Syrië

[0:00:37] Goedemorgen.

[0:00:39] Hierbij open ik de vergadering van de ronde tafel over de situatie in Syrië.

[0:00:46] We gaan het vooral hebben over...

[0:00:48] over mensenrechten en over de situatie voor minderheden.

[0:00:53] Wij wachten nog op twee sprekers, maar het is een beetje druk bij de ingang.

[0:00:57] Dus we gaan beginnen.

[0:00:59] Want we hebben voor dit eerste blok een uur aanwezig aan de kant van de Kamer.

[0:01:03] En we verwachten zo nog een aantal andere collega's.

[0:01:05] De heer Karreman van NSC, mevrouw Mutluer van GroenLinks-PvdA en de heer Boomsma van NSC.

[0:01:12] Mijn naam is Kat Piri en vandaag zet ik deze vergadering voor.

[0:01:15] Ik dank de gasten en ik zou u toch willen verzoeken, omdat we ongeveer 55 minuten hebben.

[0:01:24] Als u uw inbreng tot ongeveer 5 minuten kan beperken, dan is er daarna ook nog ruimte voor een discussie met de Kamerleden.

[0:01:33] Mag ik de heer Sannarit Mirza namens de Assyrische Democratische Organisatie Nederland, ADO, eerst het woord geven.

[0:01:43] Dank u wel, mevrouw Pering.

[0:01:47] Dames en heren, geachte commissieleden, geachte aanwezigen.

[0:01:52] Allereerst willen wij u hartelijk danken voor uw uitnodiging om onze visie over Syrië te delen en deel te nemen aan dit rond de tafel gesprek.

[0:02:02] Ik ben hier als vertegenwoordiger van de Assyrische Democratische Organisatie, afgekort ADO, die al 67 jaar strijdt voor vrijheid en democratie.

[0:02:13] Sinds de oprichting van ADO in 1957 hebben wij ons ingezet voor de rechten van de oorspronkelijke Syriose Assyrische volk in Syrië.

[0:02:25] Dezelfde gemeenschap die het land zijn naam gaf

[0:02:30] En een fundamentele rol speelde in de opbouw van de geschiedenis van Syrië, de beschaving en alfabet.

[0:02:37] De invloed van de Syriak-Assyrische taal, die meer dan 2000 jaar de gesproken taal van Syrië was, is nog steeds zichtbaar in duizenden dorpen en steden die hun oude Assyrische namen behouden.

[0:02:52] De Syriëse Assyrische volk bestaat onder andere uit de volgingen van de volgende kerken.

[0:03:00] de Oude Kerk van het Oosten, de Assyrische Kerk van het Oosten, de Syrische Orthodoxe Kerk, de Galdeesche Kerk, de Maronitische Kerk, de Syrische Katholieke Kerk en de Evangelische Syrische Kerk.

[0:03:16] Onze standpunten over de revolutie en de oppositie...

[0:03:22] Met het uitbreken van de Syrische revolutie in 2011... sloot ADO zich aan bij de volksbeweging... en steunde haar eisen voor vrijheid en democratie... ondanks de ontdrukking en vervolging... waaraan wij werden onderworpen door het Assad-regime.

[0:03:39] De ADO speelde een belangrijke rol in de Syrische oppositiebeweging.

[0:03:44] Ze is medeoprichter van de Syrië National Council...

[0:03:50] een coalitie van Syrische oppositiegroeperingen die in 2011 werd opgericht.

[0:03:57] Later werd de National Coalition of Syrian Revolutionary and Opposition opgericht, waarvan ADO eveneens actieve lid van is.

[0:04:09] Op 24 februari 2025 nam ADO deel aan de Syrische Nationale Dialoog in Damaskus.

[0:04:20] Twee leden van de organisatie waren aanwezig bij deze bijeenkomst die gericht was op het vinden van een politieke oplossing

[0:04:29] voor de Syrische crisis.

[0:04:30] De ADO heeft consequent gepleit voor een vreedzame en democratische transitie in Syrië en benadrukt het belang van een inclusieve dialoog die de rechten van alle Syriërs, inclusief minderheden zoals de Syrische gemeenschap, respecteert.

[0:04:46] ADO combineert haar historische inzet voor democratie en mensenrechten met actieve deelname aan zowel de Syrische oppositie als recente politieke dialogen in de nieuwe Syrië.

[0:04:59] Na 8 december 2024 werden de Assyriërs zowel in Syrië als buiten overweldigd door vreugde naar de val van de tyrannieke en corrupte Assad-regime.

[0:05:11] Met de opkomst van de nieuwe tijdperk van vrijheid streven de Assyriërs ernaar om een moderne democratische staat op te bouwen.

[0:05:17] Een staat die voor iedereen is aangezien de behaalde overwinning toebehoort aan alle Syriërs en niet aan één factie of partij.

[0:05:26] De situatie in Syrië blijft onvoorspelbaar en dynamisch.

[0:05:29] Het risico op de vestiging van een islamitisch sharia blijft aanwezig.

[0:05:34] Vooral met de groeiende invloed van HTS.

[0:05:37] Internationale pogingen om de regio te stabiliseren gaan door.

[0:05:41] Maar de weg naar vrede en herstel is vol obstakels.

[0:05:46] De situatie op het gebied van mensenrechten is niet verbeterd.

[0:05:51] Willenkurige arrestaties, martelingen.

[0:05:54] En geweld tegen burgers blijven voorkomen.

[0:05:57] Minderheden zoals Alawieten, Christenen, Durzen en Koerden zijn extra kwetsbaar.

[0:06:03] Onze visie voor wat wij graag willen aan het Nederlandse parlement en de commissie vragen, zijn tien kernpunten.

[0:06:15] En dat is heel beknopt, heel snel.

[0:06:19] Constitutionele erkenning van het bestaan van de nationale identiteit van de Syriëse volk.

[0:06:24] Garanderen van al hun nationale rechten, politiek, cultureel en administratief, binnen het kader van een eenheid van het Syrische land.

[0:06:32] En taalrechten, dat het beschouwen van Assyrische Syriak taal als een nationale taal en het herkennen daarvan als een tweede officiële taal naast de Arabische taal in gebieden waar ons volk een significante bevolkingsgroep vormt.

[0:06:47] Culturele ondersteuning, eerlijke vertegenwoordiging, zorgen dat eerlijke vertegenwoordiging van Syriëse Assyriërs in centrale lokale overheidsinstellingen

[0:06:58] De Syrische Republiek is gebaseerd op het beginsel van gelijke burgerschap, de scheiding der machten, vreedzaam machtsoverdracht door middel van vrije en eerlijke verkiezingen.

[0:07:11] Nog een aantal punten, dus vanwege de tijd zal ik niet alles benoemen, maar de laatste is de volledige gelijkheid tussen vrouwen en mannen en alle rechten en plechten en de afschuiving van alle vormen van discriminatie en geweld tegen vrouwen.

[0:07:27] Dus volgens ons vormen de bovenstaande kernpunten de basis voor een moderne democratische Syrië.

[0:07:33] Daarom verzoeken we u vriendelijk om alle Syriërs, waaronder Syrië als Syriërs, te ondersteunen bij het realiseren van deze kernpunten.

[0:07:41] Dank u wel.

[0:07:42] Hartelijk dank en ook dank dat u zich binnen de tijd heeft weten te houden.

[0:07:47] Inmiddels ook welkom aan de heer Paternoet namens D66.

[0:07:50] En dan geef ik nu het woord aan de heer Latif Tali namens de Raad van Koerdische Gemeenschappen in Nederland.

[0:08:00] Dank je wel allemaal.

[0:08:01] Ook dank je wel de aanwezigen.

[0:08:05] Allereerst wil ik namens Demnet, Raad van Koerse Gemeenschappen... de organisatie bedanken die dit mogelijk hebben gemaakt... in naam Issa Karaman en Kater Piri... die ook de Koerden bij hebben betrokken.

[0:08:22] Daar wil ik speciaal aandacht aan geven... omdat het helaas niet vanzelfsprekend is dat Koerden...

[0:08:31] direct als vertegenwoordiger betrokken worden bij dit soort initiatieven.

[0:08:41] Ik denk dat het belangrijk is niet te kijken wat in het verleden is gebeurd, maar dat we kijken naar de toekomst, hoe de Syrië nu is en wat we van Syrië willen maken of hoe we de Syrië in de toekomst willen zien.

[0:09:01] En daarom wil ik focussen op Noordoost-Oost-Syrië.

[0:09:08] Dat is een regio wat nu bestuurd wordt door SDF, Syrische Democratische Krachten.

[0:09:18] Dat zijn de Koerden samen met Christenen, Armenen, de Turken, de Jezidis...

[0:09:30] en al die andere minderheden die samen de krachten hebben gebundeld... om een veilige regio te creëren... waar ze tot nu toe heel goed in zijn geslaagd.

[0:09:44] Ik denk, als wij kijken nu naar de toekomst van de Syrië... van hoe wij Syrië willen zien, die democratisch is... die ook pro-west is, maar in ieder geval...

[0:10:01] ...langdurig stabiliteit kan bieden.

[0:10:04] En ook de veiligheid voor de mensen, voor de bepaalde etnische groepen, minderheden... ...de religieuze groepen, vrijheid krijgen om te leven in Syrië.

[0:10:17] En daarom wil ik samen met u kijken naar het systeem in Noordoost-Syrië... ...in Rojava-gedeelte...

[0:10:28] Wat daar nu gehanteerd wordt met nadruk op de rol van de vrouwen en ook de rol van andere minderheden.

[0:10:40] Hoe zij ingeslaagd zijn tot nu toe om dat regio stabiel te houden.

[0:10:44] Ondanks de druk van de buurlanden, met name ook de Turkije, die heel erg...

[0:10:53] ook vanuit de lucht, maar vanuit het land, geen rust geeft om de stabiliteit te beheersen in dat gebied.

[0:11:01] Ik denk dat dat een mogelijke blauwdruk kan zijn voor gehele Syrië.

[0:11:08] En mijn verzoek is dan ook om aan de commissie van Buitenlandse Zaken, minister van Buitenlandse Zaken, om net als andere landen die ook...

[0:11:21] dat gebied hebben bezocht, onlangs vorige week ook Groot-Brittannië... om te kijken of dat een mogelijkheid zou kunnen zijn voor geheel Syrië.

[0:11:33] En daar wil ik even bij laten.

[0:11:35] Dank je wel nogmaals allemaal.

[0:11:37] Hartelijk dank.

[0:11:38] En dan geef ik nu het woord aan de heer Duskun Kayak... namens de Federatie van Alevitische Gemeenschap in Nederland.

[0:11:46] Dank je wel.

[0:11:47] Allereerst wil ik...

[0:11:51] Het staat nu aan.

[0:11:54] Allereerst wil ik Isa Karaman en Katerpieren bedanken voor deze uitnodiging en dat we hier mogen zijn.

[0:12:02] Even kort over de federatie van de Alawitische Gemeenschap Nederland.

[0:12:07] Volgens mij bestaan we al 30 jaar en we hebben zo'n 25 verenigingen in Nederland die ook actief meedoen.

[0:12:15] We spreken over een groep van ongeveer 150.000 tot 200.000 Alawiten in Nederland.

[0:12:22] De vereniging waar ik zelf lid van ben in het Rijnmondgebied leven ongeveer ruim 10.000 Alawiten.

[0:12:32] Ik wil die getallen even benadrukken, want die aantallen leven in Nederland.

[0:12:35] En wij zijn hier aanwezig.

[0:12:37] En wij bekommeren ons ook een beetje over onze lotgenoten.

[0:12:41] Voornamelijk de Alawieten in Syrië.

[0:12:44] Het is een land die door oorlog heel erg verzwakt is.

[0:12:49] Ze gaan een onzekere toekomst tegemoet.

[0:12:53] Er zijn veiligheidsproblemen.

[0:12:54] De vraag is of de nieuwe regering die samengesteld wordt... Natuurlijk is onze wens...

[0:13:00] voor heel Syrië een democratische rechtsstaat.

[0:13:03] Maar of die nieuwe regering die gewapende groepen ook onder controle gaat krijgen... daar maken wij ons zorgen om.

[0:13:10] Er werd net gepraat over geweld tegenover de burgers.

[0:13:17] Volgens experts, je leest het in alle kranten, kan de huidige regime nog strenger zijn...

[0:13:24] dan wat we voorheen hadden.

[0:13:28] Het land verkeert in een economische crisis.

[0:13:33] De vraag is dan ook van, dat is meteen een opmerking die ik wil maken... of er wel voldoende voedsel en medicijnen, hulpgoederen... bij die minderheidsgroeperingen ook aankomen...

[0:13:49] Is er wel voldoende toezicht vanuit de VN?

[0:13:53] Kan er een dergelijke veiligheidscorridor worden samengesteld?

[0:13:57] We moeten ook niet vergeten dat in Nederland... In de nieuws werd het een beetje gepresenteerd als van... Syrië is gelijk aan het normaliseren, het Assad-regime is weg... en alle Syriërs kunnen bijna teruggaan.

[0:14:11] Maar ik vond het een beetje heel erg naïef en kort door de bocht...

[0:14:17] Nou, zo snel gaat Syrië niet normaliseren.

[0:14:20] En als we kijken naar Nederland, dan zie je hier in Nederland al heel snel pro-demonstraties voor HTS.

[0:14:31] Dat soort demonstraties, manifestaties zijn in Nederland geweest.

[0:14:35] Je hebt natuurlijk ook altijd een tegengeluid.

[0:14:38] Die zijn bang voor vergeldingsacties en durven zich niet echt te laten zien.

[0:14:43] Maar voordat wij bepaalde zaken internationaal gaan toejuichen... moeten we echt rekening houden met de samenstelling... van wat we aan populatie in ons eigen land hebben, Syriërs.

[0:14:57] En dat is belangrijk, dat wil ik even benadrukken.

[0:15:01] Natuurlijk is het onze wens dat...

[0:15:04] Het is steeds over en weer van... dan is Assad aan de macht.

[0:15:11] Waarbij eigenlijk een vals vergelijking wordt gemaakt... van alsof alle Alawieten achter hem stonden... en onvoorwaardelijk steun aan hem verleenden.

[0:15:19] Want dat was helemaal niet zo.

[0:15:20] Als ik vanuit mijn Alawietse waarden en normen uitga... dan zijn wij eigenlijk niet voor dat soort autocratische leiders.

[0:15:29] Helemaal niet.

[0:15:30] Wij juichen democratie toe.

[0:15:32] We zien verschillende groeperingen.

[0:15:35] Dan is Syrië ook een land waar heel veel religies voorkomen.

[0:15:38] Ook etnische minderheden heb je daar ook, zoals de Koerden.

[0:15:43] Zoals Latif al aangaf.

[0:15:45] Ja, deze mensen moeten allemaal betrokken worden in dit proces.

