Disclaimer: deze transcriptie is geautomatiseerd omgezet vanuit audio en dus geen officieel verslag. Om de transcripties verder te verbeteren wordt constant gewerkt aan optimalisatie van de techniek en het intrainen van namen, afkortingen en termen. Suggesties hiervoor kunnen worden gemaild naar info@1848.nl.

Gewasbeschermingsmiddelen

[0:00:00] Voor de minister is het vandaag de tweede keer dat we elkaar zien

[0:00:04] kijken of het net zo genoeglijk wordt als vanmorgen

[0:00:10] mevrouw beckerman geeft iets commentaar. Maar de voorzitter hoorde dat niet helemaal jammer genoeg.

[0:00:17] Lab,

[0:00:20] Verhuizing zijn activiteiten achter ons software u dat kon horen.

[0:00:26] Ik denk altijd hier in dit pand het woord aan

[0:00:30] de heren tjeerd. De groot en spreekt namens d zesenzestig fractie.

[0:00:35] Voorzitter, bij het allereerste debat van de minister met deze kamer spuiten van van gewassen

[0:00:43] graslanden buiten geintegreerd was bescherming te gaan verbieden. De kamer had ook met een rapport

[0:00:51] aangetoond dus iets anders dan waar deze discussie over gaat

[0:00:57] wassen en graslanden te maken met geïntegreerde gewasbescherming.

[0:01:01] Als je googled zie je heel veel alternatieven die je kunt volgen.

[0:01:07] Dus als een

[0:01:08] tweede is

[0:01:10] op welke manier gaat de minister als van crops iets te maken heeft met de toepassing met de toelating van glyfosaat als herbiciden.

[0:01:21] Want ja, dat er een keer een onkruid je in zo'n grasland staat. Dat zal wel.

[0:01:26] Zijn.

[0:01:27] De richtlijn duurzaam gebruik pesticiden vereist onder artikel elf, lid twee, dat het gebruik van bestrijdingsmiddelen volledig stopt in drinkwater, beschermingsgebieden

[0:01:36] en de minister heeft op grond van artikel tachtig wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden bestrijders gemaakte mogelijkheden om een gebiedsverbod. Het coalitieakkoord is eigenlijk ook wel heel duidelijk daarover namelijk dat de kaderrichtlijn water en de toelating van gewasbeschermingsmiddelen die stellen verschillende vereisten. De liggen en water is strenger en de minister gaat daarover verder in gesprek met betrokkenen. Het zijn concrete actiepunten en de minister gaat dan in gesprek met de betrokkenen.

[0:02:03] Maar wat d zesenzestig betreft zit de betrokkenen aan deze tafel. Dus wanneer komt de minister met voorstellen en ik wijs u er ook op dat kpmg over deze betrokkenen over de governance van

[0:02:16] concludeerde dat het lastig is om boven hun eigen belang uit te stijgen om het gezamenlijke doel dichterbij te brengen, stelde zijn

[0:02:24] en ze zeiden er wordt niet genoeg gestuurd door lhv

[0:02:28] dus opnieuw de kamer te bespreken en niet eerst met de betrokkenen

[0:02:34] dan biologie en niet van de chemie en daarvoor is de toelating van groene alternatieven cruciaal.

[0:02:42] Hoe gaat de minister om met de motie die samen met collega's boswijk over hierover is ingediend.

[0:02:53] Dat is eigenlijk mijn bijdrage. Voorzitter, ik heb een beetje ingekort. Dan heb ik misschien mogelijk uw toestemming voor een extra interruptie. Straks. Dank u.

[0:03:03] De voorzitter,

[0:03:04] De boeren, tuinders, telers en burgers in nederland

[0:03:08] een boer uit weert twitterde gisteren het volgende.

[0:03:11] Er stond net iemand heel boos te zwaaien. Naast het perceel of ik nog wel lekker was al de vijfde keer dit jaar dat je hier aan het spuiten bent

[0:03:20] de beste man uitgelegd. Nul keer gif gespoten

[0:03:24] maar drie keer vloeibare kunstmest. Één keer bloei en en één keer bodem bacteriën

[0:03:30] en dat ik dit ook nog eens plaats specifiek toe. Dus daar alleen waar het nodig is met behulp van een gps systeem en satellietbeelden

[0:03:38] de beste, maar dit is waar boeren telers tuinders dagelijks mee te maken hebben

[0:03:43] omdat er vanuit partij de burgers worden zo overvoerd met ongenuanceerde verhalen over het hoe en waarom van gewas misschien een spuit machine zien.

[0:03:52] De boeren leggen het steeds keurig uit. Maar ik vind het bizar

[0:03:56] vandaag het commissiedebat over gewasbescherming en ook nu wordt er continu over gif spuiten gesproken. Ben nog maar de tweede spreker. Maar let op mijn woorden

[0:04:06] gesproken zonder enige nuances. Vorige week hebben we het hier ook al over gehad en dan zien we

[0:04:11] dat het soms meer over de emotie gaat dan over de feiten cijfers van het centraal bureau voor de statistiek laten zien dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen eraf gejat afgelopen jaren fors is afgenomen.

[0:04:22] Boeren werken al jaren aan het verminderen van gebruik of het gebruik realiseert dat we niet zonder kunnen als we dagelijks gezond duurzaam en altijd beschikbaar voedsel op tafel gewas ziek wordt of ter besparing ter bestrijding van een plaag het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen niet bij alsof de boer en tuinen een geldboom in een tuin hebben

[0:04:41] als boeren en tuinders hun gewassen niet meer kunnen beschermen of schadelijke ziektes en schimmels niet meer kunnen bestrijden. Krijgen we uiteindelijk misoogsten en is er straks simpelweg te weinig betaalbaar voedsel of nog erger. Er verdwijnen complete gewassen

[0:04:54] ons oerhollandse spuitje bijvoorbeeld gedreigd uit nederland te verdwijnen

[0:04:59] producten waar we als nederland trots op zouden moeten zijn die eigenlijk een beschermde status zouden moeten hebben. Echter de spaanse telers luiden de noodklok. Ze doen al zes jaar op eigen initiatief praktijkonderzoek waarbij ze goede inzichten opdoen en resultaten komen. Maar het onderzoek kan de realiteit niet meer bijhouden.

[0:05:16] Het is toch ronduit.

[0:05:17] Wij consumeren wat we niet mogen produceren. Dat is wat er gaat gebeuren en ons milieu schiet er helemaal niks mee. Op nul komma nul.

[0:05:25] Ik hoor graag van de minister of hij met deze spruitjes telers in gesprek wil gaan en een onderzoek wil gebruiken om te leren hoe we met behoud van dit prachtige gewas en natuurlijk ook voor nodig is, dan moeten we ook zorgen dat de financiële middelen beschikbaar zijn om die onderzoeken te doen.

[0:05:39] Om de uitvoering van het programma te intensiveren, zou er per dertig per jaar dertig miljoen op de begroting vrijgemaakt moeten worden van europa, soms juist uitzonderingen gemaakt voor middelen, waardoor er zelfs op eu niveau geen gelijk speelveld is. Het paard achter de wagen gespannen noemen ze dat de minister

[0:05:57] er meer geld nodig is als de ambitie verhoogd moeten worden en ziet hij mogelijkheden om middelen eventueel met behulp van de kamer vrij te maken op de begroting. En wat gaat zijn inzet zijn op korte termijn meer groene middelen toegelaten sessie toepassingen te kunnen meenemen in de risico beoordeling van aanvragen.

[0:06:13] Interruptie, mijn verandert.

[0:06:14] Betoog,

[0:06:16] Oprichten voor de lokale productie. Om de hier enorme bedrijven die wereldwijd voor tweederde van de wereld omzet van pesticiden verantwoordelijk zijn, ziet mevrouw van der plas daar ook een bedrijf.

[0:06:32] Want die bedrijven. Dat zeg ik. Die hebben dus ook de mensen en de middelen om dat is gewoon dat is dat is een feit. Ja. En misschien mensen denken van want sinds novi spruitjes te zeuren. Maar spruitjes staat voor mij wel symbool voor echt een oer-hollands gewas wat die gaan het gewoon uit andere landen halen. Dus ik hou liever de kennis dan gewoon in huis en laten we daar ook gewoon mee samenwerken en die telers doen ook veel praktijkonderzoek en dat is ook waar ik om vragen mijn tekst om dat te ondersteunen en om daar de ruimte voor te geven.

[0:07:04] Veranderlijke man.

[0:07:05] Voorzitter van die lokale productie en ook zoveel mogelijk lokaal voedsel eten dan ook altijd geweest ook groot voorstander van van spruitjes. Maar misschien inderdaad ook van andere een paar jaar doet ook heel veel andere dingen bijvoorbeeld die precisie landbouw die kijken heel erg mis zijn heel industrieel complex is die ook heel erg veel belang hebben en ook veel geld steken in love maar onderzoek doen wat ik niet verkeerd vind en niet juist heel veel last van dat die status quo in op zoek gaan naar alternatieven. Juist omdat die lokale productie en zo minder van dit soort middelen gebruiken,

[0:07:45] Kijk, zoals ik in mijn tekst zal de met middelen. Dat is nu nou eenmaal gewoon. Dat is nou eenmaal nodig en zou het ook misschien liefst nog doen met biologische middelen. Maar de effectiviteit daarvan moet wel bewezen zijn. Want als dat niet effectief is.

[0:08:02] Dan heb je er ook weinig aan en kost de hele tijd hier proberen alles maar aan banden te leggen en alles maar te verbieden. Dan komt die ruimte de nooit want dan moeten ze op zoek gaan naar een ander middel. En wat dan niet verboden is. Maar wat misschien nogmaals de mensen blijven wel eten en zeker richting de eiwittransitie was ook lang met heel veel deel vragen de in. Dus probeer overal een beetje antwoord op te geven. Plantaardige eiwitten gewassen.

[0:08:29] De nodig,

[0:08:30] Mevrouw met petje voor verder gaan. Luister even naar de voorzitter dan.

[0:08:35] Sluit geven.

[0:08:36] Altijd goed om voorzitter van heg en twee weken geleden is die hele heg opgegeten? Bleef er niks van aan van over. Er was één grote

[0:08:45] kale heg.

[0:08:47] Maar vanochtend stond ik er weer voor en motten. En met de vleermuizen die van de te leven of de vogels die van de rupsen leven.

[0:08:55] Natuurlijk is het beter om niet giftige stoffen te gebruiken, maar nog steeds maken we alles dood. Dat kunnen we niet verkopen en dat heeft gevolgen voor de natuur

[0:09:04] de beschermde en de onbeschermde natuur. Hoe draagt deze nieuwste groep stoffen vraag ik aan de minister. Hoe draagt hij bij aan de instandhoudings verplichting voor onze natuur waar ik niet goed mee ga

[0:09:18] en bij het water debat gisteren in d zesenzestig begon er ook al over ging het over de waterkwaliteit. De kaderrichtlijn water die bij lange na niet halen. En ook hier zijn pesticiden. Een van de grote boosdoeners. Het goedkeuren of afkeuren van stoffen is onvoldoende om te voorkomen dat ze ons water vervuilen, de natuur en ons drinkwater aantasten. We moeten dus minder spuiten

[0:09:41] als de bestrijdingsmiddelen het water zitten, dan moeten we er minder van gebruiken. Het kan niet anders.

[0:09:48] En dan de totale hoeveelheid landbouwgif. Daar is het woord voor mij is het onbestaanbaar dat we helemaal niet weten hoe we hoeveel we van welke stof in in de handel brengen en gebruiken

[0:09:58] en hoeveel ton. Maar hoeveel ton geeft de landbouwsector over nederland waar spuit? Het weten we echt niet. Hoe kunnen we de belasting van ons water uberhaupt reguliere als we maar sporadisch monitoren en helemaal niet bijhouden. Hoeveel wordt gebruikt en ik wil de minister hier dat die is snel met een systeem komt om de verkoop bij te houden. Na meer dan naar bedrijf en dan te vergelijken met een fijnmazig monitoringsysteem van het water

[0:10:27] en minder gebruik van landbouwgif kan natuurlijk ook de geïntegreerde gewasbescherming. Dus een systeem dat ibm heet gaat over preventie, monitoring, biologische bestrijding en pas in het allerlaatste stadium chemische bestrijdingsmiddelen, maar in de praktijk wordt nog steeds vaak als eerste naar de gifspuit ge grepen. Hoe gaan we dit omdraaien? Vraag ik aan de minister

[0:10:49] een beproefd middel om het gebruik van een stof terug te dringen is beprijzing. We doen dat met sigaret en we doen het met alcohol. Waarom doen we dat niet met landbouwgif? Dat maakt het gebruik minder aantrekkelijk en minder vanzelfsprekend en het stimuleert de biologische alternatief en ik wil vragen of de minister, dat wil onderzoeken

[0:11:06] dan over de integratie van ons beleid met de europese doelstellingen voor de landbouw de vormt een vork strategie eist minimaal vijftig procent reductie van het gifgebruik. In tweeduizend dertig wordt dat nu ook ons doel en hoeveel vermindering is er nodig om aan de kaderrichtlijn water te voldoen. Ik neem aan dat dat is terug gerekend. Gaan we dat vastleggen in wetgeving met tussendoelen of gaan we rustig afwachten tot we het niet gehaald hebben, zoals bij stikstof en dan tot slot. Voorzitter, een ernstige zaak en ik ben daar echt heel erg boos over is al twee jaar geleden een motie aangenomen van de van d zesenzestig om te stoppen met spuiten van grasland met glyfosaat en het is ik ga er zo op in omdat ik het tekenend vind voor de manier waarop er hier in detail douche de het dossier weinig vooruitgang geboekt wordt. De kamer neemt de motie aan en de minister weigert om een uit te voeren en hij geeft daarvoor argumenten die volgens groenlinks niet steekhoudend zijn en de vraag die ik wil stellen aan de minister. Ik vind het fijn dat de staatssecretarissen er ook bij is. Want vorige week spraken wij over het verbod op het gebruik van glyfosaat op verhardingen. Dat kan geregeld worden. Wij vragen als kamer een verbod op het gebruik van gaat wel een uitzondering kan maken voor verhardingen en niet veel grasland en ik ben echt heel boos over want de kamer is hier de baas en de minister dient gewoon te doen wat de kamer zegt.

[0:12:28] Interviews met ook de parallel legde met de tabaks industrie en ik was wel benieuwd want dat is ook een heel debat erbij bij roken bij gokken bij drank. Waar leg je nou de verantwoordelijkheid bij de gebruiker of de verslaafde of bij zo'n machtige industrie ook in je aanpak. Wat is effectief en bij de sp kiezen we juist ook voor de verantwoordelijkheid van de industrie en veel minder van de gebruiken en ik was wel erg benieuwd. Een beetje in lijn met vraag die ik ook aan mevrouw van der plas stelde. Wat wil mevrouw bromet via de voorzitter doen om juist die machtige industrie aan te pakken of kijken we alleen maar naar de uiteindelijke gebruiker die niet altijd eventueel alternatieven heeft.

[0:13:15] We blijven nog even oefenen samen. Mevrouw.

[0:13:19] Voorzitter, groenlinks vindt dat de consument die bij de kassa komt dat hij moet afrekenen wat de daadwerkelijke prijs van een product is en daar kan de consument niet alleen doen dan moeten wij als politiek regelen en waar je nu heel vaak hoort over de biologische landbouw waar geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt worden. Dat is te duur voor iedereen. Dat kunnen een heleboel mensen niet betalen.

[0:13:40] En waarom is dat te duur omdat die bespoten producten goedkoper zijn op het moment dat je een belasting invoert voor bestrijdingsmiddelen. Dan wordt het veel aantrekkelijker om biologische producten te kopen, kunnen biologische boeren ook eerder overschakelen naar biologische teelten, omdat de consument er om vraagt en wordt de werkelijke prijs afgerekend bij de kassa wordt de totale prijs van het voedsel. Want dat zal misschien de volgende vraag van mevrouw beckerman zijn daarmee hoger. Ik denk het wel maar de kosten worden op dit moment voor voor bijvoorbeeld voor de waterkwaliteit niet afgerekend bij de kassa, maar via de belastingheffing heffing in de algemene middelen en dat moeten wij als burgers ook betalen dus inkomenspolitiek gaat niet allemaal over het bord. Daar kunnen wij samen in optrekken. Wij willen net als de sp de hogere inkomens zwaarder belasten en de en de zwakkere in de samenleving ondersteunen en het en en dat willen we op deze manier doen. Dus het is een hele klus.

[0:14:40] Zie je geen vervolgvraag van mevrouw beckman. Dan is de interruptie van de bisschop.

[0:14:46] Voorzitter, ik geniet elke keer weer van de kruistocht van links tegen glyfosaat. En ik ga glyfosaat niet verdedigen. Ik constateer alleen dat zitten gb. De effecten daarvan opnieuw heeft beoordeeld kritisch tegen het licht gehouden en dat heeft gerelativeerd, zal ik maar even zeggen. Efsa idem dito.

[0:15:07] Dus dan valt het me wel op dat dat partijen die zeggen zich op wetenschappelijke gegevens te willen baseren. Desondanks toch die gegevens negeren op het moment dat die uitkomsten niet aanstaan.

[0:15:21] Mama.

[0:15:22] Dan kun je toch moeilijk om een product als glyfosaat heen

[0:15:26] betekenen. Dus een pleidooi voor

[0:15:29] niet meer toepassen van glyfosaat

[0:15:32] toestaan betekent dat dan ook dat en groenbemester en van gewassen dat die geschrapt moeten worden.

[0:15:38] Wat voor abonnement.

