Criminaliteitsbestrijding, ondermijning en georganiseerde criminaliteit

[0:00:00] Het is drie uur en daarom open ik dit commissiedebat criminaliteitsbestrijding, ondermijning en georganiseerde criminaliteit van de Vaste Kamer Commissie voor Justitie en Veiligheid.

[0:00:12] Een hartelijk woord van welkom aan onze minister en uiteraard aan de leden.

[0:00:18] We zitten hier vandaag tot zes uur.

[0:00:21] De spreektijden bedragen vier minuten.

[0:00:24] En in de eerste termijn drie interrupties per woordvoerder.

[0:00:28] En als mevrouw Mutluwer ons de eer wil doen om dan nu als eerste spreker het woord te nemen.

[0:00:33] Met alle liefste voorzitters.

[0:00:35] En laat ik beginnen met de cijfers uit de Rotterdamse haven.

[0:00:37] Die laten namelijk een duidelijke trend zien.

[0:00:40] Er wordt minder drugs onderschept.

[0:00:43] En dat is volgens mij hartstikke goed nieuws.

[0:00:46] De intensievere aanpak werpt dienstvruchten af.

[0:00:49] Maar zoals we weten passen criminelen zich razendsnel aan... en zoeken ook nieuwe routes en zwakke plekken in onze systeem.

[0:00:56] En zo zien we dan ook een lichte stijging in Zeeland en West-Brabant.

[0:01:00] En dat illustreert het gevaar van een waterbedeffect.

[0:01:02] Naar aanleiding van een motie volgens mij van collega Bikker...

[0:01:05] heeft de minister in zijn Kamerbrief gezegd dat hij nu het team zicht op ondermijning heeft gevraagd... om kwetsbare logistieke knooppunten en verplaatsingseffecten in kaart te brengen.

[0:01:14] En mijn vraag is wanneer we die analyse dan kunnen verwachten.

[0:01:18] Want wat mij betreft kunnen we ons geen kat-en-muisspel veroorloven.

[0:01:23] Daarnaast zien we ook dat criminelen hun smokkeltechnieken aanpassen.

[0:01:26] Want steeds vaker worden kleinere partijen drugs onderschept.

[0:01:29] Een signaal dat criminelen hun risico's spreiden.

[0:01:32] En mijn vraag is, wordt die trend dan ook meegenomen in die opsporingsstrategieën die we hebben?

[0:01:37] En beschikken onze opsporingsdiensten over voldoende middelen om deze verspreide zendingen effectief te onderscheppen?

[0:01:44] Voorzitter, georganiseerde misdaad kan niet zonder corruptie.

[0:01:48] Als we dat niet keihard aanpakken, blijven we dweilen met de kraan open.

[0:01:51] En toch lezen we dat het Openbare Ministerie onvoldoende wettelijke mogelijkheden heeft om corrupte ambtenaren en andere sleutelspelers effectief te vervolgen.

[0:02:00] In Nederland is omkoping alleen strafbaar als er een duidelijke tegenprestatie tegenover staat.

[0:02:05] En ons land is het enige in heel Europa waar handel in invloed, oftewel corruptie zonder directe tegenprestatie, niet strafbaar is.

[0:02:13] En mijn concrete vraag is dan ook, wat gaat hij met deze signalen doen?

[0:02:18] En komt er dan op korte termijn, want ik weet dat deze minister corruptie echt wil aanpakken met een wetswijziging.

[0:02:26] Anders blijft corruptie echt de Achilleshiel van onze rechtsstaat... als we die niet keihard aanpakken.

[0:02:31] Voorzitter, dan een onderwerp, namelijk vastgoed.

[0:02:35] Ondermijning nestelt zich namelijk diep in onze wijken en economie.

[0:02:39] De georganiseerde misdaad gebruikt vastgoed als witwasmachine.

[0:02:43] Malafide ondernemers die panden opkopen in binnensteden en woonwijken.

[0:02:47] Horecazaken en kappers waar nauwelijks klanten komen... maar die toch enorme omzetten draaien...

[0:02:52] Gemeenten luiden de noodklop.

[0:02:53] En het is niet de eerste keer dat ik dit onderwerp hier agendeer.

[0:02:57] Ik zie dat met name gemeenten weinig middelen hebben... om verdachte vastgoedtransacties te blokkeren.

[0:03:03] En ik vind dat dat moet stoppen.

[0:03:05] We hebben een brief ontvangen van volgens mij de G4-gemeente...

[0:03:11] En die pleiten ook voor een aantal strenge regels.

[0:03:13] En ik weet dat de minister die voorstellen van die gemeente ook heeft gezien, dat hij daarna erop ingaat.

[0:03:20] Een van de voorstellen is bijvoorbeeld dat de Kamer van Koophandel meer bevoegdheden krijgt om dubieuze bedrijven te weigeren.

[0:03:27] En dan gaat het met name om literie van het handelsregistersbesluit.

[0:03:32] Het gaat onder E-staat iets over gereden twijfel.

[0:03:37] En eigenlijk zegt men, kijk even naar wat gereden twijfel dan is, ga dat verder uitlichten.

[0:03:43] Daar zit natuurlijk wel het gevaar in, als je dat niet goed doet en niet zorgvuldig oppakt, dat dat ook neveneffecten kan hebben.

[0:03:51] En ik wil weten hoe de minister daarnaar kijkt.

[0:03:53] Ook wordt daarvoor gepleit voor het aanscherpen van de regels rondom het niet deponeren van jaarrekeningen.

[0:00:00] 20% van die bedrijven doet dat niet.

[0:04:00] En eigenlijk is het voorstel, kan je dat dan beter bij de Kamer van Koophandel neerleggen, die dan met een boete kan komen en eventueel bij herhadelijke overtreding een dergelijke bedrijf kan uitschrijven.

[0:04:15] En er wordt iets gezegd over de poortwachtersinstrumentarium voor notarissen.

[0:04:19] Ik wil dat de minister even ingaat op die punten die in die brieven worden genoemd.

[0:04:22] Hij kent hem ook.

[0:04:23] Ik ga ze nu niet herhalen, gelet op de tijd.

[0:04:26] Daarom eindig ik, voorzitter, met mijn laatste punt.

[0:04:30] Want waar begint de ondermijning?

[0:04:32] Het begint op straat, op scholen, in onze wijken.

[0:04:34] Eén op de zeven jongeren wordt benaderd voor criminele klussen.

[0:04:40] Jongeren van 14, 15 krijgen de keuze snel geld verdienen of onder druk gezet worden door criminelen.

[0:04:47] Ik ben blij dat het preventie-met-gezag-programma wordt uitgebreid naar 20 extra gemeenten.

[0:04:53] Maar als u mij vraagt, gaan we nu echt een aantal best practices landelijk uitrollen.

[0:04:57] Bijvoorbeeld jongerenwerkers verplicht op scholen neerzetten om die jongeren te behoeden voor dit soort acties.

[0:05:02] Dank u wel, voorzitter.

[0:05:04] Ik dank u hartelijk voor uw bijdrage.

[0:05:05] Dan is het woord aan de heer Van Dijk.

[0:05:09] Ja, voorzitter.

[0:05:10] Dank u wel.

[0:05:11] Er staan een aantal brieven ter bespreking op de agenda waarvan de PVV heeft kennisgenomen.

[0:05:15] En wat mij is opgevallen is dat er in die brieven vaak wordt verwezen naar rapporten, pilots, onderzoeken en gesprekken om de samenleving weerbaarder te maken tegen de georganiseerde criminaliteit.

[0:05:25] En dit is ongetwijfeld belangrijk en nodig.

[0:05:27] Maar wat ons betreft uiteindelijk aan schort is actie en daadkracht.

[0:05:31] Ik lees bijvoorbeeld in de halfjaarbrief ondermijnende criminaliteit dat het programma weerbare gemeenschappen tegen ondermijnende criminaliteit met vier jaar wordt verlengd.

[0:05:39] En dat is dus meer geld voor clubjes die proberen te doorgeronden waarom men crimineel gedrag vertoont.

[0:05:44] Maar daadwerkelijk niets doen om de criminaliteit in te perken.

[0:05:48] Het probleem is dat criminaliteit nu eenmaal loont in Nederland.

[0:05:51] Dus het enige dat we eigenlijk moeten doen is ervoor te zorgen dat het niet meer loont.

[0:05:54] Dus door de pakkans te vergroten, hard te straffen en crimineel vermogen af te pakken.

[0:05:59] Dat schrikt veel meer af dan straatcoaches, stadsmariniers en weet ik veel wat voor gekkigheid er verder allemaal nog onder die projecten valt.

[0:06:06] En over straatcoaches gesproken, voorzitter.

[0:06:08] Gisteren werd bekend dat een gerenommeerd beveiligingsbedrijf hun straatcoaches inzet als drugsdealers.

[0:06:13] terwijl hun beveiligingsafdeling bij het leger des hels en bij verslavingsinstellingen de mensen van verdovende middelen voorziet.

[0:06:20] Dat is complete waanzin.

[0:06:22] Kan de minister garanderen dat dit soort constructies niet elders in Nederland actief zijn?

[0:06:26] En zo niet, hoe gaat hij hier de vinger achter krijgen om dit fenomeen met wortel en tak uit te roeien?

[0:06:32] Graag een antwoord.

[0:06:33] En eerst een interruptie van mevrouw.

[0:06:35] Ja, ik...

[0:06:36] Ik hoor collega van de PVV weer iets zeggen over nog harder straffen.

[0:06:42] Hoe ruimt hij die oplossing met de berichten, de actualiteit namelijk... dat de staatssecretaris van PVV heeft besloten, omdat de gevangenissen zo vol zitten...

[0:06:53] om gevangenen eerder weg te sturen.

[0:06:57] Dus je kan wel blijven roepen harder straffen.

[0:07:00] Maar de praktijk is helaas meer barstiger.

[0:07:03] Sterker nog, de eigen staatssecretaris heeft net een keuze gemaakt.

[0:07:07] Ik ben even benieuwd hoe hij daarnaar kijkt.

[0:07:08] De heer Van Dijk.

[0:07:09] Ik denk dat het antwoord daarop vrij simpel is.

[0:07:11] Op het moment dat je hard straft...

[0:07:13] Dan wordt het voor mensen veel onaantrekkelijker om vast te komen te zitten.

[0:07:16] En nu is het zo dat een gevangenisstraf met gemiddeld drie maanden... zitten die mensen vast.

[0:07:21] Dat is een lachertje.

[0:07:22] Ze hebben allemaal privéplekken waar ze kunnen zitten in de gevangenis.

[0:07:26] Het moet veel meer verzoberd worden.

[0:07:27] Het moet veel onaantrekkelijker worden om in de gevangenis te zitten.

[0:07:30] En er moeten keiharde straffen staan op ondermijnende en zware criminaliteit.

[0:07:35] En die straffen worden nu veel te weinig toegekend.

[0:07:38] Het is allemaal veel te slap.

[0:07:38] Het is allemaal veel te vrijblijvend.

[0:07:40] En op het moment dat het echt een afschrikkende werking heeft, zullen die gevangenissen op de termijn veel minder vol komen te zitten.

[0:07:48] Dank u wel.

[0:07:48] Mevrouw Mutleur, wou u nog voorvol graag stellen?

[0:07:50] Nee, ik heb er nog twee.

[0:07:52] En ik denk dat collega Boswijk een aanvullende vraag had.

[0:07:57] Ja, de heer Boswijk.

[0:08:00] Ja, voorzitter, ik ben toch altijd een beetje de joker van collega Mutleur.

[0:08:05] Ja, voorzitter, ik...

[0:08:08] Voorzitter, ik heb me inderdaad altijd afgevraagd waar de PVV precies voor staat.

[0:08:11] Het is altijd wel juist het beperken van andere vrijheden.

[0:08:15] Maar afgelopen week werd mij duidelijk waar de Partij voor de Vrijheid echt op doelde.

[0:08:19] Namelijk vrijheid voor veroordeelde criminelen.

[0:08:21] Twee weken eerder vrij laten.

[0:08:22] Dus dat is allemaal wel heel stoer en mooi en weer heel herkenbaar van de PVV.

[0:08:27] Ja, harde straffen, langer opsluiten, enzovoort, enzovoort.

[0:08:30] Maar u zit niet meer in de oppositie, u zit in de coalitie.

[0:08:34] Dus wat gaat u doen?

[0:08:36] Wat gaat u leveren?

[0:08:38] Dat wat u voorstelt ook daadwerkelijk gaat gebeuren.

[0:08:41] Los van het feit dat het al honderdduizend keer is aangetoond dat het harde straffen niet de enige oplossing gaat zijn.

[0:08:48] Wat gaat de heer Van Dijk leveren?

[0:08:50] Graag via de voorzitter.

[0:08:51] De heer Van Dijk.

[0:08:51] Voorzitter, wat de heer Van Dijk gaat leveren is in elk geval niet steun aan dat verschrikkelijke plan om mensen eerder vrij te laten.

[0:08:57] Dus daar kunt u van de PVV op van aan.

[0:08:59] Waar het wel belangrijk is, is dat er gewoon harder wordt gestraft.

[0:09:03] Dat hebben we ook zo afgesproken in het hoofdlijnakkoord.

[0:09:05] En daar willen wij graag de coalitiepartners aan houden.

[0:09:08] Meneer Boswijk.

[0:09:10] Ja, voorzitter.

[0:09:10] Elk zelfrespecterende coalitiepartij heeft een extra verantwoording ten opzichte van de oppositie.

[0:09:17] Al zullen wij als oppositiepartij ook altijd alternatief aandragen.

[0:09:21] Nogmaals de vraag.

[0:09:22] Het is te makkelijk.

[0:09:23] U zit niet meer in de positie om elke keer van de zijlijn af te schreeuwen.

[0:09:27] Welke voorstellen gaat de PVV doen om dat cellentekort op te lossen...

[0:09:34] zodat alle plannen die hier nu gespuwd worden, dat die ook worden uitgevoerd.

[0:09:39] Het is wel een keer voorbij om altijd maar te roepen wat je niet wil.

[0:09:42] Hoe gaan we het regelen?

[0:09:45] Voorzitter, het antwoord daarop is heel simpel.

[0:09:46] Ik heb gisteren ook een voorzet gedaan op mijn druk bekeken Twitter-account.

[0:09:53] Daar hebben we gewoon heel duidelijk verteld dat het probleem binnen één klap op te lossen is door die 70% van die cellen die nu bezet is met één persoon.

[0:10:04] Door daar twee persooncellen van te maken, drie persooncellen van te maken, dan verdubbel je, verdriebel je.

[0:10:09] Of als je vier persooncellen van maakt, dan heb je ineens vier keer zoveel capaciteit vrij.

[0:10:13] En dat is de oplossing waar we naar moeten gaan kijken.

[0:10:15] En zeker niet naar het naar huis sturen van criminelen die hun straf moeten uitzetten.

[0:10:20] Dank u wel.

[0:10:20] Mevrouw Mietleur nog.

[0:10:21] Ja, die pak ik toch even terug.

[0:10:23] Want het zijn best harde woorden.

[0:10:25] Op het moment dat je zegt, we zijn het er niet mee eens... dan is dat ook een soort van motie van wantrouwen... richting je eigen staatssecretaris.

[0:10:34] Volgens mij, mevrouw Conradi heb ik hoog zitten... de afgelopen tijd enorm haar best heeft gedaan... om alle mogelijke mogelijkheden te onderzoeken... om te voorkomen dat gevangenen vroegtijdig worden weggestuurd.

[0:10:47] Maar de gevangenissen zitten gewoon vol...

[0:10:50] Dus ik ben oprecht benieuwd wat mijn collega van de PVV bedoelt met... Nou, daar gaan we niet mee akkoord.

[0:10:59] Wat dat dan doet met de staatssecretaris en wat dan de oplossingen zijn.

[0:11:03] Want die heb ik namelijk ook niet gehoord.

[0:11:05] Want dat is allemaal de revue gepasseerd.

[0:11:08] En daar kon de staatssecretaris namelijk ook niet zo heel veel mee.

[0:11:10] De heer Van Dijk.

[0:11:12] Nou voorzitter, het is heel simpel.

[0:11:13] Dat gaat betekenen voor de staatssecretaris dat als zij niet aan de meerderheid wordt geholpen door bijvoorbeeld uw partij of die van het CDA die graag criminelen eerder vrij willen laten om het cellentekort op te lossen, dat zij waarschijnlijk niet aan de meerderheid komt als wij de steun niet geven.

[0:11:27] Dus dan heeft de staatssecretaris een probleem.

[0:11:29] Maar de oplossing is heel simpel.

[0:11:31] Dat is door twee, drie, vier of misschien wel zes cellen op een cel te zetten.

[0:11:34] Ze hebben maar een paar vierkante meter per persoon nodig.

[0:11:36] Ze hebben nu twaalf, dertien vierkante meter per persoon.

[0:11:39] Ze zitten er in hun eentje.

[0:11:40] Ze hebben hun tv.

[0:11:41] Ze hebben hun eigen toilet, hun eigen douche.

[0:11:43] Ze hebben een Playstation.

[0:11:44] Ze hebben een magnetron.

[0:11:45] Trek die hele soi uit die cellen.

[0:11:47] Zet er een stapel bed neer.

[0:11:49] En je probleem is opgelost.

[0:11:50] Zo simpel is het, voorzitter.

[0:11:52] Oké, dank u wel.

[0:11:53] Mevrouw Bikkerstak, ook nog een gaaf hand op.

[0:11:56] Ja, voorzitter.

[0:11:59] Ik heb de oplossingen van de PVV gehoord en daar ook even over na zitten denken.

[0:12:02] Want het klinkt natuurlijk altijd heel lekker van we halen alle poespas weg... en we douwen allemaal mensen in een cel.

[0:12:08] Hartstikke idee.

[0:12:11] Dat klinkt wel fijn, ja.

[0:12:13] Alleen tot nu toe waar dat ook geprobeerd is, ook in Nederland... zagen we eigenlijk dat dat bijvoorbeeld om nog meer bewakend personeel vroeg.

[0:12:19] Ook omdat het binnen die cellen weer gedoe werd, om maar wat te noemen.

[0:12:24] Dus ik vraag me af of dat op korte termijn een oplossing is.

[0:12:27] Want dan hebben we nog steeds een enorm tekort aan het aantal bewakers.

[0:12:32] Daarom een tweetal vragen, voorzitter.

[0:12:34] Eén, hoe gaat de PVV aan die bewakers komen?

[0:12:36] En twee, is het niet veel belangrijker... in plaats van dat we blijven dweilen aan de onderkant... dat we de grote vissen pakken die deze ellende brengen... en ook de vraag kan aanpakken.

[0:12:47] Als wij in Nederland nog steeds drugsgebruik normaliseren...

[0:12:51] dan is het niet gek dat er telkens opnieuw criminele bendes zin hebben... om hier drugs rond te brengen op allerlei plekken.

[0:12:57] Dus moeten we niet veel meer die kanten gaan bekijken... in plaats van alleen maar hartziek ideeën en meer mensen op de cel.

[0:13:03] Ik denk dat we iets structureler het probleem aan moeten pakken... en ik hoop dat de PVV daar ook stappen in wil zetten.

[0:13:09] De heer Van Dijk.

[0:13:10] Ik denk dat het allebei is.

[0:13:11] U weet dat wij geen voorstander zijn van het drugsbeleid.

[0:13:14] Daar hebben we ook al verschillende initiatieven over gesteund van u. Om terug te komen op uw eerste vraag.

[0:13:26] Het is niet zo moeilijk.

[0:13:27] Op het moment dat er een cipier een celdeur moet open doen...

[0:13:31] dan maakt het niet uit of daar één persoon achter die celdeur zit... of dat daar vijf of zes personen achter die celdeur zitten.

[0:13:36] Je zou dus in theorie zelfs nog minder cipiers nodig hebben... als je meer mensen op een cel zet.

[0:13:42] Zo simpel is het.

[0:13:43] Je hebt maar één of twee of drie personen nodig... om een celdeur open te doen en om de boel te bewaken.

[0:13:49] En daarmee los je het probleem op.

[0:13:50] Dus qua capaciteitsproblemen gaat die vlieger niet op.

[0:13:54] Het probleem is dat er gewoon veel te lang en veel te veel gepraat wordt... over de onmogelijkheden.

[0:14:02] En de mogelijkheden zijn zo klaar als een klontje.

[0:14:05] Die staan recht voor onze neus.

[0:14:06] En dat is stop twee, drie, vier, vijf, zes man op een cel...

[0:14:10] Als het echt een noodsituatie is, dan is dat de noodoplossing.

[0:14:14] En niet de rechtsstaat ondermijnen door celstraffen niet volledig uit te laten zitten.

[0:14:21] Ja, voorzitter, ik ben nog benieuwd op het antwoord op mijn andere vraag, namelijk de bronnen, de oorzaken aanpakken, de grote vissen en het gebruik.

[0:14:29] Maar ik zou collega Van Dijk wel willen uitnodigen om dan met me mee te gaan op werkbezoek en een aantal gevangenisbewaarders te spreken.

[0:14:35] Want wat mij opviel is hoe zwaar het werk juist is, ook in het geval van een meerpersoonscel.

[0:14:42] Ook omdat als je de deur opent, tref je een andere situatie dan één persoon alleen.

[0:14:47] Dus wat mij betreft gaan we samen dan eens even in die praktijk kijken van hebben we nu iets wat logisch klinkt, hoeft niet altijd logisch te werken.

[0:14:55] En dan kunnen we ook gewoon eens kijken van werkt het echt of werkt het niet.

[0:14:59] En misschien kunnen we wel met de hele commissie gaan kijken en dan gaan we daarna een plan maken wat wel werkt in plaats van wat goed voelt.

[0:15:05] De hele commissie naar de gevangenis.

[0:15:07] Meneer Van Dijk.

[0:15:08] Ik vind het een prima plan om te gaan kijken.

[0:15:11] Ik ben altijd voor werkbezoeken.

[0:15:13] Maar het is geen excuus om te zeggen van ja, nee, als we dan de cel open doen, dan weten we niet wat we daar aantonen.

[0:15:20] Ten eerste, die mensen zitten er niet voor hun lol.

[0:15:22] Het hoeft niet plezierig te zijn.

[0:15:24] Het hoeft niet plezierig te zijn.

[0:15:25] Het hoeft niet leuk te zijn.

[0:15:26] Ze hoeven niet met elkaar overweg te kunnen.

[0:15:28] Theekransjes te houden.

[0:15:29] Ze kunnen ook elkaar de hele dag niet aan hoeven kijken.

[0:15:32] Dat vinden ze zelf maar een oplossing voor.

[0:15:34] Die mensen zitten er niet voor een lol.

[0:15:35] En wij hebben de taak om onze samenleving te beschermen.

[0:15:38] Tegen dat mensen eerder vrij op straat komen te lopen.

[0:15:42] Die vast hebben gezeten voor verkrachting, moord, aanranding, doodslag.

[0:15:45] Noem het maar op.

[0:15:47] Straatroven, inbraken.

[0:15:48] Dat is waar de Nederlanders van...

[0:15:51] ...tegen beschermd moeten worden.

[0:15:53] En als die mensen dan niet met elkaar overweg zouden kunnen... ...en op één cel kunnen, dan heb ik een broertje dood aan.

[0:15:58] Dat zoeken ze zelf maar lekker uit.

[0:16:00] En ze hoeven ook niet de hele dag de cel uit.

[0:16:03] Je kunt ook gewoon met maximaal één uur kun je volstaan.

[0:16:06] Dan heb je vijf CP'ers die één keer per dag die deur open doen.

[0:16:08] Dan mogen ze even luchten en voor de rest gaan ze er weer in.

[0:16:10] En waffel houden, celstraf uitzitten, klaar.

[0:16:14] Meneer Boswijk, uw derde en laatste interruptie.

[0:16:16] Ja, voorzitter.

[0:16:17] Ik ga toch een beetje verder op het punt van mevrouw Bikken.

[0:16:19] Kijk, een cel, laten we zeggen tien vierkante meter.

[0:16:22] Nou, daar kunnen dan ongeveer vijftien mensen rechtop staan.

[0:16:24] En als je ze liggend neerlegt, kun je er misschien wel twintig in kijken.

[0:16:27] Maar het gaat ons niet over, in dit geval, degene die wordt opgesloten.

[0:16:32] Mevrouw Bikken maakt het punt over de cipier.

[0:16:35] Die moet uiteindelijk die deur openen.

[0:16:37] En dan moet de heer Van Dijk toch wel concluderen... dat het minder veilig is voor de cipier of dat er...

[0:00:00] 20 mensen achter die deur staan, 6 mensen achter die deur staan... of 1 iemand achter de deur staat.

[0:16:46] En de heer Van Dijk heeft blijkbaar nog nooit een CP gesproken... en blijft met een ene makkelijke one-liners hangen.

[0:16:54] Want als hij namelijk die CP's had gekend en ook de druk weet op de CP's... dan had hij deze onzin niet gespuwd.

[0:17:00] Wij hebben als CDA samen met D66 en NRC wel een voorstel gedaan.

[0:17:05] Dat is niet de heilige graal, maar dat is het voorstel om...

[0:17:09] De mensen die veroordeeld worden en een gevangenisstraf als vervangende straf krijgen, dat zijn over het algemeen geen zware criminelen, maar eerder losers.

[0:17:16] Dat zijn mensen die door allerlei problemen, financiële problemen, privéproblemen in de gevangenis komen.

[0:17:22] Die horen daar eigenlijk niet thuis.

[0:17:24] Zou de PVV dat voorstel dan willen steunen?

[0:17:26] Want dat is wel daadwerkelijk een oplossing... in plaats van een beetje makkelijk van de zijlijn... al zijn eigen staatssecretaris afwakkelen.

[0:17:32] Die ik overigens hoog heb staan, want dat is het enige PVV-Kamerlid... die niet in woordspelletjes vervalt, makkelijke one-liners... en ook daadwerkelijk werk wil verzetten.

[0:17:41] Dat ook gezegd te hebben.

[0:17:43] De heer Van Dijk.

[0:17:44] Prachtige bijdrage van het reclamebureau van het CDA.

[0:17:47] Ik vind het een waardeloos voorstel zoals het er ligt.

[0:17:49] We gaan niet mensen eerder vrij laten.

[0:17:51] We gaan mensen die gewoon hun straf moeten uitzitten, gaan hun straf uitzitten.

