Maatschappelijk domein (inclusief huiselijk geweld, kindermishandeling en geweld in afhankelijkheidsrelaties)

[0:00:00] Hartelijk welkom op de publieke tribune, mensen die thuis meekijken.

[0:00:16] Hartelijk welkom aan de staatssecretaris en haar ondersteuning.

[0:00:21] Van de zijde van de Kamer zijn aanwezig mevrouw Van der Werf, D66, mevrouw Westerveld, GroenLinks, PvdA, mevrouw Bruining, NSC, mevrouw Bekker, VVD, de heer Krul, CDA.

[0:00:33] Maar ik ga eerst even beginnen met de dienstmededelingen.

[0:00:36] Allereerst, er is een hoofdelijke stemming rond kwart voor zes.

[0:00:40] Wij zullen proberen dat zo nauwkeurig mogelijk in de gaten te houden.

[0:00:44] Dat betekent dat ik daarvoor de vergadering zal schorsen.

[0:00:51] Dat betekent ook dat het qua tijd wat lastiger wordt om de volledige tijd te benutten.

[0:00:57] We hebben een eindtijd van half acht.

[0:01:00] Ik stel voor vier interrupties, mits u dat redelijk kort en bondig doet.

[0:01:15] En een interruptie eindigt altijd met een vraagteken, zeg ik erbij.

[0:01:20] Mocht dat niet lukken, dan betekent dat gewoon dat we minder interrupties hebben in de termijn van de staatssecretaris.

[0:01:26] En dat zou ik ook niet willen.

[0:01:27] Dus mijn oproep is om daarbij enige zelfdiscipline te betrachten.

[0:01:33] Tot zover de huishoudelijke mededelingen.

[0:01:36] Dan geef ik het woord aan mevrouw Van der Werff voor haar bijdrage.

[0:01:39] En u heeft vier minuten spreektijd, net als alle andere leden.

[0:01:44] Dank u wel, voorzitter.

[0:01:46] Afgelopen zomer sprak boekdelen over huiselijk geweld en femicide in Nederland.

[0:01:51] Een jonge vrouw uit Almere die door haar partner om het leven werd gebracht.

[0:01:55] Een man die zijn ex neersteekt omdat hij gewoon zijn kinderen wil zien.

[0:02:00] En een vrouw uit Gouda die wordt vermoord voor de ogen van haar kinderen, terwijl ze al aangifte had gedaan en was gevlucht naar een blij van mijn lijf huis.

[0:02:09] Zij zijn niet alleen.

[0:02:10] De cijfers zijn schrikbarend.

[0:02:13] 1,3 miljoen Nederlanders die slachtoffer zijn van huiselijk geweld.

[0:02:17] 200.000 slachtoffers van intieme terreur en 120.000 kinderen die slachtoffer worden van kindermishandeling.

[0:02:25] Maar de prioriteit om dit aan te pakken, om hun te beschermen, blijft achter.

[0:02:31] Voorzitter, we moeten af van een aantal verkeerde aannames als we het hebben over huiselijk geweld.

[0:02:37] Want het speelt niet alleen bij mensen die het sociaal-economisch wat minder hebben.

[0:02:41] Niet bij elke vechtscheiding hebben er daadwerkelijk twee schuld.

[0:02:46] En het gaat niet alleen om blauwe plekken of fysiek geweld.

[0:02:49] En het stopt zeker niet als een vrouw een relatie verbreekt.

[0:02:54] Sterker nog, dan belanden ze vaak in de meest gevaarlijke fase.

[0:02:59] Herkent de staatssecretaris deze signalen?

[0:03:02] Door handelingsverlegenheid of gebrek aan kennis en mogelijkheden worden signalen niet altijd goed opgepakt.

[0:03:09] Door slechte informatieuitwisseling en versnippering komen die signalen ook niet samen.

[0:03:14] En geweld wordt nauwelijks meegewogen bij beslissingen rondom omgang en gezag in de rechtbank, waardoor slachtoffers van geweld en hun familie nog langer in onveiligheid blijven zitten.

[0:03:25] Kan de staatssecretaris aangeven welke maatregelen zij op korte termijn gaat nemen om dit soort knelpunten weg te nemen?

[0:03:32] En hoe staat het met de uitvoering van onze motie om te verkennen of Klaars Laal ook in Nederland uitgevoerd kan worden?

[0:03:38] wordt er inmiddels gewerkt aan één systeem waarin meldingen van huiselijk geweld inzichtelijk worden voor alle partners, zodat er niet steeds nieuwe aangiften nodig zijn en een nieuwe hulpverlener moet worden gezocht om het verhaal opnieuw te vertellen.

[0:03:53] En hoe staat het met de invoering van de 24-7-chatlijn voor slachtoffers van intieme terreur?

[0:03:59] En met de wet strafbaarstelling psychisch geweld?

[0:04:02] Kan dat proces echt niet sneller?

[0:04:06] Voorzitter, vandaag dien ik namens D66 een initiatiefnota in om geweld achter de voordeur te stoppen.

[0:04:12] En ik overhandig deze straks graag aan de staatssecretaris.

[0:04:16] En gelukkig worden sommige problemen van links tot rechts gedragen.

[0:04:20] Ik ben dan ook blij dat GroenLinks, PvdA, VVD en NEC deze nota mede ondertekenen.

[0:04:26] De politieke steun vanuit de Kamer is er en ik verwacht eerlijk gezegd ook dat die er blijft.

[0:04:32] Laten we doorpakken.

[0:04:33] Door een wettelijke meldplicht in te voeren voor hulpverleners, leraren en artsen.

[0:04:38] Door in te zetten op brede scholing over huiselijk geweld.

[0:04:42] Van de baliemedewerker bij de politie tot en met de familierechter.

[0:04:46] door een Nederlandse versie van Claire's Law in te voeren, door de veiligheid van het slachtoffer voorop te zetten in zaken rondom omgang en gezag en bij scheidingen altijd te screenen op huiselijk geweld.

[0:04:59] Kan de staatssecretaris op deze voorstellen reageren?

[0:05:03] Slachtoffers van geweld moeten op ons kunnen rekenen en ik hoop dat we hier zo snel mogelijk concrete stappen in kunnen zetten.

[0:05:10] Dank u wel, voorzitter.

[0:05:13] Dank u wel.

[0:05:13] Dan wil ik de bodemvragen om de notitie ook in ontvangst te geven en die aan de staatssecretaris aan te bieden.

[0:05:43] Dank u wel.

[0:05:44] Dan is nu het woord aan mevrouw Westerveld namens GroenLinks Partij van de Arbeid.

[0:06:05] Als we Nederland zouden uittekenen in een organogram, dan zouden we allemaal hoofdpijn krijgen.

[0:06:12] Want op papier zijn veel rechten en plichten goed geregeld in wetgeving.

[0:06:16] Maar de praktijk is dat die vele stelsels, instanties, organisaties, uitvoeringsinstanties, akkoorden, dat steeds meer mensen niet meer goed de weg weten te vinden.

[0:06:27] Dat heeft grote gevolgen voor grondrechten, voor bestaanszekerheid, maar ook voor veiligheid.

[0:06:33] Neem femicide.

[0:06:35] En ik denk dat het onderwerp vandaag nog meer wordt besproken.

[0:06:38] Een op de acht dagen wordt een vrouw vermoord, vaak door een partner of iemand in de naaste omgeving.

[0:06:43] Ruim 40 procent van de vrouwen heeft fysiek of seksueel geweld meegemaakt.

[0:06:48] En ik kan zo nog wel even doorgaan met een lijstje aan zorgwekkende cijfers waaruit blijkt hoe erg het is.

[0:06:52] En dit is ook al jarenlang bekend.

[0:06:55] Al jarenlang weten wij hier, maar ook alle vrouwen in deze samenleving, wat het is om je onveilig te voelen en welke enorme gevolgen dat heeft.

[0:07:03] Maar al jarenlang zien we ook dat er veel te weinig gebeurt.

[0:07:06] En ik ben ook heel blij dat naast mevrouw Van der Werff ook mijn collega, Sange-Jong Mutler, hier heel alert op is.

[0:07:11] Zij heeft een tijdje geleden een initiatiefnota geschreven, specifiek over femicide.

[0:07:16] En dat is ook de reden dat ik hier niet vandaag heel veel vragen ga stellen aan de staatssecretaris, omdat dit op 22 september uitgebreid gaat worden besproken.

[0:07:24] Maar ik hoop wel dat haar plannen natuurlijk op brede steunen kunnen regelen, want volgens mij zien we allemaal dat de nood enorm is.

[0:07:31] Maar neem bijvoorbeeld ook het thuiszitterspact.

[0:07:33] In 2016 is afgesproken dat er in 2020 geen enkel kind meer thuis zal zitten zonder onderwijs.

[0:07:39] Inmiddels zijn we in 2025, en blijkt uit cijfers van Balans, dat minstens 70.000 kinderen thuis zitten zonder onderwijs.

[0:07:47] En dat er ook enorme problemen zijn met het leerlingenvervoer.

[0:07:50] Maar als we dan het ministerie van OCW erop aanspreken, dan wordt verwezen naar gemeenten.

[0:07:55] Ik geef deze voorbeelden omdat het vaak niet duidelijk is waar nou die eindverantwoordelijkheid ligt.

[0:08:01] Bijvoorbeeld de jeugdzorg.

[0:08:03] Een op de zeven kinderen maakt hier inmiddels gebruik van, vinden we allemaal onwenselijk, wil iedereen wat aan doen.

[0:08:09] Kinderen bewegen ook steeds minder.

[0:08:11] Naar schatting 120.000 kinderen die te maken krijgen met een vorm van kindermishandeling.

[0:08:15] Maar ook daar, als we dan het kabinet aanspreken, wordt verwezen naar gemeenten die wijzen door naar instellingen.

[0:08:20] Dus heel vaak is die eindverantwoordelijkheid onduidelijk.

[0:08:25] Of bijvoorbeeld dakloosheid.

[0:08:26] Met heel veel bombarie werd het nationale actieplan dakloosheid gepresenteerd.

[0:08:30] Met het doel dat dakloosheid in 2030 verleden tijd is.

[0:08:34] Maar het aantal dakloze mensen stijgt alleen maar.

[0:08:36] Gisteren luidde de Amsterdamse kinderombudsman de noodklok over het aantal dakloze gezinnen dat groeit.

[0:08:41] En die ook de dupe zijn van een versnipperd systeem.

[0:08:44] Dus graag een reactie van deze staatssecretaris.

[0:08:47] Want er zijn ontzettend veel goede bewezen initiatieven om jongerendakloosheid te voorkomen.

[0:08:53] Het bouwdepot bijvoorbeeld, waarbij jongeren financieel worden ontlast zodat ze een opleiding kunnen volgen of een bedrijf kunnen starten.

[0:08:59] En dat wordt ook erkend door deze staatssecretaris.

[0:09:02] Maar toch is het maar in een beperkt aantal gemeenten mogelijk door weer regelgeving vanuit dezelfde overheid, vanuit het ministerie van SZW.

[0:09:09] Die zegt ja, het kan wel, maar we moeten het wel passen binnen de kaders van de participatiewet.

[0:09:14] Dus we hebben hier landelijk beleid dat eigenlijk ander landelijk beleid in de weg zit, maar ook lokaal beleid in de weg zit.

[0:09:19] En wie zijn we aan de dupe?

[0:09:21] Dat zijn mensen die in een kwetsbare positie zitten.

[0:09:23] Dus graag een reactie van de staatssecretaris.

[0:09:25] En hoe gaat zij nou zorgen dat dit soort bewezen goede initiatieven ook echt doorgezet kunnen worden en uitgebreid kunnen worden?

[0:09:32] Ik heb een motie een tijd geleden ingediend en daardoor is het actieplan passende zorg voor dakloze mensen uit dit jaar gekomen.

[0:09:41] Inmiddels lees ik dat er negen zorgkantoorregio's zijn die zich hebben aangemeld voor de pilotregio's.

[0:09:48] Hartstikke mooi.

[0:09:49] Maar als ik dan lees wat ze gaan doen, dan is dat toch heel veel handreikingen, samenwerkingsafspraken, aan de slag gaan met geleerde lessen.

[0:09:56] En dan blijft mijn vraag aan deze staatssecretaris, waar blijft dan ook het ministerie?

[0:10:00] Dat gaat over wonen.

[0:10:02] woningen nodig.

[0:10:04] Graag een reactie van de staatssecretaris.

[0:10:06] Dit is echt een zwakke plek in het plan.

[0:10:09] Ik rond bijna af met het thema wonen voor mensen met een beperking.

[0:10:13] Ook dat is een heel groot probleem.

[0:10:15] Ik heb een tijd geleden een punt gemaakt over de focuswoningen.

[0:10:18] Er komt een onderzoek

[0:10:19] Ik ben heel benieuwd wanneer dat onderzoek er gaat komen, maar ook of in dat onderzoek ook breder wordt gekeken naar bijvoorbeeld hoe zit het nou met het hoger management, want ik hoor van een aantal cliënten dat er wel veel wordt gevraagd over de zorg die ze krijgen van de ADL'ers, de mensen die hulp geven, maar daar gaat het juist heel goed mee.

[0:10:36] Dus graag een reactie van de staatssecretaris hierop.

[0:10:40] Ik wilde nog een prachtig einde maken, maar volgens mij ben ik aan mijn tijd.

[0:10:45] Dank u wel voor uw bijdrage.

[0:10:51] Dank, voorzitter.

[0:10:52] Iedere acht dagen wordt in ons land een vrouw vermoord.

[0:10:55] Femicide.

[0:10:57] De afgelopen tijd zijn het trouwens geen acht dagen meer.

[0:10:59] Elke keer weer een leven verloren.

[0:11:01] Vaak na een lange geschiedenis van signalen die gemist zijn.

[0:11:05] Dit is onacceptabel.

[0:11:07] Het is een stille pandemie die we niet langer kunnen bagataliseren.

[0:11:11] Femicide vraagt om een harde, integrale aanpak.

[0:11:14] Van preventie tot bescherming tot vervolging.

[0:11:17] Mijn fractie, Nieuw Sociaal Contract, heeft via een motie verzocht om te onderzoeken of het nummer 116 effectief kan worden ingezet als nationale hulplijn voor slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties.

[0:11:28] Want juist in die eerste momenten van paniek en gevaar is directe hulp cruciaal.

[0:11:33] Kan de staatssecretaris vandaag helder aangeven hoe het staat met de uitvoering van deze motie?

[0:11:38] Slachtoffers hebben geen tijd om te wachten.

[0:11:41] Daarnaast blijft het aanstellen van een nationaal coördinator huiselijk geweld en femicide voor ons een topprioriteit.

[0:11:47] Er liggen moties, er liggen rapporten, maar we zien nog te weinig beweging.

[0:11:51] Welke prioriteiten stelt de staatssecretaris hier de komende maanden?

[0:11:55] En hoe waarborgt de staatssecretaris dat er nu daadwerkelijk regie komt?

[0:11:58] Zonder centrale sturing blijft de aanpak versnipperd.

[0:12:01] En dat kunnen we ons bij deze problematiek niet veroorloven.

[0:12:04] Voor femicide is een grotere aanpak dan slechts signalen opvangen nodig.

[0:12:08] Het gaat ook om opvang en het bieden van veiligheid.

[0:12:10] Kan de staatssecretaris meer toelichten over de huidige stand van zaken van veilige opvangplekken voor vrouwen die slachtoffers zijn van huiselijk geweld en intieme terreur?

[0:12:19] Vindt de staatssecretaris dat dit genoeg plekken zijn of zijn er meer nodig en hoe gaat de staatssecretaris dit dan regelen?

[0:12:25] Voorzitter, ik wil ook stilstaan bij de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.

[0:12:30] Die is verplicht, maar de adequate opvolging, terwijl slachtoffers de regie verliezen en het vertrouwen in instanties verliezen, leidde toch niet tot de juiste opvolging.