[0:15:48] En ik vind dat wij als Nederland vanuit de waarden, normen, idealen... die wij vanuit hier hebben meegekregen... daarin ook goed moeten...

[0:15:59] De situatie daar moeten we bekijken voordat we al heel gauw zeggen van Syrië is aan het normaliseren.

[0:16:05] Ik denk verder van dat.

[0:16:07] Het is niet de bedoeling dat onder een streng islamitisch regime mensen weer helemaal gebukt gaan onder angst.

[0:16:17] Dat is niet wat wij willen.

[0:16:19] voor oog hebben voor de toekomst van Syrië.

[0:16:22] We wensen dat land het allerbeste.

[0:16:25] Ik kom zelf uit Turkije.

[0:16:27] Eigenlijk hebben we al die groeperingen die we in Syrië hebben, ook in Turkije.

[0:16:30] We kennen het van dichtbij.

[0:16:31] We hebben ook Assyriërs in Turkije.

[0:16:33] We hebben christenen, Koerden, Turken.

[0:16:35] Ik kom zelf uit zo'n gebied.

[0:16:37] Het is niet makkelijk, maar het is wel mogelijk.

[0:16:41] Dat kan met voldoende toezicht.

[0:16:44] En ik denk dat daarbij ook educatie heel belangrijk is.

[0:16:49] Mensen moeten dat soort dingen ook van jongs af aan leren.

[0:16:53] Om die waarde ook te respecteren en voorgoed te handhaven.

[0:17:01] Dat is wat ik tot nu toe wilde opmerken en zeggen.

[0:17:04] Hartelijk dank.

[0:17:06] Ook welkom aan de twee sprekers.

[0:17:08] Het was een beetje druk vanmorgen bij de beveiliging.

[0:17:11] Maar fijn dat u er bent.

[0:17:13] Even voor de duidelijkheid hebben.

[0:17:15] De sprekers vragen zich allemaal ongeveer aan vijf minuten te houden.

[0:17:18] Zodat er ook nog ruimte is voor vragen vanuit de Kamerleden.

[0:17:20] Mag ik dan mevrouw Van Brederode namens het Syrische Comité als eerste het woord geven.

[0:17:29] Dank u wel voor de uitnodiging.

[0:17:32] Ik heb ook al een beetje naar uw verhalen mogen luisteren.

[0:17:36] Het Syriëse comité, om een heel klein beeld te schetsen, is opgericht door Syriërs die al veel langer geleden voor het Assad-regime...

[0:17:47] ...hebben moeten vluchten.

[0:17:48] Sommige van de oudere Syriërs hebben soms 10, 15 jaar vastgezeten.

[0:17:54] Toen de revolutie op 15 maart 2011 begon, aanvankelijk vreedzaam... ...was dat voor hun de aanleiding om bij elkaar te komen... ...en te zeggen wij willen op alle mogelijke manieren...

[0:18:08] ...behalve natuurlijk de gewelddadige manier, maar op alle mogelijke manieren... ...de revolutie ondersteunen, de idealen daarvan, kijken waar we kunnen helpen.

[0:18:18] Langzamerhand is onze comité steeds meer ook een plek geworden... ...waar de nieuwe vluchtelingen, die vaak ook die activistische achtergrond hadden...

[0:18:33] Ja, waar we probeerden, zo goed en kwaad als dat ging, aandacht te vragen voor wat er onder het Assad-regime plaats had.

[0:18:41] Waarbij we uiteraard ook afstand namen en de delicten benoemden en de gewelddadigheden van andere groeperingen, ook met name ook IS.

[0:18:53] Kortom, wij zijn verbonden door die ideale vrijheid, democratie, gerechtigheid.

[0:19:01] Ook een heel belangrijk onderwerp.

[0:19:04] En een van de dingen waar we als Syriërs Comité nu soms moeite mee hebben... dat is, ja, ook wij hopen van harte dat als Shara...

[0:19:18] We weten allemaal dat hij ook bloed aan zijn handen heeft.

[0:19:21] Dat er in de regio Idlib nu ook mensen in gevangenis zitten.

[0:19:25] Dat daar vreselijke dingen gebeuren.

[0:19:30] Vanuit ons, we zijn zeer kritisch op hoe verloopt dit proces.

[0:19:35] En wat gaat er gebeuren als op een gegeven moment de aandacht...

[0:19:39] ...wegdrijft van Syrië omdat er weer allerlei andere dingen in de wereld spelen... ...en toch geleidelijk niet de democratie wordt ingevoerd zoals wij dat hopen.

[0:19:51] Tegelijkertijd zie je dat het Westen eigenlijk vanaf 8 december, de eerste dag... ...voortdurend het heeft over wat is het lot van de minderheden...

[0:20:02] Dat is ook iets natuurlijk wat ons ook aan het hart gaat.

[0:20:07] Maar het is opvallend dat de minderheden eigenlijk gedurende de hele oorlog... vaker en makkelijker de aandacht krijgen dan onze mensen.

[0:20:22] Sommigen zijn ook koerdisch, sommigen zijn ook christelijk.

[0:20:25] Maar het erge vind ik van Syrië...

[0:20:30] De grootste leidende partij, en dan bedoel ik leiden met een korte ei, met een lange ei bedoel ik, sorry.

[0:20:39] Dat dat zijn gewone Soenitische burgers die onder Assad geleden hebben, die verschrikkelijk ook hebben geleden onder IS.

[0:20:52] En door voortdurend te zeggen, goh, hoe zal het straks gaan lopen voor christenen?

[0:20:58] Hoe zal het gaan lopen voor alle vieten?

[0:21:01] Dat zijn belangrijke vragen, maar het werkt in de hand dat er nog steeds een beeld kan ontstaan alsof het probleem ligt bij...

[0:21:11] een meerderheid wat niet het geval is.

[0:21:14] En je ziet dat ook in hoe er gesproken wordt... over vluchtelingen die mogelijk terug kunnen.

[0:21:22] En ik denk dat het belangrijk is om ook geloofwaardig... als Nederland en als Europa en als het Westen... te benoemen wat er heeft plaatsgehad...

[0:21:36] Aan de ene kant snap ik dat het zinvol kan zijn om niet op haakloverige manier te zeggen dit en dat heeft in het verleden plaatsgehad.

[0:21:45] Maar er zijn ook spanningen doordat een hoop mensen, met welke achtergrond dan ook en welke reden, decennia lang hebben gezwegen.

[0:21:57] ...over die martelgevangenissen.

[0:21:59] Bijvoorbeeld toen Zetnaya, toen het nieuws daarover naar buiten kwam... ...hoorden wij van sommige mensen... ...oh, het was dus echt waar.

[0:22:07] En dan heb ik het over dat operatie César is er geweest... ...al die dingen zijn naar buiten gekomen... ...en sommige groepen zijn stil geweest.

[0:22:16] Dus ik denk dat het voor een geloofwaardige wederopbouw... ...en voor een geloofwaardig begeleiden van een democratisch proces...

[0:22:24] ...ook echt belangrijk is om te benoemen.

[0:22:28] En zonder dat dat meteen in de schuldvraag gaat zitten.

[0:22:32] Maar dit en dat is er ook gebeurd.

[0:22:35] Er zijn mensen stilgebleven.

[0:22:38] Of hebben zelfs meegewerkt.

[0:22:40] Zelfs hier in Nederland, zelfs ik, heb ook te maken gehad met mensen die spioneerden.

[0:22:45] Waardoor mensen die de misdaden van Assad aan de kaak wilden stellen...

[0:22:51] ...zich op een gegeven moment niet meer uit durfde te spreken... ...omdat ze bang waren voor de gevolgen van de achterblijvers.

[0:22:58] Dat is een narratief wat een beetje naar de achtergrond is gedrongen.

[0:23:02] En ik denk, eigenlijk een beetje vergelijkbaar met Zuid-Afrika... ...dat bijvoorbeeld het inrichten van een soort waarheids- en verzoeningscommissies... ...misschien zelfs eerst al gewoon hier met Syriërs in diaspora...

[0:23:14] kan maken dat er een betrouwbaar fundament ligt... waardoor mensen niet, als het misgaat met HTS nu... toch weer elkaar gaan bestrijden.

[0:23:26] Dus ik denk dat we heel goed moeten kijken... naar hoe pak je het duurzaam aan.

[0:23:31] En daar hoort ook bij trauma's verzorgen.

[0:23:36] En natuurlijk... Dus dat is één ding.

[0:23:40] Ik moet u vragen om af te rollen.

[0:23:42] Ja, dan nog...

[0:23:44] Twee korte punten.

[0:23:45] Ik denk dat er heel veel kennis en ervaring is van Syriërs hier... die mee kunnen denken over hoe begeleid je een democratisch proces... of bij de totstandkoming van politieke partijen.

[0:23:59] Maar ik zie ook, en dat verheugt me ook zeer... dat er ongelooflijk veel Syriërs zijn die kleine...

[0:24:05] stichtingetjes of dingen hebben opgericht om lokaal te helpen te horen wat nodig is en het zou voor mij ook belangrijk zijn voor ons allemaal om te kijken waar kan Nederland helpen om die hulp te stroomlijnen en

[0:24:22] Ja, daarom lijkt me het ook belangrijk dat we niet steeds zeggen van... ze moeten zo snel mogelijk terug wanneer dat kan.

[0:24:29] Maar ik denk dat het juist geweldig zou zijn dat de wederopbouw gefaseerd gaat... juist van mensen die ook hier hun thuis hebben gevonden... zodat het een proces is wat in een soort dialoogbeweging tot stand kan komen.

[0:24:44] Hartelijk dank.

[0:24:46] Dan het woord aan de heer Messow namens de World Council of Arameans.

[0:24:53] Geachte voorzitter, geachte Kamerleden.

[0:24:55] Allereerst mijn welgemeende excuses dat ik zo laat ben aangeschoven hier.

[0:24:59] Nederland is een veilige staat.

[0:25:01] Met een leger en de machtigste militaire alliantie ooit.

[0:25:05] De NAVO als bondgenoot.

[0:25:07] Toch overlegt u over dreigingen ver weg.

[0:25:09] Rusland, China en andere geopolitieke risico's.

[0:25:13] Maar stel u voor dat het Nederlandse volk geen eigen staat, leger...

[0:25:17] of bondgenoten had.

[0:25:19] Geen enkele garantie op het behoud van de eeuwenoude Nederlandse taal en identiteit.

[0:25:23] Dat had gekund als de Tweede Wereldoorlog anders was afgelopen.

[0:25:29] Stel u voor dat u en uw familie hadden moeten overleven in een onveilig land in enclaves, omringd door vijandige milities die uw huis, land, cultuur en zelfs uw ziel bedreigen.

[0:25:41] Dat is de realiteit van de Arameërs.

[0:25:44] Syriës oudste autochtone bevolkingsgroep.

[0:25:46] Als erfgenamen van een 3000 jaar oude beschaving worden we geruisloos weggejaagd.

[0:25:52] Onze kerken, ouder dan de meeste Europese staten, vervallen tot ruïnes.

[0:25:57] Onze dorpen, ouder dan Nederland, worden gezuiverd.

[0:26:01] En onze Aramees taal, ouder dan het Latijn, dreigt te verstommen.

[0:26:06] Nederland en de internationale gemeenschap steunen Palestijnen, Arabieren, Koerden en anderen.

[0:26:13] Maar wie steunt de Arameërs?

[0:26:15] Wij hebben geen wapens of politieke macht, maar wel een kostbare erfenis en een wil om te overleven.

[0:26:22] Daarom is dit onze existentiële noodkreet aan u, geachte Kamerleden.

[0:26:27] De Wereldraad van Arameërs is sinds 1983 de internationale stem van het Aramees volk.

[0:26:34] Als geaccrediteerde VN-NGO strijden we voor rechten, erkenning en steun.

[0:26:40] We leveren noodhulp en ontwikkelen projecten, ook duurzame projecten, in Syrië.

[0:26:45] Maar zonder internationale steun blijft het een druppel op een gloeiende plaat.

[0:26:51] Sinds de val van Assad is de angst grotendeels afgenomen.

[0:26:54] Maar onzekerheid overheerst nog steeds.

[0:26:57] In Maaloula, vlakbij Damascus, waar nog Aramees wordt gesproken...

[0:27:02] zijn veel families gevlucht.

[0:27:04] Vorige week werd ons zelfs gevraagd het grote kruis op de bergtop... het symbool van het Aramees christendom te verwijderen... omdat coexistentie kennelijk niet wordt gewaardeerd.

[0:27:15] In Damascus, Tartus, Hama, Homs en Aleppo... vinden regelmatig plunderingen en intimidatie plaats.

[0:27:23] Afdokia, een jonge dame uit Homs en een van de vele Aramees in Syrië... die we regelmatig spreken, vroeg me vorige week nog...

[0:27:32] Kunnen jullie ons alsjeblieft helpen om Syrië te verlaten?

[0:27:36] De straten en de mentaliteit zijn veranderd.

[0:27:38] We voelen steeds meer druk om ons aan de sharia-normen aan te passen.

[0:27:43] In Noord-Oost-Syrië onderdrukt een Koerdische militie, de zogeheten Syrian Democratic Forces, die de zogeheten Syrian Democratic Forces aanstuurt, ons.

[0:27:52] Ze heeft veel van onze huizen en landerijen geconfiskeerd en koerdificeert ons millennia oude vaderland.

[0:27:59] Een bakermat van Aramees geleerden lang voordat de naam Koerdistan bestond.

[0:28:05] Wij willen blijven bestaan en rekenen op uw steun om ons voortbestaan te redden.

[0:28:11] Nederland staat van mensenrechten en de bescherming van minderheden.

[0:28:15] De Arameërs brachten de wereld het Aramees, de eerste wereldtaal en tevens de taal van Jezus, handel en wetenschap.

[0:28:24] Onze voorouders verbonden culturen via handelsroutes, van India tot Europa.

[0:28:29] De Arameërs behoren tot de oudste christelijke gemeenschappen ter wereld.

[0:28:33] Ons beschermen betekent ook het behouden van wereldgeschiedenis en wereldcultuur.

[0:28:40] U heeft ons zevenpuntenplan voor Syrië ontvangen.

[0:28:43] Dat is onze blauwdruk voor wederopbouw.

[0:28:46] Straks zouden we de commissie graag een politie willen aanbieden... over de erkenning en steun voor Aramees in Syrië.

[0:28:52] Daarin vragen wij onder meer het volgende.

[0:28:55] Ten eerste diplomatieke inzet binnen de EU en de VN.

[0:29:01] Evenals in uw contacten met de nieuwe Syrische machthebbers... voor onze erkenning in de nieuwe Syrische grondwet.

[0:29:07] Twee, gerichte humanitaire en ontwikkelingshulp.

[0:29:10] En niet via kanalen die ons overslaan.

[0:00:00] 3.