[0:15:41] Voorzitter, allereerst over die wetenschappelijke alles wat we doen op wetenschap, maar het is ook zo dat de toelatings instanties niet kijken naar alles. Ze kijken niet naar cumulatieve effecten. Ze kijken niet naar de effecten op schimmels in de bodem of op andere mechanisme waar we als mensen nog heel weinig vanaf weten. Dat is heel belangrijk. De biodiversiteit. De basis van ons bestaan is met tachtig tot vijfentachtig procent afgelopen afgenomen en uit het recente onderzoek blijkt dat ook glyfosaat straten. Daar zijn we ook verantwoordelijk voor zijn voor de verantwoordelijk voor de hele schepping zeg ik tegen de je bisschop de mensheid altijd geleefd heeft zonder glyfosaat en we nu opeens niet meer zonder zouden kunnen heel veel mensen ergeren zich groen en geel aan die gele velden in het voorjaar afgelopen jaar tussen tweeduizend negentien en tweeduizend twintig is het glyfosaat gebruikt in nederland met twintig procent toegenomen.

[0:16:40] Twintig procent in één jaar.

[0:16:42] Dat is onacceptabel voor groenlinks en er ligt een aangenomen kamermotie en ik vind het helemaal niet leuk om op een gifstof jarenlang te hameren. Maar het illustreert wel hoe de materie is en hoe grote is van degenen die heel rijk worden van wezen.

[0:16:58] Bestrijdingsmiddelen,

[0:16:59] Maar ik constateer wel twee dingen in de eerste plaats.

[0:17:05] We baseren ons op wetenschappelijke gegevens die liggen ten grondslag aan die beoordeling.

[0:17:11] Maar dan worden er dingen erbij getrokken. Een beetje beetje scheef getrokken, waardoor het

[0:17:16] toch in het kraampje van groenlinks blijft passen om te pleiten voor het verbod van

[0:17:22] en in de tweede plaats constateer ik

[0:17:24] dat collega's met geen antwoord geven op de vraag betekent dus het pleidooi om glyfosaat te schrappen nooit meer toe te staan, betekent dat dan tevens om het integraal te benaderen en dat dat groen bemesten zijn vangen gewassen dat die dus ook moeten gaan verdwijnen. Want anders kun je het het proces niet goed beheersen.

[0:17:46] Voorzitter, ik ben best bereid om het gesprek aan te gaan over groenbemester overvallen gewassen over wat de beste manier is om landbouw te bedrijven in nederland zonder dat we die bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar niet met als uitgangspunt dat het het een dat het dat de en dat het de enige mogelijkheid is dat we niet zonder glyfosaat kunnen. Dat geloof ik gewoon niet. En ik voel me ook verantwoordelijk voor de kaderrichtlijn water. Ik heb ook gezien wat er met stikstof is gebeurd. Kijk daar heeft groenlinks zeker twintig jaar voor gewaarschuwd voor die enorme puinhoop waar we nu in zijn verzandt en ik waarschuw vandaag net als vorige week in de week daarvoor in de jaren daarvoor wat er gaat gebeuren als we de kaderrichtlijn water niet halen. We krijgen boetes uit brussel en de hele economie zal stilvallen.

[0:18:29] Dat laatste wil ik niet nog een keertje meemaken en dat is waarom ik hier zo op hamer. Het gaat ons helemaal niet alleen om glyfosaat. Het gaat ons over alle bestrijdingsmiddelen die in het water terechtkomen.

[0:18:41] Interruptie, van mevrouw van der plas,

[0:18:46] Ja. Dankuwel.

[0:18:47] Ik hoorde mevrouw bromet zeggen de biologische sector gebruikt ook geen chemische gewasbeschermingsmiddelen, maar de biologische sector gebruikt natuurlijk wel gewasbeschermingsmiddelen alleen niet van chemische oorsprong of van biologische oorsprong

[0:19:03] en het spuitje bijvoorbeeld kan de aart flow die zegt maar dat spuitje bedreigd op dit moment. Het is wel giftig bij het inslikken ervan. Je kan huisdieren thuis gaan krijgen. Je ogen kunnen geïrriteerd worden en het dood insect zijn het dood, namelijk de aard vla aard flow het de dood kevers het dood rupsen. Dus wil mevrouw bromet hand toe dat ook zeg maar de biologische sector of de hele landbouwsector eigenlijk dan gewoon helemaal niks meer gebruikt.

[0:19:37] Want geen verblijf schreef vliegen zwam is een is een plantaardig iets maar giftig asbest.

[0:19:44] Wat wat hoe wat wil mevrouw bro met dan precies.

[0:19:49] Voorzitter, allereerst wil ik net als het kabinet zegt te willen van chemische gewasbeschermingsmiddelen af. Dus die is dat is dat is een ik had het inderdaad over chemische bestrijdingsmiddelen en niet over de biologische. Maar ik vind ook dat we het moeten hebben over biologische middelen die teveel schade aanrichten en ik vind ook

[0:20:07] dat als stel de het spuitje worden wordt nu heel hoog over opgegeven en ik vind zelf helemaal niet lekker. Ik eet nooit spruitjes. Maar dat doet er niet toe.

[0:20:16] Als er voedsel is wat niet van willen we die plagen bestrijden om koste wat het kost wietteelt te beschermen of zeggen van de zijn andere gewassen beter bestand tegen plagen en dan gaan we die eten de uitgang in de biodiversiteit willen keren en daarvoor zijn.

[0:20:35] De reuze maatregelen nodig,

[0:20:37] vervolgvraag.

[0:20:40] Ja.

[0:20:43] Dan moeten we

[0:20:44] we hebben dan gewassen waar de constant onderhevig is aan plagen en dat is gewoon sinds de mensheid bestaat zijn er schimmels en insecten die schadelijk zijn voor andere planten en insecten. Het is toch een utopie. Om te denken dat we planten kunnen hebben, helpt de manier waarop we nu tillen. Dat soort planten kunnen hebben die nooit een plaag of ziekte hebben en dan moeten we dan moeten we gewassen gaan eten die dan nooit nooit worden bedreigd door een insect of een schimmel of een plantenziekten en de beluistert heel weinig voedsel voor mensen over. We hebben ook nog een soort van nutriënten behoeften. We moeten allerlei soorten vitamine mineralen, aminozuren. Weet ik veel wat allemaal hebben. Dan wordt het bordje van de nederlander wel heel erg schaars denk ik. Voorzitter,

[0:21:31] dus ja het is mij nog steeds niet duidelijk wat mevrouw met nou precies wil. Ik snap haar ideale motieven die begrijp ik heel goed.

[0:21:39] Maar wat wil mevrouw bromet. Nou gewoon concreet.

[0:21:44] Voorzitter, groenlinks wil dat een gezond bodemleven is weerbare planten zijn die die die die weinig bestrijdingsmiddelen nodig hebben en wij accepteren ook dat er soms misoogsten zijn dat dat kan gebeuren in enig jaar. Als ik kijk naar mijn eigen appelboom die ze ook slachtoffer geworden van die spiegel mond komt geen appel aan.

[0:22:07] Maar de peren doen het wel weer heel goed. Dus wat veel telers nu doen in in stroken teelt bijvoorbeeld. Dat is een manier om te zorgen dat plagenbestrijding minder kans krijgt en dat de risico's gespreid worden en tillen zonder risico. Dat is dat is inderdaad nooit zo geweest is altijd plaag geweest. Er is ook een niet illusie te denken dat wij dat nu kunnen verhelpen met chemische bestrijdingsmiddelen.

[0:22:35] Zie dat mevrouw van der plas nog een interruptie aan wil wijden schudden.

[0:22:39] Miljoenen mensen te voelen in nederland maar ook buiten nederland en de vergelijking met die aan mijn appelboom gaat ook wel eens mis. Dat is wel even wat anders dan dat je ik weet niet hoeveel europeanen te voeden hebt.

[0:22:55] Dus ja nou ja goed. Laat ik het daar even bij houden. Ik snap er nog weinig van wat er dan concreet gebeuren wil gebeuren. Ik heb dan wel een een concrete vraag aan mevrouw bromet gentechnologie of crispr-cas zou kunnen helpen aan het tillen of jaarlijks het maken van weerbare gerecht resistente gewassen. Hoe staat ze groenlinks.

[0:23:20] Voorzitter, eerst even reageren op die voedselzekerheid. Want dat noemt mevrouw van der plas vaker en dan wil ik ook daar tegenover stellen dat van voedseltekorten in europa op dit moment geen sprake is en ook geen dreiging, maar wel in andere delen van de wereld

[0:23:34] en dat al het voer dat we nu aan dieren geven dat dat niet aan mensen gegeven kan worden en dat dat stukje vlees. Wat wij hier opeten. Zes mensen in in afrika een bonus zou kunnen geven. Dus als we het hebben over. Ik wil heel graag een discussie voeren over honger in de wereld gaan we het hebben over de vee-industrie. En als het dan gaat over die andere vraag. Die ging ook weer over crispr-cas. Ja dat is nou ja, europa vind het niet goed. Dus we kunnen er lang en breed over spreken, maar van europa mag het niet. En binnen onze partij binnen groenlinks is dat echt een onderwerp van debat. Het is een heel moeilijk onderwerp voor ons. Want aan de ene kant maak je planten weerbaarder en heb je minder min technologie en wij hebben in de aanloop naar de europese verkiezingen ook interne debat gevoerd, want dat is dat zorgt ervoor dat er veel minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn en anderen zeggen je moet er niet aan beginnen want het is gen-tech. Wij zijn hier nog niet over uit. Dus dat kan ook soms in de politiek.

[0:24:35] U heeft nog een interruptie in deze ronde.

[0:24:39] Dan ga ik naar. O,

[0:24:44] Ik heb dan dan ik waag het erop en grapje is gewoon een grapje. Sorry.

[0:24:52] Ja want ik hoorde een vrouw met ook nog zeggen over het glyfosaat gebruik. Wat dan. Zo'n explosief gestolen steeg was in één jaar, maar moet je niet gewoon kijken naar dat ene jaar. Dat kan ook te maken hebben met bepaalde omstandigheden. Dat dat moet gebeuren. Dus dat geeft best wel een vertekend beeld. Dan is het net alsof het helemaal alsof alsof dat een trend is. Maar als je kijkt naar zeg maar een bredere lijn over jaren dan zie je dat het gebruik van glyfosaat al dan niet veel weinig daalt, maar ook andere gewasbeschermingsmiddel. Dat is toch een veel eerlijkere manier om het veel meer medicijnen gebruikt dan voor de coronatijd wil niet zeggen dat heel nederland structureel aan de pillen zit.

[0:25:33] Voorzitter, niet alleen het glyfosaat gebruiken is gestegen. Het afgelopen jaar door de afgelopen jaren zijn er ook steeds meer middelen bijgekomen en dat is eigenlijk een gevolg van een heel logisch economisch principe waarin grote bedrijven. Ik noem maar bayer. De producent van glyfosaat

[0:25:53] gericht zijn op het maken van winst, gericht zijn op het verkopen van zoveel mogelijk bestrijdingsmiddelen. Het is naïef om te denken dat er vorig jaar twintig procent groei is geweest en volgend jaar die groei zal afnemen. Daar zal de gif industrie alles aan doen om dat niet te laten gebeuren.

[0:26:09] Interesse in kampen.

[0:26:11] Voorzitter, dank u nog even terugkomend op de fruit boom van mevrouw bromet. Ik heb zo'n roos op mijn terras staan die aangevallen is door luizen en het is ook vrij verrot bij staat. Maar dat is wel echt even wat anders dan als je er voor je inkomen van afhankelijk bent en nu was ik een paar maanden terug bij een bij een akkerbouw op goerree overflakkee en een biologische akkerbouw had een gloednieuwe zeur ik zijn stal en bedoel natuurlijk een schuur. Maar die die die schuur was voor de helft gevuld. Die had eigenlijk vol moeten zijn. Maar dat kwam omdat er zo'n luis in die gewassen was gekomen, waardoor er een heel groot gedeelte misoogsten was

[0:26:53] en dat kost een ondernemer die toch al te maken heeft met krappe marges in zijn bedrijfsvoering op zo'n moment heel erg veel roepen zodat die en een goede oogst heeft daar goed voedsel van kan worden afgezet. Ik zou mijn abonnement toch willen vragen is hij het met vvd eens dat gewasbeschermingsmiddelen inzet moet natuurlijk niet doel zijn. Een stuk geen doel op zich.

[0:27:11] Maar dat het toch ook wel op hele cruciale momenten voor ondernemers heel belangrijk is om ervoor te zorgen dat er een gewoon een goede oogst komt waarmee ondernemers hun boterham verdienen.

[0:27:22] Voorzitter. Ja, natuurlijk is mijn appelboom maar en iets heel anders. Ik wil ook niet aantonen dat het dat het niet erg is als je ook mislukt. Het is natuurlijk vreselijk. Maar het gaat ook om risicospreiding. Als je eigen teelt en er komt een luis in je uien en je tilt alleen een uien en dan heb je een probleem. Maar als je nog zes andere gewassenteelt dan is er een vorm van risicospreiding en dat is iets waarvan ik hoop dat boeren daar veel meer mee aan de slag gaan

[0:27:51] en ik neem aan dat die uitdelen waar de vvd op bezoek was niet opeens dacht nou gaan we maar niet meer biologisch worden. Want nu hebben we geen middel wat we kunnen gebruiken tegen tegen die luis misoogsten horen erbij. Dat is een ondernemingsrisico en dat boeren moeite hebben om hun hoofd boven water te houden. Dat vind ik ook heel erg. Ik zou hopen dat er meer marge was in hun inkomen, zodat als er een keer een oogst mislukt dat niet meteen de.

[0:28:19] Wakker hoeft te liggen van de geldzorgen

[0:28:21] vervolg.

[0:28:22] Ja voorzitter. Dat dat klinkt op zich heel slim en mijn abonnement pleit voor die geïntegreerde gewasbescherming doet doet de vvd ook hebben we met elkaar ook zijn eigenlijk zegt je gaat zo stapsgewijs mogelijk zo min mogelijk impact volle stappen zetten, maar uiteindelijk als je die inzet van die chemische middelen echt onvermijdelijk is. Hou je die stok wel echt nodig achter de deur en ik vind echt wel eens in de debatten die we hier met elkaar voeren en de moties die we met elkaar in die in de plenaire zaal en de stemmingen. Daarna hebben we beslissen wel heel eenvoudig over die gereedschapskist van de boer. Wat in de praktijk zal ik ook in mijn betoog zelf aandacht voor vragen er soms toe leidt dat boeren moeten terugvallen op middelen met veel grotere emissiewaarden, met veel grotere milieu-impact

[0:29:06] en dat is wel een gevolg van politieke keuzes die je soms in de kamer vrij ongenuanceerd. Als u mij vraagt voorzitter worden gemaakt ziet mevrouw met dat ook.

[0:29:16] Voorzitter, als het gaat over over die belasting die groenlinks graag op chemische bestrijding vvd op bezoek is geweest

[0:29:26] aantrekkelijker wordt. Want zijn uien liggen relatief goedkoper dan bij de kassa. Als de uien waar die bestrijdingsmiddelen wel op terecht zijn gekomen. Dus het de consument en ook van de natuur in nederland.

[0:29:39] Ja. Wij denken dat het een goed sturingsmiddel is. Je kan ook een belastingen kan je op opleggen. Je kunt ook subsidiëren. Er zijn allerlei mogelijkheden waar we ingrijpen maar gewoon loslaten en het overlaten aan de vrije markt.

[0:29:51] Voor de toetsing van werkzame stoffen is sprake van keuring door het ceta gebleven voor de toelating van corruptie aangaande de biologische tenen gingen natuurlijk over dat bij te weinig medicatie, te weinig

[0:30:04] toepassingsmogelijkheden van gewasbeschermingsmiddelen die uiteindelijk helemaal.

[0:30:09] Voorzitter, we zijn er aan gewend dat er altijd uien in de supermarkt liggen en altijd tomaten gaat of dat het product niet beschikbaar is. Waar het mij om gaat is dat. Ik denk dat wij als overheid sturing kunnen geven. Buiten het gaat niet over de keuringen of over de goedkeuring van de efsa. Ja of nee. Het gaat erom wat vinden wij gewenst als overheid. En hoe gaan we daar sturing op geven

[0:30:30] en groenlinks denkt daar anders over als de vvd. Maar dat wisten we al.

[0:30:35] Wordt is allemaal vooral vestiging spreekt namens de partij voor de dieren. En hoe gaat dat met uw tuin.

[0:30:43] Dankuwel. Voorzitter, toch een stukje beter geloof ik dan de rest hier aan tafel. Maar ik wil graag een keertje langskomen om advies te geven. Voorzitter, in het eindhovens dagblad las ik het verhaal van een vogel liefhebber van tweeëntachtig jaar die niet graag meer door het agrarisch gebied fietst. Het is het stil en hij wordt er verdrietig van de lente wordt steeds stiller minder fluiten. De vogels minder zoemende insecten en op de veluwe is tachtig procent van de zweefvliegers verdwenen

[0:31:11] en voorzitter, hoe komt dat toch

[0:31:13] alle pesticiden die op de markt zijn die zijn toch veilig, zegt de minister keer op keer.

[0:31:18] En waarom lees ik vorige week dan dat volgens nieuw onderzoek in science dat glyfosaat. En waarom komt parkinson steeds vaker op jonge leeftijd voor vooral onder agrarisch, want het landbouwgif. Dat was toch veilig. Volgens de minister

[0:31:32] voor graag een reflectie.

[0:31:34] Voorzitter, er zit een groot verdienmodel achter een zogenaamde gewasbeschermingsmiddelen

[0:31:39] en er gaat veel geld om in de lobby en de greenwashing.

[0:31:42] Maar de kamerlid trapt er niet meer in want in een reeks aangenomen moties in de kamer is het heel duidelijk geworden faseren het gebruik van landbouwgif uit zorg voor strengere toelatingseisen en beschermen omwonenden van percelen waar gespoten wordt.

