finish waren,

[1:00:31] werd dat opeens gebombardeerd door een voorstel van de VVD.

[1:00:34] En zitten we nu in deze situatie.

[1:00:35] Dat is gewoon feitelijk hoe het proces is gelopen.

[1:00:38] Als daar GroenLinks Partij van de Arbeid lag,

[1:00:40] hadden we gewoon dat proces zorgvuldig doorlopen.

[1:00:42] Want iedereen wist waar hij aan toe was.

[1:00:43] En dat is ook wat Bereschot zegt.

[1:00:45] Houd nou die rust in het proces.

[1:00:46] Nou, we kunnen één ding concluderen.

[1:00:48] Dat is niet helemaal gelukt.

[1:00:50] Ik zie nog interruptie van mevrouw Veldman.

[1:00:53] Dank u, voorzitter.

[1:00:55] Ik hoorde de heer De Hoop zeggen dat het aan de gemeente is.

[1:00:58] Toevallig heeft hij er zelf ook een inhoudelijke opvatting over.

[1:01:02] Maar als je kijkt naar hoe het in de praktijk uitpakt, en dat is de laatste periode, want

[1:01:08] dan komt het dichterbij en dan hoop je dat alles gereed is.

[1:01:11] En dan blijkt het dus niet zo te zijn waar we een punt van maken.

[1:01:15] Tegelijkertijd zien we dat er ook gemeenten zijn die om hele geldige redenen juist overgaan tot uitstel.

[1:01:24] Ze zien dat voor bijna alle ondernemers die het treft de aanschaf van een elektrisch voertuig te duur is,

[1:01:30] dat de laadinfra niet op orde is en dat eigenlijk bijna iedereen daardoor een ontheffing aan moet vragen,

[1:01:36] wat ook nog eens een hoop belastinggeld kost om dat te organiseren.

[1:01:39] Dus gemeenten als Ede, Apeldoorn, Deventer en recent ook Zaanstad,

[1:01:43] die zijn uiteindelijk nu, die heb ik gezegd, we doen het toch maar niet.

[1:01:46] We stellen uit. Hoe denkt de heer De Hoop daar dan over?

[1:01:51] Ja, voorzitter, dat mag. Dus dat mag.

[1:01:54] En volgens mij een van die gemeenten zei ook de netcongestie is een probleem.

[1:01:59] Ik zou het ook goed vinden als je in het voortgang vanaf 2025 kijkt.

[1:02:03] Is het niet goed dat je nog een hardhoudsklausule

[1:02:08] voor bijvoorbeeld netcongres te doen.

[1:02:10] Dus ik vind ook dat je pragmatisch moet kijken bij dit soort invoeringen,

[1:02:14] want het zijn hele grote processen.

[1:02:15] En als daar iets misloopt, dan is het A aan de gemeente om te zeggen

[1:02:19] wij stellen het nog uit, dat mag.

[1:02:21] En B moet je dan ook kijken,

[1:02:22] nou, moet je daar nog een specifieke hardheidsclausuur voor doen?

[1:02:26] Prima, echt prima, voorzitter.

[1:02:27] Maar dat is wat anders dan generiek uitstellen naar 2029.

[1:02:31] Dat is wel echt heel wat anders natuurlijk.

[1:02:34] Mevrouw Velmer.

[1:02:35] Maar deze gemeenten stellen dus generiek uit, naar 2030 zelfs, waarmee ze die ondernemers

[1:02:42] meer ruimte geven om te kunnen gaan voldoen aan die eisen.

[1:02:46] Dus ik begrijp het antwoord nog niet helemaal, maar het lijkt me dus juist om de inhoudelijke

[1:02:51] afweging die zij maken, zijn dit prima voorbeelden, om die ook mee te wegen in hoe je daar landelijk

[1:02:58] over denkt.

[1:03:04] Uiteindelijk is het feit dat de instelling van zero-emissiesons een gemeentelijk besluit is.

[1:03:09] De gemeentes die mevrouw Veldman noemt, die nemen zelf het gemeentelijk besluit om het uit te stellen.

[1:03:14] Prima, kun je inhoudelijke redenen ervoor hebben, leg ik me bij neer.

[1:03:18] Ik weet ook niet precies hoe het in die gemeentes zit met schone lucht.

[1:03:21] Misschien is het daar wel minder heftig.

[1:03:23] Kan ik me best voorstellen dat zij zelf die afweging maken. Wij doen het niet.

[1:03:27] Maar het is ook zo, als gemeentes wel die afweging maken, en die willen dat doen,

[1:03:30] dat het niet heel handig is dat de landelijke politiek zegt

[1:03:33] we gaan niet handhaven, terwijl de gemeente er zelf over gaat.

[1:03:36] Wij gaan er helemaal niet over.

[1:03:37] Dus je wekt een indruk die helemaal de realiteit niet bevestigt.

[1:03:40] En daarom zijn gemeentes hartstikke boos.

[1:03:42] Die voelen zich ondermijnd.

[1:03:44] Ondermijnd door het lokale gezag wordt ondermijnd door het Rijk.

[1:03:47] En dat zien we continu.

[1:03:49] En dat zien we nu ook op dit dossier.

[1:03:50] En ik maak me er grote zorgen over.

[1:03:52] En ik vraag me ook af hoe de staatssecretaris überhaupt denkt

[1:03:54] om nog met gemeentes samen te werken de komende periode, als u zo met hen omgaat.

[1:03:59] Ik vind dat echt zorgelijk.

[1:04:02] Ik zie geen interrupties meer, vervolg uw betoog.

[1:04:05] Dank voorzitter, ik heb even niet scherp hoe lang ik nog heb.

[1:04:07] Ah oké, dan kan ik er rustig aan doen.

[1:04:11] Voorzitter, de coalitiepartijen hebben wat mij betreft een zorgvuldig proces

[1:04:14] van meer dan tien jaar gebombardeerd.

[1:04:16] De staatssecretaris is door de VVD en de PVV totaal ondermijnd en in de wielen gereden.

[1:04:22] En zijn zogenaamde compromis, dan wel oplossing, heeft letterlijk niemand bijgemaakt.

[1:04:27] Niemand.

[1:04:27] Niemand is hier blij mee.

[1:04:30] Ja, misschien de heer Olger van Dijk, ja, als ik maar, waar NSC tegenwoordig allemaal

[1:04:36] blij mee is.

[1:04:37] Dat is een flauw grapje.

[1:04:39] Voorzitter, de VVD en de PVV, en vandaag blijkt ook nog steeds de BBB, zijn nog steeds niet

[1:04:45] uitgestampt.

[1:04:46] En het lokale bestuur voelt zich ondermijnd.

[1:04:48] Ondernemers voelen zich in het pak geneid.

[1:04:49] en dat onafhankelijk adviesbureau Bereschot ziet dat hetgene waar ze juist zo nadrukkelijk op wezen,

[1:04:55] rust en duidelijkheid, dat dat door deze politieke partijen doorkruist is en niet is gedaan.

[1:05:03] Mijn vragen aan de staatssecretaris zijn de volgende.

[1:05:06] Hecht u überhaupt nog aan een betrouwbare overheid?

[1:05:08] Hoe kijkt u naar de tweede brief van Bereschot waarin ze zeggen dat het optrekken met de gemeente cruciaal is

[1:05:13] en de huidige ontwikkeling haastakte het gerust die zij adviseerde?

[1:05:16] En ik wens de staatssecretarissen en de coalitiepartijen ontzettend veel succes met het potje dat ze hiervan hebben gemaakt op te lossen.

[1:05:24] En de opmerking die ik ook zou willen maken, voorzitter, er zijn drie coalitiepartijen die vandaag hele grote woorden hebben gehad.

[1:05:30] Die hebben gezegd dat ondernemers, nou ja, dat soort nekkomwoorden gedraaid, ik kan de bewoordingen allemaal niet meer helemaal citeren.

[1:05:37] Ja, als je zulke grote woorden gebruikt, je hebt een motie liggen en je zegt die moet uitgevoerd worden,

[1:05:41] dan lijkt het me ook dat er politieke consequenties aan zitten als dat niet gebeurt.

[1:05:44] Dus ik ben ook heel benieuwd hoe de VVD en PVV en BBB zich opstellen als de staatssecretaris

[1:05:50] vasthoudt aan zijn compromis.

[1:05:52] Nou, dat gaan we zien in het vervolg van het debat.

[1:05:54] Dank.

[1:05:56] Dank u wel.

[1:05:56] Is het woord aan de heer Dekker.

[1:05:59] Dank u wel, voorzitter.

[1:06:01] De basis van de discussie die we vandaag hier voeren gaat over klimaat en vloed voortuit

[1:06:05] het klimaatakkoord, of loopt er eigenlijk op vooruit?

[1:06:09] Daarom is het misschien goed om hier nog eens naar voren te brengen dat het hele klimaatveranderingsconcept,

[1:06:13] de door mensen veroorzaakte klimaatopwarming en de rol van Nederlandse CO2 daarin

[1:06:17] van een lachwekkende futiliteit is.

[1:06:21] Klimaatverandering buiten de normale natuurlijke variatie

[1:06:24] wordt helemaal niet waargenomen.

[1:06:26] De rol van CO2 daarin is een vergezochte en onbewijsbare hypothese.

[1:06:30] Het aandeel van Nederland, terwijl de belangrijkste CO2-producerende landen

[1:06:33] niet meedoen, is verwaarloosbaar klein tegen astronomische kosten.

[1:06:38] Waanzin dus.

[1:06:40] Het idee van zero-emission zones in steden is gericht op het terugdringen van luchtfrontweiniging

[1:06:45] en geluidsoverlast in gebieden waar veel mensen wonen en werken.

[1:06:49] Het derde veelgebruikte argument, het beperken van CO2-uitstoot en daarmee de beperking van

[1:06:53] de vermeende CO2-gerelateerde klimaatverandering, is niet van toepassing, aangezien de totale

[1:06:59] Nederlandse productie van CO2 met de instelling van zero-emission zones niet wordt beïnvloed,

[1:07:03] maar vele je wordt verplaatst en hooguit indirect een effect zou kunnen hebben.

[1:07:07] Waar de vermiddeling van de productie van fijnstof betreft, zijn de voordelen van een

[1:07:11] zero-emissionszone discutabel.

[1:07:14] Elektrisch aangedreven voertuigen produceren meer fijnstof van bandenslijtage dan auto's

[1:07:19] met een verbrandingsmotor, door hun hogere gewicht en grotere aandrijfkracht.

[1:07:23] Op dat punt geeft een zero-emissionszone dus geen duidelijk voordeel.

[1:07:27] Waar het gaat om de uitstoot van verontreinigende gassen, is het zonne-klaar dat elektrische

[1:07:31] voertuigen het wel winnen.

[1:07:32] Die stoten niets uit.

[1:07:33] Maar de uitlaatsgassen van moderne auto's zijn in de laatste decennia zo ver teruggedrongen

[1:07:38] dat deze winst nog maar beperkt is.

[1:07:41] Onvergelijkbaar met de situatie van vroeger, waarbij walmende diesels en knetterende brommertjes

[1:07:45] de norm waren.

[1:07:47] En dan tenslotte de geluidsoverlast.

[1:07:49] Ook hier zijn de verschillen een stuk kleiner geworden.

[1:07:52] Hier doet zich een omgekeerd fenomeen voor.

[1:07:54] Elektrische voertuigen zijn zo stil dat het gevaarlijk wordt.

[1:07:58] Je hoort ze namelijk niet aankomen.

[1:08:00] Spooky en frightening, dat zei Julian Assange naast hun vrijlating of elektrisch rijden.

[1:08:06] Hij had deze ontwikkeling in de openbare ruimte totaal gemist.

[1:08:11] Kortom, de voordelen van zero-emissiezones voor stedelingen bestaan, maar ze zijn van

[1:08:15] zeer beperkte betekenis.

[1:08:17] En daar staan gigantische kosten tegenover en problemen voor ondernemers.

[1:08:22] De logica van geboden en verboden in het openbaar bestuur zou in onze ogen altijd moeten zijn

[1:08:27] als er geen substantiële problemen aan de orde zijn die dringend opgelost moeten worden

[1:08:31] en er voor de burgers geen spectaculaire voordelen behaald kunnen worden met regelgeving,

[1:08:35] laat als overheid dan geboden en verboden achterwegen.

[1:08:40] Geboden en verboden kosten altijd vrijheid.

[1:08:43] En in dit geval bovendien heel veel geld.

[1:08:46] Wij zijn dus in principe tegen zero-emissie-zones.

[1:08:50] En als we er toch moeten komen, zijn we voor een maximale beperking van hun werkzaamheid.

[1:08:54] Het zij door uitstel, het zij door afstel.

[1:08:57] Dus we vragen de staatssecretaris om op alle mogelijke manieren daar het maximale aan te doen.

[1:09:04] En dan tenslotte, waar het slecht beleid betreft, geldt, wat ons betreft nog steeds,

[1:09:08] beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.

[1:09:11] Dank u wel.

[1:09:14] Dank u wel.

[1:09:15] Voor uw bijdrage het woord is dan de heer Van Dijk van de NSC.

[1:09:18] Ja, dank u wel, voorzitter.

[1:09:19] En wat het nieuwe sociaal contract betreft, gaat het vandaag vooral over het proces

[1:09:23] rond de zero-emissiezones en de besluitvorming.

[1:09:25] Er is de afgelopen tien jaar gewerkt aan de introductie van deze zones, met alle belanghebbenden.

[1:09:30] Het regeerprogramma vraagt om uitstel te bezien om uitzondering voor onder andere ondernemers

[1:09:33] landelijk te kunnen regelen.

[1:09:34] Dus dat is het doel.

[1:09:36] Maar het regeerprogramma maakt net als het hoofdlijnakkoord duidelijk dat het een gemeentelijk

[1:09:39] besluit is en blijft.

[1:09:41] De aangenomen motie Veldman noemt nog een termijn van 2029.

[1:09:45] Onduidelijk is welke groep ondernemers dat precies betreft of dat het toch generiek uitstel

[1:09:49] bepleit.

[1:09:49] En daarom hebben wij toen tegen die motie gestemd.

[1:09:52] Ik ben heel blij vandaag te horen dat de indiener van de motie

[1:09:55] niet dat generieke uitstel beoogt, wel meer uitzonderingen wil.

[1:09:58] We zijn benieuwd hoe de staatssecretaris daarop reageert,

[1:10:01] want dat generieke uitstel van de zones

[1:10:04] kan wat nieuwsciaalcontract betreft nooit de bedoeling zijn.

[1:10:08] En gemeenten willen daar ook absoluut niet van weten

[1:10:10] en kunnen praktisch overigens ook niet afgehouden worden

[1:10:13] van invoering per 1 januari.

[1:10:15] Dat is al over vier weken.

[1:10:17] En dan heb ik het nog niet over alle ondernemersorganisaties.

[1:10:20] en de rij wordt steeds langer, 41 inmiddels.

[1:10:24] Zie daar de ondankbare opdracht voor deze staatssecretaris

[1:10:26] om daar chocola van te maken.

[1:10:28] En eerlijk is eerlijk, wat ons betreft heeft deze PVV-staatssecretaris

[1:10:32] deze bestuurlijke vuurloop wel goed doorstaan.

[1:10:35] Besturen is wikken en wegen.

[1:10:37] Afspraken en belangen, keuzes maken en het is ook pijn nemen.

[1:10:41] En het is ook wel zaak om te kiezen

[1:10:44] en onduidelijkheid niet te lang laten bestaan.

[1:10:47] En die ligt er nu met deze brief van de staatssecretaris.

[1:10:50] Het gaat ook over belangen van ondernemers en bewoners,

[1:10:52] maar ook over de bevoegdheden van het Rijk, de beleidsvrijheid van gemeenten.

[1:10:55] En het compromis van de staatssecretaris kunnen wij mee uitvoeten.

[1:10:58] Het vraagt gemeenten één jaar niet te handhaven en na zes maanden te evalueren.

[1:11:02] De overgangsregeling Emissieklasse 6 wordt verlengd tot 1 januari 2029.

[1:11:07] Daar valt overigens bijna de helft van al die voertuigen in.

[1:11:09] En tegelijkertijd worden de afspraken gemaakt, geharmoniseerd,

[1:11:12] die voor de bedrijfseconomische omstandigheden

[1:11:14] en ontheffing voor netcongesti kan landelijk worden aangevraagd,

[1:11:18] niet langer per gemeente. Ja, dat lijkt me gewoon winst.

[1:11:21] Toch hebben wij ook nog een enkele vraag.

[1:11:24] Op welke termijn is dat confinant met die extra standardisatie te verwachten?

