Situatie in Gaza

[0:00:00] Goedemiddag allemaal, welkom bij dit commissiedebat over Gaza van de Commissie Buitenlandse Zaken.

[0:00:06] Het staat gepland van twee tot zes.

[0:00:08] We hebben maar liefst twaalf sprekers aanwezig.

[0:00:12] Ik weet dat dit ook altijd een beladen onderwerp is, dus ik hoop ook en ik doe ook een beroep op de Kamerleden om in ieder geval een respectvol debat hier met elkaar over te hebben.

[0:00:21] En hetzelfde doe ik aan de publieke tribune.

[0:00:24] Het is niet de bedoeling dat u met goedkeuring of afkeuring uiting aangeeft.

[0:00:29] want het gaat uiteindelijk om het voeren van het debat.

[0:00:33] Ik zou het ook belangrijk vinden dat iedereen daar gewoon bij kan zijn.

[0:00:37] Allereerst aan het begin toestemming om de heer Grinwis, die niet lid is van deze commissie, maar de heer Seder wil vervangen of daar bezwaar tegen bestaat.

[0:00:47] Ik neem aan dat dat niet het geval is.

[0:00:48] Dan mag hij deelnemen aan het debat.

[0:00:51] Welkom aan de heer Veldkamp.

[0:00:54] We gaan een debat doen waarbij we heel veel sprekers hebben.

[0:00:58] Dus ik wilde vier minuten spreektijd voorstellen en vier interrupties onderling.

[0:01:03] Waarbij ik er wel van uitga dat de interrupties kort, maar krachtig zijn.

[0:01:10] Een vraag bevatten en als het lang duurt ga ik ze dubbel tellen.

[0:01:14] Een punt van orde van de heer Paternotte.

[0:01:16] Ja klopt voorzitter, over de vier minuten en vier interrupties.

[0:01:19] Ik snap heel goed waarom u dat zegt, want er zitten hier best veel partijen en we hebben vier uur staan voor dit debat.

[0:01:25] Het is wel zo dat meestal bij buitenlanddebat, als je dat regime met vier minuten, vier interrupties, dat er tijd overblijft.

[0:01:30] We hebben ook maar één bewindspersoon hier zitten.

[0:01:32] Voor de kijkers thuis ook vier interrupties betekent dat we vier vragen aan elkaar, maar vier vragen aan de minister mogen stellen.

[0:01:37] Ik zou willen voorstellen dat we daar zes van maken.

[0:01:39] Misschien dat we dan een kwartier uitlopen, maar ik denk dat we hier op de tribune in het hele land zien dat ietsje meer ruimte voor dit debat wel echt gewend zou zijn.

[0:01:49] De heer Van Dijk.

[0:01:51] Ik sluit me niet aan bij de wens van de heer Paternotte, maar ook met dienstverstanden nog.

[0:01:57] We begrepen, meerdere van ons begreep ik, dat er vijf minuten spreektijd was.

[0:02:00] Dat was vanuit de griffie doorgegeven.

[0:02:02] Dat is al heel kort voor zo'n beladen onderwerp.

[0:02:05] Dus mijn voorstel, doe er alsjeblieft één minuutje bij, dat we ook wel enigszins een verhaal kunnen opbouwen.

[0:02:12] De heer Van Roon van de PVV.

[0:02:15] Ik zou hem aanbeten worden van de heer Van Dijk.

[0:02:18] Vijf minuten, graag.

[0:02:19] Ik krijg nu een verzoek om en uitbreidingsspreektijd en om meer interrupties.

[0:02:24] Ik wil best wel iets coulants geven ten aanzien van die vier minuten dat we daar richting de 4,5 van maken.

[0:02:30] Ik wil eventjes kijken hoe het gaat met de interrupties en hoeveel tijd we kwijt zijn.

[0:02:34] Want dan kunnen we tijdens de rit nog bekijken of er meer ruimte voor interrupties is.

[0:02:39] Mevrouw Teunissen.

[0:02:40] Voorzitter, ik sluit me van harte aan bij het voorstel van de heer Paternotte.

[0:02:45] Het is niet zo dat normaal gesproken bij commissiedebatten hebben we altijd nog een strakke planning vanwege vergaderingen daarna.

[0:02:50] Dat is nu niet het geval.

[0:02:52] We zijn speciaal voor dit debat hierheen gekomen.

[0:02:54] Het is een belangrijk debat.

[0:02:56] De tribune zit helemaal vol.

[0:02:57] Ik stel voor dat we dan ook daar rekening mee houden en het aantal interrupties verruimen.

[0:03:03] Mevrouw Dobbe van de SP.

[0:03:05] Ik wil dat van harte steunen en het is ook fijn om dat van tevoren ook te weten in plaats van te kijken hoe het debat loopt, want we hebben inderdaad vaker gezien dat er dan tijd over is, maar dan kunnen wij de interrupties ook niet meer plannen.

[0:03:15] Dus het lijkt mij heel goed en je ziet ook dat het leeft, dus ik ben er heel erg voor om de interrupties wel uit te breiden.

[0:03:22] Mevrouw Piri.

[0:03:23] Voorzitter, als ik moet kiezen, heb ik liever meer ruimte voor interrupties dan meer spreektijd.

[0:03:28] Dus daarbij sluit ik me aan bij het verzoek van de heer Paternotte.

[0:03:31] En ik heb zelf nog één punt van orde, namelijk we hebben een aantal schriftelijke vragen gesteld, waaronder... Eerst dit even afhangen.

[0:03:37] Oké, prima.

[0:03:38] De heer Ergen van Denk.

[0:03:42] Van Baarle, excuse.

[0:03:44] Er vindt een genocide plaats in Gaza en als er een genocide plaatsvindt, vind ik gewoon niet dat we onszelf als Tweede Kamer moeten beknotten in de spreektijd en de interrupties.

[0:03:53] Dus gewoon meer spreektijd en meer interrupties.

[0:04:00] Ik sluit me aan bij de heer Paternotte.

[0:04:02] Volgens mij is het belangrijk dat we dit debat goed met elkaar kunnen voeren, dat we elkaar ook fatsoenlijk kunnen bevragen en ook antwoord kunnen geven op elkaar.

[0:04:09] Dat kan niet met slechts vier interrupties, dus het zou fijn zijn als we naar zes interrupties kunnen gaan.

[0:04:13] Meer spreektijd is wat mij betreft niet nodig als dat ten koste gaat van interrupties.

[0:04:19] De heer Grinwens van de ChristenUnie.

[0:04:21] Ja, voorzitter.

[0:04:22] Van tevoren natuurlijk even bekijken hoeveel spreektijd er is.

[0:04:26] Daar bereidt iedereen zich op voor.

[0:04:27] Daarvan kwam het signaal van de Griffie, vijf minuten.

[0:04:30] Dus dan vind ik het ook wel aardig om daar aan vast te houden.

[0:04:33] U heeft natuurlijk zelf besloten om een debat te houden van twee tot zes.

[0:04:36] Zes uur is ook in principe gewoon de eindtijd.

[0:04:39] Ik ga beginnen met vijf minuten spreektijd, vijf minuten interrupties.

[0:04:43] En dan is het woord aan de heer Paternotte van de D66.

[0:04:48] Mevrouw Piri had inderdaad nog een punt van orde.

[0:04:50] Mevrouw Piri.

[0:04:50] Dank u wel, voorzitter.

[0:04:52] En sowieso ook dank aan u dat u bereid bent om deze vergadering voor te zitten.

[0:04:57] We hebben van tevoren een aantal schriftelijke vragen ingediend.

[0:05:00] Ik zag net de afgelopen uren zijn daar de antwoorden grotendeels op gekomen.

[0:05:05] Er was ook een informatieverzoek medegedaan namens CDA en D66.

[0:05:11] over stukken die wel bij de krant liggen en niet met de Kamer zijn gedeeld.

[0:05:16] Ik zou graag willen weten waarom die alsnog niet met de Kamer zijn gedeeld.

[0:05:19] Het gaat om alle sancties die op tafel lagen bij het kabinet.

[0:05:23] Dank u wel.

[0:05:25] Ik begreep inderdaad dat schriftelijke vragen beantwoord zijn allemaal.

[0:05:27] Ik kijk even naar de minister of hij daar iets over kan zeggen, over het informatieverzoek.

[0:05:34] Voorzitter, het kabinet deelt notities voor bewindsliedenoverleg niet.

[0:05:38] ter bescherming van de enigte kabinetsbeleid.

[0:05:41] De bewindselen moeten vrijheid kunnen discussiëren, alle mogelijke opties met elkaar kunnen bespreken, ook als beslissingen uiteindelijk anders uitvallen.

[0:05:50] Ministerraadsnotities worden ook niet gedeeld met de Kamer.

[0:05:55] Dank u wel.

[0:05:56] Ik wil eigenlijk beginnen met het debat, dan heeft u ook meer tijd voor het debat.

[0:06:01] U heeft nog een punt van orde.

[0:06:12] door het handelen, medeplichtig kan zijn aan genocide.

[0:06:17] En er een lijst met mogelijke maatregelen ligt waarvan Nederland die willens en wetens niet doorvoert, vind ik het van belang dat de Tweede Kamer dat kan wegen.

[0:06:27] En er wordt ook afgeweken hiervan, van wat de minister zegt in zwaarwegende gevallen.

[0:06:31] Dus het zou denk ik goed zijn als we in dit oordebat wellicht ook van andere collega's horen of ze steunen het verzoek dat de minister afwijkt

[0:06:39] van wat hij zegt en alsnog die informatie gewoon aan de Kamer doet toekomen.

[0:06:46] Ja, ik heb de reactie van de minister gehoord en de minister was volgens mij heel duidelijk daarover.

[0:06:52] En ik denk dat het debat belangrijk genoeg is dat we daar ook nu gewoon dan mee gaan beginnen.

[0:06:57] De heer Paternotte van D66.

[0:07:02] Er komt een dag dat we terugkijken op wat er gebeurd is in Gaza en tegen elkaar zeggen hoe kon dit gebeuren?

[0:07:10] Hoe kon dit gebeuren?

[0:07:12] Een heel volk dat verhongert.

[0:07:14] Elke dag zien we kinderen fel over been die als ze dit al overleven hun jeugd en hun gezondheid nooit meer terugkrijgen.

[0:07:23] Terwijl een paar kilometer verderop duizenden vrachtwagens met hulp klaarstaan maar niet naar binnen mogen.

[0:07:29] Terwijl een land waar Nederland zo'n innige band mee heeft, alle voedsel blokkeerde, de Verenigde Naties eruit werkten en wel een paar hulpplekken opende, maar ook daar meer dan duizend mensen doodschoot vanuit tanks of liet vertrappen.

[0:07:44] We dreigen toeschouwer te worden bij een etnische zuivering, een genocide, of we zijn het al.

[0:07:52] En waar ik echt al helemaal, helemaal niets van begrijp, is dat sommigen, zoals de coalitiepartijen denken,

[0:07:58] dat we dit allemaal maar moeten laten gebeuren, omdat we anders Israël niet steunen.

[0:08:04] U steunt Israël nu helemaal niet.

[0:08:07] Israël heeft een totaal extreme regering.

[0:08:11] De families van de Gijzelaars, die zijn wanhopig.

[0:08:13] Zij demonstreren tegen die regering.

[0:08:16] Oudhoofden van de Mossad, van Shin Bet, samen met nog 600 andere prominente Israëliërs, die smeken, smeken Donald Trump om Netanyahu tot de orde te roepen en een einde aan de oorlog te maken.

[0:08:28] Dus ik zeg tegen VVD, NSC, SGP, ChristenUnie, wordt wakker.

[0:08:33] De Israëlische regering plegt oorlogsmisdaden en u laat het gebeuren.

[0:08:39] We hebben de plicht om niet werkloos toe te zien.

[0:08:43] Want als we later terugkijken op vandaag, dan zullen we zien dat Nederland concreet nog steeds bijna niets doet.

[0:08:50] Twee ministers die hebben een inreisverbod gekregen.

[0:08:54] die mogen niet meer winkelen in de Kalverstraat.

[0:08:56] En we helpen met voedseldroppings die nooit voldoende voedsel kunnen brengen om de hongersnood echt te verhelpen.

[0:09:03] That's it.

[0:09:05] De droppings zijn ook nog eens een schijnbeweging van Israël om te doen alsof er nu wel hulp binnenkomt en gevaarlijk.

[0:09:12] Een verpleger die hoopte een pakket voor zijn patiënten te vangen, die werd doodgeplet.

[0:09:19] Voorzitter, onder druk van dit debat

[0:09:21] ...heeft het kabinet eindelijk gezegd dat we in de EU iets willen doen.

[0:09:25] De minister wil de handelsvoordelen van Israël intrekken.

[0:09:28] Goed.

[0:09:29] Maar wanneer dan?

[0:09:31] Je hebt daar een Europese top- of raad van ministers voor nodig.

[0:09:34] De minister heeft nog geen vinger uitgestoken om dat voor elkaar te krijgen.

[0:09:38] Terwijl elke dag dat we geen sancties met tanden opleggen... ...het signaal aan Netanyahu is dat hij door kan gaan.

[0:09:45] De minister kan vandaag nog maatregelen nemen.

[0:09:49] 1.

[0:09:49] Sanctioneer de hele regering Netanyahu.

[0:09:51] Want het zijn niet alleen Schmottrich en Ben Guir die zich schuldig maken aan het schenden van internationaal recht.

[0:09:56] 2.

[0:09:57] Stop met het leveren van wapens, want er mag geen enkel risico zijn dat Nederland bijdraagt aan burgerslachtoffers.

[0:10:04] 3.

[0:10:05] Leg handel met illegale nederzettingen per direct aan banden.

[0:10:08] Niet ontmoedigen, maar een totale stop.

[0:10:11] en maken er wet voor, zoals Ierland.

[0:10:13] Vier, stel het volledige EU-associatieverdrag voor om dat op te schorten.

[0:10:18] En vijf, erken de Palestijnse staat.

[0:10:21] Nederland wordt een soort gallisch dorpje dat met een klein clubje landen nog vasthoudt aan de ongelofwaardige tekst over erkenning na een vredesproces.

[0:10:29] Welk vredesproces?

[0:10:32] Dus kom in beweging.

[0:10:34] Graag een reactie op deze voorstellen.

[0:10:37] Ik zie dat de minister wel aanvullende sancties wil tegen Hamas.

[0:10:41] Dat begrijp ik niet.

[0:10:43] Welke sancties kunnen we nog opleggen aan Hamas die we nog niet hebben?

[0:10:47] En waarom hebben we die niet meteen opgelegd na de terreuraanval van 7 oktober?

[0:10:51] Heeft de minister iets over het hoofd gezien?

[0:10:54] Dank u wel.

[0:10:54] Voordat u verder gaat, een interruptie van de heer Diederik van Dijk van de SGP.

[0:10:57] Dank u, voorzitter.

[0:10:59] Ik hoorde de heer Paternotte in één, twee zinnen een oproep doen om nu een Palestijnse staat te erkennen.

[0:11:06] Dat roept duizenden vragen op.

[0:11:07] Welke regering dan?

[0:11:08] Welke grens?

[0:11:09] Etcetera.

[0:11:10] Maar heel bazaal, omdat ik geen enkele randvoorwaarde hoorde.

[0:11:13] Ik neem te gaan dat ook D60 absoluut geen erkenning van een Palestijnse staat wil.

[0:11:18] Zolang de gijzelaars nog in de tunnel zitten en Hamas niet is gecapituleerd, is dat terecht, die waarneming.

[0:11:25] De heer Paternotte.

[0:11:27] Voorzitter, ik denk dat de heer Van Dijk ook die brief moet lezen van die zeshonderd prominente Israëliërs die die oudhoofden van ons zat en van Shin Bet die eigenlijk allemaal zeggen Hamas is militair verslagen.

[0:11:37] Er is geen enkel militair doel meer dat Israël nu nog kan behalen.

[0:11:40] Er moet een einde komen aan die oorlog.

[0:11:42] Tuurlijk, Hamas kan geen enkele rol spelen in de toekomst van de Palestijnse staat.

[0:11:46] Hamas is een terreurorganisatie.

[0:11:48] Dat is ook waarom ik zo verbaasd ben dat het kabinet nu aanvullende sancties wil tegen Hamas.

[0:11:52] Welke sancties hadden we dan nog niet tegen Hamas?

[0:11:56] Maar voorzitter, als de heer Van Dijk het heeft over de grens en de erkenning en de vragen die hij had opgeroept, zou ik willen zeggen.

[0:12:01] Bijna de hele wereld erkent de Palestijnse Staten, de helft van de Europese Unie ook.

[0:12:04] Steeds meer landen doen dat.

[0:12:06] En het is denk ik een duidelijk signaal dat wij geen enkel vertrouwen meer hebben dat de Israëlische regering nu werkt aan welk vredesproces dan ook.

[0:12:12] Daarom moeten wij de Palestijnse Staten nu ook herkennen.

[0:12:15] Dank u wel, de heer Diederik van Dijk.

[0:12:17] De laatste keer op dit punt.

[0:12:20] Ik hoor de heer Paternotte niet zeggen, en daar schrik u dus van, dat erkenning natuurlijk niet aan de orde kan zijn als de Gijslaars nog vastzitten en de maatschappij niet gecapituleerd is.

[0:12:30] De heer Paternotte, is hij niet heel bang, ik zeg het zo voorzichtig mogelijk, dat deze aanpak nou echt een beloning is voor terreur en ook een presidentwekking kan hebben?

[0:12:40] Dank u wel.

[0:12:40] Ik vraag om de interrupties kort te houden, maar ook de antwoorden graag.

[0:12:43] De heer Paternotte.

[0:12:44] Voorzitter, ik vind het echt een godspen en een onzinredenering.

[0:12:47] Dit is wat de SGP altijd doet.

[0:12:49] AMAS is een terreurorganisatie, die nu nog steeds waarschijnlijk twintig levende gijzelaars heeft, een waanzinnige terreuraanslag heeft gepleegd.

[0:12:57] Wat sommige partijen doen, is daarmee rechtvaardigen dat er nu 2 miljoen mensen worden uitgehongerd in Gaza.

[0:13:03] Dat we Palestijnen in Gaza en op de Westbank, 7 miljoen mensen, dat we die allemaal afhankelijk maken van die ene terreurorganisatie.

[0:13:11] Ik snap waarom ze in Frankrijk en in Engeland en in Spanje en in zoveel andere EU-landen, de helft van de Europese Unie al en de hele rest van de wereld, behalve ongeveer Amerika, dat ze zeggen de ballestijnen verdienen hun eigen staat.

[0:13:23] Dat is al keer op keer al vastgesteld volgens de grenzen van de Westbank, van de Gaza-strook en Oost-Jeruzalem.

[0:13:29] En wij erkennen dat recht.

[0:13:30] Wij erkennen die staat.

[0:13:32] Dank u wel.

[0:13:33] Gaat u verder met uw betoog.

[0:13:37] Elke dag sterven er meer mensen door honger.

[0:13:40] De VN noemt het de grootste door mensen veroorzaakte hongersnood van deze tijd.

[0:13:44] Ik wil daarom nog één ding zeggen over de Nederlandse politiek in deze situatie.

[0:13:47] Want je leest in de kranten over ruzie in het kabinet over maatregelen.

[0:13:50] We zien een minister die op elke kritische vraag zegt we lopen voorop in Europa.

[0:13:54] Ik zou zeggen.

[0:13:56] Hou jezelf niet voor de gek.

[0:13:57] We lopen niet voorop.

[0:13:59] Heel half Europa erkent de Palestijnse staat.

[0:14:02] Ierland legt import uit nederzetting aan banden.

[0:14:04] Spanje pleit als eerste voor handelssancties en Slovenië heeft een volledig wapenembargo.

[0:14:08] Als u voorop wil lopen, vraag vandaag nog een Europese spoedtop aan en ga vanaf nu van hoofdstad naar hoofdstad om de sancties voor elkaar te krijgen.

[0:14:16] Minister, doe iets.

[0:14:19] Dan heeft u nog een interruptie van de heer Karaman van de NSC.

[0:14:22] Dank u wel, voorzitter.

[0:14:24] Ik hoor de heer Paternotte zeggen we moeten export van wapens naar Israël verbieden.

[0:14:28] Ik heb vorige keer ook een debat gehad met onze collega mevrouw Piri over wapenexport naar Israël.

[0:14:34] En toen hebben we volgens mij ook geconstateerd dat er maar de afgelopen jaren twee exportvergunning zijn gegeven.

[0:14:39] Dat was voor de Iron Dome onderdelen.

[0:14:43] Waar pleit de heer Paternotte?

[0:14:44] Feitelijk hebben we een wapenexport.

[0:14:45] We leveren geen wapens aan Israël behalve de Iron Dome onderdelen.

[0:14:48] Waar pleit de heer Paternotte nou exact voor?

[0:14:51] Ik blijf ervoor om heel duidelijk te maken, net als bijvoorbeeld Slovenië doet, dat we geen enkel wapen willen leveren wat op welke manier nou ook gebruikt kan worden tegen de Palestijnen in Gaza op de Westbank.

[0:14:59] En ik denk dat het heel belangrijk is dat Nederland, net als het land wat ik net noemde, die stap zet.

[0:15:04] En ik zie dat het kabinet nog steeds een rechtszaak voert om het recht te hebben om onderdelen van de joint strike fighter F-35 te mogen uitvoeren.

[0:15:10] Daar heeft de heer Karaman het niet over.

[0:15:12] Maar het lijkt me heel erg duidelijk dat het kabinet nu moet zeggen, ja, wij willen dat helemaal niet meer.

[0:15:15] We stoppen ook die rechtszaak.

[0:15:16] Wij willen dat soort wapens niet meer exporteren.

[0:15:19] Want je kan dat niet doen naar een land dat bezig is om een genocide te plegen.

[0:15:23] De heer Karreman.

[0:15:25] Voorzitter, dan een volgvraag.

[0:15:26] Hij refereert aan Slovenië, die een volledig wapenexportbeleid heeft richting Israël.

[0:15:30] Hoor ik nou de heer Paternotte dan ook pleiten om die Iron Dome onderdelen?

[0:15:35] Mochten die dat verzoek binnenkomen om dat dan ook niet te honoreren?

[0:15:38] Als ik dat zou zeggen, dan zou ik het wel eventjes heel expliciet maken hier, zoals mevrouw Piri dat destijds ook deed.

[0:15:45] En dat komt omdat wij er geen enkel vertrouwen in hebben dat als er meer burgerslachtoffers in Israël ontstaan, of het nou Palestijnen zijn, Bedoinen, Druzen of Israëliërs, dat het ook maar enige invloed zal hebben op het beleid van Netanjahu.

[0:15:55] We denken zelfs dat een extreme regering in Israël dat alleen maar zal aangrijpen voor nog meer geweld.

[0:16:01] Dank u wel.

[0:16:01] Dan is het woord aan de heer Van Baarle van Denk.

[0:16:04] In Gaza wordt een genocide gepleegd.

[0:16:08] De Palestijnen worden door Israël uitgemoord en uitgehongerd.

[0:16:13] En de Nederlandse regering kijkt toe hoe dit gebeurt, al die tijd al.

[0:16:20] En ik vraag mij elke dag weer af waarom zoveel politieke partijen wegkijken van het leed van de Palestijnen.

[0:16:28] En ik kan eigenlijk maar één antwoord bedenken.

[0:16:31] Het zijn voor deze partijen slechts Palestijnen.

[0:16:35] Want stelt u zich eens voor dat het in Gaza niet om Palestijnen zou gaan, maar om bijvoorbeeld Oekraïners of Joodse mensen.

[0:16:44] Stelt u eens voor dat maandenlang Joodse mensen dagelijks gebombardeerd worden en tienduizenden Joden vermoord zouden worden.

[0:16:55] dat twee miljoen Joodse mensen uitgehongerd zouden worden.

[0:16:59] Dat Joodse kinderen die op voedsel wachten worden doodgeschoten.

[0:17:04] Dat Joodse huizen en winkels gewelddadig zouden worden onteigend.

[0:17:10] Waar doet jullie dat aan denken?

[0:17:13] Zou de wereld dan ook toekijken?

[0:17:16] Zou er ook meer dan twintig maanden niks gebeuren?

[0:17:19] Zou men het dan hebben over het recht op zelfverdediging?

[0:17:24] Natuurlijk niet.

[0:17:25] Iedereen hier zou het dan direct hebben over genocide.

[0:17:31] Iedereen hier zou zeggen dit is een nieuwe holocaust en alles hiertegen willen doen.

[0:17:37] Terecht.

[0:17:39] Iedereen in dit huis zou dan opstaan en zeggen dit nooit meer.

[0:17:42] We zeiden toch met elkaar dit nooit meer.

[0:17:45] En nu zijn we getuigen van een nieuwe holocaust tegen de Palestijnen.

[0:17:50] Netanjahu is de Hitler van de 21ste eeuw.

[0:17:54] En in dit huis heerst een keiharde dubbele maat.

[0:17:58] Een Joods leven of een Oekraïns leven is meer waard dan een Palestijns leven.

[0:18:05] Ik vind dat schandalig, voorzitter.

[0:18:07] Ik vind het schandalig hoe we terecht zien dat in al die gevallen opgekomen wordt voor het internationaal recht en de mensenrechten, maar de Palestijnen al die tijd aan hun lot worden overgelaten nu er een genocide gepleegd wordt.

[0:18:21] Dit huis

[0:18:22] is al die waarde van mensenrechten niet waard.

[0:18:26] Nederland komt niet verder dan goedkope oproepjes en boterzachte maatregelen tegen Israël.

[0:18:32] Twee ministers op een lijst wat oproepjes, wat teksten op hun website aanpassen.

[0:18:39] Een paar miljoen euro voor noodhulp.

[0:18:42] Dat is wat Nederland doet.

[0:18:44] Niets meer.

[0:18:45] Het is schandalig weinig.

[0:18:47] Waarom doet Nederland niets?

[0:18:49] Nederland kan stoppen met het kopen van wapens van Israël, maar doet dat niet.

[0:18:54] Nederland kan een totaal wapenembargo instellen, maar doet dat niet.

[0:18:59] Nederland kan een totale economische boycott tegen Israël eisen, maar doet dat niet.

[0:19:04] persoonlijke sancties tegen de crimineel Netanyahu instellen?

[0:19:07] Doet dat niet.

[0:19:08] Kan het militaire verdrag met Israël door de scherden halen?

[0:19:11] Doet dat niet.

[0:19:12] Kan de ambassadeur uit Tel Aviv terugroepen?

[0:19:15] Doet dat niet.

[0:19:16] Kan de Palestijnse staat erkennen?

[0:19:18] Doet u niet.

[0:19:19] Kan de handel met illegale nederzettingen verbieden?

[0:19:21] Doet u niet?

[0:19:22] Kan het de goede van de Israëlische regering bevriezen?

[0:19:25] Doet u niet?

[0:19:26] Waarom doet Nederland niet wat het moet doen?

[0:19:28] Waarom doet Nederland zo ontzettend weinig, niks?

[0:19:31] Hoeveel Palestijnen moeten er nog sterven?

[0:19:34] Hoeveel kinderen die op voedsel wachten moeten er nog worden vermoord... totdat de Nederlandse regering eindelijk doet wat het moet doen?

[0:19:41] Hoeveel Palestijnse baby's moeten er dood worden gebombardeerd?

[0:19:45] Sterven mensen, sterven kinderen.

[0:19:48] Doe iets.

[0:19:49] Zeg nou niet dat u voorloper bent in Europa, terwijl al die dingen die u kunt doen, dat u nu niet doet.

[0:19:57] U bent geen knip voor de neus uit, zeg ik tegen de minister-vere voorzitter.

[0:20:01] Door dit niets te doen, is de Nederlandse regering politiek medeplichtig.

[0:20:06] en zijn de leden van dit kabinet wat ons betreft strafbaar.

[0:20:09] Deze minister, dit kabinet, heeft politiek bloed aan de handen.

[0:20:14] Wegkijken van een genocide is strafbaar gedrag.

[0:20:18] En wat DENK betreft dient de Kamer een voorstel tot het in overweging nemen van een aanklacht voor een ambtsmisdrijf in tegen dit kabinet.

[0:20:25] Voor de rechten met dit kabinet.

[0:20:27] Boeten voor het wegkijken.

[0:20:29] En ik roep alle andere fracties op om ons voorstel hiervoor te steunen.

[0:20:34] Wij willen het indienen, maar we hebben daarvoor de steun van anderen nodig.

[0:20:39] Want we moeten met elkaar zeggen dat wegkijken van een genocide door een kabinet niet straffeloos kan blijven.

[0:20:46] Wat we moeten doen is het verzet zijn en het verzet steunen tegen de Israëlische onderdrukker.

[0:20:53] in woorden en in daad, naast alle Palestijnen staan die zich beroepen op het internationaal recht en zich hier ook tegen verzetten.

[0:21:03] En voorzitter, dat betekent de realiteit erkennen dat de staat Israël een onderdrukkingstaat is die plaats moet maken voor een staat met gelijke rechten voor iedereen, moslims, joden, christenen, wie dan ook, from the river to the sea, Palestine will be free.

[0:21:18] Dank u wel mevrouw Teunissen van de Partij voor de Dieren.

[0:21:22] Een interruptie van de heer Diederik van Dijk van de SGP.

[0:21:25] Het is eigenlijk geen interruptie, maar meer een punt van orde.

[0:21:27] Ook gewoon een hele vriendelijke vraag aan de voorzitter.

[0:21:30] We zouden met elkaar dit debat ordelijk en netjes voeren.

[0:21:34] Ik hoorde zojuist de woordvoerder, de premier van Israël, een bevriende natie rechtsdrukshiedelig noemen.

[0:21:41] Een land dat zo is getroffen door de holocaust.

[0:21:43] Van mij betreft zijn er grenzen aan wat u kunt zeggen, ook in dit debat.

[0:21:46] En ik vraag u nu of u ook daarop wilt toezien.

[0:21:50] Ik ga natuurlijk niet over de woorden van de Kamerleden.

[0:21:54] Er is eerder wel gezegd dat een aantal woorden inderdaad niet gebruikt zouden moeten worden, maar daar is ook niet heel veel tegen te doen op dit moment.

[0:22:02] Het was geen interruptie, meneer Van Baarle.

[0:22:07] Mag ik er wel op reageren, middels een persoonlijk feit?

[0:22:09] Een persoonlijk feit mag altijd, heer Van Baarle.

[0:22:11] Ja, voorzitter, want in principe word ik nu door een collega van de SGP beschuldigd van taalgebruik dat niet gebezig zou moeten worden.

[0:22:19] En voorzitter, ik hecht eraan dat op het moment dat er een genocide plaatsvindt, we in dit huis ons niet gaan afvragen of de heer Netanjauw misschien beledigd kan zijn door wat we zeggen.

[0:22:29] Come on, er vindt een genocide plaats.

[0:22:32] En de heer Netanjauw moet daar de gevolgen van ondervinden en keihard aangesproken worden.

[0:22:38] Het lijkt me goed dat we het inderdaad gewoon netjes en respectvol houden, ook naar mensen die hier misschien niet aanwezig zijn.

[0:22:43] Ik kijk naar mevrouw Teunissen van de Partij voor de Dieren voor haar inbreng.

[0:22:50] Voorzitter, het is heel simpel.

[0:22:54] Nederland heeft de plicht om al het mogelijk te doen om de genocide tegen de Palestijnen door Israël te stoppen.

[0:23:04] Nederland neemt geen echte maatregelen en daarmee is Nederland medeplichtig aan genocide.

[0:23:12] Nederland faciliteert, Israël bombardeert.

[0:23:16] Nederland investeert, Israël bombardeert.

[0:23:20] De situatie in Gaza is geen oorlog of humanitaire catastrofen, zoals het kabinet steeds in vage woorden zegt.

[0:23:27] Dat is een rookgordijn, voorzitter.

[0:23:30] Want dit is ronduit genocide.

[0:23:33] Een geplande en bewuste genocide.

[0:23:35] Want sinds 7 oktober 2023 maakt de Israëlische regering er geen geheim van dat de Palestijnse bevolking massaal wil uithongeren.

[0:23:45] En we zien dat dus nu ook elke dag gebeuren, tot de bezetting van heel Gaza nu.

[0:23:52] Het is de systematische massale uithongering en de moord op de Palestijnse bevolking die de mensen daar al twee jaar doormaken.

[0:24:02] Gaza ligt in puin.

[0:24:04] 60.000 mensen zijn vermoord, onder wie enorm veel kinderen.

[0:24:08] Elke dag dat er geen maatregelen komen, wordt de bevolking massaal uitgehongerd, terwijl VN-vrachtwagens aan de kant staan, vol met voedsel.

[0:24:17] Het lijden is zo niet te bevatten, zo groot, dat kinderen nu op camera wensen dat ze dood waren, in het paradijs, want daar is eten en water en daar zijn hun ouders.

[0:24:32] De minister weet dondersgoed dat hij meer kan doen dan wat hij nu doet.

[0:24:35] Hij kan in ieder geval beginnen met alle maatregelen toepassen die op tafel lagen in het Catshuis.

[0:24:41] Waarom doet hij dat niet?

[0:24:43] Waarom blijft hij wegduiken?

[0:24:45] Hij weet ook dondersgoed dat Nederland het genocideverdrag heeft getekend.

[0:24:50] Hij weet dondersgoed dat Nederland zich moet inspannen om te helpen de genocide te stoppen.

[0:24:55] Dit onderstreepte de Commissie voor Volkelrechtelijke Vraagstukken deze week.

[0:24:59] Gaat de minister alle aanbevelingen van het CAVV overnemen?

[0:25:04] Ik wil graag een heldere reactie.

[0:25:06] Nederland is de grootste investeerder ter wereld in Israël en grootste importeur van Europa van Israëlische wapens en leverancier van wapenonderdelen.

[0:25:17] Daardoor heeft Nederland een extra verplichting om zaken te doen.

[0:25:22] Nederland faciliteert.

[0:25:25] investeert en Israel bombardeert.

[0:25:28] Het internationale gerechtshof heeft vorig jaar al geoordeeld dat in Gaza een genocide dreigt.

[0:25:34] Dit kabinet had dus ook de juridische verplichting om allang te luisteren, maar blijft continu wegkijken.

[0:25:41] De maatregelen die het kabinet voorstelt, het zijn schijnbewegingen.

[0:25:46] Oorlogsmigdadiger Israel de hand boven het hoofd blijven houden, terwijl je doet alsof je maatregelen neemt.

[0:25:52] Geen sanctiepakket, maar wel een vliegtuig sturen voor gevaarlijke en inactieve airdroppings.

[0:25:58] Voorzitter, stop met deze schuimbewegingen, zegt het kabinet.

[0:26:02] De Partij voor de Dieren wil echte maatregelen zien, vandaag.

[0:26:06] Vandaag kunnen we het tij keren.

[0:26:09] Kom met een volledig wapenembargo.

[0:26:11] Stop alle militaire samenwerking, inclusief de inkoop van wapens uit Israël.

[0:26:15] Die worden getest op de Palestijnse bevolking.

[0:26:19] Kom minstens met een nationale boycott op producten uit illegale nederzettingen.

[0:26:23] Dit lag notabene op tafel bij het Catshuis.

[0:26:26] En het liefst met een algehele economische boycott.

[0:26:29] Erken de Palestijnse staat.

[0:26:31] Nederland loopt achter in Europa.

[0:26:33] Sanctioneer de hele Israëlische regering.

[0:26:36] En zoals het CAVV zegt, scherp visumvereisten aan, trek overvliegrechten in, ken overheidscontracten niet toe.

[0:26:43] Neem alle aanbevelingen uit dat rapport over.

[0:26:46] En ik zeg tegen NSC en VVD, ChristenUnie en de SGP, stop alsjeblieft met wegkijken en steun deze maatregelen.

[0:26:55] Verschuilen achter Europa, dat is ook een vorm van medeplichtigheid, want dan kun je zeggen, nou dan hoeven wij niks te doen.

[0:27:02] Het is een nationale verplichting, juridisch gezien, om stappen te nemen om de genocide te helpen stoppen.

[0:27:08] Maar dankzij deze partijen, minister Veldkamp en het kabinet, staat Nederland nu aan de verkeerde kant van de geschiedenis.

[0:27:16] Maak vandaag andere keuzes.

[0:27:18] Nederland heeft een nationale verplichting om genocide te stoppen.

[0:27:23] Uit onderzoek van The Guardian blijkt dat Israël met behulp van Microsoft in Nederland 1500 terabyte aan Palestijnse telefoongesprekken heeft opgeslagen.

[0:27:36] Je hebt 23.000 jaar nodig om al die audiobestanden te luisteren.

[0:27:40] Zoveel is het.

[0:27:42] Deze gegevens worden gebruikt voor het plegen van genocide.

[0:27:45] En ik wil vandaag nog van de minister weten hoe hij dit gaat stoppen, want het is schandalig, voorzitter, dat Nederland hierbij helpt.

[0:27:53] Dank u wel.

[0:27:54] Dank u wel.

[0:27:55] Een interruptie van de heer Van den Burgh van de VVD.

[0:27:59] Ja, voorzitter.

[0:28:01] Mevrouw Teunissen sprak over de voedseldroppings als zijnde schijnoplossingen en zei daarna stop deze schijnoplossingen.

[0:28:09] Betekent dat het Partij voor de Dieren vindt dat de droppings vanuit Nederland en andere landen onmiddellijk zou moeten stoppen?

[0:28:17] Mevrouw Teunissen.

[0:28:19] Voorzitter, dat zegt niet alleen de Partij voor de Dieren.

[0:28:22] Hulporganisaties zeggen massaal... ...we moeten de druk bij Israël opvoeren... ...om al die VN-vrachtwagens en vrachtwagens van andere hulporganisaties... ...die al maanden niet Gaza in kunnen... ...om ervoor te zorgen dat die nu Gaza wel in kunnen en dat de uithongering stopt.

[0:28:37] Er is afgelopen week een hulpverlener overleden door een voedseldropping.

[0:28:41] Het is ook nog eens ontzettend vernederend voor mensen die al uitgehongerd zijn...

[0:28:46] om naar zo'n iets wat naar beneden valt te moeten rennen, moet ellenbogen om een handje vol rijst.

[0:28:53] Dus ik zeg niet... Nou, ik zeg, ga nou echte maatregelen treffen, in plaats van elke keer dit soort symbolische maatregelen die zelfs gevaarlijk zijn.

[0:29:03] Dank u wel, de heer Van den Burg.

[0:29:05] Voorzitter, mevrouw Teunis en ik, en ik denk een groot deel van de Kamer, zijn het eens dat langs andere wegen zoveel mogelijk voedsel naar binnen moet gaan.

[0:29:14] Voedsel bedoel ik noodhulp in bredere zin mee.

[0:29:17] Laat onverlet dat zolang dat niet het geval is,

[0:29:21] Ik toch voor zou pleiten om die voedseldroppings wel te laten plaatsvinden, omdat iedere maaltijd, iedere kilo, iedere pallet er één is.