[0:12:39] Het Verwij Jonker Instituut wees hier al op.

[0:12:42] Internationale afspraken, zoals het Verdrag van Istanbul, verplichten ons om slachtoffers actief te betrekken en samen te werken met gespecialiseerde hulporganisaties.

[0:12:51] Kan de staatssecretaris toezeggen dat zij de meldcode herziet, zodat samenwerking met slachtofferorganisaties bij structureel geweld altijd verplicht wordt?

[0:13:00] Ik ben trots en dankbaar dat we vandaag een initiatiefnota tegen femicide hebben kunnen presenteren samen met mijn collega's van D66, GroenLinks, Partij van de Arbeid en de VVD.

[0:13:09] Wij presenteren samen belangrijke stappen en doelen om Nederland veiliger te maken voor onze vrouwen.

[0:13:14] Ik hoop dan ook dat deze nota gaat leiden tot concrete veranderingen en verbeteringen.

[0:13:19] Dan de dakloosheid.

[0:13:20] De situatie is nijpend, de winter staat voor de deur.

[0:13:23] De cijfers lopen uiteen, omdat we nog steeds geen betrouwbare landelijke telling hebben.

[0:13:27] Dat alleen al is pijnlijk.

[0:13:29] We weten niet eens hoeveel mensen er op straat leven, terwijl de crisis elke dag zichtbaar is in onze steden.

[0:13:34] Met de komende winter wil ik graag vragen aan de staatssecretaris.

[0:13:38] Hoe gaat de staatssecretaris ervoor zorgen dat de criteria voor de winteropvang worden verruimd?

[0:13:42] Hoe gaat zij erop aandringen bij gemeenten en de VNG dat iedere dak- en thuisloos in iedere gemeente dezelfde mogelijkheden heeft voor een gepaste opvang?

[0:13:50] De ethos light-methode kan overigens de telling oplossen.

[0:13:53] Deze methode wordt in vrijwel alle Europese landen al gebruikt en levert daar bruikbare resultaten op.

[0:13:58] Toch blijft Nederland hangen in een langdurige pilotfase.

[0:14:02] Voorzitter, een pilot terwijl kinderen in de kou slapen en gezinnen in de opvang worden geplaatst, is niet uit te leggen.

[0:14:08] Het is alsof we eerst willen onderzoeken of het water nat is, terwijl de mensen verdrinken.

[0:14:12] Voorzitter, het is dus zinloos om te blijven testen terwijl gezinnen op straat belanden.

[0:14:17] Ik roep de staatssecretaris op om de pilotfase te beëindigen en ETHOS Light de standaard te maken.

[0:14:22] Alleen met betrouwbare cijfers kunnen we gericht beleid voeren, opvangcapaciteit plannen en gemeenten ondersteunen.

[0:14:28] En laten we prioriteit geven aan de meest kwetsbare groep, gezinnen met minderjarige kinderen.

[0:14:32] Want het kan niet zo zijn dat kinderen opgroeien zonder een dak boven hun hoofd, terwijl wij in dit huis blijven praten over definities en pilots.

[0:14:40] Tot slot, voorzitter.

[0:14:41] Het gaat hier niet om losse thema's, maar om het weefsel van onze samenleving.

[0:14:45] Vrouwen die veilig moeten zijn in hun huis.

[0:14:47] Kinderen die beschermd moeten worden tegen mishandeling.

[0:14:50] Gezinnen die niet op straat mogen belanden.

[0:14:53] NSC is hier voor regie, voor bescherming en voor menselijke waardigheid.

[0:14:57] Dank u wel.

[0:14:59] Dank u wel.

[0:15:00] Dan is het woord aan mevrouw Becker namens de VVD.

[0:15:07] Dank u wel.

[0:15:08] We zijn deze zomer opgeschrikt door vreselijke gebeurtenissen waar vrouwen niet veilig bleken te zijn op straat.

[0:15:15] achter hun eigen voordeur.

[0:15:17] En ik ga genoemde cijfers niet herhalen, maar misschien nog toevoegen dat het ook zo is dat één op de acht vrouwen slachtoffer is van verkrachting.

[0:15:24] Dat meer dan de helft van de vrouwen seksueel geweld of ongewenste aanrakingen ervaart.

[0:15:29] Dat bijna 1,3 miljoen Nederlanders slachtoffer is van huiselijk geweld en ook 120.000 kinderen hiermee te maken krijgen.

[0:15:36] En bij 185.000 personen is het geweld structureel.

[0:15:39] En het gaat allemaal om verwoeste levens, voorzitter.

[0:15:42] En dat moet ons niet alleen boos en bezorgd maken, het moet ons aanzetten tot actie.

[0:15:46] En dat zijn we gelukkig al een aantal jaar aan doen.

[0:15:48] En vandaag hebben we daar ook weer een mooie initiatiefnota met vier partijen aan toe kunnen voegen.

[0:15:53] En ik ben heel dankbaar dat de staatssecretaris hier vandaag is, want ga er maar aan staan om al deze problematiek op je bord te krijgen, om het debat met ons aan te gaan.

[0:16:01] Ik wil onszelf als Kamer vandaag een spiegel voorhouden.

[0:16:04] Wij hebben vandaag een debat met meer dan dertig geagendeerde brieven uit een periode vanaf 2021 tot nu.

[0:16:12] Dat betekent dat sommige brieven vier jaar lang bij ons hebben gelegen zonder dat we ze hier in huis met een staatssecretaris bespreken.

[0:16:18] Dat moeten we beter doen, want deze onderwerpen verdienen ook onze voortdurende aandacht.

[0:16:23] Maar het goede nieuws is dat we stappen zetten.

[0:16:25] De nieuwe wet seksuele misdrijven is aangenomen.

[0:16:28] Die stelt seksueel contact zonder wederzijdse instemming strafbaar en maakt seksuele straatintimidatie vervolgbaar.

[0:16:34] En de eerste veroordelingen hebben we gezien.

[0:16:37] Ook is er een regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag die goed werk doet.

[0:16:41] En er ligt een actieplan femicide, ook na werk van deze Kamer.

[0:16:45] Maar er ontbreken nog essentiële elementen, niet zozeer op papier als wel in de uitvoering.

[0:16:51] Zoals een meldpunt voor rode vlaggen en snellere strafbaarstelling van psychisch geweld.

[0:16:55] Ik lees in de stukken dat we tot de tweede helft van 2026 moeten wachten tot überhaupt wetgeving in consultatie gaat.

[0:17:02] Waarom moet dat zo lang duren?

[0:17:03] En waar blijft de meldplicht voor zorg en onderwijs zodat signalen niet achterblijven in spreekkamer of klaslokaal?

[0:17:09] Hoe gaat Nederland voldoen aan de EU-richtlijn ter bestrijding van geweld tegen vrouwen, die ons verplicht tot het inrichten van een 24-7 rape center?

[0:17:17] Hoe gaan we zorgen voor een aanpak met één casusregisseur in het geval van huiselijk geweld of kindermishandeling?

[0:17:23] Voorzitter, ik sprak een expert op het terrein van huiselijk geweld en die noemde een voorbeeld van een kind die via de jeugdzorg gediagnosticeerd werd met ADHD, terwijl achteraf bleek dat het drukke gedrag kwam door de geweldsproblematiek van een vader die al jarenlang de moeder terroriseerde.

[0:17:37] maar instanties praten te weinig met elkaar.

[0:17:39] Is de staatssecretaris bereid met Filomena te spreken, waar instanties minder langs elkaar heen en meer samenwerken?

[0:17:46] En kunnen we die aanpak uitrollen door heel Nederland?

[0:17:49] Hoe kijkt de staatssecretaris aan tegen het kennisniveau bij hulpverleners bij Veilig Thuis over de rode vlaggen van bepaalde vormen van geweld, zoals femicide, maar ook eergerelateerd geweld?

[0:17:58] Veel modules lijken nu vrijwillig te zijn voor medewerkers van Veilig Thuis.

[0:18:02] kunnen deze verplicht worden gesteld?

[0:18:04] Hoe gaat het met de wachtlijsten en doorlooptijden?

[0:18:06] En starten inderdaad de pilots met het vroegtijdiger inzetten van het tijdelijk huisverbod binnenkort?

[0:18:11] En zo ja, hoe?

[0:18:13] Wanneer worden de uitkomsten verwacht van het onderzoek naar het eerder kunnen verplichten van een hulpverleningstraject voor potentiële daders?

[0:18:19] Want we willen de daders achter slot en grendel en niet onschuldige vrouwen jarenlang in een blij van mijn lijf huis.

[0:18:25] En het lastige is tot slot, voorzitter.

[0:18:27] De helft van mijn vragen gaat de staatssecretaris van moeten beantwoorden dat zij dit met een collega moet gaan bespreken.

[0:18:32] En dat respecteer ik, maar de VVD ziet ook dat dit onderwerp daardoor versnipperd is en heel traag gaat.

[0:18:38] En daarom zouden wij een nationaal coördinator vrouwenveiligheid willen voorstellen, die de invalshoek van VWS, van justitie, van OCW aan tafel heeft en meters kan maken, ook als een kabinet demissionair is, ook als er verkiezingen zijn.

[0:18:51] Hoe kijkt de staatssecretaris daarnaar?

[0:18:53] Dank voorzitter.

[0:18:55] Dank u wel voor uw bijdrage en dan is het woord aan de heer Krul namens het CDA.

[0:19:02] Voorzitter, dank u wel.

[0:19:03] En ik sluit me aan bij de woorden van mevrouw Becker.

[0:19:06] Er staan ongelooflijk veel brieven op deze agenda en dat is enerzijds een spiegel voor de Kamer zelf, dat we dit onderwerp veel vaker moeten behandelen.

[0:19:13] Maar tegelijkertijd is ook de realiteit dat het dus onmogelijk zal zijn om recht te doen aan tal van belangrijke onderwerpen die vandaag ook op de agenda staan.

[0:19:22] En ook ik zal me beperken tot slechts enkele.

[0:19:25] En ook ik zal me in ieder geval richten op de actualiteit.

[0:19:28] En dat is ook brood nodig en dat gaat natuurlijk

[0:19:30] over femicide.

[0:19:32] Iedereen moet zich veilig kunnen voelen, voorzitter.

[0:19:34] Op straat en in de privéomgeving.

[0:19:36] En de hoeveelheid recente gebeurtenissen rondom geweld richting vrouwen, vrouwenmoord, laten zien dat dit verre van het geval is.

[0:19:44] En in de aanpak, signalering en informatiedeling rondom geweld tegen vrouwen is een wereld te winnen.

[0:19:49] Want die aanpak is versnipperd, voorzitter.

[0:19:51] En wat ons betreft moeten er drie dingen centraal staan.

[0:19:53] Voegsignalering, bescherming van slachtoffers en een structurele borging van de aanpak.

[0:19:58] Rode vlaggen, zoals stalking of dwingende controle, worden nog steeds niet goed herkend en informatie hierover kan nog steeds niet goed worden gedeeld tussen de hulporganisaties.

[0:20:07] En we hebben vandaag kunnen lezen in het nieuws dat de politie meer onderzoek gaat doen naar zogenaamde niet-fatale-wurgingen.

[0:20:12] Dat is mooi nieuws, maar kan de staatssecretaris ook vertellen of er maatregelen worden genomen, bijvoorbeeld rondom de registratie van niet-fatale-wurgingen, als het gaat om de informatiedeling tussen de politie, artsen, Veilig Thuis, de vrouwenopvang?

[0:20:26] Kunnen we dat ergens borgen, voorzitter?

[0:20:29] Wanneer een vrouw te maken krijgt met huiselijk geweld, stalking of niet fatale worgingen, zien we dat de vrouw in veiligheid wordt gebracht, naar een noodopvang gaat of een ander veilig onderkomen moet zoeken.

[0:20:39] Maatregelen worden genomen om de veiligheid te waarborgen.

[0:20:42] Maar dat gaat tegelijkertijd voorbij aan het feit dat de dader, de man die het huiselijk geweld vaak pleegt, thuisblijft en hooguit soms een contactverbod krijgt.

[0:20:51] Zou volgens de staatssecretaris niet veel meer de focus moeten liggen op maatregelen die gericht zijn op de dader in plaats van op het slachtoffer?

[0:20:58] En ik vond het mooi hoe de VVD dat net zei.

[0:21:01] Niet het slachtoffer, maar de dader achter slot en grendel.

[0:21:05] Mooi.

[0:21:06] Voorzitter, in 2019 kwam de Nationale Ombudsman al met het onderzoek vrouwen in de kwel.

[0:21:11] Over allerlei knelpunten in de vrouwenopvang.

[0:21:13] En in 2024 kwam het VNG-pas met de richtlijn vrouwen uit de knel.

[0:21:18] Een richtlijn voor gemeentes als het gaat om het inregelen van vrouwenopvang.

[0:21:21] En helaas zien we een ongelooflijk versnipperd beeld.

[0:21:25] De ene gemeente gaat er heel voortvaardig mee aan de slag en de andere niet.

[0:21:29] Kan de staatssecretaris daar meer regie op nemen?

[0:21:31] Dan, voorzitter, nog twee andere onderwerpen die ik toch wil bespreken.

[0:21:34] Het eerste gaat over oudere mishandeling, want ook dit was weer in het nieuws.

[0:21:38] Het meest recente prevalentieonderzoek uit 2018, redelijk oud, schat in dat één op de twintig oudere slachtoffer is geworden van oudere mishandeling.

[0:21:46] En dat zijn al op zich zelfschrikbarende cijfers, voorzitter.

[0:21:49] Maar bij Veilig Thuis zien we dat er steeds minder meldingen binnenkomen.

[0:21:52] En dan zou je denken dat is goed nieuws, maar dat is het waarschijnlijk niet.

[0:21:55] Omdat meldingen rondom ouderenmishandeling samenhangen met een taboe.

[0:21:59] Het gaat om schaamte, de afhankelijkheid van de pleger en onvoldoende herkenning door ouderen zelf, professionals en vrijwilligers.

[0:22:06] De staatssecretaris heeft de informatiebox financieel veilig ouder worden.

[0:22:10] Die is gratis fysiek en online beschikbaar.

[0:22:12] Maar dat is toch zo'n klein beginnetje.

[0:22:14] VWS en JNV hebben in 2023 de campagne Ik vermoed huiselijk geweld vertoond.

[0:22:21] En in 2024 die campagne herhaald.

[0:22:23] Is bekend wat het effect was van deze campagne of wat we anders moeten doen?

[0:22:27] Is er voldoende bekend dat je voor advies en meldingen ook terecht kunt bij Veilig Thuis?

[0:22:31] Is ouderenmishandeling een onderwerp van cliëntbespreking, bijvoorbeeld in de wijkverpleging?

[0:22:36] En is er voldoende scholing beschikbaar om het te herkennen, ook voor vrijwilligers actief in de ouderenzorg?

[0:22:41] Is er bij overleg tussen politie, artsen, Veilig Thuis en andere opvanglocaties überhaupt aandacht voor ouderenmishandeling, voorzitter?

[0:22:50] Tot slot.

[0:22:52] Ik wil het hebben over postadressen.

[0:22:53] Je hebt een briefadres nodig voor een ziektekostenverzekering of bijstand, of te kunnen stemmen in Nederland.

[0:22:59] Sinds 1 januari 2022 zijn gemeentes wettelijk verplicht om mensen zonder woonadres een briefadres te verstrekken.

[0:23:05] Maar wij horen dat de praktijk heel weerbarstig is en dat gemeenten extra eisen stellen.

[0:23:10] is de staatssecretaris bekend met dit probleem?

[0:23:12] Wat mag er nou wel en wat mag er nou niet?

[0:23:14] En zou zij hierover het gesprek met gemeenten aan willen gaan?

[0:23:17] Want vier grote steden hebben inmiddels aan de bel getrokken.

[0:23:19] Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Utrecht.

[0:23:22] Er heerst een dringend tekort aan opvangplekken voor dakloze gezinnen.

[0:23:26] In 24, 2024, 2000 gezinnen in de knel.

