Rechten van kinderen in de asielopvang

[0:00:01] Dames en heren, welkom bij deze ronde tafel van de vaste commissie van asiel en migratie.

[0:00:07] Het onderwerp van vandaag is rechten van kinderen in de asielopvang.

[0:00:12] Ik zal eerst even de mensen hier voorstellen.

[0:00:15] De heer Van Nispen van de SP, mevrouw Pot van D60.

[0:00:18] Ikzelf tweede Kamerlid voor de VVD.

[0:00:23] En dan hebben we drie verschillende blokjes.

[0:00:25] En voor dit blokje hebben we mevrouw van Schalkwijk van Unicef.

[0:00:28] Mevrouw Roodhuizen van Defence for Children.

[0:00:31] Mevrouw Lemmens van de werkgroep Kind in AZC.

[0:00:33] En mevrouw Verhul voor Save the Children.

[0:00:36] Ik wou het als volgt gaan doen.

[0:00:38] Dat ik eerst onze gasten twee minuutjes de tijd geef om iets toe te lichten.

[0:00:43] En daarna kunnen we overgaan tot vragen vanuit de zijde van de...

[0:00:47] Voor het eerste blokje hebben we tot kwart over zes.

[0:00:51] Dan geef ik eerst het woord aan u. Gaat uw gang.

[0:00:55] Dank u wel en dank voor de kans om deel te kunnen nemen aan dit rondetafelgesprek.

[0:01:00] UNICEF is de werelds grootste kinderrechtenorganisatie en het kinderrechtenverdrag is de basis van al ons werk.

[0:01:06] En vanuit dat kinderrechtenperspectief is de situatie van kinderen in asielopvang al jaren een punt van grote zorg en aandacht.

[0:01:13] De noodklok is al heel vaak geluid en toch is de situatie de afgelopen jaren nauwelijks structureel verbeterd.

[0:01:19] En natuurlijk zijn er een aantal individuele locaties waar het echt wel beter gaat, maar over de gehele linie genomen zien we nog steeds dat kinderrechten worden geschonden en dat kinderen een groot risico lopen op ernstige ontwikkelingsschade.

[0:01:31] door de manier waarop zij in Nederland worden opgevangen.

[0:01:34] De concrete knelpunten hebben we eigenlijk beschreven in ons position paper, dus daar zal ik op dit moment niet op ingaan.

[0:01:40] Ik vind het nu belangrijk om stil te staan bij hoe u vanuit uw rol bij kunt dragen aan een oplossing van dit probleem.

[0:01:46] Allereerst vele verhuizen.

[0:01:48] Veel verhuizen is ongelooflijk slecht voor kinderen op heel veel vlakken.

[0:01:52] En daarom is het nodig dat er vaste, kleinschalige opvanglocaties komen.

[0:01:56] Waardoor kinderen niet meer van noodopvang naar noodopvang hoeven te verhuizen.

[0:02:00] En daarvoor is echt nodig stabiele financiering, zodat er meerjarige afspraken gemaakt kunnen worden en behoud van de spreidingswet.

[0:02:06] Ten tweede moet de situatie van kinderen in de opvang op het gebied van zorg en onderwijs heel snel heel veel beter.

[0:02:12] En die verantwoordelijkheid ligt bij meerdere ministeries.

[0:02:15] En wat wij nu vanuit Unicef zien, is dat veel ministeries naar elkaar kijken als het over verantwoordelijkheden gaat.

[0:02:21] Maar asielzoekerskinderen zijn gewoon kinderen.

[0:02:23] Die hebben recht op onderwijs.

[0:02:25] Die hebben ook gewoon leerplicht.

[0:02:27] En hetzelfde geldt eigenlijk ook voor zorg en voor jeugdzorg.

[0:02:29] Dus wij pleiten ervoor dat asiel en migratie samen met OCW, samen met VWS en samen met gemeenten

[0:02:36] op heel korte termijn echt gewoon acuut aan de slag gaat met het oppakken van die problemen.

[0:02:42] En als laatste willen we echt nog een waarschuwing meegeven.

[0:02:46] De Asielnoodmaatregelenwet en de Wet Twee Statenstelsel dreigen de situatie van kinderen alleen maar te verergeren.

[0:02:51] Met name vanwege de lange wachttijden en de extra procedures.

[0:02:55] Er is in deze wetgeving niet gekeken naar de gevolgen voor kinderen.

[0:02:59] En hun belangen zijn niet meegewogen.

[0:03:01] En nu de wet opnieuw door de Kamer moet, gebruiken we toch dit moment om daar toch nog een keer aandacht voor te vragen.

[0:03:06] Laat de minister alsnog een kinderrechtentoets op deze wetgeving uitvoeren.

[0:03:11] En zorg ervoor dat je op die manier de mogelijke negatieve effecten kunt inperken.

[0:03:15] Wij zeggen helemaal niet dat de hele wet daarmee direct van tafel moet.

[0:03:18] Maar zorg dat die belangenafweging gemaakt kan worden en inzichtelijk gemaakt wordt.

[0:03:23] Volgens mij ben ik nu wel door de twee minuten heen, dus ik ga afronden.

[0:03:26] Maar dank voor de kans om hier te zijn.

[0:03:28] En ik kijk uit naar uw vragen.

[0:03:31] Dank, mevrouw Van Schalkbuik, Unicef.

[0:03:33] Dan gaan we nu naar Defence for Children.

[0:03:35] Mevrouw Rothausen, gaat uw gang.

[0:03:37] Hartelijk dank ook voor de uitnodiging.

[0:03:40] Mijn naam is René Roothuizen en ik spreek namens Defence for Children Nederland.

[0:03:44] Wij zijn een kinderrechtsorganisatie met een gratis juridische helpdesk... waar kinderen en anderen naartoe kunnen bellen met vragen over hun rechten.

[0:03:52] Kinderen bellen ons vanuit de opvang over kakkerlakke plagen... geen toegang tot gezondheidszorg, slechte concentratie op school... door te weinig eten, wat vervolgens leidt tot gewichtsverlies... en zeer onveilige situaties in de opvang.

[0:04:07] Ieder kind heeft op basis van het VN Kinderrechtenverdrag dezelfde fundamentele rechten.

[0:04:13] Maar juist deze rechten staan voor duizenden kinderen in de asielopvang onder druk.

[0:04:18] Van de bijna 18.000 kinderen in COA-opvanglocaties zitten er een kleine 7400 in ongeschikte crisis- of crisisnoodopvanglocaties.

[0:04:29] Dit is een symptoom van een systeem dat is vastgelopen.

[0:04:32] Er zijn wat ons betreft drie groepen kinderen, anders nog dan de kinderen in de noodopvang, bij wie hun ontwikkeling en veiligheid ons bijzondere zorgen baart.

[0:04:41] Allereerst de niet-begeleide minderjarigen, ook wel AMV's.

[0:04:45] Zij lopen een groot risico om slachtoffer te worden van seksuele, criminele of arbeidsuitbuiting.

[0:04:52] Elk jaar verdwijnen honderden van hen spoorloos uit de opvang.

[0:04:56] De oplossing is kleinschalige opvang, 24-uurs begeleiding met vaste begeleiders, oog voor risico's op uitbuiting en snelle kindvriendelijke asielprocedures.

[0:05:06] Dan de kinderen in gezinslocaties.

[0:05:09] Zij wonen in de praktijk jarenlang in deze locaties, die bedoeld zijn voor kort verblijf.

[0:05:15] De gevolgen zijn goed zichtbaar.

[0:05:16] Kinderen zijn onrustig, onzeker en hebben nachtmerries.

[0:05:20] Zij zijn geholpen met kortere wachttijden en het gescheiden houden van doelgroepen in deze locaties.

[0:05:26] Tot slot kinderen met een beperking.

[0:05:28] Door verplaatsingen verliezen zij toegang tot noodzakelijke medische behandelingen en wonen zij op locaties die hun ontwikkeling tegengaat.

[0:05:37] Alhoewel er hard wordt gewerkt door uitvoeringsorganisaties, is het tijd voor daadkrachtige keuzes vanuit de overheid.

[0:05:44] Kies voor het behoud van de spreidingswet.

[0:05:46] Kies voor structurele financiering, zodat er aan de verplichting voor goede opvang kan worden voldaan, in plaats van ongeschikte en dure noodopvang.

[0:05:55] Stel een kinderrechtentoets in bij nieuwe wet- en regelgeving.

[0:05:59] Als dit wordt gerealiseerd, winnen we niet alleen voor kinderen, maar voor onze hele samenleving.

[0:06:05] Kinderen die nu de kans krijgen om zich veilig te ontwikkelen, zullen uitgroeien tot medemensen die studeren, werken en bijdragen.

[0:06:14] Het enige wat zij van ons nodig hebben, is een systeem dat voor hen werkt in plaats van tegen hen.

[0:06:19] Dank u wel.

[0:06:22] Dank u wel, mevrouw Roothuizen.

[0:06:23] Dan gaan we nu naar mevrouw Lemmens van Werkgroep Kind in AZC.

[0:06:27] Dank u wel voor de uitnodiging.

[0:06:29] Ik spreek namens de werkgroep Kind in AZC.

[0:06:35] Dat is een samenwerking van Defense for Children, Safety Children, De Vrolijkheid, Vluchtelingenwerk, INLEA, UNHCR en War Child.

[0:06:44] Sommigen van ons werken dagelijks met kinderen, anderen monitoren de opvang of ondersteunen de begeleiders.

[0:06:50] Zo zien we van dichtbij welke impact het huidige opvangbeleid heeft op de kinderen in de asielopvang.

[0:06:57] Maar we delen één duidelijke overtuiging.

[0:06:59] En dat is namelijk dat ieder kind recht heeft op bescherming, stabiliteit, privacy, zorg en onderwijs.

[0:07:07] Maar toch zijn er al jaren te weinig vaste, kwalitatief goede en kindvriendelijke opvangplekken.

[0:07:13] En daardoor verblijven veel kinderen in de crisisnoodopvang.

[0:07:16] Het VN Kinderrechtsverdrag is daarover heel helder.

[0:07:19] Bij alle besluiten die kinderen raken, moet hun belang voorop staan en hun stem worden gehoord.

[0:07:25] We weten wat er nodig is en dit vraagt om concrete keuzes en maatregelen die ik dan graag vandaag met u bespreek.

[0:07:33] Het eerste punt is om te voorkomen dat kinderen in de noodopvang terechtkomen en als ze daar wel worden geplaatst, om hen met voorrang in reguliere kindvriendelijke opvanglocaties te plaatsen waar zij langere tijd kunnen blijven, ongeacht de procedurestatus.

[0:07:48] Dit vermindert namelijk de overplaatsingen en biedt continuïteit in zorg, onderwijs, maar ook in begeleiding.

[0:07:55] Zorg voor structurele financiering, zodat COA en gemeenten duurzame opvang kunnen opzetten, maar ook kunnen behouden en zodat de IND de procedures snel en efficiënt kunnen laten verlopen.

[0:08:08] En behoud de spreidingswet voor een eerlijke verdeling, het afschalen van noodopvang en de structurele inzet op vaste, kleinschalige en kindvriendelijke opvang.

[0:08:18] en besteedt daarbij specifieke aandacht voor kinderen die hier zijn zonder ouders.

[0:08:23] Zij missen ouderlijke zorg, bescherming en hebben extra behoefte aan stabiliteit en passende begeleiding.

[0:08:31] Het belang van het kind staat nu onvoldoende centraal.

[0:08:34] En als we hen de kans geven om op te groeien in veiligheid en stabiliteit, dan wint niet alleen het kind, maar onze hele samenleving.

[0:08:42] Ongeacht de politieke debat hebben kinderen recht op bescherming, stabiliteit en perspectief.

[0:08:49] Bovenal hebben zij het recht om gewoon kind te zijn.

[0:08:53] Dank u wel.

[0:08:55] Dank mevrouw Lemmens.

[0:08:56] Dan ga ik naar Save the Children, mevrouw Verhul.

[0:08:58] Gaat uw gang.

[0:09:00] Dank aan de commissie voor de uitnodiging.

[0:09:04] Mijn naam is Julia Verhul.

[0:09:05] Ik werk als politieke adviseur voor Save the Children.

[0:09:08] Wij werken op zo'n 60 AZC-locaties in Nederland, waaronder ook op een aantal van de meest uitdagende noodopvanglocaties.

[0:09:16] Wij bieden daar psychosociale steun aan kinderen.

[0:09:19] En in die hoedanigheid hebben we ook de afgelopen twee jaar, drie jaar,

[0:09:23] wat de situatie in de noodopvang nu ook op lange termijn voor een impact op hen heeft.

[0:09:28] Ik zou daar graag een aantal dingen over willen zeggen.

[0:09:32] Allereerst zijn we blij dat de Tweede Kamer in meerderheid wil acteren op deze situatie.

[0:09:36] Dat we dat nu ook het afgelopen jaar hebben gezien.

[0:09:39] De Kamercommissie is ook in gesprek geweest met kinderen uit de noodopvang zelf.

[0:09:46] Tegelijkertijd is het voor ons natuurlijk ook vrij frustrerend dat er ondanks een kamermeerderheid nog steeds een heel indescheidende situatie is.

[0:09:56] Ik durf zelfs te stellen dat sinds een half jaar terug, de laatste keer dat we uw commissie spraken, de situatie nog nijpender is geworden.

[0:10:04] Zowel in het aantal kinderen dat we in de noodopvang zien.

[0:10:07] Dat is nog verder toegenomen naar nu meer dan 7000 kinderen.

[0:10:12] Als in, ik denk, de chronische impact die de situatie heeft op zowel mentale welzijn van de kinderen als hun fysieke welzijn.

[0:10:26] Als het gaat over een aantal van de situaties die we nu zien.

[0:10:34] De noodopvanglocaties die wij hebben geïdentificeerd als het meest onveilig voor kinderen en ook het meest slecht voor hun welzijn.

[0:10:43] Dit zijn overigens ook locaties die we het afgelopen jaar ook hebben doorgegeven aan zowel het ministerie als het COA.

[0:10:51] Dat zijn locaties waar kinderen onder constant stress staan.

[0:10:57] Ze hebben weinig privacy en geen plek om zich terug te trekken op een goede manier.

[0:11:03] Ze wonen vaak met veel mensen op één locatie.

[0:11:10] Eén locatie, huisvest op dit moment, meer dan 400 kinderen bijvoorbeeld.

[0:11:14] Dan hebben we over zo'n, ik reken even snel, maar 15 schoolklassen die je tegelijkertijd in de gaten zou moeten houden met een heel beperkt aantal COA-medewerkers.

[0:11:23] Dus ook de signalen die ons opvallen als het gaat om hun welzijn.

[0:11:27] Het is heel lastig om daarop te acteren.

[0:11:30] Hoewel we weten dat het COA daarin heel erg hun best doet in heel veel gevallen.

[0:11:34] Doordat de kinderen onder constante stress staan, zien we steeds vaker dat ze problemen krijgen, ook met eten.

[0:11:45] We hebben daarin zelfs een aantal meldingen van ondervoeding van kinderen binnengekregen.

[0:11:51] We zien ook dat kinderen nu, nu ze langere termijn daar vastzitten, op sommige momenten angststoornissen.

[0:11:58] Dus we hebben het echt over zaken die ook als, en we hopen dat dat zo spoedig mogelijk gebeurt, deze kinderen en hun families van deze locaties afkomen, die mogelijk ook echt specialistische mentale zorg weer vergen om ervoor te zorgen dat het niet een nog langere impact heeft op hun ontwikkeling.

[0:12:19] Ik weet dat we straks verder in gesprek gaan, dus misschien even om te eindigen met wat zou er nu wat ons betreft zo snel mogelijk moeten gebeuren.

[0:12:28] We zeggen dat geen enkel kind hoort in de noodopvang thuis, maar binnen de noodopvang zien we nog wel verschil in wat er is ingericht.

[0:12:37] Daarbij moeten we niet langer wachten op volgende verkiezingen of een nieuw kabinet, want daarvoor is de situatie tenijdend en de kamermeerderheid is er gelukkig al.

[0:12:47] Dus wij zeggen laten we beginnen bij die 5 tot 10 procent aan de onderkant die we hebben geïdentificeerd als het meest problematisch en onveilig.

[0:12:53] En daarin hopen we ook dat de gemeente

[0:12:57] Samen met ons willen nadenken over wat voor oplossingen we in gezamenlijkheid kunnen bedenken.

[0:13:08] Een tweede punt is de psychosociale steunen aan kinderen.

[0:13:12] Er wordt op dit moment nog heel erg op projectfinancieringsbasis gegeven, erg ad hoc.

[0:13:18] Wij vinden dat dat eigenlijk ingebed zou moeten zijn in het opvangsysteem, dus dat er structurele psychosociale steun altijd voor kinderen beschikbaar moet zijn op deze locaties.

[0:13:27] En als laatste de structurele oplossing bouwt de spreidingswet, realiseer structurele kleinschalige opvanglocaties, want er zijn gelukkig ook heel veel goede voorbeelden, om daar maar even mee te eindigen.

[0:13:38] En daarin zie je ook dat de kinderen ook gewoon zich goed kunnen ontwikkelen op de manier dat dat hun recht is.

[0:13:48] Dank.

[0:13:48] Dank.

[0:13:49] Aangeschoven is ook mevrouw Piri van GroenLinks Partij voor de Arbeid.

[0:13:52] Ik kijk naast mij voor een eerste ronde vragen.

[0:13:56] Gezien de tijd en hoeveelheid Kamerleden denk ik dat ook wel ruimte is misschien voor dat u meteen een vervolgvraag kan stellen.

[0:14:02] Dan kunnen we iets meer in gesprekken.

[0:14:03] U mag twee vragen... Gaat u gang, de heer Van Nispen, SP.

[0:14:07] Dank u wel.

[0:14:08] Ik begin gewoon maar met één vraag.

[0:14:10] Ik wil jullie eerst allemaal heel hartelijk bedanken dat jullie hier zijn.

[0:14:12] En ik denk dat de frustratie die jullie uitspreken, die is heel erg begrijpelijk, want je zult maar die kinderen in de ogen hebben gekeken, met die jongeren hebben gesproken en dan toch weer hier het verhaal vertellen.

[0:14:22] En ik denk dat die frustratie ook gedeeld wordt, want, nou ja, jullie zeiden het terecht al, er zijn ook al zoveel voorstellen aangenomen en we hebben ons best gedaan, maar het heeft nog niet geholpen en de situatie wordt zelfs erger.

[0:14:30] En ik zou eigenlijk willen aftrappen met de vraag, want jullie zijn, en dat is de prijzen, heel meteen in de oplossingssfeer geschoten.

