Vreemdelingen- en asielbeleid

[0:00:00] Een hele fijne avond en van harte welkom bij deze vergadering van de vaste commissie voor asiel en migratie die in het teken staat van een commissiedebat over het asiel- en migratiebeleid.

[0:00:11] Ik ben uw plaatsvervangend voorzitter, omdat de vaste voorzitter is verhinderd.

[0:00:16] Aanstaande donderdag zal mevrouw Rijkhofsky het rond de tafelgesprek van deze commissie voorzitten.

[0:00:20] Wij zoeken nog een voorzitter voor het WGO van volgende week maandag, want mevrouw Rijkhofsky en ik gaan dat niet doen.

[0:00:25] Dus een van de andere leden wordt gevraagd om erover na te denken of zij dat willen gaan doen.

[0:00:29] Welkom zeg ik tegen de Kamerleden, maar natuurlijk zeker ook tegen de minister voor asiel en migratie, mevrouw Keijzer, en de minister van asiel en migratie, de heer Van Wil.

[0:00:36] De heer Van Wil heeft vanavond om half negen ook nog een ander commissiedebat dat gepland staat tot ongeveer kwart voor twaalf vanavond, maar hij moet daarom dus op tijd ook weer hier vandaan.

[0:00:45] Dat gaat over de spanning in het Caribisch gebied.

[0:00:47] Dus we zitten met de opdracht om binnen de tijd het commissiedebat ook te voltooien.

[0:00:51] Daarom stel ik de spreektijd in op vier minuten.

[0:00:54] En zal ik zeggen dat u vier keer mag interrumperen in eerste termijn, maar die interrupties zullen wel echt kort moeten zijn.

[0:00:59] En dat zal ik ook al moeten toezien, anders gaan we dat niet redden.

[0:01:02] Aan mijn linkerzijde stel ik nog eventjes voor de deelnemende Kamerleden.

[0:01:05] Dat is de heer Van den Brink van het CDA, nieuw in deze commissie.

[0:01:08] Van harte welkom, mevrouw Vondeling van de PVV.

[0:01:10] Niet nieuw, maar even goed van harte welkom.

[0:01:11] De heer Diederik van Dijk van de SGP, de heer Keulemans van JA21.

[0:01:15] Ik meen ook nieuw in deze commissie.

[0:01:17] Mevrouw Westerveld van GroenLinks Partij van de Arbeid, ook nieuw in deze commissie.

[0:01:20] En mevrouw Rijkhofsky van de VVD, bekend gezicht.

[0:01:22] En mevrouw Van der Plas heeft ons laten weten dat zij ook zometeen nog aansluit.

[0:01:26] Ze is van BBB en ze is dus ietsje later.

[0:01:28] En ik zal aan het eind van de eerste termijn graag, als de commissie dat toestaat, ook nog een ingreng willen leveren.

[0:01:33] En dan zal ik de heer Van den Brink vragen om even het voorsturschap waar te nemen.

[0:01:37] En ik ga hem nu als eerste het woord geven.

[0:01:38] De komende vier minuten is het woord aan de heer Van den Brink van het CDA.

[0:01:42] Dank u wel, voorzitter.

[0:01:43] Voorzitter, het Nederlandse asielstelsel staat nog steeds onder grote druk.

[0:01:47] Als we het hebben over ons asielstelsel, gaat het wat het CDA betreft... ...over de grenzen van de spankracht van de samenleving... ...en dus ook over het beperken van de instroom.

[0:01:54] Maar tegelijkertijd ook de IND in staat te stellen... ...snellere procedures te doorlopen... ...en de opvangproblemen waar COA mee te maken heeft ook op te lossen.

[0:02:03] Deze onderwerpen zijn wat het CDA betreft niet losverkrijgbaar als je het asielstelsel echt wil aanpakken.

[0:02:08] Alleen als we deze punten gezamenlijk aanpakken, lossen we een aantal problemen op en zal de spanning hierover in de samenleving afnemen.

[0:02:16] Een werkend asielstelsel begint in Europa en aan de grenzen van Europa.

[0:02:19] Daarom steunt het CDA het Europees Migratiepact.

[0:02:22] Het leidt tot betere buitengrensbewaking, snellere procedures aan de grens en solidariteit tussen lidstaten.

[0:02:30] Dit pact is de grootste asielhervorming in Nederland van de afgelopen 25 jaar.

[0:02:34] En aan het einde van deze week is er nog precies zes maanden over tot het start van het pact op 12 juni 26.

[0:02:40] Maar, zo vraag ik, waar blijft de Nationale Invoeringswet?

[0:02:43] Is het geen risico dat we nu opnieuw in een spoedprocedure terechtkomen als het hele wetgevingsproces nog in beide Kamers moet worden doorlopen?

[0:02:50] Graag een reactie van de ministers.

[0:02:52] En wat zijn op dit moment de kritieke punten ten aanzien van de invoering van het pakt?

[0:02:57] Het is een omvangrijke operatie.

[0:02:59] Dus we weten ook gewoon dat we tegen nieuwe situaties gaan aanlopen, vragen die in de uitvoering zullen gaan opspelen.

[0:03:06] ...graag zo'n goed mogelijk beeld van de uitvoeringsrisico's.

[0:03:10] Ook omdat de Kamer bij zo'n omvangrijke operatie... ...haar controlerende taak hierin moet kunnen waarmaken.

[0:03:17] In het migratiepact is bepaald door de legal counseling eruit in te zien en het kabinet kiest ervoor om dit bij de IND te beleggen.

[0:03:24] Zijn hiervoor alternatief overwogen?

[0:03:26] Zo vraag ik de minister.

[0:03:28] En wat waren die dan?

[0:03:29] Want de IND heeft al een flinke klui van al het werk wat op haar afkomt.

[0:03:32] Kan dit er nog wel bij?

[0:03:34] En welke rol heeft vluchtelingenwerk in de ondersteuning van asielzoekers op locaties en in die legal counseling die nog moet worden ingericht?

[0:03:42] Gisteren was de minister in overleg met zijn Europese collega's.

[0:03:45] Een succesvol overleg, als ik afga op de mediaberichten.

[0:03:49] Het gaat om een aantal langlopende discussies... ...onder het Veilige Landen-concept, hoe dat is vorm te geven.

[0:03:55] Complimenten voor het bereikte resultaat erbij... ...en goed om te horen dat dat nu eindelijk lijkt te zijn geregeld.

[0:04:01] Kan de minister die afspraken nu al naar de toelichten?

[0:04:05] De ontbrekende schakel is nu nog een nieuwe terugkeerrichtlijn.

[0:04:08] Het CDA bepleitte dit al bij de start van dit kabinet.

[0:04:11] Er ligt nu een voorstel, maar het kan wat het CDA betreft nog wel een paar puntjes scherper.

[0:04:16] Namelijk gedwongen terugkeer als uitgangspunt.

[0:04:18] Meer detentiemogelijkheden bij niet meewerken.

[0:04:21] Geen onnodige non-revolementtesten.

[0:04:24] En ten slotte meer consequenties voor landen die niet mee willen werken aan overname van uitgeprocedeerde vreemdelingen.

[0:04:29] Graag een reactie op deze afzonderlijke vier punten.

[0:04:32] En wat is de verwachting wanneer we deze onderhandelingen gaan afronden?