[0:29:13] Bescherming van ons 3000 jaar oude erfgoed, onze kerken, manuscripten en taal.

[0:00:00] 4.

[0:29:20] Erkenning van de wereldraad van Arameërs als gesprekspartner.

[0:29:23] Want Arameërs willen betrokken worden bij de toekomst van Syrië, ons eeuwenoude vaderland.

[0:29:29] U kunt hier deze week al mee beginnen door een motie in te dienen.

[0:29:33] Wij gaan daarover graag met u in gesprek.

[0:29:36] Geachte Kamerleden, de Arameërs in Syrië, net als in Irak en Zuidoost-Turkije overigens, balanceren op de rand van de afgrond.

[0:29:45] Zonder hulp verdwijnen we, samen met onze taal en onze hoop.

[0:29:49] Nederland steunt meenreden wereldwijd.

[0:29:52] Vergeet alsjeblieft ook ons niet.

[0:29:54] Uw diplomatie en steun kunnen ons redden en bijdragen aan een inclusieve Syrië.

[0:30:00] U heeft de macht om in te grijpen en de ondergang van onze 3000 jaar oude beschaving te voorkomen.

[0:30:08] Wij roepen u op om te handelen voor het te laat is.

[0:30:11] Laat onze stem niet de laatste Aramees echo uit Syrië zijn.

[0:30:15] Dank u wel en ik sta open voor uw vragen, voorstellen en ideeën.

[0:30:19] Hartelijk dank.

[0:30:21] Dan gaan we nu naar de leden van de Tweede Kamer.

[0:30:25] De heer Karaman.

[0:30:26] En we doen één voor één een vraag.

[0:30:28] En geeft u alstublieft aan aan wie u de vraag stelt.

[0:30:32] Dank u wel, voorzitters.

[0:30:33] Laat ik beginnen met dank aan de sprekers.

[0:30:36] Dank dat u hier het verhaal wil doen.

[0:30:37] Ik begrijp dat het moeilijke tijden zijn voor velen van u, omdat u waarschijnlijk ook familie of kennissen heeft in Syrië.

[0:30:43] Dank dat u dan de tijd neemt om ons ook bij te praten.

[0:30:48] Mijn vraag wil ik toch richten aan de heer Kayak van de Alawite.

[0:30:53] Ik heb veel contact ook met mensen in Syrië die van alawitische afkomst zijn.

[0:30:58] Volgens mij de meesten weten dat Assad ook alawiet was... en dat daarom de alawieten nu extra vervolgd worden door de nieuwe... laat ik niet zeggen bewind... maar misschien ook door een bredere groepering van shiïtische groeperingen... die ook de alawieten...

[0:31:14] U kunt aangeven hoe de situatie nu is en welke verhalen u krijgt uit Syrië.

[0:31:19] De heer Kayak.

[0:31:19] Uiteraard.

[0:31:32] Als we kijken naar de Alevite, het is een groepering die sowieso niet gewapend is, die zich in die zin ook niet kunnen beschermen.

[0:31:42] Ze zijn volledig machteloos en zwak.

[0:31:45] Ze hebben weinig kanalen waarmee ze kunnen lobbyen.

[0:31:50] Het is een groepering die aan de noordelijke zijde ook een beetje gecontroleerd wordt door de Turkse regering.

[0:31:57] Ze kunnen geen kant op.

[0:31:59] De situatie is niet echt rooskleurig voor de Syrische Alewieten.

[0:32:06] Het is...

[0:32:08] En natuurlijk zijn ze ook bang voor vergelding.

[0:32:10] En ja, ik moet zeggen, er zijn ook mensen die hun leven wagen om deze kant op uit te komen.

[0:32:17] Omdat ze bang zijn voor vergelding.

[0:32:19] En dat soort verhalen hoor je ook wel.

[0:32:22] Op sociale media zie je ook van alles voorbij komen.

[0:32:26] En ja, wat daar nu gebeurt is...

[0:32:32] Ik denk een beetje mensonterend richting de Alawieten.

[0:32:36] Want zij kunnen niet als verantwoordelijke worden gezien voor wat er is gebeurd door een leider, een elite groep die aan de macht is geweest.

[0:32:48] En er zijn ook heel veel Alawieten gesneuveld hierin.

[0:32:56] In het leger hebben voornamelijk Assad ook de aluïten gebruikt om bepaalde milities zoals IS te bestrijden.

[0:33:06] Ik denk dat zij moeilijk hun stem kunnen horen.

[0:33:09] Ze worden geleid door angst en ze zijn bang eigenlijk voor hun voortbestaan.

[0:33:16] En ik denk dat er ook weinig toezicht is.

[0:33:18] Als je kijkt, er net werd ook benadrukt dat overal in de wereld nu chaos is.

[0:33:25] En in hoeverre de VN bij macht is om hier ook toezicht op te houden, is ook een vraagteken.

[0:33:31] Daarnaast wil ik ook nog benadrukken, want dat is ook belangrijk.

[0:33:35] In hoeverre horen wij nog verhalen uit Syrië?

[0:33:39] Is er nog wel persvrijheid?

[0:33:41] Want volgens mij ligt die ook echt onder druk.

[0:33:43] Durven mensen nog wel de waarheid te schrijven?

[0:33:46] Wat krijgen we hier aan informatie daarover?

[0:33:50] Ja, dat is wat ik in het kort hierop kan antwoorden.

[0:33:55] Dank u wel.

[0:33:56] Dan gaan we naar mevrouw Mucluar namens GroenLinks PvdA.

[0:33:59] Dank voorzitter.

[0:34:00] Ook mijn enorme dank voor jullie aanwezigheid vandaag.

[0:34:03] Een belangrijk onderwerp wat lang volgens mij genoeg op de agenda moet blijven totdat de situatie in Syrië weer goed is.

[0:34:10] Ik wil mijn vraag richten, voorzitter, via u aan mevrouw Brederode.

[0:34:15] Waarom?

[0:34:15] Omdat de brief van mevrouw Brederode mij enorm heeft getriggerd.

[0:34:20] Want ze schrijft, we kijken met bezorgdheid en angst naar de situatie in Syrië... aangezien er geen enkele partij is die volledig gekwalificeerd is om die overgangsperiode te leiden.

[0:34:30] Er moet samengewerkt worden, maar u zegt ook in uw bijdrage als ook in uw brief... focus niet te veel op die minderheden, maar met name op de deelname van politieke krachten.

[0:34:39] En mijn vraag is, dat kan toch pas op het moment dat die veiligheid van die minderheden...

[0:34:45] Die op dit moment worden vermoord, onteigend, gemarteld, ontslagen, gewaarborgd is.

[0:34:53] Zodat hen niet hetzelfde lot is beschoren als de Soenieten jarenlang onder Assad.

[0:34:59] U komt met een lange termijn oplossing, die verzoeningscommissie.

[0:35:03] Maar wat moet er op korte termijn gebeuren?

[0:35:06] Ik geef het woord aan mevrouw Van Bredero.

[0:35:10] En ik vraag de heer Kajak om even zijn microfoon uit te zetten.

[0:35:12] Dank u.

[0:35:14] Ik kan me uw reactie voorstellen.

[0:35:18] Het laatste wat wij willen is ontkennen wat er nu gebeurt.

[0:35:23] Daar gaat het niet om.

[0:35:24] En ook zeker niet van de Soenitische meerderheid... heeft al die jaren verschrikkelijk geleden onder bepaalde groeperingen... die in ieder geval...

[0:35:37] Of actief deelname of zwijgen.

[0:35:40] Zwijgen is ook een standpunt soms innemen.

[0:35:45] Maar ik denk dat er veel voorkomen kan worden.

[0:35:49] Wanneer... Ik bedoel, behalve dat er natuurlijk rechtszaken moeten komen voor de oorlogsmisdadigers.

[0:35:57] Maar bijvoorbeeld berauw...

[0:36:01] Het openlijk uiten van berouw... eventueel vergezeld van redenen waarom mensen hebben gezwegen.

[0:36:09] Want die zullen, of tenminste, heel begrijpelijk kunnen zijn.

[0:36:14] Maar ik denk dat het wel lastig is... wanneer de aandacht vanuit het Westen voor minderheden... zodanig is dat het...

[0:36:26] Dat het in ieder geval kan overkomen.

[0:36:29] Alsof de zorgen om hen er nu ineens wel zijn.

[0:36:39] En er jarenlang...

[0:36:42] Geen zorgen.

[0:36:43] Ik bedoel, net hoorde ik bijvoorbeeld het noemen van... hoe weten we dat de berichtgeving klopt?

[0:36:48] Hoe zit het met de persvrijheid?

[0:36:50] Nou, er zijn bepaalde minderheidsgroepen... die ik 14 jaar lang echt nog nooit heb horen vragen hoe het zit met persvrijheid.

[0:36:58] Laat ik het zeggen, ik vind het allemaal reuze interessant.

[0:37:02] Dank u wel.

[0:37:03] Ik ben zelf ook christen, dus dat is dan misschien nog wel interessanter.

[0:37:07] Dat je denkt, goh, ik dacht dat dat ging over je uitspreken tegen onrecht.

[0:37:12] In plaats van alleen maar bezig zijn met het onrecht wat jou wordt aangedaan.

[0:37:16] Maar goed, dat is buiten deze discussie.

[0:37:19] Dank u wel.

[0:37:20] De heer Boomsma namens de NSC.

[0:37:22] Heel hartelijk dank voor uw komst en voor uw bijdrage.

[0:37:27] Ik denk dat het zoeken is bij velen naar een manier om het nieuwe bestuur van Syrië vorm te geven.

[0:37:31] Een manier die dus inclusief is en niet sectarisch en recht doet aan alle minderheden en aan de meerderheid.

[0:37:40] In hoeverre is daarvoor nodig een bepaalde vorm van regionale autonomie... versus een meer centraal bestuurd land... waarbij constitutionele waarborgen op centraal niveau worden gewaarborgd?

[0:37:51] Of welke mogelijkheden zijn er voor ook een regionale kant?

[0:37:57] Hoe belangrijk is dat in uw ogen?

[0:37:58] En ik denk dat de vraag is voor velen.

[0:38:01] Misschien voor de heer Messoof of ook voor de heer Meersa of de heer Tali.

[0:38:06] Je moet toch echt kiezen.

[0:38:07] Oké, dan de heer...

[0:38:09] Omdat ik die brief net heb gedaan aan de heer Messer dan.

[0:38:11] Ja.

[0:38:16] Kunt u nog één keer de vraag herhalen?

[0:38:17] Sorry, ik was even in gedachten bij wat mevrouw Bredero net zei.

[0:38:21] Dat raakte me.

[0:38:21] Maar goed, kunt u nog eens één keer herhalen wat u zei?

[0:38:23] Ja.

[0:38:26] In hoeverre is het in uw ogen nodig om een vorm van regionale autonomie na te streven in de nieuwe ordening van Syrië?

[0:38:34] Of volstaat het om constitutionele waarborgen in een centralistischer bestuurd regime te organiseren?

[0:38:40] Ja, dat is een heel indringende vraag.

[0:38:43] Natuurlijk zou het heel mooi zijn als we een autonoom gebied kunnen creëren voor bepaalde groepen.

[0:38:49] Met instemming natuurlijk ook van het centraal bestuur in Damascus.

[0:38:53] We zien nu al bijvoorbeeld sinds 2012 wat een groepering van de Koerden aan het doen is.

[0:38:59] Een autonoom gebied aan het creëren is.

[0:39:03] En je ziet nu sinds enkele weken soortgelijke ontwikkelingen in het zuiden van Syrië.

[0:39:07] met steun van Israël, waar de Druzen leven.

[0:39:10] Dus ja, er zijn ook heel veel gedachten bij christenen... bijvoorbeeld met name in de Vallei van de Christenen, Wadi al-Nasara... dat ook daar gesproken wordt over mogelijke autonomie.

[0:39:21] Maar ja, dat ligt natuurlijk allemaal heel gevoelig.

[0:39:26] Misschien dat ik dat kan koppelen aan de vraag die...

[0:39:29] die net gesteld werd aan mevrouw Brederoom.

[0:39:32] Kijk, de Armeese christenen zijn jarenlang, decennia lang... verstikt geweest door angst.

[0:39:37] We zijn bestuurd geweest door middel van onze kerken.

[0:39:40] En we hebben nauwelijks maatschappelijke organisaties mogen vestigen.

[0:39:44] Dus we hebben steeds geprobeerd rekening te houden...

[0:39:47] Met de situatie, hoe schrijnend die ook was, van de armee is lokaal.

[0:39:51] Dus we kunnen hier dingen gaan roepen, maar als dat een negatieve uitwerking heeft op ons volk daar, dan moet je toch eerst goed nadenken wat je zegt en hoe je het overbrengt.

[0:40:00] Nu is er een nieuwe situatie ontstaan in Syrië die kansen brengt.

[0:40:04] Kansen brengt voor iedereen in Syrië.

[0:40:06] We kunnen met z'n allen, zowel de meerderheid als de minderheden,

[0:40:10] Een nieuwe Syrië creëren.

[0:40:11] Een Syrië dat garant staat voor de veiligheid van iedereen.

[0:40:15] En dat is ook het antwoord op uw vraag.

[0:40:18] Als er onder internationale toezicht en bescherming kan worden geboden aan minderheden... dan zouden wij ook daarmee kunnen leven natuurlijk.

[0:40:26] Maar de vraag is wie kan ons die bescherming bieden?

[0:40:30] We hebben bijvoorbeeld onlangs een zware duistere periode moeten doorstaan in bijvoorbeeld Maaloula.

[0:40:35] Honderden families hebben moeten wegvluchten.

[0:40:37] Wie heeft hen bescherming kunnen bieden?

[0:40:40] Dat is een legitieme vraag die zelden wordt gesteld.

[0:40:43] En terugkomend op de vraag van de minderheden over wel of niet genoeg aandacht aan wordt besteedt.

[0:40:49] Kijk, we hebben minderheden en we hebben een autochtone bevolkingsgroep.

[0:40:52] Wij zijn een autochtone bevolkingsgroep.

[0:40:54] We wonen al 3000 jaar in Syrië.

[0:40:56] U kunt aan de Universiteit Leiden, waar ik Hebreeuws en Aramees heb gestudeerd... in de boeken terugzien dat het een gedocumenteerde, vastgelegde geschiedenis is.

[0:41:04] Dat is niet iets wat we uit onze duim zuigen.

[0:41:06] En de autochtone bevolkingsgroep, de Aramees...

[0:41:09] worden nu echt in hun existentie, in hun voortbestaan bedreigd.

[0:41:12] Dus daarin alsjeblieft meer aandacht.

[0:41:15] Ten tweede heb ik ook altijd geleerd... dat een lakmoesproef voor de democratie is... hoe een meerderheid met zijn minderheden omgaat.

[0:41:24] Dus ook daar graag aandacht voor.

