Update Inzet Nederland tijdens de Tiende Toetsingsconferentie van het Non-Proliferatieverdrag

[0:00:02] Goedemiddag ik op deze vergadering. De

[0:00:04] tweede kamercommissie voor buitenlandse zaken.

[0:00:08] Ik geef je shirts van harte welkom

[0:00:11] als lid van de commissie, alsook de mensen die deze bijeenkomst in de zaal volgen dan wel via een live stream die tweede kamer heeft opengestaan

[0:00:22] en een bijzonder natuurlijk welkom. Onze twee gasten

[0:00:25] ben je een ambtenaren van de directie veiligheidsbeleid,

[0:00:29] te weten, mevrouw ingeborg denise. Zij is de hoofd afdeling ontwapening, non-proliferatie en nucleaire zaken

[0:00:37] en naast haar zit me aan de velden aan met een en

[0:00:42] de velden hars en horst moet ik zeggen. Senior beleidsmedewerker ontwapening en non-proliferatie de dus van harte welkom.

[0:00:50] Het gaat hier over een technische briefing over de inzet van nederland tijdens de tiende toetsingsconferentie van het nonproliferatieverdrag

[0:00:59] die toetsingsconferentie het event plaats van een tot en met zesentwintig augustus aanstaande in new york.

[0:01:05] De commissie buitenlandse zaken heeft aangegeven dat ze graag gebriefd willen worden over de inzet van de nederlandse regering in deze conferentie.

[0:01:13] Dan hadden we er op een december vorig jaar al een brief over gekregen. Maar die is recent in mei nog aangevuld met een aanvullende brief

[0:01:20] waarin de laatste ontwikkelingen met betrekking tot rusland worden gemeld. En wat dat betekent voor de nederlandse inzet bij deze conferentie.

[0:01:30] Verder was er sprake van de mogelijkheid dat belangstellenden leden van de commissie ook aan de conferentie, althans een deel daarvan zouden kunnen deelnemen. We hebben inmiddels begrepen

[0:01:40] dat dat inderdaad kan van één tot vijf augustus.

[0:01:45] De griffier gaat snel inventariseren wie daar dan aan deel zou willen nemen.

[0:01:51] Nou ik nodig mevrouw dennissen en mevrouw de veel naar huis en horst dus uit een briefje te verzorgen. Ik heb gehoord dat u een briefing hebt van ongeveer een kwartier

[0:02:00] en dan kunnen we daarna kijken welke vragen er zijn misschien op een kunt gaan

[0:02:06] probleem is. Mag ik u woord geven?

[0:02:09] Veel dank. Voorzitter,

[0:02:11] goedemiddag.

[0:02:14] We hebben een korte briefing voorbereid en uiteraard open voor vragen die we zo goed mogelijk en zo mogelijk zullen beantwoorden. Ik ben benieuwd wat voor vragen bij u leven.

[0:02:29] Ik weet niet goed of ik want ik weet dat de issues maar zeer bekend is met het nonproliferatieverdrag en ik weet wat voor uw geld. Wilt u dat ik heel kort wat achtergrond schetsen. Een klein beetje context over.

[0:02:39] Dat is toch wel goed denk ik want het is ook voor de mensen die het volgende in wel verhelderend. Ja kan geen kwaad. Oké laten gaan.

[0:02:47] Dus de in augustus. We hebben het over de toetsingsconferentie van het nonproliferatieverdrag een vrij oud verdrag, vijftig jaar oud. Honderd eenennegentig lidstaten met is een verdrag dat in de jaren zestig en consciëntieus punten de koude oorlog is uitonderhandeld en dat in negentien, zeventig in werking is getreden en dat hij onlangs de vijftigste verjaardag heeft gevierd. Het is een verdrag dat stoelt op een zeg maar een en de deal dat er een aantal erkende kernwapenstaten zijn, te weten vijf leden van de veiligheidsraad

[0:03:23] vs, vk, frankrijk, engeland,

[0:03:27] china, china en die landen verplichten zich tot het aangaan van onderhandelingen in good geven over ontwapening. De overige lidstaten. Dat zijn de niet-kernwapenstaten onder het verdrag. Die stellen een civiele nucleaire programma's onder toezicht van het jij jij speelt een centrale rol in. Zij beloven geen poging te zullen doen om een kernwapen te verwerven

[0:03:50] en in ruil daarvoor zou je kunnen zeggen krijgen zij toegang tot zijn recht op toegang tot vreedzaam gebruik van kernenergie of kern technologie voor zowel voor energie als voor vreedzame toepassingen, bijvoorbeeld in de medicinale sector landbouwsector

[0:04:09] allerlei vormen van vreedzaam gebruik. Dit verdrag wordt eens een de of de het het functioneert via een toetsingscyclus. Eens. In de vijf jaar komen alle lidstaten bij elkaar om te kijken hoe het met het verdrag gaat. Daarbij kijken ze terug. Hoe gaat het met de internet implementatie van het verdrag en daarbij kijken ze ook vooruit.

[0:04:27] Wat kunnen we doen om de pilaren van het verdrag verder te versterken en in tussentijd zijn. Ook is er sprake van zogenaamde prep kon ze per retour community, waarbij de afzonderlijke pijlers van het verdrag aan de orde komen.

[0:04:42] Die drie pijlers noemde ik net akkoord. De eerste pijler van het verdrag. Ze noemen die is ontwapening. De tweede pijler gaat over non-proliferatie en de derde pijler is dus het vreedzaam gebruik van nucleaire energie en technologie.

[0:04:58] Dit is tevens het enige internationale verdrag dat er is dat kernwapens staten de verplichtingen oplegt om te onderhandelen over ontwapening en tegelijkertijd wat ik al zei de de verplichtingen voor de niet-kernwapenstaten

[0:05:13] bestaan uit het onder toezicht stellen van een civiele programmas

[0:05:17] dat te achtergrond

[0:05:21] over de tiende toetsingsconferentie die in augustus van dit jaar gaat plaatsvinden. Die conferentie was voorzien om plaats te vinden in mei twintig, twintig. Hij is inmiddels vier of vijf keer uitgesteld.

[0:05:36] Hij zou plaatsvinden in januari afgelopen jaar. Vandaar de kamerbrief die we hebben gestuurd in december. Dat ging niet door vanwege de vn kon toen de toegang tot het gebouw niet garanderen.

[0:05:46] Toen hebben we een poging gedaan om de conferentie in nederland georganiseerd te krijgen, omdat we van mening waren dat het goed zou zijn als die conferentie snel zou plaatsvinden dat er niet nog een keer acht maanden tussen zou zitten. Ook omdat augustus voor veel landen niet een hele gunstige maand is maar dat is helaas net niet gelukt. We waren er bijna. Maar de de was een een klein groepje landen landen vier landen die uiteindelijk toch de voorkeur aan gaven om in new york deze conferentie te laten plaatsvinden en dat komt eigenlijk omdat veel landen, met name ontwikkelingslanden een delegaties in new york permanent hebben zitten zodat was de reden. Inmiddels is de conferentie dus gepland voor augustus.