[0:04:36] Voorzitter, asielmigratie vraagt om een Europese aanpak, maar het begint met een betrouwbare nationale overheid die haar afspraken nakomt en wetten uitvoert.

[0:04:45] Hierin heeft het huidige kabinet het afgelopen jaar vooral zand in de machine gestrooid, waardoor de opvangproblemen niet kleiner zijn geworden, maar juist groter.

[0:04:52] Dat is met name zichtbaar als het gaat om de uitvoering van de spreidingswet.

[0:04:56] Kan de minister aangeven hoe ze uitvoering geeft aan deze wet en waar dit op dit moment zichtbaar aan het worden is?

[0:05:01] En wat is de prognose tot aan de zomer over het aantal opvangplekken en de maximale opvanggrens van 2000 in Ter Apel, waar inmiddels een boetebedrag staat van meer dan 2 miljoen euro over dit jaar?

[0:05:15] Ten slotte, voorzitter.

[0:05:16] Een actualiteit waar meerdere vragen over zijn gesteld.

[0:05:21] De Duitse over de grensplaatsingen.

[0:05:25] Ik heb een nieuw woord geleerd.

[0:05:27] In het diplomatieke jargon heet dit koude overdracht.

[0:05:29] Echt een gruwelijke term, wat mij betreft, maar goed.

[0:05:32] Het is wat het is, schijnbaar.

[0:05:34] Maar wat is de boodschap van de minister aan die inwoners en die lokale bestuurders die hiermee te maken hebben?

[0:05:39] Want dit is natuurlijk een fenomeen wat, denk ik, voor lokale bestuurders moeilijk te hanteren, zoals dat nu eraan toegaat.

[0:05:45] En hoe vaak, vraag ik me ook af, zet Nederland het afgelopen jaar zelf persoon over de grens in Duitsland.

[0:05:51] Tot zover.

[0:05:52] Velen dank.

[0:05:53] Dat was de heer Van Brink van het CDA.

[0:05:55] Dan ga ik nu het woord geven, als er geen interrupties zijn, aan mevrouw Vondeling van de PVV.

[0:05:59] Dank u wel, voorzitter.

[0:06:01] In 2022 waren er 4000 alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Nederland.

[0:06:05] Dit jaar zijn dat er bijna 10.000.

[0:06:07] Hoe is het mogelijk, vraag ik de minister, dat Nederland zo magneet is voor alleenstaande minderjarige asielzoekers?

[0:06:13] En wat gebeurt er met al die jongeren als ze er als hier zijn?

[0:06:16] In de afgelopen vier jaar zijn maar liefst 1.800 van deze alleenstaande minderjarige asielzoekers... ...spoorloos verdwenen uit de COA-opvang.

[0:06:23] 1.800.

[0:06:24] Niemand weet waar ze zijn.

[0:06:26] Niemand weet wat ze doen.

[0:06:27] Niemand weet in welke criminele circuits ze terecht zijn gekomen.

[0:06:30] Dit is geen incident, voorzitter.

[0:06:32] Dit is het zoveelste keiharde bewijs... ...dat de overheid de greep op de asielenstroom volledig kwijt is.

[0:06:38] We rollen de rode loper uit, we betalen alles, maar we hebben geen idee wie we binnenlaten en wat ze hier uitspoken.

[0:06:44] En dat is een enorm veiligheidsrisico.

[0:06:47] Want als je niet weet wie er in je land rondloopt en waar ze uithangen, dan heb je geen controle meer over je eigen nationale veiligheid.

[0:06:54] Kijk ook naar al die asielzoekers zonder papieren.

[0:06:57] Bijna 70 procent kan geen geldige reis- of identiteitsdocumenten overleggen.

[0:07:01] Dat dit een gigantisch risico is, blijkt wel uit het verschrikkelijke voorbeeld van Lisa, die op gruwelijke wijze is verkracht en vermoord door een asielzoeker.

[0:07:09] Een meisje dat nooit meer thuis komt.

[0:07:12] Weet de minister inmiddels eigenlijk wel wie deze dader precies is?

[0:07:16] Heeft hij eindelijk kunnen vaststellen wie deze verkrachte en moordenaar werkelijk is, of blijft ook dat een groot vraagteken?

[0:07:23] In Noorwegen onderzoekt de UDI de Noorse IND al twee jaar of 145 Eritreërs... ...op fraudeleuze wijze het staatsburgerschap hebben verkregen.

[0:07:32] Wat blijkt namelijk, een groep van deze Eritreërs heeft asiel gekregen... ...dan wel het staatsburgerschap, maar steunt actief, via bijvoorbeeld verenigingen... ...het regime waarvoor ze naar eigen zeggen zouden zijn gevlucht.

[0:07:44] Ze hebben dus op onjuiste gronden verblijf gekregen.

[0:07:47] De Noorse IND heeft inmiddels ook al vergunningen ingetrokken.

[0:07:50] Het aantal irritreërs dat naar Nederland komt, is explosief gestegen.

[0:07:55] Irritreërs vormen nu zelfs de grootste groep asielzoekers die naar Nederland komt.

[0:07:59] Doet de IND in Nederland ook onderzoek naar fraude onder irritreërs?

[0:08:03] En zo ja, hoeveel onderzoeken zijn er gestart en hoeveel vergunningen zijn er ingetrokken dan wel geweigerd?

[0:08:09] Graag een reactie van de minister.

[0:08:11] Dan tot slot, voorzitter.

[0:08:13] Het is te gek voor woorden dat de minister Oekraïners een verblijfstatus van drie jaar gaat geven.

[0:08:18] Daar gaan ze natuurlijk nooit meer weg.

[0:08:20] En waar denkt de minister de honderdduizend of meer dan honderdduizend Oekraïners die nu in Nederland in opvang zitten te huisvesten?

[0:08:26] In welke huizen?

[0:08:27] Heeft de minister uitgerekend wat de kosten zullen zijn van de uitkeringen, toeslagen, kinderbijslag, zorg en onderwijs voor Oekraïners die Nederlandse belastingbetalers straks mogen ophoesten?

[0:08:39] Ik neem aan dat de minister dit inzichtelijk heeft.

[0:08:41] Zo ja, kan de minister deze berekening naar de Kamer sturen.

[0:08:45] Inclusief een doorrekening van de extra druk op de toch al overbelaste woningmarkt.

[0:08:50] De PVV zegt, stuur die Oekraïners terug naar Oekraïne.

[0:08:53] Te beginnen met de 10.000 Oekraïense mannen die nu in Nederland zijn.

[0:08:57] Laat ze Oekraïnen militair of civiel helpen, in plaats van dat ze hier straks lekker op de bank gaan zitten en profiteren van onze sociale zekerheid.

[0:09:05] Dank u wel.

[0:09:07] Dank aan mevrouw Vonderling.

[0:09:08] Dan ga ik het woord geven aan de heer Diederik van Dijk en hij spreekt namens de SGP.

[0:09:11] Dank u wel, voorzitter.

[0:09:13] Voorzitter, één op de vijf IND-afspraken... Ik wil graag aan mevrouw Vonderling vragen of zij de microfoon misschien kan uitzetten, want dan is de camera ook op de heer Diederik van Dijk gericht.

[0:09:20] Dat is belangrijk.

[0:09:21] Dank, voorzitter, dat u daar alert op bent.

[0:09:24] Een op de vijf IND-afspraken kan geen doorgang vinden omdat de asielzoeker niet komt opdagen, bracht IND begin 2024 naar buiten.

