Suppletoire begroting van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2025 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

[0:00:00] Goedemiddag allemaal.

[0:00:02] Welkom bij de vaste commissie voor sociale zaken en werkgelegenheid voor het wetgevingsoverleg van de subjectuare begroting van het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid 2025.

[0:00:14] Een bijzonder welkom aan de minister van sociale zaken en werkgelegenheid, minister Van Heijum.

[0:00:19] En welkom aan de staatssecretaris van sociale zaken en werkgelegenheid, staatssecretaris

[0:00:23] En vanuit de Kamer welkom aan mevrouw Patijn van GroenLinks van PVDA, de heer Van Kent van SP en mevrouw Saris van NSC.

[0:00:32] En ik ben zelf Arend Kisterman, Tweede Kamerlid van de VVD.

[0:00:35] En ik vervang mijn collega Thierry Aerts, die momenteel druk is met andere dingen, zoals jullie alle weten.

[0:00:42] De indicatieve spreektijd per fractie is ongeveer vijf minuten.

[0:00:47] Het staat niet helemaal vast.

[0:00:48] Ik wil beginnen met vijf interrupties per fractie.

[0:00:52] En we schorsen na de eerste termijn sowieso drie kwartier voor een dinerpauze.

[0:01:02] Dank voorzitter.

[0:01:04] Voorzitter, er wordt fors gesnoeid in de SNW-begroting en ik riek me in mijn bijdrage op de meest pijnlijke punten.

[0:01:11] We beginnen bij de bezuinigingen op de WW.

[0:01:13] Dit gaat van 24 naar 18 maanden en daarmee worden de rechten flink ingeperkt.

[0:01:20] Dit is geen hervorming, dit is een aanval op werkend Nederland.

[0:01:24] En dat is een tijd van economische onzekerheid.

[0:01:27] Wat is nu de status van het voorstel nu dit kabinet gevallen is?

[0:01:31] Ik mag hopen dat dit voorstel nu van tafel kan.

[0:01:34] En ik kijk daarbij ook naar de voormalige coalitiepartijen.

[0:01:39] Zijn zij dit voornemen niet liever kwijt dan Rijk?

[0:01:45] Ook op gezinnen en kindvoorzieningen worden gesneden.

[0:01:49] Het kindgebonden budget wordt gekort.

[0:01:51] Gewone gezinnen gaan daardoor op achteruit.

[0:01:55] Denk aan het gezin van twee ouders die werken en modaal verdienen.

[0:01:58] Dit raakt middeninkomers keihard.

[0:02:01] Hoe rijmt de minister dit met de inzet van het kabinet om juist die middengroepen te helpen?

[0:02:06] Daarbovenop wordt de invoering van de bijna gratis kinderopvang opnieuw uitgesteld.

[0:02:10] Ouders mogen weer twee jaar wachten en hen wordt een borst vastgehouden die telkens weer weggetrokken wordt.

[0:02:19] De inkomenseffecten moeten groot zijn, maar het ministerie weigert dit voor te rekenen.

[0:02:24] Mijn vraag aan de staatssecretaris.

[0:02:27] Waarom worden die feiten niet gedeeld met de Kamer?

[0:02:31] Voorzitter, ook vraag ik wat er nu gaat gebeuren met de IACK.

[0:02:36] Die zou pas worden afgebouwd als het nieuwe stel er bij ons zou zijn.

[0:02:40] Dat is er nu niet.

[0:02:41] En ik hoor hier niets over wat er dan met die IACK gaat gebeuren.

[0:02:45] Gaat deze bezuiniging nu wel of niet door?

[0:02:49] Voorzitter, de staatssecretaris gaat nu ruim de tijd nemen.

[0:02:52] Gaat hij die tijd dan ook slim inzetten?

[0:02:55] Gaat hij die tijd benutten om ervoor te zorgen dat alle kinderen en ouders gebruik kunnen maken van de kinderopvang?

[0:03:01] Gaat hij dus de arbeidseis afschaffen?

[0:03:05] En hoe gaat de staatssecretaris deze tijd benutten om te voorkomen dat private equity het publieke geld in eigen zakken steekt?

[0:03:13] Is de staatssecretaris bereid tarieven actief te maximeren zodat publieke middelen niet verdwijnen?

[0:03:22] Dan over het UWV.

[0:03:23] Het hoofdlijnenakkoord werd beloofd dat er niet bezuinigd zou worden op de uitvoering.

[0:03:27] Maar dat gebeurde toch.

[0:03:29] Daarna werd duidelijk dat er extra geld nodig is voor de hersteloperatie.

[0:03:32] In eerdere debatten kon de minister niet concreet worden over de kosten.

[0:03:37] Nu zien we concrete bedragen.

[0:03:39] Kan de minister met zekerheid zeggen dat deze bedragen voldoende zijn?

[0:03:42] Wat is de afwakening in tijd voor de compensatie?

[0:03:48] Voorzitter, dan heb ik nog een vraag over de envelop voor groepen in de KNEL.

[0:03:53] Eerder heeft de minister het geld uit deze envelop overgeheveld naar de begroting van JNV om een gratis betaalherinnering te realiseren.

[0:04:05] Voor verkeersbudels sowieso een twijfelachtige besteding van dit geld.

[0:04:10] Maar nu gaat deze betaalherinnering niet door.

[0:04:13] Kan de minister bevestigen dat de 13 tot 31 miljoen die hiermee gepaard gaan... teruggaan naar de enveloppen in de knel... of worden ze ergens anders aan besteed?

[0:04:21] En waar dan dan?

[0:04:23] En ten slotte blijkt uit de invoeringstoets van het minimumuurloon... dat het huidige loonbegrip verwarring veroorzaakt.

[0:04:30] Het uurloon moet het basisuurloon zijn, dus het scale uurloon... zonder overwerktoeslagen en dat soort zaken.

[0:04:40] Maar dat is niet duidelijk in de wet.

[0:04:42] Dat heeft de minister ons geschreven.

[0:04:43] Het risico is dat er gesjoemeld gaat worden en dat er onderbetaling ontstaat.

[0:04:50] Er zijn hier al signalen over.

[0:04:52] En fijn dat de minister het op vizier heeft, maar als we tot 2027 wachten met het herstellen daarvan, dan is de deur ook al een beetje opengezet om dit gaatje in de wet te gaan vullen voor bijvoorbeeld uitzendbedrijven die denken ik heb er even geen zin meer in.

[0:05:08] om het echte minimumuurloon te betalen.

[0:05:10] En ik reken de toeslagen als een onderdeel van het minimumuurloon.

[0:05:15] Voorzitter, elke maand vertraging betekent opnieuw het risico op misbruik.

[0:05:20] Ik overweeg daarom een motie om de minister op te roepen om versnelde wetgeving voor te leggen en anders.

[0:05:26] En ik hoop eigenlijk dat de minister bereid is die wetgeving gewoon te geven.

[0:05:30] Voorzitter, er wordt fors gekort op de SFB-begroting.

[0:05:34] Dat draait grote groepen.

[0:05:36] Gaan de bewindspersonen daarmee door, nu er een demissionair kabinet is?

[0:05:40] Ik roep ze op om te heroverwegen, om die bezuinigingen door te voeren.

[0:05:50] Dank u wel.

[0:05:57] Dank daarvoor, voorzitter.

[0:05:58] De afgelopen periode zijn we bij een groot aantal werkontwikkelbedrijven langs geweest en wat daar opviel, was dat op welke afdeling en in welke werkontwikkelbedrijf je ook kwam, je werd aangeklamd door mensen die begonnen als eerste over het belastingnadeel.

[0:06:13] Over de tientallen euro's die ze per maand missen doordat er in het belastingplan onbedoeld waarschijnlijk een aanpassing is gedaan waardoor

[0:06:21] zij, omdat ze vaak alleen maar deeltijd kunnen werken, daar groot financieel nadeel van ondervinden.

[0:06:28] Mensen die met tranen in hun ogen vertellen dat ze niet meer naar de fitness kunnen, dat ze de reiskosten om naar hun werk te gaan niet meer kunnen betalen en letterlijk met lege boodschappen zitten en ook met die lege boodschappen hier naar Den Haag zijn getrokken om de staatssecretaris een petitie te overhandigen waarbij de staatssecretaris de plank volledig missloeg door daar

[0:06:49] Het woord te richten tot deze groep mensen en te zeggen... ja, maar door die fiscale maatregel gaan er ook mensen op vooruit.

[0:06:55] Dat moeten we ook niet vergeten.

[0:06:57] Wat heel veel mensen heel erg boos heeft gemaakt.

[0:07:00] Duizenden mensen kwamen vervolgens ook nog hier naar Den Haag.

[0:07:03] De staatssecretaris is daar ook bij uitgenodigd, kwam daar niet opdagen.

[0:07:07] En wij gingen er eigenlijk van uit dat dit in de voorjaarsnota zou worden rechtgezet.

[0:07:13] hele grote bedragen voor deze mensen.

[0:07:14] En het gaat om hele kleine bedragen voor de rijksbegroting.

[0:07:18] We hebben samen met Cedrus gekeken... wat zou nou een redelijk bedrag zijn wat nodig is... zonder dat je op een hele ingewikkelde manier mensen geld gaat toekennen.

[0:07:27] Dat je heel precies wil uitrekenen wat exact iemands nadeel is... en dat wil gaan vergoeden.

[0:07:32] Maar als je dat nou eenvoudig doet... dat je voor de hele doelgroep een zelfde bedrag uitkeert... dan zou het gaan om omstreeks 40 miljoen euro.

[0:07:41] Ongeveer 45 euro per maand gemiddeld nadeel... voor 65.000 mensen die onder die werkontwikkelbedrijven vallen.

[0:07:51] Die 40 miljoen euro kan echt levens veranderen.

[0:07:54] Dat gaat om 540 euro voor een jaar.

[0:07:57] Wat echt het verschil kan maken tussen wel naar die fitness gaan... tussen wel die volle tas boodschappen of in isolement raken.

[0:08:05] Omdat er bijvoorbeeld niet de reiskosten betaald kunnen worden om familie te bezoeken.

[0:08:11] Ik heb me al heel vaak tot deze staatssecretaris gericht met de oproep om dit te regelen.

[0:08:18] Dat is keer op keer door de staatssecretaris afgewezen en ik richt me nu tot de minister.

[0:08:24] Ik heb het gevoel dat deze minister echt wel doorheeft waar het hier om gaat.

[0:08:29] En ook deze groep mensen kent en ook vindt dat het onrecht dat hen is aangedaan... dat dat onjuist is en onrechtvaardig is.

[0:08:37] En ik heb een amendement ingediend samen met de Partij van Arbeid GroenLinks... om die 40 miljoen uit de rijksbegroting te halen... en ervoor te zorgen dat deze groep via die werkontwikkelbedrijven... gecompenseerd kunnen worden voor dit financiële nadeel.

[0:08:52] En ik wil de minister oproepen...

[0:08:53] om dit uit die begroting mogelijk te maken en ervoor te zorgen dat... Dan laten we de staatsschuld een klein beetje oplopen voor die 40 miljoen.

[0:09:02] Dat is op de hele rijksbegroting peanuts, maar het maakt een wereld van verschil voor de mensen die het aangaat.

[0:09:10] De tweede vraag die ik voor de minister heb, is of hij ook met oog op de toekomst bij de augustusbesluitvorming in wil zetten om deze nadelen structureel op te lossen.

[0:09:21] Het amendement dat we hebben ingediend, hebben we expres incidenteel gedaan.

[0:09:26] Incidenteel dit nadeel compenseren, zodat bij het belastingplan straks en bij die augustusbesluitvorming moet dat voorbereid worden, ervoor gezorgd kan worden

[0:09:36] structureel dit nadeel wordt opgelost.

[0:09:38] Is de minister bereid om dat tot zijn inzet te laten zijn?

[0:09:44] Voorzitter, gisteren sprak ik met iemand van het cliëntenraad bij het UWV en de zorgen zijn... U heeft een interruptie van mevrouw Partijn.

[0:09:55] Het gaat over algemene heffingskortingen, als ik het goed begrijp, dat in de augustusbesluitvorming dat aangepast wordt.

[0:10:11] Heeft u het dan over de algemene heffingskorten in brede zin, dus dat die ook gaat voor winkelpersoneel en voor anderen, of heeft u het heel specifiek over deze groep?

[0:10:18] De voltijdsbonus, want dat was het doel achter die aanpassing van de heffingskorting, moet er wat de SP betreft niet toeleiden dat mensen met lage inkomens financieel nadeel ondervinden.

[0:10:30] Dus wat ons betreft breed.

[0:10:32] Maar specifiek zou ik met het oog op deze groep de minister willen oproepen om met voorrang dat te organiseren, met als reden en als argument dat het deeltijd werken voor de doelgroep van de werk- en ontwikkelbedrijven vaak geen keuze is, maar een noodzaak.

[0:10:48] zodat mensen gewoon niet in staat zijn om volledig te werken.

[0:10:52] En om dat dan via die heffingskorting af te straffen, dat is op alle mogelijke manieren oneerlijk.

[0:10:59] Mevrouw Patijn, nog een voorvraag?

[0:11:01] Nee, dan kan de heer Van Kent zijn verhaal vervolgen.

[0:11:04] Dank.

[0:11:05] Voorzitter, het UWV stapelt zich op.

[0:11:10] We hebben daar al veel debatten over gehad.

[0:11:12] We hebben daar ook een debat over aangevraagd in verband met de problemen rond de ziektewetuitkering.

[0:11:18] en of dat debat voor de zomer al plaats gaat vinden, is nog onduidelijk.

[0:11:22] Begrijp ik wat ons betreft wel.

[0:11:24] We willen hier zo snel mogelijk uitgebreid met de minister over spreken.

[0:11:27] Maar ik zou in het kader van de voorjaarsnota en de beschikbare financiële middelen willen vragen wat de gevolgen zijn van die 55.000 ziektewetuitkeringen die onjuist zijn vastgesteld, waarbij bij een deel het gaat om te veel en bij een deel gaat om te weinig uitkeringen wat is uitgekeerd.

[0:11:46] Welke gevolgen heeft dit voor de budgetten die zijn afgesproken in de voorjaarsnota voor het UWV?

[0:11:51] Bestaat er een risico dat de extra financiële middelen, en misschien kan de minister daar ook al een bedrag aan koppelen, wat er verwacht wordt aan nabetalingen, wat er gedaan moet worden, welk bedrag daar verwacht wordt,

[0:12:06] extra uitvoeringskosten dit met zich meebrengt.

[0:12:09] Ik begreep dat in Groningen dit uitgevoerd gaat worden nog dit jaar, tweede en derde kwartaal.

[0:12:14] De vraag is hoeveel geld gaat die uitvoering kosten?

[0:12:17] Zit dat al in het budget dat in de voorjaarsnota is afgesproken?

[0:12:20] Is daar extra budget nodig?

[0:12:22] Gaat dat er mogelijk toe leiden dat door de problemen met de ziektewet er minder budget voor de WIA beschikbaar is?

[0:12:28] Dat zou de SP heel graag van de minister willen weten.

[0:12:32] We zouden ook willen weten hoe het gaat met het vinden van de mensen.

[0:12:35] In veel gevallen zal het gaan om uitkeringen die al beëindigd zijn, ziektewetuitkeringen die al beëindigd zijn.

[0:12:41] Hoe gaat het met mensen die zich nu in het buitenland bevinden?