[0:23:30] Het dubbele van het aantal opvangplekken wat beschikbaar is.

[0:23:34] Dit leidt tot schrijnende situaties voor moeders met kinderen.

[0:23:37] De opvang die bestaat, met intensieve begeleiding en controle, is niet bedoeld voor gezinnen die om economische redenen dakloos raken.

[0:23:44] Kinderen horen niet op straat of van bank naar bank.

[0:23:47] Ik denk dat de staatssecretaris dat uitgangspunt daarmee deelt.

[0:23:50] Ik verzoek de staatssecretaris in gesprek te gaan vanuit het perspectief wat er wel georganiseerd kan worden, met name in deze plekken waar het enorm knelt.

[0:23:57] Want geen thuishebben, voorzitter, raakt kwetsbaren in de samenleving het meest.

[0:24:02] had ik er nog 101 andere onderwerpen bij kunnen trekken.

[0:24:07] Maar hier laten we het even bij in de eerste termijn.

[0:24:09] Dank u wel, meneer Krul.

[0:24:11] Dan is het woord aan de heer El Abassi namens DENK.

[0:24:14] Voorzitter, dank en ik zou graag willen beginnen met femicide.

[0:24:18] In de afgelopen tien jaar zijn in Nederland 412 vrouwen omgebracht en in bijna driekwart van de gevallen door ex-partner, partner of familie.

[0:24:28] Dit is geen serie incidenten, dit is een patroon.

[0:24:32] Het recente overlijden van de 17-jarige Lisa na een brutaal aanvallende moorden in Schiedam en Gouda laten opnieuw zien hoe dichtbij dit geweld is, vaak met rode vlaggen die eerder in beeld hadden kunnen zijn.

[0:24:46] Het kabinet zet stappen met stopfemicide, betere risicotaxatie en het 24-7 expertiseplatform bij Veilig Thuis.

[0:24:56] En dat is goed, maar snelheid en meetbare impact zijn nu cruciaal.

[0:25:01] En mijn vraag aan de staatssecretaris is, kan de staatssecretaris voor het einde van dit jaar harde mijlpalen en indicatoren publiceren

[0:25:08] voor dat 24x7 expertiseplatform en toezeggen dat deze cijfers elk kwartaal openbaar worden, inclusief de opvolging richting politie, OM en hulpverlening.

[0:25:20] Voorzitter, dan een stukje kindermisbruik.

[0:25:22] Wie de uitspraken leest over de verkrachting van een baby in Ommen of het dossier van het Vlaardings pleegmeisje wordt stil.

[0:25:30] In Ommoordeelde het Hof recent over poging doodslag en seksueel misbruik.

[0:25:35] In Vlaardingen concludeerden inspecties dat samenwerking en informatieuitwisseling ernstig tekortschoten.

[0:25:42] En dat is precies waar systemen voor bedoeld zijn.

[0:25:45] Voorkomen, delen en handelen.

[0:25:48] We hebben landelijk veel voordeuren, CSG, veilig thuis, slachtofferhulp, help wanted, gemeentelijke loketten, maar als je nu hulp zoekt, voorzitter, dan wil je niet verdwalen.

[0:25:59] In het traject goed georganiseerd landschap en met doorontwikkeling van slachtofferwijzen wordt al gewerkt aan een eenvoudiger toegang, maar toch ervaren, voorzitter, ouders, jongeren en professionals nog te vaak drempels en wachttijden.

[0:26:13] Wanneer legt de staatssecretaris een herkenbare landelijke voordeur vast voor kindermisbruik, digitaal en telefonisch?

[0:26:22] Met servicelevels inclusief afspraken voor casusregie en gegevensindeling tussen jeugdbescherming, gemeente, GGZ en politie.

[0:26:31] Kan de staatssecretaris een datum geven?

[0:26:35] En plus ook nog hoe zij dit monitorbaar en afdwingbaar willen maken.

[0:26:40] Dan, voorzitter, tot slot ook onze mantelzorgers.

[0:26:43] Onze samenleving leunt op ruim 5 miljoen mantelzorgers.

[0:26:47] Ze combineren zorg, werk en gezin vaak tot het niet meer gaat.

[0:26:52] De mantelzorgagenda loopt.

[0:26:54] Gemeenten hebben een opdracht onder de WMO en samen met SZW wordt het verlofstelsel vereenvoudigd.

[0:27:00] Maar voorzitter, in de praktijk horen we nog te veel verhalen over onbekendheid met rechten en te weinige spijtzorg of coördinatie.

[0:27:09] Mijn vraag aan de minister is, wil de minister samen met, of sorry, staatssecretaris, wil de staatssecretaris samen met SZW en VNG toezeggen dat per 1 januari 2026 elke gemeente een laagdrempelige loket voor mantelzorginformatie en ondersteuning heeft?

[0:27:25] respitezorg ook daadwerkelijk beschikbaar en vindbaar maakt.

[0:27:29] En drie, we landelijk jaarlijks monitoren hoeveel werknemers gebruik maken van mantelzorg en welke groepen achterblijven.

[0:27:37] En voorzitter, graag ook hoe zij de bekendheid van regelingen meet en verhoogt.

[0:27:42] Voorzitter, daar zou ik mijn bijdrage bij willen laten.

[0:27:45] Dank u wel.

[0:27:47] Dank u wel.

[0:27:48] Er heeft een interruptie van mevrouw Becker.

[0:27:50] Voorzitter, dank u wel.

[0:27:52] Ik denk dat dit debat aantoont dat de Kamer vrij eensgezind is als het gaat om het willen oplossen van al deze problemen.

[0:28:00] Je zou bijna denken het is helemaal geen politiek onderwerp.

[0:28:03] En dat doet me deugd.

[0:28:05] We zeggen eigenlijk allemaal dat we dit willen oplossen.

[0:28:08] Nou is er één aspect van vrouwenonveiligheid in Nederland en wilde ik toch een klein debatje over aangaan met de heer El Abassi, want dat betreft eergerelateerd geweld.

[0:28:18] We hebben in Nederland zo'n 670 meldingen per jaar van eergerelateerd geweld.

[0:28:24] Waarbij bijvoorbeeld een schrijnend geval als de 18-jarige Rian uit Jouren... door haar familie om het leven is gebracht, voorbereid in een appgroep... omdat zij een te westerse levensstijl zou hebben.

[0:28:37] En we doen daar ook vanuit de Kamer allerlei voorstellen voor... om ook aan die vorm van geweld een einde te maken.

[0:28:43] Ik heb daar een initiatiefnota in gediend voor meer zelfbeschikking.

[0:28:47] Ik dien moties in over eerwraak.

[0:28:50] Ik vind het vaak moeilijk om daarover mee te denken, maar is de heer El Abassi, en hij heeft ook tegen die moties en tegen die voorstellen gestemd, is de heer El Abassi, nu hij alle stukken heeft gelezen en alles ziet wat er gebeurt in de samenleving, inmiddels ook bereid om partner te zijn als het om dit onderwerp gaat?

[0:29:07] Omdat vanuit welke hoek geweld ook komt, we er altijd voor moeten zorgen dat we dat niet tolereren in dit land.

[0:29:14] Meneer Alapassi.

[0:29:15] Voorzitter, dit is voor mij best chanant dat ik hier gewoon überhaupt al antwoord op moet geven.

[0:29:20] Volgens mij steunen wij altijd de moties die ingediend worden, amendementen die ingediend worden als het gaat om eergerelateerd geweld.

[0:29:28] En dan zou ik de VVD willen vragen, noem een motie waarin we dat niet hebben gedaan.

[0:29:33] Maar voor de rest, ik zou niet weten hoe ik hier anders op moet antwoorden dan dat dit een vanzelfsprekendheid is.

[0:29:40] Mevrouw Becker.

[0:29:41] Voorzitter, ik heb een motie ingediend die het kabinet heeft opgeroepen tot een actieplan voor zelfbeschikking en het einde maken aan eergerelateerd geweld en DENK heeft daar tegen gestemd.

[0:29:53] Maar het is goed nieuws dat de heer Albasie zegt dat was dan misschien de vergissing.

[0:29:58] Ik denk dat het ontzettend belangrijk is, en we hebben vandaag tekort tijd, maar er staat bijvoorbeeld ook een brief op de agenda dat gaat over maagtenvlieshersteloperaties.

[0:30:07] Er zijn helaas ook heel veel vrouwen in Nederland onveilig, omdat er vanuit hun cultuur wordt gedacht dat ze zich op een bepaalde manier zouden moeten gedragen.

[0:30:14] En als ze dat niet doen, te maken krijgen met verschrikkelijke vormen van geweld.

[0:30:18] En we zien daar een toename.

[0:30:19] Dus het zou goed zijn als we inderdaad kamerbreed van links tot rechts

[0:30:23] ook die strijd kunnen voeren.

[0:30:24] En niet voor niets heb ik ook de vraag aan de staatssecretaris gesteld, ook zo'n protocol waarmee we hulpverleners en politie kunnen opleiden voor meer kennis voor eergerelateerd geweld, zouden we dat niet ook verplicht kunnen stellen bij Veilig Thuis?

[0:30:36] Nou ja, het zou mooi zijn als de heer El Abassi dat ook dan wil steunen.

[0:30:39] Dank, voorzitter.

[0:30:41] Meneer El Abassi.

[0:30:43] Voorzitter, het klinkt bijna raar dat ik me beledigd voel dat deze vraag überhaupt gesteld wordt.

[0:30:48] Wij zijn tegen elke vorm van geweld.

[0:30:50] Dat zie je terug in onze stemgedrag.

[0:30:52] Dat zie je niet altijd terug bij de VVD.

[0:30:56] We weten dat mevrouw Bentebekker het belangrijk vindt om welke achtergrond het gaat als we het hebben over daders of wat dan ook.

[0:31:06] Dus ik vind het heel frappant en vreemd dat deze vraag mij gesteld wordt als we het hebben over hele gevaarlijke situaties, zoals ik noemde al de baby uit Omme, een verladingspleegmeisje.

[0:31:20] Daar heb ik debatten over aangevraagd en dan zie ik de VVD gewoon

[0:31:23] die debatten niet steunen, terwijl ze superbelangrijk zijn.

[0:31:26] Dat vind ik jammer vanuit de VVD.

[0:31:28] Nogmaals, ik vind het een vreemde vraag.

[0:31:31] Ik steun het altijd, dus dat de VVD hier doet overkomen dat wij dat niet doen.

[0:31:36] Nogmaals, kom met moties.

[0:31:38] We hebben straks een tweede termijn, dan kan ik rustig naar die moties kijken.

[0:31:41] En dan kan ik uitleggen waarom wij een bepaalde motie niet hebben.

[0:31:44] Wat ik wel erbij wil zeggen, als er een motie is waarbij de VVD een bepaalde frame wil plakken op bepaalde bevolkingsgroepen, dan steunen wij die uiteraard niet.

[0:31:54] Tegelijkertijd zijn wij tegen elke vorm van geweld en zo stemmen wij ook altijd.

[0:31:59] Dank u wel, voorzitter.

[0:32:02] Dank u wel.

[0:32:03] Dat was de eerste termijn van de Kamer.

[0:32:07] U heeft veel vragen gesteld aan de staatssecretaris.

[0:32:10] Dat betekent dat ik 40 minuten ga schorsen tot kwart voor vijf.

[0:32:14] Er moeten wel even een aantal vragen beantwoord worden.

[0:32:17] Ik schors tot kwart voor vijf.

[0:32:18] Ik zie dat de heer Krul een

[0:32:20] Even heel praktisch, voorzitter.

[0:32:23] U heeft voor het debat gezegd rond kwart voor zes is er in ieder geval een schorsing voor het hoofdelijke stemmen.

[0:32:28] Kunt u iets meer geven over, los van waar we dan zijn in het debat, hoe lang dat is en of de eindtijd die we hebben, of die ook dan hard is?

[0:32:35] Want volgens mij is dat half acht.

[0:32:37] De eindtijd is half acht.

[0:32:39] Daar is zowel in de organisatie als uw voorzitter op gerekend.

[0:32:44] Ik ga even kijken wat het betekent en wat de tijd is die we nodig hebben.

[0:32:51] Normaal gesproken voor een normale hoofdelijke stemming.

[0:32:54] Ik ga daar even overleggen met de Griffie.

[0:32:56] Dan kom ik om kwart voor vijf op terug aan het begin.

[0:33:00] Het ligt dat ik een handreiking kan doen.

[0:33:04] Ik was van plan om te starten met het onderwerp waar de meeste vragen over zijn.

[0:33:08] Dat is in dit geval femicide.

[0:33:10] tegelijkertijd als we zien dat we kort in de tijd zitten.

[0:33:13] Ik hoop natuurlijk dat ik alles kan beantwoorden en u mij kunt bevragen en interrumperen waar u wil voor de eindtijd.

[0:33:19] Maar ik kan ook zeggen dat ik dat juist iets meer aan het einde doe, zodat mocht we het niet op tijd afgerond krijgen, ik er tijdens het notenoverleg op 22 augustus op terug kan komen.

[0:33:29] Ik weet alleen niet of u dan alle... Sorry, september.

[0:33:31] Ik weet alleen niet of u dan alle aanwezig bent, maar... Nou ja, goed.

[0:33:35] Dat zou vanuit mijn handreiking kunnen zijn.

[0:33:38] Mevrouw Van der Werff.

[0:33:40] Ik vind dat laatste niet een slecht idee.

[0:33:42] Ik weet niet hoe de andere collega's erover denken.

[0:33:45] Ik zeg in alle eerlijkheid, dat komt ook omdat ik ook om kwart voor vijf even deze zaal uit moet.

[0:33:50] En dan hebben we ook nog die stemming.

[0:33:51] Dus het wordt sowieso een beetje rommelig, vrees ik.

[0:33:55] Maar ik weet niet hoe de andere collega's daarover denken.

[0:34:03] Zullen we dan nog half uur schorsen?

[0:34:05] Of korter nog?

[0:34:07] Nu?

[0:34:17] Laten we de schorsing tot kwart voor vijf doen.

[0:34:22] Ik doe het volgende opmerking bij dat ik niet van plan ben te schorsen voor een dinerpauze.

[0:34:31] Ik adviseer u in de loop straks of richting plenaire zaal ergens een croissantje mee te nemen.

[0:34:39] Maar in ieder geval daar even rekening mee te houden.

[0:34:42] En dan schors ik nu tot kwart voor vijf.

[1:16:07] Ik heropen dit commissiedebat.

[1:16:12] Ik ga ervan uit dat er nog een aantal leden plaats zullen nemen.

[1:16:17] In de afdeling dienstmededelingen.

[1:16:20] De hoofdelijke stemming is niet voor zes uur.

[1:16:26] En zal pas plaatsvinden na de eerste termijn van de minister-president.

[1:16:30] Dus die wordt sowieso afgemaakt.

[1:16:32] Is hij eerder klaar, dan zal het plenaire geschorst worden tot zes uur.

[1:16:36] En dan weten we allemaal dat dat zo is, want dat wordt doorgegeven.

[1:16:40] En anders lopen we het risico dat de stemmingsbel gaat en dat iedereen met gezwinde spoed deze zaal verlaat om naar boven te gaan.

[1:16:49] Maar we gaan zien hoe dat loopt.

[1:16:51] We zijn toe aan de eerste termijne beantwoording door het kabinet, door de staatssecretaris.

[1:16:58] Ik geef u het woord.

[1:16:59] Dank u wel, voorzitter.

[1:17:01] En dan om nog heel even een praktisch aspect toe te lichten.

[1:17:04] We hadden zojuist even overleg met elkaar gehad vanwege de schorsing dat het kan zijn dat de lengte van het debat iets ingekort moet worden.

[1:17:12] Daarnaast moest het Kamerlid van de Werf ook even bij een ander debat zijn.

[1:17:17] Daarom hebben we afgesproken dat ik het onderwerp femicide als laatste doe, omdat we daar op 22 september ook nog een notenoverleg over hebben staan.