[0:31:56] Maar als die moties vervolgens niet uitgevoerd worden. Dan verandert er niets en ik vraag de minister. Waarom worden maar liefst elf aangenomen moties van de partij voor de dieren die de afgelopen jaren zijn aangenomen niet uitgevoerd of maar deels uitgevoerd spelen er andere belangen op het ministerie van lhv dan het belang om de wens van de volksvertegenwoordiging. De tweede kamer uit te voeren en ik krijg je graag en heel expliciet antwoord van de minister op

[0:32:24] een van emoties die vraagt om concrete tussendoelen van de minister voor de uitfasering van landbouwgif. De minister antwoordt dat hij chemische bestrijdingsmiddelen niet gaat euthanaseren omdat ze altijd nog nodig zullen blijven

[0:32:35] en voorzitter, dat is nou typisch zo'n redenatie van de gif industrie

[0:32:40] is de minister niet juist bezig met de transitie naar andere productiesystemen en de kringlooplandbouw, waarbij landbouwgif in tweeduizenddertig niet of nauwelijks meer nodig zou zijn als de minister geen totale uitfasering wil. Welke reductiepercentages stelt hij dan wel de kamer en de samenleving vragen om deze duidelijkheid en om een concrete uitvoering van de motie, want nu zien we dus een stijging van zeven procent

[0:33:04] van landbouwgif in het afgelopen jaar.

[0:33:07] Voorzitter, voordat we bij tweeduizend dertig aankomen, wordt het eerst tweeduizend, drieëntwintig

[0:33:12] en dat is het eind jaar van de nota gezonde groei, duurzame oogst en in die nota stonden wel concrete doelen niet goed voor met die doelen

[0:33:21] toen ik in de feitelijke vragenronde vroeg wat de consequenties zullen zijn als storing.

[0:33:25] Maar voorzitter, duidelijkheid over de mogelijke consequenties kan cruciaal zijn voor het behalen van de doelen. Ook het b

[0:33:33] je ook het pbl waarschuwde en de dat een stok acht gezonde groei duurzame oogst niet worden gehaald.

[0:33:40] Een andere aangenomen motie van de partij voor de dieren uit tweeduizend veertien ging over een natuurvergunning voor de teelt van gewassen met een hoog bestrijdingsmiddelen gebruikt in de buurt van meten is weten gaat de minister zijn verantwoordelijkheid nemen voor de correcte naleving van habitat-richtlijn en een passende beoordeling vereisen voor in ieder geval de sierteelt rond natura twee. Duizend,

[0:33:59] zoals ook de kamer via deze motie verzocht heeft.

[0:34:02] En dan het beruchte glyfosaat wordt momenteel herbeoordeeld en we weten al dat daarbij niet getoetst wordt op de nieuwe wetenschappelijke inzichten met betrekking tot het risico parkinson en de chronische effect op wilde bijen. Kan de minister dat bevestigen terwijl die eigenlijk af had moeten lopen, herinnert de minister zich de aangenomen moties van mijn fractie de regering om tegen de verlenging van glyfosaat tevens een voorbeeld te nemen aan luxemburg en duitsland, die een burgers en de natuur beschermen tegen dit gif door het te verbieden

[0:34:32] en dan de niet toetsbare stoffen. Deze stoffen zijn zo giftig voor het waterleven dat wanneer je ze detecteert ze de veilige grens al vele malen hebben overschreden en drie van deze insecticiden zorgen naar schatting voor negentig procent van de watervervuiling door pesticiden delta meter in lanta. Ciara trimm zijn middelen op basis van deze stoffen niet al lang.

[0:34:53] Verboden,

[0:34:54] Graag reactie.

[0:34:56] Dank het woord is om de heer van kampen spreekt namens vvd fractie.

[0:35:00] Dank u. Voorzitter,

[0:35:01] voorzitter, ik hoef er niet heel erg lang lid te zijn van uw commissie om door te krijgen dat een van de toch meer politiek gevoelige thema's in het landbouwdebat gaat over gewasbeschermingsmiddelen en hoe we het hier zelfs vandaag alweer in de terminologie landbouwgif voor de een gewasbeschermingsmiddel voor de ander

[0:35:20] en wanneer je erover spreekt met boeren en omwonenden is dat ook ergens ook eigenlijk wel te begrijpen. Voor de boer zijn deze middelen een essentieel onderdeel, een essentieel instrument in de gereedschapskist,

[0:35:31] terwijl omwonenden zich soms zorgen maken over de invloed van deze middelen op hun gezondheid en natuur

[0:35:37] en voor de vvd staat buiten kijf dat gewasbeschermingsmiddelen beschikbaar moeten zijn en blijven voor boeren want achter mysterieuze namen of tora cirkel sporen en boot is gaan hardnekkige schimmel schuil die kunnen leiden tot desastreuze oogst verliezen inkomen voor de boer en.

[0:35:54] Voedselverspilling.

[0:35:56] Tegelijkertijd voorzitter vindt de vvd ook dat we gehoor moeten opstelling aan gewasbeschermingsmiddelen

[0:36:02] en recent organiseerde de commissie een technische briefing van het

[0:36:05] college voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen waarin heel helder dat proces werd beschreven van toelating en dat we politieke besluiten vooral nemen op grond van wetenschappelijke kennis en feiten.

[0:36:16] Hoe kijkt de minister hiernaar

[0:36:19] in deze commissie wordt veel en het is ook vanaf vandaag weer gebeurd gesproken over die toepassing van glyfosaat, iets wat zorgvuldig moet worden toegepast, maar ook kan helpen om verderop in het tiel proces de inzet van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen? Run. Hoe heeft de minister geluisterd en de reactie van het europees agentschap voor chemische stoffen waar ook al eerder naar is gevraagd. Graag een reactie.

[0:36:43] Voorzitter, bij een gelijk europese markt hoort ook een gelijk speelveld en eerder riep ik in een motie op om met de sector tot een werkbaar alternatief te komen voor inmiddels een projectvoorstel ingediend heeft in het kader van het uitvoeringsprogramma toekomst gewasbescherming tweeduizenddertig en ook positief. Tegenover dit verzoek staat.

[0:37:01] Voorzitter, belgië, kroatië, denemarken ring voor de toepassing van gewasbescherming op basis van neonicotinoïden.

[0:37:09] Dat keurde de efsa weer goed. Nederland deed dit niet. Ik vraag de minister nogmaals hoe kijkt hij hierna

[0:37:15] als dat hiermee een onnodig risico wordt gelopen op resistentie graag een reactie van de minister op deze geïntegreerde bestrijding van ziekten en plagen streeft naar minimale afhankelijkheid van chemische gewasbeschermingsmiddelen en dat steunt de vvd ook van harte. En als er dan toch gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn om ziekten plagen en onkruid te bestrijden dan ook bij voorkeur laag risico middelen schrijft ook de minister.

[0:37:38] Daar zijn we het mee eens. Maar voorzitter, dan moeten die middelen ook wel beschikbaar zijn

[0:37:43] en waar zit voor de vvd echt nog wel een zorg. Dat is bij de beschikbaarheid van die middelen, want slechts een middel per jaar in behandeling kan worden genomen en dat aanvragers zich anders maar moeten wenden tot andere europese zetel gb. Voorzitter, twee duizend dertig is voor akkerbouwers nog slechts acht a negen teelten. Daar ben je dus zo.

[0:38:04] Hoe gaat de minister het toelatingsbeleid van het cpb versnellen is er meer capaciteit nodig. Graag een reactie. De minister schrijft overigens dat die die capaciteit, zowel voor het cpb als extra gaat inzetten. Maar dan horen we vaak het green team wat natuurlijk fantastisch klinkt maar gaan we daar nou echt al die beschikbaarheid van middelen mee bereiken. Is dit voldoende ook inrichting van de europese commissie die hoge normen hebben voor het vergroenen van het landbouwbeleid. Dan hoort daar ook de instituties op orde bij voor de vvd graag een reactie van de minister

[0:38:35] voor stop hebben we dit in beeld en zo. Nee. Is de minister bereid om hier een jaarlijkse vinger aan de pols aanpak uitmaken en we horen daarop graag reactie van de is dank vorst.

[0:38:45] Dank u. Interruptie van heer thijssen.

[0:38:48] Voorzitter, en dank voor de bijdrage van de vvd die de misschien wel tachtig procent van de landbouwsector moet veranderen, of misschien wel moet verdwijnen en er wordt schande van gesproken. Heel veel sympathie voor de boeren dat die toch wel rauw op hun dak moet vallen.

[0:39:01] En nu zien we het steden stikstof debacle aankomen. De kaderrichtlijn water en een van de redenen dat we die niet halen zijn is gif

[0:39:09] gewasbeschermingsmiddelen pesticiden maakt me niet uit hoe we het noemen. Dat is een van de problemen.

[0:39:16] Laten we dat tweede stikstof de baken stoppen en is de vvd met de partij van de arbeid eens dat we tegen deze minister moeten zeggen kom nou eens met een actieplan, zodat we zeker weten dat de kaderrichtlijn water voor wat betreft gif gehaald gaat worden in tweeduizend, zevenentwintig.

[0:39:31] Voorzitter, de heer thijssen wordt programma toekomst gewasbescherming tweeduizenddertig. Ik volg mij zojuist ook aangegeven dat de vvd de beweging die geïntegreerde gewasbescherming van harte ondersteunt,

[0:39:43] maar voorzitter, dan moeten er ook alternatieven op de markt beschikbaar komen.

[0:39:47] En als ik luister naar de productie en de producenten bij werkbezoeken op verschillende manieren. Dan zeggen zij we staan klaar. De markt heeft al een. Het toelatingsbeleid is zo traag bij de efsa op werkzame stoffen bij het cpb. We hebben hier de instituties niet op orde, dus die doelstelling die deel ik van harte met de heer thijssen. Absoluut. We moeten voldoen aan die kaderrichtlijn water. Maar dan moeten we de instituties op orde hebben en boeren ook alternatieven bieden waar ze nog steeds goed en duurzaam voedsel mee kunnen verbouwen.

[0:40:18] Dat is prachtig om de de planbureau van dit land zien dat we op dit moment de kaderrichtlijn water niet gaan halen en eerlijk gezegd als je nu kijkt naar de uitspraken van de rechter die geven er geen biedt om dat het een gelijk speelveld is of niet voor de stikstof vervuiling die geven er helemaal niks omdat het nou eenmaal niet op een andere manier gaat om veeteelt te houden in dit land. Dus of de middelen beschikbaar zijn of niet.

[0:40:40] Daar zal de rechter in tweeduizend, zevenentwintig niet heel veel

[0:40:43] respect voor hem.

[0:40:44] We hebben een doel te halen en dat doel is verschrikkelijk belangrijk omdat de bier die

[0:40:48] de kwaliteit achteruit kachelt.

[0:40:50] Maar bijvoorbeeld ook omdat veel drinkwaterbronnen in nederland vervuild zijn met bestrijdingsmiddelen. Dus

[0:40:56] het gaat er niet veel om of instituties op orde hebben,

[0:40:59] want het volgende stikstof de baco staat voor de

[0:41:01] de deur.

[0:41:04] Voorzitter, de dat is de vvd. Maar dan kan de je thijssen zeggen ja, het doet er niet toe of de instituties op orde zijn aan de ene kant echt hier serieus met elkaar op debat over voeren. Want instituties moeten we kunnen vertrouwen als daar op wetenschappelijke basis advies en toelating plaatsvindt.

[0:41:19] Maar voorzitter, dan moeten die daar moet dan moeten die toelatingen ook wel daadwerkelijk plaatsvinden en de alternatieven die in de markt echt voor handen zijn beschikbaar gesteld, maar wij gaan soms in deze commissie in de deze kamer wel heel makkelijk om met het zetten van een streep door gewasbeschermingsmiddel ondernemers terugvallen op middelen met een veel grotere emissie en een veel grotere milieu-impact. Dat zijn de consequenties van politieke besluiten die er soms heel snel en kort worden genomen en voor ik hecht eraan om daar wel om daarom daar wel op te wijzen en ook daar bezwaar tegen te maken dat dat heeft gevolgen.

[0:41:51] De wd vragen naar het feit dat inderdaad glyfosaat. Nu wordt herbeoordeeld. En dat duurt allemaal hartstikke lang. Waarschijnlijk wordt het straks mogelijk zomaar automatisch weer verlengd, terwijl niet wordt meegewogen wat de risico's zijn voor de neurologische schade als het gaat bijvoorbeeld om parkinson. Dus als je dan kijkt naar het belang van die boer. Bent u dan niet op zijn minst met de partij voor de dieren eens dat het in het belang van de boer is om te weten wat de neurologische effecten zijn op het moment dat je glyfosaat spuit.

[0:42:19] Voor de ik ik viel dus echt wel met elkaar het debat voeren om te kijken over hoe je toelatingsbeleid van van gewasbeschermingsmiddelen kunt verbeteren. We hebben hier al vaker met elkaar. Het het debat over gevoerd is dat dat welbekende gewasbeschermingsmiddelen. Ik hoor graag wat de minister daarvan daarvan zegt, maar laten we wel heel voorzichtig zijn met het ondermijnen van de wetenschappelijke kennis en kunde en advisering die instituties.

[0:42:43] Vervolgvraag.

[0:42:44] Dankuwel. Voorzitter, maar ik vind de wd toch een beetje naïef. Als je kijkt naar die beoordeling van glyfosaat in. Je weet dat er eerder bij de beoordeling miljoenen tegenaan gegooid werd door de producent zelf om te zorgen dat de door die toetsing heen kwam. Als je weet dat die cijfers die worden aangedragen voor de toetsing afkomstig zijn van de fabrikant zelf. Dan ga je toch niet iemand op zijn blauwe ogen vertrouwen dat allemaal wel niet veilig is, terwijl iedereen er ziek van wordt. Zul je weet dat parkinson een beroepsziekte is onder boeren en als zeggen bestaat gewoon overschrijding van van landbouwgif. Dan ga je toch niet zeggen we gaan dit gewoon toestaan. Voorzitter, je moet hele duidelijke reductie normen gaan vastleggen om te zorgen dat we van die landbouwgif en het gebruik van landbouwgif afkomen, want tot nu toe zien we het alleen nog maar stijgen. Zeven procent afgelopen jaar is er is het gebruik van landbouwgif. De afzet van landbouwgif is gestegen in nederland. Hoe kijkt de wd daartegen? Als je kijkt naar de gezondheid van de omwonenden en de gebruikers zelf.

[0:43:40] Allereerst maak ik bezwaar tegen het tegen de suggestie dat ik zou stellen dat we dan maar middelen gewoon zouden moeten toelaten. Dat vindt ordentelijk plaats werkzame stof. De efsa middelen et cetera gb en ik meende dat iedere zeven jaar opnieuw verplicht moet.

[0:43:58] Het is logisch, vind ik, voorzitter, dat de kennis over die middelen en over die werkzame stoffen ook worden overgedragen en aangeleverd door de partijen die die die die de voor in de keuken hebben gestaan, mits mijn waren kunnen waarborgen en garanderen dat de onafhankelijke wetenschappelijke toetsing bij de instituties op orde is en zorgvuldig is en als er aanleidingen zijn dat we daaraan twijfelen dan dan gaan we daar de ministers gezamenlijk opvragen en ook ik vind ik heb net mijn interruptie in de richting van collega's eisen gesteld dat die bewegingen geïntegreerde gewasbescherming gemaakt moet worden. Dat ben ik hemel met mevrouw vestiging eens. We moeten die normen halen. We willen niet een tweede stikstof crisis. Ik wil niet hier van voorzitter. Daar hoort bij daar hoort ook bij dat we toelatingsbeleid van alternatieve stoffen op orde hebben, zodat die stoffen met die die middelen met die grotere milieu-impact kunnen worden, kunnen worden vervangen voor stoffen met lagere risico's en die bijdragen aan die beweging van geïntegreerde gewasbescherming.

[0:44:55] De een een belang zwaarder weegt dan het ander. Maar mijn vraag aan de vvd is eigenlijk zoals die nu is navy verkoop vind ik ook heel erg goed maar zegt de vvd. We willen wel dat de middelen beschikbaar blijven en dat zou nog wel eens kunnen gaan schuren op het moment dat je moet kiezen tussen.

[0:45:13] Voorzitter. Ik denk dat we met elkaar een pad hebben afgesproken en dat is het het het uit uit het uitvoeringsprogramma toekomst gewasbeschermingsmiddelen

[0:45:21] en ik vind dat we daar met elkaar voortvarend mee aan de zitten met een platte kamermeerderheid die die al die beschikbaarheid van middelen hier laten we zorgvuldig kijken naar dat wat we hebben kritisch en laten we ook voortdurend kijken hoe we dat proces van toelating bij efsa en ctivd kunnen verbeteren, maar ook kunnen versnellen, ook kunnen versnellen, zodat de beschikbaarheid van die groene middelen en voorzitter, ik vind dat daar de marcel werk moet doen als we op een gegeven moment richting met elkaar hebben afgesproken dat we toe willen naar geïntegreerde gewasbescherming. Dan zal de markt zich daartoe moeten verhaal. Die boer in die komende acht, zeven, acht stilte. Wat is het nog ook de beschikbaarheid heeft over die.

[0:45:59] Marlot bayern heeft vorig jaar twintig procent meer glyfosaat in nederland verkocht. Dat is helemaal niet de vermindering zoals afgesproken zou zijn in het coalitieakkoord om te gaan verminderen, maar zonder dat we weten op welke manier dat de gemonitord wordt of in de gaten gehouden worden. Wanneer we ingrijpen, weten we allemaal niet schrijf iets op en we hopen dat het gebeurt.

[0:46:18] Dat is precies wat ook gebeurde.

