Externe veiligheid

[0:00:00] Dat aanwezig zijn we vier minuten spreektijd. We hebben vijf aanwezige partijen en dat betekent dat ik nog even geen beperking op interrupties doe. Ik wil het debat gewoon laten lopen met realiteit

[0:00:11] en welkom aan iedereen die naar dit debat kijkt

[0:00:15] van twee tot vijf. Laten we gewoon beginnen.

[0:00:18] Eerste spreker, mevrouw Hage voor D zesenzestig.

[0:00:22] Oh.

[0:00:24] De punt van orde. Voorzitter,

[0:00:26] Wilde alleen maar zeggen dat ik rond vier uur debat moet verlaten omdat ik nog een ander debat heb. Helaas.

[0:00:32] Ik denk dat toespreken dan afgerond is. Dus dat gaat vast lukken. Mevrouw Hage gaat de gang.

[0:00:38] Dank u. Voorzitter

[0:00:40] handhaven in het duister. Dat is de titel van het rapport dat gisteren is uitgekomen. Illegale dump sjoemelende afval, cowboys en frauderende mest boeren. Het cvb schat de jaarlijkse schade voor de gemeenschap op ruim vier miljard euro.

[0:00:53] De algemene Rekenkamer kraakt harde noten over de oplossing inzicht in de werking van het stelsel van toezicht en strafrechtelijke handhaving ontbreekt.

[0:01:01] Er is gebrek aan informatie. Dat leidt tot een gebrek aan inzicht en adequaat bijsturen van de overheid.

[0:01:07] Bijna twintig procent van onderzochte bedrijven plegen een of meerdere milieuovertredingen.

[0:01:12] Meer dan de helft van deze bedrijven is een veelpleger en het is goedkoop om rotzooi te dumpen want boetes zijn laag en de kans dat je gepakt wordt is minimaal

[0:01:21] voorzitter, deze bedrijven zijn dus wel in beeld, maar handhaving is in Scott inconsequent strafrecht schiet tekort en de doorstroom van milieuzaken stagneert in de keten.

[0:01:31] De vraag of het beleid werkt kan niet worden beantwoord.

[0:01:34] D zesenzestig maakt zich grote zorgen over het gebrek aan inzicht en de bijkomende milieurisicos. Bovendien concludeert de ark dat de aanpak van milieucriminaliteit kan helpen. Bij het halen van onze klimaatdoelen

[0:01:46] is de staatssecretarissen het met D zesenzestig eens dat milieucriminaliteit weer topprioriteit moet worden. Zo ja. Wat gaat de staatssecretaris doen om inzicht in kwaliteit van beleid te krijgen.

[0:01:57] Gaat de staatssecretaris een veelplegers aanpak ontwikkelen, zoals de ark adviseert

[0:02:02] voorzitter, D zesenzestig heeft grote zorgen over de handhaafbaarheid en de uitvoerbaarheid van de controles op milieu die delicten over de constructie tussen de omgevingsdienst en gemeenten en provincies het het matige kader

[0:02:15] kan de staatssecretaris hierop reflecteren. Ziet zij verbeteringen zijn de andere overheden in staat hier uitvoering aan te geven en wil de staatssecretaris ook reflecteren op de uitvoerbaarheid van de bibob

[0:02:26] België maakt een bodem kaart waardoor duidelijk wordt waar vervuilde grond ligt.

[0:02:30] Hoe staat het met alle Nederlandse hotspots zoals blust terreinen voor vervuilde grond een compleet overzicht ontbreekt

[0:02:37] en is duidelijk in kaart gebracht waar wat ligt aan vervuiling kan de vervuilde grondig schoongemaakt worden

[0:02:43] thermisch gereinigd. De grond tegen geen die niet voldoende schoon is, wordt gebruikt in dijken tegen G dreigt een circulaire nachtmerrie te worden die ook nog eens vatbaar is voor fraude, waarbij goede grond wordt afgegraven en afgestort met vervuilde grond.

[0:02:57] Mevrouw Hagenaar heeft een interruptie van mevrouw lekker man van DSB gaat de gang.

[0:03:00] De voorzitter. Nou eigenlijk simpele vraag. Ik vond het goed. Mevrouw Hage begon ook over dat schokkende rapport vier miljard schade voor de gemeenschap en een van die aanbevelingen was ook zorg dat al die inspecties openbaar worden gemaakt. En omdat mevrouw Hage begon over die kaart van van België, dacht ik steunt mevrouw Hage ook juist. Deze aanbeveling maakt al die inspecties openbaar, zodat ook voor omwonenden inzichtelijk is.

[0:03:32] Mevrouw Hage,

[0:03:34] Ik denk dat het heel belangrijk is dat het transparantie krijgen in deze gehele keten. Dus als dat de bijdrage dat die inspecties meer openbaar worden dan denkt dat de goede goede zaken is. Maar ik denk dat ook goed is dat de staatssecretaris daarop

[0:03:48] reflecteert.

[0:03:49] Vervolg op het oog.

[0:03:51] Dank je gezien. Maar inderdaad.

[0:03:57] Waarbij goede grond wordt afgegraven en afgestort met vervuilde grond. Welke plannen liggen er onder deze grond maffia aan banden te leggen.

[0:04:05] Voorzitter, mensen krijgen nog steeds teveel vastbinden via onze grafische grond ons drinkwater inmiddels ons voedsel.

[0:04:11] Vorige maand kwam een Canadees onderzoek naar buiten waarin staat dat bovendien ook make-up zoals lippenstift en mascara teveel pfas bevat. Op welke manier wordt gecontroleerd het producten van buiten de EU voldoen aan de een vast normen in cosmetica en textiel

[0:04:26] en ondertussen bij de Westerschelde Westerschelde durven omwonenden de vis niet meer te eten vanwege zorgen rondom puzzels en illegale dumpingen. Voorzitter, twee vragen is deze angst terecht. En wanneer de het die gepolder klaar is, ligt hier dan een vervuilde slib in het natuurgebied.

[0:04:43] Voorzitter, D zesenzestig heeft schriftelijke vragen gesteld over schadelijke stoffen in zonnebrandcreme, oxide en zone en andere schadelijke UV filters.

[0:04:52] Het is onduidelijk welke gevolgen deze stoffen hebben in Nederland. Nu hopen stoffen op in onze wateren en natuur. In andere landen zijn deze stoffen al verboden in zonnebrand D zesenzestig is van mening dat we in Nederland ook verantwoordelijkheid hebben naar de rest van de wereld en deze schadelijke UV filters moeten verbieden, is de staatssecretaris het daarmee eens.

[0:05:11] Tot zover voorzitter,

[0:05:13] Dank u

[0:05:14] ruim binnen de tijd dus dat is sowieso welkom, mevrouw Bush delict van groenlinks gaat gang. Uw eerste termijn.

[0:05:20] Dank u. Voorzitter gevaarlijke.

[0:05:23] De stoffen zitten in ons eten.

[0:05:24] In de lucht, de natuur en ons lichaam slecht voor het klimaat en slecht voor onze gezondheid gisteren niet in algemene Rekenkamer ook nog zien hoe slechter gehandhaafd wordt. Het probleem is veelomvattend en deze bijdrage vandaag niet uitputtend wel blijkt ook hier. Voorkomen is beter dan genezen

[0:05:41] te beginnen met Tata steel. De lucht die we vaak inademen is verschrikkelijk. Een uitspraak van een van de omwonenden waar ik vorige week op bezoek was van het uitzicht wordt je niet heel vrolijk. Daar moet ik zeggen. Het RIVM bevestigde onlangs ook de zorgen. Omwonenden lopen een significant groter risico op onder meer hartproblemen, longkanker en COPD. Toch wordt er momenteel onvoldoende rekening gehouden met gezondheid, niet in de toekomstige verduurzamingsplan en maar ook niet in de huidige.

[0:06:06] Vergunningen,

[0:06:07] Hoe gaat de staatssecretarissen ervoor zorgen dat gezondheid en veiligheid essentiële onderdelen worden bij de handhaving en toekomstplannen van Tata steel.

[0:06:16] De zetten zet inventarisaties kan de staatssecretaris ons een update geven over wanneer deze wordt afgerond. Voor veel stoffen geldt ook nog dat er geen normen zijn uberhaupt gaat zij deze normen stellen zodra de inventarisatie is afgerond

[0:06:29] dan de provincie die roept de staatssecretaris op om cumulatieve normen op te stellen. Pers topgroep in plaats van per individuele stof. Dan weten we echt hoe erg het is gaat zij deze normen ook stellen. En wanneer

[0:06:40] volgende punt is pfas.

[0:06:43] Mevrouw moet voordat u verder gaat. U heeft twee vragen de eerst van de heer de grote naam van mevrouw van s, de heer de groot gaat uw gang,

[0:06:51] Dank u. Voorzitter, ik heb een vraag aan groenlinks. Want ik begrijp heel erg goed dat de discussie dat de discussie voeren over vervuilde stoffen, luchtvervuiling en dat is zeer terecht. Alleen de koppeling moet heel snel gemaakt dat het volledig uitgebannen moet worden. Terwijl u ook over normstelling. Hoe kijkt groenlinks aan tegen een glijdende schaal van normstelling die acceptabel is, zowel om ervoor te zorgen dat dat het goed gaat met ieders gezondheid dat ook kunnen blijven ondernemen sporten vis eten uit de Westerschelde. Het maakt niet uit maar dat het voornamelijk gaat over de normstelling hoe groenlinks daar tegenaan.

[0:07:25] Frappuccino.

[0:07:26] Dank u. Voorzitter, ik vergat de microfoon uit te doen.

[0:07:29] Volgende keer wel doen.

[0:07:31] Wat ik sowieso heftig vind is dat de huidige normen niet eens voldoende worden gehandhaafd. Dus ik zou zeggen laten we daar op z'n minst mee beginnen en ervoor zorgen dat dat aan de orde is. Daarna kunnen we kijken wat een goede manier is voor een goede transitie.

[0:07:45] Een groot aantal.

[0:07:47] Dank voor aanvullende vragen. Ik ben het ermee eens dat we natuurlijk moeten handhaven. Maar mijn vraag ging over hoe kijkt u aan tegen die glijdende normstelling? Hoe kijkt u tegenaan dat we dat zaken wel werkbaar moeten blijven in de praktijk en dat we zo met elkaar moeten opwerken naar een oplossing.

[0:08:03] Promoot ze likt.

[0:08:04] Dank u. Voorzitter, ik ben er zeker mee eens dat taken nog uitvoerbaar moeten zijn. Vandaar ook mijn grote zorg rondom het rapport van van Aartsen. Wat ik net ook al aangaf. De huidige normen worden nog niet eens voldoende gehandhaafd. Het is een systeem probleem, dus als we het erover eens zijn dat op zijn minst dat moeten regelen om mee te beginnen want we hebben denk ik hierover eens.

[0:08:22] Dankuwel, mevrouw van es partij voor de dieren.

[0:08:25] Dank u. Voorzitter, ik ben benieuwd of groenlinks het bij de partij voor dieren eens is dat de verduurzaming plannen van Tata steel, steel en pure greenwashing zijn ten opzichte van zodat de wat er daadwerkelijk nodig is om Tata steel uberhaupt duurzaam te maken.

[0:08:39] Wat moet selecteren.

[0:08:41] Voorzitter, wij maken ons ook echt zorgen over de manier waarop het momenteel wordt omgegaan met alle normen en handhavingsregels en ook hiervoor geldt. We moeten op zijn minst beginnen met de huidige regels en zo snel mogelijk verduurzamen en dat kan op verschillende manieren waarbij we oog houden voor zowel de gezondheid als voor de mensen die daar werken. Dankuwel.

[0:08:58] Gaf een s.

[0:09:00] Ja. Dank u. Ik bedoelde eigenlijk meer. Ik ben het eens van u met uw antwoord, maar er werd door Tata steel en door menigeen zeer grote blijdschap gericht over driehonderd miljoen investeren in een duurzaamheid van een bedrijf dat een miljarden winst maakt. Ik ben benieuwd of u het met mij eens bent dat de drie miljoen een farce is en een schijntje wat er nodig is om dit bedrijf überhaupt duurzaam te maken.

[0:09:23] Mevrouw Bush, delict,

[0:09:24] Dank u. Voorzitter, ik wil zorgen van mevrouw van s rondom Tata steel in het algemeen. Het gaven ook de omwoners aan dat rondom de duurzaamheidsplannen nog niet voldoende oog is voor de gezondheid en wat ons betreft moet dat ook gebeuren en alle maatregelen daartoe leiden zijn goed en alles wat dat niet doet. Daar houden we scherp zicht.

[0:09:42] Dankuwel.

[0:09:43] Vervolgen, betoog,

[0:09:45] Voorzitter, wil dat ook hebben over bhv. Als we zien dus dat ook daar alle grenzen worden overschreden, zoals onder andere waargenomen door de a e F s aan het dit in vies zojuist ook genoemd door collega verpakkingsmaterialen, cosmetica en in het water rond gemoed mogen mensen ook niet uit eigen moestuin eten.

[0:10:04] Dus ik sluit me aan.

[0:10:05] De bij het betoog van zojuist ook mijn vraag aan de staatssecretarissen. Waarom doet de staatssecretaris geen onderzoek naar de gecombineerde blootstelling aan bhv als want we hebben nu wel optelsom van losse bronnen, terwijl juist uiteindelijk mensen op verschillende manier daarmee in contact komen.

[0:10:18] Dus het lijkt ons goed om daar ook naar te kijken.

[0:10:22] Het lijkt ons ook goed om niet al te lang te wachten op het Europese restrictie voorstel. Dat kan nog tot tweeduizendvijfentwintig duren. We weten ook nog niet eens hoe het geformuleerd zal worden. Daarom stellen wij de volgende vraag aan de staatssecretaris, want we maken ons zorgen kan zij alvast een verkenning uitvoeren naar de juridische mogelijkheden om P vast nationaal te verbieden. In het oog nemend dat we niet eens weten wat de cumulatieve effecten zijn en de afzonderlijke effecten zijn al erg genoeg

[0:10:50] dan op korte termijn een concrete vraag die Hopelijk haalbaar is. Het eigen inkoopbeleid is de staatssecretaris bereid om ervoor te zorgen dat het rijk geen producten meer met pfas aanschaft en kan zij daarvoor bijvoorbeeld de aanbestedings regels aanscherpen.

[0:11:04] Tot slot ongeboren baby's pasgeboren baby's die lopen extra risico wanneer zij worden blootgesteld aan PFOS en andere gevaarlijke stoffen. In Denemarken kunnen worden zwanger en hier al bij de verloskundige over geïnformeerd. Zij kunnen een blootstelling drastisch verminderen. Met simpele maatregelen is de staatssecretaris bereid om samen met de minister van VWS te kijken wat de mogelijkheden zijn tot een publiekscampagne en ook de gezondheid aspecten hierin mee te nemen

[0:11:30] dan NK gif terrein een plek waar het zien waar het te zien is hoe moeilijk het is om eenmaal gedane zaken op te lossen. Veel troep ligt daar staat terrein van zes hectare jarenlang ernstig vervuild met grote hoeveelheden. Pfas, groenlinks, vindt dat het terrein optimaal gesaneerd moet worden. Daar wordt momenteel niet voor gekozen. Er wordt gekozen voor optie drie. We vragen ons dan wel af hoe het terugplaatsen van de zwaar vervuilde Avi slakken zich verhoudt tot de werd de bodembeheer als in die omgeving nog gebouwd gaat worden en dan gaan we toch nog een keer vragen die de staatssecretarissen mogelijkheden om de sanering opnieuw uit te besteden. Daarbij wel in te zetten op optimale reiniging. Het liefst dus optie mogelijkheid vier. Tot slot, milieucriminaliteit, collega van D zesenzestig gaf al aan dat het zorgelijk is. Ook wij maken ons heel veel zorgen en de staatssecretarisschap ook aan toe gewekt en te vinden wat daarin staat allemaal in september zullen we het hier ongetwijfeld verder over hebben bij het debat rondom handhaving en toezicht wat we ons wel afvragen. Het duurt nog wel even voor het september is de zorgen zijn groot. De problemen ook kan de minister aangeven wat alvast gaat doen op korte termijn in aanloop daarnaartoe.

[0:12:36] Dankuwel.

[0:12:38] Dankuwel mevrouw Beckerman van de SP gaat uw gang Dankuwel.

[0:12:42] Milieucriminaliteit is wereldwijd de vierde grootste criminaliteit vorm. De vierde met een bedrag van tussen de eenennegentig en tweehonderd negenenvijftig miljard dollar en ook in Nederland is de gigantisch probleem. Vier miljard schade voor de samenleving per jaar. Maar het toezicht schiet tekort.

[0:13:02] De toezicht op milieuschade is niet op orde kopte trouw dan ook in maart en milieucriminelen komen te makkelijk weg, zegt het openbaar ministerie voor grote bedrijven stelt duizenden euro's boete niks voor.

[0:13:15] Rob de rijk landelijk coördinerend milieu officier van het functioneel parket

[0:13:20] en die zij ziet en ik citeer een onderzoek dat jarenlang heeft gehuurd, levert soms een straf op van enkele duizenden euro's boete voor grote bedrijven stelt zoiets niets voor. Maar voor opsporing is dat frustrerend straffen zouden meer recht moeten doen en de ernst van criminaliteit en de zwaarte van de feiten.

[0:13:37] Een Commissie onder leiding van Jozias van Aartsen, concludeerde dat een reeks incidenten zoals het storten van granuliet in een Gelderse natuurplas zwarte neerslag door Tata steel en de uitstoot van giftige stoffen bij Dordrecht. Alle al eerder genoemd komen door structurele fouten in het VEH systeem. Gisteren kwam daar weer een nieuw hart rekenkamerrapport bovenop de aanpak van milieu in met criminaliteit is ontoereikend. De totale keten is niet op orde

[0:14:08] en voorzitter, het zijn allemaal geen mals. De conclusies. We hebben nu een hele stapel onderzoeken die laat zien hoe mis het zit en aanbeveling dat het beter moet. Ja. En nu,

[0:14:18] voorzitter. We zien dat er nog meer onderzoeken komen inventarisaties.

[0:14:23] Maar voorzitter, als we volgend jaar dit debat weer hebben. Waar staan we dan wat gaat u concreet doen behalve weer wijzen op onderzoek en overleggen en actieprogramma's.

