Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Procedurevergadering commissie voor Defensie

[0:00:00] Hierbij de vergadering van de vaste commissie voor Defensie.

[0:00:03] Vandaag staat op de agenda de procedurevergadering.

[0:00:07] Alle leden van de commissie van harte welkom.

[0:00:09] En natuurlijk ook de mensen hier op de publieke tribune.

[0:00:13] En ook de ondersteuning van harte welkom.

[0:00:16] Dan begin ik met agenda punt 1.

[0:00:19] De commissieregeling van werkzaamheden.

[0:00:20] Er zijn geen verzoeken vanuit de leden binnengekomen.

[0:00:23] Dus hierbij agenda punt 1 afgehandeld.

[0:00:26] Dan gaan we naar de brievenlijst.

[0:00:29] Ik zie ook dat...

[0:00:31] de leden van de deelnemers van de middelbare defensievorming van de Nederlandse Defensie Academie aanwezig zijn van harte welkom in onze vergadering.

[0:00:40] Vandaag hebben we een procedurevergadering op de agenda.

[0:00:46] Even kort uitleg.

[0:00:47] Eigenlijk bepalen we vandaag in de procedurevergadering... waar we de komende weken, maanden met elkaar over vergadering.

[0:00:53] Dus het kan heel snel gaan, omdat de meeste leden zullen akkoord zijn... met het voorstel wat de grevier samen met mij doet richting de commissie... om de brieven en de voorstellen die vanuit het ministerie zijn gekomen... om die dan desbetreft ook te behandelen.

[0:01:10] Dan gaan we naar agenda punt 2.

[0:01:12] De brievenlijst van de particulieren...

[0:01:15] Er zijn een tweetal brieven... waarvan één een verzoek is om een petitie aan te bieden.

[0:01:20] Verbanden straalvliegtuigen uit onze luchtruim.

[0:01:23] En het voorstel is om de petitie in ontvangst te nemen.

[0:01:26] Akkoord?

[0:01:26] Ja.

[0:01:27] Dan gaan we hierbij dan vastgesteld.

[0:01:30] En dan komt de brievenlijst van de organisaties.

[0:01:33] Dat zijn er een flink aantal meer.

[0:01:36] Ook een groot aantal positionenpapers... die we al behandeld hebben tijdens een ronde tafel.

[0:01:41] Maar daar is ook een petitieverzoek...

[0:01:44] aangevraagd en ook een briefing vanuit de rekenkamer.

[0:01:49] Kunt u daarmee instemmen?

[0:01:51] Ja?

[0:01:52] Dan stellen we dat conform vast.

[0:01:55] Dan gaan we naar wetgeving, agenda punt 4, de veegbrief defensiebegroting.

[0:02:01] Voorstellen ze om dat voor kennisgeving aan te nemen.

[0:02:03] Akkoord.

[0:02:05] Hierbij vastgesteld.

[0:02:06] Dan de veegbrief defensiematerieelbegrotingfonds.

[0:02:09] Deze wordt ook voor kennisgeving aannemen.

[0:02:12] Ja?

[0:02:12] Akkoord.

[0:02:15] Dan gaan we naar agenda punt 6, de brieven van de bewindspersonen.

[0:02:20] Jaarplannen toezichthouders van Defensie voor 2025.

[0:02:24] Deze voorstel is om het te agenderen voor de nog te plannen commissiedebat veiligheid en integriteit akkoord.

[0:02:31] Dan gaan we naar agenda punt 7, ADR interim audit rapport 2024 over Defensie.

[0:02:38] Deze wordt voorgesteld om voor kennisgeving aan te nemen.

[0:02:42] Akkoord.

[0:02:43] Dan gaan we naar agenda punt 8.

[0:02:46] De thematische indeling strategische evaluatieagenda.

[0:02:50] Planning periodieke rapportages en opzet periodieke rapportages mensen.

[0:02:55] Veiligheid.

[0:02:56] Daar zijn twee voorstellen.

[0:02:57] Het voorstel is voor kennisgeving aannemen... met uitzondering van de opzet van de periodieke rapportage mensen.

[0:03:04] Veiligheid.

[0:03:06] En het tweede voorstel vanuit...

