21e Voortgangsrapportage Hersteloperatie toeslagen en brief over openstelling informatie- en aanmeldportaal en MijnHerstel

[0:00:00] Ik open deze vergadering van de vaste Kamer Commissie voor Financiën betreft een technische briefing.

[0:00:08] Die gaat over de 21e voortgangsrapportage van de hersteloperatie toeslagen.

[0:00:14] En ook tevens over een brief over de openstelling voor het informatie- en aanmeldportaal in mijn herstel.

[0:00:21] Vanuit de zijde van de Kamer zijn de leden Westerveld en Ien van Dijk aanwezig.

[0:00:26] En we hebben ook drie gasten, de heer Van Bremen, de heer Ten Ham en mevrouw Petter.

[0:00:31] En zij komen ons bijpraten over beide onderwerpen.

[0:00:35] En daarna is ook gelegenheid om te stellen van vragen.

[0:00:38] Ik heb begrepen dat de presentatie in drie blokjes plaatsvindt en die gaan we eerst volledig doorlopen.

[0:00:43] En dan kunnen daarna vragen worden gesteld.

[0:00:46] Dan begin ik bij de heer Van Bremen.

[0:00:49] Ja, dank u wel.

[0:00:50] Ik zal even een korte introductie geven op de hersteloperatie.

[0:00:59] Voor mevrouw Westerveld hopelijk een korte en goede introductie.

[0:01:04] En daarna zal mijn collega Martijn ten Ham u meenemen in het schadestelsel en de nieuwe routemijn herstel.

[0:01:13] En mevrouw Petter zal

[0:01:14] stilstaan bij het uniforme forfaiterre schadekader.

[0:01:18] In onze presentatie hebben wij daar de nadruk opgelegd.

[0:01:22] Als u natuurlijk vragen heeft over de naanleiding van de voortgangsrapportage, dan zijn we zeker bereid om die te beantwoorden.

[0:01:32] Ik ga even heel kort naar

[0:01:34] Het doel en de opzet van de hersteloperatie toeslagen, dat behoeft geen toelichting dat gedupeerde ouders en kinderen langdurig een groot onrecht is aangedaan.

[0:01:46] Dat is in 2019, 2020 heel nadrukkelijk aan het licht gekomen en dat heeft geleid tot de start van de hersteloperatie toeslagen.

[0:01:56] We zagen en we zien dat de toeslagaffaire

[0:02:00] ...ouders en kinderen in alle facetten van hun leven heeft geraakt.

[0:02:04] En de hersteloperatie is ook zo opgezet... ...om niet alleen de getroffen gezinnen te compenseren... ...maar ook op al die andere facetten te helpen.

[0:02:19] Wat misschien nog belangrijk is om te benoemen... ...is de hersteloperatie had ooit tot doel... ...om heel erg gezinsgericht te werk te gaan.

[0:02:28] Tegelijkertijd, en dat was ook de conclusie toen de herstaloperatie werd vormgegeven en de wettelijke basis onder de herstaloperatie, heb je te maken met een relatie tussen de toeslagaanvrager, die natuurlijk een gezin heeft en soms een ex-partner, en de overheid.

[0:02:46] En de regelingen zijn dus ook heel sterk gericht op die toeslagaanvrager, dat is degene die

[0:02:52] eigenlijk gerechtigd is in de zin van de wet.

[0:02:58] Daarnaast hebben we ook de gemoetkomingsregelingen, bijvoorbeeld de gemoetkomingsregeling voor kinderen en jongeren.

[0:03:04] Dus dat is nadrukkelijk een ander type regeling.

[0:03:08] De compensatieregeling richt zich op de gezin, op de ouder en de gemoetkomingsregeling op de kinderen.

[0:03:15] Hoe is de hersteloperatie vormgegeven?

[0:03:21] Dus herstel op een aantal facetten.

[0:03:25] Het allerbelangrijkste is, en met als doel, gezinnen voorbij het onrecht te helpen.

[0:03:31] En natuurlijk ook te helpen de draad van hun leven op te pakken.

[0:03:39] Dat doen we allereerst via een aantal financiële compensatieregelingen.

[0:03:44] Die worden door de uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen, UHT, uitgevoerd.

[0:03:51] We hebben regelingen voor de erkend gedupeerde aanvragers waar ik het net al over had.

[0:03:55] Maar ook een erkenningsregeling voor kinderen die in 2021 samen met kinderen en jongeren is vormgegeven.

[0:04:02] Een regeling voor de getroffenen van de huurtoeslag, zorgtoeslag en kindergebonden budget.

[0:04:09] Dat is een kleinere groep.

[0:04:12] Soms heeft hij overlap met de ouders die ook kotgedupeerd zijn.

[0:04:17] En we hebben ex-toeslagpartners die ten tijde van de gedupeerdheid of het ontstaan van de gedupeerdheid partner waren in het gezin.

[0:04:27] En ook een bepaalde tijd betrokken zijn geweest of via de relatie met een kind nog steeds betrokken zijn bij

[0:04:37] bij de gevolgen van de toeslagenaffaire.

[0:04:40] Zoals ik al aangaf, een belangrijke bouwsteen is financiële compensatie.

[0:04:46] Ik kom zo nog even kort terug op hoe we daarin vorderen.

[0:04:51] Een tweede heel belangrijk element, en dat is heel erg gericht op helpen de draad van het leven weer op te pakken, is de brede ondersteuning.

[0:04:59] Die wordt uitgevoerd door de gemeente.

[0:05:03] Gisteravond heeft de staatssecretaris nog een brief gestuurd waarin ze heeft aangegeven dat we heel recent met de gemeente afspraken hebben kunnen maken zodat ze ook de komende jaren in staat zijn, ook financieel, maar ook met het meerjarige perspectief om ouders, kinderen en jongeren te helpen.

[0:05:23] Dus dat wilde ik nog even noemen.

[0:05:26] Naast de belangrijke taak die de gemeenten doen, hebben we nog het team gericht op ouders in het buitenland.

[0:05:33] Ongeveer 1500 gezinnen die in het buitenland wonen, waar een deel ook een terugkeerwens van heeft.

[0:05:40] En het instituut publieke waarde die helpt, die een bijdrage levert aan de aanpak voor, zoals commissie van Dam dat noemde, de gezinnen die de regie kwijt zijn

[0:05:49] De groep waarvan we nu hebben vastgesteld die vragen om intensieve begeleiding.

[0:05:54] Meer dan datgene wat gemeenten hen ook nu al bieden.

[0:06:00] Tot slot nog twee andere belangrijke elementen.

[0:06:05] Erkenning en het bieden van emotioneel herstel.

[0:06:09] Voor heel veel ouders is dat, dat kent allerlei verschijningsvormen.

[0:06:14] De erkenningsbrief, maar ook denk ik het contact wat er in de hersteloperatie met

[0:06:19] met gedupeerden is, maar daarnaast ook het programma gericht op kinderen, het leven op de rit programma en ook het steunpunt mentaal welzijn, waarvan we ook hebben aangekondigd dat dat vanaf volgend jaar operationeel zal zijn, omdat we hebben geconstateerd dat daar nog een grote behoefte aan is.

[0:06:41] Tot slot de schuldenaanpak, die is grotendeels afgerond.

[0:06:45] De schuldenaanpak is eigenlijk ingericht om te zorgen dat compensatiebetalingen niet, en dan zeg ik het heel onherbiedig, zouden verdampen omdat de deurwaarders in de rij stonden om geld op te eisen.