[0:14:34] Wat wordt de nieuwe effectieve aanpak en ik schrijf sluit me aan bij de vraag van een collega van groenlinks.

[0:14:41] Wat gaat de staatssecretaris doen zodat we in september hier een uitgebreider en beter debat over kunnen voeren.

[0:14:49] Voorzitter, mijn tweede onderwerp, in augustus vorig jaar stelde mijn collega's jam zien Kamervragen over asbest in drinkwater en staatssecretaris heeft deze week een brief gestuurd dat ze naar aanleiding van deze vragen de Gezondheidsraad advies gaat vragen over welke ziekten kunnen ontstaan als gevolg van blootstelling aan asbest en te komen tot een betere schatting van het aantal slachtoffers en voorzitter, wij zijn hier echt heel erg blij mee. Dus complimenten aan de staatssecretarissen.

[0:15:17] Is.

[0:15:18] Voorzitter, maar er is wel meer nodig

[0:15:22] en

[0:15:24] ik heb dat meegenomen.

[0:15:27] Mooi. Pak je make-up

[0:15:31] en ik vroeg me af.

[0:15:33] Kan ik dit veilig op mijn gezicht smeren.

[0:15:36] Durft u het veilig op uw gezicht te smeren.

[0:15:40] Want vorig jaar is er een motie van mijn collega's jam la scene aangenomen om cosmetica producten, waarvan bekend is dat er asbest in zit uit de schappen te halen

[0:15:51] en

[0:15:53] voorzitter, dit was een van die doosjes en ik heb je een plastic je op geen zorgen die het bleek uit onderzoek dat er asbest in zit en ik heb hem vandaag

[0:16:03] gewoon kunnen kopen.

[0:16:06] Terwijl die motie is aangenomen.

[0:16:09] Het is een tijdje uit de schappen gehaald omdat uit dat onderzoek wat ik net aanhaalde bleek dat de asbest in zit. Maar nu kun je het gewoon weer kopen kunt proberen

[0:16:17] en ik vraag me af. Ja die motie is aangenomen,

[0:16:22] is dit veilig durft u het op uw gezicht te smeren? Moet ik het op mijn gezicht smeren. We weten het niet want de bedrijven mogen zelf onderzoek doen. Dat kan toch niet waar zijn. Voorzitter, waar is de toezichthouder? Waarom wordt dat niet onafhankelijk gedaan. Voorzitter, en dan ben ik al door mijn spreektijd heen. Ik ben al door mijn spreektijd heen. Dan bewaar ik mijn vragen over de asbest daken Dankuwel.

[0:16:47] Dankuwel,

[0:16:48] mevrouw van es partij voor de dieren.

[0:16:52] Dank u, voorzitter en voor de partij voor de dieren is het ook al heel lang duidelijk in Nederland stelt kabinet na kabinet economische belangen consequent boven de belangen van het milieu en de gezondheid

[0:17:04] en iedereen die daar nog aan twijfelt, Raad ik de documentaire beerput Nederland nog eens aan van enkele jaren geleden een toont al decennia aan misstanden.

[0:17:13] Mijn eerste vraag is dan ook een volgens mij een cellen meerdere die vandaag. Wanneer komt dan die ommezwaai,

[0:17:19] want ook het rapport van gisteren van de algemene Rekenkamer over de milieucriminaliteit bevestigt opnieuw de analyse die wij als

[0:17:25] de langer hebben.

[0:17:26] De milieuwetgeving wordt niet nageleefd. De omvang, de zicht op het omvang van het probleem ontbreekt die keuze bij handhaving zijn niet begrijpelijk en ingrijpen honger

[0:17:36] en dit rapport en ook dat rapport van de Commissie van Aartsen. Weet ik word nog besproken in september. Ook daar is naar gerefereerd. Maar de concrete vraag ligt natuurlijk voor vandaag ook voor wat gaat deze set staatssecretaris met dit rapport doen en ik zeg alvast het antwoord meer onderzoek kan wat ons betreft

[0:17:54] de echt niet meer.

[0:17:55] En twee voorbeelden ook nog waarom dat wat ons betreft echt niet meer kan een TNO en twee kwamen deze week met een vervolg publicatie over de Nederlandse chemische sector die zich schuldig maakt aan het wegbrengen van chemisch afval in brandstoffen, kankerverwekkende stoffen die duur zijn om te verwerken, worden we gewoon weg. Gemengd in brandstof voor zeeschepen of de Afrikaanse markt en dit is gewoon al decennia bekend. En toch is de reactie van de twee dat ze de sector erop gaan aanspreken

[0:18:23] en men verwacht maatregelen vanuit diezelfde brandstof sector. Maar voorzitter, dit is wat ons betreft echt naïviteit ten top. Het gaat hier om een miljarden business. Het is niet alsof er per ongeluk kankerverwekkende afval toegevoegd wordt

[0:18:38] en ik ben ook benieuwd wat de staatssecretaris nu echt wel voor serieuze stappen gaat zetten om deze praktijken te stoppen.

[0:18:45] En als daar extra wettelijke grondslag voor nodig is. Dan ben ik ook benieuwd hoe snel zij die naar de kamer kan krijgen.

[0:18:52] Andere voorbeeld ook vandaag al genoemd is Tata steel. De staatssecretaris is net als ik onlangs op bezoek geweest bij de stichten. De stichting frisse wind en ik las het voor haar verhaal dat haar raakte

[0:19:04] en er was bij mij ook het geval. Voorzitter, en ik werd ook wel erg boos. Toen ik bij dat speeltuintje was waar je zag dat het zand vol met ijzer zit dat er dan elke dag door Tata steel net wordt gedaan alsof dat niet is en dat speeltuintje. Dan wordt schoongemaakt de speeltoestellen

[0:19:21] en ik kan niet onttrekken dat de illusie om dan net te doen alsof het veilig is voor kinderen. Daar kan ik me zo enorm aan storen

[0:19:29] en ben de staatssecretaris noemde ook haar oplossingen. Zij zegt de worden filters geplaatst dwong zal zo dwangsommen zijn niet langer fiscaal aftrekbaar en zal zij zijn zal zich inzetten in Europa voor schone lucht. Ik kan me niet onttrekken op moment dat je die verhalen. Daar heb gehoord dat dit niet het enige kan zijn wat je gaat doen. Het gaat hierbij om grootschalige vervuiling. Mensen worden daar ziek. Ze sterven mensen aan kanker. Meer dan andere plekken in Nederland en dan kan dit niet het enige zijn dat voor deze mensen gaan betekenen

[0:20:00] en ben echt benieuwd wat voor andere stappen gaan we hier opzetten

[0:20:04] en dan niet eens. Dat zag ik al gesproken over die duurzame investeringen die triomfantelijk gepresenteerd zijn

[0:20:10] een doekje voor het bloeden, zeker voor dit miljardenbedrijf dat we, zoals vorig jaar ook nog eens konden lezen. Nooit belasting heeft betaald

[0:20:19] en ben ook benieuwd. Geloof deze stage Times echt nog in die groene fabels van Tata steel of gaan we nu die hardere maatregelen afdwingen

[0:20:27] en tot slot nog een aantal vragen over de planning voor die buizen leidingen richting Chemelot

[0:20:32] onder het mom van verduurzaming gaat het kabinet investeren in fossiele gasleidingen en leidingen voor C O. Twee gas investeren in fossiele infrastructuur die dwars door Natura twee duizend gebieden aangelegd zal moeten worden.

[0:20:47] Bij ons is het woordje duurzaam compleet van tafel verdwenen.

[0:20:52] Een voorzitter, ik ben ook benieuwd heeft een minister wel onderzocht welke grondstoffen er überhaupt nodig zijn voor dat duurzaam Chemelot

[0:20:59] want er zit een kunstmestfabriek.

[0:21:02] Nou ja die die hoeft echt geen gas. Wat ons betreft. Ik ga afronden. Dankjewel. Die hoeft het ons echt geen geen gas om te gaan verduurzamen. We hebben geen kunstmest nodig in een kringlooplandbouw

[0:21:12] op Chemelot zitten ook fabrieken die plus die plastic korrels maken. Mijn laatste vraag en ogenblik af is dan ook door de staatssecretaris die verantwoordelijk is voor het milieu, echte groei van deze plastic productie hier op Chemelot gaan faciliteren.

[0:21:25] Dankuwel. Dankuwel heeft een vraag van mevrouw Hage.

[0:21:30] Zelfs twee vragen. Als u mij toestaat voordat er allereerst met betrekking tot Tata steel terecht natuurlijk dat u daar vragen over heeft met betrekking tot die verduurzaming. Maar om wat stelt u dan voor is. Sluiting voor uw de enige oplossing of bent u wel bereid om daar te kijken naar wat wel mogelijk is natuurlijk een zwaar belastende sector. Waar zijn we ons terdege van bewust. Maar wat ziet u dan wel voor zich?

[0:21:53] Dat is vraag een en de tweede vragen met betrekking tot de handhaving. Pleit u hier dan ook voor bij justitie en veiligheid of heet houten er toch alleen hier op pleit hier ook voor bij justitie en veiligheid.

[0:22:07] Mevrouw van s

[0:22:11] dat de tweede vraag kan ik gemakkelijk. Ja. Ik ben niet een justitie woordvoerder helaas anders had ik het zo maar ik ik kan je verzekeren dat dat absoluut het geval is. Gezien dit gehele verhaal binnen onze eigen binnen onze haarvaten van onze fractie zit dus Joeri. De eerste vraag is ik vind dat Tata steel op zijn minst moet halveren. Coach heb ik twee dicht sluiten per direct en ik vind dat Tata steel voor de helft minder kan rekenen op Tata steel is voor een heel groot deel gewoon een export bedrijf in Nederland merendeel van de staan wat ze daar produceren is niet eens voor de binnenlandse markt

[0:22:47] en ik denk dat we pas naar een duurzaam Tatum toe kunnen. Als we serieus gaan kijken wat we daar daadwerkelijk nodig hebben en daarbij denk ik dat een halvering van dit bedrijf een prima realistische optie is voor een duurzame toekomst.

[0:23:01] Voldoende mijn Verhagen.

[0:23:02] Ja hartstikke goed. Dan gaan we een laat spreken en eerst, mijnheer de groot VVD.

[0:23:07] Dankuwel, Dankuwel de voorzitter.

[0:23:10] Er staan voor dit debat slechts een handjevol brieven op de agenda is voor de VVD aanleiding om het over twee onderwerpen te hebben is asbest

[0:23:19] en het vete veteraan stelsel slechts aanpak van de milieucriminaliteit

[0:23:25] en over het eerste onderwerp. De VVD staat voor een innovatieve en betaalbare haalbare manier van asbest sanering.

[0:23:32] De VVD heeft de afgelopen debatten meerdere malen aandacht gevraagd voor het laten aansluiten van gemeenten en provincies bij de samen verklaring om leningen te kunnen verstrekken uit het particulieren fonds.

[0:23:42] Het is van belang dat er zoveel mogelijk partijen zich aansluiten, zodat veel meer inwoners gebruik kunnen maken van het voor ons als hij of zij dat wil. Hoe staat het met de oproep die we hiervoor hebben gedaan, is de vraag groeit het aantal deelnemende partijen

[0:23:56] en kan de staatssecretaris ook aangeven hoe het staat met de twee miljard vervangingsopgave van de zakelijke daken.

[0:24:02] Ook in relatie tot het fonds, het mogelijke fonds

[0:24:07] en als laatste over asbest. Welke signalen heeft de staatssecretaris op dit moment over het weigeren van verzekeraars om panden met asbest asbest daken te verzekeren. Ook daar heeft de VVD eerder nagevraagd en ik zou daarover graag een update ontvangen.

[0:24:22] Noot vd haast stelsel en de aanpak van milieucriminaliteit. Er is veel te doen en dat blijkt ook wel uit de aandacht van Nieuwsuur gisteren

[0:24:31] en deze Commissie heeft gisteren nog een pittige brief gehad van de algemene Rekenkamer,

[0:24:36] het voorkomen van milieudelicten, vervuiling door het niet naleven van regels, of erger incidenten. Willen we allemaal niet

[0:24:43] zowel de Commissie aardse als ook de Rekenkamer hebben gekeken naar de werking van het VEH stelsel en de aanpak van milieucriminaliteit en jeugd overtredingen.

[0:24:53] We spreken hierover later dit jaar, zoals eerder al gezegd en de VVD, VVD is benieuwd hoe de resultaten uit deze twee onderzoeken en het programma aanpak liederen een goede buur in samenhang kan worden bezien

[0:25:06] en ook hoe het gaat met de ambtelijke voorbereiding om te komen tot die verbeteringen. Daar staan we nu eigenlijk en wordt ook het rapport van de algemene Rekenkamer ambtelijk voorbereid, zodat een nieuw kabinet er direct mee aan de slag kan.

[0:25:17] De eerder grote heeft een interruptie van mevrouw van s.

[0:25:21] Darmkanker voor ze. Ik ben benieuwd of de VVD naar aanleiding van de twee rapporten die nu voorliggen spijt heeft van al haar bezuinigingsrondes die er veel vooral door de VVD op de ILT zijn uitgevoerd. Afgelopen jaar.

[0:25:34] Eerder groot.

[0:25:37] Voorzitter, Dank na over het of de VVD daar spijt van heeft. Ik denk in algemene zin is het denk ik zien we in de rapporten. Ook is dat het vooral gaat over de vraagstuk. Wat moet het dan welzijn.

[0:25:50] Ik ga het ook zo meteen zeggen in mijn bijdrage dat we ook focus op op willen leggen, bijvoorbeeld als je kijkt naar de omgevingsdiensten. Hoe groot moeten de omgevingsdiensten welzijn. Wat is de minimale standaard over welk kennisniveau gaat het wel. De VVD gaat vooral over de inhoudelijke discussie over wat er moet gebeuren. Wat geld niet overal de oplossing voor dat weten we ook.

[0:26:10] Vooral van s.

[0:26:12] Dank u. Voorzitter, stel er komt nu een een motie die je aangeeft dat er ook inhoudelijke versterking zou moeten komen bij de Ultee en bij de omgevingsdiensten kan komen. Dit keer dan wel op de VVD gerekend worden om die versterking dan ook te gaan regelen.

[0:26:27] De heer de groot,

[0:26:29] Ik denk dat we dat we met elkaar, net als dat vandaag nog eens even debat erover moeten voeren wat er dan echt nodig is. En als daaruit naar voren komt dat geld een oplossing is, zal de VVD. De laatste die zegt van. Goh. Daar moeten we aan de bak. Dus eerst dat debat. En dan met elkaar de discussie over geld.

[0:26:47] Aanvullend,

[0:26:48] Ja maar, voorzitter, de rapporten zijn er al wat er nodig is. Dus ik zou niet zo goed meer weten welk debat we nog verder moeten voeren. Ze liggen daar. Ze zijn zussen is gisteren gepresenteerd Commissie van aardse een aantal weken geleden door volgens mij. Ik ben niet voorstander om nog een keer die commissies te gaan overdoen. Maar gewoon te gaan kijken wat de aanbevelingen zijn uit deze commissies en die die de gewoon te gaan implementeren. Dus ik ben wel benieuwd. Wil de VVD dat ook of want volgens mij. Ik hoef niet nog meer te gaan kijken wat er nodig is.

[0:27:21] Geld nemen. Daar vinden wij elkaar volledig hoeven niet nog meer onderzoeken te doen die die conclusies die zijn helder alleen het gaat er wel over hoe gaan we ervoor zorgen in de praktijk met elkaar is het ook beter wordt en daarvoor hebben we nou daar gaan wij vragen over richting staatssecretaris

[0:27:36] daarvoor is de ambtelijke voorbereiding nodig om te komen tot tot implementatieplan en daar moet de discussie over

[0:27:46] misschien aansluitend daarop voorzitter

[0:27:49] richting en richting het kom op kom commissiedebat toezicht en handhaving wil de VVD graag op drie elementen focus leggen

[0:27:56] en dat gaat over het vaststellen van de minimale omvang van omgevingsdiensten van s die die voegt daarnet al naar van waar moet dat heen.

[0:28:04] Het Driessen ook om vooral om risico gestuurd te kunnen werken.

[0:28:09] Kennisuitwisseling vinden wij een belangrijk item, met name over specifieke kennis item in relatie tot milieu delicten. De expertise die nodig is binnen de diensten

[0:28:18] en geen kop op provincies en gemeenten. Voorzitter,

[0:28:22] enkele kolere co in coördinerende rol op informatie en inzicht ziet de VVD zeker als grote meerwaarde.

[0:28:29] Tot zover voorzitter.

[0:28:31] Dankuwel. Ik kijk even rond verder geen vragen, mevrouw de staatssecretaris. Hoeveel tijd heeft u nodig voor beantwoording.

[0:28:40] Twintig minuutjes doen. Dan kan ik ook niet mijn handen wassen

[0:28:43] dan te stoppen.

[0:28:46] Dan schorsing. De vergadering tot tien voor drie en dan zie ik u straks weer terug Dankuwel.

[0:54:45] Dames en heren, staatssecretaris aangeschoven betekent dat we over kunnen gaan naar de eerste termijn

[0:54:51] van het kabinet.

[0:54:54] De staatssecretaris bent u

[0:54:56] gereed om aan de de wording te beginnen van de vragen die gesteld zijn door vijf Kamerleden.

[0:55:04] Ik probeer ermee vol te praten. Ja hartstikke goed. Gaat die gang.

[0:55:07] Dankuwel voor deze prachtige volzin betekent dat ik nog net ook even mijn pennen met telefoon op tafel kan leggen. Dank. Voorzitter.

[0:55:15] Ik heb een aantal mapjes wilde beginnen met het VEH stel

[0:55:20] ja

[0:55:22] dan vaste stoffen asbest, buis leidingen en

[0:55:29] en er worden nog wat wat antwoorden na geleverd.

[0:55:32] Dus

[0:55:34] misschien komt er dan nog een blokje

[0:55:36] overig.

