Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Procedurevergadering commissie voor Koninkrijksrelaties

[0:00:03] Want die goodmorning. Goedemorgen en goedemiddag voor iedereen die vanuit nederland met ons meekijkt. We zijn hier voor de procedurevergadering van de vaste kamercommissie voor koninkrijksrelaties en ik loop heel even de collega's die hier aanwezig zijn met die door namens het cda, mevrouw van den berg, mevrouw kamminga, namens de vvd, mevrouw buiten namens de fractie van d zesenzestig en de heer van raam namens partij voor de dieren en we hebben een overzichtelijke agenda waarmee ik direct van start wil gaan

[0:00:41] en daar hebben we onze u precies een heel belangrijk agendapunt en welkom aan de hier sneller die deel uitmaakt van de werkgroep versterking functies tweede kamer de functies van de tweede kamer. De sneller staat officieel als punt elf op onze agenda. Maar ik heb een voorstel aan de leden en aan de hier sneller om u te promoten tot punt één op de agenda, want dat levert u het voordeel op dat u na behandeling van dat punt zich kunt wijden aan alle andere drukke werkzaamheden. Dus als u daarmee akkoord gaat dan dan zou ik dat eigenlijk willen doen. De sneller is hier aanwezig om een toelichting te geven bij de bevindingen van de werkgroep en op een later moment gaan wij daar als commissie ook verder mee aan de slag. Maar ik zou eigenlijk graag het woord aan u willen geven.

[0:01:38] Gaat u gang?

[0:01:40] Ik ben als was in uw handen en de regeren. Want ik zit hier bij in ieder geval een ander lid van de werkgroep die mij zo corrigeren waar nodig en ook collega buiten en de voorzitter zijn ook geweest bij het voorzitters en commissievoorzitters overleg waardeer van der staaij, mevrouw leijten uit de werkgroep hand toelichting hebben gegeven. Dus ik zal proberen er wat sneller voor vooral voor de voldaan en mevrouw van den berg door doorheen te gaan. We hebben vooral gekeken wat ligt er nou allemaal al want er is natuurlijk parlementaire zelfreflectie naleving van de heer schinkelshoek geweest. Allerlei rapporten zijn er al geweest waar allerlei aanbevelingen in stonden waar de kamer eigenlijk gewoon vaak heeft gezegd die hebben we voor kennisgeving aangenomen, maar we hebben er onvoldoende mee gedaan. Wat ligt er nou allemaal. En waar is er behoefte aan. En wat kan er meteen ook worden gebruikt? Dus niet hele grote theoretische exercitie, maar vooral geprobeerd praktische handvatten te geven en praktische voorstellen te doen waar in het commissiewerk, maar ook in het camerawerk meteen mee aan de slag kan en ook gekeken waarom zijn die vorige keren is het dan blijven liggen. Dus een van de redenen dat ik hier zit is zeg maar deel van het implementatieplan in plaats van alleen maar hier is een mooi rapport. Ik raad u van harte aan om het allemaal te lezen. Alle zestig pagina's ofzo en alle tweeënvijftig aanbevelingen te lezen, maar ik kom ook graag daarom juist ook deze warme overdracht doen en hebben ook afgesproken na een tijd komen we ook een keer terug om te horen hoe de aan behoeden aanbevelingen zijn bevallen en mocht er te weinig gebruik van zijn gemaakt door sommige commissies daar ook wat verwacht dat niet in deze commissie overigens ook te kijken. Waar komt dat dan door. En wat kunnen we eventueel nog verbeteren. Er zijn een aantal die ik er specifiek zou willen uitlichten, ook omdat die op korte termijn misschien voor uw commissie relevant zijn. De eerste is de strategische procedurevergadering zie hier een viertal fracties vertegenwoordigd. Volgens mij wat beetje de gemiddelde opkomst is bij procedurevergaderingen, terwijl de hele belangrijke besluiten hoeven jullie niet te vertellen worden genomen, maar ons idee was. Laten we er één keer in de zoveel tijd als commissie een strategische procedurevergadering organiseren, waar we dan ook wat strategische keuzes maken als commissie. En dan hopelijk ook in een wat groter gezelschap, zodat de keuzes die gemaakt worden ook breder worden gedragen.

[0:04:15] Het gaat bijvoorbeeld om het vaststellen van de kennisagenda.

[0:04:17] Want dat is toch iets waar je eigenlijk zou willen dat niet alleen maar de grootste fracties in de kamer en de partij voor de dieren commitment aan verlenen en zeggenschap over hebben.

[0:04:30] En dan is het ook iets dat je elkaar in de ogen kan kijken. Gaan we dit ook echt doen, want veel kennis producten en dat weet de heer pot hier. Ja daar moet dan wel gebruik van worden gemaakt

[0:04:40] en dan moet er wel ook groepje zijn. Dat zegt ja, wij voelen de verantwoordelijkheid om daar als rapporteurs van gaan, is daarvan veelvuldig bij betrokken. Als rapporteur kamminga ook die moeten dat dan wel ook willen begeleiden, want anders dan worden er hele mooie producten gemaakt die vervolgens niet landen in het werk hetzelfde voor de planning brief als die er wordt besproken, dan wordt die bij ons in ieder geval commissie financiën vorige periode binnenlandse zaken ter kennisgeving aangenomen dankuwel voor deze mooie plannings brief in plaats van dat ook daadwerkelijk te gebruiken om verder te kijken dan alleen maar wat is er nou wat zijn de binnengekomen stukken van deze afgelopen twee weken bij de procedurevergadering, maar juist ook in het najaar komt er voor ons een belangrijk wetsvoorstel. De geschillen regeling of de koolhoven. Hoe heet het in deze commissie allemaal. En wat gaan we dan doen als commissie om te zorgen dat we daar collectief goed aan de start verschijnen en dat kan eigenlijk alleen maar als je een keer in de zoveel tijd gezamenlijk wat verder vooruitkijkt en daar ook gezamenlijk plannen maakt. Dus die wil ik van harte bij u aanbevelen. Andere is de mogelijkheid die er altijd al is maar een gesprek met de verantwoordelijke bewindspersoon te voegen. En nu zijn we nog relatief aan het begin van deze kabinetsperiode. Ik zeg relatief aan het begin, maar de hoofdlijnendebat

[0:06:02] denk ik ook geweest in deze commissie.

