Procedurevergadering (hybride)

[0:00:00] Welkom bij de procedurevergadering van de vaste Commissie voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking en we hebben officieel drie kwartier ingeruimd. Maar vermoedelijk kunnen we er wat wat sneller doorheen. Ik verwelkom de Kamerleden digitaal meneer anderhalf huis van het CDA en hier in deze hybride vergaderingen in de zaal. De jurk van de VVD heer van de leef van groenlinks en mijn naam zal ik zolang de Burg van van D zesenzestig.

[0:00:29] Ik stel voor snel te beginnen. Voorzitter of voorzitter. Ik zeg voorzitter tegen mezelf dat het voor het eerst is dat ik de procedurevergadering voorzitter

[0:00:39] en praten en meteen iedere zin met voorzitter begint zich hier naast me begint al te lachen en terecht, want dit is ook heel erg grappig. Ik begin bij de regeling van werkzaamheden. We hebben geen verzoeken binnengekregen, maar we hebben wel een een

[0:00:56] bijzonder moment niet om te vieren.

[0:01:00] Martin afscheid van de heer van toren

[0:01:03] en die is hier gelukkig ook in de zaal

[0:01:06] en

[0:01:07] meneer van toor. Beste Theo een bekend gezicht voor voor velen na vijfendertig jaar. Ga jij deze kamer verlaten.

[0:01:16] En hoewel je de afgelopen jaren voornamelijk met de Commissie buitenlandse zaken bezighouden ging buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking was dat eigenlijk zat daar eigenlijk je passie in je hart er naar uit

[0:01:28] en dit was ook de eerste Commissie waar je als griffier ik begrepen aan de slag ging. Ik was er natuurlijk niet bij want ik was nog erg jong keek naar Sesamstraat. Dus ik heb me dit ook laten vertellen. Moet ik eerlijk bekennen. Ook de laatste jaren toen je je focus meer op buitenlandse zaken kwam te liggen. Kom je achter de schermen nog altijd was je nog altijd achter schermen betrokken bij de Commissie buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking is je naam stond wacht heel even op de bel.

[0:01:52] Dat is in vijfendertig jaar tijd denk ik ook niet veranderd.

[0:01:59] Driemaal scheepsrecht.

[0:02:04] Je naam stond niet alleen onder alle notities las ze ook allemaal mee en hield Eva en meer naar de jurk. Links van mij zitten voortdurend scherp door hele kritische vragen te stellen en begrepen. Daarom willen wij je voor je vertrekken. Uit deze Commissie willen we dit niet onopgemerkt voorbij laten gaan en in al die jaren bij de kamer. Ben je vaak met delegaties op op reis geweest.

[0:02:27] De ondersteuning van de delegaties altijd veel omvattend de gevierd bijvoorbeeld altijd een grote koffer vol relatie relatiegeschenken mee voor alle gesprekspartners in het ontvangende land.

[0:02:39] Jij had zo je favoriete relatiegeschenken begreep ik ook. En die altijd weer meenam en daarom ondertussen op heel veel plekken in de wereld die die spullen ook terugvind en ik ben zelf ook heel benieuwd welke spullen dat dan overigens zijn nou als aandenken geven deze geschenken nu ook aan jou dat je altijd een stukje van de tweede kamer mee mag mee in menig mee hebben in huis als herinnering en alles wat je hier hebt meegemaakt. Theo en ontzettend Bedankt voor al je inzet voor de afgelopen vijfendertig jaar. En als ik even nog vragen om hiernaartoe te komen. Dan kan ik je de cadeaus overhandigen.

[0:03:18] Mooie stad vol met relaties.

[0:03:21] We verwachten van.

[0:03:22] Dankjewel.

[0:03:30] Kijk ook in de digitale knopjes van.

[0:03:32] Van aan huis.

[0:03:34] Ja dat is altijd is altijd een bijzonder moment en dan schakelen we over. Maar we hebben natuurlijk nog een je eigenlijk is het een

[0:03:41] en mededeling dat ook Eva Meijer nu wanneer met griffier is geworden. Officieel per één december. Dus dat moment kunnen we hier ook mooi mankeren bij het afscheid van van Theo waarvoor.

[0:03:55] Ja.

[0:03:59] Over naar minder belangrijke zaken.

[0:04:03] Dank je wel. Theo en fijn dat je er dat je er toch nog de toch dat je erbij bent.

[0:04:11] Voorzitter, waar ik het weer. Er waren geen verzoeken voor de regeling van werkzaamheden. Maar zo meteen wel zaken bij de om vraagt, zeg ik gelijk tegen de heer klink mochten er vragen over zijn. Dan wil ik doorgebracht. In de tweede brief lijst zijn er op of aanmerkingen bij?

