Raad Buitenlandse Zaken

[0:00:00] Dames en heren, laten we gaan beginnen in plaats van de kledingkeuzes van onze collega's.

[0:00:05] De te nemen.

[0:00:06] Iedereen is binnen

[0:00:08] tenminste de partij die vandaag aanwezig zijn. We zitten hier voor een commissiedebat buitenlandse zaken over de raad buitenlandse zaken.

[0:00:16] Er is een vooraankondiging gedaan voor een twee minuten debat, voorafgaand aan de raad. Dat betekent dat mocht deze commissie besluiten om tot een afronding te komen in de plenaire zaal dat hij hier moet worden aangevraagd. Vanavond om tien over half zeven en plaats zal vinden, zodat de minister de uitspraken van de moties kan beoordelen en de uitslag eventueel mee kan nemen naar de raad van komende maandag.

[0:00:42] Ja.

[0:00:43] Deelnemers aan dit debat. De heer sjoerdsma van d zesenzestig de brekelmans van de vvd mevrouw agnes mulder van cda, mevrouw piri van de partij van de arbeid en de heer jasper van dijk van de sp. Welkom aan de minister en zijn ondersteuning.

[0:00:56] Mijn naam is heerema. Bedankt voor het kijken alvast. Het is enorm druk in de zaal

[0:01:02] de prima voor dit belangrijke debat. Ik wil met u afspreken dat u vijf minuten spreektijd krijgt

[0:01:08] twee

[0:01:09] interrupties.

[0:01:11] Mocht dat niet nodig zijn. Dan gaan we elkaar diep in de ogen kijken, maar laten we proberen te houden op twee en ik wil de heer sjoerdsma is het woord geven. Heer sjoerdsma.

[0:01:20] Dagvoorzitter oekraïne slaat nu al honderd twaalf dagen. De russische agressie van zich af. Lukte het om de eerste russische aanval op keer te stoppen. En nu woedt er een hevige eerste wereldoorlog achtige strijd in de tombas

[0:01:35] en dat betekent dat we ons op een cruciaal moment bevinden in die strijd. Want ondanks de leeuwen van oekraïne hebben de oekraïners het daar militair gezien moeilijk en ook niet vreemd want tegenover elk stuk artillerie van de van de oekraïne staat er tussen de tien en vijftien van rusland

[0:01:52] zijn enorme verschillen in krachtsverhoudingen en dat leidt

[0:01:56] tot tragedies. Het leidt tot vele doden en leidt ook af en toe tot tactisch terrein verlies en voorzitter, laat ik duidelijk zijn.

[0:02:04] De inzet van nederland moet meer zijn dan oekraïne mag niet verliezen. Oekraïne moet winnen. Oekraïne moet in staat in staat gesteld worden. Het terrein binnen de eigen grenzen van voor twintig, veertien terug te kunnen vinden en ik vraag de minister of hij dat met mij eens is en of hij dat die lijn in europa zou willen uitdragen, want in duitsland en frankrijk lijkt me soms laat ik het eufemistisch zeggen een andere lijn aan te houden waarin als ik het parafraseer oekraine niet mag verliezen. Maar rusland niet mag winnen. Ik vind dat zelf een gevaarlijke lijn die heel erg als je daar gewoon van afstandje naar kijkt, denkt dat lijkt toch lijkt er eigenlijk wel wat nederland vindt of zou moeten vinden. Maar dat is niet zo die lijn die impliceert dat als oekraïne het offensief herwint en misschien kan proberen de donbass terug te krijgen dat het dan niet meer op de steun zou kunnen rekenen van landen als duitsland en frankrijk, en ik zou willen dat wij duidelijk zijn dat wij die steun wel geeft. Het tweede is dat dit sleutelmoment ook maakt dat wij meer moeten doen want het uit de verzoeken van oekraïne klinkt af en toe ook wanhoop door

[0:03:05] over wapenleveranties die niet worden beloofd over wapenleveranties die te laat komen of wapenleveranties die niet komen en dat geld wil ik ook uitdrukkelijk zeggen niet voor nederland. Als ik zie wat nederland levert ben is mijn fractie daarvan onder de indruk. Ik kan alleen maar complimenten hebben voor wat nederland tot nu toe doet,

[0:03:21] zowel qua kwaliteit als kwantiteit. Meer dan honderd dertig miljoen euro.

[0:03:26] Maar er is een maar die gaat tenminste ik ga het kabinet oproepen nog veel meer te doen

[0:03:31] en dat is niet in tegenspraak met wat het kabinet al heeft gedaan. Maar echt het deze situatie vraagt.

[0:03:37] Ik weet het niet op z'n poker zeggen maar het is een al in moment. Wij moeten alles wat we kunnen doen. De absolute randen van wat we kunnen doen. Dat moeten opzoeken.

[0:03:46] Dus voor verdubbel van mijn partner. De nederlandse hulp de komende tijd koop spullen van de plank via derden levert wapens via bondgenoten zodat zij kunnen leveren aan oekraïne leeg. Onze voorraden,

[0:03:58] want wij zullen de komende tijd niet zelf een grondoorlog met belgië of duitsland terechtkomen en ik snap dat het misschien soms moeilijk zal liggen bij sommige bij defensie. Dat snap ik. Maar tegelijkertijd die oorlog die oekraïne voert is. Wij zijn daar doet er niet zelf aan mee. Maar het is wel onze oorlog.

[0:04:13] Mijn fractie heeft hier. Ik ook zeggen daarbij geen taboes niet op wapens niet op wapensystemen niet op wapenonderdelen niet op materiaal dat je op het land lucht of zee kan inzetten en ik vraag de minister of hij bereid is om die extra inspanning toe te zeggen want als wij op deze manier doordrukken, dan kunnen we ook andere bondgenoten deze dagen oproepen met recht om hetzelfde te doen met spoed.

[0:04:32] Het is nu of nooit. Voorzitter, daarnaast

[0:04:36] de dreigende hongersnood en die de voedselcrisis die wordt veroorzaakt door rusland door rusland. Dat graanteelt door rusland dat granen bombardeert door een rusland dat graan niet doorgaat en dat is een doelbewuste strategie van poetin een decor voor een russische propaganda campagne en voor eind juli moeten die voorraadschuren dringend worden leeg gemaakt om verrot te voorkomen, om verhongering te voorkomen.

[0:05:01] Mijn fractie bepleit dat er een humanitaire vn zeemist komt omdat gaan op te halen en dat kan ook. Er is een immers die sessie nog

[0:05:11] in de algemene vergadering van de verenigde naties over oekraïne.

[0:05:14] Het is noodzakelijk vind ik dat

[0:05:16] daar hebben we ook samen met de vvd vragen over ingediend dat nederland een resolutie in dient om daarvoor te pleiten. Daarvoor pleit om dat graan op te halen om zo afrika azië te helpen verwondering te voorkomen, maar ook om te helpen en dat is met zijn tweede punt. Hier zijn om te laten zien aan de wereld dat wij het westen europa de europese unie nederland er alles aan doet om dat gaan vrijheid vrij te krijgen. Maar dat het rusland is dat dat voorkomt.

[0:05:40] Voorzitter, hierop graag een reactie

[0:05:43] dankuwel.

[0:05:44] Uitstekend binnen de tijd. Meneer sjoerdsma dankuwel. De heer brekelmans vvd.

[0:05:57] De oorlog in oekraïne is inmiddels geen sprint meer maar een marathon aan het worden. Het is een uitputtingsslag met de finish. Helaas nog lang niet in zicht. Rusland maakte alles met de grond gelijk en het aantal slachtoffers is enorm.

[0:06:13] Het is belangrijk om oekraine zoveel mogelijk te blijven steunen, zowel op korte termijn in deze hevige strijd in de donbass als daarna

[0:06:20] en ik sluit me aan bij de woorden van de je sjoerdsma en ook mijn vraag is pan nederland zich maximaal in

[0:06:26] om meer en zwaardere wapens te blijven leveren en ik snap dat daar

[0:06:31] bepaalde grenzen aan zitten. Ook omdat we natuurlijk onze inzet aan de oosten van de navo willen willen versterken en dat we ook onze voorraden in het verleden hebben teruggebracht, maar ook ik zou het kabinet willen oproepen om daar zoveel mogelijk te blijven kijken en creatief in te zijn om maximaal te blijven leveren.

[0:06:50] Maar welke vraag ik ook minstens even belangrijk vind is hoe zorgen we ervoor dat we oekraïne niet alleen vandaag en morgen, maar ook de komende maanden of zelfs jaren van wapens kunnen blijven voorzien

[0:07:00] en dat kan niet door steeds naar onze eigen vooruit te kijken. Maar dat moeten we doen door de europese productie van wapens verder op te hogen.

[0:07:07] Wat kunnen we daaraan doen en welke rol kan nederland daarin spelen om ervoor te zorgen dat dit op een gecoördineerde manier gebeurt, zodat we ook structureel in deze helaas langdurige strijd oekraïne kunnen blijven ondersteunen.

[0:07:20] Tegelijkertijd moeten we ook doorgaan met het aanscherpen van sancties om de druk op rusland te blijven opvoeren. Ik heb in het vorige debat ook gepleit voor invoertarieven op olie en gas. Om de winstmarges van rusland verder te kunnen afromen. De minister zei toen ik ga erover nadenken. Ik vraag me af wat zijn positie daar inmiddels in is en of hij ook bereid is om hiervoor te pleiten in aankomende er bezet

[0:07:42] en daarnaast moeten we ook de handel van rusland met derde landen proberen om zoveel mogelijk te raken zijn eerdere sancties ingesteld. Op het verzekeren van olietankers

[0:07:50] ziet de minister mogelijkheden om meer verzekeringen garanties ander type financiële producten voor rusland te verbieden. Om op die manier ook de handel tussen rusland en nederlander te belemmeren.

[0:08:01] En dan tot slot ook het het gaan zoals deze zesenzestig al aangaf, hebben wij samen eerder voor gepleit dat nederland zich in moet zetten voor een vn geleide corridor.

[0:08:10] Mijn vraag is hoe het hiermee staat en wat de inzet van nederland is.

[0:08:13] Daarnaast is ook de verzekering van deze graanexport mogelijk een probleem want als de markt die nu zou moeten verzekeren, dan is die prijs zo hoog dat het gaan onbetaalbaar zou kunnen worden. Kan nederland ook een rol spelen in het afgeven van dergelijke export verzekeringen.

[0:08:28] Dan is granen zijn logische brug naar egypte. Wat ook op de agenda staat een grote ontvangen is van van gaan.

[0:08:35] Egypte is duidelijk het slachtoffer van een manier waarop rusland honger inzet als wapen.

[0:08:40] Mijn vraag is welke concrete mogelijkheden minister ziet om samen met egypte en vergelijkbare landen de druk richting rusland op te voeren.

[0:08:48] En daarnaast is het risico ook groot dat hogere voedselprijzen leiden tot meer migratiedruk richting de europese unie.

[0:08:54] Egypte neemt hierin duidelijk zijn verantwoordelijkheid op het gebied van grensbewaking en verdient. Wat mij betreft daarvoor complimenten,

[0:09:01] ziet de minister mogelijkheden dat egypte een nog grotere rol speelt in grensbewaking, in de regio en het voorkomen van uit de brede regio van migratiestromen richting de eu

[0:09:11] wilde missen. Dit in zijn contacten met egypte opbrengen,

[0:09:15] dan staat ook op de agenda. Het strategisch partnerschap met de golf en de golfregio is geopolitiek en strategisch was al belangrijk en uiteraard nu door alle issues rondom energie nog belangrijker

[0:09:26] en het is dan ook belangrijk dat voornamelijk gesproken wordt over de toegang tot energiebronnen.

[0:09:31] Maar wat mij opvalt is dat migratie en vluchtelingen opvang niet een van de onderwerpen is die expliciet op de agenda staat, terwijl er wel wordt gesproken over visumliberalisatie de golfregio zelf ook meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor opvang in de regio op beweren ze zelf altijd dat ze mensen toelaten. Als arbeidsmigranten

[0:09:49] wil de minister zich ervoor inzetten om ook hierover afspraken te maken met landen in de golfregio mogelijk als onderdeel van breder afspraken over energie en mogelijke visumliberalisatie.

[0:10:00] U heeft een vraag van heer van dijk van dsb.

[0:10:03] Ja.

[0:10:04] Dagvoorzitter als als de heer brekelmans begint over arbeidsmigranten. Dan wil ik hem wel vragen wat hij vindt van zijn eigen kabinet dat dat voorstelt om arbeidsmigranten buiten europa aan te trekken. Ook binnen europa. Daar is gisteren al over gesproken, maar ook van buiten. Hoe staat u daar tegenover.

[0:10:20] De brekelmans,

[0:10:23] De heer van dijk zegt dat het kabinet daarvoor pleit. Voor mij is dat niet het geval en heeft de minister gisteren als het ging over arbeidsmigranten binnen de europese unie dan die die uitspraken over jongeren uit de baljeu heeft ze dat ingetrokken en duidelijk gezegd er is geen sprake van een plan

[0:10:40] en het idee van de europese commissie om te zeggen we gaan allerlei arbeidsmigranten uit noord-afrika halen. Daarvoor heeft het kabinet ook gezegd dat ze dat niet

[0:10:49] op nederlands toepasbaar vinden en dat ze eerste prioriteit stellen

[0:10:54] om ervoor te zorgen dat mensen die in nederland aan de kant staan om die

[0:10:58] meer te laten werken. Ik pleit zelf ook altijd voor. Het is echt even zijn site neus, maar er staan heel veel vijftigplussers staan volgens mij aan de kant als heel veel verborgen werkloosheid. Ook zie ik ook in mijn eigen omgeving. Dus ik zou daar ook veel aandacht aan willen besteden. En wat ik wel vind. Ook als ontstaat ook expliciet in het regeerakkoord. Als wij migratiedeals kunnen sluiten met naar landen in noord-afrika, in het midden-oosten, waardoor zij die regelen regen hier reguliere migratie tegenhouden uit fossiele onderdanen terugnemen en het zoals onderdeel van zo'n deal nodig zijn om ook wat meer illegale immigratie toe te staan, dan zou ik daar wel voorstellen.

[0:11:40] Dankuwel waardeer vandaag tweede vraag voor.

[0:11:42] Dat laatste daaruit blijkt dus dat hij er wel degelijk van bewust bent dat het kabinet. Dat zegt inderdaad dat als onderdeel van migratiedeals zou zouden er arbeidsmigranten vanuit buiten europa aangetrokken kunnen worden

[0:11:56] en volgens mij is dat buitengewoon onverstandig door allerlei gevolgen die eraan verbonden zijn rond huisvesting om verdringing rond uitbuiting et cetera. Dus het zou goed zijn als u daar wat duidelijker over bent en zou zeggen dat dat niet onderdeel moet zijn van zo'n deal.

[0:12:12] Brekelmans.

[0:12:14] Ik heb mijn lijn is heel duidelijk. Ik ben tegen om nu te zeggen we gaan arbeidsmigranten van waar ook uit de wereld zeg maar, zeker als het gaat om de wat laaggeschoolde arbeid hiernaartoe halen heel duidelijk omdat we zien dat tot de problemen die die heer van dijk noemt tot welke problemen dat leidt.

[0:12:32] Ik zie tegelijkertijd dat er een heleboel mensen uit marokko, algerije, tunesië hier zijn

[0:12:37] net zo goed problemen met zich meebrengen rondom huisvesting overlast. Noem het allemaal op waarvan ik liever zou willen dat zij terugkeren. En als ik dan moet kiezen tussen die duizenden mensen laten terugkeren. En als het daarvoor nodig is dat bijvoorbeeld enkele honderden studenten hiernaartoe komen of enkele honderden wel arbeidsmigranten met de juiste kwalificaties waarvan we weten dat ze meteen aan het werk kunnen als onderdeel van zo deal die ertoe leidt dat er duizenden mensen weggaan en misschien honderden daarvoor terug. Ja dan vind ik dat per saldo positief voor nederland. Maar het zomaar ongebreideld toestaan van arbeidsmigratie. Daar ben ik tegen.

[0:13:11] Dankuwel.

[0:13:12] Vooral mulder cda.

[0:13:14] U heeft geen bijdrage.

[0:13:16] Bijdrage, maar ik menen dat de collega's nog niet helemaal klaar.

[0:13:20] U was nog niet helemaal klaar.

[0:13:23] U zit wel blij.

[0:13:24] Mijn collega maar even.

[0:13:27] Hartstikke goed. Heer brekelmans maakt uw verhaal geen probleem. Heb ik één ding op de agenda staan. Dat is de hoorn van afrika en het conflict in ethiopië en dat blijft natuurlijk zeer zorgwekkend ook humanitair gezien inmiddels al anderhalf jaar is het aan gang

[0:13:41] en het is eigenlijk wel een soort van doorlopende frustratie omdat we zien hoe erg het is, maar ook hoe beperkt ons handelingsperspectief is,

[0:13:48] maar toch wil ik weer diezelfde vragen aan de minister stellen of dat hij nu de laatste keer dat hierover spraken inmiddels een paar maanden geleden ziet hij kansen voor de een om een bijdrage te leveren aan de oplossing van het conflict

[0:14:00] en mogelijk het opzetten van een bewijzen bank om de humanitaire misdaden die voldaan begin van te maken omdat bestraffen

[0:14:07] en ook hier wil ik weer de vraag stellen, want hier zien we ook vanuit die regio migratiestromen richting de u op gang komen, is de opvang in de regio. Wat de minister betreft voldoende op orde. En wat kunnen wij nog meer doen om daaraan bij te dragen en eventueel daar ook migratie afspraken over te maken.