[0:03:08] De Griffie is om namens de commissie een brief te versturen met het verzoek de onderzoeksopzet nader te concretiseren en daarbij in te gaan op enkele specifieke vragen van de commissie.

[0:03:23] Kunt u instemmen met de stafnotitie?

[0:03:25] Ik zie de heer Noordkamp.

[0:03:27] Dank voorzitter.

[0:03:27] Allereerst complimenten aan de commissiestaf voor het goede werk en de scherpte.

[0:03:31] Mijn verzoek is om in de commissiebrief ook specifiek te vragen wat de consequenties zijn van deze periodieke rapportage op de recente herziening van het veiligheidsbeleid.

[0:03:40] Om die vraag ook expliciet mee te nemen in de commissiebrief.

[0:03:44] Ik kijk even de commissieleden.

[0:03:46] Ik zie geknik.

[0:03:47] Dus uw voorstel wordt meegenomen in de brief richting het ministerie.

[0:03:55] Dan gaan we naar agenda punt 9.

[0:03:57] Dat is de jaarplanbrief MIVD 2025.

[0:03:59] Het voorstel is om het te agenderen voor nog te plannen commissiedebat MIVD.

[0:04:07] Ja, akkoord.

[0:04:09] Dan gaan we naar agenda punt 10.

[0:04:11] Uitkomsten, evaluatie, onderzoeksrapport, ongevalvoertuigen, oeverterrein, Leusterheide.

[0:04:17] Kort.

[0:04:19] Het voorstel is om het te agenderen voor nog te plannen commissiedebat veiligheid en integriteit.

[0:04:25] Akkoord.

[0:04:26] Dan gaan we naar agenda punt 11.

[0:04:28] Rapport Tanden voor de Leeuwen.

[0:04:31] Het voorstel is om desgewenst te betrekken bij de behandeling van de wet op de gereedstelling en de minister vragen wanneer deze wet aan de Kamer wordt gezonden.

[0:04:42] Dus hij moet nog door de minister naar ons toegestuurd worden.

[0:04:45] Ik zie de heer Pol met een vraag.

[0:04:47] Ja.

[0:04:47] Ja voorzitter, vooral dat laatste is de PVV erg benieuwd naar wanneer die gaat komen.

[0:04:54] Wij zullen het ministerie vragen om aan te geven wanneer de verwachting is dat deze wet richting de Kamer komt.

[0:05:02] Zullen we die vraag meenemen richting het ministerie?

[0:05:05] Alles vastgesteld.

[0:05:07] Dan gaan we naar agenda punt 12.

[0:05:11] WOO besluit in zaken het voorgenomen militair radarstation in Herwijnen.

[0:05:16] Deze wordt voor kennisgeving aannemen.

[0:05:19] Akkoord.

[0:05:20] Dan gaan we naar 13.

[0:05:23] Verwerving Extended All Arms Air Defense Toolbox.

[0:05:29] Deze voorstel is om voor kennisgeving aan te nemen, ook omdat er spoed achter zit.

[0:05:34] Dit is ook de bescherming van onze troepen.

[0:05:36] Dus kunt u met alle instemmen?

[0:05:39] Ja, al dus vastgesteld.

[0:05:41] Dan gaan we naar agenda punt 14.

[0:05:44] Dat is de herziening, begroting, nieuwe planning en financiële verwachtingen programma GRIT.

[0:05:50] Het voorstel is om dit te agenderen voor het commissiedebat grensverleggend IT van 30 januari aanstaande.

[0:05:56] Kunt u daarmee instemmen?

[0:05:57] Ik zie de heer Noordkamp met een vraag.

[0:05:59] Dank voorzitter.

[0:06:00] Ik ga niet per se over de brief van de regering, maar wel over de stafnotitie.

[0:06:04] Het voorstel is nu om deze teleinformatie aan te nemen.

[0:06:08] Ik zou het eigenlijk zonde vinden.

[0:06:10] Is het misschien geen idee om ook de staatssecretaris te vragen om een reactie?

[0:06:15] En om dan zowel de stafnotitie als die reactie daarop te betrekken bij het commissiedebat?

[0:06:19] De grevier.