[0:04:30] Nee, eenmaal andermaal. Dan gaan we door naar de agenda punt drie de activiteiten van de Commissie op of aanmerkingen.

[0:04:40] Het is misschien wel goed om te vermelden overigens dat de ambassadeursconferentie tot nader orde is uitgesteld in verband met met koop het negentien helaas een paar voor leden van deze Commissie ook onderwerp had aangeleverd

[0:04:52] en daar wordt de de komt. Er wordt later wordt terugkomen

[0:04:58] dan agendapunt vier de planning voor de procedurevergadering voor het eerste halfjaar twintig, tweeëntwintig tot aan het zomerreces zijn er nog opmerkingen over? Nee, geen punt vijf. De kennisagenda Afrika strategie met de focus op economische ontwikkeling en goed bestuur

[0:05:14] kunnen de leden ermee instemmen.

[0:05:18] Dan gaan we naar aangehouden brieven agendapunt zes.

[0:05:22] Heer van de lijn,

[0:05:23] We gingen te praten over de kennisagenda die notitie dan.

[0:05:29] Ja.

[0:05:34] Ja dat is waar. Dan had ik zelf ook een opmerking over heeft waarschijnlijk dezelfde opmerkingen. Meneer van de uit.

[0:05:40] Ik wou even een waardering uitspreken voor de collega's die gewerkt hadden, samen

[0:05:44] met de kinderen coördinaten de het opstellen van een notitie. Ik vroeg me wel af of het niet slim is om een link te leggen naar het ontwikkeling werk zelf was het maar in relatie tot

[0:05:58] hoe kunnen handel en ontwikkeling elkaar ook vanuit Afrikaanse perspectief versterken.

[0:06:05] Ik ben in het verleden wel eens kritisch geweest op sommige combinaties daarvan. Maar dat wil niet zeggen dat ik de beste tegen ben

[0:06:13] versterken onderling is best wel mogelijk, maar het zou zonde zijn als ze dat perspectief niet in meenemen, bijvoorbeeld in die in die ronde tafel. Het kan trouwens ook zo zijn dat ngos ikzelf al gaan inbrengen. Maar ik dacht toch dat het goed was.

[0:06:27] Vermeld. Voorzitter, ik had zelf ook een soortgelijk verzoek. U staat in hele simpele zin in in in overigens ook Dank aan eer aan huis. De heer klinken

[0:06:38] voor de voorbereiding, de focus van de ronde tafel gesprek zal liggen op de economische en handelsaspecten van toekomstige partnerschap agenda. Ik zou daar het de ontwikkelingsperspectief ook zo graag aan toevoegen. Volgens mij is dat dan ook het verzoek. Ik kijk ook even naar de opstellers van de notitie

[0:06:56] ik haar was.

[0:06:58] Ja

[0:06:59] ik begrijp de opmerkingen twee dingen over de focus iedereen over de handel gebeuren economische ontwikkeling.

[0:07:07] Maar dat komt inderdaad vanuit een bepaalde situatie heb ik gisteren ook een debat over gehad met buitenlandse handel. Daar zijn landen. Natuurlijk zitten in een os

[0:07:14] omgeving ontwikkelingssamenwerking moet die transitie maken of maken die conditie dat de dus geen probleem in om die context zeker mee te nemen en de onder tafel gesprekken en Andrew hebben ook alle ruimte voor en ik denk eigenlijk iedereen in die drie blokken bij de om de kaart

[0:07:28] in die context.

[0:07:30] Nou ik kijk hier van de leeuw kan als het zo mogen begrijpen. Dan dan is het

[0:07:35] is het akkoord hiervan.

[0:07:39] Nu klinkt nog even kort ook aan toevoegen. Ik zou het inderdaad ook zo interpreteren als net gezegd werd niet alleen de en ceo's, maar de in alle drie de blokken kan je die koppeling maken van de bestaande status quo is natuurlijk dat er veel os geld naar die landen toegaat. En

[0:07:53] ja dat en dan vind ik het heel goed dat collega's van de lezen zegt om die transitie te maken.

[0:07:58] Ja dat is namelijk heel fijn en is de Commissie eens de eensluidend hierover en dan kan iedereen instemmen met met met agendapunt vijf minuten kennisagenda Dankuwel

[0:08:07] dan agendapunt. Zes opzet in vraagstelling periodieke rapportage, beleidsconcurrentie en effect op voedselzekerheid, water en klimaat in ontwikkelingslanden. Het voorstel is om deze te betrekken bij de feitelijke vragen rondom opzet. De vraagstelling periodieke rapportage, beleidscoherentie en effect op voedselzekerheid, water, klimaat in ontwikkelingslanden

[0:08:26] volzin. Kan de Commissie daarmee maar mee instemmen.