[0:14:25] Echt exact vijf minuten. De heer brekelmans heeft het perfecte uitgekiend, mevrouw agnes mulder, uw bijdrage alstublieft.

[0:14:32] Voorzitter dank vorige week was de voorzitter van het oekraïense parlement bij ons op bezoek in de senaat en hebben wij met hem gesproken over

[0:14:41] die zaken die op dit moment in oekraïne meer dan bezighouden, waaronder een potentieel lidmaatschap van de europese unie kandidaat-lidmaatschap. Dat is gisteren al uitgebreid besproken in een debat. Dus daar ga ik vandaag niet op in. Maar er is ook gesproken over de sancties en hij gaf ook heel erg aan van jou kunnen we nou eigenlijk die sancties ook effectiever maken en dat ze nog meer een uitwerking hebben en daar had hij behoefte aan want er waren nog teveel polsen die die eigenlijk nog dicht gelopen zou moeten worden heeft natuurlijk voormalig minister blok heeft een onderzoek gedaan naar de effectiviteit van de sancties, sanctie naleving en handhaving. Daar is ook in brussel en presentatie over geweest. Lees ook in het verslag. En dan vraag ik me af hoe gaat dit traject nou verder. Want we hebben dat wel nodig dat als we sanctiepakket te maken. We zijn bezig met zevende pakket dat die dan ook effectief zijn. Dus misschien kan de minister daarop ingaan.

[0:15:49] We hebben ook de vorige keer in het debat gesproken over secundaire sancties. En nou las ik natuurlijk ook wel in het vorige verslag. Dat dat een moeilijk traject is, maar dat ook de minister heeft toegezegd. Ook aan mij dat die zich daar wel op alle voorwerpen wel gaan doen. Dat mocht het wel zover komen dat we dan ook er klaar voor zijn en ik vroeg me af. Is daar al wat meer te zeggen over die secundaire sancties.

[0:16:13] Nou daar hadden we natuurlijk gisteravond hier in den haag als een soort van mini

[0:16:17] navo top.

[0:16:20] Laten we in de krant. En

[0:16:22] daar gaf stoltenberg ook aan dat die extra zware wapens ook heel erg hard nodig zijn, zoals collega's, sjoerdsma en ook voor mij collega brekelmans al aangaven

[0:16:32] en mijn gevoel ook wel dat dat er wel heel wat tandjes bij mogen en dat wij best ook een oproep in in europa mogen doen en wat moeder jackie eigenlijk ook aangeeft vanuit polen van we hebben zwaardere wapens nodig en dat natuurlijk ook niet alleen morgen, zoals collega brekelmans zijn overmorgen. Maar dat wij ook een beetje een beeld hebben. Hoe gaan we dat de komende maanden doen want

[0:16:57] ik denk dat als wij hem nu niet helpen. Dan krijgen we achteraf heel erg veel spijt en dat is spijt die je niet moet willen hebben. Volgens mij

[0:17:06] dat dat we daar dan reflectie debatten over gaan hebben omdat we nu niet duidelijk hebben gemaakt waar we staan met elkaar.

[0:17:13] Ik vroeg me af ook voorzitter

[0:17:17] of de minister wat meer kan zeggen over de toetreding van zweden en finland tot de navo of hij daar al op in kan gaan.

[0:17:25] En ja eigenlijk het het eerste volgende belangrijke punt is natuurlijk dat rusland die honger inderdaad. Afrika uit en

[0:17:35] en hij is hij ja

[0:17:37] hij speelt wel mooi weer richting afrika van ik doe toch van alles want we zien afrikaanse leiders daar op bezoek gaan. Dus hij speelt mooi weer. Maar ondertussen gaat over de rug van de allerarmsten wordt het conflict wel uitgevochten

[0:17:49] en ik vind dat in en in triest en ik vind ook dat de wereld. Dat moet weten dat dit aan de hand is. Want anders komt poetin ook nog weg met met dit gedrag in de rest van de wereld en dat

[0:18:02] ja dat dat zou toch niet moeten kunnen. Voorzitter, als u dan kijkt naar de hoorn van afrika, die ook dus ook geraakt worden door de voedselcrisis. En dan ook nog eens heel bewust wat er gebeurt in ethiopië. Dan heb ik daar niets voor. Niet samen met collega's van d zesenzestig vragen over ingediend en die zijn nog niet beantwoord. Want die hebben vorige week ingediend. Maar misschien kan de minister al wel wat over zeggen omdat hij er natuurlijk ook wel met de collega's over gaat, hebben de die standpunt bepaling gaat door

[0:18:30] en in dat opzicht vraag ik me ook af. Hoe was het bezoek van de verschillende u gezanten als ook aan de landen en valt daar dan wat meer over te zeggen.

[0:18:40] Voorzitter,

[0:18:42] de golfstaten en de energiesamenwerking, natuurlijk moeten wij onze mix aan energie inkoop. Dat moeten we beter spreiden met elkaar. Dus we zullen ook daar het een ander moeten halen. Maar ik vraag me wel af van hoe betrekken we dan ook die golfstaten bij het aansluiten van de u programma's en onze ervaringen ook en weten we ook wel wat zij willen wat hun doelstellingen zijn en kunnen we daar eigenlijk ook de mensenrechten toch nog wat nadrukkelijker benoemen, want we hebben toch de indruk dat dat op dit moment onvoldoende gebeurt.

[0:19:18] Voorzitter, dan zijn er natuurlijk in dat ze hel pleit de elio ook voor missies, niger en burkina faso. Het is heel erg onrustig in burkina faso. Hoe kijkt de minister daar op dit moment naar kan hij daar wat verder op ingaan en daarmee zit ik ook al op vijf minuten. Voorzitter, ik dank u hartelijk en.

[0:19:40] Dankuwel antwoorden krijgen we straks op papier van de partij van de arbeid.

[0:19:43] Dankuwel. Voorzitter, de situatie in de dom was en met name is hebben donetsk en loehansk wordt steeds nijpender en het is verschrikkelijk dat er tot ongeveer tweehonderd oekraïense jonge mensen per dag om het leven komen in deze oorlog en die de social media in de gaten houdt. Die ziet ook geregeld. De meest schrijnende verhalen langskomen.

[0:20:06] Gisteren zei de premier na afloop van de mini navo-top op het catshuis dat poetin deze oorlog niet moet winnen.

[0:20:12] En vandaag schrok ik toen ik las over een onderzoek in the guardian in tien europese landen, waarbij je ziet op basis van opiniepeilingen dat de eigenlijk twee kampen. Zij noemen het ene kamp is zogenaamd het vredeskamp mensen die vinden dat de kosten voor deze oorlog te hoog worden

[0:20:29] en graag willen dat er zo snel mogelijk een einde aan komt, ook al betekent dat dat oekraine een land deels moet opgeven en de groep die steeds kleiner wordt, namelijk de gerechtigheid

[0:20:41] en ik vroeg me af hoe de minister hierop reflecteert en of dat ook betekent. Ik kan me voorstellen. Nederland is niet specifiek onderzocht. Maar dat dat in nederland ook speelt en wat dat vergt van ons vanuit de politiek. Uiteraard is er nu een plenair debat onder andere over die gevolgen bezig, maar dat vergt qua communicatie van ons. Om ervoor te zorgen dat we oekraïne. Wat dat betreft ook blijven steunen.

[0:21:05] Dan lees ik gelukkig dat nederland pleit voor een nieuw sanctiepakket in de een.

[0:21:12] Maar het is me niet helemaal duidelijk wat er dan in moet,

[0:21:15] is de tijd om te spreken over gas of welke andere sanctie maatregel wil de minister inbrengen

[0:21:22] en wordt er ook nog aandacht gevraagd voor toch die bedrijven en soms regeringen of regering bedrijven die nog steeds met roebels betalen voor gas

[0:21:34] en dan voorzitter ik probeer het toch nog een keer. Ik weet vele journalisten hebben zich al daaraan gewaagd bij deze minister. Maar de de week van de waarheid komt bijna aan waar nederland staat qua kandidaat-lidmaatschap voor oekraïne, moldavië en georgië. Ik weet wat het standaard antwoord is van de minister hebben we gisteren ook weer gehoord. Dus laat ik me anders stellen. De afgelopen weken heeft de commissie voordat zij uitkomen met een positiebepaling ook consultaties gevoerd ook met nederlandse diplomaten over waar nederland staat hetzelfde is natuurlijk ook in brussel in overleg met de nederlandse pvv aanwezig is in overleg met andere landen is een andere inbreng dan we wachten het commissie-voorstel af. Graag hoor ik wat daar dan de inbreng is van nederlands kabinet zeker inmiddels begrijpend dat drie van de vier coalitiepartijen in nederland nu voor zijn. Dus ik vraag me af waarom we volgens de krant toch nog steeds tot die drie landen behoren die tegenstand bieden

[0:22:38] over de hoorn van afrika.

[0:22:42] De heer brekelmans wil interrumperen. Ja. Nee. Ja misschien.

[0:22:44] Mevrouw, mevrouw drie van de vier coalitiepartijen. We zitten elkaar een beetje vragend aan te kijken. Dus kan ze dan uitleggen waar ze zich op baseert.

[0:22:52] Mevrouw piri,

[0:22:54] Op basis van de woordvoerders in ieder geval hier in de kamer. Dus volgens mij waren er al bij een eerdere motie van de heer sjoerdsma waren al twee van de vier coalitiepartijen. Een paar weken geleden die zich positief hebben vertoond over het geven van kandidaat-lidmaatschap. Gisteren was er ook een overleg raad algemene zaken waaruit ik begrijp dat het cda inmiddels dat standpunt heeft ingenomen.

[0:23:18] Vervolgen, we nemen de mevrouw mulder.

[0:23:21] Wij hebben als cda altijd een positieve grondhouding gehad, maar wel altijd wachten nog op het advies van de commissie. Dus ik denk dat dat goed is om dat hier ook even aan te geven.

[0:23:31] De heer sjoerdsma,

[0:23:33] Ik wil wel bevestigen dat wat mevrouw pier van mijn partij zegt klopt.

[0:23:38] Ik wil ook bevestigd mijn vrouw bieden over mijn partij. Zij klopt.

[0:23:42] Wd is een van de vier. Dan ga ik verder voorzitter over de hoorn van afrika. De laatste van de vier, de gevolgen van de door de oorlog veroorzaakte voedselcrisis in de hoorn van afrika zijn al dagelijks voelbaar en de vn waarschuwt dat vijftig procent van de somalische bevolking niet of moeilijk aan voedsel komt en ook in landen als soedan en ethiopië zien we natuurlijk de schrijnende situatie. Amerikaanse president gaf vanochtend aan dat hij samen met de europese bondgenoten werkt om langs de grens met oekraïne tijdelijke gratie los te bouwen en hoe verlopen deze gesprekken en kan dit een oplossing zijn buiten de onderhandelingen in ankara die vast lijkt te liggen

[0:24:20] en dan over de situatie in ethiopië collega's, refereerde eraan. Ik heb ook de kamervragen van de heer sjoerdsma meegetekend nederland wil dat de raad komt met concrete initiatieven om dit proces te ondersteunen. Maar waar denkt de minister zelf aan. Hoe kan nederland proactief hiertoe bijdragen dan voorzitter over de nieuwe golf strategie is de minister ook opgevallen dat de essentieel punt waar we gisteren een groot deel van de vijf uur in ons debat over hebben gehad. Mensenrechten behoorlijk mist uit deze strategie. Ik zag dat al meer mensen was opgevallen is de minister ook opgevallen en zoja. Hoe kunnen wij die conditionaliteit inbouwen in deze nieuwe partnerschap. Wat is het antwoord? Volgens de minister op deze strategie in deze strategie op de chinese invloed in de regio, bijvoorbeeld de belt and road initiatief

[0:25:10] en als het gaat om visaliberalisatie. Er zijn nog twee kandidaat-lidstaten oefeningen van potentieel, kandidaat, lidstaten. Kosovo en turkije hebben liever nog steeds geen visa-liberalisatie hebben. Hoe kijkt de minister daartegenaan dat we deze gesprekken hierover starten terwijl dichterbij huis en ook met heel veel familieleden in nederland uit die landen nog geen visumliberalisatie is. Ik kijk naar de voorzitter zit mijn tijd er al op rond. Ik hierbij af.

[0:25:42] Dank.

[0:25:43] Ondertussen is ook aangeschoven. Collega's, leden van de christenunie heeft de heer de roon zich afgemeld. Dus we hebben nu nog twee sprekers dikker sjoerd meest interruptie.

[0:25:51] Voorzitter, misschien ook omdat het deze vraag vergeet als ik mijn eigen terrein. Dan ga ik laat mijn vrouw stellen en hoop ik dat de minister meeluistert. Wat mevrouw papier eindigt met visumliberalisatie dichter bij huis dat nog niet gegeven is bedoeld. Mevrouw piri dan specifiek

[0:26:06] op het land, kosovo, waar visumliberalisatie nu zou moeten worden gegeven en niveau voordat we dan praten over visumliberalisatie in de golf. Want als dat zo zou zijn dan zou mijn fractie daar zeer mee eens zijn.

[0:26:16] Mevrouw piri,

[0:26:17] Voorzitter, zeker. Volgens mij als je kijkt naar ons hele continent zijn er nog maar we hebben namelijk ook visa-liberalisatie met moldavië en georgië, oekraïne sinds een paar jaar en er zijn eigenlijk nog maar twee europese landen, met wie wel of niet hebben. Kosovo. Ik ben het eens voldoet volgens mij ook aan de criteria. Het ander probleem is turkije, waarbij we eerst heel veel stappen hebben gemaakt rondom het het maken van de migratiedeal, maar nog steeds zeven criteria door turkije, waar niet aan wordt voldaan, maar zullen we dan in ieder geval proberen de regie. De regering in ankara proberen om daar stap verder in te zitten onder andere anti-terreurwetgeving is daar een groot obstakel

[0:27:02] voordat de visa-liberalisatie met de golflanden gaan doen. Dat is niet per se op tegen ben zo'n beetje cru zijn om visa-liberalisatie te hebben met saudi-arabië

[0:27:12] wetende wat voor mensenrechten, anti-terreur et cetera wetgeving. Daar is het niet te hebben met turkije.

[0:27:20] George voorzitter, ik ben het eens met mevrouw piri en en misschien ook wel zou willen toevoegen dat

[0:27:29] of van de lijkt. De vraag zou stellen dat mijn papier het met mij eens is dat van van kosovo en turkije het logisch is om daar prioriteit aan te geven, omdat het ook in onze geografische nabijheid is en dat het ook maar dat ook misschien verstandig is om het gewoon van de golfstaat en saudi-arabië om daar iets voor terug te vragen. Ik noem maar eens bijvoorbeeld geval van saudi arabië. De grote frustratie die wij hebben dat saudi arabië tot nu toe doof is gebleken voor verzoeken om meer olie op te pompen. Om die prijs naar beneden te krijgen. Niet voor niets gaat president buiten daar binnenkort naar toe. Dus laten we dan misschien dat soort instrumenten als niet worden aangezet om hervormingen door door te voeren dat ze niet gebruikt om iets te krijgen wat wij heel graag willen hebben.

[0:28:06] Perry.

[0:28:08] Ik ben het zeker eens met met het inbouwen van conditionaliteit. Alleen ik zou dan hier zitten op conditionaliteit op het terrein van mensenrechten en dus ik zou het heel raar vinden. De saudi-arabie hebben volgens mij nog steeds vrouwen niet eens soms alleen het land uit mogen zonder toestemming dat we wel visa-liberalisatie gaan geven aan een deel van de bevolking, zonder dat dat soort basale rechten en ik weet ook niet. E u standaarden zijn gewoon basale rechten aan aan wordt voldaan. Maar conditionaliteit lijkt me logisch als je iets inzet en dit is een van de dingen die wij te bieden hebben. Dan kan je er ook iets voor terugvragen.

[0:28:48] Dankuwel heer jasper van dijk. Sp.

[0:28:52] Dankuwel. Voorzitter, de oorlog in oekraïne duurt voort en krijgt steeds meer trekken van een langdurige strijd en een uitputtingsslag.

[0:29:00] De opstelling van poetin is meedogenloos en het is ongelooflijk belangrijk om te werken aan een uitweg een aantal punten sancties graag een update van de voortgang.

[0:29:10] Hoeveel miljoenen van oligarchen zijn inmiddels bevroren.

[0:29:14] In antwoord op mijn vragen stelde de minister dat hij de kamer zou informeren over de voortgang van de sanctie handhaving.

[0:29:21] Indien daar aanleiding voor is

[0:29:23] meest recente rapportage was van dertien mei is de minister bereid de kamer periodiek te informeren bijvoorbeeld elke maand

[0:29:32] de graanexport het mogelijk maken. Hiervan moet prioriteit zijn om hongersnoden te voorkomen. Hoge prijzen zijn bezig grote delen van de wereld te destabiliseren. We zien een belangrijke over de verenigde naties en turkije. Wat kan de minister hierover zeggen?