[0:46:21] Bij de stikstof problematiek waarin de programmatische aanpak stikstof werd bedacht. Alles zou gewoon kunnen. En dan zou aan het eind zien wat we wat eruit komt. Nee. Als je zegt we willen de kaderrichtlijn water halen dan betekent dat dat je heel scherp moet sturen als overheid dat je in de gaten moet houden of de goede kant opgaat en het gaat vooralsnog helemaal de verkeerde kant op en we hebben niet vijftien jaar zoals die van kampen zegt dat die over vijftien jaar terug wil kijken. De afspraken is schoon water in tweeduizend, zevenentwintig en het is nu tweeduizend, tweeëntwintig.

[0:46:51] Dat ze die markt dan ook in staat moeten stellen om die middelen beschikbaar te stellen en ook zorgvuldig en genuanceerd moeten kijken naar de instituties die daarvoor ons mensen die daar echt verstand van hebben voor ons op op toezien.

[0:47:07] Mevrouw vestiging dankuwel. Voorzitter, en gelukkig laat de biologische sector zien dat dat wel degelijk kans.

[0:47:14] Dynamisch.

[0:47:16] Nu krijg ik zelfs al excuses van een horloge naast me.

[0:47:20] De recht. Voorzitter,

[0:47:25] de wd heeft het erover dat we richting met elkaar hebben afgesproken en dat afspraak is afspraak. Daar ben ik het helemaal mee eens. Want als we kijken naar de nota gezonde groei duurzame oogst.

[0:47:35] Daarin stond

[0:47:37] en die loopt volgend jaar af. Dus als we zeggen un mijn richting met elkaar afgesproken. Laten er dan ook voor zorgen dat we volgend jaar in ieder geval dat doel halen. Hoe kijkt de wd daartegen aan?

[0:47:47] In het licht wordt de mede namens mijn horloge kan ik mevrouw vestiging aangeven dat we vanochtend ook met elkaar in het in het landbouwraad debat kort hebben gewisseld over de brieven die van uit de beide bewindspersonen van de minister voor natuur en stikstof aan de ene kant maar daar hoort ook de perspectief voor de landbouw brief bij en ik vind eigenlijk ook nog een reactie op wat op mevrouw pro met over het omschrijven in een coalitieakkoord madam. Ik verwacht echt dat er ook in die brief voorstellen worden gedaan over welke acties het kabinet gaat ondernemen om toe te werken naar die geïntegreerde gewasbescherming omdat dat behoort bij perspectief voor de landbouw sector en ik heb gezegd wat ik er wat ik ervan vind ik. Wij staan voor die voor die uitvoeringsagenda. Daar moeten de instituties bij op orde zijn en waar we kunnen kijken naar de verbetering van de toelating van werkzame stoffen en middelen wil ik gezamenlijk optrekken omdat ik vind dat we vertrouwen moeten hebben in onze instituties omdat zij ons adviseren op grond van wetenschappelijke kennis.

[0:48:53] Mevrouw vestiging laatste.

[0:48:54] Vandaag dankuwel. Voorzitter, ik kan me zo voorstellen dat de wd dat jaren geleden ook zei. Toen we met elkaar afspraken dat we de doelen in tweeduizend, drieëntwintig gingen halen

[0:49:03] en dat het dan waarschijnlijk toch niet gaat lukken

[0:49:05] en dan nu als een soort zoethoudertje zegt ja, we gaan opnieuw naar de brieven kijken. We kijken naar tweeduizend dertig en dan komt het allemaal wel goed om dan vervolgens in tweeduizend, negenentwintig de concluderen dat het toch niet helemaal gaan halen

[0:49:18] en dat is een patroon dat je keer op keer kabinet na kabinet terugziet en we zien ondertussen het gebruik van landbouwgif alleen maar toenemen in plaats van afnemen en ik maak me ernstige zorgen over en ik vind het een beetje naïef om te blijven vertrouwen op die fantastische toelating.

[0:49:34] Ik zit nog even te bedenken hoe dit werkt bij de vvd. Want een steden tweede stikstof de bouwen komt eraan als we niet oppassen. Ik snap dat er wel middelen moeten zijn, zodat de boeren kunnen boeren. Maar ik hoor ook andere partijen zeggen dat weten we ook dat biologische boeren iedere dag laten zien hoe je voedsel kunt produceren zonder die chemische troep gereedschapskist. Stel dat niet lukt met die instituties die kader regelmatig is hard want schoon drinkwater is essentieel. Voor onze samenleving schakelen we dan in tweeduizendzeventien in één keer over op biologische boeren in nederland omdat we die richtlijn moeten halen.

[0:50:07] Is dat dan.

[0:50:08] Hoe hard is dat nou die kaderrichtlijn water of heeft mijn vestiging eigenlijk gelijk dat als het in tweeduizend, zesentwintig toch niet blijkt te lukken.

[0:50:16] Dan gaan we wel weer iets regelen in europa.

[0:50:20] Voordat ze op het gevaar af dat het en dat er opnieuw hier nu een debat wordt gevoerd, valt blijkbaar gisteren is gevoerd. In mijn afwezigheid constateer ik dat het kabinet ook eerder heeft aangegeven dat er verschillende maatregelen worden genomen om de goede balans en dat is een hele brede aanpak die een ongelooflijk grote impact heeft. Kijk naar het actieprogramma nitraatrichtlijn kijkt naar het addendum wat het kabinet naar de kamer heeft gestuurd, wat heel fors ingrijpt in de in de bedrijfsvoering van boeren en waar ik ook echt nog wel zorgen over waar we de komende tijd met het kabinet over toekomst gewasbescherming dat we staan voor de geïntegreerde gewasbescherming en dat we ervoor moeten zorgen dat we met die inzet de doelen bereiken waar we voor aan de lat staan en daar sluiten we onze ogen niet voordat ik met mijn collega's min als ook schriftelijke vragen over gesteld aan komen betekent en dat zou ik niet meer willen meemaken.

[0:51:13] Vervolgvraag

[0:51:16] en ook de doelen van de kader richtlijn water, aanstaande vrijdag. Dus dit debat gaan we dan nog verder voeren. Maar dan heb ik nog een vraag over de vrije markt. Want

[0:51:27] collega van kampen die zegt van ja de vrije markt die moet het dan op een gegeven moment wel gaan doen.

[0:51:31] Mijn collega bromet die zegt terecht. Nou ja kijk naar het afgelopen jaren naar de vrije markt en je ziet dat het gifgebruik toeneemt.

[0:51:37] Dus ook als er meer middelen worden toegelaten. Dat betekent niet automatisch dat dan de middelen met die minder gif dan toch zullen moeten ingrijpen in de markt. Om te zorgen dat

[0:51:49] het liefst groene middelen en anders zomaar dollar voor overlaten aan de vrije markt. Want dan gaan de middelen gebruikt worden waar het meeste rendement op zit.

[0:51:56] Dan gaat de markt en daar blijf ik ook gewoon verstaan en over de toepassing van gaat. De overheid. En precies de het het kader. Wat de heer thijssen daarvan schetst, is mijn interpretatie van de beweging. Het kabinet.

[0:52:08] Om vaart te maken met oplossingen

[0:52:11] en voorzitter, vorige week sprak er in twee weken een groot debat. Maar dat heeft niet zo heel veel zin aansluiten bij het pleidooi dat we kunnen hier praten totdat we een ons wegen

[0:52:24] moord en voorzitter eerder stuit. Ik ook met je aan bij. We kregen vanochtend nog zijn net in een soort reactie op interruptie dat hij geleerd heeft van en dus die wij komen onszelf niet zo heel hard tegen. Het is de samenleving, maar ook de boeren die daar de gevolgen van dragen en dat moeten we voorkomen. Dus ja, we kunnen hier roepen dat we de vaart meemaken, kunnen elke week een debatten over hebben, maar het heeft wel pas zin passieve lobbypraktijken van een aantal bedrijven die grote belangen hebben bij het verkopen van zoveel mogelijk besturen wereld omzet in pesticiden.

[0:53:02] Dat gaat om drieënvijftig miljard euro per jaar

[0:53:08] islamitische bekend met het rapport luidt lobby voor silent spring van de corporate europe observatory komen er bij de ministers van en ind veel aanvragen ook van lobbyisten voor gesprekken met ambtenaar of bewindspersoon gehad. Voorzitter is rapport toont ook aan dat de wageningen universiteit. De aantal studies heeft uitgevoerd. Die groep van deze sector

[0:53:32] en er kan de minister aangeven of kabinet aangeven waarom dit soort opdrachten worden aangenomen, niet

[0:53:41] op bestelling kan komen

[0:53:44] en

[0:53:45] kan het kabinet hierover in gesprek gaan en welke maatregelen zou ze hiervoor willen.

[0:53:50] Want juist.

[0:53:52] Goede wetenschappelijke studies. Volgens mij zijn we daar van links tot rechts over eens zijn cruciaal,

[0:53:57] cruciaal om dit op te lossen, dit aan te pakken

[0:54:02] en dan moeten we ook zorgen dat dat vertrouwen in de wetenschap hoog blijft en moeten we ook zorgen dat er niet afhankelijk kabinet en kamer en moeten we dat niet ook juist bij deze zit natuurlijk zo aan het einde dat er ook veel vragen gesteld over glyfosaat zijn hier al heel veel vragen en opmerkingen in relatie tot het water debat wij gisteren hadden wij een overlappende band, waardoor we niet weten dat we veel meer. Ik zie dat ik aan het einde ben fris zorgen dat we veel meer inzicht krijgen in wat waar op welke schaal wordt gebruikt, zodat de ook veel gerichter gezocht kan worden naar alternatieven en wat er noodzakelijk is. Dankuwel. Voorzitter,

[0:54:43] Dank u wel. Voorzitter voorzitter meten is weten concludeert in een rapport van begin dit jaar dat nederland bedekt ligt onder een leden van deken van bestrijdingsmiddelen. Zij noemen dat landbouwgif, maar laten we ons niet verliezen in die semantische discussie in alle zeven een thailand is daarnaast een van de slechtste van europa. Vorig jaar trof het rivm in een op de drie drinkwaterbronnen zeventig van de tweehonderd zestien

[0:55:08] hoeveelheden bestrijdingsmiddelen aan die de norm overschrijden. In enkele gevallen was er sprake van een overschrijding van vijfenzeventig procent.

[0:55:15] Bij oppervlaktewater worden de normen voor bestrijdingsmiddelen overschreden met zesenvijftig procent van de gevallen en meer en zelfs tweeënzestig procent

[0:55:23] tachtig procent teruggelopen.

[0:55:25] Volgens unicef wordt een op de twaalf kinderen in ons land blootgesteld aan te hoge concentratie bestrijdingsmiddelen. Daarmee staat nederland in de top vijf van welvarende landen met de meest giftige leefomgeving voor kinderen.

[0:55:38] Het is verschrikkelijk.

[0:55:40] Al deze voorbeelden zijn verschrikkelijk

[0:55:42] en ik ben op zoek naar wat nou het harde doel is van dit kabinet of van de regering van de opgenomen. Een halvering van chemische pesticiden en van de meest schadelijke pesticiden

[0:55:51] is dit nu ook het beleid van de overheid worden deze doelen overgenomen door het kabinet

[0:55:58] en krijgen we daarmee. Dus er is een motie aangenomen dat er zijn veel moties aangenomen in dit debat. Maar er is ook een motie aangenomen

[0:56:04] en we weten dat bij het nationaal programma landelijk gebied waar dan overmorgen de langverwachte brief van komt uit doelen worden met die kaderrichtlijn water.

[0:56:12] Want als samenleving maken we nu vijfentwintig miljard vrij

[0:56:16] onder de landbouw sector om te vormen en de partij van de arbeid steunt het feit dat daar geld voor nodig is, een steunt dat de landbouwsector in transitie morgen moet komen, maar ik vind dat de samenleving dan ook wel mag verwachten dat aan die kaderrichtlijn water voldaan zal gaan worden en dat we weten dat die drinkwaterbronnen.

[0:56:33] Die toch echt heel erg belangrijk zijn.

[0:56:35] Voor een samenleving dat die opgeschoond worden en op een gegeven moment weer.

[0:56:38] Volgens het pbl wordt ook eerder gezegd verantwoordelijk voor negentig procent van de totale milieubelasting. Wat gaat de minister hieraan doen en in een tijd.

[0:56:45] Wat.

[0:56:51] En dan voorzitter wil ik ook de minister vragen of er meer preventieve maatregelen genomen kunnen worden om risico's voor mens en milieu in te perken en gedacht kan worden aan een verbod van chemische middelen, nabij natuurgebieden, ruimere bufferzone grondwater en bij omwonenden en kwetsbare groepen

[0:57:06] kan de minister reageren op is het voorzorgsprincipe.

[0:57:09] We hebben net al een discussie gehad over in hoeverre deze bestrijdingsmiddelen leiden tot de ziekte van parkinson of niet.

[0:57:14] Er is discussie over mijn pda nu wel of het rivm zich nu wel heel duidelijk te zorgen dat mensen hier niet meer aan blootgesteld worden totdat we zeker weten

[0:57:23] dat het niet leidt tot de ziekte van parkinson.

[0:57:25] Dus pas het voorzorgsprincipe toe in plaats van de boel vertragen nog meer onderzoek doen

[0:57:31] en dan zien we wel wanneer we daar een keer een uitkomst van krijgen. Hoe kijkt de minister

[0:57:36] en tot slot de voorzitter. Ik sluit me helemaal aan. Ik heb er geen tijd meer voor. Maar ik had zo het het verhaal van collega beckerman.

[0:57:42] Groenteteelt

[0:57:44] deelt die ziekte gevoelig zijn voor de oogkleppen kleppen in het toelatingsbeleid zaad coating is verboden. De resultante is dat telers hierdoor gedwongen worden breed werkende middelen in te zetten om bijvoorbeeld die uitvlooien te bestrijden, waarbij een persoon ook natuurlijke vijanden worden aangetast.

[0:58:04] Meer.

[0:58:05] En in de tweede plaats het risico van onvoldoende middelen en de op het spel zetten van tilt teelten omdat alleen naar potentiële gevaren gekeken wordt en niet meer naar gebruikt en dat welke stimuleren.

[0:58:17] De beschermen,

[0:58:18] Maar dan moet je wel zorgen voor adequate gewasbeschermingsmiddelen, zonder zal het niet gaan. Het is een illusie om te denken dat je misoogsten plagen

[0:58:29] en ziekte kunt voor zijn. Hoe gaat de minister? Deze bieden?

[0:58:35] Voorzitter,

[0:58:36] de sgp is niet te spreken over de verschillen met de ons ontstaat coating

[0:58:40] in nederland afgewezen is meten met twee maten concrete vragen aan de betalingen, meer rekening gehouden kan worden met de mogelijkheden voor emissiebeperkende maatregelen en met de toepassing van groene gewasbeschermingsmiddelen

[0:58:53] is afhankelijker van omgevingsfactoren dan chemische middelen en dus dynamischer en wordt er gezorgd voor voldoende flexibiliteit bij het opstellen van de gebruiksvoorschriften met bijbehorende normen, maar de uitwerking kost wel tijd

[0:59:06] gaat de minister ervoor zorgen dat aanpassing van onze meststoffen wit en een goede overgangsregeling,

[0:59:13] zodat het op de markt brengen van bios, stimulans gestimuleerd wordt in plaats van afgeremd

[0:59:19] bovenmatige in te delen.

[0:59:22] Een puntje van praktijkonderzoek voor weerbare tilde met bemiddeling, maar nauwelijks voor de ontwikkeling van nieuwe technieken en methoden en dat laatste is wel iets wat we juist hard nodig hebben.

[0:59:31] Gaat de minister dit oppakken.

[0:59:33] Voorzitter. En dan tot slot iets dat niet een gewas betreft. Maar.

[0:59:37] De rat,

[0:59:39] Een groeiende populatie en rat ratten kunnen problemen met z'n en een goede goede bestrijding is belangrijk. Schone ervan stallen natuurlijk, maar ook door effectieve inzet van bestrijdingsmiddelen.

[0:59:49] Dat laatste kan vanaf tweeduizend, drieëntwintig echter niet meer zonder duur certificaat en de inhuren van de duur bedrijf. Wat betekent dit voor de brandveiligheid en de diergezondheid. Voorzitter, dit deden we zelf voorzitter, dankuwel.

[1:00:02] Dank geeft wordt dan weer geen minister spreken namens christenuniefractie.

[1:00:05] Zie dat honderd bijna honderd procent van de glyfosaat vervuiling in oppervlaktewater is terug te voeren op gebruikte particulieren.

[1:00:12] Vandaag hebben we het over de landbouw

[1:00:14] dan nog een korte reflectie op het debat van vorige week viel me toch best wel op dat er weinig spreektijd. Toen werd gewijd aan het wetsvoorstel zelf, maar veel meer aan algemene stellingnames rondom gewasbeschermingsmiddelen toch best wel opvallend bij de discussie rondom gewasbescherming tijdens debatten zijn geworden.

[1:00:30] In welk kamp zit je boeren of natuur?

[1:00:33] Want dat bepaalt toch een abonnement.

[1:00:35] Ja. Voorzitter,

[1:00:37] Ik hou niet zo van maargoed. Daar ging hij over. Ik heb een vraag die nieuw is want ik zoek altijd naar de overeen komst tussen christenunie en groenlinks en die weten we soms ook best te vinden die grimmius heeft het over de kaderrichtlijn water en over het gebruik van glyfosaat door particulieren en dat het bijna honderd procent van het gebruik terug te leiden zou zijn.

[1:00:58] We vinden ook regelmatig de.

[1:01:03] Wilt u daar nog interruptie aan wijden?

[1:01:04] Mevrouw de voorzitter, is helemaal niet gevoelig dat ik ben hartstikke blij met het compromissen dat liggen.

[1:01:10] Enige hilariteit aan deze kant niet van iedereen kan, constateer ik me goed.