[1:17:26] waarbij de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid ook aanwezig is.

[1:17:30] Dus ja, vandaar deze volgorde.

[1:17:34] En ik zal proberen het ook wat korter te houden, zodat er ruimte is voor meer antwoorden, voorzitter.

[1:17:40] Allereerst wil ik de indieners van de initiatiefnota Stop geweld tegen vrouwen hartelijk bedanken voor het indienen hiervan.

[1:17:46] Ik wil mij, net als u, inzetten voor dit belangrijke thema.

[1:17:50] Ik ervaar grote steun vanuit uw Kamer in de zorg voor de aanpak van geweld tegen vrouwen.

[1:17:57] De vreselijke gebeurtenissen van eerder dit jaar zijn door veel van u genoemd.

[1:18:01] De maatschappelijke zorgen zijn groot en vragen om stevigheid in de aanpak.

[1:18:05] Ik zal bij het notenoverleg op 22 september aanstaande inhoudelijk reageren op de initiatiefnota.

[1:18:12] Thuis moet de plek zijn waar je veilig bent, waar je kunt ontspannen bij mensen die je vertrouwt.

[1:18:16] Niet een plek waar je op je hoeden moet zijn voor wat er kan gebeuren.

[1:18:20] Helaas zijn deze veilige situaties voor te veel mensen niet vanzelfsprekend.

[1:18:25] Vanuit het kabinet sta ik niet alleen voor deze aanpak.

[1:18:27] Ik werk samen aan de aanpak, samen met mijn collega-bewindspersonen van onder andere JNV, OCW en SZW.

[1:18:35] Met de uitvoering van het plan van aanpak femicide zet ik mij niet alleen in voor het vergroten van bewustwording, maar ook voor het versterken van de deskundigheid van professionals, de bescherming van slachtoffers en het verbeteren van risicotaxaties.

[1:18:48] Allemaal met als doel femicide eerder en beter te herkennen en te voorkomen.

[1:18:53] Hier wordt door vele professionals en organisaties al dag in dag uit hard aan gewerkt.

[1:18:58] Ik wil mijn waardering voor hun enorme bevlogenheid en inzet in vaak zeer complexe casuïstiek benadrukken.

[1:19:05] Maar er is meer nodig.

[1:19:06] En ik kom daar bij de beantwoording van de vraag op terug.

[1:19:11] Dan, voorzitter, de welbekende blokjes.

[1:19:14] Ik wilde beginnen met dakloosheid.

[1:19:17] Dan sociale basis en mantelzorg.

[1:19:21] En om het kopje varia te voorkomen heb ik de vraag over focus van mevrouw Westerveld daar ook maar bij gevoegd.

[1:19:29] Dan huiselijk geweld en dan femicide.

[1:19:32] Hier en daar zal er iets van overlap zijn, maar dat is lastig te voorkomen.

[1:19:39] Om bij dakloosheid te beginnen.

[1:19:42] Vraag van zowel CDA als GroenLinks B van de A over

[1:19:47] Het probleem van het dringende tekort en opvang voor dakloze gezinnen in de G4.

[1:19:52] Ik ben inderdaad bekend met dit probleem en we zien dat het in heel Nederland heel erg moeilijk is om huisvesting te vinden.

[1:19:57] Wat verder geïllustreerd wordt in deze oproep.

[1:20:02] En juist voor kinderen is het van belang dat zij een stabiele woonplek hebben.

[1:20:06] Het uitbreiden van de opvang is geen lange termijn oplossing om deze gezinnen te helpen.

[1:20:12] Ik weet dat de inzet van gemeente erop gericht is om te voorkomen dat kinderen in deze situaties terechtkomen.

[1:20:19] En uw Kamer heeft een amendement aangenomen bij de wet Versterking Regie op de volkshuisvesting om dakloze gezinnen met minderjarige kinderen op te nemen in de urgentieregeling.

[1:20:29] En juist vanwege de woningnood zet het kabinet sterk in op het versnellen van tijdelijke huisvesting wat mensen tijd geeft om een reguliere woning te vinden.

[1:20:38] We zijn op dit moment bezig met de uitvoeringstoets van de wet versterking regie op de volkshuisvesting.

[1:20:44] Het amendement daarop.

[1:20:47] En ik zal uw Kamer over de verdere voortgang informeren.

[1:20:52] Vraag over het bouwdepot.

[1:20:55] Het is inderdaad waardevol voor jongeren in een kwetsbare positie en het kabinet vindt het dan ook een heel sympathiek initiatief, mits het binnen de wettelijke kaders wordt uitgevoerd.

[1:21:07] De staatssecretaris van Participatie en Integratie heeft de Kamer eerder geïnformeerd over het voornemen om de ondersteuningsbehoeften

[1:21:13] en problematiek van de groep jongeren in een kwetsbare positie verder te analyseren en hun ondersteuningsbehoeften in kaart te brengen.

[1:21:20] En hij doet dat samen met mij en de staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport.

[1:21:24] Daarbij betrekken wij de bouwdepot aanpak.

[1:21:28] Wij zullen uw kamer begin 2026 over de uitkomsten van de analyse informeren.

[1:21:35] Zeker een interruptie van mevrouw Westerveld.

[1:21:39] En daarbij stel ik voor dat we ook vier interrupties aanhouden in deze termijn.

[1:21:43] Voorzitter, over de onderwerpen die de staatssecretaris noemde en waarbij bij alle tweede onderwerpen, bij de eerste, als je het hebt over dakloosheid, dan gaat het ook deels over wonen.

[1:21:53] En de tweede raakte ook aan het ministerie van SZW.

[1:21:56] En bij allebei heb ik heel zerk de indruk dat vanuit deze staatssecretaris de allergoede wil is om

[1:22:02] maar dat er ook nog wel eens wat strubbelingen kunnen zijn met andere ministeries.

[1:22:08] Ze hebben bijvoorbeeld voldoende huisvesting.

[1:22:11] Dus mijn vraag is aan deze staatssecretaris of ze ook echt gaat zorgen dat de andere twee bewindspersonen, en eigenlijk geldt dat natuurlijk voor alle vragen ook echt,

[1:22:20] goed zijn aangehaakt, maar wat mij betreft ook dat toch deze staatssecretaris op deze belangrijke onderwerpen leidend is en dat wat zij wil ook leidend is, want volgens mij vindt de hele Kamer dat problemen met dakloosheid moeten worden aangepast en ziet ook de hele Kamer dat er van alles kan gebeuren, maar dat er soms wat knelpunten zijn in al die wetten en regels en bij andere ministeries.

[1:22:43] De staatssecretaris.

[1:22:44] Dat mijn wil en inzet altijd leidend is, kan ik helaas niet toezeggen.

[1:22:52] Ik spreek namens het hele kabinet.

[1:23:00] De grote omvang van deze problemen en de noodzaak tot een oplossing is duidelijk.

[1:23:05] Daarbij zien we natuurlijk ook dat er soms problemen zijn met voorstellen die raken aan wetgeving, die daarvoor aangepast moet worden, dat dat het heel tijds intensief kan maken, dat er dan heel veel budget voorbij moet komen kijken.

[1:23:17] Dat is ook een realiteit waar we ons toe moeten verhouden.

[1:23:19] Maar dat verandert de noodzaak van het probleem niet.

[1:23:22] En ik heb de plicht om binnen mijn kunnen die problemen zoveel mogelijk van oplossing te voorzien.

[1:23:27] En als ik daarover een stevige discussie moet voeren of regelmatig een ander bewindspersoon aan zijn of haar jasje moet trekken, dan zal ik dat ook doen.

[1:23:34] Maar ik kan hierbij ook aangeven dat dit beide onderwerpen zijn die gedragen worden door mijn collega-bewindspersonen en waarin ik een goede samenwerking ervaar en verwacht in de toekomst.

[1:23:52] Het actieplan voor dakloze mensen met een WLZ-indicatie.

[1:23:57] Ik herken het knelpunt voor deze doelgroep.

[1:24:01] Met het actieplan zetten we steviger in op samenwerking tussen de partijen om tot een passende plek te komen.

[1:24:07] Uiteindelijk is er meer aanbod nodig.

[1:24:10] Dat vraagt samenwerking tussen gemeenten, zorgkantoren, zorgaanbieders VWS en VRO.

[1:24:15] Het realiseren van meer betaalbare en passende huisvesting is geen onderdeel van het actieplan, maar hier wordt onder leiding van de minister van VRO aangewerkt.

[1:24:24] Wij werken intensief samen met VRO en de andere ministeries en partijen in de verschillende programma's.

[1:24:30] Daarnaast wordt er met de regeling huisvesting aandachtsgroepen worden gemeenten in staat gesteld om versnelde huisvesting te realiseren.

[1:24:39] Daar zit 30 miljoen in.

[1:24:41] Er wordt op dit moment weinig aanspraak gemaakt voor deze groep.

[1:24:46] De regeling staat nog open tot 19 september.

[1:24:48] Dus mochten er gemeentes kijken, dan zou ik ze graag op willen roepen om hier gebruik van te maken.

[1:24:55] Dan een vraag van mevrouw Bruining over de Ethos Light als standaard.

[1:25:04] Het verbeteren van de monitoring op basis van een aantal etos leidt is een van mijn prioriteiten.

[1:25:09] En wat mij betreft is er geen sprake van een pilotfase.

[1:25:13] Ik ben in gesprek met het Kansfonds, Hogeschool Utrecht en het CBS en gemeente.

[1:25:19] Met als doel dat de etostellingen regionaal op regelmatige basis gaan plaatsvinden.

[1:25:23] En die moeten ook leiden tot een landelijk en structureel beeld.

[1:25:26] En ik zal u daar via een voortgangsbrief voor het einde van het jaar over informeren.

[1:25:33] Hoe ga ik zorgen dat de criteria voor de winteropvang worden verruimd... en dat iedereen dezelfde mogelijkheden krijgt?

[1:25:44] Dit wordt geregeld via bovenwettelijke winteropvang... om buitenslapers bij Frieskou naar binnen te halen... en iedereen, ongeacht status, kan gebruikmaken van deze regeling.

[1:25:55] Maar hoe gemeenten dat precies vormgeven is een decentrale aangelegenheid.

[1:26:03] De VNG heeft een handreiking ontwikkeld die gemeenten kunnen volgen.

[1:26:08] Maar het probleem hierbij is dat als ik hier landelijk op ga sturen, juist omdat het nu zo is dat alle buitenslapers ongeacht status worden toegelaten, en ik ga daarin dwingend sturen richting de gemeente, dan gaan we in heel veel gemeenten tegen een heel groot capaciteitsprobleem aanlopen.

[1:26:27] Dus op dit moment is het echt aan gemeentes om zelf om zich te verhouden tot de problemen in hun gemeente en de capaciteit die zij daarvoor hebben.

[1:26:40] Dan een vraag van de heer Krul over het briefadres.

[1:26:45] De wet BRP is in 2022 gewijzigd en sindsdien is het inderdaad verplicht om een briefadres om daarin te voorzien.

[1:26:53] Momenteel wordt die wetswijziging geëvalueerd door het ministerie BZK.

[1:26:58] Belangenbehartigers zoals jongerenpanel en dakloosheid voorbij zijn daarbij betrokken en de resultaten daarvan verwacht ik in het najaar.

[1:27:05] Ik zal dan het gesprek verder aangaan met de staatssecretaris van BZK over welke ondersteuning extra moet of anders moet om knelpunten verder te verhelpen.

[1:27:16] Dank, voorzitter.

[1:27:18] Ik hoor wat de staatssecretaris net antwoordt over de landelijke sturing.

[1:27:22] Dat begrijp ik ook inderdaad wel.

[1:27:24] Maar zou de staatssecretaris eventueel bereid zijn om met de gemeente of met de VNG in gesprek te treden over hoe ze eventueel

[1:27:32] het zouden kunnen aanpakken dat het toch wat meer overeenkomt met elkaar los van de handreiking.

[1:27:37] Want de handreiking ligt er en dat is vaak op papier.

[1:27:39] Maar in de praktijk merken we toch regionaal nog de verschillen.

[1:27:43] En dat komt dan natuurlijk ook weer omdat het decentraal geregeld is.

[1:27:47] Maar de vraag is dus aan de staatssecretaris of de staatssecretaris bereid is om eventueel daarover in gesprek te gaan met de VNG.

[1:27:54] De staatssecretaris.

[1:27:55] Ja, dat ben ik zeker.

[1:27:58] Ik zou daarbij wel willen sturen op dat we niet... Uniformiteit kan heel goed gaan, maar dan zou ik eigenlijk liever in willen zetten op dat we kunnen kijken of we samen tot een bodem kunnen komen waar we niet doorheen willen zakken.

[1:28:10] Maar ik zou ook juist willen zorgen, er zijn ook een aantal voorlopergemeentes hierin, die wil ik ook juist niet afremmen.

[1:28:17] Maar of we kunnen kijken, als er duidelijke knelpunten zijn bij gemeentes, of we dat kunnen verbeteren, daar wil ik zeker het gesprek over aangaan.

[1:28:25] Dat was het op gedragloosheid.

[1:28:34] brengt mij bij sociale basis, mantelzorg en focus.

[1:28:38] Een vraag van de heer Albassie of ik toe kan zeggen dat er per 1 januari een laagdrempelig steunpunt is bij elke gemeente.

[1:28:46] Het korte antwoord is nee.

[1:28:48] En dat komt met name door de datum die opgenomen is in deze vraag.

[1:28:53] Binnen het hoofdlijnenakkoord ouderenzorg werk ik samen met de VNG aan gelijkgericht ondersteuningsaanbod.

[1:28:58] En daarin neem ik de toegankelijkheid en voorzieningen voor mantelzorgers mee.

[1:29:04] Daarnaast zijn er ook afspraken gemaakt samen met ZN en VNG over de organisatie van respite en logeerzorg.

[1:29:10] Om zo de beschikbaarheid en de vindbaarheid te vergroten.

[1:29:12] Dus dit is echt een nadrukkelijk aandachtspunt waar we ook afspraken over hebben gemaakt.

[1:29:17] Maar toezeggen dat dat per 1 januari 2026 geregeld is, dat kan ik helaas niet.

[1:29:24] Dan het monitoren hoeveel werknemers mantelzorgen en welke groepen achterblijven.

[1:29:32] Er is al monitoring vanuit het sociaal cultureel planbureau.

[1:29:35] Zij kijken naar de hoeveelheid mantelzorgers, hoeveel belasting zij ervaren, naar werkende mantelzorgers.

[1:29:41] En deze resultaten worden openbaar gepubliceerd.

[1:29:44] En daarin wordt ook onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen.

[1:29:48] Daarnaast doet de Stichting Werk- en Mantelzorg met subsidie van VWS en SZW ook peilingen onder werkende mantelzorgers, bijvoorbeeld naar de werkzorgbalans die zij ervaren.

[1:30:01] Hoe meet ik de bekendheid van regelingen?

[1:30:04] Ook een vraag van de heer El Abassi.

[1:30:06] Er is op dit moment geen landelijke monitor over de bekendheid van regelingen.

[1:30:12] Maar ik herken wel dat het een probleem is dat veel mantelzorgers die regelingen niet altijd makkelijk vinden.

[1:30:19] Met de partners van de mantelzorgagenda, waaronder MantelzorgNL, werk ik aan het versterken van de positie van mantelzorgers.

[1:30:27] En om dit beter in landelijke wetgeving te borgen.

[1:30:30] Bijvoorbeeld met de participatiewet in balans.

[1:30:33] Maar ook om gemeenten te ondersteunen

[1:30:35] bij het voorgeven van een ondersteuningsaanbod.

[1:30:37] Dus daar zijn we wel nadrukkelijk mee bezig.

[1:30:41] Dan de vraag van mevrouw Westerveld over de stand van zaken van het onderzoek naar sociale veiligheid bij Focus.

[1:30:49] De termijn waarop de vragenlijst open stond voor cliënten en medewerkers is inmiddels gesloten.