[0:55:38] Voorzitter, mevrouw van es die die die vroeg eigenlijk. Ze keek eigenlijk een beetje terug en die vroeg van nou, wanneer gaat het nou veranderen

[0:55:48] en ik hoop eigenlijk heel erg dat als we achteraf terugkijken naar deze afgelopen paar jaar dat we dan met elkaar constateren dat er in deze afgelopen paar jaar niet alleen hier in de kamer, maar ook breed in de maatschappij we echt tot een kantelpunt zijn gekomen

[0:56:03] over de manier waarop we omgaan met onze leefomgeving

[0:56:08] en ons klimaat en daarmee is niet alles in één keer opgelost en daarmee is ook morgen niet alles in één keer opgelost. Problemen zijn ook niet in één keer ontstaan maar langzamerhand en we moeten ook wel langzamerhand stap voor stap zullen we die problemen moeten oplossen en ik hoop wel dat als we terugkijken achteraf dat we kunnen constateren dat we dat kantelpunt voorbij zijn.

[0:56:32] Ik heb niet vanzelf de afgelopen jaren vanuit deze functie geprobeerd om over het kantelpunt heen te komen

[0:56:40] want ik zag ook dat we te vaak ook hier met elkaar debatten hadden ook toen ikzelf een Kamerlid was over incidenten

[0:56:48] en je wil niet elke keer reactief zijn op incident. Die wil aan de voorkant zitten. Je wil voorkomen

[0:56:54] beschermen in plaats van oplossen achteraf.

[0:56:57] Dat is ook een van de rode lijnen in het nieuwe nationaal milieu beleidsplan dat ik u afgelopen najaar heb gestuurd

[0:57:04] en wat nu moet worden uitgewerkt of er was een nationaal beleidskader. Wat nu moet worden uitgewerkt in de nationaal milieu beleidsplan.

[0:57:12] We hebben met elkaar naar aanleiding van de van de documentaire beerput die u noemde debat gevoerd over diepe plassen beleid

[0:57:20] en dat heb ik ook verregaand aangescherpt omdat ik ook tot de conclusie kwam dat een aantal regels zoals die hadden ingericht met elkaar niet de juiste balans hadden

[0:57:29] en dat wil niet zeggen dat je dat er altijd maar één kant aan de balans zit. Maar ze hadden hiervan niet de juiste balans en die hebben we met elkaar denk ik flink aangescherpt bijvoorbeeld waar het gaat over de diepe plassen.

[0:57:40] Ik heb ook de naar aanleiding van onder andere het rapport over granuliet en de vast vraagstukken heb ik gezien dat er echt een herinrichting nodig is van ons. De manier waarop ons bodem stelsel inrichten.

[0:57:53] Dus ik heb ook de taskforce bodem stelsel ingericht om dat hele systeem nog eens tegen het licht te houden en ook naar aanleiding van bijvoorbeeld aanbevelingen van de Commissie kuiken ervoor te zorgen dat we ook weer naar een betere balans gaan in publiek en privaat toezicht

[0:58:08] diezelfde verbetering van de balans in publiek en privaat toezicht heb ik ook in de controle op de biobrandstoffen ingericht

[0:58:16] gisteren of dinsdag was het. Mocht ik in de eerste kamer. De twee wetgeving verdedigen die is daar ook aangenomen. Daarmee is die versterking van het publieke toezicht ook wettelijk op dit moment een feit.

[0:58:28] Ik heb gewerkt aan financiële zekerheidstelling om ervoor te zorgen dat bedrijven wanneer ze eventueel failliet gaan kosten achterblijven voor het opruimen van eventuele milieuschade. Dat had niet kan worden afgewenteld op de belastingbetaler.

[0:58:42] Die wetgeving moet overigens nog was ook mede op verzoek van de kamer maar moet ook nog door de kamer behandeld worden.

[0:58:48] We hebben ervoor gezorgd dat de aftrekbaarheid van dwangsom en de fiscale aftrekbaarheid van dwangsommen geschrapt is,

[0:58:54] want terecht heeft een aantal van u gevraagd naar hoe effectief zijn die dwangsommen nu eigenlijk op dit moment en ook in de rapporten die u aan heeft gehaald, kraakte daar echt pittige nota over en we willen met elkaar een systeem wat werkt dan moet het ook prikkels hebben die werken en als je vervolgens zo'n prikkel flink kunt verlagen door een fiscaal af te trekken. Schiet dat natuurlijk totaal zijn doel voorbij. Die hebben we afgeschaft die aftrekbaarheid die is er niet meer. Daarnaast heb ik gewerkt aan de aanpak van milieucriminaliteit, samen met justitie, de rapport liever een goede buur wat hier op de agenda staat.

[0:59:27] Ik ben het helemaal met u eens. Als u zegt ja maar toch is er ook nog heel veel te doen en dus dat dat onderschrijf ik ook meteen en daarom heb ik ook het rapport van aardse gevraagd omdat ik ook graag wilde dat van aardse dat fatiha stelsel in zijn geheel zou doorlichten.

[0:59:42] Ik kan natuurlijk met de verantwoordelijkheden die binnen het stelsel heb op mijn niveau een aantal dingen doen. Maar het liefst soms ook wel eens ergens tegenaan kan ik u zeggen. De afgelopen jaren waarin een soort wanneer er zorgen waren over data wanneer er zorgen waren over kunstgrasvelden in een bepaalde gemeente dat je eigenlijk ziet dat je als stelsel verantwoordelijke, zoals dat dan makkelijk wordt gezegd in het systeem eigenlijk geen stelsel instrument en hebt die je dan echt effectief kunt inzetten.

[1:00:09] Daar heeft van Aartsen. Ook de vinger opgelegd en ook een aantal hele belangrijke aanbevelingen voor gedaan.

[1:00:15] Met al deze

[1:00:17] acties

[1:00:18] hebben we nog niet alles opgelost, maar ik hoop wel dat we met elkaar achteraf kunnen constateren dat we hier een kantelpunt hebben bereikt, maar zal nog heel veel werk nodig zijn om ook een aantal van de aanbevelingen die nu zijn gedaan, ook uit te voeren en ook om te zetten in een nieuw wettelijk kader. Dus als ons met elkaar eens is, dan wachten ons ook nog denk ik een stevige agenda om vervolgens vol. Heb je eraan te geven. Maar dan ben ik ook van overtuigd dat we inderdaad in kunnen verbeteren.

[1:00:44] Voordat u verder gaat. Er zijn twee vragen in ieder geval van mevrouw Beckerman een vrouw van is. Dus eerst een vrouw Engeland.

[1:00:50] Voorzitter, mijn staatssecretaris mag ook wel dit stukje beantwoord is staatssecretarissen ook klaar met dit stukje beantwoording. Nee dan wacht ik liever even.

[1:00:59] Geldt dat ook voor mevrouw van s.

[1:01:03] Dan besluit ik dat niet.

[1:01:04] Maar ik maak me af waar dat is prima dan.

[1:01:07] Is toch als u dan even duidelijk aangeven.

[1:01:09] De stukje afgelopen is. Dan gaan we de vraag doen.

[1:01:12] Heel fijn voor ze zijn. Dank ook aan de leden. Dat maakt het misschien dat we wat wat afgeronde gehele met elkaar kunnen spreken.

[1:01:18] De refereerde aan het algemene Rekenkamer rapport een onzichtbaar probleem wat de algemene Rekenkamer heeft laten opvolgen door haar rapport handhaven in het duister

[1:01:30] voor het onderzoek van en daar komen een aantal belangrijke conclusies uit.

[1:01:36] Ze zeggen dat er nauwelijks zicht is op de omvang van het probleem

[1:01:39] dat de milieuwetgeving niet goed wordt nageleefd dat de keuzes in handhaving en toezicht lang niet altijd begrijpelijk zijn dat interventies vaak niet tot beter naleven gedrag leiden en dat verbetering van de informatie huishouding noodzakelijk is

[1:01:53] en ik vind de resultaten van het onderzoek, net als de algemene Rekenkamer zorgwekkend en ik vind het heel erg goed dat ze hier onderzoek naar hebben gedaan en ik zie ook belangrijke parallellen tussen datgene wat de Rekenkamer constateert en wat van aardse constateren en kort kort en goed. We moeten dit gewoon effectiever aanpakken.

[1:02:10] Het is wel belangrijk om een kanttekening te maken en die kwam bij mij op naar aanleiding van Nieuwsuur uitzending die ik gisteren zag

[1:02:16] daar werd dit rapport eigenlijk getoond met op de achtergrond achterkant een heel groot bedrijf heel groot chemisch bedrijf

[1:02:24] en waar de algemene Rekenkamer zegt dat er geen cijfers zijn dan betreft dat niet de bijzondere risico. De bedrijf met een bijzonder risico op zware ongevallen. De zogeheten B r Z O bedrijven daarvan krijgt u ook jaarlijks de staat om de veiligheid. Dus daarvoor de Rekenkamer heeft gekeken naar de Wabo vergunningen de waardoor inspecties op de milieuvergunningen. Dus dat is een andere categorie dan de de hele grote zware bedrijven waar wij met elkaar hier in de kamer regelmatig de discussie over hebben en waarvoor waar deze kunt discussies en deze conclusies niet een op een voor gelden. Desalniettemin vind ik dat we het hele systeem moeten kijken, maar het is. U krijgt jaarlijkse staat van de veiligheid. Daarin is ook transparantie kon zo een paar van de vragen ook nog terug over het aantal inspecties. Wat is uitgevoerd over het aantal zware overtredingen, over het aantal lichtere overtredingen en de ontwikkelingen. Daarin bespreken wij met elkaar. Daarin geef ik ook inzicht op landelijk en regionaal niveau van de toezicht activiteiten. Dus op dat vlak van diverse autobedrijven tassen we gelukkig niet helemaal in het duister zouden we niet willen met elkaar

[1:03:30] een aantal van de vragen gingen over wat gaan we doen met de conclusies en aanbevelingen van de algemene Rekenkamer in samenhang met van Aartsen. Ik wilde samen met de collega's oppakken. Een aantal dingen die ik willen gaan doen zicht en sturing op de effectiviteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving moet verbeteren, en ik wil samen met de collega's van JNVB de mogelijkheden om wetgeving hierop aan te passen in kaart brengen. In ieder geval. Zoals ik al zei, heb ik de aftrek fiscale aftrekbaarheid van de dwangsom al stopgezet bij het belastingplan. Twintig, twintig.

[1:03:58] Ik wil betere mogelijkheden voor het rijk om te kunnen sturen of interveniëren

[1:04:02] het bevoegd gezag is en blijft verantwoordelijk voor het VT taken, maar in gevallen dat het rijk constateert dat de effectiviteit ernstig tekortschiet, moeten er mogelijkheden zijn om dit snel aan te pakken.

[1:04:13] Ook dat zou een wettelijke aanpassing kunnen betekenen.

[1:04:16] Derde goede borging van de onafhankelijkheid van het toezicht.

[1:04:20] Ik vind dat de aanwijzingen voor de rijksinspecties ook decentraal zouden moeten gelden. Je moet als inspectie of je nou lokaal, provinciaal of regionaal bent onafhankelijk kunnen opereren en niet afhankelijk zijn van de vraag of de wethouder gedeputeerde dan wel staatssecretaris of minister dat welgevallig is. Ja of nee. En van Aartsen zegt daar ook heel duidelijk over in de balans nabijheid onafhankelijkheid slaat het echt op dit moment teveel door naar nabijheid en ik gun kan ik heel eerlijk zeggen vanuit mijn eigen ervaring ook iedere bestuurder een onafhankelijke sterke toezichthouder, want het helpt ook als je zelf die afweging niet hoeft te maken, want vaak gaat het om belangen die ook heel groot zijn, zoals werkgelegenheid waar je misschien als wethouder ook een heel warm hart voor hebt, maar het is ontzettend belangrijk dat dat toezicht echt onafhankelijk is. Ik zie dat op het landelijke niveau en dat gun ik eigenlijk ook alle collega's in de andere bestuurslagen omdat je anders eigenlijk in een hele moeilijke discussie komt

[1:05:17] natuurlijk met al deze dingen. Het is aan een volgend kabinet om die knopen door te hakken. Maar ik ga ervoor zorgen dat we de voorbereiding zo ver mogelijk brengen, zodat er ook daadwerkelijk snel kan worden doorgehakt en tegen alle partijen die op enig moment aan de formatietafel zouden kunnen aanschuiven. Laat ik het zo formuleren, zou ik zeggen. Zorg dat dit prominent terugkomt in de afspraken die gemaakt worden. Want er is echt heel wat nodig

[1:05:41] dan voor zich nog een aantal andere punten. De uitvoering via inspectie View. Het kennis delen ongelooflijk belangrijk. Er is een wettelijke plicht tot is tot tot informatie delen. Maar ja als iedereen zijn eigen informatiesysteem heeft dan ben je nog nergens want dan ben je nog compleet lost in translation of hoe heet dat netjes in het Nederlands. Dan krijg je nog een Babylonische spraakverwarring noemen we dat misschien dus dat systeem inspectie viool is ongelooflijk belangrijk en we hebben nu ook de afspraak dat iedereen is aangesloten in het eerste kwartaal van twintig, tweeëntwintig

[1:06:08] en daarnaast werk ik met allerlei andere partijen samen om dit te versterken.

[1:06:13] We moeten deze kans met beide handen aangrijpen om het stelsel effectief te versterken. Daar zal ik dus een hoop voorwerk voor doen, zodat het kabinet het voortvarend kan oppakken en er zal er ook extra financiële middelen nodig zijn om dit stelsel te versterken. Dat is ook een probleem waar de gemeente zich echt mee geconfronteerd hebben. Gezien zijn er genoeg middelen voor de voor de kennis en expertise ontwikkeling bij de omgevingsdiensten. We hebben het natuurlijk zelf

[1:06:38] bij de ILT gezien. Daar hebben we ook ook extra mensen bijgezet. Mevrouw Hage vroeg nog concreet moeten de aanpak van milieucriminaliteit topprioriteit worden meer prioriteit krijgen. Ja absoluut. Het heeft ook echt mijn prioriteit gehad de afgelopen jaren. Ik hoop dat ik daar iets van heb kunnen laten zien, maar ook naar de toekomst toe. Dat moet echt veel beter. Maar daarvoor zijn ook een aantal stevige stappen nodig en ik ga alvast waarschuwen. Dat gaat soms ook nog op discussie en weerstand stuiten. Maar als wij dat hier met elkaar willen en we willen het echt versterken. Dan zullen we die discussie ook moeten aangaan over hoe we de taken in Nederland inrichten kan ook iets betekenen over de verhoudingen tussen de verschillende bestuurslagen. Maar ik denk echt dat we hier met elkaar iets te verbeteren

[1:07:25] en kijken dan heb ik nog een paar korte vragen reflectie op de openbaarmaking van inspectierapporten. Ik hecht veel waarde aan de transparantie, de beheersen het al inspectieverslagen worden door Bernard openlijk openbaar gemaakt en was een vraag van mevrouw Beckerman. Ook gaat inderdaad met de bevoegd gezag en toezichthouders in gesprek over hoe kunnen zorgen voor nog meer transparantie van de bevindingen bij inspecties. Een van de punten die ik zal voorbereiden, zoals toegezegd.

[1:07:50] De uitvoerbaarheid van de bibob de dienst just is, heeft begin dit jaar online voorlichtingsbijeenkomsten gehouden, waaronder ook met betrekking tot milieuwetgeving. Daarnaast is er jaarlijks overleg met de Bible coördinatoren en zal ook gekeken worden naar andere mogelijkheden om hier bestuurlijke meer bestuurlijke aandacht voor te krijgen en de bibobtoets wordt vaak toegepast door de omgevingsdiensten.

[1:08:12] Dan vroeg mevrouw Beckerman nog naar wat gaan we concreet doen. Ik hoop dat ik net heb aangegeven welke punten ik allemaal het voorbereiden ben besluitvorming kan natuurlijk pas door volgend kabinet. Maar we zetten het zeker om zoveel mogelijk concrete voorstellen, zodat ook doorpakken. Mogelijk is.

[1:08:29] Even kijken. Ondertussen blijven natuurlijk ook informeren over de al ingezette acties waarvan de kamer al eerder heeft gezegd en ga dat doen in het najaar krijgt u ook weer verder stand van zaken en resultaten daarvan leren groot voeg ook alsjeblieft goed aan de slag zodat volgend kabinet goed kan doorpakken. Absoluut. Dat zijn we aan het doen. We doen en we kijken naar wat moeten juridisch gedaan worden bekijken nog een keer naar de data van de omgevingsdiensten. De resultaten van al deze onderzoeken zijn op één september gereed en dan is ook kan een kabinetsreactie worden

[1:09:03] voorstelt

[1:09:04] de u vroeg naar de samenhang die samenhang is er. We moeten echt zorgen dat we al die aanbevelingen van al die rapporten bij elkaar brengen. En nu echt in een versterking agenda gieten. Dus dat lijkt mij ook de opzet voor een voor een kabinetsreactie. En dat zullen natuurlijk ook samen nogmaals met de andere partners moeten doen. De decentrale overheden de ILT, maar ook J en v. Want er worden ook hele specifieke aan aanbevelingen gedaan over de opvolging in de justitiële keten en ik kan mezelf nog herinneren dat ik een keer als Kamerlid bij de krik krak sluizen ben wezen kijken waar de controles werden gedaan op de scheepsbrandstoffen

[1:09:40] en toen hoorde ik dat er eigenlijk maar capaciteit was voor een zo'n controle in dat jaar. Terwijl die mensen super gemotiveerd waren om deze misstanden aan te pakken. We moeten ervoor zorgen met elkaar dat er ook voldoende mensen en middelen komen om dat ook daadwerkelijk te kunnen doen, want net zoals voor elke criminaliteit geldt, ook voor milieucriminaliteit moeten gelden. Dat mag niet lonen. Het systeem moet daarvoor sterk genoeg zijn en moeten met elkaar constateren dat dat nu niet zo is. Dus daar moet echt stappen genomen worden.

[1:10:06] Voorzitter, dat was mijn blokje veto.

[1:10:09] Hartstikke goed. Dan hebben zich in ieder geval drie leden gemeld om een vraag te stellen. Allereerst mevrouw Beckerman. De mevrouw van es daarna mevrouw Hage beginnen mevrouw Beckerman SP.

