Persverklaring Kamervoorzitter met betrekking tot de kabinetsformatie

[0:00:02] Goedemiddag allemaal, welkom bij dit persmoment na aanleiding van de lijsttreksbijeenkomst zojuist.

[0:00:09] Ik zal meteen beginnen met een statement van de voorzitter van de Tweede Kamer.

[0:00:12] Daarna is er een gelegenheid voor een aantal vragen.

[0:00:27] Fijn dat jullie hier allemaal zijn.

[0:00:30] Ik heb zojuist een bijeenkomst afgerond met alle fractieleiders en er bestaat een brede consensus voor het benoemen van één verkenner en dat is de heer Wouter Koolmees van D66.

[0:00:44] Deze D66 heeft Koolmees voorgedragen als verkenner.

[0:00:50] Ik ben erg blij met het feit dat er een breed draagvlak is voor hem.

[0:00:54] Ik heb, nadat de vergadering van fractieleiders tot deze beslissing is gekomen, de heer Koolmees gebeld en hij is bereid om deze functie op zich te nemen.

[0:01:05] We hebben ook contact gezocht met het bureau van de koning.

[0:01:12] ...korte tijd lenen van de spoorwegen.

[0:01:17] We gaan ervan uit dat de minister van Financiën... ...zijnde de grote aandeelhouder, akkoord gaat hiermee.

[0:01:25] Wij zetten nog steeds in op de data die wij eerder gecommuniceerd hebben... ...namelijk dat 11 november de Verkenner zijn rapport inlevert... ...en dat we dan twee dagen later de 13e een debat kunnen hebben... ...over de verkiezingsuitslag.

[0:01:42] ...datum die we eerder gecommuniceerd hebben.

[0:01:45] En ondanks het feit dat de bijeenkomst van vandaag een paar dagen was uitgesteld... ...vanwege de onduidelijkheid over de uitslag van de verkiezingen... ...blijft het schema gewoon ongewijzigd.

[0:01:54] We zijn heel blij met de heer Koolmeis.

[0:01:56] Hij heeft natuurlijk een enorme staat van dienst.

[0:01:58] Niet alleen is hij jarenlang uitstekend Kamerlid geweest... ...hij is natuurlijk ook minister geweest en ook informateur.

[0:02:05] En in Rotterdam is hij formateur geweest en daar heeft hij leefbaar en denk...

[0:02:10] ...in één college weten te krijgen.

[0:02:13] We zijn ook blij met hem omdat hij de noodzakelijke afstand heeft... ...tot de dagelijkse politiek, wat een van de voorwaarden is.

[0:02:20] En het is nu aan hem om aan de gang te gaan.

[0:02:23] Hij zal gesprekken voeren met de fracties.

[0:02:25] Hij helpt daar morgen al mee te beginnen.

[0:02:28] Het belangrijkste wat hij moet doen, is te inventariseren van de ideeën... ...zoals die leven bij de lijsttrekkers, de beoogd fractieleiders.

[0:02:37] ...en hij moet de mogelijkheden verkennen voor politieke samenwerking.

[0:02:41] En tot slot nagaan uit welke politieke groeperingen... ...de informateur of informateurs zouden moeten komen... ...en welke kandidaten daarvoor eventueel in aanmerking zouden kunnen komen... ...zodat het STV het stokje doorgegeven kan worden... ...in de richting van een informateur of een...

[0:02:57] De verkenner zal als eerste met alle lijsttrekkers spreken.

[0:03:01] Nogmaals, 11 november gaat hij zijn rapport inleveren.

[0:03:06] 12 november gaan we de Nieuwe Kamer installeren.

[0:03:09] En dan 13 november zullen wij een debat hebben over de verkiezingsuitslag.

[0:03:14] En hopelijk gaat daar dan duidelijkheid uit komen.

[0:03:17] Dat was het, dank u wel.

[0:03:19] GESPREKSLEIDER.

[0:03:19] Een eerste vraag voor RTL.

[0:03:21] Meneer Bosman, u zegt dat er een breed draagvlak geworden is, is dat draagvlak unaniem?

[0:03:43] Dat draagvlak is unaniem en daar ben ik heel blij om.