[1:01:14] Zal ook onderlinge spanningen

[1:01:17] de en de praktijk zoals deze wordt waargenomen door wetenschappers en onszelf. En als ik zie dat er in brabant extra zuiveringsinstallaties moeten worden geplaatst om ons drinkwater vrij van bestrijdingsmiddelen te houden is dat gewoon niet. Goed punt. En als unicef stelt dat wij onze kinderen vergeleken met andere voor of tegen gaan zitten

[1:01:33] wanneer parkinson de boeren ziekte wordt genoemd in frankrijk omdat er empathisch systeem gewoon niet streng genoeg geweest. Er moet iets gebeuren.

[1:01:42] Allereerst wordt het mij dat doelen en metingen over de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddel plaatsvinden in kilo s. Er wordt gevierd dat er in kilo's minder gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt, maar intussen

[1:01:51] zijn de moderne middelen vele malen meer toxisch dan vroeger wil vergrijzing van water in ons grondwater op lage concentraties van een opeenstapeling van middelen, het verkennen van een generieke maatregel hierop. En waar staan we sinds die tijd is er al een europese generiek een ziet stelt en universiteiten die daar wat tegenover zetten en mijn vraag waar komen dit soort verschillen van in zijn? De europese verordeningen biedt ruimte om nieuwe wetenschappelijke inzichten mee te nemen. Wanneer wordt er gebruik van gemaakt? In het niet? Is daar een vast afwegingskader voor. Tegelijkertijd vraag ik me soms af of en niet de utopisch gedacht wordt over bijvoorbeeld extensivering zogenaamde groene alternatieven die net zo schadelijk zijn, of soms zelfs schadelijker dan het synthetische alternatief of stoppen met gebruik van bestrijdingsmiddelen

[1:02:35] en met een groeiende wereldbevolking zal heel de wereld naar nederland kijken. Hoe doen jullie. Hoe doen jullie dat nou zo veel telers van kleine til te verwachten dat honderddertig middelen binnen nu en vijf jaar van de markt gaan verdwijnen uw tijd in zitten. De natuur laat zich niet dwingen op dat gebied een paar vragen hoe staat het met het fonds kleine toepassingen alle wetenschappelijke kennis nodig? Hoe stimuleert de minister dit en kan kennisuitwisseling verder worden versneld.

[1:02:59] En dan een punt over coach op het erf. Samen met de boel kijken of en hoe het gebruik en de emissie van gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater verminderd kan worden door informatie, kaarten, perceel scans en het opstellen van de reductieplannen. Er zijn hier al initiatieven op door lto van onder andere lto en unie van waterschappen. Hoe kan de minister dit soort initiatieven maximaal bevorderen? En tenslotte, voorzitter, dat we gebruik van gewasbeschermingsmiddelen af moeten bouwen, staat buiten kijf, maar wel met voldoende oog voor alternatieven die realistisch, haalbaar en werkbaar zijn voor de boer.

[1:03:27] Design, design er maar verdienen opschaling denk aan stroken teelt, maar ook zeker precisielandbouw veredeling en meer inzet op de fundamenten voor een gezonde voor een gezond gewas, goede bodem, gewas, variatie en biodiversiteit. Slotvraag is dan ook gaat de minister beleid voeren op de opschaling van precisielandbouw. En hoe gaat de minister dit ondersteunen.

[1:03:51] Interruptie, van deelgenoot.

[1:03:54] Voorzitter, fijn dat ook de christenunie het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen wil beperken. Ook goed dat ze hebben over glyfosaat. Wat vindt de christenunie van dat een motie die zegt

[1:04:09] ga nou het gebruik van glyfosaat buiten geïntegreerde gewasbescherming verbieden, in het bijzonder als het gaat om plat spuiten van graslanden en van gewassen.

[1:04:20] Dan heeft de hele grote denken over zijn motie tweeduizend negentien primaire.

[1:04:25] Of.

[1:04:28] Nou dan moeten we hele goede redenen voor zijn. Dus ja ik ga zo meteen de de vragen die zijn gesteld zijn heel prangend in algemene zin moeten aangenomen. Motie van worden uitgevoerd. Dus ik ben heel benieuwd naar het antwoord welke mogelijkheden onmogelijkheden er zijn en welke juridische bezwaren wel of niet. En of die steek houden. Dus ik ga niet vooruitlopen op een definitieve antwoord. Nadat ik goed naar heb geluisterd naar de minister. Dat is een twee jaar. In algemene zin ben ik voor verminderd gebruik van glyfosaat. Ik hoorde net een discussie aan over bijvoorbeeld

[1:04:58] de gebruikt om gewassen en plat te spuiten. Mijn stelling is dat is vaak helemaal niet nodig zijn. Goede alternatieven voor van gewassen kunnen gemaaid worden en vervolgens onder gewerkt. Alleen ook daar en dat is wel interessant als je het over strijdige waarden hebt.

[1:05:13] Als je als boer gebruikt.

[1:05:15] Gewoon mee om te ploegen. Dan hoef je vaak niet te spuiten. Maar kun je gewoon onderwerpen. Als je niet keer een de grond bewerking toepast dan blijft dat van gewas meer aan de oppervlakte en dan is het vaak aantrekkelijker voor zo'n akkerbouwer om glyfosaat te gebruiken dan zie je dat is eigenlijk dus de de waar de klimaat

[1:05:34] en de de biodiversiteit dat met strijdig zijn met elkaar. Dus er zitten hier ook heel veel spanningen, onder wie mij voorzichtig maken om met grote algemeenheden over ook glyfosaat te spreken omdat er onderliggende spanningen zijn die te maken hebben met verschillende waarden die gelukkig vaak wel samenkomen zoals die biodiversiteit en klimaat. Maar in dit geval heb ik een concreet voorbeeld genoemd. Maar dat niet zomaar is. Dus meneer de groot algemene zin motie moet worden uitgevoerd. En ten tweede ik goed luisteren en minister hoe hij zich hier uiteraard cq dit verantwoord. En ten derde ten derde laten we met de gaven dus onderscheid spreken.

[1:06:10] Vervolgvraag.

[1:06:11] Voorzitter,

[1:06:12] met dit soort antwoorden kunnen we tot tweeduizend dertig vullen en dat is precies wat er aan de hand is met het hele uitvoeringsprogramma over gewasbescherming een maatregelen nemen en daarna ga je gebruik maken van niet-chemische en natuurlijke middelen is heel duidelijk dus helemaal. Dus je gaat zeker niet beginnen met glyfosaat.

[1:06:29] En als je even zoekt dan kun je het frank gewas. Dus dat is heel duidelijk

[1:06:34] glyfosaat. Alleen in laatste instantie.

[1:06:37] Da's een graag reactie gewoon heel concreet niet waarden en zo. Concreet tweede. Er is een toelating als herbiciden

[1:06:44] onkruid verdedigen staat ook in de definities van van richtlijnen elftal zeven gaat gedefinieerd. Alleen de minister definieert het

[1:06:53] volstrekt anders. Dus het antwoord van de minister gaat als volgt luiden

[1:06:58] dat hij verwijst naar de werkwijze van de europese commissie, waarbij eigenlijk bij herbiciden ook een iets breder spectrum wordt meegenomen, namelijk ook. Dus het vernietigen van ongewenste planten of delen van planten. Want dat is namelijk gebruikelijk staat. Nergens in de wet is gebruikelijk en er wordt verwezen naar de eppo.

[1:07:16] Dat is een organisatie die dan standaarden uitgeeft over hoe je tot de aanvragen kan komen

[1:07:25] heeft helemaal niets met die toelating door het cpb te maken. Een geïntegreerde gewasbescherming

[1:07:32] kunt u daar iets over zeggen? Zoals ik net vroeg en de tweede is de toelating als herbicide punt en niet de rest erachteraan. De hele staart.

[1:07:41] Wegnemen is.

[1:07:43] Voorzitter, ik hou van mijn eigen antwoorden. Gelukkig op de eerste vraag kan ik vrij helder antwoorden heb ik in mijn bijdrage ook gedaan. Ja. Ik ben voor het terugdringen van glyfosaat aan een einde te helpen. Laat mij het gewoon werk het onder prima oplossing.

[1:07:58] Da's een en twee. Maar voor precisielandbouw. Om zo te zeggen of hard of of onkruid of bestrijding van hardnekkige wortel onkruid. Daar kan het wel eens nuttig zijn om wel glyfosaat te gebruiken. Dus daarom zeg ik spreek met de gave des onderscheid.

[1:08:14] En ten tweede hoe dat noemden. Ze moeten ze even over nadenken. Ik heb er bewust en hiervoor in dat kader gevraagd heb ik de vraag niet helemaal scherp en het was een lang verhaal. Meneer de groot. Ik heb ook letterlijk gevraagd aan de minister.

[1:08:28] Waarom maakt het cpb geen geen gebruik van nieuwe wetenschappelijke inzichten. Waarom is er geen vast afwegingskader. Ik ben heel benieuwd naar het antwoord op die vraag en dan kan ik denk ik louvre worden. Ik hoop dat hier de groot haar voor nu in eerste mijn genoegen mee wil nemen.

[1:08:42] De hele grote.

[1:08:44] Nou toch even want we komen nog wel ergens.

[1:08:47] Dus.

[1:08:48] Christenunie met d zesenzestig eens dat de plat spuiten van van gewassen en graslanden niets met geïntegreerde gewasbescherming te maken.

[1:08:54] Dat betekent dus als geïntegreerde gewasbescherming. Dit is en dit toestaat. Dan is het helemaal niks. Dan is het alleen een toverwoord, want het moet wel consequenties hebben als je zegt eerst preventieve maatregelen en dan gebruik maken van niet. Chemische als dat alleen maar

[1:09:12] zomaar wat is de de vraag was misschien wat ingewikkeld, maar het heeft een toelating als herbiciden dus inderdaad spreken met onderscheid glyfosaat.

[1:09:20] Maar je kunt mij niet wijsmaken dat het plat spuiten van van gewassen en en graslanden iets te maken heeft met een toelating als herbiciden.

[1:09:29] Dat is

[1:09:30] common sense. Maar de verdediging die de minister aanvoert slaat werkelijk helemaal nergens op. Want die is niet legaal. Er wordt verwezen naar een werkwijze, er wordt verwezen naar een richtlijn die gaat over de data vereist bij de toepassing.

[1:09:46] Dat is mijn punt. Dus de minister begeeft zich hier niet alleen buiten common sense, maar ook nog eens buiten de wet en dat is kwalijk want de kamer heeft al twee keer toe een motie aangenomen en juridisch onderbouwd. Dus dat gaat niet zomaar ergens over. Dus graag reactie

[1:10:01] toelating als herbiciden als geheugensteun.

[1:10:04] Ja voorzitter, maar dan val ik toch terug op mijn antwoord dat ik eerst eens even heel goed gaan luisteren naar naar de minister in deze en laten we eens zich verantwoorden. De het vraagstuk is helder en ik heb me inderdaad duidelijk uitgesproken over van gewassen en het onderscheid met met bijvoorbeeld bestrijding van hardnekkige wordt rondrijden kruiden

[1:10:21] over graslanden heb ik me niet uitgesproken. Ik heb daar gewoon iets minder verstand van dan van van van gewassen. Dus ik ga eerst goed luisteren naar de minister en dan ga ik daarna terugkomen op deze vragen over de herbiciden. De herbiciden vraag van van de hier de groot. Dus hier zal het mee moeten doen. Ik begrijp zijn. Vraag. We komen echt wel ergens. Maar nogmaals ik ga nu eerst eens goed luisteren naar wat de minister hierop te zeggen heeft.

[1:10:48] Nee. Ja dan geef ik het voorzitterschap over aan de heer de groot en dan ga ik inbreng leveren namens het cda fractie.

[1:10:55] Het woord is aan de heer geurts voor zijn inbreng is.

[1:10:58] De mijn gaat kijken. Een paar verrast kijken. Dat klopt. De heer boswijk zit mede namens ons allen via de defensie commissie in het buitenland en ik mag een bijdrage op gewasbescherming

[1:11:08] middelen debat gewasbeschermingsmiddelen leveren mede namens hem.

[1:11:13] Voorzitter, bij het lezen van de stukken voor dit debat kwam de volgende vraag bij me op. Is de minister zich bewust van het belang van de aanwezigheid van gewasbeschermingsmiddelen.

[1:11:22] Zonder gewasbeschermingsmiddelen gaat een groot deel van de gewassen verloren en zouden we waarschijnlijk al lang honger hebben geleden ook in nederland

[1:11:31] en dat het geen utopie is, is het voorbeeld in sri lanka, waarna een grote landbouwhervorming waarin gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest verboden werden nu een hongersnood is,

[1:11:42] kan de minister hierop reflecteren en toelichten wat hij er aan doet om hongersnood als gevolg van het uitbannen van gewassen met een beschermingsmiddelen. Koste wat het kost te voorkomen

[1:11:52] en voorzitter, laat ik duidelijk zijn.

[1:11:54] Het cda is niet tegen het overgaan op groene en laag risico gewasbeschermingsmiddel. Integendeel,

[1:12:00] volgens mij zouden we alles in het werk moeten stellen om zo snel mogelijk goedkeuringen voor dit soort middelen te krijgen,

[1:12:07] ook onmogelijke gevolgen voor omwonenden van landbouwpercelen, zoals blijkt dat gezondheids verkenningen te verkleinen.

[1:12:14] De verantwoordelijkheid voor de goedkeuring van groene alternatieven ligt grotendeels bij brussel. Maar dat wel zo'n tien jaar kan duren voordat een alternatief goedgekeurd wordt

[1:12:23] en dit heeft mogelijk te maken met de ondercapaciteit bij het cpb voor het toetsen van alternatieve middelen

[1:12:28] en deze lange goedkeuringstermijnen draagt volgens mij niet bij aan het behalen van het doelen om het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen binnen acht jaar te halveren.

[1:12:37] Heb ik een aantal vragen bij kan de minister aangeven wat hij eraan doet om dit een brussel onder kaak te stellen

[1:12:43] en wat gaat hij doen om zijn gebeden van voldoende financiële middelen te voorzien. Vvd fractie sprak volgens mij overcapaciteit, maar we bedoelen daar hetzelfde mee. Capaciteit betekent ook voldoende financiële middelen. En wat doet de minister om een ongelijk internationaal speelveld voor de nederlandse boeren en tuinders als gevolg van steeds strenger wordende regelgeving met betrekking tot gewasbeschermingsmiddelen te voorkomen.

[1:13:05] Voorzitter,

[1:13:07] ik las ook dat de minister van plan is om uit te zoeken of het instellen van spuit vrije zones tot de mogelijkheden behoort

[1:13:12] en ik vroeg me af wordt hierin ook rekening gehouden met eventuele op opbrengst derving die dit mogelijk tot gevolg heeft

[1:13:21] en voorzitter, de minister heeft meerdere keren gezegd dat hij bij wet en regelgeving ook kijkt naar de doorwerking op de landbouwpraktijk

[1:13:28] en ik hoor vanuit de sector dat er op verschillende vlakken nog wel een tegenstrijdigheid is tussen ambitie van het ministerie en de uitwerking in de agrarische sector

[1:13:37] en ik ben benieuwd of de minister op de hoogte is van de doorwerking van de ambitie voor niet kerende grond bewerking.

[1:13:43] Dit zorgt er namelijk voor dat het mechanisch onderwerpen van een groenbemester of van gewas niet altijd mogelijk is

[1:13:49] en om een perceel geschikt te maken voor de vervolgt deelt zijn bestaande alternatieven middelen niet voldoende om het goede krachtige gewas onder te werken

[1:13:59] in hoeverre toets de minister daadwerkelijk welk effect de ambitie van het ministerie hebben op de landbouwpraktijk. Tot zover. Voorzitter.

[1:14:08] Dankuwel. De geurts heeft dit vaker gedaan. Zo te horen. En dan geef ik nu het voorzitterschap terug.

[1:14:14] Dank.

[1:14:16] Ik kijk even de minister en staatssecretarissen aan zullen wij tot kwart over vijf schorsen.

[1:14:22] Prima.

[1:14:23] Dan schorsen we tot kwart over vijf

[1:43:41] collega's. We gaan weer verder na de schorsing. Ik heb even een procedureel voorstel dat de staatssecretarissen als eerste gaat dat zij de vragen die een aangesteld zijn de beantwoord en dat we dan tegen haar zeggen dat ze dus mist is, zijn de collega's daar mee eens. Dat is het geval dan mevrouw bromet.

[1:44:02] Ik heb toch al een vraagje erover, want wij hebben vorige week de wetsbehandeling gehad en de vraag die ik aan die staghouwer heb gesteld of van de ministers te houden. Neem me niet kwalijk. Die gaat ook over het verband met dat wetsvoorstel. Dus ik zou het wel fijn vinden als als de staatssecretaris even kan blijven zitten als die eerste gehouden. Dat antwoord.

[1:44:19] De.

[1:44:21] Dat kijk even aan. Maar die vraag is niet in eerste termijn gesteld totaal andere wetgeving en ik heb begrepen vanuit die wetgeving dat de staatssecretarissen van om een schriftelijke beantwoording komt na de kamer zou het een idee zijn. Maar ik stel mij voor dat in die schriftelijke beantwoording ook even specifiek op de vraag van mevrouw abonnement wordt ingegaan.

[1:44:40] Daar zijn.

[1:44:42] En de heer de groot.

[1:44:45] Mevrouw met die doel,

[1:44:47] Om artikel tachtig van de wet gewasbeschermingsmiddelen en biocide. Dus ik heb die vraag gesteld.

[1:44:54] Of.

[1:44:55] De ook mogelijk is om daar nadere beperkingen mee op te leggen in het kader van kaderrichtlijn water.

[1:45:01] Het zou goed zijn als beide bewindspersonen daarop ingaan.