[0:14:36] En het is misschien pijnlijk, maar ik wil jullie toch uitdagen om hier te vertellen welk verhaal of meest schrijnende voorbeeld of welk kind, zonder namen te noemen van zelfsprekend, jullie is bijgebleven en hier de politiek, de Tweede Kamer, vandaag de volksvertegenwoordigers, eigenlijk onder de neus willen wrijven waar we iets aan moeten doen.

[0:14:54] Om daar eens mee te beginnen.

[0:14:55] Oké, kan ik beginnen met mevrouw van Schalkwijk?

[0:14:58] Ja, houdt u gang.

[0:14:59] Die verhalen zijn er heel veel en dat is misschien wel het meest schrijnende.

[0:15:03] Dat het er zo eindeloos veel zijn en dat het ook al zo lang duurt.

[0:15:10] Toen u de vraag stelde, wat bij mij opkwam, is dat ik een keer in gesprek was met een docent.

[0:15:16] Ik heb hier gewoon kinderen zitten die op het moment dat er een taxi langs rijdt huilend onder de tafel duiken, omdat ze vervoerd zijn met taxis van de ene naar de andere opvanglocatie en gewoon direct in trauma schieten en denken daar ga ik weer.

[0:15:31] En ook de onmacht van die docent.

[0:15:35] Wat doen we daarmee?

[0:15:37] En dat de helft van die kinderen dan ook dus soms enkele dagen later verdwenen is en inderdaad in zo'n taxi weer naar een volgende opvanglocatie is gegaan.

[0:15:46] Ja, dat is bijvoorbeeld een waar ik wel een keer een nachtje van wakker heb gelegen.

[0:15:51] Dank, mevrouw Roothuizen.

[0:15:53] Ja, dank voor de vraag.

[0:15:55] Ik denk ook dat dat een heel goed begin is van zo'n gesprek.

[0:15:58] En er zijn enorm veel verhalen die mij heel erg bijblijven.

[0:16:02] Degene waar ik echt nog het allervaakst aan moet denken is een gezin wat bij ons op de helptest kwam met een meervoudig handicapte baby die niet de zorg kreeg die die nodig had.

[0:16:15] En er was zo'n grote ongedierte plaag dat er dus op een gegeven moment een situatie voorkwam dat er kakkerlakken op de baby zaten.

[0:16:25] En dat heeft mij nooit meer losgelaten.

[0:16:28] Ik kon me dat niet voorstellen dat zoiets in Nederland gebeurde, maar dit is helaas niet eens de enige zaak waarbij ongedierten zo'n grote rol speelden.

[0:16:38] Verder, als we het hebben over kinderen met een beperking, krijgen wij vaak zaken op de helpdesk van kinderen die een behandeling krijgen en vervolgens moeten worden verplaatst en dat de behandeling dan nog echt best wel heel erg lang duurt.

[0:16:54] En met bepaalde aandoeningen, weet je, heb je wel wat rek en met bepaalde echt niet.

[0:17:01] Oké, dan gaan we naar mevrouw Lemmens.

[0:17:04] Ja, zoals mijn collega's ook inderdaad zeiden, er zijn helaas heel veel van zulke soorten voorbeelden.

[0:17:10] En je kunt er inderdaad kijken naar welke impact het heeft ook op deze kinderen.

[0:17:17] En eigenlijk het voorbeeld wat ik vandaag dan wil geven is toch wel van jongeren die in een bepaalde noodbevanglocatie verblijven.

[0:17:25] dat daarbij ook heel duidelijk zichtbaar is voor professionals en voor anderen hoe anders hun gedrag is dan van dezelfde leeftijdsgroep op een andere locatie met wel de juiste voorzieningen.

[0:17:36] Want je ziet in hoe zij anderen elkaar, maar ook professionals, bejegenen, hun gedrag daarin gewoon volledig anders is.

[0:17:43] Dat ook door de vele verplaatsingen ze minder goed contact maken of soms niet eens meer investeren om contact te maken.

[0:17:50] Wat wel degelijk echt wel schadelijke effecten kan hebben voor de ontwikkeling van zo'n kind.

[0:17:55] Want het is in een heel kwetsbare leeftijdscategorie, de AMV-jongeren.

[0:18:01] Die hebben nog een heel leven voor zich.

[0:18:03] En op het moment dat ze al zo geschaat worden en dus al die gedragingen zijn op te merken, dan moet u nog heel veel aan te pas komen om hen ook weer te helpen.

[0:18:12] En dat wil ik dan, ja, denk ik, als voorbeeld delen.

[0:18:17] Dank, mevrouw Verhul.

[0:18:21] Wat bij mij nu het eerst naar boven komt.

[0:18:24] Ik heb afgelopen week twee verschillende AZC locaties bezocht.

[0:18:29] Een locatie waar heel veel incidenten zijn geweest.

[0:18:33] Veel misstanden en waarbij ik dus eigenlijk ook wilde kijken van nou wat zien we bij die kinderen.

[0:18:37] Ik moet zeggen dat ik zelf al na twee uur op de locatie te hebben besteed eruit kwam en naar de trein nam en merkte dat ik fysieke hoofdpijn had en zelf voelde dat ik gestrest was vanwege wat er allemaal in de omgeving gebeurde.

[0:18:54] De locatie bevindt zich in een al onveilige omgeving en je merkt gewoon dat die omgeving van buiten ook mee naar binnen wordt genomen.

[0:19:02] Dus dat zou ik ook echt willen meegeven.

[0:19:03] Het gaat niet er alleen om dat er een pand of iets beschikbaar is, maar er moet ook echt worden gekeken van waar bevindt dat pand zich.

[0:19:12] Dit bezoek was op dinsdag en op donderdag ben ik naar Friesland geweest naar een reguliere AZC locatie.

[0:19:17] We hebben daar een workshop gedaan met kinderen waarin zij hun

[0:19:20] Ideale speelruimte konden gaan ontwerpen.

[0:19:23] En dat was een locatie waar je veel buitenruimte hebt.

[0:19:26] Dat is een locatie waar je gewoon zag dat er goede sociale cohesie was.

[0:19:30] En je zag zo'n verschil in het gedrag dat die kinderen vertoonden.

[0:19:34] En het feit dat wij weten dat eigenlijk na het aanmeldcentrum het dus een lot uit de loterij is.

[0:19:40] Waar je terechtkomt en hoe je de komende jaren hier in de opvang gaat zijn.

[0:19:45] Dat vond ik binnen een week heel schrijnend om te ervaren.

[0:19:50] Dank.

[0:19:51] De heer Van Dispen, heeft u nog een vervolgvraag?

[0:19:55] Is goed.

[0:19:56] Mevrouw Pot, gaat uw gang.

[0:19:57] Dank u wel.

[0:19:58] Ik ga inderdaad ook even herhalen dat het heel fijn is dat jullie hier zijn.

[0:20:03] Het is een belangrijk onderwerp en als je jullie verhalen zo hoort en natuurlijk ook de verhalen van de kinderen die hier niet zo lang geleden nog waren, dan word je even stil van.

[0:20:13] Het lastige van dit probleem is iets wat we herkennen en dat het allemaal relateert aan die paar grote issues.

[0:20:28] Structurele financiering, spreidingswet, asielwetten.

[0:20:34] Ik wou dat ik het optimisme van mevrouw Verhul deelde, maar die hebben niet altijd een meerderheid in deze Kamer.

[0:20:43] Ik vroeg me af, mevrouw Verhul vertelde ook, als we dan kijken, en dat is dan misschien toch wat meer op dat praktische niveau, naar die locaties die eigenlijk helemaal onderaan bungelen, die eigenlijk heel slecht zijn.

[0:20:56] U zei daarvan, die hebben wij doorgegeven, en eigenlijk wat ik met grote letten op mijn papier had geschreven, en dan.

[0:21:02] Er werd gezegd, nou misschien moeten we in gesprek met gemeenten, maar ik ben heel benieuwd, wat gebeurt er dan als je het doorgeeft en wat...

[0:21:09] Hoe zou dit eruit moeten zien om dit op een andere manier te doen?

[0:21:13] Ook omdat we natuurlijk allemaal weten dat het nog steeds niet over de plinten klot qua hoeveelheid plekken natuurlijk.

[0:21:19] Dus wat zouden we wel kunnen doen om te zorgen dat die slechte locaties echt volgende week gewoon weg zijn?

[0:21:26] Gaat uw gang.

[0:21:29] Om met de eerste vraag te beginnen.

[0:21:33] Wat er mee is gedaan, is ons op dit moment nog niet helemaal bekend.

[0:21:36] We weten wel dat ze ook vanuit het ministerie bezig zijn met het maken van zelf een inventarisatie.

[0:21:43] Wat gebeurt er nu op welke locatie en kloppen die signalen?

[0:21:46] Dus we hopen daar ook snel verder over in gesprek te gaan.

[0:21:53] Hoeveel kinderen hebben we nu die op de onderkant locaties verblijven?

[0:22:01] Dat gaat over zo'n 600 kinderen.

[0:22:04] We hebben het over de 600 kinderen en hun families die verplaatst zouden moeten worden op het moment dat zo'n locatie sluit.

[0:22:12] Het besef is dat die kinderen daar weg moeten.

[0:22:19] Maar wie vangt hen dan op?

[0:22:23] En dat daar op politiek-bestuurlijk niveau in gezamenlijkheid, dus niet alleen vanuit het Rijk en niet alleen vanuit gemeenten, maar echt een taskforce op moet worden gezet.

[0:22:37] Om inderdaad gezamenlijk die verantwoordelijkheid te voelen.

[0:22:41] Ik denk dat dat het eerste is.

[0:22:43] Daarom noemen we deze locaties ook niet per se bij naam.

[0:22:46] Omdat we ook niet juist de gemeenten die misschien wel dus hebben gezegd, maar die opvangplekken, de nood is hoog.

[0:22:52] Daar hebben we ergens begrip voor.

[0:22:56] We hadden een situatie waarin kinderen anders in het gras liepen.

[0:23:01] Het moet als gezamenlijke verantwoordelijkheid worden gevoeld.

[0:23:04] Dan zitten wij graag aan tafel om te delen wat wij zien en waarvan wij denken dat het beter kan.

[0:23:11] Maar tot nu toe, en dat is de politieke impasse van de afgelopen twee jaar, is die urgentie te weinig geweest.

[0:23:22] Hebben jullie heel concreet met elkaar een soort kaders waaraan opvang eigenlijk minimaal zou moeten voldoen?

[0:23:31] Ik zie al dat er heel veel geknikt wordt.

[0:23:34] Ik bedoel, het is sowieso fijn om die gewoon te hebben.

[0:23:37] Maar misschien kunnen jullie daar in grote lijn ook iets over zeggen.

[0:23:41] Ja, ga je gang, mevrouw Verhul.

[0:23:44] Of zou iedereen... Ja?

[0:23:46] Oké, mevrouw Lemmens, ga je gang.

[0:23:49] Ja, vanuit de werkgroep Kindernaast het Zee hebben we inderdaad uitgangspunten opgesteld voor kindvriendelijke en veilige opvang.

[0:23:57] En dat ziet eigenlijk op hoe kinderen moeten worden ontvangen, dus al echt bij aankomst tot aan de opvang en hoe je dat ook inhoudelijk regelt.

[0:24:08] En volgens mij heeft daarnaast ook Vluchtelingenwerk zelf nog een kader opgesteld van hoe inderdaad opvanger uit zou moeten zien.

[0:24:18] En die zijn ook beschikbaar, die kunnen ook ter hand genomen worden.

[0:24:21] Die hebben we vandaag ook bij ons, dus die kunnen we ook zo dadelijk nog aan u uitreiken.

[0:24:28] Mevrouw Piri.

[0:24:30] Ja, dank u wel.

[0:24:31] Ook namens mij hartelijk dank voor uw komst.

[0:24:35] Ik had precies dezelfde vraag als mevrouw Pott opgeschreven.

[0:24:39] Is er dan geen enkele ondergrens in Nederland?

[0:24:42] We zouden eigenlijk al überhaupt geen noodopvang willen hebben in Nederland.

[0:24:47] Zeker geen crisisnoodopvang.

[0:24:48] Laat staan dat je daar ook nog eens kinderen plaatst.

[0:24:51] Laat staan dat je dan van 5 tot 10 procent van de locatie zegt... hier zou je eigenlijk geen mensen moeten opvangen.

[0:24:57] Laat staan kinderen.

[0:24:59] Dat heeft mevrouw Potten al gesteld.

[0:25:08] onzekerheid van lange procedures, het slepen met kinderen en dan ook nog eens de kwaliteit van de opvang.

[0:25:15] Dat zijn eigenlijk drie thema's waarvan ik van overtuigd ben, voor of na de verkiezingen, dat er gewoon een meerderheid van deze Kamer vindt.

[0:25:23] Daar moeten we iets mee.

[0:25:25] Het is niet links of rechts.

[0:25:27] Je kunt allerlei opvattingen hebben over wie hierheen moet komen.

[0:25:30] Als ze hier zijn, dan vang je mensen gewoon fatsoenlijk op en zeker waar het gaat om kinderen.

[0:25:34] En dan is mijn vraag eigenlijk...

[0:25:37] We hebben het nu ook heel specifiek over de kwaliteit van de opvang.

[0:25:40] Naast al die andere zaken voor kinderen, kunnen jullie vertellen wat specifiek daar dan de impact van is op kinderen?

[0:25:47] Dus op zo'n onveilige opvangplek, los van nog alle andere onzekerheden waar je ook mee te maken hebt.

[0:25:53] Misschien niet naar school kunnen, al dat soort zaken.

[0:25:56] Kunnen jullie daar misschien op ingaan?

[0:26:00] Ja, gaat u gang.

[0:26:01] Van Roodhuizen.

[0:26:03] Ik denk dat die impact...

[0:26:06] Ik denk dat die impact echt enorm is.

[0:26:10] Dat zien we ook op ons helptest.

[0:26:19] Structurele onzekerheid, gebrek aan privacy, gebrek aan goed en genoeg eten.

[0:26:27] Aan geborgenheid.

[0:26:28] Dat levert echt langdurige trauma's op.

[0:26:31] Die op latere leeftijd tot hele vervelende gevolgen gaan leiden.

[0:26:37] We zien hechtingstoornissen.

[0:26:39] Dus kinderen die geen vriendjes meer maken.

[0:26:42] Die het niet eens meer echt kunnen.

[0:26:44] We zien kinderen die enorm timide worden.

[0:26:48] Of juist, die om zich heen gaan slaan.

[0:26:52] En dat is gedrag dat door ons als vervelend wordt bestempeld.

[0:26:57] Maar dat komt echt voort uit hele lange gebrekkige begeleiding.

[0:27:03] Die hun ontwikkeling gewoon...

[0:27:07] Geschaat is niet meer het goede woord.

[0:27:08] Het vermorzelt gewoon.

[0:27:12] En dat zien we eigenlijk in heel veel verschillende locaties, maar vooral in noodopvanglocaties.

[0:27:24] Volgens mij wilden we allemaal wel op deze vraag aanvullen.

[0:27:27] Ik denk wat we bij UNICEF altijd zeggen, de ontwikkeling van een kind kun je niet even pauseren.

[0:27:32] Het is niet dat we kunnen zeggen we pauseren dit voor een jaar en dan zit je straks weer op een prettere plek en dan haal je het wel weer in.

[0:27:39] Dus die schade die daar opgelopen wordt, die is gewoon langdurig.

[0:27:42] De inspectie heeft ook in het rapport

[0:27:45] Daar strokken wij zelfs weer van.

[0:27:49] Er is een ernstig risico op ernstige blijvende ontwikkelingsschade.

[0:27:54] Dat vind ik ook belangrijk om te noemen.

[0:27:58] Bijvoorbeeld rondom onderwijs.

[0:28:02] Er wordt wel eens gedacht van, ja, dan is er dagbesteding.

[0:28:06] Dat is niet een zinnige vervanging van onderwijs.

[0:28:08] Onderwijs is echt onderwijs.

[0:28:10] En als je ziet dat kinderen elke keer bij het verhuizen twee, drie weken onderwijs missen... dat loopt echt wel op, hè.

[0:28:15] En dat halen we dus niet meer met elkaar in.

[0:28:17] Dus elke keer als er dan verhuisd wordt... en het zorgdirect moet weer opnieuw gestart worden... of het onderwijs moet weer opnieuw opgestart worden... en we zeggen weer, ja, maar je mag er drie maanden over doen... voordat er onderwijs is geregeld.

[0:28:28] Als je dat allemaal bij elkaar optelt...

[0:28:30] Dan heeft dat gigantisch impact op de ontwikkeling van een kind.

[0:28:40] Misschien daar nog op aanvullend.

[0:28:44] Wat is nu ook de impact van het beleid dat hier wordt gevoerd op de kinderen langdurig?

[0:28:49] We hebben voor de zomer een eerste overleg gehad met het ministerie, waar ook voor het eerst het ministerie van Onderwijs en Zorg bij aansloten.

[0:28:57] Ik denk dat het heel belangrijk is dat ook de komende periode alle drie die ministeries

[0:29:02] hun verantwoordelijkheid blijven voelen voor deze specifieke groep kinderen.

[0:29:07] Omdat juist ook de toegang tot zorg en ook de toegang tot onderwijs een grote... Hoe dat hier landelijk is geregeld, heeft een grote impact ook op wat gemeenten weer kunnen doen.

[0:29:20] En ook, denk ik, de sociale...

[0:29:22] Het integreren van kinderen op school is belangrijk, maar ook het draagvlak dat kan worden gevoeld.

[0:29:33] Op dit moment zien we dat nog veel te veel kinderen niet de toegang tot onderwijs hebben.

[0:29:38] Wat zijn daar de gevolgen van als jongeren een jaar lang geen onderwijs volgen en geen dagbesteding hebben?

[0:29:51] Overlast.

[0:29:52] Daar zien we ook de signalen van verschijnen in bepaalde gemeenten.

[0:29:56] Als het gaat over zorg, er zijn een aantal kinderen die echt hoogspecialistische GGZ-zorg nodig hebben, juist omdat ze bepaalde traumatische ervaringen ook hebben gehad.

[0:30:06] Maar tegelijkertijd, op het moment dat kinderen verhuizen, kan die zorg natuurlijk niet worden opgevangen.

[0:30:13] En voor gemeenten is het ook heel ingewikkeld om dan in te springen als ze weten, maar misschien is zo'n kind hier maar heel even.

[0:30:19] Om die samenhang te benadrukken, het is zeker het ministerie van asiel, maar ook onderwijs en zorg waar we hopelijk stappen gaan zien.

[0:30:35] Ik wil er als laatste nog aan toevoegen.

[0:30:38] Mijn collega's hebben inderdaad al heel veel genoemd, welke impact dat inderdaad heeft.