[0:09:32] En om dit extreem hoge percentage terug te dringen,

[0:09:34] heeft de SGP het kabinet per motie verzocht op korte termijn maatregelen te nemen.

[0:09:39] Zo wil de SGP dat een asielzoeker die bewust en herhaaldelijk niet komt opdagen bij een gehoor, versneld wordt afgewezen.

[0:09:45] Het kan niet zo zijn dat de asielprocedure hierdoor onnodig wordt gefrustreerd.

[0:09:50] Wat is het no-show percentage van asielzoekers op dit moment?

[0:09:54] Welke handelingsperspectieven zijn er als iemand zonder verschoonbare reden niet is verschenen op zijn gehoor?

[0:10:00] In hoeverre is het nu al mogelijk vreemdelingen af te wijzen die niet meewerken aan onderzoek, bijvoorbeeld wanneer zij herhaaldelijk en bewust niet opkomen dagen bij een gehoor

[0:10:09] ook als zo iemand op basis van zijn situatie op internationale bescherming kan rekenen.

[0:10:14] Naar ik begrijp moeten veel gehoren niet alleen worden afgezegd omdat de asielzoeker niet komt opdagen, ook vanwege tekort aan tolken.

[0:10:22] Kunnen afspraken vaak niet gepland worden of geen doorgang vinden.

[0:10:26] Om hoeveel gevallen gaat dit?

[0:10:28] Door middel van het opzetten van een digitale verbinding moet dit probleem in veel gevallen te verhelpen zijn, zou je zeggen.

[0:10:34] Is de minister bereid nieuwe technieken in te zetten om het grote tekort aan tolken en daarbij behorende logistieke problemen bij DND te beperken?

[0:10:42] Zo kan Teams live.

[0:10:44] ondertitelen en vertalen.

[0:10:46] Ik zou zeggen, tijd voor een pilot.

[0:10:49] Voorzitter, herhaaldelijk heeft de SGP aandacht gevraagd voor mogelijke fraude bij DND.

[0:10:53] En daar is onderzoek naar gedaan.

[0:10:55] En de SGP wil graag dat de onderzoeksuitkomsten ook met de Kamer wordt gedeeld.

[0:11:00] Uiteraard geanonimiseerd, zegt de minister dat toe.

[0:11:04] Voorzitter, we konden in de najaarsnota zien hoe prijzig de asieldwangsommeregeling is geworden.

[0:11:10] Voor 2025 staat nu 210 miljoen euro aan kosten gepland door meer en hogere dwangsommen.

[0:11:18] Hoog tijd dat de asielnoodmaatregelenwet snel verkracht wordt, inclusief het SGP-amendement dat deze dwangsommen definitief schrapt.

[0:11:26] Ik wil de minister vragen inzichtelijk te maken wat het de staat gaat kosten

[0:11:30] Als dit amendement niet zo snel mogelijk in werking treedt, wil hij hierover een brief aan beide Kamers toezeggen.

[0:11:37] Voorzitter, al twee jaar probeer ik bij het ministerie een voet tussen de deur te krijgen voor een vrijwilligersvergoeding voor de gastgezinnen.

[0:11:44] Deze opvang ontlast de asielketen en bevordert de integratie van statushouders.

[0:11:49] Geld kan het probleem niet zijn, want volgens mij bespaart het juist miljoenen aan dure opvangkosten.

[0:11:56] Wat weerhoudt ons nog?

[0:11:58] En is de minister bereid hiervoor een pilot op te starten?

[0:12:01] Voorzitter, ook iets waar ik mij al twee jaar mee mag bezighouden.

[0:12:05] Kijken hoe we antisemitisme als weigerings- en intrekkingsgrond zwaardig kunnen meewegen in de verblijfsrechtelijke procedures.

[0:12:13] Mijn fractie vindt het onbevredigend dat we niets zouden kunnen doen

[0:12:16] om import van jodenhaat tegen te gaan.

[0:12:20] Bent u bereid in het toegezegde onderzoek naar aanscherping van de geleidende schaal te bekijken hoe discriminatie en antisemitisme zwaarder negatief kan worden meegewogen bij de beoordeling van de aanvraag?

[0:12:33] Voorzitter, tot slot.

[0:12:34] Gisteren bereikte ons berichten van de ombudsman over misstanden in de Oekraïneopvang.

[0:12:39] Graag horen wij de reactie van de minister hierop.

[0:12:42] Daarnaast worden we graag bijgepraat over de uitkomsten van de JBZ-raad.

[0:12:46] Wat is exact besloten ten aanzien van terugkeer en allocatie van asielzoekers?

[0:12:51] Worden lidstaten verplicht elkaars terugkeerbesluiten uit te voeren, zoals verzocht in de motie Diederik van Dijk-Jesselkus?

[0:12:59] Dank u, voorzitter.

[0:13:02] ...aan de heer Diederik van Dijck en dan ga ik het woord geven aan de heer Keulemans... ...en hij spreekt namens JA21.

[0:13:06] Yes, voorzitter, dank u wel.

[0:13:08] Afgelopen week bedroeg de asielinstroom weer duizend asielzoekers en nareizigers... ...en de instroom blijft daarmee onverminderd hoog.

[0:13:14] In rap tempo verschijnen als gevolg van de spreidingswet in het hele land azc's... ...waarvoor vaak geen draagvlak bestaat onder de lokale bevolking... ...terwijl datgene waar overweldigend wel draagvlak voor is... ...namelijk forse instroombeperking, al jarenlang niet van de grond komt.

[0:13:28] En extra zorgelijk is dat Nederland daarmee steeds meer uit de pas begint te lopen in vergelijking met andere lidstaten waar het roer wel is omgegaan.

[0:13:36] En waar veel partijen in deze Kamer al hun hoop verser op het migratiepact, vaak ook als uitvlucht om zelf geen instroombeperkende maatregelen toe te nemen, laten de dalende instroomcijfers in buurlanden zien dat nationale instroombeperking werkt.

[0:13:48] Neem België, waar de asielinstroom de afgelopen drie maanden aanzienlijk lager was dan in dezelfde maanden vorig jaar.

[0:13:54] Ter illustratie, in Nederland nam de instroom de afgelopen drie maanden met 7,5 procent toe ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

[0:14:02] Vraag aan de minister, hoe kijkt u hier nou naar?

[0:14:05] Erkent u dat we als Nederland compleet de boot aan het missen zijn en daarmee steeds aantrekkelijker worden voor nieuwe lichtingen asielzoekers?

[0:14:11] Graag een reactie.

[0:14:13] In dat licht vindt jaar 2021 de terughoudende houding, waarmee het kabinet kijkt naar ontwikkelingen in andere lidstaten, teleurstellend.

[0:14:20] In het overzicht met wijzeringen in het asielbeleid in omringende landen lezen we over de dappere stappen van Oostenrijk om nareis zoveel mogelijk te beperken.

[0:14:28] Oostenrijk beroept zich daarbij op artikel 72 van het verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, net zoals Duitsland doet met betrekking tot de strikte grenscontroles.

[0:14:37] En de Nederlandse reactie is echter weer erg afwerend.

[0:14:40] Het is niet mogelijk, er is geen grond voor, het is onhoudbaar, et cetera, et cetera.

[0:14:45] Vraag aan de minister, waarom nou altijd die beren op de weg?