[0:41:26] Dus we kunnen dat niet eenvoudig weg opzij schuiven.

[0:41:30] Dank u wel.

[0:41:30] Kort daarop ook, omdat het ook...

[0:41:37] Nee, dit gaan we niet doen.

[0:41:38] Sorry, ik zit de vergadering voor.

[0:41:40] En als u het niet erg vindt, gaan we heel even eerst naar de heer Paternotte.

[0:41:44] En dan gaan we straks kijken als er nog toevoegingen zijn van anderen.

[0:41:48] Ja, want misschien komt er nog een vraag waar u ook uw antwoord in vrij kan.

[0:41:55] De heer Paternotte.

[0:41:56] Ja, dank u wel.

[0:41:57] En lakmoesproef voor de democratie is denk ik een mooie stelling.

[0:42:01] Want ik vind het best lastig om een goed beeld te krijgen van hoe het nu op dit moment precies met de minderheiden in Syrië gaat.

[0:42:09] Het idee is natuurlijk dat de Levant in de ideaal omstandigheid een mozaïek is van cultuurgroepen... die een geweldige bijdrage kunnen leveren aan de realiteit.

[0:42:19] Vaak die enorme onzekerheid en onveiligheid die we nu ook weer zien.

[0:42:23] Ik zou de vraag willen stellen aan de heer Tali.

[0:42:26] Ik zou me eigenlijk willen richten op de veiligheidssituatie van de Koerden nu.

[0:42:31] Met name dan hoe die zich verhoudt tot de situatie in Turkije... waar we natuurlijk ook ontwikkelingen zien in de relatie tussen...

[0:42:38] Koerden in Turkije en de Turkse regering.

[0:42:41] Ik zou de vraag of de Koerden in Syrië zeg ik als onderdeel van één Syrië zien... of aansluitend op de vraag van mijn buurman... een heel andere, sterkere vorm van regionale autonomie.

[0:42:53] De heer Tali.

[0:42:55] Dank je wel.

[0:42:58] Een mooie vraag en ook terechte vraag.

[0:43:03] Om meteen antwoord te geven op je vraag...

[0:43:07] De Koerden zien zich wel een deel van Syrië.

[0:43:14] Ze hebben onlangs ook aangekondigd niet voor een verdeeld Syrië te zijn.

[0:43:20] Maar ze willen wel betrokken worden bij de gesprekken, wat tot nu toe helemaal niet het geval is.

[0:43:31] Ondanks dat het redelijk veilig regio is nu in Noord-Oost-Syrië... ...relatie met de Turkije... ...we weten wel dat het een van de redenen is... ...waarom de autonome koersregio in Syrië niet betrokken wordt...

[0:43:57] Bij de gesprekken is de druk vanuit Turkije.

[0:44:02] Turkije probeert natuurlijk te voorkomen dat Koerden überhaupt een erkend status krijgen.

[0:44:10] Dat is ook nu de reden waarom Turkije ook delen strategische gebieden in Noord-Syrië bezet houdt.

[0:44:20] Zoals Afrin en ook dicht bij Kobani.

[0:44:25] We weten ook wel dat het nodig is om stabiel Syrië voor elkaar te kunnen krijgen... dat de oorlog ook stopt.

[0:44:34] We weten ook wel allemaal dat dat nog steeds helaas niet het geval is.

[0:44:38] En als we kijken naar dat Koerse regio... zien we wel dat rondom de Tigrisdam nog steeds oorlog is... tussen door Turkije gesteunde groepen tegen de Koerden...

[0:44:54] en ondersteunt vanuit de lucht aanval.

[0:44:57] Dus dat gaat nog door.

[0:44:59] Maar een lichtgevende punt is wel... dat er nu vredesonderhandelingen gestart zijn in Turkije.

[0:45:08] Althans, daar poging heeft gewaagd de heer Öcalan.

[0:45:13] Wij hebben goede hoop op.

[0:45:17] En ik denk dat dat zeker een grote delen te maken heeft...

[0:45:23] in Syrië.

[0:45:26] Als Turkije erin slaagt om met de Koerden aan tafel te zitten, ik denk dat dat wel een vreugde uitwerpt voor de Koerden in Syrië.

[0:45:40] Maar ik denk dat het wel belangrijk is om vanuit Nederland te kijken hoe wij, we zijn met z'n allen met elkaar eens dat we het allemaal samen moeten doen met al die andere etnische minderheden en

[0:45:54] En groepen.

[0:45:56] Dat betrekt de Koerden erbij, zeker die nu vergeten zijn.

[0:46:01] Zodat we kunnen spreken over een stabiel Syrië.

[0:46:08] Dank u wel.

[0:46:09] Dan geef ik ook nog even de kans aan de heer Mirza om te reageren.

[0:46:13] Dank u wel.

[0:46:14] Op de vraag over decentralisatie.

[0:46:17] Dat verschillende gebieden eigen administratief bestuur doen.

[0:46:25] Dat is eigenlijk onze eis sinds lang geleden en nog steeds.

[0:46:31] Bijvoorbeeld Noordoost-Syrië, maar ook het zuiden van het land.

[0:46:36] Dat zijn op dit moment feitelijk ook administratief.

[0:46:40] Die regelen zelf alles.

[0:46:42] En dat willen wij ook.

[0:46:43] Bij het nieuwe bestuur wordt officieel in de grondwet aangegeven dat dat mogelijk is.

[0:46:54] Dat meerdere gebieden hun eigen gebied administratief kunnen regelen.

[0:46:59] Autonomie is niet mogelijk.

[0:47:02] Dat botst tegen de houding regering...

[0:47:07] En die zullen alles aandoen om dat niet te realiseren.

[0:47:11] Dus dat autonomie is niet mogelijk.

[0:47:13] Maar wel administratieve bestuur.

[0:47:17] Dat verschillende plaatsen hun eigen bestuur kunnen vormen.

[0:47:21] Zoals het op dit moment feitelijk is in Noordoost-Syrië.

[0:47:25] En dat willen we graag ook al uw steun daarin vragen.

[0:47:30] Hartelijk dank.

[0:47:30] Dan kijk ik nog naar de Kamerleden.

[0:47:32] We hebben nog tien minuten.

[0:47:33] Dus de heer Carmel.

[0:47:34] Ja.

[0:47:36] Dank u wel, voorzitter.

[0:47:37] Voorzitter, ik wil mijn vraag toch richten aan de heer Mirza.

[0:47:40] Die gaf aan in zijn inleiding dat zijn organisatie, de Assyrische Democratieorganisatie, heeft deelgenomen aan het Syrische Dialoog.

[0:47:49] Mijn vraag is aan u, in hoeverre, want ik begreep dat 900 man hebben deelgenomen, in hoeverre vond u dat u serieus werd genomen en in hoeverre denkt u dat daar resultaten uit voortkomen uit het dialoog?

[0:48:00] De heer Mirza.

[0:48:02] Nou, heel serieus is het niet genomen.

[0:48:06] Dat kan ik wel zeggen.

[0:48:08] Want het was voor ons gevoel alsof alles wat er in de slotfase... dat het alles was geregeld vooraf.

[0:48:20] Dus alles wat werd aangegeven van dit is besproken... en dit zijn onze aanbevelingen voor de president... dat was allemaal...

[0:48:32] ...voor gekookt, moet ik bijzeggen.

[0:48:36] Wij hebben onze inbreng, anderen ook hebben hun inbreng... ...over de constitutionele grondwet en niks van ons is overgenomen.

[0:48:48] Alles is voorgekocht wat mij betreft.

[0:48:51] Dat is geen goed signaal.

[0:48:54] Wij denken nu gaat het ook om de nieuwe verklaring.

[0:49:00] De nieuwe verklaring over de grondwet wordt ook aangewerkt.

[0:49:06] is overgezegd in de media en dat is ook niet niet geeft geen goede signaal voor de minderheden niet voor ook de religieuze minderheden want daar wordt

[0:49:21] min of meer over sharia-islamitische regels te introduceren.

[0:49:29] En dat botst een beetje met de gelijke rechten van de burgers.

[0:49:34] En alles wat daarover gezegd wordt, over gelijke rechten... dat gaat niet gerealiseerd worden als dat niet in de grondwet wordt gerespecteerd.

[0:49:47] Hartelijk dank.

[0:49:48] Mevrouw Mutliar.

[0:49:51] Ik maak me enorme zorgen over de situatie in Syrië en met mij en vele anderen.

[0:49:58] En uiteindelijk willen we allemaal dat Alawite, Koerden, Soenieten, Assyriërs en de Aramees samen kunnen leven.

[0:50:08] Maar de situatie is wat het is.

[0:50:11] En mijn vraag, voorzitter, met uw permissie... dat heeft met name te maken met het vier jaar wachten op de verkiezingen... die er in Syrië gaan komen, met alle gevolgen van die.

[0:50:22] Want de kans bestaat dat HTS de macht nog meer naar zich toe gaat trekken... en dat er een nieuw autoritair regime ontstaat.

[0:50:30] Mijn concrete vraag is... en ik ben even aan het kijken wie dat het beste kan beantwoorden, voorzitter.

[0:50:35] Ik denk een van de heren wellicht...

[0:50:38] U zult moeten kiezen, mevrouw Mucluer.

[0:50:42] Ik denk dat dat meneer Messot kan zijn.

[0:50:47] Kan hij antwoord geven op die vraag van... vier jaar wachten op verkiezingen is onnodig slecht.

[0:50:56] En wat zou dan anders moeten en of kunnen?

[0:51:00] De heer Messot.

[0:51:01] Ja.

[0:51:02] Dank u wel, voorzitter.

[0:51:04] Ja, ik denk dat dat kijken in een glazen bol is, om eerlijk te zijn.

[0:51:07] Ik denk allereerst dat landen als Nederland, en daar hebben we ook met de Duitsers over gesproken, dat ze voorwaarden moeten stellen aan hulp aan Syrië.

[0:51:15] De Syriërs staan nu te popelen om hulp.

[0:51:17] Ze willen internationale legitimiteit, erkenning, internationale steun.

[0:51:21] Prima, dat kan die kant op gaan, maar wel op voorwaarden van bepaalde ontwikkelingen die de goede kant op wijzen.

[0:51:30] En dat zien we nu mondjesmaat gebeuren.

[0:51:34] Ik denk dat het heel lastig is in te schatten.

[0:51:36] En ik zal u vertellen waarom.

[0:51:38] Omdat we nu nog steeds ontwikkelingen zien.

[0:51:41] In Noord-Oost-Syrië is de situatie nog steeds niet onder controle.

[0:51:44] We zien nu de situatie in Zuid-Syrië...

[0:51:47] Het borrelt nog steeds in Syrië.

[0:51:49] Het is nog steeds niet onder controle.

[0:51:50] En we gaan er steeds van uit dat Ahmed al-Shara heel Syrië onder controle heeft.

[0:51:54] En dat is natuurlijk helemaal niet waar.

[0:51:55] Want Ahmed al-Shara heeft ook te maken met bepaalde milities, groeperingen... die hier en daar zich schuldig maken aan intimidaties, plunderingen, roof.

[0:52:05] Dus ja, het is nog maar de vraag hoe lang hij zijn eigen macht kan behouden.

[0:52:09] We hebben nu gezien, wat ze nu naar buiten hebben gebracht, heeft mijn collega ook aangegeven...

[0:52:13] Ze hebben heel veel macht toebedeeld nu in een soort van tijdelijke grondwet.

[0:52:17] Ja, het is maar de vraag of de Syrische bevolking dat zal accepteren.

[0:52:21] Want we horen ook al, en we zien dat ook op sociale media verschijnen, klachten van Soenieten.

[0:52:26] Dus ik denk dat de kracht van Nederland onder andere ligt om dit soort dingen blijvend bespreekbaar te maken.

[0:52:33] Dat is niet opgaan in andere grote internationale regio's.

[0:52:37] kwesties zoals Oekraïne of andere conflicten in de wereld.

[0:52:40] En dan voelen zij de druk.

[0:52:41] En nogmaals, er moeten voorwaarden worden gesteld aan hulp die die kant op gaat.

[0:52:45] En dan zal er hopelijk, met steun van Nederland... positieve ontwikkelingen in Syrië kunnen zich ontvouwen.

[0:52:54] Hartelijk dank.

[0:52:54] De heer Boomsma.

[0:52:57] Er moeten voorwaarden worden gesteld.

[0:53:01] Misschien kan iemand dat nog nader toelichten.

[0:53:03] Hoe we die voorwaarden het beste kunnen stellen.

[0:53:04] Hoe je het beste manier druk nu kunt uitoefenen op de huidige Syrische regering... om te komen tot een goede oplossing.

[0:53:11] Want de sancties zijn natuurlijk net grotendeels opgeheven.

[0:53:15] Dus hoe zouden we dat als Nederland binnen de EU het beste kunnen doen?

[0:53:21] De heer Poomsma.

[0:53:22] Ja, aan de heer Tali.

[0:53:24] Ja.

[0:53:29] Dankjewel.

[0:53:32] Ik denk dat we om te beginnen...

[0:53:40] We moeten van de passieve houding, denk ik, sowieso misschien wel voortouw nemen daarin.

[0:53:47] Omdat we weten dat de risico's, net ook aangekaart, de risico's zijn groot.

[0:53:52] En we weten van waar Ahmed Alshara vandaan komt, van welke ideologie.

[0:54:00] En dat dat ook heel snel nu trekjes heeft en ook toont van...

[0:54:05] ...mag naar mezelf toe en vervolgens doen wat ik zelf wil.

[0:54:11] Daar lijkt het op.

[0:54:11] Ik denk dat we het dan zover niet moeten laten brengen door sancties.

[0:54:16] Bijvoorbeeld eisen stellen van... Er wordt nu gepraat over een nieuwe grondwet.

[0:54:22] Maar we weten ook wel dat een hele beperkte groep daaraan meedoet.

[0:54:27] Dat is een groep van zeven mensen.

[0:54:30] En dat zijn ook allemaal...

[0:54:31] aan Ahmed Elsharia geleerde personen.

[0:54:35] Dus dat dat helemaal niet breed gedragen is.

[0:54:38] Dat er heel veel mensen niet betrokken zijn bij het voorbereidende comité.

[0:54:43] Dus ik denk dat dat heel erg belangrijk is.

[0:54:45] En zeker absoluut niet toestaan dat het vier jaar gaat duren.

[0:54:52] Want...

[0:54:53] Elke dag telt.

[0:54:55] En we weten dat Syrië nog volledig in oorlog is.

[0:54:59] Alle kanten borrelt.

[0:55:01] Dat is door collega's ook verteld.

[0:55:05] Om dat te kunnen voorkomen... denk ik dat het handig is om... te adviseren dat het binnen de kortste termijn... misschien wel een jaar of twee jaar... maar absoluut geen vier jaar.