[0:30:44] Maar ook inderdaad waar een locatie gevestigd is, als dat heel ver weg is van de samenleving eigenlijk, van het centrum van een stad of van mensen die daar wonen, de andere Nederlanders.

[0:30:57] Dan krijgen kinderen dat ook mee en dat heeft ook impact op hoe zij zich ontwikkelen.

[0:31:01] Zij voelen zich daardoor ook echt weggezet als vreemde en zeer ongewenst.

[0:31:07] En daarbij maken ze ook veel minder contact met de samenleving die hier al is en staan ze eigenlijk als een buitenstaander op afstand.

[0:31:15] Dus dat is ook een aspect wat impact heeft op hoe zij zich ontwikkelen.

[0:31:20] Dank.

[0:31:21] Mevrouw Pirie, vervolgvraag.

[0:31:23] Als het mag.

[0:31:26] Bij deze vervolgvraag moet ik even goed opletten hoe ik het zeg voordat het verkeerd begrepen wordt.

[0:31:31] Ik ben helemaal met jullie eens dat er structurele wetgeving nodig is en dat daar dus een taak ligt voor Den Haag en ook voor deze Kamer.

[0:31:40] Maar we zien al dat er al heel lang geen structurele oplossingen komen.

[0:31:49] En mijn vraag is, kunnen u misschien ook de positieve voorbeelden zeggen van hoe jullie zien dat dus op lokaal niveau, of het nou is het COA zelf of gemeenten of vrijwilligers, ondanks het feit van alle blokkades hier in Den Haag, dat lokaal toch het verschil kan worden gemaakt door individuen waarbij ik niet de verantwoordelijkheid weg wil nemen

[0:32:08] van dit huis.

[0:32:09] Daarom dacht ik, ik zeg het even voorzichtig, maar misschien ook om die helden even in het zonnetje te zetten die elke dag wel proberen verschil te maken voor deze kinderen.

[0:32:25] Mevrouw van Schalkwijk.

[0:32:26] Ik denk dat er heel veel gemeenten zijn die heel erg hun best doen.

[0:32:30] Dus daar zijn we ontzettend dankbaar voor.

[0:32:33] Daar spreken we ook mee.

[0:32:34] Wij merken echt de afgelopen tijd dat er vaker

[0:32:36] gemeente ook bij ons aankloppen.

[0:32:38] Er zijn allerlei kwaliteitskades en checklisten die gebruikt worden.

[0:32:45] Er zijn lokaal goede voorbeelden.

[0:32:48] Er zijn veel locaties waar nu een kindvriendelijke ruimte is.

[0:32:56] En dan ben ik weer iets minder positief, dus dat is niet de bedoeling.

[0:33:00] Maar wat je wel veel hoort, ook van lokale bestuurders, maar daar zal de VNG straks veel meer over vertellen, is dat zij wel zeggen dat ze Den Haag wel nodig hebben.

[0:33:15] Ik was laatst op bezoek bij een gemeente en die zei dat ze het zo graag wilden, maar dat ze heel erg beperkt worden.

[0:33:19] Dus we kunnen niet.

[0:33:22] En zij hebben natuurlijk geen enkele invloed op die verhuizenbewegingen, et cetera.

[0:33:28] En aan de andere kant, wat ik toch ook mee wil geven, omdat ik het heel belangrijk vind dat gemeenten dat weten, is dat we zien dat gemeenten doelgroepeisen stellen.

[0:33:37] En dat het gevolg daarvan is dat kinderen soms meer moeten verhuizen.

[0:33:41] En dat is niet een antwoord op de vraag die gesteld werd, maar misschien wel even het moment, omdat ik weet dat dit misschien gezien wordt.

[0:33:47] Op het moment dat je als gemeente zegt wij willen kinderen opvangen, dat is misschien heel begrijpelijk en heel nobel, maar het zorgt er soms wel voor dat kinderen daardoor moeten verhuizen.

[0:33:55] Dus die boodschap wilde ik toch nog even kwijt en dat kan dan misschien nu.

[0:34:03] Ik wil even van deze gelegenheid gebruikmaken om een paar organisaties uit het maatschappelijk middenveld in het zonnetje te zetten.

[0:34:14] Er zijn veel initiatieven die bij opvanglocaties zorgen voor dagbesteding.

[0:34:21] Denk aan Stichting de Vrolijkheid en team-up-initiatieven.

[0:34:25] Dat zorgt, ook al is het maar voor een paar uur in de week, voor een beetje ontlasting en verlichting.

[0:34:32] En de verhalen die ik daaruit hoorde, ja, die zijn echt wel hartverwarmend.

[0:34:38] Vervolgens, als er vertrouwen wordt gevoeld, worden er ook hele vervelende verhalen gedeeld met de begeleiders.

[0:34:44] En dat is denk ik ook alleen maar goed, want daar moet over gepraat worden.

[0:34:48] En verder zijn er tal van organisaties, zoals bijvoorbeeld Stichting Sama, die ANV's helpt en begeleidt eigenlijk.

[0:34:57] En wat ik daaraan heel mooi vind, is dat ze

[0:35:00] Jongeren die AMV waren, laten spreken met jongeren die dat nu zijn.

[0:35:07] En daar komen hele mooie verbintenissen uit.

[0:35:11] Daar komt hulp, begrip uit.

[0:35:14] En dat heb je nodig.

[0:35:16] Waar een heel mooi verhaal wat me bij is gebleven.

[0:35:19] Waar een jongen helemaal gesloten was in de opvang en eigenlijk tegen alle schenen aan het aantrappen was en overal dwars lag, was er een vrouw of een meisje, zo'n jonge vrouw, van de stichting samen.

[0:35:36] Die ging even met hem praten in zijn eigen taal.

[0:35:39] Er was even een gesprek van herkenning.

[0:35:42] En die jongen kon eindelijk zijn ei kwijt.

[0:35:46] En die ging een beetje open.

[0:35:48] Die kon eindelijk vertellen waar hij allemaal tegen aanliep.

[0:35:50] Wat hij van zijn ouders thuis had gehoord.

[0:35:53] Zo zijn er heel veel voorbeelden.

[0:35:55] En dat is nodig.

[0:35:56] Dus herkenning, verbintenis, begeleiding, nabijheid.

[0:36:00] Dus die zijn er wel, gelukkig.

[0:36:04] Dank u wel.

[0:36:06] Ik moet hierbij denken aan een voorbeeld van een gemeente die ik onlangs sprak.

[0:36:14] Dat is eigenlijk ook wel een heel mooi voorbeeld in hoe je opvang ook vorm kunt geven.

[0:36:21] Dat was een nieuwe opvang in deze omgeving.

[0:36:23] En in het begin was er ook wel tegenzin vanuit de bewoners die er waren, zeker de omwonende bewoners.

[0:36:32] Maar die zijn er wel vanaf het begin ook bij betrokken en ook de andere bewoners om uit te leggen hoe het vormgegeven zou worden en wat ze ook konden verwachten.

[0:36:41] En uiteindelijk is daar dus ook een opvang gerealiseerd.

[0:36:46] Het gaat hier dan wel ook om een kleinschalige opvang.

[0:36:49] En vanaf het begin zijn eigenlijk ook de sociale voorzieningen erbij betrokken.

[0:36:52] Dus het onderwijs, de zorg, zodat ze ook wisten wat ze konden verwachten.

[0:36:58] dat ze hen daar niet mee zouden belasten.

[0:37:02] En er is een bepaalde openheid in geweest in het werven van vrijwilligers, die er ook vanaf het begin af aan bij zijn betrokken.

[0:37:09] Maar ook doordat dus de omgeving daar goed bij is betrokken, hadden die kinderen ook direct toegang tot regulier onderwijs, maar ook tot sportclubs, waardoor mensen elkaar ook de hele tijd tegenkomen in hun vrije tijd, bij elkaar op school zitten, met elkaar sporten.

[0:37:24] en zo elkaar ook veel beter leren kennen.

[0:37:27] En andersom waren er bijvoorbeeld ook open dagen georganiseerd vanuit de plek dan in de opvang, zodat buurtbewoners ook langs konden komen en daar ook weer een uitwisseling in was om elkaar beter te leren kennen.

[0:37:40] En daar hadden ze dan bijvoorbeeld ook een les Arabisch, ook gewoon om voor de buurtbewoners dan te ervaren van hoe is het nu eigenlijk om zo'n andere taal te leren met een ander schrift, waar begin je eigenlijk en hoe ingewikkeld is dat eigenlijk, hoe graag je het ook wilt leren.

[0:37:54] juist ook om die uitwisseling heel erg te bevorderen en dus de omgeving erbij te betrekken.

[0:38:02] Mevrouw Verhulst.

[0:38:03] Ja, dat is eigenlijk een mooi bruggetje waar ik het over wilde hebben, namelijk dat stuk ook integratie in de buurt en hoe belangrijk het ook voor kinderen is om ook te zien dat ze ook ergens onderdeel van zijn.

[0:38:15] We hebben dus als Save the Children samen met War Child het team-up-programma.

[0:38:18] Dat is dus dat stuk spel en sport wat we eigenlijk met kinderen doen.

[0:38:21] In eerste instantie deden we dat eigenlijk alleen op de opvanglocaties zelf.

[0:38:26] Ondanks dat er soms ook wel echt beperkingen zijn in de ruimtes die we daarin hebben.

[0:38:30] We zijn nu onlangs gestart met een aantal gemeenten om dat ook in samenwerking met sportclubs inderdaad vorm te gaan geven.

[0:38:37] Waarbij de kinderen eigenlijk elke keer op een andere sportclub ook kennis maken met verschillende sporten.

[0:38:44] Maar daarbij denk ik dus ook...

[0:38:46] Het gevoel ergens onderdeel van te zijn, wat meer ervaren.

[0:38:50] Het is ook voor de buurt en dat gaat ook heel erg simpel in het horen zeggen van het kennis maken met elkaar helpt het toch heel erg.

[0:38:59] En uiteindelijk is ook sporten een van de beste dingen die die kinderen kunnen doen, maar daar vaak ook niet de financiën voor hebben als het gaat om een lidmaatschap van een bepaalde sportclub.

[0:39:09] Dus daar gaan we mee door.

[0:39:13] Oké, dank u wel.

[0:39:14] Dan had ik zelf ook nog wat vragen.

[0:39:18] Ik denk allereerst even kijken wie had dat gezegd over waak voor die arbeidsuitbuiting.

[0:39:28] U gaf aan extra zorgen hebben over

[0:39:30] dat er misschien niet goed genoeg begeleiding is voor ANV'ers.

[0:39:36] Ik heb zelf ook vaker verhalen gehoord, inderdaad, vooral van jonge meiden die dan uit hun opvang verdwijnen en dan zeer waarschijnlijk, misschien zelfs niet meer Nederlands zijn, maar slachtoffer worden van van menselhandel.

[0:39:46] Zeer schrijnend, zeker als we hier voogden voor hebben geregeld met het idee om hun hier zo veilig mogelijk te houden.

[0:39:54] Kunt u een concreet voorbeeld geven van wat er dan misgaat en wat er dan beter zou moeten?

[0:40:07] Zeker.

[0:40:08] Ik denk goed om te benoemen dat Defence for Children Nederland samen met het Rode Kruis en Vier een van de actielijnen voert in het programma Samen Tegen Menshandel.

[0:40:20] Dat is een actieprogramma onder de commissie JNV.

[0:40:24] En hieruit komt eigenlijk onze bevindingen naar boven.

[0:40:29] In dat programma geven wij trainingen aan medewerkers van uitvoeringsorganisaties, waaronder het COA en het Needles.

[0:40:37] En daaruit voortvloeiend komen dus inderdaad signalen van ongelooflijk veel medewerkers die aangeven... Ja, ik denk wel eigenlijk dat ik jongeren ken die slachtoffer zijn geworden van mensenhandel.

[0:40:49] In welke vorm dan ook.

[0:40:50] Arbeidseksueel of crimineel.

[0:40:53] En waar het inderdaad misgaat, is eigenlijk... Hij is eigenlijk tweelijnig.

[0:40:59] Wij vermoeden dat er te weinig kennis over de dynamieken van uitbuiting... bij begeleiders rondom of in een locatie waar AMV zitten is.

[0:41:12] Ik denk dat daar veel gewonnen kan worden.

[0:41:14] Want bepaalde signalen kunnen ook anders worden geïnterpreteerd.

[0:41:18] Er zijn signalen, denk aan verslaving, niet thuiskomen s'nachts, letsel hebben of schoolverzuim.

[0:41:30] drugsproblematiek, dat zijn signalen die, als je niet de dynamiek weet die daaronder kan liggen, kan duiden op gewoon afglijden.

[0:41:41] Maar daar kan zware uitbuiting onder liggen.

[0:41:44] Die signalen weten en daarmee om kunnen gaan, dus dat vergt ook wel specialistische training, dat zou echt helpen.

[0:41:53] En als we inderdaad kijken, want die signalen horen wij helaas ook van meiden die verdwijnen,

[0:41:59] Dat vergt toch echt meer begeleiding, meer toezicht op deze groep.

[0:42:05] Met in je achterzak kennis over mensenhandel.

[0:42:12] Zou u mij dan nog iets meer willen helpen met

[0:42:17] wat er dan ontbreekt.

[0:42:19] Want als ik in dat hoorde voorbeelden van verslaving, letsel, niet thuiskomen, drugsproblemen, niet naar school gaan, dan zou ik als leek, zou bij mij alle, tenminste als mijn kinderen dat zouden doen, zouden bij mij ook allerlei alarmbellen afgaan.

[0:42:33] Maar met wie ga je dan om?

[0:42:34] Wat ben je aan het doen?

[0:42:34] Je bent minderjarig.

[0:42:35] Dus waar zit het zeg maar welk, zeker als je dan met deze doelgroep werkt,

[0:42:42] Zij herkennen deze signalen toch ook en hebben er zorgen om.

[0:42:47] Waar zit het dan precies in?

[0:42:49] Zijn het bevoegdheden die ze willen hebben om in te zetten of waar zit het dan in?

[0:42:57] Ja.

[0:42:59] Kijk, waar het voornamelijk in zit, is deze jongeren ontberen de begeleiding van ouders.

[0:43:04] Dus zij zijn hier alleen.

[0:43:08] En in de tijd dat ze hier in de opvang zitten, hebben ze wel iets van een netwerk opgebouwd, maar door vele verplaatsingen is die ook elke keer weer weg, dat netwerk.

[0:43:19] En door een verplaatsing is er ook weer een anderssoortige begeleider.

[0:43:23] Dus waar het echt in zit, zeker voor deze groep, zorg voor 24-uurs begeleiding.

[0:43:29] Zorg voor vaste begeleiders.

[0:43:33] En geef hen mee wat de aanwijzingen zijn tot uitbuiting.

[0:43:41] Daarbij wil ik nog een dingetje toevoegen.

[0:43:45] Er is wel een registratie bij het COA over vermissingen van ANV's.

[0:43:51] Dat heet MOB, met onbekende bestemming vertrokken.

[0:43:56] En in die benaming van...

[0:44:00] van die categorie valt eigenlijk al af te lezen dat er dus verder niet zoveel mee gebeurt.

[0:44:06] Dus wat heel erg belangrijk is, is weet nou waarom ze weg zijn.

[0:44:11] Intensiveer de opvolging van het feit dat je erachter komt dat je iemand kwijt bent.

[0:44:19] Dus van zo'n mop.

[0:44:21] En daar komt ook een gemeente bij om de hoek kijken.

[0:44:24] Daar komt ook de politie bij om de hoek kijken.

[0:44:27] Dus dat wilde ik nog even meekijken.

[0:44:32] Dan gaan we nog even op hetzelfde onderwerp door.

[0:44:38] Er werd ook gezegd dat het meer toezicht vergt.

[0:44:44] Een van de dingen die ik mij afvraag, ook na gesprekken met het COA's hier niet zo lang geleden geweest, en toen hebben we het ook over dit onderwerp gehad,

[0:44:52] Wat ik nog soms een beetje lastig vind, is dat voor mijn gevoel de groepsgrootte, dus naast de locatie, maar ook de groepsgrootte lijkt mij vrij hoog als je dat vergelijkt met de Nederlandse jeugdzorg bijvoorbeeld.

[0:45:05] En de discussies die daar gaande zijn over wat is nou eigenlijk een goede groepsgrootte voor een goede begeleiding.

[0:45:12] Ook een zekere vorm van thuisgevoel.

[0:45:17] Dat is één.

[0:45:18] Het andere is ook dat we in het verleden wat dingen hebben gehad waarbij jongeren ook sneller werden doorgeplaatst.

[0:45:25] Dus al op het zeventiende naar de volwassenopvang gingen.

[0:45:29] Ik weet niet of dat nog gebeurt.

[0:45:31] Maar ik ben benieuwd of je hier iets over zou kunnen zeggen.

[0:45:37] Ja, die groepsgrootte is iets waar ik niet hele harde criteria in kan meegeven, behalve dat ik het heel belangrijk vind om te blijven erkennen en herkennen dat dit jongeren zijn zonder ouders.

[0:45:54] Stel je een groep voor van 90 jongens en meiden die allemaal een ongelooflijk zwaar verleden hebben en de afgelopen jaren zijn gevlucht.

[0:46:06] Dat klinkt als best weinig, maar dat is best wel veel.

[0:46:14] En 90 jongeren daar toezicht op uitoefenen is ook best wel lastig.

[0:46:19] Dus ik zou willen aangeven dat kleinschalig ook daadwerkelijk kleinschalig is.

[0:46:26] Leer de jongeren kennen, zorg dat je meegaat in hun begeleidingsbehoeftes.

[0:46:33] En wat betreft die 17 jaar, dat zien we nog steeds.

[0:46:40] Ik zou van de gelegenheid gebruik willen maken om aan te geven... denk heel even terug aan toen je zelf zeventien was.

[0:46:49] Ik heb niet de meest fantastische keuzes gemaakt op mijn zeventiende... maar je bent dan gewoon nog een kind volgens wet en regelgeving.

[0:46:58] En op je vijftiende ook en op je zestiende ook.

[0:47:01] Dus dat is al een ingewikkelde leeftijd.

[0:47:05] Laat staan met al deze problematiek.

[0:47:07] Laat staan nog in de opvangsituatie waarin ze zich soms bevinden.

[0:47:18] Dank je wel.

[0:47:20] Jullie hebben ook al heel veel gezegd aan oplossingen, wat er moet gebeuren.

[0:47:23] We spreken straks ook met de VNG natuurlijk, we spreken straks met het COA.

[0:47:27] Maar over twee weken, dan zitten we dezelfde tijd, de andere zaal, in debat met de minister.