[0:29:49] Voorzitter onderzoek naar mensenrechtenschendingen in oekraïne. De koninklijke marechaussee doet hij ontzettend belangrijk werk en kan nederland kan kan de minister daar iets over zeggen. Wordt die wordt dat onderzoek voortgezet. Ik wil dat graag in alle opzichten ondersteunen. Dus zou mooi zijn als we dat kunnen bevorderen

[0:30:13] en het diplomatieke traject. Wat kan de minister zeggen over de bereidheid van oekraïne en rusland. Om aan tafel te gaan. Hoe kijkt hij naar initiatieven van duitsland, frankrijk en italië. Om tot een wapenstilstand te komen? Welke plek neemt nederland hierin en wordt door de europese commissie aangestuurd op kandidaat-lid-staten van oekraïne?

[0:30:33] In hoeverre speelt dit een rol in de discussie en tot slot de vluchtelingen uit rusland. Tot slot op dit punt. Voorzitter, de vluchtelingen uit rusland.

[0:30:43] Bent u het eens dat russen die mogelijk asielaanvragen in nederland heel welwillend bekeken moeten worden. Die aanvragen kunt u iets zeggen over het ambtsbericht. Hoe staat het ervoor als

[0:30:58] rust vlucht voor de verschrikkingen van poetin s helaas steeds meer aanleiding toe. Maar hoeveel kans maakte dan in nederland en in andere europese landen om hier als vluchteling aangemerkt te worden. Volgens mij hebben ze daar steeds meer reden toe deelt de minister die mening.

[0:31:16] Voorzitter, de golfregio, de nederland en ook andere europese landen willen graag meer samenwerken met de golfregio. Met name in verband met energiezekerheid hebben het gisteren ook gehad over die tegenstelling autocratie versus democratie en ik snap heel goed dat we gaan stoppen met energieleveringen vanuit rusland. Maar om die dan in te ruilen voor energieleveringen vanuit saoedi-arabië. U voelt hem al. Dat kan natuurlijk ook zijn van de regen in de drup. Dan ga je van de ene autocratie naar de andere autocratie. Mijn buurvrouw zijn terecht. Al in hoeverre wordt dan het mensenrechten mensenrechtenaspect meegenomen. Als je gaat mee als je gaat onderhandelen met deze golflanden wordt dat conditioneel gemaakt wordt dat als voorwaarden gebruikt voor die samenwerking.

[0:32:05] Laten we voorkomen dat van de regen in de drup raken. Voorzitter, tot slot het verdrag over het verbod op kernwapens. Ik noem dat nogmaals hebben het gisteravond al besproken. De minister heeft toen ook heel goed antwoord erop gegeven. Maar volgende week is de conferentie. Dus ik blijf erop aandringen. Ik proefde enige opening. Het zou ontzettend mooi zijn als nederland daar als waarnemer aanwezig wil zijn.

[0:32:30] Dankuwel laatste spreker in eerste mijn van de kamer. De heer c. De van de christenunie gaat uw gang.

[0:32:36] Dank u, voorzitter.

[0:32:37] We hebben over vijf minuten afgesproken dat we sturen.

[0:32:41] Vijf minuten. Dank u. Voorzitter ik karin lang niet gezien hebben. Maar waar hij het gisteren bij velen van ons tot middernacht nog in dezelfde ruimte. Voorzitter, er valt nog meer te bespreken. Ik heb mijn collega's dat ook horen zeggen. Maar de aanzien van de sancties in rusland zou graag willen weten wat is de huidige stand van zaken over de afgesproken sancties nu in nederland. Hoeveel euro's, hoeveel schepen hoeveel goederen hebben wij momenteel weten te bevriezen dan wel stallen en kunt u ook daar een albert geven over de caribische landen dat de koninkrijk ze aangelegenheid is. Voorzitter, ik lees dat de minister van derde landen spreekt die een sancties ondermijnen of sanctie ontwijking door rusland vergemakkelijken. Kan de minister daar wat voorbeelden van noemen, vraag ik dan. En denkt de minister dat de oproep om dat niet te doen. Veel effect zal hebben en zo. Nee. Wat zou er daar nog concreet tegen kunnen doen als als nederland of als u,

[0:33:35] voorzitter, de aanzien van de hoorn van afrika in de brief van de minister lees ik voorzichtig positieve geluiden over de opstelling van de ethiopische ethiopische regering en daar ben ik blij mee.

[0:33:46] Maar de minister benadrukt ook dat verdere stappen noodzaak zijn voordat betrekkingen genormaliseerd worden.

[0:33:52] Ik zou de minister willen vragen op grond van welke van welke bevindingen de betrekkingen kennelijk niet meer normaal waren. Ik heb hier eerder vragen over gesteld rond de situatie in ethiopië omdat omdat ook desinformatie als wapen leek te worden gebruikt het ook belangrijk is dat daar een helder standpunt over hebben. Ik lees nu dat het dat het dat het over de opstelling ten aanzien van de niet beter gaat. Ik zou graag de minister willen vragen. Dus als het aangeven op welke manier de betrekkingen niet genormaliseerd aan waren. Voorzitter, en welke politieke oplossing ziet er eigenlijk voor dit conflict? Dat dat alsmaar doorgaat erkende u

[0:34:32] de ethiopische regering eigenlijk wel als de legitieme en ook de eerste democratisch gekozen regering van het land of in de minister en de u, collega's dat de typen en de regering ook evenveel schuld aan het conflict hebben

[0:34:48] voor voorzitter,

[0:34:53] dat het merk dat dagen aan aangeven. Ik vind het zorgen dus over mensen richting schending het

[0:34:58] we hebben recht, maar we zien ook dat de vn dat de vn onderzoek ook heeft laten weten dat zij tot de conclusie kwamen dat honger niet als wapen door de regering is in ingezet. Er waren de waakzaamheid op de desinformatie als wapens is. Daarom is aangeboden, zou de daar graag om een toelichting om willen vragen voor de dan de aanzien

[0:35:17] van de palestijnse autoriteit gisteren uitvoerig over gehad. Maar als ik naar de stukken kijk, lees ik in het verslag van de vorige raad dat de minister de uitbetaling van europese fondsen voor palestijnse autoriteit dat die vertraging heeft opgelopen doordat het commissievoorstel niet op voldoende steun kon rekenen, kan de minister daar wat meer over zeggen, en met welke onderdelen van het voorstel hadden lidstaten een probleem kan missen in ingaan op wat eigenlijk de oorzaak is van de precaire situatie. Voorzitter, de minister noemt ook de schoolboeken die gevrijwaard zouden moeten blijven van discriminerende en antisemitische teksten.

[0:35:51] Voorzitter, het lijkt alsof dit niet lijkt te stoppen, kan de minister de conclusie trekken dat dat hier ook consequenties aangetrokken zouden zouden moeten worden dan wel filosofie financieel en gaat zich hier sterk maken tijdens de raad. Voorzitter, aantal weken geleden werd opnieuw de de voor slee programma die abbas

[0:36:10] opnieuw benadrukt heeft dat te zullen blijven uitvoeren en opnieuw. Ik vraag me af of de minister hier of de of tenminste hier duidelijkheid te geven ten aanzien van de gelden of daar ook nederlandse gelden voor gebruikt worden en wat zijn opstelling te optie. Het aanzien daarvan is voor de aanzien van de

[0:36:31] partnerschap met de oefenen

[0:36:34] regio, de raad, de raad besluit te nemen alvast een strategisch partnerschap met aantal golfstaten. Daar worden alle lijn goede redenen voor genoemd. Ik mis echter wel het thema respect voor mensenrechten. We weten hoe het met de rechten van buitenlandse arbeiders in bijvoorbeeld kamer.

[0:36:47] Dat is gesteld.

[0:36:48] We weten wat er gebeurd is met de afgewezen vluchtelingen die naar marijn zijn uitgezet.

[0:36:53] Deel de deel. De minister, de opvatting dat respect voor mensenrechten op zichzelf van strategisch belang voor ons zijn en dat die dus ook een rol zou moeten hebben in afweging al dan niet als strategisch partnerschap stemmingsbel ben. Bent u

[0:37:06] klaar? Of kunnen we? Zullen we even stoppen voor een

[0:37:09] ik heb nog een opmerking. Voorzitter,

[0:37:15] voor de tot slot latijns amerika als ik lees dat de hoge vertegenwoordiger de handelsakkoorden met de landen in latijns amerika, maar zal afronden en ratificeren om het antiwesterse sentiment daar te verminderen. Daar worden er daar niet heel enthousiast over. Ook hier geldt weer dat respect voor mensenrechten, sociale rechten en de en het milieu onvoldoende gewicht krijgen. Ik vraag me af of de het ook duidelijk kan maken tijdens de raad dat er geen sprake zijn van op deze wijze een handelsakkoord in ingaan als deze zorgen niet expliciet kunnen worden weggenomen tot cijfers.

[0:37:48] Dankuwel heeft een vraag van de heer

[0:37:52] van dijk

[0:37:53] ook van de was niet

[0:37:57] de heer van dijk vragen want hij had er al twee gebruikt.

[0:38:00] Ik snap dat we moeten stemmen, maar ik heb het heel kort. Ik wilde eigenlijk even een sjoerd smijt doen. Ik had ook nog een puntje vergeten

[0:38:08] over de golfregio over jemen. Om precies te zijn is de is die een de het met me eens dat het onderzoek naar de oorlogsmisdaden aldaar op alle mogelijke manieren moet worden voortgezet.

[0:38:20] Voorzitter, ik heb de kamervragen van volgens mij. Dirk van dijk. Ook de minister gaf gaf aan dat het niet opportuun. U lijkt vanwege de opstelling van meer meer meerdere landen. Maar daar gaat mij als respect over mensenrechten en waarden en daarvoor in in de daar duidelijk over volgen. Daar moeten we blijven doen. Voor mij hebben ook gezien dat naarmate er onderzoeken plaatsvinden. Het geweld ook afneemt heeft ook een hele belangrijke mensenrechten bron.

[0:38:47] En de heer brekelmans, kort.

[0:38:50] Het is een beetje traditie in dit maandelijks of tweemaandelijks overleg dat we ook op andere thema's iets aan de minister kunnen vragen. Maar ik heb heel goed naar de jc de geluisterd en hij noemt issues rond israël palestijnse gebieden latijns amerika en zijn vragen aan de minister is, wil hij hierin de er budget voor pleiten

[0:39:09] en dan weet ik niet. Heeft de minister misschien een paar minuten spreektijd waarin hij hele belangrijke dingen die op de agenda staan kan aanstippen. Dus vindt de heer c de echt dat die paar minuten die de minister heeft dat hij die dan nu moet gaan besteden aan latijns amerika en de andere thema's die je noemen die niet op de agenda staan.

[0:39:26] Voor de ik heb agendapunt. Ik heb plaats van de agendapunten heb ik aangegeven wat er speelt. Ik heb ook de aanzien van de vorige raad en de verslag die we gekregen hebben. Daarop heb ik ook wat aangesteld. Volgens mij mogen daar wordt ook. Oh. Oh zeggen mijn vraag is of de minister daar iets mee kan. Dat mag officieel. Dat mag ook in de tijd die je met de ministers tussen de tussen de vergaderingen door de besteed kan kan kan worden. Mij is het wel is het wel belangrijk op formele dan wel in voor mee mee mee in wijze hieraan te besteden en reden waarom ik het vroeger is omdat dat in het verslag van vandaag.

[0:40:02] Dankuwel.

[0:40:03] Ik weet niet of er leden gaan stemmen. Ook volgens mij. U gaat stemmen. Hartstikke goed. Volgens mij wordt het per fractie gedaan op dit moment

[0:40:11] fractie geweest. Ik keek even naar de meeste hoelang hij nodig heeft voor de schorsing. Vijf minuten voor de schorsing. Nee. Dus dat verbaast me hartstikke goed dan

[0:40:20] twee dingen uitzoeken. Dan gaan wij om tien voor verder. Wat mij betreft

[0:40:25] dan schorsing de vergadering tot tien voor.

[0:40:27] Drinkt.

[0:47:32] We hebben nog een.

[0:47:57] Uitstekend schorsing is voorbij. We gaan naar de beantwoording van de minister eerste termijn

[0:48:03] de minister.

[0:48:04] Voor ze dank aan de leden voor de veel gestelde vragen.

[0:48:10] Ik wilde beginnen met

[0:48:11] opnieuw.

[0:48:12] Hij zal niemand verrassen toch weer zeer uitgebreid stil te staan bij

[0:48:17] de oorlog in oekraïne en de vraag die daarover gesteld zijn. Algemene opmerkingen van mijn kant en daarna wilde ik gewoon op elk van de onderwerpen weer ingaan wapens, sancties, voedselzekerheid,

[0:48:30] niet rechtstreeks of indirect eraan gerelateerd. De situatie binnen de navo. En dan kom ik daarna nog op een op een aantal andere onderwerpen die ook zijn zijn langsgekomen,

[0:48:40] maar dit was bij veel van de woordvoerders

[0:48:42] in een of andere vorm toch de

[0:48:44] hoofdmoot. De hoofdmoot.

[0:48:47] Ik begin met het met met het zeer scherpe pleidooi van

[0:48:53] de heer sjoerdsma over vooral mulder. Mijn andere heb ik eerder ook zo verstaan dat we door moeten met het leveren van wapens en ik beschouw dat ook als een belangrijke aanmoediging richting het kabinet

[0:49:05] om door te gaan. Zo niet zelfs de het te versnellen op de ingeslagen weg

[0:49:11] en ik denk dat wat zij zeggen dat dat ook raakt aan de care. Maar dat is ook in open source is dat te lezen. Er zijn allerlei fase in die oorlog zijn eerder als essentieel geduid, maar er zijn toch vrij veel militaire experts die van deze fase ook zeggen

[0:49:25] gegeven ook de uitputtingsslag die

[0:49:27] die ken ik interne russische kant aan de gang is logistiek voortbrengt vermogen ook ook de enorme schade die helaas oekraine oploopt. Kijk eens naar de kaart kijken hoeveel van de van de dom was inmiddels in russische handen is, zeggen velen. Ja. Dit is een.

[0:49:40] Dit is

[0:49:43] tactisch, maar mogelijk ook strategisch is dit

[0:49:46] een hele belangrijke fase in de in in de oorlog.

[0:49:49] Ik heb eerder deze week ook met collega's over gesproken miss president heeft mitchell en keer weer gesproken en dat dat ook daar kwam dat weer pregnant naar voren.

[0:49:59] Dus wat ik zou willen doen is. Ik zou hier

[0:50:02] het ook echt willen uitspreken dat we dat zeer zeer goed verstaan hebben dat dat dat het kabinet alleen maar verder motiveert

[0:50:08] om ook die voor leading houding in te nemen en ik zeg de kamer ook toe dat we het het de dialoog in het kabinet hebben er sowieso over. Maar ik zal ook dit signaal zal ik nog heel expliciet doornemen of mee meenemen.

[0:50:20] Gisteren heeft de president dat ik ook weer wat over gezegd en die heeft buiten heel duidelijk gezegd ook samen met de navo, collega's die de te gast waren

[0:50:28] dat

[0:50:29] die groep landen, maar ook nederland zich verplicht voelt om te kijken wat er nog meer mogelijk is opschiet van zware wapens is volgens mij precies in lijn

[0:50:35] met wat mevrouw mulder en heer sjoerdsma en andere

[0:50:39] zijde.

[0:50:41] Toch gaf de heer sjoerdsma aan

[0:50:43] het dilemma ziet dat zien we allemaal dat

[0:50:47] op zichzelf. Alles wat je levert. Tenzij je het koopt. Alles wat je levert dat dat pad gaat onherroepelijk ten koste van je eigen voorwaarden.

[0:50:56] Dat is op zichzelf is dat waar. Alleen ik ik was het ook wel heel erg eens met wat hij daaraan toevoegde en ik heb dat over zijn soortgelijke bewoordingen zelf ook wel eens

[0:51:05] tegen collega's uit de buurlanden gezegd

[0:51:08] de kans op de noodzaak om die wapens letterlijk voor het eigen grondgebied in te zetten en dan ook nog eens visum via een van onze buurlanden. Die is wel zo

[0:51:17] onwaarschijnlijk klein dat dat dat is een risico wat niet alleen den haag, maar ook berlijn en en brussel en parijs is mijn waarneming graag willen nemen.

[0:51:26] Dus dan gaat het hoogstens over

[0:51:29] je bredere vermogen om het continent te verdedigen en en en je bredere vermogen om om aanvallen te weerstaan. Terwijl natuurlijk ook dat dat zijn shows. Maar wat mij betreft ook terecht

[0:51:41] wapens worden gebruikt tegen de tegen de partij tegen het land waar de hele navo natuurlijk van waar de dreiging van de navo richting de navo ooit voor is opgericht.

[0:51:52] Er is.

[0:51:53] Dat maakt ook dat ik vind dat je

[0:51:57] napoleon ver moet gaan ook als het gaat over je eigen stok en want dat dat dat dat zet je in voor een conflict. Wat niet alleen relevant is. Maar wat wel degelijk ook heel relevant is voor de stabiliteit op het continent is. Dat wilde ik daar echter van toevoegen.

[0:52:11] Ik ben daar eens met wat sjoerdsma daarover weer zoet maar over opmerkte

[0:52:18] voorzitter, dan

[0:52:21] maakte hij en van wilde ook nog andere opmerkingen over over de militaire kant volg mij niet waren niet allemaal vragen aan waarom. Ik wilde dat ik wat ik daar ook herkennen is alles wat gezegd werd over toch een

[0:52:33] een front. Wat in ieder geval een aantal van de karakteristieken van de eerste wereldoorlog en ook een aantal van de karakteristieken van de tweede wereld oorlog in zich lijkt te dragen. Het is niet zo statisch als verdund. Maar het is ook niet. Het is bij lange na niet zo mobiel als wat we daarna bijvoorbeeld in

[0:52:49] in in in frankrijk hebben gezien.