[1:45:05] Maar ik concludeerde in ieder geval dat als de staatsssecretaris klaar is dat wij haar dispensatie verlenen voor het verblijf bij ons. Ja dat kan misschien wel tot zeven uur duren voordat u gaat maar maar dan is de minister nog niet antwoord geweest. Nee, ik geef het woord aan de staatssecretarissen.

[1:45:25] Voorzitter, ik heb in totaal drie vragen waarvan er twee van minister happig zijn en de eerste is van meneer de groot over. Naar aanleiding van het commissiedebat water was dat ook over de stikstofcrisis. Twee punt nul die eraan komt.

[1:45:42] Het terugdringen van normoverschrijdingen wordt via verschillende sporen van het uitvoeringsprogramma toekomstvisie, gewasbescherming tweeduizend dertig gerealiseerd bij behoefte aan een verbod. Dan is de vraag of de landelijk met een algemene maatregel van bestuur gerealiseerd worden of via voorschriften van het lokaal bestuur onder de omgevingswet.

[1:46:03] Er is hoe dan ook overleg met regionale partijen voor nodig en de collega ministers van lhv en hiermee zullen gedetailleerder daarop ingaan als antwoord op onlangs door een kamer gestelde schriftelijke.

[1:46:15] Vragen daaromtrent.

[1:46:19] Dan had

[1:46:21] mijn vrouw met een monitoren.

[1:46:24] Dat is dus eigenlijk ook een vraag voor voor mijn intensief en het oppervlaktewater. Het landelijk meetnet gewasbeschermingsmiddelen is zelfs specifiek gericht op het monitoren van gewasbeschermingsmiddelen binnen de landbouw

[1:46:38] en aan de hand van dat meetnet worden conclusies getrokken over hoe het staat met de belasting van het oppervlaktewater met gewasbeschermingsmiddelen

[1:46:46] en die monitoring, gegevens en conclusies worden samengebracht en de bestrijdingsmiddelen abbas op het internet en ik zou wel willen vragen. Voorzitter, als we nog echt hele specifieke vragen zijn over dit onderwerp. Dan zou ik toch graag willen doorverwijzen naar minister harbers daarover omdat die dat omdat die van de hoe het aan de rand weten over dit onderwerp.

[1:47:10] Ik zie de interruptie van mijn vrouw bromet afspreken met de collega's dan wel eerste vier vragen twee interrupties en dan beginnen we maar even en dan kijken we hoe het nog in de tijd zit. Mevrouw abonnement,

[1:47:23] Voorzitter, ik zou het jammer vinden als de om deze vraag was gesteld en gericht op de minister van landbouw, omdat ik het niet had over de monitoring van het watersysteem, maar op de monitoring van het gebruik en de aankoop van deze middelen. Dus ik zou het jammer vinden als de vraag nu naar de staatssecretaris is beland en niet door de minister beantwoord wordt.

[1:47:42] Na te denken hoe ik daar mee om moet gaan om de minister even nadenken of die in zijn pakket zit. We gaan gewoon zien hoe we bij de minister uitkomen en dan gaan we kijken hoe we daar verder mee omgaan en staatssecretarissen.

[1:47:55] Voorzitter, de heer bisschop die vroeg nog naar wat het certificaat voor knaagdier beheersing betekent voor brandveiligheid en diergezondheid.

[1:48:04] Het certificaat gaat uit van de geïntegreerde knaagdier beheersing en voor een goede knaagdier beheersing worden met een planmatige aanpak

[1:48:12] preventieve en niet chemische en pas en nooit situaties rodenticiden ingezet.

[1:48:19] Juist een effectiever optreden door knaagdier beheersen, maar minder geworden en side.

[1:48:24] Dus ik kan wat dat betreft de bisschop gerust stellen die aanpak leidt niet tot risico's voor brandveiligheid en diergezondheid. Zo heeft het ov juist hierboven aangegeven dat bij een goed functionerende elektrische installatie kortsluiting niet hoeft te leiden tot stalbranden

[1:48:44] en dat was mijn beantwoording. Voorzitter, voor zover ik weet of ik kijk nog even.

[1:48:50] Kijk kijken samen even naar de leden rond. Ik zie niemand z'n hand opsteken. Dan bent u bij deze exposeert en dan gaat u gaat zelf op het tijdstip wanneer u vertrekt. Maar het ligt niet aan de kamer. Geef het woord. André staghouwer.

[1:49:08] Dank voor zo'n groot groot aantal een aantal duiding geven over vragen die zijn gesteld

[1:49:16] en daarna begin ik met glyfosaat vrijstelling een laag risico middelen en dan heb ik nog een heel set algemene vragen en opmerkingen waar ik graag

[1:49:25] een oordeel over wil geven. Althans daar ben ik toe uitgenodigd. En dan ben ik graag bereid om dat te doen.

[1:49:32] Meneer, voorzitter, laat ik volstrekt helder zijn. Het is mijn grootste opgave en ik heb vanmorgen een debatten coach overgezet om de land en tuin bouw te verduurzamen

[1:49:44] en daarbij te zorgen dat de landbouw ook perspectief heeft en op een verantwoorde manier kan blijven produceren

[1:49:55] en die opgave die geldt ook zeker voor het onderwerp waar wij hier vanmiddag over spreken over gewasbescherming

[1:50:02] een onderwerp waar alle kanten. Kamer heeft dat ook helder gemaakt.

[1:50:07] Toch wel veel zorgen over zijn

[1:50:11] in de samenleving

[1:50:12] zijn zorgen over de effecten op de gezondheid kamer heeft daar ook zorgen over uitgesproken

[1:50:19] zorgen over natuur en milieu en telers die maken zich zorgen over de gereedschapskist

[1:50:26] waarover gesproken werd ook door uw kamer die steeds leger dreigt te worden om de gewassen gezond te houden.

[1:50:35] Ook ik heb in de voorbereiding voert dit debat mij breed laten informeren. Ik ben bij het cpb geweest. Ik heb gesprekken gehad met boeren.

[1:50:45] De manier van gebruik. Ik ben bij boerderij van de toekomst geweest om te kijken hoe daar

[1:50:52] wordt voorgesorteerd op de nieuwe toekomst. En ook gisteren. Morgen heb ik een uitgebreid gesprek gevoerd

[1:50:58] met een breed spectrum van de maatschappelijke en wetenschappelijke organisaties over de onderwerpen gewasbescherming.

[1:51:08] Ik heb een gesprek gevoerd met de belangengroep meten is weten uit drenthe u wel bekend.

[1:51:15] Het centrum voor milieu en wetenschap en van leiden.

[1:51:20] De leiden universiteit. Het louis bolk instituut was bij mij aanwezig. Ik heb gesprekken gevoerd met al ahold, delhaize. De meneer die verantwoordelijk was voor voedselveiligheid van voedselzekerheid,

[1:51:33] de wageningen universiteit en het cetera gb

[1:51:38] en het was voor mij ongelooflijk nuttig om het gesprek met neuroloog bas bloem

[1:51:44] te hebben en van hemzelf te horen

[1:51:46] over zijn zorgen over parkinson in relatie tot gewasbeschermingsmiddelen. Daar hebben we uitgebreid over doorgesproken

[1:51:54] over de situatie in frankrijk over hoe je een opbouw hebt van gewasbeschermingsmiddelen?

[1:52:01] Hoe zorgen we ervoor dat wij ons beschermen ten aanzien van de effecten van gewasbeschermingsmiddelen.

[1:52:09] Ik moet

[1:52:10] zeggen dat het een fijn gesprek was want ik wilde die mensen graag spreken zoals ik zei omdat ik ook al eerder aangekondigd grote ambities heb op dit dossier

[1:52:22] en ik heb ze ook van harte uitgenodigd om met mij blijvend in gesprek te blijven. Dus ik baseer mij niet alleen maar op cetera gb

[1:52:30] gezien, maar niet alleen op het s van baseer mij op een brede afspiegeling van de maatschappij,

[1:52:36] omdat dat mij in mijn rol ook helpt een scherpe keuzes te maken

[1:52:41] en ik heb ze ook gevraagd

[1:52:43] om een klankbord te zijn. Dus er is een afspraak gemaakt om de komende periode met elkaar het gesprek te vervolgen.

[1:52:52] Zoals ik u aankondigde. Ik heb echt stappen te zetten en het gaat alleen niet zo snel zoals ik zou willen.

[1:53:00] En zoals uw kamer ook van mij vraagt

[1:53:04] en waar we denk ik wel over eens zijn. Nederland en ook dat mag best eens een keer gezegd worden. Nederland goede wetenschappelijke onderbouwing kan een aanjagende rol hebben in europa als het gaat om de data vereist een

[1:53:19] voor bijvoorbeeld de neurologische aandoening.

[1:53:22] Daar zet ik mijn voeding

[1:53:25] en natuurlijk zijn daar bij ook al.

[1:53:28] We stappen aan het zetten, begreep ik van het cpb

[1:53:32] en komend najaar organiseert de asva

[1:53:35] een werkconferentie over de mogelijke relatie tussen de specifieke bestrijdingsmiddelen

[1:53:40] en het ontstaan van de ziekte van parkinson. Daar heb ik ook gisteren uitgebreid met de heer bloem over gesproken

[1:53:47] en wij kregen de complimenten voor het organiseren van dat

[1:53:52] van die welke conferentie omdat dat uiteindelijk leidt tot veel meer kennis en ook leidt tot conclusies die nodig zijn om flinke stappen te zetten

[1:54:01] en ook in het coalitieakkoord van kamp een sprak daarover zijn afspraken gemaakt over het onderzoek naar de gezondheidseffecten bij omwonenden

[1:54:11] en bij agrarische ondernemers

[1:54:14] en ik wil verkennen of het mogelijk is om hierbij ook de ziekte parkinson en de arbeidsomstandigheden voor agrarische ondernemers in mee te nemen

[1:54:24] en het is zoals ik al eerder zei mijn ambitie om een stappen voorwaarts te zetten en ik kan die ambitie overigens alleen waarmaken

[1:54:32] als ik voldoende financiële armslag heb en ik kom daar straks in de beantwoording van de vraag ook nog even op terug

[1:54:39] en de tijd dringt begint ook de te dwingen om onze ambities waar te maken, want een aantal van u zei terecht

[1:54:48] de waterkwaliteit in tweeduizend, zevenentwintig. Het is nodig om flinke stappen te zetten

[1:54:54] en ik wil ook inzetten daarbij op het intensiveren

[1:54:57] van de omslag naar weerbare planten en uiteraard ook til tilt systemen

[1:55:04] en het verbinden van landbouw en tuinbouw met natuur en het terugdringen van emissies

[1:55:10] na het milieu tot nagenoeg nul

[1:55:13] en dit doe ik door het stellen van tussendoelen. Een aantal van u vroeg daarna

[1:55:18] en het bevorderen van stimuleren van innovatie en de precisielandbouw en het stimuleren van de groene alternatieven die bisschop vroeg daarna en het loskoppelen

[1:55:28] was ook een vraag van verkoop en advies.

[1:55:33] We zijn

[1:55:35] druk bezig met de actie uit het uitvoeringsprogramma toekomstvisie gewasbescherming tweeduizend dertig en die acties wil ik aanvullen. Die wil ik intensiveren en die wil ik gaan versnellen

[1:55:46] en ik zal dit uiteraard doen

[1:55:48] in overleg met diverse organisaties,

[1:55:52] bijvoorbeeld met lto, maar ook met de natuurorganisaties, milieu en veel voor het sneller beschikbaar krijgen van de lager risico middelen. Iemand van u sprak over tien jaar.

[1:56:05] Dat is natuurlijk uiteraard niet de bedoeling

[1:56:08] en ik zal een subsidieregeling openstellen voor het stimuleren van innovatie en investeringen voor agrarische ondernemers voor onder andere

[1:56:16] thema gewasbescherming, wat natuurlijk al een onderdeel is van de deltaplan agrarisch waterbeheer

[1:56:22] zal ik

[1:56:23] waar ik kan versterken

[1:56:25] en uw kamer krijgt na het zomerreces een agenda voor het onderzoek naar de gezondheid, gezondheidseffecten voor de omwonenden

[1:56:35] agrarische ondernemers en ik streef ernaar om voor het einde van dit kalenderjaar

[1:56:39] een voorstel te hebben hoe ik die invulling kan geven aan

[1:56:43] zei het u net het loskoppelen van verkoop en advies

[1:56:48] en we willen natuurlijk ook weten of op koers liggen om de strategische doelen van het forums programma te realiseren

[1:56:54] en ook hierin is voorzien,

[1:56:56] want er komt een monitoring systematiek. Hiermee krijgen we jaarlijks inzicht in de voortgang

[1:57:02] en kunnen we zo nodig. Tijdig bijsturen.

[1:57:06] Ik stuur uw kamer.

[1:57:07] Het eerste monitoringsrapport eind van dit jaar

[1:57:11] en ik ben ervan overtuigd dat het uitvoeringsprogramma de weg is om in nederland de behoefte aan chemische gewasbeschermingsmiddelen drastisch te laten afnemen en het gebruik hier te reduceren. Tot

[1:57:22] is mijn stellige voornemen

[1:57:25] en het toelatingsbeleid in de europese unie wordt steeds strenger

[1:57:28] en omdat de beoordelingssystematiek wordt aangepast aan de nieuwe wetenschappelijke inzichten en dit leidt tot minder werkzame stoffen en minder gewasbescherming.

[1:57:37] We doen samen ons best om zo spoedig mogelijk alternatieven beschikbaar te krijgen en ik zet me daar volop

[1:57:43] in zowel in nederland als europa en helaas

[1:57:46] kan ik niet beloven dat het altijd lukt omdat er ook andere hier een rol vervullen afspraken in europees verband.

[1:57:54] Ook agrarische ondernemers moeten zich kunnen voorbereiden

[1:57:57] en ik respecteer de europese aan de wetenschappelijke en onafhankelijke beoordeling van werkzame stoffen en van gewasbeschermingsmiddel

[1:58:05] en advies en daarom van het cpb van de extra wegen heel zwaar voor mij.

[1:58:11] Dat betekent niet dat ik stilstaan. Ik zet me er ook in voorin

[1:58:16] om het continu verbeteren van de manier waarop de efsa et cetera gb een beoordelingen doen

[1:58:22] aan de hand

[1:58:23] van de laatste wetenschappelijke inzichten en zij doen dat op basis van de richtsnoeren die in de hele europese unie gelden

[1:58:32] en dat doen ze dus middelen mogen geen onaanvaardbare risico's opleveren voor mens, dier en milieu,

[1:58:39] en ik zet me bijvoorbeeld ook in voor het aanpassen van de data vereisten voor microorganismen en neurologische aandoeningen.

[1:58:46] Het is een proces van lange adem,

[1:58:48] omdat het gaat om het aanpassen van europese regels

[1:58:52] en dit betekent dat ik ook af en toe wat geduld van uw kamer moet vragen en het niet zo snel kan gaan

[1:58:58] als u graag wil. En als ik.

[1:59:00] Graag wil.

[1:59:01] Maar.

[1:59:02] Mijn ambities zijn,

[1:59:06] Ik heb een interruptie van mevrouw van der plas.

[1:59:08] Het reduceren van gewasbeschermingsmiddelen en regelgeving in nederland. Maar ik ga dan toch wel vanuit dat dit wel in lijn is met europa. Dus niet dat we al dat we dat niet eerder doen zonder dat het europees geregeld is.

[1:59:24] De minister. Dan kom ik straks uitgebreid op terug voor een aantal vragen gesteld. Dus dat dat komt.

[1:59:31] Ik heb een interruptie van van abonnement.

[1:59:33] Voorzitter. Goed dat de minister met zoveel partijen spreekt over dit ingewikkelde vraagstuk. Ik vroeg me af zijn er ook contacten vanuit het beginnen met.

[1:59:43] Voor staat. Een groot aantal van u sprak daarover. Ik wilde er helderheid over geven wat

[1:59:52] ook mijn ambities op dit terrein zijn

[1:59:54] en de goedkeuring en het gebruik van glyfosaat houdende middelen. Het is niet een middel.

[2:00:01] De kamer hield dat ook al aan

[2:00:03] worstelen met de vraag of er juridische mogelijkheden zijn om de toepassing van glyfosaat te verbieden

[2:00:09] en die worstelingen herken ik zelf ook want de vragen die

[2:00:13] door u zijn gesteld, heb ik zelf ook gesteld in de afgelopen en van de heer de groot die

[2:00:19] in mijn mailbox stroomde. Dan heb ik zelf ook de vraag

[2:00:23] kan dat niet anders.

[2:00:25] En ook daarvan net in het bordje tussen nu kamerleden heb ik een aantal

[2:00:31] een punten gekregen die ikzelf ook al heb geadresseerd

[2:00:35] om de specifieke toepassingen van de middelen te verbieden, zoals voor oogst toepassing kalender spuiten en de richard van grasland

[2:00:43] kan ik u in ieder geval de volgende russische mogelijkheden om nationaal beperkingen op te kunnen leggen aan de glyfosaat houdende middelen

[2:00:52] heeft het cpb.

[2:00:54] Gebruikt,

[2:00:55] Bij de herbeoordeling op de basis van de vigerende wet en regelgeving, zoals verordeningen.

[2:01:01] Et cetera heeft alle toegelaten middelen op basis van glyfosaat herbeoordeeld

[2:01:07] en hierbij zijn sommige toepassingen verboden

[2:01:11] en een van de toepassingen zijn de vol veld vooral komen door de plant en daardoor alleen kan worden ingezet

[2:01:18] als er onkruid aanwezig is,

[2:01:21] dan blijft over.

[2:01:22] Uw verzoek.

[2:01:23] De om voor om glyfosaat te verbieden bij het recepten van grasland wilt daarnet ook discussie over

[2:01:29] en hiervoor is op dit moment geen juridische mogelijkheid.