[0:06:21] Eigenlijk is de notitie bedoeld voor jullie om bij jullie inbreng, bij de voorbereiding daarop te betrekken.

[0:06:29] Dus alle punten die in die stafnotitie staan vermeld, die zouden jullie, als jullie dat goede punten vinden, in jullie inbreng kunnen verwerken.

[0:06:37] En op die manier komt er eigenlijk ook meteen een reactie van de staatssecretaris.

[0:06:43] Dat betekent dus dat de stafnotitie betrokken wordt bij het... Ja, precies, ja.

[0:06:50] Hij is geagendeerd ook voor de commissiedebat.

[0:06:53] Ik heb wel begrepen dat rapporteurs geen spreektijd willen.

[0:06:56] Dat ze dit aanbieden en dus niet vooraf het woord zullen nemen tijdens het commissiedebat.

[0:07:02] Maar u bent natuurlijk vrij om de suggesties die zij doen, om die ook mee te nemen in uw betoog.

[0:07:07] En ook die vragen die u heeft, om die dan ook richting de staatssecretaris te stellen.

[0:07:14] Kunnen we dat zo met elkaar vaststellen?

[0:07:15] Ja?

[0:07:17] Dan gaan we naar agenda punt 15.

[0:07:18] Een WHO-besluit betreffende de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden.

[0:07:25] Alsmede de defensiesamenwerking met Israël.

[0:07:29] Het voorstel is om deze voor kennisgeving aan te nemen.

[0:07:32] Akkoord.

[0:07:33] Dan gaan we naar agenda punt 16.

[0:07:35] Beantwoording vragen commissie over de reactie op het rapport... de kracht en kwetsbaarheid van het digitale krijgsmachtnetwerk NAVIN... van de Algemene Rekenkamer.

[0:07:46] Het voorstel is om dit te agenderen voor een commissiedebat NAVIN.

[0:07:50] Akkoord.

[0:07:52] En excuses was het tweede voorstel.

[0:07:54] En er is ook een brief van de regering over het NAVIN... om deze ook gewoon mee te nemen en te agenderen...

[0:08:01] Het navinddebat die we gaan inplannen.

[0:08:05] Dan ga ik naar agendapunt 17.

[0:08:09] Vertraging definitief gecoördineerd besluit herwijnen.

[0:08:12] Het voorstel is om dit voor kennisgeving aan te nemen.

[0:08:16] Akkoord.

[0:08:17] Dan gaan we naar 18.

[0:08:19] Dat is uitkomst gateway review vervanging onder zeebootcapaciteit.

[0:08:24] Deze...

[0:08:26] Het voorstel is om samen met de NOG te ontvangen via de voortgangsrapportage te behandelen.

[0:08:30] En de verwachting is dat die rond 1 april 2025 uitkomt.

[0:08:36] Akkoord.

[0:08:37] Dan gaan we naar 19.

[0:08:39] Dat is het onderzoeksvoorstel Oude Dienst Rijk voor de realisatiefase van het programma vervanging onder zeebootcapaciteit.

[0:08:47] Het voorstel is in te stemmen met het onderzoeksvoorstel.

[0:08:51] onderzoeksvoorstel en zie je ook onderstaande stafnotitie, dus we hebben ook een stafnotitie meegestuurd gekregen en daar zitten een aantal beslispunten, volgens mij een vijftal beslispunten en het voorstel is om in te stemmen met de beslispunten uit de stafnotitie.

[0:09:08] Kunt u daarmee instemmen?

[0:09:11] Akkoord.

[0:09:12] Hierbij dan vastgesteld.

[0:09:14] Dan gaan we naar agenda punt 20.

[0:09:17] Network enabled capabilities, helikopters.

[0:09:21] En het voorstel is om dit ook voor kennisgeving aan te nemen.

[0:09:27] Agenda punt 21, uitnodiging rapporteurs van de Vaste Commissie voor Justitie en Veiligheid voor ontbijtbijeenkomst, wettenmakers aan het woord op woensdag 19 februari 2025.

[0:09:38] Het voorstel is om dit over te laten aan de individuele leden.

[0:09:44] Ik moet u wel attenderen, de deadline is vrijdag 7 februari, om u zelf, als u dat wil, aan te melden.

[0:09:52] Akkoord.