[0:06:56] Dus de schuldenaanpak was opgericht om direct op eisbare schulden in gezinnen op te lossen, zodat de compensatiebetalingen ook gebruikt konden worden waar ze ook voor bedoeld waren.

[0:07:09] En als ik kijk naar alle gedupeerde gezinnen, dan is de schuldenaanpak voor meer dan ongeveer 98 procent afgerond.

[0:07:19] Dat loopt nog wel door.

[0:07:22] Er zijn ook nog steeds ouders die als gedupeerden worden beoordeeld.

[0:07:31] De laatste ouders zitten nu in het traject van de integrale beoordeling.

[0:07:35] Dus daar komen ook nog een aantal gezinnen voor in aanmerking.

[0:07:40] Tot slot, en dan ga ik naar mijn laatste sheet, de stappen op weg naar financieel herstel.

[0:07:45] Een aantal van deze stappen zijn al afgerond, de integrale beoordeling, daar had ik het al over.

[0:07:52] Die is voor nagenoeg alle gezinnen, alle ouders afgerond.

[0:07:58] Een deel zit nog in de beoordeling fase.

[0:07:59] Een groot deel van de ouders heeft ook al de eerste terugkoppeling uit die integrale beoordeling gehad.

[0:08:04] Wat we wel zien, en dat is zeker in het verleden van de hersteloperatie zo geweest, is dat er een groot aantal ouders vragen had

[0:08:10] of het niet eens was met de uitkomst.

[0:08:12] Dus er is een grote groep ouders die samen met hun gemachtigden in bezwaar zijn gegaan.

[0:08:17] Dat is ook een belangrijk aandachtspunt voor de komende tijd.

[0:08:21] En onze inzet is om in combinatie met het afwikkelen van de aanvullende compensatie voor werkelijke schade, om dat zoveel mogelijk integraal op te pakken.

[0:08:34] aan het organiseren dat hij een beetje vanuit het vertrekpunt het dossier één keer open en dan weer dicht.

[0:08:42] Dat is een concept waar we zo dicht mogelijk bij in de buurt willen komen de komende tijd.

[0:08:51] Dat is wat ik ter introductie hierover te zeggen heb.

[0:08:57] Dan zal ik voortzetten op het gebied van aanvullende schade en dan met name de stappen die wij in het afgelopen jaar hebben gezet op dit gebied en dan ook in het bijzonder op de afgelopen twee weken natuurlijk, waarin twee weken geleden het informatie- en aanmalportaal live is gegaan en vorige week de nieuwe schade routemein herstel.

[0:09:23] En dan sta ik kort eerst stil bij waar komen we vandaan.

[0:09:26] Dus een jaar geleden rond deze tijd waren er meerdere schaderroutes.

[0:09:31] Dus meerdere manieren waarop ouders hun aanvullende schade vergoed konden krijgen.

[0:09:35] Die waren ook min of meer organisch gegroeid op die manier.

[0:09:38] We hadden er ooit één, dat werden er twee, drie, vier enzovoort.

[0:09:44] Op dat moment was er ook een pilot in ontwikkeling voor de digitale route.

[0:09:49] En in januari, dus een maand later, kwam de commissie van Dam en die gaf over de breedte van de hersteloperatie advies, maar zei over specifiek aanvullende schade, kwam die tot het advies van, nou ja, zoveel routes, zoveel kaders, dat leidt tot verwarring en keuzestress bij ouders, dus breng het terug tot in ieder geval één uniform schadekader, daarover gaat mijn collega straks meer vertellen, maar breng ook het aantal routes terug tot twee.

[0:10:14] Een van die twee routes die bestond op dat moment al en bestaat nog steeds, dat is die van de Stichting Gelijkwaardig Herstel.

[0:10:20] De andere route bestond op dat moment nog niet.

[0:10:22] Dat werd toen ook door de commissie genoemd, zogenaamd route B. En die zei van oké, pak elementen van wat werkt in wat je hebt ontwikkeld, maar stop eigenlijk met alle andere manieren die je nu hebt ontwikkeld en breng het terug tot één alternatieve route voor die ouders die zich niet thuisvoelen bij de aanpak van de stichting.

[0:10:42] Daar zijn wij druk mee bezig geweest, dus we hebben daar verschillende brainstorm-sessies voor georganiseerd met stakeholders in het veld, met uitvoeringspartners, oudergroepen, advocaten.

[0:10:53] En dan afgelopen zomer zijn we dat gaan implementeren.

[0:10:57] En je ziet dat in die maanden, dus toen kwam het ook in de stroomversnelling, hebben we ook ervoor gezorgd dat, nou ja, dat moest er ook een hoop in één keer gebeuren.

[0:11:05] En kwam ook in augustus van afgelopen jaar het signaal vanuit met name oudergroepen, maar ook vanuit de advocaten, van het tempo dat nu wordt gevolgd, laat te weinig ruimte om alle inbreng die wij hebben op een goede manier mee te nemen.

[0:11:18] En dat is ook de reden dat we afgelopen september hebben gezegd, we nemen nog een paar maanden extra de tijd.

[0:11:22] Dan gaan we ervoor zorgen dat we nog een paar keer in gesprek gaan met deze groepen.

[0:11:25] Dat we hun inbreng alsnog een plek kunnen geven in deze route.

[0:11:29] En zijn we dus, zoals ik ook al aangaf, in afgelopen 2 december live gegaan met Mijn Herstel.

[0:11:38] En dit is dan het stelsel wat er bijna staat, zou ik zeggen.

[0:11:42] Er is nu een informatie- en aanmeldportaal.

[0:11:45] Er is één plek waarop een ouder informatie kan vinden over de schaderroutes en zich kan melden.

[0:11:50] Die kan daar kiezen voor de Stichting Gelijkwaardig Herstel of voor Mijn Herstel.

[0:11:55] En rond beide routes in principe af met een vaststellingsovereenkomst.

[0:12:00] Stel nou dat een ouder op basis van het uniforme voorverteren schadekader tot de conclusie komt deze bedragen zijn niet voldoende, bijvoorbeeld omdat een huis onder water is verkocht voor echt wel fors meer dan wat het uniforme schadekader dekt.

[0:12:14] Of een ouder kiest ervoor om toch gewoon precies berekend te hebben welke schade diegene geleden heeft, dan werken we aan een manier van individuele berekening.

[0:12:23] Dat zou dus een stap daarna zijn waarin we ook de methodiek volgen die we ook al eerder hebben ontwikkeld in de regieroute VSO, om voor deze ouder concreet te berekenen welke schade er is, maar ook in beginsel dat traject te eindigen in een vaststellingsovereenkomst.

[0:12:40] Dan kort wat over de informatie in AMAP-ertaal.

[0:12:42] Die hebben we aan de hand van een aantal uitgangspunten ontwikkeld.

[0:12:45] Ik zou ze allemaal langs kunnen gaan, maar ik denk dat hier de belangrijkste boodschap

[0:12:49] is dat de reden waarom het een informatie- en aanbouwportaal is en niet alleen een aanbouwportaal is omdat

[0:12:56] Dat kwam ook omdat er natuurlijk een situatie was met veel verschillende schaderroutes.

[0:13:01] Dat betekent ook veel verschillende websites, veel verschillende manieren om dezelfde informatie over te brengen.