[1:30:55] En Q-consult, die het onderzoek uitvoert,

[1:30:58] heeft cliënten en medewerkers geïnterviewd.

[1:31:00] In de vragenlijst is inderdaad ook gevraagd naar ervaringen met management op alle niveaus.

[1:31:06] Ik verwacht dat het eind september wordt afgerond en ik zal de Kamer in het najaar informeren over de uitkomsten daarvan.

[1:31:17] Mevrouw Westerveld heeft een vraag aan de staatssecretaris.

[1:31:20] Het najaar is heel breed, dus ik zou de staatssecretaris willen vragen om daar snel mee te zijn.

[1:31:27] Omdat er echt wel forse problemen zijn.

[1:31:31] Ik blijf ook verhalen binnenkrijgen.

[1:31:33] Misschien de staatssecretaris en het ministerie ook wel.

[1:31:38] Dat is het verzoek.

[1:31:40] Maar het tweede punt is ook dat ik ook heel graag zou willen dat de staatssecretaris dan ook in haar reactie, niet alleen een reactie geeft op het onderzoek, maar ook wat het ministerie daar volgens mij mee gaat doen.

[1:31:52] Want het is heel belangrijk dat mensen met een beperking zelfstandig kunnen wonen, maar het is ook heel belangrijk dat ze veilig zijn, dat ze op een veilige plek zitten.

[1:32:02] Dus ik hoop ook echt dat de staatssecretaris daar dan in haar antwoorden, in haar brief naar ons op ingaat.

[1:32:09] Daar kan ik twee toezeggingen op doen.

[1:32:16] Ik had laatst een gesprek over een stuk dat uw Kamer moest ontvangen, maar dat zou dan vlak voor het debat aankomen.

[1:32:22] En toen was het gesprek van ja, maar soms wordt de Kamer boos als er een brief vlak voor een debat komt.

[1:32:26] Toen heb ik heel duidelijk aangegeven dat ik dingen wil opsturen zodra ze bij mij langskomen.

[1:32:31] Want ik vind dat ik u daarin te informeren heb zodra ik kan.

[1:32:34] En als dat net vervelend uitkomt bij een debat, dan spijt me dat.

[1:32:37] Maar dan weet u in ieder geval dat ik nooit dingen achter zal houden als het er al ligt.

[1:32:40] Dus dat geldt uiteraard ook voor dit dossier.

[1:32:45] En de tweede vraag.

[1:32:50] om ook echt in te gaan op wat nou vervolgacties zijn.

[1:32:54] Want daar wachten cliënten echt op dat er niet alleen onderzoek gedaan gaat worden, maar dat er ook, er zijn gewoon problemen, dat zien we allemaal.

[1:33:01] En dan zou ik heel graag willen horen van wat nou mogelijke oplossingsrichtingen zijn waar ook alle partijen hopelijk dan straks mee tevreden zijn.

[1:33:09] Duidelijk, die toezegging doe ik bij deze.

[1:33:14] Dan was dat sociale basis en mantelzorg.

[1:33:17] En als er geen verdere vragen over zijn, ga ik graag door naar huiselijk geweld.

[1:33:23] Kan ik vertellen over de huidige stand van zaken van de opvang?

[1:33:29] Of ik vind dat er genoeg plekken zijn en of er meer nodig is?

[1:33:34] Ik heb het hier ook al over gehad in het eerste debat dat ik met de Eerste Kamer heb gehad.

[1:33:38] Er zijn hele duidelijke signalen dat de opvang tekort schiet.

[1:33:42] Er zijn discussies over hoeveel dat precies zou moeten zijn.

[1:33:45] Willen we echt die 1800 naast geven?

[1:33:47] Wat mij in ieder geval duidelijk is, is dat we op dit moment tekort schieten in de vrouwenopvang.

[1:33:59] Ik ben hierover in gesprek met VNG en Valente.

[1:34:04] Ik wil graag met hen tot een bestuursakkoord komen waarin we samen afspraken maken.

[1:34:09] en die verantwoordelijkheid hierover ook gezamenlijk in kunnen zetten.

[1:34:15] En op de financiële aspecten daarvan kan ik helaas nog niet vooruitlopen.

[1:34:19] Dat komt volgende week.

[1:34:22] Ik zie een vraag van mevrouw Bram.

[1:34:25] Dank, voorzitter.

[1:34:26] En kan de staatssecretaris misschien ook een beetje licht werpen op een eventuele tijdslijn om dat bestuursakkoord te bereiken?

[1:34:31] Zit daar een tijdslijn alvast voor wanneer de staatssecretaris dat zou willen bereiken?

[1:34:36] Op de meest kortmogelijke termijn wil ik hier afspraken over maken, want dit probleem wacht niet.

[1:34:43] Qua wanneer ik daarover kan communiceren met uw Kamer... Dat zal ik even afstemmen.

[1:34:52] Komt u dan eventueel in tweede termijn?

[1:34:53] Kom ik in de tweede termijn even op terug.

[1:34:58] Kan er breder geschold worden op huiselijk geweld voor het hele gemeenschappelijke domein?

[1:35:03] Dat is een vraag van mevrouw Van der Werf.

[1:35:05] Ik ben het er helemaal mee eens dat bewustwording essentieel is voor het voorkomen en herkennen van huiselijk geweld.

[1:35:11] Daar zetten wij duidelijk op in.

[1:35:14] Onderwijsprofessionals krijgen scholing over het beter herkennen van signalen, meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling en hoe dat toe te passen en hoe zij een veilige leeromgeving kunnen creëren.

[1:35:26] gericht op deskundigheidsbevordering van huiselijk geweld en femicide bij verschillende zorg- en strafpartners, zoals Veilig Thuis, Centrum Seksueel Geweld, Politie en Justitie is recent een opdracht gestart.

[1:35:38] En daarom wordt een strategie tot stand gebracht voor deskundigheidsbevordering voor professionals.

[1:35:44] En tot slot wordt er ook ingezet op het versterken van bewustbehoording in de samenleving natuurlijk, met de publiekscampagne.

[1:35:54] Een vraag over de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.

[1:36:00] Of ik toe kan zeggen dat ik die herzie, zodat samenwerking met slachtoffersorganisaties bij structureel geweld verplicht wordt.

[1:36:07] Nee, dat kan ik niet toezeggen.

[1:36:09] En dat zit hem met name in dat de meldcode zich echt richt op de melder.

[1:36:15] Dus dat zijn hulpverleners, artsen, onderwijzers.

[1:36:21] Die moeten signaleren en dan advies vragen of melden bij Veilig Thuis.

[1:36:25] En natuurlijk, waar mogelijk, hulp verlenen.

[1:36:30] Het contact vervolgens met slachtofferorganisaties, dat wordt door Veilig Thuis georganiseerd.

[1:36:35] En natuurlijk altijd in samenspraak met het slachtoffer, om de eigen regie van het slachtoffer te versterken.

[1:36:45] Dan de vraag of er gewerkt wordt aan een systeem voor meldingen, zodat niet steeds het verhaal opnieuw verteld hoeft te worden.

[1:36:54] Op basis van de motie van mevrouw Van der Werf van 5 maart 2025 ben ik samen met mijn collega staatssecretaris van VWS en staatssecretaris van JNV bezig met welke mogelijkheden er zijn om naar een systeem voor alle meldingen

[1:37:10] toe te werken.

[1:37:12] Maar dit vraagt een hele zorgvuldige afweging van privacy, wetgeving, IT-systemen en grondslagen om informatie uit te wisselen.

[1:37:20] Dus dat komt vrij nauw.

[1:37:21] We zijn nu bezig met de formulering van de opdracht en we zullen de Tweede Kamer daar eind 2025 verder over informeren.

[1:37:32] Hoe ik aankijk naar een wettelijke meldplicht.

[1:37:36] We hebben een verplichte meldcode, huiselijk geweld en kindermishandeling.

[1:37:40] die professioneels ook helpt om de juiste afweging te maken.

[1:37:43] En er is natuurlijk een professionele norm om bij ernstig en structureel geweld altijd te melden.

[1:37:49] Maar bij het invoeren en wijzigen van de meldcode is juist expliciet niet gekozen voor een meldplicht.

[1:37:55] vanuit het idee dat dit aanverrecht zou kunnen werken.

[1:37:58] Omdat het de vertrouwensrelatie tussen professionals en directe betrokkenen kan schaden.

[1:38:02] Het ingaat tegen professionele autonomie.

[1:38:05] En het een reden kan zijn voor mensen om juist geen hulp te vragen uit de angst voor een melding.

[1:38:11] In maart van dit jaar is een motie aangenomen over het uitwerken van een adviesplicht binnen de meldcode.

[1:38:17] En daar is mijn collega staatssecretaris Thielen op dit moment mee bezig.

[1:38:22] En ze zal in het najaar van 2025

[1:38:24] verder ingaan op de stand van zaken hiervan.

[1:38:31] Een vraag van de heer El Abassi over of ik voor het einde van het jaar harde cijfers kan laten zien over veilig thuis.

[1:38:42] Een goed inzicht in het functioneren van het cels is inderdaad van groot belang.

[1:38:46] Dat ben ik helemaal met de heer El Abassi eens.

[1:38:48] En in Nederland hebben we daar met name het CBS voor.

[1:38:52] En over de data van Veilig Thuis publiceren zij twee keer per jaar... in april en oktober een update van het dashboard Veilig Thuis... waarin de belangrijkste landelijke en regionale cijfers staan vermeld.

[1:39:02] En zij hebben een wettelijke verplichting om die data openbaar te publiceren.

[1:39:07] Dus daar zal dat te vinden zijn.

[1:39:11] hoe het staat met de invoering van de 24-7-chatline.

[1:39:14] Ik ben daar samen met Veilig Thuis hard voor aan het werk om een 24-7-chatfunctie voor alle vormen van huiselijk geweld, waaronder ook intieme tureur, zo snel mogelijk te realiseren.

[1:39:26] Zij krijgen vanuit VWS ook de financiering hiervoor.

[1:39:29] En ik zal de Kamer eind 2025 over de voortgang informeren.

[1:39:35] een vraag van de heer Krul over de campagne oudere mishandeling.

[1:39:40] Die campagne is toen goed ontvangen en had ook een groot bereik, maar jammer genoeg bleek uit de evaluatie dat die niet leidde tot de gewenste gedragsverandering.

[1:39:51] Op dit moment is Veilig Thuis landelijk verantwoordelijk voor het coördineren van de aanpak.

[1:39:55] Zij hebben aandachtsfunctionarissen ouderenmishandeling aangesteld en waarop ze actief inzetten.

[1:40:00] Deze werken via het interne landelijk platform bestrijding ouderenmishandeling samen om de aanpak van ouderenmishandeling en de werkwijze van Veilig Thuis te versterken.

[1:40:10] Daarnaast loopt er een nieuw grootschalig onderzoek vanuit de Universiteit van Maastricht naar de aard en omvang van ouderenmishandeling in Nederland en die worden eind 2025

[1:40:21] Of in de eerste helft van 2026 komen de resultaten daarvan.

[1:40:25] En op basis van wat meer actuele inzichten gaan we evalueren of de bestaande aanpak voldoende is om ouderen effectief te beschermen.

[1:40:36] Een vraag van mevrouw Becker over het onderzoek over daders van huiselijk geweld.

[1:40:43] Aandacht voor plegers is van groot belang, dat ben ik absoluut met u eens.

[1:40:47] Dat is ook een van de prioriteiten in het plan van aanpak voor emiciden.

[1:40:53] Dit is een punt van het plan van aanpak dat tot op heden nog niet opgepakt is, omdat we met name bezig waren met deskundigheidsbevorderingen en risicotaxaties.

[1:41:03] Maar in 2026 gaan we aan de slag met onderzoek naar risicoprofielen van plegers van huiselijk geweld.

[1:41:11] Een vraag van mevrouw Becker.

[1:41:13] Zeker.

[1:41:14] Dank aan de staatssecretaris voor het antwoord.

[1:41:17] Ik denk dat het helpt om inzicht te krijgen in risicoprofielen.

[1:41:22] Maar ik vroeg eigenlijk ook naar waar nabestaanden ons veel over verteld hebben.

[1:41:29] Het is niet alleen een probleem van een vrouw die in de knel zit, maar vaak ook een man die bepaald gedrag vertoont, bepaalde patronen.

[1:41:37] Misschien heeft hij dat in zijn jeugd wel gezien.

[1:41:38] Heeft hij het thuis nooit geleerd.

[1:41:41] Heeft hij mentale problemen waardoor hij zich gedraagt zoals hij zich gedraagt.

[1:41:45] Maar als daar dan hulp wordt aangeboden dat dan toch wordt gezegd nou ik weiger die hulp of omdat ik daar zelf financieel aan moet bijdragen doe ik dat niet.

[1:41:54] En eigenlijk zeggen die nabestaanden je zou veel eerder al zo'n

[1:41:58] dader of potentiële dader bij de eerste actie al moeten kunnen zeggen, jij gaat nu verplicht in een hulptraject.

[1:42:03] Ik begreep uit de stukken dat er nu een WODC-onderzoek wordt gestart, en dan niet in het strafrechtelijke kader, maar meer in het zorgdomein, hoe we daders sneller kunnen verplichten in dat traject terecht te komen.

[1:42:17] Dit is nou zo'n voorbeeld van dat wij als Kamer echt moeten zoeken in alle stukken van dit wordt daar nog gezegd over daders en dit daar en dit daar.

[1:42:26] Daarom zoek ik zo naar die integrale aanpak, want voor nabestaanden is het één groot probleem.

[1:42:31] Dus hoe snel gaan we resultaten zien dat we niet meer hoeven te onderzoeken, maar dat we echt stappen kunnen zetten, dat we kunnen zeggen die daders, die moeten ook echt nu sneller in de kraag worden gevat.

[1:42:45] De staatssecretaris.

[1:42:49] Is het een idee dat ik dit najaar één brief stuur waar ik dit allemaal in meeneem en dat we daarin ook de bestuurlijke afspraken duidelijk op een rij zetten om het meteen even inzichtelijk te maken?

[1:43:04] Ik vind het een hele mooie toezegging om echt een aparte brief te krijgen over de daderaanpak.

[1:43:13] Ik ben daarom een beetje bang, maar ik hoop niet dat ik overvraag.

[1:43:18] Het zou zo mooi zijn als dat een brief is die ook medisch ondertekent.

[1:43:22] door Justitie en Veiligheid, omdat we dan ook de strafrechtelijke kanten, want het uitbreiden van het huis, een locatieverbod bijvoorbeeld.

[1:43:34] Dus eigenlijk zou het wat mij betreft dan gaan om het hele pakket rondom zo'n dader, van zorg tot aan justitie.

[1:43:40] Als we daar een brief van kunnen krijgen, nou dat is denk ik ook voor nabestaanden heel belangrijk om een keer een eenoverzicht te hebben wat gebeurt hier allemaal.

[1:43:48] Ik kan in de brief het hele pakket van huiselijk geweld meenemen als daar de voorkeur naar uitgaat, met nadruk ook op daders.

[1:43:57] Nu krijgt u toch het vervelende antwoord dat ik dat moet navragen bij mijn collega, maar ik verwacht dat ook daar voldoende draagvlak is om dit aan te leveren aan uw Kamer.

[1:44:07] Dus bij deze de toezegging.

[1:44:09] Ik hoor een inspanningsverplichting.

[1:44:11] Zeker.

[1:44:12] En hiervan toezegging dat de brief door mij ondertekend zal worden en dat ik ervan uitga dat mijn collega dat ook zal doen.

[1:44:19] En voorzitter, wanneer mogen we die brief ontvangen?

[1:44:23] Voor het einde van dit jaar.

[1:44:26] Dan neem ik de andere toezeggingen daar ook direct mee.

[1:44:30] Helder.

[1:44:31] Gaat u verder.

[1:44:34] Of ik bereid ben om met Filomena te spreken?

[1:44:38] Zeker.

