Duurzaam vervoer

[0:00:00] Een hele goede middag.

[0:00:01] Welkom iedereen die hier aanwezig is bij dit commissiedebat duurzaam vervoer.

[0:00:08] Uiteraard ook iedereen die dit op afstand volgt.

[0:00:11] Welkom aan de leden, welkom aan de staatssecretaris en ondersteuning.

[0:00:15] Fijn dat u er bent.

[0:00:17] We gaan snel beginnen met dit debat.

[0:00:20] Ik zou willen voorstellen dat we beginnen met drie interrupties.

[0:00:24] Als we in dit gezelschap blijven dan is er ruimte voor meer interrupties.

[0:00:28] Als u dat wenst, maar daar gaan we zo even naar kijken.

[0:00:30] Maar laten we gewoon beginnen met het voeren van dit debat.

[0:00:34] Ik zie dat u vier minuten spreektijd heeft en ik wil het woord geven aan de heer Hutting van de PVV.

[0:00:38] Gaat toegang.

[0:00:40] Sinds 1 januari van dit jaar hebben 14 gemeenten in Nederland de zero-emissiezones ingevoerd.

[0:00:48] En op korte termijn zullen er nog veel meer volgen.

[0:00:52] En de PVV heeft altijd gewaarschuwd voor de gevolgen van die verschrikkelijke zero-emissiezones.

[0:00:58] Het zal het einde betekenen voor heel veel ondernemers in Nederland.

[0:01:05] Dat blijkt ook.

[0:01:07] Alleen in de eerste twee maanden is door bijna 4000 Nederlandse ondernemers een ontheffing aangevraagd omdat zij niet kunnen voldoen aan de voorwaarden voor een zero-emissiezone.

[0:01:18] En voorzitter, tel daar bovenop de ondernemers die hun werk niet meer willen of kunnen uitoefenen.

[0:01:23] Ongeveer twee weken geleden meldde RTL Nieuws dat onder meer aannemers de binnenstad mijden omdat zij met hun wagens die zero-emissiezones niet meer in mogen.

[0:01:33] Met alle gevolgen van die... En mijn vraag aan de staatssecretaris is, dit kan toch niet de bedoeling zijn?

[0:01:40] Maar voorzitter, volgens de staatssecretaris verloopt de invoering van de serumissiezone rustig en zonder problemen.

[0:01:49] En onze vraag is, hoe kan dat?

[0:01:50] Alleen, al die duizenden Nederlandse ondernemers die noodgedwongen een ontheffing moeten aanvragen, zou al reden genoeg voor paniek moeten zijn.

[0:01:59] Kijk bijvoorbeeld naar Den Bosch.

[0:02:01] Alleen daar al in de eerste twaalf dagen dat die milieugevangenis daar is ingevoerd, zijn er ruim 900 waarschuwingsbrieven verstuurd.

[0:02:10] We hebben het hier dus over duizenden Nederlanders die in hun problemen gaan komen.

[0:02:14] Denkt de staatssecretaris nou werkelijk dat al deze mensen binnen zes maanden voldoende geld hebben voor een peperdure elektrische bus?

[0:02:25] De staatssecretaris stelt in de eerste monitoring dat de precieze impact voor ondernemers lastig vast te stellen is.

[0:02:33] Mijn mond viel open toen ik dit las.

[0:02:35] Hoe kan het dat de regering deze zones willens en wetens laat invoeren als het

[0:02:43] Het is overduidelijk dat de belangen van de ondernemers totaal niet zijn meegewogen in deze beslissing.

[0:02:49] Hoe kan je spreken van een probleemloze invoering als je de gevolgen voor al die ondernemers niet eens onder ogen hebt?

[0:02:58] Zolang die effecten niet eenduidig bekend zijn, moeten we stoppen met het pesten van ondernemers.

[0:03:04] Uitstellen dus die zero-emissiezones.

[0:03:07] Graag horen we waarom die effecten niet vooraf onderzocht zijn en wanneer we een uitgebreid verslag over de effecten kunnen verwachten.

[0:03:14] Om het allemaal nog erger te maken, werd onlangs duidelijk dat de zero-emissiezones alleen de Nederlandse ondernemers pesten.

[0:03:23] Want wat blijkt?

[0:03:24] Alleen Nederlandse busjes zijn vatbaar voor handhaving.

[0:03:28] Het systeem kan geen buitenlandse kentekens lezen.

[0:03:31] Hoe kan het, in vredesnaam, dat de regering de invoering van deze zones heeft toegestaan, als zelfs het handhavingssysteem al niet functioneert?

[0:03:42] Hoeveel redenen wil de staatssecretaris hebben om die zero-emissiezones uit te stellen?

[0:03:48] Voorzitter, die zones waren vooraf al één van de slechtste ideeën ooit... en de realiteit blijkt dat het alleen nog maar erger is.

[0:03:58] De PVV zag deze ellende al van mijlenver aankomen... en jarenlange voorbereiding heeft enkel geleid tot grote chaos... waar opnieuw de hardwerkende Nederlander de dupe van is.

[0:04:10] U heeft nog een aantal maanden, beste staatssecretaris.

[0:04:13] Ga niet achteroverleunen, maar grijp in.

[0:04:16] En nog wel vandaag.

[0:04:17] Dank u wel.

[0:04:19] Dank u wel voor uw inbreng.

[0:04:25] Het is bekend dat de PVV wat moeite heeft met elektrisch en de zero-emissiezones, maar hoe kijkt de PVV aan tegen de inzet van biobrandstoffen?

[0:04:36] Laten we alsjeblieft gewoon normaal benzine tanken met elkaar.

[0:04:46] Dan is nu het woord aan mevrouw Veldman van de VVD.

[0:04:49] Dank u, voorzitter.

[0:04:51] Veel bedrijven, vaak kleine en middelgrote mkb'ers en familiebedrijven, hebben grote moeite om aan de duurzaamheidseisen van het wagenpark te voldoen.

[0:04:58] Bedrijven vallen zelfs om niet omdat ze niet willen, maar omdat ze niet kunnen.

[0:05:02] Er is geen laadinfra beschikbaar en soms heeft de netbeheerder aangegeven pas ruim na 2030 capaciteit te kunnen leveren, maar een garantie tot aan de deur.

[0:05:10] Hoe kan een ondernemer hierop plannen?

[0:05:12] Kan de staatssecretaris hierop reageren?

[0:05:14] En hoe ziet hij voor zich dat ondernemers dit doen na 2030, de datum waarop alle zero-emissiezones zouden moeten gaan gelden?

[0:05:20] En ook zodra de vrachtwagenheffing gaat gelden, dat is wel over iets meer dan een jaar.

[0:05:25] En soms is het logistiek simpelweg niet uitvoerbaar.

[0:05:27] Niet iedere sector kan werken met hubs aan de randen van steden of de kosten zijn te hoog.

[0:05:31] De eerste rapportage die na twee maanden op mijn verzoek naar de Kamer is gestuurd, geeft aan dat de invoering zonder noemenswaardige problemen is verlopen.

[0:05:39] Dit is gebaseerd op informatie vanuit de gemeente.

[0:05:41] Er is geen navraag gedaan bij ondernemers of bij brancheorganisaties.

[0:05:45] Wil de staatssecretaris dit tij keren?

[0:05:47] En hoe gaat hij dat dan doen?

[0:05:48] En gaat hij zijn oren ook te luister leggen bij deze ondernemers of gaat hij alleen af op beleidsmakers en gemeenten?

[0:05:54] Voorzitter, de randvoorwaarden zijn simpelweg nog niet op orde.

[0:05:57] En daarover de volgende vragen.

[0:05:59] VVD vindt dat de ondernemers in ieder geval voldoende tijd moeten krijgen om zich voor te bereiden op de zones.

[0:06:03] Afgesproken is dat ondernemers minimaal vier jaar van tevoren op de hoogte worden gebracht van de instelling van een zone.

[0:06:08] Hoe trekt de staatssecretaris een grens wanneer deze termijn niet in acht is genomen?

[0:06:13] Wat de VVD betreft wordt de zone dan gewoon niet toegestaan.

[0:06:16] Maar over de periode na 2030 is ook onduidelijkheid.

[0:06:19] Dan volstaat twee jaar van tevoren aankondigen is afgesproken tenzij een zone te groot wordt geacht.

[0:06:24] Maar dit is natuurlijk vaag.

[0:06:25] Wil de staatssecretaris dit concreter maken?

[0:06:28] Wil de staatssecretaris ervoor zorgen dat bij alle nieuwe zones een gewenningsperiode wordt ingesteld?

[0:06:33] Een periode waarin geen boetes worden uitgedeeld, zoals nu ook is afgesproken bij de huidige zones.

[0:06:38] Kan de staatssecretaris toelichten waarom voor de vrijstellingen het bouwjaar in plaats van de emissieklasse als criterium is genomen?

[0:06:45] Als een vrachtauto met emissieklasse 6 rijdt, dan maakt het toch niet uit of die in 2019 of 2020 op kenteken is gezet.

[0:06:52] Welke ruimte is er voor ondernemers die met dit probleem kampen?

[0:06:55] Tot slot, hoe is de staatssecretaris voornemens om hernieuwbare brandstoffen meer ruimte te bieden in het algemeen, zodat ondernemers dit kunnen gebruiken bij hun transitie naar zero-emissie?

[0:07:04] En zijn er wat hem betreft mogelijkheden om hernieuwbare brandstoffen ook in zero-emissiezones te laten gelden?

[0:07:09] Dank u wel, u heeft nog meer spreektijd hoor, maar u heeft nu een interruptie van de heer uiting gedaan.

[0:07:17] Ik hoorde VVD vragen aan de staatssecretaris of hij bereid is om, ze noemden het net, gewenningsmomenten in te voeren.

[0:07:27] En mijn vraag aan de VVD is waar moeten al die ondernemers precies aan wennen?

[0:07:32] Aan het feit dat ze nu en straks geen elektrische bus kunnen aanschaffen?

[0:07:38] Moeten ze wennen aan het feit dat ze misschien de binnenstad niet meer in mogen?

[0:07:42] Wat is precies waar ze aan moeten wennen volgens de VVD?

[0:07:44] Of zegt de VVD eigenlijk, nou weet u beste staatssecretaris, u moet eigenlijk gewoon minimaal vier, vijf jaar uitstel realiseren?

[0:07:51] Wat vraagt de VVD precies?

[0:07:55] De VVD vraagt, wat we ook in het afgelopen half jaar hebben gevraagd, dat ondernemers die in zones komen waar zij eigenlijk normaal gesproken in zones komen waar zij nu niet meer kunnen komen vanwege de zero-missie-eisen, dat zij de tijd krijgen om te wennen aan dat idee of om met ontheffingen te gaan werken en vrijstellingen, zoals is voorgesteld.

[0:08:19] Feit is dat dat uniformer en duidelijker moet zijn en met zo min mogelijk regeldruk voor ondernemers.

[0:08:25] Daar hebben we het ook al vaak over gehad.

[0:08:28] De staatssecretaris heeft ook aangegeven zich daarvoor in te zetten.

[0:08:34] maar ik zie ook dat het nog niet voldoende is.

[0:08:36] Dus geef alsjeblieft ook de ruimte aan die ondernemers om, als het even niet anders kan, dan toch nog maar eerst te wennen aan die situatie en pas later ertoe overgaan.

[0:08:49] Want het lukt gewoon soms nog niet helemaal.

[0:08:51] En dan heb ik het, dat heb ik overigens pas benoemd, nadat ik de meer basale problematiek met netcongrestie heb benoemd.

[0:08:58] Want dat is natuurlijk een probleem van een hele andere orde.

[0:09:02] Dan zijn we het nog niet erover uit waar die ondernemers dan precies aan moeten wennen.

[0:09:07] Want de VVD weet volgens mij ook dat heel veel ondernemers dit niet gaan meemaken.

[0:09:13] Dat we nu al zien dat ondernemers de steden aan het mijden zijn.

[0:09:16] We zien dat er duizenden waarschuwingen worden uitgedeeld.

[0:09:21] Dus waar moet een ondernemer dan aan wennen?

[0:09:23] Aan een faillissement of aan het idee dat ze failliet gaan?

[0:09:26] Ik ben wel heel benieuwd wat de VVD dan precies bedoelt met wennen.

[0:09:30] Voorzitter, absoluut niet.

[0:09:32] En de pleidooi dat ik nu net heb gehouden is juist om ondernemers er niet aan onderdoor te laten gaan.

[0:09:37] En ik heb daar een heleboel voorbeelden van genoemd van randvoorwaarden die niet op orde zijn.

[0:09:41] En we hebben het met de staatssecretaris ook gehad over een periode geen boetes uitdelen omdat ondernemers met die problemen kampen.

[0:09:48] En dat is waar ik het over heb.

[0:09:49] Zorgen dat die ondernemers geen boete krijgen.

[0:09:53] Vervolgt uw betoog.

[0:09:55] Voorzitter, het merendeel van de mensen koopt een tweedehands auto.

[0:09:58] Het zou goed zijn als de tweedehandsmarkt voor elektrische auto's meer op gang komt.

[0:10:02] Welke ideeën heeft de staatssecretaris hierbij?

[0:10:04] En wat vindt de staatssecretaris van een gunstige fiscale regeling voor tweedehands elektrische auto's voor zakelijke rijders?

[0:10:10] Je zou de jongtarmerregeling voor brandstofauto's ouder dan 15 jaar, nu maken circa 100.000 mensen van deze regeling gebruik, geleidelijk kunnen uitfaseren, zonder dat dit de huidige gebruikers van de regeling onevenredig schaadt.

[0:10:22] In plaats daarvan zou je een jongtarmerregeling kunnen instellen voor vijf jaar oude elektrische auto's met een bijtelling op basis van de dagwaarde.

[0:10:29] Zakelijke rijders kunnen dan langer dan vijf jaar in hun elektrische auto blijven rijden, met veel minder bijtelling dan ze nu, na vijf jaar, zouden moeten betalen.

[0:10:37] Het stimuleert het gebruik van elektrische autoën, je maakt veel mensen blij en je voorkomt export van elektrische auto's naar het buitenland.

[0:10:43] Mijn beeld is dat dit budget neutraal kan en het is dus een kansrijk idee.

[0:10:47] Ik wil de staatssecretaris dit uitzoeken en in een brief terugkoppelen.

[0:10:51] Tot slot, voorzitter, twee concrete punten waarvan ik hoop dat de staatssecretaris denkt, goed idee, gaan we doen.

[0:10:56] Allereerst, transparantie van de prijs van het laden is er nog steeds niet.

[0:10:59] Dit helpt niet als mensen overwegen om een elektrische auto te gaan rijden.

[0:11:02] Kan de staatssecretaris er in ieder geval korte termijn voor zorgen dat energieprijzen vergeleken met brandstofkosten per 10.000 kilometer en per automodel online en in de showroom beschikbaar komen?

[0:11:13] En ten tweede, Hoveniers, installateurs en andere MKB'ers rijden hun dieselbestelbus met aanhanger met een BE-rijbewijs.

[0:11:20] Als zij een elektrische bestelauto gaan rijden, moeten zij ineens een vrachtwagenrijbewijs halen.

[0:11:24] Het wordt ondernemers wederom moeilijk gemaakt.

[0:11:27] Mag de VVD ervan uitgaan dat de staatssecretaris er in Europa voor pleit dat deze eis van tafel gaat?

[0:11:32] Dank u, voorzitter.

[0:11:34] Dank u wel.

[0:11:36] Dan is nu het woord aan de heer Pierik van de BVB.

[0:11:38] Gaat u maar.

[0:11:42] Nederland is nog altijd sterk afhankelijk van de fossiele brandstoffen uit het buitenland.

[0:11:47] Dat is in de huidige geopolitieke situatie natuurlijk niet wenselijk.

[0:11:51] Tegelijkertijd hebben we een mestoverschot en willen we versneld verduurzamen.

[0:11:56] Er is één oplossing die al deze problemen tegelijk aanpakt, meer mestvergisting.

[0:12:02] Daarmee produceren we hernieuwbaar gas uit eigen bodem zonder gevaar voor aardbevingen en bovendien benutten we onze reststromen op een slimme manier.

[0:12:09] Het maakt ons afhankelijkheid van het buitenland een stuk kleiner.

[0:12:14] De transitie naar een volledig emissievrij transportsector is een stip op de horizon, een verre stip op de horizon zelfs.

[0:12:21] Wachten tot ieder vrachtvoertuig elektrisch of op waterstof rijdt, is op korte termijn gewoon niet realistisch.

[0:12:28] En de inzet op alleen maar elektrisch remt zelfs de groei naar verdere verduurzaming.

[0:12:35] De netcapaciteit voor elektrisch rijden ontbreekt bovendien en waterstof is nog schaars en ondernemers moeten nu verduurzamingsstappen kunnen zetten.

[0:12:43] De overheid moet daarbij als een betrouwbare partner ruimte geven aan ondernemers.

[0:12:48] Bio-LNG uit mestvergisting biedt die mogelijkheid.

[0:12:52] Het is een bewezen technologie, 100% hernieuwbare energie en direct inzetbaar in zwaar wegvervoer en ook over langere afstanden.

[0:13:02] Maar dan moeten we het wel makkelijker maken om het te produceren en in te zetten.

[0:13:07] Op dit moment is het in Nederland alleen mogelijk om bioenergie te leveren aan de vervoerssector als er een vergister zelf het gas vloeibaar maakt en fysiek naar een tankstation brengt.

[0:13:18] Dat is onhandig en duur.

[0:13:20] In Duitsland mag dat anders.

[0:13:22] Daar werkt men ook met de massabalanssysteem, zoals hier in Nederland ook groene stroom werkt.

[0:13:29] Biogas kan in Duitsland via het gasnet worden vervoerd en bij bestaande installaties vloeibaar worden gemaakt, terwijl het gewoon als bio-LNG wordt erkend.

[0:13:39] Een eerlijk en praktisch systeem dat Europa ook toestaat, maar in Nederland nog niet.

[0:13:45] Hoe kan de staatssecretaris bijdragen aan de invoering van een massabalanssysteem... voor hernieuwbaar gas in de vervoerssector... zoals dat in Duitsland al succesvol wordt toegepast?

[0:13:55] Dat is mijn eerste vraag aan de staatssecretaris.

[0:13:57] Daarnaast, ondernemers kunnen pas investeren... als ze weten dat de overheid deze verduurzaming steunt.

[0:14:04] Kan de staatssecretaris toezeggen dat investeringen in voertuigen op bio-LNG... nu en ook in de toekomst gebruik kunnen maken van de MIA- en de VAMIL-regeling?