[0:03:44] En ook de heer Milders is daarmee akkoord gegaan en ook met het feit dat D66 het initiatief hier krijgt in de verkenningsfase en in de formatie.

[0:03:46] Hij heeft de afgelopen week wat twijfel gezaaid over de legitimiteit van de verkiezingsuitslag.

[0:03:48] Hoe kijkt u daaraan?

[0:03:50] Nou ja, dat is verder aan hem.

[0:03:51] Een voorzitter heeft daar verder niets over te zeggen.

[0:03:55] Dat is buiten het bereik van waar een voorzitter zich over buigt.

[0:03:59] Het is onderwerp van politieke discussie... ...en het is aan de Kamer verder om de verkiezingsuitslag te bekijken.

[0:04:07] En ondergaat dat niet het raakvlak voor het politieke proces?

[0:04:08] Nou ja, dat is een politieke zaak die door politici moet worden afgewogen... ...en ik ben nu de voorzitter die spreekt namens de hele Tweede Kamer.

[0:04:17] In die hoedanigheid is natuurlijk ook mijn vraag gesteld.

[0:04:29] Vindt u dat u daar normerend op moet treden?

[0:04:30] Nee, de voorzitter heeft daar geen mening over.

[0:04:31] Ja, meneer Bosma, ondergaat u natuurlijk ook niet het vertrouwen in de democratie als zulke suggesties worden gedaan?

[0:04:33] Nou ja, dat is een politieke zaak die op politiek niveau moet worden behandeld en dat is verder aan de leden van de Tweede Kamer om daar uitspraken over te doen en niet een taak van de Kamer, voorzitter.

[0:04:45] U vindt het niet erg dat er feiten over zijn over de begangenheid

[0:04:47] De Tweede Kamer, voorzitter, heeft daar geen mening over.

[0:04:49] Het spijt me.

[0:04:50] NOS.

[0:04:50] Is daar ook politiek over gesproken?

[0:04:59] U zegt net dat het is aan de politiek om daarover te beslissen.

[0:05:00] Hebben de lijsttrekkers hier nog iets over gezet zojuist in de week?

[0:05:02] Nee, bij ons ging het zuiver en alleen over de verkenningsfase, over het aanwijzen van de verkenner, over de heer Koolmees en over het schema van volgende week.

[0:05:15] Maar er is niemand die aan de orde gesteld heeft van... Ik bedoel, van Wilders weten dat hij ook...

[0:05:17] ...misschien nog hertellingen mogelijk wilde... ...de hele uitslag ter discussie stelde.

[0:05:29] Is daar helemaal niets over gezegd in deze vereenkomst?

[0:05:34] Nou, de onderwerpen waren zoals ik net heb gezegd.

[0:05:35] Dat is waar het over ging.

[0:05:35] GESPREKSLEIDER 1.

[0:05:36] U zei dat Wouter Koolmees... ...een bepaalde afstand neemt tot de politiek.

[0:05:37] Is dat ook daadwerkelijk zo... ...als de baas van de NS er toch wel ook bepaalde belangen in heeft?

[0:05:41] Nou ja, kijk, heel vaak zijn mensen die optreden als verkenner... ...of als formateur of als informateur... ...zijn mensen uit het bestuur, uit de ambtenarij.

[0:05:50] En dit is juist iemand die werkt voor een organisatie... ...die daar helemaal buiten staat.

[0:05:55] Dus ik denk dat het juist verfrissend is... ...dat iemand als koalmeester daar staat... ...en ja, die heeft afstand tot de dagelijkse politiek.

[0:06:07] GESPREKSLEIDER.

[0:06:07] Mevrouw Minnen.

[0:06:07] JOURNALISTE.

[0:06:08] U zegt, ik ga niet waarmee je het optreden... ...ik ga niet waarmee je het optreden... ...als het gaat om bepaalde tweets van partijleiders.

[0:06:12] ...en wat wil u zeggen over de betrouwbaarheid van de verkiezingen... ...die in Nederland heerder verlopen?

[0:06:19] Nou, daar buigt de Commissie voor de Geloofsbrieven zich over... ...namens de Tweede Kamer, zo gaat het altijd... ...en die zal verslag uitbrengen aan ons als Tweede Kamer.