[0:06:05] Dan komt op een gegeven moment ook een duidelijker beeld van oké. Welke werkwijze willen we afspreken met deze bewindspersoon. Wat gaat er goed. Wat gaat er niet goed. Waar kunnen we van op aan als het gaat om stukkenstroom als het gaat om informatie afspraken

[0:06:19] al dat soort dingen. Maar bijvoorbeeld ook die wetgevingsagenda. Het zou fijn zijn de toevallig collega van brouwer van den berg die dat bij ons in de werkgroep inbracht bij sommige wetsvoorstellen wijzigen. Heel vaak. En wat toen door het cda is gevraagd is dat is allemaal hartstikke mooi, maar we willen graag een integrale track changes variant waarin alle wijzigingen zijn bijgehouden. Er was een zorgwet en ik heb dat laatst zelf ook in de commissie justitie dankbaar gebruik van gemaakt bij wet over strafvordering die heel vaak gewijzigd wordt. Want je hebt een consultatie versie. Je hebt een versie die gaat naar de raad van state. Heb je een versie die hier is aangekomen. En dan heb je waarschijnlijk ook nog eens twee nota van wijzigingen. En waar gaat wat nog over dat soort afspraken en verzoeken die niet standaard zijn ingeregeld zijn wel goed om bij bepaalde wetsvoorstellen waarvan u de voorziet. Dat wordt belangrijk dat soort afspraken ook te maken. Iets anders wat je zou kunnen afspreken ook met die bewindspersoon, maar ook bij zo'n strategische procedurevergadering is. Bij een inbreng voor wetsvoorstellen ben ik soms verbaasd zelf hoe weinig fracties gebruik maken van de gelegenheid en tegelijkertijd. Ik was ooit medewerker toen wij drie zetels hadden als d zesenzestig in deze kamer weet ik ook dat het er vanaf valt. Het schrijven van een schriftelijke inbreng voor wetsvoorstellen, maar er is niks wat er aan in de weg staat voor

[0:07:48] de grotere fracties of voor de rapporteurs om te zeggen laten wij nou namens de hele commissie in inbreng schrijven en wat dingen verzamelen

[0:07:57] en ook de desgewenst ondersteund door de kennis coördinator om daar meer ook collectief in inbreng te leveren. Dat kan in schriftelijke fase. Maar dat kan natuurlijk ook bij bepaalde wetsvoorstellen. We hebben dat laatst in de commissie justitie en veiligheid gedaan voor de innovatie in het strafvordering waar michiel van nispen en ulysse ellian samen als rapporteurs, optraden, wetgevings, rapporteurs en samen namens de commissie eerst alle dingen zeiden waarvan je eigenlijk wel weet dat

[0:08:25] driekwart van de aanwezigen ongeveer dezelfde vragen hebben en daar hebben we de begroten en verantwoorden commissie vorige periode financiën ook gebruik van gemaakt. Dat bevalt heel goed en kan je ook sterker als kamer tegenover het kabinet positioneren als controlerende macht in plaats van dat het alleen maar is coalitie oppositie. Want heel veel dingen zijn natuurlijk gewoon meer controlerend en zeker ook naar de wetgeving kwaliteit kijken waar in het gefragmenteerde twintig fracties groepen parlement wat we sinds deze week zijn toch het lastig is om de kwaliteit te leveren die we zouden willen leveren en laten we elkaar daarin proberen te versterken

[0:09:06] en ik zeg nog een keer maak gebruik van de kennis coördinatoren wordt nog verder versterkt naar aanleiding van moties en amendementen die erover zijn aangenomen. Die kunnen natuurlijk ook daar iets in doen. Er is eerder iemand geweest of dat ben ikzelf geweest om over de wetenschappers toets hier ook wat te vertellen die altijd ook gevraagd kan worden en waar ook de kennis coördinator een rol kan vervullen.

[0:09:32] En zoals ik al zei, over een jaar zijn we er weer misschien iemand anders maar dan komen we dus eens horen hoe het gegaan is. Maar weet ons in de tussentijd vooral ook te vinden en hopelijk wat vaker in commissievoorzitters verband dat we dit soort dingen kunnen uitwisselen. Maar dit was wat ik als aftrap graag aan u mee wilde geven als er nog vragen zijn. Ik heb hier wat suggesties voor vragen die u zou moeten stellen. Maar ik geloof dat dat niet helemaal nodig is. Maar als er vragen zijn of als er behoefte is om nog wat meer van gedachten te wisselen. Graag bereid.

[0:10:10] Meneer sneller heel erg bedankt voor je toelichting en ook voor al het werk dat is verricht in de werkgroep. Ik denk dat we als commissie alle middelen, momenten en instrumenten willen aangrijpen om ons werk en de uitoefening van onze taak te controleren en wetgevende taak nog beter te kunnen vervullen en ik weet dat is misschien goed om alvast te noemen dat de rivier en ik hebben besproken om in juni een strategische procedurevergadering te organiseren, maar ik kijk ook even rond. Ik zag dat mevrouw kamminga iets wilde vragen of bemerken en mevrouw buiten ook mevrouw kamminga te gaan.