[0:14:15] En kan hij het gebruik van bio-LNG stimuleren door tenminste de extra 20 petajoule op te nemen in de jaarverplichting energievervoer, zoals het vorige kabinet heeft besloten?

[0:14:28] En zelfs, zoals ook in het IBO, het Interdepartement voor beleidsonderzoek klimaat, is aanbevolen.

[0:14:34] Bovendien, voorzitter, de productie van bio-LNG kan en moet omhoog.

[0:14:38] Wat kan de staatssecretaris doen om de vergunningverlening voor de vergisting te versnellen, zoals mestgezant Raymond Knops in zijn brief aan de minister van LVVN, Wiersma, heeft geadviseerd?

[0:14:51] En hoe kan hij ervoor zorgen dat boeren ook mede-eigenaar kunnen zijn van dit soort installaties, zodat ze ook zelf profiteren van deze vorm van verduurzaming?

[0:15:01] Een eerlijk systeem met meer stimulansen kunnen van mest een kans maken voor de transportsector en de landbouw, beide onmisbaar voor de toekomst van Nederland.

[0:15:13] De transitie naar elektrische vrachtwagens brengt ook nieuwe veiligheidsrisico's met zich mee.

[0:15:18] Bij brand zijn deze voertuigen moeilijk te blussen.

[0:15:21] Daarnaast komt er extra giftig rook vrij en ontstaat er giftig bluswater door de inhoud van de accupakketten.

[0:15:29] De overheid stimuleert de elektrificatie van het vrachtvervoer.

[0:15:32] Het is daarom essentieel dat de minister van INW proactief zorgt voor passende veiligheidsmaatregelen en ondersteuning biedt aan de betrokken partijen.

[0:15:42] Daarom heb ik de volgende vragen nog aan de staatssecretaris.

[0:15:46] Hoe wordt omgegaan met de verhoogde brandveiligheidsrisico's bij clustering van elektrische auto's in de logistieke centra en distributiecentra?

[0:15:54] En hoe worden ondernemers daarbij door de overheid geholpen nu ze steeds meer verplicht zijn om elektrische voertuigen aan te schaffen?

[0:16:01] En hoe kunnen hulpdiensten, met name de brandweer, geholpen worden bij de voorbereiding op incidenten met elektrische vrachtauto's in dicht bevolkte gebieden?

[0:16:11] Tot zover, voorzitter.

[0:16:12] Dank u wel.

[0:16:17] Het eerste deel van het betoog van de heer Pierik ging over bio-energie.

[0:16:23] Ik ben benieuwd of de heer Pierik het met mij eens is dat biobrandstoffen in het algemeen kansrijk zijn om uiteindelijk ergens toe te komen als het gaat om CO2-reductie, maar ook om ondernemers meer ruimte te bieden.

[0:16:35] Volgens mij zei de heer Pierik dat ook.

[0:16:38] Maar of dus ook andere brandstoffen zoals hernieuwbare diesel dan op zijn steun kunnen rekenen.

[0:16:47] Er zijn veel meer bio-brandstoffen die een rol kunnen spelen in de verduren van de transportsector.

[0:16:55] Ik denk dat bio-LNG een brandstof is die heel goed past bij de Nederlandse omstandigheden.

[0:17:07] de basisstoffen, de grondstoffen, namelijk mes, dat we dat nog volop veranderd hebben en dat we die grondstoffen ook heel goed kunnen benutten in de transportsector.

[0:17:17] Dus ik zou wel zeggen, nou goed, bio LNG is wat mij betreft een belangrijkere biobrandstof dan biodiesel, maar we kunnen natuurlijk beide inzetten.

[0:17:25] De heer De Hoop, gaat de gang.

[0:17:29] Dank voorzitter.

[0:17:31] Ik vroeg me af of collega Pierik het met mij eens is dat openbaar vervoer een van de belangrijkste vormen is van duurzaam vervoer.

[0:17:47] Dank voor de vraag.

[0:17:49] Openbaar vervoer is ook een van de vormen die we nodig hebben in Nederland.

[0:17:53] Maar goed, als het gaat om het transporteren van goederen en dergelijke, dan is natuurlijk het vrachtverkeer nog een hele belangrijke schakel.

[0:18:02] Ik denk dat we op alle treinen moeten gaan verduurzamen en dat we alle modeliteiten nodig hebben.

[0:18:06] Het spoor, de luchthavens en het wegvervoer.

[0:18:10] En dat we op alle sporen ook moeten gaan inzetten.

[0:18:13] verdere verduurzaming.

[0:18:14] En Bio-LNG is natuurlijk een prachtige vorm van het verdere verduurzamen van de transportsector.

[0:18:20] Net ook.

[0:18:22] Ja, voorzitter, dan toch juist via het openbaar vervoer kun je goederen op een heel duurzame manier vervoeren, duurzamer dan over de weg.

[0:18:30] En als de heer Pierek het met mij eens is dat het een belangrijke vorm is van verduurzaming van de mobiliteit, is zij het dan met mij eens dat het dan ook jammer is dat dit kabinet weer bezuinigt op regionaal openbaar vervoer bij de voorjaarsnota?

[0:18:41] De heer Pierek.

[0:18:48] Alle bezuinigingen doen vaak pijn.

[0:18:50] Je wil het liefst voor openbaar vervoer en alle verduurzamingsvormen veel geld beschikbaar hebben om daar stap in te zetten.

[0:19:01] In perioden van schaarste heb je keuzes te maken.

[0:19:03] Ik snap dat in keuzes van schaarste de keuzes gemaakt zijn zoals ze nu gemaakt zijn.

[0:19:13] weer nieuwe kansen bij de begroting voor 2026.

[0:19:16] Misschien moeten we dan eens even kijken of we dat nog iets anders kunnen inrichten.

[0:19:22] Ik wil er wel bij zijn dat het geen OV-debat is natuurlijk.

[0:19:26] Openbaar vervoer is natuurlijk wel een vorm van duurzaam vervoer, voorzitter.

[0:19:30] Ik begrijp gewoon niet zo goed waarom BBB dan viert dat de Lelylijn een nek om is gedraaid.

[0:19:36] Van dat Lelylijn geld is er ook minder geld naar openbaar vervoer gegaan.

[0:19:39] De weg, infrastructuur.

[0:19:41] Dus de facto blijft er nog minder geld over voor regionaal openbaar vervoer.

[0:19:44] Dat moet BBB toch heel vervelend vinden?

[0:19:49] Ik kan de heer De Hoop nog wel een beetje uit de brand helpen, want de lelielijn is nog steeds volop in beeld.

[0:20:02] In de voorjaarsnota hebben we even andere prioriteiten gesteld.

[0:20:06] We willen zo snel mogelijk aan de slag met allerlei andere

[0:20:13] Dat betekent dat we heel erg blij zijn dat er bijna 2 miljard beschikbaar is voor de aanleg van de Nederzakse lijn.

[0:20:20] Ik denk dat dat voor het transport in Oost-Nederland fantastisch nieuws is.

[0:20:26] En het personenvervoer.

[0:20:29] En ik denk dat we ook op het gebied van kooien bij de zand enorme goede stappen hebben kunnen zetten, omdat dat ook een enorme impuls is voor de hele scheepvaart in die hele regio.

[0:20:42] We hebben geld op een andere manier besteed.

[0:20:49] We hebben die potjes net iets anders ingericht.

[0:20:52] En nogmaals, de Lelylijn is absoluut niet van de baan.

[0:20:55] En ik denk dat dankzij de BBB die Lelylijn nog steeds volop in beeld is.

[0:20:58] En er zit nog steeds geld in het potje.

[0:21:00] En we zullen via de staatssecretaris later dit jaar vernemen van hoe dat potje in de Lelylijn verder nog aangevuld kan worden.

[0:21:12] Dan is nu het woord aan de heer Olgendijk uit Harp.

[0:21:15] Ja, dank, voorzitter.

[0:21:16] En collega's hadden het er al over, maar sinds 1 januari zijn de emissievrije zolders in 14 gemeenten een feit.

[0:21:22] En de invoering, tenminste zo lezen we, is zonder grote problemen verlopen.

[0:21:25] En als nieuw sociaal contract hebben wij ons eerder achter het compromis van deze staatssecretaris geschaard.

[0:21:31] De eerste zes maanden geen boetes, kijk naar een aantal extra generieke uitzonderingen, zodat de lasten voor met name kleine ondernemers zo klein mogelijk zijn.

[0:21:39] En gelukkig lijkt het centrale loket voor ontheffingen goed te werken.

[0:21:42] Maar een eerste vraag aan de staatssecretaris is of hij ook een beeld, al is het maar een indicatie zou kunnen geven van de ontheffingen en dagontheffingen die door gemeenten zijn gegeven.

[0:21:51] En er wordt nog niet beboet, maar wel worden er waarschuwingsbrieven verstuurd.

[0:21:54] Een collega van de PVV had het er al over 900 van Den Bosch.

[0:21:58] Daar schrik ik eerlijk gezegd wel een beetje van.

[0:22:00] Dus zou de staatssecretaris een eerste beeld kunnen geven hoeveel er inmiddels zijn verstuurd?

[0:22:04] En enkele weken geleden is het confinant ondertekend met gemeenten en brancheorganisaties.

[0:22:08] En daarin wordt geregeld dat de ontheffingen voor netcongesti en bedrijfseconomische omstandigheden ook landelijk gaan gelden.

[0:22:14] En dat is een goede zaak.

[0:22:16] In het confinant staat ook dat het wijzigingstraject wordt opgestart om emissieklasse zes uitzondering te geven tot 2029.

[0:22:22] En dat de boetevrije periode minimaal zes maanden zal zijn.

[0:22:25] Kan de staatssecretaris aangeven wanneer besloten wordt of dit langer zal zijn?

[0:22:29] En wat kan daarvoor dan de aanleiding zijn?

[0:22:30] En hoe wordt de Kamer daarin meegenomen?

[0:22:33] Dank u wel, de heer Huiting.

[0:22:37] Het valt me een beetje tegen dat NSC blijkbaar meegaat in het narratief dat het allemaal zo goed gaat.

[0:22:43] We hebben een opzomming van knelpunten voor ondernemers.

[0:22:47] Ik pak er even twee uit.

[0:22:50] In gesprekken die ondernemers hebben met bijvoorbeeld gemeenten... dan krijgen ondernemers die nu geen elektrische auto of een elektrische variant kunnen kopen... die krijgen als antwoord van een gemeente... dan koop je er toch twee kleinere.

[0:23:04] of ondernemers die naar gemeenten heen gaan, die hebben echt gênante gesprekken met gemeenten.

[0:23:11] Die gemeenten die vragen zelfs naar het privévermogen van ondernemers.

[0:23:17] Ondernemers zitten met hun handen in het haar.

[0:23:20] En dan hoor ik NEC zeggen, ja, het lijkt allemaal wel goed te gaan.

[0:23:24] Het gaat toch helemaal niet zo goed, zou mijn vraag zijn aan NEC via u, voorzitter.

[0:23:30] We zijn al tien jaar met elkaar onderweg.

[0:23:32] Er is veel gesproken over wat er nodig is om dit te kunnen doen.

[0:23:35] Een belangrijke uitzondering is de bedrijfseconomische omstandigheden.

[0:23:48] als er kleine bedrijven zijn die hier niet aan kunnen voldoen, dan kunnen ze hier ook een beroep op doen.

[0:23:54] Dat is nu landelijk geharmoniseerd.

[0:23:56] Lijkt me echt een belangrijke stap vooruit.

[0:23:58] En er zullen inderdaad kinderziektes zijn.

[0:23:59] En dit debat is daar ook voor bedoeld.

[0:24:01] Daar hebben we als Kamer ook voor gepleit.

[0:24:03] Om te horen van wat is dat dan?

[0:24:04] Waar zit het dan?

[0:24:05] Ik heb zelf een aantal vragen gesteld.

[0:24:07] over die waarschuwingsbrieven.

[0:24:08] Ik ben echt wel benieuwd om daar wat meer beeld bij te krijgen en ook wat gemeenten zoal hebben gedaan.

[0:24:13] En dan kunnen we als Kamer met deze staatssecretaris verder in gesprek over of er meer nodig is.

[0:24:17] Daar heb ik zo dadelijk ook nog een vraag over.

[0:24:21] Dan, voorzitter, had NSC namelijk graag gezien dat voor de ambulante handel, de marktkooplui, een landelijke ontheffing zou komen.

[0:24:28] En die komt er niet omdat het huidige systeem voldoende ruimte biedt.

[0:24:33] Hoe dan, zou dan mijn vraag zijn aan de staatssecretaris.

[0:24:36] Want heel concreet, hoe wordt die marktkoopman dan geholpen die op dinsdag in Den Haag staat, op woensdag in Leiden en op donderdag in Gouda?

[0:24:44] En dat leidt weer tot een interruptie van mevrouw Veldman.

[0:24:47] Dank u voorzitter.

[0:24:47] Ja, en eigenlijk leidde het vorige al tot een interruptie, maar dat zag de voorzitter even niet.

[0:24:54] NSC vroeg net aan de staatssecretaris wat een aanleiding kan zijn om de afspraken die met branche zijn gemaakt nog aan te passen, meen ik.

[0:25:05] En mijn vraag is wat denkt NSC zelf dat een aanleiding zou kunnen zijn?

[0:25:09] Ik kan me bijvoorbeeld zelf voorstellen dat de netcongressie, zoals ik net zei, als je als bedrijf hoort dat je pas in 2032 ruimte krijgt op het net.

[0:25:18] Zelfs zonder garanties dat dat een aanleiding zou kunnen zijn.

[0:25:22] Maar ook de vraag aan de heer Van Dijk of hij het met mij eens is dat je eigenlijk bij iedere zero-emissiezone die je instelt vanaf nu naar de toekomst toe een boetevrije periode zou moeten willen, zoals ik net al eventjes aangaf aan de heer Heutink.

[0:25:37] Over dat laatste zou ik na willen denken, want als je zorgvuldig op tijd dingen invoert, dan zou dat misschien niet nodig hoeven zijn.

[0:25:43] We hebben gezamenlijk geconcludeerd, in dit geval als Kamer, dat dat in ieder geval het minimale is wat je zou kunnen doen.

[0:25:48] Hebben wij ons ook achtergeschaard.

[0:25:50] Concreet, en daarom vraag ik ook vandaag naar die waarschuwingsbrieven.

[0:25:54] Kijk, het doel kan natuurlijk niet zijn dat we zoveel mogelijk mensen gaan beboeten.

[0:25:57] Dus als het beeld naar zo dadelijk is dat we tienduizenden aan het beboeten zouden moeten zijn met waarschuwingsbrieven, dan denk ik dat we toch met elkaar moeten kijken.

[0:26:05] Moet je dat willen?

[0:26:06] En moet je die boetenvrije periode dan toch niet iets verlengen, langer dan zes maanden?

[0:26:09] Dus dat is een concreet antwoord, denk ik, op de vraag van mevrouw Veldman.

[0:26:16] Voorzitter, dan draait de beleidsmachine op Europees niveau inmiddels ook op volle toeren.

[0:26:20] Von der Leyen gaat de hele wereld over, maar heeft ook tijd gezien de eurocommissaris voor duurzaam vervoer en toerisme de opdracht te geven om met een verwetsvoorstel clean corporate fleets te komen.

[0:26:29] Dit hangt al wat langer boven de markt en we spreken in dit huis daar ook vaker over.

[0:26:33] Maar nu wordt er serieus werk van gemaakt.

[0:26:35] Hoe kijkt de staatssecretaris aan tegen dit initiatief?

[0:26:38] NEC vindt vlootnormering voor leaseauto's te overwegen.

[0:26:41] Het hoeft de schatkist weinig te kosten en draagt bij aan de klimaatdoelstelling van dit kabinet.

[0:26:45] En we weten allemaal, dat wordt al lastig genoeg.

[0:26:49] Maar we neigen wel naar een groeipad in plaats van direct de volle 100 procent.

[0:26:53] En hoe gaat die normering precies werken en per wanneer?

[0:26:55] Graag een reactie van de staatssecretaris.

[0:26:57] Ook in hoeverre hier afstemming is met de collega van Klimaat en Groene Groei.

[0:27:01] In dat verband ook de vraag welke andere klimaatmaatregelen worden op het vervoersdomein overwogen.

[0:27:07] Voorzitter, dan breek ik doorgaans een lans voor de meest duurzame manier van transport.

[0:27:11] Lopen en fietsen.

[0:27:13] Dat doe ik dan ook maar weer bij deze.

[0:27:15] Maar ik wil ook een andere invalshoek kiezen.

[0:27:17] Namelijk de gemotoriseerde tweewielers.

[0:27:19] En in het mobiliteitsbeleid gaat het altijd over auto, OV en fiets.

[0:27:22] En vandaag vanuit ons de NSC een pleidooi om meer rekening te houden met de motor en scooter, bij voorkeur elektrisch.

[0:27:28] Want hoe dan ook, de uitstoot is natuurlijk aanzienlijk lager dan van auto's.

[0:27:31] En het is niet alleen duurzamer, doorgaans ook betaalbaarder.

[0:27:34] Wat is de visie van deze staatssecretaris op de bijdrage die motoren en scooters kunnen leveren aan een duurzame en betaalbare mobiliteit?

[0:27:41] Met name voor een rol in het woon-werkverkeer, waar in bepaalde gebieden bijvoorbeeld het OV tekort schiet.

[0:27:46] En is de staatssecretaris bereid hier met de branchevereniging nader onderzoek na te doen en een visie op gemotoriseerde tweewielers te ontwikkelen als extra speerpunt in het mobiliteitsbeleid?

[0:27:55] En vervolgens dit te stimuleren met bijvoorbeeld een city deal voor gemotoriseerde tweewielers, zodat zowel Henk en Ingrid in de regio, maar ook Joy, Jason en Fatima in de grote stad een duurzame vervoersalternatief hebben voor de ouderen.

[0:28:08] Dank u wel.

[0:28:09] Dank u wel.

[0:28:10] Dan wordt het z'n mevrouw Koehoeg van Volt uit de gang.

[0:28:14] Dank voorzitter.

[0:28:15] Voorzitter, groen reizen moet zowel makkelijk als betaalbaar worden en dat kan ook.

[0:28:19] Maar dan hebben we wel een ballet nodig aan duurzame mobiliteitsopties en die ook nog eens voor iedereen toegankelijk zijn.

[0:28:25] Van fietsen tot treinen, van deelmobiliteit tot elektrisch vervoer.

[0:28:29] En dan kan ik er niet omheen, voorzitter.

[0:28:30] Het nieuws van gisteren draagt niet bij aan deze ambitie.

[0:28:34] De Leelaan zou een cruciaal onderdeel kunnen zijn van de verbinding tussen de Randstad en het noorden van Nederland, maar ook een sleuteltraject voor de bredere Europese verbindingen van Amsterdam naar Bremen en Kopenhagen.