[0:13:06] En dat leidt bijna per definitie tot verwarring, want iedereen gebruikt weer net iets andere woorden.

[0:13:11] Dus we hebben nu één website waarop alle informatie beschikbaar is.

[0:13:14] Die gaat ook echt wel wat verder dan alleen hier is route A en hier is route B. Daar staat ook over wat zijn alle regels die daar omheen hangen.

[0:13:21] Welke posten gaat dit over?

[0:13:23] Wat kan ik nog meer informatie vinden?

[0:13:25] Wat als ik een advocaat in de arm wil nemen?

[0:13:27] Hoe werkt dat?

[0:13:28] Al die informatie op één plek gebracht, ook zodat een ouder een geïnformeerde keuze kan maken.

[0:13:33] En dat is denk ik het belangrijkste doel van deze website.

[0:13:39] Overigens niet alleen de ouder, maar ook hulpverleners, mensen die bij gemeenten werken, die kunnen ook natuurlijk gebruikmaken van deze website, want alleen het aanmeldgedeelte zit achter een digidee, maar alle informatie die op de website staat, is ook gewoon voor iedereen beschikbaar.

[0:13:55] Dan kort, welke stappen doorloopt een ouder in mijn herstel?

[0:13:59] Want dat is dus een van de twee keuzes die een ouder kan maken in het informatienameportaal.

[0:14:05] Ook in het informatiename op tal wordt de ouder aangemoedigd om ook veel voor te bereiden en ook dat zeker niet alleen te doen.

[0:14:12] Veel ouders die naar een vullende schade aanvragen hebben vaak al een advocaat in hun arm of een andere gemachtigde.

[0:14:18] Dus men wordt geadviseerd om dat samen ervoor te gaan zitten, samen bijvoorbeeld de schadevoorzaken in de gebeurtenissen op een rij te zetten en dan vervolgens een keuze te maken voor de route.

[0:14:28] Een ouder die meldt zich aan, die kiest vervolgens de gebeurtenissen die in mijn herstel staan aangegeven, die op zijn of haar situatie van toepassing zijn.

[0:14:39] Als dat nodig is, dat is bij sommige posten nodig, zal daar bijvoorbeeld een aanvullend stuk, kan je dan uploaden.

[0:14:45] Voor sommigen is dat niet zo, maar is het wel nodig om een toelichting te geven of om

[0:14:50] een aantal vragen te beantwoorden.

[0:14:52] Heb je dat allemaal gedaan?

[0:14:54] Dan kan je dat gaan indienen.

[0:14:55] Vervolgens gaat dan een beoordelaar van mijn herstel, die pakt het dossier vast en die gaat naar het geheel nog kijken en die koppelt vervolgens terug aan de ouder of het zo goedgekeurd kan worden en dan kan er een VSO worden gesloten of dat bijvoorbeeld nog een stuk onduidelijk is of dat een toelichting nog niet toereikend is en dan is het ook mogelijk voor de ouder om het opnieuw in te dienen.

[0:15:18] Als dan vervolgens een ouder ervoor kiest om een VSO te gaan tekenen, dan kan die er ook nog voor kiezen om een herstelgesprek aan te vragen.

[0:15:25] Een herstelgesprek, dat hebben we min of meer overgenomen uit de strafrechtketen, waar dit ook al langer wordt toegepast.

[0:15:31] En dat is dan gericht op slachtoffers van een misdrijf.

[0:15:34] Die kunnen dan met de dader over het algemeen en een gespreksbegeleider een gesprek voeren.

[0:15:39] Dat dan leidt tot meer erkenning en een emotionele afronding.

[0:15:43] Dat heeft ook wel wat... We hebben daar wat aan moeten werken om dat in deze situatie van toepassing te maken, omdat natuurlijk de dader, dat zou dan de overheid zijn, dus dat is wat breder dan één persoon.

[0:15:54] Maar hoe we het nu hebben vormgegeven met deze experts, is dat er dus een gespreksbegeleider is, een vertegenwoordiger van de overheid en de ouder, en dat die dan, als de ouder dat wil, ook nog zo'n afrondend gesprek kunnen voeren.

[0:16:05] Na dat gesprek, of als dat gesprek niet heeft plaatsgevonden, dan kan dus de aanvraag worden afgerond en sluit de ouder daarmee het financieel herstel af.

[0:16:14] Hoe ziet mijn hersteller dan uit?

[0:16:16] Dat is als volgt.

[0:16:18] Het is een grotendeels echt online omgeving.

[0:16:21] In ieder geval een ouder kan het volledig online doen.

[0:16:24] Er is wel altijd mogelijk om persoonlijke begeleiding te vragen, dus hulpgesprekken te plannen.

[0:16:29] Nou ja, ik kan me voorstellen ook wat vaak opvalt als men kijkt naar de pagina, dus de homepage.

[0:16:34] Het is veel tekst.

[0:16:36] En dat klopt ook, want het is ingewikkelde materie om te beginnen.

[0:16:39] En het is ook belangrijk aan de ene kant dat we een ouder zo volledig mogelijk informeren over alles wat het schadekader behelst.

[0:16:49] Maar het is ook dus de reden waarom we ouders ook adviseren om dit dus niet alleen te doen.

[0:16:53] Het kan wel, maar in principe wordt je ook geadviseerd om dit samen met iemand, bijvoorbeeld een advocaat, te doen.

[0:16:59] Of om bijvoorbeeld een advocaat te machtigen om dit te doen.

[0:17:03] Dit is de homepage.

[0:17:04] Hier zie je, dan wordt een ouder welkom geheten.

[0:17:08] En aan de linkerkant de leefgebieden, waar mijn collega dadelijk iets meer over gaat vertellen.

[0:17:13] Maar even om te illustreren hoe het proces eruit ziet, een ouder die kan langs de verschillende leefgebieden lopen en bij elk leefgebied zitten een aantal gebeurtenissen, vallen daaronder.

[0:17:24] Elke gebeurtenis kan een ouder langsgaan, die kan daar aangeven, dit is op mij van toepassing of niet.

[0:17:29] Die kan ook bij elke gebeurtenis kijken, ik wil daar misschien meer informatie over weten.

[0:17:34] Dat kan bijvoorbeeld als volgt zijn, dit is een voorbeeld van een van de posten slash gebeurtenissen, het kan algemene beschrijving, het kan ook zijn welke documenten horen hierbij, als daar documenten bij horen, een begrippenlijst, alle informatie die hierbij van belang is.

[0:17:52] En dit is dan nog even een van die posten, die in dit geval de schuldwijs is aan de deur, zo ziet dat er dan uit wanneer een ouder daar op heeft geklikt en eventueel wil aangeven dat dit op zijn of haar situatie van toepassing is.

[0:18:06] Wat zijn onze eerste resultaten?

[0:18:08] Het zijn echt eerste resultaten, wil ik benadrukken.

[0:18:14] Maar in de afgelopen twee weken zijn er in ieder geval 12.000 bezoekers geweest van het informatie- en aanmalportaal.

[0:18:19] Dus onze inschatting is dat deze op dit moment nog vrij goed te vinden is.

[0:18:23] Dus daar zijn we blij mee.

[0:18:24] En ruim 852 ouders hebben zich aangemeld voor aanvullende schade via het aanmalportaal, wil ik daarbij benadrukken.

[0:18:33] Ouders die zich eerder in een eerdere fase hebben gemeld, die zijn gewoon gemigreerd en hoeven zich niet opnieuw aan te melden.