[1:44:39] Nog steeds een van de werkbezoeken uit mijn tijd als Kamerlid die met mensen is bijgebleven is het werkbezoek bij Filomena.

[1:44:46] Ik heb ook een werkbezoek nu in mijn nieuwe rol ingepland staan.

[1:44:50] Ik heb wel afgesproken dat ik voor die tijd ook langs ga bij Veilig Thuis.

[1:44:54] Maar ook dit, ik weet het niet uit mijn hoofd wanneer, maar volgens mij eind oktober ga ik langs bij Filomena.

[1:45:03] Die wil is er in ieder geval zeker.

[1:45:11] De wachtlijsten en doorlooptijden bij Veilig Thuis.

[1:45:15] Uit de publicatie van de inspectie gezondheidszorg en jeugd in oktober 2024 bleek dat een meerderheid van de veilig thuisorganisaties in veel gevallen die wachttijden nog steeds niet halen en dat er daardoor wachtlijsten zijn.

[1:45:28] Dat vind ik heel erg ongewenst en ook zorgelijk.

[1:45:33] We hebben hier in de tijd een stevig gesprek over gevoerd met Veilig Thuis samen met VNG.

[1:45:40] Veilig Thuis is hard bezig de wachtlijsten weg te werken en waar mogelijk te voorkomen in de toekomst.

[1:45:46] Belangrijk is dan ook dat als er sprake is van wachtlijsten, Veilig Thuis bij iedere melding direct toetst of er sprake is van een acuut onveilige situatie.

[1:45:53] En bij acuut gevaar of onveiligheid wordt wel altijd direct gehandeld.

[1:45:58] Maar goed, het is niet eenvoudig om die lange wachtleiders in één keer weg te werken.

[1:46:03] Maar in de aanpak wordt gewerkt aan werving van personeel via onder andere een campagne, het verbeteren van interne werkprocessen en het maken van afspraken in de regio.

[1:46:17] Een vraag over casusregisseurs.

[1:46:24] Dit is wel een hele lastige.

[1:46:27] Gezien de veelheid aan vormen van huiselijk geweld en de betrokken partners is het heel lastig om één partij daarbij aan te wijzen die altijd de regie zou moeten voeren.

[1:46:35] omdat de aard van de problematiek zo divers is.

[1:46:39] Ik vind het wel heel belangrijk en goed als lokaal de structuren zo worden ingericht dat bij vermoedens van onveiligheid altijd de betrokken partijen met elkaar afstemmen en bepalen wie in dat geval de regie voert.

[1:46:51] En daarbij dient ook aandacht te zijn voor afspraken over mandaat en doorzettingsmacht.

[1:46:55] Veilig Thuis is overal in het land een vaste partner in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling en kan daarmee ook in veel gevallen een goede partij zijn om de regie te pakken.

[1:47:07] In het landschapstraject dat hierbij is genoemd werken we inderdaad samen met verschillende zorg- en veiligheidspartijen aan het verbeteren van de triage en regie voor slachtoffers van seksueel geweld.

[1:47:18] Deze nieuwe werkwijze is door de partijen ontwikkeld en wordt op dit moment beproefd in twee regio's.

[1:47:25] Wat ik er ingewikkeld aan vind, is dat de huidige situatie nog onwenselijker is dan zeggen dat er één instantie altijd en overal de regierol moet hebben.

[1:47:38] Ik begrijp best dat je daar aarselingen en opmerkingen bij kan hebben, maar nu is het zo dat je elke keer opnieuw je verhaal moet doen bij iemand anders en dat zelfs aangifte...

[1:47:50] tientallen keren moeten gebeuren en dat er dan nog bepaalde dingen niet aan elkaar worden geknopt.

[1:47:55] Dat voorkom je gewoon door één iemand in de lead te zetten.

[1:47:59] En dat dat niet altijd en overal in Nederland dezelfde partij hoeft te zijn of dat het op dezelfde manier hoeft.

[1:48:04] Daar valt, denk ik, met deze kant van de tafel over te praten.

[1:48:08] Maar ik denk dat je af moet van een systeem waarbij slachtoffers niemand hebben.

[1:48:13] Want we weten uit ervaring dat als dertig partijen zich ermee bemoeien, dat niemand zich ermee bemoeit.

[1:48:20] Ik snap heel erg goed wat mevrouw Van der Werff bedoelt.

[1:48:26] Het moet inderdaad niet zo zijn dat iedereen naar elkaar zit te kijken en wacht totdat een andere partij de verantwoordelijkheid neemt.

[1:48:32] Zoals ik zei, Veilig Thuis is eigenlijk in heel Nederland een vaste partner op al deze dossiers.

[1:48:40] Maar ik ga anders graag ook op basis van de initiatiefnota het gesprek met uw Kamer aan over of we één duidelijke positie hierin beter kunnen positioneren.

[1:48:52] Ik denk dat de goede voorbeelden er zeker op lokaal niveau al zijn.

[1:48:59] Filomena kwam net al even langs, hoe dat in Rotterdam gaat.

[1:49:03] Daar krijg je gewoon even heel plat een nummer en een zaak.

[1:49:06] En daar heb je gewoon één iemand die je helpt.

[1:49:08] Of dat nou met de contacten bij de politie is of bij een gesprek in het ziekenhuis of op een andere plek.

[1:49:13] Maar ik was laatst ook op werkbezoek bij het centrum seksueel geweld in Amsterdam.

[1:49:17] Ik was echt onder de indruk en de politie die zegt wij zijn zo blij dat zij er zijn en dat wij niet ook nog op de achtergrond bij de zedenrecherche dit allemaal bij moeten houden, want daar hebben we helemaal de capaciteit en de mensen niet voor.

[1:49:30] Dus je kan dat wel degelijk organiseren en ik zou zeggen laten we dat niet aan de grote steden over en aan de welwillende burgemeesters, maar bekijk ook gewoon vanuit Den Haag wat kan je doen om in deze vorm dit op veel meer plekken uit te rollen.

[1:49:44] Daar ben ik het inhoudelijk helemaal mee eens.

[1:49:48] En ik denk dat Filomena een fantastisch voorbeeld is van hoe we dit liefst overal geregeld zouden willen hebben.

[1:49:55] Tegelijkertijd denk ik dan dat we bij een lastige discussie komen over de vorm in de zin van

[1:50:04] Als je in alle gemeentes een nieuwe filomena zou moeten beginnen, dan kan daar heel erg veel tijd, mankracht en budget meegepaard gaan.

[1:50:12] Dat kan een keuze zijn die we maken.

[1:50:14] We zouden ook ervoor kunnen kiezen om een organisatie zoals Veilig Thuis, die we al hebben, meer nadrukkelijk in de lie te zetten.

[1:50:22] Ik denk dat dat ook een gesprek is wat we samen moeten voeren en waarbij ik ook graag naar uw kamer kijk.

[1:50:31] Ik denk dat deze discussie toch wel de kern raakt van de zoektocht die we met z'n allen hebben, zeker de mensen onder ons die veel langer met dit onderwerp bezig zijn.

[1:50:44] Veilig thuis speelt een cruciale rol, maar als je met mensen spreekt die in de praktijk met problemen te maken hebben, dan verschilt het ontzettend met welke veilig thuis je te maken hebt en of dan iemand een telefoon opneemt die überhaupt

[1:50:57] geschold is rondom bepaalde problematiek of niet.

[1:51:01] Ook hoe lang de wachtlijsten zijn.

[1:51:02] En ik denk wel dat veilig thuis zetten we iedere keer centraal.

[1:51:06] Dat doen wij zelf ook als Kamer.

[1:51:08] Dus ook weer zo'n adviesplicht.

[1:51:10] Dan ga je weer advies inwinnen bij veilig thuis.

[1:51:12] Dus er komt daar veel op het bord.

[1:51:14] Zou de staatssecretaris willen overwegen of het niet eens tijd wordt om te kijken naar hoe we veilig thuis hebben ingericht en hoe de regie eruitziet?

[1:51:30] Moeten we daar niet meer eenduidige kaders voor afspreken?

[1:51:35] Als we zeggen het moet niet overal filomena worden, want we hebben al veilig thuis, is veilig thuis dan op dit moment daar wel toe geëquipeerd en moet niet veilig thuis fundamenteel ook in staat worden gesteld dat dan ook te doen.

[1:51:48] Om meteen op het laatste punt terug te komen.

[1:51:52] Ik wil absoluut niet zeggen dat het niet overal filomena moet worden.

[1:51:56] Maar ik denk dat er aan beide kanten mogelijke haken en ogen zijn.

[1:52:01] En inderdaad, de verschillen van ervaringen met Veilig Thuis herken ik.

[1:52:05] Ik herken ook dat Veilig Thuis met name voor ouders nog wel eens angsten oproept over dat als je contact opneemt, wat dat dan inhoudt voor je kinderen bijvoorbeeld.

[1:52:14] Dus ik weet ook dat er aan de Veilig Thuis kant duidelijke haken en ogen zitten.

[1:52:17] Zoals ik die net ook voor Philomena schetste.

[1:52:19] Dus het is niet zo dat ik daarin zeg, één is altijd beter dan de ander en daar moeten we op inzetten.

[1:52:25] Maar wel dat ik denk dat dat een overweging is die we mee moeten nemen.

[1:52:29] Ik ben zeker bereid om te kijken naar hoe we Veilig Thuis gepositioneerd hebben.

[1:52:34] Wat we daarin beter kunnen doen.

[1:52:38] Ik denk dat het goed is als wij daar een analyse van maken dat we daar vervolgens richting de Kamer ook weer op terugkomen om het gesprek met u weer over aan te gaan.

[1:52:47] Want om hier vervolgens zelf dan grote stappen in te ondernemen, dat lijkt me dan weer niet passen bij de dubbeldimensionele status zoals we die op dit moment hebben.

[1:52:58] Maar dat verkennen, dat is absoluut de mogelijkheid.

[1:53:00] En daar zijn we op dit moment ook al mee bezig.

[1:53:04] Hoe doet Veilig Thuis het over Nederland verspreid?

[1:53:07] We zien plekken waar het ontzettend goed gaat, ook plekken waar het minder goed gaat.

[1:53:10] Hoe kunnen we Veilig Thuis meer in de kracht zetten om de taken... want we schrijven veel verantwoordelijkheid naar hen door om die goed uit te voeren.

[1:53:20] Dus dat is ook al een lopend proces op dit moment binnen VWS.

[1:53:40] Deze hebben we al gehad.

[1:53:44] Mevrouw Westerveld vroeg mij naar het versnipperde systeem en ze haalde daar een aantal voorbeelden bij aan over de thuiszittersproblematiek en hoeveel kinderen er thuis zitten, problemen met leerlingenvervoer en alle verschillende partijen die naar elkaar wijzen.

[1:54:08] Dat is inderdaad heel zorgelijk, vraagt om verbetering en we zijn daar hard mee aan het werk.

[1:54:14] Mijn collega Tiele heeft in een commissiedebat met u over jeugdbeleid hierover gesproken.

[1:54:21] Via de hervormingsagenda jeugd, maar ook met het programma Toekomstscenario Kind en Bescherming werken we aan integrale ondersteuning van gezinnen en kinderen.

[1:54:30] Maar dat vraagt heel veel en heeft daarom ook een lange adem.

[1:54:34] Daarnaast is de realiteit dat we dit doen in een decentraal stelsel

[1:54:37] bij de gemeente de verantwoordelijkheid dragen voor de jeugdwet en WMO.

[1:54:41] En zij kunnen daardoor maatwerk leveren.

[1:54:46] Maar goed, dat kan inderdaad ook tot grote verschillen leiden.

[1:54:50] Vanuit het Rijk ondersteunen wij dat met de benodigde acties in afstemming met de andere departementen, de VGN en organisaties als Veilig Thuis.

[1:55:01] Dan een vraag die meerdere keren terugkwam over de aparte strafbaarheidsstelling van psychisch geweld.

[1:55:08] In overleg met mijn collega, staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, kan ik bevestigen dat er verwacht wordt dat dit wetsvoorstel voor de zomer van 2026 in consultatie zal gaan.

[1:55:21] En ik verwijs u naar de met uw kamer gedeelde contouren van dit wetsvoorstel voor de afzonderlijke strafbaar stelling van psychisch geweld.

[1:55:32] Die zit als bijlage bij de brief van 10 juli jongsleden.

[1:55:35] Evenals de beantwoording van de schriftelijke vraag over de uitvoering van het plan van aanpak femicide dat de Kamer gisteren ontvangen heeft.

[1:55:47] Dan was er een vraag over de pilots van het vroegtijdige inzetten van het tijdelijk huisverbod.

[1:55:54] Deze pilots zijn we op dit moment met gemeenten aan het voorbereiden en de planning is dat die in januari 2026 van start kunnen gaan.

[1:56:06] Dan het onderzoek naar niet-fatale wurgingen van de heer Krul.

[1:56:14] Het ministerie van Justitie en Veiligheid financieert deze pilot met het LOEF voor beter forensisch medisch onderzoek.

[1:56:23] En daarnaast een pilot van forensisch artsenregio Rotterdam en GGD Amsterdam, waarin gewerkt wordt aan verbetering van de samenwerking bij signalen van niet-fatale urging.

[1:56:32] En daarnaast is er de afgelopen jaren hard gewerkt aan betere randvoorwaarden voor informatiedeling voor de gehele aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling.

[1:56:40] Er is veel geïnvesteerd in de samenwerking tussen veilig thuis, politie, raad voor kinderbescherming, reclassering en het OM.

[1:56:48] Ook wel onder de noemer veiligheid voorop.

[1:56:50] Hierin is informatieuitwisseling een heel belangrijk onderdeel.

[1:56:53] Dat heeft geleid tot betere samenwerking, zoals het actieoverleg samen op in acuut.

[1:56:59] Waarbij politie en veilig thuis samen op een melding afgaan.

[1:57:04] Maar ook ontwikkelingen als veilig thuis,

[1:57:06] op ZSM om bij de afdoening van zaken ook direct mee te kunnen kijken op huiselijk geweld.

[1:57:13] De grondslagen voor deze samenwerking zijn vorig jaar ook wettelijk verankerd in de verzamelwet gegevensverwerking 1.

[1:57:25] Dan nog een vraag van de heer Krul over of de focus niet meer moet liggen op maatregelen tegen de dader in plaats van het slachtoffer.

[1:57:34] Ja, daar ben ik het absoluut mee eens.

[1:57:35] Nu is het heel vaak het slachtoffer die geconfronteerd wordt met de nadelige gevolgen.

[1:57:41] Waar dat kan, proberen we dat te realiseren, zoals bijvoorbeeld bij de inzet van een tijdelijk huisverbod.

[1:57:48] Maar de ingewikkeldheid aan de andere kant is ook dat vrouwen weliswaar noodgedwongen voor hun eigen veiligheid, maar vaak vrijwillig kiezen voor een opvangplek.

[1:57:58] Als een pleger en vooral wanneer het gaat om een pleger van intieme terreur zelf geen probleem ervaart, zal hij ook niet vrijwillig ergens anders gaan verblijven.

[1:58:07] En zelfs wanneer dat bijvoorbeeld door de inzet van het tijdelijk huisverbod wel afgedwongen wordt, zal dat vaak niet zorgen voor veiligheid van het slachtoffer.

[1:58:16] Ja, dat is heel oneerlijk.

[1:58:19] Maar op dit moment zijn dus de beste mogelijkheden om zo veel mogelijk veiligheid zo snel mogelijk te creëren.

[1:58:24] toch het onderbrengen van het slachtoffer op een veilige plek.

[1:58:27] Maar het is heel belangrijk dat we blijven kijken wat hierin verbeterd kan worden.

[1:58:32] Maar ik heb op dit moment niet een directe oplossing voor dat probleem voorhanden.

[1:58:39] Dan de vraag van de heer El Abassi over een voordeur voor kindermisbruik.

[1:58:46] Dan komen we eigenlijk ook een beetje terug bij het vorige punt.