[0:17:55] En daarmee moet u het helaas doen.

[0:17:58] En het is natuurlijk lekker makkelijk om de situatie te bagatelliseren.

[0:18:02] Als je twintig man op een cel stopt en er moet één cipier de deur open doen... dan weet hij niet wat hij aantreft.

[0:18:06] Daar hebben we het helemaal niet over gehad.

[0:18:07] Er is een klein probleem.

[0:18:09] We hebben een paar honderd cellen tekort...

[0:18:11] Er zitten zes of zevenduizend man op een eenpersooncel.

[0:18:14] Als je die op een tweepersooncel doet, dan hoeft het niet eens bij allemaal.

[0:18:17] Als je de helft op een tweepersooncel doet... en dan heb je niet vijf of zes cipiers extra's nodig... dan zitten er in plaats van één mannetje twee op een cel.

[0:18:25] Dan is het probleem ook opgelost.

[0:18:27] En dat doet helemaal niks af aan de veiligheid van die cipiers.

[0:18:30] We moeten gewoon stoppen met al die waardeloze dagprogramma's.

[0:18:32] Alle privileges moeten worden ingetrokken als het echt een noodsituatie is...

[0:18:37] Die sapiers hoeven zich niet bezig te houden met allerlei soldeergroepjes en knutselclubjes waar ze zich allemaal mee bezig moeten houden om die lui bezig te houden de hele dag.

[0:18:47] Ze moeten gewoon de deur open doen, luchten, terug erin en mond houden, straf uitzitten.

[0:18:52] En dan is het binnen een paar maanden opgelost, voorzitter.

[0:18:55] Oké, dankjewel.

[0:18:56] Ook nog een vraag van de heer Van Nispen.

[0:18:59] Ja, ik zou voor het vervolg en het debat over het gevangeniswezen wat we nog gaan hebben, de heer Van Dijk aan willen raden om iets vriendelijker over gevangenispersoneel te spreken.

[0:19:09] Het is wel heel denigerend over wat zij dagelijks doen.

[0:19:12] Nou ja, zo luister ik er wel naar.

[0:19:14] En ik vind het denigerend hoe hij erover sprak.

[0:19:16] Maar daar hebben we het over in het debat over het gevangeniswezen.

[0:19:21] De woordvoerder van de PVV fakkelt hier niet alleen de plannen van zijn eigen staatssecretaris af, maar daarvoor ook al, in navolging van zijn fractievoorzitter afgelopen dinsdag, gewoon snoeiharde kritiek op deze minister.

[0:19:32] En dat mag, want er gaat heel veel fout bij de georganiseerde criminaliteit.

[0:19:35] Lijkt me wel heel erg gezellig in de coalitie, maar dat terzijde.

[0:19:38] Hij had het over het afpakken van misdaadgeld.

[0:19:41] Dat is altijd een belangrijk thema geweest.

[0:19:42] Maar welke drie, vier, vijf voorstellen concreet heeft de PVV dan om meer misdaadgeld van veroordeelde criminelen af te pakken?

[0:19:51] De heer Van Dijk.

[0:19:52] Nou voorzitter, ik wil die vraag wel even doorgeleiden aan de minister.

[0:19:56] Ik had hem in mijn spreektekst staan en ik heb hem er weer uitgehaald in verband met andere onderwerpen die ik belangrijk vond.

[0:20:01] Maar er staat in het hoofdlijnenakkoord onder andere de patseraanpak.

[0:20:06] Er staat een voorstel om het sneller te kunnen afpakken en confisceren van criminele middelen en luxeproducten en dergelijke.

[0:20:14] Ik ben benieuwd wat de stand van zaken daar is.

[0:20:17] Of de minister daar al mee aan de gang is gegaan.

[0:20:20] En wanneer we die voorstellen tegemoet kunnen zien.

[0:20:22] Dus dat staat in het hoofdlijnakkoord.

[0:20:24] Daar hebben wij over onderhandeld.

[0:20:26] Daar hebben wij voor getekend.

[0:20:27] Dat zijn twee concrete voorstellen.

[0:20:29] Om crimineel geld en luxeproducten en dergelijke... die door criminele activiteiten verkregen zijn... om die ten gelde van de belastingbetaler te laten komen.

[0:20:40] Dank u wel.

[0:20:41] Voldoende zo.

[0:20:42] Tot slot nog even een klein punt.

[0:20:45] Want ik trek het me wel aan dat de heer Van Nist me in de schoenen schuift...

[0:20:49] Denigreren door de gevangenisbewakers helemaal niet.

[0:20:52] Ik heb juist het volste vertrouwen in die cipiers dat het professionals zijn.

[0:20:55] En dat die niet terugdeinsen of er nou één of twee criminelen in een cel zitten.

[0:20:59] Als ze die met vier man openmaken door een herschikking van de schema's en de programma's... kunnen ze gewoon op een veilige manier meerpersoonscellen openmaken.

[0:21:08] En er moet ook gewoon lik op stuk beleid zijn.

[0:21:10] Op het moment dat er gerot zo is achter die cellen... dan gaan ze gewoon de isolatiecellen in totdat ze zich leren te gedragen.

[0:21:16] Het is verdomme geen speeltuin daar.

[0:21:19] Oké, dank u wel.

[0:21:19] U heeft nog 2,5 minuut voor uw betoog.

[0:21:22] En als er dan verder geen vragen zijn, gaat u dan vooral verder.

[0:21:24] Dank u wel.

[0:21:25] Ik ga graag verder, voorzitter.

[0:21:28] Het is een ander punt wat ik graag wil vragen aan de minister.

[0:21:31] Ik zie dat in die ambtelijke stukken steeds wordt gesproken over criminelen... alsof het onschuldige jongeren zijn die ze niet allemaal op een rijtje zouden hebben.

[0:21:38] Dus jongeren met een verstandelijke beperking, zoals die in de stukken worden genoemd.

[0:21:42] En de PVV vindt dat we hiervoor moeten waken.

[0:21:45] We moeten niet toestaan dat we excuses zoeken voor zwaar crimineel gedrag.

[0:21:49] Neem nu die uithalers.

[0:21:50] Dat zijn allemaal gasten die donders goed weten waar ze mee bezig zijn.

[0:21:53] En dat wat ze doen fout is.

[0:21:55] Die moeten we keihard bestraffen.

[0:21:56] En niet met de fluwele hand schoon aanpakken.

[0:21:59] Laten we niet vergeten dat die gastjes van nu de grote criminelen van morgen zijn.

[0:22:03] En voorzitter, ten slotte willen we het graag hebben over mensenhandel.

[0:22:07] En dat is een onderwerp dat de afgelopen weken volop in het nieuws was.

[0:22:10] Met de zogenoemde groominggangs in het Verenigd Koninkrijk.

[0:22:13] Walgelijke details werden bekend over stelselmatig misbruik van kinderen, vrouwen door Pakistanse mannen.

[0:22:19] Voornamelijk Pakistanse mannen.

[0:22:21] Waarbij zelfs kinderen van 11 jaar slachtoffer werden en drie meisjes te dood vonden.

[0:22:25] Mensenhandel en kindermisbruiknetwerken waarvan het bestaan in de politieke doofpot zijn gestopt.

[0:22:30] Uit angst om voor racist te worden uitgemaakt.

[0:22:33] En dit is niet iets dat enkel in het Verenigd Koninkrijk speelt.

[0:22:35] Ook in Nederland.

[0:22:36] Ze worden voornamelijk autochtone meisjes het slachtoffer van voornamelijk islamitische groominggangs.

[0:22:42] Ook wel loverboys bekend.

[0:22:44] En ik zeg dit niet lichtzinnig, voorzitter.

[0:22:46] Dit blijkt namelijk uit cijfers van het Nationaal Rapporteur Mensenhandel.

[0:22:49] Die concludeert dat onze Nederlandse vrouwen stelselmatig seksueel uitgebuit worden.

[0:22:54] In 2022 ging het om 1300 meisjes van middelbare schoolleeftijd.

[0:22:59] In 80% van onderzochte gevallen, als het gaat over die misbruikslachtoffers, hadden de daders een migratieachtergrond.

[0:23:08] Deze cijfers liegen er niet om.

[0:23:10] Dit moet dus ook benoemd en aangepakt worden.

[0:23:12] Helaas zien we steeds vaker dat het Openbaar Ministerie zich daarentegen bezighoudt met tweets, satirische grappen en vacaturetekstjes van de NPO.

[0:23:22] Zaken van mensenhandel, seksuele uitbuiting en kindermisbruik blijven hierdoor op de plank liggen.

[0:23:27] Terwijl dat de echte problemen zijn die de veiligheid van onze vrouwen, kinderen en de Nederlander hard treffen.

[0:23:33] En wat de PVV betreft komt er een grondig onderzoek naar de aanwezigheid van de kinderhandel en kindermisbruiknetwerken in Nederland.

[0:23:39] En mijn vraag aan de minister is of hij bereid is om hiernaar te kijken.

[0:23:43] Dank u wel, voorzitter.

[0:23:45] U bedankt voor uw inbreng.

[0:23:46] Dan is het woord aan mevrouw Bukker.

[0:23:49] Ja, voorzitter, dank u wel.

[0:23:51] Voorzitter, drugscriminaliteit is in sterke mate afhankelijk van onze zeehavens.

[0:23:55] En met de steeds intensievere aanpak in de mainports verplaatst de criminaliteit zich naar de kleinere zeehavens.

[0:24:00] En allereerst complimenten aan al die douanees en al die anderen die dagelijks, ook soms met gevaar voor eigen leven, hier fantastisch werk leveren.

[0:24:08] En tegelijkertijd hebben we ook de kleine havens zoals Scheveningen, Harlingen, Delfzijl en zo zijn er meer te beschermen.

[0:24:15] Hoe staat het met de uitvoering van de motie Cederbikker bij de begrotingsbehandeling om in te zetten op een adequate financiering van het platform voor deze kleinere zeehavens?

[0:24:23] Drugscriminaliteit en de daaruit volgende ondermijning moet keihard worden aangepakt.

[0:24:27] Dus ook de import via de havens.

[0:24:29] Om een waterbed te voorkomen moeten we de kleine havens voldoende equiperen.

[0:24:33] En dat vraagt dus ook om een betere verdeling van de middelen tussen meenpoorts en kleine havens.

[0:24:38] Ook graag een reactie van de minister op dit punt.

[0:24:41] Dan hypotheekfraude.

[0:24:42] Er is een enorme krapte op de woningmarkt met alle gevolgen van dien.

[0:24:45] En het is voor veel jongeren heel lastig om een huis te vinden.

[0:24:48] Een volgende stap in je leven te maken.

[0:24:50] Maar dat probleem wordt nog eens verergerd door criminele netwerken... die bijvoorbeeld om drugsgeld wit te wassen met fraudeleuze hypotheken woningen kopen.

[0:24:58] Die woningen kunnen dus niet meer gekocht worden door gewone jongeren.

[0:25:01] En de prijzen stijgen er ook door.

[0:25:03] Deze zomer speelde de zaak van criminelen in Amsterdam die zo honderden woningen door hypotheekfraude van de markt hebben onttrokken.

[0:25:10] Maar ik hoor geluiden dat dit breder in Nederland plaatsvindt.

[0:25:13] En wat mijn fractie betreft wordt deze fraude en ondermijning keihard aangepakt met lik-op-stuk-beleid.

[0:25:19] Kan de minister delen wat de omvang van deze fraude is, hoe dit wordt aangepakt en hoe hij over de voortgang van die aanpak de Kamer geregeld informeert?

[0:25:27] En is het zo dat bijvoorbeeld betrokken hypotheekadviseurs en notaris een beroepsverbod krijgen op het moment dat ze betrapt worden?

[0:25:34] Zo niet, is de minister bereid om dat in te stellen.

[0:25:37] Voorzitter, over de designerdruks.

[0:25:39] Vorige week is het designerdruksverbod eindelijk aangenomen door de Senaat.

[0:25:42] Een goede zaak.

[0:25:44] Hiermee zijn nieuwe vormen van drugs veel makkelijker en sneller te verbieden.

[0:25:47] Graag hoor ik van de minister wat de stand van zaken is ten aanzien van de handhaving.

[0:25:51] Voldoet de huidige wet nu om al die rommel van straat te krijgen?

[0:25:55] En is er eventueel meer nodig breder dan alleen wetgeving?

[0:25:58] Dan de Cobra's en andere explosieven.

[0:26:01] Bij het debat over de jaarwisseling hebben we het hier uitgebreid over gehad.

[0:26:04] En werd mijn motie aangenomen om juist het spul ook vanuit heel Europa echt hard tegen te werken.

[0:26:09] Want dat spul wordt helaas nog steeds voor een deel legaal geproduceerd.

[0:26:13] Kan de minister een update geven?

[0:26:15] Heeft hij op het hoogste niveau contact gehad met bijvoorbeeld Carlo Nordio, de Italiaanse minister van Justitie?

[0:26:20] Of zelfs Giorgia Meloni?

[0:26:22] Het moet namelijk echt klaar zijn.

[0:26:23] En juist in Italië weet men alles van de gevaren van criminele ondermijning en aanslagen met explosieven.

[0:26:28] Dus daar moet in ieder geval een bereidwillig en luisterend oor, maar bovendien vriendschap om het keihard aan te pakken te vinden zijn.

[0:26:41] Nederland is het enige EU-land waar handel in invloed, oftewel corruptie, zonder directe tegenprestatie niet strafbaar is.

[0:26:48] We kunnen het hebben over tieners die stadspartieken opblazen met cobra's, maar deze vorm van witte-boorden-criminaliteit verdient ook een keiharde aanpak.

[0:26:57] Is de minister bereid om het strafrecht op dit punt uit te breiden?

[0:26:59] En als hij dat niet wil, kan hij dan uitleggen waarom de wet niet te kort schiet?

[0:27:03] Hoe verklaart hij dan dat er zelden een veroordeling in dit soort casussen plaatsvindt?

[0:27:07] Of is Nederland het paradijs op aarde als het gaat om corruptie?

[0:27:10] Dat zou fantastisch zijn, voorzitter.

[0:27:11] En toch durf ik dat nog niet aan te nemen.

[0:27:13] Dank u wel.

[0:27:19] Het ging met name om de hypotheekfraude, want daar maak ik mij enorme zorgen over.

[0:27:24] Je merkt dat criminele panden opkopen, meerdere panden, door de fraude te plegen op hypotheken.

[0:27:31] Dat is de reden waarom wij een tijd terug volgens mij met de heer Siks-Dijkstra een motie hebben ingediend... om een onderzoek te doen naar de check van gegevens die aanvragers van hypotheken verstrekken.

[0:27:43] Die is ook aangenomen.

[0:27:45] Ik weet dat de banken daar blij mee waren en ik...

[0:27:48] Ga ervan uit dat mijn collega die aanpak ook ondersteunt?

[0:27:56] Of heeft ze nog meer ideeën?

[0:28:00] Voorzitter, dank.

[0:28:01] Een mooie open vraag.

[0:28:03] Ik herinner me nog goed dat we op werkbezoek waren met deze commissie.

[0:28:06] Wel in de vorige ronde.

[0:28:07] Maar in ieder geval was mevrouw Michon en meneer Van Nispen ook mee.

[0:28:11] Ik weet dat we op de Amsterdamse straatweg in Utrecht stonden.

[0:28:14] En dat burgemeester Dijksma ook gewoon aanwees de panden...

[0:28:18] waar men eigenlijk gewoon wist, het is niet pluis, maar we zien dat de gemeenten aan de ene kant met Bibop, de FIOD aan de andere kant, en notarissen, andere mensen die druk zijn met het vastgoedmakelaars, allemaal een rol spelen, maar die seinen komen slecht bij elkaar.

[0:28:34] Dus ik denk dat we juist in aanpak, als we echt zeggen, we willen een deltaplan tegen ondermijning,

[0:28:38] dan zullen we ook moeten kijken hoe we de Belastingdienst, de FIOD, al die andere partners die heel veel zien qua geldstromen, op dit soort juist, hoe zal ik het zeggen, holle kiezen in steden, want dat is het eigenlijk, er komt alleen maar rottigheid uit voort en verder niks, hoe we juist daarin een versterkende aanpak kunnen neerzetten.

[0:28:56] En ik zou deze minister enorm willen aanmoedigen om zo'n deltaplan tegen ondermijning verder vorm te geven.

[0:29:01] Juist ook met die vastgoedmarkt.

[0:29:03] Want iedere zelfrespecterende makelaar groeit hiervan.

[0:29:06] En heeft ook helemaal geen zin dat zulke vakbroeders onder zijn collega's zitten.

[0:29:10] En hetzelfde geldt voor de notarissen.

[0:29:12] Dus wat mij betreft aan de bak.

[0:29:14] En goed te horen dat collega Mutluer en collega Six Dijkstra op dit punt ook al scherp aan de lat staan.

[0:29:21] Goed, hartelijk dank.

[0:29:22] Dat is het woord aan de heer Van Usmen.

[0:29:25] Het bestrijden van georganiseerde criminaliteit begint natuurlijk bij preventie.

[0:29:29] En het voorkomen van jonge aanwas in de kwetsbare wijken met grote problemen.

[0:29:33] Waar het vaak helemaal nog niet goed gaat, omdat er nog te weinig naar wordt omgekeken.

[0:29:37] En ook EDES, de Vereniging voor Woningcoöperatie, zegt dat er nog heel veel nodig is.

[0:29:41] Investeringen in preventie, agenten die de buurt kennen en jongerenwerk.

[0:29:44] Investeringen in scholing en mensen aan het werk helpen.

[0:29:47] Investeren in slechte woningen en wijken en inzetten op gemengde wijken.

[0:29:50] Te veel concentratie van bewoners met problemen moet voorkomen worden.

[0:29:54] Een gezamenlijke inzet, langjarig en continu, met corporaties en gemeentes.

[0:29:58] De gemeentes die er nu al het geld niet voor hebben.

[0:30:00] En dan dreigen megabezuinigingen.

[0:30:02] Wat gaat het Financieel Ravijnjaar 2026 en daarna betekenen voor de preventie door de gemeentes?

[0:30:09] Voorzitter, sport en bewegen kan jongeren een doel geven, een gevoel van eigenwaarde.

[0:30:12] En kan bijdragen aan het voorkomen van criminaliteit.

[0:30:15] En we hebben een prachtig pleidooi ontvangen van de maatschappelijke organisaties in de sport.

[0:30:19] Want sport heeft een sterke preventieve waarde, maar die kan beter en breder worden benut.

[0:30:23] En graag bied ik deze oproep aan de minister aan.

[0:30:27] En ik ontvang daar graag een reactie op.

[0:30:31] Niet alleen preventie, maar ook repressie is van groot belang.

[0:30:33] Bijvoorbeeld voldoende rechercheurs en OM'ers.

[0:30:36] Maar doen wij op dit moment het goede?

[0:30:39] Want de cocaïne kiloprijs bijvoorbeeld is gehalveerd de afgelopen jaren.

[0:30:43] Ondanks de toegenomen politieinzet.

[0:30:46] Hoe verklaart nou de minister dit?

[0:30:48] Wordt het niet eens tijd om over andere manieren ook na te denken?

[0:30:53] De SP is al lang bezorgd over de tekortschietende capaciteit bij de politie en het openbaar ministerie.

[0:30:57] En wij het stelsel bewaken en beveiligen.

[0:30:59] Dat is helemaal aan het eind van de keten.

[0:31:01] Zoveel mensen in het stelsel die bescherming van de overheid nodig hebben.

[0:31:04] Dat gaat bijna niet.

[0:31:06] Maar het moet wel.

[0:31:08] Want je kunt die mensen niet aan hun lot overlaten.

[0:31:10] Het zijn dappere mensen die niet om gevraagd hebben bedreigd worden.

[0:31:13] Mensen die blijven staan voor onze democratische rechtsstaat.

[0:31:16] Denk aan onze collega Ulysse Elian.

[0:31:18] Maar denk ook aan advocaat Peter Schouten.

[0:31:21] Wat bedoelt de minister precies als hij schrijft dat hij een discussie wil starten over de dilemma's, over de rijkwijde van de zorgplicht en wat mensen nog wel en niet van de overheid mogen verwachten?

[0:31:32] Van een hele andere orde weer.

[0:31:34] Maar ook bezorgd ben ik over de overheid die zich wel aan de eigen regels moet houden.

[0:31:37] Ook bij nieuwe technieken en dataverzameling.

[0:31:39] Follow the Money publiceert een zorgwerkend artikel over de RIEKS.

[0:31:43] Het is heel goed dat die samenwerkingsverbanden er zijn.

[0:31:45] Maar wat niet goed is, is als er sprake is van selectie op basis van nationaliteit.

[0:31:50] Waarom komt er niet een onderzoek?

[0:31:52] Waarom niet willen leren van de fouten?

[0:31:54] En hoe kunnen mensen zich verdedigen of gegevens opvragen?

[0:31:57] Is er nu één loket bij het samenwerkingsverband?

[0:31:59] Worden mensen dan niet meer van het kastje naar de muur gestuurd?

[0:32:03] En dan het algoritme van de politie, genaamd PreSelect, dat de bedoeling heeft criminaliteit bij jongeren te herkennen.

[0:32:09] Dat klinkt goed, maar het is riskant.

[0:32:11] Verkeerde aannames en discriminatie liggen hier wel op de loer.

[0:32:14] En dat algoritme laat naar onderzoek zien veel te veel vals positieven te hebben.

[0:32:18] Een op de drie kinderen krijgt onterecht een hoge score.

[0:32:21] Hoe wordt het nou precies gebruikt?

[0:32:23] Hoe betrouwbaar is het, vraag ik aan de minister.

[0:32:27] Dan voorzitter, echt ontzettend belangrijk is ook de bedrijfsmatige aanpak en het belang van het geld.

[0:32:32] We hebben in Nederland een superfijn vestigingsklimaat voor bedrijven.

[0:32:36] Veel aandacht voor het beperken van de regeldruk en het faciliteren van de financiële sector.

[0:32:41] Maar daar maken criminelen natuurlijk hartstikke misbruik van.

[0:32:44] De grote gemeentes schreven een indringende brief, een terechte waarschuwing.

[0:32:47] En ze doen drie heel concrete voorstellen om foute bedrijven aan te pakken.

[0:00:00] 1.

[0:32:51] Geef de Kamer van Koophandel meer mogelijkheden om malefiele ondernemingen te weren.

[0:00:00] 2.

[0:32:56] Geef notarissen meer instrumenten, zoals de grijze lijst voor geweigerde diensten.

[0:00:00] 3.

[0:33:00] Bestrijd crimineel gebruik van de brievenbusmaatschappijen.

[0:00:00] 900 bedrijven op één adres.

[0:33:05] Het slaat nergens meer op.

[0:33:07] Waarom mag dat?

[0:33:08] Waarom zo weinig controle?

[0:33:09] Graag een reactie op deze voorstellen.

[0:33:11] En wat die brievenbusmaatschappijen betreft, ik vroeg daar eerder aandacht voor met een motie om een netwerkanalyse los te laten op de aanpak van brievenbusmaatschappijen.

[0:33:18] Daarom de vraag, hoe staat dat hiermee?

[0:33:21] En ook de vraag hoe het staat met de motie die ik met mevrouw Moeteloer heb ingediend om meer te investeren in de strijd tegen fraude, corruptie en witteboordencriminaliteit.

[0:33:27] Hoe staat het met de uitvoering van deze motie?

[0:33:30] En ik ga naar een afronding, voorzitter.

[0:33:32] Want tenslotte echt over het echte harde afpakken van misdaadgeld.

[0:33:34] We vragen er keer op keer aandacht voor, dat blijf ik doen.

[0:33:37] Want als alle misdaad om geld draait, waarom de opsporing dan nog niet of nauwelijks?

[0:33:40] Er ligt gewoon nog te weinig prioriteit.

[0:33:42] En dat is slecht.

[0:33:42] Je moet ze inderdaad raken waar het pijn doet, die criminelen.

[0:33:45] En dat is de portemonnee.

[0:33:46] Wat zijn de ambities van de minister op dit gebied?

[0:33:48] Hoeveel meer honderden miljoenen of miljarden denkt hij af te gaan pakken?

[0:33:52] En met welk plan precies?

[0:33:54] Hartelijk dank.

[0:33:55] Een vraag van mevrouw Bikker.

[0:33:57] Ja, voorzitter, die laatste woorden van collega Van Nispen zijn me uit het hart gegrepen.

[0:34:01] En ik heb wel eens gedacht, denken we daarin niet te veel alleen binnen de koker van justitie?

[0:34:06] En zouden we er niet voor moeten zorgen dat ook juist de minister van Financiën hierin veel meer ook een verantwoordelijkheid voelt?

[0:34:11] Omdat juist die andere stromen, we hadden het net al over de vastgoedmarkt waar we het zien.

[0:34:15] En waar ook juist Belastingdienst en FIOD veel meer zien.

[0:34:18] En dat we ook daarin in die gezamenlijkheid veel meer kunnen doen in het tegengaan van ondermijning.

[0:34:24] In plaats van dat het alleen een justitieverantwoordelijkheid is.

[0:34:27] En zullen we daar de minister eens samen nog wat steviger in aanmoedigen?

[0:34:30] De heer Van Nistel.

[0:34:31] Aanmoedigen of aanpakken?

[0:34:33] Van Financiën aanpakken en deze aanmoedigen.

[0:34:35] Zeker.

[0:34:36] Laten we dat zo doen.

[0:34:36] Ik ben het hier helemaal mee eens.

[0:34:38] Kijk, we hebben een Zuidas waar sommige mensen heel trots op zijn dat we die hebben.

[0:34:42] Met allerlei trustkantoren en financiële instellingen.

[0:34:46] En daar is het wel heel makkelijk gemaakt om bijvoorbeeld geld weg te sluizen.

[0:34:50] Op fiscale redenen.

[0:34:51] En dat gaat van belastingontwijking tot belastingontduiking tot regelrecht witwassen.

[0:34:55] En niet alleen op de Zuid als dat gebeurt.

[0:34:56] Op heel veel plekken.

[0:34:58] Witte bordencriminaliteit is echt een megaprobleem.

[0:35:00] Dus ik ben het helemaal eens met deze oproep van mevrouw Bikker.