[0:14:48] Waarom jezelf bij voorbaat aan handen en voeten binden, uit angst dat we een keer teruggefloten worden, terwijl andere lidstaten laten zien dat het wel kan?

[0:14:56] Graag een reactie daarop.

[0:14:57] Ik noemde het migratiepact al even.

[0:14:59] Collega Boomsma heeft vorige maand schriftelijke vragen gesteld over de aantallen asielzoekers die Nederland via hervestiging toegewezen gaat krijgen als gevolg van deze Europese dwangwet.

[0:15:08] Inmiddels is bekend dat het vooralsnog om 1095 asielzoekers gaat en dat het kabinet overgaat tot afkopen in plaats van opvangen, conform de eerder aangenomen motie Eerdmans.

[0:15:18] En gegeven de omstandigheden en gelet op de kosten van afkopen in vergelijking met de kosten van opvang en al helemaal een permanent verblijf in Nederland, is dat het enige juiste besluit.

[0:15:28] Maar wel een besluit dat niet nodig zou hoeven zijn.

[0:15:30] Wij zijn gewoon tegen dit herverdelingsmechanisme.

[0:15:33] Daarnaast hebben we in de verklaring van het ministerie van Asiel en Migratie kunnen lezen dat gisteren, dus maandag, in de JBZ-raad een aantal stappen is gezet, onder andere met betrekking tot de return hubs.

[0:15:44] Waarom horen we overigens niets meer over de aangekondigde deal met Oeganda?

[0:15:48] En de gezamenlijke lijst met veilige landen.

[0:15:51] Wat er in echte niet terugkomt en wel prominent in media, zoals Politico, is een akkoord over het buiten de EU afhandelen van asielverzoeken.

[0:15:58] Wat is daarvan op dit moment de status?

[0:16:01] En voorzitter, dan Syrië.

[0:16:02] Als gevolg van het nieuwste ANN-bericht over Syrië en het daaruit voortvloeiende landenbeleid in juni, worden asielverzoeken van Syriërs weer in behandeling genomen.

[0:16:11] Wat jaar 2021 betreft, moeten echter ook zo snel en massaal mogelijk verstrekte verblijfstatussen aan Syriërs herbeoordeeld worden, aangezien de grond waarop deze verstrekt zijn in veel gevallen is komen te vervallen door de gewijzerde situatie in Syrië.

[0:16:24] Het antwoord daarop is wat ons betreft terugkeer.

[0:16:26] Op 1 juni ging het om 75.330 Syriërs met tijdelijke verblijfsvergunningen in Nederland.

[0:16:32] En diezelfde maand schreef de minister nog dat niet kon worden gesteld... ...dat de verbeterde situatie in Syrië voldoende ingrijpend en niet voorbijgaand is.

[0:16:40] Maar wij kunnen dit moeilijk rijmen met de toegenomen vrijwillige terugkeer... ...en de regelingen die het kabinet heeft ingevoerd en uitgebreid om dat te stimuleren.

[0:16:48] Vraag aan de minister, wat is nu de stand van zaken hieromtrend... ...en wanneer kunnen we nieuwe stappen verwachten?

[0:16:54] Dan de inwilligingspercentages.

[0:16:56] Die zijn in Nederland lange tijd krankzinnig hoog geweest, oplopend tot 80 à 85 procent.

[0:17:01] We zijn inmiddels wat gedaald, zo bleek eerder dit jaar, maar is deze daling doorgezet?

[0:17:05] Wat is het meest recente inwilligingspercentage en hoe verhoudt dit zich tot het EU-gemiddelde en ons omringende lidstaten?

[0:17:12] En is de minister bereid de IND veel frequenter te laten rapporteren... ...over het actuele inwilligingspercentage voor verzoeken uit top-10-landen?

[0:17:19] Want laten we eerlijk zijn, bij een Nederlands inwilligingspercentage... ...voor asielverzoeken van Turken met pieken tot 99 procent... ...waar dit percentage EU-breed slechts 18 procent is... ...is de IND geen immigratiedienst meer, maar gewoon een stempelmachine.

[0:17:33] Daar moet veel sneller op bijgestuurd worden.

[0:17:36] Dan kom ik richting een afronding.

[0:17:37] We hebben de afgelopen week veel gelezen... ...over een initiatiefvoorstel in de gemeenteraad van Amsterdam... ...om tot een aparte opvang voor LHBTI-asielzoekers te komen... ...omdat het voor hen onveilig zou zijn in de reguliere opvang.

[0:17:48] Vraag aan de minister, bent u het met mij eens... ...dat dit compleet de omgekeerde wereld is?

[0:17:53] En deelt u ons... Ik zie dat ik u al een half minuut extra heb gegeven... ...dus ik ga u bij deze afronden.

[0:17:57] Veel dank.

[0:17:57] Mag ik één zin afmaken?

[0:17:58] Ik was in mijn laatste zin bezig.

[0:18:00] Nou, die is al veel te ver, dus één zin.

[0:18:02] Eén zin.

[0:18:03] Bent u het met ons eens dat er geen aparte opvang voor homoseksuele asielzoekers moet komen, maar dat asielzoekers die homoseksuele belagen en aftuigen zelf... Dat is een hele lange zin, maar de vraag is duidelijk.

[0:18:12] Ik ga het woord geven aan mevrouw Westerveld, ze spreekt namens GroenLinks bij vandaag.

[0:18:16] Dank, voorzitter.

[0:18:17] En net als een aantal anderen is dit ook mijn eerste debat over asiel en migratie.

[0:18:21] Ik heb me de afgelopen jaren wel bezig gehouden met thema's die hieraan raken.

[0:18:25] En daarom ga mijn eerste vraag over de positie van kinderen in de opvang.

[0:18:29] Want in de noodopvang zitten inmiddels zo'n 7000 kinderen vaak op plekken

[0:18:32] Ze moeten vaak verhuizen, waardoor onderwijs, zorg en traumaverwerking niet goed van de grond komen.

[0:18:39] Er is weinig privacy, weinig ruimte om kind te zijn.

[0:18:43] En we weten ook dat herhaald verhuizen bij alle kinderen, maar vooral bij deze kinderen ook, voor extra trauma zorgt.

[0:18:48] Ik weet dat er hier een tijdje geleden een uitgebreid debat over is geweest, maar we horen ook terug dat verschillende moties, die wel zijn aangenomen, niet goed van de grond komen.

[0:18:57] Dus mijn vragen zijn wat gaat het kabinet concreet doen om kinderrechten te verbeteren?

[0:19:01] En ook de psychologische hulp voor volwassenen loopt vast met lange wachtlijsten, zware gevolgen.

[0:19:06] Welke heeft het kabinet plan om dit op te lossen?

[0:19:09] Welke plannen?

[0:19:10] LBTI-organisaties uiten daarnaast ook grote zorg.

[0:19:14] In sommige gevallen leidt de wanhoop bij LBTI-vluchtelingen zelfs tot suicide.

[0:19:20] Wat doet het kabinet nou specifiek om deze groepen te ondersteunen?

[0:19:26] Interruptie van de heer Keulemand, JA21.

[0:19:28] Ja, voorzitter, dank.

[0:19:29] In het verlengde van het punt dat ik net zelf maakte, een vraag aan mevrouw Westerveld.

[0:19:33] Is GroenLinks bijna een voorstander van een aparte opvang voor homoseksuele vluchtelingen, of bent u voorstander van het uit de reguliere opvang gooien van mensen die zich vergrijpen aan homoseksuele vluchtelingen?