[2:01:34] De toepassing op voor reset van grasland. Om de verordeningen

[2:01:39] verbieden, kan ik dan ook alleen

[2:01:43] als er

[2:01:44] wetenschappelijke onderbouwing is en als er onaanvaardbare risico's zijn

[2:01:48] die onderbouwing. Meneer de voorzitter is volgens het cpb niet aanwezig.

[2:01:56] Maar dan het gebruik.

[2:01:57] De een andere

[2:01:58] en daar zie ik meer ruimte om het gebruik van glyfosaat, onkruid en grasland beheer en het behandelen van groenbemester s en van de van gewassen. Het is de bedoeling

[2:02:06] dat glyfosaat houdende middelen alleen worden toegepast als het

[2:02:11] de noodzakelijk is.

[2:02:12] Ik blijf met agrarische sector

[2:02:15] in gesprek

[2:02:18] mogelijk met economische prikkels kan worden teruggebracht

[2:02:21] en ik verken ook de bindende afspraak met telers hiervoor.

[2:02:26] Ik zeg u nogmaals mijn ambitie is helder.

[2:02:28] Ik zit volop.

[2:02:29] Die heb ik gehad

[2:02:31] het even kijken. Het gaat over de vraag van mevrouw vestiging over de trailer verschenen in the guardian.

[2:02:38] Wat vindt de minister hiervan en ik ben op de hoogte van dit dit artikel. Ik ben benieuwd hoe de uitkomst hiervan moet doden.

[2:02:46] Ik heb het cpb gevraagd om een appreciatie te schrijven van dit artikel. En

[2:02:53] dan de vraag van de van kamp. En hoe kijkt de minister naar het nemen van politieke besluiten op grond van wetenschappelijke kennis en feiten.

[2:03:00] Ik heb daarnet ook al wat van gezegd. Ik hanteer de wetenschappelijke lijn bepalen van mijn standpunt

[2:03:05] over het al dan niet hernieuwd goedkeuren van de werkzame stof en ik laat mij daarbij adviseren door het.

[2:03:12] Hestia efsa en de tegen b.

[2:03:15] En dan

[2:03:16] heeft de minister geluisterd naar de redactie reactie van het s. Ja, over het glyfosaat

[2:03:21] en ik weet dat zij recent heeft aangegeven dat de classificatie van de stof niet gewijzigd hoeft te worden er een voorstel ligt.

[2:03:30] Interruptie, van kampen.

[2:03:32] Hiervoor zijn. Dat is natuurlijk altijd goed. Maar ik constateer ook dat we met elkaar hier toch die discussie voeren over onder welke voorwaarden en in daaronder vind die beoordeling een toelating plaats

[2:03:45] en we hebben daarmee een technische briefing over gehad over het cpb en het was een de verwees ik al eerder naar het was een echt een zorgvuldige goede briefing luchthaven ook aan mij laten toe op grond waarvan de kaders die krijgen opgedragen.

[2:03:58] Dus ik zou de minister willen vragen begrijpt hij de discussie die soms wordt gevoerd tussen partijen over de kaders waarlangs wordt wordt wordt getoetst neurologische effecten. Et cetera herkent hij dat en ziet hij er tekortkomingen in in in de toelatingsprocedure bij de instituties.

[2:04:19] Is niet een kwestie van

[2:04:21] we krijgen een voorstel en we gaan dat was even een toetsen en klaar. Het is een paar maanden een aantal keren ook met zetten gb gesproken

[2:04:30] en dan zie je ook dat zij er van alles aan doen

[2:04:34] om met name ook die wetenschappelijk onderbouwing soort en in mijn gesprek ook met de partijen die gisteren aan tafel had

[2:04:41] was er geen enkel van de partij die zei dat het cpb dat onze wetenschappelijk onderbouwen niet deugt.

[2:04:48] Die moet dan ook

[2:04:49] van antwoord worden voorzien en dat moet wat mij betreft ook zo snel mogelijk leiden tot de conclusies en dan vind ik het ook jammer

[2:04:57] dat zo zoveel vragen zijn binnengekomen. Dit jaar gezien daaruit conclusies getrokken. Maar ik moet het even doen

[2:05:04] met die situatie en ik moet het ook doen met het juridische kader en dat is ook

[2:05:10] en dan maar gelijk een antwoord op waarom andere landen wel en waarom nederland niet

[2:05:16] zie dat daar de juridische procedures zijn aangespannen

[2:05:19] en wij achten het niet houdbaar klote wordt door de rechter. Dan heb ik ook niet. En dat wil ik ook niet. Ik wil een heldere duidelijke lijn en dan ga ik niet eens voorstellen dat ik niet waar kan maken.

[2:05:31] Vervolgvraag voor zich meer in constatering pim ben blij met deze beantwoording. Want bij twijfel heeft niemand baat. We moeten kunnen vertrouwen op instituties die op grond van wetenschappelijke onderzoeken bepalen wat wel en niet kan in ons land goede wijze plaatsvindt. Los van de oproep die ik nog steeds blijf doen om snelheid te maken bij de nadruk op terug.

[2:05:53] Introduceerde.

[2:05:56] Ja voorzitter.

[2:05:58] Eerste gaat over herbiciden

[2:06:02] in elf, zeven. De richtlijn staat een definitie van herbiciden onkruidverdelgingsmiddel. Dus waar staat in gesprek. Wat stelt ibm dan voor

[2:06:12] kunt u daar op ingaan als het geen enkele.

[2:06:14] Voorzitter, ik heb net aangegeven wat mijn ambities zijn. Ik heb ook aangegeven dat ik

[2:06:22] niet zo blij ben met de gele glass landen. Ik heb aangegeven.

[2:06:27] Vervolgvraag.

[2:06:29] Vervolgvraag.

[2:06:31] Waar staat

[2:06:33] dat

[2:06:34] toelating als herbicide staat bij de definities in elf nul zeven staat onkruidverdelgingsmiddel.

[2:06:40] Waar staat dat je dat dan tevens

[2:06:44] mag gebruiken voor het plat spuiten van van gewassen en voor

[2:06:48] de

[2:06:50] graslanden. Waar staat dat. Want de minister verwijst ernaar.

[2:06:54] Maar waar staat dat.

[2:06:57] Minister.

[2:07:00] De heer de groot vraagt, vraagt mij nu iets waar ik waar ik niet een antwoord op kan geven, want ik kan niet het artikel zo reproduceren. Ik zorg ervoor dat in tweede termijn nog even een antwoord geven aan de heer de grote op dit punt.

[2:07:13] En voorzitter, ik ben hier maanden geleden begonnen. Ik heb een minister vanochtend ook nog even. Dat mag iedereen weten gezegd ik ga erover beginnen.

[2:07:20] Dan moet je je toch voorbereiden

[2:07:22] want die vraag is heel logisch want u verwijst in uw brief al geeft u het antwoord al waar dat staat dat staat in uw eigen brief.

[2:07:31] Ik ben gaan kijken wat daar staat. Ik geef dan maar het antwoord wat u had kunnen geven

[2:07:35] en dan kom ik op richtlijnen van de eppo die niet toegankelijk zijn voor kamerleden moet je een abonnement hebben. Ik heb bij u assistent vanochtend opgevraagd mag ik dat lezen wat er staat

[2:07:45] en die richtlijnen van apple die gaan over de data vereisten die voorafgaand aan een toe laat moet worden door de indienen moet worden geleverd.

[2:07:53] Dat is iets wat los staat van de toelating zelf

[2:07:57] en de andere richtlijn waar u naar verwijst, gaat over mijn users

[2:08:02] waar je beperkte datum vereiste voor. Dus het is een volstrekt bij de haren erbij getrokken

[2:08:09] verwijzing in uw eigen brief.

[2:08:13] Voorzitter, d zesenzestig kan het niet accepteren dat hij met de tenen van de kamer wordt gespeeld.

[2:08:23] Antwoord gewoon niet. En uw voorganger antwoorden ook niet.

[2:08:29] De minister.

[2:08:31] Voorzitter, ik heb volgens mij geantwoord naar beste eer en geweten en ik heb dat in de brief gedaan. Ik heb dat nu in het debat met uw kamer gedaan

[2:08:40] en volgens mij kom ik daar met de heer de groot vanmiddag niet uit.

[2:08:44] Mevrouw streng,

[2:08:46] Vierde.

[2:08:48] Als u daar gebruik van wil maken, maar gaf geen aanleiding om dat te veronderstellen we de voorzitter van heeft. De heer de groot wordt.

[2:08:55] Nee want dat is toch een meten opmerking. Kijk we zijn hier om een debat te voeren met de minister en dit is een belangrijk debat omdat het gaat over niet uitgevoerde moties.

[2:09:06] Het kan zijn dat de kamer een motie aanneemt. Dan zegt de minister na dien die redenen kan ik.

[2:09:10] Dat niet doen.

[2:09:11] Dan moeten wij ook sportief zijn als kamer zeggen oké. De regering heeft altijd een brede verantwoordelijkheid.

[2:09:18] Wat de minister nu doet en wat uw voorganger deed

[2:09:21] is

[2:09:23] heel erg vage verwijzingen keer op keer op keer.

[2:09:30] Dat doet geen recht aan de inspanningen die de kamer heeft gedaan

[2:09:35] om met een juristen in de hand.

[2:09:37] Begin van overtuigen dat die motie wel degelijk kan worden uitgevoerd.

[2:09:41] Dus het kan niet zo zijn dat hier zeer voor de hand liggende vragen worden gesteld waar bijna geciteerd wordt uit uw eigen brief

[2:09:48] en dat de minister zegt ja, we worden het niet eens en gaat het niet om. Het gaat erom wat voor kwaliteit heeft het gesprek. De gedachtewisseling met deze kamer. Daar gaat het om. Kan de minister dan maar op meta niveau erop ingaan, want dit kan niet,

[2:10:05] Dank voor het voorstel. Volgens mij ben ik helder geweest want het gaat erover.

[2:10:10] De uitspraken van dokters gepest ga ik heb.

[2:10:16] Geduid,

[2:10:17] Hoe wij de adviezen van

[2:10:20] deze wetenschapper

[2:10:22] op een goede manier ook via het cpb hebben tot uitvoering gebracht.

[2:10:27] Er zijn beperkingen waar het gaat. Dat heeft te maken met de juridische beperkingen die er is

[2:10:33] in die in europees verband

[2:10:37] die europees verband zeg maar duidelijk zijn.

[2:10:41] En kijk, de heer de groot die

[2:10:45] spreekt tegen mij over het middel glyfosaat. Kijk, het gaat hier niet alleen om onkruid,

[2:10:53] maar het gaat hier om ongewenste planten delen. Dat is de definitie die staat in het eppo in de eppo rechte lijnen.

[2:11:02] Ja. Als daar moet ik het mee doen en ik kan niet anders als hij daarop baseert.

[2:11:09] Mevrouw vestiging,

[2:11:11] Dankuwel. Voorzitter, ik zie dat de minister worstelt met dit onderwerp over glyfosaat. Aan de ene kant geeft de minister aan dat hij ook niet blij is met die gehele graslanden die hij ziet

[2:11:22] en de kamer heeft zich nadrukkelijk uitgesproken en daar heeft de minister zich in eerste instantie toch echt naar te voegen en dan denk ik toch dat we te maken hebben met de minister die niet bang is is weggelegd dat er uberhaupt om hier te zitten. Moet je lef hebben

[2:11:39] en als ik kijk naar wat luxemburg doet en wat duitsland doet en die zijn is wel degelijk bezig met het verbieden van glyfosaat

[2:11:46] en die verdedigen in de rechtbank de belangen van mensen en van de natuur. En wat deze minister doet die laat het net even de andere kant opvallen en verdedigt dus niet de belangen van mens en natuur. En die laat het kwartje net anders vallen.

[2:12:01] Die verdedigt het blijvend gebruik van glyfosaat en ik vraag me af als we kijken naar het voorzorgsprincipe. Hoe kan het zijn dat deze minister niet staat voor dit principe en voor het beschermen van hun belangen van mensen voor de boeren

[2:12:15] en voor de natuur.

[2:12:19] Dank voor het compliment. Inderdaad zo dat dat ik heb gezegd ook dat ik stappen wil zetten.

[2:12:28] Maar ik moet het doen en dat is de herhaling van wat ik net heb gezegd ik moet het doen met de juridische regels daarom omtrent.

[2:12:36] En als dat makkelijker zou zijn dan had ik een ander antwoord.

[2:12:41] Maar die dat antwoord heb ik niet en ik wil ook gewoon helder zijn en duidelijk zijn en de vraag van de heer van component heb ik aangegeven

[2:12:50] en waarom andere landen misschien wel, maar ook daar dan juridische procedures tegen hem gevoerd of gevoerd worden

[2:12:59] en ik heb geen behoefte aan om dat te doen om iets aan uw kamer toe te zeggen wat ik niet in juridische waar kan kan maken. Het was mijn keuze.

[2:13:08] Vervolgvraag me rustig.

[2:13:10] Voorzitter, de minister heeft niet alleen maar te maken met juridische regels. Er is nog een discussie over. Maar stel je voor dat dat nou hartstikke lastig is,

[2:13:18] dan heeft de minister ook te maken met dat hij wettelijk gezien verplicht is om de natuur te beschermen. Dan heeft hij er ook mee te maken. Samen met andere ministeries

[2:13:27] dat je

[2:13:28] de gezondheid van mensen moet beschermen.

[2:13:31] Daar hebben we ook wettelijke afspraken over gemaakt. Hoe kan het zijn dat dit specifieke belang om glyfosaat op de markt te kunnen houden.

[2:13:40] Toch altijd maar weer zwaarder laten wegen dan de belangen van mensen, gezondheid en de natuur.

[2:13:48] En volgens mij heb ik duidelijk aangegeven dat ik dat belang niet dien. Ik heb ook aangegeven dat wij dat de maatregelen zijn afgekondigd op basis van adviezen van de ctivd waar het gaat over

[2:14:01] de maasdam waar het gaat over de verharding hebt u hebt u kunnen horen.

[2:14:07] Er worden echt maatregelen gedaan. Maar ik moet doen. Nogmaals herhaling. Ik moet het doen

[2:14:14] binnen de juridische context. En dan heb ik alleen maar

[2:14:19] te constateren dat hier een uitzondering gemaakt kan worden.

[2:14:23] Maar van met.

[2:14:26] Voorzitter, de antwoorden van de minister komen allemaal heel erg bekend voor want zijn precies dezelfde antwoorden. Die zijn voorganger gaf als wij deze dezelfde vragen stelde, want deze uitvoering van emotie de vragen wij keer op keer om

[2:14:41] en het is best ingewikkeld. Ook voor mij als kamerlid om het te kunnen wegen. Want het gaat over juridische adviezen over allerlei ingewikkeldheden en ja voordat je het weet ben je het bos ingestuurd. Ik had gevraagd aan de minister. Waarom kun je wel het gebruik van glyfosaat op verhardingen verbieden en kun je het niet verbieden op grasland en ik heb daar nog geen antwoord op gekregen. Ik zou het antwoord wel graag krijgen want ik heb daar vorige week al die jaren is er nooit gesproken over de toelating. Dus als het hier gaat over het gebruik. Dan gaat de minister onmiddellijk beginnen over de toelating et cetera b en hij legt het buiten zichzelf, terwijl het gaat om hier om wat doen wij de kamer heeft iets gevraagd. Al twee jaar geleden.

[2:15:27] Dan willen wij die nemen als kamer.

[2:15:30] Dan moet de minister gewoon zeggen oké ik ga doen. Kamer wees gewaarschuwd. Want misschien lopen we hetzelfde risico als luxemburg en oostenrijk en en alle andere landen die hiermee bezig zijn dat dat zou ik graag van de minister horen.

[2:15:46] Voorzitter, ik ga geen antwoord ander antwoord geven want ik net heb gegeven. Ik heb

[2:15:53] gezocht naar wat andere landen doen. Ik heb gekeken. Afkondiging. Doe dat is juridisch niet houdbaar. Dan heb ik iets voorgespiegeld aan de kamer.

[2:16:01] Die hebben een patstelling. Want de kamer wil iets in de minister weigert het uit te voeren en kan ook niet uitleggen waarom hij het niet. En dit dit dit zet ons voor de blok en mij ook en ik heb ik heb ik wil ik ook overleg gehad met mijn fractievoorzitter over wat doe je als de minister weigert uit uitvoering te geven aan een aangenomen motie.

[2:16:23] Dus ik zou willen haat verbiedt op verhardingen en we dat niet kunnen doen op grasland. Daar heb ik nog helemaal geen begin van een antwoord op gekregen.

[2:16:31] De tegen.

[2:16:33] De minister.

[2:16:34] Voorzitter, kan toch gewoon weer een heeft dat

[2:16:39] gedaan heeft. De europese commissie aangegeven dat een verbod niet conform de verordeningen is

[2:16:44] duitsland. Er is nog geen verbod

[2:16:47] luxemburg. De toelating is ingetrokken, maar er loopt een rechtszaak

[2:16:52] en tsjechië en ik heb een keuze gemaakt en die keuze leg ik u nogmaals hard.

[2:16:59] Ik hoor net dat we eerder grote ordevoorstellen doelen gehad voor interruptie. Dus bij deze.

[2:17:05] Niet controleren. We kunnen ons werk gewoon niet doen. De minister verwijst naar wet ging over minder users. Waarom die wetgeving en naar de eppo. Het is onduidelijk. Dus ik wil die wetgeving zien want anders dan kunnen we hier gewoon niet verder en ik heb er vanochtend al om gevraagd. Ik heb ze nog steeds niet gekregen.

[2:17:23] Voorzitter, volgens mij geef ik heldere en duidelijke antwoorden en als de heer de grootste verwijst naar zaken waar leerden groot

[2:17:32] wanneer een groot en er zit nog een groot aantal vragen door de kamer gesteld en ik stel voor gaan we nog een keer een debat voeren.