[0:12:45] Hoe gaan die gevonden worden?

[0:12:46] Komt daar een plek waar mensen zich kunnen melden?

[0:12:49] En gaat de minister ook hierbij als uitgangspunt kiezen dat er niet wordt teruggevorderd als er door fout van het UWV teveel geld is uitbetaald?

[0:13:01] U zit op vijf minuut vijftig.

[0:13:03] Dank u, voorzitter.

[0:13:05] Tot slot de WW.

[0:13:06] Het is natuurlijk krankzinnig dat politici die voor zichzelf een wachtgeldregeling hebben waarbij ze 24 maanden moeten werken voor 24 maanden wachtgeld, 24 maanden werken voor 24 maanden wachtgeld, dat die gaan bepalen dat werknemers die 24 jaar moeten werken voor 24 maanden WW, dat ze daar, terwijl daar gewoon premie voor is betaald, zes maanden van af willen pakken.

[0:13:31] Het kabinet is gevallen en ik neem aan dat deze de grootste bezuiniging op sociale zaken en werkgelegenheid, op de bestaanszekerheid van mensen, zeg ik ook tegen de mogelijke lijsttrekker van een nieuw sociaal contract, dat die botten bezuiniging, dat die aanval op werknemersrechten en werknemersverzekeringen van tafel gaat.

[0:13:54] Ik wil de minister daartoe oproepen en we zullen daar hopelijk ook over gaan stemmen op een later moment.

[0:14:02] Al gaat het toch vanuit dat dit niet is wat het nieuwe sociaal contract en wat deze minister uiteindelijk wil.

[0:14:08] Dank u wel, voorzitter.

[0:14:11] Dank u wel voor uw inbreng.

[0:14:11] Ik zie verder geen interrupties, dus dan kan mevrouw Saris aan haar inbreng beginnen.

[0:14:16] Voorzitter, dank u wel.

[0:14:18] Wij zijn om te beginnen zeer positief over de middelen die vrijzijdig gemaakt door het kabinet om de gemaakte fouten door het UWV te herstellen, om de uitvoering te versterken en ook een eerste stap te zetten om het arbeidsoogschiktheidsstelsel te hervormen.

[0:14:32] Het is belangrijk dat de druk op de uitvoering bij het UWV wordt verlicht door de 60PLUS-maatregel te herintroduceren en ook door het structureel maken van het tijdelijke kwijtscheldingsbeleid van de WIA-voorschotten.

[0:14:45] Bij de hervorming van het stelsel gaat het wel om een eerste stap met het voortzetten van de praktische beoordelemaatregel en het leidmaken van het medische advies van de bedrijfsrats bij de Reeftoets.

[0:14:57] Echter zijn nog niet alle maatregelen waar NRC voor heeft gepleit doorgevoerd.

[0:15:01] Hoe kijkt de minister daarom naar de volgende stappen die gezet kunnen worden, ondanks de demissionaire status van dit kabinet?

[0:15:09] En kan hij alvast een doorkijk geven naar de uitwerking van het nieuwe arbeidsongeschiktheidsstelsel op de langere termijn, met speciale aandacht voor het voldoen aan internationale verdragen, zoals het ILO?

[0:15:22] Voorzitter, in de voorjaarsbesluitvorming zit ook een negatief punt voor NRC en dat betreft de WW-verkorting van 24 naar 18 maanden.

[0:15:31] Wij erkennen dat de WW-verkorting als een individuele maatregel pijnlijk is, zeker ook in relatie tot de duur van de looggerelateerde uitkering in de WIA.

[0:15:40] Mensen kunnen daardoor sneller terugvallen binnen de WIA in een vervolguitkering en die weer een percentage van het minimumloon bedraagt.

[0:15:49] De WWE-verkorting raakt vooral 55- tot 67-jarige werknemers die al meer moeite hebben met het vinden van een baan.

[0:15:57] Wat ons betreft is het dan ook belangrijk om hoe dan ook veel meer in te zetten op preventie en een effectieve reintegratie.

[0:16:05] We hebben wel twijfels over de uitvoerbaarheid van de duurverkorting van de WW.

[0:16:10] Kan de minister daar duidelijkheid over geven?

[0:16:14] En in de eerlijkheid gebied ook te zeggen dat de WW-verkorting voor ons, voor NRC, geen maatregel is waar wij groot voorstander van zijn.

[0:16:23] Wij zullen uiteindelijk bepalen in de uiteindelijke steun voor de WW-maatregelen op basis van twee belangrijke overwegingen.

[0:16:32] Eén, allereerst of het überhaupt uitvoerbaar is om de duurverkorting per 1 januari 2027 in te voeren.

[0:16:40] En mits dit uitvoerbaar is, is het daarnaast een uis van NEC dat de verkorting wordt doorgevoerd met flankeren beleid om meer in te zetten op preventie, scholing en effectieve reintegratie.

[0:16:52] Vraag daarom aan de minister welke concrete maatregelen zijn er mogelijk om veel steviger in te zetten op preventie, scholing en effectieve reintegratie.

[0:17:03] Voorzitter, er is eerder een levendige gedachtenwisseling geweest met de staatssecretaris over de staatsteun wat betreft de kinderopvang.

[0:17:13] Ik zie een interruptie van de heer Van Kent.

[0:17:15] Zou u uw microfoon willen uitzetten, mevrouw Saris?

[0:17:18] Ja, dank.

[0:17:18] Ik zou toch willen weten wat ik hoor.

[0:17:20] Eigenlijk twee verhalen.

[0:17:22] Op de eerste plaats van nieuwsociaal contracten wil die WW-duur niet verkorten.

[0:17:26] En op de tweede plaats, ja, maar als er flankerend beleid is, dan eventueel wel.

[0:17:32] Dus de vraag aan nieuwsociaal contract is van waar staan ze nu?

[0:17:34] Is nieuwsociaal contract voor of tegen die WW-duurverkorting?

[0:17:38] Mevrouw Saris.

[0:17:41] Voorzitter, de WW-duurverkorting stond niet in ons verkiezingsprogramma, wel in het hoofdlijnenakkoord.

[0:17:48] En die afspraak die wij in het hoofdlijnenakkoord hebben gemaakt, die staat voor wat New Shell betreft, New Shell-contract betreft.

[0:17:55] Echt, willen wij wel graag inzetten op die stevige flankerende maatregelen.

[0:18:01] En daarom is de inbreng zoals ik hem heb gedaan.

[0:18:05] De heer Van Kent.

[0:18:08] Dan concludeer ik dat het contract staat voor het verkorten van de ww-duur.

[0:18:15] En hier een aantal suggesties doet voor flankerend beleid die boterzacht zijn.

[0:18:21] Het contract wil de bestaanszekerheid en werknemersverzekering van al die werknemers die daar premie voor hebben betaald afpakken.

[0:18:31] Ja, voorzitter.

[0:18:33] Ik heb een vraag gesteld aan de minister, dus ik ben zeer benieuwd naar de antwoorden van de minister hierop.

[0:18:39] Het nieuw Shell-contract is geen voorstander van die WW-duurverkorting, maar binnen het hoofdlijnenakkoord zijn daar afspraken over gemaakt en die zijn in deze voorjaarsnota geëffectueerd.

[0:18:52] We hebben niet alles binnen kunnen halen wat ons verkiezingsprogramma betreft.

[0:19:00] Dus dit is de afspraak zoals die daar is gemaakt en die is in de voorjaarsnota geëffectueerd.

[0:19:06] En ik wil graag van de minister weten welke flankerende maatregelen getroffen kunnen worden en of die uitvoerbaar is.

[0:19:14] En die beantwoording wacht ik in de termijn van de minister af.

[0:19:18] Als nou buiten nieuwssociaal contract om er een meerderheid ontstaat die bijvoorbeeld een motie aanneemt dat de WWDO niet moet worden verkort.

[0:19:29] Ik kan me zo voorstellen dat de PVV daar wel voor te porren zijn.

[0:19:34] Vindt het nieuwssociaal contract dan dat deze minister die motie moet uitvoeren?

[0:19:41] Deze minister kent volgens mij de democratische processen in dit huis.

[0:19:48] Dus ik kijk daarvoor naar deze minister en hoe die daarmee omgaat.

[0:19:57] Kijk, ik ben best positief.

[0:20:00] Ik hoor zo'n beetje van hoopvol, laat ik het zo zeggen, naar wat mevrouw Saras zegt.

[0:20:05] Want het klinkt eigenlijk alsof ze het helemaal niet zo erg zou vinden als die BW-maatregel zou sneuvelen op de een of andere manier.

[0:20:12] Onwenselijke regeling in ieder geval vanuit het programma gezien.

[0:20:17] Als we nou een goede dekking zouden kunnen vinden op een andere manier, is er dan een kans dat de NSC ook het gevoel heeft van nou ja, wellicht kunnen we toch meegaan in het behouden van de WW.

[0:20:30] Mevrouw Saris.

[0:20:33] Ja, voorzitter.

[0:20:35] Ik loop niet voor op als-dan-vragen.

[0:20:38] Wij hebben afspraken gemaakt met onze partijen die nog de coalitie vormen.

[0:20:45] Ik heb een aantal vragen aan de minister gesteld.

[0:20:48] Ik wil daar graag antwoord op hebben.

[0:20:51] En u kent het nieuwe sociaal contract ook als een partij die altijd openstaat voor argumenten van anderen.

[0:20:58] Naast het feit dat afspraak ook afspraak is met ons.

[0:21:03] Mevrouw Partijn.

[0:21:04] Het wordt een spannende stemming als we er weer over gaan stemmen.

[0:21:07] En ik hoop dat we elkaar op de ene of andere manier kunnen vinden.

[0:21:11] Ik hoor geen vraag, maar als u wilt reageren, dan kan dat.

[0:21:13] En anders mag u betoog vervolgen.

[0:21:16] Ik ga mijn betoog vervolgen.

[0:21:19] En het is fijn dat we met elkaar ook gewoon hoopvol kunnen blijven.

[0:21:25] Voorzitter, er is eerder een levendige gedachtenwisseling geweest met staatssecretaris over staatssteun wat betreft de kinderopvang.

[0:21:32] De nieuwe plannen van de staatssecretaris zijn vertraagd.

[0:21:35] Mijn fractie vermoedt dat dit komt doordat er vanwege staatssteunregels de nieuwe wet uit de mate precies geconstrueerd moet worden om ervoor te zorgen dat hier geen Europese regelgeving wordt overtreden.

[0:21:47] Wij zullen hier nauwgezet op meekijken.

[0:21:50] Het lijkt er nu op dat de nieuwe plannen daarnaast zullen leiden tot de verslechtering van toegang tot kinderopvang van kwetsbare huishoudens.

[0:21:57] Naar ons idee is het ook in het kader van het sociale karakter van deze dienst van algemeen economisch belang qua Europese wetgeving niet toegestaan dat toegang voor kwetsbare huishoudens tot een dergelijke dienst wordt verkleind.

[0:22:12] Daarom deze vraag aan de staatssecretaris

[0:22:14] Op welke manier en op welke termijn geeft hij helderheid over tarieven voor ouders en over de manier waarop concreet kan worden voorkomen dat staatsteunregels overtreden worden?

[0:22:27] Voorzitter, tenslotte zou ik nog willen afsluiten met een belangrijke belofte van nieuws Shell contract die is gerealiseerd in de voorjaarsnota en dat betreft de stapsgewijze verhoging van het minimum jeugdloon.

[0:22:40] In onzekere tijden voor jongeren is het een mooie stap voor hun bestaanszekerheid dat op ons initiatief het minimum jeugdloon stapsgewijs wordt verhoogd om hun financiële situatie versterken.

[0:22:53] Voorzitter, dank u wel.

[0:22:56] Ik zie verder geen interrupties.

[0:22:59] Zou mevrouw Partijn het voorzitterschap willen overnemen van mij?

[0:23:08] Dank u wel, voorzitter.

[0:23:11] Voorzitter, zoals al eerder gezegd, vervang ik mijn collega Aartsen vandaag.

[0:23:15] Ondernemers in de winkelstraat spelen een cruciale rol in de leefbaarheid van onze binnensteden en dorpskernen.

[0:23:21] Regelmatig ondersteunen zij lokale activiteiten en locale initiatieven, zoals bij de minister ongetwijfeld bekend de halve marathon van spullen.

[0:23:30] Dit zijn activiteiten die niet direct iets opleveren voor de ondernemer, maar waarvan zij hopen dat de investering zich op de lange termijn terugbetaalt.

[0:23:39] Maar dat is niet het enige.

[0:23:41] Bij veel van deze ondernemers in de winkelstraat beginnen jongeren aan hun eerste stap op de arbeidsmarkt.

[0:23:46] Als ondernemer uit de winkelstraat weet ik als geen ander hoe belangrijk deze stap is.

[0:23:51] Je leert op tijd komen, krijgt verantwoordelijkheid, kan je ontwikkelen en je houdt er een mooi zakcentje aan over.

[0:23:59] Voor de ondernemer is het ontzettend leuk en nuttig om jonge mensen dienst te hebben om de werkzaamheden gedaan te krijgen en hun iets te leren op een betaalbare manier.

[0:24:09] Echter wil de minister het minimumjeugdloon significant verhogen.

[0:24:13] Het jeugdloon van een 19-jarige gaat in 2027 van €8,64 naar €10,80.

[0:24:20] Voorzitter, voor een ondernemer in de winkelstraat is dit niet te betalen, hoe graag deze dat ook wil.

[0:24:26] Stijgende huren, stijgende energielasten, stijgende grondstofkosten en stijgende CO's.

[0:24:32] Wat de VVD betreft is dit een ontzettend slecht idee.

[0:24:36] Heeft de minister enig idee welke gevolgen dit heeft voor de ondernemers in de winkelstraat?

[0:24:40] En wil hij met de geraakte sectoren in gesprek gaan en hierover rapporteren?

[0:24:48] Aangezien de invoering van bijna gratis kinderopvang is uitgesteld naar 2029, is er een nieuw extra ingroeipad voor de verhoging van de kinderopvangtoeslag, zodat werkende ouders langzaam meer toeslag krijgen in aanloop naar het nieuwe stelsel.

[0:25:01] Hierdoor wordt er een nieuw pad voor de jaren 26, 27 en 28 ingezet.

[0:25:06] Mijn vraag aan de staatssecretaris is hoe dat opbouwpad er precies uit komt te zien.

[0:25:11] Wordt dat geleidelijk verdeeld over de inkomensgroepen of is er sprake van een focus bijvoorbeeld op de middengroepen, de groepen die van het vers moeten komen qua gratis kinderopvang of werkenden?

[0:25:21] Daarnaast wordt de 24 miljoen uitgetrokken voor de jaren 2029 tot 2038 voor de toegankelijkheid, kinderopvang en het nieuwe stelsel.

[0:25:29] Hoe wordt dat geld precies besteed over al die jaren?

[0:25:31] Kan de staatssecretaris daar iets meer over vertellen?

[0:25:35] Door het kindgebonden budget sneller af te bouwen boven de 60.000 euro... raken we precies gezinnen rond twee keer moedaal.

[0:25:42] Mensen die hard werken en vaak allebei een inkomen hebben.

[0:25:45] De zorg van de VVD is dat dit de marginale druk verhoogt... en werken juist minder laat lonen.