[0:35:03] En ik herinner me nog al een aantal jaren terug...

[0:35:05] Toen we ook hebben gepleit voor een betere samenwerking tussen het Openbaar Ministerie en de FIOD.

[0:35:09] Om in één bepaalde zaak te kijken.

[0:35:12] Het maakt me dan niet uit hoe.

[0:35:13] Of via de strafrechtelijke weg.

[0:35:15] Of via de fiscaal-rechtelijke weg.

[0:35:16] Maar om het vermogen weer terug te halen.

[0:35:19] Of belastingtechnisch af te romen.

[0:35:21] Of gewoon keihard ontnemen van wederrechtelijk verkregen voordeel.

[0:35:24] Dus daar ben ik ontzettend voor.

[0:35:25] Het heeft alleen wel één risico.

[0:35:26] En dat heeft de vorige minister van Justitie en Veiligheid slim... Ik weet niet of ik het slim kan noemen.

[0:35:32] Listig.

[0:35:32] Klinkt weer zo gemeen.

[0:35:33] Zo bedoel ik het ook niet.

[0:35:35] We raakten het zicht kwijt.

[0:35:36] Want dan zeiden wij, hoe kan het nou dat er 18 miljard euro in Nederland naar schatting wordt witgewassen... en dat er maar 250 miljoen gemiddeld per jaar door justitie wordt afgepakt.

[0:35:45] Ja, zei toen de minister, dat komt omdat we tegenwoordig fiscaal zo goed bezig zijn... dat we niet meer goed kunnen zien wat justitie nou pakt en wat er fiscaal wordt afgepakt.

[0:35:51] Dus ik dacht wel van, ja, ik raak zo wel het overzicht ook een beetje kwijt.

[0:35:55] En dat is op zich niet erg, als het maar gebeurt.

[0:35:58] En daar maak ik me grote zorgen over.

[0:35:59] Maar die delen wij volgens mij.

[0:36:02] Goed, hartelijk dank.

[0:36:03] Dan gaan we luisteren naar mevrouw Michon Derksen.

[0:36:07] Dank u wel, voorzitter.

[0:36:08] En goed dat we hier vandaag weer hebben over criminaliteitsbescheiding, ondermijning en georganiseerde criminaliteit.

[0:36:13] Ik ben er trots op dat wij het hoofdlijnakkoord aanpak die eerder is ingezet, hebben doorgezet.

[0:36:19] Zowel eigenlijk als qua agenda, als ook met financiële middelen.

[0:36:23] Dat gaat over preventie, repressie en het doorbreken van het financieel verdienmodel.

[0:36:27] En al die drie...

[0:36:28] Poten hebben wat mij betreft ook evenveel aandacht nodig.

[0:36:32] Wat betreft repressie kijk ik zeer uit naar het wetvoorstel strafmaatverhoging van drugsdelicten.

[0:36:38] Ik heb een aantal punten over het financieel verdienmodel, het doorbreken van het financieel verdienmodel in dit commissiedebat.

[0:36:46] Dat had ik naar aanleiding van een werkbezoek aan de politie Amsterdam met de heer Six Dijkstra was ik daar samen.

[0:36:51] Maar ook in die stuk wat we hebben gehad van de G4-steden en Breda, gelukkig ook maar, komen dezelfde punten terug.

[0:36:59] Dat gaat over die tipfunctie van notarissen.

[0:37:01] En dat is zo'n punt dat tikt maar door ook in andere commissiedebatten met rechtsbescherming, collega van deze minister...

[0:37:09] Oeverloos.

[0:37:10] Ik hoef het volgens mij de casus niet meer uit te leggen.

[0:37:12] Die notarissen willen elkaar kunnen tippen... als zij met iemand zaken moeten doen of hebben gedaan... waar ze hun bedenkingen bij hebben.

[0:37:20] Willen dat zelf, lukt maar niet.

[0:37:22] Graag een reactie van de minister daarop.

[0:37:24] En dan graag iets concludenter dan een procesantwoord.

[0:37:27] Hetzelfde geldt over de Kamer van Koophandel.

[0:37:29] Die hebben aangegeven dat...

[0:37:31] Ik hoorde het volgens mij mevrouw Moedler zeggen.

[0:37:34] Die willen dus meer of wat explicietere weigeringsgronden in dat handelsregisterbesluit om dus malefiele praktijken te kunnen weren.

[0:37:44] Graag ook een reactie van de minister daarop in het verlengde.

[0:37:47] Hoorde dat ook eerder met de wens om een duaal handhavingstelsel voor het deponeren van jaarstukken bij de Kamer van Koophandel mogelijk te maken.

[0:37:57] Zou dit nou voorstellen zijn waarop we dus inderdaad dat doorbreken van het financieel verdienmodel wat steviger aan kunnen pakken?

[0:38:07] Daar hoor ik graag de minister over.

[0:38:09] Ook wil ik de minister vragen als het gaat om het doorbreken van de financiële geldstromen... of er een doorontwikkeling in die wet Bibop zit.

[0:38:16] We hebben die wet Bibop een aantal jaar geleden met elkaar in het leven geroepen.

[0:38:21] En er is daarna nog weer een aanpassing op gekomen.

[0:38:24] En ook uit de praktijk hoor ik de wens om niet-transparante rechtspersonen...

[0:38:30] om dan nog een extra toets te vragen of een extra beoordeling te vragen door een accountant.

[0:38:35] En dat zit vooral ook in niet-transparante rechtspersonenstructuur... als dat natuurlijk een structuur is waar ook buitenlandse constructies in zitten.

[0:38:44] Dan wordt het gewoon ingewikkeld.

[0:38:45] Ik kan me daar ook alles bij voorstellen.

[0:38:47] Is dat iets wat de minister zou willen meenemen in de doorontwikkeling van de wet BIPOP?

[0:38:53] Een interruptie van de heer Van Nisper.

[0:38:55] Ja, voorzitter, we hebben volgens mij veel dezelfde punten en dat is heel erg goed.

[0:38:59] Ik hoop dat mevrouw Michon vanwege beperking van de spreektijd was dat ze niet ook nog expliciet aandacht vroeg voor het bestrijden van crimineel misbruik van domicilieverleningen.

[0:39:08] Dus die brievenbusmaatschappijen die enkel om foute redenen met z'n 900e op één klein adres gaan zitten en daar geen noemenswaardige bedrijfsactiviteiten verrichten.

[0:39:18] De burgemeester pleit er bijvoorbeeld voor.

[0:39:20] Leg nou hun plichten vast voor de domicilieverleners.

[0:39:23] Bijvoorbeeld no your customer zou je aan kunnen denken.

[0:39:26] Maar ook het opleggen van beperkingen aan het aantal ondernemingen dat zich op één adres mag vestigen.

[0:39:30] Of bijvoorbeeld bepaalde leeftijden van bestuurders.

[0:39:32] Want het is krankzinnig dat je als je vijf jaar bent al formeel bestuurder kan zijn.

[0:39:35] Of die rare voorbeelden die kwamen allemaal voorbij.

[0:39:39] Zullen we ook op dat vlak de duimschroeven aandraaien?

[0:39:41] Dat deugt natuurlijk van geen kant.

[0:39:43] Mevrouw Mitchelderkse.

[0:39:44] Ik vind het ook een terecht punt.

[0:39:46] En eerlijk gezegd, voorzitter, vind ik het best wel vreemd dat wij van G4 en Breda zo'n brief krijgen.

[0:39:52] Want ik denk, dat is toch gewoon bekende materie wat gewoon op het bordje ligt van de minister en zijn ambtenaren.

[0:39:59] En waarom moet dit dan via de politieke lijn?

[0:40:02] En dan krijg je dus toch het gevoel dat dat een hele moeizame discussie is tussen beiden.

[0:40:07] Dat ben ik met de heer Van Nispen eens.

[0:40:10] Heel erg voor de hand ligt.

[0:40:11] En ook heel logisch voor degene die dus dagelijks met de praktijk bezig is.

[0:40:17] En inderdaad die straten ziet en die terreinen ziet waarvan je evident weet dat het niet deugt.

[0:40:23] Dus eens.

[0:40:24] Ik zou ook graag daar de minister een reactie op willen vragen.

[0:40:26] Maar dat heeft u gedaan.

[0:40:27] Dat heeft de heer Van Nispen gedaan.

[0:40:29] De heer Van Ispen is een derde en laatste interruptie.

[0:40:32] Ja, maar die mocht het waard, voorzitter.

[0:40:34] Nee, misschien ook wel niet.

[0:40:36] Maar ik ben toch benieuwd.

[0:40:37] Kijk, we hebben dit ooit zo vrij gegeven.

[0:40:40] We hebben dit ooit zo vrij gemaakt.

[0:40:42] En waar ik nou zo bang voor ben, is dat dat was met de reden om de regeldruk voor bedrijven...

[0:40:47] te verlagen.

[0:40:48] En dat het was om bepaalde constructies juist wel mogelijk te maken... dat we toch vooral het ondernemersklimaat niet te veel dwars moesten zitten.

[0:40:54] En waar ik nou zo bang voor ben, is dat wij kunnen hier wel van goede wil zijn... en deze minister waarschijnlijk ook nog wel... maar dat er ook straks een bepaalde lobby ontstaat... om toch vooral niet bepaalde regels aan te scherpen... en toch niet bepaalde bedrijven de duimschroeven aan te draaien.

[0:41:09] Dus dat feit ik helemaal niet, mevrouw Michon, misschien wel haar partij... maar in die claim komen we dan.

[0:41:16] Dus hoe gaan we daar nou mee om?

[0:41:17] Als straks wordt gezegd, ja, maar het is een discussie die eigenlijk bij EZ of bij Financiën thuis hoort.

[0:41:20] Daar zitten ministers die spreken met het bedrijfsleven en die willen dat misschien wel helemaal niet.

[0:41:25] Wat doen we dan?

[0:41:26] Nou, dat is een hele terechte vraag van de heer Van Dispen.

[0:41:29] Het is eerder vandaag in een plenaire zaal gegaan over het verlichten van lastendruk.

[0:41:35] bij ondernemers.

[0:41:36] En daar pleit mijn partij ook zeer voor.

[0:41:39] En het is altijd een evenwicht tussen inderdaad... wat moet je aan ondernemers vragen.

[0:41:45] En dat vind ik in het kader van veiligheid mag je daar... als wij met elkaar ook vinden... dat vinden we hier volgens mij van links tot rechts in de Kamer... dat die ondermijning en die ondermijnende criminaliteit... we hebben dat eigenlijk al vaker veelkoppig monster... of bijna een bel aan de wortel van de rechtsstaat genoemd.

[0:42:01] Als je dat met elkaar vindt...

[0:42:03] dan moet je daar ook de maatregelen voor nemen.

[0:42:05] En dan hebben daar ook mensen last van.

[0:42:07] Daar kunnen bedrijven last van hebben, daar kunnen we allemaal last van hebben... maar dan is dat ons waard.

[0:42:10] Dus ik zal nooit in generieke zin zeggen... nooit regels voor bedrijven of altijd regels voor bedrijven.

[0:42:17] Je moet kijken wat past eigenlijk binnen het doel wat je nastreeft.

[0:42:21] En als wij nu die analyse met elkaar van links tot rechts zo breed delen... dat de georganiseerde criminaliteit echt aan moet worden gepakt...

[0:42:29] Dat we meer crimineel geld moeten afpakken, doorn in ons oog.

[0:42:32] Ook van links tot rechts gaat het elk jaar over bij de verantwoording van de jaarstukken.

[0:42:37] Nou, dan vind ik ook dat je daar wat tegenover moet zeggen.

[0:42:40] Dus dat zal ik in ieder geval, laat ik het richting meneer Van Nispen zeggen, in mijn fractie met verven verdedigen.

[0:42:46] Oké, nog een vraag van de heer Sikstekstra.

[0:42:49] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:42:50] Ik ben inderdaad met collega Michon Derksen bij de Amsterdamse politie langs geweest... om te hebben over vastgoedfraude.

[0:42:56] Dat was een erg prettig werkbezoek.

[0:42:58] En zij haalde net al de tipfunctie aan.

[0:43:01] En daar zeg ik eerlijk over...

[0:43:04] Daar zie ik nog wel een beetje een dilemma.

[0:43:05] Want dan mogen notarissen onderling met elkaar tips geven over mogelijke fraudegevallen.

[0:43:10] Maar dat zijpelt vervolgens nooit door naar de politie.

[0:43:12] Want er zit altijd nog wel geheimhouding omheen.

[0:43:14] Dus dan kan je een situatie krijgen dat iemand nergens een huis kan krijgen... omdat er zo'n grijze lijst ontstaat.

[0:43:19] Maar er wordt nooit tot vervolging overgegaan.

[0:43:21] En ik was eigenlijk benieuwd hoe zij er tegenaan kijkt tegen dat dilemma... en de mogelijke onmenselijke situaties die dat oplevert.

[0:43:28] Mevrouw Michel Dijkse.

[0:43:30] Voorzitter, dat zie ik anders.

[0:43:31] Want die notarissen zijn poortwachten, dus die moeten melden aan de FIU.

[0:43:37] Dat doen ze dus bijzonder weinig als je de aantallen ziet.

[0:43:40] En dan helemaal als je ziet hoeveel vastgoedtransacties er zijn en hoeveel crimineel geld er in vastgoed zit.

[0:43:46] En dat doen ze weinig omdat zij niet met naam en toename in de strafdossiers willen komen wat een melding bij een FIU toe kan leiden.

[0:43:55] Dus ik heb in de begroting van vorig jaar ook aan de minister gevraagd

[0:43:59] is er ook niet iets, is er niet met hen in gesprek te gaan dat zij dus wel melden en bij de FIU met naam en toenaam bekend zijn, maar dat je hen comfort kan geven in anonimiteit bij strafdossiers.

[0:44:11] En dat doen we namelijk ook wel eens.

[0:44:12] Je kan ook als agent ondernummer of een officier ondernummer, omdat je graag wil dat degene die daar, en we noemen dat ook hoeders van de rechtsstaat, dat die op een veilige manier hun werk kunnen doen.

[0:44:26] Dus dat is in het kader van anonimiteit.

[0:44:29] Ik hoorde de heer Six-Dijkstra zeggen, als je elkaar gaat tippen, dan kan het zijn dat er iemand inderdaad niet meer bij een notaris terechtkomt.

[0:44:36] Maar het tegendeel is nu waar.

[0:44:38] Als er iemand een moedige notaris is die klanten weigert, dan gaat hij naar de volgende.

[0:44:44] En daar begint het weer van vooraf aan.

[0:44:46] Er zijn gewoon notarissen waarvan ook...

[0:44:49] men vermoedt, of een donkerbruin vermoeden heeft, dat je daar juist zaken kan doen als het allemaal in de achtergrond van de financiën niet al te fris zijn.

[0:45:00] Ik vind dat we dus dat moeten doorbreken en daar zou dit een voorstel van kunnen zijn waar die beroepsgroep zelf ook om vraagt.

[0:45:09] Dank u wel.

[0:45:11] Ja, die begrijp ik.

[0:45:12] En daarom breng ik het ook echt als dilemma.

[0:45:16] Want wat ik ook wel begrijp vanuit het notariswezen... is dat het hier natuurlijk gaat al om tips aan de voorkant.

[0:45:24] Dus voordat je iemand als cliënt hebt... dat je dan elkaar onderling al tipt dat je niet weigert.

[0:45:29] Terwijl die meldpunt bij de FIU volgens mij gaat zodra je al cliënt bent.

[0:45:34] En ik meen dat notariaat nu ook aan de voorkant al best wat verlegenheid heeft...

[0:45:38] en ik ben ook wel benieuwd, zal ik ook straks de minister vragen... of dat nou wettelijke verlegenheid is, of dat het echt niet kan... of dat ze het gewoon zo ervaren.

[0:45:48] Dat het misschien ook wel nuttig zou kunnen zijn... dat als je aan de voorkant ziet, dit is mogelijk een frauduleuze aankoop... die mijn toekomstige cliënt zou willen... dat ook dan al wel signalen doorgespeeld worden.

[0:45:59] Want volgens mij gaat daar nu ook best een hoop mis.

[0:46:02] Framie van der Eksen.

[0:46:05] Ja, voorzitter, ik ben ook blij dat de heer Siks-Dijsga dit onderwerp ook naar voren haalt.

[0:46:09] En ik hoop ook dat het daarmee ook deze minister aanmoedigt... om met zijn collega van rechtsbescherming echt volgende stappen te zetten.

[0:46:16] Omdat ik dus ook aangaf dat we het hier zo vaak en zo lang al over hebben... en de hele tijd pingpongt in verschillende commissiedebatten en met twee bewindspersonen.

[0:46:24] Dus volgens mij een uitgelezen kans om daar vanmiddag...

[0:46:29] wat concreter op in te gaan.

[0:46:32] Ik vervolg mijn methode, voorzitter.

[0:46:33] Ja, u heeft nog een ruime 1 minuut 13.

[0:46:37] Bewaken en beveiligen, daar hoorde ik ook eerdere collega's over.

[0:46:41] Ik zou aan deze minister willen vragen... want we moeten die hoeders van de rechtsstaat beschermen.

[0:46:48] Is die capaciteit nou op orde?

[0:46:50] Er kwam uit het inspectieonderzoek dat we meer informatie gaan delen voor de analyse.

[0:46:54] Daar is die wettelijke grondslag voor nodig.

[0:46:56] Dus waar blijft die?

[0:46:59] We zouden meer info delen met degene die in het stelsel zit.

[0:47:03] Doen we dat nu?

[0:47:04] Weet hij nou ook meer waarom...

[0:47:06] waarom de beperkingen zijn zoals ze zijn.

[0:47:08] En we zouden met vaste pakketten gaan werken.

[0:47:10] Dus graag iets meer informatie daarover... waarbij ik ook de capaciteitsvraagstuk... voor degene die erin zit, is het allemaal al zwaar zat.

[0:47:18] En ik hoop dat er niet door capaciteit... al nog meer beperkingen op worden gelegd.

[0:47:22] Dan, voorzitter, een doornemer oog is post.

[0:47:24] Ik heb met de motie gevraagd of er een integraal plan komt voor aanpak post.

[0:47:29] Daar gaat drugs over de post, daar gaat vuurwerk over de post.

[0:47:33] Dan krijg ik in een brief van 18 december vorig jaar een derde alineaatje met... het gaat allemaal prima en u krijgt geen integraal plan.

[0:47:41] Voorzitter, ik vind het echt... Ik vind het gewoon echt...

[0:47:45] Niet acceptabel om het zomaar even wat stevig aan te zetten.

[0:47:48] Het kan niet waar zijn dat er niet via de post allerlei ellende gaat.

[0:47:51] Dan tot slot mijn evergreen, dat is informatiedelen.

[0:47:53] We hadden dus voor dit debat de noodoproep van woningbouwcorporaties.

[0:47:58] Die zeiden, ja, wij zien van alles, weten van alles, mogen niks delen.

[0:48:01] Heb ik hier ook al vaker gezegd.

[0:48:03] Hoe zorgen we er nou voor dat die woningbouwcorporaties aan tafel zitten... bij gemeenten en bij politie en andere opsporingsdiensten om concreet rond...

[0:48:11] het thema ondermijning en georganiseerde criminaliteit informatie te kunnen delen.

[0:48:15] Dank u wel, voorzitter.

[0:48:17] U bedankt.

[0:48:17] Dan is het woord aan de heer Boswijk.

[0:48:20] Dank u wel, voorzitter.

[0:48:21] Ik wil collega Michon Derksen compleet bijvallen bij het delen van informatie.

[0:48:30] Niet alleen op dit terrein, maar op meerdere terreinen.

[0:48:34] Afgelopen dinsdag hebben we het in het Vraaguitje ook nog over gehad.

[0:48:36] Het is best hemeltergend hoeveel informatie er links en rechts ligt.

[0:48:40] En hoeveel ellende er mee kan worden voorkomen alleen doordat wij...

[0:48:44] Soms Roomsen willen zijn als de paus.

[0:48:46] En dat hebben wij ook hier in Nederland in deze Kamer bedacht.

[0:48:49] Ondermijnen we onze eigen veiligheid.

[0:48:50] Dus ik wil dat helemaal onderstrepen, dat belang.

[0:48:56] Dit is natuurlijk ook de truc om nog je eigen punten weer wat meer in het spotlight te zetten.

[0:49:02] Want is de heer Boswijk het ook met mij eens?

[0:49:04] Er is nu een taskforce op het ministerie en die hebben nu als prioriteit informatiedelen Schiphol en de informatiedelen in de wijken waar preventie met gezag is.

[0:49:15] Is de heer Boswijk het met me eens dat zo'n taskforce juist bij uitstek ook zou moeten worden ingezet als een soort loketfunctie voor mensen die gewoon niet weten op welke manier zij informatie kunnen of wel of niet mogen delen.

[0:49:27] Dat je daar gewoon een vraagbaak hebt vanuit de overheid om heel veel mensen die gewoon handelingsverlegen zijn op het delen van informatie waar je dan terecht kan.

[0:49:37] Jim Boswijk.

[0:49:38] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:49:39] Ik kan niet helemaal inschatten hoe hoog de druk op die twee taskforce is, maar dat er behoefte is aan een loket waar jij als bijvoorbeeld ambtenaar kan melden van, joh, of agent, ik heb wat informatie of ik zoek wat informatie en ik denk dat Pietje of Jantje het heeft, maar hoe kom ik daar aan of kan ik dit delen?

[0:49:58] Ik denk dat dat heel praktisch zou zijn.

[0:49:59] Dus ik ben er erg voor of dat onder moet worden gebracht, maar deze twee taskforce, dat durf ik niet te zeggen, maar ik ben benieuwd hoe de minister daarnaar kijkt.

[0:50:07] Oké, gaat u verder.

[0:50:08] Nog ruim 3,5 minuut.

[0:50:11] Dank u wel, voorzitter.

[0:50:11] Voorzitter, Nederland vormt een speel in het internationale drugshandel.

[0:50:15] En dat is een titel waar we helaas niet trots op kunnen zijn.

[0:50:19] Om het tijd te keren heeft de minister ambitieuze plannen... zoals versterken van de weerbaarheid van vliegvelden en havens... en het uitbreiden van samenwerking met andere landen.

[0:50:27] En veel lof daar ook voor vanuit het CDA.

[0:50:29] Alleen, de zorg is ook al geuit door collega Mutluber en collega Bikker.

[0:50:34] Gaat het niet zorgen voor een waterbed-effect...

[0:50:36] gaat het crimineel gezicht niet verplaatsen naar de kreinere havens en luchthavens.

[0:50:43] Bijvoorbeeld ons tweede vliegveld van ons land, Eindhoven Airport.

[0:50:46] Het Eindhovens Dagblad klopte vorige week dat het vliegveld een smokkelvliegveld is... waar criminelen makkelijk drugs kunnen vervoeren.

[0:50:53] Scan-apparatuur bij de veiligheidscontroles zien geen drugs... en mensenhandel lijkt lastig op te sporen.

[0:50:58] Klopt dit, vraag ik de minister.

[0:51:00] Voorzitter, onderzoekers schrijven in een rapport over Eindhoven Airport... dat er een wereld valt te winnen als het gaat om de aanpak van georganiseerde criminaliteit... en dat de focus van de KMAR, politie en de douane nu vooral ligt op het veilig vliegen... en het vinden van explosieven, wat natuurlijk ook ontzettend belangrijk is.

[0:51:14] Maar minder op gegevensdeling en om illegale producten te onderscheppen.

[0:51:19] Kan de minister toezeggen?

[0:51:21] een beleidsreactie te geven op dit rapport.

[0:51:23] En wat is op dit moment de aanpak bij de kleinere luchthavens van ons land?

[0:51:26] Bijvoorbeeld het team Ondermijning Luchthaven, zijn die daar ook actief?

[0:51:30] Heeft elk Nederlandse luchthaven beschikking over goed werk aan apparatuur om drugs en andere smokkelwaren op te sporen?

[0:51:36] En is de minister bereid om een onderzoek te doen naar de kwetsbaarheden van de vijf burgervliegvelden in Nederland als het gaat om onderscheppen van drugs en opsporen van criminaliteit zoals mensenhandel?

[0:51:46] Voorzitter, dan het ronselen van jongeren.

[0:51:48] Het is ook al door mijn collega's al benoemd.

[0:51:50] De criminaliteit verhard en onderwereld vermengt zich steeds meer met de bovenwereld.

[0:51:54] Drugscriminelen oefenen zelfs druk uit op jongeren om hen te ronselen voor criminele klusjes.

[0:52:00] En daarbij dure spullen of snel geld te beloven.

[0:52:03] Als we het hebben over het weerbaarmaken van de samenleving tegen criminaliteit, is wat het CDA betreft het weerbaarmaken van jongeren een groot onderdeel hiervan.

[0:52:09] Deskundigen pleiten bijvoorbeeld voor betere voorlichting op scholen over de gevaren hiervan.

[0:52:14] Vorige maand hebben we schriftelijke vragen gesteld over de scheikundestudenten die benaderd waren door brutale drugscriminelen om klusjes te doen vanwege hun scheikundige kennis.

[0:52:23] Uit onderzoek blijkt zelfs dat 15% van de jongeren in het middelbaar en vervolgonderwijs wel eens is benaderd voor illegale klussen.

[0:52:30] Bent u bereid om in overleg met de minister van OCW en schoolinstellingen op te treden om bewustwording te creëren rondom het ronselen van jongeren?

[0:52:37] En hoe kijkt u naar het invoeren van een landelijk informatiepunt voor scholieren en studenten over de risico's van het gevaren van drugscriminaliteit?

[0:52:43] Dank u wel.

[0:52:45] U bedankt.

[0:52:46] Dan het woord aan de heer Sigtekstra.

[0:52:47] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:52:49] Voorzitter, drugsmokkel via de Nederlandse havens blijft een groot probleem.

[0:52:53] De cijfers laten zien dat bijvoorbeeld in Rotterdam vorig jaar veel minder kilo aan drugs is onderscheept dan het jaar daarvoor.

[0:52:59] De helft minder zelfs.

[0:53:00] Wat heel opvallend is, omdat je wel zou denken dat de aantallen die worden ingevoerd alleen maar toenemen.

[0:53:05] Hoe ziet de minister dit?

[0:53:06] Heeft hij enig idee waar dat aan ligt?