[0:47:33] En ik ga toch nog een keer vragen, ik denk dat er al heel veel is langsgekomen, maar wat zou er nou op de heel korte termijn, want daar wil ik eigenlijk op inzetten,

[0:47:43] Wat er op lange termijn moet gebeuren is al wel heel duidelijk gemaakt... qua lange termijn financiering, kleinschalige locaties.

[0:47:49] Ik denk dat met alle inzet van de wereld... dat niet over twee weken is geregeld, min of meer.

[0:47:54] Maar er zullen misschien zaken zijn waarvan jullie zeggen... dat moet deze minister zo ongeveer nog in deze periode... deze maand, in ieder geval liefst morgen, regelen.

[0:48:04] Wat zou jullie oproep zijn?

[0:48:10] Wat ons betreft de groep waar we het net over hadden, die 600 kinderen die gewoon elke dag op onveilige locaties zitten, die daar elke dag mee te dealen hebben, die daar zo'n stress van ervaren, die locaties, daar moeten we gewoon nu over in gesprek met zowel gemeente als ministerie.

[0:48:29] Wij willen daar graag bij aansluiten.

[0:48:30] We hebben ook natuurlijk onderling als organisaties gekeken van hebben we het dan wel over dezelfde locaties?

[0:48:35] Wij zijn het er redelijk over eens over welke locaties we het hebben.

[0:48:39] Dus daar volgens mij niet heel

[0:48:40] Daar hoeven we niet lang meer veel onderzoek naar te doen.

[0:48:45] Dat zou onze oproep zijn.

[0:48:47] Dat moet voor verkiezingen geregeld zijn.

[0:48:55] Als jullie dit weten en graag in gesprek willen,

[0:49:00] Moeten we dan oproepen dat dat voor het ministerie met jullie in gesprek moet, of moeten we het specifieker maken?

[0:49:08] Want ik kan me voorstellen dat het ministerie altijd zegt dat jullie welkom zijn voor een gesprek.

[0:49:12] Wat moeten we dan nog meer regelen dan alleen dat er een gesprek plaatsvindt?

[0:49:22] Uiteraard, ik denk dat een gesprek niet meer genoeg is.

[0:49:24] Ik denk dat de minister als stelselverantwoordelijke de verantwoordelijkheid moet nemen om op de meest onveilige locaties, als we kijken naar vier kernkinderrechten, recht op privacy, rechts op bescherming, buitenspeelplek, rechts op onderwijs, rechts op zorg, om haar prioriteit te maken deze komende maand en daarover terug te rapporteren aan de Kamer, welke stappen er worden genomen om kinderen en hun families daar zo snel mogelijk

[0:49:52] Ik ben het daar helemaal mee eens.

[0:49:59] Het is niet nieuw wat we hier vertellen.

[0:50:02] En wat we aan jullie vertellen, dat vertellen we ook aan het ministerie.

[0:50:09] Die gesprekken zijn er, die zijn er best wel veel.

[0:50:11] Wat best wel op de korte termijn en wat concreet.

[0:50:15] goed zou kunnen is dat u als commissie ook overweegt willen we eigenlijk alleen met de minister van A&M hierover spreken of willen we ook toch OCW en VWS hierbij betrekken en wij zouden daar wel voorstander van zijn met name de financiering van de jeugdzorg voor asielzoekers kinderen valt op de begroting van VWS dus daar zit een verantwoordelijkheid ik gaf het net al aan OCW heeft een verantwoordelijkheid rondom de leerplicht

[0:50:39] Dus ik denk dat u ook daarnaar zou kunnen kijken.

[0:50:43] Wij roepen ook wel altijd tijden als organisaties op van werk daar nou goed in samen.

[0:50:49] Want een kinderleven kun je niet zo beschot behandelen.

[0:50:52] En dat moeten we echt integraal doen.

[0:50:58] Dan kijk ik rond of er voor dit blokje nog andere vragen zijn.

[0:51:04] Dan dank ik u hartelijk voor uw aanwezigheid en uw gesprek.

[0:51:11] Dan zie ik dat het volgende blokje, die mensen zijn er ook al, maar moet ook even schorsen voor een technische... Er wordt straks een video getoond, dus dan zou ik tot vijf over zes deze vergadering willen schorsen.

[1:03:17] Dan heropen ik deze ronde tafel.

[1:03:21] Ik zou de publieke tribune willen vragen om te gaan zitten.

[1:03:28] Hallo.

[1:03:30] Zou u alsjeblieft weer willen gaan zitten?

[1:03:31] Dan kunnen wij weer gaan beginnen.

[1:03:35] Ik heropen bij deze ronde tafel van rechten van kinderen in de asielopvang.

[1:03:38] Voor dit blok heb ik twee sprekers.

[1:03:40] De heer Faber van inspectie JNV.

[1:03:43] Mevrouw Wijnkoop van Vluchtelingen Werkt Nederland.

[1:03:46] We beginnen eerst met een filmpje en die is van mevrouw Wijnkoop, als ik het goed begrijp.

[1:03:51] Dat filmpje zou vier minuten duren, dus we beginnen eerst met het kijken van het filmpje voordat we verder gaan met het gesprek.

[1:03:58] Ja, gaat uw gang.

[1:04:01] Als wij naar school gaan, wij niet.

[1:04:04] Hi, ik ben Sila.

[1:04:05] Today I want to show you my room in Bedinghouzen.

[1:04:10] Misschien kunnen we heel even pauseren en kijken of... Ik schors de vergadering voor een enkel ogenblik.

[1:04:59] Hi, ik ben Sila.

[1:05:02] Today I want to show you my room in Biddinghausen.

[1:05:07] That's my mom's bed.

[1:05:08] That's my bed.

[1:05:10] And that's my brother's bed.

[1:05:11] I love to draw.

[1:05:13] These are my drawings.

[1:05:14] Ik ben Sila.

[1:05:16] Ik ben tien jaar oud.

[1:05:19] Ik heb gewoond in Therapeu 1 en Therapeu 2 in Assen en Biddinghausen.

[1:05:28] Daar loopt een geest.

[1:05:42] Hebben honderd mensen gehad en zes wc's ofzo.

[1:05:48] Als ik wil mijn kleren wisselen ofzo heb ik camera op alle dingen en heb niet lock van de deur.

[1:05:58] En ook als ik wil douchen, ik kan niet douchen.

[1:06:00] De kleine kinderen altijd maken daar toilets.

[1:06:08] In Biddinghausen was leuk, maar ook de wc in Biddinghausen was heel, heel ver weg.

[1:06:31] En ook ik en mijn broertje, als wij naar school gaan, wij niet op de

[1:06:37] Toilets.

[1:06:39] Wij wachten, gaan naar de school en dan daar plassen.

[1:06:44] Sommige grote mensen, niet kleine.

[1:06:47] Ze plassen op de grond.

[1:06:50] Voor gisteren knockte de COA aan onze deur en zei aan ons dat we transfer hadden.

[1:07:01] Mijn moeder pakt onze spullen.

[1:07:04] om morgen te gaan.

[1:07:09] Dus doei doei, want ik moet haar helpen.

[1:07:12] Doei!

[1:07:13] Ik hou van je!

[1:07:18] En hoe voel je je als je naar een nieuw kamp gaat?

[1:07:22] Niet goed.

[1:07:22] Niet goed?

[1:07:22] Ja.

[1:07:22] Waarom?

[1:07:23] Ik wil geen andere vrienden krijgen.

[1:07:26] Hoe ziet jouw leven er hier uit?

[1:07:34] Mooi en niet mooi.

[1:07:37] Ik vind het mooi dat de school en de juffen en ik heb een alleen kamer.

[1:07:51] Dit is onze school.

[1:07:54] Hier zijn onze fietsen voor de school.

[1:08:00] Daar zijn alle huizen.

[1:08:04] Deze honderd is mijn huis.

[1:08:07] Maar ik moet altijd naar mijn vrienden gaan.

[1:08:14] Als ze en de kinderen ook bedenken houden.

[1:08:15] Ook hier.

[1:08:16] Ik mis mijn vrienden echt heel erg.

[1:08:21] Ik mis ook Abdulrahman.

[1:08:23] Ik mis Aisha.

[1:08:26] Ik mis Ubay.

[1:08:30] Je weet, al deze mensen.

[1:08:31] Ze wilden een foto met me maken.

[1:08:34] Maar nu zijn ze weg.

[1:08:36] Ik weet het niet.

[1:08:37] Ik wil huis op Nederland.

[1:08:44] Weet je waarom?

[1:08:47] Want mijn vriendin gaat niet.

[1:08:55] Ze gaat niet transferen.

[1:09:04] Dank.

[1:09:06] Ik denk dat het moeilijk is om het droog te houden bij dit soort verhalen.

[1:09:15] Ik kijk eerst even naar de twee insprekers naast mij.

[1:09:20] Zou u nog korte tijd willen nemen om een en ander toe te lichten?

[1:09:24] Eerst mevrouw Wijnkoop.

[1:09:28] Dank u wel voor de uitnodiging ook.

[1:09:32] We hebben besloten om onze inleidingstijd vooral de stem te geven aan de kinderen zelf op deze manier.

[1:09:39] Dus ook heel blij dat dat uiteindelijk ook technisch geregeld kon worden.

[1:09:43] Ik denk dat niemand beter kan vertellen wat de huidige opvang situatie met kinderen doet als kinderen zelf.

[1:09:50] En ook dank voor de dapperheid van Cela om dat ook op deze manier te doen.

[1:09:53] Als het goed is kijken ze ook nu mee.

[1:09:58] Hun stem is heel belangrijk in de problematiek die we spreken vandaag.

[1:10:06] En die verhalen die je zegt, die raken soms meer dan woorden en tekst.

[1:10:14] Ik zal het verder kort houden, want ik denk dat we in het gesprek met de leden verschillende onderwerpen verder aan bod kunnen laten.

[1:10:23] Ik denk dat vooral het belangrijkste is wat ik nu als start zou willen meegeven.

[1:10:30] Ik weet dat het een langetermijndoel is, maar kinderen direct in een goede opvanglocatie kunnen plaatsen.

[1:10:40] Waar ze niet hoeven te verhuizen, waar alles goed geregeld is.

[1:10:43] Dat is het streven waar we met z'n allen naartoe moeten werken.

[1:10:47] Los van het moment in de procedure.

[1:10:50] Dat is mijn eerste boodschap.

[1:10:53] Dank.

[1:10:54] Dan de heer Faber van Inspectie, Justitie en Veiligheid.

[1:10:59] Ja, dank u, voorzitter.

[1:11:02] Je wordt er even stil van als je de kinderen zelf hoort spreken.

[1:11:08] Dank daarvoor ook voor deze uitnodiging en om over dit enorme belangrijke onderwerp, wat heel veel kinderen aangaat, te spreken.

[1:11:16] Ik ben inderdaad Hans Fabrik, hoofdinspecteur bij de Inspectie, Justitie en Veiligheid.

[1:11:21] Wij als organisatie hebben als taak om toe te zien hoe het gaat met de kwaliteit van de taakuitvoering en waaronder ook het hele migratiedomein.

[1:11:28] en dus ook de asielopvang van kinderen.

[1:11:32] En laat ik gewoon beginnen waar wat al heel veel sprekers hebben gezegd, kinderen hebben recht op een stabiele

[1:11:38] omgeving waar het veilig wonen is, recht op onderwijs, recht op zorg.

[1:11:43] Maar die rechten die zijn op dit moment onvoldoende gewaarborgd.

[1:11:47] We zien grote verschillen in de kwaliteit van de opvanglocaties en we zien daarmee ook rechts ongelijkheid, rechts onzekerheid, zelfs bestaans onzekerheid.

[1:11:56] Dus dat is ook gewoon op gespannen voet en misschien wel een strijd met gewoon rechtsbeginselen van algemeen behoorlijk bestuur waar een overheid aan hoort te voldoen.

[1:12:06] En die situatie, zolang het COA nu afhankelijk blijft, zo kijken wij daarnaar als inspectie van die noodopvang op dit moment, kan je vragen wat je wil aan het COA, maar die kan maar tot een zekere mate daaraan tegemoetkomen, omdat de randvoorwaarde voor een goede, kwalitatief goede opvang die voldoet aan die rechten niet optimaal kan zorgen.

[1:12:30] Onze inspecteurs bezoeken het hele jaar door de asiellocaties en die bekijken de reguliere asielzoekerscentra en de noodopvangcentra.

[1:12:40] En in het algemeen zien we daar dat de kwaliteit in de reguliere centra gewoon beter gewaarborgd is dan in de noodopvanglocaties.

[1:12:50] En dat is dus wel een ingewikkeld probleem inmiddels geworden, omdat twee op de drie locaties van het COO op dit moment noodopvanglocaties zijn.

[1:13:03] Vijftig procent ongeveer van alle bewoners zit nu in noodopvanglocaties.

[1:13:08] En dat kunnen verbouwde schepen zijn, leegstaande kantoren, hallen, hotels.

[1:13:13] En daar zitten nu ruim 7000 jongeren in, kinderen in.

[1:13:18] Dat is een verdubbeling van twee jaar geleden.

[1:13:24] De noodlocaties voldoen niet aan de minimale kwaliteitsreizen.

[1:13:30] Te weinig privacy.

[1:13:31] Het is te onrustig.

[1:13:34] Het aanbod van onderwijs schoort het ook afgeregeld aan.

[1:13:37] De toegang tot zorg is ook een grote zorg in de noodopvanglocaties.

[1:13:44] En ja, ik wou iets zeggen over het beeldje in wat een kind doormaakt, maar volgens mij kan ik dan gewoon verwijzen naar het filmpje, want dat is veel beter dat zij dat hebben gezegd dan dat ik daar nog een woord aan ga toevoegen.

[1:13:54] Wij hebben als inspectie sinds juni 2022 voor het eerst hierover op de trom geslagen.

[1:14:04] Dat hebben we niet alleen gedaan, dat hebben we ook samen met inspecties gezondheidszorg en jeugd en inspectie van het onderwijs gedaan.

[1:14:09] Sindsdien hebben wij ernstige zorgen over de situatie.

[1:14:13] En afgelopen juli hebben we daar ook nog een brief over geschreven.

[1:14:17] En wat moet er dan gebeuren?

[1:14:22] En ook daar is al veel over gezegd.

[1:14:28] Wat ons betreft ook stabiliteit en structurele financiering om dit uiteindelijk op te gaan lossen.

[1:14:35] Want als het geld niet is geregeld, blijkt het recht niet geregeld.

[1:14:40] En het loont ook niet voor bijvoorbeeld kortstondige noodlocaties, een schip, een kantoor, om daar heel zwaar in te kunnen investeren, want je weet niet hoe lang dat ding open blijft.

[1:14:50] En bovendien wil je kwalitatief iets goeds neerzetten, dan heb je inbedding in de lokale situatie nodig.

[1:14:57] Je moet afspraken maken met de wijkagent, met de gemeente, met stichtingen, met de school.

[1:15:05] COA heeft minimaal een jaar nodig om een fatsoenlijke iets neer te kunnen zetten, maar eigenlijk nog veel langer totdat je komt tot volwassen samenwerkingsafspraken met de lokale setting.

[1:15:16] Dus je kunt van alles doen daarin, maar een dubbeltje wordt geen gulden.

[1:15:23] Het systeem is zo ingeregeld dat het volgens lagere kwaliteitsnormen wordt neergezet.

[1:15:31] Dus wat je ook doet, een dubbeltje wordt geen gulden.

[1:15:34] Dus dat blijft suboptimaal.

[1:15:39] En er zit urgentie op en die zit er al sinds 2002.

[1:15:45] Maar er is één ding wat wij specifiek anders zien als wij kijken als inspectie terug naar wat wij bijvoorbeeld in 2015 hebben gezien.

[1:15:53] En we zien de behoefte aan noodopvang.

[1:15:56] Dan was die er in het verleden ook wel eens.

[1:15:58] Iedereen kent nog de voorbeelden van tenten in Maesvelde.

[1:16:03] Dat waren wel hele erge, maar dan zie je dat na verloop van tijd die noodopvang weer wordt afgebouwd.

[1:16:09] Nu is het gekken dat de afhankelijkheid van die noodopvang maar blijft en blijft.

[1:16:15] 50 procent van de bewoners in de asielopvang zit nu in de noodopvang.

[1:16:22] En daarin wijkt het dus wel af.

[1:16:25] We zien veel patronen zich herhalen de afgelopen 30 jaar.

[1:16:29] Maar dit is iets wat we zien en dat zou moeten worden doorbroken.

[1:16:33] Dat is eigenlijk wat ik in mijn opening zou willen zeggen.

[1:16:38] Stabiliteit in de financiering, maar ook in beleid, ook dat dat voorspelbaar is en een continuïteit van beleid.

[1:16:48] zodat gemeentes de uitvoering zich daarop kunnen rekenen.

[1:16:56] En dat die financiering gewoon ook stabiel is.

[1:17:00] En dat is hij nu niet.

[1:17:01] En pas als dat stabiel is, kan je echt een stabiele situatie creëren voor die kinderen.

[1:17:05] Dank u. Dank u wel.

[1:17:09] Dan ga ik naar vragen van de zijde van de Kamer.

[1:17:12] De heer Van Nispen, SP.

[1:17:15] Dank u wel, voorzitter.

[1:17:16] Ook heel veel dank, beide.

[1:17:18] Allereerst voor het filmpje, heel confronterend.

[1:17:20] Daar word je inderdaad even stil van, maar ik heb even bij kunnen komen.

[1:17:23] Ik word er niet alleen stil van, ik word er ook eigenlijk heel erg boos van.

[1:17:26] En wat een land, dat we deze kinderen aandoen.

[1:17:29] En dat zeg ik ook in de richting van de heer Faber, dat sinds 2022 die noodsignalen worden geluid door de inspectie en het wordt eigenlijk alleen maar erger en erger.

[1:17:38] En wat er wordt gezegd is heel duidelijk over die structurele en stabiele financiering.

[1:17:42] Dat snap ik volkomen.

[1:17:44] Ik ga toch een andere vraag stellen.

[1:17:48] Is er nou iets op te verzinnen, ook op de kortere termijn, om te voorkomen dat kinderen, zoals we in het filmpje zagen, zo vaak moeten verhuizen, dat we dat kinderen aandoen?

[1:17:57] In het position paper van COA lees ik daar ook iets over.

[1:18:00] Werkwijze van de IND zou ik iets mee te maken kunnen hebben.

[1:18:02] Maar zou één van jullie of allebei daar iets over kunnen zeggen?

[1:18:07] Ja, gaat uw gang.

[1:18:10] Ik denk dat er één heel belangrijk ding is wat soms wel eens wordt vergeten in de zoektocht en de moeite die ook het COA doet en de gemeenten doen om plekken te vinden en ervoor te zorgen inderdaad dat mensen niet in het ras slapen.