[0:19:43] Mevrouw Westerveld.

[0:19:44] Voorzitter, ik vind dit een hele terechte vraag, maar voor ons staat in ieder geval palve op dat we moeten instaan voor de veiligheid van deze mensen.

[0:19:52] En soms komt het voor dat ze zelf uit onvrije landen komen en dat ze daardoor in de opvang niet veilig zijn.

[0:19:58] En het liefst zou je natuurlijk hebben dat ze gewoon hun leven daar kunnen leiden, maar we weten dat dat niet zo is.

[0:20:04] Als je dan met organisaties praat, dan geven ze soms aan dat een aparte opvang voor hen de meest veilige plek is en tegelijkertijd begrijp ik daar ook de nadelen van.

[0:20:13] Dit is gewoon een lastig punt en daarom vraag ik aan het kabinet, wat gebeurt er nou om specifiek te zorgen dat de veiligheid van deze mensen vooraan staat?

[0:20:24] Ik zie dat u door kunt met uw betaling.

[0:20:26] Mijn volgende punt gaat over de brief over Oekraïnse ontheemden.

[0:20:30] Daar zat ook een lichtpuntje in, namelijk dat Oekraïnse studenten vanaf 1 september 2027 niet meer het hogere collegegeld van soms 10.000 euro's moeten betalen, maar het reguliere collegegeld

[0:20:42] dat voor alle andere Europese studenten geldt.

[0:20:44] En mijn vraag is waarom vanaf 2027 zou dit niet al vanaf volgend collegejaar in kunnen gaan?

[0:20:49] Er ligt een aangenomen Kamermotie en ik denk dat het vooruitschuiven alleen maar zorgt dat een groep scholieren misschien ook wacht met een jaar studeren.

[0:20:57] Dus kan de minister regelen dat hoogscholen, universiteiten wellicht het komend collegejaar daarvoor op kost gingen krijgen?

[0:21:02] En die brief bevat ook een aantal punten die bij mijn fractie tot vragen leiden.

[0:21:06] Want de minister stelt dat met het oog op terugkeer Oekraïners worden uitgesloot van de inburgingsplicht.

[0:21:12] Nou, dat is ook een manier van wensdenken natuurlijk, want vluchtelingen uit andere conflictgebieden hebben nu ook een verblijfstatus die in principe eindigt zodra terugkeer veilig wordt geacht.

[0:21:21] En toch moeten ze taallessen volgen, leren hoe onze samenleving werkt.

[0:21:25] En bovendien weten we dat grote groepen uiteindelijk ook niet kiezen voor terugkeer, ook na de beëindiging van een conflict.

[0:21:31] Er zijn straks bijvoorbeeld Oekraïnse kinderen die hier een hele basisschooltijd hebben doorgebracht.

[0:21:37] En ouders die gewoon in Nederland werken.

[0:21:40] Dus ziet de minister dat het vreemd is dat twee groepen die allebei tijdelijke bescherming krijgen en geacht worden terug te keren wanneer het kan?

[0:21:46] verschillend worden behandeld op het vlak van inburgering.

[0:21:49] En wat voor gevolgen heeft dit besluit voor een naturalisatie van Oekraïnse ontheemden?

[0:21:54] En waarom wordt bij de duur van de verblijfstatus gekozen om aan te sluiten bij asiel, waarvan het nog maar de vraag is of het wordt verkort van vijf naar drie jaar.

[0:22:01] En die keuze die verbaasde ons, omdat op andere punten juist wordt gestreefd naar normalisatie en zoveel mogelijk arbeidsparticipatie.

[0:22:08] En omdat het onderliggend SEO-onderzoek lijkt juist zien

[0:22:12] Dat op langere termijn de economische bijdrage groter is met de verblijfsvergunning van vijf jaar.

[0:22:17] Waarom kiest het kabinet daar niet voor?

[0:22:20] Het onbegrijpelijke besluit om vrouwen terug te sturen naar Afghanistan.

[0:22:24] De minister stelt in de brief en de beantwoording op vragen dat deze vrouwen zich zouden kunnen conformeren aan de regels van de Taliban.

[0:22:31] Maar dat vindt GroenLinks BNVD de omgekeerde wereld.

[0:22:34] Want de vraag zou niet moeten zijn of zij zich kunnen conformeren aan een vrouwenonderdrukkend regime.

[0:22:39] of de situatie daar verenigbaar is met mensenrechten.

[0:22:42] En dat is overduidelijk niet zo.

[0:22:45] Daarover heb ik ook een aantal vragen gesteld bij de inbreng van de JBZ-raad.

[0:22:49] En daar wordt verwezen naar andere vragen die zijn gesteld, maar we hebben nog wel graag een aparte reactie op onze eigen vragen.

[0:22:56] En dan heb ik nog een laatste vraag en die sluit aan bij wat de heer Van den Brink ook zei over het

[0:23:00] de koude overdracht, oftewel het dumpen van mensen over de grens.

[0:23:04] Wij hebben ook in onze schriftelijke vragen gesteld of er oog is voor ook de mensen die wonen in de grensprovincies en of er contact is.

[0:23:12] En dan kregen we als antwoord terug dat de minister aangeeft van ja, we nemen die contacten of we nemen die berichten serieus.

[0:23:18] Maar is er ook daadwerkelijk contact met inwoners, met burgemeesters, met wethouders?

[0:23:23] Voorzitter, heb ik nog ruimte om één laatste vraag te stellen?

[0:23:26] Volgens mij wel, hè?

[0:23:28] Ik praat gewoon even door, ja.

[0:23:29] Want we hebben grote zorgen over de manier waarop de juridische counseling door de IND verzorgd wordt vanaf 1 december dit jaar.

[0:23:36] En kan de minister in ieder geval dit toelichten en ook toezeggen dat deze werkwijze wordt geëvalueerd en dat wordt bijgestuurd als het niet goed blijkt aan te sluiten, ook gezien de enorme workload die er al is?

[0:23:48] Ja, dat is nog net binnen de tijd van de heer Keulemans.

[0:23:51] Dan ga ik naar mevrouw Ruykowski van de VVD.

[0:23:53] Toch jammer als u volgende week niet voor zit, voorzitter, want dan hebben we allemaal wat extra spreektijd.

[0:23:59] De VVD wil op korte termijn dat de asielinstroom significant omlaag gaat en beheersbaar wordt.

[0:24:05] Op de lange termijn willen wij dat er een stelselwijziging komt waarbij vluchtelingen alleen nog maar naar Nederland komen via hervestiging, zodat er juist weer ruimte komt voor het goed opvangen van de echte vluchtelingen hier en dat er ook aandacht is om mensen goed te laten integreren die hier blijven.

[0:24:22] Voorzitter, ik heb vier punten.

[0:24:24] De eerste gaat over de JBZ-raad, want we zijn optimistisch over het akkoord dat maandag is bereikt.

[0:24:30] Juist om grip te krijgen op asielmigratie zijn Europese, maar ook nationale maatregelen nodig.

[0:24:35] En kan de minister de impact van het bereikte akkoord voor Nederland toelichten?

[0:24:39] En wanneer worden afspraken ook formeel aangenomen via wetgeving?

[0:24:43] En hoe zit het met de mogelijkheid die nu gecreëerd is om asielaanvragen deels buiten Europa plaats te laten vinden?