[0:53:08] De haven is in elk geval niet meer aantrekkelijk om naartoe te smokkelen als de criminelen hun drugs niet meer uit de containers kunnen halen.

[0:53:15] Er wordt daarom ook steeds meer ingezet op nieuwe technologieën om de uithaal van drugs tegen te gaan.

[0:53:19] In sommige havens bijvoorbeeld slimme hekken met sensoren die trillingen waarnemen.

[0:53:23] Een goede ontwikkeling, maar wel kostbaar.

[0:53:25] Over het algemeen is mijn indruk dat bedrijven van alles willen doen om de drugsuithaal via hun terreinen tegen te gaan.

[0:53:31] Maar dat er nog wel soms onduidelijkheid bestaat waar de verantwoordelijkheid ligt.

[0:53:35] Ook wat betreft kosten.

[0:53:36] Kan de minister iets zeggen over wat de verantwoordelijkheid van havenbedrijven is... en wat van de overheid kan worden verwacht?

[0:53:43] En hiermee samenhangend.

[0:53:44] In het Moerdijkhavengebied gaat de politie bijvoorbeeld bij bedrijven langs... om te kijken naar de weerbaarheid en om adviezen te geven voor verbetering.

[0:53:52] Volgens de politie maakt dit echt verschil.

[0:53:55] Gebeurt dit ook in grotere havens, vraagt de minister.

[0:53:57] Er zitten veel meer bedrijven, dus ook meer werk.

[0:54:00] Is daar bijvoorbeeld in Rotterdam capaciteit voor?

[0:54:03] En dan nog een vraag over de rol van havenmedewerkers, die vaak worden benaderd door criminele organisaties, met de vraag om bijvoorbeeld een hek te openen voor een hoog geldbedrag.

[0:54:11] Met de bericht, we weten waar je kinderen op school zitten, of iets dergelijks.

[0:54:15] Er worden campagnes gevoerd, ik noem onder andere de campagne van 30.000 euro, die in elk geval in Zeeland, West-Brabant wordt gevoerd, waarin aandacht wordt gevraagd voor de gevolgen als je als havenmedewerker ja zegt tegen zo'n verzoek.

[0:54:26] Kan de minister wat zeggen over de effectiviteit van dergelijke campagnes?

[0:54:29] En wat is er volgens hem nog meer nodig om medewerkers weerbaarder te maken?

[0:54:34] Een ander punt, het afpakken van goederen door de overheid in strafrechtelijke context.

[0:54:38] Als het OM een goed in beslag neemt, zijn er nu drie opties als het beslag eindigt na strafrechtelijke veroordeling.

[0:54:44] Het verkopen, vernietigen of teruggeven aan de rechthebbende.

[0:54:47] De OM heeft behoefte aan een vierde optie, het goed in eigendom van de overheid houden en dan maatschappelijk herbestemmen.

[0:54:53] Bij OM loopt het project Herbestemmen om hiermee te experimenteren.

[0:54:57] En de eerste herbestemming was een drugschip dat werd omgebouwd tot opleidingsschip voor een scheepvaartschool.

[0:55:02] En een ander voorbeeld was een pand uit het drugcircuit dat ze nu gebruiken als buurtcentrum om voorlichting te geven aan jongeren om te voorkomen dat ze op het foute pad belanden.

[0:55:11] Mijn partij is hier groot voorstander van.

[0:55:12] Op zo'n manier kunnen we zichtbaar investeren in de samenleving en de boodschap afgeven dat misdaad niet mag lonen.

[0:55:18] Kan de minister aangeven hoe dit project nu verloopt?

[0:55:20] Is hij hierover met het OM in gesprek?

[0:55:22] Wat zijn de resultaten tot nu toe?

[0:55:24] en is de minister naar aanleiding van die resultaten van plan... om de benodigde wet en regelgeving te wijzigen... om ervoor te zorgen dat dit breder kan worden uitgerold.

[0:55:32] Tot slot wil ik het graag hebben over vastgoedfraude.

[0:55:34] Veel collega's hebben het er ook al over gehad.

[0:55:36] De politie heeft hierover aan de bel getrokken.

[0:55:38] Het is echt een groot probleem.

[0:55:40] De poortwachtersrol van notarissen is hierbij belangrijk... gezien de cruciale positie van een notaris bij de overdracht van vastgoed.

[0:55:46] Die moet het cliëntenonderzoek uitvoeren, vragen stellen en bij twijfel doorvragen.

[0:55:51] En als naar zijn redelijke overtuiging iets niet in de haak is... en hij bijvoorbeeld vastgoedfraude vermoedt, moet hij zijn dienst weigeren.

[0:55:58] Maar dat had ik ook net al in het interruptiedebatje over.

[0:56:01] We hebben het dan wel over de tipfunctie voor notarissen onderling.

[0:56:06] Maar...

[0:56:07] Ik heb toch het idee dat dat uiteindelijk niet doorstroomt naar de politie.

[0:56:10] Omdat toch onder de geheimhoudingsplicht... ...de verlegenheid bestaat om die signalen door te geven.

[0:56:14] En we snappen het dilemma geheimhouding versus signalen doorgeven.

[0:56:20] Maar ik ben toch wel benieuwd hoe de minister hier tegenaan kijkt.

[0:56:23] zou hij samen met de staatssecretaris voor rechtsbescherming... ook willen onderzoeken of er meer ruimte nodig is.

[0:56:30] En of die ook anders kan worden gemaakt.

[0:56:33] Om notarissen bij het vermoeden dat de diensten worden gebruikt... voor onwettige praktijken alvast een melding aan de politie kan geven.

[0:56:40] En kan daarin zowel het perspectief van de handhaving... als van de bescherming van het recht prominent worden meegenomen.

[0:56:46] Dank u wel.

[0:56:47] U bedankt.

[0:56:48] Dan heeft nog een vraag van mevrouw Weijners.

[0:56:50] Ja, dank u wel meneer de voorzitter.

[0:56:51] Het gaat nog over dat tippen van die notarissen.

[0:56:54] Daar is het vandaag al vaker over gegaan.

[0:56:56] En ik was eigenlijk wel heel erg benieuwd hoe de heer Siks-Dijkstra dat dan eventueel zou zien.

[0:57:01] Want ik begrijp zijn oproep.

[0:57:02] Het zou goed zijn als die notarissen tippen.

[0:57:05] Zodat er ook meer vervolging zou komen.

[0:57:07] Maar tegelijkertijd zit je wel ook met het probleem.

[0:57:10] Stel zo'n notaris tipt nou.

[0:57:12] en hij tipt verkeerd en er blijkt niks in de hand te zijn... of onvoldoende om daar concreet mee aan de slag te gaan... dan heeft zijn notaris wel een enorm probleem.

[0:57:21] En kan dat ook gevolgen hebben voor zijn praktijkvoering?

[0:57:24] Dus ik ben eigenlijk wel heel benieuwd hoe de heer Segers-Dijkstra dat ziet.

[0:57:28] Een terechte vraag van mevrouw Weijenast.

[0:57:31] Er spelen natuurlijk een aantal dingen.

[0:57:33] Waar een stuk van mijn zorg ligt, is als de tip alleen bij notarissen onderling is... en dat nooit door kan stromen naar de rechtshandhaving van de politie en het OM... dan krijg je een grijze lijst in potentie.

[0:57:45] Dat iemand nooit een huis kan krijgen, maar ook nooit de politie daarmee aan de slag gaat...

[0:57:49] Dat kan op den duur ook problemen opleveren.

[0:57:52] Dus dan zou ik zeggen van ik sta er open voor.

[0:57:53] Maar dan zou het ook moeten betekenen dat die signalen ook bij de politie kunnen belanden.

[0:57:57] Dat op zo'n moment ook wel gekeken kan worden.

[0:57:59] Is er daadwerkelijk fraude aan de gang?

[0:58:03] Ze had volgens mij nog een tweede vraag daarover.

[0:58:06] Ik wil haar niet een interruptie ontlokken.

[0:58:07] Misschien kan ze het nu even verduidelijken.

[0:58:08] Mevrouw Wijnals.

[0:58:09] Waar het mij vooral om gaat, en dat zie je ook met advocaten in het kader van de WWFT, die melden eigenlijk ook nooit.

[0:58:16] En dat is eigenlijk om dezelfde reden.

[0:58:18] Omdat ze gewoon ook vaak bang zijn om die geheimhoudingsplicht te schenden.

[0:58:22] En die is gewoon heel vergaand.

[0:58:24] En ik was vooral benieuwd hoe de heer Seeks Dijkstra het ziet.

[0:58:28] Want als we toch willen dat er meer gemeld wordt, hoe ziet hij dan ook een soort bescherming van die beroepsgroep dan wel voor zich?

[0:58:34] Want op het moment dat er dan geen bescherming is... en die melding komt niet door... dan worden ze toch een beetje voor de leeuwen gegooid.

[0:58:42] Dus daar was ik heel benieuwd naar.

[0:58:43] Dat is een terecht punt.

[0:58:45] En ik vond daar de suggestie van collega Michon Derksen ook wel terecht.

[0:58:47] Dat dat op een bepaalde manier anoniem moet.

[0:58:49] En dat die notarissen die een melding maken bij de politie ook beschermd worden.

[0:58:52] Dat niet hun gegevens vervolgens terechtkomen bij de mogelijke fraudeurs.

[0:58:58] Zodat inderdaad niet een verlegenheid ontstaat van... ik ga maar niet melden, want dan...

[0:59:02] ben ik straks doelwit voor intimidatie, et cetera.

[0:59:07] En die geheimhoudingsplicht is inderdaad best wel vergaand.

[0:59:09] En daarom vraag ik ook wel aan de minister... om ook samen met de staatssecretaris van Rechtsbescherming te kijken... is hier meer ruimte te creëren dat die beide perspectieven naast elkaar kunnen bestaan?

[0:59:18] Dat je wel verregaande geheimhoudingsplicht hebt...

[0:59:22] Maar op het moment dat je aan de voorkant verwacht... dat iemand jou bezoekt en een frauduleuze aankoop wil gaan doen... dat er dan een mogelijke opschorting is.

[0:59:33] Ik snap, we moeten niet te rigoureus omgaan met rechten opgeven.

[0:59:39] Maar ik denk, aangezien dit grote probleem van vastgoedfraude... wel vraagt om een...

[0:59:46] stevige aanpak, dat het wel de moeite waard is... om te onderzoeken vanuit die beide perspectieven... hoe daar meer handen en voeten aan gegeven kan worden.

[0:59:52] Mevrouw Weijenast, nog een vraag?

[0:59:54] Nee, geen vraag meer.

[0:59:55] Duidelijk.

[0:59:55] En ik ben benieuwd ook naar de antwoord van de minister.

[0:59:58] Ja, en dan bent u als laatste voor nu aan het woord.

[1:00:02] Ja, dank u wel, meneer de voorzitter.

[1:00:05] Nou, ik zal even wachten.

[1:00:06] Het is een beetje irritant.

[1:00:14] Dank u wel.

[1:00:15] Dank u wel, meneer de voorzitter.

[1:00:17] Ik heb twee punten die ik graag zou willen aanhalen in dit commissiedebat.

[1:00:22] Dat zijn de designerdrugs en ook de veiligheid in het buitengebied.

[1:00:28] Designerdrugs kun je heel makkelijk online kopen en verkopen.

[1:00:34] In deze Kamer is afgelopen jaar ook een wetsvoorstel aangenomen... waarbij er meer stoffen strafbaar zijn.

[1:00:41] De Eerste Kamer heeft die ook goedgekeurd...

[1:00:43] En die treedt per 1 juli 2025 in werking.

[1:00:47] Als BBB hebben we daar wel best nog wel wat zorgen over.

[1:00:50] Want wij hadden destijds gevraagd om een generiek verbod in te stellen voor die designerdrugs.

[1:00:56] Om die ook echt effectief te kunnen aanpakken.

[1:00:59] Maar dat is destijds door de voorganger van deze minister ontraden en ook verworpen door de Kamer.

[1:01:03] Dus dat heeft het niet gehaald.

[1:01:06] Wij zijn best bang doordat we nu maar die drie stoffen strafbaar hebben gesteld extra.

[1:01:13] Dat de criminelen uiteindelijk op die manier aan de slag gaan.

[1:01:17] Dat ze toch weer allerlei aanpassingen doen.

[1:01:19] En ze weer een soort van nieuwe designer drugs creëren die niet strafbaar zijn.

[1:01:25] En wij denken wel dat het heel erg belangrijk is in de strijd tegen die designer drugs.

[1:01:30] Dat we zoveel mogelijk strafbaar stellen.

[1:01:32] Het is ook heel erg belangrijk om ook effectief...

[1:01:35] ...te kunnen opsporen en vervolgens ook dat vervolging te kunnen overgaan.

[1:01:40] Ik ben heel erg benieuwd hoe de minister hier tegenaan kijkt tegen zo'n generiek verbod.

[1:01:45] En ik hoop dat hij net zoals de BBB heel erg kritisch gaat volgen... ...hoe die nieuwe wet per 1 juli 2025 in de praktijk gaat uitpakken.

[1:01:58] Dan, voorzitter, over het buitengebied.

[1:02:00] Het AD komt een aantal weken geleden de hele polder wordt leeggeroofd.

[1:02:04] En dat gaat erover grootschalige diefstal van tractoren en landbouwmachines op het platteland.

[1:02:09] En daar maken wij ons wel behoorlijk zorgen over.

[1:02:12] En ik vraag me af of de minister misschien ook iets kan doen voor de boeren.

[1:02:17] Zo helpen we bijvoorbeeld het platform Veilig Ondernemen en de LTO... bij voorlichting aan boeren om hun erf minder kwetsbaar te maken voor diefstal...

[1:02:25] Een ander voorbeeld om boeren beter weerbaar te maken tegen criminaliteit waren de politieborden op boerenerven.

[1:02:32] Het was in het kader van criminele afschrikken boeren te benaderen om hun stallen en erf te gebruiken voor criminale doeleinden.

[1:02:39] Ik ben benieuwd hoe de minister hiernaar kijkt en ook hoe hij mogelijkheden ziet om agrariërs weerbaarder te maken tegen dit soort diefstallen en vormen van criminaliteit.

[1:02:51] Maar voorzitter, los van die diefstal van die tractoren en landbouwmachines... is überhaupt de veiligheid in het buitengebied een ding.

[1:03:02] We weten allemaal dat er vaak afvalstoffen van drugs worden gedumpt... en dat de landeigenaar dan vaak wel met de problemen zit.

[1:03:11] Gelukkig is die schadeloosstelling verhoogd.

[1:03:15] Maar wij vinden wel nog steeds dat dat zoveel mogelijk verhaald zou moeten worden op die daders.

[1:03:21] Ik zag laatst dat om de veiligheid te borgen in dat buitengebied, in het zuiden van het land, drones eventueel worden ingezet.

[1:03:31] En ik ben heel erg benieuwd hoe de minister daarnaar kijkt.

[1:03:35] Dank u wel, meneer de voorzitter.

[1:03:37] U bedankt.

[1:03:37] En daarmee zijn we aan het einde gekomen van de eerste termijn aan de zuiden van de Kamer.

[1:03:41] Ik kijk naar de minister.

[1:03:43] Een half uur, werkelijk.

[1:03:45] Tot vijf over half vijf.

[1:03:47] Oké, ik schors.

[1:03:49] Tot dan.

[1:34:44] Goed, dames en heren, welkom terug bij dit commissiedebat dat ik met deze heropen.

[1:34:49] We zijn gebleven bij de eerste termijn aan de zijde van het kabinet.

[1:34:52] De leden, drie interrupties in deze termijn voor de minister.

[1:34:56] De minister begint even met een introductie.

[1:34:58] Laten we hem de gelegenheid geven dat eventjes zonder interrupties te doen.

[1:35:01] Aan het eind kan dat natuurlijk.

[1:35:03] En dan zal hij blokjesgewijs ongetwijfeld uw vragen gaan beantwoorden.

[1:35:06] Het woord is aan de minister.

[1:35:08] Dank voorzitter en dank ook aan de Kamer, ook voor de grote opkomst.

[1:35:12] Het geeft voor mij steun voor het grote belang dat door de Kamer in grotere talen wordt gehecht aan de aanpak van ondermijnde criminaliteit.

[1:35:21] En dat sterkt mij in een verdere aanpak.

[1:35:24] Na de introductie heb ik een aantal blokjes waarin ik het onderwerp zou behandelen.

[1:35:28] De eerste is weerbaarheid, dan corruptie, dan de brede aanpak, dan bewaken en beveiligen en ik eindig met enkele actualiteiten.

[1:35:38] Maar ik begin met mijn introductie, zoals u aankondigde, voorzitter.

[1:35:42] Ondermijnende criminaliteit vormt een bedreiging voor ons land.

[1:35:46] Denk aan vrachtwagenchauffeurs die worden bedreigd.

[1:35:48] Criminelen die met kwetsbare mensen in de zorg werken en drugstabs midden in de woonwijk.

[1:35:54] Het is dan ook zeer urgent dat we blijven investeren in een sterke en een brede aanpak van ondermijnende criminaliteit.

[1:36:01] We kunnen en we mogen hierin niet verslappen.

[1:36:05] En die aanpak die draait om voorkomen, doorbreken, bestraffen en beschermen.

[1:36:11] Publiek, privaat, lokaal, regionaal en nationaal werkt iedereen elke dag keihard om criminelen te dwarsbomen en ons land veilig te houden.

[1:36:22] En zoals bekend bij uw Kamer leg ik de komende tijd op drie onderwerpen extra accenten.

[1:36:26] Maatschappelijke weerbaarheid, corruptiebestrijding en de internationale aanpak van ondermijnde criminaliteit.

[1:36:34] De afgelopen jaren hebben opsporingsinstanties grote stappen gezet in de aanpak van ondermijnde criminaliteit.

[1:36:39] Maar ze kunnen het niet alleen.

[1:36:41] De hele maatschappij moet weerbaarder worden en zijn tegen ondermijnde criminaliteit.

[1:36:45] En dit is van groot belang om de aanpak te laten slagen.

[1:36:49] Ik wil onze aanpak dan ook verbreden.

[1:36:51] Naar andere overheidspartners, naar bedrijven, maatschappelijke organisaties en ook burgers.

[1:36:56] Want ook burgers hebben een rol in de aanpak.

[1:36:59] En een mooie stap daarin is de recent gelanceerde publiekscampagne Houd Misdaad Uit Je Buurt, die vorige maand is begonnen.

[1:37:07] Daarnaast zet ik me in voor een weerbare economie tegen ondermijnende criminaliteit.

[1:37:11] En ik richt me daarbij op het beperken van de impact van ondermijnende criminaliteit op de Nederlandse economie.

[1:37:17] Het doel daarvan is om te voorkomen dat criminelen ten behoeve van een criminele verdienmodel misbruik maken van onze economische structuren en sectoren en zich inmengen in bedrijven.

[1:37:27] Ik doe samen met andere overheidsorganisaties en het bedrijfsteven kijken we naar wie een krachtige rol moet en kan nemen om maatschappelijke en daarmee ook economische schade tegen te gaan.

[1:37:38] En dat doen we zowel preventief door met ondernemers te praten en hen bewust en weerbaar te maken, als ook door het opwerven van barrières die de modus operandi van criminelen moeten doorbreken.

[1:37:49] Op werkbezoek in de Rotterdamshaven hoorde ik bijvoorbeeld over hoe politie en douane samenwerken met bedrijven.

[1:37:55] Bijvoorbeeld door hen kennis te delen over hoe criminelen te werk gaan.

[1:37:58] Door hen in staat te stellen om hun eigen processen zo aan te passen dat criminelen er geen misbruik van kunnen maken.

[1:38:04] Zo werpen we samen veel bredere barrières op.

[1:38:08] En dat brengt me bij mijn tweede speerpunt.

[1:38:10] Het tegengaan van corruptie en criminele inmenging.

[1:38:13] Ik werk aan een rijksbrede aanpak van corruptie en criminele inmenging.

[1:38:17] En mijn doel is dat bedrijven, organisaties en de overheid bewust zijn van de risico's die zijn lopen.

[1:38:23] En ook weten hoe ze zich kunnen wapenen.

[1:38:25] Dat is overal belangrijk, maar helemaal, en dat werd ook genoemd door enkele van u, in branches als logistiek en transport, vastgoed en de financiële dienstverlening.

[1:38:34] En in de volgende halfjaarbrief kom ik met een nadere uitwerking.

[1:38:38] En dan de internationale samenwerking.

[1:38:41] De wereldwijde vertakking van ondermijnde criminaliteit dwingt ons tot een stevige internationale aanpak met Europese partners, met bron- en transitlanden van cocaïne en met landen waar crimineel geld wordt geherinvesteerd en wordt witgewassen.

[1:38:55] De Europese coalitie komt op 14 februari bijeen in Cadiz om onze concrete input voor de EU-interne veiligheidsstrategie aan te bieden en wereldkundig te maken.

[1:39:06] En een van mijn doelen daarbij is om te voorkomen dat drugs uit bron- en transitlanden naar Europa toekomen.

[1:39:12] Daarvoor is de capaciteitsopbouw in Latijns-Amerika en de Caribe van belang.

[1:39:16] En daarom participeert Nederland ook in de Alpacto met speciale aandacht voor de rol van de Caribische regio.

[1:39:23] Het hele Koninkrijk profiteert immers van een veiligere Caribische regio.

[1:39:28] Mede vanwege de maatregelen die in de havens van Noord-Europa, waaronder Rotterdam en Antwerpen, worden genomen, vindt een belangrijke verschuiving plaats in de routes van met name cocaïne via West-Afrika.

[1:39:39] En om een beter beeld te krijgen van wat dit voor Nederland en de EU betekent, laat ik me volgende week door het MAOC in Lissabon informeren over deze route.

[1:39:47] Het MAOC is daar gespecialiseerd over de drugssmokkel en handel via Noord- en West-Afrika.

[1:39:54] Bovendien is per 1 januari van dit jaar de Nederlandse politieliezen in Ghana gestart, waardoor we hopen ook beter zicht te kunnen krijgen op wat daar gebeurt.

[1:40:03] Tot slot de landen waar we het criminele geld naartoe zien verdwijnen.

[1:40:05] Met hen is het zaak om een goede rechtschoprelatie te behouden en uit te bouwen.

[1:40:10] Denk aan de structurele plaatsingen door het Openbaar Ministerie van Liezenmagistraten in de VAE en Marokko en de actieve inzet op een brede veiligheidsdialoog met Turkije dit jaar.

[1:40:22] Ondertussen gaan we volop door met het versterken van de huidige aanpak, onder andere door gegevensdeling te verbeteren en nieuwe wetgeving te ontwikkelen.

[1:40:30] Een belangrijke stap daarin is de inwerkingstreding van de WGS op 1 maart aanstaande.

[1:40:36] Ik ben daarnaast blij dat de Eerste Kamer in januari heeft ingestemd met het verbod op design en drugs en ik kom zo terug op uw vragen daarover.

[1:40:43] Dit verbod draagt bij aan de bestrijding van ondermijnde criminaliteit en zal naar verwachting al op 1 juli 2025 in werking kunnen treden.

[1:40:51] En verder gaan we om zo strak en scherp mogelijk inzicht te krijgen in hoe georganiseerde criminelen bewegen, strategische dreigingsbeelden gebruiken.

[1:40:59] En die beelden gaan richting geven aan de verdere aanpak.

[1:41:01] En het eerste dreigingsbeeld zal naar verwachting eind dit jaar dan wel begin volgend jaar worden opgeleverd.

[1:41:08] Zoals gezegd ben ik nu aan het einde van mijn introductie en ga ik naar de verschillende kopjes.

[1:41:13] En begin ik met het eerste kopje, dat heet weerbaarheid.

[1:41:22] Mevrouw Mutluur vertelde er wordt steeds kleinere partijen drugs onderschept, maar wel veelvuldiger.

[1:41:30] Wat betekent dat voor de analyse op de knooppunten en wanneer kunnen we die verwachten?

[1:41:35] U heeft gelijk mevrouw Mutluur, dat is inderdaad de conclusie.

[1:41:37] De partijen zijn kleiner, maar de hoeveelheid bevinding is toegenomen.

[1:41:41] En dat betekent dat de opsporingsdiensten adequaat moeten inspelen op een beeld wat soms verandert.

[1:41:47] Het is namelijk goed nieuws dat we minder grote zendingen vinden.

[1:41:49] Dat betekent dat dat...

[1:41:51] Het effect van opsporing heeft zijn effect gehad.

[1:41:54] Maar criminelen zitten ook niet stil en veranderen dan hun modus operandi.

[1:41:58] En daar moeten we doorgaan met het tegengaan daarvan.

[1:42:01] Op de mainport zelf wordt geïnvesteerd in weerbaarheid, in fysieke en technische barrières, het informatiebeeld en ook het toezicht, de controle, de opsporing en de handhaving.

[1:42:11] Betrokken partners zoals de douane zeggen dat dit veranderende beeld te maken heeft met de extra barrières, de goede samenwerking met private partijen en met maatregelen zoals de vertrouwensketen.

[1:42:21] Dit kabinet heeft in het regeerprogramma afgesproken dat er voor een aantal knooppunten nog extra operationele capaciteit beschikbaar komt.

[1:42:28] En dat betreft het Noordzeekanaalgebied,

[1:42:31] de Bloemenveidingen en Zeeland-West-Brabant.

[1:42:33] En de voorbereidingen hiervoor worden nu getroffen.

[1:42:36] En dat brengt me ook op de vraag van de heer Boswijk over Eindhoven Airport, dat bekend zou staan als het smokkelvliegveld.

[1:42:45] Eindhoven Airport is een logistiek knooppunt.

[1:42:47] En overal waar logistieke activiteit is, is het van belang om alert te zijn op de risico's die we zien voor de georganiseerde drugstimulantiteit.

[1:42:55] Het is dus goed dat er onderzoek wordt en is gedaan, zoals het rapport dat vorige week uitkwam.

[1:43:00] En dat de lokale partners elkaar weten vinden om samen een aanpak neer te zetten.

[1:43:05] Over Eindhoven specifiek, het is een passagiersluchthaven met voornamelijk vluchten binnen de EU.

[1:43:11] Er wordt geen vracht vervoerd, dus de drugssmokkel die hier plaatsvindt zit volgens het rapport vooral in toeristen die Nederland hebben bezocht.