[0:28:44] En juist deze verbinding zou niet alleen bijdragen aan nationale mobiliteit, maar ook aan de Europese integratie en economische samenwerking.

[0:28:51] Nu deze belangrijke lijn dreigt te worden gemist door het kabinet, komen niet alleen de toekomstige mobiliteitsdoelen in Nederland in gevaar, maar ook de mogelijkheid om Europese subsidiestimulenten.

[0:29:00] Daarom wil ik toch de vraag stellen, waarom heeft het kabinet besloten de reeds gereserveerde middelen voor de Lelylijn elders aan uitgaaf te besteden, terwijl juist dit project niet alleen de regio, maar ook de verbinding met Europa versterkt?

[0:29:10] En hoe ziet de staatssecretaris de mogelijkheden om alsnog de nodige financiering voor de Lelylijn veilig te stellen, zowel nationaal als met steun uit Brussel?

[0:29:19] Voorzitter, dan de markt voor elektrisch vervoer, zowel op de weg als per spoor.

[0:29:22] Die is nog niet gezond en die vraagt om een betrouwbare overheid.

[0:29:26] Schone mobiliteit moet lonen voor consumenten en bedrijven.

[0:29:29] En daarin sluit ik me aan bij de woorden van mijn collega van de VVD, want ook de tweedehandsmarkt verdient aandacht.

[0:29:34] Het aanbod van elektrische voertuigen is nu nog beperkt en vraagt om stimulering.

[0:29:39] Wat zijn de concrete stappen die de staatssecretaris neemt om de tweedehandsmarkt voor elektrische voertuigen te stimuleren?

[0:29:44] En welke samenwerkingsverbanden worden hiervoor aangegaan?

[0:29:48] Voorzitter, we moeten breder kijken dan de auto alleen.

[0:29:50] Actieve mobiliteit, lopen en fietsen verdient een centrale plek.

[0:29:53] Dit is goed voor het klimaat en voor de volksgezondheid.

[0:29:56] In steden moet ruimte voor de auto plaatsmaken voor mensen.

[0:29:59] Kijk naar Parijs, waar autoluwe zones hebben geleid tot schonere lucht en gezondere straten.

[0:30:04] Dat is het perspectief voor de stad van de toekomst.

[0:30:06] Leefbaar, verbonden en schoon.

[0:30:09] Welke maatregelen, wil ik aan de staatssecretaris vragen, worden er concreet genomen om actieve mobiliteit in steden te bevorderen?

[0:30:14] En hoe wordt gezorgd voor een integrale benadering van stedelijke planning die ruimte maakt voor lopen en fietsen?

[0:30:21] En specifiek, voorzitter, wil ik daarbij ingaan op de jongeren.

[0:30:23] Want voor jongeren moet duurzame mobiliteit wel zelfsprekend zijn.

[0:30:26] Zij zijn de toekomst, maar ook vandaag al afhankelijk van het openbaar vervoer of de fiets.

[0:30:30] En daarom is betaalbaarheid en bereikbaarheid van deze vormen van mobiliteit cruciaal.

[0:30:34] Welke specifieke initiatieven worden er genomen om duurzame mobiliteit voor jongeren betaalbaar en toegankelijk te maken?

[0:30:41] Voorzitter, tot slot een belangrijke vraag over de inzet richting Europa.

[0:30:45] In de recente brief worden vooral Europese voorstellen opgezond.

[0:30:48] Maar het blijft onduidelijk wat de staatssecretaris daar zelf tegenover stelt.

[0:30:52] Welke onderdelen van de verwachte Europese plannen voor duurzame mobiliteit hebben voor de staatssecretaris prioriteit?

[0:30:58] En op welke dossiers gaat hij actief inzetten om de ambities uit het hoofd daarna akkoordbaar te maken?

[0:31:02] Anders gezegd, wat is de proactieve strategie richting Brussel?

[0:31:06] Voorzitter, als we willen dat duurzame mobiliteit het nieuwe normaal wordt, moeten we kiezen.

[0:31:10] Kiezen voor schoon, gezond en toekomstig bestendig vervoer in de stad, op het platteland, op het spoor, op de weg en daarbuiten.

[0:31:16] Dank voorzitter.

[0:31:19] Dank u wel voor uw inbreng.

[0:31:20] En het woord is aan de heer De Hoop voor GroenLinks Vertreffende Arbeid.

[0:31:23] Dank, voorzitter.

[0:31:24] We weten eigenlijk al heel lang hoe we ons vervoer sneller kunnen verduurzamen.

[0:31:28] Schoon, eerlijk, veilig en voor iedereen.

[0:31:31] En het vorige kabinet heeft daarop, ondanks de goede bedoelde ambities, te weinig stappen genomen.

[0:31:36] Maar onder dit kabinet zetten we eigenlijk alleen maar stappen achteruit.

[0:31:40] Voorzitter, ook bij de voorjaarsnota weinig goed nieuws.

[0:31:43] Doordat in Ladylijn pot geplunderd wordt, gaat er nog minder geld naar openbaar vervoer.

[0:31:48] Een deel van het geld gaat naar de realisatie van een nede zakselijn.

[0:31:51] Maar een flink deel ook naar de weg en onderhoud.

[0:31:54] De steden vrezen ondertussen 20% minder bussen.

[0:31:57] Geld uit het potje van OV naar de weg.

[0:32:00] En dat terwijl er al zo weinig over was voor deze staatssecretaris.

[0:32:03] De minister hint er de vorige week al op.

[0:32:05] Er is een klein beetje geld bijgekomen om de MRB-stijging voor elektrische auto's tijdelijk te dempen.

[0:32:11] Er zit nog geen uitwerking bij.

[0:32:13] Dus ik krijg graag een toelichting over hoe dit wordt uitgewerkt, waar de korting terechtkomt en wat doet het voor de kosten?

[0:32:19] Wat doet het voor het wagenpark?

[0:32:20] Want uit de door mij gevraagde onderzoeken blijkt heel duidelijk dat zelfs bij afschaffing van oxijnsverlaging elektrisch rijden duurder zal zijn dan fossiel.

[0:32:28] En we zien nu al dat

[0:32:30] de ooit met subsidie aangeschafte EV's massaal geëxporteerd worden en dus niet beschikbaar komen voor de modale automobilist.

[0:32:39] Dat is dus niet groen en niet sociaal.

[0:32:41] Gelukkig zijn er ook nog lokale overheden die wel verstandige keuzes maken.

[0:32:44] Gemeenten investeren fors in fietsinfra, verlageren snelheid naar 30 km per uur, voeren pseudo-emissiezones in en werken via hun bouw- en parkeerbeleid aan autoluwe en leefbare wijken.

[0:32:56] Kort nog over die zero-emissiezones.

[0:32:58] Alle sectoren waren in principe voor, want het was uiterst goed voorbereid.

[0:33:02] Dat blijkt nu ook na vier maanden na de start.

[0:33:05] Er waren geen noemenswaardige problemen.

[0:33:06] Anderzijds, er worden nu zo weinig vuile diesels geweerd en dat de opbrengst ook vrij gering zal zijn.

[0:33:14] We hebben dus weer vooral veel bureaucratie uitgewerkt om het middel minder effectief te maken dan het had kunnen zijn.

[0:33:20] Komt de staatssecretaris met een rapportage over het effect op de samenstelling van het stedelijk wagenpark en afgeleid daarvan luchtkwaliteit, gezondheid en klimaat, met erbij een doorkijkje naar de komende jaren?

[0:33:30] Zo niet, dan zouden we daar toch graag een toezegging op ontvangen.

[0:33:34] Dan wordt de accijnskorting niet verlengd.

[0:33:36] Het zou verstandig zijn om dat geld te investeren in gerichte maatregelen tegen vervoersarmoede.

[0:33:41] Wordt er bijvoorbeeld met het vrijgekomen geld aangevuld door bijvoorbeeld social climate fund geld in te zetten op stappen om vervoersarmoede duurzaam te bestrijden, van OV tot de fiets?

[0:33:54] We kunnen met weinig geld veel mensen hun bereikbaarheid verbeteren en veiliger maken.

[0:33:58] Wat gaat de staatssecretaris hierop ondernemen?

[0:34:00] Dan het klimaatakkoord.

[0:34:01] Er is jarenlang onderhandeld over een grote deal tussen... Ik wil u even onderbreken, want anders gaat u door.

[0:34:06] En mevrouw Veldman van de VVD heeft een interruptie voor u.

[0:34:09] Ik hoorde de heer De Hoop net zeggen dat hij graag een effectenanalyse vraagt.

[0:34:17] Met allerlei effecten van wat zero-emissiezones nu daadwerkelijk doen.

[0:34:22] Maar ik hoor hem daar op geen enkel moment rappen over wat zijn de effecten voor ondernemers die te maken hebben met de eisen waaraan vandaan moet worden.

[0:34:31] En hij geeft ook aan...

[0:34:34] Eigenlijk krijgen we in de monitoring van de staatssecretaris te horen dat er geen noemenswaardige problemen zijn.

[0:34:40] Ik heb al aangegeven dat alleen door het bevragen van gemeenten dat dat antwoord is gekomen.

[0:34:44] Ook daar zijn de beelden en de ervaringen en de problemen van ondernemers niet meegenomen.

[0:34:51] Is het nou niet belangrijk dat dat ook wordt beschouwd, vraag ik aan de heer De Hoop.

[0:34:58] Bij het zero-emissiedebat heb ik meermaals duidelijk gemaakt dat mijn fractie ervan overtuigd is dat die zero-emissiezones ingevoerd hadden moeten worden omdat er tien jaar lang al afspraken lagen en dat er ook altijd hardheden waren waar gekeken kon worden voor ondernemers wat er extra nodig was.

[0:35:15] Ik heb daar in de afgelopen maanden niet signalen ontvangen dat daar grote problemen ontstaan zijn en ik heb wel gezien dat het tot nu toe heel erg goed werkt, voorzitter.

[0:35:28] Voorzitter, ik was bij het Klimaatakkoord.

[0:35:30] Er is jarenlang onderhandeld over een grote deal tussen overheid, bedrijven en maatschappij.

[0:35:35] En daar kwam een groot programma aan afspraken uit.

[0:35:37] Voor verkeer hebben we afspraken over minder woon-werkverkeer, elektrificatie, fiets, OV, transport, belastingregels, thuiswerken, gaat er maar door.

[0:35:45] De kans dat we die afspraken halen is gezakt naar 10%.

[0:35:49] Maar naar vorige week vraag ik me af of de minister en de staatssecretarij zich überhaupt nog gebonden voelen aan de doelen van het klimaatakkoord.

[0:35:55] Is het überhaupt nog steeds het uitgangspunt van het beleid en waarom zijn we dan niet progressiever?

[0:36:00] Weet hij wel dat die 10% nu de realiteit is?

[0:36:03] Komt de compensatie voor wat er is vertraagd en wat er niet doorgaat?

[0:36:06] En dan tenslotte de vraag aan de staatssecretaris wat we van hem kunnen verwachten aankomende vrijdag als de resultaten van de stiekstofcommissie eindelijk bekend worden.

[0:36:15] En eigenlijk de onderliggende vraag, worden die vrijdag dan uiteindelijk wel bekend?

[0:36:19] Want we wachten er al maanden op.

[0:36:20] Ook de staatssecretaris heeft daar de verantwoordelijkheid.

[0:36:22] Dus ik hoop van hem te horen dat we vrijdag inderdaad duidelijkheid hebben.

[0:36:26] Ik dank u wel.

[0:36:28] De heer Pierek heeft nog een interruptie gehoord.

[0:36:29] Gaat uw gang.

[0:36:31] Ja, dank, voorzitter.

[0:36:33] Ik ken de heer De Hoop, en dat hoor ik ook zijn betoog nu, dat hij een warm pleidooi houdt voor de inzet van verdere verduurzaming van de transportsector.

[0:36:41] Ik wil eigenlijk graag weten of GroenLinks belevende arbeid ook met de BBB samen wil optrekken als het gaat om de inzet van biobrandstoffen te bevorderen.

[0:36:49] En heel concreet ook of hij ook met ons mee wil denken om het massabalanssysteem, zeg maar, voor bio LNG in te voeren.

[0:37:02] Ik zie bio LNG niet als een zeer efficiënte oplossing.

[0:37:06] Ik denk dat het niet eens genoeg is voor het vervoer van de landbouwsector.

[0:37:11] Dus ik denk dat we veel beter kunnen investeren in andere vormen van duurzaam vervoer dan bio LNG.

[0:37:19] Ja, ik had er ook nog een paar voor zitten, maar dan ga ik het ook proberen.

[0:37:22] Ik ben gewoon wel benieuwd.

[0:37:23] Want misschien ziet de heer De Hoop van GroenLinks-Pleijpelaar met wel mogelijkheden in gemotoriseerde tweewielers, zoals ik ze heb bepleit, als een manier van aanvulling, zoveel mogelijk elektrisch misschien, als duurzaam vervoer, omdat het simpelweg vergeleken met de auto een veel duurzamere manier is van vervoer.

[0:37:39] Zou de heer De Hoop dat pleidooi vanuit NSC willen ondersteunen, om daar ook wat meer visie op te ontwikkelen als onderdeel van het duurzaam vervoer?

[0:37:47] Ja voorzitter, ik zal u eerlijk vertellen dat ik een iets te lange bijdrage had en dat ik deze er zelf ook in had staan, maar dat ik hem geschrapt had.

[0:37:54] Dus dat ik blij was dat de heer Olga van Dijk van NEC hem opbracht.

[0:37:57] Dus ik ben erg nieuwsgierig naar wat er meer voor mogelijkheden zijn.

[0:38:00] Het is geen opzetje tussen ons.

[0:38:02] Nou we zullen het bijna zeggen, maar dat is niet het geval.

[0:38:04] Dan zijn we door de interrupties heen, zie ik.

[0:38:08] Dan betekent dat we aan het einde gekomen zijn van de eerste maand de kant van de Kamer.

[0:38:12] Gaan we even schorsen, zodat de staatssecretaris zich kan voorbereiden op de beantwoordingsstijl voor tot half zes.

[0:38:17] Ik schors de vergadering.

[0:38:20] Er zijn best wel veel vragen gesteld, toch een half uur liever.

[0:38:23] Nee, ik schors tot vijf over half zes dan.

[0:38:25] Een klein beetje coulance, maar we hebben maar drie uur voor de debat, dus het is een beetje doorwerken.

[0:38:30] Vijf over half zes.

[1:05:42] Dames en heren, welkom terug.

[1:05:43] We gaan snel door met dit commissiedebat duurzaam vervoer.

[1:05:48] De staatssecretaris is terug met de ondersteuning.

[1:05:51] Hartelijk welkom wederom.

[1:05:53] En we gaan toen naar de beantwoording in de eerste termijn aan de kant van het kabinet.

[1:05:58] En ik zou willen vragen aan de staatssecretaris om luid, loud en clear te zeggen welke blokjes ze gaan behandelen.

[1:06:04] Dan kunnen de Kamerleden daar een notie van nemen.

[1:06:07] En ik stel ook voor dat we de interrupties beperken tot drie aan het eind van het blokje.

[1:06:12] Hartelijk welkom.

[1:06:15] Dank, voorzitter.

[1:06:16] Dank ook aan de commissie voor de discussie en de gestelde vragen.

[1:06:20] Ik heb een blok algemeen.

[1:06:21] Dan heb ik vijf mapjes.

[1:06:23] Dat is zero-emissiezones, hernieuwbare brandstoffen, gemotoriseerde tweewielers, lopen en fiets.

[1:06:31] Dan heb ik laadinfra rondom elektrisch vervoer en een mapje sporen.

[1:06:37] En niet overal zit evenveel in, maar dat zijn wel

[1:06:40] Nederland is druk bezig met de introductie van elektrisch rijden, zowel voor personenauto's als bestelbussen, vracht- en mobiele machines.

[1:06:53] De betaalbaarheid en beschikbaarheid van voldoende tank- en laadinfrastructuur is hierbij natuurlijk wel van belang.

[1:07:00] Zoals gebruikers spreek ik het kabinet elk voorjaar een aanvullend pakket af, zodat we de nodige stappen kunnen blijven zetten met elkaar.

[1:07:06] We zijn hier druk mee bezig, dus daar kan ik helaas nog niets over zeggen.

[1:07:10] Los van dat pakket heeft u ook aandacht gevraagd voor een aantal vraagstukken.

[1:07:13] Nou, dat zijn de mapjes die ik net noemde, voorzitter.

[1:07:16] En uiteindelijk moeten we op een schone, betaalbare en comfortabele manier kunnen reizen met elkaar, zowel voor werk als privé, in elke regio en voor iedere portemonnee.

[1:07:26] en moeten goederen op de meest efficiënte en betrouwbare manier worden geleverd.

[1:07:31] Dan heb ik een aantal vragen in het blok algemeen, voorzitter.

[1:07:35] Een vraag van mevrouw Veldman van de VVD.

[1:07:38] Die ging over de tweedehands auto's.

[1:07:40] Wat voor ideeën heb ik daarbij?

[1:07:42] En wat vind ik bijvoorbeeld van een gunstige fiscale regeling voor zakelijke tweedehands elektrische auto's voor zakelijke rijders?

[1:07:49] De tweedehands automarkt ontwikkelt zich snel, maar het klopt dat we ook nog stappen moeten worden gezet om de tweedehandsmarkt verder te laten groeien.

[1:07:57] Over maatregelen is nu nog geen besluit genomen in de voorjaarsnota.

[1:08:01] Het kabinet spreekt hier natuurlijk wel over.

[1:08:03] De minister van KGG zal u na verwachting voor 1 mei over het totale pakket gaan informeren.

[1:08:09] Dan heb ik nog een aantal andere vragen, voorzitter.

[1:08:11] En eigenlijk is bij al die vragen de strekking

[1:08:13] voor 1 mei, minister van KGG.

[1:08:16] Ook een vraag over de Youngtimer-regeling.

[1:08:19] Interessant idee, zeg ik richting mevrouw Veldman.

[1:08:22] Maar ook zoals u weet, de klimaatmaatregelen moet nog een besluit worden genomen.

[1:08:27] Dat is niet gedaan bij de voorjaarsnota.

[1:08:28] Dus ook die zal voor 1 mei door minister van KGG worden gecommuniceerd.

[1:08:33] Een vraag van de heer Van Dijk van NEC.

[1:08:36] Welke andere klimaatraadmaatregelen worden op het vervoersdermijn overwogen?

[1:08:42] Ook daar helaas het antwoord voor 1 mei de minister van KGG.

[1:08:48] Dat gaat ook voor de heer De Hoop.