[1:58:52] Op dit moment zie ik niet de noodzaak van het creëren van een nieuwe voordeur.

[1:58:58] Veilig thuis is het adres om advies en melding te doen over kindermisbruik en onveiligheid.

[1:59:05] Professionals mogen ook informatie met veilig thuis delen.

[1:59:08] Ze zijn bevoegd om deze informatie vanuit verschillende hoeken te bundelen om een goed beeld te krijgen van de situatie en hebben zo een radarfunctie en kunnen hier ook op handelen.

[1:59:17] Veilig Thuis, politie, het Centrum voor Seksueel Geweld en Jeugdbescherming hebben onderling afspraken met elkaar over hoe zij samenwerken zodat hulp en bescherming op elkaar zijn afgestemd en leiden tot duurzame veiligheid.

[1:59:34] En dat was alweer het kopje huiselijk geweld, voorzitter.

[1:59:42] Dan komen we toch aan bij het groepje femicide.

[1:59:45] Uw licht dat we dat zelfs voor de schorsing nog...

[1:59:52] Om te beginnen de vraag van mevrouw Van der Werf over de aannames.

[1:59:56] En of ik die aannames herken.

[2:00:00] En dat we daar van af moeten.

[2:00:02] Dat herken ik zeker.

[2:00:04] En daarom hebben deze aannames over het sociale status, dat er altijd blauwe plekken te zien moeten zijn, et cetera.

[2:00:10] Ook nadrukkelijk geen plek in het plan van de aanpak Stop Femicide.

[2:00:14] En dat ben ik dus absoluut met haar eens.

[2:00:19] Dan de vraag hoe het staat met de uitvoering van de motie over Claire's Law.

[2:00:23] Het ministerie van Justitie en Veiligheid financieert een eerste juridische verkenning die op initiatief van de Open Universiteit samen met de gemeente Rotterdam, de politie en Philomena Rotterdam op korte termijn wordt uitgevoerd.

[2:00:36] Mede naar aanleiding van een recent werkbezoek door een aantal van deze partijen aan het Verenigd Koninkrijk.

[2:00:41] En de resultaten van deze verkenning zijn naar verwachting in januari 2026 gereed.

[2:00:48] In het kader van snelheid is ervoor gekozen om geen separaat onderzoek te starten, maar aan te haken op dit lokale initiatief.

[2:00:59] Mevrouw Van der Werff.

[2:01:00] Ja, meer praktische vraag dan interruptie, zeg ik even met de kniphoog.

[2:01:04] Maar op welke termijn kunnen wij dan iets van informatie daarover verwachten?

[2:01:11] De straatssecretaris.

[2:01:14] Dat zal ik even navragen bij JNV.

[2:01:17] Dan kom ik dan in de tweede termijn even op terug.

[2:01:25] Dan een vraag vanuit zowel NEC als VVD hoe ik kijk naar de instelling van een nationaal coördinator.

[2:01:31] Op dit moment is de coördinator van zowel femicide als geweld tegen vrouwenbeleg bij mij.

[2:01:39] Vanuit ook mijn coördinerend rol bij de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling en als coördinerend bewindspersoon op het verdrag van Istanbul.

[2:01:48] En ik ben samen met mijn collega's van JNV, OCW, SZW en de VNG hard bezig om te kijken of er aanpassingen nodig zijn in de coördinatie van femicide, maar ook breder op dit thema.

[2:02:01] geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld.

[2:02:03] Ik heb de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur gevraagd te onderzoeken hoe de coördinatie en aanpak van geweld tegen vrouwen, huiselijk geweld en kindermishandeling kan worden versterkt.

[2:02:12] Het kabinet werkt nu op basis van de bevindingen en in het licht van de EU-rechtlijn een voorstel uit voor de verbeterde coördinatie.

[2:02:20] En we zullen uw Kamer over de voortgang voor het einde van 2025 informeren.

[2:02:26] Interruptie van mevrouw Becker.

[2:02:27] Jazeker voorzitter, want

[2:02:31] We worden denk ik wel een beetje ongeduldig rondom dit onderwerp.

[2:02:35] En dat is echt niet onaardig bedoeld, want deze staatssecretaris zit er nog maar net.

[2:02:39] Alleen ja, wat ik al aangaf, vrouwen die met deze problematiek te maken hebben, nabestaanden, mensen die zich hier dagelijks druk over maken, die horen soms heel vaak een herhaling van zaken waarvan ze denken, maar ik wil daar zo graag voortgang in hebben.

[2:02:53] Nou staat er in een brief die wij in juli hebben ontvangen,

[2:02:56] dat dat onderzoek inderdaad gedaan wordt door de NSOB, dat de uitkomsten van dat onderzoek kort na de zomer met een beleidsreactie naar de Kamer zouden komen.

[2:03:06] Nu hoor ik de staatssecretaris zeggen het wordt einde van het jaar en ik zou het zo fijn vinden als we een nationaal coördinator hebben die bij wijze van spreken volgende maand aangesteld kan worden, zodat we niet in verkiezingstijd, in een demissionaire periode, in van alles dat ons te doen staat, van deze staatssecretaris vragen, met al de capaciteiten die zij heeft,

[2:03:25] om met alle andere onderwerpen die zij ook nog op haar bord heeft te coördineren dat er voortgang is op het belangrijke thema van femicide en vrouwenveiligheid.

[2:03:34] En wat zou er nou op tegen zijn om een soort van ambtelijk persoon, iemand die niet per se politiek hier verantwoordelijkheid draagt, maar wat meer doorzettingsmacht te geven en nationaal te gaan coördineren dat dit gewoon voortgang krijgt.

[2:03:50] De staatssecretaris.

[2:03:55] Dank voor de vraag en ook dank voor de poging tot mij ontlasten.

[2:04:01] Die waardeer ik ten eerste.

[2:04:06] Het probleem zit er een beetje in.

[2:04:08] Dit is natuurlijk een vrij fundamenteel vraagstuk.

[2:04:11] Wat ook met de andere departementen afgestemd moet worden.

[2:04:15] Tegelijkertijd ben ik op dit moment nog een coördinerend bewindspersoon.

[2:04:19] En kan ik in ieder geval toezeggen dat ik mijn mede-bewindspersonen...

[2:04:25] hier op zo kort mogelijke termijn zal vragen om samen tot een beleidsreactie te komen.

[2:04:32] Dus ja, ik kan in ieder geval toezegging van een inspanningsverplichting doen dat deze brief zo snel mogelijk naar u toe komt.

[2:04:39] Ik weet niet of het mijn dank afgenomen wordt als ik de termijn ook echt vervroeg, maar ik zal zorgen dat dit zo snel mogelijk uw kant op komt.

[2:04:46] En ik moet ook wel toezeggen, het is ook niet zo dat ik

[2:04:51] in afwachting van een nieuwe coördinator zitten wachten totdat die alle problemen oppakt.

[2:04:59] Dus sinds mijn aanstelling probeer ik die coördinerende rol, pak ik die ook zo veel mogelijk op.

[2:05:05] Dus ik heb afspraken gemaakt samen met de staatssecretaris van SZW over hoe wij gaan zorgen dat we op het gebied van schadelijke praktijken hier zo hard mogelijk aan gaan trekken.

[2:05:13] We hebben afspraken gemaakt dat we periodiek met elkaar zitten, zodat het niet alleen maar op basis van aansturen van de Kamer gebeurt.

[2:05:24] Ook met de staatssecretaris van JNV heb ik hier contact over.

[2:05:31] Dus er loopt in de tussentijd ook wel van alles.

[2:05:34] Dat wil ik ook graag benadrukken.

[2:05:37] Het is niet zo dat we zitten te wachten totdat er een coördinator aangesteld wordt.

[2:05:41] Maar ik kan ook beamen dat het waarschijnlijk wel sneller zou gaan als hij al deze taken van mij overneemt.

[2:05:48] Dat biedt bescheidenheid mij te zeggen.

[2:05:51] Maar ik zal er zo snel mogelijk op terugkomen.

[2:05:55] Ik denk dat het misschien de staatssecretaris ook kan helpen.

[2:06:10] Zou ik het signaal afgeven vanuit de Kamer dat wij

[2:06:12] net zoals we dat bijvoorbeeld doen voor een onderwerp als racisme of voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, dat dit zo'n groot vraagstuk is op dit moment in de samenleving, dat het helemaal niet gek zou zijn dat daar ook een nationaal coördinator mee aan de slag gaat.

[2:06:25] En ik waardeer enorm het antwoord van de staatssecretaris, maar daarin ligt natuurlijk al besloten dat zelfs over het aanstellen van een nationaal coördinator voor meer regie zij eerst afstemming moet hebben met de verschillende departementen.

[2:06:39] En dat is ook logisch, zo werkt het ook.

[2:06:41] Dus het is niets ten nadele van alle ambtelijke inspanningen, van alles wat hier ligt, want daar ben ik mijn inbreng ook mee begonnen.

[2:06:49] Er is voortgang.

[2:06:50] Alleen, ja, dit zou echt een onderwerp zijn wat VVD betreft in ieder geval ook zo'n coördinatiefunctie verdient.

[2:06:58] Melder?

[2:06:59] Korte reactie misschien nog van de staatssecretaris?

[2:07:01] Ja, want ik hoorde daar geen vraag in, maar ik vermoed dat ik de motie tegemoet zal zien.

[2:07:06] Prima.

[2:07:07] Ik zag de heer Krul zijn hand opsteken.

[2:07:10] Twijfelig.

[2:07:12] Ik ben wel benieuwd, het is een procesmatige antwoord en ik begrijp dat er veel afstemming nodig is om tot zo'n besluit te komen, maar ik ben wel benieuwd of de staatssecretaris dit idee, wat ik niet zelf heb ingebracht, maar waar ik wel erg enthousiast van word, ook inhoudelijk kan appreciëren.

[2:07:26] We hebben ook een nationaal coördinator tegen discriminatie en racisme.

[2:07:30] Dat betekent niet dat de minister van BZK daar niet het aanspreekpunt voor is.

[2:07:34] Dus het feit dat de staatssecretaris het aanspreekpunt blijft op dit onderwerp, hoeft niet in de weg te staan van het feit dat er toch een nationaal coördinator kan komen.

[2:07:41] Dus kan ze misschien iets meer op inhoud en niet zozeer proces reageren hoe ze daar tegenover staat.

[2:07:47] Want ja, mijn partij hoort het nu eigenlijk... Ik word hier best enthousiast van.

[2:07:51] Ik ben gewoon benieuwd of het kabinet ook op inhoud er even op kan ingaan.

[2:07:55] De staatssecretaris.

[2:07:56] Ook dat is lastig voor mij om te doen zonder dat af te stemmen met mijn collega's die hier ook een belangrijke rol in hebben.

[2:08:03] Hoe graag ik dat ook zou willen, ja.

[2:08:08] Gaat u verder?

[2:08:13] Dan had ik nog de vraag vanuit de VVD hoe ik aankijk tegen het kennisniveau bij de hulpverleners bij Veilig Thuis, over rode vlaggen.

[2:08:22] En dat veel modellers nu vrijwillig lijken.

[2:08:24] Voldoende kennis en expertise is essentieel in tijdig signalering van huiselijk geweld en alle vormen daarvan.

[2:08:32] Daarom is er recent een traject gestart gericht op deskundigheidsbevordering bij verschillende zorg- en strafpartners.

[2:08:37] Dus veilig thuis valt daaronder, maar bijvoorbeeld ook het centrum seksueel geweld, politie en justitie.

[2:08:42] In samenwerking met deze relevante netwerkpartners wordt gewerkt aan het structureel verbeteren van de deskundigheid van de organisaties en professionals.

[2:08:50] Zij brengen een strategie tot stand waarin de kennis en vaardigheden naar een hoger niveau worden getild.

[2:08:57] Ik verwacht uw Kamer medio 2026 te kunnen informeren over de uitkomsten hiervan.

[2:09:07] En dat zijn alle antwoorden zoals ik ze voor mij heb liggen.

[2:09:12] Dank u wel.

[2:09:12] Daarvoor, alvorens ik inderdaad richting de tweede termijn kijk, even of er vragen zijn blijven liggen.

[2:09:21] Dank voorzitter.

[2:09:22] Ik mis nog antwoord op de vraag hoe het staat met de uitvoering van de motie over het nummer 116.

[2:09:28] Die vraag is onbeantwoord gebleven.

[2:09:30] Sorry, ik zat net heel even te luisteren.

[2:09:33] Oh, geen probleem.

[2:09:34] Kan de staatssecretaris vandaag helder aangeven hoe het staat met de uitvoering van deze motie over het onderzoek of het nummer 116 effectief kan worden ingezet als nationale hulplijn?

[2:09:43] Dat klopt.

[2:09:44] Die ben ik ook niet tegengekomen en die heeft u wel gesteld.

[2:09:46] Daar kom ik graag in de tweede termijn even op terug.

[2:09:48] Excuus.

[2:09:50] Mevrouw Van der Werff.

[2:09:51] Voorzitter, in het verlengde van de vraag van collega Bruining.

[2:09:55] Ik had nog een vraag gesteld over die 24-7-chatline.

[2:09:58] Want eerder had ik al met mevrouw Becker een motie ingediend om ook iets dergelijks te doen.

[2:10:03] En dat kan op die 116 uitkomen of op iets anders.

[2:10:07] Maar ik denk dat wij allemaal met smart wachten op wanneer gaan we dit nou een keer regelen.

[2:10:12] Ook daar kom ik graag even in de tweede termijn op terug.

[2:10:17] Ik had volgens mij wel wat over de 24-7 bereikbaarheid van Veilig Thuis gezegd en hoe we daar bezig waren.

[2:10:24] De staatssecretaris had eind 2025 een brief toegezegd.

[2:10:25] Ik ging al twijfelen aan mezelf.

[2:10:27] Ja, eind 2025 een brief.

[2:10:29] Dank u wel.

[2:10:30] Mevrouw Becker was mij vroeger.

[2:10:33] Mevrouw Westerveld nog.

[2:10:35] Omdat ik nog niet al mijn interrupties heb opgemaakt, wil ik graag nog een tweede vraag stellen over het punt wat ik maakte over de motie over de WLZ-GGZ en op welke manier het ministerie van Vromhoek is aangehaakt.

[2:10:49] Daarop hoorde ik de staatssecretaris zeggen van ja, ze gaan er ook nu mee aan de slag, heel fijn.

[2:10:54] Maar het was natuurlijk wel destijds zo'n onderdeel van onze motie dat dit iets zou worden van

[2:11:00] Deze staatssecretaris staat met haar collega, dus misschien kan ze daar straks of in de tweede termijn op ingaan, omdat ik toch wel hoop dat dit echt met meer urgentie wordt opgepakt.

[2:11:14] Dan kom ik graag zo in de tweede termijn nog even terug.

[2:11:18] Dank u wel voor uw beantwoording in eerste termijn.

[2:11:22] Op mijn scherm zie ik dat de minister-president nog geen enkele aanstal te maken om te stoppen met spreken.

[2:11:27] Dus ik stel voor dat we gewoon de tweede termijn ingaan.

[2:11:30] Uw spreektijd is 1 minuut en 20 seconden en het woord is aan mevrouw Van der Werff.

[2:11:37] Voorzitter, ik zal het kort houden.

[2:11:39] Ik dank de staatssecretaris voor de beantwoording en ook voor de welwillende indruk die zij gegeven heeft om dit probleem voortvarend op te pakken.

[2:11:47] En aan het instemmend geknik zie ik dat dat voor meer mensen aan deze kant van de tafel geldt.

[2:11:52] Ik denk wel dat het echt belangrijk is om ook intern te blijven benadrukken dat er stappen moeten worden gezet.

[2:12:01] Want bij zoveel van dit soort onderwerpen, ook als het om seksueel misbruik gaat, huiselijk geweld, veel breder dan alleen femicide, is het gewoon echt een probleem dat het ambtelijk al een spinneweb is wat bijna niemand begrijpt en laat staan hoe het dan in de uitvoering in Nederland moet gaan.