[0:09:53] Dan gaan we naar agenda punt 22.

[0:09:57] Dat is een uitnodiging voor een werkbezoek aan regio van vliegbasis Leeuwarden met betrekking tot de F-35 vluchten.

[0:10:05] En het voorstel om dit over te laten aan de individuele leden.

[0:10:09] De heer Noordkamp.

[0:10:10] Dank voorzitter.

[0:10:11] Uiteraard blijft altijd een individuele afweging.

[0:10:13] Maar ik zou toch een kort pedooi willen houden waarom dit werkbezoek wellicht nuttig zou kunnen zijn.

[0:10:16] Ook in het licht van het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie.

[0:10:19] We zullen in aanloop daarnaartoe ook vanuit veel omwonenden betrokkenen zienswijzes krijgen.

[0:10:25] Op het gebied van overlast, et cetera.

[0:10:28] En deze locatie zou misschien een mooi voorbeeld kunnen zijn.

[0:10:30] Ook omdat deze juist niet bij de selecties zit.

[0:10:32] Dus het gaat niet specifiek direct over het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie.

[0:10:36] Maar wel over...

[0:10:38] hoe je om zou kunnen gaan met geluidsoverlast en beperking van overlast door omwonenden.

[0:10:42] Zodat we dus ook de andere kant horen hoe je dus, los van wellicht terechte zorg, maar dat we ook de andere kant horen wat juiste mogelijkheden zijn om die overlast te kunnen beperken.

[0:10:51] Wat wij weer mee zouden kunnen nemen in onze afweging en oordeel over zienswijze van locaties die straks mogelijk worden aangewezen.

[0:10:59] Dus in dat licht zou het misschien voor ons als commissie interessant zijn om ook eens deze kant te zien en te horen.

[0:11:07] De heer Nordkamp stelt voor om echt als commissie er naartoe te gaan.

[0:11:10] Dus niet over te laten aan de individuele leden.

[0:11:12] U weet ook, we hebben minimaal vier leden nodig om een werkbezoek in te plannen.

[0:11:17] En ik zag ook in de notitie dat er al twee fracties individueel lang zijn geweest.

[0:11:21] Maar ik laat het aan uw commissie over.

[0:11:22] Als u zegt, wij willen als commissie graag naartoe gaan.

[0:11:25] Ik kijk de commissie rond.

[0:11:27] Mevrouw Heijten.

[0:11:28] Ja, voorzitter, dank u wel.

[0:11:29] Ik had eigenlijk bij het volgende agendapunt dit voorstel willen doen, maar ik haak nu even hierbij aan omdat het wel voor de hand ligt.

[0:11:35] Ik had eigenlijk ook graag willen verzoeken om een werkbezoek aan de noordelijke regio, waaronder de vliegbasis Leeuwarden, maar bijvoorbeeld ook de Eemshaven Marnewaard.

[0:11:43] En volgens mij is dat makkelijk te combineren in één dag met deze commissie.

[0:11:47] Daarbij indien gewenst ook zelfs de staten en de betreffende gemeenten uit te nodigen.

[0:11:54] Om inderdaad ons licht daarop te steken.

[0:11:55] Het argument van de heer Noordkamp ben ik het helemaal mee eens.

[0:12:00] En ik denk dat we ook in de Eemshaven het nodige kunnen zien en horen.

[0:12:04] Er gaat ook veel gebeuren in Groningen.

[0:12:06] Dus wellicht dat we het kunnen combineren in één bezoek.

[0:12:13] Ik heb even kort gesloten met de griffier.

[0:12:16] Het lijkt mij... Oh, ik zie nog wat collega's.

[0:12:18] Mevrouw Van der Wal.

[0:12:22] Mevrouw Weijenas.

[0:12:23] Ja, dank u wel, meneer de voorzitter.

[0:12:26] Het is me wel opgevallen dat deze commissie niet altijd even makkelijk was... om een werkbezoek als voltallige commissie te organiseren.

[0:12:34] En ik deel wel de mening dat het wellicht belangrijk kan zijn... om een oordeel te vormen om daar naartoe te gaan...

[0:12:40] Maar dat kunnen we ook prima op eigen initiatief doen.