[1:08:51] Die vroeg over de MRB-stijging, om die tijdelijk te dempen.

[1:08:54] En graag een toelichting waar dit terechtkomt.

[1:08:55] Nou, de klimaatmaatregelen, minister van KGG, voor 1 mei.

[1:09:03] Dat geldt ook voor de vraag van de heer De Hoop over de Social Climate Fund-middelen.

[1:09:08] Worden die gebruikt voor stappen om de vervoersarmoede te bestrijden?

[1:09:13] Wat ga ik hierop ondernemen?

[1:09:14] Ook helaas hetzelfde antwoord.

[1:09:15] De Social Climate Fund, ook bij de minister van KGG, dus ook 1 mei.

[1:09:22] En de laatste in dit rijtje, voorzitter, van procesantwoorden is ook een vraag van de heer De Hoop.

[1:09:27] Voel ik me wel gebonden aan het klimaatakkoord?

[1:09:29] Natuurlijk voelen wij als kabinet gebonden aan de afspraken die we met elkaar gemaakt hebben.

[1:09:34] Klimaatnormen die staan in de Klimaatwet, daar houden we ons gewoon aan.

[1:09:38] Het planbureau voor de leefomgeving constateerde vorig jaar dat de kans klein is dat we deze normen gaan halen.

[1:09:45] En het kabinet spreekt nog over de alternatieve maatregelen.

[1:09:47] Ook daar minister KKG voor 1 mei.

[1:09:50] En dan inhoudelijk nog een paar vragen, voorzitter, in het blokje algemeen.

[1:09:55] Wat kunnen we verwachten aankomende vrijdag als resultaten stikstof bekend worden?

[1:09:59] Worden die wel bekend?

[1:10:00] Nou, die vraag moet ik doorspelen aan de minister van LVVN, want zij is uiteindelijk verantwoordelijk voor de stikstof aanpak.

[1:10:06] Ik weet wel dat het kabinet daar zeer regelmatig met elkaar in de commissie van gedachten wisselt.

[1:10:13] Nog een vraag van de heer De Hoop, GroenLinks Partij van de Arbeid, over rapportages over het effect van de samenstelling op het stedelijk wagenpark met een doorkijken naar de toekomst.

[1:10:23] Op dit moment voeren we een nulmeting uit waarvan de samenstelling van het wagenpark onder andere onderdeel is.

[1:10:28] Eventueel effecten op de samenstelling kan pas in de komende jaren ook zichtbaar worden.

[1:10:33] Daarom is afgesproken dat we in 2029 de volgende meting doen waarin we bezien wat de effecten zijn van bijvoorbeeld de zero-emissies zonder zoveel bijsturing nodig is.

[1:10:43] Een vraag van mevrouw Veldman.

[1:10:46] Ga ik in Europa pleiten voor het feit dat elektrische zware busjes een aanhanger mogen rijden onder het rijbewijs B?

[1:10:54] Er is een akkoord over de vierde rijbewijsrichtlijn in het triloog in Europa.

[1:10:59] Ik ben nog in afwachting van de definitieve teksten en het lijkt mogelijk te worden samen met een aanvullende cursus.

[1:11:05] En het kan dan meegewogen worden samen met de veiligheidsaspecten in het implementatietraject van de richtlijn.

[1:11:11] Dus het is ongoing, zeg maar.

[1:11:13] Maar het ziet er op zich wel goed uit met de opmerkingen.

[1:11:16] Het zou dan eventueel een cursus behelzen.

[1:11:19] Laatste vraag in dit blokje, mevrouw Koekoek van Volt.

[1:11:23] Wat is de proactieve strategie naar Brussel, betreffend tot duurzame mobiliteit?

[1:11:27] We volgen natuurlijk de ontwikkelingen in Brussel zeer intensief.

[1:11:30] En we spreken ons natuurlijk ook waar nodig uit als dat relevant is.

[1:11:37] Zo heb ik vorig jaar een brief naar de Europese Commissie verstuurd over verduurzaming van zakelijke floten, samen met collega's uit andere lidstaten.

[1:11:45] Een voorbeeld van de Europese maatregelen die zorgt voor een gelijk speelveld, op termijn ook zorgt voor betaalbaarheid van elektrisch rijden voor burgers.

[1:11:53] En daarnaast natuurlijk ook inzet op het gebied van laadinfrastructuur, de AFIR.

[1:11:57] Dat zijn voorbeelden van hoe wij Europees zeg maar aan de strategie werken, voorzitter.

[1:12:02] Dat is het blokje algemeen.

[1:12:04] Ik dank u wel.

[1:12:05] Ik moet als voorzitter zeggen dat het lekker effectief was zo.

[1:12:08] En snel.

[1:12:09] Dus dat geeft hoop voor het vervolg van het debat.

[1:12:12] Ik kijk even rond.

[1:12:12] De heer De Hoop is inmiddels ook weer mee.

[1:12:14] U heeft wel vier beantwoordde vragen van de minister van de Staatssecretaris.

[1:12:17] U heeft het meegekregen.

[1:12:18] Kijk.

[1:12:18] Zo ziet het er maar.

[1:12:19] Dat Kamerleden altijd overal online zijn om dingen te volgen.

[1:12:23] Heel erg goed.

[1:12:24] Volgens mij zal ik mevrouw Veldman voor een interruptie.

[1:12:26] Uit de gang.

[1:12:28] Dank, voorzitter.

[1:12:29] Even voor de helderheid.

[1:12:30] De staatssecretaris heeft opgereageerd.

[1:12:34] Zware busjes met een aanhanger en waar nu in Europa over wordt gesproken.

[1:12:41] Ik hoor de staatssecretaris zeggen ik kan meewogen

[1:12:44] Er kan mee bewogen worden en het ziet er goed uit.

[1:12:47] Betekent dit dat de staatssecretaris zich er hard voor gaat maken dat er geen vrachtwagenrijbewijs nodig is op het moment dat die elektrische bestelauto's met een aanhoor gaan rijden om al die hoveniers, installateurs hun gerust te stellen?

[1:13:01] Ja, dank u wel.

[1:13:02] De staatssecretaris.

[1:13:03] Nou, voorzitter, dat was mijn intentie.

[1:13:05] Dus inderdaad, als het Europees bediening niet kan, dan zou het hartstikke mooi zijn.

[1:13:08] Dus wij zullen daarvoor pleiten.

[1:13:11] Dank u wel.

[1:13:13] De heer Olvendijk uit Hangen.

[1:13:15] Misschien heb ik het gemist, maar de vlootnormering of komt dat nog aan de orde later?

[1:13:20] Dat heb ik volgens mij net beantwoord dat dat iets is wat later door minister van KGG volgens mij wordt er ingehaald voor 1 mei.

[1:13:30] Dan ga ik daar toch een vraag over stellen.

[1:13:34] Ik begrijp dat er al procesantwoorden kunnen worden gegeven en dat het ook een afweging is in het kabinet, maar deze is me toch net even iets te makkelijk.

[1:13:42] Ook omdat we er heel veel over gesproken hebben in deze commissie en ik heb ook heel erg gevraagd naar mogelijke modaliteiten daarin.

[1:13:48] En ik vraag gewoon puur om de positie van de staatssecretaris ten aanzien van die vlootnamering en eventueel niet in één keer de volle map, maar dat in stappen te doen.

[1:13:57] toch iets meer reactie van deze staatssecretaris van hoe hij daartegen aankijkt.

[1:14:02] En dan begrijp ik dat er nog een definitieve finale afweging moet worden gemaakt.

[1:14:06] Maar dat was mijn vraag.

[1:14:08] De staatssecretaris.

[1:14:09] Ik begrijp dat de heer Van Dijk hier een aardige vraag over stelt.

[1:14:12] Er zijn meerdere gespreksrondes al geweest tussen de minister van INW en de staatssecretaris van INW.

[1:14:19] staatssecretaris van Financiën en de minister van KGG.

[1:14:22] En uiteindelijk moet daar de minister van KGG voor 1 mei duidelijkheid aan de Kamer gaan verschaffen.

[1:14:27] Ik kan er gewoon op dit moment niet op vooruitlopen, anders dan dat we daar op een constructieve manier met elkaar het gesprek over dat zijn aangegaan.

[1:14:38] Gaat u verder met uw beantwoording in het eerste blokje.

[1:14:40] Zero misisons, als ik goed heb genoteerd.

[1:14:42] Uitgang.

[1:14:43] Klopt, voorzitter.

[1:14:44] Dank.

[1:14:45] Sinds 1 januari, zoals we allemaal weten, hebben we 16 gemeenten

[1:14:49] een zero-emissiezone ingevoerd.

[1:14:52] Alle partijen zijn met elkaar eens dat ondernemers niet aan het onmogelijke gehouden moeten worden.

[1:14:57] Ze moeten de kans krijgen om op hun eigen tempo te verduurzamen.

[1:15:00] In lijn met het gezamenlijke uitgangspunt is het kabinet op 14 maart akkoord gegaan met een gebalanceerd pakket aan maatregelen.

[1:15:07] Dit kabinetsbeleid houdt vast aan het doel van de zero-emissiezones, schone lucht in de binnensteden, en voorkomt tegelijkertijd dat ondernemers tussen wan en schip terecht kunnen komen.

[1:15:18] Ik zag een... Ik mag doorgaan.

[1:15:20] Dank, voorzitter.

[1:15:22] In die afspraak is vastgelegd dat de eerste zes maanden, zoals ook de Kamer in eerste termijn al zei, geen boetes worden uitgeschreven en dat ondernemers met de schone emissieklasse 6 dieselbus in totaal vier uitstel voor de serieemissiezondes krijgen tot 1 januari 2029.

[1:15:38] Dit laatste gaat op voor bijna de helft van alle bedrijfsbussen, zo'n 46 procent.

[1:15:43] Wat betreft de boetevrije periode, die gaat in op het moment dat de gemeente besluit tot invoering over te gaan.

[1:15:49] Dus als de gemeente pas besluit op 1 oktober tot invoering over te gaan, vanaf dat moment gaan dan die zes maanden boetevrij in.

[1:15:57] Dus dat is zeg maar de afspraak die wij gemaakt hebben.

[1:16:00] Bij de maatregelen geven volgens mij ondernemers meer tijd en ruimte voor de overstap naar een elektrisch bedrijfsvoertuig.

[1:16:07] Daarnaast zijn de gemeenten ook akkoord gegaan om onder ontheffingen voor bedrijfseconomische omstandigheden en netcongestie een landelijke werking te geven.

[1:16:15] Dit schept uniformiteit en duidelijkheid richting ondernemers, wat volgens mij ook een hele duidelijke wens was uit het hoofdlijnakkoord en het regeerprogramma.

[1:16:24] En tenslotte gaan we de impact van de seriemissiesonders monitoren en zullen we die nodig bijsturen.

[1:16:29] En hier behouden we natuurlijk alle mogelijke maatregelen gewoon open.

[1:16:34] De eerste monitoringsrapportage over de eerste maanden invoering is half maart aan de Kamer verstuurd.

[1:16:40] Deze is mede opgesteld op basis van signalen en gesprekken met de gemeente, maar ook met de brancheorganisaties.

[1:16:46] Daarnaast is in de rapportage weergegeven wat er voor signalen komen uit de 16.000 gesprekken en de 500 mails van ondernemers die via de website zijn gekomen.

[1:16:57] En uit deze rapportage blijkt dat de invoering

[1:17:00] Ja, momenteel, ik gebruik het woord toch, soepel verloopt.

[1:17:04] De volgende rapportage kan de Kamer verwachten rond 1 mei.

[1:17:08] Deze rapportage gaat over de periode februari-maart.

[1:17:11] Op 2 april heb ik samen met 41 partijen die uitvoeringsagenda zero-emissiezones ondertekend, waarin de genoemde afspraken die ik net noemde allemaal zijn vastgelegd.

[1:17:21] Naast Rijk en Gemeente hebben onder andere Transport Logistiek Nederland, EVVenedex, de RAI-vereniging, BOVAG, TechniekNL, OnderhoudNL, VHG, dat is de Hoveniersbrancheorganisatie,

[1:17:35] De NOA, de afbouworganisatie en de AFNL, de aannemers, en partijen uit de cultuur- en evenementenbranche hebben de uitvoeringsagenda met elkaar ondertekend.

[1:17:45] En daarmee zullen de serie- en ommissiezones dus geharmoniseerd en met duidelijke afspraken tot uitvoer worden gebracht.

[1:17:51] En ik denk dat we met deze ondertekening ook een groter stap naar de slimme, duurzame logistiek en schonere lucht in onze binnensteden hebben gezet.

[1:17:58] Dat is de algemene inleiding, voorzitter, hieromtrend.

[1:18:01] Een andere vraag.

[1:18:03] Mevrouw Veldman van de VVD.

[1:18:05] Neem ik het perspectief van de brancheorganisaties en ondernemers mee in de monetaire rapportage over de zero-emissiezones?

[1:18:12] Ja, ik neem dat perspectief mee.

[1:18:15] Zoals in de eerste Morningtoners-rapportage en in de beantwoording op de Kamervrager van mevrouw Veldman is beschreven, is de rapportage mede opgesteld op basis van signalen en gesprekken met de brancheorganisaties.

[1:18:26] Ik heb net het hele lijstje genoemd die daarbij betrokken zijn.

[1:18:29] En daarnaast ook de 16.000 gesprekken die ik net noemde en de 500 mails van ondernemers die zijn binnengekomen via de website www.opzegnaarses.nl.

[1:18:43] Vraag van de heer Heutink.

[1:18:45] Volgens de staatssecretaris verloopt de invoering rustig en zonder problemen.

[1:18:50] Hoe kan dat gezien de cijfers die de heer Heutink net vermeld?

[1:18:55] Wij monitoren de invoering van die zones natuurlijk letterlijk met de gemeente, maar ook de brancheorganisaties die ik net allemaal noem.

[1:19:02] Deze waarschuwingsperiode geldt ook om te kijken wat we zien gebeuren en of we zien dat er groepen ondernemers zijn die uiteindelijk in de problemen komen.

[1:19:10] En tot nu toe zijn er bij ons geen signalen dat de ondernemers tussen wal en schip dreigen te vallen.

[1:19:16] De reactie die we ook veel krijgen, zijn bijvoorbeeld van ondernemers die überhaupt zeggen, dit had je helemaal niet moeten doen, maar tussen wal en schip hebben wij nog niet signalen binnengekregen, voorzitter.

[1:19:28] Nog een vraag van de heer Heutink.

[1:19:30] Nou, die ging eigenlijk over de probleemloze invoering en de effecten.

[1:19:33] Hoe kan dat nou als die niet bekend zijn?

[1:19:34] Nou, dan is het eigenlijk wat ik net noem, juist ook omdat de brancheorganisaties hierbij betrokken zijn en de 16.000 gesprekken en de 500 mails.

[1:19:43] En natuurlijk het acteren naar aanleiding van signalen van ondernemers is een doorlopend proces waarin we nou optrekken met zowel de gemeenten als de brancheorganisaties.

[1:19:52] Zodra wij gericht melding krijgen, zullen we daarop natuurlijk acteren, voorzitter.

[1:19:58] De heer Heutink had het over de eerste maanden.

[1:20:01] Bijna 4000 ondernemers die een ontheffing hebben aangevraagd.

[1:20:04] Aannemers mijden de binnenstad met alle gevolgen van dien.

[1:20:06] Dit kan niet de bedoeling zijn, was de vraag en de opmerking van de heer Heutink.

[1:20:11] Het beleid is natuurlijk erop gericht dat ondernemers de ruimte gegeven wordt op een passend moment die overstap te maken in een transitie.

[1:20:19] Als dat nog niet mogelijk is, bieden ontheffingen een uitkomst voor ondernemers die tegen knelpunten aanlopen.

[1:20:24] Zo ondersteunen we ook ondernemers en het is positief dat zij een weg naar het centraal loket voor de ontheffingen weten te vinden.

[1:20:31] Het overgrote deel van de aanvragen van ontheffing komt overigens van particulieren die überhaupt recht hebben op ontheffing.

[1:20:38] Dus er is wat onduidelijkheid over waar het precies voor bedoeld was.

[1:20:42] Een vraag van de heer Van Dijk.

[1:20:45] Kan ik al een beeld, al is het maar een indicatie, geven van de ontheffingen en de dagontheffingen die door gemeenten zijn uitgegeven?

[1:20:52] Ja, tot eind maart zijn er 5.902 ontheffingsaanvragen aangevraagd bij Centraal Loket.

[1:21:00] Deze bestaan voor 2.966 uitlandelijke ontheffingen, 592 lokale ontheffingen

[1:21:09] en 2.344 dagontheffingen.

[1:21:12] En grosso modo is 92 procent van de aanvragen is toegekend.

[1:21:16] Dat zijn de eerste cijfers die wij op dit moment kunnen verstrekken.

[1:21:21] Nog een vraag van de heer Van Dijk.

[1:21:23] Waarom komt er geen aparte ontheffing voor de marktkooplui en hoe worden marktkoopmannen geholpen die in verschillende steden staan?

[1:21:28] Nou, dat is heel duidelijk.

[1:21:31] Wij hebben aandacht voor deze groep.

[1:21:32] We kijken hier duidelijk naar hoe kunnen we die nou op de beste manier bedienen.

[1:21:36] Zij kunnen ook verschillende ontheffingen aanvragen bij het Centraal Loket, maar al deze ontheffingen hebben een landelijke werking, dus zij hoeven niet in iedere stad separaat een ontheffing aan te vragen.

[1:21:46] En daar waar de specifieke problemen voor deze groep ontstaan, is de afzake dat gemeente en ondernemers samen om tafel gaan om dit te bespreken.

[1:21:53] Zodra daar knelpunten uitkomen die structureel lijken, kom ik ook weer op de lijn en kijk hoe we daar dan mee om moeten gaan.

[1:22:01] Nog een vraag van de heer Van Dijk.

[1:22:02] Er wordt momenteel niet beboet, maar wel waarschuwingsbrieven heb ik een eerste beeld hoeveel er zijn verzonden.

[1:22:08] Naar de Kamer het data van gemeenten over voertuigen die onrechtmatig de CO2-emissiezone inrijden en het aantal verzonden waarschuwingsbrieven wordt verzameld.

[1:22:18] Alleen sommige gemeenten zijn nog wel bezig met het ontsluiten van deze data, waardoor er gewoon geen volledig beeld is.

[1:22:23] Hier wordt wel heel hard aan gewerkt.

[1:22:25] Belangrijk aandachtspunt, vanwege privacywetgeving zijn de mogelijkheden om deze cameradata te gebruiken voor analyse wel beperkt.