[1:10:17] Ja. Voorzitter. Want ja volgens mij is er door alle Kamerleden natuurlijk hierover gesproken en omdat dit echt een gigantisch probleem is en vier miljard schade voor de samenleving per jaar. Wat zouden we daar wel niet van kunnen doen. En voorzitter en het zijn helemaal geen mast conclusie. Maar wat men Huizer opvalt en dat zie je bij het rekenkamerrapport heeft ook het kabinet heel netjes mogen reageren en daarna is er nog een nawoord van de algemene Rekenkamer en eigenlijk zien we nu dat staatssecretaris precies dezelfde reactie geeft als in dat rapport geeft een Rekenkamer die schrijft daarna. Ja dat is wel mooi dat ze dat allemaal zorgwekkend noemen. Maar ja die reactie zegt de requiem is eigenlijk niet voldoende.

[1:11:08] Wat vindt de staatssecretaris van dat nawoord van de Rekenkamer.

[1:11:12] De staatssecretaris.

[1:11:14] Voor heb ik na wordt hier niet voor mijn neus. Maar ik heb het gisteren even gelezen. Er was volgens mij nog een openstaande aanbeveling die ging over inspectie View daarvan heb ik aangegeven wat de afspraken zijn die we hebben gemaakt. Maar ze in zijn algemeenheid vind ik kijk ik ben een demissionair en een volgend kabinet is Hopelijk aanstaande het maximale wat ik kan doen

[1:11:37] is de urgentie

[1:11:39] enorm onderschrijven en ik hoop ook dat u dat merkt in de manier waarop het hier met u bespreek dat ik de urgentie echt enorm zie en laat mij dat nog een keer onderschrijven die vier miljard waar u aan refereert. Dat zit hem met name in in bodem en afval in de Lybra bent daar overigens ook jaarlijks over geïnformeerd door de ILT. Dus die gegevens zijn al heel lang. Ook bij de tweede kamer bekend en ook bij het kabinet. En nogmaals dat was voor mij ook aanleiding voor de ILT aanleiding geweest om milieu bodem afval hoger in de prioriteitenlijst te zetten van hun eigen werkzaamheden. Die heeft zelfstandig besloten om het bodem programma dus meer prioriteit te geven. Het was voor mij de aanleiding om heel veel van de acties te ondernemen die ik de afgelopen jaren ondernomen heb

[1:12:21] en verder vind ik dat we dat het echt aan ons gezamenlijk. Nu is en in mijn rol kan ik daar als staat demissionair staatssecretaris in de voorbereiding nog wat betekenen. U kunt daar als missionaire kamer nu en richting een volgend kabinet ook zorgen dat er besluiten worden genomen. Om dit aan te pakken.

[1:12:40] Vullen voor Beckerman.

[1:12:41] Voorzitter, want wat de Rekenkamer zegt is dat is allemaal waar. En mooi, maar als staatssecretarissen zeg maar. Ik heb allemaal acties ondernomen actieprogramma's. Maar als dat zo is, zegt de Rekenkamer. Waarom is dit rapport dan nog nodig. En waarom zijn die conclusies dan zo schokkend. En waarom zou als je doorgaat met wat je deed het resultaat dan nu anders zijn. Dat schrijft letterlijk. Waarom zou je nu wel voldoende resultaat.

[1:13:09] Worden geboekt.

[1:13:11] Voorzitter, en ik denk dat we die handschoen van de staatssecretarissen moeten oppakken, want wij zijn inderdaad missionair. Maar dan is natuurlijk wel nodig, zoals groenlinks ook vroeg om in september die stappen te kunnen zetten. Dus voldoende geïnformeerd te zijn. Dus wat lichter in september, zodat wij ook als missionaire kamer verder kunnen. En kunt u dan ook nog eens ingaan op dat nawoord van die Rekenkamer staatssecretaris.

[1:13:42] Voorzitter, doe ik graag want ik vind nu toch dat mevrouw Beckerman een klein beetje flauw voorbijgaat aan wat ik heb gezegd ik heb niet gezegd dat ik alleen maar wil blijven doen wat ik al deed en ik vind ook dat we één ding de verantwoordelijkheid hebben met elkaar om echt anders te doen. Dertien jaar geleden was er een enorme ramp in Enschede en daar is een Commissie. De Commissie mans heeft daar onderzoek naar gedaan om te kijken hoe kunnen we dit zulk soort problemen zulk soort rampen in Nederland in de toekomst voorkomen.

[1:14:12] Daar zijn aanbevelingen uit gekomen.

[1:14:15] En toen is de kamer in de valkuil gestapt. Samen met het kabinet wat afzwakken van deze aanbevelingen.

[1:14:22] Daardoor is systeem wat er nu is

[1:14:24] en ik zou zeggen laten we niet opnieuw in die valkuil stappen

[1:14:27] en als ons dat lukt gezamenlijke verantwoordelijkheid van het kabinet wat voorstellen moet doen en de kamer die dat dan ook in meerderheid moet steunen

[1:14:34] om alle aanbevelingen op te volgen.

[1:14:37] Dan kunnen we het echt versterken

[1:14:39] en verder heb ik de afgelopen jaren heb ik mijn bijdrage geprobeerd te leveren in het binnen systeem zoals het is verbeteren versterken daar waar ik dingen tegenkwam. Ik heb ook geconstateerd dat het niet genoeg was. Daarom heb ik zelf het rapport van de Commissie van aardse heb ik de Commissie zelf gevraagd om zo'n rapport te schrijven en dat was al lang voordat het rapport van de Rekenkamer. Er lag

[1:15:00] dus dat heb ik zelf in gang gezet omdat ik ook zag dat datgene wat er in het systeem zit zijn beperkingen heeft en dat er meer nodig is. En naast regelgeving is er ook meer geld nodig. Laat het me maar duidelijk zeggen. Dus er ligt nog een heleboel werk op dit terrein en laten we oppassen. Dat vind ik refereerde net al eventjes aan gewoon ook de verhouding met met de andere partners in dit hele systeem, want het is een bouwwerk wat we samen bouwen en we moeten er ook samen voor zorgen dat bij de renovatie dat systeem sterk blijft en dat we bijvoorbeeld in een excuus discussie over nabijheid en onafhankelijkheid nu wel de juiste keuzes maken, want daarin zit echt denk ik een ongelooflijke belangrijke sleutel. Als ik er een mag uitpakken

[1:15:43] en in het najaar. Heeft u een aantal van de van de uitwerking die nu in gang zijn gezet. Die heeft u dan samen met kabinetsreactie.

[1:15:53] Voldoende, mevrouw van s.

[1:15:56] Dank u voor de voorzitter, ik wil een instantie de staatssecretaris bedanken voor haar woorden en aangeven dat ik er Hopelijk ook. Nou ja laat ik zeggen. Ik heb er hoge verwachtingen van want ik vind een aantal woorden vooral over de Financiën die gewoon niet duidelijk worden uitgesproken en ook die wettelijke kaders die moeten worden gesteld. Essentieel om verder te gaan. Ik hoor ook duidelijk de oproep richting ons als tweede kamer om daar visie op te geven. Volg mij de partijen. Wie extra partijen waar ik de oproep aan zou willen doen, hoop ik dat die meeluisteren op dit moment. Maar er zit er zit wel een kleine maar bij mij en ik merk dat die maar zit in de het stuk over de balans zoeken

[1:16:42] en ik merk dat dat er dat er dat die balans. Wat ons betreft

[1:16:47] niet het zoeken van een balans is want ik kan ik kan gewoon niet een balans zoeken op het moment dat er mensen ziek worden en kanker krijgen van van van giftige stoffen. Dan kan bij mij niet zijn dat we dan de balans zoeken. Het kan niet zo zijn dat dat zoeken is naar balans. Wat ons betreft kan je kan alleen maar constateren dat economische belangen op dat moment gewoon ondergeschikt zouden moeten zijn. Want je kunt niet zeggen tegen mensen wat ons betreft en ik ben daar nog wel benieuwd naar de visie van de staatssecretaris op dat zoeken naar balans

[1:17:19] is.

[1:17:21] Ik kan niet op het moment dat we die gezondheidsschade en die milieuschade zien

[1:17:25] en daar zoek ik nog wel naar naar Hopelijk woorden die ook weer een stukje de je de de een stukje de juiste kant op gaan.

[1:17:32] De staatssecretaris.

[1:17:35] Nee je moet inderdaad niet verkeerd geinterpreteerd worden. Maar elke norm is altijd gebaseerd op een bepaalde balans.

[1:17:43] Je kunt je hebt nooit ergens honderd procent zekerheid. Je gaat nooit naar nul C O. Twee uitstoot.

[1:17:52] Je gaat nooit naar nul vertraging op het spoor. We streven naar nul doden op de weg, maar het is ook niet zo dat het land plat liggen totdat we nul doden op de weg hebben gerealiseerd, terwijl dat wel ons streven is.

[1:18:07] We hebben Europese normen voor luchtvervuiling, maar we weten dat er normen zijn van de wereldhandel, Wereldgezondheidsorganisatie die veel beter zijn, maar zelfs Wereldoorlog Wereldgezondheidsorganisatie zegt ook onder onze normen is er nog meer gezondheidswinst te boeken

[1:18:24] en toch moet je iets kiezen waar je je op richt, omdat alle belangen in dit land ook altijd en wereldwijd ook altijd in enige mate de in conflict samen met andere belangen en dat vraagt dus altijd om uiteindelijk een balans die je weergeeft in een norm

[1:18:39] en gezondheid en milieu zijn daarin ongelooflijk belangrijk. Dus. Zoals mevrouw van es een interpreteren is, moet de economie dan altijd maar voorgaan op de gezondheid. Nee maar is het ongelimiteerd dat je een balans dat je kunt zeggen je hoeft nooit rekening te houden met enige balans ook nemen dan zou je nooit want dan zou je altijd moeten zeggen we gaan voor honderd procent garantie en we weten ook dat dat niet bestaat. Maar dat is juist de politieke discussie die we hier in dit huis met elkaar hebben is hebben we de juiste balans te pakken en heel vaak is daar terecht een hele discussie over te voeren.

[1:19:12] Vervolgen,

[1:19:13] Van s. Ja. Dank, want precies dat die normstelling of die vergunningverlening die we op dit moment in Nederland hebben. Ik zou dat zo graag ook terug willen zien in die wijzigingen die die er die eraan komen die in financiële zaken die wettelijke kaders, maar ook die vergunning, verlening en ook die normstelling die we hebben bedoel ik heb gekeken, bijvoorbeeld als voorbeeld naar naar Chemelot die gewoon nog steeds een chemische stoffen loost op het afvalwater. Dat komt gewoon in onze rivieren terecht. Je kunt op je kop gaan staan. Maar ze hebben er gewoon vergunningen voor het mag. Ze mogen hun een een een zooi vind ik lozen op het water en ik kan ik wil dat stukje dat we met elkaar gaan kijken hoe kan het dat dit nog mag. En hoe kunnen we die vergunningen gaan aanpassen aan het feit dat we dat gewoon niet meer willen. Daar ben ik ook wel benieuwd naar of dat ook onderdeel is van die punten die net worden benoemd. Want ook dat vind ik zo'n essentieel onderdeel van wijzigingen die eigenlijk al heel lang nodig zijn.

[1:20:13] Vraag stelde mevrouw Veldhoven.

[1:20:15] Er zitten twee lagen in de in ons systeem. De ene is de vraag hoe scherp stellen we de normen en die normen zijn vervolgens de basis voor vergunningverlening.

[1:20:27] Dat is dat is de eerste vraag. Daar hebben we veel discussie over met elkaar. Ik denk aan het bijvoorbeeld aan het pvda restrictie voorstel waarvan waar we nu als Nederland het initiatief hebt genomen om als groep in zijn geheel te gaan verbieden, behalve voor essentiële toepassingen. Dat is een een hele grote stap en dat gaat het ook mogelijk maken om een aantal vergunningen vervolgens aan te scherpen of je hebt de de minus verplichting voor zeer zorgwekkende stoffen moet je of minimaliseert die verplichting moet je steeds naar beneden met je uitstoot. Dat zijn de materiële normen. Als ik het zo mag noemen waar we het met elkaar over hebben in allerlei verschillende debatten.

[1:21:05] Het debat dat we hier voeren is eigenlijk als je dan zo'n norm hebt

[1:21:09] en als je die dan Vertaald hebt naar een vergunning. Hoe zorg je ervoor dat die vergunning dan ook wordt nageleefd en zijn er voldoende prikkels om ervoor te zorgen dat die vergunningen ook wordt nageleefd. En kijk je vaak genoeg of die vergunning. Ook wordt nageleefd. Dat is de discussie die we hier met elkaar hebben. De stelsel discussie in die stelsel discussie zul je niet per se de de de hernieuwde onderhandelingen over de individuele normen terug zien komen. Laat me helder zijn en wat de kamer niet kan verwachten, maar er zijn natuurlijk ook allerlei trajecten lopen waarin we juist dat ook met elkaar discussiëren om te kijken of we daar de juiste balans hebben. De Europese Commissie komt of is gekomen met de zeer op een ruzie een exemplaar met die op luciënne en begin in die context zullen we nog heel wat discussies met elkaar gaan hebben over wat zijn de normeringen eigenlijk van de stoffen die we met elkaar hanteren ook naar een duurzame toekomst toe.

[1:21:57] Dankuwel,

[1:21:59] kort mevrouw van s.

[1:22:01] Ik heb een korte, maar ik ben benieuwd in hoeverre ook het ministerie van VWS betrokken wordt. Gezien het natuurlijk ook een vrij grote gezondheids zaak is een ze tot nu toe nog niet. Ik ben benieuwd hoeverre ze ook met dit soort rapporten aan de gang gaan in hoeverre ze betrokken worden bij de mogelijke wijzigingen.

[1:22:19] Staatssecretaris VWS.

[1:22:21] Zeker. Nu gaat nog zien dat een deel van de antwoorden op de vraag die u mij heeft gesteld dat ik daarop geantwoord dat het de minister van VWS is die daarvoor de verantwoordelijkheid draagt en opneemt en uw kamer daarover zal informeren, maar uiteraard een terechte vraag en ik snap ook best dat er soms wat verwarring is van bij wie moeten we nu de vraag neerleggen, want het ligt natuurlijk ook dicht tegen elkaar aan. Maar op een aantal vragen zal de minister van VWS inderdaad met met acties komen.

[1:22:44] Heel goed, mevrouw Hage, nog een vraag.

[1:22:48] Voorzitter en ik probeer alle. Het is.

[1:22:51] Vrij algemeen verhaal.

[1:22:52] Verschillende facetten raakte ze geprobeerd eventjes samen te vatten. Maar wat me vooral heel erg triggerde in het verhaal is dat lokaal het systeem juist versterkt moet worden en ik kom natuurlijk uit het lokale en ik haalde het al even aan van een ondernemer die grond weggehaald goede grond weggehaald en daar minder klasse terugbrengt en dat binnen de kaders van de wet ook mag doen met mogelijke gevolgen van dien en het dijkverbetering was dat zomaar eventjes een voorbeeld. Ik heb ook heel veel gemeenten gesproken die dan niet weten wat ze eraan kunnen doen omdat die wetgeving nu zo is. Dus ja graag met elkaar toch nog eens bekijken wat die normering. Dan moet zijn. Maar ik hoor u ook zeggen dat we dat moeten versterken op niveau van gemeente en provincie en op dit moment is het zo dat bij gemeenten vraagt het enorm veel van de capaciteit bijvoorbeeld een people. Je moet langdurig toezicht houden en dan nog aandacht zeker een kleinere gemeente is schaars capaciteit is schaars en je moet ook nog eens als gemeente van tevoren bij een omgevingsdienst milieu, toezicht en handhaving inkopen, tenzij en als je dat niet doet omdat je geconfronteerd wordt gedurende een jaar met zo'n milieudelict. Dan krijg je ook nog een surplus op je uren die je hebt ingehuurd. Dus dat het systeem zoals nu daar heb ik echt veel zorgen over en ik vraag me af of de staatssecretarissen enerzijds zegt nou laten we een onafhankelijke instituten die gemeente daar een ondersteunt instellen. En wat was mijn andere vraag. Want juist de de nabijheid van het systeem, namelijk dat gemeenten toezicht. Zij kennen wel de effecten op samenleving. Dus ik zou ik ben heel benieuwd naar het gesprek over nabijheid en dan krijg je bijna een soort openbaar bestuur debat. Maar ik denk wel dat het belangrijk is dat we ook wel die nabijheid op een of andere manier vasthouden.

[1:24:45] Dus enerzijds een onafhankelijk toezicht en anderzijds.

[1:24:50] Ik heb nog een vraag wanneer kom ik ongetwijfeld later nog op. Voorzitter, in eerste in ieder geval de het onafhankelijke toezicht.

[1:24:57] De staatssecretaris.

[1:24:59] Voor een aantal punten kennis moet versterkt worden. Dat is ook een van de aanbevelingen en dat is absoluut waar. Dan kun je ook nadenken over hoe organiseer je die kennis. Want als je die kennis probeert te organiseren in elk van de gemeente. Dan is het waarschijnlijk een stuk minder effectief dan wanneer je die kennis op een iets hoger niveau organiseert zou overigens ook nog iets kunnen betekenen. Maar goed dat moeten ze in de uitwerking verder verkend worden. Maar ik denk in ieder geval dat het interessant is omdat als een van de opties ook te verkennen moet alles wel bij de gemeente liggen.

[1:25:27] Weet je waarom niet op provinciaal niveau wat meer beleggen. Dan heb je ook een grotere schaal en heb je misschien zowel nabijheid als als toch ook kennis borging op een ander niveau. Volgens mij is allemaal niet aan mij om daar op vooruit te lopen. Maar dit soort alternatieven moeten we gewoon uitwerken, zodat er iets uit te kiezen, is het voorbeeld van van de uren vind ik een heel treffend voorbeeld, want het kan toch niet zo zijn dat wanneer je een vermoeden hebt van van milieucriminaliteit. Dat je dan als gemeente voor de vraag komt te staan, kan ik dit wel betalen om die extra uren in te kopen bij de dat dat is toch echt. Dat laat precieze dilemma zien waar we niet in terecht moeten komen. Dat moet je als gemeente niet willen. Dat moet je als maatschappij niet willen. En dan ga ik vind ook dat de gemeente niet voor zo'n vraag gesteld zou moeten worden.