[0:18:40] Ruim 800 ouders die hebben ook al telefonisch contact gehad of gechat met onze medewerkers.

[0:18:47] en 137 gekozen voor de SGA-route en 238 ouders gekozen voor MijnHerstel.

[0:18:53] Van deze ouders die hebben gekozen voor MijnHerstel zijn er inmiddels de eerste 25 schadestaten binnen en de waardering voor de website MijnHerstel is schommeld rond de 7,5.

[0:19:08] Dan ga ik het woord geven aan mijn collega die nog wat kan vertellen over het uniform schadekader en de manier waarop schade daadwerkelijk wordt berekend binnen MijnHerstel.

[0:19:18] Dank je wel.

[0:19:20] Dit is ook de laatste slide, dus ik zal proberen om het enigszins kort te houden omdat ik ook benieuwd ben naar de vragen hierover.

[0:19:28] Misschien in algemene zinnen, Martijn zei het net ook al, twee routes, één kader.

[0:19:33] Zijn ze dan precies hetzelfde?

[0:19:34] Nou nee, ze hebben wel allebei hun eigen karakter, maar ze hebben wel hetzelfde kader, dezelfde gebeurtenissen, dezelfde bedragen die daarbij horen, hetzelfde doel.

[0:19:42] De algemene principes zijn natuurlijk ontleend aan het schadekader van de Stichting Gelijkwaardig Herstel.

[0:19:48] Dat is ook het advies van Van Dam geweest en dat is overgenomen door het kabinet.

[0:19:54] Daarin staat centraal erkenning en juist niet die precieze individuele berekening.

[0:19:59] Collectieve bedragen, erkenning voor iedereen die dezelfde gebeurtenis heeft meegemaakt voor hetzelfde forfait, maar dat betekent niet dat er geen enkele ruimte is binnen het schadekader voor differentiatie.

[0:20:11] Dat zitten we zeker wel in, dus als u daar vragen over heeft, dan kan ik dat straks eventueel toelichten.

[0:20:17] De toepassing bij de stichting begint bij het verhaal van de ouder, het feit dat helaas, en de toepassing binnen mijn herstel begint, zoals mijn collega net heeft uitgelegd, met de digitale omgeving, met ondersteuning, al dan niet door een gemachtigde.

[0:20:33] We gaan uit van dezelfde maatstaf, dezelfde bewijsmaatstaf, namelijk aannemelijkheid.

[0:20:38] Dat geldt zowel voor het kausaal verband als voor de gebeurtenis zelf.

[0:20:43] Maar ook in mijn herstel is daarbij de toelichting van de ouder heel erg belangrijk en voor sommige schadeposten ook voldoende.

[0:20:51] Sommige gebeurtenissen vragen we wel of u dan in ieder geval een ondersteunend stuk wilt indienen waaruit de gebeurtenis blijkt.

[0:21:00] Als dat dan past in de chronologie, dan is daarmee ook het kausaal verband aangenomen.

[0:21:05] We zoeken daarin ook vereenvoudiging, bijvoorbeeld als er sprake is geweest van beslaglegging.

[0:21:10] dan vragen we niet nog bewijs van de situatie, de gebeurtenis dat de schuldeisers aan de deur zijn geweest.

[0:21:15] Dus dat soort automatische goedkeuringen zitten er ook in, zodat er een minimum is aan belasting van de ouder.

[0:21:26] Welke keuzes de ouder maakt, dat is wel leidend.

[0:21:31] Dus de ouder of de gemachtigde moet zelf aanklikken, aanvinken, indienen.

[0:21:37] Maar als hij wat vergeten is, bijvoorbeeld de behandelaar, die kijkt integraal naar alles, naar het hele plaatje, en die ziet misschien dat dit toch eigenlijk ook een schadepost is.

[0:21:46] Ik zie in de stukken dat u eigenlijk ook daarvoor in aanmerking zou komen.

[0:21:48] Dan is daar natuurlijk altijd communicatie over mogelijk.

[0:21:51] Zodat we geen computer 6.0-achtige toestanden krijgen, zoals misschien in het verleden.

[0:21:57] Dus we hebben geprobeerd daar echt goed over na te denken.

[0:22:01] Wat kan ik nog meer zeggen?

[0:22:02] De schadeposten zijn gebaseerd op die van de Stichting Gelijkwaardig Herstel.

[0:22:06] De bedragen zijn extern gevalideerd, ook door kenners en experts uit de letselschadepraktijk.

[0:22:14] En we hopen dat hiermee door het integrale...

[0:22:17] plaatje, dus ook het bedrag onder de streep, ook al zijn niet alle schadeposten precies berekend, maar dat het onder de streep voor een gedupeerde ouder de erkenning kan geven en de afsluiting kan geven die zij zoeken.

[0:22:32] Hartelijk dank.

[0:22:34] Hartelijk dank, alle drie, voor de heldere presentatie, maar we zijn altijd zwaar genoeg met de leden, dus ik kijk eerst even naar mevrouw Westerveld.

[0:22:45] Ja, veel dank voor deze presentatie en voor alles wat jullie ons hebben verteld.

[0:22:50] En mijn eerste vraag is misschien al wel eens in het verleden gesteld hoor, maar ik ga hem toch nog stellen, is in hoeverre iedereen ook hiermee

[0:23:00] Nou, eigenlijk alle gulipeerden zijn bereikt, maar ook juist mensen die bijvoorbeeld laaggeletterd zijn, de taal niet goed genoeg spreken, geen geld hebben voor een internetverbinding, een visuele beperking hebben.

[0:23:09] Omdat als je ook jullie presentatie beluistert, maar ook als ik zie hoe alles digitaal gaat, dan kan ik me gewoon voorstellen dat de groepen niet in beeld zijn.

[0:23:18] En juist die groepen wil je volgens mij wel bereiken hiermee.

[0:23:24] Ja, de heer Ten Ham.

[0:23:26] Ja, dank.

[0:23:27] Ik kan er in ieder geval kort wat over zeggen, voor aanvullende schade in ieder geval.

[0:23:31] Dus dat gaat, om te beginnen, er zijn twee routes.

[0:23:33] Dus om inderdaad voor een ouder die niet de voorkeur heeft voor iets wat meer online is, zou natuurlijk altijd ervoor kunnen kiezen om naar de stichting gelijkwaardig herstel te gaan.

[0:23:42] Tegelijkertijd hebben we ook in het informatie- en aanbouwbetaal en binnen mijn herstel voor zorg gedragen, dat inderdaad voor ouders die niet per se met de gemachtigde erbij, maar wel alsnog informatie willen krijgen.

[0:23:55] Ik had in mijn hoofd vijf à zes verschillende filmpjes bij pagina's.

[0:24:00] Voor alle schadeposten geldt dat er een filmpje is, en bij de leefgebieden.

[0:24:04] Dus het wordt ook visueel gemaakt en op een duidelijke manier uitgelegd.

[0:24:10] Daarnaast is het ook altijd mogelijk voor een ouder die zich niet...

[0:24:15] ook niet te comfortabel voelt bijvoorbeeld met dgd ofzo, want dat is ook natuurlijk een digitale manier om dat per post te doen.

[0:24:21] Dus er zijn verschillende manieren om ouders in ieder geval tegemoet te komen daarin.