[0:29:31] Is mevrouw Teunissen dat met mij eens?

[0:29:33] Mevrouw Teunissen.

[0:29:34] Voorzitter, ik zou tegen de VVD willen zeggen stop met de Partij voor het Dieren de maat te nemen.

[0:29:39] U heeft elke effectieve maatregel hier geblokkeerd om ook maar iets te doen aan het toelaten van voedsel.

[0:29:46] Elke keer dat wij iets hebben voorgesteld wat echt daadwerkelijk effectief is, niet alleen de Partij voor de Dieren, maar heel veel partijen hier in dit huis, we zijn al twee jaar bezig om ervoor te zorgen dat het kabinet ook maar enige effectieve maatregel neemt.

[0:29:58] En dan gaat de VVD mij nu de maat nemen dat ik waarschuw voor een gevaarlijke, groot en heel symbolische maatregel, dat het kabinet dat wel doet.

[0:30:06] Ik vind het echt...

[0:30:07] Grove schande, voorzitter.

[0:30:09] Ik ga hier totaal niet in mee en ik roep de VVD op om vandaag eindelijk nou eens echt iets te gaan doen in plaats van continu maar tegen te werken en te doen alsof je wel wat doet en oh, internationaal recht vinden we zo belangrijk.

[0:30:20] Doe eens een keer echt wat.

[0:30:21] Dank u wel.

[0:30:22] Ik wil vragen ook de beantwoording van de interrupties echt korter te doen en in te gaan op de vragen.

[0:30:27] De heer Vermeer van BBB voor een interruptie.

[0:30:30] Ja, dank u wel, voorzitter.

[0:30:32] En ik heb eigenlijk een vraag aan mevrouw Teunissen, want ze werpt een stelling op en ze brengt het als een feit dat er geen voedsel binnenkomt, dat er geen noodzullen binnenkomt.

[0:30:40] Betekent dit dat mevrouw Teunissen zegt dat de statistieken van de Verenigde Naties dat er sinds 19 mei 38.933 pallets collected zijn, dat zij zegt dat dat nepnieuws is?

[0:30:57] Mevrouw Teunissen.

[0:30:59] Ja, voorzitter, ik zal proberen om hier respectvol op te reageren.

[0:31:03] Dat ga ik ook doen.

[0:31:06] De VN heeft vastgesteld dat er uithongering plaatsvindt van de Palestijnse bevolking.

[0:31:11] We zien elke dag de schrijnende beelden van baby's die worden uitgehongerd.

[0:31:16] Dat is geen natuurfenomeen.

[0:31:18] Dat is niet een humanitaire catastrofe, zoals het kabinet in de brief schrijft.

[0:31:22] Maar dat is een bewuste actie.

[0:31:25] Dat is een bewuste genocide, een geplande genocide.

[0:31:29] Dus nee, er komt nauwelijks voedsel binnen en die dat druppelsgewijs binnenlaten van een paar vrachtwagens.

[0:31:35] Nou, kennelijk trapt de BBB daar dus in.

[0:31:38] Dat is een actie van Netanjahu om de mensen die ongerust zijn, om die maar een beetje te sussen.

[0:31:43] Nou, het is kennelijk gelukt bij de BBB, maar het gaat niet lukken bij de Partij voor de Dieren en gelukkig ook niet bij heel veel andere mensen die ik vandaag hier om het parlement zie.

[0:31:52] Mensen pikken het niet.

[0:31:53] Mensen trappen er niet in.

[0:31:56] Dank u wel.

[0:31:56] Dan is het woord aan mevrouw Dobbe van de SP.

[0:32:01] Dat klopt.

[0:32:02] Dank u wel, voorzitter.

[0:32:04] Elke dag zien we nieuws over doden, over uithongering, over de oorlogsmisdaden in Gaza.

[0:32:08] De beelden van de uitgemergelde baby'tjes, de kinderen van dezelfde leeftijd als mijn eigen kinderen.

[0:32:14] Ik vind het verschrikkelijk, hartverschurend om dat te zien.

[0:32:18] En het is onmenselijk wat daar gebeurt.

[0:32:20] Hier voor de deur worden de namen voorgelezen van hele families.

[0:32:24] van kinderen, baby's, hele families, pagina's vol.

[0:32:28] Het is heel indrukwekkend om te zien en dat voorlezen gaat dag en nacht door.

[0:32:32] Van de ruim 61.000 doden, minimaal 61.000 doden.

[0:32:38] De lijsten worden elke dag langer.

[0:32:40] Van die doden.

[0:32:42] 70.000 kinderen in Gaza hebben dringend behandeling nodig vanwege acute ondervoeding.

[0:32:46] Kinderen.

[0:32:48] En nu wil Netanyahu heel Gaza militair gaan bezetten.

[0:32:51] Hoeveel tijd, en ik vroeg het vorig jaar ook al, hoeveel tijd denkt deze minister nu nog dat hij heeft om maatregelen te nemen om genocide te voorkomen?

[0:33:00] De tijd is op.

[0:33:02] In heel Nederland komen mensen in actie en ik ben ook heel erg blij om deze volle tribune vandaag hier te zien.

[0:33:07] Maar ook de mensen die dag en nacht zich inzetten op de stations, et cetera.

[0:33:11] Zij vinden dat de politiek in Den Haag niet stil mag zijn en zij hebben daar groot gelijk in.

[0:33:17] Nederland is gehouden aan het genocideverdrag.

[0:33:19] Het CFIV zegt deze week weer duidelijk dat Nederland de verplichting heeft om alles te doen wat kan om genocide te voorkomen.

[0:33:28] Niet een beetje, niet een aantal dingen te kiezen die kunnen, maar alles wat kan.

[0:33:34] Binnen de EU, maar ook zelf met nationale maatregelen te komen vanuit Nederland.

[0:33:38] En Nederland doet echt niet alles wat kan.

[0:33:41] En dat weet deze minister ook.

[0:33:43] Een paar weken geleden presenteerde onze Nederlandse defensie Trots, een raketsysteem, gekocht van het Israelische Elbit.

[0:33:50] Die test dus zijn wapens in de Gaza-strook op Palestijnen.

[0:33:54] Nederland kocht de afgelopen vijf jaar voor 2 miljard euro aan wapens uit Israël.

[0:33:58] En Nederland kan stoppen met het importeren van wapens uit Israël en het exporteren van wapens naar Israël.

[0:34:05] En waarom gebeurt dit niet?

[0:34:07] Nederland kan militaire samenwerkingsverbanden met Israël opzeggen.

[0:34:10] En waarom gebeurt dit niet?

[0:34:12] Waarom doet de minister dit niet?

[0:34:13] Nederland is een van de grootste investeerders, of zelfs de grootste investeerder wereldwijd in Israël, groter dan de Verenigde Staten.

[0:34:22] Een financieel doorvoerland voor tientallen miljarden euro's richting Israël via onze zuidas.

[0:34:27] Waarom wordt dit niet aangepakt?

[0:34:29] Een belastingverdrag, er schijnt nog een belastingverdrag te zijn tussen Nederland en Israël.

[0:34:34] Waarom wordt dat niet opgezegd?

[0:34:35] Waarom gebeurt dit niet?

[0:34:36] Er kan een verantwoordingsplicht worden gevraagd aan Nederlandse bedrijven die actief zijn in Israël.

[0:34:41] Waarom gebeurt dit niet?

[0:34:43] Nederland kan stoppen met het verlenen van consulaire bijstand om investeringen in Israël door Nederlandse bedrijven te stimuleren.

[0:34:49] Waarom gebeurt dit niet?

[0:34:52] Nederland kan een handelsverbod instellen uit Israëlische nederzettingen in bezet Palestijns gebied.

[0:34:59] Waarom gebeurt dit niet?

[0:35:01] En in de nota van de volkenrechtelijke adviseur worden een aantal genocidale uitspraken van Galant, van Herzog en Kat opgevoerd.

[0:35:08] Trouw had twee weken geleden ook een zwarte voorpagina vol met genocidale uitspraken.

[0:35:14] Ook van deze mensen, maar ook bijvoorbeeld van de Israëlse generaal-major Ali Jan, kolonel Sheshet en minister Eliyahu.

[0:35:24] En Nederland kan voor meer verantwoordelijke personen dan alleen maar voor smotsritje of benkvier sancties instellen.

[0:35:29] En waarom gebeurt dit niet?

[0:35:31] Die uitspraken zijn er al.

[0:35:33] Nederland kan net als 150 andere landen zoals Noorwegen, Ierland, Spanje, nu ook Frankrijk, Canada de Palestijnse staat erkennen.

[0:35:39] Waarom gebeurt dit niet?

[0:35:41] En Nederland kan zich aansluiten bij de genocidezaak van Zuid-Afrika bij het internationale gerechtshof.

[0:35:45] Waarom gebeurt dit niet?

[0:35:47] En voorzitter, er zijn duizenden mensen in Gaza, waaronder 4500 kinderen die dringend medische hulp nodig hebben.

[0:35:54] en die wachten op medische evacuaties.

[0:35:56] Het zijn kindjes, die kunnen er helemaal niks aan doen.

[0:35:59] Er is niet genoeg ruimte in de regio om deze kinderen op te vangen en om ze te behandelen.

[0:36:04] En andere landen hebben al patiënten opgenomen.

[0:36:06] En waarom doet Nederland dit niet?

[0:36:08] Waarom gebeurt ook dit niet?

[0:36:10] En ik wil de minister vragen, op al deze maatregelen die ik nu noem,

[0:36:14] één voor één te reageren waarom hij dit niet doet.

[0:36:19] Want Nederland moet de verplichting nakomen om alles te doen wat kan om genocide te voorkomen.

[0:36:25] En al deze dingen zou deze minister kunnen doen.

[0:36:28] En straks, vandaag, wordt in Israël besloten over het plan van Netanyahu om de hele Gaza-strook militair te bezetten.

[0:36:36] Een deel van de mensen in Gaza moest van Netanjahu gisteren ook alweer gedwongen plaatsmaken.

[0:36:41] Die werden weer gedwongen om te verhuizen en te verplaatsen.

[0:36:44] En waar naartoe wordt er niet bijgezegd, want er is geen plek voor die mensen.

[0:36:49] En de intenties van Netanjahu zijn glashelder.

[0:36:52] We weten wat hij wil.

[0:36:54] En dat is genocide.

[0:36:56] En dat wordt nu ook uitgevoerd.

[0:36:57] De tijd is op.

[0:36:58] En mijn vraag is, waar wacht deze minister nog op?

[0:37:02] Wanneer is die rode lijn?

[0:37:04] Die rode lijn was vorig jaar in februari of januari 2024 bij de inval van Rafaal bereikt.

[0:37:10] En wanneer wordt die nu bereikt?

[0:37:11] Dank u wel.

[0:37:11] Dan is het woord aan de heer Dassen van Volt.

[0:37:14] Voorzitter, kinderen worden uitgehongerd, hulpverleners worden vermoord, journalisten worden gebombardeerd.

[0:37:21] Gaza is veranderd in een woestenij van puin, stof en graven.

[0:37:26] En vandaag hebben wij het zoveelste debat over de genocide die open en bloot voor onze ogen plaatsvindt.

[0:37:35] Vandaag hebben we het zoveelste debat waarbij we het kabinet, de VVD en NSC oproepen om alles te doen om dit te stoppen.

[0:37:43] Mensenrechtenorganisaties, internationale instituties, adviesraden, experts, de samenleving.

[0:37:50] Allemaal roepen ze al maanden en maanden op om deze horror te stoppen.

[0:37:55] En deze week kwam het CAVV daar met een snoeihard oordeel overeen.

[0:38:00] Nederland doet te weinig en is daardoor medeplichtig.

[0:38:05] Minister, kom vandaag niet aan dat Nederland al voldoende doet.

[0:38:09] Kom vandaag niet aan dat we voorop lopen.

[0:38:12] Kom vandaag niet aan dat we geen invloed hebben.

[0:38:16] Het is een schande.

[0:38:18] Het is een trap in het gezicht van de Palestijnen.

[0:38:21] Een trap in het gezicht van de samenleving.

[0:38:24] En een trap in het gezicht van alles waar Nederland voor hoort te staan.

[0:38:30] Vandaag bespreken we niet een politiek probleem.

[0:38:33] We bespreken een moreel probleem.

[0:38:36] Want waar is ons hart?

[0:38:38] Waar is onze medemenselijkheid?

[0:38:41] Dat we niet de meest basale actie doen als parlementariërs.

[0:38:45] Namelijk het voorkomen van de ergste misdaad die er is.

[0:38:49] Genocide.

[0:38:51] En genocide is geen natuurverschijnsel.

[0:38:54] Geen ramp die plotseling over mensen heen wordt gestort.

[0:38:56] Zoals een vulkaanuitbarsting of een aardbeving.

[0:38:59] Het is bewust menselijk handelen.

[0:39:03] En dan moet je in actie komen.

[0:39:05] Minister, doe iets nieuws, grijp in met harde economische, militaire, politieke en diplomatieke sancties.

[0:39:14] Sluit aan bij de 600 oud-generaals en leiders van het Israëlische leger en de veiligheidsdiensten om Donald Trump op te roepen Netanyahu te dwingen om te stoppen.

[0:39:24] En sluit je aan bij 148 landen die Palestine al erkennen.

[0:39:28] Geef de Palestijnen eindelijk de zelfbeschikking waar ze al zo lang op wachten en recht op hebben.

[0:39:35] Voorzitter, kan de minister een reflectie geven op zijn eigen handelen na het snoeiharde oordeel van de CAVV?

[0:39:43] En kan hij uitleggen waarom hij accepteert dat we gevaarlijke voedseldroppings moeten uitvoeren, terwijl Israël de meer dan 10.000 vrachtwagens met voedsel die klaarstaan aan de grens blokkeert?

[0:39:56] Het is waanzin.

[0:40:00] Voer de druk op.

[0:40:01] Zorg dat die vrachtwagens er doorheen gaan.

[0:40:04] En kan de minister uitleggen waarom niet de gehele regering van Netanyahu op de sanctielijst staat?

[0:40:09] Waarom er geen wapenembargo is?

[0:40:11] Waarom de minister nog niet is aangesloten bij de genocidezaak van Zuid-Afrika?

[0:40:16] Leg uit waarom we nog voor miljarden aan wapens kopen.

[0:40:20] Wapens die getest worden in Gaza.

[0:40:24] Nederland is de grootste investeerder ter wereld in Israël.

[0:40:27] Banken investeerden de afgelopen jaren voor 20 miljard in bedrijven die actief zijn in de illegale Israëlische nederzetting.

[0:40:35] Waarom is er nog steeds geen handelsverbod?

[0:40:38] Volg het voorbeeld van Ierland.

[0:40:41] En het kabinet laat dit na.

[0:40:42] Dus wij zijn zelf aan de slag gegaan met een initiatiefwet voor dit handelsverbod.

[0:40:47] En ik hoop ook dat andere partijen zich hierbij aansluiten om te zorgen dat we dat zo snel mogelijk nationaal regelen.

[0:40:55] Netanyahu wil nu heel Gaza bezetten.

[0:40:57] Het wordt besproken.

[0:40:58] Het staat op papier.

[0:40:59] Hij kiest openlijk voor genocide.

[0:41:01] Kan de minister Nederland in de ogen kijken?

[0:41:04] Nederland dat dagelijks de beelden van uitgehongerde kinderen op de tv en op de telefoon voorbij ziet komen en werkelijk beweren dat dit kabinet absoluut het maximale doet om deze genocide te stoppen?

[0:41:20] Voorzitter, de geschiedenis zal hard oordelen over het gebrek aan actie.

[0:41:26] We zullen er allemaal een hoge prijs voor betalen, want de wereld ziet de Nederlandse en Europese hypocrisie als het gaat om mensenrechten.

[0:41:35] Het internationaal recht staat daarmee op de helling.

[0:41:40] Maar de hoogste prijs wordt betaald door de Palestijnen, die nu worden vermoord door honger, door ziekte, door bommen.

[0:41:50] Hun toekomst is afgepakt.

[0:41:52] Het is nu aan ons, met alles wat we weten, alle beelden die we elke dag zien, alle oproepen die aan ons gedaan zijn, om nu eindelijk alles te doen om deze verschrikkelijke genocide te stoppen.

[0:42:07] Dank u wel.

[0:42:08] Dank u wel.

[0:42:08] Dan is het woord aan de heer Diederik van Dijk van de SGP.

[0:42:11] Dank u wel, voorzitter.

[0:42:12] Voorzitter, het boek Te Chosen van Gaim Potok opent met de motto waarin het Joodse volk wordt vergeleken met een voor zijn leven vechtende vis aan een haak.

[0:42:23] En Potok schrijft, zijn verweer is alles wat de wereld waarneemt en het is begrijpelijk dat de wereld het verkeerd begrijpt.

[0:42:31] Voor een vrije vis is het moeilijk te begrijpen wat er gebeurt met een aan de haak geslagen vis.

[0:42:36] Voorzitter, op 7 oktober 2023 startte Hamas een aanval op Israël.

[0:42:41] Duizenden raketten werden afgevuurd en honderden Palestijnse militanten staken de grens over.

[0:42:48] Zij vermoorden 1200 Israëliërs en namen 250 geislaars mee naar Gaza.

[0:42:54] Israël voert sindsdien een niet gezochte strijd tegen Hamas, Hezbollah, Iran en Syrië.

[0:43:01] Een legitieme strijd, maar wel een met gruwelijke gevolgen.

[0:43:06] Naast een militaire oorlog woedt er een propagande oorlog.

[0:43:09] Dat moet iedereen voorzichtig maken in te snelle oordelen waarbij emotie en ratio met elkaar strijden.

[0:43:16] Emotioneel wil niemand dat er nog één Palestijns kind sterft.

[0:43:22] Rationeel weet je dat Hamas nooit meer in staat mag zijn tot een herhaling van 7 oktober en dat de Gazaanse bevolking wordt geholpen met uitschakeling van Hamas.

[0:43:33] Veel informatie die tot ons komt wordt, linksom of rechtsom, gevoed door terreurbeweging Hamas en veel media laat zich lenen als megafoon voor de Hamas-propaganda.

[0:43:44] Mogen we blind varen op Israelische informatie?

[0:43:47] Nee, ook hier past alertheid.

[0:43:49] Maar Israël is geen jihadistische terreurgroep.

[0:43:53] Het is een democratische rechtsstaat met onafhankelijke rechtsspraak, met een uiterst kritische pers, kritische parlementariërs en kritische maatschappelijke organisaties.

[0:44:03] Voor de SGP zijn drie zaken cruciaal.

[0:44:06] De Gijslaars vrij, Hamas weg en royaal humanitaire hulp Gaza in.

[0:44:12] Zijn dit ook de kernpunten van het kabinet?

[0:44:14] En erkent de minister dat sanctiesjegers Israël

[0:44:18] een aanmoediging vormen voor Hamas om geen stap richting vrede te zetten.

[0:44:23] En dat sancties ons ongeloofwaardig maken als gesprekspartner voor Israël.

[0:44:28] Waarom zetten we niet sterker in op sancties tegen landen die Hamas-leiders de hand boven het hoofd houden?

[0:44:34] Wat doet de minister richting Turkije?

[0:44:37] Het kabinet is demissionair.

[0:44:40] Met haar inzet op sancties tegen Israël zet zij tientallen jaren aan bondgenootschap met Israël op het spel.

[0:44:46] Past de demissionaire kabinet niet terughoudendheid op dit vlak?

[0:44:53] Dat onschuldige burgers eten en zorg krijgen.

[0:44:56] De ellende van vrouwen en kinderen gaat door merg en been.

[0:44:59] En de SGP steunt daarom de noodhulp van het kabinet, zoals airdrops.

[0:45:04] Israël krijgt verwijt onvoldoende meterwerk aan hulp.

[0:45:07] Er kende minister dat de hulpverlening een complex steekspel is tussen Hamas, Israël en VN.

[0:45:13] De grootste tegenstander van de hulpverlening via Israël is Hamas.

[0:45:17] Israël heeft geen belang bij chaos rond de voedselverstrekking.

[0:45:22] Hamas pint garen bij het uithongeren van gazanen.

[0:45:25] Klopt het dat de schuld niet eenzijdig bij Israël gerecht kan worden?

[0:45:33] De SGP en GroenLinks kijken heel anders naar het Midden-Oosten en zeker naar Israël en Palestina.

[0:45:42] Maar wat Israël nu doet is rechtvaardig oorlog op basis van wat er op 7 oktober gebeurd is.

[0:45:53] Het is verschrikkelijk wat Hamas heeft gedaan op 7 oktober.

[0:45:57] Maar ik hoorde de heer Diederik van Dijk zeggen waar ze mee bezig zijn is het verslaan van Hamas en het vrijkrijgen van de gijzelaars.

[0:46:05] Maar nou is er ook een hele andere beweging in Israël.

[0:46:07] Bijvoorbeeld de oud-veiligheidsexperts die zeggen, maar ook mensen in het leger.

[0:46:12] Dat is niet waar deze regering mee bezig is.

[0:46:15] Militair gezien

[0:46:16] is er niks meer te verslaan in Gaza?

[0:46:19] De families van de gijzelaars zeggen dat wat deze regering doet is een doodvonnis voor onze familieleden.

[0:46:25] Wie gelooft de heer Van Dijk dan in Israël?

[0:46:28] Is dat kabinet Netanjahu of is het de families van de gijzelaars en de experts die echt iets anders beweren?

[0:46:34] Dank u wel.

[0:46:34] Interruptie moet echt korter, want anders ga ik hem voor twee tellen.

[0:46:37] De heer Diederik van Dijken.

[0:46:38] Ik dank de collega voor deze vraag.

[0:46:41] In de eerste plaats, ik zie dat juist als heel moois en heel goed, dat er inderdaad zo ontzettend over wordt gedebatteerd in Israël.

[0:46:48] Ook in het parlement, ook in de pers, et cetera.

[0:46:50] Dat is een kracht van Israël, geen zwakte.

[0:46:55] Wat is dus de beste oplossing?

[0:46:56] Ik wil er voorzichtig mee zijn om dat vanuit de Haagse bureaus toe neer te zetten.

[0:47:00] De risico's, krijgen hier de geiselaars van mij vrij, die begrijp ik.

[0:47:04] Waar ik de vinger vooral bij leg, is dat de druk en de sancties die we nu op Israël leggen, in ieder geval als gevolg heeft, of als risico, dat Hamas achteruit leunt en zelf geen stap zet richting vrede.

[0:47:18] Terwijl dat volgens mij toch echt de eerste stap is voor een einde van de oorlog, dat Hamas de wapens neerlegt en de geiselaars vrijlaat.

[0:47:25] Dank u wel, mevrouw Piri voor een tweede interruptie.

[0:47:28] Maar waarom is dan mijn vraag, als ook de SGP ziet dat wat er gaande is eigenlijk niet meer gaat over het militair verslaan van Hamas en het vrijkrijgen van de geiselaars, waarom blijft u het een rechtvaardige oorlog noemen?

[0:47:41] Leer Diederik van Dijk.

[0:47:42] Ja, een rechtvaardige oorlog.

[0:47:44] Ik wil goed en ook uitkijken voor al te grote woorden van grote afstand.

[0:47:49] Waar ik toch wel de vinger bij leg is, ik constateer het in de media en ook een aantal fracties.

[0:47:54] Kijk, bijvoorbeeld de bril hebben.

[0:47:55] Ja, alles wat er aan ellende gebeurt, het is volledig de schuld van Israël.

[0:47:59] Ik vraag ook uitdrukkelijk aandacht voor de andere kant en de perspectieven van Israël.

[0:48:04] Het is hun plicht om alles eraan te doen om de gijzelaars terug te krijgen.

[0:48:08] En wat volgens mij echt averechts werkt, en daar werken wij wel aan mee als parlement, is eenzijdig de druk opvoeren op Israël.

[0:48:15] En laten we dan in ieder geval, ik snap Hamas laat zich heel moeilijk onder druk zetten, maar in ieder geval nog die landen extra aanpakken die die Hamas-leiders nog steeds de hand boven het hoofd houden.

[0:48:26] Dank u wel.

[0:48:26] Gaat u verder met uw betoog.

[0:48:27] Dank u wel.

[0:48:29] Erkent de minister dat de hulpverlening niet in handen mag komen van Hamas, omdat dit voor hen een verdienmodel is?

[0:48:34] En waarom houdt Egypte de grens met Gaza poldicht?

[0:48:38] Voorzitter, het kabinet hint nog steeds op een tweestaatoplossing die de Palestijnen zelf meermaals hebben afgewezen.

[0:48:45] Waaraan ontleent het kabinet de haalbaarheid hiervan?

[0:48:48] In Gaza hebben Palestijnen de mogelijkheid gehad om te laten zien of zij een staat kunnen vormen.

[0:48:53] miljarden aan hulp ontvingen, zei.

[0:48:55] Het is besteed aan terreur.

[0:48:57] Ach, de minister, het wenselijk dat Israël nog zo'n dodelijk experiment aangaat in Judea en Samaria.

[0:49:04] Welke lichtpuntjes ziet de minister waaruit valt af te leiden dat een Palestijnse staat niet een mini-Iran of een mini-Afghanistan wordt?

[0:49:12] En denkt het kabinet ook na over alternatieven voor de twee-staat-oplossing, bijvoorbeeld het Emiraten-model?

[0:49:18] Voorzitter, de onrust in het Midden-Oosten wordt geprojecteerd op Joden in ons eigen land.

[0:49:23] Zij betalen de prijs voor iets waar zij part nog deel aan hebben.

[0:49:28] Wil de minister hen publiek een hart onder de riem steken en uitspreken dat onze Joodse landgenoten nooit belaagd mogen worden vanwege gebeurtenissen elders.

[0:49:38] En dat zij kunnen rekenen op alle bescherming die de overheid maar kan bieden.

[0:49:42] Tot slot, de SGP is een vriend van Israël.

[0:49:46] Soms met kromme tenen, maar altijd met gevouwen handen.

[0:49:50] Als vriend sporen wij Israël aan om de menselijkheid te bewaren.

[0:49:55] Als vriend bidden wij God om vrede voor Joden en Palestijnen, voor moslims, christenen, druzen en ieder mens.

[0:50:03] Ik zou oprecht niet weten voor wie onze verwachting anders moet komen.

[0:50:08] Dank u. Dank u wel.

[0:50:09] Een interruptie van de heer Baudet van het Forum voor Democratie.

[0:50:12] Dank u wel, voorzitter.

[0:50:14] Ik voel me eigenlijk af.

[0:50:15] of er voor de SGP een punt is waarop Israël wel te ver gaat in de oorlog in Gaza.

[0:50:23] Is dat te bedenken?

[0:50:24] Nu zo'n beetje 70% van alle gebouwen zijn vernietigd.

[0:50:28] 75% of 65% van alle landbouwgrond is vernietigd.

[0:50:32] 100.000 mensen of zo dood.

[0:50:34] Nog een paar honderdduizend die dan binnenkort doodgaan door die hongersnood.

[0:50:38] En mogelijk 2 miljoen Gazanen die naar Europa worden verdreven.

[0:50:44] Dat is het meest extreme scenario, zeg maar.

[0:50:47] Het lijkt alsof de regering dat met jou dat wil.

[0:50:51] Is dat op zichzelf acceptabel voor de SGP, als dat zou gebeuren?

[0:50:56] Of zegt de SGP, nee, dat gaat te ver, maar ze mogen nog 150.000 afmaken of zo en dan moeten ze stoppen.

[0:51:04] Hoe ver gaat uw steun?

[0:51:08] Voorzitter, de heer Baudet stapelt heel veel dingen op.

[0:51:11] En uiteraard ga ik mijn antwoord geven, maar alleen op de manier waarop de vraag wordt gesteld.

[0:51:15] We mogen er nog 150.000 afmaken, alsof dat de intentie van Israël is.

[0:51:21] Dat is precies het hele punt.

[0:51:22] Hamas is erop uit.

[0:51:24] Hoe meer burgerdoden, hoe beter.

[0:51:25] Het helpt hun zaak.

[0:51:26] Van Israël weten we ook vanuit het verleden dat ze hun beleid is zoveel mogelijk burgerslachtoffers te voorkomen.

[0:51:34] Lukt dat voldoende?

[0:51:35] Ja, dat is onderwerp van enorm debat, ook in Israël zelf.

[0:51:39] Ik geloof nou altijd dat de intentie van de regering is Amas verslaan, de Gijsla's terug en daarbij zoveel mogelijk ervoor waken om onnodige burgerslachtoffers te krijgen.

[0:51:49] Kijken we puur naar de ratio, en ik besef dat klinkt heel technisch, maar het aantal omgekomen terroristen ten opzichte van het aantal omgekomen burgerdoden, is dat in een stedelijk omgeving... Nou, daarvan kun je wel niet zeggen dat er een genocide plaatsvindt.

[0:52:02] Laat ik het daarbij houden.

[0:52:05] Dank u wel.

[0:52:05] Dan is het woord aan de heer... Dat mag, als u op tijd uw vinger opsteekt.

[0:52:09] Dan mag dat de heer Baudet voor een tweede interruptie.

[0:52:14] De heer Van Dijk draait mijn vraag om.

[0:52:19] Mijn vraag is niet of er een intentie is, maar het gaat om de prijs van de operatie.

[0:52:29] Alle dingen hebben een bepaalde prijs.

[0:52:35] Overigens houdt Israël meer dan 400 Palestijnse kinderen zonder enige vorm van proces vast en 10.000 Palestijnen zonder enige vorm van proces of aanklacht.

[0:52:49] Maar die 20 gijzelaars, die wil men terughebben.

[0:52:54] Op welk moment zegt de heer Van Dijk...

[0:53:00] Als collateral damage, je wil het niet, maar de prijs is 300.000 Gazanen moeten daarvoor toch waarschijnlijk gaan sterven.

[0:53:06] Zegt de heer Van Dijk dan oké, dat is gerechtvaardigd?

[0:53:09] Of zegt de heer Van Dijk nee, wacht even jongens, er is een grens aan, hoe verschrikkelijk moeilijk het ook is, maar je gaat niet...

[0:53:16] 300.000 of 150.000 of 50.000.

[0:53:19] Waar ligt die grens dan voor?

[0:53:21] Maar het kan ook het antwoord zijn dat de heer Van Dijk zegt ik steun gewoon altijd Israël.

[0:53:26] Maakt niet uit wat ze doen.

[0:53:28] Al zuiveren ze de hele Gaza-strook en gaan daar twee miljoen mensen gewoon weg.

[0:53:33] Er zijn mensen die dat willen.

[0:53:34] Ik ken mensen uit uw omgeving die dat voorstaan.

[0:53:37] Dat kan een standpunt zijn, maar ik ben gewoon benieuwd wat uw standpunt is.

[0:53:46] Wanneer gaat Israël dan te ver?

[0:53:49] Kunt u dat formuleren?

[0:53:51] Want kennelijk gaat Israël nu nog niet te ver.

[0:53:53] Nu vindt u het nog proportioneel.

[0:54:00] Ook hier voor geld wordt heel veel in een zin gezegd.

[0:54:06] Ik ken in mijn achterban niemand die zegt... nee, ik ken wel heel veel mensen... Ik ken wel heel veel mensen die zeggen wat ik ook al mijn collega's... hoe verschillend we hier ook zitten, ik hoop dat we het ook van elkaar blijven geloven...

[0:54:29] Elk Palestijns kind dat omkomt is een drama.

[0:54:32] En zo sta ik daar zelf ook in.

[0:54:34] Gruwelijk.

[0:54:35] U maakt er eigenlijk een soort rekensom van.

[0:54:37] Hoe ver mag je gaan?

[0:54:38] Ook Israël moet zich houden aan het oorlogsrecht.

[0:54:41] Dat is in ieder geval natuurlijk een ondergrens.

[0:54:43] En daar is natuurlijk ook heel veel debat over.

[0:54:46] Doen ze daar aan?

[0:54:48] Is het proportioneel?

[0:54:50] Doen ze zoveel mogelijk aan om onschuldige burgersslacht over ze te voorkomen?

[0:54:55] Ja, dat is een debat wat gaand is.

[0:54:57] Maar natuurlijk is er een ondergrens.

[0:55:00] Dank u wel.

[0:55:00] Dan een interruptie van de heer Van Baarle van Denk.

[0:55:02] De heer Van Dijk was klaar volgens mij.

[0:55:07] Dan gaan we over naar de heer Vermeer van BBB.

[0:55:11] Dank u wel, voorzitter.

[0:55:13] Als de terroristische organisatie Hammers morgen de wapens inlevert, is het morgen vrede.

[0:55:19] En als de Staat Israël morgen de wapens inlevert, bestaat de Staat Israël overmorgen niet meer.

[0:55:26] Voor BBB staat het belang van het voortbestaan van Israël als een paal boven water.

[0:55:32] Daarin hebben Nederland en de EU een historische verantwoordelijkheid.

[0:55:37] En BBB ziet Israël nog steeds als een bondgenoot.

[0:55:41] Maar ook een goede vriend mag en moet je aanspreken op zijn gedrag.

[0:55:46] En dat heeft de minister ook gedaan met zijn brief van 28 juli.

[0:55:50] De terroristische organisatie Hamas heeft de ellende zelf over zichzelf... en de bevolking van Gaza afgeroepen door op 7 oktober 2023... een buitengewoon brute terreuraanslag te plegen op vrouwen, kinderen en bejaarden... en door gijzelaars te nemen waarvan er tot op de dag van vandaag nog een groot aantal worden vastgehouden.

[0:56:13] En de terroristische organisatie Hamas wist dat Israël terug zou slaan en dat daarbij veel burgerslachtoffers zouden vallen.

[0:56:21] Maar dat paste in het plan van Hamas om de toenadering en normalisering tussen Israël en Arabische buurlanden, die op dat moment gaande was, te torpederen.

[0:56:31] Zo konden ze hun eigen machtspositie versterken.

[0:56:35] En voor BBB is het een goede zaak dat Israël niet alleen de terroristische organisatie Hamas flink verzwakt heeft, maar ook de kastanjes uit het vuur heeft gehaald voor westerse landen door aanvallen op Iraanse nucleaire installaties.

[0:56:50] En door de aanvallen op militaire doelen in Syrië, waarbij Israël de druzen heeft kunnen helpen.

[0:56:56] En de aanvallen op de Houthis, waardoor zeevaartroutes veiliger zijn.

[0:57:00] En ook de Arabische Liga steunt indirect Israëls verzwakking van Hamas, zoals ook blijkt uit de verklaring.

[0:57:08] Ook zij willen dat Hamas het veld ruimt en dat Gaza van de dictatuur van de terroristen van Hamas bevrijd wordt.

[0:57:16] En aan de propagandoorlog in de media over hoeveel baby's, vrouwen, kinderen en bejaarden omgekomen zijn aan beide kanten,

[0:57:24] Proberen wij niet mee te doen.

[0:57:25] Elk slachtoffer is er simpelweg één teveel.

[0:57:29] En niet voor niets zijn er internationale afspraken gemaakt over mensenrechten en oorlogsrecht.

[0:57:35] En voor Hamas lijkt het creëren van zoveel mogelijk burgerslachtoffers een doel op zich.

[0:57:41] Daarom verschansen zij zich tussen de bevolking.

[0:57:44] Zoals in ziekenhuizen, scholen en andere burgergebouwen.

[0:57:49] Maar er is ook een andere kant.

[0:57:51] Israëlische militairen zijn voor BBB veel te ver gegaan bij de aanval en afhankelijke maskering op hun hulpconvoy.

[0:57:59] Of bij de beschieting van burgers die voedsel probeerden te verzamelen op een van de vier door Israël opgezette uitdeelpunten.

[0:58:07] Gelukkig heeft Israël dat erkend en maatregelen genomen.

[0:58:11] Er is volgens Israël geen limiet aan wat Israël aan humanitaire hulp doorlaat, maar volgens hun is distributie het probleem.

[0:58:19] Wat kan de minister hierover zeggen?

[0:58:22] En ook wat de rol van de terroristen van Hamas is bij het tegenhouden en de corruptie rond hulp.

[0:58:29] Kan de minister hierover cijfers delen?

[0:58:32] En dan nog... Voordat u verdergaat, een interruptie van de heer Paternotten van D66.

[0:58:36] Orster, ik luister weer van meer en u zegt volgens Israël ligt het alleen aan distributie.

[0:58:40] Ik vraag me af of u enig idee heeft waarom we hier überhaupt met elkaar zitten.

[0:58:43] Waarom we nu een hongersnood hebben.

[0:58:45] Want tot maart konden de Verenigde Naties voedsel verdelen en met alle moeite was het in ieder geval niet zo dat er een massale hongersnood ontstond.

[0:58:53] Wapenstilstand werd geschonden door Israël.

[0:58:56] De VN werd er uitgewerkt.

[0:58:57] Er kwamen vier verdeelpunten waar inmiddels duizend mensen al bij zijn dood geschoten of vertrapt.

[0:59:03] En inmiddels zegt de Wereldvoedselorganisatie van de VN ook nog dat eergisteren er maar 29 vrachtwagens verdeeld mochten worden in Gaza.

[0:59:11] Terwijl er minimaal 120 nodig zijn om aan de allerminste basisbehoeften te voldoen.

[0:59:17] Dat zijn de feiten.

[0:59:18] Of zegt de heer Vermeer, ik geloof de Verenigde Naties, het Wereldvoedselprogramma en 110 hulporganisaties niet.

[0:59:23] Nee, ik geloof alleen de Israëlische regering.

[0:59:25] De heer Vermeer.

[0:59:28] Voorzitter, ik krijg daar verschillende signalen over.

[0:59:31] Daarom stel ik ook een vraag aan de minister over feiten en cijfers.

[0:59:35] En ik ontken nergens dat er hongersnood is.

[0:59:39] Dat zeg ik niet en dat laat ik me ook niet in de mond leggen.

[0:59:43] Maar net al in het verhaal van mevrouw Teunissen kwam het ook naar voren, die zei er komt niets binnen.

[0:59:48] Dat is volgens de feiten van de Verenigde Naties gewoon niet waar.

[0:59:53] Dus als wij zeggen er komt te weinig binnen, ja, er komt te weinig binnen.

[0:59:58] En dat is verschrikkelijk voor die mensen die daar zitten.

[1:00:01] Maar we hebben ook die rapporten van de VN, zien wij, en daar staat gewoon op dat vanaf 19 mei tot 7 augustus, dus tot vandaag, er 2600 trucks binnengekomen zijn.

[1:00:14] Er staat ook dat er 2300 intercepted zijn, of door hongerige mensen, of door gewapende

[1:00:22] actoren dus die gewoon dat voedsel geroofd hebben.

[1:00:26] Dus er is meer aan de hand dan alleen gebrek aan voedsel wat binnenkomt.

[1:00:31] Ook het deel wat binnenkomt wordt niet goed behandeld en komt niet altijd op de goede plek terug.

[1:00:36] En daar vraag ik meer informatie over.