[0:25:50] Kan de staatssecretaris aangeven wat de effecten zijn voor deze groep... en of dit niet onbedoeld het tegenovergestelde bereikt van wat we willen?

[0:25:58] Dat werken moet blijven lonen.

[0:26:00] Voorzitter, in deze voorjaarsnoodzaak komt meer geld voor professionele, formele taallessen voor mensen in de bijstand, omdat de taalwijs in de bijstand blijft bestaan.

[0:26:10] Deze hebben de focus op met name de nieuwe instroom.

[0:26:13] Dit betreft al nieuwe bijstandsontvangers die onvoldoende Nederlands spreken.

[0:26:17] Dit zijn voornamelijk statushouders.

[0:26:19] Hier heb ik een paar vragen over.

[0:26:22] Hoe verhouden deze extra gelden zich tot de inburgeringstrajecten die er nu al zijn?

[0:26:26] Ook zou ik graag van de minister willen weten of dergelijke formele taallessen geen belemmering gaan vormen voor het vinden van een baan.

[0:26:32] Worden deze lessen al in het avond of in het weekend gegeven, zodat overdag gezocht kan worden naar een passende startbaan?

[0:26:39] Het beste Nederlands leer je namelijk op de werkvloer.

[0:26:41] Is de minister het daarmee eens?

[0:26:44] In de begroting lezen we ook dat het budget voor de AOW-hiaatcompensatie voor langdurig arbeidsongeschikte zzps wordt geschrapt, omdat er volgens het ministerie geen objectieve criteria zijn om deze groep te onderscheiden.

[0:26:59] Maar juist die terughoudendheid roept bij mijn fractie vragen op.

[0:27:02] Het gaat hier om een heel specifieke groep.

[0:27:04] Zelfstandigen die langdurig arbeidsongeschikt zijn geraakt en door die situatie geen volledig AOW meer kunnen opbouwen.

[0:27:11] En belangrijker, ze kunnen dat hijaat ook niet meer herstellen, omdat werken voor hun geen optie meer is.

[0:27:16] Voorzitter, dit is geen brede inkomensgroep, maar een kwetsbare uitzondering waarvoor eerder juist wel erkenning was.

[0:27:23] Kan de minister toelichten waarom hier helemaal geen maatwerk of vangnet meer mogelijk is?

[0:27:28] En hoe voorkomen dat deze groep straks op bijstandsniveau moet leven vanwege een systeemfout?

[0:27:34] Voorzitter, tot slot.

[0:27:36] Over de invulling van de bezuinigingen op het ambtenarenapparaat.

[0:27:39] De minister kiest daarvoor om het kerndepartement te ontzien... en veel bezuinigingen neer te leggen bij de uitvoeringsorganisaties... zoals bijvoorbeeld het UWV en NLA.

[0:27:48] De VVD vindt dit niet passend bij de insteek van de bezuinigingen.

[0:27:51] Mijn vraag is dan ook waarom de minister hiervoor kiest... en of er geen andere keuze te maken is.

[0:27:55] Dit staat namelijk haaks op de beleidsdoelstellingen van dit kabinet met UWV en NLA.

[0:28:00] Zit de minister nog andere mogelijkheden dan deze taakstelling alleen bij de uitvoeringsorganisaties te laten landen?

[0:28:06] Daar wil ik graag bij laten.

[0:28:11] Volgens mij zijn er geen interrupties, dus ik geef u weer het voorzitterschap terug.

[0:28:18] Dank u wel, voorzitter.

[0:28:19] Dan neem ik het voorzitterschap weer terug.

[0:28:20] Dan heet ik nog welkom de heer Kouwenhove.

[0:28:22] Dan zijn we volgens mij aan het einde van dit eerste termijn gekomen.

[0:28:30] Het is best snel gegaan.

[0:28:32] Het kan ook zijn dat u zegt dat we het in twintig minuten doen.

[0:28:43] Kunnen we om tien voor half zes afspreken?

[0:28:49] Dan gaan we niet schorsen voor een dinerpauze.

[0:50:57] Welkom terug.

[0:50:59] We beginnen met de eerste termijn van het kabinet.

[0:51:02] We hebben vanuit de Kamer vijf interrupties en ik wil graag het woord geven aan de minister.

[0:51:10] Dank u wel, voorzitter.

[0:51:11] Dank ook aan de leden voor de gestelde vragen.

[0:51:15] om vandaag de lopende ontwikkelingen in het begrotingsjaar 2025... met elkaar door te nemen.

[0:51:22] Hiernaast zijn er ook vragen gesteld over... vooruitblikkend naar 2026, discussie over de voorjaarsnota.

[0:51:28] Dus we gaan graag in op de vragen die zijn gesteld.

[0:51:31] En ik wilde eigenlijk gewoon even de leden langslopen.

[0:51:35] Het is een overzichtelijk aantal vragen... en dat is, denk ik, voor de orde wel handig.

[0:51:41] En ik begin gewoon met de vraag van mevrouw Patijn over de WW.

[0:51:47] Zij vraagt, wat is nou eigenlijk de status van die afspraak?

[0:51:51] Hoe staat het daarmee?

[0:51:52] Wanneer komt de uitwerking naar de Kamer toe?

[0:51:55] En de hoofdvraag was, gaat hij überhaupt nog door?

[0:51:59] Het is inderdaad zo, zoals mevrouw Saros heeft aangegeven, dat na de val van het kabinet wij natuurlijk ook als drie overgebleven smal delen in het kabinet ons hebben afgevraagd wat wordt nou het kompas voor de komende demissionaire periode tot aan de verkiezingen.

[0:52:15] We hebben met elkaar afspraken gemaakt dat wij

[0:52:17] Het hoofdlijnenakkoord als uitgangspunt blijven nemen.

[0:52:22] Ook om in de richting van de Kamer voorspelbaar te blijven.

[0:52:25] Wat kunt u de komende tijd van ons verwachten?

[0:52:31] Er zijn ook een aantal onderdelen waar de PVV als partij een stempel op drukt.

[0:52:39] Maar in die zin is het kader nog steeds wat het is.

[0:52:44] Dat betekent dat de afspraak over de bv die is gemaakt in het hoofdlijnakkoord gewoon staat.

[0:52:52] Ook een bijdrage levert aan de totale dekking van de maatregelen die in het hoofdlijnakkoord zijn afgesproken.

[0:53:01] Maar dat geldt wel voor, ik begrijp, dit is ook geen maatregel waar ook vanuit het kabinet wij niet per se gelukkig van worden.

[0:53:10] En we zien ook wat het betekent voor werklozen, met name oudere werklozen, die misschien lang op de WW zijn aangewezen.

[0:53:18] Het blijkt ook dat mensen die langer dan een jaar in de WW zitten... de kansen op werk rap afnemen.

[0:53:26] Dus we hebben er een groot belang bij om mensen zo snel mogelijk van werk naar werk te helpen.

[0:53:32] Of als het erop lijkt dat je langer in de WW komt zitten... omdat je een achterstand hebt of een kwetsbaarheid... dat daar ook ondersteuning bij is.

[0:53:42] Investeer dan ook in begeleiding, ondersteuning, scholing, heb ik goed gehoord.

[0:53:49] Ik kan u toezeggen dat ik in de brief die nog voor de zomer naar de Kamer komt, daar ook op zal ingaan, op hoe we dat voor ons zien.

[0:54:02] En dan ook afhankelijk van de ruimte die de Kamer biedt om met dit onderwerp in gesprek te gaan, daar het debat verder over zou willen voeren.

[0:54:14] Het is altijd goed als er geïnvesteerd wordt in hoe mensen aan het werk kunnen komen.

[0:54:22] Daar ben ik ook groot voorstander van.

[0:54:29] Maar ik hoor ook wel de minister zeggen dat ze niet echt getrouwd is met die maatregel.

[0:54:35] Zit daar nog wat ruimte in?

[0:54:41] Voorzitter, ook hiervoor geldt, ook voor mij en voor ons smaaldeel en de partij, afspraak is afspraak.

[0:54:48] We hebben hiervoor getekend.

[0:54:50] De randvoorwaarde is daarbij wel dat je mensen ook perspectief kunt bieden.

[0:54:58] Daar voel ik mij op dit moment ook aan aangecommitteerd.

[0:55:02] Een volgende vraag van mevrouw Partijn.

[0:55:04] Dan ga ik de vraag die meneer Van Kent net aan mevrouw Saren stelde ook aan u stellen.

[0:55:11] Stel nou dat er een meerderheid in de Kamer is die de BW-regeling niet wil.

[0:55:15] Gaat u die dan uitvoeren?

[0:55:20] Bij dit soort discussies is natuurlijk altijd de vraag... wat is een ordentelijke manier om dit politiek met elkaar verder te bediscussiëren?

[0:55:31] Uiteraard is het zo dat de Kamer volledig missionair is... dus altijd het kabinet iets kan opdragen.

[0:55:38] Tegelijkertijd is het kabinet demissionair... en kunnen we eigenlijk geen beleidsrijke keuzes meer maken... anders dan we met elkaar hebben afgesproken.

[0:55:45] Een ordentelijke manier om met elkaar te bediscussiëren zou zijn... dat partijen straks in hun verkiezingsprogramma's inzichtelijk maken... wat zijn de maatregelen die zijn voor de toekomst weggelegd.

[0:55:55] Zijn ze nog blij met de maatregelen die erin staan?

[0:55:57] Komen ze daarop terug?

[0:55:58] Houden ze eraan vast?

[0:55:59] Dan kun je die discussie ook weer inhoudelijk met elkaar voeren.

[0:56:03] Voor mij als lid van het kabinet geldt dat wij gewoon deze afspraak nu hebben gemaakt.

[0:56:08] Dat we daar een uitwerking aan geven.

[0:56:11] Dat wij afwachten of op die maatregel verder nog bediscussieerd wordt of controversieel wordt verklaard.

[0:56:17] En dat zal ook ongetwijfeld in de aanloop naar de nieuwe periode verder over gediscussieerd worden.

[0:56:24] Ik zie een vraag van de heer Van Kent.

[0:56:28] Want als die uitwerking controversieel wordt verklaard door een meerderheid van de Kamer... dan betekent dat dat voorlopig die inkorting van de UWW-duur niet doorgaat.

[0:56:39] Minister?

[0:56:40] Nou ja, voorzitter, dan kunnen wij geen wetsvoorstel... Althans, we kunnen wel een wetsvoorstel ontwikkelen, maar als het naar de Kamer gaat...

[0:56:47] wat ik niet voorzie overigens voor, zeker niet voor de verkiezingen, het gaat eerst over een brief en daarna over het uitwerken van een wetsvoorstel, dan behandelt de Kamer dat wetsvoorstel niet.

[0:56:59] Dus het is wel simpel, dan valt er ook niets meer te bediscussiëren.

[0:57:04] En misschien nog één aanvullende vraag die ook nog is gesteld, hoe zit het met de uitvoerbaarheid van die maatregel of met name de invoeringstermijn?

[0:57:14] In de voorjaarsnota is gekozen voor een invoeringstermijn van 1 januari 2027.

[0:57:20] Inmiddels hebben wij wel van het UWV begrepen dat die datum door het UWV onhaalbaar wordt gevonden.

[0:57:27] Dus eerder dan 28 kan het niet.

[0:57:30] We zijn daarover nog wel met het UWV in gesprek, want dat slaat ook weer een dekkingsgat in de plaat van de voorjaarsnota.

[0:57:39] Maar het lijkt erop dat die datum niet gehaald kan worden.

[0:57:44] Als voorwaarschuwing.

[0:57:58] Het verlengde hiervan, denk ik.

[0:58:01] Vraagt mevrouw Patijn of de kortingen op de SZW-begroting... of ik daarmee doorga of bezuinigingen ga heroverwegen.

[0:58:09] Maar er geldt eigenlijk hetzelfde voor.

[0:58:11] Meer het algemene antwoord.

[0:58:12] Op het moment dat we er met elkaar aan gecommitteerd zijn met deze drie... zetten we het consequent door.

[0:58:17] U kunt afwegen of u het controversieel verklaart of niet.

[0:58:21] En dat bepaalt of er handelingsperspectief is op dat betreffende dossier.

[0:58:28] Dat is uiteraard aan de Kamer zelf.

[0:58:30] Dat zullen we de komende weken afwachten.

[0:58:33] Mevrouw Patijn en veel andere collega's vroegen ook nog naar het kindgebonden budget.

[0:58:39] Onder andere ook de heer Kisteman.

[0:58:47] Ja, de korting daarop.

[0:58:50] Hoe gaat dat nou middengroepen helpen?

[0:58:53] In alle eerlijkheid niet.

[0:58:55] Dit is een bezuiniging die pijnlijk is.

[0:59:00] Ook hier is het verhaal weer als je tegenvallers moet opvangen in je begroting.

[0:59:06] andere prioriteiten moet dekken, dan is het ook belangrijk om op zoek te gaan naar dekking.

[0:59:12] Dit is een van de maatregelen die is getroffen om dekking voor de totale begroting te vinden.

[0:59:18] En wat we daarbij hebben willen doen, is toch de lagere en de lagere middeninkomen zoveel mogelijk ontzien.

[0:59:23] Want daar is het kindgebonden budget natuurlijk wel met name voor bedoeld.

[0:59:27] En je kunt ook wel zeggen dat met het handhaven van die 60.000 euro grens, dus de aansluiting ook met andere toeslagen, in die zin wordt gevonden.

[0:59:36] Maar de realiteit is ook, en daar loop ik niet omheen, dat die voor sommige inkomens daarboven, twee keer moedaal, anderhalf, twee keer moedaal, toch financiële gevolgen zal hebben.

[0:59:49] En ook de marginale druk vergroot.

[0:59:53] En dat is de vraag ook van de heer Kirstenman.

[0:59:54] Pas dit nou bij de agenda werken moet lonen?

[0:59:56] Nou ja, in alle eerlijkheid niet.

[0:59:58] Nee.

[0:59:59] De marginale druk wil je het liefst de andere kant op zien ontwikkelen.

[1:00:05] En in die zin maken we dat probleem nu een beetje groter.

[1:00:09] Wat nog steeds de ambitie ook is van het kabinet om wel voor de zomer nog met een hoofdlijn en notitie te komen in de richting van de Kamer over de hervorming van het belasting- en toeslagenstelsel.

[1:00:18] Waarin ook die problematiek breed.

[1:00:20] Dus wat doen al die toeslagen en belastingkortingen met de marginale druk?

[1:00:24] En hoe zou je daar op een wat meer samenhangende manier naar kunnen kijken?

[1:00:28] Om dat met uw Kamer te bediscussiëren.

[1:00:30] En dan zal ook deze toeslag worden betrokken in de totale analyse.

[1:00:49] Dan vraagt mevrouw Patijn ook nog naar de invoeringstoets minimumloon.

[1:00:54] Waarom zo lang wachtend met een wetswijziging?

[1:00:59] Die wetswijziging doe ik in het volgende traject.

[1:01:02] Dan moet ik kijken naar wat er qua capaciteit geleverd kan worden.

[1:01:11] Wetsraject start in het vierde kwartaal van 2025.

[1:01:15] Het wetsvoorstel wordt dan in de zomer van 26 met de Kamer gedeeld... en per 1 januari 27 kan het in werking treden.

[1:01:23] Dus dat is het traject dat ik voorzie.

[1:01:25] Inhoudelijk, want daar ging de vraag misschien voordeel ook over... in ieder geval ook de vraag van de heer Kisteman, waarom doen jullie dit?