[0:24:49] Gaat Nederland deze mogelijkheid ook gebruiken?

[0:24:52] Gaan wij ook hier extra op inzetten om bijvoorbeeld via terugkeerhubs het terugkeerproces te versnellen?

[0:24:58] Dan, voorzitter, overlast van asielzoekers en illegale migranten in het OV.

[0:25:03] De trein naar Te Apel wordt het wel genoemd, de Arriva-trein tussen Zwolle en Emmen.

[0:25:08] En dagelijks krijgen de stewards daar te maken met zwartrijden, agressie en geweld.

[0:25:13] Met name door vreemdelingen en asielzoekers.

[0:25:15] Ik ben zelf ook een dienst meegereden.

[0:25:19] En we kwamen inderdaad al meerdere van dit soort mensen tegen.

[0:25:22] Eén jongen die op korte termijn in een aantal maanden zelfs al voor de 40ste keer aan het zwart rijden was.

[0:25:30] En dat voelt toch niet helemaal rechtvaardig meer, voorzitter.

[0:25:34] Dus de mate is wat dat betreft vol.

[0:25:36] Dus daarom wederom mijn twee vragen aan dit kabinet.

[0:25:39] zorgen voor dat de treinboa's ook echt identiteitschecks kunnen gaan uitvoeren, net zoals Rotterdam dit kan doen.

[0:25:45] In een pilot hebben ze dat nu gegoten.

[0:25:48] En wat is nou de stand van zaken bij het innen van de boetes?

[0:25:51] Want die boetes worden dus wel naar Te Apel gestuurd.

[0:25:56] En desnoods dan via leefgeld ingehouden, want dit gedrag mag niet beloond worden.

[0:26:00] Welk beeld krijgen deze mensen van Nederland als je dit blijkbaar zomaar mag laten gaan?

[0:26:06] Dan schijnerkenningen.

[0:26:08] In december 2024 heb ik al Kamervragen gesteld over fraude met Chavesvergunningen door schijnerkenningen.

[0:26:16] En omdat er sindsdien geen verbeterde situatie is opgetreden, wil ik vragen wat nou de stand van zaken hiervan is.

[0:26:23] Op welke manier wordt deze problematiek nou aangepakt?

[0:26:26] Wordt de mogelijkheid meegenomen om het erkennen van kinderen om verblijfspapieren te krijgen dat die strafbaar gesteld worden, als dat toch niet echt de vader is die daarna ook de vader op zich gaat nemen?

[0:26:37] Wordt daarnaast ook de mogelijkheid onderzocht om erkenning alleen plaats te laten vinden door grote gemeenten bijvoorbeeld, zodat je daar expertise bij burgerzaken ook kan bundelen om signalen van potentiële fraude te kunnen herkennen?

[0:26:50] En tot slot wil ik het kabinet vragen om schijnerkennis dan ook aan te pakken door ze aansprakelijk te stellen voor kosten die worden gemaakt wanneer moeder en kind in een noodopvang belanden.

[0:27:01] Ik heb signalen gehad van een aantal noodopvangen in vooral het westen van Nederland die vol zitten met moeder en kind.

[0:27:08] die via deze constructies wel naar Nederland zijn gekomen en vervolgens laat de vader het afweten.

[0:27:14] En moeder zit met kind zonder geld in zo'n opvang en wij betalen daarvoor.

[0:27:19] Dit is toch om heel veel redenen, ook voor moeder en kind, toch zeer onwenselijk.

[0:27:23] En dan, voorzitter, mijn laatste halve minuut.

[0:27:26] Twee korte vragen.

[0:27:28] De kortheidshalve sluit ik aan bij al vragen die over de opvang van Oekraïners zijn gesteld.

[0:27:33] En als laatste mijn vaste punt in dit debat, dat is ondernemers in Ter Apel.

[0:27:39] Dus ik zou graag willen weten wat nu de stand van zaak is voor de hulp die zij herhaaldelijk vragen vanuit het ministerie, zodat ze het hoofd boven water kunnen houden, maar ook de gemeente Westerwolde leefbaar kunnen houden.

[0:27:51] Dank.

[0:27:52] Dank u wel, mevrouw Rijkowski.

[0:27:54] En we hebben u gewoon meteen voor een minuut extra ingeschreven voor het WGO van maandag, want daar bepaalt u uw eigen spreektijd.

[0:27:59] Dus u bent van 15 naar 16 minuten gegaan bij deze.

[0:28:01] Ik ga nu het woord geven aan mevrouw De Vos, die spreekt namens Forum voor Democratie.

[0:28:06] Dank u wel, meneer de voorzitter.

[0:28:08] Forum voor Democratie vindt het in beginsel een goede zaak dat Nederland eindelijk inzet op vrijwillige terugkeer, specifiek van Syrische migranten, aangemoedigd met een vertrekpremie.

[0:28:19] Nederland kan de gigantische instroom van migranten van de afgelopen jaren, de huidige instroom en alle bijbehorende consequenties voor onze samenleving simpelweg niet aan.

[0:28:29] Deze terugkeerregeling is daarom een stapje in de goede richting.

[0:28:34] Maar in antwoord op mijn eerdere Kamervragen over deze terugkeerregeling gaven de ministers aan dat wanneer iemand na vrijwillig vertrek met premie opnieuw naar Nederland komt en hier weer asiel aanvraagt, deze aanvraag niet automatisch wordt afgewezen.

[0:28:50] De eerdere vrijwillige terugkeer wordt slechts meegewogen.

[0:28:54] En dat is natuurlijk volstrekt onbegrijpelijk.

[0:28:57] Want iemand vertrekt vrijwillig, krijgt geld mee, doet een belofte om niet terug te keren en kan vervolgens toch weer Nederland binnenkomen.

[0:29:06] Dat ondermijnt het gehele remigratiebeleid en werkt zelfs aanzuigend.

[0:29:11] Dus mijn vraag is, waarom wordt zo'n herhaalde asielaanvraag niet automatisch afgewezen?

[0:29:16] Wat zijn hier de juridische obstakels?

[0:29:18] En is de minister of zijn de ministers bereid dit alsnog wettelijk te regelen?

[0:29:23] Daarnaast hoor ik graag hoeveel Syriërs tot nu toe gebruik hebben gemaakt van deze nieuwe regeling.

[0:29:29] Voorzitter, jaarlijks komen nog steeds tienduizenden mensen naar Nederland.

[0:29:33] Al in 2024 telde Nederland maar liefst 165.000 Syriërs.

[0:29:39] En we zien bredere problemen met migratie uit een hele reeks landen uit Afrika en het Midden-Oosten.

[0:29:44] Op het gebied van huisvesting, zorg, uitkeringen, onderwijs, veiligheid en sociale samenhang.

[0:29:50] Zo worden Syriërs 4,5 keer vaker verdacht van seksuele misdrijven, Afghanen meer dan 10 keer vaker en Somaliërs zelfs 20 keer vaker dan autochtonen.

[0:30:01] Het kabinet erkent overigens zelf ook het verband tussen kansarme asielaanvragen en overlast.

[0:30:07] Ik citeer.

[0:30:08] De ervaring leert dat een groep aanvragers met een kansarm asielverzoek meer overlast veroorzaakt.

[0:30:14] Daarom zetten IND en het COA zich in om deze groep zoveel mogelijk uit Ter Apel door te plaatsen met een inzet van minimaal 80 doorplaatsingen per week."