[1:00:39] Dank u wel.

[1:00:39] De heer Paternotte.

[1:00:41] Voorste tien weken lang kwam er helemaal niets binnen.

[1:00:44] En sindsdien komt er een heel klein beetje binnen.

[1:00:47] 2600 vrachtwagens.

[1:00:48] Tijdens de wapenstilstand waren dat er duizend per dag om aan de noden te kunnen voldoen.

[1:00:53] Van alle medicijnen die nodig zijn en het voedsel dat nodig is.

[1:00:56] Want waarom waren er twee miljoen mensen?

[1:00:59] Dus het is heel erg weinig, veel te weinig, bijna niks eigenlijk wat er binnen is gekomen.

[1:01:03] En als je een totale hongersnood creëert, als je de Hunger Games maakt van zo'n gebied.

[1:01:08] Ja, als je de VN er eerst uitwerkt,

[1:01:11] Wat verwacht u dan precies dat er gebeurt als er eindelijk iets van voedsel binnenkomt?

[1:01:15] Waarom verkondigt de heer Vermeer hier papagaity, wat de Israëlische regering zegt, maar wat door geen enkele onafhankelijke bron, journalist en alle hulporganisaties wordt tegengesproken?

[1:01:25] Waar gelooft u nou in?

[1:01:26] Journalisten die verslag doen, de hulporganisaties of een propaganda kanaal?

[1:01:32] Voorzitter, ik heb op geen enkel moment gezegd, en dat zal ik ook niet zeggen, dat er voldoende binnenkomt.

[1:01:37] Dus als de heer Paternoten gewoon luistert naar wat ik feitelijk zeg en daar feitelijk op wil vragen op wil stellen, ga ik daarop antwoorden.

[1:01:44] Maar dat is niet wat ik gezegd heb.

[1:01:46] Het enige wat ik net gesteed heb, is er is volgens Israël geen limiet aan wat ze aan humanitaire hulp doorlaat, maar distributie is het probleem.

[1:01:56] En dan vraag ik de minister, wat kan de minister daarover zeggen?

[1:02:00] En ik vraag ook nog, kan de minister hierover cijfers delen?

[1:02:04] En ja, er komt te weinig binnen en er moet meer naar binnen en daarom worden rookvoedseldroppings gedaan.

[1:02:09] En dat is niet ideaal en dat is gevaarlijk, maar het is beter dan niets.

[1:02:15] Dank u wel.

[1:02:15] Gaat u verder met uw betoog.

[1:02:17] Oh, de heer Dassen van Volt heeft ook nog een interruptie.

[1:02:19] Ja, voorzitter, want ik verbaas me over deze vragen aan de minister, omdat we dit debat al zo lang met elkaar aan het voeren zijn en dit zo centraal staat in dit debat.

[1:02:28] In februari, maart, april, mei kwam niks binnen.

[1:02:35] omdat Israël een totale blokkade van vrachtwagens had.

[1:02:41] Dus hoe komt de heer Vermeer dan erbij dat volgens Israël geen limiet zou zijn?

[1:02:45] En wat betreft die 26 trucks, dat zou voor vijf dagen voldoende zijn.

[1:02:52] Want voor 7 oktober kwamen 500 trucks per dag, kwamen Gaza binnen.

[1:02:57] Dus dan kunt u zien dat als je vijf dagen aan trucks, wat nu vier maanden naar binnen komt,

[1:03:05] hoe erg het gesteld is met het voedsel wat op dit moment Gaza binnenkomt.

[1:03:09] De heer Vermeer.

[1:03:11] Voorzitter, nogmaals, maar ik blijf het herhalen.

[1:03:14] Ik zeg niet dat er geen hongersnood is.

[1:03:16] Ik heb niet gezegd dat er in de afgelopen periode voldoende binnengekomen is.

[1:03:21] Ik heb het over vandaag.

[1:03:22] Het enige wat op dit moment telt voor de mensen in Gaza is niet wat de vorige week niet binnengekomen is, maar het enige wat telt is wat er vandaag wel binnen kan komen en morgen binnen kan komen.

[1:03:33] Dus om daar nu de afgelopen maanden te evalueren, dat is gewoon totaal een zinloze discussie waar niemand in Gaza wat aan heeft.

[1:03:42] Het gaat erom wat komt er vandaag binnen, wat komt er morgen binnen, wat komt er de komende maanden binnen.

[1:03:47] En daar gaat mijn vraag over en over niets anders.

[1:03:51] En als we het dan hebben over wat er vandaag binnen moet komen, dan ben ik benieuwd hoe gaat de BBB ervoor zorgen dat we Netanyahu bewegen om te zorgen dat die tienduizenden drugs die op dit moment aan de grens staan naar binnen komt?

[1:04:05] Is de BBB dan bereikt om enige sanctie te nemen bovenop wat het kabinet nu doet om te zorgen dat de druk op Israel verhoogd wordt?

[1:04:12] Of zegt hij nee, daar ben ik niet bereid.

[1:04:14] En dan is het hele kletsverhaal wat hij net vertelde grote onzin.

[1:04:17] Dank u wel, de heer Vermeer.

[1:04:18] Voorzitter, ik wil graag van de heer Das eerst horen wat ik hier gekletst heb en voordat ik een antwoord op zijn vraag geef, want ik laat me hier niks aanmeten.

[1:04:32] Dank u wel.

[1:04:32] Dan mevrouw Teunissen van de Partij voor de Dieren.

[1:04:35] Voorzitter, ik vind het toch te schandalig om dit aan mij voorbij te laten gaan, want de heer Vermeer doet alsof er wel hulp binnenkomt, terwijl het enige wat er nu binnenkomt is zo'n druppel op de gloeiende plaat, dat je wel kunt stellen dat daar niets komt.

[1:04:51] Wat er nu nodig is, is dat al die vrachtwagens, en dan heb ik het over minimaal 500 vrachtwagens per dag, die nu allemaal langs de kant staan, dat die naar binnen komen.

[1:05:00] En ik heb de BBB de afgelopen jaren nog geen enkel voorstel zien doen wat ook daadwerkelijk de druk bij Israël opvoert om die vrachtwagens binnen te laten.

[1:05:09] Dus ik vind de vraag van de heer Dasten, die ga ik gewoon herhalen.

[1:05:12] Wat stelt de BBB nou voor om die hulp daadwerkelijk binnen te laten?

[1:05:19] Volgens mij is dat ook de kern van de brief van 28 juli vanuit het kabinet, dat er gepraat wordt over acties richting Israël, om daar zowel diplomatieke druk uit te oefenen als de dialoog te voeren over wat hier nou gaande is.

[1:05:39] Dat moet volgens mij gewoon voortgezet worden op deze manier.

[1:05:43] Ik hoop dat dat snel effect zal hebben.

[1:05:48] Wat natuurlijk veel belangrijker ook nog is.

[1:05:51] Ook de antwoorden op de interrupties moeten lukken.

[1:05:54] Oké, dan stop ik.

[1:05:54] Mevrouw Teunissen.

[1:05:56] Voorzitter, dit debat hebben we twee jaar geleden gevoerd.

[1:05:58] Toen hadden we het over diplomatieke druk.

[1:06:00] We zien dat dat afgelopen twee jaar niet heeft gewerkt.

[1:06:03] Dus ik vraag aan de heer Vermeer nogmaals.

[1:06:06] En dan bijvoorbeeld heel concreet wat er in het Katshuis op tafel lag.

[1:06:09] Een boycott van Israëlische producten uit illegale nederzettingen.

[1:06:13] Kan de BBB dat steunen of elke andere maatregel die enigszins druk bij Israël opvoert om die vrachtwagens binnen te laten?

[1:06:21] De heer Vermeer.

[1:06:23] Voorzitter, ik zie zelf geen enkel effect van zo'n sanctie op het vandaag en morgen binnenlaten van extra voedsel in Gaza.

[1:06:32] Dus volgens mij is dat gewoon pure symboolpolitiek.

[1:06:36] En daar kan ik niet achter staan.

[1:06:38] Dank u wel.

[1:06:39] De heer mevrouw Dobbe van de SP.

[1:06:41] Ik zit met verwondering te luisteren naar wat hier nu allemaal wordt gezegd.

[1:06:50] De heer Vermeer zegt dat hij niet ontkent dat er hongersnood is.

[1:06:54] Maar hij zegt in feite wel, en daar slaan wij natuurlijk met z'n allen op aan, het is niet de schuld van Israël, het is niet de schuld van Netanyahu.

[1:07:00] Dus ja, op het moment dat wij dan vragen hoe gaan we dan zorgen dat het voedsel wel naar binnen komt?

[1:07:05] Ja, dan komt er eigenlijk geen antwoord.

[1:07:07] Dan moeten we maar weer door met de diplomatieke druk die zo ontzettend goed heeft gewerkt de afgelopen anderhalf jaar.

[1:07:13] Maar dan vraag ik mij af, hoe ziet de heer Vermeer dat dan voor zich?

[1:07:17] Gaat hij dan praten?

[1:07:19] Moet de minister dan gaan praten met Netanjahu en zeggen ja, u kan er ook niks aan doen dat de Gazaanse bevolking uitgehongerd wordt?

[1:07:26] Want ik zie niet de relatie tussen de hongersnood en wat Israël nu doet.

[1:07:30] Of welk gesprek gaat de minister daar dan voeren?

[1:07:33] Dank u wel, de heer Vermeer.

[1:07:36] Nou, voorzitter, ik heb net ook gevraagd, omdat er volgens Israël geen limiet is aan wat zij op dit moment aan humanitaire hulp doorlaten, maar dat is de budgetprobleems.

[1:07:48] Ik wil dan graag weten wat dan het probleem is en hoe dat opgelost kan worden.

[1:07:54] Weet je, ook hier weer in dit debat, als wij eerst zeggen van er komt helemaal niets binnen en dan ga ik daar iets op doorvragen, dan komt er wel weer wat binnen.

[1:08:04] Wij moeten het wel over de feiten hebben.

[1:08:06] En ja, er komt te weinig binnen en dat moet zo snel mogelijk moet dat loskomen en moet die grens open.

[1:08:12] Mijn volgende punt in mijn bijdrage is ook dat ook aan de kant van de Egyptische grens op dit moment gewoon nog helemaal niets binnenkomt.

[1:08:20] En mijn vraag is ook aan de minister en de EU, welke druk wordt er richting Egypte ook gevoerd om te zorgen dat die grens opengaat en daar ook de gesprekken over met Israël plaats gaat vinden?

[1:08:32] Want dat is daar een ingewikkelde situatie waar meerdere landen een rol spelen, maar ook dat kan een oplossing zijn.

[1:08:38] We moeten er alles aan doen om te zorgen dat er voldoende noodhulp Gaza binnenkomt.

[1:08:43] Niemand wil hongersnood.

[1:08:45] Dat is gewoon absurd om te stellen dat ik daarvoor zou zijn.

[1:08:50] Het gaat natuurlijk om de oorzaak van die hongergenoot waar we het hier over hebben.

[1:08:54] We kunnen niet net doen hier, na al die debatten, maar ook na al die rapporten die zijn verschenen, waarin staat er wordt genocide gepleegd of er is een risico op genocide, als u nog niet zo ver bent om dat te erkennen.

[1:09:06] Dat zegt niet alleen maar al die hulporganisaties.

[1:09:09] Het zegt niet bijvoorbeeld Amnesty die daar een heel goed rapport over heeft gepubliceerd, maar het zegt ook bijvoorbeeld

[1:09:13] De volkenrechtelijk adviseur zegt dat ook.

[1:09:20] Internationaal gerechtshof zei dat al in januari 2024.

[1:09:24] Op het moment dat je net doet alsof er een hongersnood is in Gaza, maar je koppelt dat niet aan de oorzaak van die hongersnood, namelijk dat er genocide wordt gepleegd,

[1:09:36] op de Palestijnen, dan is alles wat BBB hier zegt een excuus om weg te kijken.

[1:09:42] En dat doen ze bewust.

[1:09:43] En dat vind ik heel kwalijk.

[1:09:44] En daar ben ik heel benieuwd naar de reactie van de heer Vermeer.

[1:09:47] Het moet echt korter, mevrouw Dobbe, want anders ga ik deze ook voor twee rekenen.

[1:09:50] Ik laat deze nog gaan.

[1:09:51] Ja, maar voorzitter, er zijn zoveel woorden nodig om dat met mij probeert woorden in de mond te leggen.

[1:09:57] En daar moet je heel veel woorden voor gebruiken, want ik zeg het niet.

[1:10:00] Dus ik vind dit een grote flauwekul.

[1:10:02] Ik neem daar afstand van.

[1:10:04] Ik maak steeds een punt.

[1:10:05] Er moet voldoende voedsel binnenkomen.

[1:10:06] En wat moet daarvoor gebeuren?

[1:10:08] Dat is mijn vraag.

[1:10:09] Wat zijn de feiten?

[1:10:10] Wat zijn de cijfers?

[1:10:11] Wat zijn de oorzaken op dit moment en niet van de afgelopen tijd?

[1:10:15] Dat weten wij.

[1:10:15] Er zijn blokkades geweest en dat is verwerpelijk, die blokkades.

[1:10:20] En dat moet stoppen.

[1:10:22] En ik wil gewoon weten wat de huidige situatie is en wat de feiten en cijfers hierover zijn.

[1:10:28] Niet meer, niet minder.

[1:10:28] Dank u wel.

[1:10:29] De heer Van Baarle van Denk voor een interruptie.

[1:10:31] Nou, voorzitter, de heer Vermeer die zei net dat we het moeten hebben over de feiten.

[1:10:35] De feiten zijn hongersnood.

[1:10:38] De feiten zijn Palestijnse kinderen die voedsel komen halen, die in een kruis worden geschoten door Israëlische militairen.

[1:10:45] De feiten zijn dat Gaza bijna volledig verwoest is.

[1:10:49] De feiten zijn

[1:10:51] dat er een genocide gepleegd wordt.

[1:10:53] En voorzitter, dat je als BBB dan niet verder komt, dat je dan even tegen Israël zou moeten zeggen, wilt u dat alstublieft anders doen?

[1:11:01] Wilt u alstublieft niet meer land illegaal afpakken?

[1:11:04] Wilt u alstublieft niet meer al die tienduizenden mensen plat bombarderen?

[1:11:08] Dan is de BBB toch bezig met het willens en wetens niks doen tegen misdaden.

[1:11:14] Dank u wel, de heer Vermeer.

[1:11:16] Ja, voorzitter, nog weer allerlei aannames hierover.

[1:11:20] Dus ik blijf niet herhalen wat ik steeds gezegd heb.

[1:11:23] Dat vind ik zonde van de tijd.

[1:11:25] En mijn antwoord wordt er niet anders van.

[1:11:28] Dank u wel.

[1:11:28] Was u aan het einde van uw betoog?

[1:11:30] Nee, nog niet.

[1:11:31] Gaat u verder.

[1:11:34] Voorzitter, naast mijn vraag net over de grens bij Egypte, waar ik graag wat meer informatie over zou willen hebben, zou ik ook graag willen weten welke druk de minister en de EU nog kunnen zetten op een organisatie als Hamas om bijvoorbeeld veiligheidsgaranties af te geven voor voedseldroppings, voedselhulp en vredesbespreking.

[1:11:55] Wat BBB betreft is op korte termijn een eind aan de vijandigheden van cruciaal belang.

[1:12:02] De gijzelaars moeten worden vrijgelaten.

[1:12:05] De lichamen van de overleden gijzelaars moeten overgedragen worden aan hun nabestaanden.

[1:12:10] De terroristische organisatie Hamas moet worden ontmanteld.

[1:12:15] Noodhulp moet worden toegelaten, zoals ik net ook al zei.

[1:12:19] En noodhulp moet veilig terechtkomen bij de burgers van Gaza.

[1:12:23] Vrede en veiligheid voor iedereen, dat is ons doel.

[1:12:27] Dank u wel.

[1:12:36] We hebben nog zeven sprekers te gaan, dan nog Schorsing en dan nog de beantwoording van het kabinet.

[1:12:43] Dan weet ik niet of we het debat kunnen afronden vandaag, dus ik vraag iedereen beknopt te zijn.

[1:12:47] De heer Grinwis van de ChristenUnie voor zijn bijdrage.

[1:12:49] Voorzitter, dank u wel.

[1:12:50] We zijn als Tweede Kamer terug van reces om de catastrofale situatie in Gaza te bespreken.

[1:12:57] Dat is logisch gelet op de verschrikkingen al daar.

[1:12:59] Voor de gijzelaars van de terroristen van Hamas en voor de inwoners die geen kant op kunnen.

[1:13:04] Alleen nog de kant van de dood door honger of door een kogel.

[1:13:08] Het is toch niet voor te stellen dat je als vader of moeder je kinderen uitgemergeld ten onder ziet gaan omdat je niet bij voedsel kunt komen.

[1:13:15] Dat nota bene zo dichtbij aan de grenzen van Gaza in ruime mate hoog staat opgetast.

[1:13:21] Met dat ik deze nood onder woorden probeer te brengen als Nederlandse parlementariër, ver weg van Gaza, voel ik ook verlegenheid en pas mij bescheidenheid.

[1:13:30] En toch, voorzitter, zal ik vanmiddag niet zwijgen, maar probeer een stem te geven aan hen die lijden in Gaza, terroristen ter verantwoording roepen en regeringen op hun zware verantwoordelijkheid wijzen.

[1:13:40] En voorzitter, ja, daarbij is het geen geheim dat de ChristenUnie-fractie zich nauw verbonden voelt met het Joodse volk.

[1:13:46] Die verbondenheid zit diep.

[1:13:48] Ze komt voort uit ons geloof, uit onze geschiedenis, uit de plicht die we voelen tegenover een volk dat zoveel geleden heeft.

[1:13:54] Vrienden, waarmee je je diep verbonden weet, kun je natuurlijk ook de waarheid zeggen.

[1:13:58] En juist daarom spreken we vandaag ook duidelijke taal, waarbij we onderscheid maken tussen het land en het volk, van Israël en de regering.

[1:14:06] Immers als een regering zoals de regering Netanyahu mensenrechten schendt en ondertussen extremistische ministers vrij spel geeft, verliest hij haar morele gezag.

[1:14:16] Bovendien, na bijna twee jaar strijd zijn de Gijselaars nog altijd niet bevrijd, is Hamas nog altijd niet geheel verslagen en heeft de regering Netanyahu nog altijd geen geloofwaardige exitstrategie en een postoorlogsplan ontwikkeld.

[1:14:28] En nu dreigt hij de militaire inzet in Gaza nog verder te willen intensiveren tot en met de complete bezetting.

[1:14:34] Een duidelijke meerderheid in Israël, tot en met de oud-leiders van de Schimbeet en de Mossad, zeggen inmiddels stop de oorlog.

[1:14:41] Breng de gijzelaars terug.

[1:14:43] Stop het lijden en stuur aan op een regionaal-internationale coalitie die orde op zaken stelt in de Gazastrook, waar geen plaats meer is voor Hamas.

[1:14:51] Ik kan het alleen maar eens zijn met deze meerderheid.

[1:14:54] Voorzitter, terug naar de catastrofale situatie in Gaza.

[1:14:57] Wat de honger daar nog aangrijpender maakt, is dat het voedsel in ruime mate aan de grenzen van Gaza klaarstaat.

[1:15:02] Ja, soms zelfs al in het gebied aanwezig is, maar niet gedistribueerd wordt.

[1:15:06] Over wie daarvoor verantwoordelijk is, daar doen veel verhalen over de ronde.

[1:15:11] over de GHF in Israël, over de VN, over Hamas die voedsel stilt en daar vervolgens krof geld aan verdient.

[1:15:17] Wat is het beeld dat de minister hierover heeft en wat is zijn inzet richting Israël, de VN en GHF?

[1:15:22] Wat kan Nederland nog meer betekenen om de honger in Gaza te stillen, afgezien van de prijzen zwaardige, maar niet ideale droppings vanuit de lucht?

[1:15:30] Na alle onverantwoorde harde bezuinigingen op ontwikkelingshulp is deze vraag extra relevant.

[1:15:37] En waarom dan niet met een coalition of de willing een eigen distributie opzetten?

[1:15:41] Voorzitter, dat al dit voedsel niet op de plek van bestemming komt, daarvoor draagt Israël een zware verantwoordelijkheid, maar ook Hamas.

[1:15:48] Hamas geeft niets om de eigen bevolking, gaat maar niet akkoord met een staak dat vuren en laat de grijzelaars maar niet vrij.

[1:15:54] Integendeel, gelet op hun afschuwelijke video's van de uitgemergelde Breslevski en David.

[1:15:59] Sterker, Hamas acht dat allemaal legitiem zolang Israël nog bestaat.

[1:16:04] Hoe moet er toch ooit vrede komen als leden van Hamas joden meer haten dan hun kinderen liefhebben, om Gul Damir te parafaseren?

[1:16:11] Pak Hamas en hun broodheren zoals Qatar dus aan.

[1:16:14] Hoe en wanneer gaat de regering en de EU nou steviger optreden tegen Hamas en hun sponsoren?

[1:16:19] Voorzitter, 22 Arabische landen samen hebben opgeroepen om Hamas te ontwapenen en een einde te maken aan de heerschappij in de Gazastrook is een hoopvol signaal.

[1:16:29] Welke exitstrategie staat het Nederlandse kabinet eigenlijk voor?

[1:16:32] Wat doet het kabinet om die strategie te verwezenlijken en welke rol zou de EU daarin moeten en kunnen spelen?

[1:16:38] Hoedt u in ieder geval voor fouten zoals Macron en Starmer die hebben begaan door te beginnen over de erkenning van een Palestijnse staat, terwijl Hamas nog steeds met zijn terroristische scepter over een deel van Gaza zwaait?

[1:16:48] En voorzitter, ik rondaf.

[1:16:49] Al onze inzet moet nu gericht zijn op het stoppen van de oorlog in Gaza, op voldoende voedsel voor gazanen, op het vrijlaten van de geislaars en in de tussentijd op het niet laten verdelen en verder uit elkaar drijven van ons volk hier door het conflict daar.

[1:17:02] Dat na de terreur van 7 oktober 2023 en de oorlog in Gaza, het antisemitisme in ons land fors is toegenomen, doet me dan ook verdriet.

[1:17:10] En ik roep de regering daarom op om een vuist te blijven maken tegen deze jodenhaat.

[1:17:16] en om zich blijvend in te zetten voor het lenigen van de nood elders.

[1:17:19] Immers, we zijn vandaag weliswaar bij elkaar gekomen om te voorkomen dat er nog meer mensen in Gaza sterven door honger en geweld.

[1:17:25] Maar dat mag niet betekenen dat het lenigen van de nood van de tientallen miljoenen die gebukt gaan onder honger en geweld in Jemen, Soedan en Congo nog verder naar de achtergrond verdwijnt.

[1:17:34] Wat doet de regering voor hen?

[1:17:36] En is dat wel genoeg?

[1:17:38] Dank u wel.

[1:17:38] Dan een interruptie van mevrouw Teunissen.

[1:17:40] Ik heb één vraag aan de ChristenUnie.

[1:17:43] Ik ken de ChristenUnie als een partij die doorgaans staat voor internationaal recht.

[1:17:47] En ook instituties zoals de VN respecteert.

[1:17:50] Van daaruit ook beleidsvoorstellen doet.

[1:17:52] Maar ik zie toch hier een groot verschil.

[1:17:55] Nu dreigt de ChristenUnie verwarring te zaaien over waarom er nu uithongering plaatsvindt.

[1:18:01] Het is overduidelijk dat die uithongering bewust plaatsvindt door de Israëlische regering.

[1:18:12] Erkent de ChristenUnie dat?

[1:18:14] En is ze ook van mening dat we vandaag maatregelen moeten nemen om de druk op te voeren om dat te stoppen?

[1:18:19] Dank u wel, de heer Grinwis.

[1:18:21] Voorzitter, dat heb ik net allemaal in mijn bijdrage gezegd.

[1:18:24] Dus ja.

[1:18:25] En ik ga niet door het hoepeltje van mevrouw Teunissen springen om dat nog eens op een andere manier te zeggen.

[1:18:29] Ik ben daar heel helder over geweest.

[1:18:32] En mij past hier in het veilige Den Haag bescheidenheid om precies de situatie daar te gaan beschrijven en de schulden gaan te wijzen.

[1:18:39] Feit is dat Israël

[1:18:40] ...een belangrijke verantwoordelijkheid heeft in dat er te weinig voedsel komt... ...met de blokkades die Israël daar heeft.

[1:18:48] Feit is dat Hamas door heel veel transporten en ook andere clans... ...heel veel transporten, hoe zou ik het zeggen, illegaal zich toe te eigenen... ...en dan vervolgens duur te verkopen, daar ook een rol in speelt.

[1:19:01] Feit is dat de VN zelf ook aangeeft vanwege veiligheidsredenen... ...niet altijd met transporten naar binnen te durven.

[1:19:09] En daarom vraag ik ook aan de minister.

[1:19:12] Dit zie ik allemaal.

[1:19:13] Ik zie ook dat er een enorme informatie- en propagandaoorlog om deze feiten heen hangt.

[1:19:18] Daarom vraag ik aan de minister, die volgens mij een beter zicht heeft op deze feiten dan ik, van wat zijn volgens de minister de feiten?

[1:19:24] En hoe kunnen wij ervoor zorgen dat gazanen niet langer honger leiden?

[1:19:28] En moeten we daar eventueel niet verdergaande stappen in zetten dan we nu doen met een eigen coalitie of de willing om daar zelf een eigen distributie op te zetten?

[1:19:38] Gaza is verworden tot de meest gruwelijke plek op aarde, waar 2 miljoen mensen bewust worden uitgehongerd, gebombardeerd, opgejaagd en verdreven.

[1:19:49] Het kolonistengeweld op de Westbank is op een hoogtepunt.

[1:19:53] De annexatie van Palestijns gebied gaat op rap tempo door en burgers worden in grote getalen straffeloos vermoord.

[1:20:02] Dit is het resultaat van 22 maanden falend internationaal beleid.

[1:20:07] Schommelend tussen wegkijken, lafheid en zelfs het faciliteren van genocide.

[1:20:14] Elke dag zien Nederlanders de beelden binnenkomen van ambulancepersoneel die in koele bloeden zijn geëxecuteerd.

[1:20:22] Mensen in de rij voor voedsel die ter plekke worden doodgeschoten.

[1:20:26] Uiteengerukte kinderlichamen na het zoveelste bombardement op Gaza.

[1:20:32] En het vijfjarige meisje Hind Rajab, die samen met haar neefjes en nichtjes in een auto zat, die door 335 kogels en een tankgranaat is doorzeefd.

[1:20:43] Mensen zien dit in Nederland en ook vandaag vond ik het weer hartverwarmend om te zien in aanloop naar dit debat hoeveel mensen de moeite hebben genomen met verschillende initiatieven, berichten, brieven, e-mails, met smeekbeders, politiek, doe iets.

[1:21:00] Want voorzitter, nooit zullen wij kunnen zeggen dat we het niet hebben geweten.

[1:21:05] En het valt dan ook niet uit te leggen dat we er als politiek niet in staat zijn om alles aan te doen om dit te stoppen.

[1:21:13] En vandaar mijn vraag aan de minister.

[1:21:16] Hoe kan het kabinet rechtvaardigen dat met het belastinggeld van gewone Nederlanders Israëlische wapens blijft kopen die getest zijn op Palestijnse burgers?

[1:21:28] Made in Israel, getest in Gaza.

[1:21:32] Waarom heeft het kabinet nog steeds geen wapenembargo ingesteld, terwijl wat we tenminste in de krant lezen dat wel op tafel lag?

[1:21:41] Hoe kan het kabinet uitleggen dat we gewoon handel blijven drijven met kolonisten die illegaal Palestijns land inpikken en straffeloos terreur plegen tegen de lokale bevolking?

[1:21:54] Waarom?

[1:21:54] Waarom doen we dat?

[1:21:57] Er is geen enkel werkend ziekenhuis meer in Gaza, terwijl honderdduizend mensen acute, gespecialiseerde medische hulp nodig hebben.

[1:22:06] Hoe kan het dat, naar ik begrijp, op elk verzoek aan Nederland voor evacuaties en medische behandelingen het kabinet tot op heden niet thuisgeeft?

[1:22:18] Hoe kan dat?

[1:22:20] En terwijl de ene naar de andere bondgenoot overgaat tot erkenning van de Palestijnse staat, hoe kan het kabinet volhouden te staan voor het Palestijns recht op zelfbeschikking, maar Israelische goedkeuring als voorwaarde te blijven stellen voor een twee-staten oplossing?

[1:22:37] In slechts een paar dagen tijd hebben meer dan 67.000 Nederlanders de petitie ondertekend om de Palestijnse staat te erkennen.

[1:22:44] En ik ben echt blij dat vandaag ook het CDA deze dappere stap durft te zetten.

[1:22:51] De twee belangrijkste adviescolleges op het terrein van mensenrecht en internationaal recht stellen dat de Nederlandse regering veel meer druk op Israël kan en moet uitoefenen om de genocide in Gaza te stoppen.

[1:23:03] Voordat u verdergaat heeft u een interruptie van de heer Vermeer.

[1:23:07] Ja, dank u wel, voorzitter.

[1:23:08] Kan mevrouw Pirie... Nou, laat ik het even anders vragen.

[1:23:15] Eist mevrouw Pirie ook van de landen van de Arabische Liga dat zij ook de staat Israël herkennen?

[1:23:21] Mevrouw Pirie.

[1:23:23] Voorzitter, het is een beetje moeilijk om vanuit het Nederlands parlement eisen te stellen aan landen van de Arabische Liga om welke landen ze wel of niet willen herkennen.

[1:23:33] Mijn partij herkent Israël en wat mij betreft, en wat ons betreft, gaan we ook Palestina eindelijk herkennen.

[1:23:40] Dat vinden we al vele, vele jaren.

[1:23:42] Niet alleen sinds 7 oktober.

[1:23:43] Er is zelfs een opiniestuk nog van mijn hand geweest in het eerste jaar dat ik in de politiek zat, 11 jaar geleden.

[1:23:48] Toen hebben we dat pleidooi als partij ook al gehouden.

[1:23:50] Dank u wel, de heer Vermeer.

[1:23:53] Ja, voorzitter.

[1:23:53] En zou mevrouw Piri een motie ondersteunen die de regering en de EU oproept om de landen van de Arabische Liga ook om de staat Israël te herkennen, zodat er misschien in de toekomst eindelijk eens over die twee-staten-oplossing gepraat kan worden?

[1:24:08] Volgens mij is dat niet de oorzaak dat er niet wordt gepraat over een tweestatenoplossing.

[1:24:15] We zien al ongeveer dertig jaar dat er geen enkele vredesonderhandelingen zijn tussen de Israëliërs en de Palestijnen.

[1:24:24] We zien een knesset in Israël die heeft gestemd om niet meer

[1:24:29] te staan voor een twee-staten-oplossing.

[1:24:31] Dat zijn de feiten in Israël.

[1:24:33] En ik vind het echt cynisch om het recht voor de Palestijnen op zelfbeschikking afhankelijk te maken van of Israël dat wel of niet een goed idee vindt.

[1:24:42] Het is iets wat wij ook gewoon in VM-verband hebben afgesproken en het wordt tijd om te leveren.

[1:24:48] Dank u wel.

[1:24:48] Gaat u verder met uw bedrag.

[1:24:51] Voorzitter, natuurlijk zou de EU-sancties het meest effectief zijn, daar kunnen we het snel over eens worden.

[1:24:56] Maar het is inmiddels helaas duidelijk dat daar de komende weken niets van valt te verwachten.

[1:25:02] Zelfs voor een tik op de vingers is er een blokkerende minderheid.

[1:25:06] En dus komt het aan op nationale sancties.

[1:25:09] Nederland is de grootste investeerder in Israël, een grote handelspartner, een grote klant van militaire spullen.

[1:25:16] Nederland heeft invloed, maar gebruikt het niet.

[1:25:19] Dat zijn de feiten.

[1:25:20] Twee weken geleden vond een coalitiepartij het van belang om de besproken sancties te lekken naar de Telegraaf, zodat duidelijk was voor de achterban dat de genomen strafmaatregelen mild waren in vergelijking met de opties die deze minister op tafel had gelegd.

[1:25:36] Het tekent dit kabinet.

[1:25:38] Net als het besluit om de belangrijkste VN-hulporganisatie in Gaza vleugoland te leggen, hebben wij aan meegewerkt.

[1:25:45] Het besmeuren van de VN-rapporteur voor de Palestijnse gebieden.

[1:25:49] Niet alleen de Kamer heeft dat gedaan, ook de minister.

[1:25:52] En nu liever, met symbolische en absoluut ontoereikende voedseldroppings, het leven van Palestijnen in gevaar brengen.

[1:26:00] Liever dat dan duidwerkelijk druk te zetten op Israël om de 6000 vrachtwagens met hulpgoederen die klaarstaan toe te laten.

[1:26:08] Niet alleen is dat vernederend, maar ook een afleiding van wat nu nodig is.

[1:26:13] Voorzitter, de Kamer heeft besloten om het recess te onderbreken voor een debat over Gaza.

[1:26:18] Laten we vandaag dan ook zien aan de mensen in dit land dat als het kabinet weigert om nu extra stappen te zetten, dat wij dat als volksvertegenwoordigers wel doen.

[1:26:29] Dank u wel.

[1:26:32] Dan is het woord aan de heer Boswijk van het CDA.

[1:26:35] Dank u wel, voorzitter.

[1:26:37] Voorzitter, een Palestijnse moeder, net bevallen van haar kind, maar zonder enige vreugde, omdat ze haar kind niets kan bieden.

[1:26:44] Helemaal niets.

[1:26:45] Zelfs geen moedermelk, omdat ze zelf daar door de hongersnood te zwak voor is.

[1:26:50] Voorzitter, met dit trieste beeld begon ik mijn bijdrage op 12 maart 2024.

[1:26:55] Inmiddels zijn we ruim een jaar verder.

[1:26:58] En de situatie in Gaza is nog uitzichtlozer en nog schrijnender.

[1:27:02] Al ruim voor dat moment riepen wij als CDA samen met vele partijen in deze Kamer op... om de druk op de regering Netanjauw te verhogen.

[1:27:10] Voor de staakt het vuur.

[1:27:12] Voor het directe toegang van humanitaire hulp.

[1:27:14] en een bestrijding van Hamas komt voor het internationaal oorlogsrecht.

[1:27:19] En soms leek er hoop, maar steeds was het van korte duur en telkens werd het weer erger.

[1:27:25] Wij zijn niet naïef.

[1:27:26] Israël voert een strijd tegen een terreurorganisatie die het lijden bewust vergroot, zowel van Palestijnen als Israëliërs.

[1:27:34] En ook de beelden veelvuldigen gebruik voor hun eigen propagandadoelen.

[1:27:38] En er zitten nog steeds tientallen gijzelaars vast.

[1:27:41] We hebben allemaal afgelopen week de sadistische beelden van onder andere de Israëlse gijzelaar David gezien, die zijn eigen graf moest graven.

[1:27:48] Hamas moet bestreden worden.

[1:27:51] Maar wel binnen het humanitair oorlogsrecht.

[1:27:54] Israël als democratische rechtsstaat moet zich daaraan houden en dit kabinet moet Israël daar bij elke gelegenheid op aanspreken en daar ook consequenties aan verbinden.

[1:28:04] Voor het CDA is er geen enkele rechtvaardiging voor het handelen van de regering Netanjauw.

[1:28:08] Als we onze geloofwaardigheid als Nederland en als Westen willen behouden, dan moeten we daad bij het woord voegen.

[1:28:14] Juist tegenover een land dat we beschouwen als een bondgenoot.

[1:28:19] De maatregelen die het kabinet nu voorstelt, zijn al maanden geleden mede door ons hier in deze Kamer al bepleit.

[1:28:25] Sommigen hadden zelfs al een Kamermeerderheid.

[1:28:28] Waarom dan pas nu de uitvoering?

[1:28:31] Wat ons betreft is het te laat en te weinig.

[1:28:34] en moet er een schep over op.

[1:28:35] Waarom geen inreisverbod voor alle leden van het kabinet Netanyahu?

[1:28:40] Het heeft niet zo heel veel zin om alleen de extremen aan te pakken die toch al niet van plan waren om hierheen te komen.

[1:28:45] Pak juist degene aan die op de WIB zitten, want we weten dat er ook binnen het kabinet Netanyahu verdeeldheid is.

[1:28:53] En maakt deze minister zich naast het leed in de Palestijnse gebieden ook geen zorgen over het afkalfende draagvlak voor de internationale rechtsorde, juist door ons eigen aanzand optreden tegenover onze bondgenoten?

[1:29:06] Voorzitter, het CDA ziet ook kleine lichtpuntjes, dat nu ook landen als Qatar en Turkije Hamas oproepen om te ontwapenen.

[1:29:13] Maar waarom pas nu?

[1:29:16] Welke mogelijkheden ziet deze minister om de druk via deze landen op Qatar of op Hamas op te voeren?

[1:29:23] Want wat het CDA betreft mag het helder zijn dat er geen enkele ruimte mag zijn voor Hamas of soortgelijke terreurorganisaties in de Palestijnse gebieden.

[1:29:32] Graag een reactie van de minister.

[1:29:34] Deze oproep van Qatar en Turkije staat niet op zichzelf.

[1:29:36] Ze passen in een bredere context van landen als Frankrijk, Canada en het VK die voornemens zijn een Palestina te erkennen.

[1:29:43] Ziet de minister dat ook zo?

[1:29:45] Wat het CDA betreft zoekt Nederland onder voorwaarde aansluiting bij deze initiatieven.

[1:29:49] Graag een reactie.

[1:29:51] En hoe is het contact van minister Veldkamp met zijn Duitse collega hierover?

[1:29:55] Zou het deze generatie politici dan misschien toch eindelijk lukken om de onafgemaakte belofte van de twee-staten-oplossing dan toch nog waar te maken?

[1:30:03] Voordat u verder gaat, u heeft een interruptie van, ik weet niet wie eerst was, de heer Van Dijk of de heer Vermeer van BBB.

[1:30:10] Ja, dank u wel, voorzitter.

[1:30:11] De heer Boswijk zegt onder voorwaarden de Palestijnse staat erkennen.

[1:30:15] Welke voorwaarden hanteert de heer Boswijk daarvoor?

[1:30:18] De heer Boswijk.

[1:30:20] Voorzitter, nou allereerst...

[1:30:23] We hebben het heel erg over Israël.

[1:30:24] Ik denk dat dat terecht is.

[1:30:26] Maar de Palestijnse gebieden kennen ook behoorlijk wat uitdagingen.

[1:30:29] Ik was er zelf kort na 7 oktober, onder andere op de Weske Jordaan, over om met Palestijnse vertegenwoordigers te spreken.

[1:30:35] Het werd bij mij daar wel best duidelijk dat er niet echt een sprake is van een democratische cultuur.