[0:55:20] En zeker...

[0:55:24] Breed gedragen voorbereidend comité oprichten en niet onder druk van Turkije of van andere landen een beperkte groep en doen alsof dat de macht is nu in Syrië.

[0:55:40] Ik wil u allen hartelijk danken.

[0:55:43] Ik weet, het is altijd heel vervelend om maar één uur de tijd te hebben voor zo'n discussie.

[0:55:49] We hebben heel specifiek met de heer Karreman in de voorbereiding, bewust in de eerste ronde natuurlijk, ook met name organisaties in Nederland die heel erg betrokken zijn bij wat zich afspeelt in Syrië, uitgelodigd.

[0:56:04] Een uur is veel te kort.

[0:56:06] Maar u heeft ook de kans gehad om een aantal position papers, een aantal van u hebben ook e-mails gestuurd met standpunten van uw organisaties.

[0:56:13] Ik wil u allen hartelijk danken.

[0:56:15] En dan schors ik even voor één minuut, zodat we de sprekers van de tweede ronde kunnen uitnodigen om hierheen te komen.

[0:56:21] Dank u wel.

[0:58:02] TV Gelderland 2021

[0:58:16] Ik heb de vergadering geopend en we gaan verder in het Engels.

[0:58:21] We gaan verder in het Engels, want we hebben twee sprekers die hun moedertang niet Nederlands is.

[0:58:30] Bedankt voor het komen hier.

[0:58:33] Bedankt voor onze gasten.

[0:58:33] We hadden een van onze gasten die online participeerde in dit gesprek.

[0:58:40] The same rules apply as to the first round.

[0:58:43] So I kindly ask the speakers to restrict their contribution to more or less five minutes.

[0:58:50] And then we also have enough time to ask questions by the members of parliament.

[0:58:55] Could I first give the floor to Mr. Metin Rai, who's speaking... My English is not that good anymore.

[0:59:05] Who's speaking on behalf of the European Syriac Union.

[0:59:08] The floor is yours.

[0:59:10] Thank you very much.

[0:59:11] Dear ladies and gentlemen, honorable members of the parliament, chairman, sorry, I had some notes here to speak from.

[0:59:22] I send you our position paper, so I will not read it as it told.

[0:59:27] Obviously the issue of Syria or the big revolution in Syria since 13, 14 years ago have made the country in a position where

[0:59:40] We kunnen niet zeggen dat er een land is in de realiteit.

[0:59:42] Maar historisch weten we wie er woont.

[0:59:49] Vandaag weten we niet even wie er woont.

[0:59:51] Omdat er veel mercenaren zijn die van andere landen worden geïnvolteerd.

[0:59:56] Zelfs in heel hoge stakeholdersposities.

[1:00:00] Zoals generaals enzovoort.

[1:00:03] Om dat te betekenen moeten we zien dat...

[1:00:07] De vorige spreker hier, meneer Meso en meneer Mirza, hebben u natuurlijk gezegd dat wij de originele mensen van die regio zijn, tussen anderen.

[1:00:19] Dus we kunnen niet zeggen dat wij de enige zijn, maar we zijn er geen nieuwkomers.

[1:00:25] En we zien waar Syrië vooruit gaat.

[1:00:28] We willen het bevorderen, om het de tweede Irak te worden voor onze gemeenschap, voor onze mensen.

[1:00:35] de Syriëse gemeenschap, de Assyriën, de Arameën, de Kaldanijen, de Babylonijen, de Akkadijen en ook in verschillende Europese taal, onder andere Syrijanska, Assyriska in het Zwitserland, waar ik vandaan kom, in Zweden.

[1:00:52] Dus er zijn veel ongelooflijkheden met de naam, maar zorg er niet voor.

[1:00:55] Dit is dezelfde gemeenschap, dezelfde mensen, alleen hebben of gebruiken verschillende naams op zichzelf.

[1:01:06] I think Europe, or we think Europe, and particularly Netherlands, has also a strong need to stand up.

[1:01:17] Not only for us, but for Holland.

[1:01:19] Because I know that Holland is also a mix with a lot of minorities, with a lot of autonomies, with a lot of differences, but equal treated member citizens in the country.

[1:01:34] So this is the future.

[1:01:35] Waar we denken dat Nederland een onderdeel kan worden van, om internationaal een sterke stem te zijn.

[1:01:48] Om de toekomst te stoppen, wat er straks in Syrië zal zijn, dat we betrekken, kan het heel, heel gevaarlijk zijn.

[1:02:00] Zelfs om onze mensen op het niveau van uitdaging te zetten.

[1:02:04] En dat is de zogenoemde democratische sharia.

[1:02:10] Het is een verandering in zichzelf.

[1:02:12] Je kunt niet beide hebben.

[1:02:16] Een van hen is 1400 jaar oud.

[1:02:18] En de andere is gewoon nieuw, zelfs in Europa.

[1:02:22] In de VS, ik denk totale democratie, spreken we over 1968.

[1:02:25] Toen iedereen de kans had om te voteren.

[1:02:28] Als mens, als oud mens.

[1:02:29] Dus we weten dat het in zijn kredij zit.

[1:02:34] Daarom is het belangrijk om al alert te zijn.

[1:02:39] We zijn geen minoriteit.

[1:02:41] We accepteren geen minoriteit.

[1:02:43] We praten veel over minoriteiten.

[1:02:47] We weten waarom we minder zijn.

[1:02:49] Het is door genocide na genocide, vanaf de tijd van de Ottoman Empire tot de afgelopen tijden.

[1:02:56] En we zijn de indignende mensen van de regio.

[1:03:00] En als het maar 20 jaar geleden was, zou ik zeggen dat we zelfs nu de tweede etniciteit zouden zijn.

[1:03:12] Arabiërs, Syriërs, of Roem-Orthodoxen, Roem-Katholieken, verschillende denominaties binnen de kerk.

[1:03:19] Wadi Nassara, zoals meneer Johnny Messo zei.

[1:03:23] Al dit wordt de tweede grootste populatie.

[0:00:00] 30 jaar geleden was het inderdaad de tweede grootste bevolking na de Arabiërs.

[1:03:35] Dus we moeten ervoor zorgen dat... Nummers zijn altijd een figuur die we moeten hebben, natuurlijk.

[1:03:43] Maar dat laat niet de kwaliteit van het probleem zien.

[1:03:51] We moeten dat erg voorzichtig hebben.

[1:03:54] Sinds HTS...

[1:03:58] took the lead in Damascus.

[1:04:02] Obviously we can see that it groups people and political groups around itself, militias, and everybody who is non-affiliated with HTS have the same opportunities to be included in the process, in the political discussions, not political parties, and so on.

[1:04:25] But what we can see is that HTS

[1:04:28] is erg geïnteresseerd in het maken van dit een religieus probleem.

[1:04:33] Dus de kleren van de kerk worden geïnviteerd naar ontmoetingen, maar niet de politieke partijen, niet de representanten van de mensen.

[1:04:42] En we zien dat als een slechtheid, omdat de kerk hun werk doet en de politici hun werk doen.

[1:04:50] Wij als Syriëse Europese Unie geloven sterk dat we kunnen samenwerken.

[1:04:58] Dat wat er in Europa is, waard is.

[1:05:00] Het is waard, zelfs in het Midden-Oosten.

[1:05:04] Het gaat om educatie.

[1:05:06] Het gaat om de eerste stappen nemen.

[1:05:09] En om te laten zien dat het in de praktijk gedaan is.

[1:05:13] Het is mogelijk om dat te doen.

[1:05:14] En we hebben dat in Noord-Oost-Syrië.

[1:05:17] Met de Syriërs, de Araben, de Kurds.

[1:05:21] De democratische, autonome zelfadministratie van Noord-Oost-Syrië.

[1:05:25] dat onze collega's, de Syriëse Uniepartij in Syrië, een van de ondernemers is.

[1:05:32] MFS, Syriëse Militaire Vormen, is een van de ondernemers van SDF enzovoort.

[1:05:39] Dank u, dank u wel.

[1:05:40] En ik welkom ook meneer Don Seder op het beeld van de Christelijke Unie.

[1:05:45] Dan geef ik de vloer aan meneer Melvin Ingelby, die de Syriëse correspondent is voor het Duitse nieuwsbrief NSA.

[1:05:51] Dank u. Heel erg bedankt.

[1:05:52] En bedankt voor de invloed van de commissie.

[1:05:57] Een kleine verantwoordelijkheid.

[1:05:58] Ik ben NRC middeleeuws-correspondent.

[1:06:00] Ik heb tijd gedediceerd om een boek te schrijven over de afgelopen maatschappijen in Syrië.

[1:06:08] Ik heb Syrië de afgelopen negen jaar gecoverd.

[1:06:10] Ik was daar in december, net na het verhaal van het Assad-regime.

[1:06:17] Ik ben naar Damascus, Homs en Sardinië geweest.

[1:06:21] In de Sardiniëse gevangenis...

[1:06:24] We kwamen bijna vijf dagen na het bevrijding van dit plek.

[1:06:28] Het is een moderne concentrationcamp.

[1:06:32] Er zijn veel simpele gevangenissecurentiebranchen.

[1:06:36] Tens van duizenden mensen zijn tot dood getort.

[1:06:39] Buiten de gevangenissen waren de families van de verdwenen... aan ons aan het klinken om informatie te vinden... over de waaromgeving van hun liefde.

[1:06:48] Ze konden nog niet celebreren.

[1:06:53] But outside on the street in Syria, what I saw was overwhelming joy, including from minorities, even though I very much agree with you, the term is not very appropriate, but for instance in the Christian community in Homs, I was in a street party where there was a guy dressed as Santa Claus who was in the business of whiskey import-export, who was celebrating to a techno party in the center of Homs.

[1:07:20] I spoke with

[1:07:23] Posh dames in de elite-neigboren van Damascus waren heel veel seculiere vrouwen, die verliefd waren door de afkomst van Bashar al-Assad, zelfs al waren ze beschouwd om in een regeringsgebied te leven.

[1:07:37] Maar zoals sommige mensen hebben uitgelegd, zijn mensen waarschijnlijk niet altijd de regering ondersteunen.

[1:07:46] I don't recognize much of this reality, the reality I saw in Syria in this room, in all honesty.

[1:07:52] In the previous sessions, aside from the contribution by the Syrian committee, we didn't hear once about the atrocities of the Assad regime, a regime that has tortured to death its population at an industrial scale, used chemical weapons against civilians, razed cities to the ground.

[1:08:10] I think that's an important omission, to say the least.

[1:08:14] Someone mentioned that there is no press freedom now.

[1:08:17] As a journalist, I can tell you I was able to report freely, something that was not possible under the Assad regime.

[1:08:26] But I do understand, of course, there's concerns on the part of the various communities of Syria.

[1:08:32] I don't like to call them minorities.

[1:08:34] ...om de redenen die u uitgelegd hebt.

[1:08:36] Syrië is het huis van een myriad van culturele, etnische en religieuze gemeenschappen.

[1:08:44] Ik respect hun geschiedenis, ik ken hun geschiedenis.

[1:08:46] Ik heb, je weet, om te spreken met meneer Meso, ik ben naar Turabdin, naar Midyat in...

[1:08:55] ZANG EN MUZIEK

[1:09:12] the reality on the ground and the experiences of the Syrian people.

[1:09:17] And I do have an issue with the tendency, which is very prevalent, not just in the Netherlands, but in many Western countries, to approach Syria through a so-called minority angle.

[1:09:29] It is for the Syrian people very reminiscent of French colonial practices.

[1:09:34] It's very reminiscent, actually, of the practices of the Assad regime, which used to play out minorities against each other.

[1:09:41] Stereotypen veroorzaken, zoals alle Alawijden de regering ondersteunen.

[1:09:45] Dat is niet waar, natuurlijk.

[1:09:46] Veel Alawijden hebben onder de regering gestorven.

[1:09:50] Ze wilden hun zonen niet aan de regering sturen.

[1:09:53] Door politiek in deze manier te veroorzaken, door een minoritair lichaam, strengen we deze stereotypes.

[1:09:59] We vergroten de etnische tensies en dat kan zeer gevaarlijke oplossingen hebben.

[1:10:08] Of course, I do have concerns.

[1:10:12] There's very real concerns today in Syria.

[1:10:16] There are a lot of incidents of violence, extrajudicial violence, especially in, for instance, Homs countryside.

[1:10:23] We've had a lot of incidents of, you know, government-affiliated forces going in.

[1:10:29] There being armed skirmishes, people being killed without any trial.

[1:10:34] Social media is flooding...

[1:10:36] met dit soort informatie.

[1:10:37] We moeten bewust zijn dat er veel informatie is tussen die informatie.

[1:10:41] Ik heb video's gezien van de eerste stijgen in de oorlog enzovoort.

[1:10:45] Maar deze violence is echt.

[1:10:46] En ik denk dat de beste manier om het te voorkomen is om in solidare mechanismen van transitieel justitie te investeren.

[1:10:52] Want we moeten herinneren dat, zelfs al zijn de gemeenschappen natuurlijk het meest bang voor deze soort violence, bijvoorbeeld de Alawite-gemeenschap,

[1:11:03] It is not necessarily sectarian violence.

[1:11:05] These are acts of revenge, following the atrocities that happened in the war, for the most part.

[1:11:12] One thing can become the other thing if we continue looking at all of this from a kind of minority angle, and if people feel that crimes are not accounted for.

[1:11:22] So there must be an investment in transitional justice.

[1:11:27] The second concern I had, and it's something Mr Mirza mentioned, the national...

[1:11:33] Het is niet omdat er geen zogenoemde minoriteiten aanwezig waren.

[1:11:38] Ze waren aanwezig.

[1:11:50] Het probleem is, wat moeten de mensen zeggen?

[1:11:52] Ik zie een ontwikkeling waarin Ahmed al-Shari is verborgen door een aantal mannen die de kracht houden.

[1:11:57] Ze zijn heel blij om foto's te nemen met christelijke gemeenschappelijke leiders om de Westen te blijven, die zo geobsesseerd zijn met minoritairiteiten, maar niet echt blij zijn om eigen kracht te delen.

[1:12:08] Dat is het probleem.

[1:12:10] En ik denk dat de risico, paradoxisch, is dat we een repetitie van de voordelige autoritaire structuren in Syrië zullen zien.

[1:12:16] En niet een relapse naar de jihadistische ideologie die Ahmadinejad herhaalt.

[1:12:22] Dus ik zou zeggen dat dat de echte risico is.

[1:12:24] En om dat te voorkomen, moet er een investering in de Syriëse civiele samenleving worden geïnvesteerd.

[1:12:29] Syriërs hebben het regime naar hun vloer gebracht.

[1:12:32] En Syriërs zijn erg veilig.

[1:12:35] to take care of their affairs, but they need our support.