[1:11:28] Eerder heeft mijn fractie ook gepleit voor een aparte regeling voor de marktkooplijn.

[1:11:31] Kwam alweer even aan de orde. Wordt dat nu nog wel of niet meegenomen?

[1:11:36] Na zes maanden wordt de boetevrijde periode geëvalueerd.

[1:11:39] Ik neem aan dat het confinant klaar moet zijn als ook het centraal loket

[1:11:43] voor ondernemers goed moet functioneren voordat die gemeenten mogen gaan handhaven.

[1:11:48] Hoe staat het eigenlijk met dat centraal loket voor ontheffingen?

[1:11:51] En is het monitoringssysteem dan ook in de lucht?

[1:11:54] Kan de staatssecretaris meer duidelijkheid geven

[1:11:56] over de afgesproken bestuurlijke momenten van evaluatie op basis van het dashboard?

[1:12:01] En is het dan maandelijks of per kwartaal?

[1:12:04] En welke interventiemogelijkheden denkt hij dan nog aan?

[1:12:06] Alle opties zijn open, staat er in de brief.

[1:12:09] Tot slot, voorzitter.

[1:12:10] Een nieuw sociaal contract staat voor zorgvuldig bestuur,

[1:12:12] voor beleid dat met de omgeving wordt gemaakt, met belanghebbenden en mede-overheden.

[1:12:17] Kunnen we ervan op aan dat gemeenten dit compromis ook accepteren

[1:12:20] en meewerken aan de uitvoering?

[1:12:23] En dat de staatssecretaris er bovenop blijft zitten in dialoog wel met die gemeenten?

[1:12:27] Want uiteindelijk, voorzitter, is er op dit dossier vooral behoefte aan duidelijkheid.

[1:12:33] En mijn fractie steunt dus het voorstel van de staatssecretaris op hoofdlijnen.

[1:12:38] En laat dit het dan ook zijn, zeg ik tegen de collega's hier in de Kamer,

[1:12:40] zodat we vooruit kunnen en zodat bewoners, ondernemers en gemeenten weten waar ze aan

[1:12:45] toe zijn.

[1:12:46] Dank u wel.

[1:12:48] Dank u wel voor het bijdragen.

[1:12:49] Het woord is aan de heer El Abassi van Denk.

[1:12:52] Voorzitter, dank.

[1:12:54] Vandaag, voorzitter, spreek ik over bestuurlijke krankzinnigheid.

[1:12:58] Sommige partijen in dit huis en sommige gemeentes in het land zijn ervan overtuigd dat nul-emissiezones

[1:13:04] dé oplossing zou zijn voor betere luchtkwaliteit.

[1:13:07] En daarom starten ze met het aanpakken van bestelsbusjes van ondernemers, maar het einddoel

[1:13:13] is ook geen geheim meer, namelijk personenauto's met een brandstofmotor uit de stad te laten

[1:13:18] verdwijnen.

[1:13:19] En voorzitter, het klopt natuurlijk dat geen uitstoot leidt tot schonere lucht, net zoals

[1:13:26] dat het klopt dat je afvalt als je stopt met eten.

[1:13:31] Voorzitter, het is echter wel zo eerlijk om erbij te vermelden dat je ook sterft als

[1:13:37] gestopt met eten. En die nuchtere realiteitszin mis ik in dit debat, voorzitter. Niemand

[1:13:42] is namelijk tegen schone lucht, een betere klimaat of haalbare maatregelen om dat te

[1:13:48] bereiken. Wel ligt de FvD uitgezonderd. Maar er moet mij toch wel iets van het hart. Bepaalde

[1:13:55] partijen in Den Haag en sommige gemeentes in het land hebben zich volledig losgezongen

[1:13:59] van de realiteit waarin Nederlanders van de dag tot dag proberen te overleven. Het lijkt

[1:14:06] een hobby te zijn geworden om de schuld van alle problemen in de wereld aan de broek van

[1:14:10] de ondernemers te hangen, inclusief het klimaat. Het idee om ondernemers te dwingen over te

[1:14:15] stappen op elektrische busjes komt rechtstreeks van de tekentafels van rijke, welvarende elites

[1:14:20] die zich dit soort experimenten kunnen permitteren.

[1:14:24] Want wat op papier mooi klinkt, voelt in de praktijk als een strop om de nek van de doorsnee-ondernemer

[1:14:30] en de gewone man. Duurzame oplossingen werken alleen als iedereen mee kan doen. Dat is nu

[1:14:36] bij lange na niet het geval. Dat weten de partijen in dit huis donders goed. Dat weten

[1:14:41] de staatssecretaris. En dat weten ook de gemeenten die een wirwar van uitzonderingen en ontheffingen

[1:14:46] hebben bedacht om emissievrije zones door onze strot te drukken.

[1:14:52] Voorzitter, ik ben er helemaal klaar mee. Ik heb geen respect meer voor moreel verheven

[1:14:57] plannetjes die mensen buitensluiten die de financiële middelen niet hebben. Wil je verduurzamen,

[1:15:02] prima, dan vind je denk aan zijn zijde. Maar dat moet met realistische plannen, binnen

[1:15:08] een uitvoerbare actieradius, want je kunt een stad niet ontoegankelijk maken voor auto's

[1:15:13] met brandstofmotoren als 95 procent van de mensen nog in zo'n auto rijdt. Dat is de bestuurlijke

[1:15:20] krankzinnigheid waar ik op doel. Je kunt niet verwachten dat mensen morgen een elektrische

[1:15:25] auto aanschaffen omdat jij vanuit het referentiekader van je eigen salaris denkt dat dat zomaar

[1:15:31] gedaan kan worden. Je kunt geen afspraken maken met grote bedrijven, terwijl je weet

[1:15:35] dat kleine ondernemers daar de dupe van worden.

[1:15:38] Ik schaam me dat ik zulke vanzelfsprekendheden hier moet uitleggen. Het gebrek aan inlevingsvermogen

[1:15:44] in bestuurlijk Nederland is zo schrijnend dat mensen het als stuitend ervaren.

[1:15:48] Ons fantasiebeleid maakt namelijk slachtoffers. Het is tijd dat we dat erkennen. En daarom

[1:15:53] vraag ik de staatssecretaris of hij bereid is te onderzoeken of de invoer van emissievrije

[1:15:58] zones niet alleen uitgesteld, maar ook afgesteld kan worden?

[1:16:02] Kan hij ondernemers die al geïnvesteerd hebben in elektrische busjes compenseren of subsidiëren?

[1:16:06] Kan hij helderheid verschaffen over de gevolgen van deze plannen voor verhuizers en klussers

[1:16:11] die busjes nodig hebben voor hun werk?

[1:16:13] En tot slot, voorzitter, is de staatssecretaris ermee eens dat het categorisch uitgesloten

[1:16:18] moet zijn dat steden ontoegankelijk worden voor personenauto's met een brandstofmotor?

[1:16:24] Voorzitter, dank u wel.

[1:16:26] Dat was het.

[1:16:27] Dank u wel.

[1:16:28] Met uw bijdrage zijn we aan het einde gekomen van deze eerste termijn.

[1:16:31] Ik kijk even naar mijn rechterzijde.

[1:16:34] Hoe lang we gaan schossen.

[1:16:40] Goed, we gaan een half uur schossen.

[1:16:43] Dus we beginnen om tien voor half.

[1:16:45] Dus zes, we beginnen weer.

[1:48:01] Ja mensen, ik wou beginnen met de heropening van de commissie wat zero-emissiezones.

[1:48:06] Het woord is aan de staatssecretaris om vragen te beantwoorden.

[1:48:11] Ja, dank u wel voorzitter.

[1:48:12] en dank ook aan de commissie voor de vragen in eerste termijn.

[1:48:16] Ik heb een stukje introductie, waar ik ook een aantal vragen en opmerkingen in zal meenemen.

[1:48:22] Dan heb ik een mapje effect kabinetsbeleid, specifieke groepen, centraal loket en confinant.

[1:48:30] En het laatste mapje is, ik noem het even specials,

[1:48:33] dat zijn wat aparte onderwerpen die niet gebaseerd onder een van de andere vallen te schaden.

[1:48:37] Heel even tussendoor, staatssecretaris, ik stel weer voor om vier interrupties per persoon te doen.

[1:48:41] Goed, voorzitter.

[1:48:47] Chocola maken, dat was een van de opmerkingen die de heer Van Dijk maakt in zijn eerste termijn.

[1:48:52] Ja, dat klopt.

[1:48:55] Gemeenten, brancheorganisaties, uw kamer, het kabinet.

[1:48:57] We delen volgens mij allemaal het standpunt dat de overgang naar sero-emissiezones soepel zou moeten verlopen.

[1:49:03] Om direct duidelijk af te baken naar waar het vandaag om gaat.

[1:49:06] Het gaat om sero-emissiezones, de verduurzaming van bedrijfslogistiek.

[1:49:11] Het gaat dus om bedrijfsvoertuigen.

[1:49:12] Het gaat zeker niet om personenvoertuigen.

[1:49:16] U heeft het weekend, net als ik, kunnen lezen dat diverse gemeenten van plan zouden zijn

[1:49:19] om op termijn een serioemissiezone voor personenvoertuigen in te stellen.

[1:49:24] Het is juridisch niet mogelijk om een dergelijke zone voor personenvoertuigen in te voeren.

[1:49:29] Deze gemeenten weten ook dat ik niet van plan ben om een wetswijziging uit te werken die

[1:49:33] dat wel mogelijk zou maken.

[1:49:35] Onder het kopje krantenartikelen adresseerde ik ook direct de buitenlandse kentekens waar

[1:49:39] kort geleden over geschreven werd.

[1:49:41] De regel voor serie-emissiezones geldt ook voor buitenlandse voertuigen.

[1:49:46] Gemeenten hebben aangekondigd steeksproefgewijzig aan handhaven zoals Rotterdam of zelfs continu

[1:49:51] zoals Maastricht.

[1:49:53] Voorzitter, terug naar wat het mij betreft vandaag omdraait.

[1:49:57] Alle partijen zijn met elkaar eens dat ondernemers niet aan het onmogelijke gehouden moeten worden

[1:50:01] en zij kans moeten krijgen op hun eigen tempo toe te werken richting de verduurzaming van

[1:50:06] hun logistiek.

[1:50:07] In lijn met dit gezamenlijke uitgangspunt heb ik ruim een week geleden een afgewogen en

[1:50:12] gebalanceerd pakket aan maatregelen gepresenteerd.

[1:50:15] Dit kabinetsbeleid houdt vast aan het doel van de sero-emissiezones, schone lucht in

[1:50:20] onze binnensteden, en voorkomt tegelijkertijd dat ondernemers tussen wal en schip terechtkomen.

[1:50:26] Voor gemeenten betekent dit kabinetsbesluit dat zij, ondanks ferme besparen vanuit uw

[1:50:31] Kamer en het kabinet, vanaf 1 januari 2025 kunnen starten met het instellen van een sero-emissiezone.

[1:50:37] Voor ondernemers is het kritische deel van uw Kamer, en voor het kritische deel van uw Kamer,

[1:50:43] is de inzet van het kabinet om te voorkomen dat in het eerste jaar boetes worden uitgeschreven

[1:50:48] en dat ondernemers met een schone emissieklasse 6 dieselbus in totaal 4 jaar, conform de wens van de motie,

[1:50:55] 4 jaar uitstel voor sierre emissiezondes krijgen tot 1 januari 2029.

[1:51:01] Dit laatste gaat op voor bijna de helft van alle bedrijfsbussen, ongeveer 46 procent.

[1:51:06] Beide maatregelen geven ondernemers meer tijd en ruimte voor de overstap naar een elektrisch

[1:51:10] bedrijfsvoertuig.

[1:51:12] Daarnaast ga ik met gemeenten in gesprek over landelijke dekking van belangrijke ontheffingen,

[1:51:17] waaronder bedrijfseconomische omstandigheden en ook, zoals in eerste termijn ook langskwam,

[1:51:21] netcongesti.

[1:51:22] Dit schept uniformiteit en duidelijkheid richting ondernemers, een duidelijke wens uit het hoofdlijnakkoord

[1:51:28] en het regeerprogramma.

[1:51:30] Ten slotte gaan we de impact van seroemissiezones monitoren en zullen we in die nodig bijsturen.

[1:51:35] Hier behouden we alle mogelijke maatregelen open.

[1:51:39] Voorzitter.

[1:51:39] Alles bij elkaar opgeteld is in de ministerraad een afgewogen en gebalanceerd pakket aan maatregelen

[1:51:45] goedgekeurd.

[1:51:46] Hier zouden alle betrokken partijen zich in moeten kunnen vinden.

[1:51:50] Een pakket aan maatregelen waarmee ik bovendien binnen de kaders van het regeerprogramma het

[1:51:55] maximaal haalbare resultaat op tafel leg.

[1:51:58] In een eerder debat met uw Kamer gaf ik u een overzicht van de verhoudingen onder de sectorpartijen.

[1:52:03] Dit overzicht breng ik graag nog een keer in herinnering.

[1:52:06] De partijen die door willen met de invoering van sero-emissiezones zijn Transport Logistiek

[1:52:11] Nederland, EvoFenedex, Rai Vereniging, BOVAG, TechniekNL, OnderhoudNL, MKB Infra, VHG, NOA,

[1:52:22] Afbouw en AVNL, de aannemers.

[1:52:25] Ook MKB Nederland en VNO-NCW hebben aangegeven door te willen gaan met de invoering per 1

[1:52:31] Januari 2025. Partijen die uitstel willen zijn de Ambulante Handel, Mark Kooplui,

[1:52:38] Ondernemer Nederland en meerdere ondernemers die dit in de media hebben geuit.

[1:52:43] Voorzitter, alle partijen in dit dossier hebben ieder op hun eigen manier het

[1:52:47] belang van de ondernemers scherp op hun netvlies. Daar ben ik van overtuigd.

[1:52:52] Een deel van uw Kamer komt daarbij echt tot een andere weging dan de gemeente.

[1:52:56] In het kabinetsbesluit kunnen alle partijen elkaar ontmoeten binnen de kaders van het

[1:53:02] De afgelopen tijd is mij opnieuw duidelijk geworden dat de gemeente en een deel van de

[1:53:06] Kamer toch heel verschillend tegen deze materie aankijken.

[1:53:10] Gemeenten geven aan weinig te voeden op de inzet van hun kabinet om tot een boetevrije

[1:53:14] periode van één jaar te komen.

[1:53:16] Zij zien niets in een periode langer dan zes maanden en in eerste instantie als hun inzet

[1:53:21] zelfs slechts vier maanden voorzitten.

[1:53:24] Anderzijds wordt in uw Kamer juist gevraagd om langer uitstel.

[1:53:27] Het spijt mij te moeten concluderen dat ondernemers helaas weinig kopen voor deze verschillen

[1:53:33] van inzicht tussen de Kamer enerzijds en de gemeente anderzijds.

[1:53:37] Ondernemers snakken namelijk naar duidelijkheid.

[1:53:39] Dat is ook een aantal keren in de eerste termijn van de Kamer langsgekomen.

[1:53:43] De klok tikt onverbindelijk door.

[1:53:45] Het is al bijna 1 januari.

[1:53:47] In dit dossier constateerde ik een duidelijke wederzijdse afhankelijkheid tussen gemeente

[1:53:51] en het Rijk.

[1:53:52] De gemeenten gaan over de invoering van de sero-emissiezones, evenals het verzoek aan

[1:53:57] over het Openbaar Ministerie over boetevrije periodes.

[1:54:00] Het Rijk daarentegen gaat, aangestuurd door de Kamer,

[1:54:04] over overkoepelende wet- en regelgeving.

[1:54:07] Dit kabinetsbesluit is dan ook een compromis

[1:54:09] dat op een weloverwogen manier recht doet aan ieders belangen en bevoegdheden.

[1:54:14] Hiermee vinden we de balans tussen bestaande afspraken

[1:54:16] en de nieuwe politieke werkelijkheid.

[1:54:19] Aan gemeenten doe ik daarom de oproep, beweeg mee

[1:54:22] en werk samen met ons aan een boetevrije periode van één jaar.

[1:54:25] Aan uw Kamer vraag ik omarm de in totaal vier jaar uitstel voor de schone dieselbusjes,

[1:54:31] de emissieklasse 6 en de winst van een jaar boetevrij.

[1:54:35] Voorzitter, het kabinetsbeleid dat er nu ligt biedt aan alle betrokken partijen, zowel positief

[1:54:40] als kritisch overzien over omnissingszones, aanknopingspunten om precies datgene te realiseren

[1:54:46] waar we met elkaar over eens zijn, namelijk dat we de ondernemers niet aan het onmogelijk

[1:54:50] omhoog houden en willen voorkomen dat ze tussen wal en schip terechtkomen.