[0:08:31] Dus ook met een met een feitelijke vragen.

[0:08:35] Dan gaan we over naar de brieven van bewindspersoon agendapunt zeven uitvoering van de motie van de lieten boer Ali over het verlagen van de transactiekosten. Dit is in Nederland met voorstel hier ter bespreking al dan niet controversieel verklaren.

[0:08:52] Niemand. Nee, geen kom dan agendapunt

[0:09:01] en het voorstel is dan ook omdat voor voor kennisgeving aan te nemen. Agendapunt acht reactie op de gewijzigde motie van de leden klink en Hammelburg over het bevorderen van de keuzevrijheid van vrouwen rond abortus en het krijgen van kinderen. Neem aan ook niet controversieel verklaren. Ik ga er eigenlijk vanuit dat als iemand dat bij de volgende punten wil dat er geen antwoord opgestoken. Zullen we dat afspreken? Maakt het makkelijker

[0:09:22] en het voorstel is om dit over kennisgeving aan te nemen die geen akkoord, geen punt negen score kaarten, multilaterale organisaties, twintig, eenentwintig

[0:09:32] voor zes minuten betrekken bij de begrotingsbehandeling bureau s twintig, tweeëntwintig gisteren, en morgen

[0:09:39] zodra zij zeggen agendapunt. Precies agendapunt team verslag houdende een lijst van vragen en antwoorden over vaststelling van de begroting staat van buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking volgend jaar twintig, tweeëntwintig. Dat geldt natuurlijk hetzelfde voor betrekken bij de begrotingsbehandeling en gisteren en morgen buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking twintig, tweeëntwintig iedereen akkoord dan agendapunt. Elf toezegging van een kabinet ze inzetten gesprek met direct directeur generaal Wereldhandelsorganisatie inzake duurzaamheid. Even kijken. De brief gaat over een toezegging die aan de eerste kamer is

[0:10:20] voor kennisgeving aannemen

[0:10:22] binnenkort

[0:10:24] agendapunt twaalf verslag van een schriftelijk overleg voor de Raad voor buitenlandse zaken,

[0:10:30] handel van elf november voor kennisgeving aannemen. Iedereen akkoord, ieder agendapunt dertien verslag uit Raad, buitenlandse zaken, handel van elf november vervolg Commissie is reeds behandeld, natuurlijk ook bij ons op zeventien november. De Commissie, de wat er budget handel vervolg Commissie is de u

[0:10:52] te kort

[0:10:54] agendapunt veertien geannoteerde agenda voor de buitenlandse zaken. Handel van negenentwintig november is een ook reeds behandeld in het commissiedebat de er is het handel op zeventien november agendapunt vijftien verslag van een schriftelijk overleg voor de Raad buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking van negentien november voorstellen voor kennisgeving aannemen en heeft plaatsgevonden.

[0:11:18] Agendapunt zestien werkprogramma, Europese Commissie twintig, tweeëntwintig

[0:11:26] verzoek of de voorstel is om te wachten op het project van het kabinet om reactie van het kabinet.

[0:11:33] Ja hoor.

[0:11:36] Agendapunt zeventien lijst met de u voorstellen

[0:11:40] negentien november twintig, eenentwintig reeds behandeld,

[0:11:44] maar geen een punt achttien eeuw signalering formeler aan buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking negentien november. Even kijken.

[0:11:54] Zulke behandeld zie ik en dat geldt ook voor de punt negentien signaleert P O s zeventig november uit buitenlandse.

[0:12:01] Dan gaan we naar het kopje overige agendapunten twintig. Dit is misschien wel even goed om hier, mevrouw Meijer het woord te geven

[0:12:11] over de producten en diensten catalogus.

[0:12:14] Dankjewel. Dit is een agendapunt. Even ter informatie voor alle Kamerleden vanuit griffie, commissies en de dienst analyse en onderzoek is de afgelopen maanden gewerkt aan een producten en diensten catalogus in de notitie. Kunt u de link vinden waar die u terug kunt vinden. Je kunt de app ook installeren op telefoon of ipad. Als u dat wil. Dat biedt een overzicht van alle producten en diensten die vanuit de ambtelijke ondersteuning ter beschikking staan aan de Kamerleden die zijn gerangschikt op reguliere proces van de commissies, kennis en informatiepositie. Als u met vragen zitten,

[0:12:51] is het wellicht een goed idee om die te raadplegen en te kijken

[0:12:56] wat er allemaal beschikbaar is. En dan weet u welke middelen er allemaal zijn daar waar u ons voor in kunt roepen. Dus ter informatie. Kunt u die daar terugvinden?