[1:01:32] Ja, het kabinet is echt voorstander van deze maatregel.

[1:01:36] Je ziet dat het minimum jeugdloon in Nederland...

[1:01:39] toch fors achterblijven bij het minimumjeugdloon in andere landen.

[1:01:42] We hebben wat dat betreft toch echt wel een behoorlijke uitzonderingspositie.

[1:01:47] En zeker ook vanaf 18 jaar speelt natuurlijk dat minimumjeugdloon in de bestaanszekerheid van jongeren ook een belangrijke rol.

[1:01:53] Je kunt je ook de vraag stellen, is het nou echt gerechtvaardigd dat het jeugdloon voor jongeren van die leeftijd, die in principe volwassen zijn, ook zelfstandig kunnen wonen.

[1:02:03] Liet dat niet altijd doen, maar soms ook wel.

[1:02:06] Waarom zou dat moeten achterblijven bij het minimumloon voor volwassenen?

[1:02:12] Daar zijn we nog niet eens, dus we nemen een stap.

[1:02:15] Sommigen zeggen ook dat het een heel voorzichtige stap is.

[1:02:18] Maar 20 procent gaat het tarief gemiddeld omhoog.

[1:02:23] Dat betekent voor een jongere van 19 jaar dat dat ongeveer 2 euro per uur meer is.

[1:02:30] Dat is wel betekenisvol.

[1:02:31] Ik ben er blij mee dat we die eerste stap kunnen zetten.

[1:02:34] Maar ik snap ook dat het consequenties kan hebben voor werkgevers.

[1:02:39] Maar de basisvraag bij het minimumloon is nu eenmaal... wat is een fatsoenlijke eerlijke beloning die bij een prestatie hoort?

[1:02:46] En nogmaals, je kunt je ook afvragen of het onderscheid in dat opzicht gerechtvaardigd was.

[1:02:54] De minister gaf aan om per Kamerlid de vragen te beantwoorden.

[1:03:00] Betekent u dat u straks alle vragen twee keer gaat beantwoorden?

[1:03:04] Anders moeten we dat even weten voor onze interrupties.

[1:03:07] Dat vooraf.

[1:03:09] Dat ben ik niet helemaal consequent, dat moet ik eerlijk toegeven.

[1:03:13] Ik loop het per Kamerlid af, maar tegelijkertijd neem ik per onderwerp ook vragen mee die door collega's zijn gesteld.

[1:03:21] Als u eerst een interruptie heeft en straks voor mij heeft voorgesteld, kunt u het zelf overnemen.

[1:03:30] Eigenlijk had dit wel gesplitst kunnen worden, want het zijn twee verschillende onderwerpen.

[1:03:34] We hadden het over het kale uurloon en waar de toeslagen in meegenomen worden.

[1:03:46] U geeft aan dat we niet sneller kunnen, we doen ons best om het snel te doen.

[1:03:49] En we hebben ook een beperkte capaciteit.

[1:03:51] Ik vroeg me wel af, hoe wordt daar door de arbeidsinspectie op gehandhaafd?

[1:03:54] Want als het multi-inspectabel is,

[1:03:59] Wat zegt een rechter dan in zo'n situatie als een werkgever zegt ik heb allemaal toeslagen betaald en ik heb het uurloon dus wel betaald?

[1:04:11] Nou, even, voorzitter, ik moet hier even zo dadelijk op terugkomen.

[1:04:14] Ik merk dat ik hier niet een scherp antwoord op heb, omdat... Kijk, je hebt een eenduidige definitie nodig van het minimumuurloon waar je op kunt handhaven.

[1:04:23] Dat probleem zie ik heel scherp.

[1:04:25] Maar ik weet even niet precies hoe het nu zit met de overwerktoeslagen.

[1:04:29] Of dat nou een gat in de wet is wat gerepareerd moet worden of dat het een interpretatie is die in de uitvoering speelt.

[1:04:35] Dat maakt nogal uit.

[1:04:38] fout is in de wet, dan zou je dat moeten repareren.

[1:04:42] Als het een interpretatie kwestie is, dan kunnen we dat misschien handig oplossen.

[1:04:46] Maar ik moet u eerlijk zeggen dat ik daar nu even geen antwoord op kan geven, dus dan kom ik in de tweede termijn even op terug.

[1:04:51] Roept dit een vervolgvraag op?

[1:04:53] Zoeneens zou u dan het voorzitterschap even overnemen.

[1:04:56] Nou voorzitter, ik neem het voorzitterschap.

[1:04:58] Ik geef het woord aan de heer Kistman.

[1:05:00] Dank u wel, voorzitter.

[1:05:02] Even nog een vraag over dat minimum jeugdloon, voorzitter.

[1:05:06] Een van mijn vragen was of de minister ook bereid was om met geraakte sectoren in gesprek te gaan.

[1:05:10] En dat gaat echt met name over ondernemers in de winkelstraat.

[1:05:13] Zou hij hier dan ook over willen rapporteren wat er uit dat gesprek komt?

[1:05:17] Want de berichten die mij bereiken zijn dat die impact echt heel groot is van de stijging van het minimum jeugdloon voor die ondernemers.

[1:05:26] We hebben bij de aanloop naar dit besluit... Hij is gebaseerd op een bredere beleidsmatige verkenning.

[1:05:35] De verhoging van het minimumloon, maar ook de effecten die daarmee samenhangen.

[1:05:39] Dat rapport is naar de Kamer gestuurd.

[1:05:40] Daar zit ook analyse in van de economische effecten, die naar mijn beleving heel beperkt zijn.

[1:05:51] Het is zo dat bij het uitwerken van het wetsvoorstel wij ook nog specifiek natuurlijk de onderbouwing zullen leveren en ook een nadere economische analyse zullen voegen.

[1:06:01] In die zin kunnen wij natuurlijk de uitkomsten van gesprekken met ondernemers daar wel bij betrekken.

[1:06:07] Het is niet zo dat we dat uit de weg gaan, maar nogmaals, we zitten ook wel in die economische analyse die ook al onderdeel is van de studie naar dit besluit, die aan de basis ligt van dit besluit.

[1:06:18] Dus in die zin ontstaat er ook nog alle ruimte om daar in het hele wedstrijd en ook in de discussie over dat rapport dat onlangs naar de Kamer is gestuurd, dat aspecten betrekt.

[1:06:32] Als de minister dan die gesprekken van die ondernemers mee wil nemen in die rapportage en wat eruit is gekomen.

[1:06:41] Dan zou dat wel heel fijn zijn, want wij krijgen echt heel veel signalen... dat het voor hun wel heel veel impact heeft.

[1:06:47] Met als gevolg dat gewoon de boodschappen duurder zullen worden.

[1:06:50] En volgens mij is dat juist net niet de bedoeling.

[1:06:53] Nou, voorzitter, dat zit echt ook in de rapportage.

[1:06:56] Het is een bredere verkenning, die is uitgevoerd.

[1:06:59] Dus ik zou de heer Kistman willen vragen.

[1:07:01] Ik kijk eerst eens even goed naar dat rapport.

[1:07:03] Op het moment dat dat, ja...

[1:07:07] Ik bepaal niet hoe u uw werk inricht, maar zou je altijd kunnen zeggen als wij bij de bredere afweging van het voorstel hier in de Kamer doen we een ronde tafelgesprek en nodigen we partijen uit om dat nog eens breder te wegen.

[1:07:23] Wij vanuit het kabinet hebben die weging gemaakt en vinden dit een verantwoorde stap.

[1:07:28] Het is een stafel.

[1:07:29] Je gaat niet in één keer naar 100 procent.

[1:07:33] Je gaat vanaf 16 jaar naar 40, 50, 62,5, 75, 87,5.

[1:07:40] En pas bij 21 zit je op 100.

[1:07:44] Ook dan zitten we nog niet altijd hoog ten opzichte van andere landen in Europa.

[1:07:50] Dus dat is ook iets om in de overweging mee te nemen.

[1:07:56] Heeft u nog een voorvraag?

[1:07:57] Dan geef ik u het voorzitterschap weer terug.

[1:07:59] Dank u wel.

[1:08:00] Dan kan de minister zijn betoog vervolgen.

[1:08:05] De heer Van Kent vroeg mij als eerste naar de ontwikkelbedrijven.

[1:08:14] Hij vroeg mij dat expliciet.

[1:08:17] Ik had ook nog wat andere vragen.

[1:08:22] Komen die straks weer bij anderen terug?

[1:08:24] Of wat is de volgorde?

[1:08:27] Als u over de groep in de knel bedoelt.

[1:08:34] U heeft ook een vraag over het UWV gesteld.

[1:08:36] Ja, over de uitvoering.

[1:08:37] Excuses, die heb ik overgeslagen.

[1:08:38] Dat is waar.

[1:08:40] Ik kan eerst op de vraag over het UWV ingaan.

[1:08:47] Die ook door meerdere mensen is gesteld om het alweer verwarrend te maken.

[1:08:51] Over de vraag, er zou toch niet worden bezuinigd op de uitvoering en dat gebeurt toch en hoe zit dat nou?

[1:08:58] Daarvoor geldt, het klopt, het uitgangspunt van het kabinet was en is... dat we die bezuiniging op zoveel mogelijk bij kendepartement zoeken... omdat daar ook een grote groei is geconstateerd in de afgelopen vijf, zes jaar.

[1:09:14] En het uitgangspunt is ook om de uitvoering zoveel mogelijk te ontzien.

[1:09:18] Bij de taakstelling voor SZW is alleen de...

[1:09:22] ...omvang van de bezuiniging gebaseerd op een grondslag... ...waarin de arbeidsinspectie volledig is meegewogen.

[1:09:29] En de arbeidsinspectie is... Nou, dat is gewoon de helft van onze ambtelijke organisatie, om het maar even zo te zeggen.

[1:09:34] Dus daardoor valt die taakstelling veel groter uit... ...en landt die ook disproportioneel op het kendepartement... ...als je hem helemaal daarover omslaat.

[1:09:43] Dus wat we hebben gedaan, is kijken... ...wat kunnen we nou op de voorrekening van het kendepartement leggen?

[1:09:50] En daar wordt het volledige aandeel ook genomen.

[1:09:53] En we hebben tegelijkertijd de uitvoeringsorganisaties gevraagd... kun je een deel van dat probleem helpen oplossen?

[1:09:59] Waarbij we met name bij het UWV en de SVB... proberen de link te leggen tussen vermindering van regeldruk... dus ook minder belasten van de uitvoering aan de ene kant... en het vertalen van de kaakstelling.

[1:10:10] Bij de arbeidsinspectie heeft het een financiële vertaling gekregen.

[1:10:16] We willen de uitvoeringscapaciteit ontzien.

[1:10:25] lijkt het goed te lukken om die uitvoeringscapaciteit daarbij helemaal te ontzien.

[1:10:30] Dus het departement pakt echt al zijn aandeel in de taakstelling.

[1:10:35] De uitvoering ontzien we inderdaad niet helemaal, maar proberen we met goede afspraken toch deelgenoot te maken van deze problematiek, want hij is fors.

[1:10:50] Mevrouw Partijn.

[1:10:51] Ja, dank, voorzitter.

[1:10:52] Er zijn twee bezuinigen die bij het UBV belanden.

[1:10:56] Dat is de taakstelling en dat is het amendement Pontebal.

[1:10:59] Dat leidt tot 75 miljoen opgeteld aan bezuinigingen.

[1:11:03] En aan de andere kant wordt er 197 miljoen voor de verbetering van het stelsel bijgedaan, terwijl die 75 miljoen onder andere gefinancierd zou moeten worden door vereenvoudiging van het stelsel.

[1:11:16] De logica ontbreekt bij mij wel een klein beetje van wat gebeurt hier nu allemaal?

[1:11:25] Wordt er niet twee keer geteld als er een vereenvoudiging moet leiden tot een bezuiniging, terwijl de vereenvoudiging ook nog extra geld of de wijziging ook nog weer extra geld gaat geven?

[1:11:39] Hoe verhoudt dit zich dat?

[1:11:43] De samenhang is dat het UWV uiteindelijk maar één keer geld binnenkrijgt en één keer kan uitgeven.

[1:11:54] Het telt allemaal op en uiteindelijk moet het UWV kijken of het met de middelingsdaken kan uitvoeren.

[1:12:00] Het is een integraal plaatje.

[1:12:03] En ik probeer het ook in die zin integraal te schetsen.

[1:12:05] Het klopt dat er voor het oplossen van een aantal specifieke problemen, ook voor sociaal-medische centra, extra geld komt.

[1:12:12] En dat we aan de andere kant de taakstelling, onze plicht, om ook weer geld weg te halen bij het UWV.

[1:12:16] En dat we dan vervolgens met het UWV kijken...

[1:12:18] kunnen jullie daar een aandeel in nemen en kan dat dan op een op een zodanige manier ingepast worden dat dat de uitvoering van je kentaken niet raakt omdat we tegelijkertijd daar een verlichting van lasten bij leveren dat is best nog wel een klus hoor want

[1:12:35] Het is makkelijker gezegd dan gedaan om regels aan te wijzen... die daadwerkelijk meteen tot minder uitvoeringscapaciteit leiden.

[1:12:42] We hebben die discussie in het kader van OCTAS en de WIA natuurlijk ook gevoerd.

[1:12:47] Daar heb je soms meer tijd voor nodig.

[1:12:48] Maar dat is wel wat we met het UWV proberen te doen.

[1:12:52] En de SVB ook niet te vergeten.

[1:12:59] Dat over het UWV.

[1:13:00] En daar vroeg ook de heer Van Kent naar en volgens mij ook nog de heer Kisteman.

[1:13:09] Dan vroeg de heer Van Kent ook nog naar de ziektewetfouten.

[1:13:12] En die vraag vind ik heel begrijpelijk.

[1:13:16] Hij kan zich vast voorstellen dat daar ook weer niet vrolijk van werd.

[1:13:22] Ik heb gelukkig altijd gezegd op vragen uit de Kamer... kunt u uitsluiten dat er zich nog weer fouten voordoen?

[1:13:27] Nee, dat kan ik helaas niet uitsluiten.

[1:13:28] Ik hoop wel dat het licht aan het eind van de tunnel is... in de zin dat er niet nog meer bij komt.

[1:13:34] Maar ik moet helaas constateren dat er toch weer... een vrij aanzienlijke fout is geconstateerd.

[1:13:41] Ik heb...

[1:13:44] Zodra we dat scherp hadden, heb ik dat bij de Kamer gemeld, ook in de stand van de uitvoering.

[1:13:53] Maar de eerlijkheid is dat ik nog niet voldoende weet over de precieze omvang van de fouten.

[1:14:00] Hoeveel mensen gaat het nou eigenlijk om in de plus of in de min?

[1:14:03] Hoe gaan we daarmee om?

[1:14:04] Hoe ga je met afgesloten uitkeringen om?

[1:14:07] Ook een belangrijke vraag die hij stelt.

[1:14:09] Dus ik kan alleen maar zeggen, hij stelt, de heer Van Kent, zoals al vaker, de goede vragen.

[1:14:13] Ik kan ze op dit moment niet precies beantwoorden.

[1:14:16] En ik kan hem alleen maar toezeggen dat zodra we daar meer over weten, we de Kamer zullen informeren.

[1:14:24] Dit roept toch een vraag op bij de heer Van Kent.