[0:06:26] Het voordeel daarvan is wel dat er op dit moment veel toegang is tot het vn gebouw de koop. Het restricties in new york zijn opgeheven en dat betekent dat het gebouw volledig toegankelijk is en dat dus ook deelname van zowel de volledige delegaties van staat partijen, maar ook van maatschappelijke organisaties en ook parlementariërs daarmee weer mogelijk wordt. Het was een new york niet mogelijk of in eerder in januari was dat niet mogelijk. Dus dat is een voordeel. De conferentie wordt door denken wij inclusive van. Maar er is de afgelopen tijd ook best wel wat gebeurt en dan kom ik zo nog eventjes op terug. Wat wel invloed heeft denken wij op hoe de de conferentie gaat verlopen.

[0:07:08] Misschien heel kort nog over hoe dat verdrag werkt of hoe de bijeenkomst in elkaar zit.

[0:07:14] We hebben het is zeg maar. Het verdrag staat op zichzelf. Dus het is geen vn organisatie dus voor elke toetsingsconferentie wordt er een een soort organisatiestructuur opgericht. Dat heet het bureau en het bureau bestaat al dat het een voorzitter en drie vicevoorzitters die vicevoorzitters zijn degene die ook de proper commissies op de verschillende pijlers hebben voorgezeten. Nederland heeft in tweeduizend vijftien de komt met die op de derde pijler voorgezeten en is als zodanig is ook vicevoorzitter van deze toetsingsconferentie en voorzitter van de van het met die sorry. Zo heet dat de derde pijler de voorzitters van die prep komst en van de toetsingsconferenties worden altijd geleverd door de verschillende regionale groepen in de vn. Dus de voorzitter is geleverd door de nam landen. Het is een argentijn ambassadeur moest daarvoor verdienen.

[0:08:06] De voorzitter van de eerste pijler is de maleisische pvv new york die is voorgedragen door de nam landen de voorzitter van de tweede pijler non-proliferatie komt uit de is een european group is de poolse

[0:08:19] bv in wenen en namens nederland zal ik de derde pijler voorzitter, in augustus

[0:08:26] die regionale groepen die die dat dat in de in de vn formule zei dat ze gestructureerde groepen, maar onder het mtv verdrag zijn er nog een heleboel andere groeperingen

[0:08:36] die die nu al bezig zijn met de voorbereidingen voor het verdrag die teksten voorbereiden die al zoeken naar vooral op deel onderwerpen. Maar waar consensus zou kunnen liggen. Zo is er bijvoorbeeld een nieuwe gender coalitie en dat is een coalitie van landen die al vrij lang bestaat en die zich heel actief inzet voor ontwapening de is de het cidi non-proliferatie samen met initiatieven van nederland coördinator is sinds twintig, twintig het stockholm initiatief is eraan toegevoegd. Dat is een initiatief wat zich specifiek richt op de eerste pijler

[0:09:11] en heb ik snel allemaal.

[0:09:15] Ja eigenlijk wel van de informele groepen. Een andere groep die ik even moet noemen want die heel belangrijk is ook in het kader van het nonproliferatieverdrag is de de groep

[0:09:25] kernwapenstaten de p vijf, die eigenlijk niet echt een groep is zeker op dit moment kunnen we misschien daar nog over te spreken komen op dit moment is eerder sprake van een p drie plus één plus één. Maar het is wel binnen het verdrag is het treden traden ze altijd op als groep hadden ze ook onderling overleg kwamen ze bij elkaar presenteerde ze teksten in het kader van het verdrag. Dat ligt op dit moment een beetje moeilijk.

[0:09:50] De naam heb ik nog niet genoemd. De naam mannen, line movement is een groep die nog die al decennia bestaat in de vn en die ook in deze context heel actief is. Maar dat is wel een hele diverse groep tussen standpunten die lopen behoorlijk uiteen

[0:10:05] en we hebben met een nam verschillende samenwerkingsvormen en dan merken we dat ook dat het niet altijd een een groep is

[0:10:15] de zijn een aantal onderwerpen die al die al langer

[0:10:22] die al langer ingewikkeld waren die dat tijdens de vorige prep kon ze ook al waren en die dat en de vorige toetsingsconferentie ook al waren hier anders een onderwerp waarvan we ook in januari hadden verwacht dat het wel eens moeilijk zou kunnen gaan worden in de prepcom of een de toetsingsconferentie die pierre kay hoe daarmee om te gaan

[0:10:43] het daar is even kijken. Daar is het partnerschap wat australië met vs en vk heeft afgesloten. Orkest is daar aan toegevoegd al wat langer geleden de zijn verschillende visies op hoe ontwapening zou moeten plaatsvinden op het therapie en wever van vorige week. De eerste bijeenkomst van staat. De partijen heeft plaatsgevonden en met name hoe er aan gerefereerd moet worden in mtv context. Maar natuurlijk de afgelopen maanden de invasie van oekraine is is een onderwerp wat absoluut zijn stempel drukt op deze toetsingsconferentie en waarvan verwacht dat het in alle peilers terug zal komen.

[0:11:22] Het zijn allemaal onderwerpen die die waarvan eigenlijk op het laatst pas duidelijk gaat worden denk ik in de onderhandelingen over het mogelijk is om met die honderdeenennegentig landen tot een consensus te komen.

[0:11:34] De het mtv heeft geen vaststaand formaat voor een uitkomst voor een uitkomst document is. Dat is flexibel. De is een actieplan geformuleerd te zijn. Slotdocument geweest op basis van consensus een tekst. Maar die vorm is vormvrij dus staten zeggen nu ook wij zeggen ook dat we gaan voor een betekenisvolle uitkomst van de toetsingsconferentie. Maar het is niet vastgelegd hoe je er specifiek uit moet zien en in alle eerlijkheid denk ik dat dat misschien maar goed is want we weten dat het dat het niet makkelijk gaat worden in augustus dat er een heleboel dingen te bespreken zijn. Laten we naar behoorlijk zullen moeten zoeken naar een goede balans tussen de drie pilaren. Dat is voor ons heel belangrijk dat alle pilaren geadresseerd worden,

[0:12:19] maar ook dat we op een goede manier al deze issues kunnen accommoderen

[0:12:25] wat eruit uitkomt en dat brengt me bij de nederlandse inzet.

[0:12:31] We hebben inderdaad twee brieven met u gedeeld. Eentje in december en een update in mei jongstleden.