[1:30:42] Dat daar sprake is van corruptie.

[1:30:43] ...dat er sprake is van antisemitisme en extremisme.

[1:30:47] En dat zijn uitdagingen die moeten worden aangepakt.

[1:30:50] We hebben natuurlijk allemaal de verkiezingen van... ...de Palestijnse parlementsverkiezingen 2006 in onze herinnering... ...waardoor Hamas uiteindelijk aan de macht kwam.

[1:30:58] Vervolgens brak een burgeroorlog uit die tussen Fatah en Hamas... ...die tot op de dag van vandaag eigenlijk nog bezig is.

[1:31:05] Dus wij zien dat er aan de Palestijnse zijde best wel grote uitdagingen zijn.

[1:31:09] En wij zouden onder andere aan meerdere...

[1:31:13] Maar daar is heel veel werk.

[1:31:19] Dat weten wij als Westen ook, maar daar hebben wij eigenlijk te lang zijn beloop laten gaan.

[1:31:23] Dus ik zou dit kabinet willen oproepen, met die voorwaarden in gedachte, doe het maximale om de Palestijnse instituties en partijen te versterken, zodat er ook een effectief bestuur staat.

[1:31:34] Want je kan het wel herkennen, maar als het alleen een papieren realiteit blijft, wat ons betreft, moet het ook een daadwerkelijke leefzatbare staat zijn waar de veiligheid van Israël gewaarborgd is.

[1:31:44] Dan komt het CDA met een heel onfatsoenlijk voorstel om iets te suggereren van erkenning van de Palestijnse staat en dan alle redenen benoemen waarom het totaal niet aan de orde gaat zijn.

[1:31:59] Dat is precies hetzelfde als iemand een rijbewijs beloven die net veroordeeld is wegens het moedwillig overrijden van een aantal mensen.

[1:32:05] Dat is toch pure symboolpolitiek door dat te roepen?

[1:32:12] Voorzitter, ik hoopte hier gewoon een beetje een normaal debat te hebben.

[1:32:17] Ik vraag meneer Vermeer gewoon de veertien pagina's te lezen.

[1:32:22] Dat moet lukken, denk ik.

[1:32:24] Zometeen in de tweede termijn dan met concrete vragen komen.

[1:32:27] Ja, sorry, ik vind dit zonde voor de tijd.

[1:32:28] Laten we gewoon verder gaan.

[1:32:30] Dank u wel.

[1:32:30] De heer Diederik van Dijk van de SGP.

[1:32:32] Dank u, voorzitter.

[1:32:33] Want ik vind toch redelijk verbijsterend wat het CDA hier zegt.

[1:32:37] Ze bepleiten zelf erkenning Palestijnse staat.

[1:32:40] En vervolgens geeft de heer Boswijk inderdaad aan, omdat het een heel slecht plan is, zouden er vandaag verkiezingen worden gehouden.

[1:32:45] Is de kans reëel dat Hamas wint?

[1:32:48] Het is geen democratisch klimaat, et cetera.

[1:32:49] Dus de hele timing, ik snap het

[1:32:52] oprecht niet, is er nu in de ogen van de heer Boswijk een klimaat gegroeid waarin je met enige zekerheid kunt zeggen ja, een joods en een palestijntje staat naast elkaar, dat zal wel vreedzaam voortgaan kunnen hebben.

[1:33:03] Waar haalt de CDA dat vandaan?

[1:33:06] De alternatief is hetzelfde doen wat we de afgelopen dertig jaar hebben gedaan en dat heeft geleid tot de situatie waar we op dit moment in zitten.

[1:33:13] En ik vind de grootste prioriteit wat het CDA betreft is nu

[1:33:17] Humanitaire hulp, Gaza in, een staakje te vuren, gijzelaarsvrij en ontwapening van Hamas, dat is de grootste prioriteit.

[1:33:25] Maar wij hebben als politici ook de verantwoording om ons te verhouden tot de actualiteit die op dit moment gaande is.

[1:33:29] En de actualiteit die ik net schets, is we zien landen, Qatar, Turkije en nog een aantal, die voor het eerst, en ik sluit me aan bij de opmerking van de heer Van Dijk, voor alsjeblieft ook daar, en die zij de druk op, maar voor het eerst oproepen tot ontwapening van Hamas.

[1:33:44] En we zien grote landen, dus niet wat kleinere landen.

[1:33:48] We zien G7-leden die nu zeggen dat ze dit gaan doen.

[1:33:53] Ik taxeer die voorstellen in die notitie.

[1:33:56] Ik zeg bijvoorbeeld het voorstel van Macron... die zegt dat ze dit in september gaan doen.

[1:34:01] Ik denk dat dat onverstandig is en dat het een belangrijk besluit is.

[1:34:04] Dan moet je wel een aantal voorwaarden aankoppelen... zodat het ook succesvol kan worden.

[1:34:09] En ik vind dat wij als politici de verantwoording hebben...

[1:34:12] ...onze verhouden naar die realiteit en te zeggen wat we daarvan vinden.

[1:34:15] Ik snap dat de heer Van Dijk daar anders naar kijkt.

[1:34:18] Ik weet niet of hij gelooft in een twee-staten-oplossing.

[1:34:22] Wij geloven daar wel in.

[1:34:23] We zien dat we daar al decennia niet aan voldoen.

[1:34:26] Wij pakken deze handschoenen op en ik zie dat het ongemakkelijk en gevoelig... ...en ik heb ook niet honderd procent overal antwoorden voor... ...maar ik denk dat onze verantwoording als politici is soms ook een stap te zetten... ...niet wetend, niet alle details wetend.

[1:34:38] En we hebben echt oprecht een poging gedaan om bij te dragen in dit debat.

[1:34:42] Dank aan de collega voor het antwoord.

[1:34:50] Ik zeg in alle vriendelijkheid dat het een gevaarlijke retenering is.

[1:34:55] Boswijk zegt dat we wel iets moeten doen.

[1:34:57] We kunnen niet blijven steken.

[1:35:00] Daarom toch maar de erkenning van een staat.

[1:35:06] absoluut niet kunnen vaststellen dat er een klimaat is wat me enige zekerheid biedt dat we niet meewerken aan een nieuwe terreurstaat.

[1:35:14] Dus realiseer de boswijk en ik weet dat wil hij niet maar realiseer zich het risico dat op deze manier opnieuw levens van zowel joden als palestijnen wel in de waagschaal kunnen zetten.

[1:35:25] Voorzitter, de opmerkingen van collega Van Dijk zijn terecht, maar het zou toch fijn zijn als die dan consequent zou zijn en ook die kritiek bij de regering Netanjauw neerlegt.

[1:35:36] Het illegale nederzettingenbeleid op dit moment zorgt dag na dag ervoor dat de Palestijnse staat in de toekomst die kans telkens kleiner wordt.

[1:35:44] Ik denk dat de risico's op toenemende polarisatie, extremisme, jihadisme, met nog meer aanslagen, zoals we op 7 oktober de gruwelijke aanslag hebben gezien, dat je de kans alleen maar vergroot

[1:35:59] Als je geen enkel perspectief biedt aan de Palestijnen... en een van onze voorwaarden is er ook... sluit Hamas en soortgelijke organisaties op alle manieren uit.

[1:36:10] En zorg dat de redelijke krachten in de Palestijnse samenleving perspectief hebben.

[1:36:16] Ondersteun die, zodat zij uiteindelijk...

[1:36:21] Ik ben niet naïef, dit is niet vandaag op morgen gerealiseerd.

[1:36:31] Dit is iets wat generaties gaat duren.

[1:36:32] Maar laten we iets anders doen dan de afgelopen generaties.

[1:36:35] Dat heeft geleid tot de situatie waar we nu in zitten.

[1:36:39] De heer Paternotte heeft legendarische woorden gesproken aan het begin van dit debat, dat deze commissie altijd op tijd klaar zou zijn.

[1:36:47] Dat gaan we zo niet redden.

[1:36:48] Laat ik u dat in elk geval zeggen.

[1:36:51] Maar ik zie nog een interruptie van de heer Grindewits.

[1:36:54] Ik waardeer natuurlijk altijd mijn collega Boswijk en dat hij uit de loopgaaf en schuttersputjes komt en iets probeert te verkennen.

[1:37:04] Maar neemt hij hier niet teveel risico?

[1:37:06] Want wat brengt dit voorstel nou de vrede dichterbij?

[1:37:10] Het is niet teveel een westers construct en waarom volgt de heer Boswijk hier de sociaal-democratische stramer en de sociaal-liberale Macron en niet de christendemocratische Duitse zusterpartij?

[1:37:26] Dank u wel de heer Boswijk.

[1:37:29] Je zou hem ook om kunnen draaien.

[1:37:32] Waarom kijken de ChristenDemocraten in Duitsland niet wat meer naar Nederland?

[1:37:37] Wellicht dat ze dat in de toekomst wat meer gaan doen.

[1:37:41] Maar het zelfbeschikken van volken, is dat een wessers construct?

[1:37:49] Daar ben ik niet van overtuigd.

[1:37:54] De fundament van het internationale recht is dat landen over hun eigen lot kunnen en mogen beschikken.

[1:38:01] Ik zie dat die internationale orde onder druk staat door landen als China, Noord-Korea, Iran enzovoort.

[1:38:08] En door non-state actoren zoals Hamas.

[1:38:13] Ik ben niet naïef.

[1:38:13] Ik heb echt niet het idee dat we vandaag of morgen een Palestijnse staat naar ons model hebben gevormd.

[1:38:22] Ingewikkeld, risico's, laten we bij de status quo houden.

[1:38:27] Ik denk dat wij door het Nederlandse volk worden ingehuurd om het juiste te doen.

[1:38:32] Dat kan je afverschillen van mening, maar wij hebben geconcludeerd dat de status quo zoals we dat nu zien, helpt het Palestijnse volk niet.

[1:38:40] brengt ook risico's en gevaren voor Israël.

[1:38:44] Kijk naar 7 oktober.

[1:38:45] Dank u wel.

[1:38:46] Dan een interruptie van de heer Karreman van NSC.

[1:38:48] Dank u wel, voorzitter.

[1:38:49] Voorzitter, ik wil toch ook aansluiten bij mijn collega's die de heer Boswijk, hij zegt ik wil de erkenning van de staat Palestina, maar noemt allemaal inderdaad redenen waarom het nu niet verstandig is om dat te doen.

[1:38:59] U weet in het hoofdlijnakkoord staat dat de huidige coalitie en het kabinet dat we voor de twee staten oplossing zijn.

[1:39:07] Dat is in feite de zelfbeschikking van de Palestijnen.

[1:39:09] Alleen dat moet wel een uitkomst zijn van bespreking tussen de twee partijen.

[1:39:12] Het kan niet zo zijn dat de ene staat de andere niet zou erkennen of dat de ene staat de bedreiging vormt voor de andere.

[1:39:18] Ik vraag me af, waar is de heer... Kijk, de heer Botswijk zegt zelfs ik wil het niet erkend hebben zoals Macron dat in september wil.

[1:39:26] Wat is anders dan de twee-staten-oplossing... dan de herkenning van de staat Palestina?

[1:39:34] De heer Boswijk graag voor een beknopt antwoord.

[1:39:37] Dat is lastig om een beknopt antwoord op te geven.

[1:39:42] Het riedeltje dat in het coalitieakkoord staat... van een coalitie die er niet meer is... dat hebben wij ook dertig jaar lang opgerateld.

[1:39:50] En ik had dat nu ook weer kunnen doen.

[1:39:52] Alleen wij hebben geconcludeerd...

[1:39:53] Er wordt meer van ons verwacht.

[1:39:54] We zien dat er drie grote landen, bondgenoten, lid van de G7, nu opstaan en concluderen.

[1:40:02] We hebben generaties lang zitten slapen.

[1:40:04] We hebben teveel af laten hangen van onder andere Israël, of dat het gaat gebeuren.

[1:40:08] Vroeger kon je er nog over twijfelen van ja, misschien doet Israël er niet alles aan om het een succes te maken.

[1:40:14] Ik denk dat we inmiddels kunnen concluderen.

[1:40:16] Israël is het, de regering neemt het in jou, laat ik het goed formuleren, is er alles aan aan het doen om die twee staten oplossing te blokkeren.

[1:40:23] Daarom zeggen wij, haak aan bij de initiatieven die er nu zijn... en kijk of je daar een stappenplan kan formuleren.

[1:40:30] Dat kan in een aantal maanden tot jaren zijn.

[1:40:33] Dat je zegt, we gaan de Palestijnse autoriteit versterken.

[1:40:37] We komen met een vredesinterventie daar.

[1:40:40] Ik denk dat dat uiteindelijk, zoals we dat ook in andere landen... waar er genocides en oorlogen en noem alles maar zijn geweest... daar hebben we als Westen ingegrepen.

[1:40:49] Zo een stappenplan te formuleren met uiteindelijk de erkenning van de staat Palestina als uitkomst.

[1:40:56] Ik denk dat wij op dit moment met alle respect meer huiswerk hebben gedaan dan dat er in het hoofdlijnakkoord staat.

[1:41:03] Namelijk heel duidelijk geïdentificeerd welke uitdagingen we zien en hoe we denken dat we tot dat punt kunnen komen.

[1:41:10] En de aanleiding zien we daarvoor in het initiatief van de drie landen.

[1:41:13] Dank u wel.

[1:41:13] Gaat u verder met uw betoog.

[1:41:16] Ik was er eigenlijk bijna klaar, maar dit is een van de belangrijkste dingen waar ik mee wilde eindigen.

[1:41:22] Ik kreeg vorige week een appje van een oude Joodse studiegenoot van mij.

[1:41:28] Die appte mij en zei dat ik hen helemaal in de lijn steunde richting de kritiek op de regering Netanjauw.

[1:41:33] Het doet ook mij pijn hoe het leed van de Palestijnen, de uitzichtloosheid, het gebrek aan strategie en de uitholing van de Italiëse rechtsstaat.

[1:41:42] Maar hij zei ook, heb ook oog voor de Joodse gemeenschap in Nederland.

[1:41:46] Want het toenemen van het antisemitisme in onze samenleving is herleidbaar met de ellende die daar plaatsvindt.

[1:41:53] Dus daarom ook onze oproep richting de minister, maar eigenlijk richting ons allemaal, laten we ook naast onze Joodse medeburgen.

[1:42:00] Want er kan geen ruimte zijn voor enige vorm van antisemitisme.

[1:42:04] Dank u wel.

[1:42:05] Dan de heer Vannenburg van de VVD voor zijn bijdrage.

[1:42:09] Ja, dank u, voorzitter.

[1:42:10] En laat ik dan aansluiten bij de slotwoorden van de heer Boswijk.

[1:42:13] Het blijft bijzonder dat op het moment dat er in Israël iets gebeurt, Joden in Nederland bang moeten zijn.

[1:42:21] Als andere landen zoiets doen, als er 500 doden vallen, doordat Griekenland een schip ten onder laat gaan, maakt geen Grieks restaurant een probleem.

[1:42:30] Op het moment dat er iets in Israël gebeurt, moeten Joden bang zijn.

[1:42:33] Er speelt meer dan alleen kritiek op Israël.

[1:42:36] Voorzitter, 7 oktober was een gruwel, niet alleen voor de Israëlische bevolking, niet alleen voor het Joodse volk, maar als het goed is voor de hele mensheid.

[1:42:47] Het was de ergste situatie sinds de Holocaust als het gaat om geweldjegendse Joden.

[1:42:53] Dat moeten we niet vergeten.

[1:42:54] Dat moeten we nadrukkelijk niet vergeten.

[1:42:57] Dat gezegd hebbende voorzitter gaat het debat vandaag over de situatie in Gaza.

[1:43:02] En die dient zo snel mogelijk substantieel te verbeteren.

[1:43:05] En ja, het is onder andere ook gezegd door de heer Vermeer, het beste zou zijn dat Hamas de wapens neerlegt en vertrekt, zoals ook wordt aangegeven door een aantal Arabische landen.

[1:43:16] Het beste zou zijn als er zo snel mogelijk een staak dat vuren zou komen, de gijzelaars vrij en noodhulp massaal naar binnen kan.

[1:43:23] Maar tegelijkertijd, ook zonder een staak dat vuren, dient noodhulp, voedsel, water, medicijnen volop geleverd te worden.

[1:43:31] Het kabinet Netanjahu is hoofdverantwoordelijk voor de distributie.

[1:43:46] Daar zijn een groot deel onder controle.

[1:43:51] En ja, Hamas speelt een zeer bedenkelijke rol, een zeer foute rol als het gaat om te verdelen van noodhulp in Gaza.

[1:43:58] Dat kan niet ter discussie staan, maar dat het onverlet, dat het kabinet het laat afweten.

[1:44:04] CQ zet noodhulp, of beter gezegd het tegenhouden daarvan, in als een instrument in de oorlogsvoering.

[1:44:10] En dat kan niet.

[1:44:11] De VVD is voor een tweestaatoplossing, zonder Hamas, met veilige grenzen voor de landen waarom het gaat.

[1:44:19] Israël wordt op dit moment niet erkend door een aantal buurlanden, wordt niet erkend door een organisatie als Hamas, wordt niet erkend.

[1:44:28] Zelfs een aantal mensen in deze Kamer willen zo snel mogelijk van het land Israël af.

[1:44:33] Van het bestaan van Israël willen zij zo snel mogelijk verlost zijn.

[1:44:37] En dat is buitengewoon dubieus.

[1:44:40] Deze twee-staten-oplossing moet de resultanten zijn van een vredesproces dat onder begeleiding van de internationale gemeenschap, buurlanden, landen van bijvoorbeeld de Abraham-akkoorden, tot stand komt.

[1:44:54] En alles wat het twee-staten-proces bemoeilijkt,

[1:44:58] Dan heb ik het dus ook over het bezetten van geheel Gaza.

[1:45:01] Dan heb ik het ook over het illegale nederzettingenbeleid, waarmee de Westbank steeds meer ver-Israeliseerd wordt.

[1:45:10] Helpt daarbij niet, moet daarom worden tegengegaan.

[1:45:12] Bovendien, de illegale nederzetting heet niet voor niets ook illegaal te zijn.

[1:45:16] Ze zijn in strijd met het internationaal recht.

[1:45:19] Tegelijkertijd blijft Israël een belangrijke geopolitieke partner in de strijd tegen terreur en bijvoorbeeld tegen het regime van Iran, het allergrootste gevaar niet alleen voor het Midden-Oosten, maar voor de vrede breder in de wereld.

[1:45:35] Israël is ook een democratie, de enige in het Midden-Oosten.

[1:45:40] En ik sluit dan ook aan, voorzitter, nadrukkelijk bij de woorden van de ChristenUnie op dit punt, het onderscheid te maken tussen Israël en de regering Netanjauw.

[1:45:50] Je kunt in Israël demonstreren tegen de regering Netanjauw en gelukkig gebeurt het ook.

[1:45:57] Maar tegelijkertijd, voorzitter, wat ook ik beschouw, net als de ChristenUnie, net als de SGP, Israël als een bevriend land, betekent het ook dat je andere maatstaven hanteert.

[1:46:09] Bij je vrienden heb je een hogere medelad dan bij bijvoorbeeld een terroristische organisatie als Hamas.

[1:46:16] Hamas dient gewoon uitgeschakeld te worden, mag geen enkele rol van betekenis spelen.

[1:46:21] Hamas is het werkelijke kwaad, niet alleen voor Israël, maar zeker ook voor de Palestijnen.

[1:46:27] Hamas is niet bezig met het belang van de Palestijnen, Hamas is bezig met het dienen van de belangen van Iran.

[1:46:34] Maar we leggen een hogere meetlat als het gaat om de regering Netanjauw.

[1:46:38] En de regering Netanjauw, en het is door een aantal van mijn collega's al gezegd, heeft zich dus ook te houden aan verdragen en het oorlogsrecht.

[1:46:45] En daarom moet het kabinet, en in dit geval bedoelt dus natuurlijk het kabinet Schoof, Netanjauw in Europees verband meer onder druk zetten.

[1:46:54] Niet alleen vanuit een moreel oogpunt, voorzitter, al is dat de absoluut belangrijkste reden, maar ook omdat Europa de geloofwaardigheid in de rest van de wereld verliest.

[1:47:04] En wij streven daarbij, voorzitter, en daarmee rond ik op uw verzoek af, wij streven daarbij wel naar effectieve maatregelen.

[1:47:12] Want het is heel makkelijk, voorzitter, en ik verwijder hier niemand in dit gezelschap, zeg ik maar vast,

[1:47:17] om te komen met voorstellen die goed voelen.

[1:47:20] Maar het gaat vooral om beleid dat ook effectief is.

[1:47:26] Dank u wel.

[1:47:26] Dan heb ik als eerste mevrouw Dobbe van de SP.

[1:47:30] Ja, dank u wel.

[1:47:31] Ik heb met interesse geluisterd naar de inbreng van de VVD.

[1:47:35] Ik denk dat wij allemaal heel nieuwsgierig zijn, ook omdat de VVD wel de partij is ook.

[1:47:39] Op het moment dat we iets willen bereiken, dan heeft de VVD hier een belangrijke rol, denk ik.

[1:47:45] als het gaat om het behalen van meerderheden.

[1:47:48] En ik hoor een aantal dingen in het betoog, maar toch wel een zekere terughoudendheid als het gaat over het nemen van sancties vanuit Nederland.

[1:47:59] En we hebben een aantal dingen gezien.

[1:48:01] We hebben het rapport gezien van het CFRV van deze week en die zegt op het moment dat je maatregelen neemt en die maatregelen werken niet, moet je opschalen.

[1:48:08] Dat moet van het genocideverdrag.

[1:48:09] Je kan niet een jaar lang, zoals deze minister heeft gedaan, blijven praten zonder resultaat en dan zeggen we hebben ons best gedaan,

[1:48:15] Als we het genocideverdrag naleven, moet je opschalen.

[1:48:18] Het College van de Rechten van de Mens heeft dat ook gezegd.

[1:48:21] Nu wil Netanjahu de hele Gazastrook militair innemen.

[1:48:25] Wanneer is het voor de VVD tijd voor nationale sancties?

[1:48:33] Het is voor de VVD tijd, en dat is het al een tijd, zeg ik er meteen bij, dat er effectieve maatregelen worden genomen die de humanitaire positie van de mensen in de Gazastrook verbetert.

[1:48:45] We hebben hier een debat gehad, zij dat het plenair was, waarbij ik, het was in dit geval van uw buurman de heer Dassen, tijdens het debat het verwijt kreeg.

[1:48:54] U moet nu wat doen meneer van den Burg, want nu moeten die vrachtwagens naar binnen rijden.

[1:49:00] Op zich was ik die laatste stelling met de heer Dassen eens.

[1:49:03] Maar het is helaas niet zo, we moeten ons niet te klein maken, maar ook niet te groot, dat een motie Dassen of een motie van de Burg of een motie Dobbe ervoor zorgt dat vanavond die vrachtwagens naar binnen rijden, omdat de regering net aan jou zich net iets minder gelegen laat liggen.

[1:49:20] aan de heer Dassen, mevrouw Dobbe of de heer Van den Burgh dan bijvoorbeeld de steun van de heer Trump.

[1:49:27] En daarom moet er vooral in Europees verband wordt opgetreden.

[1:49:30] Want ja, wij kunnen hier moties aannemen van hier Tokio, maar als dat geen effect heeft, dan is dat fijn richting onze achterban te laten zien dat we het ding hebben gedaan.

[1:49:39] Maar het gaat uiteindelijk om het resultaat voor de mensen op de Gazastrook.

[1:49:45] Dank u wel, mevrouw Dobbe.

[1:49:47] Ik ben het met de heer Van den Burg eens dat we effectieve maatregelen moeten nemen.

[1:49:50] Daarom hebben wij ook zoveel kritiek op dit kabinet, omdat de maatregelen die zij hebben genomen totaal niet effectief zijn geweest en dat ook is gebleken.

[1:49:57] En we daarom ook binnen het genocideverdrag worden verplicht en verplichting hebben om op te schalen en dus ook nationaal als land, als Nederland de verplichting hebben om maatregelen te nemen.

[1:50:11] En ik hoor de VVD een heleboel zeggen, maar wanneer is nu het moment

[1:50:15] voor de heer van den Burg dat we zeggen genoeg is genoeg.

[1:50:19] We nemen nu ook nationale maatregelen, zoals bijvoorbeeld het CHVV heeft voorgesteld in hun adviesrapport deze week.

[1:50:26] Daar is op zich niks aan af te doen.

[1:50:27] Wanneer komt dat moment?

[1:50:31] Als ik al kritiek heb op de minister, dan heb ik hem niet zozeer op de minister als onderdeel van het team de 16 ministers die de ministerraad vormen.

[1:50:41] Dan heb ik kritiek op de minister als onderdeel van de 27 ministers die in Europa niet in staat zijn om tot afspraken te komen.

[1:50:51] Want ik vind dat wij als Europa onze geloofwaardigheid totaal aan het verliezen zijn.

[1:50:56] Dat zei ik net ook.

[1:50:57] En dat we als Europa stappen moeten zetten.

[1:50:59] En ik zie overigens dat de minister en andere daar ook zich in proberen, maar dat er blokkerende minderheden zijn in sommige gevallen die maatregelen voorkomen.

[1:51:10] Dan lijkt het alsof je opschaalt door hier nu moties aan te nemen... waarmee wij zeggen, dit is nu wat we als Nederland gaan doen.

[1:51:19] Maar ik geloof dus niet, en daarin verschil ik van mening met mevrouw Dobbe... dat moties die wij hier aannemen, dat die een opschaling betekenen... in daad, wel in woord, maar niet in daad, en laat staan in effectiviteit.

[1:51:33] Daar zit het verschil tussen mevrouw Dobbe en...

[1:51:37] De laatste interruptie voor mevrouw Dobbe.

[1:51:41] Ik wil wel zeggen, alle interrupties die u nu pleegt en de lengte van de interruptie en de lengte van de antwoord gaat allemaal ten koste van straks de interrupties bij de minister.

[1:51:49] Mevrouw Dobbe voor haar laatste interruptie.

[1:51:51] Dank u wel.

[1:51:52] Maar dit is natuurlijk wel de daad.

[1:51:55] Je kan nu daden krijgen als de VVD een keer de voorstellen gaat steunen die wij hier doen.

[1:52:01] En dat is ook wat we moeten doen volgens het genocideverdrag, wat we ook kunnen doen.

[1:52:06] Ik heb geloof ik net tien maatregelen opgezond die

[1:52:08] Als je het hebt over Nederland als handelspartner en het beperken van de handel, de grootste handelspartner van de hele wereld.

[1:52:16] Als je het hebt over de militaire samenwerkingsverbanden.

[1:52:18] Als je het hebt over wapenimport, dat grote raketschietding wat wij voor heel veel geld uit Israël hebben gekocht dat is getest op Palestijnen.

[1:52:28] die we hier nu kunnen afspreken, en dan noemt de heer Van den Burg dat een beetje kleinscherig per motie.

[1:52:34] Ja, die motie wordt aangenomen als de heer Van den Burg dat steunt.

[1:52:38] En dan kunnen we dat gaan doen.

[1:52:39] Dan kunnen we daadwerkelijk iets gaan doen.

[1:52:41] En die verplichting hebben we ook.

[1:52:43] Ik wil wel iedereen vragen.

[1:52:44] Het is heel vermoeiend om de hele tijd in te moeten grijpen.

[1:52:47] Ik ben ook...

[1:52:49] Er is een tijd afgesproken voor dit debat.

[1:52:53] Ja, meneer, maar als u langer had willen vergaderen, had u een langer termijn voor dit debat moeten nemen.

[1:52:57] Dan was iedereen hier om tien uur geweest.

[1:52:59] Ja, maar daar was geen meerderheid voor dan blijkbaar.

[1:53:02] Het is voor mij ook heel vermoeiend en ik wil graag het debat wat laten lopen.

[1:53:05] Ik wil ook de ruimte geven om straks de minister te interrumperen, maar het wordt zowel ingewikkeld gemaakt als om zes uur we klaar moeten zijn.

[1:53:10] De heer Van den Burg.

[1:53:13] Voorzitter, de VVD heeft afgelopen twee jaar een dertiental voorstellen... dan wel gesteund in de Kamer, dan wel zelf ingediend.

[1:53:21] Dus het is niet zo dat ik vind dat we niets moeten doen.

[1:53:25] Waar we over vermenig verschillen, is of de voorstellen die mevrouw Dobbe doet... ertoe leiden dat de regering net aan jou zegt... dan gaan wij nu ons gedrag veranderen.

[1:53:35] Want dat is waar het om gaat.

[1:53:37] En dat is dus wat ik niet geloof.

[1:53:40] Daar zit het punt in.

[1:53:41] En ik denk dat de minister, al dan niet samen met de minister-president, moet kijken hoe hij in Europa een meerderheid voor bepaalde zaken kan krijgen.

[1:53:50] Dat de Europese Commissie daarin stappen moet zetten.

[1:53:53] Ik geloof niet, met alle respect die ik heb voor deze minister, dat op het moment dat hij met zijn vuist op tafel slaat met steun van de motie Dobbe, A, B of C, dat doet er even niet toe, dat dan het kabinet neet aan jou denkt, oh,

[1:54:07] Dan is nu voor ons de grens bereikt.

[1:54:09] Dan zetten wij nu de volgende vijf stappen.

[1:54:12] Dank u wel.

[1:54:12] De heer Van Baarle van Denk.

[1:54:15] Voorzitter, Nederland heeft volgens het genocideverdrag de verplichting om alles te doen wat het redelijk kan doen om een genocide te voorkomen.

[1:54:25] En voorzitter, de heer Van den Burg verwijst in alles wat hij doet naar Europa.

[1:54:30] en ontloopt daarmee de discussie over de maatregelen die we hier gewoon nationaal kunnen nemen.

[1:54:36] En dan vind ik dat de heer Van den Burgh Nederland niet te klein moet maken.

[1:54:39] Nederland is een van de grootste handelspartners van Israël.

[1:54:43] Daar kan je invloed mee uitoefenen.

[1:54:45] Nederland koopt voor ontzettend veel geld wapens van Israël.

[1:54:49] Daar kan je invloed mee uitoefenen.

[1:54:52] Nederland kan ontzettend veel doen.

[1:54:55] Israel iets laten voelen.

[1:54:56] Mijn vraag aan de heer Van den Burgh is waarom hij steeds verwijst naar Europa, wetende dat die meerderheid er niet gaat komen, wetende dat we dan weer tijd gaan verliezen, terwijl we nu nationaal iets kunnen doen wat Israel voelt, wat effect kan hebben.

[1:55:10] Waarom doet de heer Van den Burgh dat niet?

[1:55:12] De heer Van den Burgh.

[1:55:13] Voorzitter, als ik kijk naar het optreden van, laat ik me even beperken, de premier van Israël, de heer Netanjauw, dan is die volgens mij met zijn gedrag bezig de positie van het land Israël, de veiligheid van het land Israël te verzwakken.

[1:55:29] want hij verliest de steun in een groot deel van de wereld door het gedrag wat hij vertoont.

[1:55:35] Wij zien, het is net ook al genoemd door de heer Boswijk, dat een aantal zeer belangrijke landen in de wereld overgaan tot erkenning van de Palestijnse staat of daartoe over willen gaan.

[1:55:46] Iets wat absoluut in de ogen van de heer Netanjauw niet in zijn belang is, niet in het belang van zijn land is.

[1:55:53] Toch gaat hij door met zijn gedrag.

[1:55:55] Dat komt omdat de heer Netanjahu dus blijkbaar niet gevoelig is voor die prikkels die ook hier door verschillende van mijn collega's worden neergelegd.

[1:56:04] Ik denk dat als de heer Trump zijn beleid aan gaande instel zou veranderen, dat het een veel groter effect heeft dan als wij daar met moties op komen.

[1:56:13] Dat is één.

[1:56:14] En twee, ik geloof meer in de onderhandelingsstappen die dit kabinet zet,

[1:56:22] dan in voorstellen die hier worden gedaan.

[1:56:24] Of om het wat prikkelender te zeggen, ik denk dat we met minister Veldkamp meer kans maken op successen in Europa als het gaat om de positie van de gazanen dan dat we zouden hebben met minister Van Baarle op diezelfde post.

[1:56:42] Dank u wel, de heer Van Baarle van Denk.

[1:56:44] Voorzitter, nee, de heer Netanjauw die past zijn gedrag niet aan.

[1:56:49] deze oorlogsmisdadiger, omdat alle reacties, inclusief van de VVD en voorstellen, boterzacht zijn en alleen maar neerkomen op symboliek oproepjes en gesprekjes.

[1:57:02] En ik vraag de heer Van der Burgh nogmaals, nogmaals.

[1:57:05] Nederland is een van de grootste handelspartners van Israël.

[1:57:09] Kan je invloed meer uitoefenen?

[1:57:12] Nederland kan de handel met illegale nederzettingen verbieden.

[1:57:16] Nationaal.

[1:57:16] We kunnen stoppen met het spekken van de kast van Netanjahu.

[1:57:20] Stoppen met wapens kopen.

[1:57:21] Gaan miljoenen in om.

[1:57:23] Daar kan je impact mee hebben.

[1:57:25] En als de VVD blijft zeggen...

[1:57:27] doorverwijzen naar een tafel in Europa waarvan we niet eens weten wat er gaat gebeuren, of er een meerderheid komt, doorverwijzen naar slappe maatregelen en oproepjes en weigert echte maatregelen te nemen, dan laat de heer Van den Burgh na om de internationale verplichtingen na te komen.

[1:57:44] En dan heeft de VVD de verantwoordelijkheid dat het medeplichtig is, voorzitter.

[1:57:49] Dank u wel, deze telkast.

[1:57:49] Twee interrupties, de heer Van den Burgh.

[1:57:51] Ik had mij voorgenomen richting mijn collega's in de verbinding te blijven, maar de heer Van Baarle maakt het wel lastig voor me.

[1:57:58] Want de heer Van Baarle is iemand die vindt dat de staat Israël opgeheven moet worden.

[1:58:03] De heer Van Baarle heeft een motie ingediend om Israël uit de Verenigde Naties te gooien.

[1:58:09] Dat is geen basis om überhaupt met iemand in gesprek te komen, los van wat je ervan vindt, om te komen tot een resultaat wat de bevolking in Gaza helpt.

[1:58:22] De haat, de agressie richting het land Israël

[1:58:26] die de heer Van Waerle hier met enige regelmaat laat horen, helpt hierin niet.

[1:58:33] En laten we ook een nadrukkelijk onderscheid blijven maken tussen het land Israël, wat recht heeft op veilige grenzen, wat recht heeft om te bestaan, wat overigens ook gewoon door een VN-resolutie is ingesteld,

[1:58:45] en de kritiek die je mag hebben op de regering Netanjauw.

[1:58:48] En met velen hier in deze ruimte hebben kritiek op hoe de regering Netanjauw handelt als het gaat om noodhulp, voedsel, medicijnen, water, brandstof naar de gazanen.

[1:59:00] Waar we over verschillen van mening is dat ik denk dat we dat niet doen met moties in dit gezelschap indienen op nationaal niveau, maar dat we dat moeten doen op Europees niveau of nog breder met andere landen.

[1:59:13] In verbinding blijven draagt bij aan oplossingen.

[1:59:18] Dank u wel.

[1:59:18] Dan de laatste interruptie van de heer Van Baarle.

[1:59:21] Nou, voorzitter, het verschil tussen de heer Van den Burg en de heer Van Baarle is dat de heer Van den Baarle iets wat fout is, fout durft te noemen, namelijk Israël als apartheidstaat die illegaal het land van de Palestijnen afpakt, aan de lopende band Palestijnen uitmoordt en daardoor heeft laten zien dat het geen bestaatsrecht heeft in een vredige oplossing en dat er een staat zou moeten komen en die heet wat ons betreft Palestina met gelijke rechten voor iedereen.

[1:59:48] En de heer Van den Burgh, die iets wat fout is, maar goed blijft praten en niet alleen goed blijft praten, wegkijkt en weigert om al die maatregelen die ik net opnoemde, die gewoon zoden aan de dijk zetten om Netanjau onder druk te zetten, om die door te voeren, omdat hij of het politieke lef niet heeft, of de belangen met Israël te groot zijn.

[2:00:12] En voorzitter, ik vind het schandalig dat de VVD weigert de verantwoordelijkheid te nemen om

[2:00:18] Israël harder aan te spreken, de Palestijnen te beschermen tegen een genocide, en hiermee laat zien dat ze gewoon door en door medeplichtig zijn aan de Israelische misdaden.

[2:00:28] Dank u wel, de heer Van den Burg.

[2:00:29] Een interruptie is overigens een korte vraag volgens uw eigen reglement.

[2:00:32] Ik geloof, voorzitter, dat de heer Van Balen niet heel erg goed geluisterd heeft naar mijn bijdrage.

[2:00:37] Los daarvan sprak de heer Van Baarle in zijn bereidragen de beruchte zin from the river et cetera uit.

[2:00:44] Ik weet wel dat als datgene gebeurt, namelijk dat het land Israël wordt opgegeven en er alleen het land Palestina is from the river tot die zee, dan weet ik wel wie er zwemmen in die zee.

[2:00:56] Dan is de bevolking die in Israël nu een veilig heenkomen probeert te zoeken, de Joodse bevolking, als eerste de klos.

[2:01:03] Dank u wel, de heer Dassen van Volt.

[2:01:06] Ja, voorzitter.

[2:01:08] De heer Van den Burgh die zegt dat het allemaal niet zoveel uitmaakt wat we hier doen, want Netanyahu gaat toch wel door waar hij mee bezig is en hij trekt zich er niks van aan.

[2:01:16] De reden dat hij daarmee doorgaat is omdat partijen als de VVD zeggen het maakt toch allemaal niet zoveel uit, dus laten we maar niks doen en nemen we geen stappen.

[2:01:28] Als je dan zegt de situatie in Gaza moet substantieel verbeteren, hoe is de heer Van den Burgh dan van mening dat we dat gaan doen?

[2:01:37] Maar laat ik een vraag daarvoor nog stellen.

[2:01:39] Is de heer Van den Burgh eigenlijk van mening dat er een ernstig risico bestaat op genocide?

[2:01:48] De heer Van den Burgh.

[2:01:52] Populisme is niet iets wat je alleen een partij als de PVV kunt verwijten.

[2:01:58] Dat geldt voor meerdere partijen in deze Kamer, al was het maar door niet te luisteren naar wat collega's zeggen.

[2:02:05] Ik heb niet gezegd dat er niets moet gebeuren.

[2:02:07] Leg het me niet in de mond, zoals je het ook niet in de mond moet leggen van SGP, BBB, ChristenUnie en in dit geval de VVD.

[2:02:16] Het feit dat wij een andere mening hebben is niet hetzelfde als dat wij zeggen dat er niets moet gebeuren.

[2:02:22] Wij zeggen alleen dat het op basis van Europese afspraken moet gebeuren.