[0:10:51] Wel met mijn uiteraard bijzonder dank aan de heer sneller hiervoor wat ik daar nog aan wilde toevoegen, maar ook meteen als goed voorbeeld noemen waarvan ik in ieder geval dag van heden hebben dat ook al

[0:11:02] zonder extra aanmoediging lekker gebruik van gemaakt. Dat is ook wat kritischer zijn op twee minuten debatten aanvragen en ook te kijken als je een debat zit van zou je ook niet als je nog een openstaande puntje hebt als de staatssecretarissen de minister nog op kunnen brengen je tweede termijn kunnen kijken of er misschien een toezegging op kan krijgen in plaats van sommige commissies niet per se hier. Maar in sommige commissies een standaard reflex is af lijkt te zijn. Dat heeft alles te maken. Enerzijds dat de druk op de plenaire agenda de zijn we allemaal verantwoordelijk voor. Maar dat uiteindelijk de kunst voor onszelf is om met elkaar in debat tot een gezamenlijk orde te komen op wellicht de wind persoon tot een nieuw inzicht te laten komen. Dus dat vond ik heel goed gaan en dat we dat in het debat hebben weten op te lossen. Dus dat wilde ik misschien nog heel even een vraag dan aan de voorzitter die strategische procent duurder vergaderingen krijgen we ook van tevoren een agenda voor, want dat zou ik wel nuttig vinden voor de goede voorbereiding.

[0:12:00] Zeker dat daar komt een uitgebreide agenda voor. En inderdaad ook onderliggende notities, voor zover relevant en ik zou in die zin ook alle leden willen aanmoedigen om.

[0:12:13] Mocht, u.

[0:12:14] Zelfs suggesties hebben of zaken willen agenderen. Laat dat tevoren weten aan de griffier of mij want dan kunnen we ook een plek geven op de agenda.

[0:12:25] Mevrouw uit de eerst mevrouw van den berg,

[0:12:28] Hartelijk dank. Voorzitter, en ook danken aan de heer sneller en gehele werkgroep voor het rapport en vooral de keuze om actief betrokken te blijven, zodat ook kan worden gemonitord en gevolgd. Op welke wijze de belangrijke aanbevelingen ook werkelijk in de praktijk worden worden gebracht. Ik denk dat nog wel aardig is om even stil te staan bij het bijzondere karakter van deze commissie. Het feit dat wij natuurlijk wat dat betreft vooral onze controlerende en onze vertegenwoordigende functie van uitvoeren. Deze commissie is niet een commissie die heel rijk is aan allerlei wetgeving ze procedures, maar op dit in dit geval wel en misschien een bijzonder aandachtspunt om ook de stil te staan bij het feit dat wij dus vooral met met bezig zijn en ook zoiets als consensus, rijkswetgeving en dat is een bijzonder aandachtspunt. Misschien wel van de werkgroep om ook daar af en toe eens eventjes licht op te laten schijnen van hoe dat eruitziet en hoe dat in het bijzondere geval van de commissie koninkrijksrelaties plaatsvindt. Daar waar het statuut natuurlijk ook bijzondere bepalingen kent, waar zoiets als consensus, rijkswetgeving en de delegaties van parlementen moeten komen en daar een bepaalde rol in vervullen dat ze de zou ik nog een als een suggestie mee willen geven om ook daar is te volgen hoe dat gaat en of daar hiaten of wellicht punten 't erve ter verbetering zijn voor de rest vooral enorme complimenten en ik denk omdat wij dus nu vooral met onze consensus, rijkswetgeving, caribische ontwikkelingen en hervormings organisatie aan de slag gaan, komen. Deze aanbevelingen enorm goed van. Pas

[0:13:55] dus met betrekking tot samenwerking als met name een belangrijk adagium. En inderdaad, wat mijn collega's met aangaf om dus wat dat betreft die spanningsvelden van teveel tweeminutendebatten ook te voorkomen en dat doe je inderdaad door ook gewoon efficiënt en slim met elkaar te kijken van waar overeenstemming is, zodat je de boodschap ook gezamenlijk zou kunnen uitdragen. Want zijn wat dat betreft een tweede kamer.

[0:14:20] Zo is het dankuwel. Mevrouw, mevrouw van den berg.

[0:14:23] Fris erop is mijn persoonlijke dank voor de hele commissie. Meneer sneller kan natuurlijk ook van de comptabiliteit werd en dat al de start is om naar wetgeving te kijken of hij wel degelijk is opgezet. In deze commissie doet minder wetgeving toevallig dit jaar wel hebben. Overigens donderdag morgen is dat de wetenschappers toets ook voor het eerst dus dat kijk ik naar uit, maar wel degelijkheid van wetgeving. Een van onze belangrijkste taken is. Ik ben persoonlijk meer dan verheugd dat we met markup. Wat krijgen want ik heb me vanaf dag één hierover verbijsterd

[0:15:01] dat dat niet het geval was.

[0:15:05] Dank u wel, mevrouw van den berg. En hoera track changes. Inderdaad. Dat maakt ons leven een stuk gemakkelijker sneller. Ik kijk nog naar u of u nog wat laatste woorden wil.

[0:15:19] Geven.