[0:12:41] Ik denk dat het belangrijk is om aan te geven dat onze ambitie met het nvv nog steeds hoog is dat we ons tegelijkertijd wel realiseren dat het mtv in zwaar weer verkeert. Het is niet voor het eerst mtv heeft al eerder moeilijkere tijden gekend, maar tegelijkertijd realiseren we ons ook dat het geen vanzelfsprekendheid is dat we dit verdrag hebben. Het is voor ons en hoeksteen van ons beleid, non-proliferatie beleid, maar ook veiligheidsbeleid.

[0:13:07] De voorzitter heeft in zijn confrontaties met landen al benadrukt dat het van belang was voor landen om twee principes mee te nemen naar de bijeenkomst. Eerste is do no harm

[0:13:17] en het tweede is doe je best om het verdrag te versterken

[0:13:22] als een bottom line voor participatie in het verdrag.

[0:13:27] Wij hebben onze nationale inzet blijft in essentie dezelfde de de de nadruk op de drie pilaren en voortgang binnen de drie pilaren. Zoals ik al zei, we zullen terugkijken, maar we willen ook vooruitkijken. Onze inzet blijft om stappen te maken en afspraken te maken op het gebied van transparantie over kernwapenarsenalen op het gebied van verificatie

[0:13:50] ten aanzien van het verbod op de productie van splijtstof, het fm ict, het kernstopverdrag dat kernproeven verbiedt. Risicovermindering

[0:14:01] ik soms even over. Ze staan ook op te sluiten hoor maar vreedzaam gebruik van nucleaire technologie. Het versterken van het toezichtsmechanisme zelf,

[0:14:09] de verbetering en versterking van de nucleaire waarborgen door het ij en ook aandacht voor nieuwe technologieën erbij. Dat zijn allemaal technische discussies die eigenlijk al lang lopen

[0:14:18] en die blijven relevante. Dat zijn allemaal hele praktische manieren om voortgang te boeken op die verschillende pilaren.

[0:14:28] Maar daar komt wel een dimensie bij. Dat hebben we eigenlijk in de laatste kamerbrief verwoord

[0:14:35] door de russische inval in oekraïne is de norm die in het verdrag verankerd is, is onder druk komen te staan. We vinden het heel belangrijk dat dat wat die norm dat er een hernieuwd commitment aan plaatsvindt, is het de verschillende elementen in het heeft te maken met het schenden van veiligheidsgaranties van een niet van een kernwapen staat versus niet-kernwapenstaten.

[0:14:59] Dat kan niet. Volgens het en privé nog los van het feit dat het een schending is van een boedapest memorandum. Daarnaast dreigen met nucleair gebruik. Dat schijnt in feite de norm die er al sinds decennia is op het op non nieuws en het is een norm die voor de hele internationale gemeenschap enorm belangrijk is

[0:15:17] en het derde punt is de veiligheid van de kerncentrales in oekraïne, die door de russische inval onder druk is komen te staan. Dus dat is ook een onderwerp waarvan eigenlijk al die drie onderwerpen daarvan denken we dat er ook een grote meerderheid van landen is die dat ook wel op tafel wil brengen tijdens de mtv. Dat merken we nu al en consultaties die we doen het. En pi binnen het stockholm initiatief andere vormen waarbinnen we actief zijn, niet alleen europese, maar ook breder, alleen hoe dat precies verwoord gaat worden in een eventuele slotdocument. Dat is nog de vraag. Dus nederland zal daar zal de conform de lijnen die we ook uitdragen op allerlei andere plekken zullen wij onze nationale inzet zo formuleren. Maar goed wat we uiteindelijk met al die landen kunnen afspreken.

[0:16:03] Daar zullen we nog hard aan moeten werken denk ik.

[0:16:06] Ik noem maar even dat nederland ook vicevoorzitter is van de derde pilaar en in die rol hebben we een andere taak te vervullen. We hebben ook twee delegaties. We hebben de nationale delegatie die al die pijlers bezet en de nederlandse onderhandelingsinzet inbrengt en we doen. We hebben een voorzitterschap delegatie en die voorzitterschap delegatie is er vooral op gericht om zoveel mogelijk standpunten mee te nemen

[0:16:26] in de ontwikkeling van een conclusie. We denken dat we geluk hebben met de derde pijler in die zin dat daar nog wel enigszins zicht is op een positieve agenda. De toegang tot vreedzaam gebruik. Daar is wel daarnaast dan krijg je misschien net wat makkelijker. De handen op elkaar en voor andere dingen wil niet zeggen dat er geen issues zijn die ook in de derde pijler kunnen opkomen. Want bijvoorbeeld het ook is. Partnerschap is er een die ook in de derde pijnlijk kan gaan spelen en ik verwacht dat de veiligheid van kerncentrales. Ook de derde pijler wordt opgebracht. Dus dat gaan we zien nog één ding dat ik wilde noemen en dat heeft te maken met oekraine is dat we hebben altijd aandacht gehad voor risicovermindering in het mtv. Maar dat heeft nu wel een nieuwe lading gekregen. Risicovermindering is een onderwerp waar nederland al een aantal jaar voor pleiten, hebben we ook tekst op geproduceerd.

[0:17:19] We hebben altijd gezegd het is geen vervanging voor ontwapening. Het is een. Het is een traject wat naast ontwapening moet gebeuren. We willen stappen zetten op ontwapening en tegelijkertijd is het van belang dat kernwapenstaten afspraken maken over minimaliseren van het risico of het nou bedoeld of onbedoeld is van een nucleaire explosie. Het kan komen door miscommunicatie door percepties van elkaars posities. Maar dat kan ook. Het kan ook bedoeld zijn. Daar is de afgelopen maanden over gespeculeerd en in de huidige context denk ik dat dat risico reductie een veel belangrijker onderwerp wordt in deze toetsingsconferentie. Dus we merken dat de de zijn ermee bezig. Ze willen nog steeds gesprekken voeren met rusland en china over die onderwerpen omdat het toch van belang blijft dat de kernwapenstaten daarover afspraken maken. Nederland heeft meegewerkt aan een peper dat het stockholm initiatief hierover heeft gepubliceerd, en ik denk dat die tekst veel aandacht zal gaan vragen tijdens een toetsingsconferentie en dat wil niet zeggen dat we niet werken aan voortgang op die andere onderwerpen die ik net noemde. Maar het betekent wel dat we met z'n allen ons realiseren dat we heel erg op moeten passen dat het wel essentieel is dat we die die normen die we hebben dat we die hoog houden.

[0:18:27] Daar wilde ik het graag bij laten. Ik beantwoord. Graag vragen. Samen met mijn collega's ben ik eens vergeten.