[1:43:18] En dan met softdrugs of met harddrugs op zak.

[1:43:21] terugkeren naar hun thuisland of betreft de export van partydrugs naar bijvoorbeeld toeristische oorden als Malaga en Ibiza.

[1:43:30] Er is vergelijkend onderzoek gedaan op bijvoorbeeld Maastricht-Aken Airport.

[1:43:33] En we laten natuurlijk breder onderzoeken via het onderzoek in de zicht op logistieke knooppunten, wat ook werd genoemd door mevrouw Mütleur.

[1:43:42] Wat betreft het teamondermijning luchthaven, dat heeft een nuttige rol bij het identificeren van kwetsbaarheden op de luchthaven in Eindhoven.

[1:43:48] En het is verstandig dat elke luchthaven daarmee bezig is, even los van hoe het precies is georganiseerd.

[1:43:54] Ik denk wel dat dit een heel goed voorbeeld is hoe afhankelijk van hoe zoloos die knooppunt is ingericht, wat de routes zijn, dat dat dus ook betekent dat je aanpak...

[1:44:03] wellicht net anders moet zijn dan een ander logistiek knooppunt.

[1:44:06] En ik kom daar zo ook met preventie met gezag op terug.

[1:44:09] Er zou in de ondermijning altijd sprake moeten zijn en ruimte moeten blijven voor maatwerk... naar aanleiding wat er door lokale instanties en lokaal gezag wordt geconstateerd... en wat daar de beste methode tegen is.

[1:44:23] We vragen van de heer Boswijk.

[1:44:25] Ja, dank u wel.

[1:44:27] Blijft het bij deze reactie of komt er ook nog een aparte reactie op dat rapport over Eindhoven?

[1:44:34] En de andere vraag die ik had is... Het is goed dat de minister inderdaad onderschrijft... dat er zo'n team ondermijning luchthavens zou moeten zijn op elke luchthaven.

[1:44:43] En ik begrijp dat natuurlijk de aanpak van Schiphol of Eindhoven anders is als elk ander vliegveld.

[1:44:49] Maar zover ik weet is dat er namelijk nog niet op elke luchthaven...

[1:44:54] Dus ik was even benieuwd of dat dan nog wel gaat komen, aangezien de minister het belang wel onderschrijft.

[1:44:59] De minister.

[1:45:00] Aan de heer Boswijk kan ik zeggen via u voorzitter, we komen met een reactie en dat neem ik mee in het volgende half jaar bericht.

[1:45:06] Daar zal ik ook nader rapporteren over de teams op Luchthavens, de stand van zaken daar.

[1:45:13] Hartelijk dank.

[1:45:14] Gaat u verder.

[1:45:16] Wat betreft mainports, vroeg de heer Siks-Dijkstra nog... er is minder onderschept in Rotterdam en je zou verwachten dat het meer zou zijn.

[1:45:25] Er zijn inderdaad minder kilo's onderschept in 2024... maar het aantal bevindingen is hoger.

[1:45:31] En dat betekent dat er eigenlijk ongeveer even vaak drugs is gevonden... maar dat het om kleinere partijen ging.

[1:45:37] Dus het lijkt dat de criminelen...

[1:45:39] Naar aanleiding van een succesvolle risico, succesvolle aanpak, hun risico spreiden door met kleinere hoeveelheden te proberen te smokkelen.

[1:45:47] Vorige jaren werden bijvoorbeeld veel vaker grote partijen gevonden van meer dan 1000 kilo en dat gebeurt nu veel minder.

[1:45:55] Die cijfers worden niet alleen beïnvloed door de inzet van de opsporingsdiensten, maar die hebben ook te maken met bijvoorbeeld de productie, de vraag en hoe drugsmokkelaars de risico's inschatten.

[1:46:04] En het lijkt dat ze de risico's nu in de Rotterdamse havenas hoog inschatten.

[1:46:08] Dat is geen reden om op onze lauweren te rusten, maar ik denk wel dat het een goed voorbeeld is van hoe het verhoog van de weerbaarheid en het intensiveren van de opsporing wel degelijk leidt tot effect.

[1:46:21] Dan had u met de heer Siksteijs ook een vraag.

[1:46:24] Wat kan er worden verwacht van bedrijven in de haven op het gebied van het goed beveiligen van hun eigen terreinen?

[1:46:29] In de Europese en nationale wetgeving is vastgelegd hoe de gebruikte schepen en de bijbehorende havenfaciliteiten beveiligd moeten worden.

[1:46:38] Zo zijn er in de International Shipping & Port Facility de ISPS-code standaarden opgenomen over waar die beveiliging aan moet voldoen.

[1:46:45] En vanuit het mainportsprogramma hebben we nou juist extra maatregelen genomen door het opwerpen van extra fysieke maar ook technische barrières.

[1:46:54] Het virtuele hek waar u aan refereerde in de Rotterdamse haven is er daar één van.

[1:47:01] Een goed voorbeeld van de cofinanciering van de Meenpoorts aanpak is de Stichting Veilige Haven Zeeland.

[1:47:07] Waar de bedrijven in de haven samen met de publieke partijen die verantwoordelijk zijn voor de beveiligingsmaatregelen financieel bijdragen aan het project.

[1:47:16] Dus dat programma zal ook dit jaar verder doorlopen.

[1:47:20] U vroeg nog naar Moordijk.

[1:47:22] Daar wordt veel samengewerkt met de bedrijven daar.

[1:47:24] Hoe zit dat in de grotere havens?

[1:47:26] Ook in Rotterdam wordt veel samengewerkt met bedrijfsleven, onder andere door de zeehavenpolitie en de douane.

[1:47:32] De bedrijven in de Rotterdamse haven zijn ook zeer efficiënt verenigd in het verzamelplatform Delta Links.

[1:47:40] Ik kom ze ook regelmatig tegen.

[1:47:43] En zeker in de Rotterdamse haven is de awareness bij die bedrijven zeer groot.

[1:47:47] over welk risico ze lopen, welk risico hun werknemers lopen, et cetera.

[1:47:51] Dus ik zou ook Rotterdam echt wel willen zien als een voorbeeld... voor hoe dat ook elders zou kunnen gaan.

[1:47:59] Maar met alleen Rotterdam zijn we natuurlijk niet.

[1:48:02] Ja, en even een vraag van de heer Van Dijk.

[1:48:05] Ja, dank u wel, voorzitter.

[1:48:07] Het ligt een beetje in het verlengde wat ik in mijn inbreng in de eerste termijn... aan de minister vroeg over...

[1:48:13] Het nieuws dat gisteren naar buiten kwam dat er een privaat beveiligingsbedrijf betrokken was bij grootschalige drugshandel.

[1:48:22] Die verliep via straatcoaches en via het beveiligingsnetwerk van dat private bedrijf.

[1:48:29] En die werkte ook voor gemeenten, voor het COA, voor het leger des hels en dergelijke.

[1:48:36] Ik hoorde de minister net zeggen dat er dus ook private partijen... zorgen voor de beveiliging van de meenpoort en dergelijke.

[1:48:45] Welke risico's of hoe wordt uitgesloten dat dergelijke ondermijnende organisaties... infiltreren in dergelijke samenwerkingsverbanden om die havens veilig te houden?

[1:48:56] Is dat niet tegelijkertijd een gigantisch...

[1:48:59] Ja, zwakke plek.

[1:49:01] De minister.

[1:49:03] Voorzitter, ik snap de vraag van de heer Van Dijk.

[1:49:05] Ik kom overigens nog terug op zijn voorbeeld... met betrekking tot het bedrijf dat in beveiliging en straatcoaches deed.

[1:49:13] In dit geval gaat het om het helpen van bedrijven... die al zitten op dat haventerrein, die mogelijk kwetsbaar zijn... om hun eigen beveiliging naar een hoger niveau te trekken.

[1:49:23] En dat kan met advies zijn over procedures, maar dat kan ook zijn met fysiek...

[1:49:27] ...het helpen om daar hek en barrières op te werpen.

[1:49:29] Dus hier zijn het bedrijven die het goede trouw zijn.

[1:49:32] Die zien dat ze risico lopen.

[1:49:33] Bijvoorbeeld omdat ze een mooie plek aan het water hebben.

[1:49:36] Of omdat ze toegang hebben tot een container terminal.

[1:49:42] Om die te helpen om meer weerbaar te zijn.

[1:49:44] Nee, helder.

[1:49:45] Ik dacht dat de minister... Ik had u het woord niet gegeven.

[1:49:47] Wilt u nog een vraag stellen?

[1:49:50] Een opvolgende opmerking.

[1:49:51] Ja, dan heeft u nu het woord.

[1:49:53] Helder, voorzitter.

[1:49:54] Ik dacht dat de minister doelde op dat er een soort samenwerkingsverband was... ook weer met private partijen om de veiligheid van die gebieden te garanderen.

[1:50:02] Maar als dat is zoals de minister het nu uitlegt, dan is het helder voor mij.

[1:50:06] Oké, dank u wel.

[1:50:07] Dan continueert de minister.

[1:50:09] Dank.

[1:50:09] Mevrouw Bikker vroeg om het waterbed-effect te voorkomen.

[1:50:12] Overigens, het waterbed-effect vind ik... dat zien we altijd als iets negatiefs.

[1:50:18] Maar het is ook positief.

[1:50:20] Het betekent namelijk dat je ergens succesvol bent.

[1:50:23] En natuurlijk moet je dan alert zijn... op waar dan de stromen naar verschuiven.

[1:50:27] Maar je kunt ervan uitgaan dat criminelen...

[1:50:30] Net als bedrijven proberen de weg van de winst en weerstand en de grootste efficiëntie te volgen.

[1:50:35] Dus het feit dat we zo'n grote stroom kunnen aanpakken door die aan te pakken, betekent ook dat we succesvol zijn.

[1:50:44] Maar daar moeten we natuurlijk niet mee rusten, want criminelen zijn adaptief.

[1:50:48] En daarom doet Zicht op Ondermijning onderzoek om meer zicht te krijgen op wat is gaande in de kleinere havens.

[1:50:53] En de eerste resultaten daarvan verwachten we voor de zomer van dit jaar.

[1:50:56] En die zal ik dan ook meenemen in...

[1:50:59] Het volgende halfjaarbericht.

[1:51:01] Ook zijn er nu al regionale versterkingsgelden beschikbaar.

[1:51:04] Die worden ingezet om havens in een regio te versterken.

[1:51:09] Ja, voorzitter, dank.

[1:51:10] Dank ook dat daar oog voor is.

[1:51:11] En ik deel natuurlijk met de minister dat het goed nieuws is als criminelen... niet via de wegen die men eerst gewend was de snelweg gaan rijden... maar vervolgens de provinciale weg pakken om maar in de beeldspraak te blijven.

[1:51:23] En tegelijkertijd, ook daar willen we het gewoon stoppen.

[1:51:25] Goed te horen dat de inzet van de minister daarop is.

[1:51:28] Tegelijkertijd beluister ik wel, ook bij kleinere havens, ook een zorg naar de toekomst toe... dat het ook wel snel genoeg en stevig genoeg is...

[1:51:35] Dus de minister zet nu wat dingen in de tijd weg.

[1:51:38] Ik zou heel graag wel voor Prinsjesdag duidelijk hebben... of we hier dan genoeg capaciteit, middelen, dingen voor klaar hebben staan.

[1:51:46] En niet pas in het najaar als we al de begroting van justitie behandeld hebben.

[1:51:49] Dus kan de minister daar nog net ietsje steviger richting de zomer een toezegging op doen.

[1:51:54] Dan hoef ik geen motie in te dienen en trekken we wel aan hetzelfde kort.

[1:51:59] De minister.

[1:52:01] Dat kan ik doen.

[1:52:01] We nemen dat mee in het volgende half jaarbericht, zoals ik zei.

[1:52:04] Dus daar zult u de door u gevraagde aspecten, namelijk hebben we daarmee voldoende plannen en capaciteiten om die plannen uit te voeren, ook met betrekking tot die kruidenhavens.

[1:52:16] En capaciteiten, daar verstaat dan ook de financiering daarvoor.

[1:52:20] Op dit moment, want u vroeg ook naar de Noordzeehaven aanpak, daar wachten we nu op de gemeente Den Haag, die is de voorzitter van de platform, om te komen met een plan van aanpak.

[1:52:28] Dus daar zit de knelpunt nu niet zozeer in de financiering, als wel in het plan wat we hebben.

[1:52:34] Maar ook die neem ik dus mee in het volgende half jaar.

[1:52:36] Dank u wel.

[1:52:38] Gaat u verder.

[1:52:40] Er was een vraag van de heer Siks-Dijkstra over de effectiviteit van campagnes die erop gericht zijn om havenmedewerkers weerbaarder te maken.

[1:52:47] En tegen omkopingspogingen.

[1:52:52] Voor weerbaarheid zijn er twee dingen nodig.

[1:52:53] Je moet zorgen dat mensen niet mee willen werken met criminelen.

[1:52:57] Maar ook dat ze niet mee kunnen werken met criminelen.

[1:52:59] Want als criminelen weten dat er niks te halen valt bij een medewerker, dan vervalt ook de incentive om zo'n medewerker onder druk te zetten.

[1:53:07] Een heel mooi voorbeeld daarvan in de Rotterdamse haven is het afschaffen van de PIN-code-systematiek.

[1:53:13] Waarmee je met een PIN-code het haventerrein op kon komen.

[1:53:16] Terwijl nu elke chauffeur met naam, toenaam, vrachtwagen geregistreerd moet zijn voordat hij het containeterrein opkomt.

[1:53:24] Dat heeft een hele handel in dit soort PIN-codes stilgelegd.

[1:53:28] En dat heeft dus een enorme...

[1:53:31] Klap gemaakt, alleen maar door te zorgen dat medewerkers niet meer kunnen worden omgekocht door dit soort criminelen.

[1:53:36] Of onder druk gezet, laten we eerlijk zijn.

[1:53:38] Sommigen stappen er vrijwillig in, maar er zijn ook een hoop die zeker na de eerste keer daar verder gewoon niet meer onderuit komen.

[1:53:55] Dan kom ik op preventie met gezag en andere zaken.

[1:53:59] Dus ik schakel over van de mainports, de havens en de kleinere zaken.

[1:54:04] Mevrouw Bikker vroeg of er veel nodig is preventief gezien.

[1:54:07] Er zijn slechte woningen, gemengde wijken.

[1:54:11] Wat gaat het financiële ravijnjaar betekenen voor deze problematiek?

[1:54:16] Die was van de heer Van Dispen.

[1:54:20] Dan kijk ik naar u tijdens mijn beantwoord.

[1:54:23] Langjarige inzet is cruciaal voor een effectieve aanpak van de jeugdcriminaliteit en daarom is preventie met gezag een structurele aanpak voor gemeente- en justitiepartners zoals de politie.

[1:54:34] Dat betekent dat ze duurzame relaties kunnen opbouwen in de wijken met lokale partners en waaronder scholen, maatschappelijke organisaties en corporaties.

[1:54:47] We zijn overigens op dit moment bezig om te kijken of we het spukkarakter van preventie met gezag ook kunnen behouden.

[1:54:56] En dus niet dat we zullen worden gedwongen om dit programma via het gemeentefonds te laten lopen.

[1:55:02] We denken dat daar voldoende redenen voor zijn om dat te kunnen onderbouwen.

[1:55:06] Maar uiteraard moet het wel een kabinetsbestuid worden om uiteindelijk die uitzonderingsgrond te bereiken.

[1:55:11] Maar ik denk dat gelet op het specifieke karakter van de preventie met gezagprogramma's de aller aanleiding toe is om dat te doen.

[1:55:18] Zodra ik de uitsluitstof heb, en ik verwacht dat nog voor de voorjaarsnota, dan kom ik daar bij uw kamer op terug.

[1:55:26] De heer Boswijk vroeg naar voorlichting op scholen en wat kunnen we doen om het ronselen verder tegen te gaan.

[1:55:33] Het is natuurlijk ontzettend ernstig dat jongeren en studenten worden benaderd door criminelen.

[1:55:38] En ik zeg maar meteen tegen de heer Van Dijk, het is nog cynischer als dat gebeurt door straatcoaches die eigenlijk waren ingehuurd om nou juist deze praktijk te voorkomen.

[1:55:48] Op dit moment is nog sprake van een verdenking van het bedrijf waar de heer Van Dijk het over had.

[1:55:53] Dus ik wil niet vooruitlopen op conclusies daarover.

[1:55:56] Maar als het zo is, dan is dit een van de meest cynische voorbeelden van hoe de criminele ondermijning doorcijfelt in onze maatschappij.

[1:56:04] Namelijk zelfs via de kanalen waar we nou juist remedie daartegen hadden gewild.

[1:56:08] Dus dat signaal nemen we zeer serieus.

[1:56:12] We hebben het eerder al gezien naar aanleiding van de signalen die de politie kreeg over fraude in de zorg en de rol van criminele ondermijnde organisaties daarbij.

[1:56:22] Waarbij ook via hulpbehoevende jongeren en kwetsbare jongeren die onder zorgtoezicht stonden, de zorgmedewerkers uiteindelijk bleken te werken voor criminele ondermijnde organisaties.

[1:56:33] Zeer zorgelijk, heel cynisch, absoluut verwerkelijk en echt iets wat moeten aanpakken.

[1:56:40] Dat geldt ook hiervoor.

[1:56:42] De heer Van Dijk.

[1:56:43] Dank u wel, voorzitter.

[1:56:45] En dan is dan de vraag, hoe eigenlijk?

[1:56:48] Wat is de visie van de minister daarop?

[1:56:50] Want kijk, dat het nog niet vaststaat, dat doet niet zoveel af aan het feit dat het overduidelijk een mogelijkheid is dat het op deze manier gebeurd is.

[1:57:01] Ondanks dat het nog niet door de rechter is vastgesteld of daar schuldigen zijn.

[1:57:06] Blijkbaar is dit een hele goede methode.

[1:57:08] En hoe wordt nou voorkomen dat dit op meerdere plekken in Nederland... eigenlijk met behulp van mensen die gemeentes inhuren en dergelijke... drugs verhandeld wordt en ondermijne criminaliteit gepleegd wordt?

[1:57:24] De minister.

[1:57:25] Ja, daar gaan we naar kijken, zeg ik, via uw voorzit tegen de heer Van Dijk.

[1:57:29] Dit geval heeft ons ook verrast.

[1:57:32] Ik wil zeker niet zeggen dat deze ene verdenking nu maatgevend is voor wat er gebeurt met deze programma's.

[1:57:42] in een aantal gemeentes geweest.

[1:57:43] En ik heb gezien hoe mensen met volledige toewijding werken... om deze jongeren juist te behoeden voor wat hier gebeurt.

[1:57:51] Dat maakt het dubbel cynisch.

[1:57:53] Dat er dus mensen zijn die menen ook daar weer misbruik van te doen te maken.

[1:57:57] Dus ik kan u nog niet vertellen wat dit eventueel betekent voor die programma's.

[1:58:01] Anders dan dat ik niet denk dat dit de maatstaf is voor hoe deze programma's werken.

[1:58:06] Absoluut niet.

[1:58:07] Integendeel.

[1:58:08] Gelukkig.

[1:58:09] Mevrouw Wittler.

[1:58:13] Ik ga ervan uit dat er ontzettend veel goede jongerenwerkers zijn... die met hart en ziel zich inzetten dagelijks om jongeren te behoeden... tegen dit soort criminelen.

[1:58:28] En toch zeg ik via u, voorzitter, aan de minister... ondanks het feit dat wij de afgelopen tijd ontzettend veel geld hebben geïnvesteerd... in preventie met gezag en er nu ook nog eens 20 gemeenten erbij zijn gekomen... schrik ik wel van het onderzoek wat zegt dat 1 op de 7 jongeren... nog steeds worden benaderd door criminele klussen.

[1:58:48] Dus ergens werkt de aanpak niet of hebben we iets niet goed in beeld.

[1:58:54] En mijn concrete vraag is dan ook...

[1:58:58] Wat de minister wil gaan doen... Ik noemde zelf als suggestie de jongerenwerkers op scholen.

[1:59:04] Misschien moet je dat bij alle risicovolle scholen verplicht doen.

[1:59:08] Dat je dat soort afspraken ook met die gemeente maakt... met wie je die afspraken over preventie met gezag hebt.

[1:59:15] Maar er gaat iets niet helemaal goed onlangs de middelen die we inzetten.

[1:59:19] Misschien kan de minister daar ook even een reflectie op geven... inclusief de oplossingen die ik aandraag.

[1:59:26] De minister.

[1:59:28] Dank voor uw oplossingen.

[1:59:29] En daar zitten zeker goede ideeën bij.

[1:59:31] Er gebeuren ook in sommige gemeenten echt al veel dingen op en rond scholen.

[1:59:35] Ik zal daar zo nog iets meer over vertellen.

[1:59:38] Ik heb niet de illusie dat doordat wij een preventie met gezagprogramma hebben, dat in één keer de criminelen denken, nou, nu ga ik niet meer achter die jongeren aan.

[1:59:45] Dus ik had ook niet verwacht dat we hiermee zouden voorkomen dat die criminelen alsnog gaan voor de meest kwetsbare en makkelijk te treffen doelgroep, namelijk de jongeren.

[1:59:56] Dus het aantal...

[1:59:58] Van de 1 op 7 wat is benaderd is hoog.

[2:00:02] Dit is schokkend.

[2:00:04] Preventie met gezag is er nu ook op gericht dat we in ieder geval de weerbaarheid van de jongeren tegen dit soort verzoeken ook verhogen.

[2:00:11] Of dat ze weten waar ze zich moeten melden.

[2:00:12] Of dat het doorcijpelt richting scholen.

[2:00:14] Of dat ze alert zijn dat ze op deze manier benaderd kunnen worden.

[2:00:17] Dus dat is... Ik denk wel degelijk dat preventie met gezag hier tegen helpt.

[2:00:22] Maar ik denk niet dat criminelen ook maar een moment zullen... niet zullen proberen om achter deze doelgroep aan te gaan.

[2:00:29] Ze zijn goedkoop en ze zijn nog vaak naïef.

[2:00:34] Mevrouw Michel Dirk.

[2:00:36] Dank, voorzitter.

[2:00:37] En ook even doorgaan op dit punt.

[2:00:39] Want mevrouw Moedler heeft een terecht punt.

[2:00:42] Ik vind het ook heel goed dat we doorgaan met preventie met gezag.

[2:00:45] En ik ga er ook vanuit dat dat inderdaad... zo'n specifieke uitkering richting gemeente blijft.

[2:00:50] Maar we hebben ook in deze commissie eerder met elkaar vastgesteld... ik meen dat dat naar aanleiding van een onderzoek in Tilburg was... dat er sprake was van criminele families.

[2:00:59] Wat ik interessant zou vinden, ook als je naar de jongeren kijkt...

[2:01:04] Zijn dat... Welk deel is ook gewoon... Zou je kunnen zeggen dat het echt een criminele familie of een criminele omgeving is?

[2:01:12] En welk deel echt niet?

[2:01:14] Omdat je zo graag wil, dat vind ik dus zo mooi in het programma, en ook de goede voorbeelden die wij horen in werkbezoeken, dat je ze eruit trekt.

[2:01:21] Maar als je in een omgeving zit die crimineel is, dan is dat uittrekken, is die ambitie wel heel hoog.

[2:01:27] Dus kunnen we ook in de populatie daar iets meer informatie over krijgen... omdat je daarmee ook je ambitie kan aanpassen?

[2:01:38] De minister.

[2:01:39] Voorzitter, het is niet zo eenvoudig, vrees ik.

[2:01:42] Want het is echt een heel diffuus beeld.

[2:01:45] En bij elke gemeente waar ik kom, waar zo'n programma draait... en zelfs in gemeenten waar ik kom, waar nog geen programma draait, maar waar ze zeggen...

[2:01:51] Mogen wij alsjeblieft bij de volgende uitbreiding op de lijst.

[2:01:54] Zie je dat de problematiek weer compleet anders is.

[2:01:59] In Tilburg, daar hebben we sprake van criminele families.

[2:02:04] Dat is overigens niet alle criminaliteit in Tilburg.

[2:02:06] Maar er zijn criminele families waar mensen gaan opgroeien in een systeem waarin dit de norm is.

[2:02:12] Daar zijn specifieke programma's op gezet.

[2:02:15] Daar is ook geprobeerd om deze hele families te genezen van de criminaliteit.

[2:02:20] Maar daar is ook geconcludeerd dat daar op een gegeven moment heel veel moeite in ging zitten voor heel weinig effect.

[2:02:26] Nou, dat is niet erg, want je moet dat wel proberen.

[2:02:29] Je moet die avenues wel bewandelen.

[2:02:31] Maar soms kom je er ook achter dat iets niet werkt.

[2:02:34] Wat in een andere gemeente wellicht wel effect kan hebben, afhankelijk van de sociale cohesie.

[2:02:39] Er zijn...

[2:02:42] Gemeentes waar het echt wijkafhankelijk is.

[2:02:45] Waar mensen gewoon... Als je in een bepaalde wijk woont... loop je gewoon veel meer risico om te belanden... in de ondermijnde criminaliteit.

[2:02:51] Gewoon door de jeugdnetwerken, de straatnetwerken die daar zijn.

[2:02:55] Dus het is te diffuus, vrees ik.

[2:02:57] En dat is ook... En dat zeg ik ook tegen mevrouw Mütluur in haar vraag... van moeten we dingen niet landelijk uitrollen?

[2:03:02] Ja, we moeten de goede ervaringen uitrollen.

[2:03:04] We hebben ook dat kwaliteitskader nu opgericht... wat wetenschappelijk zegt van... nou, dit zijn de dingen waarvan bewezen is...

[2:03:11] dat ze wel werken of niet werken.

[2:03:12] Dus dat is een richtlijn.

[2:03:14] Maar er moet wel echt ruimte blijven in die programma's... om die lokale invulling te geven.

[2:03:19] Want ik kom daar te veel mooie dingen tegen.

[2:03:23] Ik kom ook dingen tegen waarvan ik denk... Wanneer is de evaluatie?

[2:03:28] Hoe vindt u zelf dat het gaat?

[2:03:31] Maar dat hoort ook bij dit soort trajecten.

[2:03:33] Dat je ook die ruimte moet laten om dingen te proberen.