[1:12:38] And I find it telling, even though I'm very happy that you are here, but I find it telling that there's very few members of parliament who've turned up to the meeting, even though what is happening in Syria clearly is crucial to the future of Syria and the region.

[1:12:53] And finally...

[1:12:56] Ik denk dat dit iets is waar we niet echt over hebben gesproken.

[1:13:01] Ik heb een Kurdisch vriend die uit Aleppo is.

[1:13:05] Hij is terug geweest.

[1:13:07] Hij was ooit in Istanbul.

[1:13:09] Een seksueel soort man.

[1:13:11] Een man die zijn drinken en sigaretten leuk vindt.

[1:13:15] Niet je gewone islamist.

[1:13:16] Maar hij wilde terug naar Aleppo, toen het regime stierf.

[1:13:21] Hij was daar in een appartement met christenen en Sunni-Arabs.

[1:13:25] Hij zei, dit is geen probleem voor ons.

[1:13:29] We leven samen.

[1:13:30] Het probleem is dat er geen elektriciteit in het appartement is.

[1:13:34] Waarom is er geen elektriciteit in Den Haag?

[1:13:38] Hij werkte voor het Verenigd Ministerie.

[1:13:40] Volgens zijn achtergrond was hij een leeftijdse kerk.

[1:13:43] Hij wilde het land opnieuw bouwen.

[1:13:46] Maar de salarissen zijn niet betaald.

[1:13:47] Waarom niet?

[1:13:50] Syrië is uit de fondsen.

[1:13:51] Qatar heeft geofferd om de salarissen te betalen, maar Qatar, Reuters heeft recent opgesproken, heeft opgesproken om dat te doen, omdat van de Amerikaanse sancties.

[1:14:01] Nu, het feit dat de EU bepaalde sancties heeft verhogen, is zeker een stap in de juiste richting, maar er moet een uitbreiding van de verhogen van sancties zijn, en niemand heeft dit gevoegd.

[1:14:10] This is the prime concern right now for many Syrians.

[1:14:13] I'll end with this point.

[1:14:16] This is not an appeal to altruism, especially for parties in the current political climate that want Syrian refugees to return.

[1:14:26] It is very important to invest in this country and to show interest in this country.

[1:14:31] If not, you will get...

[1:14:33] Cycles of revenge, new violence, potential new exodus of refugees, new breeding ground for extremist groups.

[1:14:41] Neither the world nor Syria needs any of these deja vus.

[1:14:45] Thank you very much.

[1:14:46] Before I give the floor to the next speaker...

[1:14:50] Dit is een erg goede afspraak in het Nederlandse parlement voor een gesprek.

[1:14:54] Ik wilde alleen laten weten dat we soms gesprekken hebben met twee leden.

[1:15:01] De volgende spreker is Mr. Koos van Dam, oud-ambassadeur en oud-special envoy voor Nederland naar Syrië.

[1:15:08] De vloer is aan u. De microfoon.

[1:15:12] Er is een verhaal van Mahatma Gandhi dat de civilisatie moet worden beoordeeld

[1:15:21] volgens het behandelen van minoriteiten.

[1:15:24] Ik denk dat dit een erg goed statement is.

[1:15:28] In het Westen wordt veel meer aandacht vaak gegeven aan minoriteiten, tenminste als het gaat om non-Arabische minoriteiten, zoals de Kurden of bepaalde christelijke groepen, dan aan de majoriteit van de bevolking, in dit geval de Soenie-Arabs.

[1:15:45] Ik moet als een voorstel maken dat

[1:15:48] Er is een uitdaging gemaakt voor de Palestijnse christenen, ook een minoriteit, maar er is geen aandacht voor hun geloof.

[1:15:56] Dus natuurlijk, religieuze en etnische groepen moeten dezelfde rechten hebben als de majoriteit.

[1:16:01] Maar dat betekent niet dat de majoriteit overleden moet worden.

[1:16:05] In Nederland sympathiseren veel mensen met de Kurds van de Syriëse democratische krachten.

[1:16:10] Maar dit is een hoogst autoritaire organisatie.

[1:16:14] We vinden democratie belangrijk.

[1:16:17] En deze organisatie heeft geen steun van de meer dan 15 andere Kurdische partijen.

[1:16:26] Het gewone pattern in Syrië is dat een diktatie wordt vervangen door een andere.

[1:16:32] Still I believe that the new regime should be given the opportunity to help Syria navigate out of its extremely difficult current situation.

[1:16:42] Perhaps this perspective contains an element of wishful thinking, but in my view the most likely alternative is a renewed civil war which would plunge the country even further into chaos.

[1:16:59] Dus we moeten, zoveel mogelijk, omdat onze betrekkingen beperkt zijn, helpen om het nieuwe regime te voorkomen van het slijden in een ander autoritaire systeem.

[1:17:10] Als we een schaddaad kunnen houden aan zijn woord, dan hebben we al een belangrijke progressie gemaakt.

[1:17:17] Het bepalen van verschillende restricties, zoals sancties, in een oplossing om het nieuwe regime te veranderen, verandert alleen de risico's

[1:17:26] dat Syrië in een civiele oorzaak zal verlaten.

[1:17:29] De oorzaak is zelfs nog niet helemaal afgesloten.

[1:17:33] Natuurlijk moeten we niet oncritisch staan, zoals de gebeurtenissen.

[1:17:37] Maar misschien zijn er lezingen te leren van de vorige civiele oorzaak, waarin verschillende buitengewone landen interveneren met disasterle

[1:17:47] ...consequences, not success.

[1:17:50] Ultimately, it's up to the Syrians themselves to decide their future.

[1:17:56] If we look at the so-called alibi-dominated regime... ...it was a regime of a minority within a minority.

[1:18:04] Like Hayat Tahrir al-Sham, it's a small or very small Sunni minority... ...within a Sunni majority.

[1:18:13] Dus de minoriteit is een relatief concept, vaak geïnterpreteerd zoals mensen het willen, volgens hun smaak.

[1:18:24] Ik hou het zo kort mogelijk.

[1:18:27] Heel erg bedankt.

[1:18:28] En dan de laatste spreker in deze ronde is mevrouw Carla Boulos, de onderzoeker en expert op vrouwenrechten in Syrië.

[1:18:36] Bedankt dat je met ons bent.

[1:18:37] Kan ik u de vloer geven, alstublieft.

[1:18:45] We kunnen je niet horen, dus misschien als je... Ja.

[1:18:50] Kan je me nu horen?

[1:18:51] Sorry.

[1:18:51] Ja, perfect.

[1:18:52] Dank je.

[1:18:52] Hallo iedereen.

[1:18:54] Bedankt dat je me hebt.

[1:18:55] Ik zal mijn gesprek lezen, waardoor ik je hopelijk een brief zal geven over de situatie van Syriëse vrouwen.

[1:19:05] Noor, een jonge Syriëse student, is niet meer verbaasd als ze een vrouw ziet rijden in een taxi in Damascus.

[1:19:14] In plaats van

[1:19:15] She feels more secure.

[1:19:17] Om Leila started her small business after receiving a grant from a local organization.

[1:19:23] And because of her financial independence, her daughters can continue their education.

[1:19:30] Dr. Ikram Habboosh, the first woman to lead Idlib Maternity Hospital in Northwest Syria.

[1:19:36] She breaks barriers despite limited support and restricted access to reproductive health services.

[1:19:43] Without these women,

[1:19:45] and every Syrian woman, there can be no transition in Syria.

[1:19:50] For the last 14 years, women with diverse backgrounds, races, religions and ethnicities have been the backbone of the country, working in different sectors, leading civil society organizations and taking care of their families.

[1:20:06] While men were engaged in combat, Syrian women effectively sustained the country.

[1:20:13] Yet,

[1:20:14] There are no policies, laws or societal measures to support Syrian women who face immense challenges.

[1:20:26] Regarding economic challenges, the war had a deep socio-economic impact.

[1:20:32] The percentage of female-headed households in Syria rose from 4.4 in 2009 to 22.4 in 2017.

[1:20:43] Many women remain trapped in low-paying and insecure jobs.

[1:20:48] And now we see large scale of dismissals following public sector cuts, particularly in education and healthcare.

[1:20:58] The lack of systematic support by policies and laws threatens the women economic independence that they have fought for.

[1:21:08] Regarding safety and security.

[1:21:12] The violations of women's rights are increasing.

[1:21:15] Women live in fear of being kidnapped, killed or raped.

[1:21:20] And there are no sufficient security measures.

[1:21:24] The country remains in chaos and revenge crimes based on personal, racial, religious or ethnic motives are rising.

[1:21:32] Without legal and institutional protections, women remain vulnerable to violence and exploitation with little hope for justice.

[1:21:41] regarding political participation.

[1:21:44] Many Syrian women have played key roles in civil society and politics.

[1:21:48] They have led peace negotiations, advocated for their loved ones who were forcibly detained, and shaped discussion on justice and accountability.

[1:21:58] However, the role in Syria's transition is not taken seriously beyond symbolic representation.

[1:22:07] Checking the box, unfortunately.

[1:22:10] Several officials from the transitional governments, including a female representative, have openly stated that women's place is not in politics or leadership positions, which is unacceptable.

[1:22:25] Since I'm here, I believe that the Netherlands could play a crucial role in supporting Syrian women by advocating for a democratic,

[1:22:37] inclusive governance transition that protects the rights of citizens.

[1:22:43] By supporting the foundation of independent local monitoring committees to track inclusivity in political decision making beyond symbolic quotas.

[1:22:55] By funding women-led civil society organizations that provide healthcare, education, economic opportunities and political participation training programs.

[1:23:07] by supporting local community initiatives that promote dialogue, social cohesion and engagement, social and religious figures in addressing gender-based violence.

[1:23:19] Finally, by providing assistance and resources to help the Syrian judiciary and civil society establish gender-responsive judicial mechanisms to address both historical and ongoing violations of women's rights.

[1:23:38] Syriëse vrouwen hebben de moeilijkheid van deze conflict opgelegd.

[1:23:42] Ze hebben de grenzen gezet, de resiliëntie en de determinatie om de toekomst van hun land te vormen.

[1:23:50] Nederland heeft de kans om met hen te staan.

[1:23:53] Niet alleen als steuners, maar ook als partners in hun strijd voor justitie.

[1:23:59] Heel erg bedankt.

[1:24:01] Heel erg bedankt.

[1:24:02] Dan gaan we naar de parlementariërs.

[1:24:06] Meneer Karaman, alstublieft.

[1:24:08] Bedankt mevrouw voorzitter.

[1:24:10] Ik wil mijn eerste vraag aan meneer Engelby beantwoorden.

[1:24:15] Jullie zijn al negen jaar in Syrië geweest.

[1:24:24] Oh, sorry.

[1:24:25] So, covered Syria for nine years, so you know a lot probably about Syria.

[1:24:29] So my question is about Al-Jolani.

[1:24:31] I still keep telling it's Al-Jolani.

[1:24:35] He changed his name.

[1:24:36] But for me it's really to understand who he is and what he would bring for the new Syria.

[1:24:44] Misschien heb je hem ook opgeleid toen hij in Idlib stond.

[1:24:48] Dan kun je zien wat hij echt was op die tijd.

[1:24:51] Hoe hij zich verhaalde.

[1:24:52] Was het al een inclusieve samenleving in Idlib?

[1:24:55] Omdat hij nu een suit draait.

[1:24:58] Maar hij heeft zijn baard niet geschaveld.

[1:25:00] En voor mij is het om te begrijpen.

[1:25:03] Heb hij echt dat verandering gemaakt?

[1:25:05] Wil hij een nieuwe Syrië bouwen?

[1:25:08] Een inclusieve Syrië?

[1:25:10] Of is hij echt...

[1:25:12] zorgt voor de implementatie van de sharia en is nog steeds een jihadist.

[1:25:16] Dus mijn vraag is, denk je echt dat hij zal veranderen en een nieuwe Syrië bouwen met een inclusieve samenleving?

[1:25:22] Ja.

[1:25:23] Meneer Ingelby.

[1:25:23] Bedankt.

[1:25:23] Er zijn een paar onderzoekers die aan deze vraag hebben gewerkt.

[1:25:27] Ik kan je hun tekst sturen, het is erg ingewikkeld.

[1:25:30] Patrick Hany is een Zwitserse socioloog die veel is geweest.

[1:25:34] Hij heeft veel onderzoeken gedaan.

[1:25:38] Wat hij me heeft verteld, is dat er een genuïne transformatie is geweest in de publieke ruimte, bijvoorbeeld in IJtlib, de afgelopen jaren.

[1:25:48] Maar laten we er niet te romantisch over zijn.

[1:25:51] Het is geïnteresseerd door Jolani's of Shara's wens om in kracht te blijven.

[1:25:57] So, there has been a clear move away from jihadist ideology.

[1:26:02] There has been a crackdown on former ISIS cells, on former Nusra cells.

[1:26:07] Behind closed doors, Western powers have coordinated with HCS previously to crack down on...

[1:26:13] Zou dat betekenen dat Shara een grote liberal is?

[1:26:18] Natuurlijk niet.

[1:26:19] Ik denk dat hij vooral een politici is, die erg pragmatisch is, erg geïnteresseerd is in het behouden van kracht.

[1:26:30] Iemand die ook niet...

[1:26:34] trust people outside his inner circle, has lived a life of secrecy, is very much wary of internal factionism and can be quite ruthless in cracking down on that.

[1:26:47] But the ideological transformation that has happened in Idlib is real and it has been observed by many journalists who went there, by many scholars who went there.

[1:26:55] There's detailed reports on it.

[1:26:58] So I think, as I said, the risk with him, for me, is less that he reverts back to...

[1:27:04] extremistische jihadistische ideologie en meer, dat we een repetitie van autoritaire strukturen zullen zien die al in Syrië plaatsvonden.

[1:27:14] Dank u. Dan mevrouw Mugler.

[1:27:17] Ik stel mijn eerste vraag ook aan meneer Ingelby.

[1:27:25] U stelt in uw positiepapier dat we bewust moeten zijn over desinformatie.

[1:27:29] U zegt ook dat individuen getargeteerd worden, in plaats van minoritair groepen.

[1:27:37] Ik zie een discrepancie met wat u zegt en de informatie die we hebben gekregen, vooral van Alawiten in Syrië, die worden gevangen, hun land en officieren worden geconfiskeerd, soldaten die niet worden gevonden, vrouwen die worden geraakt en veel violence.

[1:28:01] Dus mijn vraag is, hoe kun je het eerst beoordelen als we het over de andere geweld horen?

[1:28:10] En zie je een toekomst voor deze religieuze groepen in de nieuwe Syrië?

[1:28:19] My apologies.

[1:28:20] No, I think, I mean, it goes without doubt that there have been a lot of incidents of violence.

[1:28:27] There's organizations documenting this.

[1:28:29] There's been several hundreds of accounts of acts of revenge, extrajudicial killing, etc.