[1:26:12] Want dat is ook een onmogelijke vraag aan een bestuurder. Je wil het allebei. Je moet binnen je budget blijven want je mag niet rood staan als gemeente. Je wil ook het milieu beschermen wanneer je zo'n vermoeden hebt. Dat kan niet tegenover elkaar komen te staan

[1:26:26] dan de punt van van nabijheid. Kijk ik heb zelf natuurlijk een zeer sterke en onafhankelijke inspectie, leefomgeving en transport.

[1:26:36] Dat is een inspectie die heel erg goed. De effecten op de leefomgeving in kaart brengt. Die weet dat beter dan ik. Want zij zijn er de hele tijd mee bezig

[1:26:43] en die ook zeer onafhankelijk, maar niet los van de los van die maatschappij waar ze namelijk ook elke dag instaan een besluit te nemen. En juist omdat zij ook zoveel kennis en kunde hebben zijn ze ook een hele goede partner voor het bedrijfsleven wanneer soms vragen zijn over hoe moeten we het doen want onze regels blinken ook niet altijd honderd procent uit in eenduidigheid en helderheid voor het bedrijfsleven zelf. Dus als er vragen over zijn, heeft het bedrijfsleven ook recht vind ik op een kwalitatief goede toezichthouder die ook tegen hen kan zeggen

[1:27:13] dit is wat je echt moet doen of ja dat kun je doen dus ook. Daarin zou het helpen om die kennis en deskundigheid van dat gehele toezicht houdende stelsel te verbeteren,

[1:27:24] maar dat een onafhankelijke inspectie tegenover nabijheid staat of tegenover effecten voor de leefomgeving. Dat is absoluut niet mijn ervaring. Dat heb ik toch een aantal jaren nu op ook best moeilijke cases en soms meegemaakt dat zo'n onafhankelijke inspectie dat ook prima kan

[1:27:41] Dankuwel.

[1:27:42] Vooral Haag heeft uw gesticht met vragen over gevonden.

[1:27:44] Met nabijheid bedoel ik eigenlijk met name dat omgevingsdiensten al ver afstaan van de gemeente en niet goed bij het geven van vergunningen bijvoorbeeld goed kunnen inschatten wat de effecten zijn bij grond transporten komen er natuurlijk ook de transporten bij of als er grond en en vaak is die nabijheid van het begrip wat de daaraan gekoppelde effecten zijn bij de vergunning verlening niet helemaal duidelijk bij omgevingsdienst. Dus dat bedoel ik eigenlijk met nabijheid dat juist een gemeente.

[1:28:09] Dat wel goed.

[1:28:10] Van inschatten. Dus het is eventjes dat stukje en ik ben ook tegelijkertijd op mijn andere vragen komen het verzoek of als we dan naar wetgeving kijken van die normering of er dan een hiervan uitvoering toets zouden kunnen doen of het systeem daarop berust is wat wij dan beslissing hier als kamer.

[1:28:27] Grappige foto.

[1:28:29] Dat lijkt me ongelooflijk belangrijk. Dat doen bij alle wetgeving, maar zeker als je het hebt over een en stelsel versterking. Het doel het het het stelsel staat, maar het behoeft wel echt versterking en verbetering. Dan is het uiteraard ongelooflijk van belang om dat te doen. Ik denk wel dat omdat we nu een heel aantal rapporten hebben liggen die eigenlijk soort ex ante uitvoering toets hebben gedaan over hoe werkt het nu die dat wel kunnen benutten bij het vormgeven van de wetgeving en daarna zal er uiteraard ook een uitvoering toets nodig zijn op de keuzes die we vervolgens maken om de geschetste problemen aan te passen. Nogmaals, en ook niet alles zal via wetgeving hoeven er maar op een aantal punten verwacht ik toch ook wel dat er wettelijke borging misschien noodzakelijk zal zijn.

[1:29:12] Dankuwel mevrouw. Het selecteert ook gemeld als vragen stellen gaat gang.

[1:29:16] Dank u. Voorzitter inderdaad ingegeven door het voorbeeld van de gemeente die zo een zo'n dilemma staan want ik moest denken aan een artikel wat ik laat in de krant las over dat gemeenten dreigen te staken omdat zij in allerlei opzichten niet voldoende middelen hebben om allerlei uitvoeringstaken inderdaad te bekostigen en de staatssecretaris gaf zojuist aan. Inderdaad. Het gaat om stelsels. Maar wij praten hier als Commissie specifiek over een bepaald stelsel. Gemeenten moeten allerlei verschillende dingen doen wat ik me afvraag is, is het mogelijk om samen met bewindspersonen of andere of de gemeente te kijken hoe al deze problemen integraal aangepakt kunnen worden, want hetzelfde gesprek kan ook worden gevoerd over andere soorten dingen die de gemeenten moeten gaan doen en is er een mogelijkheid om uit die verkokering te stappen en gehoor te geven aan de oproep van de gemeente die dus heel veel verschillende soorten taken hebben. En vandaag blijkt ook weer hoe belangrijk ze daarvoor zijn en hoe kunnen we dat op de juiste manier integraal aanpakken vanuit natuurlijk de beperkingen van de ministeries en de commissies, maar kunnen we daar uitstappen en kan de minister of kan de staatssecretaris daar misschien een eerste stap in zetten. Zou heel mooi zijn.

[1:30:20] Vegetarische.

[1:30:21] Voor mijn mijn mijn collega, Kajsa Ollongren van BZK voert het gesprek met de gemeente over het geheel van hun taken. Het is de die die taak is belegd, zou ik zeggen blijft ook gelden dat in elk van de aparte sectoren die een beroep doen op de gemeente nogmaals, en misschien moeten we ook gewoon eens over nadenken of dit een reëel beroep is. Op deze manier is het ook van belang om het binnen dat taakvelden toch ook gewoon goed te doordenken en goed te bezien of of we daarmee een reële balans hebben tussen de opgave en de mensen en de middelen en de kennis die te organiseren zijn op dat niveau.

[1:30:58] Voldoende. Dan verzoek ik de staatsecretaris de vervolgen.

[1:31:03] Dank u wel. Voorzitter voorzitter. Dan ga ik kijk even of hier nog een paar over data tussen zitten want anders ga ik die als eerste doen

[1:31:15] voor de in in april jongstleden heeft het RIVM een tussenrapportage over de situatie in ijmond gepubliceerd en ik begrijp heel erg goed. Een aantal van u heeft daar ook aan gerefereerd. De dat u de uitkomsten van dit rapport zorgelijk vindt en daarom ben ik ook op eenentwintig juni samen met gedeputeerde Olthof van noord-holland naar wijk aan zee gegaan om een gesprek te hebben met vertegenwoordigers van stichtingen en bewonersgroepen om van hen te horen wat wat hun zorgen zijn want gezondheidsklachten gerelateerd aan de luchtkwaliteit moeten echt serieus genomen worden. Ik heb niet voor niks. Ook het schone lucht akkoord daarvoor opgezet. Want los van tafel hebben we nog meer lucht kwaliteit vraagstukken in Nederland. Maar daar kunnen we ook wat aan doen. Daarom is het zo belangrijk dat we daar serieus mee aan de slag gaan.

[1:32:01] Tata heeft aangekondigd om driehonderd miljoen te investeren. Die willen daarmee een sterke reductie van zowel guur als stof neerslag per twintig, drieëntwintig realiseren. De provincie ziet erop toe dat deze stappen zo snel mogelijk worden gezet. Maar dat is een beetje de vragen die hoor ik hierbij ook zeggen van is dat dan genoeg hebben we daarmee het probleem opgelost en ik denk dat we met elkaar helder moeten zijn dat bij het maken van plannen voor de toekomst van het bedrijf. Het belang van de leefomgeving en de gezondheid van omwonenden wordt moet worden meegenomen. Tata denkt na over de toekomst denkt na over C O twee reductie. Marcel twee reductie. Alleen is niet genoeg van C O twee reductie. Alleen is de mooi is de luchtkwaliteit in de omgeving nog niet verbeterd en in mijn gesprek met de bewoners. Daar hebben we gezamenlijk geconstateerd. Je kunt die investeringen voor verduurzaming van dat bedrijf maar één keer uitgeven en van elke euro die je uitgeeft. Wil je weten op de als ik een uitgever op de ene manier of op de andere manier. Welk effect heb ik daar dan mee op de leefomgeving naast de C O twee uitstoot.

[1:33:05] Dus ik vind ik vind het belangrijk dat er een studie. Daarna wordt gedaan en er is al een plan van FNV groen staal. Hierin wordt versneld overgeschakeld op een andere manier van staal maken zonder kolen. Dat zou de impact op de leefomgeving sneller afnemen dan in de optie met het opslaan van C O twee FNV en Tata steel doen hebben samen met een onafhankelijke derde partij opdracht gegeven om een haalbaarheidsstudie uit te voeren. Die moet deze zomer worden afgerond. Maar ik ben op dit moment samen met de provincie noord-holland in gesprek met FNV en het RIVM om in aanvulling op deze studie. De effecten voor de leefomgeving en de gezondheid van het plan groen taal in beeld te brengen dat deze ook kunnen worden betrokken bij de afweging van uiteindelijke investeringen in de toekomst.

[1:33:49] Daarnaast is het natuurlijk van belang dat op korte termijn de bestaande milieuregels worden gehandhaafd. De hield zit hier bovenop monitort tevens een spoedige uitvoering van de aanbevelingen van de randstedelijke Rekenkamer vanuit het rijk en dat doen we met behulp van de provincie noord-holland dringen we er ook op aan in Europa dat de normerende Europese documenten voor vergunningverlening sterker moeten worden. Dan kunnen we ook kijken hoe we vervolgens de vergunningen voor Tata verder kunnen aanscherpen en ik vind dat de maatregelen door Tata gewoon tot merkbare positieve effecten moeten leiden voor de omwonenden en de leefomgeving van schone lucht is ongelooflijk belangrijk en ik blijf erover in nauw contact met ook de provincie noord-holland en datum. Maar ik vind het in ieder geval dat van dat plan groen staal niet alleen de C O twee effecten, maar ook de levensduur leefomgeving effect in kaart moeten worden gebracht. En daartoe heb ik dus het initiatief genomen om dat in kaart gaan brengen.

[1:34:41] Dankuwel. Heeft u nog meer antwoorden? Met betrekking tot.

[1:34:43] Ik heb er nog een paar. Ja inderdaad. Hoeveel ongeveer vier, vijf. Ja zoiets ja ja. Van s.

[1:34:49] We daar even op.

[1:34:51] Wat zijn de korte-termijnmaatregelen vroeg mevrouw potje League naar de rood met plus heeft een aantal korte termijn maatregelen, maar daarnaast is het ook kijken we of er mogelijkheden zijn voor het aanscherpen van vergunningen op basis van de bestaande regelgeving en de ILT. Dus mijn inspectie voor de leefomgeving en transport heeft hierin een belangrijke adviesrol ter ondersteuning van het bevoegd gezag. Want dat is natuurlijk de provincie noord-holland en de ILT monitort ook de opvolging van de aanbevelingen van de randstedelijke Rekenkamer.

[1:35:20] Even kijken.

[1:35:21] Deze heb ik gehad.

[1:35:27] Even kijken. Daad heeft zelf ook onlangs het veel filter geplaatst op de Sint de fabriek. Wat een aanzienlijke reductie geeft dus dat is in ieder geval goed dat dat gelukt is.

[1:35:41] Kijk. Deze heb ik denk ik

[1:35:43] wat.

[1:35:45] En deze ik ook al gehad in de inleiding.

[1:35:47] Daarboven naar de vraag, mevrouw van es. Als eerste.

[1:35:51] Dank u. Voorzitter, ik las dat deze stadshuis vindt dat er goed naar de mensen omgeving zou moeten worden geluisterd.

[1:36:00] Nou vind ik luisteren op zich altijd goed. Alleen daarna actie en stappen ondernemen is natuurlijk zo meldt vervolg. Wat ik ook naar luisteren. Een belangrijker vind de bewoners door rondom Tata steel zeggen Tata steel moet gewoon ook een kleiner bedrijf worden.

[1:36:16] Je kunt dit bedrijf de reusachtig hype van dit bedrijf de het achterstallig onderhoud fabrieks onderdelen die al die zeer verouderd zijn. Kun je niet op deze manier gaan verduurzamen. Maar daar moet een deel van deze deze fabriek dicht en daarna ook gewoon kleiner worden. Ik ben benieuwd wat de visie van de staatssecretaris stap is.

[1:36:35] De staatssecretaris.

[1:36:37] Voorzitter, kleiner maken van bedrijf is voor mij geen doel op zich kleiner maken van de overlast is het doel.

[1:36:43] En als het bedrijf zonder uitstoot kan werken. Heb ik geen geen probleem met een groot bedrijf. Maar het kleiner maken van effect op de leefomgeving. Dat moeten we met elkaar zien te realiseren.

[1:36:52] Van s.

[1:36:55] Voorzitter, het is bekend dat een groot deel van dit bedrijf fabrieken heeft die niet meer aan de vergunning verlening voldoen, maar wij, zoals nog steeds ontheffing verlenen om werkzaamheden uit te voeren. Volgens mij is cokesfabriek twee een van de grote voorbeelden waarvan we weten dat in zelfs in heel veel andere landen deze uberhaupt niet meer op deze manier zou mogen mogen werken. In Italië staat er een staalfabriek die is gewoon verminderd in de productie van staal. Om die gezondheid van bewoners voorop te stellen.

[1:37:28] Ik zou willen vragen alsnog om de hier serieus naar te kijken want volgens mij is dit bedrijf alleen mogelijk om te verduurzamen op het moment dat je echt een deel van deze fabriek zou moeten gaan sluiten omdat er een deel echt stout is. Ik ben wel benieuwd hoe hij aankijkt tegen de huidige fabriek. Hoe die eruitziet. Hoe achterstallig die is en hoeverre we daar ook consequenties aan moeten.

[1:37:52] De gaan trekken. Staatssecretaris.

[1:37:55] Dat is het is denk ik. De vraag waar kun je als overheid opsturen.

[1:38:00] En wat is dan vervolgens aan het bedrijf. Wij kunnen als overheid sturen op het handhaven van de vergunningen

[1:38:06] op het scherpstellen van de vergunningen. En als dan blijkt dat een bepaald fabrieks onderdeel daar aan niet meer kan voldoen. Dan heeft casa de keuze of fors daarin investeren of dat deel afstoten, maar wij moeten sturen op het effect wat we willen hebben en op welke manier Tata dat effect dan realiseert. Dat is aan het bedrijf.

[1:38:26] Maar daar moeten wij wel scherp op zijn. En nogmaals, daarom kijken we ook naar het aanscherpen van de huidige vergunningen en moeten ervoor zorgen dat Tata de vergunningen die er zijn ook naleeft en de ILT heeft ook al twee keer twee keer naar de rechter gestapt heeft twee keer gewonnen. Ook omdat bepaalde vergunningen niet werden nageleefd zal zetten. We lopen kiezen we ook de de juridische weg

[1:38:49] daardoor in staat uiteindelijk gedwongen om toch bijvoorbeeld zo'n filter te plaatsen. Dus het gaat volgens mij gaat het een beetje om de aanvliegroute die je als overheid kunt kiezen. De omvang van het bedrijf kan een een resultante zijn van die aanvliegroute, maar onze aanvliegroute is handhaven van de milieuvergunningen. Want dat is onze rol.

[1:39:09] Ik kijk rond mevrouw moet selecteren.

[1:39:12] Dank u. Voorzitter, ik wil graag even terugkomen op twee vragen die ik heb gesteld en die volgens mij niet zijn beantwoord en ik niet voldoende heb geluisterd. Dan hoor ik het heel graag.

[1:39:22] Maar de vraag ging over de inventarisatie van de zeer zorgwekkende stoffen

[1:39:26] zojuist werd de provincie ook genoemd en

[1:39:30] die geef ook aan dat veel van de stoffen die door Tata steel worden uitgestoten uberhaupt

[1:39:36] nog geen normen hebben, kan de staatsecretaris na de inventarisatie van stoffen die de welzijn aangeven of dit nog gaat gebeuren en de tweede vraag die ik daarover had was dus over de cumulatieve normen die er ook nog niet zijn. Ook daartoe roept de provincie op op dit moment wordt nog afzonderlijk gekeken naar alle stoffen en we willen juist de combinatie effecten in kaart brengen. Om te zien.

[1:39:56] Hoe erg het eigenlijk echt is,

[1:39:58] Onder andere rondom Tata als casus, maar dit geldt natuurlijk ook voor andere software.

[1:40:02] De toffe staatssecretaris

[1:40:04] promoot likt uw microfoons.

[1:40:08] Er wordt hier wreekt zich een klein beetje dat ik merk dat we in dit debat nogal ver van de oorspronkelijk vastgestelde agenda afdwalen, her en der, maar ik snap heel goed dat de actualiteit van de van de presentaties door de Rekenkamer in belangrijke mate de vragen heeft heeft beïnvloed die de kamer heeft in dit debat. Maar ik heb niet zomaar het het antwoord op voor ietwat inventarisatie zet het s op dit moment specifiek apparaat want ik neem natuurlijk altijd ook de ambtenaren mee naar zo'n debat die horen bij de brieven die op de agenda staan en dat is ook een deel een beetje van onze onze werkwijze. Ik zal wel kijken, zegt een vrouw moet je liked of ik eventueel in tweede termijn hier nog iets over kan zeggen maar dat is misschien waarom die vraag net even tussendoor is geslipt in de voorbereiding van de beantwoording. In eerste termijn over cumulatieve normen kan ik wel het volgende zeggen de cumulatie van effecten. Daar weten we met elkaar nog heel weinig van. En ik heb eerder in een debat leefomgeving ook inderdaad in in discussie met mevrouw kreeg het er nog van groenlinks. Die heeft daar ook aandacht voor gevraagd. En toen heb ik gezegd ik vind het ik vind het wel een reële vraag.

[1:41:16] Want of die stoffen gezamenlijk of één plus één, drie is of een plus een misschien een is omdat ze defecten misschien voor een deel opheffen. Dat weten we eigenlijk helemaal niet. En misschien is één plus één, vijf weten we ook niet. En eigenlijk wil je die kennis hebben om uiteindelijk ook je je vergunningverlening normering verder te kunnen verbeteren.