[0:15:20] Dank u misschien een hele korte reactie op de twee vragen die de impliciet nog gesteld werden die toezeggingen die worden ook openbaar over een tijdje. Dus misschien nog goed om te noemen en dat zou inderdaad nog meer die emoties en de behoefte aan moties kunnen afhangen, omdat het dan ook iets is waar je naar kan verwijzen en ook een bewindspersoon toch wat makkelijker aan kan houden en ook mensen wat makkelijker kan laten zien. Daarover meer in het debat over de raming en de rijksweg. Ik denk dat er dan ook twee kansen die vooral aan deze commissie een manier om aan de rest van de kamer te laten zien hoe je sommige dingen kan doen en dat hier de de kans ligt om daarmee te experimenteren en dat met name als het gaat over het werken aan uitvoering en over de doen vermogen toetsen en de uitvoering toetsen dat daar natuurlijk ook hier wel een bijzonder karakter omdat het zo wisselend moet worden gecomplementeerd dat daar misschien ook in de voorlichten. De rol richting en want gisteren werd er weer een werd onthouden, maar het waar ook dan even bessen en een best iets in staat wat voor veel andere vaste kamercommissies natuurlijk. Zoiets is

[0:16:25] hoort er ook bij terwijl dat voor die uitvoering stoet. Ze doen vermogen toetsen misschien wel heel belangrijk kan zijn. Dus kijk ook zou ik u willen uitdragen hoe uw horizontale rol daarin eventueel kan uitoefenen. Ik weet in ieder geval dat mevrouw uit dat in de fractie zeker weet te doen en ik hoop dat richting mevrouw van den berg dat het ook vaker inderdaad ook gaat gebeuren, want op een gegeven moment ook normaal wordt die markup. Want nu moeten we er dus nog een specifiek om vragen maar zometeen ook bij de herziening van het integraal afwegingskader, wat aan de gang is voor de meer echte wetgeving

[0:17:06] liefhebbers zullen eens kijken of we daar ook structureel wat kunnen doen, zoals er nog andere suggesties voor zijn. Dan hou ik me graag aanbevolen, ook vanuit de commissie rijksuitgaven waar we dit gek genoeg opeens zijn gaan behandelen.

[0:17:21] Mevrouw van den berg gaat kan voorstellen dat trek het me even toch op een laatste vraag. Want waar ken ik begrijp mevrouw buiten dat doet mee in de fractie regelmatig vraag van wat betekent dit voor de best of voor de kast. Landen hebben bij het fonds gezien dat de bes-eilanden mogen participeren, maar er moet een aparte wetswijziging komen om dat mogelijk te maken. Dat had bij de start moeten gebeuren. Als u nog spreekt over het integraal kader

[0:17:50] is het dan ook nog ergens een optie dat er een soort haast zich het automatisch gecheckt wordt, is dit van toepassing wel of niet voor best en kast. En wat betekent dat.

[0:18:00] Want het wordt. Ik moet het bij ieder dossier opnieuw onder de aandacht brengen.

[0:18:07] Ik word met een andere pet heel streng aangekeken en aangesproken hier dus ik zal dat zeker meenemen maar dat doen we doe ik wel met een andere pet dan hier als lid van de werkgroep. Maar goed gehoord.

[0:18:18] Heel mooi zou komen. Allerlei dingen samen. Meneer sneller, ik wil u ontzettend bedanken voor uw bijdrage heel verhelderend. Wij gaan ermee aan de slag en.

[0:18:27] Voelt u vrij om?

[0:18:31] Precies precies goed dankuwel. Dan gaan wij door met

[0:18:37] onze procedurevergadering en dan begin ik even met agendapunt een dat ging over de regeling van werkzaamheden. Er is verder niets binnengekomen. Dus daar kunnen we mee door. Ga door naar agendapunten twee.

[0:18:54] Ik zie dat mededelingen

[0:18:56] onder agendapunt eenvoud geloof ik.

[0:18:59] Maar ik wil in ieder geval starten met u hiervoor ook te complimenteren voor datgene wat flat hebben afgerond en ik wist niet waar ik dat kwijt moet. Ik zie onze rivier vrij. Kijk eens hoeveel past dat hier? Ik weet het niet maar ik hield er niet van bij het begin gelijk kwijt in die zin dat dat ik van mening ben dat u de als delegatieleider gewoon ontzettend goed heeft het werk heeft gedaan, zowel aan de werkbezoek aan saba en sint eustatius en ook natuurlijk de inbrengen en de rol met betrekking tot ik kan dus mijn complimenten en ook voor het ondersteunende team wat natuurlijk namens eerste en tweede kamer. Het werk heeft gedaan. Dus zat te zoeken waar ik dat kwijt kon.

[0:19:36] Misschien wilde hij het was maar dat wilde ik wel kwijt want anders dan het publiek ook wel mooie gezicht naar de kamer. Dat is heel fijn.

[0:19:44] Ontzettend bedankt voor deze vriendelijke woorden voor degenen die zich afvragen waar gaat dit over? Vorige week heeft de vaste kamercommissie samen met onze collega's vanuit de eerste kamer een bezoek gebracht aan het caribisch deel van ons koninkrijk. We hebben werkbezoek gebracht aan saba en sint eustatius en sint maarten hebben het interparlementair deelgenomen aan het interparlementaire koninkrijk overleg. Ik vond het bijzonder eervol en een groot plezier om delegatieleider te mogen zijn en ik wil van mijn kant de voltallige delegatie bedanken voor hun actieve inbreng, steun en enthousiasme. Het was een waardevol en nuttig bezoek waar we een mooi fundament hebben gelegd waarop we kunnen doorpakken bij onze toekomstige werkzaamheden. Dus heel erg bedankt en graag gedaan

[0:20:35] en dan gaan we door naar de brieven lijst. Ik kijk even rond of er vragen zijn over pagina één

[0:20:43] of over pagina twee

[0:20:46] geen bijzonderheden van onze kant daarover.