[0:24:26] En als we het dan hebben over het bereiken daarvan, hebben we inmiddels zeg maar in de hersteloperaties zijn er vrij veel

[0:24:31] Organisaties, je hebt het over gemeenten, maar ook instituut publieke waarde, uitvoeringsorganisaties, stel toeslagen zelf, hebben vaak vrij veel contact, ook met verschillende ouders.

[0:24:42] En ook als wij ouders willen bereiken, dan gaat het over het algemeen vrij goed.

[0:24:51] Ja, want stel nou, en ik denk dat dit helemaal niet per se een fictieve situatie is, maar iemand spreekt bijvoorbeeld de taal niet of heeft een visuele beperking.

[0:25:00] Is het dan ook mogelijk voor deze mensen dat er bij wijze van spreken iemand naast gaat zitten om te vertellen wat je moet aanleveren, waar je dat kan vinden, enzovoort?

[0:25:08] En dat vraag ik niet uit wantrouwen of zo, maar er zijn gewoon in Nederland veel meer mensen die geen toegang hebben of voor wie bepaalde websites niet toegankelijk zijn of die bepaalde woorden

[0:25:20] niet begrijpen dan waar we vaak van uitgaan.

[0:25:26] Een goede vraag die u stelt.

[0:25:29] We hebben dat ook proberen te onderkennen op verschillende manieren.

[0:25:35] Het belangrijkste is denk ik dat wij ook met bijvoorbeeld organisaties als Stichting Lotgenotencontact, maar ook de lokale netwerken verbinding hebben en ook nog uitbreiden om te zorgen dat we ook die

[0:25:47] mensen bereiken die misschien alweer hun gezichten ook van de hersteloperatie hebben afgekeerd, maar nog steeds wel met vragen zitten of geholpen willen worden.

[0:25:59] Via Stichting Lotgenotencontact worden er ook ervaringsdeskundigen ingezet die dus ook een ouder kunnen bijstaan in het begeleiden.

[0:26:10] Tegelijkertijd is het zo dat het documenteren van een schade staat, want dat is eigenlijk wat je doet,

[0:26:17] Dat is iets ingewikkelds en Stichting Gelijkwaardig Herstel doet dat door de combinatie van een luisterend schrijver en de schadeanalyst.

[0:26:25] En zou je daar niet voor willen kiezen als ouder, dan zouden in de mijnherstelroute zou, en dat raden we ook absoluut aan, dan zou je dat samen met een advocaat moeten doen die daar natuurlijk ook op bij kunnen helpen, ook via de gesubsidieerde rechtsbijstand die mogelijk is.

[0:26:47] Dank je wel, voorzitter, en dank voor jullie verhaal.

[0:26:53] Als ik het goed begrepen heb, het AMO-hulpportaal, daar kun je kiezen.

[0:26:57] Maar als je eigenlijk van tevoren al weet dat je een dermate complex dossier hebt, je bent bijvoorbeeld een ondernemer of je bent je werk verloor, je bent arbeidsongeschikt geraakt, inderdaad het huis werd al genoemd, dat je eigenlijk al weet, ik kom toch bij die individuele berekening terecht.

[0:27:11] Moet je dan per se die tweede stap door of is er dan iets te bedenken

[0:27:15] dat je direct op de juiste plek terechtkomt.

[0:27:17] En dan de tweede vraag is, wanneer gaat het hele proces met die individuele berekening lopen?

[0:27:29] Het is de bedoeling dat iedere ouder eerst die eerste stap zet.

[0:27:33] En dat klinkt heel onvriendelijk, maar toch heeft het een belangrijk doel.

[0:27:38] We moeten ten eerste

[0:27:41] heel veel ouders helpen.

[0:27:43] Ik denk dat de manier waarop het ook met de verschillende onderdelen van het uniforme schadekade in de leefgebieden leidt ook tot het wat meer gestructureerd formuleren van de vragen.

[0:27:56] En tegelijkertijd is het mogelijk om de, ook bijvoorbeeld de mijnherstelroute in, en ik durf hier geen weken te noemen, want dat hangt uiteindelijk van het individuele geval af, maar in een afzienbare tijd ook met een gemachtigde

[0:28:10] voor te breiden en die gemachtigde heb je daarna denk ik ook heel hard nodig om samen in die individuele berekening voor onderdelen waarvan de ouder ook denkt dat is voor mij echt van toepassing om ook die verdieping te maken.

[0:28:29] Maar zo is het in ieder geval nu is het uitgewerkt en wat ons betreft dus ook met een goede reden.

[0:28:37] Tweede

[0:28:39] was uw vraag van wanneer is die individuele berekening klaar?

[0:28:47] Die individuele berekening is ook nu al mogelijk, hoewel nog relatief kleinschalig.

[0:28:53] Wat we gaan krijgen door deze ontwikkeling en het feit dat die twee schaderroutes er nu zijn met die individuele berekening, is dat we verwachten dat de toestroom naar de CWS

[0:29:03] hard gaat afnemen, tegelijkertijd, hoewel er ook ouders zijn die daar al zo ver in de track zitten dat die zeggen van, wikkel mijn casus alsjeblieft op die manier af, want dan kan ik het afsluiten.

[0:29:19] Maar als ook op korte termijn, en dat is ook in het verleden al met Stichting Gelijkwaardig Herstel in een aantal gevallen gebeurd, er situaties zijn waarbij er een individuele berekening nodig is,

[0:29:31] Dan kan dat, want dat is eigenlijk volgens die regieroute methode die we nu gaan opschalen achter en dat is nog wel een activiteit waar we mee bezig zijn achter de schade route.

[0:29:43] Het kan, maar op dit moment nog op beperkte schaal en daar zijn we op dit moment hard mee bezig.

[0:29:51] Een van de kritiekpunten die we natuurlijk hadden was de lange wachttijden.

[0:29:57] Je hebt integrale beoordeling en dan ga je dus naar het volgende loketje en dan ga je weer naar het volgende loketje.

[0:30:03] Bij CBS hebben we natuurlijk gezien dat er soms wel anderhalf jaar wachttijd tussen zat.

[0:30:09] Dat is natuurlijk voor ouders verschrikkelijk.

[0:30:10] We zien gewoon ouders weer opnieuw in de schulden raken, omdat het financiële herstel niet afgerond is.

[0:30:14] Dus nogmaals, echt mijn vraag.

[0:30:17] Hoe zorgen we dat ouders niet een jaar, anderhalf jaar hoeven te wachten om een volledig financieel herstel achter de rug te hebben?

[0:30:26] Ik denk dat om te beginnen daar het stelsel als geheel er in ieder geval op ingericht, dus dat is ook altijd een van de uitgangspunten geweest van de stichting gelijkwaardig herstel van de eigen regie van de ouder, dus we volgen toen het tempo van de ouder, maar daar hoort nog wel bij dat je met een luisterend schijver enzo aan de gang gaat.

[0:30:42] Mijn herstel is ook ingericht op die manier van je kan er in principe zo snel doorheen als je zelf zou willen als ouder.

[0:30:48] En dan voor de individuele berekening, die stap die daar dan eventueel daarop zou volgen inderdaad.

[0:30:54] Ik denk dat het enige wat we daarop kunnen doen is die regieroutemethodiek die we daar nu voor hanteren zo snel mogelijk opschalen.

[0:31:02] Zodat we die kunnen laten aansluiten ook op de stichting gelijkwaardige stel en mijn herstel.