[1:18:24] Het werd in die eerste ronde ook al even aangeduid.

[1:18:26] Wat we toch in praktijk vaak zien is dat als er dan gemeenten bereid zijn tijdelijke locaties

[1:18:33] aan te bieden, is dat daar vaak vanuit de gemeenteraad, maar in ieder geval ook vanuit de gemeente zelf, dus daar een doelgroepenbeleid op wordt vastgelegd.

[1:18:42] Dat betekent dus, wij willen dan wel een tijdelijke locatie voor 600 mensen, maar dan alleen gezinnen.

[1:18:48] want dat appeleert dan gelukkig nog wel aan een deel van de samenleving.

[1:18:54] Het probleem is alleen dat daar dan de gezinnen heen gaan en dat de reguliere AZC's, die er ook gewoon nog wel zijn, want de helft van de locaties, dat daar dan de alleenstaande mannen heen komen.

[1:19:05] En die moeten ook opvang hebben en onder goede omstandigheden.

[1:19:08] Maar dan krijg je dus toch een beetje een gekke situatie die onwenselijk is voor deze kinderen, als je vanuit dat perspectief kijkt.

[1:19:16] En uiteindelijk is dat niet...

[1:19:18] Ik kijk even naar wat je op kort termijn kan doen en waar de VNG druk mee is.

[1:19:29] Dat is wel een spagaat in het dilemma dat in het huidige systeem zit.

[1:19:33] Als er plekken zijn, zijn we blij, want we willen niet het andere uiterste.

[1:19:39] Maar je zorgt er ook voor dat je steeds verder gaat inboeten.

[1:19:44] op je criteria om er maar voor te zorgen dat er geen mensen in het gras gaan.

[1:19:49] En daarmee normaliseer je dus een situatie die we niet normaal moeten vinden met z'n allen.

[1:19:55] Dus dat zou helpen als lokaal bestuur dat voor elkaar krijgt.

[1:20:00] Maar daar hebben ze ook wel de steun vanuit landelijk voor nodig.

[1:20:05] En zoals ook al in de eerste ronde werd gezegd, dat is iets wat je alleen maar met z'n allen kan doen.

[1:20:09] Dus dat, denk ik, was een belangrijk punt.

[1:20:12] En verder zijn natuurlijk ook op korte termijn, en ook, volgens mij heb ik dat ook gelezen in de position B van het COA, er wordt natuurlijk zeker wel geprobeerd, juist door alle brandbrieven en signalieragdaan, om binnen de bestaande situatie te kijken, hoe kan je dat nou suboptimaliseren?

[1:20:26] Hoe kunnen we nou ervoor zorgen dat er meer privacy komt door kleine ingrepen?

[1:20:30] Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de gewichtsafname bij kinderen wordt stopgezet

[1:20:36] voorzien in zelfkookmogelijkheden, waardoor ze kunnen eten wat ze gewend zijn of in ieder geval wat ze lekker vinden.

[1:20:42] En dat ouders gewoon voor hun kinderen kunnen zorgen door voor hen te koken.

[1:20:47] Nou ja, dat soort kleine dingen.

[1:20:50] Ja, zou je natuurlijk binnen de bestaande situatie ook, daar kan je ook aan werken.

[1:20:59] Ja, ik zal er ook wat over zeggen, natuurlijk.

[1:21:03] En tegelijkertijd ook met een beetje een aarseling, zeg ik eerlijk.

[1:21:08] Juist omdat je wil en omdat we geloven dat die oplossing juist in het structurele zit.

[1:21:15] Qua doelgroep ben ik het mee eens.

[1:21:21] De voorkeur om lieve gezinnen te hebben in gemeenten leidt juist tot een onevenredige aantal kinderen in die noodopvang.

[1:21:31] vanuit het systeem over het algemeen slechter is qua kwaliteit.

[1:21:37] Ik weet wel dat daar wel erg op gestuurd wordt door het COA dat dat niet meer in die bestuursafspraken wordt vastgelegd.

[1:21:43] Maar goed, het COA staat soms weer met z'n rug tegen de muur, dus moet dan weer denken van wat doe ik.

[1:21:51] Maar ik wil wel die analyse.

[1:21:54] Ik vond ook wel in de eerste ronde de suggestie van Unicef om met de drie ministers te spreken.

[1:22:06] En ik denk dat ik dat ook wel namens mijn collega's van de inspectie van onderwijs en inspectie-IgE kan zeggen, omdat wij met z'n drieën hier heel erg nauw op altijd hebben opgetrokken, dat dat van belang is dat het integraal wordt benaderd.

[1:22:20] En misschien nog een andere aanbeveling is dat er zijn vanuit Europa een aantal normen voor minimale opvang voor asielzoekers.

[1:22:35] Er zijn natuurlijk ook criteria vanuit het verdrag van de rechten van het kind.

[1:22:39] Maar als je hem vertaalt en je kijkt waar moet het nou precies aan doen, dan zijn het vrij open normen.

[1:22:44] En we hebben als inspecties in het verleden, dat was in 2023 ook opgeroepen,

[1:22:49] beschrijf nou eens, maak nou eens concreet, als je dan toch noodopvang is, waar we natuurlijk helemaal geen voorstander van zijn, wat zijn dan de minimale eisen waaraan dat moet gaan voldoen?

[1:23:00] En we hebben het daar toen als antwoord op gekregen dat

[1:23:04] dat men bezig was om die noodopvang op te bouwen en dat de instroom naar beneden gaat.

[1:23:10] Maar dat is dus nog niet zo.

[1:23:13] Dus ik denk dat het ook nog steeds van belang is om gewoon rechtszekerheid te geven voor iedereen die in die opvang zit.

[1:23:19] Wat is het dan minimaal?

[1:23:20] Hoe geluidswerend is het?

[1:23:22] Hoe veilig is het?

[1:23:23] Hoeveel bewaking is er?

[1:23:24] Hoeveel zicht is er?

[1:23:25] En daar kan je, en ik pleit niet voor alles helemaal dicht te regelen, maar ik denk dat het wel goed is om een aantal iets concreter te gaan worden van waar moet dan minimaal aan worden voldaan, zodat we dus niet sinds 2022, nu in 2025 gaan inventariseren wat we onder de maat gaan vinden.

[1:23:44] Dus laten we dat nou ook voor zijn.

[1:23:46] En dan weet je trouwens ook wat het gaat kosten, overigens, beter.

[1:23:51] En het kost allemaal al te veel.

[1:23:53] Dus dat maakt het denk ik ook veel beter, ook voor de gemeentes en alle partijen.

[1:23:57] Dit is wat er sowieso moet staan als je het gaat doen.

[1:24:00] En dat geeft een stuk rechtszekerheid, denk ik.

[1:24:03] En rechtsgelijkheid voor veel mensen.

[1:24:08] Nou ja, dat eventjes.

[1:24:09] Aangeschoven is ook mevrouw Van Zanten van de BBB.

[1:24:14] Dan toch even over het doelgroepenbeleid.

[1:24:24] Als je overal goede structurele opvangvoorzieningen hebt, dan voldoet alles aan het minimale.

[1:24:33] Zolang dat niet geregeld is, zou je ergens kunnen zeggen, je wil geen doelgroepenbeleid, want je wil juist een mix van mensen.

[1:24:41] En zorgen dat niet alleen, of dat gemeentes niet kunnen zeggen, ja, hier willen we alleen kinderen.

[1:24:47] Met als gevolg dat kinderen soms op die slechtste plekken zitten.

[1:24:50] Maar aan de andere kant zou je ook nu kunnen zeggen, ja we willen juist die kinderen van de aller slechtste plekken af, dus dan krijg je juist een omgekeerd doelgroepenbeleid.

[1:24:58] Snappen jullie de vraag?

[1:24:59] Hoe verhoudt zich dat nou tot elkaar?

[1:25:00] Wat zou je nou op de meest korte termijn daarmee aan moeten?

[1:25:11] Doelgroepenbeleid in het algemeen hoeft niet per definitie iets verkeerd te zijn.

[1:25:15] Het pakt alleen nu heel erg verkeerd uit.

[1:25:20] Als we constateren dat er 600 kinderen in de meest verschrikkelijke omstandigheden zitten... Die moeten gewoon sluiten, want dat is uiteindelijk ook voor niemand goed.

[1:25:33] Ook niet voor andere asielzoekers.

[1:25:37] Maar ik denk wel, als we de prioriteit even...

[1:25:41] toch dan leggen bij kinderen, gezien de enorme impact die die omstandigheden op hen hebben, ook voor de langere termijn en de kosten die dat voor hen en voor iedereen met zich meebrengt, dan zou je er natuurlijk kortzondig voor kunnen kiezen om dat op een andere manier in te regelen.

[1:25:56] Het gaat er gewoon om dat we met z'n allen ons realiseren wat

[1:26:02] wat de effecten zijn van de keuzes die gemaakt worden.

[1:26:05] En dat we ons daar bewust van zijn, dat op een moment dat je dus inderdaad kiest in het bestuursakkoord voor, nou ja, we willen opvang, want die plek hebben we gewoon nodig en anders zijn de consequenties, die zijn er ook, maar dat er een afweging gemaakt wordt en dat die afweging in het belang van het kind is, want dat blijft uiteindelijk altijd de eerste afweging, ook gewoon volgens het internationaal recht.

[1:26:28] Meneer Faber, wilt u het gaan aanvullen?

[1:26:31] Ja, ik denk dat het een heel moeilijk verhaal wordt als je dat nu allemaal wil omdraaien.

[1:26:39] Je zal nu moeten kijken waar nu inderdaad de kinderen in een tijdelijke locatie zitten waar het niet meer verantwoord is en zorgen dat ze in een goede locatie gaan komen.

[1:26:52] Maar ik denk niet dat... Goed, dat is misschien beter een vraag aan Koa.

[1:26:55] Maar het wordt een heel ingewikkelde operatie om dat om te draaien.

[1:26:57] En dat wordt heel moeilijk met het lokaal bestuur.

[1:27:00] Om de afspraken die ze misschien ook lokaal hebben gemaakt over hoe het is ingeregeld.

[1:27:03] Dat ze in één keer een andere populatie hebben.

[1:27:05] Dus dat je het gaat omdraaien, het systeem.

[1:27:08] Dat lijkt mij uitvoeringstechnisch bijna niet te doen.

[1:27:12] En dat is natuurlijk ook een beetje een algemene iets.

[1:27:16] Uitvoering is niet heel flexibel.

[1:27:18] Dat gaat traag en dat gaat moeizaam.

[1:27:19] Dat hangt samen met al die factoren, lokale inbedding, lokale compromissen.

[1:27:24] En wat heb je beschikbaar?

[1:27:26] Hoeveel mensen heb je waar zitten?

[1:27:28] Dus dat zijn gewoon taaie operaties.

[1:27:30] En ook daarvan moet je goed nadenken.

[1:27:34] Wat betekent dit voor het COA?

[1:27:36] En nogmaals, ik denk...

[1:27:37] Volgens mijn informatie zijn ze daar ook mee bezig en voeren ze dat gesprek ook met de gemeentes, om dat niet meer in die bestuursakkoorden te hebben, dat het voor die bepaalde doelgroepen met name is.

[1:27:51] Ik denk dat je dat moet blijven voortzetten en naar die structurele oplossing gaan werken.

[1:28:00] En toch ook wel, wat ik net ook een beetje zei,

[1:28:04] Het is een taai probleem wat je dus nou niet meer in één keer met... Je kunt nog wat dingen doen en dat doet het COA ook wel.

[1:28:13] Dan kijken ze naar en samen met alle organisaties, stichtingen, allemaal die betrokken zijn om te kijken waar kunnen we nog verbeteringen realiseren.

[1:28:20] Maar het kwaad is geschiet.

[1:28:23] En het zal nu een flinke weg zijn om dat weer terug te brengen.

[1:28:30] Dank.

[1:28:30] Mevrouw Pot, D60.

[1:28:32] Ja, dank u wel.

[1:28:33] En fijn dat jullie er zijn.

[1:28:35] Prachtig filmpje.

[1:28:36] Misschien als Cella inderdaad zit te kijken, dan denk ik namens ons allen bedankt.

[1:28:41] Want dat heb je heel mooi gedaan.

[1:28:43] Dat heb je heel goed verteld.

[1:28:47] Ik wilde even terug naar het gesprek dat we in de eerste ronde hadden.

[1:28:51] Wat ging over de ANV.

[1:28:52] En ik heb een vraag aan de inspecteur.

[1:28:54] Omdat ik me zomaar voorstel dat de inspectie natuurlijk ook nog wel eens op andere locaties komt waar veel jonge mensen bij elkaar verblijven.

[1:29:05] En ik vroeg me af, we hadden net een gesprek over onder meer bijvoorbeeld groepsgrootte, over de mate van toezicht.

[1:29:11] en over de discussie die er bijvoorbeeld ook in de jeugdzorg plaatsvindt over groepsgrootte.

[1:29:17] En ik vroeg me af of u daar iets over kunt zeggen, hoe die twee zich tot elkaar verhouden en wat de consequenties zijn als je het inricht eigenlijk in de keuzes die we nu gemaakt hebben voor de opvang van deze groep.

[1:29:31] Meneer Faber.

[1:29:33] Ja, ik vind een ingewikkelde de meest vergelijkbare, maar dat is eigenlijk niet meer goed vergelijkbaar.

[1:29:42] Het zijn jongeren meer in de jeugdbescherming en misschien wel de justitiële jeugdinrichtingen, als je het in een bepaalde manier hebt.

[1:29:52] Maar dat is natuurlijk wel weer een hele andere kwestie.

[1:29:54] Maar als je kijkt naar de zorg die daarvoor nodig is en de mate van begeleiding zijn dat wel veel kleinere groepen natuurlijk.

[1:30:01] Veel kleinere groepen.

[1:30:03] Volgens mij 15 is de groepsgrootte.

[1:30:05] Maar dat is wel niet 1, 2, 3 en vergelijkbaar per se.

[1:30:11] Want daar komen, als ik het even over die iets jongeren heb, daar kunnen op voorhand al hele zware zorgbehoeftes liggen en begeleiding.

[1:30:21] Dus daar moet je veel dichter op zitten, denk ik nog.

[1:30:25] Dus ja, ik vind het moeilijk om nou een inschatting te maken op basis van wat het is.

[1:30:31] Maar dat je veel meer zicht moet hebben en begeleiding op de jongeren, dat lijkt mij wel, ja.

[1:30:42] Maar ik durf niet te zeggen hoe groot dat moet zijn.

[1:30:44] Dan zou je echt de professionals moeten vragen wat daarvoor nodig is.

[1:30:49] Uw volgvraag?

[1:30:53] Oké, dat is goed.

[1:30:54] Mevrouw Van Zanten, BBB.

[1:30:59] Dank u wel en dank voor uw komst.

[1:31:04] Ik ben natuurlijk wat later hier aangeschoven... ...vegens andere verplichtingen.

[1:31:10] Maar ik heb natuurlijk wel de reader gelezen... ...en met jullie inbrengen ook.

[1:31:15] En wat mij eigenlijk opvalt als ik u hoor praten allebei...

[1:31:19] is dat vooral die noodopvanglocaties natuurlijk die voldoen niet voor kinderen.

[1:31:25] Dus ik vroeg me af, zijn de alle reguliere opvanglocaties die we in Nederland hebben, zien jullie die wel als geschikt voor de opvang van kinderen of is daar ook weer onderscheid te maken?

[1:31:42] Ik denk dat het in algemene zin lastig is om iets te zeggen over alle locaties.

[1:31:47] De locaties zijn zo ontzettend verschillend in omvang en ligging.

[1:31:51] Daarom hebben we als Vluchtelingenwerk geprobeerd om een algemeen kader neer te zetten.

[1:31:58] per definitie hij zou moeten voldoen.

[1:32:00] En dat vinden we nodig, omdat het dus niet overal voldoet.

[1:32:06] Maar dat heeft ook vaak hele specifieke redenen.

[1:32:08] Waarom we vooral zo hameren op die regellijke opvang, is omdat dat veel duurzamer is.

[1:32:15] Hier gaat het vaak dus hebben, de noodopvang om locaties voor een half jaar, voor een jaar, waarin dingen, ondertussen al die voorzieningen niet goed geregeld kunnen worden.

[1:32:24] En daar zit vooral het verschil natuurlijk in.

[1:32:26] In het moment dat je... Ik kom zelf uit Alkmaar.

[1:32:31] Daar hebben we nu sinds kort weer een ACC, gelukkig.

[1:32:35] Die is er voor zeven jaar.

[1:32:38] Dus dat betekent dat je alles eromheen, de zorg, het onderwijs... gewoon op een goede en duurzame manier kan regelen.

[1:32:43] En het zit hem dus vaak in die tijdelijkheid versus permanentie... wat dan ook het voorzieningenniveau bepaalt.

[1:32:51] En de kwaliteit uiteindelijk ook.

[1:32:55] Vanuit de inspectie zien we beide locaties.

[1:33:02] Je kan het inderdaad niet voor iedere locatie zeggen, maar we zijn wel van oordeel dat die reguliere AZC's, zeker als ze al in een poosje zijn ingeregeld,

[1:33:15] kwalitatief veel beter zijn dan de noodopvang.

[1:33:19] En dat zit ook gewoon in de aard van het systeem.

[1:33:23] Als je noodopvang volgens lagere criteria voor tijdelijke contracten zet, dan is dat dus ingebakken in het systeem dat het minder kwaliteit is.

[1:33:31] Dat kan niet anders.

[1:33:38] Dank.

[1:33:38] Dan kijk ik naar mijn collega's of er nog verdere vragen zijn.

[1:33:43] Mevrouw Polt, gaat uw gang.

[1:33:44] Ik was nog wel benieuwd.

[1:33:46] Het lijkt me meer een vraag voor vluchtelingenwerk.

[1:33:50] Ik heb niet de illusie dat het in andere lidstaten goed nieuws is.

[1:33:56] Ik kan me herinneren dat ik een keer een benchmark heb gelezen tussen Europese lidstaten waar het aan ging in het beleid rond AMV's.

[1:34:08] Wat werkt nou in verschillende landen en waar kunnen we misschien ons Nederland wat van leren?

[1:34:12] Hebben jullie enige idee of er op het gebied van ANV of op het gebied van opvang voor kinderen en jongeren iets te leren valt van de landen om ons heen?

[1:34:28] Dank voor de vraag.

[1:34:29] Als u die vraag een paar jaar geleden gesteld zou hebben,

[1:34:35] Ik denk dat wij het in Nederland relatief goed geregeld hebben.

[1:34:43] We horen vaak verhalen van collega's uit die tijd.

[1:34:45] België is een voorbeeld dat het op een heel andere manier geregeld heeft.