[1:22:33] Maar in de volgende monitoringsbrief, die in mei komt, en die gaat over februari en maart, zal ik hier nader op ingaan, voorzitter.

[1:22:40] Vraag van mevrouw Veldman.

[1:22:42] Dan wil ik zorgen dat bij alle nieuwe zones een gewenningsperiode wordt ingesteld.

[1:22:46] In de afspraak die we met de gemeente en de brancheorganisaties hebben gemaakt en vastgelegd, is opgenomen dat voor de invoeding van de zone een aankondigingstermijn van vier jaar moet worden garanteerd.

[1:22:56] Voor de uitbreiding van de zone geldt die aankondigingstermijn van twee jaar, zoals mevrouw Veldman zelf ook zei.

[1:23:02] Hier houdt de gemeente zich gewoon aan en er is geen reden om aan te nemen dat ze dat niet gaan doen.

[1:23:08] We kunnen de lengte van die termijn tegelijkertijd niet afdwingen, maar we werken hier wel goed samen met elkaar.

[1:23:12] Maar dit is de afspraak die we met elkaar gemaakt hebben.

[1:23:16] Nog een vraag van mevrouw Veldman.

[1:23:18] Die gaat over de periode na 2030, is ook onduidelijk.

[1:23:22] Onduidelijkheid, dan volstaat twee jaar van tevoren aankondigen, tenzij een zone te groot wordt.

[1:23:27] Dit lijkt vaag, kan ik dit concreter maken, is de vraag van mevrouw Veldman.

[1:23:32] De aankondigingstermijn van twee jaar die staat vast.

[1:23:35] Hier dienen gemeenten zich gewoon aan te houden na 2030.

[1:23:38] Er wordt gevraagd rekening te houden met lokale omstandigheden, grote van de zone gesprekken met ondernemers.

[1:23:44] Daar kan het ministerie helaas niks in afdwingen.

[1:23:47] Ik ben het wel eens met mevrouw Veldman dat het wel vaag is.

[1:23:50] We hebben de vraag ook bij de gemeente neergelegd van kunnen jullie iets meer duiding aangeven, omdat het nu een verzamelbegrip lijkt te worden.

[1:23:57] Dus dat maakt het wat lastig om te duiden wat het dan precies voorstelt.

[1:24:02] Nog een vraag van mevrouw Veldman.

[1:24:04] Hoe kan een ondernemer plannen maken omtrent de vrachtwagenheffing?

[1:24:09] De vrachtwagenheffing stimuleert het gebruik van duurzaam vervoer via een lager tarief voor schonere voertuigen.

[1:24:15] Nette opbrengsten worden gebruikt om ondernemers financieel te steunen bij het emissievrij maken van hun wagenpark, bijvoorbeeld via subsidies voor elektrische vrachtwagens en later infrastructuur.

[1:24:27] De heer Van Dijk, NRC.

[1:24:30] Even kijken hoor.

[1:24:33] Kan ik aangeven wanneer besloten wordt of een boetevrije periode langer zal zijn, wat daarvoor de aanleiding zou kunnen zijn en hoe wordt de Kamer daarin meegenomen?

[1:24:41] De lengte van de boetevrije periode wordt bepaald door de gemeente en hetgeen wat wij daarover met hun hebben afgesproken.

[1:24:48] Op lokaal niveau is in een drietal gemeenten trouwens in een eerder stadium al besloten om een langere boetevrije periode te hanteren.

[1:24:55] Bijvoorbeeld omdat de gemeenteraad hiertoe heeft besloten of dat er met de lokale ondernemersvereniging aparte afspraken over zijn gemaakt.

[1:25:02] Ja, momenteel zien we dat de invoering van die seromissiesonders goed verloopt.

[1:25:06] Dus er is geen aanleiding om de boetevrijperiode verder op te trekken.

[1:25:11] Maar ik snap heel goed de essentie van de vraag van de heer Van Dijk.

[1:25:14] Op het moment dat blijkt dat grote groepen toch tussen Wallenschip terechtkomen, dan is dat mede een aanleiding om hier wederom met elkaar over van gedachten te wisselen.

[1:25:25] Vraag van mevrouw Veldman, VVD.

[1:25:26] Even kijken hoor.

[1:25:29] En waarom wordt voor de vrijstellingen het bouwjaar in plaats van de emissieklasse meegenomen?

[1:25:33] Als een vrachtwagen met emissieklasse 6 rijdt, maakt dat bouwjaar toch niet uit?

[1:25:37] En welke ruimte is er voor ondernemers die met dit probleem kampen, is de vraag.

[1:25:41] Nou, het bouwjaar is gekozen omdat nieuwere Euro 6 schoner is dan de oudere Euro 6 voertuigen.

[1:25:46] En de overgangsregels zijn opgesteld op basis van afschrijftermijnen en in nauw overleg met een input van de brancheorganisaties.

[1:25:53] Dat is de reden waarom we hebben gekozen voor de bevrijstellingen en het bouwjaar in plaats van de emissieklasse.

[1:25:59] Vraag van de heer Heutink.

[1:26:01] Hoe zit het met de buitenlandse kentekens?

[1:26:05] Er gaat gehandhaafd worden door de gemeentes op buitenlandse kentekens, maar dit kan nog niet via de automatische kentekenherkenning, maar dat zal door BOA's moeten gebeuren.

[1:26:14] Het ministerie werkt tegelijkertijd ook, want ik zie natuurlijk ook dit hiaat, op Europees niveau aan de mogelijkheden voor het automatisch kunnen handhaven van buitenlandse kentekens.

[1:26:23] En daarnaast kunnen buitenlandse voertuigen ook dagontheffingen en reguliere ontheffingen aanvragen via het Centraal Loket en op die manier hun toegang tot de zonnen behouden.

[1:26:31] met zo voldoende voorwaarden.

[1:26:33] Alleen voorlopig zal het dus moeten gebeuren door BOA's, voorzitter.

[1:26:38] Nog twee vragen in dit blokje.

[1:26:41] Mevrouw Veldman, is het mogelijk om ook het rijden op HVO 100 of andere transitiebrandstoffen mogelijk te maken in de sero-emissiezones?

[1:26:49] En ook de heer Pierik, die had natuurlijk hier de aandacht voor in zijn betoog.

[1:26:53] Nee, zeg ik heel eerlijk.

[1:26:54] Dit is geen mogelijkheid.

[1:26:56] Enerzijds vanwege de juridische definitie van de zero-emissie, anderzijds vanwege de implicaties van het toestaan van transitiebrandstoffen in de zones.

[1:27:05] Juridisch is namelijk in het RvV vastgesteld dat zero-emissie staat voor een batterij op waterstof-elektrische aandrijving met nul uitstoot aan de uitlaat.

[1:27:14] Het rijden met transitiebrandstof veroorzaakt nog steeds

[1:27:17] stikstof en fijnstofuitstoot aan de uitlaat, waardoor de luchtkwaliteit ook minder verbetert.

[1:27:24] Daarnaast wordt het met transitiebrandstoffen minder CO2 gereduceerd dan gewenst.

[1:27:28] Dat is de reden waarom ik zeg nee, dit is op dit moment geen mogelijkheid.

[1:27:32] Laatste vraag ook voor mevrouw Veldman.

[1:27:34] Hoe zie ik het beleid voor de ondernemers na 2030?

[1:27:39] Ook voor de periode na 2030 geldt natuurlijk wel als basis, wij houden ondernemers niet aan het onmogelijke.

[1:27:45] Ondernemers die de transitie nog niet kunnen maken, kunnen een beroep doen op de verschillende ontheffingen die ook na 2030 beschikbaar zullen zijn.

[1:27:53] Daar worden nu ook afspraken over gemaakt met zowel de gemeenten als de brancheorganisaties.

[1:27:58] En tegelijkertijd zal de verdere ontwikkeling van zowel emissieloze voertuigen als de randvoorwaarden bijdragen aan het steeds aantrekkelijker maken voor het kiezen

[1:28:07] voor een emissievrije variant voor ondernemers.

[1:28:10] Maar ook daar blijft nogmaals, de basis blijft.

[1:28:13] Ze worden niet aan het onmogelijk gehouden, ook na 2030.

[1:28:15] Dank u wel.

[1:28:19] Dan is het woord aan de heer Huiting voor een interruptie.

[1:28:23] Ik heb zoveel vragen dat ik even moet kiezen welke ik ga doen.

[1:28:29] Allereerst toch even terugkomen op die buitenlandse kentekens.

[1:28:33] Dan hebben we straks BOA's die aan de ingang van een zero-emissiezone moeten gaan staan... en dan moeten gaan kijken of iets zero-emissie klasse 6 is... en dan wel of niet bekeuren.

[1:28:44] Het zijn niet de grenscontroles waar we vanuit wagen gegaan, zeg ik in de richting van de staatssecretaris.

[1:28:51] Dat gaat toch niet werken?

[1:28:52] En als het via ANPR nu al dus niet werkt bij zo'n zero-emissiezone, hoe werkt dat dan bij de vrachtwagenheffing?

[1:28:59] Hoe gaat dat dan met buitenlandse kentekens die tol moeten betalen bij de Van Brienenoordbrug?

[1:29:04] Hoe werkt dat?

[1:29:08] De staatssecretaris.

[1:29:10] Voorzitter, dank aan de heer Heutink voor deze vraag.

[1:29:13] Heel eerlijk, het is mij ook een doordeel in het oog.

[1:29:15] Want op het moment dat wij in het buitenland zijn en we rijden op een tolweg, dan krijg je automatisch de rekening later gewoon netjes thuis.

[1:29:23] Dus ik had het liever anders gezien.

[1:29:24] Maar op dit moment is de data er niet.

[1:29:28] Dus zal het met bouwers moeten gebeuren.

[1:29:29] En of dat is aan het begin van de zon of dat er in de zon wordt gecontroleerd, dat is iets wat ik aan de gemeente moet vragen.

[1:29:35] Dus daar moet ik op terugkomen.

[1:29:37] Maar inderdaad, het is niet de ideale oplossing, zeg ik richting de heer Heutink.

[1:29:40] En vooruit loopt het op de vrachtwagens.

[1:29:42] Ik denk dat dit een hele duidelijke les is die we hier geleerd hebben.

[1:29:45] Dat we moeten zorgen dat we daar in dat geval van de vrachtwagens niet tegen hetzelfde probleem aan gaan lopen.

[1:29:51] Dus we moeten nu aan de rand zitten van een zero-emissiezone.

[1:29:55] En tegelijkertijd stelt de staatssecretaris dat het allemaal eigenlijk wel prima verloopt.

[1:30:00] Terwijl we zien in Den Bosch dat er 900 waarschuwingen zijn uitgedeeld.

[1:30:04] We zien dat er bijna 4000 ontheffingen zijn aangevraagd.

[1:30:10] over een half jaar verloopt die boetevrije periode, dan kan de staatssecretaris nog niet met droge ogen blijven zeggen, als je ziet wat er allemaal misgaat, dat het eigenlijk best prima gaat.

[1:30:21] De staatssecretaris.

[1:30:23] Voorzitter, ik ben het met de heer Heutink eens dat dit niet de ideale oplossing is.

[1:30:27] Dat moet ik hem meegeven.

[1:30:32] Maar natuurlijk wel zo is, en dat is natuurlijk wat de heer Heutingen zelf ook weet, dat buitenlandse voertuigen natuurlijk wel makkelijker te herkennen zijn, omdat ze een afwijkend nummerbord hebben, op het gegeven moment van de Nederlandse auto's.

[1:30:42] Dus ze zijn makkelijk te herkennen.

[1:30:46] Deze kunnen ook gecontroleerd worden door de BOA op straat, zowel in de zone als bij de ingang.

[1:30:51] en gemeenten hebben aangekondigd hier specifieke handhavelijke acties voor gaan op te zetten.

[1:30:56] Maar ik ben het met de heer Reutings eens dat dit had automatisch moeten kunnen gebeuren en dat is op dit moment niet het geval.

[1:31:05] Een BOA kan toch niet zien wat voor een klasse een vrachtwagen heeft... door alleen maar naar de kleur van het kenteken te kijken?

[1:31:13] Dat gaat toch niet?

[1:31:15] Dus ik zou willen weten van de staatssecretaris... om hier gewoon, als je het hebt over de snelheid... waarmee die zero-missie-zones worden ingevoerd... om daar wel consequenties aan te verbinden.

[1:31:25] Als ze zien dat het niet werkt... als ze zien dat er zoveel problemen nog zijn... dan moet de staatssecretaris zeggen...

[1:31:32] Ik ga er alles aan doen om met die gemeenten in gesprek te gaan en te pleiten voor nog verdere uitstel, omdat ik zie dat het niet werkt.

[1:31:38] En ik wil echt dat de staatssecretaris dat hier vandaag gaat toezeggen.

[1:31:42] De staatssecretaris.

[1:31:44] Voorzitter, wat ik in ieder geval kan toezeggen is hetgeen wat ik net heb aangegeven, dat dit de ideale oplossing is.

[1:31:49] Dat ben ik met de heer Heutink eens.

[1:31:50] Op het moment dat er boetes gaan worden uitgeschreven, dan moet dat voor iedereen gelden, dus ook voor buitenlandse kentekens.

[1:31:56] Dus op dat moment moeten de gemeenten er klaar voor zijn.

[1:32:00] Mevrouw Veldman.

[1:32:02] Dank, voorzitter.

[1:32:04] Ik heb in mijn bijdrage gevraagd... als ondernemers te maken hebben met netcongesti... en te horen krijgen dat ze geen aansluiting krijgen... hooguit in 2032 of 2033... met een garantie tot aan de deur.

[1:32:16] Het is ook niet zeker of ze hem dan krijgen.

[1:32:18] En dan hoe dat zich verhoudt... tot zero-emissiezones en vrachtwagenheffingen.

[1:32:23] De staatssecretaris geeft mij vervolgens college... over wat vrachtwagenheffing is.

[1:32:26] Maar dat hadden we begrepen.

[1:32:27] Daar hebben we laatst debat over gehad.

[1:32:28] Dus die kennis had ik inmiddels.

[1:32:30] Wat kun je nou van een ondernemer verwachten die een nieuwe truck moet aanschaffen, die tegelijkertijd te horen heeft gekregen van de netbeheerder dat die geen capaciteit krijgt en die wel dus met vrachtwagenheffing en met een zero-emissiezone te maken krijgt?

[1:32:47] Ja, een hele logische vraag van mevrouw Veldman.

[1:32:50] Dat is natuurlijk ook waar wij zelf naar kijken.

[1:32:52] Wij zijn op dit moment ook aan het kijken hoe je door middel van slim laden toch beschikbaarheid kunt hebben voor late infrastructuur.

[1:32:59] Maar inderdaad is het zo dat netcongressie een probleem is wat de hele Nederland speelt en ook in andere delen overigens van Europa, maar zeker ook in Nederland.

[1:33:07] Dat is volgens mij waar de minister van KGG keihard aan aan het werk is.

[1:33:10] Wij kijken met name hoe kun je dingen slim doen.

[1:33:13] Ik ben op bezoek geweest samen met de minister van KGG

[1:33:16] Bij HTM, de Haagse trammaatschappij, daar hebben we gezien hoe ze met de nieuwe bussen, hoe je daar op een slimme manier kunt omgaan met de bussen die geladen moeten worden, met name s'avonds en s'nachts.

[1:33:27] En de rest van de dag is de laadcapaciteit daar beschikbaar voor ondernemers in de omgeving of zelfs voor omwonenden.

[1:33:34] Daarmee doe je het volgens mij op een slimme manier.

[1:33:36] Maar goed, dan heb je inderdaad wel van dat soort oplossingen nodig om te zorgen dat mensen niet hier in de knal meekomen.

[1:33:41] Maar het is wel een van de landelijke ontheffingen.

[1:33:44] Dat was bedrijfseconomische redenen en netcongressen, dat heb ik net ook genoemd.

[1:33:48] Dank u wel.

[1:33:49] Mevrouw Veldman, laatste interruptie.

[1:33:51] Ja, goed, dan is het dus ook van belang om die ontheffing inderdaad langer te laten gelden.

[1:33:54] En dat is nog de vraag of dat gebeurt.

[1:33:56] Maar een van de manieren om daar een oplossing voor te bedenken is ook, en dat noemde de staatssecretaris net, om hernieuwbare brandstoffen als transitiebrandstof te gebruiken.

[1:34:06] Daarmee geef je die ondernemer meer ruimte om te ondernemen en ook die mogelijkheid in te zetten.

[1:34:12] De staatssecretaris zegt, vanwege de luchtkwaliteit... en omdat het niet zoveel minder CO2 genereert dan zero emissie... besluit ik daar niet op in te zetten.

[1:34:22] En dat vind ik wel bijzonder, want als het echt niet lukt door netcongesti... of door wat voor reden dan ook... en die ondernemer kan wel de ruimte krijgen om zich daar naartoe te bewegen... op een manier met hernieuwbare brandstoffen...

[1:34:35] Bijvoorbeeld een hernieuwbare diesel die 90 procent minder CO2 uitstoot.

[1:34:40] En ook in ieder geval nog 34 procent minder fijnstof.

[1:34:44] Dan zou ik zeggen, dan is dat toch een prachtige manier om zo'n ondernemer op dat moment een ruimte te geven.

[1:34:50] Ja, de staatssecretaris.

[1:34:52] Ja, dank voorzitter.

[1:34:54] Wat ik net heb gezegd ook, en dat heeft volgens mij mevrouw Veldman ook meegekregen.

[1:34:58] De ontheffingen gelden ook na 2030.

[1:35:01] Dus bedrijfseconomische reden of netcongressie gelden ook dan nog.

[1:35:04] Dus op het moment dat het probleem er dan nog niet is getackled, geldt die ontheffing nog steeds.

[1:35:10] Tweede, dat heeft te maken met de andere vormen, zeg maar, waar het over heeft en waar de heer Pierik het ook over had.

[1:35:18] Ik heb aangegeven waarom het juridisch op dit moment lastig is.

[1:35:20] Het heeft puur te maken met de definitie en het feit dat er dus nog fijnstof

[1:35:25] en CO2-winsten behalen valt.

[1:35:28] Dat is de reden waarom het op dit moment niet ondervalt.

[1:35:30] Ik ben wel bereid om dit gesprek te voeren met mijn collega, minister van KGG, om te kijken hoe we hiermee om kunnen gaan.

[1:35:37] Want als dit uiteindelijk een bijdrage kan leveren, ben ik het met u eens dat het verder onderzocht moet worden.

[1:35:42] Maar op dit moment, puur juridisch en op basis van de informatie zoals het nu is, zeg ik, daar kan ik op dit moment niets mee doen.

[1:35:49] Dat is gewoon hoe ik erin sta.