[2:03:37] En dan tijdig stop te zetten als je ziet dat het niet werkt.

[2:03:42] Gaat u verder.

[2:03:45] Ik had het al over de school.

[2:03:48] Meerdere preventie- en gezaggemeenten werken met een veilig in- en om de school aanpak, waarmee ze afspraken maken met alle belangrijke lokale partners over hoe om te gaan met veiligheidsvraagstukken.

[2:03:58] En wat ik ook al zei, gemeenten werken zoveel mogelijk met effectieve interventies.

[2:04:03] En voorlichtingen blijken daarin weinig effectief of zelfs soms schadelijk te zijn voor de preventie van criminaliteit.

[2:04:10] Ook dat komt uit dat kwaliteitskader naar voren.

[2:04:13] Dus het is niet altijd de manier om dit te voorkomen.

[2:04:21] De heer Boswijk vroeg ook nog naar het invoeren van een landelijk informatiepunt... of een vertrouwenspersoon voor jongeren die worden benaderd door criminelen.

[2:04:30] De komende 2,5 jaar investeer ik in het Centrum tegen Kinder- en Mensenhandel.

[2:04:36] En 4.

[2:04:37] En zij bieden hulp aan jongeren via het anonieme online hulpportaal Keerpunt.

[2:04:42] Dat is een landelijk informatiepunt voor jongeren en ouders en startoffers.

[2:04:46] En die kunnen daar via een anonieme chat in contact komen met hulpverleners...

[2:04:50] En daar kunnen jongeren terecht wanneer zij worden benaderd door criminelen of al uitgebuit wordt.

[2:04:54] En dan wordt gekeken naar de meest passende weg daarnaar uit.

[2:04:58] Die is gewoon 24-7 open en beschikbaar.

[2:05:02] Dus ik denk dat dat in de buurt komt van wat u vroeg.

[2:05:08] Dan kom ik op de Patser aanpak.

[2:05:11] Een aantal van u hebben daar direct of indirect naar gevraagd.

[2:05:14] Tegen de heer Van Dijk zeg ik dat ik dit een ontzettend belangrijk thema vind en dat we uit de intensivering daar ook geld voor hebben vrijgemaakt.

[2:05:22] om daar naar te kijken.

[2:05:23] De gesprekken zijn inmiddels gestart met de partners... om te verkennen hoe we dat gestalte kunnen gaan geven.

[2:05:28] En de bedoeling is om die criminele rolmodellen in de wijk... gewoon in status te ontnemen.

[2:05:32] Hun auto's, hun duurologes, et cetera, et cetera.

[2:05:35] In het volgende halfjaarbericht hoop ik echt meer concrete aangrijpingspunten te hebben... over hoe we dit snel in de praktijk gaan brengen.

[2:05:43] De heer Van Nispen vroeg naar preventie met gezag... of hij vroeg niet naar preventie met gezag, maar hij vroeg naar sport...

[2:05:50] En de rol van sport om crimineel gedrag te kunnen voorkomen.

[2:05:54] Ik ondersteun van harte de oproep dat sport kan bijdragen aan de preventie van jeugdcriminaliteit.

[2:05:59] Als je maar op de juiste manier en onder de juiste omstandigheden aanbiedt.

[2:06:04] Veel gemeenten zetten binnen preventie met gezag al in op sport.

[2:06:08] En de geleerde lessen worden breder gedeeld.

[2:06:10] Zodat ook de niet-PMG gemeenten hier hun voordeel mee kunnen doen.

[2:06:15] Een van de voorbeelden, en die is ook eens langsgekomen hier in de commissie, is alleen jij bepaalt wie je bent.

[2:06:20] Dat is echt een sportgerichte aanpak.

[2:06:23] En die inmiddels in meer dan 30 gemeenten wordt ingezet.

[2:06:26] En ik heb dat zelf ook in Bonaire, of op Bonaire moet ik zeggen, maar gezien.

[2:06:30] Een ontzettend goed programma waar in ieder geval ik onder de indruk was van het niveau.

[2:06:35] Zodanig dat ik niet meer durfde mee te doen.

[2:06:37] Maar waar je ook zag dat via sport natuurlijk ook andere karaktereigenschappen... zoals teamsport, doorzettingsvermogen, et cetera, et cetera... allemaal de kinderen meer weerbaar maken.

[2:06:51] Mevrouw Weijenas vroeg een ander onderwerp.

[2:06:54] Nog een vraag van de heer Van Dispen.

[2:06:58] Ik ben ook fan van alleen jij bepaalt.

[2:07:01] Heel goed.

[2:07:02] Ik ben er ook geweest.

[2:07:03] Hartstikke goed.

[2:07:04] Maar het is altijd wel die interventie in dat voorbeeld wat langskomt.

[2:07:06] En dat is deels terecht.

[2:07:08] Maar er is wel heel veel meer mogelijk.

[2:07:10] En ik gaf niet voor niks die mooie oproep van de maatschappelijke organisatie in de sport.

[2:07:15] En ik zou eigenlijk de minister willen vragen om daar ook nog op terug te komen.

[2:07:18] Dat mag in een verzamelbrief, in de voortgangsrapportage of...

[2:07:22] Hoe dat dan precies heet.

[2:07:23] Maar ik denk dat er meer potentie is nog voor sport en bewegen.

[2:07:28] En natuurlijk is dat helemaal niet de oplossing voor alles.

[2:07:30] Dat zou ik hier ook zeker niet willen zeggen.

[2:07:31] Maar we moeten heel veel doen.

[2:07:32] Heel veel doen.

[2:07:33] Want het is zo hardnekkig.

[2:07:35] Dat weet hier iedereen natuurlijk.

[2:07:36] Maar als dit ook maar... Ik denk dat het meer bij kan dragen.

[2:07:39] En dat het meer potentie heeft dan die ene inderdaad erkende interventie.

[2:07:42] Dus ik hoop echt dat de minister dit zich hierdoor laat inspireren.

[2:07:45] En dat kan betrekken in zijn voortgangsbrieven.

[2:07:48] Ja, de minister.

[2:07:49] Zeker, maar ik ga dat ook niet alleen doen.

[2:07:52] Want sport is goed voor een heleboel dingen.

[2:07:53] En we hebben dan ook een staatssecretaris voor sport.

[2:07:56] Dus een heleboel zaken hoeven niet alleen maar gezien te worden... vanuit perspectief van preventie, van crimineel gedrag... maar ook sociale cohesie, karaktervorming, sociale ontwikkeling.

[2:08:09] Dus het is breder.

[2:08:11] Vanuit perspectief van preventie kom ik er zeker op terug.

[2:08:14] En ik zal ook goed kijken naar het pamflet dat het nu me heeft overhandigd.

[2:08:19] Oké, gaat u door.

[2:08:21] De boer, mevrouw Wijndas is er niet, maar ze zal het ongetwijfeld terugkijken.

[2:08:25] Dus ik wil wel antwoord geven op haar vraag.

[2:08:30] Het is van rust dat boeren door criminelen worden benaderd.

[2:08:33] En dat zijn er ook veel, hebben we gezien in recente onderzoeken.

[2:08:36] Daarom wordt in het actieprogramma Veilig Ondernemen, wat loopt tussen 2023 en 2026, breed ingezet op het weerbaar maken van ondernemers in kwetsbare branches.

[2:08:46] Het instrument Veilig Buitengebied wordt via publiek-private samenwerking vanuit gemeenten in een netwerk ingezet dat de bewoners en de ondernemers in het buitengebied helpt om zich te vereren tegen criminaliteit, maar ook bewust te worden van signalen van ondermijnende criminaliteit.

[2:09:01] Hier wordt actief met de gemeente gesproken over oplossingen voor de problematiek waar ondernemers en bewoners tegenaan lopen.

[2:09:07] Bijvoorbeeld de diefstal zoals genoemd van de kostbare landbouwmachines of de dumping van chemisch afval.

[2:09:13] En op haar tweede vraag over drones in het buitengebied.

[2:09:16] Ik ben het uiteraard eens, mevrouw Weijenast, dat het belangrijk is om in te zetten op het vergroot van het buitengebied.

[2:09:22] De inzet van middelen drones is in deze aan de politie.

[2:09:26] Maar de politie ontwikkelt juist voor het buitengebied ook zijn werkwijze.

[2:09:29] En maakt ook gebruik van drones waar dit mogelijk is.

[2:09:33] Dat brengt me aan het einde van het kopje weerbaarheid en het begin van het kopje corruptie.

[2:09:40] En dan begin ik met het recente artikel.

[2:09:45] Meerdere van u vroegen ernaar over het NRC-proces.

[2:09:50] en anderen.

[2:09:54] En of ik bereid ben om de strafwaarstelling van handel en invloed toe te voegen aan het wetboek.

[2:10:00] Ik ben daar principeel helemaal niet op tegen.

[2:10:03] Maar ik moet u wel eerlijk zeggen dat de stelligheid waarmee beweerd werd in het artikel dat dit een wens van het OM is, niet wordt bevestigd door het OM zelf.

[2:10:11] En ik hecht er wel aan omdat hier, we hebben dat ook meegegeven aan de journalisten in kwestie, desgevraagd.

[2:10:19] Maar ik hecht er ook aan om dat hier nog een keer te zeggen.

[2:10:21] Dus u zult dat van het college van PG's niet horen.

[2:10:25] Het is wel zo dat er op dit moment wordt gekeken in een nieuwe anticorruptie richtlijn op Europees niveau.

[2:10:34] En daaruit zou kunnen voortvloeien dat landen verplicht worden om handel-invloed ook op te nemen in hun eigen wetgeving.

[2:10:42] Daar wil ik nog niet op vooruitlopen, maar die Europese richtlijn is in de maak.

[2:10:46] En daar zullen we dan natuurlijk serieus naar kijken.

[2:10:50] Een vraag van mevrouw Wittler.

[2:10:52] Eigenlijk een hele concrete vraag.

[2:10:54] Waarom zouden wij daar niet op vooruit willen lopen?

[2:10:56] We weten toch dat corruptie best heftig is.

[2:10:59] En dat handel in invloed ook in ons Nederland veelvuldig plaatsvindt.

[2:11:04] En ik weet dat deze minister corruptie wil aanpakken.

[2:11:07] Dus ik zou zeggen, laten we gewoon anticiperen op wat er komen gaat.

[2:11:12] En nu al die regelgeving wijzigen.

[2:11:16] Ik doe dat liever niet op basis van krantenartikelen, maar wel op basis van daadwerkelijke vragen uit het veld.

[2:11:22] Ik krijg die vraag dus niet.

[2:11:24] Nog sterker, ik vraag de andere kant op aan het OM van bevestigen jullie het beeld dat er een gebrek is in onze anticorruptiewetgeving?

[2:11:32] En ik krijg terug van het OM dat onder andere uit het rechtsstaatrapport van de Europese Commissie over 2024 blijkt

[2:11:40] dat de wetgeving voor het bescheiden van corruptie in Nederland robuust... strafrechtelijk robuust genoeg is.

[2:11:48] En ook het OM bevestigt dat.

[2:11:50] Dus deze lacune zal dan eerst ook vanuit de professie naar boven moeten komen... voordat ik daar een wetgevingstraject aan wijd.

[2:11:57] Maar ik wil nu niet onthouden dat er wel op Europees niveau wordt nagedacht... over de expliciete opneming hiervan.

[2:12:02] Want dan hebben we daar natuurlijk sowieso mee te maken.

[2:12:07] Gaat u verder.

[2:12:09] Dan kom ik op het G4-rapport.

[2:12:11] En u ziet al, het is een vrij dikke bundel, maar er zit wanhoop niet.

[2:12:15] Er zit ook een hoop dubbeling in, omdat zoveel van u daar aan hebben gerefereerd.

[2:12:20] Ik had het rapport van de G4 in Breda nog niet gezien.

[2:12:25] Dus ik zou ook hen zeggen van aarzel niet om ons te weten te vinden.

[2:12:29] Ook als er geen debat is, staan wij open voor goede suggesties van de G4.

[2:12:35] En ook van Breda trouwens.

[2:12:38] Laat ik beginnen bij de handvatten voor de Kamer van Koophandel.

[2:12:44] Het expliciteren van de weigingsgronden in artikel 5 van het handelsregisterbesluit heeft onze aandacht.

[2:12:50] En op dit moment wordt door Economische Zaken, de Kamer van Koophandel en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland samen met mijn ministerie besproken welke rol de Kamer van Koophandel en de RVO vanuit hun huidige taakstelling kunnen oppakken.

[2:13:02] Maar ook voor welke extra taken dan een wetswijziging nodig is.

[2:13:06] Ik zeg u hiertoe, ik ga met mijn collega van Economische Zaken in gesprek om te komen tot concrete stappen, ook samen met de Kamer van Koophandel.

[2:13:15] En ik zou ook vragen om de weigingsgronden uit te breiden in de handelsregisterswet.

[2:13:20] Dus dat is een toezegging die ik u hier doe.

[2:13:24] En zoals mevrouw Bikker in haar eerste termijn opmerkte, we hebben hier niet alleen maar het ministerie van Justitie nodig.

[2:13:30] We zullen ook andere collega's en partners hiervoor moeten betrekken.

[2:13:36] Voor delen van signalen over malefiele praktijken met bestuursorganen kan de Kamer van Koophandel dit soort signalen al doorgeven aan de toezichthouders en de opsporingsinstanties.

[2:13:46] En ook hier zal ik kijken of er verbetermaatregelen mogelijk zijn samen met de collega van Economische Zaken.

[2:13:53] Dan komen we op het poortwassersinstrumentarium voor de notarissen.

[2:13:56] Daar kan ik iets minder voortvarend zijn in mijn toezeggingen.

[2:14:01] En dat heeft inderdaad te maken, hij werd al genoemd, met de geheimhoudingsplicht en de uitdagingen die dat met zich meebrengt om daar met voortvarende...

[2:14:12] ...wetgeving te komen.

[2:14:14] Er gelden wel nieuwe Europese regels voor gegevensdeling... ...per juli 2027 op basis van Europese richtgeving.

[2:14:22] En die wetgeving bevat onder meer een grondslag... ...voor zogeheten gezamenlijke voorzieningen... ...die zij kunnen gebruiken, dus de notatie zelf, om dan gegevens...

[2:14:32] te delen.

[2:14:33] En dat betekent dat in ieder geval vanaf dan, dus vanaf juli 2027... notarissen een zogenaamde grijze lijst kunnen bijhouden... van klanten waar geen of weinig vertrouwen in bestaat.

[2:14:48] Overigens, als notarissen echt vermoeden dat het sprake is van strafrechtelijke zaken... dan kunnen ze natuurlijk nu al de zaak weigeren... en daarvan ook gewoon melding maken aan bijvoorbeeld de FIU.

[2:14:59] Dus dat dat hele harde spoor loopt...

[2:15:02] Het wordt juist moeilijk met die lichtere signalen.

[2:15:04] En in een interruptiedebat tussen een aantal leden zag je dat al.

[2:15:08] Hoe ga je nou om met een melding die uiteindelijk niet blijkt te zijn, niet blijkt te kloppen?

[2:15:14] Wat doet dat dan voor je eigen handel?

[2:15:16] Moet je dat dan anoniem doen?

[2:15:17] Maar is dat ook weer niet een perverse prikkel waardoor er meer gemeld wordt, ook voor andere doeleinden?

[2:15:23] Dat zijn hele complexe vragen.

[2:15:26] Dus voor... Vandaar dat ik op dit punt moet verwijzen naar die... die Europese wetgeving die in ieder geval iets geeft voor notarissen onderling.

[2:15:39] Mevrouw Pikker.

[2:15:42] Ja, voorzitter.

[0:00:00] 2027 is een eindweg.

[2:15:44] Dus...

[2:15:51] Ik zit een beetje te puzzelen hoe we er toch nog wat meer vaart in kunnen krijgen.

[2:15:55] En in ieder geval lijkt me dat de beroepsgroep zelf er alles aan gelegen moet zijn... om de beroepsgroep schoon te houden.

[2:16:02] Dus ik ben ook wel benieuwd welke afspraken de minister denkt te maken... al met wat de beroepsgroep zelf kan.

[2:16:08] Om daar ook druk op te zetten.

[2:16:09] En als dat nodig is, kan de Kamer daar ook in aanmoedigen, lijkt me zomaar.

[2:16:14] En ook wel, ik denk dan bijvoorbeeld ook wel als notarissen er wel in meewerken.

[2:16:19] Hetzelfde geldt trouwens voor hypotheekadviseurs.

[2:16:22] Moeten we dan niet nog steviger zijn rond een beroepsverbod?

[2:16:25] Dus dat we ook op andere manieren laten zien.

[2:16:28] Dit is een kostbaar ambt, daarom heb je die geheimhoudingsverplicht.

[2:16:32] Er zijn weinig beroepen waar dat zo stevig beschermd is.

[2:16:35] En dat is een reden, het is een kostbare titel die je voert.

[2:16:37] Dus dan moet de beroepsgroep er ook stevig mee aan de slag.

[2:16:40] En zo nodig kunnen we er ook nog wet en regelgeving op aanvullen lijken.

[2:16:45] De minister.

[2:16:46] Op dat laatste kom ik zo nog terug.

[2:16:49] Daar wou ik specifiek vragen naar stellen.

[2:16:51] Als het gaat om... Op dit moment kan een gezamenlijk registratiesysteem wettelijk gewoon niet.

[2:16:56] Dus als je dat nu zou willen aanpassen... dan zul je een apart wetgevingstraject in moeten gaan...

[2:17:02] terwijl je met de Europese wetgeving die per juli 2027 van kracht won, in ieder geval dat deel, dus die centrale voorziening, sowieso al krijgt.

[2:17:12] Dus ik denk dat die tijdwinst van het een vers het ander elkaar niet echt veel zou ontlopen.

[2:17:18] Voor dat Centraal Aandeelhoudersregister overigens, wat ook genoemd werd,

[2:17:23] ligt er een initiatiefwet van GroenLinks, PvdA en de SP... die sinds 2017 bij uw kamer ligt.

[2:17:32] Dat is al een tijdje.

[2:17:34] Maar die zou voor delen daarvan enigsoelaas kunnen bieden.

[2:17:39] Dus dat geef ik u mee als suggestie.

[2:17:43] Dank u wel, de heer secretaris.

[2:17:45] Ja, dank u wel, voorzitter.

[2:17:46] En om dan nog even scherp te krijgen... want de minister schetst wel duidelijk van licht een Europese wetsvoorstel... waardoor notarissen ook onderling met elkaar wel signalen kunnen uitwisselen... als er lichte vermoedens zijn van fraude.

[2:18:00] En waar ik natuurlijk ook op zoek ben van dat soort signalen... die ook gedeeld kunnen worden met de politie.

[2:18:04] Als het nog niet een FIU-signaal is, maar er is wel iets duidelijks... waar je je collega's op zou willen attenderen... zou je ook niet de politie daarop willen attenderen.

[2:18:11] En welke mogelijkheid ziet de minister op dat vlak?

[2:18:17] Dat is lastiger.

[2:18:19] Want dan treed je buiten de beroepsgroep.

[2:18:22] Dus op het moment dat je naar de politie of andere opsporingsdiensten gaat, dan moet het toch wel iets meer zijn van een vermoeden.

[2:18:29] Dan ga je gewoon richting een aangifte of een formele melding bij het FIU.

[2:18:33] Maar dan moeten notaren zich ook meteen terugtrekken.

[2:18:35] Dan kan hij natuurlijk ook die zaak niet meer voortzetten.

[2:18:37] Maar die mogelijkheid bestaat natuurlijk nu al.

[2:18:40] De heer Stijkstra.

[2:18:42] Ik heb het specifiek over het geval dat een notaris denkt... ik ga niet aan deze zaak beginnen aan de voorkant.

[2:18:48] Want ik vermoed dat hier sprake is van fraude.

[2:18:51] En ik wil ook andere collega's ervoor behoeden, wat heel erg goed is.

[2:18:54] Is er dan niet iets te verzinnen dat, ook als het geen formele melding, formele aangifte is... maar wel een kanaal opgezet wordt dat een notaris melding kan maken bij de politie... ik weiger deze zaak, maar kijk wel even naar deze persoon... want ik vermoed zomaar dat hij nog ergens anders gaat rondshoppen.

[2:19:09] De minister.

[2:19:11] Ik wil er wel op terugkomen in het volgende halfjaarbericht ook.

[2:19:14] Ik denk dat dat kanaal het FIU-kanaal is.

[2:19:17] Zeker als een notaris dus inderdaad een zaak weigert.

[2:19:21] Dan heb je al voldoende grond, zou ik zeggen, voldoende verdenking om dat te melden bij een FIU.

[2:19:26] Maar ik wil dat ook graag expliciteren.

[2:19:28] Dus het halfjaarbericht lijkt me een goed moment om daar terug te komen.

[2:19:31] Dan kunnen ook de notarissen daar namelijk kennis van nemen.

[2:19:33] En waar mogelijk meer bijdrage aan de bestrijding.

[2:19:38] Goed, we hebben nog minder dan 40 minuten voor het gehele debat.

[2:19:40] En we zijn in blokje 2, dus laten we kort daar verder gaan.

[2:19:44] Ik zal zo goed als mogelijk vaart maken in de blokjes.

[2:19:48] Maar ik moet wel even de domicilieverlening aankaarten.

[2:19:52] Een ondermijningsdebat is niet compleet zonde, zou ik bijna willen zeggen tegen de heer Van Dispen.

[2:19:58] Ik deel uw zorgen over de hoge aantallen inschrijvingen op één domicilieadres.

[2:20:02] Maar het is wel waar, het is niet verboden, nog is er sprake van een wettelijke maximumnorm.

[2:20:07] Maar het vraagt wel specifieke aandacht.

[2:20:10] In sommige gevallen is het bona fide en verklaarbaar, zoals in schrijvingen op bedrijfsverzameladressen.

[2:20:16] Maar in andere gevallen kan het wijzen op malefiele constructies of schijnondernemerschap.

[2:20:21] Bijvoorbeeld het vestigen van een garagebedrijf op een flatje zes hoog achter, om maar een evident voorbeeld te noemen.

[2:20:28] De Kamer van Koophandel kan zulke signalen delen met bijvoorbeeld de politie, de Belastingdienst, maar ook het OM.

[2:20:33] En de Belastingdienst kijkt momenteel of het mogelijk is om risicovolle adressen, dus waar veel ondernemingen staan ingeschreven, om die in beeld te brengen.

[2:20:41] Daarnaast heeft de notaris hier ook een belangrijke rol als poortwachter.

[2:20:46] Dus bij de inschrijving en oprichting van nieuwe restpersonen kan de notaris zoeken op naam van een natuurlijk persoon in het handelsregister.

[2:20:53] En dat is dan een belangrijk hulpmiddel in het cliëntenonderzoek notariaat.

[2:20:57] ...op grond van de wet te voorkomen van witwassen en financiering van terrorisme.

[2:21:02] De reactie op uw ingediende motie van u en mevrouw Mütluur over investeren tegen witte borden criminaliteit... ...die komt in mijn aanstaande brieven aan u over de evaluatie van de wet financieel-economische criminaliteit.

[2:21:14] Dus die kunt u op korte termijn van mij verwachten.

[2:21:19] De heer Van Nisp.

[2:21:21] Ja, voorzitter.

[2:21:22] Oké, dank.

[2:21:23] Volgens mij een goed begin.

[2:21:24] Maar ik heb toch het idee dat hier een klein schepje bovenop kan.

[2:21:27] En waarom zeg ik dat?

[2:21:28] Natuurlijk kan er soms een goede reden zijn dat er in één groot bedrijfsverzamelgebouw meerdere bedrijven zitten.

[2:21:33] Dat kan ik nog wel begrijpen.

[2:21:35] Maar niet dat er in één klein kamertje 900 bedrijven zitten.

[2:21:37] Want dan is er geen noemenswaardige bedrijfsmatige activiteit.

[2:21:40] Dat zou niet moeten kunnen.

[2:21:43] En dat is ook heel makkelijk.

[2:21:44] Nou, heel makkelijk.

[2:21:45] Dat is relatief eenvoudig om met enige inzet van ofwel Kamer van Koophandel of andere organisaties, Belastingdienst inderdaad noemt de minister terecht, om dat tegen de lamp te laten lopen.

[2:21:54] Maar dan moet dat wel gebeuren.

[2:21:56] En die inzet die zie ik eigenlijk nog onvoldoende.

[2:21:58] Dus volgens mij kan hier echt wel een schepje bovenop om volgens mij het doel te bereiken waar de burgemeester terecht ook onze aandacht voor vraagt, maar wat de minister volgens mij ook wil.

[2:22:06] De minister.

[2:22:07] Ik wijs u graag op de brief die eraan komt.

[2:22:09] En ik zou je zeggen dat dit onderwerp daar ook in meegenomen wordt.

[2:22:13] Dank u, gaat u verder.

[2:22:15] Brengt mij op designer drugs.

[2:22:17] Een aantal van jullie had daar vragen over.

[2:22:20] Maar eerst nog een vraag van mevrouw Bichon-Terks.

[2:22:22] Sorry, ik zat even te wachten tot dit blokje voorbij was.

[2:22:26] Ik zou graag nog iets beter willen begrijpen... hoe die Europese regelgeving met die gezamenlijke voorziening... wat die notarissen die tipfunctie kunnen geven... hoe ziet dat er dan uit?

[2:22:38] Is dat een richtlijn of een verordening?

[2:22:41] Krijgt dat een implementatiewet in Nederland of niet?

[2:22:44] Kunnen we al dan...

[2:22:45] zeg maar het vehikel hoe je tipt, kunnen we dat al wel of niet inrichten?

[2:22:50] Dus ik bedoel, het is inderdaad nog twee jaar.

[2:22:52] Dat vind ik ook lang duren, zeg ik maar even tegen mevrouw Bikker.

[2:22:55] Maar het kan ook een periode zijn... waarin wij dan onze nationale implementatie voorbereiden.

[2:23:00] Of wettechnisch, of gewoon echt...

[2:23:03] In de uitvoering, mag ik daar de minister nog over horen?

[2:23:06] En zijn toezegging om met de Kamer van Koophandel in gesprek te gaan over die weigeringsgronden.

[2:23:12] Krijgen we daar een aparte brief over of hoe horen we dat terug?