[2:17:41] Ik heb de minister horen zeggen dat hij bereid is om op zoek te gaan naar die documenten van mijn woorden is dat voldoende voor dit ordevoorstel van ons breng hem gewoon in stemming.

[2:17:50] En dan gaan we op die op die site. Dus ja, ik wilde gewoon binnen een kwartier hebben

[2:17:55] want anders kunnen we ook niet. Dan wordt het witte is mijn voorstel. Hans. Anders dan breng het dan in stemming. Wat zou kunnen we gewoon ons werk niet doen want het is een ritueel dat we al jarenlang heen en weer gaat zonder verdieping.

[2:18:07] Neem ik zie instemmend geknik van een aantal debatten. U voorstelt om is documenten hebben en dan pas het debat.

[2:18:14] De beschermingsmiddelen met elkaar hebben gevoerd. Dus ik zou moeten mensen wel de gelegenheid willen geven om zijn beantwoording af te ronden, en wel om die stukken niet over openbaar zijn. Dus laten we daar ook heel even advies vragen we echt om die stukken in subsidie kunnen die heel vlot naar de kamer worden gestuurd, of al dan niet vertrouwelijk worden worden ingezien. Dus recht doen aan de informatiepositie van de kamer maar gewoon even het hoofd koel en het debat met elkaar verder kunnen voeren.

[2:18:40] Mevrouw vestiging. Voorzitter, ik wil het verzoek van heer de groot deel graag steunen. Ik stel voor om een draad te schorsen, met in ieder geval kwartier. Volgens mij moeten die documenten op een eenvoudige manier gedeeld kunnen worden met de commissie,

[2:18:52] en ik heb geen behoefte aan anderen.

[2:18:55] Ik ga verder met de inventarisatie. Mevrouw bromet.

[2:18:59] Voorzitter, ik steun het verzoek van de heer de groot. Ik wil ook graag die informatie hebben en als dat niet kan dan het.

[2:19:06] Opnieuw inplannen of andere momenten is dat wij als kamerleden ook heel erg veel desnoods even na een kwartier schorsen. Maar dat het goed is.

[2:19:17] Dat je thaise

[2:19:19] steunt het voorstel van de groot.

[2:19:22] In bisschop.

[2:19:23] Zo op de spits wordt gedreven. Dat is absoluut niet nodig. Dit gaat over een breed debat over gewasbescherming,

[2:19:30] en ik vind het ik ben het eens met collega's van kampen dat er dat het verstandig is om op korte termijn gewoon de informatie aan te leveren, mag wat mij betreft in eerste instantie schriftelijk geeft dat aanleiding tot een vervolgdebat. Prima, maar ik zou nu gewoon het debat willen laten.

[2:19:47] We gaan.

[2:19:49] Tegen een is.

[2:19:51] Voorzitter, ik vraag het antwoord van de minister en ik als hij het al dan niet vertrouwelijk beschikbaar kan stellen.

[2:19:58] Niet kies passend om nu een heel debat over een heel groot onderwerp, wat veel breder is dan alleen dat middel glyfosaat op te schorten, dus ik steun het voorstel van de heer van kampen.

[2:20:09] En dat dat naar de griffier wordt gestuurd dan schorsing voor tien minuten want zeven uur is het eindtijd en dan is het kwart over zes.

[2:28:43] Mag ik de publieke tribune verzoeken weer een plekken in te nemen zover ze dat nog niet gedaan hebben. Maar het was meer om een stilte op zoek. Ik wil de heer de grote de gelegenheid geven heeft voor eerst dat voor de ordevoorstel gedaan om hierop te reageren. De stukken die we net gekregen.

[2:29:02] De voorzitter is niet mogelijk geweest om die stukken echt te lezen. Het gaat over het vernieuwen van grasland. En wat ik heb begrepen uit deze richtlijnen is dat het gaat om de beoordeling van de werkzaamheid en de werkzaamheid van de actieve stof glyfosaat.

[2:29:22] Dat is een verder wordt verwezen naar

[2:29:25] een bijlage van verordeninq twee, drieëntachtig, twee, dertien

[2:29:29] tot vaststelling van de gegevens vereist voor werkzame stoffen.

[2:29:37] Dus dat is.

[2:29:38] Ik probeer dat bij elkaar te brengen in de beantwoording van de minister. Wat heeft dit want dit zal wel. Er zijn richtlijnen tweeduizend negen

[2:29:47] te maken

[2:29:49] met uiteindelijk die toelating,

[2:29:50] want

[2:29:52] het feit dat je het moet kunnen aantonen als indiener dat het ook werkt bij het plat spuiten van gras.

[2:30:00] Dat wil nog niet zeggen dat de minister dat ook moet toestaan.

[2:30:05] Zeker omdat het een herbicide is. Dus dat is dat komt gewoon niet bij elkaar. Ik probeer het inhoudelijk zo goed mogelijk uit te leggen waar het inhoudelijke bezwaar zit.

[2:30:15] En

[2:30:16] als de minister dat nu niet kan toelichten, dan heeft dat debat verder ook geen zin want we zijn de hele tijd rondjes aan het draaien om elkaar en het is niet zomaar een dingetje van de kamer. Het zijn twee moties.

[2:30:27] De parlementair advocaat die moties laten ondersteunen dat ze uitvoerbaar zijn

[2:30:33] en de minister met een

[2:30:35] vage argumentatie wijst het af. Keer op keer en het is onacceptabel. En dan heeft het ook geen zin als we dit antwoord niet krijgen, zoals ik heb geprobeerd te formuleren om dit debat voort te zetten.

[2:30:49] Minister zou u een antwoord kunnen geven op de vraag die de in de groot stelt.

[2:30:54] En zeker met alle plezier. Voorzitter en voorzitter. We hebben in aanloop van dit debat

[2:31:00] ik samen met mijn medewerkers zo goed mogelijk uw kamer bedient. Het gaat om vragen die er waren bij uw kamer. Er is afgelopen weekend

[2:31:11] door mijn medewerkers hierachter en nog vele meer doorgewerkt aan de beantwoording van meer dan zeventig vragen die zijn gesteld en ik heb daar ongelooflijk grote waardering voor.

[2:31:21] Ik ben blij dat we kunnen constateren dat wij niet iets achtergehouden. Ik ben heel blij dat

[2:31:28] dit slechts een aanscherping is

[2:31:31] van zaken die ik al eerder heb gesteld.

[2:31:34] En als de heer de groot daar niet tevreden mee is, dan is dat een is dat een feit. Ik constateer dat ik heb geprobeerd om

[2:31:41] via de lijn die ik heb aangegeven

[2:31:46] duiding te geven van de manier waarop wij met glyfosaat denken om te gaan en natuurlijk ook waardering voor het werk van de heer de groot want die bij het zich hier echt in vast en daar heb ik alleen maar respect voor

[2:32:01] als u meerderheid van de kamer mij opdracht om te doen, zoals andere landen dat in omgeving doen dan dan is dat zo. Maar ik heb ook de risico's daarbij in beeld gebracht en dat is volgens mij de taak die ik als minister heb en ik heb dat u uitgelegd en als u vindt in meerderheid dat ik een ander richting op moet gaan dan is dat ook een feit. Maar ik de keus om mij op dit moment heb ik helder uitgelegd aan uw kamer en daar heb ik

[2:32:29] en hebben de medewerkers. De onderbouwing ook gebruikt die hier nu voorligt.

[2:32:34] Eerder groot.

[2:32:37] Er zijn inderdaad vragen gesteld en alle waardering voor de medewerkers die dat beantwoord, onderschrijf ik geheel alleen in die vragen

[2:32:44] die worden niet

[2:32:46] allemaal beantwoord en er wordt weer verwezen naar een algemene beantwoording in die vragen. Dus daar gaat het mis. Niet de diepgang in die info in de vragen zat. Verder constateer ik dat de minister geen antwoord geeft op mijn vraag van kan de minister uitleggen wat het verband is tussen die richtlijnen

[2:33:04] en die gegevens vereiste richtlijn

[2:33:08] die toelating. En dan mocht laatste punt. Voorzitter,

[2:33:11] de kamervraag niet aan de minister om te doen, zoals andere landen doen want dat gaat over het geheel verbieden.

[2:33:17] De motie vraagt om het verbindt verbieden buiten geïntegreerde gewasbescherming van specifieke toepassingen. Laten we niet want dat hebben we ook al heel lang gedaan met uw voorganger alsof de kamer het gehele glyfosaat wil verbieden. Dat is niet het geval.

[2:33:33] Dus

[2:33:35] dus dat is.

[2:33:36] De stroop op.

[2:33:37] Dus wil de minister aangeven wat het verband is tussen deze apple richtlijnen. De gegevens vereisten

[2:33:43] en zijn argumentatie om dan niet het reset van graslanden toe te staan. Dat is eigenlijk de vraag.

[2:33:48] Minister.

[2:33:49] Voorzitter, ik ga dat op dit moment niet doen. Ik ga echt dat dan in een in een brief vervatte waarin helder aangegeven wordt

[2:33:58] wat hierin staat wat de consequenties zijn en dan ga ik nogmaals uw kamer dienen met argumentatie die ik inmiddels een paar keer heb gegeven.

[2:34:08] Mevrouw mohammed.

[2:34:10] Maar wat ik niet kan beoordelen en zeggen zeg ik maar eerlijk. De minister wil ook niet uitleggen nu, zodat wij het kunnen begrijpen.

[2:34:21] Ja. Het lijkt mij dan ook niet zinvol om dit debat voort te zetten, omdat we kunnen het wel over al die andere onderwerpen gaan hebben. Maar dit gaat over het vertrouwen dat wij als kamer kunnen hebben in het uitvoeren van een motie die aangenomen is door de tweede kamer. En dan kunnen we hier verder over koetjes en kalfjes en andere onderwerpen gaan praten. Maar ik wil graag weten met welke minister met wat voor soort minister ik te maken heb. Dus ik zou zeggen laten we deze vergadering op een ander moment voortzetten als we de informatie schriftelijk hebben. Dat is mijn ordevoorstel.

[2:34:52] Een ordevoorstel, iemand anders nog een ordevoorstel,

[2:34:55] Grinwis.

[2:34:56] Een aantal andere collega's ook antwoorden op mijn vragen wil bedoel na aandringen is er uiteindelijk is het heel duidelijk van als je dan je gras gaat dood spuiten met glyfosaat zet dan je koetjes binnen en bijvoorbeeld de het dergelijke afronding binnen dus niet eens met ordevoorstel en de. Ik zou de de de suggestie van de minister omdat hierin de discussie niet verder komen om nog eens in een brief helder uiteen te zetten waarom de lijn van de minister is zoals die is en waarom die dus daarom die motie uit tweeduizend negentien niet helemaal kan uitvoeren. Laat het er maar eens helder uit uiteenzetting. Als die de groter dan niet mee eens is, kunnen altijd in tweeminutendebat nog eens een motie indienen.

[2:35:32] Vooral beckerman.

[2:35:34] Voorzitter. Ik vind het moeilijk als ik dat mag zeggen want ik vind dat als collega's zeggen ja, we hebben niet de juiste informatie om dat te steunen en tegelijkertijd wil ik er ook bij opmerken, maar dat is dat we natuurlijk het vorige debat net was vorige week over gewasbescherming niet hebben kunnen afmaken dat we deze dan niet kunnen afmaken en dat onze agenda heel erg vol zit waarmee we dus ook de kans lopen dat we juist ook geen nieuwe voorstellen meer kunnen doen. Ik laat het eerste zwaarder wegen en dan sluit ik wel aan bij de. Het verzoek van de grootste.

[2:36:12] Als dat zo van vestiging.

[2:36:15] Voorzitter, ik wil ook graag schors niet worden uitgevoerd en het gaat allemaal over landbouwgif.

[2:36:20] Dus die fundamentele discussie die in dit geval gaat over glyfosaat en dus onder andere dit stuk dat nu gegeven wordt.

[2:36:27] Die moet wat mij betreft en wat mijn fractie betreft eerst plaatsvinden

[2:36:31] voordat we überhaupt weer verder het gesprek

[2:36:34] kunnen voortzetten. Dus wat mij betreft schorsen we ook nu de vergadering.

[2:36:40] Mevrouw van der plas,

[2:36:45] Nou nee ik ga met hier geen mis mee want we hebben hier gewoon allemaal vragen gesteld van heel veel heel veel onderwerpen en dat vind ik bepaald niet dat we hier over koetjes en kalfjes zitten te praten. Dat vind ik een beetje van alsof dat allemaal niet toe doet en glyfosaat. Dat is het onderwerp van nederland moet uitdagend is moeder. Nee oké. Nee. Ordevoorstel steunt u nou ja ik ga mee met gymles en anders zou ik misschien nog willen voorstellen om het debat op alle andere onderwerp voort te zetten en misschien gewoon een apart debat aan te vragen en procedurevergadering over de niet uitgevoerde motie is of over glyfosaat zelf. Maar ik wil wel graag het debat nu verder voortzetten met nog maar een halfuurtje. Dus het wordt al een beetje afgeraffeld straks vindt jammer.

[2:37:31] Dit eisen,

[2:37:34] Ik wil echt een beroep doen op de collega's dat dit gaat over informatiepositie van de kamer en de zit die gewoon meerdere partijen die zeggen op deze manier kan ik mijn werk niet doet. We wachten de brief af en dan bekijken we wanneer we dit debat.

[2:37:47] Gaan voortzetten. De bisschoppen.

[2:37:50] Waar gaat het hier om een breed debat over gewasbeschermingsmiddelen.

[2:37:55] Er wordt op dit moment ingezoomd op een klein aspect de moet halsoverkop een klein onderdeel

[2:38:03] boven tafel gehaald worden. Dat geeft bij een eer. Vervolgens is ook in het geding betrokken.

[2:38:10] Het aspect van

[2:38:12] al dan niet uitgevoerde moties. Ik kan dat. Dat heb ik niet voorbereid. Dus ik kan dat niet beoordelen.

[2:38:18] En dan wordt de vertrouwensvraag eigenlijk gesteld want dat is wat er aan de hand is. Ik vind dit geen ordentelijke gang van zaken.

[2:38:24] Ik vind dus dat wij moeten focussen op die gewasbeschermingsmiddelen. En inderdaad al die die die die die die vervelende losse eindjes die moeten daarna inderdaad aan de orde komen. Maar op een later ordentelijk en gepland tijdstip

[2:38:41] en ik zie aankomen dat wij voor zeven uur toch niet alle vragen die.

[2:38:45] Nog open zijn.

[2:38:48] Maar ik ga even keurig een komen.

[2:38:50] Van gewoon nu doorgaan en.

[2:38:54] De eventueel klaar.

[2:38:55] De is duidelijk heeft kampen.

[2:38:56] Voorzitter eens met geen wist van de plas zijn en bisschop. Volgens mij zijn de groep vragen gesteld waarop antwoord gegeven kan worden.

[2:39:06] Het doet echt helemaal niets af aan het belang van de informatiepositie van de kamer waar ik de collega's ook echt wel in inbegrepen in vind dat we elkaar in tegemoet moeten komen. Laten we zorgvuldig met elkaar kijken hoe we in de eerstvolgende procedurevergadering of via een procedure als niet kan wachten en kijken hoe we navolging geven aan het informatieverzoek van van de kamer. Want daar moet recht aan worden gedaan, maar dat geldt ook voor de andere vragen die nog uitstaan en dat kan zeker nu wat mij betreft.

[2:39:33] Als ik iedereen zo beluister en welk besluit ik ook. Neem een deel zal weglopen, schat ik in. Ik stel voor

[2:39:42] dat de minister heeft een brief toegezegd over cq in een aparte procedurevergadering of via een eenmaal procedurevergadering gaan behandelen hoe we daarmee verder gaan dat wij de minister vragen om de openstaande vragen. Maar we hebben nog maar vijfentwintig minuten gaan we niet te redden. De openstaande vragen schriftelijk naar ons toe te laten komen.

[2:40:02] Die kunnen we ook in de procedurevergadering bekijken hoe we daarmee verder gaan en dat we dan het debat besluit gewoon stopzetten zeg maar gewoon beëindigen is het woord voor vandaag.

[2:40:14] Dat is als ik alle geluiden tot me laat komen heb ik het gevoel dat dat het meeste recht doet aan ons allemaal.

[2:40:23] Ik kijk even rond mevrouw van der plas is het ermee eens. Mooi dan.

[2:40:27] Mevrouw van de nee. Ja sorry. De zitten hier ook gewoon mensen op de tribune die werk dan gaan mijn antwoorden schriftelijk krijgen. Ik vind gewoon. We moeten dit gewoon en ik vind dat we daar rekening mee moeten houden. We zitten hier niet alleen voor onszelf, we zitten hier ook voor burgers, boeren en betrokkenen toevallig drie bezig. Realiseer ik me nu maar dus nee, ik wil gewoon graag een debat voortzetten en de antwoorden krijgen en dan misschien op een ander moment verder debatteren.

[2:40:57] Mevrouw vestiging,

[2:40:58] Voorzitter, ik wil graag aan de bode vragen of hij misschien de stapel aan niet uitgevoerde moties van de partij voor de dieren dat dat meegenomen kan.

[2:41:06] Worden.

[2:41:06] Maar ik. Dat is niet iets nieuws. Ik had voorgesteld wat ik heb voorgesteld. Ik kijk rond of dat de meerderheid haalt en ja ja ja ja ja ja ja. Nee die is niet en mevrouw van der plas niet en de rest. Mijn familie heeft kamp ook niet. Bisschop.

[2:41:27] Ja.

[2:41:29] Goed. Dan is het besluit van de voorzitter is bij deze aangenomen, of tenminste het voorstel van de voorzitters bij deze aangenomen, en dan beëindigen we deze vergadering sluiten we ook.