[1:14:28] Heel veel vragen.

[1:14:31] Maar ik zou... Ik begrijp dat er nog informatie volgt.

[1:14:38] Maar in ieder geval zou wel voor de mensen de zekerheid geboden kunnen worden dat er niet wordt teruggevorderd.

[1:14:45] Dat is één.

[1:14:46] Twee, dat de kosten die gepaard gaan met deze hersteloperatie, dat die niet ten koste gaan van de via-hersteloperatie.

[1:14:56] Zou de minister dat kunnen toezeggen?

[1:14:58] En drie, de vraag wanneer de minister dit nou echt wist.

[1:15:02] Er stond in december al iets over in een zinnetje in een brief.

[1:15:07] We begrijpen dat, vanuit het Algemeen Dagblad onder andere, dat in februari dit op het ministerie bekend was.

[1:15:16] Op basis van die brief in december wisten we niet dat het om 55.000 verkeerd vastgestelde uitkeringen ging.

[1:15:23] Wanneer wist de minister dat de schaal groter was dan enkele honderden?

[1:15:29] Die drie vragen zou ik willen stellen.

[1:15:33] Dat is mij een aantal weken geleden duidelijk geworden.

[1:15:41] Ik wil de Kamer daarover informeren, ondanks dat ik niet weet hoe het precies is.

[1:15:53] de verdeling van plus en min zou zijn, gesloten uitkeringen, hoe we daarmee om zouden gaan.

[1:16:00] Dat zijn allemaal vragen die nog boven de markt hangen en waar ik gewoon zo snel mogelijk de Kamer over wil informeren.

[1:16:10] Omdat dit ook natuurlijk weer niet vrij is en bij heel veel mensen weer onzekerheid oproept.

[1:16:17] Ook hier, als het over terugvorderen gaat, hanteren we dezelfde lijn als we ook bij de BIA-fouten hebben gehanteerd.

[1:16:26] Wij gaan niet terugvorderen als de fout niet bij mensen zelf ligt.

[1:16:32] En dat is ook hier het vertrekpunt.

[1:16:37] Er zit nog een vervolgvraag op bij de heer Van Kent.

[1:16:39] Nee, ik had nog een derde punt.

[1:16:41] Zou je die nog kort kunnen formuleren dan?

[1:16:43] Ja, een derde punt gemaakt over dat de kosten die hiermee gemoeid zijn dat die niet ten koste mogen gaan van de via hersteloperatie.

[1:16:50] Nee, daar ga ik van uit dat dat inderdaad niet ten koste van de via hersteloperatie gaat.

[1:16:54] Dit zal dan ook weer zelf in beeld gebracht moeten worden.

[1:16:58] En ook daar zal ik de Kamer over moeten informeren over wat precies de consequenties voor de uitvoering zijn.

[1:17:10] We hebben een plenaire debat, een meerderheidsdebat.

[1:17:14] Ik neem aan dat we dan voor die tijd die brief ontvangen met die informatie.

[1:17:20] Ja, het lijkt mij wel handig.

[1:17:22] We hebben nu wat wij wisten gemeld in de stand van de uitvoering.

[1:17:27] Dat als dat plenaire debat er aan zit te komen... U weet of dat voor de zomer is.

[1:17:34] Dat we de actuele stand even met de Kamer delen.

[1:17:36] Dat ben ik graag bereid te doen.

[1:17:39] U vervolgt uw betoog.

[1:17:46] Nou, mevrouw, daar kom ik... Volgens mij heb ik daarmee de vragen van de heer Van Kent gehad.

[1:17:54] Hij heeft mij expliciet gevraagd om in te gaan op de ontwikkelbedrijven.

[1:17:58] En ik begrijp dat.

[1:17:59] Tegelijkertijd hebben wij echt een taakverdeling en ook een woordvoeringslijn deze verantwoordelijkheid direct primair bij de staatssecretaris.

[1:18:10] Wij zien deze fout.

[1:18:12] Althans, dit nadeel wat bij deze groep optreedt en de staatssecretaris zal zo dadelijk ingaan ook op wat er gedaan wordt op dit moment om dat in beeld te krijgen en daar nog verder actie op te ondernemen.

[1:18:24] Hij zal dat zo dadelijk doen.

[1:18:27] De vorige twee vragen hebben we niet als interruptie geteld.

[1:18:31] Deze zullen we wel als interruptie stellen.

[1:18:35] Waarom ik deze vraag aan de minister heb gesteld, is omdat de staatssecretaris keer op keer heeft laten blijken dat hij er eigenlijk geen boodschap aan heeft en niet bereid is om te gaan leveren, om ervoor te zorgen dat deze mensen het geld krijgen die ze zo hard nodig hebben.

[1:18:49] Ik heb het idee dat deze minister meer hart heeft voor die werkontwikkelbedrijven en voor de mensen die daar werken.

[1:18:57] een moreel oordeel willen vragen of de minister het aanvaardbaar vindt dat deze mensen niet gecompenseerd worden voor dit waarschijnlijk onbedoelde nadeel.

[1:19:08] Het kabinet spreekt met één mond, zeker ook op het ministerie.

[1:19:14] Ik neem wel even afstand van het feit dat de staatssecretarissen niks zouden doen.

[1:19:20] We zijn allebei op bezoek geweest bij sociaal ontwikkelbedrijven.

[1:19:23] Hoe dit mensen raakt, dat wordt ons ook duidelijk.

[1:19:26] De staatssecretaris is ook bij een aantal van die bijeenkomsten geweest.

[1:19:34] of onvoorzien gevolg van de belastingmaatregel die we hebben getroffen in dat pakket.

[1:19:44] Tegelijkertijd zeg ik erbij, als je het zou willen compenseren of terugdraaien, is dat nog niet zo eenvoudig.

[1:19:49] Maar de staatssecretaris zal erop ingaan over hoe we daar ons toe verhouden, ook na de augustusbesluitvorming.

[1:20:02] Dat waren de vragen van de heer Van Kent.

[1:20:06] Dan moet ik even mijn brief terugvinden.

[1:20:10] Mevrouw Saris, ik ben ingegaan, in ieder geval op de WW en het Wettelijk Minimum Jeugdplan.

[1:20:16] Zij had nog een vraag over de WIA-middelen en ook over de WIA en over wat de volgende stap zou zijn.

[1:20:36] Ik ben zelf overigens ook blij dat het gelukt is om, hoewel de aanleiding niet fraai is, maar om in ieder geval een aantal middelen, het gaat echt om in totaal 1,2 miljard tot 2030, wat aan herstel- en versterkingsoperaties richting het UWV gaat.

[1:20:57] Is dat voldoende?

[1:21:00] Nee, we kunnen daar de eerste stappen mee zetten.

[1:21:02] We kunnen daar een aantal hersteloperaties mee financieren.

[1:21:04] We kunnen het oplopen van de wachtlijsten beperken.

[1:21:08] Zoals u onlangs heeft gezien, voorkomen we daarmee niet de hele oploop.

[1:21:15] Er is een groot, fors probleem wat we nog met elkaar te bespreken en op te lossen hebben.

[1:21:23] De eerlijkheid is dat het in de voorjaarsnota is gelukt... om een aantal structurele maatregelen te nemen... als het gaat over de richttoets of over de passende beoordeling... maar dat tegelijkertijd de bredere hervorming die nodig is van de WIA... waar ook de Rekenkamer al de tijd op aandringt... de WIA is onuitvoerbaar geworden, je moet die wet echt vereenvoudigen... dat dat nog niet in een financiële afspraak vertaald is.

[1:21:46] En dat betekent dus dat ik ook niet de budgettaire ruimte heb... om met die maatregelen te komen.

[1:21:52] Tegelijkertijd, we blijven niet stilzitten.

[1:21:55] Het is belangrijk om aan de hand van het rapport van OCTAS en de brieven en de discussie die we eerder met de Kamer hebben gevoerd, verder te blijven denken en ook voorstellen te blijven ontwikkelen, zodat als er wel mogelijkheden ontstaan, we die maatregelen alsnog kunnen nemen.

[1:22:12] Ik zeg erbij, er komt nog één studie bij, wat we denk ik ook onder ogen moeten zien, is de forse groei van het aantal mensen in de WIA.

[1:22:23] problematiek waar we nu tegenaan lopen.

[1:22:24] Wachtlijsten is aan de ene kant het gevolg van het feit dat de UMV de taken niet aankan, dat de wet regelgevend ingewikkeld is geworden, verzekeringsartsen niet gevonden kunnen worden.

[1:22:33] Maar het aantal mensen wat er via uitkering aanvast, stijgt ook fors.

[1:22:38] Zeker ook in bepaalde leeftijdsgroepen.

[1:22:40] En daar maak ik me ook zorgen over.

[1:22:43] Aan de hand van een IBO-rapport, een IBO-onderzoek, interdepartementaal beleidsonderzoek heet dat, komen we in het najaar ook in de richting van de Kamer met verkenningen van wat zou je eraan kunnen doen om ook die groei te beperken.

[1:23:01] Dus dat zal ook nadrukkelijk een vervolg krijgen.

[1:23:08] Dan heb ik nog één specifieke vraag van de heer Kisteban.

[1:23:16] Over de afschaffing van het ZZP-AOW-hyaat.

[1:23:25] Dat is een punt dat ook door de heer Van Kent is gemaakt.

[1:23:30] Waar we uitgebreid over gesproken hebben, misschien ook niet eens zozeer wij persoonlijk, maar zeker ook mijn voorganger en het ministerie is echt gezocht naar wat kun je hier nou doen.

[1:23:43] Er is onderkend dat hier sprake is van een probleem.

[1:23:45] Tegelijkertijd blijkt het buitengewoon ingewikkeld om een juridisch houdbare oplossing en afbakening van de doelgroep te vinden die niet een president is, ook voor eigenlijk alle andere groepen.

[1:23:56] Want je hebt het eigenlijk over een soort gat wat ontstaat door de stijging van de AOW-leeftijd.

[1:24:00] Die problematiek doet zich bij meerdere groepen voor.

[1:24:03] Dus we hebben daarnaar gezocht, maar we hebben geen objectief criterium kunnen vinden op basis waarvan we deze groep nou specifiek anders kunnen behandelen dan andere groepen.

[1:24:13] En dat hebben we ook in de Kamerbrief verder toegelicht.

[1:24:17] Ik kan me voorstellen dat dat licht onbevredigend is, maar dat is wat uiteindelijk de uitkomst van die studie is geweest.

[1:24:26] Ik neem het voorzitterschap even over.

[1:24:28] Ga u gang, meneer Kisteman.

[1:24:30] Dank u wel.

[1:24:35] Kunnen we de conclusie trekken dat dit een eindige zaak is... en dat we de discussie niet meer kunnen voeren... omdat de oplossing te ingewikkeld is en niet te maken is?

[1:24:51] Ik geef vervolg weg.

[1:24:54] Dank u wel, voorzitter.

[1:24:55] En minister, u kunt uw betoog vervolgen.

[1:24:56] Of bent u aan het einde van uw betoog gekomen?

[1:24:58] Ja, ik kijk even naar de Kamerleden.

[1:24:59] Volgens mij heb ik alle vragen van mijn onderdeel van het verhaal gehad.

[1:25:04] Ik stel voor dat we naar de staatssecretaris gaan.

[1:25:06] En mochten er dan nog vragen zijn blijven liggen, dan pakken we die aan het einde nog even op.

[1:25:09] De staatssecretaris.

[1:25:10] We gaan het zien, voorzitter.

[1:25:11] Dank u wel.

[1:25:12] Ik begin met de vraag van mevrouw Patijn van GroenLinks PvdA.

[1:25:16] Zij vroeg naar de parkeerboetes en de betaalherinnering

[1:25:21] of die niet door kan gaan.

[1:25:23] En of ik dat kan bevestigen dat die 13 tot 31 miljoen, waar het daar om gaat, dat dat bedrag terug gaat naar groepen in de knel.

[1:25:31] Het is zo dat we natuurlijk bij die voorjaarsrapportage bepaalde gereserveerde middelen vanaf 2029 in verschillende IBO-maatregelen zijn komen te vervallen.

[1:25:40] En ja, dat heeft dan ook gevolgen.

[1:25:44] Zeker daar waar structurele financiering noodzakelijk is.

[1:25:47] Dat geldt dus ook in die zin voor die betaalherinnering van parkeerboetes.

[1:25:53] Maar er is nog niet besloten in welke vorm de maatregel doorgaat.

[1:26:00] Dus de komende periode brengen we dat in kaart.

[1:26:01] Dan gaan we ook kijken of we met de beschikbare incidentele middelen die er zijn, zo goed mogelijk uitvoering kunnen geven aan die...

[1:26:10] de kosteloze betaalherinnering.

[1:26:12] Het streven is om die middelen nog steeds uit te geven aan de bestrijding van schulden.

[1:26:18] Maar de staatssecretaris van rechtsbescherming zal u daar verder over informeren, daar waar het maatregel op zijn terrein betreft.

[1:26:29] Ik wil wel even één extra interruptie doen, want dan heeft u er nog twee.

[1:26:32] Dan kunt u dat gezien de tijd en gezien de manier van dit debat volgens mij moet dat inhoudelijker bijdragen.

[1:26:38] Dus dan geef ik iedereen één extra interruptie.

[1:26:40] Dat is heel fijn.

[1:26:42] Even voor de helderheid.

[1:26:43] Dit gaat over geld dat specifiek gericht op die verkeersboetes... overgeheveld is uit de enveloppegroep uit de KNEL.

[1:26:52] Nou gaat die maatregel, die specifieke maatregel... wat ik begrepen heb, maar ik zit niet daar aan tafel, niet hoor.

[1:27:00] En is mijn vraag, hoe wordt dat geld... wat uit die groep van de KNEL gehaald is...

[1:27:08] Nu u besteedt, gaat dat niet terug naar de groepen in de knel envelop zodat u verantwoordelijk voor die mensen in de knel dat op een goede manier kan besteden?

[1:27:18] Of zegt u, minister van Justitie, veel plezier met mijn geld?

[1:27:22] De staatssecretaris.

[1:27:24] Waar we langs elkaar heen spreken is dat u heel stellig zegt van het gaat definitief niet door.

[1:27:29] Terwijl we nu bekijken van kan die maatregel toch op een andere manier worden voortgezet.

[1:27:34] En dan gaat het dus over de betaalherinnering van die verkeersboetes.

[1:27:38] U bent iets stelliger.

[1:27:39] We gaan nog kijken in hoeverre we toch invulling kunnen geven aan de manier waarop we dat eerder hebben bedoeld.

[1:27:45] Toen hadden we natuurlijk structurele middelen, dus we gaan nu, en dat is de staatssecretaris van rechtsbescherming op dit moment aan het bekijken, toch na van wat zouden we wel kunnen doen.

[1:27:53] En als dat dan toch niet mogelijk blijkt, uiteraard zal het aan de inzet blijven om die middelen in te zetten voor een schuldenproblematiek.

[1:28:00] En dan zouden die middelen eventueel weer terugkomen naar mij toe.

[1:28:04] Maar laten we eerst kijken hoe ver we toch nog met elkaar kunnen komen,

[1:28:08] besluiten die zijn genomen in de voorjaarsnota.

[1:28:12] Dan vroeg de VVD, voorzitter, naar de taaleis en of dat geen belemmering zou zijn voor het vinden van een baan.

[1:28:20] En hoe kunnen we dat nu mogelijk voorkomen?