[1:41:38] U kunt zich voorstellen dat met tienduizend stoffen. Als je die in tienduizend faculteit combinaties met elkaar wil gaan bekijken dat je dat dat dat heel lastig is. Daarom hebben we gezegd laten we de andere kant is is, maar laten we wel gaan proberen ervaring hiermee op te doen heb ik aangegeven dat ik in de situatie rondom Dordrecht een pilot wil gaan proberen uit te werken, want ook de kennisinstellingen vinden het nog best heel ingewikkeld om te kijken hoe zou dat op een goede manier handen en voeten kunnen geven en ik zal zorgen dat we voor een volgende oude leefomgeving of Commissie de wat leefomgeving dat we even kijken of er iets van een update kunnen geven van waar we staan met de uitwerking van die pilot nogmaals is heel complex. We zijn echt een pionieren daar. Maar ik vond het wel een reële vraag en dan moet je maar een keer beginnen met de kennisontwikkeling op dat vlak.

[1:42:28] Voldoende,

[1:42:29] vervolgens betogen vervolg betoog.

[1:42:35] Dank u wel, voorzitter dan de het e k terrein. Dat is een de aanpak is een langlopend traject sprake van een behoorlijke bodemverontreiniging. Al in de negentiende eeuw was daar industrie gevestigd

[1:42:47] en hoewel er op dit moment geen risico's zijn voor de omgeving is maatschappelijk ongewenst om zes hectare terrein op een bruikbare locatie zo te laten liggen voor toekomstige generaties. Daarom investeren we hier ook in. We hoopten eerst alle verontreiniging weg te kunnen halen, zodat er geen actieve nazorg meer nodig was. Maar dat bleek helaas niet mogelijk te zijn.

[1:43:06] Vandaar is de tijd genomen voor zorgvuldige heroverweging waarbij verschillende varianten zijn langsgekomen.

[1:43:12] De omgeving en de andere betrokken overheden provincie zuidholland gemeente krimpen aan den ijssel zijn hierbij intensief betrokken en op het bestuurlijk overleg van vijftien april jongstleden is een principebesluit genomen. Wat nu verder wordt uitgewerkt

[1:43:25] en het uitgangspunt is en blijft dat zoveel mogelijk verontreiniging weggenomen wordt tegen aanvaardbare risico's en kosten honderd procent schoon. Dat is precies misschien zo'n punt waar we het net over hadden. De sanering moet veilig en verantwoord kunnen worden uitgevoerd. Hiermee wordt ook recht gedaan aan de oproep om de van de omgeving zoveel mogelijk te saneren. Maar wat is zoveel mogelijk. Dat is dan precies waar de discussie over gaat.

[1:43:47] De uitwerking wordt in een nieuw saneringsplan vastgelegd. De wet bodembescherming is van toepassing en het bevoegd gezag is de provincie zuidholland gedelegeerd aan de milieudienst Rijnmond.

[1:43:56] Het nieuwe saneringsplan zal ter visie worden voorgelegd en dan is er mogelijkheid tot bezwaar en beroep. Dan weet je ook even waar we in de procedure staan.

[1:44:05] Even kijken dan vroeg zal League de is er nog de mogelijkheid om variant vier uit te voeren

[1:44:11] vanwege de veiligheid en de uitvoerings risico's is gekozen om niet alle verontreinigingen te verwijderen, maar de uitvoering van variant drie kan waarschijnlijk volgens de regels plaatsvinden zonder opnieuw te hoeven aanbesteden. De huidige aannemer is speciaal gekozen met input van de omwonenden vanwege de uitvoering en de speciale ontheffing stemt.

[1:44:32] De verontreiniging is ook een onderdeel van de vraag waarom niet niet niet observeren. De vereniging, de verontreiniging is op een zodanige diepte dat het de uitvoering van omschrijving, werkzaamheden, risico en technisch erg lastig uitvoerbaar is.

[1:44:45] Dat is dus een van de redenen waarom er wordt maximaal voorkomen van risico's voor volksgezondheid, ecologie en verspreiding gekozen is voor variant drie

[1:44:58] kijken

[1:44:59] dan was er ook de vraag over de de Avi slakken die die die mogelijkheid die bestaat. Volgens de WWW na sanering kan het grootste deel gebouwd worden bebouwd worden. Als industrieterrein bij de sanering worden wel de slakken verontreinigd met olie verontreinigde verwijderd. Dus ze gaan dat gaat niet allemaal terug.

[1:45:18] Dan was er een vraag van Verhagen over de pvda in de Westerschelde. De Commissie. Op negen juni heeft de heer stoffer hier tijdens het commissiedebat water naar gevraagd.

[1:45:30] Dit is aangehouden nadat de minister heeft toegezegd om hier schriftelijk op terug te komen. Dus ik zou willen vragen om daar dan ook goed naar te kijken

[1:45:38] dan vroeg mijn vrouw is League of vooruitlopend op een Europees verbod een nationaal verbod konden instellen voor pfas.

[1:45:45] Nee, dat kan niet. Het is via Europese wetgeving geregeld. Daar moeten we werken aan Europese restrictie, die bovendien veel doeltreffender is voor een open markt en bovendien bij vast komt ook via de lucht en via de Westerschelde natuurlijk gewoon ons land binnen. Dus ja wat wat hier zouden kunnen doen is gewoon zo beperkt als je het hebt over de Europese restricties zo veel effectiever. Een bedrijven kunnen zich nu al voorbereiden op de komende restricties en opzoek gaan naar alternatieven.

[1:46:11] De passie van van pfas,

[1:46:13] het inkoopbeleid. Ook deze vraag is in een schriftelijke ronde gesteld en daar zal die ook in in worden meegenomen.

[1:46:20] Dat geldt ook voor de gecombineerde blootstelling aan vast na de EFSA opinie. Dus daarin is de combinatie specifiek van pfas onder de EFSA opinie zal ook worden meegenomen, maar daarnaast gaf ik u net al het het antwoord op de de combinatie vraagstuk in bredere zin

[1:46:40] dan is er nog de vraag over cosmetica. Dat ligt bij de minister van volksgezondheid, welzijn en sport die erop terug zou komen. De NVWA ziet erop toe. Dat is helemaal ooit. In het begin was één keer in deze Commissie geweest maar dat had hij eigenlijk niet moeten zijn. Was niet mijn verantwoordelijkheid. Maar die van de NVWA en daarmee ook van

[1:46:58] van de minister van VWS.

[1:47:02] Mevrouw Hage had nog een vraag over tegen G. Sinds de probleem met TGV aan het licht zijn gekomen, hebben zij stappen gezet om product te verbeteren, maar meer in zijn algemeenheid onderzoek ik onder meer welke verbeteringen mogelijk zijn in het qua niveau stelsel waarbinnen de productie van tegen G is gereguleerd en ook toezicht op kwaliteit. Na al die punten die ik eigenlijk in de inleiding aangaf. Daarnaast breidt die capaciteit van de ILT tot twintig, drieëntwintig en niveau uit met tien ft om ook hier toezicht te versterken.

[1:47:32] Dat was dat broekje.

[1:47:35] U heeft daar een vraag over van mevrouw.

[1:47:39] Dank u. Voorzitter, Dank staatssecretaris. Ik heb nog wel een vraag over de de Europese ontwikkelingen kunnen we daar dan wel regelmatig over op de hoogte worden gehouden. Want tweeduizendvijfentwintig is best wel een eind ver weg

[1:47:54] en ik weet even niet zo goed. Wat een handig tijdsblokken zou zijn. Dus kijk ook even een collega en griffie ook aan. Maar dat we nauwgezet volgen wat daar gebeurt en waar mogelijk naar je goed nadere acties kunnen ondernemen, want het duurt lang.

[1:48:07] Dank u.

[1:48:09] Veel tijd. Dat ben ik met u eens. Dit is eigenlijk een onderwerp wat we meestal bespreken in de context van de brieven over vast omdat gaat over vast restrictie voorstel en laat ik toezeggen dat had ik denk ik ook al gedaan maar dan hebben we dat nog een keer verfrist dat ik uw kamer regelmatig over de voortgang van dat van dat traject informeer. Ik heb net een videoboodschap opgenomen voor het feit dat we nu echt van start kunnen gaan dat er heel veel voorwerk is gericht en het heel binnenkort misschien stelsel vandaag of anders binnenkort misschien maandag officieel de officiële procedure start. Dus wat dat betreft maken we echt goede voortgang. Samen met al die andere landen die dit samen met ons indienen en ook met grote ondersteuning van de Europese Commissie. Wat ik ongelooflijk belangrijk is voor de na de verdere vertaling weer in het Europese regelgeving kader. Dus het loopt allemaal goed. Er is nog veel werk te doen. Er is ook al heel veel werk gedaan en ik zal uw kamer regelmatig via de PVV voortgangsbrief

[1:49:02] de op de hoogte houden.

[1:49:03] Dankuwel.

[1:49:06] Dan zijn er nog een aantal vragen die even bij elkaar nemen in een blokje overig

[1:49:13] in plaats van drie aparte mapjes.

[1:49:17] Even kijken. Asbest in cosmeticaproducten. Hier zat inderdaad dat dit onderwerp. Ik begrijp de zorg als je die dingetjes weer in de winkel ziet liggen dan denk je hoe zit het dit onderwerp valt onder de verantwoordelijkheid voor de minister voor medische zorg

[1:49:30] de erg.

[1:49:31] Zij heeft u per brief van achttien maart een reactie gestuurd op de motie laat zien waar u aan refereerde en zij geeft hierin aan dat wanneer asbest wordt afgetrokken getroffen aangetroffen door de NVWA de verkoop hiervan direct wordt verboden. Maar dat is een punt dat u met haar nadeel kunt kunt kunt uitdiepen.

[1:49:48] Dan valt me vroeg mevrouw Hagenaar schadelijke UV filters in de zonnebrandcreme was toevallig gisteren op het op het strand voor de plastic flesjes in de strandtent waar we even koffie dronken van tevoren zag ik ook allemaal flesjes met zonnebrand staan. Waarschijnlijk waren die op het strand gevonden dus hartstikke goed dat die dan alsnog worden gebruikt. Maar ik vroeg me ook af of die allemaal Ocean Friendly waren dus wel terdege echt denk ik een vraagstukken om met elkaar naar te kijken in de schriftelijke ronde wordt wordt deze vraag ook ook meegenomen

[1:50:21] dan asbest via de groot vroeg naar asbest. Hoe staat het met de twee miljard opgave van het zakelijke fonds. Ik ben bezig met het oprichten van dat fonds waarmee bedrijven ook een lening kunnen krijgen voor het saneren van asbest dak.

[1:50:32] De twee miljard euro schatting van de totale kosten van de asbest. Sanering en het fonds voor leningen is een vangnet voor bedrijven die kosten niet zelf kunnen financieren of daar geen lening van de van de bank voor kunnen krijgen dat we eigenlijk voorkomen dat juist bedrijven die het al moeilijk hebben op dit vlak ook nog eens met een met een ons hierbij blijven zitten en ik zal u dit najaar daarover verder informeren via de reguliere voortgangsbrief.

[1:50:56] Hoe zaten met de deelname aan het asbest fonds. Nou geinteresseerden, provincies en gemeenten kunnen via de stichting volkshuisvesting Nederland deelnemen aan het fonds. Het wordt actief onder de aandacht gebracht van potentiële deelnemers door SBM. Het programmabureau versnellingsaanpak asbest daken sanering in bijvoorbeeld Lelystad en de provincie Drenthe kan inmiddels een lening worden aangevraagd.

[1:51:17] Ook Gelderland heeft besloten deel te nemen middels een koppeling met een Stimuleringsfonds energiemaatregelen en door de gemeente Bronkhorst en de gemeente Berkelland zijn inmiddels ook leningen verstrekt en SBM en het programmabureau blijven ook de komende tijd actief het fonds onder de aandacht brengen want we hebben het natuurlijk omdat we zagen dat daar behoefte aan is. Maar dan moeten mensen het wel weten dat ze er gebruik van kunnen maken dat zij die doelgroep zijn voor wie dat misschien interessant is. Dus daar werken we absoluut aan

[1:51:43] het weigeren van verzekeraars voor natuurlijk.

[1:51:46] Vervolgt. Ik heb toch twee vingers wil gestoken worden. Eerst door mevrouw Celik daarna door mevrouw Beckerman. En

[1:51:52] nee, dat de twee van budget.

[1:51:55] Dank u. Voorzitter, ik heb nog een vraag over pvda eigenlijk vraag die ik eerder heb gesteld en die dit keer weet ik het zeker niet eens beantwoord in het boekje P volgens en dat ging over de blootstelling aan zwangere en of het mogelijk is om te kijken of het eventueel in samenwerking met ministerie van volksgezondheid is om daar voorlichting over te geven, want we hebben het over plannen die jarenlang duren, maar dit is op zich iets wat misschien op korte termijn zou kunnen en maakt redelijk uitvoeren. Mensen die een kind krijgen of dat op korte termijn zou kunnen dus graag reactie daarop.

[1:52:26] De staatssecretaris.

[1:52:28] Voorzitter, omdat ze niet op de agenda stond. Dus waarschijnlijk ook zo'n vraag valt er dan misschien net tussendoor. Maar we hebben hem wel besproken. Dus ik weet het antwoord wel. Dit is iets wat valt onder minister van welzijn en sport. Maar ik snap de vraag en ik zeg mevrouw basiliek graag toe dat ik het punt bij haar onder de aandacht zal brengen, want zij zal nog reageren op een aantal van de van de vragen die gesteld zijn er misschien kan dat dan meteen mee worden genomen in de in de beantwoording zoals die aan uw kamer is toegezegd over de brede pvda brief. Want dat lijkt me dan de plek om verdere vragen met elkaar te bespreken en ik zal haar vragen of zij op dit punt kan reageren in die brief.

[1:53:02] Dankuwel, mevrouw Beckham.

[1:53:05] Ja. Voorzitter Dankuwel. Ik wilde nog wat doorvragen over asbest. Ik denk dat het goed is als we dan make-up even parkeren. Maar toch een keer ook de minister van medische zorg hierbij uitnodigen, want dit is natuurlijk wel ja in in in een debat met een medische zorg zullen we weer naar hier verwezen worden en dat is wel een lastige motie is ook in deze Commissie ingediend en voor ze maar even over dat asbest fonds waardeer de groot vragen over stelde mij niet aan toekwamen en minister of staatssecretaris had een een een opsomming van gemeenten provincies die deelnamen vind ik nog wel erg mager. Is er zicht op uitbreiding en Yahoo. Wat is dan het totale stand zou het moeten worden en hoeveel is er nou tot nu toe heb bijvoorbeeld ook aangevraagd.

[1:53:56] De staatssecretaris.

[1:53:59] Mevrouw Wigman zal zich vast kunnen voorstellen dat ik dit soort detail feite niet direct paraat heb. Ik zal even kijken of ik in de tweede termijn deze deze cijfers nog wat toelichting kan geven want die ken ik niet uit mijn hoofd blijft dat dit natuurlijk het systeem wat we nu hebben. Een ander systeem is dan het het wettelijk verbod. Wat wat eerst natuurlijk meteen landelijke zou hebben gegolden. Daar heeft uiteindelijk de eerste kamer niet voor gekozen om dat doorgang te laten vinden en dus hebben we nu een ander systeem, wat altijd minder land stikkend zal zijn als als zo'n vrijwillige systeem van deelname. Dus maar komende tweede termijn zal ik nog even iets meer cijfers geven beter mevrouw Beckerman weg moet. Maar ik kan ze helaas niet zo uit het zak trekken. Dus er was vast meegeluisterd door medewerkers.

[1:54:46] Ja. Alle begrip in het voorzitter, want het is mijn eigen schuld. En inderdaad met meerdere commissies die je moet doen. Voorzitter en maar ik ben wel heel erg benieuwd naar vond ook goed dat eerder grote aandacht aan besteden en ook als niet. In tweede termijn kan wellicht ook op een later moment want wij zijn ook wel wat verder nader erg benieuwd naar hoe dit nu gaat werken. Heb bijvoorbeeld die afspraken en levert dat ook handhavingsrichtlijn en handreikingen op zodat daar weer verder mee aan de slag gegaan kan worden. Welke rol blijft ook het ministerie daarbij spelen en ik kan me heel goed voorstellen dat dat niet voor. Nu is, maar het zijn wel zaken die wij zeer graag willen weten.

[1:55:31] Staatssecretarissen.

[1:55:32] Dat kan als volgt toezeggen in plaats van dat ik een paar cijfertjes gaan noemen in de tweede termijn dat we in de volgende voortgangsbrief. Die gaat waarschijnlijk naar het commissiedebat leefomgeving want daar bespreken we meestal over asbest. Volgens mij dat we zorgen dat we een update geven. Ik denk dat meteen ook voor een deel de vragenformulier een groter zou zijn geweest dat we even zorgen dat een update geven van hoe het loopt met de verschillende instrumenten. En dan heeft hij ook verschillende cijfers op schrift en kunt u daar ook in het vervolg meteen weer vragen over stellen. Dan hebben we een goede gezamenlijke voorbereiding daarvoor.

[1:56:03] Uitstekend vervolgt, laat O, de heer de groot alsnog gaat gang.

[1:56:08] Dank u wel, voorzitter van dan wil ik hem ook maar gelijk compleet maken als het over asbest gaat. Doe dat ook omdat collega's stoffen en Geus die vandaag niet aanwezig zijn, zijn met die motie in april ingediend over die versnellingsaanpak en blootstellingsonderzoek

[1:56:23] om ook sneller die problematiek van die alsmede asbestdaken te kunnen aanpakken. Twee vragen erover. En dan maar alvast voor de tweede termijn dan een is. Hoe staat het met het uitvoeren motie. Hoe gaat het ermee.

[1:56:35] Wat is de stand van zaken en twee is er ook een onafhankelijke partijen zoals TNO bij betrokken,

[1:56:42] zodat ik er de onafhankelijkheid van van van de uitkomst daarin gegarandeerd kan worden en niet alleen maar met de versnellers gesproken over wordt.

[1:56:50] Maar zoals ik al aangeeft machine de TNO.

[1:56:52] En dan maakt het hele pakket wat ik over het asbest wil weten vandaag hierin gebracht.

[1:56:57] De staatssecretaris.