[2:12:20] Ik hoop dat alle welwillende mensen ook bij u aan de achterkant dat voor de bril houden en dat we samen echt voor concrete stappen in de praktijk gaan.

[2:12:32] Dank u wel.

[2:12:33] Dan is het woord aan mevrouw Esterveld.

[2:12:36] Dit debat doet me ook een beetje denken aan het debat dat we dinsdagavond hadden.

[2:12:42] Ik zie een aantal collega's al knikken.

[2:12:43] Toen ging het over het VN-verdrag.

[2:12:45] Waar ook grote overeenstemming was, vinden alle Kamerleden, dat we ons moeten houden aan het VN-verdrag.

[2:12:51] Daar hoor ik ook welwillendheid van de staatssecretaris.

[2:12:54] En daar vertrouw ik ook echt op.

[2:12:56] En merk je tegelijkertijd dat je na het debat een beetje een onbevredigend gevoel hebt.

[2:13:00] Wat hebben we nou eigenlijk met elkaar vandaag opgelost?

[2:13:03] terwijl er veel mensen nu in de problemen zitten.

[2:13:05] Nu zoekend zijn naar hulp, of naar een passende onderwijsplek, of echt in de knel zitten, zich niet veilig voelen.

[2:13:12] En dat onbevredigende gevoel, en daar kan deze staatssecretaris niks aan doen, zeg ik daarbij, maar dat blijft hier wel.

[2:13:18] En ik denk dat we ook ons als Kamer goed in de spiegel moeten kijken, en dat gaan we echt niet vandaag allemaal oplossen, maar wel beter moeten nadenken over hoe organiseren wij nou een stelsel dat het te controleren is,

[2:13:30] Er ligt ergens een eindverantwoordelijkheid.

[2:13:33] De staatssecretaris zet de handtekening onder een verdrag, maar tegelijkertijd zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering.

[2:13:41] Dat werkt niet op elk vlak goed in de praktijk.

[2:13:44] Ik vind dat daar ook een rol voor ons ligt.

[2:13:46] Laten we daar de komende tijd goed met elkaar een discussie over voeren.

[2:13:54] Mensen in de kwetsbare positie, het meeste in de knel, blijven zitten.

[2:13:58] En dat vind ik een hele grote opgave voor ons de komende tijd.

[2:14:02] Is nou net het twee minutendebat aangevraagd of niet?

[2:14:05] Dat heb ik gemist.

[2:14:07] Voorzitter, dat ben ik volstrekt vergeten.

[2:14:09] Dus laten we dat dan bij deze doen.

[2:14:13] Dat lijkt me prima.

[2:14:14] Helemaal goed, we noteren dat.

[2:14:16] Ik wil de staatssecretaris danken voor haar antwoorden.

[2:14:21] Ook mooi om te zien dat ze zo bereidwillig is om dingen op te lossen en stappen te zetten.

[2:14:27] Wij spreken hier natuurlijk vandaag allemaal als woordvoerders en in deze Kamer, maar buiten deze zaal wachten mensen op bescherming en die verantwoordelijkheid dragen wij met z'n allen natuurlijk.

[2:14:35] We kunnen moties maken, plannen aannemen of moties aannemen en plannen maken, maar de echte betekenis ligt natuurlijk in de veiligheid die mensen voelen en in het vertrouwen dat ze niet alleen staan.

[2:14:45] En dat roept bij mij toch nog een vraag op.

[2:14:49] 10 juli dit jaar zijn natuurlijk de contouren van het wetsvoorstel gedeeld.

[2:14:53] En mijn vraag is waarom het dan bijna een jaar moet duren voordat de wet dan in consultatie gaat.

[2:14:59] Dus dat is wel even... Ik weet dat het eigenlijk natuurlijk bij de collega van de staatssecretaris ligt, maar dat is wel met de urgentie van nu iets waarop we zouden moeten letten.

[2:15:07] En voor mij en mijn collega's, denk ik, hier aan deze tafel, zou het liever gisteren dan

[2:15:12] volgend jaar zomer in consultatie gebracht moeten worden, maar of daar toch niet nog iets aan gedaan kan worden die lange looptijd die nu voor ons ligt.

[2:15:20] Dank u wel.

[2:15:24] Voorzitter, ik dank de staatssecretaris en ook haar ondersteuning voor de uitgebreide beantwoording, maar ook voor de passie waarmee ze over het onderwerp spreekt en ze ook teruggrijpt naar het verleden waar ze ook als Kamerlid ervaring heeft opgedaan.

[2:15:37] Dus dat belooft goed.

[2:15:39] Ook dank voor haar bereidheid om over die dader aanpak met een integrale brief te komen en ook de bereidheid om veilig thuis daar echt wat fundamenteler naar te kijken hoe veilig thuis nou in de toekomst ook een rol gaat spelen in dit onderwerp.

[2:15:52] En nou ja, wij zien elkaar dan weer bij twee minuten debat en daarna nog hopelijk vaker in de verschillende debatten.

[2:15:59] Dus daar wou ik het voor nu bij laten, voorzitter.

[2:16:02] Dank u wel.

[2:16:03] Dan is het woord aan de heer Krul.

[2:16:05] Ja, voorzitter.

[2:16:05] Ik sluit me daarbij aan.

[2:16:06] Dank aan de staatssecretaris voor de uitgebreide en goede beantwoording.

[2:16:10] Misschien nog één opmerking ook die de gif je kan meenemen.

[2:16:12] Kijk, tijdens het noodoverleg op de 22ste is dat denk ik de snelste moment om moties in te dienen als het gaat om dat belangrijke onderwerp rondom femicide, want daar worden moties ook ingediend.

[2:16:22] Maar we hebben meer onderwerpen die hier op de agenda stonden.

[2:16:25] Dus ik zou het wel waarderen als er een poging wordt gedaan als dat twee minuten debat nog voor het verkiezingsreces wordt ingepland.

[2:16:32] We weten dat dat voor de 22ste sowieso niet gaat lukken.

[2:16:35] Maar we hebben nog genoeg andere onderwerpen waar we dan het goede idee kunnen doen.

[2:16:40] Voordat ik het woord geef aan de heer Albassie, daar kan ik duidelijkheid over geven.

[2:16:43] Alle twee minuten debatten die nu nog zijn aangevraagd worden voor het verkiezingsreces ingepland.

[2:16:49] Maar dat kan lange dagen betekenen, de laatste week.

[2:16:54] Het woord is aan de heer El Abassi.

[2:16:56] Voorzitter, dank.

[2:16:58] Ik zou nog terugkomen op de vraag van mevrouw Bente Becker, initiatiefnota en een aantal moties.

[2:17:06] Vergeef me dat ik die niet helemaal helder had.

[2:17:08] Het initiatiefnota is ingediend voordat ik hier zelf Kamerlid was, dus ik heb hem even opgezocht.

[2:17:14] En ik moet wel zeggen dat ik tot dezelfde conclusie kom als de Kamerleden voor mij, en dat heeft te maken met allerlei teksten in het initiatiefnota, namelijk als het gaat met name om migrantengemeenschappen, om de eer te herstellen met geweld, helaas een ongeoorloofd middel.

[2:17:33] Met de komst van grote groepen migranten is de eercultuur helaas terug van weg geweest in Nederland.

[2:17:38] Het zit vol met dit soort teksten.

[2:17:40] Dus ik kan me heel goed voorstellen dat mijn voorgangers geen fan waren van dit initiatiefnota.

[2:17:45] Als het gaat om de moties die mevrouw Bentenbekker heeft ingediend, dan lees ik ongeveer hetzelfde.

[2:17:50] Meisjes en vrouwen in niet-westerse, orthodoxe cultuur in Nederland ongelijkwaardig behandeld.

[2:17:57] Migrantengemeenschappen, vrouwen die niet zelfstandig zijn.

[2:18:01] Financiële redzaamheid van vrouwen.

[2:18:04] En dat gaat ook weer over vrouwen met een migratieachtergrond.

[2:18:07] En zo kan ik doorgaan.

[2:18:08] Dat zijn uiteraard moties die wij niet steunen, daar ben ik heel trots op.

[2:18:13] Ik vind dat we groepen niet weg moeten zetten.

[2:18:17] Als we het hebben over geweld, dan zijn wij tegen elke vorm van geweld, of het nou eergerelateerd is, huiselijk geweld of partnergeweld.

[2:18:25] Die andere twee zijn net zo belangrijk wat ons betreft.

[2:18:27] En dan is afkomst of migratieachtergrond is voor ons niet relevant.

[2:18:33] We hebben wel andere moties gesteund en ik moet wel een correctie plaatsen, want ik gaf meteen als verdediging aan, wij steunen altijd moties als het gaat om eergerelateerd geweld, maar dat waren inderdaad niet de moties van mevrouw Bentebekker om deze reden.

[2:18:48] Tegelijkertijd moet ik zeggen dat ook al naar voren is gekomen dat... Mag ik u vragen om wel af te ronden?

[2:18:56] Dan rond ik hem toch even.

[2:18:57] Ik zit royaal over de tijd heen.

[2:18:59] Voorzitter, ik wil het gewoon hierbij laten.

[2:19:00] Volgens mij ben ik daar niet genoeg geweest.

[2:19:04] Dan schorsen we tien minuten.

[2:19:09] De minister-president spreekt nog steeds door, dus die is nog steeds niet van plan om te stoppen.

[2:19:13] Ik stel voor dat we even hier in de buurt blijven, want de staatssecretaris heeft aangegeven, mocht ze eerder klaar zijn, komt ze eerder hier terug naar naartoe.

[2:19:20] En dan kijken we even of we de afronding nog kunnen doen of dat we toch moeten gaan stemmen.

[2:19:25] Maar dat is even mijn voorstel voor dit moment.

[2:19:28] Ik schors voor tien minuten.

[2:27:57] Ik heropen de vergadering voor de afgelopen tijd.

[2:28:23] tweede termijn van het zijde van het kabinet, met de opmerking dat mevrouw Van der Werff naar een ander debat moest en mevrouw Bruining zo weer aanschuift.

[2:28:32] Het woord is aan de staatssecretaris.

[2:28:35] Dank u wel, voorzitter.

[2:28:37] Ten eerste over de strafbaarsteuning van psychisch geweld.

[2:28:41] Daar is even contact over geweest met mijn collega van JNV.

[2:28:45] Het gaat om een complex fenomeen en vergt daarom nauwkeurige voorbereiding.

[2:28:50] Voor slachtoffers, politie, OM, rechtsspraak... is het heel erg belangrijk dat het zorgvuldig gaat.

[2:28:57] Dat gezegdhemde zal er verder op ingaan bij het debat van 22 september.

[2:29:03] Dus dan komen we daarop terug.

[2:29:06] De vraag van mevrouw Westerveld over het actieplan Deelzet GGZ.

[2:29:11] Of dat met voldoende urgentie wordt opgepakt samen met VRO.

[2:29:16] De minister van Vrouwen richt zich primair op het realiseren... ...van voldoende passende huisvesting voor alle groepen.

[2:29:25] En zoals aangegeven is de wetversterking, regie en de volkshuisvestingsprogramma's... ...die regio's moeten opstellen, een belangrijk instrument om dit te bereiken.

[2:29:35] Zij is op dit moment niet actief betrokken bij dit specifieke actieplan.

[2:29:42] En dan de vragen van NSC.

[2:29:44] Zal ik toch maar...

[2:29:46] Ik stel voor dat u toch maar verder gaat.

[2:29:52] Volgens mij was de schorsing ook gewoon drie minuten.

[2:29:55] Gaat u verder.

[2:29:56] over de motie over 1.1.6.

[2:30:01] Ter uitvoering van de motie worden op dit moment gesprekken gevoerd met relevante partijen die een rol hebben in de huidige structuur van hulplijnen en hulporganisaties.

[2:30:09] En dat is nodig om met een brede plik een grondige beoordeling te kunnen doen van het al dan niet invoeren van 1.1.6 als nationale hulplijn.

[2:30:19] En ik zal de Kamer dit najaar informeren over de uitkomsten van dit onderzoek en de benodigde vervolgstappen.

[2:30:26] En begin 2026 ontvangt de Kamer het implementatiebetsvoorstel van de EU-richtlijn.

[2:30:36] En dan de vraag wanneer ik informeer over bestuurlijke afspraken van de vrouwenopvang.

[2:30:43] Voor het einde van dit jaar informeer ik de Kamer over de voortgang van de bestuurlijke afspraken.

[2:30:51] En dat waren ze, voorzitter.

[2:30:54] Dank u wel voor de antwoorden.

[2:30:56] Ik kijk nog even aan de linkerkant of er nog zaken zijn blijven liggen.

[2:31:00] Dan ga ik een aantal van de toezeggingen even kort samenvatten.

[2:31:07] Ik wil even beginnen met dat de staatssecretaris op een later moment ingaat voor een eerste reactie op de initiatiefnota die door D66, NSC, VVD en GroenLinks, PvdA,

[2:31:19] Vanmiddag is ingediend en dat zal gebeuren in ieder geval tijdens het notaoverleg over de initiatiefnota van het lid Mütleur over femicide, erkenning en aanpak van gendergerelateerd dodelijk geweld op maandag 22 september 2025.

[2:31:35] vanaf kwart over zes.

[2:31:37] Dat neemt niet weg dat deze initiatiefnoodhaar natuurlijk in ons reguliere proces, dat klinkt zo vreselijk, maar in ieder geval dat dat betekent dat er een formele reactie vanuit de zijde van het kabinet zal komen en dat er daarna een noodhaaroverleg zal worden ingepland en dat zal, vermoed ik, na de verkiezingen zijn.

[2:31:57] Dan is er een twee-minuten-debat aangevraagd.

[2:32:00] Eerst spreken van de zijde van de Kamer, zoals zei mevrouw Van der Werg.

[2:32:03] Wij glijden dat door naar de Griffipleunair.

[2:32:07] En ik zei het net al, ik wijze erop.

[2:32:09] Dus wees er al let op dat alle twee-minuten-debatten die zijn aangevraagd, worden ingepland voordat het verkiezingsreces plaats zal vinden.

[2:32:18] Dan zijn er nog een aantal toezeggingen gedaan.

[2:32:23] De staatssecretaris zal voor het einde van dit jaar een voortgangsbrief sturen over de gesprekken die gaande zijn over de Ethos Light-telling.

[2:32:33] De staatssecretaris stuurt voor het einde van dit jaar een voortgangsbrief over huiselijk geweld, inclusief daderaanpak, mogelijk medeondertekend door de bewindspersoon van het ministerie van JNV.

[2:32:46] De staatssecretaris stuurt dit najaar een voortgangsbrief... over het onderzoek naar sociale veiligheid bij Focus.

[2:32:54] En de laatste toezegging die ik heb staan is... de staatssecretaris stuurt eind 2025 een voortgangsbrief... over de 24-7-chatline.

[2:33:07] En dan zal de staatssecretaris dit najaar meer info geven... over de uitvoering van de motie 116-hulplijn.

[2:33:15] Heppik dan.

[2:33:17] Ben ik dan iets vergeten?

[2:33:18] Ik kijk naar rechts.

[2:33:19] Ik kijk naar de linkerzijde.

[2:33:23] Dan zijn we daarmee aan het einde gekomen van dit commissiedebat.

[2:33:32] De minister-president is inmiddels uitgepraat.

[2:33:34] Maar de minister van Buitenlandse Zaken heeft het stokje blijkbaar overgenomen.

[2:33:38] Dus ik wijs u erop dat wij nog hoofdelijk gaan stemmen.

[2:33:42] Ergens deze avond.

[2:33:44] We gaan dat in spanning afwachten.

[2:33:46] Ik dank de mensen op de publieke tribune en thuis.

[2:33:49] Ik dank mijn collega's.

[2:33:50] Ik dank de staatssecretaris en haar ondersteuning voor dit debat.

[2:33:55] En daarmee sluit ik deze vergadering.