[1:35:51] Maar ik ben wel bereid om daar met de minister van KGG het gesprek over aan te gaan.

[1:35:56] Dank u wel.

[1:35:58] Uw interrupties zijn op.

[1:36:00] De heer Olvendijk gaat toegang.

[1:36:03] Dank u wel, voorzitter.

[1:36:04] En ik ben blij met de toezegging.

[1:36:06] Zo heb ik in ieder geval gehoord dat rond 1 mei wordt natuurlijk deze Kamer geïnformeerd over de laatste stand, maar ook het eerste beeld van die waarschuwingsbrieven.

[1:36:13] Zo heb ik net de staatssecretaris gehoord.

[1:36:15] Maar ik koppel daar toch ook even de vraag aan over die boetevrije periode.

[1:36:18] Want die zes maanden die lopen natuurlijk alweer af op 1 juli.

[1:36:21] En mijn vraag is eigenlijk... Want ik denk, als blijkt dat die aantallen echt enorm zijn... en het gaat inderdaad over duizenden, tienduizenden... dan moet je je afvragen of het systeem wel helemaal voldoet.

[1:36:31] En dat je daar ook een gesprek over kan voeren met het gemeente.

[1:36:33] Ik vind dat op zichzelf ook een systeem- en rijksverantwoordelijkheid.

[1:36:35] Dus dat is eigenlijk wel mijn vraag.

[1:36:37] En mijn vraag is dan ook vooral of de staatssecretaris in die rapportage...

[1:36:42] aan de Kamer ook mee wil nemen hoe die dat ziet ten opzichte van die boetevrije periode.

[1:36:47] Dus in de koppeling met die waarschuwingsbrieven en het eventueel verlengen dus van die periode.

[1:36:51] Daar staat hij.

[1:36:52] Ja, voorzitter.

[1:36:53] Ik snap de vraag van de heer Van Dijk en dat heeft inderdaad te maken gewoon puur met informatie.

[1:36:57] We hebben cijfers nodig om te kunnen zien hoe dat werkelijk over een aantal maanden, hoe de ontwikkeling is.

[1:37:04] We hebben ook de afspraak gemaakt met de gemeente en die heb ik net ook herhaald, volgens mij twee keer.

[1:37:08] Wij gaan ondernemers niet aan het onmogelijke houden.

[1:37:10] Dus op het moment dat er blijkt dat er wel degelijk een grote groep ondernemers om wat vrede dan ook tussen wal en schip belandt, hebben we hier oog voor.

[1:37:19] Ik raakte mezelf bijvoorbeeld zorgen, zeg ik als voorbeeld, richting de heer Van Dijk.

[1:37:23] over kermisexploitanten.

[1:37:27] Alleen daarvoor geldt een uitzondering tot 2030.

[1:37:30] Dus op die manier proberen we te voorkomen dat je in situaties komt waar grote groepen ondernemers tegen een knelpunt aanlopen.

[1:37:37] Hebben we daarmee 100% garantie dat we hem helemaal hebben afgedekt?

[1:37:40] Nee, dat weet je nooit pas op het moment dat de cijfers er zijn.

[1:37:43] en je ziet daar een bepaalde ontwikkeling of tendentie in, kun je daarop acteren.

[1:37:47] Maar de lijn met de gemeente is wel zo dat we iedere keer kijken op het moment dat iets opdoent wat in meerdere gemeenten speelt en wat echt dus blijkbaar een gemiste groep is of een gemiste...

[1:38:01] dan kijken hoe we daarmee om kunnen gaan.

[1:38:03] En dat kan betekenen dat we dan inderdaad in overleg besluiten om die boetevrije periode op te rekken.

[1:38:08] Maar op dit moment heb ik daar nog niet voldoende informatie over, omdat de cijfers nog niet voorhanden zijn.

[1:38:16] Ik hoor hier wel een halve toezegging in, maar ik zou het iets scherper willen hebben, omdat we met 1 juli in die harde termijn zitten.

[1:38:22] Kan de staatssecretaris toezeggen dat hij voor 1 juli dat gesprek heeft gevoerd met gemeenten, aan de hand van de meest actuele gegevens over die waarschuwingen, hoeveel mensen de eigen boete hadden moeten hebben, en wat daar dan ook de uitkomst van is.

[1:38:37] Of die boetevrije periodes dan verlengd worden in, geloof ik, elf van de veertien gemeenten, waar die na een half jaar stopt.

[1:38:44] Ik heb zeer regelmatig met de gemeente overleg, ook zeg maar in één-op-één bilateraaltjes, omdat het ook gewoon heel goed werkt als ik ze toch wat anders spreek.

[1:38:53] Maar ik wil u zeker wel toezeggen om daarvoor die datum op terug te komen.

[1:38:56] Overigens het aantal waarschuwingen, het aantal waarschuwingsbrieven is naar verhouding hoog, zeg maar.

[1:39:02] Het is ongeveer 5 procent van de voertuigen die de zon is binnenrijdt.

[1:39:06] Dus het is in aantal misschien hoog, maar in absoluut, als je het afzet tegen het aantal voertuigen die de zon binnenrijdt, is het 5 procent.

[1:39:16] Dank u wel, de heer Peerik.

[1:39:20] Ja, dank voorzitter.

[1:39:21] Toch nog even een verduidelijkende vraag, ook over die biobrandstoffen.

[1:39:25] De staatssecretaris gaf aan dat die definitie kwestie een rol speelt.

[1:39:30] Volgens mij, en hij verwijst daar de minister van KGG, maar volgens mij is het zo dat via de RvV, de regeling voor verkeer en vervoer, hij zelf gaat over die definitie.

[1:39:40] Klopt dat?

[1:39:42] Ja, met het risico dat er komt er nu een blokje volgens mij biobrandstof aan de hand.

[1:39:46] Ja, dat is wat ik net was aan het voorstellen aan de heer Pierik.

[1:39:48] Het volgende blokje gaat over hernieuwbare brandstoffen.

[1:39:52] Als de voorzitter kolant wil zijn, zou ik zeggen, ik trek deze vraag even in en kijk of ik daar in mijn beantwoording misschien een antwoord op geef.

[1:39:59] We gaan het beleven.

[1:40:00] De heer Pierik knikt, dat hij nog wel even geduld kan opbrengen.

[1:40:04] Dus we gaan kijken of er beantwoordingen tussen zitten.

[1:40:06] Uitgangen.

[1:40:09] Dank, voorzitter.

[1:40:10] Een vraag van mevrouw Veldman, maar trouwens ook van de heer Pierik.

[1:40:14] Wat ga ik doen om nieuwbare brandstoffen meer te stimuleren?

[1:40:17] Nou, we implementeren de doelstelling voor de hernieuwbare energiedragers in de Europese richtlijn hernieuwbare energie, de RED3, in de brandstoftransitieverplichting.

[1:40:28] Zo komen meer hernieuwbare brandstoffen beschikbaar.

[1:40:32] We voeren ook een subsidieregeling om waterstof in het zware wegtransport te stimuleren.

[1:40:37] Ik zie ook dat investeringen uitblijven in afwachting van investeringszekerheid.

[1:40:41] Dat is logisch.

[1:40:43] Ondernemers kijken er natuurlijk op een andere manier tegen zaken aan.

[1:40:46] Daarom verkennen ik hoe we de brandstoftransitieverplichting nationaal kunnen doortrekken tot 2040, zodat hernieuwbare brandstofproducenten aan productiecapaciteit kunnen gaan bouwen.

[1:40:57] Denk ook bijvoorbeeld aan de SWIM, de subsidieregeling waterstof in mobiliteit.

[1:41:01] Ook een voorbeeld hoe we hiermee omgaan.

[1:41:07] Nog een vraag van de heer Pierik.

[1:41:10] Hoe kan ik bijdragen aan de invoering van een massabalanssysteem voor nieuwbare gas in de vervoerssector, zoals het ook in Duitsland succesvol wordt toegepast?

[1:41:19] Het systeem in Duitsland, zoals de heer Pierik beschrijft, bestaat ook in Nederland, alleen het wordt niet gebruikt.

[1:41:25] Het is mij bekend dat LNG-importerende bedrijven graag vloeibare fossiele gas willen leveren aan tankstations, samen met een bewijs dat elders in het gasnet biogas is geïnjecteerd.

[1:41:36] Dat heet administratief vergroenen.

[1:41:38] We verkennen op dit moment wel of Nederland dit ook wil toestaan en we informeren de Kamer ook voor de zomer over de uitkomst.

[1:41:45] Op dit moment wordt dit in Nederland dus niet gedaan.

[1:41:47] We zijn wel aan het kijken of het wel een optie is.

[1:41:51] Dan heb ik nog een vraag van de heer Pierik.

[1:41:54] Kan ik toezeggen dat investeringen in voertuigen op bio-LNG-gebruik kunnen blijven maken van de MEA-familie, de VA-MEO-regeling?

[1:42:05] Nee, dat kan ik nog niet toezeggen.

[1:42:08] Elk jaar wordt de milieulijst geüpdatet waarbij verschillende afwegingen een rol spelen.

[1:42:13] U wordt voor het eind van het jaar geïnformeerd of investeringen in voertuigen

[1:42:17] op Bio, LNG ook gebruik kunnen maken van de genoemde regelingen.

[1:42:20] Maar ik neem uw oproep natuurlijk wel mee in de afweging die gemaakt wordt.

[1:42:23] Maar ik kan er op dit moment nog niet duidelijkheid over geven, anders dan als we de lijst gaan updaten.

[1:42:29] Maar ik hoor heel goed het pleidooi van de heer Pierik, voorzitter.

[1:42:33] Nog een vraag van de heer Pierik?

[1:42:36] Even kijken hoor.

[1:42:37] Die ging over of ik bio-LNG kan stimuleren voor ten minste de extra 20 petasjoule om die op te nemen in de jaarverplichting energievervoer, zoals het vorige kabinet besloot had, of zelfs meer zoals het IBO-klimaatbeleid aanbeveelt.

[1:42:51] De innieuwbare brandstoffensector geeft aan dat er ruimte is om in 2030 zo'n 50 petasjoule te leveren bovenop de RET3-doelen.

[1:43:02] Er geldt al een verhoging van twintig petentiolen, wat u net aangaf, vorige kabinet.

[1:43:08] Het kabinet heeft bij de voorjaarsbesluitvorming een integrale afweging gemaakt over het aanvullende vermogen van de brandstoftransitieverplichting in 2030.

[1:43:15] En wij zullen uw Kamer daarover dan ook zo snel mogelijk informeren.

[1:43:20] Wat wel goed is om te weten, de brandstoftransitieverplichting maakt geen onderscheid in energiedragers.

[1:43:25] Dus alle geavanceerde biobrandstoffen kunnen worden ingezet om aan de verplichting te voldoen.

[1:43:30] Maar u wordt daar zo snel mogelijk over geïnformeerd.

[1:43:34] Nog twee vragen, voorzitter, allebei van de heer Pierik.

[1:43:37] Wat kan ik doen om de vergunningverlening voor vergissers te versnellen, zoals de mesgesante Raymond Knops in zijn brief aan minister Wiersma heeft geadviseerd?

[1:43:46] Nou ja, u zal u niet verbaasd dat ik zeg...

[1:43:49] Dit ligt wel bij mijn collega van LVVN.

[1:43:53] LVVN geeft aan dat decentrale overheden verantwoordelijk zijn voor vergunningen voor mesverwerking en mesvergisting.

[1:43:59] En ze bekijken ook of de vergunningsprocedure op korte termijn kan worden versneld.

[1:44:03] Maar nogmaals, het is wel de verantwoordelijkheid van mijn collega van LVVN.

[1:44:08] Laatste vraag van de heer Pierik.

[1:44:09] Hoe kan ik zorgen dat boeren mede-eigenaar kunnen zijn van dit soort installaties, zodat ze ook zelf profiteren van deze verduurzaming?

[1:44:17] Nou, die vraag ligt dan weer op het terrein van minister van KGG, voorzitter.

[1:44:22] Zij geven ook aan, minister van KGG, dat boeren al eigenaar van een installatie kunnen zijn.

[1:44:27] Dit gebeurt in de praktijk ook al heel veel en biedt daarmee een verdienmodel voor boeren, zeker naar ingang van de bijmenverplichting groen gas.

[1:44:34] Dat zijn de vragen, voorzitter.

[1:44:36] Dank u wel.

[1:44:36] Dan kijk ik nog even naar de heer Pierik.

[1:44:38] Gaat uw gang.

[1:44:39] Ja, dank voorzitter.

[1:44:40] En ook dank aan de staatssecretaris voor de antwoorden.

[1:44:45] De antwoorden hebben wel heel veel van, nou ja, we gaan de Kamer nog informeren en we gaan het neerleggen bij de minister van KGG en de minister van de LVVN.

[1:44:55] Maar ik ben eigenlijk wel benieuwd naar de inzet van de staatssecretaris, want ja,

[1:45:01] Dat is toch wel heel cruciaal.

[1:45:03] Ik wil heel graag weten of de staatssecretaris ook de inzet van bio LNG in de hele transportsector zou willen bevorderen en of hij ook doordrongen is van het feit dat het helpt om de stikstof te reduceren.

[1:45:22] een rapportage over de stikstofaanpak, maar dit heeft ook te maken met de stikstofaanpak en 70% stikstofreductie als het gaat om die inzet van monofagistes.

[1:45:30] Dus is de inzet van de staatssecretaris ook om die bio LNG te stimuleren om die circulaire economie te bevorderen?

[1:45:40] Ja, voorzitter, ik snap heel goed de vraag van de heer Pierik en ja, alles wat bijdraagt is wat mij betreft relevant.

[1:45:47] Zeker in de circuitie rondom stikstof, waar we natuurlijk ook met z'n allen echt tegen een dilemma aanlopen, waar duidelijkheid voor moet komen.

[1:45:55] Nou, als dit kan bijdragen, zal ik het zeker niet nalaten om dit ook mee te geven.

[1:45:59] Maar uiteindelijk moet ik wel natuurlijk qua beslissingsbevoegdheid, ligt natuurlijk wel mede bij de minister van LVVN en minister van KGG.

[1:46:06] Maar ik snap heel goed het pleidooi wat hier gehouden wordt.

[1:46:11] En als het dan gaat om die lijst en die RvV, klopt het dat de staatssecretaris ook verantwoordelijk is voor de dingen die zeg maar op die RvV lijst staan?

[1:46:21] Dat klopt inderdaad, voorzitter.

[1:46:23] Dat gaf ik volgens mij net ook aan.

[1:46:24] De lijst wordt geüpdate.

[1:46:28] Dank u wel.

[1:46:30] Vervolgt u naar het volgende blokje.

[1:46:32] En ik heb hier iets over gemotoriseerd vervoers gestaan, klopt dat?

[1:46:37] Het neidooi van voornamelijk de heer Van Dijk, onder andere over de gemotoriseerde voertuigen op twee wielen.

[1:46:45] Maar ook lopen en fietsen ook maar in dit mapje meegenomen, voorzitter.

[1:46:49] Een vraag van de heer Van Dijk.

[1:46:51] Wat is de visie van mij op de bijdrage die motoren en scooters kunnen leveren aan duurzame betaalbare mobiliteit?

[1:46:59] Het zal u niet verbazen dat ik inderdaad ook vind dat brom, snor en motorfietsen een belangrijk onderdeel zijn in de transitie naar een duurzaam mobiliteitssysteem.

[1:47:06] Zeker als alternatief ook voor de brandstofauto.

[1:47:11] Het zal ook niet verbazen dat ik ben voor keuzevrijheid.

[1:47:14] Iedereen moet vrij zijn in de voertuigkeuze.

[1:47:17] Met name de elektrische brom- en snorfietsen zijn tegenwoordig ook beter betaalbaar.

[1:47:24] Ongeveer tussen de twaalf en de zeventienhonderd.

[1:47:26] Ik kan niet beoordelen of dat inderdaad echt goed betaalbaar is.

[1:47:29] Ik heb zelf nooit gekeken.

[1:47:30] Ik kom uit een tijd dat fietsen een stuk goedkoper waren.

[1:47:33] Maar dit zijn de gangbare prijzen, zeg ik richting de heer Van Dijk.

[1:47:39] Ben ik bereid met de branchevereniging onderzoek te doen naar de rol van gemotoriseerde tweewielers in woon-werkverkeer?

[1:47:46] Een dergelijk onderzoek naar de rol van motoren in woon-werkverkeer is in de opdracht van de rijvereniging uitgevoerd door Moventum in 2023.

[1:47:55] In reactie op dit onderzoek heeft INW samen met de rijvereniging handvatten opgesteld voor werkgevers om hen te helpen om motoren beter te kunnen stimuleren.

[1:48:07] Ik denk dat een nieuw onderzoek nu niet opportun is, omdat dat nog vrij recent is.

[1:48:11] Op dit moment gaat ook ongeveer 2% van de woon-werkritten met de brom- of snorfiets.

[1:48:17] Dus het is naar verhouding beperkt.

[1:48:19] Ik heb ook geen signalen vanuit werkgevers dat ze het nu meer zouden willen stimuleren.

[1:48:24] Mocht die concrete signalen er toch komen, ben ik natuurlijk bereid om ook voor hen een handvat te creëren, zoals we ook gedaan hebben voor de motorfiets.

[1:48:33] Nog een vraag van de heer Van Dijk.

[1:48:35] Ben ik bereid een speciale visie op gemotoriseerde tweewielers te ontwikkelen en vervolgens dit te stimuleren met een citydeal voor gemotoriseerde tweewielers?

[1:48:46] Ja, interessante vraag.

[1:48:47] Ik was niet echt van plan om dit te doen, zeg ik heel eerlijk, richting de heer Van Dijk.

[1:48:51] Ik snap wel de vraag die u stelt en waarom u hem ook natuurlijk neerlegt bij mij.

[1:48:55] We hebben op dit moment al wel een INW brede mobiliteitsvisie.

[1:48:59] Die gaat uit van het benutten van de kracht en kans van alle vervoerswijzen.

[1:49:03] Dus ook de juiste mobiliteit, juiste tijd en plaats.

[1:49:07] En de gemotoriseerde tweewieler past hier natuurlijk naadloos in, dus hij valt eigenlijk onder de algehele noemer.

[1:49:13] Momenteel heb ik ook een financiële uitkering openstaan om gemeenten te helpen om bijvoorbeeld een lokale e-scooter-inruilregeling op te zetten.

[1:49:21] Hiermee geef ik ook gehoor aan de behoefte van gemeenten voor het verschonen van hun lokale brom.

[1:49:26] en snorfietsenvloot en nadere acties zoals een citydeal, gemotoriseerde tweedeelers.