[1:54:54] Ik zie de eerste interrupties.

[1:54:57] Ik zou voor willen stellen om na elk blokje even een interruptie te doen.

[1:55:00] Laten we niet tussendoor dat de mensen thuis ook nog eens kunnen volgen wat hier gebeurt.

[1:55:04] Dus ik zie ex-secretair Heutink het eerst zijn hand opsteken.

[1:55:10] Voorzitter, de staatssecretaris noemt dit pakket een afgewogen en gebalanceerd pakket.

[1:55:17] Terwijl het in de praktijk betekent dat straks ruim 48% van alle dieselauto's...

[1:55:24] bestelbusjes en vrachtauto's de binnensteden niet meer in mogen, met als

[1:55:28] consequentie dat al die ondernemers, ruim honderdduizend, dit niet meer gaan

[1:55:34] meemaken. Dus mijn vraag aan de staatssecretaris

[1:55:38] is, wanneer komt u met een beter voorstel?

[1:55:41] Wanneer komt u met het voorstel om alle emissieklassen gewoon uit te stellen tot

[1:55:48] 2029 conform de motie zoals de Kamer deze bij meerderheid heeft gevraagd aan u,

[1:55:56] meneer de staatssecretaris. Dank voor deze vraag zeg ik richting de PVV,

[1:56:01] voorzitter. De feiten. Emissieklasse 0 tot 4 betreft 27% van de ondernemers.

[1:56:12] Emissieklasse 5 betreft 26% van de ondernemers. Emissieklasse 6 betreft 46%

[1:56:19] en degenen die al zero emissie zijn, dat is 1,8 procent.

[1:56:24] Het bruto percentage dat dus deze zones niet in mag,

[1:56:27] als we overgaan tot invoering 1-1-2025, is 27 procent.

[1:56:33] Het bruto percentage.

[1:56:35] Het netto percentage is lager, want dit houdt rekening met de vrijstellingen,

[1:56:39] de bestaande milieuzones en of dit type überhaupt momenteel in zones komt.

[1:56:43] Schatting is op dit moment, gedaan door het kabinet, dat het tussen de vijf en de vijftien procent ligt.

[1:56:50] Daar praten we over.

[1:56:52] Bij vrachtwagens overigens, voorzitter, emissieklasse 0 tot 4 is 11 procent,

[1:56:57] emissieklasse 5 20 procent,

[1:56:59] emissieklasse 6 68 procent

[1:57:01] en zero-emissie, ja, slechts 0,7 procent.

[1:57:04] Dat zijn de feitelijke cijfers.

[1:57:06] Dus, wanneer kom ik met een beter voorstel?

[1:57:08] Dit laat zien dat wij juist met dit voorstel ogenbegacht voor alle ondernemers,

[1:57:14] alle type vervoer en dat wij uiteindelijk praten over tussen de 5 en de 15 procent waar een probleem ligt, voorzitter.

[1:57:24] Een vervolgvraag van de heer Oetink.

[1:57:27] Leuk hoor, deze cijfers. Hartstikke bedankt.

[1:57:30] Maar het betekent wel dat we duizenden vrachtwagens, duizenden bestelbusjes en daarmee ook duizenden ondernemers,

[1:57:41] dat het kabinet die toch in de kou laat staan.

[1:57:44] Want daar geldt dit compromis, zoals de staatssecretaris dit noemt, voor.

[1:57:47] Daar geldt dit niet voor.

[1:57:49] Dus mijn vraag is...

[1:57:51] Leuk hoor, dat we allemaal nu feiten en cijfers krijgen,

[1:57:54] maar de opdracht van de Kamer was helder.

[1:57:56] Uitstel voor ondernemers tot 2029.

[1:58:00] Niet zes maanden, niet een jaar,

[1:58:03] niet alleen sfeeromissieklasse zes

[1:58:06] een jaar vooruit schuiven die pas in 2028 in de problemen zouden komen.

[1:58:12] Dat komt er nog niet eens in de buurt van wat de Kamer vraagt.

[1:58:15] Dus mijn vraag, en ik vraag het nog één keer,

[1:58:17] gaat de staatssecretaris met een beter voorstel komen?

[1:58:21] En zo'n nee, waarom niet?

[1:58:23] En zo'n ja, hoe lang gaat dat nog duren?

[1:58:28] Voorzitter, volgens mij heb ik net betogen dat wij, denken met dit voorstel,

[1:58:33] recht te doen aan de motie,

[1:58:34] recht te doen aan de situatie uit het hoofdlijnakkoord,

[1:58:37] uit het regeerprogramma en de stelling van de gemeente.

[1:58:40] Tuurlijk heb ik ook met de gemeente de afgelopen tijd gesprekken gevoerd

[1:58:44] om te kijken of er andere mogelijkheden waren.

[1:58:48] Misschien nog wel langer uitstel, misschien wel een spoed-ANVB,

[1:58:51] om er wat te noemen.

[1:58:52] Alleen uiteindelijk heb ik ook te maken met het feit,

[1:58:54] en dat is ook geschetst in eerste termijn in de onderlinge discussie,

[1:58:57] er is wel een afspraak.

[1:58:59] Gemeenten gaan over de zero-emissiezones.

[1:59:01] Dat heb ik ook gezegd in mijn bijdrage net.

[1:59:04] Wij gaan over de wettelijke kaders.

[1:59:05] maar de gemeentes kunnen zelfstandig besluiten of ze dit willen doen.

[1:59:09] En ik heb geprobeerd de afgelopen tijd de gemeentes zo ver te krijgen

[1:59:11] dat ze akkoord gaan met 12 maanden boetevrij.

[1:59:15] Op dit moment is de situatie dat de gemeentes niet verder willen gaan dan 6.

[1:59:19] Het gesprek erover loopt nog.

[1:59:21] Alle andere dingen die overigens, voorzitter, in eerste termijn ook zijn genoemd,

[1:59:25] knelpunten, dingen waar we tegen aanlopen, meer uitzonderingen,

[1:59:29] dat is nou precies waar wij de komende periode met elkaar het gesprek over willen hebben.

[1:59:34] Waarom hebben wij ingezet op een jaar boetevrij en een zes maanden evaluatie?

[1:59:38] Juist om te kijken, hebben wij iedereen werkelijk in beeld?

[1:59:42] Zijn er bepaalde groepen ondernemers die toch tussen wal en schip terechtkomen?

[1:59:46] Zo ja, kunnen we daar met elkaar naar kijken en daar een uitzondering voor realiseren?

[1:59:50] Dat is precies de insteek die wij gedaan hebben.

[1:59:52] En er was ook een vraag, en daar kom ik misschien zo'n beetje ook nog wat uitgebreider op terug.

[1:59:56] Is er nu sprake van een desinvestering?

[2:00:00] Juist door het voorstel om met een jaar boetevrij te werken,

[2:00:05] praat je over ondernemers die misschien een jaar te vroeg hebben geïnvesteerd

[2:00:08] in zero-emissievoertuigen.

[2:00:10] Dat wil niet zeggen dat het een desinvestering is.

[2:00:12] Ze hebben een jaar te vroeg die investering gedaan.

[2:00:15] Ga ik werken naar langer uitstel, vier jaar voor alle ondernemers,

[2:00:19] zoals ik de heer Heutink hoorde zeggen, voorzitter,

[2:00:21] dan praat je inderdaad wel over een mogelijke desinvestering.

[2:00:25] Dan lopen we het risico, maar ik kom er nog wat uitgebreider op terug,

[2:00:28] dat er boeteclaims gaan komen.

[2:00:30] En dat is nou precies waarom wij hebben gezegd

[2:00:31] volgens mij doen wij recht aan via het uitstel

[2:00:34] voor missie klasse 6.

[2:00:36] Wij doen ook recht aan het feit

[2:00:38] dat wij willen kijken hoe voorkom je dat

[2:00:40] ondernemers tussen wal en schip komen.

[2:00:42] Dat hebben we gedaan door een ja boetevrij

[2:00:43] voor te stellen en nogmaals

[2:00:45] met de gemeente moeten wij nog wat overleg hebben

[2:00:47] of zij inderdaad daarin mee willen gaan.

[2:00:50] En anders hebben we een andere discussie.

[2:00:53] Ik zie nog een volgvraag.

[2:00:55] Voorzitter, dit betekent dus

[2:00:57] Concreet dat de helft van al die ondernemers gewoon in de problemen gaan komen.

[2:01:04] Want het is leuk hoor dat het kabinet vraagt aan gemeenten om een jaar geen boetes uit te delen...

[2:01:09] maar we hebben nul garanties.

[2:01:11] We hebben nul garanties van al die gemeenten die zeggen prima voorstel.

[2:01:16] Sterker nog, die gemeenten blijven vasthouden op vier maanden uitstel.

[2:01:21] En in de tussentijd wordt er nog een tussenpauze ingebouwd...

[2:01:24] en wordt er gezegd zes maanden gaan we kijken of het nog langer nodig is.

[2:01:27] We kunnen toch allemaal op onze klompen aanvoelen dat langer nodig gaat zijn.

[2:01:33] Dat binnen een jaar al die ondernemers geen dure elektrische bus kunnen aanschaffen.

[2:01:39] En dat ze langer nodig hebben dan één jaar.

[2:01:42] Ze hebben in ieder geval vier jaar nodig, zoals een meerderheid van deze Kamer wenst tot 2029.

[2:01:48] Het is niet alleen meneer Heutink en de PVV die hierom vraagt.

[2:01:51] Het is de meerderheid van deze Kamer die zich heeft uitgesproken per motie om dit te realiseren.

[2:01:58] En ik hoop dat de staatssecretaris zich beseft dat het voorstel wat er nu wordt verdedigd,

[2:02:03] dat het er nog niet eens in de buurt van komt.

[2:02:08] Voorzitter, volgens mij heb ik ook gezegd in mijn beantwoording net dat dit voorstel een

[2:02:12] compromis is en iedereen voelt daar pijn van.

[2:02:16] Ook het kabinet voelt daar pijn van.

[2:02:19] Maar als ik op dringend verzoek van de Kamer moet overgaan tot een spoed-AFVB,

[2:02:26] om maar een voorbeeld te noemen, dan praten we over een termijn van tussen de 13 en de 63 weken.

[2:02:33] Als alles mee zit, tussen de 13 en de 63 weken, en dan slaan we een aantal stappen over,

[2:02:39] waarvoor misschien een deel van de Kamer gaat roepen dat dat niet moet doen,

[2:02:42] want daarmee ga je de zorgvuldige besluitvorming beïnvloeden.

[2:02:44] Maar goed, tussen de 13 en de 63 weken.

[2:02:47] En dan nog hebben we de situatie dat per 1 januari de sero-emissiezones gewoon ingaan.

[2:02:54] En dat iedere gemeente het vrijstaat op zijn eigen wijze daar invulling aan te geven.

[2:02:58] En dat is nou precies hetgeen wat wij proberen te voorkomen.

[2:03:00] Wij willen juist dat er duidelijkheid is voor ondernemers.

[2:03:03] We willen zoveel mogelijk harmonisatie, standaardisatie.

[2:03:06] Precies de termen die ook in het hoofdlijnakkoord en in het regeerprogramma terugkeren.

[2:03:11] Dat is wat wij hebben geprobeerd met deze brief en met dit voorstel.

[2:03:16] En er is een uitzondering voor de ambulante handel.

[2:03:20] Kermisexploitant is ook een van de dingen die net langskwam.

[2:03:22] Daar is inderdaad ook een uitzondering voor, voor voertuigen jonger dan 13 jaar.

[2:03:27] Want dat was een discussie, waar gaat het nou precies over?

[2:03:30] Jonger dan 13 jaar, standaard.

[2:03:32] En voertuigen ouder dan 13 jaar, die kunnen weer onder een andere uitzonderingsregeling

[2:03:37] vallen, bijvoorbeeld bedrijfseconomisch.

[2:03:39] Dus dat zijn de mogelijkheden die op die manier gecreëerd worden.

[2:03:43] Ja, ik, sorry voorzitter, ik laat me even afleiden door een gebaar van een van de Kamerleden,

[2:03:48] maar dat is nou juist wat wij bedoeld hebben om te voorkomen dat ook de kermisexploitanten

[2:03:53] in de problemen zullen komen, voorzitter.

[2:03:57] Ik zie mevrouw Veldman al een heel tijdje vragen om een interruptie.

[2:04:01] Ja, voorzitter, en ik probeer te vinden waar de staatssecretaris ons gerust kan stellen

[2:04:08] als het gaat over die zorgen voor die ondernemers die hier zoveel hinder van ondervinden.

[2:04:15] En ik vind het nog niet.

[2:04:19] De staatssecretaris zegt ik zet in op een jaar niet beboeten.

[2:04:24] De gemeente zit op zes maanden, maar ja, ik kan niet zo goed uit de voeten met dat hier totaal geen garanties zijn.

[2:04:33] Als je overweegt om te zeggen dat we in ieder geval dat jaar niet gaan beboeten, dan heb je in ieder

[2:04:40] geval een jaar de tijd om allerlei zaken goed te regelen, waaronder ook de mogelijkheden voor

[2:04:47] ontheffingen en vrijstellingen tot 2029, wat ook de motie zegt.

[2:04:53] Dus welke garanties kan de staatssecretaris ons nog maar een keer geven?

[2:05:01] Voorzitter, de garantie is dat ik met de gemeente in ieder geval die zes maanden heb, maar dat

[2:05:06] ik wil inzetten op dat jaar, precies conform de brief die wij gestuurd hebben.

[2:05:11] Alleen de gemeenten gaan daar op dit moment niet mee akkoord.

[2:05:14] Of ze het gaan doen, is maar de vraag.

[2:05:18] Maar, en dat zei de heer De Hoop volgens mij ook, er zijn wel afspraken gemaakt.

[2:05:22] De gemeenten gaan over de instelling van de zero-emissieszones.

[2:05:25] De gemeenten kunnen besluiten of zij bij het Openbaar Ministerie daadwerkelijk een jaar boete vrij willen.

[2:05:32] Wij kunnen het willen, maar als ik het wil afdwingen is het enige middel wat ik nog heb een spoed-ANVB.

[2:05:37] Maar daarmee zet je wel de deur voor onduidelijkheid naar de ondernemers toe helemaal open,

[2:05:43] want we niet weten waar ze uitkomen.

[2:05:45] Dat is nou juist wat we niet willen.

[2:05:47] En ik snap ook de wens van de Kamer om iedereen zekerheid te bieden.

[2:05:52] Nou, dat hebben wij geprobeerd met dit voorstel.

[2:05:56] Een compromis tussen alle smaken die er zijn, de chocola die we zelf hebben moeten maken,

[2:06:01] dit is wat daaruit is gekomen.

[2:06:03] Is dat niet voldoende, dan hoor ik heel graag van de Kamer, wat ik dan nog meer zou moeten

[2:06:08] doen, anders dan een spoedaanverbij.

[2:06:12] De heer De Hoop, wat verstaat de staatssecretaris onder een compromis?

[2:06:19] Wat ik versta onder een compromis, dat is dus hetgeen wat wij nu op papier hebben gezet.

[2:06:24] Kijkend naar de Kamer, kijkend naar het hoofdlijnakkoord, kijkend naar het regeerprogramma,

[2:06:29] kijkend naar het draagvlak binnen het kabinet, kijkend naar de positie van de gemeente,

[2:06:34] kijkend naar uiteindelijk wat het voor de ondernemers betekent,

[2:06:39] is dit een compromis waar we uit zijn gekomen.

[2:06:44] Vervolgvraag?

[2:06:44] Ja, vervolgvraag, want voorzitter, een compromis daar verstaken onder dat je een overeenkomst hebt

[2:06:48] tussen beide partijen en dat je beiden iets toegeeft, zeg maar.

[2:06:51] Dat is meestal wat een compromis is.

[2:06:53] Het probleem is dat de staatssecretaris hier de illusie wekt alsof hij een compromis heeft, wat er niet is.

[2:06:58] Want het zijn nota bene de gemeenten zelf geweest die zeggen dat de staatssecretaris met het voorgenomen besluit naar buiten is gegaan,

[2:07:04] zonder een gezamenlijk akkoord tussen Rijk en gemeente.

[2:07:07] De Telegraaf schrijft op de gemeente komen superlatieve tekort,

[2:07:10] omdat ze vinden van het zwabberbeleid van Jansen, we zijn overrompeld en niet akkoord.