[0:20:51] Voor voorzitter even heel kort de vergelijking tussen negen en tien kijken naar de zaak nummer negen, of het ook mogelijk is om een afschrift te krijgen van de reactie van staatssecretaris soortgelijke als zaaknummer team afschrift antwoord van staatssecretaris pees.

[0:21:08] De elkaar vragen prima. Negen toevoegen toevoegen gaan we vragen dankuwel.

[0:21:13] Dan ga ik door naar agendapunt drie. Dat gaat over de reactie op twee moties. Een reactie van de van de staatssecretarissen. Beide moties zijn ter vergadering aangehouden. Die worden nog steeds aangehouden en betrokken of die kunnen desgewenst in stemming gebracht worden.

[0:21:33] Ja,

[0:21:36] Misschien heb ik de brief te snel gelezen alstublieft snel genoeg. Het ging over de de schildpadden bescherming en ook een stuk over klimaat, maar ik heb net een duidelijke appreciatie van de moties gelezen en misschien heb ik zeg nogmaals de vluchten gelezen maar dat is voor onze fractie wel van belang.

[0:21:57] Pardon. Er staat in een regeltje dat het oordeel kamer heeft gekregen.

[0:22:04] Je mag bovenaan laatste regel van de eerste alinea zichtbaar oordeel kamer. Ja dan ga ik door naar agendapunt. Vier daarvan is het gaat over besluitvorming de rijksministerraad, op vijfentwintig maart tweeduizend, tweeëntwintig inzake liquiditeitssteun voor het tweede kwartaal twintig, tweeëntwintig en verder en voortgang van hervormingen, aruba curaçao en sint maarten inzake liquiditeitssteun. Het voorstel is om dit te betrekken bij de behandeling van het wetsvoorstel kachel. Ik kijk rond en zie instemmend geknik bij agendapunt vijf. Dat gaat over een afschrift van een brief aan de eerste kamer inzake het verzoek om een technische briefing over het voorstel van rijksweg co voorstel is om dat voor kennisgeving aan te nemen, want die technische briefing die heeft plaatsgevonden, was in ieder geval een groot deel van de hier aanwezige, ook bij aanwezig

[0:23:01] agendapunt zes.

[0:23:03] Het gaat over de stand van zaken en uitvoering van de kabinetsreactie, over de raad van state en het ebu koninkrijksrelaties. Dit is al behandeld in een eerder debat over de governance van caribisch nederland.

[0:23:18] Dat debat vond plaats op veertien april. Dus daar hebben we al over gedebatteerd met de staatssecretarissen. Ik zie dat hier over een vraag heeft.

[0:23:25] Die gehad. Dank en misschien wel juist in het licht van wat we net bespraken met de hier sneller.

[0:23:32] Hebben wij een verzoek.

[0:23:34] Ik wou dat verzoek graag aan de commissie voeren.

[0:23:36] Leggen,

[0:23:40] Om deze brief

[0:23:43] ook binnen andere commissies te verspreiden

[0:23:48] en om de aandacht te brengen. Juist juist om het belang van het koninkrijksrelaties onder de aandacht brengen in andere commissies. Dus niet alleen de commissie actief moet vragen van. Hé en hoe zit het met best bij spreken. Maar dat wij vanuit

[0:24:06] ons dit type brieven ook binnen andere commissies onder de aandacht brengen. Wellicht kan het niet meer. Met deze brief zou ik me voor kunnen stellen omdat het debat is al geweest. Et cetera. Tegelijkertijd zie ik ook lees ik

[0:24:20] met de kabinetsreactie is het principe van de terughoudendheid leidend was vervangen door het principe van comply or explain. Op basis van dit principe moet bij nieuw beleid, wetgeving en investeringen voor nederlands europees nederland telkens worden beoordeeld of dit ook toegepast kan worden op het caribisch nederland. Met andere woorden de wetgeving is veranderd. Dus ik geef als voorbeeld. We gaan binnenkort in de commissie ing praten over water, gerelateerde zaken en dan moet

[0:24:49] volgens nieuwe beleid ook mee worden genomen. Wat betekent dit niet alleen europees nederland. Maar wat betekent dat

[0:24:54] voor caribisch nederland.

[0:24:56] Met andere woorden het zou kunnen helpen de met deze brief en misschien ook deze toelichting

[0:25:03] een te verspreiden bij andere commissies, zodat dat al

[0:25:08] wat u ook zij automatisch wordt meegenomen.

[0:25:11] Dus dat is het verzoek aan de commissie.

[0:25:14] Meneer van raam. Ik kijk naar de rechterzijde. Mevrouw kamminga,

[0:25:19] Dankuwel. Meneer van deze suggestie doet mijn is realiseren dat ik in drie commissies zitten ze al drie horizontale commissies. Ik weet niet precies wat dat over mij zegt en of mijn fractie mij daar specifiek op getuigt kast heeft maar dat ze dat geheel terzijde. Maar het ticket wel de discussie die ik zo n commissie esa heb als in commissie design en daar hebben we besloten om ook de invulling van de horizontale van de worden onze horen van de horizontaal taak te agenderen voor de strategische procedurevergadering van op welke wijze we daar invloed op willen geven. Terecht punt is voor wat betreft deze brief kan geen kwaad om dat te verspreiden ter kennisname. Maar misschien wel meer fundamenteel is kijken van dat misschien sommige onderwerpen zich ook lenen om dat warm over te dragen, zoals snel dat net ook met de aanbevelingen van de commissie van der staaij heeft gedaan. Maar dat was even een reactie op het betoog.

[0:26:09] Dank u wel, mevrouw kamminga, mevrouw buiten.