[1:49:31] Ja, ik vind hem niet echt nodig vanwege het feit dat we hem in het algehele mobiliteitsvisie hebben, maar ik ben natuurlijk zeer benieuwd hoe de heer Van Dijkies er tegen aankijkt.

[1:49:41] Maar dat is zeg maar het algemene antwoord wat ik hem daarop kan geven.

[1:49:44] Vraag voor mevrouw Koekoek van Volt.

[1:49:47] Welke maatregelen worden concreet genomen om AM te bevorderen?

[1:49:52] Ik heb 6 miljoen structureel per jaar om te investeren in doorfietsroutes.

[1:49:57] Voor de eerste 18 miljoen hebben we afgelopen jaar afspraken gemaakt.

[1:50:03] In 2027 volgt de volgende tranche.

[1:50:06] En er is in 2022 voor 780 miljoen mee geïnvesteerd in het fietsbereikbaar maken van nieuwe woningen.

[1:50:13] En het actieplan Fiets uit 2024 wordt ook uitgevoerd.

[1:50:17] Ik denk ook bijvoorbeeld aan de campagne die we hadden van Geef fietsen een tweede leven van december vorig jaar of eind november eigenlijk.

[1:50:28] Daarnaast, ik heb net al een van de initiatieven genoemd richting mevrouw Koekoek.

[1:50:32] Dat is eigenlijk een andere vraag, welke initiatieven?

[1:50:34] Wij zorgen ook natuurlijk dat jongeren die kunnen en willen fietsen, maar niet het geld hebben om een fiets te kopen, de beschikbaarheid krijgen via de City Deal Fietsen voor Iedereen en de campagne die ik net noem.

[1:50:44] Dus dat zijn de vragen rondom fietsen, voorzitter.

[1:50:48] Dank u wel.

[1:50:48] Ik kijk even of er interrupties zijn.

[1:50:50] Dat is niet het geval.

[1:50:50] Dan zijn we aangekomen bij de laadinfrastructuur, als ik het goed heb uit de gang.

[1:51:01] Even zien, de vraag van mevrouw Veldman.

[1:51:04] Hoe kunnen ondernemers zorgen voor een duurzame bedrijfsvoering, terwijl netbeheerders aangeven pas na 2030 voldoende netcapaciteit te hebben?

[1:51:15] beginnen met dat ik de zorgen zie.

[1:51:17] Dat heb ik net ook al uitgesproken.

[1:51:18] Dat weet ik, mevrouw Veldman.

[0:00:00] 85 procent van de logistieke ondernemers met een klein wagenpark kunnen verduurzamen binnen hun bestaande netaansluiting.

[1:51:27] Het probleem is groter bij logistieke bedrijven met een grotere wagenparken, die vaak niet direct een grotere netaansluiting kunnen krijgen.

[1:51:35] Ik werk dan ook samen met de minister van KGG hard aan de verschillende oplossingen.

[1:51:39] En voor de verzomer ontvangt u hier een brief.

[1:51:41] Daarnaast natuurlijk wat ik net ook betoogde over slimladen,

[1:51:45] gebruiken.

[1:51:46] Er zijn ook natuurlijk mitigerende maatregelen, zoals zonnepanelen met batterijopslag, alternatieve energiecontracten, die kunnen ook een oplossing bieden.

[1:51:55] We hebben ook intensief overleg met alle partijen om die restproblematiek beter in kaart te brengen.

[1:52:00] En ondernemers worden natuurlijk financieel ondersteund bij advies voor hun netaanstuiting en bij financieren van batterijopslag als hun netaanstuiting nog niet voldoet.

[1:52:08] Daarnaast hebben we ook best practices

[1:52:13] Toen ik bestuurder was in Vleefland, hadden wij een bedrijf, Waterman Onions, die ook een heel systeem had uitgedacht, inclusief koppeling aan de KNMI, wanneer zij gebruik moesten maken van wind, zonne-energie of de warmtepompen.

[1:52:26] Of zonnepanelen, die ze natuurlijk op hun pand hadden.

[1:52:30] En dat zijn ook best practices die je ook kunt delen met elkaar, waardoor je eigenlijk ondernemers helpt in de ellende waarmee je zit rondom netcongressie.

[1:52:38] Dat zijn de maatregelen waar ik aan denk, maar wel in samenspraak

[1:52:41] onder andere met de minister van KGG.

[1:52:46] Even kijken.

[1:52:47] Nog een vraag voor mevrouw Veldman.

[1:52:49] Die ging over de transparantie van prijsladen.

[1:52:51] Die is er nog niet.

[1:52:52] Kan ik op korte termijn energieprijzen beschikbaar maken naast brandstofprijzen?

[1:52:57] De energieprijzen van zowel elektriciteit als brandstof wijzigen natuurlijk doorlopen.

[1:53:01] Het zijn niet landelijk uniform.

[1:53:03] Het is dan ook niet effectief om het in een showroom te tonen.

[1:53:08] RVO informeert consumenten en ondernemers wel ieder kwartaal over de prijs van verschillende soorten brandstof.

[1:53:14] Deze prijsvergelijking is vindbaar op de website van RVO.

[1:53:19] Laadpaalexploitanten en laaddienstverleners hebben dezelfde verplichting om hun actuele prijs inzichtelijk te maken.

[1:53:25] En sinds kort moeten zij dat nu ook doen via dot.nl.

[1:53:29] Dat is dan het toegangspunt voor laadpaalgegevens dat ik heb opgeleverd.

[1:53:35] Dus dat is concreet, het laatste stuk is concreet het antwoord richting mevrouw Veldman.

[1:53:40] Een vraag van de heer Van Dijk, NRC.

[1:53:43] Hoe kijk ik aan tegen het Clean Corporate Fleets initiatief van de Europese Commissie?

[1:53:48] Hoe gaat het precies werken en per wanneer?

[1:53:51] Een Europese maatregel zorgt voor een gelijk speelveld, simuleert ook een groter aanbod van emissievrije voertuigen en tegen later lagere prijzen.

[1:54:01] Dit is op termijn ook goed, denk ik, dan voor de burgers, omdat het tweedans aanbod hierdoor zal groeien.

[1:54:07] Ik kijk er ook in principe positief tegen het initiatief aan.

[1:54:10] In een brief aan mij heeft eurocommissaris Tsitsi Kostas overigens gezegd dat eind 2025 hij denkt met een wetgevend voorstel te komen.

[1:54:19] Dat voorstel zullen we uiteindelijk op inhoud beoordelen.

[1:54:22] U wordt vervolgens via het BNC-visier hierover geïnformeerd.

[1:54:25] Maar ik ben er in het begin zo positief over, voorzitter.

[1:54:29] Een vraag van de heer Heutink.

[1:54:32] Denk ik dat al die ondernemers geld hebben voor een peperdure bestelbus, was de vraag van de heer Heutink.

[1:54:38] Sorry?

[1:54:41] Nee, heel eerlijk, tuurlijk heeft niet ieder ondernemer dat per direct op de plank liggen.

[1:54:46] De komende vijf jaar hebben we nog voldoende overgangsregelingen, vrijstellingen en ontheffingen om de transitie uiteindelijk voor iedereen haalbaar te maken.

[1:54:54] Daarnaast wordt het prijsverschil tussen fossiele bestelbussen en elektrische bestelbussen kleiner, waardoor de elektrische rijden van ondernemers steeds voordeliger is.

[1:55:02] Maar ja, ik begrijp heel goed de opmerkingen van de heer Heutink, voorzitter.

[1:55:08] Het is voor ondernemers inderdaad lastig, maar er zijn natuurlijk een aantal ontheffingen, denk aan bedrijfseconomische redenen, die ook na 2030 door zullen gaan.

[1:55:21] Hoe wordt omgegaan met de verhoogde brandveiligheidsrisico's van elektrische vrachtauto's?

[1:55:26] En hoe worden ondernemers en hulpdiensten geholpen?

[1:55:29] Alle voertuigen op de Nederlandse wegen voldoen aan de strenge wettelijke veiligheidsvoorschriften.

[1:55:34] Ik heb nog geen aanwijzing dat elektrische vrachtwagens minder brandveilig zijn.

[1:55:39] Wat natuurlijk wel zo is, dat de afwikkeling van incidenten of brand met elektrisch voertuig vergt soms wel een specifieke aanpak.

[1:55:46] Hier zijn richtlijnen voor ontwikkeld door onder andere Brandweer Nederland, Rijkswaterstaat en het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid.

[1:55:53] En specifiek voor zwaar vervoer komt het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid deze zomer met onderzoeksresultaten ten aanzien van veiligheid en handelingsperspectief, met name rondom elektrische vrachtauto's, voorzitter.

[1:56:07] Dat zijn de vragen in het blokje.

[1:56:10] En dan als het goed is bent u aangekomen bij het laatste blokje, het blokje Spoor.

[1:56:18] Waarom heeft het kabinet besloten om deze bestemde midden voor de ledelijnen elders in te zetten?

[1:56:32] Interessante vraag.

[1:56:33] Dit is natuurlijk het onderhandelingsresultaat van vier partijen en de insteek van het kabinet.

[1:56:41] Het kabinet heeft bij deze keuze zwaar laten wegen waar we op dit moment een stap vooruit kunnen zetten en voor de inwoners en bedrijven in Noord van Nederland een verschil kunnen maken.

[1:56:51] Hieronder vallen onder andere, dat is ook net gememoreerd,

[1:56:54] De Nederzakslijn, bestaande spoor bij Meppel, de Fleshalls, de N36 en de sluis bij Kornwerdersand.

[1:57:01] Hiermee zetten we eigenlijk een belangrijke stap vooruit voor Noord-Noord-Nederland.

[1:57:04] Maar laat ik heel duidelijk stellen, dat was ook net een discussie onderling in de Kamer, voorzitter.

[1:57:09] Dit kabinet, en ook ik, zal onverkort vasthouden aan de totstandkoming van de Lelylijn.

[1:57:14] We hebben natuurlijk het masterplan, de motie van de heer Van Dijk.

[1:57:19] Die zullen we samen met de regio inhoudelijke keuzes en mogelijkheden voor de toekomstige bekostiging van deze lijn in beeld blijven brengen.

[1:57:25] Ik blijf contact houden met de eurocommissaris Sitsi Kostas over de Europese mogelijkheden, waarbij ik wel

[1:57:31] heel eerlijk moet aangeven dat daar bijvoorbeeld in eerste gesprekken met de eurocommissaris met name het traject Groningen, Bremen en eventueel Scandinavië voor hem interessanter is dan het stuk tussen Lelystad en Groningen.

[1:57:46] Dat is wel een kanttekening die ik wil meegeven aan de heer Van Dijk.

[1:57:50] Even kijken.

[1:57:53] Nog een vraag van mevrouw Koekhoek.

[1:57:55] Ja, het was een vraag van mevrouw Koekhoek, maar omdat de heer Van Dijk natuurlijk daar ook vaker over gevraagd heeft, voorzitter.

[1:58:01] Vraag van mevrouw Koekhoek.

[1:58:02] Hoe zie ik mogelijkheden alsnog financiële middelen voor de Leidenlijn veilig te stellen, zowel nationaal als in Brussel?

[1:58:08] Nou, zoals ik al aangegeven, het staat niet voor niets in het hoofdlijnakkoord samen met de Noord-Zuidlijn.

[1:58:14] En voor die twee hebben we nog geen verdere stap kunnen ondernemen op dit moment.

[1:58:20] Het kabinet ziet wel dat er voor de besluitvorming over een project met een dergelijke omvang meer voorbereiding nodig is.

[1:58:26] Voor de Lelylijn wordt daarom, zoals eerder gemeld, doorgewerkt aan het masterplan.

[1:58:32] Daarnaast hebben we natuurlijk ook nog de two-pager die de minister van VRO heeft opgesteld.

[1:58:37] Via het masterplan Lelylijn zullen we samen met de regio uiteindelijk de inhoudelijke keuzes moeten maken.

[1:58:42] voor de toekomstige bekostiging van deze spoorlijn.

[1:58:45] Als we kijken naar de huidige verdeling van de CEF-gelden, dan zal de mogelijke bijdrage van de EU-financiering aan de totale financiering natuurlijk wel relatief beperkt zijn.

[1:58:54] Dat heb ik al een aantal keren eerder aan de Kamer gemeld, voorzitter.

[1:58:59] Ik dank u wel.

[1:59:00] Ik kijk even... Dat roept niet tot reacties op te zijn.

[1:59:02] We zijn aan het einde gekomen van de eerste termijn aan de kant van het kabinet, de staatssecretaris.

[1:59:08] Ik kijk even of de leden een behoefte hebben aan de tweede termijn.

[1:59:14] Ik zie niet iedereen even happig zijn.

[1:59:16] Ik ga gewoon even leden af.

[1:59:17] We doen een korte tweede ronde.

[1:59:21] Ik zou eerst de twee-minuten-debatten willen aanvragen.

[1:59:25] Ik wil toch even van de staatssecretaris de toezegging hebben dat het gaat over de werking van de buitenlandse kentekens.

[1:59:35] Of het nou gaat om de vrachtwagenheffing, de blankenburgverbinding, de zero-emissiezones.

[1:59:40] Wat ons betreft is het reden om er overal mee te kappen.

[1:59:44] Maar ik wil wel precies weten hoe het nou zit.

[1:59:49] Dan hoorde ik de staatssecretaris net zeggen dat hij eventueel als dingen... blijkt dat dingen niet goed gaan, dat hij dan wil bijsturen.

[1:59:55] Hoe gaat hij dat dan doen?

[1:59:56] Want we proberen al heel erg lang de gemeente een bepaalde richting op te duwen.

[2:00:01] Nu hebben we een of andere vaag compromis bereikt.

[2:00:04] Maar goed, de gemeente laat zich dus niet echt sturen.

[2:00:06] Dus wat wil de staatssecretaris dan gaan doen?

[2:00:10] De staatssecretaris zei ook dat er nog geen signalen zijn dat het misgaat.

[2:00:14] Dat kan de staatssecretaris vast verklappen.

[2:00:16] Dat gaat wel komen.

[2:00:17] En de reden dat dat nu niet is, is omdat er nu geen boetes worden uitgedeeld.

[2:00:21] Omdat er nu alleen maar gewoon waarschuwingen zijn dat mensen nog niet in de problemen zijn geraakt.

[2:00:26] Dus dat gaat nog wel komen.

[2:00:28] Meneer de staatssecretaris, hou er maar vast rekening mee.

[2:00:32] En dan tot slot had de staatssecretaris het net over de ontheffingen.

[2:00:38] Ik zou de staatssecretaris willen vragen of hij bereid is om te kijken of om die ontheffingen ook allemaal minimaal vijf jaar te laten duren.

[2:00:45] Niet elk jaar maar een andere ontheffing opnieuw naar het blokketje.

[2:00:48] Gewoon doortrekken die ontheffing zolang als iemand dat nodig heeft.

[2:00:54] Dank, voorzitter.

[2:00:55] Ik maak me nog wel een beetje zorgen over de ondernemers die het niet redden.

[2:00:59] En hoe wordt gekeken om voor hen die randvoorwaarden goed op orde te brengen.

[2:01:05] En als de staatssecretaris zegt van ja, we zien geen noemenswaardig problemen.

[2:01:09] Het zijn ook juist die ondernemers die zeggen maar we willen wel, maar we kunnen niet.

[2:01:12] En dat zijn niet per se de ondernemers die zeggen nu kom ik in een dramatische situatie, maar naar de toekomst toe zitten ze met de handen in het haar.

[2:01:20] Ik ben blij dat de staatssecretaris heeft toegezegd om niet met het vrachtwagenrijbewijs te werken.

[2:01:35] En dat duidelijk is dat altijd bij iedere nieuwe zeeoemissiezone sprake is van een boetevrije periode.

[2:01:40] En ik wil vragen of de staatssecretaris tot slot in een brief wil terugkomen op zijn gesprek dat hij wil gaan voeren over hoe de inzet van biobrandstoffen als transitiebrandstof naar zeeoemissie kan worden ingezet ook bij zeeoemissiezones.

[2:01:56] En of hij tot slot het laatste wat hij zei over transparantie van prijzen en dat op de RVO-site verschillende brandstofprijzen worden inzichtelijk gemaakt.

[2:02:08] Ik zou het nou zo mooi vinden als daar, of op een nog duidelijker site, want niet iedereen kan deze vinden, zowel de brandstoffen als de energiekosten vergelijkbaar worden gemaakt per automodel.

[2:02:17] Dank u wel.

[2:02:21] Twee punten.

[2:02:23] De staatssecretaris gaf aan dat het massabalanssysteem in Duitsland goed werkt en dat het in Nederland wel kan, maar nog niet ingevoerd is.

[2:02:32] Ik wil eigenlijk graag weten van de staatssecretaris waarom dit in Nederland eigenlijk niet al gangbaar is.

[2:02:39] gewoon volop in gebruik is.

[2:02:41] Wat zijn de belemmeringen die daar nog spelen?

[2:02:44] Een tweede punt is dat ik toch wel heel graag van de staatssecretaris wil horen of hij kan toezeggen dat hij zich volledig inzet om ook de ondernemers die investeren in voertuigen die rijden op BioLNG of die ook gebruik kunnen maken, zo snel mogelijk gebruik kunnen maken van de MIA-regeling en de VAMIL.

[2:03:05] Dank u wel.

[2:03:06] Heel van Dijk.

[2:03:07] Ja, dank u wel.

[2:03:08] Nog drie dingen.

[2:03:09] Ik blij ook met toezegging van de staatssecretaris op punt van het informeren van de Kamer over de zero-emissiezones.

[2:03:16] En dan met name ook die laatste voor 1 juli, het gesprek met gemeente, de waarschuwingsbrief.

[2:03:20] Wat heeft dat opgeleverd ten aanzien van het eventueel verlengen van die boetevrije periode?

[2:03:26] Dan hoorde ik de staatssecretaris op zichzelf welwillend ten opzichte van het pleidooi voor de gemotoriseerde tweewielers als onderdeel van duurzaam vervoer.

[2:03:36] Maar echt heel iets concreets extra's heb ik niet gehoord.

[2:03:38] Dus ik ga het toch nog even proberen in de rebound.

[2:03:42] Er zijn handvatten voor werkgevers opgesteld.

[2:03:45] Want 2% doet dat nu.

[2:03:47] Dat leidt bij mij tot de vraag of we dat kunnen evalueren.

[2:03:49] Die handvatten die zijn opgesteld voor werkgevers om dat te stimuleren.

[2:03:52] Dat is vraag 1.

[2:03:54] En vraag 2 is die city deal.

[2:03:56] Kijk, wat daar nou de meervader van is ten opzichte van een hoge overvisie is dat je met gemeenten heel concreet gaat kijken welke blokkades zijn er nu om dat te stimuleren.