[0:18:33] Voorzitter,

[0:18:36] We hebben misschien heel kort. We hebben dat zei ik. We hebben zijn coördinator van het fbi en als embryo hebben een aantal teksten ingeleverd voor het mtv. Die teksten zijn in het verleden wel eens gebruikt om als bouwstenen voor een slotdocument weten niet of dat gaat gebeuren met zou kunnen hebben. Een landing zo'n peper gemaakt waarin op alle pilaren aanbevelingen worden gedaan.

[0:18:57] De is een paper geschreven over hoe het review proces kunnen versterken. Dat gaat meer over hoe maak je dat proces inclusive kunnen we werken met regionale workshops, zoals nederland heeft gedaan. Toen wij voorzitter waren van de prepcom en we hebben een peper geschreven over terugtrekking naar de mtv en het is een om een artikel in het mtv dat bepaald als een staat zich terugtrekt uit het verdrag, wat tot nu toe gelukkig alleen maar noord-korea is geweest en we hopen dat het daarbij blijft wat dat betekent voor de verplichtingen die die staten houdt voor de nucleaire materialen of productiefaciliteiten. Wat dan ook die die tijdens het lidmaatschap van het mtv onder toezicht stonden.

[0:19:43] Oké dank voor deze de toelichting vond het een mooi overzicht keken of meneer sjors mijn vragen heeft.

[0:19:52] Ja, absoluut veel dank. En als de voorzitter vragen heeft, zou ik zeggen. Houd u niet in

[0:19:59] veel dank voor deze voor de introductie en ook voor de power point presentatie en

[0:20:05] ik zie het excuses dat mijn collega's er niet zijn, maar zijn ook wel heel veel overlappende debatten op dit moment, bijvoorbeeld in de commissie asiel wel een aantal woordvoerders

[0:20:14] helaas ook moeten verschijnen als een beetje het nadeel van deze laatste weken. Dus u zult het met mijn vragen moeten doen

[0:20:19] en mooi om te horen dat ook dat hij een actieve rol spelen, zowel in het voorzitter als in het aanjagen van deze agenda. Ik heb een paar vragen. Maar misschien heb je gewoon dat ik zie het allemaal achter elkaar optreden. Maar dat we ze gewoon een voor een doen en die er toch geen concurrerende vragen zijn. Allereerst vroeg me af wat is eigenlijk de procedure voordat slot document doel is dat iets wat met per consensus wordt aangenomen, vooral met een meerderheid. Want ik kan me voorstellen dat er ook u noemt een aantal elementen waarvan die natuurlijk van harte steunen of het nu gaat over hoe je omgaat met kerncentrales in conflict tijd of niet. Het in een en het het in de mond nemen van en nucleaire dreiging. Maar ik kan me ook voorstellen dat

[0:21:00] in die p drie plus één plus één en niveau één plus één is die daar minder geneigd zal zijn. Dus hoe werkt dat precies.

[0:21:11] Zoals ik al zei, het is vormvrij. Dus het is een beetje een complex antwoord op de vraag. Maar in feite is het streven naar consensus. Alleen wat niet vastligt dat het een een slotdocument moet zijn over het hele alomvattend over het verdrag. Kan de voorzitter er volgens mij ook voor kiezen om tot een voorzitterschap conclusie te komen, bijvoorbeeld, maar er wordt niet gestemd. Net zoals dat over resolutie is gebeurd, is dus niet een meerderheidsbesluit, wat een tekst aanneemt of een consensus verklaring die kan gaan over de of het hele pakket en die kan gaan over afzonderlijke pijlers of het is iets een alternatief waar de voorzitter mee komt en dat wordt dat wordt denk ik best een puzzel om om iets te formuleren. Wat wat wat haalbaar en tegelijkertijd waardevol is, omdat wat wij in ieder geval willen voorkomen, is dat er wordt gezegd er is geen algemeen consensusdocument. Dus de toetsingsconferentie is mislukt. Dus het mtv is niet meer relevant. Dat is eigenlijk waar we vooral van weg willen sturen, niet alleen als nederland. Maar ik denk als als als alle landen die belang hebben bij dit verdrag en daarom zie je ook dat landen zeggen we zijn flexibel waar het gaat om de vorm. Maar we vinden dat er een betekenisvolle uitkomst moet zijn.

[0:22:29] Oké.

[0:22:31] Dat kan ik opzich wel begrijpen. Maar ja,

[0:22:34] ik zou zeggen dat niet helemaal uitsluiten is dat dat de niveau rusland een rol zou willen spelen van spoiler lijkt het maar zo zeggen, en zich aan aan niets zal willen binden.

[0:22:45] Ik weet niet helemaal mijn ik opzich. De datgene wat jullie hebben gezegd overheid krachtenveld stemt volg mij optimistisch niveau als het gaat over die drie thema's die jullie noemen

[0:22:55] die die het schenden van de veiligheidsgaranties in de kerncentrales en het dreigen met

[0:23:01] inzet van nucleaire wapens.

[0:23:04] Bedoel.

[0:23:05] Dus als je wilt voorkomen dat de conferentie mislukte. Stel nou dat er een voorzitter verklaring komt die dan door het overgrote deel van de landen wordt gesteund, maar niet door rusland en china is de is dat dan.

[0:23:15] Hoe is dat dan een situatie die jullie die je lief die het kabinet vrolijk zal stemmen of dat een situatie waarvan je zegt ja, we proberen te vermijden. We moeten we gaan echt die consensus. Ik probeer met te zoeken naar hoe dit komt.

[0:23:34] Een toevoeging op de vorige vraag. Het kracht van het slotdocument zit wel in de consensus van meestal bestaat een slotdocument uit een terugkijkend deel en een vooruitblikkend deel,

[0:23:44] zoals in tweeduizend tien. Dat is een hele succesvolle conferentie geweest omdat er vierenzestig actie stappen werden vastgelegd waarin iedereen zich heeft gecommitteerd en de kracht van dat document is dan de conferentie. Daarna kan kijken wat de voortgang is op het verdrag omdat je de stappen hebt die in de toekomst genomen hadden moeten worden. Dus in die zin als antwoord op op uw laatste vraag. Als er geen consensus is, zal het moeilijk zijn om daarna de landen om te meten wat de voortgang is op het verdrag of wat wat.

[0:24:21] Wat was moeilijk te voorspellen is. Ik denk wat niet niet duidelijk is is hoe met welke intentie die landen toetsingsconferentie komen. Wat wat voor hen precies worden ook door de vn, door de voorzitter wel hard aan gewerkt om daar nu al voor werk te doen. Maar dat is lastig.

[0:24:46] Tot nu toe lijkt in ieder geval alsof er wel

[0:24:52] alsof landen waarde hechten aan dit verdrag

[0:24:55] en we hopen dat dat voldoende basis biedt om een consensus te vinden. Landen hebben zichzelf

[0:25:05] vrij recent nog gecommitteerd aan een verklaring in januari waarin ze bijvoorbeeld het gorbatsjov statement hebben gehaald.