[1:28:35] So I understand that that worries the community.

[1:28:38] My point about this information was that there is also online a lot of information which is either unvariable,

[1:28:44] of duidelijk, gebaseerd op footage van de eerste stijgen in de oorlog.

[1:28:49] Mijn punt over individuen worden beoordeld in plaats van etnische groepen, en dat is een fijne lijn, want in de imagijn van veel Syriërs, omdat er sectarische tentoonstellingen in Syrië zijn geweest, die ook geïngeneerd werden, deliberaat en lokaal, door het regime in de eerste stijgen van de oorlog, en die worden gefueld.

[1:29:11] De verantwoordelijkheid dat Annie Allewijd de regering ondersteund is, is een zeer gevaarlijke en leidt tot groepen die potentieel worden getargeteerd.

[1:29:19] Wat ik met mijn punt over individuele acties bedoelde, is dat ik denk dat de... Nog steeds, de belangrijkste reden waarom mensen worden getargeteerd, is omdat gemeenschappen die atrociteiten hebben gehad, bijvoorbeeld, laten we zeggen, er was een massaker in Hula.

[1:29:34] Vervolgens, mensen, nu de regering is gevallen, zijn naar het dorp gegaan waar de perpetrators

[1:29:42] came from or supposedly came from and carried out a massacre.

[1:29:45] Is that good?

[1:29:46] Of course not.

[1:29:48] Is it ethnic violence?

[1:29:50] Debatable.

[1:29:51] It's also a retribution and an act of revenge for violence that happened earlier in the war.

[1:29:57] So I'm not denying that there are accounts of ethnic violence and I think it is a slippery slope and it can escalate and it's very dangerous and that's precisely why I think we should stay away from the discourse of

[1:30:09] Minorities and minority rights, which is a problematic term.

[1:30:12] We should really focus on civil rights.

[1:30:15] Thank you very much, Mr. Bomsa.

[1:30:18] Thank you.

[1:30:19] My question is to Mr. Ravi.

[1:30:22] First a small detail, but I think you said that in discussions are now being conducted through the approach of churches rather than political parties.

[1:30:31] Could you just briefly elaborate on that?

[1:30:33] But my main question is that, so if we now, so the sanctions are lifted and we need to find ways to send development aid and help economic recovery, but we also need to set certain conditions.

[1:30:44] What is the best way to do that and how do you avoid, because I think we have to

[1:30:48] Meneer Rabi.

[1:30:48] Dank u. Wat we tot nu toe kunnen zien, is dat de politieke partijen, niet alleen de Syriërs,

[1:31:17] Maar ook de Kurdische of andere politieke partijen voor de Druken.

[1:31:22] Ze zijn niet welkom bij de discussies.

[1:31:24] Deze zogenoemde internationale conferentie had mensen uitgepikt.

[1:31:30] Niet politieke partijen.

[1:31:32] Vooral geïnviteerde mensen.

[1:31:33] Dat betekent dat het politieke systeem dat het land moet beheersen, de transitie enzovoort, niet geïnviteerd is.

[1:31:41] Het zijn alleen geïnteresseerde groepen met ATH.

[1:31:44] En ze gebruiken niet alleen de kerk, maar ook de religieuze leiders.

[1:31:50] in het samenleven.

[1:31:50] Ze hebben ze gevonden, ze hebben met hen gesprekken.

[1:31:53] Ze hebben meerdere kerstdagen met bishops van verschillende denominaties ontmoet binnen de Syriën, Assyriën, Chaldeaan, Arameaan.

[1:32:01] Ik wil allemaal de naam zeggen, want ik wil hier niemand uitdrukken, want we worden heel gemakkelijk opgevraagd.

[1:32:06] Mijn gemeenschap met dat.

[1:32:09] En dat is ons fout.

[1:32:10] Dus we moeten bij een

[1:32:15] Dus ze hebben niet onze politieke leden ontmoet, maar onze bishops.

[1:32:19] En wat verwachten we dat onze bishops zullen zeggen aan Shara?

[1:32:26] Zeggen dat je niet een goede voorzitter bent voor Syrië?

[1:32:33] De oppressor?

[1:32:35] De gehoorzame zal nu de gehoorzame worden.

[1:32:37] Dit is de weg die we hebben gekozen... ...als het gaat om wie nu de zorg voor Syrië zal nemen.

[1:32:43] Want we kunnen duidelijk zien dat er sinds het verhaal van het regime... ...er drie wegs zijn om te gaan.

[1:32:49] Eén, steken aan het regime.

[1:32:51] De andere, naar de jihadistische groepen.

[1:32:54] En dan heb je de derde, de democratieweg.

[1:32:57] Waar mensen kunnen samenwerken...

[1:33:00] Waar, ongeacht je religie, je wordt gelijk behandeld.

[1:33:05] En er zijn een heleboel Sunnite mensen die echt seculair zijn.

[1:33:11] Het is niet de majoriteit van de Sunniten in Syrië die de sharia-leg wil, als een recht van de konstitutie van Syrië.

[1:33:18] Maar we horen dat niet, want ze kunnen niet in dit geval gehoord worden.

[1:33:23] De druiden willen graag in Israël geloven.

[1:33:28] Dan Syrië.

[1:33:29] De Syriërs, onze partij in Syrië, samen met de Arabiërs en de Kurds, de Noord-Oost-Democratische Autonomische Zelf-Administratie.

[1:33:39] We hebben een vrouwens federaat, een jongens federaat, een cultuurinstituutie die we niet hadden toen de regime er was.

[1:33:47] We hebben politieke partijen, we hebben militaire krachten, we hebben politieke krachten, we hebben zelfs vrouwens militaire krachten.

[1:33:54] En vrouwen politie in Noord-Oost-Syrië.

[1:33:57] Syriërs, vrouwen.

[1:33:59] De Syriërs hebben voor 2.600 jaar geen wapen gehad in een georganiseerde manier.

[1:34:05] Maar dat is nu gebeurd.

[1:34:07] Waarom?

[1:34:07] Door de samenwerking.

[1:34:08] En ik hoor ook, meneer Van Dam, dat we in Noord-Zuid-Syrië een politieke partij hebben.

[1:34:17] Kurdisch is niet ondersteund door de andere vijftien.

[1:34:20] Dat is een interne verhaal.

[1:34:21] En ik denk dat ze ervoor kunnen voteren wanneer het tijd is.

[1:34:25] Ze hebben niet de kans.

[1:34:26] Het is een de facto situatie.

[1:34:28] Een oorlog waarin je het SDF beschermt in een derde deel van Syrië.

[1:34:34] En in mijn mening doet het heel goed, samen met een andere... Als het gaat om de AIDS-associatie die ik heb gevraagd, hebben we de Syriacross.

[1:34:45] We kunnen het niet noemen de Red Cross, omdat we geen land hebben.

[1:34:52] Dus we noemen het Syriacross.

[1:34:53] Het is een organisatie die we op site hebben.

[1:34:57] We hebben de Shlomo Foundation ook op site.

[1:35:00] Sinds verschillende jaren.

[1:35:01] Nu werken we overal in Syrië.

[1:35:03] En ik heb een file die ik ook kan geven.

[1:35:05] Een dossier met het werk dat we in 2024 hebben gedaan.

[1:35:10] Dank u wel.

[1:35:11] Dan ga ik naar... Sorry, de kerk moet niet geëxcludeerd worden van alles.

[1:35:17] Het politieke leiderschap moet in de handen van politici zijn.

[1:35:21] En ik ben drie keer naar Syrië geweest.

[1:35:22] Ja, dank u. Ik ben sorry, maar het was een heel lange antwoord.

[1:35:27] Mr. Don Seder, ChristenUnie.

[1:35:29] Yes, thank you very much.

[1:35:31] Thank you much for the remarks.

[1:35:33] I've been speaking with several minority community leaders and I do understand that there are different perspectives.

[1:35:40] But I do see a shift that while the constitution is being prepared, that on one side we have...

[1:35:48] We hebben de Kurden in het noord-oosten.

[1:35:50] Sommigen zien deze kans ook als een manier om de autonomie van de noord-oostenregio te slideren.

[1:36:00] En aan dezelfde tijd zien we in het zuiden dat de Druken meer en meer naar Israël lachen.

[1:36:08] Ik weet niet zeker hoe dat zal spelen.

[1:36:10] Maar we zien dat, terwijl de Constitutie wordt voorbereid, dat verschillende minoritair gemeenschappen de kans nemen om zichzelf van de centrale kracht te veranderen.

[1:36:24] En mijn vraag is, en ik weet niet wie dat kan beantwoorden.

[1:36:26] U moet het kiezen, meneer Sager.

[1:36:28] Ik zal het vragen aan de reporter van NRC.

[1:36:32] Ik vraag hem, want ik vraag me af, gaan we naar een conflict waar, omdat...

[1:36:39] There's a power vacuum.

[1:36:43] Dank u wel, mevrouw.

[1:37:13] Dan gaan we naar meneer Ingelby.

[1:37:15] Dank u. Met betrekking tot het Noord-Oosten, denk ik.

[1:37:19] Het is extreem interessant wat er nu duidelijk is gebeurd.

[1:37:24] Het verhaal van Öcalan zal ook gevolgen hebben voor de SDF.

[1:37:28] Die is natuurlijk gedomineerd door de YPG.

[1:37:30] Die is heel veel geïnteresseerd.

[1:37:37] ...to the PKK in various ways.

[1:37:39] Of course they have built their own structures there... ...and Mazlou Mahabdi, the commander of the SDF, has said... ...what Öcalan has said doesn't regard us.

[1:37:50] I think that's very much part of a continuation to emphasize... ...that we are not in any way linked to the PKK...

[1:37:57] Als je een serieuze academic of diplomat vraagt, dan zijn de linken er.

[1:38:02] Dat is geen Turkse fantasie, het is een realiteit.

[1:38:06] Maar het zal heel interessant zijn wat ze nu gaan doen en in welke positie ze zijn.

[1:38:10] Ik denk dat ze nu in een positie zijn om te vechten voor een soort federale structuur.

[1:38:18] Ik zie dat niet gebeuren, maar het is risicoos.

[1:38:25] De schaduw van de arme conflict is nog steeds over die regio aan het loomen.

[1:38:29] We moeten niet vergeten dat Turkse-gebouwde rebellers in het noorden- en noordwesten van Syrië nog steeds aan het attackeren zijn.

[1:38:37] Met betrekking tot de Druken, zou ik niet zeggen dat de Druken-communiteit naar Israël gaat.

[1:38:42] Ik denk dat er een duidelijke...

[1:38:44] ...instrumentalisering van de Drozdse gemeenschap door Israël... ...die we recent gezien hebben in Jaromana, een gebied van Damascus.

[1:38:55] Er waren arme schermen waarin Drozden betrokken werden.

[1:38:59] Iemand werd getrokken.

[1:39:01] En daarna is Israel Katz, de buurman van Israël... ...een verhaal gegeven dat Israël klaar is om de Drozden te beschermen.

[1:39:10] Daarna hebben Drozdse gemeenschappelijke leiders een verhaal gegeven...

[1:39:13] No thanks, we're fine.

[1:39:14] We don't need to be defended.

[1:39:17] But I think there's a real risk of Israeli escalation in the south that worries a lot of Syrians and that is not getting a lot of coverage.

[1:39:26] As soon as the regime fell, they moved to extend or they moved into the buffer zone.

[1:39:31] die is geïnstalleerd na de verantwoordelijkheid van de Golden Heights, die is geëscaladeerd.

[1:39:35] En nu zien we de verantwoordelijkheden proberen in de interne Syriëse afdelingen en instrumentaliseren Drouw voor hun agenda.

[1:39:43] Ik denk dat dit erg afwakkelijk is en een potentieel grote vorm van instabiliteit is voor Syrië.

[1:39:49] Heel erg bedankt.

[1:39:51] Als u me toelaat, collega's, dan heb ik een vraag voor meneer Koos van Dam.

[1:39:55] En dan geef ik ook de kans aan mevrouw Boulos om te reageren, want ik zag dat ze een sterk opinie had op sommige van de problemen die werden gesteld.

[1:40:05] Mijn vraag naar u, meneer Van Dam, is dat u vertelde over de grote risico's van een vernieuwde civiele oorlog.

[1:40:12] En ik zou me interesseren om van u te horen, als we kijken naar de externe factoren, die eigenlijk, ongelooflijk, dat kunnen drukken.

[1:40:20] Of dat kan, je weet, de kansen kleiner maken van dat te gebeuren.

[1:40:25] Ik zou me interesseren om uw mening op dat te horen.

[1:40:28] Nou, de civiele oorlog sinds 2011 heeft veel geïnteresseerd door allerlei partijen van buitenland.

[1:40:37] En ze wilden helemaal geen democratie, zoals de landen zoals Saudi-Arabië, Qatar, de Amerikanen, Turkije, de Verenigde Staten en anderen.

[1:40:49] Dus iedereen ondersteunde zijn of haar arm groep.

[1:40:55] En er was een communicatiecentrum in Zuid-Turkije en Noord-Jordië.

[1:41:01] Maar het betekende niet coördinatie dat we alle groepen samen ondersteunen om het regime te toepassen.

[1:41:07] Of course they wanted to topple the regime, although they didn't want to say it.

[1:41:11] So the groups which were supported fought among themselves as well.

[1:41:16] So there is a great danger to... This can happen again.

[1:41:21] There is a famous book of Patrick Seale called The Struggle for Syria, which implies all kinds of countries interfering.

[1:41:27] And then there was another book by him that Syria was the boss itself and was influencing other countries, but the civil warfare.

[1:41:35] went back to all kinds of having their clients, also clients for Israel.

[1:41:39] Israel has its clients, thinks it has its clients among the Druze.

[1:41:43] Actually, I know the Druze like groups who are the most fervent Arab nationalists in Lebanon, in southern Syria or elsewhere.

[1:41:56] So...

[1:41:59] We moeten, ik denk dat wij, ik bedoel de zogenoemde internationale gemeenschap, deze regime een kans moeten geven.

[1:42:06] Hoewel als je het logisch kijkt, is het een extreemistische groep.

[1:42:11] En zijn leden, we kunnen het in het Nederlands noemen, schepen in schepen.

[1:42:17] En iedereen weet wat ik bedoel.

[1:42:20] Maar dit Ahmed al-Shar'a, hij is natuurlijk afhankelijk van zijn steuners.

[1:42:25] En zijn steuners, ik kan het niet voorstellen dat zijn steuners dezelfde

[1:42:29] de zogenaamde maturiteit van het pragmatische en moderatische.

[1:42:34] Hij moet er aan afspelen.

[1:42:36] En natuurlijk was het om vier jaar te vragen over de electies, terwijl we in Nederland vier jaar hebben.

[1:42:42] Maar dit zijn verschillende omstandigheden.

[1:42:45] Dus inderdaad, hij kan conciliëren en dan zijn waarheid laten zien.