[1:57:00] Voorzitter, ook de je de grote toezeggen dat we zullen zorgen dat we in de voortgangsbrief steeds even de laatste stand van zaken over de uitvoering van deze motie meenemen. Ik zal kijken wat ik voor de tweede termijn nu alvast kan kan meegeven daar met name op die specifieke vragen over die onafhankelijkheid van het onderzoek wellicht dat daar al concreet een antwoord op te geven is dan krijgt u meteen in tweede termijn had ook nog een vraag over signalen over het weigeren van verzekeraars. De verzekeraars moeten zelf de afweging maken en ik begrijp dat dekking in voorkomende gevallen wordt beperkt, maar ik heb daar geen volledig overzicht van. Ook dit zullen we in de voortgangsbrief nader meenemen.

[1:57:37] Dankuwel. Dan mag je nu echt doorgaan.

[1:57:39] Ik heb nog een aantal vragen over de buis leidingen. Hoe passen investeringen in buis leidingen in de transitie naar de klimaatdoelstellingen maken een transitie nodig van fossiele naar hernieuwbare energie en grondstoffen en investeringen in buis leidingen kunnen daarbij helpen en het helpt ook voor een deel, bijvoorbeeld in de problematiek die we hebben met het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor. Dat is ook een vraagstuk wat we met elkaar hebben waarbij omwonenden zich zorgen maken over een groei van grondstoffen die via het spoor vervoerd worden. Maar het spoor is dan wel weer een veilig wonen die tijd om de andere modaliteiten en zo zijn we steeds met elkaar denk ik. Opzoek naar de ontwikkelingen die nodig zijn voor de transitie naar een duurzame economie en tegelijkertijd ook het beperken van de effect op de leefomgeving ook daarin kunnen buis leidingen een belangrijke rol spelen. Mevrouw Classics, voordat zij de paar dingen die horen bij elkaar.

[1:58:33] Ja, ook excuses

[1:58:34] de plastic is een van de een van de toepassingen zullen een onderdeel blijven van onze economie. We zien wel natuurlijk een hele goede beweging nogmaals statiegeld discussie die we hebben afgerond. We zien de sub richtlijn zetten steeds meer in op het hergebruik van materialen. We zetten ook in op het voorkomen. Het hergebruik, het repareren, het verminderen dus al die aspecten maken deel uit van de totale aanpak. Desalniettemin blijft plastic ook een onderdeel van de transitie naar een circulaire economie en in die transitie zijn is dus ook nog steeds nodig om dit soort producten te produceren, dan is de vraag hoe transporteren de grondstoffen en ik heb net aangegeven waarom buis leiding een interessante onderdeel zijn van die mix

[1:59:23] naast al die andere punten waar we ook aan werken en dan was er nog een vraag van mevrouw van es over de autobrandstoffen.

[1:59:30] Dat vind ik vond ik ook wel blij dat ze die vraag stelde.

[1:59:34] Wilt u eerst een vraag stellen over

[1:59:37] de buis leidingen voor. Dus misschien handiger zien.

[1:59:40] Ik zie wat non-verbale communicatie vanaf mijn linkerzijde.

[1:59:43] Mevrouw Schouten gang non verbale communicatie werkt heel goed en ja, omdat het aan de sneeuw en weer een hele andere discussie en die buis leidingen blijf ik wel. Ik blijf het een problematisch punt vinden omdat we ook in een brief die we hebben gelezen van staatssecretaris. Er wordt verwezen naar het feit dat we dit vanuit een mobiliteitsfonds. Misschien zouden kunnen gaan financieren naar de particulier is daar absoluut geen voorstander van. En dat komt ook. Er ligt een buis leiding dus niet dat er geen buis leiding ligt en ik maak me ook zorgen om het feit dat in deze brief staat dat in het kader van een duurzame. Hij is ambities van Chemelot. De meer goederenstromen en meer gevaarlijke stoffen richting Chemelot zouden moeten gaan plaatsvinden. Dat begrijpt niet wat ons betreft

[2:00:26] en ik blijf ik ben wel benieuwd. Ik kan me niet voorstellen dat u voorstander van zou zou zijn van het aanleggen van buis leidingen door nature tweeduizend gebieden dat nu wel in de scenario's schetsen naar voren komt met minuten u visie daarop en ik heb eigenlijk nog niet het antwoord gehad op de vraag moeten we niet uberhaupt eerst eens kijken wat Chemelot nodig heeft om te verduurzamen voordat we uberhaupt wat willen we daar nou in plaats van dat we daar nu al buis leiding aardige die dieren die liggen er niet van per jaar. Dus het is een immense investering voor een hele lange periode en X. Ik zoek ik mis die lange termijnvisie.

[2:01:04] Staatssecretaris.

[2:01:05] Ik denk dat juist de de afweging over buis leidingen zouden moeten komen dat dat er een is de juist gemaakt moet worden vanuit de lange termijnvisie. Want je legt ze niet voor een jaar aan. Daarvoor is het ook een veel te omvangrijk groot project. Natuurlijk moeten steeds bij alle infrastructuurprojecten die wij doen of het nou de aanleg van een van de spoorlijn of het de aanleg van buis leidingen van een fietspad moet je steeds heel goed kijken naar wat zijn de effecten op de omgeving en zullen ook ook voor zo'n infrastructureel project gewoon netjes moeten voldoen aan alle wettelijke eisen die daarvoor gelden. Dus dat in antwoord op dat aspect van de vragen van van mevrouw van s.

[2:01:44] We zitten in een transitie naar een duurzame economie. Daarin weten we dat we ook energie nodig zullen hebben. Een van de vormen van energie die waarin je bijvoorbeeld windenergie kunt opslaan is waterstof een van de vormen waarin je waterstof weer kunt transporteren is ammoniak ammoniak is een stof die je misschien liever niet in de mate waarin die benut kan worden voor voelt plastic productie. Als je als je heel veel extra ammoniak treinen zou moeten gaan laten rijden, dan betekent dat ook weer allerlei vraagstukken voor de omwonenden van zo'n zo'n spoor net

[2:02:18] dus ook hier. We hadden er straks een discussie over balans. Ook hier gaat het om dat we hier in Nederland in een klein land leven waar we heel veel met elkaar willen veel doelstelling met elkaar te verenigen hebben dat je dan ook de verschillende opties op een op een rijtje moet zetten om te zien waar kunnen we het alles overwegende dan toch het beste doen en dat wil niet zeggen dat er geen enkel nadeel kleeft aan maar dat is voor geen van de opties is dat het geval. Die afweging zal nog uitgebreid terugkomen. En dan kan deze ook kennis nemen aan hoe alle verschillende belangen. Daarbij zijn gewogen in in balans gebracht met elkaar en haar oordeel daarover vormen met te kort door de bocht. Om te zeggen dat kan dit effect hebben. Dus daarom moeten we het per definitie niet doen.

[2:02:57] Aanvullend,

[2:03:00] Ik blijf een antwoord zoeken naar wat deze staatssecretaris vindt van het feit dat we midden in een biodiversiteitscrisis zitten. We zitten midden in een stikstofcrisis, omdat we natuurlijk twee duizend gebieden onvoldoende beschermen.

[2:03:12] Er ligt een buis leiding. Het is niet dat een geen buis leiding ligt de is een huidige bestaande buis leiding is er uit zijn er scenario's geschetst waarin er gewoon nature tweeduizend gebieden worden doorkruist en een leiding aanliggen is niet niks. En dat zal ook consequenties hebben voor de natuur die daar aanwezig is. Ik ben nog wel toch echt wel benieuwd wat uw eigen visie is op het feit dat dit dat die scenario's. Daar liggen in Natura twee duizend gebieden.

[2:03:41] Een staatssecretaris.

[2:03:43] Voorzitter, mevrouw van s maakten we een klein beetje een karikatuur van want ik heb heel duidelijk gezegd dat voor elk project dat je aanlegt dat je altijd zult moeten voldoen aan de regelgeving die er is en er is in Nederland

[2:03:56] veel te lang niet serieus omgegaan met bijvoorbeeld stikstof uitstoten. Daardoor is onze natuur een hele slechte situatie terecht gekomen. Daardoor ligt nu door het hele land vrijwel alle bouwprojecten die maar enige mate stikstof uitstoten betekenen stil en dat is dus ook nodig want die natuur moet gewoon kunnen herstellen. Dus voor elk project. Wat wordt overwogen zal ook die natuurtoets ongelooflijk serieus genomen moeten worden en dat is ook mijn visie hierop.

[2:04:26] Lijkt me voldoende

[2:04:28] graag. De laatste stukje.

[2:04:30] Dank u wel, voorzitter, en er zit overigens ook in de in de procedures ook altijd netjes verankerd. De normale procedures die wij hanteren bij infrastructuur.

[2:04:42] Dan is de vraag nog over autobrandstoffen. De ILT heeft een aantal rapporten uitgebracht, een tijdje geleden met u gesproken over het rapport waaruit bleek dat veel van de auto's die Nederland exporteert dat die of onveilig of milieuonvriendelijk zijn zeg maar even kort door de bocht. Ik vond dat echt aanleiding om te kijken, kunnen we daar wat aan veranderen. Dat kun je nooit als exporterend land alleen want het gaat om het ontvangende land. Wat laten zij binnen. Maar zij kunnen het ook weer niet alleen. Dus het gaat hier echt om samenwerking de samenwerking gezocht met de unit, met de Wereldbank, met de Ecowas landen en gezamenlijk. Op basis van dat rapport proberen we hier stappen te maken en ook dit van de ik was landen heeft bijvoorbeeld aangegeven. We gaan alleen nog maar vier auto's binnenlaten. Een belangrijke stap. Daarom heb ik in de Milieuraad gepleit dat wij er dan aan onze kant weer voor zorgen dat auto's die geëxploiteerd worden ook een certificaat krijgen of ze ook nog fit voor export zijn. Daarbij hoort natuurlijk ook dat die auto's schonere brandstoffen nodig hebben om ook echt schoon te kunnen rijden. Want als je daar echt troep ingooit. Dan heb je alsnog binnen de kortste keren verstopt. De katalysator en nog geen milieuwinst. Dus ik ben nu ook in gesprek met dezelfde partijen om te kijken of hoe ook aan die brandstoffen kant wat wat kunnen verbeteren, niet alleen als Nederland ik kaart dat ook actief aan in Europees verband en een kaart dat ook actief aan bij

[2:06:12] bij de de grote brandstof producerende partijen hebben gisteren met Shell gesproken en die hebben ook gezegd dat ze bereid zijn om hier serieus naar te kijken. Dus de komende maanden gaan we verder met elkaar bekijken welke stappen hier te nemen zijn ook dit is niet iets wat van vandaag op morgen is opgelost, maar wel iets waar we gezamenlijk stappen kunnen nemen en dat zullen we met de ontvangende landen ook nadrukkelijk moeten doen. We mogen ook aan de brandstof producerende bedrijven vragen om hun verantwoordelijkheid te nemen.

[2:06:37] Vrouw. Van s.

[2:06:39] Dank u. Voorzitter,

[2:06:41] in alle eerlijkheid. Ik vind het heel lastig om te zeggen we gaan serieuze stappen nemen dan denk ik.

[2:06:47] En maar we gaan nu zijn nu gewoon kankerverwekkende stoffen naar Afrika aan het exploiteren en dan dan gaan we samen met deze miljarden business kijken of er serieuze stappen kunnen nemen. Ik vind dat gewoon voor nu echt onvoldoende. Als we zien. Ik bedoel als ik hoor oké we gaan richting een. We gaan richting een verbod. Het mag gewoon niet meer

[2:07:08] dan dan dat die kant wil ik op. Ik ik vind gewoon serieuze stappen. Ook als je gewoon de ILT en hun eigen onderzoek leest dan denk ik. Ik vind dit echt onvoldoende. Dus ik ben wel erg benieuwd of dan wat komt er dan uit wat welke kant gaan we op want alleen aanspreken bedrijf aanspreken op hun verantwoordelijkheid. Ja volgens mij is dat precies het niet willen. Want wat het begin van dit debat. Nou eigenlijk zo'n mooie pleidooi terugkwam. Dan gaan we niet meer doen. Dat zie ik dus hier nog wel gebeuren. Dus dat wil ik echt dat dat ja ik zie negen schutters ik rond mijn pleidooi af. Maar dit dit zie ik dus tot nu toe nog niet goed gaan.

[2:07:46] Staatssecretarissen.

[2:07:48] Voorzitter, kijk, het feit dat wij vanuit Nederland iets graag anders willen betekent niet dat we alles vanuit Nederland.

[2:07:54] Kunnen.

[2:07:55] De organiseren. Dit is echt iets waarvoor ook de importerende landen gewoon een enorme belangrijke rol hebben als zij de deur wagenwijd openzetten in de regelgeving die in hun land geldt voor onveilige vrachtwagen verontreinigen, voertuigen voor vuile brandstof. Dan kunnen wij vanuit Nederland niet verbieden dat zij dat in hun land importeren.

[2:08:16] Dat kan niet en ik hoop ook dat mevrouw van es. Dat erkent dat zij niet vanuit de tweede kamer in Nederland. De wetgeving in Afrikaanse landen kan bepalen.

[2:08:24] Dat kun je alleen maar doen op basis van een dialoog en zij zeggen weer terecht. Wij hebben ook de samenwerking nodig met de landen waar die bedrijven dan zitten met de landen waar waarvandaan die auto's geëxploiteerd worden

[2:08:35] en die samenwerking zoeken dus op want dit werkt alleen als we aan alle twee de kanten stap zetten en daarom werk ik dus heb ik dit in Europa aangekaart, want er is ook Nederland exporteert één procent van de auto's.

[2:08:48] Landen als Duitsland zijn bijvoorbeeld hele belangrijke exporterende landen die landen heb ik ook aangesproken op die verantwoordelijkheid en zijn ook bereid om samen met ons te kijken naar hoe we bijvoorbeeld naar zo'n fit voor export certificaat. Dat kan al een belangrijke stap zijn en zo kunnen wij dingen doen, moeten de landen in Afrika zelf dingen doen en dat geldt ook voor de aanscherping van de wettelijke eisen voor de brandstof die er in die landen gebruikt mag worden en zo is dat nodig. En daarnaast kunnen we ook voor de versnelling die bedrijf erop aanspreken met ook voor een deel gewoon wetgeving wettelijke bepalingen maken, maar het is niet zo dat je vanuit Nederland kunt verbieden wat die landen importeren en daar moeten we ook realistisch zijn, maar we moeten proberen met elkaar stappen te maken en dat doe ik ook echt.

[2:09:31] Kort aanvullend van de is uw zesde interruptie.

[2:09:34] Ja ik kort aanvullend. We kunnen uiteraard wel in Nederland. Het gaat om acht Nederlandse bedrijven die dit exporteren. Dus we kunnen echt wel degelijk in Nederland gaan eisen gaan stellen aan deze zaken. Dus ik vind het wel. Ik ben ik vind het net iets te makkelijk om richting Afrikaanse landen wie die te wijzen met het feit dat zij ietsjes moeten oplossen. Als wij hier als Nederland en als Nederlandse regering zouden kunnen aangeven dat we deze export überhaupt niet willen en dat zijn Nederlandse bedrijven die deze export op dit moment

[2:10:06] doen.

[2:10:07] De staatssecretaris.

[2:10:08] Voorzitter, maar door aan te geven dat wij het niet willen dat het onwenselijk is. Dat doen we de ILT onderzoekt zelfs of dit in lijn is met het voorzorgs met met de zorgplicht en dus onze wettelijke instrumenten die onderzoekt ook of het in lijn met de zorgplicht zette mij in

[2:10:25] wat ik tegen mevrouw van es alleen zeggen is.

[2:10:28] We moeten niet net doen alsof wij dat alleen kunnen en omdat we dat niet alleen kunnen zoek ik nadrukkelijk de samenwerking met de andere partijen, want we kunnen dit alleen gezamenlijk aanpakken en ik hoop ook dat mevrouw van es dat inziet. Dat mag zijn. Natuur verwachten dat wij de instrumenten die we hier in Nederland hebben inzetten. Dat doen we ook de ILT doet dat ook. Maar er zijn ook dingen die die niet direct in onze wettelijke macht liggen maar die we wel kunnen proberen te versterken door juist heel nadrukkelijk die samenwerking te zoeken in Europa en met andere landen en dan kunnen we ook een verschil maken. Dat moeten we met elkaar proberen.

[2:11:00] Dankuwel. Als u uw beantwoording afrondt. Dan kijken we daarna nog een keer rond.

[2:11:07] Ik had in principe de beantwoording voor de eerste termijn gedaan. Voorzitter, ik heb hier alvast iets voor de tweede termijn, maar kan het zo meteen een keer meenemen.

[2:11:14] Zeker. Dan kijk ik naar de

[2:11:16] Kamerleden voor een tweede termijn

[2:11:20] is daar behoefte aan geen behoefte wel behoefte dan beginnen we aan deze kant bij Verhagen en volgens mij kunnen dan snel door die tweede termijn nemen Verhagen.

[2:11:28] Voorzitter, hoe u hoe meer we leren over milieu en effect op onze gezondheid, hoe belangrijker voorschriften, wetten en regels zijn om onze gezondheid, de borgen, handhaving en toezicht op bedrijven die milieudelicten plegen, kan nog beter voor gelijk speelveld. Om de schade tegen te gaan aan onze leefomgeving en onze gezondheid.

[2:11:46] D zesenzestig is het eens dat we niet van incident naar incident moeten gaan en dat wettelijke kaders daar dus voor nodig zijn. Maar dan moet lokaal het systeem versterkt worden

[2:11:55] aan de ene kant aanscherping van wetgeving, handhaafbare regels, maar ook echt uitvoerbare regels voor de lagere overheden. Dank voor de toezegging dat dat wel. Volgens deze wetgeving gemaakt wordt er ook een uitvoering toets gedaan wordt.

[2:12:08] Maar hoe we omgaan met veelplegers. De inspectierapport openbaar maken of over de bodem kaart zoals in België en de grond maffia. Daar heb ik nog steeds niks over gehoord en ik wil dan ook graag een twee minuten debat hierover aanvragen, zodat we als Commissie hier verder over in debat kunnen gaan.

[2:12:24] Dankuwel voor bordje jullie niet. Wel.

[2:12:27] Terwijl we toch bezig zijn. Voorzitter, in ieder geval om dankjewel te zeggen ook aan de staatssecretaris voor de beantwoording van de vragen

[2:12:33] en fijn dat er ook een tweeminutendebat is aangevraagd, want dit onderwerp is zeker ontzettend belangrijk en goed. Ik maak me nog wel een beetje zorgen als het gaat om die handhaving en normering en ik snap dat het een groot en ingewikkeld vraagstuk is, maar ik hoop echt dat we daar concreet stappen in kunnen blijven zetten en mijn goed. Ik kijk ernaar uit om dat samen te doen.