[1:28:23] U deed ook een aantal suggesties voor bijvoorbeeld s'avonds of in het weekend bijvoorbeeld de lessen volgen.

[1:28:29] Laat ik vooropstellen dat het natuurlijk niet de bedoeling is dat als iemand taalonderwijs geniet dat dat dan ten koste gaat van het vinden van een baan.

[1:28:36] Dus dat deel ik in ieder geval met de VVD.

[1:28:39] En er is ook een motie ingediend

[1:28:41] door de heer De Kort en de heer Vlag waarin is gevraagd om samen met gemeenten die taalijst verder uit te werken.

[1:28:47] En dat is nu ook wat we aan het doen zijn om te kijken van hoe kunnen we dat nu op een zo efficiënt mogelijke manier doen waarbij we uiteraard ook niet uit het oog verliezen dat mensen zo snel mogelijk een baan moeten vinden.

[1:28:58] Dus we zijn daar in goed gesprek met gemeenten want het moet ook haalbaar blijken.

[1:29:02] We hebben die gemeenten hard nodig om überhaupt invulling te kunnen geven aan die taalijst.

[1:29:08] Dan vroeg de VVD ook hoe verhouden de gelden voor de taaleis zich tot de inburgeringstrajecten.

[1:29:14] Dat zijn eigenlijk twee dingen die naast elkaar bestaan.

[1:29:16] Aan de ene kant hebben we de inburgering waar taal uiteraard ook een onderdeel van uitmaakt.

[1:29:22] En aan de andere kant hebben we de participatiewet waarin we de taaleis hebben opgenomen.

[1:29:28] En die taaleis die is opgenomen voor de bijstand.

[1:29:31] Dus dat zijn twee separate trajecten.

[1:29:33] Het zijn ook twee separate

[1:29:34] potten met geld.

[1:29:36] Dus in die zin staan die los van elkaar.

[1:29:40] Dan kom ik bij de vraag die gericht was aan de kandidaat-lijsttrekker van de NSC, maar we hebben afgesproken dat eventuele vragen die lastig zijn dan toch gewoon bij mij blijven liggen.

[1:29:52] Zonder gekheid, ik zeg het met een kwinkslag, maar wat wij met elkaar delen, voorzitter, is dat we oog hebben voor deze kwetsbare groep.

[1:29:59] U was er ook bij toen ik in het ministerie van Sociale Zaken de petitie

[1:30:03] Ik heb het eerlijke verhaal verteld... dat we niet een fiscale maatregel hebben genomen om deze groep... waar de maatregel heel onrechtvaardig voor uitpakt... om die maatregel voor hen te doen.

[1:30:18] Nee, die maatregel pakt ook voor een hele grote groep werkenden wel goed uit.

[1:30:22] En waar zit nu de onrechtvaardigheid?

[1:30:24] Ik denk dat de heer Van Kent en ik die onrechtvaardigheid bijden voelen.

[1:30:29] Dat zit erin dat heel veel mensen...

[1:30:31] in die groep vallen die de petitie overhandigt, dat die mensen niet meer kunnen werken.

[1:30:37] Ja, en dan is het een onrechtvaardige maatregel die inderdaad heel pijnlijk is en die uitpakt op een manier die, zoals de minister juist ook al aangaf, niet zo bedoeld was.

[1:30:48] Wat gaan we dan wel doen voor deze groep?

[1:30:51] Nou, laat ik vooropstellen dat we al

[1:30:52] veel middelen ook richting de SW-bedrijven hebben vrijgemaakt als kabinet.

[1:30:58] Maar we hebben ook gezegd, ja, we moeten toch kijken of we ervoor kunnen zorgen, zij het niet als directe CEO-partner, of toch die CEO aan de slag uiteindelijk tot stand kan komen.

[1:31:07] Met terugwerkende krachten is in ieder geval voor 25 dat gelukt.

[1:31:11] Daarmee zijn we er niet, want die structurele CEO is er nog steeds niet.

[1:31:14] Ik heb nog wel goede hoop dat gemeenten en de SW-bedrijven er samen uitkomen.

[1:31:19] Dat zou ook betekenen dat er aan die kant iets gebeurt voor die groep.

[1:31:26] En daarnaast, in augustus gaan we natuurlijk kijken naar de koopkrachtplaatjes

[1:31:30] alle Nederlanders.

[1:31:31] En daarbij hebben wij, de minister en ik, deze groep echt wel scherp op het op het netvlies.

[1:31:37] Nu tussentijds zeggen we gaan iets voor die groep doen.

[1:31:40] Dat kan niet, want het is gewoon een fiscale maatregel.

[1:31:42] Dan kan je niet ineens halverwege een jaar zeggen we gaan nu anders doen.

[1:31:46] Dus augustus gaan we in de koopkrachtplaatjes naar alle Nederlanders kijken.

[1:31:51] Maar deze groep zijn we daarbij niet vergeten, zeg ik richting de heer Van Kent.

[1:31:58] Dit was het antwoord.

[1:32:02] Dan verwacht ik een interruptie van de heer Van Kent.

[1:32:07] Dit bewijst het punt dat ik maakte.

[1:32:08] Deze staatssecretaris is niet bereid om iets te doen.

[1:32:13] De middelen die zijn vrijgemaakt in de voorjaarsnoten... zijn voor de tekorten bij beschut.

[1:32:20] Die zijn niet voor het compenseren van dit nadeel.

[1:32:24] De cao is minimaal en er is ook op geen enkele manier sprake van dat dit nadeel daar iets mee te maken zou hebben.

[1:32:32] Dus deze groep is hard geraakt.

[1:32:35] Als de staatssecretaris 60 euro per maand minder heeft, dan doet hem dat niks.

[1:32:41] Maar voor deze mensen betekent dat letterlijk dat ze keuzes moeten maken in schaarste, dat ze sommige boodschappen niet meer kunnen betalen of niet het treinkaartje naar een familielid kunnen betalen, niet meer naar de fitness kunnen gaan.

[1:32:53] Dit heeft invloed in de levens van mensen.

[1:32:56] En ik wil de staatssecretaris oproepen en vragen om dat serieus te nemen.

[1:33:02] En niet hier te zeggen, ja, we gaan voor volgend jaar kijken... en allerlei verwijzingen te maken waar deze mensen niks aan hebben.

[1:33:11] Ik heb een amendement ingediend waarbij 40 miljoen wordt vrijgemaakt... om voor deze groep mensen incidenteel, eenmalig, een bedrag beschikbaar te stellen...

[1:33:26] er in ieder geval voor 2025 compensatie plaatsvindt.

[1:33:30] En ik heb de staatssecretaris en de minister gevraagd om als inzet bij de augustusbesluitvorming ervoor te kiezen om een structurele oplossing voor dit tekort te gaan afspreken.

[1:33:42] Daar heb ik de staatssecretaris ook nog niet over gehoord.

[1:33:44] Dus ik heb nog niet een begin van een antwoord.

[1:33:46] Ik roep echt de staatssecretaris op om echt iets te gaan doen.

[1:33:52] Ik heb zojuist ook aangegeven dat de minister en ik ons terdegen beseffen dat die fiscale maatregel voor deze groep onrechtvaardig uitpakt.

[1:34:03] Dat is ook wat ik tegen de mensen heb gezegd toen zij de petitie kwamen overhandigen.

[1:34:09] Wat degelijk oog hebben we ook voor deze groep.

[1:34:12] Het moment dat we daar opnieuw naar kunnen kijken, zou zijn bij de augustusbesluitvorming.

[1:34:18] Dan kijken we naar alle koopkrachtplaatjes.

[1:34:20] En ook de koopkrachtplaatjes van deze mensen komen dan aan bod.

[1:34:24] U heeft gelijk, 60 euro is voor deze groep inderdaad gewoon een serieus bedrag.

[1:34:28] Dus dat hebben we ook echt wel in het achterhoofd als we straks naar die koopkrachtplaatjes kijken.

[1:34:32] En zeker ook voor deze groep.

[1:34:34] Dan rest mij nog te zeggen over het amendement dat ik daar verwijs naar de minister van Financiën voor de appreciering omdat u de dekking in een generaal dossier heeft geslopt.

[1:34:47] Dat heb ik gedaan omdat het financiële probleem is veroorzaakt door Financiën.

[1:34:53] en terechtkomt in de portemonnee van deze mensen waar we het over hebben.

[1:34:57] Dus de oplossing moet inderdaad, de dekking moet inderdaad bij financiën worden georganiseerd, omdat daar ook de oorzaak van dit probleem zit.

[1:35:08] Maar voorzitter, deze staatssecretaris spreekt als het gaat om de inkomensachteruitgang voor deze groep mensen alleen maar over de toekomst, over 2026.

[1:35:19] Maar mensen zitten al vanaf 1 januari dit jaar in die financiële problemen.

[1:35:23] Dus dat er een structurele oplossing moet komen voor 2026 en verder, ja, daar hebben we ook de staatssecretaris toe opgeroepen.

[1:35:31] Maar er moet ook recht gezet worden wat er dit jaar al uit de portemonnee van deze mensen is geroofd.

[1:35:37] Daarom het amendement om eenmalig, incidenteel, en ik weet ook zeker dat als de staatssecretaris het echt zou willen, dat het geld ook te vinden is omdat het incidenteel is op de begroting van sociale zaken en werkgelegenheid.

[1:35:50] Om eenmalig, voor 2025, voor deze groep mensen, een hele simpele regeling, dus niet een loket en ambtenaren en nee, een simpele regeling namelijk via de werk- en ontwikkelbedrijven, een vast bedrag voor iedereen gelijk,

[1:36:06] beschikbaar stellen, zodat die compensatie en die portemonnee van die mensen die het zo hard nodig hebben terechtkomt.

[1:36:13] Dus ja, een structurele oplossing moet, maar gaat die nou in op 2025, op de nood die mensen nu hebben en die voortblijft duren tot in ieder geval 1 januari als de staatssecretaris nu niks doet?

[1:36:25] De staatssecretaris.

[1:36:27] Het is niet zo dat dit kabinet geen oog had voor mensen die het moeilijk hebben.

[1:36:32] Sterker nog, we hebben het kindgebonden budget bijvoorbeeld verhoogd, we hebben de huurtoeslag verhoogd, dus we moeten ook niet doen alsof dit kabinet geen maatregelen heeft getroffen voor mensen die het moeilijk hebben.

[1:36:41] En nogmaals, ik zie heel groet dat deze groep geraakt is door een fiscale maatregel die voor heel veel werkenden positief uitpakt en voor deze groep niet, omdat ze vaak niet in de gelegenheid zijn om meer te gaan werken.

[1:36:53] Bij de augustusbesluitvorming, als we gaan kijken naar de koopkracht van alle Nederlanders... dan heeft deze groep mijn bijzondere aandacht.

[1:37:01] En daar blijft het bij, voorzitter.

[1:37:04] Wil de heer Van Kent zijn laatste interruptie... Ja, voorzitter, ik kijk ook even naar de minister.

[1:37:08] Dit is toch het bewijs dat we hier te maken hebben met een staatssecretaris... die gewoon naar deze groep mensen daar niet naar omkijkt.

[1:37:15] Die alleen maar spreekt over 2026 en verder... maar geen oog heeft voor het feit dat mensen zo hard in hun portemonnee zijn getroffen.

[1:37:23] En dat nog tot 1 januari, als er een oplossing wordt bedacht, dat die situatie nog tot 1 januari blijft bestaan.

[1:37:30] Dat zij 12 maanden lang tientallen euro's per maand minder in de portemonnee hebben.

[1:37:35] Met de gevolgen zoals ik al een paar keer heb geschetst en zoals de staatssecretaris zelf ook weet.

[1:37:40] Want we waren er samen bij.

[1:37:41] U heeft ook mensen in de ogen gekeken die met wanhoop u hebben duidelijk gemaakt wat dit voor hun betekent.

[1:37:48] En dan roep ik de minister op om zijn staatssecretaris tot de orde te roepen... ...en ervoor te zorgen dat linksom of rechtsom deze compensatie... ...via die werkontwikkelbedrijven bij die mensen in de portemonnee terechtkomt.

[1:37:59] Of dat nou via het ministerie van Financiën is of via incidentele middelen... ...die op de SZW-begroting beschikbaar zijn.

[1:38:07] Het maakt mij niet uit.

[1:38:08] Maar dit moet geregeld worden.

[1:38:09] Deze mensen mogen niet door deze staatssecretaris in de steek worden gelaten.

[1:38:14] Het woord is aan de staatssecretaris.

[1:38:16] Mocht de minister willen reageren, dan kan dat in de tweede termijn van de minister.

[1:38:21] Voorzitter, ik hoorde geen vraag, maar ik verzeker de heer Van Kent, we hebben de gevolgen van deze fiscale maatregelen heel scherp op het netverlies staan.

[1:38:29] Voordat u uw betoog vervolgt, nog één vraag.

[1:38:33] U had het erover dat de minister van Financiën appreciatie gaat geven op het amendement, maar de vraag is of u dat kunt toezeggen dat dat schriftelijk gebeurt, zodat dat kan opgenomen worden in de handelingen.

[1:38:44] Hij zal dat doen bij de appreciatie tijdens de voorjaarsnota.

[1:38:50] Dan ga ik naar vragen die betrekking hebben op de kinderopvang.

[1:38:58] De eerste vraag kwam van de Partij voor de Arbeid.

[1:39:03] Gaat u ervoor zorgen dat iedereen toegang heeft tot de kinderopvangtoeslag?

[1:39:08] Gaat u ook die arbeidseis afschaffen?

[1:39:13] Het schrappen van de arbeidseis maakt geen onderdeel uit van wat er in het regeerprogramma staat.

[1:39:19] Het stond ook niet in het hoofdlijnakkoord.

[1:39:21] Daar zijn ook geen middelen voor gereserveerd.

[1:39:24] Nee, dat zal ik deze periode niet doen.

[1:39:27] En wat een volgend kabinet wil met de arbeidsijs, dat is aan een volgend kabinet.

[1:39:31] Maar dan zal er wel extra dekking gevonden moeten worden.

[1:39:35] U vroeg ook hoe we voorkomen dat de private equity uiteindelijk heel veel geld in eigen zakken gaat stoppen.

[1:39:42] En of ik bereid ben om te kijken naar tariefmaximering.

[1:39:46] Ik heb u volgens mij ook in antwoord op schriftelijke vragen aangegeven.

[1:39:50] De zorgen die er zijn over mogelijk private equity partijen die met exorbitante winsten voor door zouden gaan, terwijl het toch publiek geld is wat we die kant op sturen, dat we daar ook serieus oog voor hebben.

[1:40:05] Dus dat zullen we ook als de wet bijvoorbeeld de consultatie gaat, en daar zult u ook zien hoe we omgaan met de toegankelijkheid, dan zullen we dat daar verder bekijken.

[1:40:14] En dat geldt dus eigenlijk ook voor die tariefmaximering, want dat zit voor mij ook in die toegankelijkheid.

[1:40:23] Dan vroeg de VVD naar de middelen voor het ingroeipad van de kinderopvangtoeslag en hoe die zijn verdeeld.

[1:40:31] Het is zo dat het kabinet ervoor kiest om het gelijkmatig te verdelen over de inkomens in 2025.

[1:40:39] die nog niet het gehele maximale vergoedingspercentage van 96% ontvangen.