[1:34:53] verantwoordelijkheid is.

[1:34:56] Frankrijk is bijvoorbeeld een land dat redelijk structureel tekort aan plekken heeft, waardoor ook allerlei alternatieve opvangvormen zijn.

[1:35:08] Ik denk op dit moment, gezien de situatie de afgelopen jaren is die dusdanig snel verschaald en verslechterd, dat we dus geen koploper meer zijn.

[1:35:20] Ik vind het lastig om

[1:35:24] Als je de vergelijking maakt, dan zijn de verschillen tussen de landen zo groot.

[1:35:31] Dat heeft ook te maken met het Unierecht.

[1:35:34] De opvangrichtlijn geeft heel veel ruimte aan lidstaten om dat op hun eigen manier te organiseren.

[1:35:40] En ook de kwaliteitsnormen zijn vaak best wel multi-interpretabel.

[1:35:44] Waardoor je ziet dat er in Griekenland en Italië een heel ander beeld is over wat opvang moet zijn dan dat het bij ons geweest is.

[1:35:51] Dat heeft voor een deel ook te maken met de manier waarop het systeem dat wij hebben met een landelijke organisatie die de opvangtaak gekregen heeft, zou als alles ideaal is een goed systeem zijn.

[1:36:08] En is het vooral door al die randvoorwaarden die de afgelopen jaren zijn plaatsgevonden met afschaling, bezuinigingen en sluiting.

[1:36:15] en oplopende wachttijden.

[1:36:17] De problematiek kennen jullie allemaal, die tot deze situatie geleid hebben.

[1:36:22] Maar dat is ook iets wat je in andere Europese landen ook ziet.

[1:36:26] En al soms al langer.

[1:36:30] Dus wat we daarvan kunnen leren, is sowieso een goede implementatie van de nieuwe opvangrichtlijn.

[1:36:37] Die hopelijk wel tot een uniformer systeem leidt.

[1:36:39] En het feit dat je structureel moet financieren, voldoende buffercapaciteit.

[1:36:46] Aan de voorkant zorgen dat je het goed voor elkaar hebt.

[1:36:52] En dat is dat we alle opvangorganisaties en overheden van elkaar kunnen leren.

[1:37:09] We spreken... Ik heb vragen gesteld over wat we nu richting de minister moeten.

[1:37:12] Dat heb ik in blok 1 gedaan en ook aan jullie gevraagd.

[1:37:15] Zijn er zaken, die inderdaad een beetje de vraag die net ook werd gesteld, nog los van hoe de verantwoordelijkheden nu liggen, wat jullie het COA mee zouden willen geven?

[1:37:24] Of waarvan jullie zeggen, ja, dat zou de gemeente kunnen doen.

[1:37:26] Binnen al die beperkingen en al die eigenlijk slechte door het Rijk gecreëerde randvoorwaarden die er zijn.

[1:37:31] Dus dat is helder.

[1:37:34] Maar ja, zijn er dan binnen die beperkingen toch nog mogelijkheden dan?

[1:37:38] Helder, de heer Faber.

[1:37:44] Ja, ik denk dat ik ze niet verder kan geven dan wat ik net heb gezegd.

[1:37:47] En misschien toch nog één ander onderdeel van waardoor die opvang zo vast zit.

[1:37:53] Want de instroom is in feite naar beneden gegaan, gestabiliseerd.

[1:37:57] De instroom is niet meer het probleem, maar toch is die afhankelijkheid van de noodopvang er.

[1:38:03] En dat heeft ook te maken met de uitstroom.

[1:38:05] En dat is over de statushouders.

[1:38:08] Er zit nu een derde van de populatie in de opvang in statushouders ongeveer.

[1:38:15] COBA voorspelt dat dat naar de helft gaat.

[1:38:18] En daar weten we natuurlijk ook dat dat een vreselijk taai probleem wederom is.

[1:38:22] We kennen ook de voornemens voor het intrekken van de spreidingswet.

[1:38:29] De voornemens over hoe om te gaan met voorrang van statushouders.

[1:38:34] Ik heb begrepen dat nu mogelijk de taakstellingen voor gemeentes op huisvesten van statushouders wordt losgelaten.

[1:38:45] Dat kan allemaal zo zijn, maar wat is dan de mitigerende of de compenserende maatregelen om nou te zorgen dat die uitstroom wel gaat plaatsvinden?

[1:38:53] En dan hebben we het hier dus ook over mensen waarvan de overheid al heeft gezegd u mag blijven in Nederland, u mag integreren, u moet eigenlijk zelfs integreren, u moet participeren en dat blijft haken.

[1:39:03] En ik snap alle problematiek en hoe ingewikkeld het is, maar er liggen dus ook beleidsvoornemens die dus weer moeilijk te rijmen zijn met

[1:39:10] het probleem wat we hier aan het spreken zijn.

[1:39:12] En dat is misschien wel een gevolgen waar we ook al een beetje aan... waar in het eerste blok over gesproken is dat dit een beetje een ontembaar ethisch probleem lijkt te zijn waardoor je dus in een ingewikkelde situatie komt dat je of in de status quo komt of dat je dan ad hoc beleid krijgt.

[1:39:33] Dus er zit niet goed coherentie in en het wordt dan incrementeel.

[1:39:36] Dan gaan we op zoek naar incrementele oplossingen.

[1:39:39] Maar de laatste vijftien jaar is die handdoek helemaal uitgevrongen.

[1:39:48] Ik snap echt uw vraag.

[1:39:49] Wat kan er nou nog gebeuren?

[1:39:50] Maar die handdoek is een beetje uitgevrongen.

[1:39:53] De bureaucraten zijn er een beetje doorheen wat ze nog kunnen organiseren binnen dit.

[1:40:01] Het kan altijd weer een klein beetje dit, een klein beetje dat, maar die handdoek is droog.

[1:40:09] Ik ben het volledig eens met mijn medespreker hier.

[1:40:16] We kunnen allerlei activiteiten gaan organiseren in Centra.

[1:40:20] En allerlei vrijwilligers inschakelen.

[1:40:22] Dat is ontzettend fijn, want dat is ook naar de cohesie.

[1:40:25] Het is dragenvlak en het is met z'n allen doen en gemeenschapszin.

[1:40:29] Het COA geeft ook zelf aan van de focus is heel lang geweest op zoveel mogelijk

[1:40:35] en dan kwam de rest later wel.

[1:40:39] Dus die zoeken nu ook naar wat kunnen we nu binnen de ruimte die er is gewoon verbeteren en hoe zetten we het belang van het kind meer centraal, ook in de keuzes die daarin gemaakt worden en in de logistiek.

[1:40:51] Maar het blijft blijven splakken in the end.

[1:40:53] Dus op korte termijn vooral de vizier op de dingen die er allemaal nog kunnen.

[1:40:58] En zorgen inderdaad dat je zorgt voor een evenredige verdeling en dat je de kinderen uit de meest slechte situaties weghaalt.

[1:41:05] Maar uiteindelijk moeten we gewoon...

[1:41:08] Ik zou bijna zeggen terug naar de tekentafel, maar er is al getekend.

[1:41:11] Dus het is een kwestie van de tekening gaan uitvoeren en zorgen dat er bij de begrotingsbehandeling wel voldoende geld is om te doen wat ze moeten doen.

[1:41:23] En dat we wel gewoon de gemeenten in staat stellen om hun eerlijke aandeel te nemen en dat we dat ook als rijk vinden.

[1:41:32] Dus dat is uiteindelijk de enige echte oplossing.

[1:41:39] En blijven we daarna gewoon doen wat we kunnen doen met z'n allen.

[1:41:43] Maar het zal niet tot structurele verbeteringen leiden.

[1:41:48] Dank.

[1:41:49] Dan zijn er volgens mij geen verder vragen meer voor dit blok aan de zijde van de Tweede Kamer.

[1:41:54] Dan schors ik voor een enkele ogenblik, zodat we kunnen wisselen voor het volgende blokje, waar volgens mij alle drie de sprekers ook al voor aanwezig zijn.

[1:42:03] Dus dank in ieder geval voor jullie komst.

[1:47:12] Dank.

[1:47:14] Dan heropen ik weer deze ronde tafel.

[1:47:21] Drie nieuwe sprekers aan mijn rechterzijde.

[1:47:23] De heer Boumans van de VNG, de heer Klaassen van Adviesraad Migratie en de heer Kapiteins van het COA.

[1:47:29] U zult misschien af en toe een Kamerlid in en uit zien lopen, maar dat is geen desinteresse.

[1:47:33] Er vinden gewoon ook nog andere Kamerwerkzaamheden plaats, dus dan weet u dat alvast.

[1:47:38] Mag ik eerst u drieën vragen om kort toe te lichten hoe u denkt dat het gaat met kinderen in de opvang en wat er beter kan?

[1:47:46] De heer Boumans, gaat u gang.

[1:47:48] Dank u wel, voorzitter.

[1:47:49] Nou ja, u heeft inmiddels de derde ronde bereikt en ik denk dat namelijk de eerste ronde ook heel schrijnend is aangegeven wat er op dit moment speelt in de Nederlandse opvang.

[1:47:56] Dus ik ga niet proberen dat nog een keer op die manier te herhalen.

[1:48:00] Wat misschien wel goed is om te zeggen is dat er wel degelijk een oplossing is en dat is gewoon adequate uitvoering van de spreidingswet.

[1:48:06] Die maakt het mogelijk dat we in Nederland aan een goed verdeelmodel komen, dat een kleinschalige opvang mogelijk is, dat we een structurele basis leggen waarin de financiering goed geregeld is.

[1:48:16] En als je niet alleen kinderrechten belangrijk vindt, maar ook een gezonde overheidsportemnee, is het ook nog eens verstandig.

[1:48:23] Want het is gewoon zo dat structureel goed oplost van dit vraagstuk met structurele opvang, dus dan heb je het over een periode van vijf tot tien jaar, de kosten voor het COA aanzienlijk zullen dalen.

[1:48:32] En dat is denk ik ook iets wat wel hier een keer gezegd mag worden.

[1:48:35] Dus betere kwaliteit, lagere kosten.

[1:48:38] Ik denk ook niet dat het pleidooi tenslotte, voorzitter, van de VNG is om overal centerparkslocaties te openen voor vluchtelingen.

[1:48:45] Daar gaat het ook helemaal niet om.

[1:48:46] Maar in de basis in een welvarend land als in Nederland moeten we toch in staat zijn om in ieder geval de internationale rechten van het kind te respecteren en daar zorg voor te dragen.

[1:48:56] Als gemeente willen we dat graag doen.

[1:48:59] Wij willen ook graag aan de slag met de spreidingswet.

[1:49:01] Maar we zien gewoon dat door de constellatie die er op dit moment is, er te weinig aandacht voor is en het daardoor in de praktijk heel moeilijk is om hem uit te voeren.

[1:49:09] Dat moeten we wel gaan doen om dit vraagstuk structureel goed op te lossen.

[1:49:13] Dat is in de vorige ronde nadrukkelijk aan de orde geweest.

[1:49:21] Dank u wel voor de uitnodiging.

[1:49:24] Om daarop aan te sluiten, ook als je naar kinderrechten kijkt, vanuit naleving van internationale verplichtingen, dan zie je in de totstandkoming van ons telsel en in de totstandkoming van de wetgeving, dat als het gaat om het belang van het kind, dat er vaak wordt gezegd

[1:49:47] Kijk naar de transponeringstabel van de opvangrichtlijn.

[1:49:50] Daarover hebben we het.

[1:49:51] En bij de totstandkoming van de wetgeving over de opvangrichtlijn in 2013.

[1:49:56] De bepaling gaat over het belang van het kind.

[1:49:58] Die behoeft geen nadere implementatie.

[1:50:02] Dat doen we al.

[1:50:02] Die verplichting hebben we al op grond van artikel 3 van het IVHK.

[1:50:06] En dat hoeft niet.

[1:50:07] Dan zegt de minister in die totstandkoming, misschien in het Vreemdelingenbesluit of in het RVA, gaan we dat nog doen?

[1:50:15] Maar als je dan kijkt wat er daarna is gebeurd,

[1:50:17] dan zie je dat dat geheel niet is gebeurd.

[1:50:20] En als je dan kijkt hoe die regelgeving doorwerkt in de praktijk, op het moment dat er beslissingen moeten worden genomen over asielopvang, omdat de huidige capaciteit niet voldoet, moet er noodopvang komen, dan is er in die besluitvorming die daartoe komt eigenlijk ook geen aandacht voor het belang van het kind.

[1:50:37] Aandacht is er om het stelsel door te laten functioneren, maar het belang van het kind is volgens de adviezer aan migratie onvoldoende gewaarborgd, zowel in het wetgevingsproces als in het bestuur, als in individuele beslissingen die in het leven van kinderen worden genomen.

[1:50:54] Het meisje dat in de video naar ons spreekt, kan dat wel in deze video doen omdat ze daartoe is benaderd, maar heeft in de procedures die over haar gaan geen enkele stem.

[1:51:06] Zij kan niet zelf opkomen dat ze liever niet wil verhuizen overmorgen, omdat ze nog midden in het schooljaar zit en dat liever zou willen.

[1:51:15] in de schoolvakantie, omdat ze dan wel fatsoenlijk afscheid heeft kunnen nemen van haar vriendjes en vriendinnetjes.

[1:51:22] En daarom pleiten we ervoor om die kinderrechten, die verplichtingen die er bestaan op grond van zowel EU-recht als het IVHK, om die goed te waarborgen in het nationale recht in het algemeen en voor opvang in het bijzonder.

[1:51:37] En dan bij niet te blijven bij het belang van het kind, maar de rechten die in het eerste panel worden genoemd, het recht

[1:51:44] Het recht op onderwijs, het recht op zorg, het recht om te spelen.

[1:51:49] het recht om gehoord te worden en een stem te hebben in die procedures.

[1:51:53] Kortom, om, wat in het vorige panel werd gezegd, die rechten concreet te maken en realiseerbaar te maken.

[1:52:01] En als je kijkt naar de praktijk van hoe dat nu functioneert en alle tekortkomingen die door alle sprekers worden geïdentificeerd, dan zie je in ieder geval dat er wel een noodzaak toe is.

[1:52:16] Dank u.

[1:52:17] Dank u wel voor de gelegenheid om met u een gesprek te gaan over een onderwerp dat ons erg aan het hart gaat.

[1:52:29] Ik denk dat het heel goed is dat kinderen in noodopvang prominent op de agenda staat, want achter alle cijfers en achter alle asieldebatten gaat gewoon een enorme kwetsbare groep schuil, een groep kinderen in onze opvang, kinderen die net als alle andere kinderen in Nederland op zoek zijn naar stabiliteit.

[1:52:45] naar rust, een plek om te spelen, een plek om zich te ontwikkelen.

[1:52:49] Bovendien een groep die al heel veel mee heeft gemaakt in een korte leven en die echt in Nederland rust zoekt om zich te ontwikkelen naar een verdere toekomst.

[1:52:58] En de praktijk is dat er op dit moment duizenden kinderen in noodopvanglocaties wonen, zoals in hallen, in schepen, in paviljoens.

[1:53:06] Zelfs voor alleen reizende jongeren geldt dat de helft in noodlocaties woont.

[1:53:11] Hoewel de basis overal is geregeld, iedereen heeft een bed, iedereen heeft maaltijden, de eerste lijn zorg is geregeld.

[1:53:20] Dat is wat anders voor rust, voor privacy en vooral voor continuïteit van onderwijs en zorg.

[1:53:24] Daar zit echt het grootste gebrek, hoe we het nu hebben geregeld in Nederland.

[1:53:30] En dat betreuren we zeer vanuit COA, want we zien hoe uitdagend we moeten blijven inspelen op deze instabiliteit.

[1:53:37] En natuurlijk is de krachtzijnde mensen op alle locaties.

[1:53:40] Een groot aantal van u is ook op werkbezoek geweest.

[1:53:44] En u weet dat al onze medewerkers zich met hart en ziel inzetten voor alle bewoners, maar in het bijzonder voor kinderen.

[1:53:50] Maar ondanks deze inzet moeten we gewoon heel reëel zijn.

[1:53:54] We kunnen niet bieden wat we zouden willen bieden in een stabiel, instabiel stelsel wat we nu hebben.

[1:54:00] Zolang we afhankelijk blijven van noodopvang, blijven kinderen hier van de dupe.

[1:54:06] En dat lossen we dus niet alleen op met hardwerkende COA-collega's, ook niet met goedbedoelde interventies op noodlocaties.

[1:54:12] Uiteindelijk is er om veiligheid rust en kansen te geven om te ontwikkelen, is er echt stabiliteit nodig.

[1:54:18] En dat betekent, mijn voorgangers zeiden dat ook al, dat betekent structurele financiering zodat we niet hoeven te sluiten en weer te openen.

[1:54:27] Uitvoering van de spreidingswet, maar ook mogelijkheden om statushoudens snel naar gemeenten over te brengen.

[1:54:32] Want ook daarvoor hebben we op dit moment 18.500 statushoudens in onze opvang waarvan een groot deel kinderen

[1:54:38] die zijn echt het meest gebaat om snel naar de gemeente te gaan waar ze een nieuw leven kunnen opbouwen.

[1:54:43] Dus dat is allemaal nodig, die stabiliteit, die structuur is nodig om de kinderen te bieden waar ze recht op hebben.

[1:54:50] Laat ik het maar zo formuleren.

[1:54:52] Dus daar ga ik graag over met u en mijn collega's hier in gesprek.

[1:54:56] Dank u wel.

[1:54:58] Dank voor de toelichting.

[1:55:00] Dan ga ik naar de zijde van de Kamer voor een aantal vragen.

[1:55:09] Ja, ook veel dank, ook dit is weer glashelder.

[1:55:13] Ik maak het meteen concreet.

[1:55:14] Ik ga aan de heer Boumans vragen om te reageren op wat er in de vorige blokken is gezegd, maar ook door het Co-and-Position-paper is geschreven dat we eigenlijk geen voorstander zouden moeten zijn van doelgroepenbeleid.

[1:55:28] En toch zien we natuurlijk dat bepaalde gemeentes dat wel soms vragen, zeggen van ja, wij willen alleen maar een noodopvang of een locatie.

[1:55:36] als er kinderen of als er gezinnen met kinderen inkomen.

[1:55:39] En misschien hier en daar begrijpelijk vanuit bestuurders, maar als we kijken naar de effecten in een brede, hoe zou de VNG daar een rol in kunnen spelen of zijn gemeentes daarop aan te spreken?

[1:55:49] Kunnen we zonder het doelgroepenbeleid?

[1:55:50] Laat ik het zo vragen.

[1:55:55] Ja, ik denk dat het kan.

[1:55:57] Sterker nog, als ik naar mijn eigen gemeente krijg, hebben we dat bewust niet gedaan.