[0:52:52] Het is een. Het is een merkwaardig soort hybride met zeer zware artillerie beschietingen

[0:52:57] en daardoor ook grote grote verliezen. En inderdaad een grote ongelijkheid en daar zit natuurlijk de gezamenlijke frustratie van van kamer en en en kabinet een grote mate van ongelijkheid

[0:53:07] in het

[0:53:09] vermogen van de artillerie aan beide kanten van het conflict.

[0:53:14] De voorzitter

[0:53:17] breder. Wat is nou en wat breed en aanzien van de vraag wat wat willen we nou bereiken. Daar heb ik eerder van gezegd en dat dat dat blijft relevant dat nederland steeds willen inzetten op twee zaken een het maximaal equiperen van oekraine. Om daar onder in deze oorlog succesvol te zijn en de eigen soevereiniteit te kunnen waarborgen.

[0:53:38] Twee. Dat is wat op de achtergrond geraakt was toch belangrijk om te blijven benadrukken?

[0:53:44] Wij hebben ons ook tot doel gesteld om te zorgen dat huiselijk gezegd niet de derde wereldoorlog uitbreekt en dat het dat de oorlog dat het conflict niet

[0:53:52] ook op een gegeven moment de de navo zal informeren of andere landen zou innoveren.

[0:53:56] Ik blijf dat wel benoemen zonder dat ik daar nu aan acute aanleiding voor heb om me daar zorgen over te maken. Maar dat blijft een redelijk relevant uitgangspunt

[0:54:06] betekent dat. Dat is de vraag die de heer van dijk stelde die die ook vaak hersteld betekent dat dan dat nederland

[0:54:12] niet voor een diplomatieke oplossing zou zijn. Integendeel, vanzelfsprekend zijn. We gaan we slechts van harte steunen op het moment dat hij ruimtes iets met het collega ruimte ziet om plaats te nemen aan een onderhandelingstafel.

[0:54:24] Alleen dan wel onder voorwaarden

[0:54:26] die

[0:54:27] voor oekraïne ook echt werken

[0:54:30] en en bree voegt heer van dijk. Hoe we oefenen houden

[0:54:34] hoe we dat taxeren.

[0:54:36] Nou als weinig hoopvol. De de het het patroon. Wat we tot nu toe gezien hebben is toch ook vorige week met met de turkse collega over. Ik heb met mijn israëlische collega erover gesproken met anderen die daar hebben geprobeerd van de zijlijn in te interveniëren,

[0:54:48] maar uiteraard ook met met collega's zelf het patroon

[0:54:52] is geweest, zeker aan het begin. Rusland heeft gedaan alsof het wilde onderhandelen onderhandelen. Maar dat er zo weinig op tafel kwam dat er bovendien zeer ernstige mensenrechtenschendingen bijkwamen en en gewoon het het vol doorgaan met met allerlei beschietingen.

[0:55:06] Dat dat die gesprekken

[0:55:08] ook

[0:55:09] naar de waarneming van mensen die die daar bij betrokken waren. Maar misschien niet rechtstreeks aan tafel zaten

[0:55:16] eigenlijk zinloos.

[0:55:18] Dus betekent dat dat je het niet opnieuw moet proberen. Natuurlijk moet je het opnieuw proberen. Maar dan dat dat zegt ook veel en ski. Maar dan wel onder de juiste voorwaarden

[0:55:25] en

[0:55:28] ik kan niet anders dan de conclusie trekken dat dat rusland op geen enkel moment

[0:55:32] ook maar een beetje serieus geweest over die gesprekken waaraan ze hebben deelgenomen, want anders hadden ze hele andere dingen

[0:55:37] op tafel moeten leggen.

[0:55:45] Voorzitter, dan ook een punt dat mevrouw mulder maakte dat volgens mij, maar ook andere. Dat ging over het communiceren. Misschien was ook mevrouw. Ik heb ik heb

[0:55:56] omwille van de snelheid heb ik niet overal elke woordvoerder nog steeds toegang gevoegd. Maar het communiceren over de oorlog en en ook wat betekent dit nou binnenlands. Daar vroeg mevrouw peer in ieder geval naar

[0:56:05] waar mijn zeer gewaardeerde collega, mevrouw jury minister van canada, eerder naar verwezen. Al

[0:56:13] toen dat nog niet aan de gang was. Die waarschuwde voor een soort oorlogstactiek en en het verdwijnen van de

[0:56:19] van de eerste pagina van de krant naar pagina twee en drie en uiteindelijk vier, vijf en zes en ook het

[0:56:24] toch toch zorgen over of je de prijs. Nou zou willen betalen.

[0:56:28] Ik vind het mijn opdracht, opdracht van het kabinet kamer gaat over over de eigen rol. Maar ik zou het waarderen als de kamer daar dat dat dat ook zo zou voelen. Ik vind dat wij

[0:56:39] onder woorden moeten blijven brengen waarom dit dit deze oorlog niet alleen raakt aan de soevereiniteit en de stabiliteit van oekraïne. Waarom van ons hele continent

[0:56:47] en dat had dus ook betekent dat dit onze prijs waard moet zijn en dat dit evident niet gratis is,

[0:56:52] zijn heel veel economen die zeggen dat

[0:56:55] een deel van de ellende op het gebied van inflatie en en en op het gebied van we verder in de economie zien dat we dat anders ook zouden hebben gezien, maar iedereen is het ook over eens dat het erg is door de oorlog

[0:57:05] en ik vind dat wij

[0:57:08] die prijs moeten willen betalen. Want daarvoor is dit te belangrijk is dit te groot en ik vind dat je over gewoon eerlijk moet zijn

[0:57:15] en dat die prijzig is dan moet je ook geen doekjes om winden.

[0:57:18] Dankuwel. Op het vorige punt heeft de heer sjoerdsma een.

[0:57:21] Vragen.

[0:57:23] Voorzitter, hoewel ik het volkomen eens ben met de minister dat die eerlijke houding van cruciaal belang is en dat we daar volhardend in moeten zijn zal niveau. De fractie van d zesenzestig zal het kabinet daarin steunen.

[0:57:35] Misschien toch nog heel veel over het vorige punt over

[0:57:39] zeggen. De de de inzet van het kabinet en tot tot waar wil je gaan en misschien mijn concrete vraag. Daar was of het kabinet. Stel dat zo dat geval is. Dit snijden is nog geen werkelijkheid, maar laten we hopen dat het gebeurt dat er een moment komt dat er een omslag plaatsvindt in het dom was waardoor oekraïne niet aan de verdedigende kant zit maar meer offensief te werk kan gaan om eigen grondgebied te veroveren. Terug te veroveren, lijkt het zo zeggen.

[0:58:03] Ik zou graag van deze mensen willen horen dat nederland in dat geval

[0:58:07] nog steeds vindt dat de europese unie westerse bondgenoten nederland ook moeten blijven steunen

[0:58:13] totdat oekraine ofwel zelf de wedstrijd wil staken, ofwel totdat het het gehele soevereine grondgebied teruggeeft en ik vraag dat niet omdat

[0:58:20] ik denk dat deze minister op wantrouwend. Hij is zeer duidelijk,

[0:58:24] maar wel omdat mijn oproep aan hem is om die lijn ook in europa zeer nadrukkelijk uit te dragen omdat mijn gevoel over wat er in berlijn en parijs gebeurt, maar ook in sommige andere hoofdsteden raken aan die oorlogs vermoeidheid die hij net benoemd,

[0:58:38] maar ook aan een houding die terug leidt naar een soort van constructieve ambiguïteit die we eerder van de europese unie heb gezien en die ikzelf levensgevaarlijk vind.

[0:58:46] De.

[0:58:46] Minister voor de ik heb.

[0:58:48] Vorige week. Maar dat was niet in de kamer was in de media heb ik gezegd dat wat mij betreft

[0:58:54] het het

[0:58:55] het tegenover elkaar zetten. Ook in de media van de positie van van berlijn en parijs aan de ene kant en een aantal landen in oosteuropa aan de andere kant dat dat wat mij betreft

[0:59:04] toch onvoldoende recht doet aan de mate van eensgezindheid en en de grote de grote opgave waar we het juist heel erg over eens zijn.

[0:59:13] Zie ook hoe ieder van de landen van de europese unie maximaal heeft bijgedragen op het gebied van wapens op sancties en zeker de landen ook die die de je sjoerdsma noemt en en en hoewel sommige landen zich actiever inspannen om ook rechtstreeks met poetin contact te zoeken

[0:59:28] is, ziet volgens mij mijn waarnemingsteam ziens in de regeringsleiders en zien ook mijn collega's dit

[0:59:35] wat rusland doet allemaal voor wat het is namelijk een volstrekt ongerechtvaardigde oorlog

[0:59:41] waarin we oekraïne maximaal moeten helpen waar we ook zullen moeten zorgen voor gerechtigheid.

[0:59:46] Ik ben het er over ook mee eens. Dat heb ik ook hier eerder betoogd dat ik in het algemeen in algemene zin, maar ook in dit specifieke geval vind

[0:59:54] dat

[0:59:55] soevereiniteit is niet iets

[0:59:58] wat je waar waar waar je genoegen mee moet nemen als je daar tachtig of negentig procent vijfennegentig procent van van hebben bereikt, zou ik een merkwaardige opvatting zijn dat

[1:00:08] dan dan wat dan geldt dat principe eigenlijk niet

[1:00:13] maar het punt wat die sjoerdsma eerder maakte en dat heb ik ook ook benadrukt. Ik vind

[1:00:18] tegelijkertijd en dat is het meest wezenlijke dat het vinden voor mij het kardinalen punt. Het is uiteindelijk aan oekraine. Om te bepalen

[1:00:26] onder welke voorwaarden en tegen en en tegen welke verliezen men deze oorlog wil voortzetten. Ik vind het wij oekraine daarin moeten steunen. Ik zou het nogal wat vinden om

[1:00:35] dan wel aan de ene kant te gaan hangen en te zeggen ja de de is is dit niet een mooi moment om een de op te houden dan aan de andere kant te zeggen.

[1:00:44] U heeft misschien geen zin in. Maar maar u moet ermee door. Ik vind het aan hen het zij vechten daarvoor voor hun eigen leven. Zij vechten voor hun eigen grondgebied. Het is onze rol om ze daar ten volle in te steunen. Maar die die hele ingewikkelde ook moreel hele ingewikkelde afweging die de politie. Daar moeten maken. Die vind ik aan hen.

[1:01:03] Heer sjoerdsma, daarna de heer.

[1:01:05] Voorzitter,

[1:01:07] Ik kan geen woord vinden waar ik het mee oneens ben. Ik zal ook niet proberen daarin de rafelrandjes alsnog iets uit elkaar te trekken. Mijn enige verzoek zou zijn, omdat ik begrip heb voor het feit dat deze minister liever niet de positie van andere hoofdsteden hier recenseert hoeft van mij ook niet te doen. Maar

[1:01:27] laat ik het zo zeggen ik heb voldoende signalen ook van rechtstreeks hebben

[1:01:32] van de besluitvormers in dit soort landen te horen gekregen dat ik wel enige twijfel heb of die robuustheid die bij deze minister proef of die ook daar zo uniform zo uniform wordt gevoeld en mijn enige oproep zou zijn dan aan deze minister is om dit sentiment wat hij hier nu in de kamer. Uiteraard. En dat dat einddoel omdat met evenveel verve in de raad buitenlandse zaken.

[1:01:54] De uit te dragen. De minister.

[1:01:55] Voor ze doe ik heb ik ook in het verleden gedaan en ik denk ook dat in de terugkoppelingen die die die wellicht collega's je ook in de binnen kamer heeft gegeven en ook andere begeven die zullen herkennen dat ik dat daar eerder ook zo heb gedaan en waarom omdat uiteindelijk als deze verschrikking ten einde is dan moet op de zeef blijven liggen in alle hoofdsteden in de wereld in de eerste plaats in moskou, maar ook elders dat er in de eenentwintigste eeuw gewoon geen plaats is voor imperialisme en dat de les hiervan niet kan zijn als je maar lang genoeg door doet dan krijg je toch misschien niet alles wat je wil maar wel een heleboel. Dat is dat is wat ik wat ik zou willen dat op de zeef blijft liggen.

[1:02:31] Dankuwel. De heer van dijk.

[1:02:33] Open vragen. Voorzitter, ik kan ook een heel eind meegaan met de minister en laten we vooral voorop stellen dat rusland hier de boosdoener is poetin om precies te zijn.

[1:02:44] Daarover geen enkel misverstand. Maar toch kan hier in dit debat. Wat hier zojuist wordt gevoerd. Ook een zekere ambiguïteit

[1:02:51] worden geconstateerd. Als je aan de ene kant zegt je moet alles doen om de russen te verdrijven uit oekraïne

[1:03:00] enerzijds en aan de anderzijds zegt oekraine bepaalt wanneer we gaan onderhandelen. Zelenski heeft meerdere malen signalen gegeven dat hij zegt de positie van voor vierentwintig februari is voor mij een goed punt om op basis daarvan te onderhouden.

[1:03:16] Wandelen,

[1:03:16] De erkent de minister dat die met die twee zaken te maken heeft.

[1:03:20] De minister.

[1:03:21] Waarvoor ze zullen skiën en en ook andere van de oekraïense regering hebben op verschillende momenten daar duiding aan gegeven.

[1:03:28] Ik ik ben echt zeer terughoudend. Ik heb eerder ook uitgelegd in eerdere debatten. Waarom dat waarom ik dat nou wel waarom ik me daar

[1:03:40] maar maar heel beperkt in wil mengen. Het laatste wat ik wil is dat dat dat wij hier of dat ik je ga sanctioneren. Wat wat wat wat daar in acceptabel is, ook al omdat we ons allemaal realiseren dat ja. Uiteindelijk moet je een keer

[1:03:53] plaats hem aan de onderhandelingstafel. Dat daar daar daar de persoon die chalet skiën en collega's van harte in iedere oorlog komt uiteindelijk een keer tot een eind.

[1:04:01] Maar de voorwaarden, waaronder je dat doet in de moment, waaronder je doet wordt medebepaald door je positie op het slagveld

[1:04:08] dat ze dat is de dat is de harde realiteit. Dat is ook precies de reden waarom. Ik vind dat we door moeten met wapens. Want met die met wapens met zware wapens verstevigen. De positie op het slagveld,

[1:04:18] maar elke krijgsheer zal en elke elke politicus zal

[1:04:23] zal erkennen dat

[1:04:25] dat dat dat dat dit soort posities per definitie vloeien zijn op het moment dat een dat een dat een conflict nog voordoet en dat naarmate je zwakker staat je misschien eerder

[1:04:36] concessies wil doen naarmate je sterker staat je misschien juist veel doorvechten de gewoon kijken naar eerdere conflicten. Dus dat men dat dat in het achterhoofd

[1:04:44] ook in deze oorlog meespeelt. Dat dat dat dat dat gegeven kan ik niet wegnemen.

[1:04:51] Zeer zeer eens dat

[1:04:56] je moet proberen om oekraine zo goed mogelijke positie te geven in de onderhandelingen. Maar je zou misschien is het theoretisch. Maar je kan je een situatie voorstellen waarin games kiesrecht op dit moment wil ik graag onderhandelen en waarop westerse bondgenoten zeggen nee je moet verder gaan. Dat is ook een denkbare oppositie en daar wil ik de minister op wijzen. En als hij zegt oekraïne bepaalt wanneer we gaan onderhandelen. Dan noteer ik dat.

[1:05:19] De minister en.

[1:05:21] Voor voor ze volg mij met verwijzing naar de nuances die ik in dit een eerder debat heb gemaakt en ook naar verwijzen naar de contacten die daar die de ook over dit soort situaties zijn,

[1:05:32] kan ik volg mij verder.

[1:05:35] Verder gaat toch de heer brekelmans.

[1:05:37] Ik had een vragen blokje wapens voor mij. Want ik had ook nog vragen over gesteld over de.

[1:05:42] Het de. Er zijn nog meer vragen en ik heb een paar dingen heb ik gewoon hink-stap-sprong gedaan. Maar ik de heer brekelmans die vroeg sowieso vroeg hij vroeg of ze ook naar de thema's waar die sousse mulder naar vroegen waar zij vroeger ook naar leveren op lange termijn en dat is dat een van de vragen die die waarvan hij dacht dat die dat die nu nog presteren

[1:06:04] en ik begrijp die vraag heel goed. Wat mij betreft moeten we ook in eu verband

[1:06:09] blijven kijken naar bijvoorbeeld het ophogen van die vredesfaciliteit als een indirecte manier om te zorgen dat je dat dat je door kan met wapens hebben er vier stappen ingenomen fifa stap van een half miljard dat nu op de twee miljard.

[1:06:23] Dat helpt wel degelijk want dat is gewoon dat dat dat intensiveert om door te gaan.

[1:06:27] Commissie heeft ook voorstellen gedaan om de europese industriële basis te versterken. Dat gaat ook erg in de richting van wat brekelmans zegt en ik heb hier eerder betoogd dat wat mij betreft voor nederland steeds drie manieren open liggen om bij te dragen aan wapens een vanuit je eigen stok.