[2:02:26] Iets waar een partij als Volt te pas, maar zeker ook te onpas van roept dat het zou moeten gebeuren.

[2:02:32] Maar als het gaat om deze situatie, dan doet Europa er opeens niet meer toe.

[2:02:38] Er zijn in de Europese Commissie een tiental voorstellen gedaan.

[2:02:43] Er zijn gesprekken gevoerd in de Europese Raad over die tiental voorstellen.

[2:02:49] Daar is tot nu toe naar ik begrepen heb, maar we gaan straks de reactie horen van de minister, niks uitgekomen.

[2:02:55] U heeft ook meegekregen, namelijk u heeft er ook kritiek op geleverd, hoe deze minister daar in zit en hoe de minister daar in zijn gang wil gaan.

[2:03:03] De een noemde te weinig, de ander noemde te veel, maar het kabinet is daarin wel degelijk bezig.

[2:03:09] En als wij al niet eens in deze kamer, in deze zaal, vanuit onze luxe positie, in staat zijn om de verbinding met elkaar te zoeken, hoe denken we dan in godsnaam dat ooit daar vrede zal komen?

[2:03:24] Voorzitter, de heer Van den Burgh geeft geen antwoord op de vraag die ik stelde.

[2:03:29] En dat vind ik problematisch, want de vraag die ik stelde... was of de VVD ziet dat er een ernstig risico op genocide is.

[2:03:36] En dat de heer Van den Burgh die vraag ontwijkt, vind ik treffend.

[2:03:41] Want als je die vraag niet wilt beantwoorden... en niet met ons deelt dat dat risico er is... dan snap ik ook dat de heer Van den Burgh niet bereid is om extra maatregelen te nemen.

[2:03:54] En tuurlijk, we zijn het hier allemaal volgens mij ermee eens... dat het meest effectief het zou zijn als we het in Europees Verband zouden doen.

[2:04:03] Maar op het moment dat dat niet gebeurt en dat we zien dat de Europese Unie... dat we niet in staat zijn om daar tot gezamenlijk actie te komen... dan zijn we verplicht om nationale acties te nemen.

[2:04:13] Juist omdat we met elkaar herkennen dat er een ernstig risico op genocide is... en dat we dat vanuit het genocideverdrag verplicht zijn.

[2:04:20] Dat was ook de reden dat ik die vraag stelde.

[2:04:23] Maar daar durfde de heer Van den Burgh geen antwoord op te geven.

[2:04:25] Want dan moet je namelijk handelen.

[2:04:27] Dan moet je te komen tot nationale sancties.

[2:04:29] En daar durfde de heer Van den Burgh niet aan.

[2:04:32] Dus nogmaals de vraag.

[2:04:34] Ziet de heer Van den Burgh dat er een ernstig risico op genocide is?

[2:04:39] Dat was dan ook uw laatste interruptie.

[2:04:40] De heer Van den Burgh, ook graag iets beknopter in de beantwoording.

[2:04:43] Dan zeg ik dus net in mijn bijdrage, voordat de heer Dasser mij interrumpeert, dat wij er zijn voor extra maatregelen op Europees niveau.

[2:04:53] Dan is zijn reactie, ik citeer, dat de heer Van den Burg niet bereid is om extra maatregelen te nemen.

[2:05:01] Of luistert hij niet, wat ik me niet kan voorstellen, of verdraait hij doelbewust datgene wat ik gezegd heb.

[2:05:10] Dat is één.

[2:05:11] En twee komt hij vervolgens met woorden als hij durft niet dit, hij durft niet dat, hij durft niet zus.

[2:05:18] Er is in dit parlement een duidelijk meningsverschil over datgene wat er in Gaza gebeurt als het gaat om terminologie.

[2:05:27] De heer Van Balen spreekt over, ik ga de woorden van de heer Van Balen niet nog meer PR geven, spreekt de sterkste woorden uit.

[2:05:35] De heer Das heeft over risico.

[2:05:38] We hebben hier een technische briefing gehad waarin door experts werd gezegd dat de sprake was van genocidaal geweld, wat weer wat anders is als de sprake is van genocide.

[2:05:48] Weet u dat ik het op dit moment juridisch een belangrijke discussie vind, maar voor het leed in Gaza absoluut niet belangrijk vindt?

[2:05:58] Overspraak is van dood door schuld, doodslag, moord, genocidaal gedrag of genocide is niet aan de orde als het gaat om het oplossen van de problemen.

[2:06:09] De problemen die nu moeten worden opgelost, is dat er zo snel mogelijk noodhulp Gaza binnengaat?

[2:06:15] En dan laten wij aan de juristen over of er sprake is van de ene vorm of de andere vorm.

[2:06:19] En daarin is de VVD, en ik zeg het nu maar een keertje nog duidelijk en misschien net wat harder, want blijkbaar dringt het anders niet door, bereid tot extra maatregelen.

[2:06:30] Zij het, dat ik daarbij zeg, dat gestreef moet worden naar Europees niveau, omdat ik denk dat het effectiever is dan dat we dat doen op...

[2:06:39] In ieder geval heb ik nog geen voorstellen gezien waarbij ik de indruk heb dat dat een bijdrage levert aan de verbetering van de positie in Gaza.

[2:06:51] De persoonlijke vrijheid van de heer Van den Burg zegt dat ik spreek van een ernstig risico op genocide.

[2:06:56] Ik zelf spreek over genocide.

[2:06:58] Een ernstig risico op genocide is anderhalf jaar geleden vastgesteld door het internationale rechtshof.

[2:07:03] Daar kwam mijn vraag vandaan.

[2:07:04] Daar durft de heer Van den Burg geen antwoord op te geven.

[2:07:06] En dat is die peren.

[2:07:07] Dank u wel.

[2:07:08] Dan is het woord aan mevrouw Teunis van de Partij voor de Dieren.

[2:07:10] Ik ben klaar met deze schijnvertoning van de VVD.

[2:07:15] De heer Verburg erkent eerst dat noodhulp instrumenteel wordt ingezet voor uithongering door de regering.

[2:07:25] Wat hij vervolgens doet, is volledig openlijk tegen nationale maatregelen pleiten.

[2:07:31] Hij blokkeert nationale maatregelen.

[2:07:34] Hij schermt wel met het internationaal recht.

[2:07:37] Dat pakken we er even bij.

[2:07:38] Er is een heel belangrijk rapport verschenen, het CAVV-rapport vorige week.

[2:07:42] Daar staat heel duidelijk in.

[2:07:44] Nederland heeft een nationale verplichting.

[2:07:47] Bij een dreigende genocide heeft Nederland een nationale verplichting om maatregelen te nemen om te voorkomen.

[2:07:58] De VVD pleit hier actief tegen nationale maatregelen.

[2:08:05] De heer Van den Burgh, dat zei hij, ik geloof dat nationale maatregelen geen effect hebben.

[2:08:10] Ik ben van mening dat.

[2:08:12] Waarop baseert u dat nationale maatregelen geen effect sorteren?

[2:08:17] Want alle andere rapporten zeggen het tegenovergestelde.

[2:08:21] Dank u wel.

[2:08:21] Dat was ook uw laatste interruptie.

[2:08:22] De heer Van den Burgh.

[2:08:25] Voorzitter, volgens mij zeggen die rapporten niet dat nationale maatregelen effectief zijn.

[2:08:32] Dat kunnen die rapporten ook helemaal niet zeggen, want dan moet je namelijk kijken naar het gedrag van de Israëlse regering op basis van de maatregelen die hier genomen worden.

[2:08:42] Wat die rapporten zeggen, is dat je alles moet doen om genocide te voorkomen.

[2:08:48] Dat is dus niet hetzelfde.

[2:08:49] Dat is dus niet hetzelfde als dat daarmee gezegd wordt dat eventuele nationale maatregelen effectief zijn.

[2:08:56] We hebben als Kamer met steun van de VVD gevraagd aan het kabinet om een reactie op het rapport wat mevrouw Teunissen net noemde.

[2:09:04] Helaas heeft het kabinet laten weten niet met die reactie te komen.

[2:09:10] dacht ik aan het woord was.

[2:09:11] Dat betreur ik, voorzitter.

[2:09:13] Ik ga ervan uit dat de minister zo in zijn beantwoording daar wel het nodige overal vast zal zeggen.

[2:09:20] Maar ik zie op dit moment dat op basis van nationale maatregelen genomen door andere landen, op basis van het feit dat belangrijke landen overdreigen te gaan tot het erkennen van een Palestijnse autoriteit als land, zie ik niet de regering Netanjahu bewegen.

[2:09:38] Als Macron er niet inslaagt om Netanyahu te laten bewegen, als dat Starmer niet lukt, met alle respect voor deze minister, dan lukt het deze minister op basis van de motie Teunissen ook niet.

[2:09:54] En ik denk dat we daarom de stap moeten zetten naar een verenigd Europa die hierop wel stappen zet.

[2:10:01] Want dat zie ik als enige druk, naast de belangrijkste druk van de Amerikanen, als een druk die mogelijk zou kunnen werken.

[2:10:08] Dank u wel.

[2:10:08] Voorzitter, meneer Paternotte van D66.

[2:10:12] Ja, voorzitter, je moet alles doen om genocide te voorkomen, maar de heer Van den Burghe zegt, ja, nationale maatregelen, mensen, maak je nou niet te groot, stel je nou niet te veel voor, want Nederland in z'n eentje, dat gaat het verschil niet maken.

[2:10:22] Ja, voorzitter, ik denk dat mensen ook wel zien wat hier gebeurt.

[2:10:24] Als het gaat om Oekraïne, dan zegt de VVD, wij lopen voorop.

[2:10:27] Wij zijn de eersten die de Amerikaanse wapens kopen en naar Oekraïne sturen.

[2:10:30] Wij leiden de F-16 coalitie.

[2:10:31] Wij leiden Oekraïne, de Europese Unie.

[2:10:34] En dan maken we ons heel groot.

[2:10:35] En dan gaat het nu om Gaza.

[2:10:37] En dan is de VVD ineens zegt, ja, het is eigenlijk heel klein wat we hier met elkaar doen.

[2:10:41] Je zou bijna je afvragen waarom de heer Van den Burg überhaupt woord voor de buitenlandse zaken is en niet woord voor de binnenvaart, want het maakt blijkbaar toch allemaal weinig uit wat we hier doen.

[2:10:48] Dus voorzitter, ziet de heer Van den Burg dit patroon en valt er iets op aan te passen?

[2:10:52] De heer Van den Burg.

[2:10:55] Voorzitter.

[2:10:59] De situatie in Gaza, de situatie in het Midden-Oosten,

[2:11:04] is te ernstig om mee te gaan in de flauwe grap van de heer Paternotte.

[2:11:11] Ik denk dat humor in dit debat niet op zijn plaats is.

[2:11:14] Op andere momenten ga ik graag met de heer Paternotte mee in sfeerverbeterende debattechnieken.

[2:11:22] Als het gaat om de oorlog in Oekraïne, dan zeggen wij ja, stuur zoveel mogelijk wapens naar Oekraïne.

[2:11:30] Zoals we nu bijvoorbeeld ook zeggen, in tegenstelling tot andere partijen in deze Kamer, wij vinden dat er wel door deze regering morgen vliegtuigen vol voedselhulp moeten worden gestuurd die dan gedropt worden.

[2:11:43] Is dat te weinig?

[2:11:44] Ja, absoluut.

[2:11:45] Want eigenlijk moeten gewoon die vrachtwagens naar binnen rijden.

[2:11:48] Daar moet ook druk op worden uitgevoerd.

[2:11:49] Maar we zeggen wel degelijk, neem ook nu het voortouw in.

[2:11:52] Wij zien deze minister ook op een aantal punten het voortouw nemen.

[2:11:56] Die zijn van een andere orde.

[2:11:57] Nee, we zeggen niet.

[2:11:58] Stuur nu raketten naar Hamas waarmee ze Netanyahu kunnen dwingen om tot de onderhandelingstafel te komen.

[2:12:04] Want Oekraïne is niet vergelijkbaar met Hamas in deze strijd.

[2:12:08] Dus we kiezen wel degelijk ervoor om ook het voortouw te willen nemen.

[2:12:12] Zij het met andere maatregelen.

[2:12:14] Dus maak geen karikatuur van de bijdrage van de VVD.

[2:12:18] Daar schiet D66 weinig mee op.

[2:12:21] Maar hoe cares.

[2:12:22] Maar dan schieten de Gazanen in ieder geval niks mee op.

[2:12:24] Dank u wel, de heer Paternotte.

[2:12:25] Oerster, we zouden alles moeten doen om die genocide te voorkomen.

[2:12:28] Meneer Van den Burg wil niet eens één maatregel uitproberen, omdat hij zegt dat we daar te weinig invloed hebben.

[2:12:32] We zijn de grootste investeerder in Israël.

[2:12:34] We importeren wapens uit dat land.

[2:12:36] Mark Rutte, Mark Rutte zei dat de stem van Nederland ongelooflijk belangrijk is voor de Israëlse regering, juist omdat we altijd zo goed bevriend zijn geweest.

[2:12:43] En dan wil de VVD helemaal niets.

[2:12:46] Voorzitter, als je niets doet, dan geef je naar Netanjahu het signaal dat hij door kan gaan.

[2:12:51] Als je niets probeert, dan geef je in feite toestemming om door te gaan.

[2:12:54] Dan kun je veroordelingen uitspreken wat je wil, maar dan probeer je niets.

[2:12:59] Dank u wel.

[2:12:59] Ik hoor eigenlijk geen vraag, maar... Ik had nog mevrouw Piri van GroenLinks, PvdA.

[2:13:08] Voorzitter, 22 maanden lang kan Netanjahu dit doorzetten... omdat er tot nu toe geen enkele consequentie daartegenover staat.

[2:13:19] Dat is de reden dat we nu nog steeds in deze situatie zitten.

[2:13:25] En ik zeg u heel eerlijk, het valt me echt tegen van de VVD.

[2:13:28] Ze hebben een debat gesteund.

[2:13:31] Mijn hoop was dus dat wij vandaag als volksvertegenwoordigers het kabinet kunnen dwingen tot strengere maatregelen.

[2:13:39] Laat ik één laatste poging doen.

[2:13:41] Want twee weken geleden kwam het kabinet met nationale sancties wel de meest ineffectieve en symbolische, namelijk twee ministers op een nationaal inreisverbod zetten en een kop koffie doen met de Israëlse ambassadeur.

[2:13:55] Er lag meer op tafel.

[2:13:57] Dat ontkent de minister ook niet.

[2:14:01] Je kunt ook veel meer doen nationaal.

[2:14:03] Sindsdien is het duidelijk geworden dat er op EU-niveau geen sancties gaan komen de komende weken.

[2:14:10] Dat maakt het antwoord van de heer Van den Burgh zo cynisch, wetende dat zelfs de meest basale, minimale sancties geen gekwalificeerde meerderheid toelaten.

[2:14:23] niet heeft geïntensiveerd.

[2:14:25] We weten dat er een besluit ligt voor een verdere annexatie van de Westbank.

[2:14:29] Vandaag een besluit tot volledige bezetting van Gaza.

[2:14:32] Inmiddels een adviescollege die de afgelopen week met twee adviezen is gekomen.

[2:14:36] En dan is de vraag, in die twee weken liggen er nu andere nationale maatregelen als sanctieopties op tafel voor de VVD of is de antwoord nee?

[2:14:49] Dat was een hele lange interruptie die ik voor twee tel.

[2:14:52] De heer Van den Burgh.

[2:14:55] Ik schrik van de openingswoorden van mevrouw Piri.

[2:14:58] Tweeëntwintig maanden lang waren er openingswoorden.

[2:15:02] Is de regering net aan jou hiermee bezig?

[2:15:04] Tweeëntwintig maanden geleden was de dag waarop de grootste aanval op Joden ooit plaatsvond na de Holocaust.

[2:15:11] Tweeëntwintig maanden geleden zei u, zei ik, sorry, dat mag ik niet doen, voorzitter, zei mevrouw Piri in het debat dat zij stond achter het feit dat Israël Hamas mocht aanvallen.

[2:15:22] Er is een uitdrukkelijke beweging geweest in die 22 maten.

[2:15:26] Maar op dit moment, plaats met de woorden van mevrouw Piri, zijn de daden op 8 oktober op hetzelfde niveau als de daden van nu.

[2:15:34] Dat moet u echt niet doen.

[2:15:36] Wat er op 8 oktober gebeurde was een legitieme aanval van Israël.

[2:15:40] op een ongelooflijk walgelijke aanval op Israëlische bevolking en alle mensen die daar bijvoorbeeld een vredesfestival bezig waren om met elkaar de vrede en de veiligheid te vieren.

[2:15:51] Dus niet spreken over 22 maanden lang.

[2:15:54] En als het dan gaat om de situatie nu, dan zien wij in bijna de hele Kamer, in bijna de hele Kamer een enorme verandering.

[2:16:03] En ook de VVD ziet een drukkelijk verschil tussen 22, 21 of 20 maanden geleden en de afgelopen tijd.

[2:16:10] En daarom zeggen wij ook dat wij vinden dat er druk op de regering Netanjauw opgevoerd moet worden.

[2:16:17] Iets wat wij 22, 21, 20 en 19 maanden geleden niet zeiden, omdat wij toen zagen dat hij bezig was met acties

[2:16:26] die ook werkelijk de veiligheid van de Israëlse bevolking zou vergroten en ook daadwerkelijk was een strijd tegen Hamas.

[2:16:33] En nu, en dat was ook het debat van vandaag, het is hier geen anti-Israël debat, het is hier zelfs geen anti-kabinet Netanyahu debat, het is een hoe kunnen we de situatie voor de Gazaanse bevolking verbeteren debat.

[2:16:46] Nu zeggen wij ook dat alles gedaan moet worden om die positie voor de gezane te verbeteren.

[2:16:51] En dat is wat ons betreft het doel.

[2:16:53] En wij denken dat daarvan een aantal dingen noodzakelijk zijn.

[2:16:56] Een nationale maatregel is het sturen van vliegtuigen die, en beter zou zijn vrachtwagens, die morgen inderdaad gewoon ook 16.000 kilo per keer boven Gaza loslaten.

[2:17:08] Nationale maatregel is dat deze minister de komende weken niets anders doet dan proberen zijn collega's te overtuigen om dan wel een gekwalificeerde meerderheid dan wel op maatregelen unanimiteit te krijgen om ervoor te zorgen dat we in Europa stappen zetten.

[2:17:22] Dat is wat mij betreft aan de orde, voorzitter.

[2:17:24] Dank u wel.

[2:17:25] Mevrouw Piri voor een laatste interruptie.

[2:17:27] Ja, ik vind het niet eerlijk, voorzitter, wat u doet.

[2:17:30] Ik krijg drie keer langere antwoord dan mijn vraag en u heeft gewoon net een interruptie bij mij weggehaald.

[2:17:35] Dat even gezegd hebbend.

[2:17:37] Voorzitter, de VVD zegt hier alles moet eraan gedaan worden, alles om dit te stoppen.

[2:17:45] Maar vervolgens komt u met geen enkele concrete maatregel die enige kans van slagen heeft om ingevoerd te worden in de komende weken.

[2:17:55] En u ontwijkt met een heel emotioneel betoog hier gewoon mijn vraag.

[2:18:01] Twee weken geleden lagen er nationale maatregelen op tafel.

[2:18:04] VVD zit in de coalitie, die zijn afgeswakt.

[2:18:08] In ieder geval zijn niet de maatregelen genomen die genomen hadden kunnen worden.

[2:18:11] In die twee weken tijd zien we dat er geen Europese maatregelen komen.

[2:18:18] En de hoop en het pleidooi en het verzoek van heel veel mensen die naar dit debat kijken was dat er een meerderheid zou zijn vandaag in deze Kamer om dan te zeggen wij hebben de inspanningsverplichting

[2:18:32] als je het niet moreel vindt, dan op z'n minst juridisch, om er alles aan te doen om deze genocide te stoppen.

[2:18:39] En als de VVD dan zegt, oh ja, wij zijn tegen handel met illegale nederzetting, maar alleen als we dat in een Europees verband kunnen doen.

[2:18:47] We blijven doorgaan met het kopen van wapens.

[2:18:49] Wat heeft Europa daarmee te maken voor 2 miljard euro die getest zijn op de Palestijnen?

[2:18:54] We doen niet voor andere kabinetsleden van de regering Netanyahu sancties.

[2:19:00] Dan is dat toch

[2:19:02] Een deceptie.

[2:19:03] Dan is dat toch niet alles eraan doen om dit te stoppen.

[2:19:09] De heer Van den Burg.

[2:19:12] Toen de VVD tegen de motie Piri stemde, die ging over noodhulp.

[2:19:18] Kwam GroenLinks PvdA meteen op social media met kijk de VVD en anderen zijn tegen noodhulp aan de gazamen.

[2:19:27] GroenLinks-PvdA vergat even dat er op dat moment ook een motie lag van de ChristenUnie, die wel pleitte voor noodhulp en die wel door de VVD en anderen werd gesteund.

[2:19:36] Maar goed, het scoort lekker bij de achterban van mevrouw Pirie om gewoon een gedeelde waarheid te geven.

[2:19:41] Mevrouw Pirie doet nu exact hetzelfde als zij zegt dat wij geen nationale maatregelen wilden steunen, bijvoorbeeld als het gaat om de nederzettingen, want de motie van Van Kampen

[2:19:52] waar de PvdA goed linksvoor heeft gestemd, gaat juist over importverbod, gaat juist om het steunen van NGO's, gaat juist om te kijken hoe we dingen kunnen doen.

[2:20:04] Dus de VVD doet wel degelijk ook nationale maatregelen.

[2:20:07] De VVD?

[2:20:08] Nee, nee, nee.

[2:20:09] Bijvoorbeeld als het gaat om persoonsgerichte aanpak zeggen wij ook natuurlijk zet die ministers op de sanctielijst.

[2:20:17] Wij willen daar ook wel naar kijken.

[2:20:19] Waar we over van mening verschillen, is of de voorstelling die u doet als oppositiepartijen, of die effectief is.

[2:20:27] Ja, de motie... Nee, laat ik dat niet zeggen.

[2:20:29] Laat ik mij nu inhouden en niet een jeibak gaan doen over die beruchte verschrikkelijke motie Piri.

[2:20:34] Die doe ik niet.

[2:20:35] Maar voorzitter...

[2:20:36] Het enige waar we over verschillen in deze Kamer is wat effectief, de meeste partijen althans, wat effectief is.

[2:20:43] Daarover verschillen de linkse oppositie en in ieder geval de VVD van mening.

[2:20:49] Niet over het feit dat we stappen moeten zetten.

[2:20:51] Leg mij dat dus niet in de mond.

[2:20:53] Dank u wel.

[2:20:53] Dan gaan we over naar de heer Karman van de NRC.

[2:20:57] U laat het gewoon toe dat hier... Nee, nee, nee.

[2:21:00] Het is of een persoonlijk feit, want u bent door uw interrupties heen... Ja, maar dat heeft u bepaald op basis van nogal... Ja, dat klopt.

[2:21:06] Omdat een interruptie volgens het reglement van orde een korte vraag is.

[2:21:11] Ik heb de heer Van den Burgh ook gevraagd om beknopt te zijn.

[2:21:15] Is toch zo?

[2:21:16] Ik ben toch ook haar collega?

[2:21:17] Mevrouw Pirie, misschien kunt u ook even luisteren.

[2:21:20] U heeft ook interrupties gehad die bijna anderhalve minuut duurden.

[2:21:24] Uw hele interrupties zijn langer dan uw hele inbreng geweest.

[2:21:27] We hebben afgesproken met elkaar korte interrupties en ook korte antwoorden.

[2:21:30] Ik probeer dat te handhaven.

[2:21:32] Ja, en ik heb ook al aangegeven dat als de interrupties te lang zijn, dat heb ik bij meerdere mensen gedaan, dat ik ze dan als twee ga tellen.

[2:21:38] Ik weet niet of er nog meer interrupties zijn voor mensen die nog interrupties hebben.

[2:21:40] De heer Paternotte.

[2:21:42] Waarom wordt het debat met de VVD over gazen altijd een mollergevecht?

[2:21:46] De heer Van den Burgh begint in heel betoog over, ja natuurlijk willen wij de gazanen helpen.

[2:21:50] Onderaan de streep zegt hij, ik wil geen enkele maatregel.

[2:21:52] De VVD stelt helemaal niets voor.

[2:21:55] Maar wat hij wel dan doet, is iedereen hier de maat nemen over dat alles wat wij zouden bedenken en voorstellen, wat heel veel Europese landen doen, symbolisch is.

[2:22:01] Dat het niks voor en niks oplevert.

[2:22:04] Daar heb ik echt ontzettend veel moeite mee.

[2:22:07] Ik zal nog één voorstel aan de heer Van den Burghe willen voorleggen.

[2:22:10] Ierland maakt nu een wet om import van illegale nederzettingen te stoppen.

[2:22:13] Is de VVD bereid om te zeggen, misschien moet Nederland dat dan in ieder geval ook gaan doen?

[2:22:20] Als het gaat om het stoppen van import van illegale nederzettingen, is de VVD bereid om te kijken hoe we daarin dingen kunnen doen.

[2:22:29] Dank u wel.

[2:22:30] Dan gaan we over naar de heer Karreman van Nieuw Sociaal Contract.

[2:22:34] Voorzitter, de humanitaire situatie in Gaza is ronduit schrijnend.

[2:22:38] Het lijden van de burgers in Gaza is ondraaglijk.

[2:22:41] Israël moet voedsel, hulpgoederen en humanitaire organisaties onbelemmerd toelaten, in lijn met meerdere moties van deze Kamer.

[2:22:50] We steunen daarom ook de extra stappen die de minister heeft aangekondigd.

[2:22:54] De regering moet zich houden aan de afspraken die zij met de EU heeft gemaakt.

[2:23:00] Als de humanitaire situatie niet verbetert, sluiten wij steun voor nieuwe maatregelen niet uit.

[2:23:06] Ik waardeer de inzet van de minister die zich inspant om Israël te bewegen die hulpverlening toe te staan.

[2:23:13] Daarom nogmaals een oproep aan de minister om alle diplomatieke druk op Israël te blijven uitoefenen om de onvoorwaardelijke toelating van humanitaire hulp mogelijk te maken.

[2:23:24] Voorzitter, ik wil ook stilstaan bij de geiselaars.

[2:23:27] Vandaag, na 671 dagen, zitten nog altijd zo'n 20 geiselaars onder erbarmelijke omstandigheden vast in de ondergrondse horrotunnels van Hamas.

[2:23:38] 27 anderen zijn inmiddels omgekomen.

[2:23:42] En Hamas weigert hun lichamen terug te geven aan hun families.

[2:23:46] Zolang deze oorlog het voortduurt, zal ik deze geiselaars in elk debat blijven noemen, zodat ze niet worden vergeten.

[2:23:54] Sinds 7 oktober zijn ook duizenden onschuldige Palestijnen omgekomen.

[2:24:00] Dagelijks zien we het menselijke leed in Gaza.

[2:24:03] De waanzin die Hamas op 7 oktober ontketende moet zo snel mogelijk stoppen.

[2:24:08] De recente beelden van de uitgemergelde Eviatar David die gedwongen werd zijn eigen graf te graven zeggen alles.

[2:24:16] Dit is de ware aard van Hamas.

[2:24:18] net als het executeren van eigen burgers en het systematisch afnemen van voedsel en hulp van de eigen bevolking in Gaza.

[2:24:26] Maar we zouden naïef zijn als we denken dat het voldoende is om alleen Israël verantwoordelijk te houden voor het leed in Gaza.

[2:24:34] De recente New York Declaration, waarin voor het eerst Arabische landen zoals Saudi-Arabië en Egypte Hamas openlijk veroordelen voor 7 oktober en eisen dat de macht in Gaza wordt overgedragen aan de Palestijnse autoriteit, markeert een historische keerpunt.

[2:24:51] Deze Arabische landen zien ook dat het leed in Gaza niet alleen door Israël wordt veroorzaakt, maar dat Hamas hier een groot aandeel in heeft.

[2:24:59] Ook nu's sociaal contract ziet geen toekomst voor Hamas in de Gazastrook.

[2:25:03] Zolang deze terreurorganisatie de controle houdt, is duurzame vrede uitgesloten.

[2:25:09] Wij steunen dan ook de inzet van dit kabinet en de internationale gemeenschap op dit punt.

[2:25:15] Mijn vraag aan de minister, hoe wil de internationale gemeenschap Hamas uit Gaza wegkrijgen?

[2:25:22] Tegelijkertijd bieden landen als Turkije en Qatar nog altijd onderdak aan Hamas-kopstukken.

[2:25:29] Vaak met een rijk gevulde bankrekening.

[2:25:32] Als Hamas blijft weigeren akkoord gaan met een staak dat vuren, zoals dat al twee keer hebben gedaan, en de vrijlating van Gijslaar, dan mogen deze landen geen veilige haven meer zijn voor deze Hamas.

[2:25:44] toplieden.

[2:25:45] Daarom vraag ik de minister, welke druk kunnen Nederland en de EU uitoefenen op Turkije en Qatar om daadwerkelijk op te treden tegen de Hamas-top op hun grondgebied, zolang deze geen akkoord sluiten voor een staaktert vuur?

[2:26:01] Voorzitter, we steunen het besluit van het kabinet om via airdrops bij te dragen aan het verlichten van de hongersnood in Gaza.

[2:26:09] Maar dit mag nooit een alternatief zijn voor hulp over land.

[2:26:14] Tot slot, voorzitter.

[2:26:15] Vanmiddag was ik bij een bijeenkomst van Vrouwen voor Vrede Den Haag.

[2:26:19] Daar sprak ik met zowel Israëliërs als Palestijnen over de vraag hoe we een einde kunnen maken aan deze oorlog.

[2:26:27] Laten we als Kamer ook luisteren naar deze stemmen.

[2:26:30] Mensen die elkaar niet met verwijten bestrijden, maar de moed tonen om de dialoog aan te gaan en samen te zoeken naar concrete stappen richting vrede.

[2:26:40] Dank u wel, voorzitter.

[2:26:41] Dank u wel.

[2:26:42] Dan is het woord aan de heer De Roon van PVV.

[2:26:48] Voorzitter, in 2005 trok Israël zich eenzijdig terug uit Gaza en Gaza kon kiezen voor autonomie, vrede en welvaart.

[2:26:56] Maar men koos voor Hamas, oorlog en terreur.

[2:26:59] En dat was de zelfbeschikkingskeuze van Gaza voor de daaropvolgende twintig jaar.

[2:27:04] Achtduizend Israëli's werden gedwongen tot vertrek.

[2:27:07] Zij lieten in Gaza een volledige infrastructuur achter van grootschalige voedselproductie.

[2:27:12] Daarmee kon Gaza zichzelf voor een aanmerkelijk deel van voedsel voorzien.

[2:27:15] Maar het Hamas-tuig sloopte onmiddellijk al dat materieel.

[2:27:20] Gaza werd vrijwel volledig afhankelijk van voedsel aanvoerd door NGO's onder controle van Hamas.

[2:27:26] Hamas eigende zich vele van toe om zich te verrijken door het te verkopen aan de eigen bevolking.

[2:27:31] In miljarden dollars ontwikkelingshulp werden verder zoveel mogelijk omgezet in het radicaliseren van de bevolking, het uitbouwen van de terreurinfrastructuur en bewapening van Hamas en het verdwenen in diepe zakken van de Hamas-billionairs.

[2:27:45] In twintig jaar tijd werden meer dan 26.000 raketten op Israël afgevuurd.

[2:27:51] En om die terreur te keren, voerde Israël kortdurende operaties uit in Gaza, telkens afgesloten met een staart uit vuren.

[2:27:58] Te vergeefs, want al snel begon het opnieuw raketten te regenen.

[2:28:04] En op 7 oktober begon Hamas opnieuw oorlog tegen Israël.

[2:28:08] Een genocidale, gruwelijke Hamas terreur volgde en daarop moest Israël overgaan tot een heftige Israëlische operatie, die maar liefst nog een jaar nodig had om die rakettenregen te stoppen.

[2:28:21] Pas na oktober 2024 werden nog slechts acht raketten afgevuurd.

[2:28:26] En vandaag heeft Israël 75 procent van Gaza onder controle en in de chaotische rest maakt Hamas en ander tuig de dienst uit.

[2:28:35] Voor dat resultaat heeft Hamas sinds de gruwelijk terreuraanslag op 7 oktober zo'n 60.000 Gazanen opgeofferd en de gehele bevolking in een grote ramp gestort.

[2:28:45] En de enige troefkaart die Hamas nog heeft zijn de Israëlse levenden

[2:28:49] en omgebrachte gijzelaars die het nog in handen heeft.

[2:28:52] Deze worden schaamteloos door Hamas ingezet om Israëliërs zo diep droef te maken dat sommige van hen ook onderhandelingen tegen elke prijs verlangen.

[2:29:01] Publicatie van filmpjes en geluidsregistratie over hen is een vilijne hefboom, voorzitter, met als doen een gunstig resultaat voor Hamas te bereiken.

[2:29:10] Pogingen om het vechten te beëindigen en de gijzelaars vrij te krijgen door een straak te vuren zijn niet geslaagd.

[2:29:17] Hamas gaat voor Jeruzalem en voor van de rivier tot de zee.

[2:29:22] Zonder Israël, dus zonder Joden en trouwens ook zonder PLO.

[2:29:26] Kortom, die oorlog gaat nog lang voortduren.

[2:29:29] Intussen eisen Macron, Starmer en Carney dat Israël de strijd staart.

[2:29:33] Dat is een betekenisloze en onbeduidende erkenning van Palestina... dat wordt door hen als diplomatiek drukmiddel beproefd.

[2:29:40] Wat de PVV betreft is de enige juiste, rechtvaardige en afdoende oplossing... de totale vernietiging van Hamas in Gaza.

[2:29:47] De PVV staat achter Israël.

[2:29:50] Voor Hamas geen militaire macht, geen bestuurlijke invloed... geen verduistering van helpgoederen en levensmiddelen... geen invloed op onderwijs, geen ophitzing tot geweld...

[2:29:59] geen toegang tot media, enzovoorts, enzovoorts, gewoon helemaal niets van dat alles.

[2:30:04] En iedere oplossing die al is het maar de enkele aanwezigheid van Hamas in Gaza openlaat, die daarmee dus de kans geeft dat Hamas zich opnieuw herpakt zoals ze dat telkens de afgelopen twintig jaar hebben gedaan,

[2:30:16] Dat is een heel slechte ophossing.

[2:30:19] Dat Hamas, net als die eerdere keren, opnieuw een kans zou kunnen benutten om zich in Gaza te herstellen, en weer opnieuw terreur in extreme vreedheid en een hevigheid de vrije te loop te laten, moet gewoon worden uitgesloten.

[2:30:31] Is de minister dat met mij eens?

[2:30:33] Hoe kan dat volgens hem worden bereikt?

[2:30:35] Tot slot, de minister gaf te kennen dat er in een EU-verband de druk op Hamas moet worden opgevoerd.

[2:30:40] Wat stelt hij zich daarbij voor?

[2:30:42] Welke sancties wil hij dan?

[2:30:43] Ik zou zeggen, treed SVP zo keihard mogelijk op tegen Hamas en de sponsoren van Hamas.

[2:30:49] De PVV staat achter Israël, geen sancties voor Israël, geen handels- en reisbelemmeringen voor Israëliërs en geen erkenning van een Palestijnse staat.

[2:30:58] Reken nou gewoon definitief af met die zelfbeschikkingskeuze die in Gaza in 2006 was genomen.

[2:31:07] Dank u, voorzitter.

[2:31:09] Dank u wel.

[2:31:09] Dan is tot slot het woord aan de heer Baudet van Forum voor Democratie.

[2:31:22] Ik had eigenlijk nog een interruptie voor de heer De Roon.

[2:31:26] Zeg maar.

[2:31:26] Dat mag ook.

[2:31:28] Een interruptie van de heer Baudet voor de heer De Roon.

[2:31:31] Zijn laatste zin was reken af met de zelfbeschikkingskeuze uit 2005.

[2:31:36] Dus uw standpunt is dat Gaza geannexeerd moet worden door Israël, klopt dat?

[2:31:43] Herannexeerd.

[2:31:44] Dat betekent rekenen af met de keuze voor Hamas.

[2:31:47] Hamas moet gewoon helemaal weg uit Gaza.

[2:31:50] Als dat niet gebeurt, komen ze steeds weer terug op dezelfde manier.

[2:31:53] Want dat is hun doel.

[2:31:55] Islamisering van het hele gebied.

[2:31:57] overnemen van de staat Israël en PLO er ook nog uit knikkeren, want die is in hun ogen ook een corrupte en slechte organisatie.

[2:32:07] Dat is hun doel en daar moeten we nu mee afrekenen.

[2:32:10] Als we dat niet doen, blijft het zich steeds opnieuw herhalen.

[2:32:12] Zolang Hamas Noordland kan.

[2:32:15] Dank u wel.

[2:32:16] De laatste interruptie van de heer Baudet.

[2:32:20] Ik reken af met de fout van Sharon uit 2005.

[2:32:24] Dat bedoelt u daarmee.

[2:32:27] Daarna dus alsnog bent u voor een zelfbestuur voor Gaza, of niet?

[2:32:37] Na deze, in uw gedachte, afrekening met Hamas?

[2:32:40] Dan komen we hopelijk terecht in een situatie waarin het voor de bewoners van Gaza mogelijk wordt om zich te ontwikkelen tot een behoorlijke, decente, fatsoenlijke samenleving die bereid en in staat is om zichzelf goed te besturen en om goed om te gaan met de buren.

[2:32:59] Dat zal moeten blijken.

[2:33:00] Misschien zijn daar ook nog allerlei zaken voor nodig om dat zover te krijgen.

[2:33:03] Het gaat naar mijn idee in ieder geval één en misschien wel meerdere generaties duren voordat dat realiteit zal zijn, want zij leven gewoon nog

[2:33:10] onder het regime van middeleeuwse gedachtegoed uit het vroege middeleeuwen van de islam.

[2:33:17] En daar ben je niet zomaar vanaf.

[2:33:20] Dank u wel.

[2:33:21] Dan gaat de heer Baudet beginnen met zijn betoog.

[2:33:25] De wijze waarop Israël huishoudt in Gaza is onacceptabel vanuit menselijk oogpunt.

[2:33:31] Het is militair gezien contraproductief omdat het met al die vermoorde kinderen en ouders een hele nieuwe generatie nieuwe strijders doet ontstaan.

[2:33:43] Het isoleert Israël te midden van de internationale gemeenschap en het maakt het tot een paria-staat.

[2:33:49] Wat ook trouwens ontzettend slecht is voor de positie van Joden in de diaspora.

[2:33:53] En last but not least, het is slecht voor Europa omdat het een artificiële en onnodige tegenstelling forceert tussen het Westen enerzijds en de islamitische wereld anderzijds.