[1:42:52] Maar ik denk dat we moeten leven met de realiteit.

[1:42:56] En ik wil niet herhalen wat ik heb gezegd.

[1:42:58] In het begin van de wereldoorlog, toen Assad stond, werden er nog steeds 10.000 getrokken.

[1:43:03] En ik had verwarned dat het 300.000 zou zijn.

[1:43:05] Het was een moderne estimatie, ongelooflijk.

[1:43:08] Dus soms is het beter om niets te doen dan het verkeerde te doen.

[1:43:17] Heel erg bedankt.

[1:43:18] En zoals beloofd, geef ik ook de kans aan mevrouw Boulos, als ze wat vragen heeft, om ze met ons te delen.

[1:43:29] Heel erg bedankt.

[1:43:31] Ik denk dat we, als we over Syrië praten, niet kunnen verantwoorden dat Syrië nu internationaal in een zeer sensitieve situatie zit.

[1:43:39] We hebben Israël, we hebben Turkije, we hebben Iran, we hebben Rusland, we hebben de VS.

[1:43:45] En wanneer we zeggen dat de druiden naar Israël leiden, is dit een zeer gevaarlijke statement.

[1:43:54] Dat Israëliën eigenlijk willen horen van ons.

[1:43:59] Om dan de kaart te spelen dat we naar Syrië gaan en minoriteiten te beschermen.

[1:44:05] Dus ik wilde gewoon een rood licht zetten.

[1:44:10] Before anyone say that any minority is asking any international party to interfere in Syria, to listen to the Syrian people.

[1:44:22] Because Syrian people, the second day that the rule said like, yeah, we are fine.

[1:44:26] No, thank you.

[1:44:27] We don't want anyone to interfere.

[1:44:30] We can solve our problems by ourselves.

[1:44:33] That's it.

[1:44:34] Thank you.

[1:44:35] Dank u wel.

[1:44:35] Heel duidelijk.

[1:44:36] Ik kijk nog steeds naar de medewerkers.

[1:44:39] Ja, ik zie dat ze nog veel vragen hebben.

[1:44:43] Meneer Karaman.

[1:44:44] Dank u, mevrouw chair.

[1:44:46] Ja, ik heb veel vragen, maar ik zal mijn tweede vraag aan meneer Rawi vragen.

[1:44:51] U heeft al de geschiedenis van de christenen in Syrië genoemd.

[1:44:55] En dat hun nummer drastisch verliep.

[1:45:00] En mijn vraag is meer, hoe zie je de toekomst voor de christenen?

[1:45:03] In Syrië, maar ook in het Midden-Oosten, want ik ben ook christen van het Midden-Oosten.

[1:45:07] Ik ben ook voor een reden hier in Nederland.

[1:45:10] Hoe zie je de toekomst voor de christenen?

[1:45:12] En wat zouden Nederland of Europa doen om de christenen in het Midden-Oosten te houden?

[1:45:20] Ik denk dat we het over Syrië praten, toch?

[1:45:22] Ja.

[1:45:23] Oké.

[1:45:23] Ik denk dat in het algemeen, zoals je zei, in het Midden-Oosten of in Syrië in het algemeen,

[1:45:29] We moeten niet zoveel zeggen over de christenheid, maar we moeten dingen doen.

[1:45:33] In het algemeen voor de samenwerking, voor alle mensen die in die omgeving leven.

[1:45:38] Of het is Syrië, of het is Turkije, of het is Irak, want we willen niet een tweede Irak in Syrië.

[1:45:45] Wat er in Irak gebeurde, we waren de tweede bevolking 30 jaar geleden in Irak.

[1:45:54] We waren de frontlijn in de oorlog tussen Iran en Irak.

[0:00:00] 10.000 van Bagdad is de stad van de maatschappijen.

[1:46:03] Maar we hebben nu ongeveer 250.000 of 300.000.

[1:46:08] Dus de politieken praten over ons, maar doen niet zoveel voor ons.

[1:46:16] En het is niet nodig om dat voor ons te doen.

[1:46:18] Doe het voor alle Syriërs.

[1:46:20] Maak Syrië een mogelijk, verantwoordelijke manier.

[1:46:25] Als Mr. Shara de president wordt, dan heb ik geen probleem.

[1:46:28] Maar hij moet inclusie hebben.

[1:46:31] Inclusie is heel belangrijk.

[1:46:32] Hij moet een discussie hebben met een breder...

[1:46:38] groep in Syrië.

[1:46:39] Niet alleen de Syriërs, maar ook de Druken, de Alawiten, de Turkmen, de Yezidis, de Kurden natuurlijk.

[1:46:49] Je moet je wapen niet in Noord-East Syrië laten en dan kun je met mij praten.

[1:46:52] We zijn in een de facto oorlogssituatie.

[1:46:54] Dus voor de Syriërs in het bijzonder, als je dat zou zeggen, moet je ons beïnvloeden met misschien een

[1:47:05] Een soort internationale observatie, een UN-observatie.

[1:47:08] Wat gebeurt er op het grond, echt?

[1:47:11] Want er is veel... We praten over Maaloula, dat is de enige plek waar je het Aramaïek spreekt.

[1:47:19] In Syrië meer of minder.

[1:47:22] De natieve taal van het land.

[1:47:24] En er is meer of minder geen Syriëer daar.

[1:47:29] Er zijn Araben die het Aramaïek spreken.

[1:47:32] Dus zelfs de taal vervangt.

[1:47:34] Dus we moeten volledige rechten genieten, zoals alle andere Syriërs.

[1:47:38] Het democratische systeem, dat geloof ik ook in Syrië.

[1:47:43] En het gaat om educatie.

[1:47:46] Dank u wel, mevrouw Mutluar.

[1:47:49] Although I have a question about women rights, I need to elaborate on the answer of Mr. Van Dam first.

[1:47:55] Because you still see the possibility of further retaliatory actions against supporters of the former regime.

[1:48:04] Violence, property seizures, dismissals.

[1:48:08] en de afspraak van de salarissen.

[1:48:10] Je staat dat in je paper.

[1:48:12] De religieuze minoriteiten, de Alawiërs en de christenen in het algemeen, bepalen een diepe onzekerheid over hun toekomst.

[1:48:21] I did ask something about the elections of four years.

[1:48:26] You just mentioned that earlier.

[1:48:28] Waiting for four years elections has the risk that HTS will consolidate their power entirely.

[1:48:39] And now the question.

[1:48:40] And my question is, should we have some kind of conditions

[1:48:46] voor het oplossen van de restricties, om ervoor te zorgen en om te voorkomen dat er in de toekomst een autoritair systeem zal zijn.

[1:48:57] Meneer Van Dam.

[1:48:58] Heel erg bedankt.

[1:48:59] Ik denk dat we geen restricties moeten leggen, want in de eerste plaats, als we praten over andere voorbeelden, zonder bijvoorbeeld Zuid-Afrika, werkte normaal gesancteerdheid niet.

[1:49:11] Ze maakten de sanctiepartijen sterker.

[1:49:14] Dus daarom zeg ik geen sancties.

[1:49:17] Je kunt ze altijd later aanbieden.

[1:49:20] En als je ze aanbiedt, ik predik met bijna zekerheid dat ze niet werken.

[1:49:26] Je kunt zeggen dat je dit deed en dat je op de juiste kant was om het te doen.

[1:49:33] Maar het is over de resultaten.

[1:49:36] In de einde.

[1:49:37] Dus ik denk, nee.

[1:49:39] Geef ze de kans.

[1:49:40] Ik denk niet dat hij in ieder geval mijn favoriet is.

[1:49:45] Omdat ze, als je naar hun verleden kijkt, een heel slechte organisatie zijn.

[1:49:53] Komt uit Al-Qaeda.

[1:49:55] Maar er zal niet veel andere kans zijn.

[1:50:00] Dit is het baby.

[1:50:03] Je kunt het baby makkelijk versterken.

[1:50:13] Je geeft het een kans om te worden geboren.

[1:50:16] Er is geen andere optie.

[1:50:18] En we kunnen natuurlijk...

[1:50:20] We moeten communiceren met hen.

[1:50:21] Een van de grote fouten was niet te communiceren met Assad.

[1:50:26] Je moet ook communiceren met de Armeniërs.

[1:50:29] Als je een diplomatische relatie wilt hebben, heb je het ook met de Armeniërs.

[1:50:32] Tenminste, om de mogelijkheid te hebben om te invloeden.

[1:50:37] Als het helpt, helpt het.

[1:50:38] Als het niet helpt, heb je het al eens geprobeerd.

[1:50:41] Ik denk al dat ik mijn tijd oversteek.

[1:50:44] Heel erg bedankt.

[1:50:47] Dan de heer Boomsma.

[1:50:51] Yes, thank you.

[1:50:53] So we need to put constitutional rights and guarantees in place, but they may be granted on paper, but obviously it all depends on if you truly committed or adhere to the values behind those constitutional guarantees.

[1:51:07] So how do you...

[1:51:08] Hoe zorgen we ervoor dat de meest verantwoordelijke groepen beschermd worden?

[1:51:12] Wat is de beste manier om die groepen te ondersteunen?

[1:51:15] Of moet er een internationale toekomst zijn?

[1:51:17] En in welke vorm moet die internationale toekomst zijn?

[1:51:20] Zou het de UN zijn, of zouden het onderzoekersorganisaties zijn?

[1:51:26] Dat is voor meneer Ravi.

[1:51:27] Meneer Ravi.

[1:51:28] Dank u wel.

[1:51:29] Ik denk dat de UN goed zou zijn.

[1:51:34] Ik denk dat dat de echte oplossing is, want we moeten dat proberen.

[1:51:38] Want het is een situatie waarin niet alleen de Syriërs, maar ook de Yezidis veel hebben gehoord.

[1:51:45] Ik bedoel, we zien de Syriërs als de tweede grootste majoriteit.

[1:51:50] Nu praten we over minoriteit, hoewel ik deze soort termen niet wil gebruiken.

[1:51:55] Maar in de nummers is er de realiteit.

[1:51:58] Zoals ik al zei, we moeten ontwikkelen...

[1:52:03] In politieke plaatsen.

[1:52:06] Het is geen quotatie, want we kunnen dat heel gemakkelijk gebruiken.

[1:52:09] In Irak hebben we dat gedaan.

[1:52:11] We hebben een quotatie.

[1:52:12] En nu hebben ze een bepaalde member van het parlement of partij die vier zit in het Irakse parlement.

[1:52:19] Omdat ze worden gevoten van de Araben.

[1:52:23] Quotatie voor de Araben.

[1:52:25] christian minority, but anybody can vote.

[1:52:28] So that means there is no quotation.

[1:52:31] You should be only limited to christians then, if it's for the christians.

[1:52:35] And I don't believe that we should have

[1:52:37] Quotation for the Druze, quotation for the Syriac, quotation for the Alawite is not sustainable.

[1:52:43] It's not going to go all the way.

[1:52:46] We cannot expect that Syria will become like Europe.

[1:52:52] A democratic system in one day.

[1:52:54] Because Europe didn't get democratic in one day.

[1:52:58] It is with hard work, sanctions.

[1:53:02] Why lift them?

[1:53:04] De dokter zei, leef ze niet op.

[1:53:06] Ik zei, waarom leef je ze op als je geen bewijs hebt dat hij verantwoordelijk is voor wat hij zegt?

[1:53:12] Laten we eens kijken.

[1:53:13] En ik weet, ik begrijp het echt, want ik heb broers die in Syrië leven.

[1:53:17] Ik was geboren in Turkije, in Turabdin, maar de grens was zo groot dat ik de steen over de tafel kon steken.

[1:53:25] En misschien een Syriëse soldaat in de start van de oorlog.

[1:53:28] Het waren artificiële lijnen tussen Turkije en Syrië.

[1:53:32] Mijn kuzes werden Syriërs, ik Turk.

[1:53:36] Dit is een geografisch gebied waar veel verschillende minoriteiten leven.

[1:53:42] Turkije is erg bang, omdat er minstens 35 minoriteiten zijn.

[1:53:46] So when the Kurds get their right, what will happen with the rest?

[1:53:49] And it's obviously, I think, a federative, confederative, canton system, some kind of autonomies that people really understand that we are empowered.

[1:54:03] Hoewel er nu in Noord-Zuid-Syrië natuurlijk problemen zijn.

[1:54:08] Het is niet de beste oplossing op dit moment.

[1:54:10] Maar het is een van de beste oplossingen.

[1:54:12] We kunnen de prosperiteit van Syriërs of christenen zien.

[1:54:16] Die durven een stap vooruit te nemen en te vertellen aan de Kurden.

[1:54:19] Als ze denken dat ze iets verkeerds doen.

[1:54:21] Stop, je doet iets verkeerds.

[1:54:22] En ze hebben een back-up in het systeem.

[1:54:24] Omdat ze mensen diep hebben.

[1:54:26] Ze hebben een politieke partij en een defensiesysteem.

[1:54:31] Ik ga een twintig seconde vragen.

[1:54:35] Ik heb het nog niet kunnen laten, maar ik kijk naar de medewerkers.

[1:54:40] Twintig seconden.

[1:54:41] Ik denk dat om de etnische en religieuze gemeenschappen te beperken...

[1:54:51] Dank u wel.

[1:54:51] Ik heb een laatste vraag voor mevrouw Boulos.

[1:55:16] Is there a feeling among Syrians that there will be also justice for the crimes that have been committed under the Assad regime?

[1:55:31] Thank you for your question.

[1:55:34] There is a feeling that we will reach justice one day, but the road is not easy.

[1:55:43] If we're going to talk about

[1:55:46] transitional justice and transformative justice in Syria we don't have the tools to do that nor the expertise for now and to hold Assad accountable then we will need the international community to interfere and to hold him accountable against her horrific crimes

[1:56:17] Dank u wel.

[1:56:18] Ik wil al onze sprekers bedanken.

[1:56:22] Ook aan iedereen die deze afspraak heeft gehad, zowel hier in het parlement als online.

[1:56:30] En natuurlijk een speciale bedankt aan de parlementariërs.

[1:56:34] De drie die verliezen zijn ook de drie met wie we begonnen.

[1:56:38] Dus dit waren de mensen die hier de hele tijd waren.

[1:56:44] Ik denk dat we in de komende weken, maanden en jaren veel debatten zullen hebben over Syrië.

[1:56:49] We hebben een plenaire debat, die soms ook snel zal worden gehouden.

[1:56:56] You already know more than me.

[1:56:58] So apparently there is a date already set for it.

[1:57:03] So thank you very much.

[1:57:04] I think it was very useful for all of us.

[1:57:07] Of course there are different perspectives on it.

[1:57:13] En ook voor de mensen vooruit de eerste ronde, hartelijk dank voor de sprekers.

[1:57:25] Dan sluit ik deze vergadering.