[0:12:43] Dus ik zou zeggen, iedereen die dat wil, laat dat vooral doen.

[0:12:45] Omdat ik denk dat als we het via de commissie gaan proberen... dat het dan wellicht alleen maar voor vertraging gaat zorgen.

[0:12:51] Terwijl we verwachten toch wel redelijk snel die stukken in dit dossier.

[0:12:57] Dank u wel.

[0:12:58] Mevrouw Van der Wal?

[0:12:59] Ik ondersteun het pleidooi van harte.

[0:13:01] En ook het belang van dit werkbezoek.

[0:13:03] Dus daar geen twijfel over.

[0:13:05] Ik zie alleen de toegevoegde waarde en niet om het op commissieniveau...

[0:13:08] in die zin te organiseren, als we gewoon allemaal gaan, dan is het een commissiebezoek, zou ik zeggen.

[0:13:13] Dus ik zou me omdraaien, het gewoon aan de individuele leden houden, maar wel het pleidooi ondersteunen, hoe belangrijk dit bezoek is.

[0:13:21] Ja, ik zie toch wat verdeeldheid in de commissie.

[0:13:23] Ik kijk ook even de heer Pol aan, om ook zijn mening te horen.

[0:13:27] Ja, want het is twee tegen twee, dus dit is de... Ook voor de militairen op de bank is het natuurlijk leuk om te weten wat er nu gaat gebeuren.

[0:13:35] Maar ik sluit me aan bij mevrouw Wijndas.

[0:13:39] En mevrouw Van der Wal, inderdaad, als je er zelf heen wil, regel het, ga er heen.

[0:13:43] Dat kan heel erg snel.

[0:13:45] Dat is minder rompslomp dan een commissiedebat, althans bezoek op tuin.

[0:13:50] Nou, dan is dat duidelijk.

[0:13:53] Ik trek hier inderdaad de conclusie dat we dit, zoals het voorstel was, om dit echt aan individuele leden over te laten om een afspraak te maken en langs te gaan in Leeuwarden.

[0:14:03] Als dus al dus besloten.

[0:14:05] Laten we het over aan de individuele leden.

[0:14:08] Agenda punt 23.

[0:14:09] We gaan door met de werkbezoek.

[0:14:11] Alleen we doen het nu niet omdat we dat in beslotenheid willen doen.

[0:14:14] Omdat daar een aantal dingen in zitten die we liever in beslotenheid willen.

[0:14:18] Omdat die misschien niet doorgaan of wat dan ook.

[0:14:21] Dus die hou ik even aan.

[0:14:22] Want dan wil ik eerst agenda punt 24 behandelen.

[0:14:25] Dat zijn de werkzaamheden van de commissie.

[0:14:27] Daar zit u de...

[0:14:29] voor de komende weken, maanden.

[0:14:32] Zijn er daar op- of aanmerkingen vanuit de commissie?

[0:14:37] Ja, mevrouw Weijenas.

[0:14:39] Zijn we ook al bij de ongeplande activiteiten aangekomen?

[0:14:42] Ja, die horen er allemaal bij.

[0:14:44] We hebben het er al eerder over gehad als commissie.

[0:14:47] Die ruimte voor defensie.

[0:14:48] En dat leeft nogal best in Den Land.

[0:14:51] We waren laatst ook met een aantal commissieleden.

[0:14:53] Er was ook geen georganiseerd werkbezoek vanuit de commissie.

[0:14:56] Maar er waren wel best wel wat Kamerleden aanwezig.

[0:15:00] Waar we een aangelopen bijvoorbeeld op bezoeken.

[0:15:02] En je ziet wel dat er heel veel behoefte is aan duidelijkheid.

[0:15:05] Dus ik zou wel nog een keer voorzitter erop willen doen.

[0:15:10] Op het moment dat die documenten er zijn.

[0:15:12] Dat we als commissie ook echt zo snel als mogelijk gaan vergaderen hierover.

[0:15:18] De heer Noordkamp.

[0:15:20] Ja, ik wil toch even een ander licht daarop schijnen.

[0:15:24] Omdat...

[0:15:26] Voor mij zijn de werkbezoeken pas relevant... als er straks voorlopige voorkeurslocaties zijn aangewezen.