[2:07:14] Dan kunt u toch niet stellen dat u een compromis heeft, als dit de reactie van gemeenten is.

[2:07:20] Voorzitter, we lopen vooruit op een van de andere mapjes die ik heb, maar in de brief,

[2:07:24] u kunt hem lezen, u kunt hem tien keer lezen, u kunt hem honderd keer lezen, zeg ik richting de heer

[2:07:28] De Hoop, er staat niet dat er overeenstemming is met de gemeente. Er staat juist dat we nog het

[2:07:33] gesprek met de gemeente aangaan. En de gemeenten hebben daar gelijk in. Er is nog geen overeenstemming,

[2:07:39] dat heb ik ook netjes in de ministerraad ook gemeld. Er was nog geen overeenstemming,

[2:07:43] maar dat is wel onze inzet en wij willen met de gemeente daaruit komen. En als u dan toch praat

[2:07:48] over hoe kan ik dan praten over betrouwbaar overkomen en de gemeentes zijn nogal verbolgen

[2:07:56] daarover. Op 4 oktober was er een overleg. In het overleg heb ik tot drie keer toegezegd

[2:08:02] het kabinet heeft nog geen besluit genomen. Een kwartier na het overleg staat er bij de

[2:08:07] pers de mededeling dat het kabinet zijn facet laat vallen. Om maar even aan te geven hoe

[2:08:12] dat wordt geopereerd in het dossier. Baal ik er van? Ja, als een stekker. Daar baal ik

[2:08:16] gigantisch van. Want ik moest vervolgens dat weekend, moest ik weer daarop reageren.

[2:08:21] Kijken, dus het is niet zo dat het alleen maar aan onze kant zit.

[2:08:23] Het zit aan alle kanten. Er wordt aan alle kanten,

[2:08:26] wordt er op de eigen manier gekeken, tegen de feiten.

[2:08:31] Let op. Ja, dan heb ik toch nog een vervolgvraag.

[2:08:33] Want dit zegt natuurlijk genoeg over de verhouding tussen de staatssecretaris en de gemeente.

[2:08:37] En vind ik het goed dat de gemeente dan naar buiten klapt,

[2:08:39] als de staatssecretaris een overleg met ze heeft gehad.

[2:08:41] Dat zou ik heel vervelend vinden inderdaad, als staatssecretaris zijnde.

[2:08:44] Maar om daar daarna een compromis zogenaamd op tafel te leggen,

[2:08:47] terwijl zij zelf ook zeggen dat ze overrompeld zijn,

[2:08:49] helpt natuurlijk ook niet, juist als zij degene zijn die moeten handhaven.

[2:08:52] En mijn concluderende vraag is dan,

[2:08:55] in hoeverre is de staatssecretaris er op dit moment zeker van

[2:08:58] dat gemeentes daadwerkelijk gaan handhaven wat hij nu voorstelt?

[2:09:01] En als dat niet het geval is, waar zijn we dan mee bezig?

[2:09:05] Voorzitter, ondanks de stroefen start op 4 oktober,

[2:09:08] zijn er in de tussentijd drie overlegmomenten geweest

[2:09:10] met een deel van de gemeente.

[2:09:13] Zij hebben zelf een aantal gemeenten naar voren geschoven

[2:09:15] die namens de hele groep praten.

[2:09:17] Dan hebben we iedere keer op inhoud geprobeerd daar met elkaar uit te komen.

[2:09:21] Tot drie keer aan toe.

[2:09:22] Sterker nog, ik heb afgelopen maandag nog gesproken met een wethouder.

[2:09:26] Ik heb vorige week donderdag of vrijdag nog gesproken met een wethouder

[2:09:30] die namens de groep het woord voerde.

[2:09:32] Dus ja, er is continu overleg.

[2:09:34] We kijken ook naar of we eruit kunnen komen met elkaar.

[2:09:37] Alleen ook binnen de gemeente is er enigszins bereidheid soms om mee te bewegen.

[2:09:42] En bij een aantal andere gemeenten is dat bereidheid er op dit moment niet.

[2:09:45] Maar er zijn absoluut, we gaan op een hele normale manier met elkaar om,

[2:09:48] alleen er zijn wel stroefe momenten geweest daartussenin.

[2:09:52] En een van de redenen waarom de gemeenten nu bijvoorbeeld naar de pers,

[2:09:55] naar buiten zijn gekomen, er is nog geen overeenstemming, klopt.

[2:09:59] Omdat het in de brief namelijk gewoon staat, we gaan nog in overleg.

[2:10:02] Maar je kunt hem ook lezen, ben ik met de heer De Hoop eens,

[2:10:05] dat het lijkt alsof er overeenstemming is, maar dat is helemaal niet zo.

[2:10:08] Dat heb ik ook netjes met de gemeente afgesproken toen ik zei, we gaan alleen naar buiten.

[2:10:14] Heer Vermeer.

[2:10:16] Ja, dank u wel, voorzitter.

[2:10:18] En staatssecretaris, ook bedankt voor in ieder geval al die eerste antwoorden.

[2:10:22] En het staatje van welke of hoeveel bestelwagens hier eigenlijk door getroffen worden, tot 15 procent.

[2:10:30] Dat gaat om het aantal bestelwagens.

[2:10:32] Ik zou graag nog schriftelijk omvangen, ergens volgende week of zo, om hoeveel ondernemers over het gaat.

[2:10:37] want vaak zijn het de grote leasefloten van de grote bedrijven die vervangen zijn door elektrisch

[2:10:45] en dan hou je meer ondernemers over dan 5 tot 15 procent, is mijn stellige overtuiging.

[2:10:53] Maar we zouden ook kunnen vragen, als het er maar 5 tot 15 procent zijn,

[2:11:00] waarom dan niet gewoon uitstelverlenen tot 2029?

[2:11:03] Want dan is het hoofddoel van al die emissiebeperking allang bereikt.

[2:11:07] Dus waarvoor zitten we dan nog al die mensen te pesten, terwijl het hoofddoel al bereikt is?

[2:11:14] Maar wat mij nog meer intrigeerde, was de toezegging van de staatssecretaris,

[2:11:19] dat hij zegt dat de impact gemonitord wordt, daar zou ik graag iets meer over horen,

[2:11:23] en waar nodig bijgestuurd.

[2:11:26] Maar ik vraag me af, na alles wat er nu gezegd is, wat die bijsturing dan in kan houden,

[2:11:31] want de staatssecretaris zegt, ik kan niks, het ligt bij de gemeentes.

[2:11:34] Of is het dan wel de bereidheid in kabinet om een spoed-ANVB af te kondigen?

[2:11:42] En bij welke rode vlag mag die spoed-ANVB dan op tafel gelegd worden?

[2:11:48] Dank, voorzitter.

[2:11:50] De gevraagde informatie kunt u deze week nog ontvangen.

[2:11:53] Dat is een toezegging bij deze voorzitter.

[2:11:56] Welke mogelijkheden hebben we nog?

[2:11:58] We gaan ook een nieuw confinant met de gemeente afsluiten.

[2:12:00] En daarin willen we juist alle uitzonderingen die er zijn, ook dingen waar we recent tegenaan zijn gelopen,

[2:12:07] willen we daarin een plek geven.

[2:12:09] Onderdeel van het totaalpakket wat we voor oog hebben.

[2:12:12] En daarom moeten we ook continu met elkaar in gesprek blijven.

[2:12:15] Dat is ook wat we doen met de gemeente en met het ministerie.

[2:12:18] En we proberen, iedere keer proberen we beter in beeld te krijgen.

[2:12:22] Hebben we alle ondernemers goed in beeld?

[2:12:25] En waar nodig, kunnen we op dat soort punten bijsturen met bepaalde ontheffingen.

[2:12:33] Ik begrijp dat de route om uit die impasse te komen die spoed-AMVW is, want ja, de gemeenten

[2:12:41] gaan over de invoering van zo'n zero-missiezone, maar het zijn wij hier, dat gaat over kentekens,

[2:12:50] het kentekenreglement en vervoerstekens, volgens mij uit 1990, volgens mij het FVV uit 1990,

[2:12:56] Die gaat over de kades waarin zozeer een emissiezone kan worden ingevoerd...

[2:13:01] en aan welke regels die bebodding dan ook voldoen.

[2:13:03] Met andere woorden, de staatssecretaris kan dus de emissieklasse 6 al een jaar uitstellen.

[2:13:11] Dat kan hij dus blijkbaar doen, middels het reguliere ANVB-wetgevingstraject dat hij gaat opstarten.

[2:13:17] Maar begrijp ik niet waarom hij niet eenzelfde procedure kan doen voor alle andere emissieklassen.

[2:13:22] Want wij gaan over de kaders, de gemeenten gaan over de invoering.

[2:13:27] Precies zoals dat is afgesproken in het hoofdlijnakkoord.

[2:13:30] Precies wat er nodig is om dit te realiseren.

[2:13:33] En ik begrijp niet waarom de staatssecretaris niet overweegt...

[2:13:37] of al maanden terug heeft overwogen om dit op deze manier te doen.

[2:13:41] Want dit is de manier hoe we kunnen voorkomen...

[2:13:45] dat al die ondernemers straks in de problemen gaan geraken, zeg ik tegen de staatssecretaris.

[2:13:49] Dus ik verwacht van de staatssecretaris dat hij komt met een toezegging,

[2:13:53] dat hij dit gaat overwegen, dat hij hier serieus naar gaat kijken

[2:13:57] en de Kamer gaat informeren, nog binnen twee weken,

[2:14:01] over hoe dit kan en hoe de staatssecretaris dit gaat regelen.

[2:14:07] Dank voorzitter en dank ook voor deze vraag, wederom.

[2:14:11] Twee dingen die ik daarop wil opmerken.

[2:14:16] Het kabinetsvoorstel, daar is draaglijk voor.

[2:14:21] Ik ben verder gegaan in eerste instantie daarin,

[2:14:23] Maar dit is waar we draagvlak voor hebben binnen het kabinet.

[2:14:26] Met de brief die u nu heeft ontvangen, hoe we uitvoering geven aan deze motie.

[2:14:32] Meer, daarin was op dit moment geen draagvlak voor.

[2:14:37] Daarnaast, en dat heb ik net ook al gezegd, op het moment dat wij zeggen ga hoe dan ook

[2:14:42] met die spoed ANVB aan de gang, en of je nou 13 of 63 weken duurt of iets daartussenin,

[2:14:49] Het staat nog steeds de gemeente vrij in de tussentijd per 1 januari de ceramische zones in te voeren.

[2:14:55] En dan is er geen enkele harmonisatie, standaardisatie en zijn ondernemers daar de dupe van omdat er onduidelijkheid is.

[2:15:02] Dat is het probleem waar ik tegenaan loop.

[2:15:05] Dat is precies de reden waarom ik met dit compromisvoorstel naar het kabinet ben gegaan.

[2:15:10] Waar ik draagvlak voor heb, juist om te voorkomen dat de ondernemers tussen wal en schip komen.

[2:15:14] Had ik het beter willen zien, mooier willen zien, voor de ondernemers?

[2:15:21] Ja, als u mij dat persoonlijk vraagt, ja, had ik wel willen zien.

[2:15:23] Maar hier heb ik draagvlak voor.

[2:15:25] Dit is waar het kabinet met z'n allen achter staat.

[2:15:30] Dan wil ik u vragen om verder te gaan met uw volgende blokje.

[2:15:48] Dat zijn alle vragen van effect kabinetsbeleid, voorzitter.

[2:15:53] En een deel zal ik misschien overslaan, omdat ik die al gehad heb.

[2:15:56] Maar dan zal ik daar wel aan refereren wat ik daar al over gezegd heb.

[2:15:59] Mevrouw Veldman van de VVD.

[2:16:00] Welke opties zijn er onderzocht om invulling te geven aan de motie Veldman?

[2:16:04] Binnen de kaders van de motie en het regeerprogramma hebben we alle opties die

[2:16:07] er waren onderzocht.

[2:16:09] Een aantal opties, wat we qua ontheffingen extra kunnen harmoniseren, zoals de ontheffing

[2:16:14] voor bedrijfseconomische omstandigheden en netcongres.

[2:16:17] Ik noemde dat net ook al.

[2:16:18] Wat we eventueel kunnen aanpassen in de overgangsregeling voor de emissieklasse 5 en 6

[2:16:23] bestelbussen en vrachtwagens.

[2:16:24] en of we ontheffing voor specifieke doelgroepen kunnen toevoegen.

[2:16:29] Hierbij is gekeken naar de belangen van alle verschillende betrokken partijen.

[2:16:32] Daarvoor hebben we juist gesprekken gevoerd met ondernemers, met gemeenten en ook met Kamerleden.

[2:16:38] Mij is duidelijk geworden dat al deze partijen helaas, zoals ik al een paar keer heb gezegd,

[2:16:41] nogal verschillend tegen dit dossier aankijken.

[2:16:45] Dit pakket aan maatregelen is terug te vinden in het voorstel dat we hebben gedaan.

[2:16:49] Dat heb ik voorgelegd aan de ministerraad, daar heb ik akkoord voor gekregen.

[2:16:53] Dan een vraag van de heer De Hoop van GroenLinks Partij van de Arbeid.

[2:16:57] Hoe kijkt u aan tegen de huidige ontwikkeling die haak staat op de rust die Beersgot adviseerde?

[2:17:02] Ik wil zo snel mogelijk een einde maken aan onduidelijkheid bij de ondernemers en rust bieden

[2:17:07] door de balans te vinden tussen bestaande afspraken en een nieuwe politieke werkelijkheid.

[2:17:12] Aan gemeenten, dat heb ik net ook al gezegd, doe ik daarom de oproep.

[2:17:15] Beweeg mee en werk samen met ons aan een boetevrije periode van een jaar.

[2:17:19] Aan de Kamer vraag ik omarm de 4 jaar uitstel voor de emissieklasse 6 dieselbusjes

[2:17:24] en de winst van 1 jaar boetevrij.

[2:17:28] Vraag van mevrouw Veldman.

[2:17:30] Kunt u de garantie geven dat de boetevrije periode 1 jaar zal zijn?

[2:17:33] Volgens mij ben ik daar net al op ingegaan.

[2:17:39] Zou u het kunnen bewaren tot het einde van het blokje?

[2:17:43] Anders gaat u iets uitgebreider op in, voorzitter.

[2:17:45] Ik zou even doorgaan met uw betoog.

[2:17:48] De gemeente gaat, zoals u net hebt betoogd, over de invoering van zero-emissiezones.

[2:17:52] evenals het verzoek aan het Openbaar Ministerie over een boetevrije periode.

[2:17:56] Daarmee kan ik dus geen garantie geven over de lengte van de boetevrije periode.

[2:18:01] Wel kan ik u hierop een inspanningsverplichting geven.

[2:18:05] Ik zal me absoluut tot het uiterste inspannen om dit voor elkaar te krijgen.

[2:18:08] Ik doe nogmaals een oproep aan de gemeente.

[2:18:10] Beweeg met ons mee om te werken aan die boetevrije periode van een jaar.

[2:18:17] Vraag van de heer Bamenga.

[2:18:19] Heeft de staatssecretaris rekening gehouden met mogelijke rechtszaken

[2:18:23] door uitstel, afstel of langer boetevrije periode.

[2:18:26] Mochten er eventueel rechtszaken komen, dan zien we die met vertrouwen tegemoet.

[2:18:30] We hebben naar alle belangen gekeken, zowel van de gemeente als de ondernemers,

[2:18:34] zowel van voor- als tegenstanders.

[2:18:36] Dat hebben we zorgvuldig gedaan.

[2:18:37] En daarmee hebben we ook een gebalanceerd kabinetsbesluit gepresenteerd.

[2:18:41] En zoals ik net ook al betoogte, op het moment dat we praten

[2:18:44] over een boetevrije periode van één jaar,

[2:18:46] is niet zozeer sprake van een desinvestering,

[2:18:50] maar een investering die misschien een jaar te vroeg is gedaan, voorzitter.

[2:18:54] Een vraag van de heer Bamenga en van mevrouw Veldman.

[2:18:58] Wat gaat de staatssecretaris doen

[2:19:00] om het vertrouwen van de gemeente en de ondernemers te herstellen?

[2:19:04] De afgelopen periode hebben wij nauw samengewerkt

[2:19:06] met gemeenten, brancheverenigingen en belangenorganisaties.

[2:19:10] In de Kamerbrief heb ik een voorstel gedaan

[2:19:11] waar alle partijen zich uiteindelijk in zouden moeten kunnen ontmoeten

[2:19:14] binnen de kaders van onder andere het hoofdlijnakkoord.