[0:25:13] Je zou zeggen dat je landen in ieder geval kan houden aan verklaringen die ze zelf hebben afgelegd. Niet zo heel lang geleden. Maar dat het moeilijk wordt dat dat is zeker waar.

[0:25:24] Ik hoop dat het inderdaad geld.

[0:25:28] Ik had zelf ook even teruggekeken naar die in uit de uitkomst van de vorige keer en ik had ik had niet ik had niet geregistreerde dat er zo veel dat er zoveel actiepunten uiteindelijk in zaten. Maar

[0:25:40] dat was wel een van de vragen die ik had hoe nederland terugkijkt niet persé niet op het conferentie of feit dat er toen een ambitieus uitkomst is geweest, maar ook over de vervolgens met die uitkomst.

[0:25:50] De afgelopen jaren voldoende is gedaan.

[0:25:53] Laten we ze misschien niet alle vierenzestig afgaan. Maar misschien dat dat er een paar van zijn waarvan je zegt nou ja dat zijn echt

[0:26:00] dat daar kunnen we heel tevreden over zijn en dit zijn eigenlijk heel zorgwekkende dingen die niet zijn gebeurd.

[0:26:06] Daar kan ik wel een algemene zin in iets over zeggen. Maar anna voel me graag aan de hoop. Want dat actieplan. Dat is uit tweeduizend tien, naast voor het eerst op met die vierenzestig punten en dat is het npo destijds opgericht om juist die de voortgang op te trekken, met name op het punt van transparantie is het en periode afgelopen jaren actief geweest. We hebben gekeken naar nationale implementatie rapporten van de niveau van de kernwapenstaten van meerdere landen zijn ook over in gesprek gegaan met de kernwapenstaten namens de fbi. Natuurlijk hadden we op sommige punten graag meer voortgang gezien ook op dit specifieke punt van transparantie, maar we denken wel dat er iets in de de procedures. Daar is verbeterd. Tegelijkertijd ja dat is algemeen bekend is de de is veel frustratie van van veel landen, met name over de tempo waarop voortgang wordt geboekt op ontwapening. De eerste pilaar en denk dat wij dat ook herkennen. Tegelijkertijd is het gewoon heel is het heel die hebben volgens mij verschillende ook kamervragen country van tot opgegeven hoe we dat zien. Maar we hebben wij punten waarop we zeggen daar is het goed gegaan de afgelopen tijd van bijzonder aan hechten.

[0:27:27] Ik denk vooral in pijler twee en drie pijler een op ontwapening. Zoals zoals je al zei, is helaas niet veel

[0:27:34] niet genoeg voor voortgang voor veel voor veel lidstaten op op geweest, maar bijvoorbeeld het versterken van de de waarborg afspraken van het iaea. Er is veel voortgang op. Ook het meenemen van nieuwe technologie en deze waarborg afspraken het ontwikkelen van vreedzaam

[0:27:57] vreedzaam gebruik van nucleaire technologie het de jij heeft daar ook grote stappen opgezet met fondsen van onder andere lidstaten die daarvoor aandacht waarvoor aandacht was gevraagd. Er is een vijf plus één plus één dialoog opgericht waarbij deze vijf leden van de veiligheidsraad in mtv context een paar jaar lang hebben gesproken over risico reductiemaatregelen hoe ze elkaars nucleaire doctrine zien. Dat waren allemaal punten uit als vierenzestig puntenplan waar wel voortgang is geweest.

[0:28:34] En inderdaad ontwapening onderhandelingen over een fm ict inwerkingtreding van een kernstopverdrag. Dat zijn allemaal zaken die nog liggen en waar voortgang op moet komen.

[0:28:46] Oké dank

[0:28:50] de misschien even over de over de meest recente brief. Die is gestuurd, met name dan overheid oekraïne deel en die drie elementen die mevrouw denise noemde de maar het schenden van de veiligheidsgaranties in de omgang met kerncentrales in conflictgebieden en de dreigen met nucleair gebruik.

[0:29:09] Ik vroeg me af wat daar dan de wat daar dan de inzet van nederland. Precies is of

[0:29:14] neem aan de je kan het opnemen en terugkijken en de deel van moet ik zomaar eens en en dan

[0:29:19] wil je misschien opnieuw die normen herbevestigen en dat ook rusland zich daaraan committeert. Ik vermoed dat dat dan de inzet is.

[0:29:29] Nou dat zou ik graag dat de zou benieuwd naar zijn en daar zou een ding aan willen toevoegen en het kan zijn dat ik daaroverheen heb gelezen in de brief van december van vorig jaar. Maar.

[0:29:38] Te lang geleden dat die heb gelezen.

[0:29:41] En dat is dat ik me afvroeg en hoeverre ook

[0:29:46] eventuele controle of verplichtingen op het gebied van beveiliging en onderhoud van nucleaire wapens onderdeel is van dit mtv

[0:29:55] en dan met name gewoon als ik gewoon kijken naar hoe je een russisch materieel

[0:30:00] als ik kan kijken wat er in oekraïne is gebeurd hoe conventioneel russisch materieel is onderhouden.

[0:30:05] Ja dan kun je met enige mate van zekerheid stellen dat dat daar veel onderhoud niet heeft plaatsgevonden of veel van het onderhoud dat waarvan is geclaimd dat het heeft plaatsgevonden niet heeft plaatsgevonden vanwege corruptie of andere zaken en ik vroeg me af hoe het beeld. Daar is ten aanzien van het onderhoud van de nucleaire wapens en het russische arsenaal. Want ik kan me voorstellen. Ja. Corruptie is natuurlijk hoeft niet perse uitsluitend beperkt blijven tot tot het komt tot het conventionele arsenaal. En wat dat van risico's met zich meebrengt. En hoe dat eventueel aan deze conferentie terug komt.

[0:30:40] Ja

[0:30:42] dat komt

[0:30:44] de de dat gaat over zowel de de safe die als security dat onderscheid moet in het engels vaak gemaakt tussen de security aan de ene kant het zorgen dat er geen nucleair materiaal weglekt dat ze onder de controle zeg maar de registratie uitkomen aan de andere kant de safe die gaat over de veiligheid van kerncentrales. Jij speelt een rol in beide de zeven het safe kaas programma gaat echt over security, maar tegelijkertijd is het. Jij ook in contact met de nationale regulators. Net zoals dat wij de vs hebben heeft oekraïne zijn eigen weken later rusland ook alle landen die ik ken centrales hebben die hebben zo'n lezer en die hebben met elkaar ook contact

[0:31:30] als ik me niet vergis vinden de ook wederzijdse bezoeken plaats en het gaat over de civiele deel

[0:31:38] heb je daar honderd procent zicht op durf ik zo niet te zeggen eigenlijk. Dat zouden we jij moeten vragen is het onderdeel van de conferentie. De de zijn wel nu al gesprekken gaande over hoe je zorgen over de risico's die ontstaan door conflict. Hoe je die zou kunnen adresseren en deze conferentie dan val je waarschijnlijk terug op een aantal principes die jij heeft geformuleerd over de veiligheid van kerncentrales. Ook breng je leven zeg maar zich aan zouden moeten houden.