[1:06:43] Het twee samen met bond genoten zie die de de situatie met hou het zo zwaar

[1:06:49] duitsland en wij een mix hebben van eigendom bemensing training onderhoud

[1:06:57] drie is dingen kopen en dan kan je ook dingen die je zelf niet hebt kan je dan toch ter beschikking stellen dus zeer eens met die brekelmans en van mulder vroeg. Volgens mij zal ook een vraag die in deze richting.

[1:07:09] Voordat je verder gaat de brekelmans.

[1:07:13] Ik heb een vraag dan over die europese industriële basis dat verhogen. Want daar sta ik uiteraard zeer achter. Maar de de de vraag is wel is dat genoeg in de zin dat als je ziet welke

[1:07:25] de russen hebben het op hun manier ook moeilijk. Maar ze hebben nog steeds een enorme voorraad achter de hand en ook hun eigen industriële productie die ze kunnen verder kunnen ophogen en de minister zei tja iedere fase is cruciaal en ook deze weer. Maar ik ben toch bang als je kijkt naar de vooruitzicht dat het zomaar eens een oorlog niet van maanden, maar van jaren zou kunnen worden. En dan wordt uiteindelijk wordt doorslaggevend. Wie heeft die industriële productie meestal worden dus mijn vraag is is dat genoeg of zouden we daar mee kunnen doen.

[1:07:52] De minister.

[1:07:54] We kunnen er ongetwijfeld nog meer doen en laat ik nou ook richting de brekelmans toezeggen dat ik zal daar ook aandacht aan besteden. Ik heb sowieso een paar punten gehoord van van meerdere sprekers aantal punten gordel van denkt dat dat leent zich ook ook voor mijn plenaire bijdrage komende maandag. Dus laat ik hem toezeggen dat ik hier ook bij. Het is heel beperkt je dan drie, vier minuten spreektijd. Maar dat ik daar een paar woorden aan arbeid.

[1:08:13] Ik moet er wel bij zeggen dat ik me wat minder zorgen maak ik zie ook de grote opgave die de ligt op de midden lange en lange termijn.

[1:08:21] Maar

[1:08:23] de acute nood is ook heel hoog. Dat is een noot die we dus niet ledigen hiermee want dit is de dit moeten we allemaal nog opbouwen.

[1:08:31] Dus het is ook zaak om van die landen die spullen wel hebben de verenigde staten en andere te zorgen dat het zo snel mogelijk aan toegaat en dat we niet tegen al te veel obstakels in die hele logistieke keten aanlopen

[1:08:41] vervolgens op het oog voor de de vraag van heer van dijk. Die ging naar de qua inhoud essentiële inzet voor het verzamelen van bewijs, maar ook veel steun voor in de kamer.

[1:08:54] Als als we de de smits van defensie daar ook over voldoende capaciteit denkt te beschikken. Dan

[1:09:00] kunnen we zeker kijken of we daar nog dat dat voortzetten. We hebben het wel nadrukkelijk gedaan onder de vlag van het van het agressie en hebben meerdere landen aangegeven.

[1:09:10] Nederland willen volgen en dit doet een heel fors beroep op de capaciteit in in dat licht moeten we dat wegen. Maar ik vind het goed om de naar de positieve grondhouding die ik eerder bij de kamer heb geproefd. Om die ook ook hier weer te horen.

[1:09:25] Het is dat zullen we met zullen we ook met met als je zie je met andere opnemen.

[1:09:29] Het moet dan te doen zijn voor ons eigen krijgsmacht en er moet behoefte aan zijn. Een van de dingen die we fulltime heel goed hebben gedaan, is

[1:09:37] deels op aflossing deels overlappen als ik het goed begrijp met de franse gendarmerie en uiteindelijk maakt het niet uit

[1:09:43] wie het daar doet

[1:09:44] het verzamelen van die bewijzen als het maar gebeurt,

[1:09:48] voorzitter, dan nog

[1:09:54] aantal dingen over de

[1:09:55] sancties,

[1:10:00] de heer van dijk die en ook die die vroegen om een update van de voortgang. Zeker heb ik ook toegezegd.

[1:10:07] Dertien mei was de laatste. Dus dat is om mij een maand. Ik zorg dat er in ieder geval voor het zomerreces nog weer een nieuwe update ligt

[1:10:15] en vermoedelijk al enige tijd voor het

[1:10:20] voor zomerreces.

[1:10:22] Dus daar kom ik op terug.

[1:10:25] Dan voegt de ceder die vroeg nog naar sanctie ontwijking en voorbeelden. En wat daar nou tegen doen. Je ziet simpelweg dat handelsstromen zich verleggen. Sommige van de markten zijn ook liquide en en bijvoorbeeld die oliemarkt. Ik vind echt terecht wat we doen. Maar dit is een dat is een hele liquide markt en veel liquide, liquide markt dan bijvoorbeeld de gasmarkt moeilijk wordt

[1:10:46] meer liquide senaat, beter dan voorzitter,

[1:10:50] daar waar die ontwijking plaatsvindt, moeten we daar kijken wat welke instrumenten we dan vervolgens weer hebben om daar wat wat wat tegen te doen

[1:11:01] dan. Voorzitter

[1:11:08] invoertarieven op gas.

[1:11:10] Daar is het kabinet terughoudend geweest met het instellen van verdere invoerbeperkingen, ook omdat we daar omdat onze indruk is dat we daar ook

[1:11:18] aan het einde van de rek zitten

[1:11:20] ten aanzien van wat het hele gezelschap kan dragen. We kennen allemaal de historie van het zesde sanctiepakket

[1:11:25] en bovendien ook leveringszekerheid speelt daar een rol mee en en en alle complexiteit op het gebied van energiemarkt en waar de ketens.

[1:11:32] Dus

[1:11:34] ik snap die stijlfiguur. Maar ik zie ik zie daar niet heel veel

[1:11:39] tractie en ook chauffeur niet zoveel mogelijkheid om daar nog extra extra taxi aan te geven.

[1:11:43] Voor perry die vroeg naar zevende sanctiepakket voor.

[1:11:47] Verregaande gebreken, want het vorige punt nog een vraag.

[1:11:52] Het gaat om niet alleen gas, maar ook om olie en de gedachtes. Tuurlijk. Als je daar invoertarief op instelt. Dan gaat de prijs verder omhoog. Maar die heb je zelf dus die kun je ook weer gebruiken ter compensatie,

[1:12:03] maar betekent wel dat de relatieve prijs van russisch, gas en olie omhoog gaat, zodat je daarmee uit de marktprijs in die zin dat een marge erop omlaag gaat en

[1:12:12] het gaat nog een hele tijd duren voordat die olie dat olie embargo ingaat en gast nog langer.

[1:12:17] Dus ik volg mij zijn twee vragen een vindt de minister het inhoudelijk een goed idee en zo ja, dan is de tweede vraag of dat daar politiek draagvlak voor is binnen de u dat laatste. Dat begrijp ik dat antwoord. Nee is, maar vindt hij het überhaupt een goed idee en iets om voor te pleiten.

[1:12:33] Ik heb de minister.

[1:12:36] Eerste orde kan ik conceptueel kan ik snap ik het mechanisme en en snap ik ook de aantrekkelijkheid van het mechanisme.

[1:12:44] De effecten daarvan zijn overigens niet helemaal helder en en uberhaupt is is er is er zie je elke keer dat

[1:12:52] dat de elke interventie dat ook de gevolgen voor een deel zijn zoals je die had verwacht en voor een deel ook weer anders zijn en dat

[1:12:59] de de de verwevenheid. De de de lekkage de liquiditeit.

[1:13:04] Elke keer weer zorgen voor toch nog iets van van verrassingen. Dus ik ben ik moet eerlijk zeggen ik ben daar niet over uitgedacht.

[1:13:10] Waarom ik er ook niet heel hard op ben doorgegaan is omdat ik

[1:13:13] en het ook naar de vorige keer. Toen heb ik oprecht gedacht om brekelmans noemde het volg mij, mevrouw mulder. Er is een artikel geweest. Ik dacht

[1:13:21] nou in de harvard business review was of in een ander tijdschrift. Maar de paar plekken heeft er iets over gestaan.

[1:13:28] De bereidheid om daar naar te kijken. On top of wat we al doen bleek toen gewoon heel beperkt. Dus toen ben ik eerlijk gezegd. Ook hebben omgeven met ook gedacht na hoeven ook niet het laatste stukje van intellectuele exercitie te doen want

[1:13:40] ik krijg de taxi gewoon

[1:13:42] vermoedelijk niet voor elkaar was het eerlijke antwoord.

[1:13:47] Mevrouw piri, die vroeg nog naar het zevende sanctiepakket en en begrepen haar zoals dat ze net als ik daar op zichzelf wel aan wil wat ze vroeg ook wat wat zou er dan in kunnen zitten en je kan op een aantal van de dimensies kan je door terecht. Mevrouw mulder heeft ernaar gevraagd maar naar meer mensen op die lijst die sjoerdsma heeft wel eens mensen aangebracht. Ook op een amerikaanse sanctielijst stonden dat soort dingen die dan ook allemaal weer inbreng in de vergadering, maar wel een marge van de vergaderingen en ambtelijk om dat soort zaken uit te zoeken. We kunnen onze discussie herinneren waar nederland heeft gezegd moet je niet met een kleiner aandeel aan russische russisch eigenaarschap in in bedrijven moet je ook die bedrijven niet onder onder het sanctieregime brengen

[1:14:28] ook nog weinig tractie op, maar zullen wij als nederland mee blijven doorgaan.

[1:14:31] Dan is de discussie over

[1:14:35] over over over secundaire sancties

[1:14:38] en uberhaupt zou ik graag

[1:14:40] afspraken willen maken en zou je kunnen zeggen. Die kunnen ingaan met de zeven sanctiepakket. Maar je zou ook cheque kunnen afspreken meer technische kant de punten van blok. Die gaan over

[1:14:50] welke methodologie volg je nou hoe zorg je nou dat als bijvoorbeeld er weer mensen geleased worden dat je dat snel in één klap doet, zodat banken dat kunnen

[1:14:58] doorvoeren en er geen anticipatie effect is dus meer de technische kant. Daar ben ik ook

[1:15:03] graag voor thuis.

[1:15:04] Nou dan heb je nog de discussie over

[1:15:07] en is er nog ruimte om een om bijvoorbeeld een additionele bank toe te voegen en komen er eigenlijk elke elke week komen er nieuwe ideeën op. Dus ik heb niet een en is dan niet limitatief. Maar dit zijn allemaal dingen waar je kan denken als je zou onderhandelen over een zeven sanctiepakket nog los van andere zaken die misschien gelijk trekken tussen de verenigde staten en europa.

[1:15:26] Voordat u verder gaat. Mevrouw mulder heeft een vraag.

[1:15:31] Voorzitter, de minister gaat even in op de suggesties van van de heer blok en tijdens een presentatie over geweest en en moet ik het dan zo begrijpen dat zeg maar alles wat nederland naar voren heeft gebracht. Dat wordt dan ingebracht in een zevende sanctiepakket. Want zo zit toch ook weer niet. De.

[1:15:49] Dat ik toch de minister.

[1:15:51] Blok, blok. Het rapport van boek gaat over een aantal zaken. Het gaat over zaken die we binnenlands beter kunnen doen. Die moeten wij gewoon dat is gewoon huiswerk ons. Dat gaat vooral over coördinatie tussen ministeries en over zaken vatten in wetgeving. Sommige dingen daar zijn we al mee begonnen en zelfs ook een alarm en klaar. Andere dingen gewoon een langer traject waarbij je moet afvragen of je bijvoorbeeld dingen in de advocaat wet moet regelen of in een ander type werd het binnenlandse blokje zou je kunnen zeggen

[1:16:16] dan is een is een

[1:16:18] ander groot onderdeel van de aanbevelingen blok raakt aan

[1:16:23] zijn eigen dingen waarvan je zou kunnen zeggen

[1:16:26] hoe doe je als europa dit nou op een effectieve manier. Los van waar je naartoe besluit en daar was hij met name kritisch terecht op wat ik anticipatie effect genoemd

[1:16:38] en gaat soms over hele praktische dingen namelijk als je op zaterdag aan aan allerlei europese partijen duidelijk maakt wie er op zo'n lijst staat.

[1:16:47] Er zijn duizenden mensen in de europese unie of honderden die die zo'n lijst hebben dan moet je er rekening mee houden dat dat ook soms

[1:16:54] mensen bereikt van wie je niet zou willen dat dat zou bereiken die daarop anticiperen banken zien dat ook china, anticipatie effecten

[1:17:01] ook andere zaken had het voorbeeld vind ik ook een tekenend voorbeeld

[1:17:05] van

[1:17:07] op maandagochtend

[1:17:09] een bank een lijst geven. Die zal moeten over kloppen. Waarom kan dat niet met de bestand waardoor dat worden om bang dat in één keer kan invoeren en je dus ook daar praktisch sneller toe overgaat als tweede stuk of een het derde stuk. En daar is blok die ook uitvoerig op ingegaan.

[1:17:23] Dat ging meer over zijn een signalen dat we in nederland veel dingen gemist hebben en daarvan was zijn conclusie. Dat is niet het geval op elk van de terreinen die blok heeft aangehaald gaan gaan we vanzelfsprekend verder.

[1:17:33] Mevrouw mulder,

[1:17:36] Is de minister bereid om voor de eerstvolgende er bezet raad een update daarvan te sturen. Hoe ver staan we nou met de verschillende sporen over wetgeving. Wat doen we interne nederland. Wat wordt de europese overgenomen? Dat zou ik wel graag ontvangen.

[1:17:49] Voor dat dat dat dat is eigenlijk de brief die ik net aan heer van dijk heb herbevestigd, want het plan bestond al

[1:17:56] dan zullen we ook gewoon een update geven. Zal ik ook iets vertellen over

[1:18:01] fietsen aangeven over een aantal dingen die die een heel eind zijn ook dingen die echt nog een veel langer. Die werd traject zijn de trajecten van van anderhalve twee jaar.

[1:18:09] Dankuwel. Die brief wordt wat uitgebreider. Mevrouw piri.

[1:18:13] Voorzitter, een korte vragen over eventuele sancties. Het zesde pakket betrof de zwaardere onderdelen die gaan pas over een paar maanden in

[1:18:23] hoe kijkt u dan na zeven een sanctiepakket zijn er eigenlijk weer dingen die we als zodra we ze afspreken moeten inlaten. Gaan we nu onderhandelen over sancties die pas over een theoretisch één jaar al in zouden gaan qua effectiviteit. Hoe kijkt de minister?

[1:18:37] Minister.

[1:18:39] Ja.

[1:18:41] Huiselijk gezegd ik wil het liefst het allemaal het allemaal vandaag alleen dat dat

[1:18:46] we hebben gezien hoe lastig dat was bij het zestien sanctiepakket ook met hele en halve uitzondering. Ik zou denken dat je in zee, zeewier zevende sanctiepakket

[1:18:55] waar we echt niet de komende paar weken naartoe zullen komen, waarbij we ook een andere procedure zullen volgen is mijn inschatting omdat dat zo lang boven de markt hangen en dan uiteindelijk met alle hobbels die we hebben genomen niet goed is voor

[1:19:06] toch toch het de het het gevoel van eenheid. Ik zou denken dat in een zevende sanctiepakket het voor een deel misschien ook weer eens. Het gaat pas op een later moment in waar je voor een deel denk bijvoorbeeld aan mensen die op die lijst moeten wel kan afspreken. Jammer. Dat moet dan nu.

[1:19:19] Dus dat wordt denk ik een een mix.

[1:19:23] Voor perry,

[1:19:24] En heb ik nog een vraag met zes sanctiepakket of er wordt gewerkt en geevalueerd. De loep. Als ik bedoel wat zijn ze misschien niet meteen maar na een paar weken kun je zien dat een bepaalde vogels komen in de eerste zes zoons pakketten worden die dan ook meegenomen in dit soort overleggen hoe je bepaalde sanctie al hebt afgesproken hoe je die misschien kunt verscherpen.

[1:19:46] Wat ik wat ik wilde doen en daar ben ik dan nu nog verder toe aangemoedigd. Ik ga ook daar een zin aan wijden en verzoek aan wijden richting de commissie en dat zullen we ook ambtelijke oppakken.

[1:19:57] De de de leden weten dat de beperkt spreektijd. Dan ga ik een aantal dingen probeer ik er altijd een aan te geven. Zeker zo relevant is

[1:20:04] natuurlijk ook de gesprekken die die op ambtelijk niveau worden plaatsgevonden waarin worden of plaatsvinden waarin wordt toegelicht. Dit gaat erachter. De herders in de inspreekteksten schaal. Dus dat dat zegt mevrouw piri zonder meer toe.

[1:20:18] Vogel,

[1:20:26] Voor volg mij op sancties.

[1:20:29] Alles ge daan.

[1:20:34] Ik ga voordat u verder gaat.

[1:20:35] Vragen over de financiële producten op

[1:20:39] handel met derde landen mogelijk is. Verzekeringen garanties.

[1:20:44] Ja. Even kijken waar die ik ergens.

[1:20:49] Ben ik aan het export.

[1:20:51] Daar zal het oversteken. Volg mij magazine nog een en een de de ik kom er nog even terug.