[2:34:03] En omdat het Israëlische optreden dreigt te leiden tot een nieuwe grootschalige vluchtelingenstroom richting onze landen.

[2:34:09] Het zijn juist je vrienden en je bondgenoten die je kritiek horen te geven wanneer je fouten maakt.

[2:34:16] Het leveren van dergelijke kritiek is dus geen Hamas knuffelen of antisemitisme, zoals het helaas maar al te vaak wordt geframed.

[2:34:24] Ik ben diep pro-Israël opgevoed.

[2:34:26] Ik heb heel veel bewondering voor de enorme vitaliteit van dat land.

[2:34:30] En ik heb ook echt begrip voor de mensen in Tel Aviv en Haifa en Sderot die regelmatig raketten op hun hoofd krijgen en de schuilkelders in moeten.

[2:34:40] Maar dat alles betekent natuurlijk niet dat ik het altijd eens ben met de Israëlische regering of dat Israël een morele vrijbrief zou hebben om massamoord en etnische zuivering te plegen.

[2:34:51] Al kort na de gebeurtenissen op 7 oktober 2023 waarschuwde ik dat een Israëlische vernietigingscampagne tegen Gaza een kapitale blunder zou zijn.

[2:35:02] Net als toen, kort na 7 oktober, wil ik graag benadrukken dat ik ontzettend meeleef met de slachtoffers en nabestaanden van de verschrikkelijke aanslagen.

[2:35:10] Het is een weerzinwekkende terreuractie geweest en het is ook een katastrofaal en verbijsterend falen geweest van het Israëlische leger.

[2:35:19] Het is verschrikkelijk om je voor te stellen wat er met de Israelische gijslaars gebeurd en gebeurd is, maar ook met de mensen die nog altijd in de handen zijn van Hamas.

[2:35:28] Tegelijkertijd is het onzin om te zeggen dat de ruim 60.000 Gezaanse kinderen, vrouwen en mannen die inmiddels zijn gedood, allemaal Hamas-strijders in spee waren, of dat het gewoonweg collateral damage is geweest.

[2:35:41] Minstens 70 procent van alle gebouwen en woningen is platgebombardeerd.

[2:35:46] 68 procent van alle landbouwgrond is verwoest.

[2:35:50] Een hongersnood dreigt aan honderdduizenden kazanen het leven te kosten.

[2:35:55] Dat gaat alle proporties te buiten.

[2:35:57] Het gaat om naar schatting 20 nog levende geiselaars in Gaza.

[2:36:02] Terwijl Israël ondertussen overigens zo'n 10.000 Palestijnen vasthoudt, waarvan een groot deel zonder aanklacht of proces, onder wie 440 Palestijnse kinderen.

[2:36:13] Voor een land dat zich nadrukkelijk presenteert als behorend tot de westerse beschaving valt dat alles gewoonweg niet te rechtvaardigen.

[2:36:21] Wat Israël had moeten doen, heb ik ook al gezegd in mijn toespraak van kort na 7 oktober.

[2:36:28] Allereerst rouwen om de slachtoffers.

[2:36:30] De moral high ground claimen.

[2:36:32] Dan gerichte acties tegen de verantwoordelijken.

[2:36:36] De eigen grensbewaking op orde brengen, zodat dit soort waanzin nooit meer kan gebeuren.

[2:36:41] En dan een internationaal comité bijeenbrengen, bijvoorbeeld in de vorm van de Trusteeship Council, die de Verenigde Naties nog altijd heeft, om een duurzaam en verantwoordelijk zelfbestuur voor de Palestijnse gebieden te realiseren, zodat er daadwerkelijk vrede kan komen.

[2:36:57] Een Israël dat dit had beseft, had op een superieure wijze kunnen reageren op de gebeurtenissen van 7 oktober en het zo kunnen afdwingen.

[2:37:06] Wie kon immers Israël iets weigeren direct na die verschrikkelijke terreuraanslag?

[2:37:12] In plaats daarvan heeft Israël gekozen om in blinde woestenij compleet buiten alle proporties wraak te nemen en daarmee het krediet te verspelen

[2:37:23] dat men had verkregen en precies het tegenovergestelde te bereiken van wat men hoopt te bereiken, namelijk ervoor zorgen dat de onschuldige slachtoffers van 7 oktober niet voor niets zijn gestorven.

[2:37:36] Wij kunnen dit gewelddadige, destructieve en zinloze beleid van Israël niet steunen.

[2:37:42] Het is in het belang van zowel Israël, de Palestijnen als Europa om dit conflict tot een einde te brengen in plaats van te blijven escaleren.

[2:37:49] Daarom zullen wij een groot aantal van de voorstellen om druk te zetten op Israël

[2:37:53] inderdaad een breuk met onze positie in het verleden steunen.

[2:37:59] Dank u wel.

[2:37:59] Dan zijn we ermee gekomen aan het einde van de eerstmeervakant van de Kamer.

[2:38:03] De minister heeft aangegeven ongeveer een half uurtje nodig te hebben voor de beantwoording voor te bereiden.

[2:38:09] Dus ik schors de vergadering tot tien over vijf en ik zou graag de woordvoerders eventjes willen spreken over het verdere verloop van het debat.

[3:13:48] Goedemiddag allemaal.

[3:13:50] Ik heropen de vergaderingen.

[3:13:52] Aan de orde is het commissiedebat over de situatie in Gaza van de Commissie Buitenlandse Zaken.

[3:13:58] We hebben de eerste termijn van de kant van de Kamer gehad.

[3:14:00] We hebben ook even een overleg gehad met de woordvoerers.

[3:14:02] Afgesproken dat we geen tweede termijn doen, maar wel interrupties in de eerste termijn bij de minister.

[3:14:08] Dat zullen er maximaal vier per partij zijn.

[3:14:12] En ik heb afgesproken dat dat kort is.

[3:14:15] En dat kort is twintig seconden.

[3:14:18] Nou, volgens mij hebben wij kort afgesproken.

[3:14:22] Nee, maar veertig ga je het niet halen.

[3:14:27] Half zeven is klaar, dan gaan we gewoon schorsen en naar een andere datum toe.

[3:14:33] Dan doen we het aantal interrupties naar beneden, dat kan ook.

[3:14:37] Volgens mij hebben we net met elkaar afgesproken wat we zouden doen.

[3:14:41] Dat zouden vier interrupties van max 40 seconden zijn.

[3:14:44] Als ze daar overheen gaan, dan tellen ze voor twee.

[3:14:47] We hebben ook gezegd hoe belangrijk dit debat is met elkaar en dat we de minister fatsoenlijk kunnen bevragen.

[3:14:52] Dus dit is de afspraak die we net met elkaar gemaakt hebben.

[3:14:56] En laten we elkaar daar ook aan houden.

[3:14:58] Ik herinner me de afspraak anders als u de afspraak vindt.

[3:15:01] Maar we stoppen wel om half zeven.

[3:15:03] Dus als het klaar is of niet klaar is.

[3:15:05] En dan wordt het volgende week nog een keertje verder.

[3:15:09] Het woord is aan de minister.

[3:15:10] En die vraag ik ook om to the point te gaan beantwoorden.

[3:15:15] En dus beknopt.

[3:15:24] Ja, voorzitter, dank.

[3:15:25] Terug van reces.

[3:15:26] Allereerst dank aan het personeel van de Tweede Kamer, ondersteund personeel, ook voor hun terugkeer.

[3:15:33] Voorzitter, dit is een onderwerp wat ons allen aangrijpt.

[3:15:36] Mij ook.

[3:15:37] Zeer aangrijpt.

[3:15:38] Wat ons ook emotioneert.

[3:15:40] Ik zie dat die emoties soms tot vergaande polarisatie leiden.

[3:15:44] Sociale media en anderszins.

[3:15:46] Bekladdingen.

[3:15:48] Ik hoorde net wat CD-kantoor, Tweede Kamergebouw, Trurik.

[3:15:53] Maar voorzitter, het is een onderwerp dat ons allen aangrijpt.

[3:15:57] De situatie in de Gazastrook is verschrikkelijk.

[3:16:00] Is hartverscheurend.

[3:16:02] Gaat ook aan mij niet voorbij.

[3:16:05] Die verschrikkelijke oorlog houdt inderdaad niet op omdat het Nederlands parlement of Brussel of het kabinet met reces is.

[3:16:12] En vorige week heb ik met de minister-president en de vicepremier een spoedoverleg gehad over aanvullende stappen die Nederland kon zetten om bij te dragen bewerkstelligen van het einde aan die verschrikkelijke oorlog in de Gazastrook.

[3:16:26] En over de uitkomst van dat overleg heb ik vorige week

[3:16:30] per brief uw Kamer geïnformeerd.

[3:16:34] Ik zal nog lager ingaan op de verschillende elementen die in die brieven staan.

[3:16:41] Voordat ik dat doe wil ik nogmaals hier de Kamer onderstrepen dat de inzet van het kabinet wat betreft de gazastroken opgericht is om bij te dragen aan verlichten van de vreselijke situatie daar.

[3:16:52] Die oorlog moet stoppen.

[3:16:55] En u hebt mij ook eerder horen zeggen

[3:16:57] dat ik vind dat de proportionaliteit inmiddels verzoek is.

[3:17:01] De verschrikkelijke beelden, de alarmerende cijfers van de hongerlijdende bevolking onderschrijven dat eens te meer.

[3:17:09] Voorzitter, een staak dat vuren, voor het lenigen van humanitaire noden in de gazenstrook, maar ook voor het vrijlaten van de gijzelaars, blijft een staak dat vuren van heel groot belang.

[3:17:20] En de beelden van gijzelaars die afgelopen weekend door Hamas zijn verspreid, die zijn afschuwelijk.

[3:17:25] Ze tonen niet alleen het menselijk leed van de gijzelaars, maar ook de nietsontziende vreedheid waarmee Hamas te werk gaat.

[3:17:31] En die terreur die kent geen grenzen.

[3:17:34] En laat er geen misverstand over bestaan wat het kabinet betreft.

[3:17:37] Hamas moet onmiddellijk alle gijzelaars vrij laten.

[3:17:45] Hamas zet de gijzelaars in als troefkaart tijdens de onderhandelingen van de staakte vuren en dat is onacceptabel.

[3:17:51] Het nemen van gijzelaars is zichzelf al een evidente schending van het humanitaire oorlogsrecht.

[3:17:57] Het kabinet koest ook geen illusies over de intenties en het optreden van Hamas.

[3:18:00] Laat ik dat hier ook wel markeren.

[3:18:03] Het is een terreurorganisatie die al jarenlang zijn eigen bevolking onderdrukt, mensenrechten schendt en door zijn gruweldade van 7 oktober 2023 een spiraal van geweld heeft ontketend.

[3:18:13] En dat Hamas mag geen rol spelen in de toekomst van de Gazastrook.

[3:18:18] Dat is niet alleen ons standpunt, maar ook dat van de EU.

[3:18:22] En ook landen als Egypte, Soedi-Arabië en Jordanië hebben zich inmiddels duidelijk uitgesproken.

[3:18:28] Helaas constateert het kabinet dat de onderhandelingen voor staak-tijdvuren inmiddels zijn vastgelopen.

[3:18:32] De posities liggen te ver uit elkaar.

[3:18:35] Nederland staat in nauw contact met de bemiddelaars voor de staak-tijdvuren.

[3:18:39] Verenigde Staten, Qatar, Egypte.

[3:18:43] Voor een staakt uitvuren, blijf ik zeggen, er zijn twee partijen nodig.

[3:18:48] Perspectief op een staakt uitvuren staat of valt uiteindelijk met de bereidheid van zowel Israël als ook Hamas.

[3:18:56] Ik ga hier geen definitieve uitspraken doen over de precieze opstelling van die partijen, zoals die langs diverse kanalen tot ons komt in de onderhandelingen.

[3:19:05] Maar ik zie wel dat niet alleen Israël, maar ook Hamas een forse mede verantwoordelijkheid toekomt voor het uitblijven van een staakt uitvuren.

[3:19:15] Voorzitter, de situatie in Gaza.

[3:19:21] De bevolking van Gaza, de Palestijnen in Gaza, lijden onder extreme en aanhoudende ontberingen door ook de Israëlse belemmeringen op humanitaire hulptoegang, het gebrek aan voedsel, schoon drinkwater, medicijnen, brandstof, onderdak.

[3:19:36] Dat creëert ondraaglijke levensomstandigheden.

[3:19:40] En mijn brief aan uw Kamer onderstreept dat volgens het VN-bureau voor de coördinatie van humanitaire aangelegenheden, OCHA, meer dan 1 miljoen kinderen in de Grazerstrook te maken hebben met honger en ondervoeding.

[3:19:51] Het percentage jonge kinderen met levensbedreigende acute ondervoeding is in de afgelopen maanden sterk toegenomen en op sommige plekken, zoals Canyounis, zelfs verdubbeld.

[3:20:00] Het aantal doden door ondervoeding neemt snel toe.

[3:20:04] En dat zijn slechts enkele statistieken die onderschrijven hoe erg de situatie is.

[3:20:09] En die situatie dermate verslechtert dat zich een scenario van hongersnood ontvaalt.

[3:20:15] En dat werd bevestigd door de alarmerende analyse van de IPC, de Integrated Food Security Phase Classification, en Nederland neemt die IPC-analyse zeer serieus.

[3:20:25] Het is onverteerbaar dat een hongersnood zich ontvouwt terwijl de grote hoeveelheden de hulpgoederen niet ingevoerd of gedistribueerd kunnen worden door de aanhoudende belemmeringen die zijn opgetrokken door de Israëlische autoriteiten.

[3:20:39] Dat burgers omkomen en worden omgebracht wanneer ze op zoek naar voedsel gaan.

[3:20:43] Dat hulpverleners hun leven niet zeker zijn.

[3:20:46] En Nederland verwelkomde

[3:20:48] de deel die de EU met Israël sloot op 7 juli, die ervoor moest zorgen dat in ieder geval een aantal stappen kon worden genomen om de situatie te verlichten.

[3:20:56] Maar helaas heeft ook de Europese Commissie de lidstaten meermaals moeten briefen met de constatering dat Israël de overeenkomst tot dusverre onvoldoende naleeft.

[3:21:08] Twee weken op rij is ons dat.

[3:21:11] aan de lidstaten meegedeeld.

[3:21:13] Het is cruciaal dat alle partijen alles op alles zetten om zoveel mogelijk humanitair hulp bij de mensen in nood te krijgen.

[3:21:18] Natuurlijk draagt Hamas een zware verantwoordelijkheid voor de situatie in de Gaza-strook, maar tegelijkertijd onderstreep ik dat de rol van Hamas Israël niet ontslaat van zijn verplichtingen onder het internationaal humanitair recht.

[3:21:32] En het is nu eenmaal zo dat het makkelijker is ook om Israël aan te spreken.

[3:21:35] Ja, we roepen alle partijen op.

[3:21:37] Ook Hamas, ook Palestinië, islam en djihad.

[3:21:40] Tot het naleven van het humanitaire oorlogsrecht, het internationale humanitaire recht.

[3:21:43] Maar ik heb geen illusies dat zij zich er ooit aan zullen houden.

[3:21:46] Maar tegen Israël blijven we zeggen wat de vorige Amerikaanse minister Tony Blinken altijd zei.

[3:21:51] Democratieën vechten anders.

[3:21:53] Dus het terreur van Hamas vormt voor Israël geen vrijbrief om het humanitaire oorlogsrecht te schenden.

[3:22:02] En dat betekent dat Israël naast het openen van meer grensovergangen ook significante stappen moet zetten om het levensreddende werk van de VN en andere professionele hulporganisaties te ondersteunen.

[3:22:12] Het beperkt toelaten van hulp, de belemmeringen van het werk van hulporganisaties zorgen ervoor dat de situatie verder verslechtert.

[3:22:19] Daarom heeft het kabinet ervoor gekozen om de reguliere humanitaire hulp gericht aan te vullen met droppings vanuit de lucht.

[3:22:27] Ondanks alle en ook terechte kritiek die men daarop kan hebben qua effectiviteit, qua kosten en ook de risico's voor de ontvangende bevolking.

[3:22:36] We doen er alles aan, met onze partners die die hulp vanuit de lucht droppen, om die risico's zo veel mogelijk te beperken.

[3:22:43] En je partners, dat is een groep, dat is niet niks.

[3:22:45] Dat is Frankrijk, dat is Duitsland, dat is België, dat is Luxemburg, dat is Italië, dat is Spanje, dat is Canada, dat is de Verenigde Arabische Emiraten, en dit alles onder coördinatie van Jordanië.

[3:22:58] We proberen op deze manier iets van een extra bijdrage te leveren aan het verlichten van het leed van de Palestijnse bevolking in Gaza.

[3:23:05] Het is en-en.

[3:23:06] En de landroute moet verder open.

[3:23:09] De landroute ook via Jordanië.

[3:23:11] De landroute ook vanuit Egypte via Kerm Shalom op dit moment.

[3:23:15] Wat mij betreft moeten al die grensovergangen open.

[3:23:17] Op dit moment is het Kerm Shalom in het zuidoosten van de Gazastrook.

[3:23:21] En Zikim in het noordwesten van de Gazastrook die open zijn.

[3:23:25] Maar ook Kissoufim zou over moeten.

[3:23:28] midden aan de oostelijke kant en ook de Rafah-crossing.

[3:23:30] En daar spreken we over, ja, met Egypte, zoals enkele van u al attendeerde, met Egypte.

[3:23:37] Maar daar is ook aan de kant van de Gazastrook is daar de medewerking van het Israëlische leger voor nodig.

[3:23:45] Voordat u verdergaat heeft u een interruptie van de heer Vermeer.

[3:23:49] Ja, dank u wel, voorzitter.

[3:23:50] De minister zei dat hij geen illusie heeft dat Hamas of andere terreurorganisaties zich aan oorlogsrecht en humanitaire verplichtingen houden en daarom de oproepen wel naar Israël.

[3:24:01] Gaat de minister deze organisaties er wel in gelijke mate op aanspreken, ja of nee?

[3:24:07] Zou ik graag horen.

[3:24:08] De minister.

[3:24:10] Voorzitter, natuurlijk spreken we Maastrop aan.

[3:24:13] We hebben zelf geen contact met Hamas.

[3:24:15] Nederland heeft geen contacten met Hamas, ook niet met Palestiniën, Islam en djihad.

[3:24:19] Maar we hebben wel contacten met landen die die contacten hebben, zoals Qatar en Turkije.

[3:24:23] En tot en met de hoogst niveau spreken we die ook aan.

[3:24:26] En dat doe ik, dat doet de premier ook.

[3:24:29] Tegelijkertijd is het ook zo, met betrekking tot Hamas en Palestiniën-Islamiteit, dat we, en ik kom daar later op terug, dat Nederland een van de voortrekkers is van een aanvullende set sancties tegen Hamas en Palestiniën-Islamiteit in een EU-verband.

[3:24:42] Er is nog één lidstaat die daar op dwars ligt, die heet Hongarije.

[3:24:47] Dank u wel.

[3:24:48] Dan de heer Paternotte van D66 voor een interruptie.

[3:24:52] De voorzitter minister zegt twee keer zijn de buitenland ministers gebriefd dat Israël zich helemaal niet houdt aan de afspraken van 7 juli.

[3:24:58] En dat snap ik.

[3:24:59] En dat kunnen we denk ik ook allemaal elke dag zien.

[3:25:02] Want het Wereldvoedselprogramma maakt natuurlijk elke keer weer bekend hoe weinig vrachtwagens er zijn doorgelaten, waarmee we elke keer weer kunnen zien dat de honger erger wordt.

[3:25:09] Eén miljoen mensen zijn ernstig honger en ondervoeding, noemt de minister ook.

[3:25:13] Wanneer komt er dan een nieuwe vergadering van Europese buitenland ministers om ook maatregelen te nemen?

[3:25:19] Of gaan we tot september wachten met briefings die elke keer weer laten zien wat we allemaal op onze beeldschermen ook zien?

[3:25:27] De minister.

[3:25:29] Wij zijn gebriefd dat Israël zich onvoldoende aan die maatregelen haalt.

[3:25:35] Er is meer hulp, brandstof en water binnengekomen, maar nog niet voldoende en niet op het niveau van de afspraken.

[3:25:40] En het niveau van de afspraken was nog slechts een startpunt.

[3:25:43] De veiligheid blijft een groot probleem.

[3:25:45] De registratie bijvoorbeeld van hulporganisaties, de herregistratie belemmert het werk.

[3:25:50] De Europese hulpcoördinator ECCO heeft nog geen toegang, et cetera.

[3:25:57] U weet dat Nederland, naar aler van het feit dat die afspraken onvoldoende worden nagekomen, nu bepleit in de Europese Unie om het handelsverdrag, het handelsdeel van het EU-associatieakkoord, tussen de EU en Israël op te schorten.

[3:26:11] Daarvoor is gekwalificeerde meerderheid in de EU nodig.

[3:26:15] Wij gaan niet wachten tot er weer toevallig een nieuwe EU-vergadering is geagendeerd.

[3:26:21] Mocht een dergelijke meerderheid er eerder komen, dan kan dat altijd ook via schriftelijke procedures en dergelijke worden gedaan.

[3:26:27] Mocht er ook anderzins nodig zijn en nuttig zijn om eerder bij elkaar te komen, ik ben in contact met een aantal EU-lidstaten om inderdaad te bezien

[3:26:36] Ik vind het een nuttige suggestie van de heer Paternotte om te kijken of de EU-ministers of anderszins de EU eerder fysiek ook bij elkaar kan komen om één landen te bespreken.

[3:26:48] De heer Diederik van Dijk van de SGP.

[3:26:50] Dank u, voorzitter.

[3:26:52] De minister sprak vrij uitgebreid en terecht zijn treurnis erover uit dat de onderhandeling tussen Israel en Hamas inmiddels helemaal zijn vastgelopen.

[3:27:02] En wie precies daarvan de schuldige zijn, dat liet er enigszins het midden.

[3:27:06] Mijn vraag is, kan de minister daar nog op reflecteren?

[3:27:08] In hoeverre sanctie op Ischel er toch aan bijdragen of het risico in zich dragen dat Hamas daarmee achterover luint?

[3:27:16] En zien we ook niet dat Hamas de eisen opschroeft naarmate ze ziet dat de druk toch eenzijdig op Ischel wordt opgebouwd vanuit het westen?

[3:27:25] De minister.

[3:27:33] Ja, voorzitter.

[3:27:35] Het is niet zo, in mijn beeld, dat het feit dat Nederland Israël wil doen houden aan de gemaakt afspraken,

[3:27:45] dat dat in zichzelf Hamas ondersteunt.

[3:27:48] Maar ik snap het dilemma wat de heer Diederik van Dijk schetst.

[3:27:51] En wij roepen nogmaals alle partijen op consistent het internationaal humanitair recht na te leven.

[3:27:57] En ja, Hamas draagt een zware mede- verantwoordelijkheid voor het uitblijven van de staatsvuren.

[3:28:03] En tegelijkertijd, zoals ik al zei, ontslaat dat Israël niet van zijn verplichtingen onder het humanitair oorlogsrecht.

[3:28:09] En we blijven dus Israël ook duidelijk aanspreken daarop.

[3:28:15] Het is niet zo dat omdat wij Israël herinneren aan zijn verplichtingen, dat we daarmee automatisch Hamas versterken.

[3:28:24] In die redenering wil ik niet meegaan.

[3:28:26] Ik weet dat die redenering vaak gehoord wordt, maar ik vind niet dat dat ver is.

[3:28:34] We zetten ook tegelijkertijd druk op Hamas.

[3:28:37] Ik noemde al aanvullende sancties die Nederland in de EU bepleit.

[3:28:42] Daar heb ik nogmaals aandacht voor gevraagd in de EU.

[3:28:47] Dat zijn sancties.

[3:28:48] De heer Paternotte vroeg daarna, aan het begin van het debat, die ook ingaan op wat de verdienststructuur van Hamas is, het aantal personen wat wordt gelist en samen met partners hebben we voorstellen gedaan van het sanctionerende politieke top van Hamas.

[3:29:06] Dat ligt nog in de Raad.

[3:29:07] We kijken ook samen met partners dat effectief afsnijden van de financieringsnetwerken van Hamas in derde landen.

[3:29:13] Dat alles ligt nog inderdaad vast.

[3:29:16] We hebben bijna unanimiteit.

[3:29:18] Daarvoor alleen Hongarije ligt nog dwars.

[3:29:20] En ik heb eerder deze week de Hongaarse minister er nogmaals over gecontacteerd.

[3:29:24] Dank u wel.

[3:29:24] Dan mevrouw Piri van GroenLinks, BVN, nog een interruptie.

[3:29:27] Het moment dat het kabinet kwam met de besluiten twee weken geleden... was nog niet bekend wat er in Europa zou gebeuren.

[3:29:35] Inmiddels is in ieder geval bekend dat er geen gekwalificeerde meerderheid is... voor geen van de voorstellen die Nederland heeft aangedragen... en die er waarschijnlijk, zeker als het gaat om opschorting van handelsvoordelen... voorlopig ook niet komt.

[3:29:46] Als we kijken vandaag naar waarschijnlijk de besluitbezetting Gaza... en de volledige annexatie Westbank... is de minister dan van plan om additionele nationale sancties te nemen?

[3:29:56] De minister.

[3:29:58] Voorzitter, ik kijk uiteraard altijd naar wat eventueel aanvullende maatregelen of stappen moeten zijn.

[3:30:05] Dat sluit ik niet uit.

[3:30:06] Maar ik wil altijd eerst kijken wat zijn besluiten die vallen en hoe gaan we daar om met andere Europese collega's.

[3:30:11] Maar ik wil hier wel zeggen, Europese sancties en samen in Europa optreden is natuurlijk het meest effectief.

[3:30:17] En het feit dat er nog niet over alles meteen de handen op elkaar komen in Europa, in de vergaderszaal, betekent niet dat ik daar niet een initiatief moet nemen waarvan ik... en dat ik bijvoorbeeld verwacht dat daar nooit een meerderheid voor komt.

[3:30:31] Ze hebben in mei de stap naar Europa gemaakt over de evaluatie van het EU-associatieakkoord met Israel.

[3:30:38] Toen werd ook door velen gezegd, nou, daar krijgt u geen... niet de handen voor op elkaar.

[3:30:42] Het is ons wel gelukt.

[3:30:45] Op dit moment...

[3:30:46] We hebben ons afgelopen weken ingezet om te zorgen dat de commissie ook met concrete voorstellen komt.

[3:30:50] De commissie is nu met een concreet voorstelletje gekomen over het opschorten van een deel van het Horizon-programma op het gebied van innovatie.

[3:30:59] Daar is nog geen gekwalificeerde meerderheid voor nodig, maar die komt wel dichterbij.

[3:31:04] Iets anders, naar aanleiding van het feit dat Israël onvoldoende de gemaakte afspraken nakomt met de EU van 7 juli over humanitaire toegang, heb ik gezegd dan gaan wij in de EU bepleiten, opschorten van het EU-Israël

[3:31:21] Het handelsdeel van het EU-Israël-Associatieakkoord.

[3:31:23] U hebt misschien gezien dat Zweden dat inmiddels volgt.

[3:31:27] En mogelijk gaan andere landen daar ook verder in mee.

[3:31:31] Als ik het idee had dat het geen enkele kans zou maken in Europa, dan zou ik zo'n stap niet zetten.

[3:31:39] Voor de duidelijkheid, er is geen tijd te verliezen.

[3:31:44] Ook mijn fractie vindt, en daarin steun ik dit kabinet, om er alles aan te doen om in Europees verband die meerderheid te krijgen.

[3:31:51] Hou daar niet mee op, zet dat voort.

[3:31:53] Het moet ook realistisch zijn.

[3:31:55] Op korte termijn gaat wat het kabinet voornemens is, niet lukken in Europees verband.

[3:32:01] En dan is mijn vraag, als je ziet welke stappen intussen genomen worden door Israël, de rapportage die de minister net terugkrijgt vanuit Brussel, dat ook die hulp nog niet voldoende wordt geleverd.

[3:32:13] Welke nationale additionele maatregelen overweegt dit kabinet?

[3:32:18] De minister.

[3:32:19] Voorzitter, ik heb op 28 juli een brief naar de Tweede Kamer gestuurd.

[3:32:24] waarin een heel aantal maatregelen staat aangekondigd.

[3:32:27] Een aantal maatregelen die ik hier ook al genoemd heb.

[3:32:30] Een van die maatregelen vloeit voort uit de constatering dat we in Europees Verband er bepaald nog geen zicht is op unanimiteit voor het instellen van sancties tegen extremistische ministers, met name Smotrijk en Benckvier.

[3:32:47] We hebben als Nederland als tweede lidstaat in de EU een Zweedse initiatief gesteund voor EU-sancties richting deze twee islamistische ministers.

[3:32:55] Ik kom tot de constatering dat ik nog geen tien lidstaten zie die dat steunen en daarom hebben we in het kabinet kunnen afspreken.

[3:33:03] dat we ook nationale maatregelen instellen, persoonlijke nogaten verklaren en in het Schengen informatiesysteem plaatsen van deze ministers Smotryk en Benckvier.

[3:33:12] Dus het is niet zo dat nationale maatregelen voor het kabinet taboe zijn.

[3:33:17] We hebben deze eerste stap genomen op het gebied van de nationale maatregelen.

[3:33:22] Dank u wel.

[3:33:29] Ik weet nu welke stappen de minister heeft genomen.

[3:33:31] Ik vraag me af welke hij nu overweegt om te nemen, gezien alle ontwikkelingen.

[3:33:35] Laat ik dan één punt noemen waar de EU niks mee te maken heeft.

[3:33:40] Nationaal besluit, waar koop ik mijn wapens?

[3:33:44] Hoe kan het dat de Nederlandse regering nog steeds orders blijft plaatsen in Israël, terwijl we weten dat die wapens getest worden in Palestina?

[3:33:54] Hoe kunnen we vanaf 7 oktober 2 miljard euro hebben uitgegeven van Nederlands belastinggeld aan een land waarvan op z'n minst ook het gerechtshof erkent dat er een dreiging is dat het genocide pleegt?

[3:34:08] Voorzitter, bij mijn weten betreft die twee miljard een periode van vijf jaar, niet in een jaar.

[3:34:14] Als ik het goed begrijp van de minister en de staatssecretaris van Defensie, dan achterzij bij materieel aanschaf de mogelijkheid, de openhoud van de mogelijkheid om in Israël aan te schaffen noodzakelijk.

[3:34:28] Dit omdat Defensie snel aan het moderniseren en aan het bewapenen is,

[3:34:34] Bij nieuw materiaal aanschaf gaat de voorkeur naar verwerving in Nederland.

[3:34:37] Als dat er niet is, dan naar Europa.

[3:34:39] En als dat niet voldoende geschikt wordt geacht, dan wordt er gekeken naar andere landen, zoals de VS en ook Israël.

[3:34:45] Vanwege contracten die in het verleden zijn afgesloten, ook vanwege krap tot de markt, koopt Defensie inderdaad ook militaire systemen uit Israël, waarvoor soms nauwelijks alternatieven bestaan, zoals zelfbeschermingsmiddelen voor vliegtuigen.

[3:35:01] Die worden per geval gewogen, door per geval nagekeken.

[3:35:09] Het is mij oprecht niet helder waarom deze minister weigert

[3:35:15] toe te zeggen dat hij nationaal stappen gaat zetten.

[3:35:18] Als het gaat om het stoppen van de handelsbevordering.

[3:35:21] We weten dat Nederland een van de grootste handelspartners van Israël is.

[3:35:25] Dat gaat Netanyahu raken.

[3:35:26] Een totaal wapenembargo.

[3:35:28] Inderdaad, geen wapens meer kopen.

[3:35:30] Een nationaal verbod op handel met illegale nederzettingen.

[3:35:33] Kan de minister nou gewoon van een van die voorstellen aangeven dat hij bereid is om dat zo snel mogelijk door te voeren?

[3:35:41] Maar voorzitter, Nederland heeft tal van nationale stappen al gezet.

[3:35:45] Nederland zet voortdurend stappen.

[3:35:47] Ik heb hier in de termijn in de eerste maand van de Kamer gehoord Nederland zou niks doen of het kabinet zou niks doen.

[3:35:52] Ik herken dat niet.

[3:35:52] Nederland heeft talloze stappen gezet.

[3:35:55] En ik kan er een heel aantal opnoemen.

[3:35:59] En we hebben nu ook in de brief van 28 juli ook nog eens aangegeven dat waar we eerder een stap in Europees verband steunden, het sanctioneren van die twee extremistische ministers, Smotrijk en Benkveer, die ook proberen ook die humanitaire hulptoegang telkens te belemmeren.

[3:36:17] dat we die twee ministers, dat we daar ook nationale maatregelen voor instellen.

[3:36:21] En ja, daar is een beperkt effect van.

[3:36:23] Tegelijkertijd dat we een Schengen informatiesysteem zetten, heeft een effect voor het hele Schengengebied.

[3:36:28] En tegelijkertijd zie ik ook het feit dat Nederland tot die stap is overgegaan, internationaal wel is opgevallen en mogelijk door meer lidstaten op nationale basis zal worden gevolgd.

[3:36:41] Maar nationale stappen sluiten we dus niet bij voorbeeld uit.

[3:36:44] De minister geeft net aan, ik kan er een heel aantal opnoemen van die nationale sancties, maar het zijn er nauwelijks.

[3:36:53] En ze zijn ook nog eens niet concreet.

[3:36:55] Het is allemaal symboliek.

[3:36:57] En ik zou aan deze minister willen vragen, al die dingen die ik net opnoemde, verbod, handel, illegale nederzettingen, stoppen met wapens kopen, totaal wapen embargo, er zijn er nog veel meer te noemen.

[3:37:07] Al die dingen kan de minister gewoon doen.

[3:37:09] Hij kan ze doen.

[3:37:10] En als hij ze niet doet en maar blijft wachten op Europa waar het niet gaat komen,

[3:37:15] dan gaat die kwestie van medeplichtigheid, ik denk dat dat nu al zo is, dat weet ik wel zeker, maar dan gaat deze minister dus onder het genocideverdrag nalaten om alles te doen om een genocide te voorkomen.

[3:37:25] De minister.

[3:37:27] Voorzitter, dat beeld herken ik niet.

[3:37:30] We persen niet.

[3:37:34] Ik zeg wel, laten we ook wat realisme in het debat brengen, want kijk, Israël komt pas echt onder druk als we die druk gezamenlijk in Europa uitvoeren.

[3:37:43] als we die gezamenlijk uitoefenen.

[3:37:45] En er gaat pas echt iets bewegen, er gaat pas echt iets gebeuren als ook de VS zich daarbij aansluit.

[3:37:52] We zijn onzeker daarover, maar ondertussen doet Nederland heel veel.

[3:37:56] En dat zie ik ook.

[3:37:57] Het Israëlische kabinet heeft bijvoorbeeld over die maatregelen tegen Smotrijk en Benkvier duidelijk zijn onvrede geuit door ook de Nederlands ambassadeur te ontbieden, door op andere manieren ook zijn ongenoegen te laten merken.

[3:38:10] Dat zegt wel iets.

[3:38:12] Ik ben het er mee eens.

[3:38:13] Daarmee is er nog geen onmiddellijk einde aan het leden in Gaza.

[3:38:16] Maar Nederland doet wel degelijk een heel aantal dingen.

[3:38:19] En nogmaals, ik kan hier echt pagina's opnoemen aan stappen die het Nederland de afgelopen maanden ook heeft gezet.

[3:38:29] Dank u wel.

[3:38:29] Dan de heer Dassen vervolgt.

[3:38:31] Ja, voorzitter, de grote woorden van de minister, die hebben we de afgelopen maanden ook gehoord.

[3:38:35] Maar is de minister nu van mening dat de maatregelen die Nederland nu stelt ook daadwerkelijk een effect hebben

[3:38:41] op de onbelemmerde toegang van voedsel in Gaza.

[3:38:46] Hebben de sancties die het minister nu stelt daadwerkelijke effect volgens deze minister?

[3:38:56] Onvoldoende.

[3:38:57] De sancties die Nederland instelt hebben sowieso een beperkt effect.

[3:39:00] Dat geldt ook voor sancties die Slovenië of Ierland of andere instellen.

[3:39:03] Het is een beperkt effect.

[3:39:05] Daarom moet je als Europa, en dat zal de heer Dassen aanvolend aanspreken, zoveel mogelijk gezamenlijk optrekken.

[3:39:11] En dat is wat we ook proberen te doen.

[3:39:13] Dat sluit niet uit, dat we ook Nederland duidelijk markeren waar we staan.

[3:39:17] We hebben talloze veroordelingen uitgesproken.

[3:39:20] We hebben meermaals het initiatief genomen

[3:39:22] om zogeheten humanitaire demarches in Jeruzalem met een aantal andere lidstaten.

[3:39:29] En die zijn eigenlijk altijd door permanente leden van de Veiligheidsraad als het VK en Frankrijk gesteund.

[3:39:35] We hebben in aantalloze internationale resoluties en verklaringen meegeschreven en meegetekend.

[3:39:44] sinds het verbreken van de staakt het vuur op 18 maart jongsleden, waren we de eerste lidstaat die de Israëlische ambassadeur heeft ontboden.

[3:39:54] We hebben talloze wapenexportvergunningen geweigerd en ook algemene vergunningen voor strategische goederen ingetrokken.

[3:40:01] We hebben ook tegelijkertijd

[3:40:04] stappen in Europa genomen.

[3:40:08] En die stappen in Europa, u kent het, de artikel 2 evaluatie, hebben geleid onder andere tot afspraken die de hoogvertegenwoordiger mevrouw Kaya Callas met Israël heeft gemaakt op het gebied van het verbeteren van de humanitaire toegang.

[3:40:22] Die stappen worden nog in onvoldoende mate, die hebben wel wat doen bewegen, maar die hebben onvoldoende mate worden dus nog nageleefd.

[3:40:28] En ik heb ook bij de ontbieding van de Israëlische ambassadeur

[3:40:30] tegen de Israëlische ambassadeur gezegd.

[3:40:32] Dat betekent dus dat wij nu gaan bepleiten in Europa het opschorten van het handelsdeel van het EU-associatieakkoord met Israël.

[3:40:45] Dat is misschien niet genoeg, maar ook niet totaal ineffectief.

[3:40:50] We zien dat, mede door die Europese druk, er echt wel stapjes zijn gezet door Israël.

[3:40:59] met name ook die afspraken die mevrouw Callas zijn overeengekomen op 7 juli.

[3:41:03] Die zijn op zichzelf ook nog niet genoeg, maar er is iets gaan bewegen en er is iets gaan bewegen door Europese druk.

[3:41:09] Dat gaat door Nederlandse druk alleen of door druk van Portugal, Finland of wat dan ook alleen niet zo heel veel gebeuren.

[3:41:15] Maar door gezamenlijk op te treden vergroten we wel de kans dat dat aan de Israëlische kant iets betekent.