[0:13:07] Mooi stukje dienstverlening. Ja. Voor die vragen. Nee

[0:13:13] Dank u wel. Dan gaan we door naar de agendapunt eenentwintig openstaande verzoek van de Commissie aan bewindspersonen.

[0:13:23] Daar had ik er zelf geen zijn. De andere leden die nog op of aanmerkingen hebben.

[0:13:27] Nee dan wil ik zelf wel kijken want er staat even kijken onder vier verzoek

[0:13:35] over de stand van zaken wereldwijde aanpak go fit negentien en verzoekers komt die brief ruimschoots voor de commissiebehandeling te sturen en zijn gisteren ook weer vragen over gesteld in de begrotingsbehandeling. De vraag is een beetje komt hij komt die nog echt wel op tijd. Dan is het echt minimaal een week vind ik week voor voor het commissiedebat was volgens mij het initiële verzoek en anders zou ik dat er nu toe willen voegen.

[0:14:01] Dat was een van mijn kant. Dan komen we al weer bij de rondvraag. Voorzitter. Ja meneer.

[0:14:11] Hebben die openstaande zoeken en misschien een algemene opmerking. Er staan ook wel wat verzoeken die op behoorlijk tijd openstaan.

[0:14:18] Op zich zou het ook wel goed zijn. Mensen kunnen doen. Collega's te bedenken dat het kabinet ook duidelijk aangeeft welke ze zelf willen beantwoorden.

[0:14:25] Nu. Ik zou willen overlaten aan een volgend kabinet. Dan doen we niet elk individueel punt appelleren.

[0:14:32] Ja meneer Maus. Het ging zelfs muziek in de ogen. Kijk ook even de andere leden aan en ik zie er breed breed geknik.

[0:14:40] Dus het wordt doorgeleid Dankuwel.

[0:14:47] Dan gaan we wel door naar de rondvraag en daar hebben we twee punten. Ten eerste was de een ons graag van de heer klink op verzoek van de heer klink en ik wordt een de heer klink om dat zelf toe te lichten.

[0:15:04] Dank u. Voorzitter, de zoals we allemaal weten is op zesentwintig ligt nu achter ons en er zijn er zijn afspraken gemaakt ambities uitgesproken.

[0:15:13] De en het leek mij heel verstandig om met het Nederlandse internationaal opererend bedrijfsleven een ronde tafel bijeenkomst te organiseren waar de focus opgezet kan worden. Want zij waren ook aanwezig of deels van deze bedrijven die noem maar dat mogen ze hoeven niet. Deze bedrijven zijn dus een voorbeeld. Die waren ook aanwezig en hebben ook ambities om echt invulling te geven aan de kop zesentwintig. En ja goed ik dacht met het Nederlandse handelsbeleid en de klimaatambities die we hebben. Laten we eens met een om tafel gaan zitten waar de een noden behoeften verzoeken een rondetafelgesprek verzoeken zonder tafel gesprek zoals het er staat.

[0:15:50] Ja, heel helder. Ja. Ik kijk de van de leven.

[0:15:54] Ik vind het heel goed voorstel. Ik kan me wel voorstellen dat we erop kon blokje toevoegen is misschien meer een technische briefing

[0:16:02] even daargelaten. Maar ik zeg ik zat ook in de Commissie klimaat en we hebben een technische briefing gehad van de Nederlandse onderhandelingsdelegatie voordat ze naar school gingen en het is best wel goede komt van een te horen

[0:16:14] hoe ze terugkijken op Glasgow. En wat de voorbereid wordt richting de kop in Egypte, zodat we dat kunnen matchen met de verhalen die vanuit de bedrijven komen maar dat we in één keer al die informatie.

[0:16:26] Krijgen.

[0:16:28] Ja ik zit ook even te kijken want er was gisteren ook in de begroting van buitenlandse zaken. Een verzoek van de heer klink aan het kabinet dat rood staat. Morgen wordt beantwoord waarin wordt gevraagd om een plan van aanpak snel voor bedrijven. Maar dat staat hier los van kijk ik hier klikken. Ja nee dat is nog even het woord aan mevrouw tennis gegeven.

[0:16:45] Dan weer naar een heer klink.