[1:20:56] Ik doe ik doe even de rest van het van het met goedvinden van die brekelmans kijk nog even anders doe ik een in in in tweede termijn nog een aantal dingen ten aanzien, voorzitter van

[1:21:04] voedselzekerheid.

[1:21:06] Ook daar gisteren al een aantal dingen over gezegd en

[1:21:10] het gevaar of dat ik me herhaal.

[1:21:13] Ik ben zeer bezorgd over wat we daar zien en het

[1:21:16] het vrijwel niet totale maar wel wel vrijwel totale gebrek aan tractie. Als je alle inspanningen van de afgelopen weken bij elkaar optelt en er wordt intensief aan gewerkt door de verenigde naties, door turkije.

[1:21:32] Ook ook onze ministers van van bureau s en van lhv zijn daar mee bezig.

[1:21:38] Maar op dit moment is daar nog

[1:21:40] geen doorbraak op het gebied van het creëren van zo'n corridor in zicht

[1:21:45] en ik was zeer eens met iedereen die gisteren ook zei dat eigenlijk de trein. De lucht en en de auto over de de de vrachtauto. Dat datgene geen alternatieven zijn. Je hebt die massa nodig.

[1:21:59] Dus het ziet er op dit moment nog niet goed uit. Ik maak me grote zorgen voor de gevolgen die dat potentieel heeft op het gebied van hongersnood voor afrika.

[1:22:09] Nou dat dat de even verder nog in aanvulling op dat sombere verhaal. Wij hebben aan secretaris generaal van de verenigde naties laten weten dat wij graag willen helpen. Daar waar dat kan of het nou gaat over over over schepen brekelmans. Je had het over verzekeringen die heel moeilijk af te sluiten zijn als nederland daarin kan helpen als de europese unie daarin kan helpen op de een of andere manier. Daar kunnen bijdragen aan een oplossing dan graag.

[1:22:32] Maar dat geldt ook voor

[1:22:35] schepen die wellicht nodig zijn die die is weer een is. Het lijkt wel iets iets makkelijker oplosbaar probleem, maar ook daar

[1:22:43] als er iets is wat nederland kan doen dan dan doen we dat graag.

[1:22:49] Dan vroeg een voor perry nog specifiek naar

[1:22:54] grenzeloos aan de grens

[1:22:59] ook ook ook daar willen we graag naar kijken en lichten over nog geen concreet voorstel is ook de vraag over of dat om onvoldoende volume gaat,

[1:23:07] maar we bespreken er uiteraard graag verder over de vs dan wel met met met andere

[1:23:14] voorzitter wouter somber verhaal een buitengewoon somber blokje. Maar dit is wat ik er over kan zeggen. Op dit moment.

[1:23:20] Voordat ze verder gaan. De heer sjoerdsma heeft.

[1:23:24] Daarvoor. Ik had nog wat vragen liggen in dit blokje. Maar dan ging het meer specifiek over wat we zouden kunnen doen in de verenigde naties om toegang te verkrijgen.

[1:23:32] Dat klopt. Voorzitter excuus.

[1:23:34] Dat was de vraag van sjoerdsma en de brekelmans of ik bereid ben om daar ook inzetten voor een vn resolutie. Dat ben ik ik wel even aan het aan het taxeren. We hebben vragen over gesteld. Die zal ik ook netjes van antwoord voorzien. Maar dat geef ik deze al

[1:23:51] en ik sta open en positief in moet. Even kijken wat hoe we daar de kans op succes zijn omdat je wat je natuurlijk altijd wil met met dit soort zaken.

[1:24:02] Als je speelt wil je ook moe zorgen dat je wint en dat zal issues maar denk met me eens zijn, maar we gaan dat

[1:24:09] we gaan echt met een positieve blik gaan we daar werk van proberen te maken.

[1:24:13] Aanvullend,

[1:24:15] Voorzitter, dat is bijzonder goed om te horen en eens eens met met de inzet,

[1:24:22] maar toch eventjes keek juist spelen om te winnen.

[1:24:28] Ik zou ook zeggen dat het een gelegenheid is los van het ongelooflijk belangrijke feit denken om te proberen ervoor te zorgen dat dat gaan wegkomt.

[1:24:36] Zelfs als je het niet helemaal vindt het laten niveau wel zien aan al die afrikaanse en aziatische landen die nu

[1:24:42] misschien wat gevoeliger zijn voor de russische propaganda dat wij degenen zijn die dat allemaal tegenhouden met onze maatregelen dat wij daarentegen juist degene zijn die alles op alles zetten om de boel daar los te trekken en zelfs als het zou mislukken. Ik zou hopen dat dat niet gebeurt en bedoel dat zou grote consequenties hebben denk ik. Maar ik heb grote vertrouwen in de diplomatie van de heer hoekstra. Om dit mogelijk te maken, maar ik denk dat ook daar wel een meerwaarde in zou zitten.

[1:25:07] De minister.

[1:25:10] Daar ben ik dan weer gevoelig voor. Ik snap ik snap dat dit maar gewoon om dat toch ook heel precies te maken. Kijk wat een

[1:25:17] wat we allemaal willen voorkomen en dat maar dat begrijp die soort van ongetwijfeld in in mijn opmerking over spelen om te winnen. Wat is is dat je komt met een resolutie die gaat over het gaan naar weghalen die die die die toch op obstakel stuit en het uiteindelijk niet zou halen. Ik heb verder geen aanleiding om te denken dat dat niet zou kunnen. Maar dat zou dan dan ben je publicitair. Ben je dan verder van huis en dat is heel relevant in in het frame wat rusland toch al probeert neer te zetten en namelijk eigenlijk is die voedselschaarste schuld van het westen.

[1:25:48] Daarom vind ik ook juist de de weg van van van boersma een breuk om onze goede, want het laat zien dat we het wel willen oplossen,

[1:25:54] maar er is gewoon een informatie oorlog ook aan de gang over wie nou schuld heeft

[1:25:58] in aan aan die voedseltekorten een stuk de wereld op zijn kop. Er is maar één land wat met die oorlog begonnen is zomaar een land wat hier traineert. En toch slaagt rusland er in hiervoor in zekere mate in om een soort om vis te creëren

[1:26:12] die

[1:26:13] bij sommige landen de indruk wekt naar de schuld ligt dan misschien ten aanzien van dat voedsel wel een beetje in het midden is gewoon niet waar

[1:26:20] vervolgens betrokken.

[1:26:22] Voorzitter, dan nog een aantal andere zaken die raken aan oekraine kunnen met dit blok

[1:26:31] navo. Jazeker. U houdt het goed bij

[1:26:36] de heer van dijk die vroeg haar vluchtelingen. Daar is het echt aan de ind om daar zorgvuldig naar te kijken. De ik snap zijn en zijn zeggen de de gevoelstemperatuur die hij deelt.

[1:26:47] Maar het is ook zo een. Het zou moeten denk ik ook in nederland dat elke asielaanvraag gewoon individueel wordt getoetst

[1:26:53] en het gaat erom dat de aanvraag ook echt moet vrezen voor geweld en vervolging uit rusland en een stuk.

[1:27:01] Je kan je heel goed voorstellen dat er situaties zijn waarin er sprake van is. Maar dat vind ik echt aan de

[1:27:07] aan de ind.

[1:27:08] De voorzitter begrijp ik. Maar volgens mij is buitenlandse zaken verantwoordelijk voor ambtsbericht. En wat vindt de minister dan bijvoorbeeld van een dienstweigeraars

[1:27:19] iemand uit rusland. Die zegt ik weiger om in oekraïne te gaan vechten. En en vervolgens kans maakt op nogal dreigende situatie.

[1:27:29] De minister.

[1:27:31] Nee, voor zover zij eventueel te overleggen wanneer het ambtsbericht er is dat. Dat is voorzien voor begin twintig, drieëntwintig de redelijke de navo is dat ik zomaar

[1:27:42] voorstel het van dijk zegt hij wil ik graag eerder. Ik denk dat we wel even hieraan aan vast moeten houden. Ook omdat het

[1:27:50] het schrijven van zoiets. Lange tijd duurt dat ook zeer zorgvuldig moet gebeuren.

[1:27:55] Dus dat wil ik nog zeggen ten aanzien van de termijn van het antwoord.

[1:27:59] Maar voorzitter, heer van dijk. Dat vind ik wel opmerkelijk want begrijp ik dat het ambtsbericht in tweeduizend, drieëntwintig komt, terwijl de de situatie in de rusland is natuurlijk enorm turbulent geeft dat geen aanleiding om daar nog eens goed naar te kijken.

[1:28:12] De minister moet ik moet ik moet echt even even nemen. Ik weet niet of het of het de ik snap dat was ook daar zat mijn aarzeling in.

[1:28:20] Ik snap dat mensen zeggen ja maar die die crisis speelt of nu.

[1:28:24] Tegelijkertijd weet ik niet of de oplossing erin zit om dan dat ambtsbericht heel veel sneller te doen. Dus laat maar even. Daar komt nog even op terug. Ik denk zo meteen een tweede termijn. En anders schriftelijk

[1:28:36] voorzitter van de navo. Daar heb ik en de

[1:28:40] toetreding

[1:28:42] half gerelateerd aan oekraine.

[1:28:45] Daar heb ik.

[1:28:46] Sinds gisterenavond merkwaardig. Maar sinds gisteravond geen baanbrekend nieuws op want ook toen heb ik aangegeven dat ik zeer hoop in twee debatten manier van een.

[1:28:56] En dan nog in een in de eerste kamer

[1:28:58] dat ik hoop dat we dat dat zweden en finland

[1:29:02] en snel kunnen toetreden zijn zeer gewaardeerde bondgenoten van nederland in de europese unie

[1:29:07] voor me toegevoegde waarde voor de navo doen. Wat mij betreft volstrekt terecht een beroep op onze solidariteit

[1:29:13] en ik zou hopen dat de de plooi die nog gladgestreken moeten worden dat die ook worden gladgestreken.

[1:29:19] Maar sinds gisteravond dus geen nieuwe informatie.

[1:29:24] Dat was een vraag van onder andere mevrouw mulder

[1:29:31] voor gelachen. Maar ik weet niet waar het over gaat

[1:29:40] voor zodat dat is het denk ik in het blok oekraine en dan kom ik zeg van dijk toe dat ik er eventueel nog terug kom. Ik wil ook nog maar die vraag van die brekelmans nog even over derde landen.

[1:29:48] Voordat u verder gaat. Ik krijg je thuis dat er ook andere toetreding en nog gevraagd is.

[1:29:55] Levensweg.

[1:29:59] Oh.

[1:30:03] Voorstellen.

[1:30:05] Ik dank de leden voor hun precisie. Ik ga door met.

[1:30:07] Ik het ook.

[1:30:11] Maar ook microfoon,

[1:30:12] Dat zijn de gaan.

[1:30:14] Ja ja. Voor dit is mevrouw piri. Die heeft het nog een keer over het over het lidmaatschap.

[1:30:21] We hebben in het eerste debat gisteren en een met alle soorten van genoegen ben ik hier altijd sta ik paraat. Maar goed ik zal de zo meteen nog wat wat structurele is over zeggen. We hebben daar een half uur over gepraat in debat. Wat ons raakt aan de was. Er is vervolgens nog langskomen in debat van gisteravond en ik denk niet dat ik daar nog iets aan kan toevoegen. Op dit moment. Vrijdag komt de commissie met een opinie. Daar zal het kabinet een appreciatie van geven en daar zal volgende week mijn dinsdag en debat over met de ministerpresident.

[1:30:50] Ik wil daarbij laten.

[1:30:52] Ik denk dat dit. Ik ondersteun. Het verhaal van de minister dat het meerdere moment is, is gewisseld.

[1:31:01] Een technische vraag sta ik toe, mevrouw.

[1:31:04] Ik zal dan ook echt technisch houden en geen politieke kwalificaties aan doen heb en een kabinet appreciatie voor de debat. Dinsdag.

[1:31:12] Dat zij graag antwoord is. Zeker dan gaat een minister nu verder met beantwoorden.

[1:31:29] Voorzitter, een aantal onderwerpen die die die ruwweg de klus zijn, maar allemaal relatief beperkt vaak door een zo'n soort twee sprekers gebracht.

[1:31:38] Ik probeer een klein beetje staccato te doen.

[1:31:42] Brekelmans vroeg terecht naar de interacties met egypte die op de rol staan, zien we daar allemaal mogelijkheden om

[1:31:51] druk richting rusland

[1:31:53] op te voeren,

[1:31:54] is er vanzelfsprekend ook een zeer prangend onderwerp voor egypte zelf. Er staat ook hoog op de agenda van de van van van de relatie tussen de europese unie en egypte, dus ook een van de redenen overigens dat

[1:32:04] vonden wij menen vandaag ook daarnaartoe afreist.

[1:32:08] En ja, daar waar dat kan, zullen we natuurlijk zeker ook ook dit

[1:32:13] bij egypte neerleggen en zeggen gebruik dit ook in in juli dialoog rechtstreeks met rusland of ook via andere in in jullie regio visum via rusland

[1:32:23] nog even ervan. Afgezien dat

[1:32:25] ik niet zeker weet dat rusland is uberhaupt

[1:32:30] doof voor voor voor veel van dit soort signalen. Maar dat neemt niet weg dat je het wel moet proberen

[1:32:35] dan zeer eens met ontbreken ons zij over de belangrijke rol die egypte ook speelt in het voorkomen van migratiestromen. Ook dat is een is een belangrijke prioriteit.

[1:32:45] Door de oorlog ligt het

[1:32:47] misschien iets meer onder het tapijt verscholen. Maar dit is een

[1:32:50] probleem wat in mijn optiek echt bij ons blijft

[1:32:53] en daar proberen we concreet invulling aan te geven.

[1:32:57] De doel onder andere door steun van de van de u aan egypte op het gebied van grensbewaking de je hebt dat dat dat de partnerships priori is partners cypriotisch programma komt ook terug in de verklaring over de egypte associatieraad. Die zal op negentien juni besproken worden en ook bilateraal krijgen themas als grensbescherming en bescherming van opvang van vluchtelingen krijgen uitgebreid

[1:33:17] aandacht en nederland wil die huidige samenwerking graag voortzetten.

[1:33:22] Dan voegt hier brekelmans en ik dacht ook mevrouw mulder nog naar

[1:33:27] ethiopië

[1:33:30] kansen om bij te dragen aan oplossing van het conflict. Zeker zeker goed dat u daar een actieve rol blijft spelen

[1:33:36] is ook die u speciaal gezant voor de hoorn.

[1:33:39] Er is in november eenentwintig een speciale onderzoekscommissie opgezet door de vn-mensenrechtenraad die bewijzen verzameld.

[1:33:45] Daar hebben we als europese unie de leiding genomen bij het opstellen van de resoluties over met sterke steun van nederland gebeurt

[1:33:51] ook de ethiopische overheid inmiddels begonnen met het verzamelen van bewijzen en

[1:33:55] daar waar wij dat dat als europese unie zouden kunnen doen. Dan voel ik met ons mee. Dan zouden we ook

[1:34:02] zonder meer moeten willen helpen met met met zo'n soort bewijzen bank

[1:34:09] juist ook geen de ervaring die nederland op allerlei momenten eerder daar in heeft opgedaan.

[1:34:16] Dan voegt eerst ceder ook nog in deze categorie naar

[1:34:24] honger en oorlogswapen

[1:34:26] desinformatie

[1:34:28] normaliseren van de van de betrekking een aantal dingen bij elkaar.

[1:34:31] Het is helder dat de betrekkingen met ethiopië aanmerkelijk zijn verslechterd, uberhaupt sinds sinds het begin van het conflict die de de u begrotingssteun is daardoor aangehouden.

[1:34:42] Wij willen ook echt forse voortgang zien op het u mee op op humanitaire toegang op het staakt het vuren

[1:34:48] verantwoording zien voor voor mensenrechten. Schendingen is zeker vooruitgang geboekt,

[1:34:53] maar er is nog altijd geen formeel staakt-het-vuren.

[1:34:57] Er zijn allerlei hele basale diensten die regering ook nog niet heeft hersteld. Denk aan telefoon bankiers diensten, internet en dat moet wel gebeuren en wat wij nu willen is

[1:35:07] en dat dat dat er echt

[1:35:12] dat er meer progressie op komt. Ik moet erbij zeggen dat overigens de het gezamenlijk onderzoek van de vn en de ethiopische mensenrechtencommissie niet geconcludeerd heeft dat er voldoende bewijs

[1:35:23] was om voor voor honger als oorlogswapen. Dat is ook een van de conclusies op dit moment.

[1:35:30] Voordat de graden c. De heeft een vraag.

[1:35:32] Waarvoor dank voor de antwoorden. Ik vroeg ook wie nederland nu voor formeel als regering of machthebber erkend is een zijn. Er zijn het zijn de meerdere partijen. Daar heb ik eerder naar gevraagd. Een paar maanden terug.

[1:35:47] Maar er was nog geen. Er was nog geen duidelijk antwoord over gekomen.

[1:35:50] Dat is wij bij erkennen. De de ethiopische regering als als als legitiem, wat ook niks afdoet aan de hele palet aan zorgen en en zaken waar we als nederland en ons europa mee in de weer

[1:36:04] en dan vooral mulder nog naar hoe naar het bezoek van de verschillende u gezant aan de hoorn klopt verschillende zanten van de u van verenigde staten afrikaanse unie, die zijn actief in de hoorn en brengen ook regelmatig bezoeken om vrede in in ethiopië en en ook op andere plekken

[1:36:21] en ook een democratische transitie in soedan te bevorderen

[1:36:24] die gezamenlijke opstelling.