[1:56:01] Eigenlijk juist om doelgroepen gevraagd, met andere doelgroepen die niet altijd overal even populair zijn.

[1:56:06] Maar je hebt dan wel de voorzieningen nodig die daarbij horen.

[1:56:09] En ook daarvoor geldt, denk ik, wat de heer Kapteijns net al weer zei.

[1:56:12] Het gaat eigenlijk om een structurele inbedding van de opvang.

[1:56:16] Ik heb al eerder gezegd, de VNG is echt niet de lobbyclub om zoveel mogelijk vluchtelingen naar Nederland te halen.

[1:56:22] Wij zien ook dat de vraagstukken mee samenhangen.

[1:56:25] Maar de mensen die hier zijn, die heb je gewoon netjes op te vangen.

[1:56:27] En daar moet je gewoon zoveel mogelijk mee omgaan.

[1:56:29] Bovendien, we weten dat een groot deel, dan kom ik op antwoord op de vraag hoor, hier gewoon uiteindelijk blijft.

[1:56:34] Dus regel het gewoon netjes.

[1:56:35] Koppel mensen op tijd aan gemeenten.

[1:56:37] Zorg dat de inburgering kan beginnen, dat mensen kunnen participeren.

[1:56:42] Een doelgroep, als je veel jonge lui hebt in een gemeente, dat vraagt gewoon meer van je.

[1:56:47] In de sfeer van onderwijs, zorg, begeleiding, komt je jeugdschorst soms ook om de hoek.

[1:56:51] Er zijn natuurlijk kinderen die van alles hebben meegemaakt.

[1:56:53] Dat is te doen.

[1:56:55] Maar ook dat vergt een beetje onderlinge solidariteit van gemeenten.

[1:56:58] En daar kun je gewoon afspraken over maken.

[1:57:01] Het mooie van die spreidingswet, en ik lijk wel een soort ambassadeur van die wetgeving, want ook de spreidingswet is niet een doel op zich voor ons, maar het regelde de solidariteit.

[1:57:09] Het onderling, de schouders eronder zetten.

[1:57:13] En als mijn gemeente wat meer AMV'ers of AMAS opvangt, dus jongeren opvangt, dan kan de andere gemeente misschien weer wat met andere groepen doen.

[1:57:20] En zo regel je dat.

[1:57:20] Dus ik denk dat dat heel goed kan.

[1:57:22] Maar het vergt wel dat we als gemeente en Den Haag samen eigenlijk gaan zeggen, we hebben gewoon een opgave, daar gaan we samen voor staan.

[1:57:28] En het idee dat we eigenlijk sinds het voorjaar hebben gehad, is dat heel veel gemeentebestuurders wat voor de bussen zijn gegooid.

[1:57:35] Ja, boze burgers tegenkwamen, opstand, echt hele vervelende, beangstigende situaties.

[1:57:41] Dus je ziet ook aan onze kant wel wat koudwatervrees ontstaan.

[1:57:45] En daar moeten we eigenlijk wel even weer doorheen.

[1:57:48] En dan misschien nog één opmerking, want dat kwam net ook aan de orde bij de doorstroming.

[1:57:53] Een van de grote problemen is natuurlijk dat de COA veilig mensen opvangt die niet bij het COA thuis horen, maar bij gemeenten.

[1:57:59] Maar die doorstroming is ingewikkeld, omdat onder andere het instrument dat wij daarvoor hebben, namelijk met voorrang plaatsen, ons uit handen wordt geslagen.

[1:58:10] Het is al een hele moeilijke opgave, want er zijn nou eenmaal woningen tekort, dat geldt voor iedereen.

[1:58:14] Maar deze doelgroep is niet vergelijkbaar met iedere gemiddelde andere Nederlander.

[1:58:18] Het zou mooi zijn als dat zo was, maar dat geldt dan aan de rechten- en de plichtenkant.

[1:58:23] En we zullen ze toch een beetje moeten helpen om op gang te komen in Nederland.

[1:58:25] Daar hebben we denk ik als samenleving uiteindelijk ook meer aan.

[1:58:28] Maar nu wordt dat wel heel lastig met de wetgeving die op ons afkomt.

[1:58:32] Dus ik denk dat COBA nog heel lang met deze problematiek zit.

[1:58:35] En dan is het gevolg daarvan dat je die notervang nodig houdt, met alle gevolgen van die.

[1:58:39] Dus ik denk, en de antwoord op uw vraag was een heel lang antwoord, excuse, dat het wel kan.

[1:58:45] Het vergt ook een beetje moed.

[1:58:49] Kijk ik naar de andere sprekers, willen de heer nog op aanvullen?

[1:58:54] Ik wil eigenlijk vooral onderschrijven wat de heer Boumans zegt.

[1:58:57] Doelgroep beperkingen, ook vanuit de optiek van ons, vanuit de uitvoering, een locatie waar we een gemengde groep hebben, een evenwichtige samenstelling van alle doelgroepen, is voor ons ook het meest beheersbaar, maar ook voor de bewoners het beste.

[1:59:11] Dus kinderen op hun locatie helpt ook weer om de rust op hun locatie, maar ook de levendigheid.

[1:59:16] Klinkt een beetje tegenstrijdig, maar u snapt wat ik bedoel.

[1:59:18] De levendigheid van de locatie te vergroten.

[1:59:20] Dus het is vooral belangrijk om op alle locaties gewoon een goede mix te hebben.

[1:59:24] En dat is ons vak.

[1:59:26] COA bestaat al ruim dertig jaar.

[1:59:28] We kijken altijd naar hoe kunnen we met elkaar die goede mix maken.

[1:59:30] Maar dat wordt doorkruist als gemeenten zeggen wij wilden die doelgroep niet of die doelgroep wel.

[1:59:36] Want dat betekent dat er in andere locaties ook geen evenwichtige balans meer is.

[1:59:41] Dank.

[1:59:42] De heer Klaassen nog aanvoeringen?

[1:59:44] Nee?

[1:59:44] Oké, dank.

[1:59:45] Heeft u een voor- of afgraaf?

[1:59:46] Gaat uw gang.

[1:59:48] Misschien dan toch, hoe dan?

[1:59:49] Want ik vind ook deze antwoorden heel duidelijk, dank daarvoor.

[1:59:53] Maar als we die onderlinge solidariteit ook willen tussen de gemeentes, ja, meestal ontstaat onderlinge solidariteit het beste van onderop, dus dat gemeentes dat samen vinden.

[2:00:05] Maar ik weet niet of dat haalbaar is en realiseerbaar.

[2:00:06] Laat ik het maar gewoon vragen.

[2:00:09] Stel nu het doelgroepenbeleid zou, bijvoorbeeld, ik heb geen plan in die richting, maar ik vraag het gewoon, zou wettelijk verboden worden.

[2:00:15] Wat zou daar het gevolg van zijn?

[2:00:17] Gaan de gemeentes juist afhaken en zeggen ja, dan doen wij het niet meer mee?

[2:00:20] Of zou dat juist tot een bepaalde vorm van misschien wel afgedwongen solidariteit leiden die we zouden moeten willen?

[2:00:26] Ik stel hem even scherp, maar misschien helpt dat.

[2:00:29] De heer Boumans.

[2:00:30] Ja, daar komt de ambassadeur van de spreidingswet weer om de hoek.

[2:00:34] Kijk, het aardige van die spreidingswet is dat daar provinciale regietafels in zitten.

[2:00:38] En als ik de situatie in Gelderland even benoem, waar ik zelf vandaan kom, dan hebben we dat nog weer onderverdeeld in drie subtafels.

[2:00:43] En daar hebben we het hier gewoon met elkaar over.

[2:00:45] Want als mijn buurgemeente, in dit geval de gemeente Oude IJsselstreek, vijftig jongelui opneemt, tieners, die gaan bij mij in Doetinchem naar school.

[2:00:52] Dus dan zal ik toch met hun moeten afstemmen hoe we dat gaan doen.

[2:00:56] Als die jongelui een biertje, ik weet niet of ze een biertje drinken, maar op stap gaan, dan gaan ze bij mij op stap en dan krijgen we daar soms wat problemen die we moeten oplossen.

[2:01:03] Dus ik denk dat het systeem dat we gecreëerd hebben, waar echt twee jaar geleden heel veel draagvlak voor was, misschien hier iets minder dan in de regio of op het lokaal niveau, dat gaf wel de basis om dit soort afspraken te maken.

[2:01:15] En ik begrijp heel goed dat heel veel collega's van mij zeggen, doe maar een gezin.

[2:01:19] Dat heeft namelijk ook een bijkomstig, of doe maar maar veel gezinnen, want dat ook wat rustiger, maar uit eigen ervaring.

[2:01:25] Ik heb noodopvang gedaan in Doetinchem, anderhalf, twee jaar.

[2:01:28] We hadden 225 mensen, waarvan 75 AMV'ers en 150 anders samengestelde overweegde gezinnen.

[2:01:35] Het ging prima.

[2:01:36] We hebben overigens ook nog een mix van COBA-verantwoordelijkheid en gemeentelijke verantwoordelijkheid.

[2:01:41] Dus er zijn genoeg.

[2:01:42] Dat blijf ik ook maar herhalen.

[2:01:43] Ik kan echt wel tien slechte voorbeelden geven van hoe het in het land echt niet oké is.

[2:01:48] Maar ik kan ook heel veel goede voorbeelden geven waar het super goed geregeld is.

[2:01:50] En laten we daar ons voordeel mee doen en dat voorbeeld ook volgen op andere plekken in Nederland.

[2:01:55] Dus het kan echt wel.

[2:01:56] Ik ben er van overtuigd.

[2:01:58] Met zo'n sterke pleidooi voor de spreidingswet kan ik ook niet achterblijven.

[2:02:04] In de spreidingswet staat ook expliciet dat COA de organisatie is die plaatst.

[2:02:08] Die bepaalt naar welke locatie mensen gaan.

[2:02:10] Dat is een hele belangrijke.

[2:02:12] Dus dat vertaal ik ook echt als dat er door gemeenten geen doelgroepbeperkingen gesteld kunnen worden.

[2:02:17] De realiteit is soms anders en net als de heer Boumans aangeeft, dat is niet omdat burgemeesters of wethouders denken van we gaan het kooi eens pesten, dat heeft ook te maken met het hele draagvlak verhaal.

[2:02:27] Maar het is denk ik belangrijk als overheid om uit te stralen, dit doen we niet.

[2:02:29] Het staat ook in de spreidingswet.

[2:02:31] Het kooi bepaalt uiteindelijk op basis van wat is het meest leefbaar, wat is het meest veilig voor elke locatie, bepaalt wie waar geplaatst wordt.

[2:02:38] Dus dat is al een heel belangrijk uitgangspunt dat ook in de spreidingswet staat.

[2:02:42] Dank.

[2:02:43] Mevrouw Pot, uitgang.

[2:02:44] Ja, ik wilde nog inderdaad heel even verder op die doelgroepen.

[2:02:49] Meneer Bouwmans zei het een en ander over, stel je voor dat je dan inderdaad een wat jongere categorie hebt, dan heb je vaak natuurlijk ook andere voorzieningen nodig.

[2:02:57] En ik vroeg me af, is er nou voldoende dat ook vanuit het Rijk wordt gedaan om ook te zorgen?

[2:03:02] Kijk, het is natuurlijk dat gemeenten er de voorkeur aan geven vanwege

[2:03:06] Draagvlak is één ding.

[2:03:08] Dat is een soort gevoelsding.

[2:03:09] Nou ja, daar moeten we wat mee, denk ik.

[2:03:11] Maar als je het ook gemeenten bijzonder onaantrekkelijk maakt, omdat ze zelf opdraaien, zoals we bijvoorbeeld bij het theater hebben gezien, voor de jeugdzorg.

[2:03:19] Of omdat er niet voldoende voorzieningen zijn om jongeren onderwijs te bieden.

[2:03:24] En daar komt van het Rijk ook te weinig op.

[2:03:26] Ik zoek een beetje, doen we daar op dat vlak voldoende om gemeenten daar ook toe in staat te stellen om geen doelgroepenbeleid te vormen?

[2:03:34] Beetje kromme zin.

[2:03:36] Het antwoord is de spreidingswet.

[2:03:43] Het antwoord is niet de spreidingswet, mevrouw de voorzitter.

[2:03:48] Vanuit perspectief van de Rijksoverheid kan ik me voorstellen dat u met enige zorg gaat naar de ontwikkeling van de begroting van asiel en migratie.

[2:03:58] Maar het is mijn stellige overtuiging dat als we met elkaar de ruimte krijgen om het beter te regelen, dat die omvang enorm gaat afnemen.

[2:04:06] En dan ontstaat er ook wel ruimte om dit soort maatwerken, waar u aan refereert en ik ook, om dat financieel mogelijk te maken.

[2:04:13] En ook dat is weer een solidariteitsuitgangspunt, wat je volgens mij prima met elkaar kunt regelen.

[2:04:19] Ik zie daar ook onder mijn collega's draagvlak.

[2:04:24] Maar de eerlijkheid gebied zegt dat we de laatste maanden behoorlijk zwaar voor de kiezer hebben gehad.

[2:04:28] Dus dat je ook wel ziet dat het aan onze kant ook wat moeizamer wordt.

[2:04:32] Nou, ik hoop ook dat we met COA... Want toen ik burgemeester werd, 20 jaar geleden, was het heel leuk.

[2:04:37] En dan kwam het COA en die kwam dan in de nacht.

[2:04:40] En dan hadden ze opeens een locatie.

[2:04:41] En dan was je als gemeentebestuurder een dag later heel erg boos.

[2:04:43] En dan zei je, ja, wij kunnen er niks aan doen.

[2:04:45] Maar die lelijke onaardige mensen van COA, die komen nu met 200 asielzoekers.

[2:04:49] Die tijden liggen heel ver achter ons.

[2:04:52] We doen het gewoon samen.

[2:04:53] We moeten dat in verantwoordelijkheid doen.

[2:04:54] Er zijn heel veel plekken waar ik denk dat we het niet moeten doen.

[2:04:59] Maar er zijn ook plekken waar het prima kan.

[2:05:00] Maar dan moet je het inregelen.

[2:05:02] We gaan het voor vijf of tien jaar doen.

[2:05:04] We hebben nu een actuele situatie met een wat kleinschalige opvang.

[2:05:07] Ik denk rond de 150.

[2:05:09] direct aanpalend aan de woonwijk, met zijn ongerust.

[2:05:12] Dus die vragen mij, maar wat ga je nou doen als burgemeester voor ons om onze veiligheid te borgen?

[2:05:17] Nou, de problematiek van de laatste periode natuurlijk ook niet heel erg.

[2:05:22] Nou, wat ik dan bijvoorbeeld moet doen, hele simpele dingen.

[2:05:24] Dat zit hem dan in het snoeien, even iets hoger opkrik van het onderhoud van de openbare ruimte.

[2:05:29] We gaan iets met verlichting doen.

[2:05:31] of het allemaal nodig is en helpt, weet ik niet.

[2:05:33] Maar het geeft de mensen wel een goed gevoel.

[2:05:35] En daarmee ook het draagvlak voor die opvang ook geregeld.

[2:05:38] Dus het is niet allemaal rocket science.

[2:05:40] Ik denk, als we met elkaar echt dit willen oplossen, is het echt heel goed mogelijk.

[2:05:45] Dus mijn frustratie na anderhalf jaar voorzitterschap van de Tijdelijke Adviescommissie Asiel en Migratie, die waarschijnlijk nooit tijdelijk zal zijn, had mijn bestaan wel, maar die commissie niet.

[2:05:55] Volgens mij is het helemaal niet moeilijk, maar we moeten wel even de schouders eronder zetten bij elkaar en het oppassen.

[2:06:01] En niet met als doelstelling Nederland is het vluchtelingenland in de wereld en komen allemaal deze kant op.

[2:06:05] Daar gaat het niet om, maar laten we dit alsjeblieft fatsoenlijk regelen.

[2:06:10] Dank.

[2:06:11] Aanvullingen?

[2:06:12] Vervolgvraag.

[2:06:15] Toch nog even richting de burgemeester op zijn lievelingsonderwerp.

[2:06:20] De spreidingswet, inderdaad.

[2:06:21] Er werd al even aan gerefereerd.

[2:06:24] Er wordt op plekken gedemonstreerd.

[2:06:28] Bestuurders krijgen te maken met veel weerstand.

[2:06:32] En die reageren daar soms ook op.

[2:06:35] Ik zat me laatst af te vragen, valt er nou iets te zeggen over...

[2:06:43] De onzekerheid van de spreidingswet helpt daar niet aan mee.

[2:06:46] Dat heeft u zelf volgens mij ook al eens eerder gezegd.

[2:06:50] Valt er iets te zeggen over hoeveel locaties nu een beetje wiebelig zijn?

[2:06:55] Die zweeft een beetje tussen de burgemeester en het COA in.

[2:06:58] Maar locaties die wat minder zeker worden of die van de wagen afvallen door de onzekerheid rond de spreidingswet.

[2:07:10] Ja, de heer Kapteijns.

[2:07:12] Ik kan het lastig kwalitatief maken, maar ik heb natuurlijk met veel bestuurders in het land gesprekken en dit komt toch wel heel vaak op tafel.

[2:07:19] Dus heel veel gemeenten die zeggen door alle onduidelijkheid die er komt vanuit het Rijk als het gaat over de spreidingswet, leidt ertoe dat wij het heel ingewikkeld kunnen uitleggen richting de Raad en richting onze inwoners dat wij iets gaan doen.

[2:07:32] Dus ik merk dat die onzekerheid op heel veel plekken in ieder geval een rol speelt.

[2:07:37] Soms rijdt het ertoe dat een college zegt van nou, dus we doen het niet.

[2:07:42] Vaak, gelukkig, we doen het toch.

[2:07:45] Want de wet is er nog eenmaal, we moeten hem uitvoeren.

[2:07:47] Ook meermaals door bewindspersonen aangegeven.

[2:07:50] Maar die onzekerheid speelt zeker een rol.

[2:07:55] Ik herken ze zeker wat de heer Kapteijns zegt.

[2:08:01] Ik denk dat de meeste colleges nog wel door willen, maar ook bijvoorbeeld in gemeenteraden ervaren dat er gewoon weerstand toeneemt.

[2:08:10] Het is hier een volle tribune met mensen die graag willen dat u ruimte biedt voor betere opvang van kinderen.

[2:08:16] Maar vaak zit zo'n tribune vol dan met mensen die denken, doe mij maar geen AZC.

[2:08:20] Dan zit je als raadslid met je rug daar naartoe en dan moet je je rug rechten.

[2:08:25] Dat is soms niet altijd makkelijk onder bedreigende situaties.