[1:40:44] Het is zo dat in 2026 het voor mensen met een inkomen tot 56.000 euro bijna gratis zal worden de kinderopvang.

[1:40:53] En in 2027 hebben we het dan over twee keer modaal qua inkomens.

[1:40:57] Dus dat is het ingroeppad waar u aan moet denken.

[1:41:02] En uiteindelijk natuurlijk, het einddoel is niet gewijzigd.

[1:41:05] Het is alleen twee jaar opgesloven.

[1:41:06] Uiteindelijk moet de kinderopvang voor alle werkende ouders bijna gratis worden.

[1:41:11] Dan vroeg de Partij van de Arbeid GroenLinks naar de IAC uitverzering of die ook wordt... Het is GroenLinks Partij van de Arbeid.

[1:41:21] Het was geen opzet, voorzitter.

[1:41:23] GroenLinks Partij van de Arbeid.

[1:41:25] Dat komt misschien toch te huis uit dat ik vaker PvdA thuis heb gehoord... dat ik daarom maar mee begin.

[1:41:30] Excuus voorzitter, GroenLinks Partij van de Arbeid.

[1:41:33] Of die IAC-uitverzering ook uitgesteld wordt... nu het nieuwe kinderopvangstelsel aan op zich laat wachten.

[1:41:39] Nee, dat is niet het geval.

[1:41:41] Het uitstel van het nieuwe stelsel voor de kinderopvang... dat staat los van die uitverzering van het IAZK.

[1:41:47] Want als die advisering ook was uitgesteld, dan had de maatregel uiteraard ook geen dekking opgeleverd.

[1:41:53] Dan blijf ik bij mevrouw Partijen.

[1:42:10] Mevrouw Partijn vroeg waarom ik niet de inkomenseffecten van twee jaar... uitstel van een nieuw stelsel wil delen.

[1:42:18] Uiteraard krijgt u alle informatie als u daarom vraagt.

[1:42:21] Eerder heeft u ook een schriftelijke zetvraag gesteld en ook gevraagd... kunt u met voorbeeld huishoudens laten zien hoe dat dan uitpakt?

[1:42:30] Dat hebben we ook gedaan, maar het is helaas niet goed uit te rekenen... voor alle type huishoudens, omdat...

[1:42:37] de groep die gebruikmaakt van de kinderopvang relatief gezien erg klein is ten opzichte van alle huishoudens.

[1:42:42] Dat is de complexiteit.

[1:42:45] In de boxplots hebben we wel laten zien wat het effect is, wordt van de maatregelen.

[1:42:50] Maar dat is gewoon niet altijd zichtbaar.

[1:42:51] Wat ik nog wel kan doen, dat is mijn suggestie aan u, is dat we dit nog een keer doen voor de twee jaar uitstel.

[1:42:58] Maar we hebben eerder gewoon getracht zo goed mogelijk daar inzicht in te geven.

[1:43:02] Maar het is gewoon niet altijd mogelijk om dat te doen.

[1:43:07] Blijft u bij mevrouw Partijn?

[1:43:14] Nee.

[1:43:16] Dan het woord aan mevrouw Partijn voor een interruptie.

[1:43:24] Ik ben ook hier niet echt heel erg diep in, maar ik ga even toch proberen goed te begrijpen.

[1:43:31] Dus de doel was, we gaan de kinderopvang gratis maken, dat stellen we uit.

[1:43:37] En vervolgens zeggen we de inkomensafhankelijke combinatiekorting, die daar ook een beetje mee samenhangt, die gaan we wel gewoon afbouwen.

[1:43:49] En wat zijn daar dan vervolgens de inkomenseffecten van?

[1:43:57] U kunt hierop reageren.

[1:44:07] Het is wel uitgesteld, maar het wetsvoorstel is natuurlijk niet uitgesteld.

[1:44:13] Ook bij de NEC liep dat wel door elkaar.

[1:44:15] We zullen nog steeds die wet te consultatie gaan brengen.

[1:44:19] Dus daar zit geen uitstel.

[1:44:21] Alleen het ingroeipad is uitgesteld.

[1:44:22] En daar hangt volgens mij de IHK-uitverzering, waar u daar vroeg, ook mee samen.

[1:44:27] Ik zou daar nog even naar kunnen kijken om er schriftelijk eventueel nog wat uitgebreider op terug te komen.

[1:44:33] Maar volgens mij zijn dit de twee dingen die naast elkaar bestaan.

[1:44:37] dan vroeg mevrouw Saris van de NEC-fractie op welke manier en op welke termijn de staatssecretaris helderheid kan geven over de tarieven voor ouders en de manier waarop concreet wordt voorkomen dat staatsteunregels worden overtreden.

[1:44:52] Ik gaf zojuist al aan, ik denk wel dat het goed is om te zeggen dat niet de wet maar het ingroeipad dus wordt vertraagd, juist om ook met elkaar te voorkomen dat die kindertoeslagen gaan verder.

[1:45:01] Daar willen we zo snel mogelijk ook de wet voor wijzigen zodat dat nooit meer kan gebeuren of in ieder geval de kans daartoe

[1:45:07] Het lid welzijn heeft namens uw fractie ook eerder vragen gesteld... over het risico op staatsteun in het nieuwe financieringsstelsel.

[1:45:16] Dit is daar een onderdeel van, van die nieuwe wet.

[1:45:20] Ik verwacht niet dat dit onderdeel gaat zorgen voor vertraging.

[1:45:24] Ik wil nog steeds die wet zo snel mogelijk in consultatie doen.

[1:45:28] Maar we wachten op dit moment ook nog vanuit Europa op wat kan wel en niet met betrekking tot die DAAP-wetgeving.

[1:45:37] Zodra ik daar meer duidelijkheid over heb, zal ik dat uiteraard ook met de Kamer delen.

[1:45:42] De wet gaat wel in consultatie.

[1:45:44] En daarin, en dat gaf ik zojuist ook al aan in antwoord op de vraag van mevrouw Patijn, kan ik wel meegeven hoe we tegen toegankelijkheid aankijken.

[1:45:52] Want dat is volgens mij de achterliggende reden van de vragen van uw collega mevrouw Welzijn.

[1:45:58] Tot slot, voorzitter, nog een vraag van de VVD.

[1:46:03] Hoe zit het met de besteding van de 24 miljoen euro voor toegankelijkheid?

[1:46:11] Daar zullen we later op terugkomen.

[1:46:14] Op dit moment ben ik bijvoorbeeld met de gemeente in gesprek over hoe we kwetsbare groepen daarmee zouden kunnen helpen.

[1:46:21] Maar dat is een gesprek dat nog wordt gevoerd.

[1:46:23] Dus als ik daar meer over weet, dan zal ik uw kamer daar nader over informeren.

[1:46:29] Dank u wel.

[1:46:30] Zijn er nog vragen blijven liggen?

[1:46:38] Dan gaan we gelijk door naar het tweede termijn van de Kamer.

[1:46:49] Dan geef ik het woord aan mevrouw Martijn van GroenLinks PvdA.

[1:46:52] Dank, voorzitter.

[1:46:54] Ik denk dat wij een aantal zorgen hebben gedeeld.

[1:46:58] Dat we nog niet helemaal blij zijn met de antwoorden die we gekregen hebben, maar we krijgen in ieder geval nog een aantal reacties terug.

[1:47:06] Ik hoor nog niet een heel groot enthousiasme van deze minister om op de WW-bezuinigingen terug te draaien, dus daar willen wij graag een motie over indienen.

[1:47:15] En dan ga ik de voorzitter even, of die wil helpen hoe dat dan in het procedureel gaat.

[1:47:19] Die kan ik gewoon voorlezen, ja.

[1:47:21] Oké, dank.

[1:47:23] De Kamer, gehoord beraadslaging, constaterende dat de duurverkorting van de WW van 24 naar 18 maanden leidt tot een forse verslechtering van de rechtspositie aan werkenden, verzoekt de regering het voorstel tot de korting van de WW duur in te trekken en dit te dekken.

[1:47:36] wordt verder versoberd van de 30-procentsregeling en gaat over tot orde van de dag.

[1:47:41] De voorzitter is mede ingediend door de heer Van Kent.

[1:47:43] En het tweede is, daar twijfel ik een beetje over, de minister heeft toegezegd om in ieder geval over de minimumuurloon nog een brief te doen en over de interpretatie daarvan.

[1:47:57] Dus het blijft mij een beetje hangen, want er staat nu wel een motie, maar ik krijg een heldere brief over de interpretatie en over hoe de arbeidsinspectie hiermee kan omgaan.

[1:48:09] Dan houd ik deze motie nog even aan.

[1:48:11] Dank, dan laat ik het hierbij.

[1:48:13] Dank.

[1:48:14] Het mag nu nog een keer in tweede termijn.

[1:48:20] Hoe het in tweede termijn reageert.

[1:48:32] Als u de motie nu indient, dan kunt u altijd een besluit om aan te houden.

[1:48:38] Deze vorm van overleg heb ik in deze zaal nog niet gehad.

[1:48:42] Vandaar dat het even zoeken is naar de procedure.

[1:48:44] En het blijkt dat je dus alleen, en misschien mag ik dat uitleggen aan de mensen thuis, bij dit soort WGO's, dat zijn wetgevingsoverleggen,

[1:48:53] Mag je dus moties indienen, normaal doe je dat niet.

[1:48:55] En ik wist het ook niet precies hoe dat werkte, vandaar.

[1:49:00] Over de motie minimumloon en ik ben benieuwd naar de appreciatie van de minister daarvan.

[1:49:05] De Kamer gehoord de beraadslaging en constaterende dat uit de uitvoeringstoets van het minimumuurloon blijkt dat er onduidelijkheid bestaat over het loonbegrip, waarbij per buis niet duidelijk is dat het uurloon het basisuurloon moet zijn en dat toeslagen of andere extra's

[1:49:22] daar niet in meegedeeld worden, waarmee er een risico is op onderbetaling.

[1:49:26] Overwegende dat de minister deze fout wil herzien, maar dat de voorgenomen planning zou betekenen dat de wetswijziging pas in 2027 in werking treedt en de wetgeving hierover pas 2025 wordt opgestart, verzoek de regering om zo snel mogelijk te starten en met een wetsvoorstel te komen om onderbetaling te voorkomen en gaat over tot de orde van de dag.

[1:49:50] Dat was het.

[1:49:51] Ook voor uw voorzitter is dit de eerste keer zo'n debat.

[1:49:59] Het resultaat telt uiteindelijk.

[1:50:03] Beginnen bij het UWV zou ik de minister meer duidelijkheid willen vragen wanneer we die informatie rond de ziektewet krijgen.

[1:50:11] wanneer het debat precies op de agenda gaat komen.

[1:50:13] Het verzoek wat wij hebben gedaan bij de regeling van werksmeden was voor de zomer, maar of dat gaat lukken hangt weer met heel veel dingen samen.

[1:50:19] Dus ik zou toch een afspraak willen proberen te maken wanneer we die informatie gaan krijgen.

[1:50:25] En dat daar ook in wordt gegaan op de punten zoals we die net genoemd hebben.

[1:50:29] Dus zeker ook die vindbaarheid, maar ook die... of er wel of niet een meldpunt komt waar mensen zich kunnen melden als ze denken dat ze...

[1:50:40] te kort zijn gedaan.

[1:50:44] Het financiële beslag, die nieuwe fouten leggen op het budget dat beschikbaar is bij het UWV.

[1:50:52] Al die zaken zouden we toch wel een afspraak over willen maken wanneer de Kamer dat te horen krijgt.

[1:50:57] Ik zou ook willen vragen of het klopt dat het UWV van plan is om dat nog dit jaar allemaal te gaan rechtzetten.

[1:51:03] Ik heb begrepen dat nog dit kalenderjaar het UWV die 55.000 verkeerd vastgestelde uitkeringen wil gaan rechtzetten.

[1:51:12] Dat zal dan gaan waarschijnlijk om een veel kleiner aantal als er wordt besloten om die terug te vorderen, want dan zou er alleen maar nabetaling plaats moeten gaan vinden.

[1:51:20] De vraag aan de minister is dan ook bij die, en dat mag ook in de brief, of bij die nabetaling er dan ook voor iedereen financieel advies wordt aangeboden.

[1:51:29] of die nabetaling dan ook met financiën zo geregeld kan worden... dat die nabetaling dan ook geen gevolg heeft voor de toeslagen... en voor de andere zaken.

[1:51:39] Dus dat dat ook niet een potentiële bom is voor degene die dat geld ontvangt... en dat tot een nog groter financieel nadeel kan leiden.

[1:51:51] Dus graag die informatie zo gedetailleerd mogelijk...

[1:51:54] Wat ons betreft zo snel mogelijk vanzelfsprekend, maar wat ons betreft in ieder geval voor de zomer of voor een plenaire debat wat de zomer, we weten wanneer die komt, het zomerreces.

[1:52:06] Maar als dat plenaire debat nog voor de zomer komt, dan voor dat debat vanzelfsprekend.

[1:52:13] Voorzitter, ja, op het punt van de...

[1:52:15] werkontwikkelbedrijven.

[1:52:17] Ik kom daar met deze staatssecretaris zo niet uit.

[1:52:19] Ik heb een oproep gedaan aan de minister, altijd bereid om ook te kijken naar andere vormen van dekking.

[1:52:25] Ik neem aan dat de minister van Financiën ook beseft dat dit een fout is die vanuit zijn ministerie de portemonnee van deze mensen treft.

[1:52:34] Maar goed, daar moet de regerings-, de bewindspersonen moeten daar onderling natuurlijk ook maar uit zien te komen.

[1:52:41] Maar linksom of rechtsom, en daar wil ik de minister toch echt toe oproepen,

[1:52:45] Dit moet worden opgelost.

[1:52:47] Dit moet worden rechtgezet.

[1:52:50] Met of zonder deze staatssecretaris.

[1:52:53] Met incidenteel geld.

[1:52:54] Uit de SZW-begroting.

[1:52:55] Uit de pot van financiën.

[1:52:59] Het maakt de SP niet uit.

[1:53:00] Maar deze mensen mogen niet de dupe worden van die fout in de wet.

[1:53:06] En van een staatssecretaris die niks wil doen.

[1:53:09] Zou u willen gaan afronden?

[1:53:10] U zit op drie minuten.

[1:53:13] Want de motie over het herstellen van de WW, dus het niet door laten gaan van de WW-afbraak, ik verwacht zomaar dat daar een meerderheid voor zou kunnen zijn.

[1:53:24] En ik reken erop dat de minister die gaat uitvoeren en dat we daarmee de afbraak van de WW kunnen tegenhouden.

[1:53:29] Dank u wel, voorzitter.

[1:53:31] Mevrouw Saris.

[1:53:33] Voorzitter, dank u wel.

[1:53:34] En dank aan de bewindspersonen en de collega's voor dit debat.

[1:53:40] Ja, de voorjaarsnota is op het gebied van sociale werkgelegenheid zetten veel zoet in voor wat betreft de fractie van nieuw shell contract, als het ook gaat om bestaanszekerheid.

[1:53:51] Dan denk ik aan de middelen die beschikbaar zijn gesteld voor de hersteloperatie bij het UWV, de maatregelen om de druk bij het UWV te doen laten afnemen en ook de eerste stappen die onze minister van HM zet om de complexiteit van het stelsel aan te pakken.

[1:54:08] En dan tot slot de stappen die zijn gezet op het wettelijk minimum jeugdloon.