[1:36:26] Je weet nooit of het causaliteit is of

[1:36:31] of niet. Maar die gezamenlijke opstelling die lijkt wel degelijk tot resultaten te hebben geleid,

[1:36:35] want in ethiopië hebben bij beide partijen ook gisteren voor het eerst formeel aangegeven open te staan voor vredesonderhandelingen.

[1:36:43] Dan nog een aantal dingen die raken aan de.

[1:36:47] Golf,

[1:36:50] Wil ik me daar inzetten voor wil ik me ook inzetten voor mensenrechten papieren. Het was misschien ook in het in het stuk wat dunnetjes

[1:36:58] zonder meer. Ik heb eerder heb ik ook gisteren betoogt. Ik vind dat van groot belang. Ik vind ook dat nederland gegeven onze

[1:37:06] reputatie geschiedenis het belang wat kabinet en kamer eraan hechten daar ook altijd de dialoog moet voeren.

[1:37:13] Wel heb ik gisteren gezegd vinden wel dat je altijd moet kijken wat die effectief. Hoe

[1:37:18] hoe beleid je niet alleen wat je ervan vindt en en publiek. Hoe zorg je dat je hoe probeer je juist omwille van de mensen daar of het nou gaat om een individuele casus of om de situatie dat je er tractie in krijgt. Dus met die kanttekening heb ik heb ik gisteren ook gemaakt

[1:37:37] waar nederland

[1:37:39] zich over sterk voor heeft gemaakt is juist een stevige mensenrechtenparagraaf met aandacht voor vrouwen, gelijkheid, gender persvrijheid,

[1:37:47] feitelijkheden rondom toepassing van de doodstraf

[1:37:53] en wij steunen van harte alle u mensenrechten, dialogen die er ook met bijna alle golfstaat landen lopen.

[1:38:02] Dan vroeg mevrouw piri nog naar de invloed van china op de golfregio en het een rood initiatief die die is er zonder meer. Die is er ook niet alleen in de golf die is er al op die ze op allerlei plekken

[1:38:13] in de hele wereld ook op allerlei plekken in afrika

[1:38:17] is dat de manier waarop waarop china aan invloed heeft gewonnen.

[1:38:22] Dus wij zullen daar ook wat tegenover moeten zetten,

[1:38:26] want ook die golfregio is strategisch van groot belang voor europa.

[1:38:33] Dan voegt heer van dijk. Waarom doe we wel energiezaken met golf autocraten zijn formulering en niet met poetin en feit is ook een beetje terug naar debat van gisteren

[1:38:44] ook breed gelukkig de erkenning en het realisme in de kamer

[1:38:47] dat

[1:38:49] de wereld nou eenmaal een plek is met heel veel landen die die die volstrekt niet op nederland lijken

[1:38:54] en qua opvattingen volstrekt anders in de wedstrijd zitten dan nederland

[1:38:57] met rusland natuurlijk zeer geprononceerd aan de volstrekt aan de verkeerde kant van de streep,

[1:39:02] maar ook een heleboel andere landen die die die anders aankijken tegen zaken dan nederland. Maar waar wij wel van afhankelijk zijn. We hadden gisteren al die brekelmans en hiervan een interessante gedachtewisseling waar het ging over energietransitie. En wat je daar ook aan afhankelijkheden op het gebied van weer nieuw bos tegenkomt visum in china, maar dat geldt ook in deze discussie.

[1:39:23] Dus die die die afhankelijkheid ook op het gebied van energie.

[1:39:27] Die was er die is er een. Die zal er ook nog enige tijd.

[1:39:30] Blijven,

[1:39:32] Sterker nog, die zal toenemen op het moment. Je zegt ik wil eigenlijk vanuit rusland niks meer hebben dan dan verschuift je afhankelijkheid en nieuwe op de korte termijn

[1:39:39] richting andere

[1:39:43] dan.

[1:39:44] Vroeg.

[1:39:48] Die brekelmans nog naar

[1:39:51] opvang in de regio. Daar ben ik ben ik, maar ook kabinet zozeer voor

[1:39:57] is belangrijk onderdeel en ik wilde hem daartoe zeggen dat de volg mij zei die kan dat niet worden meegenomen

[1:40:04] en dat dat dat dat zeg ik een toe. Ik vind dat dat

[1:40:07] dialoog moet zijn van elk gesproken gesprekspartner van nederland. Daar waar er een migratie issue is of dat nou gaat over noord-afrika. De rest van afrika, de hoorn van afrika

[1:40:19] en landen in het midden-oosten gegeven. De enorme problematiek op het gebied van migratie moet opvang in de regio altijd onderdeel zijn. Een heel wezenlijk onderdeel zijn van het recept. Dus ik zeg het toe dat ik dat ook hier

[1:40:32] zal doen.

[1:40:34] Een vraag daarover van de brekelmans,

[1:40:37] Dank voor deze toezegging en dank voor de bredere opmerking over migratie van de minister. Mij is dat zeker in de

[1:40:44] hoe de asielcrisis waar wij als de met in bevinden, is dat zeer belangrijk, maar ik zou toen nog een tandje scherper willen stellen. Kijk als er gesproken wordt over visumliberalisatie. Het is voor ons denk ik moeilijk om in te schatten hoe ver

[1:40:58] dat gesprek staat en wanneer daar afspraken over worden gemaakt

[1:41:02] en ik vind dat werd ook door andere collega's gezegd dat als wij dat

[1:41:06] geven aan aan de grof staten

[1:41:10] dat daar ook iets tegenover moet staan. Ik zou het dan ook logisch vinden dat er concrete afspraken tegenover staan als het gaat om

[1:41:16] opvang in de regio als het gaat om migratie. Want we zien bijvoorbeeld dat er al jarenlang tienduizenden, honderdduizenden syriërs naar europa komen en dat daar de golfstaten saudi arabië echt in onder minder de veel minder dan een relatieve aandeel. Daarin leveren dus

[1:41:33] en is ook de inzet van de missen dat als wij visie niet prestaties toegeeft dat er ook concreet iets op

[1:41:38] deze element van migratiesysteem.

[1:41:41] De over moet staan. De minister.

[1:41:44] Wat ik wat ik dan nog even wil hernemen. Maar daar kom ik dan ook met goedvinden van die brekelmans kom ik daar op terug in het verslag. Ik voel veel voor

[1:41:54] het niet alleen opbrengen, maar ook hier even in mijn woorden te pleiten voor wederkerigheid. Dat is eigenlijk wat wat die brinkman zegt, kunnen we dit niet ook onderdeel maken van het van palet.

[1:42:03] Ik wil daar nog een

[1:42:06] stap verder ook verdiepen in hoe realistisch dat is hoeveel medestanders daarvoor te krijgen zijn. Voordat ik hier iets beloven waar ik dit a priori echt mee eens ben. Wat ook raakt aan de afspraken die gemaakt zijn aan het in het in het in het coalitieakkoord wat uberhaupt nog een extra verplichting ook op mij met zich meebrengt. Maar ik wil even kijken wat er realistisch is voordat ik dat beloof. Maar laat mij het volgende doen want dan. Ik heb hier volg mij

[1:42:32] hopelijk ook ook afdoende betoogd

[1:42:35] waarom ik het ermee eens. Waarom ik ermee dat ik het ermee eens ben. Waarom ik het ermee eens ben dat ik het wil proberen en dan kom ik in het verslag terug op concreet handelingsperspectief wat ik in de vergadering heb gedaan. Maar wat ik ook daarna nog kan doen is dat ik zie ik zie er brekelmans knikkeren schakelt op die manier doen.

[1:42:49] Prima. Hartstikke goed. Maar mevrouw mulder heeft ook nog vragen.

[1:42:53] Ja want ik had daar ook vragen over gesteld van ja, hoe

[1:42:58] het lijkt heel erg een voorstel vanuit onze vanuit europa. Maar hoe kijken zij de naar tegenaan ook op gebied van mensenrechten bijvoorbeeld. Dus dat dan als die toch die brief komt en die reflectie erop kan dit dan ook worden meegenomen.

[1:43:11] Minister. Dat zal ik doen.

[1:43:13] Dat zal ik doen.

[1:43:15] Sowieso hebben de dit dit zijn die die visumliberalisatie dat zijn voorstellen van de commissie. Wij hebben daar. Wij blijven daaraan strikt en ver zeggen bij uitbreiding zijn gewoon strikt ferm betrokken. Ook hier zullen we dat dat strikt en ver zullen we weer hanteren.

[1:43:32] We zullen nauwgezet gewoon toezien op wie daarvoor in aanmerking komt

[1:43:37] en ik zeg mevrouw mulder toe dat ik dit ook meenemen in het verslag

[1:43:40] voor die die die had nog eigenlijk twee het teken een speciaal is op op dit thema die zij een

[1:43:49] hoe zit het dan met saoedi-arabië is niet in dit voorstel meegenomen en ze vroeg ook hoe zit het nou met

[1:43:57] hoe zit het dan bijvoorbeeld met kosovo en turkije.

[1:44:02] Turkije voldoet niet aan alle voorwaarden. Er zijn nog nog zes openstaande benchmarks visumliberalisatie van kostenpost uberhaupt nu zo is nog niet op de agenda geweest in brussel. De afgelopen jaren. Wij zijn bereid als dit wordt geagendeerd om te bekijken of kosovo duurzaam aan de voorwaarden voldoet. Maar dat is dan wel de manier hoe je dat zou moeten aanvliegen en dat het proces wat de commissie doorloopt. Het initiatief wat de commissie daar

[1:44:27] onderneemt

[1:44:29] en met de benchmarks het al die criteria. Ik geloof dat er in totaal tweeënzeventig zijn en dan zegt aan de commissie en dan staan de commissie om dat dan op tafel te leggen.

[1:44:41] Voorzitter, dan en

[1:44:47] dat de hoop of de verwachting is die doorklinkt in uw stem voor nog een vraag.

[1:44:52] Ik heb nog een vraag. Ik heb nog een paar. Ik dacht dat ik een heel eind was voor wat ikzelf om het mee geschreven. Ik moet de van dijk die die

[1:45:02] voormalige britse presenteren president zou zeggen gezegd hebben, maar eens de city ook op het gebied van het nucleaire, maar ook op het gebied van met ondanks alle aanmoedigingen

[1:45:12] ten aanzien van nucleair waarnemen in de afgelopen vierentwintig uur of twintig uur geen dramatische koerswijzigingen vanaf de zijde van het kabinet

[1:45:24] dan vroeger. De heer c, de nog naar de

[1:45:27] ik kon die brekelmans niet verstaan. Voorzitter, maar misschien maar beter.

[1:45:29] Er gebeurt weinig.

[1:45:31] 's, nachts.

[1:45:34] Wij de. Het was een geweldige nacht.

[1:45:43] Voorzitter,

[1:45:46] hoewel op opletten dat de vergadering niet definitief ontspoort de die voeren naar de handelsakkoorden en latijns amerika moeten we daar ook mensenrechten sociale rechten, milieu meenemen zonder meer terecht vraagt hij daar ook

[1:46:02] om om aandacht voor.

[1:46:05] Ik geef graag zijn signaal ook nog door aan de minister van bureau s. Maar ik weet dat zij er precies zo in zit en dat zal ze ongetwijfeld in de commissie van bijles ook verdoofd hebben, hoe elk van die elementen

[1:46:17] meewegen

[1:46:19] en

[1:46:22] de passages van over de over de tekst boeken dat de de mijn afschuw uberhaupt over antisemitisme en antisemitisme. Wat dan. In schoolboeken terechtkomt, heb ik eerder

[1:46:32] uitgesproken zou ik willen verwijzen naar mijn eerdere

[1:46:35] antwoorden.

[1:46:38] Tenslotte zijn we

[1:46:40] de wereld bijna rond

[1:46:42] vroeg, mevrouw mulder nog naar de missies in niger en burkina.

[1:46:47] We vinden op dit moment een strategische herziening plaats van de u veiligheids inzet in de sahel.

[1:46:53] Daar worden ook opties onderzocht voor voor regionalisering van de inzet.

[1:46:56] Wij hebben eerder in brussel aangegeven dat we ook voorstander daarvan zijn.

[1:47:00] Het is ook vaak problematiek. Helaas die die die die in belangrijke mate grensoverschrijdend is en die discussie over de precieze aard. De modaliteiten die zullen we eerst in europa voortzetten, maar zullen uiteraard ook met de kamer nemen

[1:47:14] en dan is mijn stem bijna weer op het niveau van gisteren. Half twaalf. Dus zet ik een punt als deze eerste termijn en weet ik dat er nog twee dingen zijn waar ik in tweede termijn op terug moet komen richting de heer sjoerdsma richting die brekelmans.

[1:47:26] Lijkt uitstekend. Dan gaan we ook beginnen aan die tweede termijn

[1:47:30] afspreken. Maximaal twee minuten bespreken

[1:47:33] hier brekel die sjoerdsma mag uiteraard als eerste spreker.

[1:47:40] Dat geeft niet.

[1:47:41] De zoetermeer gaat.

[1:47:44] Voorzitter, dank u dank aan de minister voor zijn beantwoording in de eerste termijn.

[1:47:50] Wij denken dat er een grote overlap zit tussen wat het kabinet hierop uitstraalt.

[1:47:57] Mijn fractie,

[1:47:58] Graag zou willen,

[1:48:01] waarbij de kern. Wat mij betreft en ik weet dat het enige herhaling met zich meebrengt. Maar ik doe dat toch maar is dat oekraïne moet winnen dat het een cruciaal moment is in de strijd

[1:48:16] en dat nederland de europese unie navo bondgenoten alles op alles moeten zetten of het nu gaat over directe wapenleveranties, of het nu gaat om trainingen,

[1:48:28] militaire goederen, wapensystemen, land, zee, lucht,

[1:48:32] maar alles wat nodig is om ervoor te zorgen dat deze strijd kantelt in het voordeel van oekraïne en het voordeel van internationaal recht en het voordeel van mensenrechten

[1:48:42] dat we dat moeten doen. Ik heb tenminste ook zo gehoord.

[1:48:46] Ondanks die grote overeenstemming ga ik niet. De heer van dijk heeft de heeft de vooraankondiging gedaan, maar zou ik graag willen bevestigen dat het tweeminutendebat. Wat mij betreft nog steeds zin heeft, niet omdat de motie die ik daar zou willen indienen. Enige correctie is om wat de minister heeft gezegd, maar gewoon om ook duidelijk te maken dat het kabinet. Laat ik mijn steun in de rug doen we dat het dat de parlement daar niet voor de inzet van deze minister volharden gesteund. Dat is misschien een ongebruikelijke vorm en dit geval misschien toch van symbolisch belang.

[1:49:14] Ik zou de minister in de tweede termijn nog twee of drie dingen willen vragen. Een is of hij bij oekraïne zou willen blijven aandringen. Ook in europees verband op het ratificeren van het isis zijn.

[1:49:30] Dat doen wij ook zelf als kamer twee of hij ook richting turkije in zijn contacten duidelijk maken dat los van eventuele te begrijpen

[1:49:40] bezwaren.

[1:49:41] Het geopolitieke belang van snelle toetreding van finland en zweden ongelooflijk groot is en dat het risicovol risicovol wordt geacht als ze daar niet op ingaan en drie.

[1:49:50] Ik begreep dat twintig, zestien de commissie al positief heeft geadviseerd op een over kosovo. Dus

[1:49:56] dat daar het oordeel van het kabinet misschien niet per se op hoeft te wachten en dat het goed zou zijn als we daar

[1:50:02] te zijner tijd ook nog eens een keertje ons geluid zouden laten horen.

[1:50:04] Dankuwel dankuwel de brekelmans.

[1:50:10] Er veel dank aan de minister voor alle beantwoording

[1:50:15] ook inhoudelijk. Ik was blij met zijn toezegging eigenlijk ook in reactie op het pleidooi van sjoerdsma, mevrouw mulder, mijzelf om inderdaad die op korte termijn het maximale te te doen en te blijven doen.

[1:50:29] Ik was ook blij met zijn toezegging dat hij in zijn tekst ook wat verder vooruit wil kijken en

[1:50:35] en wil kijken naar hoe zit het met onze wapenproductie op de middellange termijn. Want ik ben het eens met die sjoerd. Maar dat het een cruciale fase is, maar ik ben bang dat dit niet de enige cruciale fase is en dat het nog wel een tijd door zal gaan

[1:50:48] en ik zou het wel fijn vinden als er miste zou willen toezeggen om daar ook in het verslag van. Er zit een paar zinnen of alineas aan aan te wijden. Los natuurlijk van dat zinnetje wat die paar zinnen je uitspreekt, maar ook hoe daar breder over wordt gedacht. En wat de inzet van het kabinet daarin is

[1:51:06] wat betreft sancties ook ook blij met de de de antwoorden van de minister en hij zei over die invoertarieven. Ik heb die gedachte exercitie nog niet helemaal af maakt omdat er te weinig steun voor was.