[2:19:17] Ik ben me er ook van bewust dat ik zal moeten samenwerken

[2:19:20] met alle betrokken partijen om meer invulling te geven aan dit plan.

[2:19:23] Komende periode ga ik dan ook graag in gesprek met de gemeente en de brancheverenigingen.

[2:19:28] Ik heb er alle vertrouwen in dat we op een constructieve manier kunnen samenwerken

[2:19:30] om wat we allemaal hetzelfde doel namelijk nastreven,

[2:19:33] de overgang naar zero-emissie, soepel laten verlopen.

[2:19:38] Hoe kijk ik aan, en die had eigenlijk wel erachter gekund,

[2:19:40] hoe kijk ik aan tegen de tweede brief van Beerdenschot

[2:19:42] waarin ze zeggen dat optrekken met de gemeentes cruciaal is, wederom de heer De Hoop.

[2:19:46] In dit dossier constateren we duidelijk een wederzijdse afhankelijkheid

[2:19:50] tussen gemeente en rijk.

[2:19:51] De gemeenten gaan over de invoering van de sero-emissieszones, evenals verzoek aan het

[2:19:55] Openbaar Ministerie.

[2:19:57] Ik ga met de gemeenten in het gesprek over de boetevrije periode, harmonisatie, belangrijke

[2:20:03] ontheffingen, waaronder bedrijfseconomische omstandigheden, netcongressie.

[2:20:06] Uiteindelijk moet dit uniformiteit en duidelijkheid bieden richting ondernemers, wat volgens mijn

[2:20:11] wens is, zowel in het hoofdlijn als in het akkoord als in het regeerprogramma.

[2:20:16] Vraag van de heer Van Dijk van NRC.

[2:20:18] Kunnen we ervan op aan dat de gemeenten dit compromis ook accepteren, meewerken aan de

[2:20:22] uitvoering en dat ik er bovenop blijf zitten?

[2:20:23] Volgens mij ben ik daar net op ingegaan.

[2:20:25] Ik kan u geen garanties geven, anders dan dat ik continu het gesprek heb, ook met de gemeenten

[2:20:30] om te kijken of we hier op de goede manier uit kunnen komen.

[2:20:34] Vraag van de heer De Hoop.

[2:20:36] De gemeenten noemen het onbetrouwbaar besturen, vinden dat het lokaal gezag wordt ondermijnd.

[2:20:40] Bovendien zeggen ze dat de staatssecretaris wist.

[2:20:42] Volgens mij ben ik daar net al uitgepleit op ingegaan bij de heer De Hoop.

[2:20:48] Hoe kan het dat er een verschil zit tussen wat de staatssecretaris schrijft en wat de

[2:20:52] wethouder schrijft?

[2:20:53] Volgens mij ben ik daar ook op ingegaan.

[2:20:58] Hoe kijkt de staatssecretaris aan tegen de negatieve invloed die dit gaat hebben op

[2:21:02] de CO2-reductie in Nederland?

[2:21:04] Ik denk dat dat een interessante vraag is, want namelijk de klimaatdoelstellingen komen

[2:21:08] hierdoor niet in gevaar.

[2:21:10] In de berekening van het Klimaatakkoord en ook in de Jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning,

[2:21:13] De CAF wordt pas gerekend met het CO2-effect van zero-emissiezones per 2030.

[2:21:19] Dus met dit kabinetsbeleid houden wij vast aan het doelen van de zero-emissiezones,

[2:21:23] schone lucht in onze binnensteden en CO2-reductie.

[2:21:27] Nog twee vragen, dan heb ik het kopje afgerond, voorzitter.

[2:21:30] Wederom, de heer Bemenga, welke maatregelen ga ik nemen

[2:21:33] om de negatieve effecten van het plan te compenseren?

[2:21:36] Volgens mij heb ik dat net aangegeven.

[2:21:38] De doelstellingen voor 2030, zowel het Klimaatakkoord als het Schone Luchtakkoord,

[2:21:42] komen met dit beleid niet in gevaar.

[2:21:43] Dus wij zien ook geen reden om hier extra voor te compenseren.

[2:21:47] De laatste vraag is van de heer Al Abassi van DENK, voorzitter.

[2:21:51] Kan ik ondernemers die al hebben geïnvesteerd compenseren of subsidiëren?

[2:21:56] Ik heb geen plannen voor een compensatieregeling, want ondernemers hebben de afgelopen jaren

[2:22:00] de ruimst grootst gebruik kunnen maken van bestaande subsidieregelingen voor de aanschaf

[2:22:04] van een zero-emissie bestelbusje en vrachtwagen.

[2:22:07] Ook is er een subsidieregeling voor de laadinfrastructuur.

[2:22:10] Het gaat om tientallen miljoenen in de afgelopen vier jaar.

[2:22:13] Dat is het kopje, effecte kabinetsbeleid.

[2:22:16] Ik kijk even naar de leden.

[2:22:21] Interrupties? Ik zie geen interrupties.

[2:22:26] Mevrouw Veldman.

[2:22:28] Ik zit wel een beetje in...

[2:22:30] Ik hoor de woorden van...

[2:22:33] De Kamer kan mijn inzet...

[2:22:35] De Kamer kan het één jaar boetevrij zien als winst.

[2:22:39] Dat heb ik de staatssecretaris twee keer horen zeggen.

[2:22:42] Maar geen enkele...

[2:22:43] Het is heel goed dat er een inspanningverplichting is.

[2:22:45] Dus ik verwacht niet anders van een staatssecretaris.

[2:22:48] Maar ik zie dat geen winst als ik geen garanties krijg.

[2:22:51] De VVD wil graag garanties dat er

[2:22:53] dat die ondernemers die er nu van wakker liggen, die niet weten hoe ze

[2:22:58] vanaf 1 januari, dat is over vier weken en de periode daarna, het probleem moeten

[2:23:03] oplossen, hoe ze daar nou mee verder moeten.

[2:23:07] Dus ik vraag me toch af wat dan precies als winst bedoeld wordt.

[2:23:14] Voorzitter, de winst is dat we in ieder geval

[2:23:15] over vier à zes maanden zijn gegaan vanuit het voorstel van de gemeente.

[2:23:20] Maar wat ik bedoel met winst is, we hebben dus nog een aantal maanden de tijd

[2:23:24] om met die gemeente het gesprek te voeren en toch gehoord de discussie in de Kamer,

[2:23:29] toch gehoord de wens vanuit het kabinet om naar dat één jaar boetevrij toe te werken.

[2:23:35] Dus dat is de winst die we hebben.

[2:23:36] Heb ik een garantie, heb ik net al twee keer eerder gezegd?

[2:23:38] Nee, ik kan u geen garantie geven, anders dan dat ik het gesprek ga blijven voeren

[2:23:42] met de gemeente daarover.

[2:23:48] Ik heb inderdaad de minister gevraagd of hij antwoord wilde geven op de vraag of de busjes,

[2:23:56] of de ondernemers met die elektrische busjes, of die gecompenseerd of gesubsidieerd konden

[2:23:59] worden.

[2:24:01] Maar daar vooraf had ik een vraag gesteld, namelijk of die bereid was om te onderzoeken

[2:24:05] of emissievrije zones, of dat niet alleen uitgesteld, maar zelfs afgesteld kon worden.

[2:24:10] En ik bedoelde die vraag daaraan gekoppeld.

[2:24:12] Dus stel, we zouden dit afstellen, dit zou niet doorgaan, kunnen we dan die ondernemers compenseren?

[2:24:19] Dat was eigenlijk mijn vraag, zoals ik hem bedoelde.

[2:24:23] Ik had net een andere antwoord gekregen van de staatssecretaris, waarin die lijkt aan te geven

[2:24:26] ze hebben al tientallen miljoenen aan subsidies gehad en dus zijn we niet van plan om subsidies te geven.

[2:24:33] Dat is niet de insteek die ik bedoelde.

[2:24:36] Ik kom er zo op terug als het goed is, voorzitter.

[2:24:41] Ik zie geen andere interrupties. U kunt uw betoog vervolgen.

[2:24:47] Dan kom ik bij het onderwerp specifieke groepen, voorzitter.

[2:24:51] Vraag van de heer Vermeer van de fractie van BBB.

[2:24:54] Kan ik de keiharde garantie geven dat er geen zero-emissiezones voor personenauto's komen...

[2:24:58] of dat het via milieuzones gelijkwaardige beperkingen worden ingesteld?

[2:25:02] Ja, die garantie kan ik geven, zeg ik richting de heer Vermeer, voorzitter.

[2:25:05] In de wet is aangegeven voor welke voertuigen zero-emissiezones mogelijk zijn.

[2:25:10] Het gaat hier alleen om bestel- en vrachtauto's.

[2:25:13] Er kunnen dus geen zero-emissiezonnes voor personenauto's worden ingesteld.

[2:25:17] Ik heb ook geen enkel plan om de wet hiervoor aan te passen.

[2:25:21] Ik heb de steden daar al over geïnformeerd.

[2:25:24] Gemeenten hebben wel de mogelijkheid milieuzonnes in te voeren.

[2:25:26] Dat was ook net een van de interrupties.

[2:25:29] Milieuzonnes kunnen niet gebruikt worden om een zero-emissiezonne voor personenauto's in te voeren.

[2:25:38] Dan ga ik naar een vraag van de heer Van Dijk van de fractie van NRC.

[2:25:43] De regeling Marktkooplui kan daarbij een regeling van ambulante handel worden meegenomen,

[2:25:47] zodat markthandelaren niet in gemeente A welkom zijn en in gemeente B geweerd worden.

[2:25:53] Gemeenten kunnen op basis van de huidige ontheffingen maatwerk bieden aan de Marktkooplui.

[2:25:58] Wij gaan met de gemeente en de brancheorganisatie bespreken of het nodig is om een meer

[2:26:02] geharmoniseerde afspraak op te nemen in het nieuwe confinant.

[2:26:05] Ik denk dat het wenselijk is, omdat je daarmee duidelijkheid schept voor de ondernemers.

[2:26:11] Vraag van de heer Vermeer van BBB.

[2:26:13] U vroeg mij naar de impact van de sero-emissiezones op de kermiswagens.

[2:26:17] Net hadden we er ook al kort over gesproken.

[2:26:20] In de wet, de RvV 1990, zoals de heer Heutink net vermeld, is opgenomen dat kermis- en circusvrachtwagens

[2:26:27] altijd recht hebben op een ontheffing, mits zij dertien jaar of jonger zijn.

[2:26:31] Ik draag de kermis en de circus, dat kan ik echt uit mijn hart toegeven, een warm hart toe, voorzitter.

[2:26:37] Ik ben daarom blij dat zij een geharmoniseerde ontheffing kunnen krijgen.

[2:26:42] Ze moeten deze ontheffing één keer aanvragen bij het Centraal Loket en die is vervolgens

[2:26:46] in heel Nederland geldig.

[2:26:51] Een vraag van de heer El Abassi, voorzitter.

[2:26:53] Kunt u helderheid verschaffen over de gevolgen van deze plannen voor verhuizers en klussers

[2:26:57] die deze busjes nodig hebben?

[2:26:59] Voor verhuizers geldt dat zij onder een ontheffingsregeling vallen tot 2030.

[2:27:04] Dit geldt wanneer het voertuig maximaal 12 jaar oud is.

[2:27:08] Verouderen, verhuisvoertuigen en klusbedrijven geldt dat zij in die nodig gebruik kunnen

[2:27:12] maken van reguliere ontheffingsmogelijkheden.

[2:27:15] Deze ontheffingen kan een ondernemer aanvragen bij een centraal loket, voorzitter.

[2:27:20] Dat zijn ze.

[2:27:25] De heer El Abassi.

[2:27:27] Voorzitter, dank.

[2:27:29] Ik wil hem toch even eerst iets algemener inschieten, want ik merkte, de minister die

[2:27:35] gaf aan dat er verschillende partijen zijn, dingen worden verschillend geïnterpreteerd.

[2:27:40] En ik merk ook dat als ik kijk naar de coalitie zelf...

[2:27:43] dat daar ook niet een eensgezindheid in is.

[2:27:46] En ik probeer dat toch vandaag duidelijk te krijgen.

[2:27:49] Ik zou de minister willen vragen...

[2:27:51] is het kabinet nou voor of tegen emissiezones?

[2:27:57] En als ze voor emissiezones zijn, hoe moet ik dat dan zien?

[2:28:02] En waarom zijn ze daarvoor?

[2:28:05] Het is aan de staatssecretaris.

[2:28:07] Ja, dat maakt niet uit, voorzitter.

[2:28:10] Maar ik begrijp... Nee, u heeft gelijk. U heeft honderd procent gelijk.

[2:28:13] Nee, het is... Kijk, juist deze vragen die nou hier gesteld worden...

[2:28:17] ...niet alleen door de heer El Abassi, maar ook door andere Kamerleden, voorzitter...

[2:28:21] ...dat is dan precies de reden waarom wij voor deze aanpak hebben gekozen binnen het kabinet.

[2:28:25] Als het fout gaat, begin 2025...

[2:28:29] ...hebben we erbij spreken extra redenen voor uitstel van de boete...

[2:28:33] ...tot dat jaar wat wij voor ogen hebben.

[2:28:35] Zo niet, dan kunnen wij naar de ministerraad te moeven van de spoed-ANVB.

[2:28:42] Dat is hoe we daarmee om kunnen gaan.

[2:28:44] Maar wat ik wel interessanter vind, want de heer Bas had het ook over communicatie en interpretatie,

[2:28:51] het is inderdaad, ik heb zelf, ben ik afgelopen week, afgelopen dinsdag ben ik, vorige week

[2:28:56] dinsdag, sorry voorzitter, ben ik in Amsterdam geweest, heb ik eens gekeken, hoe gaat dat

[2:29:00] daar nou in de praktijk?

[2:29:02] Nou, dan kom je bij een invalsweg, Amsterdam in, staat er een matrixbord,

[2:29:06] de milieuzone gaat in per 1.1.2025.

[2:29:10] Maar voor ondernemers is het lastig om de informatie te vinden

[2:29:12] die ze nodig hebben.

[2:29:14] Een ander voorbeeld, in Den Bosch was een informatieavond voor ondernemers.

[2:29:18] Die was op een dag dat er geen markt was,

[2:29:20] dus de marktkooplui waren daarvan niet op de hoogte, niet aanwezig.

[2:29:24] Nou, dat zijn dus dingen waar we tegenaan lopen.

[2:29:26] Dus op het gebied van communicatie

[2:29:27] kunnen er echt nog wel verbeteringen plaatsvinden.

[2:29:30] Dat zijn juiste redenen die wij willen gebruiken om juist te kijken naar 2025,

[2:29:36] als de zon is ingegaan, hoe gaan we dan om met dingen waar we tegen aanlopen.

[2:29:41] De basisvraag zijn wij voor of tegen het instellen van de emissiezone.

[2:29:45] Volgens mij heeft de Kamer in het verleden heel duidelijk een uitspraak gedaan.

[2:29:48] Per 1.1.2025 kunnen de gemeenten overgaan tot de instelling van de zero-emissiezone.

[2:29:53] Wij proberen alleen die voor de ondernemers zo goed mogelijk te laten landen.

[2:29:57] En met onze kramenbrief en met ons voorstel probeerden we dat op de juiste manier vorm te geven.

[2:30:05] Nog een vervolgvraag zie ik bij de heer Allema.

[2:30:07] Voorzitter, dank. Ik had net ook een kort debatje met de heer De Hoop.

[2:30:13] En dan kunnen we het met elkaar oneens zijn.

[2:30:16] Maar hij heeft daar wel een visie op. Hij heeft wel een gedachte. Hij wil wat doen.

[2:30:20] Dus die compliment mag de heer De Hoop ook ontvangen.

[2:30:22] Maar het kabinet, ik heb geen idee hoe ze hier inzitten in de wedstrijd.

[2:30:26] zijn ze nou voor zero-emissiezones, tegen-emissiezones, want er zijn genoeg knoppen waar het kabinet

[2:30:33] aan kan draaien om CO2-uitstoot te verminderen.

[2:30:36] En ik heb de partijen, als ik even kijk naar het kabinet zelf, zijn het met name partijen

[2:30:40] die keihard schreeuwen tegen zero-emissiezones te zijn in het verleden, en ik hoor ze nu

[2:30:44] eigenlijk hetzelfde toon aanslaan.

[2:30:46] En mijn vraag aan het kabinet is, zijn ze tegen, zoals ik ook hoor vanuit de geluiden van in

[2:30:52] in ieder geval drie van de vier partijen.

[2:30:54] En zo ja, of zijn ze tegen, en zo ja, zijn ze voor.