[0:06:25] En als Tweede Kamerleden daar iets mee willen of iets van vinden... ...dan is dat verder aan hun.

[0:06:36] Wij gaan er als Tweede Kamer vanuit dat het goed verloopt.

[0:06:39] De afgelopen verkiezingen hebben daar steeds mee ingestemd... ...en dat is de mening van de Tweede Kamer.

[0:06:46] Dank u wel.

[0:06:47] Voor het verdere verloop...

[0:07:04] Nou, dat is helemaal aan de verkenner zelf.

[0:07:08] Hij kan met namen komen.

[0:07:11] Bij het vorige formatieproces was de heer Plasterk, verkenner... ...die heeft toen een suggestie gedaan voor een informateur... ...namelijk de heer Plasterk.

[0:07:21] Dus die heeft daadwerkelijk een naam genoemd.

[0:07:23] De huidige verkenner kan met een naam komen.

[0:07:27] Hij kan het ook algemener houden... ...en zeggen iemand van een bepaalde politieke partij.

[0:07:33] Dat staat hem vrij.

[0:07:37] Ja, dat maakt onderdeel uit van de opdracht... ...en dat vormt ook de basis van ons debat op 13 november... ...want we moeten iets hebben waar we over kunnen praten.

[0:07:47] Dus de Verkenner zal dan plaatsnemen in vak K... ...het is een onderling debat van de Tweede Kamer... ...maar wij kunnen als Kamer de Verkenner om inlichtingen vragen... ...en het is de bedoeling dat hij met een aanbeveling komt... ...hoe precies die ook mogen zijn, is verder aan hem.

[0:08:06] Is dat bij inlevering van het verslag of na het Kamerdebat?

[0:08:16] Hoe groot dan nu?

[0:08:17] Wij gaan uit van het Kamerdebat als césuur.

[0:08:18] Nog een laatste vraag, mevrouw Borregan.

[0:08:28] Meneer Bosma, in de opdracht zie ik staan dat de verkenners zoeken naar de verschillende opties die er zijn voor de vorming van het kabinet.

[0:08:31] Wordt ingesproken over samenwerking met de stuipgeneraal of over parlementaire draad van het parlement?

[0:08:33] Nou ja, de verkennersfase is natuurlijk een veel lossere fase... ...die vooral gaat over inventariseren.

[0:08:40] Dus de opdracht voor de verkenner is veel meer open.

[0:08:44] Dus die hoeft nog helemaal niet na te denken over beleidsterrein X... ...of beleidsterrein I of om tot 76 zetels te komen in de Tweede Kamer.

[0:08:53] Het is een veel vagere opdracht... ...die veel meer gaat over de mogelijkheden die hij ziet.

[0:09:01] Ja, eigenlijk het kernwoord voor een verkenner is inventariseren.

[0:09:05] Dus hij inventariseert en komt met een denkrichting... ...voor deel twee van het formatieproces.

[0:09:12] Dat is de positie van de verkenner.

[0:09:16] JOURNALISTE PRAAT ONVERSTAANBAAR Ja, hij wil in ieder geval de vaart erin houden... ...daar zijn we heel erg blij mee, om dus die deadline van de elfde te houden.

[0:09:21] Dus het is zijn intentie, maar goed, hij is ook nog maar net begonnen... ...om echt meteen van start te gaan.

[0:09:27] En hij heeft het ook al zodanig geregeld met zijn werkgever... ...dat hij meteen aan de gang kan.

[0:09:33] Mensen zaten heel snel op één lijn en waren blij met de heer Koolmees en hebben ook vertrouwen in hem.

[0:09:46] En alle fractieleiders kennen natuurlijk Wouter Koolmees, want hij loopt natuurlijk al heel lang rond in Politiek Den Haag.

[0:09:58] Nee, maar als ze dat zouden weigeren, zouden ze natuurlijk ook kunnen communiceren met de verkenner.

[0:10:02] Maar ik heb een dergelijk iets niet gezien.

[0:10:06] Dank u wel.

[0:10:07] Heel goed, dank u wel.