[1:51:21] Maar hij zei later ook. We raken wel een beetje aan het einde van het sancties spectrum en zeker als het gaat over wat haalbaar is binnen de europese unie. Wat betreft een zevende pakket

[1:51:32] en ik denk eerlijk gezegd dat we niet tot een embargo op gas zo makkelijk zullen komen of met hele lange uitzonderingen voor sommige landen

[1:51:40] en dan is misschien is een invoertarief omdat je daar ook veel makkelijker aan die knop kunt draaien is misschien wel het enige instrument wat de komende weken of maanden mogelijk zal zijn. Dus ik zou hem toch willen vragen om die gedachte exercitie wel af te maken en misschien niet omdat daar bij de aankomende er bezet meteen steun voor is, maar het zou zomaar kunnen dat dat wel. Het enige is voor de komende weken en maanden als het gaat om gas

[1:52:03] en tot slot waardeer ik zijn zijn inzet op migratie en ook als het gaat om de golf specifiek het pleidooi voor wederkerigheid fonds. Voor mij is dat precies het type afspraak wat we moeten maken en niet te makkelijk daar op het terrein van migratie dingen weggeven zonder daar ook iets voor terug te krijgen.

[1:52:20] Dankuwel mevrouw achter smelten.

[1:52:23] Ja voorzitter, voor mij was het belangrijkste punt vandaag op de agenda om

[1:52:28] de duidelijke toezegging te krijgen van de minister op het nog sneller leveren van zware wapens ook samen met andere landen om in oekraïne ook een kans te geven om zichzelf te verdedigen en ik ben

[1:52:46] blij met het antwoord van de minister, de symbolische waarde van een motie hierover die steun ik

[1:52:52] en de grote zorg die nog steeds is is dat

[1:52:58] rusland en poetin over de rug van de allerarmsten oorlog aan het voeren zijn op het gebied van honger in de wereld.

[1:53:04] Dus ik denk ook van laat mij internationaal zien waar wij staan en ook gaan we op ons bek daarmee so be it. He want laat me maar gewoon zien waar wij in ieder geval staan. Dus ik dank de minister voor zijn inzet en voor de beantwoording meer van de vele vragen

[1:53:23] de afgelopen anderhalve dag. Ze zeggen dus.

[1:53:27] Vooral perry partij van arbeid.

[1:53:29] Dankuwel. Voorzitter, ik was aan het begin vergeten te zeggen dat mijn inbreng mede namens de groenlinksfractie was dus alsnog bij jullie je weer heel anders tegenaan. En jawel dat moet nog steeds. Ik kijk mijn fractie kijkt met smacht uit naar de associatie van het kabinet over het kandidaat-lidmaatschap en ik hoop natuurlijk persoonlijk op een positief oordeel en dat we oekraïne, georgië en moldavië op dezelfde manier gaan behandelen vervolgens als het gaat over mensenrechten en democratie. Dat zeg ik niet alleen omdat het een hobby is, maar omdat ik denk dat we zien dat dat ook hartstikke geopolitiek is op dit moment heeft poetin en kan kwam de wereld chanteren als het gaat om voedselzekerheid. We hebben eerder gezien dat of het nou gaat om migratie vanuit libië roes of turkije rondom ons heen is dat in handen van een erdogan. Dat zijn de drukmiddelen en wie zijn nou toevallig ook nog eens de landen die bijvoorbeeld in de u sancties blokkeren of de hongarije. Wie is de geen de navo die nu lidmaatschap finland, zweden blokkeert. Dat is erdogan. Dus het is echt korte termijn denken om niet nadruk te leggen op die democratie en mensenrechten. En dan tot slot, voorzitter, als het gaat om de golven. Het is zo pijnlijk. Ik ben reaal genoeg om te weten of de partnerschap nodig hebben met niet democratieën, maar ik hoef het lijstje mensenrechtenschendingen vanuit saudi-arabië bahrein. Verenigde emiraten, denk ik niet op te noemen. Het geen waar ik bang voor ben is dat we straks geen enkele politiek statement meer durven af te leggen over die mensenrechtenschendingen en ik hoop dat de minister dat in ieder geval

[1:55:20] de achterhaald.

[1:55:21] De heer jasper van dijk. Sp,

[1:55:23] Dank u. Voorzitter, ik

[1:55:26] vraag dat twee minuten debat aan dat van handhaving en ik kan u vertellen via de kanalen dat ik zie dat het dan zeventien uur vijf gaat worden ter informatie.

[1:55:40] Ja ja. Eens even oefenen meteen door wordt hier vanuit de griffie plenaire gesignaleerd. Maar dat even terzijde

[1:55:51] de voorzitter

[1:55:53] sancties fijn dat er een brief komt voor de zomer. Ik had gevraagd. Komt die ook periodiek

[1:56:00] heeft de minister gezegd dat het budget voor het europese vredesfonds wordt verhoogd. Zo ja, hoe verhoudt zich dat tot de aangenomen motie om dat niet te doen.

[1:56:10] Ambtsbericht rusland krijg ik nog een reactie op brekelmans die zei de ind houdt er nu al rekening mee met omstandigheden. Dat kan maar een ambtsbericht is er niet voor niks. Dat is het kader van waaruit die en redeneert dus graag een reactie.

[1:56:23] Tot slot mensenrechten in de golfregio. De minister zegt ja, rusland. Daar willen we van de energieleveranties af. Dat snap ik vervolgens ga je dan wellicht de banden met saoedi-arabië aanhalen waar de mensenrechten ook niet al te vrolijk zijn

[1:56:39] en een land dat evengoed. Een ander land bombardeert nota bene namelijk jemen. Dus wat dat betreft blijft het natuurlijk lastig. Ik snap alle dilemmas.

[1:56:49] Maar ik hoop ook dat u dat ziet.

[1:56:52] Hou daar rekening mee.

[1:56:54] Dankuwel twee mensen. Wat was al aangevraagd door de reviews.

[1:56:58] De minister antwoordt in tweede termijn.

[1:57:03] Deze

[1:57:05] waarom.

[1:57:07] Zo werkt het niet.

[1:57:11] Dan heeft u dat afgestaan aan de eerste aan de heer van dijk. U bent formeel is spreken.

[1:57:51] De minister, collega's de minister.

[1:57:55] De beantwoorden voor ze dank ik de de de de een of twee dingen die nog waren blijven liggen. Eerst mijn en ook nog een paar nieuwe vragen in

[1:58:04] tweede termijn. Ik doe ook even in de volgorde van de zoveel mogelijk in de volgorde van de sprekers

[1:58:10] issues. Maar die vroeg wil ik erop

[1:58:14] aandringen zou willen blijven aandringen bij oekraine. Om ook het als je ziet

[1:58:19] ratificeren en en in staat stellen om graag en dat maakt het makkelijker.

[1:58:26] Hij vroeg ook wil ik bij mijn turkse collega blijven aandringen om ook open te kijken naar lidmaatschap van

[1:58:33] zweden en finland. Idem heb ik ook vorige week gedaan. Ik begrijp echt dat er ook zorgen zijn aan aan turkse kant. Die nemen we ook ook wat mij betreft zeer terecht nemen die serieus en tegelijkertijd is dit een tijd die vraagt om eenheid en zouden deze twee landen. Wat mij betreft

[1:58:49] met met door ons allemaal met open armen ontvangen moeten worden.

[1:58:54] De brekelmans die hadden het nog over zware wapens en en zei hij kan dat kan dat niet dan ook nog hier naar voren komen in de vergadering zeg ik een toe. Ik zal ook dat specifieke punt zal ik

[1:59:07] meenemen.

[1:59:09] Ik ga hem ook nog. Ik had het. Ik was hem nog een antwoord schuldig.

[1:59:16] Dat ging over handel met derde landen.

[1:59:20] Het afgelopen sanctiepakket hebben we al maatregelen genomen tegen verzekeringen op transport van russische olie.

[1:59:27] Ik pleit en zal blijven pleiten voor een verbod op transport zelf, want daarmee kan je ook kan je die olie moeilijker verschepen. Daarnaast roept de derde landen op om ook zich achter sancties schaar en ze niet te onder mijne

[1:59:40] der ding wat ik wilde zeggen in de richting van brekelmans nog een keer aan op die invoert erop dat in voor tarief laat ik dan het volgende doen.

[1:59:49] Dan ga ik daar met die over in conclaaf of hij daar hoe hij daar naar kijkt en en of en nou de combinatie weging maken van ik zeggen. De inhoudelijke intellectuele kant

[2:00:03] zijn appreciatie van wat dat

[2:00:05] technisch binnenland zou betekenen en dan vervolgens ook wat wat is er nou enige tractie op. En wat zijn ook de wat ze de inschatting van de gevolgen. Waar komt dat naar toe zeggen

[2:00:15] dat heb ik ook niet gedaan voor het verslag. Dus dat moet er op een later moment. Daarna kijk ik even of ik dat

[2:00:21] bij de volgende geannoteerde agenda of bij een brief naar enige vormvrijheid krijgt dan ga ik dat proberen zo snel mogelijk met die

[2:00:30] voor de veel dank aan mevrouw mulder ook voor haar aanmoedigingen die volg mij in het verlengde van de aanmoediging en eerste termijn,

[2:00:38] mevrouw piri, die van de voordat ze.

[2:00:41] Ik sprak namens de fractie van groenlinks. Ik had het vermoeden dat niet een van de namens de fractie van groenlinks had gesproken

[2:00:49] en dan ook voor wat wat zij wat zij denkt terecht zij over. Het is het is een realpolitik en mensenrechten. Ik zou ook willen betogen dat mensenrechten ook gewoon horen bij realpolitik.

[2:01:00] Maar dank voor haar bespiegelingen van die kant. Ik moest richting de van dijk moest ik nog een antwoord schuldig moet één ding rechtzetten. Ik heb gisteren volgens mij gezegd dat die vredesfaciliteit uit de het seizoen komt en dat lijkt technisch toch anders te zitten, wil ik hier ook voor de handelingen wil ik dat hebben rechtgezet, zeer van dijk. Naar zo vraag kan ik eens even haarfijn uitleggen hoe dat dan technisch op de begroting werkt is antwoord. Nee, de kan ik niet. Dus kan ik wel bijvoorbeeld in verslag meenemen waar het uitbetaald wordt en hoe dat betaald wordt. Dus dat wil ik graag en toezeggen.

[2:01:34] Maar kan ik heb ik dat gisteren al en provincie net niet goed gezegd. Dat wilde ik net op gewezen.

[2:01:39] Ze dacht dat onmiddellijk herstellen.

[2:01:41] Vragen van de heer van dijk.

[2:01:44] Voorzitter, heel fijn als u dat op papier wil zetten. Dank. Het gaat er ook omdat ik daar eerder met uw collega's, namelijk premier rutte over hebben gesproken in deze zaal.

[2:01:54] En dat.

[2:01:55] Meneer rutte toen erkende dat

[2:01:59] het budget van het vredesfonds via een handigheidje buiten het budget van de europese begroting is gehouden omdat je de europese unie formeel geen wapens mag leveren aan derde landen

[2:02:12] en ik wilde vragen of u dat erkent en mag ook in die brief.

[2:02:15] De minister de ik ga dan even een hele goede ex geest doen om de exacte bewoordingen van van de ministerpresident voordat daar iets tot me nemen wat die misschien toch net anders heeft gezegd

[2:02:25] ik ken hem als iemand die zeer zorgvuldig formuleert.

[2:02:32] Dus dus laat ik die obligatie nog geven via het verslag gaan we dat ook weer met de juiste zorgvuldigheid doen dan een één ding voorstellen nog nog nog nog twee dingen.

[2:02:43] Ik snap het.

[2:02:45] Het het ongemak. Wat de heer van dijk voelt bij een ambtsbericht. Wat pas drieëntwintig hier naar de kamer komt.

[2:02:52] Tegelijkertijd is dat. En heeft gelijk dat dat is het kader en dat moet zeer zorgvuldig gebeuren want anders hebben we hebben we ook niks.

[2:03:00] Ik wilde even de ook met staatssecretaris van justitie daar overleg over hoe we dat nou op een verstandige manier doen want dat ik woon de ene kant wil ik echt vasthouden aan dat ambtsbericht. Dat moet niet afgeraffeld worden, hebben we ook niks aan. Ik vind ook dat het ind gewoon zelfstandig afweging moet blijven maken. Moet kijken naar individuele gevallen.

[2:03:18] Ze wil ik allemaal overeind houden. Maar ik zie ook de de dynamiek van de afgelopen maanden. Ik kan de dynamiek van de komende maanden niet niet voorspellen.

[2:03:27] Dus ik wil daar met hem overleg over voeren hoe we dat open op een verstandige manier doen en daar de kamer dan over informeren over eerder de bij hem denk ik dan bij mij kan ook van om de uit ons gezamenlijk. Maar ik wil even ik kan daar niets meer duiding doen in dit overleg. Dus heb ik even tijd kopen

[2:03:43] en ik zie hem daar knik en beschouwd als een als een instemmen.

[2:03:47] Je hebt dijk. Ja. En dan zouden we het de griffier makkelijk maken als we ook zeggen of als u ook zou zeggen wanneer u dan komt en ik vroeg voor week nog toe dat ik hierover al kamervragen gesteld aan zowel de minister van buza als staatssecretaris hoogervorst.

[2:04:03] Dan lost het probleem zich vanzelf op. Dan gaan we gewoon niet in die kamervragen en antwoorden.

[2:04:07] En die worden altijd netjes binnen vier weken beantwoorden. Ik heb ze twee weken geleden ingediend.

[2:04:13] Dus we krijgen ervoor zullen we een blijkt dat dan doen we dat dan ga ik dat op een nette manier beantwoorden en dan gaan we ook hier even aandacht besteden aan precies dit

[2:04:22] dilemma. Dit aspect voor ze. Mag ik dan nog een laatste ding zeggen en ik zeg het met enorme waardering voor het voor het enorme arbeidsethos van de kamer. Ik ben ook hoop dat leden dat ook herkennen.

[2:04:33] Ik kan me oprecht verheugen op het debat en en en ook de alle scherpte alle zaken die er vanuit de kant van de kamer. Hier worden worden worden voorgelegd. Ook terecht dat het kabinet dan streng wordt gecontroleerd en ik heb toch de woordvoerders gaven dat ook aan in bij een inbreng. Ik heb enige overlap bespeurt ook tussen gistermiddag

[2:04:54] gisterochtend in de eerste kamer. Maar goed zo is het staatsrecht. Nou eenmaal georganiseerd en weer vandaag en

[2:05:00] ik heb eerder ook met de kamervoorzitters en ook met de met met de commissievoorzitter ook de vorst van de kamer wel eens gesproken over

[2:05:08] nou aan de ene kant de graag de waarmee ik hier verschijnen aan de andere kant het het groter beroep wat dat doet

[2:05:13] op op het ambtelijk apparaat en uiteraard ook op mijn agenda

[2:05:18] en ik wilde toch nog een keer onder de aandacht brengen dat dat wij die tijd en energie

[2:05:24] dat ook de mensen die altijd voortreffelijk werk doen en al die dingen voorbereiden. Die kunnen al die tijd

[2:05:28] uiteindelijk maar één keer uitgeven. Dus dat is wel een dilemma waar we ons allemaal toe te verhouden hebben. Dus dat wilde ik hier juist in deze bijzondere achtenveertig uur van gedachtewisselingen keer.

[2:05:40] Dankuwel. Gaan we nu over op reageerde, kunnen we prima. Onze procedurevergadering keer aandacht aan besteden. Dan dank ik de minister in tweede termijn voor zijn antwoorden. Dan gaan we naar de afspraken die we gemaakt hebben.

[2:05:53] Dan kom ik eerst op de toezeggingen voorafgaand aan het zomerreces zal de kamer een uitgebreide update over de uitvoering van het sanctiebeleid ontvangen is

[2:06:01] de kamer ontvangt voorafgaand aan het debat over de.

[2:06:04] De europese top,

[2:06:05] Top. De kabinet appreciatie op de opinie van de europese commissie over de lidmaatschapsaanvraag van oekraïne, moldavië en georgië.

[2:06:15] Drie in het verslag van de erbij zetten, komt de minister terug op het stellen van condities aan de visumliberalisatie als onderdeel van het strategisch partnership schap. Met de golfregio

[2:06:29] vier. In verslag zal de minister tevens terugkomen op het versterken van de europese defensie, technologische en industriële basis. Naar aanleiding van oproep daartoe van het lid.

[2:06:39] De brekelmans voorstel. Als ik u mag onderbreken. Heel kort bij die dat ging specifiek punt van inbreuk mos ging specifiek over migratie.

[2:06:45] Ja

[2:06:46] dan voor deze

[2:06:49] toevoeging

[2:06:50] en vijf in het verslag eveneens nadere informatie over financiering, europese vredesfaciliteit.

[2:06:57] Klopt. Dit heb ik iets gemist. Nee, dan kan ik u bij deze ook aangeven. Er waren wat verschillende tijdstippen waarop het tweeminutendebatten gaat plaatsvinden. Ik kan u mededelen dat het zo snel als mogelijk gaat plaatsvinden. Mogelijk om half vijf. Dat is over twintig minuten. Ik hoop dat u de

[2:07:15] moties klaar hebt. Dus houden schema in de gaten. Het debat zal straks aanvangen met de eerste spreker. Het lid

[2:07:25] jasper van dijk is dat overeengekomen? Prima is dat van deze ingezet? U moet zich wel inschrijven voor debat. Dus hou er rekening mee dankuwel voor het kijken. Dankuwel voor de minister dankuwel om de ondersteuning om hier te zijn

[2:07:36] dan dames en

[2:07:40] we gaan zo verder in de plenaire zaal.