[2:30:58] En zo ja, als ze voor zijn, kan het kabinet dan uitleggen waarom ze voor zijn.

[2:31:02] Er zit daar een verhaal achter.

[2:31:03] Het antwoord is heel simpel.

[2:31:06] Ik kijk naar de passage in het hoofdlijnakkoord.

[2:31:08] Ik kijk naar de passage in de G-programma.

[2:31:10] Op grond van die passages is dit de uitwerking waar wij binnen het kabinet draagvlak voor hebben.

[2:31:18] Misschien vraagt meneer De Hoop.

[2:31:20] Ja, voorzitter, want naar aanleiding van de vragen die eerder gesteld zijn

[2:31:23] over het spoed de ANVB, hoor ik het nadrukkelijk wel de staatssecretaris

[2:31:26] in de beantwoording wel noemen, toch als een soort van mogelijkheid nog.

[2:31:30] En ik moet zeggen dat mijn fractie dat behoorlijk ingewikkeld vindt,

[2:31:32] want dan hebben we zometeen die invoering en dan ga je heel hard

[2:31:35] ingrijpen in dat lokale gezag met de spoed de ANVB.

[2:31:39] Ik denk dat het dan nog een grotere chaos wordt.

[2:31:41] En ik zou eigenlijk de staatssecretaris willen vragen,

[2:31:44] staat u nu voor het compromis en zegt u dan ook dit is het wat ik ga doen

[2:31:48] en daar laat ik het bij en daar ga ik mee in gesprek met de gemeente.

[2:31:51] en kunt u dan ook toezeggen hierbij van dit is mijn compromis en ik ga dan niet

[2:31:56] later nog inzetten op een spoede ANVB want ik denk dat je dan nog heel veel

[2:32:00] chaos meer creëert en ik zou het goed vinden als de staatssecretaris dat

[2:32:03] zwaard van Damocles boven de gemeente in dit debat wel echt weghaalt want dat

[2:32:08] zou het zou mij echt zorgen baden als het als dat niet het geval is

[2:32:12] ja voorzitter en dank voor deze vraag zeg ik richting de heer de hoop wat wij

[2:32:16] hebben aangegeven in de kamerbrief is dat wij proberen met de gemeente op de

[2:32:21] juiste manier hieruit te komen met uitstel een jaar boetevrij en emissieklasse 6 tot

[2:32:28] 2029. Dat is wat wij proberen. Op het moment dat de meerderheid van de Kamer mij oproept

[2:32:33] om het via een spoedanverbeet te realiseren, dan neem ik dat mee terug naar de ministerraad,

[2:32:38] kijk ik of we inderdaad daar draagvlak voor vinden en dan ga ik daarmee aan de gang. Dat

[2:32:42] is hoe ik daarmee omga. U bent door uw interruptie zijn. Moet u echt... Ja, maar dan wil ik even

[2:32:52] Ik wil hier vragen aan mijn collega's of ik dan nog één interruptie mag doen.

[2:32:55] Daar gaan we niet aan beginnen.

[2:32:57] Er komt nog een tweede termijn, kunt u daarvoor gebruiken.

[2:33:02] Ik verzoek de minister om door te gaan met zijn verhaal.

[2:33:05] Maak zelfvoud ook.

[2:33:08] Staatssecretaris, ga uw gang.

[2:33:10] Dan kom ik bij het koepje Centraal loket en confinant, voorzitter.

[2:33:15] Een vraag van de heer Van Dijk van NRC.

[2:33:17] Wanneer wordt het confinant met extra standardisatie verwacht?

[2:33:19] Samen met de gemeenten, brancheverenigingen en belangenorganisaties is er al een conceptconferant

[2:33:24] voor de periode tot 2030 opgesteld.

[2:33:27] Mijn inzet is om in het eerste kwartaal van 2025 samen met deze partijen het conferant te ondertekenen.

[2:33:36] Nog een vraag van de heer Van Dijk.

[2:33:37] Is het conferant en het centraal loket operationeel voordat de gemeenten na zes maanden boetevrije

[2:33:43] handhaven kunnen overgaan tot handhaving?

[2:33:46] Ja, het centraal loket is al operationeel sinds 1 juli 2024.

[2:33:50] Mijn verwachting is dat we het nieuwe confinant in het eerste kwartaal

[2:33:53] komend jaar kunnen ondertekenen.

[2:33:57] Vraag nogmaals van de heer Van Dijk.

[2:33:59] Hoe staat het eigenlijk nu met dat centraal loket?

[2:34:02] En is het monitoringssysteem ook tijdig in de lucht?

[2:34:04] Nou, centraal loket ben ik op ingegaan.

[2:34:07] Even kijken.

[2:34:08] Het monitoringssysteem zal tijdig in de lucht zijn.

[2:34:12] Er wordt al veel data verzameld over de ontheffingsaanvragen,

[2:34:15] waaronder wie een aanvraag indient, welk type ontheffing nodig is

[2:34:18] en hoeveel ontheffingen worden verstrekt.

[2:34:20] Ook staat er nog een toezegging naar de Kamer open, namelijk dat ik voor het einde van dit jaar,

[2:34:24] we zitten al in december, per brief een evaluatie van de eerste drie maanden van het Centraal

[2:34:29] loket met de Kamer zal delen.

[2:34:30] Die kunt u dus spoedig van mij verwachten.

[2:34:36] Even kijken, nog twee stuks, voorzitter.

[2:34:38] Of wilt u eerst een interruptie?

[2:34:41] De vraag van wederom, de heer Van Dijk.

[2:34:43] Kan ik meer duidelijkheid geven over de afgesproken bestuurlijke momenten van evaluatie?

[2:34:48] Op basis van dit dashboard is dat maandelijks of per kwartaal.

[2:34:51] Op zeer korte termijn zal ik hierover afspraken maken op bestuurlijk niveau.

[2:34:55] Ik sta in nauw contact met alle betrokken partijen en ga vanzij het confinant, vindt

[2:35:01] al op wekelijks-, maandelijks- en kwartaalbasis structureel overleg plaats op verschillende

[2:35:06] niveaus.

[2:35:08] De laatste vraag, wederom van de heer Van Rijk.

[2:35:12] Welke interventiemogelijkheden denk ik aan op het moment dat uit de evaluatie blijkt dat

[2:35:16] ingrijpen noodzakelijk is?

[2:35:17] Op dit moment gaan we er nog steeds van uit dat ingrijpen niet nodig is omdat er een kabinetsbeleid

[2:35:23] ligt waar alle belangen, zover wij kunnen overzien, zijn meegewogen.

[2:35:27] Mocht bijsturing daadwerkelijk noodzakelijk zijn, ga ik hierover in gesprek met gemeenten

[2:35:31] en met ondernemers.

[2:35:33] Ik heb het al eerder gezegd, daarbij liggen voor mij alle opties op tafel.

[2:35:38] Ik kijk naar de commissie.

[2:35:39] Mevrouw Veldman.

[2:35:41] Ik hoorde net de staatssecretaris zeggen dat als de Kamer wil dat ik toch naar een AMVB-spoedbesluit

[2:35:49] ga kijken, en daar is een meerderheid voor, dan neem ik dat mee terug en dan ga ik daarnaar kijken.

[2:35:57] Maar dat is toch eigenlijk ook wat de motie zegt.

[2:36:00] Daar is al een meerderheid voor.

[2:36:01] Er moet een plan komen om die uitzondering voor die ondernemers te kunnen bieden.

[2:36:07] Dat zegt de motie.

[2:36:08] Daar is een meerderheid voor.

[2:36:09] Dus ik begrijp niet zo goed wat er nog meer nodig is voor de staatssecretaris,

[2:36:13] want die opdracht heeft hij inmiddels.

[2:36:16] Voorzitter, goede vraag van mevrouw Veldman.

[2:36:18] Wij hebben de motie zo geïnterpreteerd als wij het hebben gecommuniceerd in de kabinetsbrief.

[2:36:23] En binnen de ministerraad is dit hier draagvlak voor.

[2:36:27] En voor een verdergaande maatregel is geen draagvlak op dit moment.

[2:36:33] Voorzitter, ik heb ook antwoord op de vraag van de heer De Allerbasse hier inmiddels gekregen,

[2:36:38] als u mij toestaat.

[2:36:41] Ga ik ondernemers compenseren die al hebben geïnvesteerd, is de vraag.

[2:36:45] Daar zie ik geen aanleiding toe. Het kabinetsbeleid gaat niet over afstel.

[2:36:49] Het gaat over een jaar boetevrije periode.

[2:36:52] Investeren in de zero-emissiebusjes doen ondernemers vanwege verschillende redenen.

[2:36:56] Bijvoorbeeld omdat het goedkoper is op de lange termijn of vanwege duurzaamheidsredenen.

[2:37:01] Dus het is geen desinvestering, voorzitter.

[2:37:07] Helder. Dan kijk ik nog even of er nu nog vragen zijn aan de staatssecretaris.

[2:37:11] Ach, dat kunt u gewoon vervolgen.

[2:37:18] Nog één punt, voorzitter, dat was onder de noemer specials.

[2:37:22] Dat was de vraag van mevrouw Veldman, of eigenlijk niet zozeer een vraag,

[2:37:25] maar meer in een interruptie kwam dat langs.

[2:37:28] Er zijn veel administratieve lasten voor een ontheffing

[2:37:30] voor bedrijfseconomische omstandigheden nodig.

[2:37:33] Dat klopt.

[2:37:34] Er worden verschillende voorwaarden gesteld aan het aanvragen van een ontheffing.

[2:37:38] De voorwaarden zijn opgesteld om een beeld te kunnen krijgen

[2:37:41] van de onderbouwing van de aanvraag en om fraude te voorkomen.

[2:37:44] Ik vraag een eenmalige tijdsinvestering waarna voor een langere tijd een geldende ontheffing

[2:37:50] verkregen kan worden.

[2:37:51] In mijn Kamerbrief van 22 november geef ik mijn intentie weer dat deze ontheffing voor

[2:37:55] alle steden moet gelden als deze eenmaal is toegekend.

[2:37:58] Dus het is inderdaad een eenmalige investering, ingewikkelde vragen, maar het geldt wel voor

[2:38:02] alle steden waar de zero-emissiezone op dat moment actueel is.

[2:38:15] Als de staatssecretaris klaar is met spreken, dan heb ik nog wel een vraag, namelijk dat

[2:38:22] ik de staatssecretaris terecht volgens mij heb gehoord over harmonisatie en standaardisatie.

[2:38:29] Ik zie dat probleem wel, want als we het over zero-emissiezones hebben, dan ligt dat nu

[2:38:34] bij alle gemeentes, meer dan 300 verspreid over heel het land.

[2:38:38] En ik zou de staatssecretaris willen vragen, en eigenlijk ook met hem mee willen denken,

[2:38:44] we kunnen ook vanuit hiervoor zorgen dat het gestandardiseerd wordt, geharmoniseerd wordt.

[2:38:49] Namelijk door een artikel bijvoorbeeld toe te voegen aan Wegenverkeerswet.

[2:38:53] Hoe kijkt de staatssecretaris daar tegenaan?

[2:38:56] Dat we dan met een goede, concrete eis komen, waardoor alles duidelijk is, ook voor de gemeentes,

[2:39:01] voor nu en in de toekomst?

[2:39:07] Natuurlijk staan wij als kabinet altijd open voor goede suggesties.

[2:39:10] Het is dus ook van de heer El Abassi deze suggestie aan te veropen.

[2:39:14] Ik roep alleen wel in herinnering, het traject wat ik noemde voor bijvoorbeeld de spoed-ANVB,

[2:39:18] 13 tot 63 weken, dat zou dus ook kunnen betekenen voor deze.

[2:39:23] En als we dan de gewone ANVB zouden doen, zou het zomaar twee jaar kunnen zijn.

[2:39:27] Dus ik vind de suggestie prima, maar ik moet wel waarschuwen voor de termijnen die daarmee gemoeid zijn.

[2:39:36] De heer El Abassi, uw laatste inderdaad.

[2:39:39] Voorzitter, dat had ik door.

[2:39:43] Beter laat dan nooit, zou ik ook richting de staatssecretaris willen aangeven.

[2:39:48] En ik zie ook een NN-optie, dus we kunnen ervoor zorgen dat we in gesprek blijven met

[2:39:52] de gemeente, tegelijkertijd een ANVB inzetten en tegelijkertijd ook werken aan wetgevingswijziging.

[2:40:00] Ik zou de staatssecretaris daar best wel in willen helpen, richting ook morgen de stemming

[2:40:05] met een amendement en wellicht in een twee minuten debat met de moties die deze kant

[2:40:10] op zullen komen.

[2:40:10] Maar ik zou ook de staatssecretaris willen vragen om vooral ook met de coalitiepartners te zitten

[2:40:15] en daar eensgezindheid in te hebben. Dat zou helpen, denk ik.

[2:40:21] Voorzitter, juist dit is ook onderdeel van het gesprek dat wij iedere keer met de gemeente hebben.

[2:40:28] Want u zult het misschien ook begrijpen dat een spoed-ANVB bij de gemeente niet als even prettig wordt ervaren.

[2:40:36] Dus wij proberen juist iedere keer in overleg op de juiste punten overeenstemming te bereiken.

[2:40:41] Daar is ook onder andere het confinant voor bedoeld, juist om te kijken of wij bepaalde

[2:40:45] uitzonderingen, verdergaande harmonisatie, standardisatie kunnen bewerkstelligen via

[2:40:50] dat confinant.

[2:40:51] Want de spoed-ANVB is, ik heb het zelf ooit eens genoemd, een zeer lomp middel, wel effectief,

[2:40:59] maar zo wordt het ook wel ervaren, dus dat maakt het af en toe wat lastig in de discussie.

[2:41:06] Mevrouw Veldman, u was iets eerder.

[2:41:09] Voorzitter, even een vraag om wat te preciseren.

[2:41:13] Daarnet hoorde ik de staatssecretaris zeggen dat als het gaat om een ontheffing voor bedrijfseconomische

[2:41:17] omstandigheden, dat niet per gemeente, maar landelijk in één keer aangevraagd moet worden.

[2:41:21] Dat is in ieder geval het minste wat we zouden kunnen doen.

[2:41:26] Maar ik vraag me ook wel af waarvoor we hier nou eigenlijk zitten.

[2:41:30] Dat is omdat wij zien dat die ondernemers, die nu met de handen in het haar zitten, niet

[2:41:34] weten hoe ze verder moeten, omdat ze niet aan de eisen kunnen voldoen.

[2:41:40] Ik moet zeggen dat het me wel heel erg tegen de borst stuit hoe in deze Kamer soms gesproken

[2:41:44] wordt over deze ondernemers en het gemak waarmee gezegd wordt dat het maar één keer hoeft.

[2:41:52] De vraag is overigens of het dan volgend jaar weer één keer moet.

[2:41:56] Maar het is nogal wat waar je voor moet staan.

[2:41:58] En het is ook nog eens een accountant ervoor in huren om dat te regelen.

[2:42:03] Dus eigenlijk mijn vraag die ik hier uit voortbreng is, is de staatssecretaris met die ondernemers

[2:42:11] die dit zo lastig vinden gaan praten, is hij die winkelcentra ingelopen en die stadscentra

[2:42:15] en die winkelstraten om precies over dit probleem te praten?

[2:42:19] Dat de helder is waar het probleem zit en wat er van ze verwacht wordt en dat deze ondernemers

[2:42:24] dat gewoon niet trekken?

[2:42:29] Goede vraag van mevrouw Veldman.

[2:42:31] Amtelijk is er ook via de Koepels contact hierover geweest.

[2:42:35] En ook met de gemeente hebben we hierover gesproken,

[2:42:36] juist om te kijken in hoeverre je dingen kunt versimpelen.

[2:42:40] Omdat natuurlijk is het onwenselijk dat er heel veel tijd en lastige informatie wordt gevraagd.

[2:42:46] Het is gelukkig, zeg ik dan maar, één keer.

[2:42:48] En dat wil ik niet bagatelliseren, bedoel ik het zeker niet.

[2:42:51] Want hoe simpeler en hoe makkelijker, hoe beter.

[2:42:55] Maar het is wel de situatie zoals die is.

[2:42:57] En ook binnen de afspraken met de gemeente, in het confinant,

[2:43:00] dan proberen we ook dit soort dingen mee te nemen.

[2:43:02] Alleen daarvoor moeten we wel uiteindelijk met elkaar overeenstemming erover bereiken.

[2:43:07] En ja, wij hebben in elk geval gemeend dat het goed is om dit landelijk op die manier vorm te geven.