[1:54:12] Een wens van de NEC-fractie om die stapsgewijs te verhogen, die is met deze voorjaarsnood ook ingewilligd.

[1:54:22] U hebt mij in de eerste bijdrage horen zeggen dat het zuur, wat onze fractie betreft, zit in de WW-duurverkorting van 24 naar 18 maanden.

[1:54:32] Daarom wil ik een motie indienen namens onze fractie.

[1:54:36] De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat een WWW-duurverkorting van 24 naar 18 maanden nadelig uitpakt voor met name kwetsbare en oudere werklozen die sneller terug zullen vallen in de bijstand, constaterende dat een WWW-duurverkorting van 24 naar 18 maanden ook doorwerkt in de WIA, waardoor gedeeltelijk arbeidszorgschikte sneller terug zullen vallen in de WGA-vervolguitkering,

[1:55:00] constaterende dat de WGA-vervolguitkering slechts een percentage van het minimumloon bedraagt, overwegende dat het huidige sociale zekerheidsstelsel onvoldoende gericht is op ondersteuning en omscholing bij werkloosheid en arbeidsongeschiktheid, verzoekt de regering zich maximaal in te spannen om de WW-duurverkorting alleen door te voeren, gepaard met concrete maatregelen die gericht zijn op betere ondersteuning en omscholing bij werkloosheid en arbeidsongeschiktheid,

[1:55:26] Verzoekt de regering zich daarbij ook maximaal in te spannen, concrete maatregelen te treffen om meer in te zetten op preventie in het voorkomen van werkloosheid en arbeidsongeschiktheid.

[1:55:38] En gaat over tot orde van de dag.

[1:55:46] Zullen we het bij twee laten, meneer Van Kent?

[1:55:52] Dank, ik heb één vraag aan mevrouw Saris.

[1:55:55] Of nu Social Contract de oproep van de SP aan de minister deelt, dat linksom of rechtsom die compensatie voor de mensen die bij de werkontwikkelbedrijven werken, dat die compensatie geregeld moet worden?

[1:56:09] Mevrouw Saris.

[1:56:11] Voorzitter, wij hebben nu oproep gehoord en wij staan daar ook in positieve zin in.

[1:56:17] Echter, we hebben ook te kijken naar een dekking.

[1:56:21] Dus die oproep die door de SP-fractie is gedaan en de beantwoording vanuit de zijde van het kabinet neem ik mee terug naar onze fractie.

[1:56:31] Ik zie zelf af van mijn tweede termijn.

[1:56:35] Dan sluit ik bij de tweede termijn van de Kamer.

[1:56:38] Dan schorsen we voor vijf minuten.

[1:56:43] Vijf minuten is goed?

[1:56:48] Dan gaan we om pakkenbeten, zeven over half.

[1:56:51] Misschien een beetje gekke tijd, maar verder.

[2:01:13] De minister is eruit, dus we kunnen verdergaan met de tweede termijn van het kabinet.

[2:01:20] Ik geef het woord aan de minister.

[2:01:23] Dank u wel.

[2:01:25] Dank ook voor de reacties in de tweede termijn en voor de ingediende moties.

[2:01:31] Ik begin even bij de motie over de WW-bezuiniging.

[2:01:34] Die moet ik ontraden.

[2:01:36] Ik heb in het debat toegelicht waarom.

[2:01:39] Vanwege het commitment aan het hoofdlijnakkoord.

[2:01:42] Het is een strijd met het hoofdlijnakkoord.

[2:01:44] De motie van mevrouw Patijn over de verduidelijking van de...

[2:01:57] De onderbetaling, de laatste minimumloon, die wil ik oordeel Kamer geven.

[2:02:03] Hoewel ik heb geschetst dat hier gewoon een plannings... Het wetgevingscapaciteit is ook schaars.

[2:02:08] Er moet gekozen worden waar kunnen we wel en niet aan werken.

[2:02:10] Dus dit is een realistische planning.

[2:02:11] De motie roept mij op om zo snel mogelijk, desondanks zo snel mogelijk, te starten met het wetsvoorstel.

[2:02:16] Maar ik heb die aansporing gehoord.

[2:02:18] Ik ga dat intern bespreken.

[2:02:20] Het kan wel zijn dat dat ook betekent dat ik dan een ander dingetje later moet doen.

[2:02:26] Maar ik ga kijken of ik het kan oplossen.

[2:02:28] Mocht dat tot allerlei ingewikkelde problemen leiden, dan kom ik daar wel weer mee terug.

[2:02:33] Maar ik beschouw het als een aansporing om te kijken of we dit tijdschema toch iets kunnen vervroegen.

[2:02:38] En daar ga ik mee aan de slag.

[2:02:39] Dus in die zin kan ik het als oordeel Kamer bestempelen.

[2:02:46] De motie van mevrouw Saris over de WW, die kan ik oordeel Kamer geven.

[2:02:52] Zij vraagt mij om mij maximaal in te spannen om concrete maatregelen te treffen om meer in te zetten op preventie in het voorkomen van werkloosheid en arbeidsongeschiktheid.

[2:03:01] Ja, dat is echt wat mijn inzet ook echt is.

[2:03:05] En ik zal in de brief die we naar de Kamer sturen daar ook inzicht in geven.

[2:03:11] Dan vraagt nog de heer van Kent wanneer hij informatie kan verwachten over de ziektewet.

[2:03:20] Ik wil hem eigenlijk het volgende voorstellen.

[2:03:22] We houden even in de gaten wanneer dat debat op de kalender van de plenaire agenda komt.

[2:03:30] Wij zullen u dan informeren over de meest actuele stand van zaken, van wat we weten, als het over financiële consequenties gaat.

[2:03:38] Je wilt om dringende redenen het afzien van terugvorderen.

[2:03:43] Dat is ook iets wat wij bij de augustusbesluitvorming zullen moeten betrekken.

[2:03:47] Dus dat aspect kan ik pas daarna bekendmaken, dus in de loop van september.

[2:03:54] Dat zeg ik even op voorhand.

[2:03:56] Maar het informeren van de Kamer over wat wij weten... wat de actuele stand is over de omvang van de problematiek... dat zal ik in de aanloop naar het Kamerdebat delen.

[2:04:07] Een hele korte vervolgvraag.

[2:04:09] Stel dat het Kamerdebat pas eind oktober is.

[2:04:13] Ik zou wel een datum af willen spreken waarop we die informatie krijgen.

[2:04:18] En ik zou ook een toezegging willen dat ook de punten die ik net heb genoemd ook terugkomen in die brief.

[2:04:25] Maar kan ik dan zeggen dat wij het uiterlijk eind september doen?

[2:04:29] Omdat we dan ook zeker weten dat we de financiële gevolgen kunnen meenemen.

[2:04:35] En als het eerder is dan dat we die splitsing aanbrengen en wat we weten delen en het financiële aspect later delen.

[2:04:42] Volgens mij is dat een goede afspraak, met nogmaals ook het verzoek om ook de punten, zoals ik die heb genoemd, om die daar ook in terug te laten komen.

[2:04:55] De minister vervolgt.

[2:04:57] Dat waren de moties en vragen die nog aan mij waren gesteld in de tweede termijn.

[2:05:01] Mevrouw Petijn.

[2:05:02] Zou nog even over de arbeidsinspectie terugkomen en minimumloon, handhaving?

[2:05:07] Ja, dat heb ik net aangegeven.

[2:05:08] Dat is waar uw motie ook op toeziet.

[2:05:12] Ik moet even nagaan hoe dat precies zit bij de arbeidsinspectie.

[2:05:20] Nee, oké.

[2:05:21] Even een stap terug.

[2:05:22] Het klopt wat mevrouw Patijn zegt.

[2:05:24] Het is een onduidelijkheid in de wet.

[2:05:27] Dus je zult de wet moeten aanpassen om iedere onduidelijkheid voor de uitvoering weg te nemen.

[2:05:31] Dat hebben we ook in die brief aangegeven.

[2:05:35] En vervolgens vraagt mevrouw Patijn, ja maar wanneer kun je dat dan doen?

[2:05:37] Wanneer kun je die wet dan aanpassen?

[2:05:39] Dat vond zij te lang duren.

[2:05:40] En daarvan zeg ik nu toe, ik ga kijken of ik dat naar voren kan halen.

[2:05:44] Mevrouw Patijn, heel kort.

[2:05:46] Want mijn vervolgvraag eerder was ook hoe handhaaft dan nu de arbeidsinspectie op dit moment, op het minimumloon, gezien die onzekerheid?

[2:06:01] Daarvoor geldt dat ik dan de materiële norm waarop de arbeidsinspectiehandhaaf niet kan reproduceren... ...maar wel weet dat in die brief daar ook duidelijkheid over gecreëerd is... ...en dat dat ook, laten we zeggen, mee is gegeven aan alle cao-partijen... ...op het moment dat zij daar afspraken over maken om die norm ook mee te nemen.

[2:06:22] Dus op die manier proberen we het in de aanloop daarnaartoe ook terecht te zetten.

[2:06:26] Nee.

[2:06:28] Beste meneer, de minister is klaar met zijn betoog.

[2:06:30] De staatssecretaris...

[2:06:32] Ik had geen vragen, maar ik hoop dat ik het antwoord op de IACK nu kan geven.

[2:06:39] Ik ga kijken of ik mevrouw Patijn daarin kan bedienen.

[2:06:43] De IACK wordt stapsgewijs afgebouwd vanaf 2027.

[2:06:47] Dat is al afgesproken door het vorige kabinet.

[2:06:50] De kinderopvang wordt in stappen verhoogd.

[2:06:52] Dit voorjaar hebben we besloten tot twee jaar uitstel met een geleidelijke ingroei.

[2:06:58] Dat levert dan budgettaire ruimte op en die is voor een deel weer ingezet in de kinderopvang, namelijk voor de reserveringen, voor de uitvoering en ook de toegankelijkheid van de opvang.

[2:07:08] En ik hoop u daarmee bediend te hebben.

[2:07:11] Dit is in ieder geval het antwoord wat ik snel van de ambtenaren nog heb kunnen krijgen.

[2:07:15] Dus ik hoopte het zo te kunnen doen, voorzitter.

[2:07:18] Dank u wel.

[2:07:22] Frap.

[2:07:23] Dan laten we het hier gewoon bij en dan... We wouden echt gewoon een hele informatieve, korte vraag.

[2:07:28] Niet dat we... Nee, dat kan, maar dat is... Dit zijn de staatssecretaris zijn beantwoorden.

[2:07:32] Kijk, als u een daad of iets wil, dan vind ik het anders.

[2:07:35] We gaan niet het debat weer opnieuw voeren.

[2:07:37] Nee, maar dat is het niet.

[2:07:39] Mijn vraag ging namelijk over...

[2:07:41] Wat zijn de effecten?

[2:07:42] En ik kreeg de toezegging dat die effecten inzichtelijk gemaakt zouden worden.

[2:07:47] Dit deel van het antwoord dank daarvoor, maar ik zou ook graag dat inzichten die effecten willen hebben.

[2:07:51] Ik kan me heel goed voorstellen dat dat nu niet kan, maar dat zou ik dan wel graag schrijven.

[2:07:55] De staatssecretaris.

[2:07:56] Nou, die toezegging had ik al gedaan omdat u eerder schriftelijk had gevraagd van kunt u de inkomenseffecten in beeld brengen en dat wilde ik ook nog doen voor die twee jaar huidstijl.

[2:08:03] Dus dan krijgt u die op die manier alsnog.

[2:08:07] Dan blijft die toestegging staan.

[2:08:08] Dan hebben wij nog het amendement nummer drie en de vraag is eventjes...

[2:08:12] Even voor de scherpte, dan dus niet de brief, maar de toezegging op de inkomenseffecten om ook de twee jaar uitstel te bekijken.

[2:08:20] Dat was de toezegging nadat er al eerder vragen waren gesteld over wat zijn de inkomenseffecten.

[2:08:25] Dan heb ik de IAK-vraag, IACK-vraag hier beantwoord.

[2:08:30] Maar het effect, wat betekent dat uitstel nu voor de inkomenseffecten, dat wil ik nog wel nog een keer bekijken omdat we nu twee jaar uitstel hebben aangekondigd.

[2:08:39] We hebben hier de toezegging opgeschreven.

[2:08:40] Zometeen gaan we hem voorlezen en dan kijken we of dat overeenkomt met hetgeen de staatssecretaris beoogd en mevrouw Partijn beoogd.

[2:08:47] Zullen we dat zometeen doen?

[2:08:49] Oké.

[2:08:49] Dan hebben we alleen nog het amendement nummer drie liggen van de leden Grimwis en Zeder.

[2:08:53] En daar is nog geen appreciatie op gekomen.

[2:08:54] De vraag is even of die dan nu van jullie komt of dat die ook bij de voorjaarsbegroting komt.

[2:09:00] Of schriftelijk.

[2:09:01] Dat gaat namelijk over artikel 2 bijstal, participatiewet, toeslagenwet van de departementale begrotingen.

[2:09:07] Het verplichtingbedrag en het uitgavebedrag worden verhoogd met 50.000 euro.

[2:09:38] De staatssecretaris wil een appreciatie geven?

[2:09:41] Ja, het amendement... Ik zit alleen even te kijken waar de dekking vandaan moet komen.

[2:09:47] Een moment, hoor.

[2:10:01] Er mag ook schriftelijk op terugkomen, dan heeft u alle tijd om daarover na te denken.

[2:10:05] Ik kan hier niet zo snel zien waar de dekking vandaan moet komen.

[2:10:12] Maar de vraag ziet toe op het noodfonds om daar extra middelen voor te reserveren.

[2:10:16] En dat noodfonds is gesloten.

[2:10:17] Dus eigenlijk ongeacht waar de middelen vandaan zouden moeten komen, het noodfonds is gesloten.

[2:10:22] ook al aangegeven dat we niet voornemen zijn om opnieuw het noodfonds in te richten op de manier waarop we het hebben gedaan.

[2:10:28] Dus in die zin kan ik de motie los van de dekking dan ontraden.

[2:10:32] Of het amendement ontraden.

[2:10:34] Maar ik zal het schriftelijk doen voor de volledigheid omdat ik ook de dekking hier niet zo snel kan zien.

[2:10:39] Dan zijn we hiermee aan het einde gekomen van dit debat en dan loop ik nog eventjes de toezeggingen door.

[2:10:46] En dan kijk ik naar beide kanten of dit zo geïnterpreteerd is als dat het op is geschreven.

[2:10:51] De minister stuurt de Kamer voor de zomer een brief over de verkorting van de WW en gaat daarin specifiek in opscholing.

[2:10:59] De minister informeert de Kamer voor het plenaire debat over de fouten in de ziektewet over de actuele stand van zaken uiterlijk eind september, inclusief financiële gevolgen.

[2:11:10] De staatssecretaris zegt toe schriftelijk terug te komen op de vraag van lid Partijn over de effecten van het door laten gaan van de afbouw IACK en het ingroeppad van het nieuwe stelsel van de twee jaar uitstel.

[2:11:25] Ik zie aan beide kanten geknikt.

[2:11:27] Dan wil ik nog aan jullie meegeven dat stemmen over de ingediende moties volgende week dinsdag zal plaatsvinden.

[2:11:32] Stem over de wet en amendement in de week van 1 juli.

[2:11:36] En dan sluit ik hierbij de vergadering.