[0:31:10] zodat dan ook zo snel mogelijk ouders die daar doorheen komen en inderdaad tot de conclusie komen, deze voorverterig bedragen die dekken mijn schade niet, dat die dan zo snel mogelijk daarheen kunnen.

[0:31:19] Maar wat daarvoor nodig is, is het opschalen van de regieroutemethodiek in de individuele berekening.

[0:31:29] Wilt u nog een vervolgvraag stellen?

[0:31:31] Nou ja, we weten het dus gewoon nog niet.

[0:31:34] Dat is dan mijn conclusie en dat is ook natuurlijk gewoon een antwoord.

[0:31:36] Daar is natuurlijk ook wel meteen echt wel een serieuze zorg.

[0:31:40] Mevrouw Van Dijk, ik denk dat u een terechte vraag stelt.

[0:31:47] Het is nu eenmaal zo dat met de aantallen waar we naar kijken, dat zijn toch van die ruim 40.000 gedupeerde gezinnen hebben zich ruim 10.000 aangemeld omdat ze zeggen

[0:31:59] Dat basisbedrag die ik in de integrale beoordeling krijg is echt niet voldoende voor mij.

[0:32:02] Dat kunnen er ook nog meer worden.

[0:32:05] Die kunnen we niet allemaal tegelijk helpen.

[0:32:06] Dat blijft een feit.

[0:32:09] Tegelijkertijd zien we dat in de gesprekken die we met de stichting gelijkwaardig herstel hebben gevoerd, zij schalen op nu naar 100 per week en de mijnherstelroute gaat dat minimaal ook kunnen bieden.

[0:32:25] in onze berekeningen en ik voel me niet helemaal vrij om die hier uitvoerig te delen, maar hebben wij scenario's waarin we zien dat we in 2026 heel veel mensen zouden moeten kunnen helpen.

[0:32:39] Maar u heeft helemaal gelijk, we moeten het nog wel op de mat gaan leggen.

[0:32:44] Dank u wel.

[0:32:45] Ja, mevrouw Buler is ook binnengekomen.

[0:32:46] Ook zij is net als mevrouw Inge van Dijk van het CDA.

[0:32:49] Wilt u een vraag stellen?

[0:32:50] U heeft niet de presentatie gehoord, maar dan kom ik weer even terug bij mevrouw Westerveld.

[0:32:55] Ik heb nog een vraag over emotioneel herstel.

[0:32:59] Alles wat er is gebeurd, dat dreunt gewoon na in gezinnen.

[0:33:06] Dat kan op allerlei vlakken gevolgd hebben.

[0:33:09] Jullie schetsen er ook al een aantal.

[0:33:11] En in de presentatie kwam net naar voren dat het steunpunt ook vanaf volgend jaar operationeel is.

[0:33:18] Maar wat gaat dat steunpunt precies doen?

[0:33:22] Want als je bijvoorbeeld kijkt naar de problemen die er nou ook al zijn,

[0:33:26] In de jeugdzorg, in de GGZ, er zijn al hele forse problemen daar.

[0:33:30] Als we kijken naar uithuisplaatsingen en alle schade, ook emotioneel, die dat met zich meebrengt.

[0:33:36] Er kan natuurlijk ook op het vlak van onderwijs gewoon schade zijn of opgelopen vertraging, die je als jongere misschien niet zomaar inhaalt.

[0:33:43] Dus mijn vraag is eigenlijk heel concreet, van behalve een luisterend oor bieden, wat kan dat hele steunpunt ook de komende jaren nog bieden aan deze gezinnen?

[0:33:53] Het steunpunt, ik geloof ook dat het met de voortgangsrapportages is meegestuurd en onderzoek gedaan naar de eigenlijk best wel brede behoeften op het vlak van mentaal welzijn.

[0:34:07] Daar is ook uitgeconcludeerd één, dat het doorverwijzen en ook kijken naar, we hebben nou eenmaal met schaarste in de geestelijke gezondheidszorg te maken en hoe zeer we ook denk ik de ouders

[0:34:22] En kinderen gunnen een plek daar.

[0:34:24] Tegelijkertijd is er maar één plek waarop de prioritering ook in de wachtrij kan plaatsvinden.

[0:34:29] Dat is in de beoordeling in de GGZ zelf.

[0:34:32] Dus wat het steunpunt wel gaat doen, is de lijnen kort te maken.

[0:34:35] Bijvoorbeeld ook van, zijn er plekken waar mensen sneller terecht kunnen?

[0:34:40] Dat is als het gaat om GGZ-vragen.

[0:34:43] Maar, en dat bleek ook uit het onderzoek, uit de voorstudie,

[0:34:49] Er is nog een hele schaakkering daarvoor aan coaching en begeleiding en dat is denk ik iets meer dan een luisterend oor.

[0:34:54] Maar dat is ook echt naast de jongeren of naast het gezin gaan staan om te kijken wat kunnen we bieden om vooruit te komen.

[0:35:05] En dat is nadrukkelijk complementair bedoeld ook aan datgene wat de gemeente doet, maar waarvan de gemeente ook vorig jaar van aangaaf van daar komen wij ook niet altijd voldoende aan toe in die brede ondersteuning.

[0:35:19] Dank u wel.

[0:35:23] Met betrekking tot de schadekader, zijn het SGH en het ministerie hier helemaal over eens met elkaar?

[0:35:30] Of is er nog discussie?

[0:35:34] Dank u. Nee, wij hebben natuurlijk uitgebreid gekeken van zitten we met elkaar op één bladzijde?

[0:35:39] Nou, dat zitten we.

[0:35:41] De bedragen zijn ook identiek.

[0:35:43] Daar zit geen verschil in.

[0:35:44] En we hebben een paar dingen meegenomen uit de ervaringen van afgelopen inmiddels al 1500 VSO's en ook de casustiektafel met de Stichting Gelijkwaardig Herstel.

[0:35:54] Bijvoorbeeld dakloosheid zat er niet in voorheen.

[0:35:58] Die hebben we er nu wel in gezet bij een schadepost waar dat goed van toepassing is.

[0:36:04] En over dat soort dingen zijn we met elkaar in gesprek geweest.

[0:36:06] Dus we zijn het daar over eens.

[0:36:10] Ik kreeg namelijk ook wat andere signalen, namelijk dat het schadekader als best wel strak wordt ervaren en dat soms net wat meer ruimte het verschil kan zijn tussen een bezwaar of met elkaar er toch uitkomen en vervolgens die VS ook kunnen afsluiten.

[0:36:26] Ik zou het wel heel jammer vinden als we bij wijze van spreken daardoor het proces onnodig verzwaren, terwijl misschien de eindconclusie hetzelfde zal zijn.

[0:36:36] Ja, er zit in het uniforme schadekader nog ruimte voor bijzonderheden die je nodig hebt.

[0:36:42] Het zijn er drie, dus je kunt ze ook bij elkaar optillen.

[0:36:45] En soms is de situatie ook zo verweven met elkaar dat je dat niet van tevoren in een schadepost kunt verwoorden.

[0:36:52] Dus daar is wel nadrukkelijk rekening mee gehouden.

[0:36:54] Dat heet dan de uitzonderlijke impactvolle gebeurtenis.

[0:36:57] Het moet een naam hebben, dus daarom heet het zo.

[0:36:59] Binnen het kader is dat drie keer mogelijk in bepaalde leefgebieden.