[2:23:16] Ik vroeg overigens ook de Kamer van Koophandel en het duale handhavingsstelsel.

[2:23:20] Ik hoop dat dat in diezelfde brief kan worden meegenomen.

[2:23:23] De minister.

[2:23:24] Om te voorkomen dat ik u ga bombarderen met allerlei papieren... wil ik echt zoveel mogelijk vasthouden in een half jaar berichten.

[2:23:30] Dus daar neem ik dit allemaal in mee.

[2:23:34] Wat betreft het notariaat sta ik niet alleen aan de lat.

[2:23:37] Dat zou ook met de minister van Financiën en de staatssecretaris voor rechtsbescherming moeten.

[2:23:42] Het is over zijn Europese richtlijn, maar dus ook over dat traject.

[2:23:46] En wat dat dan betekent voor de inwerkingstreding... en of we al parallel een voorbereidingstraject kunnen treffen... neem ik dus mee in dat half jaar bericht.

[2:23:55] Dank, ik ga er verder.

[2:23:58] Dan design en drugs.

[2:23:59] Ik ben erg verheugd dat dat wetsvoorstel in de Eerste Kamer met een grote meerderheid is aangenomen.

[2:24:06] Ik heb ook het debat in de Eerste Kamer met plezier gevolgd, omdat we oprecht in staat waren om uit te leggen waarom deze design en drugs wel degelijk een probleem zijn en niet onschuldig zijn.

[2:24:18] En waarom de handhaving soms met lege handen staat.

[2:24:20] Dus waar gevraagd wordt naar handhaving, ja, één, de politie denkt te kunnen handhaven.

[2:24:26] Persoonlijk, en dat hoor ik ook wel uit signalen, denk ik dat de handhaving eigenlijk makkelijker wordt.

[2:24:31] Want op dit moment moet je nog kunnen aantonen dat een pilletje dus daadwerkelijk verboden is.

[2:24:36] In de toekomst zijn de meeste pillen verboden, juist doordat we die schijnconstructies, waardoor je elke keer molecuul verandert en daarmee weer een legaal middel creëert, omdat dat nu verdwenen is.

[2:24:50] Is dan alle rommel van de straat?

[2:24:52] Nee, zeker niet.

[2:24:54] En er zal weer nieuwe rommel bijkomen.

[2:24:57] Maar deze nieuwe lijst, dat we nu een president hebben... waarbij we stofgroepen op een lijst kunnen zetten... betekent ook dat we nieuwe stofgroepen ook weer snel kunnen toevoegen... op het moment dat daar aanleiding voor is.

[2:25:08] Dus ik ben daar erg blij mee.

[2:25:14] En hij gaat dus op 1 juli aanstaande in werking.

[2:25:20] Overigens, het frustreren in de handhaving kwam bijvoorbeeld ook bij de douane vandaan, die dan in de post, zeg ik maar tegen mevrouw Michon Derksen, er gebeurt echt wel wat in de post, een enorme partij drugs aantreffen.

[2:25:36] Dat waren designer drugs, die zijn dus niet verboden hier, die gingen wel naar een land waar het wel verboden is, maar daar kan de douane dus niks mee doen.

[2:25:43] Die moest dat op dit moment gewoon door laten gaan.

[2:25:45] Nou ja, dat is natuurlijk extreem frustrerend op het moment dat je als douanier daar je werk probeert te doen.

[2:25:51] Dus dat lossen we hier gelukkig mee op.

[2:25:54] Mevrouw Bikker, haar derde en laatste interruptie.

[2:25:57] Nou voorzitter, eigenlijk is een deeltje van mijn vraag niet beantwoord.

[2:26:00] Dus mag ik die nog één keer benoemen?

[2:26:03] Ja.

[2:26:04] Dank u. Ik dank de minister voor zijn toelichting op die stand van zaken, want die zijn het drugsverbod.

[2:26:09] Maar ik had hem ook gevraagd wat er additioneel nodig is om hem ook goed uit te voeren.

[2:26:13] Dus bijvoorbeeld opleiding van personeel, opslag van al die ellende, al die dingen meer.

[2:26:19] Is dat op orde of is daar meer nodig?

[2:26:21] De minister.

[2:26:22] Nee, dat loopt.

[2:26:23] Het kan wel zijn dat we dat gaan faseerden invoeren.

[2:26:26] Dus...

[2:26:29] Het is niet zo dat alle 60.000 agenten nu meteen apart die opleiding ingaan.

[2:26:34] We nemen dat mee in de herhaalopleiding, in de vervolgopleiding, in de basisopleiding.

[2:26:38] Dat is allemaal gebeurd.

[2:26:39] Maar voordat iedereen door die molen heen is, ben je natuurlijk wel even verder.

[2:26:43] Er is wel een handleiding die in ieder geval de aanknopingspunten geeft.

[2:26:46] Maar er is altijd sprake van iets van een ingooimodel op het moment dat je zo'n nieuwe wet implementeert.

[2:26:53] Oké, gaat u verder.

[2:26:57] Drugs per post.

[2:26:58] Dan nog maar een keer.

[2:27:01] Ik, maar ook de postbedrijven, herkent deze urgentie.

[2:27:06] En belangrijk is het HARP, het Hit & Run Post Team, waarin politie, douane en openbaar ministerie samenwerken.

[2:27:13] En dat heeft echt al een aantal aansprekende resultaten gegeven.

[2:27:16] ...gehad.

[2:27:17] Als voorbeeld een inbeslacht naam van 20 pakketten met drugs.

[2:27:22] En ook het aantreffen, deze heeft u waarschijnlijk in het nieuws gezien... ...van een Boeddha-beeld gevuld met MDMA onderweg naar een exotische locatie... ...wat uiteindelijk uit de post is onderschept.

[2:27:34] Ik noemde net al de designerdrugs die werden aangetroffen door de douane...

[2:27:40] En in samenwerking met het postinterventieteam van de politie ontstaat ook meer inzaag in de werkwijze van de verdachten.

[2:27:46] Die informatie wordt dan weer gedeeld met het logistieke post- en pakket dienstverleners, zodat daar de bedrijfsprocessen verder kunnen worden geoptimaliseerd.

[2:27:55] En daarmee is er dus een integrale...

[2:27:58] Ik wil wel mevrouw Michaud toezeggen een gesprek met mijn ministerie.

[2:28:03] Ook om te vragen wat zij nog mist in de aanpak erin.

[2:28:06] Zodat we dat in het komende half jaar bericht ook gestand kunnen doen.

[2:28:10] Op een manier die haar goedkeuring kan wegdragen.

[2:28:16] De heer Van Nispen vroeg naar de zorgelijke signalen uit de RIEKS en Nationale Tijd en of hij daar onderzoek naar wil doen.

[2:28:27] Dit zijn geen nieuwe koeien, laat ik het zo maar even zeggen.

[2:28:29] We hebben het daar eerder over gehad.

[2:28:31] Het artikel van Follow the Money verwijst naar een conceptanalyse uit 2016...

[2:28:37] Waarin gesuggereerd werd dat nationaliteit en geboorteland een signaal zou dienen voor verder onderzoek.

[2:28:43] Daar hebben we ook schriftelijke vragen over beantwoord destijds.

[2:28:47] En de RIEC-samenwerkingsverbanden werken signaalgestuurd en niet op basis van aannames en vooroordelen.

[2:28:54] Tot 2022 hebben de RIEC's wel gegevens verwerkt over nationaliteit en geboorteland.

[2:28:59] Maar die dienen niet als signaal als zodanig.

[2:29:02] En in 2022 hebben de RIEC's hun werkwijze daarop aangepakt.

[2:29:07] ...aangepast en wordt er dus niet meer geregistreerd naar zijn tijd.

[2:29:11] Dus een onderzoek daarnaar lijkt me niet nodig.

[2:29:12] Maar ik ken het geval van de beroepsgroep die in dit geval werd toegeschreven... ...aan een bepaalde nationaliteit.

[2:29:21] Met de komst van de WGS per 1 maart, dus die is echt aanstaande, zeg ik ook tegen mevrouw Michon als het gaat om gegevensdeling, wordt per RIEC één duidelijk aanspreekpunt ingesteld waar burgers terecht kunnen voor verzoeken die betrekking hebben op de verwerking van persoonsgegevens door het RIEC.

[2:29:37] Dus dat wordt daarmee per 1 maart geïnstitutionaliseerd.

[2:29:43] Dan vroeg de heer Van Ispen nog om het algoritme van de politie.

[2:29:47] Die vraag moet ik doorgeleiden naar de staatssecretaris voor rechtsbescherming.

[2:29:51] En ik zal hem vragen om hier schriftelijk bij u op terug te komen.

[2:29:58] Dan vroeg mevrouw Mütler, hoe komt het dat 20% van de bedrijven geen jaarrekening deponeert?

[2:30:05] En kunnen we daar niet wat mee?

[2:30:08] Ik ben het met u eens, dat moeten ze gewoon naleven.

[2:30:10] En het niet doen daarvan is een economisch delict.

[2:30:14] Het is dan vervolgens aan het bureau Economische Handhaving van Financiën om daarop toe te zien.

[2:30:20] En dan aan de officier van Justitie om het niet te deponeren, ook te sanctioneren.

[2:30:23] Dat is een route, die zou ik nog een keer onder aandacht brengen.

[2:30:26] Er blijkt wel uit de Kamer van Koophandelscijfers...

[2:30:30] Daarmee rond ik dit antwoord af.

[2:30:32] Dat na drie jaar de deponingsgraad inmiddels 99% is van een bedrijf.

[2:30:37] Dus er zit... Nou, laat ik het zo zeggen.

[2:30:41] Voor zover daar een indicatie is van witwassen of fraude... is dat alleen bij bedrijven met een levensduur korter dan drie jaar.

[2:30:53] Ter interruptie van mevrouw Mutleur.

[2:30:56] De reguliere route die de minister net uitlegde, die kennen we.

[2:31:03] Die werkt niet.

[2:31:04] Daarom de vraag en de suggestie die eigenlijk ook door de praktijk is gedaan... zou je dan de Kamer van de Koophandel zodanig moeten equiperen... en daar dus ook de regelgeving voor moeten aanpassen... zodat zij naast een waarschuwing, een boete... ook aanvullende maatregelen kunnen nemen, zoals het uitschrijven van...

[2:31:24] van dit soort bedrijven bij herhaaldelijke overtreding.

[2:31:28] Je wil alles uitproberen om de boel te frustreren.

[2:31:31] En ik vond het niet eens zo'n gek idee omdat de huidige regelgeving niet werkt.

[2:31:36] Dus ik wil dat de minister daar ook naar kijkt.

[2:31:39] De minister.

[2:31:40] Dat snap ik, voorzitter.

[2:31:41] Ik neem het mee in de gesprekken met de KVK.

[2:31:45] En ik wil ook graag van hen horen of zij hier de meerwaarde in zien.

[2:31:50] Maar we nemen dat mee in die gesprekken.

[2:31:51] Goed, gaat u verder.

[2:31:54] De heer Van Dijk vroeg of er onderzoek wordt gedaan naar kinderhandel en misbruiknetwerken.

[2:31:58] Ja, zeker.

[2:32:01] Maar dat doen we natuurlijk niet gericht op een nationaliteit of afkomst.

[2:32:04] Dit gaat ons om georganiseerd seksueel geweld tegen kinderen.

[2:32:08] Daar gaat in 2025 de Nationaal Rapporteur Mensenhandel een onderzoek naar starten.

[2:32:14] U heeft al drie keer het woord gehad, meneer Van Dijk.

[2:32:22] De hypotheekfraude.

[2:32:31] Dank.

[2:32:32] Bij het vermoeden van een strafbaar feit zoals hypotheekfraude... daar hebben ook meerdere van u naar gevraagd... kunnen hypotheekverstrekkers aangifte doen bij de politie?

[2:32:41] De politie en het OM kunnen dan strafrechtelijke onderzoeken instellen... bijvoorbeeld naar de adviseurs die dit faciliteren.

[2:32:47] De hypotheekverstrekkers en de andere poortwachters... hebben ook een stevige preventieve rol...

[2:32:51] ...en kunnen ook besluiten om een hypotheekaanvraag af te wijzen.

[2:32:54] Hypotheekverstrekkers werken via de Stichting Fraudebestrijding Hypotheken... ...samen bij Fraudeonderzoeken... ...en ze kunnen ook persoonsgegevens met elkaar delen om fraude te detecteren.

[2:33:04] Momenteel bezien ik met de Belastingdienst... ...hoe de informatieverstreking aan poortwachters kan worden verbeterd...

[2:33:10] En daarover zal ik u informeren als dit is afgerond.

[2:33:12] Dat doe ik wederom in het halfjaarbericht.

[2:33:15] En de uitkomsten van het project bij het Financieel Expertisecentrum... dat eind dit jaar naar verwachting wordt afgerond... ook daarover zult u worden geïnformeerd.

[2:33:27] Zijn er mogelijkheden tot een beroepsverbod voor hypotheekverstrekkers?

[2:33:30] Dat kan ik u niet vertellen.

[2:33:32] Ik zal mijn collega consulteren en ik kom er weer terug in de halfjaar.

[2:33:35] Het wordt een dikke brief geloof ik, hè?

[2:33:40] Notarissen hebben overigens als wettelijk geregeld beroep een wettelijk tuchrecht en de zwaarste sanctie daarbij is ook ontzetting uit het ambt.

[2:33:50] De relevante brancheorganisaties hebben gezamenlijk tuchrecht ingevoerd voor makelaars en taxacteurs.

[2:33:55] En met deze tuchrechtspraak worden aangesloten makelaars gehouden aan een al bestaande beroeps- en gedragscode onder verantwoordelijkheid van de minister van Binnenlandse Zaken.

[2:34:05] Informatiedeling met woningcorporaties was een vraag van mevrouw Michon Derksen.

[2:34:09] Dit heeft de aandacht en dit is opgepakt door het mee te nemen in het wetsvoorstel gegevensverwerking door woningbouwcorporaties.

[2:34:19] Ze hebben een hele belangrijke signalerende rol in de wijk en dragen bij.

[2:34:22] Dus ik deel de wens om woningcorporaties meer handvat te bieden in het belang van het effectief kunnen aanpakken van ondermijnde criminaliteit.

[2:34:30] Vanuit ministerie van Vroo wordt gewerkt aan dit wetsvoorstel.

[2:34:33] dat een grondslag biedt voor woningcorporaties om bijzondere persoonsgegevens, waaronder ook gezondheidsgegevens, in bepaalde gevangen te mogen verwerken ten behoeven van de leefbaarheidstaak.

[2:34:43] Dus in dat traject lopen de woningcorporaties mee.

[2:34:49] Is er een loket voor mensen die aanlopen tegen gegevensdeling?

[2:34:53] Vat ik maar even heel kort u wat langere vragen samen.

[2:34:57] Ja, en dat zit naast me, dat loket.

[2:34:59] Dat is directeur-raad-generaal Ondermijning.

[2:35:02] Er is een taskforce die werkt continu aan alle signalen die binnenkomen.

[2:35:08] Die hebben ook een categorisatie, een methode gepakt.

[2:35:12] Zijn er gegevens waarbij men niet wil delen, waarbij men niet kan delen?

[2:35:16] Moeten wetten voor aangepast worden?

[2:35:17] Dat is een heel stroomschema.

[2:35:18] Sommige van die klachten kunnen dus makkelijker worden opgepakt, omdat het gewoon een kwestie is van voorlichting.

[2:35:23] Ja, als het gaat om aanpassen van wettelijke taken, dan wordt het lastiger.

[2:35:27] Maar ik hoop dat met de inwerkingstreding van de WGS we wel echt een verbetering gaan zien in gegevensteeming.

[2:35:34] Het is een bekend, hardnekkig probleem.

[2:35:36] En naast witte-borden-gymnastijden is dit ook een evergreen, denk ik, op de ondermijningsagenda, die wel zal blijven terugkomen.

[2:35:45] Door ontwikkeling van de wet BIBOB.

[2:35:47] Die wordt op dit moment geëvalueerd.

[2:35:49] En er wordt onderzoek gedaan naar wat er allemaal mogelijk is op het terrein van financieel onderzoek.

[2:35:54] En met de uitkomsten en aanbevelingen zal ik aan de slag gaan.

[2:35:57] En u kan me daarover in Q4 van dit jaar informeren.

[2:36:04] Maatschappelijke herbestemming, daar loopt een verkenning op dit moment met het OM naar hoe we daar beter invulling aan kunnen geven.

[2:36:13] Die wordt medio 2025 afgerond met een eindadvies over hoe maatschappelijke herbestemming in Nederland structureel vorm te geven.

[2:36:21] Dus ook daar blijf ik u informeren over de voortgang.

[2:36:28] De ambities op het gebied van het afpakken van crimineel geld, de doelstellingen, zowel door OM als politie, worden ruimgehaald jaar na jaar.

[2:36:38] Dus in die zin is er geen gebrek aan geld, maar dan again, hoe meer we afpakken, hoe beter dat is.

[2:36:47] Ik moet één winstwaarschuwing geven.

[2:36:49] Dat gaat over de grote begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

[2:36:52] Dat staat altijd op post afpakken.

[2:36:54] Die was ook gedimensioneerd en gebaseerd op een aantal hele grote rechtszaken tegen hele grote banken.

[2:37:00] Waarbij we het echt hadden over honderden miljoenen aan schadevergoeding.

[2:37:03] Het is geen garantie dat we dat soort zaken jaarlijks en vaak gaan zien.

[2:37:10] Mevrouw Michonne Tex, haar terninterrupt.

[2:37:15] Ja, want ik denk dat we hetzelfde zouden zeggen, voorzitter.

[2:37:17] Want dit vinden we allemaal.

[2:37:19] Die ambitie op afpakken is echt schandalig laag.

[2:37:22] En daar hebben we dus rekenkamerrapporten over.

[2:37:26] Daar hebben we het elk jaar hier over in het debat over de verantwoording.

[2:37:30] Wij hebben hier ook kamerbreed...

[2:37:34] piekeren we en doen we met de minister mee, ook vorig kabinet.

[2:37:37] Wat kan nou verbeterd worden?

[2:37:38] Zit het in systemen?

[2:37:40] Waar zit het er nou in?

[2:37:42] Op 18 miljard aan wat we denken aan crimineel geld... een bijdrage of een afpakresultaat van een paar honderd miljoen... is echt niet iets om trots op te zijn.

[2:37:52] En daarom zitten we denk ik met dit debat met zoveel die denken... kunnen we meer doen?

[2:37:58] om die criminele geldstromen tegen te gaan, bijvoorbeeld die tipfunctie notarissen.

[2:38:03] Dus ik zou heel erg hopen dat ook deze minister niet tevreden is met de gestelde ambitie... en dat we dus moeten kijken wat nodig is om die naar boven bij te stellen.

[2:38:13] De minister.

[2:38:15] Deze minister wil graag afpakken wat we kunnen afpakken.

[2:38:19] Ik moet wel zeggen, het staat niet allemaal keurig bij de ABN in Nederland, dit geld.

[2:38:23] Dus dat is de uitdaging ook, van waar pakken we deze criminelen, waar is hun geld en wat kunnen we daaraan doen?

[2:38:30] En de echte grote klappers in dat opzicht, die zijn echt te vinden in landen als de VAE, Marokko, Turkije.

[2:38:37] Dus we zetten echt in op rechtshulpverzoeken, niet alleen om de criminelen uitgeleverd te krijgen...

[2:38:42] Maar ook om het crimineel vermogen in die landen aan te kunnen pakken.

[2:38:48] Een andere wetgeving die volgend jaar vanuit de EU komt en die ons ook gaat helpen is de non-conviction based confiscation.

[2:38:57] Op dit moment ligt de bewijstast om te bewijzen dat vermogen crimineel is vergaard nog bij de aanklager.

[2:39:04] Maar met deze wetgeving wordt het ook mogelijk om die bewijs als deels om te keren.

[2:39:10] En dus de verklaring voor grote hoeveelheden geld en de herkomst daarvan te leggen bij degene die het geld beheerde.

[2:39:20] Ook hier in Nederland hebben we recent een voorbeeld gehad van grote hoeveelheden geld die ergens thuis in een kluis lagen.

[2:39:26] En waarbij de vraag was waar was dit voor bedoeld.

[2:39:28] Dus ik verwacht daar, dat gaat wel een opdrijvend effect hebben op de doelstelling.

[2:39:34] De heer Van Ispen.

[2:39:36] Dit vond ik nou echt een gevalletje van hoe vindt de minister zelf dat het gaat.

[2:39:40] Hij zegt het wel eens tegen de gemeentes, maar dat zou je hier ook wel kunnen zeggen.

[2:39:43] Want inderdaad, mevrouw Michon heeft natuurlijk helemaal gelijk.

[2:39:45] Op die grote bedragen is die doelstelling van het ministerie eigenlijk al jaren heel erg slecht.

[2:39:50] En we denken als Kamer al heel lang mee.

[2:39:53] Want we zeggen al heel lang, misdaad mag niet lonen, pak ze in de portemonnee.

[2:39:56] En dan wordt er braaf geknikt aan de andere kant.

[2:39:57] En we komen hier ook met eigenlijk signalen, met ideeën.

[2:40:01] Met dat we zeggen, de opsporing draait eigenlijk nog vol onvoldoende om geld.

[2:40:05] Terwijl heel die criminaliteit, nou met uitzondering van zeden zo ongeveer, maar wel draait alles om geld.

[2:40:09] En de opsporing nog onvoldoende.

[2:40:11] En agenten zeggen zelf ook, geef ons meer collega's, want dat verdient zichzelf terug.

[2:40:15] Meer samenwerking met de Belastingdienst.

[2:40:16] De ideeën die liggen er allemaal.

[2:40:17] De knappe koppen van het ministerie, van het WODC, maar ook vanuit de praktijk, die hebben echt de goede ideeën.

[2:40:22] Dus we hoeven ook niet te wachten op nieuwe voorstellen uit Europa.

[2:40:24] Prima dat ze er komen.

[2:40:26] Maar ook hier, nou ja, kom op.

[2:40:28] Het is echt de aansporing om nog eens een keer te kijken, wat kan er nu al en wat kan er meer.

[2:40:32] De minister.

[2:40:34] Het is een blijvend terugkomend thema, want afpakken is echt een van de hoofddoelstellingen van de hele aanpakonderneming.

[2:40:40] Dus ook in het halfjaarbericht komen we daar weer op terug.

[2:40:43] Ik zal nog een keer kritisch kijken naar de doelstellingen en wat daar aan kan verbeteren.

[2:40:49] Ik ben er ook geweest bij de fiat, bij...

[2:40:54] Ik heb gesproken met mensen van de FIU, daar werken hele knappe koppen.

[2:40:59] Maar financieel recherchewerk is complex.

[2:41:01] En als je kijkt wat deze, vooral de grote netwerken, optuigen aan constructies... om uiteindelijk hun vermogen wit te wassen en uit handen van ons te houden... dat is intensief werk.

[2:41:12] Dat moeten we doen, want daar zit de echte winst.

[2:41:16] Maar ik wil u geen gouden bergen beloven door te zeggen, omdat wij hier zeggen...

[2:41:22] We doen er vijf rechercheurs bij en in één keer pakken we het dubbele af.

[2:41:28] Ik wil wel realistisch blijven hierin.

[2:41:30] Maar ik kijk er nog een keer naar.

[2:41:31] Mevrouw Bikker voor het laatst.

[2:41:34] Ja, voorzitter.

[2:41:35] En toch hoor.

[2:41:36] Ik snap heel goed, deze minister heeft hier ook gewoon te maken met een erfenis en een geschiedenis, hoe dat tot nu toe is gegaan.

[2:41:45] Maar de Kamer hamert er al jaren op.

[2:41:47] En niet alleen richting het ministerie van Justitie.

[2:41:49] Ook richting het ministerie van Financiën.

[2:41:52] En ik zou me heel goed kunnen voorstellen dat we eens een keer hier gewoon apart voor gaan zitten.

[2:41:57] Of we nog niet ook met juist het ministerie van Financiën steviger afspraken kunnen maken.

[2:42:03] Want mijn beeld is eigenlijk dat het te vaak te veel blijft liggen bij politiemensen die enorm hun best doen.

[2:42:11] Terwijl we juist ook die financiële intelligence enorm kunnen gebruiken van het ministerie van Financiën.

[2:42:16] En ook hen maar meer moeten aanspreken op het feit dat het maar niet lukt.

[2:42:21] Wij zijn het hier spuugzat.

[2:42:23] De minister hopelijk ook.

[2:42:25] Ik hoop ook dat hij dat voluit in zijn antwoorden laat blijken.

[2:42:29] En laten we dan maar aan de slag gaan dat het kabinet breder gevoeld wordt.

[2:42:32] Want deze ondermijning...

[2:42:34] is voor ons allemaal, voor het hele land slecht.

[2:42:36] En dat mag dan ook door die andere kabinetsleden gevoeld worden.

[2:42:39] Dus ik denk, als we echt een Deltaplan-ondermijning hebben... laat financiën maar aanschuiven.

[2:42:43] En nog beter, nog meer op dit punt meedoen.

[2:42:47] En misschien ook iets voor de commissie... om de volgende keer daarin ook met financiën verder aan de bak te gaan.

[2:42:52] Ja, de minister.

[2:42:54] Voorzitter, ik ondersteun dat ook de collega van Financiën hier een rol in te spelen hebben.

[2:43:00] Wij hebben natuurlijk al gezamenlijke debatten met de Kamer over witwassen.

[2:43:05] Dat zou ook een van de onderwerpen kunnen zijn die daar te sprake komt.

[2:43:09] En dat wil ik ook wel aanbieden om voorafgaande een technische briefing aan te bieden.

[2:43:13] Waarin in ieder geval kan worden gezegd wat er nu gebeurt.

[2:43:15] En dan kunnen ook professionals wijzen op wat zij nog zien als tekortkomingen.

[2:43:20] En dat geeft dan mogelijk een goed aanknopingspunt voor dat debat.

[2:43:25] Voorzitter, dat aanbod denk ik dat we allemaal graag aanvaarden.

[2:43:28] Maar dan ook graag de governance... Mevrouw Bikker, u kunt niet zomaar het woord nemen.

[2:43:30] Het is echt irritant.

[2:43:31] Het is nu voor de tweede keer gebeurd.