[3:41:22] Dank u wel, meneer Dasseler.

[3:41:23] En voorzitter, verschuilen achter de Europese Unie, daar moeten we echt mee kappen.

[3:41:27] De minister begon zijn betoog met 1 miljoen kinderen hebben ondervoeding.

[3:41:31] Een steeds groter percentageaandeel daarvan met levensbedreigende ondervoeding.

[3:41:36] En het aantal dode kinderen door ondervoeding neemt toe.

[3:41:40] Dan zegt hij vervolgens net in zijn antwoord, het is onvoldoende wat we doen.

[3:41:44] Het is niet genoeg, zegt de minister.

[3:41:47] dan verwacht ik nu van deze minister dat er additionele maatregelen worden genomen en niet dat hij zich gaat verschuilen achter de Europese Unie.

[3:41:53] Tuurlijk zou ik dat willen, dat we dat daar regelen, maar dat kan op dit moment niet.

[3:41:57] Dus als dit hetgeen is waar je betoogd mee begint en vervolgens zeg je we doen onvoldoende, niet genoeg, dan verwacht ik dat er maatregelen zijn.

[3:42:04] Dus wat is de maatregel die deze minister nu gaat nemen?

[3:42:08] De minister.

[3:42:09] Voorzitter, de maatregelen die het kabinet neemt, die staan in de brief die ik aan de Kamer vorige week heb gestuurd.

[3:42:14] En dat zijn hele duidelijke maatregelen, voorzitter.

[3:42:16] Het opschorten, bepleiten van het EU-associatieakkoord, handelsdeel daarvan met Israël, dat gaat over miljarden aan handel.

[3:42:25] Dat is significant.

[3:42:28] Het gebeurt niet, het gebeurt nog niet, maar het feit dat een land als Nederland dat voorstelt, is significant.

[3:42:34] Het instellen van nationale maatregelen tegen de twee extremistische ministers Smotrijk en Benkveer, omdat het Europees nog niet lukt, is een significante stap.

[3:42:44] U kunt het misschien hier als klein doen voorstellen, maar ik zie hem wel op de voorpagina van Duitsstalige kranten terug en ik zag hem gisteren terug in een hele pistool in de monden van wat meneer Macron zou moeten doen.

[3:42:55] Dus ze zijn niet onopgemerkt.

[3:42:57] Daardoor krijg je dingen in Europa wel in beweging.

[3:42:59] En dingen in Europa in beweging krijgen, en dat zou meneer Dasser denk ik toch moeten aanspreken, dat doet er toe en kan er toe doen.

[3:43:07] Dank u wel.

[3:43:08] De heer Dassen nog.

[3:43:09] Ja, voorzitter.

[3:43:10] Het zou de heer Dassen ook aanspreken als deze minister zich houdt aan de verplichtingen die wij zelf zijn aangegaan onder het genocide-verdrag.

[3:43:17] Namelijk dat we alles moeten doen op het moment dat we een ernstig risico op genocide hebben.

[3:43:22] En als de minister nu zelf zegt dat we onvoldoende doen, dat het niet genoeg is.

[3:43:27] Dan zegt hij dus eigenlijk Nederland houdt zich niet aan de eigen verplichtingen die het is aangegaan, namelijk dat we de ernstigste misdaad van deze wereld moeten kunnen stoppen.

[3:43:34] En dat is genocide.

[3:43:36] Het antwoord wat hij geeft is onbevredigend.

[3:43:38] Een antwoord wat we al jaren horen.

[3:43:39] En ik had gehoopt in dit debat, met alle beelden die we de afgelopen weken hebben gezien, dat deze minister had gezegd ik ga verder.

[3:43:46] Ik ga nog meer nationale sancties nemen om te zorgen dat andere landen dan later wel volgen.

[3:43:50] Daar zet ik me voor in.

[3:43:54] Ik schors de vergadering.

[3:44:16] Ik heropen de vergadering, de minister.

[3:44:20] Voorzitter, ik zeg tegen de heer Dassen niet dat we onvoldoende doen.

[3:44:23] Ik zeg dat wat wij doen onvoldoende effect heeft.

[3:44:26] Nationaal of Europees tot nu toe onvoldoende effect gehad.

[3:44:30] En ik wil wel even herinneren aan enig realisme dat we ook moeten hanteren.

[3:44:35] Alleen als we als Europa gezamenlijk optreden, kunnen we daar verschil maken.

[3:44:40] En eigenlijk hebben we dan ook nog eens de VS nodig, waarvan de president op dit moment is afgeleid door andere prioriteiten.

[3:44:47] Nederland alleen kan niet zo heel veel, behalve als dat ook in Europa enig effect heeft en discussie teweegbrengt.

[3:44:55] En daarom ben ik blij dat ook bijvoorbeeld Duitstalige of Franstalige kranten Nederlandse stappen opvallen.

[3:45:04] Het feit dat er nog onvoldoende effect heeft gehad wat we doen, betekent niet dat we niks doen.

[3:45:08] Integendeel.

[3:45:09] Integendeel.

[3:45:10] Talloze dingen ook, die we in Europa doen.

[3:45:12] We hebben al een tijdje geleden opgeroepen, vorig jaar al, aan bijvoorbeeld de juridische dienst van de Raad van de Europese Unie.

[3:45:19] Kijk naar wat de implicaties zijn, daar willen we een rapport over, de implicaties zijn van de adviesopinie van het internationale gerechtshof van juli vorig jaar.

[3:45:27] heel lang tegen tegen.

[3:45:29] Nu zegt Kaya Kallus ja we gaan dat doen.

[3:45:32] We hebben dat proces in gang gezet in Europa in mei met betrekking tot de evaluatie van artikel 2 van het associatieakkoord.

[3:45:40] Nederland heeft ondertussen tot stand komen van het EU actieplan geblokkeerd.

[3:45:45] Nederland heeft de commissie opgeroepen tot voorstellen te komen en uiteindelijk is de commissie met in ieder geval een bescheiden voorstel gekomen en wij steunen dat voorstel.

[3:45:54] Het Horizon samenwerkingsprogramma, het innovatie

[3:45:56] een deel daarvan met Israëlische bedrijven op te schorten.

[3:45:59] Wij bepleiten nogmaals het opschorten van dat handelsverdrag.

[3:46:02] Dat zijn significante stappen in Europa.

[3:46:05] En ik denk dat de heer Dassen, als hij in mijn plaats zou verkeren, niet heel veel andere stappen zou kunnen bedenken en zou kunnen hanteren die morgen onmiddellijk effect zouden hebben in de Gazastroom.

[3:46:17] Als ik daar zou zitten, dan zou ik inderdaad hele andere maatregelen nemen.

[3:46:23] Dan zou ik namelijk zorgen dat er een verbod komt op de handel met illegale nederzettingen.

[3:46:27] Dan zou ik geen wapens meer kopen in Israël.

[3:46:29] Dan zou ik zorgen dat de hele regering Netanjahu direct op de sanctielijst gezet zou worden.

[3:46:34] Dat kan de minister allemaal nu, vandaag nog regelen.

[3:46:38] Maar hij weigert het.

[3:46:40] Hij weigert het en hij verschuilt zich de hele tijd achter de Europese Unie.

[3:46:45] Ik vind het waardeloos, voorzitter, want hij zegt zelf ook dat de maatregelen tegen Bencky 4 en Smotrich, dat die vervolgens ook door andere landen overgenomen worden omdat Nederland deze stap neemt.

[3:46:57] Dus neem ook andere stappen, zodat andere landen het overnemen.

[3:47:00] Dan voel je gezamenlijk de druk op.

[3:47:02] Dat is wat het genocideverdrag zegt.

[3:47:04] De minister.

[3:47:05] Kom op, kom in actie.

[3:47:06] De minister.

[3:47:07] Voorzitter, ik ben voortdurend in actie.

[3:47:10] Ik ben voortdurend in actie, maar ik zeg ook wel bijvoorbeeld, als het gaat over handel met illegale nederzettingen, hebben we ervoor gekozen om samen met een andere lidstaat de commissie op te roepen handelsmaatregelen te formuleren die in prohibitief een tarief gaan instellen op producten uit nederzettingen.

[3:47:29] Dat is vele malen effectiever dan een wetsvoorstel gaan indienen in Nederland, zoals dat in Ierland gebeurt, dat dit najaar wordt behandeld.

[3:47:37] Dus we nemen die stappen.

[3:47:38] We nemen die stappen.

[3:47:39] En voorzitter, als ik in Europa kijk, als ik in Europa kijk, want ik zie het verwijt soms richting kabinet en richting deze minister, alsof we niks doen.

[3:47:47] Ik pak een voorbeeld.

[3:47:50] 21 november vorig jaar, arrestatiebevel richting de premier Netanjahu.

[3:47:56] Ik heb onmiddellijk gezegd, gezien het feit dat Nederland partij is bij het statuut van Rome en de uitvoeringswet, dan voeren wij dat uit, dat arrestatiebevel.

[3:48:04] VK niet.

[3:48:07] Frankrijk niet.

[3:48:08] Duitsland niet.

[3:48:10] Allemaal niet.

[3:48:11] Maar Nederland wel.

[3:48:13] Ik vind dat logisch.

[3:48:14] Ook de minister moet naar de voorzitter luisteren.

[3:48:17] Ik wil de leden vragen om niet buiten de microfoon het woord te krijgen.

[3:48:24] Ik krijg sowieso het woord niet meer, maar de minister was klaar met de beantwoording van deze vraag.

[3:48:28] Dan ga ik over naar de volgende interruptie.

[3:48:30] Ik heb nog staan mevrouw Dobber, de heer Paternotten, de heer Grienwisse en de heer Boswijk en mevrouw Teunissen.

[3:48:36] Ik heb als eerste mevrouw Dobber staan.

[3:48:39] Ik was al bang dat dit zou gaan gebeuren, dat we bij de beantwoording van de minister vooral te horen zouden krijgen wat we al een jaar te horen krijgen, namelijk wat hij allemaal al doet, ongeacht of het enige effect sorteert.

[3:48:51] Het is allemaal niet zo relevant, want het genocideverdrag zegt we moeten alles doen wat kan om genocide te voorkomen.

[3:48:56] Alles wat kan, niet wat deze minister al heeft gedaan, niet wat deze minister misschien wel of niet wil doen, maar alles wat kan.

[3:49:05] En het genocideverdrag zegt ook als het niet genoeg is, dan moet je opschalen.

[3:49:09] Want dan kun je niet hetzelfde blijven doen als je al deed, maar dan moet je opschalen.

[3:49:12] Wanneer gaat deze minister opschalen?

[3:49:14] De minister.

[3:49:17] Voorzitter, deze minister heeft opgeschaald, het kabinet heeft opgeschaald.

[3:49:20] Als ik kijk, als ik kijk naar het afgelopen jaar en als ik kijk ook naar het vorige kabinet, dan zijn we gaan opschalen.

[3:49:30] Het vorige kabinet stelden we voor, werd voorgesteld het bijeenroepen van de associatie raad EU-Israël.

[3:49:39] Inmiddels zitten we bij het bepleiten van het opschorten van het handelsdeel van het associatieakkoord.

[3:49:45] We hebben opgeschaald.

[3:49:46] We doen precies wat dat betreft, wat het CAVV zegt in zijn advies.

[3:49:51] Jawel, want u hebt misschien allerlei krantenkoppen gelezen over het CAVV-advies.

[3:49:56] Ik heb het nu twee keer gelezen.

[3:49:58] En ik... We komen nog met een kabinetsreactie.

[3:50:02] Die kon ik echt niet... Daar moet je juristig goed naar kijken.

[3:50:05] Die kan ik echt niet binnen twee dagen sturen.

[3:50:08] Maar ik herken heel veel van wat zo'n advies daar zegt.

[3:50:12] Ik herken niet alle krantenkoppen die ik erover heb gelezen, maar ik herken heel veel wat zo'n advies daar zegt.

[3:50:16] En die stappen nemen we ook.

[3:50:18] Ontbieden van een ambassadeur, maatregelen markeren, talloze resoluties en verklaringen mee ondertekenen, mee onderhandelen, meeschrijven in de VN en elders.

[3:50:28] Allerlei stappen voert het kabinet ook daadwerkelijk uit.

[3:50:32] En daar zit een oplopende lijn in, omdat we hebben gemerkt

[3:50:36] dat het onvoldoende effect heeft tot nu toe.

[3:50:41] Dank u wel.

[3:50:42] In het CFV-advies staat als bepaalde maatregelen geen afschrikwekkend effect lijken te hebben.

[3:50:47] Die conclusie kunnen we denk ik wel trekken, ook met het plan wat Netanyahu vandaag bespreekt in Israël om de hele gatastrook militair te gaan bezetten.

[3:50:54] Dan dient de betreffende staat verdergaande maatregelen te nemen indien dit binnen zijn mogelijkheden ligt.

[3:51:01] Deze minister heeft mogelijkheden om nu nationaal in te grijpen.

[3:51:05] Allerlei dingen die hier al zijn genoemd.

[3:51:07] Stoppen met militaire samenwerking met Israël.

[3:51:10] Stoppen met handelsverdragen, met belastingverdragen met Israël.

[3:51:14] Het Palestijnse staat erkennen.

[3:51:15] Er zijn een heleboel dingen genoemd.

[3:51:16] Waarom doet de minister dit niet?

[3:51:20] Ik vraag me af of mevrouw Dobbe één EU-lidstaat kent of land daarbuiten.

[3:51:24] De partij is bij het genocideverdrag dat alle maatregelen die zij noemt, opneemt.

[3:51:28] Ik wil ook graag opwijzen dat in dezelfde passage van het CRVV-rapport dat mevrouw Dobbe citeert staat,

[3:51:36] Het intertiaanrecht kent geen duidelijke vaste regels die de keuze om maatregelen te voorkomen tegen de ziede voorschrijven.

[3:51:41] Derde, staten zullen per geval een inschating moeten maken over de adequaatheid en effectiviteit van te nemen maatregelen.

[3:51:47] Deze maatregelen kunnen een oplopende schaal worden genomen van zachter naar harder.

[3:51:50] Ja, ik zie dat als wat het kabinet ook doet.

[3:51:58] Dan mevrouw Dobbe nog.

[3:51:59] Ja, is natuurlijk helemaal niet waar, voorzitter.

[3:52:02] Dat is gewoon niet waar, wat dit kabinet doet.

[3:52:04] Het kabinet doet geen van die dingen die het CFV nu adviseert.

[3:52:08] Het kabinet neemt namelijk maar heel beperkte nationale maatregelen.

[3:52:12] Het kabinet ziet ook, deze minister ziet ook, dat het niet genoeg effect sorteert en schaalt niet op.

[3:52:18] Deze maatregelen zijn niet bedoeld om te nemen in een tijdspanne van tien jaar.

[3:52:22] Deze maatregelen zijn bedoeld binnen het genocideverdrag om genocide te voorkomen.

[3:52:26] Als we te lang wachten, dan is die genocide al voorbij.

[3:52:29] Dus mijn vraag is nogmaals, wanneer gaat deze minister opschalen?

[3:52:32] Wat moet er nog gebeuren om op te kunnen schalen voor deze minister?

[3:52:37] Er is misschien een meningsverschil tussen het kabinet en mevrouw Dobbe over het tempo waarin moet worden opgeschaald.

[3:52:42] Dat is helder.

[3:52:43] Maar dat wil niet zeggen dat Nederlandse verplichtingen onder het genocideverdrag niet nakomt.

[3:52:47] We hebben voortdurend opgeschaald.

[3:52:49] We hebben hele ritstappen genomen.

[3:52:52] Hele ritstappen hebben we gezet.

[3:52:54] En we hebben nog verdere maatregelen gepleit.

[3:52:56] Die pleit ik in de eerste plaats, ook in de Europese Unie.

[3:52:59] Nogmaals, daar kun je het meeste effect sorteren.

[3:53:02] Daar kun je de meeste vuist maken.

[3:53:04] Ik ga niet slechts maatregelen nemen vanwege nationale symboliek die geen enkele effect zou hebben.

[3:53:21] Als hij zegt dat hij nu het genocideverdrag nakomt, dan weet hij dat hij dat niet aan het doen is nu.

[3:53:29] En dat vind ik heel kwalijk.

[3:53:31] En ik neem hem dat kwalijk en hij is dan ook verantwoordelijk voor wat er nu gebeurt in Gaza.

[3:53:37] Wat dat betreft.

[3:53:38] Medeplichtig voor wat er gebeurt.

[3:53:40] En dat heb ik eerder gezegd en dat blijf ik ook herhalen.

[3:53:46] Het rapport dat hier staat, wat deze minister zou kunnen doen, van al die maatregelen neemt hij er misschien maar eentje.

[3:53:52] En dat is dan de eerste stap die je zou kunnen nemen voordat je gaat opschalen, namelijk diplomatieke inspanningen.

[3:53:58] Diplomatieke inspanningen voor achter de schermen.

[3:54:02] Als die niet effectief blijven, dan heb je een verplichting om op te schalen.

[3:54:05] En deze minister laat dat na, willens en wetens.

[3:54:09] En dat is echt heel kwalijk.

[3:54:10] Dank u wel, de minister.

[3:54:12] Ja, voorzitter, ik denk dat we van mening blijven verschillen.

[3:54:14] De beschuldiging over medeplichtigheid werp ik verre van me.

[3:54:18] Verre van me.

[3:54:19] En nog wat over het advies van de commissie, advies van volkrechtelijke vraagstukken, dat ik anders lees qua toon en taal dan sommige van de krantenkoppen die ik heb gezien.

[3:54:29] Maar over dat advies krijgt u van het kabinet nog een reactie.

[3:54:32] En ik zal er voor zorgen dragen dat die ruim binnenlijk de daarvoor gestelde termijn zal komen.

[3:54:39] Voorzitter, ik hoorde de minister zeggen, nationale maatregelen sluit ik nadrukkelijk niet uit.

[3:54:43] Ik zou willen zeggen, stop nou met dingen niet uitsluiten.

[3:54:46] Maar minister, doe iets.

[3:54:47] Want als je ziet dat de hongersnout elke dag alleen maar erger wordt, als die juist toeneemt.

[3:54:53] En je zegt ondertussen, ik ben vooral heel erg tevreden met de maatregelen die ik al heb genomen.

[3:54:57] Ja, wie hou je dan voor de gek?

[3:54:59] Nederland is de grootste investeerder in Israël.

[3:55:02] We zijn een van de landen die de meeste wapens van Israël kopen.

[3:55:05] Welke sanctie kan de minister noemen die we daarop hebben gelegd?

[3:55:09] De minister.

[3:55:11] Voorzitter, ik wijs nogmaals op de Kamerbrief die het kabinet heeft gestuurd op 28 juli.

[3:55:18] Daarin staat ook de stap van het bepleiten in de Europese Unie, op het moment dat Israël zijn afspraken over humanitaire toegangen onvoldoende nakomen met de Europese Unie, van het opschorten van het handelsdeel van het EU-Israël-Associatieakkoord.

[3:55:32] Dat is een zeer significante stap.

[3:55:34] En juist omdat die door een lidstaat als Nederland wordt genomen, valt die wel op

[3:55:40] Deze minister zegt als Nederland maatregelen neemt, dan lees ik in Duitse en Franse kranten wat opvalt en ik zie dat andere landen dat misschien zelfs overnemen.

[3:55:53] Nou, fijn dat hij niet dezelfde argument als de heer Van den Burg gebruikt dat Nederland niks voorstelt.

[3:55:58] Maar doe dan ook iets.

[3:55:59] Want dat betekent dat we dus maatregelen kunnen nemen die indruk maken in andere landen en die ze ook kunnen overnemen.

[3:56:04] En waarom wil hij dan nu, terwijl hij ziet dat de hongersnood alleen maar erger wordt, geen enkele extra maatregel nemen?

[3:56:09] Maar, voorzitter, die extra maatregelen, die hebben we nou net vorige week in een brief in de Kamer gestuurd.

[3:56:16] Inclusief dat opschort van het handelsdeel van het EU-Israël Associatieakkoord, wat enkele dagen later is gevolgd door Zweden.

[3:56:23] inclusief het Horizon-programma, waarvan we bereid zijn om op te schorten, wat gisteren nog eens gesteund is door België, dat ook over de brug kwam.

[3:56:31] Inclusief nationale maatregelen tegen de extremistische minister Smotrijk en Benckvier, waar andere lidstaten nu ook naar kijken.

[3:56:39] Dus wij nemen maatregelen, voorzitter.

[3:56:42] Tot slot, uw laatste interruptie, de heer Paternotten.

[3:56:44] Voorstellen is geen maatregelen nemen, dat is voorstellen doen.

[3:56:46] Goede voorstellen, maar niet dingen die nu enig effect hebben, omdat er nog die meerderheid niet is.

[3:56:52] Maar je hebt een duidelijk advies van de commissie over het genocideverdrag.

[3:56:57] Die zegt dat Nederland de leverage, de indruk die we kunnen maken, moet gebruiken om hier invloed uit te oefenen.

[3:57:03] En die zit op de economie.

[3:57:04] We zijn de grootste investeerder.

[3:57:05] Die zit op de defensie, al die aankopen die we doen.

[3:57:07] Waarom doet de minister daarop tot nu toe vanuit Nederland niets?

[3:57:11] De minister.

[3:57:13] Voorzitter, dat beeld is de grootste investeerder is heel relatief.

[3:57:17] Als ik de cijfers bekijk van de Nederlandse bank.

[3:57:19] Ook als ik zie dat een heel groot deel van daarvan brievenbusfirma's betreft en doorstroomvernootschappen.

[3:57:25] En ook als ik kijk dat circa 70% komt uit niet financiële vernootschappen en dat 95% daarvan onderdeels van buitenlandse multinationals.

[3:57:34] Het gaat om heel weinig echte Nederlandse investeringen.

[3:57:37] Het is vooral de zuidas.

[3:57:39] wat hierbij een rol speelt.

[3:57:40] Nederland is geen mega-investeerder in Israël.

[3:57:44] Maar ik zeg u, het feit dat wij een brief hebben gestuurd vorige week naar de Kamer met hele significante stappen, niet alleen voorstellen in Europa, maar ook significante stappen, waaronder een significante stap voor nationale personenongraat te verklaren en in het Schengen-informatiesysteem plaatsen van twee extremistische Israëlische ministers,

[3:58:05] Het is in Israël in ieder geval buiten gewoon opgevallen en buiten gewoon veel ongenoegen heeft toegeleid.

[3:58:10] Dus dat zegt toch wel wat.

[3:58:14] Dank u wel.

[3:58:16] Dan was het de heer Grinders aan de beurt, maar de heer Boswijk moet straks om logistieke redenen iets eerder weg.

[3:58:21] Dus de vraag is of hij zijn interruptie eerst mag doen.

[3:58:23] De heer Boswijk van het CDA.

[3:58:26] Veel dank aan de collega's.

[3:58:28] Voorzitter, ik heb eigenlijk maar één interruptie.

[3:58:30] De minister lijkt zich een beetje tegen te spreken.

[3:58:36] Hij begint eerst met dat we geen symboolpolitiek moeten doen.

[3:58:40] We moeten vooral in Europees verband, en dat ben ik het eens.

[3:58:44] Uiteindelijk moet je toch concluderen dat Europa toch niet meebeweegt.

[3:58:50] Maar dan hoor ik de minister continu terughoudend zijn.

[3:58:53] Maar tegelijkertijd hoor ik hem een paar zinnen verderop zeggen... ja, wij nemen nationaal significante maatregelen... en die zijn ontzettend belangrijk en dat zorgt voor andere landen... dat ze die ook die stappen gaan zetten.

[3:59:04] Dus ja, wat is het nu?

[3:59:05] Moeten wij afwachten totdat heel Europa, alle lidstaten zeggen... nou, een goed idee?

[3:59:09] Of is het nou juist een idee om als Nederland wel een paar stappen te zetten?

[3:59:13] Want eerlijkheid gebied te zeggen, de maatregelen die de minister voorstelt... bijvoorbeeld het associatieverdrag...

[3:59:18] Ja, dat was wel nadat de motie was ontraden en een meerderheid van de Kamer zei het moet dat gaan doen.

[3:59:23] Daarna heeft het nog twee maanden geduurd.

[3:59:25] De twee inreisverboden, dat was nadat een meerderheid van de Kamer zei u moet dit gaan doen, ondanks dat u de motie had ontraden.

[3:59:33] En het heeft twee maanden geduurd voordat het gebeurde.

[3:59:35] Dus daarom toch mijn verzoek en mijn appel op deze minister.

[3:59:39] Hij begon zijn inbreng met een hele schrijnende opsomming van wat er aan de hand is.

[3:59:43] Dat zegt gezegdhebbende

[3:59:46] is het dan nu niet taak om een keer niet af te wachten tot de meerderheid van de Kamer u dwingt om bepaalde maatregelen te nemen, maar kan u bijvoorbeeld niet meteen alle bewindspersonen van de regering Netanjahu op deze lijst zetten, omdat ze uiteindelijk allemaal wel verantwoordelijk zijn voor het beleid wat er nu plaatsvindt?

[4:00:02] Dat waren twee interrupties in één, de minister.

[4:00:09] Voorzitter, het kabinet wacht niet af, de minister wacht niet af.

[4:00:14] Als het gaat over ontraden motie, dan weet de heer Boswijk ook wel van destijds dat ik een motie had ontraden omdat ik de toezegging al in het commissiedebat had gedaan.

[4:00:20] Ik vond het raar dat er toen een motie overheen kwam.

[4:00:22] Maar goed, die les die leer ik dan ook.

[4:00:24] Daar ben ik nu komen voor in de politiek.

[4:00:27] Maar ik wijs erop, bijvoorbeeld, EU-sancties jegens gewelddadige kolonisten, de westelijke juur Daanhoever.

[4:00:37] derde aanvullende pakket.

[4:00:38] Initiatiefnemers daarvan zijn Nederland en Frankrijk.

[4:00:41] We hebben nog maar één lidstaat die daar op dwars ligt.

[4:00:44] Maar we zijn dus wel heel eind.

[4:00:46] We zijn er echt bijna.

[4:00:47] En de laatste minister-raad in Europees Verband in juli.

[4:00:51] We waren er echt bijna.

[4:00:53] Zweden heeft een voorstel gedaan, EU-sancties tegen extremistische ministers.

[4:00:58] Dat betreft in de eerste plaats Motric en Benckvier, maar daar zou ook andere onder kunnen vallen.

[4:01:02] Alleen, we zijn daar nog niet.

[4:01:04] We zijn daar nog niet.

[4:01:05] In de EU stel ik nog zelfs geen enkelvoudige meerderheid voor, terwijl unanimiteit nodig is.

[4:01:11] En op grond daarvan hebben we gezegd, oké, heb ik in dit kabinet voorgesteld en dat is aangenomen, dan stellen we ook nationale maatregelen in.

[4:01:19] Nationale maatregelen gericht op die twee extremistische ministers.

[4:01:23] Ook omdat Slovenië dat ook al had gedaan.

[4:01:25] Ze zijn de tweede lidstaten in de EU.

[4:01:27] En ook omdat een aantal landen buiten de EU dat ook heeft gedaan.

[4:01:30] VK, Canada, Noorwegen en Nieuw-Zeeland.

[4:01:32] En dat dus ook het meeste kans maakt om misschien door groepjes lidstaten te worden gevolgd.

[4:01:38] Als de heer Boswijk zegt, voorzitter, Europa beweegt me mee, dan is dat te snel geconcludeerd.

[4:01:43] Ik zie dat niet als juist.

[4:01:44] Kijk naar het voorstel met betrekking tot artikel 2.

[4:01:48] Zie ook het voorstel van de commissie met betrekking tot het Horizon-programma.

[4:01:52] Er is een krachtenveld in beweging.

[4:01:54] Dat gebeurt niet in een vacuüm.

[4:01:56] We houden steeds contact met andere lidstaten en werken actief aan het behalen van de noodzakelijke gekwalificeerde meerderheid.

[4:02:03] En ik zeg u, ik weet dat sommigen in uw Kamer ook hun zusterpartijcontacten in Europa gebruiken om landen te overtuigen.

[4:02:11] En ik weet dat dat ook zeer behulpzaam kan zijn, dus daar ben ik dankbaar voor.

[4:02:15] Voorzitter, wat ontslaat deze minister van de plicht of van het initiatief om parallel te gaan werken?

[4:02:26] Enerzijds in Europees verband, en ik ben het er eens, dat is het meest effectief, maar wetend dat dat veel te langzaam gaat, om toch parallel al te kijken van wat kunnen wij doen waar de Kamer

[4:02:37] in meerderheid voor is.

[4:02:39] Bijvoorbeeld de inreisgeboden voor die twee bewindspersonen.

[4:02:42] Ja, dat is twee maanden geleden al besloten dat we dat een goed idee vonden, los van wat andere landen vinden.

[4:02:48] Zou u niet dat kunnen gaan uitbreiden?

[4:02:50] Bent u van plan of zou u dat willen overwegen om dat uit te breiden naar het gehele kabinet?

[4:02:58] Voorzitter, we werken eigenlijk al parallel.

[4:02:59] Dat toont het feit dat we zowel het Zweedse initiatief steunen voor de EU-sancties tegen de twee extremistische ministers, Motric en Benkveer, maar dat nu ook nationaal inzetten.

[4:03:09] Een aantal van u noemde het boycott van nederzettingenproducten.

[4:03:13] Dat zou je nationaal kunnen doen, maar ik vind het in eerste plaats dat we eens met een grote lidstaat moeten gaan kijken of we daar op Europees niveau hand en voet aan kunnen geven.

[4:03:24] Dank u wel.

[4:03:24] Dan de heer Grimwits van de ChristenUnie.

[4:03:28] De minister zegt steeds dat er een relatie moet zijn tussen de sanctie die wordt overwogen en het effect, namelijk dat er meer voedsel in moet.

[4:03:40] Soms is het een beetje zoeken naar die relatie.

[4:03:44] Kan de minister dat nog beter schetsen bij het opschorten van de handelsvoordelen in het associatieakkoord tussen de Europese Unie en de EU?

[4:03:52] En Israël, want het gaat om best wel veel economische impact.

[4:03:56] Hoe groot gaat die economische impact zijn voor Israël als het wordt opgeschort?

[4:04:01] En steeds wordt gesteld dat Israël zich niet heeft gehouden aan de voorwaarden in artikel 2 van het associatiesakkoord en aan de afspraken die zijn gemaakt door Callas, door deze minister.

[4:04:11] Dat wil ik heel graag geloven, maar kan de informatie daarover met de Kamer worden gedeeld zodat we als parlementariër dat ook kunnen controleren?

[4:04:21] Ik denk dat dat betreft vertrouwelijke informatie.

[4:04:28] Binnen de EU wordt gepresenteerd aan de lidstaten.

[4:04:31] Maar ik kan u met de handen op het hart verklaren, als ik die stukken lees,

[4:04:37] dan zie ik daar allerlei gegevens waaruit ik op maak, hoewel allerlei optellingen moeilijk zijn, want iedere speler rond Gaza kijkt naar zijn eigen aantal drugs, et cetera.

[4:04:50] Maar als ik bijvoorbeeld kijk naar de afspraak die is gemaakt 196.000 liter brandstof binnen te laten per dag, en ik zie dat het de afgelopen periode

[4:05:02] in de EU-rapportage van 19 juli en 4 augustus is 125.000 liter.

[4:05:06] Dan zie ik dus dat er een stapje is gezet, maar dat dat stapje nog onvoldoende is.

[4:05:11] En ja, dan vind ik dat dat niet zonder gevolgen kan blijven, want daar hebben we ook Israël voor gewaarschuwd.

[4:05:18] Deze afspraken moeten worden nagekomen, ook gezien de ernst van de humanitaire situatie in de Gazastoke.

[4:05:27] Ik ben best bereid daarin mee te gaan, maar die informatie kan niet met ons parlement worden gedeeld.

[4:05:36] De hoogvertegenwoordiger heeft die informatie, maar het blijft op het niveau van de Europese raad hangen.

[4:05:43] en van de Europese Commissie.

[4:05:45] Dat is voor ons natuurlijk wel lastig, terwijl als we daadwerkelijk in Europa zouden overgaan tot deze sancties, sommige collega's vinden niet te ver genoeg aan, maar dan zijn het wel, is het een hele betekenisvolle en impactvolle stap, dan is het toch ook wel logisch dat wij als Kamer daar kennis van kunnen nemen en de minister met nog meer inzet kunnen steunen dan wel kunnen zeggen nee, maar dit ligt toch in iets anders.

[4:06:07] De minister.

[4:06:09] Voorzitter, ik zal dat bezien.

[4:06:11] Of we die informatie kunnen delen, al dan niet via een brief aan de Kamer.

[4:06:16] Dank u wel.

[4:06:16] Mevrouw Teunissen van de Partij voor de Dieren.

[4:06:18] Ik heb een hele lange lijst, dus ik noteer u allemaal.

[4:06:23] Voorzitter, de minister heeft vrijwel zijn hele betogen opgezond wat Nederland allemaal wel doet en heeft dan aangegeven dat dat heus wel veel is.

[4:06:31] Maar het is natuurlijk vooral de vraag wat doet de minister niet en voldoet hij met wat hij nu doet aan zijn nationale verplichting?

[4:06:40] Dan wijs ik toch weer naar het CAVV-rapport dat staat.

[4:06:43] Indien een derde staat vanwege nauwe economische, politieke en militaire banden een arsenaal aan drukmiddelen tot zijn beschikking heeft, dient hij deze te gebruiken en de druk op te voeren.

[4:06:54] Dus mijn vraag is, vindt de minister dat hij nu al het mogelijke binnen dit kader doet om de druk op te voeren?

[4:07:01] Voorzitter, ik denk dat ik dat al beantwoord heb en ik wijs nogmaals op de brief van 28 juli van het kabinet waar een aantal nieuwe stappen duidelijk is aangekondigd.

[4:07:09] en op het feit dat we een reactie op het advies van de Commissie voor Volksrechtelijke Vraagstukken nog aan de Kamer zullen doen toekomen.

[4:07:17] Voorzitter, er is natuurlijk een reden dat de mensen de straat op gaan.

[4:07:20] Er is een reden dat ik elke seconde een mail in mijn mailbox krijg.

[4:07:24] Dat is namelijk dat mensen willen dat Nederland al het mogelijke doet.

[4:07:28] En Nederland doet niet al het mogelijk op dit moment.

[4:07:30] Een van de dingen die op de tafel lag bij het kabinet zelf was een boycott van de handel met illegale nederzettingen, producten uit illegale nederzettingen.

[4:07:39] Waarom heeft de minister daar niet voor gekozen en waarom kan hij daar niet alsnog voor kiezen?

[4:07:45] Ik ga niet bevestigen of ontkennen wat er in gelekte berichten in kranten staat.

[4:07:50] Ik zeg alleen dat als het gaat over producten uit illegale nederzettingen, dat we daar

[4:07:56] de keuze hebben gemaakt om in Europees verband te kijken of de commissie kan komen met handelsmaatregelen die prohibitief zou kunnen zijn voor dergelijke producten.

[4:08:08] Dat zou vele malen effectiever zijn dan de nationale maatregelen die bijvoorbeeld op dit moment door Slovenië en Ierland zijn ingesteld en die ook nog even duren voordat ze ingaan.

[4:08:19] Ik denk dat we echt kunnen kijken in Europa

[4:08:24] Kunnen we de commissie zover voor krijgen om hiervoor een voorstel te doen?

[4:08:28] Krijgen we hier een meerderheid voor?

[4:08:31] Ik vind dat het waard is om te kijken en ik zie nog een kans om dat te doen.

[4:08:35] En nogmaals, in Europees verband kunnen we veel meer bereiken dan als één van de 27 EU-lidstaten alleen.

[4:08:45] Voorzitter, de minister duikt gigantisch voor zijn nationale verantwoordelijkheid.

[4:08:49] Ik heb het niet over samen optrekken met Europese landen.

[4:08:52] Ja, dat is effectief.

[4:08:53] Nou ja, dat moeten we nog zien, want tot nu toe worden alle maatregelen geblokkeerd.

[4:08:57] Maar tuurlijk moeten we blijven inzetten daarop.

[4:08:59] Dat is helemaal niet de discussie.

[4:09:00] Maar de minister probeert de discussie daarover te laten gaan.

[4:09:03] Waar het over gaat, is dat Nederland, de Nederlandse regering, met deze minister voorop, die duikt voor zijn nationale verplichting om al het mogelijk te doen.

[4:09:11] Dus mijn vraag is nogmaals.

[4:09:13] al het mogelijke, de maatregelen hebben we bij het kabinet gelegen, is onder andere een wapenembargo, is het boycotten van illegale producten, is het economische sancties opvoeren.

[4:09:25] Waarom neemt de minister die niet?

[4:09:31] Voorzitter, ik ga nogmaals niet zeggen wat wel of niet in het kaatshuis is besproken, maar ik kan er wel op wijzen, bijvoorbeeld als het gaat over, mevrouw Teunsen noemt wapenembargo, dan kan ik er wel op wijzen, voorzitter, dat op dit moment alles rond wapenexportvergunningen zodanig streng wordt bekeken dat ik het vrijwel uitgesloten acht

[4:09:55] dat Nederlands wapentuig terecht komt in Israël.

[4:09:58] Dat kan worden ingezet in Gaza of de westelijke Jordaanhoever.

[4:10:03] Daar zijn we buitengewoon streng op.

[4:10:05] U kunt er de etiket of titel aan geven die u wilt, maar op dit moment zijn wij zeer streng wat dat betreft.

[4:10:13] En ook wat die betreft nemen wij dus nationale stappen, net als ik de nationale stap heb genomen dit voorjaar, om de zogeheten algemene vergunning voor strategische goederen in te trekken.

[4:10:27] Voorzitter, tot slot.

[4:10:30] Weer geen antwoord op de vraag.

[4:10:32] Weer somt de minister op wat hij allemaal wel doet.

[4:10:34] Een wapenembargo, dat is effectief, want we kunnen nu niet uitsluiten dat er wapenonderdelen worden geleverd.

[4:10:40] Sterker nog, er is nog steeds een rechtszaak over F-35-onderdelen aan de gang.

[4:10:44] Bovendien kan Nederland zelf de import van wapens uit Israël nu vandaag stoppen, maar de minister duikt voor zijn verantwoordelijkheid en komt zijn nationale verplichting niet na.

[4:10:58] Voorzitter, ik zie het anders en we zullen hierop terugkomen in de appreciatie van de reactie op het advies van de commissie adviesvolkerechtelijke vraagstukken.

[4:11:08] Ik vraag me af of deze minister wel doorheeft dat de Palestijnen in Gaza al meer dan twintig maanden worden uitgehongerd, gemarteld door de Israëlische regering, dat Gaza totaal wordt vernietigd.

[4:11:21] Al die maatregelen die de minister nu noemt in Europees verband en al die nationale maatregelen die ik en mijn collega's noemen,

[4:11:29] Die had een maand geleden al genomen moeten worden.