[0:26:11] De stevige steun ook voor de dit het voorstel. We kunnen het niet genoeg onder de aandacht brengen en we hebben met regelmaat natuurlijk gemerkt dat die horizontale rol best lastig is, met name voor het onderdeel best en toenemende mate van naarmate je wat dat betreft het uitgangspunt van compleet reeks plegen echt gaat toepassen. Dan dan gaat dat niet vanzelf. De steun voor het idee. Ik heb het gehoord. Misschien ook een vragen aan collega's. Kamminga, wat misschien een suggestie zou zijn, zou zijn voor het het warm aanmoedigen of voorstellen wat hoe ze dat voor zich zien te behoeven. Dat zou vorm zouden kunnen geven.

[0:26:45] Sorry. Mag ik mag ik voorstellen dat we dit tijdens onze strategische procedurevergadering behandelen. Ik zou willen voorstellen dat we deze brief conform uw verzoek dat we die gaan doorsturen en dat we vervolgens dit punt agenderen over onze horizontale rol en hoe we dat het beste invulling kunnen geven, zodat we ook andere commissies, andere collega's aanhaken en bewust maken van van wat er speelt. Ik denk dat dat heel goed kan werken. Dank voor u.

[0:27:15] Gaat u gang danken voor de voor de steunt ook heel in dat goed idee is, omdat tijdens de strategisch procedure te bespreken.

[0:27:26] Misschien

[0:27:28] en zou ik het forum van stellen als we die brief alleen maar doorsturen. Nu kan en en dan ook zouden kunnen doen is die brief doorsturen. Maar vergezeld laten gaan van een korte begeleidend briefje misschien twee rapporteurs die dat even opstellen. Kijk even naar mevrouw kamminga

[0:27:45] of door de laat door de griffie dat ik een soort voorbode is van hoe we dat comply or explain willen van toepassing laten zijn op onderwerpen die ook over caribisch nederland gaan in andere commissies zijn klein briefje erbij van dan komt het in. Dat is een ingezonden stuk bij een commissie

[0:28:02] en dan hebben we vast wat voor werk gedaan.

[0:28:06] We nemen die suggestie graag overige vier en ik zullen een korte oplegbrief maken in dit geval ik denk dat we houden het kort en krachtig, maar tijdens de strategische procedurevergadering kunnen we er iets meer de diepte ingaan en zorgen dat we in voorkomende gevallen dat dat optimaal benutten die kans om collega's aan te haken met de begeleidende teksten die we daarbij van toepassing achter dankuwel. Meneer van raam ga ik door naar even kijken. Agendapunt zeven. Dat was een reactie op de verzoek van onze commissie om een afschrift van die van een brief te ontvangen. Dat hebben we ontvangen

[0:28:49] voor kennisgeving nemen we dat aan. Dan ga ik door naar punt acht rapport evaluatie van de liquiditeit leningen aan aruba curaçao en sint maarten. Het voorstel hierbij is om dit te betrekken bij de behandeling van het wetsvoorstel kogel.

[0:29:08] Ik kijk rond.

[0:29:09] Volgens mij is daar instemming voor en bij het volgende agendapunt. Het gaat over de besluitvorming van de rijksministerraad van acht april jongstleden inzake de evaluatie. Rijks, wet, financieel, toezicht, curaçao en sint maarten twintig, eenentwintig. Het voorstel daarbij om dit te betrekken bij de behandeling van het jaarverslag en de slot werd twintig, eenentwintig

[0:29:33] en ook daar zie ik instemmend geknik gaan we door naar agendapunt tien de toezegging over het informeren van de kamer voor het meireces over de invoering van de dubbele kinderbijslag.

[0:29:48] Daarvan is het voorstel om dit voor kennisgeving aan te nemen. Dit ging over ongelijkheden in tussen best en het systeem op de bij op de beste en in nederland in nederland. Momenteel is onze minister voor armoedebeleid minister schouten op de best en we hebben begrepen dat ze na haar bezoek meer informatie richting de kamer zal sturen. Dus dat wachten we even af. Lijkt me

[0:30:21] brieven van bewindspersonen. Er zijn geen agendapunten agendapunt. Elf hebben we al behandeld agendapunt twaalf brief van de voorzitter van de commissie bij het verslag van de rapporteur werkwijze en informatievoorziening. Onze collega, kamminga, was rapporteur hierover. Misschien wilt u hier nog iets kort iets over zeggen.

[0:30:49] Voorzitter, naar het rapport spreekt voor zich en het is iets wat aansluit op de discussie die we net in de naar aanleiding van de van der staaij hebben gehad in onze horizontale rol zien we bij de u vaak. Ik denk dat het hier ietsje minder speelt in alle eerlijkheid in deze commissie. Maar het rapport gaat over hoe kunnen we nou iets meer grip krijgen op het juiste moment op een trajecten die de lopen. Dat vraagt ook iets van de verschillende commissies van het vraagt ook dat moment elkaar scherp kijken wat komt eraan waar dat nu vaak lijstjes zijn om een procedurevergadering waarvan iedereen denkt er hartstikke leuk. Die stukken komen eraan. En als het debat te gaan nadenken wat vinden wij

[0:31:24] maar dat is toch wel een beproefde methodiek hier in de kamer en dan zal zeggen dat het kabinet te laat heeft geïnformeerd dat we daar zelf aan de bal zijn.