[0:15:33] Tot op heren ben ik wat afhoudend daarin geweest... omdat het me niet duidelijk was als ik een locatie zou bezoeken... of dat dan ook een daadwerkelijk voorlopige voorkeurslocatie zou zijn.

[0:15:42] En als ik een locatie zou bezoeken...

[0:15:45] ...dan ook niet de afweging van Defensie en van het ministerie zou weten.

[0:15:49] Dus voor mij is het ook moeilijk om het een en ander op waar te schatten.

[0:15:51] Dus voor mij is het juist van belang dat er voldoende tijd zit... ...wanneer straks de voorlopige voorkunstlocaties bekend worden... ...om dan ook zorgvuldig die locaties te bezoeken en de zorgen...

[0:16:05] En de gedachten van de mensen al daar aan te wonen.

[0:16:07] En ik zou mijn oproep zijn aan de hele commissie.

[0:16:09] Laten we dat alsjeblieft zorgvuldig doen.

[0:16:11] Dan weten we ook wat de locaties zijn.

[0:16:13] Dan weten we ook de overwegingen van de staatssecretaris.

[0:16:16] En dan kunnen we goed in gesprek met de mensen al daar.

[0:16:18] Dus ik zou het echt zorgvuldig willen doen.

[0:16:22] Dank.

[0:16:22] Mevrouw van der Wal.

[0:16:24] Volgens mij herkennen we allemaal de onrust die er is rondom de plannen van ruimte voor defensie.

[0:16:31] In iedere regio ongeveer in Nederland.

[0:16:33] We hebben tijdens het debat, ik maar ook heel veel collega's, aandacht gevraagd.

[0:16:38] Kijk nou naar het is een zorgvuldig proces tot nu toe.

[0:16:41] Maar kijk wel naar die snelheid.

[0:16:43] Juist omdat mensen zoveel behoefte hebben aan duidelijkheid.

[0:16:46] En ik ondersteun in die zin wel de oproep van mijn collega... om de tijd tussen het bekendmaken, de openbaarmaking van de stukken... en het behandelen hier in de Kamercommissie... om die niet heel lang te laten duren.

[0:17:01] Want nogmaals, mensen in het land hebben echt behoefte aan duidelijkheid.

[0:17:05] En dat neemt niet weg, inderdaad, dat er dan ook tijd is voor werkbezoeken.

[0:17:09] Dat dat stap voor stap is.

[0:17:10] Eerste stukken, dan werkbezoeken, dan behandeling.

[0:17:12] Maar laten we er wel voor zorgen dat we die tijd niet al te lang laten duren.

[0:17:17] Dank.

[0:17:17] Even vanuit mij als voorzitter.

[0:17:20] De procedure is, we wachten het eerste voorstel vanuit het kabinet, vanuit het ministerie.

[0:17:28] We verwachten in het eerste kwartaal, dat is redelijk snel, een eerste brief richting de commissie, de Kamer.

[0:17:36] Dan komt die op de agenda van de procedurevergadering en dat is aan ons natuurlijk om in te plannen.

[0:17:40] Zo snel mogelijk wanneer wij dat willen bespreken.

[0:17:44] Het is echt aan u als commissie om dat vast te leggen in een volgende proceduurvergadering.

[0:17:49] Als we de eerste voorzet hebben gekregen vanuit het kabinet.

[0:17:53] Kunnen we dat zo afspreken?

[0:17:56] U bent altijd aan bod wanneer u het wil gaan bespreken.

[0:18:03] Dan stel ik voor agenda punt 24 hierbij ook zo vast te stellen.

[0:18:08] En dan ben ik aangekomen aan de rondvraag.

[0:18:10] Is er iemand die iets voor de rondvraag heeft?

[0:18:13] Nee?

[0:18:14] Dan dank ik u allen.

[0:18:16] U blijft nog zitten, want we hebben nog één besloten agendapunt.

[0:18:21] En dan verzoek ik toch aan de mensen die nu nog op de publieke tribune zijn... om even deze zaal te verlaten.

[0:18:29] En dan bent u straks weer van harte welkom om met ons in gesprek te gaan.

[0:18:33] Ik schors even de vergadering.