[0:32:09] Het komt wel. Ik verwacht zeker dat het terugkomt en onder piraat. Twee en misschien ook villa drie.

[0:32:17] Dat is het civiele deel. Ik was ook vooral geinteresseerd in kijk, dit gaat over het het gebruik van kerncentrales en het onderhoud, maar dit is natuurlijk ook rusland en verenigde staten en andere landen hebben ook gewoon een nucleair arsenaal waarvan.

[0:32:31] Nou ik zou zeggen met goed onderhoud en een goede beveiliging voorkom je dat met goed onderhoud van kom je naar incidenten lijken me zou zeggen met goede beveiliging voorkom je dat het in handen komt van terroristen. Andere andere landen

[0:32:44] op mijn laatste punt met mijn als je kijkt naar wat er ook gebeurt, dan moet je er constateren dat een heleboel van het onderhoud in rusland en iran niet gebeurd en het gebeurt waarschijnlijk vanwege corruptie is er zicht op de staat van beveiliging van de van het russische nucleaire arsenaal en ook de staat van onderhoud daarin en speelt daar deze conferentie dan nog een een rol. Inderdaad dat ook zijn vriend of daar werken laten zijn of inspectiebezoeken die wederzijds zijn afgesproken dat.

[0:33:09] Dat geldt inderdaad voor het civiele deel anna correct meer van. Volgens mij heeft jij geen toegang tot het militaire deel van de dus de de arsenalen van de kernwapenstaten.

[0:33:19] Dat is ook als het gaat over verificatie heel erg moeilijk. Hoe geef je toegang aan landen of instanties tot materiaal wat ze eigenlijk niet mogen zien vanuit non-proliferatie doelstellingen. Dus dat dat kan niet. Dus. Dus daar heeft nederland ook niet direct zicht op wat

[0:33:38] ik geloof wel maar dit is. Ik geloof weet ik niet zeker. Dat wel.

[0:33:43] In ieder geval dat het tussen de vs en rusland

[0:33:49] contacten zijn inspecties zijn niet per se over onderhoud.

[0:33:54] Ik moet ophouden. Ik weet niet precies. In nederland heeft hier een hiervan geen zelf direct zicht op. Wij zijn ook een niet-kernwapenstaten, zou het niet kunnen. Dus het zou alleen tussen de kernwapenstaten en in het verleden begreep ik vaak dat het

[0:34:07] en dat er wel voldoende contact over en weer was. Dus ze zouden denken aan de vs moeten vragen hoe zij daar tegenover staan. Als ik het zo.

[0:34:15] Ik bedoel ik kan me goed voorstellen dat ik vraag natuurlijk ook maar raak en dan moet je maar doen moet je maar mee doen. Maar het klinkt niet alsof het een actief onderdeel is van deze conferentie lijken, maar zo zeggen, en ook niet alsof de verplichtingen voortvloeien vanuit mtv in dit kader.

[0:34:33] Tekst.

[0:34:34] Nee, het vrij duidelijk. Nee. Er staat niks in de tekst. Maar het is wel onderdeel van het hele safe security. Wat de tekst staat waartoe kernwapenstaten verplicht zijn. Er wordt ook over gesproken over onderhoud van arsenalen binnen de risk reduction dialoog, want een van de van de onder onderdelen van risicovermindering is ook ongelukken voorkomen door achterstallig onderhoud. Maar dat is een vrijwillige dialoog.

[0:35:03] Oké.

[0:35:04] En dat is dan binnen de pvv en de pvv functioneert als peter griep één plus één zoals jullie zeggen. Dus daar moeten we dan misschien niet al teveel van verwachten op dit moment.

[0:35:14] Ik had nog een vraag over uit te treden is ook inderdaad een over noord-korea de op zich

[0:35:21] denk ik. Ja lijkt me heel lovenswaardig. Maar om ervoor te zorgen dat je ook wat reeds uit je nog steeds je aan de verplichting moet houden die je niveau daarvoor bent aangegaan.

[0:35:29] Voel me wel af of er dan ook bepalingen zijn in het verdrag die handhaving van die verplichtingen mogelijk maakt of dat dat dan weer voor ons weer afhankelijk is van de

[0:35:39] en politieke bereidheid van ad hoc coalitie om daar gevolgen aan te verbinden of dat er echt iets ernstigs zelf over staat.

[0:35:47] Verdrag zijn heel kort zijn twee pagina's. Dus het is de kracht zit in zijn eenvoud. Maar de peper. Wat we hebben geschreven over artikel tien is het beoogd is ook dit nader te specificeren. Ze krijgt graag een alarm.

[0:36:02] Het is een erg kort verdrag, maar er staan wel twee belangrijke dingen bij artikel tien de uittredingsclausule. Dat is een staat mag enkel uitscheiden wanneer er een goede reden toe is en de enige goede reden is een existentiële dreiging voor staat. Wat zo'n dreiging inhoudt dat er staat zelfs de definiëren en moet minimaal met een termijn van drie maanden aangeven eruit te stappen. In elk geval van noord-korea zijn beide artikelen niet niet aangehouden

[0:36:34] en het peper wat wij hebben geschreven is om niet alleen deze twee

[0:36:43] voorwaarden te respecteren, maar ook de veiligheidsraad hierbij te betrekken, wat in het geval van een schending door een lid natuurlijk lastig is, maar er staat in het verdrag dat de veiligheidsraad uitspraken mag doen indien het uittreden van de staat die die gevolgen heeft voor een internationale veiligheid situatie.

[0:37:11] Zo een dan. Misschien wilde ik misschien even proberen wat twee dingen aan elkaar te knopen die waarvan ik soms het gevoel hebben dat kabinet ze liever niet aan elkaar knopen. Maar hoe zien jullie nou niemand is heeft waargenomen in wenen.

[0:37:27] Een beetje geleden.

[0:37:29] Daar ook een toespraak gehouden die ik heb gelezen. Die was wat scherper dan sommige van onze andere navo bondgenoten.

[0:37:37] Hoe ziet hoe zien jullie nu?

[0:37:40] De gaan deze mtv en maar hoe zie je nou de relatie tussen de ben vitae

[0:37:44] en het mtv na wat er in been. Wat we in ergens besproken heeft dat nog iets veranderd blijft, blijft de houding daar hetzelfde

[0:37:55] heeft de kansen met zich meegebracht of juist bedreigingen.