[0:31:33] Dat staat allemaal in het rapport is dat durf ik wel durf ik hier wel hardop te zeggen. Anders had ik niet moeten opschrijven. Nee, maar zonder gekheid. We hebben ook een rol moeten iets vragen. We moeten zelf aangeven wanneer we iets belangrijk vinden en hoe we betrokken willen worden en die kansen zijn er ook die mogelijkheden hebben we de oproep was ook hier als rapporteur, maar ook zeker dat onder de aandacht te brengen van de commissie waar de gespeeld van maakt gebruik van de middelen die je hebt ook zelf actief in op die manier kunnen we zorgen dat we de juiste invloed hebben op het juiste moment.

[0:32:05] Dankuwel, mevrouw kamminga. En dan bij agendapunt dertien komt u weer voor dat gaat over het overnemen van een initiatiefvoorstel oorspronkelijk gefinancierd door oud-kamerlid bosman. Dat nemen we voor kennisgeving aan

[0:32:21] agendapunten veertien en vijftien. Dat gaat de over notities voorbereid door onze staf in het ene geval over het wetgevings rapport rijksweg kro en in het tweede geval over de rijksweg aruba financieel toezicht.

[0:32:36] Het idee is om het eerste te betrekken bij inbreng verslag voor het wetsvoorstel waarvoor de datum op twintig mei is gesteld en tweede om dat te betrekken bij inbreng verslag voor het wetsvoorstel draft en ook daarvoor is de inbreng datum twintig mei.

[0:32:53] Ik kijk rond. Daar is al instemming voor mevrouw buiten gaat uw gang.

[0:33:00] Nogmaals, ik vind dat je een wedstrijd met met complimenten mag strooien. Dus ook dank voor de voorbereiding van deze wetgeving voorstellen trajecten, opdat er nog een puntje. Wat mij betreft wordt gemist en wellicht nog wat meer aandacht zou kunnen krijgen want gaat natuurlijk. Het is ter informatie wordt aangeboden. Maar ik weet niet of ik van de gelegenheid gebruik mogen maken om te kijken of er toch nog een kleine aanpassing of aanvulling mogelijk is en dat is met betrekking tot consensus, rijkswetgeving. Ik heb dat stuk met name die paragraaf gelezen en ik gaf net een toe aan het gesprek met over versterking franse functies met z'n weer sneller dan het in bijzonder karakter heeft en dat er natuurlijk ook de toepassing van het statuut erin enorm belangrijk is en best verwarrend af en toe dus of er toch nog iets explicieter kan worden stilgestaan bij consensus, rijkswetgeving. Er werd bijvoorbeeld zo geconcludeerd als een land terugtrekt, dan vervalt de wet. Ik denk dat het in dit geval niet het geval is als er slechts één van de drie zich zou terugtrekken. Dus daar bijvoorbeeld nog wat expliciet erbij worden stilgestaan als een concrete suggestie voor uitleg. Want dat geeft een goede basis en voorkomt verwarring en dat geeft rust en transparantie en ook een voorkomen van van van soms wellicht agitatie, wat wellicht onnodig is als je het gewoon helder maakt. Het tweede punt dat ook consensus, rijkswetgeving dus op de behandelingen en de plenaire behandeling. Dat dat ook een belangrijk punt is voor wat betreft besluitvorming en ik weet niet of de heer pot bijvoorbeeld ook daar wellicht nog wat extra bij kan stilstaan. Het geeft mij een hiervan goede basis om het rapportage goed te kunnen duiden actief te kunnen betrekken, want die functie heeft wel degelijk bij onze taak die we natuurlijk volgende week hebben rond de inbreng van verslag. Dat laatste is.

[0:34:43] Ik weet niet of het ook gewoonte is om een soort traject of procedure stappen uit te zetten. Dat is mijn laatste vraag. Voorzitter,

[0:34:54] Dankuwel mevrouw uit de. Ik keek ondertussen al naar de pot en ik sluit me in in ieder geval graag aan bij de complimenten. Dank voor al het werk dat verricht is. Ik zag u knik meneer pot bij de suggestie die werd gedaan om een aantal zaken wat explicieter op te nemen in de notitie. Ik zeg daar overigens wel voor de goede orde dat die notitie bedoeld is voor onze commissie. Dat is een. Ik noem het maar even besloot de commissie en niet voor bredere consumptie, maar daar waar we nog verder kunnen aanscherpen. Ik ik zie dat dat precies. Ja, we gaan kijken hoe we dat kunnen aanvullen met aanvullende punten zoals geschetst door mevrouw buiten dankuwel. Dan ga ik door naar punt zeventien op onze agenda ook. Sorry. Wat ik ga te snel. Dat zijn de brieven brieven voorjaar van van de regering waar we als volgt commissie kennis van nemen. Die nemen we ter informatie aan

[0:36:01] en dan het volgende punt zeventien gaat ook over een staf notitie.

[0:36:05] Het gaat over de inzet van de wetenschappelijks factsheet op basis van artikel drieënzeventig van het vn handvest niet zelfbestuur gebieden dat een activiteit gedaan in het kader van de kennisagenda. Mevrouw buiten was daarbij betrokken en mevrouw van dijk namens het cda. Ik kijk even naar mevrouw buiten wilt u daar heel kort misschien nog iets over zeggen. Of nemen we dat voor ter kennisgeving aan.

[0:36:30] Het is natuurlijk heel fijn als er instemming ook steun voor dit voorstel kan zijn. Ik heb daar gewoon actief met de ook de kapot en en en ook de rivier en ook mevrouw van dijk op samengewerkt. Dus nogmaals complimenten. Ik denk dat een prima eerste verkenning kan zijn dat met fracties gaan werken. Het feit dat we een iets bredere groep wetenschappers nog aan hebben toegevoegd met die drie invalshoeken geeft denk ik voor ons in een bijzondere onderlinge relaties die we met elkaar hebben binnen het koninkrijk denk ik. Goede basis voor mezelf maar ook voor allemaal om kennis uit kunnen putten.