[2:43:14] Maar ja, het is onderhandelen met elkaar iedere keer, zeg ik, voorzitter.

[2:43:22] Oliver Dijk.

[2:43:23] Ja, dank voorzitter.

[2:43:24] En onderhandelen is wat een sociaal contract betreft geen dictaat

[2:43:27] wat je drie weken van tevoren aan gemeenten oplegt met een spoed-ANVB,

[2:43:31] waar we ook nog in de Kamer zorgvuldige behandeling over moeten hebben,

[2:43:33] wat dus dertien tot hoeveel weken was het, zou kunnen gaan duren.

[2:43:37] Drieënzestig maar liefst, dat geeft onduidelijkheid, daar is niemand mee geholpen.

[2:43:40] En ik ben er niet van overtuigd dat een meerderheid van deze Kamer daarvoor is,

[2:43:43] even los van het feit wat we dan gaan regelen in die spoed aan,

[2:43:46] want dat is mij in dit debat niet helder geworden.

[2:43:50] Maar misschien zou toch nog even de staatssecretaris kunnen duiden wat dat gaat betekenen

[2:43:55] als hij wel die opdracht zou krijgen, of dat er ook in het kabinet een meerderheid zou zijn

[2:44:00] om die route op te gaan. Wat betekent dat voor gemeenten?

[2:44:03] Wat voor reactie kunnen we dan verwachten?

[2:44:05] Gaan ze daar überhaupt aan meewerken, aan de uitvoering?

[2:44:08] Dus... En op 1 januari gaan ze toch gewoon verder met de invoering.

[2:44:12] Dus mijn gevoel is dat er vooral meer bestuurlijke chaos ontstaat

[2:44:16] als we die route op zouden gaan.

[2:44:17] Zou de staatssecretaris dat nog een keer toe kunnen lichten?

[2:44:20] Volgens mij heb ik daar al het een en ander over gezegd, voorzitter.

[2:44:24] Het kan betekenen dat er daardoor meer chaos ontstaat

[2:44:28] omdat er minder harmonisatie, minder standardisatie is.

[2:44:32] Daarnaast, in de discussie met de gemeente hierover,

[2:44:35] want het is ook ter sprake gekomen met de gemeente,

[2:44:37] werd het wel ervaren als...

[2:44:40] Ja, u zet een vrij zwaar middel in,

[2:44:43] waardoor wij het gevoel hebben dat u niet serieus ons inzet waardeert.

[2:44:47] Nou, die discussie hebben we ook met elkaar gevoerd,

[2:44:49] nogmaals in een hele goede sfeer daarin.

[2:44:52] Alleen, het was voor mij als een soort paardenmiddel

[2:44:55] als dus blijkt dat er een aantal ondernemers tussen wal en schip terecht gaat komen.

[2:45:00] Maar ik probeer nog steeds, en dat is ook het standpunt van het kabinet,

[2:45:03] we proberen iedere keer met alle betrokkenen, brancheorganisaties,

[2:45:08] gemeenten, individuele ondernemers,

[2:45:09] proberen we iedere keer juist te voorkomen

[2:45:11] dat je mensen tussen wal en schip laat belanden.

[2:45:14] Ja, en dat is het gesprek wat we aan de lopende maand met elkaar voeren.

[2:45:17] We zijn er nog niet met elkaar uit, dat kan ik blijven herhalen,

[2:45:20] maar de intentie van dit kabinet is een jaar boetevrij,

[2:45:23] en vier jaar uitstel voor mensen met emissieklasse 6.

[2:45:27] Ja, en uiteindelijk inderdaad, en ik ben het wel met mevrouw Veldman eens,

[2:45:31] en daarom zeg ik ook, het is niet denigerend bedoeld,

[2:45:34] maar vijf tot vijftien procent van de ondernemers waar we het over hebben,

[2:45:38] dat betekent dat we het uiteindelijk, gaan we even uit van het negatieve,

[2:45:42] voor 85 wel goed in beeld hebben.

[2:45:45] Maar dat ja-boetevrij is juist bedoeld om ook die resterende vijftien procent

[2:45:49] die tussen een wallenschip zou kunnen landen,

[2:45:51] juist ook op goede manier van dienst te kunnen zijn.

[2:45:56] De heer Van Dijk, AFL.

[2:45:58] Ja, dank voor deze toelichting van de staatssecretaris.

[2:46:00] En ook dank voor deze toelichting en de toezegging eerder gedaan

[2:46:03] om die Marco Blu toch nog eens verder mee te nemen.

[2:46:07] Dus degene die dertien jaar en verder om de standaardisatie daar ook mogelijk te maken.

[2:46:10] Want het doel is toch ook om dat binnen dat half jaar geregeld te krijgen.

[2:46:14] Sterker nog, om dat mee te nemen in het confinant

[2:46:16] wat dus in Q1 al van 25 gesloten zou worden.

[2:46:20] Dus dat zou mijn vraag zijn ter verduidelijking.

[2:46:22] Dus ook voor Marco Bluij wordt er gewerkt aan verdere standardisatie.

[2:46:27] En wordt dat dan al meegenomen in het confinant wat nu in Q1 wordt opgesteld?

[2:46:33] Voorzitter, dat is inderdaad een van de groepen die we in het confinant willen meenemen.

[2:46:37] Overigens die dertien jaar, even om scherp te zijn, dat ging over kermisexploitanten.

[2:46:42] Daar gingen die dertien jaar over.

[2:46:47] Wil ik de staatssecretaris bedanken zover voor zijn beantwoording.

[2:46:51] Gaan we naar de tweede termijn van de Kamer.

[2:46:54] Ik wil iedereen één minuut twintig geven.

[2:46:57] Het mag sneller. Kijk ook even naar de klok.

[2:47:01] Het woord is aan mevrouw Veldman.

[2:47:05] Ja, voorzitter. Ik ben teleurgesteld.

[2:47:09] Ik ben ook verbaasd over...

[2:47:12] Ik heb een beetje het gevoel alsof...

[2:47:14] We zitten hier onder meer omdat we de taak hebben om beleid...

[2:47:18] dat we in uitvoering zien gaan, om te bekijken of dat goed gaat...

[2:47:23] en waar het dan uitschort en als het niet goed gaat om daarop bij te kunnen sturen.

[2:47:27] En daarvoor zitten we hier. Daarvoor was de motie ingediend.

[2:47:30] En als ik dit allemaal hoor, dan ben ik niet gerustgesteld, laat ik dat maar voorop zeggen.

[2:47:36] En om die reden zal ik ook een twee minuten debat aanvragen.

[2:47:41] Ja, de heer De Hoop, interruptie.

[2:47:45] Ja, voorzitter. Gaat, hebben we twee interrupties of één?

[2:47:50] Twee, dank.

[2:47:52] Betekent dat dan dat mevrouw Veldman de staatssecretaris hierbij oproept en dat dan in twee minuten debat

[2:47:57] een motie voor u zal dienen om dat spoed-AVB-proces in te leiden?

[2:48:01] Is dat wat we kunnen verwachten?

[2:48:04] Nou, voorzitter, ik denk daar nog even over na.

[2:48:07] Maar wat ik belangrijk vind is dat er garanties komen en die heb ik niet gehoord.

[2:48:11] Ondertussen hoor ik dat er ambtelijk via de branches en met gemeenten is gesproken over

[2:48:15] die ondernemer waar we het nu over hebben.

[2:48:17] Ik mis echt de link met de praktijk en daar wil ik garanties voor.

[2:48:22] en ik denk nog na, ik overweeg nog in welke vorm en welke motie ik dat zal doen.

[2:48:29] Tweede en laatste interruptie.

[2:48:30] Dat is prima.

[2:48:31] Voorzitter, kijk, dan concludeer ik dat er twee mogelijkheden zijn.

[2:48:35] Of de VVD dient een motie in voor de spoed-ANVB, want er is geen andere mogelijke route om in

[2:48:40] die gemeentelijke bevoegdheid in te grijpen en daarmee geeft u de staatssecretaris de opdracht

[2:48:45] om dat te doen, of u trekt uw keutel in.

[2:48:49] En als de staatssecretaris niet doet wat u wil als u die motie dient, dan moet u dan eigenlijk

[2:48:53] met zulke grote woorden ook een motie van afkeuring indienen.

[2:48:55] Dus ik ben wel, ik wil graag van de VVD horen, hoe stevig is dit dan?

[2:49:00] Want als u zo hard het debat in gaat, u zegt je motie wordt niet ingevoerd,

[2:49:02] u wilt meer, u bent teleurgesteld, dan moet u die route ook hard bewandelen.

[2:49:06] Dus ik ben benieuwd waar staat de VVD en durft u dan nu ook kleur te bekennen wat de route wordt?

[2:49:13] Voorzitter, vooropgesteld, ik moet helemaal niets.

[2:49:16] Dat past ook erg goed bij de partij van de VVD die wij zijn.

[2:49:18] Ik moet helemaal niets en ik ben al helemaal niet bereid om hier mee te doen in een politiek spel.

[2:49:23] U heeft het over consequenties en dat soort zaken.

[2:49:28] Ik heb het over de inhoud.

[2:49:29] Laat mij mijn afwegingen maken.

[2:49:30] Ik ben niet gerustgesteld.

[2:49:32] Ik wil graag garanties en daar zal ik moties over indienen.

[2:49:39] Ik hoor de VVD het hebben over garanties als het gaat om ondernemers.

[2:49:42] Geldt dat ook als het gaat om personenauto's, want we zien dat steeds meer gemeentes ook

[2:49:48] daartoe willen overgaan?

[2:49:52] Zeker.

[2:49:53] De heer El Abassi is net iets later het debat ingekomen, volgens mij.

[2:49:57] Want helemaal bij aanvang van mijn inbreng heb ik aangegeven dat ik het heel prettig vind dat deze staatssecretaris zich ferm heeft uitgesproken tegen het toestaan, toelaten van het verbod op personenauto's in zero-emissiezones.

[2:50:11] Want ik moet er niet aan denken.

[2:50:13] Tweede laatste instelling.

[2:50:15] Voorzitter, dank. Dat had ik wel gehoord.

[2:50:17] Alleen, we hebben het over garanties.

[2:50:19] Die garanties zijn er niet.

[2:50:20] gemeentes, en dat heeft de staatssecretaris ook aangegeven, die gaan hierover.

[2:50:24] Dus het kan zomaar zijn dat deze gemeenten straks besluiten om dit wel te doen.

[2:50:28] En volgens mij kunnen wij hier in dit kamer voor zorgen

[2:50:31] dat we dat weghalen bij de gemeentes en dat wij die bevoegdheid hebben.

[2:50:34] En daarom vraag ik de VVD, die garanties heel belangrijk vindt.

[2:50:38] Hoe kunnen we garanderen dat de gemeentes dit niet doen?

[2:50:41] En staat de gemeente aan onze of staat de VVD aan onze zijde

[2:50:44] als we daar straks een amendement over indienen?

[2:50:48] Voorzitter, ik had begrepen dat er een wetswijziging voor nodig was.

[2:50:51] En daar zitten wij hiervoor in de Kamer.

[2:50:54] Dus die moet eerst door onze handen gaan.

[2:50:56] En dat zal niet zo gemakkelijk gebeuren.

[2:50:59] Tweede termijn, meneer Huitenk.

[2:51:01] Ja, voorzitter.

[2:51:02] Ik begrijp echt niet wie of wat de staatssecretaris tegenhoudt...

[2:51:07] om al die ondernemers te behoeden voor de ondergang en een faillissement.

[2:51:12] We verwachten echt een beter voorstel van de staatssecretaris.

[2:51:15] Het lijkt er, ook de beantwoording, met alle respect, meneer de staatssecretaris...

[2:51:19] maar het lijkt er echt niet op.

[2:51:20] We kunnen echt niet verkroppen dat al die ondernemers straks kopje onder gaan omdat

[2:51:26] de staatssecretaris star vol blijft houden aan dit magere plan.

[2:51:30] En het is, net als wat de VVD zei, echt teleurstellend dat de staatssecretaris geen millimeter beweegt

[2:51:36] naar een meerderheid, nogmaals, een meerderheid van deze Kamer en we hadden echt meer verwacht

[2:51:42] vandaag.

[2:51:43] We zullen de uitkomsten van dit debat dan ook mee terugnemen naar de fractie om te

[2:51:49] wat er alsnog nodig is om uitstel tot 2029 te realiseren.

[2:51:54] En tot slot, even voor de duidelijkheid.

[2:51:57] Deze staatssecretaris heeft niet een nieuwe motie nodig of een nieuwe opdracht...

[2:52:02] om met de route te komen die voldoet aan de motie...

[2:52:06] om voor ondernemers tot 2029 uitstel te regelen.

[2:52:09] Hij heeft die meerderheid al en hij heeft het draagvlak vanuit de Kamer...

[2:52:13] en dus vanuit de meerderheid van het land om dit te realiseren...

[2:52:16] zeg ik in zijn richting via u, voorzitter.

[2:52:21] De heer Vermeer, dat is de tweede termijn.

[2:52:23] Ja, dank u wel, voorzitter.

[2:52:25] Ik wil de staatssecretaris en zijn medewerkers bedanken voor de antwoorden die we gekregen hebben,

[2:52:30] ook al zijn die dan niet... Ja, ik ben er niet blij mee, zeg maar.

[2:52:35] Maar het zijn in ieder geval duidelijke antwoorden.

[2:52:38] We zullen onze motie die we bij begroting EZ ingediend hebben,

[2:52:41] zullen we heroverwegen of we die hier nog een keer gaan plaatsen.

[2:52:45] En verder is het zo dat er in maart 2026 gemeenteraadsverkiezingen zijn.

[2:52:51] En BBB gaat hier voor de eerste keer al meedoen.

[2:52:54] Ik vrees dat we er hier niet uit gaan komen.

[2:52:56] Het moet bij de gemeentes gebeuren, blijkbaar.

[2:52:58] Dus burgers en ondernemers kunnen straks kiezen of voor blijvende chaos

[2:53:02] of voor het oplossen op dat moment van de veroorzaakte chaos door zero-emissiezones.

[2:53:08] En u kunt zich op onze website nog aanmelden.

[2:53:10] Dank u wel.

[2:53:15] Deze laatste twee zinnen zeggen natuurlijk genoeg.

[2:53:17] Dit debat is eigenlijk een campagneaftrap geweest, met alle respect voor twee en inmiddels misschien bijna wel drie populistische partijen hier in het kabinet.

[2:53:27] Die dit debat hebben aangegrepen om te doen alsof ze dit even gaan regelen.

[2:53:30] Dat die zero-emissies zones niet ingevoerd worden, terwijl het gewoon een gemeentelijke bevoegdheid is.

[2:53:35] Ik denk dat ook de VVD die motie voor spoedaanverweging niet ingaat doen.

[2:53:40] Ik denk dat ze nu nogmaals een oproep gaan doen, maar ik denk niet dat ze durven om het mes zo bij de staatssecretaris op de keel te zetten.

[2:53:46] Ik denk ook dat de staatssecretaris zichzelf zou moeten bezinnen en moeten nadenken.

[2:53:51] Ik ben zelf staatssecretaris. Ik heb die motie zo geïnterpreteerd voor een jaar.

[2:53:56] Daar heb ik de gemeentes nog niet eens in meegekregen.

[2:53:58] Volgens mij moet je dan ook als bestuurder tegen de coalitie zeggen.

[2:54:01] Dit is wat ik heb kunnen doen, maar meer ga ik ook niet doen, want dan zet ik alle relaties met de gemeentes op het spel.

[2:54:06] Ik mag hopen dat de staatssecretaris dat ook meeneemt in zijn weging.

[2:54:09] En ik hoop dat er snel duidelijkheid komt, dat vind ik niet alleen belangrijk, ik vind de mensen belangrijk en het rapport van Berenschot is daar ook heel helder.

[2:54:17] En dat dat juist heel belangrijk is bij de invoering van zo'n groot politiek dossier.

[2:54:21] Ik zie een interruptie van de heer Vermeer.

[2:54:24] Ja, voorzitter, want nou eigenlijk wil ik meer even een persoonlijk feit hierop maken,

[2:54:29] want dit debat zijn wij niet ingegaan met het doel om campagne te voeren voor de gemeenteraadsverkiezingen.

[2:54:36] Maar de afdronk is gewoon heel duidelijk van alle reacties uit het kabinet,

[2:54:42] dat daar de oplossing gezocht moet worden.

[2:54:44] En daar kan de heer De Hoop een andere conclusie uit trekken dan wij dat doen.

[2:54:48] Maar ja, ik vind dat niet terecht.