[0:38:01] Ik kijk ook naar anna voel me vooral aan. Ik denk dat de deelname aan het therapie en b en ook wat de uit schroom ons niet heeft verrast.

[0:38:15] Nederland was de we hebben meegedaan. De onderhandelingen. Dus we waren al nauw betrokken. Dus de verklaring die we hebben uitgesproken was ook wat gedetailleerder dan wat andere bondgenoten deden omdat we al eerder een exponentieel foot hebben gegeven.

[0:38:28] We hebben

[0:38:30] altijd gezegd het is een risico van ondermijning van het mtv. Dat is niet een feit,

[0:38:38] maar het het hangt.

[0:38:40] Dit houdt zich het hangt af van hoe staten zich opstellen

[0:38:44] en

[0:38:46] het hoeft niet met elkaar in tegenspraak te zijn. Ik denk dat het.

[0:38:50] Ze hebben expliciet opgenomen in een declaration dat het verdrag het mtv moet versterken. Dat is positief.

[0:38:59] Er zit ook een naar. Er zit ook een suggestie in dat dit verdrag bindend internationaal recht is voor alle staten zich aan moeten houden en dat is ons inziens onjuist omdat het bindend is voor de landen die lid zijn

[0:39:13] en dat is dat is wel een heet hangijzer waar ook

[0:39:18] nu voor tegen die suggestie zullen de kernwapenstaten zich keren.

[0:39:25] Ja.

[0:39:27] Geen korte aanvulling. Ik denk in relatie tot het mtv toetsingsconferenties of de eerste bijeenkomst en de toetsingsconferentie van mtv volgen elkaar snel op

[0:39:39] dat in relatie tot het mtv. Deze

[0:39:42] suggestie in het slotdocument dat de en w tot internationaal recht behoort tot in het mtv wel wat wrijving bij de

[0:39:51] p drie plus één plus in kan

[0:39:54] creëren.

[0:40:02] Dat is dat is ik interpreteerde dat dat wordt niet als goede wrijving beschouwd.

[0:40:08] Ik keek even naar de voorzitter of of hij nog vragen heeft.

[0:40:11] Ik heb ook wel wat vragen. Maar als u nog zelf vragen heeft, zou ik zeggen. Ga gewoon door.

[0:40:16] Ik ben een beetje door mijn lijf heen.

[0:40:18] Daar ga ik eens even kijken of ik nogmaals vragen heb die misschien ook wel beantwoorden.

[0:40:27] Eens even kijken waar ze beginnen.

[0:40:30] Misschien kun je iets vertellen over wat ons nou te wachten staat indien in zo'n maand. Want ik stel voor stel mij zo voor dat er op die verschillende pijlers gelijktijdig eigenlijk activiteiten plaatsvinden.

[0:40:44] U zit in een beter bed en mee bezig met een teams begrijp ik

[0:40:50] de zijn neem ik aan ook andere ambtenaren betrokken met die andere pijlers.

[0:40:55] Hoe groot is nou de de nederlandse inzet kunt u daar iets over zeggen hoeveel mensen gaan daar nou naar toe vanuit buitenlandse zaken en misschien ook andere departementen. Weet ik niet.

[0:41:06] Dat laatste kunnen we kort over zijn. Er gaat niemand van andere departementen. Nederland is wel stevig aanwezig, ook omdat er twee rollen te vervullen hebben. Ze hebben de nationale delegatie die wordt geleid door onze ontwapenings ambassadeur in geneve en die bestaat uit niet niet fulltime. Overigens manier bestaat eigenlijk uit twee mensen per pijler.

[0:41:29] Want ook nog even goed om te melden. Het programma ziet er zo uit dat er eerst een general de beter is waarin ook delegatieleiders ministers

[0:41:39] dertien ministers, ministers nationale statements afleggen en dan begint het commissiewerk en de voor elke pilaar zijn er dertien zittingen voorzien van de commissies en zij kunnen ook zij kunnen subsidiary barbies inroepen die op specifieke onderwerpen binnen die pijn en dieper ingaan. Die hebben een aparte voorzitter. Die hebben niet dezelfde voorzitter als de commissie

[0:42:03] de commissies die die lopen parallel. Dus vandaar dat we op elke pijler twee mensen hebben nogmaals niet de hele vier weken, maar wel, zodat we elkaar kunnen afwisselen en het mogelijk is om die beide onderhandelingen bij te wonen en we hebben een aparte rol als voorzitter van de derde pijler.

[0:42:22] Dat is een team van drie en dat heeft de voorzitter en degene twee mensen die helpen met het op basis van alle input die er komt het verzamelen van tekst, het uitvoeren van van de zaal. Waar zit de mogelijkheid voor consensus? Het formuleren van van mogelijke bouwstenen voor een verklaring. Dus dat is echt een aparte delegatie. Andere landen hebben dat niet want die hebben die voorzittersrol niet

[0:42:50] en dan ja, hoe gaat het precies. Dus al die comite. Ze hebben dertien zittingen dan

[0:42:57] goed als dat voorbij is. Dan komen de eindonderhandelingen. Dan zal het bureau proberen zoveel mogelijk die pijlers aan elkaar te blijven knopen. De soms niet los van elkaar te zien. Maar om een pakket van te maken en dat betekent ook dat in de allerlaatste dagen dat dan het zwaarst onderhandeld wordt

[0:43:16] moeilijk voorspelbaar hoe dat zou gaan. Er komt ook een moment waarschijnlijk in de loop van de vier weken. Dat wordt bepaald wat een een haalbare uitkomst zal zijn en dat staat dus niet van tevoren alvast.

[0:43:30] U zegt dat wordt bepaald. Maar hoe gaat dat dan in zijn werk.

[0:43:36] Daar zal het bureau een belangrijke rol in spelen in samenspraak met. Ik denk ook met ondersecretaris generaal ontwapening van de vn die nauw bij betrokken is en in samenspraak met de regionale groepen

[0:43:52] dus landen organiseren zich toch vooral in in die regionale groepen, waarbij overigens de oosteuropese groep op dit moment denk ik

[0:44:00] moeilijk tot consensus zou kunnen komen, lijkt het zo zeggen. Maar ze zullen bij die groepen. De afgelopen twee jaar heeft de voorzitter ook al regelmatig consultatie gedaan met die regionale groepen veelal online soms in persoon in geneve of en wenen om te horen waar ze binnen die groep de standpunten het meest uiteenliepen waar mogelijk consensus is waar de zaken binnen te halen zijn misschien geen druk uit te ruilen zijn met de voorzitter speelt in deze een hele belangrijke rol

[0:44:27] en het voorzitterschap steam.

[0:44:29] Trekt u nou zelf als als nederlandse delegatie trekt u nou van tevoren voordat dit allemaal begint al op met gelijkgestemde landen waarmee overleg zou kunnen we het zus of zo insteken of aanpakken.