[2:12:52] Dankuwel, mevrouw van es.

[2:12:55] Voorzitter, hartelijk Dank voor de beantwoord. Ik heb nog een vraag over die ook over die stelsel reflectie noem ik het even gaat waar we in het begin over hebben gehad over die ommezwaai die nodig is

[2:13:06] en die twee rapporten die we hebben liggen die vragen ook gewoon om meer regie ook landelijke regie van vanuit de vanuit de landelijke overheid. Dus ik ben wel benieuwd hoe u dan het licht. De omgevingswet ziet gezien dat eigenlijk een bezuiniging en een decentralisatie met zich meebrengt die wat ons betreft zeer slechte consequenties gaat hebben voor de twee rapporten die juist aangeven dat we aan de andere kant op moeten dan nu omgeving. Z.

[2:13:35] Dank u wel. De heer de groot.

[2:13:39] Gaat gang.

[2:13:40] Nou, ik wil wel graag even van de gelegenheid gebruik maken om de staat zich erg bedanken voor de antwoorden uit mijn antwoord op asbest dus heel fijn. Ik heb me eigenlijk maar in de vervolg vragen gesteld ze er altijd bij laten voorstellen.

[2:13:49] Hartstikke goed. Ik neem aan dat een staatssecretaris direct kan beantwoorden.

[2:13:53] Dank u wel. Voorzitter, voorzitter, in antwoord op vragen over TGV heb ik een een antwoord gegeven in de beantwoording. Dus ik dacht dat hij erin zat. België een grondman. De die vraag niet beantwoord. Er zijn nu in het context van van pfas in ieder geval bezig om de hotspots in kaart te brengen. Dat geeft ons in ieder geval daar in beeld van en verder hebben natuurlijk eerder met, maar ook is een beetje een ander dossier bodem zijn ook andere mensen hebben we met de gemeente een aanpak voor de historische verontreinigde locaties dus ook die zij in beeld. Dus ik denk dat we dat aardig ook in beeld hebben. Maar laat ik anders aangeven dat wij in de volgende brief bodem aan de kamer zullen aangeven in voortgangsbrief bodem zullen aangeven hoe wij de verschillende verontreinigingen in Nederland in de bodem in kaart hebben, dan is dat ook gemakkelijk terug vindbaar voor ons allemaal op het punt van de veelplegers.

[2:14:56] Er vindt overleg plaats met justitie en veiligheid voor het vergroten van de effectief, effectiviteit en handhaving. Dus daar ga ik niet alleen over zelfde geld voor voor boetebedragen. Dat soort dingen worden we allemaal wordt allemaal naar gekeken. Ook in de context van de voorbereiding van voorstellen ter opvolging van de de rapporten. Dus dat komt dan in het najaar terug. Dan had een vrouw moet je League de had mevrouw van es nog een vraag. De ommezwaai meer landelijke regie. Ja dat zeggen de rapport inderdaad ook en volgens mij heb ik ook aangegeven dat ik ook inderdaad de aanknopingspunten zien omdat ook de versterken en de omgevingswet staat ook helemaal niet in de weg aan het versterken van VEH stelsel en daarnaast heeft omgevingswet natuurlijk ook het instrument van de instructie regels en via instructie regels kun je zelfs op norm norm niveau ook de kaders aangeven. Dat doet de omgevingswet. Ook geeft de bandbreedte aan waarbinnen er de afweging te maken is. Dus waar staat niet in de weg aan de versterking van het van het CDA stelsel, zoals geschetst. Een de aanbevelingen van de van de Rekenkamer.

[2:16:00] Dan was er nog de vraag over de van Famous liked toch nog uit de eerste termijn de zet Z s inventarisatie. Wanneer is afgerond. Nou dat is een doorgaande verplichting. Inmiddels zijn er al resultaten binnen dit najaar zal ik eerst bevindingen aan de kamer melden en het is niet altijd nodig om daar een norm voor af te leiden omdat voor zzpers en minimaliseert die plicht geldt. Dus je moet altijd naar beneden en norm zou zeggen nou als je dit hebt gedaan dan is goed genoeg voor zes s is dat niet zo. Je moet altijd verder naar beneden. Elke vijf jaar moet je laten zien wat je eraan doet. Dus dat en aanstelling aanzien van die vraag en dan was er nog de VVD de uitvoering van de motie is door verscheurd

[2:16:44] die vraagt om een vervolg te geven aan het onderzoek heb ik het programmabureau voor het versnellingsaanpak asbest daken sanering gevraagd het overleg te organiseren met betrokken partijen om snel te komen tot een aanpak. Ik wil duidelijk krijgen op welke wijze en in welke mate innovatieve werkmethoden kunnen leiden tot een verlaging van de kosten. Het programmabureau pakt dat vervolg op en ik kom naar in de voortgangsbrief op terug en je ziet nog niet de vraag naar of dat ook een onafhankelijk onderzoek was want dat was eigenlijk de kern van de vraag van wanneer de groot

[2:17:15] dat ik niet.

[2:17:18] We zullen het nog even netjes bevestigen in de in de brief. Maar ik krijg de indicatie dat er een een onafhankelijk bureau op zit. Dus wij laten we zorgen dat we dat nog even netjes ook formeel met uw kamer communiceren in de volgende voortgangsbrief, zoals net al was afgesproken.

[2:17:33] Toch maar even voor de zekerheid en voor de verduidelijking. Mijn vraag ging er inderdaad over of een bureau zoals TNO erbij betrokken is, zodat je uiteindelijk ook een de categorisering naar beneden kunt, zodat er hogere versnelling gehaald kan worden bij de aanpak.

[2:17:48] Staatssecretaris.

[2:17:49] Die oproep is is duidelijk gehoord hebben, zullen wij in de brieven even op terug komen. Hoe dat georganiseerd is.

[2:17:54] U heeft nog een vraag van mevrouw Hage,

[2:17:57] Twee punten eigenlijk met betrekking tot de bodem is. Het is dus gewoon toegestaan om gezonde grond af te graven en vervangen met een lagere klasse en dat dat is eigenlijk meer mijn opmerking hoe we daar toch mee omgaan. Want dat geeft bij gemeenten erg veel problemen en in navolging van wat mevrouw van es vraagt in omgevingswet wordt natuurlijk wel de bevoegdheid van het bevoegd gezag met betrekking tot bodem naar gemeente verplaatst en daarbij is natuurlijk nog wel zeer de vraag dat als het huidige stelsel al dit soort milieudelicten aan het aan het licht brengt. Zoals de Rekenkamer concludeert, is dit wel de vraag hoe we daar dan mee omgaan in de toekomst.

[2:18:36] De staatssecretaris.

[2:18:38] Nou bodem is al heel lang geleden gedecentraliseerd kan ik uit eigen ervaring vertellen want dat betekent ook dat er niet zo heel veel capaciteit op het op het departement per sé was op dit op dit dossier in belangrijke mate naar de provincies en het wordt door gedecentraliseerd van de provincie naar de gemeenten daarbij

[2:19:02] nogmaals, het staat er niet aan in de weg dat wij het hele stelsel van h in de versterking daarvan ook rekening houden met deze beweging en ik heb ook al aangegeven dat dat ik vind dat je misschien moet nadenken over welke verschillende opties heb je eigenlijk om tegen elkaar af te wegen in de versterking van het stelsel waar het gaat om verschillende bestuurslagen en de rol die de bestuurslagen daar in de toekomst in hebben. Juist om dit soort problemen te voorkomen. Dus. Maar het is misschien goed dat het aandachtspunt wat mevrouw Haagsche schetst als je kijkt naar dat die bodem. Dat dat nou juist een van die grote categorieën is waarin die maatschappelijke schade wordt opgelopen. Dat blijkt dus uit inventarisatie van de ILT dat we zien dat die decentralisatie richting de gemeente en voor een deel is er was dat al beleid voor een deel gaat dat dus vanuit de provincies over dat we kijken hoe we dat kunnen betrekken in de herinrichting of de versterking. Daar heb ik meer over de versterking. Het robuuster maken van het vvaa stelsel als aandachtspunt.

[2:20:01] En dan op het punt van de gezonde grond verschillende klassen. Ja dat is echt een bodem stelsel vraagstuk. Daar zitten ook hele duidelijke regels aan bij, zoals bijvoorbeeld hebben we ook echt heel gehanteerd. Je mag het niet vuiler maken dan het al is dat ook een belangrijk beginsel in het bodembeleid. Dus. Maar voordat we een bodem beleidsdiscussie hier nog gaan voeren aan het einde van de tweede termijn. In een externe veiligheidsdebat zou ik liever toch daar de zorgvuldigheid van ondersteuning bij willen betrekken. Dus daar vinden we vast nog alle gelegenheid voor.

[2:20:30] Lijkt mij goed. Dan was dit de tweede termijn van de staatssecretaris. Dan is er een aantal brieven en toegezegd. De eerste in september ontvangen de kamer een kabinetsreactie op de rapporten met betrekking tot toezicht en handhaving van milieucriminaliteit. De acties die in gang zijn gezet en een reactie op het nawoord van de algemene Rekenkamer.

[2:20:47] Vrouw van s. Ik hoop wel dat die brief komt voor het debat dat we gaan voeren die al begin september is volgens mij dus

[2:20:54] dat moet anders dan is een brief komt een brief na een debat.

[2:20:57] Dat betekent niet voor negen september binnen moeten ruim negen september.

[2:21:01] Kan dat.

[2:21:04] Hoe eerder we een voortgangsbrief sturen hoe minder gedetailleerd we kunnen zijn. De kamer kan altijd een voortgangsbrief krijgen op elk moment maar die die waarschuwing wil ik wel geven want volgens mij loopt een aantal onderzoeken nog tot september en volgens mij is het is het debat waar mevrouw van es aan refereert de Tata debat wat verplaatst was. Nou laten we zeggen kijk u kunt altijd een brief vragen wanneer u dat wilt en dan zal ik u zoveel mogelijk informeren op dat moment. Maar als we het hebben over keuzes die gemaakt moeten worden door een door een nieuw kabinet. Dan is dus de vraag of het kabinet formatie zich laten sturen door de datum van het Kamerdebat. Dus ik geef u alle informatie die op dat moment kunnen geven. Maar ik kan niet garanderen op voorhand dat dat alles is wat u graag zou willen hebben gehad op die datum die waarschuwing moet ik wel maken.

[2:21:54] Dit is waar u het mee moet doen.

[2:21:57] Ter verduidelijking voor de zekerheid. Er is een apart debat over de twee rapporten van en Commissie van Aartsen en het algemeen rekenkamerrapport apart aangevraagd en dat we dat debat vindplaats begin negen september.

[2:22:09] In september is al zeven september.

[2:22:11] Ik begrijp gezien. We hebben volgens mij met elkaar net geconcludeerd dat er een hele ommezwaai aan zit te komen. Dus alle alle punten die ook kunnen worden doorgegeven en benoemd in een brief. Voorafgaand aan het debat over deze twee rapporten zou ik wel wenselijk vinden, want anders dan anders zou het zonder zijn

[2:22:31] wat ik heb aangegeven dat het aan een nieuw kabinet is om uiteindelijk zo'n zo'n ommezwaai als daarover gaat om dat met de kamer te communiceren. Want daar moet ook een missionair kabinet verantwoordelijkheid voor dragen. Maar dat zou misschien ook iets kunnen betekenen. Want ik snap ook wel dat het zinvol is om zo een debat te hebben als je ook een brief hebt zou misschien ook kunnen betekenen dat u nog eens kijkt naar wat is dan de goede datum voor dat debat, zodat de tijdslijn van in ieder geval waarop de brief kan worden aangeboden er mogelijk een nieuw kabinet missionair is waarmee je dan ook met een missionaire bewindspersoon over keuzes kunt spreken of negen september de juiste datum voor is. Maar goed. De kamer gaat zelf over haar over haar planning. Ik zal altijd alle informatie die wij op dat moment beschikbaar kunnen maken. Graag met u delen. Maar als u keuzes moeten door een volgend kabinet gemaakt worden. Dat lijkt me ook heel reëel. Ik kan alleen voorbereiden in demissionaire status. Dat ben ik volop aan het doen. Maar voor de keuzes is het wachten op een nieuwe missionaire bewindspersoon.

[2:23:25] En voor die afweging is er wellicht de procedurevergadering die volgende week nog wilt u dat met de procedurevergadering kijken of dat effectiever op elkaar afgestemd kan worden. Mevrouw van es zo ja, dan moeten we dat heeft bij de griffie aangeven.

[2:23:37] Wat mij betreft. Ik hoor dan gewoon liever in de brief als deze deze demissionair staatssecretaris aangeeft dat ze dan voorbereiden is dan zie ik gewoon graag in die brief. Welke voorbereidingen dat specifiek zijn en hoe het voorbereid wordt, want ik vind het echt zonde om deze twee rapporten te laten wachten op wanneer er uberhaupt een nieuw kabinet gevormd gaat worden. Gezien de de de de oproepen in deze rapporten zo dringend zijn. Dus ik vind ik zonder dus ik voor mij niet. Ik heb liever gewoon een brief van deze demissionaire staatssecretaris hoe ver ze gewoon eerst met alle voorbereidingen die getroffen moeten worden om deze rapporten serieus

[2:24:09] de te kunnen pakken.

[2:24:10] De oproep is duidelijk de staatssecretaris aangegeven wat ze kan leveren. Dus dan krijgen we eind augustus begin september een brief met de laatste stand van zaken waar u

[2:24:23] informatie over kan geven. De geld.

[2:24:25] Voor u dient uw suggestie om door te glijden naar als een signalen. De griffiers denkt heel erg goed dat we vonden alleen de PVV nog even kijken van wanneer kunnen we dan verwachten. Kijk wat heel praktisch gezien vanuit VVD niet erg om zo'n debat. Twee weken later voetbalster als de te voeren als de informatie twee of drie weken later. Dat maakt het verschil niet. Een half uur. Later maakt wel een groot verschil.

[2:24:49] Laat ik verzoek van.

[2:24:51] De we gaan hier de procedure gaat niet over. Het was mijn suggestie aan de aan de aan de griffie en kijken of daar iets vind ik wil eigenlijk geen gedoe veroorzaken. Juist de door mijzelf aan het eind van de vergadering, maar het lijkt me wel verstandig om in de procedurevergadering, aldus maar bij de rondvraag even naar te kijken omdat dit debat van oktober naar september was gezet.

[2:25:08] Speciaal alleen toen was de informatie dat de brief wellicht misschien iets later komt nog niet bekend. Dus het lijkt me verstandig om erover te spreken, maar dat is aan u als leden van de Commissie twee het volgend commissiedebat leefomgeving op negen september voor het volgend commissiedebat leefomgeving negen stemmen ontvang de kamer een update over het onderzoek naar de cumulatieve normen bij de pilot in Dordrecht.

[2:25:29] Drie. De staatssecretaris zal de kamer regelmatig

[2:25:32] van de vast voortgangsbrief en informeren over de voortgang van het Europese vaste restrictie voorstel. U heeft zelf waarschijnlijk door wat is vierde kamer wordt in het najaar geïnformeerd over het zakelijk

[2:25:45] fonds waarmee de bedrijven een lening voor de sanering van het asbest dak kunnen krijgen

[2:25:51] en in deze voortgangsbrief zal ook worden ingegaan op de laatste stand van zaken van de uitvoering van een motie stoffer Geurts.

[2:25:59] Daarnaast zal een update worden gegeven over de inzet van verschillende instrumenten voor de aanpak van asbest. Sanering

[2:26:05] in een volgende voortgangsbrief bodem zal de staatssecretaris aangeven hoe op dit moment in Nederland de verschillende verontreinigingen in de bodem inzichtelijk zijn en dat was voor.

[2:26:14] Verhagen!

[2:26:15] Dan is er nog een een toezegging namens een andere minister. Als ik het goed.

[2:26:19] Jack.

[2:26:20] De minister van VWS zal in een brief terug komen over de suggestie van het dit likes, over een publiekscampagne over de gevaren van bhv. En hier hadden wij even een verschil van mening gaat het nou over gevaren voor zwangere vrouwen of voor producten voor baby's.

[2:26:36] Mooi.

[2:26:38] Het lukt hem.

[2:26:41] We hebben alle twee gelijk. Nee nee, we hebben alletwee gelijk. Dus daar komen we uit.

[2:26:45] Vastgoed en ik kan geen toezegging doen namens een andere collega. Ik heb gezegd ik zal doorgeleiding zal haar verzoeken om maar even een formaliteit kan ik dat ik namens haar niet toezeggen. De stad brengt nog maar eventjes.

[2:26:57] De Rekenkamer heeft helemaal gelijk in.

[2:27:00] Ik ga ik ga het wel heel warm

[2:27:01] doorgeleid.

[2:27:03] Is beter naar kou doorgeleiden voor. Dan is het heeft het lid Hagen heeft een twee minuten debat aangevraagd.

[2:27:10] Dan moet ik altijd vragen. Wilt u dat nog voor het reces plaats laten vinden of en.

[2:27:14] Neem morgen.

[2:27:17] Dat kan. Dit is helemaal niet gek om te doen ik.

[2:27:22] Natuurlijk.

[2:27:24] Het is gebruik dat wij de laatste donderdag. Het is gebruik dat wij de laatste vijf Pardon, mevrouw van is. Het is gebruikt bij de laatste donderdag nog heel wat tweeminutendebatten afwerken. Maar als het niet nodig is. Dan kan het ook na het reces plaatsvinden. Als u het nodig vindt voortgezet dan doen we dat en dan zitten wij inderdaad af en toe tot vier, vijf uur s nachts hier om te stemmen.

[2:27:44] Wat wilt u

[2:27:46] laat u het maar doen? Dan gaat hij op de lijst geven zal te zoeken aan de give plenair.

[2:27:50] Dan wil ik u allen danken voor inbreng in eerst een tweede termijn de staatssecretaris voor de beantwoording die u gegeven heeft de griffie en de boden en de notulisten voor het leveren van straks. Het verslag van deze vergadering Dank voor het kijken en tot een volgende keer.