[0:16:48] Ja. Voorzitter, een rondetafelgesprek na de klimaattop vind ik opzich. Goed idee. Maar ik heb ik zou graag een blokje willen toevoegen. Dan sluit ik me aan bij de heer van leeuwen. Maar misschien nog een genoeg met een blokje. Want als ik kijk naar wat de heer klinkt dan zou willen bespreken hoe we verder kunnen gaan met voedselsystemen landbouw in een veranderend klimaat. Dan denk ik ja dat is in bredere zin zouden we dat moeten bespreken, maar niet alleen met grote bedrijven, maar ook met organisaties en met wetenschappelijke inzichten lijkt mij

[0:17:24] dus als we dat zouden kunnen we daaraan meer volledige.

[0:17:27] De tafelgesprek,

[0:17:28] Over kunnen voeren, dan zou ik dus niet alleen maar op die landbouw of alleen maar op die bedrijven concentreren.

[0:17:34] Ik zou het wel voordat het nog even af.

[0:17:37] Maar binnenkort graag.

[0:17:38] Jazeker. Zeker. Maar ik zou het wel omdat hij er klinkt hier zegt ik zou het bijvoorbeeld toespitsen op voedselsystemen van dat zouden we inderdaad kunnen doen en al aanvullend daarop en joodse en wetenschappelijke tak ook toevoegen.

[0:17:54] Als ik hem zo mag samenvatten, voel ik de eer om als heeft u nog iets toe te voegen of iets. Wilt u nog iets zeggen?

[0:18:01] Ik ben wacht tot het eind voorstel komt.

[0:18:05] Daar wilde ik.

[0:18:06] We overgaan. In ieder geval tussen samenvatting. Voordat ik het woord aan de heer klink geef is dat de dat in ieder geval ik hier want een ik zeg prima dat er in ieder geval meerderheid is in deze Commissie om in deze procedure vergadering om ieder geval ronde tafel gesprek te organiseren. Dat is nog even de vraag hoe het georganiseerd langs welke lijnen die er klinken.

[0:18:25] Ja. Het lijkt me heel goed eigenlijk. De voorstellen van zowel Dave van de Lee als hoe groot ze heb ik zelf ook over nagedacht. Het lijkt me de de het totaalpakket. We hebben niet zolang geleden iets over een rondetafelbijeenkomst over in videochatten hebben natuurlijk ook een die die die trap gedaan en waar ikzelf zat te denken was meer van om de juiste klimaatgezant dat hier wellicht voor ons wat stoel zou kunnen lichten. Dus dat was misschien eerst als een soort en dat hoeft niet per sé voor de ronde tafel saus separaat misschien kunnen doen maar een van voordat je je ronde tafel doet ook afhankelijk van van zijn agenda. Maar dan heb je een goede duiding van iemand die erover gaat en het hele proces heeft gezien.

[0:19:03] Ik kan me voorstellen gezien de planning om dat wel allemaal aansluitend op een moment te doen. Kijk ook even naar de vierde.

[0:19:10] Dat is afhankelijk van agenda kunnen we trachten.

[0:19:12] De te doen. Maar mijn voor de daar zo te zeggen van daar alleen de klimaatgezant voor de toelichting. En dan kan dat. Mevrouw thuis zegt enkele sprekers per blokje.

[0:19:23] Precies. We gaan gewoon inventariseren wie mee wil doen aan de voorbereiding schoppen en dan regelen dit in dat ik zie een brede meerderheid kijk ook even naar de Amro.

[0:19:32] Ik zie geen bezwaar.

[0:19:34] De knikt. Ja.

[0:19:35] Toen we het zo erg en dan gaan we zien wat voor moois eruit komt bij een volgende procedurevergadering als dit op de agenda staat

[0:19:44] dan nog een wat hier ook echt wel thuishoort. Nog even voor het officiële de deelname van twee rapporteurs, de heer klink en mevrouw koekoek van VVD en voelt

[0:19:59] aan de Commissie van de namens de Commissie en de twaalfde WTO ministeriële conferentie die aanstaande is en de kosten van zesentwintig, honderd en zestien euro, die daarmee gepaard gaan

[0:20:11] of de Commissie daar mee akkoord is. Het past ruim binnen het budget dat nog beschikbaar is voor voor dit soort waarnemende functies iedereen akkoord dan Dank u allen voor uw aanwezigheid voor deze snelle procedurevergadering. Ik zie dat Theo er alweer. Die moest naar de Commissie. Dus die schoof vandoor. Hij zal ook hier gemist worden. En dan Theo nog voor je komst hier voor de afscheid worden en dan zie ik wel een volgende keer Dankuwel.