[0:44:46] Ja sowieso. En de. U hebben we al regelmatig overleg over lions to take. We hebben maar niet alleen niet exclusief met de u. We hebben ook met

[0:45:00] bijvoorbeeld zo'n zo'n zo'n bijeenkomst als de en over het stockholm initiatief. Dat zijn landen die voor een groot deel in ieder geval bepaalde onderdelen van het mtv waar we het overigens niet altijd met elkaar eens zijn, maar we kijken van hoe ze die standpunten. Hoe ver die uit elkaar. En wat kunnen we niveau waar ze zijn met wel over eens. We hebben een soort informeel overleg. Maar dat is niet geformaliseerd van de body like minded van landen die onder

[0:45:32] die onder een lid zijn van de navo

[0:45:35] of anderszins samenwerken met de navo zijn allerlei soorten samenwerkingsverbanden waarin wordt afgetast. Maar wat inderdaad de standpunten zijn en waarin wordt gekeken hoe we ook steun kunnen verzamelen voor nederlandse standpunten en daar proberen we ook teksten op te formuleren die we vervolgens als groep in kunnen brengen in de toetsingsconferentie.

[0:45:55] En hij maakte melding van een aantal pepers pepers die jullie zelf afkomstig zijn. Iets van wat was dat ook alweer van de stockholm beweging groep

[0:46:08] zijn die pepers ook toegankelijk voor voor het publiek is er misschien ook een website van van deze conferentie waar je alles kan vinden.

[0:46:17] Dat is de de vn website. Alle pepers die worden ingestuurd, zowel door deze cross, regionale initiatieven als door landen zelf worden gepubliceerd en als dus daar zijn deze pepers te vinden. Die kunnen we ook ook toesturen als er interesse is in aanvulling op wat we nog meer doen om alvast te inventariseren hoe bepaalde lidstaten erin staan, hebben we als voorzitter van die drie van excuses

[0:46:46] vreedzaam gebruik van nucleaire energie en technologie ook meerdere keren.

[0:46:52] Laten we zeggen een workshops voorgezeten waarin landen hun visie alvast kunnen delen. Ook hebben we een pepers uitgekamd om te zien hoe zij een hoe ze het zullen insteken in de conferentie.

[0:47:10] Gewoon maar voor mijn eigen begrippen. Maar kunt ook iets zeggen.

[0:47:14] Bent u hier al jarenlang intensief mee bezig of hoe moet ik me dat voorstellen die voorbereiding zijn route.

[0:47:23] Anna, zeker.

[0:47:25] Maar ja ik ook wel een groot deel van mijn tijd

[0:47:29] degene die de ontwapenen delegatie is niet absoluut niet fulltime, maar we hebben al omdat dit conferentie een aantal keer is uitgesteld. We waren vrij ver met de voorbereidingen en dan gaat er niet door en dan begin je weer niet helemaal opnieuw. Maar je moet wel alles op tijd weer updaten. Dus we hebben al een tijd dat we wekelijks ook een goal hebben met de de mensen die duidelijk en eenduidig delegatie gaan zitten, zijn de mensen die nu werken in wenen. Want die werk komen het. Jij die werken op de derde pilaar mensen geneve werken aan ontwapenen en mensen in new york. Die zitten bij de de algemene vergadering en bij andere ontwapenings voeren dus dus in die zin zijn we ons daar in ieder geval al langere tijd een uur per week en in aanloop naar zo'n conferentie wat vaker de de voorzitter houdt ook al een aantal keer de consultaties met regionale groepen. Dan nemen we dan een deel

[0:48:26] de e. U over podium komt regelmatig komt één keer in de maan sowieso standaard bij een over non-proliferatie dat die agenda is veel breder gaat ook over biologische chemische wapens, maar er staat de mtv toetsingsconferentie vaak wel als één punt op de agenda.

[0:48:40] Dus het is het is voor de meeste van ons is het verre van fulltime, maar wel al lang lopend traject.

[0:48:49] Had u ook een lijstje van mogelijke problemen situaties. En wat me opviel was dat iran en noord-korea daar wel in staan. Maar bijvoorbeeld india, pakistanen.

[0:49:01] Niet.

[0:49:03] Kunt u daar iets meer over zeggen?

[0:49:04] Ja. Ze zijn geen lid van het verdrag. Dat maakt het lastig zijn aantal kernwapenstaten die niet lid zijn van mtv onder india, pakistan kon noord korea niet meer in israël nooit bevestigd dat ze een kernwapen hebben. Maar dat wordt aangenomen dat ze hebben ook geen lid.

[0:49:22] Er wordt wel verschillende fora regelmatig zorgen geuit over het feit dat ze hebben en dat er dus weinig gesprekken gaande zijn met india en pakistan. Het enige initiatief waar ze op dit moment wel aan deelnemen. Wat hierover gaat, is het een amerikaans initiatief dit de kleding die een warme voor nuclear die samen met dat is gestart onder de vorige vs regering en daarin zitten zowel india als pakistan als op israël en de pvv aan tafel en daar heeft zich de afgelopen tijd wreed. Dat

[0:49:51] dat bedoel ik ook niet bij elkaar konden komen. Daar ondergingen drie werkgroepen een ging over die nederland ook weer voor zat ging over de de zeg maar de drijfveren. De risico percepties van landen. Waarom zijn nucleair zich nucleair zouden willen bewapenen of wat hen ertoe zou kunnen zetten om nucleair te ontwapenen

[0:50:10] en dat is door over het al een tijd lang is dat niet fysiek geweest en dat zijn gesprekken die moeilijk online te voeren zijn. We hopen dat het wel weer kan. Maar goed. Er komt oekraine nog bovenop. Dus

[0:50:23] volgens mij gaat het leiderschap zich daar binnenkort beraden over hoe ze dat verder willen aanpakken.

[0:50:32] Nou dat was wat mij betreft deze dankuwel

[0:50:35] nog een naam nabehandeling.

[0:50:37] Nee.

[0:50:38] Nou dan rest mij niets anders dan dan u hartelijk te danken en vooral ook veel succes te wensen met de verdere voorbereiding en uitvoering van.

[0:50:45] Van uw inzet.

[0:50:48] Ik

[0:50:49] ik hoop dat er dan toch vanuit de kamer een goede delegatie aanwezig zal zijn. Begin augustus

[0:50:56] zo proberen samen met de rivier om die ook nog een beetje zeg maar te richten op vindplaatsen en dergelijke, zoals we dat net al noemde.

[0:51:04] Dus als er ook nog

[0:51:07] zorg. Dat zeggen recente publicaties zijn waarvan u denkt dat zou je eens moeten bekijken. Dan horen we dat graag.

[0:51:15] Dankuwel zeer veel dank.