[4:11:31] Er zijn meer dan 60.000 mensen dood, zeg ik tegen deze minister.

[4:11:35] Er worden kinderen kapotgeschoten die op voedsel wachten.

[4:11:38] En deze minister heeft het maar over onderhandelen in Europa... en kijken of er eventueel in de toekomst iets gebeurt.

[4:11:43] Ziet deze minister niet in dat hij bloed aan zijn handen heeft?

[4:11:47] Dat hij gewoon medeplichtig is door al die tijd, meer dan twintig maanden lang...

[4:11:52] maar te grossieren in praten over mogelijkheden, mogelijke toekomstige maatregelen, en niks doet.

[4:11:58] Buiten symboliek.

[4:11:59] En dat moet gezegd worden in dit huis.

[4:12:01] Dank u wel.

[4:12:02] We hadden wel met elkaar afgesproken dat we het respect wel zouden houden.

[4:12:06] Ik wil toch echt een persoonlijk feit maken.

[4:12:08] Ik zie meerdere collega's iemand beschuldigen van bloed aan de handen, persoonlijk, aansprakelijk.

[4:12:14] Dat wordt soms ook gedaan aan Kamerleden.

[4:12:16] Ik wil daar echt van wegblijven, voorzitter.

[4:12:18] Dat gaat ook uitstralen naar buiten, naar de gemeenschap hier in Nederland.

[4:12:24] Laten we elkaar ophouden te beschuldigen van dingen die in andere landen gebeuren.

[4:12:29] Het kan echt niet dat mensen persoonlijk beschuldigd worden.

[4:12:33] De minister.

[4:12:37] Ik werp ook deze suggesties van de heer Van Baarlen ver van me.

[4:12:40] Maar als ik zeg nationale maatregelen, mag ik een voorbeeld ook geven?

[4:12:44] Niet alleen het niet verlenen van bepaalde exportvergunningen, maar we hebben ook notabene drie reeds verstrekte vergunningen voor export van wapens in Israël teruggedraaid vanwege de risico's die we daar zagen.

[4:12:56] Ze zijn talloze stappen die we ook nationaal al hebben genomen.

[4:13:04] Dank u wel.

[4:13:05] Een interruptie.

[4:13:07] Ik ga er wel vanuit dat dat netjes blijft.

[4:13:10] Ik ben er ook wel een beetje klaar mee dat leden in dit parlement er moeite mee hebben dat er gewoon gezegd wordt waar het op staat.

[4:13:17] Deze minister en alle kabinetsleden zijn er gewoon aan gebonden om internationale verdragen en de Nederlandse grondwet, artikel 90, bevordering van de internationale rechtsorde, om dat uit te voeren.

[4:13:29] En als een minister dat nalaat,

[4:13:31] Als het Nederlandse kabinet dat nalaat, omdat ze het belangrijker vinden om handel te blijven met Israël, dat ze het belangrijker vinden om wapens te kopen van Israël, dan is dat misdadig.

[4:13:42] En dan heeft een bewindspersoon politiek bloed aan de handen.

[4:13:45] En ik vind dat dat gezegd mag worden in dit huis.

[4:13:47] En ik neem daar geen woord van terug.

[4:13:49] En al die collega's in dit huis die dit niet stoppen, zijn er ook mede verantwoordelijk voor.

[4:13:53] Voorzitter, ik heb altijd mijn respect voor de heer Van Baarle in deze Kamer getoond.

[4:13:57] Als Kamerlid en als bewindpersoon.

[4:14:00] Ook al konden we het met elkaar zeer oneens zijn.

[4:14:02] Maar dit soort beschuldigen heeft bloed aan de handen.

[4:14:04] Ik vind het onbetamelijk, voorzitter.

[4:14:07] Mevrouw Pirie.

[4:14:09] Voorzitter, we zijn als Kamer midden in het reces teruggekomen om één reden.

[4:14:14] Dat er geen tijd te verliezen is.

[4:14:16] En alle antwoorden van de minister is over een paar weken, over een paar maanden.

[4:14:21] We praten in de EU-verband al anderhalf jaar over het associatieverdrag.

[4:14:25] Er is nog geen enkele beweging.

[4:14:28] We zitten in de eindfase van de etnische zuivering en een genocide in Gaza.

[4:14:32] Dat is wat we zien.

[4:14:34] Per week duizend Palestijnse doden erbij.

[4:14:37] Per dag een kinderklas aan Palestijnse kinderen die gedood wordt.

[4:14:43] Tegelijkertijd Netanyahu, die nu besluit om Gaza volledig te bezetten, waarvan de families van de geiselaars zeggen dit is de dood vonnis voor onze geliefden.

[4:14:54] En uw vraag is?

[4:14:56] En vandaar mijn vraag, voorzitter.

[4:14:59] Als de burgers aan alle beide kanten op de internationale gemeenschap aandringen, opneem nu de maximale sancties om dit te stoppen, wat is dan het antwoord van de minister aan die families, aan die mensen die geliefde in Palestina en in Israël hebben?

[4:15:15] De minister.

[4:15:18] Voorzitter, ook die verschrikkingen in Gaza gaan aan mij niet voorbij.

[4:15:23] Dat heb ik al gemarkeerd.

[4:15:24] voor de Palestijnen in Gaza, ook overigens voor het vijftigtal gijzelaars wat zich nog altijd in de klauwen van de MAS bevindt.

[4:15:30] Daarom heeft het kabinet zich heel sterk ingezet voor het helpen bevorderen van een staak te vuren.

[4:15:36] Dat zou de meest effectieve wijze zijn waarop en humanitaire hulp er ruim in kon komen en terecht kon komen de mensen die het verdienen en de gijzelaars vrij zou kunnen komen en er een zicht komt op het einde aan deze verschrikkelijke oorlog.

[4:15:48] Daar zet ik niet alleen ik me voor in, maar ook de minister-president, bijvoorbeeld de afgelopen weken nog, met bijvoorbeeld de Egyptische president heeft gesproken, met de president Abbas van de Palestijnse autoriteit, met de Jordaanse koning, et cetera.

[4:16:00] Dat doen we.

[4:16:00] En dat blijven we doen.

[4:16:02] Ik zie echter dat de kans op dat staart het vuren niet heel groot is.

[4:16:07] Mede omdat de VS, kennelijk de Amerikaanse administratie, andere prioriteiten kent.

[4:16:12] Ik blijf me inzetten om met Europa, in Europa, maar ook nationaal tot stappen te komen.

[4:16:18] Ik zie de urgentie.

[4:16:19] Ik voel de urgentie.

[4:16:21] Ik weet, ik ken de frustratie, maar ik ben niet almachtig.

[4:16:24] Als ik een knop had die ik kon indrukken om deze oorlog morgen te stoppen, dan had ik hem al lang ingedrukt.

[4:16:29] Maar ik heb die knop niet.

[4:16:31] En zelfs Europa is nog naar die knop aan het zoeken, voorzitter.

[4:16:34] Dank u wel.

[4:16:35] De heer Vermeer van BBB.

[4:16:37] Ja, dank u wel.

[4:16:38] De minister gaf aan dat hij wilde onderzoeken of wij een brief kunnen krijgen over het nakomen van die afspraken van 7 juli over humanitaire toegang tussen EU en Israël.

[4:16:49] En ik zou daar dan graag ook in opgenomen hebben welke redenen Israël geeft waarom iets niet uitgevoerd

[4:16:57] wordt of waarom of dat niet gelukt is.

[4:17:00] Want bij afspraken hoort ook het goed checken waarom iets wel of niet gelukt is.

[4:17:05] En ik zou dat graag als onderdeel van de beantwoording zien.

[4:17:08] Kan de minister dat toezeggen?

[4:17:09] De minister.

[4:17:10] Voorzitter, we hebben gecheckt en we zouden vertrouwelijke inzagen kunnen geven in de updates die wij van de Europese Unie wat dit betreft ontvangen.

[4:17:18] De rubricering is EU-restreint, dus die kunnen we niet in het openbaar doen.

[4:17:22] Maar ik kan wel

[4:17:26] aan de informeer aangeven.

[4:17:28] Kijk, er zijn in Graafschap voor de Hulpverlening talloze veiligheidsbelemmeringen die door Israël worden gehanteerd.

[4:17:35] Ja, er zijn gevechtspauses aangekondigd, maar wij zien dat er dan toch wel weer gevochten wordt, zodat er pas bij een konvooi van het World Food Program toch een inslag plaatsvond.

[4:17:46] We zien natuurlijk de plunderingen daardoor menigtes, ook uit wanhoop, de ontwrichting van de maatschappelijke orde in Gaza, het gebrek aan alternatieve routes dat door Israël wordt goedgekeurd.

[4:17:56] Bij onveilige routes zijn er nauwelijks goedgekeurde alternatieven die worden geboden.

[4:18:01] De coördinatieverzoeken van de hulporganisatie worden vaak afgewezen of uitgesteld door het Sahal.

[4:18:07] Dat kost ontzettend veel tijd.

[4:18:09] Er is moeizame communicatie.

[4:18:11] Er is een tekort aan logistiek materieel, bijvoorbeeld gepanzerde auto's en dergelijke die niet worden toegelaten.

[4:18:18] Onvoorspelbare bevoorrading.

[4:18:20] Heel veel beperkingen ook op het gebied van hulpverleners en belemmeringen op hun registratie.

[4:18:27] U hebt gezien een ambtsbericht van de autoriteit persoonsgegevens daarover.

[4:18:34] waar ik blij mee ben, omdat het onze inzet als kabinet ook steunt.

[4:18:37] We hebben dit vaak aan de orde gehad.

[4:18:39] Ik heb over dit soort zaken hebben onze mensen en ook ikzelf lange, soms moeizame gesprekken met Israëlische collega's.

[4:18:48] Maar ik kan u wel tegen de heer Vermeer zeggen, de afspraken tussen de EU en Israël hebben geleid tot enige beweging.

[4:18:59] maar lang niet voldoende.

[4:19:02] En we zullen de Kamer nader informeren daarover.

[4:19:04] Maar als het gaat om echt updates uit de Europese Unie, zullen we dat vertrouwelijk moeten doen.

[4:19:11] Een punt van orde van mevrouw Pirie?

[4:19:13] Ja, want als dit vertrouwelijk kan, want ik begreep dat de reden waarom die andere brief niet gepubliceerd is op antwoorden van de heer Van den Burgh schriftelijke vragen was, omdat dat de Nederlandse diplomatieke slaggracht kan ondermijnen, ontvang ik ook graag die stukken vertrouwelijk die eerder niet naar de Kamer zijn gestuurd.

[4:19:33] Ik kijk even naar de minister of dat kan.

[4:19:34] Ik weet niet waar mevrouw Piri precies op doelt.

[4:19:37] Blijkbaar vragen die de heer Van den Burg gesteld heeft, waar schriftelijk gesteld heeft.

[4:19:45] Het ging over de vraag van de heer Van der Burgos... kan het kabinet een overzicht sturen van alle mogelijke maatregelen... die momenteel worden overwogen, Europees en nationaal?

[4:19:53] Wij hebben daar eerder ook met CDA en D66 vragen opgesteld.

[4:19:56] Die zijn niet gedeeld met de Kamer.

[4:19:58] Kan het dan nu ook vertrouwelijk gedeeld worden met de Kamer?

[4:20:01] De minister.

[4:20:01] Dat is iets heel anders, zeg ik.

[4:20:04] Ik heb in schriftelijke antwoorden op vragen bijna 213 schriftelijke vragen afgedaan, voorafgaand aan dit commissiedebat.

[4:20:14] Maar interne informatie over intern overleg op het Kaatshuis, die ga ik niet delen.

[4:20:22] En dat hoef ik ook niet, vind ik mede op basis van de Grondwet en het artikel over eenheid van kabinetsbeleid.

[4:20:29] Ik meen artikel 45.

[4:20:34] U heeft een punt van orde?

[4:20:38] Ik heb een vraag aan de minister hierover.

[4:20:40] Dan moet u eigenlijk in het rijntje wachten.

[4:20:42] Het gaat over hetzelfde punt, laten we het dan maar afhandelen.

[4:20:45] Misschien dat de minister sowieso wat wel toegezegd is kan herhalen, want dat is ook een beetje vaag.

[4:20:51] Wat we toezeggen is dat we updates die de EU geeft, want ik denk dat we misverstand hebben waar het precies op gaat, updates die de EU geeft aan de lidstaten met regelmaat, op aandrang van Nederland met regelmaat, over het nadeleven van de afspraken voor humanitaire hulp en toegang die mevrouw Callas, hoogvertegenwoordiger van de EU, heeft gemaakt op 7 juli jongstleden met Israel, om die updates vertrouwelijk te delen.

[4:21:20] Helder.

[4:21:21] Dan gaan wij verder met de heer Diederik van Dijk.

[4:21:25] Tenminste, als het punt van de heer Van den Burgh weg is, dan nu.

[4:21:29] Nou, nee, voorzitter, want dat was een reactie op datgene wat mevrouw Piri net zei.

[4:21:34] Maar vervolgens blijft wel staan het antwoordgegevens op mijn schriftelijke vraag, dat het niet gedeeld kan worden.

[4:21:40] En daarvan zegt de minister nu dat gaat op interne kabinetstukken, maar daar vroeg ik niet om.

[4:21:45] Dan moet u dat straks bij een interruptie nog maar eventjes herhalen, want het is nu een beetje verwarrend volgens mij.

[4:21:55] Dank u wel, voorzitter.

[4:21:58] De minister poneert met een nodige nadruk de grote voortrekkersrol die Nederland speelt binnen Europees niveau om maatregelen te nemen tegen Israël.

[4:22:09] En het is veel zeggen dat een heel aantal EU-landen daar dus niet aan toe zijn, dat er daarom ook geen meerderheid voor is.

[4:22:15] En mijn vraag is hoe deze prominente voortrekkersrol van Nederland zich precies toch verhoudt tot ook de demissionaire staat van dit kabinet.

[4:22:24] past daarbij ook niet enige extra voorzichtigheid en terughoudendheid.

[4:22:29] Juist ook gelet op de grote consequenties dit kan hebben voor onze relatie en oude relatie met Israël.

[4:22:37] Voorzitter, bij mijn weten is rond dit onderwerp niet iets specifiek controversieels verklaard door de Kamer na de val van het kabinet.

[4:22:49] Dus kan het kabinet ook op dit onderwerp ons land en daarmee ook onze diplomatie blijven besturen?

[4:22:57] En gezien de ernst van de situatie, vond ik het in ieder geval noodzakelijk, en de premier was het met mij eens, om met het kabinet bij elkaar te komen, ook tijdens het reces, om nadere stappen te formuleren en in te vullen en aan de Kamer te sturen.

[4:23:12] Dank u wel.

[4:23:13] De heer Diederik van Dijck.

[4:23:14] Heel kort.

[4:23:15] Formeel begrijp ik de minister wel, maar er staat ook iets op het spel.

[4:23:20] Ook daar heeft de minister zelf vaak de vinger bij gelegd.

[4:23:22] Onze hele traditionele relatie met Israël, die hoeft niet te willen verstoren.

[4:23:27] En een voortrekkersrol binnen de EU past daar ook niet een eigenstandige terughoudendheid en verantwoordelijkheid bij het kabinet bij, om daar wel gewoon extra ook voorzichtig te zijn.

[4:23:39] De minister.

[4:23:41] Ja, voorzitter, ik zie dat misschien toch anders.

[4:23:44] Ook afkomstig uit een wereld die altijd een bevriendenrelatie met Israel heeft nagedreven.

[4:23:50] Ik geloof dat het de regimewis was, de heer Boswijk, ik denk ook de heer Van den Burgh, die ook wel een onderscheid zei te willen maken tussen aan de ene kant het land en het volk en aan de andere kant het kabinet net in jou.

[4:24:04] Ik denk dat het de heer Paternotten was en de heer Dassen die ook wezen op een epistel van een schrijver van een aantal oude commandanten van de Israëlische krijgsmacht en diensten.

[4:24:15] Het Sahals, Shembet, Mossad en anderen.

[4:24:17] Een verklaring is uitgebracht aan president Trump waarin ze oproepen om de oorlog te stoppen.

[4:24:25] Ik vind het wel markant wat zij stellen.

[4:24:28] Dat zijn mensen waarvan ik een aantal ook kende en heb ontmoet, waarvan ik weet dat die hun land een zeer warm hart zijn toegedaan.

[4:24:38] Hun woordvoerder zegt dat deze oorlog begonnen is als een rechtvaardige oorlog, een defensieve oorlog, maar deze oorlog is opgehouden een rechtvaardige oorlog te zijn en leidt tot verlies van veiligheid en identiteit van Israël.

[4:24:49] Zij willen dat die oorlog stopt.

[4:24:51] En op een wijze waarmee de gijzelaars vrijkomen, dat einde brengen aan het leed voor de mensen in Gaza.

[4:25:00] op een wijze waarmee een regionale of internationale coalitie kan worden gesmeed om een hervormde Palestijnse autoriteit te ontwikkelen voor Gaza en de Westoever, die alle Palestijnen een alternatief kan bieden voor Hamas en hun ellendige ideologie.

[4:25:18] Voorzitter, wat dat betreft, ik ben het met deze oud-commandanten eens.

[4:25:22] Deze oorlog moet stoppen en tegen de klippen op, ook in demissionaire status.

[4:25:26] Zet ik me daarvoor in.

[4:25:28] Dank u wel.

[4:25:29] Ik kijk even naar de tijd.

[4:25:29] We hebben nog in principe nog vijf minuten.

[4:25:31] Ik weet niet hoe ver de beantwoording was intussen.

[4:25:34] Ik denk dat u al heel veel van de vragen heeft beantwoord, maar zijn er nog prangende zaken blijven lippen?

[4:25:42] Ik kan er even doorheen lopen, voorzitter, als u wil.

[4:25:45] Ik had nog een aantal opmerkingen over de westelijke Jordaan-offer.

[4:25:49] Maar laat ik me daar daartoe samenvatten dat Nederland zich blijft inzetten voor die sanctieërige gewelddadige kolonisten in EU-verband.

[4:25:59] Ik heb al gezegd dat we ons blijven inzetten, maar ook realistisch in zowel Europa als Nederland.

[4:26:08] Laat ik ook nog vermelden de erkenning dat de Palestijnse staat er veel aandacht voor is gekomen de afgelopen weken.

[4:26:19] Erkennen of niet, is aan een land zelf.

[4:26:22] Nederland streeft uiteindelijk ook naar een Palestijnse staat.

[4:26:25] Een onafhankelijke levensvatbare Palestijnse staat naast een veilige Israël.

[4:26:29] Dat blijft ook het Nederlandse streven.

[4:26:31] Ik zie dat landen als Duitsland dat helemaal op het eind van het proces zetten.

[4:26:34] Nederland doet dat net niet.

[4:26:36] Nederland zegt, wij vinden dat dat moet kunnen.

[4:26:39] En dat is zo'n dergelijke erkenning als het onderdeel van een proces waar we verschil kunnen maken.

[4:26:44] Dat vergt een zorgvuldige afweging wat dat kan betekenen en hoe dat vorm kan krijgen.

[4:26:54] Het is een kaart die je maar één keer op tafel kunt leggen, maar één keer kunt spelen.

[4:26:58] Ik heb er wel moeite mee hoe de Britse premier dat formuleert.

[4:27:02] Die stelt dat voorwaarde aan als een soort strafmaatregel.

[4:27:07] Wat mij betreft is erkennen van een Palestijnse staat een stap

[4:27:11] die zelfbeschikkingsrecht of zelfbeschikking van het Palestijnse volk dichterbij brengt.

[4:27:16] Dus ik zie dat net iets anders.

[4:27:20] Maar u is vast in de brief van 28 juli opgevallen dat erkenning Palestijnstaat niet is wat het kabinet op dit moment voorstelt.

[4:27:31] Er is ook nog gevraagd, laat ik daar dan misschien mee eindigen, er is ook nog gevraagd naar medische evacuaties.

[4:27:40] Dat is iets wat in het vorige kabinet is onderzocht door twee oud-ambassadeurs en waarbij tot de conclusie werd gekomen dat medische evacuatie van mensen uit de Gaza-strook het meest effectieve is als dat in de regio gebeurt, in de eigen taal en cultuur.

[4:27:55] En er is ook geconstateerd dat de medische voorzieningen en dergelijke in een aantal landen, denk aan de Golfstaten, maar bijvoorbeeld ook in Jordanië en Egypte, wel degelijk voorhanden is.

[4:28:07] En niet te min, wij kijken daarnaar.

[4:28:09] We hebben al 3 miljoen euro aan de Wereldgezondheidsorganisatie voor ter beschikking gesteld.

[4:28:14] Ook 1,5 miljoen voor opvang in en hulpgoed in Egyptische ziekenhuizen, te last van de begroting van VWS.

[4:28:22] We kijken wat we nog meer gaan doen, zoals ik in de brief van 28 juli aan de Kamer is geschreven.

[4:28:29] We kijken daarvoor naar de Wereldgezondheidsorganisaties, naar Nederlandse organisaties, maar ook naar het EU Civil Protection Mechanism.

[4:28:38] En we kijken ook naar de mogelijkheid, zou eventueel opvang, ook medische opvang kunnen geschieden in ziekenhuizen,

[4:28:45] in bijvoorbeeld Oost-Jeroenselaar met de westelijke Jordaanhoever, zodat je de capaciteitsversterking die je daar doet, ook voor Palestijnen, daar nog een extra streep kracht bij zet.

[4:28:56] En ik denk dat ik hiermee voor z'n week overzien, voorzitter, de vragen heb kunnen beantwoorden.

[4:29:02] Ik zie nog twee vingers, drie, vier vingers in de lucht gegaan.

[4:29:05] Heel kort, de heer Paternotte, welke vraag is niet beantwoord?

[4:29:08] De vraag stelt over de sancties tegen Hamas.

[4:29:11] De minister heeft gezegd dat hij aanvullende sancties probeert welke en waarom zijn die niet al na 7 oktober 2023 ingesteld?

[4:29:19] Ik had de vraag over de data die worden opgeslagen door Microsoft hier in Nederland van Palestijnse burgers en wat het kabinet daartegen gaat doen.

[4:29:30] Mevrouw Dobbe, ook nog een onbeantwoorde vraag?

[4:29:33] Ja, dat klopt.

[4:29:33] Mijn betoog was voor een groot deel de tien maatregelen die Nederland zou kunnen nemen en niet neemt.

[4:29:39] En daar had ik de minister gevraagd om aan te geven waarom die niet worden genomen.

[4:29:44] En ik heb dat maar van twee gehoord.

[4:29:49] Ja, dat is een hele uitgebreide vraag dan.

[4:29:52] De heer Diederik van Dijk nog.

[4:29:54] Ja voorzitter, een belangrijk punt wat mij betreft.

[4:29:57] Onze Joodse landgenoten worden belaagd vanwege gebeurtenissen elders en zou de minister bereiden om hen publiek ook een hart onder de riem te steken en dat ze kunnen rekenen op de bescherming van onze overheid.

[4:30:09] Ik dacht dat u het rijtje langs ging.

[4:30:15] Volgens mij had ik nog de vraag openstaan over de limiet aan wat Israël aan humanitaire hulp doorlaat, maar dat distributie het probleem zou zijn.

[4:30:25] De rol van Egypte en de dichte grens aan die kant.

[4:30:29] en welke factoren daar nog meer invloed op hebben en welke druk de minister en de EU op haar mars zetten om veiligheidsgaranties af te geven voor voedseldroppings en voedselhulp en vredebesprekingen.

[4:30:41] Dank u.

[4:30:42] De minister is nog niet zozeer ingegaan wat hij voor mogelijkheden ziet om nog meer te doen om voedsel en gazenstrook binnen te krijgen.

[4:30:51] Hij zegt in de schriftelijke antwoorden dat hij een coalition of de willing opricht om voor een extra distributieroute.

[4:30:59] Het tweede was dat hij nog niks heeft gezegd over wat de visie is van het kabinet op een exitstrategie.

[4:31:05] Ik heb dat gevraagd naar aanleiding van de uitspraak van die 22 Arabische landen.

[4:31:10] Die hebben opgeroepen om Hamas te ontwapenen en een einde te maken aan hun eerste gebreide Gazastrook.

[4:31:15] Daar is de minister nog niet op ingegaan.

[4:31:18] Dank u wel.

[4:31:18] Dan beginnen we bij de aanvullende sancties Hamas.

[4:31:23] Ik dacht dat ik er wel een of ander over had gezegd.

[4:31:27] Het gaat over dat Nederland mede-initiatief wil nemen van aanvullende sancties, die bijvoorbeeld zien op de financieringsnetwerken van Hamas in derde landen.

[4:31:40] ook de Hamas-politieke top sanctioneren en kijken verder, nogmaals, die financiële structuur ook naar de verdienststructuur.

[4:31:51] Die is niet statisch continu in beweging, daarom zetten we ons voortdurend in het gebruik van dat sanctie-instrument.

[4:31:56] We hebben daar nu op twaalf personen drie organisaties gelist.

[4:32:01] Ook zijn er drie Hamas- en Palestiniën-Islamitie-H-brigades gesanctioneerd voor het plegen van seksueel geweld in de konte van 7 oktober.

[4:32:09] Maar we hebben dus nieuwe sancties op tafel gelegd met betrekking tot de politieke top en de financieringsnetwerken.

[4:32:16] En nogmaals, daar is nagenoeg unanimiteit nu voor bereikt.

[4:32:22] Dan de vraag over data van Microsoft.

[4:32:25] Daar moet ik even naar terug zoeken.

[4:32:27] Als die even ambtelijk worden uitgezocht, dan de vraag van mevrouw Dobbe over de tien maatregelen van CHVV waarvan er maar twee beantwoord zijn.

[4:32:39] Uit haar inbreng.

[4:32:42] Ik kan daar kort op zijn.

[4:32:44] We hebben vorige week een brief aan de Kamer gestuurd.

[4:32:53] Met een aantal stappen.

[4:32:54] Dat zijn de stappen waar wij nu van zeggen, dat zijn de stappen die wij nationaal willen nemen, die wij Europees willen nemen.

[4:33:02] Dat zijn de keuzes die wij nu het beste voor ons zien.

[4:33:16] Voorzitter, als u mij toestaat, mijn vragen waren specifiek om bij elke maatregel aan te geven waarom we het niet doen.

[4:33:24] Want wat de minister wel doet, dat wist ik al.

[4:33:26] Ik heb ook die brief gelezen, maar ik wil per maatregel weten waarom doen we het niet.

[4:33:31] En dan mis ik nog een maatregel of acht waarvan ik nog niets heb gehoord.

[4:33:36] Dan moet ik echt even kijken naar mijn aantekeningen die ik heb gemaakt en wat ik daarin terug kan vinden.

[4:33:45] Maar ik heb natuurlijk ook meegeschreven.

[4:33:47] Dan zeg ik al tegen mevrouw Dobbe, bijvoorbeeld militaire samenwerking, die hebben we echt tot een superlaag pitje teruggebracht.

[4:33:55] U ziet ook dat het Status of Forces Agreement, wat in de Eerste Kamer voorlag ter behandeling, dat die behandeling voor onbepaalde tijd is uitgesteld.

[4:34:04] Als u ziet bijstand in dergelijke Nederlandse bedrijven, dat wij het zogeheten ontmoedigingsbeleid, jergensnederzetting en zaken doen daar, hebben aangescherpt en dat we ook gaan onderzoeken in hoeverre pensioenfondsen daar ook onder kunnen vallen.

[4:34:23] Dan heb ik het al over wapeninkoop gehad, wapenexport ook.

[4:34:30] Over investeringen heb ik ook al het een en ander vermeld.

[4:34:33] Dus ik denk dat ik de vragen inmiddels wel beantwoord heb, voorzitter.

[4:34:38] Dank u wel.

[4:34:39] En dan de vraag van de SGP over hart onder riem van de Joodse gemeenschap.

[4:34:45] Uiteraard.

[4:34:46] Ik had dat hier van tevoren opgeschreven.

[4:34:54] Ik knip dat los van wat we hier vandaag verder bediscussiëren.

[4:34:57] Sommige mensen zien het helaas niet los.

[4:35:00] Ik ken talloze Joodse mensen die talloze verschillende opinies hebben over die oorlog daar.

[4:35:05] Ik ken ook vele Israëli's die talloze meningen hebben over de oorlog daar.

[4:35:11] Ik wijs er ook op dat een heel groot deel van de Israëlische bevolking volgens Israëlische opiniepeilingen zeer kritisch is, ook op het beleid van hun kabinet.

[4:35:20] Ik heb al gewezen op die oud-commandanten die ook die mening zijn toegedaan.

[4:35:25] Maar als het gaat over onze Joodse medeburgers in Nederland, welke band zij wel of niet ook met de staat Israël voelen, voor antisemitisme in Nederland mag geen plaats zijn.

[4:35:36] Laat dat duidelijk zijn.

[4:35:38] Dan de BBB over het limiet van de hoeveelheid voedsel naar gaas en de druk die de minister op Hamas kan doen om veiligheidsgaranties af te geven.

[4:35:46] Ja, de druk op Hamas blijven we met name ook inzetten via ook landen als Qatar en Turkije die banden hebben met Hamas via de moslimbroederschapband om te zorgen dat men tot een staak tot vuren komt.

[4:36:01] Dat is buitengewoon moeilijk gebleken en ik heb daar al mijn uitspraken over gedaan.

[4:36:05] Die druk blijven we ook opzetten via de EU-sancties die ik al noemde en de uitvoering van reeds bestaande sancties.

[4:36:12] Als het gaat om Egypte dan wijs ik erop dat wij met Egypte in gesprek blijven.

[4:36:20] Ik heb veelvoudige gesprekken gehad met de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken.

[4:36:26] Ik heb ook dit onderwerp telkens aangesneden.

[4:36:29] Waarom is die grens in Rafah dicht tussen Egypte en de Gazastrook?

[4:36:34] Zij zeggen dat ze wel bereid zijn die grens te openen, maar dat er dus ook wel kant aan de kant waar Israëlse troepen zich bevinden,

[4:36:40] aan die kant van de Gazastrook, in de Gazastrook, dat die Israëlische troepen zullen moeten meewerken.

[4:36:46] En daar zijn we nog niet.

[4:36:47] Ik blijf aandringen, ook bij Israël, meer grensovergangen open te doen.

[4:36:52] Ondertussen zien we dat hulp, die via El Arish in de Sini-woestijn wordt verzameld, via Kermshalom, dus het zuidoosten van de Gazastrook, de Israëlische overgang,

[4:37:04] met de gazenstrook wel inkomt.

[4:37:06] En dat betreft ook hulp die van Egypte zelf wordt geleverd of via Egypte wordt geleverd.

[4:37:11] Coalition of the willing.

[4:37:13] Ik meen dat de regeringsminister daarover had.

[4:37:16] Eigenlijk ziet u een coalition of the willing wat betreft die luchtdroppings.

[4:37:21] Nogmaals geen kleine coalition of the willing.

[4:37:23] De Duitse bondskanselier heeft het heel bewust een luchtbrug genoemd.

[4:37:30] Wij doen aan die coalitie mee.

[4:37:32] Als het gaat over op land, je hebt wel de toestemming van de Israëli's nodig, want anders kun je het niet gaan doen.

[4:37:41] Je kunt het niet zomaar afdwingen.

[4:37:44] Wat dat betreft, exitstrategie.

[4:37:50] De eerste stap naar een echte exitstrategie.

[4:37:55] zou natuurlijk zijn het bereik van een staak te vuren.

[4:37:57] En dan moeten er verdere stappen volgen.

[4:37:59] En dan wijs ik bijvoorbeeld op de plannen die de vorige Amerikaanse minister Tony Blinken wat dat betreft heeft ontwikkeld en ook op de zogeheten G7-principes.

[4:38:07] In hoeverre de huidige Amerikaanse administratie die plannen nog volgt, is een heel groot vraagteken en soms ook een uitroepteken, helaas.

[4:38:15] Maar dat zijn wel zaken waar ik me aan vasthoud.

[4:38:18] Wat ik ook wel tegen de Israëli's zeg en hem blijf verwijten, dat ze alleen maar nu kijken naar hun militaire optreden nu en niet hoe zo'n Gazastrook er over tien, vijftien jaar uit zou kunnen zien.

[4:38:28] En wat daar beter in kan en hoe daar zou kunnen worden, hoe een samenleving kan bestaan naast een veilige Israël en een onafhankelijke, levensvatbare Palestijnse staat.

[4:38:39] Tot slot de vraag van Microsoft.

[4:38:42] Als ik nu kijk naar de informatie die ik antwoord krijg, de informatie op de server is eigenlijk alleen

[4:38:47] toegankelijk voor de eigenaar van die informatie.

[4:38:50] Het kabinet heeft daar geen toegang toe.

[4:38:53] Ik kan zeggen ook dat het zal me niet zomaar verwerven.

[4:38:58] Ik weet ook niet wat er precies in informatie voor handen is, maar ik zal dit na de studering vragen.

[4:39:04] Als er sprake is van serieuze aanwijzing van strafbare feiten in die informatie, kan natuurlijk een justitieel traject worden gestart en dat is dan aan het openbaar ministerie.

[4:39:16] Dan zijn we daarmee gekomen aan het einde van de eerste termijn.

[4:39:19] We hebben afgesproken geen tweede termijn.

[4:39:22] Ik zie dat de heer Paternotte nog een punt wil maken.

[4:39:26] Ja, voorzitter, het is wel goed om te constateren dat onderaan de streep de minister wat informatie gaat sturen, maar niet iets gaat veranderen aan beleid, geen extra maatregelen gaat nemen.

[4:39:34] Er zijn veel Kamerleden die voorst hebben gedaan.

[4:39:36] Ik wil daar in ieder geval ook een Kameruitspraak over.

[4:39:39] Ik denk dat er een twee minuten debat moet komen.

[4:39:40] Ik denk dat mevrouw Dobbe daar dan formeel de aanvrager van zou moeten zijn, wat mij betreft.

[4:39:46] En de VVD heeft ook nog de deur opengezet voor een nationaal handelsembargo ten aanzien van de illegale nederzetting op de Westbank.

[4:39:53] Dus voorzitter, laten wij zorgen dat er een twee minuten debat komt waarin we dat kunnen doen.

[4:39:58] Dan is er een twee-minuutdebat aangevraagd en ik begrijp dat het lid Dobbe dan de eerste spreker is.

[4:40:04] Ik zou graag een twee-minuutdebat willen aanvragen.

[4:40:07] Nou, dan gaan we dat noteren.

[4:40:08] Dat is niet zomaar geregeld, want dat kunnen wij verder hier niet afspreken.

[4:40:12] Wanneer dat dan plaats zal vinden, dat zal plenair geregeld moeten worden.

[4:40:16] Daar is een vaste procedure voor.

[4:40:18] maar die zal dan wel z'n beloop krijgen enig moment ergens.

[4:40:23] Ik heb één toezegging genoteerd en dat is dat de minister van Buitenlandse Zaken later de Kamer zal vertrouwelijk informeren over de updates die de Europese Unie stuurt in zaak het naleven van de afspraken omtrent de humanitaire hulp en toegang die zijn gemaakt tussen de hoogvertegenwoordiger en Israël op 10 juli jongstleden.

[4:40:41] Het was volgens mij een afspraak... Ja, er zijn meerdere mensen, volgens mij mevrouw Pirie met de heer Grinwis en de heer Vermeer.

[4:40:50] Nee, deze niet?

[4:40:51] Nee, deze hoefde ik niet.

[4:40:52] Die hoefde u niet.

[4:40:53] Nou, dan gaan we gewoon de heer Grinwis en de heer Vermeer opschrijven.

[4:40:56] Is daar nog een termijn bij te noemen of is dat wanneer de updates verschijnen?

[4:41:04] Ja, we kunnen de laatste verstrekken.

[4:41:08] Dat zou bijvoorbeeld in de loop van de komende week kunnen.

[4:41:13] Ja, ik kijk nog even naar mevrouw Teunissen.

[4:41:17] Voorzitter, de minister zei dat hij zou bestuderen hoe dat zit met de opslag van Palestijnse gegevens in Nederland door Microsoft.

[4:41:24] Dus ik vroeg me ook af welke termijn erop zit.

[4:41:28] Het is alleen als er een brief over wordt toegezegd.

[4:41:32] Ik kijk even naar de minister.

[4:41:34] Nee, dat heb ik niet toegezegd, voorzitter.

[4:41:36] Ik zal het zelf naar hem bekijken.

[4:41:38] Hij gaat het zelf nader bekijken.

[4:41:41] Heel goed.

[4:41:41] Mevrouw Dobbe heeft nog een toezegging gemist.

[4:41:44] Nee, geen toezegging.

[4:41:45] Maar voordat we de toezeggingen afsluiten, zou ik wel willen vragen als wij hier nu constateren dat als wij een twee minuten debat zouden willen.

[4:41:52] Het is natuurlijk niet de normale week.

[4:41:53] Het is reces.

[4:41:54] Het zou denk ik heel goed zijn om dat komende dinsdag te doen, zodat we ook niet langer hoeven te wachten op de uitspraken die we graag willen doen, omdat de Palestijnen dat ook niet kunnen.

[4:42:04] Dus mijn vraag is eigenlijk om hier nu in de commissie te constateren dat daar een meerderheid voor is, zodat we dat gewoon kunnen inplannen.

[4:42:10] Dank u wel.

[4:42:10] Nee, dat is helaas niet de procedure die gegranteerd moet worden.

[4:42:13] Er moet een regeling van werkzaamheden plenair aangevraagd worden.

[4:42:17] Daarvoor moet, ik meen, dertig leden een verzoek indienen, omdat het een recessperiode is in die regeling van werkzaamheden.

[4:42:25] En ik heb doorgekregen dat het in elk geval niet binnen drie dagen zou kunnen, ik neem aan dat het werkdagen zijn.

[4:42:31] Dus dat heeft een aparte procedure.

[4:42:32] Dat kunnen we hier niet met elkaar afspreken.

[4:42:34] Dus er moet dan ergens nog een regeling van werkzaamheden plenair worden aangevraagd door een aantal leden.

[4:42:40] Dat gaat niet automatisch in zes perioden.

[4:42:45] Dus ik denk ook niet dat het dan dinsdag zal worden gelet op alle zaken die ik meegekregen heb, in elk geval van de Griffie.

[4:42:51] Voor die plenaire vergadering moeten uiteindelijk weer 75 leden aanwezig zijn om het quorum te regelen.

[4:42:58] Maar dat moet plenair allemaal geregeld worden.

[4:42:59] Dat kunnen we hier niet met elkaar afspreken, helaas.

[4:43:04] Dan zijn we daarmee gekomen aan het einde van dit commissiedebat over de situatie in Gazen.

[4:43:10] Ik dank iedereen voor hun bijdrage en ook voor de mensen op de publieke tribune die aandachtig hebben zitten luisteren.

[4:43:17] Dan wens ik iedereen nog een fijne avond en sluit ik de vergadering.