[0:37:03] En natuurlijk ook daar, in heel bijzondere omstandigheden, doen we nu ook al met de stichting, kijken we gewoon per casus wat is daar nodig om precies daar op dat punt, wat voor die ouder zo belangrijk is, maar wat misschien niet letterlijk beschreven staat in het kader, toch een vergoeding te kunnen geven en die erkenning te bieden.

[0:37:22] Dus daar is een ruimte.

[0:37:25] Nee, nee, heel kort.

[0:37:26] Volgens mij heb ik m'n punt gemaakt.

[0:37:27] Ik maak me hier zorgen over of dit voldoende is.

[0:37:29] En zeker, volgens mij gaf de heer Ten Ham aan van, ja, weet je wel, die bezwaren, dat is toch wel echt een aandachtspunt.

[0:37:35] Ja, wellicht zou dit toch wel een oplossing kunnen zijn om het proces toch nog net wat soepeler te laten verlopen, vooral ook voor de ouders.

[0:37:43] Mevrouw Petten nog?

[0:37:44] Ja, knikt iets.

[0:37:45] Ja, mevrouw Witsveld nog een vraag?

[0:37:48] Wat nu als mensen bij de SGH zich hebben aangemeld, maar dan vervolgens zich toch bedenken, kunnen zij dan nog overstappen naar mijn herstel?

[0:38:00] Een hele goede vraag.

[0:38:01] Het is ook belangrijk om daar van tevoren helderheid over te geven voor alle ouders die ook voor de keus staan van wat wil ik, wat doe ik, wat past bij mij.

[0:38:08] Soms is het daarvoor nodig dat je wel begint met een bepaalde schaderroute, maar dat je ook nog op tijd kan zeggen, nou nee, toch niet.

[0:38:16] Maar er zit natuurlijk wel, ook voor de houdbaarheid van het stelsel, moeten we natuurlijk wel proberen te voorkomen dat het weer vastloopt.

[0:38:24] Dus we hebben overstapregels geformuleerd en in iedere route geldt, en we hebben ook hetzelfde uniforme kader, dus daar is helderheid over, dat je nog kunt overstappen tot het moment dat je een berekening ontvangt.

[0:38:37] Dus feit en helaas kun je gewoon mee beginnen, kun je helemaal doorlopen.

[0:38:40] Mijn herstel, je kunt alles uitproberen.

[0:38:42] Kijk, jij krijgt een proefberekening, een saldering wordt daar al getoond.

[0:38:47] En dan kun je, als je niet klikt op indienen, krijg je dus wel die berekening, maar dan kun je nog switchen.

[0:38:58] Nog een vraag van mevrouw Ingerendijk.

[0:39:00] Ik heb nog een vraag over het afrondende gesprek, want ik kan me voorstellen dat je zover nog niet bent in de digitale route, sorry, in de mijnherstel, gewoon gezien het proces waar we in zitten.

[0:39:10] Maar jullie gaven zelf ook al aan van de discussie over de dader is in de ogen van de ouders de overheid.

[0:39:16] Gaat de ouder dus een afrondende gesprek met de dader of worden er hele andere mensen voor ingezet?

[0:39:24] Dus het gesprek wordt vormgegeven, zoals ik ook aangaf in de presentatie, met een vertegenwoordiger van de overheid.

[0:39:31] En dat is dan de vertegenwoordiger van de instantie die hier voorzaker is van het leed.

[0:39:39] En zoals ik ook al aangaf, een professioneel gespreksleider.

[0:39:50] Er zijn natuurlijk gedurende deze hele route gesprekken geweest met gedupeerden.

[0:39:55] En we luisteren ook dat een aantal van de punten die zij hebben meegegeven ook zijn meegenomen in dit nieuwe traject, een aantal ook niet.

[0:40:04] Mijn vraag is, als jullie die kunnen beantwoorden, van wat is nou specifiek naar aanleiding van gesprekken met gedupeerden ook meegenomen in dit traject?

[0:40:15] Ik kan een aantal voorbeelden noemen.

[0:40:17] Er is een vrij omvangrijk overzicht volgens mij ook gedeeld met de Kamer in de Kamerbrief die we op 25 november hebben gestuurd.

[0:40:24] Maar om in ieder geval een paar voorbeelden te noemen is er is meer ruimte voor ervaringsdeskundigheid binnen de route van mijn herstel.

[0:40:31] Dus mensen die konden al vragen om persoonlijke begeleiding, maar dat niet per definitie door een ervaringsdeskundige.

[0:40:38] Nou, dat geeft meer grotere plekken in de route.

[0:40:42] Een ander belangrijk en ook heel concreet voorbeeld is dat ouders in eerste instantie hebben aangegeven dat bij het indieningsscherm, mevrouw Petter gaf net ook al aan, dat een ouder daar wel kan zien van het totaalbedrag dat een ouder gaat indienen en ook uitgesplitst per schadepost.

[0:40:58] Zoals de route was vormgegeven in de zomer, was dat best wel opeens, dan werd het best wel echt natuurlijk.

[0:41:05] Dan zie je een schadepost daarnaast een bedrag, dat kon aardig binnenkomen.

[0:41:10] Dus daar is een knop voor ingebouwd, waarin eerst nog een waarschuwing wordt gegeven van let op, dit kan als emotioneel zwaar worden ervaren, maar we willen ook wel transparant zijn over de bedragen die eraan gekoppeld zijn.

[0:41:22] Wilt u de bedragen zien, ja of nee?

[0:41:24] Dat is een ander voorbeeld.

[0:41:25] En zo zijn er een tamelijk aantal, ik ga ze niet allemaal opnoemen, maar dit zijn een paar voorbeelden.

[0:41:33] Ja hoor, gaat-ie gewoon.

[0:41:35] Ja, en deze vraag is niet als kritiek op jullie bedoeld, maar omdat uit het advies van de commissie van Dam, bij mijn weten ook, werd gesuggereerd om juist die traject onafhankelijk te organiseren van het ministerie.

[0:41:48] Dus is daar ook nog over nagedacht?

[0:41:50] Omdat, en nogmaals, dat is geen kritiek op degene die nou dit traject hebben ingebouwd, maar we weten natuurlijk allemaal dat bij een deel van de mensen gewoon wel een enorm wantrouwen is ontstaan richting de overheid, wat ik me en volgens mij wij allemaal goed kunnen voorstellen.

[0:42:05] Een hele goede vraag, want daar hebben wij ook nadrukkelijk naar gekeken.

[0:42:13] Ik denk dat er een aantal dingen een rol hebben gespeeld.

[0:42:15] Laat ik beginnen met te benoemen dat we heel blij zijn met het feit dat we de Stichting Gelijkwaardig Herstel als echt een ook voor ouders zichtbare onafhankelijke organisatie hebben.

[0:42:28] Dus ik denk dat voor ouders, voor wie dat het allerbelangrijkste is, die zou ik ook aanbevelen om

[0:42:35] om dat spoor te volgen, dat maakt niet dat de beoordeling in de mijnherstelroute niet onafhankelijk plaatsvindt.

[0:42:43] In de eerste plaats omdat we dat schadekader toepassen, waarin we ook over de schaderoutes heen dus ook leren, geleerd hebbend, maar ook blijven leren van hoe doe je dat in de SGH-route en hoe doe je dat in de mijnherstelroute en hoe houden we dat ook gelijk, dus zodat we ook de beoordeling zo onafhankelijk houden en ook vanuit dat kader.