[0:30:24] Dus met andere woorden, overlastgevende asielzoekers worden niet uitgezet, maar via de spreidingswet over heel Nederland verspreid.

[0:30:35] Voorzitter, niet meer immigratie en niet meer spreiding, maar meer remigratie is wat Nederland nodig heeft.

[0:30:41] Minder druk op woningen, zorg, politie, onderwijs en sociale voorzieningen.

[0:30:46] En re-migranten kunnen met financiële steun een nieuwe start maken in het eigen land.

[0:30:51] Een win-win-situatie.

[0:30:54] Ik zou daarom graag van de ministers willen weten of zij bereid zijn de vertrekregeling uit te breiden naar immigranten uit andere landen dan alleen Syrië, met name uit Afrika en het Midden-Oosten.

[0:31:05] En zo nee, waarom niet?

[0:31:07] De ministers schrijven bijvoorbeeld dat gedwongen uitzettingen van Afghanen vaak niet lukken, omdat Nederland geen directe diplomatieke contacten onderhoudt met de de facto Afghaanse regering, de Taliban.

[0:31:20] Ook erkennen zij dat vrijwillige terugkeer van Afghanen, net zoals voorheen bij Syriërs, nauwelijks uitvoerbaar is wegens gebrek aan deze diplomatieke contacten, omdat daardoor geen benodigde reisdocumenten kunnen worden verstrekt.

[0:31:33] Forum voor Democratie heeft eerder al met succes een motie ingediend om het diplomatieke verkeer met Syrië te hervatten, zodat reisdocumenten wel kunnen worden verstrekt.

[0:31:42] Mijn vraag is daarom of de ministers bereid zijn om ook minstens minimale diplomatieke contacten aan te gaan met de Afghaanse autoriteiten, uitsluitend om reisdocumenten te regelen voor vertrekplichtige Afghanen.

[0:31:54] Wat zijn concrete aanvullende contacten die hiervoor nodig zijn en wat is ervoor nodig om die zo spoedig mogelijk te leggen?

[0:32:01] Voorzitter, ik rond af.

[0:32:02] Het morele ongemak van diplomatiek contact mag nooit zwaarder wegen dan het Nederlands belang om mensen zonder verblijfsrecht daadwerkelijk te laten vertrekken en mensen die vrijwillig willen terugkeren naar hun land van herkomst zoveel mogelijk te ondersteunen.

[0:32:16] Ik wacht de beantwoording af.

[0:32:17] Dank u wel.

[0:32:19] Dank u, mevrouw De Vos.

[0:32:20] Dan geef ik het woord aan mevrouw Van der Plas.

[0:32:22] Zij spreekt namens de PVB.

[0:32:24] Dank u wel.

[0:32:31] Voorzitter, op 24 februari 2022 ging in heel Oekraïne het luchtalarm af, het land werd binnengevallen, miljoenen mensen zagen hun leven op zijn kop staan en helaas heeft deze oorlog

[0:32:42] inmiddels aan honderdduizenden mensen het leven gekost.

[0:32:45] Veel mensen zijn gevlucht, ook naar Nederland.

[0:32:47] En sindsdien vangen wij ruim 125.000 Oekraïners op.

[0:32:50] En vanaf 2026 komen daar wekelijks naar verwachting nog eens 290 bij.

[0:32:57] Alle Oekraïners vallen nu onder de regeling tijdelijke bescherming die in maart 2027 afloopt.

[0:33:03] Het kabinet stelt voor om hen vanaf dat moment te reguleren tijdelijke verblijfsvergunning van drie jaar te geven.

[0:33:10] Mijn eerste vraag aan de minister is waarom precies drie jaar?

[0:33:13] Volgens de minister zou een vergunning van een jaar te veel werklast bij de emigratie- en naturalisatiedienst, de IND, veroorzaken.

[0:33:20] Maar als de vergunning automatisch wordt verleend en verlengd, waar ontstaat die werklast dan precies, vraag ik de minister.

[0:33:28] En stel dat de oorlog een jaar na het verkrijgen van de vergunning nog niet voorbij is, dan kan een verlenging toch geautomatiseerd plaatsvinden.

[0:33:35] Ik benadruk dit omdat we zien hoe snel geopolitieke ontwikkelingen kunnen gaan, zoals recent in de Midden-Oosten.

[0:33:41] Mijn fractie wil voorkomen dat we in een situatie belanden waarin 150.000 Oekraïense ontheemden jarenlang in Nederland verblijven, terwijl Oekraïne hen hard nodig heeft voor de wederopbouw.

[0:33:53] Oekraïne zal straks iedere arts, ingenieur, leerkracht, maar ook bouwvakkers en lasters nodig hebben.

[0:34:00] Daarom vraag ik de minister wat als de oorlog stopt en Oekraïners hier dan nog jaren mogen blijven.

[0:34:05] Is de minister bereid om te kijken naar een kortere duur dan drie jaar om te voorkomen dat we onbedoeld beleid maken dat remmend werkt op de wederopbouw van Oekraïnen?

[0:34:15] Het einde van de oorlog zal ooit komen.

[0:34:17] Het kabinet wil dat zoveel mogelijk Oekraïners terugkeren.

[0:34:21] Er wordt gedacht aan logistieke en financiële ondersteuning.

[0:34:24] Nadrukkelijk op vrijwillige basis.

[0:34:27] Maar het onderzoek blijkt dat slechts 22% definitief wil terugkeren.

[0:34:31] De rest twijfelt of wil helemaal niet terug.

[0:34:34] Het kabinet rekent op 40.000 deelnemers aan het terugkeerprogramma.

[0:34:39] Als we nu al weten dat een grote groep niet terug wil en straks ook geen verblijfsrecht meer heeft, is gedwongen terugkeer dan niet een noodzakelijk sluitstuk.

[0:34:48] Dit gebeurt immers ook bij andere asielzoekers en statushouders.

[0:34:51] Graag een reactie van de minister.

[0:34:54] Na het verlenen van de reguliere vergunningen vervallen huidige financiële voordelen, zoals de huurvrijstelling.

[0:35:00] Dat is terecht, want 61% van de Oekraïners werkt op dit moment gewoon en kan dus financieel bijdragen.

[0:35:06] Het huidige systeem creëert daarom een oneerlijke situatie ten opzichte van Nederlandse werkende gezinnen.

[0:35:14] Maar ziet de minister nu al mogelijkheden om werkende Oekraïners een eerlijkere eigen bijdrage te laten betalen?

[0:35:22] Voorzitter, dan kort over de Europese plannen.

[0:35:24] De poorten van de Europese Unie sluiten langzaam voor illegale migratie.

[0:35:29] Eindelijk.

[0:35:29] We zien echt dat er in Europa echt een andere wind aan het waaien is.

[0:35:33] En waar BBB al jaren voor pleit, lijkt nu werkelijkheid te worden.

[0:35:36] We gaan asielzoekers buiten de Europese Unie opvangen.

[0:35:39] En zo kunnen asielzoekers die via zogenoemde veilige landen naar Europa reizen, worden teruggestuurd om daar asiel aan te vragen.

[0:35:47] En de minister zei in de krant, uiteindelijk zul je in Ter Apel alleen kleine aantallen mensen zien die per vliegtuig naar Nederland zijn gekomen.