[0:37:05] Sorry, dan kijk ik naar de overige leden of zij hiermee kunnen instemmen.

[0:37:10] Mevrouw kamminga,

[0:37:12] Ik had nog een opmerking bij want vond ik een beetje plezier in is, is de rol van nederland in ik bij punt twee zou ik veel logisch dat dat punt een is want als je een vergelijking wil maken dan is een startpunt van horen we dat in nederland ingericht en het koninkrijk. En wat is een vergelijkbaar ontgaat niet alleen maar ik heb mijn eerdere ervaringen gezien dat niet zelf bestuur besturende gebieden dat er een veelvoud aan is, maar ook bijna alles een andere regeling heeft daar heeft het franse deel van sint maarten een hele andere constitutionele inbedding dan die van nederlander. Dat maakt wel uit van hoe je omgaat met artikel en wat de effecten zijn. Dus ik zou

[0:37:46] dat elementen nadrukkelijk willen terugzien en daarmee kijken wat wel of niet vergelijkbaar is ook te kijken van het heeft gevolgen voor de inzet en de invulling die je als als landen binnen het koninkrijk richting elkaar doet. Dat vind ik wel een serieus onderwerp die ook nadrukkelijk terug moet komen als je een vergelijking wilt doen.

[0:38:08] Helder dankuwel.

[0:38:09] Mevrouw van den berg. U had ook nog alle complimenten voor van voor de staf notitie, en ik kan de opmerkingen van mevrouw harte.

[0:38:20] Ik stel voor dat we de opmerkingen meenemen want het is zinnig om daar nog eens naar te kijken te kijken hoe dat een plek kan krijgen in in de notitie.

[0:38:31] Goed dan ga ik door dankuwel. Dan ga ik door naar agendapunt achttien. Dat gaat over de openstaande verzoeking aan de bewindspersonen. Dat zijn de punten die er nog aankomen.

[0:38:44] Zijn er vragen of opmerkingen over mevrouw buiten.

[0:38:47] Heel kort. Het valt mij op de voorzitter, dat de openstaande vloeken op de nummer zes en acht. Die hebben allemaal betrekking op de die

[0:38:56] dat die al heel lang openstaan en

[0:38:59] ik weet niet goed op welke wijze of en dan weer een appel moet komen met veel meer opvallen.

[0:39:04] Want daar maak ik me wel zorgen over.

[0:39:08] Ik zie dat ook. Ik weet niet of het per c redenen is om ons zorgen te maken. Ik weet dat de rivier daar hierover contact houdt dat dat aangegeven is dat er werk aan de winkel is en dat het daarom ietsje langer duurt. Maar misschien kunnen we nog eens informeren, zullen we gaan schrappen leren en kijken wat er aan de hand is, maar vooralsnog geen reden. Tot zorg is mijn indruk terecht dat die het dat u het aankaart. Dan gaan we door naar agendapunt negentien ter informatie. De activiteiten van onze commissie spreekt redelijk voor zich

[0:39:47] misschien goed om te benoemen dat de de de rivier en haar staf druk doende zijn om de afspraak met de raad van state in te plannen. Dat heeft nogal wat voeten in de aarde en dat heeft ook met hun agenda's te maken. Onze suggestie zou zijn naar het gaat waarschijnlijk lukken. Eind van de dag nieuws. Het gaat waarschijnlijk dus lukken. Laten we daar dan maar vanuit gaan. Mocht dat onverhoopt niet zo zijn dan zou ik in ieder geval de suggestie willen doen dat niets in de weg staat om een op een contact te zoeken met met experts. Maar wij zetten stevig in op een afspraak op op korte termijn dat gezegd hebbende.

[0:40:27] Gaat u gang. Nou met die openstaande activiteiten is dan

[0:40:32] de pvv van zes, zeven gelabeld. Als die strategische vergaan. Dan wordt het een aparte apart. Dus die komt niet tussen als je het antwoord was al gegeven.

[0:40:44] Precies voor de goede orde, de strategische procedure voor agenda die wordt separaat gepland, zullen we op korte termijn laten weten. Dan kijk ik nog even rond voor de rondvraag,

[0:40:59] mevrouw buiten.

[0:41:00] Voorzitter,

[0:41:02] voor de rondvraag, met name het of er een verslag wordt gemaakt van de werkbezoeken aan saba en station en wanneer we die ongeveer kunnen verwachten, zodat het natuurlijk ook voor als input geldt voor datgene hoe we verder vormgeven aan onze werkzaamheden

[0:41:18] en de tweede is toch wel een opmerking. Maar ik. Je zegt u geeft inderdaad net aan toe aan dat we ons vooral geen zorgen hoeven maken. Maar ik hoop toch echt veel dat de briefing met de raad van state gezamenlijk doorgaat, want ik werd bij zijn net ook door de werkgroep geattendeerd op het belang van versterken van wetgevende functie en dat daar denk ik ook natuurlijk samen met andere ook natuurlijk niet niet lichtelijk over. Ik hoop echt dat het dat het gaat lukken want wij hebben de het tempo erop gehouden natuurlijk voor wat betreft de behandeling van deze belangrijke wet.

[0:41:49] Zeker point tekenen. Er wordt echt alles op alles gezet om dat te organiseren. Dus daar kunnen we hopelijk vanmiddag meer over zeggen en over het andere punt. Het verslag. Daar wordt aan gewerkt en dat staat als het goed is bij de volgende procedurevergadering op de agenda. Dus dat gezegd hebbende, wil ik u allen danken en een hele prettige dag wensen.