[0:43:04] en het wordt uitgevoerd door een herstelorganisatie met mensen die ook speciaal voor deze taak zijn ingestapt, zou ik huiselijk willen zeggen.

[0:43:18] Maar het feit is dat we het vanuit de overheid hebben gestart en dat heeft een andere reden en dat is dat wij voor de zomer tot de conclusie kwamen dat er

[0:43:32] Heel veel stappen moesten worden gezet en ook heel snel stappen moesten worden gezet om een tweede route op te bouwen.

[0:43:38] Ook op een schaal waar we op dat moment eigenlijk van dachten van nou misschien is dat niet nodig.

[0:43:42] Dat had toen ook te maken met de gesprekken met Stichting Gelijkwaardig Herstel.

[0:43:46] Ook wel denk ik nog ontbrekende perspectieven of we daar tot een verdere opschaling konden gaan komen.

[0:43:53] En dat heeft er dit voorjaar ook bij de staatssecretaris toe geleid.

[0:43:57] Dat ze heeft gezegd ja als ik in dit tempo iets moet neerzetten en ik wil echt dat het er het eind van dit jaar is.

[0:44:03] dan ga ik het nu ook in de eigen organisatie organiseren, want dat is het enige waar ik die slagkracht ook mee kan bereiken.

[0:44:11] Dus het zijn die combinatie van die factoren, maar denk ook wel de waarborgen die er in beide routes zitten, tot onafhankelijkheid.

[0:44:18] Inclusief ook, denk ik, leercirkels waarin we kijken van zijn nou die uitkomsten ook echt wel gelijkwaardig.

[0:44:24] Die hoop ik ook naar ouders gaan borgen dat zij dat ook als een onafhankelijke schadebeoordeling zien.

[0:44:33] Mijn laatste vraag, want we hebben ook nog een SO waar we veel vragen kwijt kunnen.

[0:44:39] Het gaat eigenlijk over die schuldenaanpak, want de meeste schulden zijn klaar, zal ik maar zeggen.

[0:44:44] Maar ik gaf net al aan dat we ook zien dat door de lange duur van het traject ouders weer opnieuw in de problemen raken.

[0:44:50] waarom financiële compensatie is nog niet volledig binnen.

[0:44:53] En ja, laten we gewoon heel eerlijk zijn.

[0:44:55] Sommige mensen hebben nog nooit zoveel geld bij elkaar gezien, worden ook niet financieel begeleid.

[0:44:58] Dus het is ook wel gewoon ja, hoe doe je dat dan op een goede manier?

[0:45:01] Ik maak me daar best wel zorgen over en ik vraag me af of we daar toch niet over na moeten denken hoe we daar mee om willen gaan.

[0:45:14] Ik herken uw observatie dat een aantal gezinnen opnieuw

[0:45:18] met problemen, met schulden geconfronteerd worden en dat dat aandacht vraagt, dat is denk ik, in de eerste plaats heeft de gemeente daarin een rol.

[0:45:26] Ik kan me ook heel goed voorstellen dat de stap naar de gemeente om weer opnieuw daarin geholpen te worden, ook omdat dat het nodigen met zich meebrengt, ook voor de ouders zelf, dat dat een hele grote is.

[0:45:38] Die gemeente kan tegelijkertijd ook helpen om te kijken van, zeker nu we meer beoordelingscapaciteit in die schaderroutes hebben, om te kijken van

[0:45:47] Ik wil niet over het woord voorrang spreken, omdat ik denk dat we voorlopig genoeg capaciteit hebben om ouders snel te helpen, maar om te kijken hoe kunnen we die stap ook zo snel mogelijk zetten.

[0:45:56] Dus dit thema staat bij ons ook op de radar.

[0:46:00] Een van de dingen die we denk ik nu kunnen gaan doen, ook het komend jaar, is ook met de gemeente en met andere netwerken in gesprek van waar moeten we eigenlijk integraal een stap gaan zetten, waarin we kijken naar wat heeft een gezin nodig, hoe kan ook het puzzelstukje van het

[0:46:15] de aanvullende compensatie daar een bijdrage in leveren.

[0:46:22] Maar daar is ook nog het een en ander in te doen.

[0:46:25] En ik ben even nu kwijt, want u had een tweede deelvraag, maar die ben ik nu in mijn antwoord eigenlijk even kwijtgeraakt.

[0:46:32] Vrouw Inge van Dijk.

[0:46:34] Het gaat er eigenlijk om de schulden aanpakken zo goed als afgerond.

[0:46:37] Alleen we zien nu in sommige gevallen een tweede schulden problematiek ontstaan.

[0:46:42] Hoe ga je ermee om?

[0:46:43] Ik hoor nu het antwoord

[0:46:44] bij die gemeente, terwijl ik dan denk, zou je dan niet moeten kijken of die ouders op een of andere manier weer in de schuldenaanpak terecht kunnen komen.

[0:46:51] Ik heb het antwoord ook nog niet, maar ik zie wel door de lange duur van het traject dat we toch weer iets aan het creëren zijn met elkaar, wat niet de bedoeling was.

[0:47:02] Dat herken ik.

[0:47:03] We zijn ook met de gemeente aan het verkennen, want als we gezinnen en ouders zoveel mogelijk integraal willen helpen de komende jaar of anderhalf jaar,

[0:47:13] dan vraagt dat ook voldoende beschikbaarheid van bijvoorbeeld begeleiding in schuldentrajecten.

[0:47:21] Dus met name ook de grote gemeenten zijn we ook in gesprek, is daar nou nog iets extra's voor nodig?

[0:47:25] Maar in de basis, zo zijn ook de taken verdeeld in de hersteloperatie, is dat een taak die de gemeente op zich neemt en ook wil opnemen.

[0:47:36] Maar waar we nu wel nadrukkelijk ook de vraag nemen, als er nu de kans is om tempo te maken, kunnen we met elkaar ook dat tempo waarmaken?

[0:47:45] Maar die vraag is nog niet beantwoord.

[0:47:49] Heel goed.

[0:47:49] Volgens mij hebben de leden hun vragen gesteld.

[0:47:52] Heel veel dank ook aan mevrouw Westerveld, mevrouw Inge van Dijk en mevrouw Möller dat ze zijn gekomen.

[0:47:56] Want we hadden wat meer mensen verwacht, maar dat heb ik in het begin niet verteld.

[0:48:01] Plenair vindt een debat nu plaats over de voortgang van de formatie en dat begon net voor deze technische briefing.

[0:48:07] Dus daardoor zijn niet alle leden die zich hadden aangemeld gekomen.

[0:48:11] Maar veel dank aan de heer Van Bremen, de heer Ten Ham en mevrouw Petten.

[0:48:15] En de heer Bremen wil nog een slotwoord.

[0:48:16] Ja, een slotwoord niet, maar ik kan me goed voorstellen dat er Kamerleden zijn die nog nadere informatie zouden willen of mevrouw Bühler die

[0:48:25] Vanuit het ministerie in ieder geval het aanbod als er behoefte is aan een individuele informatie of iets anders wat we via de Griffie kunnen regelen, dan verzorgen we dat vanzelfsprekend graag.

[0:48:38] Heel veel dank ook voor dat aanbod en ik wens u ook heel veel succes, de hele directie herstel en alle betrokkenen om hopelijk ook de aantallen op te voeren die via mijn herstel snel aan dat herstel toekomen.

[0:48:49] Nogmaals dank aan iedereen en dan sluit ik deze vergadering.