[2:04:04] Dus ook die vraag in de rebound zou de staatssecretaris in ieder geval willen onderzoeken of dat met een aantal gemeenten die dat willen is uit te voeren.

[2:04:11] Nou, tot slot, ik ben blij toch ook dat de staatssecretaris zelf aangeeft dat hij volvaart doorgaat met de Lelylijn en de motie van mijn hand van het masterplan in die zin niet ter discussie staat.

[2:04:22] Die andere motie is dat helaas natuurlijk wel het geval, daar hebben we al veel over gesproken, maar ik wijze even op het feit dat daar een tweede onderdeel in die motie zit, om te blijven zoeken naar financiering, ook Europees, en dat wil ik graag nog hier even onder de aandacht brengen, dat we dat ook van de staatssecretaris verlangen.

[2:04:38] Dat laatste punt sluit ik me bij aan.

[2:04:40] Het is zonde als er Europees geld op de plank blijft liggen.

[2:04:44] En hartstikke prima als de noordelijke route, Bremen, Hamburgus, dat allemaal veel interessanter is, maar we kunnen dat goed doortrekken.

[2:04:52] En daar hoort die proactieve houding bij.

[2:04:54] En daar spoor ik dit kabinet op aan, ook omdat ik het vaker missie ga, dat is doodzonde.

[2:04:59] Ik wil ook doorvragen op je aangevraagde inbreng voor de mobiliteit, ook voor jongeren.

[2:05:06] Met name het lopen en het fietsen, wat daarin een rol speelt.

[2:05:10] Ik hoorde de staatssecretaris aangeven dat ze fietsen beschikbaar stelden.

[2:05:14] Ik was meer op zoek naar een visie voor de steden van de toekomst.

[2:05:20] Dat je ergens heen kan zonder dat je een noodzakelijk bewijs en tram nodig hebt of een bus.

[2:05:25] Dat je gewoon met de fiets en je voeten ergens komt.

[2:05:29] Ik wil daarin nog wel een vraag stellen aan de staatssecretaris.

[2:05:32] Deelt hij met mij dat dat de visie is van de toekomst en dat je dat dus ook moet meenemen?

[2:05:36] Ook collega's hier, we spreken er eigenlijk veel te weinig over, denk ik.

[2:05:40] Dus ik hoor daar graag nog de ambities van de staatssecretaris.

[2:05:42] Dank u wel.

[2:05:43] Dank voor de beantwoording.

[2:05:46] Ik heb nog twee aanvullende vragen.

[2:06:03] En als het gaat over alles wat ook maar klimaat raakt, vond ik dat de staatssecretaris wel heel erg makkelijk verwezen naar de klimaatbrief van de minister van KGG op 1 mei.

[2:06:14] En ik verwacht van deze staatssecretaris echt wel eigenaarschap op zijn eigen dossier.

[2:06:19] Dat geldt ook voor de stikstofproblematiek.

[2:06:21] Gelukkig dat er vrijdag dan wel een brief komt vanuit de minister van LVVN.

[2:06:26] Maar ook vanuit deze staatssecretaris verwachten wij echt eigenaarschap om de juiste stappen te zetten.

[2:06:30] We zien nu eindelijk dat er wel wat gebeurt bij elektrische auto's, maar het gaat wel heel erg traag.

[2:06:35] En deze staatssecretaris heeft echt een grote randbehoorlijkheid voor duurzaam vervoer.

[2:06:39] Dank.

[2:06:41] Dank u wel.

[2:06:43] Dat was de tweede termijn aan de kant van de Kamer.

[2:06:44] Ik kijk heel even naar de staatssecretaris.

[2:06:47] Kunnen we het afdelen met een minuutje of tien, Schorsing?

[2:06:51] Ik schors de verhaling.

[2:18:08] Ik hou op in het debat.

[2:18:09] Aan de orde is het commissiedebat duurzaam vervoer.

[2:18:11] En we zijn aangekomen bij de tweede termijn aan de kant van het kabinet.

[2:18:15] En ik wil graag de staatssecretaris het woord geven voor de beantwoording van de vragen uit de tweede termijn.

[2:18:19] Gaat u maar.

[2:18:20] Dank, voorzitter.

[2:18:21] Ik begin met de heer Heutink, PVV.

[2:18:25] De vraag ging over de buitenlandse kentekens en de vrachtwagenheffing.

[2:18:29] Bij de vrachtwagenheffing en bij tijdelijke tolheffing werkt de ANPR, de camera's, die werken wel.

[2:18:36] Alleen in de meibrief, die gaat over de periode februari en maart, zal ik met name rondom buitenlandse kentekens in de zero-emissiezone, zal ik opnemen daarin.

[2:18:48] Dan is er een vraag van de PVV.

[2:18:50] Hoe wil ik het bijsturen dan doen?

[2:18:54] Nou, we moeten eerst beter weten wat de problemen precies zijn.

[2:18:57] We kunnen je ook op een goede manier bijsturen als je weet wat er daadwerkelijk speelt.

[2:19:02] Het acteren naar aanleiding van signalen van ondernemers is een lopend proces, waarbij we overigens samen met gemeenten en met de brancheorganisaties optrekken.

[2:19:10] Dus we wachten zeker niet af.

[2:19:12] Alleen, we moeten wel eerst de duidelijke signalen hebben voordat we daarop kunnen acteren.

[2:19:16] Dank u wel, u heeft interrupties aan de uiting.

[2:19:20] Ik hoor natuurlijk en begrijp dat we pas kunnen acteren als het al zoveel duidelijk is.

[2:19:29] Maar mijn vraag is, omdat we zien dat we eigenlijk al weinig kunnen doen richting gemeente, wat voor dingen de staatssecretaris dan in zijn gereedschapskistje heeft om daadwerkelijk te kunnen gaan sturen?

[2:19:41] Welke dingen gaat hij daar dan uitpakken?

[2:19:46] Dat zijn de afspraken die we hebben gemaakt met de gemeente, waarbij de basis was geen ondernemer tussen wal en schip.

[2:19:52] En we kunnen ze niet aan het onmogelijke houden.

[2:19:54] Dat is het gereedschapskistje wat ik heb.

[2:19:56] En daarmee zal ik het moeten doen met de gemeente.

[2:19:58] Maar laat ik ook heel duidelijk stellen, ook de gemeente geeft heel duidelijk aan, ook zij willen dat dit een succes wordt.

[2:20:04] Omdat het iets is waar ze al tien jaar mee bezig zijn en zij willen ook dat hun ondernemers in hun stad gewoon kunnen doorgaan en dat we uiteindelijk de elektrificatie hiermee vooruit helpen en daarmee schone lucht binnen in de binnensteden.

[2:20:19] Dan heb ik de laatste vraag van de heer Heutink, die ging over kunnen ontheffingen dan ook vijf jaar duren?

[2:20:25] Is de vraag, nou per ontheffing wordt gekeken wat dan een redelijke termijn is.

[2:20:29] Dus standaard een duur van vijf jaar is niet mogelijk, omdat er namelijk ook lokale ontheffingen zijn, die ik al eerder noemde net in mijn bijdrage.

[2:20:38] waardoor het lastig wordt om dan alles automatisch vijf jaar te doen.

[2:20:42] Ik neem het wel mee in de gesprekken die ik met de gemeente hierover voer, want misschien kunnen we inderdaad wel de landelijke ontheffing op die manier behandelen.

[2:20:49] Maar goed, het is even iets wat ik in de gesprekken met de gemeente zal moeten toetsen op wat er mogelijk is.

[2:20:54] Korte interruptie nog.

[2:20:55] Nou ja, voorzitter, dan zou ik graag wel van de staatssecretaris ruim voordat de deadline van 1

[2:21:04] Jullie is gepasseerd, willen weten hoe de staatssecretaris dat dan gaat doen en of dat gelukt is.

[2:21:11] En dan ga ik er ook maar vanuit als zodanig dat dit dan een toezegging is dat de staatssecretaris alles op alles gaat zeggen om dat ook te realiseren.

[2:21:18] De staatssecretaris.

[2:21:20] Aan de paar staatssecretarissen kan ik prima toezeggen dat ik hier met de gemeente het overleg overvoer om te kijken of bijsturing nodig is en via hoe en op welke wijze.

[2:21:30] Ja.

[2:21:33] En wanneer wordt de Kamer daarover geïnformeerd?

[2:21:35] Dat is de vraag die dan natuurlijk bij een toezegging wordt.

[2:21:37] En dan zal ik de Kamer natuurlijk ook informeren, voorzitter.

[2:21:40] Ja, maar wanneer is de vraag?

[2:21:41] Nou ja, ik ga ervan uit dat wij een overleg hebben met elkaar.

[2:21:44] In elk geval na mijn vakantie.

[2:21:47] Dus ik zal proberen daar in begin juni op terug te komen richting Kamer.

[2:21:51] Voorzitter.

[2:21:52] Ja, dank u wel.

[2:21:52] We volgen uw beantwoording.

[2:21:55] Vraag van de VVD.

[2:21:56] Wil ik per brief terugkomen op de biobrandstoffen in de submissiezones?

[2:22:00] Ja, dat zal ik meenemen in de brief in mei, waarin we dus onder andere ook de gegevens van februari en maart, zeg maar, hebben over ontheffingen en dergelijke.

[2:22:10] Andere vraag, mevrouw Veldman, over de brandstofvergelijker, om daar ook elektriciteitsprijzen in mee te nemen.

[2:22:17] Nou, ook elektriciteit wordt door RVO meegenomen in de vergelijking?

[2:22:21] Dus antwoord is ja, beide.

[2:22:24] Een vraag van de heer Pierik in het kader van de MIA-familieregeling.

[2:22:31] Ik ga me daar natuurlijk voor inzetten.

[2:22:32] Dat heb ik, volgens mij, ook net richting de heer Pierik aangegeven.

[2:22:35] Ik kan het alleen niet garanderen, omdat ik ook afhankelijk ben van de minister van LVVN.

[2:22:40] Maar ik denk dat het pleidooi van de heer Pierik daar een warme ontvangst zal krijgen, voorzitter.

[2:22:49] Het ging over de massabalanssysteem in Duitsland.

[2:22:53] Ik ben er in eerste termijn op ingegaan.

[2:22:56] Het bestaat, het wordt alleen niet gebruikt zoals ik heel duidelijk aangaf in eerste termijn.

[2:23:03] Het draagt natuurlijk wel bij aan de opschaling van groen gas.

[2:23:08] Het kabinet stuurt groen gas naar de bebouwde omgeving en de glastuinbouw, dus de bijmengverplichting groen gas stuurt daar ook primair op.

[2:23:16] Het is ook belangrijk dat alle consequenties gewogen worden voordat we daarover uiteindelijk besluiten nemen.

[2:23:21] En biobrandstoffen zoals bio LNG zijn een transitiebrandstof in het wegverkeer.

[2:23:26] Uiteindelijk wordt vrijwel al het wegverkeer elektrisch.

[2:23:28] Alleen het allerswaarste vrachtverkeer rijdt mogelijk ook op waterstof.

[2:23:32] Maar dat is de situatie zoals die in Duitsland is.

[2:23:34] Normaal is dat het bestaat.

[2:23:36] We gebruiken het niet.

[2:23:37] Ik wil er wel nader naar kijken hoe we dan hier eventueel mee om kunnen gaan.

[2:23:40] Maar ik snap dat er wel in enigszins een onbevredigend antwoord misschien is.

[2:23:43] Maar ik heb daar gewoon wat meer tijd nodig, voorzitter.

[2:23:49] Ja, het is heel fijn dat de staatssecretaris wil kijken, maar ik wil dan toch wel graag weten wanneer we daar iets over gaan horen.

[2:23:56] Dus wanneer horen we of dat in Nederland dan ook toepasbaar is, omdat het echt behoorlijk kan helpen om die economische circulaire te maken.

[2:24:05] Dank u wel, staatssecretaris.

[2:24:07] Ja, voorzitter, laten we voor de veiligheid zeggen voor de zomer.

[2:24:10] Dan kom ik bij de heer Pierek hierop terug.

[2:24:13] Dat schrijven we op.

[2:24:16] Dan kom ik bij een vraag van NEC, van de heer Van Dijk.

[2:24:21] Die vroeg mij over handvatten voor de tweewielers, of ik die wil evalueren.

[2:24:25] Ja, voor de zomer.

[2:24:31] Dan een vraag van mevrouw Koekoek van Volt.

[2:24:34] Die ging over actieve mobiliteit en de inzet in Europa.

[2:24:39] Nou, laten we vooropstellen dat wij in Europa voorloper zijn op het dossier fiets, laat ik het zomaar noemen.

[2:24:45] We werken ook samen in de zogeheten PEP-regeling, dat is Partnership on Active Mobility.

[2:24:52] Dus dat is een van de dingen waar wij met andere landen in samenwerken.

[2:24:55] En ook een vraag van u over Europese middelen.

[2:24:58] Ja, ik zeg altijd heel plat, al het geld dat daar is, is ook van ons.

[2:25:02] Dus als we iets terug kunnen halen, dan ben ik er altijd zeer genegen om die stap te zetten.

[2:25:07] Daar sta ik altijd voor open, voorzitter.

[2:25:11] Vraag van de Partij van de Arbeid, als het even is.

[2:25:13] Mijn laatste vraag, voorzitter.

[2:25:15] Hoe zit het met de definitie van seroemissie?

[2:25:19] De vraag naar aanleiding van wat wel, wat niet.

[2:25:22] Nou, voor seroemissiezones staat dit in het reglement verkeer en vervoer.

[2:25:26] En daar gaan wij als INW over, emissievrij aan de uitlaat.

[2:25:30] Voor de brede klimaatdoelen, voor mobiliteit, kunnen nog tot 2050 ook biobrandstoffen worden ingezet.

[2:25:36] Dat is het andere deel.

[2:25:37] Maar nogmaals, INW staat aan de lat voor emissievrij aan de uitlaat.

[2:25:45] Dank u wel.

[2:25:46] Ik kijk naar de leden.

[2:25:47] Nou, dat is afdoende beantwoord.

[2:25:49] Hartelijk dank voor de... O, de heer Van Dijk bedenkt zich.

[2:25:52] Nou, dat was niet de bedoeling, maar... Gaat toegang, als u toch nog een belangrijke vraag heeft.

[2:25:56] Ja, ik had ook nog gevraagd naar onderzoek naar die city deal.

[2:25:58] Die is... Evalueren ben ik blij mee, van die handvalten van de werkgevers.

[2:26:02] En onderzoek naar de city deal voor het gemotoriseerde tweewielers.

[2:26:08] Of die daartoe bereid is.

[2:26:09] Dat was inderdaad het tweede deel van de vraag van de heer Van Dijk.

[2:26:12] En dat loopt natuurlijk via de werkgevers mede.

[2:26:14] Ik ben wel bereid om het gesprek erover aan te gaan, maar dat maakt hem wel wat lastiger, zeg ik heel eerlijk.

[2:26:20] Dank u wel.

[2:26:20] Dan zijn we aan het einde gekomen van de beantwoording in de tweede termijn aan de kant van het kabinet van de staatssecretaris.

[2:26:27] Dan doen we nog even voor het administratiewerk aan het einde van dit debat.

[2:26:32] Dat zijn de, allereerst natuurlijk moet ik even zeggen dat het lid Heutink van de PVV een twee minuten debat heeft aangevraagd.

[2:26:38] En dan hebben we nog een zestal toezeggingen.

[2:26:43] De eerste gaat over in de volgende rapportage over de zero-emissiezones die rond 1 mei naar de Kamer komt, zal ook worden ingegaan op het aantal verzonden waarschuwingsbrieven.

[2:26:52] Dat is een toezegging aan de heer Oran van Dijk en de handhaving van buitenlandse kentekens in zero-emissiezones.

[2:26:59] Toezegging aan de heer Heutink.

[2:27:01] En dan weet ik niet of dat in diezelfde brief 1 mei komt.

[2:27:06] Ja, dat is zo, hè?

[2:27:06] Ja.

[2:27:07] Dan toezegging 2.

[2:27:09] Voor 1 mei wordt de Kamer door de minister van KGG geïnformeerd over het totale pakket van klimaatmaatregelen voor mobiliteit, inclusief de invulling van het Social Climate Fund, de accijnskorting, floatnormering voor leaseauto's en een eventuele aanpassing voor de jongtuimregeling.

[2:27:26] Dat is een toezegging aan meerdere leden.

[2:27:30] die vragen daarover hebben gesteld in dit debat.

[2:27:33] Toezegging 3.

[2:27:34] Voor 1 juli wordt de Kamer geïnformeerd of vanwege het aantal waarschuwingsbrieven de boetevrije periode verlengd zal worden.

[2:27:42] Dat is een toezegging aan de heer Ol van Dijk.

[2:27:45] Het gaat over zeer emissiezones.

[2:27:48] De boetevrije periode voor emissiezones wordt verlengd.

[2:27:51] Verlengd zal worden en dat is een toezegging aan de heer Ol van Dijk.

[2:27:56] Dat is voor 1 juli.

[2:28:01] Ook zal er worden ingegaan op de mogelijkheden om ontheffingen standaard voor vijf jaar te laten duren.

[2:28:07] Volgens mij is dat niet correct.

[2:28:21] Dan vier.

[2:28:21] Voor het einde van het jaar zal de Kamer verder geïnformeerd worden of de MIA- of FAMU-regeling gebruikt kunnen worden voor investeringen in voertuigen op bio-LNG.

[2:28:29] Toezegging aan de heer Pierek.

[2:28:31] Vijf.

[2:28:31] De Kamer wordt voor de zomer geïnformeerd over de mogelijkheden om een massabalanssysteem in te voeren voor de bio-LNG in transport.

[2:28:38] Ook een toezegging aan de heer Pierek.

[2:28:40] En de laatste.

[2:28:41] Voor de zomer wordt de Kamer geïnformeerd over de handvatten voor de werkgevers voor gemotoriseerde tweewielers.

[2:28:47] Dat is een toezegging aan de heer Olvendijk.

[2:28:51] Dan hebben we de toezeggingen gehad.

[2:28:53] Dan zijn we het einde gekomen van dit commissiedebat duurzaam vervoer.

[2:28:57] Hartelijk dank aan de staatssecretaris en voor de ondersteuning, voor uw komst en voor de antwoorden.

[2:29:02] Dank natuurlijk aan de leden voor het voeren van dit debat.

[2:29:05] Maar in de laatste plaats voor alle belanghebbenden, belangstellenden voor dit debat, hier op de tribune of op afstand.

[2:29:13] En uiteraard een hartelijk dank voor de ondersteuning voor het mogelijk maken van dit debat.

[2:29:18] Ik sluit dit commissiedebat.

[2:29:19] Dank u wel.