[0:35:54] En graag hoor ik van de minister wanneer we dat gaan zien.

[0:35:57] Het migratiepact gaat volgend jaar juni in en gaan we vanaf dan alle asielzoekers aan de grens terugsturen, zodat zij aan de buitengrenzen asiel moeten aanvragen?

[0:36:06] Vraag ik de minister.

[0:36:07] En tot slot, voorzitter.

[0:36:08] Afgewezen asielzoekers kunnen straks makkelijker worden vastgezet en zelfs naar een uitzetcentrum in een derde land worden overgebracht.

[0:36:15] Nederland werkt aan zo'n return hub.

[0:36:17] in Oeganda.

[0:36:18] Graag hoor ik van de minister hoe die voortgang eruit ziet met deze returnhub.

[0:36:25] Dank u wel.

[0:36:37] Dank u wel, voorzitter.

[0:36:40] En voor mij is het ook mijn eerste debat in deze commissie.

[0:36:42] Ik zie er natuurlijk uit naar de samenwerking.

[0:36:44] Ik ben de afgelopen weken ook met veel andere dingen bezig geweest, maar ik ben wel ook even weer in Ter Apel langs geweest.

[0:36:49] Dat leek me goed voor gesprekken in het aanmeldcentrum en met ondernemers in het dorp.

[0:36:53] Daar wordt wel eigenlijk meteen in één keer duidelijk wat er allemaal misgaat, want er is een soort permanente crisis daar en die laat zien hoe we onszelf hebben laten verlammen.

[0:37:02] Ik ben altijd iemand die positief in het leven staat en op zoek is naar kansen en oplossingen, maar de mensen daar die zeggen ik word hier moedeloos van, die kan ik dat niet kwalijk nemen.

[0:37:10] Want er zijn COA-medewerkers die tot diep in de nacht rondbellen om te zorgen dat iedereen nog net iets van een bed heeft om in te slapen.

[0:37:17] Ondernemers in Te Apel proberen met plezier hun werk te doen, maar heel vaak is er diefstal, geweld, administratieve romslomp aan de orde van de dag.

[0:37:25] En er zijn medewerkers van de immigratie- en naturalisatiedienst die horendol worden van allerlei extra regels die hun werk onmogelijk

[0:37:31] Dat moet en kan anders en ik hoop dat we daar snel mee aan de slag kunnen, want de mensen in het land wachten al veel te lang op echte oplossingen.

[0:37:40] Concreet, voorzitter.

[0:37:41] Allereerst de ondernemers in Ter Apel, want iedereen hier kent de problemen, maar met de oplossingen gaat het echt te traag.

[0:37:46] Neem het schadefonds.

[0:37:48] Een brede zorg die ik hoor van ondernemers... ...is dat zij heel weinig betrokken worden bij het uitwerken van het beleid... ...waar zij direct mee te maken krijgen.

[0:37:55] Zo is bijvoorbeeld dat schadefonds hier in Den Haag bedacht... ...maar zonder inspraak van de ondernemers zelf.

[0:38:00] En het gevolg daarvan is dat het nu niet goed werkt en dat is zonde.

[0:38:04] Nu begrijp ik dat de minister aanstaande maandag naar Ter Apel gaat... ...en met de ondernemers zelf zal spreken, en dat vind ik heel goed.

[0:38:10] Ik vraag me wel een beetje af waarom nu pas... ...want we hebben toch al een half jaar twee ministers van en voor asiel en migratie.

[0:38:17] En Ter Apel ligt in Groningen en niet in Denemarken.

[0:38:21] Dus kan de minister toezeggen maandag in ieder geval aan de ondernemers te vragen wat zij nodig hebben om het schadefonds wel te laten werken en dat ook serieus te nemen?

[0:38:28] En kan ze dat ook snel aan ons laten weten?

[0:38:30] Want ik denk dat we dat allemaal mooi zouden vinden.

[0:38:33] We staan ook zorgen dat het schadefonds überhaupt zou stoppen aan het einde van het jaar.

[0:38:36] En ik hoop dat de minister die zorg kan wegnemen.

[0:38:40] Voorster, met de opvang van inmiddels meer dan 130.000 Oekraïners... ...hebben we laten zien tot hoeveel we in Nederland in staat zijn... ...als we met elkaar de schouders eronder zetten en samenwerken.

[0:38:48] Want de opvang kwam er in heel korte tijd... ...en het overgrote deel van de Oekraïners ging ook nog eens heel erg snel aan het werk.

[0:38:54] Je zou kunnen zeggen, het kan wel.

[0:38:57] En het is goed dat het kabinet nu kiest voor een verblijfsstatus van drie jaar... ...na het aflopen van de tijdelijke bescherming.

[0:39:03] Al lees ik wel heel veel dingen in de brief die nog moeten worden uitgewerkt.

[0:39:07] Nu zal deze transitie ook een hele hoop vragen van uitvoeringsorganisaties, van gemeenten en ook van de Oekraïners zelf, dus het zou goed zijn als heel snel duidelijk is waar iedereen aan toe is.

[0:39:16] Dus kan de minister toezeggen om waar het mogelijk is de besluitvorming eerder te laten plaatsvinden dan bij de voorjaarslota, liefst aan het begin van volgend jaar?

[0:39:25] Voorzitter, mijn fractie is wel heel blij dat het voor de Oekraïners eindelijk mogelijk wordt om ook te gaan studeren tegen het wettelijke tarief collegegeld, zodat velen ook wat dat betreft weer een volgende stap kunnen zetten.

[0:39:35] Mijn collega Pot heeft zich daar ook lang voor ingezet, samen met veel andere partijen.

[0:39:39] Het is wel erg zonde als dat komend jaar nog niet zou kunnen, aangezien de kennis die Oekraïners hier opdoen erg waardevol kan zijn tegen de tijd dat zij veilig terug kunnen keren.

[0:39:47] Dus kan ik de minister vragen of zij met haar collega van OCW ervoor kan zorgen dat tegen het wettelijk collegegeld tarief studeren al mogelijk wordt vanaf 2026?

[0:39:57] En dan nog een vraag over de koude overdracht, waar al een paar collega's het over hadden, de koude Übergabe, zoals de Duitsers het noemen.

[0:40:03] Ik las in een brief van de minister dat Koninklijke Maritie OC... ...met de boendespolitie daar contact over heeft gehad.

[0:40:09] Mijn vraag is eigenlijk, wat is er uit dat contact gekomen?

[0:40:12] Kunnen we daar op z'n minst een warme overdracht in de toekomst van maken?

[0:40:16] Dank u wel.

[0:40:19] GESPREKSLEIDER.

[0:40:19] Uiteindelijk heeft u het voorzitterschap weer terug.

[0:40:22] Dankuwel.

[0:40:23] Ik kan me voorstellen dat er een paar leden zijn die iets willen eten.

[0:40:27] Dus zou u aan 35 minuten voldoende hebben?

[0:40:30] Dan kijk ik even naar de klok en dan betekent dat dat wij om tien voor zes weer verder gaan.

[0:40:38] Als jullie dan ook nu kunnen eten, dan is dat helemaal... Dat gaat niet lukken, begrijp ik.

[0:40:42] Nee, dus u wilt korter schorsen?

[0:40:52] Nou, laten we gewoon om kwart voor zes weer beginnen.

[0:40:54] Kwart voor zes, gaan we weer doen.

[0:40:57] Ja.