[2:08:28] We zien gewoon dat het klimaat is veranderd.

[2:08:32] Het gekke is dat de instroom minder is op het moment.

[2:08:36] Het neemt weer ietsje toe.

[2:08:37] Ik begrijp dat Trapel weer wat in de problemen komt.

[2:08:41] Maar de omstandigheden zijn echt gewijzigd ten opzichte van twee jaar geleden.

[2:08:46] Ik denk als je twee jaar geleden... waren al die gemeenten ermee bezig en de een liep echt wel wat harder dan de ander.

[2:08:51] Er waren overal plannen.

[2:08:52] Je zou nu op het punt van realisatie moeten komen, dan zie je dat dat achterblijft.

[2:08:56] En dus hou je noodopvang nodig.

[2:08:57] Wat ons, ik zeg het nog maar een keer, veel duurder is.

[2:09:00] En veel mindere kwaliteit levert.

[2:09:01] En maakt dat mensen die zeer waarschijnlijk hier toch mogen blijven, niet er aan toekomen om te participeren.

[2:09:06] Of allerlei problemen oplopen, wat in de eerste ronde met name aan de orde kwam.

[2:09:10] Waardoor ze ook later minder plezierig gaan functioneren.

[2:09:13] Dus het is ook gewoon oliekoeken dom, wat we doen met elkaar.

[2:09:20] Ik wil nog een vraag stellen.

[2:09:23] We hebben in deze drie blokken verschillende kanten belegd van het opvangen van kinderen in noodopvang en wat er beter moet.

[2:09:32] Ook kinderen of jongeren die slachtoffer dreigen te worden van uitbuitingen.

[2:09:39] En een aantal locaties waar ik ben langsgeweest recent, maar ook als je naar het nieuws kijkt, dan heb je ook jongens die ook dingen doen die niet mogen hier in Nederland.

[2:09:54] De een noemt de slachtoffer van een criminele bende, maar ik hoor van sommige opvanglocaties dat ze echt heel hard hun best moeten doen om de straatcultuur niet binnen een AZC te krijgen of in een opvanglocatie.

[2:10:05] Want als die daar eenmaal is, hoe krijg je die dan weer weg?

[2:10:10] Ik ben ook op zoek naar hoe we ervoor zorgen.

[2:10:15] Als dit minderjarige jongeren zijn die in Nederland verblijven, of ze mogen blijven of niet.

[2:10:21] Kind zijn ze ook maar één keer.

[2:10:24] Dat kan betekenen dat je wil voorkomen dat ze in de criminaliteit belanden.

[2:10:32] Wat kan de politiek nou nog meer doen om te helpen om de jongeren hiertegen te beschermen?

[2:10:40] Zit dat in hoe we vogedij regelen?

[2:10:43] Zit dat in geld voor beveiliging?

[2:10:46] Zit dat in jeugdhulp?

[2:10:47] Zit dat in weten dat die kinderen naar school gaan?

[2:10:51] Waar zit dat in?

[2:10:54] Als je kijkt naar asielaanvragen van ANV, heeft de afdeling bestuursrecht van de Ruit van State jaren geleden al gezegd dat het een verplichting is om de aanvragen van ANV met urgentie te behandelen.

[2:11:11] Als je nu kijkt naar de duur van de asielprocedure, de IND zegt dat ze dat onderscheid eigenlijk niet kunnen maken, omdat ze daarmee eigenlijk een prioritering van de aanvragen moet gaan doen.

[2:11:24] Als je nu kijkt naar de doorlooptijd van een asielprocedure, die is langer dan de richtlijn toestaat, zelfs als je de illegale verlenging van die doorlooptijd, waarvan het Hof Justitie heeft gezegd dat dat niet mag, erbij neemt.

[2:11:40] Ik denk dat als je iemand, zoals wij, jaren zouden moeten wachten op het resultaat van een procedure, dat je geïrriteerd wordt.

[2:11:48] En als je zestien of zeventien bent en je jarenlang moet wachten op het resultaat van je procedure en in die periode ben je eigenlijk aan het wachten.

[2:11:59] Ja, dat frustreert denk ik enorm.

[2:12:02] Je zou het probleem vooral op moeten lossen door te zorgen dat de asielprocedures in het algemeen, maar zeker voor de groepen AMV's, veel korter zijn.

[2:12:13] Ik wil daarbij aansluiten.

[2:12:17] Ik zie inderdaad ook wat de voorzitter aangeeft.

[2:12:21] ook overlast veroorzaakt wordt door alleen reizende jongeren.

[2:12:26] Dit zijn, net als alle andere Nederlandse jongeren van die leeftijd, het is een leeftijd waar kinderen de grens op zoeken.

[2:12:32] En dit zijn dan ook nog een keertje jongeren die veel hebben meegemaakt in hun reis hiernaartoe in een land van herkomst.

[2:12:36] Zeker als het gaat over de Syrische populatie.

[2:12:38] Een groot deel is opgegroeid in oorlog of in het buitenland.

[2:12:42] Dus dat betekent wat is nodig, want dat was uw vraag.

[2:12:44] Dat betekent echt een intensieve begeleiding.

[2:12:47] ...intensieve begeleiding die vanuit het COVA kunnen bieden... ...waar we ook andere partijen voor nodig hebben... ...als er slavingsproblematiek is of psychische problematiek is... ...hebben we daar ook andere partijen voor nodig, maar dat zouden we kunnen bieden.

[2:12:57] Maar wat daarvoor nodig is, is ook weer die stabiliteit.

[2:12:59] Want als jongeren verdurend verhuizen... ...dan weer een andere ment of een andere voogd krijgen... ...waardoor ze weer opnieuw vertrouwen moeten krijgen in een persoon... ...dat doorkruist zo'n traject.

[2:13:09] Dus rust en stabiliteit is ook hier belangrijk.

[2:13:12] zorgen dat de jongeren op een goede locatie opgevangen worden, dat ze een buitenruimte hebben, dat ze ook kunnen spelen, dat ze mensen hebben die ze vertrouwen, waar ze ook in een groep zitten, waar ze echt een groepsgevoel kunnen krijgen met elkaar, waar ze samen kunnen koken.

[2:13:28] Het zijn dat soort basale dingen die zo belangrijk zijn, maar waarvoor echt stabiliteit nodig is.

[2:13:33] Naar school gaan, in dezelfde klas kunnen blijven, in dezelfde buurt, een bijbaantje kunnen hebben.

[2:13:39] Dat zijn allemaal zaken die ook nodig zijn,

[2:13:41] om daarnaast het goede gesprek te kunnen voeren en een goede begeleiding te kunnen hebben om ook wat gebeurd is in het verleden te verwerken.

[2:13:49] En dan gaan we zien, en dat zie ik gelukkig, want ik kom op heel veel locaties en ik spreek heel veel jongeren, dat ze enorm veerkrachtig zijn.

[2:13:55] Maar als ze, zoals de heer Klaassen aangeeft, voortdurend in onzekerheid zijn, of ze wel of niet mogen blijven, procedures die ontzettend lang duren, weer verhuisd moeten worden aan andere plekken, weer moeten wachten tot ze naar school gaan.

[2:14:07] Ja, ik denk dat mijn kinderen ook zouden zeggen, bekijk het maar, ik ga niet meer naar school, want waarom doe ik dit eigenlijk?

[2:14:11] Dus we veroorzaken het zelf.

[2:14:14] Stabiliteit is ook hier de oplossing.

[2:14:23] Ik kan deze antwoorden ook zeker volgen.

[2:14:26] Dat lijkt me de ideale situatie waar de grote van de samenleving, maar ook de Tweede Kamer, naar toe zou willen.

[2:14:34] Die stabiliteit en die rust voor die kinderen.

[2:14:37] Alleen kortere indeedprocedures.

[2:14:41] Ik denk alleen dat het lastig is dat dat niet van vandaag op morgen te regelen is.

[2:14:46] Dus los van de randverwaarden op dit moment, die nu niet goed genoeg geregeld zijn om dit goed genoeg voor deze kinderen aan te kunnen bieden door duizenden kinderen in de notenvang.

[2:14:57] Dat vind ik geen nette notenvang en Nederland onwaardig.

[2:15:01] Wat zouden wij nou vanaf vandaag, morgen of over een maand

[2:15:07] Kunnen we dan wel iets doen of moeten wij dan inderdaad gewoon zeggen, ja, wij moeten eigenlijk gewoon wachten tot na de verkiezingen, wat er met allemaal regelingen gebeurt, totdat de IND dingen heeft opgelost.

[2:15:17] Dan kunnen wij in de tussentijd dus niks doen als Tweede Kamer.

[2:15:20] Of zegt u toch, er zijn wel een aantal dingen die we al op korte termijn kan doen?

[2:15:26] Het is bijna een open deur mevrouw de voorzitter, maar u heeft het instrument, alleen u heeft er zo weinig liefde voor en dat is de spreidingswet.

[2:15:33] Ingewikkelder is het niet, echt niet.

[2:15:35] En ik snap heel goed dat er hele lange wachtlijsten zijn bij de IND.

[2:15:40] Maar het is toch ook een beetje het eject van de overheid als we niet meer in staat zijn om dat gewoon op te lossen.

[2:15:47] Het is ook geen werelds probleem.

[2:15:49] Dus laten we kijken hoe we dat kunnen doen.

[2:15:51] Er werken hele verstandige mensen bij de Rijksoverheid.

[2:15:53] Dus laten we ons ook niet de put in praten.

[2:15:56] En laten we ook niet degenen die er nu ook niet zijn in dit debat en daar politiek gewin van denk te trekken, in hun gelijke bevestigen.

[2:16:04] Dat is echt niet nodig.

[2:16:05] Dus ik denk als je de spreidingswet omarmt en zegt dat is gewoon niet een doel op zich, maar het helpt nu om orde op zaken te stellen, om het gewoon netjes voor elkaar te krijgen, dan ga je echt mee te smaken.

[2:16:15] Want toch even aansluiten op uw eerste vraag.

[2:16:17] We zien natuurlijk op dit moment in Nederland in diverse gemeenten echt problemen met jongeren.

[2:16:22] U doelde daar ook.

[2:16:23] Het zijn diverse grote steden, maar ook op kleinere plaatsen speelt dat.

[2:16:27] Dat heeft van deel met uitzichtloosheid te maken, met name van Syrische jongens, die gewoon niet weten waar ze aan toe zijn, twijfelen.

[2:16:32] En de heer Kapteijn zei het wel terecht, denk ik.

[2:16:35] Het kan ook voor Nederlandse jongeren, die ook in goede omstandigheden opgroeien, vragen je soms ook afvoert, kan dat ze aan de verkeerde kant van de medaille terechtkomen.

[2:16:43] En dat geldt voor deze groep ook, alleen het risico is natuurlijk nog veel groter.

[2:16:46] Dus door stabiliteit te borgen en dus die spreidingswet uit te voeren, kun je dat gewoon veel beter

[2:16:51] Dus ik denk echt dat we het wel hebben.

[2:16:53] Maar goed, we moeten er een beetje liefde voor gaan tonen en ermee aan de slag gaan.

[2:16:58] Dank.

[2:16:58] Andere sprekers?

[2:17:00] Ik wil er bij aansluiten.

[2:17:03] De Syrische jongeren zijn soms daden, maar ook slachtoffer.

[2:17:09] Voor hen geldt dat goede zorg en begeleiding ontzettend belangrijk is.

[2:17:16] Wat kunnen we vandaag doen?

[2:17:17] Als we wachten tot alles opgelost is... Dat is een verantwoordelijkheid die we vanuit COA hebben.

[2:17:24] Dus dat is het.

[2:17:24] Nee, ook wij moeten elke dag kijken of het beter kan.

[2:17:27] En ook verbeteringen blijven doorvoeren.

[2:17:29] Wat voor ons heel belangrijk is, is dat wij ook nu al, los van de afspraken die op papier gemaakt zijn, maar dat die afspraken ook in de begroting terugkomen, namelijk over stabiele financiering.

[2:17:39] Wij moeten nu echt gaan werken aan stabiele opvang.

[2:17:42] En ik snap dat geredeneerd wordt.

[2:17:44] Nou ja, de begroting in 2027, dat duurt nog even.

[2:17:48] Maar voor ons betekent dat wij nu al afspraken maken over de opvang voor 2027 en verder.

[2:17:53] En dat gaat niet met een begroting zoals die er nu ligt.

[2:17:57] En dat leidt ertoe dat wij wel afspraken kunnen maken voor hele dure opvang van één jaar, die net zo duur kost, of net zoveel kost, als vijf jaar reguliere opvang.

[2:18:07] Dat is natuurlijk heel krom.

[2:18:09] Dus dat is wat de Kamer vandaag kan doen.

[2:18:11] Zorg dat we ook voor de langere termijn een stabiele begroting hebben.

[2:18:15] In ieder geval voor de basis die we met elkaar ook hebben bepaald en waar ook eerder ook is gezegd die 41.000.

[2:18:23] Maar eigenlijk nu dus nog voor die plekken, echt voor de toekomst.

[2:18:31] Als laatste antwoord.

[2:18:33] niet te vlug accepteren dat het niet op korte termijn kan, als het op korte termijn moet.

[2:18:39] Door een aantal keren heeft de rechter bevestigd dat je een soort noodmaatregel niet kunt nemen op het moment dat er geen aanleiding voor is.

[2:18:48] En het verlengen van de asielprocedure met negen maanden is daar één van.

[2:18:52] Daarvan heeft het Hof van Justitie gezegd.

[2:18:54] Als je niet een plotselinge toename hebt, mag je dat middel gewoon niet gebruiken.

[2:19:00] Afgelopen maand had Ierland alle

[2:19:03] asielzoekers op straat gezet omdat ze te weinig plaatsen hadden en het Hof van Justitie zegt tegen Ierland dat is niet goed genoeg, dat kan niet.

[2:19:12] Dus het is ook op het moment dat het zo'n maatschappelijke opgave is dat mensen die te lang in de asielopvang verblijven uiteindelijk problemen op gaan leveren.

[2:19:22] dan moet je ervoor zorgen dat dat niet meer zo is en ook gaan kijken wat er nou toe leidt dat die asielprocedures veel te lang zijn, dat die verhuizingen er zoveel zijn en niet te vlug accepteren dat iets niet kan op het moment dat iets gewoon niet volgens de regels gaat.

[2:19:41] Nog een aanvulling?

[2:19:46] Het lijkt een klein punt, maar dat is jeugdzorg.

[2:19:48] Als het gaat over de opvang van ANV'ers... veel gemeenten zeggen dat als er jongeren zijn die gebruik moeten maken van jeugdzorg... dan kunnen we dat niet betalen, want daar is al een groot tekort.

[2:19:58] Dus dat is ook, merk ik in mijn gesprekken met gemeenten, soms ook een beperking om een ANV-locatie toe te staan.

[2:20:06] En ik denk dat het echt niet gaat om grote bedragen, zeker niet op het geheel, maar meer over de verdelingen daarvan over de gemeente.

[2:20:15] Dan kijken we naar de volgende vraag.

[2:20:20] Ik vond dat de heer Klaassen dit ook heel mooi zei door te zeggen... accepteer niet dat het niet kan op korte termijn, als het moet.

[2:20:27] Ik zie diezelfde houding ook bij de heer Kapteijns en de heer Boumans.

[2:20:30] We moeten dit kinderen niet aandoen.

[2:20:32] Dat hoeven we niet te accepteren in een rijk en welvarend land.

[2:20:38] Ik heb eigenlijk nog één specifieke vraag.

[2:20:40] Ik ga niet in herhaling vallen, want jullie hebben al heel heldig uit wat er moet gebeuren.

[2:20:45] Maar ik heb toch nog één vervolgvraag aan de heer Kapteijns.

[2:20:49] Wat heeft het COA nodig om, behalve dan stabiele financiering met opvang, et cetera, de dingen die al genoemd zijn, om de verhuisbewegingen te beperken?

[2:20:57] Kan het COA daar nog iets aan betekenen of moet dan niets veranderen aan de zijde van de IND?

[2:21:01] Want daar las ik ook iets over in jullie paper.

[2:21:02] Dat zou ik graag nog horen.

[2:21:04] De heer Kapteijns.

[2:21:05] Ja, dank u wel voorzitter voor deze vraag.

[2:21:07] Er zijn een aantal redenen voor verhuizingen inderdaad.

[2:21:10] Eén is de IND-procedure.

[2:21:13] Daar ligt een uitvoeringsagenda flexibilisering asielketen, vastgesteld ook door het kabinet, met als doel om het aantal verhuizingen terug te dringen.

[2:21:20] Dus zorgen voor dat mensen niet moeten te verhuizen voor de asielprocedure.

[2:21:25] Ik denk dat het, als u vraagt voor wat kunnen we doen, is vooral het kabinet oproepen, het demissionair kabinet oproepen om daar snel uitvoering aan te geven.

[2:21:35] Dat is denk ik een hele belangrijke.

[2:21:37] De tweede reden van verhuizing is het sluiten en openen en sluiten van locaties.

[2:21:41] Dus daarvan zou vooral de oproep zijn naar gemeenten waar we nu tijdelijke locaties hebben verlengd deze locaties.

[2:21:48] Ook deze maand gaan er weer heel veel locaties dicht.

[2:21:51] Er werd net al gerefereerd aan de situatie in Te Apel.

[2:21:54] We hebben net naar buiten gebracht dat Te Apel voor het eerst in tien maanden weer boven de 2000 is gekomen.

[2:21:59] Veel mensen zeggen voei, wat stom dat dat gebeurd is.

[2:22:04] Ik kan u verzekeren, het is een wonder dat het tien maanden geleden is.

[2:22:07] Er is elke dag keihard gewerkt om dat aantal onder de 2000 te houden.

[2:22:12] En dat heeft ook voor een groot deel te maken met sluitende locaties.

[2:22:15] Ook nogmaals, deze maand, volgende maand gaan er weer locaties dicht.

[2:22:19] Dus dat zou een belangrijke oproep zijn om locatie die er zijn zo lang mogelijk te verlengen.

[2:22:23] En soms kan het niet.

[2:22:25] Omdat er de sloophamer al besteld is, om maar even zo te zeggen.

[2:22:29] Maar heel vaak kan het wel.

[2:22:30] Dus dat zou mijn volgende oproep zijn.

[2:22:36] Dat was hem dan.

[2:22:38] Dan sluit ik bij deze ronde tafel.

[2:22:41] Dank ook aan deze drie gastsprekers.

[2:22:45] Er is nog een commissiedebat over twee weken gepland over dit onderwerp.

[2:22:50] En dan zullen we vast deze onderwerpen en suggesties in meenemen.

[2:22:53] Maar dat zult u dan allemaal zien.

[2:22:55] Dank, fijne avond.