[2:54:51] Ik vind dat ook dat hij daarmee geen recht doet aan de inhoudelijke inbreng die we hier gedaan hebben,

[2:54:56] ook al in de eerdere debatten.

[2:54:58] En die zou hij ook serieus moeten nemen wat mij betreft.

[2:55:02] Voorzitter, ik neem elke inhoudelijke bijdrage serieus.

[2:55:06] Echt. Maar ik neem ook de verhoudingen tussen gemeente en rijk heel serieus.

[2:55:11] En dit is gewoon een gemeentelijke bevoegdheid.

[2:55:14] Dus laten we ook...

[2:55:15] Ik hoop toch dat er in het kabinet en de coalitie ook serieuze bestuurlijke partijen...

[2:55:19] die nog die verhoudingen respecteren.

[2:55:22] En de laatste zin waarmee de heer meer eindigde...

[2:55:26] Grappend, begrijp ik, maar ik vind het tegelijkertijd ook wel...

[2:55:31] Het is natuurlijk een beetje het starten van de campagne...

[2:55:33] tegen de zogenaamde linkse colleges die van alles en nog wat willen.

[2:55:36] Jongens, kom op.

[2:55:37] We moeten de bestuurlijke verhoudingen tussen gemeenten en het kabinet serieus nemen.

[2:55:41] De brief van de VNG vond ik ook vrij hardrichting de staatssecretaris.

[2:55:45] Dus ik hoop ook dat hij dat meeneemt in zijn weging.

[2:55:48] Heer Dekker voor de tweede termijn.

[2:55:51] Ja, voorzitter.

[2:55:53] Heel teleurstellend.

[2:55:55] Ik vind zero emissie zones een ramp.

[2:55:58] Dus iedere uitstel is meegenomen.

[2:56:01] Eigenlijk zou ik het liefst afstel zien.

[2:56:02] en ik stel vast dat de staatssecretaris helemaal vast zit tussen allerlei compromissen,

[2:56:08] allerlei betrokken partijen, zelfs binnen het kabinet is er haalbaarheidsoverwegingen of niet,

[2:56:13] of men het wel wil goedkeuren. Bestuurlijke duidelijkheid moet er zijn, harmonisatie is belangrijk,

[2:56:20] allemaal bestuurlijke overwegingen, terwijl ik denk, ja, uiteindelijk zijn ondernemers in grote getalen de dupe,

[2:56:26] en ik ben dan geneigd om wat bestuurlijke chaos te accepteren als we die mensen enigszins uit de wind kunnen houden.

[2:56:32] Dus ik ben heel teleurgesteld dat dit zo verloopt.

[2:56:35] En ik hoop dat, in die zin geef ik de heer De Hoop ook gelijk,

[2:56:40] ik hoop dat de krachtige woorden die hier gesproken worden door coalitiepartijen

[2:56:45] ook waargemaakt worden in het uiteindelijke debat. Dank u wel.

[2:56:50] De heer Van Dijk. Ja, dank voorzitter.

[2:56:52] En ik dank de staatssecretaris voor zijn zorgvuldige beantwoording

[2:56:56] en ook de middenweg die hij heeft proberen te vinden.

[2:56:59] Dat gaat met pijn, inderdaad, een duidelijke toelichting daarop.

[2:57:02] Maar ik heb ook wel een beetje pijn namens NSC over hoe wij dit doen met elkaar.

[2:57:06] Wij zijn de partij om met elkaar, met gemeenten, met mede-overheden, met organisaties, beleid te maken.

[2:57:14] De boel bij elkaar te houden, samen tot oplossingen te komen.

[2:57:16] En dat moeten we proberen en ik zie de staatssecretaris daarmee worstelen.

[2:57:19] Maar hij doet wel een poging en daar wil ik echt een compliment voor maken.

[2:57:22] Ik zie ook dat hij een poging doet om wel degelijk recht te doen aan de aangenomen motie Veldman.

[2:57:26] En daar hebben wij heel veel waardering voor.

[2:57:28] En ik ben ook heel blij met de extra toezichting die ik vandaag wel heb gehoord

[2:57:31] in onze richting, richting de marktkooplui,

[2:57:34] om daar nog een poging te doen tot verdere standardisatie.

[2:57:37] En ik reken ook op dat dat gaat lukken, want dat is een groep die ook echt in de knel zit.

[2:57:41] En dan is er wat ons betreft duidelijkheid.

[2:57:43] En ik doe ook een oproep aan alle ook hier betrokkenen

[2:57:45] om die duidelijkheid te geven en niet te zorgen voor verdere onduidelijkheid

[2:57:50] en bestuurlijke chaos, zodat we ook vooruit kunnen, ook met deze zero-emissiezones

[2:57:55] en dat we ook recht doen aan de gemeenlijke autonomie.

[2:57:58] Dank u wel.

[2:57:59] Ik zie een interruptie van de heer Heutink.

[2:58:01] Ja, voorzitter, ik hoor NSC een heel lijstje met partners opnoemen,

[2:58:08] gemeenten, belangenverenigingen,

[2:58:10] maar ik mis natuurlijk gewoon die kleine ondernemer

[2:58:12] en die ondernemers die in de problemen gaan komen volgend jaar.

[2:58:17] En mijn vraag is...

[2:58:19] Iedereen weet dat al die ondernemers in de problemen gaan komen.

[2:58:22] We hebben het over duizenden ondernemers.

[2:58:23] NSC wil nu geen millimeter bewegen om hier een oplossing te zoeken dat al die

[2:58:30] ondernemers geen kopje ondergaan. En mijn vraag is, in het geval dat dit

[2:58:35] gebeurt, dat al die ondernemers kopje ondergaan,

[2:58:38] wil NSC dan zij aan zij met de PVV en met alle andere partijen die hem in

[2:58:44] meerderheid hebben gezegd toch te willen kijken, serieus naar uitstel voor al die

[2:58:48] ondernemers, is NSC, moet dat dan echt gebeuren om NSC zover te krijgen om met

[2:58:53] met ons mee te gaan daarin.

[2:58:56] Voorzitter, dit dossier loopt al een tijdje en we spreken hier ook al vaker over.

[2:59:00] Het is denk ik de derde of vierde keer inmiddels.

[2:59:02] En we hebben vanuit nieuw sociaal contract

[2:59:05] steeds ook gewezen op ondernemers die in de problemen komen.

[2:59:08] En we hebben hier gesproken in een rond de tafel met een marktkoopvrouw

[2:59:11] die daar ook over vertelde. Ik heb het voorbeeld ook genoemd

[2:59:14] dat we de oog van moeten hebben, dat het niet zo kan zijn dat je een

[2:59:17] aanvraag in gemeente A doet en dat je daar

[2:59:20] wel naar binnen kan met je oude wagen, maar in gemeente B niet.

[2:59:22] En ik ben dus ook heel blij, dat heeft dit debat dan wel opgeleverd vandaag,

[2:59:26] dat er ook standaardisatie gaat komen. Dat gaat duidelijkheid geven.

[2:59:30] Maar er zijn ook heel veel ondernemers, ook kleine ondernemers, die wel geïnvesteerd hebben.

[2:59:33] Die hebben we ook allemaal gezien in de media.

[2:59:35] En die nu zitten te kijken toch met een gevoel, wat is hier nou aan de hand in Den Haag?

[2:59:38] En daar willen we ook recht aan doen.

[2:59:40] En nogmaals, het is een compromis.

[2:59:42] Het is wikken en wegen en wij zijn blij met de koers die nu is ingezet.

[2:59:46] Daar is recht gedaan.

[2:59:47] En laten we ook met elkaar nu die stap vooruit gaan zetten om dit op deze manier te gaan doen.

[2:59:52] De heer Heutink met een volgvraag daarna.

[2:59:54] Dus even heel snel concretiseren.

[2:59:58] NEC vindt het blijkbaar dus prima dat al die ondernemers die dit niet gaan meemaken,

[3:00:03] kopje onder gaan met als argument dat we dan recht doen aan ondernemers die hier al geïnvesteerd hebben.

[3:00:10] Dat is toch de juiste conclusie, vraag ik aan NEC.

[3:00:13] Dat is het niet, voorzitter.

[3:00:15] De juiste conclusie is dat er tien jaar is gewerkt aan de invoering van zero-emissiesondes.

[3:00:20] met tal van ondernemers en ook organisaties, met gemeenten.

[3:00:24] En dat er uiteindelijk een voorstel ligt waar we nu voor staan.

[3:00:28] Een paar weken voor invoering daarvan.

[3:00:31] En dan is het heel logisch en goed dat je kijkt als er nog partijen in de knel komen.

[3:00:35] Ik heb die categorie genoemd.

[3:00:37] Waar je alsnog probeert die standardisatie vorm te geven.

[3:00:39] Daarvoor ga je ook de komende maanden benutten.

[3:00:41] Dat is heel verstandig beleid.

[3:00:43] Maar je moet ook duidelijk zijn.

[3:00:44] En die duidelijkheid willen we na die tien jaar geven.

[3:00:46] En daar roepen ook die 41 organisaties toe op.

[3:00:49] ondernemersorganisaties, ik noem het nog een keer, en die gemeenten, dan is het toch heel gek dat wij

[3:00:52] hier te elfde uren gaan zeggen u heeft het allemaal verkeerd gezien. Het moet allemaal anders. Dat moeten

[3:00:57] we dus niet doen. De heer Vermeer. Ja voorzitter, net als NRC, net als de heer Van Dijk, vinden wij ook

[3:01:06] een goede relatie met gemeentes belangrijk en dat die, ik heb zes jaar in de gemeenteraad gezeten

[3:01:11] en me gruwelijk geërgerd als landelijke overheid zich met dingen ging bemoeien die eigenlijk bij

[3:01:17] bij de gemeenteraad zouden horen, maar heeft de heer Van Dijk in zijn hele betoog er ook wel over nagedacht

[3:01:24] dat als hij straks loodgieters, warmtepompen, monteurs, whatever, niet die stad in meer gaat of niet de stad in kan,

[3:01:35] dat hier niet alleen ondernemers of stadsbestuurders problemen hebben met chaos,

[3:01:41] maar dat dat vooral honderdduizenden burgers zullen zijn die straks met forse tariefsverhogingen

[3:01:46] en of gewoon gebrek aan service te maken krijgen?

[3:01:51] Ja, voorzitter, en daarom is het dus tien jaar gesproken met allerlei partijen.

[3:01:54] En er zijn allerlei ontheffingen gemaakt en die gaan ook over bedrijfseconomische aspecten.

[3:01:59] Daar kan een beroep op worden gedaan.

[3:02:01] En we gaan er ook vanuit dat dat ook geslaagd is

[3:02:05] en dat er in die zin niet al die ondernemers in problemen hoeven te komen.

[3:02:08] Er is duidelijkheid over gegeven.

[3:02:10] En als we de komende maanden nog dingen tegenkomen waar dat wel geldt,

[3:02:14] dan heeft volgens mij de staatssecretaris ook aangegeven

[3:02:16] Dat er ruimte is om daarover te kijken, daarom wordt er geëvalueerd.

[3:02:19] Daarom worden er afspraken gemaakt.

[3:02:21] En dan vindt de BBB ook NSC aan zijn zijde om daar naartoe te blijven kijken.

[3:02:24] Daarom ben ik ook opgekomen voor die marktkooplui.

[3:02:26] Dat zal ik blijven doen.

[3:02:29] De heer El Abassi.

[3:02:32] Voorzitter, tweede termijn. Ik zie enige twijfel.

[3:02:34] Voorzitter, dank.

[3:02:35] Ik hoor toch de heer Olger van Dijk in zijn laatste zin aangegeven dat hij opkomt voor die marktkooplui.

[3:02:45] En ik zou hem toch willen vragen op welke manier hij deze ondernemers helpt.

[3:02:53] Dank voor de vraag, het ligt graag nog een keer toe.

[3:02:55] Op het moment dat op dit punt geen standardisatie is,

[3:02:58] geldt het dat een marktkoop man of vrouw, die vaak een klein bedrijf heeft,

[3:03:02] die moet nu apart in gemeente A die aanvraag doen en ook in gemeente B.

[3:03:07] Nou, op het moment dat we dat gaan standardiseren,

[3:03:10] kan het dus in één keer landelijk worden aangevraagd.

[3:03:11] Dat lijkt me heel duidelijk helpen,

[3:03:13] maar ook een gelijk beeld geven voor deze Marco Bluij.

[3:03:16] En dat lijkt me echt een vooruitgang.

[3:03:23] Ik ben door de interrupties heen, meneer Vermeer.

[3:03:25] En heer Albas, is hij daar van tweede termijn?

[3:03:28] Oh, dan mag u beginnen met uw tweede termijn.

[3:03:31] Wel, maar toch niet misschien, voorzitter.

[3:03:34] Want ik wil eigenlijk alleen kort aangeven.

[3:03:36] Ik kan hele krachtige woorden gebruiken.

[3:03:38] Die zijn hier al gebruikt.

[3:03:39] Alleen ik kan er ook voor kiezen om die woorden hier nu niet te gebruiken

[3:03:43] en die om te zetten naar daden, namelijk naar moties en amendementen.

[3:03:46] En dat ben ik ook van plan.

[3:03:47] En ik ben benieuwd of dan partijen die vandaag hele krachtige woorden hebben geëit,

[3:03:51] dat ook om kunnen zetten naar moties en amendementen die we straks indienen.

[3:03:55] Dat was alles, voorzitter. Dank u wel.

[3:03:57] Dank u wel.

[3:04:00] Wij constateren hier in ieder geval dat er geen vragen extra zijn gesteld.

[3:04:03] Als ik die conclusie goed heb, kijk ik even naar de staatssecretaris of die nog een korte reactie heeft.

[3:04:09] Nee, ik heb geen vragen gehoord.

[3:04:10] Ik heb wel de discussie natuurlijk in allebei de termijnen heb ik wel tot mij genomen.

[3:04:16] Wij kijken ook waar wij nog stappen kunnen zetten.

[3:04:21] Maar op dit moment nogmaals, en ik herhaal me daar misschien in, voorzitter.

[3:04:26] Het voorstel dat wij hebben gedaan voor de uitwerking van de motie van mevrouw Veldman

[3:04:29] doet recht aan de situatie zoals die is, doet recht aan iedereen, probeert ook zoveel mogelijk

[3:04:36] zekerheid te bieden naar de ondernemers en dat ja, boetevrij, dat is juist bedoeld om

[3:04:41] alle kinderstiektes waar we tegenaan kunnen lopen, op die dan te kunnen ondervangen.

[3:04:44] Dat is hoe wij met de gemeente het gesprek aangaan.

[3:04:47] Zij zitten op zes maanden, wij weer de twaalf.

[3:04:50] Dat is onderdeel van de discussie.

[3:04:52] En zoveel mogelijk zaken standardiseren, harmoniseren en verwerken in de confinant.

[3:04:57] Dat is de insteek, voorzitter.

[3:05:00] Dank u wel.

[3:05:01] Ter afronding zijn twee toezeggingen gedaan.

[3:05:04] Deze week nog wordt de Kamer geïnformeerd over het percentage ondernemers dat wordt geraakt door de invoering van de zero-emissiezones.

[3:05:11] Op vraag van de heer Vermeer.

[3:05:13] De Kamer ontvangt spoedig een evaluatie van de eerste drie maanden van het centraal loket.

[3:05:19] Dat zijn de twee...

[3:05:19] Zou dat voor het eind van deze maand, voorzitter?

[3:05:21] Voor het eind van deze maand, dan zetten we dat erbij.

[3:05:24] En mevrouw Veldman van de VVD heeft een twee minuten debat aangevraagd rondom dit onderwerp.

[3:05:30] En ik zie nog een vinger bij de heer Van Dijk.

[3:05:34] Ja, ik had een toezegging gehoord over die stanalisatie van die marktkooplui.

[3:05:37] Dat lijkt me toch een hele relevante.

[3:05:38] En om dat mee te nemen in het Q1, in het confinant.

[3:05:44] Klopt, dat heb ik inderdaad gezegd, voorzitter.

[3:05:46] En gaat u daar een brief over sturen?

[3:05:49] Nee.

[3:05:51] We komen daarop terug op het moment dat het confinant getekend is.

[3:05:54] Maar dat is de inzet van ons bij het confinant.

[3:06:03] Ik zeg toe dat ik de Kamer informeer op het moment dat dat geregeld is in het confinant.

[3:06:07] Laat ik dat dan zo opschrijven.

[3:06:08] Dan is dit de derde toezegging waarvan akt.

[3:06:12] Ik wil jullie allen bedanken voor de beraadslagingen en een fijne dag nog.