[2:43:33] Als u het woord wil, dan steekt u gewoon even uw hand op en dan geef ik het woord.

[2:43:37] En u bent helemaal door uw interrupties heen.

[2:43:39] We hebben nog een kwartier de tijd voor het hele debat.

[2:43:41] Zo gaat het niet werken.

[2:43:43] Oké, dank u wel.

[2:43:45] De minister.

[2:43:51] De cocaïneprijs.

[2:43:53] De heer Van Ispen vroeg, doen we wel het goede omdat de cocaïneprijs per kilo is gehalveerd.

[2:44:01] De straatprijs, tenminste op de markt die ik ken, die is al jaren vrij constant.

[2:44:10] De grootshandelsprijs fluctueert al jaren echter flink.

[2:44:15] In 2024 is de prijs overigens niet gedaald daarvan, maar juist gestegen ten opzichte van 2023.

[2:44:20] En waar die fluctuaties aan liggen, dat is heel moeilijk te duiden.

[2:44:24] Komt dat door inbestachtnames?

[2:44:26] Komt dat door mislukte oogsten?

[2:44:28] Zijn het ruzies tussen kartels?

[2:44:31] We weten wel dat de productie van cocaïne in Latijns-Amerika flink is toegenomen de afgelopen jaren.

[2:44:37] Dus er zijn allerlei factoren die daar een rol in spelen.

[2:44:40] Hier in Nederland is de marktprijs althans niet significant verlaagd.

[2:44:46] Bewaak en beveiligen.

[2:44:48] En daar komen we natuurlijk ook nog in een ander verband over te spreken.

[2:44:51] Maar er werd wel gevraagd naar een aantal zaken.

[2:44:54] En een van de vragen van de heer Van Nisper was, wat bedoelt u met het beginnen van een discussie over de zorgplicht?

[2:45:01] En natuurlijk is het stelsel bewaken en beveiligen bedoeld om de hoeders van de rechtsstaat te beschermen.

[2:45:07] Maar er zal altijd sprake zijn van beperkte capaciteit.

[2:45:12] We hebben een zorgplicht als overheid naar alle burgers om die te beschermen.

[2:45:16] Maar het is niet altijd eenvoudig om te bepalen tot hoever die zorgplicht rijkt.

[2:45:21] Ik noem een paar voorbeelden.

[2:45:23] Als een zware crimineel bedreigd wordt op zijn leven, wat is dan de zorgplicht van de overheid in dit geval?

[2:45:31] Moeten we die crimineel dan waarschuwen of moeten we die crimineel gaan beveiligen?

[2:45:35] En als we die crimineel beveiligen, moeten we dat dan doen op een locatie naar onze keuze?

[2:45:40] Of mag die in zijn huis blijven wonen?

[2:45:42] Moeten we ook nog faciliteren dat hij zijn activiteiten voortzet?

[2:45:45] Ik noem even een extreem voorbeeld van een crimineel waarbij we denk ik allemaal het idee hebben... dat die zorgplicht misschien niet tot het maximale moet rijken.

[2:45:54] Maar je kunt voor alle beroepsgroepen daaronder dezelfde vragen stellen.

[2:46:00] Van waar...

[2:46:01] Tot hoe ver moeten we gaan in het faciliteren?

[2:46:05] En ik geef een voorbeeld in Italië.

[2:46:07] Voor zwaar beveiligde personen.

[2:46:08] Die worden allemaal tezamen gebracht op één locatie.

[2:46:12] Op een militaire locatie.

[2:46:13] Wat natuurlijk aan beveiliging een hoop scheelt.

[2:46:16] Vergelijken met u blijft in uw eigen huis wonen.

[2:46:19] En u kunt gewoon naar uw werk toe elke dag.

[2:46:21] En de hond uitlaten.

[2:46:22] Dat is een volledig anders capaciteitsbeslag.

[2:46:25] Dus ik wil helemaal niets afdoen aan de mate van...

[2:46:29] De beveiliging en de zorgplicht die wij voelen, maar hoe we een praktische invulling gaan geven, ook ten opzichte van iedereen, dat is de discussie die ik wil voeren.

[2:46:39] Het gaat mij niet om de kwaliteit, maar wel om hoe we het beheersbaar houden in capaciteit.

[2:46:46] Is die capaciteit dan op orde?

[2:46:48] Het stelsel staat op dit moment nog steeds onder grote druk.

[2:46:51] En de dreiging zal vrees ik niet afnomen, nemen de komende jaren.

[2:46:55] Dus we nemen continu afwegingen waarbij de veiligheid centraal staat.

[2:46:58] Er is flink wat capaciteit toegevoegd sinds 2022.

[2:47:01] De politie en de KMAR hebben extra midden gekregen om de capaciteit uit te breiden.

[2:47:09] Maar ik kan niet zeggen dat het nu voldoende is.

[2:47:12] We zullen echt moeten kijken naar die vraag en aanbod.

[2:47:14] En die discussie over de zorgplicht, die zullen we met uw Kamer aangaan.

[2:47:18] Daar zal er een rol in spelen.

[2:47:22] Laat ik het daar voor dit debat bij laten, voorzitter.

[2:47:27] Dan kom ik bij het laatste blokje.

[2:47:29] Actualiteit.

[2:47:30] Ik heb het al gehad over het beveiligingsbedrijf.

[2:47:34] Mevrouw Michon Derksen vroeg nog even naar de voortgang van het stelsel bewaken beveiligen en de transitie.

[2:47:41] Ten aanzien van de verantwoordelijkheidsverdeling en de informatiedeling.

[2:47:47] Informatiedeling is natuurlijk de basis van het hele stelsel.

[2:47:49] Dus dat kan maar ook niet snel genoeg gaan.

[2:47:52] Maar ik wil ook benadrukken dat zorgvuldigheid van groot belang is.

[2:47:55] Want de veiligheid van de beveiligde personen en functionarissen staat centraal.

[2:47:59] En mag geen risico gaan lopen door de verbouwing die we aan het stelsel nu uitvoeren.

[2:48:04] De fundamenten van het stelsel staan grotendeels einde van het tweede kwartaal.

[2:48:09] En vanaf dan wordt er volgens de principes van het nieuwe stelsel gewerkt.

[2:48:14] Er is wel geconstateerd na een verkenning dat er aanzien van informatiedeling al veel mogelijk is binnen bestaande regelgeving.

[2:48:20] En ik span me ervoor in dat alle partners de relevante informatie dan ook delen.

[2:48:25] Wat betreft de verantwoordelijkheidsverdeling, het stelsel functioneert op dit gebied zoals is toegezegd in de kabinetsreactie.

[2:48:31] Dus er zijn afspraken gemaakt over de overdracht van de te beveiligen personen.

[2:48:35] Er is een werkwijze opgesteld om nieuwe gevallen direct in het nieuwe stelsel op te nemen.

[2:48:40] En vooruitlopend op de wetgeving wordt de circulaire aangepast om deze werkafspraken te borgen.

[2:48:46] Ik regel de hoofdleiding van het stelsel in, in een wetsvoorstel dat naar verwachting in de tweede helft van dit jaar in consultatie gaat.

[2:48:53] En daar hoort die zorgverplicht en de uitwerking daarvan ook bij.

[2:48:58] Ten slotte, een laatste vraag was van mevrouw Bikker over cobra's en explosieven.

[2:49:02] En ik heb daar gistermorgen nog met de burgemeester van Rotterdam... en met mijn Duitse collega van Binnenlandse Zaken gezeten.

[2:49:10] Die laatste zal vermoedelijk op wetgeving niet heel veel meer kunnen betekenen.

[2:49:13] Maar we hebben wel de urgentie van deze problematiek onder de aandacht kunnen brengen.

[2:49:18] Ook omdat onze buurlanden vermoedelijk, zeer vermoedelijk, hoogstwaarschijnlijk de doorvoerlanden zijn...

[2:49:25] ...van alle explosieven die hier uiteindelijk afgaan aan de deuren.

[2:49:28] Dus we hebben aandacht gevraagd voor de doorvoer, voor betere controles, voor opslaglocaties... ...en meedoen in de Europese wetgeving om een F4-vuurwerk te verbieden.

[2:49:39] Ik heb dit aangekaart bij mijn Italiaanse collega Nordio.

[2:49:42] Ik heb het vorige week in Warschau ingebracht in de informele JBZ-raad.

[2:49:46] Dat is een van de onderwerpen waarvan ik hoop dat de commissie daarmee aan de slag wil gaan.

[2:49:50] Ik weet dat ik mijn Zweedse collega aan mijn zijde heb.

[2:49:54] Want die was niet bij de JBZ-raad vanwege de enorme explosiegolf die daar nu plaatsvindt.

[2:49:59] Dus die zien die urgentie als geen ander.

[2:50:02] En samen met Frankrijk hebben wij een non-paper ingediend waarvan we hopen dat het heel snel zijn weg vindt in de Europese wetgeving.

[2:50:09] De Italiaanse fabriek staat volgens mij nog steeds stil.

[2:50:12] Maar dat neemt niet weg dat je de Cobra's nog steeds heel makkelijk kunt verkrijgen.

[2:50:16] Die komen dan uit Albanië, Polen of China.

[2:50:20] Met imitatiestikkers erop.

[2:50:22] Dat maakt het nog gevaarlijker dan de professionele fabriek die in Italië was.

[2:50:28] Dat brengt me aan het einde van de dag.

[2:50:43] Mijn dank aan de minister.

[2:50:46] We moeten criminaliteit blijven bestrijden, dus repressief en preventief.

[2:50:51] En dan valt bij mij de retoriek van harde straffen niet meer in goede aarde, gelet op de enorm volle cellen.

[2:51:00] Ik raad mijn collega van de PV aan om een keertje naar een gevangenis te gaan, dan zal hij zien...

[2:51:05] dat de cellen tien vierkante meter zijn.

[2:51:08] Maar dat gezegd hebbende wil ik wel een twee minuten debat aanvragen, voorzitter.

[2:51:12] Waarom?

[2:51:13] Omdat ik zelf niet zo blij was met onder andere de antwoorden... ten aanzien van corruptie en handel in invloed.

[2:51:22] Daar hebben wij andere ideeën bij.

[2:51:23] En willen wij nog wat suggesties doen ten aanzien van vastgoedfraude.

[2:51:28] Want ik heb de minister beluisterd.

[2:51:30] Dus vandaar dit verzoek.

[2:51:34] Staat genoteerd, de heer Van Dijk.

[2:51:36] Dank u wel, voorzitter.

[2:51:37] Ik wilde nog even verduidelijking vragen aan de minister... met betrekking tot de Patser-aanpak.

[2:51:46] Hij gaf aan dat hij in zijn volgende halfjaarbrief hoopt... te kunnen komen met concrete voorstellen.

[2:51:52] Ik zou hem willen vragen of hij dat misschien als een toezegging kan doen... dat we echt de volgende halfjaarbrief concrete voorstellen daarover krijgen...

[2:52:01] En dat het niet te zijn de tijd is van ik heb nog meer tijd nodig en het wordt dan een half jaar later.

[2:52:06] Dus ik zou daar graag druk achter willen zetten en dat is dan ook mijn verzoek aan de minister hierbij.

[2:52:11] Dank u wel.

[2:52:11] Even nog een interruptie van de heer Van Nispen.

[2:52:13] Ja, want we hebben het in dit debat ook gehad over het gevangeniswezen vanwege de retoriek voor het streken straffen.

[2:52:18] En nou haalde de heer Van Dijk fel uit naar zijn eigen staatssecretaris dat ze de PVV niet mee gaat maken dat dat plan van eerder vrij...

[2:52:26] Maar nou komt er vandaag een brief waarin de staatssecretaris zegt, nou het gevangenispersoneel blijft gewoon lekker op de nullijn staan.

[2:52:32] En volgens mij dus qua salaris, 2026, gewoon niet meegroeien met de inflatie.

[2:52:37] En als we volgens mij iets niet kunnen gebruiken terwijl we meer gevangenispersoneel nodig hebben, juist om die capaciteitsproblemen op te lossen, is dit het wel.

[2:52:43] Zegt de heer Van Dijk dan ook van, dit gaan we niet meemaken, dit gaan we niet doen.

[2:52:45] En roept hij op dit punt ook zijn eigen staatssecretaris tot de orde.

[2:52:49] De heer Van Dijk.

[2:52:50] Als het geld aan de boom zou groeien, dan zou ik uiteraard die mensen direct het allemaal gunnen.

[2:52:56] Alleen ik ga daar niet over.

[2:52:57] Er zijn afspraken gemaakt met coalitiepartners.

[2:52:58] Die hebben een hele financiële plaat liggen.

[2:53:00] Ik kan daar niet zomaar aan morgelen, hoe graag ik dat ook zou willen.

[2:53:04] Dat gezegd, dan denk ik wel dat we gewoon, zoals in mijn eerdere betoog...

[2:53:08] Als je meer mensen op één cel doet, kun je met hetzelfde aantal CP'ers af.

[2:53:12] En dan kan zelfs de werkdruk misschien nog wel naar beneden.

[2:53:14] En dan blijft er uiteindelijk aan het eind van de rit misschien nog wel wat geld extra over voor die mensen ook.

[2:53:19] Ik heb goede hoop, voorzitter.

[2:53:21] Dus dat is mijn antwoord.

[2:53:24] Dank u wel, mevrouw Bikker.

[2:53:26] Ja, voorzitter, ik zit even te bekomen van wat mijn voorganger zei.

[2:53:30] Dat is een soort van creatief met kurk, maar werken gaat het niet.

[2:53:34] Ik dank de minister voor de beantwoording die hij heeft gedaan.

[2:53:37] Ik ben wel heel benieuwd geworden naar de halfjaarbrief.

[2:53:40] Want daarin gaat wel echt heel veel goed nieuws komen, als het goed is.

[2:53:43] En anders zitten we weer als tackles in de broekspijpen van de minister.

[2:53:46] Dat heeft hij gemerkt, om hem aan te moedigen...

[2:53:48] Hij heeft een technische briefing toegezegd.

[2:53:50] Juist ook om te zorgen dat we financiën nog meer involgd krijgen... in die aanpak van ook juist dat grote criminele geld... wat we nog steeds zien en te weinig vind ik terughalen.

[2:54:01] Daarin zou ik de minister dan ook wel willen vragen... om voorafgaand of in ieder geval in die briefing mee te geven... hoe zit het nou met de governance?

[2:54:08] Want we zitten nu eigenlijk telkens deze minister te bevragen.

[2:54:12] En ik wil eigenlijk gewoon dat deze Kamerperiode... dat we daar scherper in worden en ook dat we...

[2:54:16] op de juiste plekken aankloppen.

[2:54:18] Dus ik zou ook heel graag die lijnen verbeteren.

[2:54:21] Dan hebben we dit debat ook in dat opzicht weer een stap vooruit gezet.

[2:54:25] Rondom de designerdrucks hoor ik ook heel graag van de minister... in het halfjaarbericht welke effecten hij al ziet.

[2:54:31] En daar moet me wel van het hart, voorzitter... Ik zat zelfs nog in het oude kamergebouw.

[2:54:36] Daar ben ik drie maanden kamerlid geweest in dat oude gebouw.

[2:54:38] Toen hebben we het dichtgedaan.

[2:54:40] Maar toen wisten we al dat dit verbod eraan zat te komen.

[2:54:42] En dat het ingroeipad dan nog steeds bezig is.

[2:54:45] Dat geeft me dan toch even... Ik wil positief eindigen, maar daar baalde ik wel een beetje van.

[2:54:50] Want dit zie je wel aankomen.

[2:54:51] Gras groeit langzaam, maar het groeit wel.

[2:54:53] Dus een volgende keer zou ik zeggen... Kom op, dat ingroeipad kan wel sneller dan dat we daar nu nog mee bezig zijn.

[2:54:59] Dank u wel, de heer Van Nispen.

[2:55:02] Voorzitter, over preventie.

[2:55:03] Kijk, het is heel goed dat we preventie met gezag hebben.

[2:55:05] Het is heel goed dat er sportprojecten zijn.

[2:55:07] Al denk ik dat dat meer kan, maar daar hebben we het over gehad.

[2:55:10] Maar dit is allemaal natuurlijk geen antwoord op wijken waar het al heel slecht in gaat.

[2:55:14] Met slechte woningen, gesegreerde wijken, grote armoede.

[2:55:19] Waar de wijkagenten en de jongerenwerker niet meer zijn.

[2:55:21] En ik weet ook wel, de minister kan dat niet allemaal alleen oplossen.

[2:55:23] Dat moet het kabinet breed.

[2:55:24] Maar ik doe wel die oproep hier.

[2:55:27] Of althans de constatering.

[2:55:28] Misschien wil de minister er nog wel op reageren ook.

[2:55:31] Dan over het afpakken van misdaadgeld in die bedrijfsmatige aanpak... waar het gaat om de Kamer van Koophandel, de notarissen... en wat je kunt doen tegen de brievenbusmaatschappijen.

[2:55:43] Ik krijg inmiddels wel hele hoge verwachtingen van die brief.

[2:55:46] Die komt over financieel-economische criminaliteit.

[2:55:49] Ik heb echt wel goede hoop.

[2:55:49] Ik weet nog niet of we daar dan moties over moeten indienen.

[2:55:52] Of dat de minister concreet kan zeggen wanneer die brief kan komen.

[2:55:55] Want dan kunnen we misschien naar aanleiding daarvan...

[2:55:57] Of een nieuw debat aanvragen of motie indienen.

[2:55:59] Dus graag een datum.

[2:56:01] En ik krijg ook hoge verwachtingen van de ambities van deze minister over het afpakken.

[2:56:04] Hij is nu stevig aangemoedigd door de Kamer.

[2:56:06] Dus goed dat hij nog eens gaat kijken met al die knappe koppen uit de praktijk wat we meer kunnen doen.

[2:56:11] Want ook om ondergronds bankieren aan te pakken zijn inmiddels goede ideeën over uit de praktijk.

[2:56:16] Dank u wel, mevrouw Michon Derksen.

[2:56:18] Dank voorzitter en ik dank de minister hartelijk.

[2:56:20] En het is ook goed dat we zo in de breedte eigenlijk over de aanpak van georganiseerde drugscriminaliteit hebben.

[2:56:27] Dat is ook nodig en daar moeten we ook op al die fronten mee doorgaan.

[2:56:31] Ik zou ook willen vragen om echt in te zoomen op dat doorbreken crimineel verdien van...

[2:56:39] Daar hebben een heel aantal collega's het vandaag ook in het debat over gehad.

[2:56:44] Wat kunnen we met notarissen, Kamer van Koophandel, Bibop, wat kunnen we daar extra doen?

[2:56:49] Omdat juist dat criminele geld de drijfveer is waarom we het schip niet weten te keren.

[2:56:57] Ik heb één inhoudelijke vraag nog, voorzitter.

[2:56:59] Dat zit op bewaken en beveiligen.

[2:57:01] Want begrijp ik goed van de minister... dat wij tweede helft van 2025 een wetsvoorstel krijgen... ook voor die informatiedeling die nodig is voor die analyses.

[2:57:10] Maar dat we toch tot die tijd wel via bestaande regelgeving... datgene kunnen doen wat nodig is voor goede analyses.

[2:57:19] Dus dat vind ik een beetje ingewikkeld te rijmen.

[2:57:21] Maar misschien kan de minister mij daarop geruststellen.

[2:57:25] Daar laat ik het bij, voorzitter.

[2:57:26] Dank u wel, de heer Sikstekster.

[2:57:29] Dank u wel, voorzitter.

[2:57:29] En dank aan de minister voor de beantwoording.

[2:57:33] Ik heb geen verdere vragen meer.

[2:57:35] De minister gaf aan op het punt van maatschappelijk herbestemmen van goederen van criminelen... dat de verkenning met het OM loopt en dat deze medio dit jaar wordt afgerond.

[2:57:46] En dan al daarvan gekeken gaat worden hoe dit structureel vorm krijgt.

[2:57:49] Ik hoop dat dit een snel structureel vorm kan krijgen.

[2:57:52] Want ik denk dat het heel belangrijk is dat we op die manier... toch het OM de mogelijkheid geven om producten die in handen zijn van criminelen... op die manier ook binnen de samenleving een goede plek te geven.

[2:58:06] En ik dank alle collega's voor het debat.

[2:58:08] Hartelijk dank.

[2:58:09] Dan is het woord aan de minister.

[2:58:11] En één interruptie aan de leden.

[2:58:14] Dank voorzitter.

[2:58:14] En ik zal proberen om in de resterende anderhalve minuut al uw vragen te beantwoorden.

[2:58:20] De Patsen aanpak, ja, die komt mee.

[2:58:22] Ik zeg hem toe aan de heer Van Dijk.

[2:58:24] Die komt dus gewoon mee in de volgende half jaar bericht, de concrete aanpak.

[2:58:28] Mevrouw Bikker, de governance, witwassen, alle aangelegene financieel-economische zaken zijn van mij en de minister van Financiën.

[2:58:38] Dus wij staan daar ook graag samen voor aan de lat.

[2:58:41] De minister van Financiën heeft aangegeven dat hij heel graag de witwasaanpak wil voortzetten, intensiveren, maar op een slimme manier.

[2:58:50] En daar ben ik ook zeer groot voorgestelde van.

[2:58:52] Dus niet het creëren van nieuwe regels waarmee we de sector moeilijker maken, maar wel een aanpak die daadwerkelijk het criminele geld gaat afpakken.

[2:59:01] En over het afpakken hebben we het uitgebreid gehad, daar komen we zeker nog over te spreken.

[2:59:06] NPS, het ingroeimodel, het is nu een kwestie van gaan doen.

[2:59:09] De testapparatuur is er, de opleidingen zijn erop aangepast.

[2:59:12] Nu gaat de politie gewoon zaken onderscheppen.

[2:59:15] Ik heb er goede verwachtingen over dat ze dat ook waar kunnen maken.

[2:59:19] Tegen de heer Van Nispen zeg ik ja, de preventie met gezag is ook gekoppeld aan het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid.

[2:59:26] Daarmee ligt er ook een link met de armoede- en schuldproblematiek.

[2:59:31] Dus ik zie die samenhang zeker.

[2:59:35] En ook daar zullen we op terugkomen.

[2:59:37] Wanneer krijgt u de brief over financieel-economisch?

[2:59:40] Ik denk dat dat maart zou zijn.

[2:59:43] En we zijn nu bijna in februari inmiddels.

[2:59:48] De heer... Even kijken wat we verder nog hebben.

[2:59:53] Mevrouw Michon vroeg nog over de informatiedeling.

[2:59:56] Ja, dat kan op dit moment ook.

[2:59:58] Dus in die zin is het niet zoals we het in het wetsvoorstel willen regelen.

[3:00:04] Maar ik lees gewoon even voor wat ik hier krijg toegesteld.

[3:00:10] Dan lig ik ook niet in commissie.

[3:00:12] Of juist wel eigenlijk.

[3:00:14] Nu kunnen een aantal partijen als gevolg van verblijvendheid al zaken met de NCDV delen...

[3:00:22] En dat geeft dus iets van informatie waarmee die analyses kunnen worden gemaakt.

[3:00:27] Maar uiteindelijk willen we dat natuurlijk ook gewoon netjes wettelijk verankeren.

[3:00:31] En daarom krijgt u een definitieve voorstel over de infodeling ook in dat wetsbestel wat in het tweede kwartaal in consultatie gaat.

[3:00:40] Volgens mij heb ik daarmee alle vragen beantwoord.

[3:00:42] Dank u wel.

[3:00:43] Er is nog eentje blijven liggen.

[3:00:44] De heer Van Nispen.

[3:00:45] In alle eerlijkheid, die is niet blijven liggen.

[3:00:46] Mag ik toch nog één vraag stellen?

[3:00:47] Ja, u had een interruptie, dus... Nou, dank.

[3:00:50] Ja, toch even over die initiatief het Centraal Aandeelhoudersregister.

[3:00:53] De minister heeft gelijk dat dat een initiatief was, onder andere van mijn fractie en van die van mevrouw Moedeloer.

[3:00:57] Maar nou zitten wij eens even op te zoeken.

[3:00:59] Ja, ik herken onmiddellijk, is te lang blijven liggen.

[3:01:01] We zijn in gebreken gebleven.

[3:01:02] Maar wat niet hielp, wat niet helpt hierbij, is dat er een kabinetstandpunt ligt...

[3:01:07] Althans, volgens mij is dat nooit herroepen.

[3:01:09] Waarin het kabinet niet positief oordeelt over deze initiatiefet.

[3:01:13] Ook inmiddels al van heel lang geleden.

[3:01:15] Dat maakt de kans dat een fractie heel veel tijd en energie in zo'n initiatief gaat stoppen... waarvan de kans groot is dat het door een coalitie niet aan de meerderheid geholpen gaat worden...

[3:01:24] Ja, dat maakt het allemaal niet makkelijker en beter.

[3:01:26] Maar begrijp ik nou de minister zo dat hij vandaag eigenlijk zei... ja, ik juich dat hartstikke toe en kom op, fracties, schiet op... want we staan er hartstikke positief tegenover.

[3:01:35] Misschien is het wel goed om daar dan die duidelijkheid over te krijgen.

[3:01:37] En als dat niet nu kan, want ik kom er een beetje laat mee... dan mag dat van mij ook wel op andere wegen of later.

[3:01:42] Daar gaat het niet om, maar ik ben wel benieuwd.

[3:01:44] Donderdagavond twee minuten over zes.

[3:01:46] Het lukt het mij niet om een kabinetstandpunt in twee minuten voor elkaar te krijgen.

[3:01:50] Maar als u het initiatiefwetsvoorstel zou willen afstoffen... dan wil ik wel gaan kijken of we het kabinetstandpunt ook kunnen afstoffen.

[3:01:56] En wellicht kunnen we daar contact over hebben.

[3:02:00] Oké, dan concludeer ik dat we aan het einde zijn gekomen van de tweede termijn.

[3:02:05] We hebben genoteerd dat mevrouw Mutlewer een twee minuten debat wil.

[3:02:09] En we hebben haar als eerste spreker staan.

[3:02:11] De toezeggingen van de minister zullen wij netjes registreren in het toezeggingenregister.

[3:02:16] Ik dank de minister voor zijn komst naar de Kamer en het inhoudelijk debat.

[3:02:19] En natuurlijk de leden.

[3:02:20] En ik sluit de vergadering.